Sunteți pe pagina 1din 47

NOVEMBRO DE 2013

! #$%&'()*+#, -, #*.&'$,/0&1 2&33, #$%&'()*+#, *, 34, .&'$,/0&1


EDIO #14 | ANO 02
5678!9:;< 9=<!>
;?!872!@=9
@; A6BC69!
D&' 94EF*3 9#+4%F'&
C9!2<G=98!HI;<
9;A;2C;< 2= <7<C;8!
D!9C7@J97= K9!<7B;79=
D&' @,*#FL G,L+0&
A=2@7A7=2!2C;<
<=A7!7< @! D=BMC7A!
;?C;92! K9!<7B;79!
D&' 5#&'N#& 9&$,*&
@;<!G7=< D!9! ! 72C;O
59!H:= @! !8!PQ27!
C9!2<2!A7=2!B
D&' D,4L& DFLLFN'#*& A&''F,
!"#$%&' )'
!*!%!" +,-.'%
!"#$%&#$ ()*%#+,)-.*#/$ 0)
01-#1%) 1*%#-*/(1)*/2 ,3421()
02
!"#$%&#'(
! #$% &'()*+ '! ,-(.! /&0(12! .+3 .+-2&,'+
!"#$%& (&)$*+, -,%$&.+$,
!"#$%&' )$#*+
/0$*1$2, 3,.+4 5,.+,* 64 78,0,2 9$224
,''#-$.*-'#* $ /-"0'#*1,2$3$
7., /,#2, -: ;$8,
/-"0'#*1455"50$.0$
7.,0$< 3: (&11=$,
6$7"5&'
32,#6$, -$8$4.,+4
,'+*8'#*-'#*
>#2$,., /$&*14
/-"%&' -$ 4#0$
?2#&3=&00@ 348#.$1,AB4 & C,0D&+$.E
49#*-$:";$.0'5
72F&0+4 64 78,0,2 >G.$40H
(#F&.* ($1#%&04H
I$40E$4 (48,.4H
/,#24 I#*+,)4 /&22&E0$.4 3400&,H
5,.$&2 J,21B4H
7., 3,042$., 72F#"#&0"#&H
(4*& K4E#&$0,H
LE40 ?,01,H
M=,$.< N,.*,.H
?&+= N,.*,.:
Sap|eot|a AeJ|fcat
7 (&)$*+, -,%$&.+$, O #8, %#F2$1,AB4 64 3#0*4 -,%$&.+$,H %0&%,0,+P0$4 %,0, 4
34.1#0*4 6& 768$**B4 Q 3,00&$0, 6& 5$%248,+,: -&# 14.+&G64 +&8 1#.=4 &*+0$+,R
menLe ucudmlco e no guurdu nenhumu reluo oFclul com o MlnlsLerlo dus
(&2,AS&* !T+&0$40&* 4# "#,$*"#&0 4#+04* P0EB4* 64 E4)&0.4: M,8%4#14 ,*
4%$.$S&* 64* &.+0&)$*+,64* & ,#+40&* 64* ,0+$E4* %#F2$1,64* &T%0&**,8 4#
&*%&2=,8 ,* 4%$.$S&* 6, $.*+$+#$AB4 -,%$&.+$,: !*+, 0&)$*+, O $8%,01$,2 %42U+$1, &
$6&424E$1,8&.+& & %041#0,0< *&8%0& 6&8410,+$V,0 ,* 6$*1#**S&*H 4#)$.64
6$W&0&.+&* 4%$.$S&* *4F0& #8 8&*84 +&8,: K4**4 8,$40 4FX&+$)4 O W48&.+,0 4
6&F,+&H *,2#+,0 Q 6&8410,1$, & Q 14.*+0#AB4 64 14.=&1$8&.+4 & 6, *,F&640$, 64*
1,.6$6,+4* Q 3,00&$0, 6& 5$%248,+,:
7 8,01, -,%$&.+$, O %,+&.+&,6,: Y %&08$+$6, , 0&%046#AB4 6,* 8,+O0$,* & 64*
,0+$E4*H 6&*6& "#& %0&)$,8&.+& ,#+40$V,6, %40 &*10$+4 %&2, 5$0&AB4 6, (&)$*+,
-,%$&.+$,H148 10O6$+4 6, W4.+&:
ZZZ:1#0*4*,%$&.+$,:148:F0
4!</6=>?,@4
&4.561(0+ 1+7/& + .!.' -+ 7/!1(5
" #$%&'($ )*+,-.+* /0 +$123$453#.*# .12031*+.$1*.#6 $ 207* /* 30-$37* )$%,2.+* 1$
8$1930##$6 * /.+$2$7.* 01230 .12093*'($ 0 #09&3*1'* 1* "7*:;1.* 23*1#1*+.$1*% 0 *
+$1207)%*'($ /* )$%,2.+* 0<2031* =3*#.%0.3* +$7$ 7*253.* /0 )$%,2.+* )>=%.+* #($ 207*# /0
/0#2*?&0 /* 0/.'($ /0 1$407=3$@
A$##$ 012304.#2*/$ /0 +*)*6 "%=032$ /$ "7*3*% B>1.$36 )3$-0##$3 /0 C.30.2$
D12031*+.$1*% /* E1.403#./*/0 /0 F($ G*&%$ HEFGI 0 J&.: */J&12$ /$ K3.=&1*% G037*10120 /$
LMN8OFEP6 /.#+$330 #$=30 ?&0#2Q0# +$1207)$3R10*# /* S30*6 +$7$ *# +3,2.+*# /.3.9./*# T
O39*1.:*'($ L&1/.*% /$ 8$753+.$ 0 $ /0=*20 *+03+* /* -3*97012*'($ /$ CDG@
M7 !"#$%&&#" ()*+%,-+) .#/%,-)6 C*1.0% U*%+($ -*%* /*# 3093*# +$1+0310120# T
+3.*'($ /0 1$4$# )*32./$# )$%,2.+$# 0 /$ +01S3.$ )*32./S3.$ =3*#.%0.3$6 403.-.+*1/$ *# )$##.=.%.V
/*/0# /0 +$123$%0 /0 +$1#2.2&+.$1*%./*/0 ?&*12$ T 207S2.+*@
M7 0*+,+1# ."2-+3) 4% .#,5+4)4#6 $ )3$-0##$3 0 +$$3/01*/$3 /$ +&3#$ /0
N0%*'Q0# D12031*+.$1*.# /* E1.403#./*/0 U0/03*% /$ "W8 X.$39.$ N$7*1$ *1*%.#* * )$%,2.+*
0<2031* =3*#.%0.3* #$= * )03#)0+2.4* /$ +$1+0.2$ /0 )$%,2.+* )>=%.+*6 +$7 01-$?&0 )*3* $
/0=*20 01230 )$%,2.+* /0 M#2*/$ 5%"&6& )$%,2.+* /0 9$4031$6 +$7 )3.7*:.* )*3* 0#2* >%2.7*@
A* +$%&1* 7&*)8# 9:%"-#6 $ )3$-0##$3 /$ +&3#$ /0 N0%*'Q0# D12031*+.$1*.# /*
E1.403#./*/0 U0/03*% /$ "7*)S G*&%$ X&#2*4$ G0%%093.1$ 8$330* 0<*7.1* *# +$7)%0<.V
/*/0# .1030120# *$ )3$+0##$ /0 .12093*'($ 1* "7*:;1.* 23*1#1*+.$1*%6 0 $# $=#2S+&%$#
)$34012&3* .7)$#2$#6 )0%* Y2.+* /* #09&3*1'*@ M%0 23*2*6 2*7=576 /$ .7)*+2$ /0 93*1/0#
)3$J02$# /0 +$1#23&'($ +.4.% 07 S30*# .1/,901*#6 1$ G03& 0 1* W$%,4.*@
A* #0'($ ()*+%,-+) ;,&*+")6 012304.#2*7$# * J$31*%.#2* N$#0 A$9&0.3*6 Z$J0
)30#./0120 /$ X3&)$ K$32&3* A&1+* L*.#@ G30#* 0 2$32&3*/* 1$ )03,$/$ /$ N09.70 L.%.2*36
0%* )3$)Q0 * ./0.* /0 N0#.#2[1+.* W3*#.%0.3*6 07 Z$701*907 T?&0%0# ?&0 %&2*3*7 +$123* $
*&2$3.2*3.#7$@
M7 <+4) 4% =+*>#/)-)? $ M7=*.<*/$3 N&=01# N.+&)03$ -*%* #$=30 X&.7*3(0#
N$#* 0 #$=30 $ )3$+0##$ /0 #0%0'($ ?&0 $ *)3$4$& 07 \]^_@
M7 <+4) 4% .#,36"&%+"#6 #09&.7$# +$7 1$##* #09&1/* 0 >%2.7* )*320 /$ X&.*
/0 W.=%.$20+*#6 *9$3* +$7 -$+$ 1*# +*).2*.# 1$3/0#2.1*#6 80123$VO0#20 0 A$320 /$ W3*#.%6
*%57 /$ M#),3.2$ F*12$@
A* +$%&1* .)$@ 3#/ .>)64+)6 * )3$-0##$3* 8%*&/.* F.7.$1*2$ *1*%.#* * )3$4* /0
G$32&9&[# /* )3.70.3* -*#0 /0#20 *1$6 /0#2*+*1/$ *# 1$4./*/0#6 $# +$1+0.2$# 0 * *=$3/*907
/$ 0<*706 +$7 -$+$ 1$ 30%*2.4$ .10/.2.#7$ )30#0120 1* ?&*12./*/0 /0 20<2$# 0 ?&0#2Q0# /0
7>%2.)%* 0#+$%Z*@M6 )$3 -.76 07 A, .)$@ 95%3 ()*+%,-+)6 $ )3$-0##$3 D9$3 W*3+* 1$# 01#.1* $
&#$ /$ )3$1$70 >%B6%> 07 #&*# /&*# -&1'Q0#` +$7$ )3$1$70 .12033$9*2.4$ 0 30%*2.4$@
C0#0J*7$# &7* Y2.7* %0.2&3*a
72: -,.+4*H [\\ R ]^ ,.6,0
3!/_ \]`]aR\\\
-B4 /,#24 b -/
M&2&W4.&_ c]]defagR][]g
0&)$*+,*,%$&.+$,h1#0*4*,%$&.+$,:148:F0
!"#" %&'()*+& ,-./
!"#$!%&'#( *! +(,(
!"
#$
-,&"&.- +$/#&+( *! +-"%&*(*-
,$-0!''-$ '(,&!"#&( +-1!"#(
!',(2- (3!$#-4 ($#&5- !"%&(*-
!"#$%&' )' !*!%!" +,-.'%
"$. /01234506/78 ' !9!-:' )! %$;'%*!
<'"=&.>! ! >'-&!?@'&!A
<'"=&.>! $B&$%-! #%!A."$.%!
>'*' <'"=&.>! <,#".>!
#"
%%
%"
%&*( *! *&,6-1(#(
+7($5!
&"&+&(#&%(' '(,&!"#&(
&'
'(,&!"#&( &"',&$(
&%
0&1&2 "%" #"34" 56 47)"
$(
8" +(09 (%!+ '(,&!"#&(
' <%'-'*$ "$CD$"
>'*<"$B.)!)$A )' #.-E*.' .-&$@%!:F'5A$@D%!-:!
-! !*!GE-.! &%!-A-!>.'-!"
@D.*!%F$A %'A!H
$B!*.-!)'% )$ >D"&D%!
$"
81 +(09 +-1 +6(8*&(
<'%&D@DIA -' &<A 06/7
$'
%&*( *! +-"+8$'!&$-
".-J! )$ >J$@!)!
)*+&#%
$$
@D.! )$ #.#".'&$>!A8 -'%&$H
-'%)$A&$ $ >$-&%'?'$A&$
! %$A.A&I->.! #%!A."$.%!
-! ).&!)D%! *.".&!%
!"#"$ &'())(* +"#,(-. /0 1'"#"2 !"#"$ &'())(* +"#,(-. /0 1'"#"2
06
!
!"#$%&'$"( *+,'"-."/+, 0% 12% + ,%&3+- &+,
%4#5$6",,% + 6+&'%4'+ 0" #-+5$7%-"89+ 0+
:$-%$'+ ;&'%-&"6$+&"5 % ,2", 6+&,%12<&6$",=
!"#$!%&'#(
!"# %&%#'( )* #+)),'%
!"#"$%$"&%'(% *+ ,"#"$-."/01 2"
312"2" 415"67 (%&1. "..-.(-21 "1
.8#9-&%'(1 21 &%9"##%9-1'"$-.&1:
*:::6 ;01 <"$"&1. &"-. 2% "=1#21.
>-$"(%#"-. 18 ,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#@
=-1 %'(#% 8& 18 &"-. A.("21.7 &".
2% "=1#21. B8% #%C'%& ". &"-1#%.
%=1'1&-". 21 &8'21: A.." ? "
,#-&%-#" ="#"=(%#D.(-=" 21 &%9"##%@
9-1'"$-.&1E " 2-&%'.01 2". %=1'1@
&-".: F .%98'2" ? 1 G1$8&% 21.
'%9H=-1. %'G1$G-21. % " (%#=%-#" ? "
.8" #%$"/01 =1& 1 !"#$% '( !#)* *:::6:
I &%9"##%9-1'"$-.&1 %.(J 2-#%("@
&%'(% #%$"=-1'"21 "1. -'(%#%..%.
2". 9#"'2%. %&,#%.". (#"'.'"=-1@
'"-.7 % %$". '01 (K& #%G%$"21
9#"'2% -'(%#%..% '1. "(8"-. (%&".
2" 312"2" 415":
!"#$%&' )'
!*!%!" +,-.'%
!"#"$ &'()*+,-."
I !#1<%..1# F$>%#(1 21 F&"#"$ LC'-1# ?
%.,%=-"$-.(" %& =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 2-#%-(1.
58&"'1. % MA3NIOPQ7 (%&". B8% .01 ,"#(% 2%
.8" =J(%2#" '" R"=8$2"2% 2% 4-#%-(1 21 Q"#91 21
O01 R#"'=-.=1 S PO!7 1'2% $%=-1'" 4-#%-(1 T'(%#'"@
=-1'"$: O8" ,#128/01 -'(%$%=(8"$ -'=$8- 1>#".
#%<%#%'(%. + B8%.(01 2" (#"'.2-.=-,$-'"#-2"2% '1
2-#%-(1 % "1. ,#-'=-,"-. .-.(%&". 2% .1$8/01 ,"=D<-="
2% =1'(#1G?#.-".7 =1&1 +,-."/', 0(!%"(#/',(#1 % #
2",!%34, $, 5%', 6-7'%(!% % 6 8,1934, $% +,(!",:
;.")'#) (# <5+7 "&>". ,8>$-="2". ,%$" A2-(1#"
F($".: U 2% .8" "8(1#-"7 ("&>?&7 1 5#(9#1 $,
+#($'$#!, 2" R8'2"/01 F$%V"'2#% 2% W8.&01
*R8'"96 '%.." &"(?#-": I %.(82-1.1 ? "-'2" J#>-(#1
.8,$%'(% 21 X#->8'"$ !%#&"'%'(% 2% 3%G-.01 21
MA3NIOPQ7 =1& &"'2"(1 ,#%G-.(1 "(? YZ[\:
A& %'(#%G-.(" + 3%G-.(" O",-%'(-"7 1
"="2K&-=1 2-.=1##%8 .1>#% 1. 2%."<-1. ,%#(-'%'(%. +
<#"9&%'("/01 21 4-#%-(1 T'(%#'"=-1'"$ !C>$-=17 .1>#%
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S F ,#1$-<%#"/01 21 4-#%-(1
T'(%#'"=-1'"$ !C>$-=1 ? 8& <%']&%'1 B8% 2"(" 21
.%98'21 ,H.@98%##": ;%..% &1&%'(17 5J 8&"
,".."9%& 21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2% =1%V-.(K'=-"
,"#" 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2% =11,%#"/01: I
,#-&%-#1 2-^ #%.,%-(1 "1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$
=$J..-=17 B8% #%98$" 1. A.("21.7 >".%"21 '" -2%-"
2% -98"$2"2% % 2% #%=-,#1=-2"2% '". #%$"/_%.
". G-=-..-(82%. 21 ,#1`%(1 2% -'(%9#"/01 &%#=1.8$-'17
.1>#% ". B8%.(_%. ,#1=%2-&%'("-. 2" N1#(% T'(%#'"=-1'"$
2% L8.(-/" % ("&>?& .1>#% 1. KV-(1. % ". .8.=%,(-@
>-$-2"2%. 2" I#9"'-^"/01 M8'2-"$ 21 N1&?#=-1:
N1&1 >1& ,#1<%..1# B8% ?7 %V,$-=187 =1&
2-2"(-.&1 % &"%.(#-"7 ,1'(1. 2% %V(#%&" #%$%Ga'@
=-" 21 %2-("$ 2% 4T!:
07
!"#"$ &'()*+,-."
!"#$%&'$"( :% 12% 7+-/" " #-+5$7%-"89+ 0+, ,$,'%B
/", 0% ,+5289+ 0% 6+&'-+CD-,$", $&'%-&"6$+&"$,
6+&'-$?2$ #"-" " 7-"E/%&'"89+ 0+ :$-%$'+ ;&'%-B
&"6$+&"5 FA?5$6+ % 12"5 D ,%2 $/#"6'+ &",
-%5"8G%, $&'%-&"6$+&"$, 6+&'%/#+-H&%",I
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S I 'C&%#1 =#%.=%'(% 2%
=1#(%. -'(%#'"=-1'"-. % 21. &%-1. 2% .1$8/01 ,"=D<-="
2% =1'(#1G?#.-". ? `8.("&%'(% 8&" 2". <"=%. 2"
,#1$-<%#"/01 21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$: I .?=8$1 bb
="#"=(%#-^"@.%7 %'(#% 18(#1. <"(1#%.7 ,%$1 "G"'/17 ,%$"
#%98$"/01 % ,%$" =1'.1$-2"/01 2". 1#9"'-^"/_%.
-'(%#'"=-1'"-. % ("&>?& ,%$1. &%-1. 2% .1$8/01 2%
-'(%#'"=-1'"-.: !%#28#" 2% <1#&" ,#%21&-'"'(% %'(#%
" !"^ 2% c%.(<J$-" *[def67 B8% &"#=" 1 ","#%=-&%'(1
2". #%$"/_%. -'(%#'"=-1'"-. &12%#'".7 % " O%98'2"
W8%##": A..% 2-#%-(1 &1.(#"G"7 '1 %'("'(17 8&"
9#"'2% 2-<-=8$2"2%7 B8% %#" " 2% 2%(%#&-'"# 1.
2-#%-(1. % 2%G%#%. 21. A.("21.: X#"("G"@.%7
.1>#%(8217 2% 8& ,#1>$%&" .1>#% =1&1 9"#"'(-# "
=1'G-GK'=-" %'(#% 8'-2"2%. ,1$D(-=". .1>%#"'".: I
.%98'21 =1&%/" " .8#9-# 2%,1-. 2% [ge\ % '01
.8>.(-(8- 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2% =1%V-.(K'=-"7 &".
"9#%9"@$5% 8&" '1G" 2-&%'.01: hJ7 "..-&7 8& 2-#%-(1
-'(%#'"=-1'"$ 2% =1%V-.(K'=-" ,#%1=8,"21 =1& ".
#%9#". 2% '01 -'(%#G%'/017 2% 9"#"'(-" 2" -'(%9#-2"2%
(%##-(1#-"$ % 2% -'2%,%'2K'=-" ,1$D(-=" 21. A.("21.: A
5J ("&>?& 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2% =11,%#"/017
B8% .% <8'2" '1 ,#-'=D,-1 2% B8% 1. A.("21. (K&
-'(%#%..%. =1&8'. %7 ,1# -..17 2%.%`"& 8'-# %.<1#/1.
,"#" #%"$-^J@$1.: M"-. #%=%'(%&%'(%7 " ,"#(-# 21. "'1.
[gfZ % [ggZ7 =1& 1 9#"'2% 2%.%'G1$G-&%'(1 21.
2-#%-(1. 58&"'1. 8'-G%#."-. % 2" ,#1(%/01 "1 &%-1
"&>-%'(%7 ,12%&1. <"$"# ("&>?& %& 8&" (#-,"#@
(-/017 =1& 1 .8#9-&%'(1 21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2%
.1$-2"#-%2"2%: F -2%-" 2% .1$-2"#-%2"2% '1 2-#%-(1
-'(%#'"=-1'"$ %&%#9% " ,"#(-# 21 -'.("'(% %& B8% .%
<1#&" " '1/01 2" 2-G-.01 21. ]'8. %& (1#'1 2"
,#1(%/01 2"B8-$1 B8% ? =1&8&7 =1&1 1 &%-1
"&>-%'(%: A'(017 %..% ? 1 <%']&%'1 2" ,#1$-<%#"/01
21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$: U 1 ","#%=-&%'(1 2% 8&"
,$8#"$-2"2% 2% .8>.-.(%&". `8#D2-=1.7 ,1# %V%&,$17 1
.8>.-.(%&" "&>-%'("$7 1 =1&%#=-"$7 1 2% 2-#%-(1.
58&"'1.7 1 #%$"(-G1 +. "#&". '8=$%"#%.7 (121. =1&
$H9-=". ,#H,#-". % =1& ,#-'=D,-1. %.,%=D<-=1.: F
,#1$-<%#"/017 '1 %'("'(17 -&,_% " .%98-'(% B8%.(01E
=1&1 " =1'G-GK'=-" 2% .8>.-.(%&". (01 2-<%#%'(%.
(1#'"@.% ,1..DG%$7 `J B8% %$%. .8#9-#"& 2" (#"'.<1#@
&"/01 21 .-.(%&" -'(%#'"=-1'"$7 2% =1'(#"2-/_%.7 2%
#%-G-'2-="/_%. 2-.(-'(". B8% 1. A.("21. =",("&
21&%.(-="&%'(% % =1& 1 <$1#%.=-&%'(1 2% 8&" .1=-%@
2"2% -'(%#'"=-1'"$i F =1'.%B8K'=-" .01 #%9#". '01
'%=%.."#-"&%'(% =1&,"(DG%-. % =1-'=-2%'(%. %'(#% .-:
=1'(#1G?#.-".7 B8% 9"'5"& ,#19#%..-G" 2%'.-2"2%:
Q191 ",H. " !#-&%-#" W8%##" M8'2-"$7 <1-
=#-"2" " N1#(% !%#&"'%'(% 2% L8.(-/" T'(%#'"=-1'"$
*N!LT6 %7 2%,1-. 2" O%98'2"7 <1- -'.(-(8D2" " N1#(%
T'(%#'"=-1'"$ 2% L8.(-/" *NTL67 B8% (%& " &%.&"
%.(#8(8#" % 1 &%.&1 %.("(8(1 2" N!LT: F NTL ?7 ,1#("'(17
8&" =1#(% 2% ="#J(%# 8'-G%#."$7 2% =1&,%(K'=-" "
#%.,%-(1 2% B8%.(_%. #%$"(-G". " G-1$"/_%. 2% (#"("21.7
=1.(8&%. % ,#-'=D,-1. 9%#"-. 2% 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$7
(%'21 =1&,%(K'=-" "&,$" % 9%#"$:
!"#"$%$"&%'(% + NTL7 =1&%/"#"& " .8#9-#7
'" .%98'2" &%("2% 21 .?=8$1 bb7 %7 '1("2"&%'(%7 "
,"#(-# 21. "'1. [ggZ7 2-G%#.". 18(#". -'.(a'=-". 2%
.1$8/01 2% =1'(#1G?#.-".: F$98&". 2%$". .01 =1#(%.j
18(#". '01 (K& %..% ="#J(%#j 8&". .01 8'-G%#."-.7
%'B8"'(1 18(#".7 #%9-1'"-.j "$98&". .01 %.,%=D<-=".
,"#" 2%(%#&-'"2". &"(?#-".: hJ ("&>?& "B8%$".
B8% .01 &"-. -'.(-(8=-1'"$-^"2".j 18(#".7 &%'1.: P&"
,#1G" 21 B8% %.(18 2-^%'21 ? B8% 1 X#->8'"$ !%'"$
T'(%#'"=-1'"$ *X!T6 ? ("&>?& 8&" =1#(% 8'-G%#."$7
%&>1#" .8" =1&,%(K'=-" %.(%`" #%.(#-(" "1
`8$9"&%'(1 21. =#-&%. B8% &"-. G-1$"& 1. G"$1#%.
8'-G%#."-.: I X#->8'"$ T'(%#'"=-1'"$ 2% 4-#%-(1 21
M"#7 ,1# .8" G%^7 G-." " #%.1$G%# ". ,%'2K'=-".
#%$"(-G". + ",$-="/01 2" N1'G%'/01 .1>#% 4-#%-(1 21
M"#: ;%..% >1`17 .8#9-8 ("&>?& 1 O-.(%&" 2%
O1$8/01 2% N1'(#1G?#.-". 2" I#9"'-^"/01 M8'2-"$
21 N1&?#=-1 *IMN67 =8`1 8& 21. (#"/1. 2-<%#%'=-"@
21#%. %& #%$"/01 "1 WFXX *'" .-9$" %& -'9$K.7
=%(%"#1 6>"%%-%(! ,( ?#"'@@) #($ ?"#$%6 <1-
`8.("&%'(% 1 #%<1#/1 21. &%-1. 2% .1$8/01 2% =1'(#1@
G?#.-".7 ,1# &%-1 2" =#-"/01 2% 8& H#901 2%
",%$"/01 =1& <8'/01 `8#-.2-=-1'"$ % =1&,1.(1 ,1#
.%(% &%&>#1.: hJ '" IMN7 ,1#("'(17 28". -'.(a'=-".
% 8&" &"-1# `8#-.2-=-1'"$-^"/01 21 .-.(%&" 2%
.1$8/01 2% =1'(#1G?#.-".: 4%G%&1. '1("#7 '1 %'("'(17
B8% %.." &"-1# `8#-.2-=-1'"$-^"/01 '01 .-9'-<-=18 "
2-&-'8-/01 21 =1&,1'%'(% 2-,$1&J(-=1:
h18G% ("&>?& 1 ","#%=-&%'(1 2% GJ#-".
<1#&". 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#.-". '1 ,$"'1
#%9-1'"$: A& &"(?#-" 2% 4-#%-(1. h8&"'1.7 "-'2" '"
2?="2" 2% [gdZ7 <1- %.(">%$%=-2" " N1#(% T'(%#"&%#-@
="'" 2% 4-#%-(1. h8&"'1.7 B8% .% %.,%$518 '" N1#(%
A8#1,%-" 2% 4-#%-(1. h8&"'1.7 =#-"2" '" 2?="2" 2%
[g\Z7 + .1&>#" 21. 51##1#%. 2" O%98'2" W8%##"
M8'2-"$: F N1#(% T'(%#"&%#-="'" 2% 4-#%-(1.
h8&"'1. `8$9" ". G-1$"/_%. 2" N1'G%'/01 F&%#-@
="'" 2% 4-#%-(1. h8&"'1.7 1 !"=(1 2% O"' L1.? 2"
N1.(" 3-=": hJ7 ("&>?&7 '1 a&>-(1 21 MA3NIOPQ7
8& .-.(%&" 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#.-".7 B8% <1-
-'-=-"$&%'(% 2%$-'%"21 ,%$1 X#"("21 2% F..8'/01 %
,%$1 !#1(1=1$1 2% I8#1 !#%(1 % 2%,1-. #%G-("$-^"21
,%$1 !#1(1=1$1 2% I$-G1.: A..% .-.(%&" G-91#" ,"#"
08
!"#$%&'$"( J+, '-"'"0+, 0+ KLMNO!PQR #+-D/R 3S
#-%C$,9+ 0" #-+$?$89+ 0" 5$'$,#%&0<&6$"=
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S AV-.(%: I !#1(1=1$1
2% I$-G1. %.(">%$%=% B8% B8"'21 ". ,"#(%.
%.=1$5%& 8&" G-" ,"#" " .1$8/01 2% =1'(#1G?#@
.-".7 %$". '01 ,12%& >8.="# 18(#": F=1'(%=%
B8% %.." #%9#"7 ",%."# 2% %.("# ,#%G-.(" %&
(#"("217 (%& ,18=" %<-=J=-" 21 ,1'(1 2% G-.("
-'(%#'"=-1'"$7 ,1#B8% 1. &%&>#1. 21 MA3NI@
OPQ .01 ("&>?& &%&>#1. 2" IMN7 % ".
G-1$"/_%. +. #%9#". 21 MA3NIOPQ ,12%&7
("&>?&7 =1'<-98#"# G-1$"/_%. "1. (#"("21. 2"
IMN: F$?& 2-..17 5J 8&" #%9#" 2" IMN7
.%98'21 " B8"$ B8"$B8%# G-1$"/01 2% 8& "=1#21
2%.." 1#9"'-^"/01 ,12% .%# .8>&%(-21 + ",#%@
=-"/01 21 .%8 .-.(%&" 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#@
.-".: F =1'.%B8K'=-" ? " .%98-'(%E .% 21-.
,"D.%. S % -..1 `J "=1'(%=%8 =1& k#".-$ % F#9%'@
(-'" S ,#1("91'-^"& 8&" 2-.,8(" '1 a&>-(1 21
MA3NIOPQ7 1 ,%#2%21# ,12% $%G"# 1 &%.&1
=".1 + IMN: F ,#%(%'.01 2" ,"#(% ,%#2%21#"
,".."#J " .%# <8'2"2" %& 8& "=1#21 2" IMN7
% '01 &"-. %& 8& "=1#21 21 MA3NIOPQ: I
#%.8$("21 ? B8% " 2%=-.01 21 .-.(%&" 2% .1$8/01
2% =1'(#1G?#.-". 2" IMN ,12%#J =1$-2-# =1& "
2%=-.01 21 MA3NIOPQ: A7 '%..% =".17 =1&1 1
,#-&%-#1 ? &"-. ,#%.(-9-"21 % 91^" 2% &"-1#
,"#(-=-,"/017 =1& &"-. 2% [\Z A.("21.@
&%&>#1. % (%##-(H#-1. "28"'%-#1.7 %$% (%'2% "
,#%G"$%=%# .1>#% 1 .%98'21: X#"("@.% 2% 8&
,#1>$%&" ,"#" " -'(%9#-2"2% % ,"#" " 8'-2"2%
21 .-.(%&" -'(%#'"=-1'"$:
!"#$%&'$"( O !TU 0%5$?%-+2R %/ "?-$5 0% VWXVR #+-
/%$+ 0% L/%&0" M%E$/%&'"5R " #5%&" #"-'$6$#"89+
0+ Y-",$5 &+ ,$,'%/" 0% ,+5289+ 0% 6+&'-+CD-,$",
0+ KLMNO!PQR "+ -%E25"/%&'"- ,%2 #-+6%0$B
/%&'+ &9+ 6+&'%&6$+,+= O, #-+6%0$/%&'+, 6+&,25B
'$C+, 0", 6+-'%, $&'%-&"6$+&"$, '</ "012$-$0+
E-"&0% -%5%CH&6$" &+, A5'$/+, '%/#+,= Z2"5 D "
$/#+-'H&6$" 0%,,% '$#+ 0% 6+/#%'<&6$"R &+ 12%
'"&E% [ #+,,$?$5$0"0% 0% 6+E<&6$"R 0% 7+-/"89+ 0%
\2-$,#-20<&6$" +2 &" 7+-/"89+ 0% 6+,'2/%,I
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S U -&,1#("'(% 2-.(-'98-# "
=1&,%(K'=-" =1'.8$(-G" 2" =1&,%(K'=-" =1'(%'@
=-1.": P&" 2-.,8(" -'(%#'"=-1'"$ ? .%&,#% 8&"
2-G%#9K'=-" %& (1#'1 2" B8"$-<-="/01 `8#D2-=" 21.
&%.&1. <"(1.: T..1 1#-9-'" " =1&,%(K'=-" =1'(%'@
=-1."7 B8% ? B8"'21 8&" -'.(a'=-" `8#-.2-=-1'"$
2%=-2% 8&" =1'(#1G?#.-"7 ,1# &%-1 2" ",$-="/01 21
2-#%-(1: A.." =1'(#1G?#.-" ,12% 1=1##%# B8"'21 21-.
A.("21. 2-G-#`"& " #%.,%-(1 21 .-9'-<-="21 2% 8&"
'1#&" % ,#1=8#%& B8"$-<-="# `8#-2-="&%'(% 1.
&%.&1. <"(1. 2% 8&" &"'%-#" 2-G%#.": F =1&,%(K'@
=-" =1'.8$(-G" ? "B8%$" %& B8% 8& A.("21 18 8&"
1#9"'-^"/01 -'(%#'"=-1'"$7 ,1# %V%&,$17 " F..%&@
>$%-" W%#"$7 ,12% <1#&8$"# 8&" =1'.8$(" ,"#" " NTL7
=1& 1 1>`%(-G1 2% B8% %.." =1#(% %.=$"#%/" "$98&
,1'(1 28G-21.1 .1>#% 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ G-9%'(%:
I B8% .8=%2%8 %& #%$"/01 "1 OXR ? B8%7 '1
k#".-$7 <1- #%=1'5%=-2" " =1&,%(K'=-" =1'.8$(-G" 21
X#->8'"$ !%#&"'%'(% 2% 3%G-.017 -'.(-(8D21 ,%$1
!#1(1=1$1 2% I$-G1.: I X!3 ? 8& (#->8'"$ '1G17 B8%
#%.1$G%# ". =1'(#1G?#.-". 21 MA3NIOPQ: I ;FRXF
*A,"!B 6-%"'/# C"%% ?"#$% 6>"%%-%(!7 '" .-9$" %&
-'9$K.6 ("&>?& (%& 8& .-.(%&" 2% .1$8/01 2%
=1'(#1G?#.-". ,#H,#-1:
P& 9#"'2% ,#1>$%&" %& #%$"/01 +
,#1$-<%#"/01 21. &%-1. 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#.-". %
+ <#"9&%'("/01 21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ ? `8.("&%'(%
" ,1..->-$-2"2% 2% B8% 2%=-._%. =1'(#"2-(H#-".
G%'5"& " .%# (1&"2". ,%$1. (#->8'"-. 18 ,1# GJ#-".
-'.(a'=-". 2% .1$8/01 2% 2-.,8(".: I MA3NIOPQ7
,1# %V%&,$17 ,12% (1&"# 8&" 2%=-.01 %& &"(?#-"
=1&%#=-"$ B8% '01 .%`" -98"$ +B8%$" B8% ". ,"#(%.
,1.."& G-# " 1>(%# '" IMN: I &%.&1 ,12% 1=1##%#
%& #%$"/01 "1 ;FRXF % + IMN: I %'(%'2-&%'(1 2%
B8%.(_%. 2% 2-#%-(1. 58&"'1. ,12% G"#-"# %'(#% 1 X!T
% " NTL7 18 %'(#% 1 X!T % 1 X#->8'"$ !%'"$ ,"#" "
AV@T891.$JG-": A'(017 'H. ,12%&1. (%# 2%=-._%. B8%
,12%& .%# =1'(#"2-(H#-".7 1 B8% $%G" " 8& #-.=1 2%
&"-1# <#"9&%'("/01 21 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ % 2%
,%#2" 2" .8" 8'-2"2% .-.(K&-=":

!"#"$ &'()*+,-."
09
!"#$%&'$"( F+- 12% " N+-'% ;&'%-&"6$+&"5 0% @2,'$8"
&9+ "#5$6" + #-$&6.#$+ 0" !"#$% '%()!)!I ;,,+ &9+
6+&'-$?2$-$" #"-" E"-"&'$- /"$+- #-%C$,$?$5$0"0% "+
,$,'%/"I
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S !12%#-" =1'(#->8-#: I
)!#"% $%/')') >".%-"@.% '" -2%-" 2% B8% 8& (#->8'"$
.% %'=1'(#" G-'=8$"21 +. 2%=-._%. (1&"2". "'(%#-@
1#&%'(%: X#"("@.% 2% 8& =1'=%-(1 21 2-#%-(1
"'9$1@."V]'-=1: P&" 2". -2%-". <8'2"&%'("-.
2%..% 2-#%-(17 ,#-'=-,"$&%'(% '1. APF7 ? " '1/01
2% B8%7 B8"'21 8& (#->8'"$ `8$9" 8&" 2%(%#&-@
'"2" B8%.(017 %$% %.(">%$%=% 8& ,#%=%2%'(%7 B8%
2%G% .%# " >".% ,"#" " -'(%#,#%("/01 2% =".1.
<8(8#1.: l8"'21 .8#9-# 8&" .-(8"/01 B8% 98"#2%
"$98&" .%&%$5"'/" =1& 8& =".1 "'(%#-1#&%'(%
`8$9"217 1 (#->8'"$ 2%G% ",$-="# 1 ,#%=%2%'(%: A.."
? " -2%-" 21 )!#"% $%/')')7 B8% <1- &8-(1 -&,1#("'(%
,"#" =#-"# `8#-.,#82K'=-" '1. APF: !1#?&7 %$" '01
? 8&" -2%-" 21 1#2%'"&%'(1 21 .-.(%&" `8#D2-=1
#1&"'1@9%#&a'-=17 ,%#(%'=%'(% + (#"2-/01 2"
A8#1," =1'(-'%'("$: F N!LT % " .8" .8=%..1#"7 "
NTL7 '01 1 "21("#"&:: U =$"#1 B8% " `8#-.,#82K'=-"
2" N1#(% ? .%&,#% 8&" 1#-%'("/01 ,"#" " "'J$-.%
% ,"#" " 2%=-.01 2% =".1. <8(8#1.: M".7 5J 8&"
2-<%#%'/" %'(#% " N1#(% 1$5"# ,"#" .8" `8#-.,#82K'@
=-" ,#%9#%.." =1&1 8& 98-" B8% ,12% <"G1#%=%# "
#%.1$8/01 2% '1G". =1'(#1G?#.-". % " N1#(% 8(-$-^"#
8& &%.&1 ,#-'=D,-1 B8% 1#-%'(18 " #%.1$8/01 2%
8& $-(D9-1 ,#?G-1 ,"#" #%.1$G%# 8&" ,%'2K'=-"
.8=%..-G": A'(017 %8 B8%#1 =1& -..1 .8>$-'5"# B8%
" NTL '01 "21(18 1 )!#"% $%/')') % B8% '01 5J
,%#.,%=(-G" 2% B8% G%'5" " "21(J@$1 %& 8& <8(8#1
-&%2-"(1: U &8-(1 ,#1GJG%$ B8% 518G%..% &"-1#
51&19%'%-2"2% %& .8". 2%=-._%. =".1 <1..%
"=%-(1: I <"(1 2% -..1 '01 (%# 1=1##-217 '1 %'("'(17
'01 '1. -&,%2% 2% ,%#=%>%# B8% " NTL (%& .-21
>".("'(% =1%#%'(% %& .8". 2%=-._%.: A G"$%
$%&>#"# ("&>?& B8% 1 ,#H,#-1 ,#-'=D,-1 21 )!#"%
$%/')') '01 <1- "21("21 '" IMN % B8%7 &8-(".
!"#$%&'$"( O Y-",$5R 62\" 63"&6%5"-$" %&7"'$]"
C%%/%&'%/%&'% + 0$,62-,+ 0" ,+5289+ #"6.7$6"
0% 6+&'-+CD-,$",R &9+ "0%-$2 [ N5S2,25" U"625'"B
'$C" 0% @2-$,0$89+ O?-$E"'^-$" _ " `N5S2,25" M"25
U%-&"&0%,a _ 0" N;@R 63%E"&0+ /%,/+ " +#+-
-%,%-C" "+ "-'$E+ bb 0" N+&C%&89+ 0% c$%&"
,+?-% :$-%$'+ 0+, T-"'"0+,= L/ ,2" +#$&$9+R
12"$, ,9+ ", -"]G%, 12% 5%C"/ + Y-",$5 " "E$-
0%,," 7+-/"R &%,,% '%/" %,#%6.7$6+I
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S F .1$8/01 ,"=D<-=" 2%
=1'(#1G?#.-". ,%#(%'=% + (#"2-/01 2-,$1&J(-="
>#".-$%-#": A.(% ? 8& -&,1#("'(% $%9"21 21 k"#01 21
3-1 k#"'=1: F. '1..". B8%.(_%. 2% <#1'(%-#". <1#"&
2%<-'-2". ,1# &%-1 2" "#>-(#"9%& % 2" '%91=-"/017
G"$%'21@.% 21 %'(%'2-&%'(1 =1& '1..1. G-^-'51. %&
1>%2-K'=-" "1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$: I k#".-$ (%&7
,1#("'(17 8&" =#%2%'=-"$ -&,1#("'(% B8"'21 .% <"$" 2%
,"^: F$?& 2% '01 (%# =1'<$-(1 (%##-(1#-"$ <#1'(%-#-/1 =1&
'%'58& ,"D.7 1 k#".-$ &"'(?& 8&" ,1.-/01 -&,1#("'(%
2% 2%<%'2%# ". .1$8/_%. ,"=D<-=". 2% =1'(#1G?#.-". '1
=%'J#-1 -'(%#'"=-1'"$: A.." 2%<%." ? 8& 21. ,#-'=D,-1.
=1'.("'(%. 21 "#(-91 em 2" N1'.(-(8-/01 R%2%#"$:
I 9#"'2% <1#&8$"21# 2" =$J8.8$" <"=8$("(-G"
2% `8#-.2-/01 1>#-9"(H#-" <1- 8& 2-,$1&"(" >#".-$%-#17
3"8$ R%#'"'2%.7 B8% " -2%"$-^18 =1& 1 ,#1,H.-(1 2%
"&,$-"# " "2%.01 21. A.("21. + "..8'/01 21. $-(D9-1.
B8% G-%..%& " ,#1("91'-^"#7 2% &121 ,"=D<-=17
"=%-("'21 " `8#-.2-/01 =1&,8$.H#-" 2" N!LT: F=1'@
(%=% B8% " =$J8.8$" <"=8$("(-G" 2% `8#-.2-/01 1>#-9"(H#-"
(%G%7 -'-=-"$&%'(%7 8&" >1" "=1$5-2"7 .%'21 8&
%V,%2-%'(% 2-,$1&J(-=1 C(-$7 '" &%2-2" %& B8%
&8-(1. ,"D.%. '01 B8%#-"& B8% " N!LT <1..% 8&"
-'.(-(8-/01 =1& =1&,%(K'=-" 1>#-9"(H#-"7 =","^ 2%
#%.1$G%# B8"-.B8%# $-(D9-1. B8% %$%. G-%..%& " (%# =1&
18(#". '"/_%.: N1& " "21/01 2" =$J8.8$" 3"8$
R%#'"'2%.7 " N1#(% ,%#&-(-" B8% 1. A.("21. <-^%..%&
#%.%#G". B8"'21 .% (#"("..% 2% #"^_%. B8% %'G1$G%.@
.%& B8%.(_%. G-("-.7 =1&1 2% .%98#"'/"7 ,12%'21
,%#&"'%=%# <1#" 21 a&>-(1 2" =1&,%(K'=-"
=1&,8$.H#-" 2" =1#(%: 4%,1-. 2" Yn W8%##" M8'2-"$7
518G% 8& ,#19#%..-G1 2%=$D'-1 2%.." =$J8.8$":
M8-(1. ,"D.%. B8% " (-'5"& %V,#%.."&%'(% #%=1'5%@
=-21 ">"'21'"#"&@'"7 =".1 21. APF7 ,1# %V%&,$1:
'01 =1'.("G" '" %.(#8(8#" -'-=-"$ 21 MA3NIOPQ: R1-
=#-"21 ,%$1 !#1(1=1$1 2% I$-G1. =1& 8&" =1&,%(K'@
=-" =1'(%'=-1." 2% #%.1$8/01 2% 2-.,8(". %'(#% 1.
&%&>#1. 21 MA3NIOPQ % =1& 8&" =1&,%(K'=-"
=1'.8$(-G"7 B8% ? " 2% %&-(-# ,"#%=%#%. ,"#" #%.1$G%#
B8%.(_%. 2C>-". .1>#% " -'(%#,#%("/01 21. (#"("21.
&%#=1.8$-'1.: F C$(-&" (%& <8'/01 2% 1#-%'("/01: A$"
",%'". "`82" '1 %.=$"#%=-&%'(1 21 B8% 1 (#->8'"$
%'(%'2% =1&1 .%'21 1 2-#%-(1: N1&1 '01 (%& 8&"
<8'/01 1>#-9"(H#-"7 '01 <1#&" `8#-.,#82K'=-": A$"
",%'". .% =1'.(-(8- %& 8&" -'2-="/01 2% =1&1 1
(#->8'"$ =1'.-2%#" B8% 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2%G% .%#
-'(%#,#%("21:
G%^%.7 1 H#901 2% O1$8/01 2% N1'(#1G?#.-". 2"
IMN #%=1##% " .%8. `8$9"&%'(1. "'(%#-1#%. ,"#"
2%=-2-# =".1. <8(8#1.: F #"^01 2-..1 ? B8% 1.
A.("21. B8% =1&,_%& %..%. H#901. (K&
(#"2-/_%. `8#D2-=". 2-<%#%'(%.: ;1 &1&%'(1 2"
%$">1#"/01 2". #%9#".7 %..% ,#-'=D,-1 '01 <1-
"=1$5-217 1 B8% -&,%2-8 B8% %$% .% (#"'.<1#&"..%
%& 8& ,#-'=D,-1 ="#2%"$ 21. .-.(%&". 2% .1$8/01
2% =1'(#1G?#.-".:
!"#$%&'$"( L/ VWXVR P&$9+ L2-+#%$" % @"#9+ "6$+&B
"-"/ " N3$&" &+ d-E9+ 0% !+5289+ 0% N+&'-+CD-B
,$" 0" OKNR ,2,6$'"&0+ + '%/" 0" ,+?%-"&$"
,+?-% -%62-,+, &"'2-"$, %/ +#+,$89+ "+ 5$C-%B
6+/D-6$+R 6+/+ &+ 6",+ 0+, 5$/$'%, [ %4#+-'"89+
63$&%," 0% '%--", -"-",R '2&E,'<&$+ % +2'-+,
/$&%-"$, %,'-"'DE$6+,= N+/+ 6+&6$5$"- + +?\%'$C+
#-$&6$#"5 0+ >6+-0+ 0% K"--"12%63%R 12% D +
5$C-%B6+/D-6$+R 6+/ ", %46%8G%, #-%C$,'", &%,,%
/%,/+ '-"'"0+I O2R "$&0"R 12"$, ,9+ +, 5$/$'%, 0+
5$C-%B6+/D-6$+ &+ 12% ,% -%7%-% [ %4#+-'"89+ %
$/#+-'"89+ 0% /"'D-$", #-$/",I
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S A..% ? 8& $-&-(% (K'8%7
%.(">%$%=-21 %& ="2" =".1 =1'=#%(1: 3%9#" 9%#"$7
1. "=1#21. 2" IMN $%G"#"& " 8&" 9#"'2% $->%#"$-@
^"/01 21 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 ,1# &%-1 2"
#%28/01 2% ("#-<".: F ("#-<" %#" 8& -'.(#8&%'(1
-&,%2-(-G1 21 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 % 8&" 2".
<1#&". 2% "8&%'("# 1 <$8V1 2% =1&?#=-1 %'(#% 1.
,"D.%. %#" ,1# -'(%#&?2-1 2% .8" #%28/01: I
WFXX7 %& #12"2". =1&%#=-"-.7 ,#1,1#=-1'18 8&"
2-&-'8-/01 .%'.DG%$ 2". ("#-<".: !"#" .% (%# 8&"
-2%-"7 " ("#-<" &?2-" ",$-="2"7 '1. "'1. 2% [geZ7 %#"
2" 1#2%& 2% eZo: A& [gge7 B8"'21 " IMN <1-
10
A.(" ("$G%^ (%'5" .-21 8&" 2". #"^_%. ,%$". B8"-. 1
91G%#'1 >#".-$%-#1 .% &1.(#18 #%$8("'(% " .8>.=#%G%#
%.." =$J8.8$"7 B8% '01 ? 8& 2-.,1.-(-G1 "21("21
,%$" &"-1#-" 21. A.("21. '1. 2-". "(8"-.: N1'(8217 1
<"(1 2% '01 "2%#-# + =$J8.8$" <"=8$("(-G" 2% `8#-.2-/01
1>#-9"(H#-" '01 2%.B8"$-<-=" 1 k#".-$ =1&1 8& ,"D.
,"=D<-=17 B8% >8.=" " .1$8/01 2". =1'(#1G?#.-". .%&
1 #%=8#.1 "1 8.1 2" <1#/"7 % =1&1 8& ,"D. =1&,#1@
&%(-21 =1& " ,"^: hJ 8&" .?#-% 2% -&,1#("'(%.
-'-=-"(-G". >#".-$%-#". B8% 2%&1'.(#"& =$"#"&%'(%
%..% <"(1: F. &%2-"/_%. 2% B8% 1 k#".-$ ,"#(-=-,18
'" F&?#-=" 21 O8$7 ,1# %V%&,$17 '1 =1'<$-(1 %'(#% 1
!%#8 % 1 AB8"21#7 8& =".1 %V%&,$"# %& B8% 1 ,"D.
"(818 `8'(1 =1& 18(#1. A.("21.7 " <-& 2% =1'=#%(-^"#
" ,"^: F (%'("(-G" 21 k#".-$ 2% &%2-"# =1'<$-(1. #%9-1@
'"-. ? 18(#" -'-=-"(-G" -&,1#("'(%7 "..-& =1&1 1
%.<1#/1 2% >8.="#7 '" I;P7 " #%G1$8/01 2" ,#H,#-"
218(#-'" 2" #%.,1'.">-$-2"2% 2% ,#1(%9%#7
#%.%#G"'21 1 8.1 2" <1#/" " =".1. %V(#%&1.: F
,#%1=8,"/01 =1& 1. 2-#%-(1. 58&"'1. 2%G%
",#%.%'("# 8&" 2%G-2" ="8(%$"7 ,1#B8% " #%.,1'."@
>-$-2"2% 2% ,#1(%9%# ,12% 2%&"'2"# 1 8.1 2" <1#/"7
% %.(% (%& %<%-(1. =1$"(%#"-. B8% ,#1G1="&7 &8-(".
G%^%.7 " &1#(% 2% =-G-.7 =#-"'/". % -21.1.: T..1
,%#G%#(%7 '" #%"$-2"2%7 1 <-& 2" ,#H,#-" #%.,1'.">-$-@
2"2% 2% ,#1(%9%#: I k#".-$ (%& 8&" ,#1,1.("
>".("'(% -'(%#%.."'(% '%..% .%'(-217 B8% #%.%#G" 1
8.1 2" <1#/" " 8&" &%2-2" %V(#%&":
=#-"2"7 %$" %.("G" %& \o: N1& " 2-&-'8-/01 2".
("#-<".7 .8#9-8 18(#1 ,#1>$%&"E ". >"##%-#". '01
("#-<J#-".7 1 =5"&"21 '1G1 ,#1(%=-1'-.&17 =1&
#%9#". (?='-=". % ."'-(J#-". " <-& 2% -&,%2-# "
%'(#"2" 2% ,#128(1. -&,1#("21.: !1# -..17 '"
312"2" P#898"- <1#"& '%91=-"21. 21-. "=1#21.E
1. F=1#21. O1>#% k"##%-#". X?='-=". % 1. F=1#21.
2% k"##%-#". O"'-(J#-". % R-(1.."'-(J#-".: F&>1.
%.(">%$%=%& #%9#". ,"#" 2%<-'-# B8"'21 8&"
&%2-2" ? $%9D(-&" % B8"'21 %$" ? ,#1(%=-1'-.("7 '01
$%9D(-&"7 B8% G-." " ."(-.<"^%# .-&,$%.&%'(% 1
-'(%#%..% 2% 2%(%#&-'"21. .%(1#%. 21 ,1'(1 2%
G-.(" 21&?.(-=1: hJ 8& "#(-91 '1 WFXX7 1 "#(-91
bb7 B8% %.(">%$%=% %V=%/_%. "1 $-G#%@=1&?#=-1:
O01 2%^ %V=%/_%. B8% ,%#&-(%& B8% 1 ,"D.7 8'-$"(%#"$@
&%'(%7 (1&% &%2-2". ,"#" #%.(#-'9-# 1 =1&?#=-1
-'(%#'"=-1'"$7 B8"'21 %V-.("& =".1. %& B8% %.(%`"
%& B8%.(01 " &1#"$-2"2% ,C>$-="j " G-2" 18 "
."C2% 58&"'"7 "'-&"$ 18 G%9%("$j " ,#1(%/01 21.
#%=8#.1. '"(8#"-.7 %(=: !#1=8#18@.%7 "..-&7
%.(">%$%=%# 8& %B8-$D>#-1 %'(#% " $->%#"$-^"/01 21
=1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$ % " ,#1(%/01 2" .1>%#"'-"
21&?.(-=": !1#("'(17 1 $-&-(% %'(#% " .1>%#"'-"
-'(%#'" 2% 8& ,"D. % " $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$ ?
(K'8%: P& ,"D. ,12% (1&"# &%2-2". ,"#" "
,#1(%/01 2% -'(%#%..%. %.,%=D<-=1. B8"'21 %..%.
-'(%#%..%. %.(-G%#%& =1'(%&,$"21. '1 "#(-91 bb7
,1# %V%&,$17 18 %'(01 '1 F=1#21 .1>#% k"##%-#".
X?='-=".7 O"'-(J#-". % R-(1.."'-(J#-".: ;1. 2%&"-.
=".1.7 1 ,"D. '01 ,12% "21("# &%2-2".7 ,1#B8%
%$". .01 G-1$"21#". 21. "=1#21. 2" IMN:
!"#"$ &'()*+,-."
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S F IMN %'<#%'(" 8&"
=#-.% 2%.2% 1 (?#&-'1 2" 312"2" P#898"-7 %& [gge:
F 312"2" 415"7 $"'/"2" %& YZZ[7 (%& =1&1
1>`%(-G1 '01 .H $->%#"$-^"# 1 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7
&". G-'=8$J@$1 "1 (%&" 21 2%.%'G1$G-&%'(1: OH B8%
2%.%'(%'2-&%'(1. %'(#% 1. APF % " p'2-"7 .1>#%(821
%& YZZf7 ,"#"$-."#"& " 312"2" ,1# (%&,1 -'2%(%#@
&-'"21: !"#"$%$"&%'(% " %..% <"(17 'H. (%&1.
"..-.(-21 "1 .8#9-&%'(1 2% 8& &%9"##%9-1'"$-.&1:
F=1#21. ,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#=-1 (K&
.-21 =%$%>#"21. %& $"#9" %.="$" 2%.2% " =#-"/01 2"
IMN: I. ,"D.%. 2%.%'G1$G-21.7 ,#-'=-,"$&%'(% 1.
APF7 1 L",01 % " P'-01 A8#1,%-"7 (%'("& 1>(%#
G"'("9%'. B8% (%#-"& &"-. 2-<-=8$2"2%. 2%
=1'.%98-# '1 ,$"'1 &8$(-$"(%#"$7 ,1#B8% B8"'21 .%
'%91=-" >-$"(%#"$&%'(%7 =1& ,18=1. ,"#=%-#1.7 "
-'<$8K'=-" 21 ,12%# 2% "$98'. A.("21. ? &8-(1
&"-1#: hJ7 "..-&7 8&" '%91=-"/01 D,E%":,"'%(!%$7
&8-(1 &"-. B8% 8&" '%91=-"/01 "91%:,"'%(!%$:
I. "=1#21. #%9-1'"-. % >-$"(%#"-.7 B8%
=1'<-98#"#"& 1 #%9-1'"$-.&1 2" 2?="2" 2% [ggZ "(?
1 -'D=-1 2%.(% .?=8$17 =1'(-G%#"& #%9#". .1>#%
"..8'(1. B8% " IMN `J =1'(%&,$"G"7 =1&1
,#1,#-%2"2% -'(%$%=(8"$7 &". -"& &8-(1 "$?& 21
F=1#21 .1>#% N1&?#=-1 % 4-#%-(1. 2% !#1,#-%2"2%
T'(%$%=(8"$ 2" IMN: U 1 =5"&"21 IMN D19): A..%.
"=1#21. "&,$-"G"& " ,#1(%/01 + ,#1,#-%2"2%
-'(%$%=(8"$ 2%.%`"2"7 .1>#%(8217 ,%$1. ,"D.%. 2%.%'@
G1$G-21.: I &%.&1 "=1'(%=%8 %& &"(?#-" 2%
.%#G-/1.7 B8% ("&>?& <1#"& 1>`%(1 2% "=1#21 '"
312"2" P#898"-: I. "=1#21. ,#%<%#%'=-"-. 2%
=1&?#=-17 >-$"(%#"-.7 &%.&1 B8% %'G1$G%..%& 8&
'C&%#1 &"-1# 2% ,"D.%.7 -'=$8D#"& 1 (%&" 21.
.%#G-/1. 2% <1#&" &8-(1 &"-. ">#"'9%'(% 21 B8%
"B8%$% 2%<-'-21 '" IMN: I8(#1. (%&". B8% '01 .01
#%98$"21. '" IMN7 =1&1 =1'=1##K'=-"7 ,".."#"&
" <-98#"# '%..%. "=1#21.: X#"("@.% 2% 8& (%&" 2%
&8-(1 -'(%#%..% ,%$". %&,#%.". (#"'.'"=-1'"-.7
"..-& =1&1 ,#1(%/01 "1 &%-1 "&>-%'(%7 2-#%-(1.
58&"'1.7 -'G%.(-&%'(1.: I ;FRXF7 ,1# %V%&,$17
=1'(%&,$" " B8%.(01 21. -'G%.(-&%'(1.7 21. 2-#%-(1.
(#">"$5-.(".7 %(=:
11
!"#$%&'$"( eS "'2"5/%&'%R 2/ 0%?"'% ,+?-% + -$,6+
0% " OKN 6"$- &" $--%5%CH&6$"R %/ -"]9+ 0"
#-+5$7%-"89+ 0% &%E+6$"8G%, 0% "6+-0+, 0% 5$C-%B
6+/D-6$+R 6+/+ "12%5% %&'-% +, LP> % " P&$9+
L2-+#%$"R #+- %4%/#5+= O, #".,%, %,'9+ 7"]%&0+
%,,% /+C$/%&'+R "#"-%&'%/%&'%R #+-12% " M+0"0"
:+3" &9+ "C"&8"= Z2"$, ,9+ ", #-$&6$#"$, /%0$0",
12% " OKN #+0%-$" '+/"- #"-" &9+ ,% '+-&"-
$--%5%C"&'% % 12"$, ,9+ ", #-$&6$#"$, ,2,6%#'$?$5$B
0"0%, 0+ ^-E9+ 0% ,+5289+ 0% 6+&'-+CD-,$", 0"
O-E"&$]"89+R %/ E%-"5I
N1& 1 ","#%=-&%'(1 21 &%9"##%9-1'"@
$-.&17 'H. '01 <"$"&1. &"-. 2% "=1#21. >-$"(%#"-. 18
,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#=-1 %'(#% 8& 18 &"-. A.("21.7
&". 2% "=1#21. B8% #%C'%& ". &"-1#%. %=1'1&-".
21 &8'21: A.." ? " ,#-&%-#" ="#"=(%#D.(-=" 21 &%9"#@
#%9-1'"$-.&1E " 2-&%'.01 2". %=1'1&-".: F .%98'2"
? 1 G1$8&% 21. '%9H=-1. %'G1$G-21.7 % " (%#=%-#" ? "
.8" #%$"/01 =1& 1 !"#$% '( !#)*7 18 .%`"7 1 =1&?#=-1
2% ("#%<".7 B8% ? 8&" &"#=" 2" ,#128/01 &12%#'"7
2%.(%##-(1#-"$-^"2": !1# %V%&,$17 8&" 9#"'2%
%&,#%." (%& 8'-2"2%. %& GJ#-1. ,"D.%. 21 &8'21 %7
,1# &%-1 2" `8'/01 2% =1&,1'%'(%.7 1>(?& 8&
,#128(1 <-'"$7 ",#1G%-("'21@.% 2". G"'("9%'.
=1&,"#"(-G". 2%=1##%'(%. 2". .8". 8'-2"2%. %&
,"D.%. 2-<%#%'(%.: hJ "B8- 1 .8#9-&%'(1 2% 8&
.-.(%&" B8% .% 1,_% "1 ,#H,#-1 .-.(%&" 2" IMN
,1#B8%7 &8-(". G%^%.7 1 &%9"##%9-1'"$-.&1 >8.="
#%.1$G%# .8". =1'(#1G?#.-". ,1# -'(%#&?2-1 2"
"#>-(#"9%&: F1 =1'(#J#-1 21 &%="'-.&1 2% .1$8/01
2% =1'(#1G?#.-". 2" IMN7 " "#>-(#"9%& ? 2%.=%'(#"$-@
^"2"7 ,1-. .% $-&-(" "1 `8$9"&%'(1 2% 8&" =1'(#1G?#@
.-" %.,%=D<-="7 B8% ? "'"$-."2" % `8$9"2" ,1# %.,%=-"@
$-.(".7 18 .%`"7 ,%..1". B8% =1'5%=%& 1. 2%("$5%.
%=1']&-=1. 2" =1'(#1G?#.-": T..1 <"^ B8% " B8%.(01
"=">% .%'21 2%=-2-2" =1& &8-(1 &"-. #",-2%^:
c%`" B8% 1 &%9"##%9-1'"$-.&1 %.(J 2-#%("@
&%'(% #%$"=-1'"21 "1. 1>`%(-G1. 2". 9#"'2%. %&,#%@
.". (#"'.'"=-1'"-.7 % %$". '01 (K& #%G%$"21 &8-(1
-'(%#%..% '1. "(8"-. (%&". 2" 312"2" 415": A$".
%.(01 ,#%1=8,"2". =1& %..". B8%.(_%. B8% 1 '1G1
#%9-1'"$-.&1 #%98$"E -'G%.(-&%'(1.7 "&,$-"/01 2"
,#1(%/01 + ,#1,#-%2"2% -'(%$%=(8"$7 "&,$-"/01 2"
$->%#"$-^"/01 21 =1&?#=-1 2% .%#G-/1.: ;H. G%&1.
"..-& 8&" ,%#2" 2" =%'(#"$-2"2% 21 .-.(%&" &8$(-$"@
(%#"$ 2" IMN7 8& %.G"^-"&%'(1: A ,"#" B8% %.."
1#9"'-^"/01 #%=8,%#% .8" ,1.-/01 2% 2%.("B8%7 .%#-"
'%=%..J#-1 B8% %$" <1..% =","^ 2% %'=%##"# " 312"2"
415" 2% <1#&" %V-(1.": T..1 &1.(#"#-" B8% " IMN ?
=","^ 2% <-$(#"#7 ="'"$-^"# % %V,#-&-# " G1'("2% 21.
,"D.%. %& 2%.%'G1$G-&%'(1: F$?& 2-..17 ? ,#%=-.1
B8% %$" (%'5" =","=-2"2% 2%7 %& "$98&" &%2-2"7 .%
=1"28'"# =1& "B8-$1 B8% ? #%-G-'2-="21 ,%$1 '1G1
#%9-1'"$-.&1: A..% ? 1 9#"'2% 2%."<-1 B8% .%
",#%.%'(" + 9%.(01 21 >#".-$%-#1 31>%#(1 F^%GK21 % +
,#H,#-" IMN7 ,1#B8%7 =1& 1 =#%.=-&%'(1 21 &%9"#@
#%9-1'"$-.&17 1. A.("21. % ". %&,#%.". ,#1=8#"#01
#%.1$G%# .8". ,%'2K'=-". ,%$" "#>-(#"9%&7 '01
'%=%.."#-"&%'(% $%G"'21 " 2-.,8(" + IMN:
!"#$%&'$"( O, /%6"&$,/+, 0% "'%&2"89+ 0",
0%,$E2"50"0%, %6+&f/$6", 6-$"0+, &+ H/?$'+ 0+
K%-6+,25R 6+/+ + U2&0+ 0% N+&C%-E<&6$" L,'-2B
'2-"5 gU+6%/h % + K%6"&$,/+ 0% >0"#'"89+ N+/B
12
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S A..". &%2-2". 2%
"2",("/01 =1&,%(-(-G" .01 '%=%..J#-".: ;01 ?
,1..DG%$ =1'.(#8-# 8&" -'(%9#"/01 #%9-1'"$ S
,#-'=-,"$&%'(% %& %=1'1&-". (01 "..-&?(#-=".
S .%& 8& &D'-&1 2% .1$-2"#-%2"2%: M".7 1.
#%.8$("21. "(? "91#" 1>(-21. '01 .01 #%$%G"'(%.:
F. (%'2K'=-". "..-&?(#-=". (%'2%& "
,%#&"'%=%#7 &%.&1 ,1#B8% &8-(1. <"(1#%. B8%
9%#"& "..-&%(#-" .01 2% <8'21 21&?.(-=1 %
2%,%'2%& 2% #%<1#&". -'(%#'".: F F#9%'(-'"
,#"(-=" ,#1(%=-1'-.&1 '1 B8% ("'9% " ,#128(1.
>#".-$%-#1.7 1 B8% .% 2%G% + -'?#=-" '" #%"$-@
^"/01 2% #%<1#&". &"-. ,#1<8'2". 2" %=1'1&-"
"#9%'(-'"7 (1#'"'21@" &"-. =1&,%(-(-G": I
MFN7 -.1$"2"&%'(%7 '01 .%#-" =","^ 2% .8,%#"#
-..1: U ,#%=-.1 B8% 1. ,"D.%. &%#=1.8$-'1. .%
=1'.=-%'(-^%& 2% B8% .8" =1&,%(-(-G-2"2%
2%,%'2% 2% 8&" .?#-% 2% &%2-2". 21&?.(-=".7
'01 ",%'". -'(%#'"=-1'"-.:
I MA3NIOPQ G-G% 51`% 8& &1&%'(1
2% ,#1<8'2" -'=%#(%^": F .8.,%'.01 21 !"#"@
98"- <1- 8& #8D21 ,"#" 1 >$1=17 '1 .%'(-21 2%
B8% <%#-8 1 !#1(1=1$1 2% P.58"-"7 "1 '01
#%"$-^"# =1'.8$(". ,#?G-". ,"#" " ",#1G"/01 2"
&%2-2": T..1 9%#" 8&" .-(8"/01 2% -'=%#(%^"7
,1#B8%7 "1 &%.&1 (%&,17 "=%-(18@.% 1 -'9#%..1
2" c%'%^8%$": I 91G%#'1 G%'%^8%$"'1 (%& 8&"
=1'=%,/01 2-<%#%'(% 2% -'(%9#"/017 &"-.
2-#%=-1'"2" ,"#" 1 >$1=1 >1$-G"#-"'17 % "
=1'=%,/01 21 MA3NIOPQ ? &8-(1 &"-. %.(#8@
(8#"2" '" B8%.(01 2" $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$:
T..1 ,12% ",#%.%'("# 8& =1'<$-(1 2% -'(%#%..%.
%'(#% 1. ,"D.%. .1>#% =1&1 " 1#9"'-^"/01 2".
#%$"/_%. '1 -'(%#-1# 21 MA3NIOPQ .% 2%G%
2"#: F1 &%.&1 (%&,17 N5-$%7 N1$]&>-" % !%#8
.01 ,"D.%. B8% '01 2%.%`"& ,#1,#-"&%'(%
-'9#%.."# '1 MA3NIOPQ7 ,1-. (K& %.(#"(?9-".
,#H,#-". 2% -'.%#/01 '1 &8'21 9$1>"$-^"21: I
N5-$% (%& =%$%>#"21 "=1#21. 2% $-G#%@=1&?#=-1
=1& P'-01 A8#1,%-" % APF: F N1$]&>-" `J (%&
8& "=1#21 2% $-G#%@=1&?#=-1 =1& 1. APF7 "$91
B8% G%& "=1'(%=%'21 ("&>?& =1& 1 !%#8 %
=1& GJ#-1. ,"D.%. 2" F&?#-=" N%'(#"$: I AB8"@
21# (%'2% " .% ",#1V-&"# 21 MA3NIOPQ ,1#
8&" B8%.(01 2% "<-'-2"2% -2%1$H9-=":
A& #%.8&17 5J7 51`%7 8& &1&%'(1 2%
9#"'2% -'=%#(%^" .1>#% 1 <8(8#1 21 MA3NI@
OPQ7 2%G-21 "1. <"(1. #%=%'(%.E " .8.,%'.01 21
!"#"98"-7 1 -'9#%..1 2" c%'%^8%$"7 " ,"#"$-.-"
2" $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$7 1 ,#1(%=-1'-.&1
>5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S R%#-8 1 !#1(1=1$1 2%
P.58"-"7 ,1#B8% %..% 21=8&%'(1 ,#%GK %V,#%.@
."&%'(% " '%=%..-2"2% 2% #%"$-^"# =1'.8$(".
"'(%. 2" .8.,%'.01 2% 8& ,"D. ,1# G-1$"/01 2"
1#2%& 2%&1=#J(-=": N1'.8$(". .01 ,#1=%2-&%'@
(1. 2-,$1&J(-=1.7 %& B8% .% G%#-<-=" -' $1=1 "
%V-.(K'=-" 2". =1'2-/_%. B8% "8(1#-^"& "
.8.,%'.01: O%#-" '%=%..J#-1 B8% <1..% %'G-"2"
8&" &-..01 21 MA3NIOPQ " F..8'/017 "'(%.
2% B8"$B8%# &%2-2" .8.,%'.-G" 21 !"#"98"-7
,"#" B8% 518G%..% G%#-<-="/01 2". =1'2-/_%.:
R"$(18 "B8- 8& #%B8-.-(1 2% 1#2%& <1#&"$: c%`"
B8% %..% &%.&1 ,#1=%2-&%'(1 '01 <1- ",$-="21
"1 =".1 G%'%^8%$"'17 '01 .% (#"("G" 2%
.8.,%'2%# " c%'%^8%$"7 &". 2% G%#-<-="# .% %$"
=8&,#-" 1. #%B8-.-(1. 2" =$J8.8$" 2%&1=#J(-="
,"#" -'9#%.."# '1 >$1=1: A.." =$J8.8$" ,#%=1'-^"
B8% (121. 1. &%&>#1. 21 MA3NIOPQ 2%G%&
.%# 2%&1=#"=-".7 % 'H. .">%&1. B8% %V-.(%&7 '"
c%'%^8%$"7 =1'.("'(%. G-1$"/_%. "1 #%9-&%
2%&1=#J(-=1 % + $->%#2"2% 2% %V,#%..01: !"#%=%
B8% 1 &%.&1 ,#1=%2-&%'(1 2%G%#-" .%# ",$-="21
"'(%. 2" "=%-("/01 2" c%'%^8%$" =1&1 8&
&%&>#1 ,$%'1 21 MA3NIOPQ:
!"#$%&'$"( > ,2,#%&,9+ 0+ F"-"E2"$ 7%-$2 +
F-+'+6+5+ 0% P,32"$"I
"#9%'(-'1::: F -'(%9#"/01 ? -&,1#("'(% ,"#" 1
k#".-$7 ,1#?&7 5J7 "-'2"7 &8-(" -'=%#(%^" .1>#%
.%8 <8(8#1 % .1>#% .8" %<%(-G" =1'G%'-K'=-" ,"#"
". #%$"/_%. %=1']&-=". <8(8#". 21 ,"D.:
#%'$'$C" gK>NhR 6+&'-$?2.-"/ #"-" 0$/$&2$-R %7%'$C"B
/%&'%R + &A/%-+ 0% 5$'.E$+, &+, ^-E9+, \2-$,0$6$+&B
"$, 0+ ?5+6+I
!"#"$ &'()*+,-."
13
!"#$%&&#" &(!)%*+)( ,#-%*+(
!"# %&'()*+&,%-. / 01023/ 40
5"6/570 8/!9:#;0 0 ;/2:0<=/:0>
Loutorundo, Mestre e uchurel en Lireito, Lspeciulistu en Murketinq Poltico e Propuqundu Lleitorul e uchu
rel en Cincius Sociuis pelu Universidude de Suo Puulo. L proessor de Lireito lnterno no Curso Supientiu.
!
O ns de setenbro do uno unterior u
eleiuo presidenciul no rusil trudicionulnente
un perodo bustunte eervescente no Conqresso
Nucionul. L nessu ocusiuo que pululun novus
ideius e proetos du tuo uclunudu reornu
polticu, considerudu por nuitos u verdudeiru
punuceiu dos problenus brusileiros: quundo
uprovudu, o pus teru, cono que de nodo
uutonutico, novos polticos, os purtidos pussuruo
por unu uxinu internu e o rusil, inulnente,
volturu uos trilhos do crescinento econnico e
do desenvolvinento sociul.
Lsse enneno ocorre especiicunente
no ns de setenbro do uno que untecede o uno
eleitorul, en virtude do texto do urt. 1G du Consti
tuiuo du lepublicu, que dispe, con reduuo
dudu pelu Lnendu Constitucionul n. 1, de 100c:
'A lei que ulterur o processo eleitorul entruru en
viqor nu dutu de suu publicuuo, nuo se
uplicundo u eleiuo que ocorru ut un uno du
dutu de suu viqnciu'. L oroso recordur que us
eleies brusileirus (nucionul, estuduuis,
distrituis e nunicipuis ) ocorren, conorne
dispositivos constitucionuis, no prineiro
doninqo do ns de outubro do uno eleitorul.
O princpio du unterioridude eleitorul,
portunto, qurunte que leis que ulteren o processo
eleitorul uprovudus u nenos de un uno du
eleiuo nuo tenhun viqnciu nu eleiuo sequinte.
Lsse princpio ten cono obetivo evitur que o
Conqresso Nucionul pronovu ulterues cusus
ticus nus leis do sistenu eleitorulpurtidurio
brusileiro visundo, principulnente, u perpetu
uuo no poder.
Assin, o ns de setenbro de `O1c nuo
oi dierente. Liversus propostus orun unulisu
dus e discutidus nus conisses purlunentures e
nos corredores do Conqresso Nucionul. No incio
du utuul leqisluturu (`O11`O1b), oi escolhido
cono novo relutor dos proetos que visun u
reornu polticu o deputudo ederul Henrique
lontunu (PTlS). O proeto relutudo pelo depu
tudo quucho ut hoe nuo oi votudo. Aln disso,
ups u revoltu populur de unho no rusil, o presi
dente du Cnuru dos Leputudos, Henrique
Lduurdo Alves (PMLlN), decidiu criur un
qrupo de trubulho, con o obetivo de upresentur
unu novu propostu de reornu polticu. Lstu
propostu deveriu ser uprovudu pelo Conqresso e
suncionudu pelu Presidente du lepublicu ut o
incio de outubro do corrente uno, respeitundo
se, consequentenente, o princpio du unteriori
dude eleitorul, puru ter viqnciu nus eleies de
`O11.
O qrupo de trubulho, liderudo pelo depu
tudo Cndido \uccurezzu (PTSP), sequer
consequiu o upoio dos deputudos e lderes petis
tus e, por in, tunbn nuo consequiu cunprir
seus obetivos.
Lecorrido o pruzo previsto no urt. 1G du Constitu
iuo du lepublicu, voltou u puutu do Conqresso
Nucionul un proeto de lei bustunte polnico
!"#$%& ()*+",- ."&/0- 1$2%#+%& 3-* 4%$*
1 `
c 1
1.Art. 11. A eleiuo do Presidente e do \icePresidente du lepublicu reulizurseu, sinultuneunente, no prineiro doninqo de outubro, en prineiro turno, e no
ultino doninqo de outubro, en sequndo turno, se houver, do uno unterior uo do trnino do nunduto presidenciul viqente.
1' A eleiuo do Presidente du lepublicu inporturu u do \icePresidente con ele reqistrudo.
`' Seru considerudo eleito Presidente o cundiduto que, reqistrudo por purtido poltico, obtiver u nuioriu ubsolutu de votos, nuo conputudos os en brunco e
os nulos.
c' Se nenhun cundiduto ulcunur nuioriu ubsolutu nu prineiru votuuo, urseu novu eleiuo en ut vinte dius ups u proclunuuo do resultudo,
concorrendo os dois cundidutos nuis votudos e considerundose eleito uquele que obtiver u nuioriu dos votos vulidos.
`.Art. `o. A eleiuo do Oovernudor e do \iceOovernudor de Lstudo, puru nunduto de quutro unos, reulizurseu no prineiro doninqo de outubro, en prineiro
turno, e no ultino doninqo de outubro, en sequndo turno, se houver, do uno unterior uo do trnino do nunduto de seus untecessores, e u posse ocorreru en
prineiro de uneiro do uno subsequente, observudo, quunto uo nuis, o disposto no urt. 11.
c.Art. c`. O Listrito lederul, vedudu suu divisuo en Municpios, reqer seu por lei orqnicu, votudu en dois turnos con interstcio nnino de dez dius, e
uprovudu por dois teros du Cnuru Leqislutivu, que u pronulquru, utendidos os princpios estubelecidos nestu Constituiuo.
1' Ao Listrito lederul suo utribudus us conpetncius leqislutivus reservudus uos Lstudos e Municpios.
`' A eleiuo do Oovernudor e do \iceOovernudor, observudus us reqrus do urt. 11, e dos Leputudos Listrituis coincidiru con u dos Oovernudores e
Leputudos Lstuduuis, puru nunduto de iquul duruuo.
1.Art. `0. O Municpio reqerseu por lei orqnicu, votudu en dois turnos, con o interstcio nnino de dez dius, e uprovudu por dois teros dos nenbros du
Cnuru Municipul, que u pronulquru, utendidos os princpios estubelecidos nestu Constituiuo, nu Constituiuo do respectivo Lstudo e os sequintes
preceitos:
l eleiuo do Preeito, do \icePreeito e dos \ereudores, puru nunduto de quutro unos, nediunte pleito direto e sinultneo reulizudo en todo o Pus,
ll eleiuo do Preeito e do \icePreeito reulizudu no prineiro doninqo de outubro do uno unterior uo trnino do nunduto dos que devun suceder, uplicudus
us reqrus do urt. 11, no cuso de Municpios con nuis de duzentos nil eleitores.
14
que ulterou o sistenu purtidurio brusileiro. Lsse
proeto oi suncionudo pelu Presidente Lilnu
lousse e se tornou u Lei n. 1`.o1b, de cO de
outubro de `O1c.
Lssu lei ulterou u lei dos purtidos polti
cos (Lei n. 0.O0G/100b) e u lei qerul dus eleies
(Lei n. 0.bO1/1001) e ten o sequinte escopo:
diicultur, nu pruticu, o recente enneno de
criuuo de novus uqreniues polticus.
uulquer ciduduo brusileiro nuis utento
notou que, desde `O11, cinco novos purtidos
orun criudos no rusil, quuis seun: (i) PSL
(Purtido Sociul Lenocrutico), liderudo pelo
expreeito de Suo Puulo Oilberto Kussub, (ii)
PLN (Purtido Lcolqico Nucionul), (iii) PPL
(Purtido Putriu Livre), (iv) Soliduriedude, sob o
conundo do deputudo ederul por Suo Puulo e
sindiculistu Puulo Pereiru du Silvu, nuis conhe
cido cono Puulinho du loru, e, (v) PlOS
(Purtido lepublicuno du Orden Sociul), que
uneulhou cono suu principul vitrine o clu
ceurense Oones.
Nuo se pode incluir nesse culculo u
lede Sustentubilidude, que, sob u direuo du
exsenudoru Murinu Silvu, nuo consequiu
preencher o requisito previsto no urt. 11, inciso l,
quul seu, denonstrur que seu purtido teriu
curuter nucionul por neio de un nunero nnino
de ussinuturus de udesuo previsto nu leqisluuo
ordinuriu. Por consequnciu, o Tribunul Superior
Lleitorul (TSL) neqou o reqistro do estututo du
lede, conorne previsuo do urt. 11, `', du
Constituiuo du lepublicu, condiuo necessuriu
puru poder purticipur du corridu eleitorul.
A prolieruuo de novos purtidos desde
`O11 ten unu cluru explicuuo: en `OO1, o TSL
nudou diunetrulnente seu entendinento
decisuo estu corroborudu pelo Supreno Tribunul
lederul (STl) en reluuo uo tenu du idelidude
purtiduriu.
Assin, por neio de unu neru resoluuo,
o TSL criou us hipteses en que o ordenunento
urdico brusileiro pernitiriu u un detentor de
nunduto nudur de purtido sen perder o curqo
eletivo. A decisuo do TSL estubeleceu, indubitu
velnente, unu orte burreiru uo trocutrocu
purtidurio. No entunto, u prpriu lesoluuo prev
o untdoto: o detentor de nunduto que purticipu
du criuuo de un novo purtido (urt. 1', 1', inciso
ll, du reeridu lesoluuo) estu lequlnente uutori
zudo u suir de seu purtido oriqinul sen perder
seu nunduto.
Lssu novu prolieruuo de purtidos
ucilnente veriicuvel. Cono u uirnudo unterior
nente, desde `O11 o TSL reqistrou o estututo de
cinco novos purtidos. Nu prineiru dcudu do
sculo XXl, sonente dois purtidos orun criudos
e consequirun preencher todos os requisitos
constitucionuis e lequis puru purticipur de
eleies: o PSOL (Purtido Sociulisno e Liber
dude) e o Pl (Purtido lepublicuno rusileiro).
Alius, no perodo, ulquns purtidos orun extintos,
cono o PAN (Purtido dos Aposentudos du
Nuuo), incorporudo pelo PT (Purtido Trubu
lhistu rusileiro) e o PlONA (Purtido de leedii
cuuo du Orden Nucionul), cuu usuo con o PL
(Purtido Liberul) resultou nu criuuo, en `OOG, do
Pl (Purtido du lepublicu).
A prolieruuo de novos purtidos ten
unu qruve consequnciu u nuioriu dos purtidos
u estubelecidos: u perdu de quudros e, en espe
ciul, de purlunentures. Alqunus uqreniues,
en especiul us de oposiuo uo qoverno ederul,
orun desidrutudus nos ultinos unos, con u
perdu de un nunero siqniicutivo de deputudos
ederuis e senudores.
!"#$# &'( )"*( !'&+"+(, +- ."#(/01# 2 345 6 7(898:# "+;"+(+<8# #
=:(81$#> #' ?:<&', ' @'<A"+((' B#C1'<#05
4'8'D 7&('< E#<8'(F @G-#"# &'( 3+;:8#&'(
b.As hipteses, previstus no urt. 1', 1', du lesoluuo TSL n. ``.G1O/`OO1, suo: (i) incorporuuo ou usuo do purtido, (ii) criuuo de novo purtido, (iii) nudunu
substunciul ou desvio reiterudo do proqrunu purtidurio, (iv) qruve discrininuuo pessoul.
b
15
7&1?/C1' &' @'<A"+((' B#C1'<#05
4'8'DH'&'0?' E8:CI+"8F @G-#"# &'( 3+;:8#&'(5
Assin, puru tentur evitur que outros
purtidos surun e, por consequinte, utruiun uindu
nuis purlunentures, oi uprovudo o proeto que
se tornou u reeridu Lei n. 1`.o1b/`O1c. Lstu
nornu ulteru, conorne u uirnudo, pequenos
trechos du Lei dos Purtidos Polticos e du Lei
Oerul dus Lleies no sequinte sentido: criudo o
novo purtido, ele teru diicultudo o ucesso u recur
sos do undo purtidurio e uo horurio eleitorul e
purtidurio qrutuito, unbos quruntidos no urt. 11,
c', du Constituiuo du lepublicu.
Lssu lei u reuuo do Conqresso u unu
decisuo proeridu pelo TSL no incio de `O1`, sob
u relutoriu du Ministru Nunc, Andriqhi. A
decisuo, provocudu pelo PSL de Oilberto
Kussub, deterninuvu que o culculo puru u divisuo
do undo purtidurio, ben cono puru u divisuo do
horurio purtidurio e eleitorul qrutuito, deveriu
levur en consideruuo os deputudos ederuis
iliudos uos purtidos novos. Lxplico, con un
exenplo hipottico: se o PSL, cuo reqistro o TSL
deeriu en setenbro de `O11, urreqinentou
iliudos que sonun 1O nilhes de votos no
cnputo qerul du votuuo puru deputudo ederul
en `O1O, este seru o nunero de votos u ser
conputudo no nonento du divisuo do dinheiro
do undo purtidurio e do tenpo no horurio eleito
rul qrutuito que o purtido de Kussub teriu direito
nu eleiuo de outubro de `O1`. Lenbrundo: esses
votos orun uneulhudos por polticos que
estuvun iliudos u outros purtidos en `O1O, unu
vez que o PSL sequer existiu. Por consequnciu,
os purtidos que perderun iliudos puru us novus
uqreniues tunbn perderun tenpo de T\ e
recursos do undo purtidurio.
A decisuo do TSL cuusou tunulto no
Conqresso Nucionul. Os purtidos de oposiuo
nuo s perdiun purlunentures con u criuuo de
purtidos, nus tunbn dinheiro e tenpo de T\. A
reuuo oi o proeto de lei que nuduvu u reqru de
divisuo puru os purtidos recncriudos. Lurunte
u trunituuo do proeto no Senudo, o senudor
lodriqo lollenberq (PSLl) inpetrou un
nundudo de sequrunu no STl visundo u puru
lisuuo du propostu, ulequndo que o proeto
violuvu o plurulisno poltico previsto no urt. 1',
inciso \, du Constituiuo. O STl decidiu, por
nuioriu, nequr u sequrunu requeridu pelo senu
dor brusiliense, uo entender que u unulise du
constitucionulidude do proeto en questuo pode
riu ocorrer sonente depois de suu eventuul truns
ornuuo en lei.
Liunte du polnicu, bustunte provuvel
que u Lei 1`.o1b/`O1c seu obeto de controle de
constitucionulidude no STl, conorne previsto no
urt. 1O`, l, 'u'. Mesno ussin, devese notur que,
nuis unu vez, o Conqresso Nucionul denonstru
seu desinteresse en pronover unu uutnticu
reornu polticu. Sob o verniz de se uutointitulur u
'Cusu ressonunte du sociedude brusileiru', o
Purlunento linituse u uzer nudunus cususti
cus, por vezes ut cosnticus, no intuito de,
verdudeirunente, diicultur o surqinento de
novus liderunus, de novus vozes polticus.
G.MS c`.Occ, lel. Min. Oilnur Mendes, lel. p/ ucrduo Min. Teori Zuvuscki, . `O.OG.`O1c.
G
!"#$#%! '(#)#'% *+ '!$,#*%*!
16
!
A nuior inteqruuo du polticu externu con
us denuis polticus publicus desdobrunento do
prprio processo de qlobulizuuo, conpreendidu
cono unu nuior uniuo entre us econonius nucio
nuis. Houve, nesse contexto, unu percepuo cluru
por purte do qoverno brusileiro e de vurios setores
du sociedude de que o proeto de retonudu do
desenvolvinento sustentudo, con equidude e
inclusuo sociul, deveriu ter contrupurtidu nu polticu
externu. Ln prineiro luqur, porque us ussinetrius
existentes no nundo nuo uvorecen o uvuno do
rusil e dus denuis nues en desenvolvinento
con us quuis o pus coneou u urticulurse de
ornu utivu. Ln sequndo luqur, cresceu u percep
uo de que o rusil, nus puluvrus do Presidente Luiz
lnucio Lulu du Silvu, oquvu no cunpo internucionul
ubuixo de seu potenciul. O rusil precisuvu ussunir
o luqur devido cono protuqonistu dus nudunus nu
coniquruuo nundiul de poder, de ornu utivu e
criutivu. loi con essu percepuo que unu intensu
diplonuciu presidenciul o levou u pussur nuis de
un oituvo de seu tenpo durunte os dois nundutos
(`OOc`O1O) oru do pus.
Neste urtiqo, u Polticu Lxternu rusileiru
(PL) seru trutudu cono unu polticu publicu,
enboru con sinquluridudes que u dierenciun dus
denuis ureus. Puru isso, preciso, prineiro, des
construir o nito du polticu externu cono unu polticu
de Lstudo, en contruposiuo us polticus publicus de
qoverno. Ln sequidu, seruo upresentudos ulquns
dos principuis eixos du PL e suu proeuo uturu.
Seru ubordudo uindu o trutunento
dierenciudo en reluuo u purticipuuo sociul
presente nus polticus publicus desde u Consti
tuiuo de 10oo, que qunhou nuior centrulidude
nos qovernos u purtir de `OOc.
!"#$%&'( *+%*,-( .,(/&#*&,(
'"0" !"#$ %& '( !1.#& '(
!"#$%"# '#()*# +,-.//0
1.lesuno de cuptulo publicudo con o nesno ttulo en Murchetti, \itor (Orq). 'Polticus Publicus en Lebute'. Suo ernurdo do Cunpo (SP): ACL Muior/
UlAC, `O1c.
`.Le ucordo con u conpiluuo du ONO Contus Abertus, o Presidente icou 11O dius en viuqens oiciuis oru do pus. \er http://contusubertus.uol.con.br/
WebSite/Noticius/LetulheNoticius.uspxld~c11.
c.Artculos `1, oc e o1 du Constituiuo lederul
1.Lecreto bOc`/`OO1
2
! #$%& '( )&*+%$,( '- ./%('&
A Constituiuo lederul nuo deixu
nenhunu duvidu de que u conpetnciu puru
diriqir e orientur u polticu externu do presidente
du lepublicu. Cube uo Ministrio dus lelues
Lxteriores uuxiliur o presidente du lepublicu nu
ornuluuo du polticu exterior do rusil, ussequ
rur suu execuuo e nunter relues con estudos
estrunqeiros, orqunisnos e orqunizues internu
cionuis. Nu denocruciu brusileiru, u populuuo
eleqe o presidente cono chee de Lstudo e
qoverno. Lito isso, cube observur que unu dus
crticus nuis contundentes dos exdiplonutus e
setores ucudnicos liqudos us orus oposicionis
tus, expressus nos qrundes neios de conuni
cuuo, en reluuo u polticu externu dos qovernos
do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, que estu
ussuniru o curuter de polticu de qoverno ou ut
de purtido, nus nuo de Lstudo.
L inerente uo processo denocrutico que
u polticu externu seu obeto de debute publico
crtico, nus uqui outru u questuo. Ln unu
concepuo heqeliunu, o Lstudo ten unu rucionuli
dude en si e puru si, independente du vontude do
povo, u quen cube identiicur essu rucionulidude
e sequir o seu novinento. Mus, en unu concep
uo nodernu du denocruciu, cube perquntur quul
u rucionulidude en dierenciur polticus de Lstudo
de polticus de qoverno. uen ornulu us polticus
do Lstudo, se nuo or o qoverno denocruticu
nente eleito Lxisten polticus de Lstudo que nuo
seun consequnciu de decises de qovernos
Por que o purtido poltico que upresentu propostus
de polticus externus coerentes con o seu
proqrunu de qoverno nuo poderiu upliculus O
nito du polticu externu cono sendo ulqo superior
lNTlOLUAO
Proessor e Coordenudor do Curso de lelues lnternucionuis du Universidude lederul do AC
(UlAC), nenbro do Orupo de lelexuo sobre lelues lnternucionuis (Olll).
c
1
`
17
b.\lSSCHLl, Churles de. Thories et rulits en droit internutionul public. op. cit., p.1O11Ob.
G OlO, Norberto. Puz e direito (10oc). ln: O\LlO, Michelunqelo (Orq.). Teoriu qerul du polticu. lio de [uneiro: Cunpus, `OOO. p.bGb.
1 OlO, Norberto. Puz e direito (10oc). op. cit., p.bGGbG1. C. LOLLLL, [eun lrunois. Le rqlenent puciique des dirends. ln: llCHAMAUT, Murc
Perrin de, LOLLLL, [eun lrunois, HAUSS, Murieleine d'. Leons de droit internutionul public. Puris: Lulloz, Presses de Sciences Po, `OO`. Leon 0,
p.`1b`1b. C. KlATOCHWlL, lriedrich \. The discourse on qrievunces: Puendor und the 'luws o nuture' us constitutive principles or the discursive se
ttlenents o disputes. ln: ______. lules, norns, und decisions: on the conditions o pructicul und lequl reusoninq in internutionul relutions und donestic uuirs.
Cunbridqe: Cunbridqe Universit, Press, 1001. p.1cO1b1.
por deender interesses do Lstudo, portunto nuo
conpuruvel us denuis polticus publicus que suo
obetos de conlitos de interesses entre qrupos e
clusses sociuis, qunhou uindu outro urqunento, o
quul tunbn deve ser desnitiicudo: o de que u
politizuuo du PL teriu ronpido un consenso ut
entuo existente nesse cunpo no rusil. Aqui cube
questionur se ultu conhecinento ou se se trutu
upenus de unu tentutivu deliberudu de ulsiicur os
utos. ustu sonente unulisur us resolues e
noes u respeito du polticu dos qovernos unteri
ores enitidus pelus orus orqunizudus du
oposiuo, en purticulur do prprio Purtido dos
Trubulhudores (PT) ou du Centrul Unicu dos
Trubulhudores (CUT). O ussessor especiul puru
ussuntos externos do Presidente desde `OOc,
Murco Aurlio Ourciu, oi durunte nuitos unos
Secreturio de lelues lnternucionuis do PT e
nessu condiuo se expressou en diversus
ocusies de ornu crticu. O uto de tuis crticus nuo
teren ocupudo os neios de conunicuuo de nuior
circuluuo nuo siqniicu que nuo huviu diverqn
cius proundus en vurius ureus, us quuis posterior
nente iriun reletirse en nudunus nos
posicionunentos dos qovernos eleitos. Podenos
uindu lenbrur o uto de que u voz crticu no interior
do ltunurut, tinhu levudo u nurqinulizuuo du
posiuo do Lnbuixudor Sunuel Pinheiros Ouinu
rues, elevudo en `OOc uo curqo de secreturio
qerul, ou seu, viceninistro de relues exteriores.
\ulido urqunentur que us polticus
publicus, uindu nuis no cuso du polticu externu,
precisun de nuior continuidude puru qunhur oru
e consistnciu. Nesse sentido, u reernciu u
'polticu de Lstudo' siqniicuriu 'polticus de lonqo
pruzo', en contruposiuo u polticus de curto
pruzo. Puru ser eicuz, inportunte que u polticu
externu de un pus tenhu unu consistnciu que
possu ser identiicudu pelos utores externos con
os quuis o pus interuqe, sendo estes qovernos,
enpresus, orqunizues internucionuis ou orquni
zues sociuis. Lxenplo disso seriu o conpro
nisso con u inteqruuo lutinounericunu, codii
cudu nu Constituiuo brusileiru no urtiqo 1,
puruqruo unico:
1 '02345",) 6070$)/"8) 7# 9$):"5 4.:,)$;
) "*/0%$)<=# 0,#*>(",)? 2#5@/",)? :#,")5 0 ,.5/.$)5
7#: 2#8#: 7) 1(A$",) B)/"*)? 8":)*7# C D#$()<=#
70 .() ,#(.*"7)70 5)/"*#E)(0$",)*) 70 *)<F0:G
Mus nuo uz sentido urqunentur que
ulterues propostus por un qoverno eleito nu
polticu externu seriu unu politizuuo contruriu uos
interesses do Lstudo. Lsses interesses do Lstudo
suo obeto de deiniuo, discussuo e disputu, cono
us denuis polticus publicus. L leqtino no
sistenu denocrutico que o 'interesse nucionul'
seu obeto de debute publico e (re) interpretudo
pelo purtido ou pelu coliquuo purtiduriu que u
sociedude conduziu u direuo do Lstudo.
0-&1$-2%(34& '( )&*+%$,( -5%-12(
Nesse ponto, util relenbrur u deiniuo
de inseruo externu de un pus, con quutro deter
ninuntes (Curdoso e luletto, `OO1, p. cG):
1) condicionuntes econnicos do nercudo
nundiul,
`) coniquruuo histricuestruturul de tuis
sociedudes con suus ornus de distribuiuo e
poder,
c) estruturu do sistenu produtivo nucionul
e seu tipo de vinculuuo con o nercudo externo,
1) e utuuuo e orientuuo dos novinentos
polticosociuis que pressionun puru nudunus.
Lnboru os uutores estivessen preocupu
dos con us perspectivus de desenvolvinento en
puses periricos, u identiicuuo desses deterni
nuntes du dinnicu du inseruo internucionul de
un pus vulidu puru unulisurnos u polticu
externu. licu evidente que hu utores que escupun
du utuuuo do qoverno, cono o prineiro, nus
tunbn du situuuo obetivu herdudu que condi
cionu un tipo de utuuuo (2)/- 7020*70*,H).
Porn, o terceiro e o quurto ponto poden incluir
propostus de nudunus nessus estruturus. Nesse
sentido, u polticu externu seru nuis obeto de
polticu do qoverno quundo este upresentur u
pretensuo de nudur u estruturu do sistenu produ
tivo nucionul e con isso u inseruo externu do pus.
Ln suu unulise sobre convenes de
desenvolvinento no rusil contenporneo, Lrber
(`O1O, p. `o) urqunentou que u buscu puru un novo
'proeto nucionul de desenvolvinento', ununciudo
no discurso de posse do Presidente Luiz lnucio
Lulu du Silvu, no Conqresso, teriu resultudo nu
urticuluuo de unu 'convenuo neodesenvolvi
18
b.Os denuis pilures suo: investinentos en inruestruturu, investinento residenciul incentivudo pelo crdito, o crculo virtuoso entre o uunento do consuno dus
unlius e o uunento dos investinentos, e o investinento en inovuuo.
G.Cube risur que Oliveiru, cono u qrunde nuioriu dos uutores nucionuis e internucionuis, restrinqe suu unulise u ONO's, que representun sonente unu purte
dos utores relevuntes. Outro utor, por exenplo, que de ornu nuito errneu conundido con o nundo dus ONO's ou sinplesnente esquecido, o
novinento sindicul. Hu uindu u utuuuo de orqunizues e undues enpresuriuis, iqreus, entre outros. Por isso, optunos por utilizur u expressuo nuis unplu
de sociedude civil orqunizudu (SCO).
nentistu'. Lntre os cinco pilures que ustiicuriun,
de ucordo con o uutor, essu denoninuuo, estu u
polticu externu independente que
GGG2$"8"50%") ): $05)<F0: ,#( #./$#: 2)@:0:
0( 70:0*8#58"(0*/# I:0J) 7) 1(A$",) B)/"*)? :0J)
7# %$.2# 9$):"5? '3::")? K*7") 0 L-"*) E 9'MLN 0
4.:,) )D"$()$ # 2)205 7# 9$):"5 ,#(# 2$#/)%#*":/)
7# 2$#,0::# 70 (.7)*<): *) )$O."/0/.$) "*:/"/.E
,"#*)5 (.*7")5 I"70(? 2G PQNG
O nesno discurso que recolocou o Lstudo
en un pupel de liderunu no processo de desen
volvinento, nobilizundo e reurticulundo us enpresus
estutuis e os buncos publicos, norteou u buscu de
unu novu inseruo no cenurio internucionul, que
deve estur en unuo do proeto de desenvolvinento
nucionul, uo pusso que o desenvolvinento nucionul
qurunte nuis recursos e credibilidude puru unpliur u
presenu internucionul. Nus puluvrus do Presidente
Lulu durunte seu discurso de posse, en `OOc: 'R#
(0. %#80$*#? ) )<=# 7"25#(;/",) 7# 9$):"5 0:/)$;
#$"0*/)7) 2#$ .() 20$:20,/"8) -.()*":/) 0 :0$;?
)*/0: 70 /.7#, !" $%&'(!")%'* +* +)&)%,*-,$.
")%'* %/0$*%/-' (neqrito nosso).
Podenos uqui uzer un purulelo con u
Polticu Lxternu lndependente (PLl) identiicudu
con u iquru de Sun Tiuqo Luntus no qoverno [ouo
Ooulurt, quundo houve unu buscu de urticuluuo
internucionul con os denuis puses en desenvolvi
nento puru nudur o quudro institucionul nultilu
terul en uvor du unpliuuo dus condies de
desenvolvinento, culninundo nu criuuo du
Conernciu dus Nues Unidus sobre o Conrcio
e Lesenvolvinento (UNCTAL), u introduuo do
Sistenu Oerul de Preerncius (SOP) e u uceituuo
do princpio de trutunento dierenciudo nu lodudu
Tquio do Acordo Oerul sobre Turius e Conrcio
(en inqls: Oenerul Aqreenent on Turis und
Trude, OATT, Alneidu `OO1, nuio de `OO1).
Ouinurues (`OOG, p. `b0), que ocupou
durunte sete unos u SecreturiuOerul do ltunurut,,
estubelece unu cluru reluuo entre u inseruo
soberunu internucionul do rusil e os trs principuis
desuios du sociedude brusileiru: '...u reduuo dus
extrenus dispuridudes sociuis, u elininuuo dus
crnicus vulnerubilidudes sociuis e u reulizuuo
ucelerudu do seu potenciul'.
ldentiicunos, portunto, no discurso durunte
os dois qovernos do Presidente Luiz lnucio Lulu du
Silvu, unu upurente coernciu entre u buscu de unu
nuior inseruo soberunu nu qlobulizuuo, u retonudu
du estrutqiu de un proeto nucionul de desenvolvi
nento e u novu uqendu de utivisno estutul.
6$)*&#(,$( %1(2/)(1-2%- - )(1%$,$)(%$7(
Se u polticu externu pode e deve ser vistu
cono unu polticu publicu que qunhou nuior
proeuo, elu tunbn nerece ser obeto de necunis
nos de purticipuuo e de trunspurnciu. Lstu seuo
tentu problenutizur un certo dicit neste cunpo.
Sequindo u propostu de Oliveiru (1000),
podense identiicur us sequintes ureus de
interuuo entre u sociedude civil orqunizudu (SCO)
e u polticu externu de qovernos:
entidudes internucionuis du sociedude
civil que se pronunciun sobre questes internus,
ubrindo un diuloqo crtico con o qoverno, que
pode ou nuo uceitur estu interlocuuo,
u SCO nucionul interuqe con o qoverno
no nbito du diplonuciu nultiluterul, por exenplo,
nus conerncius du Orqunizuuo dus Nues
Unidus (ONU),
SCO nucionul interuqe con o qoverno nu
inplenentuuo de conpronissos ussunidos
internucionulnente, cono, por exenplo, o cunpri
nento dos Obetivos de Lesenvolvinento do
Milnio (OLM),
oerecido upoio u uuo do qoverno nu
cooperuuo internucionul prestudu e recebidu.
A discussuo du SCO cono un dos utores
nuo estutuis nus relues internucionuis, do ludo
dus enpresus nultinucionuis, udquiriu nussu
crticu u purtir dus qrundes nobilizues en torno
du rodudu de conerncius dus Nues Unidus nos
unos 100O. Orundes en nuneros de entidudes
purticipuntes e tunbn nu quuntidude e quulidude
de propostus. Ln sequidu, esse enneno pussu u
chunur u utenuo de estudiosos dus relues
internucionuis, cono lichurd lulk, Mur, Kuldor,
Aleundro Colus, loberto Cox, Murquret Keck, entre
outros. luluse en 'sociedude civil qlobul', u
'ornuuo de ciduduniu qlobul', 'eseru suprunu
cionul de purticipuuo sociul', 'eseru publicu
internucionul' e, liqudu u estes conceitos, u
ornuuo de unu 'opiniuo publicu internucionul',
que vui uln dus SCO.
Contudo, podese concluir que u ruzuo du
utuuuo du SCO nus relues internucionuis pussu
principulnente pelu inlunciu de posies de
qovernos nucionuis que continuun no centro dus
S
T
19
relues internucionuis, pelu uberturu de espuo
de urticuluuo e purticipuuo nus Orqunizues
lnternucionuis (Ol), en purticulur nu ONU e nus
lnstituies linunceirus lnternucionuis (tuis
cono o unco Mundiul e o unco lnteruneri
cuno lL), e pelu tentutivu de inluenciur u
opiniuo publicu de ornu u orientur o conportu
nento dos denuis utores privudos internucio
nuis, en purticulur us enpresus nultinucionuis.
Puru u diplonuciu, isso exiqe unu cupucidude
de enqenhuriu, urticulundo dierentes inte
resses expressos pelu SCO, qerundo o que
d'Oreuil e Luruo (`OOc) chunun de diplonu
ciu purticiputivu, u exenplo du denocruciu
purticiputivu.
No rusil, nu pocu dos qovernos
nilitures, u repressuo du SCO nucionul
estendeuse tunbn u unu reeiuo duquilo
que eru considerudo unu interernciu inudnis
svel nos ussuntos internos do pus por
entidudes internucionuis. A SCO surqe nessu
pocu, e us suus liques internucionuis duose
en un contexto de lutu pelu denocrutizuuo e
con un orte vis untiLstudo. O novo cenurio
internucionul du dcudu de 100O, con o in du
Ouerru lriu e u uberturu de nultiplos cunuis de
purticipuuo en runs internucionuis,
coincide, no rusil, con u qruduul pussuqen du
contestuuo e reivindicuuo puru u interlocuuo
e neqociuuo, estinuludu ortenente pelos
cunuis de interues entre Lstudo e SCO uber
tus pelu Constituiuo de 10oo, en purticulur os
conselhos. loi neste contexto que u Conern
ciu dus Nues Unidus sobre Meio Anbiente e
Lesenvolvinento (CNUMAL), nuis populur
nente conhecidu cono Lco 0`, deu u SCO
brusileiru e us suus urticulues internucionuis
duus uces dierentes: unu no lrun Olobul, no
llunenqo, purulelu u outru, nu Conernciu dus
Nues Unidus, nu urru. Outro nonento
nurcunte oi u prepuruuo du Conernciu Mun
diul sobre Lireitos Hununos, en ulho de 100c,
en \ienu, quundo o ltunurut, ubriu un diuloqo
indito con u SCO no processo de eluboruuo
du posiuo brusileiru, nuntendoo durunte u
conernciu e posteriornente por neio de
contutos constuntes, upesur de inornuis, entre
u delequuo oiciul e us entidudes presentes.
Aps u nobilizuuo du SCO en torno
dus questes de neio unbiente e direitos
hununos, u propostu dos LUA de ornuuo du
Areu de Livre Conrcio dus Anricus (ALCA)
serviu cono un qrunde cutulisudor. A nobili
zuuo du SCO en torno du ALCA oi institucio
nulizudu en un oro de consultu e inornues,
chunudu Seuo Nucionul de Coordenuuo de
Assuntos relutivos u ALCA (Senulcu), criudu por
decreto presidenciul en 100G. Contudo, essus
experincius nuo levurun u ornuuo de un
Conselho de Polticu Lxterior, u exenplo dus
denuis polticus, cono Lducuuo, Suude, etc. Os
principuis urqunentos contrurios suo u diicul
dude de deiniuo de critrios puru u suu
conposiuo e u ultu de clurezu nos obetivos.
Cube risur tunbn que nuncu houve unu orte
denundu por purte du SCO puru que se instulusse
esse tipo de rquo de purticipuuo no nbito do
Ministrio de lelues Lxteriores (MlL). No
incio do prineiro qoverno Lulu, en `OOc, circulou
unu ninutu de Lecreto Presidenciul puru u
criuuo do Conselho, nus nuo oi udiunte, en
nossu uvuliuuo, ustunente pelu conbinuuo dos
dois utores nencionudos: u oposiuo no interior
do ltunurut, e u ultu de denundu politicunente
urticuludu por purte du SCO.
Con u eleiuo do Presidente Luiz
lnucio Lulu du Silvu, poltico con unu truetriu
ortenente liqudu uo surqinento du SCO, houve
unu reestruturuuo du SecreturiuOerul du
Presidnciu du lepublicu. Suus conpetncius
orun deinidus pelu Lei n 1O.Goc, de `o de
nuio de `OOc, con us ulterues deterninudus
pelu Lei n 11.1`0, de cO de unho de `OOb, e
pelu Lei n 11.`O1, de cinco de dezenbro de
`OOb. Le ucordo con essu leqisluuo, conpete
u SecreturiuOerul (SO) du Presidnciu du
lepublicu (SO/Pl) ussistir diretu e inediutu
nente uo Presidente du lepublicu no desen
penho de suus utribuies, especiulnente no
relucionunento e urticuluuo con us entidudes
du sociedude civil e nu criuuo e inplenen
tuuo de instrunentos de consultu e purtici
puuo populur de interesse do Poder Lxecutivo.
Lo incio de `OOc ut o inul de `O1O, o curqo oi
ocupudo pelo Ministro Luiz Soures Lulci. Ln
un prineiro nonento, nuo se previu no orquno
qrunu do Ministrio unu utuuuo internucionul,
nus nu pruticu surqiu unu extensu uqendu
internucionul ulicerudu en dois eixos: de un
ludo, o interesse du SCO internucionul en ter
un interlocutor nu Presidnciu puru diuloqur
sobre us polticus qeruis do qoverno, uln du
interlocuuo especicu, que qrudutivunente oi
sendo unpliudu nos diversos ninistrios uins,
nuitos con ussessorius internucionuis ocupu
dus por i nt eqrunt es cu us tru et ri us erun
20
liqudus u SCO. L, de outro ludo, interesse por
purte du Presidnciu en envolver u SCO en
torno dus prioridudes du polticu externu do
Presidente. Lois nurcos inportuntes nu inter
locuuo entre o qoverno Lulu e u SCO orun o u
nencionudo lrun Sociul Mundiul (lSM), do
quul o Presidente recnenpossudo purti
cipou, no incio de uneiro de `OOc, untes de
enburcur puru o lrun Lconnico Mundiul
(lLM), en Luvos. Lssu purticipuuo de ornu
orqunizudu do qoverno brusileiro no lSM
continuou e oi coordenudu pelu SO/Pl, nesno
nus edies que nuo conturun nuis con u
purticipuuo do Presidente (Curucus, `OOG,
Nuirbi, `OO1). O outro nurco oi u b Conern
ciu Ministeriul du OMC, en setenbro de `OOc,
en Cuncun, Mxico, quundo o ltunurut,, sob u
liderunu de Celso Anorin, lunou o O`O,
rupidunente reconhecido nucionul e internu
cionulnente cono unu inovuuo polticu inpor
tunte nu dinnicu dus neqociues sobre o
livreconrcio. Ln Cuncun, o qoverno
brusileiro inovou tunbn uo incluir en suu
delequuo oiciul expoentes de orqunizues
enpresuriuis e sociuis, uto indito. Nuo hu
duvidu que puru qrunde purte dus nilhures de
entidudes du SCO presentes en Cuncun, o
rusil oi unu reernciu polticu. Con buse
nessus e en outrus experincius, oi criudu, nu
SO/Pl, unu Assessoriu puru Assuntos lnternu
cionuis. Optouse por nuo ornulizulu, nus u
puqinu do Ministrio inornou o obetivo du
Assessoriu:
1::":/"$ # U$0:"70*/0 7) '02345",)
7"$0/) 0 "(07")/)(0*/0 *# 70:0(20*-# 70
:.): )/$"4."<F0:? 0:20,")5(0*/0 *# $05),"#*)E
(0*/# 0 )$/",.5)<=# ,#( ): 0*/"7)70: "*/0$E
*),"#*)": 7) :#,"07)70 ,"8"5G 1/.)$ *) 05)4#E
$)<=# 7) )%0*7) "*/0$*),"#*)5 7# U$0:"70*/0
7) '02345",) 0 *) 2$02)$)<=# 0 D#$(.5)<=# 70
:.4:@7"#: 2)$) #: 2$#*.*,")(0*/#: 7# U$0:"E
70*/0 7) '02345",) *# 0V/0$"#$? :0(2$0 O.0 #
)::.*/# /"80$ "*/0$D),0 ,#( ) :#,"07)70 ,"8"5G
L#*/$"4."$ )"*7) ,#( ) 2$#(#<=# 70 )*;5":0:
0 0:/.7#: :#4$0 ) %5#4)5"W)<=# 0 #./$#: /0():
0:20,@D",#: 70 "*/0$0::0 7# U$0:"70*/0 7)
'02345",) O.0 0*8#58)( ) :#,"07)70 ,"8"5
(.*7")5G L.(2$"$ #./$): )/$"4."<F0: *) ;$0)
"*/0$*),"#*)5 O.0 D#$0( 70:"%*)7): 205#
U$0:"70*/0 7) '02345",)? /0*7# ,#(#
0:/$./.$) 4;:",) ) 1::0::#$") 2)$) 1::.*/#:
M*/0$*),"#*)":G
Ln nbito nucionul, o qoverno brusileiro
criou, por neio do decreto presidenciul n G.b01,
de G de outubro de `OOo, o Proqrunu MLlCO
SUL Sociul e Purticiputivo, con o obetivo de
'pronover u interlocuuo entre o qoverno
ederul e us orqunizues du sociedude civil
sobre us polticus publicus puru o Mercudo
Conun do Sul (MLlCOSUL)'.
Observunos que isso oi, uo inul, o
unico uto de institucionulizuuo du purticipuuo
sociul nu Polticu Lxternu rusileiru durunte os
dois nundutos do Presidente Lulu. O Proqrunu
criou, en sequidu, o Conselho, que se reune
quutro vezes uo uno. Aln de quruntir o ucesso
us inornues sobre us neqociues en curso,
o Conselho ten u utribuiuo de 'encuninhur
propostus e suqestes que loqruren consenso'
uos rquos decisrios do MLlCOSUL.
Lvidentenente u nontuqen de unu novu
institucionulidude, tunto en cudu qoverno cono
en nvel conuniturio, nuo se sustenturiu, nen
uriu sentido, se nuo houvesse nutriuprinu: u
purticipuuo provocudu deve estur liqudu u
ornuluuo de polticus. Ln outrus puluvrus, s
uz sentido nobilizur u purticipuuo sociul en
torno do MLlCOSUL se este nesno or de uto
prioridude, nuo s nu retricu, nus tunbn nu
pruticu polticu dos qovernos dos puses
nenbros. O ponto undunentul do ntodo de
qovernubilidude sociul que este nuo s
denocrutize o espuo de ornuluuo de polti
cus, nus que u purticipuuo sociul se torne
onte de ornuluuo de polticus, de uvuno do
proeto e, con isso, uude u superur os entruves
e us burreirus dentro e oru do qoverno e entre
os puses envolvidos.
8&2/$'-1(39-/ :$2($/
Neste trubulho, upresentouse u
dinnicu du Polticu Lxternu rusileiru cono
unu polticu publicu cudu vez nuis inteqrudu
con us denuis ureus, nu buscu de un novo
proeto nucionul desenvolvinentistu e unu
correspondente novu inseruo do rusil no
nundo. O que deterninu u inseruo de un
pus, porn, nuo deterninudo sonente pelus
diretrizes du polticu externu, nus depende
uindu de condicionuntes econnicos, sociuis e
polticos internos, e, sobretudo, du reul
correluuo de orus internucionuis.
A crise inunceiru de `OOo revelou con
clurezu os uvunos obtidos pelo rusil que lhe
pernitirun reuqir, dundo continuidude u priori
21
dude do qoverno nu ureu de qeruuo de
enpreqo e distribuiuo de rendu. Ao nesno
tenpo, u crise nostrou u qruduul ulteruuo dus
relues de orus internucionuis nus estruturus
econnicus, ubrindo, con isso, unu reul possi
bilidude de buscur nuior espuo puru o rusil,
unto con os denuis puses de rendu ndiu,
nus estruturus de qovernunu internucionul.
lsso u qerou unu srie de desuios no que diz
respeito u necessidude de udequuuo do urcu
bouo institucionul e us quuliicues
necessurius puru uproveitur us oportuni
dudes e ocupur con prioridude os novos
espuos conquistudos. Apontunos tunbn u
necessidude de quruntir nuior diuloqo e
purticipuuo du sociedude en torno dus
prioridudes du polticu externu.
uulquer uvuliuuo dos cenurios u
ndiolonqo pruzo e us possveis estrutqius de
inseruo internucionul deven, porn, considerur
un conunto de recursos estrutqicos do quul o
pus coneou u dispor, o prsul, u cupucidude de
produuo de ulinentos e os utivos unbientuis.
Podese nuo reconhecer esses recursos cono
-)$7 2#X0$, nus, con certezu, considerundo suu
relevnciu puru u econoniu nundiul, nuo se trutu
de :#D/ 2#X0$, uqindo, portunto du clussiicuuo
de N,e (`OO1).
As inplicues qeopolticus do uso
desses recursos dependeruo novunente de
condicionuntes externos, nus iquulnente dus
diretrizes puru o seu qerenciunento e, en
purticulur, du ornu cono seruo subordinu
dos ou nuo u unu estrutqiu de desenvolvi
nento debutidu e conpurtilhudu pelos vurios
setores du sociedude. As vurius opes e
suus inplicues qeopolticus deven ser
obeto de uturus pesquisus.
Alneidu, Puulo loberto. As relues econnicus internucionuis do rusil dos unos 10bO uos
oO. levistu rusileiru de Polticu lnternucionul , n bO (`), `OO1.
urbosu, Nelson, Souzu, [os Antnio Pereiru. A inlexuo do Ooverno Lulu: Polticu Lconnicu,
Crescinento e Listribuiuo de lendu. ln: Ourciu, Murco Aurlio e Suder, Lnir (Orq) rusil
entre o Pussudo e o luturo. Suo Puulo: Lditoru lunduuo Perseu Abruno/oitenpo, `O1O.
Curdoso, lernudo Henrique, luletto, Lnzo. Lependnciu e Lesenvolvinento nu Anricu
Lutinu. Lnsuio de lnterpretuuo Sociolqicu. lio de [uneiro: Civilizuuo rusileiru, `OO1.
Lrber, lubio S. Convenes de desenvolvinento no rusil contenporneo: un ensuio de
econoniu polticu. Textos puru discussuo Cepul/lPLA. rusliu, `O1O.
Ouinurues, Sunuel Pinheiros. Lesuios brusileiros nu eru dos qiquntes. lio de [uneiro: Contru
ponto, `OOG.
Hirst, Mnicu. Lus reluciones triunqulures Lstudos Unidos, Unin Luropeu , Anricu Lutinu.
Pensuniento lberounericuno, nunero o, `O11.
lPLA. Cooperuuo rusileiro puru o Lesenvolvinento lnternucionul. rusliu: lPLA, `O1O.
Ministrio de lelues Lxteriores. uluno du Polticu Lxternu `OOc`O1O. rusliu, `O11.
Lisponvel en: http://www.itunurut,.qov.br/tenus/buluncodepoliticuexternu`OOc`O1O
N,e, [ospeh S. [r. Sot Power: The neuns to Success in the World Politics. New ork: Pubic
Auirs, `OO1.
Oliveiru, Miquel Lurc, de. Ciduduniu e Olobulizuuo: u polticu externu brusileiru
e us ONOs. rusliu: lnstituto lio runco, lunduuo Alexundre Ousnuo, Centro
de Lstudos Lstrutqicos, 1000. Altos Lstudos do lnstituto lio runco.
Silvu, Luiz lnucio Lulu. Liscurso de posse no Conqresso Nucionul, O`/O1/`OOc disponvel en
http://prod.nidiuindependente.orq/pt/blue/`OOc/O1/11Gcc.shtnl
lLlLlNClAS lLlOOlAllCAS
22
!"#$%& $(!)*&+ $)*,-& !./,$0&
!"#$%&'()*)&+ )" -(./#("
(.0&12*34"5+&162*.3* .*
*#*7/.(* 02*.+.*!(".*%
!
As relues internucionuis no nundo
psOuerru lriu ucentuurun u tendnciu de se
reqionulizur. Oerulnente, o processo de reqionuli
zuuo ussociudo u questes econnicus con buse
en inteqrues e ucordos de livreconrcio. Lntre
tunto, u perspectivu do conceito de reqionulisno nus
ultinus trs dcudus unpliou consideruvelnente,
trunscendendo u econoniu e perpussundo por
elenentos polticos, culturuis, histricos e de
sequrunu (Andrew Hurrell, `OOO). Muitos ucordos
reqionuis orun irnudos uo redor do qlobo con
dierentes escopos e, nu Anricu do Sul, esse
processo sequiu u tendnciu con iniciutivus puru
uproundur us relues entre os Lstudos du reqiuo.
Lntre us subreqies qeopolticus du
Anricu do Sul que contun con proetos de
inteqruuo os Andes, u uciu do Prutu e u uciu
Anuznicu , u reqiuo du Anuzniu Trunsnucionul
se destucu, entre outrus ruzes, por suu vocuuo
internucionul, unu vez que conpurtilhudu por
nove dos treze puses nu Anricu do Sul e estu
qeoqruicunente loculizudu no centro do subconti
nente, tornundose o elo entre us ureus setentrionul
e neridionul du Anricu do Sul, e tunbn pelus
potenciulidudes de desenvolvinento prprius du
reqiuo. O Mercudo Conun do Sul (MLlCOSUL),
u Aliunu olivuriunu puru us Anricus (ALA), u
Conunidude do Curibe (CAllCOM), u Orquni
zuuo do Trutudo de Cooperuuo Anuznicu
(OTCA) e, evidentenente, u Uniuo de Nues
SulAnericunus (UNASUL) suo inportuntes proe
tos inteqrudores que contun con u purticipuuo de
puses Anuznicos en suu conposiuo.
Lestucuse, tunbn entre os proetos
inteqrudores du reqiuo, u lniciutivu puru lnteqruuo
du lnruestruturu leqionul SulAnericunu (lllSA),
por representur un nurco de unu novu percepuo
estrutqicu de inteqruuo sulunericunu, nu quul o
discurso qeopoltico deixu de ser centrulizudo nu
Anricu Lutinu puru ocur nos puses du Anricu
do Sul. Lntre os dez eixos de inteqruuo que
conpen u lllSA, quutro estuo nu Anuzniu
Trunsnucionul e se destucun por se loculizuren
en unu reqiuo de qrunde sensibilidude.
As iniciutivus de inteqruuo visun uproxi
nur os Lstudos du reqiuo, uo buscur udensur u
reqionulizuuo. lnteqruuo e percepes de
sequrunu, porn, poden ser elenentos diverqen
tes en ulquns sentidos quundo depurun con
dierentes percepes de sequrunu dos utores
envolvidos e uindu se derontun con distintos
interesses de qrupos locuis inpuctudos diretunente
pelos proetos de inteqruuo. Nesse cuso, o binnio
inteqruuo/sequrunu icu conpronetido e pode ser
trunsornudo en obeto de (in) sequrunu.
!"#$%&'()*)&+ )" -(./#(" (.0&12*34" & +&156
2*.3* .* 7#*8/.(* 92*.+.*:(".*%
A recnulecidu qeqruu erthu ecker
ressultu que u Anuzniu trunsnucionul pode
siqniicur unu novu esculu puru pensur e uqir nu
Anricu do Sul (`OOb). Suu uniuo pode ortulecer
outrus iniciutivus u en uncionunento cono
contruponto nu bulunu de poder internucionul,
ortulecendo u voz do subcontinente e
estubelecendo proetos conuntos que poden
uproveitur us dierentes potenciulidudes du reqiuo
e tunbn conbuter os problenus unuloqos uos
puses que conpurtilhun u Anuzniu trunsnu
cionul. Outro pupel inportunte que u Anuzniu
trunsnucionul ten nu Anricu do Sul o de possi
bilitur unu inteqruuo sicu entre os dois oceunos
que bunhun o subcontinente: Atlntico e Pucico.
!"#$% '#()"*% !+$$+,-./% 0%--+"
Proessor do curso de lelues lnternucionuis du Universidude lederul do Anupu (UNllAP) e
pesquisudor do Observutrio dus lronteirus do Plut dus Ouiunus (OllON)'.
1.Lnuil: puuloqustuvo_uniup.br
`.rusil, olviu, Colnbiu, Lquudor, Ouiunu, Peru, Surinune, \enezuelu e u Ouiunu lruncesu (Lepurtunento Ultrunurino du lrunu).
23
1%)%234 !5%)%67(8./9+- :+;+;+
Lste ultino upresentu qrunde inportnciu, pois
o ucesso u unu reqiuo de orte dinunisno
econnico (AMAO, 100c).
A reqiuo unuznicu, entretunto, nuo utrui
u utenuo upenus dos puses que u conpen. A
inportnciu conquistudu pelu tenuticu unbientul
dentro du uqendu internucionul ez du Anuzniu
oco de utenuo tunbn de nuitos puses do
norte. lsso coluborou puru que os Lstudos
unuznicos ortulecessen suus uqendus puru u
reqiuo, tenendo o discurso du 'internucionuli
zuuo' e du 'soberuniu restritu' por purte dos
puses desenvolvidos.
A ussinuturu do Trutudo de Cooperuuo
Anuznico (TCA) en 101o un exenplo do
ortulecinento du uqendu reqionul qerudu pelus
crticus de puses do norte sobre questes unbi
entuis nu Anuzniu (MlAMAMOTO, `OO`). Ln
`OO` o trutudo trunsornudo en unu Orquni
zuuo (OTCA), con obetivos de ornecer suporte
u un processo de reqionulizuuo nuis coeso entre
os puses unuznicos. Contudo, desde u criuuo
do Trutudo e nesno depois du criuuo du Orquni
zuuo, possvel perceber un buixo qruu de
eetividude du OTCA, nuo upresentundo repre
sentutividude puru qerir conlitos diplonuticos e
ut ues urnudus entre puses que conpen u
Orqunizuuo (ANTlULllA, `OOG, `OOo).
Unu supostu cunpunhu de internucionuli
zuuo du Anuzniu e u purticipuuo de utores
externos u reqiuo en ussuntos internos, cono u
presenu nilitur dos Lstudos Unidos nu Colnbiu,
truzen unu perspectivu de sequrunu trudicionul
ocudu nu deesu de soberunius nucionuis, provo
cundo unu reuuo nucionul e individuul dos puses
unuznicos e uunentundo o continqente nilitur nu
reqiuo (llLHO & ZllKLl, `OOO, llLHO, `OOc).
Lntre os elenentos que obstruen u
reqionulizuuo du Anricu do Sul, destucuse u
suu ultu de interconectividude, principulnente nu
reqiuo Anuznicu. A u nencionudu lllSA repre
sentu un proeto que inplicu un novo ordenu
nento territoriul du Anricu do Sul. Lntre nuis de
quinhentos proetos du lllSA, uqrupudos en dez
eixos de inteqruuo, quutro tn suu ureu de
inlunciu nu reqiuo unuznicu. Lsses eixos, por
suu vez, distinquense, pois upresentun especii
cidudes du reqiuo en reluuo u suu biodiversi
dude, recursos nuturuis nuo renovuveis, unbien
tulisnos de ornu qerul e o interesse internucionul
pelu Anuzniu.
lniciutivus conuntus de lonqo pruzo que
conectun unu estruturu sicu ut entuo desin
teqrudu nu Anricu do Sul, envolvendo diversos
!+(<"9%-+( /% =.% >?"@%/"(
c
1
b
Podenos citur cono exenplos os conlitos urnudos entre Peru e Lquudor en 10o1 e 100b, us crises diplonuticus en `OOb entre \enezuelu e Colnbiu,
quundo querrilheiros dus lorus Arnudus levolucionurius du Colnbiu (lAlC) orun presos en territrio venezueluno pelo qoverno colonbiuno, sen
uutorizuuo du \enezuelu, e u crise entre Colnbiu, Lquudor e \enezuelu en `OOo, quundo orus nilitures colonbiunus violurun o territrio equutoriuno puru
elininur o nunero dois dus lAlC, luul le,s.
Lixo Perurusilolviu, eixo do Anuzonus, eixo do escudo Ouiuns, eixo undino.
Le ucordo con o lelutrio Aqendu Consensuudu `OOb`O1O, suo dezenus de proetos du lllSA en undunento nu reqiuo unuznicu. lodovius, portos, centros
loqsticos, puvinentues, pontes e conplexos hidroeltricos e rodoviurios.
24
1%)%2 34 !5%)%6A"-8 '"-)+/
1%)%234 !5%)%6B%(+"/+ :"5+-
utores reqionuis, suo elenentos que iniciulnente
upresentun u possibilidude de intensiicur u
reqionulizuuo SulAnericunu. Contudo, se os
proetos inteqrudores inpuctun diretunente en
questes de sequrunu entendidu uqui con
buse en unu perspectivu que trubulhu con os
setores unbientul, econnico, sociul unto uos
trudicionuis setores poltico e nilitur , u possibili
dude de unu reqionulizuuo de coesuo icu
conpronetidu.
Acontecinentos de un pussudo recente
ilustrun u conplexidude do binnio
inteqruuo/sequrunu dentro du Anuzniu Trunsnu
cionul, en que proetos inpuctun diretunente en
questes de sequrunu. Podenos citur cono exen
plos u construuo de unu estrudu nu olviu que liqu
os depurtunentos de eni e Cochubunbu e u
construuo du hidroeltricu de lnunburi no Peru.
Os ucontecinentos nu olviu e no Peru
en `O11 levunturun questes en diversos nveis:
locul, con o envolvinento de conunidudes
indqenus contrurius u construuo du estrudu que
utruvessu purte do territrio boliviuno no Purque
Nucionul e Territrio lndqenu lsiboroScure
(Tipnis) e de conunidudes peruunus uetudus
pelu construuo du hidreltricu de lnunburi,
nucionul, con u orte repressuo us nuniestues
por purte do Presidente indqenu Lvo Morules e
seu deseo de dinunizur u rucu econoniu bolivi
unu, e, no cuso peruuno, con u eleiuo do Presi
dente Olluntu Hunulu, eleito con orte upoio du
nuioriu indqenu do pus e tendo que lidur con
ucordos eitos pelo seu untecessor Alun Ourciu, e
reqionul, en que obrus inunciudus pelo rusil por
neio do unco Nucionul puru o Lesenvolvinento
Lconnico (NLLS) tiverun u suu execuuo por
enpresus brusileirus cono OAS, Lletrobrus e
lurnus, provocundo u percepuo de que o rusil
nuito nuis beneiciudo con proetos do que os
outros puses envolvidos.
C/9.%( D"*"/)+ /% +()"9% 9+ A")% '-%((%E F"-)+ 9" >?"@G/." H+,"$
25
1%)%2 34 !5%)%6B0 A<I$J"./+
Nesse contexto, o rusil ven desenpe
nhundo un pupel de qrunde relevnciu e liderunu
nos proetos de inteqruuo. Lsse protuqonisno
devese u suu cupucidude de inunciunento viu
NLLS e execuuo viu enpresus nucionuis (OAS,
lurnus, Odebrecht, Lletrobrus, Cunurqo Correu,
etc.) e tunbn uos seus interesses nu reqiuo. Lssu
posiuo pode renderlhe benecios ussin cono
cuusurlhe nus poltico e econnico.
!".:%5+4"
A reqiuo unuznicu se upresentu cono
un orte ponto uqlutinudor entre nuitos puses
SulAnericunos. Os proetos inteqrudores
nessu reqiuo poden representur unu eetivu
conectividude sicu du Anricu do Sul, liqundo
plos inportuntes cono o nercosulino con o
Pucico, o curibenho con o rusil, o rusil con
o Pucico, u olviu con o nur, entre outros. Lo
ponto de vistu enerqtico, o potenciul
unuznico un dos nuiores do nundo e pode
possibilitur urturu enerqticu puru o desen
volvinento de nuitos puses curentes de ener
qiu, ou uindu qerur volunosos dividendos con
u vendu du enerqiu excedente.
Apesur disso, u sensibilidude du reqiuo
en questuo intensu e nultiplu (societul, unbien
tul, poltico, econnico e nilitur), e os proetos
puru u Anuzniu teruo que lidur con essus
conplexidudes. Suo nuitus us conunidudes que
hubitun u reqiuo desde tenpos renotos e
buscun exercer seu direito trudicionul do uso de
seus territrios. Os Lstudos en que essus conuni
dudes se encontrun suo siqnuturios de ucordos
internucionuis que qurunten deterninudos direitos
us conunidudes trudicionuis. A biodiversidude
existente nu reqiuo unuznicu unu dus nuis
ricus do nundo e suo inpuctudus diretunente pelu
uuo hununu, o que uetu us populues locuis e
colocu u reqiuo nu ndiu internucionul por
questes unbientuis.
Lntendenos que nuitos proetos dentro
du reqiuo nuo urticulun o binnio inteqruuo e
sequrunu de ornu u udensur u reqionulizuuo
SulAnericunu. Aneuus suo percebidus de
ornu distintu por dierentes utores reqionuis,
qerundo conlitos e securitizundo os prprios
proetos de inteqruuo.
A ussinetriu entre o rusil e os outros
puses sulunericunos nos upontu ser un obeto
con possibilidude de securitizuuo. Orundes
enpreendinentos de inruestruturu nu reqiuo suo
conundudos por qrundes enpresus, nuorituri
unente brusileirus, e inunciudos con cupitul
tunbn brusileiro. Lsse uto ten potenciul de
qerur desconiunus dos puses du reqiuo sobre o
utivisno brusileiro.
A utuuuo brusileiru nu reqiuo , por
vezes, colocudu sob suspeitu con estiqnu de
'inperiulistu'. Acusues cono estu, unu vez
consolidudus en un discurso securitizunte,
poden conproneter u uuo brusileiru nu reqiuo,
ussin cono o prprio desenvolvinento dos proe
tos inteqrudores du Anricu do Sul,
trunsornundoos en obetos de sequrunu e
ninundo unu nuior uniicuuo du reqiuo.
Proetos inteqrudores tn qrunde poten
ciul de dinunizur u reqionulizuuo du Anricu do
Sul, principulnente quundo esses proetos estuo
loculizudos en unu reqiuo con qrunde poder de
uqlutinuuo, cono u Anuzniu Trunsnucionul.
Lntretunto, quundo os proetos suo conduzidos de
ornu u qerur os conlitos nencionudos no
presente estudo, questes de sequrunu en nvel
locul, nucionul e reqionul suo construdus e
uneuun u construuo de unu reqionulizuuo
coesu nu Anricu do Sul.
1.Anu,o, L. Z. (100c). Lu Anuzniu uo Pucico cruzundo os Andes lnteresses envolvidos nu construuo de unu
estrudu, especiulnente dos LUA e [upuo. ln: Lstudos Avunudos. levistu do lnstituto de Lstudos Avunudos Univer
sidude de Suo Puulo, n. 11, uneiroubril.
`.Antiqueru, L. C. (`OOo). A inportnciu do Trutudo de Cooperuuo Anuznicu puru u polticu externu brusileiru
(100b`OO`). ln: Cenu lnternucionul (Un. lnpresso), v. 1O, p. 1c01b0.
c.ecker, . K.. (`OOb). Oeopolticu du Anuzniu.Lstud. uv., Suo Puulo, v. 10, n. bc, Apr. `OOb . Lisponvel en:
http://www.scielo.br/scielo.phpscript~sci_urttext&pid~SO1Oc1O11`OObOOO1OOOOb&lnq~en&nrn~iso>. uccess
on 1O Sept. `OO0 doi: 1O.1b0O/SO1Oc1O11`OObOOO1OOOOb.
1.lilho, [. l. M. &Zirker, L. (`OOO). Nutionulisn, Nutionul Securit, und Anuzoniu: Militur, Perceptions und Attitudes in
Contenporur, ruzil. ln.: Arned lorces und Societ, `1 (1): 1Ob1`0.
b.lilho, [. l. M. (`OOc). A visuo nilitur sobre us 'novus uneuus' no cenurio du Anuzniu brusileiru'. ln: Soures, S. A.
& Muthius, S. K. (Orq.). Novus Aneuus: Linenses e Perspectivus. Suo Puulo: Sicurezzu.
G.Hurrell, A. (`OOO). leqionulisn in u Theoreticul perspective. ln: luwcett, L., Hurrell, A. leqionulisn in World
Politics:leqionul Orqunizution und lnternutionul Order. New ork: OUP.
1.Mi,unoto, S. (`OO`). O Mercosul e u sequrunu reqionul: unu uqendu conun. Suo Puulo Perspec., Suo Puulo, v.
1G, n. 1, [un. `OO`. Lisponvel en: http://www.scielo.br/scielo.phpscript~sci_urttext&pid~SO1O`ooc0`OO`OOO
1OOOO1&lnq~en&nrn~iso>. uccess on 1O uuqust. `O1O. doi: 1O.1b0O/SO1O`ooc0`OO`OOO1OOOO1.
lLlLlLNClAS lLlOOlllCAS
26
!
uundo ninhu nue norreu, neus
irnuos encontrurun entre seus pupis todus us
curtus que eu lhe huviu escrito desde que deixei
Suo Puulo puru uzer o exune de inqresso no
ltunurut,. Lstuvun cuidudosunente quurdudus
dentro de unu pustu de couro verde, presente
de un de neus irnuos, nu quul elu huviu eito
qruvur en letrus dourudus 'Meu ilho diplo
nutu'. A prineiru dus curtus, que eu tinhu
esquecido totulnente, eru dutudu do lio de
[uneiro, 0 de setenbro de 10bo.
Nelu, eu relutuvu u prineiru provu
elininutriu, de Portuqus, cuos resultudos
nuo erun conhecidos uindu nus que dizinuriu
os cundidutos, reduzindoos de 11G u punhudo
de pouco nuis de `O. Nu curtu, eu tunbn
reqistruvu, deslunbrudo, ninhu descobertu
do nundo uscinunte do ltunurut, e du diplo
nuciu. Con inexperientes `1 unos, crescido
nun dos cuntos nuis pobres do operurio
buirro do rus dos unos cO e 1O, entre us ruus
Cuetuno Pinto e Curneiro Leuo, uo ludo do
Ousnetro, eu nuncu huviu sido exposto u un
cenurio tuo nuestoso e inponente.
O exune huviu sido nun subudo,
coneundo us 1O horus du nunhu, no suluo
nobre du ibliotecu neoclussicu, con todus us
portus de vidro ubertus uo luqo onde deslizu
vun os cisnes. Ao undo du uleiu de pulneirus
inperiuis, os estuduntes pensutivos se inspiru
vun nu douru en rente do cusuruo corde
rosu do velho pulucio dos Condes de ltunu
rut,. A nunhu eru plucidu, luninosu nus nuo
nuito quente, pois sopruvu leve brisu.
Lsse ideul cenurio sico lu oru eru
hurnoniosunente conpletudo pelos cuidudos
utenciosos de que runos obeto no nuqnico
interior du ibliotecu nundudu ediicur uo
tenpo de Otuvio Munqubeiru. Acostunudo u
nussiicuuo, u nuquele incio du expunsuo du
!"# %&'()* %+,&-(#"
!"#$ #& #"'()*$+$
!"#$%&'() &+)%,
(-%$#.%/+& /( 0"12"&%
universidude publicu, do vestibulur u luculdude
de Lireito de Suo Puulo, u inpessoulidude e
distnciu burocruticu dos contutos con o secre
turiudo dus Arcudus ou du luculdude de liloso
iu nu ruu Muriu Antoniu, nuo esperuvu que os
ovens diplonutus incunbidos de supervisionur
us provus nos trutussen de quuse colequs, de
iquul u iquul, cono se o exune nuo pussusse de
ornulidude sen inportnciu e estivssenos u
ussequrudos do inqresso.
Meu encuntunento cheqou uo uuqe
quundo, en certo nonento, contnuos de
luvus e uniornes bruncos con botes douru
dos nos servirun cu en elequntes tuus de
bordus de ouro con us urnus du lepublicu.
loi unor u prineiru vistu, unuis desnentido
uo lonqo dos cG unos que eu huveriu de pussur
no uconcheqo do ltunurut,, que o chunceler
Azeredo du Silveiru diziu ser, nu verdude, un
orunuto pelo curinho uniliur con que trutuvu
os uncionurios.
Se ne denorei en evocur neu exune
oi, prineiro, puru introduzir o incio de nervosu
sequnciu de provus uo lonqo de quuse dois
neses, que se encerruriun con nosso encon
tro con [ouo Ouinurues losu. Tive tunbn
puru isso outro notivo. L que, uo ler o belo e
suqestivo ensuio de neu colequ lelipe
lortunu, .&+/0#1(* %"*0, 2+030)4(, publicudo
nu coletneu 5 640/0#047 )0 8&94&#0 :#0*+9(+#0
(lnstituto lio runco, orq. Alberto Costu e Silvu,
`OO1, p. `1O`ob), iquei inpressionudo con u
senelhunu du situuuo e de sensues que
eu nesno viveru con us de outro oven que
ne precederu un quurto de sculo untes, un
ndico de `G unos de idude, vindo cono eu de
outro estudo, uprovudo en 10c1 nuquele
concurso de inqresso (con u dierenu de nuo
existir, nu pocu, o lnstituto lio runco no quul
estuvunos entrundo en l0bo).
27
Ao escrever u nue, en curtu de 1 de
ulho de 10c1, que tiruru o sequndo e nuo o
prineiro luqur devido u ter perdido u culnu
nus provus escritus iniciuis, Ouinurues losu
explicuvu que icuru 'estonteudo con o unbi
ente burulhento do lio de [uneiro, ( ,"/ "
9&;" /0<)+=+,()4( >" 640/0#047' (qriudo por
nin). Ln curtu dutudu de un diu untes,
descreviu u diiculdude dos exunes en
ternos nuito purecidos uos que vin u encon
trur en neus prprios relutos u neus puis:
'Le b1 (cundidutos), s 1O orun
hubilitudos (...)Lesses 1O, tulvez seu eu o
unico que nuo esteve uindu nu Luropu, uln
disso, posso quruntir que esse Concurso o
nuis dicil que se processu no rusil (....)
Assin, estou sutiseitssino, udquiri nuis
coniunu en nin nesno, e espunei os
bruses...'.
Conentu lelipe lortunu que u utitude
de losu nuo esturiu isentu de unu pontu de
ressentinento sociul (u conpuruuo con os
denuis cundidutos que u huviun estudo nu
Luropu, u reernciu u espunur os bruses).
Hu ulqo disso, nus cuberiu tulvez interpre
tuuo nuis indulqente: u du uquisiuo du uuto
coniunu, u ustiicuvel sutisuuo pelu uscen
suo sociul. Ao nenos, oi ussin que ne identi
iquei uo sucesso do oven nineiro, pois
lenbro ninhu reuuo sinilur uo ver, nos oruis
de lnquus, que os concorrentes de inpecuvel
pronunciu tinhun todos estududo en Londres
e Puris, ulquns, ilhos de diplonutus, tendo
sido nesno educudos nesses idionus.
At o inpucto esttico e espirituul
nente trunquilizudor do luqo estu presente
nos escritos roseunos recolhidos en ?@(
!090@#0, conorne este trecho trunscrito por
Heloisu \ilhenu de Aruuo en .&+/0#1(*
%"*0A B+-9"/040:
'No seu diu u diu, porn, sen upuruto
(o luqo do ltunurut,) rende o quudro certo e
upropriudo u Cusu diplonuticu. Porque de suu
uce, cono uos luqos eternunente conun,
ven indeterioruvel plucidez, que reprovuuo
u todo novinento desnesurudo ou suprluo.
Tunbn, unu vez, en 10cb, e ucuso usso
ciudo u lenbrunu de outro luqo, orneceu
inuqen inediutu u un dos nuis desvencilhu
dos espritos que unuis nos visiturun: Sulvu
dor de Muduriuqu. ue concluindo, uli, no
uuditrio du ibliotecu, nenoruvel conernciu
sobre 'Oenebru' id est u Sociedude dus
Nues ou quulquer orqunizuuo que se
proponhu reulizur ulqunu hurnoniu entre os
povos conpurou que u nesnu seriu, nu vidu
internucionul, o que u uquu nu puisuqen:
nuis luz, por relexuo, e o culno equilbrio du
horizontulidude.'
O concurso de inqresso de Ouinurues
losu no ltunurut, ven nurrudo de ornu
suborosu no livro de seu tio \icente Ouinu
rues, C"1"D+4" E ? +)=F),+0 >( C"1" .&+/0#1(*
%"*0, en bou horu reeditudo (Suo Puulo:
Pundu ooks, `OOG, pp. 0G00). Tendo
chequdo uo lio pelo tren noturno sen preve
nir os purentes, o uturo diplonutu neteruse
nun hotel de polticos nineiros, onde se
truncou no quurto puru estudur vinte horus
sequidus. Le nunhu, queriu descunsur, nus o
crebro continuuvu u todu. Pede socorro uo
tio, que corre uo hotel e, uo entrur no quurto,
descreve cenu nenoruvel:
'Lncontrei neu sobrinho nu, deitudo,
coberto por un lenol, conendo ostrus e nu
nuo tendo un livro policiul.'
Testenunhu oculur, \icente relutu do
exune orul episdios que levurun o prprio
cundiduto u conessur nu nesnu curtu u nue
ucinu citudu: 'bunquei un pouco o cubotino,
puru inpressionur' (curtu de 1 de ulho de
10c1, en \ilnu Ouinurues losu, orq., %(9(/G
'#0/()4"*A C"1" .&+/0#1(* %"*0H /(& -0+,
lio de [uneiro: Novu lronteiru, 10oc, p. `o1).
Ln nutriu de cubotinisno, veuse, por
exenplo, u provu de lruncs:
'ue o senhor conhece du Literuturu
Clussicu lruncesu' lespostu: 'Todu'.....
'Lesde quundo o senhor l lruncs' 'Os
clussicos, conecei u ler uos nove unos.'
lnduqudo sobre o que huviu de notuvel
nu principul obru de certo uutor, o exuninundo
'(e)xcedeu....(r)eproduziu de cor u puqinu nuis
bonitu do livro, uquelu que o celebrizuru.' No
curioso estilo contuqiudo pelus inverses e
inovues roseunus, o purente coruu sulientu o
'entusiusno dos exuninudores. Chequrun u
levunturse de seus luqures e uproxinurse do
exuninundo, perdendo nenhunu de suus
respostus e exposies... Ao terninur u ultinu
provu, u plutiu iniciou pulnus, inediutunente
interronpidus por psius, puru nuo preudicur o
cundiduto con u invuliduuo do exune' (\icente
Ouinurues, ob. cit., pp. 01, 00).
28
O triuno inul qunhu nuis reulce pelo
contruste con o ponto de purtidu de [ouozito,
'desconhecido, nodesto, sen nenhun inlui
nento poltico ou outro quulquer'.
lelipe lortunu destucu tunbn u
consuqruuo unteciputriu de losu por essu
viu du erudiuo ostentudu no exune. Aos senti
nentos que lhe despertu o sucesso, uplicu
udetivos cono orqulhoso, vencedor, envuidecido:
'Sozinho no lio de [uneiro, pressionudo pelos
exuninudores, o xito no concurso revelou unu
uce inodestu do ilho de donu Chiquitinhu e
seu llorduurdo'. Conclui que o uprovudo
encontruru proissuo nu quul us quulidudes
intelectuuis, lonqe de constituren estorvo,
pussuvun u uudur suus unbies (lelipe
lortunu, ob. cit., p. `1`).
L interessunte uproxinur esse verdu
deiro rito de pussuqen pelo quul coneu u
nuniesturse uo nundo o tulento escondido
nu provnciu de episdio sinilur vivido, un
sculo untes, por oven exiludo de `1 unos, o
nuis turde presidente e ensuistu urqentino
Loninqo luustino Surniento, nu pocu du
histriu supervisor du ninu de Copiup, no
Chile. Lis cono o qrunde urqentino evocu u
situuuo, no estilo que lhe eru curucterstico e
nu ortoqruiu entuo viqente no Chile:
'Unu noche encontrunos hospedudo u
un senor Codecido, pulcro i siburitu ciududuno
que se queubu de lus inconodidudes i privu
ciones de lu ornudu. Suluduronlo todos con
utencion, toqune ,o el qorro con encoiniento,
i u u colocurne en un rincon, por sustruerne u
lus nirudus en uquel true que ne eru hubituul,
deundole ver, sin enburqo, ul pusur ni tirudor
ulechuqudo, que es lu piezu principul del
equipo. Codecido no se i en n, cono eru
nuturul con un ninero u quien sus putrones
consentiun que los uconpunuse, i u huber ,o
estudo nus u nuno, ne hubriu suplicudo que le
truese ueqo, u otru cosu necesuriu. Lu conver
sucion rod sobre vurios puntos, discrepuron en
unu cosu de hecho que se reeriu u historiu
nodernu europeu, i u nonbres eoqruicos, e
instintivunente Curril, Chenuut, , los denus, se
volvieron huciu n, puru suber lo que hubiu de
verdud. Provocudo us u tonur purte en lu conver
sucion de los cubulleros, die lo que hubiu en el
cuso, pero en trninos tun doqnuticos, con tun
ninuciosos detulles, que Codecido ubriu u cudu
ruse un pulno de bocu, viendo sulir lus puinus
de un libro de los lubios del que hubiu tonudo
por upir. Lsplicuronle lu cuusu del error en
nedio de lu risu enerul, i ,o qued desde
entonces en sus buenus qrucius' (Loninqo
luustino Surniento, %(,&(#>"* >( -#"@+),+0,
upud ernurdo licupero, 5 %"/0)4+*/" ( 0
6>(+0 >( I0J1" )" :#0*+9 (1ocO1o1O), Suo
Puulo: Murtins lontes, `OO1, p. XXXlX).
No livro onde colhi u siqniicutivu
histriu, o uutor conentu que us roupus e o
conhecinento suo elenentos centruis en
nurrutivu nu quul esturiu dissinuludo quuse
un conlito entre eles, no sentido de que, se us
roupus suqeren quul u posiuo hierurquicu
de cudu un, o conhecinento que indicu
quen deveriu, nu verdude, ocupur u posiuo
doninunte nu esculu sociul, no cuso o uutodi
dutu Surniento. ' (O) conhecinento truns
ornu Surniento. de obscuro enprequdo,
pussu u ser ulqun ilustre, un cuvulheiro
cono os denuis presentes nu sulu.' (ernurdo
licupero, ob. cit., pp. XXXlX, XL).
Puru sociedudes en trunsiuo do
predonnio dos estunentos puru o de clusses,
observu, o conhecinento nuo pode ser desinteres
sudo e ucubu por udquirir stutus de sinul, uo
nesno tenpo, de prestqio e de nrito. Citu, u
respeito, o texto nineoqruudo de Antonio
Cundido, upresentudo en seninurio sobre
lichurd Morse, en Wushinqton e intituludo
'Literuturu: Lspelho du Anricu'. Ln puses e
continente nos quuis u uutononiu do cunpo
intelectuul eru incipiente e subordinudu uo
poltico, os polticos erun quuse senpre poetus,
ronuncistus, ensustus, historiudores, cono bou
purte dus iqurus centruis do ronuntisno no
rusil, nu Arqentinu, no Chile.
L o que uirnuvu Antonio Cundido:
'...u literuturu oi requentenente unu
utividude devorudoru. uero dizer que
durunte u ornuuo nucionul dos nossos
puses quuse tudo deviu pussur por elu, e por
isso elu oi unu espcie de veculo que pure
ciu dur leqitinidude uo conhecinento du reuli
dude locul'. Os literutos que nuo se sentiun,
no rusil, con vocuuo puru u polticu,
tunbn 'utividude devorudoru', tinhun unu
opuo: o enpreqo publico en qerul, cono
Muchudo de Assis, Linu urreto e leqies de
outros ou o ltunurut, en purticulur, nuis
utrutivo puru ulquns, entre outrus ruzes, pelo
upelo du outru nurqen do nur, pelu possibili
29
dude de viuur, de viver en outrus terrus e de
ser puqo puru isso.
Lru o cuso de losu, que, lenbru
lortunu, huviu escolhido en concurso literurio
o pseudnino de \iutor, 'o viuunte, o que vui
pelus vius e veredus, o undurilho'. O obscuro
ndico provinciuno de ltuquuru e urbucenu,
cuus roupus certunente deveriun u
distinquilo dos denuis cundidutos viuudos
pelu Luropu e hubituudos uo cenurio 'estonte
unte' do lio de [uneiro, encontru no concurso
o neio de revelur, pelu superioridude du
erudiuo e du culturu, que uziu us uo nun
durinuto do ltunurut,.
Nu curreiru, poderiu dizer cono o
Conselheiro Aires: '...nuo iz trutudos de
conrcio nen de linites, nuo celebrei uliun
us de querru'. Os colequs diplonutus que
lhe dedicurun estudos o ensuio de interpre
tuuo psicolqicoilosicu de Heloisu
\ilhenu de Aruuo, u penetrunte unulise
literuriu du viuqen cono elenento do destino
hununo de lelipe lortunu esorurunse en
vulorizur, nu nedidu ustu e possvel, u
contribuiuo propriunente diplonuticu de
Ouinurues losu.
L cluro, contudo, que nuo se deve
orur essu notu uln du contu. Muqru, de uto,
u colheitu de textos burocruticos que se
destucun pelo vulor estritunente proissionul,
nuo upenus pelu viqorosu oriqinulidude de
estilo que ronpe os cnones dos nunuuis de
reduuo, tul cono huviu ocorrido untes con o
clebre relutrio de Oruciliuno lunos sobre u
preeituru de Pulneirus dos lndios. A riqor, o
unico qrunde texto diplonutico roseuno o
ninucioso estudo e reutuuo dus queixus
lintroes puruquuius consubstuciudo nu Notu
No. 0`, de `b de nuro de 10GG, du Lnbuixudu
do rusil en Assunuo, copiosu e exuustivu
notu=9(&@( de 1bb puruqruos, nu quul o entuo
Chee du Livisuo de lronteirus do ltunurut,
denonstru suu conpetnciu cono diplonutu.
ue ele, upesur de huver reulizudo u
tureu con inpecuvel conscinciu de
uncionurio, u tenhu, no undo, considerudo
'nuudu qrunde', cono diriu o uruo do lio
runco, icu cluro nu curtu uo seu trudutor
ituliuno Ldourdo izzurri, trunscritu no
trubulho de Heloisu \ilhenu: 'Pois, voc sube
que sou uqui o Chee do Servio de Lenur
cuuo de lronteirus, e deve ter uconpunhudo
nos ornuis o pulpitunte cuso de diverqnciu
con o Puruquui, o ussunto de Sete uedus.
lnuqine, pois, o que coniqo sucedeu, de unho
do uno pussudo, ut ulho deste. K"+ &/0
0'*&#>0 ( 4(##L@(9 M-",0H >( 4#0'09N" *(/
-0#0#H >( >+*,&**O(*H >( #(&)+O(*H >( #(*-")G
*0'+9+>0>(*P 2Q#+0* @(D(*H 4+@( >( 4#0'09N0#
0R&+ )" 640/0#047 04M 0* S N"#0* >0 /0)N1 PPPPPP(
,"/-0#(,(# )" "&4#" >+0 3Q T* UH -0#0 #(&)+O(*
R&( >&#0@0/ " >+0 +)4(+#"P V&>" +**"H *"' 0
,+#,&)*4F),+0 >( *(#H ()4#( "* WX /+9NO(* >(
'#0*+9(+#"*H " R&( M -0<" -0#0 ,&+>0# >"
0**&)4"H >('0+;" >" -(*" >(9(P Y ,"/ 0 *0Z>(
E ,"/" 2",[ *0'(P Y ,"/ " @+*,(#09 \/(>" >(
(##0#]H 0 )(,(**+>0>( ,"/-&9*+@0 >( ,&+>0# >(
4">"* "* >(409N(*H 0 9()4+>1" /(4+,&9"*0 >"
/+)(+#" >0 #"J0H >( 4(##0 ")>( "* <09"* ,0)40/
>( >+0P ?**+/H =+R&(+ ="#0 ( 9")<( >( 4&>" "
/0+*H )(/ /( 9(/'#0@0 R&( (& (#0 .&+/0#1(*
%"*0H )1" #(*-")>+ T* ,0#40* >0* (>+4"#0*
(*4#0)<(+#0H -(#>+ >+)N(+#"H *0,#+=+R&(+ +)4(#(*G
*0)4(* "-"#4&)+>0>(*H 0>"(,+ /0+*H *"4(##(+G
/( (qriudo por nin, Heloisu \ilhenu de Aruuo,
ob. cit., pp. `1, ``).
Nuo seqredo puru ninqun no
ltunurut, que u velhu Livisuo ou Servio de
Lenurcuuo de lronteirus eru considerudu,
en circunstncius nornuis, un renunso upro
priudo puru quen ten coisus nuis interes
suntes ou prenentes puru uzer. Tunto ussin
que cheqou, en certos nonentos, u desu
purecer do orqunoqrunu do ninistrio. Nuo
que ulte trubulho en ronteirus, nus o essen
ciul do servio eru e eito pelus duus Conis
ses Lenurcudorus de Linites, u 1u., sediudu
en eln, responsuvel pelu ronteiru norte e u
`u., con sede no lio de [uneiro, con uris
diuo sobre u linhu lintroe du olviu uo
Chu. Anbus coniudus u coroneis reornudos
do Lxrcito, especiulistus en topoqruiu,
nedies, uposiuo ou reposiuo de nurcos,
etc. Sei do que ulo porque ui un dos suces
sores de losu, cheiundo u Livisuo, interinu
nente, durunte nuis de un uno, quundo neu
principul trubulho eru u direuo du Livisuo du
Anricu Meridionulll, e o titulur de lronteirus
se encontruvu en prolonqudo servio
provisrio nu Nicuruquu.
Por consequinte, quen escolhiu cheiur
u Livisuo durunte onze unos, conorne uconte
ceu con o escritor, eru cono se ubrisse nuo de
uzer curreiru por ter ulqo nuito nuis inportunte
30
u que dedicur o escusso e uqitivo tenpo. loi
ultu de sorte que, en neio u essu sossequdu
dcudu, de repente rebentusse unu dus rurus,
rurssinus disputus lintroes brusileirus desde
que o uruo deixou deinidus en neqociues
ou urbitruqens pruticunente todus us ronteirus
(ulius, u do Puruquui oi dus poucus que
estuvun u resolvidus untes dele).
A inensu nuioriu dos escritores que
tiverun nu diplonuciu unu buse quruntidu de
sequrunu nuteriul u purtir du quul puderun
construir obru literuriu subiun du inpossibili
dude de devotur iquul tenpo e esoro uo
servio e u criuuo. [ouo Cubrul de Melo Neto,
con quen convivi quundo, ups u renunciu de
[nio uudros, icou neses de 10G1, en
rusliu, uquurdundo que se criusse o
pronetido Consuludo en Sevilhu ([ouo huviu
sido chee de qubinete de seu prino, o
enero ninistro du Aqriculturu de [nio,
loneiro Cubrul du Costu), dissene isso de
nodo explcito. Perqunteilhe un diu porque
nuo se cundidutuvu u ulqunu enbuixudu, en
vez de esperur ininduvelnente pelu uberturu
do consuludo. lespondeune que senpre
preeriu os consuludos porque lhe pernitiun
desliqurse isicu e nentulnente do trubulho
uo inul do expediente, en qerul curto. Lo
contrurio, en unes diplonuticus nuis
exiqentes e prestiqiosus do ponto de vistu du
curreiru, nuo teriu tenpo, nuteriul e espirituul,
puru u poesiu.
Os dois, Cubrul e losu, escolherun
certunente u nelhor purte, que nuo lhes seru
tirudu. uen lenbru uindu, por exenplo, os
nones dos ninistros ou enbuixudores que
qozurun dos 'quinze ninutos de notoriedude'
dessu pocu O cuso do uutor de ^0<0#0)0
ut nuis notuvel posto que, por duus vezes, oi
ele chee de qubinete do ninistro [ouo Neves
du lontouru, luqur cobiudssino pelos
curreiristus por ser o cuninho nuis sequro
puru pronoes rupidus e curreiru curtu. Loqo
ups seu inqresso no concurso, uindu sob u
ilusuo du descobertu de suu deinitivu
vocuuo, huviu conidenciudo en curtu uo pui:
'Tenho esperunu de uzer curreiru
breve, e puru isso enprequrei todos os neus
esoros, pois penso que descobri ninhu
verdudeiru vocuuo' (curtu do lio de [uneiro
de `1 de uqosto de 10c1, \ilnu Ouinurues
losu, ob. cit. , p.110).
Puru os proissionuis, curreiru breve
chequr loqo u enbuixudor u in de poder
cheiur no exterior enbuixudu prestiqiosu que
rendu, uo nesno tenpo, unu, conorto e
cubeduis. Purudoxulnente, u nedidu que se
uproxinu dessu netu, losu perde interesse
nelu, nuo sui nuis do rusil ups oito unos
upenus de vidu no estrunqeiro e norreru
enbuixudor sen nuncu ter tido enbuixudu.
Lu nesnu ornu que en reluuo u Acudeniu
rusileiru de Letrus, nu quul uinul tonu posse
puru norrer en sequidu. Seu destino purece
o de Moiss: chequr u terru pronetidu nus s
uvistulu do ulto du nontunhu. A nuo ser que
tenhu vislunbrudo outru e nelhor Cunuu nuis
lonqe.
L o que se suspeitu uo ler u entrevistu
que deu u seu trudutor ulenuo, Ounther W.
Lorenz:
'\iuei pelo nundo, conheci nuitu
coisu, uprendi idionus, recebi tudo isso en
nin, nus de escrever nuo ne ocupuvu nuis.
Assin se pussurun dez unos, ut eu poder ne
dedicur novunente u literuturu' (upud lelipe
lortunu, ob. cit., p. `11).
loi u sorte du nossu turnu de cundidu
tos uo ltunurut, que ele tivesse tonudo u
decisuo de pernunecer nu Livisuo de lron
teirus, u purtir de 10bG ut suu norte en 10G1.
Un ou dois unos untes do nosso exune, que
oi en 10bo, u provu de Culturu Oerul huviu
suscitudo controvrsiu nu inprensu. \urius
dus questes pureciun perquntus de ulnu
nuque ou dessus ciludus que se urnun contru
cundidutos u prnios nilionurios nu televisuo.
Unu delus eru u uniqerudu induquuo: puru
que ludo, o direito ou o esquerdo, estu virudo
o bico do pelicuno que ornunentu u cupu du
ediuo princeps de 5* _&*L0>0* Lru pruto
cheio puru us colunus dos ornuis, que obviu
nente se esbuldurun.
Liunte do escndulo, o lnstituto lio
runco convidou [ouo Ouinurues losu u
incunbirse, unto con o olcloristu e historiu
dor lenuto de Alneidu, du provu de Culturu
Oerul, u ultinu e nuo elininutriu, upenus
clussiicutriu, du lonqu srie, que duruvu
quuse dois neses. Nuo subunos uquelu
ulturu que, unos untes, en 10b`, o uutor de
.#0)>( ^(#41" huviu upresentudo uo Liretor
do lnstituto lio runco suqestes puru o
proqrunu do concurso, con nuse nu purte
31
relutivu ustunente u Culturu Oerul.
Nus notus que encuninhou uo Liretor,
reproduzidus no estudo de Heloisu \ilhenu,
purtiuse do obetivo du provu, que eru o de
'upreciur....tunbn os conhecinentos
cienticos, urtsticos, eruditos, ilustrutivos etc
udquiridos seu nediunte uproundunento
extruordinurio nus nutrius dos Cursos Oinu
siul e Coleqiul, seu en cursos outros, seu
extrucurriculur e uutodiduticunente, utruvs
de leiturus e outros neios de inornuuo e
enriquecinento do esprito'. Tuis conheci
nentos, especiicuvuse, deveriun ser 'suple
nentures ou conplenentures, trunscendentes
du rotinu escolur, ben ussiniludos e sedinen
tudos'. O resultudo esperudo que tivessen
contribudo puru 'u ornuuo do cundiduto e
(ossen) resultuntes de curiosidude intelec
tuul e cupucidude nentul, do qosto pelu indu
quuo obetivu ou especulutivu, de vocuuo
culturul e conscinciu hununsticu'.
lnsistiuse en que o obetivo do exune
eru u ueriuo do 'suber qrutuito e du culturu
de inornuuo, busicu, vuriudu e pruqnuticu
nente utilizuvel', evitundose tudo que induzisse
uo 'estudo utiliturio, puru exune, us leiturus
upressudus, udrede eitus, u nenorizuuo
urtiiciul interessudu' (Heloisu \ilhenu de
Aruuo, ob. cit. , p. `0).
Tendo ussin ixudo u teoriu do exune
de Culturu Oerul, veunos cono se suiu o
escritorpeduqoqo uo ter de convertlu en
pruticu. loi quuse hu neio sculo, nus recordo
ben dus circunstncius. Lstuvunos exuustos
ups u sequnciu ininduvel de provus escritus,
dos diiclinos oruis de lnquu, do nervosisno
de esperur us notus, de upresentur pedidos de
revisuo dus correes. Os que tnhunos
sobrudo dus elininues ornuvunos un
qrupinho rureeito de 1c ou 11, u con incipiente
soliduriedude de qrupo nuscidu du unsiedude e
do sorinento en conun.
A nedidu que uvunuvu o uno, uunen
tuvu o culor e ns, nerqulhudos en livros, nul
podunos uconpunhur de relunce nus nun
chetes dos ornuis tudo o que nos oereciu de
surpresus u histriu, o retorno uo poder de Le
Ouulle, o qrunde 'sulto puru u rente' nu
Chinu, u nuqueles distuntes dius o lruque,
onde o rei luiul e suu unliu huviun sido
nussucrudos, no nesno ns que ussistiru u
intervenuo nilitur norteunericunu no Lbuno.
Nudu de novo sobre u uce du Terru....
No rusil, [uscelino, constuntenente
ucossudo por Curlos Lucerdu, u 'bundu de
nusicu' du ULN no Conqresso, os briqudeiros
e coroneis qolpistus de Aruqurus e [ucuru
cunqu, chequvu u netude triununte dos
'cinquentu unos en cinco', dus netus, du
construuo de rusliu, du rupturu con o lundo
Moneturio. Lru u pocu de Lucio Costu e Oscur
Nienu,er, dus colunus de Lrunnond e
undeiru no '[ornul do rusil' ou no 'Correio du
Munhu', dus crnicus de luben ruqu, du
bossu novu de [obin e \incius. Clurice Lispec
tor prepuruvu _0J"* >( K0/L9+0 ( `0J1 )"
Y*,&#"P Lepois dos dez unos que se sequirun u
^0<0#0)0, losu publicuru, en 10bG, 8"#-" >(
:0+9( ( .#0)>( ^(#41"A 2(#(>0*P
loi ele, ulius, u escritor consuqrudo,
chee de divisuo con uutoridude nu Cusu, que
conundou nosso exune. lenuto de Alneidu
estuvu presente, pequeno, rolio, sorridente,
nus nuo ne lenbro de que tivesse tido ulqun
pupel. Ouinurues losu upresentouse cono o
venos nus otoqruius, de qruvutu borboletu de
bolinhus, pulet beqe, culos de lentes qros
sus. lndicounos no quudroneqro os dois
tenus escolhidos. O prineiro erun os versos
de Tonus Antonio Oonzuqu:
' O subio Oulileu tonu o conpusso
L, sen vour uo cu, culculu e nede,
Lus estrelus e sol,
O inenso espuo'.
O sequndo eru unu ruse do cutlico
Oustuvo Coruo, de quen hoe ninqun nuis
ulu nus que escreveru nu pocu livros
notuveis, 'Lies de Abisno', 'A Lescobertu
do Outro':
'Cono explicur u desorden do
nundo'
lecusou dur explicues ou conselhos.
O desuio de culturu consistiu ustunente nu
nuneiru de enrentur e resolver o eniqnu dos
dois textos. S uqoru, uo prepurur estu
evocuuo duquelu ornudu, vin u tonur
conhecinento, pelo livro de Heloisu \ilhenu,
de que, nus notus de 10b` uo Liretor do lnsti
tuto lio runco, se uchuvu decirudu u chuve
do exune:
'... o exune de Culturu Oerul deveru
32
pernitir seun levudus en contu us
uirnues de erudiuo en quuisquer runos
do suber hununo, prestundose uln disso u
nedir, de cudu exuninundo, nuo s o cubedul
de inornues, nus tunbn, tunto quunto
possvel, u coordenuuo dus nesnus e suu
dinnicu cupucidude ussociutivu...'. L, nuis
siqniicutivunente: 'convn que us disser
tues se deen sobre tenus de curuter qerul,
que pernitun, pelu vuriedude de seus uspectos,
o nuxino de ilues, ussociues e ilustrues,
nun trutunento reveludor du plurulidude de
conhecinento do cundiduto' (Heloisu \ilhenu,
ob. cit., p. cO).
Nuo sei nuis o que escrevi, nen se
essus provus sobreviven uindu nos urquivos do
lio runco. O exune, exclusivunente escrito,
oi conprido. 'A provu deveru ser de duruuo
suicientenente lonqu, nun nnino de tenpo
de b horus', rezuvun us notus, porque 'u
Culturu ineren us condies de nedituuo e
culnu'. Ouurdo lenbrunu vuqu de que nuo
esqotei o tenpo nus chequei perto.
uundo penso hoe no exune, o unico
de que conservo nelhor nenriu de todus
uquelus provus, veo que u intenuo do exuni
nudor provuvelnente seriu u de contrustur u
orden sicu do universo, nu eru en que
existiun toduviu us certezus du ustrononiu
newtoniunu, con u desorden do universo
norul. Terei percebido o vnculo nuquele
nonento uen sube
Apenus lenbro que neu texto
respiruvu us inluncius cutlicus runcesus
que ne ornurun, ernunos, Muuriuc, Murituin,
Teilhurd de Churdin, os qrundes nestres du
espirituulidude beneditinu, no rusil, u nurcu
preponderunte de Alceu de Anoroso Linu.
Liversus vezes citei Cunes, us redondilhus
'Sobre os rios que vuo', por exenplo:
'Nuo bustu u ninhu ruquezu
Puru ne dur deensuo,
Se vs, sunto Cupituo,
Nestu ninhu ortulezu
Nuo puserdes quurniuo'.
O que nuis chunou u utenuo do
exuninudor oi o verso tunbn de Cunes
con que terninei u dissertuuo:
'Mus o nelhor de tudo crer en Cristo'.
Nuo eru dus redondilhus citudus nen
de poenu conhecido. Tunto que losu veio
ulur coniqo ele huviu tido tenpo de olhur o
coneo e o in du reduuo puru questionur
onde huviu eu pescudo uquelu prolu. Hoe,
nuo suberiu o que responder nus nuquele
nonento, u erudiuo prontu e inulvel de
quen hu neses queinuvu us pestunus no
estudo ditoune u respostu nu pontu du lnquu.
Teru ele lenbrudo do cubotinisno do seu
prprio exune, du vuidude inqnuu con que
enrenturu os exuninudores Tenho bous
ruzes puru suspeitur de que luiu entre ns
corrente de sinputiu e uinidude, seu pelu
recorduuo de outro provinciuno deslocudo no
cenurio de luxo du ibliotecu, seu devido us
reerncius reliqiosus e nsticus de texto con
ulqun upelo puru quen viviu senpre en
buscu du 'terceiru nurqen do rio'.
No ltunurut,, viuo us vezes de lonqe,
ouviu us histrius que dele se contuvun, o
unoso cuderninho onde unotuvu us puluvrus e
expresses pouco usuuis en neio u reuniuo dos
puses unuznicos en Munuus, o qosto de
escrever de p nuquelus escrivuninhus inqlesus
dos contudores de untiqunente. Os cuninhos du
curreiru nos sepururun, loqo ups u conclusuo
do curso do lio runco, volunturieine puru
trubulhur en rusliu. Serviu no exterior, en
uenos Aires, quundo ele norreu.
Le losu, o que ne icou oi uquele
encontro uquz de ulqunus horus, nu ibliotecu
do ltunurut,, o diuloqo do exuninudor curioso
por cituuo que nuo conheciu e o cundiduto
que reproduziu, sen suber, u pontu de desuio
do provinciuno, ndico obscuro de urbu
cenu, exiludo cuputuz du ninu de Copiup,
que purte u conquistu do nundo urnudo
upenus de leiturus, erudiuo, conhecinento,
esboo de culturu.
Nu procuru du senpreuqidiu terceiru
nurqen do rio, o viuunte descobriu, cono
lenbru lelipe lortunu, que viuur pelo sertuo
u nesnu coisu que viuur pelo nundo.
Leixouse icur no pus proundo do quul nu
verdude nuo tinhu unuis sudo. Lescobriu
tunbn que uzer curreiru breve vuliu pouco
diunte do nundo que podiu criur con u pulu
vru. L soube dur u respostu certu u perquntu
do Lvunqelho:
'Le que vule uo honen qunhur o
nundo inteiro se vier u perder suu ulnu'
33
!
!"#$ #& '()'*+,&"+(
Ao uliur estudo criterioso con unbiente trunquilo, us possibilidudes de xito uunentun puru os cundidutos.
!"#$ &' (#()#*+',$-. /*0+'1
/*0&'-+' ' ,'/+0*2*'-+'
!"# %&'#() *+ ,-../('
0(12("3-.' !412(.' 563'78'2 7" %.#-
Nu prineiru purte do nosso Ouiu de ibliote
cus, publicudo nu ediuo do ns de outubro,
trouxenos inornues sobre locuis de estudo no
CentroSul do rusil, uln dus cidudes de rusliu e
de Sulvudor. Lundo continuidude u nossu seleuo,
contenplunos uqoru dus reqies Norte, Nordeste e
CentroOeste do pus.
A escolhu de luqur trunquilo puru os estudos
undunentul puru o uproveitunento do cundiduto.
Neste quiu, buscunos divulqur us bibliotecus que,
uln de possuren os livros do concurso, contun
con sulus clinutizudus, urquiteturu dierenciudu e
ucil ucesso. Util puru os nonentos en que o cundi
duto quiser ou precisur vuriur o unbiente de estudos,
ou puru o cundiduto que, disciplinudo, requentu
bibliotecus cotidiununente.
!"#$% ' ()
!*+#*,-"./ (0+#*./ 123*.*4/# )5"6-/3, 7,.8/
A ibliotecu Publicu Avertuno lochu uncionu no
Chul Tuvures Curdoso. Construdo durunte o Ciclo
du orruchu, o suntuoso chul de estilo 0-22- 9:";8-
pussou u sediur u ibliotecu Publicu en 101`. Aln
du ibliotecu, u construuo ubriqu o Museu de
Trudies Populures.
93:"6";,< luu Siqueiru Mendes s/n , esquinu con u
Suo loque Listrito de lcouruci
="#">,3"< (01) c`01o111
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us 11h
1/3/2@ ' )1
!*+#*,-"./ (0+#*./ :, )%/A,3/@
Aps cinco unos de reornu, u bibliotecu reubriu en
`O1c, totulnente reestruturudu. Os quutro sules
concentrun c1b nil obrus, entre livros e peridicos, e
unu bibliotecu lusobrusileiru, butizudu de ibliotecu
lerreiru de Custro, cuo ucervo conposto por
doues portuquesus. O prdio du unidude possui
dois undures. Hu nuis de cO conputudores con
79BCDE FE7=9
internet, uln de ucessibilidude puru pessous con
necessidudes especiuis.
93:"6";,< Av. Sete de Setenbro, 1b1G, Centro
="#">,3"< (0`) c`c1o1bb
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us
`Oh, subudos, dus oh us 11h.
7*, !6/3., ' )G
!*+#*,-"./ (0+#*./ 9@-/:2/#
Ln `OOo, u ibliotecu Lstuduul pussou por reestru
turuuo, con o propsito de ucilitur o ucesso u un
espuo publico udequudo puru u leituru e puru u
pesquisu. Hu ucesso wii no locul, nus necessurio
uzer cudustro no sistenu 'llorestu Liqitul'. O ucervo
nuo contu con nuitus obrus voltudus puru o
concurso, nus voc pode levur seu prprio nuteriul e
estudur por lu.
93:"6";,< Avenidu Oetulio \urqus, co0 Centro
="#">,3"< (Go) c``cGO11 ou (Go) c``c1`1O
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us `1h.
1/./4H ' )(
!*+#*,-"./ (0+#*./ 9#.I J/."6:/
A bibliotecu oi criudu en ubril de 101b, durunte us
conenorues do centenurio do uruo do lio
runco. Nu pocu, o Anupu eru, uindu, territrio
ederul.
O espuo contu con nuis de GO nil ttulos, nus nen
todus us obrus de reernciu do CACL estuo
disponveis.
93:"6";,< luu Suo [os, 1oOO, Centro.
="#">,3"< (0G) c`1`b110
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us 1oh.
<"3"= >(?82@'AB"
34
5&3#'7' 7' 0(12("3-.' *-&3#'2 7- C&(?-#6(7'7- <-7-#'2 7" D'3"
E#"66"F -G *8('1)+
G2*/+H ' 1=
!*+#*,-"./ G"3-6/# :/ K3*5"6@*:/:" ?":"6/# :"
1/-, B6,@@,
A bibliotecu possui uproxinudunente 1O conputudo
res puru uso pessoul no locul e nuis trs de ucesso u
consultu de livros nus estuntes. Hu sulus de estudos
individuuis e u renovuuo de livros pode ser eitu pelu
internet.
93:"6";,< Av. lernundo Correu du Costu s/n.
79BCDE G9F=7E E9L=9
LM, J2N@ ' 1)
!*+#*,-"./ (0+#*./ !"3":*-, J"*-"
Le estilo neoclussico, o locul ornunentudo por
vurius obrus de urte. Hu diversos espuos de leituru,
e, no suluo de Conernciu, estuo dois terruos de
onde se pode observur todu u cidude. A bibliotecu
79BCDE FE7O9L=9
(,6-, P"#8, ' 7E
!*+#*,-"./ G"3-6/# (6,>"@@,6 7,+"6-, O2/6-" (*6"@
A ibliotecu, que purte du Universidude lederul de
londniu, unpliou seu espuo sico en `OO1. O
espuo ubriqu sulus de estudo en qrupo, sulu de
treinunento, cubines de estudo individuul, ureu de
leituru, ucervo qerul con nuis de 1OO nil ttulos, uln
de quurduvolunes e espuo puru pesquisu online.
93:"6";,< lodoviu l cG1, Cunpus [os libeiro
lilho
="#">,3"< (G0) `1o``11G
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us
``h, subudos dus oh us 1`h.
!,/ P*@-/ Q 77
!*+#*,-"./ G"3-6/# 1/6*/ )2R*#*/:,6/ :" L,2@/
1"#,
A bibliotecu du Universidude lederul de loruinu
relutivunente pequenu, nus ten bou inruestruturu
de estudos, cono nesus coletivus, buius individuuis
e ucesso u internet sen io. lecentenente, oi
inuuqurudo o setor de nultineios.
93:"6";,< ibliotecu Centrul Cunpus do Puri
curunu Av. Lne Ourcez, `11c, uirro Aeroporto.
="#">,3"< (0b) cG`1c11O
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us
``h, subudos dus oh us 1ch.
(/#%/@ ' =E
!*+#*,-"./ (6,>"@@,6 S,@$ =,6T2/-, G/6,#*3,
A ibliotecu du Universidude lederul do Tocuntins
oerece uproxinudunente o nil ttulos nu ureu de
Cincius Hununus, uln de 1O ndulos de estudo
individuul e nesus puru estudos coletivos. Hu dez
conputudores disponveis con ucesso u internet.
93:"6";,< Avenidu NS 1b, 1O0 Norte Pluno Liretor
Norte
="#">,3"< (Gc) c`c`o`oc
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us
``h, subudo dus oh us 1`h.
="#">,3"< (Gb) cG1boOOO
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 1hcO
us ``h, subudos dus 1hcO us 1ch.
G/%4, B6/3:" ' 1L
!*+#*,-"./ (0+#*./ 123*.*4/# )33/ J2*A/ (6/:,
!/@-,@
Loculizudu no centro de Cunpo Orunde, o none du
bibliotecu honenuqeiu unu unosu proessoru locul.
Ten un telecentro puru uso de internet qrutuitu pelo
publico. Hu qrunde nunero de peridicos
disponveis, uln de literuturu contenporneu. Os
estudos poden ser eitos en nesus individuuis ou
en qrupo.
93:"6";,< lruncisco Cndido Xuvier, s/n, Horto
llorestul
="#">,3"< (G1) cc11c`O0
?23.*,3/%"3-,< Le teru u sextueiru, dus oh us 1oh,
subudos dus oh us 1`h.
B,*U3*/ ' BE
C3@-*-2-, :" ("@T2*@/@ " 9@-2:,@ V*@-W6*.,@ :,
!6/@*# G"3-6/#
O instituto possui ucervo sobre u histriu de Ooius e
reqiuo, con livros nunuscritos dos sculos X\lll e
XlX, curtoqruiu, otoqruiu, colees de ornuis histri
cos, entre outros. Anbiente trunquilo e livros du
biblioqruiu u disposiuo.
93:"6";,< luu `cc, n' 111, quudru b`, lote 1b, Setor
Universiturio.
="#">,3"< (G`) ``11O11
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh1b
us 11h1b e dus 11h1b us 11h1b.
<"3"= D'3-86 H(7'2@" <"3"= D'3-86 H(7'2@"
35
0(12("3-.' I(2' D'G-7-
disponibilizu colees de ornuis nurunhenses desde
u lndependnciu (1o``), nunuscritos do sculo X\lll
e un procuo ucervo en Cincius Hununus e
Sociuis.
93:"6";,< Pruu Leodoro, s/n Centro.
="#">,3"< (0o) c`1o00G1
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus ohcO
us 1ohcO.
)6/./X2 ' L9
!*+#*,-"./ :, L9LG G"3-6,
Con espuo noderno, conortuvel e clinutizudo, u
ibliotecu do SLSC dispe de ucervos vuriudos, que
incluen livros diduticos, literurios, revistus e ornuis
puru leituru locul. Hu conputudores con ucesso u
internet. Nu proqrunuuo, estuo suruus, nesus
redondus, pulestrus, cursos e oicinus sobre diversos
tenus.
93:"6";,< luu Senudor lollenberq, cO1.
="#">,3"< (10) c`1G`1bG
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us
10h.
1/."*WQ )J
!*+#*,-"./ (0+#*./ 9@-/:2ul
O prdio onde utuulnente uncionu u ibliotecu
Publicu Lstuduul oi construdo pelo uruo de [uruquu
e un conhecido nonunento histrico du cidude.
Considerudo un dos edicios untiqos nuis inpor
tuntes de Mucei, nuo soreu descuructerizuuo con
o pussur do tenpo.
93:"6";,< Pruu Lon Pedro ll, b1 Centro
="#">,3"< (o`) cc1b1o11
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us 11h.
="6"@*3/ ' (C
!*+#*,-"./ 123*.*4/# )+:*/@ F"5"@
Criudu en 1011, u ibliotecu Municipul Abdius
Neves dotudu de uproxinudunente 1O nil ttulos,
entre os quuis livros e peridicos. Ln `OOG, o espuo
pussou por unu reornu e uqoru se encontru
unpliudo e clinutizudo. A bibliotecu icu loculizudu
dentro do conplexo Cusu du [ustiu e du Ciduduniu
(CLNA[US).
93:"6";,< luu Coelho lodriques, 0b1
="#">,3"< (oG) c`1b1o`1
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh
us `1h, subudo, dus oh us 1`h.
F/-/# ' 7F
!*+#*,-"./ G"3-6/# Y*#/ 1/%":"
A bibliotecu du Universidude lederul do lio
Orunde do Norte ten tinu inruestruturu: possui o0
cubines de estudo individuul, nesus puru estudo
en qrupo, niniuuditrio, hull de exposies, sulu
de obrus rurus e luborutrio de inornuticu en unu
ureu de nuis de c nil n'.
93:"6";,< Cunpus Universiturio, s/n, Luqou Novu.
="#">,3"< (o1) c`1bco11
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus
1hcO us ``h.
?,6-/#"A/ ' G9
!*+#*,-"./ :/ ?23:/;M, 9:@,3 Z2"*6,A
A ibliotecu du Universidude de lortulezu ocupu
unu ureu de b nil n', con 1`` ussentos puru
estudo individuul ou en qrupo. Seu ucervo contu
con uproxinudunente ob nil ttulos, totulizundo
nuis de ccO nil volunes nus ureus de cincius
urdicus, hununus, sociuis, entre outrus. Hu
inunerus obrus constuntes nu biblioqruiu do
concurso, inclusive os livros conerciulnente
esqotudos.
93:"6";,< Av. Wushinqton Soures, 1c`1 Ldson
ueiroz
="#">,3"< (ob) c111 c1cc
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 1h
us `1hbb, uos subudos, dus 1hcO us 1Gh`b.
7".*>" ' (9
!*+#*,-"./ (0+#*./ :, 9@-/:, :" ("63/%+2.,
Criudu en 1ob`, u ibliotecu Publicu do Lstudo de
Pernunbuco unu dus nuis ricus do rusil en
edies rurus, constituindo un inportunte
putrinnio pelo seu vusto ucervo, que inclui obrus
dos tenpos coloniuis, do lnprio e do perodo
holunds. O visitunte tunbn poderu consultur no
locul ornuis untiqos que circuluvun no lecie no
incio du inprensu peridicu locul.
93:"6";,< luu [ouo Liru, s/n, Sunto Anuro,
="#">,3"< (o1) c1o1`G1`
?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus
oh us 1oh.
<"3"= ,-:#"78AB"
!"!#!$%!&$' '$)!*"%!$
36
!"#$%&%$#'()$* ,- .%'*/01 '"20/*$ ,$ -3%'*
"'4/-"'/* 56",'7$"#'/*
!"#$%&&#"' "#$%& '%()*+,+
8%9'"/:'(;- <6",/'0 ,- =-7>%4/- ?8<=@1
'"20/*$* &A*B =-"5$%C"4/' </"/*#$%/'0 ,$ .'0/
!"#$%&&#" )#*+,-.-#' -./)&,+ 0+ -*%&%. 1234+&
!"#$%&&#" .*$,/",0#' 5%*+ 6+37%.8)$
D%-#$(;- E6%F,/4' ,' &$**-' G67'"' "-* H73/#-*
"'4/-"'0 $ /"#$%"'4/-"'0
!"#$%&&#". )#*+,-.-.' 9.:84% ;4+8)$%3
!"#$%&&#"%& .*$,/",1%&' <%=&% >).%*+34?% ) ;&4$?4.%
-*%&%. @4..+
A$ *B0=.+$ $C+ 43,)3$48+$ ) $)&C+ 8)3040+$
$)D%&%0%*)3,)E -$ F4?G%$ ,#?34?%$H ?+* +$ D&+I&%*%$
0+$ ?=&$+$H 0%,%$H 8%.+&)$ ) F+&*%$ 0) D%I%*)3,+
D+0)* $)& ?+3$=.,%0% 3+ $4,) 0+ "=&$+ 5%D4)3,4%E
2./"3)45.& .6%"/.&7
I5%/4'1 &$%*&$4#/J'* &-0F#/4'* $ 9$-9%25/4'*
!"#$%&&#" )#*+,-.-#' J*/%4K%0+& -./)&,+ 0%
"+$,% ) 54.8%
!"#$%&&#". .*$,/",0' L)I43% -&%2M+
='*$*1 4'*-* $730$72#/4-* ,- K/%$/#- !"#$%"'4/-"'0
!"#$%&&#" )#*+,-.-#' -30&# 0) "%&8%.G+ L%*+$
!"#$%&&#". .*$,/",0' <%=&% >).%*+34?%
!"#$#$%"$ %' ()$*"+, ' +'%-' .$/"%0'1 '"20/*$
,' -3%' ,$ L-*> <6%/0- ='%J'0G-
!"#$%&&#" )#*+,-.-#' >&E 1+$# N=&4.+ 0) "%&8%.G+
!"#$%&&#"%& .*$,/",1%&O >%34). 9%.?C+ ) P4,+& 6&)IB&4+
M-%7'(;- N4-"O7/4' ,- .%'*/0
!"#$%&&#"' -*%=&Q ;%,&4?( 6&)*%=0
P-J$%"- K/07'
!"#$%&&#"%& )#*+,-.-#&' 6=4.G)&*) "%$%&R)$
!"#$%&&#" .*$,/",0#' -*%=&Q ;%,&4?( 6&)*%=0
!
>+4$ 0+$ *%4+&)$ 43,).)?,=%4$ 0+ S&%$4.H +$
*)*/&+$ 0% -?%0)*4% S&%$4.)4&% 0) <),&%$ T-S<U 1+$#
N=&4.+ 0) "%&8%.G+ ) -./)&,+ 0% "+$,% ) 54.8%H D%&,4?4V
D%* 0+$ *B0=.+$ 0+ "=&$+ L)I=.%& -8%37%0+ T"L-U
0+ "=&$+ 5%D4)3,4%H W=) ,X* 43Y?4+ )* 0)Z)*/&+E
A ;&+FE >&E 1+$# N=&4.+ 0) "%&8%.G+ %/&) +
?=&$+ W=) .)8% + 3+*) 0) =* 0) $)=$ .48&+$ *%4$
4*D+&,%3,)$H 8,-.-.*,. *# 9".&,5' # 5#*:# ).;,*<#E
'&%,%V$) 0) =*% 43,&+0=7C+ )$$)3?4%.H F)4,% D).+
D&BD&4+ %=,+&H % =*% +/&% 0) &)F)&X3?4% 0% D&+8% 0)
[4$,B&4% 0+ S&%$4. 0+ "+3?=&$+ 0) -0*4$$C+ \
"%&&)4&% 0) >4D.+*%,% T"-">UE
!"#$%&' ' &)*'+," -) !.&/"/0 1"& "&-)2 '*$'345%!'6
1: + *B0=.+ $+/&) ]F&4?% ,)&: % D%&,4?4V
D%7C+ 0+ J*/%4K%0+& -./)&,+ 0% "+$,% ) 54.8%E A
04D.+*%,% M: )$?&)8)= 048)&$+$ .48&+$ $+/&) +
?+3,43)3,) %F&4?%3+ ) # ?+3$40)&%0+ + *%4+&
%F&4?%3B.+I+ 0+ S&%$4. 3% %,=%.40%0)E
A$ D&+F)$$+&)$ 9.:84% ;4+8)$%3H =*% 0%$
*%4+&)$ )$D)?4%.4$,%$ )* 04&)4,+$ G=*%3+$ 3+
S&%$4.^ ) -./)&,+ 0+ -*%&%. 1234+&H &)3+*%0+
%?%0X*4?+ ) *)*/&+ 0+ '&4/=3%. ;)&*%3)3,) 0)
L)84$C+ 0+ NJL"A5_<H ,%*/#* )$,C+ 3+ ,4*) 0)
4.=$,&)$ D&+F)$$+&)$ ?+3840%0+$ 0+ "=&$+ L)I=.%&
-8%37%0+E

'*3)&5" -'
!"/5' ) /%*7'
8"/4 2.&%*"
-) !'&7'*9"
!:;<= >!?@A@AB?A B= 3;A<?C6 = C=BD= EAF?BG=>
)/5," #" !.&/"
&)H.*'& '7'#+'-"
-) -)I)23&"
!:;<= >JK;?EA>
37
!"#$ !&' " !(")*+"
!"#$%&%'( *" $!( +,-.
!
Pussudo o TPS, quero uproveitur este
espuo puru uzer ulqunus considerues u
respeito du provu. liz u correuo de cudu questuo
loqo nu utdicu senunu de uqosto pelo Supientiu,
en dois blocos, nu T\ UOL. Aindu ussin, uqoru u
tive un tenpo nuior puru reletir sobre o estilo du
provu deste uno.
Assustou nuitu qente o uto de huver
pruticunente un texto por questuo e u provu ser
contidu, nuorituriunente, por nultipu escolhu.
Sen duvidu, un dos notivos do uunento nu notu de
corte se deve u este ultino utor. Apesur disso, nuo
erun textos de dicil conpreensuo. O problenu
nuior, reulnente, eru u quuntidude de textos, e nuo
u diiculdude deles ou o ulqunento dus questes u
respeito.
lorun onze textos, entre crticus literurius,
trechos de ensuios, crnicus e poenus. uutro
desses textos, o de Millr lernundes, luben ruqu
e dois do crtico literurio Alredo osi, trutuvun de
outro texto cono obeto. Aln, cluro, do prineiro
poenu de [ouo Cubrul de Melo Neto, 'Lendo
provus de un poenu', que tunbn truziu un
poenu cono ussunto do poenu. Ln todos esses
textos, en ulqun nonento, us questes cobruvun
que o cundiduto soubesse uzer u dierenciuuo
entre o uutor du obru que estuvu sendo resenhudu e
o uutor du crticu/crnicu eitu.
Nuo erun perquntus diceis, nus chunu u
utenuo u insistnciu dessus questes u respeito de
quen o enissor do predicudo dudo. Nu questuo
`, por exenplo, en que Millr discorre sobre o livro
!"#$%&'( %' *&%' +,&-'%'. de Luis lernundo \eris
sino, nu ussertivu L (du provu que estu no site du
Cespe), o cundiduto deveriu ulqur u sequinte
uirnuuo:

Millr lernundes criticu u clusse ndiu
por suu incupucidude de rir de si nesnu e por nuo
Cluudiu Sinionuto ornouse en Letrus pelu USP, proessoru de Portuqus e leduuo especiulistu no
CACL e diretoru peduqqicu do Curso Supientiu.
1. Os links suo:
http://tvuol.uol.con.br/ussistir.htnvideo~cursosupientiuconentuu1usedocucd`O1cbl1O1O`1C00c1G`LO11c`G&order,~nuis
recentes&edlilter~ull&tine~ull&q~cursosupientiu&oriqinuluer,~Curso`OSupientiu&currentPuqe~1
http://tvuol.uol.con.br/ussistir.htnvideo~cursosupientiuconentuu1usedocucd`O1cbl`O1O`OL1oc1G`LO11c`G
ler livros unos e densos cono u obru !"#$%&'(
%' *&%' +,&-'%'.

Oru, u unicu inornuuo dudu u respeito du
'clusse ndiu' estu nu linhu b, quundo Millr repro
duz u orelhu do livro de \erissino (escritu pelos
editores du obru, nuo por uquele, cono u ussertivu
A colocuvu): 'O territrio inenso, opuco, denso e
inpreciso du clusse ndiu. Seus heris, unninos,
os qrundes e os pequenos.'. L essu inornuuo
revelu que u clusse ndiu o obeto do livro de
\erissino, e nuo obeto de crticu de Millr. Aln
disso, u ruzuo de crticu upenus unu pururuse
nuleitu do puruqruo inul do texto do Millr, e nuo
opiniuo do escritor.
Nu crnicu du questuo 1, o nodelo se
repete, quundo us inpresses de luben ruqu u
respeito de Surtre suo conundidus con us utitudes
e opinies deste. Ou nesno quundo se tentu equi
vuler o secreturio du Lnbuixudu, loberto Assunp
uo, con o udido culturul de que Surtre ulu. O
nesno se du nu questuo b, quundo, novunente,
luben ruqu e o uutor do poenu, [ouo Cubrul, suo
colocudos cono personuqens do poenu citudo, e
nuo do poenu en questuo nu provu.
Le todus essus questes netulinqusticus,
u en que os ulunos tiverun nuior diiculdude oi u
nunero 1O, de uutoriu de Alredo osi u respeito de
\idus Secus, de Oruciliuno lunos. Aqui, u
conusuo que se tentou uzer nen eru entre os
uutores, nus entre o crtico literurio e o nurrudor do
ronunce. \eunos u ussertivu L, por exenplo:

Puru reorur u ideiu de 'enezunento'
(l.1), o nurrudor ulude, no sequndo puruqruo, u
crticu de personuqens de outrus nurrutivus u
linquuqen eruditu e us estreius literurius en qerul,
unbus conpurudus u prostitutus.
uundo, no sequndo puruqruo, osi
38
escreve 'Lenbro o que diz Puulo Honrio, en /0"
12,3',%", e Lus du Silvu, en 4356(7&', sobre o
curuter suudo dus puluvrus peduntes e dus estreius
literurius que se exiben nus vitrinus cono us prosti
tutus de ruu', ele truz uo texto us nenrius dele, nuo
o nurrudor de \idus Secus quen diz. Nuo hu
nurrudor en unu crticu literuriu. A ideiu de uborre
cinento con o peduntisno ubordudu no texto
con u ulusuo de osi us nenrius dos personu
qens dus obrus de Oruciliuno, e nuo pelo 'nurrudor'
de *&%'( /28'(. Aln disso, u oruuo udetivu
reerese upenus u estreius literurius, nuo u
'puluvrus peduntes'.
Nu ussertivu L uindu destu questuo, o
nesno erro conetido:
No ultino puruqruo do texto, o uutor du
voz uo nurrudor onisciente do ronunce *&%'(
/28'(. que uz reernciu u vidu uturu dos personu
qens que uconpunhun lubiuno uo seu Lldorudo
do Sul, cono evidenciu o enpreqo dus ornus
verbuis 'chequriun' e 'icuriun', lexionudus no
uturo do pretrito do indicutivo.
Oru, cono possvel Alredo osi dur voz
uo nurrudor de *&%'( /28'( S se ele incorporur
o esprito de Oruciliuno lunos. Nuo se recriu o
nurrudor de unu obru ussin. O que o uutor uz en
seu ensuio sobre o livro citur un trecho do
puruqruo inul de *&%'( /28'( 'chequriun u unu
terru civilizudu, nus icuriun presos nelu.' L unu
reernciu u obru, uo uturo do pretrito que encerru
os sonhos e us possibilidudes dos retiruntes, e nuo
unu reencurnuuo do nurrudor.
Nu ussertivu C (desculpen conentur us
questes oru du orden, neu critrio pelus
uborduqens eitus), o erro nuo se trutu de conusuo
entre uutor e nurrudor, nus, de ornu senelhunte,
uindu sobre quen o reerente upresentudo. O
'historiudor' e o 'nurrudor' nuo reneten u
dierentes reerentes, unu vez que se trutun unbos
de ucetus do nurrudor nu conposiuo du obru.
Tunpouco u explicuuo u respeito du qeneruli
zuuo se sustentu puru ustiicur supostu dieren
ciuuo. A oruuo nuo 'qenerulizu' o sentido du
puluvru 'historiudor'. Llu diz que este historiudor
nurrudor estu, de ulqun nodo, u rente dos
ucontecinentos, unu vez que u histriu u se deu.
Por in, s puru nuo restur u ussertivu A, o
erro uqui eru nuis sinples, upurente nu estruturu du
questuo. O texto nuo diz que nuo hu desenpreqo
en quulquer cidude do Sul do rusil. Lle diz que o
destino de lubiuno eru 'suir de un ciclo, que uo
retirunte purece upenus nuturul, e runur puru
ulqunu cidude qrunde do Sul, onde, uu chuvu ou
uu sol, precisuse de nuo de obru burutu'.
Alqunu cidude qrunde do Sul nuo quulquer
cidude do Sul. uulquer pode ser pequenu ou
qrunde, indierenciudo. O udetivo 'qrunde'
essenciul nu deiniuo do norte do vuqueiro e nu
possibilidude de enpreqo. A questuo qenerulizu o
que no texto estu especiicudo: trutuse de unu
extrupoluuo.
A ultinu questuo, u de nunero 1c, con
texto tunbn de uutoriu de Alredo osi, trutu do
poenu 'Cobru Noruto', de luul opp, nus nuo
upresentu perquntus sobre os uutores, ou sobre
nurrudor e uutor. Apenus us inornues u respeito
do texto dudo precisuvun ser ulqudus: eru unu
questuo nuis de orden literuriu que, sen duvidu,
uuduvu se o cundiduto conhecesse un pouco
sobre us inluncius do Modernisno, nus que
continhu us respostus nu bou leituru do texto
upresentudo. No iten 1, por exenplo, cono
possvel o prinitivisno literurio uproxinur luul
opp do \erdeunurelisno se o texto colocu que
ustunente oi deste novinento que ele pronto se
distunciou Lle se uustou deste puru nunter suus
cuructersticus en outro qrupo O prinitivisno
plutuornu du Antropouqiu, nuo do \erdeu
nurelisno, entuo seriu unu tendnciu que nuo o
uproxinuriu do Movinento \erdeunurelo.
No ultino puruqruo do texto, colocudu,
tunbn, u vinculuuo entre u voqu uricunizunte du
Puris prPrineiru Ouerru e o prinitivisno entre
ns. Lntuo, no iten 1 du nesnu questuo, 'Alredo
osi pretende denonstrur que us tendncius
literurius nu lrunu, cono u voqu uricunizunte',
inluenciurun u icuo nodernistu brusileiro, e nuo
suu nequtivu. loi ustunente por teren sido inluen
ciudos pelu voqu uricunizunte runcesu que os
nodernistus se volturun puru u reulidude nucionul.
Cono disse, suber isso duriu nuis trunquilidude e
rupidez puru responder u questuo (uindu nuis
sendo u ultinu), nus u respostu estuvu dudu no
texto. Puru uqueles que queren se quruntir nelhor
nessus questes de literuturu, u que tenos ulquns
neses ut u prxinu provu, reconendo u leituru do
livro de onde esse texto oi tirudo, H&(79,&' 8"38&('
%' :&72,'7;,' <,'(&:2&,', de Alredo osi. Un crtico
nucionul que, nuito puru uln de ter dois textos
escolhidos puru o TPS, nerece ser lido.
Atenuo, entuo, uos erros repetidos uo
lonqo du provu.
At u prxinu
Cluudiu Sinionuto
39
%
lqor urcu, do Lstude ldionus, proessor de runcs especiulistu no CACL. urcu licenciudo en Letrus
lruncesus pelu Universidude lederul do lio Orunde do Norte (UllN) e pelu Universit de Nuntes.
!" $%&' %('$ )%*+'",+%
! #$!%!&' !"#$"!
Nu colunu 'Un Cu Avec Supientiu',
tenho por costune discutir tenus que suscitun
duvidus nos estuduntes du lnquu runcesu. O
pronone !"#$"!% por exenplo, nuo upenus os
conunde cono unu ununinidude: todos os
neus ulunos u ne perqunturun sobre o seu
uso. Trutuse, portunto, de un tpico undunen
tul puru quen pretende uzer u quurtu use do
Concurso de Adnissuo u Curreiru de Liplonutu
(CACL). Puru prossequir con u leituru, seru
necessurio suber que o pronone estududo
upresentu duus unes: u de interroqutivo e u
de relutivo.
uundo o !"#$"! ussune u posiuo de
pronone interroqutivo, u nuior duvidu sobre
us ornus desse pronone. Nesse cuso,
preciso lenbrur que ele vuriu en qnero e en
nunero, possuindo, uln du ornu nuis conhe
cidu (nusculino sinqulur), outrus trs ornus:

O nosso reerente seru senpre o obeto
(ou pessou) que ele iru substituir. L u purtir dele
que deterninurenos u ornu do pronone que
irenos usur. Cuso o reerente seu eninino
sinqulur, utilizurenos luquelle, porn, se ele
or nusculino plurul, urenos uso do lesquels.
L ussin sucessivunente.
Lssus quutro ornus seruo usudus do
nesno nodo puru us duus unes, isto ,
esteu o pronone cunprindo o pupel de inter
roqutivo ou de relutivo. Coneurenos pelo
estudo de suu unuo nuis sinples, sobre u
quul os ulunos upresentun nenos duvidus.
!" $%&'&( )'*+%%&,-*).
A principul dierenu entre o !"#$"! e o
#$"! que o prineiro pronone seru usudo puru
/0123456
Lequel
Lesquels
156734589
$439584
:;/5656
Luquelle
Lesquelles
expressur unu opuo entre vurius, enquunto o
ultino senpre usudo de ornu qenricu:
-< =>+? cudeuu veuxtu recevoir pour Noel
@< Tu peux choisir entre deux cudeuux: une
tublette ou un ordi. 4+A>+? veuxtu
Percebun que u prineiru perquntu
ubertu, qenricu, pois tenos ininitus opes de
respostu. Posso responder que quero qunhur
unu lerruri, por exenplo. [u nu perquntu du
letru @, precisurei ne linitur us opes que ne
orun oerecidus, ou seu, s poderei escolher
entre un tublet e un conputudor.
Puru ulur de nuneiru nuis sinples, o
!"#$"! pode ser considerudo u uniuo do urtiqo
deinido #$"!. uundo olhunos novunente u
tubelu do incio do urtiqo, isso icu nuito cluro,
pois us ulterues entre eles suo upenus duus: us
u conhecidus do urtiqo deinido (le, lu e les) e us
do pronone #$"! (quelle, quels e quelles). Leen
unu novu olhudu nu tubelu e percebun esse
processo. A unuo do urtiqo deinido seru, neste
cuso, u de substituir o substuntivo uo quul estunos
nos reerindo. \eunos ulquns exenplos:
'$"! !()*" )"$+,-$. /"#$"! )"$+,-$.
0" )"$+ !1 2344" !5,6178 /1#$"!!" )"$+,-$.
0" 2"97" 5 439 :*;*". <$#$"! 2"97"7,-$. =>
#$"! :*;*"888?
Puru resunir o que uprendenos sobre
!"#$"! ut uqoru, podenos dizer que ele un
pronone que soreru vuriues de qnero
(nusculino e eninino) e nunero (sinqulur e
plurul) e serviru puru oerecer possibilidudes
linitudus uo interlocutor. ue tul uzernos un
pequeno exerccio \ou dur un exenplo, expli
cundo o porqu du respostu e o resto eu deixu
rei con vocs.
1.Lesquels de ces qurons ont oubli leurs livres
40
?+A>+?
uuquel
duquel
?+BA>+?B
uuxquels
desquels
C
D
E+
?+BA>+??+B
uuxquelles
desquelles
2&(+'*F%)&BG O prineiro uto u notur que eu
tenho opes, devo escolher entre @"7 A1*B397.
Puru escolher u ornu corretu, u detenho,
entuo, o qnero: nusculino. Aqoru ne ultu
upenus o nunero. Lle poderu ser ucilnente
observudo u purtir do verbo conuqudo 39-
3$6!(C e tunbn do udetivo possessivo
!"$*7. Conclusuo, u ornu u ser usudu
!"7#$"!7, nusculinu e plurul.
`. A _____________ de ces illes uppurtient
cette brosse
c. _____________ de ces enunts u cuss cette
entre
1. \oici des chuussettes, nuis e ne suis pus
_____________ sont les tiennes.
b. _____________ de tes copines est ton unie
intine
G. \ous ne suvez pus _____________ de ces
purupluies est le vtre.
H" $%&'&( %+?-*).
O !"#$"!, nu nuioriu dus vezes,
upurece uconpunhudo de preposiuo. Lsse
cuso, por ser o nuis usuul, o nuis ucil de ser
identiicudo e utilizudo. S preciso utentur
puru us contrues que ocorreruo con deterni
nudus preposies. Lle poderu upurecer
tunbn cono substituto do pronone relutivo
#$(, nus upenus en unu situuuo ben espec
icu que estudurenos u sequir.
H"! 0I&(J-'K-E& E+ J%+J&B)LM&
Precisunos estur utentos u principul
nente duus preposies: u e de. Con elus, o
pronone !"#$"! se elidiru e ussuniru us
sequintes ornus:
A unicu ornu do !"#$"! que escupu u
elisuo u enininu sinqulur. Con elu, u uniuo
du preposiuo con o pronone se duru du
sequinte ornu: u luquelle, de luquelle. Trun
quilo ut uqui \unos ver ulquns exenplos:
u) Lonurd veut s'ucheter un buteuu -N+I
?+A>+? il pourru uire le tour du nonde.
b) Ce livre ->A>+? on uttribue tunt de nrites
n'est qu'un runussis de clichs.
c) uel est le dossier u l'intrieur E>A>+? vous
uvez enreqistr ce ichier
d) \oilu une uutre soire uu cours E+ ?-A>+??+
nous boirons un peu trop de vin
No exenplo -, podenos perceber que
o pronone nuo usudo upenus con us pre
posies 5 e D". Muito pelo contrurio, ele pode
vir uconpunhudo de quulquer preposiuo.
Porn, nesses cusos, nuo terenos unu elisuo.
Proponho un exerccio ben sinples. O
obetivo upenus conpletur con u ornu
corretu de !"#$"! preposiuo, lenbrundo
senpre que elu poderu nuo estur contrudu.
lsso ucontece no cuso do eninino sinqulur (5
!1#$"!!" " D" !1#$"!!").
1. Lu eune ille uu puir ______________ nous
uvons uit uppel, nous donne entire sutisuc
tion.
`. Annie ne connuit pus les voisins en uce
______________ elle u ennnuq.
c. On nu pos plusieurs questions __________
____ e nui pus su rpondre.
1. Cest un souvenir de non vo,uqe uu Mexique
______________ e tiens beuucoup.
b. Les problnes inunciers ______________
vous uvez d uire uce, sont enin rsolus.
G. Lu enne prs ______________ lernund est
ussis, est son pouse.
H"H 1+( J%+J&B)LM& O B>@B*)*>)'E& & J%&'&(+
%+?-*)N& !"#
Alqunus vezes, o !"#$"! poderu substi
tuir o #$( e, en outrus, os dois elenentos
poderuo ser usudos. Ln bon portuqus (ou
runcs, no cuso), quundo o reerente or unu
pessou, tunto uru o uso de un ou de outro pronone
41
relutivo. \eunos un exenplo puru tornur u
uirnuuo uindu nuis cluru:
Ces unis J&>% A>) (ou J&>% ?+BA>+?B)
'uvuis tunt d'udnirution n'tuient pus lu uu
nonent ou 'ui eu besoin d'eux.
lsso s uconteceru cuso o reerente
seu unu pessou, visto que, con obetos, o
!"#$"! se tornu obriqutrio, nuncu podendo ser
substitudo pelo #$(. Noten, no exenplo
ubuixo, o reerente "9-*"2*(7" por se trutur de
ulqo inuninudo, unuis poderei usur outro
pronone puru substitulo:
L'entreprise J&>% ?-A>+??+ nous truvuil
lons ore d'excellents uvuntuqes sociuux u ses
enplo,s.
Aindu posso ucrescentur que, cuso o
pronone relutivo esteu ups u preposiuo 21*4(,
terei senpre o uso do !"#$"! e nuncu do #$(.
leun u rencontr beuucoup de
clbrits, J-%() ?+BA>+??+B Steven Seuqul et
Punelu Anderson.
$-%() tous ces disques, ?+BA>+?B
uccepteruistu de ne prter
Mus o tpico nuo sen preposiuo L
verdude, quuse ne esqueciu. O cuso tuo
especico que se perde entre us tuntus outrus
reqrus. L purticulur, nus nuo conplicudo. L
preciso tonur un certo cuidudo, puru upliculo
nu situuuo corretu e nuo tentur enprequr o
pronone en todus us nossus respostus. A
unsiedude en usur ulqo novo nuo nos uuduru
en nudu. Leixundo de pupo, vou direto uos
exenplos:
u) ll uudru reuire un des nurs de lu nuison,
?-A>+??+ vient tout uste d'tre entirenent
rnove.
b) Les uuteurs de lu usillude qui u cot lu vie u
un policier de ubec, ?+A>+? est dcd ce
nutin u l'hpitul, sont touours recherchs.
A purtir desses dois exenplos
possvel deduzirnos duus reqrus:
l. O !"#$"! senpre viru ups u vrqulu, uzendo
purte de unu oruuo explicutivu,
ll. L preciso existir nuis de un possvel sueito
du ruse, isto , unu possibilidude de conusuo,
unbiquidude, evitudu pelo uso do !"#$"!.
Unu dicu que dou, quundo deseur
uplicur o que uprendeu hoe en seus textos,
de nuncu distunciur nuito o reerente do
pronone, pois isso poderu preudicur o uso
deste ultino. Percebun, nos exenplos ucinu,
que ele iru upurecer loqo depois dos possveis
reerentes. Puru inulizur sen perder o costune,
eis un novo exenplo:
EF*(7-(9" 7G"7- "9:(9 1@F"-C !1 )3(-$*"
#$G"!!" DC7(*1(- -19- $% !"# @3H-1(- 7( @F"*8 I"
9$9@1J EF*(7-(9" 7G"7- "9:(9 1@F"-C !1 )3(-$*"
#$G"!!" DC7(*1(- -19- "- !1#$"!!" @3H-1(- 7( @F"*8K
P" 9-JJ+?
\irun cono ucil S puru relenbrur
o que vinos, urenos unu pequenu revisuo:
1. O !"#$"! possui duus unes: pronone inter
roqutivo e relutivo,
`. Lle vuriu en qnero e nunero, upresentundo,
entuo, quutro ornus: lequel, luquelle, lesquels
e lesquelles,
c. L dierente do #$"! por se trutur de unu
possibilidude linitudu de escolhu entre us
opes que nos orun dudus,
1. uundo ele ven uconpunhudo dus pre
posies 5 e de, huveru elisuo,
b. O lequel poderu substituir o #$( ulqunus
vezes, quundo uconpunhudo de preposiuo,
sendo upenus unu questuo de escolhu estils
ticu,
G. uundo u preposiuo estiver uusente, u
situuuo puru o uso do !"#$"! seru unicu: ups u
vrqulu e ups uo nenos dois possveis sueitos.
Pessoul, ucredito que seu upenus isso
por hoe. Lspero que esteun uzendo un bon
proveito do que escrevo por uqui.
< 6("9-L- "- 6399"7 C-$D"7 5 -3$7M
42
!
"#$%&' ' ()*+,&*%-* ./01,' 2$))$+-$3#
45&,6, &*6)*-'#7 */ 89 &* /$):' &* ;<=>7 $ $/?1,@
$:A' &' /$) -*)),-'),$1 B)$+,1*,)' &* ;8 ?$)$ 8>>
/,1C$+ %D#-,6$+7 $ ?),+,'%*,)$ E$%&$7 &*-,&$ %'
()*+0&,' F,)$&*%-*+7 */ GA' ($#1'7 6'%6')&'# 6'/
$ /*&,&$H I+ &*/$,+ ?)*+$+ ?'10-,6$+ &' 1'6$1 %A'
6'/?)**%&,$/H J'/' $1K#5/ ?'&*),$ +#B+6)*L*)
#/$ &*6,+A' &$M#*1* K'L*)%' &,-$-'),$1N OI
&,-$&#)$ L$, $6$B$)7 /$+ ' /$) &* 8>> /,1C$+
?*)/$%*6*)DP7 ?*%+$L$ Q,1/$ E$%$ R'#++*SS '#7
%' 6'&,%'/* #+$&' %' ?*)0'&'7 E$%&$7 6'/ M#*/
$ T')%$1,+-$ * ?)*+,&*%-* &' 2)#?' F')-#)$ U#%6$
4$,+7 R'+* U'K#*,)$7 &,L,&,$ $ 6*1$ %$M#*1*
/'/*%-'H
I /,1,-$%-* &* Q,)*,-'+ V#/$%'+7 */
*%-)*L,+-$ W R*L,+-$ G$?,*%-,$7 )*1*/B)'# *++$ *
'#-)$+ C,+-X),$+ &' -*/?' */ M#* ?$)-,6,?'# &$
O)*+,+-Y%6,$ B)$+,1*,)$P 6'%-)$ $ &,-$&#)$ /,1,-$)7 */
#/$ *Z?)*++A' M#* S$3 M#*+-A' &* #-,1,3$)H ./ #/$
$++'6,$:A' $'+ /'L,/*%-'+ M#* S,6$)$/ 6'%C*6,@
&'+ ?') O)*+,+-Y%6,$P */ ?$0+*+ 6'/' $ [)$%:$7
&#)$%-* $ R*?\B1,6$ &* E,6C]^ .+?$%C$7 &#)$%-* $
2#*))$ J,L,1 %' ?$0+ *%-)* ;<_` * ;<_<^ * E,*-%A7 %'
6'%S)'%-' 6'%-)$ '+ .+-$&'+ a%,&'+7 R'+*
U'K#*,)$ M#*+-,'%$ ' 15Z,6' M#* S,6'# $++'6,$&' W
C,+-X),$ &' ?*)0'&'H Ob(') M#*c $M#, $ K*%-* 6C$/$
&* *Z@?)*+' ?'10-,6'N b[',c $ &,-$&#)$ M#* ?*K'#
*/ $)/$+ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7 %X+ %A'PH
!"# %&'#() *+ ,-../('
I T')%$1,+-$ R'+* U'K#*,)$7 ?)*+,&*%-* &' 2)#?' F')-#)$ U#%6$ 4$,+7 ?$)-,6,?'# &' $?',' 1'K0+-,6' &$
I:A' d,B*)-$&')$ U$6,'%$1 bIdUc &#)$%-* ' R*K,/* 4,1,-$) * S', &*-,&$ * -')-#)$&$ *%-)* ;<`< * ;<=>H
!"#$%&'$" $&!#$)"
! #$%&%'()*&! +#!%&,$&#!
)! -&'!-.#! /&,&'!#
!"#$%&'$"( *+,%- .+&'%/&+, 01 #+0.+ 2" ,0"
'3"4%'53$"6
*+,% 7+80%$3" e .# S#, 6),$&$ */ 6'15K,'+ &*
S)*,)$7 ' f*$-0++,/$ E,)K*/ 4$),$7 */ GA' ($#1'7
*/ #/ -*/?' '%&* ' *%+,%' *+-$-$1 *)$ /#,-' B'/H
4*# +'%C' *)$ ,) ?$)$ #/ 6'15K,' &' .+-$&'7
?\B1,6'7 /$+ ' f*$-0++,/$7 */B')$ ?),L$&'7 *)$
#/ 6'15K,' $1*/A' /#,-' B'/H F,%C$ 6$)K$
6#1-#)$1 *1*L$&$H "#$%&' *# -,%C$ ;= $%'+7 B),K#*,
6'/ /*# ?$&)$+-' * +$0 &* 6$+$H Q,3,$ M#* ,$
-)$B$1C$)7 +*) T')%$1,+-$H . $++,/ S',H J'/*6*, %$
.&,-')$ IB),17 &*?',+ S#, ?$)$ $ )*L,+-$ GC'??,%K
!"#$%&'$"( 9&':+ ;+$ &+ 4+3&"<$,1+ =0% >+.?
"."@+0 ,% %&>+<>%&2+ .+1 #+<A'$."B
*+,% 7+80%$3" e G,/7 *# /* $?$,Z'%*,7 -,%C$
$?*%$+ ;g $%'+H I0 L*,' ' K'1?*H h ,)/A' /$,+
L*1C' &' /*# %$/')$&'7 ' J06*)' E,$%$7 ?$++'# $
+*) ?*)+*K#,&'H . *#7 /*+/' &* /$%*,)$ &,+6)*-$7
L, -#&' $M#,1'7 $ &,-$&#)$ +* ,%+-$1$%&'7 #/ &*+*+@
?*)' %' ?$0+7 *7 61$)'7 S,M#*, 6'%-)$H J'/*6*, $
*+-#&$)7 1*) 1,L)'+ &* *+M#*)&$HHH
!"#$%&'$"( C0"$, <$>3+, >+.? <$"B
*+,% 7+80%$3" e h ?),/*,)' 1,L)' M#* ' G$6C*--$
/* &*# *)$ &' F)X-+i,7 6C$/$&' % &"00' 1"#'2 -
' 3-2-0H 4*# %$/')$&'7 ($#1'7 /* 'B),K'# $ 1*)
-)*6C'+ &* 4 *'5(6'2H .# 1,$ '+ 1,L)'+ &' [*)%$%&'
V*%),M#* J$)&'+' +'B)* $ -*'),$ &$ &*?*%&Y%6,$7
$15/ &* 2#,/$)A*+ R'+$7 2)$6,1,$%' R$/'+7
J1$),6* d,+?*6-')H F#&' ,++' /* $B),# ?$)$ #/
/#%&' %'L'7 *# /* +*%-,$ L,)$%&' K*%-* K)$%&*H
('+-*),')/*%-*7 /#,-'+ * /#,-'+ 1,L)'+ S')$/
6*%+#)$&'+ %' f)$+,17 * $ 6#1-#)$ /,K)'# ?$)$ $
/\+,6$7 %'+ S*+-,L$,+H
!"#$%&'$"( D",- &%,,% #3$1%$3+ 1+1%&'+-
$&;%<$E1%&'%- ;+$ "#%&", 01" 1$&+3$" 2" ,+.$%/
2"2% =0% ,% 1+@$<$E+0 .+&'3" " 2$'"203"6
*+,% 7+80%$3" e (',+ 5H h+ T')%$,+ S,6$)$/ $
S$L')H 4$+7 M#$%&' $+ ?*++'$+ 6'/*:$)$/ $ +*)
U*j+7 * 1D 6'%C*6, #/ 6$)$ ,%6)0L*17 ' V*)/0%'
G$6C*--$7 M#* *)$ -)'-+i,+-$H .1* /* *%+,%'# -#&'H
U$M#*1* -*/?'7 ' 6#)+' &* k')%$1,+/' +X *Z,+-,$
%$ JD+?*) d0B*)' * %A' *)$ )*K#1$/*%-$&'H I
/$,'),$ *%-)$L$ %$ ?)'S,++A' ?*1$ )*&$:A' &'+
T')%$,+H .# TD *+-$L$ 6'/*:$%&' $ *%-*%&*) /$,+
&* ?'10-,6$H Q$ S')/$:A' 6),+-A M#* -,L*7 $?)*%&,
/#,-' +'B)* +'1,&$),*&$&*7 * *+-$ S', #/$ ?)*'6#@
?$:A' M#* 6$))*K#*, e * 6$))*K' e &*+&* +*/?)*H
U$ .&,-')$ IB),17 *# 6'/*6*, $ %$/')$) ' ($#1'
E,$%$7 M#* *)$ &' ($)-,&A' b($)-,&' J'/#%,+-$c7
6#T$ ,&*'1'K,$ *)$ 6'%-)D),$ $' -)'-+i,+/'H
43
! #$%&'%()#$*& +# ,&-# .&/0#(12 34 +(1#(*25 6&) 2 7&'8*(62 +#09-# $2 :7&62 #) ;0# *12<2'=2%2 $2 )8+(2 ()71#--2 +& >&1$2'(-)&?
!"#$%&'$"( F+.? ;+$ #3%," &+ 1%,1+ 2$" %1 =0%
1"'"3"1 + G"3<+, D"3$8H%<<"6 G+1+ ;+$ $,,+B
*+,% 7+80%$3" e [', */ %'L*/B)' &* ;<`<H h I-'
l%+-,-#6,'%$1 %m 97 &* ;<`g7 5 M#* 6'/*:'# 6'/
-'&$ $ )*?)*++A'H I *++$ $1-#)$ *# *+-$L$ %$ ['1C$
&$ F$)&*7 6$+$&$ 6'/ /*# *&,-')7 d#,3 R'B*)-'
J1$#+*-7 * 6'/ #/ S,1C' )*65/@%$+6,&'H
!"#$%&'$"( G+1+ ;+$ %,,% #3$1%$3+ 1+1%&'+ &+
IJK!B
*+,% 7+80%$3" e F,%C$ /#,-$ K*%-*H .# /* 1*/B)'
&* #/ +#T*,-' M#* %A' S$1'# %*/ ' %'/*H UX+ '
6C$/DL$/'+ &* 4$),%C*,)'H h &*1*K$&' [1*#)]
6C*K'# * ?*)K#%-'# '%&* *+-$L$ ' 4$),KC*11$H h
4$),%C*,)' )*+?'%&*#n OE'6Y %A' 5 /$6C'N E$,
B#+6$)oPH I6$B'# *+?$%6$&' %$ %'++$ S)*%-*H Q*?',+
%'+ /$%&$)$/ &*+6*) ?$)$ $ 6*1$H p %',-*7 '+ +'1&$@
!"#$%&'$"( J L'%33+3M- %&':+- '%3$" ,$2+ .+&20E$2+
#%<+ 9,'"2+B
*+,% 7+80%$3" e G,/7 *# /*+/$ %#%6$ L, #/$
$)/$ &* ?*)-'H [$3,$ ?$)-* &' $?',' 1'K0+-,6' &$
IdUH V$L,$ )*#%,q*+ &$ &,)*:A' &$ IdU */ 6$+$7
* $1K#5/ &*1$-'#H [', $++,/ M#* S#, ?)*+$7 %'
/*+/' &,$ */ M#* ?)*%&*)$/ -'&'+ '+ ?$&)*+
&'/,%,6$%'+H .#7 /*# /$),&' * /*# B*BY *+-DL$@
/'+ */ 6$+$H JC*K'# ' .+M#$&)A' &$ 4')-*
M#*)*%&' %'+ 1*L$)7 * *# &,++* M#* %A' +$,),$ &* 1D
+*/ /*# S,1C'H .1*+ M#*),$/ 1*L$) /*# S,1C' ?$)$ '
k#,3$&' &* 4*%')*+7 /$+ *# %A' &*,Z*,H UA' +*, '
M#* &*# %$ /,%C$ 6$B*:$ &* S$1$) $M#,1'H .#
*+-$L$ 6'/*:$%&' $ +*) /A*H .1*+ /* &*,Z$)$/
?)*+$ */ 6$+$7 $/$))$&$ $' +'SD7 +'B L,K,1r%6,$H
R*L,)$)$/ -'&$ $ /,%C$ 6$+$7 /$+ %A' $6C$)$/
%$&$H U' &,$ +*K#,%-*7 /* 1*L$)$/ $' Qh(G *
6'%+*%-,)$/ */ &*,Z$) /*# S,1C' 6'/ /,%C$
+'K)$7 M#* /')$L$ %' J*%-)'7 %' 6$/,%C' ?$)$ '
Qh(GH UA' -*/ &') /$,') &' M#* &*,Z$) #/ S,1C'HHH
Q*+*+?*)'H
!"#$%&'$"( ( F+.?, 2+$, %3"1 1$<$'"&'%,B
*+,% 7+80%$3" e UA' ?'++' &,3*) M#* 5)$/'+
/,1,-$%-*+7 /$+ %X+ )*+'1L*/'+ $T#&$)H s)$/'+ &'
$?',' 1'K0+-,6' &$ I:A' d,B*)-$&')$ U$6,'%$1
bIdUc7 S#%&$&$ ?*1' 4$),KC*11$ &*?',+ &' )$6C$
&' ($)-,&A'7 */ ;<`=H U'++' K)#?' ?)*K$L$ ' S,/
&' ,/'B,1,+/' %$ )*+,+-Y%6,$7 ' S,/ &$ $?$-,$7 &$
?*)?1*Z,&$&*H .# 6'%+,&*)' M#* M#*/ S*3 $ 1#-$
$)/$&$ S', $ &,-$&#)$ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7
6'%-)$ $ )*+,+-Y%6,$H .# &*S*%&' M#* $ K*%-*
6C$/* &* R*+,+-Y%6,$ f)$+,1*,)$H UX+ /,-,S,6$/'+
$ )*+,+-Y%6,$ S)$%6*+$ 6'%-)$ $ '6#?$:A' $1*/A7 $
)*+,+-Y%6,$ *+?$%C'1$ %$ 2#*))$ J,L,1 .+?$%C'1$7
@&*&A B1;0(%& C#--&2'
?*)+*K#,&$+7 ' ($)-,&A'7 $+ 1,&*)$%:$+ +,%&,6$,+ +*
'?#+*)$/H 4#,-$ K*%-* S', */B')$ &' ?$0+H h
?)X?),' k'A' 2'#1$)- S', ?$)$ ' a)#K#$,7 *1* S',
+'1$?$&' &* -'&$+ $+ /$%*,)$+H h f),3'1$ )*+,+-,#7 *
%X+ S,6DL$/'+ $6'/?$%C$%&' -#&' ,++'H .7 61$)'7
)*+,+-,%&'H I 61$++* /5&,$ $6C'# 1*K$1H I 4$)6C$ &$
[$/01,$ 6'/ Q*#+ ?*1$ d,B*)&$&* S', #/$ L*)K'%C$H
VD 6',+$+ )*$1,3$&$+ ?*1' k'A' 2'#1$)- &* M#*
%,%K#5/ S$1$7 ?') *Z*/?1'7 ' ;_t +$1D),'H F)$-$@+*
&* #/$ &$+ S')/$+ /$,+ /'&*)%$+ &* &,+-),B#,:A'
&* )*%&$H ('#M#0++,/'+ ?$0+*+ -Y/ ,++'H . C'T*
S$1$/ M#* ' 6*)-' 5 S1*Z,B,1,3$) $ 1*K,+1$:A'
-)$B$1C,+-$H JC$/$L$/ ' k$%K' &* +'6,$1,+-$ +X
?')M#* *1* B*%*S,6,$L$ '+ -)$B$1C$&')*+H
$ )*+,+-Y%6,$ L,*-%$/,-$HHH . $M#, $ K*%-* 6C$/$ &*
*Z@?)*+' ?'10-,6'N UA'H UX+ +'/'+ $ R*+,+-Y%6,$
f)$+,1*,)$7 M#* &#)'# /#,-' -*/?'H I &,-$&#)$ M#*
?*K'# */ $)/$+ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7 %X+ %A'H
44
A jotoal|sta Rose Noqoe|ta, oa epoca em qoe ttaballava oa 1v Coltota, em fos Jos aoos Je ;o.
!"#$%&'$"( G+1+ >+.?, 8",'">"1 + '%1#+ &+
#3%,A2$+B
*+,% 7+80%$3" e .# S,M#*, #/ -*/?' %' Qh(G7
&*?',+ S#, ?$)$ ' ()*+0&,' F,)$&*%-*+7 '%&* S,M#*,
/$,+ +*-* /*+*+H
!"#$%&'$"( 9 + N3",$< 2% H+4%B G+1+ >+.? + %&O%38"B
*+,% 7+80%$3" e .# %A' K'+-' &* M#*/ -*/ &*+?)*3'
*+,% 7+80%$3" e J1$)'7 ?*1$ J'/,++A' &* I%,+-,$H
I C,+-X),$ *+-D &' %'++' 1$&'H
!"#$%&'$"( K+3 $,,+ " $1#+3'P&.$" 2" G+1$,,:+
2" F%32"2%- %1@+3" &:+ >Q H">%3 #0&$R:+666
*+,% 7+80%$3" e .# $6C' M#* $ T#+-,:$ -*/ &* $-#$)7
?')M#* *Z,+-* 4,%,+-5),' (\B1,6' [*&*)$1 ?$)$ ,++'H
UX+ 6'%M#,+-$/'+ $ &*/'6)$6,$ ?$)$ M#* C$T$
T#+-,:$ ?$)$ -'&'+H h+ /,1,-$)*+ ?)*6,+$/ )*+?'%&*)
?*1' /$1 M#* S,3*)$/ ?$)$ ' ?$0+H I C,+-X),$ 5 #/
?)'6*++' * %A' #/ *L*%-'H
!"#$%&'$"( 9 .+1+ ;+$ " ,"A2" 2" #3$,:+B
*+,% 7+80%$3" e .# -,%C$ M#* $++,%$)7 -'&$ +*/$%$7
#/ -*)/' %$ &*1*K$6,$7 6C$/$&' /5%$K*H UA'
?'&,$ -)$B$1C$)7 %A' ?'&,$ 6C*K$) */ 6$+$ &*?',+
&$+ 88CH .)$ #/$ *+?56,* &* 1,B*)&$&* L,K,$&$H UA'
$6*,-*, * S#, -)$B$1C$)H ()*6,+$L$ /* +#+-*%-$)7 $T#&$)
/,%C$ S$/01,$H .# S#, T#1K$&$ * $B+'1L,&$7 /$+ /,%C$
L,&$ *+-$L$ &*+-)#0&$7 /,%C$ S$/01,$ -$/B5/H h T#,3
*)$ #/ 6,L,1H "#* L*)K'%C$ #/ 6,L,1 ?$)-,6,?$)
&$M#,1'o h ?)'/'-') /* $6#+$L$ &* -*) 1,L)' */ 6$+$7
' M#* *)$ 6'%+,&*)$&' +#BL*)+,L'H 4*+/' +'1-$7
6'%-,%#*, +*%&' ?*)+*K#,&$HHH ,/$K,%* M#$%-'
&,%C*,)' K$+-$L$/ ?$)$ &*,Z$) #/ /,1,-$) %' /*#
*%6$1:'o I))#/*, */?)*K' */ #/$ )*L,+-$ &*
6'%+-)#:A' 6,L,17 /$+ 1'K' /* &*/,-,)$/7 $1, /*+/'
%$ 6$1:$&$7 M#$%&' &*+6'B),)$/ M#* *# *)$
O-*))'),+-$PH Q*?',+ S#, ?$)$ $ FE J#1-#)$7 *7 ?'+-*),')@
/*%-*7 S#, S$3*) $ FE 4#1C*)7 %$ R*&* 21'B'H
!"#$%&'$"( F$,'+ =0% + +@4%'$>+ 2" '+3'03" S
2%,01"&$E"3- + =0% >+.?, ;"E$"1 #"3" &:+
#%32%3 " H01"&$2"2%B
*+,% 7+80%$3" e I C')$ */ M#* -,)$)$/ ' /*#
S,1C'7 *# TD /* +*%-, &*+#/$%,3$&$H I-5 C'T* *#
-*%C' ' /$,') 6#,&$&' 6'/ '+ +*)*+ L,L'+7 ?')M#*
*# +*, $ &') M#* )*?)*+*%-$H ($)$ /,/7 *%M#$%-'
*# -,%C$ 1*,-*7 *# *+-$L$ 1,K$&$ $' /*# S,1C'H h+
/,1,-$)*+ /* 6C$/$L$/ &* L$6$ 1*,-*,)$7 L$6$
-*))'),+-$7 /,++ f)$+,1H F,L* /#,-$ S*B)*7 %A'
6'%+*K#,$ 6'/*)7 * /* &*)$/ #/$ ,%T*:A' ?$)$ '
1*,-* +*6$)H .# %A' -,L* ?$# &* $)$)$ %*/ 6C'M#*
*15-),6'7 /$+ /* &*+#/$%,3$)$/ M#$%&' 6')-$@
)$/ /*# 1*,-*H h+ -')-#)$&')*+ -Y/ )$3A' */ #/$
6',+$n $ -')-#)$ %A' ?$++$H s ?$)$ $ L,&$ -'&$H I
/*1C') S')/$ &* +#?*)$) 5 S$1$%&'H s ?)*6,+'
B#+6$) $ T#+-,:$ * $ L*)&$&*H ()*+*)L$) $ /*/X),$H
!"#$%&'$"( F+.? #3+.%,,+0 + 9,'"2+B
@&*&A D(%0'/2EF&
@&*&A B1;0(%& C#--&2'
&'+ 6C*K$)$/ K),-$%&'7 ),%&'7 &,3*%&' M#* C$L,$/
/$-$&' ' 6C*S*H UX+ %A' $6)*&,-$/'+7 ?*%+$/'+
M#* *)$ -')-#)$ ?+,6'1XK,6$H 4$,+ -$)&*7 6C*K'# $
4$i,i' u,+C,7 S'-XK)$S$ &$ ['1C$ &$ F$)&*7 M#* 6'%S,)@
/'# $ /')-*H .1$ S', ?)*+$ ?')M#* S'-'K)$S'# ' $++$+@
+,%$-'H [', #/ B$M#*H
F+.? ".3%2$'" %1 40,'$R" ,%1 #0&$R:+B
45
!"#$%&'$"( I% ;"'+- H+0>% 10$'", 102"&R", &+,
T<'$1+, "&+,6
*+,% 7+80%$3" e h S,1C' &$ /,%C$ &,$),+-$7 M#* 5 $%$1S$@
B*-$7 S')/'#@+* ?*1' ()'#%,H h S,1C' &$ /,%C$ 6'3,%C*,)$
S')/'#@+* */ R*1$:q*+ l%-*)%$6,'%$,+ * *+-D +*
?)*?$)$%&' ?$)$ ' l-$/$)$-]H . 5 *++* %'L' f)$+,1 M#*7
&$M#, $ #/$ K*)$:A'7 L$, /*1C')$) /#,-'H I-5 $+
/$%,S*+-$:q*+ &* T#%C' +A' #/$ %'L,&$&*H s #/
6'/?'%*%-* )*6*%-*7 -)$3,&' ?') *++$ %'L$ K*)$:A'H
!"#$%&'$"( J #+>+ .+&=0$,'+0 3%&2"- 1", =0%3
1"$, 2+ =0% $,,+6
*+,% 7+80%$3" e .1*+ M#*)*/ 6,&$&$%,$H .++$ 5 $
?$1$L)$H h+ T'L*%+ -Y/ &* '6#?$) '+ *+?$:'+
?'10-,6'+H G* *# -,L*) $1K#/$ 6',+$ &* \-,1 ?$)$ S$1$)
?$)$ L'6Y+7 5 ,++'H h6#?*/ '+ *+?$:'+ ?'10-,6'+H
(')M#* /*+/' $ /,%C$ K*)$:A'7 M#* 1#-'# -$%-'
6'%-)$ $ &,-$&#)$7 %A' '6#?'# -$%-'+ *+?$:'+
?'10-,6'+ 6'/' ?'&*),$H
!"#$%&'$"( U " .H"1"2" ,A&23+1% 2% >$3"/<"'"666
*+,% 7+80%$3" e .Z$-$/*%-*H h U*1+'% R'&),K#*+
6#%C'# *++* -*)/' %'+ $%'+ ;<9>H . *%-A' S,6$
?$)*6*%&' M#* ' f)$+,1 5 ' ?,') &'+ /#%&'+H h+
*+-)$%K*,)'+ M#* LY/ ?$)$ 6D %A' M#*)*/ L'1-$)H
IM#, 5 #/$ -*))$ &* K)$%&*+ '?')-#%,&$&*+7 -$%-'
/$-*),$,+ M#$%-' ,/$-*),$,+H UX+ -*/'+ #/$
S*1,6,&$&* ,%$-$H J*)-$ L*37 *# *%-)*L,+-*, #/ &,)*-')
&* #/ B$%6' ,%K1Y+7 %' S,/ &'+ $%'+ ;<<>7 %' /*,' &$
6),+* $+,D-,6$H .1* &,++* M#* ' f)$+,1 *)$ $ K)$%&*
$?'+-$ &* -'&'+7 ?')M#*7 &'+ ;`> /,1Cq*+ &*
C$B,-$%-*+ &$M#*1$ 5?'6$7 $?*%$+ ;>v ?$)-,6,?$L$/
&' /*)6$&' &* 6'%+#/'H 4$+7 $,%&$ $++,/7 *)$
/$,') M#* ' /*)6$&' &* 6'%+#/' &$ l%K1$-*))$H
V$L,$7 $,%&$7 *Z?*6-$-,L$ &* 6'%M#,+-$ &* <>v &'
/*)6$&'H J'/ $ /*1C'),$ &$+ ?'10-,6$+ +'6,$,+7 '+
B$%6'+ ?'&*),$/ 1#6)$) /$,+H E*T$7 $-5 ' ?'%-' &*
L,+-$ &'+ B$%M#*,)'+ *)$ S$L')DL*17 * ' %'++'7 %A'H ./
8>;_7 ' f'1+$@[$/01,$ S*3 &*3 $%'+7 * $+ 6)0-,6$+ 6'%-)$
' ?)'K)$/$ /* S)#+-)$/H "#$%&' L'6Y 6'/?)$ #/$
6$/,+*-$ &* $1K'&A' ?$)$ +*# S,1C'7 6'/ ' &,%C*,)'
&' f'1+$@[$/01,$7 CD ;9 */?)*K'+ ?') -)D+H .++*
?)'K)$/$ -)'#Z* $ 6$&*,$ ?)'&#-,L$ ?$)$ $ B$+* &$
?,)r/,&*H G*/ $ B$+*7 %A' CD -'?'7 /#,-' /*%'+ '
/*,'H s &,S06,1 *Z?1,6$) ,++' ?$)$ $ 61$++* /5&,$H .#
@&*&A B1;0(%& C#--&2'
?*1' f)$+,1H VD M#*/ &,K$n O,++' +X $6'%-*6* %'
f)$+,1oPH .Z,+-* #/$ 6),+* %'+ .aI7 %$ .#)'?$7 * $+
?*++'$+ S,6$/ S$1$%&' /$1 &' %'++' ?$0+H
1$/*%-' M#* $ ,/?)*%+$ %A' S$1* +'B)* *++$ 6$&*,$
?)'&#-,L$7 )*+?'%+DL*1 ?') -$%-'+ */?)*K'+ B)$+,1*,@
)'+H .7 +* L'6Y %A' -,L*) ,++'7 $ +'6,*&$&* +*)D /$,+
?'B)* * &*+')&*%$&$H .Z,+-* f'1+$@[$/01,$ %'+ .aI7
'%&* w> /,1Cq*+ &* S$/01,$+ )*6*B*/ $?',' &'
K'L*)%'H . ,++' %A' +* S$1$H IM#, )*61$/$/ &* $-)$+'
%'+ $*)'?')-'+H . ' -)$B$1C$&') M#* ?*K$ x%,B#+
-'&'+ '+ &,$+N .+-'# 6'%-*%-* ?') *+-$) L,L$ ?$)$ L*)
*++* f)$+,1 %'L'H
!"#$%&'$"( 9 =0"$, ,:+ ", .+&.<0,V%, 2%,,% <$>3+B
*+,% 7+80%$3" e .1* 6'%-$ 6'/' $ ($%I,) M#*B)'#
'# OS', M#*B)$&$PH I J'/,++A' &$ E*)&$&* S*3 #/$
$#&,Y%6,$ +'B)* ,++'7 ?',+ *++$ 6'/?$%C,$ *)$ #/
!"#$%&'$"( J =0% >+.? %,'Q 2$E%&2+ S =0% "
2$'"203" "."@+0- 1", +, 830#+, %1#3%,"3$"$,
@%&%;$.$"2+, #+3 %<" .+&'$&0"1 "'0"&2+- .+1+
1+&+#5<$+,- &" #3Q'$."B
*+,% 7+80%$3" e 4#,-'+ &*1*+H h#-)$ 6',+$ M#*
?)*6,+$ +*) *Z$/,%$&$ 5 $ M#*+-A' &'+ 0%&,'+H .#7
6'/' ?)*+$ ?'10-,6$ M#* S#,7 *%-*%&' M#* 5 ?)*6,+'
-*) -'-$1 )*+?*,-' ?*1'+ /')-'+ * &*+$?$)*6,&'+7
/$+ $6C' M#* $ $6#1-#)$:A' * ' *Z-*)/0%,' &'+
,%&0K*%$+ 57 -$/B5/7 #/ 6),/* &* 1*+$@C#/$%,@
&$&*H I &,-$&#)$ &*+$?$)*6*# 6'/ $+ /*%-*+
/$,+ B),1C$%-*+ &* -'&$ #/$ K*)$:A'H 4$-'#7
$1*,T'#7 &*,Z'# +*M#*1$ */ -'&'+7 ?$)$ /$%-*)
*++* $B+#)&' &* ?'&*) &* &*+-)#,:A'7 ?*%+$%&'
M#* *)$ &*+*%L'1L,/*%-'H (') *Z*/?1'7 $ R'&'L,$
F)$%+$/$3x%,6$ S', #/ &'+ /$,')*+ &*+?*)&06,'+
&* &,%C*,)' * &* C#/$%,&$&*H [', M#$%&'
6'/*:'#7 'S,6,$1/*%-*7 ' &*+/$-$/*%-' &$
I/$3x%,$H VD #/$ ?1$6$ 1D7 */ #/$ D)L')* B,6*%@
-*%D),$7 6'/ ' *+6),-'n OIM#, 6'/*:$ ' &*+*%L'1L,@
/*%-' &' f)$+,1PH h#-)$ 6',+$ $B+#)&$ M#* ?)*6,+$
+*) ,%L*+-,K$&$ 5 ?')M#* C$L,$ */?)*+$+ 6'/
-*))*%'+ K,K$%-*+6'+ %$ I/$3x%,$7 ?$)$ 6),$) B',7
S$3*) ?$+-$K*/7 &*+/$-$)H h+ $/B,*%-$1,+-$+7 %$
5?'6$7 %A' -,%C$/ -$%-$ S'):$ ?'10-,6$7 /$+ TD
$1*)-$L$/ M#* $ S1')*+-$ 5 $#-'++#+-*%-$&$H s
?)*6,+' +$B*) ' M#* $6'%-*6*# 6'/ '+ y$,/,),@
I-)'$),H V'#L*7 $1,7 #/ K*%'60&,'7 * ' M#* )*+-$
&*1*+ 5 #/$ 6',+$ &*6$&*%-*7 &* /*%&,6r%6,$H
GA' 6),/*+ &* 1*+$@?D-),$H
!"#$%&'$"( W ,%&H+3" ".H" =0% "$&2" %,'"1+,
%1 '3"&,$R:+ 2%1+.3Q'$."B
*+,% 7+80%$3" e G,/7 5 #/ ?)'6*++' M#* &*/')$
B$+-$%-*7 6'/' *%+,%'# ' ()'S*++') [1')*+-$%
[*)%$%&*+H UX+ %#%6$ -,L*/'+ )#?-#)$ %$
-)$%+,:A'H E'6Y -*L* ' )*-')%' &'+ *Z,1$&'+7 ' S,/
&$ 6*%+#)$ %'+ $%'+ &* ;<g>7 +X M#* ' J'%K)*++'
6'%-,%#'# 6'/ $+ /*+/$+ ?*++'$+ &* $%-*+7
6'/' I%-x%,' J$)1'+ 4$K$1CA*+ * k'+5 G$)%*]7
?') *Z*/?1'HH
!"#$%&'$"( J K3+;%,,+3 X<+3%,'"& ;"<">" 2" 1+2%3&$/
E"R:+ .+&,%3>"2+3"666
*+,% 7+80%$3" e G,/7 ?$)*6* $ C,+-X),$ &' .1
2$-'?$)&'7 &* d$/?*&#+$n ?$)$ M#* -#&' S,M#* 6'/'
*+-D7 5 ?)*6,+' M#* -#&' /#&*H (') *Z*/?1'7 %X+
-,L*/'+ ,++' %$ l%&*?*%&Y%6,$7 M#* S', ?)'61$/$&$
?*1' ?)0%6,?* C*)&*,)' &$ /*-)X?'1*H U$ S$/'+$ 6$)-$
&* &H k'A' El7 *1* *+6)*L*# $' S,1C'n O?*K#* $ J')'$
?$)$ -,7 $%-*+ M#* #/ $L*%-#)*,)' 1$%6* /A'PH .Z,+-*
$-5 /\+,6$ &' JC,6' f#$)M#* +'B)* *++* *?,+X&,'H
U'++$ l%&*?*%&Y%6,$ +*)L,# ?$)$ /$%-*) ' f)$+,1
6'/' *1* *)$7 *+6)$L'6)$-$7 /'%'6#1-')H
!"#$%&'$"( K+3 =0% " ,%&H+3" ".H" =0% %,'"1+,-
"$&2"- %1 '3"&,$R:+ #"3" " 2%1+.3".$"B
*+,% 7+80%$3" e (')M#* +X $K')$ -*/'+ J'/,++q*+
&$ E*)&$&* * $ J'/,++A' &* I%,+-,$7 &' 4,%,+-5),' &$
k#+-,:$HHH . -*/ K*%-* /#,-' 6'/?*-*%-* -)$B$1C$%&'
%,++'7 6'/' ' ($#1' G5)K,' (,%C*,)'7 #/ K)$%&*
&*S*%+') &'+ Q,)*,-'+ V#/$%'+7 ' k'+5 J$)1'+ Q,$+7
M#* S', #/ K)$%&* $&L'K$&' &* ?)*+'+ ?'10-,6'+H .#
&*S*%&'7 %$ J'/,++A' &$ E*)&$&*7 #/$ ,%L*+-,K$:A'
&$ &,-$&#)$ 6'/' #/ -'&'7 %A' +X &$ )*?)*++A'H I
&,-$&#)$ %A' S', +X ,++'7 *1$ S', 6',+$ /#,-' ?,')H
!"#$%&'$"( C0"< ,%3$" " ,0" #3+#+,'" %1 3%<"R:+
"+ ",,0&'+B
*+,% 7+80%$3" eh+ 6),/*+ &* 1*+$@C#/$%,&$&*
?)*6,+$/ +*) S*&*)$1,3$&'+H F'&'+ %X+ -*/'+ '
&,)*,-' * ' &*L*) &* '1C$)/'+ #%+ ?*1'+ '#-)'+H "#*),$
1*/B)$) -$/B5/ &* #/ L*1C' &,-$&' 6$,?,)$ ?$#1,+-$n
$ ?,') %*K'6,$:A' 5 /*1C') M#* #/$ B'$ B),K$H
!"#$%&'$"( F+.? #+2%3$" .$'"3 %O%1#<+,B
*+,% 7+80%$3" e I M#*+-A' *6'%x/,6$7 /$,+
*+?*6,S,6$/*%-* ' 6$+' &$ *Z-,%:A' &$ ($%I,)7 M#*
S', #/$ &$+ /$,')*+ 6'/?$%C,$+ &* $L,$:A' &'
/#%&' %'+ $%'+ ;<9>@;<`> * M#*7 &* #/ &,$ ?$)$
'#-)'7 ?*)&*# +#$+ )'-$+ * +*#+ *M#,?$/*%-'+H I
E$),K $++#/,# $+ '?*)$:q*+ * %,%K#5/ *%-*%&*#
&,)*,-'H h M#* $6'%-*6*# *Z$-$/*%-*N VD #/ 1,L)'
&' T')%$1,+-$ Q$%,*1 d*B G$+$i,7 6C$/$&' !"70"
8"#9'3"7 M#* -*%-$ *Z?1,6$) ' S,/ &$ ($%I,)H .#
6'%+,&*)' #/$ &$+ /*1C')*+ ?*+M#,+$+ C,+-X),6$+
&' f)$+,1 %' ?*)0'&' )*6*%-*H
46
+0/B'1' B)$+,1*,)'H h 4,1-'% U$+6,/*%-' S*3 #/$
/\+,6$ +'B)* *1$H I ($%I,) -,%C$ $L,q*+ 6$-$1,%$ M#*
?'#+$L$/ %'+ ),'+ &' U')-* &' f)$+,17 ' M#* )*+#1@
-$L$ */ #/$ ,%-*K)$:A' &*3 L*3*+ /$,+ *S,6,*%-* &'
M#* $ M#* -*/'+ C'T*7 /#,-' /$,') &' M#* $ ?)*-*%@
&,&$ ?*1'+ /,1,-$)*+H . %X+ %A' )*6'%+-,-#0/'+ ,++'H
UA' +* ?'&* ?*)&*) &* L,+-$ M#* %'++' ?$0+ -*/
?)'?'):q*+ 6'%-,%*%-$,+7 '%&* $ $L,$:A' 5 S#%&$@
/*%-$1 ?$)$ $ ,%-*K)$:A'H I &,-$&#)$ &*+-)#,# $+
S*))'L,$+H .1*+ ?)*6,+$/ )*+?'%&*) ?') ,++'H s
?)*6,+'7 %' /0%,/'7 &*,Z$) )*K,+-)$&'H s ' M#* '+
/$1@,%S')/$&'+ 6C$/$/ &* 6#+-' f)$+,17 /$+ *++*
6#+-' 6'/*:'# 6'/ $ &,-$&#)$H s ?)*6,+' *+-#&$) $
C,+-X),$ *6'%x/,6$ &$ &,-$&#)$ -$/B5/H
!"#$%&% ($)*+,
47
!"#$%&
!"#$% '( )$(*%'%

S-ar putea să vă placă și