Curs 1

ORGANIZAII INTERNAIONALE. CURS INTRODUCTIV-INTRODUCERE

Organizaia internaina!" este as#iere stata!" $reunin% &ai &u!te state' sau
nestata!" $reunin% &ai &u!te (ersane )izi#e *i +uri%i#e a,-n% #et"enii. res(e#ti,
naina!it"i %i)erite'.
/ri&a #ategrie %e as#ieri (art" %enu&irea %e rganizaii internaina!e
intergu,erna&enta!e. iar a %ua #ategrie %enu&irea %e rganizaii internaina!e
negu,erna&enta!e.
Categria rganizaii!r internaina!e negu,erna&enta!e este &u!t &ai
nu&eras" %e#-t #ea a rganizaii!r intergu,erna&enta!e. 0ns" a&1e!e sunt i&(rtante
0ntru#-t a#(er" 0ntreaga arie a (re#u("ri!r u&ane. #ntri1uin% !a s!uinarea
(r1!e&e!r.
Cnstituirea rganizaii!r este e2(!i#at" (rin ne#esitatea rganiz"rii (!iti#e a
s#iet"ii internaina!e #a rea#ie !a anar3ia #are rezu!t" %in #n)!i#te!e internaina!e.
Ttu*i. a#ti,itatea rganizaii!r internaina!e intergu,erna&enta!e a #uns#ut *i #riti#i.
tereti#ienii ,"z-n% 0n a#estea e&1rinu! unui gu,ern &n%ia!.
S#urt istri#
As#ieri stata!e au e2istat 0n#" %in Anti#3itate. s(re e2e&(!u #n)e%eraii!e
ateniene. %intre #are #ea &ai #uns#ut" a )st Liga %e !a De!s #nstituit" 0n anu! 456 0.
7r. A#este as#ieri a,eau s#( &i!itar *i e#n&i# *i se 1azau (e ega!itatea 0ntre &e&1ri
*i !i1ertatea %e a%eziune. Dar. a1ia 0n anu! 1869 a a("rut (ri&a rganizaie internaina!"
intergu,erna&enta!" (r(riu-zis" *i anu&e Uniunea Te!egra)i#" Internaina!" i&(us" %e
(r1!e&ati#a #&uni#aii!r (e )!u,ii!e internaina!e.
/-n" !a (ri&u! R"z1i :n%ia!. rganizaii!e internaina!e intergu,erna&enta!e
au ,izat %&eniu! te3ni#-e#n&i# *i !a 0n#3eierea #n)!agraiei &n%ia!e a )st
#nstituit" (ri&a rganizaie (!iti#" #u ,#aie uni,ersa!" *i anu&e S#ietatea sau Liga
Naiuni!r. Liga Naiuni!r a #u(rins tate state!e su,erane e2istente 0n a#ea (eria%". #u
e2#e(ia SUA 0ntru#-t Cngresu! a&eri#an s-a (us a%er"rii.
Du(" #e! %e-a! %i!ea R"z1i :n%ia! a )st #nstituit" Organizaia Naiuni!r
Unite. #a *i #ntinuatare a S#iet"ii Naiuni!r *i %e atun#i nu&"ru! rganizaii!r
internaina!e intergu,erna&enta!e a #res#ut 0n &% #nstant a+ung-n% !a #-te,a sute $0n
+ur %e 4;;'.
S-au %ez,!tat rganizaii (!iti#e *i e#n&i#e #u #ara#ter regina! *i su1regina!
(entru (rte+area interese!r s(e#i)i#e a!e state!r. s(re e2e&(!u rganizaii (!iti#e<
Organizaia Tratatu!ui At!anti#u!ui %e Nr% $NATO'. /a#tu! %e !a Var*,ia= rganizaii
e#n&i#e< C&unitatea E#n&i#" Eur(ean". CAER- Cnsi!iu! %e A+utr E#n&i#
Re#i(r#.
>a#trii #are au %eter&inat a(ariia rganizaii!r internaina!e
1. Cnstituirea rganizaii!r internaina!e a )st %eter&inat" 0n (ri&u! r-n% %e
ne#esitatea (re,enirii r"z1iu!ui *i %e ne#esitatea sta1i!irii unr regu!i %e (urtare a
r"z1iu!ui. A#esta a )st *i s#(u! #nstituirii O.N.U.
?. Re,!uia in%ustria!" *i %es#(eriri!e %in %&eniu! *tiinei au )a,rizat
#(erarea interstata!". D&enii (riritare au )st #&eru!. trans)eru! %e te3n!gie *i
%ez,!tarea regina!". Ce! &ai i&(rtant &e#anis& (entru (r&,area *i reg!e&entarea
#&eru!ui internaina! a )st A#r%u! Genera! (entru Tari)e *i C&er #nstituit 0n anu!
1@45.
/rin#i(ii!e a#estuia au )st (re!uate %e Organizaia :n%ia!" a C&eru!ui
#nstituit" 0n 1@@9. Du(" #e! %e-a! %i!ea R"z1i :n%ia!. 0n 1@49. au )st #nstituite ?
&ari rganizaii )inan#iare #are +a#" *i ast"zi un r! i&(rtant. Este ,r1a %es(re >n%u!
:netar Internaina! *i Aan#a Internaina!" (entru Re#nstru#ie *i Dez,!tare.
B. S#ietatea internaina!" s-a #n)runtat #u (r1!e&e ni (entru rez!,area
#"rra state!e au )st ne,ite s" #(ereze= e2e&(!e< #re*terea ((u!aiei. (au(erizarea
$s"r"#ia'. %eterirarea &e%iu!ui. e(uizarea resurse!r natura!e. uti!izarea s(aiu!ui #s&i#.
R!u! rganizaii!r internaina!e
A#trii (rin#i(a!i 0n #a%ru! re!aii!r internaina!e sunt state!e *i rganizaii!e
internaina!e intergu,erna&enta!e. A!"turi %e a#e*tia 0*i %es)"*ar" a#ti,itatea *i
rganizaii!e internaina!e negu,erna&enta!e. #r(raii!e transnaina!e. &i*#"ri!e %e
e!i1erare naina!" *i 0n anu&ite !i&ite (ersane!e )izi#e.
/rin#i(a!u! r! a! rganizaii!r internaina!e intergu,erna&enta!e este a#e!a %e a
asigura #a%ru! *i &i+!a#e!e #(er"rii 0ntre state. 0n %&enii %e interes #&un. A#este
rganizaii se 1azeaz" (e (rin#i(iu! ega!it"ii *i (e #e! a! #(er"rii ,!untare.
De)iniia *i #ara#teristi#i!e rganizaii!r internaina!e
O (si1i!" %e)iniie %at" %e unu! %in ra(rtrii C&isiei %e %re(t internaina! a
O.N.U. ar )i ur&"tarea< Organizaii!e internaina!e sunt as#ieri %e state #nstituite (rin
tratat. 0nzestrate #u Cnstituie *i rgane (r(rii. a,-n% (ersna!itate +uri%i#" %istin#t"
%e #ea a state!r &e&1re.
Caracteristicile organizaiilor internaionale<
- sunt as#ieri !a #are tre1uie s" (arti#i(e 0n #a!itate %e ("ri #ntra#tante state!e
#are sunt re(rezentate %e %e!egaii gu,erna&enta!e=
- as#ierea se rea!izeaz" 0n te&eiu! a#r%u!ui %e ,in" a! state!r &ateria!izat 0ntr-
un tratat #are (art" %enu&iri %i,erse. #u& ar )i< a#r%. #n,enie. (a#t. arti#!e %e
0ne!egere. statut. #art" et#.
A#este %u" e!e&ente %isting rganizaii!e internaina!e intergu,erna&enta!e %e
#e!e negu,erna&enta!e.
- as#ierea (resu(une ur&"rirea unr s#(uri. 0n%e(!inirea unr 1ie#ti,e %e
interes #&un< asisten" te3ni#". &eninerea ("#ii. #(erare e#n&i#"=
- rganizaii!e internaina!e intergu,erna&enta!e au stru#tur" instituina!"
(r(rie. a%i#" un nu&"r %e rgane (rin #are 0*i %es)"*ar" a#ti,itatea (tri,it tratatu!ui=
- rganizaii!e internaina!e intergu,erna&enta!e se #nstituie *i )un#ineaz"
(tri,it regu!i!r *i (rin#i(ii!r %re(tu!ui internaina! (u1!i#=
- rganizaii!e internaina!e intergu,erna&enta!e au (ersna!itate +uri%i#"
(r(rie %istin#t" %e #ea a state!r &e&1re. a%i#" au %re(turi. %ar *i 1!igaii 0n ra(rt #u
state!e &e&1re *i (t intera#ina 0n (!an internaina! #u a!te su1ie#te %e %re(t
internaina! (u1!i#.
C!asi)i#area rganizaii!r internaina!e 0nt-&(in" %i)i#u!t"i %in #auza
%i,ersit"ii !r *i a regu!i!r #are !e gu,erneaz" )un#inarea. Ttu*i (ute& sta1i!i #-te,a
#riterii %e #!asi)i#are<
1. Cn )un#ie %e #&(ziie %istinge&<
- rganizaii #u #ara#ter uni,ersa!=
- rganizaii #u #ara#ter regina!.
Din #e!e #u #ara#ter uni,ersa! (t )a#e (arte tate state!e !u&ii. in%i)erent %e
siste&u! !r e#n&i#. (!iti#. %e rientarea re!igias" ri ,a!ri #u!tura!e. Este i&(rtant
#" tuturr state!r !u&ii !i se (er&ite a##esu! 0n rganizaie *i nu %a#" tate state!e au
%e,enit &e&1re. T#&ai %e a#eea ar )i &ai (tri,it s" !e %enu&i& rganizaii #u ,#aie
uni,ersa!" 0ntru#-t tate state!e !u&ii au ,#aia %e a a%era *i %e#i %e a %e,eni &e&1re.
Organizaii!e internaina!e #u ,#aie uni,ersa!" au un (uterni# #ara#ter etergen-
O.N.U.
Ce!e regina!e gru(eaz" state!e %intr- anu&it" arie gegra)i#" 0n 1aza
(rin#i(iu!ui #ntiguit"ii gegra)i#e $a(artenena !a anu&it" regiune'. E!e au un #ara#ter
&gen. gru(-n% state #u ni,e! a(r(iat %e %ez,!tare e#n&i#"< UE. Anzus.
?. Cn )un#ie %e a#ti,itatea (e #are %es)"*ar" %istinge&<
- rganizaii (!iti#e #are &i!iteaz" (entru &eninerea ("#ii *i se#urit"ii
internaina!e. (entru nea&este#u! 0n tre1uri!e interne. res(e#tarea in%e(en%enei.
su,eranit"ii *i integrit"ii teritriu!ui. res(e#ti, %re(turi!e &u!ui. Este ,r1a %es(re
rganizaii!e #are se i&(!i#" 0n (r1!e&e #are (ri,es# interese!e ,ita!e a!e state!r=
- rganizaii te3ni#e #are ,izeaz" #(erarea 0n a#est %&eniu= Uniunea /*ta!"
Internaina!". Uniunea Internaina!" a Te!e#&uni#aii!r. Organizaia :eter!gi#"
:n%ia!"=
- rganizaii e#n&i#-)inan#iare< >:I. Aan#a Internaina!" (entru
Re#nstru#ie *i Dez,!tare. UE. Aan#a Eur(ean" (entru Re#nstru#ie *i Dez,!tare=
- rganizaii #u (re#u("ri 0n %&eniu! s#ia!< Organizaia Internaina!" a
:un#ii $OI:'. Organizaia :n%ia!" a S"n"t"ii $O:S'=
- rganizaii &i!itare< NATO=
- rganizaii #are %es)"*ar" a#ti,it"i #u!tura!e< Organizaia Naiuni!r Unite
(entru E%u#aie. Dtiin" *i Cu!tur" $UNESCO'=
- rganizaii *tiini)i#e< Organizaia Internaina!" (entru /r(rietatea inte!e#tua!"
sau Agenia Internaina!" (entru energia at&i#".
Cntru#-t rganizaii!e (!iti#e (t a,ea *i s#(uri e#n&i#e. s#ia!e et#. %e #e!e
&ai &u!te ri ne%e#!arate ri ne&eninate e2(res 0n a#te!e #nstituti,e #nsi%er"& #"
&ai (tri,it ar )i s" ,r1i& %es(re rganizaii (re(n%erent (!iti#e. (re(n%erent
e#n&i#e. te3ni#e. &i!itare.
B. Cn )un#ie %e stru#tura instituina!" *i ,a!area +uri%i#" a 3t"r-ri!r a%(tate
%istinge& 0ntre<
- rganizaii %e #(erare=
- rganizaii %e integrare.
Ce!e &ai &u!te sunt rganizaii %e #(erare= e!e se #nstituie *i )un#ineaz" #u
res(e#tarea (rin#i(ii!r su,eranit"ii. ega!it"ii 0ntre state *i #(er"rii ,!untare. De#izii!e
a%(tate au ,a!are %e re#&an%are (entru state!e &e&1re. Organizaii!e %e integrare
tin% s"-*i i&(un" %e#izii!e state!r &e&1re a,-n% #ara#ter su(ranaina!.
/entru a a,ea #ara#ter su(ranaina!. rganizaii!e ar tre1ui s" 0n%e(!ineas#"
ur&"tare!e #n%iii<
- %e#izii!e s" ai1" )r" 1!igatrie (entru state!e &e&1re *i #et"enii a#estra=
- s" ai1" rgane (r(rii 0n ,e%erea a%(t"rii %e#izii!r 1!igatrii. (re#u& *i
instituii #a(a1i!e s" i&(un" a#este %e#izii=
- s" e2er#ite )un#ii gu,erna&enta!e )"r" #(erarea state!r $s(re e2e&(!u<
a%(tarea unr (!iti#i &netare. )is#a!e. s#ia!e 1!igatrii (entru state!e &e&1re'=
- a&en%area *i re,izuirea a#te!r #nstituti,e. (re#u& *i %iz!,area rganizaiei
nu se rea!izeaz" )"r" #nsi&"&-ntu! rgane!r rganizaiei.
Organizaii!e %e integrare e2istente nu (rezint" tate a#este #ara#teristi#i. %e a#eea
nu (ute& ,r1i %es(re rganizaii su(ranaina!e (r(riu-zise. Se (ate ,r1i %es(re un
trans)er %e su,eranitate %e !a ni,e!u! state!r &e&1re !a ni,e!u! rganizaiei ast)e! 0n#-t
a#easta este 0n%rituit". a%i#" %1-n%e*te %re(turi. s" a%(te (!iti#i %e %ez,!tare. (re#u&
*i %e#izii 1!igatrii (entru a%u#erea !a 0n%e(!inire a (!iti#i!r a#estra.