Sunteți pe pagina 1din 159

MUC LUC

CHNG I :HE THONG NHIEN LIEU TREN ONG C DIESEL I . S O HE THONG NHIEN LIEU 1. Mach ha ap : 2. Mach cao ap : 3. Mach dau ve : II. NGUYEN LY LAM VIEC CUA HE THONG NHIEN LIEU : III. NHIEM VU VA YEU CAU OI VI HE THONG NHIEN LIEU: IV. CAU TAO CAC CHI TIET TREN HE THONG NHIEN LIEU: 1.Thung cha nhien lieu : 2. Loc nhien lieu : 3. Bm tiep van nhien lieu : 4. Kim phun nhien lieu : V. BUONG OT TRONG ONG C DIESEL. 1. Buong ot thong nhat : 2. Buong ot ngan cach
Muc luc

CHNG II : HE THONG NHIEN LIEU BM PF I. KHAI NIEM VE BM CAO AP : II - BM CAO AP CA NHAN PF :


2.1 S o he thong nhien lieu PF : 2.2 Cong dung cua bm PF. 2.3 Cau tao bm PF 2.4 Nguyen ly van chuyen 2.5 ac iem cua bm cao ap PF 2.6 Thao rap sa cha bm cao ap PF 2.7 Can ong lng bm cao ap PF 2.8 Can bm cao ap vao ong c

1.1 Cong dung va phan loai tong quat : 1.2 Cac phng phap an nh lu lng nhien lieu cua bm cao ap :

Muc luc

CHNG III : HE THONG NHIEN LIEU BM CAO AP PE I. S O HE THONG NHIEN LIEU II. CAU TAO BM CAO AP III. NGUYEN TAC HOAT ONG IV. PHUN DAU SM T ONG TREN PE V. AC IEM BM CAO AP PE VI. THAO RA BM PE VII. KIEM TRA SA CHA BM CAO AP PE VIII. RAP BM CAO AP PE IX. CAN GOC O PHUN DAU BM CAO AP PE X. CAN LU LNG BM CAO AP PE XI. CAN BM CAO AP PE VAO ONG C
Muc luc
3

CHNG IV : BO IEU TOC DUNG TREN BM CAO AP PF- PE


I. CONG DUNG II. PHAN LOAI III. NGUYEN TAC VA CAC KHAI NIEM C BAN IV. BO IEU TOC C KH V. BO IEU TOC AP THAP
1. Nguyen ly cau tao 2. Nguyen ly lam viec

3. ieu chnh bo tiet che toc o loai ap thap VI. BO IEU TOC NHIEU CHE O
1. Cau tao 2. Hoat ong

1. Cau tao va nguyen ly lam viec 2. Nguyen ly van chuyen

Muc luc

CHNG V: HE THONG NHIEN LIEU BM KIM LIEN HP GM. I. S O HE THONG NHIEN LIEU BM KIM GM. II. KET CAU BM KIM LIEN HP GM. III. NGUYEN LY HOAT ONG CUA BM KIM GM. IV. CAC K HIEU C GHI TREN BM KIM GM. V. THAO LAP. VI. KIEM TRA SA CHA BM KIM GM. A. Kiem tra bm kim lien hp GM. B. Sa cha bm kim lien hp GM. VII. CAN BM KIM GM VAO ONG C VA IEU CHNH.

Muc luc

CHNG I : HE THONG NHIEN LIEU TREN ONG C DIESEL I . S O HE THONG NHIEN LIEU:
10

5 3

2 1

1. Thung cha 2. Loc s cap 4. Loc th cap 5. Bm cao ap 6. Ong cao ap 7. Kim Phun 8. Ong dau ve 9. Van ieu ap

Hnh 1 -1 : He thong nhien lieu tren ong c diezel


Muc luc
6

He thong nhien lieu c dien ta hnh ve gom 3 mach nhien lieu chnh la: 1. Mach ha ap: La mach dau t thung cha nhien lieu c a en bm cao ap mach ha ap gom cac chi tiet sau: - Thung cha nhien lieu (1), loc s cap hay loc tho (2), loc th cap hay loc tinh(4) - Bm tiep van nhien lieu - Va cac ng ong dan nhien lieu ap lc thap - Mach ha ap phai am bao cung cap mot lng nhien lieu (v) va ap suat (p) nhat nh ng vi tng che o lam viec cua ong c. 2. Mach cao ap: La mach dau t bm cao ap en kim phun, mach cao ap gom cac chi tiet sau: - Bm cao ap hay heo dau (5) - Kim phun nhien lieu hay bec dau (7) - Va cac ong dan nhien lieu ap lc cao (6) - Mach cao ap phai am bao cung cap nhien lieu co ap lc cao va phun ung thi iem cong tac cua ong c. 3. Mach dau ve : La mach dau t bm cao ap va kim phun tr ve thung cha. Khi kim phun nhien lieu vao buong ot, se co mot lng nhien lieu ro r theo khe h gia van kim va ot kim i len buong lo xo va tr ve thung cha
Muc luc
7

. Neu ap lc nhien lieu pha sau bm tiep van ln hn ap lc cua van ieu ap, nhien lieu t mach dau ha ap tran qua van ieu ap e tr ve thung cha. Mach tr ve gom cac chi tiet sau : - Van ieu ap e gii han nhien lieu tiep van (9) - Va cac ng ong nhien lieu d tr ve (8)

II. NGUYEN LY LAM VIEC CUA HE THONG NHIEN LIEU :


4

8 12 6 9 11

1. Thung cha 2. Loc s cap 3. Bm tiep van 4. Loc th cap 5. Bm cao ap 6. Ong cao ap 7 . Ong dau ve 8. Van an toan 9 . Bm tay 10. Li loc 11. Bo ieu toc 12. Oc xa gio
1

2 3 10

Hnh 1 -2 : He thong nhien lieu van an toan lap loc th cap


Muc luc
8

- Khi ong c hoat ong bm tiep van hut nhien lieu t thung cha qua loc tho va loc tinh

nhien lieu c loc sach nhng tap chat va nc sau o c a en bm cao ap. Van an toan co nhiem vu gii han ap lc vao bm cao ap, van nay co nhiem vu gii han ap lc nhien lieu vao bm cao ap. Neu ap lc qua ln th van nay m ra va nhien lieu tran qua van tr ve thung cha. Nhien lieu sau khi qua loc tinh en bm cao ap, c nen len ap lc cao nh xy lanh va piston cua bm nhien lieu. - Sau o nhien lieu c a en cac mach dau cao ap va en kim phun phu hp vi th t cong tac cua ong c. Nhien lieu c phun vao xy lanh cua ong c ung thi iem. Mot so nhien lieu xuyen qua khe h cua van kim va ot kim va theo mach dau tr ve thung cha. - Trong tat ca cac he thong nhien lieu, tuyet oi khong c lon khong kh vao trong nhieu lieu v bot kh se lam ap lc dau khong tang cao c. V the tren cac he thong nhien lieu bo tr mot bm tay va mot vt xa gio. e xa gio cho ong c khi can thiet.

Muc luc

III. NHIEM VU VA YEU CAU OI VI HE THONG NHIEN LIEU:

- Lng nhien lieu cung cap phai ung theo yeu cau can thiet cua moi chu trnh va co the ieu chnh theo phu tai ben ngoai. - Lng nhien lieu phun vao cac xy lanh cua ong c phai nh nhau. - Nhien lieu cung cap phai ung thi iem khong sm qua hay muon qua. Neu phun sm th luc o ap suat kh nen con thap va nhiet o cha cao nen nhien lieu bat la cham mot phan nhien lieu se bam vao thanh xi lanh hoac nh piston gay lang ph nhien lieu, ong thi khi ong c hoat ong ap lc kh chay se tang nhanh khi piston cha len en t iem thng nen cong suat cua ong c se b giam va de gay h hong. Ngc lai neu phun qua tre th nhien lieu chay khong het gay lang ph nhien lieu, o nhiem va lam giam cong suat ong c. - Luc bat au phun va ket thuc phun nhien lieu phai c phun dt khoat e tranh hien tng nhien lieu nho giot. - Phun het lng nhien lieu quy nh trong thi gian phun. - Nhien lieu phai c phun sng va phan tan eu trong the tch buong chay, gay nen s hoa tron triet e gia thanh kh va nhien lieu. Nh the nhien lieu c boc chay mot cach de dang va tron ven. - Thung cha nhien lieu phai am ao cho ong hoat ong lien tuc trong suot thi gian quy nh .

Muc luc

10

- Cac loc nhien lieu phai loc sach nc va cac tap chat c hoc co lan trong nhien lieu. - Cac chi tiet chac chan va co o chnh xac cao, de che tao, tien li cho viec bao dng va sa cha.

IV. CAU TAO CAC CHI TIET TRONG HE THONG NHIEN LIEU:

1.Thung cha nhien lieu : - Thung cha nhien lieu phai am bao cha u nhien lieu cho ong c hoat ong trong mot khoang thi gian nhat nh , dung tch thung cha ln hay nho tuy thuoc vao thi gian lam viec va c may ln hay nho. Thung nhien lieu c dap bang thep tam, oi vi nhng thung nhien lieu ln ben trong thng co vach ngan e giam dao ong cua nhien lieu khi ong c lam viec. Pha tren thung co mot nap e cham nhien lieu va co mot lo thong hi. - ay thung thng co mot bulong hay mot van e xa nc hay tap chat co lan trong nhien lieu, bulong nay c lap at ni thap nhat cua thung nhien lieu. Cach ay thung t 5 :- 10 mm co mot ong dan nhien lieu ra pha tren, co ong dan nhien lieu ve. Neu thung at cao hn ong c th phai co mot van khoa nhien lieu khi dng may, neu thung at thap hn ong c th phai co mot van mot chieu e khong cho nhien lieu t mach ha ap tr ve thung cha khi ong c ngng hoat ong.

Muc luc

11

2. Loc nhien lieu: - Piston va xi lanh cua bm cao ap, van kim va be cua voi phun eu la nhng chi tiet rat chnh xac va co o bong cao, ng knh lo tia cua voi phun rat be. Cho nen nhien lieu a vao bm cao ap va kim phun phai that sach khong lan tap chat, neu khong se lam cho viec cung cap va phun nhien lieu b tr ngai anh hng en s lam viec cua ong c va cac chi tiet b mai mon nhanh chong. - Yeu cau cua he thong loc la phai gi ung ap lc cua he thong va phai loc c nhng hat bui c nho 1/1000 (mm) , phai chu c lau dai khoang 10.000 km hoac sau 200 gi s dung, bnh loc phai n gian de thao rap bao dng va sa cha. Loc s cap : Cau tao

Hnh 1 - 3: Loc s cap


Muc luc
12

- Loc s cap gom mot vo loc bang kim loai pha tren co nap ay ben trong co loi loc, ay la chi tiet quan trong nhat cua bau loc nhien lieu. Loi loc co the lam t nhieu chat lieu khac nhau, co the lam bang li than, a xop, giay xop gap thanh nhieu nep hoac nhieu phien la thang hnh vanh khan xep lai, di ay bau loc co mot oc e xa nc hay can ban. - Nhien lieu t thung cha c hut vao ng dau vao ,vao gia li loc va vo. Sau o nhien lieu xuyen qua loi loc vao gia loi loc va i ra khoi loc s cap qua ng dau ra . Can ban va nc c gi lai di ay bau loc va ra ngoai thong qua oc xa can. Loc th cap:
1 4

1. Dau vao 2. Loi loc tho 3. Loi loc tinh 4. Dau ra


2 3

Hnh 1 - 4 : Loc th cap


Muc luc
13

- Loc th cap hay loc tinh dung e loc that sach nhien lieu trc khi a en bm cao ap va

thng c lap at tren mach nhien lieu t bm tiep van en bm cao ap. Bau loc tinh phai loc c nhng hat bui that nho khoang 0.001mm ma khong can tr en s lu thong cua nhien lieu. Loi loc thng c lam bang ch bo quan thanh nhieu lp hay bang n xep chong len nhau hoac c lam bang giay xop day hn loc tho.Tren nap loc tinh thng co mot vt xa gio va mot bm tay, di ay co mot oc e xa nc hay can ban co lan trong nhien lieu. - Nguyen ly lam viec cua loc th cap khac vi loc s cap la nhien lieu c bm tiep van cap en ng dau (1) vao gia loi loc (2) va i xuong di ay cua bau loc. Sau o nhien lieu xuyen qua loi loc e en ng dau ra (4). 3. Bm tiep van nhien lieu : - Tren he thong nhien lieu diezel thng co hai bm nhien lieu , bm chuyen nhien lieu va bm tiep van nhien lieu . Bm chuyen nhien lieu co nhiem vu cung cap nhien lieu lien tuc en bm tiep van, ngoai ra no con co nhiem vu cham dau va xa gio cho he thong khi ong c cha lam viec. Bm nay thng c dung la bm ien hay bm mang. Neu thung cha nhien lieu c at cao hn ong c th khong can bm chuyen nhien lieu.

Muc luc

14

- Bm tiep van co nhiem vu hut nhien lieu t thung cha en bm cao ap. Bm tiep van co nhieu loai va thng c lap at ni than bm cao ap va c ieu khien bi cot bm cao ap. * Bm piston : - Bm piston c dan ong bi cot cam ong c hoac cot bm cao ap, lng nhien lieu cung cap tuy thuoc vao toc o va yeu cau cua ong c va bat ky toc o nao bm cung cung cap tha so vi yeu cau. Lng nhien lieu tha nay c cha ni phong piston gi cho piston lng chng khong het khoang chay cua no, khi lng nhien lueu tha nay thoat het th piston tr lai lam viec bnh thng. Thng co hai loai bm piston thong dung sau. a. Bm piston kieu PM Cau tao: - Bm c cau tao nh hnh ve. Khi ong c hoat ong cam dan ong bm quay en v tr oi cay ay i xuong, ay piston i xuong lam lo xo ay piston nen lai luc nay van hut m ra nhien lieu c hut vao trong long xi lanh. Khi cam khong con oi cay ay lo xo ay piston gian ra ay piston i len ong thi van hut ong lai, nhien lieu c nen trong long xi lanh en khi ap lc nhien lieu thang sc cang lo xo cuavan thoat th van nay m ra va nhien lieu qua van thoat e en bm cao ap.

Muc luc

15

- Luc ong c chay cham nhien lieu tieu thu t, luc nay ap lc mach thoat tang len trong long xi lanh lam cho lo xo ay piston khong bung ra het nen piston khong ung cay ay du cam oi. Do o piston khong di chuyen het khoang chay lu lng nhien lieu cung giam theo. Nh vay : lu lng tang hay giam tuy thuoc vao toc o cua ong c.

a. Hut Hnh 1 - 5 : Bm piston kieu PM


Muc luc

b. Thoat
16

b. Bm piston kieu BOSCH :


1 3

1. Cay ay 2. Van mot chieu 3. Bm tay 4. Van mot chieu 5. Piston 6. Loc s cap
6

Hnh 1 - 6 : Bm piston kieu Bosch

Muc luc

17

Cau tao va cac che o lam viec cua bm Bosch: - Bm c cau tao nh hnh ve. Van hut va van thoat eu thong vi phong hut cua bm,rieng van thoat con co mach re thong vi phong ep. Khi cam khong oi con oi, lo xo hoan lc ay piston i len, do chenh lech ap suat gia phong hut va ng mach dau vao nen van hut m ra nhien lieu c hut vao phong hut. ong thi khi piston i len ep nhien lieu d phong ep ay nhien lieu qua mach re ra mach thoat en bm cao ap. - Khi cam oi con oi, qua cay ay piston i xuong, ep lo xo hoan lc lai, van hut ong va van thoat m nhien lieu c ay ra mach thoat. ong thi mot phan nhien lieu qua mach re i vao phong ep cua bm. ay la qua trnh bm hoat ong bnh thng. - Khi ong c chay vi toc o thap, mc tieu thu nhien lieu t, ap suat mach thoat tang len va nhien lieu b lai phong ep cua bm. Ap suat phong ep tang len ay piston i xuong en mot v tr can bang vi lc ay cua lo xo hoan lc luc nay piston khong tiep xuc vi cay ay va piston nam lng chng khong het khoang chay. Do vay lng nhien lieu cung cap en bm cao ap cung giam theo. Khi ong c chay vi toc o cao tieu thu nhien lieu nhieu th ap suat nhien lieu phong ep giam lo xo hoan lc ay piston i len tiep xuc vi cay ay va bm tr lai trang thai hoat ong bng thng.

Muc luc

18

- Bm piston kieu Bosch cung co trang b mot bm tay lien he vi mot piston bm rieng biet dung e cham dau hay xa gio khi ong c cha lam viec. * Bm banh rang : Cau tao :

1.Van hut 2. Van thoat 3. Van an toan Hnh 1 - 7 : Bm trai khe van chuyen 2 chieu
Muc luc
19

- Cau tao cua bm nh hnh ve gom hai banh xe rang an khp vi nhau cung nh kht vi vo. Banh rang thu ong quay trn tren truc, banh rang chu ong quay theo truc va c dan ong bi cot bm cao ap theo kieu banh rang va vt vo tan. Khi ong c lam viec banh rang chu ong dan banh rang b ong quay, nhien lieu c hut t mach nap do ke rang lua qua hai ben vach hong e don ep ra mach thoat, roi en bm cao ap. Van toc va lu lng nhien lieu cua bm c quy nh theo yeu cau cua bm cao ap. Bm c trang b mot van an toan khi ap lc nhien lieu cung cap en bm cao ap qua cao vt qua gii han cho phep th van m e a bt nhien lieu ve mach hut. - Ap lc lam viec cua bm t 1.5 2 kg/cm2 *Bm canh gat: - Bm tiep van loai nay c thiet ke dnh lien vi bm cao ap va c dan ong bang truc dan ong chnh cua bm.

Muc luc

20

-Bm c cau tao gom mot vo bm uc bang thep ben long trong hnh tru va co nap ay, cot bm dnh lien vi than bm bang thep nam lech tam vi long hnh tru cua vo bm. Than bm co 2 hay 4 ranh nam ngang cha ng nhng canh gat co lo xo nho bung ra ep canh vao vach cua long vo cho that kht, hoac co loai khong co lo xo cang. * Nguyen ly lam viec: - V cot bm nam lech tam vi vo bm nen nhng canh gat chia the tch ben trong bm thanh cac phan khong bang nhau. Phan the tch ln an thong vi mach thoat. Trong khi ong c van hanh cot bm luon quay tron va nhien lieu c canh gat a t ni co the tch ln en ni co the tch nho tao nen ap thap mach hut va ap lc mach thoat. Do vay nhien lieu c hut thoat lien tuc. - Ngoai ra bm con c trang b mot van an toan e gii han ap lc nhien lieu a en bm cao ap, khi ap lc mach thoat ln, ln hn gii han cho phep. Van an toan nay m cho nhien lieu tr ve mach hut. 4. Kim phun nhien lieu: Kim phun nhien lieu c lap nap quy lat cua ong c co nhiem vu phun nhien lieu vao ong c di dang sng mu va phan phoi eu trong the tch buong chay. Kim phun co nhieu loai can c vao s khac biet cua ot kim ( au kim) va lo tia ta co the chia kim phun lam nhng loai sau : a.Kim phun ot kn lo tia kn Cau tao :
Muc luc

21

- Kim phun c cau tao gom mot than kim va tren o co cac lo e bat ng ong dau t bm cao ap en va ng dau tr ve thung cha.Trong kim phun co khoan mot lo nho e dan dau cao ap en ot kim, ben trong than kim cha cay ay lo xo, pha tren lo xo la vt e ieu chnh sc nen cua lo xo, tren cung la chup ay. ot kim noi vi than kim nh mot khau noi, ben trong ot kim co ng dau cao ap en phong cha dau cao ap. Di cung la lo tia phun nhien lieu luon ong lai nh van kim. - Van kim co dang hnh tru, mot au ta vao cay ay ni than kim, au con lai co hai mat con, mat con ln la ni tac dung cua dau cao ap e nang kim len, mat con nho e ay kn van. - Loai ot kn lo tia kn ch co mot lo tia chnh khi khong lam viec van kim luon ay kn lo tia va lo ra ngoai mot cai chuoi. Lo tia c ay kn nen t b nget do ong muoi than va nhien lieu phun ra khoi lo tia i dang hnh con rong . - ac iem chnh cua loai kim phun nay la tiet dien lu thong cua van kim thay oi theo hanh trnh cua ti kim. Cac loai kim phun co chuoi tren ot kim thng dung chuoi hnh chop cut. Bang cach thay oi goc con tren chuoi kim phun hoac thay oi tiet dien lu thong hnh vanh khan gia lo tia va chuoi kim phun, goc phun nhien lieu kim phun nay thng rat rong . - Kim phun kn lo tia kn thng s dung trong cac loai ong c co buong ot ngan cach ap lc phun cua kim vao khoang 100125 kg/cm2 tc 10 12,5MN/m2
Muc luc
22

1 6

7 8 2 9 3 10

1 . ng dau vao 2 . Than bm 3 . Lo dau 4 . a noi 5 . Nap chup 6 . au noi ong cao ap 7 . Lo dau

8 . Lo dau ve 9 . em chnh ap suat 10 . Lo xo cao ap 11 . Cay day 12 . Chot nh v 13. ot kim

4 5

11 12

2 13

3 4

1. ot kim 2. Van kim 3. Mat con 4. Bong dau 5. Chot van kim

Hnh 1-8: Cau tao kim phun lo tia h

Hnh 1 9 : Cau tao kim phun l tia kn


Muc luc
23

b. Kim phun kn lo tia h: - Loai kim phun nay cung co mot ti kim nhng khong co chuoi ay kn lo tia, ti kim co hai mat con, mat ln la ni tac dung cua dau cao ap va mat nho dung e ay kn van kim. au ot kim nho ra dang chom loi tren chom co khoang nhieu lo nho ng knh khoang 0,10,35mm va nghieng khoang 120 o 125 o oi vi kim phun nhieu lo tia. oi vi kim phun loai h mot lo tia th au ot kim khong co chom loi va lo tia c khoan thang goc voi mat phang co au ot kim. - Ap lc phun cua kim phun ot kn lo tia h vao khoang 120 200kg/cm2 hay 1220MN/m2 c. Kim phun loai h: - Loai nay khong co ti kim ong kn lo tia hay van, ngha la ng dan dau trong than kim luon luon thong vi buong ot va nhien lieu c phun vao buong ot khi co s chenh lech ap suat gia buong ot va ap suat nhien lieu tren he thong nhien lieu. Tiet dien lu thong cua kim phun loai h khong thay oi, neu chenh lech ap suat trong khi cung cap nhien lieu at ti 20 - 30MN/m2 , th chat lng phun tot ,nhien lieu phun b xe nho di dang sng mu. Ap suat phun con phu thuoc vao toc o va che o cong suat cua ong c, che o toan tai ng vi so vong quay cc ai t 1500 1600v/phut en so vong quay khong tai 500 600v/phut, trong pham vi nay ap suat phun dao ong t 10 25lan . Do vay trong trng hp cong suat cc ai th ap suat phun co the at ti150 MN/m2
Muc luc

24

Nhng cung khong tranh khoi ap suat phun ch at 5 15 MN/m2 ng vi che o khong tai. V vay khong the am bao qua trnh phun nhien lieu vao ong c luon co chat lng tot trong suot thi gian ong c lam viec. - Ngoai ra kim phun loai h con co hien tng nho giot. Sau khi bm cao ap a cat nhien lieu. Hien tng nay xay ra khi ap suat d trong kim phun ln hn ap suat cua buong ot hoac co dao ong ap suat trong he thong nhien lieu, phun nhien lieu nho giot anh hng khong t en hoat ong cua ong c nh : de gay muoi than lam nghet cac lo tia cua kim phun nhien lieu khong chay het hoan toan gay ton hao nhien lieu va o nhiem moi trng. - Vi kim phun loai h ket cau n gian nhng do co hien tng nho giot trong giai oan au va cuoi qua trnh cung cap nhien lieu. Mat khac chat lng nhien lieu con phu thuoc nhieu vao toc o cua ong c nen hien nay t s dung hn so vi kim phun loai kn co ti kim. d. Kim phun kn loai van phang - Kim phun nay la loai cai tien cua kim phun loai h - Van an toan co tac dung lam tang van ong roi va tang chat lng phun cua nhien lieu. Ngoai ra no con ong kn ng thong ngan cach khong gian gia lo tia thong vi buong ot va khong gian noi vi ng ong cao ap, e giam hien tng phun nho giot sau khi ket thuc qua trnh cung cap nhien lieu.

Muc luc

25

- Tuy nhien trong trng hp co dao ong manh ve ap suat tren ng ong nhien lieu cung co the xay ra hien tng phun nho giot. V trong loai kim phun nay rat kho at mot lo xo ep van len e e am bao cho ap suat nhien lieu luc bat au m van ln hn 5 MN/m2. Nhc iem chnh cua loai kim phun nay la lo xo de mat tnh an hoi do at trong khong gian cua voi phun co nhiet o cao, do o lam cho van khong ep kn len e van. - Loai kim phun nay de che tao khong can cac chi tiet chnh xac. Thng c s dung trong cac ong c co buong ot thong nhat oi vi kim co nhieu lo tia va buong ot ngan cach oi vi kim co mot lo tia. Nguyen ly van chuyen cua kim phun: - Khi ong c lam viec nhien lieu t bm cao ap theo cac ng ong cao ap en phong cha dau cua ot kim. Khi cha en th cung cap nhien lieu, lo xo luon e ti kim xuong ong kn van. en th cung cap nhien lieu cho ong c nhien lieu c gia tang ap lc tac dung vao mat con ln cua ti kim nhac kim len, nhien lieu c phun vao buong ot qua lo tia .en khi dt phun ap suat nhien lieu nho hn lc an hoi cua lo xo, lo xo e ti kim xuong ong kn van . Mot phan nhien lieu d se ro r qua khe h gia van kim va ot kim len than kim va tr ve thung cha qua ng dau ve. - e chat lng phun cua dong nhien lieu ra voi phun c xe nho di dang sng mu th tiet dien lu thong tai e van kim phai tng oi nho e lam tang
Muc luc

26

van ong roi cua dong nhien lieu sau khi ra khoi kim phun , cai thien chat lng phun va cho phep ha thap ap suat phun nhien lieu. Thong thng ap suat phun cua kim phun loai kn co ti kim khong vt qua 40MN/m2 toc o cao va tham ch toc o khong tai th chat lng phun nhien lieu cung kha tot . Ngoai ra nh co ti kim ngan cach gia khong gian trong voi phun va khong gian nho trc lo tia nen tranh c hien tng phun nho giot sau khi bm cao ap a cham dt qua trnh cung cap nhien lieu. - Hanh trnh nang cua kim phai tng oi nho t 0,3 en 0,4mm e giam bt lc va ap cua kim phun len e kim va len cac mat ta. Lc va ap se gay anh hng en tuoi tho cua cac chi tiet trong kim. ong thi cung am bao tiet dien lu thong tai khu vc e kim phun at gia tr tng oi ln e gay sc can nho oi vi dong nhien lieu. Hanh trnh nang kim cung khong c qua cao e tranh va ap lam giam tuoi tho cac chi tiet trong kim. - Ap suat phun co the thay oi c bang cach thay oi lc nen cua lo xo thong qua vt ieu chnh hoac thay oi mieng chem. Neu tang sc nen cua lo xo th ap lc phun tang va ngc lai. Ap suat phun cang cao th tia nhien lieu phun ra cang dai va cang sng, nhng khong the tang ap suat phun len qua cao v nh the o chnh xac cua bm phai that cao va tai trong tac dung len cac chi tiet trong bm se ln.

Muc luc

27

V. BUONG OT TRONG ONG C DIESEL.

- Chat lng phun nhien lieu c the hien bang o phun nho va phun eu cua nhien lieu. o phun nho c tnh bang ng knh trung bnh cua cac hat nhien lieu c phun vao buong ot. So vong quay cua ong c cang cao, thi gian hnh thanh hon hp chay va thi gian chay cang ngan th phai phun nhien lieu cang nho va sng, muon cho viec hnh thanh hon hp trong buong ot ong c at chat lng cao th van toc cua dong nhien lieu phun ra phai at t 150 400 m/s toc o nay con phu thuoc vao toc o cua ong c va dang buong ot. - o phun eu cua tia nhien lieu c the hien qua mc o chenh lech gia kch thc hat c phun va kch thc trung bnh cua cac hat trong tia nhien lieu c phun. - Qua trnh hnh thanh hon hp trong ong c diezel bat au t luc nhien lieu c phun vao buong ot en khi nhien lieu c say nong va hoa tron vi khong kh nong co ap suat cao trong buong ot va hnh thanh hon hp chay. Qua trnh nay chiem mot thi gian rat ngan t 0.001 0.04 s. Do vay muon am bao cho nhien lieu chay hoan toan th phai tao ieu kien cho nhng hat nhien lieu phun vao buong ot phai hoa tron eu vi khong kh nong va phai phan bo eu trong buong ot e nhien lieu boc hi nhanh.

Muc luc

28

- e at c muc ch phan bo eu nhien lieu trong buong ot ngi ta a nghien cu nhieu phng phap nh : phoi hp chat che gia hnh dang , kch thc buong ot va hng phun nhien lieu vao buong ot, hoat tao ra dong khong kh xoay loc vi van toc ln trong buong ot . e thc hien phng phap nay ngi ta che tao ra rat nhieu loai buong ot, da theo cau tao ta co the phan lam hai loai sau : - Buong ot thong nhat : Trong o toan bo the tch cua buong ot eu nam trong mot khong gian thong nhat. - Buong ot ngan cach : Toan bo the tch cua buong ot chia lam nhieu khong gian va chung c noi vi nhau bang mot hay nhieu ng thong nho. 1.Buong ot thong nhat : -Trong buong ot thong nhat nhien lieu c phun trc tiep vao buong ot, thanh phan buong ot gom co: nh piston, mat di cua nap quy lap va thanh xy lanh hoac co hai nh cua piston va thanh xi lanh ( trong ong c hai ky piston oi nh ). Trong cac buong ot thong nhat thng tang cng xoay loc bang cach.

Muc luc

29

- Bo tr hng ong gop ket hp vi g tren cua xupap. - Ong hut co hng tiep tuyen va chech xuong so vi xy lanh. - Lam ng ong hut hep dan va co that vung xupap e tang cng van toc dong kh nap. - Kim phun s dung cho loai buong ot thong nhat thng la kim phun kn nhieu lo tia ( t 3 10 lo ) ap suat phun t 17 30 MN/m2. Kieu buong ot nay thng c s dung tren cac ong c nh : GM, PERKIN, JOHNDEERE SKODA UNIC, . . . - u iem cua loai buong ot nay la cau tao n gian, ton that nhien lieu t, tieu hao nhien lieu t, phat hanh de. - Nhc iem la t so nen rat cao, ap suat phun nhien lieu cao, s dung kim phun loai kn nhieu lo tia nen de b nghet va de nhay cam khi thay oi so vong quay cua ong c. V giam so vong quay se lam giam ap suat phun, chat lng phun kem va hanh trnh cua cac tia nhien lieu giam.

Hnh 1-11:Buong ot xoay loc

Muc luc

30

2.. Buong ot ngan cach : Buong ot nay chia lam nhng loai sau: 2.1- Buong ot xoay loc: - Loai nay chiem t 50 80 % the tch buong ot chnh . No co dang hnh tru hay hnh cau c at tren nap quy lap hay ben hong xi lanh va thong vi buong ot chnh bang mot hay vai ng thong co tiet dien ln. Kim phun s dung cho buong ot loai nay thng la kim phun co lo tia kn ap suat phun 10 12.5MN/m2 . Mot bugi xong may c lap ni buong ot xoay loc e xong nong nhien lieu e nhien lieu de boc hi. - u iem cua buong ot xoay loc la ap suat phun nho nhng do xoay loc manh nen tao ieu kien cho nhien lieu chay tron ven. - Do buong ot ln nen de gay ton that nhien lieu va kho khi ong nen phai dung bugi xong may

Hnh 1-11:Buong ot xoay loc

Muc luc

31

2. 2. Buong ot d b : - The tch buong ot nay chiem t 25 40 % the tch toan bo buong ot va buong ot chnh nam trong khong gian xi lanh. Buong ot d b co dang tron xoay co the lap ng hoac co the lap nghieng so vi xi lanh. Kim phun dung trong buong ot nay la kim phun loai kn lo tia kn ap suat phun 10 15 MN/m2 c lap trung vi tam cua buong ot d b. Buong ot nay cung s dung mot bugi xong may e de khi ong.
2.3 Buong ot phu troi : - Buong ot nay chiem khoang 20% the tch buong ot chnh c lap tren nap quy-lat va thong vi buong ot chnh. Kim phun c bo tr buong chay chnh oi dien vi mieng thong vi buong ot phu troi. Buong ot co dang ovan, gom mot hay hai buong thong nhau bang lo nho ong tam. Kim phun dung cho loai buong ot nay thng la kim phun lo tia kn ap suat phun khoang 14MN/m2.
Muc luc
32

Hnh 1-12 : Buong ot d b nam qui lap

CHNG II : HE THONG NHIEN LIEU BM PF I. KHAI NIEM VE BM CAO AP :

1.1 Cong dung va phan loai tong quat : Bm cao ap dung tren ong c Diesel co nhieu loai hnh dang, nguyen tac lam viec khac nhau tuy theo he thong nhien lieu nhng co cac cong dung chung : - Tiep nhan nhien lieu a loc sach t thung cha a en - An nh so lng nhien lieu a en kim phun, phun vao ong c. - Ep nhien lieu en ap lc cao trc khi a en kim phun (tr bm Cummins) - a nhien lieu en kim phun ung thi iem e phun vao long xy lanh. - Can c vao he thong nhien lieu va cau tao ta co the phan bm cao ap gom cac loai nh sau : Bm cao ap trong he thong nhien lieu ca nhan : - Loai bm PF : gom mot to bm - Loai PE : gom nhieu to bm ghep chung lai Bm cao ap trong he thong phan phoi ap lc cao :s - Loai bm PSB : co mot piston va len xuong va xoay tron - Loai bm Roosa master CAV : gom 2 hay 4 bttong lap oi chieu va xoay tron theo ruot bm. - Loai bm EP /VM , EP/VA : ket hp gia PSB va Roosa Master.

Muc luc

33

Bm kim lien hop GM : Loai nay bm va kim rap chung thanh mot khoi Bm phan phoi ap lc trung bnh Cummins PT. Loai bm Cummins PT nh lng bang ap suat va thi gian (Pressure time) con goi la bm thi ap. 1.2 Cac phng phap an nh lu lng nhien lieu cua bm cao ap : Toc o va cong suat cua ong c Diesel tuy thuoc vao lng nhien lieu bm cao ap a en kim phun phun vao buong ot, lu lng nhieu toc o ln, lu lng t toc o nho. Khac vi ong c xang, ong c diesel e tat may ngi ta cup dau cung cap cho ong c. e an nh lng nhien lieu cung cap cho ong c ngi ta thng ap dung cac phng phap sau : - Trong phng phap nay piston co the di chuyen mot khoang ngan hay dai ve khoang chay tuy thuoc vao bo phan ieu khien ga khoang chay cua piston an nh so lu lng nhien lieu en kim phun. Khoang chay ngan : Lu lng t, toc o cham Khoang chay dai : Lu lng nhieu, toc o nhanh. Phng phap nay hien nay khong con dung na.

1.2.1 Thay oi khoang chay piston :

Muc luc

34

1.2.2 Phng phap dung van tiet lu :

- Phng phap nay ap dung tren cac bm cao ap piston co khoang chay co nh, than piston khong co lan vat xeo, xy lanh co ng dau en va lo co gan van tiet lu thong vi lu lng nhien lieu thoat ve. Mot can ieu khien lien he vi van tiet lu uc ieu khien bi bo tiet che. - Khi cho dau quay ve nhieu th lu lng en kim phun t. Khi cho dau ve t th lu lng en kim phun nhieu. - Phng phap nay ch c s dung tren cac ong c tnh tai hoac tau thuy c nho, c va nh ong c D6 hoac bm cao ap PMY.

1.2.3 Phng phap dung xu bap phan lng :

Phng phap nay co hai cach : Xu bap phan lng rap mach au vao, neu xu bap m ln dau vao trong xy-lanh nhieu, piston ep dan en kim phun nhieu. Neu xu bap m t dau vao trong xy-lanh t, piston se ep dau en kim phun t. Neu khong cho dau vao, ong c se ngng hoat ong. Cach nay thng c ap dung bm cao ap CAV va Roosamasters. Xu bap phan lng gan mach dau ve, neu mach dau m cang tre th dau ep i cang nhieu. Neu m sm dau ep i t. Neu m ngay t au, mac dau piston len xuong nhng dau van khong b ep bi v luc nay khoang chay co ch cua piston se bang khong va may ngng hoat ong. Cach nay thng c ap dung bm cao ap PSB.
Muc luc

35

1.2.4 Phng phap xoay piston, oi vi piston co lan vat xeo:

- Phng phap nay c ap dung tren cac bm cao ap co khoang chay co nh , tren than piston co ranh ng va lan vat xeo, tuy theo nha che tao ma co cac loai piston bm khac nhau. - Khi muon thay oi toc o ta xoay piston. Tuy vao v tr tng oi lan vat xeo tren nh piston bm oi vi cac lo dau tren xy lanh ma hanh trnh co ch cua piston se thay oi, lam cho lng dau cung cap cho kim se thay oi theo. - Cach nay c ap dung tren bm cao ap thuoc he thong nhien lieu ca nhan va he thong kim bm lien hp. Hnh di trnh bay nguyen ly nh lng loai bm co lan vat xeo pha di. H1 : Piston v tr thap nhat, nhien lieu vao xylanh bang hai lo dau vao va dau ve. H2 : Vao cuoi th ep en iem phun dau, cam oi piston len ong kn hai lo dau lai nhien lieu bat au b ep trong xy lanh ta goi la iem khi phun. H3 : Piston tiep tuc i len, ep dau ap lc cao en kim phun khi ranh thoat tren than piston va he m ng dau ve, dau t pha tren au piston theo ranh ng thoat ra lo dau ve, dau t pha tren au t piston theo ranh ng thoat ra lo dau ve, dau khong c bm len kim phun na ta goi la iem dt phun. H4 5 : Neu ta xoay mui ten theo chieu canh vat xeo than di piston he m lo dau ve sm hn H6 : Hanh trnh mi.

Muc luc

36

1. Nap nhien lieu 2. Khi phun 3. ang phun 4. Dt phun 5. Hanh trnh d 6. Hanh trnh nap mi Hnh 2 - 1 : nh lng bang cach xoay piston co lan vat xeo.
Muc luc
37

II - BM CAO AP CA NHAN PF :

2.1 S o he thong nhien lieu PF : - Bm PF s dung tren cac loai ong c Diesel c nho mot, hai xy lanh nh : KUBOTA, YANMAR hoac tren mot so ong c nhieu xy lanh. - S o he thong nhien lieu cua bm PF gom thung cha nhien lieu, khoa nhien lieu, loc s cap va chen long can, loc th cap, bm cao ap PF, ong dan cao ap, kim phun, ong dan dau d t kim ve thung cha.

1. Bm cao ap 2. Oc xa gio 3. Ong cao ap 4. Kim phun 5. Ong dau ve 6. Loc nhien lieu 7. Ong dau en bm 8. Oc xa can

5
4 3

6 7 8

2
1

-Hnh 2 2 : S o he thong nhien lieu PF


Muc luc
38

- Khi ong c lam viec nhien lieu t thung cha qua 2 loc s cap va th cap roi en bm cao ap nh bang trong lc v loai nay thung cha thng at cao hn bm cao ap. en thi iem phun, nhien lieu c phun vao buong ot. Nhien lieu d kim phun theo ong dau d dan ve thung. Lng dau d nay va e boi trn van kim va co cong dung lam mat kim phun. 2.2 Cong dung cua bm PF : - Tiep nhan nhien lieu t thung cha a en qua cac thiet b ong dan, loc. - Ep nhien lieu len ap lc cao t 2500 PSI 3000 PSI a len kim phun, phun vao xy lanh ung thi iem. - Cung cap nhien lieu cho ong c tuy theo yeu cau hoat ong. 2.3 Cau tao bm PF : - Bm cao ap la bo phan chnh cua he thong nhien lieu tren ong c Diesel. No can mot s chnh xac va ben chac cao e co the keo dai tuoi tho ma khong sai lech hay h hong. V the cac chi tiet cua bm phai uc nghien cu ky lng che tao vi o chnh xac cao, vat lieu tot, kho hao mon.

Muc luc

39

15 2 14 13

12 6 5 1 4 7 9

10

1.Than bm 2. Ong dau en 3. Vt xa gio 4. Bong dau 5. Piston 6. Xy lanh 7. Vong rang 8. Thanh rang 9. Lo xo 10. Chup em ay 11. Lo xem dau can bm 12. Be van cao ap 13. Lo xo van 14. Oc luc giac 15. Ong cao ap 16. Khoen chan
16

Hnh 2 3 : Cau tao bm cao ap PF


Muc luc
40

Mot bm cao ap PF gom cac bo phan nh sau : - Vo bm c uc bang thep hay hp kim nhom, tren o co d tru be bat bm (bat ng hay bat ben hong) pha ngoai xung quanh co d tru cac lo e bat vt xa gio, vt chan xy lanh, lo e xo thanh rang, lo e trong em ay khi can bm. - Ben trong vo bm co cha bo xy lanh va piston. ay la bo phan chnh e ep va nh phan nhien lieu. e ieu chnh lng nhien lieu cung cap cho ong c, ngi ta xoay piston nh mot thanh rang va vong rang, piston bm luon luon c ay xuong nh mot lo xo, hai au lo xo co chen chan, tat ca c ay lai bi mot em ay va khoa ben trong vo bm nh co mot khoen chan. - Pha tren xy lanh la mot be van cao ap va van cao ap.Tren xu bap la lo xo, tat ca c siet gi trong vo bm bang oc luc giac, au oc luc giac la cho d tru e bat ong cao ap dan au en kim phun

2 3 4

5 6

Hnh 2 4: Bm PF rap ng 1. Van cao ap 2. Xy lanh bm 3. Piston bm 4. Thanh rang 5. Ong xoay 6. em ay
Muc luc
41

Mot so ac iem cau tao : - Van cao ap : khi ap lc nhien lieu cao hn ap lc cua lo xo van cao ap, van m ra e nhien lieu en kim phun. Khi thi gian phun cham dt, ap lc nhien lieu giam, lo xo ay van ong lai. Trong khi ong phan hnh tru pha di i vao trong be tao ap thap lam giam ap lc nhien lieu en kim phun. Nh the kim phun c dt khoat, tranh tnh trang r dau ni ot kim phun trc va sau khi phun. Ngoai ra con co loai van cao ap tron nh bm cao ap ong c D6 hoac loai 2 vien bi nh bm SIGMA. - Xy lanh co mot hay hai lo, lo dau ra pha vt chan xy lanh, vt chan xy lanh ngoai nhiem vu nh v xy lanh con co nhiem vu chu sc tac dung cua ap lc dau ve e tranh xoi mon vo bm. - Piston bm thng co lan vat xeo tren hay pha di e phan lng nhien lieu, uoi piston co hai tay an ngam vi hai ranh ch U khau rang va tren tay cua uoi piston eu co dau. Khi rap dau tren tay cua piston phai trung vi dau tren ranh ch U. - Ngoai ra ta con co loai piston khong co lan vat xeo (nh PMY D6) nh bang van tiet lu, loai nay khong co khau rang va vong rang. - vong rang va thanh rang cua bm PF eu co dau. Khi rap hai dau nay phai an khp vi nhau.

Muc luc

42

2.4 Nguyen ly van chuyen nhien lieu :

A. Lu lng toi a

B. Lu lng trung bnh

C. Cam chng

Hnh 2 5 : Nguyen ly lam viec bm cao ap PF


- Khi ong c lam viec, luc piston bm xuong thap nhat nhien lieu xung quanh xy lanh vao xy lanh bm bang ca hai lo dau vao va dau ra.
Muc luc
43

- en th phun dau, cot cam gan ong c ieu khien piston bm i len ep nhien lieu trong xylanh. Luc piston i len, khi nao nh piston ong het 2 lo dau xy lanh th nhien lieu bat au ep (ta goi la iem khi phun). Khi ap lc dau ep tang len manh hn ap lc cua lo xo van cao ap, van m ra nhien lieu a en kim phun e phun vao xylanh ong c.

-Piston tiep tuc i len ep nhien lieu, en khi lan vat xeo piston m lo dau xa, dau t tren nh piston theo lo khoan gia piston tran ra ngoai xy lanh.Th phun cham dt (ta goi la iem dt phun), piston tiep tuc i len cho het khoang chay cua no.

- Muon thay oi toc o ong c ta ieu khien thanh rang xoay piston e thay oi hanh trnh co ch. Hanh trnh co ch cang ln lng dau cang nhieu, hanh trnh co ch cang ngan dau cang t. Khi ta xoay piston e ranh ng ngay lo dau xa th hanh trnh co ch cua piston se bang khong, ngha la dau tren nh piston luon luon thong vi ben ngoai xy-lanh thong qua lo xa, nen mat dau piston van len xuong, nhien lieu khong c ep, khong phun nhien lieu, ong c ngng hoat ong (v tr nay goi la cup dau), lan vat xeo tren than piston co 2 loai : Lan vat xeo pha tren : iem khi phun thay oi, iem dt phun co nh. Lan vat xeo pha di : iem khi phun co nh, iem dt phun thay oi

* Cac dau cua bm cao ap PF : - Dau vong rang va thanh rang - Dau tron tren thanh rang, dau gach tren vong rang phai trung nhau. - Dau tren uoi piston, dau tren ranh xe.

Muc luc

44

Van cao ap :

1 2

1. Rac co dau ra 2. Lo xo van cao ap 3. Van cao ap 4. Mat con van 5. Be van cao ap

4 5

Hnh 2 7 : Van cao ap


Muc luc
45

2.5 ac iem cua bm cao ap PF : - Bm PF khong co cot cam nam trong bm - Bm c gan ben hong ong c Moi xylanh ong c co mot bm rieng biet, nh the ma ong dan t bm cao ap en kim phun ngan. Kch thc ng knh piston 4 40 mm, khoang chay t 5 35 mm, lu lng cung cap mot lan phun t 25 3800 mm3. Tren bm co cac ky hieu sau V du : vo bm co ghi APF 1 A 70 A 2123556 1 2 3 4 5 6 1) APF : Loai bm ca nhan cua My A : American Bosch PF : Bm ca nhan 2) 1 : so piston bm (1 piston) 3) A : C bm A : C nho; B : C trung; Z : C ln 4) 70 : ng knh piston tnh bang 1/10mm (7mm) 5) A : ac iem thay the tuy theo c bm 6) ac iem cua nha che tao an nh e thay oi cac phu tung. - Bm cao ap PF co 2 loai : loai ieu khien bang thanh rang va loai ieu khien bang van nhien lieu.
Muc luc
46

2.6 Thao rap sa cha bm cao ap PF

I. Muc ch : Tap thao bm nhien lieu piston loai PF va s dung dung cu ung phng phap. II. Tr huan cu : Bm cao ap PF Ban ve ln ve bm PF III. Dung cu : - Mot que sat tron lam chot chan ng knh c 3mm dai 50mm - Mot cai gap piston bm - Mot cha khoa mieng hay vong n v inch - Mot cha khoa mieng hay vong n v mm - Mot cao e, van cao ap (be) theo c - Mot kem mo tron - Mot mam cha ng chi tiet bm thao ra. IV. ong tac thc hien : - Yeu cau trong cong tac thao rap - V tr lam viec phai sach se - oi vi ngi lam viec tay phai that sach - Dung cu ban th, ban kep that sach va co lot giay di mam e chi tiet. - Chuan b mot mang cha dau ri xuong di at luc rap bm
Muc luc
47

a. Thao bm cao ap PF : - Thao bm ra khoi ong c. Ra va tay sach dau m ben ngoai bm. e nga chat ban xam nhap vao ben trong, dung nut van hoac vai sach quan bt cac mach nap va thoat cua bm luc ra . - Tr ngc au bm va kep chat vao ban kep co mang ban phu bang kim sat (kep ni phan luc giac cua au ong noi). - Dung can bua e chup hng dan piston, chui chot chan vao lo ni hong cua than bm. Chu y co nhieu loai bm lo nay nam ben trong cua than bm. - Dung cay van vt nay vong chan chup hng dan piston, dung tay trai gi chan khoi vang ra ngoai, tay phai nay vong chan. - e chup hng dan piston ri khoi chot chan va lay chot chan ra. - Lay chup hng dan ra khoi than bm. - Lay piston va chen chan lo xo pha di can than khong cho piston va cham vi vat khac, mat lang chnh xac co the b tray va cham vi vat cng khac. - Lay lo xo piston ra - Dung bang keo quan 2 au mo kem, chui vao trong than bm e rut ong xoay chen chan au tren lo xo va vong kem. - Bm c nho (A) va c trung (B) khong co vong kem. - Thao vt chan thanh rang - Rut thanh rang khoi than bm.
Muc luc
48

Chu y : Khong nen thao mui ch gan ni than bm va cac khoen chem (Shim) neu can thao nen ghi dau trc. Trng hp khoen chem b that lac nen gan mui ch the nao khi thanh rang pha cup dau (stop) au mui ch nam ngay 0 ni thanh rang. - Tr au bm va kep vao ban kep. - Dung cha khoa thao au ong noi. - Lay lo xo van cao ap ra. - Dung cao e cao be van cao ap ra.Van cao ap, phai c lap vao thanh be cua no cho khoi lon. - Thao vt kem xylanh va em kh - ay xylanh ra khoi than t di len tren lap piston va xylanh cua no thanh tng bo va e tren giay sach. - Thao vt xa gio va em kn khong can thao mui ch so chem cua no b. Kiem tra sa cha bm cao ap PF : - Sau mot thi gian hoat ong phai kiem tra sa cha. - Trc het phai ra sach ben ngoai bm cao ap, dung dau tay thch hp. Sau khi ra sach va thoi gio, ta thao ri cac chi tiet ben trong e kiem soat. - Than bm : kiem tra neu b nt, th co the han hoac gia cong nguoi, neu h qua phai thay mi. - Piston xylanh : dung knh phong ai e kiem tra mat ngoai cua piston va
Muc luc

49

xylanh bm .Neu co vet tray , chng to co chat ban trong nhien lieu

phan tru can xoay phan con, phan tru khong c xoay cat ma ch lau lai bang m. - em ay : mon khuyet ni au oc hieu chnh khoang h qua nhieu gia chot va con lan can tien mi hay thay the. - Lo xo cao ap : nt hay cong, thay mi hoac nan thang. - Ong xoay va vong rang : vt vong rang b h, ranh ch U cua xoay ong b mon khuyet, can thay mi hoac han ap. - Lo xo piston : nt hay ro mat, cong venh can thay mi. - Vt kem xylanh : rang b mon st, chuoi b cong can thay mi - Cac rac co : ln rang hoac bo rang can thay mi. c. Rap bm cao ap PF: - Trc khi rap cac chi tiet can c ra trong dau gasoil sach, sau khi kiem tra tnh trang sa cha phuc hoi hoac thay mi. - Kep bm tren ban kep au bm tr len. - Thao ri piston khoi xylanh bm, ra sach bang dau gasoil, chu y hai lo ni xylanh, mot tron va mot lo co ranh ng, lap xylanh vao than bm hng ranh ng ve pha vt, kem xylanh. Rap vt kem xylanh va em kn, siet chat vt kem co em kn, xylanh bm co the di ong khoang ngan len xuong.
Muc luc

- Van va e cao ap : dung knh phong ai kiem tra, neu mon, khuyet ro mat ni phan con hay

50

- Ra sach van cao ap va be cua no rap toan bo vao ben tren cua xylanh. - e lo xo vao, rap va siet chat au ong noi. Muon cho v tr lo xo va em kn cua van cao ap c on nh ta siet vao va thao nhieu lan trc khi siet chat va ung lc siet. - Tr au bm va kep vao ban kep. - Ra sach piston bang dau gasoil, lap th vao xylanh. Tranh s mo mat lang cua piston bang tay, dung cai gap e rap th vao xylanh. Piston phai di ong trn trong moi v tr. - Neu piston van b ket hoac b rt can thao toan bo e kiem tra xylanh va cac mat tiep xuc vi than bm, co the trong trng hp can thiet thay mi em kn cua e van cao ap. Sau khi kiem tra piston va xylanh hoat ong tot, lay piston ra ngoai e tiep tuc rap chi tiet theo tuan t. - Rap thanh rang vao lo ni than bm : hng mat co rang qua pha tam cua than bm au co ghi kch thc mm hng quay mui ch va ranh xuoi ngay vt chan. - Siet chat vt chan thanh rang au vt nam trong ranh xuoi va thanh rang phai di chuyen trn. - Keo thanh rang en v tr trung bnh iem ghi c thay ngay gia than bm, rap ong xoay vao va hng the nao e lan gach ni ong xoay ngay vi

Muc luc

51

iem ghi tren thanh rang. Thanh rang va ong xoay phai di chuyen trn. - Lap chen chan lo xo pha tren. - Lap vong kem chen neu co trang b cho c bm. Dung chup hng dan va chen chan au di ep sat vong kem vao trong. - Ra sach piston, bang dau gasoil, khong nen r mo mat lang bang tay, sau khi ra sach. Dung cai gap kep uoi piston hng lan gach ni tai cua uoi piston ngay vi lan gach ni ranh ch U cua ong xoay. Rap lo xo vao ong xoay. - Nang piston len va tam e lap chen chan pha di cua lo xo va ay nhe vao xyalnh. Khong c xoay tron piston va hai tay van nam ngay ranh ch U cua ong xoay. - Ra sach chup hng dan cua piston rap vao than bm. Dung can bua e chup hng dan xuong khoi lo chan xo chot chan vao lo e kem chup hng dan nam yen. - Dung tay nhan vong chan vao ranh, chu y hai au cua vong chan nam ngay phan lom cua ranh e de thao. - Dung can bua e chup hng dan xuong khoi chot chan oan rut chot ra. - Rap cac chi tiet phu thuoc khac. Dung nut van va vai sach bt kn cac mach dau e bui khong xam nhap vao - Lay bm ra khoi ban kep.

Muc luc

52

2.7 CAN ONG LNG BM CAO AP PF (Vi ong c nhieu xylanh) I. Muc ch : Tap can ong lng nhien lieu cua cac to bm PF II. Tr huan cu : May th bm cao ap co d tru bo phan th bm PF Cha khoa mieng thch hp Cay vt van c 8 mm III. ong tac thc hien : Yeu cau trong cong viec : Phai thong suot ve viec ieu hanh may th bm cao ap va phng phap bao dng may trc khi s dung. A. CAN ONG LNG TREN MAY TH : V du : Trng hp can ong lng mot to bm cung cap cho xylanh 10cc trong 100 cuoc vi toc o 600 vong/phut. Bat bm cao ap len may th Cho may th chay vi van toc trung bnh e xa gio va ieu chnh may cho van toc len 600 vong/phut. Tham khao tai lieu hng dan e thc hien ung phng phap ky thuat at mc chnh xac cao trong qua trnh lam viec.
Muc luc
53

Xe dch thanh rang qua lai e hng cho c 10cc trong 100 cuoc vi van toc 600 vong/phut. Xem mui nhon tren bm ch gia tr bao nhieu tren thanh rang. Vi du: 51 ly. Ta ghi chu ngay tren to bm nay. - Van toc bm 600 vong/phut - So cuoc 100 cuoc - Lu lng 10 cc - Thanh rang v tr 51 ly (mm) Bat bm cao ap th hai len ban th, cho may chay 600 vong/phut, xe dch thanh rang qua lai e hng c 10cc trong 100 cuoc, neu nhn mui ch thanh rang ngay v tr 52mm th ta ghi chu ni tren vo nay. - Van toc bm 600 vong/phut - So cuoc 100 cuoc - Lu lng 10 cc - Thanh rang v tr 52 mm

Muc luc

54

* Co 2 phng phap can thc hien : Ta co the ghi chu to bm theo nhng so lieu ghi nhan c nh tren. Ta co the sa v tr mui ch em ra hoac cho vao than bm bang cach them hoac bt so chem e mui ch cua to bm th hai nam ngay kch thc ban au la 51mm. Tiep tuc cac to bm con lai theo phng phap tren e hoan tat.
B.CAN ONG LNG TREN ONG C VAN HANH C NHNG CHA NO. Thao cac kim ri khoi ong c va gan kim quay ra ngoai. Dung tay quay ong c vi so vong quay yeu cau. Xa gio trong than bm, dung cac ong nghiem hng di moi kim. ieu chnh thanh rang ni cac moi noi e cho lu lng nhien lieu c ong eu nhau.

Chu y : Phng phap nay ch ieu khien cho cac to hp bm cung ng so lng nhien lieu ong eu va oi vi che o nh lng th phai hieu chnh trong trng hp co tai va co bo ieu toc phoi hp.

Muc luc

55

GOC O PHUN DAU SM CUA VAI LOAI ONG C DUNG BM PF HIEU MAY NC SAN XUAT KIEU GOC PHUN SM

Yanmar
_ _ Bong Sen

Nhat
_ _ Viet Nam

LD - PF
SM TG _

8 11 o

8 12 o 18 3 o

10 12 o

YNE Long
Mitsubishi Kubota Fulperland Lister

ai Loan
Nhat Nhat Nhat Anh

DE 2A
SD 4H ER 90 KA 2CY 10HP

10 o

17 20 o 18 o 18 o 4 10 o

Muc luc

56

C. CAN ONG LNG TREN ONG C ANG VAN HANH : Cho ong c chay vi toc o cam chng hoac bnh thng theo che o lam viec cua no. Dung nhiet ke o ni ong kh thai cua moi xylanh may co d tru cho gan hoac a trang b ni moi ong gop kh thai. Quan sat nhiet o cua moi xylanh may e them hoac bt nhien lieu, lam the nao e moi xylanh may bang nhau tc lu lng nhien lieu se ong eu ni moi to bm, thanh rang c xe dch qua lai do cac moi noi. Chu y : Qua trnh ieu chnh c chnh xac khi ong c en nhiet o bnh thng cua no va mc co tai vi van toc bnh thng. oi vi ong c trang b nhiet ke hoat ong vi nhiet o thap, ta th luc may chay cam chng.

Muc luc

57

2. 8 CAN BM CAO AP PF VAO ONG C

I. Muc ch : Nam vng nguyen tac can bang ve viec can bang ve viec cam bm PF tren ong c oi vi bm piston co lan vat xeo pha tren va pha di Can mot to bm . Can nhieu to bm . II. Tr huan cu : ong c co mot hoac nhieu xylanh III. Dung cu : Mot cha khoa mieng hoac vong e thao cac ai oc bat bm vao ong c. Cha khoa mieng hoac va vi oc hieu chnh em ay. Thc kep 1/10 mm. IV. ong tac thc hien : Trc khi can bm cao ap PF vao ong c, bm a c thc hien cac cong tac trong phong dau nh : thao, kiem tra, rap, can ong lng (neu bm PF dung cho ong c co nhieu xylanh). A. LOAI CO DAU CA SO THAN BM : Chui that sach mat bat bm bm va ong c. Quay cot may cho em ay ieu khien bm xuong Bat bm vao ong c, siet ai oc cho eu va ung lc siet.
Muc luc
58

Quay cot may ong c theo chieu chay en luc piston len en t iem thng cuoi th nen va dau phun dau sm (ch I hay F) banh trn hay puly ngay dau ch th. Nhn dau ca so than bm, dau nay phai ngay vi lan gach cua chup em ay. Neu lan gach em ay nam cao hn dau ca so th ta phai hieu chnh em ay ong c i xuong hoac them chem mat bat bm. Neu lan gach em ay nam thap hn dau ca so th ta phai ieu chnh em ay i len hay bt chem mat bat bm. Kiem tra mot lan na bang cach quay cot may khi dau phun sm banh a ngay ch th ng, piston ong c ang cuoi nen au no th lan gach em ay trung vi lan gach ca so.

B. LOAI KHONG CO DAU THAN BM :

I. Xac nh lan vat xeo : Thc hien giong muc 1, 2, 3 phan A roi tiep tuc Gan ong nhien lieu t thung cha qua 2 loc en bm. Thao oc luc giac, lay van cao ap ra roi gan oc luc giac va lo xo lai.Siet chat oc luc giac lai. e thanh rang v tr trung bnh

Muc luc

59

Cho nhien lieu thong t thung cha en bm.

Quay cot may xuong t iem ha, nhien lieu se trao ra oc luc giac (dung khay hng dau trao xuong at). Tiep tuc quay cho en khi nao nhien lieu va ngng trao (dung ngon tay phui au luc giac e biet chnh xac) th dng lai. Di chuyen thanh rang qua lai mot t. Neu dau van ngng trao la piston co vat xeo di. Neu dau trao lai la piston co vat xeo tren. II. Phng phap can bm : e thanh rang v tr nao cung c tr stop, neu piston co vat xeo di. e thanh rang v tr cam chng neu vat xeo tren. Tiep tuc quay cot may theo chieu chay, cho pis-ton bm xuong TDH va cho nhien lieu trao ra roi t t quay cho en khi nao ngng trao th dng lai (lu y ngng trao cuoi th ep) Nhn dau phun dau sm banh trn hay puly dau phai ngay dau ch th ng. Neu dau puly cha en dau ch th tc la bm a can sm, ta phai thao bm ra van oc hieu chnh em ay xuong hay them chem mat bat.

Muc luc

60

Neu dau a qua roi ta phai hieu chnh em ay len hay bt chem mat bat. Rap bm lai va th lai bang cach quay cot may cho dau trao ra roi t t quay en luc dau va dt trao th ngng lai, luc nay dau phun dau sm banh trn ngay ch th ng. Rap van cao ap, xa gio cho ong c phat hanh. III. Xac nh kch thc hieu chnh : Muon hieu chnh em ay hay them bt em mot cach chnh xac va ch lam mot lan thc hien nh sau : V du : Khi dau a ngng trao ma dau puly cha ngay dau ch th tc a can sm ta thc hien nh sau : Khoa dau lai, thao oc luc giac ra, lay van cao ap ra. Dung so ke (hay thc kep) so cay ng knh loi 3 ly vao lo ve van cho ung au piston bm. Quay volant t t cho dau puly ngay dau ch th Xem so ke (hay thc kep) e piston di chuyen bao nhieu. Chnh em ay xuong (hay them chem) theo so lieu va o.

Muc luc

61

CHNG III : HE THONG NHIEN LIEU BM CAO AP PE I. S O HE THONG NHIEN LIEU :


Bm cao ap co nhieu to bm rap chung mot khoi con c goi la bm thang hang.

S o he thong nhien lieu bm cao ap PE va nguyen ly lam viec c trnh bay chng he thong nhien lieu tren ong c Diesel. He thong nhien lieu nay c pho bien tren cac ong c Diesel oto may keo nh : MTZ, IFA, KAMAS, TOYOTA, MERCEDECES, REO, HYNO, ISUZU. * Cong dung bm cao ap PE : Bm cao ap PE dung tren ong c Diesel co cong dung : Tiep nhan nhien lieu sach t thung cha en bm. Ep nhien lieu len ap lc cao (2500 3000 PSI) a en kim phun ung thi iem va phu hp vi th t th no cua ong c. Phan phoi lu lng ong eu cho cac xylanh va tuy theo yeu cau hoat ong cua ong c.

Muc luc

62

8 1 7 9 4 2

3 5 6

12 10 11

1. Thung cha 2. Bm tiep van 3. Loc tinh 4. Bm cao ap 5. Bo phun dau sm 6. Bo ieu toc 7. Kim phun 8. ng dau ve 9. Bugi xong 10. Accu 11. Cong tac e 12. Hop ieu khien bugi xong Hnh 3.1 He thong nhien lieu bm cao ap PE
Muc luc
63

II. CAU TAO BM CAO AP PE :

- Bm cao ap PE la mot loai bm gom nhieu to bm PF ghep chung thanh mot khoi, co cot cam ieu khien nam trong than bm va ieu khien chung bi mot thanh rang cu the. Cau tao cua mot bm cao ap Bosch PE gom co : - Mot than bm (vo bm) c uc bang hp kim nhom tren o co d tru cac lo e bat ong dau en, ong dau ve, oc xa gio, lo xo thanh rang, vt chan thanh rang, vt kem xylanh Than bm co the chia lam 3 khoang (phan) trong o co cha cac chi tiet sau : - Phan gia (ca so mat tien bm) ben trong cha cac cap piston xylanh tng ng vi so xylanh cua ong c, cac vong rang va thanh rang ieu khien. Tren vong rang co vis xiet e co the ieu chnh v tr tng oi cua piton va xy-lanh. - Phan di ben trong co cha cot bm hai au ta len hai bac an lap nap ay cot bm. Cot bm co so bu cam bang so xylanh ong c va co cam sai tam e ieu khien bm tiep van bat hong bm. Tren cac bu la cac em ay co banh rang, em ay co vt ieu chnh va ai

Muc luc

64

oc chan. Di cot bm la ay bm co cac nap ay, ben trong cha dau nhn e boi trn. Cot bm mot au c lap mot khp noi (hoac bo phun sm t ong va khp noi) noi vi truc truyen ong t ong. au con lai lap qua ta va chi tiet bo ieu toc c nang (hoac e trong, neu bo ieu toc ap thap). - Phan tren la phong cha nhien lieu thong gia cac xy lanh vi nhau . Cac vt kem xy lanh choi lo nhien lieu ra cua xylanh. Mot van an toan e ieu chnh ap lc nhien lieu vao cac xylanh . - Tren xy lanh la be van cao ap, van cao ap, lo xo va tren cung la oc luc giac dan nhien lieu en kim phun. - Ngoai ra con co mot bm tiep van loai piston gan hong bm c ieu khien bi cam sai tam cua cot bm va bo tiet che c nang hay ap thap lien he vi thanh rang e ieu chnh toc o ong c (xem bai o ieu toc).

Muc luc

65

1 2 1. Lo xo 2. Van cao ap 3. ng dau vao 4. Lan vat xeo 5. Piston bm 6. Lo xo 7. Chen chan lo xo 8. Can ieu khien 9. Cam 3 4 5 6 7 8

III. NGUYEN TAC HOAT ONG :

Hnh 3 2 : Cau tao tong quat bm cao ap PE

- Khi ong c hoat ong, cot bm ieu khien bm tiep van hut nhien lieu t thung cha qua hai loc roi en bm lai phong cha nhien lieu ni than bm. Mot phan nhien lieu qua van an toan tr ve thung cha. - Luc piston bm xuong nhien lieu nap vao xylanh bang ca hai lo dau ni
Muc luc
66

xylanh. ay la thi ky nap. en th phun nhien lieu, cot bm ieu khien piston i len ep nhien lieu a en kim phun. Luc pis-ton i len, khi nh pis-ton ong hai lo dau lai th ap lc nhien lieu trong xy-lanh se tang len, khi ap lc dau u ln e thang c sc ep cua lo xo van cao ap, van cao ap se m ra, nhien lieu se c a en kim phun e phun vao buong ot cua ong c. ay la thi iem khi phun nhien lieu. Luc canh vat xeo pha di ni piston bm va he m lo dau ve, dau tran ra ngoai xylanh lam cho ap suat dau trong xy-lanh giam xuong, van cao ap se ong lai. Ap suat dau trong ng ong cao ap va kim phun se giam xuong, kim phun se c ong lai, nhien lieu khong con c phun vao trong buong ot ong c na,th phun dau cham dt. ay la thi iem dt phun cua he thong. - Khi muon tat may, ngi ta keo can tat may, pis-ton bm se c xoay en v tr sao cho ranh ng trung vi lo dau tren xy-lanh nen khi pis-ton i len ep nhien lieu, dau trong xy-lanh se thoat ra ngoai, ap lc dau trong xy-lanh khong the tang cao c nen dau khong the m van cao ap e vao trong ong cao ap - Nh cot bm co cac mau cam vi cau tao phu hp vi th t th no ong c nen nhien lieu c a en kim phun ung luc, ung th. Tat ca cac xylanh bm eu co mot ap lc nhien lieu vao nh nhau va ieu khien chung bi mot thanh rang nen nhien lieu cac xylanh tang giam ong eu. - Muon thay oi toc o ong c ta ieu khien thanh rang giong nh bm PF.
Muc luc

67

3 4

1.Rac co dau ra 2. Van cao ap 3. Piston bm 4. Thanh rang 5. Lo xo 6. Oc ieu chnh 7. Chen chan lo xo 8. Cam

Hnh 3 - 3 : Cau tao chi tiet bm cao ap PE


Muc luc
68

IV. PHUN DAU SM T ONG TREN PE :

Hnh 3 4 : Bo phun sm t ong gan au cot bm PE


Muc luc
69

- Cung nh anh la sm t ong tren ong c xang. Tren ong c Diesel khi toc o cang cao, goc o phun dau phai cang sm e nhien lieu u thi gian hoa tron t boc chay phat ra cong suat ln nhat. Do o, tren hau het cac ong c Diesel eu co trang b bo phun dau sm t ong. - Vi piston co lan vat xeo pha tren th iem khi phun thay oi va dt phun co nh, vi piston co lan vat xeo ca tren lan di th iem khi phun va dt phun eu thay oi. Do o oi vi piston co lan vat xeo pha tren va ca tren lan di khong can trang b bo phun dau sm t ong. - oi vi piston co lan vat xeo pha di th iem khi phun co nh, iem dt phun thay oi. Thong thng cac bm cao ap PE eu co lan vat xeo pha di nen phai trang b bo phun dau sm t ong. - a so bm PE ngi ta ng dung bo phan t ong ieu khien goc phun sm bang ly tam. ien hnh cua loai bm nay la bo phun sm t ong cua hang Bosch.

NGUYEN TAC LAM VIEC CUA BO PHUN SM KIEU LY TAM CUA HANG BOSH.

- Loai nay c ap dung tren a so may keo nh T50K, K.7000 (Lien Xo) FIAT ALLIS (Y) KOMATSU D 30A (Nhat). - Bo phan nay gom : mot mam noi thu ong c bat vao au cot bm cao ap, nh chot then hoa va ai oc gi.
Muc luc
70

- Mot mam noi chu ong co khp noi e nhan truyen ong t ong c. Chuyen ong quay cua nam chu ong truyen qua mam thu ong qua hai qua ta. - Tren mam thu ong co ep hai truc thang goc vi mam, hai qua ta quay tren hai truc nay. au loi con lai cua qua ta ty chot cua mam chu ong, hai qua ta c kem vao nhau nh hai lo xo ta vao truc, au con lai ty vao chot mam chu ong. mot mieng chem nam tren lo xo e tang lc lo xo theo nh mc. Mot boc dnh vi mam chu ong co nhiem vu boc hai qua ta va gii han tam di chuyen cua chung. - Tat ca c cau va ke c che kn bang mot boc ngoai cung van vao be mat co ren cua mam thu ong. cac vong em kn bang cao su hoa hoc bao am o kn gia boc va mam chu ong. nh vay ma ben trong toan bo co ay dau nht boi trn. - Khi ong c lam viec, neu van toc tang, di tac dung cua lc ly tam hai qua ta vang ra do mam thu ong quay, oi vi mam chu ong theo chieu chuyen ong cua cot bm,do o lam tang goc phun sm nhien lieu. Khi toc o giam th lc ly tam yeu nen hai qua ta xep vao, lo xo quay mam thu ong cung vi truc cam oi vi mam chu ong ve pha chieu ngc lai. Do o lam giam goc o phun sm nhien lieu.

Muc luc

71

V. AC IEM BM CAO AP PE :
5.1 Giai thch ky hieu ghi tren vo bm : V du : PE 1 6 2 A 3 70 4 B 5 4 6 1 7 2 8 R 9 S 10 114 11

PES 6 A 70 A 1 2 3 R S 64 1- Ch loai bm cao ap ca nhan co chung mot cot cam bm.Cot c ieu khien qua khp noi. Neu co them ch S la cot bm bat trc tiep vao mat bch cua ong c va khong qua khp noi. 2- Ch so xylanh bm cao ap (bang so xylanh ong c) 3- Kch thc bm (A : c nho; B : c trung; Z : c ln; M : c that nho P : ac biet; Zw : c that ln) 4- Ch ng knh piston bm tnh theo 0.1 ly (70 = 7 ly) 5- Ch ac iem thay the cac bo phan trong bm khi rap bm (gom co : A, B, C, Q, K, P) 6- Ch v tr dau ghi ni au cot bm Neu so le : 1, 3, 5 th dau au cot bm Neu so chan : 2, 4 , 6 th dau nam ben phai nhn t ca so
Muc luc
72

7- Ch th bo ieu toc (0 : khong co bo ieu toc) 1 Bo ieu toc pha trai 2 Bo ieu toc pha phai 8- Ch th v tr bo phun dau sm 0 Khong co bo phan phun dau sm 1 Bo phun dau sm pha trai 2 Bo phun dau sm pha phai 9- Ch co hoac khong co bm tiep van Neu khong co ghi so ngha la co bm tiep van Neu co ghi so th khong co bm tiep van gan vao. Neu ghi so 3 : co 1 lo e gan bm tiep van nhng cha c ay lai Neu ghi so 4 : co 2 lo gan bm tiep van, pha trai gan bm, pha phai ay lai Neu ghi so 5 : co 2 lo gan bm tiep van, pha phai gan bm, pha trai ay lai. 9- Chieu quay cua bm nhn t au cot noi vi ong c R : Chieu quay phai theo kim ong ho L : Chieu quay trai ngc kim ong ho. 10&11- ac iem cua nha che tao :

Muc luc

73

Neu bm PE do cac nc khac che tao theo bang sang che Bosch th co ky hieu rieng pha trc. V du : Ky hieu : RO (Bm Bosch do Rumani che tao) ND (Bm Bosch do Nippon Denso Nhat che tao) Ngoai ra bm cao ap PE cua My co ghi them hang ch : TIMED FOR PORT CLOSING : Can goc o phun dau theo phng phap dau trao mach ong (piston co vat xeo di) TIMED FOR PORT OPENING : Can goc o phun au theo phng phap dau trao mach h (piston co vat xeo tren).: - Lan vat xeo pha trai (nhn t au piston) th tren uoi piston co ghi ch N hay L, bo ieu toc neu co th gan ben trai bm. - Lan vat xeo pha phai, th tren uoi piston co ghi ch R bo ieu toc neu co th gan ben phai bm.

5.2 ac iem cua bm piston :

VI. THAO RA BM PE

6.1 Muc ch : - Tap thao bm nhien lieu cao ap piston loai PE (Lavalette Bosh American Bosch) va s dung dung cu ung phng phap trong cong tac : 6.2 Tr huan cu : Bm cao ap Lavalette Bosch Ban ve ln ve bm cao ap.
Muc luc
74

6.3 Dung cu :

Mot cha khoa tube 3/4, 7/8 Mot molette 12 Mot gap piston Cay van vt mieng 5mm Mot nut van vt thch hp

Mot can xiet nut van vt Dung cu cao e van cao ap Bo gap em ay Cac loai cao bac an thch hp. Bua nha va mam cha

6.4 ong tac thc hien :

- Yeu cau trong cong tac : - V tr lam viec sach se, khong bui bam. - Ngi lam viec tay phai sach - Dung cu, ban th, ban kep phai sach - Mang ng chi tiet phai co giay lot - Thao bm cao ap ra khoi ong c - Ra va tay sach chat ban, dau m ben ngoai than bm - Kep than bm vao ban kep co ham phu sat, au bm len pha tren. Thao cac rac co ong dau en, i. Thao bm tiep van va bo ieu toc. - Chu y : trong khi thao bm tiep van va bo ieu toc, nht cat te con lai co the ri xuong at, nen ta dung mot mang dau e hng.
Muc luc
75

- Tr ngc au bm va kep vao ban kep, mat tien bm hng ra ngoai. Kep ni phan luc giac cua cac au noi ong. - Thao nap ay mat tien bm. - Dung nut van thch hp vi ranh cua nap ay bm e thao cac nap ay bm. Quay cot bm va chem vao vai cua moi vt hieu chnh nam tren em ay (con oi) cua moi to bm luc cam cua no en iem chet tren. - Quan sat va lu y : cac dau lien he gia em noi va nap hong bm khi rap vao khoi b lon. - Thao em noi, dung thanh chu tay cua em noi hoac dung mo lech kem em noi khong xoay ni hai mat vat cua no. Dung cha khoa tube thao tan ni au cot bm. Dung cao thao em noi ra khoi cot bm. Thao chot kem ni au cot bm. Dung cay van vt thao 4 vt xiet nap ay hong bm. Nap ay hong bm co cha ng bac chan dau va vong ngoai cua o bi. V the phai thao cot kem em noi trc e bao ve bac chan dau. - Co the lay cot bm ra khoi than bm, can than khong va cham cac mau cam, bac an bi vao than bm gay tray, me cac mat lang

Muc luc

76

- Dung cay van vt det ln e em day xuong, rut cac mieng chem ra. - Dung dung cu gap em ay ra khoi bm t lo ay bm hoac than bm. - Dung cai gap piston, chui vao lo ay bm lay piston va chen chan lo xo pha di mot lt. Can than at ni giay sach hoac ni gia ng cua no. * Chu y : piston va xylanh cua moi to bm eu rieng biet tng bo, khong c lan lon vi nhau, khi thao piston phai on nh th t ve v tr cua no e khi thao xong xylanh se c lap vao ngay ung bo cua no. - Cac bo phan chnh xac nh van cao ap, xylanh, piston, can e phan biet, khong va cham vi cac vat khac. - Lay ong xoay ra khoi xylanh bang cach a len va lay ra. - Thao vt kem thanh rang, lay thanh rang ra khoi than bm . - Tr ngc than bm va kep vao ban kep. - Thao cac au ong noi, lay lo xo van cao ap. Dung cao ac biet e cao be van cao ap. - Thao cac vt kem xylanh bm. Gi lay em kh bang ong o. - Thao xylanh ra khoi than bm cho piston cua no vao ung bo va e vao v tr.

Muc luc

77

VII. KIEM TRA SA CHA BM CAO AP PE

- Sau mot qua trnh hoat ong va ung nh ky lam cong tac ai tu may, bm nhien lieu cung c thao ra e kiem tra tnh trang sa cha, thay mi cac chi tiet ben trong - Trc het phai ra sach ben ngoai cua bm cao ap, dung dau tay thch hp. Sau khi ra sach va thoi gio, ta thao ri cac chi tiet ben trong e kiem tra. - Than bm : kiem tra neu b nt, th co the han va gia cong nguoi khong qua khong neu h qua phai thay mi. - Piston, xylanh : dung knh phong ai e kiem tra mat ngoai cua piston va xylanh bm, vet tray nhng iem khuyet mon, chng to co chat ban trong nhien lieu. Sau qua trnh kiem tra tren bang th, h hong c phat hien qua nh mc can thay the toan bo. - Chu y en mat ep cua xylanh va e van cao ap, neu bieu hien s mon, khuyet, ro mat ni phan con hay phan tru can xoay cat phan con. Phan tru khong c xoay cat ma ch lau lai bang m. Sau khi phuc hoi lai chi tiet nay can kiem tra lai. Dung dung cu th kim ac biet e th, nang ap suat len 2500 PSI va nhn pha ay cua e van nhien lieu khong r la tot.

Muc luc

78

- Cot bm : Bu cam hoat ong lau ngay co the mon, ro mat, can han ap cho khuyet la sa lang. Cot cam b cong, sa thang va c kiem tra tren may tien. - Bac an o bi : nieng ngoai hoac nieng trong b mon qua mc th phai thay mi. Vong kiem o bi bien dang ri bi ra ngoai can phai sa lai neu khong th thay mi - Nap ay hong bm, neu b nt be khong quan trong th han va gia cong nguoi. Neu khong can c thay mi. Nap b venh th sa phang - em ay : mon khuyet ni au oc hieu chnh, khoang h qua nhieu gia chot va con lan can tien mi hay thay the. - Lo xo cao ap : nt hay b cong, thay mi hoac nan thang - Thanh rang : Lo chot au thanh rang b me, han dap va gia cong nguoi, thanh rang b cong can sa thang. Ong xoay va vong rang : vt cua vong rang b h, ranh ch U cua ong xoay b mon khuyet. Can thay mi hoac han ap roi gia cong nguoi neu khong quan trong lam. - Lo xo piston : nt hay ro mat, conh venh can thay mi. - Vt kem xylanh : Rang b mon, st chuoi, b cong can thay mi. - Cac rac co : Ln rang hoac bo rang can thay mi

Muc luc

79

VIII. RAP BM CAO AP PE:

- Trc khi rap phai xuc ra that sach va khong can thoi gio hoac lau kho. V theo nguyen tac la phai tham dau gasoil sach trc khi rap cac chi tiet - Kep than bm va ban kep co mang ham phu sat, au tren cua bm hng len tren, mat tien bm pha ngoai. Thao piston khoi xylanh bm. Xuc ra lai. e cac piston vao v tr cua no va lu y en lt rap piston vao xylanh phai ong bo cua no. Lap xylanh vao than bm. Hng ranh ng cua xylanh ngay vi vt kem cua xylanh(vt can ap). Lu y mat ep cua xylanh bm phai that sach, van vt kem xylanh co em kn vao. Chot kem phai lot vao ranh ng cua xylanh khong xoay va khong ket nhng khi dung ngon tay ay len ay xuong xylanh phai di chuyen trong khoang ngan. Tiep tuc nh vay vi cac to bm khac. - Rap van cao ap, e van va em kn. Lap lo xo van cao ap vao au ong noi. Siet au noi ong vi sc siet nh chuan. Muon on nh v tr cua em kn lo xo th ni va siet au noi ong nhieu lan roi siet ung sau cung. -Tr ngc au bm vao ban kep, mat tien ben ngoai, kep ni phan luc giac cua au ong noi.Rap thanh rang vao than bm ung dau cu a ghi chu trc khi thao. Rap vt chan thanh rang va siet va phai. - Trc khi rap ong xoay va vanh rang vao than bm. Chu y cac chi tiet nay neu khong phai thay mi th dung ua nhuyen nho lay dau ni ong xoay d tru
Muc luc

80

cho viec khi dau mi sau khi lu lng can xong Lu y : - Neu ong xoay hoac vanh rang c thay mi, vanh rang phai c siet chat vao ong xoay. Ke h ni hai tay ep cua vanh rang ngay vi lo nay nam gia ong xoay. V tr nay thch ng tot nhat cho viec can lu lng. -Khi keo thanh rang qua v tr cup dau, au vt siet hai tay ep cua vanh rang phai hng ra mat tien bm e tien viec ni va siet cac vt khi can lu lng. - Thanh rang co ong 2 dau ni hai au, khi no v tr trung bnh th hai dau nay va lo dang ni hai mat hong cua bm. Sau khi lap rap cac chi tiet nay, thanh rang phai di chuyen trn, keo thanh rang qua chieu cup dau, au vt phai ap ng viec thao rap vt ep cua vanh rang. Rap chen chan di, lo xo vao ong xoay e t tren xuong. - Dung dung cu gap piston. Kep uoi piston chen chan lo xo pha di at tren 2 tai cua uoi piston xo vao xi lanh cua no t lo pha ay cua than bm. - Chu y : Dau ghi ni tai uoi piston ngay vi dau cua ranh kem ch U cua ong xoay. * Dung dung cu gap em ay, lap em ay va ong lan vao v tr cua no. Cho chi tiet nay vao than bm t lo pha ay bm hoac t ben hong au hong

Muc luc

81

bm tuy loai. Chu y lan na tay cua uoi piston nam ngay ranh kem ch U cua ong xoay va cac dau khong sai lech. Dung dung cu ep em ay e ong lan va em ay xuong ep lo xo ong thi gai cac chem vao vt hieu chnh cua em ay. Tat ca cac ong lan va em ay c gai cng va bat ong. * Lap cot bm vao than bm : chu y v tr cac dau phng hng au cot bm eu c on nh theo iem ghi chu trc khi thao chi tiet nay e khi kim phun dau khong b xao tron. Boi m hoac Hermatic em kn cua hai nap ay hong bm va rap nap vao. Chu y o an v tr on nh trong cot bm. Rap chot kem cua em noi va rap em noi cua cot bm e long en khoa tan, siet ung sc siet e ep em noi vao cot bm. Kiem tra khoang di ong cua cot bm. Dung la c o khoang h gia vai trong cua em noi va mat ngoai cua nap ay hong bm. Dung cay nay hoac cay van vt to nay cot bm ra ngoai e o ke h. Dung so ke bat ni au ngoai cua em noi nay cot bm nh tren e biet c khoang di ong theo mc cho phep t 0.004 0.008 : - Neu khoang di ong cot bm cao hn nh mc cho phep, ta them chem ni khoang gia cua nien trong bac an va vong trong tai au (ni vai cua cot bm) - Trai lai neu khoang di ong cua cot bm thap hn nh mc th ta rut bt chem ra.

Muc luc

82

- Trong khi hieu chnh khoang di ong cot bm lu y viec them bt chem khong lam xao tron v tr ong dan tren cac bu cam. - Quay cot bm e rut chem ra, em ay ra. Tham nht ac vao goi n va rap cac nap ay vao bm.Siet ung sc siet. Rap cac chi tiet con lai. - Chu y : - oi vi than bm uc bang gang, vong em kn cua cac nap ay, vt kem xi lanh, thanh rang, rac co nap va thoat dau eu dung ong o. - Cham dau lam trn vao trong bm. - Neu cha tiep tuc cong tac can th th van vt hoac bao vai sach cac mach thoat va nap e nga chat ban xam nhap vao. - Bm co the san sang c can goc o phun va lu lng. Neu bm cao ap thuoc loai lavaletter bosch hay loai khac, tr American bosch th phai rap bo ieu toc vao than bm.

IX. CAN GOC O PHUN DAU BM CAO AP PE

9.1 Muc ch : - Tap can goc o phun dau cua cac loai bm cao ap piston va to bm PE. - Biet thiet ke cac trang thiet b dung cho cong tac nay. - Nam vng nguyen tac nh phan lu lng nhien lieu cua moi kieu piston bm cao ap e thc hien ung phng phap. - oi vi cac loai bm piston cao ap sau khi thao, sa cha va rap cac chi tiet,
Muc luc
83

bm c can goc o phun dau e at yeu cau ung goc o phun ke tiep theo th t th no. - Cong tac can goc o phun phai c thc hien trc cong tac can lu lng. - Cong tac nay khong lien quan g en viec can bm cao ap ma chu yeu la hieu chnh goc o dau phun cua cac to bm ke tiep tuy theo so lng va th t th no cua no. Neu bm cao ap co 4 to th goc phun ke tiep la 90 o Neu bm cao ap co 6 to th goc phun ke tiep la 60 o Neu bm cao ap co 8 to th goc phun ke tiep la 45 o v.v.. Nguyen tac can goc o dau phun : oi vi cac loai bm piston co vat xeo th ta co hai phng phap can : 1. Phng phap can ngng trao mach ong. - Bm cao ap loai piston co canh vat xeo nam pha di phai thc hien phng phap mach ong, tc la hieu chnh em ay the nao khi piston di chuyen len, canh ngang pha tren au piston va an lo nap va thoat ung thi iem. ieu lu y la : a. Canh ngang cua au piston khong thay oi thi iem phun cung nh goc o phun mac du ta co xoay piston bm, tr trng hp cup dau.

Muc luc

84

b. Canh vat xeo nam ben mat, ben trai eu khong anh hng g en qua trnh can bm. 2. Phng phap can dau trao mach h. - Bm nhien lieu cao ap loai piston co canh vat xeo nam pha tren c thc hien theo phng phap dau vao mach h tc la hieu chnh em ay the nao khi piston bm di chuyen len, canh ngang pha di piston va m lo thoat ung thi iem dt phun dau. ieu lu y la : a. Canh vat xeo ben tren cua piston tao thi iem khi phun thay oi neu ta xoay piston ti hoac lui, v the phai lay canh ngang cua thi iem dt phun lam chuan e can. Canh ngang ni pha di piston khong thay oi thi iem dt phun dau cung nh goc o dt phun, mac du ta co the xoay piston qua lai, tr trng hp cup dau. b. Canh vat xien nam ben mat hay ben trai khong anh hng g en qua trnh can bm. Chu y : oi vi piston bm co canh vat xeo ben tren va ben di cua piston th co ac tnh khi va dt phun dau thay oi. Do o, tuy trng hp cu the e thc hien phng phap mach ong hoac mach m theo s hng dan cua nha san xuat ghi ni bang hieu bm. 9.2 Tr huan cu Bm lavalette Bosch hoac cac loai bm khac kieu PE.

Muc luc

85

Bang ve ln ve bm PE. 9.3 Dung cu : May th bm cao ap Moi thung cha dau 5 lt co ong dan nhien lieu va co mot khoa dau. Hai cha khoa mieng c (Cho c bm A hay B) Cha khoa mieng hoac vong 22 mm cho au noi ong Cay van vt c to hoac cay nay. ong ho so ke hoac c o ke h cua ay be xu bap va au piston. 9.4 ong tac thc hien : Bat bm cao ap len may th hoac tren ban kep. Bat ong dan t thung cha en than bm co mot khoa dau (Tren may th co san) Gan mam chia o va em noi cot bm. at mot mang cha dau di ban kep e hng dau chay xuong khi lam viec. Thong dau t thung cha xuong than bm cao ap e xa gio cua than bm. e thanh rang qua v tr trung bnh. Thao au noi ong cua to bm so 1 (gan em noi) lay van cao ap ra va lap lo xo au noi ong va siet va phai Quay bang tay em noi cot bm en khi piston cua to bm so 1 ha xuong pha di lo nap c lo dang, dau xuyen qua pha tren au piston va trao len lo thoat (mieng au noi ong).
Muc luc

86

1. Vo thiet b 2. Num ch so vong quay 3. Cac nut bam 4. Truc danong bm cao ap 5. Ap ke 6. a khac o co nh 7.Toc o ke 8. Cac ong o 9. Bang cac bo cam bien 10. Bang ieu khien

Hnh 3. 5: Bang th bm cao ap kieu CATA-3 ang th mot bm PE


Muc luc
87

A. LOAI BM CO VAT XEO PHA DI 1. Loai co dau can bm V du : Loai 6 xy lanh TTTN 1-5-3-6-2-4 a. Quay cot bm theo chieu quay en khi dau can bm em noi ngay mui ch dau phai ngng trao. Neu cha th phai chnh em ay xuong hay len cho va ngng trao. b. Xoay mam chia o e so 0 o ngay mui ch co nh than bm. c. Rap van cao ap cua to bm so 1 lai. d. Thao oc luc giac, lay van cao ap, rap lo xo va oc luc giac cua to bm co th t th no ke tiep so 5. e. Quay cot bm e so 60 o ngay mui ch, luc nay dau se ngng trao, neu cha phai chnh em ay e dau va ngng trao. f. Tiep tuc quay cot bm va thc hien cac goc o ke tiep 120 o, 180 o, 240 o, 300 o tng ng vi cac to bm 3,6,2,4. 2. Loai bm khong co dau can bm. a. Quay cot bm e piston so 1 len cao nhat (TT). Dung cay van vt bay em ay e kiem tra khe h gia nh piston va mat di be xu bap. Khe h nay trong gii han t 0,3 0,7 ly (0,012 0,028). Neu cha c phai chnh em ay e co khe h tren.

Muc luc

88

b. Quay cot bm e piston bm xuong TH cho dau trao ra ong luc giac, tiep tuc quay cho en khi dau ngng trao. c. Tiep tuc thc hien cac ong tac b,c,d,e,f nh loai co dau.

B. LOAI BM CO VAT XEO PHA TREN.

- Phng phap thc hien tng t nh loai vat xeo di ch khac cong tac thc hien trc khi e mui ch mam chia o tai v tr 0 o, cu the nh sau : a. Quay piston e piston so 1 xuong thap nhat cho dau trao ra ong luc giac, tiep tuc quay cho en khi ngng trao. Sau o quay t t cho dau va trao ra lai. Xoay mam chia o e 0 o ngay mui ch. b. Thc hien cac ong tac con lai giong nh cac ong tac b,c,d,e,f, nh loai co dau vat xeo di. Lu y : - oi vi loai vat xeo tren cung nh di. Khi a thc hien xong moi to bm can phai kiem tra lai khe h nh piston va di ke xu bap. Khe h toi thieu la 0,25 ly. Neu di mc tren phai ha vt chnh xuong mot chut, mac du goc o phun co sai lech chut t.

Muc luc

89

X. CAN LU LNG BM CAO AP PE

10.1 Muc ch : Tap can lu lng dau cua cac loai bm piston co nhieu to bm PE - Biet thiet ke cac trang thiet b dung cho cong tac nay. - Nam vng nguyen tac nh phan lu lng nhien lieu cua moi kieu piston bm cao ap e thc hien ung phng phap. 10.2 Tr huan cu : - Bm Lavalette Bosch hoac loai khac kieu PE - Bang ve ln ve bm PE 10.3 Dung cu : - May th bm cao ap va cac dung cu thch hp. 10.4 ong tac thc hien : - Phng phap can lu lng nay ng dung cho mot bm cao ap piston APE kieu American Bosch. Co ac iem an nh do nha san xuat cung cap so lieu ay u cho moi che o lam viec cua ong c. 1. Lap bm cao ap vao may th bm co he thong gia lap thch hp cho tng loai va kieu bm. Thao ri bo ieu toc khoi bm. 2. Di chuyen thanh rang en v tr trung bnh va cho may th chay trong 250v/p trong 5 phut e on nh he thong boi trn cua may th va bm cao ap ong thi e xa gio trong bm cao ap.
Muc luc
90

3. Xac nh cac so lieu ky thuat can thiet cho viec can chnh 4. V du : Bm cao ap mang ac iem APE c hng dan trong cong tac hieu chnh nh sau Van toc 900 v/p, thanh rang v tr 12 mm, lu lng 96 mm khoi trong mot cuoc. 5. Cac ong nghiem dung tch c ghi theo n v la ml(1ml = 1000mm khoi) do o e viec kiem tra c chnh xac so vi lu lng hng c nhieu hn ta co the hng mot loat 100 cuoc . 6. Lu lng hng c mc co tai cua bm cao ap c an nh vi dung sai la 4% cho cac loai bm mi va 8% cho cac loai bm cu. V du : - Sau khi hng c trong cac ong nghiem ta co cac so lieu 9,6; 9,7; 9,8; 9,5; 9,4 va c ap dung cach tnh nh sau : Lay lu lng cao nhat 9,8cc tr i lu lng nho nhat 9,4cc ta c 0,4cc. Sai biet nay em chia cho so lng cao nhat th c 4% ay la dung sai c an nh. Chu y : - Muon cho viec hieu chnh c de dang, ay thanh rang tr ve v tr cup dau, nh the au vt xiet vong rang hng ra ngoai co the chui li van

Muc luc

91

vt vao ranh c thang goc va vng chac e ni ra ong thi dung cay van vt kem vong rang ng yen, tay trai dung cay que e chnh ong xoay piston qua lai e chnh lu lng . 7. Lu lng nhien lieu c tang khi ta xoay ong xoay piston qua chieu di chuyen cua thanh rang dan en cup au. Lu lng giam khi xoay ong xoay piston qua chieu di chuyen cua thanh rang dan en tang nhien lieu. Sau khi hieu chnh xong lu lng, dung cay van vt xiet chat vt kem vong rang trc khi tiep tuc to bm khac 8. Kiem tra lai lu lng nhien lieu che o cam chng 225 v/p dung sai lu lng c nh trong che o nay la khoang 10 20% theo s tnh toan nh muc 6 10. Khi rap bm dau ong lng ghi ni ong xoay va vong rang a b xoa, th sau hieu chnh lu lng xong th ta ghi lai dau mi. 11. Sau o hieu chnh bm che o khi co bo ieu toc, nh che o khi ong, che o cam chng, che o toi a, che o cup dau.

Muc luc

92

XI. CAN BM CAO AP PE VAO ONG C :

Sau khi thc hien cac cong tac : kiem tra, sa cha, rap, can goc o phun dau, ieu chnh ong lng, hieu chnh bo ieu toc (cac cong tac nay c thc hien phan au ta mi can bm vao ong c 10.1. Loai co dau au noi bm . a) Quay cot may ong c e piston so 1 len gan t iem thng cuoi th ep, luc nay dau phun dau sm hn puly ngay dau ch th au cot may. b) Rap bm cao ap vao ong c. Xiet chat 4 ai oc, cha rap cot bm lien he vi ong c. c) Quay cot bm cao ap theo chieu chay cho en khi dau can bm tren mam noi au cot bm hay phan con cot bm ngay vi dau ghi R (neu quay phai) hay L ( neu quay trai) tren nap ay hong bm. v tr nay piston cao ap xylanh so 1 iem khi phun. d) Noi cot bm cao ap lien he vi chuyen ong t ong c , xiet chat cac vt. e) Lap cac ong dan dau cao ap t bm len kim siet chat cac khau noi theo th t th no cua ong c. f) Kiem soat ng nhien lieu t thung cha en bm tiep van t loc en bm, siet chat cac khau noi.

Muc luc

93

g) Dung bm ien hay bm tay xa gio he thong nhien lieu t loc en bm. h) Thc hien xong cho ong c phat hanh. 10.2. Loai ong c khong co dau can bm au noi. a. Thc hien nh hai muc ( a, b ) phan tren. b. Rap ng ong nhien lieu t thung cha en bm cao ap (neu ngoai phai qua hai loc dau roi mi en bm). c. M oc luc giac cua xy lanh so 1ay van cao ap ra xong rap lo xo va cac ong luc giac lai. d. Cho mach dau t thung cha thong en bm cao ap dung bm tiep van hoac trong lc e xa gio lc va bm. e. e thanh rang v tr nao cung c tr Stop neu lan vat xeo pha di. e thanh rang v tr can chng, neu lan vat xeo pha tren. f. M nap ay mat tien bm e thay c em ay. g. Quay cot bm cho piston so 1 xuong thap nhat dau trao ra. T t quay cot bm theo chieu chay cho en khi dau va ngng trao th dng lai. Luc nay piston so 1 iem khi phun. h. Thao oc luc giac, rap van cao ap lai

Muc luc

94

i. Hanh ong tiep theo nh cac muc d,e,f,g,h nh phan tren. An toan : - Khi xa gio ni bm cao ap tranh khong cho nhien lieu chay vao cat te bm lam loang dau boi trn. - Kiem tra mc dau bm cao ap cat te ong c. - Kiem tra nc lam mat ong c trc khi cho ong c phat hanh * Sau khi cho ong c phat hanh lam viec on nh, len xuong ga va lang nghe tieng no e biet cu the bm can sm tre. * Lu y khi chnh toc o phun va ong lng : - Nhng bm co em ay khong chnh c, vanh rang khong chnh c nh bm dung tren ong c : SIGMA, HYNO Khi chnh th ni vt gi ong cha xy lanh piston van cao ap. Chnh goc o phun dau th them hay bt chem e a nguyen cum xy lanh len xuong. Khi chnh ong lng th xoay cum xy lanh lai. Sau o xiet cac vt gi ung sc siet.

Muc luc

95

CHNG IV : BO IEU TOC DUNG TREN BM CAO AP PF PE

I. CONG DUNG :

- Khi o to may keo lam viec tai trong tren ong c luon luon thay oi. Neu thanh rang cua bm cao ap hoac bm tiet lu gi nguyen mot cho th khi tang tai trong, so vong quay cua ong c se giam xuong, con khi tai trong giam th so vong quay tang len. ieu o dan en trc tien lam thay oi toc o o- to, th hai la ong c buoc phai lam viec nhng che o khong co li. - e gi cho so vong quay cua truc khuyu ong c khong thay oi, khi che o tai trong khac nhau th ong thi can phai thay oi lng nhien lieu cap vao xylanh, con khi giam tai th giam lng nhien lieu cap vao xylanh. - Khi luon luon co s thay oi tai trong th khong the dung tay ma ieu chnh lng nhien lieu cap vao xylanh. Cong viec ay c thc hien t ong nh mot thiet b ac biet tren bm cao ap, goi la bo ieu chnh toc o vong quay hay goi tat la bo ieu toc. * Bat ky bo ieu toc loai nao cung co nhiem vu nh sau : - ieu hoa toc o ong c du co tai hay khong co tai (gi vng mot toc o trong pham vi cho phep tuy theo loai) co ngha la luc co tai : keo, nang, ui,
Muc luc
96

phat ien hoac khong tai eu phai gi mot toc o ong c trong luc can ga ng yen. - ap ng c moi van toc theo yeu cau cua ong c. V du : luc chay cam chng ong c quay 500 v/p, khi len ga toi a 2000 v/p dau co tai hay khong tai. - Phai gii han c mc tai e tranh gay h hong may. - Phai t ong cup dau e tat may khi so vong quay vt qua mc an nh.

II. PHAN LOAI :

- Hien nay co rat nhieu loai ieu toc. Tren ong c s dung loai ieu toc nao la tuy thuoc vao loai ong c, vao ac iem cua may cong tac va yeu cau cua toan bo thiet b. Khi phan loai cac bo ieu toc ngi ta can c vao nhng ac iem sau : 2.1 Theo tnh chat truyen tac dung, ta chia bo ieu toc thanh 2 loai : a. Bo ieu toc tac dung trc tiep. b. Bo ieu toc tac dung gian tiep. 2.2. Theo vung bao che o toc o, bo ieu toc chia thanh 3 loai : a. Loai mot che o. b. Loai 2 che o c. Loai nhieu che o

Muc luc

97

2.3 Theo nguyen tac tac dung cua phan t nhay cam chia thanh 4 loai : a. Loai c kh vi phan t nhay cam kieu ly tam b. Loai ap thap c. Loai thuy lc. d. Loai c thuy lc.

III. NGUYEN TAC VA CAC KHAI NIEM C BAN :

- Khi phu tai giam ma lng nhien lieu phun vao xylanh van khong thay oi th phan nhien lieu troi se lam toc oc ong c tang len. Luc o bo ieu toc phai ieu khien bm cao ap bt nhien lieu lai e giam toc o ong c. Ngc lai khi phu tai tang th phai tang lng nhien lieu phun vao xylanh. Nh vay bo ieu toc phai lam the nao e thay oi c toc o cua ong c mot cach nhanh nhen chnh xac khi thay oi phu tai. -e hieu ro tnh nang cua bo ieu toc, chung ta tm hieu vai nh ngha va khai niem c ban cua no. 1. Ty le ieu hoa toc o : - La ty le sai biet cua toc o ong c t toc o phu tai toi a (Toan tai) en toc o khi khong co phu tai (khong tai) vi can ieu khien mot v tr co nh. Ty le ieu hoa toc o :
Muc luc

98

nk - nc T = x 100 nc
Trong o :nk : Toc o luc khong tai (v/p) nc : Toc o luc toan tai (v/p) V du : Toc o ong c luc toan tai la 1000 v/p. Khi ong c lam viec khong tai la 1060 v/p th ty le ieu toc la :
1060 - 1000 T = x 100 = 6% 1000

Ty le ieu toc noi len kha nang gi toc o ong c pham vi nao o, thong thng May keo T = 8 13% O to van tai T= 5 10% May phat ien T= 0,5 1,5% 2. Tnh vng : -La kha nang cua bo ieu toc duy tr c s on nh ve toc o ong c di moi s thay oi cua phu tai.

Muc luc

99

3. Tnh nhay : - La s thay oi toc o bo ieu toc nhanh ap ng kp thi theo s thay oi phu tai. - Sau ay chung ta hay khao sat cac loai ieu toc : Loai c kh, loai ap thap loai thuy lc va c thuy lc. : 4.-Mot ong c diezel tren o to c coi la co kha nang van hanh tot khi ong c phai tuan theo menh lenh cua ngi lai xe truyen at thong qua ban ap tang toc. Khi ban ap di chuyen th ong c phai hng ng bang cach tang toc hoac giam toc ma khong b khng. Neu ban ap c gi on nh th toc o ong c cung phai giam t t. o la bo ieu toc cua bm cao ap ma no am bao cho tat ca cac ieu kien tren c thoa man. 5.Cac chc nang cua bo ieu toc : -ieu chnh toc o cam chng: +Bao am cho toc o ong c khong giam thap hn so vi toc o cam chng a c ieu chnh . -Van toc cc ai khong tai: -Khi tai giam, toc o ong c tang len va co the vt qua gii han cho phep. Giai quyet ieu nay bang cach di chuyen van nh hng ve hng cup dau do o ong c nhan c t nhien lieu hn .

Muc luc

100

-ieu khien toc o trung gian: - bo ieu toc nhieu che o, cung co the ieu khien toc o trung gian, toc o gi cam chng va toc o cc ai. Ngoai ra bo ieu toc con co cac chc nang ieu khien khac nh: -Tang hoac giam lng nhien lieu can thiet cho qua trnh khi ong -Thay oi lng nhien lieu cung cap theo toc o ong c (kiem soat moment)

IV. BO IEU TOC C KH :

- Hien nay co rat nhieu loai bo ieu toc c kh nh : Loai mot che o, loai hai che o, loai nhieu che o Thong dung nhat tren o to may keo hien nay la bo ieu toc c kh nhieu che o. Trong phan nay chung ta tm hieu ky ve bo ieu toc c kh nhieu che o. 4.1. Nguyen ly cau tao : - Hau het cac loai ieu toc c kh eu co 4 bo phan chnh e co the van chuyen ieu hoa vi nhau. a. Bo phan ong lc (Power device) : Cot bm truyen sc trc tiep qua qua vang Hai qua vang dang ra do lc ly tam. b. Can lien lac (Linkage) : La mot he thong on bay tay on, thanh keo, truc tay on lien lac vi bo phan ong lc va thanh rang ieu khien lu lng nhien lieu.

Muc luc

101

c. Thanh rang ieu khien (Fuel control rack) a nhien lieu vao nhieu hay t en kim phun e phun vao xylanh tuy theo v tr. d. Ngoai ra con co lo xo toc o, at oi choi vi lc ly tam cua hai qua ta va ay thanh rang ve chieu tang nhien lieu khi ong c cha lam viec. ong thi co cac vt ieu chnh, khau trt. Tat ca cac c phan tren eu c bo tr trong vo ieu toc 1 Tat may 2. Toc o chay cam chng 3. Che o ay tai

2 3 1

Hnh 4 1 : S o bo ieu toc c kh

Muc luc

102

4.2 Nguyen ly lam viec : a. Phat hanh ong c : - Khi phat hanh ta keo ga theo chieu tang. Qua trung gian lo xo toc o, tay on, can lien he keo thanh rang quay qua chieu tang, ong c phat hanh de dang. Khi ong c a no roi cot bm quay, lc ly tam cua hai qua ta bung ra ay khau trt ty len tay on, ieu khien thanh rang ve chieu giam dau, toc o giam xuong. Khi lc ly tam can bang vi lo xo,ong trt se khong di chuyen na. b. Bo ieu toc lam viec khi thay oi tai : - ong c ang lam viec che o on nh. V du tai tang khi xe ang len doc hay may cung cap ien nhieu, v tai tang nen toc o ong c giam, nen lc ly tam cua hai qua ta giam theo, hai qua ta xep lai, lo xo ieu toc thang lc ly tam nen ay khau trt i vao, qua trung gian tay on va can ieu khien keo thanh rang ve chieu tang dau, hai qua ta lai bung ra can bang vi lc lo xo ieu toc. - Neu ta giam tai nh xe xuong doc hay may cung cap ien dung t, toc o ong c co khuynh hng tang len, lc ly tam hai qua ta tang theo, hai qua ta giang ra thang sc cang lo xo ieu toc, qua can lien lac keo thanh rang ve chieu giam dau e toc o giam lai ve v tr ban au, en khi on nh hai qua ta v tr thang ng, can bang vi sc cang lo xo ieu toc. V du v ly do nao toc o ong c vt qua toc o gii han, luc nay lc ly tam qua ta ln, hai qua ta bung ra het ay khau trt i ra, qua tay on va can lien he ay thanh rang ve chieu cup dau, ong c ngng, khong hai may.
Muc luc

103

V. BO IEU TOC AP THAP :

- Bo ieu toc ap thap thng c ap dung tren ong c Diezel van tai, no hoat ong theo quy luat bien thien cua ap thap trong ng ong hut theo so vong quay cua ong c, la loai ieu toc nhieu che o. u iem cua bo ieu toc nay la cau tao n gian, kch thc nho, lc dung e ieu khien toc o ong c tng oi nho. Khong co cac chi tiet mai mon. Ngi ta lap bo ieu toc ap thap tren cac ong c van tai cao toc hoat ong trong pham vi tng oi rong. V trong suot pham vi toc o ay bo ieu toc chan khong co the bao am de dang, o ong eu nh nhau, trong khi o oi vi bo ieu toc c kh nhieu che o th rat kho thc hien them vao o la nang ne, kenh cang. V nhng ly do tren, ngi ta thay the bo ieu toc c kh (Lc ly tam cua qua vang) bang bo ieu toc ap thap (sc hut do ap thap) 5.1 Cau tao va nguyen ly lam viec : - Bo ieu toc ap thap thng dung tren xe Toyota va mot t xe ISUZU gom hai phan rieng biet : Ong khuech tan co canh bm He thong mang - Ong khuech tan nam gia bnh loc gio va ong gop hut tai tiet dien nho nhat cua ong lap mot canh bm ga c ieu khien bang ban ap ga.
Muc luc
104

- Phong bo ieu toc c phan lam hai ngan bang mot mang da. Phong chan khong thong vi hong khuech tan nh mot ng ong. Mang bo ieu toc noi vi thanh rang bm cao ap va mat oi dien ta vao mat lo xo ieu toc. Pha ben ngan ap thap con co mot lo xo nho va chot ty co tac dung lam tang toc o on nh cua bo ieu toc khi ong c chay cam chng. Mot vt dung e ieu chnh lc nen cua lo xo nho. Mot nut keo noi lien vi mot nang phong khong kh lien lac vi thanh rang e tat may. 5.2 Nguyen ly van chuyen : - Nguyen tac c ban cua bo ieu toc la da tren toc o khong kh trong ong khuech tan thay oi, lam ap thap phat sinh ngay tai hong (tai ngan ap thap) thay oi, dan en s di chuyen cua mang da va thanh rang lam tang giam nhien lieu. Khi canh bm gio v tr nhat nh, neu thay oi so vong quay cua ong c th toc o khong kh i qua hong se thay oi theo va do o lam thay oi ap suat hong. Cang tang so vong quay ong c th ap thap ngan ap thap cang tang. Ap thap tang ben ngan kh tri ln hn, nen gay ra ap lc ay mang, ep lo xo ieu toc, keo thanh rang sang phai ve pha giam nhien lieu . Neu giam so vong th ap thap se giam theo, lo xo ieu toc se ay mang va thanh rang sang trai ve pha tang nhien lieu.

Muc luc

105

- Vi toc o ong c khong thay oi, neu thay oi v tr canh bm gio se dan en thay oi toc o khong kh tai hong va lam ap thap thay oi. Canh bm gio ong cang nho th ap thap cang ln keo mang bo ieu toc va thanh rang ve trai giam nhien lieu. Moi v tr canh bm gio do ban ap ga ieu khien se tng ng vi mot toc o ong c, cang m rong canh bm gio th toc o ong c cang ln. A. Phat hanh ong c : - Luc ong c ngng, ca hai ngan eu thong vi kh tri, lo xo ieu toc se ay mang va thanh rang sang pha tang nhien lieu, lam giau nhien lieu luc khi ong, ong c de no may, khi ong de dang. - Ngay khi ong c no may ap suat phat sinh tai ngan ap thap keo mang va thanh rang ve pha giam nhien lieu tng ng vi v tr canh bm gio. B. Toc o cam chng : - Luc nay canh bm gio ong gan kn hong khuech tan, ch cha mot ng ong lua gio nho khong cho khong kh i qua va tao ap thap ln tai pha sau bm ga. Lc hut chan khong trong buong chan khong se tang len hut mang da ve pha trai, ep lo xo, keo thanh rang ve pha t nhien lieu tng ng vi toc o cam chng cua ong c, vao luc nay mang da bo ieu toc va van tiep xuc vi chot ty e giam bt s rung ong cua mang, tang o on nh cua bo ieu toc.
Muc luc

106

C. Toc o toi a : -Luc nay canh bm gio m ln, ap thap sinh ra tai ong dan mem trong ong khuech tan se yeu, lc hut chan khong trong buong chan khong se yeu, lo xo ieu toc se ay mang va thanh rang sang phai, ve pha tang nhien lieu en v tr at toc o toi a an nh cua bo ieu toc. D. Toc o qua tai : - Vi v tr can ga toi a, ong c lam viec che o ay tai, tiep tuc tang tai th toc o ong c giam. Do o, ap thap sinh ra se yeu hn (so vi luc ay tai), lo xo ieu toc ay mang ve pha tang nhien lieu e ap ng cho mc tang qua tai. E. Toc o vt qua gii han : - Khi toc o ong c vt qua mc gii han yeu cau, o chan khong sinh ra u ln e keo thanh rang ve en v tr cup dau F. Ngng ong c : Keo nut tat may phong lai. Nang ay mang thanh rang ve chieu tat may, ep lo xo toc o lai ngng cung cap nhien lieu.

Muc luc

107

3 10 9

11

6 7 8

Hnh 4.2: Bo ieu toc ap thap luc lam viec A. Toc o toi a B. Toc o cam chng 1. Ong khuech tan 5. Can gii han 9. Buong ap thap 2. Canh bm ga 6. Hng tang ga 10. Ong mem deo 3. Mang da 7. Hng giam ga 11. Hng rap loc gio 4. Lo thong hi kh tri 8. Chot ta
Muc luc
108

5.3 ieu chnh bo tiet che toc o loai ap thap tren. - Toc o ong c thay oi theo s can thiet va nhu cau s dung, nhng phai trong pham vi a c ghi chu trong sach ch dan cua nha cau tao. Cong viec ieu chnh ch c thc hien khi may nong. A. ong c toc o toi a : - Dung toc o ke quan sat toc o ong c se hieu chnh, ta can ghi chu ac iem cua nha che tao neu co the hieu chnh toc o toi a khong tac dung : ta van oc hieu chnh toi a ni canh bm gio ra va tuy thuoc toc o cao thap. Neu toc o qua thap ni oc ieu chnh toc o toi a ni canh bm gio (High speed adjusting screw) va neu toc o qua cao ta van oc ieu chnh vao. Sau khi ieu chnh ung ta khoa oc ieu chnh va kiem soat tnh trang tot. B. ieu chnh toc o thap hay cam chng : - Di chuyen can ieu khien qua v tr cam chng (Idle adjusting stop screw) van oc ieu chnh ra vao e c toc o on nh. C. ieu chnh lo xo cam chng : Ghi chu : Khi ta van oc ieu chnh (Adjusting screw) oc nay khong di chuyen ti lui ma no ieu khien ong kem lo xo thang bang cua toc o cam chng e thay oi sc nen cua lo xo thang bang. - Muc ch cua s ieu chnh nay la e cho ong c khong b rung chuyen khi chay cam chng. Van oc ieu chnh lo xo thang bang nay qua trai (Ngc chieu
Muc luc
109

vi kim ong ho) e cho piston cua lo xo thang bang pha trong i vao va ung (co ngha la da vao) mang kn cua bo tiet che e c toc o eu.

- Khong nen van qua mc ong ieu chnh e tranh s sai lech ve mc o toi a. D. Bao tr bo tiet che loai ap thap : - Bo tiet che toc o nay khong can s bao tr qua mc, ta ch can kiem soat theo nh ky, cac khuc noi, ong ap thap va phong ap thap khong b h. - Mang kn phai gi cho c luon luon mem deo, c moi lan thay dau carte may th ta lai cho vai giot dau nht sach xt vao tam mang. Tranh xt qua nhieu dau vao phong ap thap. - ieu quan trong la phai ra hoac thong ruot cua bnh lt gio theo nh ky e cho bo tiet che khong b sai lech bi anh hng cua ap thap b thay oi. E. H hong bo ieu toc : - ong c chay toc o ln th c, nhng toc o cham khong c Nguyen nhan do buong chan khong khong kn, h ng ong ap thap. - Muon biet mang con kn hay khong, ta ay thanh rang ve chieu cup dau lay ngon tay bt lo ong ap thap, buong thanh rang ra. Neu thanh rang tra t t hay ng yen la tot , neu tra nhanh la rach hay h.

Muc luc

110

VI. BO IEU TOC NHIEU CHE O

-Bo ieu toc nhieu che o ieu khien tat ca cac che o ong c t luc khi ong va cho ti gia tr toc o cc ai. Ngoai ra cung co loai bo ieu toc ieu khien toc oc o ong c toc o cam chng va cc ai, ieu nay can thiet oi vi nhng trng hp ca biet khi nhng he thong phu tr nh :keo ti, bm nc cha chay,can truc,, c truyen ong bi xe hoac nhng ong c tnh lai. Nhng nhng bo ieu toc nay cung c s dung nhng xe khach va nhng xe nong nghiep nh may keo hoac may gat .

Muc luc

111

1.Cau tao (construction)


10 12 13 14

11 1 4 5 2 6 15

M2
3 7

1,2.Cac qua vang 3. Ong trt 4. Can khi ong 5. Chot ng 6. Lo xo khi ong 7. Van nh lng 8. Lo cup dau tren piston 9. Piston 10. Oc ieu chnh toc o cam chng 11. Can ieu khien toc o ong c 12. Lo xo ieu toc 13. Chot ham 14. Lo xo cam chng 15. Can lac Hnh 4.3:Bo ieu toc nhieu che o
Muc luc
112

-Hnh bieu dien tren trnh bay s sap xep va cac chc nang, cac thanh phan cua bo ieu toc nhieu che o . Toan bo bo ieu toc c truyen ong bi truc chnh, bo ieu toc bao gom cac qua vang, vo, cac lo xo va cac can noi, cac can noi nay c bat vi vo sao cho no co the quay xung quanh truc bo ieu toc . Chuyen ong bung ra cua cac qua vang c chuyen thanh chuyen ong doc truc cua ong trt. Lc tac dung len ong trt nay lam v tr cua ong trt thay oi, s thay oi nay anh hng en cac c cau khac cua bo ieu toc. -Mat khac, c cau cua bo ieu toc bao gom can ieu khien can lac va can khi ong , can ieu khien ta vao vo bm va co the ieu chnh bang con oc ieu chnh nhien lieu. Can khi ong va can lac cung chuyen ong tng oi vi can ieu khien . -Tren can khi ong co mot chot tron ngam vao van nh lng, lo xo khi ong ta vao au tren cua can, au tren cua can lac la mot chot ham ma no c bat chat vi lo xo cam chng. Lo xo ieu toc cung c noi (moc) vi au di cua chot ham, mot can va truc can ieu khien noi vi phan ieu khien toc o ong c. -S tac ong qua lai cua lc lo xo va lc ong trt tao ra bi cac qua ta lam can so (4) chuyen ong keo theo s chuyen ong cua van nh lng. Do o, xac nh c lng nhien lieu cung cap .

Muc luc

113

2. Hoat ong: a.Khi ong(starting) -Khi ong c khong hoat ong cac qua vang va ong trt eu v tr ban au cua chung. Can khi ong c di chuyen ti v tr khi ong bi lo xo khi ong va xoay quanh chot M2, ong thi van nh lng piston phan phoi c gi v tr khi ong, luc nay lng nhien lieu cung cap la toi a (hanh trnh co ch cua piston la ln nhat ). -Ngay sau khi khi ong cac qua vang bung ra lam ong trt di chuyen sang phai , can khi ong ep lo xo khi ong lai t len can lac (khoang A tren hnh ve ). Can khi ong mot lan nua xoay quanh chot M2 lam giam lng nhien lieu phan phoi mot cach t ong ti mc o cam chng . b.ieu khien toc o cam chng (Idle speed control ) -Khi ong c hoat ong ban ap ga c nha ra, can ieu khien toc o ong c tr ve v tr cam chng va ta vao con oc ieu chnh toc o cam chng. Toc o cam chng c chon sao cho ong c chay khong tai khong b tat may . -Nh lo xo cam chng ma toc o cam chng c gi on nh, khi toc o cam chng tang len, lo xo cam chng b ep lai van nh lng di chuyen sang trai lam giam dau va ngc lai. Khi toc o cam chng giam, khoang cach C se ln len, van nh lng di chuyen sang phai lam tang nhien lieu cung cap. Khi toc
Muc luc
114

o ong c ln hn toc o cam chng lo xo cam chng b nen lai mot khoang la C va luc nay lo xo cam chng se het tac dung . Do o oi vi moi v tr cua can ieu khien th ong c co mot toc o tng ng. - Trong trng hp tai tang en mc ma van nh lng v tr ay tai nhng toc o ong c van tiep tuc giam (tc tai tiep tuc tang) v du nh xe ang len doc, lc ly tam cua cac qua vang se giam. Nhng v van nh lng a v tr toi a nen viec cung cap nhien lieu khong the tang c na. Trong trng hp nay ong c b qua tai va ngi tai xe phai giam ga hoac phai tra so. d. Thang bang ong c: - Khi xuong doc ong c b keo bi than xe va toc o ong c co xu hng gia tang, cac qua vang bung ra ay ong trt ep can khi ong va can lac lam cho van nh lng tr ve v tr giam dau. Neu hien tng nay van tiep tuc lng nhien lieu cung cap ngay cang giam dan e thch hp vi ieu kien tai mi. Tham ch giam xuong en 0. Hnh 4.4: Bo ieu toc nhieu che o
Muc luc

115

CHNGV: HE THONG NHIEN LIEU BM KIM LIEN HP GM I. S O HE THONG NHIEN LIEU BM KIM LIEN HP GM.
7 6

3 4 2

1. Thung cha nhien lieu. 2. Loc s cap (loc tho). 3. Bm tiep van. 4. Loc th cap. 5. Ong dau en. 6. Ong dau hoi. 7. Bm kim kien hp. 8. Ong dan dau ve thung cha

Hnh B-1 : He thong nhien lieu bm kim lien hp GM.


Muc luc
116

He thong nhien lieu s dung bo kim bm lien hp GM c bo tr tren cac loai ong c hai th GM cua My, loai hai th 9A3 204 cua Lien Xo, tren ong c Murphy 4 th cua My. Ngoai ra con s dung tren cac tau thuy, may phat ien tnh tai. Bo kim bm lien hp GM c lap thang ng tren nap qui lat, phun dau trc tiep vao buong ot thong nhat. Kim phun va bm c rap chung trong mot cum duy nhat. Moi xy lanh ong c c trang b mot bo kim bm lien hp va c ieu khien nh he thong cam, em ay, ua ay va co mo. Kim bm lien hp co cong dung la tao ap suat nhien lieu cao, nh lng va phun sng nhien lieu vao buong ot ong c.

u iem cua bo kim bm lien hp: - Bo kim phun va bm cao ap c thiet ke chung mot cum duy nhat. - Loai bo c cac ong dan dau cao ap t bm en kim. - Gon nhe de dang thay the va sa cha. - Khong gay anh hng en toan bo he thong v moi bo c lap oc lap vi nhau.

Muc luc

117

Nguyen ly lam viec cua he thong.


Khi ong c lam viec, bm tiep van (3) hut nhien lieu t thung cha(1) qua bau loc s cap (2), ay nhien lieu di ap suat khoang 1,4 kg/cm2 en bau loc th cap (4). Sau o cung cap cho cac bo kim bm lien hp (7). en th phun nhien lieu, c cau ieu khien kim bm ay piston bm xuong ep nhien lieu vi mot ap lc cao phun vao xi lanh ong c, nhien lieu c a vao xi lanh ong c nhieu hay t tuy thuoc vao toc o lam viec va tai cua ong c va c ieu khien chung bang mot can ga noi v cac thanh rang cua kim bm lien hp vi bo ieu toc. Nhien lieu ro r qua khe h gia piston va xi lanh bm co tac dung lam nguoi bm va theo ong dan dau (6) tr ve thung cha. Van mot chieu (A) (neu co) bo tr tai lo hut ni bau loc s cap co cong dung chan khong cho nhien lieu tr ve thung cha khi ong c ngng hoat ong. Ni cuoi ng ong dan dau ve co bo tr mot van an toan (B) e duy tr ap suat nhien lieu can thiet cho bo kim bm lien hp.

Muc luc

118

II. KET CAU BM KIM LIEN HP GM.


11

13 15 18

1
19 2 3 5 6 18 17
Muc luc

14 4 8

1. Loi loc. 2. Buong cha nhien lieu. 3.Xy lanh. 12 4. Ong thep chong xoi mon. 5. Khau phan cach. 7. Ty bm. 20 6. Be van. 9. Lo thoat. 23 8. Lo nap. 10. Chup van. 11. Ong ay. 21 12. Lo xo. 22 13. Thanh rang. 14. Vong rang. 15. Van hnh sao. 7 16. Van thoat nhien lieu cao ap 9 17.Lo phun dau. 10 18. ot kim. 15 19.Chot nh v bo BKLH. 20. Chot chan ong ay. 16 21. Ong gi vong rang. 22. Vong em.
23. Than bm.

Hnh B-2: Cau tao bm kim GM.

119

1.Phan bm cao ap. a.Cong dung: Bm cao ap co cong dung: Tiep nhan nhien lieu sach t thung cha lu thong lien tuc trong he thong e lam mat va boi trn trong xi lanh bm roi tr ve thung cha. Ep nhien lieu en mot ap lc cao e phun vao xi lanh ong c ung thi iem.

An nh nhien lieu phun vao xi lanh ong c tuy theo yeu cau lam viec cua ong c.

Muc luc

120

b.Cau tao: Bm cao ap gom: Loi loc (1). Xi lanh (3). Ong thep chu ap suat (4). Ty bm (7). Lo nap (8). Lo thoat (9). Ong ay (11). Lo xo (12). Thanh rang (13). Vong rang (14). Chot chan ong ay (20).

11 12

20

13 14

4 9 8

7 3

Muc luc

121

Bm cao ap gom: ty bm (7) c lap vao xi lanh (3), uoi ty bm (7) lap vao khe cua ong ay (11) c lo xo (12) luon keo len. Chot chan ong ay (20) gai ben di lo xo e gi ong ay (11) khong b bung ra. Doc tren oan ln cua ty bm co vat mat e lap vao vong rang (14). Vong rang (14) c lap vi thanh rang (13). au ty bm (7) co vat canh xien lien ket vi lo ngang va lo xuyen tam e thay oi lu lng nhien lieu. Phan au xi lanh (3) co khoan 2 lo hnh con: lo nap (8) ben tren va lo thoat (9) ben di oi dien nhau, ong thep chu ap suat (4) boc ben ngoai xi lanh co cong dung chong xoi mon than kim bm lien hp. Rac co ong nhien lieu vao va ra ni than kim bm lien hp giong nhau va co bo tr b loc bang si kim loai (1).

Muc luc

122

2.Phan kim phun nhien lieu. Phan nay bao gom ot kim (18), van, lo xo, mieng chan van kiem soat. Tat ca c lap kht va co nh ngay au xi lanh bm nh chup van. Qua nhieu t san xuat co cai tien nen co the chia phan kim phun GM lam 3 loai chnh: A: Loai cu. 1. Khau chem 2. Van hoa mai 1 3. Be van hoa mai 1 1 4. Van ban cau 2 3 5. Lo xo 2 2 4 6. e lo xo 3 5 7. ot kim B: Loai cai tien. 4 5 3 1. Ong lot 6 2. Van cao ap 7 3. Ong cha van 4. e lo xo van cao ap 5. Van hoa mai A B C C: Loai mi. 1.Van chan hnh sao Hnh B-3: Cac loai kim phun cua kim bm lien hp. 2. Ty kim Muc luc ot kim

123

2.1 Loai cu.

Bo phan van cao ap nam trong ot kim. Van an toan det, hnh sao bo tr pha tren van cao ap. Van nay ch bao ve piston va xi lanh bm cao ap khong cho kh nen va muoi than chui vao pha tren. Ap suat m van cao ap cua loai nay t (350 - 370) psi (1kg/cm 2 = 14,3 psi).

2.2 Loai cai tien

Bo phan van cao ap nam pha tren gan xi lanh, van an toan det, hnh sao bo tr ot kim. V vay ma piston xi lanh va van cao ap eu c bao ve. Ap suat m van kim cua loai nay t (480 850) psi.

2.3 Loai mi

Loai nay co cau tao giong nh kim phun loai thng gom co van kim nam trong ot kim ong kn be cua no theo kieu ot kn lo tia h. Van an toan dang tron bo tr pha tren kim phun sat vi xi lanh bm e ngan kh chay lot vao xi lanh bm. Ap suat m van kim cua loai nay t (2000 3500) psi.
Muc luc
124

3. Ket cau cua tng chi tiet chu yeu

3.1. Than bm.

Than bm c uc bang thep, trong than bm co gia cong cac lo tao thanh nhng phan e lap vong rang va thanh rang, ong chan vong rang. Pha tren mat trong c gia cong chnh xac e dan hng ong ay, pha di e bat xi lanh bm, pha di cung mat ngoai co gia cong ren e bat vi ong noi kim bm. Ben hong co cha 2 lo loc dau co ren trong e bat vi ong chan gan vi lo dau en va lo dau ve, 2 ng dau khoan trong than t ni cha xi lanh bm en lo bat loc dau. Ngoai ra pha tren gan loc co lo e nh v c o khi hieu chnh, ben hong gan thanh rang co lo e quan sat cach vat piston luc lap bm.

3.2 Piston va xi lanh bm.

3.2.1 Piston: c che tao bang thep va gia cong chnh xac, mat ngoai co ma crom (Cr) chong mai mon. Khe h lap ghep gia piston va xi lanh rat nho khoang 0,002mm. au tren piston co gia cong hai lan vat xeo e phan lng nhien lieu. nh piston co khoan mot lo xuyen tam thong vi lo khoan ngang ni khuyet au piston. uoi piston co ngam e bat vi em ay. Phan di c vat thang e an khp vi vong rang.
Muc luc
125

3.2.2 Xi lanh bm. Luon luon cung bo vi piston. Mat trong c gia cong rat chnh xac ma piston di chuyen trong o. Mat ngoai co hai ca e nh v xi lanh va than bm. Tren xi lanh co khoan hai lo lenh nhau e nap va thoat nhien lieu. Hai lo hnh con trong nho ngoai ln co tac dung tiet lu lam tang toc o dong chay khi nhien lieu nap vao xi lanh. Mat tren va di cua xi lanh c gia cong chnh xac e khi ap lc nhien lieu cao th nhien lieu khong b ro r ra khoang ngoai.

3.3 Thanh rang va vong rang

eu co dau e thuan tien cho viec lap rap, khi lap cac dau phai an khp vi nhau ta co the kiem tra dau nay bang cach nhn vao lo khoan tren than bm. Neu lap ung dau, khi ay thanh rang ve pha cung cap nhien lieu toi a th mat vat thang pha uoi piston se vuong goc vi ng tam cua lo khoan nay.

3.4 Van thoat, lo xo, be ta lo xo, ong gi lo xo .

ay la nhng chi tiet nho oi hoi cac mat tiep xuc phai co o chnh xac cao e nhien lieu co ap suat cao khong b ro r. Lo xo van la loai lo xo tru, tiet dien dang tron co nhiem vu ep van ong kn ben tren va cho van m khi ap lc u ln. Cac lo xo nay khong the ieu chnh ap lc thoat c, neu khong ung ap lc th phai thay mi.
Muc luc
126

Kim bm loai mi : van thoat co hnh cay kim nam trong ot kim.Van m ra c la nh ap lc nhien lieu tac dung vao mat con nang kim len (giong nh kim phun thong thng).

3.5 ot kim.

La chi tiet chu nhiet o cao v tiep xuc trc tiep vi kh chay nen c che tao bang thep co he so truyen nhiet ln. au ot kim co khoan cac lo tia (t 5 en 9 lo ). ng knh lo khoang (0,005 en 0,006) inch (1 inch = 25,4 mm) dung cho ong c co buong ot thong nhat hoac ch co mot lo dung cho buong ot ngan cach.

3.6 Tac dung cua van an toan:

Trong qua trnh lam viec cua kim bm, lo xo van cao ap tiep xuc vi nhiet o cao nen co the mat dan tnh an hoi lam van ong khong kn hoac muoi than lam kenh van. Luc o kh nen co ap suat cao trong buong ot se qua lo tia phun i vao trong bm kim. Luc o van an toan se c nang len ong kn be van pha tren khong cho kh chay i vao gi an toan cho bm.

Muc luc

127

3.7 C cau ieu khien kim bm lien hp GM.


5 4 3 2 1 6 7 8 9 10 1. Cot cam ieu khien bm kim 2. em ay 3. ua ay 4. Gap gi kim 5. Co mo 6. Ong dan nhien lieu 7. Bm kim GM 8. Vt chnh thanh rang 9. Tay ieu khien thanh rang 10. Thanh rang

Hnh B-4 C cau ieu khien kim bm lien hp GM.


Muc luc
128

Kim bm hoat ong c la nh c cau ieu khien gom: cam, em ay, ua ay, co mo va bo ieu khien thanh rang.

Tat ca cam uc lien tren mot truc co so mau cam bang so xi lanh ong c. Cac c cau em ay, ua ay, co mo tng t nh c cau ieu khien soupape treo.

Khi may nao en th phun dau, mau cam ieu khien em ay i len qua trung gian ua ay, co mo i xuong ep em ay ay pison i xuong ep nhien lieu phun vao xi lanh. Khi cam het ay th lo xo va em ay ( ong ay) bung ra keo piston i len, nhien lieu lai tiep tuc c a vao xy lanh bm ch th bm ke tiep ( au co mo va ua ay co vt ieu chnh e ieu chnh kim bm. Cac thanh rang noi chung mot can c lien he vi can ga va bo ieu toc.

Muc luc

129

III. NGUYEN LY HOAT ONG CUA BM KIM LIEN HP GM.

a. Nap nhien lieu

b. Khi s phun

c. Dt phun nhien lieu

Hnh B-5: Nguyen ly hoat ong cua bo kim bm lien hp. 9 : Lo thoat 8 : Lo nap
Muc luc
130

1. Giai oan nap nhien lieu vao xy lanh bm.

Khi cam cha oi piston v tr cao nhat (CT), nhien lieu en kim bm nh ap lc cua bm tiep van theo ng dau en xy lanh bm ni co vong can dau. Nhien lieu nap vao xy lanh bm bang ca hai lo (8) va (9) qua cac khe h roi theo ng dau ve tr ve thung cha. Dau lu chuyen lien tuc trong bm co tac dung lam mat, boi trn, xay nong va loai bo cac bot kh giup viec nh lng nhien lieu phun tot hn.

2. Giai oan khi s phun va phun nhien lieu.

Khi en th phun dau cam tac dung ay he thong con oi ua ay, co mo roi ay piston i xuong, nhien lieu tran ra bt qua lo (8) va (9) cho en khi mat ngang cua au piston bt kn lo (9) va canh xien cua piston bt kn lo (8) th nhien lieu bat au b ep trong xy lanh va ta goi iem nay la iem khi s phun. Piston tiep tuc i xuong ay nhien lieu qua van kim va nhien lieu c phun sng vao buong ot ong c.

Muc luc

131

3.Giai oan dt phun.

Qua trnh phun nhien lieu keo dai cho en khi cach ngang cua piston bm va he m lo dau ve (9). Nhien lieu theo lo xuyen tam qua lo ngang theo lo (9) ra ngoai xy lanh (ta goi iem nay la iem dt phun). Piston van tiep tuc i xuong cho en khi het khoang chay, lo dau (9) m hoan toan do o nhien lieu tiep tuc ra buong cha xung quanh xy lanh bm ni co vong can dau va nhien lieu c tra ve thung cha. Khi cam khong con oi na th lo xo, em ay keo piston i len iem cao nhat, nhien lieu lai c nap vao xy lanh bm e chuan b cho chu ky ke tiep

Muc luc

132

4. Nguyen ly thay oi lu lng nhien lieu

8 9

8 9

8 9 e

8 9

Hnh B- 6: Nguyen ly thay oi lu lng nhien lieu e: Khoang chay co ch. a. Lu lng nhien lieu cung cap bang khong. b. Lu lng nhien lieu cap toi thieu. 8: Lo nap nhien lieu. c. Lu lng nhien lieu cap trung bnh. 9: Lo thoat nhien lieu. d. Lu lng nhien lieu cap toi a.
Muc luc
133

Muon tang hay giam lu lng nhien lieu tuy theo yeu cau lam viec cua ong c th ta ch can ieu khien thanh rang e piston xoay qua lai tuy theo v tr cua canh xien tren ong lo dau vao (8) sm hay tre. Neu ong sm lo (8) th khoang chay hu ch cua piston dai nhien lieu bm i nhieu. Neu ong tre lo (8) th khoang chay hu ch cua piston ngan nhien lieu bm i t.

Khi piston c xoay ti v tr cup nhien lieu th lu lng bang khong luc nay hai lo (8) va (9) khong bao gi b ong kn, luc nay dau khong b ep mac du piston van chuyen ong len xuong.

Khi piston v tr cam chng th nhien lieu c cung cap va u cho hoat ong cua ong c chay khong tai. Khi piston v tr cung cap nhien lieu toi a th nhien lieu c cung cap toi a cho ong c. Luc nay khoang chay hu ch ln nhat.

Muc luc

134

IV. CAC K HIEU C GHI TREN BM KIM.


1

1. K hieu ghi tren than bm.


2 2. K hieu ghi tren piston. 3. Cac k hieu ghi tren ot kim.

Hnh B-7 Cac k hieu ghi tren bm GM.


Muc luc
135

1. Cac k hieu ghi tren than bm.


Loai kim
Loai cu Loai cai tien

Tren than
70 HV 6 S 60

Tren ot kim
7-006-155 O 6-006-115 H 8-0055-165

Tren piston
7X 5/6H 6H

Loai mi

M55 N55

8-0055-165A 8-0055-165

5N 5N

Cac k hieu c ghi tren mieng nhom tron gan dnh vao than bm. - GM: Ch viet tat cua nha che tao (General motor).Loai cu ch co so ma khong ghi ch nay. - 70 : Lu lng toi a 70 cc trong 1000 lan phun. - HV High valve van thoat at tren cao. - 6 : Lu lng toi a 60 cc trong 1000 lan phun. - S : Van cao ap hnh cau. - N - Needle valve loai van co kim van va ot. - 55: Lu lng toi a 55 cc trong 1000 lan phun. 2. Cac k hieu ghi tren ot kim. K hieu ac iem cua kim bm ghi ni gan cac lo tia cua ot kim 7006 150 O - 7 : So tia
Muc luc

136

- 006 : ng kinh lo tia 006 (0,15 mm) - 155 : Goc tia nhien lieu 150 o - O : Loai cu van thoat nam ot kim - H : Co ch H hay khong co th van thoat nam tren cao.

3. Cac k hieu ghi tren piston.


K hieu ac iem cua kim bm ghi phan khoet ranh quanh piston pha uoi co ghi ch va so VD : 7 . 6H5V ac iem nay e phan loai piston va xac nh piston dung vi loai than bm nao.

4. Mot so ac iem khac.


Tat ca cac loai kim bm dung cho ong c co cong suat cao c nhan dang bang mot tam nhan dau GM mau vang ghep than bm ( nhng kieu cu nhan dang bang mot ch H ong tren than bm). Nhng kim bm dung cho thng mai (160 ma lc) co nhan hieu mau xanh GM 60 (kieu cu nhan dang bang ch A thay v nhan mau xanh) ong c co cong suat cao va thng mai khong the oi kim bm cho nhau. oi vi kim bm loai mi. Tat ca kim bm loai N55, N60, N65 co the oi cho nhau tr xy lanh va piston .Loai N70, N80 cung co the oi cho nhau tr piston va xy lanh.
Muc luc
137

V. THAO LAP.
1. Muc ch
Giup hoc sinh biet phng phap thao lap kim bm lien hp GM. Biet phng phap kiem tra sa cha kim bm lien hp GM. S dung dung cu ung phng phap.

2. Yeu cau.

Sau bai hoc nay hoc sinh phai nam vng phng phap thao lap at yeu cau ky thuat. Nam ro phng phap kiem tra sa cha cac chi tiet bm. Dung cu va ni lam viec phai sach se.

3.Noi dung. 3.1 Chuan b dung cu.

Cay van vt mieng 5 mm. Mot ngam kep cua kim bm GM. Mot cha khoa tube hoac cha khoa dep vong 9/16. Mot cha khoa mieng hoac vong 1.1/16. Mot mam sach co lot giay e ng cac chi tiet bm.
Muc luc
138

3.2. Thao lap bm.


3.2.1 Thao.
a. Thao t ong c . - Ve sinh s bo bm kim lien hp GM, khoa nhien lieu. - Thao nap che dan co mo ong c. - Ni hai vt ieu chnh tay ga, tach can ieu khien thanh rang. - Thao ng ong dan dau vao va ra. - Thao bu long lay bm ra ngoai, lay khan sach bt lo lap bm.

Muc luc

139

b. Thao ra chi tiet. 1. Than bm. 2. Vong rang. 3. Thanh rang. 4. Ong chan vong rang. 5. Xy lanh. 6. Be van. 7. Van cao ap. 8. Van an toan. 9. ot kim. 10. Nap chup. 11. em kn. 12.Vong can dau. 13. Be van cao ap. 14. Be ta lo xo. 15. Lo xo cao ap. 16. Chot chan. 17. Lo xo. 18. Piston. 19. em ay

19
18

10 11 12 13 14 15

9
8 7 6 5 4 2

17 1 16

10 9

Muc luc

Hnh C-1 Cac chi tiet cua bm kim GM


140

- Ve sinh sach se bm. - Ga kim bm vao ngam kep sao cho au voi phun quay xuong pha di roi siet chat ngam kep lai. - Chui cay vt vao au di cua lo xo roi xoay 90 o, km vng cay vt ong thi e ong dan hng xuong e lay chot chan lo xo ra ngoai, lay cac chi tiet ong dan hng va piston, lo xo ra ngoai. - Thao hai nap chan loc dau (au noi ong dau vao va dau ra) lay lo xo va loc dau ra ngoai. - Thao ngam kep lay bm kim ra khoi ngam. Xoay ngc bm kim lai 180 o. - Ga bm kim vao ngam kep sao cho au voi phun xoay len tren roi xiet chat ngam kep lai. - Dung cha khoa tube loai dai 1.1/16 inch e thao nap chup voi phun.
Muc luc

Than bm
Ngam kep

Nap chup Ngam kep

141

Chu y : Muon cho cac chi tiet ben trong bm khoi b xao tron hoac vang ra ngoai. Ta ch nen ni long nap chup voi phun roi trut tat ca cac chi tiet ben trong vao mang co lot giay . Cac chi tiet gom : ot kim (au voi phun), van hnh sao (hoa mai), mot vo cha van cao ap, lo xo van cao ap va e cua lo xo, e van cao ap. - Thao xy lanh bm, lay khau chan vong rang va vong rang ra ngoai, lay thanh rang ra ngoai. - Cac chi tiet thao ra phai c at tren giay sach nam trong mang, piston va xy lanh phai c ra sach va lap vao nhau thanh bo va khong c lam va cham vi cac chi tiet khac hoac lam ri. - Thc hien cong tac kiem tra tnh trang cac chi tiet va sa cha.

Muc luc

142

3.2.2Lap .
Lap loc dau: - Theo nguyen tac moi khi phuc hoi chi tiet ben trong cua bm, loc va em kn can phai thay mi, nhng co the xuc ra that ky e dung lai. - Kep than bm vao ngam kep hoac gia chu. - Lap loc va em kn vao v tr cua moi ben lo dau vao va dau ra, tham dau boi trn vao rang cua cac nap ay loc dau, siet ung lc t (65 75) foot pounds. Sau khi lap nap dung vai sach bt kn lo nap va thoat nhien lieu e ngan chat ban xam nhap.

Lap thanh rang va vong rang: - Kep than bm vao ngam kep, au voi phun quay len tren. Tra thanh rang vao lo. au co cang ieu khien nam ben co mang k hieu. Hai dau ghi ni than thanh rang phai hien ra ngay gia khi ta nhn vao long trong cua than bm. - Gi thanh rang v tr co nh. Lap vong rang vao sao cho khi cac rang an khp th ba dau tren thanh rang va vong rang nam trung nhau. - Lap ong chan vong rang vao, lap xy lanh vao v tr cua no sao cho hng chot km xy lanh ngay vi ranh than bm.
Muc luc
143

Lap van cao ap va chi tiet lien hp. - Sau khi phuc hoi tnh trang va xuc ra sach, cac chi tiet c lap vao tuan t nh sau: - Lap vong en kn bang cao su va ong cao ap . Thc hien phng phap sau ay e lap van cao ap va bo phan lien he: Lap lo xo van vao van cao ap, at nut chan vao tren lo xo. Gi ung cac chi tiet nay, chup vo ng van vao. Tr ngc au lai cho khoi ri cac chi tiet. at e van len mat van cao ap va at up cac chi tiet nay xuong mat ep cua xy lanh bm. Tay trai gi toan bo phan nay, tay phai lap voi phun. Chu y tay trai khong ri nhng bo phan a at tren xy lanh. Tay phai lap ong chup voi phun vao va siet bang tay en khi voi phun va toan bo cac chi tiet ben trong on nh v tr th ta co the dung cha khoa tube 1.1/16 va can siet ngau lc e siet.

Lap piston vao ong dan hng. - Tr ngc kim bm lien hp lai roi kep vao ngam kep, au voi phun quay xuong di. - Lap uoi piston bm vao ong dan hng (t ben hong xo vao). - at lo xo vao ong km cua no.
Muc luc
144

- ay thanh rang en v tr cung cap nhien lieu toi a, lap piston vao xy lanh t pha tren cua than bm. - Hng mat vat cua piston ngay vi mat vat cua vong rang e xo piston vao. - Khi piston va xy lanh a an khp vi nhau, ay ong dan hng piston xuong sao cho hng ranh ng cua ong dan hng piston ngay vi chot km lo xo. - Tra chot km vao lo, at v tr cua chot vao vong pha di cua lo xo nam tren vanh manh cua chot km roi va ay ong hng xuong, va dung ngon tay cai e chot km vao en khi vong lo xo lot vao ranh. Tc chot a c on nh vao lo cua no. Khi ay ong dan hng piston phai v tr gai. Chu y : Chot km lo xo vao ong dan hng eu tac ong lan nhau the gai. Bm kim lien hp a c lap hoan tat va c kiem nghiem qua trnh sa cha va phuc hoi. Sau khi lap xong nhn vao lo ben hong bm tren vong rang, ta ay thanh rang vao het ta se thay mat vat cua uoi piston vuong goc vi ng tam cua lo kiem tra ben hong bn va nh vay bm a c lap ung dau

Muc luc

145

VI. KIEM TRA SA CHA KIM BM LIEN HP GM.


Kim bm lien hp c trang b tren ong c diesel 2 ky hoac 4 ky tuy theo cau truc cua ong c va he thong nhien lieu ma cac dang h hong cung rat a dang. Ngoai ra oi vi kim bm lien hp co rat nhieu h hong xay ra neu s bao dng khong c am bao tot.

Nguyen nhan h hong cua bm kim lien hp. Chi tiet nay cung nh cac bo phan khac thuoc he thong nhien lieu rat mau h hong do 3 nguyen nhan chnh sau ay: - Cac chat ban trong he thong nhien lieu xam nhap vao trong bm qua nhieu hnh thc
- Nhien lieu lan nc v khong c bao quan tot. - May nong qua se tao nhieu ac chat lam h hong, lam bien dang cac chi tiet chnh xac ben trong bm . Sau cac qua trnh van hanh hoac sau khi phat hien h hong phai c sa cha va phuc hoi tot tnh trang. Loai bm nay la bm kim lien hp nen dung cu e th hoan toan khac han va c phoi hp vi ban th thong dung cho kim phun e s dung. Phng phap sa cha co khac so vi cac loai bm va kim thong thng nhng ve nguyen tac khong thay oi.
Muc luc
146

A . Kiem tra bm kim lien hp GM.

Trc het ra sach va thoi gio nen ben ngoai bm kim, cong viec kiem tra c thc hien theo trnh t sau ay:

1. Kiem tra s chuyen ong qua lai cua thanh rang va piston .
- Ga bo kim bm lien hp len gia th chuyen dung, thanh rang v tr thang ng. - ay thanh rang len v tr ngng cap nhien lieu. - An on bay cho ty bm xuong het khoang chay. - Buong on bay t t cho ty bm i len, trong luc o thanh rang phai t ri xuong nhe nhang, ty bm phai di chuyen t do khong b rt, ket, sng.

2. Kiem tra ap suat m van phun dau (ap lc thoat).


Cong tac nay c thc hien e xac nh tnh trang cua cac chi tiet nh van cao ap va be lo xo, nut chan lo xo va cac chi tiet tiep xuc trc tiep khac. - Gan bo kim bm lien hp len thiet b kiem tra J9787. - at thanh rang v tr lu lng toi a . - Bm eu va nhe can bm tay cua thiet b, theo doi ap ke. - Khi bo kim bm lien hp bat au phun dau, oc ngay ch so ni ap ke. o la ap suat m van phun dau, ch so nay phai nam trong khoang (485 - 850) psi oi vi kim phun kieu cu, (2000 -3500) psi oi vi kim bm loai mi.
Muc luc
147

- Neu ap suat m van nho hn ch so qui nh la do be van b hong, van mon hay b ket, loxo van b gay, co bui ban, vat la lot vao kim bm lien hp. - Ngc lai neu ap suat m van cao hn qui nh la do ot kim d, muoi than ong nghet lo phun dau.

3. Kiem tra tnh trang lu ap trong bo kim bm lien hp.


- Muc ch cua khau kiem tra nay la xem cac mat lap ghep cua cac chi tiet co c kn kht nh yeu cau hay khong. - Gan bo kim bm lien hp len thiet b th J9787. - Bm tay thiet b th e a ap lc phun nhien lieu len gan tr so m van phun dau. - Khoa van thiet b th cach ly vi bo kim bm lien hp ang kiem tra. -Ap suat co the tut t 450 psi xuong con 250 psi trong thi gian khong ngan hn 40 giay ong ho neu ap suat tut sm hn phai tm kiem cac cho h e sa cha. - Dung gio nen sach thoi that kho ben ngoai bo kim bm lien hp. M van nhien lieu thiet b th, bm tay e duy tr ap suat kiem tra e quan sat. - Neu nhien lieu chay ra ni lo thanh rang chng to mat tiep xuc gia than bm va xy lanh khong kn, gia piston va xy lanh bm b mon. - Neu nhien lieu chay vong ngoai voi phun chng to nap siet voi phun khong chat, nap chup voi phun b ro mat ben trong, mat ep voi phun b ro.
Muc luc
148

- Neu nhien lieu chay ra ngoai nap chup voi phun la do em bang cao su gia nap chup voi phun va than bm khong kn: do b ro mat, b chai cng, b xep m hoac thieu em. - Neu nhien lieu chay ra ni nap siet loc nhien lieu la do nap siet loc con long, em b v, bien dang, chai cng. - Neu nhien lieu chay ra ni lo tia la do van cao ap c h, r xet, chat ban lot vao va ket gia van cao ap va be cua no. - Trng hp ap lc nga xay ra nhng khong thay dang nhien lieu chay, ta quan sat cac mat tiep xuc trc tiep vi nhau trong phan cao ap t bm en voi phun. Nhien lieu thoat ra t ben trong phan cao ap ve mach nap.

4. Kiem tra di ap suat cao.


- Phng phap nay e phat hien tnh trang h cac mat tiep xuc cua cac chi tiet co mat ep vao nhau, cac vong cao su em kn. Phng phap nay c xac nh mc o h cua xy lanh va piston bm. - Dung gio thoi kho ben ngoai cua kim bm lien hp. - Kiem tra cac moi noi, ong dan nhien lieu phai kn va siet chat. -e v tr thanh rang chieu cung cap nhien lieu toi a, can bay gai piston v tr phun dau toi a e tang dien tch mat tiep xuc cua piston va xi lanh. Khi bm tay e th, ap suat phai len t 1400 psi en 2000 psi. Neu ap suat khong vt en ap lc thoat t (450 - 850) psi th phai thay mi toan bo piston va xilanh.
Muc luc
149

- Bm tay e nang va duy tr ap suat t (1400- 2000) psi e kiem tra cac ni h, long cua loc nhien lieu, em kn nap chup voi phun, lo thanh rang.

- Chu y :

Khong c bm tay qua cao so vi sc chu ng cua ong ho cao ap va khong c bm qua nhanh ma khong ham bt van e nga h hong ben trong ong ho ap lc.

5. Kiem tra qua trnh phun nhien lieu :


- Keo thanh rang en v tr cung cap lu lng nhien lieu toi a. - Cho nhien lieu nap vao bo kim bm lien hp, an on bay tac ong piston bm xuong khoang 40 lan / phut. - Quan sat cac tia dau phun ra. So tia dau phun ra phai u. Luc khi phun cung nh luc cham dt phun phai dt khoat ro rang. Nhien lieu phai c tan nhuyen thanh sng.Neu tia dau phun ra khong at yeu cau nay th hong hoc co the xay ra la : + Lo xt dau b nghet hay mon ln. Neu co mot hoac nhieu lo xt dau b nghet th dung cay xoi bang thep ng knh 0.004 e xoi lo 0.005 hoac cay xoi ng knh 0.005 e thong lo 0.006. + Co muoi than ong trong ot kim. + Piston va xilanh bm b mon.
Muc luc
150

+ Mat lap ghep cac chi tiet trong bo kim bm lien hp khong at yeu cau. + Van va be van cua kim phun b d.

6. Quan sat piston bm :


Sau khi thc hien cac giai oan th tnh trang toan bo ta phai kiem tra tnh trang cua cac piston rieng biet e phan tch hien tng h hong va khac phuc ngay. Ta thao piston ri khoi than bm va quan sat be mat lam viec cua piston. Ta co the dung knh phong ai e giup cho s quan sat c tang cng o chnh xac. Theo cac hien tng ta xac nhan c nguyen nhan h hong cua no e co the khac phuc cu the tng chi tiet. - Thanh rang qua kht hoac ket se gay ra trng hp ma sat mot ben khi piston len xuong. - Nhien lieu co lan chat ban se gay h hong. - Me ni vung co canh vat cheo pha di cua piston. - Be mat lam viec cua piston b tray do ap suat nhien lieu qua cao v lo tia nho hn qui nh chuan, hoac b nghet mot so lo tia. - Thieu nhien lieu trong bm trong luc van toc ong c len cao, nhien lieu co lan nc.
Muc luc

151

7. Th ong lng :
Phng phap th ong lng can en may ac biet va s kinh nghiem trong cong tac qua cac qua trnh th ong lng ta xac nh them tnh trang cac chi tiet, s h hong cua bm kim (neu co) c bieu hien qua lng nhien lieu phun vao ong nghiem trong mot so lan phun th nghiem. Mot hoac mot so bm khong nam trong mc yeu cau th phai sa cha hoac thay mi.

Sau qua trnh kiem tra tren ban th hoac tren may th ong lng va theo s quan sat ta co the xac nh cac iem va mc o h hong cua cac chi tiet e sa cha va phuc hoi tnh trang.

B . Sa cha kim bm lien hp GM:

1. Ap lc thoat qua thap so vi nh mc .


- Be van cao ap b mon hoac b r khuyet phai xoay thang neu mon nhieu phai thay mi. - Be van cao ap b me st phai thay mi. - Van cao ap, nut chan lo xo b mon phai thay mi, neu mon t co the phuc hoi bang cach xoay thang. - Lo xo van cao ap b yeu hoac b gay th thay lo xo mi ong thi kiem tra lai cac chi tiet lien quan e thay mi toan bo. - Ngoai chat hoac chat ban xam nhap ni ke h cua van cao ap va bevan cao ap th thao ra va suc ra sach.
Muc luc
152

2. Ap suat qua nh mc :
- Muoi than hoac chat ban bam chat trong voi phun ni be van cao ap th dung cay Cay xoi nao ac biet e nao ra. - Muoi than ong bt lo tia dung kim xoi bang cc thep ng knh tng ng e xoi thong cac lo b bt. Cay xoi

3. Ap suat b tut qua mau :

- Mat tiep xuc gia than va xilanh bm b h th xoay mat phang tren than bm. - Nap chup voi phun xiet khong chat th xiet them ung lc t (55 -65) ft-lb. - Van cao ap va be cua no b nt th thay mi toan bo. - Be van cao ap b mon hoac b r khuyet phai xoay thang. Neu mon phai thay mi. - Lo xo van cao ap qua yeu hoac b gay, b bien dang can thay mi. - Vong cao su em kn b be, b chai cng, b xep m th thay mi. - Lo tram ni than bm b x, b h phai tram lai. - em kn loc dau b h chay phai thay em mi va xiet en ap lc t (65 -75) ft-lb - Moi noi khong kn phai ra sach xiet lai, neu khong kn phai lam lai. - Ngoai chat hoac chat ban xam nhap ben trong bm phai thao ri va suc ra sach.
Muc luc
153

4. So lng nhien lieu cung cap sai lech :

Voi phun hoac lo tia b nghet th dung cay xoi bang day cc thep tng ng vi kch thc cua lo tia e xoi thong. - Lo tia b rong phai thay mi ot kim theo qui nh chuan. - Chat muoi than hoac ngoai chat ong trong voi phun phai dung cay nao e nao ben trong va xuc ra thoi gio. - Piston va xilanh b mon. Sau khi thay mi toan bo van cao ap va voi phun, lu lng nhien lieu van khong at yeu cau qui nh chuan th can phai thay toan bo piston va xilanh mi. - Bo phan van cao ap b nt th phai thay mi. - Xilanh b ran nt phai thay mi. - Cac mat tiep xuc khong kn, phai xoay thang lai cac bo phan co mat lang. - Chat ban chui vao khoang gia cua van cao ap va be cua no phai thao ra va ra sach. - Thanh rang va vong rang khong ung dau khi rap chi tiet. Thao ra va at lai ung dau ( co ba iem cham e xac nh v tr ). Sau khi so sanh lu lng gia cac bm ta co the thao ra e sa cha cac sai lech qua nhieu. Neu khong at c ket qua theo qui nh chuan th ta co the thay voi phun co lo tia cung ac iem hoac tm kch thc ng knh lo tia trung hp e co so lng nhien lieu nh nhau hoac thay mi toan bo cac chi tiet ben trong.
Muc luc
154

Neu so lng nhien lieu qua t so vi qui nh chuan do piston va xilanh mon qua nhieu ta phai thay toan bo piston va xilanh mi hoac phuc hoi tot piston theo phng phap xi ken.

5. An toan trong cong tac thao rap kim bm lien hp :


- Luc thao rap kim bm lien hp phai can than khong e ri, khong va cham au voi phun e tranh gay, mop meo au voi phun va cac lo tia. Co the dung dau e suc ra tr trng hp voi phun va cac chi tiet mi nguyen thuy can suc ra bang dau tay thch hp ( Solven ) e tay chat keo chong r. - Phai mai phang van cao ap. Can than gi mat phang nay luon luon thang goc vi than van cao ap.

6. Bao dng kim bm lien hp :


Trong cong tac bao dng kim bm lien hp, trong tam chnh la nhien lieu phai c bao quan tot, he thong loc phai c bao am an toan tach ri cac chat ban, nc lan trong nhien lieu. Ngoai cong viec chnh kim bm lien hp ung thi iem, so lng nhien lieu phai u yeu cau, tranh ong c nong qua. ieu nay cung can chu y trong cong tac bao dng he thong nhien lieu cua ong c dung kim bm lien hp GM.
Muc luc
155

VII. CAN KIM BM LIEN HP VAO ONG C VA IEU CHNH


Trc khi can kim bm lien hp vao ong c th kim bm a c kiem tra sa cha bao gom : Thao cac chi tiet Kiem tra cac chi tiet. Lap kim bm. Kiem tra kim bm tren ban th ( dung ban th kim thng co them bo phan ga lap e th kim bm GM ). + Th s di chuyen cua thanh rang. + Th ap lc thoat. + Th ap lc nga. + Th s kn vi ap lc cao hn ap lc thoat. + Th tnh trang phun. Th lu lng 1000 lan phun tren may chuyen dung J 7041 do hang GM che tao.
Muc luc
156

PHNG PHAP THC HANH


- Lau sach kim bm va lo bat kim bm nap qui lat. - Lap kim bm vao ong c, xiet oc gi kim bm ung lc xiet. - Quay cot may cho en khi cac xup bap thoat m han ( co mo xup bap cam xuong ) th dng lai. - Chon c thch hp at vao v tr ( uoi c lot han vao lo nho tren than bm, vai pha di c ta vao em ay kim bm, c 1460 cho ong c chay nhanh, 1484 cho ong c chay cham ). - Neu cha ung ta phai ni oc chan, van oc ieu chnh ua ay cho en khi nao em ay va ta vai cua c, xong gi ua va xiet chat oc chan lai. - Kiem tra lai mot lan na cho chnh xac. - Tiep tuc ieu chnh cac kim bm con lai theo th t th no cua ong c. - Ta co the hoan tat cong viec trong mot vong quay cot may. - Quay cot may theo chieu quay cua ong c en khi nao piston so 1 len iem chet tren, nhn co mo ieu khien kim bm cam xuong (kim ang phun dau) th dng lai. - Dung c hieu chnh xup bap e hieu chnh. - Hieu chnh cac xup bap thoat xilanh so 1 cung mot luc, nh xiet oc chan that ky. - Tiep tuc hieu chnh cac xilanh con lai theo th t th no cua ong c.
Muc luc
157

1. ieu chnh kim bm :

2. Hieu chnh xup bap xa :

3. Hieu chnh thanh rang :


5 4 6 8 7 9 1. Thanh rang 2. em ay. 3. ai oc hieu chnh. 4. ai oc chan. 5. Co mo. 6. C hieu chnh. 7. Cot ga. 8. Vt trong. 9. Vt ngoai

Hnh C-2 : ieu chnh ga cua bm kim GM tren ong c

- M can ieu khien gia bo ieu toc va can ieu khien thanh rang. - Thao moc lo xo hoan lc ra. - Ni long cac vt trong va ngoai cua tat ca can ieu khien thanh rang.
Muc luc
158

- Keo can ieu khien en v tr cung cap nhien lieu toi a. - Hieu chnh can ieu khien thanh rang so 1 bang cach : + Xiet t t vt pha trong en khi nao cam thay thanh rang cham vao than bm th dng lai. Van ngc vt tr ra 1/8 vong va xiet cng vt pha ngoai lai. + Khi xiet xong lac xem co khe h khong ( co the dung c 0.005 o khe h gia thanh rang va can ieu khien hoac s xe dch ( o r ) thanh rang o 0.005 ). + Tiep tuc hieu chnh thanh rang th 2, ong thi kiem tra lai thanh rang so 1 co b cng hoac ket hay khong + Hieu chnh cac thanh rang con lai nh tren, lay thanh rang so 1 lam chuan. K hieu ghi tren than bm V55, N60, N65 50, TV50, HV50 60,TV9, DF6, HV6, 6S8 55C, 855, 6E6, 60E, HE6, S60 S65, 70, HV7, S70, 80, HV8, S80 90, HV9, S990
Muc luc

Hieu chnh kim C 1484 cho xe buyt C 1460 cho cac loai may khac 1460

159

S-ar putea să vă placă și