Sunteți pe pagina 1din 8

Suma qamaataki

Llamayu phaxsi 2012 mara

17

Tunka paqallquni

Aymara aru Ullaa Qillqaa Yatiqaataki


CHUQI YAPU - BOLIVIA

UTJIRINAKA
Jakhuani .......................................................................................... 3 Llatunka jakhumpi, mayata tunkakama mirtayasa, jakthapisa anataa......................................................................... 4 Yatiqatanakasa amthapiataki ................................................. 8 Jamusiampi jalayasia................................................................ 6 . Mallkuna kimsa jamachiru atiptasiyatapa......................... 7 .

Yaticha Kamanana waktayata TALLER DE SOCIALIZACIN Y VALIDACIN DE LA REVISTA WINAYPACHA tantachawina Aymara sarawxata, aymara arxata yatianakapampi yanaptasisa uakipirinaka: Escuela Superior de Formacin de Maestros Warisata Escuela Superior de Formacin de Maestros Bautista Saavedra Santiago de Huata Escuela Superior de Formacin de Maestros ngel Mendoza Justiniano Escuela Superior de Formacin de Maestros Ren Barrientos Ortuo Escuela Superior de Formacin de Maestros Tcnico Humanstico El Alto Escuela Superior de Formacin de Maestros Villa Aroma Escuela de Gestin Pblica Plurinacional - EGPP Universidad Mayor de San Andrs - UMSA Universidad Pblica del El Alto - UPEA Universidad Indgena Boliviana Aymara TUPAK KATARI UNIBOL

WiayPacha Es una publicacin quincenal del Ministerio de Educacin del Estado Plurinacional.

Yaticha Kamana. PURAPA SARA, WALJA ARUTA, JACHA AMTA TAQA. Av. Arce N 2147 Telfono: 2442144 2442074 e-mail: winaypacha@minedu.gob.bo Yaticha Kamani: Roberto Aguilar Gmez UPIIP Irpiri: Walter Gutirrez Mena Yanapirinaka: Aurora Quinteros Salustiano Ayma Morales Qillqiri: Gregoria Callizaya Quispe Jullinaka: Aymara marka - CEA Gregoria Callizaya Q. Kachachiri: ORURO Artes Grficas s.r.l. Qillqsuri uttawi:

Yaqha yatia utanakana aymara aruta yatichirinaka: Unidad Educativa INICUA Palos Blancos Unidad Educativa Tuli Grande Centro de Apoyo Educativo Machaqa

Organizaciones sociales: Confederacin Nacional de Mujeres Indgenas Originarias de Bolivia Federacin Departamental de Mujeres Indgenas Originarias La Paz

Paya

Jakhuani
Maya waka qalluwa sayaski. Paya uwijawa manqaskapxi. Kimsa chhitthapita qarwawa sayaraski. Pusi chachawa sayaraskapxi. Phisqha __________________ ____________________________ Tunkaru purikama luraskakiani, aymara aruta jakhua suma yatiasataki.
Kimsa

Llatunka jakhumpi, mayata tunkakama jakhumpi mirtayaa, jakhthapia anataa.


Llatunka jakhu, mayata tunkakama mirayaanxa, phisqhakama mirayaakisa utjaskaspa ukhamawa; phisqhata jiltirixa, phisqhakama mirata jakhunaka kupita chiqaru jaqukipatakiwa, ujaani.
9 x 1 = 09 9 x 2 = 18 9 x 3 = 27 9 x 4 = 36 9 x 5 = 45 ____________________ 9 x 6 9 x 7 9 x 8 9x9 9 x 10 = = = = = 54 63 72 81 90

Aka jakhunaka suma uakipataxa, mayata phisqha jakhukamakisa utjkaspa ukhamawa; suqtata tunkakamaxa uka mirayata jakhu taypita mistutkaspasa ukhamawa; miraqatanakapa jakhthapitaxa llatunka jakhukamakiwa phuqhasi.
9 x 1 = 09 9 x 2 = 18 9 x 3 = 27 9 x 4 = 36 9 x 5 = 45 ____________________ 9 x 6 9 x 7 9 x 8 9x9 9 x 10 = = = = = 54 63 72 81 90 0 + 9 = 9 1 + 8 = 9 2 + 7 = 9 3 + 6 = 9 4 + 5 = 9 ____________________ 5 + 4 6 + 3 7 + 2 8+1 9 + 0 = = = = = 9 9 9 9 9

Pusi

Jichhaxa uka mirtayaa jakhunakasa; miraqata jakhu jakthapitanakasa aynachata alayaru, alayata aynacharuxa thakhiparu mayata tunkakamawa siqtasiraki:
9 x 1 = 09 9 x 2 = 18 9 x 3 = 27 9 x 4 = 36 9 x 5 = 45 ____________________

9 x 6 9 x 7 9 x 8 9x9 9 x 10

= = = = =

54 63 72 81 90

0 + 9 = 9 1 + 8 = 9 2 + 7 = 9 3 + 6 = 9 4 + 5 = 9 ____________________ 5 + 4 6 + 3 7 + 2 8+1 9 + 0 = = = = = 9 9 9 9 9

Kulthi arunaka.
1. Kimsa khurkhu khirkhiwa khula khula taypiru khinkhintawayi (saraa). 2. Phisixa phisqha kutiwa pisaqaru phuyu phitharatayna. 3. Ptunka payani chuqiphithu chuqi phina p phasxina, pallaa tukjtha. 4. Pusi chumphi achachi achakuxa, putuparu chhuyu aycha achkamiruwa aynachtxtayna. 5. Llullu ulluku llamayuta, llatunka khurkhu khulluwa liju thawjatayna.

Phisqha

Jamusiampi jalayasia
1. Kunasa kunasa Chikhu phuyuta atini, Qamaqimpi apnuqasiri, pallalla piqipampi jaqiru jayata aruntirixa. ( ______________________ )

2. Kunasa kunasa Charasa kankata Walja warmini, willjtata artasina Jaqiru ikitata parxtayirixa ( ______________________ ) 3. Kunasa kunasa Maya wawaru tuktata Jani yaqhachjasisa taqi chuyma taqisa taqiniru khuyaptayasisa urusa arumasa irnaqaskakirixa. ( ______________________ )
4. Kunasa kunasa Thaya uraqina jakasiri, qua chuymani jaqina jathi qipinakapa asttiri, aychapasa, jaqi janchiru wali chamanchiri jiwa unaqtani santilla, taqinsa wali munataxa.

Suqta

( ______________________ )

Mallkuna kimsa jamachiru atiptasiyatapa


FELIX LAYME P. TATANA ARSUTAPARJAMA QILLQTATAWA. Mallku kunturixa, jamachinakana jilri mallkupataynawa, ukata m uruxa akhama sasa lupitayna, -Liqi liqimpi, Puku pukumpi, kankampixa aliqjamakisa willjtata artaataki waykasipxix, jupanakapura jani nukhusiapataki maya atiptasiwiru jawillt ukana unjasipxani- sasa. Ukata Mallkuxa uka kimsa jamachiru maya uruxa jawsatayna; Puku pukumpi, Liqi liqimpi, Kankampixa jankakiwa mallku ukaru -kunacha Mallku- sasa puripxatayna. Ukata Mallkuxa akhama ixwtatayna: -Jumanakaxa jiwaki willjtata jaqiru ikitata parxtayaataki waykasipxtaxa, jichhaxa maya atiptasiwiruwa puripxta, uka atiptasiwina kawkniriya ypa urasaru willjtaxa artchini, ukawa jaqimpi chika wiaya jakxani, istapxistati. Puku pukuxa uka istasaxa, s nayapuniwa pacharu artaxa Mallku, asta nayapuniwa ikitata parxtayriyaxa- sasaxa aliqapuniwa uksa aksa uanaqtasitayna, Liqi liqixa ukaru chikachasikirakitaynawa. Kankaxa wali amuyampi arstarakitaynawa, -Nayaxa artaskawa, kuna pacharuya munchita- sasa. Mallkuxa, -ypa pacharuwa jaqiru parxtayaaxa wakisi- sasawa ikintawayxatayna. Niya chika arumaxataynawa Puku pukuxa janiwa ikthapxataynati; ukata: puk puk puk sasa artxatayna. Mallkuxa sartasina chakana, wara-waranaka ukatasaxa, -chika arumaskiwasasa wali phiasitawa Puku pukuru chinata takintasa anqa liwsutayna, ukhata jichhakamawa Puku pukuxa chinasa chuxa, chuxa wichuski siwa. Ukata m jukampjaruxa Liqi liqirakiwa sartayxatayna, Mallkuxa pacha uatatasaxa, wasitata wali thithirakitaynawa ukata Liqi liqiru piqita chakuntasina anqa liwsutayna, ukhata jichhakamawa Liqi liqixa piqisa tantallata sarnaqaski siwa. Mallkuxa, ukhama sarnaqkasawa wasitata ikintasina ikjawayxatayna. Ukata, niya urasaruwa kankaxa kimsa artatayna, Mallkuxa samkanjamaki istatayna, m ukjata Kankaxa wasitata taypi aru artxarakitaynawa, ukhawa Mallkuxa ikitata thuqhtatayna: -kankarakisa artix niyapachawa, sasa. Ikitata mistusina pacha uatatayna ukata urasawa- kanka jutama, urasaru artatamata jichhata nayraqataruxa taqi jaqiru ikitata parxtayrixtawa , ukatxa jaqimpirakiwa wiaya jakxata sasawa satayna. Ukhata jichhakamawa kankaxa jaqimpi chika jakiri, kawkiki kachtiri uywaxatayna siwa.
Paqallqu

Yatiqatanakasa amthapiasataki
Sapa maya julli uxatasa maya amuyu siqi qilltaani.
6 7 5

8 4 1

3 1

1. ________________________________________________________________________ 2. ________________________________________________________________________ 3. ________________________________________________________________________ 4. ________________________________________________________________________ 5. ________________________________________________________________________ 6. ________________________________________________________________________ 7. ________________________________________________________________________ 8. ________________________________________________________________________

S-ar putea să vă placă și