VLCEANU ANDREEA MIHAELA

MASTER TEORIA I PRACTICA EDITRII

ANUL I, SEMESTRUL II
coala rom neasc n !ormea" #s$l %en$r l&$era$r
Pas&nea %en$r l&$era$r se %oa$e na $e 'n (&!er&$e mo(r& & (e%&n(e 'n %r&ml rn( (e
c&$&$or) Es$e !oar$e &m%or$an$ ca o %ersoan care n es$e &n& &a$ 'n $a&nele lec$r&& & n cnoa $e
(rmr&le s%re cen$rl l&$era$r&& n&*ersale, s !&e 'n(rma$ sa mcar s!$&$ s alea# calea ce 'l
*a a+$a s e*ole"e) Cea ma& %o$r&*&$ &ns$an %en$r real&"area aces$& lcr es$e, !r (oar &
%oa$e, (ra#a noas$r coal romneasc, care 'ncearc s aco%ere ml$e %lanr& (e ac$&*&$a$e, (ar
&$ s %n accen$ %e !ormarea #s$l& %en$r l&$era$r)
$&m c $o && c #s$l %en$r l&$era$r se !ormea" 'n $&m% & are ne*o&e ca n c&$&$or s
(e%n (es$l (e ml$ e!or$ %en$r o, &nerea aces$&a, (e(&cn( ml$ $&m% & r,(are %n a
a+n#e s se nmeasc n s%ec&al&s$ al l&$era$r&& sa mcar o %ersoan c n (eose,&$ #s$ %en$r
l&$era$r)
Da$ !&&n( !a%$l c coala es$e cea care ne (esc-&(e %or &le n&*ersl& (e"*ol$r&&
&n$relec$ale, aceas$a ar $re,&, (eo%o$r&*, s &n(c n s&m %en$r l&$era$ra *aloroas a $$ror
$&m%r&lor, (ar & %en$r l&$era$ra ce *a !& crea$ 'n rm$or&& an&) D&n %ca$e, a,&l&$a$ea (e
recnoa $ere a l&$era$r&& (e cal&$a$e n es$e as&#ra$ (e coala romneasc, ele*&& & l&ceen&&
a*n( $en(&n a s n (o,n(easc o %as&ne %en$r lec$r n&c& mcar (% 'nc-e&erea s$(&&lor)
Pe (e.o %ar$e, recnoa $em nl (&n$re &m%e(&men$ele care s$a 'n calea as&#rr&&
s&m l& %en$r l&$era$r a n& ele*/ me$o(ele !olos&$e (e n %ro!esor %r&n care s (esc-&( calea
aces$&a 'n &n$er&orl l&$era$r&& n&*ersale) D&n momen$ ce %ro!esorl se l&m&$ea" la %ro#rama
colar & la !ra#men$ele c%r&nse 'n manale, es$e (es$l (e clar c & ele*l *a rma e0em%ll
%ro!esorl& & n *a 'ncerca s (e% easc aces$e l&m&$e ,&ne mo$&*a$e (e %ro!esor %r&n l&%sa
$&m%l& aloca$ s$(&&lor (e ca", &m%or$an a al$or as%ec$e le#a$e (e l&m, sa comn&care)
Des&#r, %r&n a(o%$area nor me$o(e mo(erne (e %re(are a l&$era$r&& romne sa
n&*ersale, care s %erm&$ ele*&lor s o,ser*e s$&ll (e scr&ere al a$orl& s$(&a$ n nma& 'n$r.o
o%er, c& 'n$r.o *ar&e$a$e, s.ar !ace n %as &m%or$an$ 'n (esco%er&rea n&*ersl& n& scr&&$or) Iar
1
a%o&, ca s (es!&&n m or&ce %ro,lem a $&m%l& aloca$ la clas, se %o$ la !oar$e or c$e*a
!ra#men$e re%re"en$a$&*e %en$r crea &&le n& scr&&$or & comen$a$e as$!el 'nc$ s s%oreasc
a$en &a & (or&n a ele*&lor (e a con$&na lec$ra acas)
O al$ %&e(&c 'n (e"*ol$area #s$l& %en$r lec$r es$e $en(&n a (e renn are a
%ro!esor&lor (e l&$era$r1 (&n #&mna"& & l&ce2 (e a ma& !ace recoman(r& (e lec$r sa
or#an&"area nor ,&,l&o#ra!&& c $&$lr& re%re"en$a$&*e %en$r l&$era$ra n&*ersal) Doar
&n*en$&*&$a$ea &n!&n&$ a m&n && celor a!la & la ca$e(r ma& %o$ &n(ce %as&nea %en$r lec$r &
%oa$e o!er& o al$erna$&* c-&ar & celor care a % &$ (e+a %e aces$ (rm)
Pe (e al$ %ar$e, e0&s$ & o mare %ar$e a ele*&lor care n es$e a$ras (e l&$era$r sa %r &
s&m%l n (ore $e s ' & (e(&ce $&m%l lec$r&&) Es$e *or,a (es%re ele*&& care (ec&( s ' & %e$reac
$&m%l l&,er %r&n & 'n %re &oasele +ocr& %e calcla$or, sa na*&#n( %e In$erne$, care n s&m$
ne*o&a s ' & an$rene"e &ma#&na &a, (&n momen$ ce +ocr&le !ac as$a (e+a %en$r e&) Cea ma& mare
%&er(ere %e care o are aceas$ ca$e#or&e es$e aceea (e a ra$a %oar$a s%re o lme &n!&n&$, 'n care
e0&s$ l&,er$a$e, (ra#os$e, %ace, (rere, re"&s$en , e0$a", (ar & a#on&e)
A a(ar, #s$l %en$r l&$era$r se na $e 'n $&m% & are ne*o&e (e o (r&re $o$al a$$ (&n
%ar$ea 'n* cell&, c$ & (&n %ar$ea 'n* $orl& (eoarece (oar %r&n$r.o &n$ro(cere 'n lmea
romanesc n&*ersal se %oa$e o, &ne ca%ac&$a$ea (e a ale#e, (e a (eose,& o%erele (e *aloare (e
cele care n sn$ $ocma& re &$e)
Nma& c a+$orl %as&ona &lor (e l&$era$r se %o$ na $e no& %as&ona & (e l&$era$r, &ar
%en$r s%or&rea nmrl& aces$ora es$e ne*o&e ca %ro!esor&& s &,easc lec$ra & s le $ransm&$
& ele*&lor aceas$ (ra#os$e) A*em ne*o&e ca, %e ln# lec$r&le (e ,a" %e care le o, &n %e
%arcrsl an&lor (e s$(&, ele*&& s !&e ca%a,&l& s recnoasc a$or& con$em%oran& romn&, a$or&
re%re"en$a$&*& %en$r l&$era$ra !rance", en#le", rs, amer&can)
coala romneasc ar $re,& sa !orme"e n #s$ %en$r l&$era$r, !rc$&!&cn( $&m%l %e
care ele*&& 'l %e$rec %e ,nc&le col&&, !&&n(, %n la rm, cea ma& ,n %er&oa( %en$r a %orn& 'n
marea a*en$r a (esco%er&r&& l&$era$r&& n&*ersale) Ma& $r"&, 'n $&m%l s$(&&lor n&*ers&$are, se
*a *e(ea $o$ e!or$l (e%s, a$nc& cn( nmele n& scr&&$or sa o%era l& $re"e $e am&n$&r& %lc$e
ac$all& s$(en$, sa cn( aces$a es$e ca%a,&l s %ar$&c&%e la o (e",a$ere cl$ral) Aceas$
'm%l&n&re se %oa$e (o,n(& (oar c s%r&+&nl col&&, care con$r&,&e enorm la na $erea &
'm,o# &rea cl$r&& #enerale)

2