Sunteți pe pagina 1din 160

MASTER

NEGA IV

. 91-8004,

MICROFILMED

1991

COLUMBIA UNIVERSITY LIBRARIES/NEW YORK


as part of the

"Foundations of Westem Civilization Preservation Project

Funded by

the

NATIONAL ENDOWMENT FOR THE HUMANITIES


Reproductions

may not be made without permission from

Columbia University Library

COPYRIGHT STATEMENT
The copyright law of the United States - Title 17, United
"s Code - concems the making of photocopies or other
reproductions of copyrighted material...
University Library reserves the right to refuse to
accept a copy order if in its judgement, fulfillment of the order
Id involve violation of the copyright law.

Co.

^ia

",.,.^

.%

.'fe-i.t.,

-^

HORUS

.%

^3*^^

,
'.

>

^,"'.

,^

(*'':;

PHORI BLEM^;
RICULUM VITAF

Master Negative #

1---

COLUMBIA UNIVERSITY LIBRARIES


PRESERVATION DEPARTMENT
BIBLIOGRAPHIC MICROFORM TARGET
Original Material as Filmed

Existing Bibliographic Record

,.^^ '

mipa^

Works

,d89N52
iIE96

1896

Nicepliorus Blemmydas.

Nicephori Blemmydae curriculum vitae et


nunc primum edidit Au^. lieo.nenberf^. PraecedH
dinsertatio de vita et scriptis Nicephori Blemraydac.
Lipsiae, in aedihus D. G. Teubneri, 1R96,
:

cx,

136 p.

(Bibliotheca scr.lptorum
Graecorum et Romanorura Teubneriana
17 cm.

210G00

Restrictions

on Use:

TECHNICAL MICROFORM DATA

,5

.^^^

FILM SIZE:
IMAGEPLACEMENT:
DATE FILMED: .^/ \(}\\
HLMEDBY: RESEARCH

IIB

REDUCTION RATIO:__ il
r\

\^__

INITIALS
INC WOODBRIDGE. CT

"'''''''""'^^iMiiiiliTrWi^'*^'*'^''^ '^^-^iaaaa fiiiaiiiiti-


i

"^-"--ii

nii

wiM
i

ili iii

iM iriiMftiin l iiir

ia-^.--Arfife..a3ai^tf ati

iii

il

BIBLIOGRAPHIC IRREGULARITIES
MAIN
ENTRY;

A/,><ivkDn'u^

3/err)/r\ye//i^

f-

Bibliographic Irregularities in the Original Document


List voluines and pages affected; include name of institution

if

filming borrowed

text.

Page(s) missing/not available:

Voliimes(s) missing/not available:.


j/_Illegible

and/or damaged

page(s):

/>./V pa^I

paq^^ f^/^^r

-^ 2
^^j

n^c^^/:Z

^ rf
pAuCS

e/^L

' Ajo-h

//^(^>^ f^cti

Page(s) or volumes(s) misnumbered:

^Bound out of sequence:


Page(s) or illustration(s) filmed from copy borrowed from:.

Other:

.
AYAILABL^
^^

Association for Information and image


1100

^'SvX

Management

Wayne Avenue,

Silver Spring,

Suite 1100
Maryland 20910

301/587-8202

Centimeter
2

lU

lllllmilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH

11

11

llllllllllinlllll

I
I

Inches

lll^

10

UilL

2.5

2.8

.0

11

III

1"

|2

3.6

2.2

1*3

2.0
..

tiil^u.

1.8

1.25

MRNUFfiCTURED

1.4

flllM

flPPLIED IMnCE

iiiiii^i^liSiKitmiimsimiii^

1.6

STRNDPRDS
INC.

12

13

iiliinliiiiii

14

15

mm

BIBLIOTIIECA
SCRIPTORUM GBAKCORUM
ET ROMiNOIiUM
;

teubnp:rtana
3i

*!^

.;

-'....-

.** .'-*

-i".

siS

R.V'"

11
C<xhmiWa nfbersttp
mtt)ciii?rfJletogork

LIBRARY
13^

9*7*" ~,

^"^i

'^^y^

t^^-;M:^

-^
e---;

j*'

ir-n

Verlag von

. G. Teubner

in Leipzig
[V
[

Tortrage und Aufsatze. Von H. Usener.


geh. c/^. 5.
in Leinwand gel. JC 6.

und

u. 259
-Joy S.]
s.j

Berlin.

1907

gr. 8.

Aus den noch nicht verdffentlichten kleineren Schrifteu Useners iet hier eine Aut
wahl vou Vortragen und Aufsiitzen zusammenpcsetzt, die fur einen weiten Lust;rkrei
bestimmt sind. Sie sollen ,,denen, die fur geschichtlichc Wiesensichaft Verstaiiduis uu<
Teilnahme habeu, insbesondere aber jungen Philulogen Aurtguiig uiid Erhpbuug briugci
nnd ihiien ein Eild geben von der Holie uud Woite dfr wissenschaftlichen Ziele diese
groBen dahingegangenen Meistors und dieser Philologie". Deii Inhalt bildeu die Al
haiidluugen: Philologie uiid (ioschichtswisseuschaft, Mythologie, Urgauisatiou der wisscii
schaftlicheu Arbeit, tlber vergkichende Sitteu- uud Ktchtsgeschichte, (ii-burt und Kiudhii
Christi; Pelagia, die Perle (aus der Geschichte eiues Bildea). Als Auhaug beicefiigt i^
die Novelle Die Flucht vor dcm AVeibe", die als Bearbeitung eiuer altchristliehe!
Legende sich ungezwungen anschlieflt.

OriiudriB der Geschichte der klassisehen Philoloirie.


A.

Gudeman.

wand

[VI

u.

224

S.]

1907.

gr. 8.

Dieses

uiclit

Von

Prof. Di
4.80, iu Leiii

geb. JC 5.20.

Kompendium

,.;*

ist

eine vollig umgearbtdtete

und bedeutend

von des Verfassers Outlines of the History of Philology

Vademekum fttr UriiversitiitsTorlesuugeu


minder zum Selbststudiuin empfehlen.
In engem Eabnun iind tiborsiclitlioher Fonu gibt

Biiches

geh.M

iat,

als

(5.

Aufl. 190i).

erwtiterte Ausgal

Hauptzwcck

zu dienen; doch

dt
fh eic

dUrft<

das Biich nach dcn einleitendt"


Abschnitten tiber Begrirt und Einteiliuig der Philologii'. sowie dor vericbiedenftu \ii
bandiungsuictboden eincn tjbcrblick iiber die bodpiitendsteu Vertroter der
wissenschaft und ihrer AVerke nebst reicbhaltigen aber sorgialtig gesicbtoten Litoratur
angabcn. Das Buch hilft einejn wirklichen Bedurfnis ab d.i eiue das ga
(ibi<
ximfassende Darstellung der Gescliichte der klassischen Philologie ttberhaupt noch nich
vorhHiiden ist.

AbriB der jrriechischeu Metrik.


Deutsche
geh.

JC.

iibersetzt

4.40, in

Prof.

von Dr. Br. Presler.

Leimvand geb.

J{.

Dr. P. Masqueray. Il
8.' 1907
[XII u. 243 S.]

5.

Der vorliegende AbriB fuhrt

sofort iu medias res und erkliirt praktisch an di


geschickt ausgewahlter Stellen da:s VersmaB uiid den Vers- und Stroi)henbau, von.
Leiehteron zum Scliwereii fortschreitend, dauiit aucb der Anfariger sich leiclitvr iii d;i-l
scbwierige Gebiet einarheiten kann. Die notweiuli^en tbeoretiscbcn Austulirungen
klar und verstandlicb, wobei der A^erfasser geschkkt abwiigi-nd auf die Theorieu der^
Alten zurOckgeht. Die das AVerk auszeichneudt' sachliche Kiiizi; uud Klarheit lieflen evor allem wuusohenswert erscheinen, den AbriB iu deutscher riprache weitereu KreiseiJ

Hand

'

zuganglich zu macheu.

Vergils epische Techuik. Von Rich. Heinze.


1903.
geh.
12., in Halbfranz geb.

[VIII u. 487 S.]

gr. 8j

U.

Aber auch die wissenschaftUchen Kontroversen neuerer Zeit, die eich uin
und was mit ibm zusammenhangt, bewegten, haben deutlich gezeigt, daB k''iii
Aufgabe dringlicber war ais die in diesem Buch gelOste. Wenn dae Urteil Uber
der literarischen WeltgroBeu wieder einmal echwaukend gewordon ist, ao beweieen
dieee GroBen immer, dafl sie erstauulich fest auf ihren FUflen stoben, aber daniii

Vergil

Urteil nicht umfalle, mtlesen die Bedingungen, aus deuen daa Werk eelbst hervorgeK.r
die persoalicben, nationalen, die ira Zusamraenhang der geistigen Bewegung
neu unteraucht werden; danu werden die reicbereu Mittel der Zoit dae VerstanduiWerkee gegenuber der Bewunderung frUherer Zeiten fester begriiiiden. Nicht imme
zeugt die wissenachaftliche Beweguug das Buch, auf das eie hindraDgt; in diesera
ist es gescbehen
Das Buch ist, eoweit ich die Literatim kcnne, das Beate
iet,

^"'

bisber uber Vergil geechrieben worden ist. Es bat aber auch^flB^|i^ABedeutuii


diirchgeftihrtes Beispiel der Analyee uiid wieeenechaftlichen ]flH^^^|^B^^ ^^^ S'
literarischen Kunstwerke."
(F. Leo i.^^H^^^^^B teratur/

'rf

V erlag

iiik.

iii

von

B. G.

iienigebe Enltnr.

Teubner

und

in Leipzig

Berlin.

Dargestellt von Fritz Baum^arten, Franz


2. Auflage.
Mit 7 farbigen Tafeln,

Poland, Richard Wagner.


tafeln.

und gegen 400 Abbildungen im Text und auf 2 Doppel[X u. 491 S.] gr. 8. 1907. geh. JL 10., in Leinwand

geb.

12.

2 Karten
J(i

Dem Bedtlrfnis nach einer sasaminenfaBBeiiden Darstellung der griechiechen und (in
einem zweiten^ in Vorbereitiing berindlichen Tiande) der runiiHchen Kultur in weiterem
Umfanjie, als eie bisher vorliegt,
dies Work Rechnuug tragen. Die Verfasser, die
eamtlich im praktischen Schuldienet stehen, haben es als ilxre Aufgabe angeeehen, die
gesicherten Ergtibnieee der neueren Forschung in einer flir jeden Oebildeten fafilichen and lesbaren Form darzubieten, uuter besonderer Beruckeichtigncg dcr Bedilrfnisse und der Ergebniese des Unterrichte in den Oberklassen
uneerer hoheren Schulen. liem geechriebcnen Wort tritt erganzend und weiterftihrend
ein reichhaltiger Bilderechmaok eur 8eite, der um eo weniger fehlen durfte, je lebendiger
gerade das Kalturleben dee Altertame udb durch scine Denkmaler veranechaulicht wird.
Ein Buch, dae, ohne niit Gelehrgamkeit zu prahlen, die wieeenschaftliche Tuchtigkeit
der Verfaseer be/eugt. Uberall sind auch, bei der Behaudluug der Kunst wie der dee
Sclirifttume und der pulitischen Verhaltnisee, die neueeteu Funde eingehend beriicksichtigt
Die DarsteUang iet meiet knapp, aber inhaltreich, verstandlich und gefiillig. Trefllich
iat glcich der kurze Abfichnitt Uber Sprache und Beligion in der inleitiuig.
Ganz meititerhaft echeint mir die Behandluug der Kuust. Nirgends bloe Kedeusarten, aelteu Urteile,
die fiir den Leeer in der Luft ychwebcn, weil ihm die Anschauangen fehlen. Wae zu
sat<en ist, rird meist an gut gewahlto Beiapiele angeknupft.
Neben der auSerlichen Geechichte der Kimst kommt auch die Stileutwickelung %\x voUeni Eecht.
Dae staatliche
liebeu, besondere in Athen, wlrd in allen eeiuen Betatigungen auechaulich und docli nicht
zu auefiihrlich vorgefuhrt. Vergleiche mit spateren VerhaltEiaeen erleichtem oft das Veretandnis. Die Schilderang des geistigen Lebene hebt besonders dle gewaltigeren Personlichkeiten hervor, begntlgt sich aber nicht mit blofien Tatsachen und Urteilen, Bondem
f
irt, soweit tanlich, anch Proben an oder gibt lnhaltBangaben der Gberlieferten Werke,
die auch dem mit der griechischen Literatui unbekannten Leser ein VerstandniB fiix die
Bedeatang dieser Geieteeheldeii eroflneu,'
(Lehrproben und Lehrg&nge.)

lerkopfeauhder antikenLiteratnr. Von Prof. Dr.Ed.Schwartz.


1. Hesiod und Pindar;
2. Thukydidea und Euripides;
3. Sokrates und Plato; 4. Polybios und Poseidonios; 5. Cicero. 2. Aufi.
^YI u. 125 S.] gr. 8. 1906. geh. JK 2. in Leinwand geb. JL 2 60.
^

fs.

Funt Vortrdge:

Die Vortrage enthalten Termftge eiuer ganz ungewohnlichen Eineiclit in dae


Staata- und Geieteeleben der Griechen, vennOge einer seeliecben Feinfuhligkeit iii dHx
Lnterpretation, -wie eie etwa Bnrkhardt beeeesen hat, hietorisch-peycliologische Analyeen
jvon groBem Keiz und etellenweiee geradezn erhabener Wirkxmg. .
Die Verinnerlichimg,
'die Sch-wart anf dieee Weiee eeinen Geetalten zu geben vereteht, ist m. W. bieher niclit
erreicht, nnd dle gedankenschwere Eraft eeijier Sprache tritt dabei 80 frei, ungesucht
.

uud einfach daher, dafl man oft kaum weifl, ob die ernete Schunheit des AuBdracks oder
die Tiefe dee Gedankeus hOhere Bewnndernng verdient.
."
.

(JabreBbericht Uber dae hOhexe Sohnlweeen.


<, f.H;

h'

hte

des hellenietlschen

^..nd: Die
h. JL 12.

Zeitalters.

Von Juliue Kaerst.

Gnindlegung dea HelleaismuB. [X

in Halbfranz geb. Jt

1903.)

u.

433

S.] gr. 8.

1901.

\^.

Kaer8t geht cirgende einer Schwierigkelt aue dem Wege, nmsichtig hat er
Entecheidving etets die Mttglichkeiten erwogen. Dafi eein Werk ganz ausgereift
igt mit am deutlichsten eein Maehalten.
Ee iet ein gef&hrliches Gebiet, die Gere Alexanders, ^so jeder leicht zeigen kaim, wa er nicht kann; mit dem Mute der
'
ist Kaergt ai.
i
Aufgabe gegangen, um in der Kraft der Mannesjahre sie tM
,*i
Urt'Ml jk
Werk, das voUig hat aaereifeii k&unen, darf einen hohen
klaischichte Alexacdere enttanscht aach die Leser nicht, die
and Daretellung, uach Form tind Inhalt ist
.^
die be^te eeit J. O. Droysen."
(Liter. Zentralblatt 1903. Nr. 31.)
-

NICEPHORI BLEMMYDAE
>

CURRICITLUM VITAE ET CARMIFA


^'UNC PRIxMUM EDTDIT

AUG. HEISENBERG.

PRAECEDIT DISSEKTATIO DE VITA ET SCRIPTIS


NICEPHORI BLEMMYDAE.

LIPSIAE
IN

AEDIBUS

B. G.

TEUBNERI.

MDCCCXOVl.

s^
\
-^

GYMNASIO SENATORIO OSNABEUGENSI


ET

HENRICO RUNGE
NUPER EIUS DIRECTORI MEOQUE PER PLURES
ANNOS PRAECEPTORI CARISSIMO

//

GRATO ANIMO

HOC OPUSCULUM
/-

LIPSIAi: TTPIS

B. O.

TKUBNKRI

DEDICAVI.

INDEX.
pag.

XXV

. De vita auctoris
De autobiographia
III. De testamento

IV.

.
VI.
VII.

.
IX.

De
De

epistulis

,
in S.

libris

geographicis

libro

qui

inscribitur

De

libris pliilosophicis

a.

De epitome logica
De epitome physica

b.

De libris
De libris medicis
XIII. De explanationibus
XIV. De carminibus
XV. Supplementa varia

XI.

XXXII XXXIII
XXXVI

XXXVI LIV
LIV

LVI

loannem evange-

listam

De
De

,
ayCov

libris

De libro
De encomio

XXV XXXI

LVI LIX
LIX

LXIV

LXIV LXVII
LXVin-LXXXII
LX VIII LXX VIII

LXXVm-LXXXn
LXXXIII LXXXIV

et

LXXXV LXXXIX
psalterii

LXXXIX XCIV
XCIV CVIII
CVIII CX

PKOLEGOMENA.
reliquias coUegit, apte et

commode

VII

disposuit, recte

quoad

optima denique instrumenta, si


quis eis operam suani studiumque navare velit, usui dedit.
Sed reliquiis litterarum Byzantinarum tecto conservatis
maxima pars laboris absolvenda restat. neque enim ita false
viri docti iudicabant, cum omnia fragmenta eadem
illi
haec vero falsa erat, nam vera
specie esse dicebant.
fieri

PROLEGOMENA.
Etiamsi iure a
singulas

viris doctis postulatur,

disciplinae

cuius

studio

ne

satis

habeant

sese

dediderunt i^artes
quae hic illic cognoverunt,
universa una imagine depingant, qua spatium
progressionis
pervestigare

ingenii

sed

ut

ea,

humani repraesentari

tamen, ut hoc munere


maximo atque praeclarissimo fungantur, evocari ei
non
debent, priusquam singula perscrutari
potuerint. veterum

Graeconim

et

possit,

fiomanorum

historia, ut exemplum ajBferam,


tam accurate perquisita est, ut hodie facultate data
vironam doctorum esse debeat eam enarrare et quae
nostri
populi animum movent comparata
aetate vetusta et

illustrare et

quando oporteat corrigere.

studia Byzantina
ahter iudicanda sunt.
nam mores, artes, litterae, omnia
denique Byzantinorum propria ob solam
eam causam adhuc parum nota sunt aut fallacibus iudiciis
videntur, quod
singulis

partibus

nondum

cognitis

de toto

eorum cultu

atqiie

bumanitate malevole iudicavenmt et legibus aliunde sumptis res Byzantinas aestimaverunt.


quin etiam
multi eorum, qui ut aedificia sua exstruerent
praeclara
saxa a Byzantinis mutuati sunt, ea quae

relinquebant observatione non dignantes iterum atque


iterum famam divulgavenint litterarum Byzantinarum vasta
fragmenta in-

digna esse, quae singulatim pertractarentur,


quoniam omnia
sine uUa delectatione eandem
speciem praeberent.
quae
opmio praeiudicata quod hodie tandem
evanescere coepit,
praecipue Carolo Krumbacher
tribuendura est.
summa

enim

diligentia

is libro,

quem de

litteris

Byzantinis scripsit,

poterat illustravit,

sub sordibus latebat, quibus sublatis proprietates et litterarum et scriptorum denuo apparebunt. atque de nonnuUis eorum velut AJichaele Acominato et Michaele Psello
hac opera ab aliis suscepta KrumViacher ipse nuper Michaelis Glycae, exemplo demonstravit, quantus fnictus
nos igitur Nicephotalibus singulis studiis effici posset.
rum Blemmydam e mortuis revocare conati sumus.

quae usque adhuc de hoc viro nota fuere,


nec satis constitit^ quando floruerit quantumque in litteris
Byzantinis valuerit. ^j quidV quod ne Krumbacher quidem
laudem qnae debetiir ei tribuit.^) equidem cum in stiidiis

Pauca

sunt,

de Georgii Acropolitae

vita

et

scriptis versarer,

in dies

magis vidi Blemmydam, Acropolitae magistrum, certe haud


minore observatione dignuni esae quam discipulum; quamobrem summo gaudio repletus sum, quod in bibliotheca
regia Monacensi Blemmydae autobiographiam repperi. qua
perlecta admiratione commotus studia de Georgio Acro-

tempus posterum differre et primum Nicephori


Bleramydae vitam et scripta pertractare constitui. quid
profecerim haec prolegomena demonstrent. praeterea vitain
Blemmydae nunc primum edidi, non solum aptam ad

polita

in

scriptores, de quibus infra in capite V.


plura dicpmus, nonnulla de Blemmydae vita narraverunt, pri',
mus A. Demetracopulus in
AeL^Loc 1866 f'sq. totam eius vitam breviter nec raro
perperam descripsit. silentio autem is praeteriit se cuncta e
^)

Postquam

&- .

ei

codice nostro Monacensi anno 1866. Lipsiam sibi misso perlegeiat. de scriptis
Blemmydae v. Fabricius, Bibl. Gr. (ed. Harl.) VII 670 sq. et
*) K. Krumbacher,
saepius.
Geschichte der byz. Litteratur.
Munchen 1891 p. 159 sq.

Blemmydae autobiographia

hausisse,

quam

,i

PKOLEGOMENA.

VIll

inores ipsius auctoris sed etiam ad res et homines


illius
aetatis cognoscendos.
nec me fefellit multis

me parum

caute fecisse videri,

quod maximam partem uno illo codice Monacensi adhibito hoc opus in publicum
edere ausus
sum.
sed quamvis intente quaesiverim, nonnullis
frag-

Ya(j

ovos

DE VITA AUCTORIS.

Osnabrugae anno

difficultatibus uullis prohibitos in via nostra pro-

Ne

gredi nos posse opinemur, in ipso introitu codicibus

admonemur variam praebentibus formam nominis

viri,

pliori

de quo

disserere

quidem semper idem

permultis formis

MDCCCVC.

a. d. XVII. Kal.
Nov., quo die ante trecentos annos
schola praeclarissima
condita est, cui himc librum sacrum

praenomen Niceipsius autem nominis

coepimus.

traditur,

velut

dubitationem
camur, quam praeferendam existimemus. attamen quia in
vocatur,
vetustissimo quoque codice auctor noster
quod nomen etiam in optimis annalium, quos Georgius
aliis

manu-

,
^,
^
,,
eius

et

fuerit.

Scripsi

//

iv

ovoh

I.

scriptis

Nicolao Festa amicis meis gratias maxiraas


agere debeo,
quod consilio et auxilio me in scribendo
adiuverimt, nec
silentio praeterire, quantum Georgii
Laubmann, praefecti
bibhothecae regiae Monacensis, obvia
comitas rnihi pro-

ovitott toig

P 60.

u!tiQo/al;,

codicibus infra exposui.

Nunc denique opere peracto Carolo Krumbacher

{9

nnattnv

mentis exceptis, quibus diligenter usus sum,


integrum codicem nusquam repperi.
quare eo minus cunctari me
debere existimavi, quod codice Monacensi
contextus tam
paucis mendis corruptus praebetur, ut raro
emendationibus opus sit.
addidi carmina nonnulla Blemmydae,
ut
recte iudicari possit, quid is in ea arte
effecerit, quam
ab eo alienam fuisse iisque adhuc putavemnt.
plura de

>]iiev

.{)(\

in

Acropolites seripsit, libris manuscriptis legitur, a veritate


eiim appelnon aberrare nobis videmiir, cum

esse volui.

lamus, etiamsi in Acropolitae operis editione Bonnensi


Immaniiel Bekker parum magna diligentia pro hac forma
praeterea et in historia a Nicesubstituit. ^)

phoro Gregora

scripta^),

quam Ludovicus

Scliopen curavit,

corporis Bonnensis scriptorum historiae Byzantinae laude dignissimus, et in Gregorii Cyprii de vita
sua narratione^) a B. de Rubeis edita Nicephori nostri
inter

nomen

patres

semper

scnptum legimus.

qiias

ob

causas*) nisi differendum iudicium putaveris, quoad lapi1)


)

Georgii Acropolitae annales rec. I. Bekker, Bonnae 1836.


Nicephori Gregorae historia ed. L. Schopen, 2 voU.,

Bonnae 182930.
3) Migne, Patrolog. Graec. 142 (1865) 1 sq.
ab I. Bekker cura*) Quod Georgii PachjTnerae editionem
lealio
tam (Bonnae 1835), ubi alio loco
gitur, non respeximus, certe nemo vituperaverit.

ai^>a7lMiifiriiiilltliiiiiiiririliitftfliiiiiiiiiiTiii

PROLEGOMENA.

dum inscriptiones vermu clamaverint,


Nicephorum Blemmydam auctorem nostnim vocare tibi

incoluines servavit.

anno miUesimo centesimo nonagesimo


septimo Constantinopoli natus') una cum
quattuor sororibus fratribusque inter quos ipse secundus
erat^), in domo patris
qm medici artem exercebat^), iucundiesimam

in maiore honore habere coeperunt

licuerit.

Is

exegit.

hmus

sed

namque

sibi

pueritiam
spatii et urbis recordationem
memo-

non potuit, quod nonnullis


annis
postquam lucem aspexit cum suis
caput imperii in perpetuum reliquit. anno enim 1204.
Latini urbem expu.inaretinere

verunt et gente imperatoria partim


pulsa partim exstincta
in rmms ems imperii, ubi
nutu atque arbitrio unius omnia
cohikta erant patriam imitati
regem instituerunt, cuius
potentia per plures principes
ooerceretur,
tebantm; praeterea in extremis

aiitiqui

.bi

vmd.caverunt.

status

rerum

studiosi

oculos oowcere possent.

'"

favit,

VI as, portas ei

iT
redegitf

pulsos

amicos

ita essent Graeci

paulisper nesciebant,

quo

pnmum

ao

ulr
suam

quae cum

brevi autem Theodoms


La^caris,
gener, qui illo anno in
Asiam egressus
ecuperare coeperat, bona spe
animos

Alexu Angeh

complevit
fortuna e:

finibus

qui suis legibus


imperii pristini

quidem non magis quam ceteris


nam ipsi Nicaeni, potentissiL Aske
"iclauserunt.-)
sed qna erat yirtute brevi
^P*^''trionalem

et

summa

sibi

Asiae i potestatem
prudentia clericos Byzantio ex-

reddidit.

omnes enim

institutiones

sanctas Constantinopoli
Nicaearr,, quod oppidum brev
domuerat, transtulit ibique
extra eoclesiim huius

>4

')

.p"''"'i yitae suae priorem


partem
codice Monacensi traditum

Am btulum
dum

Blemmvdes eecun

(cf.

egerat

(p.

ira 3,2sq.

Graeci igitur cum vidissent illum non


contentum esse, quod sibi ipsi libertatem recuperavisset, sed
aDimum ad imperium restituendum intendisse, statim eum
^)

i),

coiligere

*)

1)

possumua eum annis 1197

Qeorg. Acrop. ed. Bonn.


12, 11 sq.

auem

rnr"

quam

ceteros principes^

Epiro, Thessalia, Trapezunte resederant;

qui in Graecia,

huc cum accessisset quod novus patriarcha, qiii illo tempore 'electus erat, postquam superior monachi vestem in-

sedem patriarchatus Nicaeam esse voluerat, omnes


Theodorum Lascarem veriim successorem imperatoruin
existimaverunt. itaque Kicaeam optimus quisque advenit,

duit,

praesertim cmii Latini multo inconsideratiores quam duobus saeculis postea Turci postulavissent ut Graeci Ro,

manorum fidei ritimmque leges acciperent.


Anno 1205. Nicepbori quoque pater in Asiam
hic igitur filius nunquam procul ab aula
iit.^)

trans-

regia

Byzantinorum aspexit,
quam maxime speraverat expulsionem Latinorum vidit, in
urbem ipsam nunquam rediit. ac lirimiim quidem cum
pater Prusae babitaret, quod oppidum hodie Brussam vocant, ibidem filius disciplina grammatica a Monasteriota
remotus adolevit, labores

hbertatem

XI

DE VITA AUCTOEIS.

quodam instmctus

est,

et victorias

quem

nonnibil in studiis valuisse

eo perspicimus, quod postea episcopns Ephesi electus est.^)

quod Nicephori magister clericus fuit;


tum enim omnes fere pueri ab hominibus ecclesiasticis
instrui solebant, quod scbolae publicae urbe capta musisque fugatis initio nusquam erant. sed etiam postea, cum

nec

mirum

est,

Lascares de republica optime meriti academias condidissent et sapientissimum quemque ut munus docendi susciperet prudentia atque liberalitate adducerent, primae
puerorum eruditioni clerici praefuisse videntur. atque Blem-

mydes, postqiiam per quattuor annos elementis gramma-

Nicaeam sese contulit, ut rhetoricam


huic enim studio, cuius fundamenta praeter
disceret.^)
Isocratis leges praecipue Hermogenis et Aphthonii prae-

ticis

instructus est*),

aut 11Q
')

V. infra 6,

55, 7sq.

*)

29

sq.

ibid. 2, 10.

HUS-.^

*)

ibid. 55, 7.
*)

ibid.

ibid. 55, 8.

81!>

15, 7 et

XII

xm

DE VITA AUCTORIS.

PROLEGOMENA.
4

cepta antiquo more posita erant^), non solum


ei se dare
solebant, qui postea inter rhetores et oratores
excellere
cupiebant, sed quicunque ampliorem scientiam
petebant
ea, quae ingenium Graecorum per tot saecula
creaverat
hoc ex fonte haurire studebant. rhetorica autem
absoluta
Nicephorus artem logicam adiit et primum Nicaeae,
iude

1214. facta regio illa inter eum et Theodorum Lascarem,


quocum bellum gesserat, ita distributa est, ut ille Troadis
dominationein sibi retineret^); anno denique 1225. Latini
e tota Asia expulsi sunt angulo illo excepto, qui Constantinopolim vergit. ^)
Prodromo igitur magistro

Blemmydes per imum

anno 1213. Smyrnae Demetrio Caryce duce,

Dum

geometricam

ornatiis erat,

eam

ab

qui titulo

discere coepit.^)

sed priusquam eius elementa ut voces et


praedicainenta
plane pertractavisset, cum magister, quem
ne postea quidem laudavit, ei displiceret, deserto litterarum
studio
patris exemplo medici officium suscepit.
quamobrem
intra

annos 1215. et 1221/22. per septem fere


annos medici
artem tum Ephesi tum Smyrnae versatus
primum didicit
deinde etiam publice exercuit.^) attamen
veri non simile
est eum iam illo tempore libros de
rebus
inedicis

psisse,

qui

codicibus

nobis

asservati

sunt.

Venus quam Minerva

nam

scri-

macris

eius aniinum rexisse videtur^)


nec
scio an neque feminas adeo oderit
atque contempserit

ut

optrica,

artes

arithmeticam,

astronomiam

didicit,

optica,

ancat-

ita inprimis in logicis pro-

de ipso autem magistro, quem praestanti


litterarum scientia fuisse conicimus, niliil accuratius traditum habemus nec certum est, quae ratio aut necessitas inter
gressus est.^)

duos Prodromos intercedat, qui viris doctis


iam diu noti fuere.^) mihi tamen, si quid conicere liceat,
veri simile videtur nisi omnia certe niaiorem partem illorum scriptorum et rhetoricorum et grammaticorum, quo-

eum

et illos

rum Ptochoprodromum

illum

auctorem

fuisse

plerique

virorum doctorum usque adhuc putaverunt, non ab eo sed


ab altero quodam Prodromo composita esse.

quam

Anno nondum peracto Blemmydes in fines Byzantinorum revertit et Smyrnae cum Demetrio Caryce, a quo

aetate confectus et abbatis digDitate ornatus


sibi vindicavit.
Postremo a puella, quam amabat, desertus
Blemmydes'
ut denuo litterarum studio se daret,
Nymphaeiim ad au'
lam regiam sese contulit, ibique breviter
moratus maioris
eruditionis adipiscendae causa anno
1223. scholara

Pro-

antea instructus erat, de quaestionibus logicis disputavit;


tanta autem simultas inter eos exstitit, ut Blemmydes
deinde postquam aliquamdiu in
brevi illinc discederet.^)
aula regia Nymphaei versatus est, ubi iinperator Joannes
Vatatzes, gener Theodori anno 1222. defuncti, saepissime

dromi cuiusdam frequentare coepit, qui


ad Scamandrum
flumen m oppido eiusdem nominis habitabat.'^)
uec sine
periculis Nicephorus noster ad eum
pervenit, quod imperator Scamandri regione sub Latinorum
dicionem redacta
Graecos emigrare vetuerat et fines utrimque
custodiebantur.
postquam enim Henricus Flandriae comes
brevi post
urbem captaiu ad Abydum oppidum classe
appulsus totam

habitare solebat, anno 1223. exeunte Nicaeae clero


ecclesiae patriae siiae aggregatus statimque

postea neque de vita

tere

septentr ionalem
*)

ibid. 2, 25.

ut

sua ea laude di,-nus faerit,

Asiam Graecis

eripuit^),

ibid. 55, 12.

ibid. 3

pace

3sa

*)

anno

natali lesu Christi

nominatus

154 et tab.
Qxford 1877

p.

p.

178.

286 sq

die

Epiphaniis anni 1224.


Germanus enim, qui tum patri-

est.^)

archatu fungebatur, eum dilexit et cotidie secum vivere


voluit.
ac re vera Blemmydes tam praeclara eruditione
et doctrina ornatus erat, ut plerosque sui ordinis homines
multo superaret. cum autem, quod tam celeriter ad su-

ibid
')

Minor. London 1890


History of Greece III.

^-

magnae

Finlav
^'

ibid. p. 296.

*)

ibid. p. 304.

^)

v. infra

4 sq.

K. Krumbacher, Geschichte der byz. Litteratur. Mtinchen


^) ibid. 6 sq.
^) v. infra 55 sq.
1891, p. 359 sq.

*)

cf.

&^^^&!^4^

^5

XIV

PROLEGOMENA.

DE VITA AUCTORIS.

periores dignitatis gradus ascenderat


tantumque in patriarchae favorem venerat, a multis ei
invideretur,

mum,

deinde

palara

fallaciae

in

sunt.

clam prieum componi coeptae

quas smgulatim enumerare atque


enarrare loDcrum
videtur, quia nihil aliud Blemmydes
passus

est nisi qliod


diligentissimus quisque et studiosissimus
semper toleravit
homines enim minoris ingenii studiique
eum in gloriae'
spatio retardare conantur et omni
spe falsi alas celeres
caeno incessunt, ut vim atque
impetum

impediant
postremo autem noster omnes has
turpitudines vicit et anno
1227. patriarclia, qui ipse calumniis illis
permotus aUquantum eius usum neglexerat, tanta
fiducia iterum eum
amplexus est, ut Manichaeorum seu
Paulicianorum haeresin
exstirpandam ei mandaret.^) quo
munere Blemmydes ut
rehgionem suam ad furorem fanaticum
auxit ita occasionem nactus est homines tutelae
suae commissos ab
insidiis eorum, penes quos in
civitate Nicaena summa

testas

erat

po-

efficaciter defendere.

breW

Njmphaei

post,

cum idem

facere iussus esset, ibidem


pro episcopo ecclesiam administravit.^)

Postremo tantas molestias et labores


in dies macris
pertaesus precibus suis omni
munere solutus est et "in
insulam Lesbum sese contulit, ut
perturbationibus liber
totum se studiis dare posset. statim
autem a patriarcha
revocatus, qui eius officiis carere
nolebat, aliquantum rursus
Nicaeae versatus est.)
tamen neque dignitatis accessionibus promissis neque patriarchae
amicitia intima commoveri potmt ut in ordine
clericorum remaneret, sed postquam haud ita diu in monasterio
in Latro
monte sito habitavit et consilium
vitae monachicae gerendae confirmavit, anno 1233.
Manasse episcopo Ephesi
adinvante monachi vestem
primum in duos annos

secunregulas mduit.*)
Tunc denique quietem et otium
nactus studia theolo-

dum

quae quidem semper ei maxiinae curae fuerant, summa


diligentia amplexus est; quo factum est ut, quemadmodum
hodie quisquis veterum studium dilexit desiderio capitur

gica,

eorum loca visendi, Delphos,


Blemmydes summo ardore in-

praeclarisFima et quasi sacra

Acropolim, Olympiam, ita


citaretur in Palaestinam, patriam
ficiscendi,

^) ibid. 16 sq.
ibid. 22.

*)

ibid. 19 sq.

3)

christianae,

fidei

pro-

ut in ipsis locis sanctis Christum veneraretur.

quamobrem autumno anni 1233. monasterio

mum Rhodum

navigavit.

relicto

pri-

iinde ne statim iter pergeret

^)

temporis imbres ac tempestates denuntiantis


et eius, qui tum insulam regebat, liberali atque amico
hospitio impeditus est.
quo viro auctore in monasterio
et iniquitate

quodam ad Adramyttium moiitem sito


diis omne otiosum tempus contrivit.
appropinquante

iter continuaturus

consedit et in stu-

cum autem

esset,

vere

perturbationibus

nam

Joannes Vatatzes, quem


Leo Gabalas, dominus Rhodi, ne imperatorem agnosceret
recusaverat, illo anno classem Cantacuzeno duce Khodiim
misit et brevi insulam subiecit.
a militibus autem terram ubique vastantibus Blemii)ydes quoque in monasterio
retardatus

publicis

vexatus

nam

Ephesum

est.

redire coactus est,

priusquam Palaesti-

vidisset. ^)

Paulo post acerrimus Graecorum fidei defensor contra


Latinos is publice exstitit.
Vatatzes enim, qui ipse res
dogmaticas nihil curabat nisi ut aliquam utilitatem publicam inde caperet, et qui Frederico II papae Romani inimicissimo amicissimus erat, recuperationem Constantinopolis,

quam omnes

papa adiuvante

armorum

ac

Graeci

summo

ardore

desiderabant,

celerius se perfecturum sperabat

quam

vi

ab eo igitur
pontifex maximus spe dissensionis ecclesiarum sedandae
impletus anno 1234. duos fratres ordinis S. Franeisci et
duos S. Dominici Nicaeam misit, qui de azymis et de
processione spiritus sancti, quae quidem dogmata praevirtute

bellica

cipue in controversia erant,


*)

XV

fieri

cum

posset.

theologis Graecis dispu-

ibid. 21 et 60.
1)

ibid. 61 sq.

-)

ibid. 62 sq. cf. G.

Finlay

1.

c.

305.

XVI

PROLEGOMENA.

DE

quamvis magnam operam imperator daret, ut paconcordiam conciliaret, tamen, cum neque Latini neque

xvn

AUCTOKIS.

tarent. sed

cem

et

Graeci a sententia sua digitum usquam discedere vellent,


conatus in irritum cecidit.
quibus colloquiis Blemmydes
quasi Graecorum propugnator interfuit; itaque ea, quae in
curriculo vitae de illis disceptationibus nobis tradidit^), eo
digniora sunt qiiae legantur, quod omnes, qui usque
ad haec tempora de illo conatu separationem ecclesiarum
finiendi

scripserunt, solis e fontibus

Romanis haurire po-

tuerunt.

Quibus disputationibus theologicis Blemmydes cum


magis magisque adduceretur, ut libros sacros et scripta

patrum ecclesiasticorum
ad hoc necessarium nisi
posse

arbitratus

diligentissime

otium
monasterio se nancisci non

in

perlegeret,

anno 1235. ordini monachorum in per-

petuum accessit^); brevi postea parentes, qui interea


Nymphaei habitaverant, exemplum iilii secuti siint, nam
omnes eorum praeter Nicephorum liberi ante eos de vita
decesserant. ^)
praeceptis autem monachicis Blemmydes
summa gravitate ac severitate se subiecit. quamobrem quae
loca Epheso circuuiiaceiit ut coenobiis referta parum secreta ratus ad Idam monteni sese recepit, ut vitam qiiam
maxime solitariam ageret. sed ad episcopi Ephesii voluntatem reversus in parvum monastermm Paxamadimn
nomine iniit, quod ante portas Ephesi situm erat; neque
quisquam

solitudinis socius erat nisi Petrus

quem Cosmam
omnium quae

appellat.

brevi

puer et servus,

autem postea, cum minister

a domino acceperat beneficiorum

immemor

noctu gladio eiim aggressiis esset, in alterum coenobium


frequentissime habitatum transmigravit, quod S. Gregorio

Thauinaturgo sacrum erat.*)


Anno 1237. is iter in Palaestinam quod iam diu
animo intenderat, tandem ingressus est nec usquam pro,

hibitus

i)

*)

summa

ibid.

63

ibid. 23 sq.

veneratione loca

sq. cf. p.
") ibid.

XL

sq.

28 et

illa

sancta visit.^)

ibid. 70.

neque

ibid. 71 sq.

enim erat cur homines Christiani vererentur, ne a Turcis


quicquam sibi accideret, quod Hierosolyma tum Latinorum erant; duobus quidem annis post cum omnium Christianorum ira ac dolore rursus ab hostibus expugnata sunt.
in Asiam reverso imperator ipse honorificum munus Blemmydae detulit. familiam enim eius iam diu noverat neque
oblitus erat, quanto in favore is apud patriarcham fuisset
et quanta doctrina atque scientia contra Latinos Graecorum
nec vero miuus inter monachos nostri
partes defendisset.
virtutem et eruditionem comprobatas esse eo cognoscimus,
quod interea archimandrites monasterii S. Gregorii electus
quamobrem anno 1238. Vatatzes quinque adoleerat. \j
scentes in eius scholam misit, inter quos ille fuit, quem
scimus postea et in litteris et in rebus publicis inter
primos praestitisse, Georgium dico Acropolitam. ^)
iussu
igitur imperatoris, certe non sua sponte, quamquam ille
omnem victum necessarium liberaliter dabat magnumque
praemium regaliter promiserat, Blemmydes omnibus liberalibus

doctrinis

coepit.

atque

indulgenter autem

eorum amicitiam
tiebat,

rum

ingenuis

quam

sibi

discipulos

neque omnium
severius enim de vita sen-

eis iisus

peperit.

non

instruere

illos

est

ut sententias ac voluntates adolescentium

perspiceret recteque aestimaret,

illo-

qui nobilissimis fa-

semperque sine ulla exceptione oboedire neque consueverant neque volebant. postremo
igitur duo ex eis, Romanus et Craterus, spe adducti se-

miliis Nicaenis orti sese coercere

vera magistri disciplina se liberatum iri, cum eius inimicis


societatem imerunt, ut eum e favore imperatoris demoverent.

atque primus Craterus,

cum Manasses

arcbiepisco-

'
,
' ,', '.

ibid. 73.
^ ibid. 29. cf. Georg. Acrop. ed. Bonn.
54 et 68, praeterea Theodorus Ducas Lascaris in encomio in
Acropolitae laudem composito haec scripsit (cod. Paris. Graec.
3048 fol. 45''):

^, -

,^

6^", '

72.

Blbmmtdes,

ed.

Heisenberg.

pusEphesi, qui semper amicissimus Blemmydae fuerat, mortims esset, magistrum suum accusavit, quod e divitiis ab
poena quidem afillo relictis nonnihil furto subdiixisset.
fectus est, qui caliimnias in

autem

cius

invenerant

qui

XIX

DE VITA AUCTORIS.

PROLEGOMENA.

XVIII

medium

protulerat,

perrexere

nihilose-

maxime

insidiari,

et desiderio patriae probibitus negotiis feliciter per-

tatis

Ephesum

actis

cum

ubi

rediit.

interea Constantinus Claudio-

supra memoravimus, monachi vestem induisset,

polites, ut

locum siiccesed quia ne tum quidem monacbi ordinem deserere


Nicephorus quidani, primns diaconus inter sacerdotes

Blemmydes
deret.

invitatus est,

iit

in archiepiscopi

prae ceteris Constantinus Claudiopolites, qui defuncti loco

voluit,

archiepiscopus creatus erat, et Leo Adralestus, cui satrapis


nomine imperator dominationem illius regionis commiserat.

Nicaeenses, dignitate archiepiscopiEpbesii ornatus est, familiarissime idem iit antea solitus erat etiam tempore futuro

Romanus

autem intra muros monasterii riirsus adolescentes nonmiUos instruere coepit, qiiorum ad
numerum anno 1240. Theodorus quoque Lascaris, filius imqui quantum Blemmydam dilexerit
peratoris, accessit.^)
permagnus numerus epistularmn nobis testantur, nec alio
animo magistrum in discipnlum fuisse eo perspicitur, quod
illius amore permotus complures libros scripsit, de quibus

autem

nihil

ei

nocuere,

nam quae

brevi

post

contumeliose disit, quod Blemmydes et imperatori raaledixisset et de rebus fidei false sentiret, pariter mera
mendacia-apparuerunt.M quae quod imperator non audi-

verat, carniine a nobis infra edito noster ei gratias egit.^j

attamen omnibus his perpetuis mimicitiis denique commotus est, iit monasterio suo exiret et Samum in coenovocabatur, transmigraret.^)
bium, quod

tum

aiitem Vatatzes vere

bullo

eniiD

eum

in

amicum

abbatis

commotus archiepiscopus a

sese praestitit: chryso-

dignitatem restituit, qua re

negotiis ecclesiasticis sua sponte

Blemmyda

usus.^)

hic

infra plura dicenda erunt.

Honores tamen varios saepiusque oblatos Blemmydes


non solum idcirco aspernatus est, quia verebatur, ne studiis
non satis se dare posset, sed quod a rebus divinis alienos

nam

eos putabat.

BlemiDydes autem, prmsquam administrationem monasterii S. Gregorii Thaumaturgi denuo susciperet, iussu imperatoris in Thraciam, Macedoniam, Thessaliam sese con-

monachorQm tum Blemmydes

ut libros sanetos et profanos perlegeret atque

tulit,

posset

colligeret.''')

Vatatzes enim,

cui

si fieri

maximae quidem

tamen qiiantum poterat etiam artes


ab eo igitur litteris commendatu<
litterasque adiuvit.^)
Blemmydes omnibus principibus carus exspectatusque venit
nec minns in eis regionibus, quae sub dicione imperatoris
non erant, ob scientiam suam ubique notam ab omnibus
curae militia erat,

benignis vultibus exceptus

quod

clerici

cuius

rei testimonio

Achridenses episcopi dignitatem

quam quidem quominus


^)

est.

v.infra 30 sq.

^)

acciperet noster et

ibid.

100 sq.

^)

ibid.

ei

est,

obtulerunt.'

amore

30 sq.

tranquilli-

^)

ibid. 33.

^) Interpolator Acropolitae.
C. Sathas, Bibl.
35 sq.
infra
37.
') .
Gr. medii aevi YII (1894) 507.

')

ibid.

cum

tales erant illa aetate

sese removit."*)

noster,

\it

alii

principes

qua superbia

in-

flammati essent sub specie modestiae atque humilitatis


abderent, ciim re vera meliores sese existimarent, quam
certe
ut rerum humanarum curas sibi imponi vellent.
enim magis quam ceteri bomines quidquid agebant deum
respicere soliti primas apud eum sese obtinere et prae

omnibus
viros

aliis

ab

praeclaros,

eo

qui

se

diligi

pristinis

opinabantur.

temporibus

illos

igitur

cum omnium

enim verba (39, 12)


quamobrein illud
Trccidayroymv interpretanda puto.
accepimus' significare non videtur,
(ibid. 1. 15)
sed potius 'gratum non accepimus'. nam etiam Georgius Acropolites (ed. Bonn. 112, 17) Blemmydam Theodori magistrum
fuisse tradidit et Theodorue ipse in epistulis ad Blemmydam
appellascriptis (cf. p. XXXIII sq.) saepissime eum
-vit.
idem quomodo in ipsius libris componendis Blemmydae
^)

ibid. 38.

^)

ita

'

respexerit atque secutus sit alio loco disseremus.


J.Draeseke, Theodoros Laskaris. Byz. Z. III (1894) 498-513.

sententias
cf.

b*

^^-^^--^ ThAWn:

XX

XXI

PROLEGOMENA.

DE VITA AUCTORIS.

admiratione res ecclesiasticas sua voluntate direxerant, imitabantur sectabanturque et id maxime studebant, ut per-

neque enim solum cum


nescio qaibus de causis Vatatzes aliquamdiu cura Theo-

petuam

doro

memoriam

sui

posteris relinquerent.

qiiare qiiod

in

simultate

est.

esset,

cum

hoc

stetisse

videtur,

sed

Ja, wer eure Verehrung nicht kennte,


Euch, nicht ibm baut ihr Monumente.

nara paucos post annos coniux


Byzantina degere sivit^)
ipse mortem obiit neque unquam Theodorus privignus inter
monachos adultns absque eis educatus novercae suae, quae

Itemque Blemmydes prope Ephesum in ea regione,


quae Emathia vocabatur, monasterium exstruxit, quod
sacrum voluit.^J ipse autem intra annos 1241.

strenui et Enzionis

musarum

dum

quidem Manfredis

vero necessitudines,

omnibus
amicitiam sibi parere potuit.
denique necessariis mortuis cum a Michaele VIII Palaeologo
id praecipue studioso iit dominationem, quam dolo ac vi

aedificium finiretur, monasterio S. Gregorii


Thauinaturgi ut antea praefuit.

Tum

filio

dirupta

nam hic Irene


ipsum animum imperatoris laesit.
mortua Annain, filiam Frederici II,
uxore anno 1241.
sed fortuna dira illa atrocitate
in matrimonium duxerat.
a poetis veteribus depicta omnes liberos magnamini illius
principis persecuta ne banc quidem vitam beatam in aula

deo et sanctis ecclesias monasteriaque innumerabilia aedificabant Goetheaniini illud respiciendum videtur:

1248.,

erat,

imi)eratore

tori coniunctiis erat,

ac

amici soror erat,

quibus Blemmydes impera-

remisisse videntur.

fortis

quaraquam enim

animum durum atque


Methodium quendam patriarcbam creari

usurpaverat, iure se obtinere probaret, in matrimonium


peterelur, conditione repudiata ab boc in patriam remissa
est. profecto similia sunt, quae Anna passa est, sorti Mar-

post tres menses defuncto et sede patriarchali per quattuor fere annos vacua relicta anno 1244.,
cimi denuo qui ecclesiam administraret eligendus esset

garetae reginae, qiiam poeta Britannicus in scenam induxit.


sed ne tam diu quidem, quoad coniux inter vivos florebat,
fortuna ei arrisit. nam marchesina quaedam noiuine Frigga^),

Germanus

patriarcha, qui anno

imperatori commendaverat, hic

praefractum veritus
maluerat.

multiqiie

erat,

eum

eiiis

qiio

Blemmydam

itemm imperator
Bleminydae moribus nondum mutata

tentia

sua

ininus

patriarcba

de

pensatione usus

Blemmydam
praemiis

1240. niortims

is

est,

proponerent,

fieret

ut per

interrogaret,

donatus

obstitit.^)

hac quidem

quae reginam ex Italia Nicaeam secuta erat, pulcbritudine


corporis animiqiie virtutibus imperatorem brevi ita irretivit, ut ab eo publice cum omniiim bononim ira ac dolore anteferretur. iam saepius igitur a Blemmyda maxinio

sen(|iio-

com-

Manuelem novum patriarcham


nuui summis honoribus atque

scholam Nicaeae

brevi

odio
sita

conditam
regere vellet. sed noster iniuriarum memor, quas per Craterum et Romanum passus erat, epistula ad patriarcham
missa, qiiani codices nobis servarunt, humauiter illud

munus deprecatus
Aliis

quoque

ante

quae Bleminydae

V. infra

72 sq.

noster in

ecclesia

S.

Gregorii missam

cele-

comitata subito intravit, ut


quam cum vidisset abbas statim monachos
sacris adesset.
saciOrum finem facere et illam ut sceleratam fano exire
iussit; sola sanctitate loci ab impetu comitum illius depudore igitur et furore incitata illa ab imfensus est.

braret,

cuiii

Georg. Pacliym. ed. Bonn. II 342. Blemmydes ipse in compluribus libris velut
Migne,
Patr. Gr. 142, 585 hoc coenobium commemoravir.
cf
L et
LIV.
') cf. p. XXXVI.
. infra 39.
^)

cum

ditum

est.^)

rebus amicitia,

in adulteram inflammato et verbis et litteris lacesquondam autem brevi ante monasterium conerat.

marchesina

multis

Georg. Acrop. ed. Bonn. 110. Georg. Pachym. ed. Bonii.


hoc nomen e
181 sq. Niceph. Gregor. ed. Bonn. I 45.
^)

'^)

Blemmydae

verbis (infra 40, 26):


colligimus.

nal

iv-

XXII

DE

PROLEGOMENA.

peratore postulavit, ut

hominem audacem

poenis severis-

quo timore Blemmydam ipsum liberuni


non fuisse eo perspicuum est, quod sui purgandi causa
litteras bibliotheca Vaticana asservatas circum omnia coenobia sibi subdita dimisit.^j
sed imperator sceleris sui
adeo conscius fuit^ ut eum punire non auderet; eo maiore
tamen odio ex illo tempore in eiiin impletus erat.-)
simis

afficeret;

Brevi postea aedificio

manu monachorum
qiiamquam aiitem
posse

speraverat,

Blemmydes cum magna


coenobium suum transmisrravit.

in

ibi

finito

otio

tamen

cum

cordia

et

in

versari

litteris

se

orthodoxae periculis denuo


anno enim 1250. iterum papa

fidei

publicum evocatus est.


legatos ad aulam regiarn
in

frui

qui

iiiisit,

Graecis agerent.

his

de

igitur

con-

ecclesiae

disputationibus,

quas infra accuratius pertractabimus, etiam noster interfuit tantoque successu Graecomm partes defendit, ut im-

animum sibi reconciliaret.^)


Tum ultimum Blemmydes res publicas attigit.
tempore

in

coenobio

versatus

atqiie eruditioni

discipulorum sese dedidit,


curae fuerant res civiles tum odio

minimae

ei

temptioDi

ei

esse inciperent.

quae docebat,

discipulis

id

scripta

ex

illo

totum studiis
ut quae antea

ita

et

con-

quoque temporis multa,


dedit,

ut,

audivit,

quamvis eius doctrinam admiraretur,

consilio ipsius visendi desisteret. ^)


Raro igitur Blemmydes ex otio suo excitatus est.

quorum nonnulla

velut geographica, logica, physica, alia, ut erudiendo orta


erant, ita fundamenta eruditionis ponebantur. parva enim

cum

anno 1254. Joannes Vatatzes. postquam viginti


duos annos gloriose regnavit, eodemque anno Manuel patriarcha mortui essent, Theodorus novus imperator, qui

autem

periculis

in occidentalibus

imperii finibus ortis res eccle-

bene compositas novumque patriarcbam electum


voluit, priusquam ad seditionem sedandam Asiam relinqueret, Blemmydae omnium penes qiios ius creandi erat
consensu banc dignitatem obtulit.-) is tainen hunc bonorem
non accepit. neque enim expetendam summam ecclesine
dignitatem ducebat, uisi simul plenam ac liberam potestatem et agendi et iubendi baberet. hanc vero imjieranam ex temporibus Theodori
tor ei concedere noluit.
siasticas

Studitae,

illius

postremus

qui

facere

liberain

ecclesiam

in oriente aliter atque in occidente

frustra conatus erat,

peratoris ipsius

enim

morem

XXIII

AUCTORIS.

imperatores ecclesiam vicerant neque unquara patriarchas


ne Theodorus
fieri passi erant, quin sibi utique parerent.

quidem, fortasse quia ipse rerum sacrarum peritissimus


erat, potestatem imperatoriam quidquam diminui voluit.
quidV quod de ipsis rebus divinis et dogmaticis siimmum
quamobrem, postquam Blemiudicium sibi vindicavit. ^)
mydes dignitatem illam recusavit, Arsenium quendam,
simplicem monacbura, patnarcbam fecit, quem semper sibi

admiratione ac veneratione magistrura prosecuti id quoque


eius exempliim imitati sunt, ut ab aliorum hominum iisu

audientem babuit.
Tamen neque imperator amicitiam Blemmydae perdere
voluit, sed brevi post eum oravit, ut omnibus totius

omnino

imperii monasteriis praeesset^), neque bic,

manus adolescentium apud eum convenerant,

sese

qui

summa

excluderent.

Georgius enim Cyprius, qui


postea ad patriarchae dignitatem ascendit, cum anno 1259.

Ephesum
set eius

venisset, ut

Blemmydam

videret et

scholam frequentaret, a monachis

si

illius

fieri

pos-

urbis de

dicto

pristinae

oblitus

Theodoro regnante

est.

scripsit,

velut

Leo AUatius de consensu ecclesiae 717


ad Georg. Acrop. annales ed. Bonn. 260 sq. Migne
*)

V.

74

sq.

ed.

infra 39 eq.
cf.

p.

Niceph. Gregor.
XLIIIsq.

46.

v.

et in notis
1.

c.

605

sq.

infra 41 et

*)

ob

accepit, familiarita-

complures enim libros,

asperitate magistri et de superbia discipulorum taleni ru^)

. ^)

easdem causas ue boc qiiidem munus


tis

quamquam

Georg. Cyprius de vita sua Migne

1.

c.

24.

-)

quos

v.

et

in-

Theodorus Ducas Lascaris De processione spiritus sancti ed. H. B. Swete, Londini 1875, p. 20 sq.

fra 41 sq. et 88.


V.

infra 88.

^)

^)

cf.

p.

LXIV sq.

WfrffiiiftnifiJM^rlllfeiTfiiiiiiiiii

XXIV

PROLEGOMENA.

libellum de processione spiritus sancti^)


imperatori dedicavit.
sed quanta esset Blemmydes duritia ac
severitate

Theodorus cum supremum diem videret iterum


sensit,
nam peccatorum veniam ab eo impetrare non potuit.^)
Quae postea in imperio Byzantino gesta sunt tranquillam Blemmydae vitam non perturbarunt. nam
Michael
Palaeologus, qui Theodoro anno 1258. mortuo
rerum potitiis est, ne modico quidem usu
nostrum attigit. scientiam vero atque doctrinam Blemmjdae plurimi
aestimavisse videtur, nam cum anno 1261.
Constantinopoli capta
solemniter introiturus esset, preces nonnullas,
quae inter
triumphum publice pronuntiarentur, ab illo componi
voluit.

in

mutuam tamen

eum non inclian quod gubernaciila reipublicae vi ac nece


capessiverat, quod immensas opes ab eis
qui antea regnaverant diligentissime coUectas prodige effundebat
atque
consuinebat, quod denique loannem Tbeodori
filium crudelissime vexaverat et postremo turpi morte
aflfecerat. Blemmydae se probare potuit? quas ob causas noster
facultate illum impediendi non data postremis
annis monasterio
suo administrando et litterarum studio contentus
vitam solitariam degit. brevi autem priusquam moreretur
losephum
patriarcham vidit, qui, cum contra Arsenii sectatores
pugnaret, benevolentiam nostri, ut qui
potentissimus omnium in
Asia monachorum erat, sibi parere studuit.^)
sed Blemmydes rerum publicarum plane neglegens nec
curans
utnim Josephus an Arsenius patriarcha esset,
neque oboedienter neque familiariter eum audivit.
tamen sola
monasterii cura occupatus Josephum iure
patriarchatum
)

XXV

DE AUTOBIOGRAPHIA.

reverentiam

quidquid enim monasterium Blemmydae valebat, soli eius


cum igitur circa
qui praeerat virtuti ascribendum erat.
annum 1272. Blemmydes vita defunctus esset^), a paucis

amatus, multis offensus, a nullo non plurimi aestimatus,


Michael opes ab eo relictas magnae ecclesiae Byzantii dedit,

monasterium ipsum
nomine raetochii alteri cuidam coenobio prope in Galesio
monte sito adiunxit.^) postea aut Tamerlani illius furore
aut vi roborum subterraneorum deletum est. tota eniin

membrum

cuius

illa

quondam

is

fuerat,

regio, ubi ex innumerabilibus mouasteriis cotidie tuui

caelum mittebantur, liodie deserta et inculta


monumentum coenobii
sedes latronum et ferarum.

preces ad
est,

situ

Blemmydes

perennius

suis

libris

exegit.

navit.

obtinere iudicavit, quod hic se ab imperatore


bullam auream impetraturum esse promiserat, qua testamentum

II.

DE AUTOBIOGRAPHIA.
Plerumque

in

ipsius narrationem secuti sumus.


oiai

ligno,

constans

fol.

1.

foliis

""^-

')

i^fra 47 sq.

Georg. Acrop.
^ 195.

^
.
.

0,24 m alta, 0,16 m lata,


altae, 0,12 m latae sunt.

singula

folia

scriptae 0,19

lineae

|/;

1"^

.1

Sl

inc.

1273. mortuus erat. cf. Georg. Metoch.


ed. G. Cozza in A. Mai, Nova Patrum Biblioth. VIII 39; Jose^*)
Georg.
phus autem anno 1271. ad eura venisse videtur.
^)

% ^^^^'f
rl^
Georg.
Pachym.
1 338 sq.

373 exaratis, pluribus partibus


compositus, quas diversae manus scripserunt, vestitus est
scriptus,

illo

4N

Blemmydae scribenda
eam cum titulo Nly.t]-

integram uno codice Monacensi


225 traditam babemus, cuius descriptionem hic addimus.
cod. Monacensis Graec. 225 (M) chartaceus est sine signis
aquariis, partim initio, partim secundo dimidio saeculi XIV.

ab

factum sanciretur et monasterium semper


immune ac
liberum probaretur.
et patriarcha quod pollicitus
erat
praeshtit, imperator quae sanxerat more
siio neglexit.

Nicephori

vita

certe

iam anno

Pacbyni. I 342.

ais^aife^a88Eaaajari

XXVI

PROLEGOMENA.

Sequuiitur usque ad fol. 38^ compluria scripta


minora
S. Maximi Confessoris, quae singula
hic enumeremus eo
minus necesse est, quod cuucta apud Hardtium, catal.
codd.
mss. Graec. Monac. II 462 sq. descripta sunt.

Sd^AO^ canon paschalis

fol.

2.

dam

distributa

,
,

siint;

p.

fol. 41'":

alia

manu

fol.

41'':

rj

expl. fol. 117':

117':

fol.

4.

vmI

.
.

sequitur index capitiim


inc.

fol.

expl.

fol.

117'':

. '&.

203'':

204' 281''

folia

alia manii scripta et inde a folio


quaterniouibus distributa sunt.
5.

fol.

-.

204':

inc,

expl.

fol.

205'':

]
,,
.

6.

206':

inc:

expl

fol.

fol.

^)

217';

^''.

inc.

expl.

216'^!

7.

216

fol.

237"":

<:}

,^ .-

'

expl. fol. 253': xat


9.

fol.

253':

',

^'

inc:

expl. fol. 262':

se-

quitur index capitum XL.


inc.

inc:

XXVII

.
,
^ ,
.
.
.
^ &

fol. 237'':

8.

CVIII).

exarata et quaternionibus
continent epitomen logicam et physicam

Blemmydae.
3.

incerti cuius-

,,
7. ,
.
&
.^.

auctoris (cf.
folia 41' 203^

,&, .,^

DE AUTOBIOGRAPHIA.

10.

262':

fol.

inc:

281":

expl. fol.

^^^

282' 352''

folia

item alia

manu

nionibQS distributa sunt.


11. fol. 282':

inc.

7;

expl. fol. 352'':

scripta

et

quater-

'.

,.

353. usque ad finem quartam partem saeculo XIV. exeunte scriptam legimus.
Inde a

12.

353':

fol.

.
.

fol.

359":

14.

fol.

369"

fol.

370"

(in

fol.

fol,

369":

fol.

359":

fol.

inc:

.
.

.
}.
.

inc:

13.

fol.

372'

372"

(in

marg. &'):

(in

(in

-.

margiDe '):

marg.

marg.

'):

'):

^iSi^idamiS^aii

|a?

^
.

PROLEGOMENA.

^
,

reXeLa^a,

expl. fol.

373":

eivac iv

sit

peAuasL
mih, habeo tam eiigui
numeri eausas si cognoscere veli
praeter multa alia, quae
semper afferri
eflFugisse

sterio statim post eius

obruta

mortem

quamquam

est

auotons

ecti

vita

vX

ac

Tta"

nairatione

sunt,

libri

tamen neque

eius
ei

rebus gestis

iterum

atcme
qui legerunt de

uquam quaesiverunr nec


''^' ^"'"'^'^ GraecaeVidquan. pos
e

co loquiorum

cum Latinis factoram complevit


^^P^^^^-I- -b- tradita est. ' hl

cod

loj.

e'

Laur. Graec. plut. VI 12


saec.

'' .
'
,
~^'

215

/////

inc:

expl.

fol.

^^^

q
.

218^:

^^

cod. Marc. Graec.

'* '^^'

^^

'^ 74,

^tt^M^^^l'
cod. Mosq. Graec. 240

fol.

249:

^- ^^' 2^

19-80, 20
saec.

XIV

^^i^ionis nostrae

319:
codicem Laurentianum Nic. Festa
C. Castellani conferendum curavit.
expl. fol.

contulit,

Marcianum

ducentesimo sexagesimo quarto liber


prior huius narrationis scriptus est; neque enim habemus,
ciir inscriptionem codice Monacensi fol. 217' praebitam

Anno

millesirao

^'

praefixa ita

de titulo

ducamus, quae ut fortasse non ab ipso auctore


certe non ab ignaro quodam addita est. idem
iudicandum videtur. neque

eniui annales

Blemmydes

^^^
-

scribere voluit, qui a quovis

terarum amico legerentur, sed consilio adductus


iv

lit-

docemur Blemmydae narrationem


in eo genere litterarum numerandam esse, quod vitas sancatque plurima huius generis
torum appellare solemus.
opera, quae novissimis temporibus optimo iure in dies magis
attento studio digna existimantur, ex eodem auctorum
unus enim e monachis coeconsilio videntur orta esse.

(.

1).

his verbis praeterea

cuiusdam, saepissime ex eis, qui ipsi conditorem


cognoverant oculisque viderant, res ab eo gestas in eius
honorem et in posterorum imitationeni atque observantiam
memoriae tradidit. Blemmydes autem, quasi suspicatus
esset monasterium a se exstructum haud diu liberum
mansuram esse, munus vitae suae litteris mandandae
posteris

editioms nostrae.)
^

'

XVII

nobii

expl.:

(L)

154 saec XIV (V)

inc:

4.

XIV

saec.

inc:

falsain esse

ig,tur

iragmenta hodie asservantur


2

ZL

alteri subiuncto brevi


inter

~"
terum per

id

Mosq. Graec. 250


315:

cod.

fol.

lioc

sim, nuse codicibus, nui cmi-

solent,

252:

.
5.

XXIX

inc:
expl. fol.

Mirabundos audio c,ui legunt


quaerentes, nun, solo
codice Monacensi Blemmydae
opus nobis traditum
totum certe quamvis bibliothecas
perscrutatus

quam aibi .d repperi neque uUum


dem catalog.s enumemti suBt,
me

.
.

DE AUTOBIOGRAPHIA.

^''

summam
'

relinquere

noluit.

quorum

se

inter

scribendiim

rationem habuisse ipse his verbis testatur:


(. 1). itaque in hoc libro
componendo exempla vetera eiusdem generis ad imitandum sibi proposuit. quod igitur quasdam res miras, quae

wr

XXX

PEOLEGOMENA.

sibi

aecidissent,

memoriae

genus narrandi imitatus

I
prodidit,

est,

dum parum

iUa exemnla secutus


et t rerum veritatem
Tnte"-

respexit ita nusquam consilio


prodigia vero seu ,era
mendacia tradere

habmt narrare nonnunquam se


vatum esse saepius autem se

eam

neglexit

non ausus

mirifice

satis

periculis

seripsius dei subito interventu


esse quin kter scribendum

a rebus adversis

custoditum
'<="''"''"'
persuasum sibi habuerit quis
dubitaverit^
S.mphci dictione usus Blemmydes
in nanando annorum cursum secutus est. atque
id maxime ourans

.psius

memoriam

Titae

praeterut n.s:

pemulta

res publicas

quibus
igiturtamen
legimus, quae ad bistoriam
imperU Byzantin"

apud aequales

valuisse.

num

fideque

res

ut

posteris relinqueret,
ipse interfuit.
quod

vera

ea

nec
digna

difficile

est

ad iudicandum

babenda sint.
certe
pubhcas ab eo traditas re vera
ita gestas esse si^

mydes anno 1265.^) alterum addere coepit, cum nonnulla antea non consulto omissa absolutionis causa aditaque monachorum suorum magis quam
icienda essent.
rationem habendi occasionem nactus
ut eos logica doceret disputationem illam, qnam cum Demetrio Caryce habuerat, tam accurate narravit, ut caput
quoddam libri, quem de logicis scripsit, legere videamur,
ia libro priore fecerat

et colloquia

cum

Latinis verbosius perscripsit, ut discipu-

suos quaestionibus dogmaticis instrueret.


Nonnulla nunc de Blemmydae genere dicendi afferre
maximo quidem mihi gaudio esset. quod autem, ut fructus
tanto labore dignus percipiatur, omnia quaecunque noster

los et fratres

hanc operam in tempus postemm


differendam putavi. hoc unum addere mihi liceat lectoris
memoriam saepius in Homeri carmina revocari, e quibiis
scripsit respicienda sunl,

translati simt.
et saepe

quae nanavit aliunde confirmantur

ben debent.

qu.a enim praecepto illo


sine ira ac studio
scnbend. neglecto et odio et
amore raximeqe iUo a^
ductus eomm qnibus usus est
mores depinxit, rebus iudicatis laterdum eius
sententiam corrigamus oportet
de
Arsenio autem ut exemplum
afferamus, etiam alii scripve.unt, nec ven sim.le est
huius opus iUi notum
fuisse
porro quod narrationem
compluribus locis exornavit
nec
rn.randm nec repreherdendum
videtur;

nim

quisnam scripto-

et illorum

et

vtterum temporum

aliter fecit'

quidem Blemmydes, cum patriarchae


dignitatem a
ceret
al.ter

^p.

44j;

elat.one
est

qm

cum

eadem
atque

certe
se rei-

imperatore locutus est ac nobis


narravit
vero eum tum cogitavisse

onae tanta

altitudine

orationis "postea

dubitaverit?
Priore libro narrationis

^cii
'^

de vita

'

qS
^

sua peracto Blem-

&

non solum singulae voces, sed integri versus velut


avcc d^vfibv

commutaret.

XXXI

DE ALTOBIOGRAPHIA.

(. 46,

3).

Maior pars narratioiiis Blemmydae usque adhuc ignola


fuit, nam tantum ea, quae auctor de conciliis cum La70, 19 et
tinis habitis nobis tradidit (ed. nostr. 63, 6
74, 19
80, 20), primus A. Demetracopulus codice Mo-

nacensi adhibito edidit in

\}
1)

cod.

1866

. 380395.

Monac. 225

fol.

237^.

^- .

XXXII

DE TESTAMENTO. DE

PROLEGOMENA.

tertium decimum idoneum est. nam etiamsi et ipse carmina composuit, quae diebus festis ecclesiae a sacerdotibus

in.

cantari poterant,

DE TESTAMENTO.')

monachorum suorum

dirigeretur.

omnes

et

et

eodem

loco (p. 98) concessit nonnihil

ad animos hominum movendos


ad caelestia tollendos, tamen solam severitatein mona-

musicam

Curriculum vitae siiae Blemmydes quasi testamentum


monachis suis reliquit, ut exemplum haberent, qiio vitas
ac mores regere possent. praeterea id quoque
viros illos
sanctos qui monasteria condiderant imitatus est,
quod regulas certas et leges composuit, secundum quas
victus
cotidianus

XXXIII

EPISTULIS.

in ecclesia valere

';

chos decere arbitratus suos canere vetuit.

nec mirum: gaudia enim


piitabat, atque illud

quam sua

fere

XC V sq.)

(cf. p.

humana animae perniciem

(. 97)

certe potius libri sacri

afferre

memoria

ipsius natura adductus scripsit.

quidem monachi Byzantini S. Basilii regulam sequebantur,


ita tamen ut singulis, qui coenobia
exstruebant, commissiim esset, utrum maiore an minore diligentia
et austeritate

eam

sterio igitur

monachis suis observari

Blemmydae

obtemperatum
eius

legibus Basilii

in

summa

IV.

mona-

DE

severitate

neque quisquam miretur, qui mores

esse

cognoverit,

vellent.

et

reliquiis

testamenti

satis

Quamquam

sunt,

id reliquiim est, sed quattuor capita nobis


quorum tria infra (p. 93 99) edidimus;

quartum, quia a
noris

momenti

quae interciderunt, disiunctum mitypis exprimere nos debere non putavi-

ceteris,

est,

mus. maior pars testamenti periit, nam cum brevi


post Blemmydae mortem monachi alteri regiilae oboedire coacti essent,
pristinam illam memoriae prodere nullius interfuit.
capita

quartum, nonum, undecimum, tertmm decimum


nescio quo
casu ab oblivione vindicata sunt. asservantur
ea hodie
1.

cod.

2.

in

Monac. Graec. 225


Matrit.

59

editione

nostra

facienda

saec.

solo

XIV (v.
XIV/XV
codice

p.

foll.

Monacensi

usi

leiates

I
1

ac

)
^ 6

64"^

65^"

asservatur

(Bandini

iLo

is

inc.

Sabas qui

ignoramus, quod epistulam non legimus. fortasse


idem fuit, quem Acropolites imperatoris Theodori I adversarium fuisse narravit (ed. Bonn. 14). multo autem maioris
momenti epistulae Theodori II simt, quas priusquam patri
primuin locum
successisset ad diversos aequales scripsit.

fuerit

Cetera capita quid continuerint ignoramus,


his quattuor auctor et de aliis rebus egit et de ratione,
qua pueri
ad vitam monasticam allicerentur recteque
educarentur.
maxime aute m ad Blemmydae animum illustrandum caput
')

primum has breviter tractabimus.


Codice Laur.Graec. plut. LXXXVII16 saec.XIII(?)

missae sunt.

XXVII)

sumu3.

epistulae Byzantinorum

non potius docuraenta ad vitam eius qui scripsit illustraudam quam genus
quoddam litterarum existimandae sunt, tamen nunc de
epistulis Nicephori Blemmydae dicendum esse nobis videtur, qiiia, etiamsi res privatae pleramque per cubicularium
qui vocatur nuntiari solebant, interdum aliquid de eo ipso,
permagnus autem nuqui epistiilam misit, additum est.
merus epistularum nobis traditus est, quarum pars a
Blemmyda ipso ad alios homines, pars ab aliis ad eum

indicatur.

neque enim totum


servata

EPISTULIS.

cf.

Waldemar

Nissen,

von 1077. Jena 1891.

Die Diataxis des Michael Atta-

codice Laur. Graec. plut. LIX 35 saec. XIV


asservatas una et quadraginta ad Nicephorum Blemmydam

inter eas

Blbmmtdes,

ed.

HeiBenberg.

XXXIV

''

PROLEGOMENA.

^-

/. )
]
^datae obtinent, quae in

folio 41^^ ita inscriptae sunt:

vlov

y.vqov

(Bandini

JovKav.

hic

in titulis litterarum

velut in

foliis

ad

124, 143

alios

^-

etiam
homines missarum nominatur,

etc. (cf.

Bandini, Catal. codd. Graec.

Laur. II 555 s(j.) certe idem est atque ille Bertholdus


de Hohenbiirg, ^marchio dilectus consangiiiDeus et fainiliaris'
Frederici II, qui aliquamdiu munere capitanei Cumarum
functus est. nomen huius intimi amici imperatoris etiam
bibl.

documentis illis temporibiis scrij^tis reperitur


(cf. Huillard-BrehoUeu, Historia diplomatica Frederici II).
qui quo anno legatiis a Frederico ad Vatatzem missiis
sit, nescimus, sed conicere licet id tum factum esse, cum
Vatatzes Annam, Frederici filiam, uxorem diiceret, et marchesinam illam, de qua supra diximiis (p. XXI sq.), necessitate quadam cum hoc marchione coniunctam fuisse. certe
autem ante annum 1250. Nicaeam venit, nam Frederico
mortuo imperatori Joanni nullus iam iisus cum principibus occidentalibus restitit. itaque non casu accidisse videtur, quod in litteris publicis Frederici II inter annos
1242. et 1247. conceptis nomen illius viri nusquam legitur, cum et antea et postea saepissime inveniatur. praeterea quod et post Theodori ad Blemmydam epistulas inde
a folio 95 complures aliae ad Georgium Acropolitam ante
marchionis adventiim missae sequuntur, quas anno 1245.
scriptas esse alio loco demonstrabimus, et omnes Theodori
epistulae a Georgio Acropolita anno 1251. ordine temin

multis

pomm
mus

servato

illum

venisse et

in piiblicum editae

sunt,

colligere possu-

marchionem anno 1246. aiit 1247. Nicaeam


Theodorum litteras illas ad Blemmydam intra

plura de eis hic proferre


1240.
1244. dedisse.
eo minus necessarium putavi, quod Nicolaus Festa amicus

annos

DE

XXXV

EPISTULIS.

animo promptissimo exemplum mihi


concessit, eas typis mandare sibi proposuit.
Magis autem nobis eae epistulae respiciendae sunt,
quas Blemmydes ipse ad alios misit. ac primum quidem
ea commemoretur, quae in codiceBarocc. 131 saec. XIV
cmn hoc titulo legitur:
fol. 170'''
inc: Ty
Blemmydae eam esse mihi quidem certum
videtur, quod inter alia quaedam scripta auctoris nostri
veri simile autem piito hunc Michaelem
interposita est.
dominiim illum urbis Thessalouicensium fuisse, quem Blemmydes ab imperatoris iniiiriis vehementissime defendit
(p. 45). hanc epistulam qiiia videre non potuimiis eo maiore
gaudio affecti sumus, quod per Nicolaum Festam duodetrimeiis Florentinus,

qiii

?! {?)

Blemmydes ad Theodorum
asservantur hodie codiceVindob. Phil. Graee.
scripsit.
321 fol. 115'^sq. et eodem ordine observato sed aliis scriptis
intercalatis in tres partes distributae codice Barocc. 131
nec vero
saec. XIV foll. 171^ 353356, 357^358^.
ut Theodori ad Blemmydam epistulae, quas modo comginta litteras cognovimus, quas

memoravimus, antequam

is

rex

qiiae litteris continentur, et

hoc

tradito

sed id quod ex

fieret,

titulo codice

Vindobonensi
satis

paret, post initium regni scriptae sunt.

Blemmydes,
imperatoris

cura

patriarchae

animum vehementissime

eorum diruptae non

dines

mydam summa

sunt.

quamquam

dignitatem

eis,

non

ap-

igitur

acciperet,

offenderat, necessitu-

sed Theodori salutem Blem-

cura tuitum eiusqiie laetitia aeque ac sua

etiam de
Blemmydes saepius im-

ipsius laetatum esse epistulae saepissime testantur.


libris suis,

quos

illo

peratorem certiorem
stula, ut

exemplum

appellavit
illud in S.

^)

tempore
facit.

scripsit,

in

nona enim

aiferam, libellum

(cf. p.

LXIV),

et tertia

quem

et in undetricesima

Joannem evangelistam commemorat

decima

epi-

encommm

(cf. p.

LVI).^)

maiorem partem huius epistulae scriptorum Byzanti-

XXXVI

PROLEGOMENA.

Inter has

autem

epistulas ad

una inserta

librarii

Theodorum datas errore

tempore et ad alium hommem scripta. vicesima enim prima, quae et in codice


Laur. conv. soppr. 627 saec. XIV legitur, a Blemmyda
ad Manuelem patriarcham missa est, qui ab Joanne imest et alio

peratore iussus eum rogaverat, ut scholae publicae Nicaeae


conditae praeesse vellet.
hac igitur epistula Blemmydes
tranquillitatis cupidus atque

memor honorem oblatum

Romaai

et Crateri iniuriariim

XX).
praeterea in codice illo Vindobonensi inter epistulam septimam
decimam et duodevicesimam carmen iambicum a nobis
infra editum (p. 110) interpositum est, quo Blemmydes
recusavit

DE LIBRIS

(cf.

^
.

p.

XXXVII

plus ducentis scriptoribus nominatos esse, qui singulis vel

Latinorum dogma refutare tentaverunt.


huc accedit permagnus numerus eorum, quos Demetracopulus silentio praeteriit, quia plus minusve prope ad Laneque enim tacendum est
tinorum dogma accesserunt.
fuisse quoddam tempus, cum ardore disputandi mitigato
compluribus

libris

de multis quaestionibus cum Latinis


consentirent et quae dubia essent nihil valere existimarent,
vel etiam ut imionem ecclesianim perficerent operam damaxime
rent et omnino in Latinorum partes transirent.
autem Graeci schisma componere studuerunt, quotiesexsisterent,

vel

qiii

De nulla re Graeci e Photii temporibus usque ad hos


dies tam multa vel potius tam saepe scripserunt quam

adducebantur, ut auxilium papae


quamobrem de unione paciscenda diligentispeterent.
sime saecnlo tertio decimo cnm Romanis egerunt, cum
Constantinopolis recuperanda et deinde imperio i'estituto
a Carolo rege Neapolitano defendenda esset, atque idem
saeculo quinto decimo fecerunt, cum auxilio regum occidentalium Tiircarum impetu se liberari posse sperarent.
itaque in concilio Lugdunensi anno 1274. habito et in
re vera
illo Florentino bis unio litteris constitiita est,
nimquam exstitit. Constantinopoli denique anno 1453.
expugnata Graeci omni spe amissa unquam Turcos ex-

de processione spiritus sancti.

pulsum

Joanni tum nato Theodori

gratulatur

filio

(cf.

p.

CVII).

V.

DE LIBRIS

IIEPl

TOT

haec enim paulatim summa


illius controversiae facta est, qua gravissimae illae inimicitiae inter Graecos et Latinos evaserunt, multo vehementiores et ad toUendum difficiliores quam quae inter

cumque rebus

dogma

deniio,

iri

His quattuor ab
stionibus

dubiis

pontificis et

conati sunt.

ecclesia

Graeca,

allatis

&

quantum

inter

ipsoriim

et

Latinorum

interesset, in dies acrius praedicaverunt.

Komani

Lutheri sectatores intercedunt, quia


iam diu inanibus formis obstupefacta,

publicis

in

iirbe

Latini

hi autein,

sententia

sua

capta saeculis unionem de quaeraro, Graeci nunquam perficere

dum

paribus

pertinaciter

semper argumentis
perseverant,

simul

Latinorum odio vires deficientes reficere et fulcire


conatur.
quanta autem sit copia librorum de hac re
scriptorum perspicere poteris, cum considerabis in De-

in controversia fuit et utrique infestissimis aDimis ac ve-

metracopuli libro, qui

ritate saepius

solo

inscriptus est^),

dorum consuetudine nuper saepius cognita postea


ne vita sua iteravit

).

87, 4
*)

1872.

(ed. nostr. 84,

',

27

in narratione

disserere
eensissent.

quantum maiores cum Latinis conquare praeclarissimus quisque eorum maxime

coeperunt,

consulto neglecta eiim a se stetisse demon-

strare tentavenint. etiam de Nicephoro

Blemmyda ita factum

quamobrem cum neque Graecorum neque Latinorum


de rebus dogmaticis sententias sequamur, quid Blemmydes

est.

de processione spiritus sancti crediderit eius scriptis ducibus sine ira ac studio explorare conabimur. quod eo facilius

XXXVIII

^
-^^

cum Georgio Acropolita

facere posse nobis videmur, quia

consentimus

theologicas

....

^^

^.^)

sequeretur,

--

qui

est.

cutus

ardore

egregios

eius

defensor ecclesiae Graecae, saeculo

diligentissime

negare non poterat, Latinorum dogmatis favisse sagacitate


magna probare studuit. atque in libro, quem perpetuam

que

consensionera

tatis

quid

Blemmjdes

set,

et

variis

inscripsit^),

copiose

disseruit,

deinde

Allatii

inter Latinos

auctoritate

nostri

nomine subditos

coramoti plerique

eoriim,

sertatio in

qui

autem Anglus causam incertam

necesse

secutus

'

Georg. Acropol. in oratione contra Latinos habita ed.

iv
occidentalis

cum

A. Demetracopulus

Latinis consensisse

quaestione

summa

nondum

est,

quomodo

qmdquam Blemmyvi negaverit.^)

soluta nos

demonstremus

illis

%.

^)

Cas.

Oudini

Commentarius de

scriptt.

quis.

,
anti-

ecclesiae

^) Dositheus,
Lipsiae 1722. p. 1221.
Bulgaris
1. infra c. p. 331.
Jassiae 1694. cf. Eugenius
^) Eugenius Bulgaris,
Eugenius Bulgaris ibid.

397.
*) Leo AUatius, De
ecclesiae
atque orientalis perpetua consensione libri tres. Colon. Agripp.
1648. p. 712 sq. eadem pluribus aliis locis iudicavit.
^) Petavius, Theol. Dogm. de trinitate, 1644. lib, VI. cap. 1 5.
*) in notis ad Niceph. Gregor. ed. Bonn. 1159. 1176.
^) Dissertatio de Gregorii Cyprii vita ed. Migne, Patr. Gr. 142 p. 36
et 59.
^) Louis Maimbourg, Histoire du schisme des Grecs
1682. II 41.
') Guil. Caveus, Scriptt. eccl. hist. liter. Basil
1741. II 303 sq.
) J. G. Walch, bibl. theol. selecta.
Jenae
1757. I 633.

1866.

hac

scripsit eiusque de

temporibus Graeci et Latini


scbisma componere conati sint, ut recte perspiciatur, quan-

Georgius VValch^),

^-

Graecorum de

tamen dolendum est, quod Balgaris disoccidente adeo non pervulgata est, ut Hugonem

est^),

Itaque

')

extra terminos veri-

quandoquidem nemo

est,

de-

quamquaestione scripta edidit, plaue effugere potuerit.


obrem hic vir doctus Bulgare neglecto Allatii sententiara

esse.

dam cum

A. Demetracopulus

eum nunquam Latinomm dogmata

Laemmer, qui ultimus de Blemmyda

scbismate ecclesiarum scripseruat velut


Petavius^), du Cangius''), B. de Rubeis''), Maimbourgius^)
alii Blemraydam a Graecis defecisse iiidicaveriint.
Caveus

^)

ita-

est.

XV et XXII).

(cf. p.

de

reliquit et

eius

libros

et

disseruit

rebus dogmaticis sine ira ac studio iudicare posse videtur.


praeterea rerum Blemmydae aetate gestarum parum peignoravit
ritiis eum synodis ciim Latiuis factis interfuisse

tinorum assectatorem et re vera fuisse et ab aequalibus habitum esse.


quid?
quod eius libros, qui nullo
modo cum Latinorum dogmate consentiunt, non a nostro
sed ab altero quodam Blemmyda statuit scriptos aut ab
confectos

de

Blemraydes

quid

pertractare primus recte conatus

sed nimio studio

egressus

XVJll contra Allatium

opere

cogitavisset

facile repperit

fendisse.

de processione spiritus sancti sensisargumentis ostendere voluit eum La-

anonymo quodam

ecclesiae

iinione

enim

ampliore

puguavit.

Graecam persehomines, quos permultum valuisse

ecclesiariun

sed in-

solymitaiuis, et Meletius^), episcopiis Atheniensis, fuerunt.


vehementissime autem Eugenius Bulgaris'^j, aceiTimus ille

ecclesiam

desertoris

Romanam deseriierat, ut legem Lutberanam


Blemmydam semper in patrum fide perseverasse

terea inter Graecos ipsos complures adversarii AUatii exstiterant, inter quos primi Dositbeus"), patriarcha Hiero-

tbeologicis Leonis Allatii aetate exorta

sententiis

XXXIX

idem Casimims Oudinus^) iudicaverat.

scripsit.

Sed priusquam in librorum ipsorum studium insistamiis,


pauca de controversia dicenda videntiir, quae de Blem-

mydae

qui ecclesiam

aequalium suorum controversias

verbis questo:

his

DE LIBRIS

PROLEGOMENA.

,
1784.

^)

cf.

307405.

-'
' ',

Graeciae orthodoxae bibliotheca


selecta I Frib. Brisg. 1864. p. 96 sq. cf. Haneberg, Theol. Litbl.
^) Andr. Demetracopulus,
I 773
775.
',
1866 . xf'sq.
1867 . 50 sq. Idem,
iv
1872 . 46 sq.

Hugo Laemmer,

,' '

*)

scriptt.

XL

PROLEGOxMENA.

tum Bleirimydes

interfuerit et quid ipse de dogmatis

Europa
quoque

ibi

et

in

insulis

dominationem

retiniieriint.

ceterum
patrum Graecorum discessisse.
eum principem Graecorum fuisse atque

et

ecclesiasticae versantur,

et

se

quamqiiam iam diu nota

latio

latio

&
-

'
'

tulo

cum

colloquentein

dis-

1233)*^)

Hefele, Conciliengeschichte, 2. Aufl. V


(1886)
1042 sq.
^) J. Mansi, Sacror. conciliorum nova
et amplissima
collectio t. XXVII (Venet. 1779) 277 sq.
^) ]. c. 322.
*) re
vera synodus anno 1234. Nicaeam congregata est. cf. Hefele l.c.
*)

^Unde

,
,
et

eos

buic

C. J.

respondentes

&,

facit^):

'

ort

autem papae haec narrant^j:


surrexit quidam
partibus utrisque

legati

congregatis

magnus philosophus

Blemmydes enim, ut
primum Demetrium Carycem, qui tiornatus erat, cum Latinis
6

VLOVj

re-

et

(.

solis

paene verbo tenus consentit.

exemplum aiferam,

ab omnibus, qui
res illis temporibus gejstas narraverunt, imprimis
adhibita
est, tamen usque adhuc ignotum fuit Nicephonim
Blemmydam illis dispiitationibus non solum interfuisse, verum
etiam prae ceteris inter Graecos tum praestitisse.
nam
etiam Eugenius Bulgaris 'ov
inquit^)
fuit^)

quod

rimt, satis intellegimus eiim nihil aliud scripsisse nisi quae


re vera tum dissemerat, nam nonnullis locis utraque re-

XVI) narravimus, Hugo et Petrus ordinis S. Dominici


Haimo et Radulfus ordinis S. Francisci Nicaearn vene-

runt ibique de quibusdam quaestionibus dogmaticis


Graecis coUociiti simt. deinde domum reversi omnem
putationem accurate papae renimtiaverunt.
quorum

interest,

composuit, dubium videri potest, num postea eadem senserit et scripserit atque antea. sed si ea, quae noster narravit, ciini eis comparamus, quae legati papae renimtiave-

unionem ecclesiae perfecturura


esse pollicitiis est, spe commotus illum hac conditione
exercitus Italicos domi retenturum esse.
quae spes eiim
non fefellit. nam papae iussu anno 1234.^), ut supra
(p.

eo pluris

ita

haurire adhuc coacti nunc demum illud


^andiatur et altera pars' observare possunt.
Certe quod triginta fere annis postquam conciliura
illud congregratum erat Blenmiydes curriculum vitae suae

tus est, ne occidentis viribus par non foret.


quamobrem
remedio usus, quod postea iterum atque iterum adhibitum

Komano

concilio

illo

fontibus Latinis

Joannes Vatatzes Nicaeae rerum potitus est.


qui qua erat
peritia militari non dubitavit, quin Latinos solos, qui reginam urbium obtinerent, vincere posset, caute tamen veri-

pontifici

in

de quaestionibus divinis cogitavisse testimonio optimo autobiographia^)


nobis est, qiiam perlegere omnium, qui in studio historiae

sed

Graeci et Bulgari per legatos Nicaenos incitati multum eis nocuerunt.


quae cum ita essent reges
occidentales, ut auxilium sibi contra Byzantinos ferrent,
implorare coeperunt.
tum anno 1222. Theodoro mortuo

est,

XLI

autem disceptationibus inter


illa coUoquia habitis non dubie docemur Blemmydam certe
tum et Latinorum dogmati, non dicimus unioni ecclesiarum, vehementissime adversatum esse nec quicquam a fide

Lascare regnante Bjzantini magnam partem imperii pristini recuperaverunt, uain tota fere Asia
septentrionali sub eorum dicionem redacta Latini tantum
in

TOT

ipsis

illis

iudicaverit.

Theodoro

.
\

DE LIBRIS

etc.',

cui

unum

e Latinis

ita ad-

versatum esse: 'cum venerit spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem' et adiecisse ^cum dixit
spiritus veritatis, dixit quod spiritus sanctus a
veritate procedit, et hoc voluimus probare'.*)
neque illud inter Blemmydam et legatos papae discrepat

')

282 D.

infra 63 sqq.
')

ibid.

*)

284

infra 63, 18 sqq.

C.

I
^ihsgsiii&tii

^)

Mansi

1.

c.

XLll

rKOLEGOMENA.

Carycem

argumentis perturbatum a colloquio destitisse.


^lntroduxerunt' pergimt deinde legati^) 'ibi quendam philosophum causa respondendi, iit nostras impediret hoc modo'.
hic quidam philosophus certe nemo
his

alius est nisi

Blemmydes

DE LIBRIS

TOT

cum Latiuis consentire nemo neigitur Blemmydae tribiiendum est, quod


irritum cecidit. hoc unum tamen iam

inprimis

gaverit.

illud concilium in

Blemmydam

nunc dicendum videtur

vel

vel

vel

nunquam

utrique superiores evasibse sibi videutiir. postremo coUoquio peracto Graeci scriptum dederaut, quid de processione

crediderit recte iudicare possis.


Postquam legati papae re infecta

spiritus

nihilominus

scriptum a
in remmtiaquare quod
quae Blem-

mydes in narratione vitae siiae tradidit, pro certo babere


debemus eum in hac parte curriculi scribenda illo scripto
usum esse, quod triginta annis ante patriarchae et patrum
Graecorum iiissu composuerat.
Habemiis igitiir certum testimonium ad iudicaudum,
quid

de processione

spiritus

Latinis, qui

,
^.
sancti

Blemmydes

senserit:

spiritum tjanctum ex patre filioque procedere


dicebant, vehementissime adversatus est.
spiritum enim
putat solo ex patre procedere, apparere vel praeberi per

^^

filium.

ait"*),

ov

&
,
6 vLog^ ol' ov

,-

&
, ,

perliicida eademqiie aptissima comparatione,

quidem nescio num

quam

cum

ibid.

infra 67,

284 D.
6.

^)
^)

infra 64,

infra 65, 27.

2.

^)

Mansi

infra 70, 14.

1.

c.

285.

reliquerimt,

per

utrique

publicas

litteras

edidisse

tanLatinos gravibus et gravibus magis cladibus aflFecerat


tumque in re militari profecerat, ut quin postremo Latini

quam-

Constantinopoli pellerentur dubium non iam esset.


obrem potiiis Innocentio IV quam Vatatze auctore iterum
Graeanno 1250. Nymphaeum concilium Latinomm et

etiam tum Blemmydes dogma


corum convocatum est.
ait enim'^), ut
Latinum perspicuis verbis improbavit.
exemplum afferam:

'

-utoO

alio

loco^):

spiritum

oinnino

80, 12.

,
&
quae

eum neque

que

c.

536 A.

auteni

verbis

ratio

inter

=)

et

filium

et

exposuit*):

admisisse,

vocem

De processione
1.

intercederet his

igitur

Migne

'

.
'

mus

^)

*)

Asiam

sancti in publiante tres epistulas de processione spiritus


imperator autem interea
commemorat. ^)

'

&.

ut quae postea Blemmydes

gariae

ipse invenerit, alio loco utitur^):

^,,,

est,

controversiam
Blemmydes quoque tum contra Latinos
continuaverunt.
archiepiscopum Bulscripsisse videtur, nam in libello ad
brevi
misso, de quo statim infra dicendum erit, se

et alio loco^)

] -/.

necesse

similia,

hoc enim ante

docuisse.

habeas

oculos

viov

saepissime

unin, quae disputatione procedente tractatae sunt, eadem


quae legati nobis Iradidit. id quidem mirum non est, quod

azymis crederent.
hoc
Blemmyda compositum-) et Latine versum
tione legatorum papae nobis traditum est.^)
ea, quae Latini referunt, cum eis consentiunt,

XLIII

hanc sententiam minime

noster, qui de ordine quaestio-

sancti et de

10

vide-

dixisse ne-

quamquam

spiritus sancti ed. Hugo Lriemmer 110.


*) mfra
') infra 80, 4.
infra 79, 8.

XLIV

magnum

certe
et

interesset inter illud

Latini

ot'

quod solum verum esse


nec mirum est, quod etiam tum

arbitrabantur.

coUoquia vana fuere.

Hae

partes autobiographiae, quibus Blemmydes de disputationibus illis narravit, postea separatim exscriptae
sunt (cf. p. XXVIII). quariim alteram, qnae singularis liber
et nescio qiia de

fuisse

causa ad Chrysolanum quendam scripta

putabatur,

cum

legisset

modo cum dogmate Latino


^'et

sane

Allatius

eam

ipse

nullo

consentire concessit. ait enim^):

scriptum Blemmidae quod incipit


6

vlov

tum contra Chrysolanum, quem

tan-

modo nominat, sed


contra opinionem Latinorum est'. hic aiitem liber Blemmydae illa pars autobiographiae est, quae narrationem
de concilio anno 1250. habito continet, et verba ab
nullo

Allatio

laudata

in

editionis

nostrae

pagina

tertium quoque librum a

Blemmyda

Allatius

cuins

missum

commemoravit,

eum

75, 7 leguntur.^)
in Latinos script.um

initium

hoc

ad

esse

,esse

;
^
^
^.
videtur

hoc

addita

sunt,

scriptum

myda compositum

esse.

veri

haud

genuinum

nam

et

ita dissimile

re

in libro ad

misso, de quo infra plura afferemus,

vera

mihi

Blem-

Theodorum
inquit^j,

6ot

II

Blemmydam

his verbis libellum,

quem ad

de perp. consens. 722.

codicem igitur LaurentiaXXVllI) vel eius archetypum vel alterum


inde transscnptum AUatius legisse videtur. cf.
p. 70
annot
')

nmn VI
')

12 (L)

Laemmer

(cf. p.

'

1.

c.

165.

Migne

1.

c.

569 D.

XLV

quoque tertium libmm contra Latinos esse ne AUatius


quidem negavit, qui opinionis suae praeiudicatae defendeudae causa eum aut ab altero quodam Blemmyda composituin aut nostro ab anonymo quodam suppositum esse
inconsulte opinatus est.
verbis

autem

Blemmydae modo

nobis

allatis

perspicuiun est dubitari non posse, quin ea, quae


conlibro ad imperatorem Joannem dato contineDtur, plane
satis

gruant cum libellis ad Theodorum et ad Jacobum missis,


quo magis miranquibus de eadem re eadem docentur.
dum est, quod Allatius ut illo ad Joannem scripto Latinorum dogma reici concessit ita e libris Theodoro et
sententiam traxit Blemmydam dogma
quin etiam alterum ita inscripsit:
Latinum defendisse.

Jacobo

dedicatis

qui titulus

quamquam

^&

re vera in non-

nullis codicibus manuscriptis velut in cod. Laur. Graec. plut.


VIII 26 (cf. p. XLIX) legitur, tamen iure mireris, quod

Allatius hanc inscnptionem falsam et postea additam esse

aut non viderit aut consulto silentio praeterierit.


est.

Quae cum ita sint libros ipsos pertractemus necesse


ac primum quidem de priore ad Jacobiim Bulgariae

archiepiscopum scripto dicemus. qui cum Blemmydae epistulam acciperet, in Atbo monte iam diu ab officii negotiis
remotus tranquillam vitam monachicam degit. ^) eo autem
tempore hunc libmm confectum esse, quo iterum de unione
ecclesiae agere utrique coeperant, ex his verbis Blemrnydae conicere possumus^):

(?)

TOT

Jacobum Bulgariae archiepiscopum misit, non significasse


eo apparet, quod multa argumenta in libello ad Theodorum allata in illo desiderantur. quidquid id est, hunc

dixit:

imperatorem Joannem.
ignoro
equidem himc libellum neque in ullo scriptorum Blemmydae haec verba reperire potui. attamen nisi forte
hic liber idem est atque narratio de priore cum
Latinis
disputatione et verba illa a scriba quodam, ne prooemium
desideraretur,

DE LIBRIS

PROLEGOMENA.

<>

vvv

Joh. Vecciis, De iniusta sui depositione orat. II ed. Leo


^) Laemmer 1. c. 150
43.
Allatius, Graecia orthodoxa
Migne 1. c. 560 B.
^)

XLVl
KVOaa^ca

^
}

7]

^67.^

,^

neque

itaque

hiinc libruni scriptnm esse colligimus,


hic aliam sententiam protulit atque in

annnm 1250.

ante

quod Blenimydes
concilio illo anno convocato enuntiaverat, neqiie post annum 1254., qiiod Theodoro II regno potito nemo Graecorum unionem agitare ausus est.
Demonstravimus supra Blemmydam nunquam antea
sed semper
spiritiira sanctum per filium
postremis autem
sirailia dixisse.
annis priusquam Theodorus II regnare coepisset, duae

&,
&, ^^
partes

inter

altera illud

'^
^
Graecos

ipsos

'

videntur,

exstitisse

quarum
rectum

putabat, altera, nt infesta vox plane tolleretur, spiritum

'

sanctum
C^aL^

&
^.

,'

atque hoc Theodorus


ipse credidit, nam in libello parvo, quem post annum 1254.
ad episcopum quendam Cotronae misit, meris verbis sen-

tentiara

coriim

suam

docebat.

unum quidem

consenserunt,

viov
mydes autem

'%-

ita expressit^):

hoc

etiam tum utrique Grae-

Latinorum dogma

'

%al
Blem-

plane reiciendum esse.


scriptis patrum ecclesiasticorum diligentis-

'

'

sime pertractatis illud


his ad Jacobum et ad Theodorum libris fortitei defendit.
tamen eius sententiam pauci Graecorum secuti snnt, nec
nam, id qiiod
scio an sohis omnium in ea permanserit.
in exordio epistolae ad Jacobum scripsit, cum multitudine

hominum

&
.'^)

indoctorum, quid te hac re sentiret, communi-

graviter

care

Theod. Duc. Lascar. Junior,


ed. H. B. Swete, Londini 1875, p. 2.
Migne 1. c. 533 A.
^)

Jacobo iudice

De

rerum divinarum perito boc

process.
*)

iit

spir.

Laemmer

1.

XLVII

IINETM.

' ' ^)

libro disserere sibi proposuit,

'

ne unum quiatque iliud plurimos patres ecclesiae, hoc


dem credidisse. quicimque antem post schisma exortum

contra Latinos scripsissent solmn illiid


improbavisse. nihil tamen
illiid

Blemmydam

'

Latinis concedere voluisse his eius verbis per-

spicimm est^): illud

quondam

qiiod S. Cyrilliis

nam
quam

respondere mentitos esse,

suae sententiae
in ipsa coUectione publica
vocat

dixisset, Latinos

sacrorum
idem esse
expressis verbis dictum esse illud
quia si ita esset copula et desideraretur.
quod
additum esse, ut
solam ob eam causam illud

librorum

'

declararetur.
libro
Magis etiam perspicue Blemmydes idem exposuit
quid de hoc
ad Theodorum imperatorem misso, a quo
his verdogmate cogitaret rogatus erat. summam enim

,
&
, '.& ^ ,^
, ,, .
&
,
%6
^& '

bis dedit^):

yioivov

&.

'

ol

ir.

'

y.al

contra eos

igitiir

pugnavit, qui illud


taverant;

suam

.,

Graecorum,

ipsius

sententiam

-^
'

'

Latinorum Blemraydes

reiciendiim pu-

ad finem

iterum

libri

viro

sancti,
c.

TOT

,'

his verbis repetivit^):

dubitavit,

solo

DE LIBRIS

PROLEGOMENA.

109.

109 sq. Migne 1. c. 533


')
Migne 1. c. 536 C sq.
1. c.
112 sq.
^) Laeramer 1. c. 180.
Migne 1. c. 563 D.
^)

Laemmer

1. c.

i^.

')

Laemmer
Migne

1.

Laemmer
1.

162.
584 D.

c.

,
-, ?

PKOLEGOMENA.

XLVIII

'

ovv

^^

tiqlvelv

(.

^]6

Quare id maxime praedicandum est Blemmydam Laimmo


tinorum dogma neque accepisse neque defendisse.
vero neque pro Latinis neque contra eos hos duos libros
scripsit sed contra eam partem Graecorum, qui nimio odio
in

Latinos

omnibus
docrmate

inflammati

fidei

leges

a patribus

observatas

additamentis purgari volebant, quae ne


Romano consentire viderentur metuebant.

eis

ne id quidem, quod patrum

libris

cum
sed

diligentissime perlectis

Blemmydes verum esse sibi persuaserat, unquam unionis


ecclesiarum fundamentum fieri poterat, quod noster solum

patrem, Latini patrem et filium fontem spiritus esse exattamen negari non potest vocem
istimabant.
tum etiam a Blemmyda concessam esse. neque ipse
ignoravit se propius ad Latinos accessisse quam ceteros
Graecos, a quibus hac quoque ratione differt, quod

optandam esse et perfici posse putavit, dummodo Latini ipsorum opinione remissa suam accipere velinquit^)
amoena enim imagine usus
lent.

unionem

';
^

^.,

^, ,
&
,;
vlov

^,^

praecisa

est:

neque

Latiai

Blemmydes propius ad
^)

Laemmer

1.

c.

136.

Migne

1.

c.

549

tale

spes

ei

quam

fecerat.

XLIX

esse

quoddam gestum

quo
papae Nicaeam profectun erant,
Macedoma a Georgio
priu.quam pervenissent iam in
ergo epistula
sunt.O
Acropolita Theodori iussu remissi
1253. composita est. praeterea
ad Jacobum circiter anno
etiam codicibus confirmatur,
vetustiorem bunc librum esse
legatl

moreretur,

nam

omnibus

in

obtinet.

locum

oum hoc

vel simili titulo:

A.Wf9<>"

xi

Bovlya^U,

.; Joov

',

11

Plut.

;;

Laur.

4.

Scoriac.

..
11

5.

11

Paris.

11

altera epistula ad

his codicibus asservatur:

1115
1455

cod. Vatic. Graeo.

pnorem
Tovjv

quibus uterque continetnr hic

eis,

Tpdwoig

^,

VIII 26 saec.

ii IV 2.
1303

XIV
a.V

..

-^

11

quae
imperatorem Theodorum missa,
iv

scripta est:

Joa3m.

in-

legitiir in

cod. Vatic. Graec.

11

;;

Laur.

4.

Scoriac.

"

6.

"
Paris.

;;

7.

Monac.

3'.

sed

TOT

Jacobum Bulgariae archiVeri simile est librum ad


quam eum, quem ad imepiscopum prius scriptum esse
nam consiha de unione faperatorem Theodorum misit,
commemorantur, Theodoro regnante
cienda, quae in illo
sed brevi ante
volutabantur.
a nuUo Graecorum animo
videtur, nam cum Joannes

'
,
--

quidquam concesserunt nec

eos accedere potuit

DE LIBRIS

1)

1115
1455
plut.

-1-15

Georg. Acrop. 149.

C.

Blxmmtdes.

ed.

Heisenberp.

iafifiiiiiirtfc'^''^^^^^

VIII 26

1303
207

saec.

XlV

^V

^IV/XV

11

XV

PROLEGOMENA.
cod. Barocc.

8.
9.

ceterum hos

non ab ipso auctore praefixos esse eo


quod Theodoius imperator Constantinopoli-

tanus appellatur.

typis expressi hi libri

sunt

editi

Romae

111

XV
XV

in

primum a Leone

Graecia Orthodoxa tom.

II 60

quae editio cum Allatii interpretatione


Latina iterata est apud Migne, Patrol. Graec. tom. 142,
533 584. ab Allatio autera uno tantum codice Vaticano adhibito Hugo Laemmer et utroque Vaticano et Lau1652.

rentiano

3.

cod.

5".

6.

7.

.,

titulos

perspicimus,
Allatio

Graec. 71 saec.

typis expressit in Scriptorum Graeciae orthodoxae bibliotheca selecta, vol. I 96


186, Frib.
illo iisus Jibros

Brisg. 1864, et ipse Latine vertit.

mjdes solum a
clerico vel a

vis

viris

archiepiscopura scripserat Blem-

doctis

(cf. p.

XLVI), non

vulgo profano legi voluit.

a quo-

ita

nec vero iu-

dicium publicum veritus est neque rogi fumum tam caute


vitare studuit quam Erasmus, sed clericorum animos, qui

num

satis

bare

noluit.

perspicerent quid vellet iure dubitabat, pertiir-

ultimum de

ob eandem causam etiam

in

libro,

quem

paucis annis priusquam moreretur testamenti loco monachorum suorum gratia composuit ^),
omnes has quaestiones dogmaticas nuUo verbo commemoravit.

fide

haec tantum de processione spiritus sancti


iKTtoQEvea&ai
alio loco'):

ne

xai

illud

dixit"'^):

quidem seu

nedum ol'
ad summam Blemmydes niinquam

seu tale quoddan] legitur,


reperiatur:

in

hoc libro

scripsit.

inscriptum

hoc

opusculum

')

1.

cod.

2.

Migne

Paris.

Graec.

Matrit.
1.

c.

585 A.

1121
59

')

ibid.

XIV
XIV/XV

589 A.

saec.

ibid.

III 19

XIV

saec.

XIH?

plut. LXXXVII 16 saec.


Laur.

XXVII)
Monac.
225 saec. XIV (v. supra p.
Vindob. Theol. Graec. 245 saec. XV
XIV
21

Oxon. Laud.
saec. XIV
coll. B. Mar. Magd. Graec. 16
,

est

(Jassiae

494-501-0 inde
tom. 142, 585-606

1698)

looiae

Graecae

runt.

finis

id

editores

typis

patro-

expresse-

^
'
,
'
' ,
&
&,
^
'
^
'
'^ ^ , autem huius

editionis

non a Blemmyda

scii-

praeterea hic liber reptus, sed a Dositheo additus est.


complurium Blemperitur in editione Lipsiensi operum

mydae, quae inscripta

est:

JovKi

h
'

,& -.
'

2;/

^'.

de

amov

codicibus

edi-

tores nihil annotaverunt.


Blemmydes de
Consulto ut certe cognosceremus, quid
ipsius libros requaestionibus dogmaticis sensisset, solos

Dositheus titulo libri haec verba addidit:


nescio equidem, qmd voluhoc opusculum pars
neque enim dubium esse potest, quin
erit.
libellum una cum aliis
maioris cuiusdam non fuerit. an hunc
sigmficavit?
quibusdam tertium librum Blemmydae
1)

588 B.

Graec.

LI

"

hodie asservatur

Scoriac.

Graec. 375 saec. XIII?


Athen.
XVI
378

Patmiac.

10.
!,
hoc scriptum sub
etiam in cod. Vindob. Phil. Graec. 149
delitescere suspicamur. primum id editum
titulo
in
a Dositheo patriarcha Hierosolymitano
9

Ea quae ad Jacobum

DE LIBRIS

d*

PROLEGOMENA.

LII

spicere nec testimoniis aequalium uti voluimus.

nunc vero
certa cognitione parta reliquum habemus ut quaeramus,
num eadem quae nos etiam homines illius aetatis iudicaverint.
atque anno 1274. iu concilio Lugdunensi legati
Michaelis
unionem ecclesiarum iureiurando constituerunt et imperator ipse quae iuraverat usque ad mortem fide insolita observavit. vix autem Andronicus eius
filius gubernacula reipublicae capessiverat, cum unio sublata, Theodora Michaelis uxor eam abiurare coacta, Joannes
Veccus patriarcha a raunere remotus et carcere inclusus

Vm

parera sortem Georgius Metochites diaconus passus


qui ut sese defenderent et demonstrarent, quomodo

est. ^)
est.

facfum

esset,

ut Latinorum partes sequerentur, compluria

scripta in publicum ediderunt,

quarum

historia

dogmatica

Metochita scripta ut omnino fere ignota ita maxime


digna est quae legatur/'^) atque inter alia auctor narravit^)

se

brevi

sepbo, qui

dendum
unionis

est

patriarcha fuisset,

adversmum

inimicorum

perfecta

iinio

hunc Josepbum non

Michaelis,

roris

est.

tum

priusquam

fiiit

fuisse sed e

quae
et

fratri

cura igitur Metochites ex

esset

cum

Jo-

casu convenisse.
adex animi sui sententia

voluntate Eulogiae,

tum dux omnium

ipsi

difficultates
illo

fidei

so-

Romanae

moliri conata

quaesivisset, quid de

unione sentiret, eum respondisse se non dubitare, quin


complures egregii viri, quos cognovisset, si etiam tum in
vivis essent, consensioni ecclesiarum faverent, et inter alios
Blemmydara quoque nominaYisse. praeterea nos supra recte
iudicavisse non solum Josephi verum etiam alterius praeclarioris viri testimonio confirmatur.

nam Joannes

Vecciis,

qui post concilium illud Lugdunense unionem fortissime


defendit, antea eam tam vehementer reiecerat, ut ab imperatore carcere includeretur. cuius invitum animum cum
') J. Draeseke, Der Kircheneinigimgsversuch
des Kaisers
Michael VIII Palaeologos.
Zeitsdir. f. wiss. Theol. XXXIV
325 356.
-)
Georgii Metochitae Diaconi hist. dogmat.
libri II. ed. G. Cozza in Ang. Mai, NovaPatiumBibliothecaVIII

1871.

ibid. p. 39.

LIII

vincere non potuisset Michael alia ratione


nobis
cognovisse enim eum Nicepborus Gregoras

usus

TOT

modum

bunc ad
est.

Joanne Vatatze regnante Blemraydam e libris


multa testimonia collegisse, quae ciim dogmate

tradidit^)
sanctis

^^

re complures libros
Latino coDsentire viderentur, et de ea
scripsisse,

scripta

{,',

Slcc

'

imperator Vecco misisset,


diligenter

quos libros postquam

eum commotum

perlegeret,

esse,

ut

patrum

quibus Blemmydes

testi-

monia illa excerpsisset.


additaHi libri Blemmydae qui fuerint, nisi ex ipso
colligere
mento
satis docepossemus (cf. . XLVl), a Georgio Pacbymere
qui

mur.

incidisse,

Veccum tradidit'0 in duos libros Blemmydae


quorum alter ad imperatorem Theodorum scriiv ov

ptus ita inciperet:

^,

alter

|3

'

missus
ad Jacobnm arcbiepiscopum Bulgariae

hoc 'initmm haberet:

Veccum commanu
motTim esse, ut libros sanctos denuo diligentisbiina
Latinorum dogma
versaret. Blemmydam autem his libris
quibus scriptis perlectis

tradiderunt
defndi^se neque Pachymeres neque Gregoras
sunt, de quibus
nec tradere potuerunt, nam eidem libri
supra copiose disseruimus.
in secundo
Sed Veccum ipsum tandem audiamus.
scripsit, aperte
enim librorum, quos de ipsius dimissione
Latinorum partes
narravit, quomodo factum esset, ut in

&

transiret.

^
1)

477.

'^ ,
,^^,^ ^
^
^,
%^
.,

inquit^)

Tbv

ol

%1

Romae

DE LIBRIS

"%

') Georg. Pachym.


128 sq.
Leo Allatius, Graecia Orthodosa II 43.

Nicephor. Gregoras
^)


,
.
'^' .

LIV

,
&
^ .
,
,
.
,
,
,
^
^
,
-

7}6
6

iure Veccus ex bis verbis collegit

Blemmydam

ea ad Ja-

bum

libro

repetivit^)

et

de

auctore

nostro

atque

ita

declaravit:

Blemmydes

igitur,

verba

(hoc est

id

quod Veccus ipse

et Latinos pater filiusque

DE LIBRO
Una cum ilio libro
tractavimus, Blemmydes
Leo
1.

c.

548 C.

Allatius,
^)

1.

c. II

concessit,

origo sunt spiritus.

^.
,
qiiem

supra perin autobiograpbia^J alterum


62.

Leo AUatius

^)
1. c.

Laemmer
45.

^)

1.

134. Migne
x. infra 87.
c.

,^

^
--

^quattuor virtutibus

declarandis, qua-

oranes alias complecteretur et secundum ipsius


125). de bac igi(ed. Lips.

et

uuUa
nacbi vita usque quaque laudanda, clerici contra
postquam
laude digni ei videntur, nam per totam vitam,
gessit.
sacerdotis ordinem deseruit, vehemens odmm in eos
Praeterea
inter

VI.

fecit

initium

')

sequuntur
primo loco et copiosissime disseruit.
memoria
deinde nonnulla de ceteris virtutibus, quorum
diguissima ea sunt, quae de iustitia in rebus publicis adpostremo autem quae vitia yitanda
hibenda scripsit.
viverent,
essent exposuit fratresque admonuit, ut modice
pauperum misererentur vel alienissimos homines sincero
amore complecterentur. nec mirum est, quod sola mo-

tur

additamentum illud
uunquam probavit. cum
autem propius quam plurimi aequalium ad Latinos accessisset, quasi viam demonstravit, qua ingressus Veccus ad
dogma Romanum et ad unionem pervenit. certe tamen
longissima via fuit, nam secundum Blemmydam pater
solus est origo, filius medium procedendi, secundum Vec-

cum

atque

rum ultima

) /, '

'

}
&.

"

aliis,

qui idem sensissent, baec addidit^):

LV

scriptum commemoravit. utrumque


et qua raenim monacborum siiorum gratia composuit,
ipse primis biiius verbis
tione inter se ei contineantur

cobum scripturum non fuisse, nisi i^ersuasum sibi habuisset


eum eadem esse sententia. num autem nostrum uon solum unioni ecclesiarum sed etiam dogmati Romano favisse
Veccus existimaverit ex verbis modo laudatis non apparet.
alio tamen loco^J dictum quoddam, quo illud
continetur, e Blemmydae ad Jaco-

'

^.

DE LIBRO

PROLEGOMENA.

semper

ordines

orta est.

ibi

in

oriente

cbristiano

tanta

simultas

quanta in occidente nunquam


enim, postquam Gregorius VII instituta ecsanctos fuit,

clesiastica funditus correxit et eraendavit, plurimis

monacbis observatarum

praecipue

caelibatu,

cum

clerici

in

legum

quoque obstringebantur,

oriente,

ut

exemplum

aflfe-

moram, solis monacbis matrimonium vetitum esset.


nacborum ordines denique apud Graecos neque ecclesiae
neque patriarcbae unquam servi fuerunt.

DE ENCOMIO

PROLEGOMENA.

LVI

nemo eum,

Hic liber asservatur

et

1.

cod.

2.

primum

pressus

Monac. Graec. 225


Matrit.

59

saec.

XIV (cf.
XIV/XV

p.

XXVII)

editione

in

Lipsiensi

p.

LI)

afficere

typis

IN

ausus

S.

SCRIPTO.

In narratione de vita sua componenda Blemmydes, ut

sanctorum prioribiis temponec vero solum eas diligenter


est.
perlegerat, sed etiam ipse in hoc genere litterarum verTheodoro enim regnante^) cum forte nescio
satus erat.
quo casu in quodam monasterio S. Joannis evangelistae

supra demonstravimus
ribus scriptas imitatus

vitas

encomium

sacro habitaret^),

in

eum

est a plurimis huius generis

diversum id

quae

auctor, postquam

libris

dita sunt breviter enarravit,

satis

tamen

scriptis.

nam

scripsit.

si,

^,.

Blemmydae

sententia auditione et fama cognita principes

Graecorum dogma nimis diligenter observabant (cf. p. XLVI), tanta libertate atque audacia laesi ab
eo postulaverunt, ut a crimine alienam fidei formulam
quod cum per litteras fecisset^),
tuendi sese defenderet.
ecclesiae, qui

Epistula undetricesima (cf. p. XXXV) ad Theodorum imperatorem data Blemmydes se hoc opusculura confecisse amico
iv
-) v. infra 83, 27 sq.:
nuntiavit.
*)

^.

^)

infra 84 sq.

&^'-

^,

Monac. Graec. 225

saec.

XIV
XVI
XIV
XVI

(cf.

legitur

p.

cod.

2.

Paris.

3.

Barocc.

4.

5.

6.

131

117
Ottobon.
Reg. Suec. et Pii PP. II Graec. 15 saec. XIII
Borbon. Graec. II. B. 8 saec. XIII/XIV

7.

Athoo

8.

1i

1?

9.

10.

,f

11

>)

1225

11

Hierosolym.

1040
3697
3762
I 377

17

51

iii

XXVI)

1.

(?)

XIV
XVII

XV
11

XVII

opusculum nunquam expressiim est.


fol. 204^205^
Iii eodem codice MoDacensi Graeco 225
hoc encomium exiguus tractatus praecedit, qui ita in-

typis usque adhuc hoc

scriptus

est:

se evangelistam lau-

quae ille docuisset, recte et pure exponeret, de evangelio Joannis copiosiorem dissertationem
dogmaticam addidit, cuius summa est
hac
. e.

daturum ratus

LVII

praestan-

liber, qui inscriptus est:

sacris de vita Joannis tra-

maxime

omnium monachorum

est.

est.

DE ENCOMIO
JOANNEM EVANGELISTAM

lOANNEM EVAKGELIST. SCRIPTO.

qui quidein et

ex-

VII.

S.

tissimus esset et ab ipso imperatore protegeretur, poena

Hic
(cf.

IN

perspicitur.

quo quid contineatur, titulo satis


neque vero hoc opusculum destinatum est, ut

solum ante hoc encomium S. Joannis recitaretur, sed ut cuivis eiusdem generis scripto praefationi esset. quamobrem
encomio S. Joannis nulla ratione attingitur, sed vulgaribus
ei,
sententiis de pretio talium praefationum praemissis
qui audiunt, ut animos attendant admonentur. atque eius-

modi prooemia, quae una cum narratione vitae

dam hominis

beati cuius-

eius die lecta esse arbitramur, saepius

apud

Byzantinos usui fuisse videntur. alterum enim exemplum


condito praeillo carmine a Blemmyda in S. Demetrium
tales
betur, de quo infra plura dicemus (cf. p. CVsq.).
autem praefationes non solum scriptas verum etiam reciuna cum
tatas esse eo cognoscimus, quod hoc opus Philae
Blemmydae in S. Joannem encoraio traditum est. prae-

DE

PROLEGOMENA.

LVIII

cum

terea

nihil

cur auctorem

sit,

'^-^

allerum esse

existimemus atque illum Manuelem Philam, qui circa


1350. floruit, hoc opusculum oratione soluta
annos 1280.
scriptum ob eam quoque causam memorabile est, quod
usque adhuc viri docti Philam nihil nisi carmina compo-

suisse arbitrati sunt.

^)

Fortasse autem Blemmydes aliorum quoque sanctorum


virorum vitas depinxit. Allatius enim in notis ad annales
Georgii Acropolitae scriptis, postqnam alia nostri opera
historia
enumeravit, haec annotavit: penes me sunt
.

Paulo et aliis Patribus qui in Latro monte


solitariam vitam egerunt, elegantissime et ad antiquum
succum conscripta."'") praeterea codice Parisino Graeco
1 195 saec. XIV/XV foll. 204^234^ Vita S. Pauli Latrensis
auctore Nicephoro Bleramida' tradita est eademque nescio
Sancto

de

an

inde

saec.

XVII

transscripta
foll.

112'"

S.

noraine

auctoris

Pauli Junioris iu monte Latro'

primum

edidit (Bruxelles

qui idem in praefatione libri sui Blemmydam


1892).
huius quidem vitae auctorem non esse satis demonstravit.
causis vero ab eo allatis haec suprema addi potest auctorem huius vitae louge alio genere scribendi ac Blemmydam usum esse. quomodo igitur fieri potuit, ut huic

S.

Pauli sed oranium hominuin

praeclariorum tradita est, qui in illo monte floruerunt, et


haec re vera a Nicephoro Blemmyda illo tempore scripta
alteram autem vitam S. Pauli
est, cum ibi habitaret.
Jimioris, quara Hippolytus Delehaye edidit, Leo AUatius
huc accefortasse ne cognovit quidem, certe non dixit.
dit, quod in cod. Barocc. 133 saec. XIV post compluria

112113 secundum

catalogum
hoc igitur
Coxii notitia brevis de vita S. Pauli legitur.
fragmentum parvulum partem narrationis a Bleramyda
scriptae esse suspjcamur, quam quod non perlegimus valde

Blemmydae

scripta

foU.

dolemus.

VIII.

etiam compluribus codicibus asserquibus


vatur, qui iam saeculo undecimo exarati sunt.
usus Hippolytus Delehaye Blemmydae nomine omisso et
Latina versioue Jacobi Sirmondi addita eam cum titulo Vitae
siue

de rebus gestis non solum

codice Bruxellensi 8232


33
146'' legitur. haec autem narratio
in

LIX

LIBRIS GEOGRAPHICIS.

DE LTBRIS GEOGRAPHICIS.
Nicephori Blemmydae pluribus quam solis
id enim noster a multis
theologicis studiis ornata fuit.
ordinis sui viris differt, quod in cella sua contemplatione
reriim divinarura frui satis non habuit. nam etiamsi rebus
publicis interesse noluit, tamen id semper studuit, ut
Scientia

aliorum animos quacumque posset ratione commoveret et


in schola tamen
itaque magistri officia subiit.
regeret.
publica quominus doceret semper recusavit; ibi enim sciebat discipulos non a se solo educatum iri, sed varietatem

nostri praefigeretur? praeterea ne leviter

vitae urbanae saepissime consiliis suis diversam fore. hanc


ob causam uonnisi intra fines monasterii discipulos eru-

iudicemus eo impediinur, quod Blemmydes ipse narravit se


aliquamdiu in Latro monte versatum esse.^) quod uUum
scribam alicunde scivisse cum veri dissimile sit, res ita
se habuerit. illo codice Vaticano ab AUatio laudato, quem

idem et magister eorum et abbas esset. peritissimum autem eum erudiendi fuisse et ex Gregorii Cyprii
quae ipse in testanarratione^) et ex eis cognoscimus

narrationi

nomen

neque Delehaye neque nos oculis vidimus, brevis narratio

diebat, ubi

mento suo de liberis educandis exposuit.^) praeterea hoc


docendi munere adductus est, ut complures libros scriberet, de qiiibus nunc copiosius nobis est disserendum.
I

Karl Krumbacher, Gesch. der byz. Litt. p. 376.


Georgii Acropolitae annales ed. Leo AUatius Paris. 1651.
244.
infra 22 cf. p. XIV.
^)

')

p.

^*)

1)

p.

Gregor. Cyprius

19 - 30.

*)

De

V. infra

vita sua.

Migne

93 sq.

...-:.2i'j

Patrol, Gr.

t.

142

Atque primum duo


quorum
traditi sunt.

libri

in

geographici

Blemmydae

minore quae de forma,

nobis

natiira,

magnitudine, motibus terrae et de ratione inter eam et


cetera astra intercedente breviter exposuit cum eis congmunt, quae postea capitibus XXVIII. et XXIX. libri de physicis (cf. p. LXXVIII sq.) explanavit. cum autem ibi de eis,

siderum periti docueraot, ratione et


disciplina severe observata disseruerit, deinde suam ipsius
sententiam diligentissimo studio ortam declaraverit, hoc
libello geographico res simplicissimas tam populariter et ad

quae antea

viri caeli ac

sensum puerilem accomodate tractavit, jit nemo dubitare


possit, qiiin hoc opusculum solis a discipulis legi voluerit.
neque igitur cuiquam hoc consideranti mirum videri posse
existimamus, quod ut exemplum afferam argumentum illud
notissimum globosae formae terrae etiam hodie in omnibus
eiusmodi libris iteratum in hoc libello elementorum comme-iuscriptio autem
moratur.
huic opusculo praefixa est. quam non ab ipso auctore additam esse eo efficitur, quod non legimiis, quisnam is rex
quis porro unquam tam exiguum scriptum regi
fuerit.
minime quidem Byzantiac domino dedicare ausus sit?
fortasse igitur Blemmydes hunc commentariolum,
nus.
cui tamen ne minimum quidem indicium inest, ad quem

scriptus esse videatur, circa

annum 1241.

composuit,

cum

imperatoris Joannis eius scholam


frequentare coepisset (cf. p. XX), certe autem ad alios
quoque discipulos instruendos postea eo iisus est.

Theodorus Lascaris

Idem de

filius

altero

libro

geographico

Blemmydae factum

diseu
sed cum illum ad iisum puerorum destinavisset,
citur.
hunc in schola adolescentium paulum aliquid ultra primas
litteras progressorum adhibuit, quo duce de situ terrarum

est,

et

qui

urbium eos

fecerit

inter

instrueret.

quem quanta

diligentia

^ ^'

eo

cognoscimus,
iv

sive

sive

^"

aliaque

nec vero tabulis formas


teiTarum accurate demonstrantibus sed liueamentis sine
labore atque industria in pariete seu ligno creta pictis usus
conatus

illustrare

clarius

esse videtuv,

est.

quorum exeraplum codicibus nobis asservatum

expressum est.
lam diu viri docti animadverterunt et Blemmydae crimini turpissimo dederunt, quod hoc opuscnlum geograpliiet

in editionibiis operis typis

cum

niliil

illius libri

esset nisi circumlocutio oratione soluta scripta

Dionysii Periegetae.

atque re vera Blemmydes

quare autem eidem existimaverint non


Periegetae ipsius libellum sed quandam eius paraphrasin
Dostrum transscripsisse ^), haud intellegimus. neque enim
solum ordo rerum idem est sed etiam eadem verba et
ipse nihil addidit.

interdnm quoque formae quaedam poeticae in utroque libro reperiuntur^), quae transscriptioni subiecta plane
nam pauci eorum, qui in litteris versati erant,
periissent.
tam subtiles grammatici et eorum, quae antiquae linguae
Graecae propria sunt, tam periti fuerant quara Blemmy-

figurae,

tamen archetypi amoenitas fanditus abolita est.


pro illis eniii], ut exemplo utamur, omni laude superioribus versibus, qiiibus venustas feminarum Lydiarum praedes.^)

dicatur: (v.

839

,,

sqq. ed. C. Mueller Geogr. Gr. min. II)

-,

Ov
d

a'i

per-

'.

LXI

eiusmodi in ipso libello accurate


mirum quidem est quod auctor semper unuin
exscripsit.
discipulum videtur ante oculos habuisse. quam ob causam
etiam hoc opus Blemmydam eo tempore confecisse existimamus, cum iraperator Joannes Theodorum filium in eius
scholam dederat. interdum porro magistrum dicentem audiimagine igitur adhibita ea, quae docebat,
mns:

quod multa, quae magister


erudiendum dicere solet, velut prima verba: ^Bovex

'

DE LIBRIS GEOGRAPHICIS.

PROLEGOMENA.

LX

Mueller, Geogr. Gr. min. II 458 ann.


Dion. Perieg. ed. C. Mueller,
pro

vers. 2, Nic.
p.

100

^)

C.

sq.

Blemm.

ibid.

458 linea

4.

^)

cf.

1.

eius

c.

velut

104

carnnna

LXII

,
^
'
^
^,
&^
^
'^ '
Q

6VV

9.

^)

nihil
:

nisi

hoc

dictum

severissimo

breve

atque

aridiim

vultu indutum prae-

vituperandi contra ei sunt, qui hoc opusculo in


usTim scholae scripto nec unquam ab auctore destinato, ut
in publicum ederetur, ad lucem protaxerunt et per ludi-

primum.

brium clamaverunt: ecce litteras Byzantinas!


Haec commentariola geographica, quorum maius inest:

rainus:

1.

his

codicibus asservantur:

VI
52
1414
388

cod. Cantabrig. Graec. Dd.

18, 19 saec.

2.

Oxon. Laud.

3.

Paris.

4.

Coisl.

5.

Scoriac.

6.

7.

8.

224 (IV
Borbon.
20) ,,

Barber. Graec. a Manzio adhibito


(Montfauc. bibl. I 494)
Ambros.

-IV 29

V
^l

1.

c.

p. 465.

LXIIi

Ambros. Graec. (Montfauc. Diar. Ital. 14)


Taur.
234 b VI 14 saec. XVI

264 c I 18
..
XVI
V

..
17

XVII

XVI
XVI
XVI
XVI
XVI

Londinianum Salmasius (in Epist. lib. I 123 ed. Lugd. Bat.


1656, 4) commemorat, e codice Bodleiano librum editurus
erat Hudsonus (cf. G. Min. t. II p. 208). Bredovius vero

tum hoc tum alterum eiusdem Blemmidae


opusculum (jam olim illud an. 1605 a Wegelino Augustae
Vindelicorum editum) e codice Parisino 1414 exscripsit
(V. Bredovii

Epist. Paris. p. 43), ex Bredoviano autem


apographo edidit Spohnius (Lipsiae 1818. 4), sicut paullo
post ex Holsteniano codicis Vaticani apographo Manzius

exprimendum curavit (Romae 1819)." primum nescio quo


codice usus minus opusculum Wegelinus edidit Augustae
Vindel. 1605. postea Fr, A. W. Sphon e codice Parisino
1414 utrumque libellum typis expressit cum titulo: Nicephori Blemmidae Duo opuscula geographica, e codice ms.
Parisiensi

nunc primum

edidit,

varias

observationes

et

figuras geographicas adjecit Fridericus

Aug. Guil. Spohn.


Lipsiae 1818. idem cum multo nimium pretinm opusculis tribueret, praefationem copiosam de quorundam virorum doctorum consiliis ea edendi praeinisit. anno insequenti Blemmydae opus simul cnm Dicaearchi et Hannonis
libris a Guilelmo Manzio editum est (Romae 1819).
hic
vir doctus, qui bibliothecae Barberinae praeerat, editione
Spohniana neglecta codice bibliothecae suae usus est.
denique postquam Bernhardy maius opusculum editioni
Periegetae Lipsiae 1828 p. 404426 addidit,
C. Mueller, qui praeter Parisinum et Barberinum codicem
quoque Scoriacensem et alterum Taurinensem adhibuit,
Dionysii

utrumque typis exprimendum curavit


Paris. 1861 p. 459
470.

')

^)

LIBRIS GEOGRAPHICIS.

de nonnullis codicibus partim bis partim aliis C. Mueller


haec adnotavit^): Opusculi huius" (sc. maiorisj codicem

aureae aetatis impeditus est.


Quis igitur Blemmydam condemnaverit? nisi forte id
reprehendendum tibi videtur, quod paraphrasin confecit,
quam ad erudiendiim aptiorem putavit quam exemplura

^
, &

11

ceptorem haec verba dictantem vel dicentem videmus.


ipse enim ut monachus a gaudiis humanis abalienatus
muiieribus amicus non fuit et Theodorus, quem docebat,
in patria illarum feminarum vixit regisque filius fuit.
totum autem locum quominus omitteret, verecundia poetae

scriptum

cod.

10.

Blemmydes
substituit

DE

PROLEGOMENA.

1.

c.

XXXIX.

in Geogr. Gr. min. II

PROLEGOMENA.

LXIV

IX.

DE LIBRO QUI INSCRIBITUR

recte igitur sentiens quid deceret

Blemmydes imperatorem non

DE LIBRO QUI INSCRIBITUR

LXV

aperte admonuit, ut hac ima-

gine regis ipse exemplo uteretur.

certe

tamen Theodorum

hoc facere voluit, quamquam sine dubio in aliorum quoque regum usum ac solius Theodori hunc librum com-

Blemmydes quamquam imperatore invito patriarchae


munus recusaverat omnibusque dignitatibus tranquillitatem

posuit.

nam

qui exercitatio vilis rhetorica

haberi non

debet,

plurima quae eo continentur propria sunt et eius qui

quod epistulis eius


vitae monachicae posuerat ante, tamen, id
necessitatibus
ad Theodorum satis demonstratur, continuis

scripsit et aetatis

rebus
aula regia coniunctus fuit neque, etiamsi in
nullius nisi siio
publicis omni potentia careret, cum ille
se imperatoris praeceptorem
arbitrio regeretur,
ipsius
unquam oblitus est. itaque ille liber parvus ortus

tus ut auctores quaererentur, quibus noster in hoc opere

cum

^
^
}^
( , .& ,
, .

fuisse
est,

inscribitur.

qui

mydam ipsum

,
,

quem titulum Blem-

invenisse eo efficitur, quod in epistula nona

ad imperatorem scripsit

'

(cf.

pp.

XXHI

aoL

7]6.

et

XXXV):

6(

}
. . ,, ',,
, ,. ^^ ,
)
,

librum

mam

deinde cura himc


ad imperatorem mitteret epistiilam tertiam deci-

addidit.

inquit

7()

_.

xat

(cod. Vindob.

mydam non

qua floruit. Krumbacher quidem Blemipsum invenisse quae scripsisset arbitra-

componendo usus esset, postulavit. ^) equidem non ignoro


perutile fore omDia eius generis scripta et Graecorum veterum et Byzantinorum pertractare et comparare, sed
persuasum mihi habeo fore ut cognosceretur paulatim
cum temporibus sententias quoque mutatas esse, an quis
etiamnunc opinatus sit aequabilitatem illam litterarum
Byzantinarum quidquam aliud esse nisi fabulam puerilem?
Blemmydes deuiqiie quos auctores exscripserit, invenire
non potui. exempla enim, quibus sententiae singulae illustrantur, ut studio veterum scriptoruni cognita ita
inter ipsiim laborem scribendi certe non coUecta sunt.
nec mifum est, quod multa, quae in omnibus huius generis libris repeti solent, huic quoque libro insunt, velut
ne rex iracundia moveatur (cap. III.) neve assentatores
secum habeat (cap. VI.) aliaque talia; omnium porro Byzantinorum scriptorum proprium est quod postulatur, ut
rex primns sit philosophorum. plurima autem quae regem
decere statuit Blemmydes et rerum aetate sua gestarum
et earum quas ipse viderat memoria adductus hoc libro
exposuit. id enim tum Graeci maxime egerunt, ut Latini
pellerentur et Constantinopolis recuperaretur. quare auctor
noster optavit, ut rex non solum et ad imperandum et
ad pugnandum exercitatus omnique virtute bellica ornatus esset (cap. VIII.),

sed etiam,

mari superiores erant, ut

quia Veneti praecipue

rei navalis

parem peritiam ha-

Karl KruiDbacher, Gesch. der byz. Litteratur, p. 159.


BLEMMYDEe, ed. Heisonborg.
e
')

pace bellum parandum esse, nam


satis
firmissima arma esse optimuni praesidium (cap. X.).
nempe Blemmydes viderat per legatos et coUoquia nihil

perat."

haec alia scripsit, quae regi necessaria


esse in vita ipse expertus erat. summa ira, ut supra demonstravimus (cf. p. XXI), commotus erat, quod imperaitaque a rege potor Joannes nimis amori se dederat.
poscit, ut hac ratione sese coerceret, et Vatatzis nomine,
ne filium laederet, silentio praetermisso eo severius de

ravit^), fortasse postea

beret

(cap.

in

IX.).

est.

pristinis

imperatoribus

iudicavit

(cap.

II.):

posteris hic liber

Blemmydae

communem

ris

emendationes

si

hic

huius operis
tes

titulis

vilis

1.

tanti aestimatus est,

2.

sunt atque
Georgius Galesiotes et

turgent.

codicum norainantur.

de

qui

eadem oratione fatetur,


familiaris,
Theodori Xantbopuli, quem propterea laudandum susce')

ut

ipse

in

Fabricius, Biblioth. Gr. ed. Harl. XII 85.

deinde

editio

iterata

674.
est,

est

cum

sed

apud

in codice

tria ultima capita de-

titulo:

77]&

Marc.
cuius

1.

Wi

^)

et asser-

(ab A. Maio adbibito)

cod. Vatic. Graec.

445

saec.

haec

inscriptio

his codicibus traditam

dignitate

Andronico Palaeologo, Georgii Cyprii patriarchae adprime

haec

&, ^
,

autem
Georgius Oenaeo-

illo,

(Romae 1827) 609

hoc

is

paraphrasin,

opifices

oraatus fuit, Fabricius^)


haec annotavit: Georgius Galesiota composuit oratiouem
funebrem in Theodori Xanthopuli mortem. vivebat sub
auditor,

vertit.

vatur

nam

inflata

et Latine

scribitur

huic quoque libro omnia ea


quaevitia insunt, quibus talia opera affecta esse solent.
cunque enim Blemmydes breviter clare distincte exposuerat,

coll. II

eam in Script.
670 primum edidit

valde optandum est, ut hic liber etiamimnc prae


multis dignus qui legatur integer typis exprimatiir.
in-

quis vehementissime reprehendere velit,

equidem non dissentiam.

in-

sint,

sortem praeclarissimi cuiusque operis litterarum Byzantiuarum eifugere non potuerit. septuaginta
enim fere annis postquam scriptus erat bono eonsilio et
parva prudentia ut emendaretur auctus est. cuius geneut

XIV

certe haec paraphrasis saeculo

Migne, Patrol. Gr. 142, 609


Vaticano, quo solo Maius iisus

degeneratos

augendae

nova

vet.

(ibid.).

atqiie

commemomonachi vestem induit et nomeu

eunte composita est.


Simul cum opere gemiino Angelus Maius

ut iustis et probis viris provincias administrandas traderet


totum denique populum meliorem fieri opor(cap. XI.).
tere; neque de eo desperandum esse, nam satis virium ei

quae quidem colendae essent

traditum

quem Georgius Pachymeres

Georgii accepit.

atque effeminatos urbis captae eos auctores fuisse. omnia


quidem regem ipsum curare non posse. iniuriarum memor, quas a praefectis passus erat, regem adhortatus est,

inesse,

ille

LXVII

de Georgio Oenaeota nihil certi nobis


autem Gemistus Oenaeotes, 6
,

ad

profici.

.-

DE LIBRO QUI INSCRIBITUK

PROLEGOMENA.

LXVI

cod. Vatic.
atic. Graec.l

XV

est:

^ --

habemus:

ji^-,
[ab A. Maio adbibitis

2.

.,

3.

Marc.

505

4.

Laur.

plut.

5.

Vindob. Phil. Gr. 14

6.

Paris.

Georg. Pachym.

290.

saec.

XIV

IX 32

3030

saec.

saec.

XIV

XVI

DE LIBRIS PHILOSOPHICLS.

PROLEGOMENA.

LXVIII

LXIX

Aristotelis enim et Platonis opera cuncta


quid mirum?
semper eis nota fuere. an ob id ipsum, quod hac scientia
tam diu caruerunt, Latini virorum doctorum oculos in

X.

DE LIBRIS PHILOSOPHICIS.

sese converterunt?
a.

Epitome

logica.

Quae cum ita sint eo magis dolemus, quod his prolegomenis parum spatii nobis conceditur, quam ut quem
locum intra philosophiam Graecam medii aevi logica et
physica Blemmydae obtineant exponere possimus. tamen

Plurima Nicephori Blemmydae opera paulatim bibliothecarum pulvere obruta sunt, epitome logica et physica
per tot saecula in litteris vivis manserunt et nomen
auctoris vere immortale reddidenmt. de his igitur libris
pauca nunc affeiTe ingredienti mihi ut opera dignum ita
aliis relinquendum visum est, innumerabilem illam multi-

cognovenint, philosophos Byzantinos nemo unquam eadem


nam cum totas litteras Bydiligentia perscrutatus est.
artissimo

ascribi

possent.

quarum qui

ne is quidem nescio an praeiudicio illo captus


Byzantinos autem multo studiosius
cognoscere stiiduit.
in philosophia versatos esse quam homines occidentales

prooemio

1.

Aufl.

'

narravit

auctor

praeterea

in

iam antea quondam ado-

se

lescentis aetate vix superata^) nonnulla de logicis

scripta

idem ille
Wegelinus erravit,
nisi

rex

^)

Carl Prantl, Gesch. der Logik im Abendlande.


4 voll. Leipzig 18551870.

iurt

Migne
*)

^
^
^
^
^
haec scripsit*):

illustraret,

essent

auctores

meris verbis traditum non habemus, tamen


atque Joanne Vatatze regnante id
possumus.

esse

capite

4i

noster scri-

iam Wegelinus rectissime vidit^), nam in


XXVI, Blemmydes, ut quae statuerat exemplis

factum

etiam Carolus Prantl^) unius Pselli libros diligentius


perlegit et pemiultas eius doctrinas in philosophiam occidentalem permanavisse facile demonstravit, plurimorum

quam quando

ei utilitati fiiere.

etsi

suspicari

nam

cunctae uni Psello

sint,

pserit,

fere liuic falsae opinioni obstitit.

aliorum philosophorum ne nomina quidem commemoravit.


sensit autem potius quam cognovit in sapientia scholasticorum multo plures doctrinas Graecas inesse, quam quae

motae

componenda

somno devinctam fuisse praeiudicavenint. de plurimis quidem generibus hic error interiin refutatus est rariusque iam le-

nemo

diu

posterorum cogitationes doctrinis Blemmydae


qui leges aeternas disciplinarum illariim forma

quam

etiam cum Caryce disputare auderet^), postea ipse intra


itaque
monasterii miiros hanc disciplinam alios docnit.
ea, quae in erudiendo expertus erat, in epitome logices

gitur, de philosophis

conabimur,

ostendere

accommodata aequalibus declaravit.


Ac primum logica Blemmydes initio Smyrnae a Demetrio Caryce, deinde Scamandri a Prodromo instructus
est^), quorum uterque fortasse Pselli scholam frequentaverant, etiamsi philosophum ipsiim non iam viderant.
Prodromo autem duce postquam tantiim profecit, ut

dignos putaverunt, quoruin opera diligentissime pertracab eis non easdem sententias semper
et
tarentur
repetitas sed certos gradus et quasi processus usque ad
deinde paulatira decessus fuisse iam diu
altitudinem

tum hanc earum partem

assumptis

aetati suae

tudinem commentatorum Aristotelis et Platonis e mortuis


hoc unum tamen dicenduni est: scholasticos
revocare.
illos, qui medio aevo in occidente floruerunt, viri docti

zantinas

extrinsecus

testimoniis

cf. p.
1.

c.

XIII

fuisset

^)

^)

cf. p.

Migne

tum

qui

quod iam

sq.

679/80.

quod certe non

dedisse,

XIV.
1.

c.

ticcl
VEOL tzL
haec exercitia in autobiographia

^)

6,

id

in praef. editionis suae,

893 A.

tamen
annum 1235. hunc

regnabat.

circa

dixisset,

^)

Migne

1.

c.

8 comniemoravit.

689A:

LXX

librum compositum esse arbitratus


des

DE LIBRIS PHILOSOPHICIS.

PROLEGOMENA.

omnem

ipse

diibitationem

hanc epitomen logicara

primum

est. ^)

siistulit

nam Blemmycum scriberet^):

annum 1238.
Blemmjdes non scripsit, tum enim
ergo ante

XVIII).
sin
autem, id quod veri dissimile non videtur (cf. p. LV), additamento illo
simul significare voluit discicipusacro erudiri, dubiura
los in monasterio suo
non est, quin intra annos 1249.
1254. hic liber ortiis
sit.
denique anno 1251. eum scriptum esse compertura
discipulos

instruere

coepit

(cf.

p.

17 sq. se statim
post disputationem anno 1250. cum Latinis factam epitoraas
logicorum et physicorum confecisse Blemmydes ipse narravit.
Hoc libro praeter prooeinium ars logica qiiadraginta
habemus, quod

in autobiograpliia p. 87,

continetur:

divisa

capitibus

. ...

die

'''

Prantl iuqiiit^) relativ eines der besseren Biicher dieser


Art, in welchem von der Definition und Eintheilung ausgegangen, dann in verschiedenen Gesichtspunkten ttber
Philosophie tiberhaupt gehandelt iind bierauf der Hauptinbalt der Logik gegeben wird; zuerst steben sammtliche
Verhaltnisse

der

Homonymen

u.

dergl.,

dann

erst

folgt

der Inhalt der Isagoge, hierauf jener der Kategorien, dann


die Lehre vom Urtheile ausfiihiiich in der Weise des

Porphyrius oder Ammonius, dann die Syllogistik gleichfalls mit Aufnahme der bypothetischen Schlusse, hernach
ein Excerpt der Soph. El. imd zuletzt noch eine Zusammenstellung der Arten der Urtheile in Bezug auf ihren Werth
fiir

die

magnam laudem
Quamquam

foi-tasse

nisi inter discipulos

eo efficiatur.
est in

p.

LXIX

ann. 3.

adhibendam

rationem

atque in Graecis et Romanis.


quisnam respexerit codices saeculo XVII. manu scriptos,
quibus Sophoclis fabulae notae contineantur? nemo sane,
esse

nam

ad textum constituendum nihil novi inde doceri possumus. an argumento egeamus Sophoclis opera semper
animos bominum movisse?
at longe aliter de litteris
Byzantinis

res

se

babent.

ad textum qiiidem genuinum

quoque nonnulli codices vetustissimi satis


essent, praeterea autem demonstrandum est iterum atqiie
iterum librum quendam lectum et post multa qiioque
saecula in usu fuisse
Atque liber, de quo nunc dicere coepimus, a Blemrestituendum

ibi

myda

inscripta est et his co-

dicibus manuscriptis hodie continetur:


1.

cod.

Monac. Graec. 180

.,

.,

ut libro non satis

4.

;,

argumentum maximam partem

5.

6.

11

anctore vivo epitome logices non-

7.

.,

Dresd.

,,
:i

mortuo per totum

8.

1t

Brem.

11

lecta sed lectitata et ite-

9.

2.

10.
cf.

Byzantinis versantibus nobis saepius aliam

litteris

3.

eius nota fuit, eo

')

ibid.

688 C.

1.

c.

II

295.

verum

quidem dixerunt, tamen observandum

225
516
520
543
563
532

imperium pervulgata nec solum


1)

recte

recte descripsit.

in Graecia

nam

etiam in occidente exaratorum testimonio nobis est pluquid?


rimi ubique eam aestimatam esse.
quod etiam
saeculo duodevicesimo in monasteriis Graecis certe non ad
manum exercendam saepius transscripta est. indicem igitur codicum, quos quidem noverimus, infra adiciemus,
quamquam quin nonnuUi nos effugerint non dubitamus.
sed mirabundos audio lectores qiiaerentes, cur tantam
copiam attulerim, cum ad textum emendandum nihil fere

tribuit ita

eruditionis facta est.

permagnus numerus codicum non solum

,,

bis verbis Prantl

Schlusse."

rum atque iterum fundamentum

LXXI

saec.

11

11

11

11

Vindob. Hist. Graec. 28


,i

11.
'."i

11

Phil.

11

11

99
188

XV/XVI
XIV (v.
XIV

XV
XV
XIV
XVI
XIV

p.

XXVI)

13.

71

)1

suppl.

77

15.

77

11

Mosq. Graec. 428

16.

17.

17

77

18.

19.

77

77

saec.

444
494
496
497

50.
>.

77

75

56.

7'

7'

77

77

suppl.

77

71

77

11

34.

17

11

57.

J1

71

58.

Barocc

59.

77

77

77

77

17

71

71

77

77

7'

11

Reg. Suec. et Pii


Laur. Graec. plut.

77

57

77

77

17

77

77

7)

38.
39.

V
17

42.

Nanian.
Taur.
Matrit.

71

Scoriac.

17

77

77

77

44.

17

77

77

45.

^^

17

77

;7

17

77

77

71

Paris.

7)

77

61.

17

71

62.

77

mentum

77

77

71

264
333
528
256
262

saec.

c I

bibl.

XIII?
494)

66.

77

XIV
XVI

67.

58.

II 7
10

II 2
31

71

XVI
XIV/XV
XVI
XVI

77

XV

17

17

'7

57

77

XVI
XVI
XVI

,,

,,

,,

saec.

XV

XVI

XV
XV

.,

106

.
.,

capita

caput

inc.

IX.,

quod

est

separatim legitur in

400

XVI

saec.

Vindob. Phil. Graec. 99


57

77

181

75

Athen. Graec. 1260 saec. XVII


Reg. Suec. et Pii PP II Graec. 113 saec.

XXX.

XL.

separatim asservantur

69. cod. Vindob. Phil. Graec.

caput

XV

saec.

praeterea

64. cod. Monac. Graec.

XV

R III 24

1998

XV
XV

17

59

,,

titulo:

65.

saec.

, ,

capitis VII.

XIV

16

X-I
X
IV

bibl. I

,,

XIV

Mar. Ma gd. Graec.

coll.

,
cum

Oxon.

71

63. cod. Barocc. Graec.

XV
XV

PP II
LXXI 8
LXXXVII16

Ambros. Graec. (Montfauc.


Marc.

37.

77

,,

83
106
133

Graeci,

XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI

saec.

2000
2001
2099
2100
2102
2103
2104
gr. 238
524

LXXIII

singulae partes libri separatim traditae sunt, velut frag-

XIII/XIV
Graec. 114 saec.

77

14
III
27
306
III

77

Palat.

60.

17

71

35.

48.

77

17

33.

27.

47.

7'

77

11

1)

46.

77

77

32.

26.

43.

52.

55.

))

11

41.

>>

XV
XV

31.

25.

40.

17

71

11

11

36.

71

77

77

17

24.

29.

1999

77

23.

28.

51.

71

Borbon.

22.

75

54.

30.

21.

17

71

53.

11

^1

77

XVII
XVII

XVII
HieiOsolym. Graec. I 412 saec. XVIII
XVII
480
V
XVII (?)
532
V
XVII
II 533
Hierosolym.
xvni
343
Athoo

XVIII
2322
3874
XVIII
1174
XVIII
Atheniens.
xvin
Patmiac.
405

20.

LIBRIS PHILOSOPHICIS.

49. cod. Paris. Graec.

266
^^^
338
111

12. cod. Vindob. PhiL Graec.

14.

DE

PROLEGOMENA.

LXXII

XXXL cum

328

inscriptione

70. cod. Mosq. Graec.

445

saec.

XVII

XV

LXXIV
caput

PROLEGOMENA.

XXXVIIL, quod

inscriptum est

71. cod. Monac. Graec.

399

saec.

XVI

codicum,

copia

vantiir,

sed

cunctos codices manuscriptos respi-

omni ex parte variam habet

cere

ibi

quorum

qui

in

raulti

utilitatem.

bibliothecis

magna enim

occidentalibus

asser-

dubio non solum eo collecti


diligentissime hunc librum in

sine

etiam scripti sunt,

atque hac ratione pennagnus numerus codicum Parisiensium saeculo


forsexto decimo exaratoram maxime memorabiiis est.
tasse enim illis temporibus cives clarissimae illius acadeoccidente lectum esse satis demonstratur.

miae Galliae Blemmjda


runt.

deinde postquara

diice

studio logicorum se dedide-

saeculo

XVII

ineunte AVegelinus

hoc opus typis expriraendum curavit, in occidente viri docti


id non iam transscripserunt, monachi autem Graeci usqiie

ad nostra tempora id facere non desierunt.


Multo antequam totum opus a Wegelino editum esset
caput nonum, quod inscribitur
saepissime ut videtur lectum typis mandatum est. Jacobus enim Foscarenus id una cum duobiis Pselli et Georgii
Pachymeris eiusdem generis seriptis edidit Venetiis 1532
haec deinde a Joach. Peet versionem Latinara adiecit.
rionio in editione Porphyrii institutionum appendicis loco

186
190. integra tandem
epitome logices a Joanne Wegelino Augustano Aug. Vindel. 1605 edita est, qui anno 1607. iaterpretationem Latinam addidit; inde Graece et Latine iteratum est apud
quattuor autem
Migne, Patrol. Gr. 142, 6751004.
codices bibliothecae publicae civitatis Augustanae Wegerepetita est Basileae

1542

p.

nunc* in bibliotheca regia Monacensi


asservantur et supra a nobis numeris 3. 4. 5. 6. signifilinus

adhibuit,

cati sunt.

solis

et

genuiniim

auctoris

quamquam dubium non

igitur eis usus, qui praesto erant,

nam duos eorum

numerandos esse ex eo apparet, quod

nomen

LXXV
praebent.

est,

tionem de compendiaria arte disserendi' attribuerunt.


Fabrieius enim (Bibl. Gr. VII 670 annot.) haec
Blemraidae .... ratio de compendiaria arte disserendi .... interprete Georgio Valla Venet. 1498." atque re vera hic liber in collectione versionum Latinarum
diversorum auctorum Graecorum exstat, quas Georgius

scripsit:

confecit

A^alla

et

cum

titulo

^Opus operiim diversorum

antiquissimorum autorum interprete Georgio Valla Venet.


1498' edidit. ibi opus illud ab Harlesio commemoratum
^Nicephori insignis philosophi de arte disserendi
liber' inscribitur et primum locum obtinet; postea saepius separatim typis expressiim est velut Basileae 1529,
1542, 1558. sed hoc scriptum Blemmydae esse Georgius
Valla non dixit, sed Fabricius opinatus est, quem Prantl^j
nescio qua de causa secutiis est. hunc autem librum ab
epitome logica Blemmydae longe abesse iam diu coustitit.
quare cum innumerabiles homines iiomine Nicephori fuerint,
quaestio difficilis fuit ad diiudicandum, quoad textus Graecus latuit. neque quisquam usque adhuc inter Blemmydae opera hanc ^rationem de compendiaria arte disserendi'
repperit,
sed idem Wegelinus e codice Augustano anno
1600. compendiuin quoddam philosophicum cum titulo:

,
'

Graece et Latine edidit. atque hoc


quod Georgius Valla Latine interpretatus est.

idem est,
quod quo luculentius appareat initium
dere mihi

liceat.

^)

II 295.

qui

linus a fortuna adiutus est,

LIBRIS PHILOSOPHICIS.

quin pluribus manuscriptis


comparatis textus multis locis emendari possit.
Sed praeter hanc epitomen logicam Blemmydae ^ra-

aliaque fragmenta ubique dispersa reperiuntiir.

Hunc ad modum

DE

1.

c.

Wege-

in optimis

et vetustissimi sunt

Hiri-i

'

et finem hic ad-

DE LIBRIS PHILOSOPHICIS.

PROLEGOMENA.

LXXVI

,
.

Giaec. ex editione

- ^Graec. ex editione

Wegel.

VOVGIV,

VOVCLV

'

--

,,, --

Irxitium libri
Lat. ex interpretatione Georgii Vallae

Lat. ex interpretatione Wegel.

Quemadmodum

Quemadmodum qui
legunt

primum

Wegei.

qni
lecta

legendi
et
recte sentiendi callem quaerunt, pri-

qui-

dem

elementa discunt, ab elementis


vero ad syllabas, de- mum quidem elenique ad dictiones menta ac litteras
ita qui discunt, inde ad syldeveniunt
trac- labas transcendunt,
philosophiae
tant instrumentum a syllabis ad dictioprae aliis ipsa decem nes perveniunt et
praedicamenta do- denique ad oratiocentur, ab his vero nem ipsam: ita qui
ad librum de inter- philosophiae instruhoc est
pretatione veniunt, mentum
artem,
ac denique a libro disserendi
quam
interpretatione
de
ad figuras feruntur. Graeci vocant, expetunt in praedicamentis dinoscendis
imprimis erudiri debent, inde ad interpretationem progredi
ab interpreta-

y.ai

Lat. ex interpretatione Wegel.

Lat. ex interpretatione Georgii Vallae

gium

ut qui valeat
infallibilibus et necessariis syllogismo-

matus munietur, at

rum

gium
quippe qui
compos est syllogismorum haud qua-

,,

Finis

,' --

,,
' ivv^^v

tione ad figuras ferri.

deductionibus
scientiam et

omnem

artem investigare.

tuerit.

Quamquam

Georgius Valla non ad verbum transtulit,


tamen eius interpretatio satis cum exemplo Graeco consentit.
quis igitur est ille auctor, qiiem Valla Nicephorum,
Wegelinus Gregorium 'aneponynum' noininavit? coniungas

quaeso haec duo nomina et Nicephorum Gregorium legas


ille scriptor Byzantivel potius Nicephonim Gregoram.
nus, qui annis 1295.
1360. floruit, hoc breve compendium philosophiae composuit. atque in

1.

olim Augustano, quo Wegelinus

inscriptum

cum

tati versatique sunt,

quiexperientiam utique experientiam


scientiam
dem
nacti,
etiam
sciennon vero
tiam stabilem et fir- vero non prorsus

mam

tutam assecuti sunt,


nisi hac duce, atqui
tanquam ab
huic
cedit, primo quidem aliquo commoti stiturbetur, mulo ad capescenparum
acquisiverint:
qui vero hinc velut
e propugnaculo pro-

499

cod. Monac. Graec.

titulo

est:

legitur in

ut qui quidem abs-

tione progrediuntur,

2.

cod.

545
2992

et

in

terra

pedis

firmet

vesti-

ciplinas,

XVI

4.

71

5.

Vindob. Phil. Graec. 174

264^

ita

eodem

%% -

hoc in codice breviter inscriptum est:


totum quidem Nicephori Gregorae
iiomen in codicibus huic opusculo praefixum non inveni.
Fabricius autem (Bibl. Graec. VII 635) inter libros a

Nicephoro

Gregora

scriptos

opus

Sensum

quidem primo obar-

Paris.

fol.

XV
XV

saec.

XV

3.

caput

saec.

usus est,

Monac. Graec. 384

das se accingit dis-

postea vero in coelo

vagis, sed necessitatem afFerentibus ductibus, omnem


scientiam neduni artem investigare po-

libri.

Proinde qui circa


philosophiam
sepaque hac circa phiinstitu- ratim per sese incilosophiam

figet et terrae vesti-

quam

'

subinde coelo caput

LXXVJI

catalogum bibliothecae Vaticanae,

quoddam cum titulo


commemoravit et
a

Morellio

confectum

Lxxvm

PROLEGOMENA.

DE LIBRIS PHILOSOPHICIS.

nondnm expressum, ^qui in bibliotheca regia


asservatur', testem attulit.
quamquam dubiam rem esse

dicus fuerat et filius ipse complures per annos non bolum


de rerum natura quaesiverat sed etiam medicinam exer-

typisque

caute

arbitratus

Gregorae'.

(a.

verum etiam

librorum

indice

1671)

addidit:

^non

liquet

an

sit

codice Scoriaceo

in

manuscriptorum

ante

Nicephori

X 1^16,

illud

incendium

in bibliotheca Escorialensi asservatorum,

quem

numero 291 ^Syntagma philosophique de Nicephore Gr6goras' commemoratum legimus. praeterea astrolabium illud, quod
una cum hoc opere Georgius Valla edidit, Nicephori Gregorae esse constat.
quae autem ratio intercedat inter
hoc opus Nicephori Gregorae et epitomen logices a Blemnostro

scriptam

aliis

^)

rationes

praeterea in mathematicis rudis non fuit et ut


Chaldaicas contempsit ita diligens et peritus

siderumque fuit spectator.^J


Itaque hoc in libro Blemmydes, postquam uaturalia

coeli

Ni-

colaus de la Torre diligenter composuit,

myda

cuerat.

principia et causas exposuit notionesque temporis ac spatii

elementa et quae in rerum natura iiunt accurate pertractavit; deinde extremo in libro partem quandisseruit,

dam

posuit,

in

Etiam hoc opus iterum atque iterum perlectum

ad disserendum relinquimus.

omnes

Epitome physica.

quam

psalmum octavum
antea scripserat (cf. p. LXXXIXsq.). toto igitur mundo descripto auctor modeste deum adorare voluit.
interpretationis

saepissime transscriptum
b.

LXXIX

huius

cuius rei testimoDU causa

est.

manuscriptos,

codices

libri

et

quos

quidem

cognoverim, bic infra enumerentur


quamquam multi
eorum, qui eidem epitomen logicam includunt, iam supra
,

Epitome logica finita Blemmydes brevi post^) circa


annum 1252. physicam capitibus duobus et triginta distributara addidit.
nam postquam leges cogitandi demon-

cum

ad quas adhibendae eae erant,


describere necessarium non esset, reliquum habuit ut ea
exponeret, quae in mundo oculis videntur. haec enim ut
alii Byzantini et Blemmydes physica dixit, origines vero
rerum et modos legesque nascendi aut silentio praeteriit
aut breviter tractavit. dolemus sane, quod perscrutari Eon
potuimus, quantum Blemmydes in hoc libro componendo
stravit,

res divinas,

vetustiores scriptores secutus

sit,

quantum

ipse adiecerit.

autem cognoscitur hanc epitomen physicam ratione


ac scientia scriptam esse neque ullo modo fabulas illas
attingere, quae physiologo qui vocatur tractari solent.
neque ob eam causam hic liber dignus est qui legatur,
qiiod inde nova quaedam discere possimus,
sed quod
facile

testimonio nobis est

mines

illius

sciebant

')

aetatis

Blemmydes

V. infra 87.

quantum
eifecerint.

certe

in hac parte

nam quae

non ignoravit.

scientiae ho-

eius

aequales

commemorati
1.

cod.

2.

T>

3.

sunt.

Monac. Graec. 225


JJ

?1

:?

')

XIV
XIV

'5

XV

XVI

saec.

516
543
532

4.

Dre^d.

5'

Vindob. Pbil. Graec. 99

R^9

6
7.

,,

8.

y.

Mosq. Graec. 445

11

,,

10.

7)

11.

12.

13.

14.

iy

15.

1f

Athous
Patmiac.
Patmi
Atben

11

Neapol.

Montf. Diar.

pater enim me-

')

V. iDfra

cf. p.

saec.

494
495
496
3288
406
475
1296
Ital.

XII.

^
XVIII
XVIII

11

11

XVI
XVI

S.

loamiis

310)

XXVI;

XV
XV
XV

:?

(bibl.

(v. p.

v. iafra

5.

de

Carbon aria.

DE

PROLEGOMENA.

.XX
16. cod. Borboi]

i.

17.

Graec. III

18.

III

1'

55

Laur.

5'

55

19.

51

20.

1)

Taur.

21.

'5

15

22.

Marc.

55

55

55

14
27

saec.

LXXI 8 saec. XV
LXXXVII 16 saec.

261c I 15 saec XVI


XVI
262c I 16
264
XIV

Matrit.

51

26.

Scor.

51

Y III--22

55

55

'5

55

27.

?7

28.
29.

32.
33.

34.

J)

35.

77

36.

37.

38.

39.

40.

41.
42.

-7

II

5'

57

55

5'

J>

55

15

55

15

55

55

15

51

55

55

XV
XV

XVI

Barocc Graec 94
106
55
55
133
55
55
.

XV
XV

XIV

saec.

esset, pars

16

43.

Athoo

44.

.,

capita

1999
2099
2108
3758

.,

XVI
XVI
XVIII

XVI

XXIV. XXXI.

265

saec*.

XVI

saec.

eius cuin versione Latina

XVI
in

publicum editus

Blemmydae nomine

caput primum Damasceni, reliqua sedecim Blemmydae


ea quae sint haec
esse iam Wegelinus recte cognovit. ^)
tabula demonstret.

nisi

saec.

Pseudo-Dam. capp. II
cap.XV
55
7>
V

55

XIV

capp.XVI XVII

hic error lacobo Billio

cap.

XIII

XX

capp.

XVIIIXIX

tribuendus eo videtur ortus esse,

ab lioc viro docto in Damasceni libris


edendis adhibito mutilo operi Blemmydae caput tricesimum
sextum dialecticae a loanne Damasceno scriptae anteposi-

quod

XIV

Blemm. capp.I
55

tum

codice

in

erat.

Praeterea idem Georgius Valla, quem compendium illud


Nicephori Gregorae Latine versum edidisse supra vidimus,
hanc epitomen physicam Blemmydae primus in occidente
notam fecit. sed cum illius libri auctoris saltem praenomen
hunc se ipsum composuisse simulare non
reliquisset,
veritus est. inter eius enim opera (Venetiis 1501, tom. I
libb.

XX XXIII)

quorum

physiologia quattuor libris divisa exstat,

et quartus nihil aliud sunt nisi interpre-

tertius

tatio Latina epitomes physicae a nostro auctore scriptae.


nihil sane ex suo addidit,

XXIV. XXIX.

45. cod. Monac. Graec.


capita

saec.

2099

praetermisso typis expressa erat. inter opera emin loannis


419
Damasceni (Parisiis 1603) lacobus Billius p. 399
Physica capitibus septendecim divisa ediderat, quorum non-

praeterea ut nonnulla capita epitomes logicae ita partes quaedam physicae separatim traditae sunt, velut caput XXIV.

5,

110

Priusquam textus Graecus integer

XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI
XVI

55

15

XXX.

cod. Paris. Graec.

XV

10

XV

55

XV/XVI

5'

cod. Paris. Graec.

saec.

caput XXXI.

XVI

55

11

418

47. cod. Vindob. Phil. Graec.

XIV
XIV/XV

IV 31
Paris.
1998
1999
2000
2001
2099
2100
2101
suppl. gr. 238
524
Oxon. jrraec. coll. B. Mar. Magd
55

30.

31.

15

55

caput

XVI

XXVI. XXVII.

46. cod. Ottobon.

XIIIV

saec.

55

25.

24.

capita

plut.

333
528
59

23.

2100

cod. Paris. Graec.

XV
XV

LXXXI

LIBRIS PHILOSOPHICIS.

1)

Migne

Blkmxydes,

1.

c.

ed.

nam quod Wegelinus

dixit

eum

1019/20.

Heiseuberg.

Aiu

''^'^-''^^'^TiideiBiiUi

LXXXII

PROLEGOMENA.

DE

duo capita de cometis et de coelo ipsnm composuisse^),


ne hoc quidem concedi potest. quantopere enim Blemmydae
opus et interpretatio Vallae consentiant hic videas
ed. Lat. Georg. Vallae

phjsiolog.

lib.

hunc

Wegelini

lib. III

eap. I

Iir XXIV
IV (capp. I VIII)

capp.
capp.

II XXIII
XXIV XXXI

modiim Georgius Valla physiologiam, quam suam


esse mentitus est, composuit, ultimum Blemmjdae libri
caput, quo explicatio psalmi octavi continetur, prudenter
omisit.
habemus igitur praeclarum exemplum, quanti
in

viri docti

illius

quae aliorum sunt respiciendis iustitiam ac veritatem fecerint.


nec dubito, quin
Georgius Valla non solus is fuerit, qui piratarum modo in
litteris versatus sit, sed pretio dignum mihi videtur
perpetuitate et constantia quaerere, quantum eorum, quae
Bjzantinonim hominum doctorum diligentia orta sunt,
operibus Italorum illorum clam insertum sit.
fortasse
non paucae illius gregis splendidae aves vellendae earumque plumae pulcherrimae eis reddendae sunt, quae quia
aetatis in

eis

implumes credebantur usque adhuc semper ludibrio


fortasse etiam apparebit

fuere.

temporibus viros doctos tantum a nepotibus Byzantinis didicisse, quantum poetae debent eorum maioribus praeclarissimis. ^)

Primum

hic liber

^.

XI.

ET

DE LIBRIS
Mense Martio

Nicephorus Blemmydes

1263.^)

anni

LXXXIII

inscripsit.
voluntate
quem
monachorum suorum eum hoc opus suscepisse prooemio
ubique Aristotelem, quem saepius laudasatis apparet.
declavit, ducem secutus primum originem vocis
ravit, deinde de ratione, quae inter animam et corpus

librum confecit,

I II

capp.

capp.

ed. Graec.

^.

ET

LIBKIS IIEPI

codices adhibuit (num. 3 et

indicis nostri),

qui duos

Graece

cum

hoc titulo editus est: Nicephori Blemmydae Epitome physica.


Aug. Vindel. 1605. Anno insequenti idem versionem

Latinam addidit, quae una cum praefationibus et textu


Graeco apud Migne, Patrol. Graec. tom. 142, 10051320
iterum typis mandata est.
editio Lipsiensis (cf. p. LI)
viros doctos omnino fere effugit.

^ ^

esse arbitratur,

^,

mana

tum de

',
, '^

postremo accuratissime de anima hu-

bestiarum,

animis

varias vires ei inesse velut

disseruit.

(^,

ini-

quod medii aevi proprium est, qiia


ratione quattuor elementa cum anima humana coniuncta
essent, copiosius exposuit et ad finem libri de iinmortalitate animae et de ultimo dei iudicio locutus est. itaque
praeterea,

alias.

id

probe viverent suos admonuit.


Compluribus codicibus manuscriptis hic liber traditus est,

in exitu

libelli

ut pie

et

1.

cod.

2.

Monac. Graec. 225 saec. XIV (v.


Lugd. Voss. Graec. 69 saec. XVI

3.

Barocc.

4.

,,

5.

Paris.

6.

Scoriac.

7.

8.

Reg. Suec. et Pii PP II Graec. 164 saec.


Taur. Graec. 33 lc II 34 saec. XVI

9.

Marc.

10.

Athen.

,.

11.

Patm.

12.

?)

illis

Blemmydae a Wegelino,

^^ ''^ &,^

intercedat, postea de variis facultatibus animae, quas tres

5)

333
375
378
406

133
212
1999

saec.

XXVII)

XIV
XVI
XVI

..

II

p.

1?

XVI

saec.

XVI

XV

XIII?

XVI

XVII

typis expressum hoc opusculum in editione illa Lipsiensi

Migne

*) cf. K. Wotke, Uber den Ein1017/18.


der byz. Litteratur auf die alteren Humanisten Italiens.
Verh. d. 42. Phil.-Vers. (Leipzig 1894) p. 29093.
')

1.

c.

legitur

(cf. p.

LI).

flufs

^)

cf.

inscriptionem cod. Monac. Gr. 225

fol.

257'

(p.

f*

XXVII).

1^1

&
LXXXIV

Huic

libro alter, qui

nam

est,

PROLEGOMENA.

his

verbis

DE
dicitur,

adiungendus
XII.

incipit:

qui ordo librorum etiam in


codicibus manuscriptis observatus in editione Lipsiensi, ubi

opusculum
priorem locum obtinet, ob eam
causam diversus factiis esse videtur, quod in codice ibi adhibito prooemium huius libelli excidit.
qui quo tempore
scriptus sit haud ita difficile est ad reperiendum. nam cum
post illum, qui

secundum titulum

inscribitiir, et

262' (cf. p. XXVII) traditum indictione decima compositus sit, anno 1267. eum scriptuin
esse colligamus necesse est.
atque hoc opere auctor,
postquam iam in compendio pbysico saepius ut consen-

codice Monacensi

225

fol.

taneum de corpore dixit, philosopbe ea exposuit, quae


cum medicinam exerceret usu expertus erat. ac primum
quidem
pertractavit et
quid quattuor

elementis

et

quattuor

anni

spatiis

com-

mune

esset enarravit, deinde perturbationes, quas corpora


morbis patiuDtur, earumque remedia enumeravit, postremo

quantum consuetudines bominum ad valetudinem

aflferrent,

prudentissime exposuit.
nec pauca de cibis, plura de
quattuor gradibus aegrotandi et convalescendi, plurima
de febribus diebusque crisimis attulit. haec quidem astrologiam attingunt, quam Blemmydes alibi iririsit atque

contempsit ^)

eiusdem generis ea sunt, quae de ratione


valetudinis bumanae et siderum coelestium exposuit, quorum de natura accuratius locutus est.
Hoc opusculum, quod in eadem editione Lipsiensi typis
expressum est, his duobus codicibus asservatur:
1.

cod.

2.

')

Monac. Graec. 225 saec.


Patmiac.

V. infra 5.

378

LXXXV

LIBRIS MEDICIS.

XIV
XVI

(v. p.

XXVII)

DE LIBRIS
Ut

miilta

quidem

dei

MEDICIS.

Blemmydae praebuerunt,

doc-

trinam et scientiam amplissimam, iDgenium acutum, assiduitatem atque impigritatem ita ad artem musicam et
aures et mentem omnino fere ei clauserunt. quare musice
semper ab eo aliena fuit et difficile est indicatu, utrum
ideo tam parvi eam dnxerit, ut apta ei videretur ad homines probibendos ne somno vincirentur, quod omnes delectationes vitae amoenitatesque odit atque contempsit, an
,

ob eam causam tanto taedio earum impletus fuerit, qiiia


musae nascentem eTim non circumsteterant. iam supra
enim illo Dionysii Periegetae carmine omnem splendorem

poeticum eum penitus detersisse vidimus. pariter carminibus ecdesiasticis, summo illo Byzantinorum et vere
immortali decore, sola inente, non anima motus esse
magnifici enim illi rhythmi et moduli nibil sane
videtur.
apud eum valuerunt, nisi quod verba eo facilius memoriae
infigi possent. quare mirum non est eum sine reverentia
eis usum esse ad res quaslibet infundendas, si quae memoria dignae ei visae erant. solus quidem noster talia
non fecit. sed quamquam multi ante eum rausarum donis
abusi bas illasque res rbythmis carminum ecclesiasticorum
descripserant, tamen res medicas Blemmydes primus et
ni fallimur solus bunc in modum exposuit.
Eius enim nomine quattuor opuscula medica partim
partim vincta oratione scripta significata sunt^),
qiiorum canon de urinis qui vocatur praecipue memorabilis est. tamen adbuc diiudicatum non habemus, num re
Pitra enim, qui primiis
vera Blemmydes ea confecerit.
hanc quaestionem disseruit, inter alia haec scripsit'''): ^eo
usque insanuere, ut putidum de urinis canonem quendam
ubivis exscripserint, qua de re adeo mirabundi, ut nunc
soluta

Fabricius, Bibl. Gr. VII 670


I (1876) 441. cf. K. Knimbacher 1.

*)

')

c.

326.

Pitra,

Analecta sacra

LXXXVI

Matthaeo illi Blastari, nimc Planudae, nunc Nicephoro Blemmydae, nunc demum Photio (teste Naniano
247) lurida illa ascribere ausi fuerint.' quos testes
secutus Pitra Matthaeo Blastari, qui saeculo XIV floruit ^),
hoc opusculum attribuere voluerit, equidem nescio, nam
in codicibus tale quoddam non repperi.
quamobrem de
Blastare virum illum doctissimum pariter erravisse existimo atque de Photio patriarcha. codice enim Naniano 247,
nunc Marc. Graec. 13 class. V, opusculum quoddam de
urinis traditum quidem est, hunc tamen titulum exhibet,
quem C. Castellani comitate solita mihi exscripsit:
cod.

iol.

,.'

13' sq:

inc.

eo

quae

quod

fit,

utriusque

codice

aJia

quaedam

auctoris

scripta

nominibus

medica accedunt,

inscripta

in

enim Vindob. Med. Graec. 45 saec. XIV haec

'
,

opuscula exstant.
fol.

sunt.

29"":

,
&,

1. fol. 29""

.
.

29'^(titulus deest):

2. fol. 29'' (titulus deest):

inc.

expl. fol. 30'":

tur:

"

,
.
.

continet tres strophas.


infra

haec legun-

a.

fol.

LXXXVn

LIBRIS MEDICIS.

..
.
3.

30^ (titulus deest):

inc:

a\

b.

sequitur deinde canon octo odaram:

',

expl. fol.

34"^:

.
fol.

inc.

.
-.

.
'^^.
^^^ .
'.

inc:

expl. fol. 35':

4. fol. 35':

continet tres strophas.

expL:

c.

Avicenna igitur ille,


Photius huius operis auctor est,
quod praeterea ab illo Blemmydae nomine tradito multum
differt.
quae cum ita sint hoc tantum ad diiudicandum
relinquitur, utrum canon ille de urinis a Blemmyda an
a Planude compositus sit.
difficilior autem et gravior
res

^,^
^
,
,.
DE

PROLEGOMENA.

34^

inc:

expl. fol. 84^:

quattuor igitur opuscula medica nostri auctoris nomine

babemus, quorum primum et


quartum oratione soluta, secundum et tertium vincta composita sunt. haec duo ordine mutato etiam aliis codicibus
asservantur. ac primum quidem in codiceVindob. Med.
Graec. 32 saec. XV haec legimus:
inscripta hoc codice tradita

.
.

'
.
.
/
.
, ^^.
.
..
3.

a.

fol.

35^:

inc:

continet tres stropbas.

expl.:

h. fol. 36':

inc:
C.

ibid.:

inc.

expl.:

expl. fol.

,
37\

^\

iv

Lxxxvm

PROLEGOMENA.

2. ibid.:
|3'.

inc:

expl.:

^'.

.-

continet tres strophas.

',

hic

titulus

post carmina ipsa

eadem verba

reperis,

quae

supra annotavimus, praeterquam quod ultima haec sunt:

Duabus igitur classibns diversis hi codices assignandi


sunt, quarum altera omnia quattuor, altera illa duo opuscula
versibus rhythmicis scripta complectitur. quamobrem cum
etiam in plurimis huius classis codicibus nomen Blemmydae
cuin his libellis medicis coniungatur et codex ille, quo omnia
quattuor continentur, aetate alios duos superet, non dubitamus, quin Blemmydes noster re vera haec quattuor opuscula
confecerit.
eodem aliis causis adducimur. Maximus enim
Planudes ^), quamvis in pluribus litterarum disciplinis more
aetatis suae versaretur, neque res medicas quantum scimus

unquam

narravit^)
siisset,

enarravit neque rhythmos ecclesiasticos vel imi-

K,

Krumbacher

1.

c.

248 sq.

(cf.

XII).

ut demonstremus eosdem non solum in rebus alienis scribendis sed in ipsis poematis sacris pangendis eum adhi-

priusquam aiitem eo progrediamur, de explicatione psalterii, quam noster veterum scriptorum exemplum
secutus composuit, breviter nobis dicendum est.
totum
enim librum psalmoram una cum novem illis canticis
buisse.

Blemmydes

atque in plurimis codicibus manuscriptis is ordo observatur, ut medio in folio


psalmi ipsi, in marginibus enarrationes versiculorum singuloriim legantur.
quae ab aliis eius generis haud ita
sacris''^)

nam

enarravit.

vitam probam degant fidemque


rectam servent lectores eis admonentur.
inscriptae eae
diversae

sunt,

ut

sunt vel

vel

'-

et his codicibus asservantur:


1.

cod. Vindob. Theol. Graec.

2.

66

304

Taur. Graec.

105 c IV 25 saec. XVI


Paris.
150 saec. XVI

suppl. grec 602 saec. XVII

Coisl. Graec. 102 saec. XVI


Oxon. bibl. Canon. Graec. 104 saec. XVI
Athoo Graee. 725 saec. XVII
Hierosolym. Graec. I 279 saec. XVII
Sinait. Graec. 79 saec. XVII

3.

5.

6.
7.

8.

10.

infra 6.
Lipsiae 1871. LXIII.
')

*)

composuisse

rhythmorum carminum ecclesiasticorum


Blemmydam gnarum fuisse vidimus, nunc reliquum est,

9.

quod medica quoque nonnuUa, quoniam


quaecumque mentem occupabant calamo confidere soleest,

postquam Prodromi scholam frequentare de-

Postquam

mirum non

ipse

ipse

et

DE EXPLICATIONE PSALTERII.

vel

conscripsit.

XIII.

pangere conatus est. Blemmydes contra,


ut infra accuratius demonstrabitur (cf.p. XCIVsq.), saepius
carmina ecclesiastica ad rhythmos vetustiores condidit nec
solum per septem annos in medicinae studium incubuit,
sed etiam publice eam exercuit (cf. p. XIII).
quare

tari

se,

LXXXIX

PSALTERII.

usum discipulorum suorum

in

(. supra)

/
^- ^ '
^
praebetur:

bat,

infra haec leguntiir:

eadem carmina medica eodem ordine servato nonnullis


quoque aliis codicibus tradita sunt, velut Paris. Graec. 2303
saec. XV et Paris. suppl. grec 629 s. XIX: uno codice
Vindob. Theol. Graec. 245 saec. XV/XVI fol. 312'

DE EXPLICATIONE

V.

')

cf.

W.

Christ, Anthol. Gr. carm. eccles.

xc

PROLEGOMENA.
novem canticorum

explicatio

DE EXPLICATIONE

sacrorum

praeterea

legi-

tur in
11. cod. Coisl. Graec. 208, 2 saec.

prooemmm

totius operis a reliqua parte

14.

15.
16.

11

Veron.

11

It

>1

11

)1

11

Athen.

11

separatum traditur

35 c IV 27 saec. XIV
122 saec. XIV
XVI
123
,1
124
XVIII

1391
XVIII

12. cod. Taur. Graec.


13.

XVI

hoc opusculum a nullo iisque adhuc viro docto respectum video, quamvis cognitio nostra de carminibus eccle-

vocis

exemplum

ut

tentiam novam exposuit,

afferam,

quam ne

nam

de origine

Blemmydes

sen-

Guilelmo Christ^)
ecclesiasticorum Byzana

quidem, investigatore carminum


tinorum praeclarissimo, commemoratam inveni.
Hanc explicationem psalterii quo tempore Blemmjdes
composuerit, omni dubio vacui diiudicare non poysumus.
certe vero prioribus vitae annis

eam

scripsit,

,
- .
.

ut supra videbimus,

postea,

cum

coeuobio suo praeesset, iterum


praeterea autem hoc opus in codice

psalmos enarravit.
Athoo 725 boc titulo inscriptum

ecclesia

nam

est

'-

est:

(?)

Constanlinopolitana,

haec

quam

urbe

capta Nicaeain translatam esse supra demonstravimus


p. XIII).

1224.

brum

*)

fortasse

1233.
illo

igitur

Blemmydes, qui

inter clericos illius ecclesiae fuit,

spatio temporis composuit.

Christ

1.

intra

c.

LVII de voce

(cf.

annos

bunc

li-

'
cuius operis in

'
.
^ & ^''
'

cantandi temporibus antiquissimis usitata, de diversis interpretationibus Graecis clare et distincte diuseruit. tamen

XCI

sacrum esse voluerat, administrare coepisset (a. 1248.),


voluntate monachorum suorum et adolescentium scbolae suae
instruendorum causa explanationem alteram confecit non
omnium quidem psalmorum sed primorum decem, quarti
prooemio (Migne

varia ratione inde augeri possit.

cum monasterium suum, quod

Postea

decimi, quinquagesimi, octogesimi

Hoc prooemium (Migne Patrol. Graec. 142, 1321


1326 C) prae ceteris libri partibus summa observatione
dignum est, nam Blemmydes de origine psalterii, de arte

siasticis

PSALTERII.

1.

c.

1326 CD) haec

,'
'^'
^

nccl

'

scripsit:

'
.

olOv

Primum

tertii.

vica

ix,

^)7] -

duae explanationes id differunt,


quod secunda non omnes psalmi pertractati sunt. praeterea autem diversa ratione explicandi auctor usus est,
nam illa ab homine in rebus divinis versato, haec a
quodam pbilosopbiae et naturae perito videtur esse composita.
exempli causa commemoramus ea, quae auctor capitibus XXXV. et XXXVI. compendii logici exposuerat, in
primi psalmi enarratione repetita itemque ea, quae in
octavo psalmo declarando scripserat, iterum extremae parti
compendii physici adiecta esse.
quae cum ita sint, veri
simile putamus banc psalmorum enarrationem post compendium logicum et ante compendium physicum a Blemmyda circa annum 1252. confectam esse.^) logica igitur
et physica
libris

igitur

hae

cum monacbos

sacris iisus est,

eruditionis

Hic

docere vellet Blemmydes


qui praeter Homeri carmina omnis
suos

^^ '

fundamentum habebantur.

liber,

qui

inscrip-

tus est, in duobus codicibus legitur

*)

nisi forte

scribendum.

t^adirj&^^^He

^)

v.

infra 18, 21 sq.

DE EXPLICATIONE

PROLEGOMENA.

XCII
1.

cod.

2.

Monac. Graec. 225


Paris.

810

praeterea pars quaedam


ritur in
3.

saec.

cod. Scor. Graec.

'j

XIV
XVI

III

XXVII)

psalmi octavi repe-

-11

saec.

XIV/XV

typis

expressa

est.

*ex

tribus'

qui

inquit

edidit

1321/22) 'codd.Gr.Paris.Reg. 150,810 et Coislin.102


nunc primum edita'. cum autem non vidisset aut negle-

psalmis

diversa

opera

illis

edendis

libris

manuscriptis inesse,

in

maiore
enarratione, in ceteris minore usus est.
atque priraum
locum illi prooemio explicationis omnium psalraorum tribuit, quod supra commemoravimus (Migne 1. c. 1321
26 C), deinde praefationem alterius operis addidit, quae
I

codice

Parisino 810,

i.

^H
(1326 CD), tum decem
primorum psalmorum copiosiorem declarationem adiecit
(1326D 137GB), postremo in reliquis edendis breviorem
librum. adhibuit (1376B 1622 A).
Praeterea Blemmydes illo loco autobiographiae, ubi de
ceteris studiis suis et libris nonnuUa narravit, haec quoincipit:

qiie tradidit (p.

'^

,
,
.

87):

^-

quae verba quamvis difficilia


sint ad interpretandum, tamen non dubito, quin psalmorum enarrationes in poeticos numeros redactae hymnisque conceptae donotatae sint et ciim voce illa
ceterisque

simul audiatur oporteat. vetustiorem


psalmorum explicationem Blemmydam his

enim omnium
verbis non significasse eo perspicuum
dixit et

quod et
toto hoc loco studia commemoravit,
est,

nam

voluerit;

quibus post annum 1250. senectute ineunte se dedidit, et


ad illaru alteram paucorura psalmorum explanationem
haec verba non pertinere eo colligimus, quod ad adole-

qui,

dixit,

adhiberi

ecclesia

dum

non

sacra fierent,

ipsos recitatos declamarentur.

vocem

illam

verbo dicendos

in-

terpretari necessarium non videtur.

Atque

cum

in pluribiis codicibus opus

titalo

ditum

&
,). & -

seu

est

quoddam Blemmydae
nobis tra-

e.

'

ea in

incertum quidem relinquendum est, utrum sonorum varietate neglecta numerisque solis observatis, quoniam monachos suos canere vetuerat (cf. p. 98), hymnos in ecclesia
pronuntiari an re vera secundum modulos certos cantari

(ibid.

xisset

destinata

hymnos auctor

sed

poterat.

Neutra psalmoram enarratio integra edita est, utriusque pars quaedam apud Migne Patrol. Gr. 142, 1321

1622

docendos

scentes

vel inter vel post psalmos

enarrationis

(cf. p.

xcni

PSALTERII.

seu

seu

itemque cum hoc libro certe non


eadem contineantur, quae illis duabus explanationibus insunt, a veritate non aberrare nobis videmur, cum Blemmydam nonnullos vel complures hymnos composuisse arbitramur diebus festis anni recitandos, qui ad singulos
psalmorum versus pertinent. atque liaec nostra sententia
eo confirmari videtur, quod in uno codice hoc opus ita
inscriptum est:
asservatur autem hic liber bodie his codicibus:
1. cod. Hierosolym. Graec. I 404 saec. XIV
(sc.

2.

3.

Athen.

77

4.
5.
6.

8.

10.
11.
12.
13.

>i

Atboo

77

1>

77

77

77

71

17

77

77

77

7>

71

17

77

17

77

17

17

77

77

17

77

II

553
857
166
989
1688
1703
1714
1723
2896
3091
4026
4029

XVIII

17

XIV

17

XVIII
XVIII

17

XVI

71

71

71

77
77

XVII
XVII

XVI
XIX

11

XVII
XVII

77

xvn

11

DE CARMINIBUS.

PROLEGOMENA.

XCIV

consentaneum ecclesiae Graecae monachos et sacerdotes ad hoc opus animos advertisse videmus, nam ne unus quidem codex bibliothecis occidentalisimul autem cognoscimus etiam haec
bus asservatur.
Blemmydae carmina usque ad nostra tempore apud Graecos
sed pluris ea aestimanda sunt, quae
in usu fuisse.
solius

igitur

ut

,
,
aliud

cod. Hierosolym. Graec. II

5.

et

Transimus nunc ad ea opera, ex quibus intellegitur


Blemmydam non solum inter viros doctos aetatis suae
sed etiam inter poetas nonnihil valuisse.

ea quoque scripta, quae modo commemoravimus, testimonio nobis sunt Blemmydam in arte poetica
versatura esse, tamen quantum in ea potuerit noster clarius
compluribus aliis carminibus cognoscitur, quae a fortuna

benigna nobis servata nunc primum typis expressa in


tamen in eis
publicum infra edidimus (p. 100133).
pertractandis id non spectavimus, ut quae Guilelmus
Christ, Guilelmus Meyer aliique carminum christianorum
medii aevi peritissimi de hac parte litterarum Byzantinarum plurirais difficultatibus referta docuerunt aut confirmaremus aut corrigeremus, sed hac opera aliis delegata
ut imaginem

Blemmydae

nostri

quantum possemus expressam depingeremus.


Atque priraum quidem nonnulla carmina memoranda

clarissimo
quae quod non legimus valde dolemus.
d
emm illo carmine matutino
exemplo usus Blemmydes carmen panxit, quod verbis
sunt,

1.

cod.

2.

11

4.

11

incipit

saec.

XVIII

eadem aliaque nonnulla carmina inveniuntur


Athoo Graec. 2890

6.

cod.

7.

Lincoln.

51

Britt. add. mss. Graec.

saec.

in

XVII

XVI

28821

XVI

saec.

&
&.

Compluria tamen nostri carmina ecclesiastica nos ipsi


legimus et infra edidimus.
quae communi vinculo coniuncta sunt, nam omnibiis S. Gregorii Thaumaturgi laudes
praedicantur, ut titulus ipse indicat:

itaque

est

Blemmydam

monasterio S.
(a. 1240.
47.),

sancti,

esset,

a. d.

enim non

II

II

44
106

facile

fallimur iudices,

simile

et id spectavisse,

Kal. Dec^),

ut ea die festo

postquam

viri

vita eius recitata

est

ad diiudicandiim.

rectiiis

autem

hoc
ni

saltem auctore vivo haec carmina sine


varietate sonorum pronuntiata esse existimaveris. constat
si

enim eum et monachos coenobii sui canere vetuisse et


ipsum novos numeros et sonos non invenisse, sed veteribus usum esse. atque haec sequentia carminum in laudem S. Gregorii uno cathismate, tribus carrainibus quae
vocantur, canone octo odarum, uno exaposteilario
composita est.
omnes porro canonis odae tres strophas
quinorum versuum continent, quorum litterae initiales hanc

,,,^,

acrostichida exhibent:

XIV
saec.

XV.

veri

haec carmina illo tempore panxisse, cura


Gregorii Thaumaturgi sacro praeesset

a monachis aut cantarentur aut recitarentur.

et asservatur

Mosq. Graec. 305 saec.


Hierosolym. Graec. I 227

700

praeterea hoc in codice notae musicae additae sunt.

DE CARMINIBUS.

id praecipue respeximus,

legitur in

8.

palmam tulisse,
quamquam enim

& --

autem carmen
cui hoc est initium:

noster sua mente panxit.

XIV.

XCV

XV
XVI
XVI

^)

Buttler,

(Mainz 1825)

p. 31.

Leben

und Werke

der

Martyrer XVII

&

,. ,

PROLEGOMENA.

XCVI

6v

numeros
Damascenus

carminis

illius

secutus,

quod

nem

diem natalem Jesu Christi cecmerat,


si raodo
Blemmydes hunc canonem panxit, atque cantores,
esse eo efficitur,
cantabant, melodiis huius poematis usos
loannis Daiiiaquod initia singularum stropharum canonis
singulis odis nostri canonis praefixa
sceni cum nota

'

id erravisse videtur,

odae tres, terquod in loannis carminis editione quartae


ultimam enim huius odae
tiae quattuor strophas tribuit.
stropham,

quae

Blem-

incipit,

verbis:

nec
mydes primam quartae odae stropham putavit

veri

quidem saepius hoc carmen cantatum


esse vel neglexisse.
audiverat, quid rectum esset oblitum
primis secundae
praeterea duae strophae, id quod etiam ex

&

simile est eum, qui

yerbis

intellegitur

tam

arto

vinculo

diversisque odis
sententiaram coniunctae sunt, ut disiungi
ullam stropham interpolatribui non debeant. ceterum ne
Damasceno pariter
tam esse suspiceris acrostichis ab loanue
carmine infra plura diadhibita obstaculo est. sed de hoc
locum breve carcemus. ultimum denique totius acoluthiae

men

eius generis obtinet,

Recte
poetas

qmdem

certis

viri docti

carminibus

appellatur.

quod

putaverunt saeculis posteris

liturgiae

in

perpetuum usmn

quibus

fortasse solas in

ecclesias

nominatis admitterentur.

in dubio sunt,

et

ei

ordine sese excipientium' intellegi voluit^), ordiipsum accuratius non explicavit. alque res eo magis

quod ne hoc quidem exploratum est, utrum


haec Blemmydae acoluthia aliaeque eiusdem generis re
vera a poetis destinatae fuerint, ut in ecclesiis certis diebus inter sacra facienda cautarentur et ratione quadam
cum solemnibus celebrandis conmngerentur, an cum car-

mimbus
commune

ecclesiasticis

habuerint.

nomina et rhytbmos nibil


Blemmydam quidem rbytbmis poesis
nisi

ecclesiasticae ad res alienas

versibus pertraciandas abuti

iam supra vidimus (cf. p. LXXXVsq.). sed


haec alii disserant. potius enim virorum doctorum oculos
in bas difficultates convertere quam ipsi de medio eas

non veritum

esse

toUere voluimus.
Questi sunt quidam, quod poemata posteris medii
aevi saeculis pancta rebus dogmaticis referta essent.
talia quidem etiam in bis Blemmydae carminibus sae-

attamen, dummodo ei qui


pissime reperiri concedimus.
pangebant, ne in controversias inciderent, prudenter evitarent,

nam

musae non habebaut

quod

poetam

desererent.

infima et sanctissima fidei cbristianae mysteria verae

poesis

tam plena

sunt, ut

is,

quem Melpomene nascentem

placido lumine viderit, praeclarissima inde carmina semper


quin etiam de rebus physicis Goethe
haurire potuerit.

noster poemata immortalia cecinit.

nova addere non liceret, impeditos


canenda pangerent.
esse, ne nova poemata in ecclesia
quendam sancattamen nihil obstitit, quominus in virum
etiamsi
tum etiam postea ut antea carmina conderentur,

destinatis,

^systema quoddam precum et carminum certo

obscuratur,

Joannea

in

sunt ante quartam autem odam


legimus. quamobrem Guilelmus Christ

XCVII

quodam

'

igitur

DE CARMINIBUS.

sacras

et diebus

ab

de-

plurima vero hac parte adhuc

significationein ipsius vocabuli

Benignamne igitur spiritus venam Blemmydae a natura


datam esse existimamus? non ita. nam novos modos ipse
non invenit, sed vetustiores quosdam imitatus est vel
ad boc e mente potius quam ex
prorsus transscripsit.
anima carmina profudisse videtur, nam formas magis qiiam
sententias respexit et spiritu poetico non ita inflammatus quam rhytbmorum antiquorum studio adductus non
id imprimis egit, ut ad animi sensa numeros quam aptissimos applicaret, sed ut verba ita componeret, ne numeris

numero

nam neque de
pariter incognitam habemus.
carminum
neque de genere constat aequabilitatem
etiam Christ,
acoluthiis semper observatam fuisse.

in

qm

Antbol. LVII
BiiEMMYDBS,

ed.

Heisenberg,

DE CARMINIBUS.

PROLEGOMENA.

XCVIII

XCIX

vereciindia quasi observatis ulla ratione repugnarent.

canone ne ulla qiiidem stropha aucto totidem litterae acro-

ut recte iudicari posset codicibus provisum est,


nibus poematis initia stropharum, quas Blemmydes secutus

stichide continerentur.

quod
nam om-

est,

more vetere praefixa

sunt.

^,

primum quidem

ac

in

ut
inscripsit,
quod
rhythmos cantici incerti cuiusdam auctoris^) adhibuit, ita
sententias et verba ipse invenit. seciindum autem carmen
non eadem modestia condidit, sed e cantu, quem Andreas
quidam Pyrrhus''*) in Petri et Pauli apostolorum laudes
cecinerat^J, non solum rhythmos sed etiam fines et initia
stropharum aliquantum variata transtulit. tertium deinde
poema quantum Blemmydae sit exeinplo nondum reperto
nescimus, quartum in melismatis cuiusdam, quo S. Sabae
gloria denuntiatur^), rhythmos fictum nihil aliud nisi
prima et ultima verba singularum stropharum inde traxit.
totius acoluthiae medium atque praecipuum locum amplius
carmen octo mela complectens obtinet, cui in codice
anteLugdunensi titulus
hoc in poemate pangendo inscriptionibus
positus est.
odarum singularum apparet Blemmydam exemplo usum
esse illo canone iambico loannis Damasceni in diem natalem lesu Christi, quem pariter ac duos alios eiusdem
auctoris canones viri docti eximia prae ceteris animadversione dignum esse existimaverunt, quod inde demonstratum
videbatur loannem Damascenum, quem constat semper
fere regulas poeticas aetate sua usitatas secutum esse,
interdum ad antiquum morem quantitatem syllabarum
atque Blemmydes id quoque poeobservandi revertisse.
tam illum clarissimum imitatns est, quod omnes versus
acrostichide litterarum initialium concatenavit, qua nomen
auctoris traditur. cum autem ille acrostichide, ni fallimur,
illo

carmine

pangendo,

poemate ipso prius composita coactus

esset,

ut quartae et

septimae odae strophas singulas adiungeret, Blemmydes


minuta quadam accuratione operam dedit, ut quot versus

ut supra diximus,

boc
poema Blemmydae pariter atque illud loannis inscriptum
est. hi vero nostri auctoris versus ut dodecasyllabi ita non
iambici sunt, nam discrimen longarum et brevium syllabarum minime observatum videmus. quamobrem ut satis
appareat, quantum bac parte carmina non congruant, en
primarum cuiusque primae odae stropbarum iambica scbe-

mato antiquo more


lo.

Dam.

constructa.

^\jK}

\j

\j

aj

Bl.

\3

\JJ. -

- 1

\j

J.

(i

K) \J

*)

ibid.

Christ, Anthol. 60

74

sq.

ibid.

XLII

ibid.

loannis versus vel ad severissimas veterum leges exactos


non reprehenderis, neque enim usquam poeta brevem pro

longa syllaba substituere ausus

omni varietate neglecta syllabas


breves

solverit.

Blemmydam

mirum quidem, quare


longas nunquam in duas

est.

autem

nonne

vides

minus quam septies contra leges metricas fecisse?


igitur nibil prorsus in versibus procudendis

arbitremur necesse est?

at

cum

alia

eum

non
non

potuisse

poemata couderet,

rbytbmos multo difficiliores accurate et recte imitatus


an cantilenam illam iterum referamus Byzantinos
erat.
posterorum saeculorum trimetros iambicos antiquo more
compositos se legere opinatos esse,
decim syllabas complecterentur?

dummodo

mmime

versus duovero,

immo

censemus quaerendum esse, num illi tres


loannis Damasceni canones re vera carmina iambica existimandi sint recteque Krumbacber baec iudicaverit ^)
^Jobannes ist der einzige Melode, der das Princip der
prorsus

ita

Quantitat fur die Kircbenpoesie wieder aufnabm.'


1)

\J

83
^)

1.

c.

320.
g"

PROLEGOMENA.

DE CARMINIBUS.

,
^
,

Quicumque autem virorum doctomm hanc sententiam


tulenmt, unnm Suidam secuti sunt, qui de loanne Damasceno inter alia haec quoque tradidit:

&
-

'

_/

\J

<<J

\J

^ ^

\j

J.

carminum ecclesiasticorum rhythmorum parum gnari, iam diu inter viros


nonne igitur in dubium vocare licet,
doctos constitit.
num de canonibus illis eadem levitate iudicaverit atque
pariter per ignorantiam lapsus sit? prima quidem specie

\j

_/

12

\j

J.

inscitiam

inde

probari

artificiosorum

compositi

esse

loannis

metro

_/

KJ

9 u X

J.

J.

<J

<u

10

2_

<J

\J

15

poetae Graeci observaret' statim


aliquantum mutavit, cum adderet: 'deinde poetaram Bjzantinorum more, ut vocis flexiis accentibus adiuvaret,
non modo syllabas longas nusquam in duas breves solvit,
veteres

sed etiam certis sedibus cuiusque versus accentuatas syllabas coUocavit.' sed res se habet contrarie: eadem eniin
severitate qua omnia alia carmina sua ecclesiastica loannes
etiam illos tres canones ad leges rhythmicas panxit.
quod quo rectius cognoscatur, primarum odarum et loannis
pressa hic adiungemus.

')

1.

c.

XLVI

metricis

X ^

\j

<0

'^

Kj

'U

"U

KJ

\J

\J

KJ

KJ

\J

\J

U X

\J

\J

KJ

'

^
j

X ^ X

\J

J_

<J

\j

J_

_/

v^

^ X

<o

X ^

_/

sj

KJ

\J

KJ

KJ

<^

\j

\J

\J

\j

'^

X ^ X ^

^ X u X ^

\^X<jX^oX

J_

KJ

J_

KJ

\J

^ X

KJ

<J

^ X

\j

\j

\j

\J

J.

\J

\jXkj^x\\jX\jX\J\jX

\J

J.

_/

u u

J_

\J

I.

X.

\J

KJ

_/

\J

<J

\J

X<jX<j<\j\\jX

<j\jX<o

J,

X.

\J

<J

KJ

X ^

<u

<u

KJ

J_

_/.

\J

v^

\j

\j

\j

XkjX^jX^u^uj

j_

KJ

_/

\j

KJ

\J

\j

\J

carmina sua recitarentur vel legerentur, inutile


sane fecisset, si re vera iambicos trimetros panxisset. sed
iam Christ, qui quidem Suidae fidem habuit, rectum suspicatus est, nam quae scripserat^): 'namque primum iamminus
bicos trimetros ita panxit, ut leges quantitatis non
ut

Blemmydae schemata rhythmica

VJ

\J

\J

v^

et

J__

-!
^

<u

J.

quam

U w

\J

j_

KJ

religiose

J.

J.

xit,

v^

j_

J.

14

loco anteposuit?

qui quoniam id solum respe-

hirmorum

'U

_/

\J

13 u

<J

\J

\J

8 w

u X ^

u u
u \J
J.
^

\J

J_

I.

J.

2.

v-/

J.

^ JL ^
w
u

\J

Blemm.

\J

\J

KJ

^ X

videntur.

iambico
quare autem Blemmydes unicuique odarum canonis sui
respondentiiim carminis loannis quasi
initia stropharum

versus

J.

u u

3 u

J_

nisi scriptoris

falsum esse nec quidquam aliud

*-

<J

11

j.

'U

<u

primum hoc

atque

Dam.

lo.

CI

signis

ex-

j_

\j

\J

\J

<U

\J

X\jX\j\j\\jXX\J\jX^
I

<U

'U

X ^

<J

KJ

J.

KJ

\j

KJ

\J

luculentissime hinc apparet, quid Blemmydes imitari voluerit: non legit simplices trimetros iambicos, sed rhythmos artificiosos illo poeta dignos, qui propter amplitudi-

modulationis et ab aequalibus et a posteris summis


nam pariter atque alias loannes
laudibus elatus est.
primum hirmum composuit, qui quinque versus plane di-

nem

versos

continet.

quamobrem

Christ

putaverim

primam

stropham nimis respexisse, cum scriberet^) ^canoniim iambicorum loannis Damasceni strophas ex
secundi carmiDis

paribus versibus constare videri.' deinde poeta secimdum


rhythmos hirmi duo yel tria troparia addidit. tamen noii
totum canonem ad eosdem numeros panxit, sed suos cuique odae rhythmos et modos tribuit. secundam (tertiam)

enim odam ad hos rhythmos


^)

Ergo infra p. 127 non


scribendum est

sed
*)

1.

c.

CIl

DE CARMINIBUS.

PROLEGOMENA.

CIl
1

Q 11

112^j.u\jz\j.u^s\j<j^

8 13 ziuKjj.\jj.\j\ s

\J

KJ

J.

KJ

J.

\J

KJ

J.

JL

\j

Haec acoluthia

KJ

'u

2.

accuratius

1iji<j\jj.\j\j.\js^\jx^

7 12 X

\j

'U

KJ

S \S

\j

\j

<<j

^J

14:

'^

J.

b 10 16

\j

j-

<j

^
^

j.

\j

J.

y^

<j

J.

\J

j.

<<j

\j

\j

\j

JL

'U

<J

j.

praebetur.

Blemmydes noster cognitione

nugas eius imitari aspernatus est.


valde dolemus, quod in hoc carmine

quae ciim ita sint


edendo inscriptionem
sine dubio
a librariolo quodam inscio additam non omisimus neque
iD lineis disponendis id spectavimus, ut genus rhythraicuin
etiam figura stropharum cognosceretiir. quod ad sententias attinet, quae hoc carmine continentur, Blemmydes
est.

quamquam mirum non

quod nonnunquam, cum certe loannis opuseulum in


raensa musei sui positum vere ante oculos haberet, idem
vocabulum in eodem loco coUocavit, velut v. 2
. 13
. 54/49
. 85/80
est,

, , ^
aliisque locis

alia.

XIV

describemus.

codex

56

saec.

XIV,

^
.
facienda

adhibuimus hic

Lugd. Bon. Vulcani 56


137 chartacea conlinet, quae

exaratus folia

alta,

^)
).

\u\jx\juj.Kj

transtulit,

proprias et suas persecutus

nostra

fol. 1"^

1.

poesis ecclesiasticae Suida multo superior rhythmos loannis

rectissime

tra-

0,17 m lata sunt; lineae scriptae habentaltitudinem 0,19 m, latitudinera 0,11 m.

^'

tibi

0,25

conditam videmus. itaque negamus loaniiem DainasceniTm


legem quantitatis syllabarum observandae in litteras Byzantinas reduxisse.
primura enim carmen rhythmicam
panxit, deiiide lusu quodam in omnibus paribus locis syllabas longas posuit, quo factum est, ut si quis parum
attente legerit, versus iambicos esse opinari possit.
Rhylhmos igitur si recte observaveris, dubitare non poteris, quin illa stropha
quam supra
,
commemoravimus, cum quarta, non tertia oda coniungenda
sit.
praeterea novum auxilium ad carmiua nonnunquam

emendanda

editione

in

XIV

saeculo

saec.

Lucrd. Bon. Vulcani Graec.

quem quod

tertiam (quartam) ad hos

131

cod. Barocc. Graec.

1.

dl4:-L^<j<jj.\ju\x^^s\j
o10 16j.kj\^<u\kjZ'u\jj.<j'u

Gregormra duobus codicibus

dita est,

in S.

cin

expl. fol.

4"^:

4^ index partium sequentium.

fol.

fol. 5"^

vacat.

2. folia 5^

meticas
3.

inc.:

/--

. ,.-

8^ tabulas quasdam medicas et arith-

continent.

fol.

9*^

inc:

86^
87'

expl. fol.

4.

fol.

.
,'
.

inc.

(cf.

pag. 100)

expl. fol. 92':


5.

fol.

92':

(cf.

inc:

expl. fol. 93^:


6.

fol.

.
606.

93^:

(cf.

*)

pag. 112)

pag. 115)

. Krumbacher

1.

c.

473

sq.

DE CARMINIBUS.

PROLEGOMENA.

CIV

.
inc.

icrtv

<(o)>Tt

expl. fol. 94^:


7.

(cf.

expl. fol. 95':


fol.

95':

(cf.

inc:

expl. fol. 99^:

pag. 122)

lOS'":

fol.

'.
.' -

^^v

.
inc.

expl. fol. 116':


fol.

116':

'

inc:
11.

fol.

130':

fol.

12.

fol.

130^:
131':

expl. fol. 133':


fol.

inc:

133':

expl. fol. 134':


13. folia 134""

.
,

137'

scriptas continent.

eodem

In
alter

qui

codice

his

verbis

incipit:

nimiae

tamen

in

S.

difficultates

leges

sed more Byzantino

et accentus

verborum

illos

quidem

numerum

syllaba-

poeta ne
et

ita respexit, ut in

paeDultimo

etiam aliae leges latent. in hexametris contra


nonconsilium ac rationem poetae frustra quaesiveris.
nulli enim versus, quibus satis apparet praecipue Homeri
carmina nostrum diligentissime perlegisse, fortasse ne a

secundum rhythmos et
vocum sonos compositi sunt. praetereunti quasi commemorare mihi liceat in monasterio Sosandrorum post paucos
Zoilo

131 fol. 360'


Gregorium canon

Barocciano

antiquas vero

nisi forte

res medicas posteriore aetate

quoque Blemmydae

ad

quoque loco syllabam accentuatam collocatam videamus^),

.
.
.

66 .

metros.

mm

inc:

metra autem quisquis


ecclesiam tot beneficiis aifecisset.
respexerit, facile videbit versus iambicos multo elegantiores esse et lenius ad numeros profluere quam hexaaptare voluit,

inc:

Blemmydes imperatoris, ni fallimur,

expl. fol. 130':

esset,

in

iussu duo carmina alterum heroicis alterum iambicis ver119) typis exsibus composuit, quae nos infra (p. 112
pressimus. atque imperatoris laudes eis praedicantur, qui

.
.
.
.

10.

quoque

hoc

cum consecrandum

100, 101, 102 vacant.

folia
9.

.
-,.
& ,.

pag. 119)

inc:
8.

publicum ederem.
eo maiore igitur gaudio affectus sum, quod e codice
illo Lugdunensi, quem modo accurate descripsi, compluria
alia poemata typis mandare potui, quae Blemmydes certis
occasionibus datis partim sua sponte partim alio quodara
auctore panxit. atque primum quidem imperator loannes
Vatatzes nescio quo anno prope Magnesiam oppidum monasterium nomine Sosandra condidit, quod matri lesu
Christi dedicavit et opulentissime exornavit. ^) quod fanum

quomiims

&

94*":

fol.

carmen

CV

360^

, -

exstat,

mihi obstiterunt,

quidem vituperentur,

alii

annos res atrocissimas gestas esse. cum enira imperator


Theodorus II ut antea eius pater ibi sepultus esset^),
Georgius Muzalon, qui imperiura administrandum voluntate defuncti susceperat, simul cum Theodoro et Andronico fratribus intra muros huius fani Micbaele Palaeologo
auctore necati sunt, qui hoc scelere viam ad regnum sibi
patefecit. ^)
't*^i

*)
44
. 115 . et
sum.
^) Nic. Gregor. 1 50
. 121 . 69 emendare ausus
Georg. Acrop. 165
*) Nic. Gregor. I 64
Georg. Acrop. 164
*)

Nic. Gregor.

PROLEGOMENA.

DE CARMINIBUS.

Aliud carmen Blemmydes in S. Demetrium condidit,


patronum divuin Thessalonicensium^), qui eum in iure
iurando invocare solebant.^) quod poema quin Blemmydes
anno 1240. panxerit, cura aliquamdiu in urbe Thessaloni-

Hic breve illud carmen commemorandum inihi videtur, quo Blemmydes Theodoro II, cum loannes filius eius
neque
natus esset (anno 1246.)^), gratulationem fecit.
ulla alia causa commotus est, ut hos versus codice Vindobonensi Phil. Gr. 321 inter epistulas ad Theodorum traditos scriberet, nisi amicitia Theodori, quem inter disci-

CVI

censium versaretur (cf.p. XVIII et 36 sq.), in dubium vocari


non potest, nam auctor ipse destinavit, ut die festo S. Demetrii, priusquam eius vita recitata esset, in ecclesia devenustissime igitur hoc carmine gratiam
clamaretur. ^)
rettulit, quod hospitaliter ibi exceptus erat, nam prae
omnibus aliis poematis huic tantam suavitatem et verborum et sententiarum dedit, \\t neminem legendo non delectari existimem.

Imperatorem loannem, quocum intima familiaritate, ut


supra vidimus, coniunctus fuit, Blemmydes saepius versicuin enim a Romano, quem erudiebat (cf.
bus laudavit.
p.XVIIsq.), apud eum accusatus et ne cognita quidem caasa
absolutus esset, poetice gratias egit summisque laudibus
quare hoc carmen in eo genere litterarum
eura extulit.
Byzantinarum numerandum est, quod iterum atque iterum
reprehensionem movit et nomen Byzantinum mala illa
fama induit. sed haec carmina quamquam non usque quaque laudanda tamen aliter iudicanda videntur atque similia illa, quibus saeculis XVII et XVIII poetae nostrates
principes adulari soliti sunt. hi enim re vera dignitatem
abiecerunt et ad pedes potentium prostraverunt, Blem-

mydam

tale

quoddam nunquam nec

visse tota eius vita testatur.

fecisse

nec cogita-

eloquentiae vero arte Byzan-

compensare cogebantur, qnodcumque ceteris artibus


quamobrem non omnia
exprimere natura eis negaverat.
quidem sed multa eorum carmina huius generis tapetibus
illis imaginibus variis rerum a principibus gloriose gestarum intextis comparaverim quibus domus regum ornari

tini

solebant.

De

ecclesia S, Demetrii confer I. Laurent, Sur la date


des Eglises S* Dem^trius et S* Sophie a Thessalonique. Byz.
'')
^) cf.
Georg. Acrop. 88
Zeitschr. IV (1895) 420435
^)

p.

119 annot.

CVII

pulos suos habuerat.

Vidimus supra Blemmydam, etiamsi unioneni ecclesiarum optandam esse arbitraretur, tamen semper in fide
patrum Graecorum perseveravisse neque unquam Latinoetiam saepius sententias
eorum refutare conatus est. quare consentaneum est in
summa apud eum gratia viros illos fuisse, a quibus contra
Latinos pugnans adiuvabatur. unus ex eis Nicolaus iunior

dogma

rum

quin

accepisse.

episcopus Methonensis, cuius in laudem Blemmydes


carmen illud breve composuit, quod infra p. 133 edidimus.
atque re vera Blemmydae versus illos esse Leo Allatius
fuit

nobis auctor
eos

est,

mandavit.^)

que

typis

qui primus nescio quo codice usus typis

nuper a Draeseke^)

expressi

appellavit,

(v. 6)

ut a Nicolao

Comneni aequali
quoddam Stephani Athoi

nuelis I

intra annos

quem Blemmydes

Nicolaus,

sunt.

emendati iterumMethoneiisi

illo

Ma-

secundum scriptum
raonacbi, quod Simonides legit^),

discerneretur,

1224. 1257.

in

oppido

illo

Messenio episco-

patu fuDctus est. his igitur versibus, qui fortasse fragmentura carminis maioris putandi sunt, Nicolai de rebus
dogmaticis liber quidam conimendatur. porro quod poeta
scripsit nescio an inde colligi
nec
(v. 6)

^,

loannes anno 1254., cum pater moreretur, minor octo


De
^) Leo Allatius,
annis natus fuit. Georg. Acrop. 164
eccl. occ. et orient. perp. cons. (Col. Agr. 1648) 628 cf. Fabn') J. Draeseke, Zwei Becius, Bibl Gr. (ed. Hail.) XI 290
Arch. f. Gesch. d. Philos. IV (1891) 244
streiter des Proklos.
*) Simonides,
(London 1859) ', neque enim semper istum mentitum esse
aibitramur.
*)

-' -

PROLEGOMENA.

CVIII

Nicolaum brevi antea mortuum esse et nostrum


non solum librum amici laudare sed etiam famam eius
possit

elogio prorogare voluisse.

SUPPLEMENTA VARIA.

CIX

quamquain quae sequuntur dilucide non


cognovimus, tamen asseverare possumiis Blemmydae noinen
quod ut adderet Coxe ni fallimur
illo loco non inveniri.
ob eam causam adductus est, quia eodem codice compluria
sed

nostri auctoris scripta traduntur.

Blemmydae opera tractatum quendam


cordis commemoratum legimus et codices

Praeterea inter

de custodia
manuscriptos perscrutantes saepius velut in codd. Paris.
Graec. 1091, 1140, 1145, Ottobon. Graec. 159, 459 aliisque eum repperimus. nec vero unquam Blemmydae nomen

XV.

SUPPLEMENTA VARIA.
nunc Blemmydae libris restat ut leviora
quaedam expediamus. ac primum quidem apud Fabricium^)
et Migne^) inter nostri opera canon paschalis eniimeratur.
quibus tamen codicibus manuscriptis hoc opusculum asservaretur, viri docti non rettulerunt. equidem tale quoddam BlemriDydae nomine inscriptum nusquam repperi.
quamobrem Fabricium suspicor codicem Monacensem 225
40^ (v. supra p. XXVI) ante
respexisse, quo fol. 39^
Pertractatis

ei

praefixum

est,

sed hic titulus praecedit:


perlecto denique hoc scripto

dubitare non potuimus, quin

Blemmydes

id

non

confecerit,

ascriptum esse videtur, quod re vera libellum


composuit, quem supra (p. LXXXIII)

cui ideo

illum
accuratius pertractavimus.
Labbeus porro in bibliotheca nova mss.

genuinos Blemmydae libros canon pabclialis traditur. neque tamen nostn nomen legitur et contextus alia manu
et alio tempore exaratus est ac scripta sequentia nostri

111 Nicephori Blemmydae encomium in Gregorium Nazianzenum


attamen quia
et expositionem eius carminum memoravit.
codicibus mannscriptis nihil tale asservatum invenimus,
virum doctissimum acoluthiam illam a nobis infra p. 122 sq.

auctoris.

editara significavisse arbitramur.

Pariter H. Coxe

vir doctissimus erravit.

131 foll. 484


^formulas paroemiales supremarum tabu-

enim codicum Baroccianorum tradidit

485

exstare

in catalogo

cod.

larum, quarum tertia esset Nicephori Blemmydae et quarta


Constantini Manassis, in transitu imperatoris'. atque Neu-

bauer vir doctissimus imaginem folii illius radiis luminis


expressam petentibus nobis praebiiit. difficillima quidem
verba sunt ad legendnm, quod multa in litura reperiuntur.
taraen dubitandum non e.^t, quin re vera hoc folio formulae supremarum tabularum tradantur, quarum quarta
his

nisi

verbis

incipit:

Fabricius 1. c. VII 670 sq.


praef. opp. Blemmydae.
^)

atramento oblita nihil


^Afx^vdog (?) %vqov

tertiae autera inscriptione

haec verba iegimus:

')

Migne, Patrol. Gr. 142

p.

vidimus per plures annos medicinae studio sese dedidit et compluria scripta medica in
usum discipulorum composuit. praeterea diligentissime

Blemmydes ut

eum
liber

in

mundi

ille

siipra

leges et in corporum

testimonio nobis

est,

naturam inquisivisse

quem de rebus

physicis

cum autem hoc in opere conficiendo rationem


disciplinain nunquam neglexerit, tamen interdum ex-

scripsit.

ac

alchymistarum allectus esse videtur, quibus sana insanaque mira quadam ratione confusa insunt.
traditur enim codice Paris. Gr. 2329 et Paris. Gr. 2509
opusculum breve, cuius titulum ab Henrico Omont
comitate solita nobis descriptum hic legas:

perimentis

illis

^
Tra^ayayov-

cx

PROLEGOMENA.

,
,.

d^sov

ea quae continentur accuratius

minus

necessarium existimavi, quod nisi


alia eiusdem generis scripta simul comparantur nihil memorabile inde effici posse videtur. hoc unum afferre mihi
liceat solem Blemmydam putare eadem materia composidisserere

tum

eo

esse atque auriim.

Ad extremum commemoramus
Graec. 23

fol.

,.

inc.

codice Bodleiano Canon.

136 fragmentum breve asservari, quod

inscribitur:

iv

<^^7

ciiius

ita

auctor qui fuerit nescimus nec conicere

possumus.
fortasse autem Theodorus II
opusculo Blemraydae respondit, postquam
qui

Lascaris

hoc

librum illum

inscribitur ab eo dedicatum accepit.

NICEPHORI BLEMMYDAE
CUEEICULUM VITAE ET CAEMINA.

,, ,
,
.

'.
,''

^ ,^,
\

'^,

,
,
^

i^ov

fol. 217'"

.
&^
^
.
^ ,,^
hv

'

'

rt^fVat

{)(5,

roig

^^,-

10

,'

ed.

Heisenberg.

10

/6

iv

Blemmydes

15

1
,

.
^
'
^ ,,^
^
.
^
^^
,
^
^
^
&
.
^
^
,, , .
,
,
^
^^
&
,
^^
.
.
,
,
,
^ ,
^ ,.
^
,
.
^
,
,
^
,
,
,
^
. ,
, .
,^ .
Tor

ig

^^vog

ov6Yiq

III.

"

II.

'
foi.217^

'

/
,

d^da-

'

20

},

'
^
,
^
^ -

&]
-]
7

29

/,
^ aaiv

il,

'

'

.,

'
-

||

15

,
,

i^

fiftgorog

&&-

<^},

'

'

2
|

||

6%^^

](^

23

om.

6
|1

'

20

'

20

'

^-

']

foi.2i8'

25

^
6
,
.

^-

xccl

,,,

10

15

',

,'

^/^

^,

,
^

^-

'
-

,
'
,

||

28

',

'
VI.

o^Ttxoigfoi.2i8^

^'

<(roi))>

&,
-

o^ot

,., &
' --

4
II

29

'

2'^

"*

(^/

V. SI

,
,
^
,
,,

^,

^^

;
,
&
,^, . 6
^
, .
^

^.

,,, ^,,

ytjg,

IV.

12

<>

om.

1|

26

25

''
^,,
'
7

a^)g

, ]

%'
}

^, ^
6

.
,
; ^- , ^,
'
' -^ ^
^
'
,
^
.
'
.
,
,
^
,
^
,,
.
,. , ,
^
,
, ,
,
,,
^
^
'
,
}6
])

.
,
,

7cbg

rag

ij

'

xAtj^oti^

'

10

rj

15

6^
,

'

foi.2i9'^vra:ff

23

14 sq.

VII.

%^,

'

^o

20

%6

ayanjj]
||

29

<>

dto

'.
\
6 0.

9}

^'

VIII.

'

||

20

'

%^

om.

19 xarf|-

^.

25

,, ; 6

rovg

.29^/
^

ud^ai

10

-,

^'<^

^-

*-

^.

&
' .
,
-' '
.
,
,
%- 9

'

, ;, ^-.

^^,-

'

^,

- .^ -

.
,, '
^
,
,, '
^
,

IX.

'

.
20

(^

25

0"

,
2

'
^.
'

,
H

29

'
,

',

^-'

^.,
."
^

.'

^-

'''
,

7]-

&
&
^,
', ^^
oi>rog

^'

/''

/>

>6

15

^]v

'%
7)

23

^-

om^

foi.22o'

20

25

^,
,

,
]
]
27

'
|1

''

'

|1

29

^ - .^-

10

,
,
'
0L

'
'
]
'

'

'

6
,
'

^.
-

,'
^' '.'
'
^
,
^,
&
/
,
.

^afO'

'^

'
'^
^
^
,
2,
15

'

,
,
^,
^
,
,^^ ,
^
,
^,

<:}

25

oAtyoi/

14

8]

||

20

<^}}]

om.

||

21

,-,^.
,
)
'
^,
^
?
.
,
^;
11

^^^^^
^-

/, "

?.

.
6

',

^
^
,,
'

0(\.22^

}]

<>

^-

^'^

)
,

,
^
,
??,
';
rotg

;
&
, ,^

'

]]

. '' ?
13

om.

11

17

|1

15

<>

25

,
&
^
,
^
,
,
12

'

iv

^^ovovvov.

]
.222^7[66,

^,

%^

.
^

.\

10

.
,
^at

'

15

'

25

^'

'-

.',

d'

^}]

V?L^7
20
II

^ov

XIII.

20

,
.

,
,
^ (}
'

^"^

II

'

]-

,-

^.'^ ^''^'^^"] ^m^'om.

II

17

]
-

,&

,
'

,13

,
^ '

,
, -

dta

^.

' ^^a^
^

>

%^,

-222'^

,
^
, ^' &,

--

^
,, ot

^^'

6
22

20

'/

]
0^

25

.
,
^,
^ ^

14

9
'
^
^
^
.
^ ^' ^

diaxovog

'^

xvQLog

10

,
;
- vg
'
&.

og

'

2ooog
^
aooag

'

6og

ivog

^6

^|JOvg

otg

;\
vo^vv

"
^'

^^^'/

'

rotg

^]^]

ovvbql^ov

||

20

|1

14 hi]

,'

||

18

|^-

''

-/
-

20

iv

'

^,

^ LVog

'
^.
. ' - \

--

rovfAi/ov

^
,
,,
6

aoog

XV.

223'

'

.
' ^6, '^ ,.
^ aag' g
'
'
,
, ,^^,- ' ..
.
^,
,
,

og

foi

og
^-

ag g,

6Lg,

15

6Lg

.- .
,
. '
'

^/
,^
,

rag

15

25

,
^
^
, .
,
.
^
,
,
^
.
-.
^
^
'
^,
^
.

17

16

'

^^

Ttaqa

\.225^
6

v^'.

^-'

, ,

'^

10

;.

XVIII.

77]

^,

^.
,,
^6
'

^^ ^ ,

^',

,
,
^
.
,
,
^
,
,
'
^
.
.
'
;
,
^
, '
,]
&,

20

^}

15

'
6

.^,

,,
.

^/?,

28

II

&] ^^-

1|

12

&] &

12 (^ocvTOvy om.
Blkmmydes, ed. Heisenberfr.

Tc5foi.224^

#/2/

'^

25

;
,
'
^',,,, . '
^
,
,^^&-.

,& .
^,

18

(}
-

^^'^^

ad-tpa

'

]6,

XIX.

XX.

'

.'

"

i^

15

-.2

'

,
,
,

ik

,,
?

&,

^.
'

^^'

<7/>

om.

II

10 Siidqci

'\

'-

22

Toi)ro

^^,

.
6

ad

voovftfiOV

25

.
^' '.
^'

'

,
&
,
.
.
.
&
,
,
,
,
,
,
, ,,, ,- .. ,
,
,, &
^.
]> ]
^] ,
]

om

20

19

21

'

>&
pr.

m.

||

23

rx

lo

25

20
XXI.

^
.? ;',

&

', . ,
,
^?
.
^
^'^ ^ ^^
^
]
,

'

.
,

ovg

&,
^

10

(,^y

'

'

22'\.

f-

,,
'

'.

,^

^,

^
,
,^ ] ^
\

^-,

-]

^^^

25

^-

,
9
'
.
^,
,
,
^
,
6
^
,
% . ,,
,
jrdvotg

||

v^'6^'aL.

XXII.

aW-

20

,
,^
'

^^

^-

15

21

, ,

%^ ' .

'
,

--

](5 ,
, --

dtTTOg

19

5 <d'> om.

II

24

6&'.

XXIII.

||

27

25

,,
.
6. ,
^
,
,, '
.
, %.
,
,
,
.
,^

99

.\

10

6-

.'

^,

^-'
5

olg

Bovvotg

'

^^

,-

fi^'

20

25

'

.^.

19

d-veCav

||

26

^'vov

?.

. ,.
,
^
^
.
,
& , ^' ?^23

'
^-

o^ev

'/^

fie^'

iifftoi^w^ufVot

^^ , .^'

'

'

^^

^
,
.
-,

.226^

,
/
^
,.
, .? ,
,

, 7(? - Q06cvo,

^?

6 ?'

^cov

^M/og

'

'^^

iV^iiag

y.al

?^

30

24

.
^.

'

iv

06

XXV.

'

,,,

20

,
^

iv

foi.226Vro,^

25

,
'
12

..
,

^^

oiyfj.

'

'

,
.

{,^

'

{^^?

.
^,
,
^

^?

' ^^/?

^^

)
.

,,^

,~

.
{) ^-^ ^-

^..
,-

'

10

^?? ^^

ig

25

^^
'
\
' ^,

^'^

', ' ^ \, .
, ^,

' ^,
XXVI.

^\
-

?
^'

ot^;ror'

'

'^^

euot^f

,^

20

'.

,^

',
-,

(8'\
1

25

30

26

,;
1

^
,^
1

^ovngofi

p..^W^a.,

^.

^?

ror

. ., &.o:cuoevcov

.
^ ^.^,^..
;>.
.
,
y.arnv^ro

xuq

^ixfi>for,

xl *l ra,v

.^

oh,

,. Jl.^

.'.,<;.
^a,eos ^amovros.

, ,,
.
-.
^
. (.^/ ^
.

Ll

.'w^P,"-,

..

/7aj,

a'axv<ii

^ Li

|.

d.TTTO

..9
-^^

&
,
&
^

a.;i-

.;.1.

:'

,) .

?'

xm

XXV1T

20

5^'^"]

.
.

ar,f..ovpros

^'

.,
%,.

^ <? .?.

'

&\,,

ra.v

^
^? 4xtg
)
---"
7.<^. ^V^

.5 xax.Vi 1
,5 1 ;ieov

...

,;

xiiv

i^l

*? %OQQmxaxm

5txs ffe^p|a.i*^

iftS

&,

ro.s

..

iiog

vxxuv.

^
('

Tors

^Oival,

<jci;.avor

3' VL

ewaQ-

yvovTag

^,1 ^.^
.^., .

^.

|.-

|,)._..,

.5

. ., ..,......^

&&. ,,.,,3*

^,
^,
^,
,.

. .'
rov

%ol.Uvi

&6,.

... 6

xo^-

Aoyo^ro.ov.uavot

Uavns

ts

^, ..,
, ,,
, ^., ,

vr

J.v

^^^^

/^ ^
^^. ^^,^,.,
,

. .6,.

ixxoovir.

r/>)-

<^
^^
^
^.

. .,
^

aVrr-vy-^^Otxi.v.

ro,.

!
?
'/3

27

(5| 1 ^'

tg,oc

_^.v.^

,;voueV<v

^ .'<

. ?''

1 *,;'!^-;/'"^-

^odrJpov imcra,,

^,.
roAu,i^TOS .,<.

^^-

i^sC^iQ

toe

.?.

1^ ^

,
90,
*(..

,
69.

0.<^^,

,
,
^ , ^,^,.^.
.-

....
. .^^^'?
^.

&-,

r'o^,s

^.^.

'^
1

raxn
,^Jynv, i?

,^

JtAT^v,

^, ^,
, aixbv ,.

,,
\;,&
1
, 9<.

xoi,,

^(
iaassa^^^i>:^s%aia^a

^aCx.ei

^,

, -

.5

28

^
'
.

^^, '

^-

Tofg

XXIX.

15

^^-

20

,
^
^^ ^ ^

^ 66
rtxov

25

'

.22^'

, ^

66
1

AfAo^iifVot

^'-

^ ^^/
^^

.^
(5'

'&\

. ..^^
'

^ . ,-

,
.
,

'66

10

,
^.
^
,
,'

{>^odd^or

^'
,
, ^XXVIII.

'']

rij?

rotg

,
6^,',

'

-5

^,

^&

,-

.
.^

'-

^,
^^- ^.

20

oAog

'
^ .
XXX.

6 i]QSTL6a(i^a]

29

29

6, ^ '-

"
^^ ^'
\
^
^' , , ?
.^
] ,' (5/

i^

1|

25

&]

25

^
,
, ^
,,
^
^
,

)
^
^ ^
^
??
^
?
?
,?-?
,
,
'
.
,
.
?
&
]
^
?
?
-.
?
;
^,
?;
;
,
9
^
^^
^
?
&
, 9 ? .
.
,
'
,
,
,
;
.
.
,
^.
?
,,
?
?
? , ,,' %'
*

31

? &?
(-

30

wQOvrcxus,

oirvo

^
'

xdros

<..-^^

ig

1 &mi
1
|

owovg

? ^

'
.,. ?

^ &

'

toi

'?

tw

fol

9' ^?
hv

20

&?

<?}, ?

?
?,
^-

^'

tj

XXXI.

%'

? ^?;

oiv

96

25

?^?

L?

Spxortos

oi

20

^?.

?,

10

^,

ccvcc-

XXXII.

Jfrt-

?
' ^,
?, -

-^

?,

om.

pr.

m.

foi.

229^

20

25

&-

'

9 ovdsvi]

|]

10

']

1]

'
^
6
.
.
32

og

ig

- ..
,
^
[
,
,
,
,
^,
,
.
,
- ^ , ,
0L

<5,

'

^'

XXXIV.

iv

rlg

^-

'^

20

'

&,
0^,

'

foi.229^xat

06

'

'

XXXV.

jrpoeUdiif^oi

Blemmydes,

<*aAiB ia
i

ed.

saBtefafi^MaaaBM^

ii

;(? %-

rtvag

'

/,

--

/0?

])

%--

ad

25

^^?

aag

15

arofiarog

-,
,^
.
^
^^ , -- -, ^'
,
.
.
,
,,
,
% ^^
XXXIII.

10

,
^-,

33

sg

amatg,

,
^ -

||

Heisenberg.

22 ogog]

'

25

1
{,

,
]
,
,
,
^
?
?
?
,
^
,
'
?
,
.
^
^
?.
^
?
?
, , ??
^
.^ ,

?
'
9?
^
, ,,^,
,? ,??
?
^
?
] .
,
,
.
.
.
? &
,
34

,.

' /^ ]
d'

^-

^^

oAot

{,

^,o^emov0i

{,?
?
^,

r^v

?.

,?
5s

35

{,,,

tfj

dipiag^

10

\4

inl

fo].2zo'

15

^/

?.
,
0.
?

r,

XXXVII.

'
^
^'

^^-^

,]
6

'

'

,&?

]6;

||

24

<>]

om.

27

*]

$'

iXiiv

^occiliy^oli]

?, ?
-^.^
?
?
,? ? ?

.^5

ffeodor

%,
\

?,
22

,
,
^
^ ',
,,
\

''

' ,?,

'

'^

'

'%

,?

'

20

, '^
?

^ ,?

}($^
'

||

29

] ?.
3

^ .
36

10

.
.

,'
15

<^^

'

25

XXXVIII.

^0.
]
.
'

,
] 66 , ,
,,'

.-

-.

.
,
^
^
,
-

"

''|

'

ig

^i^^otg,

20

37

6VV

]&\ om.

18

'

tQOLivo^\

^"^*'^^-ah miSia
i

e^m

im^-v

iii

U!^!'

^ '^ >

>

i^

'

,
,

,!,--

.
^
^^

231^'

arciyatog

-'

or^

-'

,-

,
^
^^ ^.
,
^,

^
',
^,-- ^
,
,
,
6\
?
,
^
,
,
,
,^
,
;
,
,
,
,
.
,
6
,
^^,
^
.
'
^.
, ?, - ^ , ^ -39

38

ig

(XVTog laxiiQ

'0

61(?^^

'

'6

(^

'

'

XXXIX.

9^6^

;.^

'\

.^^.,

ohv,

'

^805

riiv

'

'^^^

,-

^?

'
>.?

ri^v

6
^
,
.
{.,
,
%)
^
,
'
^
,
'
,, '-- ^ ,. ^
,,
,
.
, ,
, -/^] ]
^

?,

XLI

'

>^,

-,

'

'^.^;.^

utog

&,

,
^^,,

16

XL.

^51.0..

20

;^(>^ <^^}

\
il

25

' ^]

']

foi.23i^/3/lVorTg

20

^^/,

'^

15

'

10

j|

15

21

.'(.

^.,;

^.^^

.;

^^] ^%^

iiflmaiiitaawui!

22

<.>>]

foi.s2.

,
^
^.
,
^ .
.
^,
^
]
.
,
.
,
.
,
^,
^^
^ ^
,
,
^ ^.
,,,
,
,
.
.
,
,
.
,
, ,^, -- U , ..
^
^ - . /
100

40

\^

06 -

^'

10

'

'^

'

'

^^

^/^

^.

'

'

^-

20

TOig

f7rt6-

%,

15

41

-5

'

^-^

'

XL11L

7)

foi.232''ro

'-

XL11.

/^?

%6,

22

'

25

'

30

.^

42

{.23'

.,

'

' ^^ '
6

10

20

,[,.
/- - , '-

^
.

XLIV.

,-

30

'

/tag

^'

'

,,

uovot

jtt^avoAoytat

^-

'^

'(?

'

^'.

iv

^iVtatoi;

^
^
^ ^,
,' ^, ^
,
,
^',
^
^
'
^'
;
.^
'

15

'

.
,
^,

^,

'<

43

,'

Tafoi.233^

^ --

'^.

%, .
^
,
;
^^
-^ ^
,

'

6\

:}^

^/

(?vro5og

-^

'

?^

,
';

'^^^

,
6%
^', ^ <^ ^^
6

ahov-t^

^,^
,
.

Adyo^

,
,
\
^^, ,' ^
,

^^^

'

'

11 sq.
H

]
24

<> .

19
II

001

|1

22

25

44

^,

ambg ngbg

'.
'

^vvv 6

inl

'-

^^;

'

uov

'

al,

15

20

,
,
.', ^

,^

-;
.
,
^
^
,
,
,
,
,
,
^
^
,
,
, , ^,
\
6,
-^

'

foi.isi'

.
^
& ,,
.
.
'

^
' ^ , ' -;
%
;
]
;
. - ,^
,
,
,
^
^,
.
.
XLV.

'

45

^
1

]'

^xat

234'

^.

XLA^.

'

/-

|^;^

0;7/3|3(?0^6

'

II

'

?^

,
6, ^,
,
,
,
^ ^ , 29

]
rtitiWMtWf""'-'"

sueisieuemiuta

?/?]?

^ ., ',
!
.
^
^
^ ^.
-, '
^
;
,
'
'
.
^;
,
,
^
.
.
,
'
^^
^
7}
^
,
,
^^
'
.
% \ ,% ^
^,
,
' , - ^ % , ^^ ^^,

46

47

'

"

{oi.23b^

'

,;

/?

10

%',

^6%%

-^

XLVIII.

30

^t'

,
,
';
,
,
.
^
,
^
^
^
'
,
,
,, , ;
,^.
,
^

^
:
^,
,

2>

^^

XLVII.

\.25'^

;
6

'

^^

^^^.

^.'
,^

',

'^'

'; ^

14

^]

^',

'^

'^
'^

20

^'

,
'
, .'

48

'

'

'

,
.^
6

,, .^&' .
.
,
'
^
,
'^, 6 ^
'
.
.
^
.'^ - ,. ^
\

'' ^.
\

5 Tijg

foi.sse^^at

10

., ^
,
,
.
^,
,
,
,

'
.

49

i^

'

a^potiJftaTOg

'

^,

15

4;^,

'

.^-

oVro^,

'

'

^/;^^

^.

XLIX.

25

%
,
30

30

^
,
^,

fifVrot

^^^-'

?,

, .'
^;

(jrot-

foi.

'

'

,
^
^, , .
^^a

\ -5

20

16

''
'
^-^^

'

^]

ed.

,
24

ijnsQ

Blmmyues,

'

Hoisienberg.

-^

,
vipmOQog

2>

23"^

1
.
^
^,
^ ^
'
,
^- ^,
%'
,
,
,
&
,
^'
^^
^, ^
. .
^
,
,
'
,
^ ^ ^ ^ ^ '
^,
'
;, -- - ^, ,
( ^.
,
,
]
^
^ , ^^'^ ,. ,; ' -,
,
^
.
^
^

.
^.
,
'
6]
^]
^ ^
]
51

^^IKHOPOT

'

<^^

ri]v

'

(?

'

rjg

L.

10

ig

'/

'<3^6

a(J^^6v

b^v

foi.23'-J

25

^-

^^'

-.6\'

Li.

24

<fVO]

fl

21

^^

\\

^]

^^

*^]
'

||

13

-]

'

^'^

d-a-

20

'

-,

15

10

|1

20

\\

,
,.

52

,
, ^,
.
'

oj^doiy^,

,, -,, ^

^^
'

'

!aL^^(7aLo

,
,
,
%

6,
^,

^-

%^

11.

^ ^^^

^^0

20

6
25

16

,
,
,,
,

>]

.,

||

24

,^]

;
^
,,

youiLtfVof

'

^,
^;

"--

]
19

27

^'

] -^

23

'

-'

%'6,

iv

15

^'

^,
;
,
6
;
^
,
,
^,
^ ,,'^ - , ^^,, -.

10

OLrjyijuLg.

^53

20

,-

^-

25

54

.259^

^,
^
^
- ^^
^
^
%'
.
\

LC4QLg;

ovurig^

--

}^;?

III. Tavd'

^-

(^^?

(jo^tar

so

^, ^^

'
'

10 civvoioc]

--

^^?

23

foi.2a9'

\
^^^ '

20

IV.

'
,
'
^
'
^
.
'
,
&
^,
^
'
,
.
^
.
'
.
,
.
,
,
^
,
.
,,
;
^ ,^ - ' , ',,..^
,, ]
vaotg

10

,. '^ ?
,
,
, ,
., ^,

, ^^ -

55

|]

21

<] -,

'

6\

11 yQCi^J]v'\

||

13

25

^
,
.
;
'
,
.
]
^
.'
,'',
^ ^,
?
^
.
^
;
,
',
&.
& ]^ ,;,-- ^,
,
^
.
. , ,
^
,
,
,
,
^
.
:
^, '
, .,
^
^]
]
.
,
,
'
,
^,
^
.
.
'
^
^
]
^
&
,
- ' ,*
,
,
,
.
] ^
^]

^^

56

V.

57

avd

^,

'

foi.23i)''

:;;^.

VI.

'

0d-ai

6'

^
'

',

15

'

20

/?

t^tog

'

%
oi

'
^-.
^^6 '^
^',
6

5 sq.

II

28

11

ot

^(?

^^^

-\^^^

?.

10

}^'/

ou^tar,

yaj^ot

'

^-

29

20

25

,
,
,
& ,
58

^^

,
.
,
^
.

10

'^ovg

VJI.

'

.,

,. ^
9^
,

15

'

'

'

}^

'

^
^.

^
',,, ^,.'
.
^'} .
,

%^-

25

VIII.

*2

^.
^
. '' ,\.,' -\'
';
,
'
,
.' '
,
,
^;'
'
^,
,
\
'
^

';'

>'

rotouro-

'^

dtavori(?a^i^oi/

,
,

ioi.iiii^-oveia,

59

^(?-

;' - ',' '


j^ti^o(?zt

^^

:/;'

^]v

..^
^
.

'

[]

^^'^

'

,,

i]v

16

'\

'

'

^-

,
,

^'/?
^^/^

], -

y)

.
,^

2
m.ui^

^>

,-

(
-, , ^
,
,
. ^^-

,, ^
^
60

IX.

-g

svTsvd^ev;

av^ig

. 60

,
^
?
^.
^

'

^),

'

10

25

, ^,

0.

"

soray^

o^'b

iv

'

fo\.2ii^

,
'

20

^<-

^
.
^
,
.
^
,
.
^
^

^
,
;
,
?
, ',
,
,
.
.
.
^;
,
,
,
^. '
^,
,
,
, .-' %, -. ,
,
,

15

61

-\.22^

ro

^u

^-

dctAtW

&
,
.
^
.

?
6^o

'

^^,

^5

62

%
,
^
^.
^^
amijv

10

^^

.
^

. ^'
^ ^

'
fj

\7}

66%'^

rot^

^-

6-

'
.^-%^. ^ ^^^

XIII.

'

^
'
^ .
^
'
-

/ ,,

"^

.
,

) ?^
,
'

14

^i-foi.243^

'
\

''

--]

om.

|1

^]
L

jatMganMtfiMiaia^^

.'

'^
.
-] "

.'
5

21 TtaQakvGticcv^

,
.
rotg

^,

,, ,
^
,
^
,
^ ^
ot'Tot

fj

25

'^

20

^
^
^ ^
'

]. 242^

^ovg

^''

^
.
'

TtXrfivg

^
,'.
]
^ ^.

G3

'

^;

tXXados

||

10

om. L

;|

25

64

. ',

^
^

^
5

-.
\

}.

6%^^

/^

,,

'
'
,,

XV.

^ -,

,^

,
,

a/rtog,

'

'

^,

25

^%'

'

]
|]

||

17

28

]
L

rotg

dta

||

XiyiC^cii]

sec.

m. L

Xiyi:C%'aL

||

21

,]L

oiii.

|1

BLEMMYDBS,

24

ed.

||

sq.

11

rr)s]

Heisenberg.

///

xat

i^

'

'
-]

20

'

,
^ -

'

'

^^'

,
^,
, .,^
, .,, ,
^]] ] . ^

foi.ais^

tm/cc

'

^,
,

."

vlov

,
,
^
,
?
^
- -. ,
o,rt

20

'

^
, ',

. \ %^
6

15

^\

XI .

10

65

||

22

25

,
^^ '^'- ]
,
^
', ^
,
, ^
,
^
,
'
,
^
,
^
,
^
.
.
,
,
,
,
,
^
,
,
.; - , , , ,. ,
?,
,,
*
'
,
,
.
,
.
'
; ,
,
'
]
]
^
^
^'
\
. .]^
^
100

66

67

inl

"

''

'.^)

XVI.

foi.

24^

'

'

10

'
'

%'

'

^-

'jroTafio^

'

'

TOVfoi.2u^

5 yfog

15

y-

'

moi>

80

6%6

'

25

6.

6%^(5

^gf^y

'

'

ig

XV1L

')

Joh.

om. L

80.

18

]
19

\
|1

om.

'

[|

21 sq.

\\

24

13

yiccl

||

23

'

II

26

\\

]
]

om. L

12

||

||

16

'

'] d.L

||

V
] om
L
||

||

22

]
,]
11

..^

27 vavov]^ivvvL\
,

1|

20

^
'^ ^
^, ^,-

68

VLOV

^ .

^\ , '

'

'

<5(5

10

'

'''^)

,^

20

%\

''

'

,' ,

II

12.
1

1.

Petr.

'

11

[|

3
||

j|

16 sq.

-]

d
L

||

18

,''

]
]
]
] ^

]
12

^
,
^)

-.

19

Phil.

16

5 mvoixo]
dh L

'
,

')

om. L

||

Rom. VIII

,
,

om.

||

20

||

||

17

14

),

,,
xat

'

,. \

-,

^^

.
;;,
1.

11

Cor.

-%]
]
3

!6 (
om. L

viov]

om.

II

26

II

12)

,-

]]

1|

18

,
-;

^^

||

24

1)

, ,^

',

Cor.

MV

iv]

1.

om.

*)

^^

'
(
.

0'.

2
')

06-

rj

foi.24fy^

''.'^)

.-^

. 0'-

0.^^)

%'
15

oig acJrt,

'

';'^)

' '
69

,
]

]
]
V

||

\
L

L\\ 5

\\

post

22

2^

70

^^
, ^
5

^,

VLOv;

foiiib"^^

^^

'
,
'
.
'' '^<3! ^,
,
^

10

.^ ,
.
'

9'6.

., ,

^'

d'

2j

]
"

^']

0]^ \
||

']

L
L

||

13
||

74,

20
18

'

,
".

'

om.

,\

19

\\

S. 75,

om V

,^

'^,

rijv

&,
&

'

^
^,

,^

^i

;^

'^

^-

'

iiv.

vv^'o

^'

20

viog

.
,
,
^ ^,, ^,
71

TOr

,
//^^

20

.2^^^

: ^, ^,
' .
?5(?6/

^;^6

'

d'

1 (?.-

-3

,--^

72
XIX.

' '
5

^.

0L

^
^

-ar

&^^
,,^
"
^.
'

,
,
,
,
,
^,
,

ofto;tpov

20

7}.

/'^

'

0^6,

^',-

,
^
^
,
,^
^^
^o6o;

'

'

^-

^^

XX.

6,

^,

||

12

-"

'-

20

25

'

&

ad

]60%^.

^
'
,
6
.
'
,
,
,
.
^
,
,
^.
] ^ ,^ ,
^,

^^vov^

^^o

10

15

^
,
, ^ ---.^
,
^
,
,
]
,
,
,
.^

73

dof(?j|Ltarog ^o

74

'
,
,
,
,
,
.
,
^
'
,
.,^ , - ,. . &
- ,
.
xccl

75

^-

d'

'

15

'
20

XXI.

25

''

,
'
,.
\

i]v

'

'^\\

|!

II

22

?<.

(3'\.2

,
&
^ - ]
'

]
]
]
^]
]
V

'
'
,,
,
'

'
,^
? ,]-

rat

''

[,
]

' ^

^
.

.'

,^

.2^ )]

&'

V)

vdatL.

21

'

]
]
6

23

'']

ML

||

19

ao

, ,,

07>

17 sq.

1|

om. L

.V

cet.

25

||

||

|1

22
24

]]
]

10

||

15

'[|

\\

26

,
^, ' ., '
., '
.
, } ,,*
76

iv

'

'

'.^

^)

,
,

,
.

ov6av

^
,
'

^'

,
,
,
^,

'

10

^^',

'

ort

15

,
'^

7]

,
',

20

,
,
;,
,

XXII.

25

6-

|1

L
L

II

om.

17

||

tv

15

om.

jj

24

V
||

16 sq.
19

[|

||

&\

12

;
,

^^.

^.
'

,
]
]
] ]]
]
&.
\

atrtai

om.

15

II

27

.24^

^^

'

%^ LV

6-

^
^
,
.
^
, ^ , ^^
,^

66-

]
]
]
]]
]'] ]
L

,
,^

28

iv

L
22

'

fiog

'

Matth.
1

.-

'

-,

rtvog

77

II

25

'-^

^?

||

|!

||

20 t^g] om.

sq.

||

26

]
] V

||

10

22

om.

|j

23

^
'' ^ ^^ ,
,
,
^ -. ,
,
^
. ^ ],
,
,
,
,
^
', ^
^
78

r^g

'

10

'
\^)
.,

- .

11.

')

]
]
-]
' ' , ] /,
Psalm.

XXXVI

^'] ]
] V
6

12

1|

II

991

-nccl

cog

10

!|

xai
19
)!

fdr;]

||

MV

jj

om. L

llsq.

//-)

,
L

II

||

7.
25

cpriaCv]

||

||

18

20

,^ ML
\fT.

^^

ovtog;

.
,

foi.248^

; /
!=;'
' }-

06

,
,
, .^

/'^)

20

'

'] ]

.,

--.

%'^)

.
,

.,

'

''

'
^")

6
,

'

orro^

20

'

J5

,
,]
,]
')

[|

6]
11

Joh.

XIV

,
Joh.

!]

10

?.

XVI

]
L
!'

17

!|

27

||

cm. V

25

.^, \ , ^ , -^
,
;6
^
,
.
,
.
^
,,' ,
,
^
,
, ,
.'

80

dtjXovOTL

itVat

'

'

,
.
,

-)

1.V

20

^
.

'

25

16

''

Joh. III 31, 32

11

)/

Joh.

10

""

'/35

<5ovJ

|1

[1

^
,,,' ,'

-.'

XVI1L
6
2

BiiEMMYDES

||

ed.

18

<

>

^
6-

7 av.ov6if\

) ^

<^

'

,
^^
^\
']
]
, \
')

,'

Tijv

,&

XXIV.

.
^ ,,
,
^,
.
/
^.
'
,

7)

foi 2i9^'

v^^ovva

^6

10

ytog

;'

]] '^)

<?

^^o

^7]

^
81

d^vuiag

Heisenber g.

om.
b

25

^-

30

^
^
,
^
,
'. -'
^
,
,
,
^ .
,,
,

83

82

d'sv

ccQuig,

'

%'6

od

.
,
,
', '
.
,

.'^

,
,

',

&, ^, ^', ^, 6

25

favroi)

30

]
,

, ,
'
, ^,^
6

23

em. Demetracopoulos,

'

,
', , ,
, . , -,
,
^,
,
^
,
,
,

^',

d'

20

^
,
,
, -

%'
10

^'

'^/

:6^

,.
8

^
?.'^
^

20

.,.^-

foi.

&-

%'-

30

'"

^
^^'. ^
84

yoig

'

,
.-

^'

''

'

,
,
,
,

,, - ^^'
^,

10

'
'
''
.
TOtg

'
^
'
., ,^; - ,
,
&
,^ .
,
,^
,
.
,
;
,
;
^]
^
^-, ^'

(5'

15

^^/

TOtg

2J

^'

2'

'

,,.',
6

^)

^b

XX.

^^,

,,
^^

'^)

,1

.
';'^)

^],

.'

^^'
'

.)'^
\

85

^^ -

')

24

17

Rom.

II

16

2)

joii

jo

20

Joh.

XIV

24

25

86

,
^' '

xcd

^,

'
^
.'
^
,
'
^
,
-'

foi.roi''

30

'

'

,
&
6

^-

ih,

;
,

^^

, ;

,\

03

^,

^/

^ -

) -

'

,
^
&

^^ -

1'

(
,
. ^
\

il,

'

,^^.

^
]
}]

^-

,.

'^

om.

,
,,- ,^
18

'

..

'

& %' .
6

25

^ ;
9
^-

67}

'

20

^.
) ,

,
^ ^,
6

ai
10

'

87

|1

19

/] nmQ

6-

(^}
(||

29

20

^^

88

fQ]. 251''

,,^ , -]^

,
, , ,,

, -

,
3 , ^^^
, ^,
\

06

.252'

?
,-

XXIII.

/3(?.-

roirro

'

.
, ;,
,
,
,, - ,
^
' ] ,^,
?)/

20

,
,

^.

.
^

'^

XXII.

15

ojcoiovg

,
.
(^^^

10

Toig

,
'
,
\

89

25

30

i^

-^.

/SovAijiJtv

dtaxeVorg

'

17

fWr^iiOt.

'
^

2b

90

.
^
^

?? ?;

,
,
?
,
"
]
,
:
ot'

10

fox.roi'

-?

ig

. ,, . ^,
^
/
.^ , .
,
,
^?
;(5

'

a6^^rvaL

15

,*

^/
'

'

,, , -,
67]

/-

^
/3(?

^>^
*

,^

, ^^

'

.
& ^.

'

}^?
}^}^

^ /3(?

'

^' ,

XXI .

^}

30

\
-

^/ (^^?

'

2?
25

^^

,?

aig

,
^
'
, ^
&
^
. 66^ }^
91

.6\

(?#/

/3

^^?

^ ^'

^-

15 nHaeo&ai]

20

,,
-

,
^,

?^
^

&

>

->

24

2.

iox.mr

92

^^
,.
ot'

rovg

ol'

^
,
,
'

10

'

^. -

^
,

.
^

^-

NICEPHORI BLEMMYDAE TYP1C0


CAPITA

.
, ^

'

]6'

'

?
' ^

^?
.

6 sq.

.'

--

,
?
6

%(5^

foi.iio"

||

12

]-

5
foi.sii^

&

94

^^^, 3(.
&.

& 9^ ^?,
^? ^ ^^,
,
,

incerriun^

&

^tolXns vtoi-s

?
?,
?
?
??
? ^? ?

Aotg

nagQ^iav

Seois

izovts

'

pcixorrai

<^^

rovg

i,-moi.ras ir

r;

Jtpos

? -

iv

?
,?

^
?
w-

xd

&
^?,&?>?
^
.

?
?,
? , ? 6
. ?
-^
?
?

? & /.
, 6;?,

io

'aaxrfiiv,

.5

,?

Tcai

0-

^?

-?

i;t9T0g

,
? ? ??
?
?
,
?
,
?
,
?,
,
'?
,
?
? ^?
?

^,?

?,

,^^

?,

h?

30

,
^
,
,
&
^
,
, ^^^
,
,
^
.
,
.
&
,
'
0
. {^ ^
, .
^
^ -^
,
^
^,^, /

^'
,

95

-,

eQLV

060V

%6

-^^

Ti]g

'

^?
%, )]

foi.

i^tVroror

^^

itaVrot

fior^txoi)

6\

(5

15

20

25

jrpo(?i'(?ti/,

nW^

30

-"

71

.
&
6
?,
9^
?
?
?
,
?
'
?
?,
'
{,??
? '
? ?
9
?,
?
?

.
&?,
?
?,
, ? ? ^( <^
?
,
-^
?
?^
&
&
? ? ,,;?,
? - ?,
? ??
.,?
?
6
., ?, , ?
,
?
?
?
?
?
94

dioioy^ifOi, ^a%a7it9

i%,6zin.nv

ftT

ta

aitovg

Jtai-

?
?
?
9
,?

,?

mi

^^,

Serotg

^0*

mnXovi hovtai

*!"'"" ''?

^'^"^

9orixovri

iv

,cm

iv

.0

,?

',,.,

(.

Vo^s

'?,

&&

rofs

:.r.o^,

^^

'

.
,
^
,
. %^
,
^
,
,
^
^
^, ,
^^
.
,
.
^
,
0
^
.
-

^,

^
'

ys

HaiKQLVodg

^?

r^g

^ (^]

.uaWo^

'

.
,
^^
, -^
,

(?06

20

25

^ (/

^,
, ^-

^ouAotrro G%n\^a

^,

30

96

?^
^, ?
'

aL

^,

^
^ , %6 ?
6 ^
^

10

,
,
?
^^ ?.
'
, &- ,
,
.
^ :^

^
^
,
^
roOro,

'

20

25

.
^- \

;^
\^,

-.

^^

.)'7]]

^^ ^

^foqpdii

'

[}

^^''

'

^
,
^
,
,
,
^,.
1

'

roOro

Totg

15

^
-

--

-,
,^. ^ .
" ^
,
,
'
^
^
^ & , ^. ^ ,

{}0
^. '

toi.372'ror
5

^-

?
,

97

.
^
,
^
;
13

Blkmsitdes,

||

'
2 <^)^

ed.

Heisenberg.

^2

%^
,
'--^
'\

.
]

?
5

d'

,'

11

']

om.

25

'
' ,
,
' ,
^
^
^ ,
,

, . ,

98

^
'.

slg d'6bv

^
foi.^ii'

10

^
^

^,

,% ^
-

7tl,L^

67 %'
\
6
-]
3

,-

]] ||

11

,,

^
'

^
\

20

%^

xovg

15

) \ &^

^.
^^
&,
^
\

'

avrovg

99

^,

) %^^

--

',
-^
,

6-

^
^'

^^,

^^

.^ .
,

%^

.^^'^

TOr

100

foi.

*',

'

,
^.

, '^
^^
%
,
^
^
,
.
, ^,^.

'

i^^XQ^S

rotg

^
,
- '

\ l,

- , ,,
Sub

^aatito:

illo titulo

rubro colore scripto hic alter legitur:


ots

'

20

^^

^
^

,
^
^
,,,
^
'
, 6,, , ,

u
foi,

^^^/

,, , ,
^,

%
,

ojcooovg
10

14

'

6a^6vJ

,
^ - -^
^.

^, %'

iv

87'

^^
%)^

101

30

'

'

.1

^
]

,
^^
,
^ , ^,, ,
29
L

'
L

||

42

]-

35

40

45

87^

^
.
,
,
;
TOr

102

49
foi.

88'

ov6vv^'ov'

(^tby

'
^
,
^
,
' '^
,
,
,
,
,
,
,
,
^ , 6, ^,
,

6iiv

ag

%''

55

60

65

'

'
^

,
%''
,
.
\

{)

'

70

foi.

ss^

,
,

-,
^'

75

,
.

,
,
,

, ^^^,
,
,
'
^,' , .
-,

y>

'

'
'

<^^

Om. L

|j

74

^]

^^^

'

80

,
-,
.
^,

,
,
,
,
'
,
,
,, 6 '

' ;'

85

90

'
,
, ,,, .

95

%6,

,
,
,,

- ,,,
^'v

(joy

49

103

84 aeQog

.
,

,]

||

100 <(]> om.

foi.

89"

&
,
- ^,',
.
,
,
,
,
,
,
^'
,
,
,
,
,
,
,
^
,
^
-, '
^
.
^,
^
,
,
- ^,. , ,,,,,
,
,
,
.
,
^
,
,
,6, , ^, ,' , ,'.'
,
'
,
.
',
^'
.
]
^
^
,
,
'
%'.
:

104

110

115

',

120

^'ov

foi.

89^

130

^,

00,

'

d'

||

126

fol. 90''

15

^,

^'v

119

145

^^ovv,

125

140

6,
^'

rj^og

105

ott

160

163

^
.
,
^. ,,,
,
^
.
,
^
^^
,
,
, ,

106

TccTCSLvbg

175

%^

'

,
,
,
"
,
^
,
'
6
,
6^
'% ^' , '

.
.

^^,

foi.

90^
180

,,
,
6

^
6

1)0

versus excidit
pr.

m. L

/>

'

6'

17

ntga L

171

||

||

183

176

pr,

(j

]
^]
^'] {'(
||

-,

]
^

^'] ''

166

rf]

^
^

,
6,
6.
,
66 ,

107

m.

||

6
66
,
%' ,
66
6,
66 6, 6 6,
6
6,
606,
%6
6
,, ,
,
,
6
6

6'6

200

,
.

,
6.
6 ,
6
'
'6
\ 66
6
,
.'
6
6
^
,
^',
, 6,, .
,
,
^ ^^6 ^^ ,

66

'

205
foi.

^'6o,

^'6
^^

;;^/[4:

25

6
nisi

forte

cvvTQLipsi

198 v^p7)'\
218
L

178 oQyiXog]

^7}\
||

219

]
:.<( '} ]
L

||

215

svqj]

|j

217

^^
L

'

9'

%'
,
^ ,.&.,
,
,
^, ,
,
,
,
,
,
6, , 6 ,.
6
6.
^,666
^6 '
66.

6
6
.
,
6
,6 ^
,
;
6
^ ^' ,

108

220

225

230
foi.

91^

^'
^-

^o
d

.,

23

240

d-,

234

^''6^
%

^
%^,

6,
,,
6
6
aa^'

foi.

260

265

^',

254

255

6,

^/^

'

^.

250

.'

,
^ 66 6.
,
66 ,6 ',,6,
'
,

06.

%^

,
6 , 6 6,.
6
'
'
^
^'
, , 6,
a^oal,a,

240

109

66

a'6^'6v

||

271

270

'j2'

110

'^

,
^
,'^ ,,^^,
;(7;|

NICEPHORI BLEMMYDAE VERSUS AD


FILIUM THEODORI LASCARIS

.2^

^
.
^ ',,
^
^
66*
6,
^ ^ ^, ,

24

avd'SL,

ubg

a^'vov

^
0^
6

10

6,
'

foi.

, .
']
]
d'

1
12

,
,
.,,

'

121'^

,
,

^.
15

,'

,
^,
' 6 .
^'

[|

13

V
1

111
20

'

/3ci(?tAi;g

3S

,
,
,
^,
,^ ^,,,'
,
'
,
^
^', ,
,
'
'
.
^
,
', -,
,
,
,
,
.
,
'
'
,' ,-, , ,
^
,
,
.
,
' ^ .
,
'
.
,
'
,
,
^,
^
^
.
'
,
,
;
'
,
%
-]
^
^
]
]
^
]
]^ ]
]112

'

113

OTCOGovg

20

''
,

foi.92^

6Lg

66

av^ig,

^'^

', '

'

25

30

&,

%^

(^)

fol.93^

'

foi.92^Ti)i/

'

^'roi

^^

40

Tf

^^,

'

1%,

66

,
^,

%'

aval,,

^-

6\

^,.

L
L

21

7 <x^i'i;^rj>]

&}

'

om. L

||

11

17

']'8
L

\\

25

19

|-

-]
15

11

32

42

-]
L

II

44

||

BLEJtsiYDES, ed.

||

||

28

43

Heisenberg.

"^
'
L
''' ] ^'
\

33

-]

41

1|

||

]
^]

rt

45

|1

38

Miaaa.iafa"-^'^-^-"-^'*''*^'^^

[ ,]^^ .

114

av^'ovov
50

^, , ,.
,
,
[^,, - ,
'
.
, ^ .&^
tJ

d-vtuui

Tovg

'

tj

^'oovg

rd^'

/^^^

''

'
65

f^

*
11

70

47

-,

'

,,,

\
,

L 52
L
61

||

cc^ocg]

1|

67

||

.
^'
^
,
,,
. ^, ,

foi.

%^

,^

^.
5

,
,
%^, ' ,
,
' "
'

,
,
,

' ,
^
, ,.
^^rj,

,
.
)]
^
]] ]
' ]
L

65

a^ccg^

fj

55

60

11

,
IV'

8*

^-^-. ..-^.:.::-:^;

iiilMiaiiBiai.iiaiite5ia&iii

25

93^

116

^, ^

30

^^
,
,

^
,

iv

40

6
6

50

, ] ?.

6fi

28

.,
L

46

,
.
6
,
6,,

6
' 6 6,,
,,
6 66
,
,
\
,
66,
66 .],
6
6 ' 66 ,

6'^

,,

6^, 66 6,
66

,,
,,,
,
^
,
,
6
,
,
.
6
,
6 6,

C0

-^

,, ,

6'^

l,]

55

6^

35

94^

,0 (5%'.

foi.

,
6
,
^
.
%6
.'6^ ,,,6.,,
,
6 66 6,
,
6

117

]
69

66

,
&] ^-

][

75

7([}]

65

75

S0

aasal^siai^aiksaaaMa^i^g^^ ''^^^^'^^^iiiilSii^flshrii^iafif^l

118

^
.
^
'
,6
,
,
- }.
OQog

85

TtQog

%^^

^;

,
,
^
,
;
'
,
,
dh

90

{;

^*'??

''

',

,
',
,
, ', %^ ,&,

.
^" ,

.
,
,' ,.
,
^ ..

'

''

119

'

115

120

'

^^^

100
foi.

94^

105

110

91

6
6

,
^
^

] '^

,,,

.
^
,
,,
%^

[[

100

,.
,
^

^
&
&,

^,

,
,,,
-,

(?/^

]
^^
, .^
tvaQoBl
116
Titulo pr. m. add.

.^
.
^

vccw

6ya

%6^7\

^,
6

^Sf!iilmrt^1ri?fiS^a^^

oQ

10

,
-

^.

,.^'

120

*tW

,' ,

^)^

^^^

'^

,
6,
6
6^
6
6,
^'
6
6
.
6 6,
6
''
6 .
6
,
^
6
6
6
,
,,
,
,
,
'
06

]
?]
40

27

30

||

36

28

].-&

^-^-]

||

^.

<(>

55

^i^i^^ftart

t^;o^g,

60

'

a^^^^,

6 6,
dtaA#tg

L
L

50

06,

,
^

foLdb'^

,
&
,
,
,6

45

6,

%',

'

^^

30

'

66

20

25

,
6 ,^.
,
^,,,,
.
^
, , ,,
,
,
6
,
.
, ' %^,
6
^vaC

,
,
, , .,

121

56

6.

tai^^imf^j!>i^i^^^^^Qi^iii^

65

70

122

^
^
,.^

123

(^-^,

.
^.
'] \
6
^
^Lg

VXog

'

0-fo

20

fol. 95^^

6
6

^'ov;

25

nXoxatg

10

,,
,

^^

.
.
'^; \
,

II.

^
15

^ ^;, ,
]^

',

<>

13

]],,^
.
\

(?

30

"^

;
' ^^
,
,
^^
,

35

^^'^^^^:^

40

^}^5(? ^^(?'

MteMJtawliMiiitilt

B>

iBUiii

yiii

ri Cliiiilii

i'i|l

i-ma^itlltA&tai/at^tditikt

45

,
.

124

."
,

,
,

III.

7<^/
\

"

'.

,,

50

,
,
,.

'

55

96'

,
,,
. 6,
,,,
,
,

65

'

70

^
6

<^

.
'.
'
,
, ,
,

IV.

<>

^
,

,^

,
]

-^

}
,

xcil

so

85

6 VLos

foi.

75

60

,
.

125

78

1)0

^]

,
.}
88

<^

95

om. L

||

,
,
,
&
.
,^, ,
,
,^
126

100

127

Qvl,a,

'

'^

,
-,

110

&'

^'1

'^"

^, ,
,^
\

.
'

,
,
,
,
",
.
-

"
,

120

^
2

.
k

10

,'.
-

,
,
"^
&.

,^,,

-,
',
/

.'^

%'\
.
" ^ ^-

'

',

'
%' ^,

-^,

,
,, ,
V.

]
& ]]
2

|1

\\

||

15

]
-'

^'9'ls]

||

10

pr.

15

^]
]

m. L.

. ^ ^\
^
^

128

'

97^

25

, (,

^
' 6
-^ \,
,
,
,
"
-

'.

ft

,
'.

35

^
*, -,
^

16

] -]
TtavcsL

II

18

/3a^^t(?i.

6
L

^^

,]
||

17

,
,

"

,
^
rofg

45

foi.98'

50

^
'.
.
,
,
"
,
^

^,
.

'

"

'
'

'^ %6,

40

'^^?,

f>A

'
v^'l
06
"
,
^
,' 6 ' .
"
^' /

"0

iVoog

^ .,

2^
foi.

129

,
,
" ^^;?
^^
^]
']
] ]

V
"^^

43

54

55

Blbmmtdes,

ed.

|1

56

Heisenberg.

|1

ca

44

||

^
.^
\
^

130

,
^
,
/ '.^
&
^ , .,
^^
6
'
^
, '.
,
AtQBL

)|^

TCQog <0/,

%'

foi. 98^

6otg

70

75

,
,
^ , ',
,
^
'
^]]
'

^(i

& ]
66

II

77

||

,
,

]']

[j

79

||

74

jjds]

^]
L

||

81

85

%^,

J/

}'.

^ '.
,
^

90

^'v

(?^

'

^'

"
,
"

72

,,
, ^^
,
\
'
.
"
,

'^

'

131

-,

^, .
,

'
.
,
.' \
^-

102

"]

99'

95

100

/,

^'ov

fol.

L
9*

105

,
,.

132

110

,6

^
6
"
",
'Huetg, 6

a^'v,

115

foi.

/ ^,, ^

6%,

,
' 6
^,

99^ ^Sl

'^'

jjv

;?

120

10

^,6,
6\
^
6 ,%
'.

,6 ,
6

15

^
,
^ ^ 6
,66
,

^norr^rp Allatius

6,

^^.
Ityia

'

,
.
^
]
]

66,

^v'

^6

"6

,.

%^6
'

Drae8

11

11

^ ^ ^

1'2

Jv,Ulv,

||

VI.

mel.

Ij

(^
^

Diaes.
All. H 15

AU.

Draes.

dvvafit^,

111

133

NICOLAUM IUNIOREM METHONENSEM

,,

zijv

2
6,
,
6
?
66 ^6
6
6
^66',
,
6
6
^
^
8

All.

Draes.

14

Draes.

,
All.

INDEX NOMINUM.

INDEX NOMINUM.

Ephesus urbs

Isaac 118

22, 12 sq.

Itali 7, 1.

12, 24. 29. 15, 6.


23, 12 sq. 38, 11.

60,31. 63,4. 70,25. 72,3.15.


91, 8
episcopi v. Chalamas, Claudi-

96
Achria provincia 36, 28
Adralestns Leo diaconus 32,
13 sq.
Aegyptii 127 v. 2
Agar 106 V. 181. 118 v. 100
Alexander Macedo 102 v. 63
Amalec 117 v. 58
Anaea oppidum 31, 10
Aphtlionii progymnasiae 2, 25
Archaeus miles 34, 6 sq.
Arius 123 v. 34
Arsenius patriarclia (1254 60
et 1261 67) 45,2 sq. 46,2 8q.

Artamytes mona Rhodius

62,

Asiatis dioecesis 22, 10


Assyrii 130 v. 77

Athos mons

36, 7

Autoreianus

v.

Babylon 106
Bithynia

v.

v.

Calothetus

Theodori I
4 sq. 14, 18

181

31,

Conutantinopolis

Theodotus

prae-

fectus 91, 9

Cantacuzenus
4

praefectus

34,

sq.
v.

Caryces Demetrius,
12, 29

122254)

7,

23, 8. 29 sq.
23sq. 33, 17sq. 35, 18sq.

36, 17. 25.

38, 7 sq. 39, 1 sq.


19 sq.
62, 18 sq.
74, 23. 75, 11 sq.

41, 8 sq.
63, 15 sq.
88,13. 100.112V.4. 115v.lsq.
Ducas Theodorus I Lascaris
(r.

1204-22)

Theodorus

89

sq.

13, 29.

55, 15 >q. 58, 27sq. 63, 13sq.

Cha'ita8 Autoreianus diaconus


13, 28 sq. 14, 25 sq.

Chalamas episcopus Cyzici


10, 27 sq.
Clioreb mons 118

Claudiopolites

(r.

sq.

4, 7. 13.

55, 13.

60, 1 eq.

Carmel mons 118

Cilices 41, 4.

105 v. 152
Demetrius v. Caryces
S. Demetrius 119 sq.
Diophanti chresmologica 5,2 sq.
Drimys 40, 3 sq. 50, 14 sq.
Ducas loannes Lascaris, filius
Theodori Jl 110 sq.
loannes Vatatzes, gener
56, 26.

v.

Lascaris, filius
loannis Vatatzis, (r. 1254
58) 38, 7sq. 39,12. 41,12.
20sq. 45,9sq. 47,11 sq. 49sq.
88, 15. 89, 10 sq.
/Jvo Bovvol monasterium 22, 9
II

8, 9.

90

80, 21 sq.

Constantinus

Edem 67, 9
Elias 118 v. 89
Elissaeus 28, 27
Emathia 72, 16

Lopadium

Frigga'(?) paelex loannis Vatatzis 39, 20 3q. 74, 12 sq.

Gabalas Leo, dominus Rhodi


61, 13 sq.

9,

19

22, 11 sq.

tidis

61,

Manichaei

Michael
Michael

Palaeologus
princeps Thessaliae

v.

14, 19 sq.

monasteria

Agar

Ida mons

v.

Jvo

Bovvol,

Paxa-

Hellas 128 v. 18
Hellenes 4, 17. 130 v. 82
Hermogenis rhetorica 2, 25
Hicanatua praefectus 30. 24sq.
Hierosolyma 28, 4 sq. 61, 4
Homeri carmina 2, 24
v.

,
&,
,

Michael iunior princeps Thessaliae 45, 12

v.

29, 20 sq.

1.
70, 27
17
16,
Manuel patriarcha (124454)
39, 10. 41, 19. 74, 24 sq. 84,
5. 88, 13
Melchisedec 109 v. 249
Methodius patriarcha (1240)
39, 10. 74, 27
Methone 133 v. 6

32, 5 sq.

62, 11 sq.

Gabriel monachus 90, 25 sq.


Galesium 34, 15
Germanus patriarcha (1222
40) 6, 28 sq. 9, 10 sq. 12, 22 sq.
14, 25 sq. 16, 17 sq. 19, 5 sq.
21, 12sq. 38, 29sq. 64, llsq.
74, 24
Graeci v. Hellenes
Graecia v. Hellas
Gregorius Nazianzenus 122 sq.
Gregorius IX papa (122741)
64, 20

Horeb

v. 7

Magnesia urbs 46, 9. 89, 22


Manasses archiepiscopus Asia-

75, 3

Hagar

112

21, 18

Lesbus insula

Constantinopolis 6, 29 sq. 55, 6


Constantinus v. Claudiopolites
Cosmas servus 23, 12 sq. 24 sq.
Craterus discipulus Blemmy dae
29, 15 sq. 26 sq. 31, 17 sq.
Creta insula 12, 8
Cyzicus oppidum 8, 9

David

55, 6.

Latrum mons 22, 8


Leo V. Adralestus, Gabalas

Monasteriotes, Nicephorus, Nicolaus, Pepagomenus


ses,

38, 11 sq.

Chaitas

55, 7. 63, 6

Byzantium
Byzas 7, 1

archiepiscopus Asiatidis 32,


26 sq. 33,8sq. 20sq. 35,23sq.

v.

113

v.

Larissa oppidum 36, 11


Lascaris v. Ducas
Latini 4, 16. 28

Lopadium, Manas-

opolites,

Abraam 118

135

madium,

&

Sosandra,

Monasteriotes episcopusEphesi
15, 6 sq.

Moses 117

Choreb

58. 61.

127

Nicaea caput Bithvniae

23, 4. 9

25.

113

V.

22

Nicaenus quidam 17, 4 sq.


Nicephorus episcopus Ephesi
38, 17

Nicolaus episcopus Cretae et

sterium 84, 1
lordanes flumen 28, 25

6, 26.

7, 2.

^eoXoyov mona-

w w**" **'"**

12, 6. 16, 19. 25. 21, 21.


39, 2. 42, 3. 55, 8. 63, 7. 70,

Innocentius IV papa (124354)


40, 27
loannes baptista 118 v. 91
loannes v. Ducas
loannes evangelista 66,3. 84,1

MifliiB*

Smyrnae

'i i fi i

Jiiia

w i li i

iii i

ii liii

12, 8 sq.

INDEX NOMINUM.

136

Nicolaus iunior episcopus Methonensis 133


Nicomachi arithmetica 5, 1 sq.

Nicomedia

8,

Romais

dae 29, 14
100 ann.

Nymphaeum oppidum

6,

5.

7,6. 12,11. 19,4. 72,1. 75,1.

113

V.

31, 22 sq.

sq.

v. 34
117. 119. 105
104
v.
Salomon
V. 155
Samuel 118 v. 16

Sabellius 123

26

Palaeologus Michael VIII

(r.

91, 12

sq.

125982)

89. 19.

Palaestina 72, 3

Samus

Gregorius, Innocentius
patriarcha v. Arsenius, Ger-

Sarah

papa

80, 21

Romani 64, 20. 85, 10. 107 v. 21


Romanus discipulus Blemmy-

V.

insula 33, 16

Sarra
Sarra 118 v. 101
v.

uianus, Manuel, Methodius


Paulus apostolus 13, 24. 68,
10 sq. 69, 1. 85, 8

Scamandrus oppidum Troadis

Paxamadium monasterium

Smyrna

23,

17

Pepagomenus episcopus Nicomediae

8, 8.

10,

Scythae 118

Rhenus flumen 100 v. 145


Rhodus insula 61, 7. 26 sq.
18 sq. 74, 19 sq.

75, 1 sq.

12, 4. 12. 26.

tit.

27, 19sq. 33,13. 35,24.


39, 17. 73, 2. 74, 11. 91, 29

rium

Theodorus
Theodotus

^
.

v.

Ducas

v.

Calothetus

monasterium

Emathia

Thessali 14, 19
Thessalia 45, 12
Thessalonice 14,19. 36,9. 37,6.
119 anii.
Titus imperator 107 v. 211
Tripolis urbs 28, 20
Tyrus urbs 28, 20

(^^
,^^}]
^'
lOHANNEM
leg.

13, 3 ixd-gov leg.


tit.

sq.

monaste-

3, 23 <T7)s\ leg.

110

55, 12

ecclesia 22, 22

Errata
pag. 1

97

115 sq.

26 sq.

33, 16

6. 63,

v.

Smyrnaei 12, 12
Sosandra monasterium 112

Petrus apostoliis 68, 8


Petrus puer 23, 20 sq. 26, 6sq.
30, 26 sq.
Phenanne 128 v. 16
Philippus Macedo 100 v. 63
Prodromus philosophus 4, 10.
27 sq. 6, 1. 21
Prusa oppidum 6, 27. 55, 7
Ptolemais 28, 21
JJv^ayoQOv monasterium

Roma 28,

55, 11

6, 21.

4, 10. 17.

leg.

G.

TEUBNER
UND BERLIN.

IN LEIPZIG

Januar 1909.
A.

Schriftstell

Ausgaben griechischer und lateinischer

Bibliotheca scriptorum Oraecorum et Romaiiorii


Teubneriana. [8]

la.

Sammlung hat

die

Aufgabe, die geeamten noch vorhaDdenen Erzeup\

>vUnschenswert
zugunBten der Wissenschaft oder der Schule
Boweit
der knti.
Ergebni^sen
neuesteu
jeweUs
Die Texte der Ausgaben beruheu auf den
der prao.
teus
sich
die
critica
adnotatio
^rrslh^g liber dle die beigefilgte
ununterbr.
wird
Die Sammlung
gibt.
teSs uZr' dem Text befindet, Auskunft
Bandeu durch neue, verbeeserte
erechienenen
frtlher
den
in
iJrtee^etzt
Schritt zu haltea euchen.
gabfn stets StSen Fortschritten der Wieeenechaft
die bei einnialigem Bezoge
DieSamnilung umfaBt zurzelt gegen 650 Bande, Vorzn^spreise
ca. 13o0 >
z..m
2050 Mark gebunden
ca ISoTJlark geheftet,
^
*
bzw. 1600 Mark abgegeben trerden.

dC

Schen

Wen ^d

in Leinwand gebunde n kauflieh!


Alle Ausgaben 8ind aach gleichmafiig

Klassiker.
Textausgaben der griechischen und lateinischen
Die mit einem

bezeichneten

a.
Aeliani de nat. aniiu.

11.

Werke

eind NeuerBcheinuiigen der letzten Jahre.

Griechische Schriftsteller.

XVII, var.

hist.,

Rec. R. Hercher.
/i 7 20 < . < 0.
Vol.
VoL I.
Hercher.
R.
Rec.
Taria bistoria.
1.90.
^1.50
_
^,
Aeneae commentarius polion etlcns. Kec.
1 35 1.70.
A. Hug.
eplstt.,

fragmm.

k - 5.50.

Ed. Pr. Blass.


'Aeschinis orationes.
8.30.
2.80
miii.
M.
Ed.
Ed. maior (m. Index v.
Preuse). M. 9.20 D.bO.
.,
AeMhyli tragoediae. Iter. ed. H. Weil.
JC 2.40 3.
Emzeln jede Tragodie (Agamemnon.
Choephorae. Eumenidee. Persae. Prometheus. 8eptem c. Th. Supplices)

JL .40

cantica.

Dig. O.

Schroeder.
M. 2.40
Rec. O.

Scholia In Persas.
JC 3.60 4.20.
Rec.
Aesopicae fabulae.

hardt

^ .90

70.

C.

-2.80.

Diihn-

Halm.

1.30.

Alclphronis Rhetoris epistalarnm lib.IY.


Ed. M. A. Schepers. M. 3.20 3.60.
Alexandri Lyeopol. c. Manich. Ed. A.
1.25.
Brinkmann. JC 1.
MueicL
s.
Alypins:

Die

fetten

Anacreontis carmlna. Ed.V. Eoee. Ed.


JL 1. 1.40.
Anaritins: . Euclid. euppl.
Ed. Fr. Blai
*Andocidl8 orationes.
M. 1.40 1.80.
Ed.
Annae Comnenae Alexias. Rec. A. Be i f f g
scheid. 2 voll. JC 7.50 8.60.
Anonymne de iiicredibilibns: . Myth

graphi.
Anthologia Oraeca

epigr. Palat.

Stadtmueller.
VoL I: Pal. 1. I VI (Plan.
M. 6. 6.60.

Ed. H.

Vol.

P. 1

M. S.

m.

*Vol.
Plan.

1.

Pal.

1.

VH

1.

V VI

(Plan.

8.60.
P. 1
I)

Pal.

Ji

1.

S.

Pl:

c.

IX. (Epp.
8.60.

1.

11

ly rica s. lyr.Graec. rell. Edd. Th.B r g k


E. Hiller, O. Crueiue. ^^ 3. 3.60.

Antiphontle orationes et fragmenta. Ed

2 10 2.50.
Fr. BlaB. Ed. II.
Antonini, M. Aurel., coinmentarr. 11. XII.
M. 2.40 2.80.
Bec. L Stich. Ed.
Mythographi
.
Antoninne Llberalis:
Apocalypeis Anaetaslae. Ed.RHomburg
M. 1.20 1.60.
Apollodori bibliotheca. Ed. R. Wagner:

eiehe

Ziffern versteheu sich fur

MythographL

Vol.

gebundene

Exemplare.
1

Aasgaben griechischeT und

Pergaene. Ed. et Lat interpr.

|i

Heiborg.

L.

Rhodii Argonaotica.

ioaii

^1.50

icrkel.

Rec.

Blaee.

B.

1.90.

.
..

ad Philocratem epistola c. cet.


ore.LXXinterpr.teetim. Ed. P.Wend4.50.
ind. M. 4.
itophanis comoediae. Ed. Th. Bergk.

Ed.

fVoL

^4.-0.

Acham., Eqnites, Nubee, Vespae,

2.50.
Pax. .fC 2
Ave3^y8i8trata,TheBinoph.^anae,
,

Ji2.

Ecclee., Plutus.

Einzeln jedes Stttck

Ji.

2.60.

.&0 .90.

de partib. anim. 11. lY. d.


Langkavel. JC 2.80 8.20.
- de animaliam mota. Ed. Fr. Littig.

Htotli8

Vorb.]

- de anlmalibag hietoria. Ed. L.


eyr. Ji 6. 6.60.

de arte poetica
JC .60 .90.

Bec.

1.

B.

a.

Ditt-

W. Ghriet.

Vol.

^3.60
*

3 voll.

SaBemihlium

ImmiBch. JtS. 3.50.


magna moralia. Bec. Fr. Sasemihl.

rec. O.

'/

20 1.60.

de aninia

11. III.

Bec.

UaiL BiehL

- ethlra Eademia.]

s.

Hymni Home[ricL

II.

Ji.

H. L. Ahrene.

Boc.

reliquiae.

.60 1.

*Caecilii Calactini fragmenta. Ed.B.Ofealoch. Ji 6. 6.60.


Callinici de vita S. Hypatii 1. Edd. Sem.
Philol. Bonn. eodalee. M. d. 3.40.

Caseianns BaHSoe:
Cebetie tabula.

Ed

A.

Boemer.

d.

II.

Bec. OuiL Ghrist


^2.40 2.80.
Ed.
ColL
qoi fereb. libror. fragmenta.
V.
JC 4.50 6.
Bec. Fr. SasemihL
oeonoinlca.
JC 1.60 1.90.
quae feruntur de plantis, de mirab.
anscaltat.. meohanica, de linein liiNec,
Tentomm sitas et uomina, de Melisso

metaphyeica.

\enophane

l.m
..

eorgia.

Die

2.20.

fetten

O.

Apelt.

bondae. Edd.P.

muth.

Bec.

2 faacc.

Brandt
je

JC

3.

*Damaecii Tita Isidori.

et

Ed.

et

b.

Ji.

L.
[Vergr.]
V.

^.

Dindorf.

5 voll.

Vol. III u. IV.

Vol. I
je

Ji.

u.n.

Hardy

Dindorf.

'..

[Vergr.] Vol. II.

[Neiibearbeitnng
3.60.
in Vorb.]

Exemplare.

Die

fetten

von A.

Bec.
.//i.

L.

2 70
.

Sonny

Ji:

10. 11.

graphi

III. 1.

Graec.

fragnicnta.

L Ji

I.

L.

Heibcrg

6.

Ji.

8.

6.60.

a.

Musici.

Eudociae Augustae, Procli Lycii, Claudiaiii


carnim. Graec. rell. Acc. Blemyomachiao

4.40.
fragmm. Rec. A. Ludwich. Ji.A.
violariuin. Rec.I.Flach. ^7.50 8.10.

Rec. A. Nauck.
Eurlpidis tragoediae.
3 voll. Ji. 7.80 9.30.
Ed.
Vol.I: Alcestis. Andromacha. Bacchae
Hecuba. Helena. Electra. HeracLidae
HerculeB furens. Supplices. Hippolytus. Ji 2.40 2.90.
Iphigenia AulidenBis. Iphigenia
Taurica. lon. CyclopB. Medea. Orestes.
Rhesus. Troades. PhoeniaBae.
Ji 2.40 2.90.
Perditarum tragoediaruni frag3.50.
menta. Ji. 3.
.70.
.40
Einzeln jede Tragodio J(.
voU.
Ensebii opera. Rec. G. Dindorf. 4
M. 23.60 25.80.
Fabnlae Aesopicae: b. Aeeop. fab.
Fabnlae Bomanenses Graec. conecr. Rec.
A. Eberhard. Vol. I. [Vergr. Forts

'

'

'

Dionis Chrysostomi oratioues.

[In Vorb.]

Gr. coinmentt.

H. Mengo.
VoU. I-V. Elcmenta. Ed. ot Lat. interpr.
08t Heiborg. M. 24.60 27.60.
5.60.
VI. Dat a. Ed.H.M e g e. Ji 5
VII. Optica. Opticor. rec. Theonie,
Catoptrica, c. scholl. ant. Ed. Heiborg. JiS. 5.60. [Forts. in Vorb.]
Supplem. Anaritii comm.
ex interpr. Gher. CiOin. ed. M. Gurtzo.

3.75.

JiG

7.60.

et

8.50.

[In A^orb.]

3.

Dionis Cassii Coccciani historia Bomaiia.


G.60.
Ed.J.Melber. 5voU. VoLI.
Vol.n. <ii. 4.80 5.40. [DieweiterenBande
in Vorb.]

Dinarchus.

gebundene

Ed.

*Diogciiis Oenoandeneis fragineiitii. Ord.


JC 2.40 2.80.
et expl. J. William.

OaiL Biehl. Demetrii Cydon. de contemn. morte or.


Ed. H. Deckelmann. M. 1 1.40.

Ziffern Teretehen sioh fur

je
Yoll. I
(5 voU.
//.
6.80 7.40.
Vol. IV.
5. 5.60.

C.Th.Fischer.

Vol. V.

C.WacheJ.

Ji 6. 6.60.

Kinkel.

^.

voU.

Euclidis opera oiuuia. Edd.

1.20.

[La Vorb.]

Demade:

3.40.

parT nataralla.

Ji

Ed.

.K 2.70 3.20.
Collathas: s. Tryphiodorue.
Cornuti theologlae Gracae compeudiuin.
Bec. G. Lang. .: 1.50 2.
Corpnscalam poesis epicae Gracae ludi

.'jo

c.

J(. 7

L.
0.60.

ot

*EroticiscriptoresGraeci.Ed.A.MewaIdt.

IMdyniUK de Demosthene. Recc. H. Diele


Jl 1.20 1.50.
et W. Schubart.
Oiiiarclii oratioiies adiectis Deniadis qui
fertur fiagmentis vnlo
1.40.
^M. 1
Ed. Fr. Blass. Ed.
)iodori bibliotheca hist. Edd. Fr. Vo g 1

Geoponica.
d. C. Praechter.
s.

Claadianicarmina: s. EudociaAugueta.
Cleomedis de mota circulari corporani
Ed. H. Zlegler
caelestinni II. II.

.V.

Endemi Rhodli Chronica minora. Ed. G. Frick. Vol. L


Adi. de Tirtatibag et
ethica.
1.
Acc. Hippolyti Bomani praeter Ganonem
c. Fr. Susemihl.
M. 1.80 2.20.
Paschalem fragmm. chronoL JC6.S0 7.40.
ars rhetorica.
3.60 4.

1.20.

Ed. Fr. Blass.

Fasc.
oniiiia

Usener
JL 6.

Ed. G.
3.50.
Epicteti dissertationes ab Arriaiio dig. Rec.
H. Schenkl. Acc. fragmm., enchiridiou,
gnomolog. Epict., rell., indd. Ed. maior.
J(.10. 10.80. Ed. minor. M.6. 6.60.
*Epistiilae privalao irraecae in pap. aet.
Ed. St. Witkowski.
Lagid. Bcrv.
J(. 3.20 3.60.
Eratosthenis catasterisnii : s. Mytho-

Pars

.!)0 1.20.
In Boeotum de doto. Jl.
III. Pars 1. In Spudiam. In Phaenippiim. In Macartatum. In Leocharem. In Stephanuin 11. In Euergum.
In Tiniotheum.
In Olympiodorum.
In Polyclein. Pro corona triorarcMca.
In Callippuin. lu Nicostratum. Iii
.00 1.20.
Cononein. lu Camdem. V
TTT. Pars 2.
In Dionysodorum. In
In
In Theocrinem.
Eubulideiu.
Xeaeram. Oratio funebris. Amatoria.
Prooomia. Epistolae. Index historicua.

Tannery.

Epicorniu

Blemyomachia: b. Eudocia Augusta.


Bacollcoram Graccornni Theocriti, BioniB,
Moschi

.i)0

jo

"Divisioues Aristotelcae, . Aristoteles.


Eclogac poetarum Graec. Ed. H. Stadtmuoller. Jl 2.70 3.20.

De symmoriis. Be KhoDe Megalopolitis.

libertato.

Adversus Timocratem.
2.
Adversus Aristogitonem II. Adversus
Aphobum III. Advorsus Ouetorem
In Zenothemin. In Apatiirium. In
Pbormionem. In Lacritum. Pro Phormione. In Pantaenetum. In Nausimachum. In Boeotuni de uomme.

BacchylidiN carmina.
Ed. m. Ji. 2.40 2.90.

Vol. I.
Fasc. I

II.

Dioplianti opera

Advorsus Leptinem.
Pars 1.
II.
Adversus AndroGoutra Midiani.
Aristocratem.
Adversus
tionem.
II.

H.

Edd.

Vol.

Ed. P.

'. IV.

voU.

4.60.

De

.//.

Masici.

^ .60 .90.

1.20 1.60.

17.10 18.90.

4.

^.

foedere Alexandri. Ji .'JO 1.20.


De corona. l)o falsa legaI. Pars 2.
tione.
JC .90 1.20.

Ed.
Fr.

Autolyei de sphaera quae moTetur 1., de


ortibos et occaeibns 11. II.
Ed. Fr.
Hultsch. JC 3 60 4.
Babrii fabalae Aesopeae. Beo. O. Craaias.
Acc. fabtiL dactyl ot iamb. relL Ignatil et
al. testrast. iamb. rec. a C. Fr. Mueller.
Ed. maior. ./^ 8.40 9.
Bec. O. Graeias.
Ed. minor. ^H. 4. 4.60.
Ed. F. G. Schneidewin.
JC .60 1.

diorum

J/.

Batrachomyomacliia:
Bio: 8. Bucolici.

Ed. min.

Jacoby.
opuscula.

Edd. B. Hercher
et A. Eberhard. Ed.
JC 1.80 2.20.
Athenaei dipnoeophistae 11. XT. Bec. G.

b.

I.

C.

Ji

Radormacher.

Philippica
pace.
De Halomieso. De Chersonoso. PhiIV. Adversus PMlippi
lippicae
epistolain. Philippi epistola. De conlippica

tributione.

.: 1.80 2.20.
Bcripta minora.

Kaibel.

4.20.

Anabasis. Ed. A. O. Booe.

Dionvsi Halic. antiquitates Uonianae. Ed.

DemostlieuiK oratiouoH. Bec. G. Dindorf.


Ed.IV. cur. Fr. Blass. Ed. maior. [Mit
adnot. crit] 3 voU. je ..^. 2.b0 3.20. Ed.
minor. [Ohne dio adnot. crit.] 3 voU. je
90 1.20.
Ji 1 80 2.20. 6 partes. je J(.
PhiOlyutliiacae
Vol. I. Pars 1.

qnae exstant omnia. Ed. A.6. Booe.


I. Ajiabaeie. Ed. maior. Mit 1 Tafel.

Bacrhius:

physica. Rec. C. Prantl. [z. Zt. vergr.]


ethica Nicomachea. Rec. Fr. SuseEd. alteram cor. O. Apelt.
mihl.
Ji 2.40 2.80.
de ooelo et de generatione et corrupBec. C. Prantl.
^1.80 2.20.
tlone.
quae feruntur de colorlbns, de aadibi
libas, phjrKioguomonica. Rc.C. PrantL
90.
polltica. Poet

Fr

Musici.

JC .60

Ed.

M. 1.80 2.20.

] ^DiTislones quae vulgo dicuntui


Ed. H. Matschmann.
Arietoteleae.
uH. 2.80 8.20.
Arrlani Anabasis.
Bec. Car. Abicht.
[z. Zt. vergr]

JvolL

TJoktttia

Ed. IV.

Bibliotheca Bcriptorum Graecorum et Romanoruni Teiibneriaua

1.

Bom. Ed.L.Mendelseohn.
Ed. P. VierloLL ^4.50 0. Vol.
Ed. IL JC Q.
-nedis opera omnla. Ed. I. L. Hei3 voU.
M. 18. 19.80.
>ianihiHt.

ArlHttelie

^9.-10.

volL

lateiiUBcher Schrifteteller.

Ziifern verstehen sich

eTBCheint nicht.l
ftir

gebundene

Exemplare.

AuBgabea griechiacher und

latelniecher Schrifteteller.

Heronis Alexandriol opera. '^.. Druckworke u. Automatentheater, gr. u. dtsch. v.


W. S c h m i d t. Im Anh. Herone Fragm. Ub.
Waeseruhren, Philons Druckw., VitruT z.
^.HO. Suppl.: D.Gesch.
Pneumatik. JiQ.

Faronii Eologli dlsp. de eoranio Sciplonls.


Ed. A. Holder. .H. 1.40 1.80.
Florllegiam Graecnm in usum primi gyninaaiorum ordikis coUectum a philologia
Afranis. kart. Fasc. 110 jo J(.
Faac. 1115 je JL .60.
Hlerzu unentgeltlich an Lehrer:

.60;

d.

3.40.

ludex

Vol.

argumentorum et locorum.
Aufler dor Verwendung bei don Maturltatsprtlfvmgen

hat

W. Schmidt.
Olympiodor,

den Zweck, dem Primaner das Beeto


und SchOneto aus der griecb. Literatur
auf leichteWeiso ziigiinglich zu roachen
imd don Kreis der Alterturasstudien zu
erweitem.
Oaleni Perganieni scripta minora. Kecc.
T. Marquardt, I. Mttller, G. Helmreich. 3 voU. M. 7.50 9.20.
*
de ntillt. part. corporls hnmani 11.
I.
XYII. Ed. G. Helmreich.

Vol.

u.

Rzacb

Hesycliii Mllesii qui fortur de vlrls


./''.
.80 1.1.
Roc. I. Flach

loannes Philoponus:
loaeplii opera.
i/
29.
26

111. 1.

hardt.

.H.

Blaae.
'^lulianl

Leonis inip. diatyposie genuina.


Ed. H. Gelzor. Adi. . 4 tabb. goograph.
3.00.
M. 3
Ed C. de
Georgii Monachi Clironioon.
19.20.
Boor. Vol. I. II. uK 18
Heliodori Aethioplc. 11. X. Ed. I. Bekker.
Acc.

C.

Kallenberg.

voll.

.(iO
.70.
Lib. 7. JC
.45
Fasc.
Lib. 8. 9. *:
.60 .90.
Faec.
Acc. Phoenicle
*Herondae niiiuiambi.
Coronistae, Mattii mimiamb. fragmm. Ed.
O. Crueiue. Ed. IVmlnor. .:2.40 2.80.
Ed. maior. [U. d. Pr.]

Band

1.10.]

geb. JC 2..]

Para II:

II.

1324.

Pars

'

I: Od.

112.

Rec. A.

min.
;

[je J(.

Pare

Ludwich.

Od. 1324.

.75

1.10.]

Ed.

2 voll.
Ji.

1.50 2.20.

Hynini llonierici acc. epigrammatis et


Roc. A. BauBatrachoinyoniachia.
meiator. M.
.75 1.10.
Hyperidis orationes. Ed. Fr. Blafl. Ed.

m.
I

Vol. I: Lib. 14. Fasc. I: Lib. 1. 2.


JC .80 1.10.
Lib. 3. 4. .H. - .80 1.10.
Faec.
Fasc. I: Lib. 5. 6.
Lib. 5
9.

[In

[je.^ .75

Odjssea. Ed. Guil. Dindorf. Ed.Vcur.


.75 1.10.]
C.IIontzo. 2 partes. [je Ji.
JC 1.50 2.20. [In 1 Band geb. JC2..]

[je

JC 1.35 1.80] ^.2.70 3.60.

2 partes.

Para I: n. 112.

2.40 2.90.

Hentze.

JC 1.50 2.20.

*Hephae8tioni8 enchiridion. c. coinm. vet.


S.60.
.fi. 8
ed. M. Conebruch.
UeraclltQN: s. Mythographi.
Hermippus, anon. christ. de astrologla
Edd. C. KroU et P. Vierdialogus.
eck. Ji. 1.80 2.20.
Herodiani ab exceRSu diri Marci 11. TIIl.
Ed. I. Bekkor. Jt 1.20 1.60.
Edd.
Herodoti higtoriarnni 11. IX.

.^2.10

2.60.

lambliclil protreplicne. Ed. H. Piatelli.


J(. 1.80 2.20.

de commnni matli. ecientla

H. Piatelli. JC 2.40 2.80.


Tita Pythagorae. Ed. L.

Ed.

1.

Fosta. jH. 1.80 2.20.


iii Nicomachl aritlim. introduct

1.

Ed.

s.

Nicephorue.

Inc. anct. ByzaBt. de re niilit.


R. V4ri. JC 2.40 2.80.

Die ffetten Ziffern yerstehen sioh

fiir

gebundene

Mythographi Graeci.

voU.

u. J.

Ed. C. E.

a Lingenthal.
JC 10.50 11.60.

Appondix
Appendix

(I).

Za-

De dioecesi

storiami.

\,

LDcIani opera. Rec.


je Jf. 1.05 1.40.]
lib.

*f

N.

Scholia

6.

Ji.

Jacobitz.

iii

iO.Hii.

1.

1.25

Kinkel.

introductionls
Geraseni
Niconiachi
Hoche.
M. 1.80
R.
arithm. 11.11. Rec.

Lycophronis Alcxandra. Rec. G.


JC 1.80 2.20.
Lycnrgi or. iu Leocrateni. Ed. Fr. Blass.
M. .90 1.30.

.>n

Ed. luinor.

.60 .90.

JC.

1.

5.20

1.

Rec.

11.

Voll. I u.

XLVIII.

Bec.
..^.6.
6.6C.
je

evangelii loannei.
A. Scboindler. Ji. 4.50 5.
*01ympiodori in Plat. Phaedoii. Ed.
Norviu. [In Vorb.]

Wtinech.

Palaephatus
Partlieniue:

s.

Ed

W.

Mythographi.
Mytbographi.

a.

s.

'

graece,
armc
arabice,
latine, syriace, coptlce,
Hilgenfeld,
Golzor.H.
niace. Edd.H.
6.60.
O. Cuntz. Jt 6

Patrnni

noniina

Nicaenornm

Pausaniae Graeciae descriptio. Boc. Fr.


.^7.60 9.
Spiro. Voll. I
Mytbographi.
PedlasimuR: a.
Plillodemi volumina rhetorica. Ed. S. S u d
12.60.
11
Suppl.
M.
haue. 2 voU. u.
Ed. I. Kempo
de masica 11.

Rec. A. Ludwich. .^1.80 2.20.


Metrlci scriptores Oraeci. Ed. R.
phal. Vol. I: Hephaeation. .^s 2. 70 3.20.
Metrologlcorum scrlptorum reliqniae. Ed.
F. Hultach. Vol. I: Scriptorea GraocL
Scriptorea Latini
JL2.'iO 8.20. [Vol.
voU.
Ji. 5.10 6.
2
2.40
2.80.]
M.

Moschns: . Bucolici.

Exemplare.

Muaici

paraphrasls

de magistratibue 1.
.60.
JC 5
Lysiae orationes. Rec. Th. Thalhoim.
Kd. minor.
M. 8. 3.60.
Ed. maior.
Ji 1.20 1.60.
Marci Diacoiii vita Porphyrii, episcopi
Oazeusie. Edd. aoc. philol. Bonn. sodalea.
M. 2.40 2.80.
Maximi et Aminouis carnilnuin de actionum
ansplciis rell. Acc. anecdota astrologica.

a.

A.Koechly.

.80.
Ed. R.

8.

Noniii Dionysiacorum

de ostentis et Calendaria Graeca


Omnia. Ed. G. Wacbamuth. Ed.
JC 6. 6.00.
Ed. R Wtinscb.
de mensibns 1.

Lydi

ttsqI

icniaiw\,

Nicepliori Blominyda curr. vitae et car4.40.


mina. Ed. A.Heiaenberg. ..4

'

6.60.

'Ed. maior.

n((ji

gonua, Apolloniue, Phlogon, AnonjrmuB


VaticanuB. Rec. O.Keller. Ji2.70 3.10.
Nicephori arcliiepiscopi opuscc. hist. Ed.
Acc. Ignatii Diaconi ?ita
0. de Boor.
Nlcephorl. Jt 3.30 3.70.

I.

Lucianam. Ed. H. Rube.

Palaephati

lib.

3.20.
Graecl
ecriptores
reruin
Natiirnliura
niinores. Vol. I: Paradoxographi, Anti-

[6 part.

Fasc.

:
HeracUti
Faac.

Excerpta Yaticana (vulgo Anonymua de


incredibilibue). Ed. N. Feata. .: 2.80

3volL jeJi)i.lO 2.60.

Vol. I.
IXIV. Jf. 2.80 3.20.
Prolegg. Fasc. I. M.

Ed.

(.

JllQ.

Fasc. I: Eratostheni cataEd. Olivieri. Ji 1.20 1.60.

Vol. III.

Lconisdlatyposis: . Gcorgius Oyprius.


r s t e r. Vol.I IV.
'LlbaiiU opera. Ed. R.F
IV.

1.

Vol.

1.20 1.60.

^43_4.0. Vol.
[Vol. V in Vorb.]

JL 2.40 2.80.

Aegyptiaca lex ab imp. lustiniano anno


J(.

.9

A^ntonini Liher&llH

Ji..GO 1.

(II).

Apollodori
de Herculle

ed.P. Sakoloweki.
/iera^(o(Jer
JL 2.40 2.80.
ed. . Martini.
Suppl.: Parthenins. ed. E. Martini.

iQii)riy.u)v

partes.

1:

lib.

Rc.
i

VoL

Henee

bibliotbeca,
laboribuB. Ed.R. Wagner. JtZ.^0 4.20.
Paac. I: Parthenii lib. neqi
Vol.

Xeu-

[Vergr.

Ed. O.

Pediasinii

V9t-

Deubner.

[In Yorb.]

Ignatlus Diaconng:

M. 1.20 1.60.
*Mu80nIi Rnfl rpliqulae.
Jt 3.20 3.80.
reU.

4.80.
M. 1
2 voll.
inip. quae snpcrs. oinnia.

bearbeit. von F r. C u
in Vorb.]
lustinianl irop. novellae.

9.80.
:

Hertlein.

C. P.

9.

Ji.

Supplementuni Melodiaruni

Ed. Th. Thalheim. M. 2.40 2.80.


Recc. BeneelerIsocratis oratlones.

554 lata.

nippocrat is opera. 7 voll. Recc. H. u h 1


wein et I. Ilberg. Vol. I (cum tab.
Vol.
phototyp.).
M. 6. 6.60.
unbeetimmt.]
noch
[Forteetz.
5
00.
.
Ji.
Ed. L. DinIlistorici Graeri minores.
dorf. 2 voll. [z. Zt. vergr.]
Ed. Guil. Dindorf:
Honieri cannina.
Ed. V cur.
Dindorf.
Guil.
Ed.
llias.

tabulae.

1.60.

^.

Philoponua.
Naber. 6 voU.

a.

Rec. S. Q.

^.

1.20 1.60.

10

Solmson.

chariae

Ripparclii in Arati et Eudo.\i Pliaenomena


4.60.
4.
comm. Rcc. C. Manitue.

Arlatotelep,
scriptoree Graeci.
GaudonBaochiue,
Euclidea, Nicomachua,
quidveterum
melodiarum
et
tius, Alypiua
Ann.
Rec. C. lanue.
quid exatat.

_ Rec.I. Bekker. 6 voU. [Vol.I V


VI. Ji 2.10.
vergr.]
Isaei orationes. Ed. C. Schoibe. JL 1.20

Hieroclis synecdcinus. Aro fragmenta ap.


et
Porpbyrog. Bervata
Conetantlnum
nomma urbium mutata. Iloc. A. Burck-

<ileoponica eive Cassiani Bassi


Rec. H. Eockh.
re raetlca eclogae.
10.80.
M.
Georgii Acropol. annales. Roc. A. Heieen11.60 14.
I. II.
berg.
tieorgii Cj-pri descriptio orbis Koinaiii.

A''ormessung5lehro

Hesiodlqur.efiir. carmina. Rcc. A.


Ed. II. Jf. 1.80 2.30.

Scliol. de

:
:
M.
:.90.

Ed. P.
dialectos selectae.
2.
1.60
Jf.
Ed.

Teubiieriana.

Hasici

Inecriptloues Graecae ad Inlustrandas

Cato,

Plinius,

VitriiT,

Gandentlas: . Musici.

I.

flbere.

Dioptra, griecb. u. deutach hrsg. von TL


S.80.
116 Fig. M. 8
SchOne.

Institntloiogica. EdC.Kalbfloiech.
M. 1.20 l.GO.
de ficto aitenaante I. Ed. C. Kalbfleisch. .H. 1.40 1.80.
de temperamcntis. Kd. G. Helmreich. JC 2.40 2.80.

Dietsch

Mochanik u.
von L. Nix u.
Im Anb. Excen^te aus
Faec.

Pseudo.Encild. MitlOl Fig. Ji8. 8.80.

^.

Ji.

II.

Katoptrik, brsg. u.

Sararalung

diose

M.S.

Textttbcrliefrg. Gr. Wortregister.

Romanorum

Bibliotheca eoriptOTum Graeoorum et

1.

. 1.50 2.

*
1

Die ffetten Ziffern verstehen sioh

olyovofda;
JC 2.40 2.80.
ji.

fiir

lib.

Ed. Chr. Jeneen.

gebundene

Exemplare.

Auegaben

Philoponi de opiflcio

Beichardt.

.1'.

iuiiuli 11.

4..

und

.
W.

Rec.

de Retftrnitate muiidl c.
10.80.
Ed. H. Rabe. Jl 10
Phllo8trati(mai.>opera. Ed. C. L. Kayaer.
M. 8.L'5 [z. Zt. vergr]
2 voll.

IVol.l. ,'^3.G0 4.20. Vol.II.


.

Latini.
Vol. I.

Foerster.
Ji 14. 10.20.

II.

Ed.

Pindari carmina.

^1.80

R.

Rec.

W. Christ.

Ed.

II.

a e r. JL 2 .0 2.80.
Pindari carmina.
[
] Scholia vetera in
Vol. I. SchoUa in OljTnpionicas. Rec.
8.60.
A. B. Drachmann. Ji. 8.
Platonis dialogi Becundum Thrasylli tetralogias dispositi. Ex recogn. C. F. Her-

hr

(>

. Lysandor et Sulla, Cimon et Lu1.20 1.60.


cuUus.
Niciaa et Craseus, Sertoriua et
1. 1.40.
Eumones.

Agesilaue et Poinpeiua.
1.40.
AlexanderetCaesar. JLl 1.40.
Phocion ct Cato minor. Ji .80
1.10.
10. Agis et Cleomenes, Tib. ot C.
80 1.10.
Graccbi.
11. Demosthenes et Cicero. .80
1.10.
12. Demetriua et Autonius. JL .80
1.10.
13. Dio et Brutua. JC 1.20 1.60.
Artaxerxes ct Aratus, Galba ct
Otho. Jl 1.10 1.80.
= Vol.
2
Tnlialt von Nr.
3 5 = Vol. .
6 8 = ^.
912 = Vol. IV.
13. 14 ^ Vol. V.

6 voll. Ji.li.
IV. V. VI. jo Ji. 2.40

I.

Cratylus Thcactetua. Ml. 1.40.


Sophista. Politicuii. JCl. 1.40.
Parmenides. Philebus. Ji .iJOl.SO.
70
Convivium. Pbaedrue.
1.
Hipparchus.
Alcibiades I et

.70
Erastae. Tbeages. Ji
Charmidog. Lacbes. Lysis.
.70 1.
Eutbydemiis. Protacroras. .70
1.
Gorgiaa. Mcno.
1.40.
Hippias I et . lo. Menexenus.
Clitopbon. Ji .70
11. Rei publicao libridocem. Ji.l.>^0
2.20.
Muios.

Critias.
Timaeus.
Ji 1 1.40.
13. Legum libri XII. Epmomis.
JL 2.40 3. Platonis quae feruntur epistolao
II.

1.

7.

/<.

8.

Ji.

9.

1.

1.

Acc. definitiones et soptem


dialogi spurii. Ji 1.20 1.00.
Appendix Platonica coutiuena
15.
isagogas vitasque antiquas, scholia
2.40.
Timaei, glossar., indicee. Ji 2.
I.
Vol.
1
S
Iuhalt von Nr.
4 6
Vol.
7_10
Vol.
Vol. rv.
U. 12
18
Vol. V.
Vol. VI.
14. 15

et

moralla.

Polemouls

_
_

Die

fetten

=
=
=
=
=
=

Hinck.

Bde.

Rec. G. N.
5.
5.60.

declamaiioues
1.40.
Jl

7 voll. je Ji.

XVni.

K. Ziegler.

[Iii

Woelfflin
JL 7.50 8.
E.

et.

,J.

Polystrati Epic.

Ziffeni verstehen sich

Ed. C.Wilke.
fiir

XIIL
M.

8. Theonis

12
9.

ni

9.80.

Wimmer.
Vol.

Ji.

[Vol.

voll.

K. de Boor.

scriptorea.
originnm
Th. Preger.

Thueydidis de

Metrologiei

Constaiitiiiopolit.

Jl

10

Rec.
11.20.

2.10.
Ji.

G.

s. Stepbanus von Tiiron.


VrE.Gerland, QiieUen z. Gesch.

Erzbist. Patras.

Ji. 6.

Antinoensis opiiscula.
Ji. 5.

6.60.

Ed.

I.

L.

5.50.

Einzeln jede Tragodie (Aiax. Antigone.


Oedipue Col. Oedipus Tyr.
Electra.
60.
Philoctetcs. Trachiniae) .y^.- .30

.:>0

Weinberger.
Xviiophoutls

Ji.

Ed. G.

40 1.80.

expeditio

Gemoll. Ed. mai.


miu. M. .80 1.10.

Jf.

yri.
1.20

Rec. W.
1.60. Ed.

.75.

Rec. L.
scripta minora.
M. 1.10 2.10.

Dindorf.

2 fascc.

Zacharlas Khetor, Kirchengcschichte.


.
ti g
Deutech hrsg. V. K. b r u a u. G.

10

10.80.

Ed.
Zouarac cpitoiiie historiaruni.
30.80.
27.20
voll.
Ju
6
Dindorf.

Novuui Testamenlum Uvaeee ed. Ph.


raann. Ed. IV. M. 2.25 2.75.

Die ffetten Ziffern verstehen sich fur

Exeinplare.

11.

Rec. L. Dindorf. oll .90.


Rec. A. Hug. Ed.
institulio Cyri.
raaiorJi,1.50 2. Ed. minor J^- .90 1.30.
commentarii. Rec W. Gilbert Ed.
maior JL i . 1.40. Ed. minor J(.Ab

Simeonis Sethi syntagina. Ed. B. Laugkavel. Ji 1.80 2.20.


Sophoclls tragoediae. Roc. Guil. Dindorf. Ed.VIcur. S. Meklor. Ed. maior.
JL 1.65 2.20. Ed. minor. M. 1.35 l.hO.

hloyav yata(p()ovt'ioew;.
M. 1.20 1.60.

Peloponuesiaco

bfillo

YIII. Rec. C. Hudo. Ed. malor. 2 voll.


[je Ji. 2.40 3.] Ji 4.80 6. Ed. minor.
1.80] Ji 2.40 3.60.
[je
2 voll.

sacri et profani.
I: s. Pbiloponus.
Fasc.
B. PatrumNicaen. noium.
Fasc.
s. Zacharias Rhotor.
Fasc.

gnomonici scriptores.

Faac.

^.

Ed.

6.60.

Rec. O. Kellor.
historia Oraeca.
Ed. min. Ji .90 1.30.

siehe:

Faac. IV:

11.

F.

Phyaio-

physiognonioiiici,

::

Recc.

Rec.

II. vergr.]

Trypbiodori et Colluthi carinm.


I

2 Fascc.

I.

siehe:

Roc.

util.

Theophylacti Siinocattae historiae.

vergi.]

inetrologici,

Rec.

Sinyniaei 'xpositio rer. iiiathe

mat. ad lec. Platonein


3.50.
E. Hiller. Ji. 3
Theopbrasti Eresli opera.

4.20.

.,//.3.60

Bucolici.

6. Tbeodori Prortronii catoniyoniachia. Ed.


B. Hercher. JC. .50 .75.

Scriptoreserotici.s.Eroticiscriptores.
metrici, siebe: Metrici scriptoros.

n.

gebundene

u.

Heiberg.

'.

Ji.

s.

Theodoreti Graec. affect. curatio.


6.60.
JL G
ir. Raoder.

Polybii historlae. Rec. L.Dindorf. 5 voll.


I.
Ed. II cur. Th. Battner-Wobst.
IV.
Jlb.
5.
4.40
je Jt.
IL
5.00. Vol. V. .iC 2.40 3.

Ziramormann.

[Voll.

Rec. H.

Ed.

I.

I VI.

Ed.

3.20 4.10.

Ji.

KhetoreH Graeci. Rec. L. Spongel. 3 voll.


Vol. I. Ed. C. Hammer. JiA.20 4.80.

Sereiii

Melber.

Tlieocritus:

Syntaxia, ed.

I.

libri

voU.

d.

VIII.

Vol.

Theniisiii parapliras. Aristotelis rell. Ed.


L. Spougel. 2 voll. Ji. 9. 10.20.

Edd.

u. J(.5. 60

Hcrmogenem

in

. Rabe.

Svriani

12.

Uepertoiiiini grioch. Wurtervei zeUbnisst!


u.Speziallcxika V. H. S c h ne. Jl. 80 1,

Bernardakis

11.

S c h e r ra

Op. astrou. min.

Rcc. A.

Poljaeni strategcmaticou

10.80.

.//:

QuiiitiSiuyriiaeiPosthoinericorumll.XIV.

Vorb.]

diiae.

h.

12.60.
*Vol.

Edd.Cl.Lindskog, J.Mewaldt

12.

14.

10.

2 voll.

Zt. vergr.l

^.

J(.

L. Heiberg. P.
libri
S.60. P.

I.

1.

et

I.

14.

oH.

1.

Ptoleiuaei opera.

Jt.

J/.

6.

Ge1

oH.

4.

Vol. I. Ji. 10
S.60. Vol. III.

M. 8

3.60 4.
*Prophetaruni vitae fabulosae.

9.

3.

Diehl.

Vol. III

8.

2.

5.

Ji.

[z.

Meinoke.

Strabonis i;cograpliica. Rec. A. Moinekc.


I LLI. jo Ji 3.60 4.20.
*Syukellos. Ed. W. Reichardt. [U. d. Pr.]

iii

Jt.

7.

4 voU. [vergr.]
eclogae. Rec. A.

Platoni.s Cratjlnui lonimiMitaria.


Ed. G. PaHquali. J/ 3. 3.40.
*Piocopii Caesariensis opera omnia. Rec.
VoU. I. II. je Jl 12. 12.0.
I. Haury.
*

G.

lU.
3. Vol. II. M. 2. 2.50.]
Auch in folgeuden einzelnon Abteilungen
Nr. 1. Eutbjiihro. Apologia Socratis.
Crito. Phaedo. Ji..10 1.
[VoU.

Eudocia

Platonis Tiiiiaeuni coniiJienlaria.

.H.

raanniet M.Wohlrab.
17.50.

iii

Ed. E.
Vol.
12.80.

Tbomistoclos et Camillue, Periclea


et Fabiua Maximua, Alcibiadea et
Coriolanus. Jl. 1.50 1.90.
3. Timoleon ot Aemilius Paulus, Pelopidaa et MarccUus. JC 1.20 1.60.
ot Cato, Philopoemcn
4. Ariatides
et Flamininus, Pyrrhus et Marius.
M. 1.40 1.80.

2.

2.20.
ed. O. S c

1. Tbeseua et Romulua, Lycurgus et


Numa,SolonetPublicola../^1.50 1.90.

Nr.

voU.

carmma:

Lycii

folgendeu eiuzolnen Abteilungou

iii

tli

1.10 1.80.

Procli Diadochi iu prlniaui Euclidis elcnientorum librnm commentarii. Rec.


G. Friedlein. Ji 6.75 7.30.
iii Platonis rem publicani comnieii
M. 5
Ed. G. Kroll. Vol. I.
larii.
8.60.
8.
II.
M.
5.60. Vol.

2.80.

Aucb

Jt.

*Sophoclis cautica. Dig. 0. Schrocder.


Ji 1.40 l.SO.
Scholia iii S. tragoedias Tetera.
[
]
Ed. P. N. Papageorgioe. ./^4.80 5.40.
Stephaiius voii Taron. Edd. II. Gelzer ct
A. Burckhardt. .//. 5.60 6.
Stobaei ilorilegiuni. Roc. A. Meinoke.

Nauck.

Augusta.

(}
{)(
. Mommert.

Procli

<

et

(Jraoci

Jl.5A0Q.\

PlutarcliiTitae parallelae. Rec. C. Sintenie. .5 voll. Ed.IJ. .iM3. 60 10.10. [Vol. 1.


Voll.
Ji2.K0 3.30. Vol. II. Ji.3.40 4.
III IV. je Ji. 2 )0 3.. Vol. V. JC 2 40

Recc. 0. Beundorf et
J/. 2.80 3.20.
C. Schenkl.
IMiilostrati fniin.) imagiiies et Callistrati
Recc. C. Scbenkl et
deecriptiones.
Aem. ReiRch. Ji 2.40 2.H0.

scriptores

Ed.

A.

Rec.

Porphyrii opuscc. sul.


Bd. II. .H. 3. 3.50.

imagiiieH.

Physiognonionlci

lateinieclier Schriftsteller.

Plotlni Knneades praem. Porphyrii de vita


Plotini deque ordine librorum oiu8 libollo.
10.20.
Ed. R. AOlkmann. 2 voU. .//.9

Romanorum Teubneriaua.

Bibliotheca scriptorura Graecoruin et

1.

griechiecher

gebundene

L.

u tt-

Exemplare.

AuBgaben griechiecher und

1.

lateiniecher Sohrlfteteller.

BibUotheca ecriptorum Graecorum

Clceronis scripta. Edd. F.

b. liateinisclie Schrllteteller.
[Acro.] Peeudacronis scholia In Horatlum
Vol. I.
Rec. O. Keller.
Tetastiora.
12.80
JC 9. 9.80. Vol. II. .fC
Ammiaiil Marcellini rer. gest. rell. Bec.
V. Gardthaueen. 2 voU. [z. Zt. vergr]

Ampelius, ed.Woelffliii, eiehe: Florue.


Anthimi deobgerTatione ciboramepistola.
.2.
1
Ed. V. Roso. Ed.
Anthologia Latina siye poesis Latina>
flDpplementam.
Pare I

Carmm.

in codd. script. rec. A.

Ed. K. Jf. 8.80 10.


Bieso.
Carmin. epigraphica conl. Fr.
Buecheler. 2 fascc. .H. 9.2U 10.40.
Suppl. 3. DamasuB.

a. rom. Dichtern
.90.

jc
*Apolei opera. Vol.

Helm Jia.

v.

O.

Rec.
Fropertii caruilna.
L. Mueller. JC 2.70 3.20.
Celsi de niedicina 11. Ed. C. Daremberg.

'

J/.

SAO.

Vol.

Mann.

G.

8.70 9.70.
Caesaris comment.

1.

De inventione, ed. Frledrich.


.80 1.10.

De oratore, ed. Friedrich.


1.10 1.50.
Brutus, ed. Friedrich. .70
1.
.50
Orator, ed. Friedrich.
.75.
De optimo genere oratorum, parti2.

.H.

Ed- .

Ed.IL
Die

tiones

Ed.

et

Ji .50

ed.

Friedrich.

75.

minor.

1.

8.

ed.

Mftller.

uH.

.70

1.

Divinatio in Q. Caecilium, actio

C.Verrem
.75.

in

I,

ed.

Mtiller.

.50

sive
Actionis in C. Verrem
accueationie II. I HI, ed. MttUer.
JL 1. 1.40.
11. IV. V, ed. Milller.
9b.
9a.

Ji .50

.75.

10 Orationea pro M. Tullio, pro


M. Fonteio, pro A. Caecina, do imperio
Cn. Pompeii (pro lege Manilia), ed.

Mftller.

Ziffern verstehen sich Inr

!
.

Orationes pro P. Sulla, pro Archia


poeta, pro Flacco, cd. MtlUer.

.50

J(.

37. Cato Maior de eeuectuto, LaeliuB


de amicitia, Paradoxa, ed. Mttller.

.75.

Mttller.

senatu
li. Orationee post reditum in
et post reditum ad Quiritoa habitae,
de domo sua, de haruspicum responso,
od.

Ji.

-.75.
50
Ji.
luhalt von
Pare
2
Nr. 1.

':

=
vol. .
6 = Para
9 = Pars , vol.
1014 = Pars , vol. U.
voi. m.
1518 = Para
Tol.
Pare
1923
.
24 28 = Para
2931 = Para IV, vol.
3235 = Para IV, vol. IL
37 u. Fragm. = Para IV, vol.UI.

.70 1.

Orationea pro P. Seatio, in P


Vatlnium, pro M. Caelio, ed. Miiller.
ji .70 1.:
16. Orationea de provinciia coneularibuB, pro L. Cornolio Balbo, in L.
Calpurnium Pisonem, pro Cn. Plancio,
ed. MUUor.
pro Rabirio Postumo
^H. .'JO 1.
17. Orationea pro T. Annio Miloiie,
pro M. MarceUo, pro Q. Ligario, pro
rege Deiotaro, ed. Mttller. Ji. .50

36.

orationes

picaeXIV,ed.Miillor. JiT.- .90 1.30.

I IV, ed.

Epiatt. ad fam.

1.30.
90
Mttller.
20. Epiatt. ad fam. V', ed.
Mttllor. Ji .90 1.30.
od.
IX

Epiatt. ad fam.
1.30.
.QO
Mttller.
XVI, ed.
22. Epiatt. ad fam.
Mtiller. Ji 90 1.30.
23. Epiatulao ad Quintum fratrem,

de
Ciccronia
fratrem epistula

Q.

quidam de

aignis

jiL

90.

.60

eiuadem

.50 .75.

gebundene

Exemplare.

ed.

1.

1.

1.

26.

.H. 1

1.

Ji. 1

28.

tt

r.

29.

1.

30.

1.40.
ed.
disputationes
31. Tueculanae
Mttller. M. .80 1.10.
32. De natura deonim, ed.^Mtiller.

-^-

M. .70 1.

Die

fetten

Amorino, in Verrem 11.


rV. V, de imperio Pompei, in Catilinam
IV, pro Murena, pro Ligario, pro rege

Deiotaro, in Antonium Philippicae L


divinatio in Caecilium.
Rec. A. S. Weeenborg.
epistolae.
3.60.
2 voll. [Vul. I vergr.] Vol.II. ..: 8
Dietsch.
R.
Ed.
epistolae selectae.
M. 1.50
2 partoa. [P. l.^H.\. 1.40. P.

Mttller.

J{. 1

veraus

24. Epiett. ad Att. I IV, ed 1.40.


MftUer.
25. Epistt. ad Att. V VIII, ed.
1. 1.40.
MttUer.
ed
IX

Epiatt. ad Att.

1.40.
Mtlller.
XVI, ed.
27. Epistt. ad Att.

1.40.
Mtlller.
Epistt. ad Brutum et epiet. ad
Ji 60 .90.
11 e
Octavium, ed.
Academica, ed.Mtlller. M.IO
1.

De finibus, ed. MttUer.

Oratt. pro Roacio

M.

ad

petitione

2 partea.

.90 1.20.
XIV. .'.
Philippicae I.
indices
Edd.,
XIX.
orationes selectae
HiracliC.
et
Eberhard
adiecc. A.
JL 2. 2.50.
felder. Ed.

1.

r.

1.

J(.

Ji.

Rec

XXI.

selectae

JC 1.70 2.30.
C. F. W.
Para I: Oratt. pro Roscio Amorino, in
Verrem 11. IV et V, pro lege Manilia, in
.80 1.10.
Catilinam, pro Muxona.
pro
Archia,
pro
Sulla,
pro
Oratt.
Seatio, pro Plancio, pro Milone, pro
Marcello, pro Ligarlo, pro Deiotaro,
1111

Orationoa in M. Antonium Philip-

1.

I.

vol.

I.

.75.

21.

I.

I.

= ,
,

19.

vol.

3
7

15.

18.

et

.10

W. Mttller

G. Friedrich.
Nr. 33. Do divinatione, de fato, ed
.70 1.
Mfiller.
34. De re publica, ed. Mttller.
1.
35. De legibuB, ed. Mttller. .^..70
1.
36. De officiis, ed. MilUer. Ji..10

13.

Ji.

Orationes pro P. Quinctio, pro


Sex. Boscio Amerino, pro Q. Rosclo
7.

comoedo,

topica,

fetten

JC.

5.

6.

JC .7b 1.10.
de bello civill.
JC .60 .90.

Ji.

4.

partes.

eupplementis. Rec. B. Kttblor. 3 voll.


Ed. min.
Vol. I: de bello tiallico.
1.10. Ed. mai.Ji 1.40 1.80.
60
de bello civili. Ed. min. ./
1.40.
90. Ed. mai. JC 1
P. I: de b.Alex., de b. Afr. Rec.
E. Woelfflin. Ed. min. Ji .70
1. Ed. mai. Ji. 1.10 1.50.
de b. Hispan., fraginenta,
P.
indlces. JC l.SO 1.90.
Rec. B. Dinter. Aneg. in
1 Bd. (ohno d. krit. praefatio). J(.l.bOi.lO.
Ed. minor.
de bello Galllco.

m.

3.

.H.

neoi

Edd. F.

CictTOuis scripta.

1.

in folgondon einzelnen Abteilungen


Nr. 1. Rhotorica ad. Herennium, ed.
Friodrich. ,,. .80 1.10.

cum A. Hirti alioramque

..
:

m.

Auch

Benedicti regala monachorain.


Ed. Woelfflin. .H. 1.60 2.
Boetil de instit. arithmetica 11. II, de
inetit. maeica 11. Y. Ed. G. Friedlein.
JC b.lO 5.60.

4 partes. lOvoIl. JC.26.20

in Vorb.]

Rec

iii

et

C.

W. Mtiller

:
m:

commentarii
iovtia;. Rec.

1.

Fr.

Para I: Opera rhetorica, ed. FriedVol. I. <.; 160 2,


2 voll.
rich.
Vol. II. Jt 2.40 2.80.
Orationes, ed. Mttller. 3 voU.
je Ji. 2.40 2.80.
Epistulae, ed. MttUor. 2 voll.
Vol.
[Vol. I.
M. 3.60 4.20.
^: 4.20 4.8.] Ji 7.80 9.
rV: Scripta philosophica, ed.
Mttller. 3 voll. je M. 2.40 2.80.
V: Indices. [Vergr., Neubearbeitnng

Aristotells

Friodrich.

Edd. F.

Rec.

30.60.

Romanorum Teubnoriana

Friedrich.

3.50.

CicerouiH scrlpta.

8.

Censorini de die uatali


Hultsch. J(. 1.20 1.60.

Fasc. I.
Apologia. Rec. R.Helm. JL 2.40 2.80.
Vul. II. Fasc. II. Florida. Ed. R. Helm.
Ed.
Scr. philoa.
Vol. III.
[U. d. Pr.]
4.40.
uH. 4
P. Thomaa.
- apologla et florida. Ed. J.v.d.Vlieth.
4.60.
Ji 4
Rec.
Augastlnl de cIt. dei 11. XXII.
Vol.
Lib.
voll.
I
II.
2
Ed.
Dombart.
B.
[z. Zt. vergr.] Vol. II. Lib. XIV
I
XXII. Jt. 4 20 4.S0.
confessionum 11. XIII. Rec. P.
JC 2.70 3.20.
Ed.
Aalnlaria eive Querolus comoedia.
R. Peiper. JC 1.50 2.
Aasonii opnecala. Rec. R. Peiper. Adi.
8.60.
t/H. S.
eet tabula.
AyieniAratea. Ed.A.Brey8ig. Jill. 1.40.
R.

Mueller.

L.

et

Nr. 11. Orationee pro A. Cluentio Habito,


Rabirio
de lege agr. tres, pro
80
r. c^t
<1 11
perduellionie reo, ed.
1.10.
12. Orationee in L. Catilinam, pro
JC. .70
L. Muxena, ed. Mttller.

Tibnlli,

Metamorphosee. Ed.

I.

.40 .75.

Ji

Anthologie

Recene.

CatuUl farmina.

2 fascc.

Kd.

G. Lohnert. M. 140 1.80.


CaReii Felicis de niedlclna 1. Ed. V. Roee
3.40.
J{. 3
Catonie de agri cultura 1. Rec. H. Keil.
Ji 1. 1.40.

12

declamatloiies.

Flaccl

Calparni

G.

W. Mtiller

et

2.] Jt 2.50 3.40.

de virtut. 1. fr. Ed. H. Kno el lin g e r.


ju ^
2.40.
Schoiia In Ciceroiiis orationis Bo[
]
d t. ^W. 8. 8.60.
i1 d eb r a
biensia ed. P.
Claudiani canulna. Rec. J.Koch. .^.3.60

4.20.
Claudii Hermeri mulomedicina Chironie.
Ed. E. Oder. JL 12. 12.80.
Conunodiani carmina. Rec. E. Ludwig
2 partt. Jt 2.70 3.50.
[Constantinns.] Inc. auct. de C. Magno
Ed.
eiuaque matro Helena libellue.
.90.
E. Heydenreich. ^H. .60
Cornelius Nepos: . Nepoa.
*Curtii Rufl hist. Alexandri Magni. Rec.

Th. Vogel. [vcrgr.]


Ed. E.Hedicke. Ed. minor M\ 20 1 .60
Ed. maior M. 3.60 4.20.

Ziffern verstelien sicli fur

gebundene

Exemplare.

10

AuBgaben griechischer und

lateiniBcher Schriftsteller.

Bibliotheca Bcriptorum Graecorum et Roinauonim Teubuenana.

l.

IlamaMi epigraniinata.
Kec. M.
Jt 2.40 2.80.
siana.

Ihm.

Acc. PseudodamaAdi. eet tabula.

DlctyH Crctensls ephem. belli Troiani


Meieter. [z. Zt. vergr]
Kec.
11. VI.
Donati comm. Terenti. Ed. P.Wessner. I.
10.80. VoLn. ./<:i2. 12.80.
.fClO
*Vol.ni, 1. M. 8. 8.50.
*
Interpretat. Vergll. Ed. H. Georgii.
voU.
.H. 21. 26.
2
Dracontii carnim. min. Ed. Fr. de Duhn.

JL ..75 7.40. Ed. VI auct. ct emend. edd.


E. Seckel et . Kiibler. Vol. I Ji.i.H)

Ji.

Ed. S. Brandt.
1.40.
.H. 1
Ed.
Rec.
Eatropii breTlarium hist. Roni.
.75.
.45
Fr. Kuehl. M.
Firmicl Materni matheseos 11. TIII. Edd.
Easc. I.
W. Kroll et F. Skutech.
4.60.
M. 4
*
de errore p^refan. rellg. Ed.
K. Ziegler. .^.3.20 3.60.
Florl, L.. Annaei, epitoniae 11. II et P. Annii
Ed.
Flori fragmentum de Vergilio.
3.20.
2.80
O. RoBsbach. M.
Frontini strategematoii 11. IV. Ed. G.

ten
Ji.

Gundormann.

1.50 1.90.
Falgentii, Fabii Plaucladis, opera. Acc.
Gordiani Fulgontii de aetatibus mundi et
homlnis et S. Fulgentii episcopi supor
4.50.
Thebaidon. Rec. R. Helm. Jf. 4.
*Qai iiistitutiouani commentt. qaattuor.
Rec. Ph. Kd. Huschkr. Ed. VII cur.
E. Seckel et B. Ktlbler Ji. 2 80 3.20.
noctiam Attie. U. XX. Kec. C.
Hoeius. 2 voU. Ji 6.80 8.
Koc. C.
(jiemiul elementa astronomiae.
8.60.
Manitius. Ji. H.
Oernianlci Caesavls Aratea. Ed. A. Broysig. Ed. II. Acc. Epigrammata. Ji. 2
2.40.
*(iraniiualicae Konianae fragiii. Coll. rec
H. Funaioli. Vol. I. c/^ 12. 12.60.
Bec
tirani Llcinianl qaae sopersunt.
1.30.
M. Flemisch.
Hieronymi dii vir. inlnstr. 1. Acc. Gennadi
catalogns viror. iulastr. Rec. G. Herding. JL 2 40 2.80.
Rec.
Historia Apollonil, regis Tyri.
J(. 1.40 l.SO.
A. Riese. Ed.
Ed.
Higtoricornm Romau. fragmenta.
H. Peter. Ji. 4.50 5.
Horatii Flaccl opera. Rec. L. Mueller.
Ed. mai. [vergr.] Ed. min. [vcrgr.J
*
Ed. maior.
Rec. F.
Ed. niinor. Ji. 1.- 1.40.
Ji. 2. 2.40.
Hygini granimatici 1. de mDnit. castr. Rec
G. GemolL J(. .75 1.10.

llmer.

auctorls de Constantino Magno


eiusqae mntre Uelcna libelluH prini.
.90.
.60
Ed. E. Heydenreich.
quae
anteiustiniaiiae
Inrisprndentiae
sapersunt. In asam maximo acudemicum
rec, adnot. Ph. Ed. Huschko. Ed. V.
locei-ti

Die

fetten

8.

Ji

Ph.

Ed.

Ed.

1.40.

cpitoma hist. Philipp. Pompei


Trogl ex rec. Fr. Ruehl. Acc. prologi
in Pompeium Trogum ab A. de Gut-

schmid

rec.

Ji.

1.60 2.20.

laTenalis Ratlrarnm

mann.

cH.

11.

.45 .75.

Rec. C. F.

Her-

evangelicorum
M. 1.80 2.20.
Lactantins Placldns: s. Statius. Vol.
Recc. G.
Llvi ab nrbe condita libri.
WeisBonborn et M. Mullor. 6 partes.
Pars I
je M. 1.20
Ji. 8.10 11.10.
Iu?enci
C.

Roc.

IV.

11.

Marold.

1.70.

Pars

^ VI

je Ji. 1.50

2.

Pars I V auch in einzelnen Heften:


Pars I fasc. I: Lib. 1 3. Ji..IO 1.10.

I fa8C. :
fasc. I:
II fasc.II:
fasc. I:
fasc.II:
IV fasc. I:
IV fasc.
V fasc.
-

Lib.
Lib.

6.

Jif.

.70 1.10.

710 Ji: .70

1.10.
J^. .70 1.10.
./?.- .70 1.10.
.70 1.10.

Lib.21 23
Lib.24 26
Lib.27 30 Ji
Lib.31 35 Ji.^h 1.2.
Lib. 3638. .^..85 1.2.}.

Lib.

Ed.Il

ed.

1.25.
:

.85 1.2>.

G.Heraeus.

J{..V<b

Lib. 41140. M.

Pars V fasc.
VI Fragmenta
:

.
40.

3'J

85 1.25.

et index.

Lncani de bello civ.U.X.It.Ed C.Hosius.


4.40 5.
Lacreti Cari de reram natura 11. VI. Ed.
A. Brieger. Ed. II. .H. 2.10 2.50.
.30.
Appendix einzeln JL
Hacroblas. Rec. F. Eyasenhardt. Ed.
Ji. 8. 8.60.
Marcelll de niedicamentie. Ed. G. Helmreich. ^H. 3.60 4.20.
Martialis eplgranimatou 11. Rec. W. Gilb r t. Jl. 2 70 3.20.
Martiaiius Capella. Ed. A.Dick. [InVorb.]
^H.

Melae, Pompouli, de chorographia


Ed. C. Frick. Jt 1.20 1.60.

libri.

scriptorum rellquiae.
Scriptores
Vol.
Hultsch.
F.
Ed.
Latinl. M. 2.40 2.80. [Vol. I: Scriptores
Graeci. JL 2.70 3.20.] 2 voU. M. 5.10 6,
Rec. Herm.
Minucii Felicis Octavias.
Bocnig. Jt 1.60 2.
Kalomedicina Chironls. Siehe Claudii.
Nepotie Yitae. Edd. C.HalmetA.Flock60.
.30
eisen. uH.
*
m. Schulworterbuch v.H.H a a c k .
M. 1.75.
15. Auflage.

Metrologicorum

Ziffern verstehen sioh

ftir

gebundene

Exemplare.

Heroides. Epistulae.
Ars
Medicamiiia faciei fomineae.
Ed.
amatoria. Remedia amoris.
cur. R. Ehwald. M. 1. 1.40.
Ed.
Metamorpboses.
Tom.
Ainores.

I:

oit

.90

Tom.

1.30.
Tristia.

Fasti. Ed.ll.

Ex Ponto

Ibis.

Jii.

\A().
.45

libri.

.75.
V. Ji
VI. JL .60 .90.
metamorphoseon delectus SiobolisiMit Index.
Ed. Fr. PoUo.
anus.

tristium

fastorum

.H.

.70

11.

11.

1.

Rcc.

opus agricnlturae.
Schtnitt. JL 5.20 5.60.
Panogyrici Latini Xll.
Baehrens. Jt 3.60 4.20.

Palladii

J.

C.

Ket

lu.

la-

tine, syriace, coptice, arabice, arnieniace. * Edd. H. Gelzor, H. Hilgen6.60.


feld, O. Cuntz. Jt 6

C.

voll.
R. Foerster.
2
6.
II.
JL
S.OO.
[Vol. I. Ji.
6.60.] Jt 14. 15.20.
Rccc. F. Goetz et
Plauti comocdiao.
14.
Ji. 10.)0
Fr. Schoell. 7 fascc.
Aulularia.
Aemaria,
Amphitruo,
Fasc. I.
Pracc. do Plauti vita ac pocsi testiin.
vet. M. 1.50 2.
*
Captivi, Casina.
Bacchides,
Ed.
Ji 1.50 2.
Cistollaria, Curculio, Epidicus.
2.
1.50
Ji.

1.

^.

rV. *Mc]iaochmi, Mercator,


glor. JL 1.50 2.
V. *Mo8tellaria, Persa. Pocnulus.
M. 1.50 2.
VI. *P8eudolu8, *Rudcns, Stichus.
1.50 2.
Vn. *Triiiummu8, Truculentus, frag'

IVIiles

.H.

roc. K. C.

.75.
Die

fetten

3.60.

quae fertur una cum

liar-

Ed. V. Rose.
gilii Martialis uiedioina.
3.10.
2.70
JL
Poctae Latini iiiiiiores. Rec. Aom.
voll.[A^ol.VIvergr.] Ji.20.10 23.40.

Poinponins Mela: s. Mcla.


Porpiiyrioiiis comuioutarii iii lioratiui.
5.60.
Rec.G. Meyer. Ji. b
Prisciani enporiKton 11. III. Ed.^Rosc.

Acc. Vindkiaui Afri qiiao feruutur rcll.


Ji 7.20 7.S0.
Rec. L. Mueller.
Propertii elogiao.

Jt .00

.90.

Ed. K. Hosiue. \lu \oTb.]


Pseudacroiiis scholia in Horatium. Ed.
O. C. Keller. Vol. I. ./f. 9.- 9.H0 vol. 11.
.//.

die tibrigon jo

12.S0.

U'.

Ed. Bonnell.
Jt.

orat.

instit.

Qiiintiliaiii

11.

XII.

Rec

[vol. I vorgr.]

2 voll.

1.80 2.20.
libev d(H'inni8.

Rec. C.

jc

Halm.

JL .30 .60.
Ed.

JL

3.

L Radermacher.

P.

I.

3.50.
Rcc.

declamationcs.

C.

M. 4.80 5.40.

decl.XIX muior(*s. Ed.


"S."
M. 12.-

G.

12.60.

Rittor.

Lehnert
^.

licinigii Autissiodor. in art.


coiumentam. Ed. AV. Fox.

Donati niin.
JC 1.80 2.20.

sho 11. II.


vcrgr]
Roc. L.
Sallusti Catilina, lugurtha, cx historiis
orationisftopistulae. Ed. A. Euesnor.

Biitilii

de

!iainatiaiii

Muellcr.

[_'/..

Zt.

.75.
45
Jt
Scaenicae Bomanoruiii poesis fragiuenta.
Vol. 1.
Ed. III.
Rec. O. Ribbeck.
Tragicorum fragmm. Jt'.4.. 4.60. Vol. II.
5.00.
Comicorum fragmm. Jt. 5.
Ed. G.
Sci-iboiiil Largi conpo.sitiones.
2.20.
l.bO
m r e i c h. Jl
Iteruni
Scriplores hi&toriae Augustae.
JC 7.50 8.00.
2 voll.
rec. H. Poter.
Vol. I.
Scnecae opera quac supersunt
Hormos.
E.
Ed.
Fasc. I. Dialog. II. XII.
De
Vol.
_ I Faec.
JL 3.20 3.80.
C.Hoeius.
Ed.
olementia.
De
boneflciis.
^:2.40 2.80. Vol.II. *N.'ituralinm quaest.

JlAh

Supplementum (De Plauti vita


ac poesi testimonia veterum. Conspectus
metrorum) M.

Kukula. JiS.

Plinii Secundl

Acc. conspectus metrorum.


menta.
2.
Ji. 1.50
Einzeln die mit * bozeichneten Stttcke je

j^_.60 .90,

Hormann.

c 1 1 e r.
Phaedii fabulaeAesoniat. Rcc. L.
.30 .60.
mit Schuhvurterbucli von A.
Schaubach. M. .90 l.oO.
Physiogiiomonicl sciiptorcs (iracci ct

Ree.

CoU.

dubii sermoiiis VIII rcU.


Jl 1.40 1.80.
vergr.]
(inn.) epistulae.

W. Beck.

Ihm

Ed. M.

.30 .60.

Latini.

11.

^1

Mayhoff.

Patrum Xicaenorum nomiua gnwce,

Pelagonii ars veterinaria.


JC 2.40 2.S0.
Pcrsil satirarum 1. Rec.

Ed. U.

G voll.

Vol. I. Ji. 8. 8.60.


Rec. C.
3.50. Vol. lU. M. 4
.//. 3
Vol.
4.50. Voll. IV. V. je JL(S. 6.60. Vol. VJ.
(Index.) Ed. Jaii. .#. 3. 3.50.

Tom.

naturalis historia.

*Pliiii

S.80.
institntiones.

II. Ji.

Huschke.

Hiischke.

Instini

E.

75 1.

8.60.

,.((.

lustliiiaiii

Von

rum. Juriaten.

quae
aiitehadrianae
Inrispradeutiau
Kupersant. Ed. F. P. Bremer. Pars I.
^5. 5.60. ParsII. Sectio I. Ji H.

a.

1.20 1.60.

Eclogae poctar. Latin.

[vergr.]
Schrif-

Supplement Bruchsttlcke

Fabricius.

Indices ed.

Nouii Marcelll de coupeudioea doctriua


llbros XX. Ed. W. M. Lindsay. Vol.
Jl 17 .20 19.
lib. I XX et ind.
I
Orosii hist. adv. paganos 11. VII. Rec. C.
4.50.
Zangemeister. JL 4.
Ovidias Naso. Roc. R. Morkol. 3 tomi.
M. 2.90 4.10.

11

.45 .75.

Ziffern verstehen sich

3.60 4.20.
Ed.A.Gercke.
Ed.
mor.
Ad Lucil. epist.
TV.
Vol.
6.20.
5.60
M.
HenBC.

VIII.
Vol. IIL

11.

O.

*Fragin., Ind. Ed. E.Bickel. [InVorb.]


Siippl. Rec. Fr. Haaee. Ji 1.80 2.40.
Recc. R. Peiper ot
tragoediae.
JC 5.60 6.20.
G. Richter. Ed.

fiir

gebundene

Exemplare.

. Aaegaben

12

2.

griechiecher

and

(rhetoris) orstornBi et rhetomni


sententiae, diTisiones, colored.
Ed.
A. Kieseling. M. i.bO 5.
8idoniaRApoIIin.Bec.P.Mohr.>/M: 5.60 6.20.
Sili italicl Punlca. d. L. Bauor. 2 volL

Senecae

^2.40

je

2.80.

Sorani gynaeciorum TetoN translatio


Latina cum add. Graeci textus roll. Ed.
V. Roee. JC 4.80 0.40.
Statlofi.
Edd. A. Klotz et R. Jahnkc.
Vol. I Silvae. Kec. A.
1
t z. *: 2
2.0.

Faec.
Achtlleie.
^1.20 1.60.

. Fasc.n:

*n. 8.

Thebaifl.

Rec.

. Klotz.

Rec.

A.Klotz.

scholia in
uK 8. 8.60.

AchiUeidem. Ed.R.J a h k e.
^Snetoni Tranqoilli opera. Rec. M. I h m. Ed.
minor. Vol. I. derita Caesarum libri VIII.
Jt2 40 2.80. 2 Fasc. Rec. C.L.R t h. Fasc.I
[yergr.] Fasc. II. de grammaticis et rhctoribu3
.80 1.20.
TaeitoH. Rec. C. Halm. Ed. IV. 2 tomi
3.20.
Jt
Tomns I. Libb. ab excessu divi Augusti.

20

JC 1.20 1.60. [Faec. I: Lib. I VL


.15 1.10. Faec.n: Lib.XI XVL
JC
JC .75 1.10.]

. Historiae et libb. minores.

^fC 1.20
1.60. [Fasc. I: Historiae. JC .90
Germania. Agricola.
1.30. Faec.
Dialogue. JC
.45
.75.]
Terenti comoediae. Rec. A. Fleckeisen.
Ed. n. .^2.10 2.60.
Jede8Sttlck(Adelphoe,Aiidria,Eunuchue,
:

Hauton Timorumenos, Hecyra, Phormio)

.45 .70.

II).

Merz-

CaHabatzae in Dionyeiam Halic. comin.


Ed. M. Lehnerdt. ^. 1.80 2.20.
Christns patiens.
Nazianzeno faleo

Tragoedia
attributa.

Gregorio
Bec. L G.

Brarabs. ./i 2.40 2.80.


Comoediae Horatianae tres.Ed. R. J ah

k e.

.: 1.20 1.60.
*gidii CorbolienelR Tlaticos de signia
eympt. aegritud. ed. V.

lc.

SchoIiaTerentianA. Ed. Fr. Schlee.

s e.

et
2 80 3.20.
.

L.Mu oller.^i-.30 -.60.


fragmenta.
Ed. . Haechke.

Vlpiani
Ed. V
JC .75 1.10.
Taleri Maximi factorom et dictoriiiii
meinorab. II. IX. Cum Inlii Paridis et
lanuarii Nepotiani epitoniis.
Rec. C.
Kempf. Ed.
7.20 7.80.
Talerl Alexnndri
Poletni
res
gestae

Alexandri Macednnie. Rec. B. Kuebler.

JC 4

4.50.

Flacci Argonantica.
Jf. 1.50 2.

Rec.

Aem.

Baehrons.
J/. 1

Rec. H. Keil.

roll.

2.

60

Kenati digestornm artis mnlo


medicinae libri. Ed. E. Lommatzech.

Vegeti

.H. 6

Ed.

rei milit. Rec. C. Lang.


3 90 4.40.
Patercall hist. Roman. rell. Ed.

Tellei
C.

6 60.

epitoma
ofi.

Halm.

kelecherer

.:1.50 2.

Sammluiig

^tt 1

gTiechischen und rOmiechen


Mit der Sammlung wieeenschaftlicher Kommentare zu
Bedttrfms zu Jege^en
vdrklichen
einom
Verlagebucbhandlung
Literaturwerkon hofft die
veretkndmsvoUeren Beechftftigmig
Daa Unternchmen eoU zu einer umfaseonderon und
vornehmeten AuBorungen des
mit den Hauptwerken der antiken Literatur ale den
klaeeiachen Altertums auffordem iind anleiten.

Aetna. Von S. Sudhaue. JL


Lncretlos dc rer. nat. Bucli

Bncolica, Georgica, Aeneis. Rec.


Gttthling. 2 tomi. ^1.35 2.05.
Tom. I Bucolica. Georgica. JC .45 .76.
II: Aeneis.
JC .90 1.30.
Yirgili Grammatici opera. Ed.J Huemer.
O.

Philostratus
Jttthner.

4. 6.
B. Heinze.
Yergilius Aeneis Bnch YI. Von E. Norden.
u

Sophokies
M.

Von

Elektra.

G.

nfQi

Von

In Vorbereitting:
Clemen8 Alcx. Paldagogos.Von Schwartz.
Lakian Philopseudes. Von B. Wttnsch.
Ovid Heroiden. Von R. Ehwald.
Tacitne Oermania. Von G. Wieeowa
Pindar Pythien. Von O. SchrOder.

13.

j2

:,.;.

Kaibel.

6. 7.

*1
Geffcken.

Von J.
grlechische Apologeteii.
M- 10. 11.
*Catnlll Veronensis liber. VonG. Friedrlch. M. 12.- 13

3.

Einzeln erschienene Ausgabeii.


nichts anderes bemerkt.]

wenn

[gr. 8,

^-ieeenechaft-

bostiramt,
Die ineiBten der nachstebend aufgeftthrten Ausgaben Bind
den voUetkndigen
Ausnahmen
wenigen
mit
daher
licben Zwecken zu dienen. Sie enthalten
diee dann in der
wie
eie
sind
TeO
grofien
zura
Texte;
kritischen Apparat unter dem
vereehen.
Kommentar
mit kritiachem und exegetiecbera
Titelangabe bemerkt ist

2.40 2.80.
VitrnTil de architectDra
Jr 5
6.60.
Ed.

11.

X. EdV. Rose

[8]

Gailelmi Blesensis Aldae comoedia. Ed.


C. Lohraoyer.
Jt .80 1.20.
Hlldegardis caosae et carae. Ed. P. Kaieer.

Unter der

Von

,^.

.75.

6. 7.
111.

1.40.

Haaee. M. .60 .90.


MaroniH opera. Rec. O. Ribbeck.
^1.50 2.
AeneiN. JC .90 1.30.
Bacolica et Oeorgica. Jt .45

Tergili
Ed.

[gr. 8.]

Schriftstellern.

nnd romischen

, 4.40 .

'*'Horatli

Bomani

porcaria.

Ed. M.

Leh-

nerdt.

1.20 1.60.
*Hrot8Titae opera.
Ed.
4.60.
Jt 4

K.

Strecker.

Ed. A. Swoboda. Jf. 4. 4.60.


Thiofridi EpternacensiR Tita Willlbrordi
metrica. Ed.K.Bo88berg. <^ 1.80 2.20.
Titae Ranctorani noTem metrlcae. Ed.

Guil. Harster.

JC

Acta apostolorum : . Lucaa.


Aeschinis orationes. Ed., echolia adl. F.
Schultz. JC 8.
orat. in Ctesiphontem. Rec, expl. A.
Weidner. JC 3.60.
Aeschyli Agamemnon. Ed. R.H. Klaueen.
Ed. alt. cur. R. Enger. M. 3.75.
Agameninon. Grioch. u. doutech mit
Komm. von K. H. Keck. Ji 9.

Orestle mit erklkrond.


von N. Weckloin. Ji 6

Daraua einzeln

3.60.

geisijndefie

2.

';
E.

V.

rTjg

Ji.

rino-Vaticana.
JC 4.

fetten

Rec.

Rec. A. von
2
Ed. II.
*
pax. Rec. K. Zacher. [U. d. Pr.]
Aristotelis ars rhet. cum adnotatione
L. S e g 1. Acc. vet. tranelatio Latina.
Ji. 16.
2 voU.

politica

cum

vet.

tranalatione G.

ethica Nieomachea. Ed. et comment.


inatr. G. Ramsauer. Adi. eet Fr. Suee|

miblii

epist. crit.

M.12.

Arteinldorl onirocritica. Rec. R.

'

//
,

2.40.

appendix Barbe,

Sternbach.

de

Moerbeka. Rec. Fr. Suaemihl. .^18.

Dae ABC der


rhod. Liebealieder.

L.

2.40.

thesmophoriaznsae.

Mei-

Ed.II.

Platns. Rec. A. vonVeleen. JC2.


ecclesiazneae. Bec. A. von Veleen.

Velaen.

Ed. A.

Eec.

S.

W. Wagner. Ji

Anthologiae Planndeae

10.

eqnitee. Rec. A. von Velaen.

cur. K. Zacher.

Sammlung

Jf,

fabulae et fragmm.
JC 6
4.
Dindorf.
G.

Agamemnon.

4.

Aristophanie

Aleiphronls rhet. epistolae.


neke. Ji 4.

Hreg.

Moretl scrlpta sel. Ed. L Frey. 2 voU.


JC 2.m 3.20.
Bnhnkenii elogiam Tlb. Hemsterhiieii.
45 .70.
Ed. I. Frey
M.

Ji

Licbtdr.

Aumerkungen

n. Die Choephoren.
m, Die Eumeniden.
fabulae et fragmm. Rec. G. Dindorf.
4.
JC 4.
Septem ad Thebas. Eec. Fr. RitJC
ecbeliua. Ed.

Liebe.

[8.]

je

&.

Apollouins* von Kitinm illustr. KommeBtar z. d. Hippokrat. Schrift n.


Hrsg. V. H. Schone. Mit 31 Tafeln in

I.

Odonis abbatig Clnniacensis occnpatio.

Schriftsteller.

a. Ciriechlsclie

Die

feltfcn

Kommentare zu griechischeB

wissenscliaftliclier

Rec. Fr.

losephus Frey.

Epistolae sel. Tiror. clar. aaec. XVl. XTII.


Ed. E. Weber. JC 2.40 2.80.
riiB-tii, Panli. epifitalae sel.
Ed. M.

2.

2.40.
TlbalUll. IV. Rec.

Bibliotheca scriptornm Latinorum recentioris aetatis.

Edidit

13

Bibliotheca scriptorum medii aevi Teubneriana.

Alberti StadensiR Troilos. Ed. Th.


dorf. Ji 3
3.40.
Amarcii Nermonnin II. IT. Ed. M.
.tL2.2b 2.60.

t^

Varronls rer. rnstic.

LactantiiPlacidi

erechlenene Auegaben uew.

3.

lateinischer Sohriftsteller.

Yaleril

8.60.

SamTiilmig wleeenechaftl. Kommentare.

Hercher.

Bionis epitaphius Adonidis. Ed. H. L


Ahrena. Ji. 150.
Bacolicorum Graec. Theocriti, Bionis et
Moschi reliquiae. Ed. H. L. Ahrene.
2

tomL

Ziffern verstehen sicli fiir

21.60.

gebundene

Exemplare.

14
Callimachee.

VoL

Ed. O. Schneidor.
cuin scholiie vet.

L'

.
.
.
.

P.
poet. Indicea. Suppl.

16.

Ji.

h.

et

Cum
legatione.
Latino ed. I. Th. Voemelius. JllG
orat. adv. Leptinem. Cum argvimentie
Graece et Latine ed. I. Th. Voemelius.

In usurn schol.

cd.

de coroua oratio.
Ji. 1.60.
H. Lipsius. Ed.
B.
ed.
exccrptum
sqI d
.60.
Schneidor. JC
Ed.
Didymi Chalcentcri fragmenta.
M. Schinidt. Ji. D
Ed.
Dionysii Thracis ars grammatica.
8.Ji
G. Uhlig.
"
,

I.

*J
De

12-

Dindorf.

4.

Edd. R.

.H. 9

Prinz

et

N.

Vol

I.

Pars

I.

Medoa. Ed.

.,^.40.

. Alce8tis.Ed.n.^:i.80.
IH. Hecuba.Ed.n. ./:2.4.
IV. Electra. ^K 2
L V. lon. JC 2.80.
L VI. Helena. MVn. Cyclops. Ed.II.

Iphigenia Taurica.
..^2.40.

u. . SupplicoB. JC 2.
2.
Bacchae.
.
u. rv. Heraclidae. Jt

nales.

I.

I.

./: 1 40.
.

I.

II.

I.

T)iP

fetten

M.

\i.

Herodas' Mimianibeu, brsg. v. R. Meietor.


Lex.-8. [Vergr. Neue Aufl. iu Vorb.]

Herodlani ab excessu
Ed. L.

sicli

Lentz.
ftir

Marci

d.

Mendelesohn.

Herodiani technlci

2.

Ziffern verstehen

Choerobosci scholia in
Pars IV. Vol.
canonee verbales etSopbroniiexcerpta
M. 22.
Characis commentario.
Vorb.]
in
[Fortsetzung

I.

3.

2 tomi.

^H.

6.80.

Ed., expl.

rell.

Lex.-8.

gebundene

11.

Ji 54.

Exemplare.

A.

2voll. Vol.I.

III.

Verwandtes, insbesond. Bibelglossaro


(G. AVentzel.)
,

VI. Pbotios.
Suidas (G. Wentzel).
VIII. Hesych.
Ed. E. Bethe
IX. PoUux.

Vn.

.///.

16. 1.

Jio. 1 S. 2.]

2 voll.

[Lucas.] Acta apostolonim.

Ed.

La Roche.

I.

Ji.

2 partt.
[

Ilias.

M. 22

Ed.

I.

La Rocho.

partt.

Gemoll.

6.80.

Ji.

M.

D. Homer. Batrachoniachia des


]
Pigres nebst Scholien u. Paraphrase hrsg.

.K 3.
Inscriptionos (iraocae metricae ex scriptoribus praoter Anthologiam collectae.
Ed. Th. Preger. Ji 8
IiiTeutio sanctae crucis. Ed. A. Holdor.
JL 2.80.

Evangelium
Blass. M. 5.60.

Inliaiii

torum Graecorum
deutsch

e.

V. J.

q.

s.

Scrip-

s.

uma

n.

JL\.

Die

fetien

Ji.

.80.

Epicurei commeiit. moralem eubi.

Nicandrea

theriaca

alexipharmaca.

et

Acc. scbolia. JC^.


(oi nai^v)r excerpta ed. R. Scbneider.

Rec. O.
'

Schneider.

jl .80.

Papyvus magica mua. Lugd. Bat. a C.


Leemans ed. denuo ed. A. Dieterich.
M. 2.
Mitteis, L., und
*[Papyrusurkuiiden.l
U. Wilckeu. Cbrestomathie griechischer
Papyrusurkundeu. [U. d. Pr.]
Ed. Th.
Philodeiiii Epicurei de ira 1.

Kosiiias iind Dainiaii. Texte uiid Eiuleitung


9.
von L. Deubner. c/' 8.
Theodosios.
:8.
Ky rilios, d. b. Theodosios
Leges Graecorum sacrao e titulis coll.
Edd. J. de Prott et L. Ziehen. 2 fascc.
Fasc. I. Fasti sacri. Ed. J. de Prott.
1. Leges Graeciae et
Jt 2.80. Fasc.
insularutu. Ed. L. Ziehen. t#. 12.
*Le8bonactls Sophistae qnae supersunl.
Ed. Fr. Kiehr. M. 2.

Hrsg., ubers. u.

Holzinger. M. 15.

Koerte. Ji. 2.40.


Musaos, Hero 11. Leander. Eingel. u. tibera.
Jt\.
16.
V. H. Oelschlagor.

Ed.

A.

U. contra Christianos

Erdmann.

inc.

loliaiiiiein.

sec.

C. v.

[loliaiines.]

Lncani.

sec.

[Mattliaeos.] Evangeliuin sec.Matthaeuin.


Ji 3 60.
1 a .
Ed.
Metrodori Epicurei fragnienta colL, scrlpt.

A. Ludwicli. Jl. 20.


epitoiue reruni gestarum
auctoris
Incerti
Ed. O. Waguer.
Alexaudri Magiii.

Ed.

[Lyrik.] Auswahl aus der griech. Lyrik


von A. Grofimann. Zuin Gebraucb bei
der Erklarung Horaz. Oden. Jt .15.
[Lysias.] Pseudol. oratio funcbris. Ed.

u. erl. V.

ETangelium
Jt 4
BlaB.
F.
]

erkiart von

carmina seiuncta, discreta,


et app. crit. instructa
prolegg.
emendata,
JL 16.
partt.
2
Chriet.
od. G.
hrsg. u. erl. v.
] D. llonier. Hyinaen

Ed. P. Blafi.

2.

Lykophroii'8 Alexandra.

Iliadis

A.

I.

naX. Verschiedeno Spezialglossare,


mentlich botani8che,cbemi8cbe, medizinische u. dgl.
[Nahere8 s. Teubners Mitteilungon 1897

Vol. II.

ParsII. Odyssea.

Fasc.

M. 14.

Ji 13.

nias

16. 20.
Odysseu.

I.

Herodiani technici reliVol.


quiae. 2 Fasc. M3i.
Pare rV. Vol. I. Theodoeii canones et
Choeroboaci scholia in canones norai-

Pars

Wecklein.

46.60.

Ji.

j^^>0. 23.

M. :i6.
Apollonii Dyscoli quae
Bupereunt. Ed. R. Schneider und
G. Uhlig. 2 Faec. Jt 26.
Syntax dee ApoUonius.
Vol.
Pare
Ed. G. Uhlig. [U. d. Pr.]
Para UI. Vol. I. Herodiani technici reliquiae. Ed. A. Lentz. I. JC. 20

. Vol.

und and. Atticisten (L. Cobn).


Homcrlexika (A. Ludwicb).
IV. Stepbanus von Byzanz.
V. Cyrill, Bachraannsches Lexikon und

lect. var. subscr.

Flach. JL 6.60.
(Jlossen und Scholien zur Hesiodi-

(G.

Phryoichus, Acliua Dionysius, Pausa-

I.

llias.

Hilgard.

A.

Pars

1.-.
,,
,
Eratosthenis carminum reliquiao. Disp.
JL 3
ot expl. Ed. E. Hiller.
geographische rragmente, hrsg. von
Berger. JC 8.40.
Rec.
Euripidis fabulae et fragmenta.
G.

1.20.

8 partes. 15 voll. Lex.-S.


Dionysii Tbracis are
I.
Pars I. Vol.
grammatica. Ed. G. Uhlig. JCS.
Scholia in Dionysii
Pars I. Vol.
Rec.
Thracis artem grammaticam.

Ed. O.
eublimitate libellus.
Ji 2. 80 3.20.
1905.
Tert. ed.1. Vahlen.
Epicurea. Ed. H. U a e ne r (Anast. ^^euduck.)
.:

critico instructi.

ivov rtfQi

Rzach.

C.G oettling. Ed.

ill.

Lexika zu den zebn Rednern


"Wontzel).

I.

schen Theogonio mit Prolegomena von


Ji 8.
J. Flach.
Hesychii Milesii ononiatologi rell. Ed. I.
F 1 a c h. Acc. appemlix Pseudohesychiana,
mdd., spec. photolitbogr. cod. A. Ji.'d.
Hipparcli^ geograph. Fragmeute, hrsg. von
H. Berger. Jt 2.40.
*Homericarmina. Rec.A.Ludwich. Parsl.

Kusebii canouum epitoine ex Dionysii


Tolmabareusis chronico petita. Verterimt
uotisque iliustrarunt C. Siegfried et
H. Gelzer. 4. Ji. &.
Galeni de placitis Hippocratis et Platouis.
Rec. I. Mttller. Vol. I. Prolegg., text.
Graec, adnot. crit., vere. Lat. ,/fi 20.
Guoniica I. Sexti Pythagorici, Clitarchi,
Enagrii Pontici eentontiae. Ed. A. 1 1 r.
M. 2.40.
gr. 4.
II. EpictetietMoschiouis sententiae.
Ed. A. Elter. gr. 4. M. 1 60.
tiraminatici Graecl rocogniti et apparatu

'^.
lahn.

t,

Ji.

Kochly,

15

Griechiscbe Scbrifteteller.

[In Vorbereitung.]

Hesiodi certaraen. M. 18.

et

Rec. et
cur.

de falsa
argumentis Graece et

Demostheuis oratt. de corona

.
.

Aulide.

Raderiuacher.

G. Kinkel. Pars 1. Jl. 5


[Fortsotziing orscbeint nicht.]

60.

carmiiia. Rec. R.

for.

Rec. A.

Ji.

(orpuM medicorura (iraecoruiu. Vol. XI, i.


Philumeni devenenatis animalibus eorumu. J(. 2 80.
e 11 m a
que reniediis ed. M.
libellus.
eloeutione
de
Phalerei
Demetrii
Ed. L.

10

Acc. Homeri

Edd. Pflugk-Klotztragoediae.
Wecklein. (Mit latein. Kominentar.)
Hecuba.
Medea. Ed. UI. Ji .'.
Ed.
Andxomacha.
20.
Ed. UI. M. 1
20.
Jil.
Jl.
Ed.
lleraclidae.
20.
o4i 1
Alcestis.
Ji. 1 20.
Helena. Ed.
Hercules furene.
olL 1.20.
Ed.
Ed. IL
Phoemssae.
oH. 1 80.
Ed.
Ipbigenia
1
20.
cH.
Orestee.
Ji. 2 25.
Iphigenia quae est
Taurica. J{. 1 -0.

fragm. Fratiia.
Ji.

Hesiodi quae

il

Ji.

Ji.

::.

I.

III.

_ III.

inc. aet.

tu u

Ji.

a.

Lexicographi Graeci recogniti ot apparatu


Etwa 10 Bande. gr. 8.
critico instructi.

llerodois 11. Buch m. sachl. Erlaut. brsg.


Ji. 12.
V. A. Wiedemann.

et

.:

Ul.

^ 10
iid.
Comicoi um Atticorum tragmeiita.
4.
'
voll.
M.
Th. Kock.
Vol. I. Antiquac coraoediae fragmenta.
JC 18.
Novae comoediae fragmenta.
II.
Pars I. M^ 14.
comoediae fragineuta.
III. Jiovae
Comic.

Prinz

2.40.

Auliden
2.80.
eis.

Andromacha. J/.2.40.
. Hippolytus. 2.80.

Orestee. JL2.S0.
IV. Phoenissae. .^2.80.
2.m.
V. Troades.
VI. Rhesus.
3

Einzeln erscliienene Ansgabeii.

11
Ji. 22.
.-w.

Rchriftsteller.

Edd.
Earipidis fabulae.
N. Wecklein. Ji. 46.60
V. Herculos.
Vol. II.
VI. Iphigeuia

volL

Fragmenta. Indices.
medii aevi. Ed. G. Waguraeca
Caruiina
ner. iM 9.
popularia (iraeciae rccentions. ^d.
A. Passow. M. 14.
Chrietianor. carmni. Antholoi?ia Graeca.
Edd. W. Christ et M. Paranikas.
II.

II.

Auegaben griechischer und lateinischer

Hymni

I.

>)

Gomperz.

TliQL

A.

'

Lex.-8.

Hauarath.

Jt.

10.80.

Lllfragmm. Ed.

</^ 2.

s. Corpua medicorum Graecor.


Neue Papyruatexte
vonKolophon.
*Phoinix

Pliiliimeiios

hrsg.

von G. A. Gerbard.

[U. d. Pr.]

Beitzenstein, R., der Anfang


*[Pitotios.l
doa Photioa. Ji 7. 9.50.
licxikone
do8

Ziffern verstehen sich fiir

gebundene

Exemplare.

16

Plndarl carmina

Slegeslleder,

erkL

v.

carmina prologomeiiis

et

vergrlffeii.

Ed.

.H. 2

70.

*Cratylu8.

Sophoclls tragoediae

Dindorf.

70.

MeDO et Eutbypbro itemque incerti acripTheagee, Eraetae

toria

Ed.

Theaotetue. Ed. M. Wo h r a Ed.&.


IL
a.60. Sophieta.
Ed. II cur. O.
Apelt.
5.60. Politicue et incerti
auctoria Minoe.
2.70. Philebue.
2.70. Legee. 3 voU. [je
3.60.1
.K 10.80. [Vol.
Lib. IIV. Vol
Lib. V Vrn. VoL
Lib. IX
Fritzache.

cur. A. R.

^H.

b.

^fC

^H.

.H.

et Epinoraie.]

Ed.

Faac.
Faac.

Themlgtokles.
Lrbungen comm.

v/i

iv

u.

.fC

v.

A.

0.

Ber-

II.

Poetae eleg. et
0.

Cruaiua.

Tom.

M. 14.
iambogr. Rec.

[In Vorb.J

Poetaram eeenicorani Graecorura AeHchyll,


Sophoclls, Eurlpldis et Aristopbanls
fabulae et fragmenta. Eec. Guil. Dindorf. Ed. V. 4. JC 20.
Pollacis ODOmasticon.
Eec. E. Bethe.
(Lexicograpbi Graecl IX) Faea L ^: 14.

Die

fetten

Hauler

u.

Vol.
Vol. IV.
v.

Kauer.

b.

Tbeodoeioa:

JC.

v.

Indicea.

Wa r r e

M.

'

[In Vorb.]
a.

Theo-

D. heil. Theodoeioe. SchrifTheodoroa n. Kyrillua, hrag. von

Thucydidis hietoriae.

Ed. V. 2 voU.
Pindari carmina.
Receas.

SchrOder.

12

Ji.

JL%.

I.

v.

H. Uaener. ^H. i.
Theophaiiis chronographla.
Rec. C. de
Boor. 2 voll. JC 50.
Theophrasts Charaktere.
Hrag.
v.
d.
Philol. Geaellschaft zu Leipzig.
J(. 6.

.^^ 1.50.

1.

ten d.

Poetae lyrlei (iraeci.


I.

[Theodo8i08.]

^itae parallelae AgesUul etPoinpeii.


Bec. Cl. Lindskog. JC 3.60 4.40.

VoL

Vol.

Tbeodoros, der
doaioa.

4.

Bauer.

Ed. G. N.

*Terentil comoediae. Hrag.

2.80.

Commentariua.

hrag.

JeX(poU E.

nardakia.
*

4.

Vol.
[In Vorb.]

FUr quellenkritische

2.
t6

I.

. .

R Volkmann.

de proverbiie Alexaudrinoruni. Rec.

Crueiue.

explanu. WunderueWecklein. 2 voU. Ji 10.80.


Pbiloctetea. Ed. IV. Ji. 1 50.
Oedipua
Eex. Ed. V. .fil.bO.
Oedipua Coloneua. Ed. V. JC i 80.
Antigona. Ed. V.
Ji.l. 50.
Electra. Ed. IV. .fC 1 80.
Aiax. Ed.
^H. 1.20.
Trachiniae.
Ed.
./i 1.50.
Koiiig Oidipos. Grlechiach u. doutacb
m. Kommentar vou F. Eittor. Ji 5.

Arnim.

.H. 3.60.

0.

et

StaatsTertrage des Altertuma.


Hrag.
E. von Scala. I. Teil. JC 8.
'^Stoicorum Teternni fragmenta. Ed. J.

Tiinaeus interpreto Chalcidio cxim


eiuadein commentario. Ed. I. WrobeL
Ji 11.20.
;-

Plutarclii de iiiueica.

Rec.

Griech. u. deutsch hreg. v.


A. BOckb. Nebst 2 Abhandl. ab. dieee
Tragodie. (Mit Portriit Aug. BOckhe.)
2. Aufl.
.4i 4.40.

I.

fragmm.

Antigone.

^fi

.H.

et

5.

uft

Hipparchus.

et

4.

Eecc.

Ji. 2

Nauck.

A.

I: Libri

IIV.

: LibriV

Eecena.

C.

10
Indicea.

.12.

m.

m.

Ed. IL

.fC

2.70.

gebundene

4.

1906. ^H. 28

Ed. maior.

J(.

Aiiecdota
Lex.-8.

Helvetica.
.fC

Hellenica,

Eec.

H.

aohn.

i/H.

.H.

Claodianl carmina. Rec. L. Jeep. 2 voU.


Ji 20.40.
Comnientarii notarumTironianaruni. Cum
prologg., adnott. crit. et exeget. notarumque
indice alphabet. Ed. Guil. Sohmitz.
[132 autograph. Tafeln.] Folio. In Mappe

40.

18.

VII. Tbesaurua gloaa. emendatarum.


G. Goetz et G. Heraeua.
^itl2.
Faac.
Faac. I. Ji 24
Contf.

Dialtictorum Itallcaram aevi vetuat. exempla eel. Ed. E. Schneider.


Vol.

I.

Dialecti Lat. priac. et Faliac.

exempla.

Para

3.60.

I.

Didascallae apostolorum fragmentaYerouensia Latina. Acc. canonum qui dic.

apoatolorum

et

Aegyptioruin

reliquiae.

PraeE. Hauler. Faac, I.


i
Tafeln.
^fC
Mit 2
fatio, fragmcnta.

Prim.

Cornifi-

Buecheler.

Hermenoumata Paeudodoaitheana.
Ed. G. Goetz. Acc. honnenoumata

cuni Lucullo,Tiniaeiis. de uat.deor.,


do dlvinat., de fato. Rec. O. Plaaberg.
Faec. I. JC S.

Eec. Fr.

rel.

a.

t z.

medicobotanica vetuatiora. / 22.


IV. Glossae codicum Vaticani 3321,
Sangallenaia 912, Leideusia 67 F. Ed.
G. Goetz. JL 20.
V. Placidi liber gloaaaruiu, gloaaaria
Ed. G. Goetz. .,/t 22.
reliqua.
VL Tlieaaurua gloaaarum emendatarum. Conf G. G e t z. 2 faacc. je

] ad Hereuuium 11. YI:


ciua und [Herenniue].

Paradoxa Stoicor., acadeinic.

Tullii, rell.
1.60.

Mendela-

10.

8.

(J.

M. 1.80

4.80.

Vol. K. Gloaaae Latinograecae et Graecolatinao. Edd.G.Goetz etG.Gundera n. Acc. minora utriusque linguae
glusaaria. Adioctao aunt 3 tabb. phototyp. J{. 20.

de b. Africo comm.:

Commontariua. 2 faacc. J(. 12.40.


CicerODls, M. Tullii, epistularum 11. XVI.
Acc. tabulae
Ed. L. Mendolaeohn.
chronolog. ab Aem. Koernero et O.
E. Schmidtio confectao. JC 12.
ad M. Brut. orator. Rec. F. Heerdegen. Ji 3.20.

Ed. L.

regiae Saxouicao comp., rec, ed. G.


Lex.-8.
8 voll.

gr. 12.

Polio.

Ed.

VH. M.

Corpus glossarior. Latiiior. a G. Loewo


incohatum auepiciis Sociotatis litterarum

Caesii Bassi, Atilii Fortunatiaul de metris


Roc. H. Keil. gr. 4. Ji 160.
11.
Catonis praeter libr. de re ruat. quae extant. Eec. H. Jordan. M. 5.
de agri cult. 1., Varronis rer. rust.
Eec. H. Keil. 3 voll. ^H. 33.40.
11. III.
Faac. I. Cato. Ji2.iO.
I.
Vol.
Varro. Ji 6.
I.
I. Comm. in Cat. ^H.6.
II.
II. Comin. inVarr. JCS.
II.
Ji. 3.
I. Ind. in Cat.
n. Ind. in Varr. ^H. S.
Catulli 1. Recensuit et interprotatus est
Aem. Baehrena. 2 voU. Ji. 16.40.
Vol. I. Ed.ncur.K.P. Schulze. ^/t.4.

Ji.

Breitenbach.

Cornlflci rhetoricorum ad C. Herennium 11.


TIII. Eec. et inierpret. est C. L. Kayaer.

Hagen.

Ed.F.Heidenhain. Ed.n.
Ariani fabulae. Ed. G. Froehner.

.
m.

et

Lateinische ScUriftsteller.

tells.

I.

Aareliilmp. epistt.: s. Fronto, od. Naber.


.VTerrois paraphrasis in 1. poeticae Aristo-

8.

Libri I et
Libri
Zosimi historia nova.

Pars

19.

.fi. 1.20.
Polionls
[(^aesar.]

L.

rec.

JC 6.60.

2 partt.

10.

b.

17

Lateiniache Sohriftsteller.

commentariie instructa.
De Cyri Minoria oxpeditione IL VII
(Anabaaia), rec. E. Ktthner. JC 3.60.
Oeconomicua, rec. L. Breitenbach.
Ji 1.50.

26.

Xenophontis hist.Graeca. Eoc u.Koller.

.H.

Exemplare.

^fi

b.

Xenophontie opera omnla, receusita

Xenokrates. Darstellg. d. Lebre u. Sammlg.


V. R. Hoinze. Ji 5.60.
d. Fragmente.

Hude.

4 voll. [8 sectionea.]
22.80.
Lib. 1.
Ed.
^K 4.50.
Lib. 2.
Ed.
Jf. 3
Lib. 3. Ed. IL.H.2. 40.
Lib. 4. Ed.
Ji. 2.70.
Lib. 5.
Ed.n. .: 2.40.
Lib. 6. Ed.
Ji2.40.
Lib. 7. Ed. IL Ji
70.
Lib. 8.

Ziffern verstehen Bioh iur

Mit 2 Tafeln in Lichtdruck.

de bello Peloponneslaco 11.


Explann. E. F. Poppo et I. M. StabL

Ed.

Apologia Socratis et Crito. Ed. V cur.


M. Wohlrab. ^^2.40.
Protagoras.
Ed. rVcur. I. S. Kroechel. Ji-j.iO.
Phaednis. Ed. IL JC 2 40.
Menexenua,
Lyeie, Hippias uterque, lo. Ed.
Ji. 2 70.
Laches, Charmides, Alcibiadea I. II
.

*urkuuden, griecbische, d.Papyrnssammlang za Leipzig. I. Band. Mit Beitragen


vonU.Wilckenberauag. vunL. Mitteie.

Platonis opera oinnla. Rec, prolegg. et


commentt. inatr. G. Stallbaum. 10 voll.
(31 eectionee.)
(Mit latein. Kommentar.)
Die nicht aufgefiihrten Schriften sind

ad Odysseam pertin. rell.


Ed.
H. Schrader. gr. Lex.-S. ^H. 10.
Ptolemaei /Zfoi
xai
lib.
Eec. Fr. Hanow. gr. 4. ^H. 1.
[Scylax.] Anonynii yulgo Scylacia Caryandensia periplus luarls intcrni cum appendice. Roc. B. Fabriciua. Ed.
J<:i.20
Scriptorum Graecornm qui chriat. impugn.
relig. quae aupcra.
Fasc. III: laliani
linp. contra Christianoa quae aupers. Ed.
C. I. Neumann.
Inaunt Cjrllll Alex.
fragmm. Syriaca ab E. Neetle edita.

16.

Emzeln eruchienene Auegaben.

Tragicorum Graecorum fragnieuta. Eec.

versezetei kritikai
Matryarazo jogyzetekiel kladta
6
a
Otto. I. Kotet.
>>fC i.
[Ohne Forteetzung.]

3.

Homer. ad lliadem
Schrader. 2 fascc.

quaeett.

pertin. rell. Ed. H.


gT. Lox.-S.
^H. 16

commeutariJa
14

lateinittcher Schrifteteller.

Porphjrrii

Mezgor.

Fr.

W. Chriet. JC

ed.

uad

Scbroeder. (Poet.
Bergk. Ed. quinta.

matructa

grietihiecher

rec. O.

Graec. colL Th.


1.)
JC 14

lyr.
I,

Auegaben

ed.

*Eiinianae poesis reliquiae. Bec.LVahleu.


Ed. II. .fi. 16.
Exnperautiue, Epltome. Hrag. v.G.Land-

.60.
graf u. C. WeymanFragmentam de iureflsci. Ed.P.Krueger.
.fi

1.60.

FrontoniH
Eec.

et

8. A.

M. Aurelll

Naber.

linp.

epietulae.

8.

Gedlchte, unedierte lateiniache, brag. vou


E.

Baebrena.

.^^

1.20.

IS

Dioinedis ars gramm.


rec.
Charisii arte gramm. oxcerpta

Fasc.

I.

Ji. 10
et2.Pri8ciani institutionos
Vol. I.
i i.
rt
ex rec. M.

Fasc.

gramm.

Prisciani institutiones
Vol. II.
i i.
t
ex rec. M.

Fasc.

gramm.

1.

Jl 12.

Prisciani de figuris
numerorum, de metris Terentii, do
praeexorcitamentis rhetoricis libri,
III.

Keilii.
(lirammatici Latini ex rec.
Vol.Vn. Fasc. 2. Aiidacis do Scauri ot
Palladii librie excerpta, Dosithei ara
graram., Arusiani Messii exempla elocutionum, Cornelii Frontoais Hber de
differontiis, fragmonta graram., indcx
scriptorum. Ji. 11.20.
Supplementum continens anecdota Helvetica ex rec. H. Hageni. Lex.-8

Fasc.

'

Incerti auctoris de rationc


H. 11. lY. [M. Tulli Cicead
C.
dicendl
ronia ad Hereuniuni libri VI.] Recens.
F. Marx. Jt 14
^nistoricorum Uomanorum rellqulae. Ed.

H.Peter.

nomine

V. Fasc.

2. Consentiue, Phocas, Eutyches, Augtxstinus Palaemon, Asper,


de nomine et pronomine, de dubiis
,

nominibus, Macrobii excerpta ex


10.
H. Keilii.

mus

Marius Victorinus, Maxi-

Victorinus, Caesius Bassua, Ati-

lius Fortanatianue
JL 9

rec.

ex

rec.

H. Keilii.

VI. Fasc. 2. Terentianus Maunis,


Marius Plotius Sacerdos, Kufinus,
Mallius Theodoms, fragmenta et excerpta metrica ex rec. H. KeiliL
JC 14
VH. Fasc. 1. Scriptores de orthographia Terentius Scaurus, VeUus
Longue, Caper, Agroecius, Cassiodo-

vUii

D^

T^tv'iu,Beda,Albinua. Ji

saec.

mmor. Ji. 4.
Rec L. Mueller.

Editio

carmiua.

16.

oU. 2.40, eleg. geb. m. Goldschnitt Jl 3.60.


Satiren. Kritisch hergestellt, metriscli
tiborsetzt u. mit Kommentar versehen von

C.

Kirchner

u.

W.

S.

Teuffel.

2 voll.

Ji 16.40.
Lat. u. deutsch m. Erlanter.
L.

Dodorlein.

JC

[B. I vergr.]

B.

3.
im 5>er^maH ber

ricfe,
bcuticf)t
8.

von

JC 7
siehe auch: Satura, v. Blttmner.
Episteln. Lat. u. deutsch m. ErlSLut.

von L. Dodorloin.

.s.

oon

^2.40

^2i.

5Jacmetitev

UricfirtTt
it.

toer-

O. lieUer.

Jl 4.40.
siehe auch: Satura, v. Elumnor.
[Lacanns.] Scholia in L. bellum civile
ed. H. Usener. Pars I. JC. 8. [FortAufl.

setzung erscheint nicht.]


Lacilli carminuiM reliquiae. Kec.F.Marx.
Vol. I. : Proleg., testim., fasti L., carm. rel.,
10.60.
indicee, tab. geogr. M. H.

^.

II. (Komment.) ..:


sapersunt. Ed.
quae
Nepotis

14. 17.
C.

Halm.

2.40.

v.G.Landgraf u.

10.

frti cf! Ziffern verstehen sich

MuoUer.
fiir

crit.

II. Ed. O. Korn. Jr. 5.


der Licbc.
Doutsch
Oelschlager. 2. Auli. Min.-Ausg.

Ovidii ex Ponto

C.

Porfyrii
^H.

Weyman.

carmina.

11.20.

Rec.

3.60.

iieliMfnlene Exemplare.

L.

.
.

2.40, eleg. geb. 3.20.


Porsius, siehe: Satura, v.

cator.

Placldi glossao. Rec. et ilUistr. A. Beuerling. JC. 2.80.


Plauti comoediao. Eecensuit, instrumento
critico et prologomenis auxit F. Ritecheliue Bociie oporao adsumptis G.
G.

Goetz,

F.

Schoell. 4

I fasc.

I.

Trinumnius.

Ed. lU cur. F.
5.60.
I fasc. II. Epidicus. Rec.

Ritschl.
Ed.

II.

G.Goetz.

.U.

11.

II

Ritschl.

Loowc.

Ji.

Morcator.
Rec. F.
Ed. II cur. G. Goetz.

Ji 3.60.

.
1 1.

Ji.

F.

Sch(en

Casina. Rec. F.

Schoell.

Ed. II cnr.

J{. 5.60.

IV
^H.

fatiu. I.

5.60.

IV

fasc. II.

F.

Ritschl.

.H.

6.

Miles gloriosus. Rec.


Ed.
cur. G. Goetz.

IV fasc.
Porsa. Rec, F. Rit.sch].
Ed.
cur. F. Schooll.
IV faec. IV. Mostellaria.M. Rec. F,
Ritschl. Ed. II cur. F. Schoell.
6
rv fasc. V. Cistellaria. Rec. F.
uK.

Schoell. Acc. deperditarum fabula-

rum fragmenta a
J(.

Die

6.

5.60.

fetten

recensita.

O.

MZ.
^ft:

3.

rec. F.

Rit-

^U.

.50.

Ed. O.

Ribbeck.

Th.MommEdd. E.
Adi. est

Miodonaki.

et A.

Lehmann. JLIQ.

(jiiintiliatii
PtGC. C.

iiistitntionis orator. 11. XII.

Halm. 2 partea. [Pars I vergr.l


II: Libb. VII
JL^.

Pars
Rliitorcs Latini niinorcs.

Ed.

JL

Lex.-8.

Saliariain
Sallusti

C.

Halni.

17.

canninum
JL

\.

Crispl

rell.

Ed.B.Mauren-

qnae

.supcrsunt.
Rec.
[Vol. I vergr.]
Vol. II: Hiatoriarum rell. Index. Ji. 7.20.
historiaruiii fragmenta.
Ed. F r.

Rud. Diotach.
Kritzius.

JL

2 voll.

9.

historiarnin rell.

Ed. B.

Mauren-

brecher.
Fasc. I. Prolcgomena. M. 2.
Faac.
Fragraenta argumentia, commentariis,' apparatu crit. inatructa.
Acc. iudices. Ji ^.
Satnra. Ausgew. Satiren d. Horaz, Peraius
II. Juvonal in froior metr. Ubertragung von
H. BlttDiner. Ji. 5. 5.80.
Sc:i'nlcae Romaiiornin poesis fragmenta.
Rec. O. Ribbeck. 2 voU. Ed.
M.-23.
Vol. I. Traiiicorum fragmenta. Ji.9.
11. Coniicorum fragmenta. Ji 14.
Servii gritmmatici qui fer. in Yergilii
cannina coiinaentarii. Recc. G. Tbilo
et H. Hagen.
3 voU.

Vol. I faac. I. In Aon. I


Rec. G. Thilo. Ji 14.
I faac. II.
In Aen.
Rec. G. Thilo. Ji. 10.
II fasc. I. In Aeu.
Rec. G. Thilo. Ji 10.
II fasc. II. In Aen. IX
Rec. G. Thilo. Ji. 10.

comm.

IV V comm.

VI
comm.
comra.

fasc. In Buc. et G^org. comm.


Roc. G. Thilo. M. 10.40.

fasc. IL App. Serviana. Ji20


I.

L
ZifferTi

Mercator.

Ji. 3

tab. photolithograph.
JL 6.80.
[Probns.] Die Appendix Probi. Hrsg. v.
W. Heraeus. JL 1.20.
Propertiielegiae.Rec.A.Baehren8...^5.60.
Psjilterium, das tironischc, der Wolfenbiltcelor Bibliotbek.
Hrag. v. Kgl. Stenograph. Institut zu Dresden. Mit Einleitung
und tTbei-tragung dea tiron. Textes von

brocber.

3. 60.

fasc. IV. Stichus. Rec.F.Ritschl.


Ed.
cur. G. Goetz.
Ji 3.60.
fasc. V. Poeuulus. Recc.
F. Ritschelii schodis adliibitis G. Goetz

et G. Loewe.
JL

fasc.
Bacchide.
Rec. F.
Ritschl. Ed.IIcur.G.Goetz.
fasc. . Captivi. Rec. F. S c h
. 4.

fasc.
Rudens.
Rec. F.
Schoell.
5.60.

fasc. IV.
Pseudolus. Rec. F.
Ritschl. Ed.Hcur.G.Goetz. M.om.
in fase. V. Mouaechnii. Rec. F
Ritschl.

t z.

et G.
fasc.

2.

Einzolii je

Wulfflin

Ji:

Goetz

Persa.

Schoell.

Jc.

Bacchides.

1.

aen. Lex.-8. Ji
.80.
Polionis de bello Afrlco comiu.

Eec. F.

I.

3.

PoleiniiSilviilaterciilns. Ed.

torai.

I fasc. in. Curculio. Eoe. G. Gootz.


2.40.
I fasc. IV Asinaria. Recc. G. Goetz
et G. Loowe.
Ji 3.60.
I fasc. V. Trucxilentus. Rec. F.
Schoell.
4.80.
II fasc. Aulularia. Rec. G. G e
2.40.
II fasc.
Amphitruo. Recc. G.

rec. et cum app.


[Vergriffon axiBer :]

2.80.

.H.

4.

J(.

Pars
Para
Pare

miles gloriosus.

M. 92.20.

Tomi

I.

19

Bacchidos, Stichus, Psoudolus, Persa, Mor-

3.

Loewo,

Ex

1 i i.

Scholarum in uaum
schelius. [Vergr. aufler:]

Bltimner.
rhaedri fabulae Aesoplae. Ed. L. Mullpr.

Tomi

Ri18ch

Ji.

Ji.

F.

Tomus

Elegieu

b. Lateiiiieclie Schriftatellor.

Plauti coinoediae.

16.

5.(iO.

Xonii Marcelli compendiosa doctrlna.


Eniend. et adnot. L. Mueller. 2 partee.
Jt 32.
Noratians epist. de cibis ladalcis. Hrsg.

Optatiani

Maehly.

I.

.H.

I.

3.20.

*Institutionuiii et regularum inrlsRomani


syntagana. Ed. R. G e i s t. Ed. II. JL 5 20.
[luris consulti.] Kalb.W., Roms Juristen
nach ihror Sprache. Ji. 4.
laveiialis saturae. Erkl. v. A. Weidner.
2.

Ed.

1.20.

ofC

Ji.

10.

.H.

gr.

Orestis tra^oedia.

et

Serinones, opistulae, de arte poet.

H. Koilii. J(^ 7.
IV. Fasc. 1. Probi catholica, instituta artium, de nomine excerpta, de
ultimis syllabis liber ad Caelestinum
Notarum laterex rec. H. Keilii.
^^^11.
Mommson.
culi edente Th.
IV. Fasc. 2. Donati ars graramatica,
Marii Servii Honorati commentarius
in artem Donati, Je finalibus, de
centum motris, do inetris Horatii,
Sergii de littera, de syllaba, de podibu3, de accentibus, do distiiictioue
explanationes artis
commentariuB
Donati, de idiomatibue ex roc. H.
Keilii. JC 8.
V. Fasc. 1. Cledonii ara gramm.,
Pompoii commontum artis Donati,
excerpta ox commentariis in Donatmn cx rec. H. Keilii. JL .

voU.

I.

ct

rec.

1.

Carmina, epodi, carmen


Iterum rec. O. Keller. Ji. 12.

Vol.

accedit Prisciani qui dic. liber de accentibus ex

VI. Fasc.

Recensuerunt O. Keller

Holder.

A.

Vol.II. ^12.

Vol.I. Ji:i6

Ilovatii opera.

2.

Aeneidos principaLium

[llerenniHS.]

pronomine et
verbo, partitiones duodecira versuum
institutio de

19

Ji.

Kinzeln orschioneue Ausgabon.

3.

[Vergr.1
III.

2.

H. Keilii.
II.

Schriftsteller.

Ausgaben griecbiachor und latcinieclKr

GlOHsae uominuiii. Ed. G. Loe\ve. Acc.


eitisdem opuscula glossographica coU. a
G. Goetz. JL 6
tiramniatici Latini ex rec. H. Keilii.
Lex.-. Ji 139.20.
7 voll.
Vol. I. Fasc. 1. Charisii ara graram. ex
[Vergr.]
rec. H. Keilii.

verstehen sich fur

fasc.

(ludicea) in Vorb.]

gebundene

Exemplare,

. Ausgaben

20

Ureg.

StaAtSTertrage des Altertums.


E. von Scala. I. TeiL M. 8
Statii eilTae.
uK 16

Hreg. von

v.

[Mit 3 TafeLo.]

VoL

^ft

cum

echoliie.

Thebaidoa

I:

12.

11.

Kec. E.

Woelfflin.

r.

../il

:;

JC 3.60.

Tir.

CommentariL

Dae

tixou. Pealteriuui,

et

eiehe:

et

BucolJca et Georgica. c-H. 5.


U. Aeneidos Ubri I VI. M. 7.20.
AeneidoeUbriVnXII. JCT. 20.

Appendix Vergiliana.

rv.

I.

Peal-

^H.

lib.VU XIL

rv. Appendix Vergiliana.

a.

3.

3.

von Th.

Aufl.,

Plftfl.

Perser. Von W. S. Teuffel. 4. Aufl.,


von N. Wecklein. .:i.50 2.
Von N. Wecklein
PrometheoB.
2.20.
1.80
JC
3. Aufl.
Von L. Schmidt. .H. 120.

5.

Scholia Berneusia ad Vergilii Buc.


d. H. Hagen. JC 6.

Georg.

Meisterwerke der Oriecheii und Romer in kommeutierten


Ausgabeii.

2 Hefte.

.H.

Juronka.

K.

L Idokrates' Panegyrikos, von J. Meak.


2 Hefte.
Ji 1.40.
Auswahla.
d. rom. Lyrlkern (m. grioch.
ILL
k a. 2 Hft. JC. 1 60.
Parallel.), v. H. J u r
IV. Lysla^' Beden geg. Eratoethenes aiid
.

Sb. d. olbaum,

. Sewer

a. 2

Uefto.

.fC 1.20.

V. Aaegenahlte

Briefe

Clceros,

. Gschwiud. 2 Uaite.
Amor and Pgyche, ein Harchen des
Apaleios, von F. Norden. 2 Hefte.
1.80.

VI.

.tt

1.40.

VII Eurlpides, Ipliigenle

1.40.

Busche.

v.

Aulis, von

iii

JC l.H).

2 Hefte.

VIII. Euripldes, Kyklope,


2 Hefte.
./i 1.

N.

Wookloin.

..

JC.

V. Bdch. PhOnieeen. ./^. 180 2.2.


*VI. Bdch. Eloctra. Ji. 1.40 1.80.
1.60 2.
*VII. Bdoh. Orestea.
*Vin. Bdch. Helena. J^. 1.60 2.
5 B&nde
Herodotos. Von K. Abicht.
JC 12.50 le.
Band I. Heft 1. Buch I nebst Einleitung u. tTbereicht tiber den Dialekt.
Ji. 2.40 2.90.
5. Aufl.
3.A. .fi. 1.50 2.
2.
Heft
Band I.
Heft 1. B. UI. 3. A. .ft: 1 50 2.
Hoft 2. B. IV. 3. A. M. 1 50 2.
*
B.V u.VL 4. A. JC2.
1 80 2. 30
4.
2
IV.
Mit
2 Kartec
IX.
U.
V. Buch

1.60

Aristophanes' Wolken. VonW.S.TeuffeL


Ji 2.70 3.20.
2. Aufl., von O. Kaehler.

IX. Brlefe des Jfiugorcu Pllnias, von


B. C. Kukula. 2 Heft. .fi 2.20.

Lykargos' Bede gegeii Leokraten,


von E. Sofer. 2 Hefte. .H. 1.80.

XI. Plutarche^BlographledesAristeldeN.
von J. Simon. 2 Hefte. *,1.60.

XII TacltuH* Bednerdlalog,


.H. 2.
2 Ilefte.

v.

B.Dieuel.

Hauptteil

hietoriacho

(Kap.

. .CO .80.

Hude.

Von

XLI).

Von
Demostlienee' ausgewahlte Keden.
2 Teile.
C. Behdantz u. Fr. BlaB.
6.60

4.

I:

u. d.

4.50

IX

Philipp.

Teil

'

Beden

von Fr. Blafl.

Aufl.,

4. Auil.,
Abt. 2: Indicee.
Fr. Blafl. .K 1.80 2.2.

Die

Dle Bede

fetten

I.
I.

I.

6.
6.

u. C.

Hentze.

A. ^: 1.20 1.70
A. JC 1 40 1.80
.

Band M. 3.
H.3. Gea. 7 9. .. J.l.60 2.
1.20 1.70
H.4. Gea.lO 12. 5.A
Band
Jt 3.3U
in
1
zueainmen
4
H. 8

H.

1/2

zuaammen

./fi.

. H. Gea. IS A. 20 1.70
.2. Gea. 16 4.A. ./1.40 1.80
. H. zuaammen Band M.
*_ . H.3. Ge8.19 4.A. ^1.20 1.70
60 2.20
*_ . H. Gee. 2224. A.
Band JC 8.
zueammen
1.

15. 4.

.: 1

18.

Fr. Blafl.

La Bochu.
.

I.

.: 1.50 2.

II. Teil.

J.

Gee. 1 4. 3. Aufl. ./^i: 1 50 2.


IL Gee. 5 8. 3.Aufl. */:1.50 2.
Gea. 912. S.Aufl. ^1.50 2.
1 50 2.
IV. Gea.l3 16. 3. Aufl.
[Vergr.]
2.Aufl.
V. Gee.l7 20.
VI. Gea.21 24. 2.Aufl. [Vergr.]

2 Bande zu je 4 Heften.
Band L H. 1. Gea. 1 3.
I. H. 2. Gea. 4 6.

Vni. Bede tiber die Angelegenheiten


im Cherronea. IX. Dritte Bede gegen
6.

2.30.

von

VonK. Fr. Ameis

Philippoa.

. ..

I.

Beden.

IV. Erete Bede geg. Philippoa. 8. Aufl.,


von Fr. BlaB. Ji. 1.20 1.70.
Abt. 1 V. Bede ttber den Frieden.
VL Zweite Bede gegen Philippoa.
Vn. Hogesippos' Rode ttber Halonnes.

.^1.80

2.

6 Teile.

.9.
Olynthische

Aufl.

Honiers Ilias, erklart

8..

Teil.
2 Hefte.

. ..

..

.
.

ArrlansAnabasie. VonK.Ablcht. 2Hefte


[I. Heft. M. Karte. ^1.80 2.2. II. Heft.
2.25 2.75.] .. 4.05

Heft

'

X.

2.20.

Von N.
Sieben geg. Theben.
Wecklein. Ji 1.20
dle Schutzflehenden. VonN. Weckdle

Wespen. VonO.Kaehler. [InVorber.]


Aristoteles, der Staat der Athener. Dor

sondem auch angehenden Philologen sowie Freundeu des klaesischon


Altertums, /uu&chet zu Zwecken privater Lekttlre, vorlitBliche und die noueston FortBjhritte der philologiechen Forechung verwertendo Texte und Kommentare griechiecher
uad lateisischer tou der Gymuaeiallekttlre aelteu oder gar niubt berackaichtlgter Meiaterwerke darzubieten.
AlRchyloe* Pereer, vou H.

Igr. 8.J

Die Auagaben beabsichtigen, nicht nur don Schiilern der oberen GymnaBialklassen,

I.

Earipide8' ausgewahlte Tregodieu. Von


N. Wecklein.
Medea. 3. Aufl. Ji 1.80 2.2.
I. Bdch.
Iphigenia im Tanrierland.
II. Bdch.
JC l.&O 2.10.
3. Auil.
2. Aull
Dle Bacchen.
III. Bdch.
Ji 1.60 2.10.
IV. Bdch. HippolytOB. 2. Auf 1. J(. 1 80

B. Enger.
Ji 2.25 2.7.

2.
Orestie. Von N. Wecklein. .fC 6.
Daraua einzeln: I. Agamemnon. II. Die
Die Bumemden.
III.
Choephoren.
2.
je Jt

4.

[gr. 8.]

Griechische Schriftsteller.
Von

Agamemnon.

Aeschylus'

MH.
JC

und lateinischer

Bedurfni.s
Eekaimtlich zeichnen dleae Auagaben aicli dadiirch aua, dafl aie daa
Wieaenachaf
der
Anaprttche
t ui
der Schule ina Auge fassen, ohne dabei die
geleseneii
inSchulen
alle
fast
enthalt
berackeichtigt zu laasen. Die Sammlung
Werke der klaaaiechen Schrif teteller.

VulnHii Maecianl di8tributio partiuiu.


Ed. Th. Mommaen. JL .30

eriunL

B. 6. Teubners Schulausgabeu griechischer

Klassiker mit deutscheu erklarenden Aninerknngeii.

[Vcrgriffen auiler:]

Vol. ILI. Aeneidos

Schuiitz,

ed.

Gotz

0.

I.

Ed.

Aem.

Rec.

I.

dialogas de oratoribue.
Baehrene. Ji 2.

Comm. not

2 40.

Tacltl d orlgine et sito Geruianoruni


Rec. A. Holder. .fC

Ji. 9.20.

Yergilii Maronis opera app. crit. in artius


contracto iterum rec.O. Bibbeck. IV voll.
Ji 22.40.

Meyer.

21

rll.

de lingua latioa. Edd. G.


[In Yorb.]
Fr. Schull.

Vol.

i 1.

Agahd.

Ed. E.
*

relationes. Bec. Gail.

Syri gententiae. Bec. G

6.

II. III, rec. Keil,


Cato.
antiqultatum rer. diriu. 11. I. XIV.
XV. XVI. Praemiesae sunt quaostt. Varr.

JC 1.60.

JC

reroni rutiticaram

^Soetoni Tranqailli opera. Bec. M. Ihm.


3 voll. Vol I: de vita Caeearum libri VIII.

|Tiro.]
siehe:

eatararam Menippearuui

Eec. A. Rieee.
eiehe:

MttUer.
.18.

Symmachi

Schulausgaben mit deutscheu erkl&renden Anmerkungeii

lateiuiBclier Sohriiteteller.

Yarronie

Vollmer.

Fr.

Thebais et Achilleis
Bec. O.
1 VI.

und

grieohiecher

vom Kranze.

von

3.

in 1

1/2

21.

Von

2.10 2.0.

Ziffern verstelien sioh

4.

n. H. 3/4

fiir

gebundene

4.

.: 1

in 1

Exemplare.

. Auegaben
Von

HomerH iliaH.
C. Hentze.
Heft

_
_
_
_
_
_

5.

6.

Ges.ie 18.

Ges.

2.

8.

4.

10 12.
13 15.
19 21.

Gee.22 24.

8.

M.

2 10

auegew. Reden. Von H. Froh3 Bande.


berger. GroBere Ausgabe.
vergr.]
[Bd. II u
I
'

1.50 2.
Ji. 1.80 2.30
JL 1.20 1.70
2. Aufl
Ji. 1.80 2.30
i. Aufl
2. Aufl. Ji2.10 2.e0
Ji 1.50 2.
..^<: 180 2.30
Ji.

Deuschle

,1,

4.

II.

Schonc
VI

1.80 2.26.
ansgewahlte Schriften.

Von

Teil.

O.

.:

Von H. FrohLyeias' ausgew. Beden.


berger. Kleinere Aiisg. 2 Hefte.
R- gegen
Prolegomena.
Heft.
I.
Agoratos.
geg.
B.
Eratoethenee.
Verteidigunif geg. die Anklage wogen
Umsturzee der demokratischen VerR.
R. f. Mantitheos.
faeeung.

PhUon. 3. Aufl., v. Th. Thalheim. JL l.SO 2.25.


Redon gegen Alkibiados.
II. Heft.
R. tlb. d. VerR. geg. Nikomachos.
geg.

Aristophanee. R.
mOgen

R. geg. die Kornhandler.


Olbaum.
R
Theomnestoa.
H. geg.
GebrechUchen. R. geg. Diogoiton.
d.

2.

Auflaga,

.H.

> 2.2.

von

10.

(bzw.

4.
5.
6.
7.

S.

9.,

8.,

ilb.

d.

d.

Th. Thalheim.

1.50

u.

Oaelleiibuch,
I

histor.,

Aufl.
,

B.

^VII.

S.Auti.
2.30.

1.

Sophokles. Von

ma

G.

2.

Heft.

Ji.

JC 2.40 2.90.
Cicero de oratorc.
von O.
6. Auli.
6.25.
4.80
M.
,

180

Wolff undL. Beller5.

^.

OidipuB auf Kolonos.

J.

lect.

Hoffmann.

Ziffern verstehen sich fiir

Graecae.

Von

C.

Ji 150 2.

gebundene

Exemplare.

II

Raph.Kuhner.

1.20 1.50.

Koninientar.

J/.

Anab. Buch 5-7

u. Hellenika.

Text.

Ji2.

in e

2.20.
1 40

a r.

,.(?:

M).

u.

Buch
Buch

..

1.

V r. R ic b t e r.
Cicero div. iii Caeciliuiu.
. 80
45
Ji.
r
d.
h
a
e
r
b
A.
2. Aufl., vou
Redeu gegeii Verres. IV. Biich. Von
Fr. Richtor. 3. Aufl., von A. Eber-

Anhang.

Vou

'>

"

I.

JCl.SO

,,

.
II.

Ji.

'^

Redeiib.d.Imperium d.Cn.Ponipejus

VonFr. Richter. 5.Aiifl., von


hard. jr .75 1.20.
Fr.

Die ffetten Ziffern verstelien sich

Ricbter

1.40.
Aufl-, vou A. Eberhard. Jc.\
Kocb.
Rede . Muveua.
90 1.30.
Aufl., vonG. Landgraf. M.

1.40.

Eber-

6.

A.

^
' ..
\

^.

Redeii g. Catiliua.

'>

2.2o.

1.50 2.
Fr. Richter.
V. Buch.
Ji. 1.20 1.70.
Eberhard.
von
A.
Aufl.,

hard.

1.20.

W. Pidorit.
Haruecker. 3 Hefte.

[Vergr]

Supplementum

.75

M. 1.50 2.
M. Indices u. Rogister
IXI.
50 2.
/.. d. Annierkungen. Jl 1
Aus Heft III besonders abgedruckt:
Erkl&r. Indices u. Registor d. Anmerkgii.
JC .45.
5.Auii., von Fr. Tli. Adler.
4.50.
Ji.
Band.
In 1
Brutus de claris oratoribns. Von
K. W.Piderit. 3. Aufl., von W. Friedrich. Ji. 2.25 2.75.
orator. Von K. W. Piderit. 2. Aufl.
Ji 2. 2.00.
Von K. W.
partitioues oratoriae.
1.40.
Piderit. .H. 1
Rede f. S. Roscias. Von Fr.Richter
u. A-Fleckoison. 4. Aufl., von G.
II.

Aufl. Ji. 1.50 2.


I Teil. Aiaa.
Elektra. 4. Aufl. J(. 1.50 2.
2.
Antigone. 6. Aufl.
XXI.
2.
Jil.60
Aufl.
Konig Oidipus. 5.
IV.

V.

2.
.90 1.20.
l.CO 2.

'.

I Heft. Emleit. u. Bucli

n.

*
lext.

-r

commeutarii de bello civili.


A. Doberenz. 5. Aufl., von B. Dinter.

Baumeister.

Heft [Vergr.]

Ji.

Aufl. Ji. 1.50 2.


5.Aufi.Ji.l.80 2.20.

6.

Eiuleitung,Karten,Planenu.Abbild. Text
und Kommentar. \OnG. Sorof. 2 Bdchn.
1
1.
I. Bdchn. Anab. Buch
Text. M. 1.20 1.50.

..1.40
Ji.

Hefte.

.K 1.60 2.20.
6. Aufl., vonRud. Ktthuer.
Age8ilaos.A'onO.Guthling.Jil.50 2.Anabasis u. Helleiiika in Ausw. Mit

F.Vo 11 b r e c h t.

Ji.
Buch IV
Buch VII u. VIII
JL .90 1.40.

1.30.

A.

5.

u. Register. 5. Autl.

zur alten Geschichte.

Herbst und

5.

Buch I IV.
r.ucliV-Vn.
^II.
MemorabiHen.

..

Von
Abt Griechische Geschichte.

6.

[jo oli

I Heft.

Caesarig belli Uallici libri Vll und Hirtn


UberYlIl. Von A. Doberenz. 9. Aull.,
von B. Diuter. 3 Hefte. J(. 2.55 4.
Einleit. u. Karte
I. Heft Buch I
M. .90 1.40.
T. Gallien.

'

5.

1.50 2.] M. 3. 4.
4. Auflage, von
I
Buch
I. Heft.
Btichsenschtitz.
B.
liuch VVni. 3. Aull.
XI.
gnecli.GeschiGhte.VonB.BttchBcn-

2 Hefte.

b. liateinische Scliriftsteller.

Kleomones. Von

-90

5.

e.

schutz.

5.

u. 1 Karte.
B. III. IV.

2.

B&ndchen. Agis
JC

1.70.1

Auflage.

6.

Fr. Blafl.

120

.90 1.20.
Ubersichtskarte..^/.
Mit Ilolzschnitteu und
Figurentafeln. Ji. 1.35 1.80.
Kyropadie. Von L. Breitenbach.

Text. M.

B.

Ausgabe m. Komnientar unter d.


M. 2 Figurentaf.
B. I.
I Bdchn.

Von M. Wohlrab.

Phaedon.

7.)

6.

9. Bdchn. Einleituiig
*Xenophon8 Anabasls.

vou

IV Bandchen. Aristides u. Cato. Von


Fr. BlaB. 2. Aufl. .H. 120 1.70.

2.10 2.60.

Aufl.

in Bandchen. Themistokles u. Perikles.


VonFr. Blafl. 2. Aufl. Ji.i.b0'2.

Bandchen. Die melischen und


riBchen Dichter. 4. Aufl., von J. SitzJi.

[3.

8.

Buch.

3.

d. Pr.]

'.

cho-

ler.

Aufl.

7.

.60 .90.

M. 6.90 9.60.
u. FlaminiI B&ndchen. Philopoeraen
Siefert. 2. Aufl., von
"nus.
90 1.30.
Fr. Blafl. JC.
Pyrrhos. Von
II Bandchen. Timoleon u.
Siefert. 2. Aufl., von Fr. BlaB.

Peppmttller.

II.

11.

2.

6.

Von M.

Von
Biographien.
B&ndchen.
6
Blafl.
Er.
und
Siefort

l'

^H.

5.

ansgew.

Plutarchs

2.25 2.7o.
C.
. d. griech. Lyr.
Anthologie
iLYriker.l
VonE.Buchholz. Bdchn. Ji. 4.20 o.20.
lambographen.
I. Bandchen. Elegiker u.
R.

Von Chr.

[In Vorb.]

J(.

von
Aufl.,
2.10 2.60.

3!

4.

75 1.20.

./.

[je Ji.

Lacians
C Jacobitz. 3 Bandchen. ^H. 3.60.
I Bandchen. Traum.Timon.Prometheus.
Aufl., von K. Btirger.
t.
Charon.
Ji 1.50 2.
Lykurgos' Rede gegen Leokrates. Von

5,

Aufl.

2.

i Aufl. JCI.^0 2.10.


Vn. TeU. Der Staat. I. Buch. Von M.
60 .90.
Wohlrab. Ji
ill s.
Vni.Teil. Hippias maior. Ed.W.

^L

Rehdantz.

1.

2.60.

Heft. Euthyphron.
4.

Aufl.,

n. Ji- 2 10

Bandchen.

10.80 15.30.
1. Biindchen.

Deuschle.

Lachea.

Ji. 1.20 1.70.


V, Teil. Symposion.

:..

Aufl.

110.

J.

Von

.11

IV Teil Protagoraa. Von J. Deuschle


E. Bochtn ann.
u. Vhr. Cron. 5. ., v.

^,

8.

Von

Heft.
Aufl.

1.
5.

Teil. 2.

Anhang:
1 6. 4. Aufl.

von C h r. C r

.Wohlrab.

JC 150 2.
Gea 712. 3. Aufl. J^ 1.20 l.<0
18. 3.Aufl. Jt 1 20 1.70
l'. Ges.lS
Aufl. Jf. 2 10 2.60
1924.
4. Go8.
Ieokrate8'auegewahlteRedon. VonO.u.M.
3.95.
Schneider. 2 Bandchen. Ji. S.
i<'.uagora8,
Demonicue,
Bandchen.
I.
Areopasiticus. 3. Aufl., v. M. Schneider. Ji 1 20 1.70.
Philippus.
II Bandchen. Panegyricus u.
Heftl. Gea.

Teil.

Cron.

Aufl.,

III

1.35 1.80
H.l. Ges. 13 1^S. s.A.
1 40 1.80
^H.
A.
1924.
9.
H. 2. Gee.
3.35
JC
zueammengeb.
H. 1/2

JL

Gorgias.

TeU.

II

^fi

mann.

Text u.Komineutar getreiint.

I IV.

Kommeutar.

Bohme

u. a.

vou H. Uhle.

F r.

''.

Von Chr. Cron.

Kritou.

"

23

^XuHOphoiisAiiabasis. VonF.VoIlbrooht.
B.

Apostelgeschichte. Von B. AVolilfahrt. .^1.80 2.25.


u. S. \V_idThukydldes. Von G.

4.50.

Sokratea.
ToU. DieVerteidigungsredo d.

Das Iseue

Fr. Zelle.
I. Evangeliuin d. Matthaus.
Zello 1.80 2.25.
IV. Evangelium d. Johanues.
AVohlfahrt. Ji 1.50 2.

Platonsauegew.Schriften.VonOhr.Cron,

-J

EL

..*i

Von

TeHtaiuent.

AgoratoaBd. R. geg. Eratoethenes,


weg
Anklage
die
geg.
Verteidigung
Aufl.,
2.
Verfaesung.
d.
Umsturzes

von G. Gebauer.

Vou K. Fr. Ameis und


Odyssee.
Bande.
C. Hentze.
. .,
1-6. 12. A. Ji. 1 >i0 2.30
Ges^.
Band I. H. 1.
80 2.30
I. H.2. Ge8.7-12. 11..\. Jn.
3.45
I. H. 1/2 zusammengeb. uH.

Tostanieutum iiovuni Graece.

Lysiae'

2.60

Schulausgaben mit deutscheu orklareiiden Anmerkungen.

lateiniechcr SchrifteteUer.

uud

Ameis uml

Anhang:
1 3. 3. Aufl
4 6. 2.Aufl.
7 9. 2. Aufl

Ges.
Ges.
Go8.
Ges.
Ges.

1.

griechiecher

K. Fr.

2.

Pr. Richter.
SuUa.
Axifl.jVonG.Landgraf. Jl.l^ 1.20.
Rede f. Sestius. Von H. A. Koch
1.40.
Auil., von A. Eberhard. J(. 1
KOpke.
Rcde f. Plaiicius.

Kede

3. Aiifl.,

f.

vonG.Landgraf.

Ji.

1.20 1.70.

Redef.Milo.V.Fr.Richteru.A.Eberhard. S.Aufl., vonH.Nohl. ^i. 1.20 1.60


I. u. II. Philipp.
S.Aufl., V.

E.

Rede.

Von H. A.

. Eborhard. M. 1.20
I.. lY. u. XIV. Philipp. Kede.
.60 .90.
RGast.

c h.

1.70.

Von

Ji.

Marcellus, f. Ligarius u.
1. Aufl.,
f. Delotarus. Von Fr. Richter.
1.70.
1.20
Ji!:
Eberhard.
A.
von
Bede f. Archias. Von Fr. Ricbter

Redeu

u.
Ji.

A.

fiir

f.

Eberhard.
50

5.

Auil.,

vonH. Nohl.

.80.

gebundene

Exemplare.

LiTiae, ab arbe condita libri.


Lib. 7. Von F. L u t rb a c h r.

ficerOjBedef. Flaccus. Von A.duMesnil.


M. 8.60 4.10.
aaegew. Brlefe. Von J. Frey. 6. Aufl.

Tuecnlanae disputatlones.

Heine.

Buch

I.

4.

BuchinV.

Aufl. M.

Meiflner.

C.
Ji.

5. Aufl.,

.20 1.70.

1.65 2.10.

4.Aufl.<///'.

Von
Cato maior.
von Landgraf.

0.

2 Hefte.

Heft.

I.

n.

1.

60

*Lib.23.

'

J{.

Von

Lib

du MosniL

Von

A.

26.

Von

28.

Briefe Ciceroe

VonO.

E.

Schmidt.

JCl

VonC.Jacoby.
2.
3.

4.

.90 1.30.
Ji .60 1.

Horaz. Oden

. Epoden.

JC
1

1.40.
1.40.

VonC.W. Nauck.

O.WeifienfelB. ^H.2.25 2.7b.


Gebrauch
] Answahl a. d. griech. Lyrik z.
b. d. Erkl&rg. Horaz. Oden, von Groi.15.
manii. ,,.
Satiren und Episteln. Von G. T.
A.Krtiger. 2 Abteilungen.
LAbt. Satiren. 15. Aufl-, v.G. KrUger.

^1.80

2.80.
Epiateln. 15. Aufl., v.G.

Krtiger

Bande.
I.

IL

^4.40

Bd. Der Sermonen Buch LJi2A0

Der Sermonen Buch il.Ji.22.bO.

LiTlas, ab urbe condita Ubri.


Llb. l.VonM.Mttller. 2.Aufl.v:l.502.
JC 1.50 2.
Lib. 2. Von M. Mflller
Lib. 3. Von F. L u t r b a c h r. .^ 1 20 1. 70.
Lib. 4. Von F.Luterbacher. .^1.201.70.
.

Lib.
Lib.

Von F.Luterbacher. .1.201.70.


rb a c h e r. *: 1 20 1.70.
6. Von F. L u t

5.

leti

O.

Stange. Mit

Fr.

C.

Hlstorien.

XIVXVI.
Becher.

4.

je J(.

Aufl., von
1.35 1.75.

Von

Dziatzko.
I.

'

Aufi., von
2.40. 2.90.
Aufl., von B.

Bfindchen. Phormio.
E. Hauler.

3.

.^r.

Adelphoe. 2.
Katier. .M 2.40 2.90.
Vergils Aeneide. VonK. Kappee. 4Hefte.
II.

3 Karten.

Heft. Buch I
von E.
VI.
. Buch IV, V,Abt.
: 50
"W
Band

'

I.

6.

Aufl.
4.

r.

II.

m.
TV.

je

_ Buch IVVI
j^ 2.
BuchVnIX.
1.70.
Buch X, XI,

IV.

F.

M. .^0
Buch X

in 1

^1.20

Aiifl.

3.

M. Fickelecherer.

.80.

(4. Aiifl.)

3.

40 1.90.

Aufl.,

Aufl., von
3 Abt. je

80.
(3.

Aufl.) in 1

Band.

JC .75.

1.40.

PoUe.
JC 3. 4.

n.

a. d.

Aufl.

2.

Terentius, ausgewahlte Komodien.

.
m

..?

Oyidii metamorphoses. Von


2 Hefte.

[je

Siebelis

J.

M. 1.50 2.]

Buch IIX. 17. Aufl,


Buch XXV. 14. Anfl.
fastornm libri TI. Von H. Peter.

[gr. 8. geb.]
Schultexte der Bibliotheca Teubneriana*'.
Teubneriana" bieton in donkbar
THe Schultexte der .,Bibliotheca
den Zwecken der Schule beeonders
Preise
.
Atattuntr zu wohlfoilem
u
ATiBetattung
bester
unverkttrzte

6.

5^ ^'J^';''^ T&tigkeit des Lehrers vorgreifende,


^^^Jf %^"'^^,f "/^^;; einen auf kxitiflchor GruSdlage ruhenden,

entsprochende

abor

Heft.

I.

Abteilungen.
Toxt
I. Abt.

u.

Kommentar.

4.

Aufl.

^.2.80 3.20.
Krit. u. exeget. Aueftihrungen.
Aufl. .fC .QO 1.30.
r>.

aoRgew. Gedichte m. Erlaut. ftlr den


1 50 2.
t h e r.
Von H. G

Schulgebr.

Phaedri fabalae.
F. A.

Ecketein.

Von
6.

Siebelie und

J.

Aufl., v.

Fr. Pollo.

75 1.20.
M.
Vod
Plaatus' auegewahlte Koraodien.
Bdchn.
E. J. Brix. 4
TrinummuB. 5. Aufl., von
I. Bdchn.

m.

5.40.

2.90.

1.20

historiae fidom rec. et usui schola-

M.

II.

Sermonen. Von A. Th. Frltzeche.

Ji.

rum accomm. Ed. E.Ortmann. EditioV.

II

16. Aufl., V.

IL

Ad

.H.

Heft: Properz.
Heft: Ovid. Ji

Friedersdorff.

JC 1.20 1.70.
Von H. Ebeling.

2.Aufl.4Hft. J<^3.50o.l0.

Heft: Catull.
Heft: Tibull.

F.

von

12. Aufl.,

1.

Nepos.

1.40.

tornelius Nepoe, eiehe: Nepos.


Curtius Eafus. Von Th. Vogel nnd A.
Weinhold. 2 Bandchen.
V. L A. .^2.40 2.80.
B.
I. Bd.
B. VIX. 3. A. M. 2.60 3.20.
Anthologie a. d. El. der Bomer.
f Elegiker.]

Friedersdorff. M. 1.20

VonF.Luterbacher c^<:i.20l.70.
Von J. Siebells - JancoviuB.

Lib.30

u. s. Zeitjrcnossen.

I.Hett.

F.

Lib.29.VonF.Luterbacher. *:1.201.70

Reden u. Briefe
Jf. .45 -.80.

Wolff.

E.

M. 1.40 1.80.

[1.40.

.^<

1.70.

Goethe

klassen. Von C. F. LUders. 3. Aufl.,


bearb.
O. Weiflenfela. Mit Titelbild.
JL 2.80.

Von

Bellum lugurthinum. JCl

Von

Oermania.

M.GOl.

Von K. Heracue.
Historien.
M. A.^O 5.40.
5. Aufl. Ji 2 20 2.80.
I. TeU. Buch I u.
4. Auflage, von
V.
Buch
II.
W. Heraeus. M. 2.10 2.60.
"Annalen. Von A. Draeger. 2 Bande.
M. 5.70 7 .50.
*I.Band. 1. Heft. (Buch 1 u. 2.) 7. Aufl., von
W. HeraeuB. JC 1.50 2.
[Buch 36.] 6. Aufl.,
2. Heft.
1.50 2.
von F. Becher.
Buch
XI
2 Hofte Buch

1.20 1.70.
H. J.
F. Friederedorff. Ji. 1.20

Mtiller.

TacitD8'

1.70.

Chrestoniathia 1'icoroiiiana. Ein


Leeebuch f. mittlere u. obere Gymnasial-

Aufl.

Aufl. ^.1.35

2.

n.

1.70.

Lib

3.90
de natura deorum.
JC2AQ 2.90.

2.

Heft: Bellum Catilinae.

2 Teile.

Von
Von

Lib.25.

4..

./:

I.

An-

dialogns de oratoribue. VonG.


90 1.30.
dreeen. 3. Anfl. M.

^^

1.80.

Lib.27.

legibus.

de

VonH. J.MuUer.

Lib.24.

pVergr.]

A.

F. Lutorbacher.
1.20 1.70.

Von

r.
e
Scipionls. Von (
.45 .80.
Laelins. Von C. Meiflner. 2. Aufl.
M. .75 1.20.
de finibae bon. et mal. Von H. Hol-

Bomnlam

B t e i n.

1.70.

Anfl.

4.

1 20 1.70.
.^<:i.20l.70.
t/^i 1 20 1.70.
.

Von

Tacitus. Agricola. Von A. Draeger.


e.Aufl.,' von W. Heraeue. J(..SO 1.20.

Quintiliaiii institnt. orat. Uber X. Von


G. T.A.Krager. 3. Aufl., von G.Kr ftger.
JC \. 1.40.
Sallnsti Crispi bell. Catil., bell. lugurth.,
oratt. et epist. ex hietorlis excerptae.
Von Th. Opitz. 3 Hefte. ^2.05 3.20.

Lib. S.VonF.Lnterbacher.
rb a c h r.
Lib. 9. Von F. L u
^1.201.70.
VonF.Luterbacher.
Lib. 10.
Llb.21. VonE.Wolfflin. 5.Aufl. ^1.20
1.70.
Lib.22. VonE.Wolfflin. 4.Anfl. Ji.i.20

3.

2.20

25

6. Schultexte.

iu Auegaben griechiecher iind lateiniecher Bchrifteteller.

24

1.40.
M.miemeyer.JCl. 1.40.

U. Abt.

Captivi.

5.

Aufl.

Menaochmi.

4.

JCl.

Auflage, von
Auflage.

EOmlBche Geschichte. Von

Weidner.
2.80.

2.

^2.70

Ziffern verstehen sicli filr

Ausdrttcke

Heft

l.KettJCl.SQ
.^.2.40 3. 3. Heft.
2.Aufl.

enth&lt, bzw. kurz erkliirt.

Demosthenee nenn Philipp. Reden. Von


Th. Thalheim. M. l.
,^ .
*HerodotB.l IT.VonA.FritBCh.Ji2.40.
2.
B. V IX. Von A. Fritech. JC
ThalLysias' ausgew. Beden. Von Th.
heim. M. 1.
_ .^^. ,
Thukydides B. I III. Von S. Widmann.

JC 1.80.

Xenophons
3.

Buch

I,

TI VIII.

|B.

M.Niemeyer...^l.60 2.

Miles glorioeue. 3.
M. 1.80 2.30.
Pllniue' d. J. auegewahlte Briefe. Von
A. Kreuser. .^1.50 2,
Qnellenbuch, hietor., zur alten Geechichte.
rv.

InhaltB-

ffLTSimrneiSa^ge WiseenswerteB bietet; femer gegehenenfaUB eine


Persouennamen auch saclilich wichtige
nie daeauBer geographischen und

_
Buch LL
Von

S.

je

^
M. ,1

Widmann.

CicerosRcde
Ji

.55.

f.

Milo.

VonC.F.W.Mttller.

RedefurArchias.VonC.F.W.Mttller.
M. .40.

Bede
graf.

fiir

Jt.

^ ^LandVon G.

Eoscins.

.60.

Beden geg. Verres. IT. V.


W. Mttller.' M. 1.
Horaz.

Von
Buch

G.

Kruger.

Von

C.

^K 1.80.

I n.

AuswaUl

Von

Anabasis.

Von W. GemolL

.V , ,ft
1.10.
JC
Memorabllieii. VonW.G i 1 b r t ./fil.lO.

Buch IIV.

2.

Aufl.

Caesar de bello Gallico.Von J. H. S ch m alz.


Clceros Catilinar. Eeden.
Mttller. Ji. .55.

Bede

iib. d.

Von

Von

C. F.

W.

Oberbefehl des Cn. PomW. Mtiller. .^.56.

C. F.

Orids Metamorphosen in Auewahl.


O. Stange. Jt 2.

von

Von
Catilinar. Yerschwornng.
.55.
Th. Opitz. Ji.
Jagarthin. Krieg. Von Th. Opitr,
ffC .80.
Beides zueammengeb. Jl. l.aU.
2.
Vergils Aneide. Von 0. Gttthling.

Sallusts

8.80.

gebundene

Exemplare.

Die

fetten

a. Buch
2.
JC
Heraeue.
III . V).
M.Muller.
Von
Buch XXI XXIII.

Liviiie

(n.

JC 1.60.

Aufl.

peins.

Ziffeni verstehen sicli fftr

gebundene

Exemplare.

. AuBgaben

griechiecher

und

Verschiedene Aus^aben
Opitz, Th.,

u.

lateiuischor Schriftsteller.

*Ari8toleles (Auswahli, s.: Philosophen.


Reden.
Ileinosthenes, ausgew. politische

^.

deu Schiilgebrauch.

fiir

Latinitat. Jt t.m :i.40.


Auch in 5 Heften: I. Heft Ji 1.40.
Heft. Suetonius, Velleius und Florus.

Jt .60 1.
I.
Heft. Plinius d. A. und Vitruviua.
II
Tacitu8,Iu8tinus,Curtiu8,Valerius
IV.
Seneca und Celsus.
Maximus und Pliniue d. J.
V.
giiiutilianus.
Tirociniuin poeticom. Erstee Lesebuch aas lateinischen Dichtern. Zusammengestellt
und mit kurzen Erlauterung^a versehon von Johannes Siebelie. IS. Auflage,
von Otto Stange. Ji. 1.20.
Mit Worterbuch voii A. Schaubach.
M. 1.60.

II. V. Heft

je

eteifgeh.je./fi.

*Epiktet, Epikiir (Auswahl), siehe:

ctner (iinleitunti

nciift

itencrei CSicerog

Don

unb

in

fcie

iit

f.

b.

iie Sri^rirt'

altc ^iiiloiopijic

mW

timgen
1.

.t>eft:

(itnleitung

iitelbtib.
.^ieft:

.H.
3.

lort.

De

M. .90.

officiie

libri

Aufl. M.
JL 1.80.

3.

4.

.icii:

Laelius

de

amicitia.

Jpcft:

libri

21.

publica.

.i>cft:

Srtjnften.

tait.

9Xitt

f.

2. ^icft:

tort.

De

oratore iiiib Brutus.


mit
SSorbcmcrfunacn

iiemalilt,
Slnaliiieit.

Tusculanarum dieputationiim
'',
fart Jt .60.

3.

.ttett:

iart.

Orator.

Ji

ft

l.

1.

.60.

Tcxt.

Jedee Bandchen Zurfallt iii 3 Hefte:


1. Text enthalt dieson Ln tlbersichtliclier Gliederuug, mit luhalteangaben
tlber den Hauptabschnitteu und am Kande, nobst den Karten und Planen;
2. Hilfsheft enthalt die Zusammenstellungen, die die A'^erwertung der
Lektttre unterstatzeu soUen, nebst den erlauternden Skizzen und Abbildungon

orleichtern
2/3. els

und Skizzen.

Das Charakteristische der Sammluug ist das zielbowuBte Streben nacb


organischem Aufbau der Lektttre durch alle Klassen imd nach Hebung und
Verwertung der Lektttre nach der inbaltlichen und sprachlichen i?eiteliin, durch
Einheit der Leitung, Einmtttigkeit der Herausgeber iin ganzeu bei allor
Selbstandigkeit im einzelnen, wie sie derc Namen verbiirgen, vmd ernstes Bemtthen, wirklich Gutee zu bieten, aeitens des Verlegers.
i

ZielundZweck derAusgaben
durcb

Wegraumung

dor zeitraubenden

eind,

oowohl den Fortscliritt derLektttro

und mitzlosen Hindemi?se zu erleichtern,


der Methode und

Erreichung dee Endzieles dur<.b Einheitlicbkeit


planm&flige Verwertung der Ergebniese zu aicheru.
ale

die

Dii

jffern verstehen sich

fiir

gebundene

Auswahl
aus
Auswahl
Teil
Weifionfols.
Ausgabe A. Text.

I.

*II.

3.

geh.

.80.

*1. Text.

fl

Mit Karte

Auil.

1,80.

^^^

,,

Ji.

Planen

u.

1.80.

Kominentar. Mit Einleitung.

1.

3.

Kominentar.

2.

AuH.

Von

Auswalil.

in

steif geh.

Cat^sars (Jallischer Krieg.

oM,.

..

Von F.Fagner.

Alit 3 Karten, 8o\yie


7. Aufl.
1. Text.
Abh. im Text. JL 1.80.
*.S Planen u. 3

*2. Hilfsheft.

Mit Abb.
JL 1.20.

5.

irn

Kommeut.

:i-

6.

Aufl.

Text
Aufl

1.2/3. Erklaruiigen.
M. 2.40.

M. 1.60.

Auch
il

1.00.

:Philo8ophen.
*
] AuBwabl a.
Plutarcli (Auswahl), siehe :Philo6ophen.
Pl., siebe

fetten

3.

Wmorabilien
Rdsiger.
Text. Ji. 1.

ErklUruiigen.
JC.

*im Text.
2;3.

Ji.1.80.

.j

Aufl.

1.40.

f..

"'

5.

Pl&nen

u.

Aufl. M.f'
Mit Einleit.
*ji Text B.
JC 1.40.
Aufl.
1.
Dazu Rommentai.
1.20.
.
Wurtorbnch. Jl.
^, ^
,
^^
Helltuika iii Auswahl. Von G. borof.

F.

>

z.

Krklaningen.

Komment.
Jl.

nachfolgenden Pbilosophen (Aristoteles,


Epiktet, Marcns Aurelins, Kpiknr, Theophrast, Plutarch, Liician). Tcxt. J/i.l.2u.
Koninieiitai*. JL 1.20.
Piatons Apologie u. Kritou nebst Abschn.
a.d.Phaidon u.Symposion. Von F.E s i g e r.
.SO.
1. Text. steif geh. Jt
)

Mit Karte

Auti.

M. -.80.

Kommuutar. Ji. 1.40.


den
Teil Auswabl aue Aristoteles uud

2. Hilfslieft. Ji: 1.
3. Komiiientar. eteif

G.

im Text. M. 1.80.
2. Hilfsheft. 2. Aufl. \
Mit Abb im Text. \

Komnioiitar. Ji. 1.60.


(obne Apologic, Knton
Ausgabe
Text. JL 1.40.
Protagoras).
und
k

Toxt.

1.

griech. Phil.
Von O.
Plato.
2.

Namenverz. u. Karten,
Jl -50.
2. Aufl.

Zeittafol,
beid. Teil.

a. d.

Auii.

1.10.

Jt.

uH. 1.

2.H0.
Text B. Mit Eiiileit. 2. Aufl. M.
1.60.
Dazu Kommfiitar. MXenophonsAuabasisi.Ausw.VonG.Sorof.

Mit zahlr. Abb. JL 2.

Die

Exemplare.

Band
Aufl.

Karteu.

ii

Ji. 4.

*[Philo80plien.]

Erklarnngen auch zusammengobunden erhaltUcb.

Plane, Abbildungen

2.

Text.

a.

oiQ raentar.

b. ji

Kommentar.

solleu.

,,

in 1

Hilfsheft.

u. 3

meutar. Ji 1.
B. VI Vni.

III

aophen.

Erlauterungen,diedieA'orbereituDg

Die Sammlung eoll wirkliche Schttleransgaben" bringeu, die den BcdUrfniseen der Schule in dieser Richtuug in der Einrichtuug wie dor Ausstattung ontgegenkommeix woUen, in der Gestaltung des Textes", wie der Fassung
der Erklarungen', die sowohl Anmerkungen als Zueam menf assungen
bieten, feruer durch das Verstandnis fOrdornde Reigaben, wie Karten und

24.

Lange.

E.

Aufl. Mit Titelbild

II.

Bdchn.: B. 1 13.
Mit 3 Karteu. je JL 2,
2

2. Aufl. 2 Hefte. steif geh.


Zii>?ainmeii in 1 Bd.
1.20.
u.
Ji.
1.60
Ji.
gob. M. 2.40.
Liician (Auswahl), siehe: Philosophen
Marcus Aurelins (AuswaUl), siehe: Pbilo-

3.

[gr. 8. geb.]

enthalt die fortlaufenden

2.40.
Ullfs^. Jlit Abb. i. ^ , .^ Kiklar,n;g.n.
.w.
-,
Text. Jl.
"""'
3.Koinment..i!;.1.60. )
Ausgabe in 2 Teilen:
1.60. b KoniI. B.I V. a. Text. Ji.

2 3. Erkliiruiigeii.
M. 2.40.

VonO. Henke.
Aiiil.

3.

24

*B. 14

Jt.

2,

11: Ilias.

^V

2.

Von

Ausw.

i.

2.

"i

unb

.<0.

'

steif gob.
Jl *-.
geb.
Zus. in 1 Bd.
ie Ji. 1.20.
05.
^K.
direkt)
(mir
Inhaltstibersicht

B. G. Teubners Schuleraus^abeu griech. u. lat. Scliriftsteller.

Kommentar

Text.

1.

*3.Kommentai. i.Aufl. 2Hefte.

7?.

3.

Planon

2.

2.

7.

u. 4

5iu

SJoaftonbiger Xejt nebft

fari. c^:

Karte

Thukydides

II

b.

Ji.

-'.

2iuiiint)i

Aiifi.

2.

Toxt

-.80.

' 0
2.A. M.
3. Konimentar.; I. Autigone.
.h.
*II. Konig Odipus. 2. Aufl.
Jt -.80.
III. Aias.
Kommentar
2/3. Erklaruiigen (HiKshcft u.
1.60.
Jl
zus.-geb.).
II
I u.
h n.
hi1 s
*Theophrast (Auswahl), .

*Text >. MitEinleitung. 3.Aufl.^/i.2.-


Aufl. Ji 1.80.
Dazn Komiiientar.
Homer. I: Odyssee. Von O. Henke.
t. Aufl.
2 Bdchu: 15. 112.
*1. Text.
je
Karten.
Mit 3
1. Autt.
P, is'?-!
3.20.
Ji.
Band
iu
1
B. 124
JL l.CO.
Mit zablr. Abb.
Hilfslieft. 3. Aiifl.

M. .30.

tuiigen ufiu. ecriel^eiicn i>efien:


1.
(iinleitung in bie ri)eiori)ci)en
.Oeft:
irificn eicero^ ncbft einem 9Ibrifi
bcr 3if)eicrif.
fart. .'< i.

fart.

70. II.
Aias. Jt
I u. II zus.-geb. JL 1.10.

1.80.

Jt .30.

iart.

JL .30.

M. Abb i
Text. Jl .80.
3. Komiiient. i.Aufl.

c^ule nebft eiiileitunfl u. aiorbemcrfunfleit


uoii liroT. Dr. C. SB e i e it c l . .. l 80 2.40.
iu
ciu^eliieii
mit
2Jorbemci-=

tatl.

.60.
Cato Maior de senectute.
.30.

De

rfictorifdjc

in bte dirtftitellerci

.^eft:
Ji.

7.

uito. Derfeliencn iieften:

Gicerog unb bie alte iihiloiovI)te.


2.

1,

Conradt.

C.

Mit
Auflagg.
Odipus.
Koiiig

Von K. Abicht.

Au8w:ihl.

iii

2. Ililfsh.

Cicfrutj Jiliilojoptiii^c St^riften.


6. .s>eir.
lie uatura deonim libri III
uitb de finibus bonorum et malorum

Dr. C. SJieiReitfcl^v
2. 2.60.
iu
cimeiucn
mit
SBorbenicv'

iirofeiior
iitelbilb.
J(.

Philo

sopheu.
Herodot

im Text.
c^ule

JL 2.20.

2.

Titelbild. Jt.

2. Hilfsheft.

Erklaruugen.

.80.

Von

Antigoue.

1.

JL -.80.

ZuB. in 1 Bd. geb.


Jt. 1.40.

*1. Text.
(Siceroe )ibtl0)o|iM(^e tiirtfien. ilueumi)!

..

Text:

1.

Reich.

Kommentar.

3.

27

Sopliokles' Tragoditm.

JL 1.20.
2. Auii.
*1. Text.
1.2. lulfsheft. oH.

A. Weinhold, Chrestoniathie aus Schriftstellern der sugeuannten silbcruon

Schulerauegaben.

7.

26

Ziffern verstehen sicli

in 2 Hefteu.

1.

Heft iBucli 14)

je Jt
2. Heft (Buch 57).
Aufl.
7.
Einleitg.
Text B. M.

Kommentar.

1.

2.
3.

.bO.

Ji.

2.

1.60.

Auti. Jl.
r
F. F tt g
./f1.60.

Dazu
Burgerkrieg. Von
Karton.
5.

Text. Mit 2
Hilfslien: siehe Gall. Krieg.
Kommcntar. M- 1.20.

fiir

gebundene

Exemplare.

. AuBgaben

28

Von

Text. 5. Auflage.
3 Karten.
^H. 1.10.
*2. Hllfsheft. 3 Aafl

Mit Titelbild

1.

Komnientar.
1. Aufl.
.H. .90.
Text B. M. Einleit 5.

*3.

II

Dazu Kommentar.
llede

1.3.

.80.

Bo8cin8 nnd Rede


Yon H. H&nsel.

Archia8.

Aufl. .fi
S Aufl. M.

Aufl.

2.

JC.

.80.

*2 3. Komnientar. Mit Emleitung.


- Koden fur Q. Ligarias uiid

Kuaig Deiotaru8. Von


ext. .H. -.60.
1.
Cato

1.

Text.

Von
).

Philosoph.
O.

WeiBenfels.

*1. Text.

Aufl.

2.

Hilfsh.

2.

.H.

Komment.

3.

t/rL

Schriften
^H.

in

^(

1.

.50.

Terrinen. BuchIVu.V. VonC.Bardt.


Text. .K 1.20.

3.

Koinmentar.

^fi

1.40.

Au8ge\v. Briefe aas Ciceroiiigcher

Von

Jl

t.

0.

Bardt.

2.

Text. 2.
HilfHheft.

Mit Karte. M. 1.80.


steif geh. Ji. .60.

3.

Konimentar

(vorktlrzteAueg.).

Aufl.

1.

Kommentar

(erw-eiterte

20.

Ausgabe).

Mit

Emleitung.
Heft: Brief 161.
1.80 2.20.
U. Heft: Brief 62114. Ji. 1.60 2.
Horatius, Gedichte. Yon G. SchimmelI.

pfeng.
Text.

1.

2.

Anfl.

Mit Karte

u.

Plan.

. 2.

*2. Hilfsheft.
[InVorb]
*8. Kommentar.
2. Anfl.

C.

Stegmanu.

1.

Text.

F.

Fttgner.

Tacitos' Annalen

2.

*1. Text.
2. Aufl.
2.

Hllfsheft. .Hl.SO.

JC 1.20.
II.

Aufl. JC 1.60.
2. Hilfeheft (zu I u.
.fC

2.
).
3. KommeQtar.
Bach l 10. Ji
Yerktlrzte Aaewahl aas der
3.

1.

2.

1.60.
u.

Oekade.

Text.

3.

Aufl.

JC 2.20.

JC 2.
3. Kommentar. LHeft. Buch ]
lU. J^1.40.
IL Heft. Buoh 2130. JC 1.60.
Hllfsheft.

Dlfc

!%

Aufl.

2.

Kommentar.

JC

1.

Ann. B. 1116. Hietorien B. IV/V.


a.

Text.

JC.

.80.

b.

Komraentar.

1.

Text.

2/3.

Namenverz.
^H. .80.

Von

Erklarungen.

Text.

2/3.

O.

u. Kart.,

Von

Erklarungen.
i.

Kommentar.

Dindorf,

1873.

1.

Ji.

gr. 8.

zur Dramaturgie des A.

P.,

E., die Einheit der Odyeaee.


16.
1873.
La Boche, J., die Homeriache Textkritik ini
ofC 10.
186*5.
Altertiim. gr. 8.
H. Ebeling.
ed.
Homericum,
Lexicon
2 voU. Lex.-8. 1874/1885. Vol. I. JL 42

Kammer,

Aeschyleum.

lexicon

Guil.,

1892. M. 6.50.
We8tphal, R., Proleg.
M. 5.
18G9.
gr. 8.

z.

A.'

gr. 8.

TragOdien.

2 Teile.

6.

Muller-Strubing, Ar. u. d. hietor. Kritik.


1873. JL 16.
gr. 8.
Boenier, ., Studien z. Ar. u. den alten Er-

JiH.

z.

Textgeach.

1888.

d. gr.

PreuB,

S.,

index Demosthemcua.

O.

Beitzenstein, R., Geacliichte


1896.

J(.

d.

griech. E.

18.

.80

geh.

gebundene

Mimiamben

d.

H.

Ji 6.

3.

^fC

1.80.

Exemplare.

(o

E,.,

atudia Heaiodea. gr.

b.

ihrer Kompoaition.

gr. 8.

1869.

..

Mit

3.60.

1908.

Frohwein. E., verbum Homericum. gr. 8.


1881. Jl 3.60.
Gehring, ., index Hom. Lex.-8. 1891.
JC 16.
Glad8tone's, W. E., Homerieche Studien,
frei bearbeitet von A. S c h u s t r. gr. 8.
1863.

Ji

J906.

?s.

.112.

1898.

Pindarua.
Rumpel,
1883.

J
Ji.

lexion Pindaricum.
12.

gr. 8.

Beltzenstein,., Der Anfang desLexikons


dea Photioa. Mit 2 Tafeln in Lichtdruck.
1907.

M. 1.

..

Plato.
G., Platon und die ariatotelieche
Poetik. gr. 8. 1900. Ji.
Iinmisch, O., philologische Studien zu Pl.

6.

Heft. Axiochua. gr. 8. 1896. Jii.


Heft. De recena. Platon. praesidiia
atque rationibua. gr. 8. 1903. ..^3.60.
*Bader, H., Pl.'a philoaophiache Entwickl.
I.

Steitz, Aug., dieWerke und Tage d. H. nach

AutenriethjG., Worterbuch zu denHomer.


a e g i. gr. 8.
Gedichten. 11. Aufl., von

JC .80

Aafl.

^H.

2.

Finsler,

HomeruB.

Altenburg.

Aufl.

O., Untera. z. d.

1892.

gr.

gr. 8.

Dimitrijevi{, M.

Aa8n. Von M. Fickel-

3.

Crusius,

1904.

Photios.

Etymologica.

Heeiodua.

steif geh.

.
.

.#.16. 18.
14.

gr. 8.

M. 10.
Schaefer, ., D. und seine Zeit. 2. Auag.
18851887. JC iO.
gr. 8.
3 Bande.

gr. 8.

und Menipp.

gr. 8.

BlaB.Fr.jdie attiacheBeredaainkeit. 3 Abt


gr. 8. I. 1887. .: 14. 16.2. Aufl.
1.
1893.
16.1892. .; 14.

5.60.

1880.

8.

Hora.

Oratorea.

Ji 3.20.

Fox, "W., die Kranzredo d. D., m. Rucksicht


a. d. Anklage d. Aachinea analysiert u.
gr.

gr. 8.

Jt 10. 13.

Demoathenes.

1900.
eteif

Helni, K., L.

gr. 8.

Palaste.

Isocrateus.

/. 8
liuciau.

6.

Hiller, E., Beitrage

gewtirdigt.

Homeriache
2.80 3.80.

laocratea.
PreuB, S., index

Heitz, E., die verlorenen Schriften dea Ar.

Bukoliker.

Ji.

yolkmauii,B., dieWolfachen Prolegomena.


JL 8.
1874.
gr. 8.

Ariatotelea.
Ji.

F.,

1903.

F., die Entetehungaw. d.


Gedichte. gr. 8. 1869. Ji.h--

6.
1865.

Noack,

Nutzhorn,

Zaclier, K., die Handachriften u. KlaBsen


dor Ariatophanesscholien. gr. 8. 1889.

Ji

18.

^H.

TiUdwich, ., die Homervidgata ale voralexandriniach erwieaen. gr. 8. 1898.

Ariatophanes.

klarerndess. I.Teil. gr.8. 1902.

Vol.

Textkritik.
Ar.'8 Honier.
1884/85. Jf. 28.
gr. 8.

gr. 8.

Altenbnrg.

Bcherer.
1. Text mit Einleitnng.
Karte. JC 1.40.

Ziffern verstehen sioli flr

beid.

JC -.60.

Vergils Aeneide

*3.

z.

Ji .60.

Germania.

Uomer U8.

AeBchylus.

Herondas.

M. .80.

1.

1.

b)

griecliischeii Schriftstellem.

Zn den

1892.

Agricola.

2.

2/8.Erklarniigen.
J^ 2.80.

29

lateinisclien Scliriftstelleni.

Bucolici.

Stammtafel.

Koinment. J^1.40. /
Ausgabe in 2 Teilen;
*I. Ann. B. 1
6.
a) Text.

*1. Text.

ii.

und

griechisclieu

1.

gr. 8.

2.40.

3.

2.

Kommentar. 2 Hefte.
L Heft: Buch 2122. S.Aufl. .K 1.20.
IL Heft: Buch 2 5 30. 2.Aufl. Ji 1.40.
Answahl aas der 1. Dekade.

n.

i.

Mit 4 Karten

Teileu.

*3.

Mit Karte. Jl .81.


2. Aufl.
M. .60.

Au8vr. u. d. BataTer
aufgtand ont.CiTiliH. Von C.Stegmann.

III. Zeittafel,

Text. 3. Aufl. Mlt 4 Karten. ^H.


Hllfsheft (zu I u. II). JL 2.

1.

Aufl.

Der zweite panieche Krieg.

1.

Vou

Jagart hin Krleg. Von C. S t g m a


*Text. Mit Karte. ufC .80.
^Konimentar. Ji. 1.

JC 1.80.
LlTias, Bdmische Oeechlchte Im Ausznge.

Von

2.

Erklarangen.

2/8.

Auiwahl.

lateinieohen Scbriftetellern.

riatarchus.
Ludwich, .,

1.40.

Sallnets Catiliuar. TcrschTroraug.

1.

JL 2.20.

Worterbuch. 4. Aufl. eteif geh. ..; .50


TextB. M. Einleitg. 5. Aufl. ^1.35.
Dazu Komiueutar. 5. Aufl. JC 1.40.

*||

Erklarungeu.
M. 1.60.

Anfl' \ -/^

n,n
m.i~
y^^^' Erklarungeii.
I

Aufi.

5.

imd

Auswahl.

Bichter,

Von

..

.60.

Koniment.
.H.

Zu den

Lex.-8.

1.20.

^1.20

.60.

AasivHlii.

Von

M. Abbild. Im Text.
3.

eteif geh. J(. .50.


Kommentar. steif geh.

Auflage.

5.

B.

Aufi.

1.

*2. Hilfsheft. S.Aufl.

deu

fiir

Mit Einleitxmg. cK.


maior de senectute.

WeiBenfels.

*1. Text.

Stegmanu.

C.

Kominent.
JC .90.

Ovids Metamorphosen iu Ansnahl.


M. Fickelscherer.

M-.eo.

*3. KoDinientar.

fiir

Text. 5. Aufl. M-3Karten. .H


2. Hilf8heft. . Aufl.
Mit Abbild. i. Text.
2/3. Erklarangeii.
Ji 1.
M. 1.40.
3.

grieohiachen

,-

AuKnahl.

iii

1.

Ji l.HO.

S.

ffir

*1. Text.

u.

Zu den

B.

>'epo8'Lehen8be8chreibungen
Von F. Fttgner.

[2, '. Erklarnii^eii.

1.20.

^fC

iiii

Stegmann.

C.

griechiecher and luteinieoher Schrifteteller.

Cicerog Catilinar. Beden u. Bede de


perlo.

Die ffetten Ziffern verstehen

II.

gr. 8.

1905.

S. 10.

oH.

Bitter, C, Pl. Geaetze.


Inhalta. 8.
zum griech.
Schmidt, H.,
P. Theatet.

Daratellung des

^3.20. Kommentar

1896.

Text. Jt 10.
kritiecher Kommentar
gr.

exegetiacher

8.

1877.

Komment.

'.
Wohlrab, M., vier \ortrage
gr. 8.

1879.

sioli fiir

1880.

..H.

zu

JL 4:.
z.

P. Theatet.

ttber Pl.

^1.60.

gebundene

Exemplare.

8.

. Zu

30

deu griechiechen und lateiniscbeu

HerbHt,

Ziellnski, Th., Gliederung der altattisch.

Komodie.
S

,
h

c ri

lexicon Theocriteum.

Erklarungen

und

itorum edidit

gr. 8.

gr. 8.

gr. 8.

St.

1893.

Ji.

1886.

J(.\M.

8.

.(i:

Wichtige HaudbUcher und neuere Erscheiiiuiigeii aus

C.

dem Gebiete
2. Zii

Aufl.

1907.

gr. 8.

et

Lex.-8.

^H.

Sif beUiJ ^oflc,


Ziawcj,

PreuB. lexicon Caesarianum.


Is^oOO. M. 18.

gr.

Schinidt, O. E., der Briefwechsel des V.


1893.

JL 12.

II. u.

UL

Teil.

24.

I.

8.

3.

1880.

Vergiliua.

M. 6.
*Stemplingcr, Ed., das Fortleben der
H.'Bchen Lyrik aeit der Renaiaaance.
1906.
M. 8. .
gr. 8.
1882.

lur is conaulti.
Sprache.

gr. 8.

Juriaten

nach

1890.

4.

ihrer

Luciliua.
Mfiller,
gr. 8.

L.,

Leben u.Werke dea

C. Luciliua.

1.20.

1876.

iiber

gr. 8.

Syntax und
1882.

V.

('omparetti.
1875.

Ji.

im

gr.

Mittelalter.

1'.

8.

6.

J(.

liyzantinische

eine

reiche

mit

illustriertem

Anhang, enthaltend

Auswahl von Werken der klaHsischen Altertums-

wissenschaft mit ausfiihrlichen Inhaltsangaben, Besprechungen,


vielfach auch Probeabschnitteii ans den Werken selbst

Umsonst und

postfrei

vom

Verlag.

Uater
wirknng vieler Fachgenossen hrsg. vuii
K. KruiJibacher. Preis fur den Baud
von jjihrlich 4 Heiten M. 2l>.

Abschu.

Demosthenes' Genossen uud


12. 14
Jlliimner, i L., Tecbuologie und Terminologie
der Gewerbe und Kiinate bei Griechen und
ROmerii. 4 Bande. Mit zahlreichen Abbildungeu. JL 50. 10.
2.

Gejiner.

.U..

Buckli. A.,iind LudolfDisseiijBriefwcchsel


Biebo lIofnlann, M.
liretzl,

H.,

Botanische

Alexaiiderzuges.
und Kartenskizzen.

M. 10., geb. M. 12.

Forscliungeu des
zahlreichen Abbild.

JL

12.

14.

liruuii, H., kleine Schriften.

H.

., der griecbische Alexanderroman. Nach des Verfassers Tode herausgegeben von W. r 1


JL 8 10.

Aiisfeld,

1.

Neue Ausgabe 1907

F., die attiscbe Berevisamkeit. 3 Abt


Aufl. Ji. 56. 64.
1. Abteil.
Von Gorgiaa bia zu Lysias.
Jl. 14.
16.
II. Abtftil. Isokrates inid
leaos. Jal4. 16
III.Abteil. l.Abschu.
DeniogtJienes. JL\&. Vf^. 111. Abteil.
2.

(Die Kultur der Gegenwart. Ihre Entwicklung und ihre Ziele. Herausg. von
Prof. Paul Hinneberg. Teil T, Abt. s.)

Neuere
iKlassische Altertumsnissenschaft, Allgemeine Sprachwissenschaft,
Religlouswissenechaft,
Philosophie,
Littratur,
uiid
eechOhte, Sprache
nnd StaatsLander- und Volkerkunde, Volkswirtschaftslehre, Rechts.
Anhang)
Illustrierter
wissengchaften, Cni?er8itats and Unterrichtsireeeu,

Birt, Th., die Buclirolle iu der Kuust.


Archaol.-antiquar. Untersuchungeu zuni
antiken Bucliwcseu. Mit 1'. Abbildungen

Ji 12. 15.-

Zoitschrift.

ff.

mowitz -Moellendorff, K. Kruuibacher, J. Wackernagel, Fr. Leo.


E. Xorden, Fr. Skutsch. 2. Auf lage.

JC^.

B.G.Teubners Philologischer Katalog

16.

uud lateiiiiscbe iiitenilur


uud Sprache. Bearbeitet von U. v.
i 1 a -

*Skntsch,E.,au8V.'3Fruhzeit. gr.8. 1901.


Ji 4. 4.60.
*
Gallua u.V. (A.V.'a Frfthzeit, U. TeilV
1906. Jt h. 5.60.
gr. 8.
Sonntag, M., V. ala bukoliacher Dichter.
Ji 5.
1891.
gr. 8.
Weidner, ., Kommentar zu V.'e Aeneia.
Ji 8
1869.
gr. 8.
B. I u.

Jahrl. 4 Hefte.

nie griechische

Heinze,'R.,V'ergil8epischeTechmk. 2.AuH.
.ii 12. 14.
gr.8.' 1908
epiache Kunst. gr. 8.
die
und
V.
PlSe,
1884.

8 c h.

.lalirbiicher ffir das klijssiiiclio Altertuui, <ies"Iiichte uiid di>iitsu}i>' Litoratiir


uiid ffir Pjidiigogik. ilrag. voii .T.llberg
und B. Gerth. Preis fiir den Jahrgang
von 10 Heften Jl. 30.

Stll des T.

et

;i

Npue

^H. 2.80.

Orecf, lexicon Taciteum. Lex.-8


18771903. Ji. 64.

Oerber

2.10.
Th., Horazttudien. Alte und neue
Aufsatze iiber Horazische Lyrik. gr. <s.

W., Eoms

Autl.

Teil.

.H.

Klb,

.,

Draegor,

1880.

Muller, L., Q. Horatiua Flaccus.

Tacitus.

Untere. gr. 8. 1894. Ji.G.~


Keller, O., Epilegomena zu H. 3 Teile.
Ji.

fiir RcligionswiNseuschait.
Xach
A. Dietorich. Herausg. vfin Ricli rd

1.

Friedrichs,J.G.,Q.Horatiu8Elaccu8. Phil.

JL 8.)

Archiv

Lexicon Plautinuiii conecripsit Gonzalez


1. Fasc. 1-5 jeJ/. 7.20.
Lodge. gr.8.
Uitschl, Er., prolegomena de rationibus
emendationia Plautinae. gr.8. 1880. JC 4.

Horatius.

(je

J.,

13

o. S.

beziiglicUen

bucb. 12. Aufl., bearb. von A. Kaegi.


Ji 6.75 S. 11. Teil. Deutech-griechisches
Schulworterbuch. 5. Auf lage, bearb. von
K. Schonkl. JL i^. li\.Oi).

'^^'^^"^^ 2.00.
flt- ^
quaest. ad. Heroides O. apect.
Ji. 2.>0.
1888.

8.

s.

Aicbiv fur Papyriisiorschung und verwandte Gebiete, hrsg. von U. Wilcken.


Jahrlich 4 Hefte. JL 24

C' Wtta

Plautua.

Zleliii8ki,C..im Wandel der Jahrhunderte.


M.1. X.
1907
2. Aufl.
8.

gT. 8.

311

(oder Literaturgattungen)

Schiiften

morvi)oie-

Cicero, M. Tullius.

1.S79.

., rieineS SBiJrterbuc^

der klassiseheu Philologie.

Schriftsteller

'.

SDieta
ij>otterbuc^ sii
Qt->'. 1893. .[4. 40 4.80.

.^.

morpt)oien.

1.80.

Tolklehn,

pr. 8.

Die auf einzelne

vidius.

lulius.
H., Schulworterbuch zu Caeaar.

Kbeliiii^,

Menge

lateinischen Schriftstellern.

Caeaar,
6.

(len

31

^.m.
Stalil, I. M., (luaestionee grammaticae ad
Auctas et correctas
Th. pertinentes.

Aualegung

u.

1870.

BnchVVUI.

s.

Knnipel, J

Th.

zu

L.,

und neuere Ereehpiinmgen.

TTandbiicher

AViederheretellungeii. I. Keihe. Buch I


bis IV. gr. s. li)2. .^2.80. IJ. Reihe.

JL 10.

18.

H.

Eiiie
Th., S.' Elektra.
'.
1891.
gr. 8.

he

. Wichtige

Thucydid8.

Poet ae comici.
gr.

Auawahl.

Schriftstellern.

/3

Bardt, C, zur

I.

Baiid.

Teclmik des Ubersotzens


lateiniecher Prosa. Ji
.60.
Kauingarten, F., F. Poland uud R. Waguer.
die hellenische Kultur. 2. Auf lage." Mit
7 Tafeln u. 1 Karte in Mehrfarbendruck,
2 Doppeltafeln in Schwarzdruck, 2 Karton
und gegen 400 Abbildungen iiu Text.
Ji.

Brunn und

2.

Aufl.

oH.

Renseler, G.

LiteIlI.Tei].

deatsches und

und K. Schenkl,

griechiachdeutsch-griecliisches Schul-

2 Teile.
Teil. Griechiach-deutsches

Die

fetten

J/.

zQ.

10.
23.

'

Guil.,

Menioria Gracca Herculanen-

cum

titiilorum Acgypti papyrorum


codicum deuique testimoniis comparatam
proposuit G. C. ./;. 12.

wOrterbucli.
1.

1.

E.,

Ji.

M. 14. 17.

sis,

GrundriB der
fiir Gymnasieu.

Band.

Coiiniioittarii notarum Tironiauarum ed.


W. S c h i t z. Mit l.)2Taf In Mappe. //. 40.

H.,

zahlreichen Abbild.

II.

Cantor, M., Vorleaungen uber Gescbichte


der Matheniatik. I. Band. Von den altesteu
Zeiten bis 120 > n. Chr. Mit 114 Fig. und
1 lithogr. Tafel.
3. Aufl.
(. 24. 26.

Croucrt,

raturgeachichte

ISIit

10. 12.

Renden

M. 13
III. Band.

Herausg. von
H. Bulle.
3 Bando.

Schulworter-

Cumoiit, F., die Mysterien des Mithra. Eiu


Beitrag z. ReligionsgescMchte der rouiiscli.
Kaiserzeit. Autor. deutsche Ausgabe voii
G. Gehrich. Mit 9 Abbild. im Text und
auf 2 Tafeln sowie 1 Karte. Ji^o. 5.60.

Ziffern verstehen sich liir

gebundene

Exemplare.

32

('.

C. Wichtige Handbftober

und neuere Ergcheinungen.

i?*"^'"'
<.40.

^'

-fOincr. (iriauterungen.

Oardthausen,

V.,

Ji.

Auguetus und seine

Zeit.

TeU. I. Band. JLIQ. n.Band. Ji.12.


III.Band. J(.S. Zusammengeb. Jif. 32
lI.Teil. (Anmerk.) I. Band. J(. 6 . II. Band.
Ji. 9. in.Band.
Ji 7. Zueammen-

Rom. 2 Biinde. 2. Aufl. geb. J<: 15.


[Die Bande eind nur zusammen k&uflich.]

^24.

Wrjrfcn, 3-, bai grierfiii^e 2)ramo.


9iid)t)Io?,
oi)i)oflc8, SuripibeS.
mit einem Oilane.
.ii. l.GO 2.20.
Oelzer, H., auagewahlte kleine Schriften. Mit

Unter Mitwirkung von E.

Heiberg, B.Keil,

e t

und mit Schreibpapier durchschoasen, zum


Handgebrauch ftir Fachgelebrte. geb.

Ji 17.
Herkenrath, E., der Enoplioe. Ein Beitrag zur griechisch. Metrik.
HerEOg, E., Geechichte und System der
fitaatsTerfaesung. 2 Bande. JC S3.
I. Band. KOnigszeit u. Republik.
Jilb.
II. Band. Die Kaiserzeit von der
Diktatur

^6.-8

einem Portrat Gelzers. ,. 5.iierckejA.,u. Ed. Norden, Einleitung in die


klasBische Pliilologie u. Altertumewissenichaft.

aif extradiinnes Papier gednickt

7
'

Griechiecho Palaographie. Mit 12 Tafeln


vielen IlluBtrationen im Text. Jl 18.40.

J. L.

gebrauch. JC 2.80.
Helnlchen, Fr. ., lateinisch-deutschee und
deutsch-latem. Schulworterbuch. 2 Teile.
I. Teil. Latemisch-deutsches
SchulwOrterbuch. 8. Aufl., bearb. vou C. Wagener
ca. cfC 6.30 ca. 7.50.
II. TeU. Deutech^
latemischee Schulw6rterbuch. 5.Aufl., bearb. von C. Wagener.
Ji. 5.25 6.50.
Helblg, "W., Fuhrer durch die OffentUchon
Samralungen der klaseiechen Altertttmer
in

u.

klotz, Eeinh.,

Hagen,

2 Teile.

geb.

JL 4.80 5.20.
H., gradus ad criticen. Fttr philologische Seminarien und zum Selbst-

klaseiechen Philologie.

6.

1.

Verwandtee.

neuentdeckten Petrusapokalypse. Ji. 6


eine Mithrasliturgie. M. 6.
7.
Mntter Erde. Ein Vereuch tiber Volkereligion. JL 3 20 3.80.
Dzlatzko, K., Untereuchungen tiber ausgew&hlte Kapitel dee antiken Buchwesens
Jt 6.
.

Oudeman, ., GrundriB der Geschichte der

he

Cfisare
tians.

Mb

zura Kegierungsantritt DioklcI. Abt. Geschichtliche


Ubereicht.
II, Abt. Syetem der Verfassnne
der Kaiserzeit.
8.

..

Kretzechraer,
J. Neumann, E. Pernice,
Hoffmann, M., August Boockh. LebensP. Wendland, S. Wide, Fr.
Winter
beachreibung und Auswahl aus seuiem
heraueg. von A. Gercke u. E. Norden.
wiesenechaftlichen
Briefwechsel
ErmiiB
2 B&nde. geb. je ca.
10. [U. d. Pr.]
Preis.
M. . 9.
eilbert.
P.

G.,

Handbnch der

alterttlmer.

2 Bftnde.

Jf.

griech. StaataIH.60.

Band. Der Staat der Lakedaimonier und


der Athener. 2. Aufl. JC H.
Band
Ji 5.60.
O., Geschichte und Topographie
der
I.

Stadt

Kom im

Altertum.

3 Abt.

AbteD.

M.24

im Text.
Grammatik,

20. 22.50.

der lateiniscben
Sprache. Unter Mitwirktmg von H. 1 a e
A. Dittmar, J. Golling, G. Herbig,

W. Mttller, J. H. Schmalz, Fr
Stolz, J. ThUseing und A. Weinold,
hreg. von G. Landgraf.
In mehreren
C. F.

B&ndeD.
Band.

I.

leitung

gr. 8.

VonFr Stolz.

und Lautlehre.

bildangalelire.

1894.

II.

Halfte EinHalfte: StammI.

1895.

je

Jf.

7.

Band. Syntax dee einfachen Satzes.


I. Heft: Einleitung,
Literatur, Tempora
und Modi, Genera Verbi. 1903. JC 8
[Fortsetzung n. d. Pr.]
Supplement: Muller, C.
W., Syndax
des Nominative und Akkneativi im LateinieoUen. JC

uie

fetten

.//.

5. 0.

'

hietorieche,

betrefifend.

^K 6.
AbteU. jr 8
Abteil. .: 10.
die meteorologischen Theorien dee
griechischen Altertums. Mit 12 Fitniren
I.

Briefwechsel zwischen August Bockh


und Ludolf Diesen, Pmdar und anderes

Imhoof.Blnraer, F., PortratkOpfe v. rdmisch.


MOnzen der Republik und der Kaiserzoit.
FOr den Schulgebrauch herausgeg. [Mit
4 Lichtdrucktafeln. 2. Aufl. kart. ./^ 3 20.
PortratkOpfe auf antiken Mtlnzen helleniecher und hellenieierter VOLker.
Mit
Zeittafeln der Dynastien des Altertums
nach ihren Mttnzen. Mit 296 Bildnieeeu
in Lichtdruck. kart. J{. 10.
nnd O. Keller, Tier- und Pflanzenbilder
auf antiken Mtinzen u. Gemmen. 26 Lichtdrucktafeln mit 1352 Abbild. n. 178 Seiten
erlantemdem Text. geb. Ji 24,
Immigch, O., die innere Entwicklung" dee
griechischen Epoe, Ein Baustein zu einer
.

hietoriechen Poetik.

Kaerst,

Ji.

i._

Geechichte des hellenistiechen


Zeitaltere. In 3 Bandcn.
I, Band.
Die Grundleguug dee HelleniemuB. ,. 12, 14.
J.,

Band.
.
niBmuB.

DasWesen des Helle12. 14.


dle antike Idee der Okumene in Ihrer
politischen und ktilturellen Bedeutunj?
1.

Halfte.

^H.

Ji 1.20.

Ziffern verstehen sich fur

gebundene

Rich., Grundztige altromiBcher Metrik.

12.
Krnmbacbor,

K,, die Photogrupljie i. Dienete


der Geisteswiesenschaften, Mit 15 Tafeln,
JL 3.60.
lieliniauii, K,, die Angriffe der drei Barkideu
aiif Italien.
Drei quellenkritisch-kriegsgeschichtliche Untersuch. Mit 4 Karten,
5 Planen und 6 Abbild.
JL 10. 18.
lielirs, K., populare Aufsutze aus dem Altertum, vorzugBweise zur Etliik und Relipion der Griechen. 2. Anfl. JL II.

griechisch-romischeBiogTaphie

nach ihrer literarischen Form. Jt 7.


liexikon, ausfuhrlicbes, dergriechiBchenund
rftmischen Mythologie.
lui Verein mit
vielen Gelehrten hrsg. vou W. H. R
c h e r,
Mit zahlreichen Abbildungon, 3 Biinde,

Aristarchs Homerische Texl-

kritik nach den Fragmenten des Didymos


dargestellt und benrteilt. Nebst Beilagen.

M. 28.

[L TeU. JL 12. II. Teil. M. 16.]


iHasqneray,P., AbriB der griechisch. Metrik.
AuB dem Franzesiachen ubersetzt von
Br. PreBler. Jl 4.40 5.
Man, G., die Eeligionsphilosophie Kaiscr
Julians in eeinen Reden auf Kunig Helios
nnd die Gottermutter. Mit einer Ubereetzung der beiden Reden. Ji %. 7,

Geechichte

der

19.20.

Philologie.

Harmonik und

Ji&.m.

Mayeer, E., Grammatik der griechischen


Papyri aus der Ptolemiierzeit. Mit EinschluB der gleichzeitigen OBtraka und der
in Agypton verfaBten Inschriften. Lautund Wortlehre. M. 14. 17.
Mlsch, G., GeBchiechte der Autobiograpliie.
I. Band: Das Altertum.
JC 8. 10.

m.

von WeBtphal.
Band.

I.

Abt.

AUgemeine

Theorie der griechiBch. Metrik von WeBtphal und Qleditech. M. 8. IL Abt.


Griechische Metrlk mit beBondorer EOckeicht auf die Strophengattnngon und die
iibrigen melischen Metra
Eofibacb
und Weetphal. M. 14.
Schaefer, ., DoTnostheiiea und eeine Zeit.
2., rev. Auagabo. 3 Bande.
Ji. 30.
Schmarsow, ., Grundbegrifife der Kunstwiaaenechaft. M. 9,
10.
Scliinidt, J, H. H., Synonymik der griechieoh.
Sprache. 4 Bande. JLb\.
Handbuch der lateiniachen und griechiBchen Synonymik. JL 12,
Sfhneider, A,, das alte Eom, Entwicklung
eeines GrundriaBee und Geechichte eeiner
Bauten.
Auf 12 Karten tind 14 Tafela
dargestellt.
geb. ^H 16,
die 12 Plftne auf festem Papier apart.

Mitieis, L., Eoichsrecht und Volksrecht in


den 58tlichen Provinzen des rOmischcn
Kaiaerreichs. JC lA.

fetten

zur

B&nde.

mn

16.

Eeden und Vortrage, Ji. 6. 8.


Kicsc, ., das rheinische Germanien in der
antiken Literatar. Jt 14.
Koebach, ., und E. WeRtphal, Theorie der
musiBchen KtinBte der Hellenen.
(Als
3. Auflage der Eoflbach - Westphalschen
Metrik.) ?> Bande. M. 86.
I. Band. Griechieche Ehythmik von We
t phal. JC. 7.20, II. Band, Griecbieche

M. 14, 16.50.

zur Geechichte der Erbpacht im Altertnm. AGWp/i.XX.


2.
au8 d. griech. Papyrusurkunden. M. 1 20.

Pcter, H., die geschichtliche Literatur tiber


die romische Kaieerzeit bie TheodosiuB I.
und ihre Quellen. 2 Biinde. je Ji. 12.
der Brief in der romiBchen Literatur.
LitoraturgeschichtlicheUntersuchungen u.

Beitrag

aicaUei-iion be flaf). SlltcrtumS tiit


7. erb. Sluflage, ^eroii^gefleben
tjon Grlcr.
sat)Irci(|eu SlObilbuiiaen.

2 Teile.

12.

J(.

iMDittiiaiien.

.,

attischen.

Noack, ., Ovalhaus und Palaet in Kreta.


Ein Beitrag zur Frtihgeecbichte des Hanees
M. 2,40 8.20.
Norden, Ed., die antike Kunstprosa vom
TI. Jahrhundert v. Chr. Mb in die Zeit
der EenaiBsance. 2 Bande. (Einzeln jeder
iiand ^H. 14, 16.) ^28. 32.
Otto, W., Prieeter und Tempel im hellenietischen Agypten.
Ein Beitrag zur
Kulturgeschicbte des HelleniemuR
2Bandc je JC 14. 17.

ZusainmenfaBsungen. Ji. &.


Poland, F., Geschichte des griechischen
"ereinswe8en8. JG XXXVIII. [U. d. Pr]
Kibbeck, O., Friedrich Wilhelm Ritechl, Ein

Simtn

Lndwicli,

Umarbeitung der 1864 erechienenen Heortologie. ..V 16.


Mntzbauer, C, die Grundbedeutung des
Konjunktiv und Optativ im Griecbiechen
JC 8, 9.
Nilsson. M. P., griechische Feste von religioBcr Bedeutung
niit
AusbcIiIuB der
lender.

l,Baiii (A H,) M/ii. ILBand. (I M.)


JL 38. III. Band. 37.-57. Lieferung.
Jede Lieferung Ji. 2.
Suppleraente:
I. Bruchmann, epitbeta deorura quae
apud poetae Graecos leguntur. Ji. 10.
II. Carter, epitheta deoram.
Jt
Berger, mythische Koemograpbie
der Griechen. M. 1.80.
.

Athen im

Altertum, geordnet nach attlechem KaI

Ji.

33

Moininseii, A,, Feste der Stadt

Handbuch rlor lateinischen


Nach deg \&. Tode herausgeg.
von Eicli. Klotz. Ji. 4.80.

Die

Exemplare.

und

Ji. 10.

Stilistik.

Ijeo, Fr., die


yenunnene JLxemplae.

Wichtige Hanrtbttcher uud neuere Ersoheinungen.

Keller. O./lateinischeYolksctjTnologiu

Dlelg, H., Elementum. Eine Vorarbeit zum


griech. u. latein. Theeaunxe. JL 3
Dleterlch, ., Nekyia. Beitr. zur Erklfirung
d.

.- MXU01.1J vciobcucu aiuu lur

'

*Wl 6.

Ziffern verstehen sich fiir

gebundene

Exemplare.

C. Wichtige

34

Handbucher und neuere Erscheinnngen.

Schroeder, 0.. Vorarbeiten zur griech.


Veregeechichte. J(

h.

Antonine
Nebst
Roms.
und der letzte Historiker
des
Geschichtewerk
einer Bcigabe: das
grieuiid
Quellenanalysen
Anonymus.
Jt . *^.
chische Untersuchungen.
Solmartz.E., Charakterkopfe aus dcr antiktn
Fiinf Vortrage 1. Hesiod und
I.iteraUir.
der

Schulz, O. Th., Kaiserhaus

und

Euripidi^s,
Pindar,
und
Polybios
4.
3. Sokrates xind Plato.
2..
2
Aiifl.
JL
2.
Poseidonios, 5. Cicero.
und
Sittl, K., die Gebiirden der Griechen
10.
Abbild.
Ji
Romer. Mit zahlreich.
LiteraturSitzler, J., AbriB der griechischen
Tode
zum
Bis
I. Band:
geschichte.
\.
JC
GroBen.
Alexanders des
Stahelin, F., Geschichte der kleinasiatibchen
Galater. 2. Aufl. ,//.4.80 5.60.
St^^mplinger, Ed., das Fortleben der horazi<>
schen Lyrik seit der Renaise. M. .
2.

Thiikydides

2toll,
;.

.,

luTl

^Jiit

3lltcrlum.

tie Sagen be^ namic^cu


e r. 2 95ant>e.
9ieu bcarb. ODit i>. 1'

79 3ibb.

flcb. je./i^.S.eo,

m
in ^-8)

//..

bcS flaffifc^en 3iltertuin.


bie
9Jht
9icu bearb. oou ^. Samev.
8. 3tufi.
92 ibbilbungen. M.
Stndniczka, F,, die Siegesgottin. Eutwurf
der Geachichte einer antiken Idealgestalt.

Dttcr

4..

Mit 12 Tafeln. JC. 2.


Susemihl, F., Geschichte der griechischen
Literaturin derAlexandrinerzeit. 2Bauae.
J(. 14.
1, Band. Jt 16. 1. II.Band.
Jt 1.
^
Teufffl, W. S., Geechichte der romischen
von L. Schwabe.
5. Aufl.,
Literatur.
Yorb.]
2 Biinde. [Vergr. Xeubearb. in
.

Studien und Charakteristiken zur


griechischen und romisclieu Literaturgeschichte. 2. Auflage. IVlit einem Ltbens-

abriB des Verfassers. Jl. 12.


Thesiiuras linguae Latlnae editus

axictori-

consilio academiarum <iuinque


Germanicarum Berolinensis. Gottingensis,

tate

et

Mouacensis, Vindobonensis.
19001908. Vol. I. ./74. S2. Vol. II.
fasc. 1.
VoU. III.
ftO.
j, 82.

Lipeiensis,

fasc. 2 u. 3 je J'. 7.20.


7.20.
je
fasc. 15.

ji. 7.fiO.

Vol,

1^

Thosaurns linguae Lntinae. Index librorum


quibus
ex
inscriptionum
scriptorum
cxempla ;it]foruiitr.
Einbanddecke ,H. 5.

7.20.

.If.

Pharos, Antike, lelam und


IMit 9 Tafeln, 2 Beilagen und

Thiorsch, H.,

Occident.
455 Abbildungen.

geb. M.

2rocIgiSmiti, .bimmcl^bilb unb iilcltauf^oumifl


di,
im ii>anbel ber ^eiten. Seutirl) uoii 2. 33
5
2. iiutlagc
flcD ./^
t'seiier,H.^'ortrageu.Auf8atze. J /..

derheiligoTychon. (Sonderbare Ileilige.


0.
Toxte II. Untersucliungen L) M.l.
Vnhleiii, I., opuscula academica. 2 partes.
Prooemia indicibus lectioniini
Pars I.
praemissa 1 XXXIII ab a. MDCCCLXXA'
ad. a. MDCCCLXXXXI. Jt 12.-14.50.
Prooemia indicibus
[U. d. Pr.]
Pars II.
LXIII ab
lectionum praemissa XXXIV

H.

MDr( CLXXXXIl

ad. a.

MDCCCCVl.

16.50.
JL 14
etyniologisches WOrterbuch der
Vaiiicek,
lateinischen Sprache. 2. Aufl. Jl. 6.
griechisch-lateiuisches etymologisches

.,

Wiirterbuch.
[l.

Band.

Bande.

10.

J/

II.

J/.

2i.

Band.

.//.14.]

Verhaudlniiiieu der 19.-49. Versamiuluug


deutscher Philologen und Schulmanner.
(Einzeln kii.uflich.)
Yolkiiiaiin, E., (ieschichte und Kritik der
Wolfschen Prolegomena zu Homer. .9<.~die Rhetorik dor Griechen und EOmer
iu systeinat. Ubersicht dargestellt. 2., verbesserte Auflage. Jt. 12.
Wachsmutli, C, die Stadt Athen im Altertum. I. Band. Mit 2 Karteu. JL 20.
II.

in

.]

Band.

1.

Abteil.

J/

12.

[2,

AbteiJ.

Weit-kiT, G., der Seelenvogel in der alten


Literatur und Kunst. Eine mythologischarchaologisLlie Untersucliung. Mit 103 Abbildungea iin Text. .^28.iHuciif,

Gbatalieriiiif ber Iotcintid)enSi)rad}e.

:i. Stmlage.
>Vi8UceiiUN,

Ji-

2.80 3.40.

F., astronom. Ghrouologie.


fur Historiker, Archaologeu
Hilfsbuch
Ein

W.

und Astronomen.

J(. 5.

Witte, C, Singular und Plural. Forscliuiigfu


uber Form und GescMchte der griechischen
Poesie.

J^.

8. 9.

Verlag von B. G. Teubner in

Leipzig

und Berlin

NEUE JAHKBUCHER
FUR DAS KLASSISCHE ALTERTUM, QESCHICHTE
UND DEUTSCHE LITERATUE UND FUR PADAGOGIK
HERAUSGEGEBEN VON
JOHANNES ILBERG UND BERNHARD GERTH
Xn. Jahrgang.

1909.

Jahrlich 10 Hefte.

Preis:

M. 30.

Titel
Die erete Abteilung der Neuen Jahrbucher" will lur die drei ereten im
die
verbundcn
miteinander
F&den
zalilloee
dnrch
die
WieeenBchaftegebiete
^enannten
einem
ausmachen,
Grundlage unaerer historischen BUdung im weiteren nnd tieferen Sinne
immer dringender werdenbei der zunehmenden Ausdehnung aller Forschiingezweige
odor nur auf kleinem Genicht
uberhaupt
der
den Bedtlrfnie dienen. Dem einzelnen,
den haupte&chUcben
geboten,
MogUchkeit
die
wird
kann,
tatig
eein
biete eelbetfor<chend
Studien naheeigene
und
Beruf
durch
den
ihm
den
auf
WissenBchaft
der
FortBchritten
liegenden Gebieten zu folgen.
^

Inebeeondere dient eie der Aufrechterhaltung dee vielfach gefahrdeten Zueammensie


hangee zwischen Wifieensohaft und Schule nach Kriiften und an ihrem Teile. Wenn
wiedergeben
Erkenntais
der
und
Vertiefmig
Erweitertmg
die
Ztigen
groBen
auoh nur in
direkt
kann, eo berucksichtigt sie dooh nicht etwa nnr das fttr den httheren Unterricht
bleiben.
und
eein
Personlicbkeit
wiseenechaftliche
Brauchbare; der Lehrer boU eine freie
Die zweite Abteilung will Fragen der thooretischen und praktischen Padagogik
aa hoheren Schulen erortem und der Erforechnng ihrer Geachichte dienen.
c.

BYZANTINISCHE ZEITSCHRIFT
UNTER MITWrRKUNG ZAHLREICHEB FACHGENOSSEN HERAUSGEGEBEN VON

KARL KRUMBACHER
O. 0.

PBOFBSSOB AN DEB UNIVKRSITAT MUNCnEN

XVIII. Baiid. 1909. Vierteljahrlich ein Heft.

Preis einee Bandes:

M. 20.-1

1903j
Soeben erschien: Generalregister zn Band I XII, 1892
Mit Unterstutzung des Therianoefonds der Kgl. Bayer. Akademie
Wissenschaften ausgearbeitet von Paiil Marc. [VIII u. .592 S.] gr
Geh. M. 24.
1909.
Dae internationale Zcntralorgan fttr die gegenwartig so machtig aufblilhendt
zah
byzantimschen Studien bildct die von K. Kmiuh.'ii'her (Miinchen) unter Mitwirkung
der
von
Zeitschrlft
Byzantinische
reicher Fachgenossen eeit 1892 herauegegebene
mehr 17 eUttliche Bande vorliegen. Sie aieht ihie Aufgabe darin, Uber alle Fort
welche die moderne Erforachung der byzantiniechen Geechichte, Literatur, Sprache,
fttti5
Eeligion, Epigraphik, Numismatik uew. aufzuweieen hat, wie auch ttber alle
Diazii
der
Auabau
weiteren
den
Vorkommnisee auf dem Gebiete zn orientieren und so
ausfuhrhc
zu fOrdem. Dies geechieht einmal durch selbetundige Aufe&tze, dann durch
vollst&ndi
mttglichet
eino
durch
endUch
Neuerecheinungen
Besprechungen wichtiger
Blb!j
yom Herausgeber unter standiger Mitwlrkung mehrerer Fachgcnosden bearbeitete BenJ
Der
Gebiete.
einschlagendcn
graphie ttber alle in das Programm der Zeitechrilt
ganze nersi
beracksichtigt gleichmftflig alle Sprachen und verzeichnet jedeamal die
die
Promptheit,
eine
Heftee,
dea
Erecheinen
vor
dem
Literatui bie etwa 23 Monate
umfaaaenj
Dieziplin
ganze
eine
Yersehenen.
Inhalteangaben
keiner anderen mlt
sovBibUographie erreicht wird. Den geaamten Inhalt dex ersten 13 Bftnde, und zwar
da?
unalysiert
Notizen
bibliographLschoii
der Atifaatze und Beeprechtingen als der
P. Marc auegearbeitete Generalreglster.
i.

ARCHIV

. Tenbner

in Leipzig

imd Berlin

RELIGIONSWISSENSCHAFi

NACH ALBRBCHT DEETERICH

UNTER MITWIRKUNG VON H. OLDENBERa, C. BEZOLD,


IN VERBINDUNG MIT L. DEUBNER

K. TH. FREUS^

HERAUSGEGEBEN VON RICHARD WtJNSCH


Jahrgang.

XII.

1908/09.

Jahrlich 4 Hefte.

Preis: M.

16-

Das Archiv fiir ReligionswiBsenschaft" will auch fernt


znr LOsung der nachsten und wichtigsten auf diesem Gebiete bestehei
den Aufgaben, der Erforschung des allgemein ethnischeii Untei

grundes aller Religionen wie der Genesis unserer Religior


dee Untergangs der antiken Religion und desWerdens dee Christei
tums, insbesondere die verschiedeuen Philologien, Volkerkund
und Volkskunde und die wissenBchaftlicbe Theologie vereiniger
Die Forderung vorbereitender Arbeit, wie sie eine Zeitschrift leisten kani
berechtig^
ist hier zum gegenwartigen Zeitpunkt in besonderem MaBe
Der Aufgabe der Vennittlung zwischen den verschiedenartigen Forschung
gebieten soll die Einrichtung der Zeitsclinft besonders entsprechei
Neben der I. Abteiliing, die wiBsenscbaftliche Abhandluiigen enthal
sollen als II. Abteilung Berichte stehen, in denen von Verti-etern
einzolneD Gebiete kurz, ohne irgendwic Vollstandigkeit anzustreben, di
hauptaachlichsten Forschungen und Foi-tschritte religionegeschich
licher Art in ihrem besonderen Arbeitsbereiche hervorgehoben und b*
Regebnafiig sollen in fester Verteilung auf drei Jah
-teilt werden.
wiederkehren zusammenfassende Berichte iiber wichti^
e
auf den verschiedenen Gebieten der Religion:
..^ aeinungen
:

issenschaft, so fiir semitische ReligioDswissenschaft (C. Bezol


r.Schwally; Islam: C.H.Becker), fiir agyptische(A.Wiedeinanri
ndische (H. Oldenberg und W. Caland), iranische (Geiger
lassische (L. Deubner, A. v. Domaszewski, G. Karo, R. Wunscb
hristliche (H. Holtzmann), germanische (F.Kauffmann), fernNatn
AiT die Religion Chinas (0. Franke) und Japans (Riess), der
Au8tralieL
PreuB,
nlker (Afrika C. Meinhoff, Amerika K. Th.
L. Sternberg).
V. Foy, Indonesien H. H. Juynbolt, Sibirien
lele^entlich sollen in zwangloser Auswahl und Aufeinanderfolge Berichte
ber^andere Gebiete ihre Stelle finden, so uber neugriechische Yolksreligion
G. Politis und Bernh. Schmidt), iiber slawische und russiscbe
~^^'
csreligion (L. Deubner), iiber die Religion in der Geschichte des
jlalters und der Neuzeit (A. Werminghoff), in der Medizin
Die III. Abteilung soU
e 1 1 w i g)
f 1 e r) mid der Jurisprudenz A.
liieihmgen und Hinweise bringen, durch die wichtige Entdeckungen,
enere Erscheinnngen, auch abgelegenere und vergessene Publikau iriiherer Jahre in kurzen Nachrichten zur Kenntnis gebracht werden
wurde.
n, ohne daB auch hier irgendwie VoUstandigkeit angestrebt
r

DIE KULTUR DER

GEGEn

IHRE ENTWICKLUNG UND IHRE ZIELE


HERAUSGEGEBEN VON PROF. PAUL HINNEBERG
In 4 Teilen. Lex.-8. Jeder Teil zerfallt in einzelne inhaltlich vollstandig
in sich abgeschlossene
Teii

und einzeln kaufliche Biinde

Die geisteswissenschaftlichen Kulturgebiete.


i. Haifte.
Keli^Mon und Philosophie, Literatur,
Musik und Kunst (mit vorangehender
I:

Einleitung zu

dem

Gesamtvverki.

Teii II:

Die geisteswissenschaftlichen Kulturgebiete. 2. Haifte. staat


und Gesellsclialt, Kecht und Wirtschaft.

Teii III:

(Abteiluiigen.)

naturwissenschaft-

lichen Kuiturgebiete. MaUiematik,


Anorganische und organische Naturwissenschaften, Medi/.in.
Tcii IV:

Die technischen KuiturBauteclmik, Maschinengebiete.


teclinik, iiidustrielle Teclinik, Landwirtschaftliche Technik, Handels- und
Verkebrstechnik,

Die Kultur der Gegen.vart" soU

eine systematisch aufgebaute, geschichtGesamtdarstellunfi.unserer heutigen Kultur darbieten, iudi m sie


die Fundamentalergebnisse der
inzclnen Kulturgebiete nach ihrer Bedeutung
fur die gesamtc Kiiltiir der Gcgcnwart und fiir dcrcn Weiterentwicklung
in
groBen Zugen zur Darstcllmig bringt. Das Werk vereinigt eine Zahl erster
lich begrijndete

Namen aus allen Gebieten der Wissenschaft und Praxis und bietet Darstellungen
der einzelneu Gebiete jc\vcil.s aus der Feder des dazii lierufensten in gemeinverstandlicher, kunstlerisch gewahlter Sprache auf knappstem Raume.

Teubners gelehrtes Samiuelwerk ist laiigst in allen Handen, Tausende von


Privatleuten nennen seine Bilnde ihr eigen; in allen groBeren Bibliotheken ist
es zu finden. Die GroBziigigkeit und Einheitlichkeit seiner Aiilage , die Zahl
und der Ruf seiner Alitarbciter machen es einzigartig un^ notigen auch dem^
jenigen Anerkennung ab, der in dem Uberwuchern einer enzyklopadischen
Literatur nicht die erfreulichste Seite unseres Bildungslebens sieht. Wer aber
das vorliegende Verk in die Hand nimmt, das schon durch seine fiirstliche
Ausstattung eine Art von GenuB gewahrt, wird den gewaltigen Bildungsgehalt
eines solchen Buches umsomehr empfinden, je naher er dem Arbeitsgebiet jener

Autoren

steht.

Eine ungcheure Summe von geistiger Kraft ist es, die hier iii
im Plaudertoa niedergelegter Skizzen ihren .SchluB-

einer Anzahl kleiner, fast


stein findet."

uiiuiieft und

(Berliner Tageblatt.
.-i

Spezial-Prospekte

Auszug aus dem Vorwort des Herausgebers

^^^ ^'^ einzeinen


Abteilungen (mit

der Inhaltsiibersicht
des Gesamtwerkes, dera Autoren-Verzeichnis und mit Probestucken
aus dem Werke) werden auf Wunsch umsonst und postfiei

vom Verlag

versandt.

: ,:

COLUMBIA ONIVERSlTV LIBPARir-

Von
Abt

und

Teil

Teil

II

kJLTUR

Df

KULTUR DER GEGENWART.

on

sind erschienen:

<:

l<'

Leinwand geb.

reil I,

Abt

3, I

OnentaliSChen Religionen.

Die christliche Religion mit EinschluB der israelitisch


jiidiSChen ReligiOn. Inhalt: Die israe.Htisch-judischo Religion: J. Well.sen.
Die R. Jesu und die Anfange des Christeutums bis zum Nicaemm (325): A. Julicher.
Kirche und Staat bis zur Griindang der Staats^irche: A.Harnack.
Griechisch-ortbodoxes Chr. und Kirche in Mittelalter
lad Neuzeit: N. Bonwetsch.
Chr. und Kircbe Westeuropas im Mittelalter:
tv. Miiller.
Katholisches Cbr. und Kirche in der^ l^ euzeit F. X. Funk.
t*rotestantisches Chr. und Kirrhe in der Neuzeit: E. Troeltsch,
Wesea
ler Religion uad der Religionswisseiischaft: E. Troeltscb.
Christl.-kathol.
4:

In 2.,

Dograatik: J. Pohle.
Christl.-kathol. Ethik: J. Mausbach.
Christl.-kathol.
irakt. Theologie: C. Krieg.
Christl.-protest. Dogmatik W. Herrmann.
Christl.-protest. Ethile: R. Seeberg.
CbristL-protest. praktische Theolosie:
W. Faber.
Die Zukuaftsaufgaben der Religion und der Religionswissenschaft:
tl.
[XI u. 752 S.] 1906. Preis geh. JC 16.
in Leinwand
J, Holtzmann.
^'eb. JL 18.
Auch in 2 Halften: i. Geschichte der christlichen Religion, geh.
^L 9.60, geb. M. 11.
2. Systera.-cbristL Theologie.
geh. JC 6.60, geb. M. 8.

SyStematiSChe PhilOSOphie. Inbalt: Das Wesen derPhUo-

W. Dilthey, Logik und Erkenntnistheorie: A. Riebl. Met^hysik:


vV. Wundt. Natiirphilosophie W. Ostwald. Psychologie: H. Ebbing:aus. Philosophie der Geschicbte: R. Eucken. Ethik: Fr. Paulsen.
:'adagogik: W. Miinch. Asthetik: Tb. Lipps. Die Zukunftsaufgabea
ophie:

Philosophie: Fr, Paulsen. [VIII u. 432 S.] 1907. Preis geb. ^tt xo.-~,
Leinwaad geb. JC i2.
teill, Abt.7: Die OrientaiiSChen Llteraturen. Inbalt:Die Anfangeder
i.iteratur und die L. der primitiven Volker
E. Schraidt.
Die agyptische
L.: A. Erman.
Die babylonisch-assyrische L.: C. Bezold.
Die israeliische L. H. Giinkel.
Die aramaische L. Tb. Noldeke.
Die atbioische L. Th, Noldeke.
Die arabiscbe L. M. J. de Goeje.
Die inlische L.
R. Pischel.
Die altpersische L.: K. Geldner.
Die mittelersische L. P. Horn.
Die neupersische L.: P. Horn.
Die tiirkische L.
Horn.
Die annenische L.: F. N. Finck
Die georgische L.: F. N.
inck.
Die chiaesische L.: W. Grube.
Die japanische L.: K. Florenz.
S."'
IX u.
Prois ^'^, (' m
iao6.
in T.^>invv-lnd geb. JK. 12.
ier

'.

-f^^S^^M^^^^"'

vermehrter und verbesserter Auflage erschien:


TEIL

wimmM^.m&mmiiSi

I,

ABT. 8

UND LATEINISCHE
LITERATUR UND SPRACHE

DIE GRIECHISCHE
BEARBEITET VON
KRUMBACHER.

K.

J.

U.

VON WILAMOWITZ - MOELLENDORFF.

WACKERNAGEL.
F.

Abt. 6:

Inhalt: Die Anfange

Vn

reil I,

:htswissenschaft: R. Stammler.
Die einzelnen TeilBurgerliches Recht: R. Sohm.
Handels- und WechselVersicherungsrecht: V. Ehrenberg.
Internationales
ar.
ZivilprozeUrecht: L. v. Seuffert.
Slrafrechl und
V. Liszl.
Kirchenrecht: W. Kahl.
Staatsrechl:
^
vallungsrecht. Justiz und Verwallung: G. Anschu tz.
Kditu pflege: E. Bernalzik.
Volkerrechl: F. v. Martitz.
iufgaben des Rechtes und der Rechtswissenschaft: R. Stammler
S.j
Preis geh. M. 14., in Leinwand geb. JL 16.
1906.

tematiSChe Rechtswissenschaft. Inhall: Wesen des

Religion uad die R. der primitiven Volker: Ed. Lehmann. Die S^ypische R.: A. Erman.
Die asiatischen R.: Die babylonisch-assyrische R.:
C. Bezold.
Die indische R.: H. Oldenberg.
Die iranische R.: H.
Oldenberg.
Die R. des Islams: J. Goldziher.
Der Lamaismus:
.. GriinwedeL
Die R. der Chinesea: J. J. M. de Groot
Die R. der
iapaaer: a) Der Sbintoismus
K. FIoreQX, b) Der Buddhismus: H. Haas.
u. 267 S.]
1906. Preis geh. JC 7.
,
in Leinwand geb. Ji 9.

reai, Abt.

0021 061815
l.

i8.

ler

\n

und

i^v-

Die allgemeinen Grundlagen derKultur der Gegenwart.


Inhalt: Das Weseu der Kultur: W. Lexis.
Das modenie Bildungswesen
Kr. Paulsen.
Die wichtigsten Bildungsraittel. A. Schulen und Hochschulen.
)as Volksschulwesen G. Schoppa. Das hdhere Knabenschulwesen A.
at
ihias. Das hohere Madchenschulwesen: H. Gaudig. Das Fach- und Fort'jUdungsschulwesen: G. Kerschensteiner. Die geisteswissenschaftliche Hochchiilausbildung: Fr.Paulsea. Die naturwissenschaftliche Hochschulausbildung:
W, V. Dyck. B. Museen. Kunst- und Kunstgewerbe-Museen: L. Pallat. Naturvissenschaftlich-technische Museen: K. Kraepelio. C. Ausstellungen. Kunstmd Kunstgewerbe-Ausstellungen J. Lessing. Naturwissenschaftlich-technische
Vusstellungeu; O. N. Witt.
D. Die Musik: G. Gohler. E. Das Theater:
1'.
Schlenther.
F. Das Zeitungsweseo: K. Bucher.
G. Das Buch:
R. Pietschmann. H. Die Bibliotheken
F. Milkau.
Die Organisation
ler WisaeQSchaft: H. Diels.
[XV u. 671 S.] 1906. Preia geb. M. 16
i:

Teil

?T.

FR. LEO.

E.

NORDEN.

SKUTSCH.

[Vniu.494S.l Lex.-8. 1907. geh. M.IO. , inLeiw.geb.M.12.-

Inhalt: I. Die griechische Literatur und Sprache. Die


griechische Literatur des Altertums: U. v. Wilamowitz-Moellendorff.
Die griechische Literatur des Mittelalters: K. Krumbacher.
Die griechische Sprache: J. Wackernagel.
II. Die
lateinische Literatur und Sprache. Die romische Literatur
des
Altertums: Fr. Leo.
Die lateinische Literatur im UbQrg^ang:
vom Altertum zum Mittelalter: E. Norden.
Die lateinische
Sprache: F. Skutsch.

,, groBen Zugen wird uns dte griechisch - romische Kultur als eine kontmuierliche Entwicklung vorgefuhrt, die uns zu den Grundlagen
der modcrnen
Kultur fuhrt.
Hellemstische und christliche, mittelgriechische
und

mittel-

latemische Literatur erscheinen als Gheder dieser groOen Entwicklung


und
die Sprachgeschichle eroffnet uns einen Blick in die ungeheuren
Weiteii die
ruckwarts durch die vergleichende Sprachwissenschaft,
vorwSrts durch die
tJetrachlung des Fortlebens der antiken Sprachen im Mittel- und
Neugriechischen
und in den romanischen Sprachen erschlossen sind."
(Deutsche Liieraturzlg.)

Wir erhallen

hier die Summe der literarischen und sprachlichen


Forschune
der Darstellung gleich ausgezeichnet durch die Weite des
Gesichtskreises wie durch die Fulle und Originalitat der leitenden
Gesichtspuiikle
Die Eigenart der Darstellung ist darin begrundet, dafi
sie von philologischem
De ail ganzlich absehend nur die Triebkrafte des geistigen Lebens
und ihre
bntwicklung yerfolgt und mit besonderer Liebe bei der allgemeinen
Charakteristik
der hervortretenden Personhchkeilen verweill
" (Literarische

unserer

Zeit, in

Rundschau

*"^-iSafVS!e--fei^,i.^p5^^^

5^5S^>-i ,

S-ar putea să vă placă și