STRUNI STUDIJSKI PROGRAM POSLOVANJE PREDMET: MEUNARODNO RADNO I SINDIKALNO PRAVO

Zadatak IV/1
NEZAKONITOST TRAJKA

Nosilac pred e!a" mr Viktor Lednik S#i$%odioci" mr Vi i!em Po"e# i mr Sa$a Po"e# Me&!or" Dani!e a %ar!aktaro&i'

Ti

'"

(a)enko (or*i' %rani) a& Tri+ko&i' Eman,e a Va) i' Nenad Ve)e ino& Mi o$ Ze-

%eo*rad. /01 de-em#ar /2111

Sadr(a)"
*+ UVOD++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++, 111 Ne"akonito)t $tra!ka 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111113 -+ PRESUDA SUDA U VEZI SA NEZAKONITOSTI TRAJKA. VR/OVNI SUD SR0IJA 1OTKAZ UGOVORA O RADU RADI UE2A U TRAJKU3+++++++++++++++++++++++++4 /11 Pre),da11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111110 /1/ Komentar 4re),de111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111115 5+ ZAKLJUAK++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++6 ,+ LITERATURA I IZVORI+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++*7

REZIME
O&im radom )e ana i"ira 4re),da Vr6o&no* ),da Sr#i!e 4o 4itan!, otka"a ,*o&ora o rad, 4o!edinim "a4o) enima "#o* n!i6o&o* ,7e$'a , $tra!k, kod Po) oda&-a i ne4ot4i)i&an!em anek)a ,*o&ora o rad, 4od i"men!enim ,) o&ima ko!e !e on 4on,dio )&im "a4o) enima1 Pre ne*o $to !e o&a! ) ,7a! do$ao do Vr6o&no* S,da. 4re),de ni8e)te4eni6 ),do&a ), dono$ene , kori)t t,8i !a. !er )e ,)tano&i o da !e $tra!k , kome ), one ,7e)t&o&a e #io "akonit1 Po) oda&a!e 4on,dio anek) ,*o&ora o i"men!enim ,) o&ima )&im "a4o) enima 4reko o* a)ne ta# e , n!e*o&om )edi$t, a i t,8i !e ni), ima e 4ri)t,4 o* a)no! ta# i i 4rema tome im ni!e #i o omo*,'eno da 4ri6&ate 4o) oda&7e&, 4on,d,1 Samim tim. n!ima !e ,)kra'eno 4ra&o na 4ri6&atan!e 4o) oda&7e&o* 4red o*a 7ime im !e ,)kra'eno "akon)ko 4ra&o na &o !, i"#ora1 U 4o* a& !ima ko!a ) ede ne"akonito)t otka"a )e da !e &idi kro" 4rika" i ana i", )a "ak !,7kom1

*+ UVOD
1.1 Nezakonitost trajka
9tra!k !e )red)t&o radni7ke #or#e ko!im radni-i ,na4red na!a& !eno. or*ani"o&ano. ko ekti&no i )&e)no. a 4od &od)t&om )indikata. i"ra8a&a!, ne"ado&o !)t&o )&o!im ekonom)kim i )o-i!a nim )tan!em ,"roko&anim akti&no)tima 4o) oda&-a i time &r$e 4riti)ak na n!e*a1 (o$ i" &remena +e,da no* dr,$t&a radni-i ), ima i 4ro# em )a 4ri"na&an!em 4ra&a na ,dr,8i&an!e. kao 4red,) o&a "a or*ani"o&an!e "arad #or#e "a 4ra&a na #o !e ekonom)ke i )o-i!a ne ,) o&e i okr,8en!e1 Pr&i "a4i)i o $tra!ko&ima 4oti7, i" 131 &eka. kada ), 4omo'ni-i i" e)na+a $tra!kom 4ok,$a&a i da o)t&are #o !e ,) o&e rada i #o !e 4 ate1 Kako )e na,ka ra"&i!a a i )a 4re a)kom na man,+akt,r,. 4a ka)ni!e na ma)o&n, 4roi"&odn!, tokom ind,)tri!)ke re&o ,-i!e. $tra!k !e )&e &i$e kori$ten kao )red)t&o radni7ke #or#e1 I" tak&o* okr,8en!a nemino&no )e ra"&i!a 4otre#a "a 4ra&nom re*, ati&om1 U 4o7etk,. dr8a&a !e )i om 4riti)ka a radnike. *,$e'i )indika ne ) o#ode i or*ani"o&an!e. a i &e' kra!em 1:1 &eka. na4redne dr,$t&ene )na*e ,)4e&a!, da )e i"#ore "a !,d)ka 4ra&a. te 4ra&o na ,dr,8i&an!e. a )amim tim i na radni7ki )indikat1 Prete7a !e +ran-,)ka #,r8oa)ko;demokrat)ka re&o ,-i!a. kada !e ,)&o!ena dek ara-i!a o 4ra&ima 7o&eka i dr8a& !ana. ,tir,'i 4,t radni7ko! #or#i "a ekonom)ka i )o-i!a na 4ra&a1 Zakon)ko ,re<en!e o&o* 4itan!a na dr8a&nom ni&o, 4o)ta& !a!, 9&a!-ar)ka. En* e)ka. A,)tri!a i =ran-,)ka )redinom i , dr,*o! 4o o&ini 1>1 &eka1 Nakon I )&et)ko* rata. Me<,narodna or*ani"a-i!a rada dono)i ni" 4ra&ni6 akata. ko!e ,)&a!a!, dr8a&e 4rimen!,!,'i i6 kro" ,)ta&ne odred#e i "akone1 Pra&no teori!)ki * edano. $tra!k )e de+ini$e kao 4ra&ni i"ra" ) o#oda i 4ra&a1 S o#oda $tra!ka 4odra",me&a ) o#od, na $tra!k dat, kro" o)no&ne ) o#ode *ra<ana na ,dr,8i&an!e. )amim tim i na )indika no ,dr,8i&an!e ko!e ima $tra!k "a in)tr,ment1 S o#oda $tra!ka i 4ra&o na $tra!k ), dati kro" ,)ta&no ,re<en!e. "akone i rati+iko&ane me<,narodne ,*o&ore. tako da radnik , $tra!k,. 4o 4ra&i ,. ne kr$i ,*o&orne o#a&e"e 4rema 4o) oda&-,. !er ima 4ra&ni o)no& "a tak&, ak-i!,. ko!i e8i , o)no&nim 4ra&ima i ) o#odama 7o&eka1

9iroka 4a eta o# ika $tra!ko&a od de imi7ni6. $tra!ka , ta a)ima. $tra!ka na radnom me)t,. 4reko demon)tra-i!)ki6 $tra!ko&a. $tra!ko&a ,4o"oren!a. do )o idarni6. *enera ni6 i me<,narodni6 $tra!ko&a. 4oka",!, da 4o)to!e ra"ne metode ko!e kori)te )indikati. , "a&i)no)ti kaka& e+ekat 8e e da 4o)ti*n,. kad i kod kak&o* ti4a 4o) oda&-a1 Tre#a na* a)iti da $tra!k tre#a da #,de tek kra!n!i metod 4riti)ka na 4o) oda&-a. !er )&aki $tra!k ) a#i 4o) oda&-a i nano)i m, $tet,1 ?i ! $tra!ka ni!e da )e 4o) oda&a- ,ni$ti. &e' da )e 4o)ti*ne re$en!e )4ora i"me<, )o-i!a ni6 4artnera. ko!i 4ret6odno ni!e #io mo*,' dr,*im )red)t&ima i i akti&no)tima 4o4,t kon-i i!a-i!e. medi!a-i!e i i ar#itra8e1 U&ek tre#a da 4o)to!i &o !a na o#e )trane ka ,)4o)ta& !an!, norma ni6 odno)a i re$en!a )4ora na o#o)tran, kori)t1

-+ PRESUDA SUDA U VEZI SA NEZAKONITOSTI TRAJKA. VR/OVNI SUD SR0IJA 1OTKAZ UGOVORA O RADU RADI UE2A U TRAJKU3
2.1 Presuda
Pre),da Vr6o&no* ),da Sr#i!e od 151 121 /22:1 *odine @Re&1 1//3/2:A !e 4ot&rdi a 4ret6odne 4re),de ni8e)te4eni6 ),do&a , ko!ima !e 4re),<eno da !e otka" ,*o&ora o rad, "#o* ,7e$'a , $tra!k, ni$ta&an1 Od 4re),de 4r&o)te4eno* ),da 4a nada !e ,t&r<eno !e da )e ,*o&or o rad, ne mo8e otka"ati "#o* ,7e)t&o&an!a , $tra!k,. !er )e , ),d)kom )4or, doka"a o da !e $tra!k #io or*ani"o&an , )k ad, )a "akonom1 Otka" ,*o&ora o rad, !e o)4oren 4o 7 an, 1211 )ta& 11 ta71 B1 i 31 i 7 ana 12B1 Zakona o rad,1 T,8eni !e okri&io t,8i !e da ), 4o&redi e radne o#a&e"e. ne4o$to&an!e radne di)-i4 ine i ne 4ri)ta!an!e na anek) ,*o&ora o ,re<en!, 4ra&a. o#a&e"a i od*o&orno)ti. $to !e tako<e 4red)ta& !a o o)no& "a otka" ,*o&ora o rad,1 Pr&o)te4eni ),d !e ,t&rdio da $tra!k ni!e #io ne"akonit. a da t,8i !e ni), #i e ,4o"orene o 4o)to!an!, ra" o*a "a otka" ,*o&ora o rad, 4re dono$en!a )4orno* re$en!a1 Kako !e t,8i !ama 4ri)t,4 , 4ro)tori!e t,8eno* #io onemo*,'en "a &reme $tra!ka. one ni), #i e , mo*,'no)ti da &ide ,4o"oren!a. !ednoo#ra"na i ,o4$tena i #e" 7in!eni7no* o4i)a 4o&reda radne o#a&e"e i" o8ena na o* a)no! ta# i1 O)im ,4o"oren!a. t,8i !e ni), #i e , mo*,'no)ti da &ide o4$ti 4o"i& "a "ak !,7en!e ,*o&ora o rad, 4od i"men!enim ,) o&ima ko!i !e t,8eni )&im "a4o) enima tako<e ,4,tio 4reko o* a)ne ta# e1

Na o)no&, 7in!eni7no* )tan!a. od ,ke t,8eno* ), 4oni$tene ," o#a&e", da t,8i !e &rati na rad. od ,ke o otka"ima ), o)4orene !er !e ,t&r<eno da ni!e 4o)to!ao o)no& "a dono$en!e re$en!a o otka"ima1 S,4rotno 7 an, 1211 )ta& /1 Zakona o rad,. i"o)ta o !e ,4o"oren!e 4o) oda&-a t,8i !ama "a otka" ,*o&ora o rad,. 7ime im !e ,)kra'eno 4ra&o na od#ran, *aranto&ano 7 anom /31 U)ta&a RS i Kon&en-i!om MOR #r1 10: o 4re)tank, radno* odno)a na ini-i!ati&, 4o) oda&-a. $to o)4orena re$en!a 7ini ne"akonitim1 Tako<e !e o-en!ena 4ra&i nom od ,ka ni8e)te4eni6 ),do&a da ni otka"ni ra" o* i" 7 ana 12B1 Zakona o rad, ne mo8e da )e ,"me , o#"ir. *de !e t,8eni t&rdio da ), t,8i !e od#i e da 4ot4i$, anek) ,*o&ora o rad,. ko!i im nikada ni!e ,r,7en. &e' !e )amo #io o#!a& !en 4reko o* a)ne ta# e do ko!e one ni), ima i 4ri)t,4 , tok, $tra!ka1

2.2 Komentar presude

Pre),da Vr6o&no* ),da Sr#i!e. Re&i"i!a 1//3/2: od 151 okto#ra /22:1 *odine O!8a$ #9o%ora o rad# $:o9 #;e<=a # <!ra)8# U o&om ) ,7a!,. ),d !e ra"matrao ) ,7a! 4o odred#ama 4ret6odno &a8e'e* Zakona o rad,. od 1/1 de-em#ra /2211 *odine ko!i !e #io na )na"i , &reme de$a&an!a )4ora1 Zakonito)t otka"a ,*o&ora o rad, -eni )e 4rema odred#ama Zakona o rad, ko!i !e &a8io , &reme dono$en!a otka"a1 I" o#ra" o8en!a 4re),de )e mo8e ra",meti da !e ,t&r<eno 7in!eni7no )tan!e. te da !e re$en!em t,8eno* otka"an ,*o&or o rad, t,8i !ama. na o)no&, 7 ana 12111 ko!i 4red&i<a da Cposlodavac moe zaposlenom da otkae ugovor o radu ako za to postoji opravdani razlog koji se odnose na radnu sposobnost zaposlenog, njegovo ponaanje i potrebe poslodavcaD. a 4o)e#no de+ini)ano , )ta&, B Cako zaposleni svojom krivicom uini povredu radne obaveze utvrene ugovorom o raduD i )ta&, 3 Cako zaposleni ne potuje radnu disciplinu, odnosno ako je njegovo ponaanje takvo da ne moe da nastavi rad kod poslodavca D i 7 ana 12B1 "akona ko!i 4red&i<a da C4oslodavac moe da ponudi zaposlenom zakljuivanje ugovora o radu pod izmenjenim uslovimaD1
1

Zakon o rad, Re4,# ke Sr#i!e i" /2211 *odine

T,8eni tereti t,8i !e da ), ,7ini e 4o&red, radne o#a&e"e !er ), )t,4i e , ne"akonit $tra!k. te da ), )e 4ri ikom ne"akonito* $tra!ka nedo i7no 4ona$a e &red!a!,'i 4o) oda&-a i time i)ka"a e ne4o$to&an!e radne di)-i4 ine i da ), od#i e da 4ot4i$, anek) ,*o&ora o ,re<en!, 4ra&a. o#a&e"a i od*o&orno)ti. $to !e tako<e 4red)ta& !a o o)no& "a otka" ,*o&ora o rad,1 Pr&o)te4eni ),d !e ,t&rdio da $tra!k ko!i ), radni-i t,8eno* or*ani"o&a i ni!e #io ne"akonit. $to !e ,t&rd!eno 4ra&no)na8nom 4re),dom o4$tin)ko* ),da1 Pre dono$en!a o)4oreno* re$en!a t,8i !e ni), ,4o"orene o 4o)to!an!, ra" o*a "a otka" ,*o&ora o rad, , )k ad, )a 7 anom 1211 Ut&r<eno !e da !e t,8eni do)ta&io ,4o"oren!a o otka", t,8i !ama 4reko o* a)ne ta# e 4re da&an!a otka"a ,*o&ora o rad,. ko!a ni), )adra8a a "akonom 4ro4i)ane ,) o&e o 4o&redi radne o#a&e"e1 Ut&r<eno !e da !e t,8eni )&im "a4o) enima ko!i ), ,7e)t&o&a i , $tra!k, ,4,tio o4$ti 4o"i& "a "ak !,7en!e ,*o&ora o rad, 4od i"men!enim ,) o&ima 4reko o* a)ne ta# e. ko!i ni!e )adr8ao ni!edan #itan e emenat ,*o&ora1 Ut&r<eno !e da !e t,8i !ama "a &reme $tra!ka #io onemo*,'en , a" , 4ro)tori!e t,8eno* i ni), ima e 4ri)t,4 o* a)no! ta# i1 Na #a"i *ore na&edeno*. 4r&o)te4eni ),d !e 4oni$tio od ,ke t,8eno* kao ne"akonite. i na a8io da )e t,8i !e &rate na rad1 T,8eni !e o)4orene od ,ke "a)no&ao na 7in!eni-i da ), t,8i !e ,7e)t&o&a e , $tra!k, ko!i ni!e #io or*ani"o&an , )k ad, )a "akonom1 Med!,tim. , 4o)t,4k, ko!i !e 4ra&no)na8no okon7an 4red o4$tin)kim ),dom ,t&rd!eno !e da !e $tra!k #io "akonit. $to ,ka",!e da , konkretnom ) ,7a!, ni!e 4o)to!ao o)no& "a dono$en!e o)4oreni6 re$en!a o otka", ,*o&ora o rad,1 Ne mo8e )e otka"ati ,*o&or o rad, "#o* ,7e)t&o&an!a , $tra!k,. ako )e , ),d)kom )4or, ,t&rdi da !e $tra!k , kome ), "a4o) eni ,7e)t&o&a i or*ani"o&an , )k ad, )a "akonom1

Ut&r<eno !e da !e. ),4rotno 7 an, 1211 )ta& /1 Zakona o rad,. i"o)ta o ,4o"oren!e 4o) oda&-a t,8i !ama "a otka" ,*o&ora o rad,. 7ime im !e ,)kra'eno 4ra&o na od#ran, *aranto&ano 7 anom /31 U)ta&a RS i Kon&en-i!om MOR #r1 10: o 4re)tank, radno* odno)a na ini-i!ati&, 4o) oda&-a. $to takod!e o)4orena re$en!a 7ini ne"akonitim1 Pot&r<ena !e o-ena ni8e)te4eni6 ),do&a da ni!e 4o)to!ao ni ra" o* otka"a i" 7 ana 12B1 Zakona o rad,. !er )e ne mo8e )matrati da ), t,8i !e od#i e da 4ot4i$, anek) ,*o&ora o rad, ko!i im nikada ni!e i7no do)ta& !en. &e' 4reko o* a)ne ta# e ko!a im , &reme $tra!ka ni!e #i a do)t,4na1 O&om Pre),dom Vr6o&no* ),da Sr#i!e ), 4ot&r<ene 4re),de ni8e)te4eni6 ),do&a i doneto re$en!e o neo)no&ano)ti na&oda re&i"i!e o 4o*re$no! 4rimeni materi!a no* 4ra&a1

5+ ZAKLJUAK
Sindika no 4ra&o o#,6&ata i 4ra&o na $tra!k ,ko iko )e radni7ka a i i !,d)ka 4ra&a ne 4o$t,!,1 9tra!k mora #iti , )k ad, )a 4ro4i)ima1 Zakon o $tra!k, 4ro4i),!e da $tra!k mora #iti or*ani"o&an $to 4odra",me&a i 4ra'en!e odre<eni6 4ra&i a1 S&ako mo8e da od ,7i da i 8e i da ,7e)t&,!e , $tra!k, i i ne i to !e indi&id,a no 4ra&o )&ako* 4o!edin-a1 Pod ne"akonitim $tra!ko&ima )e 4odra",me&a!, $tra!ko&i ko!i ni), , )k ad, )a 4ro4i)ima i Zakonom o $tra!k,1 Pod ne"akon)kim $tra!kom )e 4odra",me&a neor*ani"o&an $tra!k. ko!i mo8e da ,ti7e na #e"#edno)t ,7e)nika1 Pri ikom "akonito* $tra!ka ne )me do'i do ,ni$ta&an!a imo&ine i i nano$en!a $tete dr,*om i-,1 U 4rimer, 4re),de radi )e o 4rekid, ,*o&ora o rad, radi ,7e$'a , $tra!k,. $to ni!e , )k ad, )a Zakonom i me<,narodnim kon&en-i!ama1 S&ako ima 4ra&o da ,7e)t&,!e , $tra!k, ko!i !e or*ani"o&an , )k ad, )a Zakonom o $tra!ko&ima1 Pored na&edeno* )&ako ima 4ra&o na )indika n, ) o#od, 4a time i 4ra&o da ,7e)t&,!e , $tra!k,1 Po"nato !e da )e &r$i di)krimina-i!a 7 ano&a )indikata i 4red)ta&nika )indikata , or*ani"a-i!ama. iako ), oni "a$ti'eni od tak&o* de o&an!a nadre<eni6 , or*ani"a-i!ama. !er )indika na ) o#oda 4odr8a&a kako !,d)ka tako i radna 4ra&a )&ako* 4o!edin-a1 U na&edenom 4rimer, ,t&r<eno !e da !e $tra!k #io , )k ad, )a Zakonom i radni-i , or*ani"a-i!i ), 4o$to&a a )&a 4ra&a "akonito* $tra!ka i ni), ne*ati&no ,ti-a i na rad or*ani"a-i!e. 4o$to&a i ), )&o!e o#a&e"e i ni), ,7ini i 4o&red, radne o#a&e"e $to !e , da !em 4o)t,4k, otkri&eno1 9tra!k !e #io or*ani"o&an , )k ad, )a Zakonom o $tra!k, te ne mo8e #iti ,"rok otka", ,*o&ora o rad,1 Anek) radni-ima ni!e #io 4redo7en na na7in 4red&i<en , Zakon, o rad,1 U konkretnom ) ,7a!, @4o o-eni ni8e)te4eni6 ),do&aA ni!e 4o)to!ao ni otka"ni ra" o* i" 7 ana 12B1 Zakona o rad,. !er )e ne mo8e )matrati da ), t,8i !e od#i e da 4ot4i$, anek) ,*o&ora o rad,1 Radni-i ), 4o)t,4a i , )k ad, )a "akonom. dok 4o) oda&a- ni!e na "akon)ki 4ro4i)an na7in o#a&e)tio radnike o i"menama , ,*o&or, o rad,. te na ta! na7ni ni!e 4o)t,4ao , )k ad, )a 4ro4i)ima Zakona o rad,. $to *o&ori o tome da t,8eni ni!e #io , 4ra&,. dok ), t,8i !e 4o)t,4a e , )k ad, )a "akon)kim 4ro4i)ima1

,+ LITERATURA I IZVORI
11 Kor4i7 Eor&at. E1 @/225A Me<,narodno de o&no in )indika no 4ra&o. Mari#or. Do#a. do)t,4no na 6tt4://# a-k#oard1do#a1r). Fposlednji pristup 15. 12. 2011.G /1 UHS INe"a&i)no)tC. Internet 4re"enta-i!a. %eo*rad. UHS INe"a&i)no)tC. do)t,4no no na 6tt4://JJJ1ne"a&i)no)t1or*/4a*e)/na) o&na/na) o&na1464. Fposlednji pristup 21.12.2011G B1 Re4,# ika Sr#i!a @/220A Zakon o rad,. Re4,# ika Sr#i!a. S ,8#eni * a)nik RS #r1 /3/20 i 51/20. do)t,4no na 6tt4://# a-k#oard1do#a1r). Fposlednji pristup 2 . 12. 2011.G 31 Vi$i ),d , Le)ko&-,. RS @/211A. do)t,4no na: 6tt4://JJJ1&i)i),d e)ko&a-1r)/indeK1464L o4tionM-omN-ontentO&ieJMarti- eOidM>PQBA23/2124rak)aO-atidMB3OItemidMP1O an*M)r . Fposlednji pristup 21.12.2011G