Kién thire hoa Am
KIEN THUC HOA AM
(Bién soan:NS Dac Tam)
HOP AM
Hoa am cn ban cia mét bai hat la cdc hgp 4m. Do dé cdc ban phai thuéc
long cac nét trong tat ca cdc hop dm, bat dau ty cdc hdp &m trudng thy tu
nhién, ri hop 4m 7 va sau dé 1a céc hgp 4m nghich (con duge gol la "nhan
tao").
é lam quen véi cdch ghi hgp 4m cho mét bai hdt, trudc hét cdc ban nén bat
dau bang cdc hgp am trudng thi ty nhién va hgp 4m 7. Chi dung cdc hop am
nay thdi va biét ghi hgp 4m theo mét vai nguyén tc Id du dé lam cho bai hat
thém mau sc. Va nu cdc ban thém véo tiét tu dém cho cdc hop 4m nay
thi cdc ban da lam hda dm cn ban cho bai hat véi mot nhac cu dém nhu’
guitar va piano.
1. CACH GHI Hop AM
iéc ghi hgp 4m cé nhiing nguyén tac sau:
1, Nguyén tac thif 1: hgp am thuéng xuat hién vao dau nhip. Trong nhip
cling c6 thé xuat hién thém hgp m khac dé thém mau sac cho cach dém.
2. Nguyén tc thif 2: trong nhip cé nhiéu nét thudc hgp 4m nao thi nhip dé
sé nhan hgp 4m nay. Tuy nhién céc ban nén phan biét ndt nao [a nét chdnh
cla hgp 4m va nét nao la nét phy/nét Iuét/nét hoa my trong nhip.
3. Nauyén tic thir 3: céc hop 4m sé néi tiép nhau tiv nhip nay sang nhip khdc
theo 2 céch:
a) theo vong quang 4
=> Ab => Db (C#) => Gb (F#) => Cb (B) => Fb (E)
G => va quay vé C
hodc theo vang quang 5 (ngudc lai véi ving trén):
C => G => D => A => E => B => F# => C# => G# (Ab) => D# (Eb) =
A# (Bb) => F => va quay vé C
b) thay thé nhau: cdc hgp 4m cé nhéing nét giGng nhau cé thé thay thé
nhau. Thi dy: C va Am (cé 2 nét gidng nhau: C, E); C va Em (cé 2 nét gidng
nhau: E, G); F va Am (cé 2 nét giéng nhau: A, C); C va F (cd mat nét gidngnhau: C), v.ve..
4. Nguyén téc this 4: 8 viée chuyén hgp 4m nay sang hgp am khac nghe
"must ma", du dudng thi gitfa céc hgp 4m nay phai co mot nét giéng nhau
va cdc nét cdn lai cila hgp 4m true dug chuyén sang cdc nét cla hdp am
sau theo 1/2 cung hoc tdi da 1 cung lén hodc xuéng.
Thi du: tir G chuyén v8 Dm: hgp 4m G = GBD va hgp 4m Dm = DFA
~ ndt D (trong hgp 4m G) sé gid’ nguyén la ndt D (trong hgp am Dm)
~ nt G (trong hdp 4m G) sé gidm xudng 1 cung dé vé nét F (trong hgp m
Dm)
~ nt B (trong hgp &m G) sé tng lén 1 cung dé Ién nét A (trong hgp ém Dm)
Céc ban hay ther ghi hgp 4m cho bai nhac “Bay Bi Cach Chim Bién" cla nhac
si Difc Huy dinh kem xem sao?
II. CAC HOP AM TRONG AM GIAI
1. Hgp 4m trong 4m giai truéna:
Cac ban chéng 2 quang ba tuan ty lén timng nét trong mét am giai thi sé
due cdc hdp m ty nhién duge si dung trong 4m giai nay.
Thi du, 4m giai C 06 cdc hgp 4m sau:
Quang ba thi 2: GABCDEF
Quang ba thi 1: EFGABCD
nét dm giai: CDEFGAB
Tén goi hgp 4m: C Dm Em F G Am B dim
Téng quat héa: Li iii IV V vi vii
Nhu vay trong mét bai hat dugc viét theo 4m giai truéng, cdc hgp m duge
sur dung gdm cé:
+ 3 hgp am truéng: bac I, IV va V
+ 3 hop am thd: bac ii, ili va vi
+ 1 hgp 4m giam (dim): bac vii
Bang cach tinh nay, 4m giai D sé c6 cdc hgp 4m sau: D, Em, F#m, G, A, Bm
va C#dimva 4m giai E sé 06 cdc hgp 4m: E, F#m, Gim, A, B, C#m va Ditdim
Vive
BHnaa Reelin
Hoa dm cho 4m giai this thi mau s&c hon vi cé 3 thé dm giai thu: 4m giai thir
tu nhién, am giai tht giai digu va 4m giai thi hda diéu. Am giai tht’, ngoai
cac hdp 4m ging nhu' m giai truéng tuiing ting, can cé thém mét $6 hop
m do thé giai digu va hoa digu mang lai.
Thi du, 4m giai Am tu’ nhién gdm cac nét: A BC D EF G si dung cac hop m
giéng nhu trong am giai C la: Am, B dim, C, Dm, Em, F va G;
va m giai Am héa diéu gém cac nét: A BC D E F G# cé thém hop 4m E
(gdm 3 nét E G# B) do co nét G#;
va 4m giai Am giai diéu gdm cdc nét: A B C D E F# Git c6 thém 2 hop am:
D (gm 3 nét D F# A) do cé nét F# va
E (gdm 3 ndt E G# B) do co not G#.
Nhu vay, mét bai hat duge viét theo 4m giai thir sé c6 thé str dung dugc céc
hop am sau:
+ 5 hgp am truéng: bac III, IV, V, VI va VII
+ 3 hgp dm thus: baci, Iv, v
+ 1 hgp 4m giém (dim): bac ii
III. GIAL KET
Mét bai hat thutng cé c&u tric nhu sau:
Phién khuc
Phién khuc
-> Phién khuic [8p lai ---> Biép khlic ---> Biép khuc [3p lai
(ho&c Doan A ---> Doan A' ---> Doan B ---> Doan B' ---> Doan A’)
Do dé, trudc khi ghi hgp ém cho bai hat, cdc ban phai xem cau tric ciia bai
hat: bai hat gom my doan. Khi tuyén giai diéu ding nghi - d nét kéo dai
truting dé, tite la 43 xong mot doan. Theo thi dy cdu trac bai hat néu trén thi
cdc doan ditng nghi sé xay ra 6 cudi cdc doan A, A’, B va B'. Cach thife ma
ac nét xuat hién dé chuan bi cho doan ding nghi dugc goi la cadence (tam
dich 8 giai két).Cé 3 loai gidi két théng dung: 1.Giai két hoan toan (tron
ven): cdc nét ca tuyén giai digu chuyén v8 cac nét trong hgp ém bac V dé