Sunteți pe pagina 1din 8

qarTveluri memkvidreoba (akaki wereTlis saxelmwifo

universitetis qarTveluri dialeqtologiis samecniero-kvleviTi


institutis perioduli samecniero Jurnali) tomi XII, gv., 42-48

nazi buRaZe,
cotne kakulia,
igor kekelia

abedaTis mikrotoponimTa xalxuri


motivaciisaTvis

samegrelos mravalricxovan dasaxlebul punqtTa Soris abedaTs erT-


erTi gamorCeuli adgili uWiravs. sofeli mdebareobs mdinareebis -
abaSisa da tarCenis xeobebSi, vakesa da bJeris mTis kalTebze (martvilis
raioni). winamdebare naSromSi miznad visaxavT abedaTis geografiul
saxelwodebaTa erTi nawilis semantikuri da morfologiuri struqturis
garkvevas, riTac gveZleva saSualeba nominaciis motivis dadgenisa.
aRvnusxeT ramdenime aTeuli toponimi, romlis Tavdapirveli mniSvneloba
(motivacia) gabundovanebulia. semantikurad gaumWvirvale sakuTar saxelTa
Sesaxeb sainteresoa xalxSi gavrcelebuli Taviseburi axsna-ganmartebebi. p.
cxadaias TqmiT, umotivacio saxelTa xalxuri etimologia bgeraTa
SemTxveviT msgavsebas emyareba, ris gamoc xdeba onimis formis Secvla da
gadaazreba (p. cxadaia, 1988, gv. 130-131).
bergiasirei _ mindori lewowoneSi, squrCis WalaSi. "bergiS
o~asirai qualens aTaq vgorunT" (Toxis sales qvebs aq veZebT).
Relispirebi sul nacrisferi qvebiTaa mofenili. bergiasirei - bergiS
olasirai "Toxis salesi".
TvinTvi//TuinTi _ tyebuCqnariani ferdobi menjRais saTavesTan,
ecekveSi (jo~o). "Taq TunTefi noxve, oTunTe rdH (aq daTvebis bunagi
yofila, sadaTve iyo). aqvs Tu ara toponims raime kavSiri daTvTan, Zneli
saTqmelia." TunTiSi - tyiani xeobaa agreTve lemiqeSi, kvauTis sazRvarTan,
qvaRras zemoTSi.
kaegiZe _ dabali seri lemiqesa da lewowones Sua. g. eliavas
ganmartebiT, mxargrZel, grZelmxrian adgils niSnavs (g. eliava, 1977, gv.
93). Cven mier Cawerili xalxuri motivacia aseTia: "qalebi aq amzadebdnen
saxis sacxs - omaruls, romelsac kale erqva. sinamdvileSi kaegiZe
SeiZleba ganvmartoT, rogorc "grZeli kalo". saliteraturo qarTulsa
da dialeqtebSi pureulis salew sagangebo adgils kalo ewodeba, xolo
guriaSi kalos eZaxian "simindisa da Romis mosavlis dasaxvavebel adgils.
megrulSi kalos Sesatyvisia kae//kai. mikrotoponimi kaegi(r)Ze//kaegiZe
"grZeli kalo" Cawerilia sof. meore baldaSi. ase ewodeba vake-sers
okicisa da Ceris SesarTavTan (p. cxadaia, 1999, gv. 31).
nazR(v)u _ Rrma tafobi lekartozie-lemiqes sazRvarze. xalxuri
gadmocemiT, "mTeli es teritoria didi xnis win zRviT yofila dafaruli.
Semdeg wyali daSra da zRvam ukan daixia. ase gamigia Cemi Zvelebisagan".
nazRvu adgilis saxelwodebaa Zvel senakSic. g. eliavas mier m.
Ciqobavasagan Cawerili xalxuri ganmartebiT, "TiTqos es adgili
nazRvauria. aq TiTqos gemis misadgomi iyo da rkinis RerZi da jaWvi iyo
kldeze mimagrebuli" (g. eliava, 1989, gv. 75).
mcire zRvis, Cveulebriv, farTo tbis aRsaniSnavad megrulSi "zRvaia"
ixmareba. ase, magaliTad, natbevars qalaq walenjixaSi, yofili Cais
meurneobis teritoriaze zRvaia ewodeba (p. cxadaia, 2007, gv. 208).
abedaTSi Cawerili mikrotoponimi "nazR(v)u" SeiZleba aixsnas rogorc
natbevi, adgili, sadac odesRac mcire zRva (didi tba) iyo.
naTurqu (naTurqali) _ mindori tarCenis xeobaSi, mdinaris marjvena
napirze. informatorebi gviambobdnen, rom es adgili TurqTa urdos
nabanakaria. Turqebs aq karvebi gauSliaT. bJeris mTis kalTaze agebul
cixe-simagresac "naTurqud" miiCneven. g. eliava am cixis Sesaxeb wers: "aq
"naTurquSi" TviT Zegli ki ar igulisxmeba Turqis mier agebulad, aramed
Turqobis, didi SiSianobis, mtris Semosevisa da brZolis dros, samxedro-
strategiuli mizniT, adgilobrivi, qarTveli xalxis mier ganxorcielebul
RonisZiebazea laparaki. radganac yvelaze axlobeli, yvelaze mousvenari
da yvelaze xSiri marbieli mteri swored Turqoba iyo" (g. eliava, 1971,
gv. 38). toponim "naTurqus" motivacias araferi aqvs saerTo TurqTa
urdosTan. ufro sarwmunod migvaCnia meore informatoris ganmarteba _ am
sofelSi CasiZebul lazs, gvarad TamZgirias, aqaurebi Turqad miiCnevdnen
da amitom mis nasaxlars "naTurqu" - Turqis naqoni uwodes. megrulSi
Turqi zogadad mahmadianis, urjulos aRmniSvnelia. mikrotoponimebi -
"naTurqu", "naTurqu zuga", "naTurqu qvabi" da "naTurqu jixa"
samegreloSi bevrganaa Cawerili (g. eliava, 1977, gv. 16, 28, 87, 106, 115, 123,
129, 166, 177; g. eliava.., 1983, gv. 56; g. eliava, 1989, gv. 38).
namkalaT _ buCqnariani ferdobi lemiqeSi, qvaRris marcxena mxares.
xalxuri motivacia aseTia: qurdebs yanaSi kalaTebiT simindi mouparavT:
si muda do nam kalaTis iRanqia? (Sen ramden da romel kalaTs waiRebo) -
hkiTxa Turme erTma qurdma meores. nam(a)kalaTu - namkalaTu unda
darqmeoda adgils, sadac makalaTias ucxovria, an makalaTias naqoni iyo.
nandu _ toponimi dazustebuli lokalizaciis gareSe Sesulia g.
eliavas, g. farulavasa da gr. Sengelias wignSi (sof. zumi), sadac
mocemulia xalxuri ganmarteba: "devebis da eSmakebis adgilia. aq devebs
Savi qvebi usvriaT. amitomaa aq Savi qvebi amdenio" (g. eliava.., 1983, gv.
51). amave saxels atarebs adgili kircxSi. gadmocemiT, qajebisa da eSmakTa
sabudari yofila (iqve, gv. 34). nandu arxisa da borcvis saxelwodebaa
sof. nagvazaoSi. xalxuri gadmocemebi am arxis gayvanasa da mis gayolebaze
borcvis maRali zolis aRmarTvas devebs ukavSirebs, nandu devebis
nasaxlarad miaCniaT (g. eliava, 1977, gv. 109). g. eliavas wignSi
dazustebuli lokalizaciis gareSe Sesuli abedaTis "nanduc"
ganmartebulia rogorc "nadevari; devebis namosaxlari" (g. eliava, 1977, gv.
94). nandei//nandou Relis saxelwodebaa lekvantalieSi (nagvazaos Temi),
romelic nandudan moedineba.
ondae//ondvale//ondvaSe _ rbil, wyliT gaJRenTil iseT adgils
aRniSnavs,sadac adamians fexi efloba (tlapo, saflobi) (p. cxadaia, 1999,
gv. 291). msgavsi Sinaarsisaa inondure, inonjure, rac patara xevis an
mciredi CaRrmavebis, Caxevebuli adgilis aRmniSvnelia (iqve, gv. 209.).
umetes SemTxvevaSi "nandud" saxeldebuli obieqti hidronims - rbil,
wyliT gaJRenTil miwas, tlapos, lias, saflobs an Reles aRniSnavs.
SesaZlebelia nadu/nandu nadelidan modiodes (nadelad aRebuli). Sdr.:
"nandevi" _ adgilebi TeklaTsa da zemo WaladidSi (g. eliava, 1989, gv. 20,
28).
naWou//naWu _ mindori md. abaSis marjvena napirze, Corgeis gaswvriv.
naWu, naWvi da naWvu samegreloSi bevrganaa fiqsirebuli (g. eliava,
1977, gv. 70, 79, 80, 88, 125... p. cxadaia, v. jojua, 2003, gv. 117 da a.S.).
"naWu" naWvavarsac niSnavs da naruj, natrusal adgilsac. Wve "Wvavia",
magram "Wvea" Txmelis axal amonayars, Txmelis norC tots, buCqs, saerTod
mozard xesac ewodeba (o. qajaia, 2002, gv. 465). zemoT CamoTvlilTagan
romelime SeiZleboda dasdeboda fuZed CvenTvis saintereso toponims,
Tumca xalxuri motivaciiT naWou//naWu mtris mier gadamwvar-gadabuguli,
naxanZrali adgilia.
naxonjure//naoxojure _ tafobi abedaTSi, bzRionasTan, bJeris mTis
kalTaze. "Taq xoji qegeRuree" (aq xari momkvdara) _ aseTia xalxuri
ganmarteba. g. eliavas mikrotoponimi "naxojeni" Cauweria senakis raionis
sof. menjSi, romelsac ganmartavs, rogorc "naxarals" (g. eliava, 1989, gv.
137). "naxojeni" da "naxonjure"//"naoxojure" SeiZleba ganvmartoT, rogorc
"xariT saxnavi; miwa, romelsac xariT xnavdnen" (Sdr. toponimi "oxojuri").
nirzi _ saCaie lewowoneSi, kaegiZes ferdobze. gasuli saukunis
ocdaaTian wlebSi Camoyalibebul sakolmeurneo amxanagobas "nirzi"
uwodes, romlis iniciativiT am adgilze Cais plantacia gaSenda.
obiSxia~kari (obiSxias kari) _ buCqnariani ferdobi kizRees
marcxena mxares, lekartozieSi (jo~o). aqvea "obiSxiaS wyurgii" (obiSxias
wyaro).
mxareTmcodne g. eliavas Tavis wignSi moxmobili aqvs raJden
yuraSvilis naambobi: "obiSxia yofila gabeduli, alalmarTali da
patiosani kaci. misi SiSiT am kuTxeSi gvian Ramemde ver gamodiodnen
yaCaRebi, bavSvebis gamtaceblebi da gamyidvelebi. erTxel mas ori yaCaRi
dauWeria, romelTac ori gogona da erTi biWi mihyavdaT saTaTreTSi
gasayidad. yaCaRebi Tavisi ezos win, moedanze, did xeze miubams da ase
hyolia mTeli kvira, sanam dadians ar gamougzavnia Tavisi msajuli da ar
wauyvania dasasjelad. obiSxias kari yvela gaWirvebulis, Sewuxebulis
TavSesafari da imedi iyo. miuxedavad amisa, Ciqovanebi da faRavebi Zalian
mtrobdnen mas, magram obiSxia dadianis karze Zalze miRebuli yofila da
dadianic didad mfarvelobda" (g. eliava, 1977, gv. 89). obiSxia pirsaxelia,
gvarad Tofuria yofila.
obukeSi _ saxnavi farTobi squrCis napirze, leqajaieSi. xalxuri
motivacia aseTia: "aq buks - sayvirs ukravdnen da xalxs soflis saTemo
yrilobaze mouxmobdnen". buks samegreloSi jirks, kunZs, xis did morsac
eZaxian da Suacecxlze (keriaze) SeSis Tavis dasadeb xis mors an qvasac.
CvenTvis saintereso SemTxvevaSi "obukeSi" is adgilia, sadac bukiS qua
"keriis qva" moipoveba.
oWarkineSi//oWarkuneSi//oWakineSi _ mindori narsiebis mikroubanSi.
Taq iro Warkoniae "aq sul qarborbala trialebs". meore gadmocemiT,
oWakeSie, Waki cxenefiS odiarafai ardgii "safaSatea, dedali cxenebis
sabalaxo adgili." Warkini, Warkinua WarkumiT an WakuriT (CogniT)
burTis TamaSia. mokauWebuli joxs Warkins gahkravdnen xis burTs da
lelos gatanas cdilobdnen. oWarkineSi Warkunis saTamaSo adgilis
saxelwodebaa. "oWarkuneSi" da "oWarkumeSi" adgilTa saxelebia lexaindre-
najaxuSi, xolo "oWarkume" - Tamakonis TemSi (g. eliava, 1977, gv. 76, 81,
164). nakianis TemSi imave daniSnulebis mqone moedans "oWarkines" eZaxian,
xolo WoRis TemSi "oWakines" (g. eliava.., 1983, gv. 97, 104). "oWakineSi"
adgilia agreTve senakis raionis sof. leZaZameSi (g. eliava, 1989, gv. 129).
oWurieSi _ tyebuCqnariani ferdobi leqajaieSi, vebaSis gaswvriv,
Raias marjvena mxares. xalxuri motivaciiT, qarboria iWurinu iro Te
ferdas "sul qari qris am ferdobze". g. eliavas wignSi Sesulia
"uWurieSis" formiT da ganmartebulia, rogorc Salis saRebavi
mineraluri Tixa, romelic qsovils wablisfrad Rebavda (g. eliava, 1977,
gv. 94). Wuria a. mayaSvilis "botanikuri leqsikonis" mixedviT igive
kenkeSaa, o. qajaias "megrul-qarTuli leqsikonis" mixedviT _ balaxi,
romelic erT arSinze izrdeba da sinorCeSi gemrielia (o. qajaia, 2002, gv.
491).
sasero _ tyebuCqnariani ferdobi Rais marcxena napirze, ekakbereSi
(jo~o). "yursalebisa da yaCaRebis TavSesafari yofila. mgzavrebs
xvdebodnen da ayaCaRebdnen. gatacebul bavSvebs foTsa da anakliaSi
osmalebze yiddnen, _ gadmogvcemen informatorebi. marTebulad migvaCnia g.
eliavas mier Cawerili ganmarteba: "sasero" (RamesaTevi)... feriscvalebis,
maraSonisa da eliobis dResaswaulebis dReebSi (Zveli stiliT 6 agvistos
feriscvaleba, 15 agvistos maraSona, 20 ivliss ki elioba icodnen) Ramis
Teva, jaroba da burTaoba iyo " (g. eliava, 1977, gv. 90).
saCexi _ mindori tarCenisa da gvimraRais SesarTavTan. gadmocemis
mixedviT, "aq miwas flobdnen batoniSvilebi dadianebi, romelsac
gasvianebi ecilebodnen. maT Soris dava atexila da erTmaneTi waldebiT
dauCexavT". saCexi, naCixa mcire kaSxalia mdinareze (jebiri). sawisqvile
arxis saTaveSi, ,wylis dagubebis an sawisqvile arxSi misi gadagdebis
mizniT, mdinares gadatixravdnen, Caxergavdnen - goCixundes.
aseTive mniSvnelobisaa toponimebi: "naCexa", "naCixa", "goCexii",
"goCixi(l)i", "Cixili" da a.S. ("naCixas" Sesaxeb ix. p. cxadaia, 1999, gv.
289). toponimi "saCexi" samegreloSi bevrganaa Cawerili (g. eliava, 1977, gv.
36, 43, 79, 103; g. eliava, 1989, 16, 34, 43, 81, 110).
sqvermenji _ veZa leZaZamis sazRvarze, gas ZirSi. "aq mariliani mJave
wyali amodis. wyaros midamoebi adre gauvali tyiT yofila dafaruli.
tyeSi sqveri (Sveli) binadrobda, romelic mlaSe wyals sasmelad
etaneboda". samegreloSi farTod aris gavrcelebuli menj-// minj- fuZis
Semcveli topominebi: "megruli menji saliteraturo qarTuli veZa-s
Sesatyvisia fonetikuradac da semantikuradac. saerToqarTvelurSi
aRdgenili ueZ- arqetips Tanamedrove saliteraturo qarTulSi
Seesabameba veZ- (ueZ-) fuZe (veZa "mineraluri wyali an adgili, sadac
mineraluri wyali amodis"). megrulSi savaraudoa: EeZ- > mej- > menj-
(Sdr.: p. cxadaia, 1999, gv. 48).
menji mlaSobs, marilian, mineralur "wyals" aRniSnavs. asea igi
ganmartebuli i. yifSiZis, p. Waraias da d. fifias leqsikonebSi. gvxvdeba
"menjis" variantebi minje/minji (p. cxadaia, 1999, gv. 49). "squrmenji"
adgilis saxelwodebaa agreTve senakis raionis sof. xorSSi, romelsac g.
eliava ganmartavs rogorc "squrgaRma marils". su, squ, squri samegreloSi
ewodeba Rrma da farToxeobian mdinares. zogadad su, squ wylis
aRmniSvneli cnebaa. amdenad, "sqvermenji" SesaZlebelia ganimartos, rogorc
"mariliani ,mlaSe wyali", an "tye" xeoba, sadac veZa gaedineba. Sdr.
"sqveriaRali" civis marjvena Senakadi axuTSi (Cxorowyus raioni).
uSkurtoba//uSqurtoba _ morevi md. abaSaze. saziaroa sofel
banZasTan.g.eliava wignSi miuTiTebs dazustebuli lokalizaciis gareSe da
gvTavazobs aseT ganmartebas: uSqurtoba _ "vaSlis tba" (g. eliava, 1977,
gv. 86). Cven mier Cawerili gadmocemis mixedviT, "CaRrmavebuli adgili iyo,
sanapiroze vaSlis xeebi mdgara" (i. kekelia, 2007, gv. 90). SesaZlebelia,
rom uSqurtoba miRebuli iyos oSquranji toba-dan.
oSqurandi//oSquranji//oSqurenji igivea rac saSiSi, xolo toba - Rrma
adgili mdinareSi, morevi. amdenad, oSqurtoba niSnavs "saSiS sabanaos,
CaRrmavebul, wylian qvabuls (uSqurtobas warmomavlobis Sesaxeb ix. S.
afridoniZis Canaweri, 1970, gv. 10; agreTve, p. cxadaia, 2005, gv. 276-277).
ar aris gamoricxuli, hidronimi marTlac vaSlis xesTan iyos
dakavSirebuli (Sdr.: "sxultoba", "Txumtoba", "bulonaS toba",
"Wyontoba", "wifurtoba", "cxumunturiS toba" da a.S).
uCaSona _ tyebuCqnariani borcvi da xevi Rais saTaveSi. xalxuri
motivaciiT: "uCa ardgii rdH, tyaT do durReniT forii. Tijgua tya
Gofere, namda Citis kirkatia vegTaRined. aTeSen uCaSona qigiodves, ubado
ardgii rdH do TiSen" (Savi adgili iyo, tyiT da jagiT dafaruli. iseTi
tye yofila, rom Citi kurkantels ver gamoitanda. amitom uCaSona
"SaveTi" daarqves, saSiSi adgili iyo da imitom). sinamdvileSi "uCaSi"
yurZnis jiSia, uCaSona ki - adgili, sadac am jiSis yurZeni iyo
ganaSenebuli. mikrotoponimi "uCaSona" samegrelos ramdenime sofelSia
Cawerili (g. eliava, 1977, gv. 145, 152; 1989, gv. 100, 127).
faRuri _ tyebuCqnariani ferdobi qvaRris marjvena mxares, TunTiSis
gaswvriv. faRuri niSnavs "faRavaseuls, faRavas naqons". obieqtis
paraleluri saxelwodebaa gaxuniaS napanRuru (sadac gaxunias panRuri
amokres). xalxuri ganmartebiT _ "glexi, saxelad gaxunia, am adgils
qiriT amuSavebda. Tavad faRavas mouravi mosula da gaxuniasgan qiris
droze adre gadaxda mouTxovia. gabrazebul glexs mouravisTvis panRuri
amoukravs da kinwiskvriT gaugdia". mikrotoponimi "faRuri" g. eliavas
Cauweria abaSis raionis sof. pirvel maisSi (g. eliava, 1977, gv. 48).
qiormeSkvidei (sadac xoxobi daixrCo) _ tye lemiqeSi, enwerTan.
adgilobrivni gviamboben: "xoxbisTvis maxe daugiaT, ZuaSi gaxlarTula da
damxrCvala". qi(l)ori _ zool. xoxobi, meSkvidafa _ mixrCoba.
RvaWiTa _ tyebuCqnariani ferdobi nadoxorus gorakis kalTaze,
Rais marcxena mxares. uSkurefi noCe, RvaWiTa uSkurens mikmiRand "vaSlis
xeebi xarobda Turme, loyawiTel vaSlebs isxamda" aseTia xalxuri
motivacia. g. eliavas wignSi mikrotoponimi dazustebuli lokalizaciis
gareSea Sesuli da ganmartebulia rogorc "loyawiTela" (1977, gv. 90). o.
qajaias leqsikonis mixedviT: RvaWiTa _ "loyawiTeli", RvaWiTami _
"loyawiTliani, wiTelloyiani" (o. qajaia, 2002, gv. 178). mikrotoponimi
"RvaWiTa" metaforulia da SeiZleba niSnavdes gorakis wiTelmiwa kides,
gverds, ferdobs (Sdr.: "RvaRula" Rele da tbori; p. cxadaia, v. jojua,
2003, gv. 189).
Rurjumi _ qvaRris saTave lemiqeSi. wyari moRurjunsia, Tquana
"wyali uxvad moedinebao, ityvian". marTebuli unda iyos g. eliavas mier
Cawerili ganmarteba, romlis Tanaxmad "Rurjumi" SegviZlia gaviazroT,
rogorc "bneli da saSiSi, uRrani, gauvali buCqnari, Sambnari, xevebian-
ufskruliani adgili".
Caburi _ mindori Rais marjvena mxares, ekvaSieSi (jo~o). aqvea Rele
CaburiS kizRee, xolo mopirdapire mxares _ CabraS ferdi (Cabravas
ferdobi) da CabraS wyurgii (Cabravas wyaro). adgilobrivi mosaxleobis
ganmartebiT, Caburi Wab dixa re, iWabuafu "webos msgavsi miwaa,
iwebeba". g. eliavas wignSi Sesulia ganmartebisa da dazustebuli
lokalizaciis gareSe (g. eliava, 1977, gv. 89).
CeqmaS naxeka (sadac fexsacmeli daiwmindes) _ borcvi abaSis
marjvena napirze, marsilSi (abedaTi). xalxuri motivacia: "rusis jari
mdgara. Ceqmebi daufxekiaT da es miwazurga warmoqmnila". "CeqmaS naxeka"
borcvis saxelwodebaa agreTve sof. gejeTsa da sefieTSi (g. eliava, 1977,
gv. 11; 1989, gv. 65). metaforuli toponimia da zogadad xelovnur goras,
borcvs, mcire SemaRlebas aRniSnavs.
CiqvaniS osadi(l)e (sadac Ciqovani sadilobda) _ borcvi
lezarqueSi. zarquebi Ciqvanis ymebi yofilan. sanadirod mimavali
batonisTvis am adgilas sadili unda mierTmiaT. es yofila erTgvari
begara, romelsac zarquebi yoveli misi Camovlis dros ixdidnen.
WiTaqua (wiTeli qva) _ bJeris mTis qviani ferdobi kvauTis
sazRvarTan, lemiqeSi. aqve gadis gza, romelsac "WiTaquaS Saras" eZaxian.
gza kiznoxorTan iwyeba da bJeris mTisken miemarTeba. legendis Tanaxmad,
"TurqTa urdos adgilobrivi mosaxleoba gauJletia da imdeni sisxli
daRvrila, rom miwasac wiTeli feri daedoo". samegreloSi geografiul
obieqtTa saxelebad xSirad gvxvdeba "WiTa kode" (wiTeli kbode), "WiTa
Rai" (wiTeli Rele), "WiTa dixa" (wiTeli miwa), "WiTa wyu" (wiTeli
wyaro), "WiTa ferdi" (wiTeli ferdobi), "WiTa wyari" (wiTeli wyali),
"WiTa wyurgili" (wiTeli wyaro), "WiTa foni" (wiTeli foni) da a.S. yvela
SemTxvevaSi obieqtis saxeldeba miwis Seferilobas _ wiTel miwas
ukavSirdeba.
jo~ur boSefiS mamui (jo~oeli biWebis mamuli) _ buCqnariani
mindori Rele CafaTis marcxena napirze, lemiqeSi. `joloeli Zmebis
sakuTreba yofila. am miwas isini amuSavebdnen".
damowmebuli literatura

g. eliava, 1971 - g. eliava, abaSisa da texuris xeobebis istoriuli


RirsSesaniSnaobani (megzuri), Tb., 1971.
g. eliava, 1977 - g. eliava, abaSisa da gegeWkoris raionebis
toponimika, Tb., 1977.
g. eliava..., 1983 - g. eliava, g. farulava, gr. Sengelia, Cxorowyus
raionis toponimikis katalogi, Tb., 1983.
g. eliava, 1989 - g. eliava, senakis raionis toponimia, Tb., 1989.
i. kekelia, 2007 - i. kekelia, banZis toponimia (etimologiur-
ganmartebiTi leqsikoni), Tb., 2007.
h. fenrixi, z. sarjvelaZe, 1990 - h. fenrixi, z. sarjvelaZe, qarTvelur
enaTa etimologiuri leqsikoni, Tb., 1990.
o. qajaia, 2002 - o. qajaia, megrul-qarTuli leqsikoni, t. III, Tb.,
2002.
p. cxadaia, 1988 - p. cxadaia, onomastikur terminTa ganmartebiTi
leqsikoni, Tb., 1988.
p. cxadaia, 1999 - p. cxadaia, kolxur hidronimTa leqsikisa da
struqturis sakiTxebi (zemo samegrelos hidronimiis mixedviT): kreb.
"saqarTvelos toponimia" (masalebi), t. II, Tb., 1999.
p. cxadaia, 1999 - p. cxadaia, Ziebani kolxeTis toponimiidan, I, Tb.,
1999.
p. cxadaia, v. jojua, 2003 - p. cxadaia, v. jojua, samurzayanos
geografiuli saxelwodebani, Tb., 2003.
p. cxadaia, 2007 - p. cxadaia, masalebi megrulis leqsikonisaTvis
(zemo samegrelos mikrotoponimiis mixedviT), I: kreb. "qarTveluri
onomastika", III, Tb., 2007.
p. cxadaia, 2005 - p. cxadaia, onomastikis Sesavali, Tb., 2005.
NAZI BUGADZE, TSOTNE KAKULIA, IGOR KEKELIA

ON THE FOLKLORE MOTIVATION OF ABEDATI


MICRO PLACE NAMES

The village of Abedati is located between the Abasha and the Tarcheni river
valleys on the plane and slopes of Bjeri Mountain (Martvili region). The paper provides
morphological and semantic analysis of a part of the geographical names; namely,
toponymies as: bergiasirei, tvinti/tuinti, kaegidze, nazgh(v)u, naturku, namkalati, nandu,
odae/ondvale/ondvashe, natchou/natchu, nakhonjure/naokhonjure, nirzi, obishkhiaikari,
obukeshi, otcharkineshi/otcharkuneshi/otchakineshi, otchurieshi, saseiro, sachekhi,
skuermenji, ushkurtoba,/ushqurtoba, uchshona, paghuri, kiormeshkvidei, ghvatcita,
ghvatcitami, ghurjumi, chaburi, cheqmash, nakheka, chiqvanish osadile, Tchitaqva, joiur
boshepish mamui.

S-ar putea să vă placă și