Sunteți pe pagina 1din 4

1.

Ruqij
Ri
Maya Ixq El
Valor de la Mujer Maya

Ri ixq yalan jebl ok,


tq nukusaj ri maya tzyaqbl
ri ixq jebl ok,
tq nkemon chuxe ri che.
Yalan ka jebl ok,
tq rejqan ka el ri runey
chi rij.
Ri ixq yalan
tq napon pa
ri ixq yalan
tq ko ruqij

jebl ok
tijonk
jebl ok
pa tinamit.

Xa kuma ka ri winaqi,
man nkiya ta ka ruqij, ru
kojlen.
Winaqi, kojchobon
achike ta ka nqabn
we majun ri ixq.

Es muy hermosa
cuando lleva su beb en la
espalda
La mujer es muy hermosa
cuando llega a sus clases
la mujer es muy hermosa
cuando la valorizan en el pueblo
Por culpa de las personas
no la valorizan ni la respetan.
Pensemos, analicemos
qu haramos?
Si no existieran las mujeres.
Cmo sera nuestra vida?
qu nos regalara Dios?
Cambiemos nuestra manera de
actuar
no humillemos a la mujer. (bis)
2. Ri Qatinamit Iximulew Nuestro
Pas Guatemala

Achike ta ka rubanon ri q
akaslen
achike ta ka rusipan ri Aja
w.

Tqabixaj qonojel rubi ri qatinam


it
ri qatinamit rubi, kaqulew,
kojsamaj qonojel rikin kikotemal
tqatunu ronojel ri quchuqa.

Tqajala qawch
man tqajechuj ta jun ixq
(nkamulux)

Kixampe
achia
kojbixan
x)
tqabixaj
qatinamit
l)
kojkastj
ojel
tqakanoj
tqabixaj

El Valor de la Mujer Maya


La mujer es muy hermosa
cuando usa su traje tpico
la mujer es muy hermosa
cuando teje bajo el rbol.

iwonojel, chi ixoqi chi


rikin kikotemal (nkamul
qonojel rubi qatinamit,
rj kaqchikela. (kai mu
qachalal, kojsamaj qon
ri utzilj kaslen
qonojel rubi qatinamit,

qatinamit rj kaqchikela
Cantemos el nombre de nuestro
pueblo,
nuestro territorio se llama Kaqchikel
trabajemos todos con alegra,
unamos todas nuestras fuerzas
Vengan mujeres y hombres,
cantemos con alegra. (bis)
cantemos con alegra el nombre de
nuestro territorio
es nuestro pueblo kaqchikel. (dos
veces)

Levantmonos, trabajemos todos


busquemos nuestra vida
cantemos todos el nombre de nuestro
pueblo
nuestro pueblo kaqchikel
3. Ri Ti Tix Un Elefante
Jun ti tix, nubn silon kan
pa rukem jun m
ja ka tq xutzt, chi man nraq
achitj ta,
xberoyoj chk pe jun rachibil.
Kai taq tix, nkibn silon kan
pa rukem jun m
ja ka tq xkitzt chi man nraq
achitj ta, xbekoyoj chk pe jun
kachibil.
Oxi taq tix, nkibn silon kan
pa rukem jun m
ja ka tq xkitzt chi man nraq
achitj ta, xbekoyoj chk pe jun
kachibil. (nkamulx ron

Un Elefante

Un elefante, se columpiaba sobre la


tela de una araa,
y como vio que resista, fue a llamar a
otro elefante.
Dos elefantes se columpiaban sobre
la tela de una araa,
y como vieron que resista, fueron a
llamar a otro elefante.
Tres elefantes, se columpiaban sobre
la tela de una araa,
y como vieron que resista, fueron a
llamar otro elefante.
4. Ri Runimaqij
Chimaltenango

Boko La Feria de

Pa runimaqij ri Boko
rn xinloq jun nutzuy
akuchi ninkwaj nuya. (nkamulx)
Kabiyin, kabiyin
pa runimaqij ri Boko.
Pa runimaqij ri Boko
rn xinloq jun nupeqes
akuchi ninkwaj nuway (nkamulx)
Pa runimaqij ri Boko
rn xinloq jun nupawi
richin ninkusaj pa nujolon.
(nkamulx)
Pa runimaqij ri Boko
rn xinloq nuxajab
richin yenkusaj chi waqn.
(nkamulx)
La Feria de Chimaltenango
.- En la feria de Chimaltenango, yo
compr un tecomate, para llevar mi
agua.

.- baya, baya, a la feria de


Chimaltenango.
.- En la feria de Chimaltenango, yo
compr una mochila, para llevar mi
comida.
.- En la feria de Chimaltenango, yo
compre un sombrero, para ponerlo en
mi cabeza.
.- En la feria de Chimaltenango, yo
compr mis caites, para mis pies.
5. Chikaj Nqa
Cae La Lluvia

Pe Ri Jb Arriba

Plix! plix! Ri tzuj nqa pe chik


aj
yeel pe ri sutz, ri qij nsache
nqa pe ri jb plix! plix! plix!
Tq nqa pe ri jb
ntzt pa oksq yetzaq ri taq tz
uj
yeqajan plix! plix! plix!
Tq nqax el ri jb
ntel pe ri qij rikin ri rachibil
xokaqa plix! plix! plix!
Cuando caen las gotas, hace
plix! plix!

salen las nubes, se pierde el sol


cae la lluvia, plix! plix! plix!
Cuando cae la lluvia,
en la ventana se ve cuando caen las
gotas
hacen ruido plix! plix! plix!
Cuando se calma la lluvia
sale el sol con su compaero
el arcoris plix! plix! plix!

adivinanzas-tawila

yin yitik pa er, setesik un jolom saq ru


bonil,
ri unqaq ru bonil xar,
ya toq wo ma ri yin
si ri yit nkinamuch ke qupibal.
En el campo me cri
rodeando de verdes lazos
y t lloras por m
me estas haciendo pedazos

pa ru jolom yenuj che tzikin,


ri raqan nujonaq che ilew.
ri ru chakul nkatzin che ri si.
Cabeza llena de pjaros
llenos de tierra los pies
el cuerpo tiene de lea,
adivina lo que es.
Num ra qan chijataq nkis
qa
ri akal un an ru tzan,
ntok qa kool.
soy largo y cuando los nios
me hacen punta hago mas
chiquito

Ma yoj sulonta jun yoj kowa,


pa qij yoj war, chaqa yoj kastaj pa
yoj chichan pa chikaj.
Siempre quietas
siempre inquietas, durmiendo de das
y de noche despiertan.

Nkij ij chu wa yin yi bin ri


ramaj
majunta nqa, majunta ri
waqan
ri yin yi win ri ramaj.
Me dicen que yo soy un
reloj,
pero no tengo cuerda ni aguja ni
manos.
que es.

S-ar putea să vă placă și