ISI KANDUNGAN BIL TAJUK MUKA SURAT

Pengenalan olahraga

Sejarah Lompat Bergalah

3 4 5

Tokoh dan rekod Lompat Bergalah Alatan dan pakaian Peraturan/ Undang-undang Lompat Bergalah

Kaedah latihan lompat Bergalah

7 8 9

P r o g r a m R u j u k a n l a m p i r a n

l a t i h a n

Pengenalan Sukan di Malaysia adalah salah satu kegiatan yang telah merapatkan tali silaturahim antara rakyat berbilang kaum. Sukan yang terdiri daripada pelbagai jenis seperti sukan air, sukan balapan, sukan padang, sukan tradisional dan seumpamanya ini dilakukan oleh rakyat pelbagai lapisan umur. Sehingga kini, sukan di Malaysia telah menjadi suatu aktiviti utama di Universiti-universiti tempatan di mana mereka sering melakukan aktiviti sukan tahunan atau sukan antara universiti atau antara kolej sematamata untuk menerapkan semangat kerjasama, setia kawan, semangat untuk memenangi sesuatu pertandingan selain untuk berkenalan sesama sendiri dan justeru merapatkan hubungan antara satu sama lain. Kebanyakan bangsa di Malaysia mempunyai sukan tradisional mereka sendiri, di mana ia telah diwarisi dari generasi ke generasi. Sukan-sukan tradisional ini sesetengahnya melambangkan ciri-ciri kesenian yang terdapat di dalam sesetangah bangsa atau kaum tersebut.

Sejarah Lompat Bergalah Lompat galah dipercayai berasal dari benua eropah. Pada waktu itu galah digunakan untuk melepasi rintangan atau halangan semulajadi di kawasan berpaya seperti di wilayah Friesland yang terletak di negara Belanda. Kerja-kerja pengeringan di kawasan ini telah menghasilkan jaringan saluran atau parit yang saling bersilang antara satu sama lain. Disebabkan perkara ini, masyarakat pada ketika itu menyimpan galah di rumah masing-masing bagi mengelakkan daripada terkena air semasa menyeberangi parit. Selain itu, mereka juga ingin mengelakkan daripada perjalanan yang membosankan di atas jambatan. Gondola venetian atau pengayuh sampan di venice mengunakan galah untuk mengerakkan sampan mereka dari tebing. Pertandingan lompat galah pada mulanya diukur berdasarkan jarak bukan ketinggian. Pertandingan ini diadakan secara tahunan di kawasan tanah pamah sekitar lautan utara. Pertandingan lompat galah yang mengambil kira ketinggian mulamula diadakan pada tahun 1843 bertempat di Kelab bola sepak dan kriket Ulverston,Cumbria. Pelompat galah pada masa ini mengunakan galah yang dibuat daripada buluh yang mempunyai hujung yang tajam. Pertandingan ini diadakan di kawasan berumput. Fasa menanam galah dan mendarat dilakukan di atas rumput. Hal ini kerana ketiadaan petak lonjak pada waktu ini. Pertandingan lompat galah seperti yang terdapat pada zaman kini bermula pada 1850 di Jerman. Hal ini terjadi berikutan acara ini telah diambil sebagai salah satu displin dalam gimnastik oleh kelab gimnastik Turner yang dimiliki oleh Johann C. F. Guts Muthsdan Frederich L. Jahn.Versi moden bagi sukan lompat galah mula-mula dipertandingkan di AmerikaSyarikat pada hujung abad ke-19. Semasa sukan Olimpik 1896, rekod bagi acara ini direkodkan iaitu, 3.2m rekod ini dilakukan dengan mengunakan galah yang diperbuat daripada buluh. Disebabkan kemajuan manusia dalam bidang sains, sukan ini telah mengalami inovasi dari segi pengunaan galah dalam sukan. Kini galah yang digunakan diperbuat daripada gentian kaca atau karbon. Pengunaan tilam juga digunakan bagi memastikan risiko atlet mendapat kecederaan semasa sukan ini dijalankan dapat dikurangkan seminima yang mungkin.Pada peringkat awal lompat bergalah pelbagai bahan digunakan sebagai galah untuk lompatan. Apabila buluh digunakan untuk membuat

lompatan,disebabkan buluh ringan dan mudah dibawa,peserta berjaya membuat lompatan yang lebih tinggi. Ini terbukti pada tahun1883, apabila Hugh Baxter dari Amerika Syarikat berjaya membuat lompatan setinggi 3.65 meter atau 11 kaki menggunakan galah daripada buluh. Peserta Amerika Syarikat William Hoyt yang merupakan pemenang lompat bergalah dalam Sukan Olimpik pertama tahun 1896.menggunakan galah buluh juga,telah mencipta teknik lompatan baharu dengan
3

menggerakkan tempat pegangan pada galah di bahagian bawahnya dan berdekatan dengan bahagian tingginya ketika galah dipasakkan ke tanah. Teknik ini telah diperbaiki oleh Raymond Clapp sehingga peserta mampu melompat setinggi 3.62 meter yang merupakan rekod dunia ketika itu. Galah buluh telah mendapat sambutan dari seluruh dunia,pada peringkat awal abad ke-20. pada tahun 1920-an,pelompat galah daripada buluh yang boleh dilenturkan ketika melompat Untuk beberapa ketika, penggunaan buluh sebagai galah dalam lompat bergalah menyebabkan perlumbaan untuk mencapai ketinggian yang lebih menjadi-jadi sehingga buluh digantikan dengan galah yang diperbuat daripada keluli pula. Dalam tahun-tahun selepas Perang Dunia. Kedua, galah daripada keluli diperkenalkan, iaitu galah yang diubah suai daripada penggunaan aluminium, yang diuji di Amerika Syarikat. Difahamkan, iaitu aluminium adalah ringan tetapi mudah patah. Oleh itu penggunaan keluli dapat mengelakkan galah menjadi mudah patah atau retak. Galah keluli walaupun agak berat sedikit, tetapi mudah dibengkokkan menjadikan penggunaannya amat sesuai untuk acara lompat bergalah ini. Lama kelamaan penggunaan galah keluli ini didapati kurang sesuai lagi, khususnya untuk peserta melakukan lompatan yang lebih tinggi. Ini menyebabkan para pengeluar dan pencipta galah berusaha untuk menghasilkan galah daripada bahan lain yang mungkin lebih baik. Maka terhasil pula galah yang dibuat daripada bahan yang lebih anjal yang semernangnya lebih sesuai . Orang yang bertanggungjawab terhadap penciptaan baru ini ialah seorang jurutera Amerika, iaitu Richard Ganslen. Zaman galah daripada keluli berakhir menjelang tahun-tahun 1960-an, dengan penggunaan galah daripada kaca gentian secara lebih meluas ke seluruh dunia. Ini bermakna galah yang digunakan kini adalah galah tiruan yang diperbuat daripada adunan bahan yang menjadikannya lebih anjal dan tidak pula berat. Penggunaan galah baharu ini menyebabkan lompatan yang dibuat olehkebanyakan peserta lebih tinggi dari semasa ke semasa. Galah tiruan ini membolehkan peserta memegang dengan kemas tanpa menghasilkan tekanan dan kekuatan yang lebih. Kaedah melepasi palang lompat bergalah juga turut berubah. Hasil ciptaan yang dilakukan dari semasa ke semasa menjadikan wujud dua kaedah
4

lompatan baru yang didapati amat sesuai dan digunakan hingga kini oleh kebanyakan peserta lompat bergalah. Kedua-dua kaedah itu ialah jack-knife dan fly-away. Dalam kaedah pertama, jack-knife, peserta dapat melonjakkan kedua-dua kakinya ke atas sambil menolakkan badannya melepasi palang, selalunya secara 'paksaan' menyebabkan kedudukan keseluruhan badannya akan menegak dengan kaki ke atas. Dalam kaedah kedua pula, peserta melakukan pergerakan badannya bersama galah dan melepaskannya dengan kuat sebaik sahaja dirinya melepasi palang. Pergerakan peserta dalam kaedah ini adalah lebih pantas, dan badannya melepasi palang pada kedudukan hampir mendatar. Penggunaan galah jenis ini diteruskan hingga kini dengan pengubahsuaian dilakukan dari semasa ke semasa untuk mendapatkan galah terbaik bagi peserta dalam acara ini. Ketinggian lompatan terus meningkat dan mereka yang mengambil bahagian dalam acara ini turut meningkat sehingga menjadikan acara lompat bergalah sebagai acara olahraga yang menarik serta mendapat sambutan ramai, walaupun sukar bagi sesetengah orang. lompatan lebih tinggi daripada yang lain. Lompatan mereka yang kini melepasi enam meter terns meningkat, dan berkemungkinan ada peserta yang mampu melompat setinggi tujuh meter pula.

Tokoh dan rekod Lompat Bergalah Tokoh awal permainan Lompat Bergalah ialah Hugh Baxter dari Amerika Syarikat berjaya membuat lompatan setinggi 3.65 meter atau 11 kaki menggunakan galah daripada buluh. Peserta Amerika Syarikat William Hoyt yang merupakan pemenang lompat bergalah dalam Sukan Olimpik pertama tahun 1896 menggunakan galah buluh dan telah mencipta teknik lompatan baharu dengan menggerakkan tempat pegangan pada galah di bahagian bawahnya dan berdekatan dengan bahagian tingginya ketika galah dipasakkan ke tanah.

Teknik ini telah diperbaiki oleh Raymond Clapp,sehingga peserta mampu melompat setinggi 3.62 meter yang merupakan rekod dunia ketika itu. Kini ternyata lompat bergalah merupakan salah satu acara olahraga yang diminati, khususnya dalam perjumpaan atau pertandingan olahraga peringkat dunia. Lebih ramai pula peserta olahraga yang melibatkan diri dalam acara ini. Semakin tinggi pula rekod yang dicipta dan dicapai termasuklah rekod peringkat dunia.

Peserta dari Amerika Syarikat, Sweden, Perancis, Rusia dan China berlumba-lumba membuat lompatan lebih tinggi daripada yang lain. Lompatan mereka yang kini melepasi enam meter terns meningkat, dan berkemungkinan ada peserta yang mampu melompat setinggi tujuh meter pula. Di negara kita, acara ini kurang diminati malah

sering tidak disenaraikan dalam kebanyakan perjumpaan olahraga, sama ada diperingkat daerah ataupun negeri. Selain merupakan acara khusus untuk lelaki, kurang pendedahan serta anggapan negatif terhadap acara ini adalah sebahagian daripada faktor atau penyebab acara ini kurang diminati.

Kekurangan jurulatih juga turut menjadi alasan utama kurangnya penyertaan dalam acara ini di negara kita dalam kalangan remaja dan golongan dewasa walaupun permainan ini mempunyai potensi serta harapan yang cerah pada masa-masa yang akan datang.

Walaupun di peringkat Asia, keupayaan peserta negara kita masih jauh di-bandingkan dengan peserta terutamanya dari China, Korea dan Jepun. Bagaimanapun, di peringkat Asia Tenggara, peserta negara kita sering memenangi acara ini khususnya dalam Sukan SEA.

Alatan dan pakaian (a) Galah Merupakan peralatan asas dalam lompat galah. Peserta boleh menyediakan yang galah sendiri oeh atau

menggunakan untuk

galah

disediakan

penganjur satu-satu ukuran, Galah

mengambil Galah 3.05

bahagian terdapat meter

dalam pelbagai

pertandingan. iaitu antara

dalam

hingga

5.18

meter.

hendaklah dijaga dengan baik dan diperiksa. (b) Tiang dan palang Dua sebarang tegak. batang yang tiang boleh diperbuat dapat ini daripada berdiri

bahan

sesuai

asalakan palang

Mengikut

peraturan

IAAF,
7

hendaklah

antara palang

4.48 ini

meter ialah

hingga 2.25

4.52

meter.

Berat ini

maksimum hendaklah

kilogram.

Palang

diperbuat sama ada daripada kayu, keluli ataupunbahan lain yang sesuai dan berbentuk sama ada segitiga atau bulat. Bahagian palang yang diletakkan pada penyokong yang dipasangkan pada tiang, hendaklah licin dan tidak dibaluti oleh bahan yang boleh menghalang daripada

terjatuh ketika disentuh peserta. (c) Penyokong palang

Peraturan/ Undang-undang Lompat Bergalah

PERATURAN ACARA LOMPAT GALAH. Peraturan bagi acara ini dapat dilihat pada bahagian IV, seksyen IV, peraturan 180,181dan 183. Seksyen IV dalam peraturan yang terkandung dalam buku peraturan Persatuan Olahraga Antarabangsa (IAAF) merupakan semua peraturan yang menerangkan mengenai acara-acara padang. Seksyen ini bermula pada peraturan 180hingga 193 . Berikut merupakan butiran peraturan 180,181 dan 183 tersebut; 2.1 Peraturan 1802.1.1 Syarat-syarat Am Memanaskan badan di kawasan pertandingan: 1. Di kawasan pertandingan dan sebelum bermula sesuatu acara itu, setiap peserta boleh diberikan percubaan latihan. Dalam kes acara balingan,percubaan latihan ini diberikan mengikut giliran sebenar peserta dan hendaklah sentiasa diawasi hakimhakim

2.

Sebaik

pertandingan

dimulakan,

peserta-peserta

tidak

dibenarkan

untuk

menggunakan, sebagai

latihan. Kawasan latihan, peralatan-peralatan dan bulatan

atau kawasan dalam sektor sama ada menggunakan peralatan atau tidak. 3. Dalam semua acara padang yang melibatkan larian, penanda-penanda hendaklah diletakkan di sepanjang tepi lorong larian kecuali bagi acara Lompat tinggi, penanda boleh diletakkan di atas kawasan larian. Seseorang peserta boleh menggunakan satu atau dua penanda (yang disediakan dan diluluskan oleh Jawatankuasa Pengelola) bagi membantu larian dan lompatannya. Sekiranya penanda tidak disediakan.

Peraturan/ undang-undang Lompat Bergalah Mengikut peraturan 183 peraturan permaian Lompat Bergalah adalah seperti berikut: 1) peserta-peserta boleh memilih tiang atau sangga dianjak ke arah kawasan

mendarat supaya hujung palang yang berhampiran kepada atlet boleh diletakkan pada mana-mana tempat dari di atas hingga ke hujung belakang petak lonjak kepada satu tempat 80sm ke arah kawasan mendarat 2) Peserta-peserta hendaklah memaklumkan kepada pegawai yang

bertanggungjawab sebelum pertandingan mengenai kedudukan tiang dan sangga mengikut kemahuannya untuk lompatan pertama dan kedudukan ini hendaklah direkodkan. 3) Sekiranya kemudian nanti peserta tersebut mahu diubah pula kedudukan yang dimintanya tadi,hendaklah dengan segera memaklumkan kepada pegawai yang bertanggungjawab,sebelum palang dan sangga tersebut diletakkan seperti permintaan asalnya. Kegagalan berbuat demikian akan memakan had masa membuat lompatannya Peringatan 1) tepat Satu garisan putih selebar i sm dan warna yang jelas hendaklah dibuat bersudut dengan paksi landas lari separas dengan tepi bahagian dalam permukaan atas

petak lonjak. Garisan ini boleh melanjur sehingga ke luar kawasan tiang.Satu garisan yang serupahendaklah berterusan di alas kawasan mendarat dan berlanjutan sehingga bahagian 2) luar tepi palang.

Seseorang peserta itu gagal sekiranya:

9

(a)

Selepas sesuatu lompatan, palang jatuh dari pasak penyangkutnya akibat

aksi peserta itu sendiri atau semasa melompat atau (b) Peserta tersebut menyentuh bumi, termasuk kawasan mendarat melepas

datar tegak menerusi atas petak lonjak, dengan mana-mana bahagian badannya atau dengan galahnya, sebelum terlebih dahulu melepasi palang, atau (c) Semasa menaik peserta tersebut menukar genggarnan tangan pada

galah dan pegangan di bawah dinaikkan ke atas atau menaikkan lagi pegangan yang (d) di atas.

Semasa melompat seseorang peserta itu dengan sengaja memantapkan

atau mengembalikan palang yang mungkin hendak jatuh dengan tangan atau jarinya. Peringatan : Tidak dikira faul sekiranya seseorang peserta itu berlari, pada mana-mana titik pun, di luar garisan putih yang menandakan landas lari. 3) Peserta-peserta semasa bertanding dibenarkan meletakkan sesuatu benda pada tapak tangan atau galahnya untuk memperoleh genggaman yang lebih baik. Menggunakan pita di tapak tangan atau jari tidak dibenarkan kecuali membalut luka jika berlaku luka pada tangan. 4) Tiada sesiapa dibenarkan menyentuh galah melainkan jika galah tersebut mula tumbang selepas lompatan. Walau bagaimanapun, jika tersentuh dan pada hemat Referi atau pengadil jika tidak kerana sentuhan tersebut palang mungkin jatuh juga, lompatan tersebut hendaklah direkodkan sebagai gagal. 5) Jika dalam usaha seseorang peserta itu melakukan percubaannya, danjika galahnya patah, percubaan tadi tidak dikira batal dan beliau hendaklah diberi satu percubaan baru.

LandasLari

10

1)

Jarak minimum landas lari ialah 40m dan, di mana keadaan mengizinkan, 45m. Lebar minimumnya ialah 1.22m +- O.Olm. Landas lari ini kenalah ditandakan dengan garisan putih selebar 5sm.

Peringatan: Untuk semua balapan yang dibina sebelum i Januari 2004 lebar landas lari maksimwn ialah 1.25m. 2) Had maksimum kecuraman melintang landas lari yang dibenarkan ialah 1:100

dan kecuraman keseluruhan membujur ialah 1:1000.

11

Kaedah latihan lompat Bergalah

Cara-cara memengang galah PERALATANDAN KAWASAN Sebagai acarapadang, d a n

lompatbergalahm e m p u n y a i

p e r a l a t a n

k a w a s d n khususbagimembolehkanacara inid i p e r t a n d i n g k a n . pertandingan P i h a k p e n g a n j u r sesuatu peralatan sebelum Dalam k e a d a a n dankep e r - h a t ia n , demi peralatan menye-

hendaklah menye-d i a k a n

p e r t a n d i n g a n bermula. menyediakank a w a s a n u n t u k a c a r a i n i , dudukannya keselamatan asas hendaklahdiberikan peserta.G a l a h C a l a h

merupakan boleh

d a l a m l o m p a t b e r g a l a h . Peserta sendiriatau

diakangalah

menggunakangalah

y a n g d i s e d i a k a n o l e h p e n g a n j u r untuk mengambil bahagiandalam satu-s a t u p e r t a n d i n g a n . G a l a h terdapatd a l a m p e l b a g a i u k u r a n , i a i t u antara3 . 0 5 meterh i n g g a 5 . 1 8 m e t e r . d a l a m ukuran ini P e r b e z a a n bergantung

k e p a d a p e r i n g k a t umur,f e n i s k e jo h a n a n d a n kesesuaianpesertayang Bagim ereka ini, yang baru mengambil bahagian.

menceburkandiridalamacara

d in a s ih a t k a n s u p a ya menggunakangalah

yangpanjangnyah a m p irsa m ad e n ga n ketinggiannya,m a n a k a l a m e r e k a pengalaman lebih gemar y a n g s u d a h b e r y a n g

menggunakang a l a h
12

l e b i h

p a n j a n g d a r i p a d a ketinggian peserta

mereka.Dalampertandingan, bolehm e n g g u n a k a n g a l a h s e n d i r i , dans e m e s t i n y a l a h s e s e o r a n g p e s e r t a

t i d a k d i b e n a r k a n m e n g g u n a k a n g a l a h o r a n g laintanpa kebenaran pemiliknya.Galahu n t u k lompat bergalah boleh

d i p e r b u a t daripadasebarangb a h a n

a t a u campuranb a h a n licin.Galah

y a n g s e s u a i , a s a l k a n permukaannya ini b o l e h dibalutiolehbahan dua

y a n g sesuait i d a k l e b ih lapisanpita dengan diperiksa

daripada

p e l e k a t yangsamat e b a l n y a . G a l a h h e n d a k l a h d i j a g a baik dan

akankeadaannyasebelumdigunakandalampertandingan.T i a n g d a n P a l a n g Duab a t a

13

P r o g r a m

l a t i h a n

14

15