Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
NOMENCLATURA
INORGNICA
Unidad 0
Contenidos (1)
1.- Concepto de nmero de oxidacin.
2.- Determinacin del n de oxidacin
3.- Combinaciones binarias. Nomenclatura Stock y
sistemtica.
3.1. Combinaciones binarias con O:
xidos y perxidos
3.2. Combinaciones binarias con H.
Hidruros metlicos y no metlicos.
3.3. Sales binarias.
Contenidos (2)
4.-
Hidrxidos
Principales nmeros de
oxidacin de los elementos
No Metales
Elementos
N Oxidacin
Positivo
H (Hidrgeno)
+1
F (Flor)
-1
Cl (Cloro)
Br (Bromo)
I (Yodo)
+1,+3,+5,+7
O (Oxgeno)*
+2
S (Azufre)
Se (Selenio)
Te (Telurio)
N Oxidacin
Negativo
-2
+2,+4,+6
Principales nmeros de
oxidacin de los elementos
No Metales
Elementos
N Oxidacin
Positivo
N Oxidacin
Negativo
+1,+3,+5
Arsnico (As)
Antimonio (Sb)
Bismuto (Bi)
+3, +5
Boro (B)
+3
Carbono (C)
+2,+4
Silicio (Si)
+4
-3
-4
Principales nmeros de
oxidacin de los elementos
Metales
Elementos
N Oxidacin
Alcalinos
Litio (Li)
Sodio (Na)
Potasio (K)
Rubidio (Rb)
Cesio (Cs)
Francio (Fr)
Plata (Ag)
+1
Principales nmeros de
oxidacin de los elementos
Metales
Elementos
N Oxidacin
Alcalino-trreos
Berilio (Be)
Magnesio (Mg)
Calcio (Ca)
Estroncio (Sr)
Bario (Ba)
Radio (Ra)
Cinc (Zn)
Cadmio (Cd)
+2
Principales nmeros de
oxidacin de los elementos
Metales
Elementos
N Oxidacin
Cobre (Cu)
Mercurio (Hg)
+1, +2
Aluminio (Al)
+3
Oro (Au)
+1, +3
Hierro (Fe)
Cobalto (Co)
Nquel (Ni)
+2, +3
Estao (Sn)
Plomo (Pb)
Platino (Pt)
Paladio (Pd)
+2, +4
Cromo (Cr)
Manganeso
10
11
12
13
Tipos de nomenclatura
14
xidos
Perxidos.
Hidruros
Sales binarias.
Hidrxidos
15
xidos
Combinaciones binarias
(combinaciones de dos elementos)
No metal + Oxgeno
Metal + Oxgeno
X2O m
O : (-2)
Metales: el suyo (+)
No metales: nos oxid. (+)
16
xidos
Formulacin
Para formular:
xido de hierro (III)
Oxgeno a
la derecha
Fe 2 O 3
Intercambiar n os
de oxidacin (sin signo)
m
e
j
E
17
.
s
o
pl
xidos
Formulacin
CO
Cu2O
PbO2
Cl2O7
CO
I2O3
PtO2
FeO
Na O
18
xidos
NOM. SISTEMTICA
19
xidos
NOM. SISTEMTICA
Para nombrar:
Trmino xido
de
Fe2 O3
Trixido de dihierro
20
xidos
NOMENCLATURA STOCK
21
xidos
NOMENCLATURA STOCK
Para nombrar:
Trmino xido de
Fe 2 O3
xido de hierro (III)
m
e
j
E
22
.
s
o
pl
xidos Nomenclatura
Frmula
SISTEMTICA
Cr2O3
Trixido de dicromo
STOCK
xido de cromo (III)
Au2O3
Trixido de dioro
SnO2
Dixido de estao
NO
Cl2O7
Monxido de nitrgeno
Heptaxido de dicloro
HgO
Al2O3
Monxido de mercurio
Trixido de dialuminio
xido de aluminio
SO
Trixido de azufre
23
Perxidos
Formulacin
Para formular:
Perxido de calcio
Metal a la
izquierda
Grupo(O22)
a la derecha
Ca O2
Intercambiar n os de oxidac.
y se simplifica
m
e
j
E
24
.
s
o
pl
Perxidos
Formulacin
Perxido de litio
Perxido de estroncio
Perxido de aluminio*
Perxido de plomo(II)
Dixido de dioro
Dixido de calcio
Tetraxido de platino*
Dixido de estao
Li2O2
SrO2
Al2(O2)3
PbO2
Au2O2
CaO2
PtO4
SnO2
Al2O6
25
Perxidos
NOM. SISTEMTICA
Para nombrar:
Cu O2
Trmino xido
de
Dixido de cobre
26
Perxidos
NOMENCLATURA STOCK
Para nombrar:
Cu O2
m
e
j
E
27
.
s
o
pl
Perxidos Nomenclatura
Frmul
a
SISTEMTICA
Dixido de dihidrgeno
STOCK
Perxido de hidrgeno
Dixido de bario
Perxido de bario
BaO2
Dixido de disodio
Perxido de sodio
Na2O2
Dixido de cinc
Perxido de cinc
ZnO2
Dixido de hierro
FeO2
Dixido de dicobre
Cu2O2
Dixido de magnesio
Perxido de magnesio
MgO2
Dixido de dipotasio
Perxido de potasio
H2O2
r
e
j
E
28
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Heptaxido de diastato
Dixido de magnesio
xido de litio
Dixido de silicio
xido de aluminio
Trixido de diarsnico
Trixido de cromo
Perxido de calcio
xido de cinc
Pentaxido de diantimonio
Dixido de azufre
Tetraxido de dinitrgeno
Dixido de dimercurio
Dixido de carbono
Frmula
r
e
j
E
29
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Frmula
Heptaxido de diastato
At2O7
SnO
SO3
Dixido de magnesio
MgO2
xido de litio
Li2O
Dixido de silicio
SiO2
FeO
xido de aluminio
Al2O3
Trixido de diarsnico
As2O3
Trixido de cromo
CrO3
Perxido de calcio
CaO2
xido de cinc
ZnO
PbO
Pentaxido de diantimonio
As2O5
P2 O 5
Dixido de azufre
SO2
PtO2
Tetraxido de dinitrgeno
N2 O 4
Br2O7
SeO2
I2 O 5
Dixido de dimercurio
Hg2O2
r
e
j
E
30
.
s
o
cici
Frmula
Ag2O
H2 O
P2 O 3
N 2 O5
CO2
Br2O3
I2O7
MgO2
PbO
As2O3
SnO2
Sistemtica
Stock
r
e
j
E
31
.
s
o
cici
Frmula
Sistemtica
Stock
Ag2O
xido de diplata
xido de plata
H2 O
xido de dihidrgeno
xido de hidrgeno
P2 O 3
Troxido de difsforo
N 2 O5
Pentaxido de dinitrgeno
CO2
Dixido de carbono
Br2O3
Trixido de dibromo
I2O7
Heptaxido de diyodo
MgO2
Dixido de magnesio
Perxido de magnesio
PbO
xido de plomo
As2O3
Trixido de diarsnico
SnO2
Dixido de estao
r
e
j
E
32
.
s
o
cici
Frmula
Al2O3
ZnO2
SO3
PtO2
SO
CaO2
Fe2O3
B2O3
Na2O
Cu2O
N2 O
Sistemtica
Stock
r
e
j
E
33
.
s
o
cici
Frmula
Sistemtica
Stock
Al2O3
Trixido de dialuminio
xido de aluminio
ZnO2
Dixido de cinc
Perxido de cinc
SO3
Trixido de azufre
PtO2
Dixido de platino
SO
Monxido de azufre
CaO2
Dixido de calcio
Perxido de calcio
Fe2O3
Trixido de dihierro
B2O3
Trixido de diboro
xido de boro
Na2O
xido de disodio
xido de sodio
Cu2O
xido de dicobre
N2 O
xido de dinitrgeno
34
Hidruros
De un metal.
Combinaciones binarias
(combinaciones de dos elementos)
HIDRUROS = Metal - Hidrgeno
Al H 3 ; Li H; Cu H 2
XHm
De un no-metal.
Con los grupos 16 y 17
Con los grupos 13, 14 y 15
K H ; Fe H3 ; Zn H2
35
Hidruros metlicos
Formulacin
Para formular:
Hidrgeno a
la derecha
Fe 1 H 3
Intercambiar n os
de oxidacin (sin signo)
m
e
j
E
36
.
s
o
pl
Hidruros metlicos
Formulacin
AuH3
MgH2
LiH
CuH2
AlH3
FeH3
ZnH2
KH
37
Hidruros metlicos
NOM. SISTEMTICA
38
Hidruros metlicos
NOM. SISTEMTICA
Para nombrar:
Trmino hidruro de
Cr H2
Dihidruro de cromo
39
Hidruros metlicos
NOMENCLATURA STOCK
40
Hidruros metlicos
NOM. STOCK
Para nombrar:
Cr H2
Trmino hidruro de
Hidruro de
Nombre del metal
cromo
(II)
m
e
j
E
41
.
s
o
pl
Hidruros metlicos
Nomenclatura
SISTEMTICA
Frmul
a
Trihidruro de hierro
STOCK
Hidruro de hierro (III)
FeH3
Dihidruro de hierro
FeH2
Dihidruro de magnesio
Hidruro de magnesio
MgH2
Trihidruro de aluminio
Hidruro de aluminio
AlH3
Hidruro de rubidio
Hidruro de rubidio
RbH
CuH3
Trihidruro de cobre
42
Hidruros no metlicos
Con los grupos 16 y 17
FORMULACIN
Ejemplo
H2S
43
NOM. SISTEMTICA
44
NOM. TRADICIONAL
Est admitida por la IUPAC. Estos
compuestos son gaseosos, pero disueltos
en agua forman cidos hidrcidos.
Se nombran del siguiente modo:
cido + nombre del no metal + -hdrico.
.
s
o
l
p
m
e
j
E
Hidruros no metlicos
(grupo 16 y 17)
Nomenclatura
SISTEMTICA
Frmul
a
Cloruro de hidrgeno
TRADICIONAL
cido clorhdrico
HCl
Bromuro de hidrgeno
cido bromhdrico
HBr
Teluriuro de hidrgeno
cido telurhdrico
Seleniuro de hidrgeno
cido selenhdrico
H2Te
H2Se
45
46
Hidruros no metlicos
Con los grupos 13,14 y 15
FORMULACIN
Ejemplo:
47
NOM. SISTEMTICA
48
NOM. TRADICIONAL
Frmula
Sistemtica
Tradicional
NH3
Trihidruro de nitrgeno
Amoniaco
PH3
Trihidruro de fsforo
Fosfina
AsH3
Trihidruro de arsnico
Arsina
SbH3
Trihidruro de antimonio
Estibina
CH4
Tetrahidruro de carbono
Metano
SiH4
Tetrahidruro de silicio
Silano
BH3
Trihidruro de boro
Borano
r
e
j
E
49
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Hidruro de potasio
Amoniaco
Hidruro de sodio
Borano
Estibina
Sulfuro de hidrgeno
cido fluorhdrico
Cloruro de hidrgeno
Hidruro de bario
Hidruro de cadmio
Hidruro de aluminio
Hidruro de cinc
Silano
Dihidruro de cobalto
Tetrahidruro de carbono
Fosfina
Hidruro de cesio
Frmula
r
e
j
E
50
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Frmula
Hidruro de potasio
KH
PtH2
Amoniaco
NH3
SnH4
Hidruro de sodio
NaH
Borano
BH3
Estibina
SbH4
Sulfuro de hidrgeno
H2 S
cido fluorhdrico
HF
Cloruro de hidrgeno
HCl
Hidruro de bario
BaH2
Hidruro de cadmio
CdH2
Hidruro de aluminio
AlH3
Hidruro de cinc
ZnH2
Silano
SiH4
Dihidruro de cobalto
CoH2
Tetrahidruro de carbono
CH4
Fosfina
PH3
PbH2
Hidruro de cesio
CsH2
51
Sales Binarias
K Br ; Fe 2S 3 ; Ag Cl
M nX
SF2 ; CCl4 ; NB
52
Sales Binarias
NOM. SISTEMTICA
Ejemplo:
53
Sales Binarias
NOM. SISTEMTICA
No metal situado a
la derecha
Para nombrar:
BrCl5
Pentacloruro de bromo
54
Sales Binarias
NOMENCLATURA STOCK
55
Sales Binarias
NOM. STOCK
Para nombrar:
BrCl5
Cloruro de
Nombre no metal
izquierda
bromo (V)
r
e
j
E
56
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Tricloruro de cobalto
Carburo de potasio
Cloruro de potasio
Dicloruro de mercurio
Difluoruro de estroncio
Fluoruro de oxgeno
Trisulfuro de diboro
Cloruro de sodio
Carburo de calcio
Nitruro de boro
Difluoruro de calcio
Fosfuro de calcio
Tetranitruro de tricarbono
Yoduro de aluminio
Frmula
r
e
j
E
57
.
s
o
cici
Nomenclatura
Frmula
Nomenclatura
Frmula
Tricloruro de cobalto
CoCl3
Carburo de potasio
K4C
Cloruro de potasio
KCl
NI3
Dicloruro de mercurio
HgCl2
Difluoruro de estroncio
SrF2
Fluoruro de oxgeno
OF2
SnS2
Trisulfuro de diboro
B2S3
Cr2S3
Cloruro de sodio
NaCl
Carburo de calcio
Ca2C
PbBr2
Nitruro de boro
BN
Difluoruro de calcio
CaF2
As2Se5
Fosfuro de calcio
Ca3P2
Tetranitruro de tricarbono
C3 N 4
Fe As
Yoduro de aluminio
AlI3
58
Hidrxidos y cianuros
Combinacin Metal +
Grupo hidrxido (OH) o Ciano (CN)
Hidrxido= Metal + (OH)- (CN)-
M OH m
59
Hidrxidos
NOM. SISTEMTICA
Trmino hidrxido
de
Para nombrar:
Cu(OH)2
Dihidrxido de cobre
60
Hidrxidos
NOM. SISTEMTICA
EJEMPLOS.
AuOH
Monohidrxido de oro
NaOH
Hidrxido de sodio
Al(OH)3
Hidrxido de aluminio
Sn(OH)4
Tetrahidrxido de estao
61
Hidrxidos
NOM. STOCK
Para nombrar:
Nmero de oxidacin del metal escrito en
nmeros romanos y entre parntesis
Cu(OH)2
Trmino hidrxido
de
Nombre no metal
62
Hidrxidos
NOM. STOCK.
EJEMPLOS.
AuOH
Hidrxido de oro (I)
NaOH
Hidrxido de sodio
Al(OH)3
Hidrxido de aluminio
Sn(OH)4
Hidrxido de estao (IV)
HCN
Cianuro de hidrgeno
NaCN
Cianuro de sodio
Fe(CN)2
Cianuro de hierro (II)
63
Oxocidos
Combinaciones ternarias
(combinaciones de tres elementos)
OXOCIDOS = Hidrgeno - No metal - Oxgeno
N os de oxidacin
H nX O m
O : (- 2)
Hidrgeno: (+ 1)
No metales: nos oxid. (+)
64
Oxocidos
Tabla de terminaciones tradicionales
4 valencias 3 valencias 2 valencias 1 valencia
hipo-oso
-oso
-ico
per-ico
65
Oxocidos
Para formular:
cido sulfrico
Hidrgeno a la izquierda
H 2 S O4
Subndice
del
oxgeno:
Buscar
un
nmero
que
multiplicado por el n de
oxidacin del oxgeno (2), d
un nmero superior al n de
oxidacin del tomo central.
66
Oxocidos
Nomenclatura tradicional
Para nombrar:
HNO3
Palabra cido
cido ntrico
Subndice del O
N de oxid.del O
En este caso:
(- 2) + 1 + n = 0 ; n = 5
n de oxid. elemento
n de oxid. del H
67
Oxocidos
Nomenclatura sistemtica funcional
Para nombrar:
HNO3
Palabra cido
68
Oxocidos
Nomenclatura sistemtica
Para nombrar:
HNO3
La locucin de hidrgeno es
propia de los cidos cuando son
nombrados de esta forma.
69
NOMENC. TRADICIONAL.
H2CO3
HNO3
H2SO4
HClO3
HBrO
H2SeO2
HIO4
HAsO2
cido carbnico
cido ntrico
cido sulfrico
cido clrico
cido hipobromoso
cido hiposelenioso
cido perydico
cido arsenioso
70
Oxocidos Ampliacin
71
Oxocidos
72
Oxocidos
2. Oxocidos del boro.
En estos compuestos, el boro acta con n.o.
+3. Se pueden formular los siguientes
compuestos:
73
Oxocidos
2. Oxocidos del boro.
74
Oxocidos
3. Oxocidos del grupo de los carbonoideos.
En estos compuestos el no metal puede ser: C y Si con
n.o. +4 (no existe el oxocido de C con n.o. +2).
El oxocido del C, el cido carbnico, es inestable y se
descompone en dixido de carbono y agua.
Sin embargo, tiene importancia pues de l derivan los
carbonatos y bicarbonatos, oxisales que veremos ms
adelante.
75
Oxocidos
3. Oxocidos del grupo de los carbonoideos.
En el caso del silicio, existen tres oxocidos, como ocurra
con el P:
76
Oxocidos
4. Oxocidos de metales:
manganeso, tecnecio y renio.
Tanto en este apartado como en el siguiente se van a
estudiar oxocidos cuyos elementos no metlicos
centrales son metales en alto estado de oxidacin.
Estos cidos son hipotticos, pues no existen en la
naturaleza, pero son importantes porque de ellos
derivan sus sales, que s se conocen.
En estos compuestos, el Mn, Tc y Re pueden tener
los n.o.: +4, +6, +7.
77
Oxocidos
4. Oxocidos de metales:
manganeso, tecnecio y renio.
Obsrvese que en el caso del manganeso, las
terminaciones son: - oso, -ico y per- -ico, y
no hipo--oso,-oso e ico, como cabra
esperar para un elemento con tres n.o.
78
Oxocidos
4. Oxocidos de metales:
cromo, molibdeno y wolframio.
En estos compuestos, el Cr, el Mo y el W actan con n.o.: +6.
Para el caso del cromo, adems del cido crmico,
podemos
formular el cido dicrmico, que da origen a sales de
gran
importancia en qumica:
79
Oxisales
Combinaciones ternarias
(combinaciones de tres elementos)
OXOSALES = Metal - No metal - Oxgeno
M nX O m
N os de oxidacin
O : (- 2)
Metales: el suyo (+)
No metales: nos oxid. (+)
Las sales se puede considerar que derivan de los cidos al
sustituir sus hidrgenos por metales:
HNO3
cido ntrico
KNO3
Nitrato potsico (sal)
80
Oxisales
Para formular:
1.Identifica el cido del cual proviene la sal procediendo de la siguiente
manera:
Sustituye la terminacin del no metal segn el siguiente cdigo:
Sal cido
ato ico
ito oso
Escribe el cido correspondiente.
1.Qutale los hidrgenos al cido. Lo que queda es un in (anin). Encirralo
entre parntesis. Su carga es negativa e igual al nmero de hidrgenos que
has quitado al cido. Considera la carga como el nmero de oxidacin del
conjunto.
1.Escribe el metal a la izquierda y el anin a la derecha e intercambia sus
nmeros de oxidacin como si fuera una combinacin binaria.
81
Oxisales
Sulfato de potasio
Nombre del metal
Deriva del cido
sulfrico:
H 2 SO4
Anin: (SO4) - 2
K +1 (SO4) - 2 K 2 (SO4)
(El parntesis no sera necesario)
82
Oxisales
N. TRADICIONAL ACEPTADA
Para nombrar:
Cu2 CO3
Ejemplos:
cido carbnico Anin carbonato
H 2 CO 3
( CO 3) 2
cido ntrico
Anin nitrato
HNO 3
(NO3)
cido sulfrico
Anin sulfato
H2SO4
(SO4) 2
cido nitroso
Anin nitrito
H NO
(NO ) -
83
Oxisales
NOMENC. SISTEMTICA
Cu NO2
Prefijo numeral que
indica el nmero de
oxgenos
84
Oxisales
N. TRADICIONAL ACEPTADA
Ejemplos
Na2SO4
AgNO3
CaCO3
Cu(BrO2)2
Al2(SO2)3
KClO4
PbSeO3
Mg3(PO4)2
Sulfato de sodio
Nitrato de plata
Carbonato de calcio
Bromito de cobre (II)
Hiposulfito de aluminio
Perclorato de potasio
Selenito de plomo (II)
Fosfato de magnesio
85
Oxisales
NOMENC. SISTEMTICA
Ejemplos
Na2SO4
AgNO3
CaCO3
Cu(BrO2)2
Al2(SO2)3
KClO4
PbSeO3
Mg3(PO4)2
86
Sales cidas
87
Sales cidas
NOMENC. TRADICIONAL ACEPTADA
AuHCO3
NaH2PO4
Dihidrogenofosfato de sodio
Hidrogenosulfato de potasio
88
Sales cidas
NOMENC. SISTEMTICA
Ejemplos:
Ejemplos
AuHCO3
NaH2PO4
K2HSO4
Hidrgenotrioxocarbonato (IV)
de oro (I)
Dihidrgenotetraoxofosfato (V)
de sodio
Hidrgenotetraoxosulfato (VI)
de dipotasio