Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
trSmpm
umv=um±Snpf mG awmufavmifcahJ om jrefrmEdik if . H jynfwiG ;f ppfumv
twGi;f t=urf;zufc&H r_rsKd ;pHu k kd trsKd ;orD;rsm; &ifqikd cf pH m;&aomfvnf; xdt k jzpf
tysuftm;vHk;udk ta=umif;trsdK;rdsK;a=umifh pHkprf;rSwfwrf;wifr_r±SdcJh=uyg? trsdK;
orD;rsm;. a=uuJGp&mtjzpfqdk;rsm;rSm vlrodolrodESifh aysmufuG,fcJh=u&onf?
e,fpyfa'orsm;wGif vlŒtcGifhta&;oifwef;rsm;udk vdkufvHydkŒcsonfh tcsdef
twGi;f vlŒtcGit hf a&;apmif=h uyfrE_ iS hf ywfoufonft h a=umif;udk oD;oefŒa&;om;
&ef rdrdtm; rdwfaqGrsm;u 0dkif;0ef;t}uHay;cJh=uygonf? xdkodkŒ vlŒtcGihfta&;
apmif=h uyfrE_ iS yhf wfoufI rdr. d tawGŒtóuHrsm;udk cJaG 0vdo k nfq
h EN±cdS ahJ omfvnf;
ta=umif;trsdK;rsdK;a=umifh ra&;om;EdkifcJhyg? Asian Center For Women’s Human
Rights (ASCENT) tzJŒG ESihf yl;aygi;f ðyvkyc f ahJ om “vufeufuikd yf ÉdyuQrsm;twGi;f ±Sd
trsd K ;orD ; rsm;tay: vl Œ tcG i f h t a&;csd K ;azmuf r _ rS w f w rf ; wif j cif ; tvk y f ± H k
aqG;aEG;yJG” t+yD;wGif xdkaqG;aEG;yJGrSaqG;aEG;csufrsm;udktajccHI pmtkyfwtkyf
a&;om;xkwfa0&ef qHk;jzwfcJhygonf? t"dutm;jzifh trsdK;orD;ESifh vlŒtcGifh
ta&;csKd ;azmufr_ owif;rsm;tm; pkaqmif;/ rSww f rf;wif/ tpD&ifc/H vHŒ_ aqmfrr_ sm;
vkyuf ikd af eaom jrefrmEdik if rH S vlŒtcGit hf a&;v_y±f mS ;olrsm;twGuf rdrtd awGŒtóuH
udk wwfEikd o f a±GŒr#a0Edik &f eftjyif t=urf;zufcH trsKd ;orD;rsm;tm; ulnu D muG,f
r_rsm; ay:aygufvmap&ef &nf±G,fygonf?
1
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tm;ay;cJah om ASECENT rS Ms. Indai Sajor ESihf xdik ;f jrefrmyl;aygi;f qufqaH &;
aumfrwD (Thai-Burma Cord.) wdkŒtm;txl;yifaus;Zl;wif±Sdygonf? Tpmtkyf
a&;om;csd e f twG i f ; rd r d t m; 0d k i f ; 0ef ; ul n D a y;cJ h , H k r u pd w f y d k i f ; qd k i f & mjzif h
txl;tm;ay;cJah om vlŒtcGit hf a&;ynmay;Xme (HREIB) rSvyk af zmfuikd zf ufrsm;
tm;vHk;udkvnf; aus;Zl;wif±Sda=umif; rSwfwrf;wiftyfygonf?
atmifrsdK;rif;
'g±dkufwm
vlŒtcGifhta&;ynmay;Xme
{+yDv 2001 ckESpf
2
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
“vlŒtcGifhta&;tcsuftvufpkaqmif;r+vufpJG”
vufeufudkifyÉdyQatmufrS trsdK;orD;rsm;tay:
tcGit
hf a&;csdK;azmufrt
_ m; pHpk rf;azmfxw
k jf cif;
P.O.Box 37
Chaing Mai University Post Office
Chaing Mai 50202
Email: hreib@chmai2.loxinfo.co.th
- April 2001
- 2,000 copies
- Bangkok, Thailand
dum
rmw
tcef; (1)
vufeufudkifyÉdyuQppfyJGrsm;ESifhtrsdK;orD;rsm; 5
tcef; (2)
vdiyf ikd ;f qdik &f mt=urf;zufr_ (Sexual Violence) 15
tcef; (3)
EdkifiHwumOya'rsm; 20
tcef; (4)
vlŒtcGit
hf a&;apmif=h uyfjcif; (Human Rights Monitoring) 24
tcef; (5)
pHpk rf;ppfaq;jcif; (Investigation) 26
tcef; (6)
rSww
f rf;wifjcif; (Documentation) 53
aemufqufwJGazmif 60
tcef; (7)
tpD&ifcjH cif; (Reporting) 61
4
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (1)
vufeufudkifyÉdyQppfyJGrsm;ESifhtrsdK;orD;rsm;
5
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
cHpm;ap&rnf[lI +cdrf;ajcmufr_rsm;tygt0if ajcmufvSefŒodrf;oGif;r_rsm;/ ‚if;wdkŒ
. vGwfvyfr_rsm;tm;rw&m;z,f±Sm;r_rsm; jzpfapr_/ xdkodkŒjzpfapEdkifavmufonfh
tðytrlrsm; tm;vH;k ” [k t"dym` ,fziG q kd m;onf? xdŒk a=umifh vdit
hf x f & apmfum;
cH&rnf[laom +cdrf;ajcmufr_/ trsdK;orD;rsm;tm; tca=u;ay;I aysmfyg;Edkifap&ef
apcdkif;r_/ vdifydkif;qdkif&maESmuf,Sufr_/ t"rRjynfhwefqmtjzpf oGyfoGif;r_wdkŒ
rSmvnf; vdifuJGjym;r_udktajccHaomtrsdK;orD;rsm;tay: t=urf;zufr_jzpfonf?
vd i f u J G j ym;r_ o uf o uf o mr[k w f b J trsd K ;orD ; rsm; usif v nf t ouf ± S i f & m
ywf0ef;usiftwGif;wGif trsdK;orD;rsm;tm; edrfhusaom vlwef;pm;tjzpf ±_jrif
aomtjrifrsm;ESihf wqifah tmufusaomvlwef;pm;tjzpf owfrw S af om wefz;kd
xm;r_wdkŒuvJ xdkodkŒt=urf;zufr_rsm;jzpfyGm;atmif wenf;wzHk wGef;tm;ay;
vsuf±Sda=umif; avhvmawGŒ±Sd&onf?
6
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
oufqdkifywfoufaeaom trsdK;orD;rsm;tay: vdifydkif;qdkif&m t=urf;zufr_rsm;
usL;vGefwwf=uonf?
7
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
onf? xdo k wif;rsm;ysŒH ESŒH oGm;aomtcg xdak 'otwGi;f a±S;ya0o%Duwnf;u
aexdkifaeaomvlrsm;onf a=umuf±GHŒwkefv_yfum xdkae&mrsm;rS ab;vGwf&m
ae&mopfodkŒ xGufajy;ukef=uonf? xdkenf;jzifh a'oudk tvG,fwul odrf;ydkuf
Ed k i f o vd k qmh A f v l r sd K ;rsm;r[k w f a om tjcm;vl r sd K ;rsm;ud k a'otwG i f ; u
armif;xkwfEdkifcJhonf? xdkr#rubJ zrf;qD;rdaom xdkvlrsdK;pk0if trsdK;orD;rsm;udk
tusO;f pcef;wGicf sKyfaESmifI t}udr}f udrrf 'k ed ;f usichf =hJ uonf? vlrqefpmG qufqrH _
a=umifh trsdK;orD;rsm;pGmrSm tusOf;pcef;wGif aoqHk;cJh=u&±Smonf? raoqHk;bJ
usef±Sdaeolrsm;xJrSm udk,f0ef&±SdoGm;olrsm;udk arG;zGm;vkqJqJ aeŒaphvaphtcsdef
txd xyfjyefwvJvJ t"rRusijhf yefonf? aemufq;kH uk, d 0f efukd zsuq
f ;D Ir&awmh
bJ rjzpfraearG;zGm;&awmhrnfh tcsdefa&mufrSom jyefvnf v$wfay;avh±Sdonf?
xdt k rsKd ;orD;rsm;rSm rdrq d ENrygbJ ud,k 0f efaqmifI arG;zGm;vmcJah om aoG;aESmae
onfh &ifaoG;rsm;ESifh b0udk qufvufav#mufvSrf; =u&awmhonf?
8
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
ESpOf ;D pvH;k óuHawGŒ&aomtjzpfq;kd rsm;jzpfonf? xdrk #ru vufeufuikd f yÉdyuQrsm;
a=umifh jynfolwdkŒtvkyftudkifysufjcif;/ pm;eyf&duQmrsm; rvHkravmufjzpfjcif;
rsm;udk trsdK;orD;rsm;ESifh trsdK;om;rsm; &ifqdkif=u&wwfonf?
9
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
owfjzwfr_/ ajrjr‡yfrdkif;rsm;eif;rdI xdcdkuf'%f&m&r_rsm;udkvJ &ifqdkifEdkifonf?
'kuQonfpcef;twGif; vdktyfaom pm;eyf&duQmrsm; &rnf[laom ta=umif;jy
csufjzifh wm0ef±Sdolrsm;u trsdK;orD;rsm;udk aoG;aqmifzsm;a,mif;I zsufqD;r_
rsm;vJ óuHawGŒEdik o
f nf? xdrk #ru pcef;twGi;f pm;eyf&u d mQ / aq;0g;/ aq;ynmay;
r_rsm; rvHak vmufra_ =umifh trsKd ;orD;rsm;tzdŒk &ifaoG;arG;zGm;r_/ ðypkapmifah ±Smufr_
rsm;wGif tcuftcJrsm;pGmawGŒEdkifonf?
10
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
vdkuftòyHvdkuf rk'def;usifhcHcJh=u&onf? xdkodkŒ usL;vGefolrsm;wGif vufeufudkif
yÉdyuQwGif yg0ifywfoufaeaom vlrsdK;pktzJGŒwdkif;/ vufeufudkiftzJGŒ0ifwdkif;
yg0ifaeonf? xdkŒtjyif rawmfwqusL;vGefjcif;r[kwfbJ vlrsdK;pkrsm; rsdK;ðyef;
aysmufuG,fap&ef &nf±G,fcsufjzifh pepfwusrk'def;usifhjcif;udkvJ awGŒ±Sd&onf”
[k a&;om;cJhonf?
11
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
qdkufa&mufapEdkifao;onf? xdkodkŒ ae&yfodkŒjyefvnfydkŒaqmifr_onf 'kuQonf
rsm;. qENt&jyefvnfydkŒaqmifonf[k oufqdkif&mwdkŒu qdkavh±Sdaomfvnf;
xdqk ENrsm;onf pcef;acgi;f aqmifrsm;/ vlrsKd ;pkacgi;f aqmifrsm;. qENrsm;omjzpf+yD;
trsKd ;orD;'kuo
Q nfrsm;. qENrsm;yg0ifjcif;r±Sw d wfa=umif; awGŒ±S&d onf? 'kuo Q nf
tm;vHk;udk,fpm; acgif;aqmifrsm;u udk,fpm;ðyqHk;jzwfonfhtcgwdkif; trsdK;orD;
rsm;. qENrsm;udk vpfvsL±_ccH =hJ u&onf? qENrsm;udk xkwaf zmfEikd cf iG hf tcGit
hf a&;
rsm;vJ cHpm;cGifhr±Sdwwf=uacs? xkdr#omru ae&yfodkŒjyefvnfydkŒa&;twGuf pDpOf
aqmif±u G af eonft h a=umif; odoifo
h x
d ukd af om owif;tcsut f vufrsm;udyk if
trsdK;orD;rsm;od±Sdjcif;r±Sd&onfudk r=umc%awGŒjrif&onf?
12
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tjcm;EdkifiHxdwdkifatmif jzpfavh±Sdwwfonf? vuf±SdurBmay:wGif 'kuQonfaygif;
18oef;cefŒESifh rdrdwdkif;jynftwGif;rSmyif twnfwusr±SdbJ vSnfhvnfaexdkif
ae&olaygi;f oef;aygi;f 20 rS 30 twGi;f ±So d nf[k cefŒrSe;f xm;vsu±f &dS m xdo
k l
trsm;pkrSm trsdK;orD;rsm;ESifh uav;oli,frsm;jzpf=uonf? xdkŒtjyif ppfyJGrsm;
twGi;f aoqH;k cJ&h aom t&yfom;rsm;xJwiG v f nf; trsKd ;orD; yrm%rsm;jym;vS
a=umif; awGŒjrifEdkifonf? avhvmawGŒ±Sdcsufrsm;t& ppfyJGrsm;twGif; aoqHk;cJh
=u&aom tjypfrJht&yfom;rsm;xJwGif trsdK;orD;rsm;onf 75 &mcdkifE_H; yg0if
vsuf±Sdonf? Ttcsufrsm;udk =unfhjcif;tm;jzifh ppfab;'%fESifh vufeufudkif
yÉdyuQwdkŒ. qdk;usdK;udktrsm;qHk;cHpm;&olwdkŒrSm trsdK;orD;rsm;jzpfa=umif;
awGŒjrifEdkifonf? 'kuQonfrsm;ESifh rdrdwdkif;jynftwGif;rSmyif twnfwusr±SdbJ
vSnfhvnfaexdkifae&olwdkŒtxJwGif trsdK;orD;yrm% trsm;qHk;yg0ifaeaomfvJ
‚if;wdŒk ESiyhf wfoufonfh pDru
H ed ;f rsm; csrw
S &f mwGif xdt
k rsKd ;orD;rsm;twGuf txl;
ulnDr_ umuG,fr_vdktyfaer_rsm;ryg0ifbJ r=umc%qdkovdk vpfvsL±_ cHae&
onfrSmvJ 0rf;enf;p&maumif;aom tcsufwcsufyifjzpfonf?
13
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
wcsdKŒvlaer_todkif;t0dkif;wdkŒwGif vdifydkif;qdkif&m apmfum;cH&oltrsdK;orD;udk
0dik ;f 0ef;pmemulnrD a_ y;&rnft
h pm; rdom;pktwGuf t±Su&f onf[q k u
kd m 0dik ;f 0ef;
tjypfqdkr_/ 0dkif;usOfr_rsm;±Sdonf? vdifydkif;apmfum;jcif;onf trsdK;orD;wOD;.
*k%foduQmudk apmfum;jcif;jzpfonf[k jrif&rnfhtpm; xdkodkŒ usL;vGefapmfum;
cH&aom trsdK;orD;a=umifh rdom;pk. *k%foduQmudk !‡dK;EGrf;aponf[k jrifonfh
tjrifrsdK;uvnf;±Sdao;onf? xdktcgrsdK;wGif t=urf;zufapmfum;cH&aom trsdK;
orD;rsm;u xkwaf zmfajymqd&k efr0hrH &JjzpfI owif;tcsut f vufrsm;&±S&d ef cufcJ
jcif;jzpfonf? xdkŒtjyif xdkodkŒt=urf;zuf apmfum;r_rsm; usL;vGefjzpfyGm;aom
ae&mrsm;onf jyifyrStjcm;olrsm; oGm;a&mufowif;,l&ef cufcJaom ae&m
a'orsm; jzpfavh±adS oma=umifh tcsut f vufrsm; &±S&d efrmS vJ cufcwJ wfonf?
14
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (2)
vdiyf ikd ;f qdik &f mt=urf;zufr_ (Sexual Violence)
vdifydkif;qdkif&mt-urf;zufr+qdkwmbmvJ?
vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_qdkonfrSm toGiftrsdK;rsdK;±Sdwwfonf?
atmufygwdkŒrSm vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_ESifh tóuH;0ifaomt&mrsm;jzpfonf?
(1) t"rRvdifqufqHjcif/ rk'def;usifhjcif;/
(2) rzG,fr&mvkyfjcif; (om;jrwf/ &ifom;wdkŒudk udkifwG,fjcif;)
(3) vdifaus;u|eftjzpfapcdkif;jcif;/
(4) twif;t=uyf vufxyfapjcif;/ vufxyf,ljcif;/
(5) twif;t=uyf udk,f0ef,lapjcif;ESifh udk,f0efzsufcsapjcif;/
(6) vdifwefqmtm;zsufqD;jcif; ponfwdkŒjzpfonf?
15
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
Crimes) ESihf vlom;wrsKd ;vH;k udk xdcu
kd af pEdik af omjypfr_ (Crime against Humanity)
ajrmufonf[k twdtvif;zGifhqdkxm;jyefygonf? xdkusL;vGefr_onf EdkifiHwum
ppfyJGwGifjzpfap/ jynfwGif;vufeufudkifyÉdyuQwGifjzpfap tóuH;0ifonf[kvnf;
qdkxm;ygonf?
vdifydkif;qdkif&mt-urf;zufr+ESifh owfrSwfcsufrsm;
usL;vGefonfhtjzpftysufudkrlwnfI vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_udk
trnftrsdK;rsdK;ac:a0: owfrSwfavh±Sdonf? vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_trsm;pk
(txl;ojzifh-rk'def;usifhjcif;/ vdifaus;u|eftjzpfapcdkif;jcif;/ twif;t=uyf
vyfxyfaygif;oif;jcif;) wdkŒonf ESdyfpuf!‡if;yrf;jcif; (Torture) ajrmufI xdktr_
rsm;xuf t=urf;zufr_avsmhenf;aomtðytrlrsm;udk vlom;rqef/ &ufpuf
=urf;ñuwfaom qufqrH _ tjypfay;r_ (cruel, inhuman or degrading treatment or
punishment) [k owfrw S af vh±o dS nf? xdŒk jyifvid yf ikd ;f qdik &f m t=urf;zufrw
_ Œkd onf
vlom;xkw&yfvHk; tay:xdcdkufapaom&mZ0wfr_ (Crime against humanity)
ajrmufonf[v k nf; qdak vh±=dS uonf? vufeufuikd yf ÉdyuQrsm;twGi;f usL;vGef
aom vdifydkif;qdkif&m t=urf;zufr_wdkŒonf ppfrufqdkif&moabmwl pmcsKyfyg
tcsuf r sm;ud k usL;vG e f a oma=umif h ppf y J G q d k i f & m&mZ0wf r _ (War crime)
ajrmufonf[kvnf; qdk=uonf?
Edik if rH sm;. oufqikd &f m &mZ0wfrq_ ikd &f m Oya'rsm;xJwiG v f nf; vdiyf ikd ;f
qdkif&m t=urf;zufr_trsdK;rsdK;udk EdkifiHtvdkuf oD;oefŒt"dy`m,fzGifhqdk usifhoHk;
avh±o dS nf? xdŒk twGuaf =umifh trsKd ;orD;rsm;tay: vdiyf ikd ;f qdik &f m t=urf;zufrE_ iS hf
ywfoufI v_yf±Sm;aqmif±GufolwdkŒonf rdrdwdkŒEdkifiHawmf. &mZ0wfr_Oya'rsm;
xJwGif vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_wdkŒESifh ywfoufI rnfuJhodkŒ t"dy`m,fzGifhqdk
jyXmef;xm;onfudk a=ua=unufnuf avhvmxm;&ef txl;vdktyfonf?
Oyrm- rk'def;usifhr_udk rdrdEdkifiHawmf±Sd&mZ0wfr_qdkif&m Oya'xJwGif rnfuJhodkŒ
t"dy`m,fzGifhqdkxm;onf? rnfonfhtcsufrsdK;// rnfonfhtqifhrsdK; usL;vGefrS
&mZ0wfr_ajrmufonf[k qdkxm;onfwdkŒudk aocsmpGm avhvm&efvdktyfonf?
16
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
vdiyf ikd ;f qdik &f m t=urf;zufonfh tðytrltm;vH;k udk Edik if w H um vlŒtcGihf
ta&; Oya'rsm;ESifh vlom;csif;pmemaxmufxm;aom Oya'ESpfrsdK;pvHk;wGif
wm;jrpfxm;onf? xdEk ikd if w H umOya' ESprf sKd ;pvH;k wGif vdiyf ikd ;f qdik &f mt=urf;zuf
r_udk &mZ0wfr_tjzpf owfrSwfxm;onfudk awGŒ&onf?
vdifydkif;qdkif&mt-urf;zufr+ESifh ESdyfpuf!‡if;yrf;jcif;
17
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
xdt
k "dym` ,fziG q
hf ckd sut
f & tpd;k &0efxrf;rsm;jzpfaom ppfwyf/ &J/ tusO;f
axmifESifh tjcm;0efxrf;rsm;u trsdK;orD;rsm;tm; t"rRðyusifhjcif;onf trsdK;
orD;rsm;tm; ESyd pf uf!i‡ ;f yrf;r_ajrmufonf? xdo k Œkd t"rRðyusijhf cif;a=umifh ±kyyf ikd ;f
qdkif&m '%f&mtemw&jzpfapovdk trsdK;orD;rsm;. pdwfydkif;qdkif&mESifh pdwfcsrf;
ajrŒr_wdkŒudkvJ xdcdkufemusifaponfhtwGufa=umifhjzpfonf? xdkŒtwl trsdK;
orD;tusO;f om;rsm;udk axmiftr_xrf;rsm;/ vHòk cHa&;wyfzŒGJ 0ifrsm;/ ppfom;rsm;u
t"rRusifhjcif;rSmvnf; ESdyfpuf!‡if;yrf;r_ ajrmufonf[k qdkEdkifonf? tb,f
a=umifhqdkaomf vdifydkif;qdkif&mt=urf;zufr_udk &nf±G,fcsuf±Sd±Sdjzifh usL;vGefjcif;
jzpfonft h jyif cHpm;&oltrsKd ;orD;rsm;udk ±kyyf ikd ;f ESiphf w
d yf ikd ;f qdik &f m temw&jzpfap
aoma=umifhjzpfonf? wcgw&HwGif t=urf;zufcH&onfh ae&mrsm;onf tusOf;
axmiftwGif;r[kwfaomfvJ trsdK;orD;rsm;tm; zrf;qD; csKyfaESmifxm;onfh
tusOf;axmif r[kwfonfhae&mrsm; odkŒr[kwf trsdK;orD;rsm;. vGwfvyfcGifhudk
uefŒowfydwfyifxm;aom ae&mrsm; jzpfavh±Sdonf? xdkodkŒaomae&mrsm;wGif
usL;vGefcH&onfqdkyguvnf; trsdK;orD;rsm; xGufajy;I r&Edkifatmif xdrf;odrf;
uefŒowfxm;aom tajctaersm; v$rf;rdk;aeaoma=umifh tusOf;axmifwGif
csKyfaESmifxm;+yD; apmfum;cH&onfESifhrjcm;onfh tajctaersdK;omjzpfonf?
tpdk;&r[kwfaomtzJGŒrsm;u vdifydkif;qdkif&mt-urf;zufjcif;
18
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
vlwOD;csif;u vdifydkif;qdkif&mt-urf;zufjcif;
19
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (3)
EdkifiHwumOya'rsm;
EdkifiHwumOya'rsm;rnfodkŒay:aygufvmoenf;?
20
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
wumu xdu k ¾ESiyhf wfoufI xdOk ya'rsm; vdt
k yfa=umif; 0dik ;f 0ef;oabmwlI
om ay:aygufvm&jcif;jzpfonf? EdkifiHtrsm;pku vufcHoabmwlnDr_r±SdbJ
xdkEdkifiHwumOya'rsm; ay:ayguftouf0if vmvdrfhrnfr[kwfyg?
21
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
twGuf umuG,fr_rsm; txl;vkyfaqmifay;&rnf[kvnf; xdkOya'rsm;wGif
qdkxm;onf? omreft&yfom;rsm;tay: umuG,fr_rsm;tjyif ppfyJG.raumif;r_
qd;k usKd ;rsm;udk ydrk ckd pH m;&Edik rf nf/h tE &W m,fyrkd u kd sa&mufEikd rf nfh trsKd ;orD;rsm;tm;
ydrk u
kd n
l aD pmifah ±Smufr_ vdt k yfonf[q k v kd jkd cif;jzpfonf? *seD AD moabmwlpmcsKyf.
tyd'k f (2&) wGif “trsKd ;orD;rsm;. *k%o f u d mQ udk xdcu kd f epfemapaomwdu k cf u
kd rf _
(txl;ojzifh t"rRusijhf cif;/ t"rRjynfw h efqmtjzpf apcdik ;f jcif;ESihf tjcm;ravsmf
uefonfhxdcdkufapr_rsm;) tm;txl;umuG,fay;&ef” azmfjyxm;onf?
Edik if w
H um vufeufuikd f yÉdyuQr[kwaf om jynfwiG ;f ppfrsm;twGi;f wGif
vnf; trsdK;orD;rsm;tm; txl;umuG,fr_ðy&ef *sDeDAmoabmwlpmcsKyf aemuf
qufwJGpmcsKyf 2 . tydk'f 4 (2) (e) wGif “trsdK;orD;rsm;. *k%foduQmudk
xdcdkufepfemapaom wdkufcdkufr_ (txl;ojzifh t"rRusifhjcif;/ t"rRjynfhwefqm
tjzpf apcd k i f ; jcif ; ES i f h tjcm;ravsmf u ef o nf h xd c d k u f a pr_ r sm;) tm; txl ;
umuG,fay;&rnf” [k qdkxm;onf?
22
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
hf a&;Oya' (International Human Rights Laws)
tjynfjynfqidk &f mvlŒtcGit
23
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (4)
hf a&;apmif=h uyfjcif; (Human Rights Monitoring)
vlŒtcGit
vlŒtcGifhta&;apmifh-uyfjcif; qdkonfrSmtb,fenf;?
24
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tpdk;&u rnfuJhodkŒ&nf±G,fcsufjzifh vkyfaqmifaeonfhtcsufrsm;/ rnfodkŒ
aqmif±uG af eonfrsm;udk azmfjyEdik rf nfah wGŒ±Scd surf sm;/ vlŒtcGit
hf a&; csKd ;azmufr_
tcsufrsm;onf wckESifhwck rnfodkŒqufpyfae=uonfqdkaom tcsufrsm;
qef;ppfazmfxkwfjyoEdkifygu ydkrdktusdK;±Sdrnfjzpfonf?
pHkprf;ppfaq;jcif;
Investigation
tpDtpOfcsrSwjfcif;
Planning
vH_Œaqmfjcif; =um;0ifaqmif±Gufjcif;
Advocacy Interventnion
25
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (5)
pHpk rf;ppfaq;jcif; (Investigation)
pHkprf;ppfaq;jcif;qdkwmbmvJ/
pHpk rf;ppfaq;jcif;qdo
k nfrmS vlŒtcGit
hf a&; csKd ;azmufc&H onf[k pGypf x
GJ m;
aom tjzpftysuw f cktm; trSew f u,fvŒl tcGit hf a&;csKd ;azmufygonf[k cdik cf ikd f
rmrm ajymqdkEdkif&eftwGuf vdktyfaom owif;tcsuftvufrsm;/ oufaocH
taxmuftxm;rsm; pkaqmif;±SmazGjcif;jzpfonf? pHkprf;ppfaq;jcif;. t"dut
ajccHtcsufrSm vlŒtcGifhta&; csdK;azmufcH&aom owif;tcsuftvufrsm;udk
±SmazGpHkprf;azmfxkwfjcif;yifjzpfonf? owdðy&eftcsufrSm owif;oufoufudk
wifjy,Hkjzifh toHk;usvdrfhr[kwfyg? xdkowif;tcsuftvufudk toHk;ðy+yD; xdk
tjzpftysuf trSefwu,fjzpfyGm;cJha=umif; tjcm;olrsm;u,Hk=unfvmatmif
vkyfaqmifEdkifrSom toHk;0ifvdrfhrnfjzpfonf? xdkŒtwGufa=umifh rdrd±SmazGpHkprf;
azmfxkwfxm;aom owif;onf tao;pdwf us&efvdkovdk wdusr_±Sd&efvnf;
txl;ta&;}uD;onf?
26
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
bl;/ 'DtjzpfawG[m vlŒtcGit hf a&;csKd ;azmufrr_ sm;r[kwb
f ;l ” [k ,lqxm;onfh
t,ltqrSm;rsm;udk acszsufajymif;vJypfEdkifrnfjzpfonf? xdkodkŒ vkyfaqmifjcif;
tm;jzifh xdtk jzpfrsm;udw k m;qD;umuG,o h nf [laomtodrsm; vlxt
f ifo k =um;
wd;k yGm;vmEdik o
f vdk Edik if aH &;ESihf Oya'a&;&mt& ulnaD qmif±u G o
f ifo
h nf[al om
v_HŒaqmfr_rsm; tm;aumif;vmapEdkifonf?
xdrk #ruao;bJ csKd ;azmufc&H oltwGuf vdt k yfaom ulnrD r_ sm;/ ukpm;r_
rsm; jzpfay:vmatmiftwGuv f nf; &nf±, G vf yk af qmifEikd o
f nf? xdo
k Œkd csKd ;azmufr_
rsm;udk pHkprf;rSwfwrf;wifjcif;jzifh xdktjzpftysufrsm;udk [efŒwm;&eftwGuf
vdtk yfaom ukpm;aqmif±u G rf r_ sm; vdt
k yfaea=umif; oufaojy&ma&mufonf?
oufqikd &f mtpd;k &taejzihf vdt k yfaom w&m;a&;ESihf tjcm;aom ulnv D yk af qmif
r_rsm; vkyaf qmif&ef wm0ef±o dS nf[al om t,ltqjzpfay:apvmEdik af tmifvnf;
&nf±G,fvkyfaqmifEdkifonf? wduscdkifrmaom owif;tcsuftvufrsm;udk pHkprf;
rSwfwrf;wifjcif;jzifh csdK;azmufcH&oltwGuf vdktyfaom ta&;,l ukpm;r_rsm;
tjyif tpkd;&zufu wkefŒjyefaqmif±Gufr_rsm; wdk;wufay:ayguf vmapEdkifonf?
27
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcsuftvufpHkprf;ppfaq;r+udk b,fvdkjyifqifrvJ?
tcsuftvufpHkprf;ppfaq;&eftwGuf tqifhqifhjyifqif&efvdktyfonf?
tu,fI rdrdpHkprf;ppfaq;rnfh vlŒtcGifhta&;csdK;azmufr_owif;onf rdrdteD;
tem;wGifjzpfyGm;onfqdkygu rdrdtaejzifh tvG,fwul csufcsif;oGm;a&muf
pHkprf;Edkifrnfjzpfaomfvnf; oGm;vm&efrvG,fulaom &yfa0;ae&m odkŒr[kwf
tE W & m,f ± S d a omae&mrsd K ;wG i f j zpf a eygu óud w if j yif q if r _ u d k rjzpf r aevk y f
aqmif&rnf? xdkowif;tcsuftvufrsm;udk rnfodkŒatmifjrifpGm&±Sdatmif
vkyfedkifrnfudk óudwifjyifqifxm;rSomjzpfEdkifayvdrfhrnf?
28
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
29
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
30
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
pHpk rf;ppfaq;&jcif;.&nf±, G cf su/f t"dutcsuw f Œkd rSm trsKd ;rsKd ;±SEd ikd o
f nf?
csKd ;azmufc&H ol trsKd ;orD;twGuf epfemcsurf sm;twGuf avsmaf =u;rsm; &atmif
vkyfaqmifaom &nf±G,fcsufrSpI EdkifiHtwGif; trsdK;orD;rsm;tm;vHk; &ifqdkif
cHpm;ae&aom trsdK;orD; tcGifhta&;rsm;udk azmfxkwfrSwfwrf;wif&ef ponf
txd trsd K ;rsd K ;uJ G j ym;wwf o nf ? ao;i,f a om&nf ± G , f c suf r S o nf }uD ; rm;
us,jf yefŒaom &nf±, G cf surf sm;txd us,jf yefŒvmwwfonfvnf; ±Sw d wfonf?
Oyrm - trdsK;orD;wOD;udk tusO;f axmiftwGi;f vdiyf ikd ;f qdik &f m apmfum;r_wckukd
azmfxkwfwifjy&if; vltrsm;pdwf0ifpm;vmum tusOf;axmiftwGif; jzpfyGm;
aeaom tjcm;tjzpftysurf sm;udyk g pHpk rf;azmfxw k vf mwwfonf? rnfoŒkd jzpfjzpf
rdrpd pkH rf;ppfaq;r_. &nf±, G cf suuf kd rsuaf jcrysurf o
S m rdrv
d v kd m;aom v_ŒH aqmfr_
ESifh ta&;,laqmif±Gufr_rsm; &±SdEdkifrnf?
31
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
(2) pH k p rf ; ppf a q;rnf h e nf ; vrf ; rsm;ud k owf r S w f j cif ; /
32
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tjzpftysufwdkŒ. wduscdkifvHkr_jzpfonf? rdrdtoHk;ðyaom
enf;vrf;trsdK;rsdK; ±Sdaumif;±SdEdkifaomfvnf; xdkenf;vrf;
wdkif;onf owif;tcsuftvuf wdusr_&±SdapEdkifaom
enf;vrf;rsm;jzpfatmif óud;yrf;&rnf? rdrdtoHk;ðyaom
tcsuftvufwckck wduscdkifvHkr_r±Sdv#if rdrdvkyfaqmif
aeaom vk y f i ef ; ud k xd c d k u f a p,H k r S r ubJ rd r d u l n D & ef
&nf±G,fvkyfaqmifaeaom vlŒtcGifhta&;csdK;azmufcHol
rsm;udkyg xdcdkufepfem aprnfudk tpOfowdðy&rnf?
tao;pdwfusjcif; - tao;pd w f u saom tcsuf t vuf r sm;uvnf ; rd r d
vkyfief;udk atmifjrifatmif pGrf;aqmifay;Edkifonf? rdrd.
awGαScd suo
f nf tao;pdwu f savav/ ydrk t kd oH;k usavav
jzpfa=umif; awGαSd&onf?
33
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
toHk;ðy&rnf? bmomjyeftjzpfrnfolu taumif;qHk;ulnDay;Edkifrnf? vdktyf
onfh tjcm;owif;tcsuftvufrsm;udk rnfolutwdusqHk; ay;EdkifrnfwdkŒudk
wGufqEdkifrnf?
csdK;azmufol[kcefŒrSef;&olrsm;udk óudwifazmfxkwfowfrSwfEdkifyguvnf;
rdrdtwGuftusdK;±SdEdkifonf? tu,fI trsdK;orD;wOD;udk &Jt&m±SdwOD;u rk'def;
usifhonfhtr_udk pHkprf;ppfaq;ygu EdkifiHtpdk;&. wm0ef±Sdr_udk azmfxkwfwifjy
Edik &f eftwGuf xdt k &m±S. d txuft&m±Su d kd awGŒqHak r;jref;Edik rf nf? odŒk aomf trsKd ;
orD;wOD;udk olr.tjcm;todwOD;u rk'def;usifhcJh+yD; &JwyfzJGŒu vHkavmufaom
umuG,faqmif±Gufr_rsm;/ ulnDaqmif±Gufr_rsm; rvkyfaqmifonfh udpPudk pHkprf;
ppfaq;rnfqdkygu a'ocH&JwyfzJGŒrS wm0ef±Sdolrsm;/ txuft&m±Sdrsm;tjyif
tjcm;olrsm;udkvnf; ar;jref;pHkprf;&efvdktyfvm+yDjzpfonf? xdktr_udpPwGif
EdkifiHawmftpdk;&wGif wm0ef±Sda=umif; xifxif±Sm;±Sm; jyoEdkif&eftwGuf xdkodkŒ
aom tr_rsdK;rSm wckwnf;/ wcgw&HrSomjzpfaom tr_rsdK;r[kwfbJ &JwyfzJGŒu
xd k o d k Œ wm0ef y suf u G u f r _ r sm;/ vpf [ if ; r_ r sm;/ ta&;r,l r _ r sm;ud k r=umc%
vkyaf qmifaea=umif; ay:vGiaf prnft h csuu f kd xifxif±mS ;±Sm; jyoEdik &f ef vdt
k yf
onf? xdkodkŒay:vGifEdkif&eftwGuf &JwyfzJGŒrS txufvl}uD; wOD;udkom awGŒqHk
ar;jref;jcif;r[kwfbJ xdktcsufudk cdkifrmaprnfh owif;tcsuftvufrsm;ay;Edkif
rnfh tjcm;vlaygi;f rsm;pGmudk pHpk rf;&rnfjzpfa=umif; em;vnfvmayrnf? xdo k rl sm;
udkvnf; óudwifazmfxkwfowfrSwfxm;Edkifrnfjzpfonf?
• vdktyfaomowif;tcsuftvufrsm;udk óudwifjyifa&;qJGxm;jcif;/
34
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
usL;vGefyHktqifhqifh±Sdygu b,fvdkcsdK;azmufcJhovJ? EdkifiHawmftpdk;&u b,fvdk
wkeŒf jyefaqmif±uG af o;cJo h vJ” ponft h csurf sm; rarhravsmyh g0ifatmif t+rJpwd f
ESvHk;oGif;xm;&rnf? vdktyfaomtcsuftvufrsm; ar;jref;pOftwGif; rusefcJh
ap&eftwGuf vdt k yfonft h csut f vufrsm;/ ar;cGe;f rsm;udk óudwifpm&if; ðyvkyf
xm;oifo h nf? xdok Œkd ðyvkyx
f m;jcif;jzifh tcsutf vufrsm;rusecf , hJ rkH #ru tcsed f
ukefvnf; oufomaponf? vlŒtcGifhta&;owif;rsm; oGm;a&mufpHkprf;olrsm;
onf tcsdefumvwdkwdktwGif; vdktyfaom tcsuftvufrsm; jynfhpHkpGm&±Sd&ef
twGuf óud;yrf;&avh±SdonfhtwGuf tcsdefukeftusdK;r±Sdrjzpfap&ef ,ckuJhodkŒ
ar;cGef;rsm; óudwifjyifqifoifhonf?
35
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
xdkjzpftysufjzpfyGm;aomae&mrsm;/ owif;&Edkifaomae&mrsm;rS a'ocHrsm;ESifh
tquftoG,faumif;rGefaeygu xdkolrsm;u rdrdvdktyfaom owif;twGuf
ay;Edkifrnfholrsm;udk ulnD±SmazGpkaqmif;ay;Edkifvdrfhrnf? rdrdESifh qufoG,fa&;
aumif;rGefaom/ rdrdvkyfief;udk em;vnfulnDaom a'ocHrsm;xH rdrdvma&muf
pHkprf;rnfhta=umif; óudwifowif;ay;ydkŒxm;ygu xdkoltquftoG,frsm;u
rdrdudkulnDEdkifayvdrfhrnf? xdkŒtwGufa=umifh tjcm;tzJGŒtpnf;rsm;/ a'ocHtzJGŒ
tpnf ; rsm;/ tquf t oG , f r sm;ES i f h t+rJ r jywf q uf o G , f a e&ef v d k t yf o vd k
aumif;rGefaom qufoG,fa&;±Sdxm;&efvnf; ta&;ygvSonf?
36
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
xd‹k jyif tjcm;ta&;}uD;aom t&mrsm;jzpfonhf aiGa=u;vHak vmuf&efEiS hf
±ky0f wWKypPn;f rsm;jzpfonfh toHzrf;puf/ uifr&mponfwŒkd udk óudwifjyifqif&efrmS
r±SdrjzpfvdktyfvSonf? pufypPnf;ud&d,mrsm; ,laqmifrnfqdkygu ‚if;ESifh
wygxnf;vdt k yfonfth jcm;ypPn;f rsm; (Oyrm- toHzrf;puf,al qmifrnfqykd gu
uuf q uf acG / "mwf c J ponf j zif h ) wd k Œ ud k rarh a vsmh & ef v d k o nf ? xk d r #ru
xdyk pPn;f rsm;udk toH;k ðywwf&ef avhusix hf m;oifo
h nf? roGm;a&mufrD prf;oyfI
toHk;ðyI&r& ppfaq;oifhonf?
owif;tcsuftvufpHkprf;ppfaq;oltm;a±G;cs,fjcif;
37
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
ypfjcif;/ ajymif;vJcefŒxm;jcif;rðyoifhay?
- pHkprf;ppfaq;olrsm;u &±Sdxm;aomawGŒ±Sdcsufrsm;udk pHkprf;r_. &nf±G,fcsuf
twGuo f m toH;k ðy&rnfjzpf+yD; tjcm;ud,
k u
f sKd ;twGut
f oH;k ðyjcif;/ yk*Kd~ vfa&;
twGuf toHk;ðyjcif;r±Sdap&?
- pHkprf;ppfaq;olrsm;wGifcHpm;&wwfonfh pdwfzdpD;r_rsm;/ pdwfydkif;qdkif&m
cHpm;r_rsm;jzpfay:vmygu oufqdkif&mtzJGŒtpnf;rsm;u xdkolrsm;twGuf
pdwfzdpD;r_yaysmufa&;twGuf pdwfydkif;qdkif&mt}uHay;r_rsm;axmufyhHay;jcif;/
tem;ay;jcif;rsm;vkyfaqmifoifhonf?
bmomjyefola±G;cs,fjcif;
38
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
vHkòcHa&;udpPrsm; aqmif±Gufjcif;/
39
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
&±SdEdkifrnfhowif;&if;jrpfrsm;
40
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
owif;&if;jrpfrsm;rSmvnf; wdu k ±f u
kd af wGŒqHak r;jref;csurf sm;udk aemufqufwGJ yhyH ;kd
ay;Edik o
f nft
h wGuf xd&k if;jrpfrsm;udv k nf; ±SmazGoifo h nf? xdo k wif;&if;jrpfrsm;rS
aeI tjzpftysuf.aemufcHordkif;a=umif;rsm;udk ydkrdkod±SdvmEdkifonf? yxr
xGufqdkcsufowif;rsm; rSefuefr_±Sda=umif;udk axmufcHyHhydk;ay;apEdkifonf? xdkŒ
twGuf xd&k if;jrpfrsm;rSmvnf; ta&;ygonf? xdo k wif;&if;jrpfrsm;rSm trsm;tm;
jzifh w&m;±H;k xGuq
f ckd surf sm;/ =um;emppfaq;r_rw S wf rf;rsm;/ aq;ppfwrf;rsm;/ &ifc±GJ kH
rSwfwrf;rsm;/ tcif;jzpfyGm;&mudk±dkuful;xm;aom "mwfyHkrSwfwrf;rsm;/ '%f&m
rsm;udk rSww
f rf;wifxm;aom "mwfyrkH sm;/ w&m;0iftrdeŒf a=unmcsurf sm;/ trdeŒf
atmf'grsm;/ w&m;0ifpm±Gufpmwrf;rsm;/ owif;pmrSwfwrf;rsm;/ tjcm; tzJGŒ
tpnf;rsm;uxkwfjyefxm;aomowif;rsm; ponfwdkŒjzpfwwfonf?
owif;rsm;udk rnfuJhodkŒpkaqmif;rvJ?
vlŒtcGit
hf a&;csKd ;azmufr_ owif;rsm;udk pHpk rf;&mwGif trsm;qH;k toH;k ðy
aom enf;vrf;rSm awGŒqHak r;jref;jcif;enf; (Interview) jzpfonf? xdak wGŒqHk ar;
jref;jcif;tm; tajctaetay:rlwnfI ae&mra±G;/ tcsdefra±G;vkyfEdkifonf? odkŒ
aomf atmifjriftusdK;±Sdaom awGŒqHkar;jref;jcif; jzpfap&eftwGuf atmufyg
tcsufrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&rnf?
• ae&ma±G;cs,fjcif;
41
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tkyfpkvdkufawGŒqHkar;jref;jcif;udk vkyfaqmifyg? awGŒqHkar;jref;r_udk ppfwyf/ &Jwyf
zJGŒ0ifrsm;a±SŒarSmufwGif rnfonfhtcgrSrðyvkyfygESifh?
• awGŒqHkrnfhola±G;cs,fjcif;
• awGŒqHkar;jref;jcif;vkyfief;tqifhqifh
- rdwfqufjcif;
awGŒqHak r;jref;jcif;rpwifrD rdr&d nf±,
G cf sub
f mjzpfonf rdrb
d mvky&f rnf
udk ±Sif;±Sif;vif;vif;odxm;&ayrnf? rdrdawGŒqHkar;jref;rnfholudkvnf; rdrd
ta=umif;/ tzJGŒtpnf;ta=umif;/ awGŒqHkar;jref;&onfh&nf±G,fcsuf/ xdkowif;
tcsuftvufrsm;udk rnfodkŒqufvufvkyfaqmifrnf/ tpD&ifcHa&;rnfqdkygu
42
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
rnfolawGxHay;ydkŒrnf ponfwdkŒudk ±Sif;vif;ajymqdk&efvdktyfonf? xdkodkŒ vkyf
aqmifro
S m vma&mufar;jref;olonf rnforl nf0gjzpfonf? bmtwGuaf =umifh
vma&muf o nf / bmta=umif ; ajym&rnf w d k Œ ud k owif ; ay;rnf h o l t aejzif h
em;vnfrnfjzpf+yD; owif;ay;&ef oufawmifhoufomjzpfayrnf?
- cGifhawmif;jcif;
xdkodkŒrdwfquf±Sif;vif;t+yD; owif;ay;rnfholtm; owif;,lcGifhðyrðy
cGifhawmif;&efvdktyfonf? trnf/ "mwfyHk/ toHrsm;toHk;ðycGifh±Sdr±Sdudk óudwifI
±Sif;±Sif;vif;vif;cGifhawmif;yg? xdkolcGifhðyEdkifrnfht&mrsm;/ cGifhrðyEdkifrnfht&mrsm;/
rdrdzufuvdkufemapmifhxdef;&rnfhudpPrsm;udk ±Sif;±Sif;vif;vif;oabmayguf+yD;rS
awGŒqHkar;jref;jcif;udk a±SŒqufoifhonf? rdrdtm;,Hk=unfpdwfcspGmjzifhajymaom
owif;tcsuftvufrsm;udk tjcm;olrsm;tm; ajym=um;jcif;/ odapjcif;rsm;
vkyfrnfr[kwfa=umif; odygap? xdkolutoHk;ðycGifhray;aom tcsuftvuf
rSeo f r#ukd rdrt
d aejzifh vH;k 0toH;k ðyrnfr[kwaf =umif; xdo k ,l =kH unfygap? xkod Œkd
trnfoHk;cGifhrðyygu trnfwyfwdkif=um; ta&;,laqmif±GufrnfhudpPrsdK;udk
aqmif±GufEdkifrnfr[kwfa=umif; xdkolŒudk ±Sif;vif;jyyg? tu,fI "mwfyHk±dkuf
toHzrf;jcif;rsm; ðyrnfqykd gu xdo k t l aejzifh pdwt f aESmuft,Suf jzpfapavmuf
onftxd rvkyfaqmifoifhay?
• rSwfwrf;wifjcif;
owif ; ay;rnf h o l u =unf = unf o momjzif h cG i f h ð y+yD ; onf h a emuf r S
rSwfwrf;wifjcif;udkvkyfaqmif&rnf? tajccHtusqHk;/ tvdktyfqHk;jzpfonfh
atmufygtcsufrsm;udk rSwfwrf;pwif&rnf?
owif;ay;ol.trnf
vdif touf
vlrsdK; bmom
tdrfaxmiftajctae tvkyftudkif
ae&yf
43
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
xdkol.yHkyrf;o¾mef
awGŒqHkonfhae&m
awGŒqHkonfhaeŒpJG awGŒqHkar;jref;ol
bmomjyefol
ponfwdkŒudk pwifrSwfwrf;wif&rnf?
• csdefudkufjcif;
44
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
• aus;Zl;wifpum;ajymjcif;
awGŒqHkar;jref;&mwGif owdðy&rnfhtcsufrsm;
45
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
ajym=um;vmayvdrfhrnf? xdkŒa=umifh xdkodkŒar;cGef;rsdK;jzifhpwifoifhonf?
- ajym=um;aer_rsm; &yfwo Hh mG ;atmifrvkyo f ifyh g? ar;cGe;f rsm;onf tzGiahf r;cGe;f
rsm;jzpf o if h a omf v nf ; OD ; aqmif e rd w f j yar;cG e f ; rsm;vJ rjzpf o if h y g?
“t±du k cf &H bl;w,fr[kwv f m;” qdak om ar;cGe;f rsKd ;xuf “bmawGjzpfwmvJ
— aemuf+yD;awmh bmqufjzpfao;vJ — jzpfwmudk tao;pdwaf jymygt;kH ”
[laomar;cGef;rsdK;u ajym=um;oltaeESifh qufvufajym=um;vmap&ef
taxmuftuljzpfaponf?
- ar;wcGef;ajzwcGef;jzpfaprnfhtar;rsm;udk a±Smifoifhonf?
- wqif h = um;pum;rsm;ud k twwf E d k i f q H k ; a±S m if ± S m ;oif h o nf ? tjcm;ol
wa,mufxrH S =um;onfqykd gu xdo k tl m;awGŒqH+k yD; ud, k w f ikd u
f ,
kd u
f s ar;jref;
Edkif&efqufoG,foifhonf? xdkolxHrS ydkrdkjynfhpHkcdkifrmaomowif;rsm; &wwf
onfudk t+rJowdðyyg?
- ajz=um;ol oufawmifhoufom tqifajyajyjzpfap&ef t+rJowdðyyg?
olajymaeaomtcsufrsm;udk rdrdpdwf0ifpm;pGm em;axmifaea=umif; ay:vGif
aponfhtrlt,mrsm;jzifh tm;ay;yg? rdrdrsufESmtrlt,m/ udk,ftae
txm;wdkŒonf xdkoludk tm;wufapEdkifovdk pdwf"mwfusoGm;atmifvJ
vkyfaqmifEdkifonfudk t+rJowdðyyg?
- rdrdukd,fwdkifuvJ oufawmifhoufom±Sdygap? rdrd.ar;cGef;rsm;udk csufjcif;
rqdkif;rwGajzqdk&ef b,fawmhrS zdtm;ray;ygESifh/ jyefvnfrSwfrdvmap&ef
tcsdefay;yg?
- xdkolajymaeaom tcsufrsm;udk av;pm;onfh[eft+rJjyyg? olajymonfh
ta=umif;t&mudk oabmrwlonf[ h ef razmfjyygEiS ?hf xdo k al jymonfh tcsuf
tay: rjiif;cHyk gEiS /hf tu,fIr±Si;f vif;onft h csurf sm;±Syd gu ±Si;f vif;atmif
ydkrdk±Sif;jycdkif;yg?
- tjcm;olwa,mufu ajymxm;aomtcsufrsm;tm; rdrdawGŒqHkaeaom
oltm;rajymrdygapESifh? xdkodkŒajymygu rdrdtm;,Hk=unfpdwfcspGm zGifh[ajym
xm;oltay: *wdcsdK;azmuf&ma&mufonfhtjyif rdrdonfpdwfcs,Hk=unf
&aomolr[kw[ f k ,lqoGm;apEdik o
f nf? txl;vSKd Œ0Sux f m;aom tcsurf sm;
udk xdkolu rdrdtm;zGifhajymawmhrnfr[kwfyg?
46
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
- rdrdudkowif;ay;oltwGuf taESmifht,Sufjzpfaprnfh/ tE W&m,fjzpfaprnfh
owif;rsm;udk xdrf;odrf;&ef txl;ta&;}uD;onf?
- rdrdudkowif;ay;oltay: “'Dvdkvkyfvdkuf&if+yD;a&m/ 'Dvdkbma=umifhrvkyf
wmvJ/ 'grsKd ;rvkyo f ifb
h ;l ” [laom aumufcsucf sr/_ a0zefr/_ tjypfwifrr_ sm;
rvkyf&?
- rdrdudkowif;ay;olonf rdrd.ar;jref;csuftay: jynfhjynfhpHkpHkajz=um;csifrS
ajz=um;vdrrhf nf? xdrk #ru vH;k 0ajz=um;csirf S ajz=um;vdrrhf nfqokd nfh tcsuf
udk óudwifwGufqxm;yg? tcsdKŒvlrsm;onf a=umuf±GHŒwwf+yD; tcsdKŒrSmrl
tr_xw J iG f yg0ifywfoufvpkd wd rf ±So
d nfvnf; ±Sw
d wfonf? rdrtd m; ajym=um;
vdkpdwf±Sdvmatmif rdrdta=umif;/ vkyfief;ta=umif;/ rnfonfh tusdK;rsm;
±Sdvmapa=umif;/ rdrdtm; vHk;0pdwfcs,Hk=unfxm;Ekdifa=umif;rsm; xyfavmif;
ajymqdkjcif;jzifh zGifhajymvmaumif;ajymvmapEdkifonf?
- tu,fI rdrdar;jref;r_tm; wzufvlem;rvnfygu t"dy`m,frysufapbJ
tjcm;0gusjzifhjyefvnfar;jref;yg? em;vnf±Sif;vif;vG,faom toHk;tEHl;
rsm;udk oHk;pJGyg?
- awGŒqHkol.aumufcsufcsr_udk aocsmpGmqef;ppfyg? Oyrm - trsdK;orD;
wa,mufukd ppfom;wa,mufu owfypfw,f[al om tcsuu f akd jymygu
ppfom;[kbma=umifh ajymEdkifwmvJqdkaomtcsufudk qef;ppfyg? ppf,leD
azmif;0wfxm;I ppfom;jzpfw,f[k xdkoluajymygu ppf,leDazmif;udk
tjcm;olrsm;vJ0wfqifEdkifa=umif;udkvnf; owdðyyg?
- rnfonfht&mrsm;u owif;tcsufrsm;jzpfonf? rnfonfht&mrsm;onf
pGyfpJGcsufoufoufomjzpfonf? rnfonfht&mrsm;u xifjrifcsufrsm;jzpf
onfwdkŒudk aoaocsmcsmcJGjcm;rSwfom;yg?
- wdus±Sif;vif;aom rSwfwrf;wifr_jzpfygap/ trSm;a&;om;rdygu aemufxyf
jyefjyif&ef cufcJonfudk owdðyyg?
- owif;tcsufpkaqmif;&mwGif tajccHjzpfaom (b)ajcmufvHk;rsm;rusefcJh&ef
owdðyyg?
- tm;vHk;+yD;qHk;oGm;ygu “bmrsm;ajymcsifwm±Sdygao;vJ” [laom tzGifh
ar;cGef;jzifh tqHk;owfyg? wcgw&Hrdrdtm;owif;ay;olwGif ta&;ygaom
47
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcsurf sm; useaf ewwfonf? wcgw&H rdrt d wGut f oH;k 0ifaom taxmuf
txm; pm±Gufrsm; ‚if;xHwGif±Sdaewwfonf?
- xdkolajymaom owif;tcsuftvufrsm;ydk ydkrdkcdkifrmatmif yhHydk;ay;Edkifrnfh
olrsm;/ taxmuftxm;rsm;udk xyfrH±SmazGawGŒ±SdEdkifrnfhtquftoG,f/
vdyfpm/ae&mrsm;udk rSwfwrf;ðyvkyfyg?
- rjzpfEdkifaom ar#mfvifhcsufrSm;rsm;ray;cJhygESifh/ rdrdtrSefwu,fvkyfaqmif
Edkifrnfh tvkyfudkom trSeftwdkif;ajymyg?
'kwd,aemufqufwJGowif;&if;jrpfrsm;udk ±SmazGpHkprf;jcif;
'kwd,aemufqufwJGowif;rsm;teuf "mwfyHktaxmuftxm;rsm;rSm
txl;toHk;0ifaom oufaotaxmuftxm;rsm;jzpfonf? tcif;jzpfyGm;&m
ae&m/ rD;avmifxm;aomaus;±Gm/ '%f&mteD;uyf"mwfyrkH sm;onf trSew
f u,f
jzpfyGm;cJhaom tjzpftysufrsm;jzpfa=umif; t"duoufaorsm;jzpfonf?
48
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
udk teD;uyf±u
kd x
f m;aom yHrk sm;rSmvnf; toH;k 0ifonf? ±duk u
f ;l onfh aeŒ/ ae&m
ponfwdkŒudkvnf; rysufruGufrSwfwrf;wifxm;&rnf? xdkyHkudk aq;ul;+yD;ygu
vnf; tjzpftysut f a=umif;twdck sKyfukd "mwfyakH emufzufwiG f rSwo
f m;xm;oifh
onf? zvife*~wpfukd oD;oefŒvHòk cHonfah e&mwGif odr;f qnf;oifo h nf? odŒk rSom
tjcm;olwOD;u twif;t=uyf zsufqD;ypfvdkufjcif;/ odrf;qnf;vdkufjcif;wdkŒrS
umuG,fEdkifrnf?
49
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
rdrdtwGuftaxmuftuljzpfapwwfonf? odkŒaomf owif;pmESifh pmapmifyg
tcsut f vufrsm;tm;vH;k t+rJwaprSeu f efonf[k r,H=k unfygEiS ?hf xdo k wif;udk
a&;om;aom owif;axmufESifh awGŒqHkar;jref;Edkif&efóud;pm;yg? tjzpftysuf
wckxu J kd tzJŒG tpnf;ESpcf u
k azmfjya&;om;xm;v#if wlnaD omtcsurf sm;/ uJv G GJ
aeaom tcsurf sm;udk pepfwusavhvmppfaq;yg? bma=umif, h ckuo hJ Œkd uJjG ym;
ae&a=umif; tajz±Smyg? rdrad wGŒ±Scd suEf iS u
hf v
GJ aGJ eyguvnf; aocsmpGm okawoe
ðyvkyfyg? tu,fI owif;pmygta=umif;t&mrsm;/ tzJGŒtpnf;u xkwfjyef
aom pmapmif y gtcsuf t vuf r sm;ud k rd r d t oH k ; ðyrnf q d k y gu xd k o wif ; pm/
pmapmifrsm;rS rdrw d qifth oH;k ðyonfukd azmfxw k af &;om;ay;yg? xdo
k Œkd vkyaf qmif
jcif;jzifh xdkolwdkŒtay:av;pm&ma&mufovdk tu,fI xdktcsuftvufrsm;
rSm;,Gif;aecJhygu rdrdwm0efuif;ayvdrfhrnf?
csdK;azmufcHolrsm;ESifh ‚if;rdom;pk0ifrsm;.vHkòcHr_
50
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
atmif wif j y&rnf ? tu,f I xd k t jzpf t ysuf o nf rd r d r wif j yrD u wnf ; u
vlod±Sif=um;jzpfcJh+yD;jzpfv#if/ xdkolrsm;tay: rnfonfhtE W&m,frsm; rus
a&mufEdkifa=umif; rdrdtaejzifh vHk;0tmrcHEdkifv#ifawmh udpPr±Sday?
rdr.
d rSww
f rf;tcsut f vufrsm;udk txl;*±kpu kd yf g/ txl;ta&;}uD;aom
udpPrsm;wGif trnf0Sufrsm;udkom a&;om;rSwfwrf;wifxm;+yD; trnfrSefrsm;udk
oD ; jcm;ae&mwG i f a &;om;oif h o nf ? rd r d r S w f O m%f j zif h rS w f o m;xm;Ed k i f v #if
taumif;qH;k jzpfonf? vufa&;rsm;udk rdrjd yefvnfzwfEikd af tmifa&;om;oifo h nf?
ta&;ay:tajctaersKd ;wGif aysmufq;kH oGm;jcif;/ odr;f qnf;cH&jcif;a=umifh tcsuf
tvufrsm; aysmuf±SoGm;jcif;wdkŒrS umuG,f&eftwGuf rdwWLESpfpHk ul;xm;oifh
onf? wpHkudk rdrd±Hk;cef;wGifr[kwfbJ tjcm;rnfolrSrawGŒEdkifaom ae&mrsdK;wGif
vSdKŒ0SufpGmodrf;qnf;oifhonf?
51
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
vlŒtcGihfta&;pHkprf;olrsm;twGuf vHkòcHa&;
52
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (6)
f rf;wifjcif; (Documentation)
rSww
rSwwf rf;wifjcif;qdok nfrmS rdrpd pkH rf;awGαScd surf sm;/ tjcm;owif; tcsuf
tvufrsm;udk tvG,fwuljyefvnfxkwf,lI&Edkifatmif/ jzefŒa0I&Edkifatmif
pepf w us rS w f w rf ; wif o d r f ; qnf ; pk a qmif ; xm;jcif ; yif j zpf o nf ? tu,f I
tcif;jzpfyGm; aom ae&mwGif±Sdaom rdrdtzJGŒ0ifwa,mufu ‚if;&±Sdxm;aom
owif ; rsm;ud k rS w f w rf ; wif X meod k Œ yd k Œ aqmif v #if xd k X me.wm0ef r S m
xdkowif;tcsuftvuf rsm;udk vufcHI raysmufr±SatmifrSwfwrf;wifjcif;/
tvG , f w ul j yef v nf ±S m azG E d k i f a omenf ; jzif h zd k i f w J G x m;jcif ; jzpf o nf ?
pepf w usrS w f w rf ; wif a om pepf u d k toH k ; ðyrS o m xd k r S w f w rf ; rsm;ud k
tcsdefwdkwdktwGif; ae&mrSefrSefY ±SmazGEdkifrnf jzpfonf? xdkodkŒodrf;qnf;aom
pepfonf tzJGŒtpnf;wckESifhwck wlnDavhr±Sday? xdkŒtwGufa=umifh rdrdtzJGŒ
tpnf;twGuf toHk;tusqHk; rSwfwrf;wifenf;rsm;udk rdrdudk,fwdkifa±G;cs,f
oHk;pJGwwf&efvdktyfonf?
53
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
onf? xdkrSwfwrf;wGif ar;jref;cJholtrnf/ aeŒ/ ae&mESifh xGufqdkoltrnfwdkŒ
yg0ifavh±o dS nf? Tenf;udo k ;kH ygu rdro d vd akd om tcsurf sm;rarh&ef vdtk yfonfh
tcsuf r sm;ud k óud w if p m&if ; vk y f x m;Ed k i f o nf ? (t"rR u sif h c H & aomol
wa,muf t m; pH k p rf ; &ef t wG u f vd k t yf a omtcsuf t vuf r sm;twG u f
erlemyHkpHudk aemufqufwJGwGif=unfhyg) Tenf;jzifh pkaqmif;jcif;onf t±dk;
pif;qHk; rSwfwrf;wifjcif;jzpf+yD; jzpfysufor#ta=umif;t&m tm;vHk;udk odrf;óuH;
rSwwf rf;wifxm;jcif;jzpfonf? xdo k Œkd rSwwf rf;wifjcif;. tm;enf;csurf mS ta&;yg
aom tcsufrsm; arhavsmhoGm;Edkifjcif;/ ta&;}uD;aom ar;cGef;rsm;ar;jref;&ef
usef&pfcJhEdkifjcif;/ rSwfwrf;wifXmerS wm0ef±Sdolrsm;taejzifh xdktcsuftvuf
aygif;rsm;pGmudk yHkpHwusjyefvnfrSwfwrf;wifodrf;qnf;&ef tcsdefumvrsm;pGm
vdktyfjcif;wdkŒjzpfonf?
54
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
azmifypkH u
H u
G rf ±So
d nft
h wGuf xdt k csurf sm;udk rSwwf rf;wif&eftcufawGŒ&onf?
tcsuftvufrsm;udkajymjyaomolrsm;. cHpm;csufrsm;udk xnfhoGif;xm;jcif;r±Sd
onfhtwGuf tpD&ifcHpma&;&mY tjzpftysufudk ±kyfvHk;ay:atmif a&;om;
onft h cgwiG f tcuftcJawGŒ&wwfonf? xdt k wGuaf =umifh xGuq f ckd sut
f wdik ;f
odr;f qnf;jcif; (Narrative Report) ESihf azmifypkH jH zifrh w
S w
f rf;wiford ;f qnf;jcif;
(Standard Forms) wdkŒESpfrsdK;pvHk;udk toHk;ðyEdkifv#iftaumif;qHk;jzpfonf?
owif;tcsuftvufrsm;udkrSwfwrf;wif&mwGif vkyfaqmifoifhaomtcsufrsm;
55
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
56
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
rSwfwrf;rsm;odrf;qnf;jcif; (Storage)
rSww
f rf;odr;f qnf;&mwGif txl;*±kpu kd &f rnft
h csurf mS vHòk cHa&;jzpfonf?
rdrdpkaqmif;xm;aom owif;tcsuftvufrsm;udk tjcm;olrsm;uzsufqD;jcif;/
vma&mufodrf;qnf;jcif;wdkŒ óuHawGŒEdkifa=umif; t+rJowdxm;oifhonf? xdkŒ
a=umihf vltenf;i,fomodEikd af omenf;vrf;rsm;jzifh vHòk cHatmiford ;f qnf;&rnf?
±Hk;cef;wGifrvHkòcHygu tjcm; ydkrdkvHkòcHaomae&mrsm;wGif odrf;qnf;xm;oifhonf?
(1) awGŒqHkar;jref;r_
- aeŒpJG - ae&m
- awGŒqHkar;jref;ol - bmomjyefol
57
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
- tjcm;twl±Sdaeaomolrsm;
(2) '%f&mawGαSdcsuf
- trSwftom;/ trm±Gwf/ '%f&m
- qHyifrsm;u|wfjcif; (tu,fI tjcm;ESdyfpufcH&jcif;yg±Sdygu)
- t±dk;usdK;jcif;
- a,mif,rf;jcif;
- rD;avmifjcif;
- ajcvuft*F gjywfawmufjcif;
- tjcm;odomxif±Sm;aom'%f&mrsm;
- aq;rSwfwrf;
(3)
xdkol. yHkpHtay:awGαSd&csuf
- ajymqdkonfhavoH (wdk;/ us,f/ cHpm;csufvHk;0ryg)
- ai;arm=unfhaejcif; (rdrdtm;vHk;0r=unfhjcif;)
- idka=uG;jcif; (rnfhonfhtcgwGif idkoenf;)
- vHk;0pum;rajymjcif; odkŒr[kwf tqufrjywfajymaejcif;/
- cE<mudk,fv_yf±Sm;yHk wkefv_yfaejcif; odkŒr[kwf v_yf±Sm;r_vHk;0r±Sdjcif;/
- rd r d t ay:wk e f Œ jyef c suf (ar;cG e f ; rsm;ud k csD w H k c swH k p Of ; pm;+yD ; rS ajzjcif ; /
ar;cGef;rsm;udkr=umc%jyefar;jcif;)
- tjcm;awGαSd&csufrsm;/
(4) yk*~dKvfa&;owif;tcsufrsm;
- trnftjynfhtpHk
- vdif - rdbtrnf
- arG;aeŒ
- tdrfaxmiftajctae - uav;ta&twGuf
- vdyfpm
- vlrsdK; - bmom
- tvkyftudkif
58
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
(5) jzpfyGm;yHk
- tcsdef (em&D/ aeŒ/v/ckESpf)
- rnfonfhae&mwGifjzpfyGm;ovJ/
- tjcm;rnfolawG±Sdao;ovJ/
- rnfoluusL;vGefovJ (xdkolta=umif;tao;pdwf/ vlrnfr#yg0ifonf/
wyf&if;trnf/ ,leDazmif;0wfxm;rxm;/ vufeufudkifxm;rxm;)
- olwdkŒbmajymovJ
- rdrdtm;t=urf;zufIðyvkyfovm;/
- ±kyfydkif;qdkif&mb,fvdkt=urf;zufvJ/
- pdwfydkif;qdkif&mb,fvdkt=urf;zufvJ?
- b,favmuf=umatmifðyusifhovJ/ b,fESpfa,mufðyusifhvJ/
- ðyusifhcH&t+yD; cE<mudk,femusifr_b,fvdkjzpfvJ/
- rdrdwOD;xJudkvm;/ tjcm;olygao;vm;/
- xdktjzpfudk awGŒjrifol±Sdvm;/
ðyusifhcH&+yD;aemufydkif;tjzpftysuf
- q&m0ef/ aq;tr_xrf;ESifhawGŒ+yD;r+yD;/
- awGŒygu rnfonfhtcsdefuvJ/
- aq;rSwfcsuf/
- xdkudpPtm;tr_zGifhwdkif=um;ygovm;/
- wdkif=um;ygurnfonfhtcsdefuvJ/
- xdkwdkif=um;csufudk tpdk;&ub,fvdkwkefŒjyefygovJ/
- vuf±Sdxdktr_tajctaeb,fvdk±SdvJ?
- vuf±Sdusef;rma&;tajctae
- ðyusifhcH&t+yD;±kyfydkif;qdkif&mxl;jcm;csuf
- vuf±Sdusef;rma&;tajctae/
- pdwfydkif;qdkif&mtajctae
- vuf±Sdaq;ukor_cHaeygu bmtwGufa=umifhvJ/
59
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
azmiftrsKd ;tpm;trSwf ( )
csdK;azmufcH&oltrSwfpOf ———————-
tcsuftvufpkaqmif;onfhaeŒpJG
pkaqmif;ol
vufrSwf
60
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tcef; (7)
tpD&ifcjH cif; (Reporting)
tpD&ifcHjcif;qdkwmbmvJ?
61
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
jzpfoifhonf? jyif;xef=urf;wrf;aom xdk;ESufwdkufcdkufcsufrsm;/ em;±_wfaxG;
aprnfh pum;vHk;rsm;udka±Smif±Sm;oifhonf?
pma&;om;jcif;
62
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
owif;xkwfjyefcsuf
63
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
odoifhodxdkufaom tcsuftvufrsm;udk a±G;cs,fxnfhoGif;a&;om;&rnf?
rd r d t zJ G Œ .wm0ef ± S d o l u xd k u d p P E S i f h y wf o uf I ajym=um;csuf u d k
aumufElwfxnfhoGif;ay;ygu owif;orm;rsm;ydkrdkESpfouf=uonf? xdkajym=um;
csufudk owif;orm;rsm;u xkwfElwfudk;um;csuftjzpf xnfhoGif;avh±Sdonf?
ta&;ay:vkyfaqmif&efwyfvSefŒjcif;
64
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
umuG,fr_rsm;ðyvkyfay;&ef tpdk;&wm0ef±Sdolrsm;xH ,Ofaus;pGmyef=um;pmrsm;
a&;om;&ef wduk w
f eG ;f avh±o
dS nf? xdo
k Œkd pmrsm;a&;om;ay;ydŒk &rnfh tpd;k & wm0ef±dS
ol yk*~dKvftrnfESifh vdyfpmudkxnfhoGif;a&;om;xm;wwfonf?
pmwrf;wdkrsm;a&;om;jcif;
65
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
txl;tpD&ifcHpma&;om;jcif;
tpD&ifcHpmrsm;udk rnfuJhodkŒjzefŒa0oifhoenf;?
66
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
rnfr#aumif;rGefaom owif;jzpfygap tcsdefaESmif;rSa&muf±Sdvmygu rnfonfh
enf;ESifhrS toHk;ðyEdkifvdrfhrnfr[kwfyg? txl;ta&;}uD;aom vlŒtcGifhta&;
owif;rsm;ta=umif; xkwfjyefonhf a=unmcsufrsdK;udk wwfEdkifoa±GŒ tapm
wvsif xkwfjyefoifhonf?
vlxkqufoG,fr_owif;Xmersm;udkrnfuJhodkŒtoHk;csEdkifoenf;?
67
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tzJGŒtpnf;rsm;uxkwfjyefaom pHkprf;ppfaq;awGŒ±Sdcsufrsm;wGif
yg0ifoifhonfhtcsufrsm;
xdtk pD&ifcpH mxJwiG f rdrw d Œkd ±SmazGawGŒ±Scd ahJ om awGŒ±Scd surf sm;tm; tao;
pdwfazmfjyoihfonf? jzpfEdkifygu rdrdawGŒqHkar;jref;xm;csufrsm;udk wdkuf±dkuf
ud;k um;I xnfEh ikd o f nf? ajymqdo k . l trnfrsm;udv k nf; xnfo h iG ;f azmfjyEdik yf gu
azmfjyoifo h nf? xdŒk tjyif rdr±d mS azGawGŒcJah om owif;&if;jrpfrsm;udk azmfjyEdik yf gu
azmfjyay;&rnf? ta=umif;a=umif;a=umifh azmfjy&efroifah om owif;&if;jrpfrsm;/
rd r d t aejzif h a zmf j yjcif ; rðyvk y f y g[k *wd a y;xm;aom owif ; &if ; jrpf r sm;ud k
xnfhoGif;azmfjyjcif;rðy&?
68
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
wduscikd v
f akH om w&m;±H;k xGuq
f ckd su/f aq;ppfcsurf w
S w
f rf;rsm;±Syd gu xdo
k ufao
taxmuftxm;rsm;jzifh rdrdwifjycsuf cdkifvHka=umif;oufaojyoifhonf?
xdtk pD&ifcpH mrsKd ;wGif rygrjzpfyg0ifoifah omtcef;rSm ed*;kH csKyf oH;k oyfcsuf
ESifh t}uHðycsuftcef;rsm;jzpfonf? xdktjzpftysufrsm; jzpfay:&jcif; ta=umif;
&if;rsm;udk ed*;kH csKyfwiG x
f yfavmif;azmfjyI xdtk jzpfrsKd ;udk umuG,[ f efŒwm;Edik &f ef
oufqdkif&mtpdk;&taejzifh rnfonfht&mrsm; vkyfaqmifoifha=umif;/ xdktpdk;&
vkyfaqmifvmap&eftwGuf tjcm;tzJGŒtpnf;rsm;/ EdkifiHwumtzJGŒrsm;/ tpdk;&
rsm;u rnfonfhzdtm;rsm;ay;oifha=umif;udk t}uHay;csufwGif xnfhoGif;azmfjy
oifhonf?
tpD&ifcHxkwfjyeft+yD; qufvufvkyfaqmifoifhaomtcsufrsm;
69
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
xd k t =urf ; zuf r _ r sm;onf Oya'rsm;wG i f y g0if a om tcsd K Œtcsuf r sm;ES i f h
tóuH;0ifvsu±f o dS nf? Oyrm - ppfyu GJ mvtwGi;f trsKd ;orD;rsm;tm; rk'ed ;f
usijhf cif;onf ESyd pf ufjcif;qdik &f m oabmwlpmcsKyfwiG f wdwud sus t"dym` ,f
owfrSwfazmfjyxm;jcif; r±Sdaomfvnf; xdkpmcsKyfwGifygaom tcsufrsm;t&
ESyd pf uf!i‡ ;f yrf;r_ajrmufonfuakd wGŒ&onf? tjcm;aom trsKd ;orD;rsm;tay:
t=urf;zufjcif;rsm;udkvnf; EdkifiHwum vlŒtcGifhta&; pmcsKyfwcktaejzifh
oD;oefŒa&;om;xm;jcif;r±Sad o;aomfvnf; xdt k =urf; zufrr_ sm;onf ESyd pf uf
!‡if;yrf;r_qdkif&m oabmwlpmcsKyfyg t"dy`m,fzGifhqdk csufrsm;ESifh tóuH;0if
aeonf? xdktwGufa=umifh trsdK;orD;tcGifhta&; v_yf±Sm;aqmif±Gufolrsm;
tzdkŒ xdkpmcsKyfygtcsufrsm;udk tao;pdwfavhvmI trsdK;orD;tcGifhta&;
csdK;azmufr_rsm;udk xdkpmcsKyfygrnfonfhtcsufjzifh udkifwG,fajymqdkEdkifrnfudk
yg;yg;eyfeyfavhvm&ef vdktyfvSonf?
70
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
71
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
onfvnf; oufqdkif&mtpdk;&zufrS vdktyfovdk aqmif±Guf&ef ysufuGuf
r_yifjzpfonf? xdt k csurf sm;udk cdik cf ikd rf mrm wifjyEdik &f rnf? xdo k Œkd wifjy&mwGif
vnf; trSew f u,f tpd;k &zufu ysuu f u
G rf /_ wm0efrausr/_ vpfvsL±_rw _ Œkd
ay:vGifxif±Sm;Edkifrnfh taxmuftxm;rsm; &±SdrSjzpfayrnf? xdkrSwqifh
xdo k Œkd ysuu
f uG rf r_ sm;onf Edik if aH wmftpd;k &u vufcv H u
kd ef m&efwm0ef±adS om
EdkifiHwum vlŒtcGifhta&; oabmwlcsufrsm;yg tcsufrsm;ukd csdK;azmuf
jcif;jzpfa=umif; wifjyzdkŒvdktyfonf?
- xdkta=umif;t&mESihfywfoufI rsufacsrjywfqufvufapmifh=uyfyg?
pHpk rf;ppfaq;jcif;/ rSwwf rf;wifjcif;/ tpD&ifcjH cif;rsm; toD;oD;vkyaf qmift+yD;
qufvufvkyfaqmif&efrSm vlŒtcGifhta&;v_HŒaqmfjcif;om jzpfawmhonf?
odŒk aomfvnf; vlŒtcGit hf a&;v_ŒH aqmfr_ vkyuf ikd af eonfu h mvtwGi;f rSmwGif
rdrdpHkprf;ppfaq;tpD&ifcHxm;aom ta=umif;t&mESifhywfoufI rsufacs
rjywf&ef/ aemufq;kH owif;rsm;udk qufvufapmif=h uyfae&ef txl;ta&;}uD;
onf? tpD&ifpmxkwfjyef+yD;onfESifh rdrdwm0efaus+yD[k r,lqoifhay?
rdrt d pD&ifccH ahJ om udpEP iS yhf wfoufI tajctae ydrk q kd ;kd 0g;r_rsm;±Sv
d movm;/
tpdk;& odkŒr[kwf wm0ef±Sdolrsm;u ta&;,laqmif±Gufr_rsm;±Sdvmovm;/
xdkajymif;vJvmr_rsm; tay:rlwnfI v_HŒaqmfaqmif±Gufr_rsm; ajymif;vJG&ef
vdktyfovm; t+rJrjywf avhvmae&rnf?
72
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
tpD&ifcHpmxkwfjyeft+yD; vH_Œaqmfr_rsm;vkyfaepOftwGif; tpdk;&.
wkefŒjyefr_rsm;udk avhvmoifhonf? rdrdtm;ulnDowif;ay;cJhaomolrsm;/
um,uH±iS rf sm;/ rsujf rifoufaorsm;/ ‚if;wdŒk .aqGrsKd ;rsm;udk tpd;k &taeESihf
wckck wHkŒjyefr_rsm;vkyfaqmifr_±Sdr±Sd rsufacsrjywfapmifh=uyf&rnf? xdkŒjyif
rd r d t }uH ð yxm;aom t}uH a y;csuf r sm;ud k ouf q d k i f & mtpd k ; &taeES i f h
taumiftxnfazmf aqmif±Gufjcif;/ vdkufemjcif;rsm;±Sdr±SdudkvJ apmifh=uyf
&efvo kd nf? e,fajra'o twGi;f xdt k a=umif;t&mrsm;udk apmif=h uyfaeaom
a'ocHtjcm;tzJGŒtpnf; rsm;ESifhvnf; t+rJrjywfqufoG,fr_rsm;ðyvkyfI
a'otwGif; zHGΘzd;wdk;wufr_ owif;rsm; &,l&rnf? tu,fI aemufxyf
pHpk rf;ppfaq;r_rsm;/ tpD&ifcrH r_ sm; vdrk vdk oH;k oyf&rnf? v_ŒH aqmfrv
_ yk if ef;rsm;
rnfodkŒajymif;vJoifhonf? rnfonfh t&mrsm; xyfrHvkyfaqmifoifhonf
ponfwdkŒudkvJ t+rJrjywfoHk;oyfa0zef ajymif;vJr_rsm; vkyfaqmif&ayrnf?
73
vlŒtcGit
hf a&;tcsut
f vufpak qmif;r+vufpGJ
74