Migne. Patrologia Latina Tomus XLVIII.

Marius Mercator. Marii Mercatoris,...
Opera omnia, sive Monumenta ad pelagianam nestorianamque haeresim pertinentia, editio Novissima, juxta eruditissimam Garnerii
recensionem adornata, cujus amplissimis praesertim commentariis dissertatio.... 1846.
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.
3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.
7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.

PATROLOGIiE
CURSUS COMPLETUS
SIVE ..---.
BIBLIOTHECA.UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE
ECCLESIASTICORUM
QUI AB MVO APOSTOLICO AD USQUE INNOCENTII ni TEMPORA

FLORUERUNT;-
RECUSIO CHRONOLOGICA OMNIUM QGM *..,- .
EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICJE TRADITIONIS PER DUODECIM
PBIQRA ECCLESLE SJECULA,
YUXTAEDITIONES ACCURATISSIMAS,1NTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM
DILIGENTER CASTIGATA;
DISSERTATIONIBUS,COMMENTARHS LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ;
OMNfBUS
OPERIBUS POSTAMPLISSIMAS EDITIONES QVMTRIBUS NOVISSIMIS S.ECULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA ;
INDICIBUSPART1CULAR1BUS ANALYTICIS,SINGULOS SIVETOMOS, SIVEAUCTORES ALICUJUS MOMENTl
SUBSEQUENTIBUS, DONATA ;
CAPITULIS
INTRA 1FSBMTEXTUM RITEDlSPOSITiS, NECNON ETTITULIS SINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM
DISTINGUENTIBUSSUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA J
OPERIBUS CUM DUBIISTUMAPOCRTPHIS, ALIQUAVEROAUCTORITATE INORDINE ADTRA.DltlONEH
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;
DUOBUS
1NDIC1BUS GENERALIBUSLOCUPLETATA : ALTERO SCILICET RERUM, QUOCONSULTO , QUIDQW»
UNUSQUISQUE PATRUM INQUODLIBET THEMA SCRIPSERITUNOINTUITU CONSPICIATUR ; ALTERO
SCRIPTURiE SACRÊ, EXQu6LECTORl COMPERIRE SITOBVIUM QUINAM PATRES ETIN
QUIBUSOPERUM SUORUM LOCISSINGULOS SINGULORUM^ LIBRORUM .SCRIPTUR^
TEXTUS COMMENTATl SINT.' . v
j*^-
EDITIO
ACCCRATISSIMA,CETERISQUE OMNIBUSFACILEANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR : CHARACTERUM NrflDlTAWjk,
CHART.EQUALITAS, 1NTEGR1TAS TEXTUS,PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TCM VARI^fAiOx^
TUMNUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUEIN TOTOOPERIS DECCRSU CONSTAN/TERV/^, y
PRETII
SlMlLIS, EXIGUITAS, 1STA
PRiESERTIMQUE COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA, CP
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HICILLICSPARSORUM, PRIMUM t"* j T~~\
AUTEM INNOSTRA BIBLIOTHECA,EXOPERIBUS ADOMNEgÊTATES,LQCOS, LINGUAS J_J, "ZZ^
COADUNATORUM. V I k—i'I _^
FORMASQUE PERTINENTIBUS,
:
SERIES PRIMA, . \f\. %
IN QUA PRODEUNTPATRES, DOGTORESSCRIPTORESQUEECCLESIJELATINJE ' Y^X C
A TERTULLIANO AD GREGORIUM MAGNUM. \ \ j-rt'
ACCURANTE J.-P. MIGNE, Gureuum <£ompletontm IN SINGULOS SCIENTl ^^
ECCLESIASTICiE RAMOS EDITORE.
PATROLOGIÊ TOMUS XLVIII.

MARU MERCATORIS TOMUSumcus.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

IN VIA DICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER,
OBPETIT-MONTROUGE.
'
18W3.
MARII
MERCATORIS
S. AUGUSTINO JEQUALIS
OPERA
OMNIA,
SIVE
MOMMENTA AD PELAGIANAM NESTORIANAMQUE HMESIM PERTINENTIA.
EDITIONOVISSIMA,
JliXTA ERUDITISSIMAMGARNERIIRECENSIONEMADORNATA,CUJUS AMPLISSIMISPR^SEKTIM

COMMENTARIIS COMMENDATUR
DISSKRTATIONIBUSQUE ,
SICAUTEM ADEXQOISITAS
BALUZII
GALLANDHQUE
EDITIONES
COLLATAET EMENDATA,CT OMNIUM NECNON
LOCUPLETISSIMA
FACILE
CASTISATISSIMA MERKATBR.
HABERI
TOMUS UNICUS.
PMX : 7 FRANGS.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

IN VIADICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER,
0D PETIT-MONTROUGE.
1846.
ELENCHUS OPERUM
QJLE IN HOC TOMO CONTINENTUR.
QglfiUM M, MPRQAT^QSIS MRS I&I8R.
Scripta ad PferSgnr.rd.tri h#resim perlinenlia. Coll. 9-699
PARJ PQfTERIQR,
Scripta ad Nestorianam Jijgrgsim per|jnent||, G99-1218
in foroSorbonico,2.
Barisiis.—ExcudebatBAILLY,
IN HANC NOVISSIMAM EDITIONEM
ADMONITIO.
In ipso hujus lomi limine lectorem aliquantisper sislendum duximus, quo nempc, de nostra
tn hac nova operum Mercatoris edilione digerenda certior factus, leclionem expeditius simul et
jucundius aggredialur. Quod vero ad ipsius Auctoris ingenium vel epocham, scriptorumque
cum genus tum genuitatem et numerum pertinet, quia de his notitice sequentes satis superque
documentorum exhibeant, eo viros studiosos revocare convenit, nec aliud nobis nisi de nostra
tditionis cum prcecedentibus relatione, et quasi habitu typographico, superest dicendum.
Equidem multce operum Mercaloris editiones, non autem pari eruditorum plausu, haclenus
publicijuris factce sunt: inler quas principem locum oblinent Garneriana typis mandata anno
l~>13,Baluziana anno 1684 cusa, ac postremo Gallandiana, quce anno ITilprodiit. Quce quidcm
editiones- mutuo inter se nexu ila colligatce sunt ut unaquceque a prcecedenli non solum
originem suam, verum etiam peculiare quo pollet ulilitatis genus muluetur. Etenim Baluzii
lucubrationes, paucis tanlum emendalionibus notisque de suo invectis, expressil Gullan-
dius, decessoris sui litteraturam et «xpigsiKvnon immerito suspiciens; siquidem, prcctcrquam
quod nullibi lextum auctiorem reperire sit, ex variis exemplaribus accuratissime collalis de-
promptum, sagacissimisquc illuslralum annotationibus, prceterea huic edilioni vel ipsum Ba-
luzii nomen, optime de litlerarum republica merili, non parum auctoritatis contulit. Aliunde
vero si quis rem acrius perpenderit, facile comperiet Baluzianam edUionem maximam laudit
famceque parlem Garneriance debere, cujus recensio et quasi necessaria appendix habenda esl,
quod ipse profiteri videtur Baluzius, scepe scepius lectorem ad illam revocans. Ut ut sit,
Garnerii vesligia in hac noslra edilione secuturi, de doctissimi Viri annotationibus, non
solum numero pene infinilo, scd etiam singulari erudilione conspicuis, disserere omitlimus,
quippe cum nemo sit, ut nobis videlur, qui hanc UWlaudem invidcat. At vero quoniam ipsi a
nonnullis crimini vertitur quod totam operum Mercatoris collectionem in duas parles ita divi-
serit, ui monumentaad Pelagianorum historiam in priore, in posteriore aulem qi$e ad Nesto-
rianorumhceresimperlinent comprehendanlur,illumab islainsimidatione vindicandi aocasionem
alacriler ampleciimur, talem partitionem midtum claritalis, nedum vel minimam confusionem,
inducere existimanles, illamque in nostra editione eo Hbenlius usurpaturi quod in hoc Palro-
logim loco peropportune sese nobis offerat, hcereseon novissime adversus Ecclesiam luclata7~um
historiam, quasi retrospiciendo, de more resumpluris : prcesertim cum Pelagianorum Nesto-
rianorumque contra calholicam fidem agones nonparum lucis ex amplissimis erudilissimisque
disserlationibus quibus'ulraque Garneriance editionis pars illustratur, percipiant.
JHnc facile conjicere licet, nos operum Mercatoris edilionem omnibus numeris absolulam
lilleratis viris prmstituros, modo Garnerii texlum, partilionem notasque, inscrto tamen quid-
quid emendalionum annotalionumve tam Baluzii quam Gallandii operaaccesserit, ad integrum
expresserimus *.
Huic igilur vice insisterc destinantes, tres supradictas ediliones perquam diligcnler conluli-
mus; quotiesque inter se differrent, variantem lectionem sive infra paginam, si quando res
aliqua explicatione indigeret, sive in ipso texlu inter uncinos descripsimus, nomine auctoris
a quo esset mutuata semper apposito. Nomen eliam auctoris cceleris nolis ascriptum lector re-
periet",nisi Garnerio debeantur, cui tribuendum erit quidquid oecurrerit non alio nominc
signatum.
* Verumlamcnnotandumest, Graca qucedamfragmenta, scopi, in aUera Patrologiicserie gracc
a Mario Mercalore suntac la- niiiieiitos. excudenda,re-.
quas ex S. Cyrillo expressa " Si quidde nosiroin noiis
linilatedonala,opera voroGarneriie regione laliniLeslus conlulcrimns,facilehocsi»
descripta,nos consulloomisisse,lecloremad S:
opera Epi- gnactilodigiioscelur; foiT.
P^TROL. XLVIIL
H W O.PERAMARil MERCAT01U8PROLEGOMENA. !2
!»— . iriiLg.lJ ]- L!rl,
!_.:»'.".J j . .- ' --..- '- '- ' -—--————-i
.. LIIIg IIr,,|u.,|.. ;,y..JIMIIIIII
ini.nuj
R. P. GARWi&I
PRiEFATIO GENERALIS
:jg§.
tfZjffi IN OMNIAOPERA MARII MERCATORIS.
PROOEMIUM.
Sei 6mriiri$ûrif ,,emdite lecftff, qjM tei jdval prffinovissc, pfiusquam accedas ad tra-
ctanda opcra quse hoc volumine contirieriiur. Primum, deAuciofp ipsb,, cujjus nomen in
hunc usque diem yidelur ignotum; allerum, de opefibus, quae riuric pririiuia edurituf in
; lucem,'.: tertium, de stbdio et jabore nostrp, partim in emendandis mahuscrjptis codicibus ;
'>parVimin obseTvaliohibus, sicubi opus. ftiitr adhibendis; parlim in,.djsIrib,uen.dJs..-u]Qnc"a
riitiorie opMbus : quaflum de iis quae., cum hactenus , igripta fuerint, quoad lia>resim
Ccelestjariaro- et NcHtorianam, riuric pHmum ei hoc auctofe cognoscurituf : quinlurn ,
manus nostras Mercatoris opera:•: sextum deriique, quitj epistolee a
quompdo venerint ip Mercatoreiiv
iaticioAiigustiup' ad datre supersit.
,\' .. CAPUT PRIMUM.
pe Mario Merculore, quibus notas fuerit;qudcelate vixefit, unde oftiis, qudlis et quantce
auctoritatis sit.
Prodeunt nunc primum in lucem opera Marii Mercatoris, auctoris quidein antiqui, ei
ffiquali» AugusiTrio; hactehus tamen iia ignoli, eliam erudilis» ut ne appellalus quidem sit
tie riomirieVveV a Gennadio diligcnte CEetcrpquin ejusdem eetatis ecclesiasticorum scriptorum
«ensore, vel a; Pairibus aliis, siveakjualibu>, sive supparibus.
Erit fprte qui hoc.silentium miretur, immo qui iniquiofem in partem intefprelari vciil,
iJeoquei Mercatori fidern timidius prffistct, quasi seialem suam mentiatur, et velui umbra
Tpfodicus e* sepulcfo, illudefe tentet anlmis noyiiate allonitis : qupmodo enim, inquiet,
takiidiu, etiam- in Situ et tehebris biMiolhecrif urh, latuisset auctprpar nobilissimis ? qup-
rnodo, fugisset hominum nostti lemppfis curiosam diligentiam, iridcfcssumquesiudiuiri iri
perscrutandis velerum monumfintis?
Verum, uttaniisper differam de Gennadio dicere, deque alia dubitandi causa, de quibus
cfitsub Dherri opporturiior dissereridi lpcus; cerle Mercatoris npmen non ita ignolum est,
ac videri: ppssit: iIIitis* enim memineruht Augustirius et Possidius, qui duo plurimoruiu
instar essepossunt, > *»«^
A'ugustinus..jpet7/i-s autem, qui rapientur in nubibus, iri qiiadam epistold; quam scripsi AD
riLiuM MEDM'MERCATPaEM,quoc incipit : Prpcul dubip nplissimum vpbis, c.um me consu-
luisset deqilibusdam qucestionibus Peldgiarioriim, qui ne.ganl morlemesse peccato relribulam,
. qualfnm .dUpuiaveriminsubclitislege,îc. (Lib.de VIII qiioest. dd pUlcil; q. 3).
Possidius, cum roccnserel Augustini adversus Pelagianos', sive Ppera, sive epistolas libris
pafes, ticcihio scplimo loco Kcripsil: llem ad MERCATPREM epislold conlra ebsdem una (Iri
iridiculd' operum Augustirii adverstis Pclagiarios, annolSlh-). Quse verba irri.to:I.a^"',« qtise'-
ras ineditionibus vulgaHbus indicis qui iri fftfhie operum sancli Augusiiiii appoiii.solet. :
reperiunte enim in soia piima qujtm separaiihi aCcuravit vulgavitque Lovariii Joaunes
Uiimmerius caponicus regularis.:
Floruisse ab arinoCbrisli circiter 418 ad 450 ex co cplligilur, quod acecpit ab Augusiirio
cpistolam anri. 4T8; Gommdriitoriuhv advcrsus Cajleslianos pbliijit Theoaosio -an.n. 429;
contradixiVanalbematismis Nestorii ann. 431 ineiirile; libfurii Subnolutionum contra Ju-
lianuin scripsitann. 431 exeunte; meritioriem deiiique fecit, ium epmtolfe a TheiidorelO
scriplffi adT}pmriuni Aritioclienura ;;ium pohG?.pJi'S"-ab'^'od«-m'lia'bil*in-Eccie'sia';A!'nliorhen'"av
posl obilum siancli Gyrilli ann. 444; lum liffifcsis Eutychiana? post ha3C temppra invalc-
scentis, et ann. 451 damnata? : quje omnia idoneis argumenlis cpnfirmanda sunt.
El priinum quidem,, quod acceperit lilteras ab Augiislino arin. 418 ea fatiorieconGcilur.
Hafuhicc litterarum pars cpntinetii.r in libro de oeto Dulcitii qujestioiiibus, iri quo mentib
fitEivchiridii ad Laufentium : in Enchiridio l«iudat:ur,Hierony.mus tamquam vita functus.
Gtinv ergp; Hierohymus obiefit ariri. 420 pridie kal. Octpb.., fatendum est libruin de octo
Duicitii qugestipnibus nori fuisse scriplum ante aririum 420. At eo anno scriptum tradit
Augustinus, quo dies doniinicus Paschatis incidebal iri merisem Mafliuni; sic cnim ait :
Qudritum rixihi videlur, non tardavi respondere intcrrogutionibus tuis, per Pascha qaippe hoc
anno, quo dominicus dics fuil vi kal. Aprilis, a Carlhagine mihi missas liltcrus tuce dilectio-
nisaccepi. Post eos.autem dies sanclos, confeslim Garlhaginem suniprofeetus, inqxici ciwtdte
nihilme dictare pcrmisit occupationum, qumibvnon pdtesl cleesse, multitudo; sed pffsteaquam
inde regressus sum, peruclis apud nvstrds quindecim diebus,qiiime:posi abseriliamdiuiur-
ndrii curare aiia compiilerurit: nam post tres merises, libi reclire permissus sum, rescribere
isla non distidi, el abs (e missis qucestionibus, quce a me per diversa opuscula mea jam
fueranl pertraclala, ex cisiem opusculis
' reddere , vel solutivnem, vel certe disccplationem
meam. --.-j, . ._.,;. .,.„....^»;îK«*;•.. .$*»
iS '*"'**""
GARNERIIPRJEFATIO GENERALIS. U
Guhi crgo tolo temppfis spatio qiiod intefcessit ab anhp 419 ad 430 , quo vita excessit
Auguslinus, Pascha non inciderit iri mensem Martium, piaelerquani ann. 422, eo ipso anrio
iibev ille dici debet scriptus : neque cnim falio patitur, ut rejiciatur ad annum 430, nisi
'diiieratur simul ad mensem pfoximum obitui Augustini. Tradit cnim sanclus doclor se
post tres sailem a Paschate mertses fespondisse Dulcilio, et proinde vel Julio ineunte, vel
exeunte Junio. Ulruirique autem prochl abest a vero : nam Jibri ad Dulcilium mentio 6t
iri Retraclationum libro securido ante annum 428 absoluto, et Hippo Regius obsidcbalur
jam inde a tribus mensibus, quando Augustirius diem obiit.
Jam vero si liber de oclo quseslionibus eo quo diximus teinpore scriplus sit, data est
procul dubio ab Auguslino ad Marium Mercaloferii epistola aliquot anle annis, et, ut opi-
ribr, slatim atque Zosimus ttilit serilenliam iri Gceleslium ac Pelagiuin, atque ita perlinet
ad annuin saltem 418, quo vivcre dtisiil Zosihius vi kai. Januar.
Ea porro tempestate debiiit Marius rihtinullius esse nominis, ut qui dc rebus maximrs
celeberrirnum totius ofbis episcopuui, occupalissimumque interrogaret, nec rcsponsuns
merereluf tanlum , et ithid quidem tam elaboralum, ulabipsomel Augustino, veluli pra?-
judicala de qnffistionibus fidei sententia, laudetur; sed eliam rogaretur vicissim, ut si quitl
excogitarct de quaestione, doeerct Ecciesiei magislfum. Sunt enim ha;c Augustini verba :
Si quidhiric absolutum ac dejinilum disputdtiorie raiioriabili atque perfecta vel audisii, vcl
lcgisli, vel eliam adhuc audire, aut legere , aut excogitare polueris, peto mihi miltere non
graveris : ego enim, qiiod confilcndum est chafitati tuw, pius amo discere quam docere.
Secundum vero, quod Coinmonitofium Mercator Theodosio anno 429 oblulerit, marii-
fesie constat ex ipso iiltilo : Exemplum Coriimonilorii quod super nomine Cwlcslii Grceco
Sefmone a Mercatore claliim cst, non solum EcclesiW Conslantinopolitanw, sed etiam pluri-
this religiosissimis viris : oblalum quOque piissimo pi-iricipi Tlieodosio semper augusto, id-
ipsum ex Grceco in Lalinum trarislatumper euriidem Marium Mercalorem, Ghristi servum t
consulalu Florenlii et Dionysii VV. CC, per quod Cbmmonilorium cognito fiinestissimo>
errore, irixperiaWprwcepto; lam Julianus.defensor ct sequax ejus,cum cwteris sociis et par—
licipibus suis, quam poslea Cwlestius de Corislaritinopolilaria urbedetrusi, in synodo quoqutr
Ephesiensi duceritorum scpiuaginta quinque episc.oporum sententia postmodum in prwsenti
damnati sunt. Habuit aulem, ul fasti docenl, annus 459 consules Florenlium el Dionysium.
Terliurh, id est, lempus quo conscriplus esl liber Subnotalionum in verba Juliani, ex eo
facile coliigitUr, qucd in pia^fatione Augustini mentio Oal veluli vita functi, non fiat autem
concilii Ephesini, cum lamen maxime opoiiuisset, si modo per veritalem iicuissel, siquidens
£ ih eo Julianua cuni suis damrialus est. Hoc igitur opus elaboratum est lempore concilii Ephe-
sini, ut in nolis fusius demorislrabitur : lunc enim Mercalor a Bassula Bceksiae Carthagi-
hensis diacOno Augustini Julianique hiixtum opus accepit. Contigit aulem mors Augustini
ann. 430 v kal. Seplemb. Datum concilio inilium anno sequente x kal. Julias.
Quartuin eadem ralione probari potest, quo lempore scilicet conlradicliones a Mercatore
sint adversus impios Neslorii analhemalismos. Nestorius enim,ul conslal o.x tilulo
; Scriplffi
duodecimi sermonis, vi id. Decembris, Theodosio xm et Valentiniano III AA. CC. accepit cum
litteris Cyrilli analbemalismos duofleeim culholicos, quibus suos lolidem opposuit, ut
docet lilulus contradictibnum, quas Mercalor scripsit, procul duhio anle Nestorii depositio-
hem; dequa siquidern nuilus sermo fit, cum tamon fieri, si fas fuissel, exigeret sa^pius tem-
pus el locus. Hoc igitur opus anno 431, antc toncilium iuchoaium, elabofatum est: annus
enim qui consulatu Theodosii xin et Valciitiniarii m consignalur, cst Christi 430.
Quintum de lempore quo Mefcator adversus Thcodoretum seripsit, liquido patei, noti
tanium ex refutatione Nestorianas lisensis, iibi inentio quoque fit Kuiychiaiiae.; std ctiamex
liis verbis tituli adversus Thcodorelum : Item ex gcslis quce contra Bomnum Anliochenum
episcopum ccmscripla sunt, in quibus acciisalur idem Dimnus, quod eo prdseiUe palam in
' Ecclesia ausus sit nefandissiinus Theodorelus, posl obiluin sanctw rccordationis Cyrilii
Alexandrini poritificis, insultans beatw dormitidni ejus. ista proferre, etc. Haac eniingesta
xomcripla suhl in lalrocinali coriciliabulo Ephesino secundo, in quo .prjesidente Dioscoro,
ann. 449 depositus est Domuus, datnnatus Theodorelus, et ahsoltitus. Euiyches. Scripsit
igitur adversus Thcodorelum vel eodem auno, vel sequente, ctim scripsisse dicendus sit
ante concilium Chalcedonense, quo Tueodorelus post ahjuratum Nestpriuin receplus est.
Neque enirii perinde egisset cuiri liomine ab Ecclcsia rccepto, atque cum Theodorelo, =con-
cilii Ephcsirii adversario.
Denique Mercaloiem, vel rion pervenisse ad anhum 450 quo haibiia est Chaicedonensis
synodus adversus Eutychem; vel ex eo lompore nihil scripto mandnsse, quod ad nos per-
venerit, conjicere ex eo licet, quod si Theodoietum rescivisset receplum a ta»la synodo,
post idoneam fidei suee approbationem, aliter profecto catbolicum cpiscopum hon.o ipse -ap-
priine calholiGus appellasset, quam quomodo solet in opusculis quas habentur. llactenus de
tempore quo Mefcalor floruit, nunc de gente.
: Natus esiprocul dubio in Occidente inler Lalinos: nam in prffifatione ad ser.mones Nestorii
tcstalur, se nonnulla hujus hmretici ad plebem blasphemiarum ciicta ex Grwco in Lalinum,
fervore fidei incitcUum transtulissa, ui a fidelibus linguw suw fratribus cognoscerentur,el vila-
rentur. Fuit tamcn Grasca; lingua? non mediocriler peritus, quippe qui et Grnece scrrpserit
Commonitorium quod ab Eeclesia Conslantinopolilaiia ipsoque lmperatore legereter, et
cx Graeco Iranstulerit in Laliuum omnia fcrc opera illa qua} nunc edimus in iucem.
15 1N OPERA MARII MERCATORISPROLEGOMENA. 18
Quamvis aulem ex ipsius scripris definiri certo non possit, qua cx regione originem duxe-
j-it, nisi me taroen mea fallit conjectura, vel Campanus fuit, vel Apulus, vel ex ea parte
Ilali33 quse vergit ad Siciliam : nam res Coeleslii Campani, Julianique Apuli domesticas pri-
vatasque ita novit, quemadmodum vix alteri licet, quam qui fueril ejusdem aut civitalis aut
sallom provinciaj; Goeleslium vero e Campania duxisse originem, demonslramus tum in
riotis ad librum Subnolalionum.. lum in dissertatione de aucloribus el przecipuis defensori-
ius hasresis, qua3 a Pelagio npmen aecepit; Julianum veruin Apulianatum dncet Augusli-
nus, his ipsum cpmpellans vcrbis : Noli islum Pwnum monenlem vel admoneniem tcrrena
inflatus pfopagine contemnere : nonenim quia teApulia genuit,ideo Pwnos vincendos cxisti-
mas gente,quia non potes meme (Lib. vi Operis Imperf. cap. 18).
Quam porro priyataj sunt istee res utriusque hominis, quas Mercator refeii I Cceleslium
ex nobili familia ortum vitio naturse eunuchum, inler auditoriales scholasticos meruisse,
audivisse Rufinum Syrum Romai temporibus Anastasii, ex Urbe recessisse anno 408, elc.
Julianum vero habitum quidem pro Memorii filio ex Juliaha primaria femina ; credituui
tamen a nutricc supposilam fuisse tantis parentibus vernulai prolem; tolum fuisse in le-
gendis Pctronio et Marliali, obsccnis auctoribus, elhinc conlraxisse loquehdi scribendique
' licenliam; duas.post obilum parentum sorores sua in custodia habuisse, paribusque
disciplinis instituisse; ab una, cui ruinam pudoris exprobraret regeslo crimine coaclum
silere, eloi
Accedil alia quoque conjcctura non levis, quod in Sicilia vicinisque provinciis de gratia
Christi minus dispularetur, quam de peccalo originali, mprtisque debito per peccalum
cpntracto. Hanc vero unam qusestionem tractavit Marius, nec aliam peliit ab Auguslino
doceri; immo ad ipsam omnes ipse alias revoeandas pulavit : quod apparet manifeste,
parlim ex Subnotalionum libro, collectisque fragmcntis, sive ex Nestoni sermpnibus ad-
versus Pelagianos, sive ex Theodori Mopsuesteni libro contra sanclum Augustiuum; partim
ex cpistola Auguslini ad Marium, cujus partem nonmediocrem habemus.
Non fuit umquam, opinor, episcopus,immo neque presbyter,neque eliam forlediaconus ;
non erat cerle tunc, vel episcopus vel presbyter, cum ad ipsum scriberet Auguslinus,filium-
que nominaret: quis enim nescit solitos fuisse ea lempestate episcopos, cum de ali.is episco-
pis presbyterisque, immo el diaconis loquerentur, eos vel fralres appellare vel coepiscopos
el compresbyteros, atque eliam condiaconos; quoties vero de laicis agerent filios dixisse?
Gonsulendus in re tam manifesta solus Augustinus, de episcopis quidem, cum Aurelio, Coe-
lestino, elc; de presbyteris vero, cum Hieronymn, Paulinp, etc.; de laicis, cum Hilario,
Prosperoque el aliis scribil: cerle cum de Juliano diacono ageret in epistola ad Memorium
episcopum, et hunc fratrem cocpiscopumque dicit, et illum filium atque condiaconum.
Non erat episcopus lempore concilii Ephesini, cujus Palribus suumoblulit Gommoni-
torium adversus Coeleslium et Julianum ; inter eos enim sine dubio consedisset, si cpisco-
palem dignitatcm gessisset; non consedisse vero constat ex uominibus cpiscoporum toties
recensilis.
Non erat episcopus, immo neque presbyter, cum librum Subnotationum milteret ad
Pientium, quem venerandum presbyterum appellat; appellalurus utique, secundum tem-
poris moremi vel fratrcm vel compresbyterum, si fuissel in eodem ordine constitulus.
Neulrum denique gradum tenebat, cum circiter annum 446 componeret refulalionem
NeslorianismijClaudcretquelibrum his verbis : Necessario profecto credidimus ulramquepra-
vilatem (Nestorianam et Eutychianam) sua per plurimos ignoratione serpenlem bealissimi
Patris noslri Joannis Tomitanw urbis episcopi, frrovinciw Scythiw, sermonibus prodere, clc.
Episcopos cnim, ut erant lempora, preesertim viventes, hunc in modum appellabant illi spli
qui vel in clero inferiore, vel eliam inter laicos censcrenlur.
His porro facile adducor ul credam laicum vixisse : sin minus semper, quod (amen
reor, saltem quamdiu scripsit opera quae ad nos pervenefunt. Fidem hanc mihi faciunt,
quje prius allala sunt; auget vero isla eliam animadversio, quod ubiquc passim se ipse
vocet sefvum Chrisli : solebanl vero laici, et a se ipsis dici, et ab aliis audire, servi Christi.
Sic Prosper in Chronico generosum illum Iaicum, Pelagianea impielalis hostem, Constan-
iium, servum Chfisli vocat: sic Vitalis Gonslantiusquc laici nominantur in epislola ad Ga-
preolum : sic alii plurimi, ul lectnres erudili norunt.
Atque hinc emendes id qupd notariorum culpa positum est in Possidii indiculo, ad Mer-
catorem episcopum contra eosdem una. Legendum enim, ad Mercatorem epistola contraeos-
demuria; Neque vero fuit difficilis hailucinatio inler voccs cognalas, prajsertim si, ut fieri
- solel, contractea fuerint Epist., Episc.
^ Quod si quis dicat, factum forle Mercatorem episcopum post ea tempora quje meminimus,
- advertat tantisper, Possidium, primo ad annum 450 vitam iion produxisse; deinde solitum
iilos, quibus Auguslinus scribit, non aliis titulis afficere quam quos lempore scriptionis
gererent, ctsi longe majoribus postea fuerint insignili. Sie eo ipso loco, de quo agilur,
tluas ad Sixlum presbyterum epistolas recenset, cum lamen Sixlus postea, eliam vivente
Possidio, ad summum ponlificalum ascenderit. Cum ergo Manas lunc cum accepit ab Au^-
guslino epistolam, non fuerit cpiscopus, a Possidio certc non potuil episcopus dici, sed a
librariis peccalum esl.
Suspicor autem, ncque mihi videlur lemeraria susp.icio^ militassc lloma} Mercalorem
inter audiloriaies scholasticos, in eumque nmitem inletidisse Julianum, cum quereret.ur, in
il CAP.NERIIPILEFATIO GENERALIS. 18
suam invidia/n conetfari, plebeios milites, scholaslicos auditores, adolescentes ex monachis
dissolutos, et de qualicumque clericorum lurba homines : plebeios enim interpretor Con-
stanlium Vicanum ; milites, Valerium comitem; auditoriales scholasticos, Mercalorem ;
adolescentes, etc, Jacobum, TimaSium, adquos est liber de Nalura et Gralia (Lib. n contra
JuL.cap. 10); clericos, Paulinum diaconum Ccelestii accusatprem : omnes enim isli fidei
studio incensi Pelagianos insectati sunl. Quidquod Mereator, sive in Commonilorio, sivo in
Subnotalionibus, et Contradictionibus, immo et in Praefationibus Grsecorum operum, qua3
Latina fecit, rationcm scribendi totam de foro adhibet. Adde quod Cceleslii audilorialis
«cholaslici arcana quseque novit, quod indical societalis aliquid, et officii forte commu-
nioncm.
Neque vero, si laicus perpeluum vixerit, idcirco videri debet minoris auctoritatis, saltem
in ea parle calholicse fidei quam defendendam suscepit. Animadverli enim aliquando, nec
sine magna admiratione, Deum, qui amathumilium manu resistere superbis, iribus hserc- v
sibus Pelagianje, Neslorianae el Massiliensi, quas pras ceeteris stiperbias a Patribus accusan-
tur, opposuisse primum laicos homines, ut, quod ail Apostolus, per contcmplibilia mundi
confunderet fortia, et tumidam quasi Pharaonum polenliam confunderet ab infirmis. Certe
Pelagianis primus obslitit Constantius, ex Vicano (sic enim legendum est) Romee habitans.
Primus Neslorii dolum detexit, cleroque ostendil, affixa ad ecclesise valvas obteslalione,
Eusebius tunc temporis vel o-ôlko-ziy.og -tvs §xo-ilioo; KUVH-ZUVTMUKOIMS, ut loquilur Theopha-
nes; vel rhetor, ut tradit Nicephorus; vel judex forensis, ut scribit Leonlius. Reslitere primi
Massiliensibus presbyteris laici duo, Hilarius et Prosper, monuerunlque Augustinum epi-
stolis quas consequens setas ita suspexit, ut supremis magnigratise doctoris laboribus con-
junxerit quasi suppares. Quidnam vero causge sit, cur non eadem Dci providenlia Merca-
toremexcitatumsentiamus,qui inchoatum alaiconegotiumlaicus ipseabsolvcndumcurarel?
Cerle Commonitorio suo Pclagianos Conslanliuopoli Ephesoque expulit, cl Nestorium, par-
tim epislplain vulgus edita, et ccntradictipue analhematismprum impiorum, partim Grascis
instrumentis Laline exhibitis Occidenti exsecrandum proposuit.
Alque hinc videre licet quanli sint momenti opera quaj nunc edimus : nam qnso tria
solent conciliare fidem auctoribus, ea mirifice commendaut Mercatorcm : scripsit de Juliano
Ccelestioque et Nestorio, qua? partim vidit, pai-lim etiam gessit. Scripta edidit eo lempore
quo poterat ab omnibus damnari mendacii, si quidalienum avcro relulisset. Quce scripsit,
cdiditque, ita sunt aliorum velerum scriplis consona, ut quantum Marius nuctoritalis a
veferibus accipit,tanlum vicissim Iuminis,immo Iongeplus,veterumobscuris alioqui scriplis
refundat.
Facit eliam ad commendationem Mcrcatorjs plurimum, quod de qua3slione difficillima ab
eo sc doceri postulet ipsemet Augustinus, ul anlea dictum est. Quocl attinet, inquit, ad
quwslionem resurrection{s, propter illos qui credunlur non esse morituri, sed cx hac morta-
lilate ad immortalitalem sine morte media transituri, inquisilio diligcnlior adhibenda est; ct
si quid hinc absolulum dc definilum cxcogitare polueris, peto mihi miltere non graveris : ego
enim plus amo discere quam docere, elc.
CAPUT II. ,i
De operibus Marii Mercatoris.
Etsi opera qua; habemus Marium Mercaforem probcnt forlissimum fuisse catholicffi fidei
vindicem, adversus hseresim Cceleslianam et Neslorianam, in iis tamen videtur potius col-
legisse certa velut instrumenfa causae quibus peragerctur judicium quam elticubrasse
tractatus.unde mens lectorum dogma fidei docerelur; quce causa fuit, meo quidem judicio ,
cur scriptis suis nomen potius Commonitorii, Subnotalionumque, cl Contradictionum, quam
librorum imponeret : verum, elsi longe plura sint quas ex Grajcis Lalina fecit, quam qu»
proprio labore composuit, iis tamen quse vertit, praelaliones adjungcre solitus esf, uliliores
sajpe ad historiam ecclesiasticam prolixis aliorutn tractalibus.
Ha3c omnia excerpta sunt ex duobus antiquis codicibus, altero Vaticano, altero Bellova-
censi, qui ambo sua sibi ffitate fidem conciliant: ille ex Hidelbergcnsi bibliotheca in Valica-
nam deportalus est; istc asservatur apud venerabi!c capitulum insignis Ecc!csia3 Bellova-
fensis : ulerque oplimae npta3, sed Bellpvacensis emendalior : ulerque a;!atcni pisefert
liCtingenlorum circiler annorum, ul ex characterum forma colligitur. Palalinum viderat vir
eruditissimus Lucas Holsteinius, ex eoquc dccerpserat nonnuila qua3 in ipsius charlis apinl
eininenlissimum cardinalem Franciscum Barberinum rcperta sunl, el opera R. P. Ppssini
huc transmissa. Bellovacensem nobis utendum commodavit vencrabile capilulum BelloYa-
censis Ecclesia3, benignitate numquam satis laudata.
Porro Mercatoris opera, quae in utroque codicc continentur, ila perlurbate, temereqne
sparsa sunl, aliisque permixta, ut doclissimus Holsteinius crediderit omnia qua3 habentur
in Vaticano, et ipsam quoque veterem coricilii Ephesini versionem tribui debere eidcin
auctori : qua3 opinio, etsi laboral aliqua parte, cum symbolum Thcodori Mopsuesteni aliter
a Mario, aliler ab interprete vetere versumsit, non caret tamen omni specie veri, sive
propler auclorilatem lanli viri, sive alias eliam ob causas, quas suo loco proferemus.
Ha3c aulem omnia tametsi dislributuri simus ordine duas in parles, visa sunt tamen re^-
praescntanda eo quo sunt modo, immo et cum snia liiutis, ac verbis, quibus sinaula vel iu-
49 . i;* OPERA MAM r.lEnGATOn,IS PROLEGpMENA. S3
cipiunt, vel finiunluf in codice Bellovacensi, qui Valicanp lopge praeslat, ut quid a nobis
prseslitum sit, facilius iec.foripteliigat.
Habet illecodex duas paiies : alleia comple.cl.ilur quinlam syopdum, alfera pro3.fert hunc
titulum recenliore manu apposilum : SYNODUSEPHESIANA,UBI NESTORII HJERESIS<:DM sca
jtucToiiis DAMNATUK, ista deinceps sequuiitur.
I. Incipil epistoia Anastasii Romanae urbis episcopi' ad Joannem Eierpsolymitauum epiV
scopum super nomine Rufiui. Princip. : Probalm quidein.affeeiionis est,g\.c. Fin.:: Yiderit
ubipossit absolvi.
II. Incipil prppter fidem cjusdcm Rufini. Princip.: Propier veneralionem, elc. Fin.: ADeo
quolidie fierii-anathemasint.
III. Commpnitorium lectorj advorsus haeresim Pel.ag.ii elCoelesfii, vel etiam scripta Juliani
a Mario Mercatbre servo Christi. Princip.': Quwstio c.dritra calliolicam fidem, elc. Fin.: Con-
vincimus et deflemus.
"' "-" Princip. : Nunc verba Juliani, etc.. Fin. : Nascitur ridiculus
IV. Liber Stibnotalionum.
mus.
Vv Marius Mercafor Christi seryu.s, lccfor.i .coiiseryp sup salpteni, Princip- : Grmcus sermo
est Theodori, otc> Fin.'":' Dcus unus iri Trih.itat.e semper et in swcula.
VI. Ilem alia epistola. Marius MprcatorChrisli servus, lectqri conseryo salutcm. Prineip.:
Samosatcni Pauli el Nestorii est ista noriminiis impia quani vana doctrina, elc. Fin.: Dain-
natiis est.
VII. Item alja. M. MercatPr .servus Cbrisli leclori conservo stio parem in Domino salu-
tem. Piincip.: Neslofiiquondqm
- VIII. Nunc episcopi, efc. Fin.; Grala est pulchritudo,
primus impielalis in Ecclesia ad populum scrmo, in quo de Incarnalione Do-
minica male lapsus infeliciter cprruit. Princip. : Doctrina pietads est,. efc. Fin. : In swcula
swculorum, Amen.
IX. Ilem tractatus alius. Princ. : ConiumeHas quidem in tne hmrelicorum arbitror, etc.
Fin.': Itain Christo omnes vivificabuntur, cuigloriain smcula sceculorum.
X. Ilem tractatus alius Nesiprii. Princip. : Plausus amatores Cliristi popidos his con-
/err-e, ctc Firi-. : Gloriam judicare.
XI. Item ejusdem sermo.in Ecelesia habitus, in qua lilteras Cpelestini Roinani episcopi,
et Gyrilli Alexandrini, denuiiliatipiiis acc«pit VIII id. Decenibris, consulatu Theodosii xni et
Vaicritinianin Augustoruni, postsextum"d'iem,qua.ni easdemlitleras sumpsil.Princ: Dulcem
nobisprmcedens f/ocfor, elc. Fin.: Deus pacis erit vobiscum.
XII. Item ejusdem die alfera, id est, Dominica. Princ.: Aliis in terris alia ulilitas, etc. :
Firi. : Ciiiest gtoriain smcula swculorum. '.:.-'
XIII. EjusdemNestorii epislola ad Cyrillum Alexnndrinum episcppiim rescribentis^ simi-
liier ex Grasco in Latinum transl.ata. Princ : hijuriasquidem admirabilium, ctc. Fin. : Ipsi
gloria in smcula smculorum.
XIV. Nunc exemplum epistolae Cyrilli Aiexandrini ad eumdem Nestorium, ex Giaeco in
Latinum, cui impiissime contradiceris idemNestorius resppndendum essepulavit,: sicut.su-
perius continetur. Princ.: Garriunt quidam, sicut audio, etc. Fin. : Inter sacerdotes Bei.
XV. Item cjusdem ad eumdem Ncstoriumepislola e Graeco in Latinum. Princ. : Vcnera-
biles viri, etc. Fin.: Qui nobiscumsunt saluteni-
XVI. Hem ejusdem episcopi Cyrilli ad clericOs snos apud Constantinopolim constilutos,
ex Graeco sermone. Princ. : Legi Hlleras missas a vobis, etc. Fi.ri. : Mori maxime volum est.
XVII. Item Nestorii de diversis ejus libris vel tractalibus exccrpta ab episcopo Cyrillo
capitula, ex Gra^co a nobis in Lftlinum versa. Princ : De codice confcclo, elc. Fin.: Ab his
asseritur servus^
XVIII. IlemejusdemNestorii eoriff.a hajresim Pelagii, seu Co3leslii.Princ.: Conlra quorum
pravam,elc. Primus sermo habiius, etde-GfJBco iri Lalinum a. nobis translatus ad verbum de
vefbo. Piinc. : Midlis et frequenter angorum imbribus, clc. Fin. : Et reliqua ad prmseniem .
remnon periinentia. J
XIX. ltem ejusdem in Adam in Ecclesia pubiice habitus. Princ. : Sol qitidem supra :
terras, ctc. Fin..':' Eaminde reslaurans. - '\
XX. Ilem ejusdem in id quod scriptum est : Emc oninia libi Aabo, siprocidens adoravcris \
me; cnjus initium istud esl : In alium scrmonem, cic. Fin. : Alque proslravit. '{
XXI. Ilem ejusdem traclalus ad populum in Adam. Princ : Et auditorum me expetenthim J\
doctrinam, efc Firi. : Iri Cliristo, cui esl gloriain swcula. *
XXII. Nunc exemplum epislolae ejiisdem Neslorii ad Coeiestium rescribeniis de Graco in
Lalinum translatae. Princ. : Hdnornbili et feligiosissimo, elc. Fin.: Religiosissime fraler.
XXIII. Item exemplum Commoniloril, quod super nopiineCoelestii Graeco sermoncdalum
rsl, non solum Ecclesipa Cpnstantinopolitanae.sed etiam plurimis religiosissimis viris : ob-
Iituia quoque piissimo pfineipi Theodosip semper auguslo idipsum ex Gra3co in Laiiiium
IrauslatUm, per euindem Mariuin Mercatorem Ghristi servum, in consUlatu Dionysii et Flo-^
rentii: VV. CC-,per quod Commoiiiloriuin cognito funesfissimo errore, imperiali praecepto, •
larn Juliarius defensor et sequax ejus, cnm caeieris spciis et parlicipibus suis, quam ppstea
Coelestius de Coristariiihppplitana urbedelrusi, in synodp quoque Ephesiensi ducentorrim
«eptuaginta quinque.episcopbruin iri jprassenti damnati sunl. Princ. : Caleslius quidmn eu-
nuehus, G{c,tin.;SuscepiisWit, ^ .', v ,.
21 6ARNERH P.RiEFAliO GENERALiS. $3
XXIV. Item Nesiorii blasphemiarum cnpitula, quibus lilleris ad se missis a sanctis Cce-
lestino Romanae urhis episcopo, et Cyrillo Alexandrino contradicit, el disputalionibus bre-
vissimis respondendo XII capilula lidei, quae ad sc tnissa fuerant, refeHefe uititur. Princ. ;
Nunc episcopi Cyrilli, elc. Fin. : Prorsxis esse nihil po.test.
XXV. Synodus Eptfesina. Princ. : Post consulatum DD. NN. Flavii Thegdosii,.elc. Fiil. :
Auclor existeret.
XXVI. Exeerpta ex libro ipsius Nestorii. Princ : Qualernione XVI, etc. Fin. : Px>puTp
prwdicasse.
XXVII. Nomina episcoporum qul subscripscre. Princ. : CyriIlus.,Hc. Fin. : ExpUciiil^t
episcoporum nomina, qui interfuerunt synodo .conlra Nestoriumnumero cxcin.
XXVIII. Cyrilli episcppi Alexandrini Applogelicus adversus Orientales. Pfirie.: Qyi suum
mcntem Deo sancte devovcrunt, etc. Fin. : In swcula swcuiorum.
XXIX. Cyrilli episccpi Alexandriae respo.nsio ad ea quae Theodorelus-cpnt.ra anathema,-
tismos dixit. Princ.:Cyrilius reverendissitrio ct dileclissimo fralriet.consacerd.otiE'vpplio,(ilt.
Fin. : Et adjiciet adpercipiendum.
XXX. Ejusdem Theodoreti ex praefalione librorum quinque, qnos adversuni peatum
Cyrillum Alexandrina^ civitatis antislilem, sanctumque concilium Ephesinuni, a qupHesto-
rius damnatus est, diabplo instigante censcripsil. Princ.: Priusquam convenius Ephesum, etc.
Fin.: Natura ejus appellationem assumens.
XXXI. Domino meo vere Deo amantissimo, et vcnerando S. Patri NeslPriP Theodorctus
in Domino salutem. Princ. : Quod urbana me conversalio ct obsequium, elc. Fin. : Plu-rimum
salutamus.
XXXII. Aliam in favorem Neslorianorum Constanlinopolim destinavit., i.n q,ua dicit.
Princ : Quod duas quidem naturas, etc Fin.: Delala sunt, etc.
XXXIII. Epislola Theodoreti ad Andream Samosatenum. Princ. : Magnificus vir Arislo-
laus, ctc Fin. : Confortanlc.
XXXIV. Himerio episcopo Nicomediae inter alia. Princ.: Intentionem noslram cerlam faci-
mus, etc. : Fin. : Tuis hwrendo vesligiis.
XXXV. Joanni Anliocheno, postquam rescivit ipsum damnassc dogtna Nestpfii, ppst alia.
Princ : Non tuam laleat sanctitatem, quodpostea, etc, Fin. : Apostolica contiriet..
XXXVI. item ex gestis, quae conlra Dominuni Anliochenum episcopiim coiiscripla sunt,
in quibus accusatur idem Domnus, quod eo praesente palam in Ecclesia ausqs sitidem ne-
fandissimus Theodoretus, post obilum sanclae recprdationis Cyrilli Alexandrije .ponlificis,,
insultans beatae dormitioni ejus, ita proferre. Princ : Nemo jdm neminem, etc.Fin.: prmdi-
cant Deum.
XXXVII. Theodori Mopsuesleni episcopi desecundo codice 'libfi quafti, frilio decimo,
conlra sanclum Augustinum defendentem originale peccalum, et Adam per transgrcssipnem
mortalem factum calholice dissercntem. Princ : Tanlis exstantibus, Ptc. Fiti.: Experienlium
sustinere.
XXXVHI. EjusdemTheodori ex alio quopiam libro adversusDominUria Jesuni Ghristum, et
ejus incarnationem. Princ : Nec enim inquit, e.lc Fin. : Fuerat factus.
XXXIX. Fragmenlum sermonis ab Eulherio habiti. Princ : Considerata inquil inconside-
ratm, etc. Fin.: Posset eripere.
XL. Refuiatio Neslorianismi et epilogus. Princ.: Emcinterim cursiminmodum, eic. Fin.:
Sermonibus prodere.
. XLI. Ad Ccelestinum papam Nesterius episcnpus CcnstanlinopolitariuSi Pf iric. : Didici
honestissimum, etc. Fin. : Divinitatis Domini Jesu Chrisli.
XLII. Epistola synodica S. Cyrilli Alexandrini episcopi, directa Nestorioquondam Gon-
stantinopolitanae urbis episcopo, duOdccim conlinens analhematismorum/capitula. Priric. :
Religioso et Deo amabili consacerdoti Nestorio, etc. Fin. : Vivificalor ut Deus, analhema sit.
XLIII. Cyrilli episcopi Alexandria? scholia de incarnalione Unigeniti. Princ : Quid est
Christus, elc Fin..: Cum Spiritu sancto in smculaswculoriim.
GAPUT-fll.- > ;i
Quid contulerimus ad editionem operum Marii Mefcatoris.
Cum opera Mercatcris tam diversa sinl, tamque tcmere hucet illucin «odicibus disperia,
visum est primo ea reduci debere ad ordinem; nec posse cpmmodius qtiam si dislribueren-
tnr In partes duas, quarum prior comprehenderel omnia quae perlirient ad ha3resim Gce-
lestianam, poslerior, quae ad Nestorianam.
Visum quoque est singulis operibus adjangendas notas, sed hisloricas polius, aut
philoiogicas, quam dogmalicas, qua3 locos alioqui obscuros illuslrarent, qussque ex aucto-
ribus acciperenlur jam pcr se notis ; nec tamen aliis fere quam qui eadem cum Mario aetate
vixerint, vel cliamsuas in utroque negotio, Neslorianae dico, et Ccelestianae haeresis, partes
egerint.
Visum eliam alia nonnulla, cujusmodi sunt Neslorii, Theodorique Mopsuesteni, et alio^
rum collectanea, eliamsi apud Marium non reperiantur, reliquis a Mario sludiose collectis
addere, parlim ul ex his alia confirmenlur, partim quia licet nolarum pondus habere pos-«
sihtj lameri non potuerunt interseri, sine magno methodi brevitatisque dispendio.
'
2T IN OPERA iiARHMERCATORIS PROLEGOMENA. U
':.*-:; § 1. OUMcjmtinenturm priore parle.
Prsefatio generalis, et fragmentum epislolffi a sancto Auguslino ad Marium Mercaiorem
scfipla} cum nolis.
elc.
: Commonitorium super nomineCoelestii,
Notw ad Commonitorium subjunctw singulis capitibus, cum duabus dissertahuncuhs,
allera de vindiciis Zosimi papw in causa Calestii et Pelagii, altera de tractoriis summorum
Pontificum. . Tv • a
, Commonitorium lectori adversus haeresim Pelagii et Cqelestii, vel etiam scripla Juliani,
Mario Mercatore servo Christi.
.Notm adCommonitorium, seu prwfationem libri Subnotationum.
Liber Subnotationum in dicta quffidam Juliani ad Pientium presbyterum.
Notw sinqulis subjunctm.
Commoriitorium, seu prologus in symbolum Theodori Mopsuesteni : ipsum vero symbo-
lum cum fefutatione Marii Mercatoris in posteriorem partem differiur, quia pertinet ad
ca.usam Nestoriananv.
"Notw ad Commonitorium, seu prologum.
Excerpta ex quinque Hbris Theodori, adyersus sanctum Augustinum, inlerpretc M. Mer-
cafore.
Phoiii codex CLXXVIIde quinque libris Theodori.
Nolw adexcerpta et codicem Photii.
Prasfalio Marii Morcatoris in Nestorii Conslantinopolitani episcopi tractalus, conlra haere-
sim Pelagii scu Crelestii.. , :
Notw adprwfdtionem. ,, . .
Sermo I Neslorii, contra Pelagii et CpBlestii errorem, interprele M. Mercalore.'
Notm- ad prmcedenteiri sermonem, ubi dissertatiuncula de tempore solemnis baptismi.
SermoII, ad popufum in Adam advcrsusPelagianos, interpreteM. Mercatore.
Notw ad sermonem II. . /-.
Sermo III, in Ecclesia-habitus contra ensdem; inlerprete ,M; Mercatore.
Noiwtidsernidnemlll,' ...
SermoIV, in id qupd scrip.tumest: Hwcpmnia iibi dabo, si caderis adoraveris me, inierp.
M. Mercatore. .
NPtmadsefmpnemJV. :::...::.-::,.,::.:: -,•' -"'
Sermp IV idem, integer Graecolalinus, hactenus vel Ghrysostpmnj vel Asterio alt/ibntus,
cuhi npva versione. , .;.
Epislolae duae Nestorii ad sanctum Ccelestinuuv in gfatiam Pelagianofuin, inceflo iritcr-
pfeip.' .--,'-..: ..'....,./ . ..--;:-
;.".".'-,-.-,.• ::-.:'-.' '-'- '- '.":>-'
'" '
'JNotwadutramqueppisloldm/-/-:--.. ...:•.,
Epislola ejusdem Nestorii ad Ccelestium Pelagianum, interpreteM. Mercatore. —
Notai acljstam epistolam- y-.< :' .-/'•..'. •^•\'
'/:!'' -:: APPENDIXPKIMA. -:^;~-&"
'
Epistola Anaslasii papaead Joannem Hierosolymitanum super riomineRufini. JJ-
*v
NfitwhistoricmadiepistolapiAmstasii.. '-vf .J
Fides Rufirii, inferpreie M: Mercalore. , . -" l-:'•
•NptmadfidemRufini, ::;f"". ;;' '."*'. ?<&-; '•
' !
f* APPENDIXSECCKOA. % '•
.Dissertatip 'ptlnia de primis anctoribus et pra^cipuis defensoribus haeresis quae a Pelagio
nojiicn. accep,it," ad haec vcrba! Commphiiorii in Subnolationes : Quwsiib conlra catholicdm
fidem.i efc.".' ".[':'."':-.',- , . :
Disserfaiio secunda de synodis in causa. Pelagiana habitis viginti quafuor", quarum
postrema Ephesina, ad illa verba Commonitorii : Sacerdotdlibus statulis.
Dissertatio tertia de sanctionibus impcr?ttortim in causa Pelagiana, ad illa verba ejusdem
Gommonitorii :Imperialibusprwceptis.
Dissertatio quarla de subscfiptionibus pontificali et imperiali auctoritate exaclis, ad haec
:"T
v(^hay-Jâimm..-sul}scripiio'nibus'-rdbVfdta.'
Disseftatio quinta de libellis fidei editis ab auclPribus et primis defcnsoribus ha^resis Pe-
lagiaiiae, adhsec vcrba Mercatoris ad Juliarium vAMdiriunc etiu,eXc. y':-"
Dissertatio sexta de lihris a defensoribus fidei scriplis, adversus eamdem haefesim, vivente
sanclo Auguslino, ubiApologia Orosii vindicattif, et auctbr librof um hypogiiosticsh dete-
• gitur,:;elc.', -ad hasc :ver,ba : Sunctus Augustirius diversis temporibus diversos condidit
• .-.-'.-; '
Ub?os,c{Ci ':, ; -::,:,:.-;: - ;- "-.-" ;
FDjs'serlalio scpiima de hacfesi Gajlestiana, quoinodo «x una seritenlia in immensara quasi
mulfitudinem excreverif, adilla verba Mercatoris : Ad unam impiissimam sententiam,c\c.
c ,-- :.-.',-;:. :\ •."..;-;.'.:'.., , §II, Qu£oui postei'ior8partevsunt. :'
'Prajfatio^hisjpfica, :qKaj"c'orhplec(ifur totani Nestori!
-:•/,;;- causam,
;.--
et gesfa ab ipsius
':':'
ordina-r
\\QJ1C%i inQfleili, ::-:''i:"';''-:" .;,•;>?•.•:'••' :J
£ij ._, GARNERII PRiEFAflO GENERALIS. U
LIBERPRIMCS.
Pra3fatio Marii Mercaloris in varios Nestorii sermones de incarnatione Domini nostri Jesu
Chrisli.
Notw ad prwfationem.
Sermp I impii Nestprii, de incarnatione Verbi, seu de Virgineo partu, interprele M. Mer-
catore. Habelur tanlum Laline.
Notw ad sermonem I.
Sermp II, Gr«cp!atinus, de dogmate, seu Ozoyvao-ix,interprele Mario Mercatore.
Sermo III, Graecolatinus, velut in Arianos et Macedonianos, eodem interprete.
Notm ad sermonem III.
Epistola Marii Mercatoris, dediscrimineinter haeresim Nestorii, et dpgmala Pauli Samo-
sateni, Ebipnis, Pholini etMarcelli.
Notm ad epistolam M. Mercatoris.
Hemilia Prpcli G. L. adversus Nestorium de Virgine ®ioxo-/.u,interprete, ut videtur, Mer--
catore.
Notw acl homiliam Procli.
Sermo IV Nestorii, qui primus extemporalis adversus Proclam, inlerprele M. Mcrcalore.
Habelur Latine tanlum.
Notw ad sermonem extemporalem.
Sermo V, Graecolatinus, Nestorii de Deo nato et Virgine eeoto/.w, qui sccundus adversu*
Proclum, interprete M. Mcrcatore.
Sermo VI, Graecolalinus, ejusdem de diclis Epistolsa Aposloli ad Hebraeos, qui terlius ad-
versus Proclum, interpreteM. Mercatore.
Sermo VII, ex parte G. L., adversus eos qui propter conjunctipncm vel divinitatem
Verbi mortificant, vel humanitalem deificant, iuterprete M. Mercalore.
Notw ad sermonem VII.
Epistola I sancli Gyrilli ad Nestorium, G. L., inlerprete M. Mercatore.
Notw ad epistolam I sancti Cyrilli, cum responsione Nestorii.
Epistola II sancti Cyrilli ad Nestorium, G. L., interprete M. Mercalore.
Notw ad epislolam II sancti Cyrilli.
Epistola sancti Cyrilli ad suos apocrisiarios Constantinopoli agentes, G. L., interprete
M. Mercalore.
Notw ad hanc episiolam, qum longe diversa est ab ea, quw in editis libris corruple legitur
Commonitorium epistolae inserlum, G. L.
Epistola II Nestorii ad sanctum Cyrillum, G. L., inlerprete M. Mercatore.
Notw adepistolam 11 Nestorii;
Sermones quatuor Neslorii, VIII, IX, X, XI, G. L., inlerprete M. Mercalore,
'
Epistela III sancli Cyrilli ad Nesterium, G. L., interprele M. Mercatere.
Notw in epistolam 111 sancti Cyrilli, etc.
Epistela Nestorii ad sanclum Coeleslinum summum ppnlificem, Latinelantum, interpreto
M. Mercatore.
Notw ad epistolam, cum dissertatiuncula de quibusdam perlinentibus ad concilium Ephe-
sinum.
Sermp XII Nestorii, habilus in Ecclesia, in qna lilteras Ccelestini Rpmani episcppi, et
Cyrilli Alexandrini denunlialionis accepit VII id. Decemb., elc, interprele M. Mercatore.
Notw ad sermonem XI1.
Sermo XIII Neslorii, die conscquente habitus, de scientia pietatis, interprete M. Mer-
catore.
Excerpla ex diversis Neslorii libris vel tractatibus ab episcopo Cyrillp capilula, inler-
prele M. Mercatore.
Excerpla ex libro Neslorii, lccta in concilio Ephesino, G. L.
Excerpta alia hinc et indc collecla, qua3 di.versa sunt ah iis,' quorum aliunde nolitia
habetur.
LIBEIt SECUNDCS.
Neslorii blasphcmiarum capitula duodecim, quibus lilteris ad se missis a SS. CcelosUao
Romanae urbisepiscopo, et Cyrillo Alexandrino contradicit, et disputalionibus brevissimis
respondendo, duodccimcapitula fidei, quaa ad semissa fuerant, refellere nitilur, cum refu-
talione a M. Mercalore.
Notw ad opus totum Mercatoris.
Expositio anathcmalismorum, qua3 responsio S. Cyrilli adobjectiones nomine Orienta-
lium factas ab Andrea Samosaleno, inlerprete M. Mereatorc.
Notw ad hanc expositionem.
Expositio secunda eorumdem analhematismorum, quse responsio sancli Cyrilli ad re-
pfehensiones Theodoreti, inlerprete M. Mercalore.
Notw adresponsionem secundam.
Scholia sancti Cyrilli de incarnalione Unigenili integra, cum imperfecta tantum hactcnus
edita sint, interprete M. Mercalore. -^ -'- ...
Notm ad schgliorum capita quwdam, '•' ?
;„;,
Sf IN OPERA MARII MfiRCATORISPROLEGOMEHA. 28
LIBER TERTICS.
Excerptaex iibfisTheodori Mopsuesteni deTricarnatione Verbi, M. Mercatore interprete.
Noimad Excerpia:
Collectanea ex diversis ejusdem Theodori operibus, qua) habentnr in quinta synodo,
apud Facundum Hermianensetri, et Leonlium Scholasticum, aliosque auctores, utilia ad
haeresim Nestprianam inieiiigendam.
Excerpta ex libris quinque, quos adversus sanctum Cyrillum, sanctumque conciliuni
Ephesinum Theodoretus conscripsit, inlerprete M. Mercalore. -
Notm ad.Excerpta, singulis, sicubiPpus fuit, subjuncta. t
Epistola Theodorelvad Nestorium, interprcteMvMercatofe.
Nolm ad epistolam prmcedentem.
Epistola ejusdem in favorem "êstofianorum Constantinopplim .destinata.,
: ' e.odcm in-
terprete.
Notw ad epistolamprwcedentem.
Epistola ejusdem ad Andream Samosatenum epischpum, iriterprele Mercatore.
Notw ad epistolam prwcedenlem.
Fragmenta duarum epistelarum Theodorcti ad Himerium episcppumNicodemi», inter-
prele MefcalPre.
Nolw adepistolasprmcedentes.
Fragmenlum sermonis a Theodoreto habiti coram Domno Anliocheno,.postobitum sancli
Cyrilli, inlefprele M. Mercafore.
Fragmentum sermonis ab Eulherio habiti advcrsus sauclum Gyrillum, inferpreteM. Mer-
calore. . :
RefulalioNestorianismi, eic. Epilogus Marii Mercatoris.
LIBER QCARTUS.
Dissertatio prima, deNestorii haeresi, aliisque erroribus, quorum npmine suspectus esse
polest, deque libris pro haeresi ab ipso scriplis,
Disserlalio secunda, de synodis in causa Nestprii eoaclis, a tempore motarumiurbarum
ad pacem usqueEcclesiarum.
Dissertalio terlia, de libris,quos fidei defensores ediderunt, eodem lempore, adversus
Nestorianam haeresim. ,
CAPUT IV.
'•' Specimen eorum quw primum inrioiescunt epcoperibus Marii Mcrcatpris.
De fidei dogmatibus pauca tradidit Mercator, plura de histpria haercsis Gffilestianae et
Nestorianae, quae a nullis hactenus scfiptoribus, aut expiicala suntsatis, aut ullatenus rne-
moriae mandata, Ea commode dividi possunt duas in parles-, singulas singulis haeresibus
respondentes , quapiquani pmnia riunc exhibenda npn sunt: qui enim possent, nisi liber
conficeretur ncn mediocris f Sed dandum specimen, ut guslus lectori mpypalur.
.--'- .' § I. Specimencoruru;qusepertinent ad liaeresimPelagianam.
Praeler ea, qua3 alii scripta reliquerunt de Pelagio, Cceleslioque discipulo, et epfum scc-
tatore Juliano, vel de condemnatione eorumdem haereticorum, quae prinmm facta est Car-
thagine ab Aurelio, arguente Paulino. diacono Coeleslium;turn Diospoli in Palaestina, ac-
cusanfibus Peiagium episcopis Erote et Lazaro; deinde iri coriciliis duobus prpVinciarum,
Carlhagincnsis etNumidiai; postmodum Roma3 ah Innoecntio et Zosimb; tandem in plena-
rio Afri.cae concilio ; denique Constantinopoli ab Allico, ct Romae a Goelcslino, ei Ephesi a
Pairibus, qui Nestorium damnarunt.
Praeterhaec, inquam., haclenus vel aperte tradita, vel saltem indicafa ab A,ugusliho. et
aliis scriploribus, Mercator ista nunc primum docet;
Haeresim Pelagianam, aut Coelestianam potius, quam unam insequitur, apud Syros ct
praecipue in Cilicia a Theodoro episcbpo oppidi Mopsuesleni ortum duxisse : hinc Romam
sub Anaslasio invcctam priirium a Rtifino quodam Syro, uride refclliiur popularis opinio
<!e Rufino Aquileiensi; traditamque Pelagio Coeleslii magistro, et a Cceleslio disseminalam,
Juliano, aliisque episcopis annilenlibus^ invaluisse iri llalia, artibus epislolisquc el libris
a Juliano edilis acljutam.
Non lantum aJulianp, sed etiam a Theodoro Mopsuesteno , adversus sanctum Augusti-
num peccalioriginalis vindi.cem, scriplum fuiss.e^.-et ceetera longc plurima, quae satius est
referre sigillalim, prout pertinent ad personas, quae suas egere partes in hoc negolio.
Theodorus igilur episcopus Mopsuestiae., primus in Cilicia qufestionem mpy.il- adversus
fidein, cathplicam, defendjtque, prpgenUores, humani generis Adanv et Evam, mortales a
Deo crealos, nec quemquam posleriorum sui praevaricalione transgressi laesisse, sed sibi
tantum nocuisse, se mandali reos apud Deum fecisse, alterum penilus nullum; id primus
Mercalpr docet. < • :
I, Theodprum in Cilicia convcnj.t Julianus, antequam postrenium opus ;cpmponere.tadver- -
sus sanclum Augustinum, sutsque in libris tamquam magistrum iriirjfice laudavil; et id
quoque.primus Mercator tradil.
^cripsil veroiunc Theodorus quinqae libros contra sanctriffl Auguslinum defendentem
29 GARNERII PMPATIO GENERALIS. SO
peccalum originale, quorum insignia fragmenla exhibet Mercatof : unde cerlo Iiqiici, hos
ipsos esse quinquc libros Theodori Anlipcheni adversus eos qui asserunt homines nafui-a
pcccare, et non. voluntate, ques a se leclos tradit Ehotius. Erat istud ante Mercaforenv
piane inauditum , mirum tamen quanlum ad historiam conducit, et ad emendandum " Pho-
tium,-vulgaresque opinio.nes convell.e.ndas. .
Statim posl recessum Juliani a Theodoro, coacto cpiscoporum Ciliciae secundae coucilio ,
Thnodorus ipse Julianum, quamvis non sincere, damnavil; neque isiudconciliuro haclenus
notum fuerat.
Rufinus quidam Syrus, scribit Mnrcator, sub Anastasio hsresim adyersus peccatum ori-
ginale pfimus Romam invexit; et ut erat Jio.mo vafer, declinarc voluit invidiam lam nefarii
erroris, Pelagiumque edocuit pauio audaciorem, ct ad scribendum impulit : hinc duae opi-
niones vulgares convellunlur, allera de Rufino Aquileiensi Cosleslii super ea re magislro ;
altera de Pelagio auclore haeresis, cojus fuit disseminalor dumlaxat, aut etiam timidus cc-
cultusque traditor : quanturo inde lucis historia3Pelagiana3 affulget?
Peiagius, a Rufino Syro edocius. roox scripsit commenlarios in apostolum Paulum («),
cosqne edidit diu ante vaslalionem Urbis a Wisigoihis. Fragmenla ex his a Mario exhibcn-
lur, etilludin primis, quo continentur objectiones neganlium traducem peccali. Hinc Mer-
catoris ope,et auctor commenlariorum ceflus habetur, et extempore, quo scripti sunt,
hislorica plurima concludunlur.
-. Cum illusisset Pelagius Palribus Biospolitanis, a posteriore synodo, cui Theodotus An-
tiochias episcopus prafuit, insistentibus iisdem accusaloribus Erote et Lazaro, damnalus
Hierosolymis ejeclus est: qua de re missa est cum actis a Theodoto et Praylio Hierosolymi-
fano,qui prius Pelagio faverat, epistola ad Urbis episcopum. Nemo praeter Mercalorem
concilii hujusce mcminit; et quanli lamen inlerest illud nosse ad res Pelagianas intelii-
gendas ?
Tmeodem concilio, quemadmodum et in Diospolitano , objccta sunt quaedam cx libellis
ad viduam,, cujus nomen indicat Mercator, exhibetque librorum fragmenla longe majora ,
quam reperianlur, vcl apud Hieronymum , vel apud Augustinum. Unde lucem accipiunt
quae super ea re traduntur in libro de Gesti.s Palwstinis.
:Cce.lestius ripbilis natu quidem, et illiiis temporis auditorialis scholasticus , sed naturae
vilioeunuchus matris uteroedilus, adhaesil jam inde a lemporibus Anastasii Pelagio, a quo
doclus haeresim a Rufino acceptam , multos incredibili loiiuacilate suas in partes traxit. Id
praeler Mercatorem nemo tradidit,: undetamen piurcs conjeclura; populares, de genlo Cce-
lesliijorta hasresis Pelagianae, etc., everlunlur.
A Paulino sancti;Ambrosii diacono accusaltis Carlhagine, et ab.Aurelio cxcommunicatus,
cum fugisset ' in Asiam , Ephesi presbyler faclus. Traditur a Mercatore, unde magna lux
historiae.,: . -. •' . ..r\
? Postea, non tantum ab Attico Constanlinopoli damnatus est, datis.ad majores sedes epi%
siolis; sed etiam a Zosimo papa, cujus tracloriae omnes episcopi subscriberc jussi sunt :
qua de gemina condemnatione mutta, vel ignota dpcenttir, vel obscura paicfiunt.
Tandem, annilente Mcrcatore, qui Commonitofium obtulil imperaldri Theodosio,. ann.
429, expulsus ilerum Consfaritinopoli, ad Nostorium scripsil, et ab eo consolalorias littc-
ras recepit, q«as Mercalor exhibet. '..:
De Juliano, praeler domeslicas quasdam res hactenus inauditas, et sciiu tamen non in-
uliles, ut quod Memorii fiiius ex Juliana honestissima malrona : quod credilus, a nutrice
pro legilima prole supposifus, cum servilis esset partus : quod nimius in tercndis Petronii
Arbitri el Valerii Marlialis libris : quodque duas habuit sorores, quas post obitum paren-
fum siiae tuleio3 creditas non salis prohibuil, saltein alteram, a ruina pudbris. Majoris haec
momentiprimusdocetMercator. Ordinatus est a sanctolnnocentio pontifice episcopus oppidi
Eclanensis, prope Ampsanctinam paludem (hinc solvilur quaeslio popularis tie loco episco-
patns)..Quamdiu vixit sancfus ordinator, permansit iri sincera fidci confessione, sailem iri
speciem,- Pelagiumquecum Cceleslio damnavil; sed slalim a morleipsius mentem aperuit,
paiamque eorumdem haerelicorum damnationi, tamquam vitio facla?, subscfibere detrecta-
vit, scripsifque Zosimo papa 1,damnatori litleras, quibus conatus est ambiguis verbis sedi
apostolica3 illudere, quinque propositionum damnatarum sensum maligne delorquens.
Fragmenta litterarum sunt apud Mercatorem, apud alium neminem.
Scripsit quoque plures Iibros, e quibus postremos octo adversus secundum Augustini
librum de Nup. el Concup. composuil in Cilicia apud Theodorum Mopsucslenum, et edidit
post mare peragratum , longo cum exaucioratis aliis episcopis iiinere; id primum inno-
tescit Mercatoris relatu.
Neslorias, etsi in amicitiam Julianum Ceeiestiumque cum exauctoratis episcopis recepis-
set, eisque spem absolutionis fecisset; in Eeciesialainen, ipso cum sociis audieirte Juliano,
quatuor habuit sermones adversus-ipso?, et pro morte Adami peecato retribula. Eos sermo-
nes haclenus incognitos exhibet Marius Mercaior fere integros, simulque epislolam Neslo-
rii ad Coelesfium rescribentis post acceptas SS. Coslestini et Cyrilli denunliatorias litleras,
suoque exemplo amicumexpulsum Corislanlinopoli consoiantis.
; Prolixissimam fuissejuberrimamquc epistciam j quam Zosisnus de damnatione Pelagii et
' Janrnobis occasiofuil edendihosce
(a) commentarics,: qtics,si iibeal, arlisistomoXXXnoslra?Pslrol. Et>re,
81 iN OPERA MARH MEUCATORISPROLEGOMENA. SS
Coelestii ad omnes misit orbis episcopos , in qua nimirum continebantur omnia capita ac-
cusationis , omnisque caiisa tam Pelagii quam Ccelestii, tradit primus Mercator; tradit
etiam missam esse ad Orientales Ecclesias, JEgypli dioecesim, Conslantinopolim , et Thes-
salonicam, atque Hierosolymam , addc et Carlhaginem, ut ei ab omnibus episcopis subscri-
beretur, proposita detrectantibus depositionis poena; quod mirifice historiam illustrat.
, i- Nam hinc tria intelliguntur, quae alioquin difficultatem creant. Primum, quae dicerentur
i,v in orbe Romano majores Ecclesise; alterum, quae scriberentur ad omnes orbis episcopos ,
f: transmissa fuisse majorum Ecclesiarum antistitibus, ut communicarentur minorum praesu-
% libus; postremum , epislolam Honorii imperatoris ad Aurelium Carthaginensem, non fuisse
•| mandatum, ut ipse Aurelius tolius orbis episcopos subscribere curaret, sed tantum ut
% Africanos.
f i Goacta sunt concilia duo in causa Pelagianorum, hactenus inaudita : unum Anliochiae
\l sub Theodolo, cui Praylius Hierosolymitanus inlerfuit; alterum in Cilicia, in quo fuit
| Tiieodorus Mopsuestenus. Utrumque nunc primutn ex Mario Mercatore innotescit, et illud
quidem ann. 417 habilum est, illud ann. circiter 424.
§ II. Specimsn eorumqua:pertinenlad ba;resiniNeslorianam.
Intercos, qui partes egerunl in causa Nestoriana, meminit Marius Mercalor Neslorii,
Theodori Mopsuesteni, Theodoreli et Eutherii slantium contra fidem catholicam ; pro fide
vero calholica, Cyrilli, Patrumque Ephesinorum, de quibus mulla docet, quae in hunc
usque diem, vel incerta fuerunt, vel penitus incognita.
Ignoti erant Nestorii sermones, quos Latinitate a se donatos exhibet Mercator, quibusque
totum sui erroris virus haercsiarcha inclusit.
Ignbtae quoque fueranl duae epistolae Nsslorii, una ad Cceleslium haereticum , de qua
diclum superius ; altera ad sanctum Coelestinum papam, data paulo anle acceptas denun-
tiationis liiteras. Ea vero longe diversa esl a prioribus aliis duabus, quas Nestorius ad
eumdcm scripsit, parlim de causa Pelagianorum, parlim de sua.
Ignotum erat pariter, quibus ex Ncstorii libris cxcerpta fuissent, quae vel Petrus nota-
riorum primicerius obtulit damnanda Patribus Ephesinis, vel sanctus Cyrillus in libris
quinque conlradictionum, seu in e).ly^w refellit. Libros singulos sermonesque nominat
editqueMercator.
Efat et istud ignoium , quis foret traclatus illc pestifer Nestorii, quem Cassianus libris
septem de Incarnatione, et praesertimseplimo, allatis insignibus fragmenlis, refutat. Docet
Mercator hunc esse primum sermoriem, qui de virgineo parlu inscribilur, quique omnium
turbarum prima causa exstitii.
Nec mlnus ignorabatur, quis ille Nestorii liber de Incarnatione, cujus meminil Genna-
dius ; qiiae homilia de Incarnalione , de qua mentionem fecerunt Theophanes , Cedrenus et
Nicephorus ; quae horrendae nugae, quas memorat auclor epislolae ad Sporalium tribulae
Theodoreto. Ex Mercatore constat hunc ipsum esse primum sermonem, cujus initiuni duci-
tur ab his verbis : Doctrina pietatis, etc.
Dubitaverunt haclenus erudili, qua occasione Proclus celebrem illam panegyricam ora-
tionem d; @iozbv.ovhabuisset in Eeclesia, praesidente Neslorio, ut habent auctores illius
temporis. Manifeste colligitur ex Mercatore , habitam ad refellendum primum sermonem
Nestorii, et ab eodem refutatam extemporali bratione aliisque postea sermonibUs, quae
inlegra exhibentur a Mario.
Dubium erat, si tamen non ignolum penitus , cujus sermonis a Nestorio habiti memine-
rit sanctus Cyrillus in litleris ad clericos Conslantinopoli existenfes, cujusque inilium fuissc
scribit: Contumelias in me hwreticorum, etc, clarissime apparel ex Mercatore esse septi-
mumNeslorii sermonerii, qup nullus , aut peslilenlier est, aut prolixior. Apparet quoqrie,
has litleras non ad clericos Constantinopolilanos mutuis odiis dissidentes , ut habel vulgata
edilio, sed ad suos Constantinopoli res Alexandrinae Ecclesiae procurantes, fuisse datas.
' Vix ac ne vix
quidem intelligere ullus poterat, quid Theopemptus unus ex episcopis,
qui litlcras denunliatorias Nestorio Conslantinopoli die dominico dederunl, ad Patres Ephe-
sinos relulerit,, cum dixit, ipsum post acceptas litteras publice pro concione eadem, quao
ante, et his multo delcriora dogmata proposuisse; id vero facitapertum Mercator, relalis
posterioribus duobus sermonibus, quos blasphemiis rcfertos habuif furens Nestorius, par-
{ tim die sabbati, qua3l3 Decembris, parlim diedominica sequenle, ann. 430.
> Non erat obscurum quidem analbemalismos suos Nestorium opposuissc catholicis a Cy-
rillo scriptis ; sed lalebat quo tempore cos composuisset: r.umque Latine lantum habean-
tur, nesciebalur qiio interprele ad nos pefvcnissent. Ulrumque Mercator docet; eos enim
non tanfum ipse interprelatus est, sed eliam prolixaeterudilacontradictione rcfellit, alque
haec de Nestorio pauca ex pluribus quae nolis continentur.
Quoad Theodorum Mopsuestenum , praeler excerpta ex quinque libris adversus sanctum
Auguslinum, de quibus anlea dicium est, multa quoque cx libris quindecim dejlncama
tione diversa ab iis quae in quinta synodo et apud Facundum Hermianensem ac Leon
tium scholasticum habentur, nunc primum cdunlur ex collectione Mercatoris. Cujus eliam
lestimonio defenditur, adversus Facundi Hermianeusis calumniam, quinta synodus, quae
Theodpro Mbpsuesleno symbnlum impium altribuit : hnc enim symbelum, non tantum «
Qfifico in Lalinum translulit, sed eliam erudita confutalipne everlil Mercator,
53 GARNERHPBJEFATIO CENERALIS. 34
Qu33 autem fueril Theodpreli fides ante concilium Chalcedonense contcntiose disputa-
tum est a doctis, multique cum Agobardo maluerunt benignius credere, pro verilate ipsum
contra veritafem pugnasse, verbisque potius quam sententia, aul Nestorio cousensisse,
aut dissensissea Cyrillo. AtMercalorprolatis in testimoniuminslrumentis, quae prius crant
ignota, hominem Neslorianae haeresis convincit, non retenlae tanlum in animo, sed eliam
palam professffi usque ad annum 447; excerpsit cnim plurima ex libris quinque , quos ad-
versus sanclum Cyrillum conciliumque Ephesinum composuit; immo et epislolas concio-
numque fragmenta retulit, quae Theodoreti patronos manifeste confulent. Haec in huncus-
que diem ignota penilus suppedilal Mercator, ex quo nunc primum in lucem eduntur.
Nunc etiam primum Mcrcatoris ope , Eufherii Neslorianaa parlis non ignobilis sectatoris
. sermo legilur, mulilus ille quidem,et cumpraefatione, quae quasi capile minuta esl; non
contemnendus lamen, cum ex eo aperte cognoscalur auctor operis illius, quod viginti septem
Jibris dislinctum Theodorelo tribuilur a Photio, cujusquc viginti et unus libri reperiuntur
in secundo lomo operum sancli Alhanasii. Nam ut scx priores libri sint Theodoreli, cerle
aliiperlinent ad Eutherium : omnes enim eumdem habereauctcrem demonstrat scries iibro-
rum, nexusque aliorumex aliis ; ea vcro nolitia, quam fecit Mercator, nihil fere utilius est
ad historiam illorum temporum.
Jam vero Palrum Ephesi congregatorum numerus , qui antea Tarius a variis auctoribus,
levi potius conjeclura, quam probabili ratione, afferebatur, definile dicitur non uno in loco
a Mercalore fuisse CCLXXIV.
Cyrilli epistola, qute in vulgatis edilionibus concilii Ephesini scripta dicitur ad clericos
Constantinopolitanos mutuis inter se dissidiis pugnanlcs, apud Mercatorem habet hunc
titulum : Cyrilli Alexundrini episcopi ad suos clericos constitutos Constantinopoli. Ea vero
prout a Mercatore interprele affertur, mirum quanlum a vulgatis, tum Graecis, lum La-
tinis editionibus diyt-i"va est, et ea conlinet, quae fidem ipsa sibi per se faciant, et Graeca
corruplionis convincant, ct historise arcana multa mysteria patefacianf.
Atque ha3c sunt pauca omnino de plurimis quae sine raliocinio ct sola fere inspecliono
accipere primum licel a Mercatore; quae vero concluduntur cerlis argumentis, elsi nec
pauca eliam existunt, nec parum ulilia, immo necessaria, ad illustrandam historiam, non
debuerunt tamen in hunc locum referri, sed in observationes, ne prolixius praefaremur,
quam leges permittunt.
De observalionibus vero,rmonitum te velim, lcctor, priusquam praefari desino, eas me
hisloricas fere tanlum, aut philologicas, quod jam dixi, dc industria fecisse : propterea
quodfidei dogmala, de quibus agitur in operibus Mercatoris , et per se pauca sunt, cl mihi
videntur, vel nullam , vel exiguam difficultatem pati, post tol praesertim Ecclcsiae definilio-
nes doctorumque virorum expositiones. Observationes autem voluimus esse hujusmodi,
ul quae sunt apud Mcrcatorem, ea sic scriplpribus receptis auctoritatem cencilient, ul simul
ab ipsis vicissim fidem muluentur; cpntulimus enim Marianum hoc, quanlumcumquc est,
opus cum omnibus ejusdemaut vicinae gelalis aucloribus, et ila quidem laboriose, ut nullus
in causa Nestoriana Goelestianaque versatus sil,qui non plus semel diligenter curioseque
perlectus sit.
GAPUT V.
Quomodo venerint in manus nostras Marii Mercatoris opera.
Non erit, opinor, ingratum studioso lectori, si priusquam impono finem huic praefafioni,
paucis aperiam quo pacto opera Mcrcatoris ad me pervenerint, ctedendorum curam susci-
pere mihi conligerit.
Miserat ad P. Philippum Lahbeum P. Petrus Possinus, jussu eminenlissimi S. R. E. cardi-
nalis Francisci Barberini Gommonilorium Mercatoris, ignoti quidem lunc auctoris, sed
digni tamen visi cujus opus insereretur secundo lomo Conciliorum, ad ann. Christi 412.
Hunc Ihesaurum , ubi primum accepit indefessus conciliorum colleclor, communicavit ami-
cc mecum, quem noverat non mediocri studio teneri conquirendi omnia quae ad historiam
haeresis Pelagianae speclarent.
Dumquc simul gratulabundi perlegimus, aureolum , ut ipse appellabat, anliquitatis mo-
numentum, factum esl casu ut codicem manuscriptum insignis Ecclesiae Bellovacensis ape-
rircmus, simulque occurrerct oculis nomen Marii Mercatoris, variaque continup opuscula,
immo et ipsum Commonitorium Roma missum evolventibus seofferret, quo gaudio vix
satis explicem.
Bonam forlunam cum litteris didicissel Possinus, consuluit ipse diligentius asservatum in
Valicaua bibliolheca codicem, qui fuerat olim comitis Palatini ad Rhenum, ex coque
descripla misit, quae in Bellovacensi contineri significatum fuerat.
Tanta tamque indubitala duorum codicum ope fretus apparabat Labbeus operum Merca-
toris edilionem , sed majori ex parle mutilam ac sine notis; neque enim poterat, obrutus
immenso labore Conciliorum generalium, aut inquirere quae lalebant confuse et permiste,
autallentius observare singula quseillustrari poslulabant.
Mors inopina consilium viri praevertit, fuitque in causa cur opus mihi velutlegalum ex
testamenlo offerrctur. Suscepi vero oblatum co libenlius quod, licet impari ingenio et doc-
trina essem longe infcriore, majore tamen otio abundabam, quam vir seplemdecim SBBCU-
lorum ncgotiis impedilus, quodque poteram expedilius versari cum iu perquirendis quee
1N OPERA;MARll M-fcRCilifOKlSpSGfcEGOilENA. SG
ad obsciifiora quffidam ioca tae-
(pertiiffiatus ofdo codictim cclaMt,-'lu-ta'" i-ri bliservatibriibus
ailafiiis faciendis.
Quamquam relinuitme aliquamdiu properantem obversans menti mtcr tractandps codi-
ies ainici species-, cujus desidenum uec potuerat atUea explefeluclus, riec saiis eliamnum
: : :j
fcerripus soiatrir. - : ,•/'-- . •. - i
Hecurril eriim identiderivanimo, quasi mPnitore Mario, quantaforet defuncti viffus a.i !
«xemplum, quanta in coriviciu morum suavitas ,quanfti'm ingeniiim quantaque memoiia el; \
<loctrihae airipliludo , quam indefessus labor in sludiis, quaro acer fidei zelus in haerelicis
perseqUeiidis -, quam mitis pafientia in perferendis iivvidorum calumniis, quam ingenua ;
libertas iri perhibendb vefilali tesfimonio. V i
Haec amissa faciebant pef se dolorem rioiv mediocrem desideriumque gravissimum;
utrumque tairien auxisset cutrnulus, quod lantorum bonorum usuram nobis jnvidit piors
ribridum anriis matura, nisi supplenlibus anhorum nuriierum virtutibus, non tammors Visa
MPbis fuisset quam vilae mcritorum plenissimse coronaV' ..,-,,,.'. ,,
EteriimLabbeus refigiosas' jviflutes amplekatus fuerat, vix non puer; jiigrimque Chfisii
portavcrat, fere ante adolesc.entiam : inde tanta vitae tolius innocenlia, laulaque mpfum
iritegritas et iri Deum pietas, quaritam nec celare potuil modestia , quantumcumque viflu-
libus aiiis bfficefet; nec satis humaria laus in terris, sed sola Dei muuificerilia eoelb
muneret. ,.j . . • ..,'.;.;' .. .. ..,,.... -,.'..,•.".."
Virtuti adjuriiento friitad pufitatem inexplebilis quasdam scieridi eupidi;tas:, ariimusque. jn
omnes dPctrihae parles perpetuum inleritus. Quarido .eriirii oliatus est?. Quahv horiesfafuiii
disciplinarum partcm reliquit intactam , in qtia, cum versari v.ellei, non exceljuil? Nullam
«ontempsit, quantumvis huroilem , quia curictas glorias Dei promovendae idbneas sciebat :
iirimo aliqtiandb desceridit ex aliissimo rerum diviriarurn apice ad ipsam quqque gfatariia-.
licam , memor Christi vetaniis afceri parvuios a sua discipiina.
Huic studib resporidebat labpf, quem mirari poluimus oirines, riemo imilafi: cfederes hp^
ininem eo vegetari quo alii (iebilitaritur, et auimum femittere unde alii conie.ndunt. Prbdi-
gio cerfe simile visuin est museum scrutautibus pbst morteiri,; plura eum scripsisse.sua
inanu quahi alii legefe solcant; lotquo annbtaiiones fecisse in oriihes fere auclores, ut iion
immerito vocari posset biblioiheca bibliothecarum. -
Neque vero proptefea fuit de humero oorum quibus chartae sunt pro cefebfo, et tofa in
scriplo doctriria ; inemoria valuit capacissima ad ainpliludinem , ienacissima ad perennita.--
lenr, expedilissima ad ulilitalem, el felicissima ad miraculum. Testes appelib, quolqupt ep
sunt usi faiiiiliariter. Quis iiiierrogavil umquam de rebus historicis, cui ubri conlinuo re-
praesenlaverif expedite lempus, personas et siiigula adjuricta? Quis de humariioribus litteris,
«ui non recefisuerit, quasi cx iibfo, auctofum nbmina, pugnantes bpiriiories, etqriibus ar-
gumentis sirigularj, vel se tueahlur, vel alias refutent ? Quis de llieologia consuluit ,
sive scholaslica, sive pbletnica^ sive oiorali, cui non resporideiii ferc ad invidiarii dbc-
.torum?
Cave tamen , quisquis haec legis, ne tibi subrepat epinip , npn injurinsa minus quam
falsa, Labbeum inler eos numerandum quibus, ul fert vulgare proverbium, felix memoria
esl pro ingcnio.
Omnes ingenii doles fain liberaliter acccperat a nalura, sive qua; ad effingendas ordinan-
dasque ferum fornias, sive quae ad pcnetrandum subtililer iii inlitiia scienliarum , sive«quce
ad poesebs delicias aut ad hisioriae nodos dissolvendos valenl, uf saepe credidcrim cum aliis
attenlius considerantibus ei ingenium fuisse pro memoria, adeo in rebus ipsis exponendis
fclicilcr, irioralione memoi-iter feeitanda infeliciter versabatur.
Natus est_ Avarici BVluriguin ex primariffi ripbilitatis, parenlibus ann.. Christi 1607,",die 10
Julii; vixil in soeietate Jesu annos quadraginla qualuor, constante cum piefalis luui tiociri-
nae fama. Seiagesimum aetalis annum alti.ugebal, cum absumptus..est febre cphtihua dierum
quinquagiiita-octo. Gbiit die 16 Maiiii aniii 1667. Mors vitae respondit, pia el iranquilla,
cnjus etiain videri potuil praescius , cuin sa3vienle morbo ad ChfisUtm e cruce pciidentein
bealamque Vifgine.ti» hos versus funderel, qui, lamquam cygvii praeciiiettlis sua hmii su-
prema vbx , visi suntapponendiToco epilapuiK
AciChnstmnorcdio.: Verorumuna dies negotiorum,
Torreret mibidum febri.smedullas, Vanorumtina quies negolioriiin,
Et noctesjiabuilaboiiosas, : Piebi, regibus,omnibuspavenda:
Et dieshaliuilaboriosos, Dies,<jua2fiiit una cuia quondaii),
Jejuuos, vigiles,graves,iuiquos, Arseni, libij ca3lerisvolebas .
Ingralos milii,casierismolestos. Quamprasesseluis ubiqu'e;uiiris.
Hos, Cbriste, obluliiimsPauiy liliique, JiiBccumveneril, et prolundalongura
Tibi quem.traliepeiidulumiirobrosa, Claudetnox oculos,piisqnepairunl :
Peruox, ijerdiuSjiisquee.tusque cerno, Blatumniaiiibusjaceiiscadaver
liiedsluis dolores,
"Mulceriterlique Terrfflvermibusinferelur csca,
Mulcpntemqueluos mei.sdotores. Clausorehorribilis lu.bsead severi
Et quodcumqvio tuli, quoii et ferendurn lirnamjtidicisjiide devoeanduni;
Morbinoxiavis adliucmina-Uii', Lumeiisis animajperenne nosl.rae:
Dicabamqu e lud di.coqueaniori, .. ;, Jiancad lejubeas slalim cvolare,
laiiguens victima;nec rogarc cesso, Amplexusque.luos,tuisque(ccum
Ul cumluxhiihi veiierit:su]ii'ema, VJua-cunil'atre, SpiriluqyeSanclo,
Mortaliattima,soiaciirisliauo, Supi'astd.ei'uoonsiderereguis.
57 GARNERIIPitiEFlTiO' GEKERiVLSS 38
AdTirginem oralio. A Etviia safebras
Etvilas satebrai severioiis,' " ...
Et curassludiimoleslioris,'.;:::•
. Nectu nonmihi ssepiusvocata, Q.uaslulacte tuo velutrigabas.. .
A"rdore'sfelirisinter asluosae, Unumnuncprecor,uibenigna 'sehrper'
CliristiVirgoParehSjP.arensquenoslra. Viv.enli.miiii, .:
,Arirgo,,.qua3fuisliv,
Nammalremrhemini m ihi fuisse,: Sis m.aterquoquernortis.inpericlo.
a ad
Malfemusque leheris usque'canosj Extremtimlege spiriuimjacehtis';
Diicentemqne mami gradusper omne.s Hic te.ad siderasjjiritusiequaiur,•
jEtatis.tibiFilioquesacrae; . Jn lerrisfuit.usquequisecutus
FoveiiieiBquetub sinu per omhes, Mariamduceitiet 'auspiceiiiMariarh';
CAPUT VI. "Y
« Pars epistolw asancio Auguslirio adWercatorem scripim;
Vfolixani epislolam gravemque ab Augustino ad MefcaloferiVscriptarii fuissecorisfat* curii
ex: eoquod eam POssidius inter opefa numerat, tum qubd Augusliriusipse es ea quasslionis:
difficilis solutionem mutuatus sit.
Tolam invidit riobis Ibnginqiiitas arinorurii, aut ali'a qiiae latet causa"; q.uae'verb p.arssuper-
est, habetur (Tom. IV Oper, Augustini) iniibroxle Oclo .Ouffistioiiibus.Dufcitii, uni sancius-
Auguslitius interrogariti Dulcitio ita respondit;, ut ad septem quassfiones ,exprioribu&
opusculis redderet, vel solutionem, quemadmoduni ipse loquitur9 vel certe disceptationem
suairi.
Pritriamsblvit parlitti ex libro de Fide et Operibus, pnrtim ex Enchiridio ; secundam ex
libfo dc Cura pro morttiis, alque Enchiridio; ad tertiaia ila scfipsit.
i. «Terlia tua qua3Slio*est,ulrunvslatim in advenlu Domini credendum sit futurunvesse judiciitm, an:
spaiio intefpbsitoiemporis. lnciijiis diebus adventus'quoriiamicgihius,inqxiis',quortqiii supererunf, rdpieiiiur
iri.ntibibusobviamChristoin aera, el sic semper cum Domiho futuri siinl, nosse dcsiderb, ulrum mox judicium
cdmitelur adveiiiitni?el ii qui rapieniur in nubes, an solvanlur in mortcm, nisi forte ad vicem nwrtis ipsam
ifnmuiuiionemdebeamusaccipere.
- c2.t Iluic inlerrogaiioni lusc, qua qnseris ulrum iri adveritu Domini mbx credendnm sit fulufuni esse judi-
ciuffi; puto quod sufficiat fides symboli,qua confitemur Clirisium a Patris dextera esse veiuuiiim, ad
i Noninvenilur inler Augusiinianas, qua ratione B Quin etiam suspicor, neque omnino lemefo, vo-
niinc censeniur, ac ne lum quidem inveiiiebalur,, ces, quaa.dabani initium episiolae, hunc fere lia-
cum vel Bcda vel Petrus Tripoliianus scriberel coni- bulsse seiisum : Procul dubionolissimumvobisquida
mcniarios in Pauliim. Locas enim ex ea referiur, papa Zosimo ad universostolius orbis episcopos scri-
nectameii velut ex epistoia, sed lamquam ex libro: plum manaveril conlra Pelagianortimerrores, elc. Au-
ad';Dulciiium. Verum nemo prudenler dubiiavcrit gustinusenim simile quiddam Optato seripsit eodem
quih sit Augustini ad Marihin nostrum Mercatorem,, fere tempore. Quin et conjicioAugusiinum noh aliier
siqulderivetab Augustinotestimonium habet in opere, a iMercatorede.quDestioniliusPelagianqruih inlerro-
indubilato, et in Mercatorem nostrum conveniunt. gatnmj.atqtie postea de quasslioniuus aiassiliehsiuna
iionien, lempus et argumenlum : nam Augiistini ab Hilorio et Prosperq :.nqn tam scilicet quid; sen-
feiiipore Mercator Pclagianos ideo prseseriim inse- tiendum foretde causa ipsa, quippejam dijudicata ,
clalialur acriter, quod moriem cunelorum lioininuni quam qaa ralione, vel occurreiidum exceplionihus,.
riegarent, peccato primi parenlis pro po3na retribu- quibus Pelagiani tueri se vellenl, vel dilueiidarjobjc-
tam. ciiones quibus negotium catliolicis facereiit.
Prolixissihiam fuisse eonjicio, non lantunv qhia Argumenlum consiat ex Iiis. Augiistirii veibis ~
recehselurab Augusiino Possidioque inler epistolas De quibusdam qumslionibusPAagianorum, qui ne~
iraeiaiibus pares ; sed eiiam quia cum contineiet gant morlem esse pecculo reiributam. Qua>silum est,
fesponsionem ad plura qtisePeiagiani movefent, in siquideni qua ralionc occurri posset objeeiionibus
parte iiiliilominus quam habemus, una tautuin inei- Ccelesiianornm, qui variosâfferrent ScJipluriB locos-
dens qusesiio, .vel objeciio potius, nec ea maximi p ad probandum mortem .obveiiire liominibus, non
perse moriierili,copiose iraclaiur. 'J merito culpae, sed nceessiiaie lialurai; eumquo iu
Cohfecimus capite primo datam fuisse anle vige- primis, quo docere videtur Apostoliis (ITIiessal. iv,
simum anhum qiiiiui sa;euii, sed quo anleriore?Cre- 16), non omnes moriturQs, sed aiiquos ex vita mor-
tliderit forle quispiam rioii ila facile definiri posse, tali atl imniortaiem contiiiuq trahsiluros : iiiile enimi
cum haccverba : Quaniviseos jam non existimemdi- proliaium ibani, non omnes peccatb priini honiinis
ceie, etidmsirionpsccassei, Adam faisse corpore niori- obiioxios leneri, 'cum jiistitia postulet conimuiieiii
luhmi, qiisesola', propter particulam , jam non, in- pcenam eommuni culpa; retr.ibui.
dicare videniur aliquod lempus, vefa esse qtieant, Lucum ex EpiUola pfirna ad Thessalonieenses
quandoeuihqne scripta dientijr episiola sive post (Ibid.) juvabant alio ex Epistola prima ad Corintliios,
conciliuni Cartliaginenseanni 412, sive post Diospo- ubi Apdslolus : Non omnes, inqiiil, dormiemus, om~
litamuh ann. 4iS, sive post dccreinm Zosimi ad nes autem immutdbimur(VCor. xv, Si). Unde appa-
ofhnes orbis episcopos missum ann. 418, sive deni- ret. Pelagianos vulgala edilione.Latina novi Testa-
qiie posl Africanam univ&rsalem sviiodttm ejusderh ihenli non fuisse nsos, seii Grseca poiius; mone .
afihi; in his enim omnibus damnala est senieniia enim Hieronymus (Episl. 152, sub fm. ), illud quoct
Cajlesiii, qua de agitnr. Verumiamen adducia verba in Latinis codicibus ieghur : Oiniies quidem resurge-
peruneni absque dubio ad; tempMradecrerom Zosimi mus\ non omnes autem iminuiabimur,in Grcecisvolu-
ef Africanam synoduni consequenlia: nam et uiniffi- minibus,11011 iiaberi; sed, vel: Omnssdurmieniiis,noii
qtie noiius fuit •
duobiisaliis coiieiliis, Carlliagiiiieusi omnes aulem immulabimur vel : Kon omiiesddrniie-
dicoac Diospolitano, et, Augustiuus de eondevhna- mus, omnes aulem imniulabimur; qubd ipsiim nionet
ftone quaj' Mercaioiri Pelagiawisque nolissima <igset, D Pclagius ifi Comm. (Prc?(, cap. 1).
vidclur loqui. ^- • '. ""'
.39 IN OPERA MARIIMERCATORISPROLEGOMENA. 40
vivos et raoriuos judicandos; cum ergoipsa sit ei causa vcniendi, quid aliud acturus esl raox ut venerit,
nisi propter quod Veniet?
5. t Deillis autem qui rapienlur in nubibus, in quadam epistola, quara scripsi aad filium meum, noraine
MERCA.T0BEM, quas incipit: >>Procutdubio notissimumvobis, elc., cum me consuluisset de quibusdam quse-
stionibus Pelagianbrum, qui negant« mortem essepeccato retributam; quatenus disputaverim , in subdilis
lege. d Illi autem, inquam, de quibus dixit Aposlolus, cum loquerelur de resurrectione morluorum: Et nos
viventesqui reliqui sumus, simul cumillis rapiemur in nubibus obviamChristo in aera, et ila sempereum
Domino erimus (I Thess. iv, 16), afferunt quidem aliquid quoesiionis, sed propler seipsos, non propler
a Ex lioc loco effeciraus, Mercalorem,neque epi- A terram ibis; falendum est istos, quos nondumde cor-
scopum tuncfuisse, cum ad eum Augustinusscribe- voribus egressos, cum venielChrislus, inveniet, et in
ret, neque presbyterum, immo nec diaconum; alio- islis verbisAposloli,et illis de Genesi,non teneri, quo-
qui vir sanclus, vel coepiscopum dixisset, quod niam sursum in nubibusrapti, nonulique seminanlur,
omnes episcopi hac setate consueverant, si quando quia nec eunl in terram nec redeunt, sivenullam pror-
de suis collegis loquerentur; vel compresbylerum, sus experiantur morlem, sive paululum in aere mo-
quod ut plurimum faciebant; vel condiaconum, rianlur.
quod singulariter Augusiinus haberet in more posi- Sed aliud rursus occurril, quod idem dicit Aposlo*
tum, si sermo fieret dc diacono, ut constat ex epi- lus, cum de resurrcclione eorporumad Corinthioslo-
stolaad Memorium,cujus filium Julianum condia- querelur: Omnes rcsurgemus; vel sicut alii codices
conum vocat (Epist. 131.) liabent: Omnesdormiemus.Cumergc nec resurreclw
h
. Si de Zosimi decreto, adversus Pelagium Cccle- fieri possit, nisi mors prmcesserit, nec dormitionem
stiamque, sermo fuit, utrevera fuisse non lcviscon- possimus illo toco intelligere, nisi mortem, quomodo-
jectura probat, hinc concludi potest Marium Merca- omnesvcl dormienlvel resurgent, si tam multi quos in
torem ex eo loco scripsisse ad Augustinum, in quo corporeinventurusest Christus, nec dormienl ncc re-
notissimum foret judicium, id est, ex urbe Koma, surgent? Si ergosanclos qui reperientur Christove-
ubi frequcnlissimo in conventu populi sententia se- niente vivcntes,eiqiiein aera obviamrapienlur, credi-
dis aposiolicselecta est, ac cleri urbis subscriplioni-
* derimusin eodemraptu de mortalibus corporibusexi-
bus recepla. turos, el adeadem mox immorlatiaredituros, nullas
c Constabitex disserlalione seplima, quam subtili- iii verbisApostolipaliemuranguslias; sive ubi dicil :
ler Mercator lotius bacresis Pelagianseafcanum vi- j, " Tu quod seminas, non vivificatur, nisi moriatur; sive
deiit, quamque erudite Augustinum interrogaverit ubi dicit: Omnes resurgemus, vcl: Omnes dormie-
de radice ex qua ornnia consequenlia dogmaia oita mus; quia nec illi per immorlalilalemvivificabun-
sint, ut, ea cxcisa, reliqua facile tollanlur. Eo enim tur, nisi quamlibelpaulum lamenmoriantur; ac per
loci paiefiel, opinor, clare, ex errore Pelagianorum, hoc, et a resurrectionenon erunl alieni, <jK<im dor-
de morlepeccato non relributa, alios prope infinitos tnitio prascedit, quamvisbrevissima,non lamennulla.
propagatos esse. Cur auiem nobisincredibilevideatur, illam multitu-
d Totum liunc locum Iranslulit creditus Beda jn dinem corporumin aere quodammodo seminari, atque
ad
commentarios capitis IVEpistolae primse Tliessa- ibi protinus immorlaliter, atque incorruplibititer revi-
lonicenses, ab liis usque verbis : Dixil Apostoluscum viscere, cum credamusquod idein ipse Apostolusalibi
loquerelur,ad isla : Non gustala morte victuri. Sub- aperlissimedicit, in ictu oculi fuluram resurreclioiicm,
jungitvero ex libro vigesimo de Civilate Dei, ejus- el in membrasine fine viclura lanla facilitale tamque
dem qusesiionis solutionem, non tainen eadem sen- inasslimabitivelocitaterediturum antiquissinwrumca-
(entia. Qucerisolet utrum illi quos hic vivenlesinven- davcrumpulverem?
turus esl Christus, quorum personam in se atque Nec ab illa senlenliaqua homini diclumest: Terra
illos qui lunc secumvivebanl,transfigurabatApostolus ei el in tcrram ibis, futuros illos sanclos arbitremur
numquam onmino morituri sunt; an ipso temporis immunes, si eorummorienliumin tcrram non rccidenl
punctoquo cum resurgenlibusrapienlur in nubibusob- corpora : sed sicul in ipso raptu morientur, ila el
vijamClirislo in aera ad immortalilalemper morlem resurgent, dum ferenlurin aera; in lerram quippeibis,
mira celeritatetransibunt? Q id est, in hocibisamissavita, quod eras aniequamsume-
Neque enimdicendumesi fieri non posseul dum per res vilam, id est, hoceris exanimis,quoderas antequam
aera in sublimeportanlur, in illo spalio, et moriantur, essesaiiimalus.TcncequippeinsufflavitDeusin faciem
et reviviscanl; quod enimait: Et ila sempercum Do- flalum vilce,cum factus essetliomoin animamvivam;
inino erimus; non sic accipiendum esl, tamqnam in tamquamdicerelur: Terra es animata, quod non eras,
acre nos dixerit semper cum Dominoesse moriluros, terra eris exanimissicut eras, quod sunt et anlequam
quia nec ipse utique ibi manebit, qua venienstransilu- pulrescanlomnia corpora morluorum, quod erunl et
rus est; venientiquippe ibitur obviamnon manenti; illa, s\ moriantur, ubicumquetiwrianlur, cum vila ca-
sed ila cum Dominoerimus, id est, sic erimtissemper rcbunl, quam continuoreceplura sunt: sic ergo ibunt
habentescorpora sempiterna,ubicumquecum illo fue- in lerram, quia ex vivishominibuslerra erunt, quemad-
timus. tnodum it in cinerem quod fit cinis, et in vetustatem
Ad huncaulem sensum,quo existimemusetian illos quod fil vetus, et in testam quod ex lulo fit testa, et.alia
quos hic vivosinvenlurus est Dominus, in ipse parvo sexcentasic loquimur.Quomodoautemsit futurumquod
spalio et passurosmortem, et acceplurosimmonalita- nunc pro nosirwraliunculm viribus ulcumqueconjici-
lem, ipse Aposlolusnos videiur urgere, ubi dicit: In tnus, tunc potius eril ul nossepossumus.
Chrislo omnes viviftcabuniur;cum alio locode ipsa Locumbunc, tametsi prolixum, afferendumpuiavi,
toquensresurrectionecorporumdical: Tu quod semi- propterea quod oslendit, cuin alio collalus , quantae
semel
nas, non vivificatur, nisi prius moriatur. Quomodo difficuliatis qusesliovisa sit Augustino, ut non
igilur quos viventeshic Christus inveniel,per immor- apud Mercaiorem professus sit malle se doctiores
tatilatem in illo vivificabunlur,etA non morianlur, .v audire. Certe in libro de Civilale propendere videtur
"
cum videamus propler hocesse diclum: Tu quod sein opinionemPairum, Origenis, Chrysostomiet Hie-
minds,non vhificalur, nisi prius morialur?Aut si recte ronymi, qui quosdam in advenlu Christi vivos reper-
iwn dicimus seminari, nisi ca corpora hominum,qum los aiunl non morituros, sed lantum immulandos,
moriendo quoquo modo revertunlur in terrain, sicut Scribens ad Mercatorem,oppositampartem sequituiy
sete liabeteliamilla in transgressorempairem generis secumquetraxit maximampariem tlieologorumadhoe-
humani divmitus prolata seutenita: Tcrra es, et in renlium sancto Thouiue(In IYd, 43); nam magislcr,;
il PRiEFATIO GENERALIS. 43
isios; nam etsi non sunt etianVipsi raoritnri, a qnid islos adjnvet, omnino non Video; cum lalia de his dici
possint, qualia de illis-dicla sunt duobtis,'Enoch scilicet el Elia.
4. « Sed revera, quanlum ad verba beaii Apnstoli perlinet, videtur asserere quosdarn in firie saectiii,
adveniente Domino, cura futura est resurreciio mortuorum, non mortuos, sed vivos repertos, in illam
immorlalitatem qua?.sanclis etiam ctcteris datur repente mutandos et simul cum illis rapiendos, sicut dicit,
in nubibus. Nec aliquid aliud mihi visum est, quoiiens de his verbis volui eogitare: sed vellem liinc potius
audire doctiores, ne illis etiam qui putant aliquos morte rion pracedente vivilicalos ad vitam transiiuros
perpetuanij dicere inveniaiiir Apostolus : Stulte, quodseminas, non vivificalur, nisi prius morialur.
5. « Nam el illud quod in pterisque codicibus legilur : Omnes resurgemus; ûnde fieri poterit, nisi omnes
moriamur? Resurreciio quippe nisi mors prsecesserii, nulla est; et qnod iionnulli codices habent: Omnei
dormiemus, mulio facilius el apertius id cogit inlelligi: ei si quid aliud tale in sanciis libris inveniiur, ad
id videtur impeltere, ut nullos liominum exisiimemus immorlalitalem, nisi mors prseeesseril, adepluros.
Proinde ubi dixit Aposiolus : Et nos viventesqui reliqui sumus, in adventu Domini non prcaveniemuscos qui
anle dormierunt; ipse enim Dominusin jussu elin vocearchangeli, el in tuba Dei descendel de cwlo, el morlui
in Christo resurgent primi; deinde nos viventes, qui reliqui sumus, simul cum illts rapiemur in nubibus obtiiam
Christo in aera, et ita temper cum Domino erimus (l Thess. IV, 16); vellem de his verbis, nt dixi, audirft
dociiores : etsi mibi potuerinl lisecita exponi, ut in eis possit inlelligi omnes homines qui vivuht vel post
nos victuri sunt, esse moriiuros,h corrigere quod hinc aliquando aliier sensi; neque enim debemus esse
indnciles doclores, el ccrte melius homo corrigiiur pravus quam frangitur durus; cum iis qure descripsimus
ila noslra vel aliorum exerceatur vel erudialur infirmitas, e ut lamen in eis nulla velut canonica constilualur
auctoriias.
6. « Si auiem in his verbis Aposioli nullus alius sensus polerit reperiri, et lioc eum inlelligi voluisse cla-
ruerii, quod videnlar ipsa verba clamare, id est, quod futuri sin! in fine sseculi et secundo adventu Domiui
qui non exspolieniur corpore, sed superind.uanlur iinmortalitate, ut absorbeulur mortale avila: lmic sen-
lenlire procul dubio cnnveniet, quod in regula lidei coufiVniur, veniuriim Dominum judioalurtim vivos et
mortuos; ul non hic inlelligamus vivos jnsios, morlims auiem injuslos, quainvis jihlicandi sinl et justi et
injiisti; sed vivos, quos uondum exiisse, mortuos aulem, quosjam exiisse de corporibus adventus eju«
inveniet.
7. « Qnae si ila esse consiiieril, illa verba exculier.da erunt qnomodo sic accipiamus : Tu quod seminas,
non vivificatur, nisi prins morialur (I Cer. xv. 56), et illud : Omnes resurgemus, sive, Omnes dormiemus
(Ibid., 51); ul non adversenlur huic sentenliae qua quidam creduntur eliam cum suis corporibus in ceternum
non gustata morte victuri.
8.« Sed utrumlibet liorum veracior et perspicacior intellectus inveniat, quid ad cansam peninebii istorum,
siveomnes debita morle pleclantvir, sive aliquibus ab li.»cexcepiis condiiione parcatur? cum lamen conslet
non solum morlem animse, verum etiam corporis, secuturam nnn fuisse, si peccatum non pra>cessi<set,et
gratiae mirabiliore virtutc justos a morle ad seteruam beatitudinem reviviscere, quam in muriis experientiam
non venire.
9. « Haec propter illos, de quibus mihi scripsisli, satis dicia sinl; quamvis eos jam non existimem dicere,
eliamsi iiou peecasset Adam, fuissetamen corpore moriiurum.
10. « Cacteruni quod attinet ad qtia^slioneinresurreciionis, propter illos qui credunlur non esê nioriluri,
sed ex hac morialitate ad immorlalitalem sine mnrie media transiluri, inqnisitio diligenier adliibenda est;
et dsi qnid hinc absolutum ac definiium disputatione rat.onabili aique perfccla, vel audisti, vel legisl', vel
cum (locuissci llieronymum et Ambrnsinm mtmio A Magnreprofecio ille ahciorilatis e^t, et quautre vix
pugnare (populari errore Ambrosium dixii proHila- alter quilihei;' at minoris cene qimm F.vangelium,
rio diaconni, quid verius sit, humani judicii negal niiuoris qnam Ecciesia sedesque apo-tolica , cujus
esse* definire. fcilicet, de senieniia liniri lite; conlriiiioiie-que ile (ble soripsit
Pelagianns qnibus paulo pnst: Sed ipse, verbis anro exar.mdis : A I-EDEAPOSTOLICA BE-
utrundibet, inquit, horutnveracior et perspicaciorintet- SCRll»TA VENEBDNT, CAUAFINITAEST.
leclus inveniat, etc. d Ex hv verhis cniifec-iiinisantea quania in opi-
b Non inemiiii me legere npud Angnsiinum tracla- ninn« Augu tiniis haherel Men-aiorem. » qno ei laico
tam alibi banc qnar-sliniicinqiam in libro vigp.»iii)0 episcO|ius, et juniore scucx doceri vellet, ei e-i qui-
de Civiiate Dei; quare non dubito qum ad liiineInciim dem de qim'siiiuie, quam sihi faieetur perdiflici-
specient verha qure nnnc veniiinl »d fxamen. Cmn- lein ei pernbSTUrani,ul (lortinre- iiiidire vellei.
pnsuit autem Auguslinus libros 2-2de Civii. iimi iino Veruni iil de sunima rei dic m ingenue qnnd srn-
temp'ire, ut ipse docet ( Serm. 2 de Verb. Apost.), tin, mirari satis non pi>s<iiinunde Siiicuis Angusti-
. sed inrhoavit pnsi vasialionetn Uibisali Alarico, ut nus {Prosf. cap. 2) exiielieril a Meicninre, ut ;id .«'e
respohilerei paganis casuin Roiiue iriluicniiliiis ciiri- mitieretsirjimri ea de qucestioneabsolutumac definilum
n\ stianre fidei; absnlvit vero ante niorlem Mjrceliini, disputalione ralionuli alque ptrfccta. vel audivissel, vcl
' ad quem misil tolum opus : composuil.ijtiiur ab ann. legissel, vel etiam ipse adhuc audtret, aut legeret, aut
411 vasialionem Romse consecuto, ad arin. 413 quo excogiiare posset.
Marcellinus ab Heraeliani factione cxsus esl. Annon Hieronymus super ea re a diversis inter-'*
e Locus profecto dignus, qui considereiur ab om- « rogatus bis responderat? Semel quidem Marcelloa
nibus, sed ab iis praeserliin qui Augustiniim ipsis Roinana;, sed brevius (Epist. 59); ilerum Minerivo
pene sacrarum litterariim scriptorlbus parem faciunt. el Alexandro ^gypti iridnachis, erudita epistaia
PATROI,. XLVIH. •3
4$ 1N OPERA MARli MERCATORISPROLEGOMENA, M
eiiam ipse adhuc andire, ant legere, aul excogitare potueris, peto mibi miltere non gravcris: ego enira, quod
cniinreiiilum esl chaiiiati lure, plus amo discere quam docere; nam hoc admonemiir, eiiam dicgnte apostplo
jacpbo : Sit aulemoinnis homoveloxad audiendum, tardus auiem ad loquendum {Jacobi 1,19).
11. < (Jt ergo discanuis, invilare nos debet suavitas veriiatis; ut auiem docearnus, cogere necessUas
charilatis; ubi poiius oiandum est, «t iranseat isia uecessiias, qua hpminem docet aliqiijd bomo, et simqs
omnes docibilesDd (Joan. vi, 4S); quamvis el. hoc simus, cum ea quaead veram pielaiem periinent, discimus,
Ctiam quando iila dorere videlur homo, quia nequcqui plantal est aliquid, neque.qui rigat, sedqui iijcremm-
tum dat Deus (I Cor. m, 7). Cum itaque, si Deus incremenia n<>ndaret, non gssent oposioli pUnialores et
rigaiores, quanto magis ego, vel tu, vel quilibel liujus iemporis homines, quando npbis videmur esse
doctoresl i
(Epist. 119), q«a cnmplexus est, ipsis cliam nllalis A«nm, etiam nobilissimorum, vel raritas , vel nesli-
Veibis, qiiidqnid prassiantissiiiii qniqiie Grde.corum gemhi ? An patici a'lale iil.apoicrani Graco» tracialus
inier hoc argimienumi iraciaiidum sen-ernnl, Oniie- niiiidinn Latjiiitate dpnatcis sua linguii legere?An
nes, Tlieoiiorus Heriicleotcs, Acacius Cajsariensis, ipâ qiioipieUieroiiyiui opera usque aileo Africaiiis
Diodnms Tarsemis , Apollinaritis et Didymus. An igiiol.1erant, ciiui lotn orbe spargeientur, tit vix a
lania fuit luiic teuiporL in Alrica Gr&CGrumcodi^ d*)ciioribiishaberentur?
P. S, Hwc prwfalio sub prwlo eral, cum incidi forle in epislolam Pelagii secundi ad Eliam
Aquileiensem, de iribus capitulis, qunm librum Gregorius Magnus appellat, quamque ipsemel
fertur, cum adliuc essct diaconus, pontificis nomine scripsisse. I-nter iegendum caput vigesimum
reperi nspiy.oita; duodecim ex scriplis Theodureli, ex quibus intcllexi, primum, auctorem epi~
stolm. sive Pehujius ille sit, sive Gregorius, legisse M.irii Mercatoris Opera, ea sallem parle qua
scHpsil adversus Theodorelum; eadcm enhn refert vcrba, tum ex epistolis, lum ex anathema-
tismorum reprehensionibus atque aliis libris; allerum, fheudoreti esse epislolas ad Himerium
et geminum Alexandrum, quas Mercator exlubet; lerlium Pentulogium, siue Opus de Iricar-
natione adversus concilium Epliesinum TJieudorelo vere iribui a Mercatore ; quartum, in epi-
stolaPelagii aliquid deesse, nnm post reiata Theodoreti verba, ex reprehcnsione decimi anathe-
maiismi, hwc verba• le.gunlur, ET RORSOM,ul eum qoasi ostenderet ;id ditviiiilalcm per incre-?
mema crevisse, in eodeoi Operc snbjuiigit, etc. Cum enim fragmenlum secundi libri.de lncar-
nalione stalim adducalur, procul, duliio innuilur allalum prius aliquid aiiud fuisse; id cretip,
quod est apud Mercalorem ex libro primo.
Alquehinc habemus summum ponlificem unum, vel cliam allerum, quipro Mercaloris Ope~
ribus leslimonium dicat, rion nppetlalo quidem auctoris nomirie ; sed, quod majoris est mo-
menii.parleOperumsuosinususconversa,epistvlw(/uedecrciaUwerta.
Possemus et quartum lesletn adhibere Liberatum diaconum, qui capile quarto Bremarii La*
tine quwdam refert ex epistola priim Cyrilli ad Nestorium, quw apud Mercalorem inlemrcliem
iofidem verbis leguntur.
BALUZII PRJEFATIO.
Ante banc rclafemnostram nulltis inventus est qui B qui fnerant eomitis Palalini reperit v.etus exemplar
flientionem facereloperum Marii Mercaloiis„'iamen- operum Marii Mercaloris, ex eoque desrripia inisit
eisi constct his nsos esse qiiosnlamveler.es scripto- qu;e in BePovacensi contineri signifieaium fuerat,
fes. Piiiiius eornm :nniiiiam Jiabnil vir dociissiuius Consliluerat anlem La))beiis,»1 eral vasto aniino et
Lucas llolsi.enius bibliolliecse Vaticana; .prsefecuis; lahoris appeieos, illa dare in vuigiis; sed interim
inier ciijus scliedas reperta sunt.,' pnst innricm ejns, morie praeoccupalus, alii reliquil hanc*eurani. Fuit
quapdam enruni excerpla, cl in his, coinnionitoiium isR. P. Jnaiines Garneniusex «adeiii sncieiare, qui
supe.r noniine Cueieslii et aliortim illius opinionis ,per iiiulios annos iheologiam summa cum latitle do-
Iiirreliconim, quod a R. $> Pnssino pros.bytero so- ctierai in collegio PariîeiHi, adeoque m»lla ei ma-
cieimis 3osu, qui tum Rornre eral, missiim esi ad gua subsidia hahehat ad paramlain el oruandam ,edi-
15. P. Pbilippum Labheum inni inciimlienlemamplis- linnem eorum operum in qurhus lialienûr (|iianiplu-
simsp.Conciliorum edilioni. Eodem tempore Labbeus rima adversns hwc-.es Pelagii eliNesioiai. 'Itaqueis
cominndato habiierai venislissinmm codicem aclo- ea piiblicijuris feiilhic Pari-iis aiino 1!675divjsa in
rnm concilii v ex hiblinllieca insignis Ecclesia»Bel- duas partes;in qimrum prinia >poj,uitq«* ad eau-
lnv'acensis,'4ii quo priBlerea deprehendit «jnsdem sam Pelagii periincnl, iu seeiijnfim vero rejecit
Mercatoris opera.ipsumque eiiam commoniioriiim, C comrovcsiam de ijicarnatione Dnmuii nosiri Ji,su
fioc indicio ,facto;,ad 'Pdssinum niisit elenclnim ope- Chrisii, quam Nestnrius exagitabat. Addidit ,anno-
Tum Mereaioris quse in codiee Bellovacensi reperla tationes el dissertaiiones ainjilis.simas ac pluriina
"fiierant, simul -oransvii investigaret an eadem aut ertuiiiione relerlas, qua; anagnanj lucem afferunt
alia exSiareniin eo.codice ex quo sua descripserat "ScriplisMarii Mercatoris.
llolstenius. Possinus vero cum in bibliolhecam Va- Eodcm anno R. P. Domnus GaTirjel Gefberonius
ticanam se proptcrea conlulisset, illic inter codices monacbus Benedictinus, assumpto nomineRigbefii.
48 BAiOZil MtJEFATIO. 48
aliquam partem eorumdem «perum, qnorum exem-1 L Bamus igitur tibi minc, lector, opera Marii Mer-
plom tV.buerat ex bibliolheca Valicana, edi curavit catoris qualia legnntur in antiquis exeinplaribus
Bruxellis, niiniruin coinmoniloriuin adversus haire- Ecclesice Bellovaceusiset bibliotlieca; Vaticanae,e|
sini Pelagii el Coalesiiivel etiain seripia Juliani et ea quideui fide ac diligeirtia ut errorcs etiam reti-
c*tera quse sequuntur usque ad seimonem tertium nueriinus veterum lihrariorum. Existimavil vir cla-
Nesiorii adversus Dei geniiricem Mariam. Desiuit rissimus Joannes Gamerius codicem Bctlovacensera
enim b:rc eduio in sermone secuodo, cujus iniiium Vaiicano longe iiwsiare. At ego com|)erium,habeo
est islud : Conlumeliasquidem. Sequunliir aulem Valicanum esse Bellovacensi niulto meliorem, non
ejusdeui viri clarissimi annotationes dociissimoead soluin quia est inierdum emendalior, sed eliam qui.a
easdem MariiMercatoris lucubrjlioiies. noniiulla habel quse manifesto conslat omissa esse
Qua autem occasione ego ad idem argumentum ab eo qui Beilnvacenseindescripsit, ut sunt, exem
Iracianduin acce^serim, quid in operiims Marii repli causa, tiluli quorumdam frajimentorumexcerpio-
censendis prastiiuin a rne sit, |iaticis expediam. rum ex Tbeodoreto episcopo Cyrensi, Tbeodoro
Ctnn anno 1677 serio cogiiarem de edendo tnmo Mopsuesteno, Diodoro Taisensi et Eutherio Tya-
priino nova;colleciionis Concilionim,i|ii) ainiopris- nensi. Nam cum lituli ilii dc.essentin codice Bello-
lerito emissus est, lueiitianemque veieris exenvptoiis]J v^censl, ex eo facturn esl ul Garnerius inciderit in
Bcilovacensiscoucilii v heri animadveriUsem a Lab- ambages inexiricabiles, ,et sic, utGnrn Plinio loquar,
beo, incenstis sum desiderio iiiius habendi : quod torsit iiigeuia coiiteniplaiiijum. Optandum autenj
assecuimn me fuKse beneficio viri doctissimi Gode- esset nt alia vetera ejusdem scriptnris exemplaria
friili Hermant eju-,dem Ecclesia? canoniei lubens emendatiora repcrirenlur,"quorum ope ea emendari
profusor-. Cuin autem illud -evolwrem, «onjuneta possent quae snpra diximus esse corrupta. lnterim
cum eo reperi opera Matii Mereaioris, eaque staljm auiem dum Deus opL max, isiud beneficiuiii prffi.-
contuii cum editinnibus virorum clai issimorinii. siel mortalibus, his qualihusciirnqiieutere.
Agnovi porro e.xcoll.uione vete.ris exemplaris iirdjr lieliqiiiujjesi ut noniiiilla dicamus de auciore ipso,
nem niutaium fuisse a Garnerio propier eas causas guis cpjasve fuerit, et ad qua: studia semet appli-
quas supra cninmeinoravi, tum multa ab eo niulaia cneril. Yir illeclarissiinus de qno pauloanie memo-
dum medicinam adhihere lentaret locis corrupiis, ravi, qui primus opera Marii Mercaloris emisit in
denique unntiulla omissa quse iiiihi videbanliir esse lucem, existimavil eiim Camjianum liiisse aui Apu-
ningni moiueiili. Agnovi prajlerea codicem Bellova- Uini, vel ex ea parte Iialia; quaj vergit ad Siciliam,
censein esse vahie mendnsum ac mtuilum, adeoque quia Cceleslii el Juliani, quorum primum contendit
aiio exempiari opu<e-se ui depravaia possenl eiiieft- 5 fuisse Cainpanum, alium Apnlum, res domeslicas
dari el omissa reslitui. Quamodrem vi kal. Deeem- privalasqne ila novit quemadmoduin vix alleri licet
hris.anni 1677 scripsi ad eininenlissimiiin cirdina- quam qui fuerii rjusdem aut civitatis atit sallem
leni euuideiiique viriim doclissirnuin ac studiorum provinciae. Yeriim argumenium islud tion iniportat
iiostrorum amatiiissimiitn Hieronynium Casanatam, necessafiam evideiiiiain.Nam elHiefnnymiis,qua'ra- '
eumque r»g<vi ut in niei graiiam faceret exscribi vis ipse Slridoniensis esset sive Dalma'a, Pauli pa-
codicein Yiiiicauiiinin quo M.>riiMercnloris opera tria Thebani et Hilarionis Palxsiini vitam sic de-
exsiant el r.d nie miui juberel. Ille vero iia ad me scripsil tamqu.am sui esênl, et Vigilamii hominis
rescrijjsil idibus Mariiis anni seqnentis : Plura mihi Galli orltim et nalalia sic iiovil ac si ejusdem ciiin
occurruntscribenda ul poslutatianibustuis salisfaciam. illo civitatis el provincije fuisset. Exemplis talibus
Codexilie tilarii MercatorisPalatino-Vaticanuscolla- plena sijnl omuia. Iuique, quoniain niilii quoqtie
lus cum Bruxetlensi ac Pdrisiensi, inventusest longe fas csl divinare, arbpror hiinc iioslru.m"Mercalore.rii
ab nlrisque diversus.Primus siquidem voluminisiltius ftiisse Afium, tum quia eumdcm esse jjlnm repr
exiguupitrs est. ln atlero vero, iicet mole majori, ctim eo qui fuit discipulns sancti Angtistini, £ujus
multa. desunl,el ea quce conlinentur, ordine prorsus hie nosiersesludinsissiinuin etadiniraKirem esse pa-
vario leguntur. Quarc manus operi illicoadmota fuii, T laiii prohielnr, tum ob moduin serihendi qimm si-
ut itilegra codicisValicani exscriptionevotis luis sa- millimtitr»siylo seripiorum Africanorum illins jplatis,
tisfacerem.Qumiiamvero ea omnia quce habenlur in dejijqne qni.a F.icundus episcppus Herniianensis
editionelirvxellensi prorsus conveninnl re ct ordine ejus verbis iuterdum nsus est in cornposilinne libro-
cum manuscripto Valicano, nullaienus duxi in iis rpm stiorum pro defensi.nnetrium capiiul >rnm.
transcribcudistempus insumereac labore pcnilus in- Flnrnisse illum ab anno circiier 418 u-que ad
vtili tua desideria pro',rnhere;'sed sativs existimavi annum 40 hinc recte (ollegit vir dpciissimiis qnod
opus adoriri ubi desiit Rigberius, ui ex qualc.rnione accepit ab Aogusiino episiolam anno 4!$, et quod
quemlibi transmitlo comperies,his plura brevi datu- lncresis Eutychianrealcubi memineril, guaeaunp 451
rus. Uarbarisac truncis vocibnsscalet hic codex. Et damnala esl, ,q,qn.d .pi.urib.us.conficitideni vjr plaris-
quamvis facile potuissenfex ingenio illas vel supplere sjmus. Fallitur lanien, ul arbilr.or, in ep quod exis-
vel emendare,ex industria tamen omisi, conscifisopr limatyel non pejyenisse eiim ad aniium iÔyel^x
tare le genuinumac fidetimmumillius codicis, qualis- ep temporepihil jcripto m.aiidassequo.d.ad npsper-.
tumtfuesit, exemplar. veneril. Nam cum ex hit quas referuntur pag. So^S
47 IN OPERA MARil MERCATORISPROLEGOMENA. 48
constet illura scripsisse posi inventum nomen Euiy- A iliiim scripsisse antequam Chalcedonensis synodus
chianoriim, id est, aliquanlo posi habiiam synodum haheretur, aut si postea scripsit, tarde ad enin per-
Clialcedoneiisem, quse damnavit iinpium dogina venisse gesla synodi, adeoque compeflam ei non
Eutyclielis.iiianifeslum est illum scripsissealiquanto fuisse illam Theodoreii suscepiionem.
post annum 451, quo synodus illa habiia est. Quamvis autem nemo veterum citaverit opera
Ateuirn Mercator graviier insectaiur Theodoreium Marii Mercatoris, ea tamen cognila fuisse antiqui-
episcopum Cyrensem, non facturus haud dubie si tus hinc liquido patet qnod scholia Cyrilli Alexan-
rescivisset eum receptum a lanta synodo pnsl iilo- drini de lucarnalione Unigeniti non aliunde habe-
neam fidei su;e professionem. Ex quo colligi poiest mus quam ex interpretaiione Mcrcatoris, et quod
illuin non pervenisse usque ad lempora synodi lestimonia pairum relata iu concilio Ephesino ad-
Chalcedonensis aut certe nihil ex eo lempore scri- versus Nesiorium reperiuntur etiam ex eadem in-
plis mandasse quod ad nos pervenerit. Sic enini terpreialione in codice 1868 bibliothecaeColbertinae.
argumenlatur vir doctissimus. Ego vero hinc ceriis- Pralcrea ejus verbis usi.stepe suni Facundus epi-
sime colligo superslitem fuissc concilio Chalcedo- scopus Herinianensis et Pelagius II in epistola tertia
nensi quod, ut antea dixi, nientionem facit Euly- ad episcopos isiriic, el quidem eo prorsus modo quo
chianorum, Eiilycliianoruminqiiam,quoruni nomen B luciihratiunes ejus exstani in antiquis codicibus. Qund
auditum nou est in Ecclesia Dei ante lempora sy- argumento est illas corruplas jam tnm fuisse, neque
nodi Chalcedonensis. lllud ergo ex insectatione mirum ulli esse debere quod eas hodie habemus
Theodoreti taiilum colligi posse mihi videtur, aut depravatissimas.
Mercatorem ista, quod facile crediderim, adversus
NOTITIA HISTORIGO-LITTERARIA IN M. MERCATOREM.

Biblioth.Hist.Litt. Patr. Lat. tom. II.)
(Ex SchoenemaiiDi
§ 1. Vita. qui nullam alicujus dignitatis nolam in suis operibus

Quiecumque de patria, loco, conditione et accu- gerai, immo Pientii cujusdam presbyteri mandalis
raliore aetalis definitione viri, cujus nomen vix parere se prolesteiur, nulla consacerdotis vel fratris,
exeunte sseculo superiore reviviscere ccepit, dispu- sed dumtaxat venerandi presbyteri salutatione prse
lari solent, conjecturis innitunlur, haud quidem immissa. Floruisse Mercaiorem ab anno circiter 418,
probabilibus, nec lamen ab omni controversia libe- cum Garnerio slaluit Baluzius, siquidem ad illum
ris. Garnerius enim e Campania, vel Apulia, vel ex ea annum referenda esse videatur epistola quam ab
parie Ilalise quae ad Siciliam vergit, oriundum eum Augusiino accepit; at contra eumdem censet, illum
credidit: nou alia de causa, quam quod Ccelesliiet non ante annum 450 vivere aut scribere desiisse.
Juliani, quorum primum Campanum, alium Apulum, Nam cum Eutychianorum mentionem faciat, quorura
fuisse conteudit, resdomeslicasprivatasque ilanove- nomen in Ecclesia ante tempora synodi Cbalcedo-
rit, quemadmodum vix alleri liceat, quarn qui fuerit ncnsis auditum non sil, manifcslum esse cogit,
ejiisdemautciviialisautsallemprovinciae.Gerberonius scripsisse eum aliquanlo posl 451, quo synodus illa
conlra, qui eodem lempore insignem siriptorum habita est. Nec obsiare existimai argumentum, quod
ejus pariem traciavit, tuni ex siylo ejus dtiriori, lum Garnerius ab insecialione Tbeodoreti episcopi Cy-
quod acla Ecclesia' Alrkanaeappriine noverit, eorum- rensis peiil, inferens, non facturtim illud fnisseMer-
que exemplaria apud se tentierii, lum eliam, quod catorom, si rescivissel eum receptuma lania synodo
S. Augustini studiosissimus fueril, et strenutis Gra- posl idoneam (idci suaeprofessionem, indeqtie colli-
liie Chrisli et illius ceconoini.edefen-or, Africanum gens, eum non pervenisse usquead lempora synodi
esse jndicaviiatque eamilcm sihi arridere scnienliara Chalcedonensis, aul cerie niliilex eo lempure scriplis
significavil Baluzius, inlringens Gamcrii argumen- mandasse, quod ad nos pervenerit. Qtisecontra arguit
tuin Hieionymi hiaxime exempln, qui, licel ipse B.iluzius, ex iiiseciiiiione Theodoreti modo illud
Siridonensis aul Dalmat.i fuissei, P.nili pairia, The- confiei posse, atit Mercaioreni ista adversus illum
bani cl llilarinnis Palatsiini vilam sic descripseril scripsisse, antequam Clialcedoneiisissynodus habe-
tainqnam sui essent, el Yigilanlii honiiins Galli retnr, atit si pnstea scripscrii, larde ad eum perve-
orlum et natalia sic noverit, ac si ejusdem ctun illo nissegest.i synodi, adeoque non comperlam ei fuisse
civiialis vt provincias fuissei. Ipse;iuiem novum suae illatn Theodnreti susceplionem.
causce argiimcnium reperire sibi visusest in eo, quod Occe|tisse videtur veiiiaiiones suas contra Pelagia-
Facuudus Herinianensis episcopus ejus verbis internos Roinoetempore Zosinii papse, cum diversis ani-
dum usus sit in corapositione librorum suorum pro morum moiibus istorura senieniiae disceptabantur.
defensione trium capilulorum. Illud ulerque Garne- Roroa eiiam libros suos de eadem hxresi compositos
rins et Gerberonius viderunt, eum nec sacerdotem in Africam misisse, ibideraque Augustini lilteras
Tieceplscopum, ?ed laicum hominem fuisse, qtiippe reccpisse putandus est. Debinc, nescio sui ipsiu*
SCHOENEMANNlNOTITIA HISTORICO-LITTERARIA. 50
animi instinctu, an Augustini consilio, Constantino- A VIII. Ejusdem epislola ad clericos»mt.
polim petiit, probibiturus ne Juliani et asseclarura IX. Excerpta ex codicibusNestorii.
X. Neslorii Sermones IV advertut hcemim Peia-
ejus, qui Roma depulsi huc se converterant, errores
radices ibi agerent. Quod asseculus, tradito a. 429 gianam.
Tbeodosio Juniori et clero Conslanihiopoliiano, XI. Ejusdem epistola ad Caleslium.
Commoniiorio, mox eodem fervore implicavit se liti XII. Mercatoris Commonitoriumsuper nomine Cos-
a Cyrillo conira Nestorium motse, coliigendis simi- leslii. Integer litulus : Exemplum commoniiorii, quod
liter, ac in priore causa fccerat, gravioribus tnm super nomine CcelestiiGrcecosermonea Mercalore da-
uaercticorum lum oribndoxorum per varia scripla lum est, non solum Ecclmce Constanlinopolitana;, sed
pugiianlibus diclis cura suts ipsius contra Nestorium etiam plurimis religiosissimis viris; oblatum quoque
clamoribus, a quibus vix. anle finem vitae destiiisse piissimo principi Theodosio semper augusto; id ipswn
videtur. ex Grcscoin Lalinum translatum per eumdemMarium
Mercatorem Christi servum, in consulatu Florentii et
§ II. Scripta.
Dionysii VV. CC; per quod Commonitorium cognito
Quae hodie supersunt Marii Mercaloris scripta, funesiissimoerrore, imperiali prceceplo, tam Julianus
omnia adrefuiandam haeresinCoelesiianam el Nesio- B defensor, tt sequax ejus, cum cwteris sociis et partici-
rianam lendunt. Sunl aulem pleraque non lam pro- pibus suis, qnam poslea idem Coelestius,de Conslanli-
prio labnrecnmposita, quam ex Gracis Latina facta, nopolitana urbe delrusi in synodo qnoque Ephesiemi
collecta ei excerpia ex scripiis lum adversariorum, ducentorum septuaginta quinque episcoporumsenlentia
tum eorum, qui eus oppugnasse.nl, veltiti inslrumenla vostmodum in prassenlidamnali sunt. Anuus per con-
qua>dam causse, quibus leclores, qure reciae fidei sules liic designatus est 429, quo primum oblatum
essent, edocerenlur et ad judicium de prave sen- fuil Theodosio, serius autem, post celebratam a. 431
lieniium impielateferendum informarentur. Dabimus synodum Ephesinam, in Lalinum conversum censent
elenchum enrum juxta editionem Baluzii, qui codicis Garnerius el Norisius.
Valicani seriem sequitur. XIII. Nestorii blasphemiarum capitula, quibus lit-
I. Commonitoriumadversut hasresimPelagii et Cce- teris ad se missis a sanclis CoelestinoRomm urbis epi-
iesiii, vel etiam scripta Juliani. Pleno litulo inscribi- scopo, el Cyrillo Alexandrino contradicit, et disputa-
tur: Commorittoriumleclori a Mario Mercatore lionibus brevissimis respondendo, duodecim capiiula
tervo Chrisli. Continet excerpta ex scriptis Juliani fidei, qucead se missa fuerant refellil, Laline conversa
subjunctis ubique suis ipsius respnnsionibus seu ei sub nomine Calhoiici a Mercalore refutaia. Gar-
Subnotationibus. Scr. judice Garnerio a. 43L Idem G nerius huic libro assignal iiiiiiiim anni 431.
vero Gnrnerius titulum huicoperi fecit, Liber Subno- XIV. Synodus Ephesiana adversus Neslorium i. e.
lationum ad Pientium presbyierum, quein duabus Excerpta ex actis Synodi hujus, quse contra Nesto-
parlibus conslare existimat, altera, qtice prajfalionis rium maxime facere viderenlur. Garuerius ea plane
loco sit, nomine Commonilorii, altera, qua ipsum omisit, sed compensavit quodammodo accurata re-
opus comprehendatur, tilulo Subnotationum ad verba rum Nestorii per annos octo, ab ordinaiione scilicet
Juliani: hsec porro disperlitus est Garnerius in no- usqueaddeporfaiionem ejus, cnarraiione, ductaque
vem capita, octo nempe juxta excerpta quaeex Juliani cx eadem cura aclionum omnium concilii Ephesini,
libris examinanda Mercator sibi proposuerit : toti- lum singnlarum ejus pariium descrijitione; in qua
dem enim numerat, secus ac Baluzius, qui septem
muilasunt, quaj penurhale in editionibusetiam opti-
tantum excerpta distincie ponit, et sexto complecti- niis
posita esse statuil et aliter collocaii jubei, multo
lur, quaeapnd Garnerium caput 6 et 7 efficiunt; nono
vero plura, qnse desint, non minus ad hoc con.ci-
auiem, quod incipit a verbis, Habes ut credo, pagina
30 ed. Baluz. Reiractationem quceslionis de tnorle per liiim pertinentia, atqueeiiam magis necessaria, aete-
riscis nolat.
peccatum in mundum ingressa contineri scribit. Insu-
per verba Augusiiui >Asingula verba Juliani quie D XV. Cyrilli Alexandrini Apologelicut advertui
Mercator non apposuerat ir. notis, ubique produxit. Orientales.
II. Refutatio Symboli Theodori Mopsuesteni, seu XVI. Ejusdem Apologeticusadversus Theodoretum.
Expositio pravceftdei Theodori cum prwfaiione Mer- XVII. Fragmenta Theodpreli, Theodori, Diodori
eatoris. Apud Ganierium legilur tomoll, pagg. 250- et Ibat.
53; pratfatio autera dupliciler, tomo I pag. 95, el XVIII. Eutherii Tyanensis fragmentum.
tomo II 1.1. XIX. Nestorii epistola ad papnm Ccelesiinum.
III. Comparalio dogmatum Paidi Samosaleni et
XX. Epistola synodicaCyrilli ad Neslorium.
Nestorii.
XXI. Ejusdem scholia de lncarnalione Unigeniti,
IV. Sermones V Nestorii adversus Dei genilricem
Uartam. .Poslremis hisce actorum cnuira Neslorianam hxrc-
'simcollectionibiis tribuit Garneiius a. 440. '•
V. Neslorii epistola ad Cyrillum Alexandrinum.
VI. Cyrilli Alexandrini epislola ad Nestorium. _.%Interciderunl, quemadmoduin ex Angustino (ep.
\fl, Ejusdem epistola tecunda ad Nestorium. 193) discimus, Marii Mercatoris libri contra Pelagk-
Sl 1N OPEft* MARII MERGATORISPROLEGOMENA. J»
rsos. Quod si tamen Dupiiiium:andiamus, eiiamfiufie Asedel
A alia pleraque Mercatoris, qu» ad Pelagianas
supersunl in libris HypbgnOMtwnA-ugustini\d). res referuntur, in usum suum convertit, ipsaque •
§ WV.Ediiionesi verba ad paginam codicis citata passim inseruit. Lab-
Ante ClemeniisX tempora, Marii Mercaloris no- beus aiiteni ctiin ex Yaiieano codiee descripla Roma
nien plane incogniluin fuil. Nam eisi quivdarii ex il- sibi transmissa e^seiii, liorum 0,ierum ediiimii sese
lius scriptis cenliim fere ei quod excurrii ab ipsihs accinxitj at morie iiicpina.t-a prsenccupaius Joanni
excessu annis lecta fuisse Facumli HerniianenMS Gariierio aiuico quirlcm coiijliiiciissimn eju^demque
cpisc.opi et Piiagii Ilexemplis c.oiistei, iieino tamen societatis inembro et ibeulogiajin cdllegio Pari>iensi
Veierum Opera Mercatoris cituvit, et inter sequio- dociori islani curani reliqiiit. Iiaque is, qni pritk-m
res ne nomen quidem ip-ius auditiim est. LucceHol- singulari slndio haeresis Pe!agiana3 hisioriani scruta-
steiiii quippe boe meriium fuilj nl, qui lot insignia tus eiai idemque fortiinie amici in reperitindo litte-
rei ecciesiasiicae monumeiila ex Vaticahis clausiris rario hocce thesauro fueratparticeps, duorum coili-
eduxisseij eiiam huncaiicloremoblivione sepul.umet cum et doclrin;» haud pcetiiienda; subsidiis instru-
acta illius Pelagianarnm el NesloriariSmiii liiitim hi- clus Mercalori operaih havavit. ciimque intellexisset,
sioriai tam prolicua es.codice Palalino-Valicano tan- Labbeum, uipote iugenii conciliorum labnre obru-
Itmi noii oniiiia eruerel. De edendoainein non cogp B Imiij rtpern istaj queiiiadmoduiii in codioibus fe ha-
lasse vjdelurHolsteiiius, neeforte oinuia quaeiu isio hereut et sine nntis daturtim liiis-e, ipse pro oiio stio
Codice cohlinerenlur ad enindem aucloreni seu inet aniore erga hanc liisloriaj eeelesiastic;e paitenij
terpreiem peilinere credidii; aliamen helabundiiSj non solum singulaj qiue illustiari posiularetii, at-
quae inde excerpsissel amicis suis osiendit et cum tentius observare coepil; sed; quod pniissimuni ipsi
iis forlasse coinmnnieavii. Ila sane Henricus Nori- Vidgbalur, cavere voluit, ne mulila majori ex parie
iiiis in Historia Pelagiana narrat, CoiiimoniiOrium illa prodirent; ld vero eveniuium exisiimavit, si eo-
Mercalnris super nomine Ccelestii Theodosio obla- dem teiiore aique ordines quem in codicibus serva-
tumab HoLienio ostciisiim fuisse se prajseiiie Cbri- rent; shigula exscriherenlur. Nani quod utriusque et
siiano Liipo. Ex quo nescio qiiantiim lemporis efflti- Pelagianxet Neslorianaj haeresis acta inler se per-
sefit usqiie dum eideni Norisio opus laudatum mo- misia videret, nec vel annoriim , quihus condita es-
lienti accidii, ut a cardinali Bona ad legeridos Marii seiit, vinculo conrdihataj librariurum id cnlpre iri-
Mercatoris libellos prorsus ipsi incognitos excitare- biienduin, ab iisqtie illa male disiracla ntque adeo
lur^ Bonaetiam affirmabat, se eosdem exscribi etih discerpta esse sibi persnasil. SepaiaVu igiiur uira-
Galliam miiii curasse, hbi Gerbefoiiio obligeranl (b)± que el in dtios lomos divisa, annotntionibns ei dis-
Sed faclurh id non antea videtur, quaih in Gailiaea- G t serlatiohibiis amplissimis hiagnaqne erudiiione re-
dem oinhia a Philippo Labbeo e'l Joanne GdrneriSin feriis disiiiicla iiemqne qUihusdain in locis, ubi ipsi
eottice qnodarn Bellovacensideteeia fhissent. Scilicel opns esse videreturf aliier coagmentata publici juris
cardiualis Baiberihius Gommonitorium super nomiiie fecit Parisijsfl. 1G75, in-(olid: Eodem anno Bruxellis
Goelesiiieum uliis quibiisdam ex codiee isto cxcer- dtiodenis eclideral Domiius Gabfiel Gerberonius mo^
ptis in schedis Holstenii (a. 1661) defuricii reperlis nacinis Benedicliniis e Congreg; S- M.iuri; adscilo
^per Pelrum Possinum Soeielalis Jesu presbyterum nomiiie Rigberiii aliqnam parlem Operum Mercaloris
miseral Philippo Labbeo amplissimam eonciliorum ex codiee Valieano exscripiam notisqiie leeiissimis
geiieraiium Cnlleclionem modo inchoanii. Is eodem iiislrnclam. Sed quOni.im Garnerii ed.tio ob crebras
ferme lempore commodato habuerat vetuslissiinum texiusper ipsius annoiata int.erpellationes usui minus
codicem Actorum v concilii ex biblioiheca Ecciesiae cnminodat nec per ea, quse sibi in eo ronsiituendo
capituli Beflovacerisis, in qno pwierea depfehehdit permiseratj satls fida judicaremr* Gerbernnii autem,
ejusdeiii MercStdfis Oriefii ipsiiihque:adeO Chmriioiii- utut priBfclarajparieiri tantum eamque exiguam com-
toriurii. QuibUs iihgiiiiis ad Phssihuiii iiiisit eltiri- plecleretur : nov;feel iniegras editioni manum admo-
chum Opertim Mercaioris; maudans, ul iiivesliga- vit vir immorlaiis memoriae Siephanus Baluzius,
ret, aii esderh atit aiia exHareiii in eo codice, unde ^)' eadem via qua Labheus olim el Garnerius, nempe
sua bauserat Holstenius. Qnod cum ille proihpie ex- conciliorum tractatione ail eam dediicius eorumdem-
seeulus essel, eaque omnia, qu;e contineri in Bello- qne codicuin el docilinai longe accuraiioris el niagis
vaeensi libro siguificalum erai, in Rmnano eiiam di(Tus:Kpnhsidiis nrnatns> Prodiil illa Parisiis 16S4,
exemjdari deiirehendissei: tiim demnin nomen Mer- oclouis, eoilem urdiue otnnia, ac in Valicauo codice
calnris Rornae.magis percrebuisse, leclasqtie esse et repeiiuutur, sunniiaque fides ut qu;e vitia adeo scri-
coninieiidaias liicubraiiones ejhs reor. Ac Norisius pturrje servavit, exhihens el notulis criiicis insirucla;
sane non soluin Comniouitnriuiri iîud iutegfiiiu ex oiiiniumqne hoininiini doctornm plausu fuit e\ce-
ipso codice laudalo iii cOnimChiafidSsuds retulit; pla. Eam nuper in Bibliolheca PP. Veneta recuden-
{i\ Dtifiitu des Atii. Ectl. i. III; pag. 2Sfi. Goiitfa- Mercaloris pagg. 55" 6S) assertum Ht.
ria sensit Garnerius, qtii liancce suspicioueiu velut (b) Hoc, quod al>inilio ex onnjeciura a me sffi-
• niiscenlem (ie-iiux t eosdeiuqne libro-i Sixio pre- piiini erai, iniii falsiiiiiesse didiii ex dpeieGUico
sbytfcib. Cceiestini iri Rninaha sede siicdesioii ih pe- Histoire litteraire de la congrigation de S.- Maur
culiari disserUtidhe {Cap. *>,dis*. 6 ad u l Qpp. M. (Bruxelles 1770, in-4°) in Yita Gerberonii, pags 329.
55 SCHOENEMANNI NOTITIA HISTORICO-LITTERARIA. 54
dam curavit Andreas Gallar.dius simulque laudabili JA 1673. Parisiis apud Sebastiqnum Marbre-Cra-
Sludio et perfectojtidicio omnia leclionis vitia, qtiae tnoisy, regis ttjpographum via Jacobeea,sub Ciconiit;
ex parie de consilio Baluzii relicla erant, ahster- in-fol. Marii Mercatoris S. Augustino aeqtialis Opera,
gere studuit. . qtiaeciimqueexslant. Prodeunl nunc primum studio
SjECULO XVII. JOANNIS GARNERII SocictatisJesu presbyteri,qtii Noias
1671. LuteliceParisior., impensis Soc. Typogr. li- eiiatn ac Dis>eilaliones addidii.
bror. ecclesiaslicorumjussu regis conititutai; in-fol. Decodicihtis, ex quibns nova haeccollectio ador- ';
MariiMeicaioris servi Cbrisli Comiiioniioiium super nata est, Vaticanoet Bellovacensi, postea dicetnus.
homiiie Cualeslii, Pelagii ei Juliani, eoriiinqiie hae- Entimerafi» auicni singuJoriim, qua; in ea conlinen-
resi; sciipiuni sub coiisulaiu Flnrenlii et Dionysii lur, Mercalnris opusculoium fieri non polesl, nisi
VV. Cll.: in SS. Conciliisad Reqiam edil. exactis prius deGarnerii opera momieriniiis. Is enim licere
sludio Phil. Labbei el Gabr. Cossanii Soc. Jesu pre- sibi pulavit ordinem, quem in codicibus tueniur sin-
sbyt. tunioll. pagg. 1512-1517. gttla, iinmuiare, seu, ut ipse pnvselulit, dispersa et
Titulo supra latidaio Phil. Labbens hocce subjun- lemere disjecta ad venim ordinem reducere, coin-
xil moiiiiuni: « Ex codice falaiino Vaticanaebihlio- modeque a se facmm esse arbiiratus est, quod in
thecae descripsil Lucas llolstenius, post cujus obilum "' duasparies dislribtieret, quorum prior comprehen-
jusi-u eiiiineiiiissinii card. Ftanc. Barberini, misit deret omnia quaead haeresiinCcelestiananipcninent,
Roiua R. P. Petrus Possinus S. J.: nos verovariisS. posterior, quai ad Nestoriauam. Adjiinxit porro sin-
Augitsiinialiorumquevelertnn leslimpniis veslituni et gulis operihus notas bistoricas, aut philologieas, lo-
illiistfalum tamquam accuraiissimum bseresis Pela- cos obscuros maxime ex auc.toribus Mario sequalibus
gl.inae,ex quo plurima ad historiain speclanlia qui- etin utroque negniio, Coeleslianieatque Nestnrianas
Vis hauiire poierii, breviarium sequeniihus conciliis bseresis, versatis illusiranles. Denique addidit etiara
episti.lisque Roinanorum ponliflcum pneuiisimtis. » reliquis a Mario colleclis nonnnlla, qnae apud ipsum
Incipii Ccelestiusquidam, elc. Scholia ad marginem non rcperiutilur, veluli Nestnrii, Theodorique Mop-
Sunt apposiia ; subjiingituique simul ObservatioPh. suesteni aliorumque cullectanea, pariim, ut ex iis
Laibei de opiiscuii hujus praslantia. alia confirinarentur, pariim, ul notarum inslar, qni-
1673. Bruxellis, typis Lamb. Marchant, sub signo bus tamen sine brevitatis et nexus dispendio inler-
Boni Patioris; in-12. Acla Marii M-jrcatoris. S. Au- seri nnn pnlerani, illtistrationi inservirent. Ilis ergo
guslini Ecclesite Docioris discipuli. Cum nolis Rig- pra^missis indicem coiiienloruin omnium, liini ope-
berii iheoloqiFranco-Gcrmani. „ rum Mercatoris, lum noiarum, aliarumque Garnerii
Prudeunl nune primum ex Vaticano codice : accessionum prnponere nnn cunciabiniur.
1" Commonitoriumlectori advenum Hairesim Pelagii ln miOREPARTE conliiientur : 1° Prccfatio genera-
et Cwleslii, vel etiam scripta Juliani, iucipiens Quce- lisel fragmentum epislolcea S. Augtistino ad Mariutn
$lio contra caiholicmnfidem. — 2° Theodori Mopsu- Mercgloremscripiw cutn notis. — 2° CoiiiinoiiUuiium
etteni Sermo S. Symbolume Grmca in Lalinam lin- snper noniiiie Ccelcstii. — 5° Notce ad Cotnmonilo*
guam conversuma Mario Mercqlore, el confutatum, rinm subjunclai singulis capitvlis, cum dunbtis disser-
prsenvsso prologo. — 5° Euistola Marii Mcrcaloris, taiiunculis, aliera de vindiciis Zosimi paprnin causa
qua Pauli Samosatenialque Piesloriiperversa dogmata Ccelesliiel Pelugii, alterade traclQtiissummorumpon?
refellit. — 1° Alia episiola. qua Neslorii blaxphemias tificnm. —4° Ci.minonitoiitim lectori adversus boe-
impetit, prainissa. — 5° SermoniI ejusdeni a Merca- resiui Pelagii et Coelesiiivel eiiam scripfa Juiiani.—
tore coiuerso.—6° Sermoll Neslorii ab ecdem con- 5° Nolce ad Commonitoriuni,seu prcefalioncmlibri
versus. Praiaiio Gerberonii brevitatesua insignis esl. Siibnoiaiionum. — 6° Libcr Subnoiaiionum in d cta
Ecce toiani: « Jatn diu fama increbtierat Maiii cu- quajdam Jubani ad Pienliuin presbylertim. —r 7'
jusdaui Mercaloris, qui S. Doctoris Auguslini fuit Nota; singulis subjnnclce.— 8° Comiuoiiitorium, seu
discipulns, opera quaedam exsiare bacteniis inediia. iD Piologiis in syniboluiiiThendori Mnpsuesleni: ipsum
HaecubiiMin habereiiiur dum cuiiosius inquirereni, vero sijnibolumcum refulatione M. Mercatorisin po-
ab amicis leimniiaium esl mihi, unum exemplar ab sleriorem partem esl relaium. — 9° Notcead Commo-
uno Paire Sncielaiis Jesu collegii Clarontontani as- nitorium, seu prologum.-—10° Excerpia ex quiintue
servari, etalierimi esse penes quemdam nionachum libris Tbeodori, adversus S. Angiihiinuinînierpreie
S. Germaiii Paiisieiisis. Abislis ul|iotc suoruin inss. Mercalote. — 11° Photiicodex CLXXVII, de quinque
tenacissiniis quidqiiam obiinendi omni spe dejecta; libris Theodori, — 12° Noicead excerpta el codicem
taudein clarissimi viri H. N. ope unum lnijiisinodi Phoiii. — 13° Piaefalio Mercatoris in Nesioiii lia^
ScriptoriiniiranssuniptumexVaiicanabibMoliiecastim cialus, conlra haeresim Pelagii el Ceelestii. -* 14»
consecuttis, quae evulganda censui, notis liim histori- Noim ad pmfationem. — 15° - 22° Sermones IVi
cisiuindngmaticisillustrata.>Noi9e,qiii£iii;ijqremlibri Nestorii adversus Pelagianns, quorum posireinus in
partem occupant. accuraiissima d ictrina siinl referlae verha: Hwc omnia libi dabo, si cadens adoraveris tn«,
et aptissimie ad ha?c acia illusiranda. I)i-piitat in iiilerpreie Mercatore, et Notrn singulis subjunctce,
iis de auctorej ex conjectura scihcet, sed admodum inter quas priino ioco dissertatiuncula de tempore
probabiliter. solemnis baptismi, —25° Semo IV, idem integer.
58 IN OPERA MARII MERCATORIS PROLEGOMENA, ... «0
Grmeoiatmut, hdctenuivelChrysostomovel Atterio tri- A , Pauli Samosateni, Ebionis, Photini ei Marcelli. —
\butui (ex lomo VII Opp. Joannis Chrysosiomi ed. 9° Nolm ad hancce epistolam. —10» Homilia Procli
Savilii pag. 501) CMTII nova versione. —24° Epistotm Graecolatina, adversus Nestorium, inierprete, ui vi-
ducs Nestorii ad Sanclutn Cmleslinumin graliam Pe- detur, Mario Mercaiore. — 11° Notm ad eamdem. —
lagianorum, incertointerpreie.—25° Notceadutram- 12° Sermo IV Neslorii, qni primus exiemporaiis ad-
que epistolam. — 26° Epis'olae ejusdem Ne»torii ad versus Prnclum. — 13° Kotm ad eumdem, —14°
' Coelesiiiim
Pelagiantim, inierprete M. Mcrcaiore. — • Sermo V, Gra3Colat.,de Deo naio ei VirgineSCOTOXM,
'27° Notm ad istam epistolam (o). —In appendice secundus adversus Pruclum. —15° Senno VI, ad-
prima : 28" Episiota Anastasii ad Joannem Hieroso- versus Proclum III, de dietis Epistolx Apnstoli ad
lymilanum super nomine Rufini. —29° JVoiarhisto- Hebisco<.— 16° Sermo VII, ex parte Gra>,coIai.ad-
ricai ad epislolntn Anuslasii.— 30° Fides Rufiniin* versus eos, qui propter coiijunctinnein, vel diviuita-
ierprele M. Mercalore. — 31° Nolcead fidem Rufini. tem Verbi mnriificant, vel bumanitaiem dcificaiil.—
— Iirseciinda appendice: 52° Dissertationes seplem : 17° iVoia;ad Sermonem Yil. — 18° Epistola I S. Cy-
priina, de primis auctoribus el prmcipuis defensoribut rilli ad Nestorium Gra3colat.,interpreie Mercalore.—
hmresis. qum a Pelagio namen accepit ad haec verba 19° Notm ad eamdem, cum responsione Nestorii.—
Commoni otii in Subnotaiiones: QumsliocontraCa- g 20° Episiola II S. Cyrilli ad Nestorium, Grxcolat. in-
tholicam fidem, elc.; secunda, de synodis in causa terpr. Mario.—21° Nolm ad eamdem.— 22° Epi-
Pelugiana habitis viginli qnaluor, quarum postretna Stnla S. Cyrilli ad suos apncrisiarios Consianliiiopnli
Ephesina ad illa verba CommonilOrii: Sacerdotali- agenles, Grseiolat. inierpr. Mario.—23° Notm ad
bus slatuiis; leriia, de sanclionibus imperatorum in hanc epislolam, qum longe diversa eil ab ea qum in
causa Pelngiana.od illa verba ejusdem Commonilo- edilis libris corrupte legilur. — 24° CominomioriuiH
rii: Imperialibus prmceplis; quarla, de snbscriptionibus epistolaj insertum Gra>colai.—25°EpislolaII Neslo-
pontificali et imperiuli ouctoritate exactis, ad hsec rii ad S. Cyrillum, Gra>.colal.inlerpr. Mario. — 26e
verba : Patrvm subscriptipnibus roborala; quinia, Notmin eamdem. — 27° Sermones qualuor Nestorii,
de libellisfidei editis ab auctoribus et primis defensori- VIII,IX, X, XI, Graacolat.—28° Episiola III synodica
bus hatresis Pelagiana), ad haec verba Mcrcaturis ad S. Cyritli ad Neslorium, cnntinens XII anathemati-
Julianum : Audi nunc el tu, etc.; sexla, de libris a smosj, Grajcolat. inlerpr. Mario.—29° Nolm ad epi-
defensoribus ftdei scriptis, adversus eamdem hmresim, stolam III S. Cyrilli. — 30* Episiola Nestorii ad S.
viventesancto Augustino, ubi apologia Orosii vindica- Ccelestinum summum poniificem Laline lanium, irt-
tur el auctor librorum Hipognosticwvdetegitur, etc, lerpr. Mario. — 31° Notm ad epntolam cum dinter-
ad h*c verba : Sanctns Avguslinus diversis tempori- G lutiuncula de quibusdam perlinentibus ad concitium
bus diversos condidit libros, etc.; sepiima, de hmreti Ephesinum.—32° Sermo XII Nestnrii bahitus in Ee-
Cmlestiana, quomodo ex una senlenlia in imtnensam clesia, in qua litleras CoMestiniRomaui ep. etCyrilli
quasi mulliludinem excreverit, ad illa verba Merca- Alex. denuniiatorias accepil vn id. Decenib. — 53°
toris: ad unam impiissimamsenlentiam, elc. Notm ad eamdem.—34° Sermo XIII, die conseqneule
POSTERIOR PABSdividitur in libros qttaiuor, quorura habims, de scieniia pielalis. — 55° Excerpta ex di-
conienia haec sunl : ab initio cst Prmfaiio historica, versis Nesiorii libris vel tracialibus ab episcopo Cy-
qum totam Nestorii camam, et gesia ab ipsin.sordina- rillo capitula, interpr. Mercalore. — 36° Excerpta
tione ad mortem complectitur. ex libroNestorii, lecla in concilio Ephesino.Graicolat.
Liber primus continet: Neslorii sermones XIII, — 37. Excerpta alia hinc et hinc collecta, qumdiversa
inlerprete Mercalore, cum uno Procli, Epistolas III sunt ab iis, quorutn atiunde notilia habelur.
cum quaiuor sancii Cyrilli, Mercatoris Epistolam Contenta libri secundi ttint : 1DNestorii blasphe-
unam de Nesiorii hseresi, et excerpla a sancio Cyrillo miarum capiiula duodecira, quibus litteris ad se mis-
in Operibus Neslorii, etc. Sequunlur autem hoc or- sis a SS. Coelesiino Romanse urbis episcopo, et Cy-
diue : 1" Pr.-vfaiio Mercaloris in varios Nestorii rillo Alex. contradicii, el disputaiioiiibus brevissimis
sermones de incarnaiione Domininustri Jesu Clnisti. D respondeudo, duodecim capiiula fidei, quae ad se
—2° Noim ad prmfationem.— 3° Sermo I impii Ne- missa fuerant, refellere nitiiur, cum refuiatione a
slorii de lncuriiatioiie Verbi, seu de Virgineo partu, M. Mercatore. — 2° Noim ad opns toium Mercatoris.
qui Latine tanium bahelur. —'4° Notm ad eumdem. — 3° Expositio anaihemaiisniorum, quae responsio
— 5°.et 6° Sermo II, de dogmate, seu
©eoyvwo-ia,et S. Cyrilli ad nbjectioues nomine Orientalium factas
III, velut in ArianosetMacedonianos, Graecolalini.— ab Andrea Samosaleno, interpr. M. Mercaiore. —
7° Notm ad Sermonem III. — 8° Epistola M. Merca- 4° Nolm ad eamdem. — S° Exposilio II anatheniaiis-
toris de discrimine inler bseresimNestorii el dogmata morum, quse responsio S. Cyrilli ad reprehensiones
1
(a) Ila quidem series cnnientorum prioris partis in IV Neslorii cum ptmfatione Mercatorit, id est, ea
prailatinnegenerali cap. 3a Garneriodescriliilur. At omnia quse iium. 13-23 recenseniur. Tum denique
vero re ip-a longe aliierilla sese habet. Nam post prcefatio Mercaioris in SymbolumTheodoricum Ex-
libros Snbnotationum n. 7 et 8 se.juuntiir stalim cerptis ex libris Theodori sequiuitur, adeoque lilim,
y
Epistolm tres a Nestorio in causa Pelagianorum scri- 8-12 exirema occupant.
php,a pagg. 65 ad 72, porro pag. 73-94. Sermonet
87 SCHOENEMANNINOTITIA HISTORICO-LITTERARIA. 3*
Theodoreii, interpr. M. Mercatore. — 6° Notm ad A catoris argumentum a Garnerio sit excultum; quo
TesponsiontmII. — 7° Scholia S. Cyrilli de incarna- meruit sane, quod pluris seraper apud erudilos ho-
tione Unigeniti iniegra, quae antea imperfecta ede- mines hae ejus lucnbrationes sint sestimalae, qnam-
ban.mr, iiuerpr. Mario Mercalore.—8° Notm ad quam, quod ipsam Mercaloris lectionem aitinet, ut
tcholiorum capiia qutedam. et aliorum quorumdam, quae ipse interseruit, opu-
In libro tertio continentur : 1° Excerpta ex libris sculorum; nec non, quod singula isia npiiscula ex
Thendori Mopsuesleni de Incaniatione Verbi, M. suo tinius arbilrio dilaceravit magis, quam disposuit,
Mercatore imerpr. —2° Nolm ad Excerpta.— 5° Col- laiiluin abfuii, ut aliorum assensum consequeretur;
lectanea ex diversis ejusdem Theodori opcribus, qtim ut poiius a dnctissimo quoque in boc genere viro
habeniur in quinla synodo, apud Facundum Hermia- gravem vitnperationem subierit (b). Nec injuria
nensem et Leonlium Scholasticum, aliosque auctores, conqueri pules, qui animum in hseresium illarum
ulilia ad hmresim Nestorianam inielligendain.— 4* auclores defeusoresve nimisoffensumei exprobrarunt
Excerpia ex libris quinqiie, quos adversus sanctuin quo nomine imprimis videuda siini, quae ad Theo-
Cyrilluin, sanclumque concilium Ephesinum Theo- doretum ah iuiquis ejus incusaiionibus vindicandum
dorelus cnnscripsit, inlerpr. M Mcrcaiore.—5° No- vir S. R. Joaunes Ludovicus Sclmhe, academiaeHa-
tm ad Excerpta singulis, sicubi opus fuit, adjecla. — B lensis ornamentum, in dissertaiione de Vita et Scri-
6° Epistola Theodoreti ad Neslnrium, inteipr. M. ptis Theodoreti pra;missa tomo I ed. novae Operum
Mercnlore.—7° Notm ad eamdem. — 8° Epistola illius proiulit, in qua toia fere h.ec operse Garnerii
ejusdetn iu favorem Nestorianorum Constaniiuopolim pars, quaj Nestorii aique Theodoreti causara concer-
deslinata, eodem interprete.— 9° Notm in eamdem. nit, velut ad obrussam exigilur. Ca-lerum in prmfa-
—10° EpisMa ejusdem ad Andream Smiosaieiium tione generali Garnerius cap. 1, de M. Mercatore,
episcopum, inlerpr. Mercatore. — 11° Fragmenia ejus 33iate, ortu, luco, ingenio etaucloriiaie; cap. 2,
duarum episiolarum Thendoreti ad tiimerium ep. de operibus ejus; cap. 3, de eo qnod ipse coutulerit
Nieomediae,interpr, Mario. —12° Nolm adepistolas ad edilioncm operum ejus exponit; cap. 4 exhibet
Marii
prmcedenles,— 13° Fragmenium sermonis a Theo- specitnen eoriim, quse primum ex operibus
doreto babili coram Domno Antioclieno posl obitum MercatorU innotuerini. Cap. 5 indical quomodo pri-
S. Cyrilli, inierpr. Mario. — 14° Fragmentum ser- iiiuni in inanus suas Mercatoris opera pervenerint.
monis ab Eulherio baliiti adversus S. Cyrillum, in- Nuncupavit opus Bellovacensis Ecclesise decano, ca-
terpr. Mercaiore.—13° Refutalio Nestorianisnii , nnnicis et capitulo, epistola data Luf. Paris. sexto
Grxcolal. et epilogus Marii. idus Januarii, qui triumphus S. Luciani Bellovacorum
Libro quarlo denique instint, Dissertationes dum, C aposlelifi. 1673.
prima, de Nestorii limresi alitsque erroribus, quorum 1673. Patavii; in-fol. Marii Mercatoris Commoni-
nomine snspecitis esse polest, deque (i6ris pro hmresi torium contra Pelagianos (quod supra audit tuper
ab ipso scriptis; secunda, de synodis in causa Nestorii nomitie Ccelestii); in Henrici Noritii Historia Pela-
coactit a tempore motarum lurbarum ad pacem usque giana, quee primum b. a. et loco prodiit, Libro u
Ecclesiarum. Additurus eral teriiam, dz libris, quos cap. 6. In exemplari, quod in tilulo dicilur juxta
fidei defensoresediderunt, eodem tempore, adversus exemplar Patavinum recusum pagg. 125-28. Adde
Nettorianam hmresim, qiirjerevera in elencho conten- Opera Norisii edila a Balleriniit a. 1729, tomo I. Ab
toruin esi promissa. Atiameu ne molem hujus volu- Holsienio pariter accepisse se affirmal Marii liocce
minis, quod jam satis videbatur exerevissc, prolixi- opuscnfiira e Vaiicano codice descriptum.
taie sua in majus augerei, cumque et ipsa monumen- 1677. Lugduni, apud Aiiissomos; in-fol. Acta Ma-
tis aliquot, qurcaliunde exspectabat, debebal locuple- rii Mercatoris, etc, cum noiis Rigberii; in Biblioth.
lari, in praesenliomitlendam,etquoniam argmnentum Max. PP. Inm. XXVII, pagg. 129 173.
haberet cngnatum ei, quoJ inler censendos Tlieodo- 1684. Paridis, apud Franc. Muguet, regit et illu-
reli libros iraciari oporteret, ad auctuarium Theo- striss. archiepisc. Paris. lypogr.; in-8°. Marii Merca-
doreli (a) potius d.ffeiendam censuit. Ex hac con- • -toris opera. STEPHANUS BALUZIUS Tutekntit ad fidem
tentorum labula nemo non intelligere potest, quanto veterum codicum mss. emendavit et illuslravit.'
studio, quamaque doclrina utrumque actorum Mer- Qusehuic primariaeediiioni, et quo ordine Marii opu.
(a) Prodiit illud tiiulo tomi V Operum Theodoreti a souveht peine k trouver le texle de son auteur. II
aSirmondo Paris. 16i2 ediiornm, ipso quoque Gar- lui a esie lihre de placer comine il vouloii les ou-
nerin jam defuncio Ltttetim Parisiorum 1684, in~fol. vrages de Mercator. Maisil me semble qtCti a metme
sed uec vola nec vestigium hujus disseriationis in eo separi ies differens membresd'un mesme icril. > Nec
app»ri*t., abludil ab eodem senlemia Colelerii (in nolis ad
(b) Le pere Garnier (Tillemonlii e=t jtidicium, in Ifomim. eccles. Gr. lom. lil, pag. 602, nbi loca ali-
Mem. Eccles. T. XV, p 142) a dom e ati puhlic tout quoi Mercaloris editionis Baluziam» tentat) inquien-
ce i|ti'il en a pu trouver daus un mauiiscrii tlu Va- lis : Editionem aliam (a Brtuziana) Marii Mercamris
tican el dans un autre du cbapitre de Beauvais, nihil moror : proplerea quod illius adornator (Gar-
qu'il estime. beaucotip piu; que 1'autre : et il les a nerius) vir venerandae meniorise ingeniosas conje-
niis dans 1'nrdre qui lui a paru le meilleur. II y a cluras suas malo exemplo lexttim facere soleat. >
joiutqiieli|uesaiilies pieces quisesnnt trouvees dans Cf. etiam quae T. I Bihl. PP. pag. 644, dum de Ana-
les niemes manuscrits, ei y a ajotite un grand nom- stasii P. R. scripiis disserebamus, de ejusdem ausis
hre de notes et da disserlalions, parmi lcsquelles on in consiituendalidei professione Rufiniana itolavimus.
89 IN OPERA MARII MERCATORiSPROLEGOMENA. 60
tcula insint, supra dedarattibi est. De occasioneaulein, A tltinio loco accedit iudex rerum, Inscripta est editio
qua ad traciandiim illud arguihentum I3aluziusacc.es- eidein Hieronymo catdinali Casanalse, cui magna
seril, iia scribif:« Cuirianiio 1677serio eogitarem de parte deberi eam cognovimns.
edendo toino piiiho hOvieColleclioiiisChiiCiliofuih.qui 1690. Parisiis; in fol. Marii Mercaioris Commo-
aiinb praiierilb emissus esi, nientioneiiniiie veteiis niloiiuiii contra Pclagianos; in ed. Bened. Opp.
exempâfisBellovacehîsconeiliiVfieriahihiadveriis- S. Auguslini lomo X, p. n, in append.
Seuin Lahben, ihcensus siirridesideiio illius iiabciidi, 1700. Antuerpim; in-fol. Mnni Mercalnris Com-
qtmd asêcutuiiinie fuisse benetieioviri dociissiiriiGo- monilorium coutra Pelagianos; in S. AngustiniOpp.
defridi llerinaht, ejusdeiii Eccleshe caiionici, liibehs ed. Betted. cnrante Jo. Clertco. Toino X, p. n, in
prbfileor. Ciiiii' auleiii illud evolverein, cohjuncia append. col. 46-^8.
Ctimeo reperi npera Marii Mercatoris, eaque statim SJECULO XVIH.
cohiuii cuin editioiiibus viruruhi clansHiiioium.
1772. Veneliis,ex lypogr. Jo. Bapt. Albritii; in-fol.
Agiiovi poirO ex collatiorie veteris exemplaris nrdi- Marii Mercatoris
nem iiiiitaiuih ftiisse a Garnerio, luiii mula ah eo Opera. Ex editioue v. c. STEPBANI
BALUZII, nunc denuo recensiia, pluribus in locis
tiiiitaia, dijin mediciu;iriiadlnbere lenlaiet lociscor-
restituta et illustrata; in Bibliotheca PP. scripto-
ruptis, denique nonhuila omissa, qua; milii videban- B AndremGallandii. Tonio VIII, pagg.
Ihr esse ihagni nidmerili. Agnovi prselerea codicem rumque eccles.
615-757. Baluzii nofaj ad calcem sunt urijeilaj, duin
Belloiac-iinsein esse valde iiiendosuin el mul.dum,
suis scilicet, haud parca manu aspersis, inferiorem
HdeOrpie alio exemplari opus esse, ut depravata
paginse oram dicasset. Texlum fcre singulas emen-
posSehi eriiendari et mnissa resiilui. Quam ob rem vi dare
kal. lieieiiibiis auno 1677 s-cripsiad Emineiiiissiniiim studeiil, el feliciler pleruinque hic conaius
GrBecorumCyrilli et Theo-
cardihalein... Ilieron. Casanaieni, euiiique rogavi, cumparatione imprimis
ad emen-
ht in niei graiiain faceret exscribi cod.cem Vatica- doreli cessit. Neque neglexil, quai sparsim
dalionem illiistrationemve Mercaioris a viris dociis
nuiii, Sii,qiib Marii Mercatotis opera exslarent, aliis operibtis, veltiti a Norisio in Hisioria Pela-
Cl iiil ine iriiiti juberel. > Satisfecil ille postulatio- in
Cotelerio ad Moinimehta Graica, Cousianlio
riibus vifi de bisee studiis merilissimi, rescri- giana,
ad epismlas Poniiff. Romauorum, Merenda ad 0[iera
psiique idibus Mariiis auni sequenlis lilieris buma- Damasi collata fueranl. Pagina; ediiinnis
cx a aliisque
hissiinis, quibhs postea, liobis quaidam ad co- Baluzianae, ad
dicis illius iudolem spectanlia de|>ipiiieuluf. (Juas qnas hoiae referuniiir, in margine
sunl iippnsila:, inlfa lexiiim atitem loca Biblica dili-
posiquani integras npposuit Baluzius, fra pergil : ut in reliquis hiijiis Bibliothecaj pariibus,
« Damus igitur tibi nunc, lectnr, opera M.ariiMer- p*- genier,
sunl nntala. In Prolegomenis, cspile 19, pag. xxun,
catoris qualia legtintur in aniiqnis exemplaribus Ec-
iuserta est dissertaiio de Mario Mercatore. egregio
cleshe BeilovacenMsct bihlioibecae Yaticana3,et ea
cum judicio el diligentia confecla.
qiiidem fide ac diligeniia, ui errores etiam retinue-
rimus veteriim librariorum. Exisiimavit vir clarissi- CODICES.
mus Joaunes Garnerius, codicem Bellovaceusem Va- Ex duobus omnino codicibus mss. omnis Marii
ticaiio longe pinestare. At ego comperlum babeo Mercaloris memoria et actorum ejus, quniqiiot nunc
Vjiticauum esse Bellovacensi multo ineliorem, non tenemus, reliquiae erutaj sunt: adeo manifesio errori
soliirn, quia est inierdum emendaiior, sed eliam, debetur, qtiod est apud Gallandium accuralissiiiiiim
quia nouhulla babet, qure manifesto corislat omissa alioquin viruni, Baluzium irium mss. libiorum ope
esse ab eo, qui Bellovacensem descripsit, ut sunt hunc auctorem emendasse. Prinr ordiue, quo adhi-
e. c. iiluli quoruindam fragmentorum excerptorum beri rcepti sunt, Vaticanus, aller Belloracensis fuit,
ex Tbeodorelo episcopo Cyrensi, Theodoro Mopsue- iequaiis uierque ferme aeiatis octingcntoruiu circiier
steno, Diodoro Tarsensi, etEuiberioTyanensi. Nam amiorum, ut ex characterum forma colligi sciibil
cum tituii il.i deesseni in codice Bellovacensi, ex eo, Garucrius', el optiniae notse uierque, quami|Uainvir
factiiiii esi, ut Garnerius inciderit in ambages inex-, " modo laudtlus Bellovacensem Vaiicaiin huige prse-
iricabiies, et sic, ut cuui Plinio lnquar, torsit ingeniai slanlioreni judicaverit, cnntradiccn'e Baluzio, qui
coniemplaniiiim. Opiandum autem esset, utalia ver Yalieanuin Bellnvacensi palinani priecipere conien-
tera ejusdem scriptoris exempiaria emendaiiora redit, el exeinplis qtiibusdam probat,
pefirehiiir, quorum ope ca emendari possent, quoe> I. Vaticattusolini Hfidelbergeiisisbiblinlliece fuil.
supra dixiiniis e^se corrupla. > Hec ille de rationei llli dehetur piiinum Coiiimoiiitnriuiiiillud Mercalo-
opene suae. Deinde se convertit ad qtiaeslionemdej ris, quud vulgavii Lahheus; niox denuo excussus
auclore ejiisque patfia et sludiis, quam breviier qui- esl juxta indicem opeiuin, quai in Bellovacem-ico-
dein, sed ita lanien pcrslrinxii, ut nonnulla a Gar- dice ab endem Lahheo reperia eram, aique hoeequi-
herio ndt> salis caute posila rectius consliluerel. dem collalio Garnerio prseslo fuit. Simul inlegra
Notsead fineni vOluminis sunt renioise, ascriptis ad1 ejiis pars leiiore coniiiiiio de^cripla et ad Gerliero-
liiarginein pagiharutn, qtias respiciunl, numeris. Noni niimi misâ ab eo edila esi liona fide. Tertium in
copiosfje sunt, sed niagni ponderis, prope onines5 Baluzii graliam conferri et exsci ibi eum curavit car-
crilicse, q«» cenienis in iocis Garnerium emeudant. dinalis Casanata, qua qhidem ocoasiune hsec super
€i PRÎFATIO IN COMMONIT.M. MERCATORISSUPER NOMINE(KELESTII. 82
eo litteris niatidavit ad Baluzium datis : Codex ille A lamen omisi, conscius optare le genuinum ac fidelisti~
Marii MercaiOris Palatino- Vaticanus collalus cum mum iltius codicis, qualiscumque sit, exemplar.
Bruxelleiisi dc Parisieiisi (edilis) inventusest loiige ab II. Beilovdceitsis,perliuens ad eapithlum Ecclesi*
ulrisque diversus. Primus siquidetn volnminis illius Bellnvacensis. Ilic liher exciiavit olim Labbeuih, cui
exigtta pars est. In allero vero (edilione Gsrnerii) licel ad jiivandain Conciliorum Cnlleciionem commodattis
mole majori. tnulta desunt, et ea qtimconimeitinr, or- fucrai, iilcuhi Vaiicano ancuriiiius conferri ab ami-
ditte prorsiis vario legunlur. Qitare inaniis operi illico cis siiis Roftjahis postuiarei. Gariieriiis, qui primas
admoia fvil, ul inlegra codicis Valicnni esscriplione ei deferl, cSpile 2 prsefaiionis gcneralis in nninia
iolis luis siitisfticerem.Quoniiiitivfro ea Omftia^qttte M. Mercatmis opera, Syttopsin operum c}usdemet
knbrniiir in editirme Brttxcilcnsi, prorsus conveniunl reliqtiorum coiitiexi argitmeiiti opustutoruin, prout in
re el ordine curn tnanuscriplo Vaticano, mtllntemisdtixi eo jacent. exhibuil. Geiieralim nione.l; diias ipsi esse
in iis transctibeiidit ientpus insuttieretiClnbore penitns p.iites, qiiaruiii alieia synodurii quinlani ccnipleoia-
inulili lua desideria protraliere; sed e.alius existimavi tur, allera pnvferal hiiuc itlulUhi recchlinie iliiinu
opus adoriri, ubi desiit Rgberius. Barbaris ae truncis appo-iltim : Synodas F.pltesiana, ttbi Neslorii hCeresis
vocikusscalei hic eodex El qiiamvis facile po'tiisnem cuin suo nuctore da-nnaturt Poslremo eumdem oculis
ex ittgenioillas vel supplere vel einendaie, ex iiidustria Suis u uipavit Baluzius.
MARII
1/1 W II I 4 fr i 1 &€ I î
OPERUM QUÊ EXSTANT
PAUS PlilOR,
CONtlNENS
EA QUM PERTINENT AD HiERESIM PELAGIANAI&
SIU POTIUS CQELESTIANAM.
PR^FATIO HISTORICA
IN COMMONITORIUM M. MERCATOIUS SUPER NOMINE COELKSTII.
Episcopiex Occid-werjeiiiiiiropier peftiiidcemhmresis Pelagianm de.feniioiiemj iian desperassent se posse
oblinerea sede aposlottca quod sumninperecup ebmti, nimhiiin ul vU caiikd tola ritrttclarelur , vel suis ipsi se-
dibus sine leguima.subscriptumcresliluerenlur : unimwn Cotislaniinoflolimconverterunt, si qua ratione episco
puiii urbis regicein siias parteiaUwerent, aiil kallein impsrutoris palientiam preiibtts faligulum in coinmitnra-
HoAemstii commuiareiiti ,
Teniaverant jampridem Atlicum Conslaiitinopolitanumepiscopumartibus Cwleslii, Sisinniumqui Ailici slic-
cessorem,per idotieosliomines: sed ulrumiiue imlo conaiu. cum ille, ut eral caiholiea» (idei inagister (Cmlesti-
nus in epist. ad Nes!. i part. cdiiC. EpiieS. cap. I„8), nbit ithpar tdiitai sedi, obstinatot hmrelicosne consistere
qitidi'tnpassus sit in urle; iste prmdecessorhexemplumsecutus a luporum insidiis suum ovile defenderit; ambo
beutiJoannis veresucces&ores,quam iiivenerahl ftdemsolam prmdic.ri voluetint.
Verum cum Ncstorium Sisinnio suffeciumviderenl, etimqueittlelligerenl mttltum gratia valere apud impera-
torem , muftum apttd aulicos pusse ; quippe qui a Tlteodosioevocalus Anliochia fueral , ta.iiquqin par unus
implendm Chrysoslomi sedi , el nulicos partim doitis, pariiiii opiiiionesaht:iitaiis, dtque diceiidi fdciiltnie sibi
devinxeral ;mugnatn spem conceperunt, se ejtts ope liubiluros adium in paiatiuin, sttasque imperaiori delaluros
querelas, quasi Iem;>oiihus oilhodnxis jirti liile orlliodoxa per cSlumniani el ex subreptione periculum
susiinuisseiit (in ephtolis Nestorii ad S. Cmleshnum).
Sp<m duo maxime fuciebanl : alierum , quod coinmunem haberettt cum Neslorio magistrttm Theodorum
Mopsitesienum; alierum, qnod hteresi&socicatle jiingerettliir. Natn a Theodord Sestnrius didicirdi im.pie-
tateni, cvjits proferendm occasioitemqumrebal, et 1'elagiani cum ipso pariler bealdm Virgiiiem lieyubaiit esse
6E0T0Z0V.
Ei icro Ne-lorius Julianutn cum suis parlicipibus episcopis Cmlesliumqueipsum in amicilinm recp.pii; neqUe
aposlolicmsedis judicium, q o damnali fueranl, neque Honorii reveritus ediclum , qito eranl proscrpti; iiitiiio•
spem absoMionis atistis est promiltere,. piguoriquefidei id priinum dare, qnod caverei ne Pelayidiii coinprchen
derentur Tlteodoii lege udversusomnesItmrei.es(L. (io de Hteret. Cod. Theod.). Deindep*r aulicos Cpteiei ut
ad principis attdienlnim admillerenlur, suisque palatittm qaeretis intpleretii; permiile.et qtioque iit iii ecclesia
sun niytteriis sacris interesseni. Deniqnedatis ud Cce.eslinumsummum pontificetn liiieris , siiiiiiiiiei', vel ut
verius dicam (verbnpiint Casiiam) subdoie coiisaiiguiuecesibi improhiiati improb.o suifragaretiir afleciu(Li'i!i.
1 de Incarn. cap. 5).
Atquehinc factum esl ul illijam non ab omnibus, nt prius, limreticorumloco hdbertnlnr ; setdb utiis mpor*
«3 MARII MERCATORIS 04
tuna commiserationt tactit, sota indignatione poniificum Rmnanorum, non causat iniquitaie laborari; ab aliit
nullum mereri dicerentur patrocinium, utpole propter obstinatam hmresim ex Occidente.projecti; reliquis in-
terim, ob ignoranliamrei geslm,eos nec absolvenlibusomnino, nec eliam damnanlibus (ln epist. Nestoriiad S.
Ccelestinum).
Cum cernerel Mercatorin parles super ea re scissamnon tantum Ecclesiam Conslantinopolitanam, ted eliam
atdam pnncipis, virosqneinlelligeret religionepratstantes pendere dubios, quam in partem concederenl, quita-
me.nmignum facluri essenl prmjudiciumadversus bonain, sin minus in ipsam irenl ; ul periculum hnminent
aveneret. causamquefidei artibus hmrelicorumnutwe non sinerel, Commoniloriumscripsil Crmceprimum, deinde
Laline, super noinine , «( uil, Cceiesiii , quo tolam rei seriem explicaret , ommbusquepalefacerel, turbulenlos
istos liomiriesvere ess«timrcticos,stwque meriioex Occidente pulsos.
Id nl prmsiare; efficaciusproiulit prwcipua liiis tolius insirumenta, adhibiiisque testimoniis publicisel actit
ecrlesiastiris, exh bnil, veluti per synopxim,habiia ubique lerrarum concilia, judiciorum ordinem ac modum,
factas a siimmis pontitictbuscondemnnlioiies,edtcta principum. quibus Ecclesimjudicia roborala sunt , et com-
tnitnemlotius Ecciesimin hmrelicisdamnattdisconsensum,ac indulgenliatn sedis aposlolicmin recipiendis hs qui
redirenl ab errore, aliuque.id gentis plurima, unde ommbusverilas conslarel, atque ipsi quoque Pelagiani ad
melwrem inememvocarenlur.
Hujusce operis qninqne sunt partes: primn complectilurcausam Ccelestii,qnomodo acla est Ca~lhagine,Con-
Stanlinopoli,el Ramm; in secunda Pelugii me.nserrorque delegiiur, ex indubilatis ipsius hbris ; conlinelur in
tertia utriusque hmrelici condeintwio, sive qucs a duobus suiiiinis poniificibusZosimoet Iunocenlio. sive qum a
Patribus Diospolitanm sijnodi faclu esl ; qitarta oslendil uirivsque hmrelici eamdem oinnino fuisse senlen-
liam, alque ila altertus condemnalioneinad atlerum pertinere; in qninta denique convenitttrJulitnius ; par-
lim ut exponeret si quid haberel querelee vel qumstionis, partim ut resiphcentium exemplo ad EccUsiam
rediret.
Mirumvero qvam mulla in hoc uno libello proferantnr adjumenta causmcalholicm: sed dolendum rx iis lam
pauca pervenissead wtalem noslram. MetnitiilMercalor, immo prm miimbus, cum offerretCommoniloriitm, ha-
buit exemptartalibelli a Paulino dttli AtuelioadversusCmlestium; aciorum concilii Canhaginensis sub eodem
Aurelio ; liuerarum Alliei.ad majorum sedium Ecclesiasde condemnatiotteCmleslii; aciorum concilti Romani
sttb Zosimo; el ejusdem lil erarum ad universosorbis episcopos; commenlttriorumPelagii in epislolas apostoli
Pauli; librorum Pelagii ad vidnam ; lilterarum et libeltorumErolis atque Lazari adversus Pelagium; synodica-
rum concilii Cttrlhaginensisei Mileviltmiad sanclum Innocewium, rescriptortim lnitocenlii ad ulrttmqne coitci-
lium; aclorum Diospolilanmsynodi sub Euloqio, immo el Antiochenmsub Tlteodolo; litlerarum Prnylii jam
non commendanlisPelagium, sed damnanlis. Verumex iis pauca nwtc hnbenlur; nonnullornmsupersunt quidetn
fragmenta ; sed admodum parva ; ipsi quoqueCommenlariiin Epislolas Pauli a Cassiodoro imerpolati sunt ,
cmlerorumnihil remanet, prmler memoriatnel desiderium.
Quis fuerii eventwt, quemqueeffectumhabuerit lam curiosa sollicitudo viri aposlolico %elosuccensi pro fi.de
caiholica, docel ipse Mereator in lilulo Commoniioriiliis verhis : Per quod Commoniiorium cogniio fuuestis-
siino errnre, iinperiali prseeepio lam .luliantis defensor et sequax ejus, cum cietens sociis et participibus
suis, quain pnslea idem Cnelesiius, de Consiaiitinopolitaua nrhe detrusi, in synodo quoque Epbesiensi du-
ceiiloriim sepliiaginta qtiinque episeoporiiui seiilenlin poslnioihun in pra>seniidamnaii sunt.
Sed quoniam in hoc opere nnn solum atlingilur tota fere Pelagiana viginti trittm annorum hisloria , sed eliam
narrantur mulla, velhaclenus inaudita , vel solis eruditissimis nota, visum esl operm pretium duo prmstare in
notis: allerum, ad rationem lemporum omnia historica exigere ; ullerum, testimoitiisveterumauctoriiatem Mer-
caloris augere; sed ulrumque breviusquum forle postulelargumrnti qualilas, qnoniamlimc ipsa, omniaque id ge-
nus reliqua , copiosiusaliquando, si Deus voluerit, in hisloria Pelagiana , quam prm manibushabemus, exsecu-
turi tumut.
BIARII MERGATORIS
COMMONITORIUM DE COELESTIO
IMPERATORI OBLATUM,
Cujustitulusest in antiquisexemplaribus:
Exemplum » Commonitorii quod b super nomine Cceleslii Grceco sermone a Mercatore datum
CASTIGATIONESET JNOTJE.
* Hoc nnmine, quod ubique passim reperitur apud A postea vero cum reliquis operibus Marii Mercatoris
scriplores illiustemporis, etiam Graecos, inlelligiiur a R.h
P. Garrierio. BALUZ.
memorialis quidam libellus : nnn tamen is quo quis Coele=tii dixit, et non etiam Pelagii, quia age-
juvet memoriam, quem in sensum accepernnt Augu- baiur de damnando eo qui Consianiinopoli lurhas
siiuus (Lib. i Retract. cap. 5), el Vineenlius Lirinen- ciehat; Pelagius auiem post condemtiauonera, vel
sis (In Commonitorio);nequeetiam ille quo breviler in patriani recesserat, quod nonniillis perperam vi-
alicui dantur mandala, ut est non semel in concilio siim est, vel pntius iu atiqua parle Pabesiine substi-
Ephesino, et in jure civili; sed quo inslrumenia terat, quod magis renr. Dixi in aliqna parie Palae-
conlinenlur, quibus causae aliciijus dignilas vel a ju- slinae; nam a sanctis et venerabilibusHierosolymorum
dice vel ab aliis aistimnri pnssit. — Edilum est locis delurbwum fuisse a posterioresynudo, cui Theo-
jirimo a clarissimoviro Philippu Labbeo in tomose- dqius Antiochimepiscopus prmsedit, Mercator tradit
C.undo Concilioruni p. 1552; dein ab erudilissimo '(Couim.eap. 5).
viro Hehrico de Noris lib, n Hist. Pelag. cap. 6;
m COMMONITORIUM SUPER NOMINECOELESTII. 66
est, non sohim * Ecclesim Constantinopolitance, sed etiam plurimis i>religiosissimis viris ;
oblatum quoqite c piissimo principi Theodosio semper augusto; idipsum ex Grceto in Lati-
num translalum per eumdem Marium Mercatorem Christi servum,d in consutatu Flo-
renlii et Dionysii V V. CC. per quod Commonitorium cognito funeslissimo errore, e im-
periali prcecepto, tam Julianus defensor et c sequax ejus, « cum cceleris sociis el participibus
suis, quampostea idem Cceleslius, de Conslanlinopolitana urbe detrusi, h in synodo quoque
CASTIGATIONESET NOTiE.
a Non item Constantinopolitanoepiscopo, panim A apud iillum hujus lempnris scriptorem. Datum vero
qnia Clerns Ci.iistanlitiopnliiauus discessionein fe- oportuit ad Fbnenlium PF. Orientis, siqnidem foret
ceral magna ex parie a suo episcopo haeresim prse- appendix qurjedamlegis amio superiore ad eumdein
dicante; partiin quia Nestorius, qui tunc sedem daue cnnira omnes baeieês.
urbis regiie len.-bat, addictus erat Pelagianis (Cyrill. Vermn, inquiei aliquis, quidni data dicalur ad
in epist. ad Cmleslinum, l parl. concil. Ephes. cup. Nestoriuin, qiiemadmoiiiiin in eadem caiisa legimus
14). Unde Cassiaiius(Lift. de Incarn. cap. 3) : Inler- (Inappend. ad Cod. Theod. n. 6) dalas duas, alte-
cessiunibussuis Pelagianorumquerelas fovet, el scriptis ram ad Aurelium Carlhaginensem ah Honurio, alie-
tuis causasillorum asserit, quod sublililer liis, vel, ut rani ad Patroclum Arelaiensem a Yalentiniaun Cse-
verius dixerim, subdole pairocinatur, el consanguinem sare? Ne id credamus obsiai, quod inter evolvendas
sibi improbilali improbo suffrngatur affeclu; sciens imperiales leges, animadverlere lie.eal, eas sntas ad
scilicel cjusdem se esse sensus, ejusdem spiriius, et episcopns directas, quarum exsecutio muneris eccfe-
ideo dolens cognatam sibi hmresim ab Ecclesia esse siastici forei; ad_ prasleclos, quae viin coercendi
disjiiiiciam. Unde etiam saiicius Ccele.siinu*(In ep. pcenis crimiuosns pnsiulareui. Praeceplum vero de
ad Nestor. i part. conc. Eplies. cap. 18), Hos hmre- quo nunc agitur seeundi fuisse mndi verlia Mercato-
ticos sedibussuis injusla dicentes expulit jusla damna- ris declarant. Quas vero lex dicitur a Valentiniano
tio, quos illic invenisse requiem, non putamus esse directa Patroclo, dala est per se adAmacium PF.
mirandum: invenerunt enitn impiam prmdictttionem, Galliariun; sed ita ut per Patroclum Amaciiis con-
cujus comparalionese wslimentinnocentes. El paulo veniendos cnrarel episcopos, qui sin minus eccle-
posi : Quid feciim facitint, qui sunl hmc negando n sia-lica raiione emeiidareniur, post vigesimum diem
damnali? numquamsine suspicione, qum sibi sunt ad- suis ex sedibus ejecli praifecii ediclo cogerentur e
versa, conveniunt; ejicerenturdenique, si tibi quoque Galliis exsulare.
similiter displicerenl. f Sequacesejus legil Norisius, qui hoc MariiCom-
h Monacbisniiiiirum el laicis, sed prsesertim mo- moniioriiiin ex Palaiino codice descriplum evulgavit
nacborum Pairibus, sive Archimaiidritis, qui plurimi iu Hisi. Pel. lib. u, cap. 6, el omittil V. C. GAL-
erant Constantinopoli, et in locis vicinis : omnibus LAND.
enim insidias ponebanl Ccelestiani, ut sin minus in- s Julianiis nomine oclodccim episcoporum scri-
camos iraherent in suas parics, saliem, socieiate psit ad Zosinnim siirnmum poniificem libellum fldei,
cutn viris religosis, capiarenl opinionem pietaiis. queni nos edidiinus in lucem. Scriiisit etiam enrum-
Vide quae scribii Gennadius (Lib. de Scripl. Eccl. dem noniine epistnlam ad RiifumThessalonicen-em,
cap. 45) de Juiiano eleemnsynis multos religiosorum quam Augiistiuus refellil trihus poslerioribus libris
illecios suse hrDresisociante. ad Bouif.icium. Ex eo numero seplem videntur aliU
e Theodosius junior, quem Palres Ephcsini no- praesiilisse, quippe quoriim nomina meniori.Bprodita
vum Constantinum nou semel dixere, cum miro sunt: Julianus, Turbantitis, Flnrus, Oroniius, Fa-
fldei caiholicse studio flagraret, legem dedit Con- bius, Persidius, el Marcellinus(Epist. i et 2 Neslorii
stanliiiupuli ad Florenliniii PF. Orientis 5 kal. Jtin. ad S. Cmlest., i parte conc. Eph. cap. 16 et 17, et n
Felice et Tanro coss. (Cod. Tlieod. lib. v) adversus parle act. 5, in Synodica ad S. Cmlestinum).Sed et
omnes haereses, Nestorio quidem, ut credittir, au- inter islos quaiuor nobiliores fuere, Julianus, qui
ctore, scd simul per summain impietalem abuiente ductnr agmiuis; Turbaniius, ad quem scripsit Ju-
pii^simi priucipis religione. ut lueresi suas per alia- C lianus qualuor priores libros adversus S. Augusti-
rum siragem viam faceret (Vinc. Lirin. in Cotniii.). niini; Flnrus, ad qiicm missi siinl octo postermres;
Oigntiin vero aiiiinadver.-ioiieesl, inier lot liaTeii- Ornniius, CIIJIISimpiilsu Auniaiius inierprelatus est
coiinii iioniina, quol in lege nuiiieiarilur, non appel- octo prinres Cbiysnslnnii hoimlias in lVlatllinMim.
lari Coe.lestianos.quos maxime taiuen (iportuerat, ob Ex bis Turliaiiliiiin ad Ecclesiam rediisse, ahjmata
pristh.am ab Atiico ci>iidemnaiiotiem in ipsruncl ba>resi, tradit Aiigtistiniis his verbis (Lib. i Operis
urbe regia; sed non immeiiio creditur Neslorius per Imperf. cap. 2) : Ulinam imiteris Turbantium post
se ila iniormasse iegeiu, utamicos et utiles luturos illa lua scripta, et posl has tuas laudes, qnibus eum
exciperet. dicis mugno viriutum fulgore conspicuum-aves ro er-
d Inciilit consulalus ilie in annum Cliristi 429, rore liberaium. (Juo ex loco infero Tiirbaniiiim eo
Ccelesiinipapae7, Theodosii 22, Yaleniiniani 5, ut lempore liberaiuin ab errore, quod imer seriptio-
consiat, tum ex fasiis consiilaribus, ttini ex liismria nem operis posiremi a Julian», et respunsiouem
teiiipoiuni. Sed dubium orilur, nec illud leve, obla- Auûsiiiii intercessil. Neque enim. Juli.uius tantis
lumne dicatur Cominoniioriuin Theodosio his pri- laudibus ornasset hnmineiii qui jam reressissel a
mum consulibus; an vero tunc laliniiate donatiim, (ide, ut aieiiat ille, catholica, ad sordes Maniclia-as.'
cum aute plnres annos oblatum fuisset Gra-co ser- 11Juliaiiiis cum suis dainnaius est in toncilio
mone, et iinperaiori el Aitico Cousianliiiopnlis epi- ceciiineiiico, cum prius a scliismaiicis dicaiur ahso-
scopo. Piiorcm seuteiiliaiii secuti sniiius in prima lutiis. Ahsoliilionis illius niennnil Gregorius Magnus
disseriaiinne ad libelliim Juliaui; pusterinr lamen (Lib. v Regest. epist. M, et lib. vi episi. tii. lib. \n
non iinprohabihs videtur. ln eam vix uun iivm, nisi JJJepist. 48), sci ibiique a scbismaiicis deliniluin de
me Mercaior ipse relinerel in priore, qui (Comm. Aila' ariina, quia iu peccalo mortua non fuerit, eo
eap. 3) «uni Inquitur de The»doio Antiocluai episco- quod diubolus in cor hominis non ingrediaiur; et si
po, funciuin fato signiiicai. Obiit auiem anno 4-28, quis hoc dixisset, analhema esset. Historiam hanc
ut tradil Thendiirelus (Lib. v Hisl. Eccl. cap. 39). alibi prolixius narrat, Iraditque, in mullis codicibus
Sed seliemenlius urgent secuiura mox verha, in acia catliolica scliismaticis ila fuisse confusa, ut
prmsenii; ostetidunt enim factam tempore concilii multis errorem crearenl. Verum in actis, qualia.
Lphesiniinterpreiationeni Latinam. nunc habentur, nihil tale invenitur. Id lotiun in
e Non exstat, quod sciam, praaceptum illud; ne- secunda parle operum ostendemus, cujusmodi fuc->
gue enim in Codice Theodosiano reperilur, neque rit, et popularemsuper ea reoplnlonemconvellemus.
(J7 MARII MERCATORiS 60
Ephesiensi»duceniorum septuaginta
,•- quinque episcpporum sententiapostmodum*in , pra>-
senti dtimnati sunt.
CAPUT PRIMUM. A edilus, discipuhis et audilor Pelagii, *?ante viginti
pltis minusannps egressus f ex urbe Romana Garlba-
De causa Vcelestii,quomodo acla est Carlhagine, Gon- ginem Alrica; totius metiopnliin venil,
stantinoptdi et Romm. ibique de in-
Ira scriptis rapitulis apud Aureiitim episcopum me-
1. e doeleslius iquidani., s1eunuelius matris utero moratx iirbis per lihellum a quodam e Paulino
CASTJGATIONESET NOTJE,
? N.oja nnnjerum Palrum Epliesi cpngregatoriim snb Anar.iasio, quemadmodiim insiniial Marius.Cnm
ha.filcjiiis ir.iceri.iini.;nec a se ili-seiriit Mercator, etgo Anasiasiiis vivere desierit anuo 402, ei anno
ciini" iii ;pra'faij(i|ie *"! sermpnes Nesjorii ailversiiji 429 Mercaior scriJierel, atuii viginti sepiein inter-
Pjsiagianos, il.uce,nipsduiniaxat sejiiuaîuta /pialuor fllixissenl. Adde quod Coelesiius conira peccali ira-
l.iiiineral t ii,a|)iitj<'ilepoliiil iii ajieruljuiii ipeuiu ir- ducejn scripseril ante elabnratas a Pelagio breves
reperij error, iiicjiria liptarinrum qni vel in dnp I exposiiiones in Panli Kpislolas; lesialur enim auc'or
pipis.eijjjl. Vpi in aiieip i ppsueiiiii anie y, Pra-desiinali (Lib. i limr. fc.8)Pelagititn in Cosleslii
JieTragaij frjirjii-nyidtjii ppssil Merealori, iurn Cre- sciipla iniendisse, cuni referrct arguinema inipu-
sepnjaiia ciijje.ctip, in qiia niiiiier.iiitur 190 Patres; giiaiiiiuui pe. cali Iraduceni, Has vero expositiniies
tiijn yiilgaris fpneiboruu.i ediiio, in qna 133 dtin- a"b«ilvisse Pelagium anie uriinain vaslaiioheni Urbi?
laxjil sif.hs.C! ipji leguniiir; luui syiiotlales cjiisioiifi, scrihii MfrcatiT (Comm. cap. 2). Cnm ergo prirna
qiige i(j uii.ii;»i.(iiciijit, cptjveuisse epi-cppps supra R liaec>astarioUrliis cni)iigt>ritanno 409, secunda anno
"
dureniosi ,UH1 jiclajouciiiiiruui poste.rinriiip, tibi fjt coiiseqiiente, necesse esi faieri Ccelesiium adversus
Qijenliod,nc.eiiior.i,ioij)unijii>ai. Sed Cyrillus'Merc.a-r peccaiuiii origiitale ante b:ic lempor^ scripsisse, at-
lori favet in epistpia ad Alexaiifirin.iS, euni ;>it: que iia riiitiiiieiiiiiin ha>resis louge antea posuisse.T—
Sumus hifi (ffnjgrfH&iepkcopi nfirq 'ducejilos, fere Ante viginii plus minus annos discipulus el auditor
pfus 'rnimi?trfc§!i{i'[n pgr!, cqnc. Bplies. t/cl. 1), JNc- iPfiitigii egressus. Ita uos reposuijnus, secuii auct rir
que ipse sihi piignai, cum in epistoia, ad cterum taieiu vcleitiui lilirnriim et exenipluui duortiin prio-
Coijslai|)in,ni)n)i|aniiuis.erihit in lisecve.rba: Episcopi riiin ediioruui. Gariierius exisiimavit mu andum psse
autem. aut l.wiicin tlluin tulimussenXentiqm,umplius ordinein hoinni verborum, el iiaedidit: discipulus.,..
ducenli terqiu3i.sUbidem), iSam coni deppîius esl Pelagii, qnie annos egressus. BALUZ.
Nestoriusaciione 1, noiiilnin adveueraui sedis ap<v f Egressus est cuin Peiiigio anie nb essam Urhem
stplic* Jegatj^ jieiiue ex Oiiemaljbus >chisi]ial'icis ali Alanco, el pinnide circiier incnsem Maiuin anno
niii|,li tra.iisigrani in nanes c.ifhoi-cnruui, exiquibtis, 409. Urbs «Miiuicapta esi die 24 Augnsii; neqtie la-
siye recei.is .arlKepie.iiijius, sive redeiuii btis ad ii- men CtBie-tiuslecla yenil Carthagiuein, sed d-verltt
deji), .cpnfl.arii>()luji.uiiiJierilsepjspojjornni sub Ihsem in Sieilifnn, iniiiin (iiii in ea stihsiiiit, niullisque sunjj
coiicilii ,cflj|'ii?.esconffcViiM1!!'!- Sed iteium iiac de ernnes jiejsuasii, donec Carlliagineiii leud.Tfl, quo
qugesiifine diee.liii'ad praefalipueiii iii seiinunes JSe- prnis iinn peivenii, quam .celebns illa cailinlicbriiu)
Siorii o.onira 'pehigianns. cuni Douaiisiis ollatio, aui liaberetur, aul )iahe>da
h Ex hiij yeibi.s ,ciiJligo?ut nipx jfJicliim, Cpninio- adcniisiitiiiuni (li>'inexspeciareinr. Senbii enini Au-
hiiorjiipi Jepipore ôucil.ii E))lijibiiii <x Gr*co in gusiijius (Ltb. de Cest. Palmst. cap. 22), eo letiipnre
LaliniHn fiiis-e yersiiin, ni iiiiiiiruin legaiis sedis i(j visujn sijii Pelagittiii; ni;c dnbiiari ptiiesi quin anibp
apo-'loiic,ie, ipsi.gi,i,eB>ssulai Cariiiagineiisi diacouo si.iinl venefiui, ibique yiiBqjiideni. non lajricn erro-
d,;]relur ijijlei-eiiijuiiilij iiaiiani el ni Africani,, una ris, sucietaieni snlvcrijit: Peiagio si.iuideni ip liaus-
Cuin Jiil.eris ej iL-a.i.ioiiilius Ejibesiiia?syjindi. liinfina, iii Ijiqiiiiur Angiisiiiius (Ibid.), id cst, in
s Tjiiatii liuju^ honiiiiji Jiistonaiii texniinus in dis- P:il:es|iiia;ii prnfecln, CoelesuusleniansilC Tihagine,
se.r!.aii|]iijede aiiclpnljiis ei. (.Icfeiisîribushieresis suostjiie subrepeiidi ad pre&byieraluiu conaius ex-
P^lngiaj.ij»,lo.wijnpfj.tajile( Di>seri:2). s'1-ruii.
"s
a
*,dIlprpiii hj Jbsrrai.ore •iici.thf;(inprmf ad Sub- Uaronio videiur, nee sine gravissiina ralinne,
nqt ) : PiiagiP (idlimsilCcflesliits, liqbittsnulu qnidfini, iijem csse Pnilinus .|'ui Coslesiium accnsavii, el qui,
el lun.c tempaiis ffu.diloriulisschotasticus; sed nnturm p'teiite Aiigustiuo, Tnain S. Amlirosiiscripsil. immo
viu§ eunuchas m,alrisutero eqiiu.s.lilud ve.ro.eisi liacT qiii .iiiiii 401 Ca thaginem niissus est a Venerio
CjHiljnjiari tainen ijotesl aiiclofir Medipiaiieijsi episcopn a>lAureiiuui, qui ex couciiio
i.ejilis i)i i,i)ilil}.iil.!.,
i/iip firp.sii iii.A]).p!pgi.a srribeniis in ii';i'Cverba [Cgp. C;irthagiueiisisi'Ciiiiih>pe.l.ier..lab An.isiasioRniiiann,
12<noatrmpdiiiouis.)."El mu:-ilu~no.-ter,iaivis\n froule, et Yenerio Meiliolaii.iisi ex llalia subuiitii clericps,
dimililiiulinns,non p.ecessminmsibi exisiittiai munimen nd su.pplciidain Afiic.iiioriiui inopiain. Ex^jar apud
in fftj) te, ijui possibilitateiit picesumit in cqrne. Hiiuc B>ri>iimni(Ad ann. 418. nnm. 7) libelliis a Paiitino
|^f.j)ji) ti'fi('!ayi'i"ns cppipfiu.s ii.i ^jaseri ti"ne innx Diacoiin Cnelesiii avcusalnre niissiis ati Z>siiiiu!>i,
cjiaja, C.erj.e virces isl*, muiUus et Imvisin. frqitle, cujns ex slylo facile i|iiis>|ius iiilelliget iiniitn etun-
iiiiijcaiij,'îjjiiijijijiiii,quauiqiiajii iiotiiiulja subesi ilil- deu.n|ue esse qui et Viiam S Ainhrosii scripserit, el
ficiilt s, qtufi S.o'0j 10!diefo §(ii¥'iitir. r, Cqeiesiiinii ad judtciuiji Aundii vocaverit. Unde
"?, Siii.ipiJWis atJJiiJieajnr CD.rreciioqune appo<ila euieinles Isidorum. > quo Pauliuiis diciiup presiiy-er
e»,l,,,sed iia '/«gaiiji;,,irl jssj,iii iitrthjiie uianuscripin (Lib. de Scriplor. Ecxles. cap. '&.).Ce.iie lunge eiiain
Cieiestvisquida-meimtfcliu.smqirisiitero editus, pusi vitaui Ainbriisii -ciiptatn , ;,ppeilaiur adhuc a
C.o.(lic.e.:
ante pigin.i plus..miiiu.smysigs(iisopufjis ei iindilor Pe- Znsiinn el ab A.ugusiino diaconus; au vero injsstis
lagii e,gressm,^\f,,. iiiceriuni e.rii,'.an.'.;HJ •'grys-uui ex sil Cailhagi.ieni a Vcnerio. no.n p.-iiniJe p.itei. 15a-
Urbe'ptfrijiieal, aiiJioruin, iitjjiierjjs, aij.jijl Ccelesii| ronii cnnjecluram evenere vjdejur' Pra-desiinaii
suli Pelagi.o.jfiscipijiiajii.Aij Jispc reiullt •'.rudiius 1', ajictor (Lfb xlimr. 88). qui defensoremet procurato-
Lybheijs, qtjiii 4eingiaj)ila |''i:lj)!ne qiiam in inanii- rem vocgl Ecclesite Medigliineiisis. Quamquam haec
Ecripijs, iijveii.njjit noii .pqgiiavji, Ego Ci»ii|.ranon Verbasjne niaina vliralii possuut ad tenipora qtiijitis :
ijiibilo quin ad egressiijii ex X)r\\p'.spjjcieiil.yerha, et Paujinus .procurabat res Kccicsie Mediolanensis, et
jemenduri lexiiis djjjijieril; naiji f oejeslius Pelagio censebatur iiiter diacbhos S, Ainbiosii; non ileiii
jain lurh giihiiiserat, cum uteiqije yersare ur llpni;e, ad ea quibus Caifliagiiiensi plero alleclus pos);jnis-
et 9 Rjifino Syrp docereiur qiiotiirgdux peccqii non sipjiem Yenerii, Cffllesliuiri accusabaf.
fsset(inprmf. libri Subnotatiotmm). Id vero conligit
69 COMMONITORiUM SUPER NOMINECOELESTli. ?6
» Diaeono saiicfa?membria; Ambrosii Mediolanensis A Quoniam neque per mortem, vel pfawaricationem
episcopi esl accusaius, sicut gestoriiin confeclio se Adae, omne genus lioininuiu moriiur; neqne per re-
liabcl, quibus idetn libeiius inserliis esl (quorum surrectionem Christi omne bominum genus resurgit
gesiorum exemplaria habemus in manibns), jam- [Bal. resiirgai].
quam boc b non solum ipse doceret, sed el per pro- Quoni.im lex sic mittit ad regnum ccelorum, qup-
vincias conspiraiites sibi diversos, nui baec per po? mptb) evtEyangeligin.
pulos disseminarenl, misissei, id esl : Quoniam el ante advenlum Domiui fuerunt homi-
Adam mortalem faeium, qui sive pecpare.t, «ive nes impeccabiles, id csi, sine peccaio.
non peecarel, moriturus fnisset. 2. De qiiihus piniiibiis capitulis, tit constal ex
Quojiiampeccalum Adaeipsum solum Iqpsit,ct noR suprascriptis c exemplaribus synodaliutn gestornm,
d Palres et episcnpi regipnis illius resiileruiii Cce-
genus humaiium.
Quoniain parvuli, qui nascunlur in ep stalu sunt lestio, et jiissenifit Ut eadem cojideiiinaret, quia
in quo iuit Adam ante pravaricationem. essent Ineretiei sepsus, « Sed Coeiegtiusnullo modo
CASTIGATIONESET NOTJE.
« Angustinus mnltis ip locls (Lii, de.Pccc. Orig. IB men malumus eos in Ecclesim compaqe sqnaii, quam
elsalbi passim) niemiiiit Paulini flJiaconi, nec.laitien ex illitis corpore, velul itisunubilianienibra. t esecari, _si
uspiain aiicruit Cili Ecelesia; niinislraveril Me.miiie- taineit hoc permiltil ipsaneces4ltts; ihnendinu e^lenim
rai sane Pra:desli)iaii aucmr ( Lnco mox tiiaui) cum ne pluru putrescani, dum puirilnts piircitur. lii cain-
scribeie! : Re.stinlei (Code>iio) quitlam Patilinus deni fere seinenl.iaiii llieionyinns (In prmf. lib. iv,
Diaronns defensor et procur.uUtr Ecclesim Mediola- -iii ieremiam) : Hmresis, inq.il, cmpi' remvhcere, et
neusis. Pe.riit quidem aceusatorijis l.be.UiisP.mliiii, non solum in Occtdemis.sed eiiam in Qrtentis parubus
sed remaiisii iiieninria, liini in libeiio quein id>'tn sibilare, el in qurbusdamitistiln, prmcipuequcSttilim
Pauliulis iiiisit ad Zosimum, ituil aptui -\Jigu-4'iiiiin, el Rltodi, macidure plerosqne, el crescere per dtes siii-
qui nonuiilla ipsius fraguieina rfeit (Lib. de Peec, gulos. eie. Vide qurje proiixc. dis;sciujinus jje aiiiliiis
Orig.cap. SetA), nonmillo lajncn disciiuiiiie; nain rVlagiaiiormu iid liaK-din SIIJIIII Sjiaigetiil.iiii(In dis-
aliqiiamlo seKiuui oiiiiittiur, quod de irin>eccautta «erl. 13qd litiell. Jtditnii c.p.o).
quojiniidani li.iininuui esl (Lib. de Pecc. Orig. cap. « Capilul s stiprascriptis seplemparibustsyno.dalium
11); aliqnaiido loiidein rcieruiuin' qiihiem, scd Labbeus edidn exemplarrbus. lia elijiiii tiarncrius,
ortline jjaruniner inverso (Lib. de Gest. Pnltesl. cap. qui praeterea ;ie. loeinii inierpnlavii ni.êiJerei: De
JI ); aliqii.iudo alia iusujiei- deceui receuscuiiii' per- quibns omnibus cnpiuiis, ut constdt exrts,upradiciis
linenija ;iiJgratiain libcsiiiiiqiie arJiiJrjuiii. et divilum exeinplaribus.Nuri-ius .reii.iinj.ilccijouei.n jibi-j Va'i-
saluleni (Ibid., cap. 55); de inipecc.ijiiia yero vel cam, nisi quod po sepiem panbtis scripsii iijsertis
sile.iilijiinest, yet a'i>i ji.iminc. agilur. E\ bi- porro partibus. ISossecuii suuiiis CDnsensiiinyeiciuin iihro-
sex prinrji quauior perliuehi ad pecealnni «riitmale, p^. runi. l'ieri ahiein iin.te.stijl scptciii paria gesla dixe-
rehqua dtio ad COinparalioiienilcgis el Evaugciii, ril Me.rcalor eo mod-i quo yet.rps dixerjiut 'JNiluin
honiiiinmquefi iamsuhJegeyiveiitiiHiriinpeccaniiani. sepleuigemiiuiiit ei sepiehjpjiceui,, siatuaiii sepiciu-
h JNonJongunileiupus jnisuii Coeieslius in lirjicniio pedalem, ciypenm sepieuipiicein, ei Isiiuni iieui se-
Pelagij;se,d JIIOXJMIHI juagJStrisui aut cautiori-. atles pienipJicein. liALtz.—l-te locus hiciidosus .fi/edjius
a.ul 'jijijdiofis indoleiii nou ferret, iniiiis agiuinis esl, alijue a v.tjs erudiiis qui Merfaicris Coiii.iii.niij-.
diioaliuji arrjpuii, boininesque misii in provincias, ''tnriiiiii piiini viilgariuii, varie edjips, Veieiuiii Ji-
qui .non Janluhi jji vulgus, iiiimo nec ttaniinn inier briiriun Jcctioneih. qnia jiic iuier s,c cnuseniituif,
iCJeia<iOi, eiTorein spargensnt, sed ipsosquuque->ma- -lediJiflilci. Baluzius. Sihii, opiiiamuf, vojiii! M.erca-
joFiun sedium episcopos lentarenl. Unde Augusiinus tof, nisi 111iiiteliigerii'»us de scpteiii capiinJls C03-
Hifarjn RcripSiideCoelestio quaefaciunl ad linnc lo- leslii silia fu'sse coiili-a ipsuiii pari nuincYocuiniiia.
ctnii (:E',)ist.89) '. Fuenwl, iuqiiii, etiam apud nos, Ceiie capilula Coelesliisejjtcni 111altej-.iCoijiiiio.iiili.iio
jquiiibicuntque poiernnt, hmc sui erroris noua sennna Mc.reaioiisreleiiiiituisiipra p. 3. Kxiisiii>uii>h p.îiiis-
sp<trge?eni,qwm n noxniilios p.erminis'erium nosirum siini a'li|ir'ari'i$,sciiic<''.i '.QiiQniqminfanles.eliamsinon
fmirnmque upslrarum miseiimrdiu Dmnhii aii iita bapiizeitlur, habeni vilnni miernam.'Ii.EN|£p, in App, ud
parie siinavit.Nec lamen liic deef.setiliquos arbiror, -lom.X opp. S- Ang. p. 6U..-r-'l:.icaiild.-ni sci.itcniiaiii-
maxiine apud Curllutgiiiein,f,cdjain occuile mu^sitant, pfaiiveiiiiCoiclcrius Moti.Ecc'1.Cr; l.iin.,I)|, j). (30J,
li.i.enUs Ecclesim jitit{lat)ssiii.iainfidem. $11111 «««« qui lo.enni, aiia aijliiliita iiiiefpi-.iaih.iie,'sic jvfeti.:
£ormn noitijjeCoelesimsin lejusdemcm<alis Ecclesia, Ue quibus omnibus capilulif svprgsc.rjpiisseplem.pfi-
jam ad i>rd.b.y'£rii honoremswbwperecozpera';-sedfi-de- riints ( tibaudi sejjtem capitulisj synpti.diuniggsiOiuai,
hssimii tibe-.fete (ratrum, ipro.pier Jias ipsas -conlmD Pauvs el episcvpi reyioipsjliitis rgstilerukl CwleMio.
Chrhti graliiim dispntati.unesusque tid judicium epi- GALLAISP.
scopale pcrdiiclusesl: tcm.i.eu MHMUS esl coiifileripro- d Piilinm pomine iniclligiinliir primaies, sivg se-
pter bitplizttti.dustparviilos.quod ,et ipsi.iredeuiptio sit liioresprovincjaru.n cpiscnpi. !3ic Auguslliins Viclo-
nece-.saritt;)tbi qnainqitainmoluerit dcpeccaio tiriginuli riiiuni'Niiinidiio seiii»reiii ajipejl.ii piiiieiij; idem
atiquid •xpmssiusdicere, lntnen ipso redemplioitisno- eiiuii seiuor eral el.priinas iu |it-oviii.Oii-Afric^ aliis
mine non piinm sibi firtescripst. U>nde.eiihii redimendi a iirociinsufaii, iii qua Ca.nhagiiiejjsisepsp' pus,pri-
suitt, Jtisi n Mab.olip.utesiule.in qaa esse non -possenl, lliatuiii lcihhai, IIOJI;i>lalisux, sed Sedi ajldictiilli;
nisi originatixoblUjalmnep .ccaii? atil quo prelior.dictim ip M.iiiriiajiia Niiiui<lia,etc,,qui nijinus oiiinjijm
inunlur.nisi Cliristi mnguine, de quo aperlissimescri- ejiispnporiuij oniipaius Inerai, enjii.scuiiKiiietapdem
pttim est,tjudd in mmiuionem<-4fttsussiipeccuiorum'? Civilalis sedeni obijjicre.i, pric-i:dc.feliiliis, C0J'V'uia-
Sed qitia.ma.gis co.n.viclussl ab EcAfhia delesl:.tus, rei conCilia, ferret seiiiciiiiain, clc,, :il(|ue l.iinc.so-
quam_cor.recli.isel •pacalusabscessh,verilus sttm ne fvtte lilus cssei vocari sencx tinde I.nnoc.entiiisresciibens
ibi Mt ipse,iqui v.cslrjtmfideinper.luvbarecoualur; idep P.airiblis cpncilii Milevilaiii e|iislo|api jnscripjl, $i_l-
iwininis ipsius mmmemoralionem-ipw-aviesse facien- vaiw senj, eic, {ApudAugnst, epipt. 18) ;.
datn. Sed sivejpseisit, sive ahi .consortesejus errofis * Eadeiji iiarrai yro.sliis jii Apologia. fo-
Exppsjii
(plyr-gsenimmnt quam spenare possumus, et ubi non ronm vestrmbreviter, ut pqtni, Cpelestiumjfiinad hgnp-
redqrguunlitr itiam nliosmdsuain<sectumsediicunt, et rem presbyterii subrepeittem, apud Carlhagihgmplu-
sic crebKscuntnaimciam quo sinteritpiuri-), nos ta- rimis episcopisjudicantibus, prodituin, audiiuin, cohi
71 MARII MERCATORIS 72
acquiescens, qtiin immo resistens actis eisdem [Ral. A Romani episcopi examen credidit appellandum;*qua
add. quibus frequenier aiiditus est], ecclesiastica mox idem ipse appellatione neglecta, d Ephe-
« communione privaius est. h A qua senientia ad sum Asise urbem coniendit, ibique ausus
victutn, confestum, delestatumque ab Ecctesia, ex condemnatione locuttis est, de ea nempe qtiaeexce-
Africa profugisse (Apolog. cap.d). Nota,Cuelesiiiini
plurimis pii sparsum a Britanno colubro venenum, et quas
episcopisjudicantibus; inde eiiun constat tunc fieret :
in synodo, eaque copiosa daninaium, quod annotasse Talia cumdemensfate ditltinde.reterror,
condiicibiii' esl.(Vide disssrt. deSytiod., ad i synod.). Commenlisquerudes traheret lulhalibusaures.
a Mox idipsnm testantein Orosium audivinius,
Orosioijue conseniii rursum Mercaior ( Comm. cap. Erit forle qui ptilel Pfnsperum parach onismn pec-
i ) niini. 6. ubi iradil Cnejesiiunia Znsimo vocatum casse, senientianii|ue Innncetiiii synodi Diuspolitanae
ad plcnioremaudienliam, ut qumpromiserat festinaret actis prneposuisse. Sed qui potuit id peccaii ciunmit-
implere. id esl, ul damnatis prmdictis capitulis, sen- lere vir lanlte diligentiaein tam recenti meinnria?
tentia Afrorum pontificum, qua fueral communioue Opinor igilur nndum hacienus in scirpn, quod aiuiit,
privatus, absolveretur.Consentiunl reipsa Palres Car- qiuesilum; siquidem noiiiil Prosper priiis a sede
Ihaginiensis cnneilti (In synodica ad S. Innoc.), cum apnsiolica damualam lieeresim quatn ab «liis episco-
detestaiumsciihunl. Noiiimllis videtur ipse qunque pis, id enini aperle falsum; sed facta collatioiie in-
cniisentire Augiisiinus propter hcee verba (Lib. de ter Occidentem ei Orieniem, binc a tiriina Pciri sede,
Pec. Orig. cap. 7) : A vincutislamen excontnwnicalio-3^ quse llomi' e.-t, inde ab Orieutalibus Pairibns, qui
nis nondum visus est (Zo>iino) solvendus(Cuelesims), Dinspnliui congregati, compressam es-e. Noluit quo-
sed interposiio duorum mensium tempore, donee qtie Facnndus Innocentiiim prinium ex oinnibus epi-
rescriberetur ex Africa, resipiscendiei locus sub qua-. scopis, eed priuiuiii ex summis poniificibus, con-
dam medicinali lenitate concessnsest. Verum allata demnasse PeJagium, quod omnino verum esl.
verba non faciuni ceriam fidcm. Quid enim obstel ° Animadverie, 1° Ccelestium in concilin provin-
qunminus po»sint, iinmo forte debeant, inieltigi de ciaeproconsularis Carthaginecoactodainiia'!!!!! fuisse
eYcomniiinicatinnis seiilcnlia ab limocenlio in Pc.la- propter ha;resim eo b'Ci dUse.miuatani, etimque id-
giuiii et Cceleslium lata, non item de i la i]iian prnts circo judicio Aurelii primaiis obnorium fuisse; 2»
lulis-,et Aurelius. Id enini cuufirinaiii P.iires Africaui, etimdem cointnuniune privaium a legtliino concilio
cum aiuni, refereiue Prospero (Lib.. Cont. Coll. cap. appellasse apnslolicatn s-dem, nec Patrcs Africanos
10)! ConsiilutmutIII Pelaginm etque Cmlestium.,p?r adversus appellatiouis furinam quidquain excepisse;
venetabilemepiscopumInnbcentium, debealissimiPari 3° iinmo Patres Cariiiaginensis et Milevitanae sy-
sede prolatam manere sententiam, danec apertissitna nodi, ipsosque totitis Afiicte pr,i'Staiiiissiinos quin-
confessione [ateantur, etc. que episcopos petiisse Ltleris synodicis ab Innncen-
b De appellatione Ccelestiiad sedem aposiolicam tio, ut post cogiiiiani R.nna; causam "nica prolatam
silent qnideni llieronyinus, Augusttnus ei Orosius ; iu Aliica seuteniiaui auctoriiaie sua lirmarei; •)*
sed, praeter Mercaioreni, te-tis esi Znsirnus alloqucns quinetiam ut ex Drienie Pelagitim evocarcl, et, syr
episcopos Afiicse( Epist. 3 ad Africaiios): Vobtscum, nodi Palaestinaege-lis renacialis, videret an jurevel
inquil, volumushabere tracialum de illo, qid apud vos, Q iiijtiria absolutusesset; S° Coelesiiuma suinnio pnn-
sicut ipsi per litleras dicitis, fueril accusatus, el od tilice, posi appellationem lapsu lemporis peremptam,
nostram, quo se assereret innocentem, non refngiens resiiluiuii) ftiisse iti iiitegruin, acciisatoribusqiie ad
judicium, ex nppellalioneprisiina venerilsedem. Testis consiiiuium diem quo se sisterent sedi apo-toiicae
etiauf Paulinus Diucmiusin libello ad Zoshnum (Apud condictiim, neque tamen Paires Africanns inandatis
Bar. ad an. 418), cum ratioitetn reddii, cur judicio poutificiis opposuisse (piidquam aui jubenleui usun-
non affuerit, licet a Basilisco Subdiacono vnciuiis, pai;c aucioiiialis accusa-se; 6° causa ad summuin
propierea quod amicipassei Zosiiiiu->judicium : Apud judicein delata, nihil penitus in Afrira tenlalum ad-
tedem, inquit, apostolicamnihil agere potui, quia is versus reos, pr;cter lioc uiium, quod Innoceutii sen-
quiadeam sedemprovocavernidefuil, quem oportuerat tenliani ilbesam iniegramque seivari conslilntum
Uliquesum appellalionismerila prosequi; nitixitnecum, esi; 7" contra errorem octo quitlem canones iu cou-
ttiltil agente appellatore, lecundum eliuni hnmanas le- cilio plenario sanciios, sed quilms solu< error peie-
ges, superior sit semper itle qui semel vicit. Testis de- reiur jamdudum ab Innocentio pro-criptus, personsa
nique FaCiiudns llerniianeusis (Lib. VII, cap. 3): ne atiinsereinur quidem, qiiatuui causa apud suiire-
Quem Ctelestium, inquii, in Ecclesia Carihaginiensi mitm Ecelesiae caput dUcepiareiur; 8° epistolam
convicttnn alqtieappellaniem apostoltcamsedem, ipse Zosiini, qua simul error Pelagiauus ei ermris defeu-
(Zosimn>-i)gestisdiscusserat. Hoc Facundi lesiiuionio snres dainiiareniur, exceplamah Afiicauis, tainquam
usus est erudilissiiiius PetaviU';ad solvendam difii- foimuiam fidei abotunibtis eiuscopis suhsciibendam,
cilem quicslionem, quomodo sedes aposiolic.i prima, qui se caiholicns proliare velleni; 9* deni |iie comi-
ut ait 1'rnsper (Tomo III Dogm.), prininsque Inno- gisse haeeomnia quo lempore majur fuisse creditnr
ceulius, ni scribil Facundus (Lib, dc Hmr. Pelag. c. D q;is;siio Zosimiun inter el Af icanos de appellatimii-
i, num.AS), damnaverit Pelagianam h;eresini, cum btis in caus.i disciplinaB. Adeo consians fuii lunc
eam Aiirelins quinque anie annis Carthagine pioscri- teinpnris, el apud oinne.sin ronfe.sso, quod ^cripsit
pseril : vuli enim senieutiam Aurelii appellatioue S. liinocenliU'-):Quolies fid i ralio ventila'ttr, nonnisi
Coeteslii luisse suspensaiu , idcoque babitam pro ad Pclrum epbcnpos. id est. ad sui nominis el Itonoris
nul'a, iium pemlerel judicium. Veruin qutd fiet Dio- auctorem, referre debere (Epistola ad Paires Milevi-
spoliiana synodo, qua; qtiatiiordecim fere mensihus lanos. d quce 181inier Augusttniaiias).
senieiitiaiii Iiinoceniii aniccessii? aul qimiuodo sen- In liuiic iisijne dieni id solurn innotuerat ex epi-
" teiniani Carthagiiiieusis syundi suspenilil appetlalio, stolis conciliorum Caiihagineiisis et Mileviiani ad
qute vel neglecia ftiit, ut iradit Marius, vcl cene la- S. Iiuioceiitiiiiii, profugisse in Asiam ex urbe Car-
psn lcmpons pereinpia est, cum a sentemia Aurelii thagine Ccelestium, ibiqiie ail presbylerium perve-
ad innoeenlii decreitim plus quinque annis efflnxerii? nisse, lalebat vero qua m Ecclesia pervenissei. Docet
Alia igitur ralionc solvendus hic nodus. tiarnnius(A<i M. Mercaior pervenisse in Ephesina. simulque salis
an. 412, num. 36) confugit ad Joviniani Rufinique demonstrat ordinatum ab Heractide Memnonis prse-
condemnalionem ablnnoceniii pracessoribus factam, cessore; tunc enim lemporis Ephesinaj Ecclesia)
quasi surculus in radice excisus a Prospero dictus praeerat. lnde autem lucera accipiunt versus Prosperi
*H. Verum Prosper de alia longe diversa a posteriore (Carm. de Ing. cap. 2), quos multi etiam eruditj
75 COMMONITORIUM SUPER NOMINE COELESTIL 14
est per obreptionem locum a presbyterii pelere. A petiit, ubi in similibus detectus magno sludio sanctl
o.b In.depost aliquantos annos, sub sanclse memo- illius viri ex prsedicta alma 'jrbe detrusus est, lit-
rise Ailico episcopo, urbem Constantinopolitanam teris super ejus nomine, et in Asiam, et Thessalo-
CASTIGATIONESET NOT^.
non -sinevitio parachronismi interpretantur de con- utrumque Zosimi jtidieium, id esl, non tantum se-
eiiio Epbesino generali : cunduih, quo Coeleslius aperic damnatus est, sed
etiana primum, quo pontificis summa lenitale versi-
Pratereo quantofuerit bene mota tumuJlu pellis hajreticus videri potuit aliquatenus absolulus,
ClaraEphesos,non passa suisconsistereJectis
Vasair«, et morhiflalus, et seminamortis. s indicant Mercaloris verba (Comm. cap. 1 num. 5 ):
Prmdictus tamen Cmlesliuseliam liinc ( Constantino-
Cum enim sermo sit de Ccelestianis per lumullum poli) ejectus ad urbem Romanam sub sanctm memorim
•ejeciis ex urbe Ephesina, anle morlem Augustini, Zosimo episcopo festinalione perrexit. Post haec enim
fiure contigit uno fere integro anno anie concilium de primo judicio Zosimi sermonem facit, deque ila-
Ephesinum; oportet lumulium cujus meniio flt vitis in Ccelestii gratiam ad Africae episcopos litteris :
venie Augustino concitattim fuisse : nam carmen de unde concluditur, Attici judicium eo factum inter-
Ingratis coinpositum fuisse cum adhuc viveret san- vallo temporis quod a judicio Aurelii ad jtidicium
clus doctor ostendunl consequentes versus, in qui- Zosinii iiiterfluxii. Cum illud ergo babitum sit ann.
btts Augustini viventis menlio fit: 412, sub initium, islud an. 417, circiter mensem
. Maium ; profecto inlervailum temporis fuit quinque
Analiuminfinemposselprocederesanetum
Concilium,cui dux Aurelius,iiigemumque » annorum et quorumdam mensium. Immo ctim Cce-
B
Augustihuserat?quemChrislideditgralia cornu lestius Constantinopoli ejectus tola festinalione sub
Uberiorerigans,nostrolumen sevo, Zosimo Romam perrexerit, cumque Zosimus sedere
Accensumvero de lumine.Namcihus illi, coeperit die 19 mensis Augusli, ut vuli Baronius
Etvila, et requies, Deus est; omnisquevoluplas (Ad annum 417), vel qnod alifs potius videlur, die 2
UnusamorChrisliest; uhusChristiesthonor illi. Aprilis ann. 417 (Marlyrol. antiqua Bed.), necesse
El dumnullasibi tribuit bona, fil Deusilli est judieium ipsum Attici, aut sallem ejeciionem
Omnia,et in sanctoregnat sapientia templo. Ccelestii incidisse in primos menses sedis.Zosimi,
Accedat quod tumultuatum sit Epbesi eo fere lem- atque, ut opinor, in mensem Aprilem aul Maium.
pore quo Atiicus Conslantinopoli Coelestianosexpu- Visa sunt ista erudito Labbeo (Tomo II Conc.
lit, quoque deturbati sunt ex Sicilia. Sic enim canit general.)i superare fidem, propterea quod credidit
Prasper (Loco mox citato): allata Cceiestini ad Nestorium scribentis verba intel-
QuidJoquar,et curammagnaqdamgessil iu urbe ligi debere dc actis ab Attico niissis ad ipsummet
Constanlinopoli doctobonusore sacerdos Catleslinum, qui sedere coepitann. 423, quamquam
Atlicus,anliqualegatoshaerelicorum poluil in haecverba scribere pontifex, elsi acla fuis-
Confutandofide?de qua lunc impiacorda, sent olim ad sedem apostolicam niissa, cum in ea se-
Quamvisse obductretegerent velamiueformse, derenl decessores. Sed duo certe uiihi longe majo-
3udiciiet tacilselulerunt tormenlarepulsse. rem difticulfalem faciunl : alterum, quod nulli, vel
Pra3tereoquantofuerit bene motalumultu episcopi de suis sedibus, vel alii ex civitatibus ejecti
CiaraEpbesos,etc. propter bseresim Pelagianam, anle consli-
QuaquefidetelluseliamTrinacriafervens (p^ legantur
tutionem Honorii dalam Ravennaj pridie kal. Maias
Agmenvipereumpropriisexegerit oris. Ilonorio xn et Theodosio vm AA. CC., id esi, die
Quare cum utraque expulsio contigerit, ut nemo 13 Aprilis ann. 418; alterum, quod si acta judicii de
•difiitelur, aniequam Augustinus e vivis excederet, Ccelestio habiii fuissent ab Attico missa Roinam,
obiit enim Aiticus quinque annis ante Auguslintim, immo et Cartbaginem, el ad alias sedes anle causam
tumullum quoque Ephesitium ad hoc tempus referri a Zosimo finitam, non jippareat ratio, cur Paires
oporiei. Quid quod nullus velerum memorieetradidit Africani, qui undecumqueargumenla damnandae hae-
cjcctos Epheso per tumultum Coeleslianos tempore resis cqnquirebanl, cjusmodi actorum lantique praj-
concilii, immo cuin Orientalibus Nesiorium abducen- judicii non meminissent; quomodo ilem Augustinus
libus sua sponie recessisse : binc coliigere est quod actorum Attici non prius ineiiiinnem fecerit, quam
cum Neslorii fauioribus socieiaiem inivissent, abso- scriberct adverstis Julianum aTm. 422, cum tamen
Itilionemque ab bis cum nonnulla sui dogmatis con- dicendi soepeopportiinitas sese oblulerit.
lirmalione obtinuissent, ut antea diximus. Verum de Unum video responderi posse, non statim babito
Iiis" consule disserlationem de synodis. judicio, seriptum fuisse Constantinopnli ad alias Ec-
Norisius presbyterorum.GALLAND. clesias, sed, ut non raro coniigit, post unum aut al-
I>Epbeso posl aliquoi annos Coelesiium venisse terum annum; sic enim omnia non dilliciii negotio
Conslanlinopolim, in eaque damnatum ab Atlico, conciliari possunt.
tradit Mercaior; utinam numerasset annos! niirtim llac vero stabilila raiione temporis, dicendum
qtianlum cbronologiam hujusceniodi historise juvis- reor Coelesiium lugisse Cartliagine in Asiam ann.
set. De Cuilesiii condeninaiione ab Attico sunt ver- D ] 412; aliquamdiu substilisse Rbodi ad disseniinandum
sus Prosperijtiuos anie retulimus. Suntetistaverba errorem , quod innuit Ilieronymus (Prmf. iib. iv
Augustini (Lib. iu adv. Jul. cap. 1): Absit ut ad inJerem.); inde Ephestim circiter annuin 414 pe-
monomachiamvos provocem,quos ubicumqueapparue- tiisse, ubi presbyterium adeplus sit; Epheso Con-
ritis, ubique diffusus Chrisli debellat exercitus, qui sianlinopoliit) posl tres annos profectum, ex eaque
debellavilapud Carlhaginem Cceteslium, quando illic ejectum posl sentenliam Altiei ann. 417; Constanti-
ipse non eram, el rursus apud Conslaminopolim tam nopoli Romam tota feslinalione tetendisse sub ini-
longe a regionibus Africanis, qui debellavit in Palm- liurn ponliflcatus Zosimi. Sed de bis copiosius in
siina Pelagium, etc. Stinl denique haec Ccelestini ad d.issenatione de Synodis.
Nestorium scribenlis (ipart. conc. Ephes. cap. 18) : c Opinari quispiam possei, missas ab Allico liite-
Cur ea qum in hos (Pelagianos) lunc sunl acta, qum- iras fuisse ad reeensilas Ecclesias piivatis quibusdain
runlur, cum ccrlumsit itlinc ad nos a calhoiico tunc 'de causis, el in Asiam quideni, propierea quod in
anlistiie Allicogesla dirccta? cur non sanctmmemorim Cilicia Theodorus Mopsuestenus eadem cutii Coele-
Sisihnius ista qumsivil? quia ulique sub prmccssore stio dogmala docebat, quippe ipsitis quoque Pelagii
«Moprobaverateosjure damnalos. liiagister, ui iradil Joannes Maxentius (InConfess.
Verutn qno lempore habuerit Atticus de Ccslestio secuiida fidei), cui consenlii Mercator noii uno in lo-
judicium, difficile est definire; nain lia.buisse ante co, ut dicetur ad prailationem Subnoiationum; Th§s«
f AJROL. XLVIHi - 3
78 MAR1IMERGATOniS 16
ntCaiiVcVGaftliaginemad episcdpiisi.nissisj quarum A Gondemnarese illa capilula de quibus apudCartha-
exemplafia babehtes proferre sunltis paraii., ginem fueral accusatus promillens. ld cnim et * ih-
4. PfaSdielustanien CtBlesiiusetiambincejeciuSi Stantitisjubebatur [Bal. add. ab eoque vclieincniius
ad iirbcm Romanam sub sanctse memori^ Zosimo ut id faceret exspeclabatur,] atque ob hoc
actis ipsum
episcopo lot.a festinatione perrexil; ubi (quo- ? nonnulla illius sanciisacerdolis humanitate dignus
rum exetnpiariajiabrtmus) ihtef rogatus, ciiin ab illb
est habitus; el sic d epislolalli quamdam beriighiialis
cognitore aliquatenus terferetur, crebris responsio-
niJjuset Jjroiegtitititiiljussuis spem * prsesCihinavit, plenam ad Affbs episcopos mefiiit; c qua ille abusus
C^TTGATiONES ET NOT/E.
ialoiiicaiii veffi-, cui praefe&sei Rufiis, afl quem rio- titis crcbrofprofes$ionibus; rqboravil; et poslea : EcpC
-
jfniiieileceriiet bcidepl copofhhi juliahus sua calli- epislelamliierosoltjmilgiiiepiscopiPraylii, qui injo-
ailatfe fehiahdum i C'tsi fieri pbsset, ail snas paries9 Ciini quondmnsanai Joannis e.piscopusesl ordihatus,
tfadticeiiduni scftpsefat^ iit atit AtipstihuS {Lib. i.i tieeepiitiiiS, qui caiismPeldgii enixiusaslipulaior iitier-
adBbhif, ctip. 1); Cafihagineih dehiqiie iibi prihiuffi i vinit. Lilteras qupquesua.sideynPelngius purgaiiohetn
Uamriatusfiiissiii C&leslitiSiet tiride forte, quod ad-- cpiitirientesabiindantissimemi.sit;quibusel pfofessibtiis
riioduni cfedibile e'#, Atiiciisiitteras acceperat:; Ro-- jg ; sirH;fidemquid sequereiur,qttidved.amiigrei.sine ali-
tjmsbet.iestiiFiCablestirius
iii'iijh.^'»i6qii.fe"iiiife'sa^"vide'H' i quo fuco, ut cessareitt totius,.inlerprefationisinsidjm,
(liiMjnit. tid Nisiofiufn)^ vefbis j)Ml!datJlea felatis. cumulavil.Harumreciialiq publicafuil: bntnitiquidetn
Vefuhr, ut id eaiislc valuerii nrtriiiibil, aliiid laiiiCfii paria, el Cbdemsensii,scnieniiisqu& fbriiiatd, quaiCm-
quifefehdiimliqh est, ijtiaiiiqtibd iri illis Idcis hiajo- leslius ante pfolulergi, Tontihebdnt; et paulo post:
res io-retiiqiiaedaitisedes; :id ijilas ihOfe ecclesia- Qumadtniratio. singulbriiintdles eliaih absbiutmfidei
IticB-ffiflgeuantiiraeia judiciofUii),qubriiri) cc-gnillo i infamari poluisse?eslne uitus locvsiii qiib Dei.gratia
jnlefcssei toiiflS-JEcfeiesIiie; ffef Cpistbjas uenuiiliato- vel adjiiwfiiimprmlermissumsit ? Tuin vii.iisaccusato-
fias, ile qiiibiis flicenius ad^cajiut.lCriiuniv rum hlijeciisj repfehensarjue Arforum fesiinatiohe :
a Iii» fieiied; pbst Baluziiim. At NorislUsyprosii- Sil vobis,iiiquit, gaudiuiiiebs 'qiibsfaisi indicescrimi-
rnihwoit: qubirj' fdftasse feciius. Et riiox beniqhiiaie. nabanlur agnosceted iioftfb cbrpbfe el caiholicaveri-
GALLMID: ,. tate niitnquam ftiisse divulsos.Gerte quod noslra ex-
b JSIefcafbriconsSiiUiPaiiliiiiisin libellrj anlea ci- spectatiodesidefabai,etitxit,ut damnandn damnarehi,
iatrl, iii qiiofefefiiiituflisec VefliiiufgeiilUCfeiestiriiili el sequenda.sequerehHir, lienique,.jac;a pieniione
Zrjsirhi (Ajiuti Bar. ad aii, 118, niiin. 32) : Dtimiias : evangelici patris in filii redj.iu exsuitantis (Lvc. xv,
ergd iila omiiidiqumihtibkllo Paulihi conliheh.iir,1ioc i 21) : Quanlumlimc, ait, uberior exsuiiatioesi fidei,
est, Wegu&siiantbus?e't jti:alib loco : Cognovisliqim- non inOrhibsesse, nec ))Hi"iS5>?, de quibus falsa vuigata
les iitiwds se'des apdsldlicdad frdires et; coepiscopos sunl?
Africatimjmiciheim miiWii? Damiidsiild biniiia qtim Sed non abs ri) fiiefit objtef iioiafeduh : ajieriim,
ariiiinatiiiiiiis,:'el ienes qiim ienehnts-?Et ilCrljn); lllct C; ., epistolam secundam.daiam jegi il kal. pctpb., ier-
*-
brnnid ddiiinAsqum jdcittid siiril d.etibinine iuo ? iipto liam 12 kal, April. Honorio au'g. xu consiile; pri-
hbs circuiiiiilucdsj; dairihas ea bnihid qiim iibi objecla mam vero Cafere ndtii mensis"et diei; solosque ba-
aPuixliKb, iive-p&'Ja'ma%jmi&a-s\iiu7 bere cnnsules Mon.oriunixi et Flaviuni Cbnsianiihm.
tjtfiqiie Siitiih addtt iesiifllohiijiii Aiiguslihus : Quid aulem causrje est Cuf nota eafeal? ari quia
Hunc,'.iiiijiiitiLit. rie Peic: Qriij:bap. 6)1,Seiisumiio- reipsa nulla fuii repefta iri cbdice Vatieario? ali qurje
bis aperirc Peldaiiisiel iihiiiii, iel eriibitii,cjueiiidisci- forte fiierat, omissa est dei|)dusiria,propiere'a qupd
ptiluis ejtts pqiqtii siiie iiiliui bbscuriidiis ainbdgibiis jhcommodarct sententiie Rar.oniide obitu Iiinoeeniii
iipiid 'seaeinapostoliidmprofilen noniimi.it, hdc eru- el ingressn Zosimi ih alieniim tempus conjecto ? Ai-
biiii; sed inidifim,misericbrs iiietnoraimsedis aiiiisles teriim, tres illas epjstolas^ quai primiim cx Valic.ino
il&m"- cbdice ediloe sunlin Annalibus ajd aurt, 417 et 418,
iibi euih,'tltef££-JlieiYiîSi»l»>f>VussUSiîifdiiîls'j>>"*î»pffe'j|f
guttm'furetii'eni;dbiieii,si pbssetfieri, iesipiscerel,md- Cappelto (In lib. de Appdlationibus) videfi poluisse
iuit eiimsipnsiiiisiiis ihfefrotjoIfShifciits et iilius respon- suppOsititias; sed:nunc fidem ipsis idoneam astrui a
iibiiibuscotligare,'qiiariidisiricidmferendbseiUehlidm% Mereatore, ut non opus sit prselerea confugere ad
Jii iilud tibhipiuih,'qiiojahi propenderevidebaiur,iih- impbrliiiias vindicias Vossii capianlis lioc in loco
pellere. , (Lib. iHmi: Pelag.), haareticorummore, occasionem
c AiiSiisiihiii(tbid. eap. 7): VenerabilispdpttrZbsi- yellicahdi sumnium caput EcciesirficaiiiolicDi:quam-
iiitis egil citm lictidriequeihfalsw dbclihrmveiiiusih- qtiam adversus Cappellumdispuiabimus in djsserta-
pdveral, iil eh qiia)illi d tiiaeoiioPtiutiho fuerani ob- lione de Synodis, ubi Htteras Zosimi exliibebimus
jecia, damiidrei; ujqhe iii sedisdpostolicbiliiteris, qiice pufas a meiidi':, quibus anlea scateb3nt.
a sanctrnmemorimsuo prwcessorempiiaveraiu^pfmbefetJ) D •?Perlihax ille juxtaqiievafer brjereticus,quanlum
•arss'ensit'm. diacohi objeclddam- cuh^queet eeclesiasticiset imperialibus decretis ubi-
M iile: noluij îiiiftem.'
irark, sed beaii ptipmTniiOcehtiiliiterisiibiieit dusiis qiie fere lefraflim prOscriptusesset, causabaliir ta-
obsisieie; hiiino ie bihnia qum sedes ilia dainnaret, iheii se pali iiriineritarupro fidc caibolica, perSecii-
damhaiurum esse'pfomisii,atqiieiia veliit plireneiicus, liOhem; quippe qiiia Zosimo^prrjeserisaudiius fuisset
iit requiesiefeiiatiiqudmtmiief foius, a vihculistbmeh iii legitinidcdnciliO;in quo et accusatofes sui rejecti
"excdmmuhicaiibhis nbudumcsi ircdiius ess'esblvehdiis; esseht tairirjuauiiiifames etriiendaces; et reprehensa
sCdihiefpbsiio.dubfiihi irieiiSiufnlem'p6fe\dmteb re- cpiscopoilih)Africseseifternia^vetuti canonibuscoh-
icribereiiircx Afrita, resipiisiehilie'i Idcussub quaduih lraria ac per Se pftecepss et sua fides absplula, libel-
inedicihaliseniehiimiihiiaie concessiisest. lusque pronunliatus cathoiiciis; et inissae de re tota
d Pfimamiie signilicfetauctbf an secuhdahi de tri- ih Africim liiterse quas exbibebai. Respondebat
bus quas in causa PelagianOriimZosimus ad Africae deihtie ad eii qtiae'postea coiitigerunt, gesia-omnia
episcopos dedit, iioh est pperas pieiiurii chribkius pef sUbieplionem, factione potentum,- et incusso
ihquifere , cum utraque plufihium faveal Coelestib, Clerieis Rohiahis melii; ipSiim qhoque summuni
Sed secunda hiagiSj licel sefipta in gratiam Pe'1'ag'ii. pontiffeeihZosimunv,factibsorum consilio vel poiius
Qiiid eniin istis verbis potius e re Coelestii? quid o;i- vi, pfrjevaricaium: lalani in absentes senlentiam ul-
pofluniiis ad jtivahdas ipsius aries? Posiqiiam, iii- liiham, parliih proprio ponliiicis metu, partim Afro-
ijitii potilifcx (Episi. 2 ad Afric), a nobis Cmleslius rum artibus, qui pcr Alipitim, non tantuih aulicos
'pfesbijier audilus esl, ct qitid defide setlliret.evidenter largitione iiiuneriim corrupissent, sed etiam preci-
"expressit,eademquoqueqttmiii tibellocoitlulerat,repe* ?nts, ui efanl tempofa, formidolosis fatigassent Ho-
?7 COMMONITORIOM SUPER NOMINECOELESTII. 78
est, yel adbuc abulitur ad multorum ignoranlium A tiam pleniorem, ut quaeprqmiserajt festinaret imple-
deceptibnem. , re, id est, ut damnalis praedicfis capilulis, senieritia
S. Episcopis * vero ex Africa rescribenlibus, om- Afrorum potiiiflcun), qua fuerat communione priva-
nemque causam quse apud eos facla fueral exponen- tus, absoivefetur, non solum non adfuit, sed etiam
tibusv b niissis etiaro geSlis exihdfc qifse fiferarit lunc a ex memorataRomana ufbeprofugit, atqueob boca
'cwrilllo vel Se iilb cbrifecta,° vocatiis ad atidiett- Tieatabmettiiji-iajprfMicYbZbsiinb e]piscopoe "SOTiplis
|- CASTIGAfrONES Ef ftOt-JE. ,
Ttiofiiim,riiliil tiiric hori irietuetttetti ex Afrieii vixad- quEe.pefiinent ad totiusttegoli.i.lristpfiam.5' Exjejtis
iiuclierie a Stilicqrils el HefScliani mbiibus quies- ab Aurelio cbnfectis cum. Coelesiioad ann. 112,. Ro-
•cerite.Quid ista,.v'alueVirit-,eiiairi Gdhstantinopoli, •mamque missiSi rem a Zosimq dijudicaiam.finitarii-
"Spud aniriibs nYullbruih, pfa)'seflim itt aula, doceht jque magna eXfpafte, qtfod etiain leslatur Pauiinus
Mstofii ad Gcelesiiriiiittiiliefje; de quibus anlea di- djaconus iriiibello. i* jCajlestiumea callidiiale utsuiri,
'fctumest. •• , . ut cbntenderei se Innocentii litieris gerieraliter as>
. -4Vide 'August.lib'. ii corilra duas EpistOlas Pelagi Bjseniire; nec opus esSe aiia,ex;pressipre scfipforum
scap. 3. GA.ritANi). tlaniiiaiione, praesertim libelli iquo suam.senlenliam
h Gesta disiinguit auctbrdhqfum geherum, alia qfile explicuerati, quippe cum a Romana sede callioiicus
•
_cSmiilb, alia qhS; de illp cbhfecla essent. Quaecum riictus Tuisset. 5° Africanos.restiiisse fprlitef in cori^
iiio, periiiieril ad eonciliutri Carlliagiriense anft. 412; trarium, atqtie eliam petiisse ut cogeretur apert?
miae de illb, ad GariliagliietiSealteruhl et Milevita- qua) in suo libello prava posuerat anatheinatuafe.
riuiii arih. '416; :GMeslihs eniiri Gaflliagirieiisi prihib 6° Zosihram :de concilio. Afrorupj.vocasse bqininem
iriterfuit; ih aiiis ex solis Erolis et Laiafi sive libel- ad audientiam, acrilerque, etiam per se ipsum, cre-
Jis Siye liliefis •juaicaliuii teiiahlur ipsiriiet Patres tiris et pressis ihierfogatibnibus instilisse ut certis
âf ibaginerisis cohCilii '(Ih syhpdica ad S. Innbc.). ac dilucidis responsionibus mentem aperirei; Coele-
Quam judicii fatibiiem aCeiisare videluf Zosiinrus •stium vero, ne id priestaret; vel cifugisse Roma, yel
\Ih_i biQepist. udepisc. Africf), lairiquarh cauonibus ementita fuga laliiisse apud suos. 7° lnnoc.entium
coriifafiaih. Cuhigesiis porfb, iriissus esl eiiani li- rdqgmata Peiagianorum in ipsis et cum ipsis dam-
belius Paulini, quo GdelesliiaccusalioCOrilihebatur, riasse; quse fuit u.na primis lemporibus forma d»m-
ut cbriSlai tiriri ex Aiigiistino (Lib. de Pecc. Ofig. •nandi tareses, tanto melioratquesecurior , quaiitb
~idp. 5 ei 6), lurii ex Paulirii aliolibello ad Zosimuh) alia qua prbpositiones proscribuniur, si licet.ita lb-
fEpjtt. 5 Zosimi ad Afros). Perlator omnium fuit *qui, in abslractoi minus uliiis eSt ad impedieriduiti
fefceilinus Gaftbaginerisis EcclesiaJ subdiachiins.-— •ne suis exceplionibus hajrelici pergant.i.lludere mi-
iSpfisiiis, anie, cuiiiiilo Videlicettleillo. GALLAND. aius ihtelligenies, aliosque tergiversando faligare.
c Eamdeih bistbriam harriit Augustiriiis : Tbt, in- Q -Gohsule qtia; diximus in disseriatioiie de subscriptio-
qiril (Lib. n ad Boiiif. eap. Z)-,ieltaiilisrinter aposloli- nibus {Dissert. 5 de Subscriplionibus in causa Pela-
cgm sedem et Afros episcoposcurrenlibus, el recurfeii- -giaiia). d Dixefat Auguslinus, Coelestitim.,se nbgasse et
'iibusTscfijj/isecelesiusticis, etiam geslisde haccausa
'apiid ilidrii sedem 'Cxtesiio pfmsente et respdndehte subduxisse examini : addit insupef Mercator,-pfofu-
'timfeciis.liilefis betitmmemorimpapmlnhoceiaii, qui- gisse Roina : Pauliinis diaconus idipsum leslattir
Siis de litic re dubiidtio ioia subtata est, consentire quod Augusiinus : ibi tuhc. inquit (LibelloadZosim.
'tespbitdil; el lioc ul pietiius et niahifestiiisfieret, ex- -papaln), id est, Romie, niliil agere polui, quia is-qiii
'ipSciabaiut•veh(uf'is'exAfriba litlefis, iti qua pfovihcia •adsedeih uposloticaihprovo'cdverdt,.defuil,quemopor- '
rejus aiiqiidhio callidiias evideniiils'iniioluerat : qum -iiiefat uiiqueineriiasuceappellalibnisprosequi.
Rbniain liilcfm pdsJedqiiamveneriint id coniinentes, •? ilis scriplis «pistolam signifieat, quam.cap. 5
ii'bnsufficefeiiPmiiiibustafdioribus et splUciiwribus, tradioriam vdcaturiis est. llla.non exstai ihlegra,
guod se gehefdliter Ihhocehlii ephcopi iilleris consen- -saliehi lioiidum publicala esi. Supersurit fragmeiila
iire faiebaluf; sed dperie eum debere ahailieniaiizare, qiiaidaii)apud Augustintim (Ejhst. iQOad Oplalum),
qiicein sjublibeilo prdva posucrat: he si id hon fecis- 'c-t in appendice epistol;»; Coeleslini.:ail episcopos
sei.inulii pafum iiiteiligeiilesniagis in tibello ejttsilla Galliarum. Augustinus ita scribit ::Vtvefbis ular,
fidet vehend a sede apostolica crederent approbata, -qjifjsin ipsd episidla beatissiihiahtistitis Zosimi leguh-
pfbpterea cfubdab illti diclum efdt, eilm iibetlumesse tnr,: "«Fidelis iDominusin vefbis suis, ejusque bapli-
'c&iliblieutn;quafaeiiiendaia.pfopler iUudquodse papm sinus reuc verbis, id est, opere, cbnfessione,,-.et
' Ihhbceniii reniis-
titleris cphseniife tpse respbnderat. Tuvx siohe peccdlorumin bmni sexu, mtute; condiiiohe.ge-
ergo cum ejusprmsentiaposcerelur, tiiceftisac diluci- D -jierisliuinanieaittdeinpletiiludinemienel. Nuliiis enirn,
'dis fespbhsibhibus, vel aslulia hbmihis, vel cbrreclio hisi qui peccati servus est, liber efjicititr; nec redeni-
'dHucescerel,el hutli ambigua fethaiiefel, se subtraxit pius dici potesl, nisi qiii iiere.pef peccalum fueriiattte
et iiegavit exahiihi. Nec diffefeiidutnjam fuerat, sicui captivus, sicut scriptum estt Si vds Filius liberaverit,
faciumesl, auod aiiispfodesset,si himiuihpervcrsoruin vsre libefiefUis (Joun.mii.Sfy.Perripsumenimfena-
"pefiindciiedefnentimquehon pdsset; sed si^quod absit, sciinur spirilualiler;'per ipsum :Crucift"gimur mundo;
iia tithc fuisset de CmlesliovelPelagioiii Romdna-Ec- ipsias morleniorlis nbAdutiioihhibushobis ihiroductm,
'clejsiajudicaium, utilla eoruin dogihuiaqumin ipsis et titquc transmissmunivefsce animm, illud propagalioiie
ciim ipsis Pepa rnhoceiilius dainnaveral, approbanda conlracluin cliirographumrumpitur, in quo nullus onh.
el tenenda prqnuntiarenlur, et lioc poiius esset prmva- itino natbrutn, anlequain per baptismum libefelur, non
ticaiiohis hbla Rpinahis clcricis ihurenda. Describen- lenetur obnoxius. J In Hppendiceepistolse Coeiestini
' dus visus e"sttbtus liic locus, licet paulo proiixibr, sunt boecvefba : Quod omniasiudia,:et omnia opera,
qiiia ex eoplura discimus : 1* Ex quo coepit Zosimus ac merita sanclofhm, ad Dei gldriam laudinique refe-
Ccelestii causam recognqsGCre,qUamiiniiain ab In- rcnda sunt; quia tiemoratiuiideipsi placeal, nisilex eo
nriceritioAfricani dpihabantur, binc inde missa, cum quod ipse dbhaverit. Ih quam hossenlenlidm dirigit
; ^scfiplapluriiria ecclesiasiica privatorum libminum, beaimrecorddtionispapm Zosimi regularis duclbrilds,
'
ttiiri-gestasyhbdorum, quarnm vix quidquam super- cutn scribens ad totiiis orbis episcopos.ait : « Aôsau-
• "est. 2* SiibsiilTsse, ut quidam putant, Carlhagine tem instinclu Dei (omnia enim bona:ad auctorem-suum
cbntihuari)quamdam syjiodum episcOporumtoto fere referenda sunt, ttnde nasciintur) ad ffatrum el coepisco-
anno, ex quo rieiripecqepit agitari causa, donec fan- poruin noslrorum conscienliam universitmreluiimus.>
deiri peffecta,'esl, missa Zosiihi tracioria, qua Pela- (Appmd. epist. Ctelesl. ad episc. Call, cap. 8). %l
igiuset Coelestius daihiiarehtiir. Hac nolatione opus postea (Ibid., cup. I) : Cuin ad toiius orbis ephcvpbs
eit ad niulta vcl conciliaiwlavel ctiarn jfltelligcuda, idem doctor de diviiia gralim opitulatipne loqueretur ;
aiiiplissimis vel longissimis perdantnalus est, in A ral cohiinentur, et omnis causa, tam de Cosleslio
quibus et ipsa capilula de quibqs aceusalus fue- suprascripto quam de Pelagio magistro ejus pra-
• Quod ergo, ail-, tempus intervenit, quo ejus non ri ad Bonif. cap. 5J : nam cum dixisset, ingenia illa
egeamus auxilio? In omnibus igitur aclibus, causis- (Pelagii et Coelestii)quamvisnefando errore perversa,
que, cogitationibus, motibus, adjutor et proteelor non tamen contemplibilia, sludiose corrigenda polins[
orandus est. Superbum est enim, ut quidquam sibt quam facile damnanda visa fuisse, aique idcirco oH-j;_
natura humana prasumat, clamanie Apostolo (Eph. quanto lenius quam severior postulabal Ecclesim di- r
vi, 12) : Non est nobis colluclalio adversus carnemhtt-
et sciplina tractala esse; cumque exposuisset conlinuo I
sanguinem, sed contra principes el poleslales aeris omnia quae inter Zosimum el Coeiestiumgesta sunt? \
jus, contra spiritalia nequiiim in cmlestibus.Et sicut tandem conelusit in bsec verba : Cum primitus bea- \
jpse iterum dicit (Rom. vi, 24 et 25) : Infelix ego tissimi papm Innocenlii liiterm episcoporum lilleris
homo, quis me liberabit de corpore morlis hujus? gra- rcspondenles Afrorum pariter hunc errorem, quem
tia Deiper Jesiun Christum-Dominum noslrum. Et conanlur isti persuadere,damnaverint; successor quo-
ilerum : Gralia Dei sum id quod sutn, el gratia ejus que ejus papa Zosimus, hoc tenendum esse, quod isti
in me vacua non fuil; sed ptus illis omnibus laboravi, de parvulis senliunt, numquam dixeril, numquam scri-
tton ego aulem, sed gralia Dei mecum [lCbrintli. • pserit, insuper etiatn Cmlesliumse purgare molieiitein
xv, 10) ». . ad consentiendumsupradiciis sedis aposlolicmlilteris
B crebra interloculione constrinxerit; profecto quidquid
DEFENSIO ZOSIMIPAPJ2IN NEGOTiO C0ELF.STII. inlerea lenius aclutn est cum Cxlestio, servata dum-
taxat antiquissimccet robuslissimmfidei firmitaie, cor-
Opportunum fuerit, opinor, hoc in loeo, de ipsius reclionis fuit clemeniissittta suasio, non approbdtio
Zosimi causa cognoscerc, cum ab aliis vehementer exitiosissima pravitatis : et quod ab eodem sacerdole
accusetur super Ccelestii negoiio, ab aliis defenda- poslea Cmleslius.et Pelagius repetita auctorilate dam-
tur, non tameit ab omnibus pro dignitate. nati sunl, paululutn intermisswjam necessario profe-
Qtii Zosimum accusaut, qualuor objiciunt, eaque rendmratio severilatis fuit, non prmvaricatio prius co-
in speciem gravissima. Primiim, quod hominis ubi- gnitm, vel nova cognilio vcritalis.
que fere lerrarum, certe ia septem provinciis dam- . Verum isla excusationis ratio, quamtumvts absol-
naii, Carthagine, Diospoli, Anliochiae, Constaniino- vat Zosimum crimine hseresis, immo et praevarica-
poli, iicruni Carlhagine, in provincia Numidiae, et tionis alque imprudenlis lenitatis;omnibus nondum lamen,
Romse, posl peremptam appellationem, post tenta- ut ingenue falear quod res est, numeris
tum orbem iraudibus, post detectas artes nefandas, perfecta est, cum neque faciat satis sin?ulis quse
negiecla sancii decessoris sententia, causam retra- objiciuntur, neque objectorum argumentis respon-
ctandam putaverit. Alierum, quod libellum quo Coe- deat : quare nonnullum erit operce pretium, rem
leslius aperte peccalum originale negabat, gratiam- tolam accuratius pervidere.
que Christi maligna perpiexilate dissimulabai, ca- Ac primo quidem vilio verti non debet sancto
tlioiicuin pronuniiarit; immo uiriusqtie haereiici ponlifici quod audientiam indulserit Ccelestio, quod-
personam absolvere visus sii. Tertium, quod Afrieae ] que Pelagii litteras et libellum susceperit; quando-
cpiscopos, in quibus sanclissimi doctissimique totius quidem et si utrumque Innocentius damnasset, suam
orbis praesules eminebant, Aurelius, Auguslinus, lamen senlenliam temperaverat ita, ut juberet ex-
Alipius, Evodius, Possidius, aliique, durioribus epi- presso sermone (Epist.50) ut si umquanisani,deposito
stolis insimulaverit, inconsiderati zeli, curiosiiatis pravi dogmalis errore, resipuissent, damnassentque ea
inteniperanlis, violatorum canonum, credulitalis quorum se ipsi prmvaricalionedamnaranl, eismedicina
erga accusatores indignos, prrjecipitisjudicii, et Jsesa) solila, id est, receptaculum suum ab Ecclesia non
cliaritatis. Postremuin, quod duobus sanctis Gallia- negaretnr. Fas ergo fuit, immo oportuit audiri
rum episcopis Pelagii accusaloribus Eroti et Lazaro, homines, qui et errorem se deposuisse dicerent, et
forte perseculionem pro justitia passis, cerle per Innocentii litteris consentire, et ab Hierosolymitanse
vim sedes suas relinquere coactis, atrocia crimina sedis antislile lestimonium alferrent, et appellatione,
iracundioribus verbis inlulerit (Epist. 2 ad Africa- licel legiiimo tempore non prosecuta, in integrum a
nos), qu'asi forent lurbines, el procellm Ecclesim, ge- summo juris ecclesiaslici principe resiituerenmr; et
starentque nominafaclis el damnaiionibuserubescencta, denique a niitioribus sedibus, episcoporumque con-
quod alter calumnimconviclus aliquando fuissel, et irt ciliis damnati non forent definitiva, sed ex arbitrio
sacerdolale solium innocenlis sanguine pene respersum summi pontificissuspensa constiluiione.
irrupissel; alter conscius cmdis, conlradicenlibus sibi Deinde libeilus Coeieslii, qiiamlumvis aperle pec-
presbyleris vincula injici fecisset, uterque tyrannidis catum originale oppugnaret, de quo siluit Pelagius,
Consiaiiiinianmdefensor exslilisset. >. quanlumvis eiiam perplexum coniineret de gratia
llaec non dilfiteutur ipsi eliam, qui Zosimum ex- Dei sermonem; ea tamen raiione visus est Augu-
cusare conati sunt; inter veteres Aiigustinus, Mer- D slino potuisse dici catholicus (Locomox ciiato) : quia
cator, Facundus, et si qui alii; inter recentiores callioticcemenlis eral suam, sive dubilationem, sive
Baronius, qui lilteras Zosimi, quasi accusationis scnteniiam,sedis apostolicmjudicio corrigendamsubji-
lesles, produxit in Annalibtis, et reliqui vulgo, qui cere. Audiendus primum ulerque haerelieus, lum
Iiocargumenluu) traciant, si tamen eos excipias qui- Augustjnus.
buslillerae supposilitise visoesunt. Pelagius (Jii libellosum fidei) : Ilmc est, inquit,
Factmdtis hancaffert excusationem (Lib. vncap. 2), . fides, papa bealissime, in qua si minus perite aut
nequc Palmslinos episcopos,nequeZosimum, limreticos parum caute aliquid forie positum est, emendari cupi-
ab Ecctesia credi, quia de hmreticis bene senserunt; mus a te, qui Petri el fidem el sedem tenes.
sed polius pro nterilo sum fidei cailiolicosjudicari, et Coelestius (In suo itetn tibello) : JVonego quasi au-
- honorari, quoniam non debel critnini depulari simpli- . clor alicujus dogmalis definila hmc aucloritale statui;
cium non intellecla versutia malignorum. Sed quid sed ea qum de proplietarum el apostolorum fonle sus-
accusare tandem est, si hoc excusare esi ? nam ut cepi, vestri. aposlolatus offerimus probanda judicio :
Zosimus haereticus non fuerit, quo nomine reiiin ut si forte, ut hominibus, quispiam ignoranlim error
nemo hactenus fecit; at summi pontificis faclum, obrepserit, veslra sententia corrigalur.
judicisque retractantis causam tot praejudiciis nobi- • Augusiinus (Lib. nCmlestiusin ad Bonifac. cap. 5) : Cuin dc
lem, non satis, credo, absolvit simplicilas. peccaioorigitiali Itoc suo libello posuisset,
Longe meUow exceptionQu.titur Augusliuus (Lib, inter ilk dumlaxat, de qitibus se ffd.huctk^ntare et »»»
'
81 COMMONITORIUM SUPER NOMINE GOELESTIL 82
Viihres a videtnr eSse narrata; quofum scriptorum J\ talcs Ecclesias, Êgypli.dioecesim, et Gonstaritino-
Ct nos Iiic habemus exemplaria, i> et ad Orien- polim, et Thessalonicam, et Bierosolymam, similia
slrui velle confessus eSl, in hotnine acerrimi ingenii, pms umbra sacerdolii, donec lyranno staret imago im-
qui profecto si corrigerelur plurimis profuissel, volun- perii, quo proinde loco post internecionem patroni
las cmendulionis,non falsilas dogmalis approbata esl: sponte se exuit, propriaque cessione damnavit. Verba
el propterea libellus ejus catholicus dicius est, quia et sunt S. Zosimi (Ibid.).
hoc catholicm menlis erat, si qua forle aliler sapit Eros sancli Martini primum discipulus, deinde
qttam verilai exigil, non ea cerlissime definire, sed de- partium Constairtini defensor, eadeittEccLesiamgratia, qua
in-
tecla ac demonstrata respuere. Lazarus Aquensem, ipse Arelatensem
Jam vefo quod attinet ad lilteras Africanis episco- vasit, repugnanlibus invadenli presbyteris, cleroque
pis scriptas, polerant illae, fateor, babere aliquid generose obsislente, quem lamen, plurimis in vin-
lenilatis, quae ipsi quoque hseretico impendebatur : cula el cnstodias conjeclis, coegit tempori sibique
non tamen diffitendumquin magnam habeanl justitiae servire. Consianlinurii jyrannum, rebus affliciis,
Bpeciem, si quidem ab Africanis peccalum injudiciis post depositam purpuram, presbyteruro ordinavil:
merilo quispiam opinetor. An non enim Aurelius sed mox Constantino comite vi potito Arelatensi
appellata sede apostolica dare debuit appellanti Coe- urbe, lyrannoque in via, qua ducebatur ad impera-
lestio apostolos? non dedit tamen. An non oporluit torem Honorium, occiso, ejecius esl a populo de ci-
acta Roraam continuo dirigi? direeta fateor, sed viiaie, et in ejus locum Consiantii favore suffectus
nonnisi post totumfere quinquennium. Deinde si Patroclus.
quid ir, concilio secundo Carthaginensi de Pelagio ; Magna intercessit inter utrumque necessilas, sed
judicatum esl (quod mulli putant, nec improbabiiiier n incertum an propter communionem patriae,socielas. an alia
colligunt ex verbis Patrum scribenlium lnnocenlio), de causa; magna et coniinua quaedamrerum
ex Solis eerte absentum accusatorum lilteris, aut An non ejusdem quoque Martini discipuli? Cerle
etiam Orosii relatione, instilulum est judicium ad- eornmdem consiliorum participes, eideiu tyranno
versus absentem Pelagium, et in Africa numquam sttiduere, ab eodem Proculo, inviiis Ecclesiis, ordi-
legilime auditum, qtiod Cyprianus ipse, quod anli- nati, eodem lurbine ejecti de sedibus, eadem mente
qrii canones, quod Ecclesiaeconsueludo nefas duce- . ullro citroque navigarunl, ad conquirenda suffragia,
bat. Quod si judicalum nibil sit, sed relatum dum- utique impatientes abdicaiionis, iidefti aecusatores
laxat ad sedem apostolicam, quod vix suaderi po- Pelagii, Diospoli primum absentes et per libellos,
lest; aut approbata fuerit lantum Innocentii senten- tum Antiocliiae praesentes , landem apud Patres
tia, quod longe cautius faclum animadverlitur in Alricanos per lilleras ab Orosio delatas.
concilits quibus interfuit Augustinus; nihilominus Qtiid ipsis factum sit, poslquam in Palaestinam,
vix excusalionem palitur, vel istud unum, quod ne- forte solum natale, confugerunt, neseiri credo. Hoc
mo missus sitRomam, ne Paulinus quidem diaconus, unum constat, eos plurimum, sive lidei studio; sivo^
qui pracsenlem Ccetestium idoneis instrumentis con- alia causa Ecclesirc profuisse, cum haerelicos duos,
vinceret. Quid quod potuit pontifex factum inter- Pelagium et Coelesiium, incredibiliier dolosos, et ia
pretari, propler quamdam animorum vel alienatio- calliolicorum numero latere conantes, detexerunt,si
neni vel saltem commolionem ob negotium appella- jtidicandosque Ecelesiae prodiderunt : nec tamen,
tionum tunc temporis exortum. Adde quod nonnulla Providenliae divinoe hac in parte inservierint, vera
specie veri potuil Zosimus nimii cujusdam fervoris esse desinaut qnae sanctus Zosimus scripsit, lurbines-
praccipilisquezeli Africanos accusare, qui in re tanla iG et procellas Ecclesiae exstitisse, factisque ei damna-
quama est cum agitur de catholico dogmate, cre- ; lionibtis erubescenda geslasse nomina; saepius enim
dulam dedissent fidem Eroti et Lazaro, hominibus a procellis et tiirbinibus impii projecli sunt in mare,
vagis, episcopis siue sede, aposlolica sentenlia com- Quamquam ila perpiexa est ejusmodi hoiniiium
munione submolis, propier sacerdotia per vim, ty- causa, ut a gravissimis viris inde aceusentur, hinc
ranni favore, coniradicentibus presbyteris, clericis excuseniur. Accusavit primum Joannes Hierosolymi-
in vincula conjeclis, tradita civitate, etc, occupaia. tanus in synodo Diospoliiana, sed eos continuo ex-
Denique quod altinet ad Erotem et Lazarum, cum cusavit Augusiinus non levi oratione; suntenim hsec
obscura sit uiriusque memoria et causa, cumque de ipsius verha (Lib. de Gest. Palmsl. cap. 16) : Quid-
Lazaro allum sit apud hujus aeviscriptores silentium, quid dixil episcopusJoannes de absentibus fratribus
malrm.ego de Eroie sttmmo pontifiei credere, prê- noslris, sive coepiscopis, Erole scilicet ac Lazaro, sive
serlim in eo quod toti uni dioecesi scribit, quam de presbytero Orosio, sivede aliis quorum ibi non sunt
Prospero chronographo, qui fortasse, immo procul ttomina expressa, credo quod intelligal ad eorum prm-
dubio, diversus est ab Aquitanico; et ut non differat, judicium non calere. Si enim pmsentes essent, possent
poluit, quemadmodum erat crga Africanos Peiagii- euin fortasse, absit ut dicam, convincere de mendacio,
que damnatores propensus, voluntalis poiius incli- sed forte commetnorarequtd fuisset oblilus,studio atti in quo
naiione quam rei examinatione diligenli impelli ad eum fefellerit Latinus interpres,.el si tton men-
id quod de Eroiis sanctilate jactalur suo Chronico tiendi, certe alienm lingum minus inletkclm nonnulld
inserendum. difjicullale
Verum, quoniam ad purgalionem sancti Zosimi a Magis placel lectio Norisii, videretur esse, narra-
multum conferre potest bisloria Erotis et Lazari, seu
polius perspeela utriusque viia,,eonjiciendum puiavi lur.b GALLAND.
in hunc locum quod sparsim apud auctores inveni- Recenset Marius primas sedes, ad qrias so-.
tur. Erant duo illi episcopi, non origine, sed sede Iemne fuil scribere, quae toli Ecclesiaesianificanda
Gallicani : cum enim alienigenmforent, episcopatusin essent. Omisit Romanam , in qua sedebatZosimus,
Galihs occupavere (Epist. 2 Zosimi ad Afric.); Laza- et Carlliagiiiensem, ad quam speciaJes litteras mis-
rus Aquensem, Eros Arelaiensem, uterque turbulen- sas tradit Augustinus; suntautem primse sedes, Ro-
lis temribribus,uterqueConstanlini tyranni potentia. maifa, Ale.xandrina, Antiochena, Hierosolyniitana,
: Lazarus, propler illatamsanctoBritio calumniam, Conslanlinopolitana, Carihaginensis et Thessalorii-
damnatus fuit in Taurinensi concilio a Proculo, a censis. Sub Romana Occidcniales, sub Alexahdriha
quo tariien posiea, ignoium quibus de causis, ordi- Êgyplii, sub Anliocbena Orieniales, siib Hierosoly-
natiis Aquensium episeopus, in sacerdolale soliiun, mitana Palaestini, sub Constantinopolitana Asiarii,
peiie adhuc ihnocenlis decessoris sanguine respersum, praeier Ecclesias aulocephalas, sub Carlbaginensi'.-
[reitis iyfanni patcocinio irrupit, steliique in eo hacle- Afri, sub Tbessalcnicensi Macedonii coniinebanlur»
83 MARII MERCATOMS 84
eademque scripla ad episcopos transmissa esse sug- A quorum amicilia praesurnobat; 4 expianare autem se
gerimus. pulavit singula Apostoli verba vel scnsus. In Epislola
CAPUT II. igilur quae est ad Romanos, cum ad illa Ioca venis-
De Pelagii doclrina, cujusmodi cognoscilur ex ipsms> set ubi vas electionis ita loquilur : Propterea sicut
,.-- scripll$, perumun liominemin liuncinundum peccaluminlravit_
f. pt autem qt Pelagiiis ciim inso [B.at.islo] pariet per peccqliun tjiprs, ct itq in Qmneshppihies mor-$
ler ijaniiiareiur, isfud in causa pst. Arisus est riieniq- perir,gnsiil(Rpm,.%,1.2);Iiactenus c.fedirjjt
.expone.n-r
raius ante a yasialionein urbis Romge in apostolum dtim.e Qtiem librum ejus habemus, et proferimusad
Pauluiri 11comirientarios Cqndere, <•*
1et' bis qdere, de convincendum inimicum eiris efforeri).
C|STJGATffiNE§ ET NQT.M,
dtffcuUai.e,prms[erU.mqjitq to.ttfmm geslis, ggiiqtur,; est enitn vir.infideiis, elc. .(I Co.r. \u, li),: aut sic csl;
qum, improbi pe me_llianluy_,bbniqutem tte q.liqitid inquit, accipienduni quema.dmodumelnos alibi, el Pi-
ojbljvisegnlur,utililefinslitutasuiit. S.i quis qutemnie- lagius.cum eaindemad Gor.inlhwsEpisiolam imctaret,
htqmtis frqlribus nosiris ex lipo qiiquid- qiimslipnisin- ex.po_siiU,elc. Et alio in libro (Lib. de Peccat. Orig;
{ulerit,,eosqne qd judiciuni episcppqleyp_caveril,sibi,, cap, 21).: Alia quoque ipsiu.s.,quai-l_itier,is suis quascon-
%$pfttei_Uhi,qdMhHli nobis Igborare^qiiid gpys esf , scripsilper q_:b.emcajh.oliciiin.cotiferendas papdZozi-
qimndo.ne ipsjquidem.judices pgst cp.episcopinpslri tnus.. ezsecwnda., sicul legere poteslis, altexuil; itbi
ngrratignem (tliquidind_z_p!_gnjmtifij:e vgluerunt. Pelaghis Ep'stolam Paiili ap.osloliad Romano~svelut
Accusavit deinde Zosimus liiteris afl Africanp.s, ut expqjietisargunienlalur el dicit: Si Admpeccqtumeliam
lidjmus ; ex.cusavit P-fpsper in Chrqnicq , saltem tioii peccqhlibusnocui.t,er.goelClirislijustitia• elititnhon
Ero|eni, hqnqrificeniissimis yer|)is ':'Erj)s, inqiut; crediahjibusprodest. Et cmtefd hujusmdjdi,qumotniiia,
1# sqnctus, el beqli Mgrlini djieipvtus, cum Arelgiensi . Dgming qdjuvante, ih libris quos scripsimusde bnptis-.
gppi.doepiscopus prmsideret., q populp .pjsiuscivitqtis "> tiiopgrvutofuin (Lib, de peccato.r..Meri-l.et Reniiss.%
insgiis, et hullis iijsimuiglionibnsobnbxius pulsjis est, refulaja el dissolula sunt. Et ea quidetn in ipsis quasi
ingue ejtistqcum.Pqirpclup gxdinatur, ginicus,ct fajni- exppsilignibns,npn ex sug persond est ausus objicere:;
(iqri_\ Gp,nsiqiiiij,mqgistriniilituin, fwjjif MX-ipsunj sed jU hoc djcebal, ubimjillis nolissimus erat, eiquid
cjmlia qucerebqiiir,egque res intpr epispqpps regienis sentiret tic diccret, taterenon potefaU Et alio rursum
tlliiis magnarum- discqrdimum cgtisq fuii. libro : Invenisse te pittas (alloquitrif Julianum) quaie
8 In.fra(Cgp. 3).; -PosiRomanje urbis vqsfalignein, infgns baptizettir, djc quare 'exsnfflelur: certe Pelagii
in Pgimlinq degebafPeiagius. Agitnr jie vasiaiioJie aucloris vestri ntggna eiinvictg est pjntalasenienlia(Liib;
Crbis quae contigit siib''" Alarico
' rege Goibofum anno 1 OperisImp, cap. 5.4). Si Adae peGcatumeiiam non
'"' ,.
.Chris.liA.ip. pe.ccaiitibrisnocuit, ergo Christi juslitia: etiarii non
j Habentur' illi VIII tpmq p.perumHierqnyipi edjt Cfedentibiis prodest. Sunt et alia rnulla hinc inde
tiqn.is ViclQriansp,diViqueyisi sunt, saliem riiinus sparsa apud Augustinum, qua?.in ejusmodi commenr
peiiiatis, perlinere ad sancium dqctqrem, credp, tariis Jeguntur; non est lai.iiei)praeiermittendijs isip
prqpigr prsejfatipnen),quaro riqnnulii piltanl, Jicet Iqcus adiuod.um exp.ressus : Sunt, inqiiil Augusliinis
imroeritOvipsius ncimenpraeferre. f qeijunt e.iiam qui (Lib: de Gest. Palmst. eap, 16), qumdatn exposilimies
Erimasio quoque Seiiulio.quetribuerent; verum ex^ epistolmqum scribitur ad Ronianos, qumipsius. Petagii
ol.evii iiaec qpinio. Nemo eriini nunc er.iidilus dubilat esse dicuntur, ubi hoc qyod scripluth est, No.nvolentis,
cfluinsini, non hominis fanlum Pelagiani, qtiod visum nequecurrenlis, sed misirenlis est'D,ei (Roin. ix, 16)^
êljafniino dqjriisque alns, sed ipsiusmet Pelagii, von ex persona Patdi qsserit djctum, sed euni iiocein-
gup,dapprtej praeler Mefcalqrem, dopent ejusdem (Q lerroggnlis et redarguentis usum. fuisse, cutn iioc dice-
sevi scripio.res duq, qui se eliam legisse tesiantuf. r-el, lamqitaipdici utique no_ndeberet.
pfae.destiiiati Auctor : lpse, inqtiit (Lib. 1 limr. 88), c Quam timide suam nientem
aperiret Pelagius,
Peiggius itq in commcntqfiqsup nd Rptngnos spribii, . «.estis imprimis locuptes Hieronynius (In epUiola ad
ttoiyfggewi illwn fgcuin, qiip ail Aposioliis: Quoniqm Ciesiph.) : Eutiomiqpi, Ariani, flqcedoniam, nomini-
per iitium,itqminemiii lijfjic.nijuidjtmpeccatum inlra- bus separati, impjetgteconcordes, nulfum nobis labo-
vjl, et per peccaiumftiors, ei itg iti otnneslioniinesper-, reni fgciunt : ioqumiur ehim quod senliunt; sola limc
irgm.il, inqup. pmnespeccqverunl(Roin. ly, i2). 2'a?J- limresi.sest qumpiibiiceeritbescitloqui qtiod secreto.dor
geijs iQpelesjtiuin, qtii cgnti.a imducen) peccgii primiis cere non metuii. Magislrorum silentid pr.pfert rabies
scxipsij bjisverbjs, git: t Bi qui cop_.ro. baducem ye- discipidoruiij. Vi.de qtiae djximus in dissert; de COHT
niuntyita illam iiii.pjigngrenilunjur-; %Si Admpeccq?, stiiuiionibus priricipiim (In appendice dhseri.i).
€ lum ejiam ngn peccgnlibus obfuit, ergp et Cftristi 4 Vide Aiig. lib.ide peccai. Merit. cah. 1 etseq.,
i grqjiq etiqni nbn 'cxedenjibusprodest. \ Addujil eiiqm et lib.de peccat. Qrig. eap. 21. GALLAND.
hgc : i Si bqpltsinustpliit qrjginale ilhid peccgiujn,de * De hoc l.ibrpCassipdorus : Oeigvus, inquit (lil?.
i duobus bgpiimijs nati depsnt Itp.ccgfere pcccgtq. de-Djvin, Leet. cgp. 8), cojkx, cqnomcus, Epistglqs
I Qqoinpjlglenjmmjiluntgi pffsterg.squpd' ipsi rafnimg cpntinel qpostglpj-ujn;se.din Epistblis iredeeimsgjicti
j hab.uerinitr Hgic sijcut'ablps.oPeiggio stmt scripia Pauli qnnotqtiones cgnscriptqs in, ip.sg,riiitiotnem,scfi-
ftftsuimus. Augusiinus : Post paucisshhos dies, inquit plionis inveni, qum in cunctorum manibus ija celebres
(Lib.indepecc.Meril.ct Remiss. cap. 1), legi Pelagii habcajitur, ut easa sqnctqGelqsio p.apa, urbjs.Rqmm,
qiimdqm scriplq, viri, ut gudi.g,sqmii, et tion,parvo do.ciissiniiviri sludig, dicerehtfmsse conscriplas: quod
pfbfectu Clirisiidni,qumin Pauii apostoli episiqlas exj. ]D solejit fqcerequi resvitjqsas cupiunt glqrigs.i nominis
pqsjlipnes.brevissiniqscqnlinereiil, qtque ibi cgmperi, gucioriiate defendere. Sed npb{sex prmccdeniHbusie-
cura qdillmnvetmsei Ipfiumubi dicii Apgslolus, Per cliojtibus diligenliretrgciaiione patuerujjt, subtjiissimgs
upurn libminem.veccaluminixgsse iji tngndiitn, et. per quidpinesje ac brevissimas dictigne, sed Pe.iggiatjief-
ppgcalumvibftem,'qtqueilq in o,mneslignitne's.perirgns-t r.pris venengiilic essesenjinalq:e{ ift procut q vobi.S: fie-
isse:, ','quqf)tdqm eofiitn qrgyiitinlqiipnepi,jjuj neggni tet errbfhqireticiis, priniqm Episiglgnj qd Romqnos,
pgiivuipspeccaiiinioriginaie geîafe.-Ej:poj>tea (Ibid', gua pphij curipsiiqte, purgavi; reljqugs, iji chgrlaceo
fcap.8) expiicaris ve.rba Appsioli qtiibus aii : 'Adqrn. cbajce cpnscripias,vobjs emeg.dqn.dqs, reliqni; qugd fa-
igxmajn.ftituft,'Ipse Pelggius,ihqu% ngn ttno tngdg ciie subjacebit, qugndo prmcedenli
ad' ' exemptq,audqciot,
]\dexpps0:JE% hspc yc/bii Apqsloli 'Sanptjftco_ijis .rjfddiiursequentisimitqlip.
. *:HiCommei)tarii,ut jam memorayimuSihabenlur in Pis.cimus inde primiin), has annolaliones in mulA
riosjrse Pilrol; tomo jtrigesimo, undecimo;vero pperum torum inanibus fuisse tjinc temporis pfopier brev|?
ffliioiiiw. Mw-; faleni et subtiliialerii; dciude iributas S. Gelasip
88 COMMONITORIUM 'SUP-Eil NOMlNE COELESTII. 86
2. Ita ergo Uem ail : » Per unum Iwminempecca- Acbnlrario, Iioc est [Bal. add.wl], sicut ille caput
lum intraviiin tnundum, et per peccatumtnors; Exem- peecati, sic eliam [Bal. omit. etiam] iste caput justi-
plo, inquit, seu imagine usus est, quia sicut cum non tiseest. »
csset peccatum, per Adam subirilravit; sic et cuni 6. i Sed non sicul deliclum, ita el donum (Ibid.
nqn remansisset justilia apud aliquem, vita per Cliri- 15) :Ne in forma, iiignil, reqiialitas puiaretur. »
stum reparata esl. » 7. t Si enim in unius prmvaricationemulli morlui
,5. t El in omnes homines mors pertransiit: Cuiri sunt,mullomagis donumel gralia Dei peruhum homi-
s\c,inquil, qui peccant similiter et moriuntur, neque nem Chrislum in tmltosabundaviiflbidenij.bVlus
cnim autin Abraham, autinlsaac, autin Jacob mors valuit, inqpit Apostolus, gratia in vivificando, quam
pertransiit, de quibus Dominus ait: Huic [Baj. /«'] peccaium in qccidendp : quia Adam non se soium,
omnesvivunt (Luc. xx, 58). Hic aulem, inquit, prb- sed et suos posteros interfecit; Ghfistris yero ct eqs
pterea dicit omnes moriuos, qiioniam multttudin.e qui tunc erant in corpqre, et cos qui pQStea fuluri
peccatprum non excipiuntur pauci jusli, sicut et ibi erant, liberavit, >
inquil: Non est quifaciat bonitalem,non esl usquead 8. Hic sollicitus catholicus lector notel quid di-
unum (Psal. LH,2,4). Et iferum illud inquii: Oninis cat, i Adam,, non sibi soji, sed et .pqêris suis nq-
homgtnendax (Psgl. cxy, II), auf eerte in il.losprones U cuiss.e.» Tene s.iiperiorcindelinitiQnemejus : posle-
pertransiil [Bal. inquit], qui bumano ritu, non coe- ros enim hic.dicit non omnes ubiqueet omhinototQS
lesii,sunt conversati. » [Be.ltov.non omnespmninb et ubigue totps] ripmines
4. Et pqst pauca : < Sedregrtgvit mprsqb Adqni la'Sos illius pqccaio, sed .illosjtantjini qui per iinita-
usguead Jloysem, eiiqm iu epsquingn ? prmvaricave- tionem sjmjliter suispeccatis et propriis factis sunt
ruht in simiiitudinem prmvaricalionis Adm (Rom. \, rei praevaricationis, sicut Adarii; c qui sine dubjp ii
14): Sivecum npif esset, inguit, quiinler juslumgt ip.sj prqneppies ejus, et ppsteri esse iriyep.iuntur.
injuslum discerneret, putabat mqrs se qmnium doml- 9.«5'H|, antem,ln(7i(il,qui .conlra traducem peccati
nari, sive in eos qui mandatum tamquam Adam prae- senliunt, ?.acriter eos qiii defendurit Ifaducern, im-
varicatisunt, hoc est, de fiHisNpe, quibus prajceptum pngnare conanlur: Si peCcgtum.,inqm^nt, ^q; etiqiii
est ut animam in sanguine non manducarent, ct de tion peccqnlibusnpcui(,ergpel Cbristi.justitja.non ere-
dentibus prodest; quoniam similiter, immg plus dicit
filiis Abraliam, quibus eircumcisio mandaJa est; sed
Apostolus,per unum liberaxiqudmper unumante pex-
[Bgl. qdd. etj in eos qui, prajter mandalum, legem iefgl, Dejnde .dicunt : Si bgpiisni^s yiundat qntiquum
contempserantnaiuralem. » itlud veternosumquepeccatum, qui de duobtis baplka-
5. t Qui esiformq futuri (Ibid.) :Quoniam, inquit, lis nati fuerint, debent hoc cqrere pecpglo; npn eiiipi
Q
sicut Adam praler coilum a Deo formatus est, sic et polerunt ad pqsleres trdnsmiHere,quqd ipsi minitne
Chrislus a [Bal. ex] Virginq, fabricante Spirilu san- habuerint [Bal. /ia(i«>?rii»!t]. f In hoc addunt: Quoniam
cto, processil; siVe, sicut quidam dicunt, forma a si anima non est ex irdduce, Ksicnt nec esl, .sed splg
CASTIGATIJONESET NOTiE.
Urbis episcopo; deniqueab ipsomet Cass.iodoroma- importuni cujusdam episodii instaresseht, el ajiunde.
gna cura ab erroris Pelagiani veneno purgatas, quse plena forent haereticaeargumentatiqnis;""'
sunt in Epislolam ad Romanos, ut reliquas corrigendi c Norisius quia : recte,ui videtiir. GALLAND.
exemplum suis praeberet, qui utrum id prcestiteririt, 4 Eadeiriverba refert Augustiniis(Libs iil de pecc,
incertum est. Fruslra efgo requlrurilur in editioni- Merit. cap. n); refert qtKiqiioPraidestinati aiiciqr
busvulgatis, quaePelagiani erroris plena referuntur (Lib. itimr. fc8),cujus notahda liiaecverba;":'Tdiigens
ab Augtisiino, Mercatqre et Praedestinati auctore; Cxleslium, qui contm traducem peccatipfirnus scripsii,
siquidem credibile est vulgatas ediliones a'biis exem- Conseritit enim Vinceniius LmnensisÎh'Commoiii-
plarihus acceplas, quae siiis monachis CassiQdorus, torio). Quis bnte prodigiosuni discipulum ejus Coele-
monachi posteris tradiderunt. Suspeclum pariier est slium, reatu prmvaricalionisAdm, onine gehus huma*
qnod legiiur in annoiatioriibus, cap. vn,-9: Si cum num negavit aslrictum? Negavit, inqiiam, sciiptb,
lex non esset,peccgtum niortuum esi, insaniunl qui de n" nam ipsemet Coelesliusin judicio Cariliaginerisi sub
Adam per iraducem gsseruni ad nos veiiire peccatuhi. AufeliolasVusesi,buncse erroreri)accepissea'Rufirib.
iiiiid enim aperlius pugnet fidei calliolicaj de propa- Ex his vero conclude libros quirique a Theodpfb
gatioue peccati ex Adamo ? aut quomodo qui tanfa Mopsueslerio coritra defensores peCeati brigiiiaiis
cura exppsjliones istius.Episioloepufgayit, vir appri- conscriptos, vel igriotos fuisse PraidesiiriatiauCiori,
me catholicus, lantaro impietatemreliqtieril? Fruslra Vincenlioque.Lirinei)si;velscriptpsposi"efidribusieiri-
vero sit qui dicat Gassiodorum, vel de peccato per- poribus,dequoviderimus'irinolis ad hqsipsos libfos.
sonali loqui, quod Origenianum (Jelirium; vql de s Aliter. Sic Norisius eum BaluziO.'At Gafiierius
propagatione alieni, quse iiat per traducem animae acriter. Mox verocum 'Norisio.et RB. rescripsiihus,
siruiilel corpqris, quceaperta quibusdam insania visa Si peccalum, inquiunt: quam iectioheffi cd'nlirh)arit
est: quare opinabilius repr, locum, qni a Cassiodbro quae paulo post sequunlur, Deihde dicunt.^.. in lioc
purgaius fuisset, a nolariq rursus aliunde fuisse in- addunt. At Baluzius 'habet--in.t7u.it. GALLAND.
quinatum. f In libcadduhl, inquit:- Quonium.Nbfisiris:Ila hoc
? Peccqyerunt, Jla codex B.elloyacensis..At Yati- addunt...qtiia si anima, BB.cxcitant in litmcioeumAii-
canus et superiores editiones hrtbent prmvaric.averuni. gustiniepistolaml90,adOptatum, num.22.GALLAND.
Sed nos pratuiimus lectionem libri Bel.lovacensis, s Norisius ejusmodi verba pareriihesi concludens
quia cpnvenilcum -Vulgata versione loci istius Pau- , alioque charactere describens, bsec babef: t Hanc
lini. BALUZ. Pelagii argumentationem, inquit, Si anima non est
P Quaesequuntur, desunt in edilionibus vulgalis: ex traduce (sicut necest), sed sola cgfo habetJradu-
i71!Cdubiuni auin a Cassiodoro deleta-sini. ut .qiise cem peccqli, sola et posnammereiur,Ita descripsimiis,-
87 - MARII MERCATORIS 88
caro liabet traaucem peccati, solaet pcenam meretur : A ptione solvalur : juslus ergo justum gignere debuit.
injuslum est ettim ut hodie nata anima non ex massa e Si parcntes, inquit, post conversibnem propria pec-
Adm iam anliquum pcccatum porlel alienum : quin et cala non laedunt, multo magis filiis eorum per eos
ralionabile esl ut Deus, qui propria peccata dimittit, nocere non poterunt [Bal. potuerunl]. f Si priorem
a npnimputel alienum. » Iiominem contigit causam mortis fuisse[Ba/. fecisse],
! 10. Et iterum L in alio sermone suo idem Pela- ergo per Christi adventum mori jam non oporiebat.
gius : c c Si peccator, inquit, genuit peccatorem, ut e Si per peccatum Adaemors orla essel, numquam
parvulo ejus d peccalum originaie in baplismi acce- posi remissionem peccatorum,quam nobis liberatoi
CASTIGATIONESET NOT.E.
nt assertio ibidem per parentbesim inserla, non Pe- fateor, reperitur in codieibns vulgatis; quoniam, ut
lagium, sed ipsum Mercatorem auctorem habeat. dixi, Cassiodorus niramque delevit, sed secundarn
JNam.Aiigustinus lib. m de peccat.; Mer. cap. 5 ila ila, ut hsec verba : Insaniunt qui ex Adam per tradu-
Pefagii verba recitat: Si anima non est ex traduce, cemasserunl ad nos vehire peccalum, non usque adeo
sed sola caro, ipsa ianlum Itabet tradhcem peccati; et oblilterata sint, qtiin abindocto notario lccta descri-
cap. 10 inde hisce Pelagium commendal: Atlende, ptaque fuerint.
obsecro.te, quemadmodumcircumspeclus vir Pelagius B o Non eo quidem inficias quin liaec ipsa verba de
(tiam ex ejus iibro hmcqucsmodo posui, verbairanscri- quibus agitur reperiantur eliam apud Augustinum in
psi) sensit quam in difficilideanima qumslioneversetur. secuhdo libro de peccatorum Merilis : unde.posset
Nqn eniin ait, quia anima non-est ex Iraduce, sed si aliquis conficere aliunde sumpta fuisse quam ex
anima non est ex traduce; additque, cunclanter toqui Commentariis, cum eos Augustinus anle finem impo-
polius quam fidenler. Et quidem sine illa parenthesi situm isti libro non legisset. Sed inde colligo faten-
in litteris encyclieis Zosimi eadem Pelagii seiilentia dum e duobus allerum, vel ea scilicet quae Mafcel-
damnata fuit, leste eodem Augusiino epist. 1S7 linus Augiistino discutienda tfansmisit magnam par-
(nunc 190), ad Optatum : Nam ^Pelaqii, inquit, de lem ex Commentariis Peiagii in Epistolas Pauli
hac re argumenialio qum inter alia ejus damnabUia excerpta fuisse, saltem quatenus originale peccalum
etiam litteris apostolicmsedis adjuncla est, ila habet: tangunt; vel vitiosam esse Mercatoris leclionem, ita-
Si anima, inquit, ex traduce nbn esl, sed sola caro que emendandam, et iterum jam sermone suo Pela-
tantum liabet traducem, etc. Ex quibus patel, Merca- gius; quasi diceret, hactenus alieno sermone, jam
lorera in ea de animae origine qiiaestione, quae ea suo loqui Pelagium. Quamquam Atigustinus non
setale celeberrima erat, cum Hieronymo sensisse, multum favei lmic emendationi, qui aliena persona
nempe creari a Deo omnium liominum animas : nisi locutum semper Pelagium his in Jibris doceat.
aliena manu ea verba Cominonitorio infarta dieamns, c Atiguslinus (Lib. n de pecc. Merit. et Remiss.
F.uit enim Mercator AugustinianrjB.doetrinae smdio- cap. 9) : Frustra ilaque hoitnulli eornm ila argumen-
sissimus. Quare in ea difficuliate assensum poiius ianttir, ut dicant: t Si peccaior genuit peccatoremût
cum_ Augustino' suspendisse crediderim quam sen-( Q parvulo ejus reqlus originalis peccati in baptisini ac-
tcntiae de animarum creatione adhaesisse. » Hactenus ceplionesolvatur, etiam juslus justum gignere debuit. »
vir doctissimus ; cujus sententiae accessit Tillemon- Cumque postea (Ibid. cap. 25) relulisset a Pelagia-
tius t. XV, p. 857, not. 2. GALLAND nis inde concludi opus non esse baptismo Ddelium
a Vnutn imputei. Sic edidit Henricus de Noris, ut filiis, addit hsec ipsorum verba : Cur non in lumbis
est etiam in libris anliquis. Labbeus et Garncrius patris sui potuit filius baptizari, si secundum Epislo-
reposuerunt non imputet. Veterum librorum ieclio- lam qum ad Hebrmos scripia esl in litmbis Abralim
nem confirraat Augustinus epist. 157, ad Oplalum, Levi poluil decimari; eienim, siculail Apostolus, ftlii
ubi referens haec verba Pelagii sicscribit: quia nuita veslri immundi essent, nunc autem sancti sunt, et ideo
rqtione concedilurut Deus, qui propria peccata dimit- fideliumfilii jam baptizari mininte debuerunt.
tit, unum imputet alienum. BAIUZ. I d Augustinus lib. n de peccat. Merii. cap. 9 refe-
h Vix conjicere licet alterius sermonis men- rens lmnc locum, pro his verbis ponit realus origi-
_ cujus
tio fiat, nisi ho.c nomine inlelligalur alius Commen- nalis. BALUZ.
tariorum locus: nam ex omnibus libris a Pelagio> e Augustinus (Ibid. cap. 27): Neque illud fallat:
ante hoc terapuseditis (editi sunt vero prseier Com- « Quod si nec parenti post conversionemobsuni pro-
mentarios, quattior aut quinque, Opus nimirum des pria peccata, quanto magis, inquiunt, filio obessenon
Trinitate, epistola adPaulinum, iibellus Ad viduam, possunl. J
siye unus fuerit, sive duplex, liber Tesiimoniorum,, . f Auguslinus (Ibid. cap. 58) : Quapropter illi qui
et forte liber de Natura ), vix ullius argumenlurai . dicunl: t Si primi hominis peccato faclum esl ut mo-
patitnr, nisi per inepturo parergon, ejtismodi maie- ** _. reremur, Chrisii adventu fierel ul credenles in etttn
riem tractari. -t .... , non moreremur. » El addunl quasi ralionem dicenles :
Hanc conjecturam juvat Angtistiniis (Lib. ni de\ t Neque enim prmvaricatoris transgressio plus nobis
pecc. Merit.), qui absolulis jam duobus libris dei nocitit quam incarnatio vel redemptio profuit Salva-
Mprtaliiate Adami per peccatum,,deque Baptismoi toris. >
parvulorum et quorumdam boroinum impeccantia,, s Augustinus (Ibid. cap. 33): Qui aulcm dicunt :
Marcellino scribit in libro lertio (Cap. 1), se legisse: i Si peccato mors isla corporis accidisset, nOn uiique
post dies paucissimosPelagii qumdani scripta, qua, ini post remissionem peccatofum, quam Redempior nobis
Pauti ApostolirEpistolasexposiliohes brevissimascon- tribuit, moreremur. >
tinerent, atque ibi. comperissequamdam eorum argu- Quscret forie quispiam, cur non sua eadem verba
mentatione.mqui negani parvulos originale peccatunii. Pelagii, apud Augustinum, qnae apud MerCalbrem,
gestare.; Moxque refert haee verba : Ili auletn quii licet ulrobique sit idem sensus : credo equidem a
contra iraducem, elc.,, quae sexconsequenlibus -capi-- Mercatore exscripta fideliler Pelogii verba non ad-
libus-confiitat (Cap. .2-7).'Conlinud tribusaliis cilatt modum eleganlia, quorum senleniiam melioribus
ea,quae (radit Mercator in aliosernione Relagii eon-- • expresserit Auguslinus : quo in loco dissimulare noil
tiheri, ipsaque.refellit, nulla,alterius libri meinionej possum quod saepe mihivenitin metilehi, episioiahi
ficta (Cnp. 8-10). Nisi ergo mea me fallit opiriio,, ad.Dometriadem, aliosque consequenleslibros, sensu
Pelagius non uno.laiitnm in loco cxposuit argu- quidcm Pelagii, sed vel Anniani vel Juliani verbis
iuenta oppugnantium traducempeccati, sed semelI esse compositos.
cap, 5,.-ij) qiiod' prima pars objectionum; conjeciai ln eam me opinionem addiicunt veterum testimo-.
ioQrrjl; 'iierum" cap. 7, jn quod secunda neutra,, nia, Hieronymus enim Anniimum scripsil (Episi. 25|
83» COMMONITORlUM SUPER NOMINECOELESTII. 08
donavit, moreremur. Plus ergo valuit peccatum AdaeA. serlim, tum a Romanis ponlificibus tnnocehlio et
omnes omnino horoines occidendo, quam Christi Zosimo, tum a Patribus Diospolitanis et Theodoto
graliainsalvando, qusenon omnibus.sed tantumcre- Amiochimepiscopo.
dentibus profuit: neque enimomnes qui nascunlur ex
Adam, iietiam renascunlur in Christo. > Etreliqua. 1. a Quae omnia suprascripia capitula, ul jam
CAPUTIII. superius diclum est, continet illa beatse memorirc
De condemnalionePelagii et Cmlestii,el Pelagii prm- episcopi Zosimi epistola, quoeh TRACTORIA diciiur,
CASTIGATIONESET NOT.-E.
inler Augusl.), copiosissimepaslum fuisse, ut alienm. tentiam, toto Chrisliano orbe damnali sunl. De quibut
blasphemimverba iinnula subminislraret. Et vero in- exempla recentium scripturarum, sive qum specialiler
doctam Pejagii eloquentiam irridens. non levem facitt ad Afros, sive qumuniversalilerad omnesepiscopos,
suspicionero emendicalae ab aliis Lalinitalis. Duo,, de memoralasede manarunl, ne forle ad vestram san-
alloquitur Pelagium (Dialog. 3 advers. Pelag.), capi- ctitalem nondum pervenerint, vobiscuravimusmilti ab
tula oialionis et laudis soles cutn luis jurare discipu- eis fralribus, quibus et /las lilteras, ut tumvenerationi
lis, non esse tua, cum perspicuein eis styli lui splendor dirigerenl, dedimus.
eluceat, et lanla sit venustaseloquii, ut, tesludineoin- g Hi autem non ideo sunt hmretici, quia dicunt, ani-
cedens gradu, qum secreto doces miltisque venalia, mas originem de illa printa peccatricenon ducere, quod
publicenon audeas profileri. O te felicemI cujus, prm- vet aliqua forlasse ralione vera dici polest, vel sine
ler discipulos, nemo conscribil libros, ut quidquidvi- fidei labe nesciri; sed hinc conantur cfficere, unde
deris displicere, non luum, sed alienum esse conten- omnino aperlissimihmreticijudicanlur, animasparvu-
das!, el quis ille tanti erit.ingenii, ut leporem tui seriI lorum nihil muli ex Adam trahere, quod sit lavacro
mbnis possit imitari? Et paulo post: Ali! nitnium regenerationisexpiandum.
disertus esse cmpisli, ut non dicani eloquens,postquam Nam Pelagii argumcntatiode hac re, qum inter alia
discipulitui versisunt in magislros. ejus damnabilia, etiam litleris apostolicm sedis ad-
Atque liinc Beda (In prmf. Canlicorum)non dnbi- juncta est, ila se habet; t Si anima, inquit, ex traduct
tavit Juliano iribuere libruni ad Demeiriadem viigi-' non est, sed sola carp habet tantum traducem peccali,
nem Christi de Inslitutione Virginis, cujus et ini- sola ergo pmnammerelur : injustum est enim, ut Iwdie
tium refert, et sparsos hinc inde errores reprae- nala anima, non ex massa Adm, tam anliquum pecca-
sental. tum portei alienum, quia nulla ratione conceditur, nt
Sed omnium clarissime Orosius (In Apolog. cap. Deus, qui propria peccala dimiliit, unum imputel alie-
20) : Nam eiiam in epislola lua illa lucubratissima, num. > Si ergo ita potes animarum assereresine uitoi
Pelaginm alloquitur, hmc ipsa intelligere vix polui- propagatione novitatem,etc. Namutjam verbis ntar,
mus: ista, inquatn, ad Demelriadempuellam, ul au- qum in ipsa epistola beatissimianlistilis Zosimi legun-
dio, sacram et sanctam, homo verecundissimusscribere tur : i Fidelis Dominus in verbissuis, ejusque bapti-
uon erubuisli, docens, ut credo, reverentiamcastilatis, snius re ac verbis, id est, opere, confessione et remis-
sub stropha Joseph luxuriantisdominmsum,ubi dixisti: 'C sionevera peccatorum,in otnni sexu, mtate, condilione
t Contemplafrequenter domina, propiores adolescenli generis humani eamdem plenitudinem tenel; nullus
tendil insidias, secretumac sine leslibus tnanu impu- . enim, nisi qui peccali servus est, liber cfficilur; nec
dens apprehendil, » inopporlunam hisloriam obscmnis- redemptus dici polest; nisi qui vere per peccatum fue-
simo sermone contexens; quamquam hoc, quod neque rit ante caplivus, sicut scriptum est : Si vos Filius
apte, neque decore dicilttr, tibi impulare non debea- liberaveril, vere liberieritis (Joan. vm, 30). Peripsum
mus, cui neque natales dederunl, ut honeslioribusslu- enim renascimur spiritaliler, pef ipsum crucifigimur
diis erudjwis, neque naluraliler provenil ut saperes; mundo;ipsiusmortemorlisab Adam omnibusnobis in-
sed illis diclatoribus tuis, qui miserum sensumtniser- troductm alque iransmissmuniversmanimm, illud prb-
rimo sermoneconscribunt, et te legendum cachinnis, *. pagalione conlractum chirographunirumpitur, in quo
quasi lilulum confessionis,exponunl. nullus omninonatorum antequamper baptismutnlibc-
Sed ut deficerent testimouia hsec tam manifesta, retur, non tenetur obnoxius. » In his enim verbis
ratio tamen experientiaque id demonsiraret. Nain apostolicm sedis tam anliqua atque fundata certa et
primum, nihil fere infantius Commentariis in Pau- claraest calholica fides, ut nefas sil de itla dubilttre
Juin, nihi! disertius epistola ad Demetriadem. Deinde Chrisliano.
alia saepe in Commenlariis lectio Scripturse esl, alia Ex his vero, sive quae nunc ex Auguslino, sive
in epislola, quam qui conscripsit torquet saepe, et qurjein lextu exMercatoreallaia sunt, discuntur ista
componit verba Apostoli. Postea horrent Commen- .f' non mediocriier ulilia ad hisloriam Pelagianam :
tarii nonnumquam soloecismis, purior in epislola, 1° Dubitasse Augustinum, nec imiherito, an Pelagius
iil illis temporibus, Latinitas. Denique Coromenta- TJ ] et Coelesiiushaeresis sibi cognominis auctores fo-
rios homo ingeniosus quidem, sed barbarus scripsil; rent, an defensores lanlum, licet noiissimi atque
epistolam non lantum disertus orator, sed eliam acerrimi; 2° hsereticos istos idcirco qusestionem
eloquens : ut merito dictus sit Pelagius hominum movissede origine animarum , quoniam ex eo quod
mendacissimus. Nam et nomine menlitus est, cum anima non foret ex traduce, sed caro sola, videban-
se ex Scoio Latinum fecit; et vilae insliluto, cum tur sibi concludere nullam esse peccati originalis
essetquasi monaclius; et persona, quam pro tem- traducem; 3° ipsos a duobussedis aposlolicaeanlisiiti-
paribus diversam induil; et verbis', quibus ambiguis bus damnalos orbe toio, quod cum de nullo alio judi-
soiebat uli; et librorum litulo, quem, ut ait Orosius, cio asserat Aiigustinus, tanta universaliiate damna-
alienum apposuit. tionis significat suprcmam auctoritaiem sedis apo-
a Mercaiori consenlit Augustintis scribens ad stolicse; 4° epistolam Zosimi ad universos orbis
Optatum (Epist. 190). Locus, licet paulo prolixior, episcoposin causa Pelagianorum prolixam admoduro
visus est tamen lolus, rion sine operaepretio, exscri- fuisse, et in primis didaciicam, ut qiiae haereticorum
bendus, cum multum fidei lucisque possit buc afferre: argumentationes dogmalisrjuecatholici rationes con-
Hmresisnovmvel auctores, vet cerie acerrimi noiissi- linerel; 5° verba de qUibus fuit huc usque sermo,
miquesuasores, cum Pelagius el Cmlesliusexslilissent, velut ex Pelagii eommenlariis excerpta, adduci a
concilitirumepiscopaliumvigilantia in adjulorio Sal- Zosimo,-Augusiino, Mercatore, et Prsedeslinati au-
valitris, qui suam iuetur Ecclesiam, etiam a dttobtis ciore scribeiilibus eo tempore quo adhucviveretPe-
venerabilibusantislilibusaposlolicmsedis, papa Zositgo lagius, Coelesiitisqueturbaret. ,'.-.>
et papa lnnocentio, nisi correcti eiiam egerint pditi , b Traciaioriani scribi malebat ertiditissimtis Lab<
"
9t , MARII MERCATORIS ,r >. O*
: '^':*;f '-;;';
lieus, nequc mulium repngnarem, propter fqrmam A J ambo apprime docii, in veram senlentiam reduci,
didaclicam qua Mercator, immoet Augiistinus, epi- quoad uirumqiie epistolarum genus; e'l quoad excu-
stolam dixit a Zosimo scriptara, nisi ea me ratio in salorias quid.em,partim a can. 76 EcclesiseAfricanae,
conlrarium impel.lere.t,quod traclalorise episiolse in partiii) a capitulo 20 libri.yii.C.apiliji. Caroli Magni;
nullo usqhairi loco npri mchdoso merilio (iat a vete- nam utrobiqiie imperaiur, ut ipsimet traciorise excu-
ribus, fiat vefo frequenter iractofiae. saiio subscribaiur. Slc Africanus canon : Placuit ut
Non abniio quin epistola Zosimi alia ratione dicla qupliescumqueconciliumcongregandum est, episcovi
stt tracloria, quam qua solet accipi nomen istud, quineque mtate, neque mgritudine, neque alia graviori
vel in Codice (Tit. de Tracloriis ct Stativi.s), ubi di- necessiiate impediuntur, compelenter occurranl, et
pioma publicaeevectionis , ipsaque eveetio anoona- pximalibussuqrum quaruinque prpvinciaruminlimelnr,
ria, elepistpjae. dimissprifjeac testimoniales mililuiii, el de universisepiscqpisveldumvel ifes Itirmmfutnj, ac
tfactbria^ riominaniuf; yelin jure ecclesiasijcq ubi de singulis iufniis vicissiiii,quotqiiqi el.ectifuerin.t. ad
tfaclbria dleitur, qua episcppi ad Syno.duhievoca- dieiiiconcitii instgntissiineocc.iirfani; qu.odsinohpg-
baiiiiir a primaie : fuit eniiri, toia quanla efat, et tueritjt occtirrere, excusaiione.ssugs IJI trgctgrig cqn-
deereialis dedogmate, et dCriuiitiaioriasenieiij|ae ia scri_bqtii,ve.l sippst adveiiiumirgc.t.prim gtiqumnecessi-
Peiagiuiri el Coelesiiiimlat*. Qubd utruriique gerius tqi.es.repente.forsitah ortm fu.Crii.it,jfisiralioiiein itn-
olim appell.atum fuisse Iractofire nqmine, ceriis pedimpnliqpgd sv.umprimaiem:reddiderint, Ecciesim
yefefurii lestiriipnii.sfdcile appi-qbaliir(Apu i August. sita.'coiiiin.unione kebere csse cohientps.
epist. 217, conp. Afric. i, el aliis in Ipcissitpassim). Iftec verbrj. : Excus.alionessugs in trgctoriq cgn-
Naih qupd "decfctalis episio.ia dicta iractoria,,.,•r. scribfiiit,vel si pbst.adveniujn tractorim, pricteTmisit
apertuin e.st, quod affefri sqlct ex cqnciliq Tele- iiHcrpres 'GficcuX,'sed aburide restiiiiit, aul explicuit
plensi, in qtibciim agereturile epislpla Siiiciipapae, poii.iis capiit 20 ciiatum.;llajc c.iiim cqntjnet : Plq-
cpiscopi eVixerurit: Recilentur iiitercevenergbUisme- cujt tit qitvties.cumqueconciiium cpngrcgandutn est,
m.orimSiricii,ut neverimus quid eqrutn iextjts cojili- episcopjel pYesbjjieri,qui neque ml.ate, nsqtte cegritu-
itegi'; cugiqjje,lxgder.en.tur,Pjipglus np.tpriijsdixit,. dine, aiilaliagftiviorinecessilatei.iiipediuniux,cpmpe-
exempluni iraclprim Sirjcii 'epjscp.piufbis Bomce, cic. lenler occuirgijt.;quod si occiirrerenqn poluerint, ex-
(Tom, II Cpijc, geh. ediiionis Labbegiim.,pag. I577J. ciisajipn.essgcisin ira.clo.riaconscribgnl.
HaVpqrro ii.tterae quas Patres legi jusseriini, neque Puterai eiiam, qupad dentiniiat.orias lilteras tiier-
tfaiit eyocatoriaeepisco.porijm ad synoduiji; neque que sua qjriniorie.dimoyeri; el Labbeus quidem ab
•Jenuntiabanf senieiitiani "|n reum dieiam; neque utroqiie manuseriplo Mercaloris codice, Yalica.no ct
ti.erlcqrum diraissoriaeeraiit aut commendaiitiae; sed, Bqllyvacensi; Ferrarius vero ab ambobiis apud
:onjIiiebant stairita rioyeiri sedis appsiplicae, ,e? Aiigusiintimiestimpniis in causa Donaiistarum aiuea
conciiio
' Romano a.d episcqpQSAfiicse oliri).riii.ssa. relatis, qute in cQdicibus riiss! meliqris nolae (Ccd.
Jai)) yero quod deriuntiaioria eqden)iraciqriae no- Tli.eod,de Tractoriis el Staiivh), iraclatoriam nori ha-
mine voeata sit, du.o Augusiini testimonia p.er's.i beht, sed tractoriam , quod iiolavii Jacobiis Goiho-
saiis maiiifesla bslendunt. Refert enim senfcniiani a fredus.
Maximianistisin Primirihrimiatam liis^^yerbis(Cojic!pji, Sed priusgua.rodiscedo ab boc argumenlo, mo-
2 in /?sai. kxxvi) : Cgiiducibi.ieexisliingvijhus ojnnes nendum puip iectprem : is TraQtpriamrion a; tra-
sgnctpscgnsacerdotes,et.qnmesclericos,el omnespopu- heudp, qtiod opinaius Ferrari.u.s, seda tractu viae
tps, qui se Chrislignbsineminerint,hap iiosirq IraciQrig ! C pu.blica!, qua pergebant, qui diploma publicae eve-
cpmmgneri,ut omflcsejus cpmmuiiionem,uipple danj- ctionis haberent, dictani fuisse; el certe cum yox
ngli,dilitjenti;curq hqrregnt. Ipse eiiitn de suq interiiu!. tfactoriae a foro ad ecciesiam transierit, qua taiideni
rgliqncnt.reddet, qui hpc nqslrum decrelum non a?'- ratione imperatorum iilterse, vel dimissorise, vel
diendgientgverit viglqre. Piqcujl sanenpbis et Spirituii lesttoooiaies militum, ea rationc vocari possent
saiictq, quod lempus Igrdis qd pmtiilendunireservelur i.ractbfise?2° Temporibus HincmariRemensis tracio-
subeq, ut qui cpnsqcerdgium,vet clericprumsum salu-.: riaruni nomine appeliatas fuisse ipsas quoque prp-
tisimineniores q die daninqiip.nissupradicli.Prinuqni, , curationes quse ab cpiscppis dareiilur presbyieris,
id esi, q die 8 kai. jfa.it.sin niinus a Primiani damngii, i ad s.uas vices ageridas iri syriodo, si qiiando ipsl per
communione recesserint, taii senleiilia conslringgn^ se. adesse non ppssent (Videinler formulas anliqnqs
tur, elc. cpnjefiiasip fijiem \\\ tom. Conc, Gjdl. undecimqmet
Scribens autem ad episcopos Doiialistas, sic aitt ducdeciniam, p. 654 el 654). 3? Eodem.nonrine nun-
(Episl. 43) '• Qujd sihgc non fecerinl, ibi eliqmeqriitni cupatam. aliquandp eliam epislolam qua episcopus
pravitfls elperversilas itinoiescet, missqgue txqcloxia, i. ad syhodum vqcatus, cum adesse non valeret, spam.
super epruin tiomineper tojitm.orbem tejrqrunj, qua-,-, synqdq sentehtiam scfiplo dicebat : isliusmodi; est
cumqugjqtji Chrisli Ecclesig dilgiala esi, qb.pmnibust traciqria Prudentii Tricassini, qui qfdinationi jEneaj
Ecclesiiseorumcpjnmjinip,prmcidetur, neqtiquis errqr parisiensis episcppi inieressc non poluit. 4° Be-
itjcaihedraEcclesim CdTlijgginisorialiir. nique scripsisse Goiliofredumiocq prius cilato, ubt
, Non ignoro, in utroque loco iinpressos codiqes. \ Fei;rarium arguere vojuit, episcopp.s, cum iracioriis
pro iracio.riarhabere tractaioriam : quae causa impu- D ad syiiodum evocarenlur, fuisse quidem a fidelibus
lil Franciscum Bernardinum Ferrarium, ut in supde,i, Cbristiana charilale accepips in via; sed id tracioriis
aniiquis ecciesiasticis episloljs opere, libri secundii neque praeceplum, neqne comprehensum, immo liec
capnt secundum inscriberet de Tractaloriis, diioquei id ex ulio.adhticloco satis probari. Non yiderat certe
facerqt ipsafum genera : unum excusatoriarun), librum^p,iui:nuniRqip.anum, iii qup cpnti.neni)jirfoj>
quibus,, qui per tractoria.mvocalus e.sset ad synodumi- niulae duar-iim ifactofiarum, quaruro altera missq ad
a priinate, apud eum aiit valeludinis aut alierius im-. hegoiia ecclesiastica, ailei-a redeuntibus ab Urbe in
pedimcnti excusatione uteretur; aiterum denuntia- patriam, a summis pontilicibus sojeret dari: ex. bis
toriarum , quibus adm.Qiie.ren.turaliae Ec,ciesi;e de! enimi cplliger,e i.psi licuisset non imprqbabiliter quid
senlentia : iif aliqtiem in ecclesiaslico judieio lata, de vocatis ad syn.Qilumsentife debuisset. lpsas poiro
Ferrario, cpnsehsit eruditissimus Labbeus (Tqm. il[ fpfmujas, quia nondtim, qupd sciam, yiderunl lucem,
COHC; gen. pag, 1517 et 1577), eaque de causa , crira exscribeiidas putayi ex manuscriptq cqdice pciin-
in concilio.Teleplensi, tum maxiroe in Commoiiiio- gentofum, ut conjectura est, annprum.
rio MercatoriSj' traclatoriam voluil scribi, potius, AB ECCLESI.ASf.JCA
quam tractQriam, co.ntra lesiiinoniuin lidemque raa- PlilHA.TIUCTOltU '"' DATAMISSQ
iiusctipiornm omniuni jeodicum. isriGqTiA.
.Poiefatîiterque nori difficili negpiio , ul erant Ecclesiasliccccaussenon rccipil utiliias:lardilatem»
'""'
S5 C0MM0NlT6ixrpl|yPEl\ NQMlNE COELESTlI. U
e
^pta Gfflles.tiusPeiagiusqiie damnati sunl; quaect A Julianus, 4. ei reliqui cqmplices subscribere de-
ConstanlinQPQj.ini)£i " P.6r lotun) qrbem lnis.sasubr .ircctanies, CQnsentaneosquese nolerites iisdem Pa-
scripUonibtis sanctbrum Patruiiih est rpborata; f eui .trib.us fac.ere,,pqn goi^.limpCTijliBjisl%ibus, sed
CASTIGATIONESET WTM.
ideoque apud excellentissimum filium nbsiriira re- lianus petil, vel causam non urgeri, qjiod vocat non
gem nqlarruro sanctae nostrae Ecclesice desiinayi-. C.qiicitBjri scandalura, etpacera Ecclesiaa turbari; vel
mu.s. Exliqrtamur ut ei caballos, cum quibiis ad yi- dafi audieriiiam plenariaj synodi (Dissert. 6, de Libel-
.ciriam ciyitatem facile pqssii qccufrerp:?'_cjiafitaii iiseditis ' d ddefeiupribus limfesisPelagianw),''
vesifa sirie niofa faciat pfocurafe', •qtiaieniis actiq Iritelligif septerrideCimalios episcopos, quorum
quae _eiinjuncla est cum diyinq fayqresveslrqque s'o- nomine scriptus est toties appellaius iibellus. ilos
'"''' '"'''; a'ulem,'sin ininus'"oirines,"Saltern magria ex parte
iarfocbiefitef merealiif'efetum,'
Sicitibs fiiisse 'dubitarefix HcetV cuiri" id demoii-
SECCNDA TRACTORIA DATA REDEUSTIBUS A LIMINIBDS streht aperte extfertia. verba s'ubjunctse'libelIo clau-
APOSTOLOIiCM 1NEATRIAM'. siilae, Esplieit libellus fidei sic. Qtiis epim ribri videat
Praesentium latores, pro sua devolione liminibus tribusistis litieris S".I. G. sigiiificari bfeviatumali-
beaiorum principun) appstolorum prrjesentati,,-'p,ejie- qijbd riqriieri; nec. aliud posse quam Siculofum', si
furifufa riobis felaxalfyalearit ad pfbpria feirieare; " riibdd, qtiocipf oeliviuis est opinarij trcs ijlaelittefae
ideogue prKcipimus,.quateiVuSsirie iiripqdim.eritoso- in unam syllabam cqalescaht ( Vide dissefh %,-in
lailurii eisac corisuiiuiri imperlienies, cos absblyefe elogioJulia'hi)T '' -. •.-:.:-;-
jpebeatjs, yidelicet ut ex yestfa subveniione refectT; ? De subscripiionibus in causa Pelagianorum sua
Sqspltes:yaieant et insonlris ad pfopfia repedare. Ad est sub fiiiem,' ut• di,xi, ' disseftalio,
"" '""' ' ''• riisi
" " eaqiie, ''-] fallor;
-'':
ebfririY vefQ sustehtaiiqnen) itiriiris adjiihVeiiinm acciirata.""
atque yifos; impeririite, yicissiludiriem vobisa re- f Coristans. fnit Ecclesiae consuettido, ex quo
h)uneratore qmniiirii bqnqrum Deo imperlieridam r ''* asserta est in libeftateni a christianis iinpefatqfi-
"absjjqe duEio praestolantcs. bus, rit partip) ad exstirpiindas liaefeses, si' 'quaridq -
» (JperaCpfeliuiri e.st cqnsulere guje de tractoria pefiinacius durareiitV' pariihi ad Goefcehdijs" siVe
Zqsiriiidic.eihrisiridissef^ auqtores sive palroribs liaeresewi), cuhl parles Uce-
(pisstirl. %,o"pp,eHd., 2), utii post lrriiic ipsiiiri Ipcurii rent,' uiratjuepotestas a'Ded bfdinata,'e:ccle'siasiiCa
C.taiiiiln sUperiqreiri' feiatujrif quo"cpnfiCitUr ribi) nimirum et imperialis, cririspifafet."'""'"-' '''"r ' ' ''
alLamTiiisse'SuHscrjbendiiri iri caifsii Pelagianqriinf Marius pqrrq cum scribat.hq.s ppis.cgpqs tum le-
fdfmuTari)'fidei quairi Zosimi iracioffarii, queinad-: gibqs,, .tunistKtuils^depositbs' altque' 'detyrbatos ex
m.odum nec •alia fuerat in causa Eutycliiaribrqri) omni Ilalia, mariifeite 6siendii'rse Sbqrii de una
quan) epistoia Leqnis Magni ad Fiaviarium, ex dtVo-. Zosimi tfaciqria, * unaqueaut''• altefa ' Hbriofii
' ' '": sain-'
biis'Vj(ar|i teslimoiiiis sbx qtiaedari)'coiliginius, qui- clione. '''•*.
bris consenvanea scripserunt quiriii saeculi auctqfes, Ilis utriusque poiestatis yiribus cqnjunciis instru-
e,t prfe"ertim AugusVihus. ctus Boiiifaciiis"Zqsimi siiccessnf, eos°qui"obs;tihiiie,
}>.fiinc discimus qiiani anliguasitcQnsueludo, curii <; Vel seijuerentiir vbl fo.ycfetii: liaer.etic.ps,'exaricfora-
aliqua enVefgefctJi.seresis,^stibscriptioneiricpiidenl- vit aiqtie ftalia expulrt^tiride'"Tf6sper:(''Li6V'(;bi?it
hatioriis exigere, saitqni ab eiriscbpls, par.tini ad Coll. cqp. 41)' l:Tunc isfqrupi tnacliijim ffactm sjitjti
probandarii uriiyscujusque jfideni, pariiin' ad seriteii- iunc in supefbjqi" sgciis qc .principjbus' cpfrucmht
I.faifl.superipris sqdjs aptjd pqp.uluscofi'pbqrandam. (Semipelagiani),':quando sanctm meihorim ptipgBbhi-
c Niiric priiri.rimacjeedjtad Jriiianuin, qiiem posiea facms^piissimoruni imperatorum 'devojiphe-ggudjbgt,
yeliementef insectateus. est. Nqs deyila fet rnqribus et contrq ihimicos grqtjm pef,'non-'spluhi ' '"~" 'qposiqiicit^
gesti|qu'e iriiprbbi hsereijci ripp in|ratuiri eruditis sed eliam feqiis utcbqiuf edictis:' "'"":'''"'-;,f
lectoribus caprit scripsimus in disseriaiione de 4u- Mphent uie Prqsperi verb.a ut, quod spero npii
ciqribiis'et Pefensoribris•iVêSJjsPelsgi.ana^. (Btsî;)!,- fulurum leetori ihgraluiii ,• bfevilef feceriseam' quae
2', append..%). LQCUSinqri sine aliqua uiiliiate cpn- ali imperatoribus, cqhstjluta sunt advefsus Pi|agjh-
siili jVoiest:sed'id in aritecjessum riolare prqderit ex nsim hocfesi.m, ex quq ienipqfe riasc.i vi§a est,;:'ad
Mercatqfe (Ljk. Subpgt.cqp. C, n..9).' iljud usque quq credi pbj.iij.tvel Cxktiricta periitiiS
; Juiitinus epistalam tid sederij qpqstqticgm illp tept- vel pibstrata,", pqst concilium ' EplVesiiVuii),'
' •'""'''',; quandq
''
pore djisus esi mitiere, quando ctigvenlus detrectgvit Ecclesjse pax reddiia est.
cnm universq Ecclesig per iolum ofbem Peltigittni Primam cqnstilutibnem dedit gono.rius ad Palla-
Cmie&iijmquedgmhgfe\pjsse,rt, § cq.p. 46), jii ea dium PF. P. Rayenriajpridiekal. Maias,::HoribriO
nbmirie octpdecim episcbpbrum causas reddebai xii ei^^TheodqsIoi viii"AA. CG., d^ pelleirciise_x.IJrli.e
beg^jae^^ su.bscripiiqn.is;"efeyero reddidit. quas sQlerit episcraridi d,o^^_aXi.¥jd%jp)i>)jiB"iu(su î^^Sjjife,^''^:'3oslp§ti*>»'
: ,
qiil Eccjesiae'auciqfitaW!P riQriyefentrir niinifiiiri,. } deqiie sqqqacibus pef "qfte.iêu^jn^B^-jRertral^
quodhqiriines tle, qmbris da.mnai|i ^,qgm;i,ia'jiqta? coiripeienteiri judiceri), ac pOsl legitiinairi pfobatjp-
feritjir, Taisq sibi qrijectS libeijis pfqpfiis damnayis- nem " inexpra.tj exsilii depprtatione damnandis.
seni; qupd "absentes ef inaudili immeritam seplen? Secuhdaro direxjt jdem IlOriorius, adAhfeliuni
iiaai pertulissbnt; quod rie ipsi quidern accusiflofqs Garihagrhensem episcqpjirii,'Rayeririaev; id. Juiiiasj
adfuissentjirdicio, nec reis datus lriissel lqcp.s causae Mqnstxip.'ei Piinla cqs^l.'-de":qxi|eiida; abbmhibhs
adyefsiij accusaiofes. flefendendae;; "qiipdj'suromus ep.i.scppis,'quairi ijonKulli'pertiriaciief' fecii.sVibaiity
pqntifex studio paf tium, el per lubreplipnerii caur subsrifipiiorije.(1amfj,atio,tiiTPfeiagii et Gqelesfii'jairhdW-j
saniijudieassei; qiiftd Cum snbscfiptiq facta faiiqnerij diiiri factac, "deqriVqrislTria^ ; ahiissiorie
Iiabeatfyej testirijqnii yel jwdicii cpAtfa reuh);, cpriT nVuiciartdls;etsria singiiiis se4e-j5»k?f<iictaiii "" ' i'pêfpe-j
icieriija prqptef tjfiiprem I).eiepiscppis nqu pbrriiit- fiium Comrilunionejpfivandis. ''""'.
tatcbrijra lna.udiios,siyg te|limon)iim dicefe, siye ;" f eriia ¥st EqhstantiVirogeraloris ad Ypiusianjirii
jiidicfrim exefcere; deniqufequod rigfas, sif temefe W.r\J, tie^pei!feiid(j;tjrije Ctxlrisiio, r|e ciijjis) ""'•lifejP
"''*''
judicare deThbnVinibiis qui se 'catlwiicos dipOnt, j})- pofe"ei jbcqriblileyls cqiitrqyersia cst;'' "?.
jB.ente"pr»spf.iiro cliarilate, ui i,ndubiis de uribquo- Quafl*aYajeriiiniani Caesaris AinaciqPFvG., Aqui-
que mejipra senliarituf, qt Apqstqlo episcqpis |i)di- leisevii id. JhK/TnCodrisip augiisio~*xiie yalenii-
caudi reguiam*sancienie, cuiri ait: Adverstisprpsbij.T ntapq csej5,arecoss.., de cQrivenieMlspef Patrqcjurii
{etu_m.'o^â;i\ofl^yi>\blirep_\pêf^, nisi sub.djipbtis tih{ AVelateVVseriV diyersisCpiscopis;riehiririiri;Pelagiar|iet
'iribusiesiibus(ltmoih.'\, 19). Vide episiolan) i'P4§$j iCflîeiiiahl<5ogfnaliserroreiVi iVeqJiei)tibiisvqVurijsi
4 noi)js .grimuni.edi.tajPjin qna bajrcUco s.pirilu Ju- iritfif îjgiriii difes,"jntfij qrios ileiibeijrii|i ftjciiiiiai
"
U MARtl MERCATQRIS ". y 88
eta sacerdotaiibus slalutis deposili atque exaucto- /\ 2. Praedicli sane Cofelestiuset Pelagius, c non lunc
rati, et [Balux. exj omni Italia deturbati sunt: ex primo a sanctse memoriaBZosimo videnlur esse dam-
sed ab ejus decessore sanctae recordationis
quibus plurimi b resipientes et a praidiclo errore nati, d
correcti regressi sunt supplices ad sedem apostoli- Innocenlio, a quo et Juliam$ fuerat ordinatus,
cam, etsuscepti suas Ecclesias receperunt. quique post illorum damnationem,e usque ad prae-
tribueretur, errata correxissent, Gallicanis regioni- norum, dicique imperatorem secutum fuisse ponli-
bus expellerentur, amissis sedibus, in quas alii flde- ficum judicium, quod Ecclesim Dei calholicmjudicium
liores subrogarentur. vocal.
- Quinla Theodosii post acceplum a Mercatore c Orditur Iiistoriam damnali a S. Innocentio
Commonilorium,de qua dietum est ad titulum Com- Pelagii, narralurus continuo quid cum eodem haere-
monitorii. Porro has oranes frustra quacras in tico Patres Diospqlitani egerint: ubique vero con-
Codice Theodosiano, sive quem breviavit Annianus, sentanea scribit Augustino, quod nemo per se non
sive quem mirum in modum sex lomis amplificavit facile intelliget, cum vulgaia sit utraque pars hi-
Gothofredus. Sed de his iterum sua fulura est pro- storiae.
d flinc primum discimus a quo fuerit ordinalus
pria dissertatio (Dissert. 4, de Constitutionibusprin-
cipumin causa Pelagiana). Julianus. Gessisse episcopalum Augustinus,Prosper,
a Mercator de una, ut dixi, Zosimi tractoria ser- _. Gennadius, Beda, et qui non alii tradiderant; sed de
monem facit, vel etiam de Innocentii decreto, cujus " ordinatore siluerant omnino, immo e£ de sede pu-
promulgatio quaedam fuil ista tractoria, ut patet ex. gnarevisi sunt. Utrumque docet manifeste Mercator
Gennadio (Lib. deScript. cap. 43). Mirum tamen (Consuledisserl. de Vita et Moribus Juliani; consule
spatio novemdecim annorum, quo Pelagiana liaere- item e
notasad prmf. Mercalorisin symb. Theodori).
sisvisaest habere aliquid vifium, plures viginti De anno quo S. Innocentius excessit e vivis,
quatuor habitas synodos, de quibus erit singularis nuliam quaeslionem movent chronologi. Constat
dissertatio (Dissert. 5, de Synodis habilis in causa enim fuisse superstitem vi kal. Feb., cum respon-
Pelagiana temporibus S. Auguslini). In aniecessum deret duabus synodis, Carthaginensi ac Milevitanrje,
visa est apponenda hoc in loco suis lemporibus dis- et quinque episcopis a quibus lilteras acceperat, post
tincta synodorum synopsis. consulalum Theodosii vn et Junii Quarli Palladii V.
C, ut habent Corbeiensia exemplaria; sive Hono-
PERIOCHE NOVEMDEClM ANNOItCM. rio xi et Constantio n coss., ut est in quibusdam
1° Synodus i Carlhagiue in causa Coeleslii (Ann. impressis.
412). 2° Convenlus Ilierosolymitanus sub Joanne Conslat etiam Innocentium non fuisse supersli-
episcopo (Ann. 415, die 50 Julii). 5" Synodus Dio- tem vni kal Octob. ejusdem anni, quo tempore Zosi-
spoliiana (Eod. an. meme Decemb.). 4° Synodns n mus successor secundam epistolam scribebat ad
Carthaginensis (Ann. 416, tnense Sept.). 5" Synodus Africanos episcopos. Sed non perinde apertum est,
Milevilana (Eod. an., mense Octob.). 6° Synodus v quo mense et die obierit, cum dissentiant auctores.
episcoporum Carlhagine (Eod. an., menseNovemb.). Certa nihilominus temporis nola opus est ad histo-
V Synodus Romana prima sub lnnocentio (Ann. C riam Zosimi texendam : quare conandum estaliquid,
417). 8° Synodus Constantinopolitana priroa sub qua rationibus, qua eonjecturis, constituere.
Attico (Ann. 417, subfin.), 9° Anlioebena sub Theo- Sedere coepisse Zosimum ante pascha ann. 417,
doto (Eod. tempore). 10° Synodus Romana secunda concluditur ex his Paschasini Lylibaetani verbis ad
sub Zosimo (Eodem anno). 11° Synodus tertia Car- S. Leonem (Inter epist. S. Leonis 63): Ngn ergo una
thaginensis ( Eodem anno ). 12° Aificana universalis dies longius posita lerreat. necumhoc evitamus, incur-
(Ann. 418, kal. Maiis). 15° Romana in sub Zosimo ramus errorem, sicnt temporerecordationisdomini mei
{Eodem ann. mens. Julio). 14° Afficana n universa- prmdecessoris veslri Zosimi, consutalu Honorii Au-
lis (Eod. ann., die 17 Julii). 15° Africana m univer- guslixiel Constaniii n. Tunc enim cum declinaretur,
salis (Eodem ann. mens. Aug.). 16° Africana iv uni- ne x kal. Maii Pascha tenerelur, celebralum est viu
versalis (Ann. 419). 17° Synouus in Cilicia adyersus kal. Aprilis, id est, pro embolismo communis annus
Julianum (Ann. 423). 18° Synodus Romana IV sub tenlus, et error gravissimus est orlus : in tanlum, ut
Ccelestinb (Ann. 424). 19° Synodus Constanlinopoli- tninislerio cerlo,quod donosancli Spiritus ministralur,
tana n in causa episcoporum ex Italia ejectorum hmcverittis probarelur.
propter haeresim Pelagianam (Ann. 425). 20° Afri- Quandoqnidem igitur ann. 417 Pascha vilio cele-
cana v universalis in causa Lepbrii (Eod. anno ). bratumesldie 25 Martii, cum tamen deberet die 22
21° Gallicana sub Horibrato (Ann. 427). 22° Angli- Aprilis, cumque hoc vitium conligerit tempore
cana Verolamii (Ann. 429 ). 23° Romana v sub Coe- Zosimi, ul tradit Paschasinus, Zosimus cerle sedere
lestino (Ann. 430). 24* Ephesina generalis (Ann. coepit ante diem 25 Martii, atque ita Innocentius,
451). , non die 28 Julii, ut Baronio visum est, et a multis
b Possidius (Ju Vita S. August. cap. 18) : llli tan- D creditum, sed die 12 Martii mortem obiit, quemad-
tm sedis apostolicm(Innocentius et Zosimus SS. PP.) inodum habent Beda, Ado, velus Martyrologium
:/ sUis divcrsis temporibus eosdem ( Pelagianos ) nolan- Romanum, etc.
t tes, alque a membrisEcclesim prmcidentes,dalis lilte- Quid quod reperilur epistola Zosimi de privilegiis
f ris ad Africanas atque Qrientis et OccideritisEccle- Ecclesiae Arelatensis data xi kal. April. Honorio xi
"i sias, eos anathematixandos et devitandos ab omnibus et Constaniio n CC, quaecerte suppositiiia non est,
; catholiciscensuerunl; ethoc lale de illis Ecclesim Dei ut constat, cumex Baronio, qui eara inserit Annali-
calhoticmprolatumjudicium, etiain piissinins impera— bus, confirmatque auctoriiale Gregorii Magni; tum
tgr Honorius audiensac sequens, suis eos legibusdam- ex Sirmondo, qui eamdem contulit in I tom. Conci-
nglos inter hmrelicoshaberi debere constituit. linde liorum Galliae,addita nota temporis, quoe forte tam-
nonnulli ex eis ad sanctm matris Ecclesim gremium, quam incoromoda praeierraissa :est a Baronio ?
unde resilierant,redierunt,et adhuc alii redeunt,inno- Zosimus ergo dici debet sedisse arile diem 24 Marlii.
iescente et prmvalescente adversus iltum detest S.jtem Sed qua die, magna et difficilis qusestio est: nam
errorem reclm fidei veriiate. primum Anastasius scriptum reliquit vacasse sedera
Observa Possidium,. Calamensem piscopum et Innocentii diebus 22; qui potuit igilur Zosimus
S; Augustini familiafem, non iriinimam fuissepar- sedere ante diem 24 Martii, si Innoceiilius obicrit
tfim conciliorum Africanorum, et ab eo tamen tribui diel2?
jjiedisapostdicse ponliticibus damhationem Pelagia- Deinde tradit Prosper Zosimi pontificatum fuisst)
97 COMMONITORIUM SUPER iNOMlNEsCOELESTil. 98
dicti Innocentii [Balua. add, episcopi] excessum e A 5. Ut autem a sanctae recordaiionis Innocentio
vila, ih ejus communione permanens, et perseve- damnarentur, talis exstilit causa. c Post Romanae
raus in sincera senlentia, et communicans damna- urbis vastationem, in Palaestina degebat Pelagius. s'
tori praediclorum, ipse quoque sine dubio Pelagium Invenli sunt a quibusdam d studiosis episcopis e libri
Coelesliumque damnavit, a et quid nunc desiderat, ejus, in quibus mulla et varia adversus lidem calho-
aut de quo querilur, L ignoramus. ] Ilcam conscripla esse videntur. Hi cum litteris in
anni unius/mensium 9 et dierum vel 8, vel 9, ut Standum igitur reor sententiae Prosperi tribuentis
habent varianles codiccs. Hunc ergo inccepisse opor- ponlificatui Zosimi annum unum et menses novem;
let die 27 Martii, siquidem Zosimus, quod apud sed in dierum numerum oportet irrepsisse errorem,
omnes in confesso est, obiit die26 Decembris. alioqnin dicendus foret Zosimus die27 Mart. ponli-
Postea docet Mercator Juliarium a damnalione fex factus, quod Pascbasini ipsiusque Zosimi lesti-
Pelagianorum per Innocentium perseverasse, usque monio refellitur.
ad ipsius obitum, in sincera fide, et in damnatoris Quare suspicor injuria notariorum omissam deca-
communione. Quam egregia vero laus perseveran- dis notam, et ix positum pro x>x, hac enim facia
tiae, non reccssisse a fide perdies 45 aul 44! neque numerorum emendatione, omnia facile constabunt
enim plures effluxerint a condemnaiione facta ni alioqui penilus «CWTKTO. Nam primo Zosimus se-
kal. Feb. ad diem 12 Martii, quando obiit lnnocen- dere ccepisse invenielur die 17 Marlii; deinde non
tius. arguetur falsi nota lemporis afflxa episiolae de pri-
B
Postremo omnes Zosimi epistolae, quoe pertinenl vilegiis Arelalensis Ecclesite; tertio constans erit
ad anri. 417, si unam excipias de privilegiis Ecclesiae dies obitus Innocentii, propier cujus demonstralio-
Arelatensis, et primam in causa Ccelestii, datoe re- nem tota haec dispuiatio instiluta est; denique popu-
periuntur mense Septembri : unde quispiam lorte laris opinio refelletur, facia quam merentur Bed;c,
suspicetur tam actuosum ponlificem non diu ante hoc Adoni et anliquis Mariyrologiis flde, a quibus me-
tempus apostolicara sedem tenuisse. moria S. Innocentii ad diem 12 Marl. celebraiur.
Ut aperiam quid conjiciam super ea re lam ob- a Videri possunt isla consonare verbis Nestorii
scura lamque implexa, credo primum, ex epistolis scribeniis ad S. Coelesiinum de Pelagianis (i part.
Zosimi nihil fere ullius momenti ad praesens nego- conc. Ephes. cap. 16). Julianus quidam, inquit, el
tium colligi posse, quandoquidem plurimas et om- Florus, el Orontius, et Fabius dicenles se Occidenta-
nium celeberrimam tracloriam periisse constat; et lium partium episcopos,saipe et piissimum et prmdica-
quae nunc habentur, in solis Galliis cum majori ex lissimum imperaloretn adierunl, ac suas caiisas defle*
pane collectae sint ex Arelatensis Ecclesiae arcliivo, verunl, tamquam orthodoxi temporibus orlltodoxis
cum aliis manuscriplis conferri non possunl, ul de- persecutionempassi; smpe cadem ,et apud nos lamen*
prehendatur peccatum, si quod sit in temporis noia. tantes, ac smpe rejecli, eadem facere non desierunt,
Opinor deinde non plus habere roboris argumen- sed insistunt per dies singulos,implentesaures omnium
tum ex Mercatore acceptum. Nam licel tres Inno- vocibus lacrynwsis. Et in epistola 2 : Smpe scripsi
ceniii litterae de Pelagio et Coelestio in Africam beatiludini tumpropter Julianum, Oronliumel cmteros,
missae sint sub flnem lnnocentii, nihil lamen obstat qui sibi usurpant episcopalemdignitatem, el celeberri*
quominus concilium in quo summus ponlifex adver- iG mairt adilionem apud piissimum el prmdicatissimum
sus utrumque haereticuin judiciura instituit et sen- imperalorem faciunt, nosque concidunt frequenlibua
tentiam tulii, tribus anle mensibus exactum dicatur, lamenlationibus, tamquam tetnporibm orthodoxis de
cum ad sedem apostolicara ab Africanis litlerae sub Occidente projecli, etc.
fmem Oclobris venerint, aique ita per quinque fere b Norisius ignoralur. GALLAND.
menses Julianus.invitus licet, continere se potuerit, c Consule dissertalionem de Vila et Moribus Pela-
nec clausum sinu venenum evomere. gii (Dissert. 2 de Auctoribus, etc), ubi oslendiuius
Immo, ex his ipsis Innocentii litteris pulo asser- ipsum Roma egressum, yel ante obsidionem, cum
iionis nostrae de tempore quo sanctus pontifex obiit maxima esset in Urbe trepidatio, vel post soluiam
conflrmandoe ralionem assumi posse. Cum enim obsidionem, sed ante utramque vaslalionem. Roma
Gennadius doceat ab Innocentio ad universalem Ec vero in Siciliam venisse; iutle postlriennium Hippo-
clesiam contra Pelagianosscriptum fuisse decretum, nem, atque Cartbaginem, quo tempore parabaiur
quod suceessor promulgaverit; concludo non diu su- collatio calholicorum cum Donalistis; Carlhagine
perfuisse Innocentium post datas in Africam litie- denique properasse in Palaestinam, ul docet Augu-
ras, sed morte subsecuta impeditum ne decrelura ad stinus (Lib. de Gesl. Palmsl. cap. 22).
d Erote et Lazaro Gallicanis episcopis, illo Are-
alias Orientis et Occidenlis Ecclesias mitteret : et
vero superfuisset profectosatis temporis ad id prae- latensi, utantea diximus, isto Aquensi; de qtiibns
standum, sin minus obiisset iv non. Mart., ut habent opiniones veterum lam varine sunt, ut yix acne vix
anliqua marlyrologia, sed v kal» Augusti, quod quidem dignosci possit veritas, sivo id artibus Pela-
placel Baronio. n
-" gianorum Jaclum sit, sive ipsa causae perplexiiale.—
Quin et sentio, si quando Prosper et Anaslasius- Erote et Lazaro episcopis secundae Narbonensis.
sibi muluo coniradicani, potiorem fidem deberi Pro- Vide illustrissimum virum Petrum de Marca in dis-
spero, qui de rebus scripserit, non sui tantum tem- sertatione de Veteribus Colleciionibus conciliorum
poris, sed quas haberel positas anleoculos, eosque p. e361. BALUZ.
admodum curiosos, quam Anastasio, qui plus qua- De scriptis a Pelagio ita Gennadius (Lib. de
mor saectriisabsens, quae scriptis mandavit, nec di- Scripl. cap. 42): Pelagius antequam hmreticusprode-
ligentissime, nec probaiissimis ex auctoribus descri- retur,scripsitstudiosislres necessariosde fide Trinitalis
pserit. libros, et pro acluali conversalioneEulogiarum ex di-
Quam ergo eruditi solent, et ipse praeserlim Baro- vinis Scripluris librum unum capilulorum indiciis in
nius ubique passim, derogare fldem Anastasio, hanc tnorem S. Cypriani prmsignalum. Postquam hmreticus
ego abnuendam puto hac in parte, qua Prospero de prmdicgjusesl, scripsit hmresi sum favenjia.
lempore vacantis post Innocentii obitum sedis Ro- Haecnon sun.t omni ex par-te vera, nam plura
nianac puguat. Immo satis mirari non possuin quara seripsit antequam proderetur h«reticus, eaque hae-
ob causam docti quique lani facile honiini lioc in resi faventia : scripsit enim praeier Opus de Trini-
negoiia assenserint, qucm nulla fere iu vita ponlifl- tale et Eulogias, libros Exposilionum in Epislolas
sumfalsi non accusent. PauIi,nluos lil>ros Ad Yiduam, ej epistojj.ajpa,dVm<
pd MARHMERCATOmS ibO
Africa.mPalribus cl episcopjs.missi sunt, ubia tribus: A %• Adbucbiiam HiefosoIymjscbnsUtuitis Pelagiiis
conciliis congregatis memorati lecti sunl libri. Exinde -h accusatiis fult apud syhbduiri, et pfitho quidem
relalionibus Romam, missis, ipsis quoque libris pa- -tergiversahdo, « ambiguis quibusdam sc prbfelsib-
riter deslinalis, apostolica sehlenlia rcscribetitis a"d hibits i'e!gehs,et pfoseqriehs flubia, vel fespbriderii»,
praedicla cqricilia emanavit, quae eosdcni ipsos, Coe- illairi trinc videtur episcopofiiiii aiidieritiairi delii-
lesliura Pelagiumque, ecclesiastica communionc pri- sisse.
vavit, quorum scriptorum excmplaria habemus in 5. Sed poslmodum evidenler deprehensus, d in-
nianibus. sisleniibus accusatoriCus, a %posleriore synodo; cui
lirium; siquidem proditus rioiv fiiil haefeticus, riisi apud tiieodbiiim. AiiiiQcliiiriepiscbpiirij, u^Dfbljib-
post vasiaiibnem Urbis, anlequarii isia edidit. Quih liiahuln. jijdiciuri) de persbna Peiagii felraciafetur
jmmo Hieronymus (Dial. 1 adveisus Pclaq.) ilon \Aug. lib.de Gest. Pgltiist.cBp. 1).
pauca ex libro Eulogiaruin adducit, quibusaperie Cef.tedrio jlji episcopi.turic adjiuc yefsalia'ntu,c iri
JiaeresisConliueiur. Angiisiinris etiairi (Lib. de Gest. Pfirinte,ciiirn,Ofbsi'us ,iiiAfricahif edifeiariri.ilO.Hirie
P.ai.cap. 3, 4, 5, 46.) ex iisdciri Eulogiis librisqije eiiirii pef Ipsiiriiliiteras dedefrjThtad Patfes.Airicahbs,
Ad Vidubm decerpla esse testatUrj qiise Gallicani T. quafuii) irieiiiio apeita jfiiJiVsyAddica"cbricilii fcaftha-
"
episcdpi damnauda bbiulefunt Dibspoii (Vide dis- girieilsisadS.Irinbcenlium.CUHVexhiofeadCdrlhgjji-
Sert.&de Pfih.is Aueioribus_£\'c.). nensem Ecclesiam veniremus,atque ex diversis.causis
L a Duolanlui.) videhluT liabiia fiiisse iii Africa,, fohgregglq ex ijgbis Syiiodiishffberetiif,. cqmpfesbjjter
Carthaginense et Milevilaiiumi iri quibiis antb latairi "iibsier'OrbsiusiiPbisiitiefqs sahcipfumfraifuih ei.cbtt-
ab lnnoceritio sentehtiairi legi poluerinllibri qubriiin "Sgtetdpluninpstrbruni dedit, Efpiis et Laztifi, quarum
liicmenlib lit. Noii alia fatiohe dissblyi pbtest hic fofniqinhis cprisiiluiihusessesubdeitdgm:liis efgoteciis
Jiodus, quam si duobus fecehsilis coriciliis aririririie- Peiagiuih et CMesliuhtquciqfes nefarii prorsixset ab
rctur convenlus quirique episcopbfurii, qiii priv.ilis oninibus, nobis dtidlhethdliigiidi efjpfjs, ddveriimus
litteris ad Ihrioceiitium scri]pser.unt. Narii ad lios '(Epist.it) intefEpisl. Ihhbceniii hbsirb.tbhi.XX).
quoque est epistola rescfiberitis Ibrioeerilii : et Fit eliain meritib iri synbdica cpiicilii .Milevitani.
quinqo.e illi episcopi Ibiiiis Africae doctissiini nbri Peiagius, si.cul a qiiibusddniffdtribusjibstfh hiissm
jmmeritb v-isisiiiit Mercaibri habefe poridus *eiaii- Toqiiuniurepisiolm, Hierpsblyihis cohslilutusneiriiiul-
ctofilatem concilii irilegri (Videdisseri. 5 deSyiibdis ios fgllefe qssefitwr (Ibid. ejpist.27) ..,,; t ... ..,.•
incausa Peiagiuhtihabiiis). —-Tfes iiidead Ihiiqceri- Iinmb adiiric ibideiri iiiprabahtiir ahrio sequeriie^
liuni scriptae synodieae episiblrjeqnse ihtef Augusti- Cumscribefet ZosiiiiiisadAfficaiios: AdVitieftisErbiis
nianas sunt brdihe 175, 176 et 177; quairiquariVhaec eiLazari pfiori relqliahe desitriaid,eqmdeihlioc fervbre
jioi) pfoprie synbdica s sed faiijiliafis est epistbla. fidei prmfestiiialiiih esse proihptissimum,esl_(Episl. i
GALLANI). _'- .. -: .... tid AfriCdnos),Et iri alia episibla (Epist. 2\adebsdem)z
, .V»DiospolHanamiriiblligip quatubfdecirii episcbpb- Gfavefuil Lqzgrq el Efpii lilleftirum suaruin pedisie-
rum, qtibs feeeiisetAugustihils (.tio. 1Jh Jul. ctip.S G quos esse, Aiihesciebaiiidilectipiieihvesiramddscdcht
ei 7). Habita est Liddae, quae est Dibspolis, irierise gptistolictimreidluram? liuc calinhnice cdmpehdiblia-
Deccmbri, ann. 415, tit denionsirat epistbla LuCiani vigqsseht. llbi de episcbptiiuqbdictiiidb qgiiuf,jr.afia
presbytei'i \De iri&^riiibne feliqiiiarum S. Siepliahi). iri "ierrtisqueiiisirahl, heculia.suffrdgia prmlefnitiiuni^
ea, praesidehie Eiilfigib Gaesafiferisi,leciiis ebt libel- ifbi vefoihnpcehtiuin faiha pefceliiiuf,otfpsiet'delicdtir
4us Erotis el Lazari episcopofuh) absentiuh), qUo sive accttsaioVes,sive t.esies,ihcubilibiis et. ieclulissuis
Pelagius accusabatuf;sed versipellis haireiicus.sic liileiis Mbiiiuiiihr, ,el ibiaih Afficatii uhmefsiihique
illusit per infidiith intefpfeteri), Patribhs' Latihi ser- ifdncjuiiiuihciiiliqlicmsefeniiaiis ihhubiiahl a'd libidi-
monis noh saiis scientibiis, ul ipse quideih sibi ab- nes suas dum ppsies.. .. ... . .
sotutiohem suffuialrissit: inipia vefq dbgriiaia;sive , e ilaiVcqii.ifabriiinallraappeliaV^^^ riehiiriem ine-
sua; sive Ccelestii, analhehiaiizare coactus fiierit, riiijii ihielegere, .prrriief MafiatVuiriyictbriuiri (1«
-^ Haiic syiibdfim qrii coiifuinluht chm coiivenlii pfrnf. tid epist, Hieroh. ad Clesiphohtem),quairiqiiam
HierOsOlyihitahbpresbyibforum habitq a Joiinile epii- fdfte jiiitioc/ieiiufBcdriciliurn prb Dipspoliidiio po-
scopo, die 50 Jriiii ejusdeiri 'anrii^ rirJeilji qscitaritiei' sriit; aitjeriim.;.Hmcet aH&.eôifieiisjjPeifl^fMs,CKJM O
legCrhiit librum Aiigiisiihi de gestis Palaestinis,' !et miillis ddmbiiefelur, duintidiibiiehiiimehs, fecahitivit
apqlogiam Ofosii: harii AugusiitiuSO.rbsiutrifesiatur pfihiq; impxJMfstisad eddein pejdfacfuefelapsiis, ab
non inierfuisse syhodb; Ofbsius afflrinat iHagnaih sri Ahiiocliehakijnodo,iieinlhnbiehiio bnmo, ZosiinPque
parlem fiiisSe CQnventtis. sumiiiis ppiiiifiiibus danmdlus est, elc. .
-Non efudite igiliir Jansehius iprensis {tAb. iM Facit taiheh riieniibneri) nqri bbscrifarii Phbiiiis,
Hwr. Peldg:) arfipit Iiihc bceasiqrieri) cafpendte apiid quain locuisesi, qui si emerideirif, ,rit pfbfecib
apblbgiaeOf osii, ac si ab aliqii'6 reriiin Iinjus terii- D debei, Mefcatbris dictum certb probat. Sic eiiih) lia-
poris igiiaro conscfipta sit; sed ibausaccusaliorieinj bet [Bibliqllieeq.cpd. 54) j.Pprrp lirnc 'qiiideih Pela-
simulque Vasielli Cxceptiories non aptissimas; hec gjahaseu, Cmiesiigiialimresisiion iii Ofieiite dumtaxal
satis firmah) Joanriis HiefosolynVitain.)dblerisiorierii vigiiit, 'sed'eiiahi'0,cc,ideiiiempefvd^t,'etCgrilidgiriein
Siioloeo diluiihus (Dissefl. 3 ile SyfiSdis, eic.). Africaab 'Aurelip..atqueAugusiihbdepfeiieiisa et cbn-
0 Quid enimvobis prodest, inquit Angustihus ('£«6. iiicia, variisque piibiice cphciliisdathijgia. Ejccti vero,
l advers.. Jul. cap. 5), qiiod nesciq qutis ansas dtque Tjiiicupi liis sehlirenl, iainiquaihlimfeiiciexifa.Ecble-
uncos ariehescio cujus pefplexiititisinnectiiis, jieshh- siani, teif.ppribus episcopbruih Tliebpiiili Aiexdndrim
plicitipateahi ei; cl.tifa liicednt? Et paulo post: llis et iiliiocehiii ufbis Roirim,ttith d Rohidhisquam Affi-
nebulis illtifd'juUiciuiKEibspoliluhumse plilgl illtisisse cqnis cmierisque Occidenlis episcopis, Nam ribi iri
Pelagius_ vosqtiead lioc hefas tolo icapiie ahnuiiis, cl jSfaeco. habelur,. lii TOIJ;'^povoir TOUBsoyO.ouTOU
toi db illo episcoposirrisbs esse fiMctis (Vide disseft. %li%uvdptw::,legeiiduin esl, si.iptf ^povotfTouQsro-
5 de Subscripliohibus,ctc.)v SOTOU TOO 'Kiflioyjias. i\eque eniii) iieri pbtui.lit ,eji-
"J GalliCaiiisprocul dubib ep^scopis, Erbte et.L.a- cereritiif ex Edciesia ih ^gyplbThebpiiiii leiripbfibus
zaro; qui Cuiri solb:ahtea libeiJo accusassehl. Pe.la- Peiagiaiii, qui yix iniioliiefant in Occiderile'arin. 4"i2,
gium in synodo DiospolitariaV(hec eniiri iiitrfessc qrio Cyfillus Tlieoptiilb successii : ciim tameh a"d-
licuit propter altefiusrjegiiil^diiiero ) etiiiique Palri- iiiifabilitei' ista quae dicurilur Tlieodotq Aiitiocheiio
bus illusisse imcllcxisse;^, per ss postca iustileruiit conveniaBt quippe qui membrautm a Mercatore sy-
:•''• i .
{Oi COMMONITORILIM &UPERNOMINECOELESTH. j.01
sanctae memorjae » Theodotus .Antioeliiie pralsedit * eidem turic Pelagio bbjecta.sUnlv eliam bob conline-
episcopus, atque deleclus, a sairetis quoque el vebatur, cum aJiis exseSrRndis, S quoe discipiilus bjus
ne.rabilibus flierosoI.ym.briim locis "cst deturbaius. Gcelcstiusseniiebat: id est, c Iiifantesi eiiamsi non
•Quodejusdem [Baluz. EjusdemqueJ sanqli Theodoti baplizenlurj liabere vitarij cctefnam. •»
ad b reyerendissimum urbis Romae cpiscopum, et 2. IJIud quoqiie, quod Sup'eriuS;po'situmfeslcaipi-
sanctae recordalionis e Praylii Hierosolymiiani.epi- iulum; senliri a Ccelestio, et esse cqnseiitahcum
scopi missa scripla lestantur, quorum exemplaria ad inagistfi sui doclrinaeroemoriiyimus, id es.t, « Legem
documenlum babemus in manibus. sic.mittere ad rcgnum 'ccelorumjsicut•.Eva.njgelium;»
CAPUT -lVv Pelagius quibtisuam scriplis suis aperle coijfirmat
De coniiriUniuiriusque hmfeiici seniehiia Silquepronuiitiat.
et cpndeinnalione." : .3. Denique lilellus est. ejus > quem: habemus in
K. In ipsa auteni accusalione capitulorum , quae nianibus, ad quamdam « Livaniam viduam$ sermo-
CASTIGATIONESET NOti£.
riodum endem fere anhb liabuit, qub Cafihagihe et Adse ipstiirisbluih laesbfit; et hbh geriiis nuriiiitiifhi;
Mileviad Innoeentium Africani scripsere ( Videdis- "T> , 3° quoniaro lex sic mitiit adregnum, quemadmodum
sert. 3 de Synodis). JEvangeliflm; ;4° quoiiiam anle adventum Christi fue-
a Celebris hic esl lolo Orienle Theodolus , qui runt homines sine peccalo; 5" quoniam inlantes
ann» 411 in episcopalum Ariiiochenum AJexandro iiuper haliih illo stalti sunl iii quo.Adani fuitante
successiJi vir mansueludineinsignis,inajgariia conti- prsevaficalionem; G° qiioiiiam neque. pef jnoriciri
nentijt:,accurata viim jnsliluiione egregie exornalus , vcl praevaricationemAdaeomne genus hominum.mp-
ut ioquitur Theodorelus (Lib. v Hisl. ctip. 37). llle rilur: neque per resurfcciionem Ghristi oinne geniis
Apollinafistas reduxit adEcclesiam, ex qua Messa- hbminum resurgit. . - ..
lianos ejcci.i-sine.spe reditus,ih coneijio Cohslanti- . Ad Iiaecsibi objecla Pelagius dicitur ab Auguslinb
jVopoiiiano,Qbiil ano,, 427, ies.te Theodorelo ( Sub ita respondisse: De eo quod fiieriiit arite adventum
fin, tpiius iiis!.), post decimuiri jSexium anniira Dotnini liomines sine peccalo, dicinius ttos quohiam
episcopatus; unde rcdarguas. Nicepliorum, quatuor dhle ddveniuinGhristivixcriihl quidaih sancteeijuste,
dumtaxat anhos ipsi .triljuentchi. De syijodoeui prae- secundum Scriplurarum sanctaruin tftiditionem. Reli-
seditin causa Pelagii abunde disseriavimiis. qka vefo, eliam secuhduhi ipsofiim teslinionium. a me
_b Ad Inn.ocentiumquidem,.ut opinor, missa sunt dicla non sunt,pro quibus ego salisfacere noh debeo;
•ea scripta de quibus agitur, sed a Zosimo accepta , sed tatnenadsatisfaciiotiemsanctmsynodignatheinatixo
ptist nipriem Innocentil (Disseft.3 de Synodis), Opi • illos quisic teiient',aut aliquando tenueruht.
nionis haeccausa est: Zosimus duas, ui saepe dictum Quibus SrerbisPcl.rgitis vidctur Mereatorcm refel-
esi, seripsit Africanis lilleras, in gratiam Goelestiict lere, qui ipshm eonsensiouis cuiri Gcfilestioin hac
Pelagii«,eo .-.an.noquo s.edere ccepit, nimirum 417 j proptisitionei, Lex sic tniiiiiad 'regna ceetPrum,sicitt
pnas primuni iiicertomertse apud Baronium, alieras (C Evangeliuiii, accusat. Sed ulvest iri pliiribusiunc
poslea, xi.kai.,Oclobris- Iri posiefioribus lueniihit. jiieiititus, sic in eo quoqiie ntendacii conviriciluf a
accepii a Pelagio libelli cura liiteris Praylii com- MercaiorC, ui postea videbitur.,
))iendatitiis.;Missusestautemlibellusadlnnocenliura, Verun) iniratus suni aliquaiido veliementer , quid
quein lioiidjim Pelagins sciebat defunctun), tesie causoefucrit ctfr Augiislinusnusquain; quod ego roc-
Augusiino(Lib. de.Grat:. Ciir. cap. 30). Cum igitur miherim, proposiiionem lialie, Lexsic millitadregna
par sit crcdere Pelagium noh aiio misissc consilio ccelorum,iicutEvahgelittm, ybcavefit ad exaineh. An
iitt.eras.et libellum.quaiii ad occupanduin Innoceuiii quia non piuatur continere errorem magni momehti?
anirouro , ut, si quid contra Diospolila.namabsoiu- Cur ergo tam acriter arguitiir a MercatOre'in:Corii-
iionem lenlaretuf in concilio, qnod yidebal a Gallj- monilorio , quod nonnisi gravissitna quaeque cdm-
canis episcopi.sapud TJieodotum tirgeri, Romacnon prehendere debuil ? rin quia non discrepat ab ista
reiraclaretur factum de persona Diospoli judicium ; quae prolixe examinattir, Etiam in veleri Tesidinento
nierito censeri possunt pos.lerioraPraylii et Theodoli promissumregnuin cmlofum(Lib: de.Gest.Palmsl.cap.
scripta ad eumdemInnocentium.cujus mors inOrien- 5..)? ilacc probabilior sblutio; Nam quod queritur
te noiidum innotuisset, fuisse directa. Biercator a Pelagio sequari legem,Evangeiio:_idip-
. ,,•?Theodorelns (Lib. y Ilisl. cap, 57) : Hierpsoiy- suro AugUslinusjpost dispuiatioiiemsatis pfolixam,
tjiiSjposlJoannem iliiiin qdmirgbitemjnortuum,Pratj- Ijis verbis exposluiat (lbid.): Qiidmodo\ergouonme-
iius vii-,- qui jiomiiti sugpuichre respondebai; illius rjlo commdvcfehlurfitii promissioiiis,filii libeimJeru-
Ecclesim rcgimen capessivil. Zosimus (Episl. Qj.ad saleinin cmlismternm_ cum ista: discreiioapostoiicd
Africaiws): EpistolamHierosolyinilgiiiepiscopiPrdy- _." alque calholica Pelagiiverbisvidereiurauferri, et.Agar
Hi_qui in Iqcuinguondqmsanclij pannis esl episcopusJ quodainmodo Sarm crederetur mt.uari? Et :postea :
vrdiifglus,ticcepimiis,_qiiieausm_Pelggii enixius aslipii- Quaprcpter ul de liac re quod ienlio; qua possuhi bre-
laibrintervenii, elc. Quibusverbis lilercatori fide.reiur tiitaiecompleclar; sicui veieri.Tesiainento, ,si esse ex
pugnare,, nisi ,-prius, facta, mentione Anii.ociifinaj Deo bonoet summo negelur; ila-et novofiiinjuria, si
synndi, iihas a Praylio ih causa„ Pelagii ad sedem veicri.mquclur.
aposiolicam scri.ptas,jilieras dixissemus . qtiarum . * llaec estvidua^cui adulatorie Pelagius scripsisse
pripres menVorireprsecessoris Joannis , postefiorcs accusalus est ab llieronyriio primurti (rDiaibg.Z ad^
yeritati daiaesinl. .._ Pelag. sub fniem): De hoc superbim luinofe , cl
».«r.*;:
Joanne5.porr.q. cui.Praylius succe.ssit, obiit die ,10 illa orandi prorumpit audacia, qtiascriberisdd viduam;
Jaiiuarii.ann.,417,dubiamquesui memoriam reliquit, quomodosancli debeanlorare pfqnhnlias: i Illeenim,
quanlumyis a flieodoreio admirabiiis dicaturj idque ihquis., merito ad Deum extollit manus,t. eic. Et
duas prrjBsertiraob causas : nam <)rigeni Pelagibque posiea ,: tdem adulans vidum, non erubesch dicere
liiinium favere crpdilus est, et cum viris sanctisslmis pielalem,qum nnsquamreperitur,.e,lc. , . .. ;...-.
jMi.ero.nymo,.Epiphanioque inimicilias gessit, aiil po- - Tum Diospolitanoin concilio (Lib,deGesi.PalessL
iius oiiia planc iinmerila.i,.. ,, cap. 6) : Posl hmc objeclumest, quod Pelagius iti co-
^ Objecta sunt Pelagio Dios.po.ii(Lib. de GesUPa-. dsin libro suo siripseril, posse Ii6i_iihemi,.si.velit,esse
Imst,cdp. ii) e.adem.qua)Garlhagine prius Coelestio: sine peccaiO:;,ctquod scribens tid viduatn adulatorici,
1° Adam raorlalem faclum , qui.sivc peccaret, sive tlixerit: i Inveniat apudle pietas, elc. i Adhmcautcm
aonpeccareti nioriturus essct; 2' quoiiiampcccalum Pelagius rcspondens ail : * Posse qitidemhomiitcm
403 JMARHMERCATORIS iOt
nem conlinensexhortatorium , in quoita habelur : A-omnis simplex benedictuc est, ergo simplex ille est
i Simplicitatem, inquit, sequi Chrisii famulamdecet: qui omnia praicepta J>legis impleverit. »
non iianc quse stultitia magis est quam simplicitas, • i. Asserere hunc iliud, quod toties jarii superius
sed illam de qua scripsit [ Baluz. Scriptura dicit J : dictumest, t Ad fegnrim coelorum libfbs Moysis,
» Benedicta anitna otnnis simpiex (Pfoverb. xi, 27, sicut Evangelium mittere, > nullus catbolicorum,
sec. Sepluag.); dicenle alibi Scriptura : Maledicfus quihoe capilulum legerit, dubilat, nec intelligendo
omnis homo qui nori permanet in omhibus quce scri- difficultalem aliquam pbterit susiinere. Et quia in-
pta sutit in libro legit, ul faciat ed(Deut. XXVH,26). discrele legem in eoderii -mpiissimo capitulo nomi-
Hinc, inquit, ostenditur non essesimplicitatem veram 5 navit, quod si Mosaicam, cujus lestimonium male-
quaeDei mandata inscnsata securitate conlemnit, sed dicti posuit, = aperle nos in Judaismum allrahere
cam quae legis praecepta sapienti timore cuslodit; tental; quod si, ad tegendum se per fallaciam, legis
dicente enim, maledictumcsse eum quinoh permanet nomine Evangeliuni se dixerit nominasse, d in eo
in his qute scripta sunt, a conlrario benediclum esse quidem quod legem Evangelium appellat, non errat.
non vult qui non omnia praccepla seryaverit. Et si e Sed in eo est impius, in quo sub f simili el acquali
sinepeccato esse, et Dei mandata cuslodire, si velit, ',B ex quo Mercator sua decerpsit: non erit autem in-
diximus. Hanc enim poisibilitatem Deusei dedil; re- gratunilectori si utriusque fragmenia repraesenten-
liqua vero , qum subjecerunl, neque in libris noslris lur, non hic quidem, ne violelur lex notarum , sed
sunt, nequetalia umquam diximus. » His audilis sy- iri ndisserlatione de vila et moribus Pelagii.
«odus dixit: t QuoniamnCgasle taliascripsisse, ana- Habel edilio Vulgata, anima, qum benedicit, im-
theinatizasillos, qui sic iencril? » Pelggius respondit: pinguabitur, et qui inebriat, inebriabilur (Proverb.-yj,
t Anatliemalizoquasi slultos, non quasi hmrelicos, si- 25). Sepluaginta, •tyuyjh Tcoitra.
e\i),oyo-op.hn aii),i), «v«/>
quidemnon est dogma. » Si SuftwSvjf id
OUJ;sitTyjbfiav: esl, anima benedicta
Augustinus (lbid.) : Nos sane eum hanc Petagii omnis simplex, vir autem animosus inbonestus est.
defensionemin illa , quam prius accepinius, cltarlitla Hieronynius (Apol. advers. Rufin. sub finem), anima
legeremus,aderanlquidam saiicti fratres, qui se Pelagii benedicla, omnis simplex vir, animosusinhoneslusest.
tibros exhorlalorios vel eonsolatorios ad quamdam vi- Editio Vulgala longe consonantior textui He-
diiam conscriplos,cujus nomen non esi expressum, se braeo esl.
habere dixerunt, et admoriueruntrequirendumulrum b Nomine legis Pelagius Mosaicam intelligebat.
illieistaqum suanegavit essent forie conscripla, qup- Nam quod leslimoniumadhibuitex veteriTestamento,
niain hoc el ipsi ignorare asserebanl. Tumvero cum illud Aposlolus dc lege Mosaicainterpretatusest (Gal.
iidem libri ab exordio legerentuf, qumstia et inventa iif, 10). EtMercatoripsecoiilinuosubdit:Asserere/iu,ic
sunt: affirmabantaulem illi qul proiuleranl codicem, illud, quod toliesjam superius dictum est, ad regnum.
anle quatuor fernie ahnos;, se islos lamquam Petagii cmiorumlibros Moysis, sicut Evangeliummittere, nut-
libros habere cmpisse, ncc umqnam utrum ejus esseni 'p lus calholicorum,qtii hoc capitulum legei-il,dubilat.
ab aliquose audisnedubilari. Considefantesitaque nobis 'l Quamobrem cum benediciio maledictioni contraria
oplime servorum Dei cognitam fidemde hac re hon sit, nec aliud omnino sit maledictio quam ira Dci
posse menlifi, rcslare videbalur ut Peltigium potius punientis violatores legis, benedictionis nomine si-
in episcopalijudicio crederemusfuisse meniitum, nisi gritficari debet benevolentia Dei compensantis ob-
fieri poluissecogilaremus,etiamanle annostam mullos, servatores legis ( VideAug. libi dc Gest. ctip. 5 ).
c Nam si malediclus est oronis qui non permanet
aliquid stib cjus noniine, nontameh abitlo, [uisse Con-
scriptuni. in his quaescripla sunt in lege Mosaica,nulla profe-
Ex lris notanda quaedam. Primum viduae nomeri cio pars legis est, quae non debeal eliamnum obser-
non fuisse expressum in codice , quem coram se vari. Quod si ita est, totius jugum nobis adbuc fe-
Augustinus legi fecit; sed ut in uno deflceret, poluit rendum cst, cum tamen Apostolus clamet, nos a
in aliis Contineri. Alterum vidiiaih-hancforle appel- maledicio legis redemptos per Cltristum (Gal.
iatam revera fuisse Livaniam : fofte-, quod opiuatus Iii, 13).
est erudilissimus Labbeus, «vaypaâw.wi-, Julia- d Sententia auctoris latn antiqui nolanda est ad-
riam , eamqtie vel Demetriadis niatrem exslitissc , versus quosdam novatores, qui Evangeliumnegailt
quod minus probabile; vel, quod credibilius, Juliani habereveram raiionem legis, Christuraque vere esse
Eclanensis parentem; .eo enim nomine vocatam te- legislaiorem.
stalur Mercator (Lib. Subnol. cap. 4). e Diflicilis locus, nec fere aliter exponendus,
CiaudiuS Menardus, qui in prima editione Gesto- quam qui ab Augustino lib. de Gest. cap. 5 tracla-
rum Palaestinorumvarianles ad marginem lectiones tus esl (Vide notas ad 42 anatheinalismos Rufini
scholiaque apposuit, credidit fuisse celebrem illam ]D Syri). — Norisius, ad agendamsemperfallgciam,le-
Melaniam qiiae senior dicla esl, qtiaequefovit Rufini gisitomineEvangeliumappellat, non errat, elc. Inter-
Aquilegiensis partes. Sed quo argumenlo potuerit media, ob vocem Evangeliumrepetiiam, exscripioris
opiiiionem suam firmare, non satis intelligo : ipsam vel typothetaevitio videntur omissa. Neque priorum
certe infirmant duo; nam Hieronymus (Dialog. 3ad- verborum lectio nobis probalur. Cacterum hic BB.
vers. Pelag.), cum meminU hujuSce viduae, Melaniae secuti rescripsimus, in EOquidemquod legem, etc,
jioinen neutiquam siluisset, siquidem ad ipsam scri- ubi Baluzius habet iu ID quidem, etc. GALLAND.
ptus liber esset. Et Augustinus (Loco de Gest. cit.) . f Similimtaiequali nos malediclo. Ita omnino ve-
testalur-in eo codice quo Pelagii libri, sive exhorta- teres libri; sed oinneS editioncs habenl simili el
lofii, sive consolatorii coniinercntur, nbmen viduae mquali, ex conjectura janlum. Viderunt enim viri
non fuisse expressum : exprimendum utique propter doclissimilocum esse meridosum, uti vere iriendosus
nobilitatem feminac facluram pretium libro, si Me- est. Nos arbitraii sumus retinendam esse veterem
lania fuisset. lectionem, cura fieri possit ut vocabulum similieias
Porro duos Ad Vjduam Hbros scripsisse Pelagius ita olim effictum sit sicut efficta sunt isla, filietas,
videtur : unum consolalorium, exquq dcsumpia sunt esurietas, nimietas, et similia. Similietate taroen faic
quae vel ab Hieronymo in dialogo, vcl in concilio viderelur scribendum, licet repugnantibus antiquis
Piospolitauo objecia siiut; aHfljwm exliortatorium, excmplavibus quo modo scribendjumest filietast licet
»CK COMMONITOMUMSUPER NOMINE COELESTII. 108
nos, qui sub Evangelio sumus, maledicto constituere A. latius eum cbmmendat. Post riiulta enim ibideiri ait:
non pertimescit, exsequans legi cireumcisionis et « Odisse, maledicere, et invidere, mentiri, detrahe-
omni Judaismo evangelicam gratiam : uude etiam re, et detraheniibus credere, leveaut nulliim putalur
discipulus ejus Ccelestinus aperte ausus est pronun- esse peccaium; sed hi qui hoc putant, obliti sunt,
liare: c Legem sic mittere ad regna coelorum, sicut c quoniam et levis praecepti obnoxios gehennae legi-
Evangelium. » musesse mancipandos. Dixisseenim, inquit, Domi-
5. Manifestum est enim , secundum Pelagium , num manifestum est: Quicumquedixerit fralri suo,
quia si sub eodem vel simili adhuc sumus vinculo , Fatue, vet Racha, reus erit gehennm.t
eiiam sub Evangelii tempore; a et si quid tamquam CAPUT V.
bomines erraverimus, aut unum de praeceptis Evan- ConveniturJulianus, el invilatur ad resipiscendum
gelii non impleverimus,b esse nos maledictos. Quod exemplosociorum.
si iia, quod absit, tamen ut ille vult sit dictum, ex- 1. Hos igitur in ejusmodi impiissimis erroribus
sequatum est legi veteri Evangelium; et ubi erit di- deprehensos, Pelagium scilicet et Coelestium, d ad
clum Pauli Apostoli : Christus nos redemil de male- satisfaclionem Ecclesiae Julianus, et caeteri sui par-
dicto legisfaclus pro nobis maledictum,quia scriptum ticipes, e vel modo condemnent; et si quos confidunt
est (Deut. xxvn, 26) : Maledictus omnis homo , qui B adversus catholicam fidem non recte sentire, nomi-
JIOHpermanet in omnibus quw scripta sunl in libro naiim designare non dubitenl, et f ecclesiastico or-
tegis, ut fapiat ea (Galat. m, iO). dine a nobis accipient pro nostra possibilitate reT
6. Quinetiam subdescendens liunc ipsum sensum sponsum, s aut ab eo certe, quem dicent a sensu ca-
lalius"in eodem sermone libelli hujus exsequitur, et tholico deviare.
CASTIGATIONESET NOTvE.
alicubi in codice Vaticano scriplum sit -filimialis. ris lestimoniisconfirmatimeluimusin absentumetnobit
BALUZ. — Simili * mtate quali nos maledicto. Sic Ba- inauditorum capita dictare senlentiam, nisi cum prm-
iuzius veteres codices secutus, ut videre est infra in senles fuerinl confuiati, etc.
ejusnoiis. At Norisius cum BB., simili et mqualinos e Juliani parlicipes jam lotos fereundecim annos
rnaledicto.Cotelerius vero Monum. Eccles. Gr. lom. perlinaciter recusabant subscribere tractoriae Zosimi
III p. 581 sic legit: Sed in eo esl impius, in que sub summi pontilicis, id est, condemhationi Peiagii et
timili mlate (hoc est, tempore) mqualinos maledicto, Ccelestii. Tunc enim, leste Mercaiore (Lib. Subn.
ctc. ( sub .*equali malediclo nos qui, elc.). GAL- cap. 6, num. 9), convenlus est Julianus, simulque
LAND.
a Ut si quid tamquam. Sic Norisius cum BB. Sed reliqui complices, cum scripsit epislolam illam ad
- Znsimum, quse ab hominibus fidis per tolam pene
Baluzius relaiivum quid omittit: minus recte. GAL- Italiam ad commovendos aniinos circumlata est,
LAND. _ ptiusi|uam perveniret ad summum poniificem (Lib. i
/
_ ^
b Locus liic per se admodum obscurus est, neque Operis imp. cap. 17). At Juliauus ipse testatur se
id mirum. Continet enim, nisi fallor, errorem, sed prius Zosimo scripsisse quam libros adversus Au-
communemMercatori cum Hieronymo ; quare lucera gustinum exorsus esset: orsus est vero anle ann.
accipiet ex his quae ad primum Rufini anathemalis- 419, ul demonstratur in dissertatione de libris qui
mum fusiustractanda sunt. Nunc breviler in "anteces- toto tempore quo vel haeresis viguit, vel Augusiinus
sum observa, Mercatorem fuisse in sentemia S. Hie- superfuit, de quaestionibus Pelagianorum confecli ~
ronymi de cliristianorum qui, cum veram fidem se- sunt (Dissert. ullima de tibris scriptis a defensoribus
culi sint, in peccatis lamen moriuntur, purgalione fidei adversus Pelagianos,_viventeAuguslino).
landem ab igne, et salule post diuturna tormenta. f Ecclesiaslicum dicit ordinem, quem Ecclesia
• c Unus Norisius, quia ob levis
prmcepiitransgresso. praescribit, quem iradiderunt Patres, quem servavit
res'obnoxiosgehennm esse mancipandos; cum, inquit in hunc usque diem quisquis vere fuit catholicus, ut
Dominus, manifestumesl: Quicumque, elc. GALLAND. nimirum apud idoneos judices, servala justiiiae forma,
d Hac loquendi forma significat Mercator subscri- illacsa charitatis lege, sine contentionis siudio, sine
ptionem tractoriae Zosimi faciendam; satis enim fa- maledictis et. caluinniis, sine artibus tenebraruro,
cere Ecclesigenemo potest, nisi qui praesliierit id, sine proximorum oflerisione, manifestis agentium et
non lanium qund ipsa exigit, sed etiam qua ralione defendentium nominibus, reciproco verilatis amore,
praestandum jubel, ut catholicos ab haereiicis cerla etc, causa agatur el finiatur.
nota discernat. Exigebai vero tunc temporis Iiujus- s Marius erudilissimo Labbeo visus esl Iioc
loqui
cemodi suhscriptinnem, ut hactenus scepe indubitatis in loco de Augustino, cui supramodum infensa erat
Patrum teslimoniis confectum est : sufficiat nunc D 1 tota Juliani faclio. Opinandi causa fuit quod lectio-
unum ipsiusmel Juliani ad S. Zosimum scribeniis nem Vaticani codicis ex Bellovacensinon correxisset,
nomine ociodecim episcoporum damnaiionem Pela- nec legisset, dicent, sed dicunl. Nam contra ipsius
gii Coelesiiique subscribere detrectantium. Sic enim opinionem facit hoc aperli-sime, quod, licet Marius
loquiiur (Libell. parl. IV, num. 5; vide disserl. de li- Commoniioriuin obtuleril Theodosio ante concilium
bellis Pelagianorum): Illud autem sanclitatemvestram : Ephesinum, illnd tamen non ediderit, saltem Latirie,
.specialiter admonemus,ne ad vestrani reprehensionem nisi post idem concilium vel inchoatum, vel absblu-
factumpuletis, qttodsic absenlumdamnationem ob Dei tura. At tunc ignorare non poiuit,: obiisse Augusii-
. timoremsubscriberenon audemus, docli per Scripluras, nnm, cum id teslareiur epislola Capreoli Canhagi-
humanam volunlatem prmceplis Dei non debere prm- nensis episcopi, eo lempore lecta in concilio quo
ferri dicentis(Exod. xxm, \ , juxta LXX) : Non cre- rem agebat contra Pelagianos acerrime (Part. it
des audilus vanos, nec consenties cum iniquo fieri le- conc. Ephes. act. d), vir alioquin, ut amamissiriius
ttis injuslus. El postea (Num. v) : His igilur et cmle- Augustini, ita curiosissimus eorum quae ad ipsum
* Licetse dicat pertinerent. Quem ergo speclant verba Marii?nuK
sequi Baluzium, Jmjus tamen sensum! lum definite, sed indeterminate, qriem Pelagiani di--
nonbene comperissevidelur Gallandius:nam ponit simili; cent a sensu catholico deviare. — Reoonit dicunt
atate duobus verbis, cumuna yoce scripserit Baluzius. Baluzius, et post eum BB. et Gallarid.
Ewt.
PATBOL.XLVIII.
107 „ MARII M^RCAT0RI5 408
2. Sicuteniih asuperiuspfsefatisumus, jammulti A tentes, et ppenileresuper hisqijae Hiaiesenserant pro-
qui Cceleslium et Peiagium cum eo fuerant secuti, fitentes, a sanctis Palribus digni habili miseratione,
juliani quoque participes et socii facti, dereiicto eo, suscepli sunt.
Pelagioque damnato, i>sedi apostolicae se submit-
a In supernis, id est superius, ut edideruiit Labbeus synodalia loquuntiir slatuta damnatum; reliqui, quos
etGarnerius. Sic Fran.ciscus Turtianus.vocemavw6sii cupi hoc sentieniesin communioneecclesiaslicanon ha-
veriit de superhis iii ffagrtieiito Pauii Saroosaleni betnds, cjiciantur de citiiiatibus suis, el se in nosiro
seu potius DiodoriTarSensis,qaod exstat apud Leon- toliegio noveriht noh fuluros, nisi secundum ecclesia-
tium Byzantium inlibro tertioadversusNestorianos. sticum et chrislianorum principum constilutum; dam-
BALUZ. nalacum auctoribus sociisquedamnantes, se profiiean-
I>Vide quaedicta sunt ex Possidio in notis ad cap. tur catholicossacerdotes : quain formam eliam circa
5, qhibtis adde vefba Ceelestini scribeitiis in hunc ebs volumuscuslodiri, qui subrepe.ndumin ecclesiasli-
modum ad synodum Ephesinam (mptirt.conc. Ephes. cis causis chrisiianis principibus cfedtderunt, et alio
cap,-20)::De his ajilem qui cum Neslorio videnturpari ordine rursus Ecclesias occuparunl.
impielaie sensis.se,atque se sociosejus sceleris addide- Non erit inuiile, praecedenlia quaedam verba san-
futil, quaniqudinlegdtur iri eos nostfa sentehiia, ttimen cti pontificis de Regibns Cliristiatiis scribeiilis decu-
nos quoqiiedecerhimusquod videlur. Multaperspicien- j, menicae synodo huc refef re: Tantm causw finis, qui
da sunt in talibus causis, qum aposlplka sedes semper " superest, aclibus vestris, qumso, respondeat; quia no-
dspexil. Quod loquimur, Cwlesltanorum testantur lumus in modico vos deesse, qui maxima peregislis.
exehipta, qtlt spem de synodo ItuC usque gessefunt. Adjulorio apud reges terrm liis esloie qiim scripsimus.
Habent, si resipiscunt, copiahi reverlendi,quodhis solis Norunl et ipsi quid suis debeant prmstare lemporibus:
non permiuitur quos proprie cum auctoribus hmreseos sciunt qupd catholicmfidei fundamento sua regna sub~
omnitim frairum constat subscriptione damnatos. Per sislant. Pura ab limredibus sanclis paternm el avitm
Dei namque misericordiam aliquos ex eorum nuniero credulilatis veha servalur. Fluit ab illis incorrupia per
ad nos jam rediisse gaudemus. Quod hoc consilio fa- posteroSytiechanc in his aliquis mhquam limus infecit.
clum esl, ut quos conscienliamixla non potergt, saltetn Cusloditfortis sui fideiiscursus exordium, cumid quod
tetijeulia separaret. Hoe, moneo, vCstra fraternilas in origine acceptum est videtur in prole.
sequatur exemplum; sil caput sceleris, cum his quos
ADMONITIO
IN MARIIMERCATOMSLIBRUMSUBNOfATI0NUMSEQUENTEM.
Opus hoc secuhdum duas in partes distributum est a Mefcdlore. Altera nomenComtitpjiiloriiad Uclortm acce-
pit, qiiia pfmfatioriis locoest; allera Subnolaiionumad verba Julitini, qitod eslipsummel Opus. Vtraque mulla
pltine eximiapoinplectiiur; sed prtma polhsimum qumad histofiam specient; secunda, qumad dogmala, quatn-
qiiain et isia prodat de Juliano qumdarnad hunc usque diem iijnola.
tJna hic pef sequmslio iractanda proponilur, de morlalitaie Adm per peccatum: qlim velut qppendicts altin-
guntuf, de peccaiopfiginali, de baptismaet redemptione parvutofum, etc, Unde Mercalor (In Commonitorio
seu Prologo liujus libfi parte i): Tola summa inepii et n)3gis iittpii Juliani laborls ad nnam pravam redigi
•videlur sefiteritiairi, AdaevideJicet et Evae transgressionem eps nori fecisse mortales. Ei postea (In fine libri
$ubnot.): Seis iri ista, qiiae inter nos verlilur, quaestione de mOrtaliiaie, sCilicet generis humani, quse per
pfifrios tfahsgressbreSdivirii mandati generaliter per seiriiha percucurrit, et currit, et in finem usque cur-
sufa est, totam profsiis Causam tuam construi.
De temporealiquid liinc ppinorcoiiigi probabiliterposse. Scfipsit Metcaior posifheodpri Mppsuestenimorlem,
vt CPnsiaiex his vcrbis (Initio Prolpgi seu Cpmmoniforii): A Theodoro quondam episcopo oppidi Mopsue-
sterii; itiimo pOst obilutn$. Auguslini: Sancteerecordationis AUgiistinusepiscppus diverSis teroporibus, elc.;
aique eliaih post vulgtiltimipsius responsionemad opus postremutii Juliani. Sic enim Mercalor (Ibid., sub fi-
nem): Sanetus AugustiriUs sex suis libris qualuor priores ii.ljus eveflii, octo quoque posteriores singulis re-
ssponsionibus suis ad singula capita subjectis: quod utriusque Opris ciim in manus nostras venisset, elc.
Cuih igiiurTheqdOfui e vilti excesserit ann. 427, AuguslihUSann. 430 (Tlieodqretust» fine Hisl. Eccl.), et
ad Mercatoreni iri Oriehle pqsiium pervenire vix potuefil Optis tmperfectum, priusquam Ephesum adveniret
Bassuta diaconus, qui, ut cfedibile est, una cum lilteris Capfepli Caithqginensisepiscopi qtlutil hoc Opus, tam-
quam sacrum stirictissimiviriih defensionegraiim morienlis tesldmerilUm;tjoti videtur prpcul a vero Subnotg-
tiohes facias quidem a MercgiOre, sub finem ann. iol, quo habilg est Ephesi synodus, sed in: uhum librum
tollecttis impulsu Pientii, ahrio consequente; Mercalori quippeid procpi dubiq gcciderit, quod curiosis solet,
Opus diu exspecttitumavide legerit, cumprimum aceepit'; iecturiisubholaverit, et suo lempore Subnotalionesin
untim congesserit.
Interest lectoris tria hic qbservasse. Primutn, nos quidem Subijpititiqnesih octg capiiq pqrfilot fuisse, sed
iecutos hac iii re Mercaierem, qui toiidem excerpta ex Jutiahi libris examinanda sibi proposuit; variis nunieris
tingula capila, ipsUmqueComrhoniioriumdisiinxisse, ut si qiia nobis aliquando citanda sini, Iqnlo faciiius repe-
rianlitr, quanto piufibus iridiciis designala fueririt. Alterum, ad singiila Juliani excerpta Augustini respohsio-
nem (a), eisi Mercalor nori apposuerit, a nobis tamen subjunctain, ut utriusque dqctoris responsiones inier se
compositmmuluam sibi lucem refundanl. Postremum, nusquam, vel apud Mefcatorem, vel apud alios ejusdem
osvi auctores, plura per se qrCana, gum qd historiam Cmleslianampertineant,
' contineri,
' ut merito quispigm hoc
opusculutnidcitco vocei, Mystefiuiri hseresis Coelestianuerevelatum.
(a) Ad calcem relegandae visaesunt nobis[hae responsiones, quo expeditior textusevadal. EBIT.
109 LIBER SUBNOTATIONUMIN VERBA JULlANi. PRiEFATIO. lifj
MARII BIERCATORIS
LIBER SUBNOTATIONUM
IN VERBA JULIANI.
CUI TITULUS EST IN ANTIQUISEXEMPLABIBUS

* Commonitorium lectori adversus hwresim Pelagii et Ccelestii, vel etiam scripta Juliani a
Mario Mercatore servo Christi.
1. Quaistio contra calholicam Gdem apud b non- A occulte [Baluz. omtl. occulle] roditur,f necea palam
nullos Syrorum, et c praicipue in Cilicia a Theodoro proferlur; sed al>ipsis qui de ea e cornicantur, vel-
quondam episcopooppidid Mopsuesteni f jamdudum ut catholicis h intra Ecclesias, interim retinetur.
mota, nunc usque penes paucos eorum admodum t * Progenitores videlicet humani generis, Adam et
CASTIGATIONESET NOT.eE.
a-Vox commonitorii, quse in superiore opusculo magister.videtur venisse Romam ann.399, siquidem
pro instrumeiito liiis sive indiculo sumebatur, nunc " fuerit ille quem Hieronymus in Occidentem misit,
admoniiionem ad leclorem el.prologum in libruni ut poslea demonstraturi sumus. Dixit el nunc usque,
Subriotaiionum in scripta qusedaro Juliani signi- id est, ad ann. -451, quo liber ille conscriptus est, ut
flcat. monuimus in pra?f>tione.
•J>Syrus certe fuit RuQnus ille, quem Ccslestius in f Fuit hsec Pelagianornm ars frausque pene per-
concilio Carthaginensi lesiatur se audivisse Romae peiua, ut sua mysteria committerent fidis tantura
apud sanctum Pamroacliiuin, cum dicerei, <7«iotra- auribus, palam tegereot verbis in speciem caiboJicis.
Aux peccali non erat (Apud August. tib. de Pecc. Hinc Hierbnyiriiis conversa ad Pelagium oratione
Orig. cap. 3), ut mox referet Mercator (Num. 2). (Ep. ad Ctcsiph.) : Nosti, inqnit, quid intrinsecus
Fuit quoque Theodorus Mopsuestenus, qui oriundus discipulos tuos doceas, aliud ore commemorans,aliud
Antiocliia, undeaPbotio Antioclieuus vocatur (Cod. celans conscienlia, nobisquealienis et indoctis loqueris
38). Fuit deniquePaulus Samosatenus,ex quo primo B per parabolas, iuis aulem mysteria confileris. Et po-
nata est haeresis Pelagiana. stea : Loquere, quod credis, publice prmdica quod
c Haeresis Coelestiana, ut mox insinuaturo est, discipulis loqueris; aliud qudiunt cubiculorum tuorum
originem dnxit, si non primara, saltem vicinam a sccrela, aliud roslrorum populi, etc. Et paulo post:
Theodoro episcopo Mopsuestise, quae civiias Cilicise Sola hmc hmresisesl qum publice erubescit loqui quod
secundse. Hunc parec em indicavit Mercator aper- secrelo docere nori metuit. Magislrorum silentia pro-
tissime, quippe qui etiam Theodori fragmenta referl rabies disciputorum.
fert, quibus bteresis illa conlinelur. sBaluzius, flde veterum exemplarium, fornicantur:
Joannes Maxeniius Mercalori consensit (Confess. falettir tamen Garnerium « optimo sensu » posuisse
II lom. Bibl. PP.) : Quod malum et pmnam mali in cornicantur. EMT.
universum eredimus transisse genus humanum. Nec h Praideslinalus (Lib. \, hcer. 8.8) :
Pelayiani seu
enim morlem corporis lantum, qum pmna peccali esl, Cmleslianicatholicm plebi permixti sunt, quia Eccle-
ticut quidam dicere volunt,sed et aculeum morlis, hoc siam aliamnon habent;el ideoubi eis evenerit, com-
est, peccatumingressum in mundum; quia non islis, nmnionem non renuunt. Dicunl enini unius confessio-
sed Apostolopolius dcquiescimus, qui et peccalum et nis esse in hac parte in qua eucliarislia conficilur. De
morteminomnes hominesperlransisse lestatur dicens : qumslione enim, aiunt, ngn de communione discer-
Per unum hominempeccatum intravit in mundum, et nimur.
per peccalum mors, el ita in omnes homines mors per- Hanc arlem animadvertit Hieronymus, cum scri-
transivit, in quo omnespeccaverunt(Rom. v,22). Pro- berelin baec verba (Episl.%Q\,inier Augustin.): Hmc
plerea recenlesab utero parvulos, nontantum ut ad- /-i perniciosissima hmresis^semper simulat pmnitentiam,
optionemmereanturfiliorum, autpropter regnum cmlo- ut docendi in Ecclesiis habeal facullatem.
rum (sicut Pelagii et Cozlestii,sive Theodori Mopsue- Augustinus (Lib. de Pecc. Orig. cap. 17) : Multi
steni discipuli, qui unum et idem naturale el originale eos proplerea sectabanlur, quia calholicm communioni
peccatum esse affirmare conanlur), sed in remissionem videbantesse socialm.
peccalorum eos credimus baplizari, ne pereanl in mter- Sanctirs Coelestinus (Parte in conc. Ephes. cap.
num. 22) : Obsistal illis per te Spirilus sanctus hominibus,
Consentit quoque Photius (Cod. 177), licet paulo qui ad quascumque consntur protincias pervenire, uf
obscurius, cum loquimr de quinque libris a Theo- eorum impia prmdicatip resurgal. Obsistitp eis-; ila
doro Mopsuesteno composiiis adversus eos qui ho- enim ut damnentur, quocumque perpeniunt innole-
mines natura dicunt, non volumate, peccare, quo- scunt; et lamquam non illis sentenliu lolies repeltta
rumque auclor nomine appellalur Aram, dissimu- sufficeret, longinquas terrqs remolasque provincias in-
lante Theodoro sub hac larva catholicos peccati quielant.
originalis defensores, Hieronymum et Augustinum. Sanclus Leo (Episl. 86) : Agnovimus quosdam
d Mamsisteni.Iufra p. 559, Mamsuesleni. Ita vete- presbyleros, diaconos, ac diversi ordims clericos, quos
res libri et editio Gerberonii. Atque ita aut Mom- Pelagiana seu Cotleslian.ahmresis Imbueril impticatos,
ptue-itenivulgo Scribitur istius oppidi nomen in an- ita in veslra prbvincia ad communionemcatholicam
liquis codicibus manuscriptis, non solum apud Ma- pervenisse, ut nulia ab eis damnalio proprii exige-
rium Mercatorem, sed eiiam alibi. Verior est tamen retur erroris; et pastoraiibus excubiis nimium dor-
lectio quam in ^hunc locum intulit Garnerius, qui mitantibus, lupus ovium pellibus tectus in ovile Do.
edidil Mopsuesleni. BALUZ. D non
e Dixit jantdudum, id est, saltem ante iriginta minicum, 1 Ikeresis depositis besiinlibUfSanimis,introiret.
Coelesliana contra fidem calholicant
a&uos. Nam Rufinus ille Syrus. Pelagii Ccelestiique peccati originalis longe notior fuit Orienlalibus Ee*
111 MARII MERCATORIS li2
Bvam, mortales a Deo creatos, nec quemquam po- A ita continefur : Proplerea sicul per unum hominem
sterorum sui prsevaricatione transgressi laesisse; sed peccatum intravit in hunc mundum, el per peccatum
sibi tanlum nocuisse, seque mandati reos apud mors, et ita in omnes homines pertransiil, etc. (Rom.
Deum fecisse, alterum penitus nullum. > v, 12), ibidem eos tantum reos dixit, atque obnoxios
2. Hanc ineptam et non minus inimicam rectae , illa prsevaricatione teneri, qui bunc in praevarican-
fidei quseslionem, sub sanctce recordationis Anasta- dis Dei mandatis voluerint imitari: non omnes, qui
Bio Romanae Ecclesise sumroo poniifice, Rufinus a ex ejus sunt per successionum seriem semine gene-
quidam [Balus. quondara] natione Syrus Romam rali; atque hinc laiius de sequentibus Iocis hujus
primus invexit, et ut erat argutus, se quidero ab ejus Epislol.sedispulat, et pronuntiat nullum hominem
invidia muniens, et per se proferre non ausus, b Pe- [Balux. homiiium] prorsus per generationem lsesum
c
lagium gente Brilannum monachum tunc decepit, fuisse, nec laadi Adacpeccati transgressione; t Sed
eumque ad prsedictam apprime imbuit atque insti- imilaiione, inquit, quia prior illa in genere humano
tuit impiam vaniiatem. peccavit, et illum reum et obnoxium fieri, qui bunc
! 3. Hic [Baluz. Quique] mox ausus in apostolum propria voluntate, non nascendo, sed peccando fue-
Paulum Commentarios d condere, cum ad illum lo- rit imitatus. >
cum nolissimum ad Romanos venisset Epistolae, ubi , 4. Huic Pelagio adhtesite Coelestius, nobilis natu
quam Pela- B cilurcHinc ab Augustino (Epist. 186, ad Paulin.) di-
clesiis, imriio et aliis vulgo fidelibus, Biito : Pelagium, inquit, quem credimus, ut ab
Christum inimica. Unde impe-
giana gratise Dei perconstitntione
rator Honorius in ad Palladium Ra- illo dislinguereinr qui Pelagius Tarenli dicilur, Bri-
vennac data pridie kal. Maias, Honorio xn et Theo- tonem fuisse cognominatum,quod ul servuni Dei di-
dosio viu AA. CC, de pellendis ex Urbe Pelagio et texeris, novimus ; nunc autem quemadnwdum diligas,
Coelestio, solius Coelesliani erroris roeminit. ignoramus. Ab Orosio (In Apolog.) Briiannicus ; Do-
Et certe nata est pestis illa in Orienle, et liinc minus Christus summo prmmiofidei dignum judicat,
quasi lues pervasit Occidenlem, quemadmodnm in si quis hmc Fitium Dei possecrediderit, el Britanni-
dissert. de Auctoribus, etc, ostendemus ex Photi» cusAnoster, mox ut voluerit, se posse confidit.
(Cod. 54) : Jpsa, inquit, in hmresissive Pelagiana, sive Prospero [Carm. de Ingrat. cap. 1), coluber
Britannus :
potius Cmleslianaviyuit Oriente, el in Occidentem
quoque propagata est. Dogmaquod autiquisatiatumfelle draeonis
n Opportune lioc in loco confutanda esset po- Pestifero vomuitcoluber seimoneBrilannus,
pnlaris opinio, quod adversum fidei dedidicerint peccato Hac primoshominescrelos ditioneferebat,
Ut seu praeseriptum
originali dogma Pelagius Ccelesliusque mandaiumtransgrederentur,
a Rufino Aquileiensi; sed lex notarum jubet Sive ineulpaliservatalege manerenl,
Moitemlislam prorsus, qua carnemvitarelinquit,
prolixam disputationem rejicere in finem, ubi de Oppetefent, quasnon peecaloparta,sed ipso
Pelagianaehrjeresisdefensoribus, immo et de paren- Inslittiente
instituetur. Porro autem Ana- Deo, comesessel fixacreatis.
tibus disscrtatio quo
slasii Clirisiique anno Rufinus, de quo agitur, Ro- G Ab Hieronymo (In prmf. primi lib. in Jerem. et
maro venerit, facile potest colligi, si modo idem est, in prmf. tib. lerlii), Scotorum pullibus prsegravalus,
ut revera esl, quera Hierouymus Mediolanurii misit atque Albinus canis. Sic enim corrigenda vulgaris
ad Venerium. Misit enim cum epistola ad Ruflnum lectio, quse habet Alpinum canem; nam Britannia
Aquileiensem; epislola vero Romam aliata est, dicta est olim, et Scotia, et Albion (Buchananus in
postquam Aquileiensis ex ann. Urbe in patfiam seces- Hisl. Scotim). Hanc vero insulara semper aluisse
serat: ergo cum secesserit 2 Anastasii, aut sub molossos toto orbe notissimos, nemo nescit. Hac
finem primi, necesse est Rufinum venisse Romam auiera occasione animadverte, lector, falli conje-
ann. 2 Anastasii, qui est Curisvi 599. Verum id faclura eos qui existimanl noroine Albini canis signifi-
cilius concludetur ex: Apologia secunda Hieronymi calum fuisse ab Hieronyroo CoelestiumPelagii disci-
adversus Rufinum. Cum enim de hac ipsa episiola pulum; constat eiiim illum, quem ait Hieronymus
loqueretur, hanc ail ab amicis habitara fuisse Romae (Loco mox cilato) lairare per Albinum canem, non
anie iriennium. Cum igitur scripserit Apologiam alium esse a Rufino. Sic enim liabet: Irtslar Cer-
anno ultimo Anastasii, et Anastasius obierit die 27 beri spiriluali percutiendus est clava, ut mterno, cum
Aprilis ann. pontificatus 4, Cbristi 402, oportet Ru- suo magislro Plutone, silentio conlicescal. Quis au-
finum cum epistola venisse ann. 399, qui secundus v lem ignorat Grunnii, Calpburnii, Scorpii, Asinii,
Artaslasii.—De Rufino Aquilegiensi hunc locum in- Plutonisque nomine—Rufinum identidem ab Hiero-
terpretatur Gerberonius, Garneriusde Rulino Palaes- nymo appellatum? Briitanum. Secuti sumus scri-
tino, Hieronymi discipulo. BALUZ.— Hunc (Rufi- „ pturaro ilalibrorum manuscriptorum. Sciunt autem
num) nonnulli perperam confundunt cum Rufino u cibus. erudiii ferme scribi hoc nomen in anliquis codi-
Aquileiensi. Qua de re fuse disseril Fontaninus Hist, BALVZ.
lilt. Aquil. lib. v cap. 18, § 4, p. 415 seq., ubi et . d De Commentariis vide qiue prolixe annolala
lninc locum Marii Mercatoris illustral. Videsis et S. sunt ad caput 2 praieedentis Operis, simulque ad-
Augustinum lib. de Peccat. Origin. cap. 3, atque ad verte Iiac vocula, tuoa;,sed non signilicari maximam
euro locum notam BB. GALL\M>. temporis propinquitatem, consecutionem solam,
h Hinc constat Pelagium Anastasii temporibus neque enim Pelagius, ubi primum a Rufino venenum
fuisse Roma) \Apud Augusf. lib. de Gratia Christi hausit, illud continuo suis Commenlariis inclusit,
cap. 35). In ea certe erat ann. 405, cum scriberet sed prius docuit Coelestium, qui et ipse adversus
ad Paulinum cpistolam (Epist. 95), cujus ipse me- N tradticem peccati scripsit, anteqnam Pelagius Com-
mi.nit in liiteris ad Iunocentium datis ann. 418, di- mentarios eluctibraret, ut confectum est cilalo loco,
ciique scriptam ante 12 annos. Cene Angustinus parlim ex Prsedesiinati auctore, parlim ex Merca-
(Lib. de Pecc. Orig. cap. 2) Pelagium in ait diu Romaj tore, qui ejusmodi expositiones composiias fuisse
vixisse, immo diutissime. Nos vero dissert. de scribit ante vastationemUrbis.
c De Ccelestio tria traduntur a Mercatore, quod
Auctoribus, etc, osiendimus co yenisse jjam inde' a
teroporibus Damasi, nobilis natu, fu.erjt, quod auclitorialis schQlstsiiciui*
H3 LIBER SUBNOTATIONUMIN VERBA JULIANI. PRÊFATIO. 114
quidem, et iilius temporis auditorialis scholaslicus », A 5. <•Ausus quippe est palam publiceque liis ver-
sed naturse vitio eunuchus malris utero editus. Hic borum sententiis ejusdem sensum passim dissemi-
a Pelagio inslructus sensum isium impiissimum me- nare per populos: id est,
racius imbibit, ac b multos incredibili Ioquacitate td Adam mortalem factum, qui sive peccaret, sive
amenlise hujus stiseparlicipes et complices fecit. non peccaret, fuisset moriturus.
quod naturaevitio eunuchus: ea fuere in hunc usque detur ut Mercatbr inter auditoriales scholasticos, et
diem incogniia; emendant vero quae vel a Gennadio Romre quidem, militaverit, eamque ob rem Coelestli
scripta sunt(Lt6. de Script. cap. H), vel aiTerri so- consors singula quseque lanto disiinclius noverit;
lent a receniioribus, ut quod Cceleslius Scolicse quanto propter societatem officii frequentius, ut fil,
genlis fuerit, quod ab adolescentia monachus, etc. in ipsius vitam moresque inquisierit ? Et certe raiib
Major enim fides adhibeuda est Mercalori tesli ocu- agendi quam sequitur tota mihi videlur de foro;
lato, quam Gennadio aut aliis majore temporis in- quid enim Commonitorio exactius ad regulas foren-
tervallo dislantibus. Hrjeporro voces, illius temporis, sis accusationis ? quid Subnotationibus conformius
non improbabiliter ostendunt Cceiestium adbsesisse consuetndini, qua solent ejusmodi homines libros
Pelagiojam inde ab Ariastasii temporibus. —- Si annotando legere?
constaret ilieronymum loqui de Cceleslio in profa- Nec omnino a rationc alienum videlur exislimare
nalionibus libri primi el libri tertii Commentariorum _. Marium Mercatorem Roma oriundum, vel, quod ma-
in Jeremiam, facile assentirer Baronio et Usserio " gis opiner.e Campania; atque ila fuisse Coelestiinon
censenlibus Coelesliumfuisse natione Scolum , prae- tantum muneris sociiim, sed etiam palrise consortem.
serlim cum constet magistrum ejus Pelagium fuisse Ccelestium enim fecimus Campanum in nolis Com-
cx Britanniaoriundum. Garnerius suspicaiur aut Ro- moniiorii, neque leves habuimiis faciendi causas.
maniimaut Campanum fuisse, certe oriundum ex pro- b Vix credi potest quam multos suas in parles Cffi-
vincia Latini nominis. BALUZ. lestius traxerit. Angusiinus de ipso scribens ad Hi-
a Scholasticus, qui vocatur a Mercatore auditoria- larium (Epist. 1S7): Consorteserroris ejus plures sunl
lis, a concilio Sardicensi (Can. 10) forensis dicitur :^ quam sperare possumus; et ubi non redarguunlur,
Si quis dives vel forensis scholasticus episcopus fieri etiam alios ad suamsectam seducunt;elsic crebrescunt,
dignus habeatur, non prius consiitualur quam lecloris ut nescianlquo sint erupturi, etc
el diaconi et presbyleri ministerium peregerit. Diciiur Paires concilii Carihaginensis : Multi qui eorum
et ab Augustino (Tract. 7 in Joan.) legispefilus : perhibentur essevel fuisse discipuli, hmc mala, quibus
Qui habent causam, elvolunt supplicare imperatori, fundamenla chrislianm fidei conantur evertere,quan-
qumruntaliquem scholasticumjurisperitum, a quo sibi lumcumqueaffirmare non cessant (Epist. 175).
preces componanlur. Scholastici ubique metitio est c CoelestiumPelagio audaciorem fuisse in proden-
apud veleres. Advertendum autem advocatum cau- da sententia, testatur Hieronymus (Episl. ad Cte-
sarum publiearum.ecclesiurumqueet civitatum, defen- siph.) : Silentia magislrorum profert rabies discipulo-
sorem scliolasticum nominalum fuisse (L. n Cod. ' ruin. Augustinus (Lib. de Pecc. Orig. cap. 22) : In-
de Advoc. Concuss.), et a civitatibns appellationem ler istum et Cmlestium in hdc qumstione,de parvulis
accepisse. Sic Eusebius, qui postea fuit Dorylsei epi- C | propter peccatumoriginale baptixandis, quid dislat, nisi
scopus,cumNesiorioresisleret,fuisse dicitur a Theo- quod isle apertior, ille occultiof fuit; ille perlinacior,
phane scholasiicus regiae urbis (Can. 97 Cod. Afr. iste mendacior; vel certe ille liberiorj iste austerior?
Eccl.). Sic Severus, cui scripsit Ferrandus epistolam Illeenim necin Ecclesia Carihaginensi damnare voluit
(Pag. 132 edit. Divionensis), cujus argumentum est : quod in Romaria poslea se tenere confetsut ett, et cor- [
Quod DominusnosterJesus Christus situnus de Trini- rigi paratum se esse professusest, st ei tamquam ho-
tate, appellatus est scholasticus Constantinopolita- mini error obrepsit. lste autem et illud dogma dam-
nus, etc. ' navit lamquam conirarium veritali, ne ipse a catholi-
=lllse autem voces, auditoriatis schotasticus, modo cis judicibus damnarelur,etid sibi defendendum po-
conjunctae usurpantur a scriptoribus, modo diviste, siea reservavil, aut mendaciter damnans, aul callidt
una tamen eademque signilicatione; divisarum pas- interpretans.
sim exemplum occurrit; conjunclas adliibuit Au- d Vide, leclor, quibus capitibus Mercalof conline-
gustinus (Lib.v advers. Jul. cap.i), cum Julianum ri dicat haeresim Coelestianam; vide item quibus et
alloquens, Audiloriales, ait, scholasticos tangis, et di- Auguslinus (Lib. deGest.Palmst. cap. 11), et alii ejus-
cis contra me clamaluros, o temporalo mores! etc. dem aevi scriptores.
Et alio in loco (Lib. n ejusdemOperiscap. 10): Num- Anctor librorum hypognosticon (In prmfat.) : Cu-
quid Irenmus, Cyprianus, Reticius, Olympius, Hila- jusmodi dogritalisista eslnefanda blasphemia,'Adam,'
rius, Gregorius. Basilius, Ambrosius, el Joannes de ' sive peccasset, sive non peccassel, mdriturum fuisse;
plebeia fmce sellulariorum, sicut Tulliane jocaris, in item peccattim ejus neminem nisi solum ipsum no-
vesiram invidiam concitali sunl ? Numquid mililes? n cuisse; iterura posse hominem per liberuiri arbitrium^
numquid scholasliciauditoriales ? numquid naulm, ta- tamquaro per se sibi sufficienlem implere quod ve-'
bernarii, selarii, coqui, lanii ? numquid adolescentes lit, vel eiiam meritis operum a Deo. gratiam. unicui-
ex moriachisdissoluli ? numquid poslremo de quali- que dari; libidinem naiuraleesse bonum, nec in ea
cumqueclericorumturba istisunl? esse quod pudeat; parvulos baptizatorum filios non
Non possuin silere quid ex bis verbis conjecerim, traliere originale peccatum, neque peritufos a vita
nec forte improbabiliier, Julianum nempe, dum isia ceterna, si sine sacraniento baptisnii ex hac vita
diceret intendisse, in ValeriumComitem, qui vir mi- : migraverint. ;,
litaris; Constantium, qui vicanus, et infima ex plebe; Auctor libri qui Praedeslinatus dicilur (Lib. i, hmr.
Marium Mercatorem, quera sCholastici audilorialis 28) : Tuncilti. (Coelestio)pbtulefunt libros tuos,ubi '
nomineintelligat; Jacobum et Timasium, qui adole- dicebat, ipsam sibi hominis ttaluram ad perfectiohem
scentes monasticam vitam professi, et Paulinum Coe- ' posse sufficere; hoc esf, tantam potest hbnib exercere
lestii accusatorem, qui inier diaconos merebatur :' justitiam, ut etiam sine peccatb possit esse, si velil;
omnes acerrimos haeresis Pelagianse. insectatores, Adammortalemfacturo,quisiyepeccafet,sivenoiipec-
omnes singulari aliqua necessitate Augustino devin- caret,esset moriturus; siclegem misisse ad regrium,
ctos, omnes a duce agminis catholici adversus fa- sicut Evangelia; infantes in remissionem peccatorum
ctionem Chrislo iniroicam inslruclOs atque immissos. baplizandos esse propler solam regulam universalis
• Quod si haec
conjectura non omnino contemnenda Ecclesia3;nihil obfuissegeneri bumano peccatum Adaj.
estj ut certe non est; an non ex ea consequens vi- Illiautem,sive anlequamdamriarenturabuhiverialiEti-
t Quoniani peccatum Ariselpsum solum Isesit, et A. < Et quoniam sic lex mittit ad regnum ceelonim,
non geiius humanum. sicut Evangelium. >
t Quoniam infanlesqui nascuntur,in eoslatusunt, 6. Haec atque alia ejusmodi ipsi etiam Juliano et ,
in quo Adam fuit ante praevaricationem. cseteris ejus commanipularibus placuere. Quse, cum
t Qubhiain taeque per moftem Adae omne genus cognita atquedelecta,ecclesiaslica fiiissent
cumpraj-
liominuri)moritur (Baluz. moriatur], quia neque per fatis personis auctorilate damnata, h librorum
quo-
ressurrectionem Chrisli omne genus hominum re-
' que numerositate c ab eodem Juliano defensa sunt,
surgit; ei cum Pelagio etCoelestio * in damnatiri-
« Quoniam infantes, eliamsi noh baptizentur, ha- placuitque
befii vitam seternairi. > ne iestiuiri mimerari.
a Quie quinque capitula rinairi 7. Tunc contra pueriles ausus ejus sanctse recbr-
iiripiissimam et rie-
fandam sententiam generant. datibnis « Auguslinus episcopus diversis temporibus
AdjeCit prsetefea t posseesse hominem sine pec- diversos condiditlibros, ex quibus omnibus Julianus
cato, et facile Dei mandaia sefvare, quoniam arite f unum de diibbus pririio tempofe ad « Valefium
Christi advenlum fuerunt homines sine peccalo. edilis elegit, cui quatuor libris a sead^Turbantium
CASTIGATIONESET NOT.,32.
clesia, sive posteaquahidaninati suni, non cessaverunt B adversus eosdem hrereticos in conciiio universali
scribere pbsse hominem sine peccato esse; et nihil ediderunt. At ipsos posiea daronari numquam acci-
obfuisse Adam generi huroano; et legem sic misisse dit, quin annumeratus sit Julianus. Damnatio priroa
ad regiium, sicut Evangelia; et inlantes non ideo continetur aclis a sancto Ccelesiino in Concilio Ro-
baplizandos, qniahabere possint originalepeccatum, manb adversus Cmlestium, Pelagium el Julignum,
et natUram tam bene factam a Deb, ut sibi sola suffi- quse lecta sunt atque approbata in concilio Ephesino
ciatad hoc ut possitcarerepeccatb. (n parl. coytc. Ephes. acl. S, in synodica ad Cmlesti-
a Hanc nempe : Nulluin esse
peccatum ab Adamo num papamY.Secunda est in epistola Gelasii ad epi-
traduclum in posteros. Illud ipsum porro, quod snb- scopos per Picaenum constitutos (Epist. 7) : Pela-
lijiter in qtisestionibiis de peccato originali Mercator gium, Cmlestium,Julianum, cmlerosquecompturesora- ,
fecii, prsestilit Prosper in qusestionibus eiiam adgra- lorim facundim viros in hac assertione probavimus
tiam pertinenlibus. Sic enim all (Epist. ad Rufin. fuisst conviclos, et tam ecclesiaslicisconstitutis quaht
deLib. Arb.) : Pelagianu hmresis, quodogmale calho- imperialibus eliam percussos fuisse prmcepits.
licam fidem deslruere adorta sil, etquibus impielatum Hsec verba, tam ecclesiasticis quam imperialibut,
venenisviscera Ecclesimaloueipsavitgliacorporis Cliri- etc, maximam lucem Mercaiori fidemque faciunt;
sti voluerii occupare, nptiora sunl quam ut opere nqr- namniillum reperilur imperiale prsecepuim adversut?
raiionis indigeani. Ex his tamen uha esi blasphemig, Julianuri), nisi illud, ciijns a tbeodosio facii, post
neqiiisshnumet subliiissimumgeftnen aliarum, qua di- oblatum.Commonitorium, Mercalor mentionem fecit
cunt gfatitim Dei secuhdummerila hominemdari. (Vide notas ad litulum Contmgnii.). Terlia reperilur
Uirique discipulo praeiverat magister Augustinus, {, 'J apud Pholium (Cod. 54): Damhavit et Jqannes Alexan-
nbriverbo tantum quOd pluribns teslimoniis probari drijius episcopus in Apologiaad Gelasium urbis epi-
pbsset; sed facto magis, cum ad Albinam, Pinianum scopum, noh solnm Pelagianam hmresim, verum tdtim
et Melaniam duos de tnta liaeresi libros conscripsit: Pelagium ipsum atque Cmlesliumuna cum Juliano,
alterum de Gratia Chrisii adversus Pelagium, alte- qui in liac ipsis secia successissedeprehensus est.
rum de Peccato Oiiginali conira Ccelestium. Qua eCum sanctusfideidefensorscripsissetlibrumunum
partitione id etiam oslendit, quod srjepe monuimus, de Nupiiis et Concupiscentia ad Valerium Comilero,
uirumque heefeticum totam impielalem defendisse respondit Julianps libris qualuor, ex quibus excerpta
quidem, sed ajlerum magis alteram partem, qiiasi qusedam sibi a Comite missa confutavit Augustinus,
suam susceptam. libro altero de Nupt. et Goncupisc. cum ea pularei
> Numerositatem dixit, non absolutam, sed compa- esse fidelia; sed curn accepisset libros ipsos, excer-
rativam, ut aiunt, qtiaeajsiimatur liabita ralione argu- ptaque non saiis )'espondere libris intellexisset, ppe-
menti- Nain prajter libros quatuor quibus Julianus co- re,uiait, elucubratissimosexlibrisad qualuorJuliani
natus est respondere libro primo Augnstini, de Nupt. respondit (Vide lib. nRelract. cap. 53). Julianus in-
et Concnp., ut statim Mercator dicet, etalios octo, terim octo alios secundo Augustini reposuit : re-
quibiis secundum ejusdem liiuli librum oppugnavit, - spondit rursus opere posiremo sancius doctor mori-
iiullos videtur de hac qusestioriescripsisse; nisi quis bundus, quasi cygnaea voce. Verum de libris Juliani
liiteras ad Rufum Thessalonicensem inter libros nu- diligentius quiddam afferetur in dissertatione de Pe-
merare velit, aut certe respiciat ad librum de Amore, lagianse hseresis defensoribus : nunc id unum obiter
CommentariosqueinCantica.etlraclatnmdeCoustan- nblandum, libros quatuor ad Bonifacium contra duas
tia, quorum meminitBeda (Inprmf. Cantici Cantic). J) epistolas jPelagianorum scrjptos ab Augustino vulgo
0 Quod ait, Juiianum cum Ccelestio et Pelagio in credi conlra Julianum, quem ipse quoque pulavit
damnalionelertium numeralum esse, spectal, opinor, Augustinus utriusque epislolrjeauctorem; revera ta-
adconcilia duo, Romanum scilicet, cujus actaCoe- men primum conlra Ccelestiumfuisse, ut qui scripse-
leslinus EplVesummisit; et Epliesirium universale, ritad clericos Romanos epistolam quaa refeliitur;
' quod adversus Nestofium ejusque faciionem celebra- tres alios contra Julianum, qui licet fatealur suam
tum est. In his enim Julianus primum legitur nomi- esse.qute est ad Rufura Tiiessalonicensem, aliam
naiim damnatus cum Pelagio Ccelestioque, et aliis amiegat, nec Auguslinus Aif&lelur(Lib. i OperisImp.
episcbpis ex Italia ejectis. Vide synodicam ad Coe- cap. s 17).
leslinum {iip.conc.-JEphes.act. 7), etobiter corrige Juliani opus prlmum, libros quatuor continens
huriciocum : Cumipsisetiam PelqgianielCmlesiiani, scrlptos contra lib. i de Nuptiis et ConcupiscentiiSi
ac nonnulli de iis qui tx Thessqliaejectifuerunl, legen- GALLAND.
dnm enim, ex Italia, Ut ostendimus ineiogio juiiani s Comitem. Meminit autem istius rei Augustinus
(pissert. 2 de Auctorfbus, elc). , , lib. n Retracl. cap. 53. BALUZ.
','a, In tractoria Zozimi, qure damnationem Pelagii .^Fuitille quidem episcopus, sed incerlse sediSi
Coelestiique conlinebat, nulla fuit menlio Juliani, qui cum adhresisset aliquamdiii Juliano, rediit post-
liulia quoque in octo canonibus qnos Patres Afficse modum ad calholicamfidem. Unde Auguslinus (Lib.
M7 LIBER SUBNOTATIONUMIN. VERBA JULIANI. PR.EFATIO. 118
absolulis contradiceret: » sequenli verp uni oclo Asuper hac re alios elabbratos pehilus ignorare.
ullimis voluminibus ad h Florunj emissis respon- 8, Quibus «• bctb ullimis 9 horrida loquacitatc
disse se jactat, fingens multos ejus sancli, viri eyagatusjdisferiuiri se ihagis osteritare, ei scibluin
CASTiGATIONES ET NOTiE.
i QpefisTinp. cap. 1) Juhanum alloquens : Dlinam dero, si tres nqn supervenerini, dispoho, si Deus volue-
imilefis furbahtium post illa tUa sctipld, et post has rit, et qgm pqspi.sincipere, simpl pgens.ulrumque; et
tiias Uiudes,quibus cinn dicis magnovirlulumfulgoie hoc scilicel, et iilud de retractatiohe opuscutonim ng--
consp'icuum,aveslroerroreiiberalum.. slrorum, nocturriis el diurhis iempbribus in singula
a
'. Opus'ejusdem Juliani ppslremuni librorun) oclri distribuiis. .:;:,-
confra iib. u de Nupliis. GALLAND. Quibus ex verbis cpncludere licet sanclum doclo-
h Eiiit' et ille quoque unus de episcopis Julianl rem tres Juliani posteriores ljbros npndtini accepisse
sociis et sede pulsis quod detrectarent subscribere eo tempore quo, resporisione ad quartunV incboata ,
formulae firiei a Ziozimoprjjescriptse.Nunjeratur en.i.ni scfibebat ad Quodvultdeum. Scribebat Vero post ab-
iriter eos quos Epliesina synodus a Coeleslino dain- solulos duos Reiractatiouuii) libros, nt ipsemel icsta-
nalos lesiaiufv et iterinn daniriat: Perlectis U's qiim tuf. At eos vix-abspjverat, ut tradU Ppssjdins (Jji
de impiorumCmlestii,Pelagii, Juliani, Pefsidii, Florii, vilaS.August.cap. 28), cum Vafidaii in Africam
Marceliini, Qjonlii, reliqugrumque eadem cum illis irruperum, cunctaque ferro et igne vastaiites , nbri
sentienlium, depositiqneo pielate luq islic decfetq et lerram tantum , sed etiam mare infesturii habuere.
constitula sunl, jitdicuvimus<Cinos quoque ea solida Cum igitur Vandaji in Africam Jtrajeperint 3rin. 427,
firmaquepermdrieredepere (u part. conc. Ephes. aet. Bonifacium fuderirii ann. 428, illeque se Hipponem
5, cj» synodica gd Cmlesiinumpapam). Regium receperit, Urbemmunitissiriiam tbtius Alricse,
Opus quod Coniineiur octo iliis libris, Jmperfe- inlerim dnro Vandali totam Mauritaniarn Numidiam-
ctiim dicebaiur, cUri)a v. c. Claudib MenardO editi g' que depopularentur, clausumque Hipponis portum ,
fujssent dnQtanttim priores libri (Au. lt>27, .Paris.)_ tenefent; curtique tertio mense obsessi a Vandali»
nunc a multis post quatuor aljos 3 v, c. Hieronymo Hipponis Regii fato functiis sit Augustinus ann. 430,
Vignerio additos (Ann. 1655, Paris,) Pej-fectum ap^ v. kai. Septerobris, adniodum probabile est, si nori
pellatur.Mallet VosSiuS(Lib.ideHmr. Pelag. cap, 6) omnino certum , interclpsp comineatu non poluisse
vocari librum Altercationis propler Gennadiuin, cil- posteriores Juliani lihros ad Augusiinum perveriir.e.
jus sunt haec verba (Lib, de Script. Eccl. cap>46) : El certe ante obiiuro sanctus fidei defensor librum
Hmresim Pelagii defendere nisv,s scripsit adversus Au- de Hseresibiiseljicnbravil, quem tamen non alia con-
gustinum impugnalorem illius libros qudtubr, ei ilerum diiioiie se scripturum proroiserai, quam si tres por
iibros septem. Esl eliam liber Aliercalionis amborum steriores iibri, quos in dies exspectabat, non affer?
suas paries defendcnlium. rentur.
Vetefem appeljatjonem retinendai.n suadent verba Quid quod inspeclis attenlius libris a Vignerio edi-
quse sunt in indiculo Possidii edito (Ann, 1564, LoiJa^ tis, non absurde quis opinalurus sit, vel Augustinum
nii) ab Ullimmerio: Conlra secundam Juliatii respbn- quinto Juiiani duobus suis respondisse, vel qiiinittni
sionemImperfectumOpus (Inprmf. ad poslremumiUud et sextura Ariguslini jn unum posse conjungi, Na.nj
Opus Ajigustim); qiiseqiiefrustra inquirasin aliis vulr cum singulis Juiiani librjs suus sit ab UJSO in allerum
gatis editionibtis. Uude mirarisobiit oliquando, cuf transitus satis maiiifestus, in boc vel uulltis esl, vel
Vignerius liane appellalioiiein arbifratus sit factam paulo obscurior.
lantum post cditionem Menardi, atque ita in indicu- Yerum omnes octo perveftisse rid Arigustinum,
lum Possidij irrepsisse; cdiiio enim Uilimmerii pius aliquis non incredibiliter hiiic CQriClridat;'primum r
COannis ediiiojiein Menardi antecessit. G teste Prospero ejusque exscriptQfe Genriadjo, credV
Sed juyat paulo cuiiosius io hanc rem inquirere, tum est, in hunc usqiie diem , pbiisse Ajigustinuja
et pisi fallor, liquido deraonstrare, retinendarii om- inter respQnderidum Julianb. At si Coristet pnor opi^
nino Possidii sententiam; quippe cuiri Augustinus, responderit sarie duobus fere integris aiinis ante
vel solos quinque priores Jibros JulianJ acceperit", riio, obitum. Deinde sextus liber jion iia caret prsefalione,
iiiipedientibiis bellicis tuinultibus, «e alii mittefeii- quse in aliis apef ta bst, qiiin satis discerrial.ur a quinto,
lur; vel si omnes acceperit, inier respondendiim iitjfacile intuenli patere pOtest. DeriigribSi uni quinU)
sexto mortem ohierit. Sic enim verum erit, et qiiod Juliani quintus, et sextris Augusti.nifiespbndeanj, vel
Possidius scripsit, Opus istnd esse imperfeclum, et singulis Juliani libris suos siriguibs Augiistious noji
qnpd Iradidit Prosper chronographus {ln Chrohic. apposrierit, quod bifihino prsestitit iri pfibribus qua»-
ad coss, Theod, XIIIêt Valentin. 111),Augmlinum in* tubr; vel quSriitls et sextus coalescere debeant in
ler impetum obsidentium Vandalomm ih ipso dierum tthuri), qul hoc pacto excrescet eo usque, ut duplp
suorum fine libris Juliani respondentem, el gloriose iri ferfe superatufus sit riVaxittiumaliofuri),
defensione christianm gratim perseverantem moriuum His arguirienfls ,sua,"est nori iinprobabilis soluilo.
esse. Nairi lestimoniuirilProspbri bleiyataubtpritas Possidii;
Augustinus igitur ad Quodvultdeum (jEpis*. pmfi- ille enim lbiige positus qiise audiVit, iste quse prse»
gitur Operi Imperfeclo): Respondeo, inquit, librts Ju- sens usufpabat oculis, 'meroOfiaeittaridaylt»'Deinde si
liani, quos qctoedidit post illos quatuor quibus uniia quid valeat securiduri) afgumerilujri, epde.in jure sexr
respondi; hqs enim cum Romm accepissel frater Ali- tuiri librum in tres partlfi bpprtuefit, bfeves illof
pius, nondum omnes descripseral, cumoblatam occa- JJ quidem, sed sua tatrien prsefatiorie atp^ argumenti
sionemnotuit prmterire, per quanimihi qmnque irans- varietate satis distinctos. Denique U qujd yirium ha-
misil; promiliens alios ires cito se esse missurum, el beat ratio ab infjequaiitaie librorum petita, sextps *
mulium instans ne respondere differrem: cujtis insttin- quinio secerni no.ridehel, ne quinjlus pierse solus vix
lia coaclus sum remissiussemper agere quod agebdm, superet diinidiain parteiri securidi.
utpperi utrique non deessem,unidiebus, altefi hocti- Utut sit, excepefit octo librbs jiugustinus, aiit
bus, quando mihi ab aliis. hinc aiqiie qiiinque talitum ;"fesbooderit; srix tejisj;an Jiseseritin
hinc venire non desistentibusoccupdiiohibus
parceretur. Agebqmvero sexio: cohstat profecto ribP.fespbri.dl.sseoinnibus,
rem plurimum neccssariam, riam retraciabtim Opiiscula nec opus absolvlsse, atque iilrid riVeriloImperfectum
mea... et duo volumina jam absolveram.,. restabani a Possidio dicturij fuisse. Qiiare riec rilla-.fijit causa
epistolm et traclatus populares, quos Gfmci homiliqs idoriea cuf mutaretuf appellatio Qperis Imperfecli,
et
vocanl, piurimas episiotarum legeram, sed adhuc nec ulla ratio cur afltiqua non retineatur,, nisi forfe
nibil tnde dictaveram, cum me etiam isli Juliani lif>fi cum Gennadio Aliercaiionis nomen, propter dispu.*
fcatpare cmperuni, quomm nunc quarto respondere laiuli iormam, inagis placeat.
•<*pi.Qugndo vero id expiicaverq, quiriioque respori- a Augustirius (Ih pfmf. Hb. n Op. Imperf.); F#*
!*9 MARII MERCATORIS 120
volens, post innumerabilia R conyiciorum probra,, A nec noxam eorum ad posteros origlnana succession*
quse in sanclum supradictum virum est jaculatus, transisse; sola autem imitatione iilorum, qui divina
ha3Cimpudenter, immo jam impie defendere [Balus. mandata contempserit effici reum. >
add. ausus est], quse a Pelagio Coelestioque eum in 11. Hoc ergo, ut dixi, «lotum opus, cum studio-
perniciem suam didicisse superius memoravimus; sius perlegissem, breviter pro nostrarum virium fa-
quamquam sicut jam prioribus quatuor libris h ea- cultale, * Subnolationibus [Baltiz. add. ex] libris
dem et seiriper eadem volvens, et nullum prudenler ejus, ubiubi opportunilss exegit, apposiiis, ego quo-
inveniensexitnm, injuriisetcontumeliis magismem- que respondi, quo lector post lanti patris et magi-
branas seu charlas quanl ulla fidei rectse ratione stri lubam, nostram etiam palearem fislulam non
complevii. Et cum hajc summa brevilale et Scriplu- aspernatus assumere, tota intelligat brevilate Julia-
rarum sanctarum atque divinarum auctoritate esset num in elaborandis numerosissimis libris inanem et
qusestio perlraclanda, plnrimam sibi distortam et plenam potius jactantise cum summa impietate ope-
omninonon necessariam loquacitatis conscripsit ma- ram impendisse.
teriam, de qua et impia cuderet, et prorsus ageret 12. Sane quoniam easdem ipsas quas dixi Sub-
nihil. Nihil enim agit qui impielati operam navat. notationes in unum corpus redigere me debere tu
9. Sanctus [Balux. add. tamen] ssepe dictus epi- B quoque , s venerande presbyter Pienli, jussisti,
scopus Augustinus » sex suis libris quatuor priores parvi imperatis non ignorans in maledicta el effre-
illius avertil, octo quoque posteriores singulis res- natseillius linguse nos convicia incursuros. Sed quid
ponsionibus suis ad singula capiiula subjectis, sic jjjossunth extra [Baluz. add. Dei] Ecclesiam alligati
vanos ejus et plumbeos pugiones malleo catholicse rabidi canis lalraluS; Gloriemur nos * tantis viris,
veritatis obludit, immo confregit. tantisque ecclesiasticis doctoribus tolo plane orbe
10. Qttod ulriusque opus cum in manus nostras fulgentibus, in quos ille tam inaudita, tam nefanda,
venisset, studiosius perlegi el intellexi [Baluz. omit- lamque obscena atque atrocia maledicta jaculatur,
tit siudiosius perlegi et intellexi], quiatota summa parlicipes ac socios fieri.
inepti et magis impii Juliani laboris d ad unani pra- '. 13. Scio sane quod eiiam de ordine capitulorum
vam redigi videtur senlentiam : < Adsevidelicet et succensurus sit nobis, et plus loquendo quam solet
Evae transgressionem eos non fecisse mortales, inanero conlra nos strepilum verborum moturus,
clum Sst, inquit, ut sub eodem titulo eliam secundum taste correctus esl,quodutinam ita til! sed tam multis
librum scriberem,contra quemJulianus alios oclo ni- quibus loquaciler contendenlibus, et infirmas atque
hiia loquacitate conscripsit,etc. Unde concludere est iherudUas animasvelul convictas iralientibus, firmas
bctopostremos Juliani libros non fiiisse conscriptos autem etin fideslabiles ipsa contentionefaliganlibus,
adversus primam responsionem Augustini sex libris usquequaquejam plena sunt omnia.
comprehensam, quod nonnuUisvisuin est, iisque non c Sic recte BB. At Baluz. edit. mendose, ex suit
parum eruditis; sed adversus secnndum librum de G C Ubris. Innuit vero auctor primum Auguslini opus
Nupt. et Concup. quo missa per Valerium excerpta contra Jiilianum, sex libris conslans. GALLAND.
Confulaverat. Duobus igitur Auguslini libris non pro- d Ut unam per se partem haeresis Pelagianae Ju-
lixissiinis Julianus
' quatuofdecim reposuit sane non lianus in suis libris defendendam suscepit, ita unam
brevi^siiiios. Mercator oppugnandam putavit; de qua nempe una
a Aiigustinus (Lib. i conlra Jutiqnuni) : Contume- consuluit Angustinum, ut colligi potest ex responsio-
_
lias tuas el verbamaledica, qum ardens iracundia libris nis ea parie quse habelur (Post prmfat. generalem).
quatuor anhelasti, etc' Et alio in Opere (Lib. n Oper. e Subnotaliones lamen conscripsit in duos tantum
Imperf. cap. 58), cum impurus hsereticus lurpe quid- priores libros, non alia certe de causa quam qubd
daro el obscenum objecisset sanctissimo viro, respon- his solis tractatur quseslio demorlalitate Adami.et
det ille per snmmam modestiam:Non expavescisquod peccati originalis exslanlia, quam unam agitandam
scriptum est (I Cor. vi, 10): Neque maledici regnum susceperat Mercator, nihil adroodum sollicilus de
Dei possidebunt; neque enim tam fmdaconvicia nihil reliqnis ad aliud arguroenlum pertinenlibus.
adjuvanliu, nisi maledicendilibidine loquereris. s Subnotutionibus,id est responsionibus quse sub-
b Hoe ingenio fuerunt, eaque arte usi sunt, cum jeclse sunt verbis Juliani sicut fecerat Augsninus.
omnibus reiro sreculis omnes liseretici, tura praeser- BALCZ.
e Mosfuit illis temporibus, ut cum presbyter pre-
' liin Peiagiani, Hinc Augustinus (Lib. i conlra Jul.
cap. 1): jPnmum abs ie qumro (Juliaimm alloquiiur) sbyterum alloquerelur, vel fratrem dicerel, vel com-
cur librg meo saliem specie tenus te respondissegloria- presbylerum; quareex hocloco non imraerilo licuit
ris, cumluis tibris qualuor unius meiparlem, nec quar- j)' concludere. Merealorem tunc cum hsec scriberet,
iam reprehendendotetigeris,eosque saltus in prmler- neque episcopum fuisse, neque eliam presbyterum.
eundis tneis dispulalionibus feceris, quasi omnino de- Scripsit veropost obitum Auguslini anii. 431, aut
sperares uiriusque operis, et mei scilicet,el lui, quem- etiam 432.
quam esseposselecloremqui ista deprehenderet.Deni- h Id est, conlra. BALUZ.
que etiam pauca ipsa, in quibus vix est, ul dixi, quarta 1 Augustinus (Lib. cont. Jul. cap. 5; vide eliaml):
pars voluminisniei, qum velut infirmiora existimans, Tantumne apud te (Julianum affatur) possuntPelagius
quatuor tuorutn grandioruin volumihumstrepitu, quasi et Cmlestius,ut a solis orlu usque ud occasum, lot ac
quadrigaruminjpetu prosternere et cbnculcqre molitus tantos fidei Catholicmdocloreset defensores, aniiquos
non
es, consideralionemulto plurium cmteforumqum altin- el nostrmmtatis contiguos,dofmientes et manentes,
gere timuisti, inconcussd manere monslranlur, quod solum deserere,sed etiamManichmosaudeas appellare?
ostendere pehe superfluum est. Admonendienim sunt Miror si hoc aliquando ex luo poterit ore procedere,
potiusquihocnossedesiderant,ulnoneospigealutrumquei quod te lamen ctamare pravitas tui compellit errorit:
tegere; etquod scripsi, el quod respoiuierevoluisli. sed mirum si in facie hominis tantum inlervallum est
- Quinque episxppi ad Innocentium (Epist. 177 inter inter frontemet linguam, ul in hac causa ftonsnon
Augustinidri.):Nbnagitur deuno Pelagie, qui jam for- comprimatlinguam.
121 LIBER SUBNOTATIONIJMIN VERBA JULIANI. IJS
accusans videlicet ordinem contra se nostrorumnul- Anos cum ingenii tenuitale, fide christiana fundata, a
lum esse dictorum. Subnolationes, ut jatn diximus, mundi sane sapientibus Ionge semota, et exprobra-
pravis nos ejus sensibus partim [Balus. sparsim] ap- tiones ejus cum Patribus nostris et,magistris patien-
posuimus, vel admovimus; a non ullum adversus eum ter excipimus et exorbitationes illius a catholica
condidimos libruni. veritate, divinis Scripturarum [Balus. add, nostra-
14. llle sane curet de nobis rum] eloquiis,i>non sophismatum arte, confuiamus,
Medioceras implerecapaces convincimus et deflemus.
Quadrivio (Juv.Sal. 1.) t
11Libri nomine Mercator appellare noluit Subno- cbnspectuexeri audebunt? qumabs te arma non fugient,
tationes suas, Commoniloria, et quse sive ex Graecis nudumque destiluenl? Et alio in loco (Lib, ni cap. 2):
interpretatus est, sive quse ex Latinis decerpsit, qui- Uhi est acumen tuuni,quo libi videris et categoriasAri-
bus CoelestianiNesiorianique corivincerenlur; eaque, stotelieas asseculus, et aliam dialecticmartis aslutiam?
ut opinor, causa fuit, cur inter tractatores ecclesia- Et iterum (Ibid., cap. 7): Vides quam dialeclicenihil
sticos neque a Gennadio recensitus sil, neque ab dixeris, el nulla quidem culpa dialecticm disciplinm,
aliis tum antiquis, iuni receniioribus scripiorura tu quanlum a-lramile ejus exerbitaveris. Videris illius
ecclesiasticorum nomenclatorjbus, ideoque pene obli- B artis verbis ad hoc uti, ul eis infiatus altonitos facias
vione consepultus fuerit, ne ipso quidem nomine, si imperilos, volendo videri esse quod non es : quod etsi
Augustinus siluissei, memoriae consignato. Quam- esses, ad eum modum, quo isla dispulanda tunt, nihil
quam uta Gennadio prsetermitieretnr potuit alia esse esses, sed plane nunc el ineptus, ei imperiius, tunc au-
causa, nerope odium Mercatoris in Pelagianos, Gen- tem ineplus arlifex esses; et tamen diatecticorum quasi
nadii in eosdem studium. oneralus acutis in cerlamen procedis, et jaclas
b Nemo veterum non exprobravit Pelagianis quod jaculis plumbeos pug\ones. Et alio in loco (Lib. III Op. Im-
arle logica abutereplur, negleciis Scripturse sacrae perf. cap. 32) : Isli sunt quos urbana exagilatos dica-
testimoniis, quibus tamen in dirimendis fidei conlro- cilate, vel potius vanitate, contemnis, quia non possunt
versiis opus esi. Augustinus (Lib. i advers. Jul, cap. secundumcategoriasArislqtelisde dogmalibusjudicare?
1): Itane nos, fili Juliane, Manichmisuinus? rogo, quasi lu, qui maxime quereris examen vobis el episco-
quid respondebis?quibus tot sanclos Patres oculis in- palejudicium denegari, Peripatelicorum possis invenire
tueberis? qum libi argumenta succurrent? qum Arislo- concilium, ubi de subjecto el his qum sunt in subjecto
lelis categorim?quibus ut in nos velut arlifex dispulalor conlra originale peccaium dialeclica senlenlia projera-
insilias, videri appelis elimalus? qum luorum argumen- tur, etc. Si dialectica ista, qum te non mdificat, sed
torum vel acies vilrea, vel plumbei pugionesin illorum inflat, el lam ridiculum quam jaclaniiculum facil, etc.
i i i
INCIPIT LIBER.
CAPUT PRIMUM. G quidem innovat creando, sed non omnes renovat

nisi eos tantum de quibits ipse ait:
Nunc verba Juliani ex libro ejus primo ad Florum regenerando,
a capilulo CXI, ila. JVisiquis [Baluz. qui\ renatus fuerit ex aqua et Spiri-
iu sancto [Baluz. omit. sanclo], non potest intrare in
f Sed currant ad eum, qui clamat, Jugum meum regnum cmlorum (Joan. m, 5). Seu ut idem ait: jVisi
suaveesl, et onus meum leve est (Malth. xi, 32), qui quis natus fuerit denuo (Ibid., 8). Unde suspeclus es
el male agenti veniam pro insesiimabili bonilate lar- fraudis et doli, quod nusquam in toto Opere tuo re-
gilur, et innocentiam, quam creat bonam, facit inno- ndvalionis tibi visa est mentio facienda; sed inno-
vando h adoptaiidoque me!iorem.> e vationis tibi serroo semper venit in mentem. Nara
1. Ad hsec. Prseler responsa sanciiviri, omnes d certurii est inter innovationem et renovationem plu-
CASTIGATIONESÊT NOTJE.
a In editione Menardi et Vignerii eadem est capitum in adoplione filiorum
baptkantur; habet enim in
tulorum parlitio, ac erat olim , cum Mercator Opus eisgratia quod adpptet, nen habel unda quod dtlual :
Imperfectum Augustini legeret, id est, stalim post propter solam vero symboli formulam, ut tradila con-
mortem sancti doctoris. Neque mirum id videri de- suetudo servelur, tingunlur in remissionem peccalo-
bet, cum Iibros singulos suis singulse capitibus Au- rum, etc.
guslini ad verba Juliani responsiones distinguant. — c Post hsec Garnerius addit responsionem Augusti-
Cap. cxii. Ita veleres libri et editio Gerberonii. ® ni sic sehabentem : « Augustinus : Ipsi sunl homines
Verum quia in editione librorum S. Auguslini ad- quibus invides liberalorem , quos habere malum a quo
versus Julianum legitur cxi, Garnerius isthic ita liberentur negas: quomodd ergo constanierfideliterque
quoque emendavil. Sic eliam paulo post p. 8 repo- respondes quod iwn invideatis liberatorem hominibus
suit xvi pro xvn, et alibi. BALUZ. DominumJesutn Christum, cumpolius pertinaciter et
h Referuntur hajc ipsa verba Juliani iterum a Mer- infideliter agas ne ab illo fieri credantur parvuli,
salyi
calore (Cnp.8 hujusce Operis)et ab Augustino (Lib. 3 sicut salvum facit populum' suum a peccatis eorum
advers. Jul. cap. 3 ); neque vero singularis ista lo- (Matili.i, 21), propler quod Cum,Evanqelio loquenle,
quendi formula Juliario fuil, sed omnibus aliis Pela- didicimus appellatum esse Jesum, Non igitur docere
gmriiscoiramunis.Undeaiiclor librorum Hypognosticon poleritis liberalorem Christum vos hominibus non in-
cum Pelagiano ita loquitur (Hypog. lib. v, sub fineih): videre, quia panules npn essehemines nhllo modopo-
Nos, inquies, sicul aliquotiesa vobis audivimus, in re- teslis oslendere. > EDIT. ,
missionempeccatorumlam majores mlale quam par- d Cerlum tamen , non semper Patres usos fuisse
vulos baptizamus; et cum vobisita contradictum fuefit tanta kxpiSda ; nam et Augustinus adhibuil, innova-
a nobis: ergo est peccatum in parvulis quod eis in sa- tionis nomen, cum diceret : Sicul ergo ut animajany
cro baptismate femiltatur. Respohdetis mdlum. Tan- existens creatur innovatione juslilim , sic jam existeni
123 - MARII MERCATORIS 1JJ|
rimum interesse:innovatum enim, sicut oronibusest j\ non sit genus electum, non regale
sacerdotium, non
notum, intelligi potest quod numquam fuit, et novi- gens sancta» non populus in adoptionero esse me- ,?
lef exslitit; rfenovaluiri vefo id qriod ulique janj reatur, f:
erat, iri vetustatehique pefvenerat; quod sl renoye- S. An dicturus es forsitan et jussurus ut [ Balm. I
tuf, dlcitur renbvatum. om. ut] majores tantum homines, qui de tenebris in i
% Sed riec pf obari iaclje pbtefit« divinam Scri- illud admirabile lumen
tamquam peccalores evocan- ,
ptufairi usam esse hac locutibrie, irinovatione vitur, ipsi tantum fiant populus Dei; parvuli vero ab
delicet; sed de renovatione ei creberrimus sermo ipso ortusuo in lumine constiluii, expertesque tene-
est. brarum, quia tantum, uUu vis, innovati sunt, non
3. Audi invitus Aposlolum Paulum dicentem: autem reuovati ex aliqua vetustate peccati, non sint
Sicuti esi veritas in jesu depbnere vos, secundum pri- ex populo Dei ? Quis te ehrislianorum ferat ista
stinam conversationem, veteremhominemqui corrum- loquentem ? quis le^ non exhorreat, et tamquaro
pituf secundum desidefia efrofis; fehoiiariiirii auieth lelhale virus non [Baluz, om. nott] fugiat hsec scn>-
sensum [Raluz. sensu] mehHsvesifm, el induite novum bentem ?
hominem, qui secundumDeum crealus est in justitia CAPUT II.
sdnciilatis et verilalis (Ephes. iv^22). Itert) ideiri : B Item iri iibfo II ctipituloXVI verba Juliani.
Gum autem benignitas et humtinitas illuxti Salvaloris t Verum imbecillum luae [Baluz. csecae] opinionis
Dei hotlri, nori ex operibusjustitim, qum nos fecimus, patroeinium multiplicat peccata, non minuit. Hicigi-
sed secundum suain mkericordiam salvos nos fecit per tuf miserbrum pruritus etsponte decresceniium fiul-
tavacrum regenefaiiohis et renovdtionisSpiriius saiicli, ltim contra ipsam veritatis rationem valet pondus af-
quem diiissime effuditsuper not in Christo (tit. »i, ferre- Sed quia nonnuilis Scripturarum locis, et
S). Item jdem : Etsi cxlerior noster hoino corrutripi- maxime apostoli Paulj, confirmari asserunth hatnrale
tur, sed ihiefiof renovatur de die in dtem \ II Cof. iv, peccatuiri, etc. » °
12). i. Ad hcec. Nerao dicit nalurale, vel naturam
4. Deinde audi qui etiam adoptentur; audi, inesse peccatum, sed originale; et id in natura esse,
qiiam, non me, sed apostolum Pelfuiri : Vos, inqult, ribn a extra naturam ; hec absurde iainen , aut
genuselectum, regale sticefdptium, geris sahcia, popu- [Baluz. om. lamen, aul] abusivc dici posse naturale,
lus iri adoptionem, ut virtules Dei annunlielis, qui vos non tamen naluram : nam deceptusipsedecipisquos
vocavit de tenebrisin admirabile lumen suum (I Pelr. potes [Baluz. add. Et lamen]. Inter originale et na-
n, 9). Audisne quid dicat ? senlibne quid pfseilicet ? iufale bst uonnulla distantia ; et quamvis quod na-
illos adoptari videlicet, ut fiant in adoptionem po- G turale est possit et originale dici, non laiueii quod
pulus Dei, qui sunt de tenebris evoeati in illgd ad- originarium est, naturale quidquam [Baluz. et natu-
mirabile lumen: unde consequens est ut nisi quis rale] cogit faterj. Et accipe exemplum : natura est
fuerit de tenebris evocalus in illud admirabile Iumen, omiiis hoirio, cuiuslibet rjetatjs, sexus, atque condi-
GASTIGATIONESET NOTÎ.
fingitur et tonformalione doctrinm {EpisU 166)». Usi Manichseis, qui irialam asserefeht hoiriinis riatiiram.
quoque Miievitani Patres..(/« Synodica ,ad S-. Inno- Pelagius (In iibello Fidei num. 7:) : Absqne sola pec-
ceniitim) : Puefos, iriquiunt, etsi nultis innoventuf cati macula, qumnaluralts non est. Julianus (In li-
cltristianm qraiim sacrameniis, hdbiturbs vitam mter- betio Fidei paft. n, num. 10) : Quoniamigilur prmmi-
nam nequani pmsumptiime contenduhi. simus d'e boriohtiturmet benedictiohe,ei iionore co»J8-
Neque Jujianus abiiorruit a ybce regeiferaironis, gii, consequenterrenuimus nalurale peoeatum, vel si
ciifri agerel de baptismo, quam tamen Mercator yult quo alio vocabulonuncupatur, ne crealori Deo ohmium
esse pafis ciirii fehbvatiorie potestatis. Sic enim 10- ifrogemus injuriam , dum aiiquid ab illo cum peccato
quitur (Lib. v Op. Imperf. cap. 9) : JVOS vefo fenasci fieri poluisse conlendimus, el iesiimonia Scriplurarum
omnes baptismate debere, et opere noslro, cl sermone ejus falsitatis arguanms.
leslamur; sed hoh ut hujus impertMorie benefitii di Cum julianus dixisset: Confilearisnecesseest nuiu-
jure videahiuf diuvoli piagiaii; verumut quisuiil gpefq j) rdle, quod Manichmus fiitxergt, sed lu nomine com-
Dei, fiaht pigridra Det; ei qui riascuiiiur viiiier, nOfy mutalo ofiginale voctis, inleriisse peccatum, cic, ;
tariien hoxie, reiiasiariiuf pfeiigse, non itimericalum- respondens Augustinus (Lib. v Op, Jmperf. cap. 9):
niose; quique prodeunt ex Dei institulis , proVelianiur JVOS,inqilit, origiriak peccalum pfopterea significan-
mysteriis Dei; el qui aferimt opera naturm, doria gra- liiis quam ndiurale dicimus, ut non divini operis, sed
tim iohsequahtuf) ac DomitMssiius, qui eos Jeiii cbn- humanm originis iiilelligatur, etc. Hoc est quod vulgo
deridb bgnos , facidt innovahdo adbptandbque me- dieurit in scholis, maculam peccati dici non debere
liores. Adami posieris naturalem, si iiatura sumilur pro
* Nori est iisa,
qubd sciairi, quarido foit sCfiiiode substantiaj quaeDei opiis est; licet vere sit naturalis,
baptlsmo; sed de pfjenitentia dixit David : Cbt mun- si natura pro origlne ponitur, nascendo enlm con-
duih cfia iri me Deus, el spiriiuih rectuni irinova iii iraliitur.
viscefibus hieis{Psal.h,\^j. Dixit et JCremias: Coh- c Responsio Augustini apud Garnertum : c Augu-
vefte hos, Ddfhirie,et Cgrivertefhuf•ihhova dies nostroi Stinus : Quare non faleris gb omhipoieniejusto grave
Sicuta priricipio (Thrin. v, 21). jugum super filios Adam a ilie exiiui de ventre tnatris
h Pelagiani cum adyefsiis CaiboHfcosde eoruin (Eccl. XL,1) sine nilo peccati merito non potuisse
prdpaga-
tione pfeccati ahAaamo iri posterf)Sdispiltaferii, peb- constilui. > Omiltit ut siipra Baluzius. EDIT.
catura illud maluerunt dicere riatttiale quata origi- d Extra natum. Ita veteres libri ei editio Gerbe-
itale, ut lanto iriaiofera facerent apud minus eruditos ronii. Garnerius reposuit exlra naturam. Verum haee
hbmiries catholicOs iiividiam, quanio yidfefenluf pro- emendatio rion erat necessaria, cuai sensus absque
pioferii habefe, saltfeihyerbp 1'e.nusâifiriUatefticuro ea sit ulanus. BALUZ.
125 LIBER SUBNOTATIONUMIN VERBA JULIANI. »2B
tioriis; origo vero [Valuz. conditionis origo, ut ] cst A [ Baluz. permixtione ], [Deum quoque hominem
Behator, curlalis, servus, colonus, bafbarUSqueiquse factum, et per aetatum incremenla ad crucem fuisse
non sunt naturse nomina, sed originarise conditionis. perduclum : quod quia humana ratiocinatio nulla
Ita nos non dicimus naturam aut naturale esse pec- consignai, per fidem divinorum eloquiorum aucto-
catum, sed originis causam addictse serviliter per ritas viiidicat.
peccatum. 2. Ridendum ergo, iromo flenduro in te est, quod
2. Quamvis, ut jam diximiis -, prseter naluraro in ais : < Quod ratio atguit, tton polest auctorilas vindi-
qua sit, esse non possit, riisi dementissime quseren- ctite. > Qiiis auteiri numeret [Bdlus. humeratj tarii
dura id exlra hanc exislimes : vel [Baluz. om. vel] magna et ita freqiientia cbntfa itanc miseram decia-
suapte sitpropriam habens substantiam vel naturam matiunculam luam teslimonia Scripturarum, in qui-
el te ila sentientem devoret Manichseus,qui mali na- bris, quia fatio investigafe nihil pdtfest, ad fldfeiii
luram sui juris, sui status et originis principalum recurritur, ut ejus auctoritate salus sfetefnaquseraluf?
tenere ac liabere cum impielate delirat.
CAPUt IV
CAPUT III.
Ilem in eodem ctipitulo paulo infra verbaJuliani. Item in tibro secundo capilulo JLVlH verba Julianh
a < Ostensum est igitur nihil posse per Seriptiiras B < Aut si forterquoniam aliter dogma tuum stare
sanctas probari, quod justilia non possit tueri: quia hon potest, riisi Adam fexse ebncepisse et peperisse
si in lege Dei fest peffecta foriria jiistilise, nihil pef respoftderis, Apostolum quideni ribri hoc sensisse,
eam adversaria ejiis, id est, injustilia sinitur virtutis nulli dubium erit. Tu vero quid sexiii trio vblueris
aequirere; ac per hoc, h quod ratio arguit, non po- evenire monstrasti. > d
test auctoritas viftflicafe. » 6 1. Ad hsec. e Erubesce, infelicissime, in lanta lin-
1. Ad hsec. Vellem probares tua rraiibrie piierpe- gusescurrilis, vfelpotius miiriicseobScfenitate.Vulgares
rium virginis, vel conceplura sine virili commixtione itu dignus audireacclamaliones: 1Unris tu,unussPhi-
CASTIGAfIONES ET NOTÊ.
a Osteritumergo. G&rneriUSreposuit, Ostensurilest
5). Quare hoc in capite* immo et in consequfente
igitur. Fatendum esl hoc discfimen fessfeparvi admo- mulla prodit dOmestiCa Juliani afcana, mulia quse
dum momenti. Annoto tameri, quia curo leciio lioslra ad corruptos hominis pietatera Siiririlaritis iribres
feperiatur in amiquis fexemplaribus Meffeaioriset pertinerent, multa quse pudorem imponere possent
apudS. Augusiinurh, nulla fatio efatroutandivOcfeiii fronti non durissimae.
ergo \n igilur. Bkttz. * Hajc acclamaiilium fbrma et applaudentium vox
h Difficultatem Ifectoricfeat Mercator I haiii Vidfe- ffequens fuit, bliitt fetiairi iri laudibus honfesiis; de
lur, vfelnon asseeutus mferitem Juliani liegaritis, n Patribus Ephesinis posl lectas S. Coelestini in con-
auctofitate vindicafi posse id qudd falsitatis fatio af- cilio litteras hsec habeiiiur (Coric. Ephes. patt. n,
guefet; vel sententiam legissecum negationis hota, aci. %,ptig. edit. Labb. 618 )'. Omhes feverendissimt
huhc fere in modum : Quod rtitio rion dtgiiii; id est -, Ephcopi simul acciamavetunt hoc jusiufn jtidiciuiih
nori prdbat, nori poiest auctorilas Wndicare. LeCtbf Novo Paulo CceUstino,hovo Ptitilo Cyfitld, Cbelestlnii
facile advef tfet,si taiitispef animiifriffefleciat, senSuni cuslodi fidei, Gmleslihqiufh syhodoconcotdi, CPilestihb
affifmaniferiifavefe magis Julianb, negaritfeiriMerca- uhiversa si/nbiiiisgttiiias dgii; uhus Ccelesiinus, Wins
tofi. Cytillus, uha fides sijribdi, uria fides otbis ierfarum.
Quamquam Jiiliahijs ipsfej ilt festapud AuguSliriurii Nimirnmmagna laus est, aliquem ita ititer alibs excel-
(Lib. i adbets. Jul. cdp. 7), qiibties aliquid pfobari- lere, ut alii praVipso riulli cettseatttuf. ,;
dum Occuffefet, voluit hutie bfdirieriV afguniehtb- B De PhilisliOnfettnimographbi cujus HiefbhyjriUs
fuiii sefvafiLut primrim ratio, tum Scfipiufa, dfeiii- riiemiriit.(Apolog. Vtidvets. Rufinurri). Scaliger ad
que auctOritas sanetornm adhibefettif. Sic feniiji nseCvefba EuSfebii(ln miis qd Euseb. ptig. 64, Col.
loquitur : CKIJIigitur liquido clafegX'htinc Saridine't 2, vetbp Philislion): Philisiib mimoqtaphus ndtione
vetam esse sententiam, quam primb ioco faiio, deinde Mtignesidhus tlgmm ettifus habeiuf, obsfefvavii "riott-
Scripturarum muniiiil aucloritas, el qUam sahcjdrum ntilla quse desCribi bpefae pfeliuin fesl: DiiOvidenlUf,
wirdrimi.iemper celebravit erudilio, qui idnien verilali iriijuit, fuisse Philistiones, toribr seriptof riiiirioruiri,
auclorilalem non suo tribuere consenSu, sed tesiimo- lesie Suida. Ita enim inierpreiandam est, xM^MSiaf
nium el glotiam de ejus suscepete coAsdriid; huilufn Pi&oyix&s,riahi îoUyoisurit miitti.fctactbfes ridiCu-
prudentum conlurbet laf um fabularum, quales Atellanaj apiid Roihanos.
<=Apud GarneriuraCoiispifatiopetdiloriim. D
: t Auguslihus: Uriicam adhi- Friit aritem Prusiettsis, vfelNicainus, rit tfestatur epi-
buii toti coniinenti sentetitim responsionehi; quippe grainma in eum:
mtigissollicitus dredoghiate, quid pet se iracttihdum
foret, quam de iricidentibus voculis quas Marius ad 6 TOV™o7.uffr£votxTOV plov
avfipAiiuv
subtilius fotte iriotosiusqheextimen vocavit. > EriiT. Ti).toTi Nixa(U5
xepao-ac OLXtffrluv
a In Garnerio : < Augustinus: Non txpavescis I^VTau&o:
xctiAat K*VTO;
J.tl{>avov ^lov.
quod sctintum est: Neqhe maledici reghum Dei possi- rioâxij
a SSi8'
TtouavfljV, ouoi
vCMeu.
debuhi(iCor. xi, 10). Neque eriimitim fmdacohvicia,
nihil teudjuvtihliti,nisi malediceiidi tibidine, loquete- Vixit tempore isbpfatis, aut, rit alik fexenlplafia
rit. » Eriif. haherit, Sbcfatis, teste Suida. Altfef friit ttatibrie
* Tam obsceriilin Juliani convicilim
impatifehtius Magnesius, etipse tam scriptor quam actor miiiio-
lulitMfercatof qiiam AtigiistinUs: qriare iftflamiriata ruiri, de qlib hic sseririottrincfest, CrijusirifeininitMar-
, bilfe prOpterdignitaterii sanctissimi seriis Violatairi, tjaiis , mimos ridicufi Phiiisiiotiis. Epiphariiijs iri
' et ab eo qui minimfeomnium debef et, cUm fuerit ab Ptolomseura(Hmtesi 53): OuireyapT5VirataciGvTpKyta-
Arigtistinosui parentis amico sihgulariter dilectus, et (tojrotiM» ZK, ours o! xaTi^nsp.tii.nlt.1•cmiT/iojrov'pt ftspi
eaimpudfenliaqUaeriehoniinem quidem defeefet,mrillO JiiitrTttuva, llya, -/.«.iAtoysv>j TOV ta awtfffay/Jaâvra,
minus episcopum; respoiidet siulio secundum siulti- ete. Meminit et alibi nori sfemfelMarCellinus libro
tiam suam, he sibi sapiehs videtelut i PtoVetb. xivi. xxx: Eiiudices paliufitut doeios ex Philisiiqnis e(
listion, unus * Latinorum Lentulus, unus libib Ma- A 2. Te verissime a Ampsanctinse scaluriginis -.
rullus comparandus; namquec Marlialis et Petronii conregionalis tuse telerrimus fetor, te f Averni lactu
solus ingenia superasli.
CASTIGATIONESET NOT/E.
JEsopi cavillationibus, quam ex Aristidisillius jusli et pestilenlem emittnnt halilura, ut propius accedentes
Cationis disciplina productos. Hieronymus in Ruli- eo enecentur. Cicero: Yidemus, inquit, quam sint
num : Et quasi mimum Philistionis, vei Lenluli, ac varia lerrarum genera, ex quibus et moriifera qumdam
Marcelli [Corrig. Marulli] stropham eleganti sermone pars esl, ul Ampsancli in Hirpinis (Lib. l de Divinat.).
cqnfictdm.Sidonius epistnla 2lib. n : Absunt ridicuii Virgilius Ampsancti vallem describit liis versibus
veslitu, el vultibus hislriones, pigmenlismuiticotoribus (Lib. vu jEneid.):
Philistionis supeileciilemmenlienles.Cassiodorus epi-
stola Sl lib. iv : Mimus etiain qui nunc ianlummodo
derisus habetur , tanla Philistionis caulela repertus Est loeusItalisein medio, sub monlibusaltis
Nobilis,et famamullismemoratusin oris,
est, ui ejus actus poneretur in litleris. Ego pulo eum Ampsanctivalles; densis hunc frbndibusatrum
Ntwtia, in quem exstat epigramma supra a nnbis Urget utrinque latus nemoris,medioquefragosus
productum, eumdem esse cum lioc; et Suidam falli, Dat sonitumsaxis el totovorticetorrens.
qui sevoIsocratis aut Socralis illum vixisse scribat. Hic specusiiorrendum,et saevispiraculaDitis
Nam Nicaeacondita est ab Antigono post morteni Monstranlur,ruploqueingens Acheronteyorago
Alexandri, ab eoque Antigonia, deinde Nicsea vocata, Pestiferas aperit fauces, elc.
multis annis post Isocraiis et Socralis morlem :
quare non dubium est unum miraologum Pbiiistio- Servius ad hunc Virgilii Iocum : Habet Ampsanclut
nem, nonduos, fuisse. Ita Scaliger. aquas sulphureas, ideo graviores, quia ambiunlur sil-
Epigramma Graicurii extemporali Latinilale ila ip uis. Ideo aulem ibi aditus dicitur inferorum, quod
donatum: gravi pdore juxla acccdenles necat, adeo ut viclimm
circa hunc locum non immolarenlur, sed odore per-
"" Nieaenus ille miseriashominumgraves
Condirerisu callidusPiiilistio
irenl ad aquam applicatm. Victimarum meminit, quia,
ut habet Plinius (ti6.ii, cap. 93), in Hirpinis Am-
Cinisbic sepultusjaceo: ssepenlorluus psancti ad Mephilis mdemlocum, quem.qui intravere,
Vitarnper omnem,morte sed tali haud prius. moriunlur.
Nicaenusille patria Pliilislio Allaia sunt ista, ut restitueretur Iocus admodum
Oui lemperavimiseriashorninumjoeis, corruptus, ubi Julianus impudenter bacchaius in
Hicjaceo, vitsequidquidest reliquummeas, S. Aiigustinum ila loquitur (Lib. i Op. lmperf. cap.
Exslinclusolimssepe,mmiquamafiasita. 4) : Hic tu, sacerdos religiosissime,rhetorque doclis-
Nicsenuspotui miscerePliilistiorisu sime, exhaias tristius et horridius aliquid, quam vel
Vitamhominum,et lacrymisconsociarejoeos. Conscen. (apud Menardnm; Conscensis apud Vigne-
Nuncjaceo seteruumexanimis. Quod enim ante thea- rium et Paludauum) vtitlis, vel puteus Averni; immo
Ssepedabat, lumulusdat sernetiste,, mori. [trum. sceleslius quamipsain his locisidolorum cullura com-
a Diibitavi aliquando, an non potius legendum miserit. Ubique mendum est, legendura nam enim vel
Ampsanclinavallis, velputeus Averni, etc; apud
foret, Latinorum Lucilius, cujus meminit Hiero- vet.eres nulla menlio est neqire Consentinse, neque
nymtis his yerbis (Episl. 80): Mordetur et Lucilius, Conscensis aul Cossensis, immo neque Compsanse
quod incomposilo currat pede; sales ejus leposque vallis (quamquam Compsa urbs est apud Hirpinos),
faudantur. llic estqui Luiulentus poeta ab Horatiq lG ex qua teirum quiddam exlialaret, et idolorum cul-
vocatur, quique primus nasi styium acuisse a Plinio lura infanda quaedamac horrenda commitleret. Fnit
dicitur : quamobrenia Quintiliano saiiricorum prin- vero prope Ampsaneium lacum templum Mephilis
-ceps appellaiur. deae, quoqui accederent, enecabantur; fueruni Ani-
Dubitavi quoque nura foret a Mercatore indicatus psancti valles, qnarum meminit.'VirgHins; fnit et in
Lucullus ille iambographns impudirus, cujus memi- vallibus puteus Averni, sive specus prope temptura
nit Cicero ad 4tticum (Lib. i epist. 16); sed dubium Mephitis; fuerunt deriique liorrenda dece Mephitis
omnino sustulit Hiefonymus, reiinerique lectionem sacra. Qijse omnia mirum quanlum faciunt ad com-
jussit his verbis (Apolog. 2 advers. Rufin.) : Fieri paralionem qua Julianus Augustinum, post illatam
potest ut etiamsi a me verum audisti, alius qui hujus sancto doctori abominandi sacrilegii et deteslandse
rei ignarus esl dicat a te esse compositum,et quasi mi- blasphemise calumniaro, ait exhalasse irislius quid-
mum Phitistionis vel Lenluli, ac Marulli stropham dam et horridius quam vel Ampsanctina vallis, vel
tltganli sermone conficlam, puteus Avernl spiraret; immo sceleslius quam ipsa
.', Verum quis ille lande.m Lalinorum Lentulus, qui in his locis idoloruro cullura commiserit.
cum Graecorum Philistioiie confertur? an ridiculus 0 Ampsanctinam scaiuriginem dicit conregiona-
illo histrio Spinter, a cujus nomine vocatus est apud lem Juliani, quia Esculanum, sive Eclanum, cu:us
Romanos Lentulus Spinter, quod ejus similitudinem urbis episcopatum lenuit Jttlianus, vix paucis millia-
maxiroe referret, cuique postea Lepidi nomen per ribus dislat ab Ampsanclo lacu; atque hinc, auciore
lepidam vicissim et ingeniosam " quasi versuram fa- . Mercaiore, refellitur opinio eorum qui alterius cujus-
clum esl? -, Ioci episcopalurii Juliano tribuerunt.
h Locus Hieronimi antea citatus legendum docet, p. cumque f Nulli ignolum est Averni.nomen varia signiflca-
Marullus. Fuit autem hujus nominis inimographus lione siinii solitum. Proprium fuit lacus Cnrapaiiise
eo usque impudens ut Antoninum imperatbrem in- prope Baias, ex quo exhalationes sulpliurese feruntur
cessere solitus esset, grammaticse vero regulas de sursum, adeo vel peslilenles, vel lenues, ut prseter-
induslria coritemiiebat, ut risuro auditoribus mo- volantes aves aut enecent propter vim malignam,
verel. . aut suslinere propter tenuitatero; unde
c Ille "epigrammata, hic satiram scripsit; uterque factum nomen nequeant
Avernus, quod inde transla-
flammis digna opera'.: ui mirum sit ex hoc stercore tum est ad. significandumaopvog, quemlibet terrae hiatum,
colligi gemmas a chrisiianis, famamque eruditionis ex quo, velut ex inferis, fetor noxiusque halitus vi-.
ex eo conquiri, unde mprum sanctitas violatur. talem auram corrumperet, et hominibus perniciem
d
, Aropsanctus lacus est in medio Italise apud Hir- crearet. Hinc Julianus ipse, loco antea emendalo, ]
pinos, ubi scaturigo aquarura sulphurearum, quse puteum Averni dicit pro hiatu, ex quo prope tem-
quod undi.qiiesilvis arigustiisque claiisae sunt, tara plum Meptiitis erumpebat tetri odoris vapor.
J29 LIBERjSUBNOTATIONUMIN VERRA JULIANI. 150
nocentissimus halitus, le poslremo a Atabulus pro- A 3. Quis scenicus d turpio, quis ° durio, Vel« san
vincise tur» pestifer h halilus inflavit, c quibiis lot nio professse licentia turpiludinis publice ista pro
morbis turgidus et maêsanus, immo insanus effe- ferret? tematronse castse, te honesti et ornati vir
ctus, hseceructares, hsec evomeres, hsec exhalares; legant? sed si lionestatis sint memores et pudoris
atque utinam ! quia hoc libi fuisset iitilius vitalem exhorrebunt, et veluti monstruosam viperam, ut fer«
spiritum exhalasses, antequam tam obscena, tamque tur hydra fuisse, diffugient.
plena dedecoris, pleno ore proferres. 4. Tune sanctse ac beatse recordalionis e Memoris
a Hoc in loco indicat Mercator, quod aperte docet dicere plus amo quatn te, quia nec veraciter dico. Sed
Augiistiiius, Julianum in Apnlia natum;etiam Atabulus tamen audeo dicere, plus desidero quam le. Mirum
enim ventus est Apulisepeculiaris, unde Apu- videri potest, quemadmodum quem pariler amo am-
lus appellatur. Meminitfloratius his versibus (Serm. plius desiderem; sed hoc mihi facit spes amplior vi-
lib. ii «alir. 5): dendi eum. Puto enim quod si ad nos, te jubenle, vel
notos mitiente, venetit, el.lioc faciet, quod adolescentemde-
Excipitex illo montes Appulia cel, maxime qui nondum cutis mqjotibus delinetur, et
Ostentare niihi, quos torret Atabulus, _ te ipsum mihi expedilusappottabii. Ex q uibus videre
•"
etc. Quem locum explicans Porphyrion Atabulum est improbam vesani hseretici indoiem, qui lanli
diclum ait irapa TOTI,VKTDV j3«XXetv, hoc est, a noxa viri, tantae atnicitise, lam leneris vocibus lestatse,
inferenda. Est enim frigidissimus, tesle Plinio (Lib. nonnisi per coniumelias et maledicta respimderit.
xvii cap. 24), et si flaveril circa brumaro, omnia Verum hic nativus est hseresis spiritus, cum flde
exurit, frigore arefaciens, ut nullis postea solibus omnia jura vioiare. ,
recreari valeant. Vide Gellium lib. n cap. 2. Vulgo credimr Memorius Capuanam Ecclesiam
h Flalus. Qure paulo ante dicta sunt de Atabulo, rexisse; taniae credulitalis vix alia ratio affertur,
ea confirmant lectionem noslram, quam accepimus quam quod ita visum Baronio et Bellarmino, qui et
ex codiceBellovacensi. Aliseeditiones habent halilus. ipsi facile adhibuerunl fldem, sive Prospero (1n epig.
BALUZ advetsus obtrectaloresAugusiini), qui Campanum Ju-
° Memini me aliquando apud Auguslinum legere, liaimm, sive Gennadio (Lib. de Script. cap. 45), qui
Julianum infirma valeludine usum fuisse, morboque Capuanum episcopum facere visus est. Hinc enim
confliciari solitum : causas morbi, immo qualitatem cousequens suspicati sunt ul Memorius, quemadmo-
docet Mercator. Fuil enim leucophlegmacia ab lialiiu dum erat genere nobilis, ita nobilem Campanise Ec-
maligno, sive Aiabuli vejiti, qui ex Apulia Hirpinos clesiam reserit; immo et filio prseiverit tum munere,
infestat: sive Ampsanctinsescaiuriginis, qui calorem tum sede episcopali. -
insitum minuit, ac paulatim exslinguit: unde viia- Verum qnam leves sint conjecturse hujusmodi,
lium paiiium imbecillitas, stomachi ructus, vomi- nemo non faeile videre potest. Nam primo Gennadii
tusque, et a crudis alimentis putres halitus, ut tra- variantes codices certam' fidem facere nequeunt.
dunt medici. C Deinde epigratnma Prosperi in obtreclatorem AugU-
d Vox illa, si non flcfa sil, ad significandum hi- stini obscurum habel sensnm.quem aperiemus suo
slrionem turpia loquentem in theatro, quod valde loco (Dissert. 2 de auctoribus et defens. hmres. Pelag.
opinor : corrupta videri potesl, quasi Turpio posiius in elogio Cmleslii). Deinde Julianus ex Campania ori-
sit pro Turpilio comico, qni vivere desiil, quo die ginem non duxii, sed ex Apulia, ul docet cuni Au-
coepit Cicero. Turpio, qui turpia loquitur, ut recie gustino Mercator. Deitide Capuanain Ecclesiam non
explicat hunc locum vir dociissimus Carolus Dufres- . letiuil in Campania, sed Eclanensem in Hirpinis, ut
nius Cangitis in suo glossario. BALUZ. lestatur Mercator. Quid quod ex Paulini versibus (In
• Vel ficta quoque, est vox Durionis, ad indigitan-- Epilhal. Juliani el Jm.) nonimprobabiliter quis confe-
dum hominem perfrictse frontis et durioris, qnam cerit, Ecclesiam Memorii sub Beneyentana fuisse,
ut possit a pudore molliri. Qtiid si pro Durione Cu- cui profecto numquaro Capuana subjecta esl. Nam
rio repnnendus sit? Fuil vero Curio, ut lestatur Va- sanctus poeta cum e ccelo ingeniose jEmilium Jae
lerius Maximus (Lib. ix cap. 1), optimi parentis ne- : parentem evocasset, qui conjugibus a Memorio Ju-
quissimus filius, qui sexcenties sestertium mris alieni lianl palre deductis ad altare benedictionem ccele-
conlraxil. famosa nobilium juvenum iniuria. Quo tem- stem irnperliretur, ita canit: .
pore in iisdem penatibusduo smculahubilarunl: unum Surge, Memor,venerarepatrem, complecterefratrem,
frugalissimumpalris, alterum nequissimumfilii. Non Unoutrumguetibi nomeniu yEmilioest.
absurda cerle fuerit comparatio Julianum inter san- Junior et senior Memorest; mirabile magni
cfi Memorii, ei Curionem probi parentis lilium. Tlu- MunusopusqueDei, qui minor, Jiicpater est.
rio, qui dura est el perfricta fronte, iinpudens, ut jup. Posterius natus, senior,quia sede sacerdos
legitur in eodem glossario. BALUZ.—Durio. Ssepe Gestat apostolicampeetore canitiem.
evenit ul c et I in unam coalitse d formarint. Ita Filiusest fralerque Memor,Jsetaturadesse
Communem sibimet pignoribusquepatrem.'
hic, Quis... durio? ubi Garnerius miris modis sestuat.
Tu si clurio aut cluria legeris, plana omnia videbis, Quse verba satis manifeste oslendunt jEmilium
Cluria el clura est mBwAos in glossis : inde vero no- setate, minorem fuisse Memorio, sed majorem sedis
lissiniiim in omnes corpore et animo pravos convi- prserogaiiva. Primates enim ab aliis suae provincise
cium est, ut simii clurinumquepecus appelienlur. Sin episcopis patres appellalos fuisse, non tantum iu
amem hoc nolueris. durionem liiiminem duri oris el Africa, sed in aliis quoque locis, anle probavimus
y£).taTojroi6v, qu| in scena se objicere alaparum cori- (In notis adcap. \ Commonilorii): quare si conjectu-
tumeliis assueverat, intellige. WESSELING. ad Vet. ris indulgere liceat, ubi silent aniiqui auctores, qui
Rom. Itin. p. 585. loquendi occasiouemnacli sunt; Augnstinus
f Cicero (Lib. u de Orat.) : Quid potesl esselam ri- majorem
et Paulinus, vix non opiner Memorium Eclaueiisi
diculum, quam Sannio est, qui ore, vullu, imitandis Ecclesise prsefuisse, flliumque patris in locum suc-
molibus, voce, deniquecorpore rideiur ipso?—Sannio. cessisse. Erat enim Eclanensis civitas suh Berieven-
Miiriorumgenus, qui et gestu et molu et voce popu- lana, nec alia videtur fuisse causa cur Julianus cum
lum excitant ad risum. BALUZ. tanta foret i.n opinione doctrinse, lam ignpbili Ec-
« Inler epistolas Augusiini una (Epist. 101) scribi- clesise prseficeretur, nisi quod in ea jam meruisset
tur ad Memorium episcopum patreni Juliani, in qua sub palre.
haecinler alia de Juiiano : Quem quidem non audeo Aniequam ex hoc loco discedamus, juvabit anno-.
m MARlt MERCATORIS 132
episcopi filius ? lu R Julianse primarise feminse, et . verit, tutimque sermonem in scriplis hisce [Bqlus.
qua nihil honestius inter reverentissimas malronas hisque 1 prudenter inspexerit.
invenias, ulero editus ? absil, absil, ut tihi istud cre- 6. Quorum sane post obitum sanctorum liominum,
dere ausim. b Vernularum te eorum potius credide- lu meriloc duas sorores tuas A talibus discipliriis
rim filium, suppositumque illis, ut ssepe dictum fa- lui oris erudisli. Novimus, novimus, quid tibi una
ctum, etquod tupotius tanla oris tui petulantia et earum, cum tu nimis severus in ejus ruiiiam pudoris
obscenitate approbas; aut si id non erit, degene- insurgeres, objecerit vel exprobraverit, atque tu
rasse eos in te nulli dubium erit, qui sanclos illorum routus illico non ausus es ulterius censurseluse ullas
homintun mpres, sanctam vilam, institutumque no- dolori ejus inferre molestias.
CASTIGATIQNESET NOTJE.
tare Julianum non duxisse uxorem ante anii.,408. castilalis virtuteminluenles, ut Paulus, corpora vestra
Duxit enim post obitura jEmilii Jse parentis : vEmi- casligarelis: immo impudentifronte lascivientes, cjus
lius vero adhuc erat in vivis ann. 407, si modo, ut motum sic procaci lingua laudatis in publico, ut cun-
est admodum verisimile, non differt ab eo qui a clis pateal quid a vobisgeratur in sectetq, si tqmenqum
sede aposlolica Constantinopolim missus est in causa laudare publice non pudeql, etiganl vel secretum. Et
Joarinis Cbrysosiomi, quemque Melaphrasies Bene- Paulo inlfa : Libido calor bonus est genilatis, nec est
Ventanum episcopum dicit. B in ea quod pudeat; quiq si malum esse dicatur, nuplim
* Hinc primum innotescit nomen feminse, quse Ju- jam damnabunlur, sine illq enim non poterit prolet
lianum peperit. Non absurde vero senliat aliquis exislere. Ex hoc adverlant dileclm vestrm, caslissimi
eatn ipsam esse viduam, ad quam post obilum Me- expugnatores, quanlum libet, quod lanlum laudare de-
morii librum consolatorium scripsisse diclus est Pe- lectat; autsi non libet, cur suadelis ul libeat, et casti-
lagius (Vide nolat ad cap. 4 Gommonitorii).—Julia- las expugnalur avobis? cur bonumprmdicalis, quod
nm. IUam Garnerius suspicabatur eam ipsam esse in vobisadversumesse sentitis? rogo, erubescite.Nemo
vidiiam ad quam Pelagius scripsit librum consolato- umquam quod sibi est inimicum, bonum dicere dele-
rium. Sed posiea, re melius perpensa, hanc opinio- ctaiur, et landum prmconiisadotnate.
nera deseruit ut eam amplecleretur quse docet vi- Eo eliam pertinet quod referl Beda (Lib. i in Can-
duam ad quam Palagiusscripsitesse JulianamOlybrii tia cap. 5) ex libro n Juliani de Amore, ubi de na-
conjugem. Qua de re nos pluribus agemus infra ad tura lactis foedissime pbilosophatum ait, ut totum
pag. 140. BALUZ. ponere horrori fuerit.
, b Subindicat Mercator rumorem aliquando spar- Immo Hieronymus Pelagianis exprobrat nimiam
sum fuisse in vulgus, nobilibus parentibus pro lecum suis, ut loquitur, Amazonibus consuetudinem :
gitima prole vernularura Dlium supposituro fuisse, Decepislis,inquit, plurimos, maximeeosqui adhmtent
Julianumque suis moribus rumorem approbasse. Eo mulietibus, et sciunl sepeccate non posse (Dialog. i).
cferlenihil fuilautmaledicentius,autconlumeliosius, Qua occasione duo notanda pulo : alterum videri
atque insolentius, quod vitiuni, ut vernulis facile, ab Ilieronymo subindicatum Cceleslii eunucbi-
ita nobilium filiis vix adhseret. —Garnerjus hic, Q smum; alterum ab Iprensi notatum Pelagium in-
et infra pulal subindicari a Mercatore rumorem ali» lemperaniise in consectandis epulis, et adid pro-
quando sparsum fuisse in vulgus Julianum fuisse bandum adduclum Isidori Pelusiolse testimonium,
suppositura parentibus suis. Verum alius, ut ego qui tale quiddam olim exprobrabat Pelagio mona-
qiiidem arbitror, est Sensus verborum Mercatoris. cho jam cano; sed quod solet Iprensis in Historia
lllud eiiiiii tanlum ait rlietoricando, ita diversos Pelagiana, quoliens non mutuatur ex Usseiio h.ere-
esse Juliani mores a moribus parentum, ut suspicari tico quaescribit, hoc in loeo bis peccavit. Semel te-
liceat supposiium illis fuissfe, ut ssepe dicilur fa- meritate mentis, qua unicum fuisse lunc temporis in
ctura, aut siid nonerit, degenerasse illos in filio. orbe Pelagium monacliumjudicavit, curo claroet Au-
BALUZ. gustinus (Epist. 186) allerum qtioque Tarentinum
c Casle vixerant sub sanciissimorum parentum ejusdem noininis qua pu-
toti familise bene tavit fuisse.JterunJKVto-Topijo-ia,
discipliua. Unde Augustinus ap- Pelagium, antequam damnaretur, iri jEgypto
precalus, tamquam verfe domo Dei: Habileiis, in- aliquamdiu versatum esse, quod omnino pugnat
in
quit (Epist. llb), omnes in mtetnum adjutorio Al- temporum rationi ex Augusiino deducise.
tissimi, qui habilatis unanimes in domo, paler ma- Adducere poterat lestem longe certiorem Paulum
terque, fralres filiprum, el cuncli unius palris fitii Orosium (In apolog. cap. 27), cujus sunl hsec vferba
memores nosiri. Veruin post obitum parentum soro- ad Pelagiura : Sed tibi specialis inde potlandi onetis
res exempluro fratris post longam dissimulationein fottasse fiducia est, quod balneis epulisque innutritus
jam suo ihgenio viventis seculse, a doraestica san- latos humeros gestas, robuslamque cetvicem, ptmfe-
ctitate degenerarunt. retts etiam in fronte pinauedinem, stcui:scriptum est:
D
d Jutianum non castissime vixisse, etiam soluto Tetendit enim adversiisDeummanum suam, el conlra
matrimonio, et episcopaius iempore, prseler Merca- Onmipoieniemroboralus est. Cucurrit adversum eum
torem insinuat ipsemet Augustinus his verbis (Lib. v ereCtocollo, et pingui cervicearmatus est, Operuit fa-
advers. Jul. cap. 12) : Secitnduw te, cum concumbete ciem ejus crassiiudo, et de lateribus ejus arvina de-
desliterinl conjuges,jam non erunl conjuges;. qupd ne pendet (Job, xv, 25). At illi ttiles esse non possunt,
conlingal agant, sicut possunl, decrepiti quod juvenes quibus semperin corde loquilurChrislus (Luc.xni, £4):
agebanl, el ab lioc opere quo etiam continens nimium Contenditeper angustam viam inlroire, lata est enim
deleciaris, nec effetis mlate corppribus parcant. Et qum ducit ad niottem. Et Paulus aposlolus monel :
alibi (Lib. 4 ejutd. Operiscap. 11): Vos pro suscepta Cutuni catnis ne fecetitis in concupiscenliis (Roiti.
vestra (libidine) tam fideliler laboratis, ut vim patia- xin, 14). Est in me verilas Cltristi, quia tnultum
mini, nisi eam, qualis nunc est, eliamin paradiso coU doleo pro vobis ; juxta senlenliam enim beati Patris
locelis: non ibi de peccato dicentes talem factam, sed mei Augusiini, Non est sani fiducia, sed insani.
talem.nullo peccanlefuisse mansurant, cum quajn illa Veruui vidil Jansenius suse Se causse incommoda-
pace dimicarelut, aut ne dimicaretur, quoliescumque turum, si Dde Orosii aticlorilateih Orosio faceret,
surgeret, explerelur. 0 sanctas paradisi delicias! o apologiamque reciperet quara, quia suis rebus con-
frontem qualiumcumque episcoporumi o fidem qua- traria est, pro suppositilia habet, illorum more qui
liumcumquecastorum! ab Hieronymo et Auguslino accusaiitur libidinosi
Auctor librorum Hypognoslicon (Lib. iv): JYOII cujusdam judicii, quo ipsos quoque Scriplurse lihros,
tnim naturale tstt bmum libidincm prmdkarelis, si sibi non faventes rejiciebant.
!3S LIBER SUBNOTATIONUM|N VERBA JULIANI. 134
'_:;.-. ';.. . fiAPUT V, .'.' . A. divinKScriplurse.npn ut tuvis,libidinemsol«nt,sed
Item in epdem libro capitulo LIX verba Juliani. carnis conciipiscentiam nominare, de qua illud im-
c Non enim dictum est, Erunt duo homines in plerent: Crescifeet multiplicamini, et replete lerram
uno homiue , sed Erunt duo in came unq (Genes. 11, (Genes. 1, 28). Et illud : Adhmrebit uxori JSMCB, et
14); quo unilioiiis nomine voluplas illa coeirnlium erunl duo in carne unq (Genes. n, 25). Sed si manda-
et libido, qiiieseiisum afficiens membra consternat, lum diviriuih seryassenJ, noti eis futura erat [Baluz.
ac sicut ille prudens intellexit, unam carnera gestit fueratj immodesta stimulatrix, infestaque, et ini-
efficeffe-,a Dep instituta, et cprporibus ante pecca? portuna instigalrix [ Bqluz, insiitalrix ], cuni non
tum docetur inserta.:» *. . quseritur ppus ejus, qualis nqnc est, trahens vi
1. Ad hsec. h Eleganler, scilrra loqueris more tijo, sua, et magha yasa plprumqpe de castiiatis arce
ct more quo c theatrum d Aibitri Valeriique detristi. dejiciens, Ergp s| lalis npn est, sicut nec est, qua-
Constat in illis prosatoribus generis humani fuisse lis naluraliter soboljs tanturii Causa diyinitus fuerai
* Jibidinem jnsitam eorum naturae, quam quidem data, vitiaia est: f quo vilio suo cum
gerierat,
CASTIGATIONESET NOT^l.
..* Responsio Augiislini apud Garnerium : « Augu- B A«g»slinus tamen Cicerpnem imilatus , numqnani
stinus: Si ut essent duoin cgrne iina, faeere nisi libido quod ego quidfemmeriiiiiferim, usus est Iioc npmine
noh posset (quam susceplahj tuam, qualis nunc a te in bonani partem; neque vefo potuii, eum libidi-
laudatur et expughatur, quam pudendam confiteris, et nem delinierit gppeiitum animi, quo miernis bonis
sine pudore sic diligis, audes etiam paradisi posses- qumlibet temporgljq prmpontintur (Lib. de Mendqc.
sione dotare), nullo modo eiiam in Christq ei in Ec- Ctip. 7). Unde alio in I0C0ait: Cum igitur sint mul-
clesia posset tnieiligi, Erunt duo in catne und. Neque ttirum libidinei rerum, iaihen cum tibido diciiur, nec
enim tam longC exorbilasd veritatis viu, ul etiam cujus rei sit libido additur, rion fere solet animo oc-
conjunctioni Christi el EcclesimItanc audeas imputare Currere, nisi illa qug. obscenmparles cprporis excilan-
libidinem. Porro si possunl sine isiti esseduoin earne iur (Lib. xiv de Civit. cap. IS), elc. Ei alio in loeo :
una, Christuset Ecclesia, potuerunl etiam vir et uxor, Quod cibus est ad salutem hominis, non esl cancubilus
si tiemo peccassel, non puaenda libidine, de qua eru- dd salulem generis, et utrumque non est sine delecta-
bescit, el qui eam laudare non erubescil sed merilo lione carnaii, qum tarnen modificata, et temperantia
laudanda charilale conjungi, et filiorum procreando- reftenante in usum nqiutalem redacta, tibido esse non
rutn causa esse duo in catne una. Unde Dpminus cum potest; quod ideo dictum est, quoniam libido non est
dicil: Igilur jamnon sunt duo, sed unacaro (Matth. borius et reclus usus (Lib. 11Relract. tap, 22).
xjx, 6) ; non utique dixit, Non sunt dum, sed una . f Traducem peccati originalis esse concupiscen-
cgro. Quid ergo non sunt duo nisi homines? Sicui tiam parentiim, quse per inobedieniiam primorum
Cltrisius et Ecciesia sunt, non duq Christi, sed upus hominum efferaia est, ei instar hsereditarise cujus-
Chrislus. Unde et nobis dictutn esl: Ergo Abrahmse- C 4am segritudinLs propagatur in posleros, opihalus
men estis (Gql. 111,29), cum de iitp diclum sit: Abra- est cpnstanter Auguslinus cum suis,
ham el semini tuo, quod est Christus (Ibid. 16).IEDIT. Fulgeniio, Reda et ajjis. Quoinodo vero Mercalore,
> Iterum hominem dicenlem quse non debet cogit piscentiam , quse in parte animi inferioreper concu-
ut est audire «luci est, ira-
Mercator, non vuli. possit culpa originaljs, qnse in superiore exis-
c Non memini apud poetam quae
me legere aut Petronium aut Mar- tit, recte Mercator expljcat liis verbis , quse ex Ati-
lialem comcedias edidisse, sed ab altero Saliricon, gustino mutualus videtur : Si talis non est, sicut nec
ah akero epigrammata conscripta. Speclant igitur est (camis concupiscenti.i) qualis naluraliier sobolis
terba Mercaloris ad istorum hominum libros, et tqntum causa divinitus fuetat dala, viliata est • quo
praeserlim ad primum Martialis, qui ab amphitbe.atro vilio suo cum generat, quod nascitur ex vitio, vitiaiuin
iiomen accepit. Maluit lamen Mercalor Iheatri men- ,esi, el juye medicg et tedintegratore indigel Ghristo.
tionem facere, quam amphitheatri, quia impudicum Veritati per s.e npn ita forle omnibus manifeslse
hominem conveniebat, et theatrum. propria erat S. Thomas afferre potest lucem, cujus iisec docirina
jmpuriiciiise scena, quod egregiedocet Teriullianus est (1-2, q. 81 et seq.). Duse fueruijt partes jusiitise
liis verbis (Lib. de Spectac- cap. 20): Numquid ergo priginalis, qua Deus hominem, quem reclum con-
exlra limites circi furori sludemus; extra cardines dere yoluit, ab iniiio gratis donavit :-una., qua
pars
llieatri, impudicitim; insolenlim,' exlra sladium; im- aninii superior Deo ; altera, qua inlerior supeiiori
mitericordimi extrq amphithealrum'1'etc. Si quishor- tamditi stibessel, quamdiu ipsa adlisereret Deo; ista
rere yoluerit ad impuritatem veteris ihealri, Jegat frenum concupiscentjse fuit, illa charitas; uira-
caput 17 ejusdem librj.—• Garnerius hic ait non ine- que gralis Adamo collata, ulraque gratis posieris
ininisse se iegere auiPetronium autMartialem comce- D etiam confereuda , si Adainus absiiheret ab esu po-
dias edidisse : Itaque hsec verba speclare ad istorum mi prohibiti. Hsec conditio, qua parte voluatatem
hominum libros, et prsesertiro ad primum Martialis, Adami speclabat, debitum quoddam fuit; qua divi-
qui ab amphilhealro nomen accepit. Rhetoricatur nam, mandatun); qua ritfamque, paciiim, Pacli vero
auiem hieMercaior et nomen generale huc iranstulit, hujusce meminit sape Aiigustirius; praBsertim cum
quo usus est cliamMarlialis in prsefatione libri primi: peccatum oiiginaledemonstraretex eoGenesis loco:
Intrel Cqto ihealrum nostrum. BALUZ. Masculus, cujus prmpuiii caro circumcisa non fuetit',
d Utroque nomine
intelligit homines impurps, delebilur anima ilta de pppulo suo , quia paclum
quorum anjea meminit, Peironiuro ,et Martialem. Illi meum irritum fecit (Genes. xvn, 14).
enim Arbitri cognomen, isii agnomen Valerii fuit: Hujus pacti doctrina, quasi traditione, a Palribus
quamquam apud Romanos, si Valerio Maximocredi- ad scholasticos pervenil, quorum nemo.sine temeri-
mus, Valenlinus quidam exstitit Valerius, qui amato- tatis nota ajit.er sentit. Hujus inleiligeniia vauas Mi-
rios versus plenos impudentissimse licentiisescripsit. chaelis Baii de sublimatipne liominis iii consoriiiint
e Non sumpsit auctor nomen libidinis in malaro diviniiaiis naturali delirationes catholicfe confutal.
parlera, secutus exemplum Sallustii, cui valde slu- Hujus denique veritas scholse repreliensores, vel
det; sed illud posuit ad significandum insiium ho- oscitantise in legeiidjs Atigusiini libris, vel tardi-
lninibus procreandi appetitum , qui cum per se sit laiis iii intelligendis, vel malaj fidei in
inlerpre-
indifferens, inter bona aut vitia censelur, prout landis convincit.
freno vel relinelur, vel solvitur. Peccatum igitur originale, cum sit defectus |ustt-
155 MARIl MERCATORIS 156
quod nascitur ex vitio, yiliatum est, et inde [Baluz. Iv semina, sed morum vitia persequentem.» Tamquam
juri] medico et redinlegratore indiget Chrislo. jubeas potius quaiti doceas nullum esse roortuum,
i CAPUT VI. rieque mori, nec moriturum, nisi qui Adse prsevari-
Itemin eodemlibro capitulo utmverba Juliani. cationis exstiterit imitator. Non pudeat tanlie vani-
t Ille quippe non dixit, peccatum transisse, sed tatis? Itane nuilus fuit, vel est futurus, vel est, sal-
moriem; mortem ulique judicii illaiam severitate, lem h secundura magistri tui Pelagii definitionem,
prsevaricaiionis ullricem; non corporum semina, sed quse a te tot libris defensa est, qua ambo decernitis,
morum vilia persequentem.» a i posse hominem esse sine peccato, et facile Dei
1. Ad hsec. Bardissime, luo te pugione feristi: vis mandata servare?» Ut ergo dicehamus, vel secun-
enim non peccatum, sed morlem transire per semina, dum vos ipsos, nullus fuit per lol ssecula, qui, alienus
quam tamen ais c judicii illatam sevferitate, praeva- hujus vestrse iraitationis invenlus, hanc in se Adse
ricationis ullricem.»Referatur igiiur tibi de luo. Quid poenam non mereretur excipere, quam dicis i prseva-
hoc ad posleros, qui omnes omnino mortui sunt, ricationis ullricem, et quse non semina, sed morum
mqriuntur, atque morienlur, illa utique morte quse vitia jussa est persequi. > Et cerle hi quos dicitis
per omnes homines pertransiil, ultrixque prsevarica- < posse esse sine peccato, et facile Dei mandata ser-
tionis, ut dicis? Nam illud aliud ridendum est, quod B ; vare,» esse sine vitiis debent. Postremum tot millia
ais, moiiem, quam poenam esse dixisti peccati, solam infantium absque vilio ullo secunduin vos nascunlur,
.transisse in genus, absque illo quod hujus lanli mali nati sunt, atque nascentur. Cur itaque hac [Baluz.
exstitit causa. En egregius justi judicii Dei defensor, hsec], quse judicii severitale illala est ultrix prsevari-
qui poenamprosatoris transmiltas in posteros, poense cationis [Balux. om. prsevaricationis], morle plectun-
ejus causam non habentes ! tur, quam nec causa sua secuta est, nec, ut dicis,
2. Delectat autem quod subnectis: i Non corporum transiit in quemquam c ipsorum?
CASTIGATIONES ET NOT_E.
tise originalis, quemadmodum definivit S. Thomas, lificibiis opinionem , Quod consotlium divinm natutm
duabus oportel constare partibus, una materiali, sit homini natutale, pertinaciter tueri, ul fides pec-
qure concupiscenliae effrenitas; allera formali, quse cati originalis vix non perverteretur in commentum
charilatis privatio. lllam vocat Augustinus vitium , suppar blasphemise Ulyrici ? Quid explicaiius sen-
morbum, languorem , et malum naturse; istam pec- lenlia S. Thomse, cujus Summam Jansenius, Au-
calura et culpam. Culpa sacrainenti viriute tollitur, gusiinum contractnm, et certa proportione rationi-
vitium relinquitur ad agonem: etsi vel peccando bus naturalibns alligatum vocat?
crescit, vel bene agendo miriuitur, quanto magis "p a Responsio Augustini apud Garrierium:
«JAugusti-
aut peccandi consuetudine creaiura, aut Deus bene nus : In eo quidem loco, ubi dictum est: Pet unum
vivendo dulcescit. Quemadmodum arabse partes ju- hominem peccatum ihltavit in. mundum, et pet pecca-
sfniae originalis -ita connectebantur mutuo, utfue- lum mors, el ita in omnes homines perlransiit; utrum
rint olim in Adamo innocente, futuraeque essent in peccatum, an tnors, an utrumque per omnes Itomines
posteris innocentibus unicum beneficium ; ita ulri- pertransisse dictum sit, videtur ambiguum. Sed quid
usque partis vacuitas, ut unicum fuit in Adamo pec- horum sit, res ipsa jam aperle demonstral: nam si
cante damntim, ita sunt unicum in posteris raalum, peccatum non pertransisset, non omnis homo cum lege
donec renascantur in Christo, et novi homines peccali, qum in membris est, nascerelur; si mors non
fiant. _ pertransisset, non omnes homines, quantum ad istam
:<*Justusergo cum procreal filios, quia ex eo gignit conditionem mortalium perlinet, inorerenlur. Quod
qnod relicium est ad agonem, peccaturo cum vitio autem dicit Aposlolus, in quo omnes peccaverunl, in
traducit in filium ; suis enim principiis similia sunt quo intelligtiur? ttisi Adatn, in quo eos dicit et mori,
quse ex ipsis orta sunt. quia non eral justum sine crimine transire supplicium.
Eo.perlinent tum simililudines quibus inlerdum Quocumquete vertas, nullo modo caiholicm fidei fun-
utilur Augustinus, lum vocesmetaphoricrje quibus damenta subvertes, prmserlim quia et lu ipse tibi ad-
hanc rem explicat. Ait enim viiiala esse parentum versaris, qui nunc dicis, non peccatum transissc, sed
semina, mgros otiti ex mgtis, incitcumcisosex citcum- mortem, cum superius dixeris, Apostolum ideo non
cisis, ex oleis insilis oleasltos, ex justis peccatotes, duos homines, sed unum inculcasse, ul docerel imila-
cjuia generando traducilur caro, qua., expers freni lione transisse, non generatione peccatum. Quid esl
justitise originalis animsm, excipit carentem altera D quod nutic dicis, non peccatum transisse, sed mor-
justitise parte, quse charitas, donec eam per sacra- lem? i EDIT.
menlunj Clirisii recipiat. b Notandus in primis locus, ex quo eonstal multis
Auctor quidara mullum laboris hac in parte po- libris a Juliano defensam fuisse Pelagii sententiam
suit, et vix tamen hiluin profecit, proplerea quod de impeccaiuia horoinis, et viribus naturse ad ser-
maluit aliquid dicere, quo doctoribus scholasticis vanda Dei praecepta. Quibus aulem de libris loquiiur
contradiceret, quam consentire sanclis magistris Mercaior? neque enim boc argumentum aui in prio-
Augustino el Thomse, de pacto Deum inter et Ada- re, aut in posteriore Juliani Opere adversus S. Au-
mum inito. Quare coactus est adabsurdas quasdara guslinum tractatum est. An Juliano iribuenda est,
conjecturas venire, de cottupto patentum semine, de auctore Mercatore, epislola ad Demetriadeiii ? Au
vitiala pet peccalum Adami lempetie, de occulla mot- liber de Natura, et libri tres de Libero Arbiirio ,
bosaquequalitate a setpenlis halitu immissa, aliisque aliaque ejusmodi Opera, quse Pelagii sensu, verbis
similibus figmenlis, quse per summam injuriam Au- Juliani composita sint ? An (ribuendus quoque, quod
gustino affingunlur. ,- aliuride augurati suraus , liber Ratiocinatinnum , in
Sed quid opus fuerat quaestionem, cum primum quibtts quaestio utraque agilatur, et seeunduin Pcia-
nasceretur, paulo quidem obscuriorem, sed docto- gii mentem definitur (Vide dissert. 2, in elogio Peia^
f um postea labore Ecclesiseque sensu illuslralam , gii)1
iierum offusis nebulis in pristinas revocare tene- c Quemquam lapsum. Ita veteres libri et edilio
bras? An tauti erat daronaiam a tribus sunirais pon- Gerberonii. Sed Qarnerius reposuil ujsoriim. BALUZ,
437 LIBER SUBNOTATIONUM 1N VERBA JULIANI. 158
' 3. Hiclibi de
manibus, ut ita dixerim, ceciditjA.et disertunTiion intellexeri.m, dicta sint, quod et lu
lllud condiscipuli tui Coelestiiegregium definitum: sine ulla dubilatione jaclabis; ubi si hoc'tibi persua-
s Quoniam peccatumAdse ipsum solum lsesit, et non seris, plurimum le [Baluz. otnit. te] falles, Ego enim
.genus humarium. > B Hic est Coeleslius unus ex illis te intellexi, et quid contra fidem tenacem recti
-quibus in tui operis libro primo de quatuor ad Tur- ineplissime senlias novi, et quibus verborum fiic
hanlium hsecais : « Doctores nostri temporis, frater modo utaris ambagibus memoria teneo, et paululum.
ijeatissime Turbanli, et nefarise, quse adhuc fervet, nos patere, hsec pfobabimus.
seditionis auctores ad hominum h quorum sanctis 5. Abuteris videlicet Christianorum simplicilate,
sludiis uruntur, conluraelias et exitium decreverunt qui in hos libros tuos legendos inciderint: tua verba
.perruinam totius Ecclesise pervenire, non intelli- ista sunt nempe, i In omnes vero homines non pec-
•genles quanlum his conlulerint honoris, quorum catum transisse, sed morfem, illatam utique severi-
•ostenderunt gloriam, nisi cum calholica religione, tate judicii, prsevaricalionis ultricem.» Hic hic inte-
iibn posse [Baluz. poluisse] convelli.» ltane oblilus rim te aliquantulum teneam; hic tecum irioras,ali-
amicitisees [Baluz. amicitias]? itane consuevisti de- quas utililer teram; rogo si simpliciter, el non « di-
fendere? an nunc tibi ipsi patrono opus est? et de- lemmatus, d tamquairiad Crcesumet Pyrrhum Loxias
cepli sunt qui le sibi paraverant defensorem? B (unus etenim erroris spiritus [Baluz. un. et iu nunc
i. El hsec a me, lamquam qui te nimis callidura err. spiritu]) loqueris, quomodo non e et lu tradu-
8 Verha qusesequuntur digna sunt quse observen- quod bonum pro cerlo noveris. Qui minas, injuriam,
4ur paulo sludiosius. Oslendunt enim quanti se suos- paupertatemqueferre non possumus,quomodoflammas
que facerent Peiagiani. Ea vero non reperiuntur Babytonis vincemus? QUODBELLUM SERVAVIT, PAX
apud Augustinum libro tertio prioris Operis, qui re- FICTANON AUFERAT. JVOJOtimore perfidiam discere ,
spondet librp lertio Juliani ad Turbantium, sed in cum veram fidem memChrislus reiiquerit voluntati.
c Haecyox legitur in libroRufini Palaesiini de Fide
Oibrosecundo de Nupt. et Concup. cap. 5, dicuntur-
<jue excerpta ex prsefatione. loiius Operis. Ita vero cap. 55: Cum nos, ait, inlerrogaverint utrum Deus
se habent: Doctores, iuquit, nostri temporis, frater . procreaverit Fitium, necne; et acceperinla nobis re-
beatitsime, el nefarim qum adhuc fervet sedilionisau- sponsum,procreavil: slalim adjiciunl inlerrogationem
ciores, ad hominum, quorum sanclis studiis uruntut, hujusmodi, quam Grmci dilemmatamvoctinl, Invitus,
conlumeliaset exiiium decreverunl, per fuinam lotius an sponle? elc. Porro cum vox ista apud alios au-
Ecclesim,pervenire,non intelligentesquantumhis con- ctores non reperiatur, quod sciam, veliementer ad-
lulerinl honoris, quorum osienderuntgloriam, nisicum ducor ut credam a Mercatore librum Rufini Latini-
calholica religione, non poluisse convelli.Nam si quis lale donatum. Verum liac de re prolixius alias (Dis-
aut tiberum i» hominibus arbitrium, aut Deum esse seri. 2, de auctoribusel defensoribushmresisPelagianm).
nascenliumcondiloremdixetit,Cmlestianuset Pelagia- d Locus ille mendose -Jegitur in codice Bellova-
nus vocalur. Ne igitur vocentur hmrelici,fiunt Mani- censi: TamquamdilemntalusAcresum et Phirum loc-
chmi; et dum falsam verenlur in[amiam,verum crimen cias, unus et tu nunc spirilus erroris, etc. Correctus
incurrunt, instar ferafum, qum circumdantur pinnis, ut n" est tum ex codice Vaiicano, tuin praecipue ex Hiero-
coganlur in relia. Quibus quoniam deest ratio, in ve- nymo ad Pammachium et Oceanum de hsereticis ita
rum exilium vana formidinecontendunlur. scrihente (Epist. 84): Si quando urgeri cmperint, et
h Illud ipsum querebalur Pelagius adversus Hie- aut subscribendumeis fuerit, aut exeundumdbEcclesia,
ronymnm, qui in prsefalione Dialogorum tunc tem- miras slrophas videas; sic verba temperant, sic ordinem
poris, opinor, scripta, cum Joannes Hierosolymila- verlunl, et ambigugqumqueconcinnant, ut el >nosiram
iiusiinposiierat utrique parli silentium, vetueratque el adversariorumconfessionemteneant,ut altier hmre-
alterum alteri crimen liaereseos objicere; immo ca- ticus, aliler calhblicus audiat, quasi non eodem spiritu
tholicos invidiseerga Pelagium accusaveral. Sic ait: el ApolloDelphicusalque Loxiasoracuta fuderil Crmso
Adversumeos qui me dicunt hoc Opus inflammatum et Pyrrho, diversis temporibus,sed pari illudens~slro-
invidimfacibus scribere, breviterrespondebonumquam pha. Exempli causa pauca subjiciam: Credimus, in-
me hmrelicispepercisse,et omni egisse sludio ut hostes quiunt, resurrectionemfuluram corporum.Hoc si bcne
Eeclesim mei quoquehostes fierent. Helvidius scripsit dicalur, pura confessioesl; sed quia corpora sunt cm-
conlra sanctm Marim virginilalem perpetuam; nunir leslia et lerreslria, ul orthodoxus corpus audiens car-
quid ut ei responderemductus invidia sum, quem omnem putet, hmrelicusspirilum recognoscat, etc.
ninojn carne non vidi? Jgvihianus, cujus, o Pelagi, a Loxias vero idem esl quod Apollo, qui cum ambi-
te nunc hmresissuscilatur , Romanam fidem, me ab* gua, flexiloqua et obliqua daret responsa, Loxias
sente, lurbavil, tam elinguiset sermonis putidi, ut ma- dictus est. Nam apud Grsecosli%ogobliquum signi-
gis misericordiadignusfueril quam invidia. llli quo- iicat: quamquam et alia ab aliis appellationis causa
que respondi,ul polui garrit unusquisque quod afferlur; qua de re consule Macrobium.in iibro De
sentit, ego totut sum qui cunctorum gloria mordear; D Diis. Quidvefo Delphicus Croesoexpeditionem Per-
et lam miser, ul tisquoque invideam qui non merentur sicam meditanti, quid Pyrrho adversus Ronianos
invidiam: unde ul omnibusprobarem me non pdisse movenli obliqueresponderit, obvium passim esl.
homines,sed erreres, nec aliquorum infamiamqumre- e Hoc nomine Pelagiani soliti sunt omnes quidem
re, magiique dolere vicem eorum qui falsi nominis peccati originalis defensores traducere, sed Augu-
scienlia supplantanlur, Attici et Crilobuli nomina po-. stinum maxime. Nec illud convicium solus fecit Ju-
sui,per quos el noslta pats ei adversariorum quid lianus; sed Annianus eliam in utraque epistbla, qua
sentiretexprinterent 5»'guis autem falsum se infa- prselatus est ad homilias Ghryspstomi in Laiinum
mari clamitat, el gloriatur nostra senlire; tunc.verm sermonema se versas; scribens enim ad Orontiunv
fidei probabit atsentum, cum aperle et absque dolo cui homilias in Matthseum mittebat, post laudatam
adversa damnaverit,ne audiat illud prophelicum: Et tauii docioris eloquenliam, sententiarumque cum
in omnibus iis non est conversaad me prmvaricalrix Pelagianis dogmalibus, ut mentiebalur, consensio-
soror ejus Juda ex tolo corde sup, sed in mendacio nem : Quanlumnobis, inqnit,' consolaliotiisexoritur,
(Jeretn. m, 7). Minorisquepeccali est sequi mtilum, cum cernimus tam erudito lamque illiislri Orientisnia-
quod bonum putaveris, quam non audere defendere gistro eam quam in nobis Traducianus oppugnnt,aslrui
PATOOL. XLVIH.
130 MARIl MERCATORIS 110
ciatius es, ut libi 1'ibet,el adhpe licet, nqmen impo- 4. qtioniam, pepcatum;Adse ipsumsoluin lsesit,: et non
riefe Catliblicis^Chfistiariis? Neque feiiiinsajtem mqrs genusrh'umaniin).4et quftdJnfante&in.eoistalu sint,
jpsa, qriariitfibujs", aliief ut; eiiam tibi placet, riisi In quo AUara.fri^^
pef ifaiisiiuih' seri;lraducein, venit, atgue yenlura 8. Undejllud qjioque, natum est.ultimum vpbis,
est, quairi kt'tu vjspoenairiesie sine mefitp poanse. quod,in, iflaluni ves,tr.uin npn- timujstis, emoyere:
6. Ad lias igituV tu effugiendas anûsiliis, quas «„Iiilantes.,, eliamsLnon baptjzali mprianlur, habent
tifii; lbquax magis quam'di^Musj,''jgse7ecisij', repli- yitaiiv; aejernam,,» Et, illud plusquam? sacrilegum
cas inconsequeiitibus, ac disseris cle illate.ihbfte $!?!%%•safiri!egium]j.«,Nequeper.morJtemAdsepmne
hic dixissfe, qua riirilciaius Auam est post' pfiriyari- genus.hp.minuri)mo.ritur,,quia, necper r.esurrectior
catioriem, qiise'ljbii: cbfpbfa pe.rimit, sed quse pfer neni.C.hrj|.ti onane genus. hpipinum resurgit,»;
scelera, corileiriptu^Dei,fit iri aniina, el"est «lerija? £j, Ijtsec.suh,tvnerope, magisterii vestri: magnifica
1
quippe ad selfefriuri)suppiiciriiri tfaliit, qiiam etiam spita,,iirjEpe.riJditionisûl diciiis,.Cl)ristianse^.sed,nos
Scriptufa sacfa sigriijicat1: Viduq, inquieris, qum in Clirisliani.non dicimus, dQgmatayeritatis?
delieiis dgens vivit.'[Raluz. deliciis agji], tnoriuq est Ad^populum.p^leras.tEgo.te.intus et.in;cuie,noyi;
''"""'' sai. 3.J"
(ITini. v, 6). Ef iii Evaiigerib : Sine tnorluos sepelife (PEHSIUS; '
Luc Et hanc R Qriiditibi:prodest, ut'idem poeta alf;
ihoriuossubs(Maltli. yiil, 22; ix, 60). Aslutamivapido sef vafeiin peclorevulpeh)?
talfemdixi, iiiqUies,ifarislsse, ei fransife in posteros -- (Idem,spl; S.).
Adoe,nbhbmries' oriiriiiiP",sed illbs laritiim qrii imi- b' Ego le sane effossis torluosissimis el felidis foveis.
tatores pracvaricationisejus, divinorum;fueriril.sicut- tuis, diligebli invesiigatione in lucem pertrahani
et ille, imniemores mandatorumi Ca;terum. iila,.inr GhristiaiiispQpulisi exporieriduifii.
quies, quse resolulio COrporis;fest, velahiihseacbfpor.fe i&i. Audi: ttiiitc';'ej, tii,;,,et qiii: 'ip,e,,e'lle. digiianter
5
sejparatio; fuissei iiV Adairi,. etiariis! ribri,peccasset. Iiaijyerintjlegpreii quid,:contra<;huncsensum- lnuni
J 7.'
Unde,illa.[Baluz, add. tibi]:Commaiiipularis,,et impiissiraum, pravissimumi impudeniissimuri), pfetu-
condiscipuli iu"rCoelesiiij-et utriusquCveslrum riia- laritissiihrirn;qtiiApliibriipsfeprbh.ii.htiayef js,.c iri epir
gistri Peliigii. egfegia:definita;;sunt,',> qpse cp.irip.fef- s^tpiaivideiiêt',(uaf,squara
sbnis dudHnJ, ibtb orbfe. ecclesiastica auctpritate teinpore^ ausus>es'mittere,d'quaiidb>i!onveiilus: dfe-
1
damnala sunfc: < Adam.morlaleiri' factum, qui sive tfectasti cum' univfefsriECclfesia p;ef tbtuiri ofbfem
peccaret, sive ttori pec.caret, esset moriiririis'; efL Pe,|agium(C6Jlesiiujmqu.e;damnar
CASTIGATIONES)ET NOT-î
veritatemi quqmcerie bealusJoannes, eisin ohinibus G guSiilluS';(X,:ifr.'i corilt.d-Julic'ap;5)t Qiiid vqbis.pro-
libris suis; itgqppque.abmiini inunilamiuierecusiadit% dest, qiiod~iie'scioqua$:tinSds tiiqueuneos dfiejiescio
ut
armat, accendil, videgiur non lam pnetenles infor- ciijus-perplexii&iisMneciiii^
mqpediscipulps-,,qnamriobis,contr.apermpdemppugna- ciatdluegdhl ?retc>liiifbceritius (Episl.ad PaJfisCat?
tiqnemauxiiiq.pr.mp,arasse;;,quanlus:enim Uleadversws tlidgi,dericiU): PeffersW iiislfiicii, inipiodisifucli vef-
necessilalem•!.qugntus;,prg libmorsiirqit:arbitriohquam b'or<dhidtguiiis\sub''imtigihe'ctiifcgiicmfitiei-disputah-
nosirorum-.libris ubjqufi cqncinens,voluntatisjure ser- lESjifehutfestifetu^WixhtilahP.viftisi
vato, divincegralim prmsidiai cdihmendaiTquam.con* e Fatetur Juiiariris^po;- 1 f>pM Imperf: cap;.\Tf
ird omniumviljorutn, letiebras;,quamipro- cunctarUm duas sfe'3'd' papairi-ZPsimurft;fepisiolas'riiisisse1, sed
speculo.v'irlu.lum.,spiendidissimuiij:V:as:electionis expo-- negat Sliamj quiBSesfad cleficoS^Rom&ribs, a se scri-
nit! Et.panlp po.stV.ex-ponens singularPrahomiliarum piaiflv.nequfevero:Augiistiiius- adiribduirifepughat;
argumenia : Se&p,jnqml, seivendpomnesitlas qum- qriairivjs:feam.aritfealairtqriahiriVIriliaribsfefiptanVre-
siipnes, quibuStTrai_lucianus\pbniiens\ beatutn.Paulum futassetiri libfo primbM^Bbriifaciun).
' vitiorum offuscationecqmmticulqV, ut scilket fidelibus diHiiic-coristaVqrib'tempoffe data sil lisec epistOf
sgis apostolicq.exeinp.lorpecCalaconcilietiAi\uiiiVsci\i- la>,quohimiriim cqrivehtusJulianus detfetldvii ciith-
cet adid_(Augush tjb. ladBpnif.cap.. %_ellib. iu univetstiÊcclesid Peiagiuhi CMesliumque:dtihinafe.
cap. S) quodjcaiiiinriipsePelagianiiobjicfircsolebaiil! GoiiverituS-est-aiitelri pbsf^.iriissamad-briiries bfbis;
catholicis, quasj aicereiit apostoliim. Paulum-, vei' eîscopos-tfactbriairi' Zbsihii}"pbst' rijehseriVJlaium-
onines aposlb.lpsiromoderatalibidirie luissepolluioSi; ann;-M'SiGuri)iigitur-Zfdsiirius'vlderit-Julianiepistb-
Nota perpeiiiam.GoeJestiiJulianique calumnianrin •i-j lam-jutHrariitiMercaibrjei^ZpsiSiris^dieriisuumobife-
cathojicos d'oetores,quodi5uissenteniiisfovereriicor- rit,26;DSefembfis-ejusdfeij)iinrii,;rit cbristaris>esi'oni-
rupielammorrim>etconcupiscehlia3fieiia:reri)ittferent;! niiifflopinip', fealriiritefri)edib;tfeiripbfe
:>.-••-,;.•..•.:•'• ;••:'. missam
;•.• Jaieri'
a";dsiendiiiiusii),caiiisa;P.elagii-,etGoeitestii{In.dis- necfesseesii
sert, S),;p.efsonaruro,magiS;qiiaffl:dogmatumi_dan)iiar. eDe- epistolis-missis'ih prbviriclas/a' Pfelagiahis,,,
lionem, debuisse suhscribi:;;formam; subscribendia, atisimpli&brurii-ahihibs1aniicipalispfsejudiciis^^bccri-r
summo poniifice.i:iege.m:ab-,imperatoribusiprieseri¥. pandbsj-et impruderites refurii' fallefidbsVprseterêa
piam^ nec ea;iege, clericosjroodo;, sedlalcosi eliami qurjehic-scfibitMercatbfj lricrileiiia^sunfiii hiiiic;re'm
olisirictos;,o,bedie.iitiaMi.ilai religiose.abpiririibusvere; testirooma"-HierpriyihratqrieÂugustiiiiÊi 1116401-
'caijiriiicis".'prses.iitam:,uti roefito cecinerit Erosper demi'(lti !dia:lqgV 2 teciBiW'*j''Ps>fiJi^fe:
)»f-'Si»>s(6lf&.,.' inquli;-
(Cflnjijn. de.Jjtg.^^!^;;S).>liajac;hieresim.co.riri/i«mHm-. WMnCBôiitflilit tftiris}fluinvfitiEihiopiti; êicii Et-aliO'
digue,\mann,fuisse,,daron'<i.ta;ri)jr miam'(Prmf.in'ni'lib. iri Jifem.î MitiiHnutniefsuhi-
^Puit! hrjec.in(lples iptius^PelagiahBe/factionis;,uti driem episloias bibttnas pfiusfauriferds\ huhc hialedi-
de,;re,s|ia riihflisine,,ifnc.Q:etjar|p;perplexitaiisjdicen^; cas\el'~palieniiamyri6sifdm^dehum.ililM
dj.iriV; sibiiputaveriti hJ!objecJl-(anie<.Mefcaiorem(Hie-;niehlemmtiimrcoiiieieriiimîghuW^
rpnyri)USi(/riepist_,:qd:G.tesipJ_i_)i Eunoimahi, Maceh. mulus•latttit pet Atbiriuiii-canemi
1: Iitfe- vfefof(Lib.de -
dqhikni.,Ananr,,nqw Gesf. Btilicsii:capi 5) Perveriit>ih mtirius-jiostrtis-
des, nuliuni tiqbis iqbgrem.faciuh.t;,toqumiun eniirit ndnrtultaiepistoltiqumipsius'PelagW dicetettirlbiinter sttiben-
qtiod-.sehiiunti;,,sglq:fy liiadiamicttnisuuntrquemddmptes^y^
bescilioqui-,qupdsecrc\6,dp Au^ cmtetti: « QuatuPfdecihi-iriquiifepiscopo1'umsehien-
"""' "~
,;i. LIBER SUBNOTATlOiÛMIN VERBA JULIAM. W?
in manus sanctse illius Roroanse Eeclesiaj veniret V A resurrecturum esse,, sed, tantumraodo justps et san?
anlistiiis, te agenie a nonnulljs a ic; de.ceptis.per ctos,, qui Ghristi justitiam etsanctitatem fuerih.t
totam penellaliam circumlaia [Baluz. add: esl], et, imitati;,1', curii.cousle.lpmnes, omnirio resurfectufbs
tamquariimagnum aliquid;,multprum. auribus insi- esse,pef,Ch,ris.iiiiri,.quamyis a.lipsad regnuib., aliQSad
nuata: cognoscttur. lbi namque in.iercseleraitaajs : jjidiciura. Et.a.ddis,:«Jure jgjt.uf improbalrir, qui liuic
« « Qui.estigitur assertor, qpod nequeperrmortera s.enlenlise.cohtnadicet [Balpz. contradicii], quseait, Per
Atiseomne genus hominum. morialur, neque per hominemmojs, e.t per,honiin.emresurreclio.thorluorum
rfesurrfectionemChristi omne genus, hominum res.ur- (l.Cor. xv, 21) i.;item :« Qupd.peccatum Adse.ipsiim
gat, contra; Apostolum sentit dicenlem : Sicul in solum lajsit,,et,nongenusliumanum: et h,secgfentenlia,
Adnm omnes tnoriuntur, ila: in Christo'omnesvivificar inquis, a nobis merito. refellitu.r; non eriimsoli ipsi,
bunlur (lCor. xv; 22). >• sed,generi, humano obfuisse.cr.ed.endûm est,»
11;.Hicquafraude.etiquo dolo, quosomnesdicas 12.. e El hic q.uidagas, salyo iibi, ut.putas,. sensu
et.seritias novimus ettenemus; videlicet-non omnes tuo pravissimo, et lortuosissimo, latere, nps non pp-
omnino honiiries-,lioc est, totura genus humanum, tuisij: quia ipsi,. ut vis, doc.erc, quaihyis pauci, in
sed iiosomnes qni. imitatores Adse esse voliierunt.: cpmparali.onetoiius generis, hum.anum sunt genusr
et.pec resurrectionem: Chrisii, quod ilje Apostolus B Item : < Qu°d infanles, inquis, instatu siqt in. quo
dixit, omnes resurrecturos;, similitersine dubio dicas fuit Adan); ame prsevaricationem,, inte.r,a indiscipli-
riecesse estj, non omnfe prorsus; genus humaiium natas, aisj repmo qusestiones. ftpn.enini per ompi.a
CASTIGATIONESET KO«.
tia defihitiohosird coiiiprobalaesl. > Efpostea: Hmc neraicm-in Adamo ruinam, ut ne ipsi quideiri hoere-
epislola cariialisveiitosilatis ei elalionis volat, et; ge- tici iii contrarijim. lbqui ausi, fue.pii.it-aperte , sed
slorum larditale procurata, celeritate prmcedens in adhibita dislinciione quadam inter omnes omnino,
manus hominum prmvclal, ut qualuordecim episcopis- sivfe«7rj,'5f,el omnes in aliquo genere, sive KKTK n.
Orienialibus plaaiisse dicalur. Et postea : Ut sola in h. Gonsiet, hiqiian), apud, catlioljcos. Narn Theor
epislota legalur infelix. el seipsam decipiens, velut. viV dorus, Mopsuesieiuis yidetur in, conirarium sensisse
ctrix, humdna superbim. Qnaoccasione nofa id^prh- (Cap. i Fragm. ex lib. v advers. Auguslitium).Quis_,
mum:ex tribusPairibuslatidatisi Pelagiaiioruni frau- iriquit, ita demens. ut tuptum bonum (resurrecilonis)
dulentari) pariter ac! superbam induslriam, in opu- credal maleriam fieri resurgenlibus infiniij supplicii,
sCUiisssuisnonspargeiidismodo.sedeliamextoliendis quibus ulilius erat onminonon surgere qiiaintantorum
in coelum, perinde ac si furent inusilata quaedam el laliutn malorum pqst resurreclionemsub ipfinitis
miracula-, femsque5singulares; eximiorum ingenior pmnisexperienliam_sustinere.
rdnV, prsestaritisque docirinseiet.pielalis vfere Ghri- c Aiiiiiiadveriit S. Leo (Epist. 8) perpetuam hanc
stianse.'Nbta et liocalterum, dainiiata fuisse nomj- Pelagianoium fratidem, moniiitque Nicelam Aqui-
naliriVa sede aposlolica iuitracioriaZosimi q.uinque leiensem ut ab easibi caveret j.n recipiendis liomi-
d&gmalaGoelesiii:i-° Aiainjnortalem faclum,qui • sive nib.us.qui ab hac. haeresi ad, Ecclesiam caihclicam
peccarel, sivenon peccarei, essel moriturus 2° pecca- redire se y.elle diceient: Damnenl,, inquit, aperiis
tumAdmipsum solum lmsisse,el noii genus liutmnum:; professionibussuisuperbi errorisauclores, elquidquid
5° infanles in eorstalu esse,inq.uq Adam anteprmva- r in doctrina eorum uni.vers.alis. Epclesia exhprrMitdete-
ricalionem; 4° ihfnnles' etiamsinoh baplizati, ntorian- sleiuur : omniaque decreta synodalia qum ad excisio-
lur, habere viiammlermm ; 5'' per morteni Adm lotum netn liujus hmreseos aposlolicmsedis, confirmavit.tiu-
humaiiumgenus. nonmori, quia nec per resurreciip- clorilas, amplecli sc et iu omnibusqpprobare, plenis
netn Chrisiiomne genus hominum resurgit. Nota-de- et apertis ac prppria mattu:subscriplis prolestationibus
nique Julianum, ut lantse damnationis-invidiiim a se elqquanlur. Nihil in verbjseqxum obscurum, niliil in-
eta>suis averleret;- epistOlam dedisse- ad suminum venialur ambiguum, quoniam novimus hanc istorum
pontiflcem, quam sparsiteijam in publiciim, eaque esse versutiatn, ut in quticumque partieulti dogmatis
contendis'se,,auf vanam-ess.ehseresim quse tiiiito mo- exsecrandi, qua se a diirnnatorum spcielate discre-
limine proscripta essel;; aiit a; suis rion assertam , vetint, nihil sensuuni suqrum existimerit esse non
qui de quinque pfopQsitionibus longfe ajiter seoli- sgtvum: cumqtteoninesdefinkionessitasad subrependi
fentv ac qui. damnarenlur. Quaiuor ex, his lantum facilitatemiinprobare se simulenl, alqtiedeponere, hoc
soa in epistola explicuisse.Juliaijura.Mercator obser- tibi tota arte fallendi, nisi intelligantur, accipiant; etc.
vat, et ita quideni'ul videreiur-ad< sensum calholi- Hanc admojiilionem, tanti, momen.ii"ducebat, san-
cumaccedeffe"; sed siinul-m.onet, niliil-dictutnom- Ctus pontifex, ut commiuarelur lantse sedis episcb-
riino de quarto'dogmatfe,. quod tanien prsecipuura po, ni caveret, seyerius: se animadversurum : Nan,
erat,cum ad baptismf necessiiaiem pertioeret.: NQ- inquit, dubtiet.diieclio,lua, an. si, qitod noh arbitra-
tasse; contentus silentium,, causam' uori aperit; ia mur, neglecta fuerini qum pto cuslgdia canonum et
proinptu taraenest: nonpolerat interpretari Julia- pro fidei iniegrhate:decetnimu:S,.vehementius commo-
ÎIUS dogma ilJud, quin confugeret ad distinctionem vendos; quia inferioxum.o.rdinuitt: culpmad_nUlbsmti-
vitm mleriim'el regni cmlorunt, qtia riihil erat invidi.o.-D gis. referendm suni, quam: addesides.negligentesqiie-
sius apud (ideles, Cujusque invidise;declinandoegra- rectores, qui multam smpenutriuni.peslilentiam,, dum
tia fatcbalur Pelagius (Lib, de Pecc. Orig. oap.W) austcriqrenidissiinulanl: adhiberemedicindm.
se seifequo noh eani infantes:&ihe-baplismo., nescire d Desumpia est isia formula ex epistpla II ad Ti-
quoeant.NeTiim quid a Pelagianis; vitse seternsere- .moiji. ii,; 25:, ubi monens Appstolus discipulum :
gnique coeloriitn rionJine intelligeretur, e.t utrum Skiitas, in.qui.t;,et. sine disciplinu:qumslionesdevita,
aliud aliis temporibiis, videbimus postea. sciens quiq.qejtetianilites;.etc. Mirum vfero,qnaiilum
•«'Idem Juiianus (/» libello sum Fidei): Graviler Juliano piacuerit;vojjiiudisciplinatarum qusestionum,
delesiamut quicuniqueasserit-quod neque pjer Adam ut freqiienter usurpaia. sii (In tibelh Fidei parte ni,
omne genus hpmintimmorialur, neque per Cliristuni num. 22) : §i,qumsint,iaiia;m<\mi, qumtet contta
omnegenusresurgat. fidem catholi.camveniant, vet ad ihdisciplinalas pefti-
Animadverte primis Ecclesiae temporibus ita fuis- neanl gumsliones, simili exsecr.atio.ne- damnamus:
se in confesso apud omnes fldeles generalem in Nullus porro erudilorum nescit quid discriminis
Chrislo reparationem humani generis, sicut et ge- a veterihus inler dogma et qusesiionem posjluih sil,
,45 MARII MERCATORIS Ui
in eo statu sunt, qtii nascuntur hodie, in quo Adam A deflnita : audi iterura, quid verbis tuis in tuo libro,
fuit anle peceatum, quamvis et iilas [Baluz. istos] de quo agimus, lenealur.
opus Dei esse, sicut et ille negari non possit.> CAPUT VII.
13. a Quem et hicsialum dicas et seniias, salvo, Ilem ex eodem libro capitulo LXVIverba Juliani.
nt arbitraris, libi sensu luo, optime novimus, b non t Intravit igitur, secundum Apostolum,perunura
animse videlicet ante peccatum, sed exiguitalis et hominem peccatum, et per peccatum mors, quoniam
parviialis^ in qua nascuntur infantes. Memento sane, illum, et reum, et damnaiioni perpetuse mortis
iiiiiil te hic modo dixissfede parvulis non baptizatis, d obnoxium mundus aspexit. > Certe aliud mox
si fuerint in morle prrevenii, habere eOs vilam [Baluz. om. aliud mox] dicebas, et negabas in hunc
seternam, quod falsissimum est: quia hoc non vult mundum per illum unum hominera intrasse pecca-
Chrislus, riec voluit, sicut tua vecofdissima temeritas tum, cum nunc confltearis intrasse. «In omnes au-
jubet fet docet. Item subnectis : « Adam etiam mortera homines mors periransiit, quia una forma judi-
ialem lactum, qui sive peccaret, sive non peccaret, cii praevaricalores quosque reliquae coraprehendit
fuisset moriturus [Baluz. fuisse morilurum];> nec selaiis. Quae tamen [Baluz. add. ais] mors, nec in
hoc esse dixisli ratione subnixum.« Credendum est sanctos, nec in innocentes ullos, ssevire permiltilur;
cnim, inquis,c immortalem quidem factum, sed qui B sed in eos tantum pervadit, quos prsevaricalionem
si non peccasset per gusturo ligni vitse, virlutem pos- yideril semulalos : quse prsevaricatio, licet non sit
set immorlalitaiis adipisci; > male igilur dicium est, facta naluralis, fuit taraen forma peccati; atque ob
« sivepecearet, sivenonpeccaretjfuissemoriturum. > hoc, licet non aggravet nascentes, tamen accusat
14. Calumnialum me tibi, ne velquisquam, vellu imitanles. Mors autem judicialis transit in eo in quo
ipse dicas, contra lisec te postmodum non sensisse peceaverunt omnes, sed libera volunlate. > °
nlterumque alteri sic opponi, ut per fldem catholi- si non peccasselpet gustum ligni vitm,vittutem posset
can>liceat in utramque partem de qtisesiione dispu- immottalitatisadipisci.CoTTeclionemejusmodi postu-
lare, de dogmate non liceat. lal Pelagiannrum dqgma : Adamummotlalem faclum,
Observavi a Pelagianis olim id prseslilum quod qui sive peccatet, sive non peccarel, esset moriturus.
nb omnibus solet bscreticis : ne viderentur Ecclesise Verum reiinendam puto utriusque codicis lectio-
pugnare, menliti jaclarunt rem sibi nori esse de nem. Primum, quia patilur sensum non incommo-
riogmale, sed de qusesiione lanlum. Id ausus pri- dum, immortalem nempe factum Adamum, sed
mum Coelestius in jtidicio Carthagiuensi, ut refert eatenus tantum, quatenus, si non peccasset per
Auguslinus his verbis (Lib. de Pecc. Orig. cap. 4, gustum ligni vilse, virtutem posset immorialiialis
elc.): Nunc illud oporlet exculere, quo voienteshm- adipisci. Deinde, quia ex Augustino discimus non-
reseos ustule invidiam declinare, asserunt islam prm- nullos Pelagianos vi argumentorum a catliolicis in
ler fidei periculum esse qumstionem; ut videiicel si in eas ahgustias Coaclos fuisse, ut non lanlum fassi
ca fuerint exorbilare convicti, non criminaliter, sed siiit Adamum immorlalem a Deo factum, dicente
quasi civililer errasse videantur. Sic enim Cmlestius'G Seriptura,Z)(!i(sfecit homineminexferminabilem(Sap.
apud Carlhaginem geslis ecclesiasticis esl loculus. ii, 25); sed etiam quia obstinaie vellent pefmanere
\ Jam de traduce peccali dixi quia inlra caiholicam in sua de pari infantium alque Adami exorlu opi-
Ecclesiam conslilutos plures audivi desiruere, necnon nione, admirabilius quiddam assererent, omnes ni-
el alios astruere, licel qumstionisres sit ista, non lim- mirtim Adami posteros immortales nasci, neque
resis. > Et vero in libelloRomm dato : « Si qum prm- inori, nisi peccalorum meritis, quemadmodum et
lerfidem qumslionesnalm sint, de quibus essel inter Adamus.
plerosque contentio, non ego quasi auclor alicujus Locus Augustini aliunde obscurus, et a paucis
dogmaiisdefinita hoc aucloritale stalui; sed ea qiidide intellectus, cx utroque Mercaloris testimonio lucem
ptophetatum el aposlolotum fonte suscepi, veslri apo- accipiet. Ilic vero ita se habet (Serm. 1 de Verb.
:stolalus offerimusptobandajudicio. > Id vulgo jactas- Apostoii cap. 6): Aliqui ipsorum ita disputant, sicut
se Pelagianos omnes testis est auctOr Praedestinati: audivimus: t Prorsus pro merilis suis omnesmoriunlur;
De qumsiione,aiunt, nonde communione discetnimut non enim esset mprs, nisi veniens de peccato. > Opti-
i, hmt. 88). me quidem, et vere dictum esl : non essel mors, nisi
-(Lib.
a Aperit Mercalor impudentissimam Juliani cavil- veniensde peccato;sed ego cumhmc audio.ideo laudo,
latiouem, qui in re taro seria, cujusmodi est,red- quia illam primam morlem inlueor, el illius primi ho-
dere rationem fidei suse summo Ponliflci, et scri- minis peccalum. Audio enim Aposlolum : Sicut in
pto quidem publico, totaque Ecclesia exspectante, Adamo omnes moriuntut, sic el in Chtisio omnes vivi-
lusit tamen inepta vocum ambiguilate, habens sci- fictibuntur(I Cor. xv, 21). Per unum hominempecca-
Hcet in ore catholicum dogma, et ridiculum quiddam tum intravil in mundum, et per peccaium mors, el ita
iii corde. An num de ipso quispiam dixerit, quod de D in omnes honiines pertransiil, in quo omnes peccave-
Pelagio Augusiinus? His nebulis judiciumse pulat runt (Rom. v, 12). Omnes enim unus fuerunt; sic te
illusisse, vosque ad hoc nefastoto capite annuitis, et audio dicenlentmortem liominisde peccaio esse. Non,
lol ab illo.episcoposittisos esse tidelis (Lib. i advets. inquis; et quid dicis : omnemhominemDeus intmorta-
Jul. cap. 5), lem creal modo? tnirabilis novitas! Quid dicis? Pror-
b Non Admvidelicet. Ita nos restituimus auctori- sus, inquis, omnem hominem Deus immortalemcreal;
tatem veterum exemplarium seciiti.Nam in editio- quare ergo moriunlur parvuliinfantes? .. . Responde
ne Garnerii scriptum est non animm : quam Iectio- tnihi, quare nioriuntur, si omneshominesimmortales
nem esse falsamostendunt verba Mercatoris, BALUZ. nascunlur, et quoniam peccanl, ideo moriunlur? Quid
c Idem legitur in Vaticano aique in Bellovacensi putatis dici potuisse? Qum aures feranl? Peccaverunt
codice, immo et ilerum apud Mercaloreiri (Lib. el ipsi . ;. nam si non peccarent,ihquis,non more-
Subnot. cap. 8), ubi plura Juliani vferba referuntur. rentuf, etc.
Videretur tanien exigere series orationis ut niorla- d Destinatum pro obnoxium ponit Baluzius cx fide
. Jis' pro immortali reponeretur hunc in modura : veierum librorum. EDIT.
Gtedendum est enimmortalemquidem faclum, sedqui, s Responsio Augustini apud Garnerium : « Aft-
m LIBER SUBNOTATlONUM IN VER.BAJULIANI. 146
1. Ad hsec. Si jndicialis est ista mors [Baluz. om.. A.verborum crepiiaculis magis qnam ullis declama-
mors] qua mulctalus Adam est, et ipsa est quse tionibus studium inane dependis.
transiit et transit in posteros, non, ut ais, omnes 2. Vellem autem le pressius interrogare, de mor-
omnino, sed ad solos imitatores; quse vel qualis erit te cujusquemodi quid sentias, qui eafum unam
illa alia quse animam a corpore separat ? Hic arcta- quamlibel saltem transire permittis. Velim ergo di-
tus : < Naturalis, inquies, quia Adam sive peccaret, cas mihi quid sit mors, quic tuo judicio transit. Sub-
sivenonpeccaret,mortuus fuisset. > En slemma Cbri- stantia est vel natura, an res aliqua accidens?
slianum! "enecclesiaslicaanliquatraditio! Sedvides b Meminimusenim tempore quo prsesens in urbe
nerope, quomodo te ipsum, in dictis tuis contrarius Roma, cum c principibus hujus amentissimi erroris
[Batuz. contrariis] tibi, tamquam vipera lanies, cum tui, in lionnullis siroplicioribus Ecclesiam venlila-
guslinus : Hoc loqueris, quod objeclum hmresiatchm nio quod ex alio Opere salis perspexerat; visus.est
veslto Pelagio in episcdpali judicio Palmslino, quod tamen eo inclinare, ut alictii potius sectatorum qiiam
ila factus fuerit Adam, ut sive peccaret, sive non pec- jpsimet Ccelesiiotribuerentur.
carel, tnoriturusessei. Hanc enim mortem, qua omnes In hanc ego posteriorem sentenliam non admodum
morimur, de qua diclutn est : A muliere initium fa- invitus abeo; sed addo prseterea conjicere me a Jti-
ctum est peccali, el propter illam morimur (Eccli. liano scripias. Nam et ipse sectalor Coelestii fuit,
xxv, 53), non vis expeccalo in omnes fecisseorigina- x»qualem volebat auclorem Augustinus; et Siculorum
liter transitum, ne cogaris faleri simul etiam origina- amicus, quos inter vulgaius erat liber; et ab Augu-
liter transisse peccatum: senlis quippe quam iniquum stino vel cognitus non fuit, vel poiius nominari non
tit sinemeriio iransisse supplicium.Verumlamen tam debuit, quia necdum se palam prodidorat; et ratio-
catholicum est, quod expugnare conatis, ut hoc ille, cinaiionem qua de agitur, non absimilem aliis quru
cui, sicut dixi, objectum est, nisi damnatset, ptofeclo libro conlinenlur, instiluit; et a Mercatore non raro,
ex illo judicio damnatus exiisset.Mots etgo et isla qua frequenter ab Augustino accusatus est, quod in tra-
tpitilus a corporeseparalur; et illa qum dicilur secun- ciandis qusestionibus dialeclica methodo uti amaret.
da, qua spiritus cum corporecruciabitur, quantum al- Usus est autem, eaque plane exacta, auctor libriDe-
linel ad merilum generis humani, in omnes homines finitionum : nam primo proponit qua de re quseslio
pertransiil : sed gratia Dei, per eum qui venit ut mo~ vertatur, an homo possil esse sinepeccato; deindesex-
riendo regnum mortis auferret ea resurreclione cujus decim ratiocinalionibus partem alfirmantemconflcit;
in illo prmcessilexemplum,morlemregnare non sinit. postea testimoniis Scripturae confirmat quse ralione
Hoc lenet catlwlica fides, hoc tenentjudices quos Pe- confecerat; denique caiholicorum objectionibUs re-
lagius formidavit, hocnon lenent hmrelici quos Pela- spondet, et quasi pro coronide nonnullas qusestiun-
gius seminavil... Et si tu obliluses gravejugum quod culas proponendas suis, ut ait, advcrsariis exponit.
aggravat natcentes, nos te tamen non desislimuscom- Conjeeturam augentduo : alterum, quod tolis his
monere Fruslra recla verba torquere, et clara sexdecim raliocinationibus, iromoet subjunctis Scri-
cbscurare conaris : in eo peccaverunt omnes in quo pturse lestimoniis, id unum efticitur, hominem posse
moriunlur omnes: ipse est Adain, in quo si parvuli G essesine peccato. Al hanc ipsam Pelagii definilionem
non moriunlur, profecto nec in Christo vivificabunlur; libris editis a Juliano defensam fuisse tradidil Mer-
sedquoniam sicut in Adam omnes moriunlur, ita el in cator (Cap 6 illius Oper. num. 2) : Secundum magi-
Chrhto ontnes vivificabunlur(I Cor. xv, 22), ideo qui stri tuiPelagii definitionem,qum a.le tot libris defen-
volunt hmc verba perverlere, ipsi, eis manentibus, sa est, qua ambo decernitis posse hominem esse sine.
everlunlur. > EDJT. peccalo, et facile Dei mandata servare.
a Idipsum prolixius a Mercatore postca repelelur Allerum, quod nulla fere sit inler sexdecim illas
(Cap.% nuin. 6). Dixit vero per ironiam ea quoeex- ratiocinationes quam non a Juliano factam referat
plicamus, ut castigaret insolentem Pelagianorurii . Augusiinus, nullum testimoniuin Scripluraequo Ju-
jaclantiam, qui cumtoli essent in novo dogmateper- . lianus non fuerit aliis in locis abusus. Quid quod ra-
suadendo, se nihil tamen doctrinse tradere menti- tiocinatio, de qua nunc Mercalor agit, est quaria ii»
rentur, nisi quod a majoribns accepissenl; immo ca- libro Definitionum, hoc tantum discrimine, quodhie
tholicse lidei defensoribus, per intolerabilem ca- fusius, cbntractius ibi proponilur. Sic enim se habet
lumniam,noviiatera objicere non erubescerent. (Lib.de Perf.Justil.raliocinat.4): Qumrendumest quid
Ita Pelagius (Lib. de Nal. el Gtai. cap. 61 et seqq.) est peccatum,aclus, an res. Si res est, necesseesl ut au-
suam de iropeccantia opinionem acceptam referebat cloremhabeat, el si auctorcmhabere dicitut, jam aller
Lactantio, Hilario, Ambrosio, Chrysostomo, Sixto prmler Deum rei alicujus auctor induci videbilur : at si
pseudomartyri, Hieronymo, et ipsimet Augustino. hoc dici impium est, confileri necesseest peccatumotn-
lla Coelestius (In libello Fidei quein sedi aposiolicm ne aclum esse, non rem; si igilur aclus esl,inimo quia
oblulit) ea qusede prophetanjm et aposlolorum fople •" vere actus est, vitati petest. Affmis qupque est deci-
suscepisset, Zosimi apostolatus probanda judicio of- mse quartae: Qumtendumest, si naluta hqmihisbo*a
ferre se jactabat. lta Julianus (Lib. i Opet. Impetf. est, quod nuilus negare nisi Marcion aul Manichmus
cap. 59) novitatem exprobrabat Augustino : Non est audebilj qitomodoigitur bona est, si malumei ctnere,
hmc fides (qua credilur peccatum originale), antiqui- noit esl possibile?otnhe enim peccalum malum esse,
tus tradiia atqtiefundata, nisi in conciliis malignan- quis dubital ?
lium, inspirala a diabolo, ptolata a Maniclimo,cele- Animadverte hoc in Ioco Marcionem cuin Mani-
btaia a Matcione, Fauslo, Adimanto, omnibusqueeo- chseo jungi, quod sbleta Juliaiio, utconsiat turn ex
rum salellitibus,etnunc a tein Ilalia, quod graviter superiore nota, tum ex alio loco, ubi Augustinum
gemimus, eructala. hsereticus ita compellal (Lib. iu Oper. Imperf. cap.
h Occasione hujus loci non erit imporlunum ali- 55) : Quis tu es, qui Mgrcionismsluconcilalusin exci-
quid disserere de auctore Iibri Deflnitionum seu Ra- dium mquitatisirrumpas?qui sub censurdmlingumlum,
tiocinationum, quilms respondet Augustinus in libro mysteriis adhuc Manichmoruiniubricm, Dei lam judi-.
de Perfectione juslitise. Dubiiavit aliquando sanctus cia quam prmcepla compellas? etc. Et hsec conjectu»,
doelor an raliocinaliones illseCceleslii forent, an al- ra; coiifinnaiio est non contemnenda.
teriusex eadem factione : fatebaiurquidem tuncdici c Gerberonius participibus. GALLAND.
esse Cceleslii, nec putabat abhorrere ab illius ingo>
447 MARH MERCATORIS itf
bas, qualiter interrogabas :« Quid est peccatum, _A.de illa altera quse a corpore, animam separat tibi
inquiferis, maluriine aiiqbid, an boriulh? > Malum nulla flt mentio), substantia.est aljqua, vel natur.a, an
utique respondebafur tibi. Adiiajc addfebas: «Deiis- res qusedam substantiae .accidens? Tu si adhhcali-
"freMjusmali auctoret opifex? > Absit, absit, ex- qtiid in te luminis habes,.respondebis, etdiees, eara
•'fe'lBiriabaiur![j5flfM*.fexclamatur] tibi, longe, quarii riatursesubstanlise a.ceidi.ss.Q, ,nec..posse,dicisubstan-
Ibrigfe Sitista demfeiitia. Hocnec impiissimus prbfl- tiam, qusepoenalis dala esl ;primo transgressori,,et
'ffeflaususfest:Mariichseus, qiiiiriali aucVoreriibeum deinceps generi huniano; nemoque ,pruderitum,-in-
nfeesentii.TiecproTitetiirjêd idproprium habere*a quies, poenam dixeritesse substanliam veltnaturam:
tBfeihpiterhbpriricipirim, propriam esseritiam, pro- ribi lu mox.tuis cassibus c.oncludendus es. Niillo.pa-
«pfiamque riatriram, sceiesiissime fiagitat : ubi mox clo mortem illam judicialem, quaequia.posnalis.est,
'tiinc ipsfe'quserendurijesse dicebas, < utrum pecca- [Baluz. add. quse] subslantia nulla est, quam lu in
lum substanlia esset, an natura, an res aliqua ac- posterossaltem imilatores Adaetransmittis, numquara
cidens. > Ubi cum padlulum hsereret Christiana sim- de substanlia in substantiam, vel de nalura in na-
.plicita.s.,taliter inferebas, « peceatum liiillo modo luram,qubd'pBato. -vel nalufa, quodj hoTOoest,
5modo;possejesse substantiam vel naturam,quia a sic ppsse iransire.declaratum es;t.
haberet [Baluz. hahet], aiebas, Deum opiflcem et B \ A. Yidesne, «egregie.perdilorijm magistcr, etdia-
aucioffem.j.nulla enim est natura quam noncondi- leclicedisputatbr, videshe quo-ceeidefte? sferttisne
dit0eiis.;Sed quiasupra constitit auctorem b Deum nunc salterii quantum a yferitatis iramiledeviavieris?
imaliinon esse, 11011 est "efgo';s'uhstanlia vfelriatura _Sedii]bi.intefim ,si velus ,[Batuz.,u\\us\ ;pudpr,est,
^peCcatrijri,quod.riialum esse apeftissimeelaruii;;et nunc istarsufficiant .; siaulem-Deusvitse commeaturii
quod substantianon est,;inquis, in.substantiamseu •iJederit, etadretractandoshos pptimoslibrbs ijios,
;naluram, ;qubdihomo fest, trarisire nulJo jurfe, niilla et ad.[B«/«2. om. ad].illam .sqpientissimam episto
ratibrifecrfedferidiimesi; > atquecoricludebas: «male lam tuam .r.elegendam «tempus indulserit, squando
igitur etjstuItetraducianumsexjAdamicredituriesse Deus 'volufefit,;a itibi' itefum resporidebimus. :Prbfe-
peccatum. JJ ram [Baluz. proferarous] Iriterim et alia ,lua, iqpse
3.:!Utfergo''supfa':diCeba'r)),,palereme, ut ego quo- .ûrosmagna exsecfatiGne yiiemus.
qiie ,hac via.te ,et iisdeiri argumeritorum interrogeni
line3s,(Utnos doceasrespondendo.Mors, 'saltera hsec GAPUT VIII.
qrise*securidtiirianimara esi, et est riHerna, quamque Item ex'libro lettio^de quatuor ddTurbantium editis e
Adain tfansgressor excepit, et transraisit Vnrppste- prope. principid capituli ierlii ,verba Juliani.
rps.-quam.tiissolam ad quantoseumque,;non-iOmnes 'C i£ «'Gratiam baptismatis 'dicimus.ndn pro cauSis
oiririirio-horiiiiiesgeriferaliier,"sicutApostPlus ait, sed esse .mutandam,.qupd .ipsa dona sua,,pro,acceden-
ad;p'aii:Cbs,aduiodumimitatores trahsire deflnis^nam .liumicapaciiate.dispensat; iideQquesGhristus,ss -qui
iCASTlGATIONES;EJTNOTiE.
^Gallaridius^pPst Baliiziurii.poriit si pro.sic,;mo- hiti et ac6wcti,sirenuticoiitra'ltteteiic6sbellqgessethhf,
jjetqufe;GefbefPriiuhV^Mbere,quia -si'liabel-ndinrain.•' 'perfkhciffideiiter 'Sum'dispeiisdtiqriislabofe, inlpgcis
Erirr. , -. . posiea : An Janiaih.cqrisehsio-
h Pro fleum-cbrrigeridiiro -cum jubet in efratis_ gremibtiorriiieruni:'Et
nem sacerdpium cqtliolicorumconspiftiliohemdiclufus
Baluziris, -chjus'feriieiidatibriem' suscipit Gtillandius. 'esperditorumf.X) yefba'Eeclesise.Vmagislrn'digna! o
ErilT. "ddcuirierttuinomriibussseciilisutilc!
c ijuiianp fepbfiit;Aiictor'non.iniri)erilo, quodipse ia 'Vel auctor securiduri).querii .proniisit labdrem
priris !pfer"sumri)amiiijufiairi- caiholicis imposuerat non suscepit; vfel Opusuelab6ratum rion perveriit ad
(Libiicdnira J-ul. cqp.i), J'hisyerbis : Cum igiturii- nos.' Libros vero qups pefiroriiaro optimos dicij, in-
quido:claretii,'haiic-sariam-el vetam esie sententiath, tellisit octo pbslremos cohtfa secundum Augusiirii
ijukm-ptinioHpco-rgiio^d&nde lScfiptiiftirum!rriunivit "deNupt. et VCbncup., flueiriadrobdum feliaiii vocat
ahctPftitis;:eiqudni^dnciprm sapieritissimain ppistolarii, vquselicfel ad .suroiriiim
vit-eruditio,AquiHahien!veritdiiducibrilaiem honsuo Jjontificem 'scriptafpret, non ,pfius tanien.ad eun)
ifibuefeeorisehsu; sedîesiiihdiiiiimret.dlofiqmrdeejus p.erveriitquam;per,t6tara'.Italiam Hdisihomihibus et
suseepete"'cbhsofiio-nulluiriprudentumcohiurbet con- ariimoruri) e rcaptaio):ibus irarisftiissa Mssfet.
ipiftitio perdiiofum. Quse"Mafius refert, ea 'iplidem .verbis ,'Aug'us»
'IndigriumW 'tinusadducit^libfoiii pfiQris;;Ppei;is-"cap. .5.."Alter-
gustimis c6ri!tiriUo -testatuSjâit': 'Inqubrum conven- uirumlgituf fateri"opbfiet,.autiMafiun)j quseretiilii,
tum-pîhtfdduxefim, cPnspice.^Hieest 'Mediblanensis^. ripn ex!Jiiliani, sed-ex AugustiriVlibris decefpsisso;
Ambfdsiiis,-qiiemmatiisler ticus-Pelagius larita prmdi- aritAugustinum ita respbridisse toti 'Juliani .Operi,
cdtiPheHduddiM?ht^dicefetiniibi^ utiibrura ijbTp,'"capiiiiiumcapiiulo refelieret.^Quod
dem lucefe~>Roiiitihani, qui~sciiptotutn,inler.Ldlinos loirge Credibilissiinum friihi yidetur, ,pariiin;,qula
figs quidam speciosusenituit; ita ut ejtis fidem el pu- Mariris ea quse surit apud, Augiistihum.parunipef in-
riisimumin Sctipturis -iehsiim reptelietidere nec ini- flexa, noii alio ri)QdQ-,refeft...quam ;quo spterit. ab
micusâiidetei.^HicresteirCbnslahtinopolitunusJotin- aiicipfe ;iliigafi .sermorie 1pf.biixiore; .paftira ,quod
ties;!quehi'-tuiri^humeroefuditofunitic sarictoruin'ex- Augusilhus idnbri obschre iniinuet, .cuin ait.(JLt6.,i
celtenlimhiupiiriiliacipsa'iua,cuirespohdeo, dispu- Op. Imperf. cqp. 2) : Contra tuos itlos qualuor. libros
talidnepbsuisii. 'Hicest-Bastiitis; cicjuste Veibis,<cd sex libfi a hie .sctipli '.sunl.'Posl cqnimeniot.aiionem
idjjjubd-hiihc-Higiluihbn'pefiiriehiibus,'pulasti aliquid quippe catlidlicotuiii 'doclofuiii, quam duobus v.oluriii-
adjuvdfii'HicL'sunlet cmieri,'qUPruin le moveredebet nibus Cxplicavi,sequenlesguaiuot shigulos tuis.singulis
tanla cdrisehiio.Nqriestista,Jsicut slylo muledicoscti- reddidi.
bis, conspiratiopefdiloruin. In 'Ecclesia catholica do- "f 'Baluzius habet;|3j(!a,grflliflm.;Ei)iT.
clrinmsanm sludiisildrueruiil, spiriialibus drihistnu- "£"Ctirii.catholici,,'gratifef accusarerit Pelagianos,
1*9 LIBER SUBNOTATIONUM IN VERBA JULIANI. 150
est ppefis sui fedeihplor, auget circaiirajaginfemsuam A "'i. Vellem 'pfius -docefes -et .pfobares, ;parvulis,
coriUnua'lafgltale"bferielicia,'etqiioSffecferatriohden- q'uos=opus?Dfei
fatefis, cHiegasTeosûnde.illiS capli-
dobonos, fapitiniibvaridoadbJtaridOLiueiiieiibfes.Va vitasaffuerit, ut 'opus%abeaht'feBeiriptore:? nemo
{.GASTIGATIONES ET NOTM.
quod-Christumiinegarenl;pairy,ul.oru;mi r.ed.emptQrft111,;fjsdentptqr.ia^gefpircgmaginem,mg»i continua.largi-
curoquer.ea:accusatio;fidel.iym,<.animos,qut par.erat, tqie ,benejicia;.et quos fecetdt cphdendo bbnbs, fdcit
yeliemeiiter .cpmmoyeret, ffauduieiiirhomliies, rit irihovaridoddoptahdbquethUidtes. 'Haric igilur gra-
liairc-iilvidiaiTi'a'W'ajjVblirfeiVlur,"rion abhbffuefiiiVt tmm';perquanM.eis\veniamor.talibus:dqlux,qni-.ali.q^^
ab usurpanda voce redemptoris;immd[assi.s\ifiVbqp- bus-ijeggndqni-pulgt, qmmHmbonomm exsecralionem
ti%griinSgntesj_nremjssipneniêccplprujp tnereiut. ".-.-.
men,.ne caus,am suam.yiderenjur desefuisse, ex fea ûbinbilovefo d'ecliriarerit'''Pfekgiani^'afholicoruhi
cbiifessiorie eoiisfequirit iiifa'nies''qui';b'aptizafeiit:ur afguhifehla docet Augusiirips itumalibiApassin),, tumj
aicereritur+pecealb orjiginali infecti. jivy^,sub-fin?),.yQuod.ergp excogi-
h,iiS;;yprbiS;,(j5pist.
4R«Iagius.cum;,dJjrissgt,(^ cap, 1,8) taperunt ,-_cumhmc eos.qperiissimambies veritatis ur-
numquam.se yel.impium • ajjquem.haereiicum audi- gefet, quisriph Clitislitihusirficfeut,quairilibetversutis-
yjsse qiii hOc qudd proposuH' de parfviills 'dicefet, simuiricerriaii-Dicunl .enim'uefacile);quidem respon-
subjecit : >gwis'ehiihHla*evahgelicm'4eikionis-igriams dere-patvp.lpspet.ofaQeslgtttium,, in riemissionemse
est, quirJhocnon:modo:affitmateiConelur,,,sed:-qui._'oel <' crjedere^peccglprurn;non.tqmen qriia iibi xemittantur,
levi!er..dicere,_tiul,etiqm.1sen.tire.poisti?MM sed quid cfedtihl qiiodin EcClesiavelin bdptisinore-
pirit, qui pafvulosexsbftes fegiii Cmidfutnesse 'veiit, ihiitantur /tnquibusiriveniunlW
dum~'eosbapiiiiarfat%n(Ghr4tto-'fewsci:-ipu£at-?.&eia$esuni. Ac per hoc nolunl eos ita baptizariin remissip-
pqsi:iniei;,posi,tum..e.x :-Evaiigelio!,testimojiiuro,,qupd nepipeccgtoruin,laingupmiii.ejsfial ipsa remis.sio,quos
nisi renatus exVaqiia evSpifiiu sancio"regjiiiih "Ctii-13coriiehdunt 'nullum lidbefe "peccaiuin; 'se"dqupniain,
lorurij riiiJluspossitiritfafe iQuis ille,4nqg.it (lbid., licet 'siriepeccalo, in eo 'Itirhen-bapthmtile•baplizan-
C.-.19et-ffi)),:fajnMpius ;esi,iqui,cujuslib,et.mtgtis,par- tur,iquo ,'filiih quibusqueipeccatoribusxepjissio pecca-
vplo,interdi.cgtcpnimuhenihumani generii redemplio- tomm. .. .
rieth, ~etin pefpeiuarn: certdmque vittiinrehdsci-Jieiet Vfertimijislat Aijgustjnus : VFiimquijlem polest tit
eum,qiii nalussh:ad<inceriam? hmcvefsipeliis dsiuiia 'subiilius etucutius ex eo refel-
:Co3iest}ps_(In,Mbcil.Rpmm.Q.blgip).:Ipfgntes.de- Idtur ;-veruiiiidmerisecundum;istam.sutim>caHiditalein
bere 'baptizafi iii reihnsidriein 'peccdiofuhi,seCuiidum nqtj iinveniuni.qnid ad hoc,r,espqjia\eanl,quo_dexprci-
regiiiamwriiversalisÊccleiim.r^tsecunduinsEvarigetii zariluir.etexsuffianturinfqntes,.: Iwc ehimptocul dubio
senlenliam confitemur, quia ^Dpminns.sialuit regpunt fgilacitef fii, si 'diabdlus'eisiripii'dohiitttiiuf; si auiem
cmlorumnonnisj baptizalis ppsse cbrifeffifquod, "qma ' doriiihaturYeiideonon'fdllactier;exorcizaM <ete-xswf-
mresri'aturm-iio'ri'ha'bent,c6nfefririecesse-esf-per-gralimflantur. Per quid dominaiuf,<rM 'pet.p.eccaiunt,prin-
largilalem. In remissionemauiem peccatprum bgpli- , ceps'peccaiqrum? Proinde si jam erubesctinl nec au-
»andos infantes, non jdcirco dicimus,,iii'peCcglumex 'denidicefeiimc in Ecclesia mendaciter geri, faleantur
tiriducefirtiiafevideamur^guodlongea caihblicosensu quddpefieratietiam4n'ipar.v.ulisqttwi'i_-; nequeenhn niii
aiienum est; quia pecciilum'riohcumîomirie-
- riasciiur, propter{peccaliimiperierat,'quodm&per grtiiiam non
qudd.postmodumexercelur ab hoiiiine,-qiiia tionJia- poiesyqumri;-ndri.potestAiiveiiiri,i£te.
turmr.deliciumeii;sedvdluntgtis_essedemohsttdiur.Et a 'Responsio,AugUKtini:apud'iGa'merium : « ,'Augu-
illudetgo cohfileri'cdijgruumest/riedivetsd-bapiisnialis sliiius :iHocciheest<totumcut.vobisidebdplismatepat-
•tjeherdfacert videarhnr i-et.hoc pt_mmuiiitenecessa-„ vulorumfaeiendamhonexisliinalisinvidiani,.quasiquis-
-riuin,iie,:per mysieriioccasionehi, ad Creatofis iiiju- " quam jiostrum pps dixerit -hegare-.patvulosbaplizari
Tiari»,'hitiium,'ahtequam-fialrtiblipthihe;ifddidicdlur qpotiete?Nqneos\dicilis.nonMbet'ejb.aplizafi, sedpm
'homihi'perrialufdm. mgjjnitridim^dpientiwveslrmwesmimbiles dicitis:_In
Juli.mus (Lib.J-Op. Impeff. ctip.-M) : Norihte Sacramento:Salyatoris'l)aptizantm,;sed non salvantur,;
'ftxgitqriod cuni ,hmc:dieimus,fiUuilde nobfs dissenii- rediinuptui\,is^.noiiiiberdntur;',lavantut,:sedmoijdb^
riqiidumesse, quia grdiitim Chfisii.Dothiriiriecesshtiqrri iuuiilutpexbtcizariturM exsufflgnlur,.s.eda .potesltite
parvuiis rioq puieriius,guodCiirisiighOsptipulosltiudg- 'didboii.nohfetumilut. Hmcmnt}senleniiar.nm.por,tenta
'biliierretvehemetiierpjfehdit,si iatiieh dictiperse he- i>estfarum;4imc:inopintitaniystetmdogmaluriinovorum,
fariinon nos qrbitfdreritur auclores. Eo ehimmodo JimcipafddoxaJPelaqianorumlimfeticorum,:mirab.iliom
nec de frdifibus. suis"faisa eredetido Ctimen iriCurre- ;qudriiS tdicoruinphiloiophorum,jDivnim rhmcdicaiis,
fent, et stiidiososse citca.ahtoreirifideiedinprobateht': '-titiieiis'tiuriife.'Si salvahtur, qiiid.meis mgrotabqi?,si
rhunienda igiiutriqbisista-pdrs estxonltwimpeium-va- HibefahiUtiqnidweis setvitutis iiinculoienebatur? si
.hiialis, et confessiohebrevi subloqueriiium errbri 'cori- •abluurilurjquidiiieisdfltebaiimmuridum^sieruuntur,
•sulendum. Nqsjgilur in lahium graliain bapiismtitis *'qudpierilq-emni'sub diaboli polesiale, qui.propriairii-
"omnibUsuliiemrmtatibus cohfiiemut, ul cunclos qiti 'ifuitdie-rion-vtantrei, riisi :quitilirahunt, qugdmegatis,
'itlarij nqnrpeCM.safidjji;efiainparvulis.,puianl,mlerrio "Ofigiriaiepeccalum? iEiadJwc negalis,mon iil-eossal-
'feriamus angllieniate ; sed haric 'gtaliamlocupletem vosjiibefqs; imundos, miilli -hoiii subdiibs asseratis;
spitiltiiibusdoriiscfediinus,.qum:multisopimamuriefi- ~non eriiriidlijquidtis-opitulatur ^veslrrim tesiimonium
:bus,
' qc reverejidq rirlulibus,pi.o'ihfirrriittiium genefi- 'falsumMltejudicetnflvetum;sediUl;Mlisiii-tnala vetu-
el
bris, humahorum statuum divepsiiatibus, uhicti tam jysidie rrenjanerilibus, vos novam ^secteritinivanitatem.
retnediorurnrcollqirice,qriam muneriimirirluiemedica- 'Ndrieiiirhwstra,'ted-ittiusreslveraisehtentia,:quidixil:
iur ; qumcum ddniovetur, nonest riiutandaprocausis. 'Nisi quii^rehdtiis:fuerit?exaquael ispiritu, hon potesl
Jam enimipsa.dotiasuajpto accedentumCdpaciitile-dis- iritrarein regnum^Dei (Joan;>iu,;6). Wvr.tijn,vos ex-
pensal; sicut epim jqfiesonines pro divefsiiale-mgtp- ceilehtissimvîriiatoresilliusvitmrqu,m':fulura esUmterna
riatumquas dccipiuritexcolehdaS,ipsmtjudque autde- cpm':CKristo,-nullampmhatn'putaiis ^sseimaginem Dei
Irimenladutptigineriiqpaliuhtur, sed'idem semper til- .irimiefnufhiexsularearegnp Dei^cum, siparvam pm-
queunomqdoseJitiberit^smuliipiicide^ nath esseWicefetis;ndn esset-hmctVOx,beati.amatoris it~
itq el secuhdtijnApqsiglurn,uhafides,.uriiihibaplisina Liius-regrii, sedmiseti cohtemptoris. Porro dutem, si,
el muliipiicariiur,'eidilatariturindPhis, jiecJamen in quod 'huics&fficitcausm,>pafvamsallem pwnam <fate~
.mysteriorummutanlur prdihibus. Sedhmc gralia non mirii.esse;qummagnaest.ut imago Deinonsihatur-.in*
dtiveriqturjustilim,_gumtiiaculas.eluitihiquilalis : nec trare in regntim Dei; obsecro,aperiie qualescumqui
'fqcit pecctilg, sed purgat, qum absalvil reos, non ca- oculos, et -videlequa yustitia.pmna itla infliyenda sit
iumniaiut irihocuos. Christus eniin, quiêst dperissni 'parvUlOjyuem-clautiwculitwrigmaiiobhoxiumjLega.i
enim piêtiumredemptionis imporliine pro libero pf-, A 4. a An forte dicas propter regntlffi cdelorum, et
fert. Ex qua eliam renovandi, seu, ut tu vis, inno- in fllios adoptionem? b cur enim talis slatus, lanta-
vandi sunt vetustate hi, quos esse dicis imaginem que postea actibus propriis vitse sanctitas acquisita
Dei, si progfenitoris Adsenon sunt, ut pulas, vetere servatse naturse, non eos [Batux. add. vel] ad regnun*
peccali fceditate turpati? illud admitteret, vel in filios adoptaret? Sed tam-
2. Sed te de baptismo parvulorum ad hoc magis quam ab sedituo quodam et pervigili prsesule irruen-
arctabo, ut te convincam definitionibus tuis illud tes audiant [Baluz. add. item]: iVj"siquis renatus fue-
magis sentire, quod eo opus non habeant, sed verbo rit ex aqua et Spiritu, non polest intrare in regnum
te tantum, pfopter eludendos simplices, baptizari Dei (Joan. m, 6).
oportere censere, re [Baluz. rebus] vero per dispu- 5. Sed [Baluz. Et] videamus baptisma ipsum, cu-
tationum sententias denegarfe.Qui enim secundum jus virtutis sit, quoive et quantas habeat vires et
te statum habent nativitatis immaculalum, unde eifecluum causas. Dicit de illo Paulus apostolus :
mundandi sunt, cum lavautur? et cum nullo, ut vis, Qui nos redemit, salvos fecit per lavacrum regenera-
originis susereatu nascantur obnoxii, unde liberandi lionis et renovationis(Tit. in, 5). Ergo et salus, et
sunt, ut vere et proprie Christus sit eis etiam Jesus, redempiio, et renovatio est. Nullane ergo poenaerit
quod in Latinum eloquium Salvatbr exprimitur? et B non baptizatis parvulis, non habere salutem, re-
qui nullum generationis suse vitium trahunt, uiide^|f demplioriem,renovationem, non postremo inlrart in
regenerandi ? i regnum cmlorum(Joan. m, 6), non erui de potestate
3. Postremo, innumerabilibus inlerim omissis, 5 tenebtatum, et
ttantfertl in regnum filii charitatisDei
illud adyersum te dicendum est, si hunc slatum, ut
\ (Col. l, 13), non manducare carnem Domini, et bibere
dicis, innocentise et purilatis, quem Adam habuit i De quo sacramento
anle peccatum, parvuli in suo orlu sorliti sunt, quos sanguinem ejus (Joan. vi, 54)?
vox Salvalorisest: iV«"si manducaveritiscatnemmeam,
nulla, ut tu fleGernis,ejusdem progenitoris aspersit i
! el biberitis sanguinem meum, non liabebitis vilam in
macula, contagio nulla fcedavit; si crescenles [Baluz.
ut credens] cum iibero voluntalis arbitrio, quod est ) vobismeiipsis(Joan. vi, 54); quod certe absque ulla
in natura usque ad ultimum vilse exitum, numquam tergiversatione sine baptismo nullus usurpal, nec fit
ab ingenitis vel congeniiis sibi bonis sunt delapsi, illius particeps sacramenti.
quid eis fuit Christi baptisma necessarium ? 6. c An jubes, ut soles, eliam liic tergiversando
CASTIGATIONESET NOTÊ.
tis esse peccato. Oniillocommemorateqummala itthac G ( gno coelorum, dixerunlque baptizandos infantes pro-
ipsa iransiloria vila pene omnes patiantur infantes, ~et pier regnum coelorum adipiscendum, non item pro-
ijuomodoexpticeturquod dictumest : Gravejugum su- pier habendam seternam.vitam, quippe quam habi-
per filios Adam a die exituseorumde venlremalriseo- turi essent, quamvis morerentur sine bapiismo.
rum, Htsquein diem sepulturm in malrem omnium Christusenim,inquiebant, cumferretlegem baptismi,
(Exod. iv). Qumutique mala sub justo et omnipotente non vitae seternae, sed regni Dei mentionem fecit.
Deo non irrogarenlur ejus imagini, quibus malis in Dicebat enim : IVisi quis renatus fuerit ex aqua et
virlule exerceriinfanlilis mtas non potestdici, si nulta Spiritu sancto, nonpolesi inlroirein regnumDei(Joan.
ex parenlibustnalamerila tralierentur. Hmcaulem ma- III, 3). Ut hanc cavillationemfalsi revincerent sancti
la parvulorum, non ea qum habere negantur a vobis,, Patres, adhibuerunt verba Chrisii imponentis prse-
sed qumperpeti cernunturab omnibusnobis, tuprmter- ceptum de suo corpore manducando ei bibendo san-
millis omnino, nec respicis; exspatiarisibi, vir diser- guine, nbi meminit vilse : iVisi»iand«cai)eriltscarnem
tissimus,et exercesingeniumac linguam tuatnin lauch Filii hominis, et biberitisejut sanguinem,nonhabebi-
naturm. Natura isla in lantas et lam mqnifestas collatis vitamin vobis (Joan. vi, 54). Hoc vero prsecepturo
psa miserias, salvatorem, liberatorem, mundatorem, ostenderunt nec impleri posse nisi a baptizatis, nec
redemptofem Clirislumhabet necessarium, non Julia- ad solos adultos peninere; atque ita concluserunt
ntitn,non Cmlestium,nonPelagiutn laudalorem.Quam neminem posse aeternamvitam habere sine baptis-
quidem reditni non falereris in parvulis, nisi quia hoc mo, ut mox dicturus est Mercaior. Possel vero mi-
Cmlestiusapud Carthaginem geslis\iecclesiaslicis,ora raii quispiam cur in re lam facili lam laboriose ver-
Clirisliananon suslinens, fassus est. Cmterum,rogo le, ,p. satum sit olitn, cum ex cap. xxv Matlh. totalis dirimii
quomodopoteslinielligi ista redemptio,nisi a malore- posset, Chrislo regnum ccelorum ct vitam rclernam
diinenleillo qui redemil Israel ab omnibus iniquilali- habente pro eodem. Cum enim dixissetvers. 54 his
bus ejus? ubi enim redemptiosopat, inlelligitur et pre- qui a dextris ejus erunt : Venite, benedicli Pattis
tium. El quod esl hoc, nisi preliosus sanguisAgni im- mei, possidete pardlum' vobis regnum a consiituliom
macutali Jesu Christi? De hoc aulem prelio, quare si, mundi, ct vers. 41 his qui a sinisiris erunt: Discedite
fusum, quid inlerrogamusaliutn? Redemplor ipse re- a me, maledicli, in ignem mlernum, qui paralus est
spondeat, dicat ipsemercalor : Hic est, inquit, sanguis diaboloet angelisejus, sub firiem ulrumque dictiiin
meusqui pro mullis effundeturin remissionempeccato- colligens: Et ibunt, inquit,/ii in suppliciummlernum,
rum. Pergite adhuc, pergite, et sicut dicilis : in sacra- jusli autein in vkam mlernam.
menlo salvatorisbaplizanlur, sed non salvanlur; redi- h Perlurbatus hoc in loco videlur ordo vocum,
viuntur, sediion iiberaiilut; lavanlur, sed non abluun- - . islseeniiriservatmnaturm, prout collocanlur, miUuin
lur; exorcizanturet exsufflantur,sed a poteslate dia- --*.faciunttolerabilero sensum; facientyerocommodum,.
boti non eruunlur; sic. eliam dicile : funditur pro.eis-,' si restiluaniur hoc modo : Cur enim talis status ser-
, sanguis in remissionempeccalorum,sedimllius peccali : vatm natutm, lanlaque postea actibus propriis viia.
remissionemundantur.Mira suntqumdicilis, npvasunl . sanclitas acquisita, non eos ad regnum illud admiite-
qum dicitis, falsa sunt qum dicitis : tnira slupemus, ret,c vel in filiosadopiarel?
nova cavemtis,falsa convincimus.> EDIT. Itlem argumentum Iractavit Augustinus(Lib. dt
a Fuit illud Pelagianse nequilioeeffugium. Dis- Pecc. Merit. cap. 20): Auferalur, inquil, jam dubi-
tmxerunt homines maise fidei vitani,seternam a re- talio, Dominumaudiaituts, nott suspicionesconjeciu-
153 LIBER SUBNOTATIONUM1N YERBA JULIANI. xSi
dicere, hanc de carne et sanguine Domini siimendo A.exigam, et f parvuli ? Dices, etiam; sed audi, dicam
non esse sententiam generalem, sed specialem, ad , tibi, quo modo iste, et ut iia dicam, qua arte vivifi-
eos videlicet quibus praesentibus tunc loquebalur? cel? JDeusauiem, inquit prseco ejus et Vas electionis
Audiant, audiant, si ad hoc prosilieris, Christiani, et Paulus apostolus, qui divetett in mitericordia proplet
tibi referant hoc pacto Dominicam coenam, in qua multam charitalem, qua dilexil not in Christo, cujus
cum solis tanium apostolis a constratus, de eodem gralia talvi facti tumus (Ephes. n, 4). Quid nunc cen-
corpore suo et sariguine sacramenla observanda cbn- 3es? connumeravit et connuncupavit et parvulos. Au
debat. Ipsis solis esse mandatum, et ad nullum alium foris sunt ab ista miseratione et dileclione, quia non
qui vel tunc in illa ccena non interfuit, vel ad nos sunt morlui peccatis, et exspectant le vanissimuin
omnes posteros perlinere pronuntias? Videsne qui- janitorem, ut tunc eos admiltas ad misericordiaro vi-
Lus laqueis, quibus angustiis suffoceris, cum negas vificandos, quando a miserando cessaverit peccato-
originis vihculum, de quo omne prorsus genus hu- res, ut eos aliter quam alios vivificet? .
manunt, omnem seiatem, nisi per hsec sacramenta, 10. Sed transeamus hinc studio breviiatis ad aliud
in quibus lavacrum prius est regeneralionis et reno- voeabulum, quod salvator est. De [Balux. quod dej
vationis, Chrislus absolverit, magnum esse malum, Salvatore in Evangelio ita scriplum est: Natus est
magnam pcenam, et inevilabilem damnationem? B vobishodie Salvator in civitale David (Luc. n, 11).
7. Quibus collectis contra lantam et tam manife- Unde et Grseco eloquio, Jesus proprie, et apud [Ba-
stam impiissimam audaciam tuam, constat te magis, luz. ad] Zacchseum : Salut hodie domui huic facla
b ulpote sequacem Ccelestii, qui definivit,« infantes, ett,
quoniam et iste filius esl Abralim(Luc. xix, 9).
etiam non baptizaios, habere yitam seternam, > ne- liem : Venit Filius hominis qumrete et salvate quod
gare parvulos bapiizari debere; sed, ut jamdixi, petietat,e inquit (lbid., 10). Tu sine dubio, quia
c tantum verbis illudere, sensu vero aperlam a cum
parvulorum greges non periisse pronunlias, non sal«
paganis et Judseis impietalem tenere. vantur, non requiruntur : hoc audi, et de ove per-
8. Quod ut luce clarius probemus, audie quibus dita, qumsita et inventa, hoc et h de dragmate vel
a nominibus cum causis propriis, quse Christus in manipulo qui perierat (Luc. xv). Ilerh aposfolus Pau-
suis beneficiis humano generi contulit, parvulos fa- lus : ' Bumanus setmo, el omni acceplione digttut,
cias alienos, ipsumque, Dominum Christum Jesum quia CltrislusJesut venit in mundumtalvos facere pec-
horum nihil his debere, nihilque prsestitisse. caloret, quorum primus sum ego (I Tim. l, 15). Hinc,
9. Nempe, vis non vis, vivificator est Christus : tu [Baluz. om. tu] egregius magister, amolire parvu-
hic interrogabo, et animae, et corporis? Tu, invitus lorum catervas, ut ad hunc non currant qui vetiit
licet, ita fateberis. Repetam interrogationem, totius- C salvate quod petietat (Luc. xix, 9); qui ncn venit vo-
ne omnino tetalis ? Respondebis, lotius. Pressius carejuslos, sed peccatoret in pmnitenliam(Luc. v, 32);
rasque mortalium. Dominum audiatnut, inquam, non Scriplurse sacrse aucloritatem delrabal, ut pagani;
quidem hoc de sqcramenlo lavacri dicentem, sed de aul Evangelium scriptaque apostolica rejiciat, ut
sacramentotanclmmentmsum, quo nemo rite nisi bap- Judsei. Ea vero sumpsit a nominibus quibus Christi
thatus accedil: Nisi manducaveritiscarnem meam, et beneflcentia in homines significatur; sed ita ut con-
biberitis sanguinemmeum, non habebilisvitam in vo- stet ea ad parvulos non pertinere, sin iuinns bap-
bis," etc. (Joan. vi, 54 ). tismo Chrisli egeant, quo abluanlur a peccati macula.
Habet coniilus Baluzius, conslitut Gallandius, qui e Recenscl Mercaior plurima Christi npmiha, qui-
subdit : < Mendosumhunc locum prseterit Baluzius. hus beneficentia ipsius in homines significalur. SuiU
Lege cum Gerberonio conlestatus. > EDIT. autem illa omniuo viginli duo, vivilicator, salvaior,
b Mercator Coelestium facit auciorem nefandi illuminator, redemplor, liberalor, mediator, propi-
dogmaiis, quod infanles, etiamsi non baplizentur, ha- tiator, medicus, reconciliator, circumcisor, miseri-
beant vitam mlernam (Lib. de Gest. Palmst. cap. 11). cors seu miserator, testator, consolator, advocatus;
Et vero Pelagius (Lib. de Pecc. Orig. cap. 12) Dios- adoplator, regeneralor, justilicans, translaior de te-
poli aperte negavit, id umquam a se dictum ; immo nebris ad regnum, mundator seu expiator, deletor
ad saiisfaciionem synodi addidit se anathematizare chirograplii, vita, reficiens seu relevans : quae sin-
qui sic lenerentautaliquando lenuissent. Augusiinus gula lestimoniis ex Scriptura prolatis explicat. No-
tamen osiendit, nnllam fuisse Pelagium inier et Coe- latu porro dignus est hic locus; vix fenimilluslrior
leslium in hac parle differenliam, nisi quod ilte aper- alius in hanc rem inveniatur apud Patres, cum una
tior, iste occulliot fuii; ille pertinaciot, iste mendacior; j) colligantur a Mercatore omnia quse ab aliis sparsim
vel cette itle libetiot, iste asluliot : illeenimnecin tradi solent.
Ecclesia Catlhaginensidamnarevoluil quod in Romana ' Garnerius habet in margine parvulm. EWT.
postea se tenere confessus est, et corrigi paralum se s Garnerius habet in margine : Corrige, inquis lu.
esse professus,si ei tamquam homini error obrepsil; EBIT.
isteautemel illud dogma damiiavit, tamquam conlra- h Legit Mercator Spaypia, non item ut est in yul-
rium veritali, ne ipse a judicibus calholicit damnare- gatis codicibus, Spayu-ijv,unde et mariipulum vertit:
tur, el id sibi defendendumposleareservavit, aut tnen- quamquam allius quiddam forie recondiiiusque la-
daciter damnans, aul callide interpretans. lere suspicatus esi, propterea quod in minutioribus
c Tantum verbis inludere. Edidit Gerberonius tan- olim quibusdam monelis fasciculus segetis seu ma-
tum verbis includere, sed legendum monel tantam nipulus eflingebatur; quod memini me aliquando le-
verbit includere. GAIXAND. gere apud veteres rei monetariae scriptores. Verum
d Hanc riimirum, quod Christi baptismo parvuli hsec subtilior yideri poiest quam verior conjeciura.
rion egeant. Dictum vero Marius probat argumentis, 1 Gr. I Tim. i, 15, mtrw, fidelis, seu verus e|
quoruni vim decliuare nemo qucat, nisi qui aut oroni . cerlus. GALLAN»,
15S . ?MAl\!l MERGATQRIS m
jguitoptixat.in tenjitiioriem:,peccgtprt.m \Act. ai, 38); yA/ si omhia ;persequariirir, rit possimtis bsteiVderebara- f.
qui..c»etfi,fl;^j'i.;fg^ Ihrumtuse variissimse impifeta^fisquarido .iini.emus? \
gma,(IMd,,-,$).,,ip\,tst,.m.anip.ulumqiiivpeiierat';>qui 'Unde commodius esse"afbitfor,.vitanda3pro'ji.xitafjs
^r^-.êt;cji(ori'i):j«_,'mo»;(t%*.rest>(i»Ccjr.(y,;3); squi fuiiit ;CauSa,jcbngererequarita pbssuri)us'bferieTiciorum.;np- ,
tqiwuinemjn j,emi$$ipminpeccalomm{(Epltes.,-,i.-7); '• :;riiina Salyatbris,^t'dfe paucibfibus"'epruin.rara rit :,:
qii.ipro.peccfltisthpminumtmdiiusest.-.(Rom.,vi,S5).; âuea SCripturse testlmonia subdere, a qriibus tua '*
qui vulnetalusrest..ptqpt.et,iniquilgtesinqsir_as.(Isgi; idii, "iriipietas exbludere rioriafuririfarites,rit qualis quam-
5),; qui pMCcgta^nostrgrpgrlgvjtJn cptpqrp .suo super que;sis rioxius, sainfequeet fectsefidei inimiciis, bm-
,Ij)3nuin;;(I^!e/r..ii,,24),;vqui.tawquam lOVjsloc.cisionis ^riibuspateat.
jpro ,pe_cj:a(is Jtgslris ;jf'Balnz..,Qm. Jiosiris] .obialusrest 113. Qiibd iibefatbr estChfistus, quod medialqr,
H$qi .Liii;.7,).;iflrii 4etep.itichirogrgphum dcbitotum qribd propitiatoriiim; felim fdicas cansam.mediaiio-
(Col. ii, 14);.quJ.,;secunjlAiP,apostolum.Petrum,.j?as- TVISpfo;i»ryulo,"qi)em :caiisam habefe negaspffen-
:Sus,estJustps ,prp rinjusii$,i_l_nps.addmal .ad Deum <sset 'diceres etiam propitiaiionis aiiitum, quem nul-
-(] Pelr. IH,4,8;)J;,cujusâ)ijii«i;S., ssecundumjJpannem 1ain riulpairi, pfo qua a.remiss.a propitietur.rifeus ,
,evangelistam., pwggl mp$.gb,omni .deiielP(LJqan.X, hahere decerriis.
7),; qui, .cumjnfirmhessemustsecundumteinpus;:pto^ OJ 14. Quod medicus, qui nohriisi ,»)iale/ia(ienii6«s
jmpu$mqttpui *vs{,,iit,Pa.ulusdicit apostolus (flojji. y, ~hecesStifiusest(Mdrc.ii,*17).
,0)f il^ti î*^^jf?fJ"^?»* 1•^«i^Ji j?eccati:cfcêccafiO-«^«m»- 'iS. Quod rfecoricilians,Paulum"atiiji .dicentem,:
i>s,
ngvit peccptum.in cgtne, ,ut jdem Paulus pst,testis Siehitri, cum iiiihiici essertius,feconciliali sumus.Dm
\{Rgnj.,yiii, 3)^;,qui .reconctiiqvitnos.ex affensa Deo per tnoriein Filii ejus, hiullp fnagis tecouciligli sgivi
JJVjjrj,utêmsdenuo dicit Apostolus (Rom..i\, 10); •ctimusin vitajpsiut (Rom. v, 16).iltein idem : Deus
qui dpdit._semetip_sumrprqipe_ccatisnpstms,,etunus-pro etat inChfislohirindum recpricittanssibj, ncn rcputgns
omtiibiismgttmsiCtt, ut msetipetetde ptmsentitm- illis peccala eorum "(II Cor. y, .19). "Et [Bdluz. add.
,culb,imgfo,{Gal, i,&). Etquis.finis.erit, 5i hicojniiia post-paululuro] idfeffiipse :"Ndn sbtum aulein, sed et
recenseamps ,a sfluibus Jiic vdoctor .egregitis abigit glofitiiriurin 'Deo per' Doihinum rioslruiriJ.esum.Chfi-
irinun^rabilemjmuliiiudinempar.vulorum? •Uutn,jpetquentnuncrecdiicilialioriemaccepimus(Rom.
il. ..Qaodjlluminat nos.cJpannes apostoms.ita'ili- v,1!!).!Tu-ad•iiancirecoriciliaiibri.eri)qua.fronle non
cit,:fQ«oji si in dumine anibufaveriinus,'.sicutipse:est vis parvuIos;periineie?
jn. luniine,:$qciet_qt_ejn;hgbebimMs-in invicem,.etrsariguis ^Q. 'QuoVicircumeisor, in consequerifibus audies.
jetu Fjliiejus.piirgghit nosrdb\omnidelicto.(lJoan.ii, Irilefimila hriicirifanti pfaVpuliun), quod esse illl
,7). Rp50,,quibi4S;aiiribus,.quaTronle>.audis,!sanguineV "C'negas, 'ritcif cumcidatur.
iips Jesu,!lilii;.Pei ,ab -,omni;deliclo;purgari,:cum tu~ '17. Qucrdpastor, sfedriullamovem in ovile suum
uullum infantes delictuin habenles, ut.dicis,.abhoc •rpcipit, ;-quam prius non circumciderit : el hauc
sacrosancto sanguine arceas? ulique circumcidit,ijuse.raortua-est jn,delict|s [Bglus:
*18. 'JQtiodTedemptor est, aiidi: Gralitis, .iriqriit'• ;dIleciis].etpr.se.putio,carniSiSuse,^.qui euadsbvesi.per-
^VQiilQius,qgeriiesiDeoM Patri,,qui nos,idoneo$,,fe- -djlas'iyen)t',(Go/oss.<:n,; 16; 'Mtilt/i.-xy,>'%$).
iiiuin]p.ar.temrtiswncterumdnduniine,-.quiw i 'IS.^Qubd ifiisericors et miseratorest, audlPaulum
de polestate leriebrafuhi, eflrdnsldltl in regnum'fiiii'- apostoliim : Eramus, inquit,ietmps filiiJrm,:sicutet
•ihdftidiit srim,;ihguohtibehius rêmpiionem^tremis- jcffiieri.iDejJSioutemîjjîijesiestinwiseficoriilia^propier
0nem^p,ecpglpmm'_(fyj,ii, :13). iRulasne rievigilabis> iriuiiaht -chainaiem-qug dilexii ,rios, et cuin.esseihus
ântpsomnodepfessus,!etaudies qriidflieat;et srin- ôrtuipecc.aiis,.conrivificavil_nPsClM'hip(Eplm;jî).
ties quo 'pudbffe.tiiiisti.dbtpafvu^ «,,Clif|snis.qui1 :'19.-4JuPd.';teslator,;quod;consbrator,iquod-adyo-
est cpperis sji fredemptor, iHCumJiicitanius.-piaeeo > cator, qubd; adop.taiis vei ;adoptator^Qiiis qups, et
•dicat redeinptos et >rediltii,.qiii surit exlfacti, vfel 1 [Baluz. qui^qubs vel] quales ^'dpptetj.quja lu.:-nirais
cxlrahunlur 'jde pbtestiVtfe,tenehra"ruih>;et .transfe-" >ohsurduisii,;audiantcalboliciGhristiariiPeirriiri apo-
runtur in -regnu.mpharitatiSjEiliiiDei^sredemptio- ' stolurii-dicerilem ::Vo$ autein genus elecium, fegdle
tiisque.munus nisi :cum peecalorura remissione ribri\ sacetdplium, .gertt sancla, .populus.in adoplionein,iut
bbtinefiÂudiadhuc, yis .ripn Vis,, ritiiivitus i-QuiV pjaluz.-rie] vitttAesrDeiannunlieti$:eju$,,qui:vpspo-
dedil semeiipsum,ulnos tedimetet ab omni.iniquilaie,'
et mundafetssibipqpulum mmiildtorim-boriofuhiope- cgvit.detenebnsjnadnjir^
aO/jQuddrfegehefator, sfedhrillumrfegenefat, nisi
rum (Til.ii/ii).'Ahigeêfgb'hihcirifanfes, quia.ab
iniquilaie, guam.non.liabentîion ijpedimuni.ur;,necj iqui .viiium .Invpfima,,ofigine,[Baluz.. gejieralione]
uz: hene-sehaberit,
D)Uiidantur;.quia >unde>mundari,:,iit.difeis,rion"ha-_ -contraxit jv-iialiis[Bal alicui],*qiii
hent, ut'Derpbpuio oeiriulatofi^hbriorumppefumso-- cl, ril iilji placej,:in*[Baluz. oin.'iri]..generatione,
Cientur! et.in4§ip/quiêoi^pjjtula.,..^«iliiiijîjOioniJSy , .qusejuslarcausaregenerationisexistalTautquidesi,
vCASTlGATIOlSESET JNOTJ:.
=» ;Garneriusihahet in margirie, Gorfige, cujusre- ieronio meliuslegehduti),
" ' alioqwi'oenese habente,ut
missn-EDIT. 4i6i,-elc.''EDiT. .
h Baluziusponit aliquibene, monefverocum Ger- '"Ji'
.187 LIBER SUBNOTATIONUMIN VERBA J.JLIANl. jgS
quod in illa debeat eniendari, ,vel,cprrigi, .nisi quod,A hos Iaqueos eviles? Yideshe, i.mpudeiilissime, hostiae
fprsitan prayumest? , ljujiis,sanguinemn)undatprium,ess:e.peccatpwm,,re-
; 21. Quodjust'ificans .yei,iuslificat.pr;,est,,audiap,o- demptionem quoque;,ab;-.omni"siniquitate,per quem
stolum Paulum : ,Sicut.est verilqs in Jpsu.depqnere , sibi^praipararet pQpu]pm,a)muJalor.embojjor.umppe-
vos secundunt ptistingm .conversatiqnem veterem ,lip- .rum? Et tu irpiite ferrea,,„eucprde„sax«p, separas
minem, tjui-corrumpilur secupdum de$iderid..errotis. ^paryulps.apopulo Deij^qui,expiatus et,-i;pde.mpl,us,
Renovamini autem sensutn.[Baluz..sejisa]..pienlis ves- tot et taiibus divinis prsemiis gaudet.
trm, el induite hovum eum [Baluz. hominein],qui se- 25. Gniod deletor chirographi [Baluz. est], audi
cundum Deum creaius esl injustitia, et Sanctilateve- appstblurii'Paulura -Et vos.cum esseiie tnortpi de-
riM/ii(EpA'es.'iv,'25).^ licii$,,etIpfcepulio:dqrpjs .v.eslrm,vjvlfictivits,chm jflq,
esse,prpnuntias, jpid .facient, si >te :audi_ent-?;npn dolens quod adversumvo$etgt,ekito_gmphpm.M;$w-
caccedent adfreuovatofem, non eo-ihduenlur, pdep'o- 'teiitiisêcrqlis.-qudderalconttdfiunivPbiSitbUensiilud
sita veiuslate, ut renoyfentur spiritu inentis srise. ~demediq, qffixit cruci, exiiins ;$e _cgrheni,^ffncipgius
22. .Quod de.tejiebfis transferriptur ad.regnum, .el_polestgles.,irajLiixit.:fidu^litef..fa
qui fuerinl baptizali, audiapostolumPaulum :>Gra- «lelipso(Co/:ii,^li).?Quid hifrastriies,(doctOEegreg,ie?
lids, inquil, agentes :Deo el_Patfi, qm~idoiieo$ nos '.B 'dfelfetin^bapiismo^feliaro^liirqgfapliu.iri parvulbrijnV'?
.in./u- Ap riuilum "habejjtes^cliiro.graphub),.Hec propfiun),
fecit in.parie ,sorii$ $.ancta[BaIuz.;.s,a?ic<or,i.ifli]
mine^quieripuil nos de.poteslaletenebraruni,.et'Ifahs- nec;paleriium,jadiiianc largitorisigriatiaminQnicuras
tulil -in regnuni-FUii chartiali$ sum, in quo"kqberiiup 'adrnittere^-Audiaut^hlc quid^seritiris rcatliblici1Glifi-
redemptipriem,r~eiiii$$ionem,peccatorum, (C6ios$.i, ,13). Isliari)v.ei,.q!jferii.tfe;fesse..Irilfe^
RQgo,;quO:Orp,;quapoli.usiihpudentia>isiaiibi aliter iperraitio.jiidicio.
-visa sunt consideranda,ne tantae; lucis yfeiilatcet ';26.iQubd viia-cst Chfistus, aridi Joanrieniaposto-
ralioriis Cbristiana3rpondefe preroereris?:Sepafabis iurii:'Et.lipc iestiiiio.hiumesl: c:quia';vtidfn;miertigjm
jgilur eliam abhpc; capilulo .par:Vul,os,jj)einsontes jfedit',jiqbi$_Den$,.ei.^
-secundumae,«trqui iniucesunt-merito innpceutise <Filium,:habelrvitmv;iq'ui.mriihab&
conslituti, exlfahi videanlur tie poleslate tenebra- vilamr(\ Joai). v, !11), 'setijudicium^Deimtinet^super
rum. a Sed, yecordissimeimorlalium, npn alilernec êum,[J,qaii. m,J36).',£ia^prbcepsliadmjiteWtîne
j)rius-trausferunturin .regnumEilii charitatis Dfei, ;hap)ismo :;parvulusiiancihaheai: yitara.-IlaesJSti, iut
nisi prius extractiiuerintide pofesiale.ienebrafjjri), credo, hic, et in .eodem luto hserpndb^^-versurain
et nisiiiabuefiritredemptionem, remissionis scilicet iSipiyis.'.Si Igitur fiop 'habet ^.sine;i)bc,',s'acfajri,enjo
peccalorum.iEtnQta hic, redeiiiptionenvquanvettu 'Civiiaro, judicium-Jiei iroanet-iSuperieum.fiUrtdeiihoc?
dices;et concedes, sed nescio quam coiifictanj: sed ^NoriVnisero,-legeritium.'pruderiiiaîiifelligat.
[Baluz. et] alteram,^quam Apostolus.non .di.eitjesse .26..'Q;uo"id,,fefiCi,fens,et>'feleyan>^Rori)i^^^^
.principelqeq,.nisL:peccaloruma,emissionem. jgelio : êntie.iidme^qmneSiquhltibprdtisjaut:[Biiittz.
23. Quod mundator seurexpia.lOrest, ajidi Uap- ei\ qnefatieilis, vtt egovo$:'iefieium'viaUilel!ju'(jum
lislam Joannem :-EcceAgnusDei, ecce.qui.iollitpec- pieum.iupet VQ$_,;et~discile.a':me'0ia;hilify^
cata,mundi (Joan.,\,'2$). Quid hic, .quseso,Ag«iis .jiiitisvcetde, et irivenietis xequiem aiiiingbus vestfii.
iste significat, nisi 'viclimam pro pecCatis, qrii,prO Jugumeninimeumsudveiestîetoriusmeumîeve^Biidz.
suis certe, qupsexpiat cumpblatus est.elb.quolidie aild. esi](Ma»/i.%xI,:28). i^riiquidet;iiic •ferilVilla
in. suis sacramentis. offertur,.remissionem >prsesiat 4ubi tafio, -I)ullu m ad.il1iiinCQncionalofjempr^pera re,
prseteritorum.-ettpraesenliumipeccaiorum? ;nisi''qu) .oneratus;jaliqua;sarcina,''laboresconilicilur,
^24. VJubfesne-igitur 'iit .tparvuli, bbnoxii'in .riullp tjua deposita, tbJIat Ieve;Juguri)-ejus/Supfir.stemitis
peccato, banc sibidicaht hostiam minime profuisse, j)l:liuriiilis rCor4p?tEt^
quse iiantum -pro ^peccalis, tvel spro ;;peccatoribus, sarcina)peccatorum?<qrise:q,uia, utitejdeleclat.iriar-
iriaclata cogriosciiuf?-qiiiri;'ari.diredebes qUid:prseco .viilis riulla est, nori ' audiarit ^liuric cpncibriaioreiri
prajdicet] ^ ^guem ,Gfa3ciEcc(fesJas'ien;riuri.cupari't),r,et
Jiujus viciimseiri cprisfeq,ueritib.u"S;>3pistblae InieUigefe
(lJ,cm.:i,7) vEisangttis JesuFUii Dei.muhdavitnos.ab iioncurferitviie.ioJlferidojmiiijetievijugpieius.quia
oniniiieliclo. 2llfem;[Bdluz.:idera]-;P-aulris*:-QuiWdit nuliura quoVI;jdeppnerentioniis 'hahufefe. -Hiriccirie
seinelipiuvi;pro,iibbis,,ul,rio$qb dmhiinfqutiale redi- .Chfistianbs apjlirfe ..ripn nefas ;esl? :ybsque ;a'dhuc
metei,et:PiundgteUisibipqpulum':mnjulaio.rtm bonotum p,ati:garrire ex,!jneglij3entia.-;sac,er.dQjum, ,iipn iultijma
epetum'{T4l.niÂ). :Quote veries?'Quoi:fugies, rit pbena.est? - .
,CA$TIGATIONES.Et^NO^yE.
jUsqupfadiyocero,'e.jie- fecerifipsinsnientipnen),
a::Inteigrumrripe,segmferitJJfh .,,,,,
btanim exciderat.iri pdilioiie, Garrierii;: re.sliluimris c:Et islaqupqrie ristpie ,ad rejfiisf«st.>exci(ierant;in
ex.Ba!uzio,(EDiT.
b tNola aniiquiSSimi scrjptofis ...jestjmoQiumrpro edilipne,Gariierii,-ut nionel.B;ii,u-zius.jEj)i;T.:
•^rld.estfejius.auges, ma,lii.m>misil:p aiidis.f.g«i.uz.J.
sacrMciOjmissse.prpjiili.atoiio.prpjpeccaiis prseieritis ,ie,'4iic.et..,panlo, infra.,ppiiilsJei»e
;B)iluzius,,;secjulus
etpr^sentibus.jQuaiweri.tas.jtaifuit in cpnfesso tunc cpdi<iem.)8e,llo v. IRBIT.
temporis, ut ijiullusrfere,hujus /SxculLscripipr sflQn
ijfc MARII MERCATORIS 160
CAPUT iX. A. 2. Adhuc laraeti necessafia consideratione ad su-
Reltaclalio qumslionisde motte pet peccatum ingressa periora a veniam, pressius explorans quid de pcena
in mundum. quam progenitorum prsevaricatio divino judicio me-
1. Habes, ut credo, quod le tangat et stimulet: ruit sentias; et ad hanc te qusestionem reducens,
sed si te iterum commoveris, scio quod, donante palelaciara iterum tuum haralhrum. Qua [Baluz.
Deo, ulterius, ut nori te comriioveas, arctius colli- qnse] enodala, cum fauces tuas divinarum auctorilas
gaberis. presserit Scripturarura, scies le h gcntilibus et Ju-
a Teneam. Hsecestleciio libri Bellovacensis. Gar- profugeret propter imminentcs Gothos
(Vide notas
nbrius edidit tieroam, Gerberonius te ducairi. Quid si adComm. et Metc. ubique passim); adolesceniiam
iegamus tendam. BALUZ. in Sicilia , ubi per duos annos et amplius magister
h Idipsura prius Juliano exprobraverat Mercator et discipulus versati sunl; adullam setalem partim
(Cap. 8, num. 6), eo sensu quem explicuimus. Est in Orienle, partim in Africa alibique terrarum , ad
vero inler nupefos hisloriae Pelagianae scriptores, usque lempora Innocentii Zosiraique summorum
qui conatus sit quatuor Pelagianismi slatus distin- pontiJicum ; Teliquam ex eo tempore quo Julianus
guere, quorum alter alteri ita successerit, ut mon- deploratse causae pairocinium suscepit.
sirum illud, instar fabulosi Pro.thei, primum ethni- His ita constilutis, qusero primum qua notione
cismi formam induerit, deinde semieihriicismi, tum etlmicismum scriptor ille , quicum res modo est,
Judaismi, denique semicliristianismi. In primo, quave semielhnicismum , Judaismumque , et senii-
inquit, nulla omnino facla est gratise divinse men- •. R
J
" christianismum definire velit; an quae Iradita est a
tio; in secundo facta est quidem, sed gratiae, quae Patribus? an quse ad arbilrium ficta? Si quse a Pa-
a natura non differret; in lertio ad naluram adjuijcla tribus tradita est, vanescit quatuor siatuum dislin-
est doclrinae legisque gratia; in quarlo admissa qui- ctio : siquidem Patres ethnicismum definiunt igno-
dem est vera Dei gralia, sed quaeforet liberi arbitrii ratione , lum veri Dei, quae sanctissima Trinitas ,
pedissequa, non itera dux, ut par erat. Tres priores tum Incarnationis Dominicse, qua mediator missus
staius vult auclor iste praecessisse damnalionemiiae- esl; semiellinicismura ignoratione Christi., qui sit
resis a Zosimo factam; quartum damnatione poste- snbstantive Deus-Homo; Judaismum partim odio
riorem : illos a Pelagio excogitatos, hunc a Juliano. Chrisli, quem Judsei cruci affixissent, parlim studio
Primum in ipsis Pelagianismi incunabulis exstitisse, Mosaicorum rituum , quos retinendos juberent; se-
id est, antequam fideles allollenli caput errori ob- micliristianisinum denique cum Judaisroo confnn-
sisterent; secundum, quando primum hseretici, ob- dunl. Atqui Pelagianos Augiistiiitis numquam arguit
sistentibus fidelibus, conati sunt inani specie verbo- ejusmodi erroris adversus catholicam fidem, vel san-
rum fucum facere; tertium, post condemnationem a ctissimse Trinilatis, vel DominicseIncarnationis, vis
S. lnnocentio. Mosaicorum rituum anliquationis.
Verum, ut nihil estquod ingeniosis istis figraenlis Sed deliniantur sane , etsi a nemine Palrum id
placeat magis mentibus sui admiratricibus , nihil factum sit, quatuor illi slalus , vel inficiatione, vel
quod blandius aduletur superbis, nibil quod facilius confessione gratise divinse, quaero iterum ab hoc ho-
illudat sui amatoribus : ita nihil bac dislinclione mine, quam Dei gratiam intelligi velit. An summara
poiuit aut vanius dici, aut hisiorise pugnantius. illam, quse vila aeterna in regno Dei? hanc fateban-
Id vero ut demonslrera, quinque statuo, quse, meo G ( lur Pelagiani jam inde a primis iniliis. An singularem
quidem judicio , certa raiione temportim conslant. alteram, qua dalus est hpminibus redemplor Chri-
Primum, scripsisse Pelagium epistolam Paulino, Slus; fatebantur et istam, vel anle vastationem urbis.
ann. 405, et Demelriadi ann. 413, commentarios An qua baplizati in filios Dei adoplanlur? ei ipsam
in Epistolas Pauli ann, 403, sallem ante vastationem qtioque fassus est Pelagius longe ante quam Roma
Urbis a Gothis , quse -coniigit anri. 410 , librum de discederet. An qiia juvamur ad pie agendum reve-
natura ante ann. 411 (Dis$ert. de primis auct. elc, lalione veritatis? at Pelagius meminit illuminalionis
cap. 4). Secundum, de Ccelestio habitum judicium divinaeanle ann. 404, cum scriberet ad S. Paulinum.
Canliagine ab Aurelio ann. 412, dePelagio Diospoli An qua voiuntas agitur a Spiritu sancto, praeparaiur-
ahn. 415 , mense Decembri; de utroque Romaeab que a Domino , ul sancte agat ? Fateor Pelagianos
Innocentio.ann. 417 , mense Januario ; de ulroque hujusmodi gratise necessitatem noluisse confileri,
iterum Romse a Zosirooann. 418, mensem circiter sed eam contendisse, si quando deinr, vel ex meritis
Maium (Di$$ert.de synod. in causa Pelagiana coactis). a Deo dari, vel ad facilius tanlum prompiiusque
Tertium, Augustinum nilril scripsisse adversus Pe- agendum.
lagianos ante ann. 412 , sed prras tanlum sermoni- At rursus adversarium inlerrogo, quo tandem au-
bus et colloculionibus egisse, prout occasio sedabat, ciore putet, et quo primum tempore Pelagianos ita
Sed lacito noraine; eo tempore dixisse serhionem 13 sensisse de gratia. A Juliano, inquit, excogitata est
•de verbis Aposioli; ad Hilarium scripsisse ann. 413 sententia haec post condemnationem a ZosinVo, id
aul 41i (Dissert. de scriplis defensorum fidei, elc, esi, ann. 418. Sed quibus id dicit, et qua confiden-
, cap. 2). Quarlum, a Ccelesiio Carthagine oblatum •r. ' lia, cum tradat Auguslinus (non tantum Diospoli ob-
Aurelio libellum suse fidei ann. 412 (August. lib. de jectum Pelagio ) Coelestium scripsisse Dei graiiam
Gtatia Cht. et lib. de Pecc. Otig.; epi$t. 2 Zosimi ad secuiiduin merila noslra dari (Lib. de Gest. Patmsl.
Aftic.); similera Zosimo dalum Romse ann. 417, et cap. 2); sed eiiam illud ipsum objectum fuisse Coe-
euro iisdem fere verbis constitisse, quibus confessio lestio, cum Carthagine primum accusaretura Pau-
missa a Pelagio ad Innoceniium, et postejus obilum lino diacono, et damnalionem a Zosimo Diospolitana
reddita Zosimo, etvix nonapprbbala; nihil inhujus synodus duobus annis et amplius, qttinque tolis ju-
vel illius libello reprehensum ab Augustino , quod dicium Carthaginense antecesserit?
speciaret ad Trinitatem alque Incarnaiionem ; sed Quid quod Augustinus (Serm. 13 de Verb. Apost.
tantum quod pertineret, lum ad peccatum originis cap. 1,11 et 12) lacito nomine Pelagianos arguebat
aperle a Coelesiionegatum, tum ad gratiam, ambi- anle ann. 412, quo primuin coepit adversus ipsos
guis verbis a Pelagio explicatam ; laudatum vero , nominatim scribere , qucd cum gralia Dei dicerent
quod, CoeJestiusfasstts esset paryulorura redempto- facilitis id effici posse, quod sine ipsa taraen , licet
rem. Quinlum denique, incunabula hseresis Pfela- difficilius, prastari posset; atqui tunc leroporis nullq
gianse (si quse ;etates distjngui debenl), seu potius Aurelii, nulla lnnocentii, nullo Zosimi sententia pfse-
infantiam exstiiisse Rom», priusquam Pelagius inde cesserat, nulla Juliani mentio liabebatur.
16J LIBER SUBNOTATIONUM IN VERBA JULIANl. 162
a
dseis, omnibus libris tuis,_a arma ministrasse, sed j\. prosequeris, audienda, decernit. At tu aliud clau-
sane plumbea; non enim ad expugnandam in Chri- sum in pectore, aliud promptum habens in lingua,
slo fidem ullas vires habere poluerunt. novus atque egregius disputator, id nunc in isto-
3. Sed [Baluz. Et ] quse, vel cujusmodi sint, i(e- Opere tuo e post tam longum lempusf elaborato ii>
; rum [Baluz. iterum iierumque] videamus, in quibus Cilicia ingeris.
quis iste, quseso, error est inexplicabilis labyrinthi? 4. Necessaria igitur capiluli repetitione, quid mari
quffi inexsolubilia b Thebani monstri problemata? In exarato et Oriente lustrato novum inauditumque
epislola tua, quae, ut memoravimus, ad sanctse me- jnde altuleris, denuo perscrutemur. s « lntravit igi-
morisepapam Zosimummissa est, displicet tibi, eum- tur, inquis, secundum Apostolum, per unum homfo
que condemnas qui sentit Adam mortalem factum, nem peccalum in hunc mundum, et per peccatum
qui sive peccaret, sive non peccaret, fuissel moritu- mors, quoniam illum et reum, et damnationi mortis
rus. Et ais, nec hoc esse ratione subnixum; credo perpetuse destinatum mundus aspexit.» Etsubjungis:
enim esse. inquis, immorlalem faclum quidem, sed <In omnes autemhomines solamors perlransiit, quia
qui, si non peccasset per gustum ligni vitse, posset una formajudicii prsevaricatores quosque, eliam re-
virlutem immortalitalis adipisci. Adjungis eliam jure liqusecomprehendit setatis; quse tamen mors, nec in
improbandum, qui prscdicanti Apostolo conlradicit B sanctos, nec in [Baluz. om. in ] innocentesullos ssevire
dicenti: Siculin Adamomne$moriuntur,itainChrislo permittilur,sed in eos, jnquis, tantum pervadit, quos
omnes vivificabunlur (1 Cor. sv, 12). Moxque hoc prsevaricalionem viderit aemulatos : quaeprsevarica-
aliud leslimonium suhdis : Pcr hominemmors, et per
tio, licet non sit facla naturalis, fuit lamen forma
hominem resurrectio morluorum (Ibid.). Quse cum
Ghrislianus nihil nihil credens peccati; atqufeob hpc, licet non aggravet nascenles,
simplex audit, doli, imitantes: mors autemjudicialis Irans-
aflerri fallacise,c more quo ab apostolis doceri soliia tamen accusat
est Ecclesia, optimum et suum arbitralus [Baluz. t in id, quod-peccaverunt omnes, sed libera, vo-
arbitralur] magistrum, intentusque [Baluz. intentas- luntate. > Hsec inde sunt probabiliora et eliquatiora
que ] ad reliqua ejusdem Apostoli, qusein bac causa .sensa doctrinse; h illorum vero superioris temporis
Libenterquoque sciscilarer ab inventore statuum, libris Dei legere , et populis Dei prmdicare consuevd-
de quibus sermo est, quid puiet esse societatis Pe- ranl. Eam ulique, -de qua dixil Apostolus: Non irri-
lagianis, sola illuminalione mentis gratise adjutorium tam facid graliam Dei: nam si per legemjuslitia, ergo
definientibus, cum Judseis legem Moysi datam cae- Chrislus gtalis motluus esl (Gal. u, 21 ) ; sine dubio
remoniasqtiedivinitus praascriptas praedicaniibus.An gralia ~i.qua juttificamur ab iniquitate, et qua salva-
Evaiigelium, quse doctrina Christi, coiifundil cum ' mur ao infirmilate, non qua creali sumuscum propria
lege Mosaica?An Judseos opinatur sola lege exterua C voluntate: nam si irttellexissenlilli episcopieam illum
justificari se, sancteque agere credidisse? An deni- dicete gratiam qugm eliam cuta itnpiis habeamus, Cum
que sibi persuasit Pelagianos, nomine legis, Mosai- quibus homine$sumus, negare vefo eam qua Chrisliani
cam intellexisse? Primum , impielatis esl; alterum , et filii Dei surnus, qufs eum patienter calholicorum
jnscitiae: postremum, awrropurLtts:oronia, incredi- eacerdotum,non dicimtx$,audiret, sed ttnleoculossuos
bilis negligenliaein operibus Augustini versandis. ferret? Quapropternor.iculpandi sunt judices, quia ec-
a Supra cap. 1 jam habelur, pugiones plumbeo$. clesiastica consuetudiruenomen gralimaudierunt, ne-
EDIT. scienlesquid'hujusmodi hornines, vel in sum doctrince
b Cum Julianus ambiguis verbis , et in speciem libris , vel in suorupi. solent auribus spargere.
calliolieistexerit haerelicum sensum, nec calholico- d Desumpta sunt liisecverba exSallustio, quicum
rnm tantum simpliciores, sed ipsam quoque aposto- corruptos suorum •teinporum mores describeret:
licam sedem illudere conalus sit, apte comparatur Ambilio,inquit (In iSatUinmConjural.), mullos mor-
a Mercatorecum sphynge, monstruosa illa fera, quse tales fal$o$ fieri $ubeg'it; aliud clau$umin peclore,
apud Thebas senigmata proponebat imprudentibus uliud in lingua promptum habere; amicitias inimici-
populis, deceptosque male mulctabat, ut esl in fa- tiasque non ex re, sedt ex commodomslimare: magi$-
bulis. Recognoscequse dicta sunt in notis ad cap. 6, que Diiliitmquam ingeriium bonumhabere, eic. 0 ge-
num. 9 et seq. non Sallnsljani tantum , sed alterius etiam
c Habel ita uterque codex, vix tamen ullo proba- nium, sseculi!
bili sensu; sic eaiendare licet: Nihil credens afferri e Ipsemet JuUaiaus: Oiwaid impendio, inquit,
more po-
fallacim, ab
quo apostolis doceti solila est Eccle- jrvjjoscisli, immo indixisti auclorilaie palria ( Florum
sia, optimum, et suumatbiltalus magislrum, intenlus- alloquitur Pelagianumepiscopum) itt libro tractatoris
que, ad reliqua ejusdem aposloli, qum in hac causa Pmni, quem ad \falerium Comitemvernula peccalorunT
prosequeri$,audiendadecurrit. ejus Alipiwsnuper detulit, obviarem; liinc mihi est
Simile quiddam legitur in epistola quinque episco- longior fctda responsio (Lib. i Op. Imperf. cap.6).
porum ad Innocentium, in qua, sub initium, de Pe- { Hi'.icetiam addiscimus, postreraum opusjuliani
lagio gratiae nomen alitcr usurpanle quam soleret adveisus S. Acgustinum elaboralum fuisse apud
Ecclesia, deque Pairibus Diospolitanis pro more Thôdorum Mops.'iesienum, hseresis Cpelestianseau-
Ecclesise inieiiigenlibiis verba quae dicerenlur, iia Ctorem, quod cum pluribus. locis Mercator docet,
scriptum est (Episl. 177 apud August.): In Orienle, ' 'tum prseseitim in prbôgoSubnotaiionum. Vide notas
ubi degit, gestaecclesiaslicafacla e$$ejaclantur, qui-^, in eumdem loetini.
bus putalur e$$epurgatus; ubi quidetn, si episcopieuKn s Hsec ipsa discussa Si'int capite 1, habentur vcro
catholicum pronunliarunl, non ob aliud factum esse libro n Operis Imperfecti cap. 66.
credendum est, nisiquia se dixit Dei graliam confi. h Quo tempore nimirun.\ Julianus ad Zosimum
teri, el ail posseliominenisuo labore ac voluntuleju$te scribebat epistolam cujus merilio fit cap. 6 , num. 9
vivere,ul ad hoc adjuvari Dei gratia nonv.egarel.Ht$ et seqq. ln illa eriim contrafia sensit, saltem verbo
eiiiirt audilis verbis, catholici anlistites.nullam aliam lenus : Qui est, inquit, assettor, quod neque pet mor-
Chritti gratiam intelligere,pQtuerurit, nisi quam in tem Adm omtiegenu$homninummtfiatur, neque pet
tgfr KARII MERGATORIS) ifa
delinitprum facta jactura- est? Anest; lib|;aliquidda>jAknls-deflertdus•es tqtfaWtf' rideiidiis";Legehlibiis5le-igi-
- '
tpns; prpfui)ji.um>iqupd nobis forte a Bracbmanis,1; tiifj^'sbdiGliristiari'is;:fet"3pfudfenlibusr^; qtiid'dei;vahiiateV
GyfflnpsopMstisjj: vel.HyperboreJs:;;-vefsi- quse; sunt tua sentire debearit' permiitamtJs.;Qais;etVimrle 1n"
alise genteS;a- nolir orbis-sapifentiores;\sit exponeri',' supcriofe seiitehiia1 tifa vel Isu^picafr pbsset; alioi
dura? seniire qriam'ilIi;d;omries5qriI,: sanfeisfeirifernorise papa}
3s Vieijiarmusergoadr istnd-; rfecentiusêfiriitum, Zbsifi)0*pfsesideiiffeiDersaCerdbtes«"'PelagiumCiie--
per.quodplacuitJntrasse perrrinum.liriihiriempecea2 lesiiuinpfe'ifeqrife-dattiriafurit;" sbper^hisôhinibris de-
tujfi,' efcperCpeccatunimortem ;in' omnesaiilefli''lio- Ad"amLcapifulis,.quseâ- te; ariiea-impfbhata;surit, et.
mines' inortem; sptamiiiodpl perfeansisses-Rpgb,-rie ciriideiririatay• efriuncj tariVquafriTecbllecta'et-feebn-
[Baluzy nolo] amiiarisltaTdiiate,.vei leriuitairi-ihgeriii dila, ih'fideiriuriari)recipi!n)feffierurit.'
mpf:'diio'qua3dari3 dicis;irigressa]'pfeCCa'(uiiietmbf- 6:: Dfeihde'sriprif h"ac=qusestibrife,mbftis'videlicet,
1 1
tefaj seil sblam visr,pertrahsisse>iri> lioriiiri'e's:;[Bii7!i3iyideariiu^ quid! Ecclfesia uriiyfefsalis-^quamGraccb
«mnesj,-.sed!nonidmfiirio oiilnes5h'briiiri'es,• irioftein\ se"friione!Caiholieamdieiih'Us');dicatêisenfiai; suc.s-
perstulie, quia siintfavii'peCcalum^êt^ribri^pfefifariP quefiliGsdoceatiquariairi soiatiriofte'Adari):;efEvairi'
jit,, ubi remansit quod iritfavil? Crfedb'B':exspectari- post pririvafiealiorieiri'fiiisse inulciatos: Illarie' qiiie
'dnm;spcise;,'dffiuecexeat;; etilludfpefiVcWaliquPW* %'& cb'f[J0fevaniiriaiiVsepafat', quamqufe1cbiririiiinisbi
-gp.tip.Qupdsiseripagjmusiei>ridendum.deHahta;re biririip¥br'siis buiiiarip geriferi5e£ illo''rioyiiiiuse't;VI-
'jno.n.est,.seeunduni. le ipsum;. siiinirarp, p.otuit pec- (leirius?'Ari'illaLqrise^securidunVânimam dicitrir, et esfc
catum,,p,ef.transiit;.si,autem trajisire;nqn:!pQtuir,nec selfefria',dequa'sfefiptUri) est 1: FjdMa!g«ie'Mdelibiii
fritfavit. An ad lipc .in.irayit, ut.siarct?. Quod,si ab- p!gti_viiierismpfiiiaksi- (VTiiri' v, 6); et iieruiri : Si~
sufdirai.est eiiariVdicfefe, pertrarisiil ,.et qup, nisi,iri 'tiiie mdftubs^sepelirethofiuos-suds(Matth. viii; 22); et
biririfeslibMrifespbliiiiitfansif6 [Ba/««. perlransisse]? sTqua aliaad5\Bhluz;add:. haiic] irilelligeritiairipfo-
De'ind'6'v qhoiribdoMmiiataviih)',uttiiii placel',pecca- •refripossuiit? 1 f' Sed;diibiuih ribriest', uifaqiie"ePSi
tiuri' ifafiyRuirihaoii'ai!,felorigiriaife'ribnliabeat; nurit- esse' muictaios, fet'uifiqufe;Chrislurii'rfehifediuiriaitri-
qiiam potferis'explicafei,' Hicc' sibe cachiiiiibîmitio lissfe;Nam Cum:per:la'ya'cfum;regerierationisefreiio-
sine flelibus«legi non possunt, quia potiusGliristia-; yaiibnis; [Baluz.add. etj peccata remittai, el immor-
GASTIGATIONES,ET NGTaE.
resurreciionetriGhrisU6_mM.-^Ps]ihbthinttth'-r'i^r'gWf- cofurii pdssis invehirecdnciliuhijjiic: Isli episcopisunl
1
conlra; Apostolurii ieittif diVeriieifc.- SiMit: i'ri Adujii dobii, gf'aves',sarieii, vefithtii abertiihi defeMsofes
opiriesmbriuhfuf ,ritariiv CliHsW tidvcfsiis iii 1raliprie ,,cbn-
; briirie^viWficabiiriitif
'" "•'''" """" " ' " gaffillb$'vgiijtdies., qugrum
(lCm.xv, 22); diiioiie\ liberiuie_qucetftti•:bpntijudicitribuiSti,. nori
. n; BajtiziusdOrrigitHioslfj;,EpiT., poiUsiMfeiVirif qfiPd'speirig'siSi epjsCopalissyhodus,ex
h: Exspeciwdqr sociatri: Iii; cridice' Bfellbyaceiisf tbib qfbe cphgfe'ffqretur, hjifurii $i itiles posserii illie
primo scriptriiiV:fuif-exsyectdiidhm-SbcitiW,sedpb- G ( fdciiesedeiciot:• quighecjsliuiiqtehippfe.fuei_urii,,s.cd
stca\e'mfeVidatpm'fest*'iJli hbssffe^bsriirous;Gfefbfefpfiius fideles et miillW,eticetleiiiibfes'', paucoSdispehstitbres
edidU^f^^^StMasriiiitiî- £oc'iuJii;:'igSjjiaq/jSdabHiebii.blieinrst.i(>s:Beiis'pefdipefstijfmtdiWienipprUmipcqfunique
nostrarii confifm^Vit. G^fri'eriu^-e dWluifiihs-,srcui.'ejrpla'ceitiiqueexpedifejudicaf, ipse
soi;iiB;;nulloisfensu;i'BAfeioz;:. 1 dispehkfy. Hoijiitque de' aliis"tiiqjie aliis lehipofibus
0 BalbzUVs^codibfem'. BfeilbVab^nserii- Oiierite el 0'Ccidehtecongregulos
''"'""''"ûtris'
' ' llafiet' aiqii&reijionibusjdb
tegtere:rion:poS$hiiK:Ei>i'f; '''.'<' vides, npnin locum , qug nqviggre.c.oggnturho.mihes,
d Manifesttiiris.e>Vigifur lestimbriio' Mefcatbfisf, sMiriiibfuiiiquintiviggfepqss^ etc.
habiliim lri)ssfe'Rbriiajribiicifirim fepiscbpbrtiiri',pfse- *[ Upctis'is"ie,s^.splJaoWcnr^tjbssiet.iii>geriir>ai.
.d^mnjaV
sidentd Zdsltno;- feiex ebîiiiiVâiBt ad uriiyefsbsipfbis tiiiri' a Zbslriio!fuiyse"nbibiiiaiim iuliariutri curii aliis
episBopp'S"eT)isiola'iri:;'qb'Lfe;ti5taW'.Peiag^ dubbiisnisefeticik., riisf cx lilieljp.fidei,, eipisfolaque
4
causam' daiririairariemijiii?coVVtinVefet; Ariiiiiatlyefti aff Rtiiftiri^Tli>jî3a.VpniHî]riiii$lm;."sillisîiiB'"'jxente'.
irifinitis,
porfov iqupd;disSimUTyf& riori p^ss\tiiri , iffinfegpiio;de siVe Jiiliaiii', siyfeAtiîisiinl, opefiirii ibCis qonlfa-
qup-nuhC''agiiriu§;nh'llahi"§iye:aîsiiirimi!rioM riiim paferet,: in ipsis'eiiii)i'lpngfe:aliiefyelille daiji-
sive a^baliis.irilijpftffi>s"ediui^reb!Vsc^ riatibhis"'stise' cdnscius , VeTi'sife"ejiisdem:publicse
riamhaiioriferii1:,iiisi iii( eiVisôpbiMiaV synbdB,(,Vidi sciens certiisgue lo.quereturs.Dicitur efgbdariinatris,
dissert. de $yngd. in causaPelacj. r.oq^lis).. yel^quif ideriivfîps.a.seiiiiffer,qubd damriati:"; vel
Eic bis ariielii' iiifeJHge"' Peiagiaiibr.fiin;"qtiefelarii, qiifa;crira suspicibne liseffesislabbfafet',, cpaciris.fest
deejttidiia sribscripjlibnfe"as.aftfpi.jiMhuif;fepiscopis iri daiririafevscfiptp qiiaJ s.fedfes' apos.tblifeapfoscfipsisr
•
suisyocisêderitibus;'sibexriiigfeg;ViiPiLie syhbui^ fetj) set, siiairiqtie. iiieiitfei)); siipef, liiS:de.clailare', Quod
r^potisioireiri^sihiulÂ^psiii^îiiX' .tv'aa!B*i?f. ejip:' curii' iirirVprLCslitisset,.sequej conlfariuiri caihoricse
«/&•)$dfc.pIriiMiftiiT;'H.^^^ 1 fidei, pertiuaciter. os.l.feIid.issfet,,pbstiea fexauctora-
nodi: dainna\isv a^cipieridbVrilfe^sse dfe syribLi.0^vfei fuSlfest/''
1
pleriariaacaiusiuhius dibeeesis?:,.qiial.i&efat'A.Kr.'c?.» ; - Nestorlus (SefiJi. %ad_ver$,Peitig*pafle3).: Ille\
Jii^lusW.c.iiyÎ"tieMirierii^!tbti^;ci^^ iiiqult, qrii c_u^'-ni^f.faUtaii^.'g_fniidrefluctatus'esi, et
1
nivdd: eniiffJuTriirifiBris'aliir Ibci^ jhdicjSt AuguSi!h ex.rilrdque.il.iidniriioftdfilate tedeipif; dupleicienitnin
nusrêmPriStfatêeH^liîi^V^rsrisJ^^ hpsingrltifUaigrassabdluf, uriti quidem dccidehsmor-
«/t:)V«bi^pasValBiairi-e>c|nica'(aVriiiri^ ttitt expecddip fgctm,hg.iufm,,qlterq.qum.scieriiimab-
nensis, Cypriani Carthagine',lsis, tffeVicVTAugpsibdii-Seciicjie:cbhiirigii.Ignoftire•ehJiriDeum, ih$eij$ib'iliiar
nens_isv'0iyii.piiHispSnilPâj>1i'1pic'taVil)sis^Gfp^ tfffhce.ex ritqfle evenii iiniilitudinefrigerti. tSirjusque
gorii Nazianzem, Bîfjy^^jr AMfbsli.Me- drpoffhWtis bpifex digbolus fdcius est, queni Chri$tk$
diolaneiisis^^Joaiinis-^GprâViiiHirabliiariiÎnnbcîniii elidens,&' utftiqrie.vilairi hosirani mottificdtiorie.leva-
sammi.poniriiCis-.Hiefr^.p.j^^ vii> aiijmu'rii'videiicetpfmceplisvivificantibus.erigeht,
senieit-uatri;rie;quiriq;riey.i3it'tijiib!aipl:.arii, qiiKsUbrii- feiufreciipne, verp id quod' mofiaieest recregni tilque
Dusj-tisec;hariei: .Qi'MiW,:'0i'ihiMmeiqWir.is^- exa- rtoiiiuens* Imfiulspte enim.coUapso, quod ab eq imr
men vobw«i-epued'0ie
j__mim?dehegdfi, Pefipdiett- pulsuth fuerqi suffevdlur.
16.5 MARIUJERCATGUIS m
ialitatem per resurreclionem carnis, quam nunp in.Aspefqnte$ sutttus, mi$erqbilipressuinus omnibasliomi-
sp"e"pef'fideiii' teiIeirius,,.urio omriibus terappre cpl- ntbut : nunc aulenj Clmstus resurrexit amoHuit
Satrifus sif'; riori aliter prosaiprcs generis\ hum.ani [Ijaluz. om, a mprtuis],prirnifimdgrmieplium^qugniam
-pfsedicipscori.dfemiiatbs.fuissequam,gemina inorjte enim per hominemtnors , et per hominem-resutr^ctio
«f.fedeiiduriies.t,,'.eV.ingeou^.ulraiiaquetfansire^, mgtluprifmi et,$ic,ui iii,.Adgm,otnne$rmqrmntur;,:iia
'"'?. Sedquia lianc cprppfalemmorlenVeru.ditissir gntnes.in,Cljr,i$to.vivif^gbunlup,--un^squisqge;autemin '
anus hic magister.n^ sUPpr4ine,printitim,Cliristu$,M^ '.
ifesisepafiriibdb naturaleiri,. senlit ac, dp.cere,conatur., quiin adv,entum,ejii$> citMdetuitt.,:dpinde./Snis^cum
Miec, eam per, peccatiim aliquapclp.-, tfansissp.,. nec ifgdidetit tegnjinj. Dep.e.t;Bgtrif. opprtet_aufenv.itlum
ftfarisife posse pp.rr'.stimiiria,,.
vid.eamuS;,, ut.dixi^quid regpgre,dqpgcpongt otmiesiimmicqssub.pedibusejus;
>deea iiiteriri).Paulusnapp.stojussenserit.alque.praer novissimaauleminimicgd0ruelurmors([£^
idicayerlf.. A'd Cpriniliios^ha Item ideip..î.ût^.:..Eccormy.stsiiumiVdWs dico:
Tesurrepjjipne.'.' cprporjs ,, cui. conlraria; mprs isla omne$,q\tidem.r.esur.gemu$,:$edynpnomne$v
0gluz. cbrpprjs„ageret,, cuj, a..contrario mprsîsta mur, Innovissiinq tubax.cgneteniin, etmorluiresur-
•es*i],,idest,, resplutio. cprppris., vel sep,araiio,abep gentjncqrrupti.,' et.,np$ jnjniutgbjinpr :t oportetf enim
animse, esj,, ita. laiius: loquitur..: Notum autem.vqbis_%cor.rupfMlejipc.induer&incqw
fgcio Evfingdiujn,fralres,quqd prmdico.vobis,qupd.el induer.ejmmoj-tqlitgtem., [jBnluz:add: Gum.tiutem^mot-
accepistis,in,quo.$qlv.amini;,qpa,ratiqne.prmdiegverim tale hocinduetitiimmo0.alitptem]0uhc:liet:sefmo,-.q'ui
vobi$, silenelis, nisi frusirgicredidislis:.lTadidienint. scriptu$ eskjAbsorptg e$t mors.inyviclorim:;ubhest,'
vsfbisirnpftmis.qupd,etpccepi,, quia. Glirislus.inortnus mors, qculeits.iuus?:ubj._e$t,morsr
<e_st_pro. peccqtisnpsttis,secundum^Scripliiiras (I- Cpi% xiiij;14).?.Stimulus.autentcarnis pecealuin,mnusvetd
3Y,.1-5J,.a,Eia,deyi.e„ prpnuntia;,.si,audes.;, Cliristi; peccalilexxDeo!Uutem.grgiias\quidedtimobh)victotiami,.
mp.rle.iri.,,quiprp.pec.caiis,jiiprtuusest,.:adjpar,vplp.s,: pet Dominum:no$tmm'Jc$iim:Cliris(uin(Ibid.i-.M-b^).
>qupsesse.sine.pec.caiisidefendis^non.perlinereiaut! 8,:.Audistine., insanissi"oie,i;senlJsrie-;[j3B/i(«. nunc-
eqs..in morje,Christi non bapli?arL Etrquiarsepullus. saltein] .singulari, impiidentia<;etiflifore. rabidiSsime?.;
tsi, iiiquit, et.quia.resurrexilterliadie,secundupiScriy- Per liominemmor*;,inqiiit. Qiufe;hic-mprsrcst;:dicitD.v
pturas., elqiiia. vi$u$.e$lCephm,,et ppslthmcundecim: nobis, .quse,per>rhominempercucurrisse';pTsedicaKir.1*.
Deindevisusest pfusquam quingentis ftalribus.simul^ T.uane illa>,an,quaiii.'rioyit-ECclesia.jam;GliriSti\re-!
exquibu$,mulli,manentju$queadiiuc,,quidamaulem.el-, surreclione deviciain, in nohis eiiams:in"Iine'devjnr;
dqrmierunl. Deinde!Vi$us,est,Ipcpbp,,deinde qppstplisi cendam?:Sed.v.admoiied-,,prsebCraufemvetiaridiis-e-
cmnibus. Novissimeaulem omnium,lamqugmabqrtivp,.} C.quentia,: Sieut enim in Adam, inquit, omnes moriun-
visu$e$lelmilii;ego.enipi$uiiinjinirnu$apesteigrum,qj_i tur, ilq omnes,in,C/H'is(p,rijii,j^CL>,LJi(^
ngh.sujri.digntisvocgriappstplus',quoniam persectitus'-. dubitayit hic viyiiicaiibnem'uliamialiam,,!nisi cafnis;
suinDei.Ecclesiami Graliaautem'<\Baluz>.om. autehifi resurreetiohertVvin>oinnibris lioini.nibiisfUtiifa;m:,' in-'
Diitsumid qiiod iuni ,,eigrdtiaejhs ihjhieJVacua'ritiril l fellfexis.sri Appsibl|i,in'TJi.iliesn'^'igjtur.VîblC.ad TOO(J?'ms
fiiit, ied abiinddiiliusilli$:.ppinib'u$.laboravi\,.nonegq,. pauci fesurgant, et in ipsis taiiluin.mprs, deyiciai.
euleni,:sed.:gratia.Dei:mecumi,Sive ego.enim, sive i/%> aiquein firie';vincendasif^quiiprajvaricaiitem/Atl.im
sicrptmdicaiimus, etita-cfedidisliS;'si autefriCliiistus' siritfBs/iiav riOriisViiit] _vel/fHeVfiir inilta.li,'in qiibs liia/
'
ptmdicgtuf quqdfesutfipta.mbftuis, qrioniodqquidaui i|ta.,r quia;iuaseniper dicendarest „ mprs.pbtuitf per-
dicunt in vobis quia.te$utrectip:.morluoruninonest? transirci et,ndn-)Oniiies:omninobomirieS'qni!ex'»Adain>
Siaulem resutrictio•ihortuorupi hon e$t;riequeChti- et-Eva pririiis'irarisgressofihus-riJpftalitatis;nbriiilis
slusresurfexil;SidutemChrislusnonfesprtexit, ihani$, .ingeniise„spd,per peccsituui,qusesji.se,,',origineiri?(iu-
est [Baluz. add. etgg]pfmdicatio,nostrai inanis.est e-ti, cunl>?;Et;quid;sihi.vulttanti.huius;pr(pco.ttiStam pror:
fides veslrti'[Baluz. nostra];•.inveiiimurtiuleiriel falsi Hva, saria''lairifenfet saliilaris 1, supef!hbFdocifiiia;;
testei, Dei, qgohiatri lestiitionjhnydiccimus., advefsjis)r vprbpruiri!, sitq lipyus;,.qfi^Dkh^êr'iMt.tM^(ti^\
Derimf,quqd$u$mai\eril.Glirj$ttmi; qriemnppsusciiavit, D addi erroris];;, spi.ritus.aiidiarisJr.i -JSec-.tibicalum-.
Simotiuv.nomresiurgunt-,'.nequeCliftsius-feshrrexii;- niai)di';i.obis'aditus>ullUSVpatebiti,^^ tairi%quam-dicariius'*
quod:$i_Chrisiusn6ri'fesurxexii, vtindesi' fides veslfa., ei);seriiibmiisj,sequrii^fesSrreV^ Vrijuii:
eiridliixcesiis iri.,p,eccati$_
veslris; ergp qut..dormierunU , jperiti, bmnilju^psse,prsesitodaiii,:;'<juiakdmiies,.,li-r,
in_Gh^t^-.peri_m^h.St:inihac'vilaitanlum4n--€hrlsio'< celdiyersOiexitu.unalampmofteiriVoriunturifBa^;
GA^TIGATIONES'" ET; NGT^fe,

a"'Occa.siQnem a.fripit-,Marius afferendi;. ad.versusi vocuiri-eos-eliamicomprehenditiquianteiadfeplumTJI*
Julianum.: afgijroeri.li,;ex_ hisvAppstoli verbis,: Ari liouis usum.haplismoinitiati fueranti AngustiiMis-.
iqnoratis quia quicmnque bgpiizat).:sumutt.in-Clirislo. itiitur ebdem-testimonio ubiqrie.passiBi,;(Liki-coni;
Jesuyin} mpfte?ipsiusr baplizalh $uriiu$? Genseptiili. Jul\ cap\ &_et:lib.,\i capf&: &&$lih.mOpet.; Imb
enimrsumusrcumjllo.perbaptisnium.w perf, c. XSZ-eimi);., ''
vj, 3:), etcr.Giimeni.mrApostoiusrRpmaiiosalloquere - factam fuisse;a:iPelag.iani>,
i>:Galumiiia!ii«aUiolicis
tur,;qiJorum,plurimi jamrihde abinfaiitia' haptisnii; perinde ac sir .sentifent oiniies<irivead.fejn;:corp.orisr.
sacramentumsusceperaiiljdieeretque niliilominus;: gloria resurfeciuros,'; quiaapropteri' eamasra-.omne* <*'
jjaifumijiuebaptizaiisumus; etp., tantagcneralitaie c«usamimotcren,tur,"iesiisifestAugnstii)USs*,
167 MARIIMERCATORIS 168
tux. moriamur ], cum cvidens Apostoli nos doceat.Anostra habere cerlum [Balux. fidem nostfam
serrao dicentis : Vnu$qui$quein $uoordine. El ite- coeptum] de duabus morlibus, de quibus superiori
rum : Omnes quidemresurgemus, scd non ornhetim- loco, ut potuirous, diximus -.unam, quse secundnm
mutabimur. animam est, Christum non habuisse, b quod oramus
9. Repetat, quseso, e proximo lector [Balux. Re- ut ne quisquam dementissime dicat et sentiat, quia
petat qttoque proxime lectorj superiora contra te dicta rion ita natus est, ut cseteriomnes homines, de vo-
nostra, ubi diximus prosatores nostros ulraque luptate carnali, sed nova in eo generatio ex imma-
morie esse mulctatos, et videat quid senserim super culala ante partum et post partum virgine «sine
isto capitulo, tuasque lapide illo angulari, tibi sane libidine affuit. Intende, lector. Illam autem alteram,
in offensionemet petram [Baluz. offensione et petra] id est, animse a corpore separationem, volunlarie
scandali posito, fauces obtrudat. suscepit indebitam; qui si scelere Judseorura non
10. Adhuc lamen audi quod te in majorem rabiem fuissel occisus, potuit fieri ut senectule longsevus,
contra nos et Dei Ecclesiam concitet : Sive enim quia hoc illi semel placuerat, sponte susciperet, pro
tnenteexcedimus, Deo; sivesobrii sumus, vobis.Cha- nobis, id est, pro noslro quod contraxiraus in Adara
rilas enim Chrisli [Baluz. add. inquit] urget rios,judi- fenore, et noslris propriis quse addidimus, indebile
cantes hoc, quoniam $i unut pto oinnibusmortuus ett, B ] moreretur. Quamquam magis omnium de illo prse-
ttgo omnesmorlui sunt, et pro omnibus mortuut est sagia prophetarum, et inferenda ei cruce parricidali
Chritlui, ut et qui vivunt,jam non sibi vivant, sed illi Judseorum furore, complenda fuisse, Christianorum
qui pro ipsis morluut etl el tesutrexit (II Cor. v, 13), nullus oranino debeat dubitare.
ut et vivotumel morluorumdominelur (Rom. xiv, 9). 12. Nunc i [Baluz. om. i] in malam crucem cum
Obmutesce, nullus , nisi per Adam, sed pcenaliter, ista verborum tuorum magnificentia, fugitive; riemo
mortuus est, neqiie morilurus est; iiiillus, nisi pef te rabiosum audit latrantem, nemo ab Ecclesia se-
Clirisium resurget, sed alius ad regnandum, alius ad quitur devium, nemo lam insano consentit. Nos super
poenas selernas luendas : Unutquitque, ut ait Scri- mortalitaie, quse ex progenilorum prsevaricaiione •
plura (ICor. xv, 25), in ordine suo, * duramodo, ut poena Immano generi data est, et in naturam per se-
ssepe diximus, et tibi cum Apostolo reclamamus, ut mina percurrit, et in finem usque cursura est, donec
nullus omnino hominum in onini prorsus seiate prse- divinse illius tubse clangore dlcatur : Absorpta est
ter Adam morluus, ntillus redivivus in carne fulurus mort in victoria; ubi e$t, mor$, acuieusluut ? ubi ett,
sit prseter Christum. mort, conteniiolua (0$e. xm, 14)? cum uriiversa Dei
11. Iilud quoque memineris nos tenere, et in fide Ecclesia,d cum pairibus nostris, illuslribus Ecclesise
» Peflurbatse sunt confusseque voces liujus sen- G ( ûam C/irtsl«s concipi noluit, fecisse in genete hu-
lenlire. Reslitui possunt in liunc modum : Dummodo, mano ptopaginem mali, quia Matim corpue, quamvis
ul $mpediximu$, el tibi cum Aposloloreclamamut, inde venerit, tamen eam non trajetit in corpus, quod
nttllus omninohominuin, in omni pror$u$ mtate, ni$i non inde concepil, elc. Et paulo post : Caro ilaque
in Adatn mortuus; nullu$ redivivu$in carne fulurus Christi tnortalilalem de morialitate inatris corporis
sit,h nisi per Christum. traxit, quia corpus ejus morlale invehit. Contagium
Altera calumnia Pelagianorum, quasi catholici vero peccali originalis iion traxit, quia concumbenti$
pro defensione peccati originalis iojuriosam quaiii- concupi$centiamnon invenil; $i aulem nec moi-Ia/ita-
dam blasphemiam in Christum evomerent; eumque tem, sei solam substantiam carnis de matre sumpsis
dicerent nascendi necessiiale pollutum fuisse _pec- sel, non solum caro eju$ caro peccali, $ed nec sintili-
cato (Vide qum dicla sunt lum in «o.is ad tibellutn tudo carnis peccati es$epoiuisset.
Fidei a Jidiano conscriplum, tum ad excerpta Theo- <*Qui Julianum Coelestiumque praecesserunt do-
dori). ctores, quique ab Ecclesia parentum el roagistro-
c In aflerenda causa cur Christus peccati origina- rum fidei loco liabiii sunt, unaniirii consensu do-
lis purus fuerit, Mercatori consentiunt antiquiores cuerunt, morlem corporis peccalo Adami ingressam
Palres, quos inter aucior librorum Hypognosticon, > in inundum, et in genus humanum transivisse cuni
libro primb; unus modo pro cunclis Augustinus reatu : ut propter inseparabilcm de causa moriis et
(Lib. v adtiers. Jul. cap. 15) : Quid est quod labora$ traduce peccali qusestionem, accipi debeal in hanc
magnis argumentaiionibus pervenire ad impielati$ parlem dicium illud Vincentii Lirinensis in Cbmmo-
abtuplum, ut Chfisii cato, quia de Maria nalus esl, .n"' nitorio : Quis ante prodigiosum discipulum Pelagii
cujus virginis caro, ticul cmtetorumomniam, ex Adam Cmlestium,realu pmvaricationis Admomne genushu-
(uetal ptopagala, tiiliil dittet a carne peccali, el sine nianum negavitastrictum? Traditionem veroPatrum
ulla dislinctione Apostolusdixi$$ecredatur eum fui$$e a lemporibus aposlolorum ad Juliatium usque fexhi-
missum in simUiludinecarnis peccali(aut nullam car- here operse pretium esl, ut Theodorus cum suo di-
nem esse peccati; aut si sit quia inde venit, inde scipulo Juliano convincatur. Paulus Apostolus :Per
etiam esse Christi conlendit hsereticus); imnw po- unum hominempeccatuminhuncmundum-inlravit, et
tius instas ul nulla sil caro peccati, ne hoc $it el Chri- per peccaiummors, et ita iri omneshominesmors per-
sli. Quid esl ergocarnis peccati similitudo, si nulla est tran$iit,iriquo omnes 'peccaverunl(Rom. v, 12). Et:
caro peccalil Sed hanc apostolicantsententiamme non Siautem Christu$invobi$e$l, corpu$quidemmqrluum
inlellexi$se dixisli, nec cum tamen exposuisti, ut te e$lpropter peccatum, spiritu$ verp vivitptoplet iu$li-
doctore nossemus,quod aliqua res possit esse siniili$ ficalionem; quod si spititus ejtts qui $u$citavitJesum
ei rei qumnon est. Quod si denxenlisest dicere, et $ine a mortuis habilat in vobis,'qui suscilautlJesum Chri-
dubio caro Chrisli nott est caro peccati, sed similis slum g mortuis vivificabilet mortalia corpofa vestrg
carni peccali; quid resltit ul iiitetliganius, nisi ea ex- propter inhabitantem $piritum ejus in vobis (lbid.,
cepta, omnem reliquam humanam carnem esse pec- TIII, 11, 12). El: Quoniamper hominemmors, et pe?
cali? Et hinc appuret. illam concupitcenliam, pet hominem resurreclio morluorum; et sicut in Adattt
169 LIBER SllMOTATlONUM IN VERBA JULIANI. 170
docloribus, in hunc diviriarum Scripturarum sensum, A pastorali clava ab EccleSia deterruit, proturbavit,
in hsec verba juravimus. atque confregit, etiam hsec a me, loto isto Opere luo
13. Salva sane reverentia et debita lionorificentia perlectb, sicut prsefatisumus, sparsim et ubiubi com-
sanctse ac bealse memorise Auguslini episcopi, qui te modum visum est, certis a fragmentorum luorum
CASTIGATIONESET WTJE.
ontnes moriuntur, ila et in Christo omnesvivificabun- mors introiit ac dominata fuit? Per peccalum unius.
tut (I Cot. xv, 21, 22). Justintis mariyr ,cum de Quid porro sibi illud vult, /n quo omnes peccavetunt?
Cbristo loquerelur (Dial. cum.Ttyplione): Sicut nec Illo lapso, el illi ilem, qui de ligno non comederunl,
ntisci. nec ctucifigi, quasi horuin indigus, suslinuil; effecti sunl ex illo tempore omnes morlttles, elc. Cum
sed humani generis causa, qttod per Adam in mortem peccavilAdam, lum et illius corpus mortale effectum.
el setluclioncmserpenlis conciderat, etc. Irenseus (Lib. est alque palibile, elc. (Hom. \%incap. 7). Unacum
v cap, 16, ex vers. Aug.) : Quemadmodumastriclum morle introiit affecluum turba. Cumenim corpus mor-
est tnorti genus humanum, solvalur per virginem mqua tale effectuinest, etc. (Homil. sequenle). Tlieopbilus
lance disposila virginali$ inobedientimper virginalem Alexandrinus. (Lib. n ad Autolicum): Dicat aliquis :
obedientiam.Adhric enim proloplasti peccato, per cor- Mortalisni crealus esl homo? Nequaquam. Quid igi-
teptienem ptimogeniti emendationemaccipiente, $et- lur? Ntim immorialis? Ne hoc quidem. Nam a pri-
peniit prudentia devicta per simpticitatem columbm,JJ mordio sum creationis nec morlatis nec itntnortalis
vinculis illis resoluti $umus per qum alligali eramus conditus est. Si immorlalem ab inilio eutn fecisset,
morli. Quemadmodumper homiiiemviclum descendit Deutn eum constituisset; si mortalem eum forinasset
in morlemgenus nostrum; sic ilerum per hominemvi- ab iiiitio, Deus $ane posset auctof hominum mottis vi~
ctoremascendamus in vilam : et quemadmodumacce- deri. Apparet igitut tiominem a Deo nec mortalem,
pit palmam per hominemmors adversumnos; sic ite- ttec immortalemessefaclum; sed, quemadmodum su-
rum nos adver$u$ mortent per hominem accipiamus pra sigftificavimus,ulriusqueqiiodtimmodoparlicipem,
palmam (lbid., cap. 21). Alhanasius (De lncarn. ut reperet ad immorlalilatem.servans inandalum Dei,
Chftsti): Qui de Adminobedientiaqumtlionenihabuit, et ut hanc caperet niercedem, ttindem et ipse Deus fa-
judicioque peracto duplicem pmnam in senlenlia sua clus. Sin autem conversusfuerit ad peccatum, inobe-
complexuserat, dum terrenoita loquitur : Tertaes, el diens Deo, sibi ipsi auctor fierel tnortis, eic. His ac-
in lerram reverleris(Genes. m, 19); atque ita pro de- cedat Nestorius, quamquam Theodori discipulus,
crelo Domini cofpus in terram ab$cedil; animmaulerit sed hac in parte magistro reverentior tradilionis
dixit, Morte morierit (Ibid., n, \l);alque hinc est ecclesiaslica? : Diabolris, inquil (Serm. 2 advers. Pe-
quod homo in duas partes discerpitur, et ut ad duo lag.), proferebal, quod est adversus naluratn, iilud
loca discedal, condemnatur, etc. Gregorius Nazian- chirograplium, quod scriplum est: Terra es, eiin ler-
zerius (Orat. 42) : Postquam diaboli invidia el ntulie- ram ibis; et instabat ex Iwc, generationes hominum
ris insultu, quem et ut mollior passa esl, et ul ad per- morle consumens, etc.
suadendum accommodalior'admovit (o infirmilaiem Alqtie illa ftiit Orientis Ecclesise tradiiio, quse
meam! mea enim esl primi parentis infirmilas) acce- TlieoQorum Juliani magisirura erudire debuit; lisec
. pli mandali oblitus ab acetbo illo guslu victus esl, si- C Laiitiorum, quaeJuliaoi impudentiam arguit. Tferlul-
mul el a ligno vitm,et a patadiso, et ab ipto Deo pro- •liauus animam colloquens (Lib. de Tesl. Animm
pter peccalum expetlilur, et pelliceas tunicas induit, cap. 5) : Satanant in omni aversalione, et asperna-
utitjue crassiorem carnem et morialem, primumque . tione, et delestalione pronunlias, quem nos dicimus
iurpiludineni suam agnoscit, el a Deo$e abscondit, at- maiitim angelum, lolius erroris artificem, lotius sm-
que hic quoque tainen morlem ac peccali prmcisionem cuti inlerpolatorem, per quem homo a primordio cir-
elucralur, ne malum immorlale sil; ita pmiia ipsa in cumventus, ul prmceptumDei excederel, et propterea
ini$ericordiamcessit. Sic enim Deum supplicia inferre in morlem dalus, exinde tolum genus de suo semine
censeo, elc. Gregorius Nyssenus contra Eunoniiuin infeclum, sum eliam damnationis tradueem fecit. Et
(Oral. 1) : Venit Dominusut qumretel et salvum fa- alio iii loco (Lib. de Atiima cap. 50) : Publica totius
ceret quod perieral : perierat autem non corpus, sed generis humanisenlentia, mortemdebitumnalurm pro-
- totus homoex anima contemperatus, et, si verius lo- nunliamus, hoc slipulaia est Dei vox, hoc spnpondil
quendum est,ante.corpu$anima perierat; naininobe- omne quod nascilur. Cyprianus (Lib. de Bono Paiien-
dienlia electionis, sive voluntatis, non corporis pecca- lim), cum exponeret seiiteutiaro a Deo l.iiam ih Ada-
tum esl: propria e$laulem attimm electio, a qua omnis mum reuni"violati praecepii : Quia audisti, inquit,
nalurm calamila$principium habuit, ul verbisteslalur vocentmulieris tum, et manducasti ex illa arbore, de
haudquaquammendax Dei minilalio, qttod in quo die qua sota prmceperamlibi ne manducares, maledicta
prohibitos fruclus teligerint, sine cunciationesibi mors lerra eril in omnibus operibus tuis : In irisliiia et ge-
cohmrebit.€um autem sit duplex.liominiscompositum, tniiu edes ex ea omnibus diebus vilm tum; spinas et
congruenler in uirumque mors duplicis vilm munere •p.tribulos ejiciet iibi, el edes pabulum agri; iu sudore
fungenlis suo ei qui tiiorilur privalionem operalur; vullus ttti edes panem tuum, donec reveriaris in ter-
corporis quidemmors est sensuuminslrumeniorumex- ram, de qua sumplus es, quia terra es, et in terram
sliiiclio, et iu cognala elementa dissolulio; anima au- ibis (Geiies. HI,'17 seqq.). Hujus sentenlim vinculo
tetn, qum peccaverit, ipsa morielur; peccatumautem coltigati omnes et consiricli sunius, donec' expuitcla
est a Deo alienatio, qui esl vera solaque vila. Muilas morte de islo smculo recedamus, etc. Hilarius diaco-
igilur annorumcemuriaspost prmvaricationeminsuper nus (In cap. 7 ad Rom.): Quomodo inhabitat in
vixit protoplastus homo, sed Deus non est mentilus, carne pecctilum,cum non sit subslimtia, sed prmvuri-
cum dixit : ln qua die coniederitis, morte moricmini calio boni? Quoniam primi hominis corpus corruptitni
(Genes. n, 17). Propterea enim quod alienatus fuit, et est per peccatum, ul possil dissolvi: ipsa peccati cor-
auerstts j"psea vera viu, et ipso die firmala rata fait rupiio per conditionem offensionis manei in corpore,
adversus eum mortis senlenlia; postea vero labentibus robur tenensdivinm senlenlim datm in Adam, quod
annismor$ corporalisAdamuin conseculaest. Epipha- est ,signum legis diaboli, cujus inslinctu peccavit
nius (Lib. n advers. hmr. hmr. 64 num. 24) : Pote- Adam, etc. Auibrosius (L:b.~ de Parad. cap. 7) :
ral inmternwn viverecorpus et immortale fieri, nisiab Mortis causa inobedientiafuit, et ideo homo ipse sifo
gustanda vita forel ptohibilum. Et poslea : Propterea . morlis e$t cau$a, non habens Deum sum morli$au-
niqrtalem illum Deus esse voluit, ac morte damnavit. ctoretn.
Hoc enimscariemillmtuni_cmsignificabanl,eic. Chry- » Baluzius ponit fragorum,annotatque hanc lectio-
- sostomus (Hom. 10, :in cup. v Rom.) : Quo pacto nem constanter proferri codicibus Mercatoris. E»IT.
PATROL. XLVIII. 6
*7i MAMI MEftCAtdfefe. TMftSLAfiqNfeg VARtORUMOPUSCULORUM. 172
capiluiis, in codicibusquos legi, apposita vel admota, Afesse chrisiianus pfudferisqufelectof advertfet, riihil
vel tu rioveris, yel qui voluerit, ifecioradvertat. tibi, sed prorsus niliil ulterius, quod vel in htinc
14. Nec libi de lanta Iiujus nostri opusculi breri- pumdem\Baluz. lilterius vel unde] riiutife debuefis,
tate erit ridendum, cum te de tam nuraerosis iibris, vel riiodo debeas, feriiansissfecbgriPscei; iibique de'
horridse magis loquacitatis quam ullnrtiiii refuhi, (Qlosermone tuo, quem summam esse eloquentiam
sallem consideratione dignarum , tu jaclare non de- jactas, magis illud competere aptiusque, quam de quo
Beas. Nolo iri haric pariem ignofaiitiahi fiiigas; scis dictiim esl, judicabit : l a SaiiseloquentiiBj sapien-
Ktaniqueiii ista quaestione, qiise intef rios vfeftiliif, tiseparum. Vastus ariiriirisiiriiiioderata,-ineredibilia,
de mprtalitate scilicet generis humani, quseper pri- nimis alta [Baluz, add. semperj cupiebal. > De sen-
mos transgressores divirii mandaii generaliter per sibus autera. tuis _ quibus vagus ac vanus atiolleris,
seriiiria pefcucufrit, et cuffit, fet Sh fiheiri usque allerius pfudfenssseciiliore proriuhtiahitj libique coa*
cursura est, quse tolam prorsus causain tuam consu- piabit dictum hpc : jPartiifissfete mehtes, uridij
milj tamquairiad validissimurastipitfemalligandum: nasceretur ridiculus mus.
quairi si inter lios csiusairi, imirio iri te, exstiriclaift
GASTIGATIONESET NOTJE.
Ex. Catiliria Juliarium Mercatof depirigit verriis B sed iiigehidiiiiilo pravoque; animiit audax, iubdolut,
Sallusiii, cpiemaUctoremJnlianus mififice depefibat, iatius. cujtislibetfei sihiulatortic ditsimutatof, ardens
el iri libris' aiiiabat subindfe laudaffe. Potefat verb iri iupidiialibus, satis eioqitehlim,sapienlim parum,
Marius plujlcula feferre, si oraiidftis iribaiis pernii- vtislus ahiriiui. ihimoderata, iiuredibitia^ nimis alta
Sisset, quairi apte eriim cohvenifebaritlia>coititiia : sehiperciipiebat(Sallusti in conjur, Calilinm).
Ndbili genere natus fuii, tnagndvi ahimi ei corpori$_
MARII MERCATORIS
TRANSLATIONES
VARIOMJM OPUSGULORUM
Quce Grcece scripta surit
m GADSA PELAGIANORUM.
m TRES EPlStOLAS SEQUENTES ADMONITIO*

Duo mihiqumtenda videnturde tribus islis epislolis: allerum, dricertum habeaht tiuctotem; tiliefum_a quo
tnterptett versmsint in Lalinum sermdnem.
Jure nemodubitare potestqnin omiiesa Neslorio scriplm $inl reipsa, qughivi$iiutlius habeatut iexitis Gtm-
cu$; earumenim itiemiiten.nlCmlestinus,Cyrillus, Cassianus ei Mafiui Mercator, quoriim aticlofitas certam
facit fidem. _ . _
Cmlettinus ad clerum populumqueC.onstaniinopoliianum (i p. cohc. Eplies. cap. 19): NestOfiuSdfevirgiheo
partu et dfedivinilaie Chrisli Dei et Salvatoris imsiri, velulejus reveffeuiipeet comiiiuriisoiunium salnlis
oblitus, iiefanda prsetlicat, vitanda permadei, sieut et ejus scripia ad lins"ab ipso, ciim pfopiia subseripiio-
ne, traiismissa, sicut eiiam relaiio snncti fratiis ei coepiscopi mei Gyrilli per filiumPossidoiiium dinconum,
ad me missa patefecit. El ad Joannem Anliocltenupi(Ibid., cap. 20j: Haecad iiOs, in.iiefeuledolofe lideliuhl,.
haec ad nos
pervenerunl. Ua:c libris, quos ipse nii'er;it, pnbiicsiia sunt. Ei quod niajoris i.robiitionis est, liceat.
missis episttdis, ipsa auctorisstibscfiptione muniiis, iia insiiiuata snut, nt dubiiare ultfa non Et ad
ips m Nesturium (Ibid., cap. i8): Diiiiumsumpsiinus epistolas tuas, quibus iii augnslo eic. uilnl polnimiis dare
responsi. Erant enim in Latintui.isermonem yerieiidL»: quod ciim, licet sero, facinius, Et ptiiiiopost :
NIIIIGcoiisideranies, ei querelam de te prsedicii fratfis, et iiiierpreiataS tandem epistolas luas _ apeiiain
hlaspliemiamconlinenlesi
Cyriltusad JonniieniAnticcheitumde Nestorioloquens(Ibid., cap. 21): Cnri«ulueram ijisi per litteras , ut
abstinerei a pravis illis per-.crsisque quaestioiiibus,et Pairum fidem sfeqiiefelnr: veriim fatus lisec me ex
odio scripsisse, tanium abftiit ni iilJam omnino rationem lialmefii iliitisqui hsecad ejus ptetateni ex ciia-
riiate prsescipserai, ui itasetiliens, etila dicens, in Rnniaiioruinqivqueaures insiiiii.iresfeposse, eisdein.-
que prsencctipaiesperave?.!. Eleniin proli.xa«'pisiolaabsurda qiisedatndogitiala cnmpleuK, eaque ad dniui-
num meumCnelestinumpiissimtim Eecleîae Romnnaeepiscopnm missa , iuier caet.-raadvefsus iJios qui ab
jpso dissenliunt IILFC qiioque adjecit, «Gilra hurrorein sacram Virgiiiem Dei getiiiricem appellaiil ( Epist.
i parl. iv). j Misit prseier lisec, el ouosdaiu quoque suartim exegesenii qtiat'Tniones, elc. Et paulo posl:
Lectis in concilio episiolis, iisqtie majLimein qttilius non pniesl csse locus sycopliantise; coiitiiient eiiim
ejus subscriplionem. Et ad Juvenaiem(ibid., cap. LH): Arbiiratus aulein se |iosse KoinaiinihKcclesiam in
suam sententiam aitrahere, scrip»it ad dominum meum Cofeifestiiium, hisque fitteris suofuin dogmalum
pervefsiiatem insemii; misii quoque mulias exeqeses, etc.
Ca$sianus(Lib.i de Incarn. cap. 5): ilinc enim i.lud est quod interCessiohibusstiis Pelagiahistarnm que-
relas fovet, et scriptis suis causas illorum adju«al, Et atio in loco (Lib. n cap. 2) : Dicis ilaque quisquis es
ille, hseretice, qui Deum ex virgiue naium negas, Mariammalferii Doinini riostfi JeSu ChriStiBzoxmm_ id
. esti matrem Dei appellari uon pbsse, sed XPKTTOTOXOV id est, Christi tantum matrem, iioii Dei. «Neriio
eiiim, inquis, antiquiorem separit (Epist. I part. 5).» Et d'!diterum ioco{Lib.\iicap. 7:):S«cundaautem
iJ3 EPlSfOLE NESfORlI 1N CAOSAPELAGIANASCRIPf JL \u
pervfersitalis lure, Vei calumnia biasplieraalrix, ve) blaspiifemiacaiumniairix est, quia ais, « qpoiaios Pa- .
rieiili delifetesse iiaiivitiis, » riOridissimilis superiofi. Vefljis eilirii iiiagis tjiiarii fe et gferieffedivei-sa" cs>:
ctun enim denatiyitate Dei agaiur, idem dicis,- « potentioreii) ex Mafia rioii poluissfehasci; * qtlbd stip&.{
rius (Epht. I part. iv), « anteriorem npii pniuisse^getierari ».
Ceriumesiieriiatn episiolama Mario MercaloreLatinitate donatatn ; quwslio ad sola$priore$duas perlinere
ppleit, an CtiisiaiiurhiiilerpteteiHliabiiefihi, aii biohysium Exiguum, ari aliiim quemcuhique.
el
Pro Mario facil magna sAmilitudoLtiliiiiuuii iiiiet has epiitblai dutis ieflitiih: facii «iSiji,- qubd ea sen-
tentia, JJeitatem Unigeiiiii commoriificani carni, etc., reperiaiur iisdem verbis in litteris Gyrtili ad clericos
bqtittantiiiopoiiexisienies, quas Mqrtus ijjierpretatus e$t; facit denique.qupd in ii$ u$urpenlur vocesalioquin
MariOfamiliafeS,praditaliO, 'pf*'dicalissiiiiiis, elc.
Al pro CdisiStioest qtiodeasdemepisiolasd S. Leohetunc tifcliidiacbiidmitidi legetit; ei ib quidem tchipore,
qvo S- Cceh$iinu$$cribit interpreiutasi qmd ilem ex ei$ referal fragmenla, non atii» exptesta verbit qmm qum
nunc ieguhlur. . ". . ......
Essei foriiisieqiii uioiiyiid Exiguo liahc vefsioiiein(ribueret, frelus, ut sjbi videretur, testimonidlum Cassiq-
dori; liiiiiipsiushietDioiiysii^llle ehiriia DionysiocbhciiiuhiEfihesihitthLdiiriV.die ddfialiim'tcfipsii; hic ihsi-
nugl Cyrilli litletnet Ne.it.oriijtnpietatem ad sua usque ifemporaLaiihis igiioratan) fuissej eaqtfe de Causa
se.su'sce(iisseiiiierpieiand.amCyrilli synodicam. , ,
VeriihiLstinitdle doiidim sunt ejiismpdiepisiolm, ann. $,%$, i niriio 429, quandoquidemet summuspgnlifex^
vetsas scribil ante suarii tespOnsioiienidd liiterai Nciidrii, el SehleriiimihtegfmItguhiuf in dpe~fe~ Caiiidni, quod
his lemporibuselaboralumest, Dionysius tameti uno loto smctilopoUefiore$l,vixit eniinanrii 555. Deihde Cas
siodorus, quemadmodumel Isidqrus Mercalpr, iiomine concilii Ephesiui solaniintellexti epistplam synpdicam
Cyriiii, cuiriduodecirhajiqiliemaiismis.DeniqueDioiiysius,cum fiorueril post ipsam quoquequinlain synodum,
qiio ieihporejani dudtithEpiiesihQLtiiihti fticla ertii, titit pef iricOgiianiitiiii
vCfbdlapiiis eii, Ciiiiisupefidta scti-
berel. aui ad reviviscenteihsutstemporibusNestorii impietatemfespexit. "... in his
Htic igitur opinioneprmtermissa,inclimrem libensin parles Cassiani,nisi humililasdictionis,qum episto-
lis Latinisrepefnur, videreturnon satisconvenirecumexcelsipueei grandilale sermonis,qttmelucetin libris septem
de Inearnalionc, atque eliamin fragmeiitisiilis qumex sermonibus Neslorii Cassianus Latina fecil ; neque vero
qumin conirariumallaimsutu senlenlimdum sgtis probant rem qiw.deagittir, riariiex Gfmco iefbatim redditm
sitni, quomodoab onmibuspar esl iisdem vtitibus exprimi.
Neqtie eliain a Mercatoreversas puio; siquidemiunc cum vefleremut, Coritlahtinopolivertabatur, ubi Coni-
niontionumobtitlilimperaioriann. i-2'i, sub finem. R:$tat.igitur ut ab atio ignotoLalinm fcictmdicahttir:- heqite
lamenid obsislilquomiitusin hunc locuih referendmfuerinl; nam etsi duai priores in mis. Cdiicibiishoslrii rton
inveniantur,tertim niltilominusadjungeiidas\ratus $ums proptet coghationemdrgUmeiui; et edehdas emehdaiio-
res quam prius, ut possinta lectoribusintelligi; et iu commanevqlurrienOpetutii Netlotii fepoheridasjUt non-
nuili eruditoruincommodilatiserviaiur (u),
(ti) Pfsetermitfit has episiolas Baluzius. Erifr.
I.
NESTORII EHSTOL^ TftES*
* EPISTOLA. I A tibnfes, velut (vfera iriier ribs, securidtim ScriptufSs,

BESfOrillAhCOELESTINCM PAPAMuiiBisROMJ;. obtinente concordia) pugriaiuri in diaboluiii pacis
{. i> Fr.ilernas nobis iuvicem debeinus collocu- inimicum. Quorsum hoc antiloquiumf Julianus
CASfiGAflONES Ef NOTiE.
aDuas ipsiuspartes fecit Nestoriusi aiieram de doetfiriae'sUaeveriehum palarii fidelibus pfaebiierat,
Pelagianorum episcoporum cansa, aUeram de sna. miiltaqtie' feaniob caiisaiW, ut loquitiif, sristiiJuefaf
(Jtriqiterespondii Coeleslinns,sed secundse pTniixiiiSy certamina; immo et plures lum de-cMb, tiirivdfe
quia rem ipsainCoiitinebat propter qtiam loia epi- riionacliis, qua vi, qiia pfoniissis}coegefiit sibf cdn-
stoJa consoripta fuit; cattsam enim Peingianorum seniire, et rerum Consiahiiiippoll gestafuiti 1'am'a
occasioni fnisse tantum Gyrillus non oJ>seu)*doCet. laife:pef ofbem sparsa erat. Msee ye'^* eolViiiigere
Cyiillns prolkain ilixit, cuin scriberet ad Joau- noi) poiueruhi aiitfefinem primi;arin'i>qu'#SfedM,vei
neni AutiocJieniim, metiens, opinof, non lam ver- iniiium sequeiniSj qui: fiiii 4f9. Tffrie"igiffff epiistPla
btirum trainero qunrn argiimenii niagnitiidine, siqui- daia esi circa fesi» pasclialia-,et pef Aniioc.hiihVjllri-
dein brevi cnmpenilio coniinei lottiin omniuo Nesio- strern' virum S. GiSeleslinocum quaiernionibtis ex-
, riatise iiupietatis virus. Serip-it qnoque curii ipsa posilioiliim tradita.
niissos ad suninium ppiiiiliceni expositiontim suaium Cum in liriivcusquedifem:corruplissima''prodierit,'
quaii-rnioiies. quasi quosdam epislolse commenla- BOifsine labore CoHaiisvafiorum atiCloriiinef&is^
rios. Adjimxit denique, leclis Romas his litieris, siaui prscseriim brcis eo pferiineniibus,-cOrrecia est,-
cuin nullus, ob subscripiioneii) apeiitaro, caluinniLe sin miiius exquisite, qupd: lof le noi»liduii,- deJicieri-'
locus relinquerelur, a sancia Hoinan* synodo diser- tiljus Gra-cis'codicibusVsallera ita lolefabiiile)?,'ut
iam in NesiorHirolalam senleiiiiam. possit intelligi, quud Ivacteniisneuio' prsestiierai.
ijinc ipsaih Cassianusidcirco calumniam blasphe- •>•
Gprruptissiirius erat lncus hic-in edfrioue'vvulga-
roat.iicemvel iilaspberoiam cnliimuiatriceitiappellai,- o la : Fralernas nobisinvicem debeinus coUoc-uiiot(es,ul
quia fjesloriiis simul el catholieis caJumniam iu- una iitler nos secundnmobtinehte eoiiCPtdiapugiwiuri
si.ruii, quasi GiimApolIin:iri et Ario de Dotriinica diabolum pacis inimicum.Nonnulli eweiidiare'coiiaii
Incarnalioiie semirent, et blasithemiam evomit in posuerant iii niargiiie : Viianiinitet ifobitcuritobtinente
gaaclissiroam Virginem, quani nfigat ©EOTOXO»; concordia impugnqturi, eic. Nostra leCiio longe nie-
. (Jiio lempore data sit, ex eo coliigitur, quod Ne- liorem sensurii faGit: FraternaS riobit invicehidebe-
Stofius cum liaiic mitterei, muliisjam sermonibus ntus collocutionei,id est, relationes sinceras de hii
175 MARII MERCATORISTRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 176
hoc sesliment. Nam sectarum
quidam », et Florus, et Orontius, et Fabius dicentes A aliud quiddam quam
se Occidentalium parlium episcopos, saepe ei piissi- novitas nullam meretur defensionem a veris pasto-
mum et praedicatissimum impcfatoreni adierunt, ac ribus.
Suas cuusns defleverunt, b lamquam orthodoxi ortho- 3. Unde et nos non riiodicam corruptionem or-
doxis tempoiibus perseeiilioiiem passi. Ssepe estdera thodoxise apud quosdam liic reperienies, e et ira et
et apud nos lamentantes, ao stepe rejecti, eadem leuitate circa segros qbolidie ulimur. Esl enim segri-
facere non desierum, sediiisistuni per dies singuios,. ludo non parva, sed afflnis pulredinis Apollinaris
implentes auresomnium vocibus lacrymosis. etArii. Domiiiicaraeriiro iu homine unionem adcu-
2. His quidem ad eos sermonibus quibus oporluit jusdam conlemperaiionis conliisionein passim com-
Bsi sumus, cum negotii eorum veram lidem nesci- miscent: adeouletquidam apudnos rlerici, quorum
remus; sed quoniam apertiore nobis de causis eo- alii ex iraperitia, alii exhserelica fraude in se olim
rumnotitia opusest, nepiissimus et cbristiaiiissiraus celata (qualia piurimaelapostolorumtemporibuscon-
Imperalor noster molesliam ssope ab his sustineat, tigerunt) laroquam hsereiiti. segroient, etf aperle
nenOs, ignoranies eorum causas, circa negotii de- blaspliement, Deura Verbum Patri o/xov<nov, lam-
fensionem dividamur, c dignare nobis de his noti- quam originis initium de X/HO-TOTOXM Virgine sum-
tiam largiri ; ne vel quidam, ignorando justiiiam JJ psisset, cum templo suo sedificatum esse,etcami
veritatis, imponuna comraiseralione' conturbentur, consepultum ; eamdeiri carnem dicunt post resurrec-
veldcanpnicara indignationem beatiludinls tuse, quse tionera non mansisse, scd in naluram iransiisse
contra eos pro sectis religionis forte probata est, Deitatis. Ul in corapendio dicam , Deitatem Unige-
quse-apud singulos geruntur, veliit vera internosse-id . saricta synodo commentqriis actorum in depositione
cundum Scripturas (Proverb. xvin, 19) obiiiienie, impiorum Pelagianotum et Cmlesiiaitotum,etc., qum
esl, doiiiinanle, v.pv.xo-bcins, concordia, pugnaturi in a pietate lua de ipsis decrela el consliluta snnt, etc.
diabolum pacis inimicum. « Neslorins certe in presbyteros et monacbos lai-
a Episcnpi ex Italia ejecii, quod detrectarent sub- cosque sibi adversantes non ira usus est quse modum
damnaiioni Coelesiiiet Pelagii, ut traduitt teneret, sed immani furore, quem Basilius archi-
' scribere
Coelestinns, M. Mercator et Patres Eniiesini (Parl. n mandrita aliique sancli monachi in supplicalione ad
conc-.Eplies..gct. 5). Fuerunt v.ero primum octode- Theodosium suopene sanguine deseripserunt (Conc.
cim humero, qnorum nomine Julianus sciipsit epi- Ephes. part. i c 50), Jis qum ab illo perpessi sumus
Stolnmad Rttfuin Tliessalonicensem, et libellum fldei muiii forlasse fidem non habebunl; etenimquoperfecle
ful Zosimiitii papam. Epistolam Aiiguslinus refellit edoceremur verane ea essent an falsa qum de eo acce-
tribns libfts posterioribus ad Bonifacium ; libellum '-^1 _ peramus, in episcopalepalalium iltiusjussu horlaluque
prinii viilgamus. conscendimus; setnelaulem alque ilerum in alind tem-
Ex iis episcopis Turbanlius ad Ecelesiam rediit; pus r.ejecli, vix tandem prodiens, qum, inqitit, vuliis,
credibile quod et quidam alii, si Possidium el Mer- ea paucis exponite. Posteaquam vero ex nobis aridivil
catorent audiinus. A Patribus Epltesinis, prseter qum docueral, ea rectm fidei consentaneanon esse, sta-
quaiuor meinoratos, Persidius el Marcellinus nomi- tim noscapi jussil; inde ccedentenos turba satettilum
nalim appeliantur (In epist. synod. ad Ccaleslin.). ad iribunal adducimur, ibidemque veluti nequam scele-
Quam Ecelesiaiii Julianus rexerit constat satis, rali denudamur, denudatique et vincti indignis modis
qtias alii, incertnm, proeter quam quod aut omnes ad palutn el slrali vapulamus, calcibusqueimpetimur,
aut magiiani partem Siculi fuerunt. Turbanlio Julia- Dcniqueejusmodi nos in ecclesiainjusle ab injusto illo
nns quaiuor priores in Augnslinum libros dicavit; perpesii sumus, qum,Jion dico clerici et monaclti, et
octo posteriores Floro', queraadmodum Orpnlio Ari- arclinnandriim; sed ne infimm quidem sorlis hothines
nianus honiilias Chrysostomi in Matlhseuroa se La- experiuntur in foro civili. Cmterumdiu multumque ibi
' tiniiate donatas. divexali, famequetabetcenles, sub custodia non modico
b Veius illa fuit ommum fere bsereticorura que- tempore fuimus as$ervali; neque illius furim-ii$ con-
fela, quatn referl et siniul reltitat Augustinus (Lib. i tentm conquieverunt, verum per quamdam imposluram,
civitatis prmfeclotradili $umus, ferroqneonusti ad car-
contra Julianum).
c Hunc liicum egregie illustrat responsio sancti cerem absirahimur : hinc ilerum extracli, caienisque,
Coelesiini (Part. i cbnc. Ephes. cap. 18): Aliquantis,. ul ante, impedili, prmtorio sistintur; cumque ibidetn
jnquit, diebu$ vtim nastrm, post nefandum et smpe da~,, nultus plane qui nos accusaret prmsto foret, rursum ad
mnatum dogma Pelagii alque Cmlestii,eaiholica fides D*reorum
] locum a salellilibus reducimur, hucque reducti
'
quielem habuil, quando eos cuin sum opinionis sequaci- denuo ab illo in faciem cmdimur; denique composila
bus telis unitm senlentimOriens Occidensquepercussit, oratione per fraudem assensus est, ul poslea paluit, de
eic. Et sub fineiii: Ho$ quoque limrelkos, de quibus ttaiurali Dei Filio, quod naius sil de sancla Uaria
nos, velut eorum qum gesta sunt nescius, consulerevd- Deipara, addens quonittmesl eliam alius filius. Aique
luisiir, sedibus sui$ injusla dicentes expulit justa dain fliunc modunt tandem nos dimisit.
mnaiio. Et posiea : Cur eii qum in hos lunc sunt acla Co.rruptissimus erat ille locus in codicibus vul-
qumruniur, cum cerlrim sil iilinc? curad nos a catliotico galis, nec ullus poterat exlundi, nisi magno labore, J
tuiic antistite Allico gesla direcla non sanctmme- sensus. Sic enim legebalur, vel in ipsa eruditi Lab- j
triorim Sisinnius ista .qumsivil? quia ulique sub deces- bei editione : Aperte blasphementDettmVerbitniPatri
sore suo probaverut e.osjure damnalos. Defleant infe-: ojxouo-tov lamquam originis iniiium de XptaroToxwvir- .
lices tpese hominumfuisse deceptos,quibusjam poitdt gine sumpsisse, et eutn leinplo suo mdi/icatusesset et
pmnitentia subvenire. Scire carni conseputius, eamdem dicunt post resurrectionem
propier communionemsoltinescivisli.
de hi$ incipis, si qtxaante comntiscuissecarnem, sed in naturam transiisse Deita-
d lnde conlicimus (In disserl. desynodis), homines: tis. Vt in compendio dicam, el Deitatem Vnigehiti, et.
jstps damnatosfuisse, primum a Zosimo, lum deindfe ad oftginem conjunclm carnis referunt, et commorti-
a Bonifacio, deniquea Cuelestino, quod postremum ficant carni : carnem vero conjunclam Deitali ad DeU
aperte demonstrant verba synodicse PP. Ephesino- tatem transiitse blasphemant, in. ipso verbo Deifica-
>nm ad Coclestinum (Part. n act. t) : Perlectis in tionis.
177 EPISTOLiE NESTORII 1NCAUSA PELAGIANA SCRIPTJE. . 178
niti, et ad originem conjunctse carnis referunt, et A tam humanitatem conjunctamDeo Verbo, non propter
commOrlificanlcarni; carnem vero conjunctam Dei- parientem proponal, dicirous quidero hoc vocabulum
lati ad Deitatem transiisse blaspliemant, a nsi ipso in eam quse peperit non esse conveniens. Oportet
verbo Deilicationis, quod nihil est aliud nisi ulrum- enim veram matrem de eadem esse essentia qua est
que corrumpere. ex se natum ; ferri tamen posse propter ipsara con-
i. hSed etVirginem X/jtoroToxov ausi sunt moda siderationem, etqiiod solum nomineiur de Virgine
quidam dicere; hanc vero 6EOT6-/.OV vocanlcs c non hoc verbum propler inseparabile templum Dei Verbi
e
perborrescunt, quando sancti illi et supra omneni ex ipsa, non quia ipsa sit maler Dei Verhi; nemo
prsedicationera Palres per Nicseam nihil amplius de enim antiquiorem se parit.
sancla Virgine dixisse legunlur, nisi quia Dominut 7. Hsec quidem existimo prsecedentem famam si-
tioster Jetut Chrislusincarnatus esl ex Spirilu sancto gnificasse; f exponimus vero eliam nos quse conti-
et Maria virgine: et taceo Scripturas, quse ubique gejunt, et rebus osiendiraus qma fraterno animo
Virginem matrem Christi, non Dei Verbi, et per negolium eorum quos prsediximus nosse cupiirius,
angelos, etper apostolos praedicarunt. non desiderio curiositatis imporlunse, cum et nostra
5. Propter quse quanta certamina sustinuerimus , narremus, tamquam fratres fratribus, novilatem se-
sestimo famaro prsecedenlero docuisse healiludinem " clarum nobis invicem publicantes, ut sit milii prin-
tuam, lioc quoque atteiidentem quod non frustra cipium litterarum yerissimum: dixi enim, cum has
cerlaverimus, sed emendati sint gralia Domini d lilieras inciperem, quia fralernas invicem debemus
multi ex his qui perversi erant, discentes a nobis collocutiones.
quia debet esse parienti op.o\>o-io; nativitas; quia Dei Omnem quse tecura est in Christo fraternitatem
.Verbi commixtura nulla est cum homine, sed unio ego et qui mecum sunt salutamus. "
creaturse et humanitatis DominiCseDeo conjunclse t EPISTOLA II , ,
ex Virgine per Spirilum. NESTOIU) *D COELESTINUM PAPAM,
6. Si quis autem hoc nomen ©EOTOXOV, propter na- 1. Ssepe scripsi beatitudini luse pfopter Julianum,
CASTIGATIONESET NOTÊ
» Docet hic locus, quam vere Socrates scripserit d Ncque ullum admillebat sensnm hic locus. Qnis
(Lib. vn, cap. 32) Nesloiium fuisse adraodum im- enim idoneus inile possit expiiini? Mulii ex his, qui
peritum, tantLequeimperitisecausam exstiiisse, quod perversi eranl, discedenlesa nobis quia propria, ei pa-
veterutn scripta perdiscere neglexisset. Palresenim riunt ofiouciocnaiivitas, cui viverecommissaesl: ilta
numquam abliorrtierunt a veruo Deificationis et siin homine unio creaturm est humanitalis Dominica
milibus. Atqueut eos solos comineiiiorem quos An- ideo conjuncimex Virgine per Spiritum. Eniendatid-
tiocheno presbyieroet Conslaiiiinopoliiano episcopo C nero juvit Cassianus, c.um in banc episiolam respi-
ignorare non licuit, Patres Anliocheni concilii ann. cicns : Sed niagno, imiuit (Lib. \i de Incarn. cap. 15,
266 habiii, cnm scriberent Paulo Saihosateno: el lib. vtic. 5), perfidim atque impietatis argumento
Ziorttpv.aiTOix ?r_;UapBivov<r5>p.a, yâprto-avirc/.vTO ad negandutn el persequendumDominum Deum ute-
Tr).npap.a zn; BEOTDTO? aaaativ.a;, TJIQtotmi KTJSETTTCLI; ris dicens, opLovo-to;parienti dcbelessenativilas.
fivazai v.ai ztttortoiyrat : Qtta de cattsa corptis ex e Gassiatitis banc sententiatn refert el confnlat in
Virgine, cum accepisselotnnem plenitudinem divinila- lisee verba (Lib. vn cap. 2): Ail crgo ad deslrnetidam
tis corporaliter, divinilati inconveriibilileruniium est sacrm nalivilatis fidem, sibilans in Dei Ecclesia itovus
alque dei/icatum. coluber : Netno anlerioreni se paril. Primum ergo te
Gregorius Nazianzenus ,( Orat. Sl, qum esl prior non solum quid dicas, sed eliam unde dicas, itescire
episl. ad Cledonium) : TO. yap «p.foTtpa iv TVJ arbiror : si enim scires dul intelligeres, uttde diceres,
avyv.pao-ti,6EOU p.iv ivavBpartvo-avzo;,avBpairov Si nequaqitam Vnigeniii Dei naiiviiatem morlalis opi-
StaBivzo;., r, i~a; av -zt; bvap.ci.osit. Quse Rusticus niuncutmoratione censeres; neqite ei, qui extra conce-
diaconiis ila verlil: Htec enim ambo unum commix- ptum liumanm originis nalus est, humanis definitiun-
tione, Deo quident inliumaiuilo, homine deitato vel culis prmjudicarelentares.Vide reliqua ad finem usque
quomodolibetquis nominel. Idem Gregorin* (Orat. 58 capitisv f Obscurum erat in vulgata ediliorie, quid signifi-
el iS.): izpozi.Bav§EGEOJ- p.?za Tij? izpoo^.rfjfta;iv iv.
3'JOrav ha.v-i.av, capy.o; v.ai Tzvtvp.aro;,tuv TOp.iv careni liae voees : Exppnimus vero eliam no$, qum
E6E'(OO-E, TO8E EOEWSJ?: Procedens Deui r.umeo quod as- ccnligerunt, rebus ostendimus, quia fraterno dni-
sumpiit, unum.ex duobtis conirarii$, carne ac spiriiu, t) mo, etc.
quorum alterum deificavit, alterum deificatumest. El s Nestorius hac in epistola, perinde alqtte in prima,
alibi (In Carnt. iatnbico): OUTM TOSEWOKV v.ai6EWI9EVpartim Pelagianoruin causam a>>itnpud suiiumim
tl; 6E6?,sic deiftcansel deificalumunus Deits. pontilicein, pariim suam : queriiur vero dalasssepius
Joannes Cbrysosiomus (Toni. v, homil. 162): a se super ea re lilleras, nec lamcn aliquid responsi
K)XKUTOU v.aivp-avfitrtv avotlaScmxo;, acceptum : qua ex querela, si modo veia sit, cbn-
jrpofvj/ia?eXSovTOf,
etc. Sed cum ipse ad nos cludere licet non binas tanitim, quas babeinus, sed
xat Qtavavzo;?6 Tzpbo-),ir_p.p.a,
venissel, ei nostrainnalurum assumpsisset, ei deificas- plures episiolas a Nesiorio ad Ctelesiintira missas,
set quod assumpserat,eic. imporlune niniirnm fiagilaiitibus Pelagianis, stiura-
b Erat iste quoque corrupius locus : quem enim que negoiium irrcquieio inolimiiie^periirgentilius,
sensum babent liaecverba ? Sed et VirginemXptrrro- Tempus, quo data-e»t, fitcilede|iielieiidiinr ex ad-
riv.ovausi, cum niodo quodam Qtoxov.ovdicere: hunc junctis : nam plures banc poslremaih pr;i'cesseruiit,
enim©EOTOKOV itocanlesnon perhorrescunt. quod sancli omniuinque prinia ann; 429 circa festa pasilialia
illi el supra omnemprmdicalionemPatres per Nicmam, scripia esi. Necesse esi igilurhancperlinferead flnein
nihil amplius de sancla Virgine dixisse legunlur, nisi ejusiiem anni: neque enim nltra difTerrfpiiiest, cum
quia Dominusnosler Jesus Chrislus incarnalus esl ex Mercatoris Coniinoniioriuin, Dionysio et Flbrentio
Spirilu sancloel Maria virgine. . coss., id est,ann. 429 oblatum, coniineal ibt-.imG<e->
«Haiic epistolse particuiam Cyrillus "refert, scri- lestii, Pelagii, et Jnliani, reiiqtiorumque episcopo-
bens ad Joannem Antioerienum, ut antea diclum est. rum causam. Qui enim, post CommoiiitoriumTlieo
179 MARII MERCATORIS TRANSLATIQNESVARiORtJMOPUSGULORUM. 180
'
Orojilluni, et C£tfefo§,quisihirisufparil episeopalfem,/\ hic cfelfehfabiriilffm •elabBrairiuserufere sordidisii-
ftgriilatferii, et crebefrimam aditiorieiil apiid piissi- rirarii iftipifelatfeifipessiilise opiiiionis Apollinaris et
triuiri et prsedicaiissimum Imperatoreiri faciunt, iios- Afii de Ecclesia Dei•:c iiescio eiiitn quemadmoduhi
*
que COncidtiritffequentibus lamertlatibnibus, tam- quidam dfeecclesiasticis, quamdam chhtemperaiionis
. qiiam (finiporibiisortbodoxis dfeOcfeidenteprojecli. iraaginem ex deitate et humaiiiiaie Unigeniti conci-
1 At hnc
usque scripia de his a tua veneraiioiie non pifehtes,segroteiit aegriludine prcediciorumIiaeretico-
suscepirous : qjise si liahefem, possehi eis respori- rum: dtirael corports passiones audent superftindere
dere, dafemque compehdiosiim fespohsum vocibus deiiati Unigfeniti,et imniutabililalem deiiatis ad na-
eorum. a Nunc enira ab ihceriis dictis feorum, nOn turaii) corporis transiissfe confingunt, el ulramque
habet quis ad quod se fcoiivfertat1 allis hiEfelicos feos lialuram (quse per conjunciioiicm sumniam et incon-
vocantibus, fetjdeO dfeOecidentalibus partibus pfo- fusam d in una persona Uhigeniti adoralur) contem-
jectos esse dicfentihus: ipsis vero juraniibus, calu- perationis mulabililate confundunt.
inniam se susliniiisse, et periculum pro ofthodOxa 4. Coeci,qui nec sahclortim illorum Palrum expo-
fide ex subrepiiotie perpessos. Quorunl utruih cer- sitionem meminfefuht, hec vident aperie adversus
tnm sit, riobis gravis est ignoranlia : naih cohdolere eosrfeciamanles: Credimus in tinum DominumJetum
eis, si vere hsefelici suht, crimen fesi; et iterurti nOn g Cliristumfiliutn Dei ihcarnaium ex Spiritu ianclo ct
- condolere, si calumniam suslirifent, durum et im- Maria virgine. » Hsecfenirovox, in Dominum, signi-
pitfm est. ficat uiramque naturam; elenim Cliristus est deilati
2. Dignetur igilur amantissima Dei ahima tua Pairis oftc.uo-tof : humaniias vero posterioribus tferii-
informare nOs, t)ui iid utfumque momfentuiri liuc poribus nata ex sancla Virgine, propter conjiinctio-
usque dividimur, id est, fet ad odihm el ad mlsefa- nem deiialis al) angelis el hominibus simul colituf.
lionem eoruro; docferiaiitem voluftius, quam de bis 5. Eum ergo, qui hic propter sectarum pravitatem
senlentiam Ifeheariiils. h Differiintis enim eosdem tot laboribus fatigatur, considera , quid ileruni pali
vifos pef dies slnguios dissimuiantes, spe et fexspe- nfefeessefesi, si hfegolitimpricdicloruhivirorum nfesciat,
ctaiione beaiitudiiiis luse. tinieatque niirtis, ne a.dditamentum hsereiicorum per
3. Non estehiiri, o veheraiidissime, siept nosii ignorantiam liic ppsitus faciat, Unde rogo, ut jindi-
res vjlis di.scii.ssiopise seetse : lifecpirva est probatio que sludiosum sit sahctai animse tuse, donare notU
eprum, qui hoc agunf. MuUusenim eliam npbis labor tiam prajdictorum virprum : riiaximecum Jltieraruni
CASTJG4TJP1SESET ROTiE.
dosio pblatum piihlicatumqjj.eCbnstaBlhiopplii Pfe- G eorrnperal, et quasi fascjno vansesanciitatis iiluserat;
storiuS SgjioraTpppiuisset Pebigiaporuiii caiisani2,Auj. rii quoruni fayore au.ciorifaiemdocendi cum sede accfe-
qiiid fJilsset, pnr pr<ici)lab riflie Roma nojiiiaiii exr pefal, eorunjdem poteiiiia sangiorum adversaiitiqin
peterei, qiiajji jdpnejs instrnmeiiji.s ppjnproba.lani si.bi ctinattis op)),rimeret: aula, ut fit, ejigeiitfe cq-
:ipiid sg Jiaberei ? gViit.ahiimpjeiaiero defeijdefe potius quani sjium iii
Inde auleii.i conjicere lipet causaiii, cur Mercal.or eiigeflilp errorem fateri.
C.onimpnHorijiniscripserit, ut nimir>tiiriet inipfera- " JDign.usiiQJiaj,ulocus, cum ssepe magno
possit
jprpjn doceret de jiegoijn Jtilianj et Coelesiji, qtiod esse docuiiienU); Siqifidehi,iit trailit Mefcijtor(Sub-
.celaipinyolebat Neslbrius; ej.oijjnjjjtisd.eiii.oristfar.e.i, npt. cqp. fjj, nuni. S), ojnnium bseresium, ohinibus
tjiiajn fujie.sto .errprj inimicus p.aihplicjae/idei ppem ifeiiip/iribtis, pronibusque iocis, unus est idemque
pra;siai'fit, spintu1;.
" b Ediiionls
Beddiia pst per Vfll.erium,cubicular«.im,Siciii «j vulgatse lexitis bahebat, defeciffiui,
prima pe.r .Auijpchuiij, yiros ,ex aula pfaesiaples, oniuiho mejidose. AppoSiium pst ih marginb conci-
quojuro jldejfi ej,JSjwioriuspec.ij,ni)spaijppfpjji re.dgi Jjorurii ediiionis Labbeanse, deiinemus, neqiip adliuc
iiierat, ei Pelagiahi suis ariibU'- corrnperahi. Antio- recte. i)ifferjf,eporrp yerlitini est, et acconimoiJaluih
clnis auitem HJe, .q.n.e.n)yiruro JJJus.tj-eijiappejlat jpco, et melioris Laliliilalis aue.ibriLnisprobatuih,
CoelesiinuS,li.uuc ipsun) JBSHP coiijlc.i.osqn.iauii. 43Q * Egebat eifieiidaiione texlus, cuni iiiiliuiii ierfe
Pncfecturapi prstorii, ,cons,e.qu,enie toonsiilaiiiij)piini 's.feris.timpaiereiiir editio yulga.ta . Ne$eipcipm quem-
Basso gessit. Conjicio pariter Valerium, qjii iiinc admp.dumquideih de ecclesiasticisquamdain cdntem-
tjeferrej.,,con- >p.pp-aiipnis iniqginetn deitale et liumanitaie Vnigeniti
lii.te.r.as.Nes-tOri.i
culijCi.ilariu.s,eraj,1,,c,u,[,n
sulattjm gess.isse'"«.iiinActio a.ri.i).432,- 'C'iiji.c|e,i)di qccipieniesmgrqtgnt mgriludine prmiiclorum hmreti-
ratio Jisec >esi,qtip.d ji.a,clempestate oporluil, in.t.er cprum, etc.
fiifeo.dpsium C.oflSiuj)>ii,iiopoli pxiste.nleni, ,e.iPla.ci- £ Noiandus diligenier hic etiam locus, fetahnume-
djain Valentiniati.i.terlii vjx.decejiujs .liiatremRav,en- randus relii|uis, quos in noiis ad secutiduiii s.efino-
iiEecpjniri.oraniem,consili.a.co.robMinJ.ca-l, JIQIIspripip ireni Nfeslofii iitttiliiiius : simuJ enim ostendil, el
tantuiii, sed maxiiiie p.er iljusijies yi.rps arpan,or,iim liom.itiis,peiplexa voeiimcatlioJicartim anihigtiitatfe^
conscios, et r.erum fgcr,e,i)d.animp.er.itos, B.rbaris ul Soicnt liseieiici, errorem suum tegentis suljdolam
: malignanique n.ieniem: et admoiiet CntlioJicnS
niis.erajjililpt' ilqniaiiiiiu i.mp,e,iiu,mdij.a.cerai.i.lib.t.is meii-
nam Eran.ci et feoib.i Gajlias, II)s,paiiias Vj^.ijgoilii, tesj .tejn.erecrfedendumnpn esse verbish;eielicoiiini,
Vand.al.i.Afiicampiipii.labaii.Uir;,d.u.hj;iqiie erai Aelii sed ad Certam coti.lessionis fnrroiiiam, quam E.C-
.uiriiisgiiejiiilitise magisli i fld.es,JJ.pefi.a,Co.iniiis,Bo- clesia prpponat, fidein ipsprum examinari et exigi
.nifacij,d.efe.ciip„ .suspRClaJiiuitQrumpptentum dfety- debfeie.
volunias.. .
raniii.de,.ctigit.aiiiJ,iim • 'Nullumsensuni admiltebat ista periodjis vnlgatse
Neque inii-.uiuyid>vri.dejj.ei,s,i yiri tam jllu.s.lres jedilionis : Hmc enim vox in nomine quod sigriificat
suam operajh .copjiiiod.iy.eriii.tlSestor.ip., indeferetidis ulramque naturatn, id esl, Christus esi' tteilati Ptitris
.Jiaei-is,, :Spij.nofl,Uniqu.e .qualei-fl.itinibps,e.t Pel.igiano- e/Apyo-fPj. Hnmaniias vero posterioribus iemppribus
j.iiOi'qu.e«;!is: yafer enin) ill£Ji$jîcu's.,Hprjii'squ.am riqia esi,ex s.anctaVirgine, qumprppter cohjunciionem
iTodcfet ih aperiuro impietatem, poieiiium ariinios deiiatis tib anqelis et homiriibmtitmil colitur.
481 EPISTOLj; NESTORII IN GAUSA PELAGIANA SGRiPTifE 181
seqiiesler fidelissimus * •Valeriuscubicularius possit A _ vfelCQntaminatorumcommunionem : quia et sanctis,
beatitudini tuae per se exponere molestias eorum. qui arite noslram selalem exsliierunt, gralse fuerunt
Omnem in GJirislo fraternitalem, quse tecum est, serumnae; elipsse quidem teniporales erant, veritas
ego el qui mecum sunt, plurimum salutamus. auifemseterna. Sic Joannes Baplista de peccato ar-
J>EPISTOLAIII guens Herodem, et quidem regem existeniem, capile
condemnatus est; sed non formidavit, Clirisium
NESTOmi ADCOEILESTIUM ? RESCRIBEIJTW. enim habebat caput quod non posset abscindi. \Sic
Honorabili et religiosissimo presbyterp CteLESTjo Paiilus hoc modo quoque et Pelrus sunt interfecii.
NESTOBIPS in Pomino saljitem, El qniil amplius dici opus est? f Ita aclum est sem-
J. Noli aegre ferre, yenerabilis, a perfcrens ah his , per, per diversas teiilaiiones pietnte currente.
qui ea quse inferuntur facere debent, el prseserlira 2. Noli igitjir a verilaie deficienseam prodere
asserentibus veritateiri, et refugientibus.? pollutoriim (siquidem s epistol-semjssse episcppis a cpncilio Oc?
a Cubicularii nomen, si quando a probaiis aiicto- . conjccti in carceres, propter fidem calholicam gene-
ribus siinplieiter ponilur, significat prsepositum sacri B rose defensam.
cubiculi, cnj>ismndisuat, quos Gallice dicimus, les s Locus procul dubio obscurus coegit, ut prseter
premiers geniilshommesde la chambre. Porro cum morem verba qtisedam insereremus ad faciendam
cnbicularii anle Tlieodiisium fuisseiil quidem inler liicpni.
prim;is digniiat.es, sed lamen post pra?fect"Sllrbi et Insereridornra ralio ex his facile conslat. A CoeleT
prseiorio, eqiiilnmqiie magisir.os, et cpniites cqiisir siinp. iq Oecijleiiie coacj^ pijtRonise synodus, ex qua
siorianos, id est, comiies sacrartim largitionum fet siimmus piiniiiex lilieras dedit ad diversos antisti-
-reriun privatarum, qn;eslorem, et magfsirum offi- tes; ei ad Nestorium quideni co;iiininat>>riasdeposi-
ciorum, comitibus prscpnsiii snnt, tribtisque priori- tionis, nisi postdecimutn diem revocaret eirores; ad
htis exsequati, in graitam Macrobii, ui liabetur in Cyrillum v^ra prq.Gu.ratprias.,ut cpntiiipacem riie
lege data Cotislantinopoli a Tlieodosioad Fii.fentiuiii deponeret; atl Joannerii Aniiqclieiiupii eiJuvenalcm
P. U. yiii idus N>ivembris,Honorio xmet Tbeodosio HiferosdlymOrufflalias , quibus de fe'toiambrieren-
x AA. CG. Is est annus Clirisli 422 tur. litleris, Cyrillus coegil quoque Alexan-
b Par esl credere, scripsisse Nestoriiinj.Ccfelestio, driseAccepiis
synodum, unde et Joanni, et Juvenali, et. ipsi
non tamquaro uni amicorum , sed veiut duci totius etiam Nestorio per liueras dentiniiavit apostplicae
factionis, quse cuni multos li>berei episcupos , poter sedis seiiientiam, sed diiobVisaliiS episcopis , pfhis-
rat ntigere numeruni Orieuialiuni, ex qnibus Joannes qiiam Nestorio : uncle Joaniies nionenduni confestirii
Antiochenus coaptnrus erai pro Nestorio conciliabu- puiavil Neslbrium, lit silii provideret, el sporilariea
luip. Scripsisse cpnjicio posl Cpelestium imperiali reiraciatione Coelesiiiii sertieniiaih pfLfeveniiei; sed
ediclQ Coi)i,ianlinopoli ejecttim : ejeclus vero est iC iiionenlis ainici superbtis animiis coiisilium sprevif i
ann. 429, ut vidiinus in Cjqniinonitorio. igitur nomine cmicilii Occidentis inielligiturRoma-
? Igitiir opnriiijt litteras prius a Coelestioad Ne- num, cui prsesedit Coeiestinus : nomine Alexandrini
slorium dari, quilnis significaret, q.tiamsegre ferret Cyrillus, cum sua synodoj nomine tandem scriptq-
suara ex urhe regia expulsinnem ; et qnerereiur, ut rnm, litierae Cyrilli ud Jqannein , etjoannis ad N.e-.
opinor, se yana spe aiisolutionis cum reliquis sociis . storium. Hcfecaccipient liicem \''pariim ex sentenlia
laciatuin hactenus a Niisiorio ; jmnio flagitaret pro- Coelestini, partim ex verbis Joannis. '
curari s>bilulum reqeptui lociiin. Aperle igiiur cognosce, inqoit GoeleStiniisNesto-
d Dicta sinu ist.i hrrelicoiuni more,
quo solent riuni alloquens, hanc iioslram esse senlentiam, ul nisi
cnnqueri se ab ajijs pati niala, qiiaeipsiper summaro de Chrislo Deo noslro ea prmdices, qum el Iiqmanq, et
iinpri)biialeni caiholicis infeiuiit (iparl. conc. Ephes. Alexandritta, el omnis catitolica seiitii Ecclesia, sicut
cap. 30). Vide super ea re supplicalionem 13a-ilii, eliani sancla GonstanlinopolitanaEcde$ia, ad le usque,
Tbalassii, et aliorum sanctissimoium monacliorura optimelenuit, juxla expositaiiiin syngdqNictvnafideni;
ad imperaiorem Tlieodosiuin , ex qna cognosces, acnisi/iauc perfidamitoviigtem, quq hoc, quod yene-
quam imiiianiier furens liLcresiarcliain caiholicos rabili$ scriplura conjuilgit, nileris separare, intra deci-
Deiservos, aulicorum jnagistratuumque poteiuia abu- mam diem a priino iniibtescentislibihujus cpnyenlipnis
sus sit. die numerandam, deposueris, alque dperia el scripla
* Miretur forte lector, qui Nesiorius, cnm recte corifessionedamnavem; npverit le ab'universali$ Ec-
senliret de percnto originali, quod consliit tniii ex clesimculhoiicm communionedejectum, el ad pinnia
epi-aoja Coelestiniad Nesioiium, tum ex Nestorii serr _" qumcumquesacerdotali$auctoritdtis surit, minime idp-
' nionibus, quos anle recensuimus, pullulos dicat, qui neum.
a cuiumuiiioiie Coslesiii peccatum originale itnpii- Quia peccata itPslra, inqiiit Joannes, perturbationi-
se
gnaniis absiinerenl. Aji alludit ad eain solam Pe- bus tcclesiasticis ingeiis osliuinrpatefecetiint, ideo ea
lagianisnii panem, qna gratia Dei unicuiigueex me- cliaritali lum explariare cogqr, qum tjuperrime ex Ro-
ritis, ipsi eiiam Cliristo dari asserebaiur? Puiant tnaiia et Alexundriiia iirbe ad me perscripla sunt : ef-
eiiiin docl| quidam , in eo exsiiiisse lanlam cngna- enim clerici Alexandrini diversas de lua pietaie litleras
lionein lisereseondtiariim , ut Nesioriana credfpo- ntagno aii nos studio pertulerunl; itnas quidempiissimi
tueiil, qu;is{ quidara Pelagianse ramns aut infelix episccpi Cmleslitii,reliqms emriessancjissimi ephcopi
siolo. An quUi Coelestius cum adbsereret Neslorio Cyrjlli. Hafuin auiem exempla niitteiis , cliaritmem
veluii pairono, eoriiin socieiatem vitabat, quos vel tuam obnixe cttpio, iit ita eas tegat, ne qua Itinc gni-
Arii, vel Apolliiiaris impietale pollutos Nestorius ja- nii pertitrbatio cpnsurgal, ex qna conteniioitessedi-
ctaret? An piitiiis Coelestiuscum Nestorio, pari im- liohesque ' tidthoduiiirioxiip icepenunierp exoriunlpr,
pieiaiCi licet dispari causa , negabat beaiam Virgi- etc. :
nero esseQtorbv.ov?Id consequenlia veiba, prudenti- Ex liiscOnsiatNestoritim scripsisse Coclesliqcirca
bus ejusdem orthodoxm professionis hseretico sensu finem Ociobris , -aui iiiitiuni Noyenibiis aiin,; 450 :
scripia a Nestorio, conlirmant. pnStquam Joannis iifleras accepisêt,
f Loeum egregie tractal S. Coeleslinus sub me- scripsitenim
et aiuequaui ACnelcsiinoacciperei : nccepii yeip a
diam rpistole ad clericns Coiisianiinopolitanos, qui Ccelestino defereniibus qiiatubr episcopis vi id. De-
maxiiuam partem ejecti lueraiil Ecclesia , immo et ceinb.j nec a Joarine notuit accipere iirile roemora-
18:5." MARH MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. iU
cidenlis, etab Alexandrino, multis rescriptis mani- A • Omnem fralernilatem salutamus.
festatn nohis nostram fecere sententiarii), a pruden- Etatia manu : Incolumis et forti animo, et pluri- -
tibus seilicet ejusdem b ortliodoxseprofessionis: fof- mumoranspro nobis, doneris nobis, religiosissinn
sitan enim utile aliquid Ecclesiis rectse fidei prove- frater.
niet, Domino cooperanle.
CASTJGATIONESET NOTJE.
tum lempus; quandoquidem nec Joannes Ceelestini horum constat imptudentes es$e, traclamus.
litteras ad se daias , et per Possidonium diaconum b Hoc nomine appellal impietatem, quaenegatbea-
Alexandriain primum delatas ,-e'l hinc deinde Antio- lam Virginemesse Deiparam.
cliiam cum epistola Cyrilli missas accipere poluii, c Fratres vocat episcopos, aliosque Coelesiii fau-
nisi posl tres saliem aut quatuor menses. tores, qui nilhl nnn moliebanttir Conslantinopoli, ut
a Id est, stndiosis seu peritis, plirasi usilata apud Orieniis favore adversns Oceidentis judicium se iue-
auctores illius temporis : unde S. Innocentius im- reniur. Pergit auiem Nestorius miserum exsulem
prudentes dixit pro imperitis : Tunc enim , inquit, adliuc nonnulla spe decipere.
meliiis hmc exempla ponunlur , quando cum ii$, quos
II.
NESTORIIb TRACTATUS
CONTRA ILERESIM PELAGII SEU GOELESTII.
« PRJEFATIO MARHMERCATORIS. B deflnitionem d quamvis recte sentiret et doceret

i. Conira Pelagii et Coeleslii pravam et impiam Nestorius, Julianum tamen ex episcopo Eclanensi,
De ipso prolixius dicemus in secunda parte Legimu$,quain bene ieneatpeccalumoriginale; quali-
Operum Mercatoris : sufficit iinprsesentiarura, quod ter ipsam naturam asseris debilricem, et cum mcrito
habet Vincentius Lirinensis in Commonilorio (Cap. debitumreddere, qui descendilde generedebiioris, etc.
16); Vt ttni hceresisumaditum palefacerel, cunclarum Vernm liaec suspicio non levis tantum est, sed
hmfeseonblasphemias insectabatur. Id enim lacii ad etiam vana : nam sanctus ponlifex Nestorij sensum
inlelligendum , quo consilio versipeJIis hserelicus, et de peccato originali re ipsa cognovit ex secnndo
inPelagiaiiosinvehereUir,licelin amicitiamreceptos; sermone , cujtis inilium est : Coniumelias quidem
et qua mente impulerit Tbeodosium imperalorem, hmrelicorum,elc. Verba enhn, quseadliibuii, e.xnum.
adsaneiioneinadver.susomnesh3ereiicos,impurasque 15 desumpsit, ubi Nestorius ita loquittir : Vl osten-
personas,edendam (Cod. Theod. leg. 65 de Hmret., et datiir benignitasjusla, non sine judicio passim el ,ul-
de Lenonib. lib. )i). cumque donala : proplerea Cbristut debenlis suscepit
Aniiuadverte, lector, si animus tibi fuerit has personam naturm, et per eam debitum tamquam filius
leges cohsulere, inter haerelicos , qui suo singuli Atlmexsolvit, oportebatenimdebitumluentemcx genere
appetlanltir nomine, nolari prsesertim Apollinaristas deduci ejus, qui id aliqitandocontraxeral, etc.
et Maiiichseos : sileri omnino de Pelagianis, quos 0 Qu.imvis brevissiina sit, multa niliilnminus, vel
tamen oporluerat prseciptie nomiroiri in sanctione , dubia confirmat, vel obscura illuslrat, vel incognita
quae vetera statuta renovaret, quippe qui, et ab docet. Duliium erat, quam civitalem Julianus rexe-
Attico -damnati fuerant, et aucioriiate imperiali rit; Eclanensem asserit : quot Palres cecuiiienieam
expulsi.urbe regia, feta Sisinnio, cujus fidem post G synodum conflaverint, ducenlos septn.iginta qualuor
Atiici obiium tentaverant , rejecli. Sed Neslorius numerai: in quo Nestorius cum Pelagianissenserii:
favebal Pelagianis , etjam lum cogiiabat animo de negat de peccato originali consensisse : obsciirum
facienda caiholicis invidia, quasi de incarnalione fuit haclentis , quod de Neslorio CoelestinusCassia-
Vferbisenlirent cum Apollinari; de gratia et libero nusqiie scripto tradiderunl; liinc lucem accipit :
arbiirio ctiin Manicliaeis. ignolum fuerat, quid Coelesliofacium post dainna-
b Possel alicujus animo incidere suspicio , an non lionem , ubi lerrarum versatus sit; ubi el Julianus
iHi ipsi traclaftis sinl, quos Neslorius S. Coelestino cum episcopis depositis : ignotum pariter quanta
per Antiochum transmisit, una curo dtiobus saltem foret Nestorium inter et Ccelesliuni necessittido :
sefmonibus de pariu Virgineo, quibusque suam sum- ignotum denique, Nestorium adversus Pelagianos
mo ponlifici probavit lidem circa peccatum origi-. traclatus habuisse in Ecclesia sua, et eosdem hsere-
nale. Nonnullos enim ejusmodi transmissos fuisse, ' ticos bis damnatos ab Epbesina synodo. Hsec omnia
tesiis est, non"solttm Cyrillus, sed etiam Coelestinus: nunc pnmum docet. — Hic necessario monendus est
Ne$toriit$,inquit, de Virgineopatltt nefanda ptmdicat, lector huhc titulum a nobis additum esse, quia in-
nefanda persuadet, $icut et ejus scripid ad nos ab ipso scriptio sequentis operis deerat in antiquis exempla-
cum prapria subscriplione transmissa; sicut etiam. ribtis. BALUZ.
relatio sancti Patris et coepiscopiCyrilli, per filium d ldipsum paulo post repelit Mercaior : Contra
Possidonium diaconum, ad ritemissa patefecil: quibus quorum, inquit, distorlas sentenlias, prmler propriam
omnijius recensitismaguamvilandamqueperversitatem impietatem,qumillumad damnaiioneinusqueperduxil,
impim prmdicalionis invenimus, eic. (Epist.ad Joan. •p. "
reclissime senliebat el docebal. Mercalori consenlit
Anlioch. epist: ad Juvenal. Hierosol.;episl. ud clerum Coelestinus, qtti posl verba mox aliala , pergit in
Constantinop.). Et seribehs ad Nesforium : Legimus Iiunc moiJum : Qui lecum faciunt, qui sunl Itmcne-
epistoiarum lenoremet libros quos, jlluslri h~liomeo gundo damnali? Niimquani sine suspicione ea qum
Ariiioclio tradente, suscepimus : in his quidem.a nobis sibi sunt adversa conveniunl. Ejicereniur deniqne »i
invettigatus, deprehentus el tenliis eit, eic. Sub fioem : libi quoqac simitiiet ditplicerent.
185 NKSTORII TRACTATUS CONTRA HJTERESIM PELAGIL 188
acunj participibus suis.hujus hseresisbsigniferumef X facile nosci potest: ut contra quorum distriftag sen-
antesignanum, c olim •ecclesiastica \Baluz. olim ab tentias, prseier propriam impietatem, quse iilum.ad
aposlolicajsententiaexauctoraiumaiquedepositum,' 1 damnationem usque perduxit rectissime sentiebat
in amiciliam inlerim censuit suscipiendum, spem ei et docebat, eos et amicos haberet, et spe vanse pro-
absolutionis promiltens : ipsum quoque Cojlesiium missionis fovendos et lactandos putaret : qtiique
litteris suis, quarum exemplaria subdidimus, con- cum patrono meraorato in Ephesiensi concilio a •
solaius est. ducentis septuaginta et quatuor episcopis f iterum
2. Quod utrum malitia an vecordia fecerit, non iterumque damnati sunt,.
* Episcopis nimirum exauctoratis, Persidio, Mar- autem qui convenimus, ducenli circiter eramus, plus
cellino, Floro, Orontio, Fabio, etc, quorum fit men- minus. Quia vero dissimulafe neque poterant neque
lio, partim in epistolis dnabus Nestorii ad Coelesli- volebant viri dociissimi editum a Commelino fuisse
nuro , partim in actis Ephesinis. Porro Florus ille •itzipToufSiav.ocriov;, OmissisVOcibuswroufij riktiov;,
est, ad quem Julianus scripsit poslremiitn opus eam leciionem posuerunt in margine, bonam. fideiri
suum, adversus Jibrum secundurii Aiigustini deNupt. suam in hoc testati. Uestinatum porro fuit Lahbeo
et Conctip. quemadmodum primtim opus, quo pri- retinere varias lectiones marginales superiorum edi-
mumAugustinilibrum de Nupt. et Concup. impugnationum; ex eoque factum est incuria typographorum
bat, Turbantio dieaverat. ut lectio marginalis Roraanorum , quse est Comme-
b Mercalor : An decepti sunt, inquit, qui te sibi pa- lini, conjuncta sit cum ea quam Labbeus protulit ex
raverunt (Lib. Subnot. cap. 6) defensorem? Et certe codice veteri bibliotliecse Seguicrianse; sicque for-
. Julianus lib. i ad Turbantium, se cum Davide contu- _ matum est illud monsirum leclionis. Hinc ergo de-
lit , pro causa Dei pngnante : Augustinum cum " ceptus Gamerius, lum in remoiam a vulgari opinione
Goliath, giganteae iromanitalis porlentp. Locura Au- sententiam adductus auctorilate Mercatoris, insu-
guslini in notis ad Siibnot. attulirous. ac dissimulatis testimoniis Cyrilli etEpi-
c Jnlianus cum aliis damnaius fuerat anie annos perhabitis
scoporum synodi Epiiesinse, quibus, ut ait Baronius
fere duodeeim, propterea quod conventusdelrectaret, de hac ipsa re agens, maoj"sstandum esse netno non
cum universa Ecctesia per tolum orbem, Pelagium dixetit, testimoniis inqiiam episcoporum synodi
Cmlesliumquedamnare. Verba sunt Mercatoris. At Ephesinae, quse mnnifeste docent episcopos qrii ei
depositionjs sententia mandata fuerat exsecuiioni a interfuerunl non fuisse ultra ducentos bctodecim,in-
Coelestino, anle annos fere quinque aul sex, nempe superhabitis ac dissimulatis, conlendit episcopos
post edictnm Valentiniani m. Vide quse dicta sunt in ejusdem synodi fuisse fere trecentos contra fidem
notis ad cap. 5 Commonitorii de imperialibus edic- omnium sseculoruhi." Scio lectionem illam cui inni-
tis, et eortim tempore. Vide itera, quae fuseprpsecuti titur Garnerius repcriri ex parle in duobus codici-
sumus in dissert. de auctoribus et defensoribus hae- bus Graecis bibliothecse regise, in quibus pro virip
resis Pelagianse. zoi; SiKxoo-iouf,quse esl editio Commelini, aul aa-u
4 Hinc illa CoelestiniNestorio rescribentis expro- Sianbcnoi wTouf v riktiov;,quo modo edidere Romani,
bratio, quam paulo antea relulimus. flinc verba SCriptum est ao-tl Staxoo-tot-tixmv;« izltiov;. Nillilo
Cassiani (Lib. i de Incarn.) : Intercessionibus suis tameu minus arbitror illam Iectionem esse falsam ,
Pelagianistarum querelas fovet,, et scriplis suis causas quia repugnaf omni retro antiquitali, ul Garnerius
illorum asseril, quod subtiliierhis vel, ul verius dicam, ipse fatelur, et quia adversatur etiam codicibus
subdole palrocinatur; et consanguinemsibi improbitati G Grsecis quibus usi snnt Commelinus et editores Ro-
improbo suffragalur affectu : sciens scilicet ejusdem mani. Inducta autem est ab iis qui ea exemplaria
se esse sensus, ejusdemspiriius; et ideo dolens, cogna- concilii Epliesihi viderant, in quibus episcoporum
tam sibi hmresim ab Ecctesia esse disjunctam, etc. numerus excreverat usque ad trecentos aut circiler,
Iiitercessionura nomine significal litteras Nestorii iis nimirumsirnilia quse in manus Mercatoris venere.
pro Pelagianis, quorum consanguineani dixit seu Ridicula porro est lectio marginalis quam in edilio-
- cognatam Nestorianse haeresim; non qua Coelesliani nem Labbeanam intulitincuria lypographorum con-
negarentpeceaium originale, de quo lorte bene sen- jtingentiura lectionera Commelinianam cum liova a
tiebat Nestbrius; sed qua Pelagianislse asserebant, Labbeo prolaia. Quid enim magis ridiculum censeri
graiiam dari pro meritis,"ut constai, tura ex prsece- potest quam inducereCyrillum scribentem episcopos
deniibns Cassiani veibis, lum ex istis aputi Merca- in bac synodo fnisse supra ducenios, id est, fere
torem, prmterpropriam impietatem, elc, lum denique trecenios plus mtntis? Nam qui dicit supraducentos,
ex epilapliio Nestorianse Iiseresis apud Prosperum. dicit omnino fere ducenios, iia ul numerus ille non
Hac de qusestione prolixe dicluri sumus in seeunda - possit mulium supergredinnmerum dncentorum ; si-
parte operum Mercaloris..: cut Plinius lib. xiv, cap. 4, dicens vina quse facta
e Nuper in Noiis ad Vinceiiiium Lirinensem fuerant L. Opiniio Consule natali Urbis 634 durare
pag. 45i observatum est varias esse veterum opinio- adhuc ducentis fere annis, noluitdicere ea durare
nes de numero episeoporum quipriorisynodoEphe- trecentis fere cum ab anno 634 conditse urbis Romse
sinse adversus Nesiorium habita?.inierfuerunt, illam usque ad morlem Vespasiani, sub quo scribebat Pli-,'
atiiem videri veriorem quse ducentos aut circiter •pjriius, iniercedant lantuni anni 199 ut cuivis nolum
fuisse docet. Contra Marins Mercator et istbic et inest. Eodem modo qui dicil fere irecenli plus minus,
fra pag. 152 eoruni iiumeruniTirofert mullo longius, longe post se relinquit numertim duceiiiesimum,
episcopos istius syriodi scribens ftiisse ducentos quem certum est comprehendi in trecenlesimo. tta-
septuaginla qtiatuor aut quinque. Hanc sententiam que ut ad id revertamur unde neceissario digressi
ut veram amplexus est Gamerius : et ut eam confir- sumus ad inquirendam veritatem, episeopos synodi
met, uliiur lectione veteris codicis Graeci relata a Ephesinse fuisse ducentos tantum aut. circiter hinc
Labbeo in tomo teriio Gonciliorum pag. 575, vizip etiam
TOiifSiaxooiou?, aosi -zpiav.ociov; «TTtu« riltia : quem
locura sic vertit idem Garnerius : Sumus hic congre- f Coelestiani non semel damnali sunt in coricilio
gati episcopi ultra ducentos, fere plus minus trecenli. Ephesiensi : nam praster epistolam synodicam ad
Sumptus est auiem ex epistola Cyrilli Alexandrini ad Coelestinum, in qua continetur ipsorum damnatio,
cleruin populumqtie Alexandrinum, in qua sicrepo- lecta sunt in coetu Patrum, et approbata S. Ccelestini
suerunt edilores Romani : T_p.iv Si"el o-vvi),Bbvzt;
lizi- acta, atque adversus quoscumque Nestorianis'. fa.
s-zojrotwacioV.y.OiTioi mxov; rj irt,tiov;, id est: Episcopi ventes, editi canones.
187 MARII MERGATORISTRANSLATIONESVAR1QR0MOPUSGULORCM. W
3. Ntinc itaque hic contra eos, eodem Juliano, A audienle, ? primus ejus liabitus estsermo, deGraco
cum complicibus suis, in Gonstanlinbpolitana urbe in Latinum a nobis, vcrbumde verbo, trauslatus.
cohstituto, et* eum iractantem b publice in Ecclesia
eti.im probari -potestquod, ut leslatur Barpijjuf, in tiir ,exMprcatore, c.onse,quenspst ut sernio j.Lecoram
cojêelbiije,Cr,e§i#!,iiiiJj:a^.iJiJiQiliec*Vaii.caiiiehonii- Pelagian.isin Ecclesia-CoiistahiinopoTitana"' anrio
" se-
'*
nanttir el numerantur episcopiqitt Epliesihm syhodo cundo Nestorii habitus sil.
interftteruntcentitmnonaginla, et i|ii"diilcin ntiuuirus Sed quoroense ,vel qtni die? uon nemo coiijicere
reperiiur in Grsecocodice bibliolhecsercgim a npbis p.OSselIiabi.tutniv TM'Evayytlia-pi.a rH; ayia; UapBivov,
lauiiaio in pagina 5t)8 tomi prirai novse Collectiohis ld est, dic AnnitniianlmVirginu,'qu& 25 Marhi. Pri-
Cohciliortiin. Adde quod M.irius Mer.catpr,cij,tn<de,- mum propter Jijec Nestoiii .yprba: }Tpsyideojq divi-
scriusisset i]ominaepiscopor.ii:i,n,qii;i senleniiam d imr nis rebus exleiitpshanc caperevoluiitafem,qum iri lot
nationis IUWUIIIaiiversuri Nesti..rium, ea cojligens feslivilqlumcircuitu non pbtorpescal, quqrum omnium
in .p;igiiia218, ait.cxciu ftjisse ep.iscppp?qtii jiuer- origp Domiiiicmbuitilaiisadventusest. Nam iilq inaxi-
fueruht synorio contra Nestuj-iunj,qui jnme.ii cxc nte Jieslo celebratur Poininicse boniiaiis adretitus,-
taninm illic reperiiiniur. Exquibiis omt.iibuscoiligas, Deiij.detolus fefe s,erpip positus est, partim in expIU
ut init.o dicebamus, illam .seijtentiaiiiesse yer.iorem canda saltit.ationeangelica, parlitn in copferendiS
quse piitiilppi-cnposEpliesini iCQ.iiciljjfuisse.dueenips b.entaeVirginis et Ev.-epariubus. Deniqne dies An-
aut circiter. BALOZ. nuntiationis recte conveiiil cujn jempore quo vicina
*Idesi. dncenlem in Ecclesia. Undfeyinceniius dicerel|irb:iplisn)j solemiiitas, Paschate si^lidem in-
Lirinensis (Gojiioi.omi, ,c/ip. 40), : Quqrumbealpruni cidente jn riiem 7 Aprilis, ut constat ex S. Cyriljp
Parum sanclum catliolicumqueponsepsum, ne quis (Ifpnf.il.\1 pgschqli),certp a feslo Annuniialionisad
$ibi temere forle coiuemnendumarbiireiur, aif, in 1ad b magpuinsab.liatum,quoeel,ebrabatiirbaptismus,duo-
Corinthios (xn, 28) Apo$lolu$: $1 quo$dgmquidem decim lauitiro dies inteices.sissent.
posiiit Deus in Eccletitt,prjtnnmApQst,qfqs,/]iiprtimipse Veruin duo an.cipitemfacere possunt hanc conjecr
iinus eral; secundoprophetas,quqkmin AclibpsApos- turam : altenim i:sl canon primus decimse synodi
tolortim tegimus Agabum; ieriio dqcjoret, qtti tr.aclq- Toletansejnjjeiiiis til fesiivitas Malris Dei, quse In-
toret nttncappeltaiitur, quos liic idein Appilptuspjiqm carnaiio seu Annuntiaiio esl, toia Hispairiaeelebra-
proplietasitilerdum nuncupat, e,pquod per eos prpphe? reiur xv kai, j;inuar., id est, diebus octo aii,teNali-
tattim ntysleria populisaperianlur. Hos ergoi.u Eccle? yilatem Domini:Quod tqtnen,inquit, jjec siheexempto
sia Dd diviniius per teipporqet ioca di$pen$alp$,qpisr decedeiilismoris, qiAper diversusmuiidi parles dignp-
qnis in sensucalholicidogmatisununialiqitidin Cliristo scitiir qbservari, videlur irislitui. III mullis itaiiique
senlientes conteihnseril,n.onhqminemcontentiiti, sed Epclesiis a nobis el spatio remotis et lerris, l\ic mq$
Deum. l)tin.im id legerent, qui dpctoribus scholas- qgiipscitprreiitteri. Quneeiiim Ecclesiaeremoiae spa-
licis caltitniiianlur. tio, praeter Orienlales? Quandoqtiidem et Abican.se,
P Inde apparet, sermon,em hunc liabilura fjiissjsa et Gallicanse, ei.Italicse Anntinliaiionis memonaih
N.eii.orio,non tanlum ante depQsitionem,quqxlppnip recolebaiii die 25 Mariji, ut ex Chrysologo aliisiue
jiue ,iiiiici;iiuslueril: scd £jiam ariiio fipiseppatus colligil.tir,Et yeroyix pllusyetenun qui aine sexltim
secuiid.o, ct eo qiiitlera tenipore, quo iiecûjn Pelar saeculumyixeril, aperie loqtiilurde leuipore qpo fe-
giani fu.erant.eje.ttiex «rbe regia : siquidem £t ijli stupj Evayyt>,io-p.ov in Conslaiitiiiopolilana Ecole-ia
interfue.rerijccntiin licclesja, e.iISjJSip.riiis quia prioiibus iljjs teniporiiiusAn.iiun-
jai,nJIIM/JJS, agebatur,,11)1(1
fr.equenlibusque angorttm,iinbri.bu$inppfldiwn^S»}î jjaj,ioforte iioiidiiincensebalur inler iaprfcv.vp.iaxat,
praeJiin.d.o lesiniiir, et iinmihebaitbapiismi solemniTG qtiibus liabehaniiir solemnes seu pan.egyric;»:oraiip-
las, nt -tra.dii.urnum- 12, jij est, in Q.uadrageslm.a,. nes; inm quia m.ajoresplim non pro eotiein Suine-
Gum ergo Socrates seribat (Lib. yii mp, 2.9), iXfestb-- bant, qupd nunc aliqui solent, Evayy^W 011delinila
rium, maxima omuiuin Jaeiitiactgratuialioiie, prdL- quadam die• conligisse, et annua festivitaie recoli.
iiaitum ifuisseann. 42S, iv idus Aprilis, hpc £,§!, die . Unde
octava; ciio)queanno ijio Pas.cha inc.iderit \n die,in
27 Pliarmuii, quoddoceiiCyrilkiSiBomit.pasc^gii^), i Primum intellige, non simpliciter inler omnes,
id est, in diem 22 Apriiis, qusedecinia lertia jijit ab s,edex iis quos Nesiorius de pcccaio originali dixitj
ordinatione"Nestorii, Jatenduiii est iiunc sei-inonero n.ajoipmniuii) omnino primus fuii decantaius ille qtio
liabi.ttim non fuisse ann. 428, qup Ciiesibriusantfe .i.jnpei'aioremThendosinm incendit ad pmnes jjaefg-
Pascha npn mergebatur jnagiiis angprujn imbribus, s,es profiigandas, adbibitis y,erbis quae npn perindfe
sed magna poiius oninium graiulalione frjiebatur, accepia stint ab omnibtis audilnriljus (quamquam
"Neque yerp rejici poiest gjj anp, 45,0, quandqqjii- laudabjlia forte videri poteranl,sin riiinjis ab liominfe
de.inPelagjaiji,qui Nestorinn)ih Ecclesia if;ictaniem adliuc hospite aique invidioso prolata ftiisseni). Ari-
apdi.eru»t, statiin posl oblaijim iropefatori a Merca diendus Socrates (Lib. vn ccp. 29): Neslori.ii, guani-
tpre Commoniioriiim, urbe Cpnstantinppo.liiaii.aex- qtiam a plerisque pb lcmperanliumlaude el prmdica-
pulsi sunt: oblatum verp est pbmmonitori.uin,annp iione efferebqlur, tameii qunlps prmierea ejus mores
429 (Merc. in tiluio Cppimpnilorii), fuerini,primus illius doclrinmexorsiisprudeiuibusviris
Hatic opinionem confirmat, n.onlaiitum ralio tem- sqtis demonstrqvil. Nam simttl pc episcppttslv idiis
porum |am explicala, sed etiam .consuet.udoEccle- jj Aprilis prdinq(u$fuii, Felice et Tauro coss,, cxlemplq
siae, qiia splebant caiecliumeiii,iiiltio.Quadragesinise cuni ortttionpmaptid itnperatpremhaberet, liaiic sen^
npinen dare, ut inl.er comp.etenles CBnsere.ii.iur, tenliam, qnm nmllis iii pre esi, coram universopopulo
quejiiadniodum ex coii.cilio.Laodicenocoiligere "esi. protulit: Milii,o imperalor, fei nim h.-creiicislu pnr-
Imino etargumenlum peiilum ex litferis, sive quas galaiti iribtie, et egp tibi eceiuni tetriliuan). Tu itiilii
Nestorius ad S; CosJestjnjimdedjt anh, 429 iiipaus.a iti projligiindisiiserelicissi.ibyeiij,et cgo libi jn pro-
Pelagianorum, sive qtias sanclus CoelestiiiusadNes- fligandis Persis subyeniami Hmc vetba, quqmvisilU,
torium rescripsit in idus Aug. ann.430. Serius enim quibus pdip hobebatlWf hmrelici, lubentes qudiverinl,
respondit, caususquemorse initio litierarnn) adducii; iamen his qui ex ofatiohehpvefuiitde iiitefiete mentis
et lanien jnter respDndendumperindp Pelagianorum cpgitqtionecpiijeclitrqmfacere, neque ejus animi levi-
meminit ac si vel adhue reipsa Coiistant.inopoli fas, nequeiracUndiq,nequeprmlereainaiiis glorim avi-
existerent, vel saltem.nondum schet ejepios. pum dilis (prmserlimcuih iieminima qitidemmora intetvo-
igilur Pelagiani ConstaiitJhpppli sipt ejpcti, a,ut tiiq ejusmpdi voeet tqm iemere profurideret)obscura
cxeunle ann. 429, aul iiieunle ann. 430, ut contici- essevoiuit.
'
189 NEStORlI TRACTAtUS CONTRAHiERESIM PELAGH. 190
SERMO PRlMUS. A.datus, atqiie hoc aptia memetipsiiiri revotyeris, in
Tractatus fii Aifcm iii ecciesiapubiice lidbiMs. veStraihrespifO airiabilbm audienliam. Abjecta fenim
Hahiliis fest a Nestorio,secimdosedis ahiio,ih maghai riKferofiiraSoUiciludinfe,illud qubd mihi ex vobis est
ecelesia, initio Qu;tdrage.simae,
posl discessionemcalholi-
in
corinii, niagiipsuorjjpifipepi,audienj,ij)us d.e recipio gaudittm, ijilo VOSvideo iii divinis rebus tx-
p.el.agjanis,
ptwiis hiitnanogciipri a Dep propter pecbaltiiiiAtliiuiiih- tferithshaiic c;ipefe volunialem tjtisein tot festivita-
pi.tisetlu^rnaiiDiiesolHlis^NiliilferediserJiVsapudiGrje- ItimcifCtiitu rioh
Cpsreperitur. Cpnimodeip diiodecimpartes (d).?!.r.i))U.iLur, oblbfpescat, bquaruhi omnium ori-
1. a Jilultis et frcqjiepter ang.or.un)i.nibribus in.un? gb Dominicseboniiatis adventus esl.
CASTIGATJPNESET WflM,
Unde Baronius (In keriyt. ad dian 25 Mqrt.), pjjjii scopus quidam Dorolheus nomine, Constantinopolt
nffirmarei ab Augnslinoasserj {£.'"/>. jy de frin. c. 5) eadem qitm Neslorins sapiens et $entien$,virndqumslris
Aninintiationem, seciindum 'lfadilioiienj rnajbfutri, cau$a adulalioni impen$ededilu$, linguaque tetile-
viii kal. Apitlis Celelifari, amplius quiddam profeclo rilalem u$que, ut scripium est, proipplus. Hjc dpip
dixil qnam Augnstiniis signilicet. Nam eo Loci nihil fregueps essei in ecclesi.qpppplus^reveren.dissiinpIfe*
aiiud scrjbij, qn.uii a yeterjbns Jtrajif
"" ea' Jie '' " 3B $!ofipin caiitedrqConsianlinopoliianmecclesimscdehie,
* factpirj,
angelo nuiiliante, Incarnajj.hriera surrexii,'ei tnagita elalaquevoceinclamareausus est :
Scio iribui Gregorio Thanmalufgo hsec verba Siquis MARUU UEIPABAM *IXEI)IT,ANAJTJI.EMA si?. Mpx
(Oral. 1 de Annuntiatione,interpreteCombefio): Ho-, iiigens universi populi clqntpr.ef discessipcpnsecutftesf,
die d.ivinaslaudegImtppersqnqpl mpdnlfUupngplprnin nqlebatil enim diiaius cuip eis cominuniohenihabere,
chpri, of Cltrffii(tftyeqtussplettdprfidelibuf,jllucescii. tjrii idli meitte taliqiie sensu prmdiii essehl. Quin el hoc
Hodie ImtttmhobisverChrisius soi jusliiim elaro hos ipsoquuqiteieniporeplebs CjonslqnliiipppliljJna (leaibus
lumlne'collusiravt, eic. Quibus' Arinuntiaiio videiur quibusdaiiipani$qpehpntinibtis, e,liis ,quijp$i qdplatir
verno lehipore collocari. iur dumlaxat exceplis) a sgnaxi absijnel; abstinent ab
Scjp et isia Clirysosioniiajit gsse, ajif saltem dici eadetnontritapene inonastefia, eorumqiie'afcliimahdri-
(Apud Combefiiihiin Pibiioth.cbiicioiiai.)': Vbi post \m; abstinil el macjnaquoque pars senatu_$,verenfes
frigidaih hieriieihverni iehiporis calidior iempeslasit- t\e ipsomelet illis quoquequps Anlipchip,dj$c.eêq$ inde
luxeril, terra pnriler virenlem producil herbqtn, efp. sectpn pbdntf.erpi,quidvis perversuin evqiheniibu$}ali-
Age ergq quqndoet npbis fmlepteypy ChrUfus ex vir- quod ia fide deirimenlunitiCcipiaht.
ginqli exor/um'ulero','etc. '"Qtilii fet,'Eiisebius, etsi lunc teiliporis iaicus im-
Veriim nec Bfllafmihus trfis Tlnumaliirgi oratio- tum causas tigeret, ausus est .taro.eiipublicai))ady.er-
nes in Anniimbitionem ihdubilatas censet, ciirijj))ul: sus urbis r.egiLeepj.scop,uiiip,onies,tajtipnetn prop.onere
tuii) discrepent a genuinis operi',"*' nee S.jyiljiis in lianc furmam (Pari. i conc'.Eplies. cap.it>) : Qiii-
citalujiiCIirysqst.Qipiserniqnem.iiitercerios recfeiisetl cuirique schedairi Itanc accepluri sunl, eos pir sitcro-
Scib deiiiqueAtiiistaririmAri'tibc!ieiiiiiii
episcbpum, sattctam Trinilalem adjpro phtetfpnim 0 fanidcptepi-.
quiel Sinaiia diciiur (Serm. 1 inAnnunliat.), aptTte ni spppis,presfiylprfs,dhtcpnis,fepiqribust\ec npii et Iqicis
loqui dedie 2§ Mariii, qjiemadnfQdutpei Jjemippi quoqueCdnsianiinopoiihiibiiuhiibtisosleiidaiil,ejusque
imperatorem de verna tempeslaie; sed plerqueD.b-, exemplum,ad evidentemhmrcticiNesloriixotifusionem,
sleriorilius illis lemporibus vixit, de quilmVvix lilla iisdehi impeftiantur, ut qui eademprorsus sentiat, quai
est qua3-lio: agimus vero depriofibus el Nesioiii sfe- Paitlvs Samp$aienu$ante j 60 aniip§,fi cpthqiicisc.pi.
dem aniecedenlibtis. scppi$qiialliemqle.cpnd.eniiintus.
Allernm isfud conjeciuram dubiam (acit. Gtimhic Ae.c.e.datja.cjnro simplipjs illjji? m.opaclii, p.uj.us
sermo Neslorii totussitde capiieniGenesis, in quo meniipit Bas.ijig,sdi;,icoi)iisjej,af.cj|ii)ia'ri,(jri.t.a"'ih". siVp-
settieiilia Dei in Evam peccaificem conlitietur, hatoi* piicati.ine nhiaia iiriperaipri [Jfiifl. Cfipioj.)):peiij.qiie'
lus vi.leri debet inilio QuatlragesiniLe;qno lempore siniplexquidam nionpchus,'zefoyeliemiepti iiiiligaliis in
nimirum de initio Genesis tractaius fie.liantin Eccle- tnedium ecclesiaiprpgressits,citni synqxjs cileprdrelur;
sia, ut colligimiisex homiliis Clirysnsionii aliortim- iiitpielalis prmcpnern,qttoiiiimfeiicuse$s,ei_ab ingressu
que Pairuin Gfsecofuin.N;imliomilia prima io Gene- prqltibere cpnaius esl; s.e.dhunc tlfe imsiihi nitighificis
sim iia inscribitnr : ~).byo; Tzapaiyt-ztv.b;si; TAV etooSov prmsidibtisIradidit, flagrisqitedehno dissecium ei pu-
lnsiriJiiltir et lioinilia quae blice cwsum,prmconenpnabsque.clqmprepipjeuitte,ili
riis' ayia; zto-G-apav.oo-zn;.
pfiiqa sequiiursjepttiagesiinamseptimamin Geuesim: fixsiliiini pxpuiii, ejt.c. IJa-P .e.Jjin)mirum quantiirtj
iv apyrt -znSzto-aapav.ooiizri;ti; TOh apyjn iizomo-tv6 afJiciebant afiiihum ripiiiinis, .c.iijpsmodidfejijngjtur
6d; -zbvovpavbv,feic.InScribuuturet quaesoieni apud ab po.tletii Basifib, liis .qiiasi coiofibiis : Nestprius
alios repcriii, in Adum. cpiiiniinalioiiibus,insectalionibus,Cxsiliis,cqlljdis pfa-
Etsi hsec dtfficUiiateih facere possunt, dnbilalio- yisque mucluitaiiqnibtisperiertefache niplititr; el qup ,
neniqne nliqaam, opinari tamen par est eodem leiu- D ' suani insqniqth suaniqu^ impjeiqieip cdiifirmqliorem
pore celebratum olini Evayytkt<7p.bv Ctinstanlinopolii reddal, guqicuinqueexcogitqrippssutif, sjiie discrimine
quo Consequeniihussajcuiis; cum nulla muiationis aggrediiuf. Non Deunt limei; ntiilum Iipiiiinemyere-
faCtasit a vetferibusmfeniio, el pltira, uee levia, ar,' iur; nuihim episcppfimvenerqlur; nullum sqcefdPlem,
gumenta in hanc opinioneiiiittdiicant. gul clericum, aul stinclupi mqiitichurii,itril religiosuin
a* Cum hic sermo dictus sit.ann. 429, iniiio
Qua- laicumhbnoraijhiilfain pienqminiguis decteiqinformi-
dragesiinse, antequam a Proclo panegyrica oraiio de dgt; nitllqm ilaiiaite iegem hiinistrpritihirmdiviiim in
VifgineDeipara fieret, Nestorius eos videtur angores ejus provpctiibfes: sed superpig,'ijiiaqmiiesparyi pen-
tunfepassus, quos Gyrillus ad Gceleslinum-scribehs dii, elaths, pecuniisque el cgrthplofum quotumdani
memorat (Part. i conc. Eplies. cap. 14) : Erat epi- Jipmiiiumpoleittia freiu$,et, ut lipere qiiod res est di-
'
AnLequanitraetatibas Neslprii annotandis manum camus, veslra quoqttedpihinqiiqhefrelus hfpcfticit, elc.
adflioveathori hiiiius pietate quam 6fti(3ilioiiecoininen- h Hsecet alia, ut soliius eral, desinnpsit ex Chry-
dandus JCsuita, hLEcw,pauca priBf^luf:' « Neijueju- soslomojcujus sunt lisecyerba (fionyil.deS. Piiifog.):
yat, neque fas viiletur liominishsereliGisermpneroaliis Appelil jeslum omiiiutnfeslprumniqxihtevgneiqhd.im,
iliusirare npiis quam qiiibus vel historia iemppfjihlvel
Ecclesiaecpnsneludo,sigualaiigiiuf ait?pstor'io, 'patejic,')t treinenaitmque:quod $iqui$appf(!ei pmpiujnfesiprujh
magis: dogiualaeriimne puraqiiideVil.utIjitisuht altquS, meiropoiinji htiudqqqqktimaberret : qupji apfeni hof)
ab impuro fonte haurire velimctiinpufis'simi*apu'tf alios est.Chri$ti secuiidumcarnetn ysvifioîf, fib.hpc enint fe-
Patresapertisint. » EDIT. ttutn Epipliauiqium, ac sacrutn Pqtchq, Afcehsio et
iU MARll MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. m
2. Ante hunc in moerore etgemitu universum erat A 5. Sed illud quidem quod dictum est^ pariet ptiot,
constitutum genus humanum, sub sententise illius fecuiiditatis erat benedictio. « Creseiieet mulfipfi-
clamante contra originem maledicto : * Mulliplicaht catnini,et replete lerram (Genet. 1,28); genitrix enim
multiplicabo tristilias tuas et gemitus luos (Genes. m, est incrementi providentia. Jn moeroritusaulempariei
16). Propler hoc Dominiciadvenlus,et tanlorum bo- filiot; peccati fructus osienditur. Nam sicut edere
norum, ille primus est,gaudiique nuntius : Ave, gra- viviflcatoriumdonum est generi aCreatore collaium;
lia plena (quse vox ad Virginem facta est) : Dominus ante peccatum enim de cibo ad protoplaslum Dei
tecum (Luc. 1,28), proplerea quod ex te sanctumvoca- constitutio loqtiebatur : Ex otnni ligno quod esl in
bitur Filius Dei (Ibid., 55). Tecum, inquit, et ex te; paradito ad escammanducabi$(Genes. iu, 16). Sic in
lecum videlicet divinitatis [Baluz. deitatis] adventu; moeroribus manducabis, ex maledicto introilum ha-
exleautem, per formam susccplam humanitalis ex buil. Non enim dixit Adse Deus : Quia audisti vocem
illa. mulieris tuee, elquia manducasti, idcirco le damtio;
3. Quando igilur infantem, o genlilis, in prsesepio sed : Quoniammanducasliex ligno de quo solo prmce-
positum audieris et pannis involulum, noli in car- peram tibi ne mtinducares,proptereain sudore mandu-
nem qusevidctur offendere, sed illius infantis cogila cabis panem iuum (Ibid. m, 17). d Indolorise enim
digmialem, b mairem quse se genuit Deitate pro- ]B primse illse protoplasti fuere delicise,et Iaborum agri-
creantem, humanitus [Baluz. humaniiate vero] in cullurse penitus liberse. Sic et de filiofum proerea-
illa formatum eteam formasse-divihitus; involulura lione non absolnte ad Evam Deus post peccaium
secundum carnem pannis, Deitatis vero providentia dicebat, parie$ filio$; sed, in mmroribusparie$ filio$.
omnia coniinenlem; pro corporis natura lactari, di- 6. Nuplise namque divinse munus sunt bouitatis,
vinitate autem omnibus qui nascuntur lactis itutri- nbertas nalurse, machina repugnans conlra morlem
menta uberrime largientem. omnia consumenlem ; castitalis contra Iibidinem
i. Forsitan super tali munere Gabriel ad Virginem freni, inculpabilis voluptatis potestas : multiplices
ideo exclamabat : Ave, gralia Dei plena. Mox enim, autem gemilus in pariuritione feminarum, poenapec-
ut omnium Dominus Chrisius huic viise nalus est, cati est.
- oronium tristium 7. Et parere quidem non est maledicium; non
capiiulumdissolvit, rautansque na-
turse fetus maledictos, absolvit nativilatera illam enim benedictio in maledictum daretur. In trislitia
quondam in corporibus condemnatam; delevit quo- autem parere, hoc ex maledicto illo onus trahitur
qufeillius sentenlise edictum, quod naturse connasci- post peccalum. Parere namque naturara doloribus
tur, id est,. mulliplicansmulliplicabotristilias tuas et parluum punctam, angoribus tabescere, acerbi par-
gemilus 'tuos. In mmroribus paries filios (Genes. m, '2 tus metum sustinere, immaluros nonnumquam feius
16* excutere, excedere aliquoties prsegnaitles tempora
CASTIGATIONESET NOM..
Penteco$te originem ac fundamenlum ducunt, Nisi Nestoritts : Vl sciatis qnanla esset conjunctio di-
enimsecundumcarnemnatus esscl Chrisius, ncquaquam vinilatis, cuin eliom caro Dominicain infanle cernere-
baptizatus esset, nani id esl festum Theoplianiorum; tur; eral enim idem infans, et infantis Dominus. Lau-
nequaquatnfuisset crucifixus, nam hoc est feslum Pa- daslis'vocem, sed nolile eqm parum curiose laudare;
sclim; nequaquammisisset Spiriiutn sanclum, quod est non dixi enim, quod idem eral infans el infanlis Itabi-
fesluin Peitlecosles. liqque ab hoc, ceu fonte quopiam tator. Flavianus tameii Pbilippensitim episcopus, ctii
diversiorti fluvii, nata suiit nbbi$Itmcfesta, eic. Paires assensi sunt, his ei aliis similibus audiiis,
n Locns iste Geneseos cum aliis quse periinetii ad cum recitareniur a nolario dixit : Horrenda ac bla-
pcenampeecaii primorum parenium, a Juliano simtil spliemasunl Nestorii dicta, neque aurcs notlrcehitce
et Augusiino agiiauir, illo ai)Cloritatem Scripiura; ampliu$inquinari ferunt.
declinaule, isto graviier nrgehie. Unde Mercator : Quis eiiam, inquit (In contradict.
Julianus. Nonesl dictum ad mulierem: Orienlur in 12 anatliematisiniNestotiani), hpc ejus aliud delita-
te dolores, aut generabo tibi gemiius,iU post culpatn tnenlum mquo animo ferai, qtto ait, Chrisium Jesttm
sensus eofutn inslitui viderenlur; $ed : Mjtliiplicans suum ipsius Dominum esse? cujus verba $unl isla :
mulliplicabo Irislitias tua$; qtto oslendil jdm. esse in < Hoc autem dico ut noverilis quam snperexceltetuel
nalurali ratione, quod se in peccntrice persona, non stimma qumdamcoiijiinclio existebat, eliamin infanle
condere, sed muliipticare, proiiiiltil; numqitam enim ipso, cum Domiiiicacaro conspicerelttr. Erat enim ipse
mullipiicanlur nisi exstantia. Hoc itaque ordine gemi- infans el infantis ipsius Dominus.> Quisumquamsuus
tus parturitionum, qui $ecundum naluram fuerat, ita r. esse Dominus dicttts est? Sed Iticcum vuli et conatur
in hominum corporibu$,sicut in pecoribus, inslitutus, quartam inlroducerein sarictaTrinilaie personamalqite
non condiiitrin Eva, sed cre$cil,ulpeculiarigrandilate subslantiam, mirm sloliditalis esl el impielalis maculis
excitatorumaffligereturahgorum, elc. inquinatus.
Conlra Augustinus: Dolorem pariendi pxnam dici- « Baluz. rectius habfel hunclocum, scilicet:....
mu$ esse peccati, scimus eniin hoc Deum sine ulla am- benedictio.Genilrixenim est incrementi providen-
biguitttie dixisse; nec dixisse, nisi prmvaricatrici sui lia. Crescile et muliiplicamini, Ct replele terram. in
mandali; nec ob aliud dixisse, nisi quia irascebalur, mosroribu$, etc. EDIT.
suum ptmvaricalumesse inandalum (Lib. vi Oper. Im- d Ponil indolormlialuzius, subnotatque sequenlia :
perf. cap. i6). iVeleres iiliti habent in dolore. Sane in Beilovacensi
b Nestorius polerat pfopter lisec verba videri ca- seriptum est indolorie, sed litlera i exptracta cst
tholicus, nisi conslaret aliunde solitum fuisse sen- antiquitus. Indoloriam reperimus apud Sidonium in
lentiis in speciero orthodoxis hseresira dissimulare : prsefatioue epitlialamii Polemio et Araneolse dicli,
habenlur enim eadem fere in concilio.Epbesino, et Kquiverbura Ciceronis esse ait. Vide ibi Sirmondum
apudMercatorem, nec ipsaqtiasicatholicosensudicta, et Savaronem. » EDIT.
cuni Patres, tum Mercator acceperunt. Dixerat
195 JNESTORII TRACTATUS~CONTRA&ERESIM PELAGH. 194
partubus constituta etonus uteri diulius circumferre, A . 10. Acerbissima namque naturam sententia con-
contabescere ipsis ssepe fetibus, interdum etiam post stringebal [Bahtz. acerbissimse-senientiae consl.rin-
fetum solUcilamesseneforie quod natiim esl, lactis gebant]. Quid enim amarius ista sententia? Multi-
nuirimento, ex aliqua iuopia, non perfrualur, curare plicans muliiplicabo ttistilias luas et gemitus luot, in
ne adversi alicujus desiderium patiatur, ne doctri- mmttiribus pariet fiiios (Genet. in, 16); et denuo :
nam aliquam infruciuosam concupiscat, ne dsemo- Maledicta terra in operibus tuit; in mmrotibut man-
num incursione vexetur, ne morbo liujusmodi niace- ducabi$ panem omnibut diebut vitm tum (Ibid., 17);
retur qui sanitatem difficuller admittat, ne sub ali- et iterum : Spinat et ttibuloi ejicict tibi (Ibid., 18).
cuj'us amaro jugo paupertate aliquando rapialur : Quorum sirigula non aliter medicinam sunt conse-
horum tristium omnium naturse sermo magister est cuta, quam ut [ Baluz. om. ut] unicuique vulneri,
brevis: In iristtlta paries filios. quod erat proximum et familiare, a contrario reme-
8. Miserabilis est isia infelicitas : quod voiivuin dium afferreiur.
enim et optabile fuerat, fil postea fugiendum. Des- 11. Et respice omnium nariim tristium senlentia-
pondentur generandorum filiorum habentes cupidi- rum a Christo prsestilam resolutionem. jtfu/ltp/ieaiif
(atem.et bosin moeroribus pariunt.Desiderantfeius, multiplicabo tristitiat tuas el gemitus tuo$;' per hoc
et conlra mensiura quibus hi sustinenlur vociferan- B solvit, ubi diclum est: Ave, gratia [Balur. add. Dei]
tur decursum. Optant gaudenlque fieri matres, et plena (Luc. xni,-28).. In trislilia paries fitio$; solvit.
[Balus. om. et] eorum qui geniti sunt, slimulalse se- per id quod scriplura : Benediciut fructut ventrittui
pultiira [Baluz. simulatice sepulturam], diem illam , (Ibid.). Maledicta terra in operibus tuis; solvil per
- sui partus causam fuisse prsesenlis querunlur inoero- illud : Gloria in excelsisDeo, et in terra pctx(Luc. n,
ris; planctibus illud videlicet confirmanles, In mm- 14). Spinas et tribulos terra ejiciei libi; [Baluz. solvit
roribus patie$filio$(Gen. in,17).Huicsentenlisesot'iiim per] per spinarum coronam capiti tuperpbsitam (Joan.
est quod nascilur et qriod parit : unum eorum in xix, 5) (eradicatione enim dignse fuerant, quia tanto '
mosroribus pariens, alterum vero in mceroribus na- capili propinquaveranl). In sudore vultu$ lui mdndii-
scens.' cabis panem; solvit per id quod ait: Panem, quem
9. Sed miseralor Dominus non despexil illos na- ego dabo vobis, caro mea esi, quamego dabo pro smculi
turse fetus condemnatos; sed feminse in uterum vita (Joan. vi, 52). Solvit, quod adversum nos ser-
advfeniens, vertit iri illa matre consueludinem pa- penti dictum est: Tu ob$ervabi$ejut calcaneum; per
riendi, mutavitque in illa partuurn leges (parturilio- hoc quod dictum est ; Dedi vobit poteslatemcalcare
nes euim sanclae Virginis imrauries a moeroribus
n et i, 19). Solvit illaro,
prseparaverat), et naturse humanse malrem donavii super serpentes scorpios (Luc.
facta est, nuditatem, per resur-
innuptam, non spernens feius nupiiaruni, neqrie quse post peccatum
despiciens. Et hoc modo [Baluz. El post aliquanta reclioiiis glorise incorruptibile vestiinentimi.
ibi : Hoc modo] nalus Ghristus vitam tei'renam in 12. Horum omnium in nullo nulli pars est cale-
coeleslemconversalionem Iransferre dignatus est. .churaeno [ Baluz. cathecumino ]• Et a quoniam ap-
CASTIGATIONES ET miM.
a Hic me locus admonet dicere nonnihil de per- iltu$tremut. Chtistus bapiizatur, simul descendamus,
vulgata opinione quorumdam exislimaniium (Viceco- iti sitnul ascendamus,et caetera qusevnanavra minime,
me$tib. i de Antiq. Bapt. Ritibu$c. 19 et seqq.) duo- /baplismo Christi maxime conveniunt, opinionemque
bus tanltim diebus olira in Ecclesia baptismum cele- deponei,
brari poluissfe, Paschale nimirnm et Penteeosle; Colligb deinde ex oratiorie 39 jam.laudata,.cujus
cseterisinterdictum, nisi necessilas urgeret. Fateor initium est: Sfl.ictas luminum dies; ad qiiem perveni-
hunc mofem in Ecclesia Oceidentali, saltem cisma- mus, quenlquehodie divino beneficiocelebravirnus,prd
rina, obiinuisse; nec obtinuisse lanium, sed etiam principio quidem Chrisli mei, hoc esl, vermluci$ om-
legibus sancittim; at contendo in Ecclesia Orienlali, nem homineniin mundutn venienlemiliuminanlis, ba-
prseseriim Constantinopoli, aliter rem se habuisse, plismutn habel; meatn quoque purgalionem operatur.
tresque exsiitisse baptismi dies solemnes, festum Ju- Quocirca divinam vocemaudite : Ego sum lux mundi
minum, quse Epiphania, Paseha et Pentecosten. .j.
"
(Joan. vin, 12); et proinde accedile, illuminammi.
Id colligoprimtim ex oralione, quam Nazianzenus Tempus regeheraiioni$,desupcr gignamur, etc.
liabuit postridie lumina (Oral. 40), quaque in eos Cnlligo terlio,partimexPratospiiiiuali;Cap.214),
ex uno solemni die in alterum baplizaii differe- ubi flt meniio soiemnis baptismi in Epiphaniis cele-
' qui
bant, vehementerinvectus est: Hoc et illud causari$, brati, et miraculo quotannis divinitus comprobaii;
inquit, atque excusas excusationesin peccatis, luminum tum ex lelrasticiiis iambicis Damasceni in Epipha-
diem exapecto, Puschalis festum pluris facio, Penteco- niam, quibus prolijtissima fit mentio baptismi hoc
sten exspeclabo. Cum Christo baplizari prmslal, cum die fleri soliii.,'"
Chrislo in resurreclionis die ad vitam redire. Spiriius Colligo quarto ex eo quod. inter Grsecos canones
idventum honorate. Quid postea? Veniet vilm finis in nullus reperiatur, quod sciam, qui duos tantum dies
Jiequam non exspectas, et in hora quam igneras, etc. haptisrao tribuat; unde vix iiou bpinor variam fuisse
Juvai consulere Niceiam ad hunc locutn. variis in Ecclesiis pariicuiaribns co.nsueludineiii :
Si quis vero cum Pamelio putet (In notas ad lib. nam Basilius (Serm. exhort. ad bapt.) iradere vide-,
Tertull. deBaptismo),diem luminumfuisse imarzxmiv, lur non admodum obscure in sua Cappadocia duos
quam nos Puriflcalionem Virginis vocamus, qtiando tanlura dies servatos fuisse. Cerfe in Thessalia in
proceditur cum candelis, legat ille inilium orationis solo Paschate fas erai baptizare, quod, a Socrate
laudatse,"eamque conferat cum prsecedente (Orat. (Lib. y cap. 21) et Nicephoro (Lib. xn cap. 54),y
89), quae inscribilur In sacra lumina; atlendatque veliu abnorme quiddam et multorum saluti uoxiuro,
ad hsec verba sub finem, Christtts iltuminatur, $imul reprehensum est.
m MARll MEftCATORlS TRANSLATlONES VARIORUMOPUSCULORUM. m
propihquat bfptismi tempus, honum est [Batuz. add. A etiartl ipsi hifefgahltlf. Aufferet enim seenih tihiis-
et] hos breviter commonefe, tit rioii sfe talibtis pri- quisque poenalei!senteiiiias adversum hatufarii prb-
veiit muiifefibnS,tt raoiie prifeventi; quifi immo, rie latas : Monenim factus [BaluZ. om. faClus] estb paf-
quibtis; nlaiis obligatus Adafti fesf, ipsis et taniis tiCfepscQfporis fejuset sariguinis, qui per baplismum
CASTIGATIONESET NOm
Colligb qiiirilo ex eb paritcr quod ojrines canones ut liberiiisintereapeccarent.soluiinimirum legihus,

avifecqmjie tam diligeii.ter cpnquisiti, ut duplius tum religionis, quae sanclorum vilam prsescribit;
taniiim aiebtis conferri bapiisirium potuisse probatum Cbrisliaiii conjugii, "cujtis sanciitas violaia se-
Tfetur, ad sofaViiOcfcideitfis Ecclfesiam pfeffiheatii; yfefiiis vindicabatur; fiim poehiieniiii! de pecCatis
nec earo quidem loianl, sed laiiiuni cismarinam, ut posl bapiisintim admissis, quse, ut fercbani lempo-
quisque facile intelligat, si modo vei cnnûluerit ra, durior et eral et videljatur hominilius non ad-
collectionem Cresconianam, in qua sunt decreta modnni piis.
Sificii ad Hiinitiferiura Taffacorierisem, Leduis ad Norirtiilli,fateor, ipsis qutique siiaderiiihus Palri-
episcopos Siciliae alqne Campanias, et Gelasii ad hus, se qtwdam veltil lirocinio proliabant excole-
episcopos Lucanise; vel ea perpenderit qtise r«(fe- baniqiie ad saiiciirooniam, vitae qnam in baplismo
runttir, tum ab aiiis pomificibus pra?scriptii, finii a tovefent : sed isti pauci fuerunt pr;e aliis illis quos,
cbiiciliis'Geruiideiisi(Crip.4J,Tb'!elario xvn (Cap.%), "« pfoptef ihdighiiatehi facti, vehemferilihiissa'peora-
Parisiensi u (Lib. i cap. 55), Mfeldensi (Cap. 44), licnibus insectali suni Palres, scd iniprimU Basiliiis
Triburiensi (Cap. 12), Moguniinq sub Rabaiio (Cqp.. Magnus, Gregorius Nazian?enus, G-reg-nriusNysse-
&).,et aliis, ntis, Clirysostomiis, nliiqiie plures, quortim tam
Coliigo dfehiqrie ex ipsis sanctofuni Siricii fet consoria est Oralin, hl noii temerfe qtiispiam cbn-
LeoniS epistolis, quibtis cum prohibere voliierint rte jecerii cmisequenles ex prioribus ea inuluatos quse
mos.Graecorum in Sicilia aliisque vicinis Italise re- altulerunt,
6 Ex hocetiam
gionibus gliscens, faiiiis serperet; immq ne ajier,1 locointelligimus, inmpre positum
Ibiige cofnipiiof, iriducefeiuf, cjuo iioniinHI ipsis priniis lemporibus, corpus et sangUinem Christi
quOque apostoloruffi roariyriimqiie halalitiis soleiu- rfecens baptizatis prsebere : ut qiiemadinnduni sa'
nem promiscuse multiuidinis bapiismum celebra- craniento (idei inEeclesise membra adoptati fuerant,
rent, agiioscunt procut dtibio aliud apud Grsecos ila sacrainento charilaiis sanctissime cOlligareniur
qtiatn apnd Lalinos jn lisii fuisse. jnter se, ei quasi adunarenlur, ut loquitur Augu-
Quod vero cuiii duobus tanium diebus baptizatum stiuus.
fuisse solemni rilu iu Ecclesia Occidentali dicerelur, Quaesuper ea re dixil Nestorius, tradiiione accepit
fexcepiaest cismarina. Id factum propler AfriCanatri a majoribus,, lianc eni.ni consueiudinem testantur
EcclesiamVih qua aliud aliis lemporibus ohservar Diojiysius (Lib. de Eccles. Hier. cap: 2"),Gffegofius
tum videtur, nqn tantum in diversis prqvinciis, sed Nazianzeiiiis (Orat, 40), Chrysosiomus (Homil. 20,
ili ipsa qffoqtifeEcCleSiaCarihagiheiisi. tertullianus ad illuniinand.), elc,
enim ( Lib. de Bapl. cap. 19 ) Paschatis lanluin et Grsecis cunêiitiunt Lalin.i, Terluliianus (Lib. de
Pentecosies niehiinit, cum recensei bapiismi dies, C Pudic. Cap. 9, et Ub: de Btipi. c. 19), Ambrositis
imino reliqtios exciudit his vPrbis : Cmteturii oinnis (Lib: w. de Sacram. cap.'%,ei lib. de iisqui myilet.
dies Domiiii est, omnis hom, omne tempu$ habiie iniiian. cap. 8), Hierpnymus (Adver. Lucifer.).
bapti$mp. Si de solepmilate inlerest, de grqtia niltil Neque vero soli adiilii, sed infanies quoqqe re.
refert. At Victor Uiicensis (Lib. ii de Persecui. centes a baplismo iiiiiiabaiiinr saeris inystferiis :
Vtindtilicti) naitat ingens roiraculun) in baplismo hoc tamen diserimihfe, qUodilli sub utraqufespecie,
Epiphaniorum coniigisse, qnippecsecum revelalione bi sub sola yini coromuiiicabant.
divina raonitum ul illa die ad Eugeninra Carlliagi- De coinmuniune infaniium in Ijaptismosuperfluuni
iierisfeihp.fefgeret.Et episcPpuspostquam fonlem quo est aflerre iestiiiioniaPairuiiiGrapcorum;cum Oiien-
bapiizareiiiuf accederitesad fideih beriedixissel,Pculos lalis Ecclesia litinc nioreiii a majoribus accepiura
a htituta ClaUsoscon.ingerel, aique aqua ablutps ape- eiiariihum servet, ut videre est apud Jeremiam Coii-
tirel : quod perinde accidit qlque revetaliun fuertil, staiiiinopolilaniim.
uriiversis, qui ad solemiiem bapiismum confluxetant, E Latiiiis testis est Gfegorius Maghirsin Sacra-
tlupenlibuS ad latUuihniiraculunj. ihentario, OVdo Rpmanus,-AiiseJiiitis, yel quisquis
a
. Priscis illis leniporibtis, non slalim ab ortti est aiitis anetnr Cbiiinieiuarioruin in Lueain, Hiigo
CQnfefebaiur baptisraiis, ut litinc fit; sed diu saepe ViclQriiiiis, etc. In Sacranieutnrio Gregorii sinii h;rc
dilTeiebattir, noii lantUm ab adtiltis, qui stia spoiita verba : Ponitfett redit in sacrariuth, exs,peciati$,ul
accfedfebani;sed eiiaiu ab infaiiiuui pareriiibus,do- cuin veslili fuerinl infantes, confiririeteos. qui etiam
hfeGadiilti fiereilt. non ptohibentur lactari anle sacram cirripiunionem,
Omnes tamen interim, dum baptismi leftipus ad-; 'U si necessefuerit, eic. Eadem habeniur in Qfdine Ro-
yeniret, cerisfebaniiiriiitferCliristianos : adulti qui- mano
dfein,prnpief caiechunienoriiiil iuimen, qtiod profl- Qtia aulfeii)ralione minislrarfetur infantibus sacra-
lebannif; iitfaiues yferp, quia liioiibus Chrisiiaiiis meiituin sola spefeie viiii, discere- est, pariim ex
imbuebaiiiur a fideiilms pareniibus. Gregorio, Magntf et Ordiiie Romano, paftiiij ex Hu
Causa hoii impfiibabiiis diflcrendi, quoties peri- gonfeyicloriiio : nenipe recerts baptizatis, pfius.quam
ciiltnn nipftis iioii inimiiiehat, fuii ha;c una pro lactis quidquam Suniefferit,nisi in bunyiia necessi-
iiifaniijius, ui Chfisii juguiii siibireui volenies, taie, stiutii S;icerdos digiitin) sacro, calic0 iiiliucluni
ijltidqtie pbsiea taiitp religiosius ferre.nt, quanio pru- sugeridum dabat.
deniius elfegiSsfent.Eeclesia: tanieii posieripribus Vix certo delitiire possim quo lempofe desierit
teiijporibps vetuit, ne uiira coiisiitutuii) tempus mosistfe, queii) Victtirious priniariam Ecclesiminsti-
niora fleffef: qiiLBprovida luit erga infamfes pietas, tuiionem vocat, quemqufesua seiaie, dato pro sangui-
ne propter moram incidefent in (lericulum salutis. ne Doiniiiico iiifantibus viiio, abiogatuhi queriiur,
Ex adailisaliqui, quoruih efat in speclera lolera- pf reVocarioptat. Posset aliquid siipef ea re depre-
bilior fatib, ad ipsom quoqtie iiioriis peiiculum dff- Iteiidi ex yfeteribus rlluum iihris, post annum niil-
feffebaiVt,ut baplismp, quein inlellIgeba"ntab omrii lesimum, quO ndndum liic rittiS aiitiquatus fuerat,
reatu pufgafe, inter iriofieiidiirij susrieptb, secuiio- conscripils.
Cfessalriits ex hac vlta migrheul. Ditijiifebsiiitalii
197 NfiSTORli TRACTAfUS CONTRA HiERESIM PELAGIL im >
bas «erilenlias sPlvit, et figuraruih socius [Ba/iiJs..A A.autem quse non vocantur tamquam jam vocarentur.
Hori facius veibfum] factus, non vferOfunlexeitipla- 5. c Oquantorum donorum gratiaruni actionem,
nOh Adam, Deo meo [Baluz. om. meo] non reddidisti!
riorum, replfehitur perfruilione.
* Et ffeliquaadrem pfaeseiitemmiriilriepef tihentia. Fictus es ex pulvere, in paradiso habilabas, in
abundaniia deliciarum degebas, expers dolprum yo-
SERMO II. lupiate fruebaris, absque cura ulla libi divitrae in-
Um ejtiidem irtidatut tiliits 6d pdpulum ih Addm. iluebant, Dfeiquoque dispipulus eras,-[>3a/u*... eras.
Etpost paucaibi: Conscriptor ] conscriptor primus
CurbicsermosecundoJpcpreppnalur, pumquartus sit
sefinoheiii. iiominiiiiifacius es, astitit tibi fera besiiarum nalura
dicetuf ad sequeiitfeiii
in eoditieiiiariuscri[i(o,
Haliitus videlur eodeftianlioet eodemlocoac die tioitiU rafionabilibus obedieniior, legem lulisti in nomini-
nica, cumsnperiprsalibalodiclussil prsecedetis;sediidem sermone cum Creatore
aufliefuritPelagiahi,de peccaldAdainiloluiiigeiiusSutfti) hns animalium imponendis,
obligantis,etde advenluGhristiloium repafantis disse- muluo ntebaris.
renlem, Sermp disertus est, licetsub finemlevieratque ' 4. d Et potl aliquanta ibidem. Angeli ad peccato-
juveiiiiidf.Gapite caret. i
Diviclituf n dupVJeciih
partes.
riim offensi corruptelan), pcenam nostram differri
1. Et auditorum me, qui exspectant [Batuz. me [Balu*. nostrara ut disficile sentieiites] seiilientes,
expeteniium] doeliinam, desiderium moyet et im- B \ non mediocriter movebantur, el adeuntes peum
becillitas ad silentium magis impellil; atlamen vim clamabanl : Vit euntes colliaamus gjzqnia(Matlh.
segriludinis sacerdolalis olficii debituin vincil. xui,28)?
b
2. Moxenim, mandato priecedenle, tamquam ex 5. jpsemones nihilominus sperabant, aut [Baluz.
eo ostendens nalurae huroanse in sapienlia profe- velul] Sodomilicam totius mundi conllagraiionem,
cturii, aitert Adse conspectibus anininlia, qui, ad aut diiuviuro, rit [Ba<u«, pm. ut] Noe tempore, ve-
uniuscujtisque naturam, singulis ex tempore voca- heinentitis exspeciabant, * Diabolus autem profere-
btila imponebat, et fontes noriiiiium, scatilriensquo- bat, qiiod est adversiis rialuram, illtid cliifogfa-
dammodo, feffiiridebal.Et ferat quidera Deus vocans phum, quod scriptuin est :{ Terta e$, et, in tertdtri
qumnon eranl tamquamqumessent(Botn.iv,17).Adam ibit (Genes. ui, 19 ). Et instabat ex hoc , g.e-
» His verbis Mercalor aperte satis leslatur se non offmoi copio$aptomissione ftuslrata, ad divinilatem
relulisse inlegrnm sermcnem, prout a Nestorjo di- non potuitpervenire,e.tc.
ctus est, quemadmodum nec tres alios sequentes, Locus iste, licei longior, yisus esl afferendns, par-
sed ex singulis ea delibasse quse ad rem snam per- tim quia liujus temporis opiiiionem coutiiiel t|e gra?
tinerent, id est, ad confulandam iiseresiiii Coelesiia- tia orationis; parlini ut catholica veritas non ora
nam, de mortaliiate Adanji. sacrilego Nestorii, sed sanctiore sumrai Ponliflcis
Suspicor ea quse . praeiermissa sunt, a Nestorio, G C traderetur.
Chrysoslomi, ut erat solitus, exempluin secuto,ad- d Videlur interposita fuisse hisioria, tum peccaii
versus eos qui baplisma differrent dicia fuisse. ab Adamo inobedieme commissi, tum latse a j)eo"-
11Mulia proeul dubio desunt, eaque speclamia, vel sententise, noii lanliiiii in reosipsos parentes, sed
ad formationem homitiis e limo terrse, vel saliem ad etiam in filios irsenaturse exstittiros ; qtiam lamen ob
ejusdem collocationem in paradiso volupiaiis, vel senleiiitiam iioii contiimo mortui sunl homines, sed
etiam ad imposiium a Deo mandatuni abstinendi ab moriales evaserunt, eo quo. ssepe dixit Augustinus
arbore boni ei mali. Horum eiiiro irium menlio fil, niodo.
non solum cap. in Genes., anle narratioiiein addu- e Post menlionem faclam dsemonum, diaboli me-
ctorum aniiiianiinm ad Adam, sed eiiam nuro. 5 minit singulari ntiniero, more sancioriim Pairuro,
islins serinonis, ubi Nestorius, conversa ad Adanium qui eo nomine appellare solent iiniim ex pra^varica-
oralione : Fuclus es, inqtiil, expulvere, in paradiso loribtts angelis, quem,Chi:isiuj (Joan. xn, 51; Luc.
Imbitabas,in abundanliadeticiarumdegebas, etc. xxiii. B3; Marc.t, 15; Maltli, xxy, 41) principein
* Gelasiuspapa posi explicattimdiaboli supe.rbien- liujus niundi, ppleslateinienebrarum, et Satunam ho-
lis lapstim, conceptanique invidiam erga honiiiiem , minavit, cui ei angelis ejiis paratum dixit ignerii, iti
qtiem secnndm condilionisimaginem Dei vpcat: Iis- qtietn nialedictos ire jubet, cum forn)am supieini ju-
dem nwiibus, inqinl (In opusc. conl. Pelag. ), aggre- dicii reprseseniMt.
dilur iii sscurilatedegeiilent,qitibusde summis ad ima EuiroieiiiAugusliniis vonat principemimpimcivitq-
muleconfisuiipse decidetat. Hitic illa felicitusparadisi iis,aiqueimproborum capui; viilgo tucifer dkiiur,
primis hominibusconslarenon potuil. Dinc tlla primm JJ i crednurtpie tenere in reliquos dannones p.rincipalum,
condiliouis inleqrilas, dum ita de se fidit, lamquam sive privil.'giii antecellenlis naiurce, siye quadaui ty-
ipso, qiti condiderat, non egerelj nec de percepiis agit rannide post iniquara aliorum, quos sbliiciiayit, de-
gratias, quod nusquamfecisserhemoraiur; nec de con- fectionem.
servandisqttm sutnpserql, poscilauxilium; necadeum Crediiuf et parentes humani generis, coilecla in
etiam pulsala lentaloris accesstt, devota concurril el Dei ultoris imagineni rabie, per se tefatasse, cuhi
consttlil, sumquese credit inter prospera voluiilali. alios soleat iiiinisierio dsemonuin,ul Palres tradunt.
FaCilesine prmsidioCiealoris patuil deceploris insi- Persequoqiie diciiur, praeiiividenlia in ileserioGhri-
diis, el in prmvaricalionemfracla consequenlerilliciti, stiim aggressiis et in aiiimau)Judse iraiiiisisselradendi
condiiionemprmfixmtnorlisinvenil, meritoqiieestcom- Domini consilium, elc,
pelenli tnbjecla vindictm;quomam uec de boms fuerat IlJe esl, quem specie draconis cum Michaele veiut
devota reltnendi$, nec malum prmcaverat ant.eprmdi- jcmulo pugnasse, ei a victore alligaium Joannes A-
clum, dum per majof>$gmbitum pQte$tati$_Deuin sei postolus inducit (Apoc. xn, 7 /, qtteinque ait accusa-
$Micet fore prmsiimentis, foveas lio$tili$persuasionis torem frqtrum nostrorum aiite cpiispectumDei nqstti
incurrit; el qum,$i sup ordine mansissetgrata faclori, :die acnpcte (lbidi 10), atque hinc diaboli nomen ac-
perpeiuumstimmmcommerciumdeilaiit poiuistel ap- cepit. * Notant Paires, statim prolaU insefpentem vaa,-.
wehendere; competenler,$inedebiio$ummm- divinitati
199 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM 200
nerationes nominum morte consumens. nioriiflcationem [Baluz. justificationemj quse per
6. Inlaiifa itaqut> rerum difficultate, cum esse- beatara Mariani generi obvenerat referebal; illeob-
mus spebus melioribus deslituti, fit naturse recon- tendebat [Baluz.referebat; intendebat] in, paradiso
ciJiatioiium roaxima copia. Nascitur enim Medialor escse incontinentiam [Balus. escam incontinentium];
orbis et Dei,non sicut Jeremias, aut quilibel alius Chrislus a contrario aceto potatam in se humanam
prophetarum, qui contempli sunt, sed qui habet naturam nullum ob peccatum esse monstrabat.
liorum qusevult datricem .conjunctam sibimet Dei- 8. Solvitomnia qusecumqueadversum nos diabo-
tatem; non unius gentis mediator, sicut Moyses Ju- lus allegabat, el caUssehujus victoriam prsedicabat,
dseoruni; sed, sicut Paulus inquit: Vnus Deus, et dicens : Nunc judicium huju$ mundi e$l (Joan. xn,
MediatorDei el hominum,homo Clirislus Jestis. aHo- 51). In me, inquit, judicalur hic mundus, demea
mo persona, qua videtur et parel; Deus autem con- Incarnatione superatur. Nunc, inquit, judicium ett
juncia Deitaiis natura; mediator pro natura nostra hujus mundi, et princep$ huju$ mundi mitletur foras
adversura diaboluro suscipiens causam.. (Ibid.), tamquam de judicio.improbus Calumuialor,
7. Ille peccatum ex Adam tamquam chirogra- exsolutum cliirographum proferens, et in non de-
phum proferebat; ex[Balug. et ej diverso Clirislus,. 3] bentes infestus insiliens.
ex carne sine peccato debili hujus evacuatione nite- 9. Sed hoc beneficiumomnibus conferi lavacri salu-
. batur; ille condemnationem quseper Eyam advefsus taris necessarium sacramentum: qui enim ablulus est
totam naturam proeesserat relegebat; Cbristus vero baptismo, fit illius domesticus, et concorporatus, et
CASTIGATIONESET NOXE.
ledictiorie, qua jussus est ferram comedere, dictum Nestorius autem rescribens Cyrillo (Part. i conc.
homini a*Deo; Terra es, elin terram ibi$; ut allego- Ephes. cap. 9) verbis catholicis videtur loculus. Quia
rictis verborum istorum sensus indicaretur, homines enini, inquit, mortis factutus erat Apostolus menlio-
nerape a diabolo absumi perdique propter peccatnni, nem, ne quis hinc DeumVerbumpaiibileesse colligeret,
non animo lanlnm, sed etiam corpore, quantum Deo subjungit nomenlioc,Christus,quqdutramquenaturam,
permiitente licet. Unde Nesiorius alios interpretes palibilem,inquam, et impatibilemin unica personade-
seculus addit: Et inslabgl ex hoc generalioneshomi- notat, quo idem nimirum Christus palibilissimuset im-
num morle absumens. cilra periculum concipi queat; illud quidem
a Possel aliquis suspicari suam Nestorium prodi- patibilis
secundum humanam naluram, hoc vero secunditmdi-
disse hoc in loco hseresim, qua duos in Chrisio filios, vinant.
duasque asscrebat personas, solo hiorali nexu con- Et paulo post (Ibid. num. 2): In eo autem laudo,
junctas. Videtur enim humanampersonam admittere, quod distinclionemnalnraruin, secundumdivinitaliset
qua Christus cerniiur et paret, dirisiumque sola humanitalis ralionem, harumque in una persona con-
conjurictionecum deitale, Deum dici; qui purus Ne- junctionem prmdicas, quodque Deum Verbum riliere
storianismus. Vferum potuit dictum illud catholice .exmutiere orlu mininteindicjuisseaffirmas,el qued di-
intelligi, mediatorem scilieet vere esse et hominem, vinilalem pali non potuisse diserle pronuntias; limc
propter indutam a Verbo formam hominis qua nobis enim reverael orihodoxa,et vanisoinniumhcereticorum
appareret; et Deum, pfopter formain seu iialuram circa Dotnininaluras bpinqtionibusquani maximead-
Dei fofmse hominis conjiinciam. Credibile lameii n versa sunl.
est, hseretico sensu vafrum hserelicum locutum Veruni facilisest totius dilflcultalis solutio, si mod
fuisse. observehtur duo : alterum, nomen personae accipi
Proderit tamen hoc in loco nonnulla cum Cyrilli, posse, et reipsa nonnuinquam accipi- a Pairibus,
tum Nestorii dicta explicare, quas sua vel insolentia, sensu, si licet ita loqui, theologico, pro liypo$la$i
vel obscuritate facere possunt negolium. Videretur nalurm ralionali$; noiinumquam sensuquasi forensi,
enim forte cuipiam minus oeulato in his rebus, a pro eo, qui jus habet atque aucioritatem res gerendi;
Cyrillo Nestorius in eo reprehendi, quod ipsamet est allerum, differre pluriiiiura id quod est, conjungi
• calholici dogmaiis formula, ac quasi tessera; et a naturas, vel assumi nattiram, ab eo quod est, cori-
Neslorio Vicissim approbari, suumque dici, quod jungi personas, vel assiimi personam solam : si con-
Cyrillus v.aBolt.zaTona;pTonunliat. junguntur personse, vel sola persona assumiiur, ne-
Cyrillus igitur cum Neslorii sententiam exponeret: xus esl, ut aiunt, moralis larittih); si vel naturae con-
Cmlerum,inquit ( Lib. de Bect. Fid. ad Regin. num. jungnntur, vel assumilur natura, intercedit nexus
13), nomen Iwc, Chrislus,, quidam ne$cio quo modo eiiani substanlialis. Utautemassumaiur alicujus per-
Dei Patris Verbo, etiam seorsumac per se, hoc est, ul sona, salis est si species ejus induatur, ejusque
exlra carneihpositummenteconcipitur, convenireas$e- paries agantur et locus leneatur; sed si natura vere
runt ; moxvero in illum qttoquesimilitet illud compe- dicehda sit assumi, necesseest accidal,Zvacn;'yvo-tv.n
tete contendunl, qui ex sacra Virgine hatus est, prout v.al ovcjtaiin;.
hic quoque per se separalim subsistere consideratur; Nestorius igitur locis?anlea citatis personse nomen
poslremo ambobus simut, perinde ac uni,' congruere accepit forensi more; quare, licet reipsa conjunciio-
tradunl, ratione nimirum cbnjunclionis,ul ipsi loquun- D nem natuiariim faclam dieeret, secuudum soium af-
iur, in unam illos personam colliganlis. Nam vere il- fectum en v.oivaviavrH; abBtvria;, nil mirnin lamei)si -v
lius secundumnaiuram unioni$nulla apud illo$ habe- faciam simul aflirniaret in persona, Verbo scilicet
tur ratio, eliam$iunam hanc mysteriihujus viani pla- induenle formaro hominis.,eique dignitatem commu-
nam, el ab omnierrore lutam propositam habeant, et nicaute; nil miruin quoque si ea de caus.i reprehen-
hmc illatum timulata confessionon est sincera, sed sus fuerit a Cyrillo velut hsereiicus. Laudandiis alio-
alti veneniimposturmqueplena, etc. quin lamquam calholicus si nomen persorise, ut
Et strihens ad Nestoriiim (jEpi*!.2), cum caiho- Cyrillus, more iheologico sumpsissel. Deinde voluit
licam senlentiam expOrieret:As$erimus,ait, Verbum coiijungi personas naturarum duarum in Chrisfo,
unita sibi secundum hypo$lq$imcarne, animala ralio- eamqne conjunctionem vocavjt •jzpoo-amv.-hv tvao-tv,
nati ariima, inexpticabili incomprehensibilique'modo propterea quod una alterius jure el honore fr-ueba-
horitinemfactutn, et hominis filium exstitisse, non per lur; sed hoc conjunctionis genus, quam crvvafeiav
solam voluntatemaut beneplacitum,»u5t u; h itpoir- dicebat, Cyrillus pro eo ac dehuit, acriter insectatus
ptovuu,etc.
ixij/ti itpoo-inzov est.
^ NESTORII TRACTATUS CONTRA ILERESIM PELAGII. ,202
301
familiaris, qui illud chirographum solvit, et curti.A haptizata natura : Coexcilavil nos, el consedere fecii
'ipso coelorum efficilur Incola : ubi enim ego, inquil, in coslestibusin Cktisto (Ephes. n, 6), cui est gloria
iiMe et minister meus est (Joan. XII,26). in ssecula.
10. Manet autem debitor catechumenus, tamquam SERMO III.
evacuavit alienus; a cujus Ilem c ejusdem ttactatus m d ecclesiapublice habitus,
f.-ijjus qui chirographum,
tariima cum de carne migraverit, angelis perduclori- cujus initium est, Sol quidem, etc.
Visum est hunc sermoueni,quemadmedumet sequen-
•bus animarum se interponens diabolus, Hanc, inquit, tem, exscribidebere primum,proutreperiturin excerplis
rmeannexstanlem cur eripitis animam? Meum jus, Marii; deinde"integrum, ut habelur lomoVII Operum
editoruma Savilio: nonnihilenimdiscriminis
raeara invaditis possessioneni, meos invaditis debi- Chrysoslomi
intercedit; quod conjecturseposteanon improbabilioeca-
toresi et si etiam id videtur, quod fit apud [Baluz. sionerodabit.
«iosteiiam videtur apud] homines, melior hsec de 1. Sol quidem supra terras altior factus, et ad nos
dWiechumenisoralio obtinebit, addente [Batuz. obti- usque ex Oriente discurrens, noctem mutat in diem,
•wei, hsec addente] diabolo: Illi eis in terris ecclesia- somnum [Baluz. somnos] excutit, et nos operibus
'rum januas claudunt; vos aulem ad eorum susce- reddil; lumen autem scientise Dei de somno desidise
•ptionemde coslis occurrilis. Juri meo, o angeli, vim animum suscital, cogitationes illuminat, et eas eri-
iinferre conamini. B git ad virtutes. Hanc nobis lucem illucescere erit
11. Quid enim vobis cum catechumenis videtur semper optabile; et solem quidem islum visibilem
esse coramune? Non sunt renati ex aqua et spiritu, si quis non videat, vivit, siquidem vivit et [Baluz.
iit perducaniur a vobis ad regfta coelorum. Hsere- orn. et] csecus, auditu tantum solis notitiam habens;
riilali, quaeobnoxia mihi est, non renunliaverunt. auimse vero, si ignorent Dcum, sine sole surit pror-
*>Evectiouem regiam non habentes, cursu regali iter sus mortuse, tametsi quispiam eas vivere suspicelur,
quo pactoconOcient? de quibus eiiam Dominus ait: Siniie mottuos sepelire
1%. Sed hse nunc diaholi adversus naturam olj- moriuos $uo$ (Matlh. vin, 22).' t
mutuere allegationes, cui cura iiducia reclamat illa 2. [Baluz. Et post aliqttanta ibi:] e Sed ille qui
CASTIGATIONES ET, NOTiE.
'• a Haec
pene poetica fictio plus habet artis orato- nuus, in duos apud Mercatorem dividi: apposifum-
Tise, quam sincerse iheologise, quamvis rion absimile que fuisse siium posteriori exofdium, aliaque non
ûiddam legatur etiam apud auctores Nestorio me- psiuca, quse in Grseconulla sunt. Opinor tamen non
iiores. improbabiliter dici posse, vel a Mercatore, vel po-
t> Alludil ad ea quse hahentur lib. xn Cod. Justin. tius a notario, posterioris sermonis fragmenlo sub-
lit. 51, et in Cod. Theod., de Cursu publ. angar. junctum fuisse prioris excerptum, quse pars si suo
et parang. Esf aulem evectio licenlia cursus publici-C corpori reddita sit, ut cerie debet, toiam auferet,
«surpaiidi, data vel a principe , vel a prsefecto prse- vel perturbationem, vel dubitationem. Observa de-
torio, functis dignitate civili et miiitari. Cnrsus vero nique sermonum titulos , sive oscitanlia, sive impe-
publious, quem flscalem Sparlianus, Nestorius rega- ritia notariofum, ita confusos esse, ut sin minus ex
lem vocat, eral bbsequium ceriis. locis, in publico aliis locis atque etiam conjectnra reslituanttir, per-
ithiere, ad publicas necessitafes expediendas, consii- petua perturbatio futura sii. Duos igiturin Adam di-
telum. Hoc qui curabant in provincia, curiosi dice- ctos a Nestorio sermonesreor; duos de lucia Christi
Jwniur; qui in singulis locis, slalionarii; qui in ipsa cum diaholo. Primi hunc esse verum tilulum : Tra-
Via, deductores seu custodes. Confert igitur Nestorius clatus in Adatn in ecclesia publice habilus, cuju$ in-
ibapUsmo collationem cum evectione, transitum ad itium est, M.ultisquidem, etc; secundi : Item ejus-
aneliorem vitam cum cursu publico seu regali, ba- dem tractaius. aliu$ ad populum, in Adam; lertii:
Tptismo tinctos cura dignilate prseslanlibus, angelos Itetn eju$dem,lractalu$in eccle$iapublice habilus, cu-
ranimarum custodes cum deducloribus, diabolum cum jus initium istud est, Sol quidem, etc.; quarti deni-
•curiosis. que : Itent ejusdem in id quod scriptum est: Hsec
11Hactenus quscsitum fuit quem hic tractatus ha- omnia tibi dabo, si procidens adoraveris me, cujus
beret auctorern. Savilius post Fronlonem Ducaeum initium islud e$t', In alium sermonem.— Ila Garne-
sensit quidem supposittim Chrysoslomo (Tom. vn rius. Cui assentit Baluzius, nisi quod habeat in li-
Operum Chry$o$t.), sed non aperuit cujus foret. tulo tertii sermonis... tractatut in Adam..., ac desi-
Astferium parentem dixit Combefius (Tom. ji Bi- deret Garnerium non indicasse qua auctoritaleasse-
tlioth. Concionatorim),propter similitudinem dictio-•TJ ' ât Mercaiorem in Ecclesia aufuisse cum diceretur a
nis; Mercator Nestorium, nec dubiam facit fldem, Nestorio. EDIT.
quippe qui et adfuerit, cum diceretur, et editum in- d Id est, in basilica S. Sophise apud Constantino*
terprelatus sit Latine, et ex ipso excerpserit non polim, quse aliquando magna, aliquando per excel-
pauca, quibus ipso paironi tesliinonio haeresim Coe- lentiam ecclesia dicebatur; in ea enim solebant epi-
lesli; confutarel: quamquam, ut laiituni Mercatoris scopi orationes solemniores habere ad populum,
lestimonium deficeret, polerat ipsa per se oraiio unde el ipsse inscribuntur habitae in magna ecclesia.
suum satis auctorem, sin minus prodere, saltem ac- Hunc lilulum prsefert oratio Nazianzeni ad Patres
ctisare Nesloriansc impietatis; siquiderii de Cliristo primi Constantinopolitani concilii; prseferunt et
loquitur non semel lamquam de puro homine. Quod multse, tum Chrysostorai, tiim Procli, elc- f-
cum bene animadverteret Combefius, miror qui po- e Christum inlelligit, qui utramque mortem, Ada-r
tuerit Asterio tribnere, viro apprime catholico, ser- mi peccalo contractam, superavit: spiritualem ni-
monera tam impium. Observa prirarim, lector, in mirum, quae Dei ab anima separaiio est; et corpo-
Grseco textu Saviliiea teriore continenie conjungi ralem, quse animse.a corpore solulio. Nolanduiti vcro
quae apud Marium disjunguntur, inierjectis solem- priorem non charitalis, ut oportebat, sed scienlise
nibus excerpentium vocibus : et.po$tea, et posl ali- privalione a Nestorio definiri: Animm, inquil, ti
quanta; quamquam fnterjici poiuerunl crebriusquam ignorent Deum, sine sole sunt pror$u$ morlum, ta-
oporteret, solo notariorum vitio. Observa deinde mel$i q'jti$piam eas vivere $uspicetur,etc. Et paulo
sermonem, qui apud Savilium unus est alque conti- post : Duplex enim in nos morlalitat grassabatur:
PATROL. XLVIII. 7
20S MARII MERCAT0RI5 TRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 20«
•ijCiimmorta italis genitorev luctatusijest/jexfutra.quers!AferfiuQriiam]nexiMdMitate et esca corruerat, ribft
vitam mortalitate
.:.::A\a.'ra'lw,>.ots [Baluz.
->:-..h.« et ex-iitranue
'u. i)ta>*.>..t: cht..,:tt vila morta- M& W, ^^^lM^^MW: îWlMCjisseM; tyeniens
tasxriî,-
, litatem] redemit. Duplex.enirii in nps morta\itas,gras- Cjirisjus' ,a fljje et,contiheriiia;iâtas.;ad iidem eta
sabatur; uria quiderii accidens irioftali ex peccato Tfa- .coriiinentJa] Jneipit: ..pde.iherat collapsa natin-aj,
ctse naturse; altera,,qu».j|eiemiEe abjectibne coritin- '""" efa.m"inde'" resVa^raijs, ,' :' . " ' .'-,'*-. :
eit. Ignorare enira bcum, insensibililalis quse.ex '"'^fSER.Mp.ijW. '.' "'.' ..:. :,
morte evenit;ysjmjli,tudjnem .jgerit,•,JJinuSque ergo
limiiieju^dem,-,inM,quvdscriplumie$l (Matih. iv,9):
-mprtis >ppifejX;,diabo!.us. faeius.esj;j qn.sm.CJirislus.reli- $fF -°:mmallPhfcbPi>.Phiî&t$P adorav^ris roe,
'aShsVexitii^ eujufiijjiiiitn i$ttid Iri
'es\, .alium'serm.oiiem,' etc.
tu:ns:'o Jiv oentflJiflirtc,'L'ii jUiOT-.jri ciwisij :;;J.Uj
>:fi.cat;ipji;e>leya^yit^.-animam;y!aelicc.t;ipria^ceptiSsyiv;ni- ..'i.. In.alium sfejcmpn^-^ngga^ruêpte',, reprp-
"caritibus^rigerisV fesriêîoite^vefoîa^Bafiii^Jet jjlssipnun) .jngarum,.« prajccderasrmagister .smerop,r,;
pro id] quod niorlale est recreans atqii.e re,siiiu'ens. .Ji.ucta.iri me £vphisôniiiiicain debpr^!::subjiipn,ui|,;,et
ijSipii1srfrecSiiiftV fc'oliap's'0,
" '' (juodaij ebiijiipiilMiTiTiie- .adhujus.rcdli^jiionem;^^^ l
fa|'shulevaitif. "V ,?.:,[p.aluz.Jnler;;cm)era,pt iinfta.-•;]:IIab1eo.graiiam
%''ifu}hslBA\m.'LEtpost atiqhtintaW :' Hujiislib- ^Qmniqhenti-â/w^ôm
hisj ^tuctaminis vifse imagofeiicia 'est. t3Brt'[Sa/M». Bjionejdebilirmggnara^
libi ;Iianc ^Bplu^ iip- graphum peccatorum pro nobis exsplvitjLsrseddetpro
'"pm.c ?]'ftegpice'' hi;aeseftb.*Ibi
riii;nfein'j*elevayit:'fiivjiia'nafiiVaV^yrapniciflainiagine ,m,ejquogue,agjid,L,voscpnl,rijclJiiii îe -eojlera lucia-
ijranbhWpV^ mine.;deb.itjim.pi.euiii. :
i'.*Itjim 'post aiiquqftta ibjdeht:,"DeclitVjuideih""Iip- _,,J.,.|/leni^pgâliguqnta j*j%m.:,Cum..caiPrijm.iidei
lriiriinus yfctiVrii'pef"cfbQS, et"cpfpofi' slabiKtalein (iiabolûs.m ..cgrde.jperfpexi.t,.;iujncîocivijSilapjdalor
"pef'escain T^ .aggredj.tur, .*t;»octurnaryisa machj
fb*feriih''riatuf^ dormientis sensum dormitatione;fess.atura,-«i.a{iiqHam
.jry .• ;et ftua"
Cis~clamantis"diviriiB,fameni .desefiaiibmineS ribn _angejusJ;Q:'?iSs.aJA<)JWiurf,)i%m jaflQfVigilaiiJtis.ocjjlis
} z?,vr?,SMssiwr;
forraidare, sed etiam ibi hoc resppndere ,-debe.re: $}}ih}P%h$ig$&$£f M<^m•.qupquejperfa.ereffljîni-
'Fferat operii Deus,"et'pefeat pariis, qiiia elTarii"sine ,serat.clariprem, rectum, inquiens, o homo, judiciura
cibo vivificator est Deus; absqne esc'a'-qubque'vivet "bfei,,'tiiesaufos'accipere.
"ciiro, siifeami;Vivfefei:pfa3cifiiai; Dfeiis';;'Mc' ihqiiijeiis, ^. .',/iem',p.p§ifiljûanLmb,i0)nVr^yem sari.ersuspi-
.ScfigirihiP^ _catii.si'e.s.t.;qriod.-pptuisset<;eliamr:Bominum feiffitare.
..^jqu,ijs.fid,MC;iari) ;igerei)s,,:necriexspectPSyita:n);'iquse Erant autem illorjum pmniuni^prsesentiura quse'"'uiriri
''""'"
-fex«s.blo
' * il>o'dorii'Tn|it. "'.;*''."
^'°5."Ifejii0si'qî0aidq',jbideni.:^Ppr<îjse io|jfemljt Cfuin,letsEcclesiffi.isediflcandse.munimina.Sicut;enim
^dam^pcrt iise.G;iiPfifl!ipi:Ii?it J3ljrislMSioQuond:amj'[iBa-iniAdarirlidriiittiihi natrifa.'•acejpieh^
'
iC^îl^fioNîlEXiiNOaW.
îna quidem:dccidehsmotÛêx^fetxatolfatlm^ 6lMagisifi riom]ne'^^
'''„ r'ilr' ' iri:i^CleîW'i^jrai^
iikeralqtimiSiiiehtfm^fectionW "Srtii^,
; illiricsmilii igravis j'USedaWMs'pi§ib»siibpf-l,aest: ifibiieriii'fexiSpfefie iblfla' .'ferat'lirfevliij.epi.seopi*. pfailp*,
-NestorimiVideipeccaVoPrigiiiaiiiM)qriatferiuS'&is"Sferi- êl- app^bbarijS^îioiaj,'qtfbd .Tr'ei}iii3ritiu.s^,; ; " ''"'.Vei -casti-
' "
-sisse">3iPeJagianis,'>'deigraiia-5riTerior"g;1Qhinin gyntisiVûMVn.tferdrimaccfdfebaj.'' '":
•serisisseJ.Cufriaeniriifai;'siis fesseiîaliVWi*)! 1
liffmafVajri r'"_Eirat!flfe'Vi™afvsvd.fû.t'pTtfrjWijm iiririsae.piesbyte-
•.exipecqaloHtfactairi^TriPfialerii,^liiibolprii'"urriusqiiri ris.'Sicl;Clir^spstotetfs fcbfam.Fl.ayja.nb Arifioclilae^
-mortis bpificeiri,'aet-jhWrtafitaUS^ghft^fMft'^ Ipbtl 'si6' =MstbritiWftidcriVcofarii "»Tbfeoilplo';..sic'.Cqnftan-
-ferat cattioMQuni,ex 'ritrarqiife.tameh^ôrtiBcatibrife lihppbli :i\riasiasiris "cofam iVestbrib ;" sic Aujgu-
^ .assferuitilevataniâiCliriSTofyitakihPstfariiV^ffsec stinus Hippone,,corani Valerip, '''"' dQcendse.plebis
r'"-•'•'"' mri-
ariimam lyiivificantibus '''"""''""'
;6figfefitev;resriff'eeiibrief'cpf'- rifefe'fbri(itrisfest;!i
' '";
pusêsl^WucnlejSiioquoLvidefifpSfestVq ^lp1sb^)'i:'iairifen riiinbr.um .setli,ii,mra1iqiiando.jn
liiim omniiirffesti-gratiara^Dei-iriSoiaiegeffel-dbcffiria •fejdfibiVs fecclesiis!!cO'ram"episcq'pp.|iririi"a*te doc.e-
constituere. '.E'tivfefov'p'efleclis:ililigg'iiter briVTiihris B&t plehein •'iia;^
'ip-rius^siversemoWibuSvsiWlib^ riririifeiite"Arirelibj êljfiljnn.>^ji' .vFJôSW
STjeij^lt';'^Via re tua
hiisoecuf fitôod3pr.b.;vrira6Dei ^r^lia'facefet^ptrir ifna ^nlio!ciii&V'ffebjari)": ^Jparitfe; 'Pfpcius'VCyisiceiiusVet
(•'-'-:J. ^
quse pugnarent, ut suo loco pbseryabiltff." Dofbtiietis ^&TjfXi^tvbli ld3&ui^ ' \V^^n^~t?n
•' "' tiii Qjôli
''"" J "'' /^pir^bBî—
' ' ''
SIiiiGJ^secbhs,be.taiHa'rpia'_ i aêSt.-vivfenMbuS , 'seu de n
' f^ HNesiori p'V ''elcl;: v
moEtalibus; JjSibjreri'.ira4Viq'uandp';i'ii;of t'aie's, et; iirii p ^,uiri3'iSm'iritefHum.alii riltefi'us"qubhnfe,.dibecesis
luanum; jgfentisviquod;iniviVis' feltvMgftiubSt'?(jbfem"'i*n episcbji vprba,Jfa^cieMiit
sensiim.scripsitsailiitor libri;>deMiiridP,:'quitfibuliiir Cbnsfaritinppii.'^
Arisfoleiif '.avvintp.apTtiftZ §i'<MaV-& jSios ' aKbi;', 'jnv sdvd m1/,;|)fsesei)te /J.ba,nbfe,.:'^^
X&pav a9TOSw?3©sS,: id eSt^Ssêiitiuhtufpirinfesriibf- ""' Slexaritlriije'!cpj^;,,,^p!b'::!''4t peljufi^ttinc .feiiajii
lalesvûhlimcm^ffegiorifimiribufefiffes'© flfe:efri't'bratiO 'Jptriekj-djahti's siiitistitisVijuffi'-.s.erjiibne.m
'l h Annomailudita^d mirias^febiiVhipli ferga!se._prb)iler libSpiiis JcpnSequSre^
impietatem "pTjpali? 4Ia'rum jrtjejrifionerti' I^cii-jhltio db'ceV;'itim'JparihH^ '""""''
sermonisiiiJitis-:cohiraTealthbliCPsV tftij'tf4seSi-'in,ifi5m!>: lNfi%riiTfbfeJiirifafpigiiijsêxelriplui)!. .'.'...'
1'
Gotitumelias'quidehi".foWeiiCbtumih me atbitror 'iairi- 1 "'d 'trireiire:' Cafri^f'P,'- îHQi^f^refpre.-flriJaihli'
quamdnfantiuhi cdchihhSi:,'eV'Ko'rrim''iri'ihar4'cOM brb Beflbyacensi^^ 'scfiptumêst^jriiafi. Nps.reposui-
natas 'subinet.siones,'itpetlrirbaiidhiCht ''guoqrie "destde- nVjis- ijfi;efff-e,
-r|iiji.a°in'Val£ieia'no 'IggVt.ur: ifjriiirjfi^Neca.b
riajetiperseculidhunitWia^qrim^ autfeth; ribri.viafeX''e^
rr.= --- :• v"' >?:? ,.>"»;,<> 'v.w,.-. BiiMzV""''"'''' >• "f.'^:^-"-;'" =»;-"i>"--.-t'•;""-••"
ntii etci"
205 NESTORII TRACTATUS CONTRAUJERESIM PELAGII. 200
ejusdem fundamenii ruiria cbllapsa fest, feffacta fesf t A jacebamus, nps aritealabantesetinipulsi, stabimns
"stibmanuni et potestatemdiabdli, quidfejeeit Adam;; 'deineeps ef efigemur. ' > -''; ->::"
sic"Domirium-ChfistrihiEccleSiajfides1liaibertisfunda- '%. Htijus pughse, quamChr-istusiiniiti!Cuni'Uiab6lb,
mehtrim, manfet ejusdem furfdamehtfviftus Iirimo-- 'humsinogenefi-^moritiri^fehiuriiîîinago reiiclase"stîit
hilisVel sfeciira,atque')ririorie"us'sarsuicapitis.firriVi- "Iri eairiiiiuierisvifesfefariimoswigatÎIbi^ritfeiri-fest
tate, quse divelli nori possit. :5hiago:iila*?Desefirimaspice;"illain%niiii-ihiVgfat1a
' b.îtein
ejiisdehi ibitieiifihiet cceleraet infra:'Hmc: !velut appehditVafrtamquamWtabfel^
bninia, inqiiit afl 'Domihnm, iibi dabo, $i procidensj -ntim, elaseineremb perterfitrirasfexhibefi-Areiiam
ddOraveris^me^Mdtlii.iv,^). ExdiiTiidioihvituspfse- . 'igittir •viderrius,aesefltim; 'piigilem^ferbV-diahbluhi,
divihas, diabole; rfeddes :eriim 'muri'duhl"!iDb'minb, ^famem Cbrisii profilaiitemVirfes yeriique ^Chfisfi
quem iniqu«3'til)iaddixeras iri sfervilutem,:sfedver-. :cum hosteiibrigfessus', tfia fespbrisa.Viege' pugrise,
heratus, riori adofaitisVNe te"afbilffefis cbm';A'dami 'qusenibnefutpugiles' tfef"mi»ritis;;cbriseratit'.;"'"-':'
habere serriioiiem, prbraissibrie 'eriiiri illfexit Adarti, '" "i. Age tfero,'triplicerii liiclarii^recerise. 'SilFiliut
ac suasii"Deiihi'Iflflm fessefuiurum, fetliac persua- 'Dei e$ ', 'dic UtHapidesisli panes:fidrit. HincsiiiHiurii
siorie dejecil: mOclOquoque Chfisto oriinipotenii.irii 'pugnse cum "Domino-diabolus 'fecit. •Crii iGhristtfs':
pTomiltebat, qub'd'sp'e'altitudiriiKeum "dejiceret,ar- ^"Woh ] in solOpane'vivittiomp ; 'slc•'tutuiri;sfe'ab:'hostei
*bitfans; sfed dignariirepiiisa' riiferUitfesponsionehT: "iJlsesumqueprseslitii.;Si'rJ'V7iMs;i)eJies,ihiiti.eHe:idedt-
Tade relro, Sdiand, bbihiriuih 'Deriniiuunt: dddrabis, sumien sfecunda diiibbli cbrigressiPVNon. letttdbit
eiillisoii servies (Ibid.W). ^DpmihuinDeum luuih êlusere-vbcesfillse^vhn fet-pfer
6. Ilem ibidem iiiter cmlera et infra: Et ecce, fn- iitibrieri)'advefsafii.';'flwc'bm)ijV'iifc cddens
ddoraveris weÊicMucta^cbapla est^riiri 'teftio 1;!iri
quit, tingeli i2CisSssefiJ)i(,''>it'inf)ifslfdi'd>it'et':(!f&i(/Vil).
*Etrios'igitur cuiri arigeiis Doriiiribsefviiiuiri fleperi- qtia Dbiriiiiris,Tit' pfefitrisatJilfeta, rooleSluiivietrrisiie
"damus: exsiliamusin CoMum,ministeriiuriIn lerris pugnaceiri adversarium -diabolum, ex'afeha -cairipb-
lir.plerites angfelicura, indefessis siliisariirifamsiible- qufeceftamiriis expulit: Wndeposi mefSattinafsM-
yeinus [Baluz. subjifeiamus]; eum ; qui cbllapsam ptumest, DominuinDeuin tuum 'addrtibii, eiilti sdii
effexii noslram riaiufam, tota'viflrite fliligamus1; servies. .-;';!;.>.";>.,. "
>>•...
'adofemus eum qui riOslfuhi inexorabileitiitiiroiciiiri S. Iia 'coritemplareliancluciam.rit lufetariipse
: .>••;••- --••
'dejecit atque prosiravit; 'quoqufediscas,' fiasque e:specfatbre:diseipulus.;Pfiiifa
'Cbfisti eum-dsemohe pugria, -coritravoiuptates -lie-
sAMERA ;V.ERSI0-§ERJM0N€I\UIIVE-TM 'piigriare te'docet; Pamesi'e'riiirieeftalriiriibus 'ofigi-
INTJNOlfEDitCTORCM. : -G
.( "hem«t ansarii deiJit'•;;fames,:iriqii'aniV'dufailla, im-
"JHhmc verba: Si Filius Dei e.s. rriitie .le deprsum. potenlls-tyfanriiiTiPreVcupiditasVfamfesvoluptatuiri
'''Mdiill^W; "' •'"'" '" '" "v -r:r':r >.: .-.'>:: V->":
"qusereridafiihi causa et capiii: :Cibifeiiiriiappetentia
ltem'in 'limc: Assumpsit'eum "'diahblrisin moriterii ireni patieris riori'est'; curii scilicet vidfet veiiter!de-
texcelsumvalde, etc.iiiia': , "lectalibiiem propbsitam ejtisriiodi,'qusefecusafi sibi
1. Queniadinbdum sbl sujpfa tefras se attollens, ;et non possit: quam qiiia'riVtilli modfefafi:ifet:coercefe
ah.Orieriie currumatl rios"agitriiVs, ribcteri) fiigat, 'ribn potuerurif, eo^sunt'adacii- u't:pfbvidcniiamrie-
dpfm.ientes eicitat, pperibusque feapTt, sie 'divirise gafeiit esscperiridejicSi^Deus eiufieritiurii 'cufririi
cognitionis jubarlrieniem "velut evigilafe jubfet, cb- "iibh gei-erei.Ad^huricêbptilhri) 'diab&ios^hfisVuiri
.giialionibusluceiri"affundlt, et nos.aclviftulfesexcitat. inipellitVea' spe ducfuS;foffeiifhoniiriis'
mbfeâirie
Atque hancquidem'luceriV rioliis, quam sblarfeiriil- '.'StiriVulaliad iilum"'facile aliiSefetiirV'"'Deiihi uq'iiippe
lucescefepptabili.ils e.st'':possls eriiiri, iahifelsicareas tiiiituth hbriiini nesciehat;:rietjue vefbad^DCuriiHit
aspectu sblis, yivefe'(uti reipsa cseci viyurit, quTso- •fesufiehteri)'accessissel : ;qub 'feriirh''paciby-qiifeiTi-
jen, audiiu laiilum norurii), "curiie coiitra quse diviiiae Deiimesse nbsset, de crbriihterpfellasset, <qtil'sriarii
scierilisesole rion cbllusifaiitur aninise, nidrluEcsirit, ipsius fiaturam famis fexperteiri'fessfe'ribSit':?:;Quein
licet vivere yidearilur : de qriibus est etiari) ea'Do- îgiiiif videbat iitiioniiriem^ eu'm'denitii::hoiriiherii
"" mor'tuo$
ri)iiiiyox:Sinile $epeiife.mo.riubssuos(Mqit)i.
'"'"' " -"'-'- "' -"'•-,•-"- allbquiliif": Si 'Filittt 'Deiies, dicui Itipidei 'tsti ptihis
'yiii,' M). y••- jiant:. bjvihse adpptiohiîri^Ciiristb cufibsris' fexplb-
2. Sed nos hac uiraque inorte liberos iile fecit, f albr, "prbVisof cibifartife ipsd :p'ejbfis,iVWli[ri;spem
qui ciiiri aiictore mbriis ac pareiVtelUciaiusfesl. Dii- 'falsam ciiyinixaiisp:er'v6tiii':Iig[Vi-iVucttim;assequferi-
picx.qiiippe mbrsiri nos eadit:' aliefa, 'qiikfri-secum 'dse', hoViiIifibus' iri]ecefatb;''ritific'ideifilCiifiSii"fameih
allert mbrtaJis riaturse coriditio ; alifera quani ifitert profiiat, osiehdeiisdesefliirirjii qtib pfaeieflapiHes
djvinseaiiiissio cognitipiiis, qusfeiios bmni coftlfestium fiiliii erat : ut"iocus:jpse;Inyeriieridafutti'''escar'rihj
'rferum sensu.desiituios, adebquemofiiiis siriViiiirilbs desperaiipiierii aiigfertsVdiffidehtise'peftufbatibrierii
eflicit. Hiijus titriusque rieCis''diaboius aftiffexfest, " iiijiCerfeiejusariihio,' filiique^âffectums'efga'parfeiitein
' '; " '"'"'" --''''"- ''"'
ijuem ubi jChrislusfregit elisiique, hanc ulfamque Deuiri adimefet. :"'' .•;
jriortema nalura depulit: ahima quideri) salularibus <3.Sed age,'ientatorem corisidferemus 'et qtiosô»
docujnerilis erecta; corpore yero moftaii resurfe- tidfem yerbis:Iaqucos 'lendaV, iiispiCisimtis,^Si-Dei
"ciibriisope reparato. Sic"eo prbslralo, a quo oppressi 'Filius es, in({ii\t,:dicui'ltipides''isii ptine$-fitirii.'""Dei
FHius, ail ille, nuper appellalus es, cum es baptiza- A
J 9. Ita Christus, ad gratiam Dei nobis concilian-
tus. Audivi prsedicantem vocem : Hic est Fiiius tneus dam, iisdem rebus usus est, quibus Adam peccavit
dilectiis, in quo mihi bene complacui (Matth. m); in Deum : cum enim hic infidelilate et cibi vetili esu
quam ego compellationem ut adulationis et magnifici prolapsus in crimen sit (nam ob incredulitatem et
joci plenam, atque ut operse pretium honoremque gulam corruil), Chrislus, qui naturam. reparalurus
uane leviculum irridebam. Tu interim gaudebas in venerat, a fide et temperantia ducit iniiium. Quare,
sinu, tibique jam persuades esse te dilectum illum, deposila veluti larva, bellum aperlum illi daemon
ac prsefidens exsultas, sic tamquam in ccelo ipso sis, solitis artibus inferre meditatur. Anlequam essel
ac Deo prse cseteris acceptus et in deliciis. Ecquis hic editus in lucem, inquil secura, insidias parlui
autem pater ille censendus est, qui esurientis filii per suspicionem adulterii molitus sum; ea spe fru-
curam nullam gerat? Qualis patronus ille ac lutor, stralus, eumdem jam naium Herodis opera circuro-
qui clientes non pascat? Tu vero jam dies quadra- veiiire atque opprimere tentavi: hac quoque pane
ginla jejunus produxisti, palre de tua fame niliil in- elapsa mihi prajda est; victus sum, quamdiu aliena
terim sollicito, et multorum dierum esuriem nullo pugnavi manu, nunc per me ipse bella geram. 0
commiserationis sensu otiose contemplanle. Paren- csecam pugnandi cupiditalem! A quo vixdum nato
lem sane filii amantem, qui ne panem quidem esu- B ] victus est, eum nunc virum factum aggredilur.
jienti proli largiatur! Egregium fllium, quem ne Adesdum, manum cum viro confer, o dsemon; expe-
pater quidem alat extrema in fame! Charilalem in te rire iterum, et periculura illius virium rursum fa-
suam oslendat, panemque porrigai, nutriat esurien- cilo.
teni natura in deserto. Lapides mutare in panes po- 10. Jam quidem domitus et fractus fuit in primo
ie.st: id modo ab eo pete, jam prope enectus fame. congressu, cum ad esurientem accessit (quo pacto
Hoc benelicium ab eo si exoras, nihil recuso quo- viclus fuerit audivistis); nunc autem acceptse cladis
niinusFilius Dei sis, eoque nomine merito glorieris; resarciendse cupidus, vires audaciamque duplicat. Et
,id vero priusquam consequaris, noli tantum libi quia primo artificio inani usus est et irrito, nequa
noriien arrogare. famelicum deeipere poluit, alteram adhibet machi-
. 7. Nse bonorem veri honor.is expertem, humani- nam. Nihil aclum est, inquit, mihi prima illa fraude,
tatemque inliunianissimam ! miseretur, ut occidat; quse tamen Adamum profligayerat; hanc deponam,
curamsirouiat, et exitium slruit, laudumque poculo etomitlam eum inescare velle cupiditate cibi. Vide-
dulcissimo venenum propinat; Christum ad diffi- tur enim voluptatum esse potens, qui proposita de-
dentiani veieratorinstigat, provocat ad cibos peten- lectatione vescendi, ne induci quidem potuerit, ut
dos, nbn ut esurieniem sublevet, sed ut inescatum 'C panem jejunio raullorum djerum levando posceret,
ct ad petendum instigatum, mox tamquam diffiden- carneis istis armis yinci nescius. Inveni callidiorem
tem, impellat ad peccandum aliquid in Deum; ut decertandi viam, suppelit mihi hamus dulcior glo->
qui Iisecolim fjilso dixisset : Hic e$t Ftiius meus di- ria, qua nihil sectari jucundius mortales solent; in
leclus,inquo mihi benecmnplacui. qua non lantum inest illecebrarum plurimum ad eos
.8. Quid ad hsec Christus Dominus? non staiim illaqueandos, sed est eiiam duplex operse pretium,
Deum in se latentem prodit, ne prsedam absterreaf, utpole quse inanilati suse dementiam ac temerilatera
sed ut aliquis de vulgo hominum, reponit: Scriptum adjunctam habet, cum fere qui cupiditate glorisc in-
est_enim, inquit, non in solo panevivit homo, sed in cenditur, ad fasium sit elaiionemque prseceps. Est
onmi verbo quod procedit de dre Dei. Nihil admodum, auiem unde is.teglorise videatur esse debere avidior:
inqnii, perlurbat me cihorum inopia; non mihi mi- proclive quippe est ut qui jam tot dies jejunus per-
rum aut inexspectatum accidit, quod hic esuriam in stat, de se sentiat jactantius aliquid : hominem titil-
deserlo; neque ut existant panes e lapidibus, oro. labo; accedam sic iamquam ad virum aliquem ju-
Multse sunt quibus iOeus nobis provideat via); neque stum, et ansam inanis glorise subminislrabo, aliqua
unius generis modi, quibus indigenlise nostrse con-;_ psalmorum sentenlia, quam ejus causa multo ante
sulat. Cibos ad vescendum dedit bominibus, fercula J pronuntiatam esse fingam; sic interrogatione sub«
scilicet carni et corpori congruenlia; eumdem vero dola inescabo. Ad interrogationem porro faciendam
natura) terniinis ac limitibus iion circumscribi, sacra appositus erit locus aliquis prseceps, arripiam eum
ine pagina docuil; neque excidit e memoria divina et protrahara in templi pinnaculum, cumque sumrao
illa vox horaines admoriens, de fame solliciii ne sint, fasligio insederit, lum ego suggeram istud oppor-
cura Deus id abunde curet. Quamobrem parce ge- tune : Si Filius Dei es, milte le deersum; scripium
rere ciiram esurientis, aut mibi desertiim ostendere, est enim quoniam angelis suis mandavit de le, et in
uf ad desperationem me adducas; providerit ulique manibus tellent te, ne forte offendasad lapidempedem
Deus, lametsi panes ipsi nulli prsesto sint. Enim- tuuin. Omnino allerum conlinget e duobus,ut aut
vero sine cibis vitam ille nostram tueri poiest, et verbis meis credat, aut ea repudiet : sibonam in
absque caraali edulio caro vivet, cum eam Deus partem prationem meam accipiet, ac sibi tamquam
«ivere jusserit. Sic scriptum est, inquit, sic credo, justo adulabitur, pronum erit ut, sicuti proposuero,
divinis verbis fretus; neque vitam meam ex unis det se prajcipitem : ita projiciet corpus e Summo
sptam esse cibiSj suspensamqufe reor. apice, etjsiquishjm interierit e lapsu, mortuum deri-
209 NESTORII TRACTATUS CONTRA IMERESIM PELAGH. 210
debo; sin vero etiam postea superstes fuerit, id ha- A _ tametsi mortuus jaceret ac fetidus; tu instar leonis
bebit saltem, ut a me inanis glorise plagam accepe- illius mel e Scripturis depromplum. stillas ab ore,
rit, inductus videlicet oratione mea, ut se temere idemque responso Domini subinde prostratus jaces:
daretprsecipitem. Jam si recusantem et abnuenlem Scriplum est enim, inquit: Non tentabis Dominum
videbo, vocabo illum in irividiam et odium apud Deutn tuum. Neque renuil Christus projicere se, ne-
Deura, utolimJobura, divinse adopiionis dignitatem que annuit: si enim abnegasset prseeipitare se, de-
et beneficium ab eo violatum obtrectans in hunc mo- disset ansam diabolo accusandi sui, ut qui Dei verbis
dum : Recitavi illi scriptam a te sentenliam, dixi ea diffiderel; si vero annuisset, visus esset arfogantior,
verba quibus certam illi salutem spondebas, et dubi- et ad ostenlationem proclivior. Eam ergo responsio-
tavit tamen projicere sese in subjectam altitudinero. nem dedit, qua nec assentiri nec recusare videreturr
Apparet eum promissis tuis nequaquam fidere. Quo- Non lentabis, ait, DominumDeum tuum. Nequaquam.
nam ergo pacto eum qui tam parum fidei tuis liabet ait, Non tentabi$ me Dominum tuum: hoc enim sB
verbis, filium appellasti ? diabolns attdivisset, non adortus esset eumdera wt
11. Quid sirueret adversarius, Chrislns non nesci- hominem pnstea hisce promissis: Hmc omnia ttbi
vit. Permiitil illi sese trahendum, et non secus aique dabo, si cadens adoraveris me, Quid ergo. respondft?
homo hominem, scquitur : ubi vero fasiigium institit, B ' Psalmorum, inquit, voces, utpote veras, ampleetor,
tum dsemonproferre raedilata verba : Si Filius Dei prorsusque spera habeo in Deo, qui se auxili». noni
es, mitteie deorsum. Respondeamus dicenti diabolo : defuturura spondet. Scio angelis demandalam esse
Si hoc esse proprium hominis iilius credis, qui Deo hominum curam; at non ita si homines dent se in
Patre gaudeal, ut in ipso periculo casuque maneat caput prsecipiles, non si sibi manus violentas affe-
omnis damni ac periculi expers , habes unde istud rant, non si temereDeum tentenl.
pateat quod quseris : hoc enini ipso appareteum esse li. En igitur victum fusumque secunda vice dia- "
Dei Filium, quod illum qui tibi est ad latus, et sub bolum : ad tertiam tentationem insurgit. Hujus quo-
iclu ac manu, non delurbas tamen agisque prsecipi- que lertise teniatibnis seriem vpbis de.bet explicare
lem, jamdudum deiurbare gestiens : sed aliud niliil sequens oralio, quam si absolvero, debjtum omnev
poles scilicet qnam horiari et suadere lapsum, impel- quod meo promisso, quasi chirographo, firmavf,
lere non pbles. Quid est, inquit, non sponte das le reprscsentavero. Cirjus quidem debiti persolulio, ut
!ri prseceps? At age, projice te nihil risesitans, tnille milii vobisque perjucunda, sic.uni diabolo acerba.
\z deorsum: $criplumest enim quod angelis sttis"man- estetinvisa : quippe cui pretium suse lemeritalissua
iavit de le, ne forie offendasad lapidem pedem tuunt. sit ipsius clade persolutum. Mihi quidem certe video-
^ jam esse duas promissse orationis solutiones
ftuse dum hoslis diceret, osiendif se nescire illusn faclas r.
quera alloquebatur Deum esse; si enim Deum esse restat pensitanda terlia, cseleris, ppinor, gravior a&
nossfet, non ad lapsum e summo fastigio incitassel. difficilior; de tertio scilicet artificio diaboli, quotl
Noral Deum neque allitudine ulla depressiorem, ne- ordine quidem terliura, astutia et gravitale priroutm
que ulla planitie non palentiorem esse; sed eumdem, est; ultimum numero, ejusmodi tamenrut inler cseit»-
ut assurgere cum summis quibusque rebus, iisque ra ob vafritiem primas facile ferat:: in superioribus
exsequari, ita cum sequalibus et planis pariter pro- enim teniationibus ferenda erat illius malitia. Non
tendi, adeoque omni offendendi periculo vacare; et solliciiabat ad manifestam a Deo defeclioriem; sed
impingere pedem hominis, non Deum ipsum posse. divinis lantum abulens monumentis ac Scripiuris, et
Argumento sunt igitur hsec diaboli verba, non eum hsec verba, Si Filius Dei es, Clirislo oggerens, ita.
egisse cum Christo ut cumDeo. pugnabat impie contra Deum, uj artem tamen dissi-
12. Jam verborum senientiam et mentem audia- mularet per speciem causamque pietatis. , , .:
mns. Dicebas modo , inquit: Scriptum est: Non in 15. In hac tertia lentatione nudam rabifim et mav
solo pane vivit liomo, $edin otnni verbo quod ptocedit litiam aperit, nullisque integumenlis personatam>
de ore Dei. Neque non ipse laudavi tuam in Deum • nequitiam prse se fert; adorari se postulat ab eo qui
" abomnibus
fidem; sed, siquidem altera Dei vox ea est quse testa- adoralur, et ex iis quse jam audivil a:
tur quod angeli$$ui$mandavitde te, ne forte offendas Christo, in eam spera venit, ut adorationem extor-
ad lapidempedetn tuum; ostende te Dei verbo fidem quere seab eodem posse putet. Cbi.eniin vidit exi
adjnngere, leque demitte securus omnis detrimenti oraculis fidfeiomnia loqui Dominum, et negare Denwn
ac periculi. En commodum Iocus prseceps qui le Fi- esse lentandum, pulavil illum pronuniesse ad ere^-
lium esse Dei asserat; en lapsus qui Dei curam de dendum, neque admoduro laborare in cxplorafidis,
te comprobet: si enim hinc prsecipitans, erigeris anxie prohandisquc rebus quse sibi proponerentur»:.
deinde salvus et incolumis, vera procul dubio erit Igilur coroposita rerum specie pulcherrima progre-
illa vox, quse te Filium Dei prsedicavit; siquidem ditur, sic lamquam spectaculi novitale aiiimum
Deus hoc tibi antea spopondit, se curara tui deman- illius oculosque perstricturus.-Assumit illum diabo-
daiurum angelis, ut custodiant te in omnibus viis tuis. lus, inquit saera pagina, in montem excelsumvalde,.
15. Ex olenti yasculo profersunguenlum, o dia- et ostendit illi omnia regna mundi el gloriam eptnm..
bole, veieremque renovas historiam. Leo quidam a Fictitiam adumbrat imaginem, et eas quse fiuni eic,
Samsone interfectus, mellis favum gerebat in ore, aere picturas rerum et formas imilalus. comjionit
2H MARH"MERCAlk)RIS TIIANSLATI6INMVARRfetM OrUSCULORUM. 212
jmuhdi molfein fficbhipositariij et.umhratilis. regni A e.t .quisemoderatorem orbis.ac arbitrum decerent,
deeofa fabficafuf; faiiis"riimifrirohrijus imaginis iria- yerbis,.mendacia raagniJicablaterat. Hmcpmnia libi
aifcsplehiMe GliriSfijêred indu- dpbq, si. cadehs. adqrqpeft$ine, Noii intueris, inquit,
rpeiiriam iri errbrfeiri.-Etsi rife iriifeiligit,quidem se q.liomb,...ampiitudinem.orbis?. non . cernis qupt et
pontra' seipstiita"pugnarfe, duiii Chfisitirii ad 'hanc quantse possessiones islse.:sini?.npn fremis.ad.aspe-
adorationfeiri:Tnsfigat. Mlicfefe; poiius illi .mundi ctiirii inJinifofuin prope r,egnoniiii?.Jioruraego do-
,opes .briiiies,;rie' cadferis!:tfeadoret. Piergit tamen : riiiriussuriV:Iiaecpalalia pro:ar.bitr.io„mep.inter ho-
Hmc omnia Jibv Wbo, stcaderii adorttveri$trie. Qui ftiihes 'a ri),e,dividuntur,, et habitanda concedunlur;
Paulo assererili av&rumesse criitoreiii uibipfum non <cseteris\egple Jfacile antepono,. dignumque. judico
credit; audiat! idblbfuni pafeiriferiiPauli vefba yera qhl bfbfesbrris tblo regnes":.a.rije accijje potestaiem
«sse coniesiahfem:: Qiii l))feadbraverit,; inquit, liuj.e el fohiif, qub itirindb fegeridq parsis: hoc.unum tu
aliehadabo. tfhnbri igituf qiii alieria possidei,.,'dia- yicissirii pfo iahiis dbhls repende mihij adbra me.
Jbolicliens ef assecla festl ipsfefeiiiraalieria se dona- Hmc omnialibi dabo, si cadeii$aderavertstne.
lurtim polliceiuf iiia dbriad aiiis,ut aliis noceat, i&. Ex parfe proplietas, inyitus licetj b diabole :
necnjsi furiasua lafgieris. '•'"• ffecldes'lu quidfemiriundum,^f™,ind!?.na scryituje
;i6iHue autfem sjifectati'iliiis-isla' liberalitas in B bppffe.ssisti;at non'iteiri auferes adbfaiioriis.cuitiini,
Gliristiim; Titfenriiad tVfbeideridurii ribfarii~se, taiito- sed ilagellbfiiiri pcenairi.'Noli eriira putare tibi esse
«um donbrUTflpolliciiaiibrie fertitef iriducai. Voiu>- cuhi;Adarilbcoilbquium;,Adari)u'riV qtiippe illexit spe
:Jtaie cihofum isVfe' duci'n6riôiesi:,iiiquit, veiinanis diVinitatis, fetinale pefsuasiim pfessrimdedit: nunc
glbriaetiiiliafi stigvitale; JSuifqfiaiV iiiiiii surit adpur pariifef biririium.feftim iiifperium ac. princijjalum
gnandum lela ceffissiriia;, iHiHrfegit;qusferidunii Clifisib delffert,quem amplitiidirie pfbriiissibnis per-
.ailud; inihl teltiift ppleritius. Trifestornrifbus lioiriini- suaderiduri)ac pfblapsurura iiiderii speraf. Respph-
^|;d<i>iirijlan"di''libidbr:''''<q^»s%:&i :e't' ffeih Jfacere,,'si stiin (juod tijferfebairir
abstiilit :\udep6si me, Saiaha :
iferatoccasib, feciMt ririlJus-;avafiiia,. pmrimm anir- 'sbripiuihesteiiini, DPihiriuhiDeuihiuuin ddorabis, et
.misinfixurii velutiqupftdarii vulnus est. iianc sagit- iiti soli seivies. Recede, Saiaiia. Rfecieliic omriirib
tam depromam phafeira.IJbi poffp figafnhbmiiiern? Saiariani iliiim hbiriiiiaiiirivocat, lit heriis qriispia.m,
.quis>jfdjuvaMtcorisiliiirii locris? OiihariVcoiigressus qul sfefyiiriise pccu.llariteinde nomirie yocaris, hoc
tsssem cuhv illo iti fediio ialiijifo'riipnie! Dat situs ipsb; indifeat"feririiribri eisd cisim'.Apage ! milis }isec
gditipriacileiri Iffospecium iri biriiveriipartem: inde et mansiieia vox esi, af coroJriiriiuitisfairierij.iif vi-
IJUIIPaiegotioîJariipbfum ubefiatem siibjecissem defferest, ef vfeiutiridigriaritisbbmihi, pefinde ac si
ilJiusriculis;6bMiSsehi spectaridbsfeguriitlifesauros;G 3iccfet: Ffustra labofasti iii "ffegeiidafratide tua,
vUsopompairi Pirineiri ev fastum siib urio aspeciu ijfeifacta est liia tibi lafva"; afespfefasiivicib.riarii;'
posiiissfemiriliaquideni/ h't fgipsSSiint,* osieridens, nuricdeniulcfefeirie Visset fejbiaridifidbriis,jammeam
itfia-perarlehi efOngeiisLCuin nbiriintihi natufa tam vfehdiiioneiriagiias, jarii pfpdiloris usufpas voces.
fieile mttneribus et lucf6 ifffeliatuf, si viderit quse Iritfempesllviiiheriieiidi ftifeicorisiiium iriiisti, ei-
""unt.iriorhe tfefrafuiri spieridida ei il|ustfia, siatim ipfecia cbrisbfterii luum, ef pactioriis ,ad"miiiisirurii
ad fca.pbssidfenfla fexsiliei; bsteiitatas divjfias arfipiet Judairi; ffecfecle mbdb, drim cfucem^^^qriae nie"riianiet,
sivMusy-iheasqufe habendas fetipiditaiefereiuf incf- suhearii; reeedfe', Iriijiiarii,. ihfe gtiippe riibdo Uon
tatissimaV uiiihram' accipiet pfb;\;efitaie,'et solus eiiies. Apage! êfyii aoriatua prpditbry lioc Jjnurii
rerum atsppctus fldetoTioiriiriifaclet, csetefogui ad a rire riiificiiabebis : boiiiiiium Deum.iiium ddbrdbh,
cfedend&m uridiquevers'atiliVPosce' paiifenV|inquie- et illi $oli $ervie$. Ne liominum bhsequia .paftiri
bam; respuitfriihli^duBiians qufria Deb eiiam.sine curti DeO, et vindicafe tibi velis ; illi soli' debltores
paneipascefeturi PfbjicecbfpuS debrsuni, ufgebam; siiiiK .. , ..
discBSsit^^ hlEC vBfliaV cum Deurii esse teiitanduni i'9. Turic, iriqiiit, receisiidbeb diabolus. Magba
fiegaret.' Adiho jarii' ffltiai Cuiri liacViriarii speeie 'J_ssm%Clifisii fuit liac in exlrema.lucia pf insignis
rerum-etporiVija^b&riiho' iiriijoriim iili, et' pefsua- D ffjSipTJa.IJf eniih gerifefosrisac fbftis pugil siibiimem
debo Bt procidSl-riiihi ad gerijja',laihquani si a Deb advefs^fiurii attbllit?( riioxqiie ex alfb pfsecipitat ac
ipso:tehtarpftif: <;fedfet;'iri'quairi,lioriiriVad^cfederi-' efidit; ita, Chfistus feiJminusVdiaboliim, deducluiri:ii;
dumriiinihie'maWSet itiorosufV Mbx utfl deCeptuiri m.bnterii,erspfe inaril sublatum, ab eadein excelsa
irrisefo, ihisSurii''ill'uiri:fa<iiamy spfedfetufbaiuiiV ac dejecturiiiperfregit. ...
; 17. HbjuSce' pfifeclafse Mibefaiibhis cohscjus' 20. nujusVadniiratlo. viclorise stupentes ..angelos
GhfiSVusêffehafciim fepiri rilonterii excelsrim. Ble- excivif, etadstiparidum.ctelesli satellitio victorem
dil:Ma1slfratfde'sfe'xpC^ corigffegavif.Ecce ehiin,.iiVquit,'angeii accesscrunt,el
iWuffi'llciltiaiii''iiriaglrieriibculif bbjicit. Neqrifeai'ti- mihisirdbaniei. Nbs arigelosimifati, pareni cum.iljis
iT@risain;C'allidita!tetii'Cb'ris^^^^^^ Cbristo cullurii ric qbsequium, exhibeamus, sludia
se^ veluftiIfaudis nfescius coritehiplaiiir. Ille vicisse rioslfa coelo.probemus,beataruinque minfsleria roen- -
dolb e"t sêctaculi fallacia ;faiu's, adyersartumque tium in terris obeainus; animam nostram depona-
dhlata fepecie captum suspicahs, ac veluii ceriara mus in iis njariibus qusevinci hesciunl j.nalurse lapsse
de^ffeliqiiavlctbfia conjeciiifarii facieiis, exaggefatis, ffesiauratofem diligamus; amplectamur eura qui
213 SYMBJPJJUM THEOPPRrMQP.S.UESTENlET„ EJUS,,REFUT.ATIO. 214
epm.munjsinimici yipes ac neryos incidjt, et'jtigi-.A exclamemuS;,:'Dotiiinuin,D,eu,m,luum,ndorabi$,, et illi.
menipria yi.ctoriam.glprise npstrse yindicenvprpse- so/tisentiies.rlpsigloria ,etjpotestas.in ssccula.ssecu-
quamur; prostrajo diabolo insultemus, eli.i))p,u.dens. lomta,, -;. .
caput convellenles, uno ore, omnlbusque prsecojr.diis.
rti. ;"
,ET EJUS REFDTATIO.
IRJEFATIO ÂRIl M|RpA^QRIS. j^p.rayura ejusVdp.d5sgerisatibj)e.Dbjriin.iCa,etâ fide

VMARIPS MERCA.TOR Christi SfirvjisLKCTOIU caivser-vb catholica aTienum, ae; saii.s.:eX;lQrrem-:se.nsum,: quo
suo salutem» Nestorium Constantinopolilanse urbis quondam epi-
I. c Grsecus serpio Theodpri esl, 'qtioridari),episcopuni sec.uriiniaife,dfeSefjrt,;I&tiiiik.yOidiis';aiiriBbis
ncopipppidi Mopsuesteni, d prpyincise.Gilicise;Hunc insniuaroy, cavciiduni>niod.is,oriinibus, nbri sfequeu-
efgo pro facultaie, qua vaiep, iii Laliriuih sferfifo- duiif';
nem, vefbuni de vefbb; transferre .cbriajiis !siim; I, $5iriiii?adhipriere' vbleiisV.6 Jriliaiium; e'xyfe"pi-
CA^liGAîMES ETTNJ3TJE.
* Diciiis festille Alexari^-
aiiquarido Aiiiiobbferius'a paifia, CasTahaia1^ Epipb.ariiaVFlaviiis'VD'eri'bl)b'lisv
ssepius Mppsiiesienus :a sedfe,quam 'tfeiiml.tEst aude'f;Ros:s'ns;'ef'Mbp'svife'si5iV'rritr- cbrisVai;6X>coTtciliD
tem Mopsuesfia bppidurii 'Cilicife sephijdaVsiib Aria- Mbpstiesieiib,qribd'JusViiilari.irirandatb' liahitiim est.
zafbfenairielrbjVoli;et dioecesiAhtibfcliena.)Usus esj. a\\Tt':-!&ffi'(Rcfir'(ufcoliai.'''8-ifa
faroiliaritfefJoanneClirysosibmb j)fbptferepifimuiiib- 6 De Jjiliano dicturtviri.riblis"adij)fsefeedeiiliaopu-
lVempatrise,vitLcquej'eistudibroirisubMpdbfo TarV sfculfVCfe' sed.fe;qu.aridoquidein'res''' ii^quseîionerii;vb-
serisi. KpiscbpatUm ieniiit fr igjrita sei aiirios, ,'ob'fit cifiuf, rioViriiliil; nbiai)dum.|.Tt'ibu'turi)"Prri'spfero Gbro-
ariri. 428. Piufiirips iiabuit diseipulOs, sed jibniiriti- niciiin','ubfloqiiftufrie JulitfiibValiasliabereiin aliis;
tissimos ires; Joarihem Aritibeliise.,'NeslofiomCbii- 7jrinpif4et!
P-otit"a'CU?'In ,noiJs-r
' rgdiiiiHeiyêf.iiilite
c^Jdi|ciliii"s 1
sVariiinbpoiis; Thebdbfeium ;Cyfi episcbpos.'
6 Multa dbcei hbfcin pfbbemioMefcatbr, ; tiivilefatStiiihUt'dj3episcopatii Juiiaiiisiiori';uharfuerit;
sed tfia G efuditgfum bpiriib; vafiam ysifi)s leciiOhem'sequen-
prsesefliii)rii liuiifcrfsque difeiiivel dubia; vfeligtibTa: iibiisi:Nosl'aliq'uoiriodo briihfes-re^diisimijisihconcor-
priinuVri, synibpiuri) ;qUod ihiferpfetatiif vefe fesse diani, salienr veteres, duce Mercaiore (DisserX.rQ-de
Theodori, "quodriegavit Facuridus,Hefnilarifehsis,riii- auoiofiprii, 'lei!a%fmibribusîWr^'.f'e^q^'.)'i\
" Dixi yfitfefesVheque
noris iiac ih psfiequairi Mariiis fidei; allfehihi, Jii^ ehifiicbhfeiliafipotuferuni.qui1
liaiiumfriinûls SofeiiSad Tlieodoruhi Mbpstiesfehiirii efebeVitibfibiisVA;elciim dbctrissimo'>CliiIleii"Oi(i?flu7JKi;
perrexisse , ui ah eo sic iaihqiiaih a iriagistro, aut i//uslfalipatl. \i,'Ctip.29)',JiiliariunvfaciunlAteilanen-
ppiiiis. parferitedogiiiaiistloelesiiarii; •erudiietiif rid- serii episcopuriVvyel-eoraefuditoJVigneifio:(/nj5r<Bfaii
verstis Augtisiiriiiriieathblifcsefidei acef fimurii deferi- ddit!pdtleih supplemehtiopeHm S:A'«igi«siiBi)j';Cseiia,-
sorteibvpfiusquara'seburtdhm Opus felsiBofSre.i;pd'* neiVseih.-.utique'.cOhlra''iidem:,meliorum:jcodicu.ra, et.
strfeiriuin, liabitaib iri secunda Ciliiiia.s^ribduhi; iii apfeftu'm:Mfefcatorisv oriinium"auctorum>hac ,incausa
qua irtbx ah'excfesstifexîôvihciaJbliarius 9airiVialu§ fidfefligiYissimi;'testirootiitim;;
Sit ab ipsdriiei Tliebdbfo. Utrigue adversus Eclanensem episcopatrilri:,'quem
c Haecprsefatio 'Videfi pbterat hbri
disjlihgtehda-a infdissfefiatiohe steeubdaderiionstraTnusj^ adhibeht
siiQsefmone,- fet iirbiridfeCPriffereridaTrf secritfdftm afguiriieritijinVufmibi' yidetur; non-;valid.isJsimum:.
paftemOpef um Mafii •Mercalofis,fid-quam pfertinet JiliVquod' JOliatius;a; GennadiovKrPspriro.;et :B.e,da:
syriiholumTheodofi MbpsufestferiiV
"riiriise taihqtfariv NfestP^ Cairip"anuSJdicaTuf;;isti-V quod ideriiâb.Augu.s.tiiioin
iiripietatis fonS -:debuit taitifeh, ^mfeojudicib^ A'pulia:riatus: scfibatur;'hcque;. iameri; JBplajitim>.in
in priraam qpqufe pariferiifefeffi; qii'aiTdo>q'UideriiApiiitasitv heqyp-iri Ga'mpa'nia,,sedrariudi Hirpjnps*
cbirtpleciitilf hbfi paiifea ad- JiiliariuWi liisldriairiqufe: p Sil yfero>;yel'Aiella;ih' Gainpaniavvel in;ApuJJSiPeu-
Pelagiariariispettanlia, iiriiiiolohge plursi quaui qttx: CfehyhisGailiai' ,.
s.int Nestoriani negbiii1.Ne vefo •siia''Ufeessiet' sirigiili& VpfuiriJfeveieStarguriientum-.qubdiatpatria.Jriiiani
paftihus riiStferifes propria-, riiliil riuiicbbsefvaiidum pfetituf,=;qiiQlusquisqueenirii; episeopiiS:apjj.d.SROS
in notis putaVi, nisi quod ad rfehi Pfelagialiahipfefli- facfus est? Nonr-erat' cerle.natus, Hipp.ojierAugusii-
•neret, iiiis'; riO"ri!'Aiirelitis'>Garth'agine:;:rion>RofliaeInnpcen,-
Ilabet yefo >priB'fati() paflesPriibinS ^jiisiltior: in tiiiS'>atqiiei:Kosiriius;':non-'Eaulinus;>Nolse; np». alii
pfima "suum Mferealof iiv iiJterpreiiVridOThfeo^dGfi tUrifetfeiripprisiilristfes" episcopi;.in->urbibuSiquar tiiri
sermone Grsecoconsiliura aperit. Eriafrat iri sbciihdi EecleSiait)feicertint..''
rieregririaiionehT-Jul.iarilirtCJilieiana^ tetâ^de-eausa WQnipluS.rooTnetiivliabfet.quodiSumUurra vfefbis.i
Tlieodbfiiiri-cphyeriferii:'Facit in:tferii'* mentibrfein Vel'Genriadii -(Mb.:de Scfipt.?Ecct. capî^)': J.tdia-
damriati ejusdfeinJuliahiihsyrtodo^fhVJriciaJGilMjit ttu$<episcdpu$Gampaiiu$4vir acerAnqeniq,,;felc.; vel
secundse. Qiiafta ibcurfiteiiet epilQgi. P-foSperi{#p'j3fflm.in, ObltechSvAuiii):
De tferiipbfe;'uiio vtel fepistoia ipfoeeriiialisscfiplk
est, vel ediium Latine Symboliim Tlifebdbfi, diefeliif ,pay"er'e
Aut..huiic.,lT^^.^!J4..>^qQPXjJ;j '
.Briiarijii,,
"Lûf: dijtrd
"grjalaaiWe'
VAIc;C.^fti'jpîib"' sl
iri.secuiida parieOperuiii.Mafii MfeTfcatofiS.
.-i Securtdiejiiiiiiifiiiri,iuxtiaidivisioiieih abihipfefa- vel:>Bedae'(lriprmf. ,dd\ Canlic Cani.it.),: Opuscula
tbrfe Goiisiahtinofaciam : iti liafeprPvihCia sub Ana- Juliatii Celaneiisis,episcopide Gamptiniti.-.
zSrbO^rieirbpolij-qbseet-tiosimodiihi difeiaesi Justi- Nam,prim.oV.vujgaii: codjcijsiGeii.iia,dii h.anCjyoceiri
iiianopolis, octo ceiisebaulur episcopalus, ^lgea, noii liabent, Campanus; sed istani Cflp««nus; neu-.
US MARII MERCAfOWS tRANSLATIONES VARIOKtJilOPUSCULORUM. H6
scopo oppidi Eclanensis hsereticuriVPelagianum, seu \ 5.-Agnoscai •'jgjtur supradictus Julianus ex hari
Coelestianum, liunc seculum esse Tlieodorum, a ad translatione, •si legere rion fastidierii, marienle aprid
quem peragratis terris, et exarato raari, atque memoratuEO Theodorum illa qua euni dixiirfusmala
Oriente luslrato, cum sociis et participibus, et o-uv- fide seciMr_ Nestorium
ad christia- decepisse, etiam sibi magis
talantmpoi; suis, raagno nisu, tamquam suoqua 'uogmati, de"quo male turgidus et malesanus
nofum dogmatura prsedicatum magistrum, tetendil;
lihros; «onfecit, esse conlrarium; seque etiam, post
; ut de hseresi Pelagiaria, seu Ccelesliana, quam b de-
fendendam et sequendam suscepit, ab ipso conflr- de CiTiciaabscessum, ab eo,«in episcoporum pro-
maretur; atque inde, velut instruclior, octo contra încise suse conveniu, anatheriiate esse damnatum.
fidem catliolicam poiitVsqtiam Corilrasanclaeinerao- '. 4. Non itaque irascatur vel succenseat nobis, si
rise Augustinum volumina illa, ul putat, prudentis-. eum cum Theodoro, d cujus in libris suis infinilas
sima conderet. Daudes exsequitur, cujusque se niti auctoritate sen-
CASTIG.ATIONESET NOTJE.
tram, ipso teste Chitletio, Corbeiensis et Ju.rensis : Qumriiur a nobis cur non assentiamur naturale es$e
immb in Corbeiensi legiluf : Jutiattus vir acer inge- _. peccalum. Re$pondemu$,quia hullum Itabet veritimi-
jiio, fetc; in Jurensi: Julianus episcopusvir acer in- " Htudini$, nedum veritali$; nulltim justitim, ititlltim
gento. pielatis colorem; quia diabplum condiloremhominun
Deinde, unde cpnstat, Prosperura, si tamen Pro- facit videri, elc.
sper est, in versibus allatis de Juliano loqui, et non c De convenlu episcbporum secundse Cilicisemi-
potius de Coelestio,qui forle Campanus exstitil? Fe- rnm silentiura in hunC risque diem; quiiJuec ullar
runtur enim duo epigrammata, in Cassianum, velut mentio est apud alium quemvis scriptorein, nec ad-
in.oblrecialoremsancti Augustini,scripta, quibus Cas- modunvprolixa apudiMercatorem. His enim pauculis
siano societas alicujus creditur iobjici. Atqui verus verbis-attingilur, Sequeetidm, po$t de Cilicia ab$ce$-
Prosper Cassiano nihil admodum exprobrat societa- sum, ab eo in episcoporum sum provincimconventu
lis cum Juliano, multum cum Pelagio et Ccelestio. anathemate esse damnatum. Utendum eigo conjeciu-
Quid quodpoeta, quisquis ille est, obirectaloreni' ris ad investigandum lempus, causam, locuni el. Pa-
accusat superbise, in oppugnandp viro lotius orbis. Iriiin nomen, quod suo loco noii improhabiliier proc.
nobilissimo. Scitum est verb Ciceronis deCampanaj slitum esi ,(Dister.t."Zde synodis in causa Pelag.).
superbia effaium; non igitur de Juliaiio Apulo, sed. d Julianus in Operepostremolaudatquidem Tliesn
de GoelestioCampano.sermpest. dorum, sed breviler, euroque SS. Joanni Chryse-
Denique Beda dicere maluit Julianum episcopiim, stomo et Basilio Magno accenset his verbis (Lib. u\
Eclanensera de Campania, ^juain de Hirpinis; par- Op. Impetf. cap. 113) : Omiltoea qum lam Scriptutai
tini quia conteripinse sunt proyincise, Campariia et sqnclmqua$ proplielm,quas evangeli$tm,quus apostoLi
Hirpiiii, vixque iion est in ipsis uiriusque confiniis: protulerunl, quam disputalores catltolicatanitate ful-
posiium Eclanum; pariim , quia longe notior erat".C gentet, Joanne$,Basilius, Theodorus, el hotum $imh.
Ilirpinis Campaniaj immo Cainpanise nomine, cum> les commettdaverunt: niullo esse majotem laborem
Iatiore significalione sumitur, ipsi qupque Hifpini commiltere cfimina quam cavere. Quibus Augustinus
censentur. , .. ! ita respondet : Vtinamhorum fidemtenetes, peccutunf
- u De tempore profectionis Juliani in Ciliciam agi- in pnrvulis non negares. Quibus yerlsis sancitis do»
tur abunde in dissertatione mox citata, ubi ostendi- ctor videri potesl theodbrum poriere inler defenso-
tur incidisse in ann. Chrisii 425. De consilio quo res peccaii orrginalis, nec adhuc scivisse quid scri;-
suscepla est, Marius Mcrcatof, cura in. Iiac.'-pi-asfa.-' psisset super ea re adversus lidem catholicam.
lione, tura inlibro Subnotationiim (Coj).9.,'num. 3)» Quamquam totus hic locus laboiat apud me nom
aperte satis loquitur; sed in posieriore loco additt levi suspicione, pariim quia Tlieodorura adlmc vi*
ihsnper Opus postremum a Juliano adversus Augu~ ventera adjungit duobus aliis Palribus , jamprideiiv
slinuin elaboratum fuisse in Cilicia, et inde in Iia- vila funciis, quod vix coiiiingit; partini qnia non>
liam relatum ac edilum : quaetria primum ex Mef- erat Tlieodorus his eiiara temporibus lam integes
calore discimus.: ' . famsc in aliis fidei partibus, ut sine aliqua cauiione;
t>Julianus apertara hseresis Coelestiansedefensio-- debuerit ab Augustino commendari.
nerii professus est primum in libello suse Fidei (Dis- Monuit eruditus Vignerius legendnm forte pro>
sert. 6 cap. 6). Susceptseposteacausasaperuit duo- Tbeodoro Theodorelum,; verum ctsi Theodoretu»
hus prseserlim locis,et. primo quidera (Lib. nOp. sanam fi.dem de peccato priginali tenerel, quod in>
Itnperf. cap. II): Nunc poslquam, inquil, prq niedi- qusestionem nunc non voco, satis lainen videre noro
camiite cmpitofferri, et delectalioniaccessitaucloritat, -rvpossum quomodo episcopus recens.creatus, necad-
ut concessupenemundi membripolentregina mentium,' modum setate provectus, cerleadhuc inter jnoriales^
expugnalrix lionestalis, el invicla animorum omnium tantis viris tamque sanclis docioribus jampridemi
captivatrix lurpiludo baccharetur, nobis quanlo hone- vita functis, jure annumerelur.
slior, tanlo durior, tuendmverilatis causa facla esl : Quid si Diodorus pro Theodpro legerelur? siquiV
quia conlra prmcipites.populos,et $ui$remedUsirifen- •dem ille et olim ohiisset, et magna doctriuse faiiia>
so$, non mulitiinvalet rtirila$ ralione medicattlium. adhuc floreret, et de ipsius scriptis nondum essep
Quid igilur? Horumhe ihtutiu receplui canere debebi- nnota qusestio, et ad Augustinum nihildum prseter
mu$; ei contumelia$no$traiulcisci silentio, acde con- nominis celehritaiem pervenisset, scriptis iioiiduiiu
scienlim porlu aliorum ridere ntiufragia? Verum con- Xatinitate donaiis.
tradicil huic odio ptimum benignilasquam genefi de- Quodsi;cui placeat conjeclura ista dc nomjne, per-
bemus huntano; deiticeps et fides.quam. habemusin jgaljile conjicereipsum quoqueTheodorumaDiodoro-
Deum quid exlra id, quod (tequehtet desperanles anagisiro accepisse hajresim, quam Juliano, peralios.
temporutn levavittuinas [Fort., \etiam$ifrequenlerde- jirimum, poslea per seipsum tradiderii. Verum de
sperata$ temporumlevavit ruiiifls], con$tanliamiamen Jiac re viderimus paulo diligenlius iu secunda parle;
(quam uique ad morli$horam exercerivoluit), $innul- •OperumMercatoris.
lum imprmsentiarunisequeretur effeclum, mterna re- III"larila rei ambiguitate, donec affulgeat nova Iux^
muneratione donavit. Hac igilur fidei consolalione xelinenda est vetus lectio, saliem propief auctorita-
gaudenles,immineqmuscmptooperi, etfc. tem Mercatoris Theodorum a Juliano inliniiis laudi_
In posleriore vero (Lib.' iu ejusd. Oper. ctw. 10): J)us affeclum tesianlis. Drsesertim ciuii Merrfilorf
I ^"-" . ': 'Y ._ . . ; . '-
817 SYMBOLUMTHEODORI MOPSUESTENIET EJUS REFUTATIO 2H$
tentise in suo errore glorialur, alienum a fide catho-, A Omnis qui conira hsec sentit, anatliema sit. (Exci-
lica esse, justeque damnatum delegimus, convinci- pit refutatio Metcatotit :) Immo nos tibi catholici
raus, atqne deflemus, quia magis deflendus quam dicimns, qui laiia ore impurissimo et lingua scele-
ullo odio persequendus. stissiraa protulisti, incessabiliter anaihema, et om-
nibus consentaneis suis, elc. (Tum pergit Mercator:)'
EXPOSITIOPRAViE FIDEI THEODORI.
Cujris autera perfidise sit etiain prscfatus Tiieodorus,
Qui aul nunc primum in ecclesiasticis erudiuntur ex scriptis ejus, quse de Grsecis transtulimus, ap-
dogmatibus liquido cognoscendis, aut ab hseretico probemus.
errore converti decreverint ad verilatem, doceri eos
oporiet quoniam credimus. (Et cmlera qum pattepo- EXCERPTUMPRIMUM« THEODORl
sleriore referuntur. Sytnboli Itmc pottrema vetba :) De secundo codice, libro quarto, folio decimo, conira
consentiat texlus Juliani ab Augustino relatus, si Ea disputaiio quinque libris absolvitur, quos ad-
accipilur prout est in libris impressis. Ostendit enim versus Occidenlales hac labe infectos scripsit. Inde
qnomodo et Julianus Theodori senlentimnili $eauclo* enim oriundura hseresis hujus auctorem, in Orienlis
rilate intuoertore gloriatur; et inlinita est laus viri modo regionibus versari, librosque de recens ab se
connumerari Chrysostomo ,et Basilio. Interim corri- j, excogitata hseresi corapositos ad populares suos in
"
gendus Vignerii textus, et pro verbo perluterunt, re- patriam transmillere, narral; ut jam ibi multosper
ponendum prolulerunl. hanc artem in suam pertraxerit sententiam, inte-
* Theodori Mopsuesteni,.... libro quarlo conlra grasquc adeo Ecclesias absurdis illis imbuerit opi-
Augustinum et Adam per lransgres$ionem.— 1. nionibus.
Theodori Mopsuesteni. Intinita prope seripsil', sed Aram vero illorum librorum auctorem (sive no-
duo prsesertira plena errorum; allerum de Iiicama- mine, sive cognomine incertum) appellat. Hunc
tione Verbi quam revera suslulit; alterum adversus etiam quintum Evangelium fictitium adjecisse, cum
S. Augustinum defensorem catholicse fidei, qua fingeret, se illud in Eusebii Palsestini biblioihecis
creditur peccatum originale. Ex secundo Marius ex- reperisse. Rejecta prseterea divini ac veteris Tesia-
cerpsil quae nunc eduntur. menti versione, quam sepluaginta interpretes simul
Cum vero meditaiius inspicerem totum lioc opus- convenientes ediderunt, ut et Symmachi, et Aquilse,
culuin, inlellexi me versari in argumento valde ob- aliorumque inlerpretatione, propriam qUamdam
scuro, quod neque communiter notum sit, neque vel suam novamque. conQcere ausum : cum neque He-
auditum ipsis eliaro historise Pelagiansescripioribus; hraicse linguse, ut illi, a puero assuevisset, neque
quamobrem exquirenda putavi, elsi laboriosius, om- mentein sacrae Scripturse didicisset; Hebraeis lan-
nia apud probatos auctores, quse lucem huc afferre tummodo quibusdam abjectse sortis in disciplinnm
possint. Neque vero spem labor frustratus est, sed se tradidisse, aique hinc propriara sibi edilionem
diligentiam incredibiliter vicit. Collegi non pauca, conscribere aggressum.
quse licet nimia forie videantur, pro re ei loco; cen- Secise vero illius summa capita hsec fere sunt:
sui tamen proponenda, et quidem non disserlationis C Homine$ naiura, non voluntate peccare. Natura, in-
modo, quod nonnemo suasisset, sed adbibilis ad sin- quam, non ea, qua prseditus ab initio conditusque
gulas tituli voces observationibus, qno simul et bre- est Adam (illam eniin bonam, et bonum Dei opus
vitati consuleretur, quantum fas esset, et niliil prse- csse asserunl), sed ea quam post peccatum adeptus
termitterelur quod notatu dignum forel. Boni ergo sit, quando per prsevaricationem atque peccatum,
consulatjector, non parvas ad parvum tiiulum no- malam pro bona, mortalemque pro imroortali com-
tas, legendi fasiidium proculdubio rei novitas de- mutavit. Hac quippe ralione natura quoque impro-
trahet. hos effeclos, qui antea natura boni fuissent, in ha-
2. Libro quarto. Hoc Opus quinque omnino libris tura jam, el non in voluntate peccalum sibi acquisi-
conlinebalur, quorum lamen terlium et quartum visse.
Mercalor memorat; neque enim censco diversum a Alterum deinde caput ex illo deducliim : Infantes,
quinque libris, quos a se lectos scripsit Pbotius, hoc tametsi recens nato$ , peccati immunes non e$$e, cum
titulo : Theodoti Anlipcheniadcer$u$asserenleshomi- obAdm prmvaricationem,nalura in peccali$consliluia,
nem peccarenalura, non voluntate, libri quinque(Cod. ai otnncs ejus posleros peccalrix (ut ipsi loquunlur)
177). Nequeetiam dubito quiu ad Jibros quinquea naluta ptopagetur. Afferre autem ipsos et illud aii:
Phoiio lectos perlineanl excerpta quse reperiunlur, Ecce in iniquilalibu$ conceplussum (P$at. h, 7), et si
lura in Constituto Vigilii, sine appellatione librorum; quse sunl generis ejusdera; sanctum ad lisec ba-
tum in quinta synodo collatione quaria, lioc titulo plisma, sacrique corporis communionem in peccato-
(Tom. I Conc. Gen. edit. Labb.) : Ex Theodori Mop- rum reroissionem, etiam ipsis infaniibus, collala,
suesleni libro, quod Deus mortem inlroduxerit, et ex _ hsec prsetendere ad proprise opinionis conlirmaiio-
libro quinto de creatura, seu quod Deut bona et mald " nem.
fecerit, etc; lum denique apud Leoiitiura Scholasli- ; Neminem prmlerea morlalium esse juslutn. Quod
cum ( Lib. m adversus Neslorian. et Eulychianos ipsum item ex eo, quod inilio posuerunt, consequi-
num. 28). tur : Non enim justificabitur, inquit Propheia, in
Quare et integrum Photii codicem, quia plura conspecln tuo oinnis caro (P$al. CXLIJ,2), et liis si-
seilu digna compleclitur, et excerpta, qusedixi, duum milia. > . k .
generura afferenda pulavi, quasi fragmenta non tan- Quarlum : (o blasphemas voces et impias!) Ne
lum Marianis cognala, quod tamen salis esset causie Christum quidem Deum (attumpla himirum peccatit
cnr afferrentur, verum ut complemenla qusedam, infecta natura) sceleris purum esse. Quainquam et in
unde magna lux, sive Marianis, sive hislorise af- aliis ipsorum blasphemiis observare licet, inquit ille,
fulgeat. non vere hos et natura, sed ligura dumtaxat liuma-
EXBIBLIOTHECA PHOTH COMCECLXXVH. nam ipsi naturam ailribuere. >•
Quinluin : Matrimonium, vel certe cengrediendi cu-
Lectum est opus Theodori Antiocheni, qui Mopsue- piditatem, et semini$ missionem, omniaque similia,
slenus episcopus est, ut ex ejus quibusdam epistolis quibus successionegenu$ humanum propagalur, asse-
colligimus, Jioc titulo : Contra asserentes homines runt es$e opera perver$mnaturm, in quam per pecca-
peccate natuta, non voluntate. tum laptus Adatn, ridturcemox vilio nin/oniin pmmutn
.*$: :.,:: ; ; rWirVRnipRCATOja^ 210
:&iîim-:.A^ Aexterra fofriiatrim, ut itibftals ^ROfsUS.cxisteffetv
' idihdlice efga ciburit' pfojfiuifi vbluit occupafe lefnvorieni^
disieieriieiii,' .*'-."
i. «'Tarifo ^taniV^^ nec exinde J>valens advertefe vefitalerii, pro db-
:';..:GASTIGATIONES Ef Mf^,
;:•;>!:
îSiilJîift^^&t^^j^t^^Hgel!' Se!6l's0ri''iraSi!tfb|f»Saîî"nf: iii.pecciifprunienim fimcreniissjpneniconferunturiy.e^
Por.ro Tbeodorus hic recie quidem facft,,quodhsec rriifi ppbftfebat; et iiiufir dribitatibrifeiii,ijiifltas alib-
ipsa detestetur ac rejiciai, inlerdumque pplime ac <ju1habfeiiteivi^:>disktilve4htli!viris;MbMbdo dis"solve'rfe,
valide..lpbfum>":ah^^ -;^})j)|$
>.^£Uf>d.iS4.>iJ^!-.-tl<Jll^ a4j..i|>>i>{<9<g-->Bî^l>ftiwni.T>ew
refellat. iiec. nqn,sacrse gcripturie.io.cis,,quibusijli îdp^jm./^j^^^^Dj.jui," ^c^sideraViSg.ijihUêjpsropjli
ahusrstiiitv|ifopfjbs 'sfeViiiisadajjtando, uf Pmririib pfbSigibse cMfirigefe.'
imperitos redarguat. Verumlioc ei perpeiuiinv nop. s -Hactenus Phoiius. Quae sequuntur fragmenla sex
est: n_tnvel Nestorii sectam in multis parttifife"ho- &uiripia suiit ex collalione quarta synodi quintse,
his jfisus,estv;et;0rig,ej)is:;. Baltemde liiie suppiieio- in, qua: prseier. inipiuh) Sfheodori symboljim , et
rumj iijusBilare-:Seritfejitiam.: :. Vuc-.r r;..; ur excerp:ta.d6.rLibf>iS':S.:Gyrilli &dyersus;eumderiJj,.par-
3;Qriodatitenj.asseritpijaetereaviAdarafamande qui- pitasepluaginta .et.Mnum:>ex variisipsins opefibus
>Bem;ah.inJi:JO'jfpwnatiim ess*ermorialem;,,sed Deum>,T *R isJllectavblasphferiiiiBqueiplebairiumeranlui:.
.utpeccaturoiodissenitisvte : "fhebWri •['ex: librd -teriip cbViiW^niJ: a% jSfeiVlum,
catop.o&nselocbriiPiSL;impositaJhefit,.>miliisanere- qridd -Dafffeecufuiri ilecuiljiit 'mWietriinjrb'dh'xit
Ctaiti sentBntiam=riiillamrafferre: videtuf, <sediimultis (Num. 56). .".j,V!i" >. :.;..,-: '.
BPtiujivPbjeciunjJiessecriniinationibus, si quis ratip-
nes exigere velit, videtur : quamtumvis, ut.ipsequj- .-,'«^Jllupiii^niVaulerii riori'^bljauîjt^3am,/JRe]ifl3ciJSJuI>-
denirJpfte dteerit-,' isatisraeriter hiijusiiiodiopinio ad- îlusesimQjli; et-feciu^
yersusjiaifeticos ;pugnet.;:Noii;enimrsiyquidicum de- 3iehXiam,,iquQd et; Citfairi
Cfealofe factuoi rest, edocti.'«umus
teriprtpugrifet; continuo bonum est: etenim malum tateriv nostrijVi|a :.... ,',. - >',..,- '.
qagqufeiSfecuiriripsumrpughat.js.^^^^^ skquid: rpctae rsi- piiiriesêccajuiii-:».".'".;_,-
JWi)i:SorisentaiTOutoiiVariifestn)riqrie.isJt's^ MjusdemTMbdpri.exlibrOsquqrto et iquintpcpmhienli
ijlridfcdemuiivrrecipieiidum^tametsi riiilla hseresis ei de ctealuta, in quibu$ elbonaM mala a, DePfacla
Senijeniise^sSsJererafldeatti.,.;,.-.,'-;,_. ;.-_'>.*<>.•;>-,.':-rmse:dml:(Num.5fy; .,-:
j. ISecjillud^teinsegp curiQse>diGtum.:etEcclfesiseDfei . -:{iêc'igltuf fribrteiri. hbri^spbrite,ret fifar:tfer ju8I-
inauditum;, ;in&veritatfs; dogmatibus nuineraverim•',, cium :s'iibm; IIIiulii, lijpniiiiiljus;|'rifequepeccrilb adi-
cumduas esseipeccatoruitfirreiriissionesassefitfalte- •tiiriiiia'.''Mu1famT!jfiiilii>afem'':dedi;t.Kec eiiira hoC-lifefi
rain quidemiieJcomiriississaltefani:vero (quam rie- riblens ri&rfpbterat; setlqtibriiarii scifeTSat ;ulilfe'fesse
sclp flul;-r>emissio'nem qtiisriiamyiut.ille lamferiioqui- Ml)1s| ma^fsvaute^
tuf jiiSippeilaTe:possit.) impeccahtiam: >ipsam,;slvfenori demVrialbrririTfetrietefibturii-^
amplius peccare. Oportet enimnbSj ut appafetv plti- leiii! ilelief^guiQeiil!liLfefe;V iiitfbduci ahlfem'iWfelibfa;.
rihus; explanantibus vocabulis uliy>ut riovanvill&m C ^ ldeb iii dubs sfafris-diyisitlifeusi cfeatufarii,.pfses"fe'rii-
peccatoruiri .remisMonemrideclaremus;; Quod enihi tfeirijetfStrifiriii Vjiriillb quiderri 'M iniiriortalltateiti
jeetaiiQquendi ratiotimpeccaniiamnominaiyillepec- ertiriimipa^)iaiem'%iiriiia.:ducliif iis ; 'ih priSserili verb
caipruin'iyeniaia! perfectamj ;et;:riiaxime'faiatri| intfe- iii^mb.flbmfeVM aimilfeiis.
piiinijiue:appellatpeccatiinteritiim;> . = Wam «itjiiidem :rib iniiibiiiiiiioftaTes fiibs •ffeeTssfet ei
':Ecqusenam igitur rhsecLpeccatorum-Temissto.fet -ubi iriffiiutapes*, ririllani SJilfefehtiain ;ad *irf&'iionaMlia
iacta.kMrideq.ue originem rduxil? Coepitquideni' •illa haheieVriuS,pfbpffuVn::ne|eWfes'^ttiiti'm'i'M|ihoVa'riiei)
inanife'sl>ate>s^,.aitjj.ex qupiGhristusÔomirius'carriehi aulfeiri-''MutaliiJita.teirri. 'iihihutalVjliiatis•igriiiriibaiii»&
induit.et arflialionis locose nobis tf adiditJrPeffecie bonum :. nescientes rabrlem, imraorialiiaiis lncfiiui
êrâtuf,rcum>prO'tonis.PpefibusV;tumdn:iIJaiiisra!i- riesCiebamus;;igiVbfaiitfes>: coffriptibriem, iion biuQa•
ratione, quse posl carnis resurrectionerii futura esi'" BaiviuSfinKbrf"iipiibneiriL: Tiescientes i-passibiiuih^ra-
fluariTt.j^timur.;to vairie;rt!ViiriP,Ss's'ib',ilitateri)ribiVri)ifabairiiVf;.,Gbn)pferi-
baptizainur. Satis quidenVillajrquoBidfcia^sPhtUiacle* Qfose5MiâifiV iiecvI6iiguriY.sefh^.hifem;facia^
nus;..praeoiafa..et!;^^ . rfes.jhaiofiifti ejiJjeriirifeiil.iiraV 'bbiirifuh) "illbfurii iVefe
jubeant.rKBie ergo ;deinriepsv et quid rlfoG.rei?atires pbtera'mu¥"!3Meii'tiam Vrieffefi,":»' ;\
enim tilri arrectas prteh'enitis:>qaa?,namy iiigiiiim, iisec
fistrpejcfcaiMranrp^ .Ejus.demiiiims.dînyehqtig.eia_s,i^
quis^pbsfcreSurfectioiTeni peccabiriitis. Quairi sarie .:, ,,$iintiitef)nqio:S',e.s$e:d}cenjis.0
ab ingentiispeiios'delurbastiI uteniffl iitirifeqriaefefe :lt'N.feceiseîitfemfesty.bmriia4lfiSUl'TaliSiia'biliaV-h».-
pmiilanv, qubnaiiiidrmododiGere 'liceaf peccatorrim jD Yisi¥ilia Uicbêt>riQs,iij'soS ,•quibus •-ri)Qfia|e:qhlVleriV
remissidnem vUlirid'tantum' teeviter. fogabio;>Vitlfe Ist^ corpus, 'ariiiria jauten)-pef roniriia/siBiiJis -feisdfeiii
quid dicas. Proptereane Ghristus tibi videtur hoiiib Irfrisihillbus fet''ra*libii«libu'ssiibstahtiiS^ fliic:qtiid6Hi
factris.iet crii.ci-affixusiwfe^ trfibipostrfesUfffeCliobeni |jfjeseritetoi®uiahilitafeitt'piifi,-:'ut-P!plim
pecces?;Peccahautne igituf IlliG^quf--vitaspritis ablei ;-, ::*:; -...:-.. -'doeiiriha
ruhtjr-quftminmundumGlMstrisyienTfev? et 'siTdfle
fOn:$ablizfeiriur,'vide"mur-.iibtêtsavui-iîijbii vattlftitgjî îPf^mlsefat^pfbeul^duhfo Weodbf"us-argiiihfciiia
nos et infantes, quid? infidcles omnesnifsumriie. iri- tf:Tbf!maiJ"brie-hoii)iiIfsre!xLl'imP:rte'fr^
turb isseculo et forabunliiry -sCvJiATrilji^rfnfu^-iUjîe- re§bliibilisEatqiieitri >ôftilis!Si'aj%'_*'ie^S<fih"ojjiSii<ein
qiifivageritvac lalrPciiiivhuiituf;,omvieb^que'adfeosrii •pfdbafeti-MiJsius :î>iri'''aishi(j"rili',4ivi%gislfi'appfi>iiib
«esideriit:inequijfiam.adiiBpiebunt)?'''NQri fetfiiii-iustas s'fe'ûab"e"s, /lbciirii 'litihc •JS'eri"feSis';",«vîiiri"e^:ri? sftliii
saiiS|!ryelieor-ujritquoehic;Apdm'iniH^r-Dh1t;'l^'afiiiui^yi^ ^Lmt, taitiifuariipriiveipiuni^dispwiativ^^
^faviisimas poinasirepfefias : sed Jam ostendi «aiis, Syrus in libello Fidei "(Cap..S9et seqq.), ita Juliaiius
cur istam ipsius peccatoruii ffeinissioiiem pfobafe Opere posti«mo-ii),:iS;,Augusiuijiri)-iflLib.rM.fiP\'"'"
•ooitipossintv -"'.'" -'y--': :-':r.. petf. cqp. 50), quod iio.ii.:ibsurde.appellaverinilibro-
,««Sed:iorlassepve ipsesquMfemyplfehs,'hucdeductllis fuiii'quiiiq6fe''Tliebiabri'vfei^medulIamv^êl^StiCCum,
«tviantuniiUtdissolVatuiihioS iia iiiiserferiliuriiiio- :in;Cilicia tfriridipsuaiThebdbfririi cbhfeciWiii^'!!!*!'-
(Los; Quare pueri sanelisiimismysferiiifomihrihicarii? cdidfi"lib.-Subnot:).
viipii fec- 1 Henricus de Noris edidit iiolehs, ritfestîncbdic^
'tuhl&pilSihaieWgmjuW
catis abundant, insitojam in nattiranj ipsam peccaiQ? Valicano, quo usus est. BJ-LUE.
221 SYMBOLUMTHEODORIMOPSUESTENIET EJUS, REFUTATIQ. 228
CASTIGATJONESET NOTvE.
clrinareligiositatis, et adbenevolentiaminsiitua^ A.illtid-Tlieodori Origenistas impugnare; nam esedem
mur. i adVfefsus; ipsos rationes valent, et Origeninumquam
et dicehlii bbjectum'est;,7immb,>necbbjicipoiuit' vfelahirividjo-
Ejutdeniinletimehlis jtidiciutri, qubd'tn^- a Mopsuesteiio
tabilia etmdrtalia othhid facla $uhl; ei- iiirurii-bm- -sis.iulliim.de.quihqufe.dogknatihus'
nia immutabilia et imrhorialiti'itatihi poii resrirre- ceprehensis.;!niSi>&Tsitari>securidbrii!qP'iod!cumfeiitho-
ciionem crunt, tecundum timililudinem Gliiiiti . licis.'.defendebat,.sedrioricatholicej-propterrirsejudi-
(Num. 59). caianir.suamiderpfsecipiiatToheariimPrtiiiiirffergastrila
'"'..-: eorpoBum^,adl luendas: ariteced-entiuriipfecCSlbfum
t Qiiod qtiidfeiriplaCuit De.b,lio.fiefat'iii. diibii.stia- pbenas;!>opinioneiri,-. ;
tus diyidefe cfeafuram : unurif qtiidkrij, qui,pfse'sehs . Certura pariter.cum adversarius MopSiiestferii.dfe-
esl, in cjriomuiahilia birinia ffecit;'alfdrufll aufem, s.cr>ibitiirr,> Hierbnymiuii octOJapertissimls-noiis ihdi-
quifuttirus est;cuhi feriPVahs dmriia adihvmutsibjii- cari. DiCituf: enlra) iri Occidehte: naais,' ppsitus in
latfemtrahsfferet: qubfurii pfiocipiiitiYnqiiis'oîerijiit Oriejile.. irfde libros mitterfe ad;populares, quirftum
ih dispensatibhfe'DoitiiniJesu"Ciifisti', (fueniex.nqbis Evangeliura confinxisse ( quod nempe: secuiidum
aiistferiteihfesuscitavit ,ex ihbfitiis, et iriiiripfiaTem Nazaracos),:illudin Eusebii .biblrptheca'iiivferiisse,
uofpofe, et.immritabilerij fecif ariima; pef quoij de- novain veterisTeslamentiiritefpretaliioneirf'tfenta:sse,
monstravit quia cifca liriivefsatri'cfeatufani libc"fur- Ilebrseselinguse.a>priina setatfe> iion: fuisSfe 1 isvihutus
turum estv > scienlia j: hanci didicisse ab HebrseoinlittVcespflis,
Ejusdeih ex quarto• jibro cpmmenli de Barchaba^sciliceli,
creaiura (Nuiri. 60). T»; Gertumdferiique;dbgmata quinqueqiMeTliôdofiis
€ Ilio certo constitulo. quod quehiadnvodubvriohis adyersario.suo ohjicit.Lillaiipsa esnfe.qn& cdlholieis
per resurrec.lipnem, ei corpus incorrupiurii, el-im- peccali'originalisrdefensoribus saiictoqiiel ift priiriis
inuiabil.isanima eritj ebdem mbdb et ihvisibilibus et Augusiino-,: lestiarii
partim'Vfere,.parlim;per.,ea"lrf»iiiia'iri'•Coe-
iunu-
ralionalibus naturis immiitabilitatem niereri coriliri- tribuebant, Hontine$pectatriittî'<ib'efed
geljnunc quidemaccipientibus cdnversibhfera,siciit ra, non ea qum a 3'eo condita e$t!,-sed':qutd d- frimo
yersa mullotics deCemmillia dsemonum-ostertdtint; parente .vitiaiai;, infaniei in,rehiit$ioneni 'pecdatorum
tunc autem in immutahilitalenvnobiscum fuiuris. > baplizariz.neminem.nioflaiimi.esseyuSlum^
peccaio;..GIif.i$tumip$dm peccalvwonfuiise'experleni;
Ejusdemex qUiiitblibto coihineniic\e cteritufd, qiibd malrimoniumejusqueusum petveisd ttatutm'e$$ebpus.
scietisDeus expedire hbmhiibiispecctituih, liac jieri > Minus certa stmt quse sequunt-ur. Opii)6r-> eniri),
di$pasuil(iNumi6i)f. 1
prirauni, Opus:Tlreodori tuhfeconfectura fuissfe;,cutn
«Nam sciebiatquidfejhqiiod peccabunt omni modo; Juliarfus in.Gilicia.mofaretur:;.mejititUmvefo TlifeP-
cbhcedebat vfeio:hoc fiefi, expedire ejs cbgnoscens.: dorum, et de temporey quasi:scr"iberBtyiv>6rile Ilifefb-
quoniam rffecfefaipbssihiie eum, qui cuhvfeceril nbn hymoi, etde advensario' quem tribtis'dfe'Causis!5liurii
exstariffcs, feitaritofiirii quidem aemoiisiraverit, do- ahAuguslino finjcit,neinpe iitJuiiana iaverety prse-
ihinbs, tarifayefb bori.apro.posuei;if,ul eis fruantur, judicium Tlieodoriapiid siios adhiheivti';ret iie: sibi
riori' pfoliibefe peccati adituni, si expedire eislibc cpnciliaret odium lotius Ecciesise:;a qua scifebal-Au-
cognbsceffet: sfedehiiri riqn, erat possibjle nos aliier guslinum magni fieri; et hon irritarel' utriusque
discfefe"peccathriV,fetrprissiopummolestlam, ef delfe- . imperii' aulara,; apud quainAugustiniira valfere:pluri- •
f ibfa,- ef libstfaiij.ihfifhiiiaiem iii liis deinonsiEa.n-C mura.gfatiainteUexeratvyefex ipso Juiianoi •
darii, ad bstfehdfenflarij magriiludiiieiniriiiniitabililaiis ! Opinor. deinde>, ltoccc Opus>iiiscriptura fuisS'e,
qiisiiripqsjea nbBiSessk.dbnaiufus, liisi' sic abinilio Commeiilumde creatura, .contra asiereltles feccate
fisecfulssferiia"Bfebdisppnsata, ui cbJIatio.neet expe- hopiines natura,. non voluntaie';<ralteramqtie> inScri-
ririieiifo", irifirijtbfiiriiillbfiira honbrura posseinus ptibnis parlem ; ei quinta^synodo;:alteram fex:Plib-
icirfe iriagSitttdirifefn ;.fet liujiis gfaiia,, utpote prpfu- tiodesumendam'.
tufuin ribbVs.peccattimi,rifrafedimiiiens, magniun in .: Opinor e,tiani,<ex. quinquelibris; qtiibtis constabat
•jtis bfellbauxiliurfV jhyeriif, > , , Opus integrum;.po"situiiifuisse>;i primuriifti fexponeri-
Lebiilius, pbsfqriariv iriulia .objecit TheQribrp,: diS:dogmalibusquse.TlieodorusopbugiiaridasiVsfefepe-
Ptifvdhmc; inqoit (iiift,.jii CoiiirdEuiycftiarioset,Ne- rat, eorumq.ueiauc-torejier caluimiiam>traVlucfeiYdb ;
$toriah%i,.tpm.Vi Anijg. Leci. Cdhisii pdg.ltj-: secundum,-ii)ilaudibus>tuih cfeatpris.Dfeii;. t uini cffea-
tu tetoddcVe hiihi, ficium e$$epeccalumAdm, idque turce.:fatio.nialis;,leftium in-.congeretVdisi argumetitis
Deo attclore, utjtidiciutn .iniq'ui$$imuhiin, Adain„qui adversus mortalitatera liominum peccaio prrini pa-
non peccdsset,sfd .per.Cqlutnhidfitdtifnhaiu's;fuissel,-.et renlis; conlractam'-, quartum in. oppugnarida'.fide
ixtiiiifnki depfeluhijjiisid eipifobqiiUsctiu$nredimeiidi .calholica de: peceato.originisv.et causa<cur pafivijli
niunilzmfiefei. Aitiiqn,pfoplit,/ifiiicrddipemmalorum» haptizeniur;quintum'.in>soIyendis;calhblicbftirii>ralib-
el reUqdxdbincepsmtpietafisliqminutnfilirisius.v.ejifi/, nibus, pra3.serlinT,pro.peccatoorigiiialfi In eahpppi-
tit Adam oveiiiq cqmpdsCjldcehihmtibduclairiel qbet- •nione.madducor,r parlinvquod illa melbodus per Se
rdtdît^qulihifpii^jâstor. $alyarei?. ',. ;. ..... ,, ,> ajpta.yideatnr,.et possit:,ex iis'quse> liijbentUT.npn
Cifcaea qtite ex Plibiip, JL.,fepritib et.quirita synodb dispu-
felatisurit, qu». a'ileritras sjiigtiia pefperidpris,,yei tj.obscure:CoUigiji.par,lim-.etiam-iiubd:C(rilestiani
tatio.nemsoliil.essent a.lauiiiJjus- Creatoris^CTeatti»
conjecerira,' vfel fatibhfe Cbiifeceririi,paucis p"ef|tri'i)T rsequeiiichoare5>:p6rtim>quia:ex'iibr.6 ter.tio-Mfefeator
gam. Sunt autem illa mihi partim cefla.> paflirii qriseâjlmortaliiatem liomjnum. speciantv eixiquarlo
>duteiav.:_ dfetii-
- Certurii est, efsi fcbriiranvulii seriiiunf,,Th.eod.bfu)iv qusead peccatum originale, excerpsii; pariim
quia quseiivquinlasyhojioreferuntur ex libro
nbn sefipsisse.dpus.quq de' agiluf ^dyersus Mani- qpe, qiiiuto, quseqpePhptius ex fine libriv>pefiinerit nia-
chaeds, qiii maiarii dicuiit .homirirfmesse naturam.. nifeste.ad dis$plvendo$qpmmitiunvnodo'$i ut loquituf
ScFipSiteriimadvfefius Occidferiiaiestrijffectbs ea iifie PliptiuS,..- j : ., ...-: . . >>
quiiriVlrapughat, ciijus aiicior in Ocbidente pafriam. >.,3.,Co«frflSiA»3»sfmi(ffii>elCiRec]amiat in specifehi
habefei, iri Ofieniis fegibnibus etiari) ,iuhc yefsafe- Pjiotiusi, ut mpdo dictum esty yideturqrie tradeffe a
tuir,_ integfas ih suain seritenliairi Ecclfesias per-, fheodoro, potius Hierotiynwim,quam Augiistinum
ffaxissel: Hsecct alia plura consequentia ManiclVavo Aram dictura,: id est, maledictum; vel.maledictbfem;-
noncorifeniunf, ut qul in Orifenle natus jamdiidum S.edyidetur tantum,; I\'ecenira ipsius verba prsesori-.
pefiissei, iiiillis irt Ecblesiis integfis piobarelur, bunt, adyersns opinio.hem Mercatoris. Quidniiehiirf:
etfe.' et theodoi;us:iiieniiius sit, quod jarij dixi ? Quidni
Certum quoque falli eos quibus visum est Opus ut meulitus non sit, eosdem libros primum scripseri
225 MARII MERCATORIS TRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 22|
gmate vero, a seductorio ex nieridacio, advocatibnenv A 2. b Non ait Deus, Moriales eritis, sed Mortt mo-
jungeus, elc. riemini (Genes. u, 17); prorsus existentibus naiura
CASTIGATfONESÊTNOTyE.
adversus Hierbnymum, dum adhuc viveret, et qui- Terliam denique conficio ex his Mafii verbis:
dem siatim.publicatis dialogis tribus, deinde pafum- CMJMS dutem perfidimsit etiam prmfatus Theodorus,
per imiriutalos ediderit contra Augustinum, postquam ...ex scriptis ejus, qum de Grmcis transtulimus, appro-
a Juliano conventus est? Quidni denique duas uni bemus. ,
Operi,.aui formas indiderit, aut inscriptiones, sub i. El Adam per transgres$ionemmortalem factiim.
qu.arum una Mfercatorivisum sit, sub aliera Pbotio ? Unam, ut stepe dixi, qusestiPnemyehementer adver
Et. vero cum uterque sanclus, Hierbriymtim dieo sus Pelagianos urgere voluii Mercator; de hac vel
et Augustinum,. caihplicara fidem non solum uno sola yel maxiirie inteirqgayit Aiigusiiniiiii, ab eoque
spifi.iu, sed iisdera quoque siye testimbniis Scfiplti- " obtiriuit responsum; neque ex libris Tlieodori,. aut
rse, siye argumentis defenderil; quisquis fidem oppu- sernionibus Neslorii excerpsit alia qriam qu_e ad
gnayerit, non. immerito dici potest in utrumque eamdem periinerferit: ad hanc velut, ad suramam
, disputias.se.. fedigit, fetmerito quidem, totum Opus posiremiini
Certe Hieronymus, cum aliquando gratulatus esset Jiiliani contra S. Augustinum ; denique qualiior
Augustino odiunv aPelagianis, ejusdem se pariiei- excerptis qu.sehabemus prse mauibus id unum con-
pem gloriabalur, tanta ferat doctorum Ecclesise so- B tendit, Tlieodoruni sic affirmasse liominempeccato
cietas, tanta bonorum vere evahgelicorum commti- morlatem non esse faclum, ut simul assererel calholi-
nio : Macte, inquit (Epist Ii»S, apud August,);vir- cum dogma, ex Scriptrira male concludi, excerpto
tute, celebratis inprbe:: calhoticitecehdilpremaniiquce I; divinse justitise piignare, exCerpto 2; et adversus
rursum fidei venerantur alquesuipiciunl; ei,quodsi- leges sapientise peccare, excerpto 5.
tjnum majoris glorime$t, omnes hmretici detesiantur , 5. Caiholice dis$erentem.'Usus fuerat Augtislinus
etmepari pertequuntur odio; utquos gladii$nequeunt, (Lib, i de pecc. Merit.cap. 2) celebri Scriplrirae lesti-
. voto inlerficiant. , moijio, In quacumque die comederitit,, niorle tno-
Posset afferri alia etiam conjectura, quse et per se riemini (Genes. n, 17), ad probandam morfaiitaleni
sit probabilis, et alleram jiivef: scriptos scilicfetre- hbminum ex peccaio lJuxisse. Coritendit Tbfeodorus
vera hosiibros adversus Augustinum post elucubra- primurn, Augustinum usuni esse perperam ejusriiodi
tos libros de peccaloruhv Merjtis, et RemisSiohfe, .tesiimonio : quia Deus, inquit (ii parte excerpti),
quodrecte inleilexisset Mercalor; edilos iameriv sal- • nori aliter dici debef mjnatus Adamo ihobedifenti
tem in Orienle, postea, mentita specie contra Hiero- iriorterij, quarfi qubmodo et ipsepostmpdum Judseis
nymuiii; tuni quia ceiebfibr erat in Orienie Hierp- -in lege, et homines yulgo solent peccatoribus mi«
nymi fama quam Augusiini; lum qiiod Grsecrim iiari, id est, rion ipsam pbssibilitalem morieiidi,
Opus Jacilius recipiendum foret, Iegendumqiie ab quam quisque hahet ingenilam, sed experieiitiam
liominibus Grsece scieiiiibus, prajserlim in iis locis nioriis, quaiii omnes exiiorrent. Deinde senleniiara
in quibus Hieronymus magni quidein erat nomihis', Deifeum condemnaritis eodem sensu accipiendam
sed non mediocrilfer invidiosi; partim apud quosdara p pugnai (Parl. iu, 4 et 5) qua parle periinel ad mor-
iiipnachos, lum Origenisias tuin Rulini semuJi seela- u tem, quairi qua ad laborem et lerrae culiuram, At
tores;paftini, et maxime quidehi, apud presbylferOs posteriore isia propul dubio non significai Adamum
ac episcopos Joannis Hierosolyinitani ahiicos; partum primum addicluin labori ipsi, sed Jahori sudori-
lim eiiam apud viros:alioquiri bonos, sed Pelagianb- bus noh respbndenti. Nam siatim a cbhdilioneposi-
rum causamelevanies, quasi vehemeutiiis quam pro lus legilur i"nparadiso, ut operaretur et cusiodiret
rei mohiento agitare.tur. > eutn (Gehes. il, 15). Ergo neque pfiore indicat bomi-
Opinor igitur Theodorura conscripsisse hoc Opus, nera slalira a peccato factum obnoxiura niorii ips|,
Peiagianoium rogatu, adversus Augustini Iibrosde scd morii violeniLe,etante diem patiendse : siquidera
peccatorum Merilis ct Rem., primura prsesertifn fet et liomo ex terra facius, etfatali nceessilale in ter-
teriium; edidisse vero, licet forte.aliqua paf te irainu- ram reversurus est, unde dixit Deus, Tertaes, elin
taios, ut dialogis Hieroriymi episiolseque ad Ciesi- tettain ibis(Gene$. ui, 19), nbn iifem, Terra eris, quia
.plioii.tem-resppnderet. Quin Ptiam vix iion asseVo peccasii, dicliirus ritique, si lunc primiin) mprialeiK
Mariura Mercalorem non fragmenla lantum, quse fecisset, quandoquidem iu connnulii sermone, idein
qiialuor exliibemiis, sed etiairi tofum Opu's;< saltetri ea omninb est, terrarii esse,'quod resolubilem esse,
formaqua in Aiigustiiuiiiipugnabat, e Grsecistraris- alque adeo mbrtalfem.
-lUliSSew: >.'..':<:':.: a Carpere videtur Augiistinum, perinde quasi pro
Priraam opinionis nveseparlem, quod adversus verbis Dei verba diaboli sumpsisset. Si cnim consu-
Augustirii libros de peccatorumMferitisfelReni. Thfeo- latur Hebraicus textus,. lectioque Latina vulgata ,
dorusid labOris susceperityprbbat tiluJusMercatofis: immo et GraecaSynimaclii, usus est tentaior plurali
Theodori >Mopsuesieni desecundo codicelibro quatto " riumero, cum suaderfet peccatum; siiigulari Deus,
folip decimo; contra tanctuhi Augustinum, fetc. Et Cum daret maridatum abslinendi ab esu frucfus.
verosuo, pfimo tertioqueiibfo Augustiiiiis qusestio- Quamquanv Septuagiiiia plurali quoqufe numerp jn-
nes de riiorie Adami per peccatum, de ofigiriali pec- terpfelati sunt Hebralcum texlum, quo ih loco lalere
caio, et baptisino infanliuiri pertraclat: - Photius arcantiiri''"quiddairi credidit Ambfosius (Lib. de Pa-
autera iibros quinqiie qu6s:lfegitfuisse tradit de pec- rad.ctip. 5).
ca.tp baptismoque infantiuht,: et adultofunj impec- 1 Ex hoc Genesis loco conclusit olim Augustinus
cantia. (Lib. de pecc. Merit. cap. 2), morlenv corpoiis pec-
Secundam, quod edili fuerint adversus Hierony- calo fuisse coritractam. Qui dicunl Adam $iccreatum,
mum, licet forie aliquatenus immutati, indicant satis, ut eliam sine peccati mcritp moreretur., non pmna
lum yerba Pliotii de auctore.quemi ertventitolioiiiine cutpm, $ed necessitatenalurm, profecto illud quod in
Tlieodorusimpugnat; tum qupd cerlo constet Pela- lege dicium est, Qua die ederitis, morte niorietnini
giauos, et epistolse Hiefonyini ad Ctesipllohlfem, et (Genes. ii, '1'7), noh ad ihorlem corporis, $ed morlem
tribijsdialogisrfespondisse; fuiteriimapud faClionem aninim, qum in peccato ftt, tefetre conanjur, etc. Le-
ejusmodi, sivein. more posilum, sive legis instar genda, quse habentur in eaindem rem lib. xm de
conslitulum, nihil scripti, quO peterentuf, sine fe- Civit. cap. 25, et Iib. xi de Genesi ad lilteram cap.
sponsadimittere; immo adversarios vel responsio- 23. Porro Symmachus ita vcriit 6VIIT6>; tan, motlalis
hiira niiiiis a .scribendo deierrere, vel, sin nlinus eris, quam versionem cseterisanleponilHieronymus,
possenl, liiultiuidiiie librofum prosternere.
125 MBOLUM THEODORl MOPSUESTENI ET EJUS REFUTATIO; , 226
morlalibus, inferre mortis experienliam comminatus, A &•Unde ad posiremum consequenter adjecit, quia
quam etiam juxla morem proprise benignitatis ad lerra es, et reverteris in lerrani ( Genes. m, I7);hinc
effectum perducere distulit. Sicut enim cum dicit: etiam mortalitatem naturse significans; non enim
Qui effuderit hominis $anguinem, $angui$eju$ pro eo , immortali, et nunc primum incipieniisententiam
fundetur (Genet. ix, 6); non hoc dicit, quia qui oc- moftis excipere, sicut sapientissimi defensores pec-
ciderit hominem erit mortalis, sed quia dignus est cali originalis, immo potius. patres peccati mirabi-
lmjusmodi morle damnari; sic et in prsesentiarum les, asseverant, vocabulum huic terrm coiriposuit;
dixit, Morle moriemini; non quod tunc mortales fie- sed ut ab exordio naturaliter effecto morlali, appel-
rent, Sed quod digni essent qui mortis senlentiam lationem hanc congruere indicavit divina Scriptura,
a per transgressionem referrent. hoc de hominibus vocabulum ad ostensionem cor-
5. Sed et divinam seulentiam quam post peccatum ruplibilis et resolubilis eorum naturse ssepius assu-
Deus Adse inferre videtur adverle. Sic enim dicit mens. Nam recordatuse$t, inquit, quia pulviitumus;
(Genes. m, 17) : Quia auditti vocem uxori$ tum, et hpmp, ticut fenum, dies ejus, et sicut flos agri, iia
comeditti de ligno de quo prmceperamtibi de hoc tolo florebit, quia $pirilu$ perlrdnsivit in eo, et non erit
non comedere,ex eo manduca$ti: maledicta terra in amplius locus ejus (Psal. cn, 15). Vult autem dicere
operibus tuis, in trisliiia comedeseam omnibus diebus B quod corruptibiles et resolubiles omnes sumus, in
vitm tum; $pinas et tribulos proferet tibi, et comedes modum feni parumper florentis, pereuntisquc post
fenum agri, et in sudore vullus tui comede$panem paululum. Nam ad breve quidem tempus vitam du-
tuum, donecreverlarisin lerram. Hoc aulem per hsec cimus; ad non existendum vero deinceps omnino
comminatus est, quod sertimnosam vitam habiiurus pervenimus. Sic elAbraham : Ego sum, inquit, terra,
esset, cum labore deinceps fructus dfeterra stimptu- ac cinis (Gehes. xvm, 27), pro eo ac si diceiet, Non
rus, quibus aleretur et subsisteret, nequaquam ha- sum dignus cum tanto Deo colloqui, homo factus e
bens, ut pridem, tanlam propositam largitalem, terra, et omnimodis hoc futurus. Magis ergo dicere
quanla ex paradisi copia fruebalur. Non enim ope- debuit, quia terra eris, el in terram reverteris, siqui-
rari^terram pro supplicio dedit Deris, quasi ex im- dem nunc piimum fieret nalura morlaiis.
mortali nalura in mortalitatem homines transferens, EXCERPTUMSECUNDUMTHEODORI.
quandoquidem et paradisum ei ut operaretur et cu- Ex secundo codice, libro tertio, anle qualudr folia
ttodirel, indixit (Genes. n, 15 ); pro lanla vero pf.i,- fini$libri.
siina largiiale et voluptate paradisi, serumnosam 1. 9 Sed nibilillorum perspicere [Baluz. prbspi-
ejus fore sustentalionem de terrae fructibtis com- cere] potuit d mirabilis peccati originalis asserlor _
minatur. Nam prorsus b raorlalis faclus, et tunc pa- C quippe qui in divinis Scripttiris nequaquani fuerit
radisi fructibus indigebat, sicut nunc lerrse fruclus exercitalus, necabinfantia, juxtabeaiiPauli.vpcem,
inquirit; etpro supplicio prisiinis fraudatus deliciis, sacras didicerit lilleras (II Tim. m, 48). Sed sive de
hac seruinnosissima laboriosissimaque conversaiione Scriptorse sensibus, sive de dogmatCsseê declamaris,
mulctatur. mulia frequenler inepta e proprie communiterve, de
a Baluzius habet pro transgressione. EDIT. tatem; idque sapienler a Deo constitotum, quippa
1 Habet «I ntorialis Baluzius, subnotatque : < lla cum utile sit nobis ex mortalilatead iminorialitaieiii
veleres libri. Garnerius omisit vocem ut, Noris eam aspirareritautprimum lerreni etmorlalis Adami,tum
muiavit in ito. > EDIT. deinde coelestis et immortalis imaginem gerairius. El
• Catholicum dogma de morlalilate hominis oppu- vero Chrislus ipse ex imperfeclis ad pferfeclapfogre-
gnat Tbeodorus, vel eo maxime quia iniqua foret diendum esse, exemplo suo monslravit: nani primum
senlentia Dei, qui tantam poenam ejusmodi peccato se riaturse legisque necessitati submisit, nascfens ex
irrogaret, cum unius culpa lueretur abomnibus; muliere, augescens cremfentis, circumcisus, oblatus
quod justum negat Scriptura. Levera culpam,'nempe in templo, pareniibus obediens, et tandem mortuus.
esum pomi, gravis poena, mors nimirum, sequeretur; Deinde rialurse legisque Dominum se ostendit, cum
quod sequitas velat. Ad omhes , quos inter plurimi irambrtaiis surrexit sepulcro, et ad dexleram Patris
exstitere sancti, Noe, Abraham, Moyses, David, etc,v,_ consiituius omnium potcsiatepotitur.'Ad hsec con-
ira Dei pertiiieret, frustra obsistenlibus lot lanto- " tendit, ex eo qtiod Verbum cumnalura mor'aiiiaiem
rumque viforum meriiis aique virtutibus: quod divi- assumpserii, nectamen assumpserit peecamiii, cori-
nse cleraentise repugnat. Primus juslus Abel prirfiam fici raortalitatem in nalura esse, peccalum in sola
excepisset aliense injustitise vindictam; quod cogitatu yoluntate.
nefas est. Diabolus peccati primus auctor atque in- d Incerium, ad quem e duobus doctoribus speciet
centor, perstitisset nihilomiiius iraraorlalis; quod a oratio. Exprobfaiio enim quse sequitur, nempe quod
ralione alierium est. Enocb mortuus non esl, cuiri asserlor ille peccaii originalis, ab infanlia sacras lit-
sif lamen viriuiibtis longe inferior Moyse, prophetis, teras non didicferit, ut tangere possit Hieronymiim,
apostolis, cseterisque a Paulo celebratis marlyribus: quemadmbdum patet ex Pholio, melius lamen in
Quibus dignus non erat mundu$ (Heb. xi, 38). Quse Augustinum cadil, juxta mfenteni Thfeodori, aut im-
igilur sequilas Dei, aut quomodo apud ipsum non perite aut maligne poiius loquertlis: sicutet illud do
foret accfepliopersoriarum,' cum ex posteris Adami poientise molu inientato. Nam ulrumque maxima
nnus quidam minus sanetus eriperelur morte, sau- sanctissimo doctori per calumniam objecit Juli^nus,
clioribus damnatis? Si mors poena peccali est, Chri- qui ad Theodorum de Augustino, sCriplis primura ex
slus, potius qui sanctissimus quam Enocli, qui mino- Oecidenle, deinde familiari sermone in Cilicia retulit,
ris justili*, debuerit a comrauni necessiiate eximi, e Noris, proposuit, contraria videlicet ipsis Scriptu-
juxta sapientise divinseleges. rm dogmatibus, qum pluribus impudenler expromp$it,
Inde concludit naturalera esse hominibus mortali- BAIUZ
227 MARII MERCATORISTRANSLATIONESYARIORUMOPUSCULORUM. S28
ipsis Scripturis dogmatibusquepiurimis.impudenter. A.bomitius : 'Dentes eerum, 'tfdi tnanducaverintuvam
, exprompsit: 'V.nanv:potentise-:moius|Bate. tirietus] acet.bain,obstupescent<j(Ezech,ptyiu:,2); $siend.;iis
*
nullumscontrasjnebateffari, sedtaiilumniodostaciti, per hsec.quftdia.lterumpirO .allerq,, jtixla quorumdam
qui divinaruiiTScriplurarum ihabebant iiotitiam, de- errorera, .Peus pjnnjpQ.no.nppniat, sedîmusquisjiiift,
trahebant...biNo,yissimefyerofjnhancdogmaiis exci-r projdelictis suis rpddUrfrss•^jt.ratipneij].
dit^jga/jij^rfiecidiînoyjtaiem,tqua dicerfet quojlin • >2.'His iconsona heatus fquoque Pajilus tinnecjil.:
iraf.a,tgueifuxQrfsPeus Adam .mor.talepilesse iprsece-. D.eus,inquit, ,quitreddet'mi.cmque,$.ecmdu_mt_yera-suq
pritjet.jj.ropteriejusiinumdeiictumpunciosijietiam (Rom. 11,-6);.et, 'XJnusquisquemoMwm. onus puuni^potr
ne.cdu.m.natos(ho.ini»Bs^-mo:fte>miilciaverit.:Sicautfem tabit:(Gal.m, &)>_- et, 31«rquidjudipm$ffatr,em>tuujiy?
disputans:npn mrfim, iuec .confgnditur, ,ea :sentire aul lu quatesspernis,.fr,air,em4uum?_'.0mns$,_enimqitq.-
de DeOjnquse-jiisc de.homiiiibus sa.nuirfsapientibus,, bimusante tribunat Ghfistiffiojij.jay,, _lft)..r
el aliquaippstitiffiifiuramêrcntibus, umquam quis - 5.;Sed vir imirabilis., pr.opj,er fiinius ?,j>pp§atum,
«fljstimaresieniftvit;^sed neciillius divinservQcis.re-; tarilo (ftii\o.re>cpro:mojum arbiji_a.tus.e6tJDeuni,,u.t>«t
corcfatiis.pst, qjio.dn.ondjcerefut ulteriu$ islaparaboia [Baiuz. om. iet]uHum airocissinuB poense sjtib.decety
iti°I$Mel<: Pjttws 'jmndjtc.tivetuntuv.am acetbahi.,tej etcad uniyfersps.omues .ppsteji.osêjqs^par*m.senjeii^
^mtmvdmtî^bsû^^y^t^-hm .dicit Adqnai JB liam •promiilgaret [Malm. udd, el]:,interfl(ios-;qua.nti.
'CASTIGATlOfiESJEt WJM.
.? Ad Jaanc .cjuerelam 1 calumnjanlis Jjiliani respon- iiqm., in guq inobedieniiq}pmnq similis reiribuia est,
def Augtislfriiis^vferBis ribtatii 'diiiiiSsirfiis":'Ne"drgu- hdscefeiufîrdhefei diigiriale''peCctituth,yridîtdittWd-
iriehWiniseWimb '•Wahiiiiifquo'liniilirsVdluiiiur'ririre- MfrperWi-dreS-dOlpi-esqui^diversos^diilud^xCr^mum,
lici,jjups (<i;
ipernicipsq~i,icen_ia: fegesijnpetatpr.um<Ghtfc cum desettpribiisqngelis„mliatqribus et, ppssfssprj.bus
siianontmfeprimunt. Omnesfitiippphujusmodidic_jt_lr, etfpnspflihus_sui$,,$inejmesupp^^
qtibd ipse dixisii, labotdteittam partemiiibpitirglibhis, lioiiiiiiein'peccaiuhiiiiiraiiii iii hiuhUiibi, 'eifer, peeca-
ijrikimîssefendblicuhfleifofem 'titih'tribrsf'et~-imiriomneshomihesfemansiiifin quo
ptudenlibtts impetral, <$edL fmcumM meticulosis pxior- omiies'peccavemiltt(fip)n.\,i%).- Mundum qitippe_a_pf
quel-.qssehsujti; jte.tlavti;eplopp Ap.p$ioly_$.,uiiiy.ersum:genu$ /juinajiuin..'
'**>fjjueiri'fahdem in fibruiri iiilendebat Theodorus, Sarii prinib aflatis^yfefbls^febritiijetuffef'ifa^jvJeS
cura scriberfe'f,;;hPvlssimce iW^^ miriaritig'^1"piiriieritisi-yiiidicta ;-pt'-uhiêrsQs°laTLi>
prseira Adajimminqbgdi^ ahortis isententia. rDeindeJEnGhirjdjpn compps.jtum
ros.mprli adqixis.se?Anjii iracfatuin 14, in Joannem, _est ab Augustino p.ost pbitum ,Hierpnymir, >a.tque
adhsoc \if^''i itu^1)îa.tte_fsi_êyMm;ubiaii iOm- G adeo post aiiii.' 42U.'At "libfbs qujhque tl.e"|qu.ibii>s
nes qui nascuntur haberitittihvDei; sedguam iram Dei? ritincagiiiirislPbeOdbrusridvcrsusAughstihura.s^^^ ' ' .''•
qutdii<':bxcepti''primtis'Addnt.îc<'enim<peccavit prinius ifeirCiter.aTin.M®- .
hemo,:,Telaudjvil.,!_Mprlf-mprjeminj ; -facttis.•£$t*nwtiii(i_s ..p^tjfis.ifjBstimatet, BALUZ.
ilt.e,.etf_ge.piinu$:nasci.mqriqles, cuniira Dei.iaii $umu$. ..'•*Testimbnia.quseaffeft Tlieodorus (PqtJ,.i\,jium.
\&iLpoiiiis::.in.^^rratf>6Vifei>ri:'.Psîiîr,v;i, :ad lisecYfefba: 'Wei'&). "sivfe pfdpbeiaV, sive' ;Apostbl'i', adhibuit
frfei.jVif.
_4''fisti»<i3' r/ttiiySÛbi^SU^^dguSJtiiiuSiJiiliailhs'ih libfellosuse .Fidei, curri -dispuiafet;ad*
fnlstfgfnisjilidnis
al'Jo.p:ens.:.#p«asesJ,>;iin.quJl,'!!'? iMq^D.pminefiri, Adami: yiersus:,pec.ca;tu.iri!Oi:igii).aJ,e._,S,ic..,enim ait: Qupniam
irq, cujn fjuqpjiiijes.najiIsymuSi.cui.tfQsc/nidg.coltjBiii-igitur .prmniisitnusde.bonci.nqlurJm, el behedictipne1,et
"nfus;'ird'deptopdgiheiniqmialis';'ira de massapeccdii, lipiiore 'conjug'ii,cpnseqrienteryeiiuim
securiduth^qlidWWciiÂp catum, vel si quo alio vocabulotiuncupaluf.';:mccrea-
quando ftlli irm, sicut et cmieri (Ephes.,ii,'5^;ieiiundB MdrliDjiOiPninium irrogemusittjuriam , dum aliquid ab
dicii,$on.iiiius;IrfaDeijm ui,,35). illo cuin peccaiqfienpjituissecqniendiinu$.,:etJeslimo-
\£n.tti|n.d^m;irippmme^ ,xxxyii;,ribi ait: tjia Scripiufdrhm efus.filiilftj-iiqjûariiuifqû^d^c^nt
Nfiiufiq.rigbis-jfacify in\vker.iSestatiieiijp:'^:ori[didr^ttj^pctlf^'^to'\^jifp_t
mod,erat'pmha.^ ei filil iioh morieiiiur'prdrpairtbusyknûtyjifpjsud.tie-
tfutmw effiofffi^ '" ' ' '''"'-'"'" "- lietojnpriftilur .(lY JS.eg.xi.v„ 6L):EiuliUs.'pr,qp"he(ri:
4jctQ!n\,etc... ,' .'" Qititt' vqbi$:pafabpljt_iM
''''•Vjerjupê^t^p.cs^lsta 'indicaiit,, .aTjquaten.us.irani 'Paire$ hiaiiiiucdverdntiiVamgCej^banffeidreriietfftw-
illairifPei,'qjia^^heod.OT •
D rumvfolupueruhi. fivîgp^fditit fypmifiuiîiunf-
yoci>,(ngwifsijjî;Cp'ngriiiJnt,;si''aileiidaiiliir !feri)ppi;a $fy$ diceliif.pqitib6ia.limt'iii Isrxjel, •jqmnTahi.pnMes
'sprib.enjis^hebdorils.âm aitihm $_•/£sitiit,.,'quemddmodnnidhiihd^palttsîiti"e}
iraiîusiiv,Jp.arii)^m 'piiiintijiiii ', oihnesiriem'suh.t: 'tinima'JjhmêcCqmrii^
îij,. %nie''jexoptam'.'-)'P<eiîV^ ipsa.iiatieiiit(Ezecli. xyiii ',%)'IteqiUli'": Ft'iiu$'ripn
rinie.etabpral,0S:j'lres,.librbs",'de,-pecca'lonjnV;;]Mferiiis; 'dcpipjetî.h)hîtimnipciiriS.$iii,4iec_ptiiei uceifiiefirijfc
-
prim tam.eri'ThepjionusêcLifJeritrPpus,'cujus.ex>eerpia'siiiitim,'fifii'$u%'.justjiiq"jxHsti $upef ipsribteriifiuid.
,prsenjauyvus.ljabemus dubdeciiri " circitfef >
' an.nis'posit 20)1'Jlfiiii'.iliic..piiiiinqueiiique\secti.iiduhi"titimipsijis
ejusraodriibfofbnvêililibnerii. : jiifticdlrpjips,)dqihusffrael,, diciifibntinuffibid:^.
•Respexit îtjii;, nisi .faljop, ,in JEnchiridi.op -ail 'mkbosipiui. fi)mne,s:hb'smqjiifeiitifitipbrieitintfiri-
iLarireivlijiri)',..'T'ijî^_
-,f^gi^tj>iji>f,1iwcI':'^râ=l^._&BpV^5-}r: 'b!uhdi,Ghrisiiûi'fdfe^
Mptjj$'(fîjipe'',iuppiici'^m,'pfiinihui Jipmitu cp.mnij- prpiit gesiii..,sive.bpiium,'sjfehialichi'(11Ciir.JfPl)..
tialtis^fuejM- .«zpeccgiet„ Vsic.'eufhtrij_nffari$'iibetfi item.idem: .linusquiiqite iibsifumpfp:iefc_iiPiienireji-
fifbtt'fjpf',''uj)tijêri del^XMOm. Xî ^Q:)' ifef^^.^^?^"'^*":•""*" J^
altfueAripqfpfrjsi^ str.uhikuuiri,6hu$pbiidbii }\G.ql.yv,%).'
""''"'•'",'•'•-'
unde'iju$}iiia',^ <' '" «•-• M Ita 'ribdexBeiioyacfeijsis. VaticV, pbitipuerunt.
locavit. •';•• > o-"'"
'JJbris",'obiiupescuiiifikoi Vaiic.j ^lfp^benJ^BiLrsi;
;-Ri>_cpq$.tye_cfflflty.tf3i%ffi.. eff.ecij.is,(C,OJJ..26.), stjr- "fPectalririirie ianiti, Vetefes lihfi':siic,''habent'rifi
-jpem, guoque-suqfli^qjidifC^ J.n.ie' Jqjnquam'i\j nbs edidipius. Heririclis.d.e.':Nbris^fep,q'sui't't:''p^jBaf«!B
rqdiceyjjwvndi^pm Adm Deum ttitjtp '.fuford cotnrjfpiupjdtbiitdiui "eitr
jcj},,tit''q'uiqfl'uid.\jprptf^ liahmaia'per ui vetiei 'illum dtrpci pmnm suildej;e,,Garriefiiis •> ..vefP,
eic. BALUZ, .
quam,peccdveratcoiij.iije,,pet.'fajjiatem cohcitpiscen- peccdiumianto,
829 SYMBOLUMTHEODORIMOPSUESTENI ET EJUS REFUTATIO. 230
«jijstifuerint, non fsfcifeutimerafe quis poterit; /Ex';A-ctor oriiriiumbonofumiJPiriiriibus.factus est, utslctit
quibus.icumrjriaxime cpnsid.erare jcpnye.nerat,,quod Adam p.rimi etTmp^
.yalde v.iderej.urincqngrn,unv,>:Np,e,.Ahrahapn, J)ayid, et ip.s.esecundi .fttiimjiiQvifilig âl!u^^xi^>gp,îxii^|a/.ftrv'
|Ipys.en4 >et reliqups innumerabii>es.,justQS pbnoxios priipitus Adseipri.oris^natujaliai^jis^^ret; _4,um;.]nar
jpense.red.ditos a1'Ob.'uni.u_.f.d.eJifetuin,.:jet.unum latque scitur ex .niuliere.; duni ^pannis.-jLnyqly-itiir,, ,ctjpaula-
$x >gusiU!arh,o.ris<p,eGca,tuni:{fi«/u«, !aTbpris>appjqba- .tim^.tat.iSiincfpnierita.sortitiir,:* J[esws^Hi»ja.iiiq>a.it,,
ium];,et..quod:sic,,:uItFainodum justitlse, iram>suam ptfifkifktifMate,^}sqpicnUq,\fit grqtia.cpxatn jDep_,<el
Deus,exiendefetrtfifiju%.sxlenileri.t], >iIjjfOjfJ_*_Qt jusjp,- hpminipus(Liic.\i\, ,§2); 4um.>circuincis,iqn.ein ..susci-
ju.m yirtutes fiunctasaabjicer(.t_ .eosqtife,,prppj£r.;uMus pit;, ,dum>juxta.jlegalem.cqnsujiit.udinem .I)eq.astjtit in
p^cajtum>Adjs,4anto .suppl.iciOin3anGip3r.et., : templo, parentibusque siibiicitur, et conversationi
>' k. Mamrelsiiiiihil:aliud>:uie.i!te_p.erpe_ndpn£<,3salj.em legitimsemancipatur. Sic etiam, ad expletiohem reh-
de Ab.el;[Bflte.:aliud,:sal.tera jde A.b.eimen.le]con- quofiim,"el rhoffem, iitpbte riafurai tfibiitiinj, posife-
wenienter seslimaredebuefat, quirpruPHSJ!islu,sexi- mo susCipitV'rit 'sfecuriaiVhi iegerii 'humaiise nafufiaj
s_tens,'primijsrnortuus est,fi.t.siquidem.niQriemDeus iribfiferisVet a*ir)ortuTS;'dmna'Tiftute teyiif>geiis,"ini-
staluerat ad.poenainrliomi.num:.quoniqdp,iipnrinipJ!e-- tiurii cuhclis iibmih1bus,iqm(iri'oftefri«sfeCtiridriifirifb-
ttatiseratextremse, >vi,\:ei>e qiudem euni.rqui.fui.t.catisaB -priamrnaturam >-suscipiuht/jfifer_)'t,siit'aiirioftuis sur-
pecca.li, >vi>yere>etia>hi'cuni il!p,e.t>EyammalUia:,re,- gant,>,et.adfin)mortalem •subslantiamticpnTmutenliir.
perlricfero.?sj?>rseteririitip.aitteni .diabolum ,in4inmpr.- :8.-:S.i.cut,j3niti.i.rcojjformes:Adse.secundiim *felatum
talilatehactenus perduranlem; primnm autemjustum prsesentem sumus omnes effecti, sic .GlirisJp.-D.Qinjno
repertoremque virtuiis, primumque divipi culliis CUT JBatuz. jiixtafarnem] conformesefficiemnr in poste-
ram gereniem, anje:.Qji)nes.,eûa^tjfeaiiuaVêne] rurri: frqnsfigufabit.enim cprûs humjjilqlh no$trqi
pe«.caiili,unT.fuissepexcu!.s.uni.. : ..','". cpjifgtmes^_i^^'f_^s.^dmiium\.^hi^ ,JIJ,,$l); ej,
'
c5.Opoftehatiaiitem', sapienlissimum vir.umet de Qmli$terrmmiiale$ielderr.enh;ietqmti$cm^^
Eiibcli,
-.'::? biii
i-'.-:? ribn festWofliiuS,'
-::"=:>>>:•>: VliJiEeiifer>fexpfehdefe.
M:: -;' *>,•> •-.'•; et cmtesies,;et siimi^qrtf^mufi^^nkhy ieirehi., rppr-
-,ô>-; :cv>:<<J
Non.renimtanta yirtute \^l!p[eitale,j)f.a3ditus.fijit,,.tit 'teiijiii-Cliqin''jmagjheih {cfeUtisJkCfifi xy„,48~eij__,9)^
nifeliQromnibus existeret, jMoysfe qdicojet prophelis ostendens quod primi slatus Adse<participesifacti,
a^.bs"tVlisqUy"VJSI.Jreliqul_s';b"m'nibu'S'ye' 'quibii'sait bea- heceSsario'eliariV^
tissimus 'Pauius : Quibjjs 4ifj)ih$ Vipif.et.at ntiindiis dum'cXrhem,!fufurisk
(Reb. xi, 58); ita ut, illis mortuis,-ipse solus sine ujpot.erquiftxhap.eademinatura eQnstetexPrius,>etcun-
moriis experientia-perduraret.-Sed. jam _abMtio-hac , .-cla,quav-fuerantnatufae,-susceperit,;-etideo-susiinue-
Dens [Baluz. Deus boc] habuit apud se definilum,^C Tvi.t .ni.oriem, ut m.orlemriatursesuscipiens, et a mor-
ut primumquidem morlales:fle_r.en't,:pqstnVqdum vefo yriis i^^ris,âtiiram liberam raorte perflceret.
immortalitale gauderent, sic ad ulililatem noslram 9. Et morlem quidem propterea suscepit, pecca-
fieri ipse disponens. tuhv veroiiequaquam, sed ab hoc immunis permansit
6. Et postpauljilum.Jilanifestius,inquit,hxc eadem pmni.no,Quod.enim erat naturie, id est., mortem ,
Deus osiendil, .CutiiLtransfertEripcji, -et iininprtalem iridubitanlefJqssumpsjt; jpeccaiuiri ivfefq, quod non
facit. Nam si per peccalum causa supplicii Deus in- erat naturae, sed voluniaiis, nullo pacto suscepit.
tulit morlem, nec olim definilum hoc babuit apiid e!Quodsi fuisset in natura peccalum, juxla sapieniis-
se, ineffabiJifer.pro •iibbis,,-juxtapropriara sapiqn- >simi•.lu)jus,elq(|uiun);,.peQealum;in .nat|ira ,:prpr>siis
tiam, cunci.h;dispehsahs,>nequaqiiamEnoch quidem isexistens,•necessariQ. suscepissfet.,,
immortalis exisleret; Dominus aulem Christus ad f EXCERPTUMTERTIUMTHEODORl
morlis experieniiam perveniret. De codice$ecundoex libro tertio, folio decintooctavo.
7. Et post pautulum. Idcirco, inquit, Dommiissau- : d, B.Si, inquit, peccaturum Deus vere sciebat
.CASTlG,ATIONiS,ET NQTJE,
a Sic Noris : Baluzius vero cum omnibus, ui'.a,it| D.cati', arit ,si Sil, qtiia iricle veriil, irideetiam'essri
" ''" '"' " '
libris , ob ejus. EDIT. ''Chfisfr, cbritendit bserelicus); immo potius inslas ut
''veteribus Jn Ja- ::nuUa\sit;Cqf,p'.p,ecc_qti.,,ne.fo
i).fl3ec;eSt:lfeciio';exeinplaris;Bellovabehsis. ,.
licahb scriptuiri est^-s/ius-ijnorMm.,E-xquo •JNoris :ef- iTiieodofu.sapu.d•P!ioti_nm:,(ô^.'d77r),': Qiiaffjmi
' • {pblasphemas,vp.ces<ef impiqsj),vne Chrisiu^gufdehi
''IfecitpbsfefiafiJjn.iBAtuz.
^'Cbffigit'•pene BaJuzius, suffragantibusântiquis ' Metim ,. _a$suqrpia^nimirurn ' n .pecpalisîfieciq^jifiliirk,
'
libris, EhiT, .sc_%leri$r-.purume$$e. , "... '•".. : .,"".
d Male Lucas «iiw dvabet editio Jtalipa -rin-qua ^KG.o.niieudii tTiieodprpsi.ja .nemjêtpqsse^fji'49,!_itgr
mox exiderunt et gratia. BALOZ. affirmari quod' ulla' fuerif Cei*voiuiitas de iriiiTior-
. e. Non alioaraMocinipicQnclqêbant.pppugna.tor.qs' talilate statirnab,qrtu Ad.amo.concedei!da,:si.mo.do
.peccati originajis, {Jhristuni rion cariiisse peccaib; D'eus'oriiiii'uin',;SigV)ri''ii!a''p'eccaVii!al)'' AdariVo"cofn-
D'e Juliaiib"Augiisiihiis'('Lib. T'ridversfJnircdp;1^; mltferidiVpfsescius-êaturf-icl"eriiiri' vfei'Sapifeiifise
alia$15 ): Quid est, quod laboras magni$:afgumen- /divinsei, -yel .polestaii deroguret. Cnjus enira est
ttqUqnibu$pervenireqd.itnpjelq.tisqbrupiuiri,.ui Cfiristi "s¥pieritise,''inguil,,concedere aliguid tamquani. exi-
cafp, fliiia.de MaHq'ndtjts'e$t;\ctiju$WitgiiiiSidfp, niitiriV'hfener)bium%ih:.seSWari'trih) hprs(s,?-*aut''ebjus
jicut cmiefpritm-ornriiitik;W%dqfy'friefrii\prfy laritse pPie^tatlS',iyfellesferio^^libmirifeih-fesseiinjjVpf-
siihil diiiet a-cdrhe rpeccaif, ersini^.ifflbmMntytone: talfeii)*;"riecrirt)iiedirerqtioiriihri"saldiftbloîn
'-• '''"'= ''•*' mdflein
Apo$ioiu$dixisse creddturêiitriftiisie "niissum iii"si- tfa'liai'liit':?' "' ."•'"?"'}' !';'>-">;<lft '•-'' :-«!«">''>'
iituliludinecqrnis,;jccca(i,(aui_nu.'llairi''fearheii^ BPfociildubib perlurhafusesl^bcris vitibhotario»
251 AD PRIMAMPA-RTEMOPEIUJMMARII MERCATORISAPPENDIX. 23*
Adam , sit nOruirisapientissimorum [Baluz. add. ei] A •' EXCERPTUM QUARTUMTHEODORI
ista resporisib, quod hoc insanissiirium est, vel in Secundo codiceex libto lerlio, folio vigesimoquinto.
cogitatione percipere, maniffestuin est, quod et \. c Non enim, inquit, his qui ab Adam usque
peccatiirunv eum noverat, et propter hoc procul ad advenlum Cbristi Domini in tantis fueruiit im-
dubio morilurtim. QUomodoergo noti est exiremse pietatibus et iniqnitatibus quanlas beatus Paulus
demeniisecrederc quod primilus eum n immortalem propriis verbis expressit, ut in superioribus ex
iri sex horas [Baluz. horis] fecerit (nam lantse fue- ejus declaratum vocibus, lamquam magnum quid-
runl a coriditiorie ejus usque ad b commissionem, dam resurrectionis collaturus esl prsemium, si eos
quandoquidem sexto die factus e lerfa, et come- suppliciis quibusdara sine fine et sine correctione
dens contra divinum mandalum, de paradiso pulsus tradiderit. Nam ubi jam loco muneris resnrrectio
esi), mortalem vero post peccatum monstraverit? puiabilur [ Baluz. eomputabitur], si poena sine cor-
2. Certunv est enim, quia si eum immortalem rectione resurgenlibus inferaiur ?
2. Et paululum. Quis, inquit, ila demens, ut
essc_voluisset, ne ipsum quidem intercedens [Ba- tantum post bonum credat materiam fieri resurgenlibus
tuz. nec intercedens] peccatum Dei sententiam com- infiniti
supplicii, quibus utilius erat omnino non
mutasset; quia nec diabolum fecit ex immortali B surgere, quam tantorum et talium malorum, post
mortalem , et quidem cunclorum malorum exislen- resurreciionem, sub jnfinilis poenis experientiam
tem principium. sustinere?
rum : ita vferorestituendus : Numauid peccaturum e Theodorus, opinor, quasi miraretur pro ini-
Deut netciebalAdam? Sed cum tit hbrum sapienlissi- morlaliiaie Adamo innocenti asserenda Aiiguslinum
morum et isla responsio, quod hoc insanissimuntest, tanlis viribus pugnare, conaius est probarc iinmor-
vel.in cogitationepercipere, tnanifeslumest, etc. per se numerandam non esse iu bonis,
a Licct agnoscai immorlalemveram esse lectionem, talitatein
sed inter«St«>j)o_o«,nec magni faciendam , nisi con-
rfetinetlamen Baluzius morlalem, quam habent ora- jungaturcum impeccabilitate fetbeatiludinis prnniio;
nes alii libri. EDIT. ipsis quoque impiis coinmunicanda
b Ita codex Vaticanus; at Bellovacensis liabet quandoquidem
cst, ad incrementum supplicii; non comniunicanda
commixlionem.Henricus de.Noris, putans aliquid uiique, si tanium esset bonum quanlum a defenso-
deesse in hoc loco',' addidit voceni. peccati. Ego fa- ribus peccati originalis dicilur.
cile crediderim legendum esse conte$tionem.BALUZ.
APPENDIX PREMA
AD PAllTEM PRIMAM ^
OPERUM MARII MERCATORIS,

Complectens:
JLpistolam Anaslasii papce ad Joannem Hierosolymitanum de Rufino Aquileiensi, et Fidci Pro-
fessionem duodecim anathematismis conslcmtem quam Ilufinus quidam edidit.
aEPISTOLA
ANASTASIIROMAN/EURBISEPISCOPI AD JOANNEMHIEROSOLYMORUM EPISCOPUMRESCRIBENTIS
SUPERNOMINECOELESTII.
Quamvislimcepistola nihti contineat affine hmre$i$Pelagianm, hobel lamen multa ob$ervaiudigna, et ad
hisloridmnon parum conducenlia; ideoqueiiisa e$inon abjicienda omnino, velul extranea, sed in hune postre-
munitoCumrejicienda, licel itt manuscriptis codicibusprimuin obliiieal. Nec eiiim ipsam opinot a Mercalore
stiis bperibusprmfixam,quippe qum ad rem sive Pelagianam, sive-Nestorianani faciat; $ed u collectorealiquo
non eruditissimo, cui cum nullus Rufinus prmter Aquileien$em,nolu$ foret, tlatim ac occurril Rtifini nomen
tinaihethaiistnitprmlatum,utrumque opus adunum eumdemqueralus ett Rufinum pertinere.
• " 1. Probatsequidem affeciionisest hoc, ut de sacer- C prseconio, quod immerito in me effusissimumcon-
dole ssicerdfeslaudabililer loquaris. Pro tanto igitur tulisti, ut amori tuo gralias ago, ita splendorem tuse
«Hiijus meminitHieronymus in Apologia adversus sius in epistola quam conlra te scribit ad ept$copum
Riifiniiin,quera ita alloquilur : Cur trantlaturus hm- Joannem, $uo $ermonecompiexu$est. Meminil eliam
retica, iti defentipnemeorum prmmillisquasi niarlyris Justinianus imperator, seu pMius Theopliilus Ale-
tibrum,et id Romanisauribus ingeris,qiwd translatum xandrinus a Justiniano laudatus in epistola ad Me-
totut orbi$expavit?Aulcerle$iideointerprelari$,ut eum nam., ut moxdicclur.
hmrelicumarguas, itihit de Grtpcomnles, et hoc ipsum I,psam ab Hicronymo querabalur Rufinus vej
vrmfationetettare, quod prudenlissime papa Ang$la- scriptara, vel suppositam; u.nde Hieronymus (Vb,i
"
835 EPISTOLAANASTASIIPAPJEAD JOANNEMHIEROSOLYMITANUM. :"iU
sanctitatis, et feasquas in Domino habes virtutes, \ sermo prosequilur: tam enim, vir omnium prseslan-
siibinde quodammodo paryitalis nostrse favorabilis tissime, laudum tuarum fulges nitore conspicuus, ut
CASTIGATIONESET NOTjE. ;.
tupra):In epistola sancti paprn' Anaslasii lubticus fraude subnixam,non de qua tibi ante retpondi; Quam$i
exstiti$liet turbatu$.:in quo figasgradum nonreperis. sutpicaris ipsiut etse, habes.ubiapudêumnos ar-
Modo enim dicis a me esse cbmposiiahi;nunc ab eo guas falsitatii ; sin aulemejus est,ul huju$qupqueanni
ad le debuisse trammitli,. cuitnissa e$l.Rursum inju- - contra le epistolmprobdnt, fruiifa el falso fal$amar-
stitiam scribentis.arguis. Et paulopost: Siame ficlan} guere nileris , cum ex illiu$ vera epislola, nostramve-
epittolam sutpicaris, cur eam in Romanm Ecclesim ramesse doceamus. Ex bis enim colligere est i binas
charlario non requitit ? ul cum deprehendetit ab epi- saltem ab Anaslasio datas contra Rufinum litterasi
scopo non dalam, manifetti me crimini$reum teneas, et unas quidem quo anno scribfebatHieroriyriius, id
et nequaquamaranearum mihi opponasca$$iculo$,sed est, 402; alteras prsecedente; id est,'401. Yeriirii
fortittimo me et toliditsimo con$lringa$reli. cum, ambse in Orientem missse sint, et neutra ad
Reperilur pluribus in locis, nimirum tomoIX Ope- Rufinum directa, sed utraque ad Joannem Hieroso-
rum Hieronymi, inter epistolas summorum pontifi- lymitanum, miror quomodo inde Barbriii conjectura
cum, apud Baronium ad ann. 402, et i.n recentiori- adjuvelur : imrao constare puto ex boc ipso loco,
bus coiiciliorumcoHeclionibus;verum ubique lorige eam de qua nunc agitur epistolam datamann. 401;
minus casligata quam nunc prodeat, partim ex Bel- posterior enim, quse nomine missprum in Orientem
lovacensi, partim ex Yaticanb codice. scriplorum intelligitrir , pervenerat Hierosolymam
Celebris admodum est, propterea quod conlinet jam tum cum scriberet Hieronymus.
multum quidem historise ecclesiasticse; sed pluri- Anu$la$ii Ramanmurbi$ episcopi.Successit Ana-
mura apostolici vigoris, quo suramus pontifex lihros jD stasius Siricio pridie idus Mariias, Honorio iv et
nept'A/5xSvproscfibit, Rufinuminterpretem casligat, Eutychiano coss., id est, ann. 598; obiit vero v kal.
damnat Origenem auctorem, lectores lerret ediciis Maias, Arcadio et Hbnorio v AA. CC, id esl, ann.
principum, et Hierosolymorum episcopum Rufmi 402, postquam sedissetannis quatuor, et ' uno liiense,
'
atque Origenis fautorem arguit, sefioque monet ne cum aliquot diebus.
sihi patiatur illudi ab liomineerroris defensore. Ad Joannem epi$copum Hiero$olymitanum.Te-
lllustrissimus Annalium scriptor opinalus est da- nuit Joannes ille totos triginta annos Hierosoly-
tam ann. 402; sed hsec opinio consislere non poiest: mitanam sedem; tantum enim temporis iniercessit
nam cum Anastasius ohierit v kal. Maii ann. 402, ab obilu S. Cyrilli, cujus in locum suffeclus fest, ad
quemadmodum conficit ipse Barbnius, ex Marcellini ingressum Praylii, quem habuit successorem.Favit
et Prosperi Chronicis, qua landem ratione tot et porro elOrigenistis et Pelagianis.non lain fortesen-
tanta, inlra quatuor menses, cosque fere hiemales, teutia mentis quam affectu voluntaiis ';-'proptefea
nec integros, contingere potuerunt, quanla oporluit, quod Rnfintim Origenis defensorem, et Pelagium
etcerto sciuntur contigisse? Nam primum missa est monachum adversari intelligeret Hieronymo, cui per
epistola ex Urbe Hierosolymam; deinde Rulinus se jam erat infensus.Joannem porro rion solus accu-
Aquileiae existens nunlium. accepit e Syria de iis sat Hieronymus, sedet Innocentius, Augustinus, at-
quse epistola contihebantur; deinde petiit Rufinus que Orosius , et ita qitidem, ut. eruditorum judicio
sibi mitti e Syria exemplar epistolse; deinde pelitio- Vastelli recentes vindicise depellere accusationem
nem Hieronymusin Oriente positus rescivit, ejusque nondum valuerint.
meminit in Apologia,quam postea ibidem, vivente Retcribentit. Ad iitteras nimirum quibus Joannes
adhuc Anastasio, edidit. Poluitne fieri ut spatio C ( pontificem consuluerat in speciem de Rufino, quid
quatuor mensium, procelloso et clauso mari, bis sentiret; reipsa autem, Rufinumexcusabat,etHiero-
Hierosolymam ex Italia iretur, bis in Italiam Hie- nyraum, cuialias ob causas succensebat, vocabat ii>
rosolymis? Hsec omnia porro quse dixi testalur crimen, luminvidise,tum odii in presbyterum, utipsi
Terbo Hieronymus (Lib. m Apol. advets. Rufin.): quidemvidebatur,notsesanctitatisetsingularisdoctri-
Inepittola, inquit, sancti Anaslasiilubricus exslili$ti; nae.Illud indicant Ariastasiiverha:Rufinus, de quome
et postea: Siricii jam in Dominodormienli$ profert consuieredignatuse$, con$cieniim$umdivinam habet
epistolam,elvtventisAnaslasii dicta conlemnit,etc. arbitram maje$tatem.Et postea : Quod te verovulgide
Datam igitur oportei ann. 401; nec ista conjeclura Rufinoquerela sollicital, ut quosdamvagis suspiciorit-
est, sed apertum Hieronymi lestimonium, qui cuin bu$pet$equari$,etc. >
Apologiamscriberel anno 402 : E$to, ait (Loco mox Sttper nomineRufini.Nomenpositumest procausa,
ciialo), prmleriiianni ego epi$tolamfinxerim, recenlia usitata scriptoribus illius temporis, nec tamen inco-
ad Orientemtcripla quis mitit? In quibus papa Ana- gnila meliori sevo, dictione. Rufinus vero, cnjus
stasitts tantis teornat floribut, ul ctintea legeris,magit menlio fit, nominaiissirausille est toto orbe Aqui-
te vetle defendeteincipiasquamno$accu$ate. leiensis presbjrter, S. Hieronyniiamicus priinum et
Baronius, ut lioc argumentum declinel, duas studiorum socius, tum infenstis liostis, cum libros
ab Anastasio epistolas in causa Rufini esse datas Uepi'A/>xGvLaiinos fecisset, et.Origenistam se pro-
contendil, uriam ad ipsummet Rufinum,quse cilato- diaisset. , > .
ria essel; aiteram ad Joannem Hierosolymitanum, Post viginti quinque annos peregrinatioriuiii iir
quse Rufinicondeinnaloria : primam ann. 401, quse rviEgypto et Oriente , quibus Melaniam seniofem co-
visa est Rufino supposititia; secundam ann. 402, mitatus est, rediit in Occidenlemanh. 397, et Ro-
quae significetur nomine scriptotum recenlium ad maminvexit, ul loquitur Hieronymus, navem plehaik
Orientem, Verum assequi non possum cogilandoqui, suarum blasphemiatum(Apologia2). Asportavit'enim'
. hsec cohsereant cum iis quasHieronymus eodem iu librum mpVkpx&valiosque a se conscriptos, et aureo>
loco scripta reliquit: eam ipsam nimirum epistolam poculo Romanis veneniiin propinavit.
a se suppositamdici, cujris exemplar RufinusHiero- Hujus facli invidia cum laborafet:, secessit in pa--
solymis exspectaret. Non exspectabat illius quamac- triam : unde Apologiamscripsit Anaslasio summo'
cepisset, et in qua diceret Anastasius, libros Orige-:: pontifici. Scripsit quoque tres virulenlissimos inve-
nis a Rufino translatos, simpliciqueRomanseEccle- ctivarum libros adversus Hieronymum; lamdiu vfero
sise plebi traditos foisse, ul fidei veritatem, quam . Aquileise substitlt, donec, populantibus agros ur--
ah Apostolo didicerant, per se perderet?, Quse bemque Yisigothis , coactus est fugere in Sicilianl,,
totidem fere yerbis in epistola ad Joannem habemur. ubi diem extremum clausit ann. 411.
Nonjgnorn quin faciat pro Baronio inspeciem Dubiamsui memoriam reliquit, aliis velut san-
quod habet Hieronymus in Apologia : Ul epistolam ctum laudanlibus, aliis cxsecrantibus tamquam ha?~
jwslram non proba$,papmquoqueAnastasiisitnilidicisi reticura. > ; ''"'' -••"
J»ATR01. XLVIII.
m AD *MMAM PARt M jOFfRUJil M. MERGATORISA^PPJENDIX PfilMA, ^36
par esse meritis sermo non possit. »Poff6 -auteih,A j>atefecit,qtiamdarii ptiris irieriiibiisveluii iiehtiliin
Janto titulorum stubrum>rapioririCilamehtO,utseiiarii, "CiScilaiisirijicef6, fidemqrieapbstoibrurii~etmajorum
quod implere nequeo, audere non desiriam. 'tfadifibneflrmatam, velut deviis anfractibus voluisse
2. Jamhocde laudibuS tuisest, quoditanttim^fife sdissblvere;
de coelestis istius animi serenitate laudasfi. Tiii 6. iJieefe hbc loco libet :'Quid aget, in Romanam
efenim episcopsrius Ofdb pefspicuus Jier uriivfersuiij lihguamisia translatione? Approbo,Si accusatatictb-
orhem velut radians, eliam ad nos splendoris tui TCm,fet-exsecfaiidOlacttim, exostim .pbprilispfodit,.
delulit clariiaiem : >in me quippe tbliiiri amieitise Tit jtistis landera odiis teneattir quem 'jamdudum
ipse tfibuis, examihi nlhil relinqtns, aut si jure me fataa constrinxera-t. Si veroiinterpresipse taniorum:
laudas, tu quoque simili tenore laudandus es.Obse- •inalorum«rroribtis "Cbnsehstim.prasiat, fetiegenda
>croigitur ob utriimque, ut meipsumapud me laudare impia doginata prodit ad pbpuios, niiiil -aliudrsui
jam dfesinaS:duplex eteriim le Causa cohslringit, rife bpera laboris exslruxit, nisi ut .prOprisevbluntatis
cdhsacerdoiis lui sensibus, aut dolorem falsa laus arbitrio,hsec, aquse:sola,iqusDprimb,'quseapudcatho-
ingerat, aut pudorem vera succendat^ licos Chfistianos TferaflSe, jarij ihde a'bapostbiisan
3.. Sed ut ad •esvusairi f evertiaf: Ruiinus, dfequb hbc tisque temptis tenerilur, titulo asseftionis ever>
hie Consulefe digiiatiis fes, * cbriscientisesuse-divi- B teret.
riam habet arbilram majestalem, apud quam se, in- '7. Ahsit hbc ab 'Ecclfeiise>Rbjjiah3e catliolica disei-
tegro devoiionis ofiiGio,ipsfeyidefit '(Jiialiterdfebeat . 'pihia., niimquain pfofecto eveniet îliqua tit hscc
apprbbafe.. adniittamus ratione, .qusejure meritoque damnamus:
%. B'Origeries autem, cujus -in nostram iinguam iquiEipropierijla, quse tbtborhe diffusa est, Cbfisti
composita derivavit, antea et quis -fuferit,et in quse •D'oniirii"hosifi'p'royidehtIa prbbafe dignabilur, acci-
prbcessfefit VfefBti,'hosiriihv Studium rieseiit; quod pere nos omnino non posse, qusc Ecclesiain macu-
Vefb sit anihii riiei pfbpbsitum, cunvtua paulisper lent, quse .probatos mores eyeftarit, qusfeatires cir-
Buper hoc conferam sanctitate. cririistariiiuhivulnerent, et.jurgi.a, ifas aissensionesT
5. Hoc igittir 'meiitfe Coricipi, c illuriv qui rifbis que disponant.
Iiostrie "populis bpera trahslata Origenis, Ieciione •8. e Qua re moti, Oriyettisquidim'scriplaetetro-
CAStlGA-TIONESET NOTÊ.
T>amn8tus'certeest ante nvoflemab Aha^tasio, ac- iuin dogmatum) nPslfum$tudium ne$civii; qtiod verd
cusantihus 'Hiefonymi amiciS;;damnaiUsquoqlifepbst Sit ahiini mei pippoitiuhi, cum luo, fetc.Tesiantur
moftem a'Gelasio, quod de lihertatearbitrii Coritfa- eriim vfeterfes, Oflgfehem'Lafiriis.,afite Rufirii inter-
*ia 'Hieronymo serisisset. Ndlim fegO<Hfin)"ere '-liarifeC prfetationfem',incogriiiunvfuissri,"non qtiidemromni-
litem; verum credat forte quispiam,, nfec>admodum rio, 'Cura aliqubt homiiias , peleriieDamaso, 'niero-
temere<, >pfbpter :maximas a 'RuOho datas lauiJfes, riymus Lafirib sefhibiie lfegferidas Roirianis pfius de-
fetiama sunihiis poiuificibus, Anastasii damhalidnfefti llisSet, sfedtjUbad"ferrbfesin lihfis 'ifep'!'"Kpxm tam
comminatoriamfuissedumtflxat.JjUstiSqiiedecatiSis spissos,'tairiqrie impips,
iiiinevasisse postmodum insentfentiam. GelaSii^pfo- «EmeriiisituseistahohVsnonsinfeiahorfehic locus,
jeclo decretutn !non.pertinet ad ipfersonara, sfedad ctim rion 'iviinus quairi rpraecedfensxiorruplusesset.
libros, qua ratione damnati surit<ssepe,riiilio>i;ahcti- Codicfesertirii Yalicarius et .BeilOvacfensisJiabenl;
latisiprsejudicip viri irioribus.probaiissiirii.fF0fte pa- Qubd urbisnbsitmptipuiisdelrtiri$idiis'Orig'ehii'leciia-
riter suspecta fuerit non sine causa. Noh iriejiiihi ne pdtefecit, qhqhidqmpiiris trieritibu$felriti nebulam
Hierbnymi >in>Rufrabmaccenssezelo fideibilis. Yidfe, tis cmcilatii iiijectaih, etc. LegebSluf blifti in libris edi-
lector verifatis faraa'ns>; *Gennadiuai4ei;aliOs*scriplb- : Qubd'qui'urbis'ho$irm popUlis'de trahsitiiaOri-.
rura ecclesiasiicorura nomenclatorefSj «bi de Rulino geiiii iectioheptiiefecil,quaihdtimpuris meiitibus,velut
sermonem liabent; nibutaih exciians injectam., fidem apostbloruin majo-
a.Utrum scilicet, vel hseresis;spargendse-Causa,'Vfelrumquetraifiiiohe fithtaitim, velut aeviis ahfractibus,
obâliamralionemOfigenis libfosins/it '-&p%5tv iritfer- illum VothiSsedisiolvere.SferistiS,Si tamen aliquis,
pretatus sit, atque etibrii >ulfurii Origeftis efrbfes ubique implicatus est, apertus vefo post emendatio-
slncerefet exanimo, aji^maligneêt ofe=tehtis<dfete- nemnostram.
stareltir. Huc periinenl vefba Hieronymi prius alla- a Corfupfe in codicibus vblgaiis :Hanc qum sola,
ta : C«r translaiufui, tetc. r. elqumprima tipuil cutlialicptChrisliUnpsvera fidesjam
if
! ,:bCodex Vaticanus : Origenes autem, cujusHn no- abupostolis exiride Uiqnead'ptm$'eh$:iempris lenetur,.
stram linguantcpmposiladerivavitfanlequisfuetil, el ihopintitmtlthlo dsseriwni$ everteret. ^JEftiendayitaus,
inqum ptocesseitimtbd:, -nbiirum iprbpbsitUmheieit, 'nisi'fall6'r vefe, cbllatisinlerse codicibtis.
etc. Codex-Bellov, Origenestiutem.a. aut sqiiisfuefit, «'Habeiit vulgsjli 'codices corilra;liderti rmanuscfi-
elin iqumprocessetit,ttlc. Yulgalalectio: Otigehesi.., ptoruiiv,:fel0sihe''ullb;pfbbabiiisenSu': Quaie no$ce
antequi$ fuetit,inqumptocesscnl-verba,hoitrUm-pro- qriulem epiitolamdd-fratfem'«I ceepitcppum nottrum
potttum nescivihe.tc.îLobusjiprouttesi.jnoihnibus^co- V'eiietium!diliqehiiofeLcufa:pefScripttim pdfvila$noslra
dicibus, eget OEdipo. Quid finimsignificantihse'iy'o- ttdnimiieiilfiibiquii hdticcotiscientiahifecefihi, ~quod
tts, nottrum epropoiitum netcivili JWonUubitoyquin non $ripeffitia!labotehifOiniidinefelc,
pririium exemplar , ex quo reliqui codices-exscripti ?Suspicatus sum ego,nec sane ievitfer, fiiisse ollm
surit, perturbatum habuerit ordineiii duarum istaruni lacunam, omissis vefbis quibtis'compfehenderetur
vocum, •proposilumet «fuiolj'u»J, «umque 'ialteraivox senteiitia dahinationis adversus ;Origeriehi fet Riifi-
alieri superposjta fofet,.prseserlim in jfine linearum, nura lata, ;aut'laiae mentio , htihcferein mbdum,
lncuriosus, ul fil, nolarii exscriiientis ofculusdece- qufehi liftferis'-aliis-expressimtis. Suspicahdi >causas.
))lus sit. Clarus eriinvloeus iest.Jsiiresiituatuf in hunc • biiVcaccipio.^PriiTJtim ahohinibus scriptofibus idici-
modum : Origenes-uulem, cujutinnoslramlihguam tmNAnastasitisOrigfeiiiserrores'damhasSe.;Unuspro
coinposha derivavti,arite ,( interprelalioriem lib. mpi cunciisHiefonymtis, scribens ad Demetriadem vir-
%?X,5>v) quisfuerit, elin qum processeriiverbafiwpio- ginem, fetln-istam epistolamrespiciens (Episi. *6, tie
137 BPISTOiiA ANASTTASHPAPJl.ADJOAISNEMHilftOSOLYMIfANUM. 238
hi dcm^nTvimus;irilerpreietn vero, ouhihoh satis, ne- A sef velque sibi banc conscientiam, non superflua
tjite iria ptdfatibAe od libtot Oiigehit, heqhe tipdibgia Iaboro formidine, nfequeinani limore sollicitor. Mihi
ad tibs mitia, se piitgavefii, iriiriiofotte iisdim eftefi- cerie ciira non deerit, Evangelii fidem circa meos
bus reipsticohsential,flonjatriad judicium sediS ttpb- pbpiiios custodire, a partesque corporis, per spatia
stolicm«ocfliiihius,et rehuehlembenireeadeni $eniehtia diversa terfarum diffusas, quantis possum litteris
involviihut.' DdhinatUnii auiem Cpiitolam frdlribut cdhveriire; ne qua profajise interpretationis origo
noslrit Venerio et ChrbmatiOtctipiimui. Qakta epi- subrepat, quse devotas mentes. immissa sui caligine,
stolam ad fratrem et coepiscopum nostrum Yene- labelactare corietur.
rium, diligentiore cura perscriptam, paryilas hostfa 10. Illud quoque, quod evenisse gaudeo, tacere
transmiseril, ex subditis poteris eomprobare. nbn pbtui: beatissiiriofuiiiiibstfofum J>pfincipum ma-
9. Unde igitur habeat seciirii ille qiii ffaristuHt, nasse e responsa, quibus untisquisque Dfeo'sfervigns
Virginilale tervanda) : Duhi e$$eiptitvulA, eisarictm sahctisiimuhi ei beaiissithumpapam tehiofis Rqthm. et
ac betiimmemorimAnaslasiits dpiicdpui Romtihamfe- - pditititclidm Vigilihm, et ad cmietot pmnes $dhcli$$i-
geret Eccletiam, de Otientii paflibiii hbefeiicbfiitnsmvti rriot epi$cbpo$. ei palriarciiai _ id e$l; Alexahdtim,
lempe$ias,$implicitaliiii fideiiqu(eApo$tdlivdceiaudtiia]J_.Theop6ieo$, ei Riero$olymorum,ui et hi huic rei prd-,
ett, pollueteetlabefactate cohattiest.-Std vir diiissiihas spicitiht, efc. .... '. .
jjaupcrloiis, ei apostolicmSoUiCitudihit,siaiim nbxium Tfefliuiri,maiidaiumpatriafcbis ut exempla mittfe-
jtetsulit caput, et sibilaritiahydfm oid COrhpescuil. ferif aliis episcopis,atque eiiarii archimaiidritisjsurit
Quod si Anastasius Origetiemdamhavit, id videtiir feiVini,lisec iirfperaforis verba : Hanc epittolani tid
"silere non debuisse, cum scriberfet-ad episeopuiri lutim beatiludineindedimm^qda eamhortamuf ul Om-
eorumdemefrorum nomirie suSpeCtuiri',cefie siispe- hium qui in hac regia urbe nunc deguni^tahciisiinid
Cto Rrifino faventem. Deiride lisfeetfefba, haciehtit rum episcop.orumcpnvenlumlinbeal, ac Deo dmabilit-
sehleniimthem forma prmCessefitjriori6'bSe'ufesighlii- iimofumptiefectorumsahcli$qumhic suht montisiefiis,
eant factam prius seiiienti_etaehliorieni, Pbsfea Hie- fticiaique ui qhine$$ui$scriplis prmfatuni impiuth tic
ronymus scribit (Li6.ii advefs. Riifih.) drfiasab Aria- Depfepughdhtem Qrigenem,qui et Adamahtius_quique
Gtasiolilieras, quibus Origerieiritdtb bfbfepefseque- preibytef fuii sririctissimmEcclesim Alexandrimtac ejut
retur : iisque acceplis j ChroWaiiuiri Aquileieriseih iiefaria impiaque dogmqla>. capitultiquedmriia, qum
et Veherium MediolanfenseihCoegTssesyhodos, iri ihfetiuspphuhtuf, omniinodisdnalhematizent; ' CSeM-
quibus pari sentenlia , quia et pafi spifiiu, lisefeii- pltitjuedimittas eorum qum a beatitudinelua db haric
cum Ofigeivera denuniiaveruhf populis. Dfehique Cauidrhgesiafuerint ad alio$ omnes sqnctitiimoi Cpi-
damnatumase Rufinumsummus poritifexsatis bstfen- icopds, pfmfeclosquevenetabiliummehasterioium, ul
dit his posiremis verbis : Ipse' deiiiqiiet
' ' videftt ubi tt ip$i'subiciipiieneprbpria anathematiieiit Origehem,
possil tibsolvi. scelestaqueejus dpgmalu, puth omnibus qui deciara-
a Fideles omnes sanctus ponlifei paftfessrii cbfpo- _, bufiiiir hmreiicit.In posterum autemnealiier otdiheh-
(
^ itif aui
jris appellat, eodem sensa quo pOslea Coslfesfiniis,et epi$cdpi, monasletiorumftmfecii,nisi ptiui
ipse capul universalis Ecclesiaji scfiberis ad clefiim tumaliiidirimbus limrelici$jquiiie more in editiiii-
et populum Gonstflntihopolitanum(l p. cbhc. Epli. betlii dhaihehidiizanturjirf.esi, SqbelliOfAriOiApppl-
<op. 19) : Not; iriquit, licet lorigepotiii, ubi ctignPvi- liritirib, Nesiorid, Eutyclie,;.J)iotcdro _ Timolkeb
mus petversilaie doclfinm membfd nostfa lticerdft_ JEluro, el Pelro Moggo,el AnthiihoTrapezunli$_ Thtp-
sollicitudineno$ urenle, prq vobis.alieno fla- dosio Alexandrimj Pelroijuifait AntiSSKim , ei Peifo
' paterna el
gravifnusinceiidid,Ucetinier Ecclesias Dei, qum ubi- qui Apamem, Severo olim Antiochim, prmdictum
que in unum Cftristithalamum referuntur, nihil tbhge «idrii Or"ig6nem, qui paganorum et Arianorum insania
sit, nihil censeutur alienum; cum ergo nostra VisCefa labdravit, unq cum exsecmbilibusimpiisque ejus dpg-
silis, jure tfepidamitsne fidemve$lrtimairamite veri- mdtibiiitintiihemdlizerii.Otrihibuseiiirri,prmdicenûm
talis ihsinuaiipmaledoceniisavertat, etc. jtslne omhino quisquttm attdeat'rtdlem HmWiic&ni dul
5>Iihpeflaliuih resCripfbfuriV adversus Origenislas eju$ expositioiie$defenftere,,sed eas unusquisque ex
meminit Hleronymtishis vefbis i ImpetdiOrutriquoque iblti dniriioet tola cogtialioneodetit,- et avetsetur,et
resctipiq, qum de Alexandria et Mgyptd Qrigehiiidi driaihehiaiizei.
pellijubent, me tuggerente dictala tunl. (Libi i App<- Ex liis digna seittt qînqu&^ciffi^
i&g.adver$. ttuf.). Horiimmeriiio nulla esl ih Codice in totum orbeihj vel; tit alii loqiirintutVad uriivefsbi
Theodosiano, riebalibi, opiribr, quatri his dubbus iri brhis episcopos, mitterefiturencycliese.. tum poiiti-
locis.. ficiim, tiim ilripefatbfum, episiplse, dirigebantuf sci-
Miror yero nori memiiiisseJustinianum ih epistola licet ad solos pfef se riiajbfiiiiTsedSM- episcbpbs-
ad Meriam ConBtantinopolitanum, ubi sermo fitde D2° ut quse prsesCrihebantur episwlis iiisefeutibrii
damnaiione Origenistafum ab Anastasib; vfefuni mandarenfur, coactas fuisse ab episcopis majorumf
quoniani facta est epistolseJustiniani menlio, non sedium synodos suse dioecesis, et inde quid facto
erit inulile tria obiter aiinoiare, quse huc pertinent., opus esset singulis mirioribu^fepiSfebplssVpificSatiim,
Primuni, vefbaquibus mferiiiofit Anastasiisummi missis acceptarura litlerarum exemplis; 5° ad ipsos
poiuibcis, non esse iraperatoris, quod visuni tariVeri jjubque monasteriorum prsefectosfuisse missa man-
eruditis nonnullis, sed Theophili Alexandrini. Sic datorunv exerapla,-et ab iisdemvsi qtjando:fisefesis
ririiihsfe'.'babeiit: Audidhiui et sdriciuiri Thedpliiluni solemnius'damnaiida fbret, exacfaiii's'uMcfiptibnem;
tpiscopuni Alexqhdiim,ex serrriohead qupsdainmottq- nomine totius coeriobii; 4* riemiffferivliinc-teiripbfis
choiscripto; gui Origehidssentifehtur. Sic enim dicil: fuisse, vel Ecclesise, vel mbliasteMo1 pfiefeciuiri,
i QutifednaiheitiaiiidhiesOfigehem cceierdsquehmre- quin prius propfia siibscrjptione*,ct edilis iiBfelliS
ticos, exehiploridiifo, et Ahastdiii sdhctm Romanm anathema djxissei, non tantunv'liseffetlbofiirii dbgma-
Ecclesimepiscopi,qui exveletibu$cerlaminibusclarus, tibus, sed ipsis eliam hsereiicis; S* fejrisiriodrimiie-
nobitissitriipppuii dux crealus esi, queni et universa ratam esse subscriptionemyqoa-qtiisqufeê; rie'guev
bealorUm Occidehiisepiicoporum eequitur synodus. personam damnatam, neqtifeiibros, rifeqriridogiiisifal
tfriceaccepitdCpfobavit AlexdndrihmEcclesim$enten- velle defendere, sed liaecomnia EX TOfb'AWIMO ET
tidrii in impiumlattim. » EXTOTA BIENTE ODISSE, AVERSAIlIi JETANAfHEBWlZAi^'
Secunduiri, Justinianum epistolam suam misisse, testaretur.
pon lantum ad Menairi, sed elirirn, ut loquitur, ad c Noium est quid intcrcedat discrimiuis iulet
139 AD PRIMAMPARTEM OPERUM M. MERCATORIS APPENDIX PRIMA. 240
ab Origenis lectione revoceiur; damnatumque sen- A 12. b Ilaque, frater charissime, orani suspicione
tentia principum, quem lectio reum prbfana prodi- seposita, Rulinum scito quod propria menle Origenis
derit, hactenus senlentise mese forma praecesserit. dicta in Latinum transtulit ac probavit, nec dissimilis
41. Quod fe vero vulgi de Rufino querela sollici- a reo est qui alienis vitiis prsestat assepsum. Illud
tat, a ut quosdam vagis suspicionibus persequaris, tamen lenere le cupip, ita haberi a nostris partibus
hanc tuam opinionem constringam divinse leclionis alienum, ut, quid agat, uhi sit, nescire cupiamus.
exemplo. Sic enim scriplum est: Non sic homo, ut Ipse denique viderit ubi possit absolvi.
Deus;namDeu$videtincorde, hbmoinfacie(lReg. xvi).
CASTIGATIONES ET NOTÊ.
sanctiones principum, sive constitutiones, et re- Audiendus sub finem Rufinus ipse pro se Ioquens
sponsa seu rescripta; illse edebantur, quaisimoiu pro- ad summum pontificem, suique facti ratione quam
prio, a principibus; isia vel consullaiionibus magi- potuit reddita, regerens crimen in Hieronymum, de
slratuum, vel aliorum precibus libellisque redde^ cujus invidia maligrie queritur : Quod qumdam Ori-
banlur. Si ergo sanctiones priricipum, quarum me- genis, inquit (Apolpg. ad :Anasta$iunf papdm), roga-
minit ponlifex, responsa fuerint, utique missa sunt tus a frairibus de Grmco in Latinum iransiuli, puto
pqst libelium a Theophilo per legalos Arcadio im-1 <»quod omnes intelliyanl hmc pro solo livore citlpari; si
peratorioblatum ann. 4.00. Unde concluditur ratip enim aliquid e$l qupd di$plicet in auctore, quare id ad
temporis'quo Anastasium Joanrii, scripsiSSe diximus inlerpretem detorquetuf? Sicut in Grmcis habetur ro-
(Vide Pallad. in dialog. vilm Joan. Chrytost.); cum gatiis sum ut Latinis'; oslenderem; Grmcis sensibus
etiiiti de responsis principum loquatur, tamquain verba dedi Lalina tantummodo. Sive ergoin itXis$enr
de re admodum recenti, necessefcst scripsisse ann. sibus laus e$t aliqua, non est mea; sivecidpa sitnili-
401, siqnidem responsa Constantiriopoli. data sint ier, non e$t htea. '
ann. 400, et inde in Occidentem missa innotuerint Et paulo post: Nemo ergo mihi ex hoc, qum$ote,
pontiflci initio ann. 402. sancte, acvenerabili$, etbeale Paler, confletinvidiam';
«Videtur loqui de Hieronymo, Hieronymique ami- nemo factionibu$utalur et calumnik, quod in Eccle$ia
cis Pamraachio, Oceano et Marcfella,qui multum Dei fieri hon licet.Obi enim tiinplicilas, tula erit et in-
reipsacorituleruni ad promovendam Origenistarum nocentia, ti hic non erii ?
condemnationeriv; non lameri impulsi odio Ruflni, Origenis ego neque defensor, neque assetlot sum,
quod opinabatuf Joannes, sed exsecralione errorum neque ptimu$ inlerpte$: alii ante me Iwc idem opus
qui ex.lectione libri nept'Apx5v horrorem fecerant fecerant, feci et ego poslremus rogatus a fralribus. Si
catholicis menfibus. Yide apud. Hieronymum episio- jubelur ne fiat, jussio observati debel inpo$lerum. Si
lam.64, quse est Paramachii ,et Oceani ad Hierony- culpantur qui anle ju$$ionemfecetunt, culpa a primit
mum; et 65, quse Hieroriymi' ad ulrumqufe ; et 78, incipial.
quseHieronymiadPammachiumetMsircellam; lucem Ego enim prmler hanc fidein quam $upra expotui,
enim dant huic loco per se obscufibri. ; G id est, quam Romana Ecclesia, et Alexandrina, et
^Gorrfectus est hic locus.quinvendose legebatur Aquileiensisnoslra lenet,qumque Hierosolymis prmdi-
in hacjvulgata lectione, conlrariaiitrique manu- catur, alienam nec habui umquam in islo Iwmine, nec
scrlpto codici: Rufinum sciiti quod propfia mente hqbeo, nec habebo; el si qtti$aliter credit, quisquisille
Origeni$ dicta in Lalinum irahstulit ac prdbavii; nec e$t, anaihema sil. Reddent autent in die judicii ralio-
dissimilis ab eo'e$t qui alienis viiiis prmsiaiassensum. nem hiqui offendicula, et dissemiones, et scandala
Illud tamen scire cupio, elc. fratribus, propter invidiam tolam et livorem, generanl.
FJDES RUFINI.
>.'iftriim quam multa doctrinm , tum hisloricm, tutn dogmaticmarcana libellus iste brevis$imuscontineal, ut
magm$ valuminibu$, sin minus prmferri, $allem componi queat: unde npli$ diligenliu$, iisque.laborio$econqui-
iti$, illu$ltandu$ visui est; neque veto mediocrilet illuslrari egebat, ut opes quas exiguilate sua velut involutas
celabal explicare cogeretur. Rejeclu$ esl porro in appendicem, eaderade caasa alque Anaslasii epistola , cui
subjungitur in manuscriplis codicibus, quantumvissecundum ab ipsa teneal locum; nam parum habet Peldgiance
histqriat, multum alienm, scilicet Origehianm. Illi$ enim lemporibus, quod in noti$ demomtrandum est, ferve-
bant, eo prieserlim loci quo libetlus $criplu$e$t, qum$tionesortm ex libris Origeni$ trspi 'Apxav> Quosreceniin
Latihum sermonem Rufinus Aquileiensis presbyler traii$tuletat. Verum i$ta patebunt ex holi$, in quibu$popu-
lares qumdam opiniones conveliendmsunt, et nonnuUa Origeniand ipsis etiam eruditis non sali$ nola propa-
iabuntur.
Propter venerationem sanctorum locorum, a Hie- rosolymam et Bethleem venimus, et inlelleximus
a Hinc constat ubi sit editus ille Fidei libellus, D parce analhematismo secundo de gratise divinaead-
scilicet.Hierosolymis aul Bethleemi, quo confluebat jutorio dictum fuisset? Potest ergo videri ad, tem-
infinita vis sive presbylerorum, sive monaclioruiu, pora Anastasii peninere, quibus Origenianse quse-
partim propter sanctitatem ulriusque loci, panim stiones, magnaanimorum conlenlione, praeserlim
ob Hieforiymi famam, et nobilium feminarum cha- in Oriente, agitabantur, et Pelagianse quasi conci-
ritatera, suis opibus servos Dei alentium. piebantur. .
De tempore difficilior qusestio, hinc lamen dueen- Immo vix non opinor rejici debere ad pontifica-
da conjectura. Ediltis est procul dubio ante dam- tum usque Siricii, quando in Oriente tnrbatum est,
natum Nestorjum, alioquin tertio anailiemalismo, dissidentibus mutjio duobus magnis viris, S. Epi-
nori Samosaieiii ianlum,Plioiii)ique, sed etiaro Ne- phanio et Joanne Hierosblymitano, illo oppugnante,
stofiifacla fuisset-meniio : edilus quoque prins- isto defendenle Origenera.'Ad tantosenim episcopos
«jriam d&mnarelur Pelagius, nam quomodo alias lam accessere, cpmplvirjma ttifba, eximii duo presby-.
"
241 FIDES RUFINI AQUILEIENSIS. 2J2
plurimos fratres in nobis scandalizari, eo quod au- A Ilaque, Deo prsesente, testamur quse infra scripta
("iflrintnos rimlta hseretica et quse contra fidem Ec- sunt nosexparle sensisse pererrorem, eta prsesenti
clesise veniunt profiteri. tempore condemnare; alia autem, in quibus falso
teri, Hieronymus qui Epiphanium, et Rufinusqui sibi crimen consensionis cum Origene in dogmati-
Joannera sequeretur. Hieronymo monachorum cliori bus, ubique passim, et aprid judicem Ahastasium,
ita adhserebant, ut rion communicarent Joanni etapud accusantem Hierbriyirium, diluere,
(Vide apud Hieronyin. epist 61, qum est cont. errofe$ Argumentum porro quod ab auctbritate Merca-
~oanni$j; presbyteris autem in partes divisis, schi- toris sumebatur, cum nitatur partim hac voce, ejus-
sma mlserabililer Ecclesiam Hierosolymilanam la- dem, partim collocatione lihelli post litteras Ana-
cerabat. Non improbabiliter igitur dici polest editus stasii, etc., nihil admbdum fefficit. Quis enim
circiter ann. 598. epistolam Anastasii ibi collocatarii a Mercatore pro-
Auctorem esse Rufinura quemdam titulus indi- bet, ubi est in codice manuscripto? quis rionyidea/
cat; demonstrat Latinum hominem dictionis for- id factum ab imperito librario, qui cum unuiri Ori
ma ; series ei brdo codicis manuscripti appellare genistam Bufinum nosset, huic omriia Rufinorum ,
videtur presbyterum Aquileiensem; posset alicui „ propter cOmmunilatem nominis', tribuerit ?
venire in mentem presbyter Palseslinse provinciie, " Opinbf igitur, neque incredibililer, âuctorem hu-
cujus libellum Fidei edidit P. Sirmondus; posset jus libelli esseRufinum illum teriium (si tamen tertius
et alteri Rufinus presbyter, quem legimus.ab Hiero- a secundo differt) quem presbytefum Hieronymus
hymb missum e locis sanctis Mediolanumann. 400. • Mediolanum Romamque misit, ulique ad Venerium
Oecurrunt enim animo, inter legenda temporura et Anastasium adversus Origenistas' soHicilandum ,
istorum monumenla, tres hoc nomine presbyleri, ut ostendimus in notis ad prsefationem Subnotalio-
sive qui Hiferosolymis,sive qui in vicirtis Ecclesiis num. Opinandi ratio est, quod prseter nomen con-
vefsaii sint, et ita occurrunt curioso animo, ut de veniant tempus , locus,, patria, aliaque ejusniodi
nullo non possit oriri suspicio; nam prout emerge- adjuncta. Missus est enira ex Bethleemiiico secessu,
banrquotidie hsereses, prseserlim in Oriente et Anastasii temporibus, vir Latihus, qui cum Occi-
Hierosolymis, propter cohiluenliunj hominum mul- deritalibiisriegotium inagni momenti gereret, id est,
titudinem; ita sriam quisque debebat probara fidem rem strenue ageret contra Origenistas, quorum
apud eos quorum comniunionem expeiebaf, siqui- errores et eo sciret penitius, quo' iisdem fuefaf in-
dem mrilti pieiatis specie tegebant hseresim: fectus, et hsereticos lanto "ardentius. insequeretur,
Pro Rufino Aquileiensi facit in primis auctorjtas quanto se scifet, professo palam pdio, a suspicione
Mercatoris, aut polius utriusque codicis, in quo surit pristinse societalis certius absolvendum ( Vide quat
Opera Mercatoris ; iri amhobus enim anathema- animadveriimus b
ad prmf. Subn.).
tismi inter epistolam Anastasii et subnotaiiones in Tbta hsec condemnat|o duodecim aiiathemati-
verba Juliani ita interponuntur, ut cum manifesta smis coniinetur, circa quos, sl. modo universim
fiat nieniio in priore. loco Aquileiensis RuJini, in iC spectentur, tria puio diligentius observanda. Pri-
'posteriore Rufini illius qui docuit. Coelestium, qui- mum, omnes intorqueri in doctrinam quse, licet
que vulgo crediJur, eliam ab eruditissimis quibus- Hieronymianse sit contraria, non lamen paritfer ab
cumque, esse Aquileiensis, non alius analhema- omnibus aliis Patribus proscripta est. Nequfe enim
tismis titulus datus sit quam isle: Incipit Fides duodfecimusa,natliematismus adversus eOsquidicunt
eju$demRufini, cujus nempe fit menlio in ulroque animas priu$ fuisse quam natm suut, et noh cum cor-
Opere. Facit deinde quod Aquileiensis plurimum pore a Deo quolidie fieri, admissus fuisset VibAugu-
Origeni.^Pelagianis nort parum faverit, tesle flierb- islino, quaeslionem lianc veiut incertam adhucsua
nymp (Epist. ad Ciesiph.); sit vero totus fere hic setale defihire numquam auso. Unde oporlfet corifes-
libellus de quseslionibus, tum ah Origeue, tum a sionem istam in nulla Ecclesia fuisse publicaih ; sed
Pelagio niotis. Facit denique quod quse hic damnan- privatam potius, et alicujus.sive clericofum coettis,
tur, eadem fere objecia sibi Rufinus Aquileiensis, sive monasterii prbpriam. Oporiet iteirianaihematis
cum in Apologia ad Anastasium papam, tuih maxi- nomen non ea notione aCCeptumfiiisse qua vulgo
me in duabus adversus Hieronymum Inveciivis, solet, pro exsecratione caiiohica, sed generali alia,
diluat.
' pro condemnatione alicujus dicii. Sic cum DibspoU
Yerum sunt in contrarium vehementia sane ar- juberfeiur dicta qusedam per adulationem repfobafe
gumenta, eaquerion pauca; namsi haric palinodiam Pelagius, Synodu$ dixil: Quoniath negas le talia
aliquando recantasset Aquileiensis , qui potuit fa- ictipsisse, dnathematizatilos qtii sic tenent: Pelagius
ctum Hieronymum latere, primis praesertim illis tem- retpondii: Analhemalizo quasi $lulio$, nori qudsi lim-
poribus, quibus afcla eratinter utrumque necessitas felicds, siquidem non est dogma. Deindejudicavetuni\
animique cbncordia ?, Qui potuit non exprobrari,' "episcopidicenie$: Nunc quoniam analltematifitiiitPe-
maxime ab homine iracundiore, et leviora non si- tdgius inseflum' stuttiloquium, elc. (Lib; deGesi. Pa±
lente, pbstquariv anvicitia soluta est? Quid quod Imsi. cap. 6). ': : :'' ''' ;: .: :'
ullimus anathematismus persirhigit eos qui dicunt Secundum. iri omnibus Ofigferiempeti, oftasque
ariimas prius exslitisse quara venerint in corpora , fexipsins fonle.lisereses Ssimosatferii,Arii, Apblliria-.
et non, sfecundumprimi hominis exemplum, eas a ris fet Photini, immo nullamdariiiiari^quairi 1'lioijv
Deo quotidie fleri; Rufinus taraen (In Apologia ad HieronymusOrigenialiquando objecefit,rEx*qub iiec
Anasldsium papdm) confltetur jamsenex, adbric se tfemere quispiam nec impriidferitef credidefit' aricio-
ignorareVDeoque relinquit scire: Quid $il in vero rfeirianaiheraatismorum fuisse disciptilum: Hiefony-".
iuper tfibus qum iunc invalherant de origine ariima- mi, eteo temporescripsissfe qiionbndura:defefbuis-:
rum ppihipnibus,quarum iina erat qupd, FORMATISINset acribr inter Hieroriymum fet Joanrierii Hiferoso-
BTERO CORPORIBUS, DEUSQUOTIDIE FACIAT ANJMAS ET lymitaniim contentiovid est^ ariieariri. 394; immo
INFUNDAT. et; edidisse professionem hanc, iri ipsbmet Hjeroriy-"
Adde;qrioi Rufinus .ille "Syrus cujus meminit ibi moriasterio, apud sahclam Bethleem,qua se pur-
Mfercalbrin prsefationo Subnotationum , longe diT garet ab hseresiz suspicibne, digriuriiqufe^fbbaret'_
versus -sit ab Aquileifensi, qiii de peccato originali qui admilteretur in caiholicunrcffilum.-.- .: '; " ;
hOrimale sensit, ut advefsus popularem credulita- .. Postfemum, ea terapesiate plures facfas fiiissea
lem indubitatis argumentis cbhfectum est. variis homiriibusprbffessiones, islirioiiabsimires, sin ,
Neque valet id quod afferlur ex Apologia et In- minus quoad definilionem, cum alii faverent Ofige-
vectivis, Goactus enira est Aquileiensis ohjectum ni, alii pugnarent, salterii quoad qusestiones 4i
?4I AD PRIMAMPARTEiMQPpUM Jf, jpjRCATQRIS APPENDIX PRIMA. 244
ipfamamui;, nec dixjs§e, nec dicere, et e cpnlrario A .1. ? Qui dicunt diabolp, et dsemonlbus. el impiis;
qpe jn ajiis suspicîniTr,posuisse atque damiiasse, hoc est> gentilibus, Judseis, Samaritanis, omnibus*
CASTIGATIQNESET NOTÊ.
quibus suam quisque senteutiam dicebat. Sic Apolo- opponitur, et impiorum Christianorum nomine in-
giam Rufinus Aquileiensis, sic. libellum Fidel Ru- telligi noti possunt ii quorum remissa suni per jusli-
iinus Palsestinus ^ sic expositiones symbpli Palres ficatipnera pepcata, cunj justjfic,atione homines impii
utfoqiie inejiofes,: jsic anaibeiriatismri.ssiiqs adyersuS fesjsfe dgsiriaVit.Ad^lfe/quodhisioria quaesiionumiliius
Apollinafisias SazianzeiVusconTpbsuit. temporis omneni abfogat fidem sententise duorum
si
Jaqi yero singuli per se ariatlifematisiriicoriside- istofgm doqtorum.
rerilur, videbitur, prpcul duhip noiinufium pperse . Qtiid quod Aiigustirius, mesj quidem sententia,
prfeijumad uhuraquemqiie pfo hotig afferre- ajiqtiy, inieridebat |n fliefpnymiim, cuni scriberet (In En-
tum ex Orijgene ipsb, irim 'ejf. allis confessibnibus, chirid, cqp, 6t) ; Cfedrihtuf q qitibusdam eliam H
atit fel.iarijex scrijitis Hieronynji, aiigrumqtie adyef- qtii rionieri Cliti$li non relinquunt, et ejus lavacrptn
Slis .Offgeriisfas, quO prbbfilur ' ' "' ' Qrigenepv
"' * Qipiiibuf Ecele$iq bqpiizanlur, nec qb ea ullo $ciiismalevel hm-
hisce fuimipibus peti! re$i pfmcidiiniur, in quqntislibetscelefibu$vivani, qum
a Pefiinet tptus aiialheniatisnnis ad poennm
quani tjec djlriant pcenitendo,nec eleemq$yni$redimant, sed
Deris irrogatiirus est, non diabbJQtaiitiim, dsgmpni- if»ei$ usque ad hujus vtimuftimum diem pertinacissiirie
husqije et impiis, quie priiria_pars; Sed gtiam Cjiri- pefievetent, sqtvi futuri per igitem, Ijcet pro magnitu-
stiariis aui feclqm fidem iequtintuxt $(d peccatpre$ dine fqcinprutn fidgitiotumque, non tqmerimternpitjne
stmt, quae:secunda.'iijoruriJ poensePgfpetuse idicun-: puniri, Sed qui hpc credunt, etiamen ctilhqlicisunl, hu-
tur, qribd omriinp catholifium esj,; istorum teiripo-. mqnq quqdtim betiMptentia mihi faili videiitur': nam
falgs, quqd, etsi niagriis olim:viris placltuiri est, ah T. D Scriplurc. divina aliud consrillarespondet. Librum qu-
aljis tahien erfpris darijhatiif. lem d§ hac gum$tipne$crip$i, cuju$ titulus eti, de Fide
C_pritriv priorem parjcm, quse pertinet ad (Jseroones ei Qperibus, etq, Scripsit emm de tribus qusesiionjbus
et itt)piQs,'Qrigenes ita corisifinter et .ihiqufedocujt, Jibrum : Cu?naccepitset mista, ut ait (Lib. ii Retracl.
ut nejriQ ipsinpn tribuerh yejuti prppriam hiBresiiri cqp, 38), (i quibusdam frqiribu$, taicit quidem, $ed
dogma U cafliolico cpnirariara ; iinnio nirines tradi-. divinpfrimelqquiprujijtlridiotii, tcripia nphnuila, qum
derihteam ppntiheri opefe cuirioriieriestn>sft,.'A/?^5,v. itq diilingtieren}q bpni$qjperibuifidem, ut sine Ijqc npn
HiefQnymus (Epjst. 124) Ayituni njonens de cayfehdis ppsse, sihe illis poste pirveniri suadereilur ad vitam
efirbfibris.iiilgr iibrps boscfelegehdos,;' Sic periniscei% m}erndm.
iiVquii,qmftjq, ut de.qtciiangelp pqssii diabplus fieri% Quas autem (res qusestiones traclandas suscepe-
effvfsu.s,ditibolu^ iij qngelum revertqiv.r, jtt Rari.Q rii, iniiio iibri exponit.: Qjiibu$dqm videiur indi-
jo.S.tllpios dahjipxte$gii,'acrccipxes.tmebrarumin.«(? screle emnes admittendps e$$etid tqvacrum regetterq-
quo ihriridovel mund\$, $i vol-upfijjii,ad metio.racon- iio.nis, qum e$l inChrkto Je$u Domjna npstfo, etiainsi
verti, fmi hotnjjjes, el,iic qd, tjitiiqiiuin redire princi- ntalam lurpemque vitqm facinoribus e}flagtiiit eviden-
'piuniîfq dumta$ai, ut pjersupplicja qlque iptmenta, titsimis notqm mutare npluerint, atque in ea $e perse-
qumfel niuitp vel btcvi tpmppre,$.'UsUnuerintr in hpmi- vetaturqs, apefla eliqm confes$ionedeciaraverint.Verbi
nunt eru.dtii cpf.pp.fibu$, tufsurn.v.enianlqd aiigelcrum gtatia, si quisgue meteirict adhmret, nqn ei priut prm-
fqstigid, cipiatur ut ab ea ditcedqt, el tunc veniat ad baptitmum;
Ilijflfius Aquilelensis, non, tantura multa ex libris sed etiam cum ea ntanens manturutque confidens,qd-
U$p\%py_av. expuijxit, et ista in pri.mis., sed etiara, ut miltatur et baplizetur, nec impediqtur fieti membrum
s.USpiciohemcbnsensionis cura Origene a se amoyer G Qhristi., eliamsi membrutn merelricis e$$e per$liierit;
ret :>Si quis, ait (In Apolog.qd AnqS}.),ditibplumner $ed po$tea doceatur quam $it Iwc malum, jamque ba-
gqi mterjijs ignibus mancipaiiduni,p,ariein cum ipso pjimlut de mulandit i» melfus moijbut instruatur.
irilfrrft.igiiis ticcipiat, ut senlial quod negavit, Perv\er$umenim pulant atqueptmposleruni, priu$ do-
Posfefiorem parteni, quaj spectat Cliristianos, cerequemadmoduittdebeqivivereChri$iiqnu$,et deinde
Ilierp.hymos"tradidit, cum refelleret 72, tilulum Pe- baptizari; $edcement prmcedere:debere baptismi $acra-
lagii asserenlis, in. diejudicii iniquis eX.peccatoribus menluin, ul deinde sequalui vitm morumque doctfina,
hpri pafcendum,$,edq}!.efni$eo$ igijibui,exuren.dps,Lon- quam ti tenere et custpdire vpljierit, utiliter fecerjt. $i
gain enira disputaiionem., qna respond.e.t.Scriptufse autem npluerit, et. relenta fide Chfistiana, sinequqin
Ibjeis.aPelagi.o allatiSi c.Qncliidittanderii liis^yerbis mternum periret, in quolibet scetere immundiiiaque
(pialoql 1 atijsefs.;Pelqg.j: Si Q.rigpjiesomnes ronona- perinan$erit,sqlv,unjeuni futyrum,tantquamperignem,
b}les,cfeqiutptdiciinpjJAsse pefdehdq$,ep diqbo}pir,i- tmlut.qui mdificavetii super fundqmenlum qupd ett
bkit. pgeniien_liqm;guid ad np$, qrii et diabpMijj,,et Chfitim, noii qurum, qtgepfiimr,iajjifl.esprelioi.pt, $ed
sat,eUit.es,eju$,onjtipsqueitnpips pt, pr.mjificatpres,di-, iigna, fpnwi,,, sjjipufan},id e$i,noti jus}p$ castosque
ciriiui.perite, perpeiuo,: et Chf.istipi)ps, si irt, pecpqfp mpres, sedhtiqupseiinjpMdicp^ (I Gor, iii, 12).
prmpenli.fji^fmt, ipljiqndps,es$epp$lpcenas'?:'.. Jami vferplaicp,si.liosâ quihus. scripta Augustinus
Marianus Victofius trqhere, riiiitur dictiim Hiero- aecepit, ii.Qn.fiUos. egq.cogitaridps puio, quarii Hiefp-
riyrtii ad ignerii quem Ecclesia purgaiofiui^ yocat, nyrol s,tu4ibsos, id. «jst, vel MarcelUoMmtribunum,
qup nimirura, yel,levi.oresi]ri,aîiIsea justif, cpri.tract}se yel nobiies*Roma in Palgestiiiairi grpfugos,"qui ssepe
ex<cp,qri,an.turj;veIp,<tBn,seprft^ p Augvistiriurii,corisriluerunt de qusestip.nibusecîesiaT
jtisfiucationerii rferiiissis peridantur., Yfejumaperi,am> sticis. Neque etiaijv jejar- a laicjs missa fuisse alia
yiirifacitreiuctaritiiHieroriyra ssfipta quamquseHi'efbnynjus,.sivejrilssuam edit.it,
qiiil^s/iiDiqijljt^'a sbiis-,'illis impîs,'4iscefnit. qvfos: sive in Episialas Pauli,, ijhi duas.de iribus qusestio-
definit',.iqhiriaiitipm'jjeiripn htibeiit, velui geniiies,.. riihus^^ siperte tractayit;,^^ter-tiamiqueindicasseiyjderi
vel;qp;'^7*_^«j^cj^>)i_^>_ij|v'
'vjci^wJt-'. "%e-dutiisec oh,-, PQtuit, sei,
ft>?^ri><'>>'<?<?*'ti iia ut abjfet, in eara, senleniiaiii quam
s.cur(itatisiiliquid habearit', i%ta,cefte riori- habfent::; Auguitinus, t%cilQqtijiefl1 ri.Qrilise.I_.r>>*..feverentia
Sipuf diabpii,' et omn\um riegd)bf-u,mq tapii yiVi,' yalidis iamei) argflmehtiS: arfu,efe; co-r
quidjxefuMincprde. $uo,, N,b%,e,$i..IJI.eti$/(P$al,: xui;, aclusesf."
1 ^''^fîûs'''^^' tpi-nietftq; iic ppccqtp.rltiin,alque Immo cum iterum Jgieroivymiisdequsestione, ier-
iiîpfujri,, ei itiweriChrisiipji^ tia pfoli.xius egissei, fursistm qupque,Augustinus p\m
igtie ptobanda, dtguepurgqndq sunt, mpdetdftiiti-af- fide ca.thoIica scribefe coiriptilsus;e,si(Djaipg. 1, cit.
bijrqtnurset ntmtant clemenjiceseriterjtiamjjjdiciir, partitnin Erichirid,, pattim in lib, ixi de Civi}.Dei
. Quibus, yefhis Sixti S,enensis et Frarici.sc)Suarii cap. 17 et s^<7_ê?ui6i<».') .;.-«ec|.id.p^sesî^tposJIobituni
beriigniores quam veriofes, exceptioiies' yiileniur Hieronymi, eujus et oflensioriem verebalur, et do»
llxclriluMpderatioenini senientiseseterhistorineritls Ctflnam saiictitalemque suspicieba,.
245 FIDES RUFINl AQUILEIENSIS. 246
•*
qu« liseretieis (8xc«plis Chrisiianis qui rectam fi- X 2. Qui dicunt quemvis sariclum viruiii, et pro-
dem sequuntur, et peccatores sunt) aliquando par- phetalem, et apostolicum, sirie Dei auxilio posse
cendum, et poeuas eorura non esse perpetuas, ana- csse perfectum, anatliema sint.
thema sint> 3. * Qui dicunt, GhristuriiFilium Dei Deum Yer-
CAStIGAtl0NES ET MTM,
Exuisas.em mariifeste corisiatqub serisuldciitus . debeat,, denvonstrat Augustirius(Lib. de Fide etOpe'
sit de qasestione vulgo proposita Hierbnymus, feb ribuif; Qtibiriodbhirifetlcis noîfbfuni teiriporum riori
nempe quo dispulari solebat a calholicjs.. Co.os.lat, faveat, di?imus in notis ad locum Mercatoris. Quo-
eti&mnon posse eum probabilius dici serisu calho- rilodb fapdem, non stulta exprobrandi Pairibus libi-
iico locutuni de purgatorio igne. qriaia ipsuiriraei dine, sed siricefo veritaiis studib in Kanc inquisitio-
IjJrigeritni.cijjiJSyesligiis.appriine insisl|t; humanitiis nerti iricubuerimus, jtidicahil ex se facile <quisaiis
fergoaiiquiri, quod fateri hecesse:est, hae iri parte intellexeritoppugnahdumessegeiiiun) ttostri sseculi,;
ap.ciditmaxiraoEcclesise doctori, propler senientias quo qtiisque PatfferijqueriJcolit affectu saepe riiagis
quasdairi,prsejjidica.ias, e.x pristiha yeteris magistri quam fatiorie statujt veltiicertairi vefi regulami
lfectionfe,:: * Observaiidum "ndniine'pfOphetaiis el dpostblici
. Qrifferies autein n.omine purgatorii ignis rion id viti indicari perfectum; et sanettim; sive:qtii ahtri
^nificabat qupd Ec.clesianunc solel; s.edipsa infe- R " Christum vixerit, ut prophetse; sive qui post ipsiiis
Torum Supplic.ia.-quibus,sua landera aliquando cri- adventiim, ut apostbli : illi enim uiritisque getiferis
jjiina rfeiCbrisliarii purgarent : quasi fides flammis viri siist sefatis perfectissimi exstiteruht.
iposset in c.baritaieminceridi, Id autem annotasse non Obsfervandtimpariter jam iride a tempore Con-
leye est ppfersepretium, ad inteliigenda Patrum di- scripisRhujus fidei, id est, ante arin; 400 motarii
•cla, si qui adversus igriem pu.rgalprium S.entirevi- fuisse in Oriehie qusestionem de ^«^«/sT»ii7t«,id est>
deantur. Neque e.iiimfiunc negant, quem Ecelesia de viribus liberi arbitrii, quibus homo potest esse
confitelur, sed quem alii commenti sunt post Ori- sine peccato, si velit. Eam ob rera Hieronymus ann.
genein. 413 Pelagianam hseresim reviviscere dicebat (Prmf.
Stint qiii credaiit potuisse Hieroriymum id doctrinav in lib. iv GommenUin Jeremiam); lunc cumscriberet.
accip.fereeii.airia GregojcioiSazianzeno,quo magistro ut quse niinirum diti ante vixisset, sed exslincia vi-
jgloriajiattif (Orat. 39) : ilie enim cum recensefet deri posset atque insepujia. Eadem de causa Phoiiu»
vatia. baptisniprtira genera, njeminitultirao locoba» (Cod.54) bserfesimhanc in Ofifentenatam, et inde
ptisnii ignis, qui postremus omniumctattatdmaleriam in Occidentem prbfluxisse. scriptum reliquit.
Utpuiiufui si} qutitj fenum, vitiique omnis, tevijatem Porro rion sine animadversiorie prsetereundum est
rabiumptutuS, id quod dicitur a Rufirio, sine auxilio Dei potse, elC;j
Veru.m hsec vefbade purgatorio igne, qualem esse iilud ipsijm, quod aiebat Pelagius, hominem
Ecclfesiaftoyii, interpretari nihil vetaret, nisiinter- potte, ti velil, ut ssepe indicavimus.
prfes,Nicetas alio sensum doctoris traheret. Sie enim Origenes huic anatbematismo occasionem dedit
facit. Gregorium Noyati seciatoribus, ioquentem : Si (Lib. ni nepi'A/)5c«v,c. 4 et 6), cum poteslatem liberi
' *os hpn fleiijmut, pto yobiSfUtpoteiiicurabili morbo (J arhitrii in litfamque parlem extolleret eo usque ut
cptteptis, lacfyrha$effundemus;: ignienim sempiterno ad perfectionem virtuiis, alio negaret indigere auxw
bqpiiztibiminj,qui.letrenam et crassajnmaleriam lam- lio quam legis et>docirinse : uride Hieronymus (In
qutimfehuni.C-Pmedii,ut Isaim verbis\utqr,__hoc e$tt episi. ad: Ctetiphorilem)Origenem recenset.mter Pe-
cta$$i$ ei tibscenis cp.tpprii volup}q}jbu$, setMientes, lagii magistros mpl Tiif «vafta/sTvjirtaf ««I «jr«<9s,taf>,
atque hemiri.e$peccatp,.leve$ et.aridos tia excrucht, ut noii annumeraturus utique, si auxilio: voluntaiis di-
lantennoriab$uma,i,:G\c. vinse, seu diffusionecharitatis a Spirltu sancto, opus
Surit feliam quiVGregorium Nyssenum (6rat,C_a- cissedixissetad impeccantiamhabendam. Qnamquam
techet.) ejusdeiri doctrifl» norain.c.suspectumvelintj expressius quiddam affefenduin sit, ubi de anima
quod efriditi. videfint. JBhQtiuscefte dft tlieodoro* Chrisli proficiente suis meritis in vocabulum Dei,
Mopsufesterio Ita scribit (Corf^2l) : f«y Neewfiov «I- sententia Origenis.exponetur. '.„',:
ftjtvi, y.aip-xkttirq:%v. T^ TJPVTM lpyw>", b Utraque parie anathematismus.Origenemipetit,;
i_Tt.t,Y.pu.xpv<ysvvpa-,
tritiqnvu,a)\%az>^.i,TS,v,«fiKpT(ai»v. '. lic.e.tsingulsedaranent sirigulasApollinaris et Samo-
a'ii:0,z«>j-«q'T«o:tvrt5p<5c-
•rsihai : Nestorii hmresim, njaximp in tettio libm, saieni hsereses:inter se contrarias. Cura enim.altera
confifmdn$ qnte ptmdicat; $ed ei peccqloruinfestHn- per excessum, ut ita ioqiiar, altera per defectum, ia
iipne.hjmohsififice.mehtiiuf, yefitatem lnearnationis DominiCse peccaret., illa_
Neque ietc. ftiirum his et aliis aiiliquissirais Pa- Yerbidivini conv.ersiolieniin hominem delirans. i.stai
tribus i.ta ylsura. fuisse.: nara nbn taniura. humana renuens substantivam naturarum unionem, utraque;
qbadam, ut ait Augustinijs (Lib, deFideetQpetjbus, ab Origene orla videri poluit; aderi perplexe, aut
et.lib,yde.Civit,c.ap, 17), benevplen.lia falsi sunl; ft ™ inconstanler polius, de; lanta mysterio. locutus est.
sed fetiaropraejudica^tappinione,qua cêdere.htPeum S.eiiVieba.i pro.cul;dubio cum ApQllinari, cum dice.re>
suriimfe.hohtiiivClifisiique. amanlem perdere hOhp.o.sse (Lih ii iispVA.p%&>., cap. 6): Mememin Verbutntinte:
homines qui Chri.sturiivera fide induisseul.: Und^ tr-eaiianemmmdi convettam fuitte_ ef i/i plenitudin.e.
Anjbrbsius' (IdPsal.,_avria, ocjoit.ti}),, cum,Ghri- tetnp.or.um. cmlo tdptam, pro ahima. in. Chrislq ex$ti*
' sturiifidedocuisset essfefidelium capiil,: membraque ca- ijsse, intmp iri.honiinem.comnmtaiam.este. Errabat
piti coa.ptari:. Hoc, capul, inquit; humani setvaie cum Pliotino asserens, (Ibid;.),.animam Chxisii (qu*
sefpehles, lipc cus}.b.di}p', vita inlegm_ sq)u.$iuta eit; nomine inielljgebat hominero, quem defini.ebatmoro.
neriioenipipetife pplest, cuinbniubl.qlus,eslChrjslus.. Platonis, animam utentem corplore)metilp virtutit et.
Ubi'fide_$esii«'<? finem.habemv$.Mbi.p,effidia_opprumdeificaiami Cura cathoiiftis lQquehatnr,
JW*<t»Rt»JS.f' siia-
rie.qy.e_ihiljum, nec,fimi e$t. yerha funderet
nven una vocula molliaitjr, cuiri h.sejt.
llierohym.o:acjlVsesji, pfseler Rufiriuiri;hunc Syrum, (Procem.Kfe..flepi'Apxwv):. iMUsChrislm, aui,vtnjt,
Patilus Orosius, illu.dipsum Pelagii aiûens quo4 ante omnemcreaturam ntilus,ex,Patr.eesk, aui cum I»
Hie.roDyirius(Apotog..cap. iônmesnimhumpccca- cmnium cpriditionePalrimmisltatnet (per ipsutnenim
tpres tihiui pum.impiis in miefnum.es$e damnandps, ptnnia factasunt [Joan. 1,3]) novisswmicnjporibusse,
.AdliLesitMefcator (Cqmtnofiii. cay, &), quemadm.o- ipsum easinojjiens,homofaclu$e$h incamatus est, cuni
dum ostendimus srib.loco; imriiQet Joarine.sDama- Veu$;eiiet, el homo mantti, qucd, Deut ettii, cptput
scenus., saltera:ex parte, Orat.ione pro, fidelihiis,oe- assumpsit nostro simile, elc. .
Junclis, si tamen suppbsititia n.on est. Ex hoc autem anatheraatismo int.eljige Eutychjar
Quomodo yep tantofiim viroriiin error refutarj ii^ni haeresinv!atque Nestprianao»afe a)MSQrtjiijv,afe
24.7 AD PRIMAMPARTEM OPERUM M. MERCAtOMS APPENDIX PRIMA. 24».
ljuni in liominem esse mutatum, ita ut Deus Ver- A (Matih. xxiv,-36; Marc. xm, 33). juxta blasphemiam
hum esse desierit; aut hominem purum natum cx Arianorum, et non propter dispensalionem carnis
'
Maria, secundumPaulum Samosatcnum etPhoiinum, assumptse, verum esse, anatbema sint.
et merito atque virtutibus in Dei vocabulum pro- 5. s Qui dicunt Patrem, et Filium, et Spirilum
fecisse, analhema sint. . sanctum, hoc est, sanctam Trinitatem, diversscesse
4, a Qui dicunt illud, quod scriptum est, De die inler se subsiantise, el non unius potestatis atque na-
mtem et hora netciunt, neque angeli, neque Filius turse, anathema sint. ;
CASTIGATIONESEt NOTJE.
aliis nomen accepisse : hoc enim in libello, ante 4), Hilarius (Lib. ix de Trin.), Ambrosius (Lib. n de
Nestorium atque Eutychem natos, edito, utraque da- Fide cap. 4), Fulgentius (Lib. i ad Trasymond.cap.
mnalur. Unde audiendi non sunt, mea quidem sen- 7), et cseteri non pauci.
tentia, qui libello Fidei, quem Pelagius fecit, addita Constansest nibilominus hodiernsetheologise sen-
suspicantur hsecverba : Itlorum quoque timililer ex- tentia, Christum, etiam qua homo est, non igno-
tecramur blatphemiam,qui novosentu atserereccnan- rasse stipremum judicii diem, cum viveret inter
tur, a temporetutceptm carnis, omnia qum erant dei- mortales ; dictumque illud, quod ne Filius quidem
lalit in hominem demigrasse; et rurtum qum erant hbc tferapusscirei, intelligi debere, non simpliciier
htimanilatis, in Deum essettansfusa: ut, quod nulia B de quacumque scientia ; sed restricte de easola ad
umquamhmre$i$dicere tiusa est, videqtur hac confu- quam communicandainmissus est, juxta illud Cbri-
sione ulraque exinanila stibstantia, deitalis $cilic'etet sti: Quia ego ex me ipso non, sum locutus, sed qui
humanilalis,et a proprio stalu ulraque esse mutata. misitme Pater, ipse mihi mandaiumdedU,quid dicam,
Nfemoenim.yeterum, ante natum Eutychem, nonme- et quid ioquar, etc. Qumergo^go loquor, sicul dixit
minit erroris illius, quolncarnatio diceretur, auctore mihi Pater, hmc loquor. (Joaiin. xu, 49). '
Apollinari,' aut potius ex sententia quorumdam > Non Arianos tanturii et Macedonianosferit ana-
Apollinaristarum, Verbi divini mutatio qusedam in thematismus, sed primum utriusque erroris paren-
carnem, et carnis vicissito in deitatem conversio. lem Origenem, qriem in libris 7reî'Apz5v absurda
Inlellige pariler.quomodo et Origenes, et Samo- prorsus et impia de Triniiate sensisse Epiphanius in
satenus, et Pholinus, et alii qui Cliristumasseruerunt primis, Hieronyiriusque tradiderunt. Consulendus
meritoatque virtulibus in Dei vocahulum proffecisse, ille hseresi 64 et in episiola ad Joannem Hierosoly-
Nesiorio prseiveriiit, licet alia via, ad negandum, mitanum; isle vero, cum Avitb milteret versos a se
sanctam Virginem esse 8EOT6XOV; quod enim exea Utspi,&.pxa>v libros, ipsura irionuitut, inter legeridum, -
natum est, Deus utique non fuil, cum nasceretur, meminerit sibi inter scorpiones et colubros inceden-
si mferitoprofecit in hoc vocabulum.QuamquamOri- durii, quippe cuiri sint in eis detesianda plurima, ut
genis dispar videri polesi atque aliorum causa : nam est illud statim inprimo volumine (£pist.l24): Chri-
seterna qusedam, vel saltem tempore superiora me- ttum Fitium Dei non natum eite, ted factum ; Deum
fita coraminiscilur, quibus mens, priusquam veniret Patrf.m pernaluram ihvisibilem,eliam a Filio nonvi-
in corpus, digna evaserit quse Verbo divino conjnn- Q ( deri; Filiutn, qui til imago invisibilit Palri$, compa-
geretur. ralutn Ptitri, tiorie$severilalem; apud nos aulem qui
a Etsi nemo, quod sciam, crimini vertit Origeni Deiomnipoienlisnonpotsumus recipereverilatem,ima-
quod ignorantiam snpremsfediei tribuferitChristo, vix ginariamverilatemvideffut majetlat ac magnitudpma-
tamen dubito quin a Rufiiiohic in ipsum anathema- jorit quodahtmodocircumscriptd $entiaturin Filio. Et
tismus prolatus sit, licet immerito, et per suspicio- postea : Duarum $latuarum, majorj$et parvulm,unius
sam, si fas ita dicefe, calumniam : nam cum prima qum mundum impleat el magnitudine sua quodam-
parte adversus Ariarios pugnet, insciliam ejusmodi modoinvisibilis iit, et alteftut qum tub oculot cadat,
affingentes ipsimet etiam Vefbo divino; in secunda ponil exemplum,priori Palrem, po$lerioriFilium com-
eos damnat qui parem insciiiam humanse meriti patans. Deum Patrem omnipotentemappeltal borium
Veibo conjunctse abjudicant, quod ffecit Origenes eipetfeclm bonitali$; Filium non esse bonum, ted
__JjihiiaepVApxS>v,cap: 6),mentemcommentus,cum auram quamdamel imaginembonilalit, ut non dicatur
; 5ri|cMb'êrsaretur ante conditionem mundi, perfecle ab$olulebonu$, sed cum addilamenlo, Pastor bonut,
in Verbum, omniaque mysteria comple- etc. Teiiiumdigiiitateel honore, post Palrem, et Fi-
f'"'---fDtt>i:&'sa<jfi
xam ; lempbre vero lapsam in corpus, cui fuit pro lium, asserit Spirilum sanclum; de quo cum ignorare
aninia; sed tamen ita lapsam ut, non perinde ac alise, se dicat ulrum faclu$ sit an infeclu$,in posierioribus
labendo remiueret quidquam de pristina perfeclione; quid de eo $entiret, expre$$it, niliil absque $olo Deo
sive cognitionis,. per inumbrationem; sive volunla- Palre infeclume$$ecohfirman$;'Filiumquoqueminot-
tis, per refrigesceuiiam. rem Palre, ea qupd secundusab illo sit, et Spirilum
Duavsunt igilur anathematismi partes: una Chri- "_. sanctum inferioremFilio, in $ancli$quibusqueversari,
stum spectat, quaienus Verbumest; altera eumdem,', atque lioc ordine majotem Patris forlitudinem ette
quatenus homo. Prima Verbo asserit nolain judiciiii quam Filii el Spiritut sancti; et rursum majorem Filii
diem, quod Ariani negabant; secunda fateiur liomini fortiludineme$$equariiSpiritu$ $ancti; et consequen-
ignbtam, qua dere nohfuit una olimPatrumopinio. ter ipsius sancli Spirilu$ majoremesse virtutemcmieris
Cum enim omnes Arianis cominuniter pugnarent,, qum$tinctqdicunlur.
aliqui tamen coritenderunt-Christum, ut homo est,, Quseatiiem Hiefonymuslunc Origeniobjecit, qute-
diem supremura vere nescivisse; ideoque distinctione: que postea JUstinianus,aliaque cjusmodi multa, fru-
usi dicferesolfebant,Christum 6iix5><; diem judicii sci- stra quseras irilibris quos habemus, si quidem aRu-
siceriim videbantur sibii fino intferpblatisunt, et ab hseresibuscontra Nicse-
visse, nori scivisse <7a.pMt.Ssg;
hiric qtiidera Arianis conlradicere, qriod fides jube-• nam fidem repurgali. Ulinam perveiiisset ad nostra
bat; inde vefo sententise evangelicse sensumreli- tempora vfeltextus ipse GrsecusOrigenis, yelsaltem
riere, quem cuique obviura aiebant. Hieronyrai Latiria versio, quarii Avi.iomisit!
lii ea opinione versali sunt nonnulli Patrum. etiami RuQnuscfefteAquilfeiensisOrigeni contraria pror
magni in Ecclesia nominis, Eustathius >Antiochenus5• fessus est. De Trinitale, iriquit,''(/»Apolog.ad Anast.),
apiid FacuridumHermianensem (Lib. \iadver$. Aria- ita credimus, quod unitis naiurm $ii, uniu$ Deilati$,
no$), Athanasius (Lib, xi cop. 1), Basilius (Orat. 4[s uniu$ - ejhsdemquevirtulisac $ub$lantim,elc.
cottt. Arian. elinlib. ad Serap. sub fin.), GTegorius Eadfeirifusiori serrribneprosequilur Rufinus Palae-
Nazianzenus (Episi. 391 ad Amphiloch.), Cyrilluss stinus (In libello Fidei), imrao et alii ejusdem pene
Mexaridrinus(Orat. 36), et Theodoretus (Ad anath. seiaiis hseretici, ut nimirum confessione o«oouo-»u,
'
249 FIDES RCFINl AQUILEIENSIS. S50
6. a Qui dicunt, quolibet modo, et quolibet sensu, A J. h Qui dicunt anirnas riostras ex angelorum fa-
Filium Patrem nori videre, anathema sint. sligio in hsec corpora corruisse, propter qusedam
CASTIGATIONESET NOTyE.
quse lunctemporis erat quasitessera catholicse fidei,, Priutquam humiliatet, ego deliqui (Psal. cxvm, 4J7),
simplicioribus illuderent, ac imprudentes in suos5 elC. et, Educ de carcete animanfmeqm (Ptal. cxu, 8),
errores allicerent. Hmc impid etscelerala doctrina olim in Mgypto
a Nemo defensorum Origenis contradicit catholi- et Orienlis partibus vertabatur, et nunc quati abscon-
cis accnsantibus libros rirepi 'Ap^fiv dogmatis hicu dite in fovei$viperarum apnd plerosque versatur, il-
damnati. Unde Epiphanius (Epist. 51, apud Hie- tdrumque pariium polluit purilatem, elc.
ron.) : Quit calholicorum postit tequo animo susti- Sed quia Hieronymus mentionem fecil justitise di-
nere? Quis eorum qui fidem suam bonis opefibus s vinse, cujus obtenlu se ciepere tentabat Origenes,
exornant,ut audiqni Origeni$doclrinam alque coh$i- non abs re fuerit aperire quomodo vir sancius eam
lium, et credant prmclatm illiu$ prmdicationi, NON i ob rem passus sit olim calumniam a Ruflno Aqui-
POTBST FlLlUSVIDEREPATREM, NEQUESPIRlTUS SAN- leierisi (Invect. 1 in Hieronymum), quasi exprobras-
CTCSVIDERE FmuM ? Hmc in libtis Utpi 'Apyfivscti-- set alleri quod ipse peccasset. In commentariis enim
bunluf. His verbis legimus, el ila locutus est Origenet.. Epistolse ad Ephesjos, post explicatam divinse ele-
Sicut eniin incongruum est dicere quod possit Filiusi clionis rationem, quse gratise dicitur, alleram, quam
videre Patrem, sic inconsequens est opinari quodI vocant jnstitise, expositurus sic ait: Aliut vero, qui
Spiritus sanctus possit videre Filium.-- Deum justum conatur ostendere,quodnon exprmjudi-
Mirisplane modis tergiversati sunt Origenistse, cio scientim$um,$ed ex mertio electorum unumquem-
cum jam non pro magistro urgerenlur, sed pro sei que eligat, dicit, ante vi$ibtie$erealura$ fuisse alias
dicere, AnPatremvideret Filiu$;FiliumSpirilus $an- j, invi$ibiles,in quibus et animas, qum ob quatdam cau-
clut. Unde Hieronymus| (Epitt. 51), oratibne ad tas toli Deo nota$ dejeclm sint deorsum in vatlem
Joanriem Hierosolymitanum conversa : Objicitur iibi islam lactymarum, etc. Sed inepia Rufini abutentis
quod magi$teriuus, quem calholicuihvocat, quem de- patientia lectorum cavjllalio per se satis refelliiur,
fendis obnixe, dixerit: f Filius non videt Palrem, el cum Hieronymus, non qnid ipse sentiret, sed quid
Filium non videi Spirilus $anclu$, > El lu mihi dici$, alius, exponat eo loci, quod ipse contestatus est non
t Invitibilit Paler, invi$ibili$Filiu$, invi$ibili$Spiri- semel, causaius legera Commentariorum quse tunc
lus sanclus ; » quasi non et angeli $eCundumnaturam temporis obtinfebat.
suam oculit no$tri$ invisibile$$ini? Et paulo post : Si quis porro velit curiosius nosse quibus gradi-
Qumrituri an Patretn videat Filius; t et ludicis: bus ex angelorum fastigio ad humans usque corpora
c Invi$ibili$e$lPaler. > Deliberatur e an Filium vi- prsecipitentur anirase, si credimus Origeni, legat lib.
deat Spiritu$ sanctu$; » et lu respondes: t Invi$ibili$ n mpVApxuv cap. 8, et epist. 61 Hieronymi, paulo
esl Filius.» Vertalur in causa « an se irrojcemTrinifas ante medium.
videat, >'humanmaurestanlam blasphemuimferre noti Sed obserya, lector, quas in absurditates vir tan-
sutlinent; el tu dicis: t InvitibilisTrinitas. tlnlaudes tus quanlusOfigenes, Orienlis, ut audiebat, magister
cmteras evagaris,perota$ inhi$qumnutlu$inquiril: au- et Ecclesisedbctor, inciderit, propter anlicipatum
ditoremaliorsum trahit, utquodqumrimu$nonloquari$^ illud judicium, quo et ipse quondam Augustiiius in
Rufinus Aquileiensis invenit aliud hujusmodi transvfersum acius est, ELECTIONEH DEI NONESSE
xpiio-fuysTov. contendit videndi verbum ab Origene GRATI^,SEDJCSTiTiÊ.Ut enim discretionis causas,
usurpatum pro sensu visus (Innect. 1 cont. Hiefo- quas in Deum non putabat refundendas, ne dpud
nyni.), siquidem adversus Anthropomorphitas et Va- C ( ipsuht injusti aliquidforet, ex parte horainura pone-
lentinianos dispularet ;Deum incorporantes. Verum, ret, quos videbat in sortem nasci infinite disparem
nemo, qui Origenem ipsum consuluerit, non coniinuo ac diversara ;id totum ila disparibus singulorum me-
cavillationem hanc, veluti vanam, imrao ridiculam, riiis tribuit, ut in melioremsortem eligerentrirquo-
despexerit. rurii potiora essenl meriia, in deleriorem quofum
1 Epiphanius (In epist. ad Joan. Hierosol. apud mala: perinde ac si, quod olira aiebat Augustinus
Hieronymum): illtid quoque quis Origenemdicenlem (Lib. JI ad Simplicianum), nemo eligeretur prm alio,
in librii' mpi 'h.px&^ palialur, quod animm angeli nisi jam distans. Cum ergo aliunde intelligeret nemi-
fuerinl incmlit, el poslquampeccaverint in superni$, nem, nisi absurde, dici posse; dijudicafi ex meritis
dejeclas e$$ein i$lum mundum, el quasi in lumulo$et consequentibus, antecedfehtia qusedam invenienda
$epulcra iri corpora ista relegata$, pmnat antiquprum ratus est. ..<.
litere peccalorum, et corpora credenlium, non tenipla 1Quareanimas priraum censuit anlea exstitisse quam
Christi esse, sed carceres daninatorum ? Et poslea : laherentur in corpora; deinde, cum antecessionis
Quamquamistiu$modinuga$ et deliramCntasoleat ille. tempus defmiri non posset, nisi temere, opinatus est .
Scriplurtitum inierptelalioiie petversa, el aliud signi- totasaltem selalemundi prsecessisse, atque ita omnes
ficante quamquod verrim est, affirmare dicens: Prius- simul conditas, ei spiriiualem. quemdam ex anima-
quam a malitia Itumiliarer, ego deliqui (P$al. cxvm, bus mundum sensibili priorem exstilisse: inter eas
67); et illud : Reverlere, anima mea; in requiemtuani dicebat, ipsam quoque Ghristi animam fuisse, na-
(P$al. cxiv, 7); nec non et aliud : Educ decafcere turaquidem aliis parem, sed yirtutum studio longe
animam meam (Psal. CXLI,8). Et in ulio tbco: Con- .^. prsestantiorem, utquse tanlo seaffectu conjuiixerit
fitebor Dominoinregionevivorum (Psal.cxvr, <9),'etc. " Verbodivino, id est, sapientise omnium virtulum pa*
Uiud ipsum copiosissime Hieronymus tractat renti, ut conjunctioriis vinculum -indissolubile eva-
(Epist. 51), et Joannis Epiphanio super ea quses- serit, ipsaque proinde ariima mefito.et virtute sua in
tione respOndentis stfophas atque praestigias, ut Dei vocabulum-prbfecerit. > . :>,.':.:, >",
lOquilur, detegit aCdissolvit. Verum,- quia prolixior Totum hoc meritum voluit ex solis liberi arbitrii
esi oratio, oniittenda hic videtur, et coritractius viribus nas.ci,>nea Deo, qui comrivuriisomnium pa-
quiddara aliunde afferendum. Hieronymus igitur rens, quique ipsa per se-bbnitas atque jiistitia, ali-
inducit hsereticos-ita disserenles (Epi$t. ad Deme- quid discririiinis inter sequales fieret. Quare singulas
triad.): Sijudicia sunt Domini vera, ju$tificala in $e-\ animas id potuisse sensit, quod aniraa Christi; nec
meiip$i$;(P$al. xvm, 10), et nihil apud Deum in- proinde quidqiiara esse causse cur ulla ipsi invideret
iustum eit; ip$tiralionecompellimur ut credamusani- bonum, quod in sua quselibet potestale posimra ha-
musfui$$e in cmlestibu$,el propter antiqua qtimdani beret. Alque hsec videri potest fuisse postmodum
peccala damnalasin corporibushumanis, et, ut ila lo- horrenda theodori Mopsuesleni blaspheraia. Non
quar, sepulla$; nosque in valle lacrjjmarum pmnat invideo Christp quod factut est beu$; quod eriitriipse
luere veterum peccalotum: undtr-et Ptopheta dicit: [acluse$t, ego fieri po$$um,viribusmem nalurm. Fuit
25| AD PRIMAMPARTEM QPERUM M. MERCATORJIS. APPENDIX PRIMA. 254
aixtipa peccataj et in isto mundo agere pcenilen- j4 psisse qiiqd de Maria.est, vel animam hpminis npn
tiam, assu.meiues illa testimpnia, Priu$guam humi- habuisse, ye.1 mjenlem absque peccato, analhema
:Uarer,ego peecavi (Psal. cxvm, 67), et, Educ de sint.
carcere animqm meam[Psal. CXLI,8), et caetera his; 9. lQui dicunt, post multa saeeula et tempora,
sitaijiaj, anatjiiihia siiit. quae,npn ppssumus huhiana, cpgitatipne comprehenr
C s Qni dicunt, ôminum etSalvatorcm nostruj^ dere, restitutionem fieri omnium in antiquumstalum,
non in nostra venisse, sed diversse sublimiorisque et universa ad sua redire principia, anathema sint.
fuisse subsianti&, siye coeleslis, et non totum sum-r 10. « Qui dicunt, jost.resurrectionemnon eadem
CASTiGATIONESET NOTJffi.
haeccerte Pelagianorum haeresis, si fas est credere deinde quasi pwnitenlia ducii, cortigent.es.semetipsis,
Cassiano(Lib, idelncam.cap.i),etepiiaphii haerer. adjecemnt animam quidemassumplam,qum^tamennon
sis Nestorianae, scriptori (Inler O.pera tribula Pro-: hab.eretsmentem,. sei DmmVerbum. esse pro wente m
spero), qui forie.fanuntur. homine.assnmpls, .
• Jamverocum Origenes animas lanlo tempore sine Ante uirumque senserat Apelles: Ghristum; ha^
corporibus existerej easque natura pares, solisi.me= buisse corpus crjelestis cujusdam substanliae:i:quem»
ritis differresentirei, exindeconsequens putabat ut B I licetiarguereverbovisus sii Origenes, re tamen ve.ra
corporacogitatideberent velutalienum quiddam ab seculus credi potuit,; propter suumj illud commentun».
hominibus, quodjam discrimen multiplex; afferret,: de animjarum per myslicam^ ut jocatur Hiejonymus»
hebeiaretque animarum vires, atque iinpedket mo-s Jacobi scalam; descensu, e_t pro variis regionibus;
tus;:'quamobrem hominem voluit Platonis more de- mundi, quasi gradibus, varii corporis assuiiipiioiiQ
finiendum, animam utenlem corpore : voluhv quoque (Vide.Tertull. cap. LI dePrmscripi.j,
animam, cum prius tanlum mens esset, nomen ani- Senserant et Ariani anle Ap6Hinarem, \-erburn,
mse tuncprimum adipisci cum: corpus indueret. fuisse Chrisio pro menie liumana : quem errorem»,
: ;Sed quouiam.mentis^ quani contemplabalur Ori- etsi aliunde forte, didieerant, poluerun.t tamen ali-<
genes solntam acorporis indumento, et spirilualibus quatenus ex. Qrigene accipere, quippe qui alflne.
per se actionibus per longissima temporum inter^ quiddam commentus sit, Chrisli nimirum animaui
valla intenlam, aliam non poterat.notionem efOngere seu mentem, priusquam descenderet in corpus, in
quam quae angelorum impressa est animis noslris; Verbum olim conversam, utnonnuIUiriierpreiantur.
hos enim definimus : mentes,solutas a conporibus,et . Huic: lo.ti liaereticorum generi viam aperui.ssc.
sihe ipsis perfeclas, mentem humanam angelicse na-. Origenem, ex eo liqet coHigere, quod suis ppinatio-
turse fecit. nibus,. sive de indus.lria perplexis, sive pro inge.nii
Immo tribus omninouniversum quidquidest, eon-. qualiiate inconsiaiitibus:, causam dederit caiholicae
stare decrevit divinitate, meniibus et, hyle; si quid lidei siudio.sis, eaipsinonimprobabiliter objiciendi,
prseterea diversitatis cernituj, toium id; a meriiis quaj creditus PamphilusdiJuere conatus est (In,Apo~,
voluntaliim et justitia Dei ortum duxisser: infimam (C logia. pm .Origene), et illud. in: primis eum dicere
mundi partem ex crassiore rnateria ab irata Dei manu S.qxwst,,id est, puiaiivetantttm,etper aHegor\am,vpti.
compactam: in vallem lacrymarum, supremam ex ejiam secundum ea qum.jpxia hisloriam refe.mntuf,
tenuissimis materia3 particulis altera Dei manu be* gejslfi: esseomniaquce,a S.alvfxloregzsta.sunt.j,
hevola'formatam in beatorum regnuiDi etc. *>Dpgma quo,d, bic; pers.tringitur tam prQpriuia
Atque hinc profluxerunt commeiita quatuor. Pr;b4 est atque singulare Orijgenis,,ut ad id, probandum »
mum, de:animarum descensu ex angelQrum fastigio njsi forel i_nconfesso, exscribi pqsset mayima pars
in corpora, deque aliarum prse.cipitati.pne,rearum librQrumjOs/oi 'Ap.xm, sicubiâgiturr^le mundo, imm»
scilicet'; aliarum spontanea missione/quae cum viret de: rationalibus creaturis> Possen.tquoque plurima:
tutibus.essent praediiaa;in reliquis regendis Pravideni- testimonia adhiberi, lum ex epislolis Epiphanii ad,
liajdivinEelamularentur. Secunduni, decommulatiQne; J.oannem Hi.erosolymitanum,et Hieronymi ad Avi-
animarum in daemones per scelera, in. an.gel.qs. per lum a%ue; Pamraachium ;vlum ex iibris, siye HierP'
virlutum quasi gradus. Terlium, de angelorum qua-. iiymi adyersus Rufinum, sive Rufini adversus, Hieror
qiie et daemonum feeiproca cohversiQiie. Quartum , nymum,
omnia baec nomina, meniium , animarum, angelor Unde Aiigusiinus (Lib.. de Hwres.j hmr. 43.): Sunt,
rum et daemonum, non significare naturas, sed nie.r ef;alia Origenis dogniata, qum caiholica. Ecclesia.oinr-
rila, vel poiiusortas ex merilis cohdiliones., nino.nonrecepitfin quibut nec.ipse.falso.arguilur, nec.
.Hinc denique ipsi visa est creaturarum omnium potest ab ejus de.fensoribusexcusari, maxirne.depur-
rationalium, quse, si perse. spectenlur, suntpurae: gajioneet liberation.e,ac. rursnspost longumtempus ad
mentes, unoqne ordine .censentur, orla generalis. eadem mnla revolutionc ratio.nalis.unwersm creqturce.
quaedam everufiK-natri?, postquam oistinguuiuur gra?]5D Quis enim cglholicus, veldoctus, vel indoctus,,non ve-
dibus et nominibus:; ita ul.diversitasomnis. oriatur hemfmiere_xhorreal.eam.quam dicit purgaiipnem matp-.
ex varietate corporum^ sive. tenuiorum^ siye crassio-, rum, id est, etiam eps qui hancvitqm.in.flagiliis el ffir
rumêtc. cinpribus, et sacrilegiis qlque impietatibus quamlibel
'r* Totus hic quantus est anathemaiismus perstriivr maximtSjfinierunt; ipsum etiam postremo.diabplum,
git Apollinarislarum haeresim, qui negant, inquit atque angelpjsejus, qiiamvisppst longissima tftnporq,,.
Braedesiinatiauctor (JLib^l, hmr. ES5),hominemper-.. purgqlos atque liberqtot:regnp,Dei lucique restitui;. et
fectumindirislo, sedassumplionem.carniaitufaclamj, rursus.postlongissimatempqraomnes,quiliberatisunt,
ut inlusin homine pro animadimnila&esset;- carnem ad hmctnala deimo relabi ac reveiii;, et has vicesal-
autem et Verbmtiunim ejusdemquevolmJ docere sub- temanlts bealiludinumel mis_eriar,umralipnaih crea-
stanUmi,ionienliosissime asserentes;.yerbum caro:fdi lurmsetnper fuisse, et semp.erfq_r€ide qua ydnissiiha
cium est:(Jmn^x, 14), vohmt docere;aliquidde Verboj impielale adyersus,\phijfispphos, <?quikus;ista didicit
mearnem convermm';insuper. etiam d%Mariaii,came> O.iigfnes,,in libris dp_Civ.itqie[Dei, diligentisskne dis-
nihil, esse susceplum in Incarnaiione D.omini nostri putavi (Lifti,xxi, cap. 1:7et seqq,)._
Jesu Chrisli confirmant, Egit conlra Apollinaremsy-. c Fuit ho.ceiiamdogma traditum ab Qrigene,, curn
nodus in Antiochia. in libris Utpl 'A.p%wipaulo brevius,tum prolixissime
:; Exstiterunt Apollinarii duo: Qui, utaitSocrates in.lib.rode. Resurreetaone: horoines non surrecluros,
(Lib. i\ cap. ult.), primum dixerunt animam.a. Deo. eodem corpore; qup iacuerunt, neque enim post re-.
YierbQ.inQkyensatnne Incarwtiom* non assumptami surrecti.onem mapsura membraiguae,cpnficienrJisajji
S§3 FIDES RUFINI AQUILEIENSIS. 25«
babere nos eorpora, sed aeria quaedam et spiritalia, A hylem, ut sine corporibus lantum animae simus,
et non ejusdem naturae cujus in sepulcro conditi quod prius fuimus, anatliema sint.
sumus, licet incorruptge atque immortalis, anathema 12. b Qui dicunt, animas prius fuisse quam na-
sint. tae sunt, etnon cum corpore, secundum exemplum
11. a Qui dicunt, post resurreclionis finem, et primi hominis, a Deo quolidie fieri, anathema
post multa tejnipora aboleri corpora, et reverU in sint.
mentis inserviunt, aut generandaeproli; immo neque vel a Deo quotidie creari, vel a parentibus trarfuci.
carnes, ossa et reliqua ejusmodi, quae ye.l aggrayant Quare in ppsteriojes, duas, praeter morem suum ,
corpns, vel bominem morti obiioxium reddunt, vel pluribus argumentis acriter depugnavit, veluti, his
nobilitati animaeobsistunt. Id cppiosissime dempnstrat eyersis, Origenianam s.tabilUurus esset.
Hieronymus (Epist. 51) ex ipsismet Origenis verbis Hieronymus (Epist. 51) senlentiam de quotidiana
(Lib. u nepi 'kpx&v, sub fin.): Cum in lantum, inquU, cre.atione ecclesiasticum dpgma dixit, pluribusque
profecerimus,ut nequaquam carnes el corpora, forsi- ad ea respondit quae solenl objici, quaeque credilus
tan ne animmquidemfuerimus, sed mens et sensus ad Pamphilus jam tum objecisset; suas tamenin partes
pwfeclumveniens, nutloque perturbationuni rmbilq car- jiumquam potuit adducere Augustinum (Lib. n Re-
ligans, intuebimur rationabiles intelligibilesque tub- tracl.), immo neque efficere quin adusque vitse finem
staniias facie ad faciem,,IJagc ita yertit. Hleronymus dubius maneret.
in epistola ad Avilum, quae Rufinus in cpdicibus
-., - - ,B Mansit pariter ep qsqqe aelatis dubius AquileienT
vulgatis depravavit. sis Rulinus; quare cum in-Apologia varias super ea
Porro autem interiit liberde Resurrectione, to- quaestionebpiriiones reeitasset: Deo, inquii, leste,
tusque desideratur praeter fragmenta quse Hlerony- dico quia usque ad prmsens cerli vel definili aliquid de
musprofert epistola'61, quam tu con.sule., ea non teneo..Et. paulp ppst: Adhuc ignor
« Dogma hie damnatum a praeeedente parum dif- rarequmslione, coiifileor, prmler hoc quod manifeste tradit Ec.cler
fert. Traditur autem ab Origene lib. n lltpi 'Ap^wv sia, Deum et animarum et corpomm conditorem.
cap. 5, ex quo haec Hieronymus decerpsit, quse:*i- Rufinus Palaestinus (Libell. Fid. cap. 26): Sicut
tanda scriberet ad Aviium (Epistolq124),; Si omnia ergq qui ita credunt aninjas esse particulas Dei. sic
sine corpore vixerint, consumelur corporalis universa eliam illi qui animas dicunl ante_corp.orq.faclqs fuisse,
natum, et redigetur in nihilum, aum aliquando facta multum a pietate dittare videntur: unde impius Orige-
est de nihila ; eritque lempusquo usus ejus ilemm ner nes genlilium captus errore, etc.
cessarius sit. Et paulo post: Nos erimus sine corpori* Pelagius (Libel. Eid, num. 16): Animas a Deotiari
bus, quando ei (ChristO) adperfeclum subjecti fueri- credimus, quas ab ipsp fqctas dicimus.,anaihemqiimn-
mus. Et in eodem loco: Cum subjecti fuerint omnes tes eos qui animas quasi partem divinm dicunt esse
Deo, omnes.deppsiluri sunt cqrpora, et tunc corpora- substantim. Eorum quoqueeondemnamus errorem qui
lium rerum uninersqnaturq sojvelur in nihjlum, eas anle pecc_as.se,vetincmliscpnversalasfuisse dicunt,
Observa omnibus fere m locis in quibus ponitur quqm in corpore milterentur,,
nihilum, resiitui debere hglem: Origeniesenim mate- Juvabit hoc in loco observasse quEedam.Primum
riam, ex qua cojp.ora creata' sunt, et in quam solvi ex contradictione utriusque Rufmi, auctoris sciiicet
debent, perpetuam puiavit, Deppe, nt aiunt, COXTg( anathematismorum, et Aquileiensis, constare certo,
vam, quod facile comprobari potest, tum veterum, vel Mercatorem liallucinamm fuisse, eum crederet
lum ipsiusmet Origenis testimoniis. anathematismOs ab Aquileiensi cpnscriptps (quod
Obserya etiam hoc anathematismo, quemadmodum vix ac ne vix quidem in aninium inducam), vel, quod
et nono, mentionem fieri inirabilis,. cujusdam CQWT longe oînabilius est, factum errore librariorum ut
menti, quo finxit Origenes uriiversa cpndita fuiss.e.a, Auastasii epistpla huic professioni fidpi praeponere-
Deo, uno aliquo statti, ex qUosuis postmodum moti- tur, propter praelatum anatbemalismis. npmen Rufir
b.us rationales naturae recesserint : sed tamen ita ni, quem imperili Aquiieiensem putarunt.
ut ad eum revpcandae sint, variis,, seu singularum Alterum, Pelagianos ipsos, quos a Massiliensibus
creaturarum, seu mundorum ipspr,um:sensi.bilium,, (Jisce.rnereopus,est,. vehem.e.rjterinvectos fuisse, tum
commutatiohibus et vicissitudinibus; cum aiitem eo in bpinipnem Origenis rje 7rpov.7r^^f{amimarum,tum
redierint, slatim post tantas temporum diuturnitates, iri eam quam Occidentalibus multis tribuit Hierony-
quantae nobis yid^rjjiurhajjere rationem aeternilatis, mus, de tfaduce a parentibus; quare ita firmiter in
paeem orituram sempitern^m., Uode colligi pptest, tertia sententia sietisse, ut inde viderentur sibi op-
ab Origene revera numquam dictas creaturas ahsb-' pugnare cerlius, peccati originalis; fidern, yelut ipsa
lute aelernas, nec creaturarum commutationes abso- consistere, nullalenus p.osset,'bisi aiterutra ppinione
lute perpetuas,, sed secundu.mnos dumtaxat, quibus niteretur.
nimirum incomprehensibilis sit incoeplionis et desi- Tertium, sentenliam de quotidiana efeatione ani-
tionis inlercapedo. nppnisi,ppst pctaypm, saeculumita constan-
1 Animas exstiiissepriusquam inCluderentur cor- marum, tem fuisse ut riuiic est. Nam siia setaie Grpgorius.
ppribus, ita constanler tradidit, itaque manifeste ^DMagnus incertain adhiic quaesliorierri fdisse, atque
Qrigenes in lib.ris Us.pl'A/y^v,, ut qemo ipsius defenr hinc et inde agilari solitam testaturi Sifr enim ait'
sor ausus fuerit ire inficias, rie ipse quidem credilus. (Lib, ix, epist. 53,c.d Secundiii., cap.x6):, Duicissnm
Pamphilus (In Apol. pro 0n"</ene), qui Origeneni milii iua charitas sciqt quiq de qriyine. aninim inter
abunde satis se defendisse hac in parle ratus est, sanctos Patres requisiiio ttan parvd veriaid esi; sed
posiquam oste,n,di.t, ipsius, aetat.§ nihildum fuisse 'afe ulrum ipsa ab Adam descenderii, dti cirle sihguiis de-
Eeclesia definitum super ea quaestio.ne,atque ita im? tur, incertuMmniqnsit;; eqxnquc,inhacvita,insolubitem
puue cuilibet licuisse quam vbiuisset de tribus circa fdssi_sunl esse qumsiiqnem^grapis,eifim ejst^nec valei,
originem animarum opinionibus pervulgatis sequi, ab homine cbmprehendi, etc'
idftst, seiitire animasi vel pr/aeexstitissecorp.oribus,
«55 AD PRIMAMPARTEM OPERCM M. MERCAT.ORISAPPENDIXSECUNDA. 256
APPENDIX SECUNDA
AD PRIMAM PARTEM
OPERUM MARII MERCATQRIS,

.' Compleclens ,
DISSERTATIONES SEPTEM
Quibus integra eontinetur histbria Pelagiana, multaque populares opiniones refelluntur.j
PRiEFATIO.
I S'
Fuit aliquando animus pro appendice primae partis Operum Mercatoris historiam haeresis Pelagianae
conscribere, qua complecterer omnia , sive fliiae nunc primum ex auctore meo didicisscm , sive quae ex
scriploribus aliis. quinti saeculistudiose conquisita prce manibus haberein : retinuit me tamen noh historiae
lantum conditio, quae dicendi facultatem mea majorem otiumque a scholis vacuum exigit, sed ipsa quoque
rerum tractandarum ratio , quae propter multipiicitalem postulat liberius scribendi genus. Neque enim
historiae leges patiuntur T&-npixty.a. narralionibus misceri, quod tamen opus esset; neque jtpi«xKpraetermitti
potuerunt, sine reliquo dispendio suscepti in accurandis Marii Mercatoris Operibus laboris.
Placuit igitiir dissertationibus poiius quatri historia comprehendere quaecumquehaberem dicere de rebus
ad Causam Pelagianam spectanlibus. Placuit, inquam, non ea solum de causa quam attuli, sed idcirco vel
maxime, quod tolum hoc dissertandi genus , et majorem habeat cognalionem cum scholasticis disputatio-
nibus, in quibus incanui, et alia nolit elegantia sermonis ornari quam qua suam quisque sententiam sim-
pliciter solet et aperte explicare. '":"'•
Cum autem propter exponenda Mercatoris dicta totum id operae quod navamus susceplum sit, cumque
Mercator rerum Pelagianarum nihil tradidcrit quod obitum sancli Augustini, aut saltem concilium Ephesinum
exceperit, visaesunt eodem anriorum curriculo definiendae'dissertationes, nec aliud quidquam attingendum,
nisi quod ab exorlu haeresis , cui facium -a Pelagio nomen est, ad ejusdem condemnationem a Patribus
Epbesinis gestum est.Visum quoque ad quamlibet dissertationeni proponendum quae verba Mercatoris occa-
sionem singulis dederint.
QuOniamvero ad id quod agimus magni refert intelligere quae fuerit haeresis qua de potissimum quaestio
est, quibus aut orta parentibus, aut patronis defensa, quibus syriodis ab Ecclesia, quibus statutis ab impe-
ratoribus, quo modo ab prbe totp damnata sit, quibus deuique yei professionibus ab haereticis asserta, vel
libris a defensoribus fidei calholicaeconvicta, seplem omnino dissertationibus opus fuit. Sed ea qua inqui-
rilur quem ortum habuerit, quaequeincrementa haeresis, qua parle maxiine dicta est Ccelestiana, et a Mer-
catore impugnalur , differendafuit in postremum locum, utesset aliarum quasi complementum et fructus.
Prima igitur ostendet qubs nacta sit parentes haeresis, quosque praecipuos defensores; secunda, quibusa
synodisjudicata sit; terlia , quibus, impera.torum sanctionibus proscripta; quarta, quomodo, ut loquitur
Prosper (Garm. de Ingrat.), mUndimanu damnata sit; quinta, quibus libellis fidem suam haeretici non tam
exponere quam dissimulare tenlaverint; sexta, quibus libris a catholicis Palribus fides catholica defensa
sit; postrema, quam prodigiosum in modum ex tenui radice excreverit haefesis, cujus historia prioribus
dissertationibus narratur.
Septem enim, quas dixi, dissertationibus videor mihi complecti posse totam Pelagianam causam , prout
is-tis temporibus acta est, eamqiie ita manifestis instrumentis confirmare, ut licet populares opiniones con-
vellendaesint non paucaecirca personas (de dogmatibus traciare non est in animo), lector tamen non sine
magna sui aninii voluptate depositurus sit anticipata praejudicia, ubi viderit veritatem e suis tenebris nunc
primum, produceriie auctore grayissimo, sese exerere.
Nulla autem.futura est dissertatio quaenon contineat nova plurima, et in hunc usque diem ignota; atque
ut e multis praelibemaliquid quod gustum faciat, ppstrema tbtius haeresis Pelagianaeortum , et in prodi-
giosam pariiuiri muititudinem ex una qusestiunculaquasi silvescentiam ostendet. Convincet aperte prima
popularem errorem de Rufino Aquileiensi Cceleslii magislro. Secunda exliibebit concilia plura viginti qua-
tuor in causa Pelagiana, vivenle Augustino, coacta. Terlia patefaciet qua industria Augustinus per amicos
et imperatores impulerit, et aulam commoverit in defensionem fidei catholicae. Quarta complectetur histo-
riam tolam subscriptionis bac in causa imperalav Quinla nunc primum publicabit libellum Fidei a Juliano
missum Zosimo summo poniifici. Sexta auclores librorum Hypognoslicun, Quaeslionum novi et veteris
Testamenti, Gommentariorum in Epislolas Pauli, etc., proferet indubitalis suis notis insignes.
857 DISSERTATIO I. DE PRIMIS AUCTORIBUS,ETC, HJERESIS PELAGIANÊ. 258
DISSERTATIO PRMA
DE PRIMISAUCTORIBUSET PR./ECIPUISDEFENSORIBUSH/ERESISPELAGIAN^./,;.'
Ad hsc verba Mercatoris : Qucestio contra catholicam fidem apud notinullos Syrorum, etprce-
cipue in Ciiicia, a Theodoro quondam, episcopo oppidi Mopsuesteni jamdudummota, etc.
(Prsefat. lib. Sabnot.)
CAPUT PRIMUM, i
A Origo, fateor, impietatis Pelagianae visa estolim
Ratio susceplmdisserlationis, et obiter de Paulo Samo- mihi altius repetenda, a Paulo.scilicet, quialiquando
sateno, qtCivideri posset cuipiam primus auctor hm- veteribus dictus est Samosatenus a patria, aliquando
resis Pelagianm. Aiitiochenus a sede nobilis civitalis quam ex infima
sorte occupavit.. EaenimilJede Christo impie sen-
Id contingit haeresibus quod fluviis: inde vulgo sit, propterquae ab episcopis in prima synodo Antio-
videnlur nasci unde habent nomen, cum saepe altius chena correctus, deinde in secunda depositus est:
ducant originem, profluantque ex fontibus remolis, Christum nempe non esse veruni Deum, sed purum
quorum uaturam retinent. Illud in sectis longe plu- hominem, in quem tamen Verbum Dei efficax (pro-
rimis npn.obscure, in ea quae a Pelagio .Ctelestioque latitium quiddam noslroque simile et «VUOTVTKTOV de-
nomen accepit, clare cemitur. Ex iis natam vulgus lirabat) peri.nde ac iii alios prophetas descendisset,
putat a quibus nomen accepit; vulgo Cruditi -vef licet majoricppia et praestantiore operatione; homi-
aperte dissentiunt, vel dubitanter cpnsentiunt. Certe nem vero illum dicebat suis operibus lantam gratiam
Augustinus, qupd aliquando vehementer mirabar, promeruisse, non tamen ita, quin alius quisque ho-
cnm nomine Patrum Milevitanorum scriberet de Pe- minum possit idem praestare, si modo; niliyelit.
lagio Coelestioque ad S- Innocentium, eosnon sim- Partes duae priores errbris, quod Ciiristus sit pu-
pliciter dixit hmresis nefarim auctores, sed adjunxit, rus homo et quod in eum descenderit Verbuni Dei,
ut perhibehl: quasi nollel praestare multitudinis opi- notae sunt cunctis theologis. De postrema paulo
nionem, nec pularet affirmandum quod levibus ar- ignotiore, quod hanc gratiam operibus promerueriti
gumenlis nixum intelligeret. _ sunt haecvelerum testimonia. Dionysius Alexandri-
Admirationem auxit meam, quod in litleris ad •^rius Paulo scribens: Audi, inquit, (Ep. ad Paul. Sa-
Optatum eosdem ipse Augusiinus homines scripserit, mosaten.), elintellige, conlra ea qum a tediclasunt, ,
hmresisnovmvel auctores, vel certe acerrimos notissi- el qdverte qum a tedicuntur : homo majoribus a Deo
mosque suasores : inclinans nimirum eo ut ipsis so- graliis ejus beneplacito honoratui, prmsertimcum ma^
ium tribueret acceplae ab aliis aucloribus haefesis- gis Deo probaretur, vitam ducendo sludiosam, etc.
defensionem, parenles nonfaceret, ne vulgiopinio.-»> Synodus Ariaiiorum habitaAntiochiae ann. 344:
nem non gravissimam sequerelur. Quia Unum solum,Deum esse Patrem Domini noslri
Eadem liabet in libro de Peccato originali. ut con« Jesu Christi,' unumque unigeniluin profiiemur, non
stans videatur ipsius fluctuatioi Hujus, inquit (Cap;;; ideo Christum Deum ante ,,smcula esse abnegamiis,.
22), perversiialis auclores.vel perhibentur, vel eliam , qualia faciunt Pauli Sqmosdtensis discipuli, qui eum,
probanlur (Pelagius et Ccelesiius), vel certesi auctbres post Incarnationem suam ex profeclu virtulis Deum
non sunt, sed hoc ab aliis didicerunt: asserlores tamen factiim esse asseverahl, eo quod merus homo esset
nlque doclores,per quos id latius reptarel et cresceret, (Apud Alhan, de Synod.).
etverbis, et titteris suis, et compelentibus indiciis, et Alhanasius :Eilne ille homo Christus, ut-aliikomi-,
fama ex his omnibussurgenteet crebrescentejactantur. nes? an Detis carne indulus ?. Si vulgaris homo, et
flaec me causa impulit ul laboriosius teniarem si quales alii homines, eslo, ut homo propciat. Hmc au-
qua possem raiione deprehendere unde haec in Au- temest Samosateni sententia, quamvos iotq animo cl
guslini mentem dubitatio incideret: nequeenim fa-., ope fovetis, liomine propter homines repudiqto (Orat.
ciebat inihi satis quod apud Hieronymum legeram &in Arianos). '\,' ''.,
ad de
(in epist: Ctesiphontem) Origene, Rufino Aqui- iC Verurri, cum liujuscemodi testimonia, nec valde
leiensi, Evagrio Hyperborita, JOviniano, Palladio, . aperta sint, nec Paulum ita respiciant quin ad dis-;
Priscilliano, Manicliaeiset Euchitis, aliisque a.vauap-: cipulos detorqueri possint, iis non admodum creden-
Tijirw?praeconibus,qiios hac in parte prodromos Pe- dum putp, praesertim cum epitaphium haeresis Pela-
lagii non immerito quispiam nominet. Nam in iis " gianae, propter quod interpretandum iriclinabam in.
Augustini locis, tinde admiratio mihi suborlaest,- ppinionem qaam dixi, alia ralione interpretari li-
de duabus aliis Pelagianorum quaestionibus, iisque ceat, ut in secunda parte Operum Mercatoris oslen-
longe diversis praecipuisque agitur, nimirum de gra- demus. "
tia Dei, an detur ex meritis: et de peccato Adae, CAPUT II. :.,'• : • •, ;
an solum ipsum laeserit: quare quaerendum putavi De Theodoro
praeterea a quibus ambas sui super hac utraque cou- ; Mopsuestimepiscopo,primo hmresis Cm-
lestianmauclore. .. -- i
troversia erroris partes Pelagius Ccelestiusque didi-
cerim, siquidem nec auctores exstiterint, nec illius A temporibus Pauli Sahiosateni fere seniper An-
veluti parentes. tiochenam Ecclesiam infeCit virus illud quod inspi-
•
Dumque ardentius inquiro unde posset in re tam raverat impurus Christi inimicus; n.eque enim hae-
obscura suboriri lux, scrutanti veterum monumenta resis exciso capite simul exstinCta est, sed puisoma-
occurrit, apud Joannem Maxentium, Theodorus Mo- gistro, manserunt discipuli tanto perniciosiores,
psuestenus; apud Sirmondum in collectaneis, Rufi- ; quanto fallendi doctiores, et viciniores in speeiem
nus Palaestinse provinciae presbyler: uterque'apud catholicae fidei. Illps nori admodurii latuisse credi-
Marium Mercatorem,' quo scriptore nemo curiosius, _ bile est, cum; tesle Alhariasio (Orat. 4 ddiersus
res Pelagianorum indagavit, nemo brevius distin- . v Arianos) aliisque scriploribus, vulgoagnoscerentiir,
ctiusque tradidit. -.- ' discipulique Pauli dicerentur, et ex iis
quidam per
De duobus istis Pelagianorumparentibusdisseren- inlervalla Ecclesiae negotium cresfent.
diim primo, tum de acerrimis dogmatum defensori- Reliquis impietate praestitit Theoddfus, quem An-
;
busquatuor, Pelagio, Coelestio, Juliano alque An- - tiochenum a patria Photius, Mopsiieslenuni alii a ci-
niano : quamquam Anniani ignobilior memoria esl, vitate cujus Ecclesiam rexit totos trigirita sex annos,
vulgo, propterea quod pauca suo noniine, licet forle vocarunt. Hic.acceptum a Paulo verienum ita in
plura alieno, conscripsit. Nestorium Pelagianbsque transfudit, uteiNesioriws
289 AD PRIMAMPARTEM OPERUMM. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 28«
aTheodoro Raithvensi Theodori filius, Pauli nepos A Jam vero primum tradidit Nestorio, ut scribii
appellatus sit (Tom. IIMagnm Bibiiotkecm);et Tlieri- Cyrilliis iti epistola ad Successum; secundum forie
dorum Mopsueslenum Joannes Maxentius Pelagii Lepprio mofiachOjutDOIligitiirpartimex Prospero,
Coelestiiqueac Juliani magistrurri fuisse scripserit partim ex Cassiano; tertium Rufino Syro, et per
(Jn Professionefidei tohy IV Biblioth,ejusdem), eum Pelagio atque Crjelestio,leste Mercalofe; tra-
Curiide hric lioinine disputare nos opprteat. ad po* didit, inquam, priirium, sermorie simul et scriptis ;
Steriorem pafteih Operum.Mercatoris, ubi fragmenta secundum, scripiis tanlum; terliiim, solo sefmohe.
librorum ab ipso conscriptorum exhibenda sunt, Neslorius enim Theodorum dicentem audivit, et ex
nunc breviter ad rem quam agimus, inquirenda sunt ejus libris venenum hausit. Leporius, ut erat in Gal
tria : 1° propter quos errores dici merilo potuerit liis natus, ila Orientales errpfes scriptis solus edo-
hseresls Pelagiarisepsf ens; 2° a quibus effofes islps ctus est. Denique cum Theodorus de peccato origU
acceperil? 3' qiiibus deiriceps Iradidefit. riali non scripserit ariie senectiitem, aut saltem ante
. Diciiur habuisse tfes err6fes pfseeipuos,ex quibus nibtas paiarii supef ea fe qiiaestiones,Rufinum non
alii,vel omhi, vel majpri ex pafte pendebanl,: dp- potuit, nisi verbo, erudire.
«ebat siquidem Chfisium fuissfe purum siriipiiceiri- Totam porro histofiam originis, patrisejparentUm^
que hoifiinem, tiefca reliquis diyefsum, nisi qriod iri pfopagatipnis,.et derensorum haeresis Cojlestiariaei
«o Deus Vetbum.operafetuf effiCaciusqriam iii caer cpntexehsbreyiter Marius Mercator.:Qumsiid,inqriit
cerisi Aiebal deihde, ut fertlir (cjupd tamen postea (in prmfal. SubnoU), contrq cdlhoiicamfidem dpud
vocanduriverit ad examen), hpniirierii iiium meriiis nonnuilosSyrorumj et prmcipuein Giticia, aTheodb-
«perum siioruriij libefiqiie arbiirii viribus, ad haiic jj ro quondam episcopooppidi Mtpsuestehijam diidtim
iantam gratiam pef veiiisse, iit Filius Dei tihiciisdi- moia, nunc usquepenespaucoseorumadmodiimpccul-
«eretur (lii quihlti synod. coU.4). Detiique riegabat ie roditur, nec ea palam pfofertur, sed ab ipsis qinde
Filiiim Dei Veriissead peccalurii Pfigiriis tPlleridiim, ea cqrnicantur.velulcatholicis,ihtra Ectlesias tHtefim
siquidem ivuHuhiagnoscefet; sed rii omriibusexeni- fetinelur -:_t Progenitores videlicet huiiiahi generis,
plo ct magisierioprodesset {ApudMercai.ihexcefpi.). Adam el Evam, moriales a Deo creatos; nec quem-
Pugnavit Facuridus Hefribianehsisadvefsus qiiin- quam posterorumsui pmvaricatione tmisgressi imsis-
tam synqdum gefiefaleiri, tbtis fefe duodecim libris, ie, sed sibi tantum nocuisse; se mandali iebt apud
uta Theodorp priflii errofis efimen airioliretUr; sed Deuinfecisse, alterum penitus nullum. »
vicit syiiOduSivietfixque. siniiri de Tlieodoro Theb- - flanc ineplam et non minus inimicam fectiBfidei
dorique defeiisofibus duobiis, Iba et Tiiebdoreto, qumslionem,sub sanctm recordatiohis Andslasibho-
judicium toli Ecclesiaeprobavit. manceEcclesimsummo pontifice,Rufihusquidain ria-
Secundi testis videfi potest Merealbf, ciima Tlieo- tioneSyrus, Romam priiis invexit; it iit erat drguius;
dofo dieliim fefert : Noh invideo CHrisio quod fa- se quidemab ejus invididmuniens, per se profefre non
cius est Deus; quodenimipse factuseslj ipsefaclussum, ausus, PelagiUmgenle Britahhummohachtifiiluhdde-
quia niemnaluim (Ih cbUeciaheis ex Ubris Tliebdori). cepit, eumguead prmdiaam apprime imbuil atqiie th-
Gorrigendiiseriim est locris, ex actiorie deciina COn- slituil impiam vanitalem.
cilii Chalcedoneftsis, ubi frieriiip fit objectae Ibse Quique moxausus inaposiolum Paulum commehia-
Edesseno seritentiae,quatn vulgp jactabat magister rios conderfticum dd illum tocumad Rohiahdsnolissi-
ipslus TlibPdofos,: Nbn ihvideo Ghrisio fdcib Deo, G mtimVenissetEpislolm, ubi ita continelur : Pfdptered
qMniameltgOiSivqlo, pbssuhi fiefi, stcundiiih tllum sicul per unum hominem peccatum ihtravil tn Kuhi
(CohcU.Chqlced.dcivW).HaeCeiiimlp.quehdifofmuia, mtmdum, et per peccatummors, et itaiti dmhesliomi-
ego. si Volo,possiim,his telripofibus iiihil aliud sigrii- . nes perlransiit, elc. (Roin. v,i%),ibidem eos lanluin
ficabat quam id, quo de agebatuf, |Seriposse vifibus reos dixil, atque obnoxiosilla prmvaritatibne tehefii
liberi arbitriL Uride Hiefoiiymus pbjecit Pelagio qui hunc in prmvaricandis Dei mandatis voluerihi
primbadversitsPelagianps%ut et Orosiusin imitarii non.otnhesqui <exejus sunl-ptr sucteiiiiniim
Lpologia,PaiaestiriiquePatfcs, ;qui>iiriegasset divini seriemsemihegenerati: Atquehihc lalius de sequehti-
SDialbgo
adjniorii necessitatem ad impliriaa pfaecepta,probus tpcis Epistolm hujusdispuiatêi pronmtial,Lhufc
piefea qribd scfipserat iiiiibfQEiilogiafriiripbssehp- lum honiinumprorsus per genefalionemImsuiiifuiise,
minem mandata Dei servare, si velit- Idvefo, Inquit . nec Imdi Admpeccatitransgfessione, t sed imilalione,
Augristirius, noti dppfobaiumest, qUbmododb illo in inquit, quia prior iltt in genere hitmaiw pectavii; ei
librosuo pdsiluni videbatur, iahiquqm hoc iri told po- illum reumet obnoxiitmfteri, qui hunc propridvolun-
testqfeessetlidhxihispef libefitfiiqrbiifi.uin.:hbc quippe tale. honnascendo^ sed peccahdo, fuerit imilalus. »
arguebatur sehsisseditendb, si Velit{Ljb,4e Gesi. Pa^ - Huic Petagio adhmsitCmlestiusnobilisnatu quidehi,
imt.tap.Z9). '..'"'"',:.'"' , .'.',.,: el illius lemporis audiiorialis schoiasticus,sed natufm
Teftium inariifeste ^rodit ThepdOfus ipse.tbtis vilio eunuchusmalris utero edituti Hic*d Pelaqiopfte-
quinque iibfis advefsiis & Augnsiiniirricohscfiplis, dicto inttructus, sensumislum impiissimummefdcius
quorum excerpta a Mario Mercatore aceepinius"cum imbibil, ac multosintredibiti loquacilaie timehlimJiu-
hoc titulo : Theodori Mopsuestehide secundocodice, jus sum participeset complicesfecit; ausutque pdldni
libroquar.to, folia decimo, conlra $.- AugustinUhlde- J) publiceque,/iw verborum teittentiis eumdeni sehsuiii
fendentemoriginalepeccaium,£t Adam pertransgres- passimdisseminafeper pbpulbs, id est, i Adammbfld*
sionemmorlalemfactum cathqlicedfsserentem. Plura lem faclum, qui sive peccaretj sive nonpicittfil, fuis-
dixiriiusIn haric ferii in riotis ad ejusniodi excerpta, set moriturus; quoniam peccatuin Adm ipsum ioluih
in qiiibus ostendiiriusfaciam fuisseaPhotio librorum tmsit, et non genus hmnanum; quoniam infahtesj tiiti
istorum mentionem. Nonriulluinerit pperaepretium nascuntur, in eostatu tunl inquo Addm fuil dhte prm-
Photii locum corisulefe, alque ipsas etiaih notas. varicaiionem;quoniamneque'per morteni Adm bhihe
Primurii a Paulo Samosaieiio aCcepil, quod om- genusjiominum moritur, quia neque per resiirfectio-
nes fatentur, pef Diodorum tameri, quem Tarsi do- nem Chrisli omne genus humahum resurgit; quohiahi
centem audivit, et a qutt pottiit Slios pariter duos infantes;eiiamsi non haptiitntur. habeaht vitdmmtef-
aCCipere; secundiis eniiri manifesle feperitur in fra- nam, t Qum quinque capituld uham impiissimani el
gmentis quaesupersunt e libris Diodori; terlii semina nefandam senlenliamgenerant.
videiituf ih Opefe adyersus Maihematicosapud Pho- Adjecitprmterea:,t posseessehdminemsinepeccaio,
tium. Verum satius est uiriusque ppslerioris dogma^ et facile Dei mandala servare,quia ei ahte Clirisliud-
tisauctOrem facere ipsum per SeTheodoruni.eoque ventum fuerunt liomines sihe peccata, et quohiarh.lex
trahere quod ait Photius (Cod. 54), baeresim Coele- sic mitlil ad reqnuih cmlorum,sicitt Evangelium.»
stianam viguissein Oriente, et inde in Occideniem Hmc atque alia hujusmodiipsi etiam iulitiho el cm-
serpsisse : Keieo-Ttavn«ipEffijaxâ«» ev rp «VKTO^" leris ejus commanipularibusplacuefe,qumcumcognitti
5teS66>i •5jjt«l iv T§ 5«d€u • alque detecia, ecclesiasticafaisscnl.cum prafalis pcr-_~
26i btsSERTATiO I. "DEPRlMIS AtJCTORIBUS,EfC.-THiERlSlS PfLACIATOE. ijl
!$onis•puciqntqtedainnqta,Mbrprumjjupque numerpst- A : Aufblii, quique "C&ijesTtJiiiri^fifrcfiit libgarij ifadifcem
Mteab«ademJulianq.defensa<sunt,\ .., . .peccati, Syrurh dlxit. JB^firi^ tHijei^riyiriiseriviijris:,
Anteguam finis dicendi de fheodoro fiat.Mi- si «fediiiius Palladio,(hi,.^8â^);'itaips''!lFifitJ;'.Tii
•neanda est ipsius quajdaivvi.pecies: dohecimagpiota Tfieronyirio, nriuhdiis ex ApiieiehSsis agfS pppido,-;
suis *oior,ibuspihgatur. Lineanveniapraebent qtiinlae uirique vefb riecesse bst cfedefe, -ciirh' 'airibtfbuS
synodi-generalis acla. ,. pportuerit 'hoiriiriefriesseinoiisîrivuiri':Paliadipqm-
Habuit a jnatura ingenium, doctrinae fluidem cadem, ^.prPptef socieiatem «efrofuih^: Hie*rpriymp,
pax, sed .fraudriientum,,convnvutabilejn. quamlibet pfpptef cPrileritibnes, et pgrie inutuas inimiCitias.
formam, novitatis avidum, et gforiae impatienter De Riifitio .Coelestii "tiiagislfri ioqiiiiiif MefcatOf
appe.leiis. âcundia, >quamrnatiyam rhetorum arti- quasi de liPmi,ri,erioji 'rifjtislifiiP ^ftufiiiusyquidqm;
-bus excoluit, .eo wsque yaiuissefertur^.ut.non plebi iriquit,;«o(ioneSyfUs, 'etc. AguileienseiriiPtus ofbis
lantuuii sedjaiiis eliam nihii nori.j)psset persuadere, nover.ajt-,bb erudiiiohis iarivam, ppIniPriPtiisahtJtiia-
Alia vero dicebat palam in «oncioriibus.jtotis id tis et Melaniaeconsorliuivv. . . ,
piacendum faclis, alia clam, siye.in.cubiculis, sivein Aquiieierisis tihh. 13 SiricM "Hivexiiihrufbehifca-
libris, quos non omnibus sine discrimine credebat, vem pieftainmtifuifibitisphgpii^ 'ritscfibil Hiefp-
sed dissolis qups nontiumguam sacrameivto adigebat riymqs (Lib.ii advers. Ruf.). Syfus 'iub AWtisitisio
arcanifore celantissimos.-Interim si fluid inter di- primusribihtimihvexiiinihiicaihfed^
cendum aut excidisset, aut de industria prolatum "depeccdlo originali, ut testatur Mefcator (iLocomox
•esset, quod hor.êrinde aceiperetur ab-aumentibus ciiat:). ...-.'..''-,
iilque Tbeodorus vellet,sed veiinvidiam apud eru-<nB .Riifirius, quem laudat Coeleslius, Romae mansit
'
ditos facerel, vel iidelium-querelam, dictum conti- aprid sanctutii "Pammachium. At ^PammisiCtiiiis, Ciiiri
nuo -retractabat verbis flexiloquis, promptus nimi- addi'c'tissimusfdret tiiefoWymb,taritum abest rii apud
rum fingendi quidlibet,.audaxque meniiri, rtit ppiivio- s"e Rufinum Aquileiehserri esse pefrrilserit, eoqrie
,nem catholici tractatoris ;retilieret-, nec amitteret fatniliarifef usils sit, Ut HiefPhyirium "accehUeflt irt
rSpargendi:'inEcclesia venerii opporturiitatem. ipsius aCciisaiionefti.,et Ahiistasiurii iriibulerit ad
Atque iiinc quamdiu vixit, famae fuit 'illuslfis, CPIidefflriaiipiiefti.
saltenv non mailae,eiiam apud laudatos et sanctos 'RiifiiiusCrjeles"tiimagistef febmae fuit ctiih floce-
yir«s,z sedpost mortem, dubitafi primo cceplum^st; ret quia tradux peccati iitiii eratf(Aug. "Vib.de Pecc:
-deindepaielactis pestilentium iibrorum impietatihus, "Orig. cap. 4J). Aquileiensis, ubi pfirtiuiri Roriia-di-
quinta synodus generalis liominis memdriam pro- ^fessus Pst, eo rion rediit, tiequidem ad judicium,
scripsit,-tempore, ut est veritatis parens, retegente fluantumcumque vocaretur ab toastasio, ised 'Aqui-
BSendaciumquod ars sectaiorum, fautorum potentia, leiam secessii, unde pfiusguaih iiafpari patfiam
et-nvetus a pptestatibus,-tenebris -quibusdam qiiasi vasiafeht, nori recessit. . : ;
-rreligiosisietsacrisinvblverat. Tiufirius Aquileiensis acciisatiir guideiri aibHieiOr
CAPUT III. nymo lamquam praecurspr et ffiagislet iPeiagil, }sed
rDeRufino quem-Cmiesiiiis-prb niagisVroaghbvit. 3f)'efiiideac JPvinianus, Evagfius Poiiiicus, eiaeieri-
que cmhes, guoruria meminh iri epistola ad 'Ciesl^-
TMonpossuriius riph recensefe inter parefttes 'hae- ^vhoriterii;sedin ea laivtunvparte'quaes;p'ectafet;««-«-
jresis Pelagiahae Rufinum aliquem presbytenim : crim Oetav et KvuiiapzwriKi),de alla -quoeperiiriefet ad
^jusmbuj hominem prp nvagisiro agnqvefit Coele-X_\'tfaducempeccati,ne vbeatusquidem estinsiispicio-
stius jiijcoriciiio Garihagiriensi, et Pelagiuiti 'Mercatdr nem. At Ccelestii magister, traducfcm peccati non
a simlji jquodaihscripserit irisiitulufri. Sedinquiren- esse discipulos docbbat. "Et vero ctihi 'AquiieienSis
duiri diligentius quis ille tandem Rufihus pfesbyter. pfo Ofigene :seiitifet, hilvii aaiiipduiri causae Tui't
CoslestiusIpse a Paulino Diacprip accusatus :Cb- cur negati peccati originalisireris pefageretufVqriarir-
rarii Aurelip eorigfegatisque 'Cartliagine episcppis,, doquidem Origenistae hac in parle, quasi perexces^
<euriiiivpririuliavefba pfiuS .pfolata ex.plafiaret : Dixi, tsvini,peccabarii': ra'ti seiiiCet ariiifiPs in.^cofppra,
jnqujt,rê trdducepeciMtime diibium esse, iiaiqhien, yelut in;ef gastriia.idetfudi; ubi ktitieadtaeviiae peccata
r :
uicui Deus dedit gfdiidm'perilimebhseritiam,qiiia di- "debiiiSrSuppliciisiueferit.
versadb eis audivi qui utiqueih Ecclesia cathdlica cbh- ." Nihil Paiilinus excepit adyersus Titifinam a^Gcele^-
-
stituii suiit presbyiefi. Ab in'ierp611ahtePalilifiOiri- stio, apprillatuTtri.'Poterai' saiie '.piurima "advefsus
"terrogatus presbyteforiim hoiriina, fespondit : Sah- Aguileienseiri, vel iipc iirium pfifesef-lifn, qriPdpfo-
ciuspresbyier Rufihus 'Rpmm,'qui mdfisit cum sanctb ^jjtefliiSefeSesî sede apostbliCa dairirifatiisTuisset; et
Pammachio.,egq tiudim illumdicere quiatwduxpec- 'hu-damâfi.blie^siiri^tuSi^Neg^'^^^
cdii iioh erat, Hihc oftaquaestioin quam!inqriifimus, 'ijatipfiis ;senteriiiarii :igri"OfareTpPfiiit,icum Venefitis
guisIIIe-Rufihus a Coilesiibappeilatiis. Mediolarii Jppdeni fenvpofb qttO AiuistasiUs 'R6ms6,
Insedit ariimis multofum 'pplriio., iffvsluitque., "Ofigeriisiasperculerit ariafheniate, bt tioiidUmsPaii'-
paflim teiripbre, partim aucforitaie:, siveppinaritium, lirius Mediolanotunc Cafthagirieiri'iriissiis •esset;
qui iinagni vifi, sive fcitrUhi, -qUoriim testimbnia Crelestius iniiUere satis aperte videiuf Riiftrturii
prbfefurilur in gpecigm -mafiiresta, 'Rufinum quem .i.dlltirhquemiaudat^feriipdre
u 'iudlcil adhucûisse isu-
Coelestius dixit sfe auflivisse, erimdem 'Psse cum pefstitem, alipqui ut sanctum, -ita beata^fecordaftb»
Aquileierisi .^•esnytbrp," qui 'toti Ecclesiae riotissl- :his disisset. At iri 'Sjciliaîem'suum tibierat Aqui-
"iuus exstilit, 'tiim 'pfbptef Melaniae peregrlnahtis 'leiefisis, jam Inde tib iino atiti6Taut'etiam'ialterp,'ut
comitaium, el libros editos, tum, oTv.gestaseum san- demonsirare licet, partim ei IfbtIs ;Hierpriymi.,Jâr-
'iJtp ftieroriynip :ihimicilias,:bbstihatamque: Ofigenis lim pluribus alliis argumeritis.
deiensiPhem. Dehique fiufiims qrii Crjelestiiiifi^dociuit, pfesbyter
Hatvcppiriipnemnegiie: forteifacile possim exefti- efat in Ecclesia catholica coristitutiis, HUhC CUfn
dUflfum meritlbus evcilere, prepter ;aitas qriasjecit doceret, id esi, communioiio cutii sede appStpiic^
'âdices; ne.que si possim,; ausim tairien, riisi admo- conjungebatur. Aquileiensis arb 5AnastasiP %Pm-
duni tirivide, pfppter -feyefehtiam qua, ut par est, fnuniorie pfivatiis fuerat aritc ariii. 402,'qiib pritit
"auctores auctbrrimique sequaces prosequpr. Dicain Baronitis ab Ariasiasio ad Joarihem HifirosoiyftiM-
niiulQmihus sincere quorl seritio,;'et doctiofibus dijri- lium scriptamfuisse de'Riifiri6iepistolam.
dicanda ;prppotiam•argumerita 'BOverii,quae sin mi- (Juis ergo RufihUsiHeSyrus.îii Roinae'•'taislelfe
'a'iis.epntrafirirnppmiofti vrilgari aperte deirionstrarit, Crjelestiiimdociiit Pelagiumque 'coritfa '"cathblif/arn
inilii certe difficultalemiioh Ievem faciuni, facierit- fidem de peccato originali sentire? Fatebor vrineiis
'flue prjfro'bmriibus COfdatevpierifibusTem agefe. me riihil "habere qiiod vehementer Wffi.fmare'«eiim,
, Mafius !Mereator\(In ipfiefat. Stibnbt.') 'Riifiliuin "projter irivetefaium de Aquileiehsi 'praejudicirinii
*iilurii"Cuju3*m^tio:facta^ 'Suspicor taffien (ewtôrte qUisuspicjoriemiaudaciui
265 AD PRIMAMPARTEM OPERUM M. MERCATORlSAPPENDIX SECUNDA. 264
insententiam.eamquecerlaivv, convertal) bunc ipsumi A priusquam doceret Pelagium Ccelestiumque,an po-
esse qhem Hieforiymus (Epist. 81, ad Ruf.) ann. stea, ut discipulos confirmaret, dubiiabile cuipiam
599 Mediolanum misitad Venerium, jussilque Roina forteest. Dubitabile quoque an ipsemet Graecepri-
transire, ut amicos salutaret, qtiorum praecipuus fuil mum.Latine postea exposiiionem ejusmodi ediderit:
Pammachius. Quidni enim el ille, Mediolano revef- quamquam milii vix non certum est scriptum a Rufino
sus Romam, commoratus sit apud sanclum Pamma- Fideilibellum antequam venirel Romam,certum vero
chium, qui poslquam perfectiorem yitam, auclore penitus hunc a Juliano non tanlum visum, sed magna
Hieronymo, professus est, monachos excipere ho- ex parie in suos libros traductum. Unde yix non
spitio gaudebat, ei eos maxinve quos sciret Hiero- opiner Graeci operis interpretem Lalinum esse Ju-
nymo amico: acceptos? Quidrii, inquam, Romae lianum.
commoratus sit, inlerim dumjudiciumde Origenistis Porro autem, riuae tria dixi me suspicari, erit
et Rufirio praecipue apparabalur, ut Pammachiiim forte qui pro certis confidentius affirmet: etprimum
erudiret simul et urgeret? Nam vehemens incidere quidem, quod Rufinus Ccelesiii magister ab Hiero-
potest suspicio missum ea de causa Mediolanunv,ut nymi discipulo separari non debeat, conficiet ratio-
Venerium impeileret ad condemnandos Origenislas, nibus in hanc rem allalis, quae profecto nec facile
quemadmodum conjicere licet missum Paulinianum solvunlur, nec contrariis argumenlis infirmantur.
Aquileiam, qui Chromacium in idem consilium vo- Cum enim Hieronymus fateatur missum a se Rtifi-
caret. Certe concordem senleniiam ab Anastasio, num quemdam presbyterum e Syria seu Palaestina
Venerioet Chroinacio in Origenistas latam scribit in Italiam ad Venerium, temporibus Anaslasii, jus-
Hierony.mus(Lib. n Apalbg. qdvers. Ruf.); neque _" sumque per viam amicos Romae salutare, quos inter
vero temere qnispiam judicayerit episcopos illos eminebat Panvmachius, eumdem strenue rem ges-
ires ab Hieronymo perfidos homines solliciiatos sisse adversus Origenistas, et Aquileiensem ipsum
contra lotam Origeriistarum infensam sibi factionem. Ruiinum, elc.; cumque nomen, conditio, pairia,
Eo certe pertinere videmur qiierentis Rufini verba tempus, locus, hospitium Pammachii, aliaque con-
(In Apol, tid Anasl.) : Islud est caput, quod isli qui veniant; accedat qiioque testimoriium , non modo
ad insidiandum' ihihi ex Oriente transmissi sunl, non Mercatoris Rufinum asserentis e Syria temporibus
solum perversa intelligentia, verum etiam adulterio Anasiasii Ccelestianam hseresim advexisse,'Pelagio-
verborumconati sunl infamare. que el Ccelestio tradidissie, sed etiam Coelesiii cori-
Quos vero transmissos queritur, procul dubio sunt fitentis se a Rufino presbytero Romaeapud sanctum
Vincenlius, Paulinianus, Eusebius et Rufinus, de Pammachium exisiente suum hausisse errorem;
quibus ita Hieronymus (Apolog. 2 in Ruf.) : Volo nonnisi lemere Rufini duo, quorum aller ab Hiero-
lamen scire qum sunt ista jacula venenata qum posl hymo missus sit, alter ' Coelestium docuerit, excogi-
tergum vestrum nos jecisse conquerefis. Vincehlius, tari possunt. -
Pauliniqnus, Eusebius, Rufinus presbyteri; quorum Atqui fieri poiuit, dicet aliquis, ut sanctissimo
Vincentiusmullq tempOrcanle vos Romam venit, Pau- acerrimoque fidei catbolicae defensori Hieroriymo
liniantis el Eusebius; post annum veslrce naviyalionis adhaeserit haereticus? Fieri potuisse id vel maxime
profecli sutil, Rufinus in causa Claudii posl biennium, ostenditl, quod, sicut Augustinus, ita Hieronymus
inissus, omnesvel pro re familiari, vel pro periculo ca- aliquando conquestus sit latuisse inter suos sub
piiis alieni, ete. Verum paulo posl non diffiteiur hos ovina pelle homines non puros erroris. Deinde cum
liomines adversus Rufinunv Aquileiensem strenue G | apudHieronymumHieronymiquediscipulos constans
rem gessisse. Sic enim ail: Non fuit, non fuit, in- esset opinio traducem animorum non esse, facile
quam, noslri consilii, sed Dei providentim,ut missiad poluit discipulorum aliquis , nec inlelligentissimus,
aliud contra nascentem hmresimdimicarent, et in mo- nec satis catholicus, exeo concludere non esse pari-
rem Josepli (Gen.XLI)famem futuram fideijtrdwesub- ter traducem peccati; si quidem Augustinus ipse,
levarehi: ut intelligentia fldeque praestaret,?tantam passus sit,
Addam amplius, quandoquidem senvel facta est quantam ubique passim testatur, difficultatem in as-
non suspicandi modo , sed conjiCiendi quoque, et sequenda traductione peccati, si niodo animi non
vix non divinandilicenlia, hunc ipsum Rufirium au- perinde ac corpora propagentur. Et vero Pelagiani
ctorem esse libelli Fidei, quem ex Corbeiensibus oivnvesalteram traducem cum altera connexam de-
codicibus P. Sirmondus edidit; conveiriunrenimno- fendebant; nec erat tunctemporis facile ambas divi-
men, patria, dignitas, doctrina, aetas. Uterque Rufi- dere, cum peccati originalis fides necdinri, saltem
nus, uterque Syrus seu Palaeslinus, uterque presby- in Oriente, suis exspjuta foret tenebris, et nondum
ter, uterque oppugnator peccati originalis, uterque Ecclesia contrarium dogma proscripsisset.
vixit ante Pelagianam haeresim, uterque Romam sub Secundum vero, quod auctor libelli Fidei, nuper
Anaslasio advenit, uterque infensus Origeni, uterque lypis excusi opera P. Sirmondi, non sit alius a ma-
de animorum in corporibus creatione affirmale pro- gistro Coelestii, perinde conficielur ac primum. Ad
nuntiavit, cum dubilarent ea de re adhuc viri do- ulrumque enim oslendendum valet argurnentum a
ctissimi, aut saltem limidius senlirerit. nomine, patria, conditibne, etc, petilum, et eo qui-
Quin et suspicor, ne quid affirmantius dicanv,,D dem validiiis, quod auctor libelli omnibus Pelagiani-
anathematismos. duodecim, quos primum edidimus srivi,seu polius Coelestianismi, sordibus inquinatus
in lucem, ab eodem Rufino Hieronymi sive familiari, sit, omnibusque artibus instructus, quibus alii po-
sive discipulo, conscriptos fuisse, utostendimus in siea defensores usi sunt, ut aperte videalur magister
noiis ad ejusmodi anathemalisirios. discipulis prseivisse.
.Cujus ingenii fuerit, quisquis ille tandem est Ru- Docebant scilicet Coslestiani, peccatum originale
finus Ccelestii magisler, patefacit mahifeste Merca- credi non posse; nisi Deo iniquitas tribueretur; -
tot (Inprmf. Subnal.), cum ait: Hancineplam, ettwn quippe cum impiis peCcatapropria condonet, inno-
minus inimicamreclm fideiqumslibnem,sub.saiictmre- centibus lamen aliena imputaret. Docebant quemque
cordatioriisAnaslasio RomanmEcclesimsummo ponli- sibipeccare, neminem alteri; unumquemque ex suis
fice, Rufinus quidam nalione Syriis,' Romam primus operibus judicandum, nullumex alienis; infantes, in
invexit, et ut erat argutus, se quidem ab ejus invidia quibus niliil est praeler opus Creatoris, damnari non
muniens, per se proferre non ausus, Pelagium gehle posse a justo Deo, etsi. moriantur sine baptismo;
Briiannum mbiiachum lunc decepil, eumque ad prm- eosdem,cum baptizantur, a peccato quod nullum ha-
dictam dpprime imbuit atque insliluii impiamvqni- berent non mundari, sed exbonis meliores, Chrisli-
tatem. que cohaeredesfieri; traducem animorum nonesse,
Quibus ex. yerbis conslat vixisse Rufinum, aut ne simul sit et peccatorum; hominem, et olim, cum
docuisse potius, temporibus Anastasii snmmi ponli- - primus crearetur, et quotjdie, cum singuli proqrean-
ficis ; quando. yero.scripseril expositionem fidei, an tur in uleris matrum, a Deo fieri ad imaginem sui,
S85 DISSERTATIO I. DE PRIMIS AUCTORIBUS, ETC, HJERESIS PELAGIANJE. 266
tit peccatl macula non sit naturalis; Chnslum ve- A cltrum ad visum, el bonuin ad edendum, et Iignum
nisse tanturn ut praeiret exemplo et magisterio. Mor- vitse in mcdio paradisi, et lignum ad cognoscendum
tem homirrum, rion a Deccatoexortam, sed a condi- bonum et malum. Numquam vero Deus lignum vitcs
tione nalurae. in paradiso planlasset, siquidem Adam immortalis se-
Haecet alia ejusmodi Rufinus Palaestinus tradit: cundum carnem creatus fuissei, eic.
Insaniunt, inquil (Cap. 39), quiper unum hominem Mullis igilur teslibusedocii (Cap. 34) quodmors isla
Adam omnem orbem lerrarum iniquitatis flagitiorum- communismala non sil, jam longe valere dicamus qut
que Cbridemnant.Nam qui hmc dicunt, aut injuslum morlem malam appellant. Dicimus aulem quod in bo •
Deum pronuntiant, aul certe Deo diabalum mstimant num Deus prwstitil primo homini Adam sudores pari-
forliorem, eo quod naluram, quam Deus creavit bonam, ler ac tabores, quos de terra paleretur.
eam diabolus, per prmvaricalionemAdam el Evm, ma- Quid plura? nulla via est Pelagianis postmodum
lam potuerit efficere, siquidem prmvaricalione primi triia, nullus adlvibitus modus pramuniendi erroris,
hominis Adant et uxoris ejus Evm omnes homines pec- nulla ratio faciendae calholicis peccati originalis de-
calo obnoxiisunt, etc. fensoribus calumniae.,quani non praeformaveril Rufi-
Unusquisque hominum, cum sit liberi arbilrii, ex nus, ut in eum mentis oculp.s Augustiuus inlendisse
suorum qualitale geslorum aui laudandus nimis, aut videri possit, cum recensel quibus artibus Pelagiani
vituperandus habebilur.Simili modo etiam in die judi- solerent illudere simplicioruin nventes ( Lib. IV ad
cii aut justificandus erit, aut supplicio subjugandus, > Bonif. cap. 2; et lib.uadvers. Jul.cap. I, el alibi
sicut el beatus Paulus docet ita dicens (Cap. 37) : passim).
Omnesenim nes manifeslarioportet anie iribunal Chri- .„ Quin et illud ausinv addere, quod mea qriidem
sli, ut referat unusquisquepropria corporis prout gessit, '"senieniia rem conficil, libellum Juliani, sin minus
sive bonum, siiiemalum (\Cor. v, 10). Quod aulem li- omni ex parte, saltem ea qua peccatum originale
berinon pro parenlibus punianlur, neque parenles pro spectat, exRufiniano pene ad verbum fuisse exscri-
tiberis, aperte rursus edocuit Deus cum ad Moysem ptum. Eadem certe afferuntur Scripturae lestimonia;
prophetam dicerel : Non morienlur palres pro (iliis, eadem argumenta eodem modo tractantur, ut Rufint
neque filiipro parentibus; unusquisque in suo peccaio liber haeresis Ccelestianae fons quidam, et Juliani
morietur (Deut. xxiv, 16). velutarmameniarium dici queat.
Quidam Scripluraruin inscientia divinarum (Cap. Adjungo, singularius quiddam a nonnullis Pela-
41) innefariam et injustam de Chrislo vocemaudent gianis dicebat Augustinus asseri (Serm. 7 de Verbis
erumpere, asserentes eum pueros minime baptixalos Apost. cap.6), omnes homines a Deo perinde nunc
aierni ignis poenmdeputare, qum solel in Scripturis imniortales condi, ac olim Adamum : Quia pro me-
gehentia nominari. Discant ex divinis Scripturis quod ritis suis omnes moriunlur, necesset mors, nisi veniens
ignis mterni pxna innocenlibus,ac penilus peccalum de peccato. Illud,, vel affine quidpiam, Marius Mer-
ignorantibus,prieparata non sit, sed eis qui legem Dei cator refert scriptum a Juliano in epistola ad sum-
prmvaricatinoscuntur. Et paulo post: Pueri, sicui ipsa mum pontificem, cum vellet fucatis intecpretaiioni-
divina Scriplura perdocuil, quasi penitus. innoxii, ne- bus suum de Adami mortaliiate erroremdissimulare.
que maliiiam prorsus experli, bonieliam vel mali discre- Rufinus idipsum, etquod Augustinusrelulii, eiquod
lionem ignoranles, ignis mlerni pxnm minime manci- Juliaiius scripsit, longe ante motas in Occidente
panlur; quippe cum ignis mternum supplicium impiis istiusnvodi quaestiones docuit.
et peccatoribusprmparalum sil; sed el isti quidem cum G C His rationibus forte movebitur aliquis in contra-
sua imperitia diinillanlur. rium, dubitabilque an Rufiui liber eo lempore sit
Baplisma infanles ( Cap. -£0) non propler peccata conscriplus quo diximus, id esl, ante veniikjaliyffe
percipiunt, sed ut, spiritalem procrealionem habenles, Occidente Pelagii haeresim ; an postea , cmMrvjmi^
quasi per baplisma in Christo creentur, et ipsius regni jam longa disputaiione erudilis, potuei>ftt&f|p;torix
cmlestisparticipes fianl, sicut beaius Aposlolus docet aliquis onvnes unius parlis versutias cornplecti ser- 1
hoc modo : Si qua in Chrislo nova creatura (I Cor. m, mone. Verum indubitalam iibri aetateiiif pstendere;
M). Etilerum: Sin aulem filii et hmredes, hmredes liinc licet, quod scriptus sit non tantum aViteNesto-'*
quidem Dei, cohmredesautem Christi (Rom. vm, 17). rii et Eutyclielis tempora, alioquin inter eriumeranda c
Et postea (Cap. 48) : Infanles qui in peccatis non de Incarnatione Verbi prava dogmata praeieJfaii^ûjijU*
sunl, merenluretiam bapiismatis gratiam, vl in Christo non ftiissel utriusque haeretici nomeii,qiiemadmodum
nova generaiione creati, eliam regni ejus cohmredes nec Photini errores, nec Apollinarii, nec Arianorum
efficianlursecundum beatumPaulum : Si qua in Cliri- oniissi sunt; sed etiam ante ortas conienlibnes de
sto novacrealura (ICor. ui, 17). gratia Chrisii: siquidem tantum argumentum inta-.
Nonnulli sunt (Cap. 28) qui dementia capti dicunl ctum non abiissel. - ,..'.-,
quod ex una anima primi hominis Adam, anima Evmi Pertinet igitur ad tempus illud quo Arianorum
mulieris assumpta sil. Nonnulli etiam, quod ex solo atque Origenis quaesliones agitabantur iri
Adam, cum seminisjaclu, in omnes qui exeo nali fue- totus eniui in iis versatur. Fervebant illae vero Oriehte,
ma-
runl animm iransmisste sint; et alii, quod ex Eva xime temporibus Siricii, ut lacile intelligitiir ex scri-
sola, etc. ,•j, ptis Patrum tuuc editis, quibus aliud fere nullura
Dominussolum hominemsecundum imaginem suam " argumenlum tractatur. Quid quod Mercator
et similiiudinem fecit (Cap. 23), sicut Moysesdocel lunc tempuris natas fuisse controversias de moria7 tradit,
ita dicens : Et dixit Deus : Faciamus hominem secun- litate Adae, baplismo parvuloruni,.peccato originali,
dum imaginemel simUitudinemnostram (Genes. i, 26), aliisque dogmatis a Rufino lam cufiose periraciatis.
elc. Et.paulo posi (Cap. 28) ; Quod autem Deus esi Jam vero, quod terlium conjiciebamus, al» eodem
qui format ea qum in uierum semina jaciunlur, sicut auctore conscriptos eliam duodecim analbemaiismos, •
eliam diversa vivificalqumab agricolisseruntur in ler- quos ex codice Mercatoris edidimus ,vix ille forle
rain, testis esl beaius Job cum ait ad Deum: Manus dubitaverit, qui j.aulo attentiiis considefaverii, com-
lum fecerunl me, el plasmaveruntme (Jbb. x, 8). positos fuisse, et ab liomine Coelesliano, et de iisdem
Propterea Christus factus esl homo ( Cap. 27), ut, quaestionibus, et eadem tempestate , et a quodain
damnalo in carne pficcato,relinquerel nobis exemplum Rulino, eoque apud Hierosolymam ac Bethleeiiium
quemadmodumqu.i'squedebeal carnalibus superatis vi- versato , el eadem cum Hieronyhvosiye.sapierite.de
liis non ulira diaboli fallaciis decipi. origine animarum, etc., sive eliairi peccante, de pec-
Quod autem mortales secundum corpus creati sunt caloribus fidelibus per igivemsalvandis-, etc., ut ex
Adam et Eva (Cap. 28), ul dixi, testis estMoyses,cum iis constat quae annoiavinvusad ariaihemalismQs.
dicil (Gcnes. n, 8) : Et pimilavit Deus paradisumin CAPUT IV.
Edem ad Orienlem, etpetuit ibi Iwminem,quem plas- De Pelagib, a quo hmrcsis Pelagiand diclaest.
et
mavit, produxit adltuc de terra omne lignum vul- Pelagius , qui dogiiva nominis sui contra gratiam
PATROt. XLVIII.
S67 AD PARTEM jPRIMAMQPERUM.M. MERCAfORB 26g
Christi (Prqsp. inGhron,), CoelestioetJuliano adju- A i- scopus vel presbyter appellatus sit, credendus est
toribus exseruiti ainonnullis reruiri Anglicarumscri- profecto inleriaicos.substitisse. Quare non immerito
ploribiis (Apud Usseriumde Eccl; Britan. primvrdiis contemniturelab eruditis, quod afferum Ba.laeus(Gent.
e. 8) dicitur patria lingua Morgartappellatus, quasi 1, cap. 58) Praleplus (Eimch, hmr. lib. xiy, cap.
maris horiio; sed barbariem nomiilis, ne laederet 14) de Pelagii.episcopalu, idque yeliep maxime quod
Rorivaivasaures, sustulisse, commutata genlili voce haeresim.jani senex |prodiderit: iioii qudd accommo-
in Graecam ejusdem sighificalionis ; et jamdudum a demus fidem opiivaivlibus nonnullis, Pelagium ab
.Latihis receptam.' Isidoro Pelusip.ta notaj.uhi (Episl. 514), id enim ra-
_Scribit Augustihris (Episl, 186) euro, ut ab alio tioni temporum mirum quanium pugnat; sed quia
distinguerelur qui Pelagius Tarenli dicebatur, Brito- ante vastationem'Urbisann, 408,aut etiarn anteann.
neiii fuissp cognOihinaiiitn, quo nomirie.etiam voca- 404 cpmmenlarios in Paulinas epistoias conscripsit,
lur a Prospefo Cliroriographo (In Chron.). Verum senescentecorpore et viribus tdssescentibiis,ut, ipsemei.
nonven,quo Ioquitur in praefalione.
quia Rritoivis; Brifanriiqiie, el Britannici fuit
uiitur Ofpsius (Ih Apolog.), coiiimuhe pluribus Quamquaiii.iion abs re futurum piitoaperire cnh-
proviriciis, factuiti est rit alii ex minore Brilannia, dide quam ni.ihidubitatioiiem de Pelagii nvonaeliatu
qri,aeAreiiibrica est, habetque indigenas Brilones; aliquando injecerint. haec Augusliiii verba {Lib. de
aiii ex Ariglia,quarii olim veleres et Albioneiii et Gest. Pglcest,'cap, 55) : Post velereshmfcsesmullas,
Britaiiiuairi dixere; alii ex Scoiiavel Hibernia, quae exoria est mpdonova, non ab episcopis, seu presbyle-
Boiriiiie'Bfilafiniafiim censebantur, origineni duxisse ris, vel quibuscumqueclerieis; sed a quibnsdamveluti
tradideiihU Sed'cum lunc ienvporisAremorjca nec- _T •*
•** mbnachis, qum contra Dei qraliam , etc. Cur enim
drim Britanriise noiiieri consecuta esset, et tres alias dixil; a quibusdamveluli monachis,et noii simpliciter,
prbviricias Rbhiariivrilgdnoh admodiim iriter se dis- a quibusdam iiwnacliis? Ari abundal vox isla,.w/ii(i,
cefhei:eht-',id iiriuiti tertb corisiatj ex trarismarinis delendaque ulemendelur lectio? Al emendalioni ob-"
Bfiiaiihiis Alniiiiihi huiic carieth, ut loquitur Hiefo- sistunt mariuscripli codices melioris nolae. An Pela-
riymus (Prmfc ih liiiib. cOmmenl.inJeremiam), Sco- vitae gius Goelestiusque licet habilii corporis Teligionem
torum pullibus praegravatum ady-ectum fuisse; praeferrent, non erant lanienmoribus Vesti a^-
Affbruhi pfiieterea qUaetlaniPolydorus, Balaeus, modum conspnis? At Augustinus ipse lales fuisse
Dempstefus, Gariieiupiis, Caiusque et Rariulphus negat (Episl. 140) : Qui facile conteinnerehtur; sed
Gestferisis'cuih scfiptore vilacS. Albanl, de Gambria continenlefviventes,aUjueinbonis bperibuslaudabiliier
pairia, tle'eiifiem curii Auguslino die nalali, de Can- versantes. An quod cosnobiticamvitam professi*vef-
talirTgierisTdoctbratu\ de Bangorerisipraefectura, et sarentur omnes tameh extra monastefium? Atnequetuiic
plus dubruni milliurii mohaciiorUihregiiriine (Angl: temporis qui monachi dicebantur in eoenobiis
JBiih lib. in, tent. 1; SertpU Brit. cap. 38; Hist. tiianebant; neque, sivitiosevagatiessent, abbnvnibus
StOt.lib, xy; GaritaVrig.Hisl.; Hist. Cantabiig. lib. bonis; Auguslirio, Paul.ino^Juliana Deinetriadis tna-
y) Pblychf. lib: iv, fcflp.'32)jSed lriectienio eruditus tre, aliisquie,tanto in pretio habili fuisseht.
non'facile cbridoftabii fabtilartirii amatoribus, simul- Reslat igitur opinari Pelagium vere niohaclium
ijue rejicienda seiiliet ad Merlihi commenta. exslilisse, non ea tamen notione qua solet usurpari
Hominem depingii gratidiofi corpore Hieronymus. monachi nohienad eosriobitamvel eiiam erenvicul-
.Aiteiiim.cum^de RUfiripAquileiensi loqueretur (In lorem significandum; sed qua monaclii dicebnutur
jtfmf;jXb'.in m Jefeih.): Ipkemutus tatrat per Albi- C ( olim, qui postquam aliquamdiu iii secessu proeiil ab
nuiii chrietii, grqhdem et corpulenluiii, qui catcibus hominum turha animum poenitentiae,pietatisque ope-
timgisvbsiii smvifequain deniibus. Habet eniinpro- ribus, el reium diviivarunimeditaiione excoluissent,
geriiemScbiicm gentis WeSritannbfum kiicinia;Cndb prodirent vestitu ad pietatem composito, mundique
iiipririvp dialogo hunc in mbdrim Pelagium compbl- , contemptum praefefehte, ut alibs arctiore mofum
lal iTitipse qWCtiibriiaridribbis inftaris superbia, et quam ipsi imbiberarit disciplina infofmarent.
. 'MiibriisMmerisihturiieMs, etc. At alio in locb ripri Et vero his tempBribus tfiuni %eneriim Iiomiiie'3
gfandis tariiurii,'.sed etiani adiposi CorpQris facifc luonachorum hpinine ceriS'ebahtuf;"si'quidemalii in
"Niiperiiidbciiis cajiinmjatof efu^tt, qui commenttirios roonasterio, qui CoenObilae;alii iri deser.lis locis, qtii
'nieosiri Epistoiam Pduli ad Ephesios reprehendendos eremitse, sive 'Singulares.; alii siiis in aedibus t-ive-
p-ui'avit;:hec inleiligii riiniia steriens slolidissimuset
vecordia leges banl-, qui apud Gfaecosbiiquahdo pliilbspphi:, apud
'cbmhHerii'aribrUni,*i:ic., rie~brccbrtiainr Lalinos vulgo mOiVacIiiyOcabaiitur. SiCParivhVachius,
Scoiofurii puUibus pfmgrdvalus, etc. sic Paulinus, sic alii lbnge pTufimiin pfopfiis aedi-
Hierouymo consentit Orosius (Apol. cap. 27), cuiii bus mpnasticani vitam , ex prasseripto evangelicae
Pelagium his vefbis alloquilur : Sed libi specialis perfeciiphis, agebaht': sic iilfaf]ue Melariiaet Deme-
iride vbrtandi bneris fartasse fiducia esl, quod baineis irias, sic Terasia Paulihi uxori sicaliae tivuitavRo-
tpiilisque riuirittts',%aids huriiefbs gestas, robusiamqiie manaefeliiiiiae,extra erenvumet cberiobia,viiam reli-
eefvicerii,pfmfereiis•tiiahtinffpnie pihguedhiem,sictit giosarii pfoiessae surit. Videiuf ergo Pelagius liiisse
icripiiim est: Tetendil eniiii adiiersus Deuin manum quidem nvonaclius, non tanien primi aut secundi
itiam, ei coiiira Omriipolenlemfbbbratus est. Giicurrit: v êneris ,'sed lertiitatitUm ; cujusmodi solebaivt, vel
adversus euin efecioxbtlp, el pihgiti cervice armattis palliati iricedefe, vel furya veste, aut modestiofe alio
etde lateribus ejits CPrppris liabilu qui virtuilsirilerioris saeculiquecon-
isi,Opieruitfqciehie&
ieriipti"speeieiridafet.
Mpriasti.cariivitam 'pfpfessus VulgocertisCreditur; ad Irigeniuiii acceplt"a natura fdririssmiHm,celerrimiim
ailibrem Verbgfaduin iioii ascendisse veteriim eiticiitissiinum, ul loquitvir Atigustinus (Lib:de Nat.
iestirivbniis'conffcMr;:1is quippe tempofibus, si quis 1-etGfdi.c: 6ei,3S), fefvidtffiisirivhletvehemens, ac
eitmoriachP iri clerum^dbptatus fuisset, exiridejam liligiqsunii qliodque patriam qualitaierii, ne Romariis
iribh m"Priaehi, %'e-9"stii -gfadus noinirie appellaba- quidchi ariibiis-, hQiiestpfurriqrieliominum e't nobi-
Jtrir. ûare quis'4uii Vel-mbriachi, vel laici perpetuo lirim feminarurii eorisuetudine dedoceri potuerit.
retiriuit appellatibrijeim% eparguinir femansisse in Hiiic exliorialioiies ad vi.iaihboriain vejiementes et
laicbrani brdirie. Cuiii efgb Pelagius dictris sit laicus, qubdamiiiodo afdeiYlcsb'.a'buiti"Sed,'iiiquibus docefidi
"turivab Ofosio (Apdtog.ttip. 3), paiiipaivte concilium rationem impoleritein riiffdi,et diclatorie superbam
Dibspolilaiiurii, tuma Uoslmo arin. M7, dieliis quo- ftifjre gentis leiiefci; Bihc evahgelica cohsilia ausus
que riVonaclmssiVeaPaitibusDiOspblitaiiis (In epist. est itainicrpfeiari',. ut ivoriLsuatleret,querivadniodum
2 ad Africanbs) aivri.:4i5, sivri ab Augtisiino ann. •par erat-, sed iii pfaeCeptapervefteret. Hiric Chfl-,1
417, in libro de Geslis Palaest. (Cap. TO ei 20), et sliana;perfecii6 dbfae legiim necessitati "sribjecfa.
liaeresi88-, afiii.426, e'fc, sive a MefCalofeariri.432i "Hinc''^lJhbrfen't&a commurii sensu, irisolentesqiie
IFrefat, Subnot.1; cumque a nullo velerum vel epi- illae ,sentenliae (Ex tiierPn, in Ditil. el Aug. passim) i
269 DISSERTATIO.I. DE PRIMlS AUCTORIBUS,ETC, H#>RESIS PELAGTANjL m
Non debere omninojurari. Gtoriam vesliumet orna- Ai lirn, cuin Pelagio diceret (Dialog. 3 advers. Petag.):
menlorumesse Deo contrariam. Chrislianum debere_ Hmc duo capitula, orationis et laudis, sotes cum tuis
esse illius paiientim, ul si quis sua auferre voluerit,' jurare discipulis non esse tua, cum perspicue in eis
gratanter amiilat. Divitem viventem in divitiis suis styli tui splendor eluceat, et lanta sil venuslas elbquii
regiiumDeinori posseingredi, itisi omnia sua vendide- lui, ul testiludineoincedensgradu, qum secreto dvces,
ril; necprodesse eidem, si ibfle ex ivsis divitiis rnaii- mittisqtie venatia, publice non audeas profiteri. 0- le
data fecerit. felicem,e.ujusprmler discipulosttemoconscribit libros,
Hse Pelagioefant aiies haeresimdisseminanti (Ep, ul quidquid videris displicere, non luum, sed alienum
ad Ctesiph.et Dialog.). Nihil de suis mysteriisapefte esseconiendas! Et quisille tanti eril ingenii, ut lepo-
vnlg-o cfedere, sed fidis tanlum auribus; si quid feiii tui sermonispossit imilari?
dogmatum erivanassetin publicum , riegare palam, Quos habueritniagistros, non una esl omnium sen-
qood in civbiculisdoceret; si aperte proponendus leritia.Nos.quidemd.uos nuivveravimus,Theodorum
errof , aliCnaminducere personam ; si suo noriiine Mopsuestenum, e.t Rufinum Syrum; alii lamen e»
loqui cogerelur, dubiiarilis niore, limvdeque afferre, Hieronynio (Episi, ad Ctesiph.).solemrecenseri: Ru-
de quo sirivularetsevelle doceri; sv ex libris argue- finus Aquileiensis, Evagrms, Ponticus, Sexius phi'-
feirir cujusdam assertionis, libros causari, vel iion losoplius, Jovinianus, Priscillianus, Mahiehaeus,
esse suos, vel prius subreptos quam emendarentur'; Palladius Galata, Gnoslici et Euchitae, atque Orige-
si ex confessis urgeri conlingeret, senlentias inler- ries, quem Pelagii apxaZw et amasium Hieronymus
prelari verbis perplexis el in speciem catholicis; si vocai (Dialog. Zadvers. Pelag.). Illi tamen non taiii
necessitas foret, Ecclesiae rionnulla damnanti c'6'n-jg flociofes quarii praecursoresdici debent, si eumdem
seniire , damnare libenler Omnia, sed, ut aiebat, Bieronymum audimus; immo praeiverunt ea sola
Ecclesiae serisu , id est, eo qriem poslea fingefet ad paiie qria impeccantiam vel KmkBsiKv delenderunt, ut
arbitrium ; si aliquando fidem exponere deberef, afgiiirieriia iri eos direcia merilo poluerint in Pela-
copiose prosequi plurima de quibus non interroga- gianof uiii Kw.paprtiaiMi retorqueri,
retur, de re vel nihil vel.ambiguuriiquiddam eloqui; Noii adniodiiiiv profecii Jansenius Yprensis (Lib.
imitari serpentes, qui, ut ail Orosius (Apolog. cap: vi de Hmr. Pelag. cap. 17), cum vellet oslenderei
1) : Cum luendi solius capilis causa retiquuthcorici- non splam de impassibilitate 1 doctrinam ramusculum
sioni alque injurimcbrjms oppOnnnt, niliii danini dr- esse Origeriis, sed partes etiam ipraecipuasPelagia-
biimnlur, ea lanlum sui parle a periciilolibera , qutB nismi, id est, capita fiiinque, ad. quae promittii se
muiiimodasvenenatasquein se obtirieilihgiias, eiiamsi bmrila illius havresis revocaturunv, .liber.imiscilicet
membrisomnibusampittentur. rifbitiiurii, riatiiralem ejuspossibilitalem, legem na-
Cur autem publice noti doceret, sed in cubiculis lurae ac Moysis, gratiam et meritum, atque praede-
tantum et apud amicos, praeter caiisas omnibus fere slinatiQnem, in quibusveluti cardinibus haeresisPe-
haeresibus commtines, accessit ista singularis, quod lagiana tota, ut ait, veriiiur. Nam quemadmodum
infantia sermonis laboraret. Quamvis enirii, si cre- praejudicatripolius opinipne quam judicio ferebatur
deremus ltbris qui nomen ejus ferunt, sed praesefiim iri hac tola re, ita nori y.idit se in Origene ea redar- -
epistolaead Demetriadem, videri posset non iriinie- guere quae apud ipsunvHieronymuiii obvia sunt, ea-
Tilo disertus , immo et eloquens , pene ad invidiam que damnafe quae intacta praeierniisitoeulatissimus
hominuni ejusdem aetaiis in meliore solo progrialo- ' pariter atque acefrinius Origenis acctisator. Negli-
rum : probabilis lamen est, si non cerla' opinio, bar- G geiida igilur puto quae prolulit, ut quae in alienos
bariem peregrini hominis , alioquin ingeniosi et ra- sCnsus detorqueariluf.; riec tanveii idcirco Origenis
tionum feracis, adjulam fuisse politiorum hominum paftes tuendas, homiiiis nempe dulvraefidei duui vi-
Latinitale, ul Pelagium Hieronymus miserum voca- veret, nec melloris' fatnae,.post mor/em.
verit, qvi ne suis quidem verbis calumniari posset Pelagius acceptam. a rietariis magislris doetrinam
(Prmf. in lib. iv Commeril.iri Jeremiam). iradidit pejoribus djscjpulis, quos inler praesiiiere
Fuerunl vero politiofesilli potissimum ires (Episf. duo propter impfobifaleiri, Coelestius et Juliaiuis:
201 apudAugust,): Coeleslius,qui ex discipuloversus ilie rebus versute gerendis apilor, ut erat. de foro;
est in magislrum; Annianus, qui copiosissimepasce- iste quseslionibiisiraetaiidis nvelior, quippe dialecli-
batur ul alienaiblasphemimverba tinnula aiqueemen- cis imbutus : uiefque dicendi facultate pracftdens;
dicala subminislraret; et Julianus, cui Beda idcirce uterque limido magistro audenlior:, et. ea, de causa
(Prmf. in Cantic. cap. 5) tribuit epislolam ad Deme- EcclesiaeperniciOsiof.
triadenv. Juliahum dixi Pblagii discipiilum., nec tameii as-
In Annianum ihtendebat Orosins cum diceret sentior Bedae scfiiveiiti Julianum etiam puerulum a
(Apol. cap. 2) : Slat eiiam immanissiinus superbia Pelagio iiistitutuni (Prmf. inCantic.),Q,ui enim po-.
Goliath, carnali potentia tumidus, bmnia se per se luit, cum primis suae vilae ferivporibuscum patre
posseconfidens: caput, manus, lolum insuper cofpus sancto Memorio Capuaevixerii?N6n diffiteor doceri
plurimo apparalu vestilus, habens posi se armigerum potuisse cum jam presbyter fofet aut.diaconus, duo-
suum, qui eisi ipse non dimicat, cunctalaiiien mris et bus illis vel.tribus annis quibus Pelagiusin Sipilia.
ferri su/fragia subministrat. jj substitit, pfiusquam Syracusis iii Africam, etilip,'-
Tntendebat quoque in Julianum, nisi potius in An- pone in Palaesiinam solveret: nec enim iticreuibiie
nianum ilerum, cum nonnullas ex epistola ad De- est tune tempofis Uuliariuniin Sicilia, tainquam in
metriadem voces reprehendendas putaret: Iri lua, tuto a Visigoffiis, et gfato ab airiicis solo, v.ersatuin-
inquit (Ibid. cap. 26), epistola ilta lucubfalissiiha, fuisse.
Iwc ipstiintelligere vix potuimus: isla, ista, inquam,', Won satis cbnvenit irifer sbrlptores qua.pflmuiii
ad Demelriadempuellam, ut audio1, sacrarn et san- tempestate nata sit baefejis Peiagio cogriomiiiis'.SJrir
clam, homoverecuudissimusscribere-nonerubuisli, do- grilofuriiopiriioriesfeteiiseiUsserius (Lib,.de-Briiaii..
cens, ut credo, reverentiam castilalis sub siropha Jo- Eccl. prihi. cap. 8)': sed sicrit Jevibus. afgumeritis
sepli luxurianlis dominm sum, elc., inopporluham aui CtUJrnnullis iiiturituf,,iia facile.despici possuni,
historiamobscmnissimo sermoneconlexens.Quamquam. pfae quod docet Mafiiis Mef'cafbr'(Pi-ai/'.Ub. Subn.),
hoc, quodiiequeapte neque decore dicilur, tibi impu- haiam scilicet fuisse iri Syria, el.pfseseEtimin Cilicia
tare non debeamus; cui tieque nalales dederunt ut secunda, paferile TIVeodoroMppsuesierip,inclinanie
honeslioribusstudiis erudirefis, nequenaturaliter pro- quaiio snecnlo; adveclain vefiviri.Occiileritetii.a Ru^
venit ut saperes; sed iltis dictaloribus tuis, qui mise- liuo Syro, Ronvaequesub AriasfSsioiraditaitiP.elagio,.
rum-serisilihmiserrimosermone conscribunt, el le le- ut quam lardissiitie ann.,400,aut seqtiehte i.tuni a
gendum cachinnis quasi litulum confusibnis expb- Pelagio adCoelestium tradiiciam; eodem.fefhieieya*
1 "' -
nuht. pore scriptis cohsighatani a Ccel.esiioprimurii iri li-
Iniendebat Hieronymus in aliquos indiscrimina- bris qui interierunt, deinde a Pelagio in cdmmenta-
Afi PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPP.ENDIXSECUNDA. 272
riisad EpfSWraSPauliantevaslationem Urbis; irtimo A , cum anle proditam haeresim Pelagius, propter piela-
et privalis sermonibus sparsam, toto illo diulurno tis speciem, diligeretur a viris sanctissimis, Hiero-
tempore quo Pelagius et Coelestius morali sutit Ro- nymp, Augustino, Paulino, etc.
mae, credilique multis, vel ipsi summo poulilici, sua Tunc cum adhuc esset iniegrae, aut fidei, si tamen
persuasisse; postea disseriiinaiam in Sicilia ann. 409 ' aliquando fuit, aul ' famaesallem, quam aucupabalur,
et 410, indeque deportatam in Africam, ubi primum videtur scripsisse ires, qribs Gennadius ( Lib. de
damnata est Carlhagine, in concilio episcoporum, Scripl. Ecct. cap. 42) commemorat, de Trinitate li-~
sub Anrelio ann. 412, ante quadragesimam Pa- bros, ad oslendendam, credo, fidem suam, quantum-
schae. que abhorreret ab Arianis. Quaefuil illius temporis
Sed jam ordine temporum singula Pelagii digesta praecipuanoia T«; op6oSo?t«j-. {
breviler enarranda sunt.. Venil igilur Romam, ut Sub Auastasio Rufiuum Syrum audivil Romae, ut
credibile esl; non ex Orientalibus partibus, quod a tradit Mercaior, scripsilque, ut est verisimile, ad
nonnuilis asseritflr sine idbnea ratione, sed ex pa- ascelicam industriam et sanctitatem morunv proban-
tria, ciinvieneret sedenv apostolicanv Damasus, id dam, librum Eulogiarum, seu de Coriversatione
est, aule ann. 58i, qup vila Damasus excessit. Id, actuali; in quo lamcn semina fulurae impietatis Hie-
quiaparadosum videri polest, gravibus argumentis ronymus (Dialog. 1 advers. Pelag.), cum accusalo-
cbnficiendum est. Recessit certe ab urbe Roma aniv. ribus duobus episcopis Erote et Lazaro, deprehen-'.
408 aul 409, ut confeclum est in nolis ad Conimo- dit.
jiitorium Mercatoris: ibi fuerat, non tantum ann. Eodem tempore vehementibus suis atque ardenti-
405,.cum scriberet ad saivcluivvPaulinum (Lib. de _."• bus exhorlationibus, ul ail Augustiuus (Lib. de Gesl.
Grat. Chrisli cap. 35), sedetiam sub Anastasio, teste ' Palmst. cap. 25), nvultos quidem, sed Ccelesiium in
.Mefcatore (In Prmf. Subn.), cum doceretur a Rufino : pririvis auditorialem scholasticum e foro, ad arctio-
Syro : imiuo diutissime vixil, ut loquitur Augustinus Rufino rem vitam traxit, sed simul infecit errore quem a
(Lib. de Pecc. Orig, cap. 21), quaevox plus aliquid Syro acceperat.
deeerinio signilicai. Versabatur igitur Pelagius Ro- Ann. 405, misit epistolam ad sanclum Paulinum
niae temporibus Siricii, cum Anastasius non plu£ fere (Merc. prmfat. Subnol.), apud quenvhvagna doctrinae
aniiisponlificaiuin• tenuerii, obieritque ann. et pietalis laude pollebat. Ea, ut jactavit postea scri-
2uaiuor
0-2. -•:••.'""' bens ad S.Iiinoceulium, trecentis,quibus coiitinebaiur,
Verum eo venisse priusquam ipse quoque Siricius versibus, nihil aliud quam Dei gratiam et auxilium
sederet, ex eo conficilur qriod in Urbe usus sit fa- confilebaiur, nosque nihil omnino bbiii facere pqsse
miliaritef Hieronymo, qui Iride tamen iri Orienteiti sine Deo'. Sed ipsam iion caruisse veneno Augusti-
secessit ann. 385, statini Damaso vita fiincto, ut nus ostendit (Lib. de Gratia Christi cap. 35).
cleri Romani invidiamin se concilaiam yilaret. Hanc Eodem tempore, nisi forle superiori, commenta-
autem curii Hieronymo Pelagii faihiliariiaiem' exsli- rios in Epislolas Pauli composuit,ihquibussubalie-
tisse testatur Hieronymus ipse (Prmf. in IVlib.'Cdm- na persoua peccalum originale oppugnabat (Merc.
ment.in Jefemiam), cum de Pelagio scriberet, tacito prmfat. Subnot. et inCbmmonit,).
nomine, in haec verba : Hmresis reviviscere cmpit, et , Circa iisec eiiam tempora scripsit ad Cqnstanlium
rtbn sblum in Occidentis, sed in Orientis partibus si- episcopum epistolam, quam oporluit docirinae ple-
bilare, el maculare plerosque, el crescereper dies sin- nissimam atque elucubratissiniam fuisse, siquidem
gulos, dum secrelodocent, et publice riegani; cui re- C hanc, scribens ad summum ponlificem, laudat, vel-
sponderediu lacens el doloremsileniio devorans, crebrq uli fideisriae tesiem(Augusl. tib. de Gralia Chrisli
fratrum exsposlulalionecompulsus siim. Et postea : cap. 36).
Jsli publicum fugiunt, el susurrant in angulis perdilb- Videiur etiam scrlpsisse ad Viduam, ut opinor,
ruht, dblentque quasi pro suis, qum sua meiuunt corifi- Jriliani malrem, et sancii Memorii conjugem, duos
leri; cumquegeiieraliier adversumvitia quid, el hmre- libros siye consolatorios, sive exhortatorios (Merc.
ticos dixerinius, se peti quertinlur, malumque conscien- in Commbnii.), Hos aliquando menlilus est non esse
tim dissimulala diu indignalibnepfonuntiant. Quod si suos, cum tanveu rcdargui faciie posset bomiiitim
cavendumnobis esl, ne VETEREM tmderevideamitrNE- fide Jdignprum
' iestimonio (Aug.de Gest. Palrnst.
CESSITUDINEM, si superbissimanthmresimspiriiuali niu- cap. 6). • '. .
crone truncemus: ergo sustinendm erunt nobiscruces Ad eadem aul vicina tempora pertinel quod nar-
proditm fidei, etc. . ral Augiibtinus coniigisse Romse, episcopuni inter et
Ubi enim conjuncta est Pelagiuin inler ac Hiero- Pelagium occasione verborum quaeipse suis in con-
nymum vetus necessitudo, nisi qtio in loco potiiit fessionibus posuerat Deum orans : Da quod jubes, et
esse familiaritas? aut quo alio in loco potuit esse jube quod vis. Hmc enim cum episcopusconimemoras-
fiiiriiliarilas inler praesentes, qiiam in Urbe? cuni set, Pelagius ferre non potuit, sed contradicens ali-
in Oriente versatussit anto aun. quanto commolius,pene cum eo quiilla cbhimembrabat
' Pelsgiusriumquam
412, nec Hieronymus in Occideiite post ann. 594, litigavit (Lib. dc Boiw pers. cap. 20).
- et ambo in Urbe conimorari potuerint, muluoqiie . Perlinetquoque id quod habel Augtistinus de ser-
aspeclu fruij eo quo diximus teivvpore,siquidem Ro- _" monibus cohtentioiiibusque a Pelagio Romae habilis
iriaePelagius diutissimevixerit (August.lib: de Pecc, (Lib. de Pecc. cap. 21), ex quibus inlelligi possent
Orig.c. 21). quae dissimulabat.in libris, quaque tilleris suis, quas
Sunt sane qui jaclent Pelagium in Oriente man- conscripsit per orbein caiholicum pcrferendas, papa
sissequo tempore Chrysostoiiius exsulabat Arabissi; Zosimuslegendaallexuit.
etitiiEgypli deserlis invisisse monachos, prlusquam Arin. 408 aut409 ftoma cum Coeleslioin Siciliani
laberetur in hacresim (Janten. lib. i deHmr. Pelag. serecepit, taniquam in lociiin lutiorem a barbaris
'. ei alit). Sed in hahc opinionem yenerunl decepti lit- Italiam depopulantibus : scrihit cuiiii Mercator vi-
i teris, sive Chrysosipmi ad^ Olympiadem de Pelagii ginii annos plus minus effluxisse, cuuv Commoniio-
i monachi lapsu, sive lsidori Pelusioiae, Pelagio cui- rium offerret ann. 429,, cx quo Coeleslius Roma
1 dam nionacho exprobraniis vagandi libidinem et egressus fuerat. Cum ergo egressus sii Ccelestius
| epularumainbitum; decepii sunt, inqriam, prae in- una cum magisiro, nequcegredi potuerit, Gothis Ur-
cogiianliai' nam quo teriipore exsulabat Chrysosto- bem siveprima sive secunda obsidiune cingenlibus,
mus, eodem Romae Pelagius inleger famae et purus immo nec intermedio icmporis spatio, cum.ab iisdem
srispicioriis vitam degebat, immo sanctus audiebat, oiiinia ferro ignique vastarentur qua praesertimporte
el non parvo profeclu chrislianus (Aug. tib. ui de pec- Italia vergil ad Siciliam ; tunc certe Pelagius profu-.
cat. Meril. dqp. 1 el 5). Alterius ergp monachi eodem gisse dicendus est, ctim lacia ingeiiti tfepidatione'
nbriiiriecasuiii' bpbrtet defleturii a Clifysostomo, al- p.lurimi;Roiiia excesserunl ann. 408. |
teruin qiiooue eofiripuOiriein repreheusum ab isidoro, Bieniiium Syracusisin Siciiia. ant etiam tricuniuin
DISSERTATIO I. DE PRIMIS AUCTORIBUS,ETC., ILERESiS PELAGIAN/E.
ferme posuil cum discipulo, sparsilque erroris se- A colligere licef ex epistola Hieronymi (Epistx ad Cieti-
mina, quse poslmodum adoleverunt infelici proventu, phonlemprmfixadialogis tribus), vix non deceptus a
Ht Hilarius monachus opus habuerit consulere Au- Pelagio, qiieih opibus juvabal, Hieronymum consu-
gustinum (Epist. 156 etlbl, ellib, dePerf. jusiilim), . luit de quaestioneTi5r«vafiK/JTno-iBf, quse Ecclesiam
qua ratione possei exstirpari malum tam .
perliriaciter Hierosolymitanam sciridebal in parteSi Rescripsit
lateque invalescens. sanctissinius fidei defensor , prolixe. quidem pro
Crediderim eo loci scriptum fuisse librpm de epistolae ihodo, sed brevitef pro argumenti qualilate,
Natura, ubi Pelagius hominisriaturam contra Dei gra- . ut abuiidantiorem tractaiionem promitlere coacttis
tiam, qua juttificatur impius, el qua Chrisliani sumus, ", sit, quod et posiea praesiiiil tribus Dialogorum libris
quanta poluit arguirientatione defendil (Aug. lib. u Tn ea"vero ad Ctesiphontem epistola, etsi non ob-
Reiract. cap. 22). Hunc Auguslinus (Lib. de Gest. scuris indiciis Hiefonymiis Peiagliim indigitaverit, a
Palmst. cap. 23, et epist. 181) ad se missuma Timasio nomine tamen abstinendiim putavit, ut ne personain
et Jaeobo, religiosis et honestis adolescentibus, Pe- potius hoivvinisquerentis sibi invideri quain haeresirii
lagiique olim discipulis, sed ad reciam fidem con- ipsam arguere videretur. Notanda vero, propler
versis, refellit libro quem inscripsii de Natura ef serilentiam orivnibiis''sabcul.is'litilem, ppslrema haec
Gralia. verba: Illudque per le sanctmet illustris domus conci-
Ann. 411, verisinitio ad portum Hipponensem ap- liabulum precdr atque conifnoneo,ne per untint, aut,
pulit cum Ccelestio (Lib. de Gesi. Palmsl. cap. 22); uimultuin, tres homunculbs suscipial tantdrum fmces
credo equidem, ut si qua possei ratione, conciliaret hmreseon,aut, uiparum djcam, infamiam :ul ubipri-
sibi Augustinum Hipponis Regii episcopum, ejusque _ mum virtus et sanciitas luudabatur, ibi prvesumptibuis
amicitia poslmodum abuteretur, ad errorem tutiiis " diabolicm, et sordidissimmsbcietatis turpitudb verse-
spargendum; sed tunc forte aberat Augustinus, unde tur, scianlque qui hujuscemodi hominibusopessugge-
Pelagius scribendi occasionem sumpsil, ut quem ver-' riint, hmfeiicbrummuliiludinem Cbngreqare,ei Chrhti
bis non potuerat praesentem, litieris absenlem salu- hostes facere, et enutrire adversarios ejus, frustraque,
taret. Respondit Augustinus (Lib.de Gest. Palmst. aliud lingua prmlendere, cum ritanusentire aliud cpm-
cap. 28), sed epislolam coaclus est inlerprelari po- probentur,
slea, ut doceret quam inique prolata fuisset a Pela- Anno 415, verna tempestate in Palaestinam venit
gio, coram judicibus Diospoliianis, lamquam sui Oroshis, quem Augustinus (Epist. 166) ad Ilierony-
commeudatitia. mum, ut deorigineanimoruminterrogaret, exAffi-
Hippone Caiihaginem uterque profectus est, cos- ca niiserat. Reperit illeEcclesiamHierosoIymilanam
pitque haeresim jam prius a praemissis e Sicilia con- factionibusi divisam, itaque ferventem jurgiis, ut
spirantibus bomiriibus disseminalam augere coiisue- alii nomine Pelagii, alii riomineChristi appellarentur,
tis artibns, quibus nimirum solebal nihil admodum ufscribit Hieronymus (Ep. ad Clesiph.) Posteaquam
verbis asserere, insilam animis anliquam fidem vero aliquamdiu Bellheemi apud sanclum senem
aperfe non oppugnare, sed fallacibus et capliosis in- divertit, vocatus est Jerosolymam ad conventum
interrogationibus, vel circiimscribere simpliciores, quem, contracto presbyterio, Joannes episcopus in
vel callidiores emenlito discendi studio fallere. causa Pelagii die 30 Julii coegit. Quid iri eo geslum
'
Post brevem moram, Canhagine solvit iri Palae- sit prolixe narrat Orosius in Apologia ( Cap. Z et
stinam, relicto in Africa discipulo. Unde Augustinus seqq.), queriturque cum alia multa conira morem
(Lib. de Gest. Palmsl. cap. 22): Ul de me ipso pbtis- G • gesta; tum laicuivi Pelagiiim inter presbyteros con-
timum dicam, prius absentisel Rommcansliluli Pela-' sedisse, juberite episcppo.
gii nomen cum magna ejuslaude cognovi.Postea ctepit "Eodem anno mense Decembri habila est Diospoli
ad nos fama perferre quod qdversus Dei gratiam dis- in" urbe Palaestinae Caesariensis, Eulogio praeside,
putaret: quoa litei doterem, el ab eis mihi diceretur synodus 14 episcopprum, in qua Joannis Hierosoly-
quibus Crederem, ab ipsb tameu tale aliquid, vel in mitarii arlibus Pelagio studenlis, ipsiusque Pelagii
ejus aliqub librb, riosse cupiebam,ut si inciperemredar- mendaciis illusi Patres, bseresim quidem damnarunt,
guere, negare non posset. Postea vero quaritin Afficam sed haereticum absolverunt (Aug. lib. de•Gest. Pa-
venit, me absente, noslro, id est, Hipponensi, lillore tmst., ubique passim). AbsOlvendicausa fuit, tuni
exceptus cst; ubi omnino, sicut nostis, nihil ab ilto : mala fides interprelis, tum Pelagii quidlibet damnan-
hujusmodiaudilum esl, quia et cilius quam putabatur tis dissimulatio, tum plurimae episcoporum litterae,
inde profeclus esi. Postmodum ejus faciem Carthagine, qrias suis laudibus refcrtas Traudulentus haereticus
quanlum recolb, temel vel iterutnvidi, quando cura protulit. •''.'
cqilalionis .quam cum hmreticis Donatislis habituri Anno416, Orosius in Occidenlem reversus litle-
eramus occupatissimus fui; ille veroetiam ad trdnsma- ras ab Erote et Lazaro episcopis Pelagii acCusatori-
rina properavit:' interea per ora eorum qui ejus disci- bus ad Africanos detulit, quibus ad fidem in Orieiue
puli ferebantur dogmata ista fervebant. propter haereticorum dolos periclilantem defenden-
Ahiio 412, subs sibi facere discipulos Hierosoly -: dainaccendefentur.Sparsa quoque in vulgus: Pela-
mis, perinde ac aliis in locis, inccepit, immo et gianornm arlibus epistola, quae Pelagii diceretur
Joannis episcopi gratiam aucupari (JEpisJ.T77.eM79), scribehiis ad amicum suum prcsbylerum, in qua per
nou aliis adhibitis artibusquam quibus Romae ipsum " siimmam impudentiam Inseria sunt hoecverba : Qua-
fere creditus est decepisse sanctum innocenlium, - tuordetim epistopbrum senienlia"definitio tibstra tom-
nimirum mentita specie pietatis, vitae arctioris pro- probata esl, qua diximus posse hominemsine pecctilo
fessione, ardentibu.s ad perfectionem exhorlationi- esse, et mahdala Del facile: cusladire, si velil. Qum
bus, occulta mysterimum traditione, dissimulatione senteniia, conlradictianis os confusione perfudit, el
perpetua, elc. (Hieron. ih epist_.ad Ctesiph.). omnemin malum conspiranlem tocietalem ab invicem
Anno 413, scripsit epistolahi ad Deraeiriadem vir- separavit (SynodicaPP. Carihag. eiMilev. ad S. In-
ginem Deo sacram. Haive etsi velut apertum suae noc ; lib.de Gest. PalmsU cap.W).
sincerae fidei tesiimonium protulerit in litteris Missa pariter ad Augustiniim a Pelagio, per civem
ad sanctum Innoceiitiutiv,Aiigustinus lamen docuit quenvdaivvHipponeivseriiOrientalem diaconum, char-
errore plenam (Lib. de Grai. Chrisli cap. 37); tula defensionis suae (Ibidem, cap. 32);. quae omnia
mirum vero quod ipsa non pervenerii in Africam, fuere in causa cur.Carthagine Aurelius 68 episcopo-
aut cerle in manus Augustini, ante ann. 417, quo rum, Milevi Sylvanus 40, concilium habuerit, ex
tempore nimirunv Augustinus, acceptis Pelagii ad quibus per Julium episcopum ad sedem apostolicam
sancium Innoceniium litteris, scfipsit Julianae De- relatum est synodicis litieris, quibus siias.quinque
meiriadis mairi de cavendo veneno ingeniose in episcopi, Aiirelius,"AlipiUs.Auguslinus, Possidius ct
epistola abscondito. Evbdius pleniores addiderunt (Apud.Aug.epist. 235,
Eodem anno Ctesiphon, vir illustrjs et, quantum 92<* 05). '.•'..-.
275 AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. .MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. :
.7«
Eodem anno Pelagius edidit quatupr Tibros de}A Post haec tempora altuin de Pelagio silentium, id-
Libefb Arbi.tfio, cbfripiilsusid ;facere utVnejjaiaeDei' circo opiriof, quia post senfehliairi Theodoti,-detaf-
graiiai ihvidjatii declitiaret, et verivis in speciem Jvatus e sacrislocis secessit iri remotioremaiiqHfei*!
cafhOlicis iserisurti haerelicum .dissimularet. Edidit; iPalaestiiiaelocutii, -ibique obscufus vixit, et seifiio
vero post eoribiliuriviiiospoliianum habilum ipsP corifectusinteriit. Opoftet enim ipsum tuiic teinpofis
fineaiirii415, et anieqriamlitterasadsanctum Inno- septuageiiafio majorerii fuisse, Siqiiidein scripsit
ceritium daret aiin: 417 •( Arig.' lib. de Gfal. Ghtisti Commentarios in Pauluin circiter ann. '404, cum'
cap. ,41). jam falisterel cofpore( Iii prmfai.'ad Helibdorum),_
Sub idem tempiiSjscripsit Augifsiinus' de Pelagio atque adeo êxagenarius ad miivinTumfbret. Deinde
ad Joanriem •HierOsoiymoruniepiscbp.um ( "Epist. • vixit Rpmaefamiliariter cum Hieroiiytiio,utique crim
237), petiiiqup, pro jnultoruin episcbporum vpio, aaquali, aut nbn adriiodum inaequali: reeessit vero
raitti In OCcideritemqUaegestaTuisseiit Dipsppli. Iri UrbeHieronymusaniv.-SSS/elvixiionatligeratannum
hac epistola riientio fit dubrum adpiescenliihi aPela- aeta.iis suae nbnagesiriium, quo tempore Theodotus
gioseductofuiri, et libfide Nalura a,b>eodem Pela- Pelagiuhi damnaVit. Addequod senes obesi corporis,
gio conscripti, factaequeab Augustiivpresponsiotiis, et afvina graves, ctijusmodi fuit Pelagius, -yix unde-
ac illusi a Peiagip Joarinis.- cimum vitae septenarium absolvunt, si medicis cre-
Ahrio 417, congregata est Roitiaemeiise Jatipario dimus, praesertim cumrebus adversis laiiguntur gra-
synodus a saneto Innoce.ntio,in qua lectaesurft Affi- viter, ut solent homines-superbioris aninii, cujus-
canorum relationes, et yicissitn datae ad AffiCanos modi fuit Pelagius.
litterae decretajes, quiivuscondemflalio Pelagii Cce-._ Neque eriim audiendos p.utoqui affirmant ipsum in
lestiiqrie cp.niineretur, . ** patriaim reVeriisse ( Jans. •Yprensislib. i de Hmres.
Eoiiem anno Peiagius suspicatris, quod res erat, Pelag.), eoque tfahuiit, qtiod Constantius presbyter
parari cOnlra se Antiochenam synodum, qua Dios- scriptUmreliquil(J» ViiaS. GennehiAllissiodoreiisis),
politana reeognosceretur, lib.eljum suae iidei, lilte- in concilio Verolanvii, hiiic Pelagium stetisse, inde
rasque misit ad sanctum innoceuiium, qriem npn- Christum; siquidetii neque uilnrii adhibent pfo se
dum vita funclum audierat : niisit et epis.ipTam veteruih testimonium,rieqiie fespondere valeiitPro-
Praylii, qui J.oanni succpsserat in sedem Hierpsoly- spero Chfonologo teslaiiti (Adann.Cliristi 429)' dis-
mitan.am, lotam in sui iCommendationem(Auj/. i. de seniilialam fuisse in firitannia Peiagianam haefesim
Grdt. Christi cap. .41)..Haeccum accepisset Zosimus ab Agricola Severiani, Pelagiani filio; rion taci-
post pb.itum Ih.iio.centi.i, humani quiddam passus turo utique, si ab ipsomet Pelagio spafsa esset:
videri polesi, cum i.nfgratiairi Pelagli subiracuridius neque landem vident vefba Constantii non aliter de
Afris rescripsit (j!ps. episi. 2, ad Afric.). Pelagio ac de Christo inielligi debefe, figufate scili-
Coacia estreipsa iii Orientea Theodoto Antip- cet posito pro partibus eoruhi iiomihe, unde paries
clieno synodus,, cujjis meminit Mercator in haec appellationem sumpsissent.
verba,(/;j Cgmmqnif.cqp.3): Rierpsplymhconstitulus Quaefuerit liaeresis Pe.Iagii propria, nemo inelius
Pelagius acpusaius fuii apud synqdum, et.prpno quir Augustino iutellexit, proptef continuam fidei defen-
dentlergivprpandpqtnbjguisquibusdamse professioni- sioriem; hemo plariius breviusque explicuit, propter
bus legeris,et-prgsequeifsdubia, v,elrespqn.dens,, illam intelligetitiaevim.; huicenimTribuendos piitP, quod
tunc 'videiur.episcoporum audieniiam "dclusisse.,Seq nuilus' irifer doctok hunc diffiiettir; ocio canones
postmoduineviqenler .depreliensus,insisleritibusdtcri- < 'C -yulgp diCtpsJlileyitanos; quippe curii editi siut in
saipribus, a posleriore synodq, cui santtm memqrim AfriCanoMivefsali.conCiiio,
TlieqdotusAntipchimprmseditepiscqpus, fiique dele- Gui-mensAureiiusingeniumque
ctus, ,a sqnciisjjtipque ,et senerfibiiibusJtijerpsolymo- Auguslinuserat. (B.rosp.Garm.de Ingrfti-c.i.) .
ruiii iocisist deturbaius,..etc,
Aivnp 418, circiter niedium Aprileiri, ôncilium Ex illis yerp periinerit duo priofes a"d ^teccatufn
Roriicecaegjl Zosimus, ex quo, post acceptas ab Afri- Adae,,et baptismuni parvulorum; aliiires.arl gfatiam
canls liiLeras, arlesque hsereticprum patefactas, ad Dei per .dliristum.;ad impecca.ritiamreliqiii; Pnines
univ.ersosiOrbis.episcopos epistolam misit, qua ubi- ad ,a))s,olutamfidei^catholicaerveg.u.rain,ut .ijole.riduiii
que;recepia, mufldiqiie m.anu subscripta, ut loqui- sitdociores .catholicos hac fegtila relicta, sibi i.fiyi-
lur Pj-psper, Pelagi.aiv.userror proscriptus est, cem aliquando, ubi iricalescuntaninvi, Vel paftium
Eodemranno pridie kal. Maiasimperator Honorius studio, vel d.ispulaudiae.siu,Pelagianismicflmeii obji-
Ravennaesauctionem dedit Palladio P. P. de Pela- cere,.et in ,ep saepe in ,qu,oambae partes ifadiiam ab
gio Ccelesti.oque,etaliis sjusdem errpris participibus Augustino, et ab Ecci.esia receptaro'ofl6t$)?s regu-
Roma pellendis, et lo.loimperio inferdi.cendis, lam sequuntur.
Dum, h.aec iii O.ccidente gererenfur, e.x Prienle Scriptisunt a P.elagip libri plur.es, plufesque ad
. Albina, Piiuanus etMeianiaAugus.tihoscrip.lis signiT diversos epistolae, q_uor.umindiculiis npn aliunde
fjcamnt:se cum Pejagio'^gisse,j ut quaecumque ad- melius quam ex'Hierpnymp,'Auguslino , Orosio,
versus ,eum dicereriiur, scripto daninaret, eumqu.e Mercatore et Geniiadip confici potest, Scripti sunt
dixisse,.ipsis audieniibus :,Anathema qui vel sentit, -.^." igitur :
vei dicii, graiiamDej,jqua Cltristusvenitinhnnc tnunr. De Trinilatelibri tres. Gennadius, lib. de Scriplor.
dum peccatores •saivosfacere, mn sblum p.er eingulas Eccl. cap, 42.
horas ti}ti pcr sihgulti mbmenta, sed eliam per singu* Tcsiimonior^mseu .Eulogiarum libef «RMS.Hiero-
los qclus mostr.os,non esse necessariam; £t qui hanc nymus, dialog. Seont. Pelag.; Auûslinus, lib. de
conaniur auferw, pmnas sortianlur wlernas (Lib.de Gest. Palaest. cap.let seqq., fitlib. iv ad Bonifacium
Gralia Christi cap".2<etseqq.) c. 8 ei 10; Oresius, in Apolpgia:Gennadius, lococitato.
VerUiii hanc professipnem non iaivtunvesse sus, Exfposilibtiumin omnes Epislolgs Pauli libri1 trede-
pectam, sed etiam perfidiosam Qstendit Augustinus ciin. Augustinus, lib. in de .pecc. Merit. cap, et 1.2,"
(Lib. deGrut.Xilir.tap.&etseqq,). lib,,de Gesl. cap. 16; Merca,tor:,ia Commonit. ,cap,
Atino 419, Augustihus adversus ;P,elagium.duos 2, et iiv praf. Subnot,; Auctor Priedeslinati, haer.
libros edidit, alter.um deGraiia Chrisii, alterumde fc8; Cassiodorus, Diy. Lecl. cap. 8.
Peccato Originali : utrumque autem Car.lliagine Epistolaad Paulimim, Au^tislinus, lib.de Gratia
misit ad Albinam, Pinianum etMelauiam, eum nec- Glirisli cap. 85.
duminjEgyptum, Hierosolymis.relicla,Albina,Piriia- Epistolu ad Conslantium fipiscopum. Augustinus,
nus et Meliana profecti essent,-et-jam iamenin Afri- ibid. cap. 34 et 36.
cam perveriisset tractoria ZosimL Profeciisuiililli Oe Nalura libcr unus. Augustinus, lib. de Nat. e|
vero ann. 420, et Zosimi tracloria pervenit in Afri- Grai. cap. 1, et lib. n Relracl. cap. 4, lib. de Gesl,
cara circiter mensem Julium anrii 4I8i Palsest. cap. 55, et alibi passim.
S77 DISSERTATIO J. m PRIMIS AGGtGRlBUS," ETC, HJERISSISPELAGIANJE. 278
Ad V,idriamlibriduo,iinusvonsolalorius,alter exhor- A KizKQew; et &.vKp.apTnrTLa; defensore. yivefeyidebatiir,
fatpriui.•Synodus Diospplitana, lib. deGest. Palaest, suisqueadliuc 'balu'mniisih'Hi^fp'riyrriu)nr'delB
cap. 6 ; Hlefonynius, dialog.
" 3 ; Mefcalor, iii Cpm- Miiliis ergo Ttioftuusque Rufintis latrat: ppf Albiriiiiit
mon. cap. 4, ' * cariem, Britannnm Pelagiuiri'Vgrajiideriiet cbfpiilen-
Epislola ad Augusiinum. Augustinus.lib.
„•-.-
de Gesti tum,' quippe Scotorum piiliiBus pfaegravalurii'iqiii
Ealaest. cap. .26. instar Cerberi spiriiuali clava mactandus sit, ui curri
Ad Demetriadem de virginis Inslitutione liber unusi stib magistfb sileat, id est,'ciim praciifsbfe Rufihp,
Auguslinus, lib. de Grat. Ghfisli eap. 22 et seqq.,f cui Plutoni riomen f^ciu"rii"esl,fui'partifn ad Cefberi
et epist. 264 ; Orosius in Apologia, elc. doriiiriuin, partirii ad iivfelicehi,r^tipse qhidem Hie--
De LiberoArbitrio libri quaiuor. Augusiihus,''' lib.' rdnyniris iritefpret.iiur',' Rufiiii iii ariatliemate' eii*
de Gralia Christi cap, 3, 4,'5, 13, 29.' - stiiicii hiortein alliideretur."'' ' ":'"'"- :"-fe
Defensiofideisum ad Augustihum. Auguslinus, lib; Quod yero addiiur adconjepturam juyandam, in-
de Gest. Palaest. cap. 32; fiririurivprofectb'est : fiain primum', eisi alieno sflylo
Epistoia ad presbyterum quemdani amicum, de Re- abusus sit Pelagiiis ad scribenriiim, sub. !tamen; pre
bus Diospolitanis. Augustirius,
'" ' lib. de Gest.! Palaest. dbciiit' iiaeresim; rieiiide =.riec''Pejagius spius?'rnisit1
cap, 3p. epistoias bibiihas ad sedubeiidbs i'n!pf^ôviriciisarii- .
Libellus fideiad luiiotenlirim cum lilteris. Augusli- mos, nee absurde per ipSumRufintis iriisissiediciiuf•
nns, lib. de Grat. Chrisii eap; 30, et alibi passim. deniiJriePlutbnisiiptoiinfej'guod/RWnoâfflrixir^nie-
Notanduni vero ex his' omnibus, sive libris, sive roriyiriusj laritum abesi j' ut conjeclfura fifm'eiur"j''''ii't
epistolis, iutegrum .nihilhabefi, pfaeler libellum R labeQat magis'""'" ' quemadmbdurii
' """r" '••'W'1Q "ex" piaccedentibus
Fidci, librutn de Institutione virginis, "seu epistolam "-constat.
' •'"''^••-:'-"\-''
ad Demelriadem, et Expositiories in Epistolas Apo- Suspicpr igituf Crjelestium, arit Romanum fuisse,
stoli",quas tamen nonnuilis in locis Gassiodbrus pio aui saltem CampaiiuriijCeftebriunllurii ex proyiiicia
conatu interpolavit. Latihi iibpiihis^.Nain et aiiditpfiaiis scliolastlcus, e(
Reliqnofum fragmenla nohineufiqsecollecta, sub aprid Rpriiaiibs nbbilis, et egre'gie disertus fuit, et
finem rejici debere visa sunt, parlim ne disseftatio ad pareriies scfipsSt asceticbs lipellos; qui "vulgble-
supra moduni cresceret, partim qrio faciliiis perspi- gerentur a laiiriis. Quaequatubr; ylx padunt '"''"" ih ho^
ciatur mens hominis, cujus verb'a et pef se aliquarido minem apud barbarosnatum.
ambigiia sunt, et liinc maxime difficilius iriielligun- Eo' peftihefe tnihi videniur versus Prosperi, ; r ut
tur;cumaliaab aliis divulsa, Auguslinianisqueper- perhiberit,' iri obtreciatpTem Augustirii:
niixta leguntur, nbn sine aliqfio labore, et praejudicio
mentis in Augustinum incTinantis. ':"'-"'""'' Aut hune fruge sua aequoreipav^reBHtanni,
4-Uthuic Campanogramitiecprda lurnent.
CAPUTt.
De CaelestioPplagii distipulq. Neque enim assentifi possum iis, quamquam. rnulti
Siint, qui securidiiin yefsurii deJuliario iriteTiiguiit,
Crjelestius,qui Hbrariorum vitio Coelestinus apud quipf)e';qui'nefcCaihpaiiiisfuefi i,'"sed Apptilus, tesie
Geiinadiuindicitur (Lib. de Stripi, Ecci. ctip. 44),' Augtistinb"{Lib. yi' Operis 'Jmijeff." cap. 18).;' -fietj
Pejagii quideih disGipulusfuit; sed eum, a quo acce- anriiiiriefari'"Pelagio soleat, utrevera solet
':'r Coe-
:'"
pefat hseresis yenenum, audacia ita .superavit, ut lestius.
longe Jatius pesiem irnmiserit-$ immp mhgistri no- G ~'Nalu fuissenobijeni, etinter s.c.holasiicpsaudito-
meu jn Oriente pene obscurayer-it, suumque • Gcele- riales mefuisse; qiiaitivis et'Vplb' Mereatore disei-
stianis haerelicis dederiti '' - - iriris(lfiprmfdi. libiSubripUnurii.'%),jure iameh 're-
4jua ex patria duxerit originem, facilius est per- vbcari iiPn pblest iri'bubiurii,'"p¥optfer doceiitis au-
vjulgatariiopiiiibnem coiivellere, quarti veriim aliquid ctoritatern. tlnde noritferiyereqtiispiarri de godubila-»
certo definire. Pfimus, quod sciairi, Barohius {.'Ad veritj qiiod scrijrJsiiGeniiaditis'(Gap. il), •Ccelestiiitii
ann. Cltf, 410, num. 61), honnullp Hieroriymi lesti- adolesceivferriTIEMoNisTkKio'episiolasih mgduriVU-
nvonioindpctus, Scoium fecit, PelagHquegetiiilem : beiidfiihiires; -b'mni''fiett»i'%$i^%nirn&2«'ii^riiisy
Baronio reliqui re iivdisciissaJcrediaeruritr;etiaiii lii- feriiibus'dedisseViiisTfoitevoees "istae, de ihPiiastB- p'a-
storiae Pelagianaescriptores, Usserius (Di Ertt. Eccl, rio, hon ibeiim uride episiDlaescriptae siiit, sed afgti-
prim. cap.8), Janseniusi_Lib.de Hmr. Pelay.,-inilio), nventririisigriificent";Nariiftderiitirivriemsupefat.aii
etalii, quos laraen oportiierat ' diligehlius inTiiib ar- diibrialeiri' scliblasticiim, "mY ex moriaclip' fabthih
gumentoversari, ' fuisse, ve| arife'vigesifrium •sepiiniuiii anhumy " '"' ffiiS
Hieronymi testimoriium sic se habet (Prmf. lib. in aetale quis!que'desiriit dici adolesceiis. *"'
inJerem.): Mutus latrat per Aibinum caherh,yrahdem Vitio natufae'euriochtiiii mairisutefo editum soltis
et corpulenlum, ei qui calcibus magis possit spivire paritef |radidiiMercatof (l&Wmin. ei prief.Stibhot.y.
quam dentibus : Uabetenim progeriiernScdlicm geiiiis Qtiafnquairi supef ea rehbniiiliiTnQtalu 'dighumes
de Briiannorum vicinia, qui juxta fabuias pqeidmrk Orpsib attulimivs. Queni eriim"'Ofbsius' (in! hbtis tid
inslar Cerberi spirituaii percutiendus est ctava,. itX Cbmriioriii:et rid pfmf. Subribt.) 'hiulilum vocat et 1e-
mtemo, cum suomagisiro Plulorie,sileniioconWcescdt:j. vemin fronle, riOrialiii.m'fuifc.se"rjuaih Crjelestiuhi,
Conlendil Usserius in eo fieri sermonem de ifibiis '" cbnfecimus arguiiieritis saiis pfbbabiiibus: quoeiiarii
hominibus : primo, qui mritus per Albinum canerii referripptesty qribd Viriceriliiis tiririehsis (Cbnimti-
latret; secundo, qui Albinus ipse canis ; teftib, qui nit. cap. "34) Caalestiuiri 'pfodigiosurii vocatw':Moh-
Pluio nominetur, ut qui Pa coriditione excesserit e struineriim est euriiichus; ria&i;qiia alia' de %ausasic
viyis, ui apud inferos merito credalur existere. Mu- appellasset ? ' "'"' '" "''' "" "" "! ""
tum igitur, qui alieno ore oblatret, vull esse Pela- Non mirius invaluit popularis opinio, auclpre Ba-
gium inter Brilannos natum ; Albinum canem, Cos- rohio (Aiaiiit. "Giiristi'40S)', 'quod vilaih' riibnasll-
lestium, qui sit de vicinia Britannorum, id est, geniis cam professus sit,' quam qubd^êx Scptiai oriundii^.
Scoticae; Plutoneiii, Rufinum, quidamnatusa summo Quid auteifi iniptilefit BarOiiiumifa êhiife, :nec i}Vse
pontificejampridem obierit. aperit, hec etiam -all-qiii clSusisbculisipsius vPsjtir
Conjecturam auget objeclio Pelagio saepe facta ab gia presserunt.' Cbgitaiiti bccufrere possurit "tria.
Hieronymo, qriod alieno ore loqueretur, quod ,epi- Nam et Aiigustinus (Liti: deGest. Palmst: cap.fS)
stolas biblinas adyersus ipsum miiteret, quod erro- ait, nbii ab vel quibuscunique.
rem didicisset a Rufino magistro, quod ex inleris cleficis, sedepiscbpisseiipresbyieris,
a guibiisdairimontichis ortarii liaiic hmre-
consepultam Jiaeresim revocasset,-etc. •; sim '; orta vefo est a Pelagio el Coelestio. Deinde tra- -
Verum eo loci sermo est de Rufino Aquileiensi, dit Gennadius (Lib. de Stripi, Ecci. tdp. ii) aG.OB-
qui, cum tribus fere annis antequam haec scriberet leslio eliamnum adolescente, ffes d&'irionasierio
JHeroDifmus,hi Sicllia bbiisset,' in Peiagio Tamen epis-tolas scriptas fu'isse.'Dehlque sbcius fuit Pelagii
AD PARTEM PR-IMAMOPERUM-M; MERCATORIS APPENDIX SECUNDA.
robnachi: frequens apud PammachiunijiMijus domus A tio, vel antequam adhaesil Pelagio, et adversus tra
hQspitium monacherum dicebatur,.praedicavit divi- ducempeccati.scripsit, vel postquam ab Ephesii>o
teriv.noiv posse nisi per diviliafiim jacluram salvari ; concilio da.mnafusest.
qriae hominis mbnachatum professi, sin nviivuscer- Credibiliter tanien non nemo, hanc ipsam ob
tunv indicium, certe non imprPbabilem suspicionem causam, .conjiciatnatum. circiter ann. 370. Nam
faciunt.
' eum inter auditoriales scholasticos mereret quo lem-
Verurri Auguslinus ipse aliquando Pelagium dixit pore adhaesit Pelagio, adliaeserit vero curu
Pelagius
fnonaehuni, nuiiiquam Ccelesliuni: immo nec ipsum a.Rufino haeresim accepit, et Riifimis Romam vene-
yeteres ulli eb nomine affecerunt, hon Orosius, non ritante ann. 400,; cumnue vix aliquis ante trigesi-
Mercator,Tvon concilioruhv Patres, fion suinnii pon- mum annum probabiliter dici possii fecisse sibi
tifices, qui prbfectoaffecisserit.perinde ac Pelagium, nomen inler eausidicos in eum certe quem dixi an-
si modo res ita se babuisset. nunv, aut eliairi in priores, referri potest Coelestii
,..Deinde, qni potuil Coslestius, aut ex adolescente ortus.
trionaclio fieri auditorialis; scbolasticus, aut e foro Anno circiter 400, sluduit Pelagio, tuncque videri
in.monasterium (fansire, etid sileri, aut eiiam igno- potuit,. iiiduto pallio, monasticam.vitam profiteri;
rari a Mercatore, lam curioso minuiissimarum qua* id enim non erat insolens illis temporibus, euin
rumcumque rerum scrutatore ? alii, etiam nobilissimi, ui Paniniachius,Panlinus,etc,
Denique, quod scripsisse diciiur Augustinus, ortam domi suae monachatum profiterenlur ; neque etiam
hanc haeresim a quibusdam monachis, non urget ad- iiostro saeculodesit exemplum hominum, etiam de
modum, cum melioresetfereiomnes codiceshabeant, n foro, qui monachorum vitam egerint, etsi monachi
a quibusdam veluli monachis,quod interpretati sumus reipsa non forent.
in elogio Pelagii. Non urget quoque Geimadii sen- Tuuc temporis opinor scriptas a Cceleslio ad pa-
tenlia, de quadictum hacienus satis. De familiarilate rentes litleras de moiiasterio, id est, de vitae seve-
vcro Ccelesiii cum Pammachio, apud quem frequen- rioris disciplina, qnibus causas redderet sui consilii,
tes erant professi quique sancliorem vitam, quid alti- imitaius scilicet Terlullianum (Lib. de Pallio), et
net dicere, cum a converso ad meliora causarum ipsum de foro hominem, qui cum paliium induisset,
patrono, conversumitidem senatorem invisi frequen- ralionem voluit dicto scriptoque reddere.
linsniliil mirumsit ? Anno circiter 402, adversus traducem peccati
Priusquam se traderet in nefandam Pelagii disci- scripsit librum, cujus, ut opinor, Vincentius Lirinen-
plinam.causas cgit in foro, ut erat auditorialis scho- sis meminit in haec yerba (In Commonil. cap. 54) :
lasticus (Merc. toco mox ckato): quare faettis ex cau- Quis ante prodigiosum discipulum PelagiiCwlesiium,
sidico lvaeresis palronus, id exenvplo comprobavit reaiu prmvaricalionisAdmomne genus humanum ne-
quod suo quondaui Tertullianus aliique, ex advoca- gavit astricium? Meminit aperte inagisauctor Praj-
lorum gente, ad res fidei traclandas aggressi, ex deslinati (Lib. 1, hmr. 88) : Ipse autem Pelagius ita
ejuscemodi honiinibus paucos Ecclesiae profuisse, in Commentario sno ad Romanos scribit, dum agitat
obliiisse plures; et eo quidem perniciosius, quod ad- iltum locum, quo ait Aposlolus: Quoniam per unum
jumenta fpri, eloquenliam dico, sagacitatem e.t dili- hcminem in hunc mundum peccalum intravit, etper
gentiam in instrumenta fallendi affiniaque vitia per- . peccalum mors(Rom. V, 12); iangens Cmlestium,qui
vertissent. contra traducem peccati primus scripsit, hisverbis ait:
Fuit homini a nalura acre ingenium, audax ani- (C.IUi qui conlra .traducem veniunt, elc. Cum enim Pe-
mus, Sndol.es.versipellis et faciiosa, quibus cum Tagius exposuerit Pauli .Epistolas longe antequam
accessisset experienlia fori, cailiditatis parens, et melu imminentis Alarici fugeret ex Urhe, fngeritque
institutio magistri fraudum doctissimi, paria quaedam ante primam obsidionem, quae conligit ann. 409,
liisinstrtimeniis aususest, elpene perfecit. fatendum est scripsisse Coelestium circiter lempus
Nam primunv ex Pelagti tirone tptius agminis du- quod diximus : siquidem librum adversus traducem
catum nvox arripuit. Dogmata deinde, quae barbaro peccati ante expositiones Pfilagii.composuerit. .
sermone iidisque lantuiri hominibus, quasi mysteria, Ann. 408, aut 409, convilaius est Pelagium se,
meiuens damnationis magister credebat, palam ipse nieiu Visigothorum Urbi minantium, recipientemin
diserlisque, qua libris, qua epistolis iii provincias tuliora Siciliaeloca ; in .eaque irisula Syraeusis bien-
nvissis, per bomines ad impietatem edoclos, non pu- nium, aut aliqu.id amplius posuit, et multis etiarn
blicavit tantum âpud vulgus, sed etiam in judiclis episcopis suam haeresim afflavit. Verum quoriiam
episcopalibus, et apud ipsam quoque sedem aposto- haec temporis nota magoi momenti estad.hisioriam
licam defendit. Denique per se ipse, et Africananv, Pelagianam, nec taivien hactenus satis accepit lumi-
et Consiantinopolilanam, et Romanam Ecclesiam nis, stabilienda est certis argiimentis, ut poslmodum
lentavit, si quo modo posset, quod lanhim non per- supponi ppssil absque errandi periculo.
- feclt, primas illas sedes in erroris parles adducere. Multos in Sicilia haeresi Pelagiaivaeadhaesissecon-
Secutus- est dicendi genus pressum, argutum, stans est, atque extra dubiunvsententia : idenini te-
breve, lolum' de.dialectica, quo crebris minutisque • staniur Hieronymus (Prmf. iib. iv inJerem.) : Hm-
interrogatiunculis adversarios urgere solitus erat, •p.resis impassibilitatis et impeccaniimccepitreviviscere,
simplicioresque syllogismorum laqueisirreiitos in ad-" ei non solum in Occidentis, sed et in.Orieiitis partibus
mirationem acuminis sui suspendere. Hujus chara- sibilare, et in quibusdam insiilis, prmcipueque Sici-
cteris aliunde perspecti indicio sibi visusest Augusli- lim el Rhadi maculare plerbsque, el cresceie per dies
nus deprehendisse auctorem definiiioiium, quibus singulos, duni secretodocenlet publice neganl. Hilarius
in libro de Perfeci. Just. respondit ; eas enim pro- monacbus Syracusisad Augustinum scribens (Apud
pterea Coelesiio tribuit, nec incredibililer, cum Coe- Augusl. epist,i5ti):Rogo ul digneris imper;it\<mmeam
lestius obscurius quidem in fragmeritis libelli Fidei, injormare de eo quodquidamCluistiaiii apud Syracusas
clarissime vero in epistola ad clericos Roriianos, exponunl, posse esse liominemsine peccalo, et mandata
eadem scribendi forma usus sii. Placuit lamen Hie- Dei facile implere, si velit; infaniem non bapiizatum
ronymo, dicere (Epist, ad Ctesiphant,), Ccelesiium morle praivenium non posseperire merito, quoniamsine
non per syllpgismorum, ut sui jactilabant, ;sed per peccalo nascitur. Prosper (Carin.deIngrat, cap. 2):
solcecisnvprum'spineia decnrrere. Yerum exemplis, Quaque fide tellusetiairiTrinacriafervens,
quodl lamen oporluerat, opinionenv non probavit. Agnvenvipereumpropriisexegerit oris.
Nunc juvat Coelestii gesta digerere, velut per an--
nales, ab ;eo lempore qup adhaesit Pelagio, ad jllu.d Julianus (JTJIlibelto Fidei' qd.Zosim.) ipse, cimi »0-
quo videtur. silentio insepultus. Qpinor enini igno^ . nvine Siculprum. episcoporum damnationem Pela»ii
ruiri quo Christi anno fecerit, siye initiuin,'. sive Ccelestiique subseribere deirectantium, libellum Fi-
ftnero vivendi ? neque. vero expressa iii ipsius men- dei miiieret ad ZosimvjmsuniDiuroppntificem, Libwili
281 DISSERTATIO I. DE PRIMIS AUCTORIRUS. ETC, H;ERESIS PELAGIAN.*. '«HT
enim hsec clausiila est: Explicit libellus Fidei S. 1','C. A partim novitate quaestionum, inimo et Manichaeoruifi.
Deinde Coelestiuriiipsum per se iu Sicilia haeresim odio, quibus affinesesse catholicos peccati originalis .
docuisse, manifesle saiis Ioquuntur verba Augustini defensores, vix non persuadebat minus intelligenti-
(In prmfat, lib. de Perf. Just.), quibus ad Eutropium bus ( Merc. in Comni, cap. i).
et Paulum scribit se allaiis e Sicilia definitioiiibus,: Ilac clericorum gratia, pietalisque specie, et fama'
qua; dicerentur Csclestii, respondere; ipsumque Cos- doctrinae atque eloquentiae Ifetus, ausus est presby-
lesliurn, eisi tunc ibiperhiberelur qoh esse, suos ta- terium in Ecclesia totius Africae principe sperare,
menin Sicilia habere sectatores, quos per se edocuis- immo et ambire, sed frustra (Aug. iib. de Gest.;
sei, eta quibus definitionum allatores nomen auctoris Merc. itt Comm.), Nam corianti obsliterunt qui de
didicissent. Accedat quod tanla Siculorum episcopo- clero fidei zeltim majorem liaberent, impulsi, credo,
rum, tamque pertinax erga Cceleslium Pelagiumque ab Augustino (Lib. n Retract:tap. 35), qua collocu-
voluntas, quanta libello Juliani se prodit, vix aliunde tioiiibus privaiis, qua seririonibus ad populum rem
potuit quam ex consuetudine et familiaritate oriri. jam tum streftue adversus novelluin erroreni agente.
Nemo vero qni Meicatori crediderit assentietur Nec obstiterunt tantum indignis hisce conaiibus
Janseuio Yprensi volenli Coelestium, postquam ana- fideles clerici, sed unus, oirinium boiiorumiipmine,
themate percussus esset ah Auretio, fugisse in Sici- Paulinus EcclesiaeMediolanensis olim diacorius, li-
liani; immo ne dubitaverit quidem quin prius in bellum obtulit Aurelio, quo Ccelestium - accusaret
Siciliam venerit quam damnarelur, nec eo umquam quinque praesertiin dogmatum, de quibus prolixius
ex illo tempore redierii. Sic enim Mercaior accurate iri dissenalione de Synodis. Judlcium Aurelins non
describit hominis inquieti circuilus (Commonil. c. 2): _ prius habuit quam post collationerii vi id. Junias
Cmlestiusnullo modo acquiescens, quin immoresislens ** peractam Augustiiius Carthagine recessissel; neque
actis Hsdem,quibus frequenler audilut esl, ecctesiastica eniminterfuit judicio episcbpali, sed cum poslea re-
communione privaius est; a qua sententia ad Rbmani yertisset, quae acta fuerant se absente recognoyit, ut
episcopi txamen credidit appellandum : qua tnoxidem ipse testatur (Lib. de Gest. Palmst. tap. 11).
ipse appellatione neglecta, Ephesum Asimurbem con- Anno igitur 412, cunvde more ante Quadragesi-
tendit, ibique aususesl per qbreptionemlocum presby- mam Paschae concilium provinciaeproconsularis Au-
lerii petere. Inde post aliquantos annos sub sancta me- relius contraxisset, Ccelestius a Paulino coram epi-
morim Altico epkcopo urbem Constantinopolilaham scopis accusatus est, damnatusque, et communioiie •
petiit, ubiin similibus deleclus, magno studio sancti tamdiu privatus, donec objecta dilueret.Ratio tem-
illius viri, ex pmdicla alma urbe detrusus esl, lilteris poris Constatexdissert. deSynodis: quare deceptum
super ejus nomine et in Asiam et Thessalonicam el esse oportuit Janseniiim,Yprensem, qui ex cpiscopis
Carthaginem ad episcoposmissis, quarum exemplaria ad collalionem congregalis constitisse hoc judicium
habenles proferre sumus parati. Prmdiclus lamen Cce- scribSl.
lestius etiam hinc ejectus, ad urbemRomanamsub san- Per id tempus Coelesiius non acquiescens judicum
clm memorimZosimo episcopo, tota fettinalione per- sententiae, sed appellata, declinandi causa, sede apo-'
rexit. slolica, fugit ex Africa in Asiam, Ephesumque con-
Ex quibus, tria colliguntur notatione dignissima. cessit, ubi consuetis arlibus ad presbylefium obre-
Uniim, quod nunc potissimriminteiidiinus, Ccelestium' psit, ofdinante, ut verisimile est, Heraclide Memno-
post Carthaginense judicium in Sicilia non.fuisse, - nis praecessofe (Merc. inCommonit. cap. 1).
atque ita vulgarem super ea re opinionem falsivm\G Multos in hac ufbe doCuit haeresim, quorum ope
esse : aiterum, quod ad lucem apologiaeOrosii affe- infecit vieihas insulas, sed Rhodum maxirive,quod
rendam Valet, eumdem Coelestiumrion fuisse Hiero- testatur Hieronymus (Prmf. lib. iv in Jeremiam).
splymis, sivecum Pelagius occulte dPCerethaeresimi Sed cum Epliesi nonse contSnereht Ccelesiiaivaruin
sive cum synodus Diospoli haberetur; poslremum parlium homines, catholici irieriio cbinmoti sunt, et
quo redarguunttir nuperi historice Pelagiariaescripto- per tumullum ejecerunt, ut ' ait Prosper (Carm. de
res, eum quem artnigerum Pelagii appellat Orosius , lngrat. cap. 2): •
differrfi quidem a Ccelestio, non tamen ab Anniano
Celedensi diacono, quem scribit Hieronjmus alietim Vasairae,etiriorbiflatus,etsemiriamorlis:
blasphemice verba subminislrasse (Epist. 201, inter quibus nominibus significatos reor, et eos. qui erro-
AugUSl,). .....:: rem imbilveraivt,et eos qui veluti contagione inficie-
. Duo denique suadenl GoelesiiumSyracusis in Si- bant alios, et Spsum maxime Ccelestium , primum
cilia trienniuni circiter posuvsse. Nam plurimos in mali pestiferi auctorein. Haec contigerunt quatuor
-hac insula, etiam episcopos, ita sibi suisque partibus illis annis qui ab ann. 412 ad 416 effluxerunt.
addixit, utpertinaciter poslea in eis perstare malue- - Utrum aliquando Hierosolymis moratus sit cum
rint quam suas sedes communionemque Ecclesiae - Pelagio, dubviaverStaliquis propter haecOrosii verba
retinere. Id vero peragi potuisse brevitempore quis (Apolog. cap. 2): Stat etiam immanissimut superbia
credat, praeseriim ab homine peregriiro, sua slatim Goliath, carnali potentia lumidus, omnia per se pbsse -
non credente (|uibuslibel auribus, sed iis solis qua- confidens,caput, mqnus, tolum insuper corput plurimo .
rum fidem experientia coniprobasset? Deinde non . "apparaiu vestilus, habens posl se armigerum suum, qu\
prius in Africam cum magistro pervCnit, quam ex- •D' elsi ipse non dimical, cuncta tamen mris et ferri suffra-
speclareiur celebris illa catholicorum cum Donatistis gia subministrai. Multi enini armigeri nomiiie. Cce-
coilaiio. Cumigitur non aiio temporePelagius quam lestium intelligunl. :'
quo diximus, transmarinuin perfugium petierit, anv- Verum Mercatoris auctorilas i.riconirarium facit, .
bos oporte.t loio intervallo, quod duorum et ainplius qui cum Coelesiiifugam ex Africa peregriiiationeni-
annornm fuit, in yia substilisse : ubi vero genlium, que consecutam describeret, non.meminil Hierosoly.
nisi quibus in locis manifesta sui vestigia reliquerunl? inorum, cum tamen maxime alipquin debuisset, sive
Amio 411, qui verna tempestate, ui probabile est, propler societatem Pelagii,- sive ob. res gestas in
Coslestius Hipponem appulit cum Pelagio, unaque concilio Diospolitano. Et vero Hieronymus numqunm
aiubo Canliaginem profeeli, in ea cosperunt hsere- fecit mentionem Coaleslii velut hominis a se visi;
sim, jam prius a praemissis e Sieilia; conspiraniibus neqiie ullus sive in conventu Hierosolymitano, sive
hominibus dissemiiiatam,.conaueiis arlibus augere. in synodo Diospolitana sermo habitus est de Crele-
Verum Peiagio mox in Palaestinam discedenle, Cce- stio, lamquam de pricsente, aut eliam de eo qui,
lestius remansil, irrepsilquein amicitiai» clericorum, curn in pro.vinciaconsisleret, facile posset evocari.
quos vel suis doctrinis reperit jam imbutos.a pro-. Aique hinc egrcgie refellitur causa dubitandi mox
dcoinis, yel incredibiliTpquacitaie sqas amenliae parT allaia; loquitur eniin Orosius de armigero Pelagii.,
ticipes fecitac complices, jenpcinaiite scilicet par- qni prajseps foretj aberat vero Coelestius.
tit» doceniis facundiajparlmisudlentium euriosil-ate, Aiuso 416, exeunte, aut poiius ineuitie 417, tul
2|5 . .' .Ai),PARTEM PJllMAM M. MERCATORIS APPENDJX SEGUNfiA* . grt
'
-sqnttte, injeniprim.Allipo, urbein JQmstantinqjtglitqnqmA. Scriptum imperatpris Aure||us accepjt, tunc cum
p0i£lribiiii^ti_nM0iii djd^risi&Mosfirtcli illius .'"
itifi Car€liiagin0.îlip^W^LTÎl^t^t ^hAî;sale"^bjiaîuHiv iln'4]u'o
e%'lpffddiitq airriq uflie 'freifrijiiis'esi. Haec MerCafOr fecoghiti srintlvpt^ 'dp;gmaiici ef
paribnesj undeTscfi-
tiinc psit'kaij'Aug." fcp,%pplspfqviivciae
('Commo/iii.' cap."l )";'"&'*.:''"i^$^."'S'9!n:61^,siin"us;j- 'feyzacenaeel Ar-
temporis habjiam fuissfesyribSojn Cbristariiiriorioiil zegiiiiaria3£,' misMsque cbnstitiiiionis iniperatoTi*
Ciir.aufem C*lesiius tii.iic fugefet, dtvas eatisas' ex- exerriplaritiiis, signiiicayif a quihps et qua de causa
stiiislbrepr: aiimmûrid pril^s Ephfsp, apud^maV sfjbscrijvliopxigpêiur : aivpnihibiis scilicet, sive quo-
jpreiri sedefn queri 'vpluefit factam Sibi ihjufiani fiini synodtilibMsgesiis subscriptigjqm tenereiur, sive
(eratTuncEpliesuîn diQebesifiohstaiiii.ripptfniatiajj qdiriqri'fidiu_is'sent teiiiis Africm inter-
alierarii, gpia purh ihieifigeêt""Rpina^riPii prohajl; esse 'c,bjitii,ib_: Quq,, cuiri in -um hmrelicorum
acta pips^Qiiiatva, ei,serismi' arjbsibliMtti ri.cTitf,fWj>: dqmhqii$ifi, ormiium fuerils\iprqdiclp iniegru siibscriptio, nihit
A(riiCan|s's'î.icJitari "^'fe^d.fta |^ sit
cminô itndehlU%sdjssihiuiqiion.is,vel negligentim,
teritibriti'copjtprj.see|'suum m'a|isif:Urri^;'ten.fare ^biuit' vdidccuitq} forMq^-prdvilqtis,aliqiia videretur merilo
si quapbssei r-ftiprip ripvaei^riTsep^trpciliium '43- remqjisiss.esuspkio,
versps yeferis riptentia.riib,btiripr|,' et pfieritis Tay.br.e ''^'nijp^l^^pbiisiantius imperatpr Vplusiano P. U.
Occidenlis ir^ decretiini ipisit deppliendis Urbe iis qui Dei invide^
^.11110 i\i, circiier'mediam aeliaterii, pulsus. Cpn- reril pietati, "iiqnl neintfa centesiimm.quidemlapidem
staniiripppli' ar) ufbenfi Rbmaiiiji.n'celeritercorifiigit, liqberenl literiiiqm cgnsisteitdi; deiride Cmlesliumqub-
statiiif atque-scilicet resciyit e"vivis exCessisseitifiqf quemdgis qq rimgis'ex Urbe pelli mqndamus. Gonstat
cetitiriri), eiqueZpsiniuiii sucCessiSse, qiierii et ami- êniin,iisdeinîriediqiubiaiis, gratiam et concordiam
criiii forte senser^t cum R/pinaeagefet, et suis erip- 9 lenere velefe)nfii;>milatem. Stirie deince.pssi iaie quid-
, ribusexQMenie ^^slis"Taveutipret^ spprJiljaitjqtiippg piam fuer.il nuitiiqluin, qfficiumprmstqntim tum capi-
Graecuirif Mqrt. C,gmriignit.cap. i)'. iqi\\ senieniimstfbiendum essecognosce. Nonenim pa-
Quid lipc airiiipgesserit curn ripvp ponlifice, tr.adu.nt tfiur impuriixtm $ss.t<prmtepia nqslrq exsecutimiisne-
Mejcatpf, Augusiirius,'Facundus HerUiiariensis, 'et gliêiiiiqpipielqii. Quibrjs'ex yerbis concludere est-,
ip.se Zpsimus epistoiaiteiiia, qiiae phiiia est ad AfriT pristiqafn Hpiibrii saiiciipnem, riegligentia praefecti
caiip.siri paiisa 'CpMestii,pblatp'nimifum. iibeljo qiib Urbis, non*fuisse e^seculioni mandatam; Ccelesiium
prîivitteret seiri btiinibiis panturiirii seriteriiiis sedis yerp, vel ,r,eip|a nbn prpfugisse Urbe, cum se judicio
apnstplicae. suffpfatus e.st qVidâtiisiiiiile lidiipiafiap. ZpsThiisu|ri'ricjt,' sed apud ppteiites , praeserlim fe-
alvspiuiiprii.?tqu,eitaiiiqsit Zosinip., htiri ipsius gfa- minas, iaiiiisse; yel jn jtjrbem, postquam detonuit
tiajii pqntifex aieerp.ipres!ii|eras iifricanis fjarei, iut- temppsfas, seciiruni redjisse, connivente-P. U.f,
bffreique Rbhiam ad seciinduhi menseiri yeriiffe',qiii qjiippe prpfanis sacris addicto. Id etiam concludere
paiain accusafent, etc. Vide quaeaTeiasunt iri dlsserl. licef ex ybiiisiani edicto •.Hqctenus Cmlesliumdivinm .
de, Synodis,'''et in iiotis ad fjpmmpnilprium
" ' "'"' '"""" " """ Merca- " '" fidei ejtquietis pubticm turbatgfpn judiciis amicareis
tprjs, _" . '. secretti subduxerunt. Jam leges el jam edicta perse-
An.np|18, quatupr cpntigere magpj ad Pelagiar quentur absentem, cui, quodprimum est, mternaiUrbis
nanv liisfpriam 'mouiehli: 1? ppst iti(i|ia liiric et inde negqiur hqbilqliot%t, si pel mxroximis fuerit diversa-
serip.la, 'et'_)%Africaius- deteplas, fratides JGcelfesti].,' ius, debitum npn, evqdgfexithmi, &&
lata est taridpni a suirimp 'pb^tifice yefliaiiem edpritp "ije iibp 'Gon'staniilde.cretp intelligendus est ProT
de,fi'jetppij§erilentia, mi^saqiib ip uriiversrini prjie.ni G srvpr (Lib. cqjtfia €pilqt. eap. H), cum scribit Boni-
ep,i,stp)ai,quae ab pinjiibus episcppisi suivscripia",'iiabr: facium pijssimprjim iiivper-atofumcalholica devotlone
resiriv cum spis defeHSpribus Tpriditiil profiigayjt. gaujl.entem. cpptra ipimiep.sgrafiae, ai.onsolum apo--
Synpdum ex qtia missym est ppntificis decreiurii, stplicis, sed eiiani r,egiis iisum foisse edictis. ',"
retuliipns jn dissert. de ad
Synpdig meiispq}Maiu(n; et
Xnnp %%%, sequentibus duobus, credibile est
2s Hp,i!oriiisinvperalor pridie ka!.. Maias liay^nnae - Cqejgstium.CQmiieni ftiisse Juliani in Giiiciam profi-
scripsit Palladio PP. de pellendis Urbe totbq'ue'ira"r cisceiviis ad fhe.odpr.um Mopsueslenum; nam apud
perio Pelagip et C.celesiiocum §uis fauipribus.7 5? In hup.cfvpiscppumde rebjis suaruin partium tractaiu-
Africano pbsteriore cbticilib pTeiiaflb riieiise 3unio rpg se,ciai]iQS conveniss.e, communicatisque consiliis,
sancifi supt octo canpnes, qtfos,iivulgus,Mileyitanos imflip ejlcpinirinni labore conscriptis octo libris, quos
vocat. &? fipsi senienliam sedis aposfolicsc, dictum- Julianus e Cilicia retnlii, et adversus secundum Au-
:
que a Rpmanis cleficis, pfaeeunte Sixio presbytero» gustihi.de Nupt. 0.1 Concup. edidit, in caliiolicam
Pelagianis anaihema, scripsit Coelesiiiis suis Romae Ecclesianv iEpnjuras.se,vlx non certum est.
existentibus episiolam, .qua reliquos clericos pia3va- Apno M5', "Valeniinianus Caesar Aquileiae vu id.
ricaiiouis accusaret, qupd terrofe.jussiopis imperia- Jul. cbnsiiiutionem dedit Ainacio P. P. Gall. adversris
lisabeaseivtentia recessisserit, quarii prioribus gestis diyprsos episcopos nefarium Peiagiani et Co3!estiarii'
veluti icatholicam sectiti fuissent,tolique simul orbi dogmatis err.orem sequenies, qiiosperPairoclum Are-
exemplum fecissent subscribendi damnationi, non latensem iepiscopunipraecipitcouveniri,, et nisi inlfa
Pelagianorum tantuiu dogmatum, quae prius prohas- vigesimuiha cbnv.enlionediem .efrtitdicprrexerini, ex-
seiit,-sed auetorum praeserlim, quos anie coluisserii.;:Q' velli Gallieanis regionibus,
• subrogaio •fidelibre
-•' sacef-
Aiiiio 419,, acceplis Augusiinus per Alipium a Bo- doiio. -
nifacio duabus Pelagianoruni episiolis, respondit Anno 426, au.t -forie ipraecedente, contigit, quod
quatuor libris ad eumdem Bonifacium directis, quo scribit Prosper iri haec verba (Loco moxcitato): Ve-
rum primo refellit episiolam ad clericos Roniauos, nerabilis memorimpontifex Cmlestinus,cui ad catholi-
quam opinabattira Juliano eonscriplam :scdJulianus cm Ecctesiw prasidium tnidta Dominus gralim sum
postea suam negavii, nec Auguslious neganti adrno- dona largilus cst, sciens damnatis nan examen judicii,
dum repugnavit. Haiie -in notis ad libellum Juliani sed solifm pmniteiUimremediuinesse prwstandum, Cm-
suo auctQri GGelestioreslii.ujJnus. lesliuiii quasi non disctissb negbtio audienlitiin posiu-
Ânno 420, ilonorius imperator ileruin v id. Jun. taniein, lolius Ilalim finibtis jussit cxtrudi: adeoet
Raverinae scripsit ad Aufeiium Caflliagiiiensein epi- prmcessorum.suorum statuta, el decreld synodalia in-
scopiim de Pelagio quidem et Ccelestio, sed prae- violabililer servandd censebal, utquod semel mbruerat
sertliii de cogendis ad subseribendum eorumdem da- abscindi, nequaquam admiiteret rtlraciari.
mnationi episcopis quibusdain peiiinacibus, qui pra- Accidit illud etiam eodem anno 426^ quod Gcele-
vas hmrelicoruhi disputaliones, vel lacito consensu as- siinus ipse pontifex videtur indicare in epistola ad
tfuerent, vel publica oppuguatione tion deslruerent; Nesioriuiu, tentatuni scilicet a Pelagianis episcopis?
eos verb jussit, et episcOpatus aniissione mulctari, et quorum agmen ducehat Gpslestius presbyter, Sisiii^
interdiclg in perpetimm ' expwlsos tivittitibus communium Atiici superiore anno vita functi successofem,
niOH*privari sed irriib conalu, etim Sissmmus decessoris acia re-
285 DISSERTATIOI. DE PRIMIS AUCTORIBUS, ETIG., H^RESIS; PElAGJAJSii, m
ligiose servanda censuerit. A derurii viviin infernum operti humo,,et perierujiW
-;•••- ffe
Anno 428, Nestorio itiTocum Sisintiii substituto, medibmuttitudihis(Niiiii.%h,$5).
Coelestius spem cbncepil reslitnendi 'retii sua.m in Librorurii a Coslesiioediioruiri'dup tanihfij (iitegri
infegrum, freltis ope episcbpi graiia pplefiiis apud haberiiur. liber' .'Ratibeiriatibpin^ 'et iiha' iitiei cori-
imperatorem, sibique mnltis iipminibus devincti. fessio : alioftirrisola[fere memofiasu.pefiBst3piidve-
Coepit igitur cum exstilanlibussecum episcopis, et teres auctpres, solafjue fragriiehia aiiaaliisin ppe-
Juliano praeciptiealiorum anlesignano, arlibus suis ribus Auguslihi sparsa.
in aula efiieere (Nest. ep.iad S. Gmlestium)ulqui- Si credimus Gennadio (Ljb. de Scfipt. Ectl. c. 44),
damimporlnnd comniiserationeturbarentur, elcqnoni- ahlequitmPelagiahum dogmairiiuirerei, immb adiidc'
[camindignatiotiemsedisqposiolicm,qum coiilra'eospro adblescensscripsit ad parentes suas de monasterib epi-
isectis religionis prdbata essel, dliud qiMdam msli- stblas inmbdum libellorumires,bmnibus Deum desi-
murenl, deranlibusiiecessariaSiMbriilis siquidehi in eis diclio
Eodem anno, nisi forte consequente, Nestorius in sui nihil vitii pbslnibdum proditi, sed tqtum virluiis
Ecclesia Conslantinopolitana, conlra Gcelestii erro- incitameritumiehuit.
rem de peccato origiriali, et de tplius nalurae debito Scripsit «1.cbntra tfaducern peccati libfiitii, ariie-
per Adanvumcontraclo, et per Gbristum exsoluto, quam Pelagius ipse Cbmmerifarios;iri ÊpjsibllisPauIS
illos habuit sermones, quos a Mercatore in Latiiium conficeret, ut tradit aubior Praedestinati (Lib. i Hm-
conversos notis suo loco illuslravimus. res. 88).
Anno 429, scripsit, Nestorius pro Pelagianis e.pi- Librura item, cujus capitula 1, 3, 5, 6, 7,.1Q, 12
scopis, et proinde pro Coeleslio, ad Ccelesthiumsum- nD et 13 memorantur Stilibro de Gestis Palaesti.iiiScap,
inum poiitificem. 13, 14 et 18. Videtur ille a priofe diversus; qriae-
Marius Mercator Graeco sermone Gommoriitorium cumque enim ex eo referuntuf, peflineht ad «7r«8ei«»
super nbmineCadestii, non solum EcclesimConstanti- et cp/afia/jTno-iav, cum altef fuerit adversus peCcatuiri
nbpolilanmobtulit, sed eliam plurimis religwsissimis originale, et admoduni Credibile sit eiceodeni librp
viris, < quos deeausa hominvm impudenier mentien- depromenda fuisse quae objecta siint circa peccaium
tium, i se pro fidecalhoticaperseculionem pali, lem- Adae, si modo divisrisin paftes liber diversum genus
poribusorlhodbxis, et pro fide orlhodoxa, ex subre- argumenti coinprehendisset.
piione, ac per catumniampericulum susiinere, edoce- Eidem tribuit, Jicet dubitanter, Augustiiius defi-
ret. Obtulit quoque Theodosio imperaiori , quo nitiones sive ratiocinationes, quibus e Sicilia sibi
ipsius animum ar-libusNestorii in partes Pelagiano- missis respondet ih libro ue Perfect. Jtislitiae, ad
riirn -inclinanlem,patefacia veritate retineret, immo Paulrim et Eutrbpium. Favere putant nonniilli Hie-
in conirarium impelleret, quod el reipsa perfecit : ronymum, cum ait (In epist. ad Ciesiph.): Unus iti-
siquidem, cbgnilo funeslissitnoerrore, imperiali prce- scipulorum ejus immojam magister, et iblius duclgt
ceplo, lam Julianusdefensor el sequ^cejus, cum cate- exereilus,per sblascismbium,el 'nori, ut sui '\actitqrit,
rissociis et varticipibus suis, quam posiea idem Cmte- per syllgtjismbrumspiheia diseufrehs, sie philbspphq-
stius, de Gohslanlinopolitanaurbe delrusi sunt. tWj etc,; quamquam ea quae mox affert, pfocui dri-
Antio 450, Coelestiuscum aiiis pertinacibus Roniae bio perdnent ad libfura de quo sermo fit ih Geslis :
damnaius est in concilip, in quo Ccelestinus totum toius porro, Ratiocinationum liber in respomjione
negotium Nesiorii peregit. AugustinSconlSnetur.
Idem Cceiesiiusapud Nesiorium coriqueslils, utvi-. C Duos FideSsuaeTibellos obtulit; alterum, .Cartha-
delur, quod nonsatis ipsius palrocinio defensusesset gine, cum accusaretur a Pauiino; aiterhrii', 'Romae,
adversus irivperiale-pweceptum, quo exsulare jussus cum decipere tentavitsedem apostolicaiti : utriusque
est, recepit a Nestorio consolatofias litteras, quas a nihil remansisse praele.rfragmenta dtio alterius apud
Mercaiore acceptas notis illustravimus, ubi certis Augristihrim, haptenus creditum est; sed dissprta-
aigunventisratio tenvporis subductaest. tioiie quitita junus exhibebitiir iriteger, proui a Zosi-
Anno431, oblato Palribus apud Ephesumcongre- mo atque Augusiirip, ;
gatis per Mercatorem Commonitorlo, perlectisque Scripsit denique epistolam ad snos Rpmaeexisten-
Roma missis a Ccelestino conlra Pelagianos actis, tes, qua-et clericos Ecclesiae Rpmanaepraevaricalio-
ducentorum septuaginta quinque epSscoporumsen- nis reos facii, et audienliam postuiat, ut habebat in
tentia.Ccelestius cum Juliano, caeterisquecomplici- more, uliquCsynodi plenafise. Sjp enim a')t (Apud
bus "episcopisdanvnaiusest, cum videri potuisset ab- Aug.lib. i adBbnifac.) : AufquclienliqflftUT,au( isti
solutns in -conciliabuloschismalicorum. ipsi episcgpi,qui ntmp dissiiient, dqmnetit, elc. Quos
Post tempora concilii Ephesini, lralla fit ab anli- porrp episcopos noihinat, illl. prbfecjio fuerunt qui,
quis scriploribus ivventio Coelesiii, sive raox Inte- Zosimo praeside, in synodo Romana senleniiam
rierit eonfeclris aegritudine animi, suaconsilia dissi- damnationis, ann, 4i8, dixerunt.
pata impalienler ferentis; sive in loeum secretum, Srint tqriSipsjlquoque iribiiant duas epislplas : al-
magistri exemplo, abdiderit sese, ignotusquevixeril, teram de filiofrugi et luxurioso, cujus iiiiiiuin esi,
et forte poenitenliamegerit; -sive denique Nestorium Omnium quidem de Scfiptnris qumsiibnuni,etc.; al-
secutus ad monasterium S. Euprepii prope Antio- n teram descientia diyinaelegjs, quaecum priore i.n.ter
chiaui, eamdem cum ipso postea fortunam, pacered- Opera 'HieronymShabelur (Vpssijusiib. i Hmres. J?«-
dita Ecclesiis, expertus-sit. , %.). Utr.amque ab homine Pelagi.ano scriptam fa-
Fallitur mirum in modum Jansenius Iprensis, si- teri coguiit dpgmata, sed slylus et oralippis niodus
ve quis alius ab ipso appellatus, qui vel incertum vetant qupminus fGbelestiiesse dicalur.
putat, ubi Goelesiius post Coeleslini sententiam et CAPUT VI.
Yalenliniani edictum exstiterit, aut eura exislimat
revertisse in Britannias cum Pelagio, et interfuisse De JulianoEclanehsi episcbpo.
synodo Verolamii habilae,in eaque cum S. Germano Jactantissimus ille Pelagianaeaut potius 'Coeleîa-
dispulasse : nam iri Orienle versatum certo scimus nae hscresis defensor Julianus natus e.st ih Apu-
amvo429, quo contigit synodum Verolamii in Anglia lia, "ijac d,e causa inspIesCenteih, et Augusiinp quod
ce!ebrari, et anno cpnsequente, immo et altero po- ex Africa prtus foret pxprbbrantem .casiigat saticl.us
slea, ibidem^dhuc exstitisse. dpctpr liis yerbis (Lib. yi Oper. lmperfeci. c. 18):
Quo temp.orevStam finieril, quove modo, a nullis, Nqlfistum Pgenuinmonenteinveladmonentem terrena
quod sciam, veteribus tradituni est; immo nec ulla inflftius propagihe spernere; non ,enim guiq }e,Apuiiq-
suppetunt argumenta quibus vel divinare liceat, vei genuit, ideb Pfenps vincetidos putas geii-ie,quos tton
suspicari non temere, ut magislro et discipulo, su- potes menie.
perbissimis irt ;Deiim hominibus, conveniat diclum Originem ducebat ex illustri familia; sed splen-
illud Mosisde impiis sacrornm violatofibus •:Dec-ceh" dorem generis obssurasse visus «»t vilse âtipne.
287 AD PARTEM PRIMAMOI*RUM M. MERCATORISAPPENDIXSECUNDA. ~S$
Utide^Fulgeniiusapud Vigncrium (Suppi. n part., A Duc, Memoraime, tuosDominoante altarianatos,
inprmf.): Nec illi sufficiebai(Juliano terrena propa- Commendaque precanssanclificantemanu.
Sed quisodornaresallabilufaelheremanans?
gineinflato) palernmnobititaliMiniliorum fasces ad- UndemeosstrinxitIuxinopiivaoculos?
nibvisse,qubs hmresi degenere turpiter maculavit. Quisprocul illehominumplacidisse passibusaffert .
Palrem habuit Memoremseu Memorium, qui cre- PlurimaquemChrisligratiaprosequilur?
ditur fuisse pbstea Capuanus episcopus. Testis est Quembenedictacohorssuperiscircumdataluranis,
Augustinus ubique passim : testis etiam Paulinus, Angelicireferens agminisefligiem?
in epithalamib Juliani et Jae (Poemat. 14), ubi sic Noscovirum,quem divinieonvitarilur odores, ,
canit: Et cuisidereum splendet inoredecus.
Hic vir hic estDomiui,nuuveroso munere Cbrisli
^Duc, Memor aluve,tuosDoiuinoante altaria natos, Dives,vir superiluminisyEmilius.
Commeudaque precanssarictificautemanu. Surge,Memor,venerarepalrem, complecterefratrem,
Unoutrumquelibinomenin iEmilioest.
Testis denique Mercator, qui primus nomen matris Junior et seniorMemorest, mirabilemagni
docuit (Lib. Subn. c. 4) : Tune stinclmac bealissinice MunusopusqueDei, quiminor,hic pater est.
recordatiohisMemorisepiscopifilius? Tu Julianm pri-
marim feminm,et qua nihit lionestiusinler reverentis- Quae causa solverit lioc matrimonium, an com-
simas maironas invenias, ulera editus? Absit, absil, mune conjugum votum, an mors Jse, incerium inilii
ut tibi istud credereausim. est; certum tauveivsolulum ante parentum Juliaui
Rumore sparsum fuisse in vulgus , pro legilima morlem. Scripsil enim ad Memorium Auguslinus,
prble iiobilium conjugum, suppositum improbe ab. _. -a cum jam diaconus foret Julianus, in haecverba(Epist.
aliquo fuisse filium vernularum, tradit Mercatorhis "B 151 ad Membrium): Superioresquinque libri vix filio
verbis (Ibid.): Tune Julianm primarim feminm,etc, noslro et condiacono Juliano ,,quoniam el ipse jam
tttefd editus? Absit, absit, ut tibi istud credereausim; nobiscumcbmmililal,cognilionedigni videbuntur,etc.
verhularumeorum potius le crediderimfilium, suppo- At tunc temporis diaconis non licebai, aut esse in
silumqiteillis, ul swpedictum, faclum. conjugio, aut certe conjugio uti, ut constat ex Si-2
Duas sorores habuit, quas suis discipliuis, utique ricio epist. 1 cap. 7, et Innoceutio primo epist.
non optimis, post obilunvsanctissimorum parentum cap. 9, et epist. 3 cap. 1, etc.
efudivii, leslis ibidem Mercator: Quorumsane post Fuit Augustino charissSmus, saliem eo tempore
obitumstinctorumhominumtu meritoduas sorbrestuas quo vir sanctus ad Meinoriumscribebat(Epts(. 151).
lalibus disciplihislui oris erudisli: novimus,novimus,. Scribentis enim sunt haecverba plena tenerrimi af-
quid tibi una earum, cum tu nimisseverusin ejus rui-' fectus : Quemquidem(Julianum) non audeo ditere,
nam pudiofis insurgeres, objecerit, vel exprobraverit; plus amo quam te, quia net veratiler dieo: sed tamen
alquelu mulus iltico non ausus ulterius ccnsurmtum' audeo dicere, plus desidero quam te; mirttm videri
rillas dblori ejus inferre molestias. potcst, quemadmodutn, quem pariter amo , amplius
Lectoris officio in Ecclesia paTerna fungebalnr ,, desiderem. Sed hoc mihi facit spes amplior videndi
2um malrimoniumconlraxit. UndePaulinus (EmiAa.-'. eum : pulo enim quod si ad nos , le jubenievel mit-
Jut-)., , ,.' ,;.;. tente , venerit, el hoc faciel, quod adolescenlemdecel,
ClericusuxoremChrislocomentedecoram-. . maxime, quia nondumcurismajoribus dislinetur, et tt
. Diligat,etpulcliraraliimineco.rdis.aniet, ipsum mihi expedilusapportabit,
viri diviriomunefefactam. ' Verum quomodo adolescentem Augustinus vocal,
•; Auxilioque
Lectorcoelestidiscatab hlstoria."." (
C
queni diaconum fateiur, cunvbis lemporibus vigeret
lex ecclesiastica , de non ordinandis diaconis ante
Duxifuxorehv virginem consularem Jam iEmiliiI
viri illustris, postea episcopi Reneventani, filiam. vigesimum quinium annum expletum (Conc.mCar-
De uxore Augustinus (Lib. ni Opef: Imp. gap. 79,' thag. can. 16)?,Seti forte cum senex Augustinus seni
et lib. III adv. Jul. eap. 14): Tu enim qua impudehlia »..
a Memorio seriberet, potuit Julianus, quSpaulo major
essel viginti quinque aimis, adolescens prae ulroque
pudendam negfls(concupiscentiam)coritraquamnunc,, • d.iei,eodemjure, quod postea jam factus episcopus,
quandoquidemiilam libenter lavdus, miror si fideliler immo praetergressus, trigesimum quinlum annum ,
f
aimicas? Quandoauteiiimiscebarisuxori, quamvisnihil appellatus est a sanclissimo vSro (Lib. n advers.Jul.
timendo usui concessmvoluptatisinhiabas, secretUin II cap. 8), confideniissinmsjuvenis. Euindem coinpellat
lamen erubesccndoqumfebas.
' De Ja i.n haec verba (Lib. m cap. 27 ): Libris tuis,
quoque
Paulinus, qui poemati 14 fecit hunc titulum: juvenis Juliane, apparet te contra librosmeosnoninve-
Epiihalamiutnin Julianum episccipiMeiiioris filiurii,et . nire quid dicas, et.qumrere calumnias, quas nabis lb-
Jam clarissiniamuxoremejus: "'
, quaciter et inaniter ingeras. Sic Patres concilii Reien-
De jEmilio ejusque digniiate consulari intelli- sis Armentarium ordinatum episcopum, juvenem
gcnda sunt verba Fulgentii prius adducta : Paternm E vocant.
nobilitati jEmiliorum fascesadmovisse,etc. si velerum moreaestiraetur aetas, faci-
Quamquam
Matriihoriiurii'inivit viveriiibus adhiic pareniibus,i; lior occurritmodus quaesiionissolvendae. Nam unus-
MemOrioei Juliaria , scd , ut opinor , post jEriiilii 11 quisque.dicebatur olim puer usque ad vigesimum
obiliim; iiamMemorius benediclionem nuptialem 11p." annum; adolescens, ad vigesimumoetavum;
ut ex Paulino relatum est. primum
impertiit, Augustinus |J. juyenis, ad qiiadragesimumaniiuin; vir, ad sexage-
Meinorloscribens , postquam diaconusfaetus esset !t sinvumterlium, deiude senex (Ceusorin. lib. de Die
Julianus, toti (amiliaesimulque matri bene preCatur !r nat. cap.. 14). Hac autem ratione poterat merito
hunc in modum: Habiietisomnes in mlernumin ad- adolescens vocari, etiam qui diaconi munere fun-
iutorio Altissimi,qui habitalisunanimesin domo, pater f!'.
" gebatur.
malerque, fratres filiorum, el cuncli unius palris filii Atque hinc obiter patet sensus canonis concilii
membresnbstri. Canhagincnsis, quo jubelur lector , ubi ad anivos
Quoad jfEiniliiobituriv,dissentio equidem ab eru- J* pubertatis pervenerit, aut uxorenvducere, aut con-
dilissiino Vigueriosuperstitem opinante : quos enim m tinentiam voyere : Ilem placuit, ui leclbres, cum ad
Pauliiii-yersus affert ad probandum beiiedictioiiem in annos pubertatispervenerinl,cogantur, aut uxoresdu~
nupiialei)!ab jEmilio praesente impertitam coiijugi- l~ cere, aut conlinentiatnvovere. Nec enim intellexere
hus, illi videntur .iniliicontrarium efficere, cuni in- !" , Patres annum incboatae pubertatis, qui decimus
telligi non ppssint de pracsentia cbrporis , sed ls
opis quarlus vitae, sed perleclae, qui yigesiinus primus :
dtinviaxat et numihis. Sic enim se habent (Epithal, p'v nam praeierquainqupd absurdum videtur . coacium
lul.) fuisse aliquem eccjesiasticalege, vel ad contrahen'
Ipse pater yobisfcenedieatepiscopus,ipse dum iiiatrimoiiium,yel ad castitatemvovendam, ubt
^rtcoinathynnilsonis camicasanciacnoris. primum atligisset anuum decimum quarlum aetalis;
<4S9 DISSERTATIO I. DE PRIMIS AtCTORIBUS, ETC, HJ.RES1S PELAGIANAV. 290
certe lector ieroporibus SUSsnon ordinabatur ante AV episcopus, immo neque presbyter fieri legitime anie
decimum octavum annum, qtiae media pubenas est, irigesimum anmmi : si ergo Julianus, cum ordina-
atque ita lex posita lectoribus conveniebat eis lan- retur ab Iiinocentio, utique canonum reiiiieniissiiiio
tum qui pubertalem mediara praetergressi essent, trigesimum annum atiigerat, natum oportet ante
et perfectam adepti. annum 586.
Creaius fuit diaconus anle obitum pareatum: nam De lempore quo adhaesit Pelagio vel Coelestiodi-
Augustinus scribens ad Memorium (Epift. 101), Ju- vinare vix aliud licet, qunm quod diximus in elogio
lianum appellat condiaconum , simulque facit men- Pelagii. Ab eo jam inde a prima pueritia institulum
lionenv matris etiamnum viventis. signincare videntur hacc Redaeverba (Lib. i in Cant.
Frustra veroest eruditus Vignerius, qui opinalur cap. 5) : Quin potius ipse (Hieronymus) fidem ejus,
corruplam Augustiui epistolam , et pro condiacono (Pelagii) vel rnagisperfidiam, in dialogo Allici el Cri-
legendum commilitonem quasi vero scripserit Au- tbbuli, quem viventePelagio edidit, cum adhuc Julia-
gustinus (In praf. ad op. quod vocai Perfecium) anle nus abeo puerulus, quasi in caverna colubri nulrie-
solulum matrinionium, et non eo potius lempore balur regulus, diviiiis expuguaverit ac protriverii elo-
quo Julianus, jam liber a conjugio , operam studiis quiis.
navabat, sed sa:cularibus magis quam sacris, contra Verum nisi senteniia Bedacaccommodate ad sen-
officium homiiiis ecclesiasticis officiis mancipati. sum Isaiae propbetae ( Cap. xi, 8 ) intelligalur, con-
Ab Innocentio ordinatum docet Mercator (Commo- tineatque mysiicuni quiddam , iniruin quantnm ra-
nil.supernom. Cmlestiicap.5),sed nequetempusordi- tioni temporum pugnat, quandoquidem , scribente
lionis indicat, neque gradum. Ordinationem conti- iR " dialogos Hieronymo, Pelagius in Palaestina, Julianus
gisse puto ann. 416 aut etiam superiore; obiit enim Romaevix non episcopus versabalur. Beda igiiur nop
lnnocemius ann. 417, die 12 Martii : ergo, cum ab incommode loculus dici potest de JuliatiG, lamquam
ordinatione Julianus ad obiium Innocentii, perseve- de tyrone erroris, qui cum a Pelagio per discipulos
raverit (verba sunt Mercatoris ) in sincera senlenlia, eruditus fuisset, clam velut in caverna colubri latere
el communicansdamnalori Pelagii, atque Cmlesiii,ipse amanlis , crevcrit posimodum in magistrum impie-
quoque sine dubioprmdiclos damnaverii, necesse est tatis lanio noceniiorem , quanto regulus colubrp
tempus aliquod inter ordinationem Juliani et obitum pejus venenum spargit.
Innoceiitii fluxisse. Quis enim perseverare dicatur Fuit acer ingenio , ut tradit Gennadius (Lib. de
in eo, in quo «5u>>oyov lempus non posuerit ? Scripl. Eccl.c.AS), operamque diligeniem dedit tum
Opinor item hanc ordinalionem: ihtelligendam saecularibus , luin sacris liileris , sed saecularibus
raore veierum de episcopatu. Nara (emporibus Zo- magis, inimo eo usque , ul nimius foret in leiendis
simi, qui Innocenlio successit, et vix sexdecim men- poetis iascivioribus.
sibus Ecclesiae praefuit, Julianum inter episcopos De siudio litterarum eiiam sacrarum , testis Gen-
exstitisse constat, lunvex Auguslino , tum ex Mer- nadius (Ibid.); de nimio ;amore saecularium tcbtis
catore, lum ex epistolis duabus, quas ad Zosimum quoque Augustinus (Episl. 101); de leciione impu-!
Juliauus ipse dedit. rorum poetarum haec habet Mercator (Lib. Subii.
Cujus urbis episcopalum tenuerit, dissenlire vi- cap. i el 5) : Eieganler scurra loqueris niore tuo , et
dentur auctores. Gennadius Capuanum affirmat, lib. morequo thealrum Arbilri Valeriiquedelristt, eic'
de Scriptoribus Eccles. cap. 45; Celanensem Gela- Nactuserat a naiura magnameloquentiae indolem,
'
sius, in Decret. SanctaeRom. Eccl., et Beda, praef. C quemadmodum scripta ipsius ostenduhi : ideoque
in Canlic.; Edaiieiisem Petrus Diaeonus , libro de poierat non immerito videri-eloquio clarus, ut a
Gratia; Heraclensem vel Atellensem Vossius, lib. Gennadio dicitur (Ibidem); imrao Romanus quidam
de Ilaeres. Pelag.; Celariiensem Vignerius, loco sae- Demostheiies, ul suis placebat, nisi lanta eloijuentiae
pius cilalo. vis, jactantiae ac maledicentiie vilio, degenerassel in
Mereator, qui nec ignorare potuit episcopatus loquaciiateiu, cujus ubique passinv, non a Mercatore
locum , nec minorem quam quilibel alius , merelnr lantuui, scd etiam ab Augustino accusatur.
fidem, quippe aequalisJuliani et provincialis, et quo Priusquam impietatemPelagii in se aperiret, clarus
nihil curiosius, adversarius, Eclanensem episcopum in doctoribus Ecciesim fuit, verba s,unt GennadiS
pronunliat, simulque liiem dirimit, el parlium qut- (Ibidem), ex quibus conjicere est longe plura scri-
dem allercaulium consensu (Prmf, ad Symb.Theod.). psisse Julianum quam quaeerrorem coniinerent, sed
Habet enim consentientem reipsa Prosperum, cujus eorum ne memoriam quidein superesse, nisi forte,
in meliorlbus manuscriplis legilur Eclanensis , ut vel commenlarii in Cantica, cujus praefatio fuit li-
notarunt Pontacus et Scaliger ( Nol. ad Chron. bellus de Amore; vel libri de Constaniia, cujus, ut
Prosp.). Habet consentientem quoque Gelasium cum praecedentis, meminit Reda (Lib. i in Cantic). Quam-
Beda : nam apud utrumque notariorum vitio trans- quam utrumque opus spiritu Pelagiano, non scriptum
posila una litierula ex Eclanensi fecit Celanensem. lanuiii], sed etiam plemun esl, primumque a Beda
liabet dcnique consentieiitem Paulum Diaconum Pelagiani erroris accusatur, secundum nemo qui Ie-
eadem de causa, coalilis scilicet cl in d. gerit, absolvat.
Neque vero disseniit Gennadius , quandoquidem jy ' Duas scripsit ad Zosimum epislolas, ut ipsemet
in codicibus melioris notaenulla fit meniio loci, nec fatetur, sed suam negat quae ad clerieos Romanee
legitur isla vox, Capuanus, sed in aliis, Julianus, vir Ecclesiaemissa fuerat, quamque Augustinus lib. l ad
acer ingenio, etc; in aliis, Julianus episcopus,vir acer Bonif. refellit. Ejus verba sunt.(Li6. i Op. Imp. capr
ingenio, etc. 1): Facil quoque (Augustinus) mentionemepistblm
Porro hanc opinionem demonsirani Mercatoris quain a meail Romam fuisie direclam; sed verba qua-
Julianum alloqueniis liaecverba (Lib. Subn. c. 1): posuit nequivimusquo de scriploloquerelur agnoscere;
Te verissimeAmpsancliiimscaturiginis conregionalis; nam ad Zosimum quondam illius civiiatis episcopum,
tum leterrimus fetorinflavil. Nam prope Ampsanctumi super his qumstionibus,duas epislolasdeslinavi, verum
Eculanum posilum est, quod in Itinerario Antonini.i, ea lempbre quo adhuc librbs exbrsusnon erani.
Eclantiin dicilur : unde Eclanensis ager in libro de• Ad haec aniniadverte dub : alterum quod super
>
Limiiibus, et Lclanensium respublica in inscriplione quaestionibusPeiagianorurii bis Julianus ad Zosimum
446 apud Grutberum. scripserit; alierum quod eo tempore scripseril quo
Fuit vero Eclanum urbs olim cpiscopalis, apud adhuc libros exorsus non luerai, eos neuipe quatuor,
Hirpinos, inter Campaniam et Apuliam, Reneventoi quorum nvcniio fiebat in epistola ipsi Iribula, qui-
urbe metropoli dislans viginti milliaribus. Frigentumi busque adversus primum Augustini librum de Nupt.
nunc voeatur, uniturque Abellinensi episeopaiui. et Concup. ptignabat.
Ex his conslat Julianum natum esse ante annunii Scripsit quoque epistolam ad Rufum .Tliessaloni-
Cliristi 586. Nemo veronoteral lunc temporis, nequei censem, non &uotantum, sed octpdeclm Pelagiano-
'S9i A^ PARTEM PRffliM OPERUM M. M^ 292
ruih "BpIseoporuhT nohiine. Id ipse testatur, cum im- A gloriatur his verbis (£ifc. n Op. Imp. tap. 10) >.Nunc
pufus-nMb.slhcturiiAugustinum his verbTs.eompel- posiquam pro medicamine,Manichmorum scoria do-
lat '(iifcCliOp. Triip.cap. 178): Tali qrgumentoprm- gmaiuin impurifsimorum cmpit offerri, et deleciaiioni
ier ihipieidiemiutirii niiiil tiliud inditatur- impietdiem, accessit auciofitas, ul concessu pene mundi membripo-
inquam, qua tredis, ila esse qnimqrum traducem, in animorum ten.sregina menlium, expugnalrix hqneslalis, etinvicta
Teriuilttifiitiiim et Manichmi profftriitaleAamnatam, omniutfi,captivalrix lurpitudo bacchareiur :
sictit eiiam cprpprririi,; quod iftrnnefarium est utcum nobis ianlo horiesiipr, quantp durior tuendm veritalis
a iiobis miemslbla quam qd Orienieni misimusfuisset causa facla esi, quiaconlra prmcipitespbpulbs, et snis
bbfeitiith, Mjibris qubs riuper ad Bbnifacium misisfi, remediis infensgs, nqn multum valel veritas, matioque
negando%'teIpfppulsaretgneris, medicanlium, Quidigitur? hbrumne intuitu receplui
ScripsSt etiaih aaversus daos .AuguslinSlibros de caricfe debebimus,,eicontumelias naslras ulcisci siten-
Nupt. ei Cbricup. uubdecim libros pro-sua haeresi : Veram iib, ac de consciehlimportu aliorum ridere naufragia?
quatupr niniifrim cpritra primum Augustini, octo conlradicit huic _qdip, pritnb benignilasquam
cbiitra seMriduih; nam cum Augustinus Valerio co- gerieri debeinus_humaiw; deinde spes et fides quam
mili, apud quem catliolicis Pelagiani calumniabalrtur, raias habemus in Deutn, qui exlraid qnod frequenter despe-
qha.si tiuptias damnarent, libruni misisset, quo ca- lemporum levavil ruinas, conslantiam tamen,
luriiniaiii pfopuisarei, huic libroquatuor Julianus quatn itsque ad moriis horam exercere voluitj etsi nul-
lum iniprmsentiamm consequerelur effeclum, wterna
jjjfo fesponsione feposuit (Lib, n Reiraei. tap. 55); _remuneraiione donavil,
. ex qtiibus curii excerpla' qiiaedahij quae Valerius co-.
iuesp^f.AlipSuriiiii Alficamtransmiserat,confutasset R Anno 418 tr.es scripsit epistolas : unam ad Zosl-
"
Au-gusiinusTib,li.de Nupt. et Gpncup. adyersus hunJe mum,,eujus fragmenla ireferl Mercator, lib. Subri.
Ipsurii mira;Joquacitate octp ijlps effudit, quibus re- cap. 7, nurii. 9; alteram ad eumdem qui libellus
ippridet; Aqgu.siiriusopere ppstfenvo, quod Possidius Fidei, quem primledimus in lucem dissertatione 5;
iitipeffeciuni, Tn indiculpi altercalionem Gennadius, tertiam ad Rufum Tiiessalonicensem, quam tribus
libris (n, HIet IV)ad RonifaciumAugu-
joco saepius cilaio, perfectum appellayit Vignerius, posterioribus
in praefatibne ejusdem operis, stinus refellit. Posteriores vero duas; npn suo solum
Unde redarguas non tantum Cennadium Hono- nomine, sed octodecim episcoporum Siculorum dedit.
fiumque Augristodunensem.qui ppus illud ab aiterca- Niliil yero obstat quominus episcopi isti, etsi ex
liqrie yideritiir distinguere; sed etiam. vel maxime Italia ejecti in concilio Ephesino dicantur (Vide Sir-
fece.hiiofes nonnulios, qui opinantur sex Iibris.Au- mond, in Advent. cap. S); Siculi reipsaTueriht; cum
jgiisiirii Julianum octo suos rependisse, iisque octo Sicilia Italiae.nomine tunc leinporis compfeliendere-
Augusiinum opere ppslremo respondissc. Nec eiiim tur,
JuTianusvidetur umquam legisse, ut refert Mercaior Hac occasione obiter corrigendus locus ille sytio-
(In prmf,,lib. SubnoU), sex libros ab Augustinofad- dicae relatioriSs Patrum Ephesinorum ad saiictiim
yersus sups quatuor conscriptos. Coelesiinum (Parl n conc. Eph.act.S), ubi serriVoiit
iticlinavit magis in partes Ccelestii quaih Pelagii; de episcopis qui se ad parles Joannis Antiocheni
id esi, nifnus <3e.gratia Dei qiutm de peccato origi- adjunxerant pro Neslorio, et adversus Cyrilluin et
nali adversus fidem catboiicani disputavii. Id cum Memnonem depositiOnis sententiani dixeranl : Cuth
npti obscure cphslet ,ex libris quatuor recensiiiSj ipsis etiam eranl Peltigiani et Coiiesiiani,ac rionnulli
tiirii.ex ppere postrenio manifeste patel, in quoper^ ^ de iisqui ex Thessatia ejecti fuerant : v.ai TWVarib
sp iantuihTias.quaestioiies moyet: An petcaium Adm TMV 0Ep-o-«>tKf TIVEY.
IzSEgtetyiBviri») Legendum enim, sifel
iianbtueritsuis omnibusposleris,utreipeecatinascan- thth T-gfir«Xt«r;',elC.
tiir? Qugmqdo peccatum islud propagelur? Utrum par- Anno 419 ineunte, aut sub praecederitis exiliim,
vuii etiqm fidetium in mlernum pereqnl, ri non btipti- elaboravit quatuor libros adversus primum Augusii-
xentur? Aq niorbi cmleraque iil genus mala, morsque nide Nupt. et Conctip. Neqiie enim^ tft ipse leslatur
ipsaex Adami,peccatobriginemduxeril? Undenmlum, mt (Lib. i O.p.imperf. cap. 16), libroskosteexqrsusfue-
et qua rationeimpbilaluminqpus Deh?'Quidisseiitiaiil eo tempore quo dutis epislotas destiritivitZosiirio.
super ea.re, ehsuper origin&peccaiicalholici a Mani- Deslinavilyero, ut docet MefcatPr'(ii6. Subn-.cap:7^,
chmis? Qmd concupiscentia, uhde:orta<, quas habeal pari., ix), quandb cpnVenlusdclfeclavit ciein uhivefsa
vires, an per se malti? elc. D'e gralia Ghrisli vix ac Ecclesia per taium orbem Pelagium Gmlesliumque
ne vix quideni, etiam trahente per vini Atiguslino, damnare. At non prius conveuius est quam hiissa
loquitur. fuerit ad oiriiies orbis episcopos tractPfia Zosimi,
Nuuc opporliinum videtur bmnia quaeprajmisimus: quae cum missa sit circa fincm Maii anh. 418, cum-
ordine temporum dispohere, ut caetera quae sequun- que Zosimus die 26 Decembris ejusdem arinrobierit,
tur eadem:ratione tracieiitur. oporlet JuHanum ZPsimo rescfipsisse ann. 418 jam
Natus est, ergo Julianus, utriardissime arin. 3'86,, affecto, atque ita nvvnaiio quarii quo dictiim est lem-
lector factus ann. 404, matrimonio junctus ariti. 407,: pore libros quaiuof adversus Augusti.numelaborasse.
adeplus diaconatum ann. '4Tl;iSd sacerdotium eve- . Adde quod eos, licet forlc prius elucubratos, rion
ctus ann. 416, in iprofessione fidei catholicae-con-. videatur edidisse iiisS submediuiiv annl 419; nec
slaus, saltemsspepie lenus, usque ad $mr. M'l, quo 0 tanven adhuc palanvsed Pelagiariofum nvore clancu-
contigit defuiigi fato iliinoeentiuni pf id. Sd. Maflias, lum, et apud fidos iaritum; invde accidil iit opus
cujus reverentia retinebatuf in ollicio, tit docei Mer- integrum haberl non potuerit incontinenti, sed ex-
cator (In Commonit.xap. 5).!Augusliiuis lameri scri- cerpta dumtaxat, eaque non admodum fidelia, quae
Mt moniluni ato Iiinocentio 'JuiianUni',ila ui si iho- aValerio coraiie aecepla, Alipius Augusiino detiilit.
uentem non sprevisseti ritiqueTif hacfesim;noh inci- Librivero Spsinbnriisi post; arinurii,-el pbst Curiosaih
disset. ..'. inquisiliohem, iri manus Claudii episcbpi verierurit
Ad arini; 417 videntur 'peftihere îiae Mefcaiof re- (Ep. ad Glqtid. qud prmfigitur lib. i caht; Juiian. et
fert de Juliano Roihae dispuiahte, hi§ vefbi^ (Lib. tilibi'passim).
Subn. cap. =8, partiV.) •.Memihifmisenirii teriipbrequb Verrim Torige VaTidius afgrimeritum siippeditaivt
prmsens inurbe Rbriia cum-pdfticipibusliujus aiheniis- haec Augustini verba Julianum alloqueritis;: Memeiito
simi errpristui, 'in nbnnuUii iiriiplicioribus Ecciesitim sane quemqdhibdumde.cohstiiuendo episcppo dissen-
vehlilabtis, qualiler iuierfbgtibasfqiiid est peccdtum, sioiiem populi Rbhiaiii itisullabuiidus bbjeilas, el eam
inquiehs' maluthhe aliquid; an bbiiiim? iiidlum tiiiijue vbcasrittioriem Dei (Lib,yiridvers., Jui. cap. 4j. Ex
respbitdebalur tibi. Ad hmc addebtis: Deusne liujus iis eriiin SnielligimiisVscfipsisse. JuiianuhT diirante
tnaii auctcr et gpifex? 'Absit,:ribiitfe'xtlariiabatur,"&ic. o^sseiisiorie''qua,;:p^t!Zpsin;ii.ôf'^
PertSnent etSam^pfPcuiduhib^qiiaiJuliarius ijjse-de ci'tinii;ialiS !EuiaTiuriihabefe pP.niiTicefflcontesridebaiif'
,eausa suscepti patrocinii haeresis Pelasianai affliclae (Baibn. ad ann. 419). Ergo, cum dissensio a die 27
295 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. 29C
bus hactenus communicaverat. Duo conjecturam ad-1A quas Nestorius die dominica vn id. Decembris per
juvant. manus quatuor episcoporum, Theopempti, Danielis,
Primum, quodj Atlico vi idus Octobris anni prae- Potamonis et Macarii, in Ecclesia accepit (i part.
cedentis defuucto, Sisinnius prid. kal. Martii Tiujus conc. Ephes. cap. i1,itpart. act. 2). Ilaec manifesie
anni successerat in Consiantinopolitaiiamsedem, vir, probantur, panim ex dissertatione nostra de Syno-
ut loquitur Marcellinus, sanctm simpticitaiis, et siin- dis, parlim exlitteris Coelestini, parlim ex relatione
plicis sanctitatis (In Chron. itid. 9, Theodbs. xn, M episcopornm in concilio Ephesino act. 1, partim ex
Valentin.ncbss.); ideoque vistis Juliano opportunus titulp sermoiiis sexla die, post acceptas litleras, in
qui haerelicorumariibus, hypocrisi et mendacio, de- Ecclesia iiabiti, qui apud Mercatorem ita legitur
ciperetur, deceptusque imperaloris animum erga (Part. ii Oper. Mtrcal.) : Nestorii sermo in ecctesia
homiries quise orthodoxos dicebant et prihodbxis tem- habitus, in qua litteras Cmteslini Romani episcopi el
pbribus perseeulibnemex subreptibiteprbfide catholica Cyrilli Alexandrini dehuntiationis dccepiivn idus De-
passos (Ep. 2 Neslor. ad S. Cmlestinum),placaret; cemb. eonsutaluThebdbsiixaiet Valenliniani lii Au-
quamquam sua spes rursus liominem fefeliii, Sisiii- guslbrum, pbst sexlum dierii quam lilteras sumpsit,
nio cpnstanter Atiici vestigiis insistente, ut docet ' . Anno 451, JuHanusIciirri suis damriatus est in con
Ccelestinus (i part. conc. Ephes. cqp. 17). cilio Epliesino ceciimenico, cum pfiusin conciliabulo
Alierum,quod Augustinus, cnm ex libris octp Ju- "scliisrriatomni visiis friisslefabsoluliis.
liani qrimque pribres accepisset ab Alipio, respon- AbsoluTionisillius' menvinit Gfegorius Magnus (Li-
dere quarto jam coeperai, quo tempore seripsit ad brbvRegesii epist.il, et lib: \i epist. 61), ubi sciibit
QuodvulUleum(ln epistolaqum prmfigitur lib. de Hm- ,R a schSsmaticis definituivvde Admanima, quia in pec-
"
res.), efflagitantem ul de baeresibus commeiitarium cato niorlua rion fiierit, egquod diaboiris in car homi-
elatioraret, simulque, pariitis temporibus, et respoh- nis tibn ingredialur; et si quislwc dixisset, anatliema
sioni quam Alipius urgeret, et retf actationi librorUm essei. At alio iii loco (Lib. vn episl. 48) historjam il-
quarii ipse ardenter absoliuam cuperet, instabat. At lius prolixius narrat, docetque iu nvullis codicibus
scripsit ad Quodvultdeum ann. 427. permixta fuisse acta calholicae synodi cum geslis
Anno 428, cum Neslorius Theodoridiscipulus Ec- schismaiicorum. Verum in ejusmodi gestis, qualia
clesiae Constantinopolitanae regimen accfepisset, Ju- nunc habentur, nibil tale continetnr.
lianus cum sociis multa spe plenus, venit in urbern Condemnationis mentionem faciunt, praeter. Mer-
regiam ut noyi episcopi ope imperatorisanihium suis catofem in titulo Coinraonitorii,ipsi'patres Ephe-
querelis ihflecteret. sini, tum in canonibus, tum in relalione'ad Sanclum
De adventu et querelis testimonium fert.Tpse Ne- Coelestinum his verbis (Pai7.ii COHC. Ephes., qct. 5
slorius in utraque adCcelesiinurti pro Pelagianis epi- et 7) : Perleclis in sarictdsyhbdq Cofnmentpms aclo-
stola, quarhm yerba relata suriiad ann. 4,26 (i pari. rum in depbsilibne impiorum Peiagidnofum ei Cmte-
conc. Ephcs. c. \J>leil(\), stianorum, etqum a pietate iua de ipsis decrela el con-
Pro tempore faciunt, tum praedictaeepisiolae, qua- stiluta sunl,juditavimus et nbs ea sdlida firmtiqueper-
rurn priorem boc aniio scriptarn demonstramus in manere debere, et idem bmhes leemri siatuimus, eos pro '
notis ad Mercalorem; tum edictum Theodpsii datunv depbsilis habenles. ,
iii kal. Julii Constaniiiiopoli, Felice et Tauro coss., Aiuio 452, de danvnatisCceTeslianisrescripsit Cce-
"adversus haereiicos (Leg. 15 de Hmr. Cod. Thtipd.), lestinus tribus epislolis post synodum datis,una sci-
quorum OmniumnomSnapraeterquam Pelagianorum C ( licet ad Patres synodi, altera ad Maximianuin Con»
diligenier reeensentur. siantinopolitanuiii episcppuni, ierlia ad ejusdemurbis
Fuit autem Nestorius imperatori auctor Jdieti fe- clerum (u part. cbne. Ephes: cap. 20, 22 et 25). Qaiae
rendi, quippe qui, ut ail VincentSus Liririeii;sis (lti yero notanlur idib. Martiis, Flavio, Aetio et Valerio
Commbnit. cap. 16), ul uni hmresi sum adifrirn pate- coss., forraamqiiecphiirieiit recipieiidOrum haereti-
faceret, cunctarum nmresepnblasph.em.iasiiiieciqbatuf; corum qui abhac haeresi ad Ecblesiaiiiredirent.
et, ut scribit Cassianus (Lib. idelncarrititrbqp. 5), Anno 459, cpritigere;quae liarratPfosper chrono-
consanguiriemsibi improbitati improbo sufffdgtibalur graphus in liiinc niodutii (In cliroii. Theod- xvu el
affectu, ieiens ejusdem se esse serisus, ejusdem spiritus, Festo coss.) : Htic tenipesititeJulitinus Eclanensisja-
etideo dolens tognaiam sibi hmresim ab Ecclesiaesse ctantissimus Pelagiani efrgfis assertor, quem dudum
disjunctam.hnmo jam tum cogiiabat de suis parlibus amissi episcopatus mlempcrtinsjtupiddexagilabat, mul-
Petagiahprum livuliiitidiiie augendis, quod et reipsa limbda arte fatleiidi cbrreclionis .speciem prmfereni,
praestitil in pohciliOEphesinp; ideoque ipsos, ut ait molitus estin coriimumonemEcclesiaiiffepere; sedhis
Mercattir (In prmfat. ad tracl. Nestor. adversus Pe- insidiis Sixlus pqpa, diaconiLeonis hgrtatq, vigilanter
lag.), inlerim ih timiciiiam censuil suscipiendos, spem occurrehs,riulluriiadiluriipesliferisc6riatibuspalereper-
absblulibitisprbiniitens, elc. misil, et iiti ginnescaihalicos de delectione fallacis be-
Anno 429, oblulii Mercator.Sniperatori Theodosio slim gaudere fecit, quasi tutic primnm superbissimam
Commonitoriuin adversus errorem Ccelestii el Jrilia- hmresimaposigiictisgltidius detruhcasset.
iii, aliorumque episcopofum sequacium : quo acce- Arinc^MO, scribii Vignerius (In ptmfal. ad Opus
plorimperaior Julianuiii Coelesiiiimque, eT.reiiquos, ~ ' postremuiri)'Juliariuiti ad insuTaihLirinenseiii appu-
Constariiiiiopoii ejecit (ipart,,'Oper. Mercaioris), Id P Iisse, ibique Faustuift abbatenv, a quo curn excepiiis
demonslrat Commoriiiorii lituiiis": Exetnpliim' Gbm- Iiunvariiter et;i)er! aliqiioi'niehses foitis fuissei, in
tnbnilbrii, qmd super nomitie CmlestiiGrmcosermone paries^siiS erroris iraxisse. Sed Cogitandoassequi
a Mercalbre daturii est, non solum EcclesimConsianfi- nonduiri potui cujus testimpnio id scfibat. Au sui il-
nopolitanm, sed eiiam plurimisreligiosissimis vifis, lius mystici codicis, ijui penitus latet? An aliorum
oblaium quoque piissimo principi Theodosio seihper auctorum i|ui possint coiisuli? Cujuscumque tanien
duguslo.Idipsumex Grmcoin Latinnm tratislaium per lestimonium illud ' fuerit, tion facile pbtinebit a ine
eumdem Martum Mercatorem Chrisli servuni, in con- fidem.' ' '..; ; ;;.. ".;,' ;i:
siilalu Floreiuii elDionysii vv. cc. Per quod Coimnoni- Si enirii terihuriiyenit Julianus,cerle post secuu-
torium cognilo furiesiissimoerrore, imperiali prmceplbt^dam ex Italia a Sixlb pprilifiCeeJeciionem,'quo tem-'
lam Jutianus defensorei sequax ejus, cum cmleris sb- pore omriibus Ecclesiaefulmiriibus percussus, omiii-
ciis et parlicipibus suis, quam pgslea idhn Cmiestius liusque principum TiiierdiCfis expulshs, vagabatur
de Gonstaiitinppbiilundurbe delfusi,iiisyriodoquoque : lamquam al.ter"Cain. At tuiic temporis Faustus pro-
Ephesiensi ducentbruirisepiiiaginla quirique episcopo- pler sanctitatem morum a Maximo virp sanctissimo
rumsenienliapoiitriodum inprmsentidaintitilisuni. in suuin abbaiis locum suffectiisTuerat. Quoniodo
.Aiino 450, Coelesiiiiusde Jujiano aliisque episcb- igitur per aliquos mensesinfamem iiominem vir fa-
pis CfleiestSS fauibribus synpdum habuit Romae, ex: niae Stileger fovisset?QuomPdb sahctiis abbas familia-
yua Nesiofio fespbiidii datis m id. Augusti liueris, , riter. ut erat opus ad ineundam erroris socielatem,
295 DfeSERtATi6 1. DE PRlMIS AUCTORIBUS, JETC\, il.lRESIS PELAGTAN,<E. 294
Decembris ann. 418 usqiie ad 8-ApriIis anni sequen- A bo ierius consentiente. Ita Mercator (In prmf. ad re-
tis duraveiit, necesse est faieri libTos,de quibiis agi- fut. symb. Theod.) : Agnostat. supradiclus Julianus
tur eo lempore iqripdicium est conscripips. eic liac Iranslqlibne, si legere npn fastidierit, manente
Aivuo,421, prilsus ex Ijalia,, vel./iri STcSiiariifugit, qpud membfaium Theodbrum illq qua eutn diximus
vel po.iius iii Orientem, Ad expulsipn.em peflipent fnala fide secum Ncstbriuih decepisse,eiiam sibi magis
hsecvefba Prbsperi(L,'ib.;ibri,l, Ciiji, cap.41): Quan- suoque doginali, de quo tnqle iurgidus el mdlesanus
do santtk mehigfik papq Bpriifams piissimgrum im- librbs confepit, esse cbnlrariumj ieque ct\am, post de
peratoruiri cattidlicd devdlione.gaudeba.t,serf et contja ini- Cilicia abscessum, ab eo in ejpiseopbrumpfovincimsum
riiicos gfalibeJtei ripft..soluiriapostolicis., elianyre- convenluanalhemqle,esse,ddthndlurif,eic,
giis ulebaiur eaiclts^.Qriid eniin esi edictis uti, prai- Annp 424 rediit, ut opmpr, Jhiianus ex Oripnte
tefquani ea exseeutio.rii fnaiidaf^f Atit qjiae edicta in Italiani; riec aija redeupdi. cjiusa fuit quam quod
inlelligi poss,uiit,.pfaeipfilla, trifi jqudruni unurri "pfid. Iipitiiriem fiiric quidem veliem.ehsamissl episcopatus
kal. |laias, Hpribrio 3fii "etTheodpîo VJHAA. CC,, desjdefiurii terieret, in.deverp vaiia sp.esfeifaciandae
alteruhi,5 id. Julias, Mo.naxiqet Pllrila coss.Raveri- totius causae niuIcerei.Nani postquamresciyit obiisse
nae; ieiiium aVGohstantlo,, 'Eu.siacliip et Agricola Boiiifacium pontificem, a qup depositus fuerat, et
coss. datum esl'/ Apt. qufd, e/dicfis,illis, praeier ex- JMonoriuitialque Coristantium imperatofes, quofum
pulsionem Pelag_ii,et,C(£lestii,epYscoporumquesub- ed.iciisexsulare cpactus fuerat; rescivit item Ronifa- ;
scribere damriaiiom^fecusaritiurii
• depositioneiri jube- cio.su.ecessisse Coelesiiriunv,yifum longe Sixlo com-
halur?. „ .„.,. ... jpeiitdfe fnitioreiii; austis est spefafe nonnullarii com-
Peftinent forte ad lbc'uiji,fugaeversus ejusdem Pro- Sj,muiationein fefurii. Verumspesaudeiiiemlusil; nam,
speri (Carin. de ing. cap. 2) : "U.l ai.r.Prps;p,e"f ,(Lib.,_tpn-l.,Cbll. tap. Sl) : Venerdbilis
yîjîm,ppiUiiex!Cbe^li^'s} cui qd ctithplicmEccle-
Praelereo,quanto ftieritbehe mota tumultu Dbfriihusgrtiiim.'$&.<$doifa largi-
ClaraEphesos, nofv passasuisconsistereteclis 'symffijqsiqfiufyjriHifl
Vasa vrae,et morbi.flatus,et seminamorlis: 'iusest, scieiis dtimriaiis,nbri%xqnie,rirjufjicii, s'edsplvtn
t)uaqu,e,fidetellus fitiauiiTrinacriafervens poeiiilenlim remediiim e's,se,
prksiqnmrii, CaflMiium,
Agaverivipereumpropriis exegerit oris. ijuasirigit dlscussoiaeggiibdv.qienlitimposinianierit,to-
iiits fitiiim finibusjussit exliudi: aiieb ef 'prmdfcessp-
quamquaih ex Italia piilsbs,.immb ex ttccideriie ioto, rtitri suoruhi '^lqiuia el detreXasytipdqlia invioldbiliter
credibiliiis esi iivOrieritehi.succes,si§$e,ut postea di- sefvarida terisebat, ut qubd semeiiriefuefatdbstiridi,
cetrif. , .,,., nequaquatn admilterel relrattari.
benique defjigae, t^rrijpjie .êf^ro faciuht fidetii, , Tutic lehi.pofis porfb ripij solrifti CoSiesiium, sed
tutii VerhA Pfbspefi.^de Bpnifacio qtiae fetulifaus, Jiiiiatiurii,qu'o'qiie'e'xTtalia 'rujsus ejecthra a Ccelesii.-
lurri quae p6steEjtcohseqrjenluj;., ,,_„,_ rio, faieTur ipSerrietJuliaiius in epistola Nestorii ad
Anhd 422, ptilshs e/x, OÊCide/n.ie^ in, Clljcianv.pfp- Cpglestinum^qujp ejectorum quCrelas cPntineiirijiaec
fectris estad Th.eodoiuro,fc^ ^fiirius yefba (i ptiri,,'cb'nc..Ephes.'e.,'"i^).':JuUanus!guidem,
Ccelestiariaiiiaefesis auctof et pareos, tit ppsi rnufuaim 'ei ~Flprus,[et Ofbniius, ]eiF_a^'m%dicent_ess'e Occiden-
desuis rebus collalionem,, faclamque.Cprijuratibriem, iaitum piiftiniiiepfscojpos,saipedi piissihiiiriiei pr.(ddi-
corijurict.isVifibtis adyefsus. iVugustiiiuiiipugnafeiit. caiissiriiumimperdigfemadiifunt tii saos cqusas.tefle-
AU'dierid)iiiisripef ea fb] Mejcatoris tesiSmphiuiri, 'Vefurii,ttiriiquariidfthgdp^^ qr!Tibdqxis,p,ef-
qiji splus.hisibfiarn iips d.pciiii (iri prmf. adfefut. C"iecuii6ii>Shipassi. •"El 'paulb pps.t : Ne cdrignfcfiii
si/iiib.d.theq.dorb 'tgnstfipity : Simul, inquit, admp- indignalionem bealiludinis luai/qum gdriirg eoslpfp se-
iiere iioltii Jdl.itiriuhi, ix epjscgpo bppidi Eclanensis cfis religioiiisfbrl,e 'prpbtilqest, 'affud qujdfiqm '"qiiam
hmreiicuriiPelugitinumseutfeies^ fmnc secutuiii Jibc (di(iriig!it'(Ibid,cqp.^ epSsftbia'2: Scepc
esse.Theodorurri,'tidqtierii peragralis.terfis, ei examig icfipsi betiCiiudiiiilum[pf,bpTer'J.uiianum,'Orontiiibiil
mari, aique Oftpiile l_u^traio_, cum spciis et pqriicipibus 'cajiefbs, qui sibi hSufpahf dpisWpalein digniltiieni, et
suis tijagiid.iiisu,itiiiiquamad ClirMidnbridhdoginftium cfeberrhriqrn 'a'diiig(ie'hi"qpudpnssiirium ei prmdica-
prmdieaiuirimagislrurn,ieleridil,,,utde hwresiPelagianri tisiiritum ihiperalbfem faciuht, riosque Cbhciduiil fre-
siu CcetfiMma,guaih 'deffhderitiamel iequendqm,su- 'queriiibuslatneriiaiibhWus,iatiiquaiiitempdfibusorlho-
sievit, qb ipso confirriiqreiur•.Atqueinde velul irisiru- qbxis de Occidenleprgjecii.
ciibr bcib Cbdlrqfiderii catliblicam potius quarit tbttira "ArihP425, ipsa qUOqtieCohsiantiHopoTi, rit ppi-
stinctmiriemprimAugiistinum, volumina • illa, ut puiat, iiof, ab. Afiicb piilsns esi cuin Coeleslip.aliisque epi-
prudentissihia totidefei., scopis, 'Qroriii.pj Floro, Persi.dio, MXwWi.hrijFabio,
Et ih capite Uliinio "Suivijptatipririm,, JiilianutiT&\- jfc..'; haiii de "ATticocarili Pfpspef {CSrin. de tng,
Ipiiuens: Aiiudiri peeibfe'tifiiisufn,tiliudprriritptumm "cdp. 2) :
lirigua iiabehs,noms qjque.egfegiriSdisputqibr,id riiitic Quid Ioquaret curanvmagivaquanvgessit in urbe
in isio opere tuo, pgsliarn tgngutriieritpus elabpfato in COivsianiinopoIi doclobonus ore sacerdos
Cilicia ingeris : riecessgria igitdr cctpitulirepetitione, . Alticus, anliqualegatoslvaereticorum
gtiid mari exarqto, et Orienie iusfrald ribvuminaudi- Coufulaudoflde :de qua tunc impia corda,
'iuniqtieiiideatluleris,deriup'perscfuiemuf. ji
•-, Ouamvisse obductaelegerent velamiaetormEe
Ex.his vero cohcludp aiiqriarholu julianum siilisii-J f Jtidicii, tacitaetulefunttofmentarepulsse?
tisse in Cilicia apud'TTiepdojrum,.ibique ppstremum
stiuiii opus octo libris cbmpfeliehsuni elabofasse, Ib eumdem sensum accipi debent quae scrib.it Ccele-
confectumque itide in OCcidehiemfeluiisse. Stirius ad Nesiorium (i par.t. cqnc. Ephgjs.cqp. 18) :
Porfo scripsisse quoque Tlieodbrum aidversusAu- "fiosqubque hmfelicgs, inquit, dequibris ribs, veluteo*
gustinum demorislrani ijuae surit apud Mercatpreui fumqum gesia sunttiescius, consulere voluisli, sedibus
ex quirique libfis ab eodeih Theodofo coriscriplis snis injusta dicenles expidit jusi.a damnalio, qups iilie
adversus Augustinum fragmenla non minima, quibus invenisse requiem non puiqmus esse ntirandum, e.lc.
jvraeligitiif lric .lituliis : Cujus perfidim sit pfmfatus .CMI'tamen ea qum in lioe tuitc sunt acla qumr.uitiui\,
Theodbru,s,'etiscriplisejus qumde Grcecisifansiulimus, ciifnterlum sil illint ad nos a catholieb iuric diiiisiiie
apprbhmtis,,^t paulo ppst: Thibdbri Mopsuestenide Aificb gesta diretta?
secundp cqiljce librq quarig folio deciiiio"contfq san- JEx his enim conslat (jffecf.cap. 16 e.iil) alvAttico
citi,mAiigusAiiumdeferideiiiemorigihale,.peccatum,,el fuisse pulsos urbe regia episcppos Il!ps„quoruni iio'-
Adamrity'tftii_is'gfes'sibriiin mbtial.eihfaciuiti, cailiolice nvina suis injitteris. N,estorius p.psupfat, Pbsuefai
dissifeniem^îii. ....... ,,..-. vefp J.uliaj!],Fiori., "Orohjii, Fa1vii,,;p!C..
Aniip,l^jliMvlaîh jPUjpiasynpflus in.gua .Iri• _,Ahivo426, ,e'xTtali^ fiifsus ConsJ,antiripppliri?fu-
liaiiiis, purii^.QaJiê.sil '.da^,palus.,Je.s,t, i.pô;rju,o|u;e '|ie;is 3uliari;u.s,publicavit, ,ut cpnjjc.ip,,Tibfps ,octo,
TlieWdbf6%bp"suesle'ii'0 TridaniAEr()ifem,'saltem ver- 'qtfoeex CiTicTaaspbriatbs cum fidis"taiituuijibinirii^
297 DISSERTATIOI. DE PRIMIS AUCTORIRUS,ETC, H/ERESIS PELAGIANJE. 293
usus fuissethaeretico?Quomodoid accidcre poluissel A adhuc Valeniiniahb,id est, paucis ante annis quam
sine tbt sanctorum monachorunvVincenliique, Ju|ia- imperare desineret.
num alioquin exsecranlis, querela? Gennadium accusat Vignerius immanis. erroris,
Deinde si qua Pelagianierroris fuligo Lirinensibus siquidem Julianus ad tempora sancli Fulgeiitii per-
adhaesit, ut adhacsitsane, ea certe non ex Juliani, venerit : quod confeclurum se spondet certis pro-
sed ex Cassiani societate,et nvultis quidem ante an. balionibus, tam ex Fulgeritioquam ex aliis scripto-
nSs, ut ex CommonilorioVincentii colligitur, afflata ribus, simulque plura id generis, quae multos laterit,
est. asserturunv.
DeniqueEaustus, cum libros de Gralia et Libero Inlelligit autem vir eruditus nomine Fulgeotii
Arbitrio, longe post haec fempora, factus episcopus, libros quos sanctus ille episcopus adversus Fauslum
scripserit.si societatemerroris cum Juliano fecisset, scripsil, quosque apud se habuit in manuscripto
quomodo peccati originalis oppugnatores, quorum codice cum viveret. Sed oporluit codiceraesse men-
ducem lunc temporis Julianura sciebat, insectatus dosum; nam Fulgentius natus est ann. 464 (Viia S.
fuisset iam vehemenli oratione quam isia est (Lib. Fulg. cap. 1 ), Ruspensem Ecclesiam regendam
de Grat.et Lib. Arb. c. 2)? Sed forsitan dicas, Cum suscepilann. 504 (Cap. 17), libros adversus Faustura
hmc disseris,nuplias damnaredeprehenderis? Non ila absolvit paulo ante mortem Trasamundi, suumque
est, ordinalionuplialis ex benediclionecmpit,generalio ab exsilio in Africam redilum, qui conligit ann. 522
cbrruviibnisex transgressionecmpit,immaculatostlio- (Cap. 28); falo functus est ann. 529 (Cap. 50); et
ros cara malediclioniaddiclm maculavit, el superbim proinde floruisse dici debet medio inter nativiiatem
spirilus simplicemcorrupit affeclum,el sicut immorta- T> " et obilum tempore, id est, circa annum 480.
lilalis priviiegium,ita donum perdidilpurilalis; nonin Hseccum certo consteni, quaeroad quaetempora
querelamvocaturnuplialis gratia, sed obscoenm passio- Fulgenlii pervenisse dicalur Julianus. An.ad tem-
nis injuria; non aurum in culpamvenit, sed quidquid pora morientis, aut etiam scribentis contra Fauslum?
auro obrixo adtillerinum fraus iniquitatisadmistuit, An ad florentis, aut nascenlis? Si ad tempora mo-
sicul Pelagii spirilum, ad melibrasiudia a Deb cbn- rienlis; ergo Julianus protraxisset vitam ad 145 an-
dilum, cbTfuplibnepestiferanequitimauctbr infecit,elc. num; tot enim anni inlerceduivtinter ortum Juliani
Poterat forie Viguerius, ut erat in paucis eruditus, et obituin Fulgentii, cum ille natus sit ann. 586, auc
has rationes non tantum solvere vi ingenSi,sedeliam etiam prius, iste obieritann. 529.
arguere testimonio sui illius codicis qui jure deside- Si ad tempora scribentis; ergo Julianus vixisset
ratur. ad annum 156. Si ad tempora florentis; ergo Julia-
Ad annum 444referre solent hislorici id quod ha- nus centenario nvajorobierit, ut ralionibus annorum
bet auctor libri de Promissionibuset Praedictionibus constat. Si ad tempora nascentis; ergo non imnia-
Dei (Parl. n cap. 6),Prospero tributi: In Ilalia qua- niter erravit Gennadius, sed ad summum noveiu
que iwbis apud Campaniamconslilutis, dum venerabili annis. Polesl enim JulSanus dici uno ante Valenti-
el aposlolicohonorenominanduspapa Leo Manichmos nianum anno mortuus, id est, ann. 455, cum natus
subvertcret,et conlereret Pelagianos et maximeJulia- sit Fulgentius ann. 464. Verum in hac parte major
nuin, elc. Gennadio, quam Fulgentio, aut alleri aequalisaetatis
Anno 447, sanctus Leo modum praescripsitquo re- scriplori, fides adhibenda est, quippe viciniori etea
cipiendi forent qui a Pelagiana seu Coelestiaivahae- scribenli quaofere haberet anle oculos.
resiad fidemcatholicam redirent; sic enim scribit C Videlur ergo vixisse Julianus saltem 68 annos, 58
ad NicetamAquileiensem(Episl. S6):Damneniaper- Ecdesiam turbavisse,- et landem misere periisse,
lis professionibussuis superbierroris auclores,etquid- homo inquietus ac superbus, indignus sane, inquit
quid in doctrina eorum universalis Ecclesia exhorruil, Lirinensis (In Commonil.cap. 40), qui inter uniios
deteslentur; omniaquedecreta synodalia, qum adexci- fide, el exmquatoshumililale, divinitus respicerelur,
sionemhujus hmreseosapostolicmsedis auclorilascon- dum viveret,quo malo nullum acerbiuscogitari potest.
(irmavit,amplectise, et in omnibusapprobare, plenis Unde post expositam Apostoli senlenliam : Si quis
el aperlis ac propria manu subscriptisprotesialiordbus ignorat, ignbrabitur (I Car. xiv, 58), de rerum spiri-
eloquantur.Nihil in verbiseorum obscurum,nihil in- tualium magistro qui suas opiniones caeterispraefe-
veniatur ambiguum; quoniamnovimus hanc islorum rat, et ab universorum sensibus recedat, id ail:
esseversutiam,ul in quacumqueparlicula dogmatisex- Juxta apostolicam comminalionemPelagiano illi pro~
secrandi, qua te a damnatorum societale discreverint, venissecernimusJuliano, qui se collegarumsensui aut
nihilsibi sensuumsuorumexistimenlesse non salvum; incorporareneglexit, aut excorporareprmsumpsit.
cumque omnesdefinilionessuas ad subrependifacilita- De scriplis a Juiiano diciuin estantea.
lem improbarese simulent, atque deponere, hbc tibi CAPUT VII
tola arle fallendi, nisi inlelligantur, excipiant, elc. * De Annianodiacono Celedensi.
Anno 454, aut praecedenie, mortuus est Julianus,
in ignobilSoppido Siciliae, cum in eo post peragra- Haclenus inler defensores haeresis Pelagianaere-
tum orbenv, iristar fugilivi Cain, consedisset, et ex , censuimusAnnianum quemdam, ejusque tum in prae-
episcopo ludimagister pueros aliquandiu docuisset. p. falione meminimus, lum in elogio Pelagii. Praeivii
Deloco alium non habeo testem quam Vigneriumita nobis Hieronymus (Epist. 20, inter Augustin.), dum
scribentem (In prmf.smpiuscit.) : Vixil sane ad beali rescriberet Alipio et Augustino. Aiebat eniin : Qum-
Fulgenlii tcmpora,qui eumalterumCain, hoc est, pro- ritis utrum rescripserimcontra librosAnniani pseudo-
fugum, et omniloco extorrem appellat. Denique obiit diaconiGeledensis,qui eopiosissimepascilur, ul alienm
in ignobili Sicilim vico apud Pelagianos ex episcopo btasphemimverba frivolasubministret:scialisme ipsos
ludimagifler.Morluo lumulum posueruntcum hac in- librosin schedutismissosa sancto fraire Eusebio pres-
scriplione,qum nono smculoadhuc legebaiur: Hic m bylerosuscepisse,nonanle muliumlemporis,el exinde,
PACEQUIESCIT JULIANDS EPISCOPUS CATHOLICUS. vel ingruentibusmorbis,veldormiiionesanctmet vene-
De tempore, haechabel Gennadius(Lib. de Script. rabilis filimvestrmEuslochii,ita doluisse,ui propemo-
Eccl. cap.. 45) : Hic Julianus eleemosynis,lempore dum conlemnendospularem. ln eodem enim lulo hm-
famiset anguslim,indigentibusomnibussuis prorogatis, sitat, el, exceplis verbis tinnulis aique emendicatis,
mulios miseratwnisspecie,nobiliumprwcipuereligio- nihil aliud loquitur.'Tamen multum egimusut, dum
sorum, illicienshmresisute sociavit.Moritur Valenli- epistolmmemrespondereconatur, aperlius se proderet,
niano Conslanliifilib imperatare. et blasphemias suas omnibus patefaceret. Quidquid
Ex hpc testimonioconcludere licei obiisse Julia- enim in illa miserabitisynodoDiospolilana dixisse se
nnm, non laiu«m ante ann. 455, quo Valentinianus denegat, in hoc Opere profitetur, nec grande esi ine-
oectsus est, sed circa 455. Sic enim interpretanda plissimisnmniis respondere. Si aulem Dominusvitam
puto Gennadii verba, quasi scriosisset, imperanle tribuerit, et notariorum habuerimus copiam, paucis
PATRGL.XLVIII. - .•••• io
299 AD PAfiTEM PRTMAMOPERUMM. MERGATORiSAPPENDIXSEGUNDA. 500
iuiubraiiunculis respondebimus,ripn ut convincairiusA stihclumiltuin doclOrem,Vaselectionis,prb cuhctaruih
hmresimemorluam, sed ut imperitiariiatcjue blasphe- spectilb virluliiih, variis ihbdis proposuit-, solvendo
miairi ejus rioslfissermghibnsibhfuiemui. Meliusque omnesillas qumsiiehes,quibus TrMtieititiusobtihens
hoc facefet saniiiias vc&tra,rie compellaihufcohtra betiiuihPtiuluni Vitibrumbjfuscaiibriecbihmaculaif ut
hmfelietirnnostfti laudafe. stilicel fidelibtisstiis apbstolicgexehiplopeiiaiti ctihci-
Hierbiiymi verba feliiliiiiiis, pfbiitlegi sblerit Sfi liet, Alludit scilicei ad id quod CalumnibsePelagiani
vuigaiis ediiioriibiis, etsi eriiendafi deberit, fjuod bbjicere sblebaiitcaiholicis, fetAugusiino maxime:
postea videbituf. Ea vero quaestionem feeeTiint, iri quasi dicerent, AposlblumPautum, velbtnnesaposio-
qria erudili diiigenliiis fbfle quaiti felicius yefsali tbs stmper ihinioaerata libidine fuisse pbiiittbs(Lib. 1
suiit: Qtiis, neiripe, lipitio ilTe, de qtiP. sefmo fit? ad Bonif. ctip. 8).
Ati intefpfes lioiiviiiafuiriquihdeciiii ChfysOsioitii, Pofro auterii iritefpfes ille rieque episcdpus ftiit,
qiietn ciiih Ariiiiaftbvifb illtislfi cptifiidit Sigeberius hfequepresbylef. Nam OfPlilirimvocat paifem, et
(De Script. ctip. 70)? Aii ipSeitiei Pelagius ivoitieii Evangelum sahCiumpfesbytefuhi: vocatufus utique,
ehvehtiius,quod yisilin JaiiseiiibIprensi? AfiValeria- illum qhideiii coepiscoptiih,sifuissel ipse episcopus;
riiis quidam Cyrilliiiii cbnatus ih parles Peiagiahas istuip vero compfesbyterum, si pfeisbytef; Utfiinique
adducefe, qiipd putat Bafbhius? Ah JuTianusipse, ifalfem, si in ebdem gfadu COhstilisset,ut ferebat
qiiod noh rierhitiiveiiit in ihentetii? rnps illpfum lemppfiiih.
PfiuSqiiairihsfiqilaesiiOhes,aiiaequeaffines soivati- . ScfijfJsItlemporibiis Augiislitii, qiiibus nempe et
iiif, acclbiendi surit cliaractefes quibris Hierbhymus Oforilius vixii, et hseresTsPelagSana,stfeniie rem
designat liOiiiiheihde qrio scfibit. Appellat eiira Ari- g lifgehie Aiighstino ciiih siiis, aeriiis pfemebatur,-
hiariiiii),dicitque diacohuriiCeiedeiisevri : dicit etiam itiiriiojugtiiabatuf, atqiie etiahi emoriebatur. Siceniiii
copiesissiihe pasci hi alibnae blaspheiriiaeverivafri- allpqtiitiif OrPhiium (lii prmf. tid hotnii. Chrysosi.-
volii subriiihistfet, scfihefe yefbis tiiiiiuliset eitien- ih MaUh.)": Me iiiief eas, qtias pl-ofidel Vbbiscum
dicatis prp Peiagiatiis pafiibufc, post etiipftuam et aiiibfe perpeliriiuf,ieniatibhtihiprbctlias, ii u mxr.ore
siiffocatamhaefesirri,ttihc tempbfSsCUitiHierohytiius simtiltl ti ioi-ptifesiibduiis, titiimuhiqueahxietaiemtir-
ipse Augusiiriusqueviverent. Videhdutiicui tahdem 'c'ehie)ii ad sluUiuniHitjeiafUhireiiiidis.Et paulo post:
noiaeiilaeseplem cbriveniaiit. Hbc maxime ielnpofe,qtiop'erbciasioiieniquarumdam
nhiiii fliffititiuiii'qumstibnuiti.mdifictitioniinbrum uique
§ I. De interprete uormliarurnquittdecimGhrysostorm, ebiiesitisiicm dhtipiiiim stitis hisbiehtergbstrepiirir,pra
qvialisfuerit, elc. qua certe bealus Joannes, cum in aliis Operibus, lum
Plures habeiitiif libmiiiae Ciifysostotiii Laiiriitaie ?h liocquoque,Vdhtusfereubiquetamtitieaiacerihsuigil,
oiirii doriatae,ex iis quihdeciriiritiricstiecianluf, Pcib ritevangeiisimdictti ititefpriltitido,pro evangelkaper-
scilicet priores iti Malthaeutii,quibus pf£eQgiturepi- ficiioiie nobiscuhidi&ealur ptignnte. Qmd ehhn ilte
siola Anniani ad Orbri.liumepiscbpuiti, testariiis se fiagis hominibusihciiiial, "qudiin riqiurm snmnbbilha-
lias ipsas horiviliasih Latinum sefmonehi vefiisse; teiji, qitm atvefsris Mattichmifdbiehi ohmium recta
et septem de laudibus Paii.li,quibus pafitef praepb- sapfehliumioriseiisu ionVehluquelaudaiur? Laudtiitir
liittif epistoia Arihiani ad Evangelum presbyifefum, aulem vel in admirabilis gloriam conditoris, vel ob
ciii miitit Opus a se irarislatiitii. ConcilaiiAa studia viriutis, iiel(id castiganda vilia volu-
Unum esse, et iilarum octo, et istafum septeiri , pttitis, Ptc.
iibmiliafuriiintefpfeterii, praetefquam qhod eruditi G Aique inde fefelliluf manilesie bigeberius, qui
cpnfiiehtuf, dilucide ostenclit idem riomeii litriqtie yirtini Sllustrem, a qtiP vel Ivfeviaius est Codex
Operi praepositum, idem utfbbSqiie siylus, eaedem ThfePdOsianus,vel recogtiita jussii Alarici atque ap-
sententiae, idem sludium erga Pelagianos, idem probata brevialio ab alio facta, cum Siviefpreleho-
odium adversus Augustinum, quem Traduciani et miiiafunv in MaffliaeUmcbhfudit. AiihiahWs,iiiquit,
ManichaeS nomihe aptid Pelagiariosvuigato appeilat. yirspeciabilis, jubenie A'ihala"ricb'f'e'g:e If&laficumde-
De nomine Anniarii, fenuniiant oculi. de stylo buit dicere) vblumehuhtimde iegibus'Tliebdosiiimpe-
judiCatquisquis gustum habet, cohformitatem seri- raloris edidil, et 'moneitte'QrOntib e-pisiopb iibruin
tentiarum vel hoc unum satis exemplum ostendit. Joannis Clirysbsiomii'n Mdtilimuihdt Grmcbin.Laii-
Qui enim scribit ad Orohtium, cum de Chrysostomo iium transtulit. Aberrat 'eiiiriititio fere tolo SKculo:
loqultur : lia, inquii, nostrum concinit per universa nam inierpfes hoiiiiliariiriisci ipsii viveiileAtigustino,
senteniiis, ut eospene ques nrimquamvidit, omriinoad ld e^t, ante aivnuivi450, in quetii ineidit Augustiiii
omnem"Scripiufarumihteliigentiamiriformassetreda- Pbilus. Vir iilristris, qtiod navaVStpperae iti Codiee
tur. Qui autem ad Evangelifm: Utvideatuf, ail, non TiieodOsiano, id praesiiiit anti. 22 Alariei, qui fui{
tam prmsentesinformasseiiscipuios quam nobistbntra Christi 50B,
verm fideibppnynatibtiemaitxilia.prmparassE. Quantus § It Oe interpretehomiiiaeChrysostomi adneopbjios.
enim ilie adversus necessitatem! Quantus pro libero
surgit arbilrio1 Quam nostrorum libris ubique conci- Pfaeter iiomilias istas quSndecSni,de quibus dixi,
nens! . _ . . - est "aliaad neophytbs, de qua Juliatius ctim Augusti-
Utriusque modi hpmiliarum interpretem sludii' \) rio altercatus est (Lib. ladversus Auffustinum): inde
erga PelagianoSj et Tllius qiiidem propensissimi, idem adhibens 'tesiinioniiim qiio, cuiti scribefet ad
utraque epistpla accusat: pfior enim est ad Oron- 'Zosinvum Papam iibmine oclodecim episcoporum,
lium, unum deepiscopis olvhaeresim^Peiagianamex visus fuerat peecaiutii originis tollere. 'Graecttstextus
Italia ejectis; pbsterior. ad Evarigelum, ejusdem nuiic non exstat, "fuit olim visus Augusiino, qui
facfionis presbyterum. Prioris scriptor se testatur fragmenia duo fefert, et hoc praeseriirvi\'Lib. i ad-
cum episcopo pro fide perpeti lenlalignem-;posterio- versusJul. cap. 6) : SIKTOOTO xalTKirKtSiapKKiit,oij.sv
ris auctor se cum presbyterp consolatioivemex ep KKITotosfiapTnpic.TK ovx E^VOVTK, quibiis Bx yerhis Au-
percipere, quod-aberuditoet illuspi Orienlis magistrq gustinus ffaudis arguit: Hac 3uiianuni, vel poiitis inier-
videret eamquam Traducianusin ipsis oppugnataslrui pretem, qui v'ertisset de ctiusaeiitihi baptiza-
veritatem. mus infantes, cutn non sirit cbinquintiiipecctito;quasi
Quid quod utraque epistola non taritum conviciis yoiuissetsSgnificafe-, a Clirysostbriio"iiegatuni,cPntra
in calhplicos, et praisertim in Augustiiium,sed etiam fidemEcciesiae, peccatum Pfiginale.
sententiSs ariibtisque Pelagianorum referta ests sei- Sed audiendus AHgusiinus'(Tbi&eiri) ': 'Cbtiiparans
licet Saiidibus tiaturae 4tumaiiae$liberique arbilfii, ergo :eos (infaiites) Jgannes majoribus,guoriimpro-
ac possibilitatis niandaiorum Dei exaggeratione, etc. ipria peccaia dimiituntur ih bapiismo, dixil fiibs ftos
Adde quod in epistola ad 'Evangelum,post expo- HABE-RE PECCATA, noii sicril<vei'bttejris ipse postiisti,
•situmargumentum«ingulafum Chrysostomihomilia- NON 'ESSECOINQOINATOS PECCATO, iium ws' uiique in-
iuin de laudibus Pauli, Iicec habentur : In quibus telligi, «ONEOSPECCATO PRIHIHOHINIS iNfiUINATOS,
301 DISSERTATIO I. 'DE PRIMIS AUCTOF IIBUS. ETC, H^RESIS
AUCTORIBUS. HÊRESIS PELAGIANJE. 502
Verumhocnon libi tribuerim,sedinlerpreti;quamquam A videlur ut Celedensis pseudodiaconusidem ipse sit
in aliis codicibuseamdeminlerprelaiianein habenlibus, • qui Diospoli denegavit, quod in. opere adversus
non PECCATO, sed PECCATIS legalur. Undemiror, si tibn Hieronynvumfaclo, id est, ut quidem conjicit jpren-
aliquis ex nnmerovestro singularem maluit numeruin sis, in libris quatuor deLibero Arbilrio, postmodum
scribere, ut iltud acciperetur utmm, unde dicil Apo- prpfessus est.
stolus : Nam judiciumquidem ex uno in condetnnatior Verum suam habet pbjeclio a praecedentibus ver-
nerii; gratia aulem ex multis delictis injuslificationein, bis solutionem : hamprimum pseudodiaconus dici-
(Rmn. v, 16). lbi quippe uniun, nonnisi unum delir- lur ab Hieronymo copiosissime pasci, ul alienae bla-
clum vnlt inleUigi,quo nolenies credi parvulbs inqui- spbemiaeverba subministrel:cujus aulem fuit aliena
natbs,nbii ebs PECCATA NONHABERE. Qubd aiiJoan- illa blasphemia, nisi Pelagii? Deinde libri quos An-
nes, ne intelligerentur propria : vel PECCATIS, sicut nianus composuit adversus epistolam Hieronymi ad
habet in aliis codicibus eadem inlerpretatio, sed PEC- Ctesiphonlein, ab Eusebio presbytero missi sunt in
CATOiibn inquinatos dicere maluistis, ut unum primi Orientem ad Hieronymtimann. 419, quo feliciter ad
Iwminis peccatum venirel in menlem, Sed suspicioni- Deum transiit sancla virgo Eusiochium : atqui lunc
bus no» agamus, et hic vel scriploris errqr, vel varie- lemporis Eusebius in Occidente versabatur, in
tas puteiur inlerprelis, ego ipsa verba Grmca qum a Oriente Pelagius : quomodo igitur qui Oriente posi-
Joanne ditltt sunt, ponam, St« TOOTO, elc. tus erat Hieronymus, ubi publicati fuerant a Pela-
Ex Augusiini verbis cpncludo, primum jam inde gio libri de Libero Arbiirio, indiguit eos ab Occidente
a temporibus quibus scrlbebat Augustinus (scribe- accipere? Deinde libri quatuor de Libero Arbitrio
ivat vero anri.. 421) varias fuisse in variis codicibus T>noii modicum opus erant: oporlet vero non fuisse
hujusce iiiterprelationis lectiones : quamquai» in grandes, quos.iu sclvedisHieronymusaccepil. Deinde
libello Fidei, quem Julianus edidit, perinde legittir libris quatuor de Liberb Arbitrib respondit Augusti-
atque pbjectum est Augustino; alterunv, hunc in- nus ann. 418, sub finem : at ann. 419 nondum li—
lerprelem fpisse de numero Peiagianoruui; terliuni, bris Anniani respousum erat, quaerebantque Alipius
hunc ipsuni scripsisse apte natas Augustiitum inter et Augustinus an porro respondendura esset. Deinde
el JulianuTn.eonceriationes; natae sunl vero ann, non potcrat libris Anniani responderi, quin Hierony-
418, quo piinvum Julianus adversus priorem Aur mus suis iaudibus cumularetur : de Hieronymo si-
gustini librum de Nupt. et Concup, qualuor libros lui.tAuguslinus in libro de Gratia Chrisli, non taci-
elaboravit; postremiini, liujusce homiliae inlerpre- turus utiqiie, si qua se dedisset bccasio ut in libro
tem non differre al) Anniaivo,qui alias verlit: nam de Natura et Gratia, cum Hieronymi causa per se
ei idem slylus est, eademque iatinitas, et uterque amici, tum propter Albinam, Pihianum et Melaniam.
iaborTiomiriisPelagiani, el aetas eadem, et aliafere ad quos scribebat, quique necessitudinis coinmuni
omnia adjuncta. viriculo utrumque fidei defensorem complecteban-
Inde concludo, et, mea quidem sententia, nec le- t.ur. Denique Anniani libri prius innoluerunt Alipio.
mere uee obscure, iiiterpreiem homiliacqua de agi- et Augustino in Africa quam Hieronynvoin Oriente;
mus iioii alium esse quanv.Annianunv illum cujus hps enim non accepit nisi paulo ante dormitioneni
duae sutvt epislolaa: altera ad Orontium episeopum, Euslochii, quae incidit in diem 28 Seplembris ann.
praeiixa, ut dicmm est, lvomiUisocto prioribus Chry- 419. At Aiipius Augustinusquejamduduin de ipsis ad
sostomi in Malthaeum; aiieraad Evangelum presby- Hieronymum scripseraiit, per Imiocehliuni presby-
terum, quaelo.cunvlenet pracfationisiu septem ejus- G lerum, quS dicitur a syuodo Africana ad Gyrilluai
dem Chrysostomi homilias de Laudibus Pauli Apo- missus, ad conquirendos canones Nicaeiios,quique
stoli. proinde solverat ex Africa sub fiuem mensis Blaii
III. QuodAnnianusdiaconus. nousil diversus ab inter- ann. 419 (August. lib. de Gratia Chrisli). Non ergo
prete Uomiiiaruni. lihriilli scripti sunt a Pelagio, quippe qui ann.418
in Oriente versatus sit, et antea quoque Libros de li-
Jam vero id ostendendum esl, propter quod ma- bero Arbitrio ediderit.
xiine instituta est quaesiio, Annianiim scSllcel, cu- Qua ratione igitur sblvendus ille nodus quem
jus HieroivyniusmemSnit, non almm esse ab inier- Hieronymus dicto suo Implical? Suspicor in vulga-
prele homiliarum, sed urium.plane ac enmdem. Id lis editionibus epistolae de qua agitur deesse vocem
aniem facile coiilicitur : nam idem est nomen, An- unam, lolumque locum ita emendandum : In ebdein
nianus; idem in Ecclesia gradus, miiior presbylero; lulb hmsilai, et exceplis verbis linniilis alque emen-
idcm animi siudvum, prppensuni liv Pelagianos, dicalis, nihil aliud tbquitur. Tamen mulluin egimus,ut
aversum a fidei defensoribus; eadem wfas, vivente dum epislolm.memrespondere conaiur, aperiius se pro-
Augustino; eadem scribendi causa, parere Pelagia- derel, ei blasphemias-suas omnibuspalefaceret : quid-
ni.s; idem scribendi tempus, post jugulatam emor- quid enim-in illa miserabili synodo Diospolitana di-
luanique hajresim, cum baereiici pessime odissent, xisse se (Pelagius) denegat, isie in hoc opere pr.ofi-
per quos putarent se liberiatem doceivdi erroris per- lelur. Sic enim omnia facile consistunt, alioquin
didisse, et quos gladio non poterant, voto inierlice- KO-UO-TKTK, et planeveris pugnaniia, neealiunde defit
rpnt, queniadmoduHiloquilur Hieronymus (Epist, j) ratio. emendalionis : nam Hieronymus Aiinianum
20, inier Augustinian,). cum, Pelagio conferre videlur, Aimianumque accu-
Atque hinc diluitur conjectura Jansenii Iprensis sare quod in eodera ac Pelagius,luto IiBssitet,quod-
(Lib.'i de.Hmr. Pelag), quam aliis quibusdam pla- que nihil aliud; loqualur, sed lantum quod diserfjus
cuisse np.vi,Annianum, cujus nieminenmt Hierpny- atque curiosius.
roiis et Augustinus, non alium esse.quam Peiagium, Hinc refelliiur quoque opinio quorumdam quibus
qui noinen ementitus SSL.Nanv, ut alia nunc taceam, venit in mentem Annianum de quoagimus non esse
Pelagius, si.credimus Augustino libro de Gestis Pa- diversum a Valeriatio qtii ex Italia Alexandriavn
laestijiis, et Orosio in ApologSa,Graece adeo.;nihil trajecit, ut Pelagianam. h3aresim„si qua posset, in.
sciebat, ut per interpretem Graecis bominibus re- nobilissimam Eeclesiani; in.veheret, atque: in-Cyrilli
spoudere Diospoli coactus sil; sciebat autem pluri- amiciliam subrepens,'id teniaret in .(Egypfo,,quod:
uiuin Annianus, ut ex versionibus. constat. Coalestiusi.n>Africa et Sicilia, quod,Pelagjus Ronia?,'
- Objici potest in contrariuni, diGtum illud (lierp-- et Hierosolymis, quodque J.ulianus ConsiantSiiopoii
nymi, quo adductus est Iprensis in suam conje-etu- et ThessalonLeaemplUus essel:, PelagianS sjqjiidem
ram ^ Egimus, inquit loc» IIVQX citatOj ut dutii episto- nuliam niajorem. sedem non cmiaii.sunt/ pefifraudem
Im mem respondeTeconalur, apertius se- pmderet, et in suas paftes yei inciinarei yel irahere.
blasphemiasisuasomnibus pdlefaceret: quidquid'enim, Verum, et«i haivc conjecturam; non. mediocriter
in illa miserabilisynadb Dibspblilanas&dixisse.dene-r adjuvet.episiola qua Eusebius, Gremonensis,, ui vi-
aat, in hot apere prbfitelur, Hittc eninv consequens detur, episcopus, Cyrillum monet de, cavendo Vale-
305 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 504
riano : quemadmodum prius, ut sibi quidem persua- A fuisse Ecclesiam Celedensem : si quidem vix ullum
del Baronius (In Annal. ad ann. 417, num. 15), si- apud veteres, ul opinor, reperire est exemplum vel
gnificarat Hieronymo, seriptam ab Anniano diacono episcopi, vel presbyteri, vel diaconS aliunde quam
suae ad Ciesiphohtem litlerae responsionem; vix ta- ab Ecclesia, cui addictus sit, appellationem sortiti.
men adduci possum ut credam, servum Valerii ca- Incertum est an OronliSepiscopi diaconus fuerit,
mitis, qualetn Eusebius depingit, ventrilbquum et et ejusdem cum Evangelo presbytero Ecclesiaemini-
ventri deditum, caeterisque viliis infamem, a veteri- ster. Neque enim id definiri poiest ullo alterutrius
bus recensitum in numero ecclesiaslicorum scripto- epistolae testimonio : invmo in partem neganiem
rum. nonniliSlpraejudicii forsan indeexstiterii, quod si in
Quamquam non aberraturus sit forte procul a Ecclesia Orontii, vel in eadem cum Evangelo, mili-
vero qui Valerianum cujus meminit Eusebius epi- tasset, inter afferendas parendScausas jussis Orontii
scopus senserit Valerio comilSinsinuasse calumnias Evangelique, lianc ulique non omisSsset, quae uni-
Pelagianorum in defensores peccati originalis, et cuique obvia est: fas nimirum esse, diaconum et
excerpta de quatuor Juliani libris conlra Augusti- episcopo' suo, et,,preslvyteroparere.
nuni iion admodum fidelia confecisse. Nullus fere dubito, quin is ipse sit, quem Paulus
Valerianum dico, cujus raeminil Eusebius episco- Orosius armigerum Pelagii nominat (Apolog.cap. 2):
pus: riam Eusebius aller, a quo Hieronymus An- Stat eliam, inquit, imtnanissimus superbia Goliath,
niauS diaconi libros accepit, episcopus certe non carnali potentia lumidus, otnnia se per se posse confi-
fuit, sed lanlum presbyter, siquidem scribit Hiero- dens, caput, manus, toium insuper corpus plurimo ap-
nymus et ipse solum presbyter, ebs se librbs a san- _" paralu veslitus, habens posl se armigerumsuum, qui,
ctp fratre Eusebio presbyleroniissos suscepisse(Epist, el si ipse non dimicat, cuncla tamen mris et ferri suf-
201 inter Augusl.) fragia subministrat.
Refellitur pariter suspicio nori levis, quae incidere Neque eliani mihi dubiura est, quin sit unus ex illis
posset non neminis animo, Annianum diaconunvCe- diciaioribus, de quibus loquitur Orosius, cum, post
ledensem iion esse diversum a Juliano, qui suam exprobratam Pelagio impudentiam sententiae in epi-
ipse latinitatem commodavitPelagio; etsi credimus stola ad Demelriadem conteutae, pergit in haecverba
Mercatori, a Pelagianis couducius est ad suas parles (Ibid., cap. 25) : Quamquam hoc quod neque aple,
defendendas. QuidnS eniin nomen fueril ementitus, neque decbre diciiur, libi imputare non debeamus,cui
et in Qecidente scripseril, quod Eusebius in Orien- neque natales dederunt ul honeslioribussludiis erudi-
tem mitteret, quodque prius in Africam ad Augusli- reris, neque naturaliter provenit ul saperes; sed illis
num perveniret ex vicina Sicilia, quan. ad Hierony- diclatoribus tuis, qui miserum sensum miserrimo ser-
mum Bethleemi posilum? Julianus certe non me- mone conscribunl.et le legendumcachinnis,quasi titu-
diocriier Graecaelingua peritus fuit, siquidem dicilur lum confusionis,exponum.Quare disertani illam epi-
a Gennadio, Grmcaet Lalina lingua scholasticus(Lib. stolain, sensu quidem Pelagii, sed Anniani verbis,
de Script. Ecctes. cap. 45). scriptam fuisse, non lemere quispiam conjecerit.
Verum credibile non esl Julianum, aut Pelagianis Immo nec ambigo quominus sit interpres ille ma-
se locasse, cum per se dives esset, aut homtliam ad lignus, qui, et in conventu presbyterorum, Joanni;
neophytos inierpretatum 1'uisse,cum jam ante inotas et Diospoli, Pairibus responsa Pelagii Latine loquen-
contentiones suamMiaberet interpreiatio illa aucto- tis Graeceexponeret, nec tamen satis fideliter. Quod
rilatem; aut alios libros scripsisse pro sua haeresiG de convenlu Orosius, de concilio Diospolitano Au-
quam quos vel ipse, vel Mercator, vel Gennadius gustinus queritur. Quamquam Orosius diffir.ullatem
memoraverit; aut in Sicilia edidisse quidquam quod creat, cum iuterpretem accusat imperitiae alterutrius
Augustinus propler viciniam non probe scirel: aut linguae, cujus nemo Annianum re.um jure fecerit. Sic
denique diaconi Celedensis nomeu emenliri voluisse enim ail (lbid., cap. 3) : Propter imperitiam ignoli
pugnaturum adversus Hieronymura, qui gloriae du- nobis inlerprelis, quem swpissimeviri primarii el reli-
ceret praestantissimos quosque Ecclesiae catliolicaa giosi, Posserius et Avitus presbyieri, el Domninusex-
doctores aperlo Marte aggredi et superbe despicere. duce, vel prave interpretanlem,vel plurima supprimen-
IV. ad Annianum diaconumCele- tem, veialia ex aliis suggerenlem,confutarunt. Veruni,.
§ Reliquaperlirvenlia quae interpreti objiciunlur, minus imperiiise suni,
densem.
(juam improbitatis : quare imperiiiam ab Orosio ob-
His ita conslitulis de persona Anniani, inquiren- jectam inlerpretor ego improbam hominis fallere vo-
dum deinceps de CeledensS, vel patria, unde origi- lentis callidiiatem, qui quaepervertere lentabai, uon
nem duxit, vel Ecclesia, cui minSstravit. Anniaiius satis iniellexisse se fingeret, affectata, si modo ar-
cerle Latinae genlis fuit, quod ipse teslatur in epi- guerelur, excusationis occasione.
stola ad Evangelum : Jussisli, inquit, ut ex beati viri Quaescripserit, sive suo marte, sive aliena inter-
Joannis operibus in nostram linguam aliqua irans- prelans, ex diclis fere constai; operae tamen pretium
ferrem, etc. est singula per synopsim exhibere, quorum quae su-
Cum ergo Latinus fuerit, Julianique Apuli, Ccele- persunt, sub finem, cum Pelagianis aliis colligentur.
stii Camparii, aliorumque Pelagianorum ejusdem -n Homilia ad neophyios. Tom. V Operum Chryso-
regionis aut finilimae amicus, Campanum et ipsum stomS editionis Latinae, et tom. II editionis Graeco-
fuisse, ex oppido Celenna seu Celena, opinari quid Lalinaa.
velat ? Ut error irrepserit in Hieronymum, nec ille Epislola seu liber ad Demetriademvirginem. Repe-
difficilis, quippe in voce non celeberrima. Cenequi rilur ubique passim, erat olim epislola 142, inter
Celedensis nomen usurpaverit, praeter HierOnymum, Augustinianas : sed nulla aetas paulo doctior non
ignorare se fatetur Ortelius; et nos vidimus non se- animadvertit hanc neque esse Auguslini, neque Hie-
mel in mss. (In Thesauro geograph.) codicibus litte- ronymi, cujus in appendice tom. II inveuiiur.
ram N sic efformari, ut pronum fuerit mulari in D, Libri adversus epistolam Hieronymi ad Ciesiphon-
a lectore non curiosissSmo.Verum, cum Celena nul- tem. Nihil eorum superest, praetef memoriam apud
lam scribattir habuisse Ecclesiam, Annianum opor- Hieronymuin, epistola 24 inier Augustinianas, el 98
tel Celenensem appellatum a 'loco, oon in quo mini- inter Hieronymianas. Periil etiam epislola Alipii et
straveril, sed ubi natus sit. . Augustini ad Hieronymum, in qua fiebat de ipsis
Quamquam, ut huic conjecturae, etsi non mini- mentio.
mam similitudinem veri praeferat, non ita libenter as- Epistola ad Evangelumpresbyterutn,prmfixaHomi-
seniiar, retiriet me episiola Hieronymi scribentis ad liis sepleinChrysoslomide laudibusPauli. Tom..Vedi-
Marcum presbyterum Celedensem : vix enim credi- tSonis Graeco^Latinse, et tom. III Latinae, el apud
dero, et in istum quoque locum mendum irrepsisse. Bedam tom. VI.
Sin miiius aulem irrepserit, fateri oporlet aliauam Epislola ad Orbntium Epwbpum, prmnosiia hotni-%
505 DISSERTATIO I. DE PRIMIS AUCTORIBUS, ETC, HJERESIS PELAGIAN.E. 506
iiis ocio prioribus in Mallftmum. Tom. I editionis JA debuerit auclor dici perfeclusPelagianus, et fidelissi-
CommeliiiSanae,et tom. II editionis Latinae. mus Petagiaiibrum interpres : adeb ut in tradenda
Observandum inler homilias Chrysostomi,quarum .. Pelagianismi sincerilate ipsum superaverit Pelagium,
antiquusinterpres dicitur ignotus, plures esse, si rion bmniuhique accuraiissime mysteria Pelagiana expli- ;
fere omnes, quae sine temerilatis vitio possint tribui cuerit. Alterum, an unum sit.Opus, quod uno nomine
Anniano, duabus praesertim de causis; altera, quod - Quaestionum appellatur. Postremum, a quo sit au-
simili Laiinitate cura iis quae Sndubitatum habent in- ctore, quo tempore, et ubi scriptum. .•.... ^ ./
terpretem Annianum videantur donatae; allera, quod §1. Anvolumen Qua^stionum veteris et novi Tesiamenti|
ejus pene sint argumenti, quod licet in bonum sen- inquinetur errofibus Pelagiauorum.
sum a catholicis iractaretur, a Pelagianis tamen de-
torqueri solebat in suae haeresis palrocinium. Sunt qui affirment, iique necpauci, nec ignoti,
CAPUT vni. ' Lovanienses, Bellarminus, Jansenius Iprensis, et alii
librorum censores. Erasmus tamen in censura, cum
De auclore libri Qumstionumnovi ac veteris plurima objiceret auctori hujusce Operis, quibus ei
Testamenli. detraheret, si quid hactenus obtinuisset fidei, dePe-
Tomo quarto Operum Augustini reperitur liber de lagianismo nihil oinnino dixit, dictmus utique, si
Quaestionibus veteris et novi Testamenti, qui vulgo quid ejusmodi videre sibi visus fuisset. Nam quo va-
credilur, dicilur cerie a Jansenio Iprensi (Lib. de lidiore argumento elficerei id quod maxime.conten-
Hmr. Pelag. ubique passim), plenus erroribus Pela- debat, librum Quaestionum non esse elaboratum a
gianis : quare maximi est momenti ad rem quam T. a Pelagii' haeresisque Pelagiariae domitore Atigustino?
agimus, immo necessarium, explorare diligentius an - Erasmo assentior hac in parle, tum quia"Quaestio-
res ita se habeat. Si enim popularis illa credulitas num auctor aperte conveliit omnia haeresis Pelagianae
onabilitate non caret, dici debet haeresis quae post- fundamenta; tum quod objecia in contrarium, par-
modum a Pelagio nomen accepit, janv inde ab anno tim ambigua sint, partim snpposita,parlim non satis
circiter 375 Romae viguisse, aliumque parentem ha- aut fideliter allata, aut erudlie intellecla, omnia
huisse quam Theodorum Mopsuestenum ; atque ita certe lunc temporis a Palribus communiter dici so-
falso.scripserit Mercator (Prmf. inlib. Subnot.), hanc lita.
inimicam rectm fidei qumstianem, a Rufinb quadam Et verb lia?fesis Pelagiana, prout a velerib.us ex-
Syrb, Ramam temparibus Anastasii primum invectam. posita est, et a Zosimo ponlifice damnata, quinque
Siquidem scribit auctor Quaestionum, ea se in urbe, dogmalibuscontinebatur:(2aodAdomtis sive nanpecca-
longe anle haectempora, Opus edidisse. ret, mbrilurus esset;quod peccalosuo soli sibi nocuerit,
, Sunl qui tribuant id lotum Op.erisHilario diacono, et non posteris; quod possil hotnoper tiberum arbi-
cujns etiam ferunttir esse Commentarii Sn Epistolas Irium, tarhquam per se sibi sufficeret,implere quod ve-
Pauli Ambrosio supposiii : videlur enim utrumque lit;vel etiam quad merilis bperum a Deb gralia uni-
Opns eodem tempore scriptuih, eodem stylo siniili- cuique detur; quod libido sii natitrale bbnum; el qubd
que doclrina; immo, si qua fides danda esset Lova- parvuli nbn irahanl briginale peccntum.At contra haec
•niensibus, Bellarmino, et Iprensi Jansenio, idem quinque ila sentit QuaesliPnumaucior, ul iniegerri-
Pelagiani errores in utroque scalerenl. mus quisque catholicus, sallem suae aulyicinoe aeta-
Ego quidem non inficior quin Quaestionesipsique tis, puta Chrysostomus, Hieronymus, et alii.
Commeniarii rionnullis erroribus fosdentur, Pelagia- C Et contra primuin quidem, de mortalitate Adami.
nis infici vix assenliar. Nam quae ad id probandum QUÊSTIPNE VI.Diclum Admet Evm est: die nmn-
afferri solent.ea, vel alieno sensu accipiuiitur, vel ducaverilis, morie mor'emi,li; et uliqueQua nan siatim
perse sunt ambigua, vel sallera non procul recedunt marlui sed posl tongum lemporis intervallum :
a senlenlia Patrum, eliam illorum quos Augustinus ; sed quiasunt, jam spem immortalilaiis amiserant, futura
laudal, velul fidei catholicae magistrbs. Quae vero mors prmsens dicta esl, quia hmc cmpit in spe haberi.
faciunt ad refellendam hanc errorum objeCiiQnem, QOJESTIONE XIX.Deus hominem fecit, qui quamdiu
adeoapertasunt,adeoque clara,utsufficiat penesolus nmi pecoarel,immortalitale vigeret, ul ipse sibi auctor
oculorum sensus ad utriusque operis auctorem abesset ad vitam, aut ad mortem; ul custodiens se a pec-
solvendum.Est igitur operae pretium,et hunc librum cato, labore suo gauderet essese immortalem;negligens
Quaestionunv,et praefatos Commentarios, diligentlori vero facius, ipse sibi impularet quia cmperat esse mor-
cura ad examen vocare, sed Quaestiones primura, talis.- ..,.'•
deihde Commentarios. QCSSTIONE xxxiv. Vila el mors sic a Deo esl, quia
Habet autem Quaestionumvolumen, prout editum . legem dedit, qum servanlibusse vitam promiitit, con-
est a Lovaniensibus in appendice tomS quarti Ope- temploribus vero morlem, sed illqmqum seCundadici-
rum Augusiini, paries omnino quatuor, quarum lur. Dum enim unumquemqueadjudical quid merealur,
prima complectiiur quadraginla septem quaestiones ab ipso est, sive absolulio ad vilamj sive^reatusad mor-
ex vetere Testamento. Secunda, quinquaginta ex tem. Non ergo inventor morlis est, sed
novo. Tertia triginta ex utroque mixtim. Quarta ex morlis auclor peccalum esl. Quomodo ergo judex, quia
Deus po-
utroque pariter sexaginia qbinque. teral facere morlem, qui nescit peccare? Sed cum
Tres priores partes videri possunt esse instar in- j. peccalis reiribuit, ab ipso dicta esl esse mors, cum rion
tegri cujusdam Operis. In quarta nihil aliud conti- . ex ipso sil, sed ex hoc qui peccavit.
netur quam primae et secundae interpolata repeiitio. QILESTIONE CXVI.Mortis auctor qui est diabolits,
Neque vero fuit posita in ediiioue Operum sancti Au- quoniam peccasse in morte Satvatoris inventus est,
gustini, quam Basileaj accuravit Erasnius; sed ad- sanguinem ejus cum omnium nostrum amisit: quia
dila est multis posi annis a Jacobo Haemeraeo,'rex - sicnt per unum Adam peccahtem omnes in morte tene-
veiustissimo, ut ait,- codice biblioihecae Victorioae bal, ila pef unum non peccantem omnes amisil.
Parisiensis : immo scripta videtur ab homine, quS Contra secundum vero, quod peccato suo Adamus
cum plus olii haberet, quam vel eruditionis vel ju- posieris non nocuerit. XLVII.Promisiue
QC.<ESTIONE
dicSS, post lectum aliud Opus, voluerit forte experiri prophela lotutus est, ut donoDei indigere significaret;
quid ipse posset addere: et addidit sane plurima, sed ul sive peccatores, sivejusti, Dei misericordiam exspe-
: neque:bona, neque bono sermone. Quare tota haec ctasse noscerenlur : peccatores propter delicla propria,
pars praeiermitienda merito est, lamquam res vel ul de faucibus mortis eriperenlur; justi vero paierno
. nullius, vel parvi pretii; quod miror a Lovaniensibus absoluii.peccato, delela sentenlia data in
non fuisse animadversum. - quamcuncti lenebantur. • Adam, per
l
De priore igitur Opere veniunt ad examen potissi- QU^STIONE xxcm. Diabolus superato homine irium- {
mum tria : primum, aiv id totum, cujuscumque tan- phavil,hic viclus genus suum subjecitpeccatp. f
dem sit, ita scaieat erroribus Pelagii, ut propterea QUÊSTIONE cxu. Et sequilur: Ecce enimin iniqui-
507 AD PARTEM PRIMAM QPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 508
tatibus conceptussum. Nunc hoc adjeclo causam infir- A. L Patrem et Filitimel Spirilum sanetumunum esseDeum<
mitalis humani generis tneinofat,qiiia facile esl homini Unde Evangelista: Spirilus, inquit, nondumerat datus,
peccare, ut examen circa se judicis miliget. Primm quia.Jesus von erai clarificatus (Joan. vu, 59). Clari-
enim culpm faeii menlionem, ex qua prmvaricando ficatio enim hmc est, cttm per virtutem suam cognosci-
Adam genushumanum obnoxium fecil peccalo, Suasu tur esse, quod lestifiealus est de se; quia clarificatio
enim et fallacia inimici iniquitatem concipiendo,omne hoc donum dedit, quod per Joelem prophetam fuerat
semen suum iniquitati subjecit, ut ex ea omnesper ira- promissum. Ait enim Deus : In navisshnis diebus
ducem genili, peccato esserit obnoxii..,Propterea adje- effundam de spiritu meb super omnem carnem, eic.
cit: Et in deliciis concepit me mater mea;v.l ab Adain (Joei. u, 28). Et Aposlblus inter alia : Cum autem
derivalio facta peccati, conteplis et nafis impedhnento apparuil, inquit, benigniias et humaniias Salvaioris
esset ad bonatn viltimagendam. Dei nostri, non ex bperibus juslilim, qum ferimus tios,
Contra terlium, quod simplex non erat, sed sal- sed secundum suam miseripoydiamsalvos nos fecii per
lem duplex, de iinpeccantia et gratvaVadjutorio, ita lavacrum regeneralionis et renovalionis per Spiriium
sensit, ut priinatii partem Pelagiani erroris aperte sanctum, quem effudil in nos abunde per Jesum Cliri-
oppugnaret, de aliefa exquisite, et peue euriose, stum Salvatorem noslrum , ut juslificati gratia ipsius,
sententiam diceret cum Patribus ejnsdem aevi.De hmredes efficeremursecundum spem vitmmternie (Tit.
impeccantia igitur. QU^STIONE cre. Humana natura, III, 4). Confirmavit Aposlotus, quod per Joelem pro-
quia perfetiimiein divinilaiis nbii habel, per exercilium phetant fueral promissum, quiahoc, poslquam clarifi-
Htcolluclaiionem proficit, ut melior fiat, cum plus calus est Jesus, implevit Dens, ul Spiritum sanclnm
vincil quam vincilur. Si enim sic agerel, qubd impos- j, „ effunderet in illas qui credunt m ChristumJ
"
libile est, ut numquam peccaret, melior Deo fieret. QUJESTIONE cxi. G«t fidemhabetin Deum, semper
Quod absil, quia natura qum polesl peccare, sicut et ejus qumrit auxilium,
non peccare, si semper vinceret, illi nalurm prmpo- QUJESTIONE cxi). Semper enim Bbminusad auxilium
nenda erat, qum ideo non pectat, quia hnpassibilis est. suum vull coitfugere servbs subs. Et poslea : Carda
QDJSSTIONE CXII. Car autem mundum sic potest illorum illuminata sunt cmlicorusco, ut viderent Dei
habere, si neque intus, neque fbris delinquat: Iwc esl, providenlimnin Chrisiq. Et postea : Cormundum crea
neque in opere, neque in eogilalione.vel At quia prope ih rne, Deus, el spirilum jusium innova in visceribus
impossibileest ut in oinnibusserveiur, in Dei causa meis : hoc eslbona menlemisericordiqmdeprecari. Non
-servandum esl, qnm principalis est. Etiam mundum solum aulem de prmteritis rognt, sed eliam de fuluris
cor in sacramenioDei el Cliristi cnslodialur, dum fides sbllicilus est, ul pettatbr infendens bdisse peccare, ne
inviolata servatur : quia et in alio loco dicilur : Quis peccet, adjuvelur a Deoper spiritwn justilim, quem
gtoriabilur mundum sehabere cor, aut immunemessea orat dedicari in visceribussuis; id est, ut novus ad hoc
peetalis ? ponalur in eo ut cuslodial eum a peccatis, mecogatur
QUiESTioNE cxv. Nema inveniri pbtesl, qui bene fqcerequod scitur notle : cor aufem mundum sic potest
facial semper, etc. habere, si neque intus neque foris delinquqt, hoc esl,
De gralia divina duae sunt qujesliones : una de neque hi opere nequein cogilalione.
lvabituali, ut aiunt, quae justitia inhaerens et pignus QUÊSTIONE CXV.jVflinsi iimor Dei in animo sit, nec
adopiioivis; altera aetualis, qua pravstamus opera caro, nec sanguis, nec principes, nec poieslaies prmva-
pielatis. De priore, quid dici potuit exactius, etiam lerenf, quia Deiudminiculis sic eos persequuniur, ul
ad seliolae sensum, si voces excipias? C tamen non, cum laboranl, vhuanlur; si autem potesla-
QU.SJSTIONE cxxv. Hoc esl signum credenlium quod lis nostrm twn essemus, quomodo diceret Dominus :
sinl Filii Dei, ut cum hunc (Spirilum sanctum) acci- Peliie, el dabilur vobis?Omnis enim qui petit acripiet
piiini, Dei se fiiios audeant appellare : nisi enimsignum (Mallh. vii, 7). Si ergo qui vull pelere, accipiel,jam
diviniialis habtierinl , Dei Fiiii dici non poterunt. non esl illud quod solei dici: Non qum volumus, sed_.
Quamquamaliquh verus DeiFilius non esl,auiem ut sit tatus qum data sunl habemus. Quia VOLDNTAS ASALVATonE
de lolo, situt ei Clirislus; per adopiiomm fiunt 1NC1TA.TITR, UTPETA.T, ETACCIP)A,T ©.UOD PETIEIUT. Ftiti
Filii Dei, ut accipienles spiritum Chrisli, per ipsum autem hmc esse dicunl, ui sive petal, sive twn peiat,
Filii Dei diiantur, per id qubd de Deo est, quem in se falo tamett, quod aut malum aui bonumesl, consequa-
hubent spiriium; in filiis ettim quanwis adoptivi sini, tur. Doniinns autem hoc eXcludensait : Fitia, fides
palris iamen ex riliqua parte debet videri substanlia. tua saivam tefecit (Malth. i%, 22). Nonjam facio fit,
In mundo enim, quia res imperfectcesunt, adoplttti ab quando fides percipk beneficium. iterum : Si credis,
El
hominibus filii, nuliwn pignus , sed sohtm npmen ait, omnia possibilia sunl credenti {Marc. ix, 2-2). lu
aicipiunl: Deus ttiitem, quia perfeclus esl, pius facit, voluniate ulique pasuii meriium, quia fidei boiiuinesi,
ui adoptatis spiritum suum dei, per quem aliquam non naturfe.Fides autem res accedens"est,qum exeitat
-veritulemadoptatiai/ eo rideanlur habere, quia voca- ad exercitium volunlatem : nl quia in natum non est,
btiia sine rebus inania sunt. voluiilas qumin nalura est, SUSCGPTA. FIDEmeritum ei
De gratia actuali docet Augustinus, eam dari a collbcei apud Deutn.
Spirim sanclo humilibus el de se «on praesumeivti- QiyESTiONB cxix. Apostolo , ut leniaiiones ab ea
hus, nierito fidei; quae et ipsasiidonum Dei, ad• j. ' cessarent, deprecanii Dominusait (II Cor. >xu,D) :
-
actusomnes pielatis prastandbs, viiicendasque ien- Sufficit tibi graliamea, nam virlus in infirmifaie perfi-
taliones; quae detipsum quoque posse flgere divina, , cilur. Hinc subsecutm ait: Cum infirmor, tunc fottiot
•sifque«oeleste quoddam iI.U;men, et spiriius |usiit5ae. •sum,et gaudeo, inquit, in iribulationibus -meis, «?.in-
Haeeauiem omuiaiquam •nvanifestedocetQusestionum i habitel «i me virius Chrisli. Si necessiiasad Deiauxi-
auctflr. iiumnos impellil, qntinio magis securitas?
Qu«STioNECXXIII.Si perfeptus factmesset, utnul- Quid caetera persequar? Ilis eerte temporibus de
tius egem,nbn fuerat homo, sed Deus ,-neque ciixum- gralia tam aperle sensisse, neque indocli liiit, rveque
venitis prmvarioasset: Spir.ilum awbemmnctmrihabere, , Pelagianismum paturientis fhominis.
ulVra naluram et perfeclibnem kominis *esl, -ul possitt Janv vero conira quartum Pelagianoruni dogma,
qum Bei sunt. Ecce >nonoolvseureexpositam graiiae s rjuod LIBIDO SITNATUR-ALE BOMCJs, quis Patrum Au-
divinae, «l cansam, Spiriium .santtum Jiabere; «ti fustino majorum apertius «ensit'!
necessitatem, ut multius segenet;<et«upernalitatem iQuiESTiONK <!XH.Proplerea adjecit (Psai. L ,'?) :
atque gratuitaiem , ukm -natumm <el penfectionem i El in deliais eoncepit me tnater mtea; ul ab Adaim
Jtomrriis; et vimûadat posse-afere divina,wt possitt derivatio facla peccali conteplis et natis impedimento
qum Dei stuit. Postea, de eademSjiiritiissancti do-t w»« esset ad bonam vilam agendam, ac per hoc •supplici
'hatione. Hoc donum etiam per •ptbpheim ptomissum negandam misericbrdiam, quia jnfeslum habei
est, ut tmiddareiur, ieuando mit/sierium.Deidee4arari i ihostem, quieisuadet utpeccet. Per peccatum ettim
'dfbirei innriumfiho; ideiripinmbrle, utscir-et j>reatura i diabolus, subjectosibi pritno liomine, poleslalemacte-
309 DISSERTATIP I. PE PRJMIS AUCTORIBUS.ETG., II^RESfS PELACIANJE. 310
pit carniejut seimrriiscere,et êlictorum quqflqmsutttf- A adhuc pbligatis ejusnipdi peccajp, cerie non ijuam-
litateebleelamentasuggerere,per qtipdcqplumhp.ntinem jibet gelvepnam, id jest, piBpain mem.orat, sed eam
speliat vita. Quam ferii magistprgenlium rntJI)PWIS: tantum qiiaeabotinnajidis parentum sceleribus debe-
Video autem," inquii, aliahi legetn in niembris mfjs batur; ipsam ygrp infarites prpc.ujdubio non paiiun-
repugnanlemfegi ineniis inem. . fu]r?s.ed mjfjssiniairial.jam, quaequamvis aeterna sit,
"Ppsiremo adversus quintum, quod est de qriginqli non ea tanven est qnae prnpter parentum peccala
peccato, praeter ea quae aljaia sunt adyersus secun- infligalur, sed pb culpam primi hominis, quanvauctor
dum doghia. manijfesle do.eet in posteros transiisse. Qnid enim
QCESTIONE cxn. Ut ab omni peccato libereniur spe- aliud signifipant haep yerba : Primm culpmmeniioneni
rantes in salute promissq,quiq nqn sglum q propriis, fqcit e&qua prfevqricgndbAdani genus humanutn ob-
sed eliam ab Adm'peccalb,quod per traducem in omnes nbxium fetit pecca}o?Ef jsta : Justi pqternb absbluti
pervenil, liberabunlur per Chrisium. peftqlp, deletqsenlenliq dqtq in Adam,per quam cuncli
QUJESTIONE cxxyu. Non accusat rehqscibilitqsnati- tenebanlur, eic.li
vilatem , sed refgrmat: el qugd reformqtur, bene ab Quoad secnndum, vix ppSfl.eraccusatores attentius
inilio instiiuium probalur. Igilur quoft renqsciiimr, perleglsse l.o.cjimex qup lestimpnium sumpserunt :
consiliomulamur, corporisexviqlionestfscepla, ut red- 'iptus enirn est adversus ManicIiaeQs,qui cum natu-
damur ad prislinum stqlum Adm.Anm,mqulempeccqto ram hpniinuni malani putarent, ideoque a iualo
maculaium esl corpus, guo reparatq ei meliqrqtg per principio exprtam, dicebant deinceps nasci nos filios
fideni consilio abluimur : ul sicul per cpntemptuinDei diabpli, Aucior igitur cuni i.dipsum neget, quod
fuertitpgllutuni, ita per obedieniigtnqbluatur, ut effu- „" Manichaei affirmabant, honvines nempa hasci filios
gial senleniiaiiidalqm Adm, et possil resttrgere. Itqque diaboli, a fide caihplica non aberraf : exponit eniin
si ab aninta cmpit peccqlurn,cur tign (t cbrppre qcqu- (Qumst. T3) quem vo.cetfili.umdiaboli: Qui nalus,
satur, cum in causti peccqtiAdmrtb)\fitcril clesiderium malis mpribtisimbuifur , ut his sludeal, qum iiiimica
corporale, sed spedeitalis iiieclq qnithqiraitsgressq sit sunt Crealori,mulios qsserensdeos, ethisimmolandum,
Dei pmceptum, uf cgrpus suum suhjugarel peccalo, quqsi mundi rectoribus. Qiiare non impugnatcatlioli-
ETNASCERENTUR. HQMINES SUBPECCATp. cum dpgiria, qupd sii/i«s natura filii irm (Ephes. n, 3);
Sunine haechominis, qui in ii-gdeiidqPelagianismi; sed Manichaeuinsolmn, qupd/ionimis natura eo usque
sinceriiate eiiain Peiqgiumplerumgue superet? Cujusi mala sit, ulneque vjrlutem capere possit.
opus Pelagianis dbgnialibusq cqpite ad calceinscqteat?11 Et verp, nemo Pair.um,'quod itieminerim, dixit,
Quo neino qccurqiius Pelqgiqnq tnysieriq explicuerit? posteros Adae, per peccatum originale , fieri filios
Cujus sententia de peGeatpprigjpaii purus putusque: diaboji, sed .captiyos l.tiiliini, servos, obnoxios , in
sit Pelggiqnismus] pmnisgue illius hmresjs bqsjs ac polestafe positos, et si quae s.unt alia 'ejusmodi, ne-
fundqmentum? jcessitaiem magis qnam yoluntatem 'signiiicantia.
yidendum deinc-epsquae auctpri Quaestipnum abi Quam seiiie.niiainsecutus auctor Quaestionum, sub-
accusatpribus pbjicianlur, si ianien prius pbserve- tUior iamen alSis in eofuit, quod , disiinclis rationi-
iur auctorem hung impugpare tptp fpreppere, sicubii lvus filii el servi, posieros Adami negaverit nasci
se dat occasio, hpmipps.trium genefum: Mapichaeos, , . fijios diaboji, ser.vos nasci aperte confessus sit :
delirantes naiuram ipsarn hpmjnis esse rivalanv;Ma- cavit enim ho.c pacto, ne alterutram impietatem
tliematicps, Ijaiaji necfissijati yplunjates liorninumi incurreret, Manichaei dico, malam esse naturam di-
subjicSenies; et eps qui legem sequarent Evangelio,_ C centis;.et Pelagii neganiis, ullum esse originis pec-
paremque "assererent ulriusque digniialem , quod1 eatum; sed roe.diamviam ingressus, catliolicae fidei
Pelagiani postea asseruerunt. Tria fiaecsi paulo st- inhaererei. Subtilioris porro" distinctionis rationem
terititis consSderasseritreprehensores , quibus cumi mirpr a Bellarmino non cogitatam: nam filius nemo
aginius , :ibsiinuis§.eiitse profectp cfiminatione ho- cujiisquam dicitur, nisi illinsvel a quo procrealus
nviiiSs,quem iivter.fidei caijmiicae(Jefepspres, in eo) sii, vel a quo spojile ascitus : siquidem omnis filieias
ipsp censendum pij.tassenl, in qup apcusant. yel naluralis est, qtiaenecessiiate fit, vel adoptiya,
quoevoluntate. Ilomines a diabolo procreari, Mani-
§ II. Objecla Lovapiensium,Bellarminiet Jansenji, ad- cliaea blasphemia est; ab eodenv adoptari, aperla
versns auctorem QuaestiOnum', . -circa peccaturii
. ori- insania.
înale. Diciiur quidem diabolus impiofum pater,
se.d ea iintione qna Ahrahanv fideliuin, v.olun.taria
Auctori Quaesti.oririinab iis qups dixi, nbjiemntur imitaiione. Sicenim Angustiuus (Epist. 89) : Dicitur
duo circa peccaium priginaje: altpruiri gx guseslione. paier impiorwn, siciit noster dititur paier Abraham,
13, alteruro px qnaesiipne 80, qup (itrpque fit n.egatii prppter imilatiotiemfidei, non prbpler originem carnig.
peccali originalis reusr Prinium Re)!,armjnussplus ac-'. Nam ideode ipsp diabotpdictumesl : Imiianlur autem
cusat : Ul nimis impium fqcipus jSgtipfliilqrumpossitl itlum qui sunl ex parteipsius (Sap. ii, 25).
adverti, peccglitft}eoruin pervenit usque ad necemfi-
liqrum ipsqrum, ne tle orjgine.Ulgfitm signum aiiquqd(§ III. Q.bj.ectaLovamensiurn
' et Jans.eniiJprepsis (Cjrca
grati/sediyiiiaea.uxi.liu.iiv. /
remaneret. Ngnne prqvisumest illis, ne diu viveniet
exemplqsequerentur pqlrum? A geiieqna enim liberii "n Mtilla crimiivationis capita coroplexi sunt Lova-
sunt, in alienq cqusq pccisi. Secundum )res simul :: nienses uno fere verbo : aiunt enim auctorem, sub
Neque Filii De\ sunl, gui pascuntur, neque fitii dia- finem qumslionisIdS, Pelagianisure inore Juliarii, ut
bgli. Ex his vero iestimoniis argumentum accusandii videreest apud Bedani cnp. 6 in Canlica (eo lod Reda,
suninnt, aiuntenim a nenvine catlvolicodici, parvu- ratus epistolam de institutione virginis ad Deme-
lps.qpi aiiip adeptuni raiipnis usunv, sjne ullo fideii triadem esse Juliarii, ex ea desumpsli duodeciiri ca-
Eacrainveniopereunt, a gehenna liberos esse; a ne- ' pila, quae Juliano objicerel). Vefuni, mea quideh'
roine pariter negari, rios nasci filips irae, atque adeo, sententia, quanto brevior e.stac generalior accusatid,
ui ipsisqujderri yidetur, filios diaboli. tantp minu? ae.rjjiafixsistit magi,?q.u,e suspjefita : nara
Sed nullus pjane vjd.eo,qjii possit inde auctor vo- auctor Quaesiionumfatetur quiderh, iiberiirii esse hu-
cari in crimen negati peccati originalis : nam quoadI manaevolunlatis arbilrium; sed, praeterquamquod id
prinium, l.nquilur generaiim de parvulis, quotquot; omnes faleri debem, adversus .maihemaiicorum Ta-
nondum adepfi eranl ralionis nstim, lunc ciim ab- tum, qnod ea quaestione impugpat, voluntaipm ait
sumpli sunt communicum palribus incendiri; horumi Dei adminicuto vincefe ipsas eliam aeris poleslates.
vero iriuilS, si non omnes, aui fere onvnes, sacra- Patelur pariter nos.nosirae esse poiestaris, et quae
mentp anliquissimae legis purgati erant a peccaioi volumps habere; sed simul docet volunlafem han,c
origSnali : quandoquidenv Pentapoleos indigenae,, « Salvatoreincilari ul pelat, et accipial quod peiierit.
quantumyis infandis moribus viverent, colebant ta- Fatetur quoqtfe merito fidei nos fieri salvos, iidem-
men verum Deum. Deinde, etsi loquitur de parvulis! que beneficium qiiod petieritaccipere. Sed fidemillam
3H AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 312
nionel suscipi, utique laraquam donum aliunde col-. A.quod mtilierem auclorQuaesiionum voluerit modicum
iatum, Sd est, descendens a Patreluminum. Falelur doloris in partu fuisse habituram, si non peccOssel,
denique liominem habere in natura sua semen fidei, amplificatumveroid fuissepeccato; Adamura pariler,
sed quod nihil aliud esse asserat quam quod creaiura posiquam peccavit, non dattmatuin simpliciler ad
creatorem ex iis quse facta sunt intelligat et pene laborem, sed adid revocatum ad quod fuerat factus,
consplciai. et ad institutum pristinum, cum laboris dispendio, ul
Sed quoniam incidit sermo de semine fidei, res- terra ei seiundum laboremminimeresponderet. Quar-
pondendum est pro auctore Quaestionum JansenSo tum, quod naluralem jusiitiam agnoverit, poeniten-
Iprensi, de seminibus virluliim legisque naturaliter tiamque definiverit esse regressum ad hanc ipsam
iudiiis, litem moventi. Nam quid faciet Basilio do- jusiitiam (Lib. iv de Hmr. Pelag. cap. 12).
cente (in regulis, ctc.) : omniummandalorum qum a Verum, ut a prinvo incipiam, posset statim ali-
Deo accepimusvirtutesin hobis insitasnos gerere?Quid quis, et merito quidem, conqueri, auctorem Qua?.-
Chrysostomo in haecverba scribente (In cap. n Ep. stionum in eo invidiam Pelagianismi sustinere, in
ad Ephes.) : Videsquod ad virlutem seminahabeamus quo nascituram Itaeresim praefocavit : nam eo locl,
: a natura; et unusquisquenosirum in nalura sua ha- unde objectio sumitur, graliam adoptionis propriain
beal insitam scientiamvirtulis? Quid Hieronymo as- novi"Testamenti defendit acriter adversus eos qui
serente (In cap. n ad Galat.), neminemnon habere vetusTestamentum novo coaequabant; et gratiaequa
semina in se sapienlimel jusliiim, reliquarumquevir- operamur quae Dei sunt, naturam, proprielaies, cau-
tutum. Quid Augustino sancle apud Deum conlitente sasque adversus liberi arbitrii superbos laudatores
(Lib. n Cmif. c. 4), legem Dei esse scriplam in cbr-,,g sublilSter exponit : iitrunique vero istud flagitiura
dibus hominum,quam ne ipsa quidem deleat iniquitas? cum Pelagianorum fuerit, mSrum est profecto po-
Quid eodem negante (Lib. de Spir. et Lit.), usque tuisse a cordato viro auctorem de quo nunc sermo .
adeo in animti humana imaginem Dei, terrenorum af- est accusari societalis cum hostibus in eo in quo eos
fecluumlabe detritam esse, ul nutla in ea velut linea- veliementius oppugnat et vincit.
menta exlrema remanseritit? At ista, dixerit aliquis, Hic igitur contra eos qni non plus doni concessum
cuui scribuntur a sanctis Patribus, probabilem in- hominibus fuisse dicebant adveniu ChristS, quam
gerunt sententiam benignis lectoribus, propter prae- gnod majoribus olim, et ipsi prae caeteris Adamo,
judicatam scribenlium aucioritatem. Sil ila sane. ita disputat, ut liac in parie eamdem faciat causam
. Verum cur praejudicata est hac in parte Patrum Adami, quae reliquorum majorum; utrosque vero a
auctorilas? Quia suam, opinor, de gratia divina sen- fidelibus discernat, quorum vultesse louge disparem
tentiam apertis alias calliolicisque verbis dixerunt. raiioueiiv. Unde, cum quaestionem proposuisset his
At suam auctor Quaestionumde gratia divina senten- verbis : Utrum Adamus factus sanctum acceperitSpi-
. tiam, perinde ac Patres, verbis apertis catbolicisque ritum sicut nunc datur fidelibus,concludit illis verbis:
dixit, ut ostensum est : cur ergo praejudicata estil- Ac per hoc in veleribussanctis non ila fuit Spiritus
lorum auctoritas, istius non est? Cur par utrinque sanctus sicut nunc est in fidelibus. Et postea : li ergo
non est pondus ac momentum? maxime cum Quae- qui pulant Adam vel cmieros habuisse Spirilum san-
stionum auetor quatuor memoratos Patres aetate ' cluin, nesciunt quale donum habeant Dei, etc.
vincat, et ille ipse sit quem Augustinus sanctum ap- Quare fatetur Spiritum sanctum olim fuisse cum
pellat, vocatque in testem"fidei calholicae adversus hominibus; ait enim :Cum proplietis ergo et juslis
Pelagianos (Lib. iv ad Bonif. cap. i>). G viris sanclumfuisse Spiritum, nonest ambiguum: cum
Quid quod ille suam de seminibus virtutum fidei- prophelis, propler dispensatibnem; cuin justis vero,
que sentenliam nonaliter exponit quarn Augustinus? causa sanclilatis; sed negat tantum in ipsis fuisse
id enim collatis utriusque locis nemo non facile in- sicut in.fidelibus, post Christum glorilicatum. Qufe-
ielliget. Namquodait Augusiiniis, possehabere fidem stionem ergo movet de modo praesehtiaequo diverso
esse naturm liominum,dixit auctor, fidem esselanium diversis teraporibus Spiritus sanctus adfuit : non
polentia in hominum nalura. Deuique, quantumvis movetde ipsa praesentia, quam omnibus temporibus
Pelagiani senserint esse in hominum natura fidei iiiisse velut indubitalum supponit. Unde quaestioni
jusiitiaeque semen, non continuo Pelagianus audire respondet, subtili quadam adhibita distinctione,
debet, qui cum Patribus eadem verba prolulerii: sanclum scilicet Spirituin fuisse olini cum justis,
quandoquidem verbis subessepolest sensus non re- liunc esse in justis, qua loquendi forma aliud nihil
probatus ab Ecclesia, et accipS non debent in se- significat quam quod Augusiinus ait (Serm. 185 de
qniorem sensum verba dubia, quolies ab auclore, Tempore), Spiritum sanclum fidelibussuis, non jam
caeteroquincatholico,qualisdemonstratusestscripior per gratiam visilationis el operationis, sed per ipsain
Quaestionum, proferunlur. Quis Pelagianum dical, prmsenliammajeslatisadesse. Sequitur nempePalrum
qui animas negaverit esse ex traduce, landaverit sententiam (Greg.Naz.orat. &&),qua Spiritus sancliis
sanctos veteris Testamenti, nuptias defenderii, im- dicilur olim fuisse in justis XKThipyzuMdumlaxat,
probaverii Maihemaiicorum fatum, Manichaeosinse- operalione tenus, nunc autem ouo-twSws-, id est, per
ctatus sit, etc, propterea quod Pelagianiid fecerunt stiam substantiara; olim justos effecisse sancios, sed
in suae Iiseresis patrocinium? Quis daninet Palres, j) servos, nunc sanctos efficere, sed Dlios Dei adopti-
qtios Augustinus excusat, liberius olim ita locutos, vos; olim consecrasse sibi corda hominum velut
ante natas haereses, ut ipsorum verbis postmodum domos, nuneeadem sibi conseciareut templa. Quae
abusi sint in alienum sensum haereiici? abusi sunt sentemia, etsi non facile intelligitur vulgo, commu-
ceric Pelagiani, ut aliorum, sic istius quoque scrip- niler tamen defenditur ab Alhanasio (Lib. n advers.
toris verbis. Atque haec causa fuit popularis opi- Arianos) Gregorio Nazianzeno (Orat. W), Chryso-
nionis, quasi Pelagiane senserit, cujus verbis Pela- ' stomo (Homil. 4 in Acta et alias passim), Cyrillo
giani locuti sunt. Alexandrino (Lib. xxxiv Thesauri),Auguslino (Serm.
185), et aliis pene omnibus, qui inlcrpreianlur
§ IV. Objectaquatuorde statu primorumparenuim. dictum illpd a Joanne : Hoc autem dixit de Spirilu
De statu priraorum parentum anle lapsum, qna- sanctb, quem accepturi erant credentesin mtm : Noii-
tuor in crimen Iprensis vocat (Lib. n de Hmr. Pelag. dum enim erat spirilus dalus, quia (Jesus) iwndum
eap.,1): primum, quod quaestione23 Adamus dica- fuerat glorificatus(Joan. vn, 39).
At Qusesiionum auctor Adamtim dixit faclum esse
tur coiiditus terrenus, sine Spiritu sancto,sine ado-
ptione in Filium.Dei, sine justiiia, aique adeo, ut sane terrenum, quae voxnaluram puram significat. Dixerit
ipse quidem Jansenius interpretatur (Cap. 8), sine verbo lenus, non dixit lamen absolule, sed
gratia habituali; secundum, quod eadem quaestione coraparale tanlum ad cbelestem Adamum, qui Chri-
Adainus pariter dicatur expers fuisse et inielleclus stus est, aique ad spiriiuales illos coelestesque ho-
et omnis scientiae, cum crearetur (Cap. H); lertiim, mines qui, Christi spiritum consecuti, haeredes in-
313 DISSERTATIOI. DE PRMIS AUCTORIBUS,ETC., HJERESIS PELAGIANJE. 314
stStuti sunt Dei, cohaeredes- aulem Christi. Quod )d A nique Deunvnovadona dedisst hominibus,cutn regnum
admirabiliier exponit auctor (Qumst.123) : Postquam tn Filii sui dedicavitin nobis. Postremo nova liaecdona
clarificalus est (Jesus), implevil Deus promissum,ut aliud nihil esse quam quod ait Evangelisia : Quot-
Spiritum sanclum effunderet in illos qui credunl in quot autem receperunl eum, dedit eis poteslalemfilias
Chrislum; el hoc esi hmredemfieri vitm mternm,Spi- i- Dti fieri (Joan. i, 12).
rilum sanctum accipere; ui quia spirilus mternus est,:t, Quod ad leriium capnt pertinet, non est operae
oeternamhabeal vitam, qui accipil eum : pignus est st pretium accuratius respondere. Quod enim ab au-
enim-immortalilalis.Qui enimaccipit eum, et manelin in ctore dictum, sive de Eva, quoad partus dolorem ;
ejus dilectione, transacla hac vita, pergil in cmibsad
id sive de Adamo, quoad agricolationis laborem pec-
eum cujus spiriium habet : incongruum eslenim ul qui ui cato auctum, illiid acceptum est, partim ex vocibus
hinc exil habens Spirilum sanclum, apud inferas le- e- flebraeis, quarum una non modo significat mullipli-
nealur. Signum est enim in homine viciorim Christi, i, care, sed et augere; altera perlinere dicitur ab eru-
qua vicitmortem spiritus ejus, ut in quo fuerit spirilus
ts dilis4tum ad conceptus, tum ad dolores : augetur
ejus, ab inferis teneri non possil; ac per hoc in vete-
',- verb id tantum, quod aliquantum, aut jam est, aut
ribus sanctis non ita fuit Spirilus sanclus sicut nuncic fulurum alias esset, partim ex commnni quadam ve-
est in fidelibus,quia exeuntesde smculoapud inferos is terum sententia, quam scripto tradidit Chrysosto-
erant, etc. mus. Cum enim mandatam dixisset Adamo custo-
Quod si cum Adamo fuit Spiritus sanclus, ut re-s- diain ei cultionem paradisi, causam subdidit (Homil.
vera fuit, si credimns auctori, Adamus certe nequee ii in Genes.) : Si enim laboris omnis fuisset expers,
justitia caruit, neque gratia habiluali: utramquee -n protinus ex muliootioin ignaviamprolapsusesset, etc.
euim in eo SpirStus sanctus operaius est : non estit Cohsenlit Augustinus (Lib. vin de Genes. ad iitt.
tamen operatus adoptionem in lilium Dei, de qnaa cap. 9): Quid abhorret, ait, si credamushbininein,ita
loquuiitur Patres (si forte Alhanasium excipias);; in paradisb conslilutum, ut operaretur agriculluram,
nam ratione quadam distinxerunt haec duo, quaeso- i- non labore servili, sed honestaanimi voluptate?
lent confundi, esse hominem gratum Deo, et essee Quartum caput merito contemni potest, atque
filium adoptivum Dei; immo inter filium Dei, quodd etiani debel; nam duobus ex locis assumptum est,
specialem quamdam dilectionem significat, et interr quorum alter est in ea parle Quaestionumquam sup-
filium adoptivum, quod praeter dilectionem jus illud d posititiam probavimus ; alier supponitur auctori,
dicit, ab auctore Quaestionummox exposiium. Cu- cum sit adversariorum quos impugnat. Et ut sua
riose si quidem illi adverterunt ante Christum ne- constaret uirique loco aucloritas, nihil nisi per ini-
minem justum aut filiura Dei adoptivum in Scri- quum praejudicium concludi possel, cum naluralis
plura dictum, aut Dei templum, ne ipsum quidemn juslitim vox catholiciim possit pati sensum, quo ni-
Adamura, cum innocens forel; sed vel filium dum- miruin Auguslinus dixit ( Lib. IVcont. Jul. cap. 3 )
taxat, ut cum Israel dicSturfilius prinwgenitus(Exbd. viiia quoque ipsa bonilatis perliibere testimonium
lv,-22); vel servum, licetjustum et sanctum. Quod I naturalis, id est, quae secuudum naluram esi; et
de excellente quadam filielate intelligendum est,, auctor appendicis ad epi iolanv Ccelestini pro Au-
eaque ad singulas personas perlinente, non item adI gustino , in praevaricationeAdaeomnes homines na-
geniem totam, ne Palres videanlur scholasticis le- turalem possibililatemet innocenliam perdidisse, id
mere locuti, et ipsi quoque Apostolo pugnasse adb--. . est, in origtne acceptanv. Et certe auctor, quae-
ptionemfiliorumIsraelilSstribuenti (Rom. ix, &). Ex-- G < stione 80, ex qua otiosus ille, quem diximus, inter-
cellenti, inquam, filietate, qua Spiritus sanctus, jaml polator sua fere omnia descripsit, haechabet verba :
non JWCT* hipyut/.v, sed oOa-iwSGj communicetur, utt Hic si resipiscal, et juxia naluram suam senliat, ad
ait Nazianzenus (Oral. M); qua non jam odor bal- Creatorem se conferens, Filius Dei eril; quasi dice-
sami in vasa sancla, sed ipsa substantia sacri defluatt ret: Si idololalriam detestetur, et credal in Deum,
uiiguenli, ut loquilur Augustinus (Serm. 185); quai qui fecil cmlumet terram, a quo el se faclum natura-
homo jam non charus tantum gratusque Dep, qnii iiler senlit ( Aug. lib. de Nat. elGral. cap. 2), Filius
slatus divinaegratiae, sed filius adoplivus, in Christoi Dei erit, etc.
naturali -filio,constituatur; quam ob excellentiam
ipse etiam Joannes Raptista, quo major non sur- § y. An unus sit totius Operis Qnaeslionumauctor, et
cuiusaetatis.
J
rexit inter natos mulierum, nvinor sit minimo ini
regno ccelorum, si crediinus Cyrillo (Lib. xn T/ie- Rejecimus staiim inilio, velut supposititiam , par-
sauri); qua tandem iribuatur sanclis, jam noni tem illam, quae vulgo secunda dicitur, quaeque a
pignus, sed arrha paternaa fraternseque gloriae, spi- Jacobo Hemeraeoadjecta est: de sola igilur priore
ritus niniirum vitae et immorlalitatis; qua deniquei inquirimus, quaeet ipsa triplex est, ut ostetidimus
non accipiatur spiriius servitulisiterum in limore, sed/ initio, an unura eumdemque habeat auciorem ; an
spirilus adoplionis, in quo clamamus : Abba Palerr vero prinvae duae, quae verae quaestiones sunt, ab
(Rom. vni, 15). alio quam leriia, quae concionibus tractatibusque
. Secundum criminationis caput longe facilius quaml magis continetur, auctore scriptae sint.
praecedensdiluitur: nec enim ad id praesiandumopus3 TJ ] Auctorem unum non esse, hinc confici posse cre-
est nisi videre tantum quis fuerit atictoris scopus ett dideril forte quispiam, quod primae partis auctor
quibuscum pugnaret : pugnabat vero cum iis quii scripsisse se dicat trecentis circiter annis post exci-
pulabanl perfectionemAdm inslaurari credenlibus, utt dium Hierosolymorum a Vespasiauo; auclor vero
hmc instaurationihil ulira doni habeat quatn fueratt lertiae lesteiur scribere se sexto, nt quidem legitur
consecutusAdam. Putabant Sgitur spiritu adoptionisE in vulgaiis codicibus, mundi millesimo. Cum ergo
donatum primum hoiiiineni, cum a Deo fieret; opi- excidium Hierosolymorum contigerit ann. Christi
nionenique ex eo probatum ibant, quod Adanvus i 70, et sextus millesimus mundi annus, secundum
condiitis sit perfectus, quodque sanctificalio nostra» computationem vulgarem Grsecorum , sil annns
nihil aiiud sit quam rediius ad pristinum Adamii Chrisli 459, necesse est inler utriusque Operis
statunv. Adversus eos sic disputat : primum, ut ali- oelaiemannos 89 interfluxisse.
quis appelletur perfectus, non esse opus ut nulliuss - Quid quod in priore Opere vix quidquam repe-
egeat, alias perfeciusforel ut Deus. Deinde Adamum i rilur repreliensione dighum ,- praeterquam quod di-
posse dici perrectum in suo genere, ut alia quaecum- ciiur de Jepble (quis enim inculpaie accuset eum
que, etsi niliifhabeat ullra naluram et perfeciionem i tamqnam faciivorosumatque sceleraium, quem Pau-
hominis, cujusmodi est, habere Spiritum saitctum, , lus laudat?); in posteriore multa sunt, el omninp
nihilque aliud seiat quam quod discendo cognoscit. falsa, ui quaepertinent ad Melchisedechum; et-im«
Postea sanctificalione fideles non instaurari modo,, porluna, ut conciones; et i.emeraria, ut definilio
verurn et meliorari, qnod pluribus prosequilur. De- futurae aelatis mundi, reprehensioque canonis Mis-
31S AD PARTEM PRIMAM OPERUM M, MERGATORIS.APPENDIX SECUNDA. 316
sas, etc.; et barbani, uf diflfgnm, deterioralur, sa- iA Deinde .adyersjis ApoIIinarem, aliosque Dpminvcas
xpriitiq vesfis, sanciimgniuin, etc,; e.t jnfjrudil.a, uf 'Tnearhatjonis, Jiostes 'disp.utaf, utique"npn riiinus ygi
qupd Pascha dictum sij. a pjvssione. heinenter quam ppnira haereticos alios, quippe ojr
Af facii jui cohtrariijmauc.toritasllierony.jjii, sU yinilatis Christi acerrimus defenspr: scripsit eigp
quideni, de Hilario diaeono scribit ad Evagrium:. prjus qji.am haeresis ejuscemodj, vej jiota .essel, yel
jvam posterius Opus, quod est de .Quaesiipiiibusye- damnaia in Oecidenfe; damnata vprp ,est a /pamasp
teris et noyi Tesiameii.ii raixtim, indjcat his, yerbis Rpmaean». 373./
(Episi. 126): Misislivplumen«vovufsoy, *«' «§.§<77n>Tov, DeinfJemejninit vasfatae Pannonjae, quasi recenijs
,'ietftesrio ulrum lu de tilulo tiomen subtraxeris; an i\(e pladis': Sip, inquil, ei-asqest Pqnngi\ia'}ut reniediutn
qui spripsit, ut pericttlum fugeret disputandi, aucior, habere non possii, eic. Coniigit yero Jvêcyastaiip
rem nqluerit cqnfiter}.Quod puni legisêiti, intellexi, apn. 351, concurrenlibus in s.ese totius" jipp,eriiyjr
fyinbsissimamqumsiipnexnsftpcr•pontifiteMelcliisedecli ribus.
iifuc pluriniis argumenlisgsse perduclam(Qucest.A(i9), Deinde mentipnpm facit ipsignjs cjijusdam cala-
u_idocere cbnqius sit eum qui befied\xcfitianlq par mitalis, iiori ita pridejn tplerataB. jfeccescimus, aif,
triurchm ftipinioris naturm fuisse, nep de /tbtiiinibus tqborasse fame Ilaliain ei Africam, Siciliam et Sqrd\-
festimandum. El ad pxtremumqusus esl dicere, $pir nimn. Fames illa saeviStaijn.%%%. Meuiinit porro Sar-
xitum sqnctum bccurrisse Abrqlim, et ipsum esse qui diniae tamquam patriae; Sardus igiiur credi polesti
sitb libminis figura vist.s sit. Qugmodp anlem Spirilus Dejiique ad ea resppndpt, djspijtans CUHI pagariis,
i.Vicluspanem vittumqueproiuicrit, ei'deciiimsprfedfe, qu33 Julianus apostata exprobrabai chrSsti.anis; et
,
fjtffisAbrqhqm, victis quqitigr regibus, repprlarqt, ftc- "g yicis.sjniquae Jujianus impie agebat in siiis ihfandis
cpperii, ontt}inpt.qngprenolujl: petisque, ul quid mi- cpetSbus',tacifo tipmine perstringjt, ut videatiir sgr-
hi, vel de scripipre, velde qumslipne videfmtur re-. yjr,e teniporj. Lj.cet ej'go cpnjicere, paulp post nior-;
spgnfleqm. Et ppsfea : fuutn cetje spirittfqtemUluni tenj Jpliani scripsisse, Sd est, circiter ann, 568,
inierpreient non recipies, qui imperitus. sermgne el . cuin. p,pjidumesspnt pacata satis temppra, " pec pirir
scientia, lanto el
supercilio auctoriiqfe Melchisedech .njn.pafflictaeres genfiliuin,
Spirilum sanchini prbiiunliavil, ut ilfud verissintum Ex his cplljgerp licet a Sardo quodanv? circiter
cgpiprgpqril, qtiqd qpyid Qrmcos-panituf, fniperiiiq ann, 570, sedenie Daniasp, Opus Quaesii.pnupiei
conjifieniiain,ffrudUioijmprem creqt. yetere pt tioyp testaipepio editum pssp," '"-""
foia iiaecigjtiir quaeslio videri pptpst obscprior, CAPUT IX.
tum ex rationjjm conflicf-u,lum px eo josuper, quod
in ie.riia parte eaede.isiqjiaesiiones iisdejnque verbis De auctore Commentariorumin Epislolas Pauli,
ac in priprib.us tractentur, qtiprigue pec eadeni ij) qui bihn Ambrosiotribuebanlur.
jijroqije ora|iojvis gravjtas puriiasque dp.c,trinaeelu- iEfafe npstra nemo erjiditus nescit Commenlarips
ceat, qpoevix conveniant n.ni ljpmipi, nisi qiii, vel d,e quiivus agifur suppositos esse sanpto Arabrpsio';
sui objiyiscatiir ideritid.em, fel a se ipso •djy.er.sjf.s S.edhon Steni quis.quenpvit id faciuui jairi indp ab
videri amet, ajvn. 550, etjam a magnis viris , atque iia supposi"-
- .Nihjlomiiiusreiiiiend.a est opinip, qiiaejampridem ij.oniscrimpn npn pertinere ad posteriorem aelatem.
inyalujt ijiumpt.Q']!),.uniqueet eidem sjue/ipriHlrjjm-
que Opus tribuendum: illud jp.se sibi vindicat npn §1. De Auclorisnomineetpersona.
.obscure, c,umait gu.aestipne125 : Hic fitiis gst, jam •(J Inqiiisitpm esj, diligentej' in verum hujuspe Operis
enim in Ipjfplloadpersus Arianam impielatem digpslg, auplorpin, quem, dpnec innptesceret, si lamei) id
reliquq plenius (rpclqiqsunt, qum frinitqtis tpmplexjf fjjil jn cajisa, placujt nonivujiisAmbrbsiasjrum di-
sunt indiscretfimmitai^n, Et quaesJionf?10,6; Quid cerp; sed id hviror lejitatuip ab jjs quise jaciant
sil qutein ad itntigitieniet similitufiinettypgi, qutirnvis ^tudipse yersatqs jn peiTegeijdis Operibus Augustihi,
qtibi dixerimus, hic iainen tgpus el tausti fgstulqt ul cjim ip.sp unp eodemqueloco bis Hilarium iiomiuet
iierutn dicatnus. D.ixerat yerp quaesjjppe21 Sn e?m- (Lib. iv ad Bonif, cqp. -4): Sic sanctus, inqnit, Hila-
dem senteniiam et iisdem verbis. rius iniellexit, qugd scripium esl, m QUOOMHES PEC-
Quae anlem opposita sunt, njhil admodum habent CAVEBUNT. Aiienim, tin quo,id esl, "in Adam, gm-
moinenti; nam ralSo femporis per errorem adduct- nes peccqverunl. > Deinde t
addit, mahifeslumin Adam
tur, quod postea demonstfabiluf; et fatendum est in- gpines peccasse, quqsiin massti. Ipse enitn per pecca-
genue, aliquos iii istis quaestipiiilins inesse ijaeyps, lum cqrruplus, esl, el omnes quos genuit , nali sunt
et Latiniiatem iion.es.se optimani. Qpamqpjjnvargu- sqb peccato ; >hmc scribens Hilarius, elc.', quae toti-
roentum inde petituni faeit ad prpbandani unjfafem denv yerbi.s leguntur in Commeniariis quinti capitis
auc.iori.s, ut rGuiquelegenii facjie cP.iisiabi.t.jani verp ad Ronvanps, parte vii.
qiiod periiuet ad setatpm Qpejis, ea ivpjiobscure eo.- Hjlarium vero, quenvAtjguslinus laudat, oportet
gnpscitur ex variis indiciis; scribit eniti} auctor se npij fuisse, aut ignobilem aliquem, aut Tecejiiem
elaborare id Operis trecenlis circitfir ajinis ppst ex- scriplorem ; siquidem ipsius Commeiitarii aetafe Au-
cidium Hier.osolyii)oruhja Vfispasi^tip, Cum prgo gusjjni erant communiter in onvnium manibus, ejus-
Vespasiaims anti. ChrSsti 7,0 Hier-psplymaexpugna- j. que auctoritatem Pelagiani, nec elevare pplerant,
rit, auctorem oportet edidis.se Opu.s suuni cSrcSter prppier ajtatejn scrlbentis ante niotas Quaestiones;
anii. 370. Neque obstat qnod scrip.s.issesextp rpPfl.di i nec declinare, prppter celebritatem nominis. Scri-
niillesimo dicatur in vulgatSseodicibus; irrep.sit enirai psit yprp, qupd ipsenvet expressis verbis testalur,
errpr, et pro vi reslilueivdum esl iv, ut sequenti ca- sedente Danvasp, ait eivim (Jn cap. m Epist. i ad Ti-
pite ostendetur. tngth,) : Cum toius mundus Dei sit, Eitlesia tamen
Deinde disputat adyersus Judaeos, et Msnjchaeos domu-sejus diciiur, cujus Iwdie reclor esl Damasm.
tota fere prima parle ; contra No,vauap.psde prjeni- Paiiiasus pprro desiit vivere ann. 584, die 11 De-
lehtia, quaest. 102; Eusebium Emisenum de Melcb.i- cembris.
sedecho, quaest. 109 ; paganos de apolpgia christja- Sjiiis. auieoi mii-ari npn ppssum quid causae lia-
norum, quaest. 114; Malhematieo.sde fato, qjjjest. buerit Jansenius Iprensis, cur asseret { Lib. vn de
116; Eusebium Gaesariensem de Spiritu sancto, Hmr, Pelag, cap. i) eodem circiter tejnpore scri-
quaest, 125; differentes baptisraum , quaest. 126: psjsse Hilarium Cpnvnveniarios, quo Hi.eronymus
damnatores nupiiarum, quaest. 127; quaequarto sae- Pjaiiogps jrj Pelagiajios; nam ab bbitu Danvasi ad
cujo inclinanle quaesiioiies acerrim.e mpveb.antur. ieditos Dialogos interiluxerunt ajinj npn iiiinus tri-
Oeinde valide simul et subtiliier refelllt argpmentat girija ; ei tafpen Hilarius apte pbitum Damasi anijis
Photini, quem adhuc tamquam vivent.em ^lloqui},iir. ." iiojj paucis Commejiiarios edidit. Deiude quouiodo
Obiit vero Photiniis exsul in Galatia ann. 376, cumi Augusijnus ann. 419 jaudasset libros tamquam sua
urius damnalus fuisset Sirmii ann. 330. jam aucioi jiale poileptes, qtii aule qiialuor amios
317 DISSERTATIOI. DE PRIMIS AUCTORIBUS,ETC, H#RESIS PELAGIANJE. 518
aut circiler, in lucem prodiissent? Denique si Com- A PERITvoluniale, nan sohim nihil proderjt, sea et pb.e-
mentariornm auctor sit idem qui Quaeslionum,qqpd rit. FIDEIelenimGRATJA liqnc{labclpoiesfqieip,ui de-
postea demonstrabitur, fieri non polest ut Conimen- volis sibi divinaiti infundqt medeiam; inflevplisveio
tarii eodem circiter lempbre quo Dialogi compositi conferai morbum,pef qqem(otus /iqmpirtteregl.
sint, cum Quaesiiones circiler ann. 5*65elaboratae Denique,quod mpriBhiur 'hbrn'ine'spvppjer pec.ca-
fuerint. tum prSmi honiinis, assprii yfirbjs cpnsequpnli/bjjs
Eamdem forle ob causam ratus est Iprensis, au- sententiam ab Aiigustino reTafajri"(Adctip, y Episi.
ctorem Commenlariorum , quem Ariibrosiaslrum ad Rom. parte vn): Hic eninijteneficiumDei perdidjf,
voeat, ex Combienlariis Pelagii adhiuuisse aliquid , dutn prmvaricavil,indigimsfqctus ecferede ftfbqfe vi-
quo exponeret Apostoli eplebfem serileriiiam, Igitnr im, ut moreretur. Mors fiutein dissblntio .cprpbrisf,.st,
ribti volenlis, etc. Nam Pelagius Expositioiies suas cum qnima q corpore separalur,
breves in Paulum non composuit ante ann. 400, sed Scio reprehendiquaedanij ""t,qupd mprs s.ccunda,
qup fere tempore sedere coepitInnocehtius primus. quae gehenna est, nori redjjndaj-ii in posterps ex
fiavc cuin ila se habeanf', inquireniium deinceps Adami peccato ( In cap. y ad R.pm,cap- 2)v;sed spla
quis ille Hiiarjus Comhveniariorumauclor. Non fuit mors prima, quae animi solutio a oorpore. Qiiod
certe Syracusantis ille monachus , qui Augustiiiuni ducenatura geiitesiiiChristurii crcdjderjnt (Cop.yi),
de QiiavsliqtiibusPelagianorum consuluit ann. 113 ; viderintque suaenaturae esse quod creda/nt. Qupd
neque episeopus ejusdem nominis, ad quem litleras honos conatus adjuyel Dejis(Gap. n qd Philipp,), \tt
dedif Auguslipiis'ahn. 4J6, posl damnaiam a conci- nostruni sit velle, Dei perfieerp. Qjip.dper jusijiiajn
jiis d.uobtisin Africa haeresim PeTagiaiiam; neque » Deusunnm e duobus paribps ac.cipiaf, alieriim re-
yel Arelatensis praesul",vel laicus scripipr epistoiae spuat (Cap. ix ad Rani.) Qupd praejlesiinatjo ex prae-
ad Angustiiiuinde reliquiis P.elagii.Oniivesehim illi scientia fidei pendeat (lbideni). iQuodDejjs vejji pri)-
longe iipst DJviHasuin vixerunt. , nes IvovninessaTvoslieri, si.etipsj yelinfi/jfitifbllf,:ii).
Sed neqiie fuif jrivietus ille domitpr Arianorum Sed cuni haecfere omuia aPaf.rjhus ajjjis-,praeser-
Hilarius PTctayi.ensis,qui.Ticet sub Dahiaso vjxe- tim a Chrysostomo, iisdem p/jijeyeibis, ,et 0 eps-
rit, queniadmpduni pVerique censent, vix tariien dem Aposioji locos, prolaja sinlj qiii.dcausa) ,esl cur
prpbaijSiiferjdici ppiest extj'ema senectute tam pro- non perindein Hilario atqu.e in aljjs .b.enigiiaiijjer-
jjxum ppus ej.ucubrasse, Quainquam, ut hoc argu- pretatioiie molliaiiinr? Quaniquam nec a1dj)v,p.dum
mepfuivide.ficerej, saiis diversiias , iuivi siyli, tiiin fegeni hujusmodi Ivenignilate, si niodo, .ut paj',esf,
versipn/js scrjp.iurae atque eiiani "doctrinae, opus cPnimunS potius probalorum a.uctprrini sejitenliae
istud magnp Hiiario abjudicaret. quam praejudicato alicuju.s sensui .cred.a.tur.
Niliijpfgo credjbilius as.serlpbffist quam quod Rel- Nam Hilaritim calholice d.e p.eccaipP.rigiijalisen-
larminus ait (Lib. tdeScript. Eccles. in Anib,), Com- sisse, praeter quam quod Augustinus testis esf. (ln
nj.e!)tariorum,s"erij)ioremiion esse aliuih ab Hilafio cap.ifii ad Rom., ad htee verfiq: O.cttijipne qtiiem,
diacono, qui cujn EusejvipVerceiletisiaiiisque Atha- etc), demonsirat etiam ista senienlia";~p,igbblii$hq-
nasii defensQribus,.e.cppcilioMediplanensiAriaribrum ininem iam propter Adm,quam pffip.i.er ipsius ppfitq-
ejeciu.sji) jex,siliujnanii. 555, dieilur incidisse inljae- tum, in tonditione se haberegratulglur, fii.c.CuHi jgi- •
resim rejjaptiznnijuiii,a q.ua, ui bpliiOr,resipuii arile tur negat mortem geeundam, quaef st ing,eh1ej)ria, fix
obitum. yidet.iir.eiiairisedi apostblSpae" iecoriciliaius, ^_ prinvo'parehte in posteros itraduei, i,d esf/, rppejj.di a
upde Jjoiiprii/icerje /Damasploquittir., ef quievisse in D.eopcenamsensus,utaiunt, p.eccajpprSgihaii,.repji-
pace ': q.panlob rem sanctas :" ab '
"" Aiigtistino " po- gnat equideav rionnullis ; hajve.tl.ainen asseijtientes
' jdici
tuii. ^'" plurimos, fum e Palribus, fuii),ex iiieplogis ahliquas
§ II. Pedoptrina Cprnnienl^rjjSiCpii.tenta. SchoIae?ipsumque AngelicumDoCtPffinj.
Gentesail duce naitira .crfididisse,";ait,et.Cbryso-
Q.ui, sprela arjctpritate AugustSni Hilarium lau- stomtis, ulerque vero .calholice, cji.niJiejvier naturam
danljs, ips.ppvficiitip novnirieiraducurit, veluli tnul- adjutorio Dei opposuerii, sed legi Mos,aic~ae, alque jd
larum hceresuii.ijseijwiafqrepi,perfeciuii/quePelagia- anibo coivvmuniterdocuerint, quod acc.eperaj.iiab
num, et Pelqgiqniserrpribus referiissimum, videfint Apostolo, liatiiraji' scilicet perinrje genlibus, atque
jlJi qiifl raver.eri.i.ia"Augos.iini quove argiinientoid legenv Judaeis, paedagogujiifuJsse ai.lClvijsûni.
efferapt. Qerie Pelagiari.adogmaila, si cfcdiinus Au- TJeinde, cuiivdocet conat.us bojv.osadjuvari a Dco,
/g.us}i.iio, qualu.pj-niaxiine qu'aesifionibus'contiriebaii- dpcet siniul eosdem fixcijari a Deo, qpi dat iidem.
i.Uf: 4« peccatpAdgmibbnbxiumleneaiur tblus genus Cum velle dicit esse n.oslrutt),npn iCxcludif graiite
hutnqriutn; A)igiqita sit pgsitain fege"fantunief do- adjuiorium, sed ivecessitatem,quae ,vol-u,iâ}ibus j,in-
ctrhia; Arifid.espjt dp,nitmDei; Arimoriaiiiurhoirii- ppiialur".
nes, non merilq ctfipm,sed tiecessiiate riaiurm.Jie Justiiia porro Oeum op.erari, yel, qpp.didem pst,
sipgjiUs.cathplicesfinsi.tHilariiis,' judicio, etiam cum ex Jioniinibus unum el.eît prae
Et rle p.ecca.t/o a prinvp parenle alio, Ahgustinianumest. Pr^destinali.ohem ad glo-
quideni o.rigi.ii.ali
in posieros trao/uclo,id esi, pmnibus in Adarivbpec- riam, quairi aiuiit abs.olutam,ex praeyisjs»ease ope-
caulibus, Ajjguslj.hit.es.ij.niojjjumm.pxrelatum suffi-1 /)ribus, Ambrosianura. Deum yelie omnes salvps fieri,
cit, quo vel "uno,et res eonfici, et quisquis se Ati- sl velint, id est, si gratiae praevenieiijTiconseiiliant,
guslini discipulum jactat, egregie refelli debel. "calhoiicum.
Hmc enim scribens Hiiarius shie ambiguitalecommo-
nuit, quohiodo inteiiigendum esset, m QUOOMSES |---•- Iir. An sit unus Quasstionumet Comnveivtariorum
aueter.
PECCAVERUNT. EX ea vero intelligeniia pendet Au-
gustiniana lota demonstratio adversus peecati origi- /U/inm esse docti quique commuiiiter dicunt.
n:ilis oppugpat.or.es.: cura ejriiijilaboriose d.ispulasiet Conimunis opinionis tria sunt certissima argumeivta,
yir sanctusde loco Apostbli: Residt,' \dq\i\i,"tiiin siquidem ebdem lehipore, in .eajn.d.eijjsenteivtiam,
ilto primo homine peccasseomnes hilejtigantu}-,quiff jisdem ' yerjjis utriusque operis auctor scripsit.
in illo fuerunl omnestjuandoil(eppcpqvil:undeptcca- Ratip iemppiis Sodeclara .esi: tertia pafs Qusestio-
tumnascendo Iraliilur, quod nisi renascendonoiisol- num'scripta est airte /ahn. "563,firior post annum
vitur;nam et sic sanclus Hilqri/is jjifellcxit,el.c. 567;.ann. 570 Comrnenlarii, se.iente Damaso, ut
De graiia vero eximium ijlud est prae aiiis' p)urj- .p.sfensumest. Cum ergo Dariiasusobieritann. 584,
i))is: Ul nequemeriiq spb, qui sqlvffniur',mequehg- .sederpcpeperjt ann. 567, eodemfereiemporeetIiber
rumperquos vbcanlur, sed Dei grffiiqfstucl dpjijipi piijjius (Jtice?iioriumei CpmmentariS breves scribi
prmsiarividealur per fidemChristi [\l finibtji, if. eadera scriptoris setate.
pp.iue*rujiij'sjilteiri
•
De fide, quod sit donunvO.ei: Fides esi enim qum Jain 'vero fahi Triulta corititient Quaestiones ef
dal saluiem(I Timolh. \\),quam nisi menstota SUSCE- CoHimenlariiin eamdem senteiiliam, ut singula rc-
SiO AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 520
lefre infinitum sit, exempla proferre promptissimum: A modo animuhi vel leviler advertat. Ulrobique certe
duo impraesentiarum sufficiunt. diffidentia pro incredulitate ponitur; verbum prm-
Quaest. Quid est, ul cum vir el mulier una sint caro, varicandi activa terminatione barbare usurpatur;
virimago Deisit et non femina? Unius substanlim qui- verbum quoque melimandi, et alia plurima, quae etsi
demsunt vir et mulier, et in aidma et incarne ;sed insolentia, videntur tamen vel familiaria, vel affe-
gradu majorest vir, quia ex eo est femina, sicut dicit ctaia ab auctore.
'ApostoiusrCaput mulieris vir (I Cor. n, 5). Cansa Sentio opponi posse duo : alterum adversus ratlo-
enim majorem fecitvirum, non subslanlia(Qumst. 24). nem temporis constitutam; alterum, quo diversitas
Ctimment. Quamvisuna substantia sit el vir et mu- senteniiae probetur. Nam aucior tertiae paitis Quae-
lier, lamen quia vir caput est mulieris, anteponendus stionum scribere se ait annomundi sexlo millesimo,
traditur, ul per causam et rationem major sit, non qui Christi 4S9 secundum Graecos:distal igitur annis
per substantiam. Inferiar ergb mulier virb est, portio ocioginta et amplius ab aetate auctoris Commenla-
enim ejus est, quia origo mulieris vir est: ex eo enim riorum, vivente Damaso, scribentis. Deinde quaestio-
est, ac per hoc obnoxia videlur mulier viro (In c. n, ne 109 Melchisedechdicitur rvonessehomo, asseritur
1 Cor.) inCbmmentariis ad cap. n Epist. ad Hebrmos.
Quaest. Hinc est unde Paulus apeslalus : In magna Verum, quod pertinet ad tempus, facile fuit erro-
autem, inquii, domo non solum sunt vasa aurea et rem in numeros irrepere, transpositis litteris, po-
argentea, sed el lignea et fictilia (H Tim. n, 20). Islud testque suspecta videri computatio amiorum mundi
propter Hymenmumet Philmthumposuit. qui cum es- more Graecorumfacta ab homine Latino. Qiiidni ergo
senl ex Ecclesia, perverse de resurrectione senliebanl, n" pro 6 millesimo scriptum fuerit 4. niillesiino, el mil-
ticul aliqui de CorinthiorumEcclesia resurrectionemne- lesimus pro millenario positus? Sie enimomnia con-
gabant. Sed hane domum magnam Novatianus mun- cilianlur facili negotio, cum quarto mundi-millenario
dum significat inteltigendum, non Ecclesiam; ne in secundum Latinos scriberenlur quaestiones. Ea con-
una Ecclesia, malos cumbonis, mundoscumimmundis. jectura tanto probabilior est quanto plura adjuncta,
cogatur asserere, quod facile puto convelli. In una quae prosecuti sumus antea, ipsam confirmant.
enim domoomnessub uttosunt nomine: quamvis enim Diversilas sententiae, qua auctor Qusestionum
moribus diversi sunt, uno tamen domini sui nomine (Quwst. 109 in Comment.ad c. vn ad Hebr.) MelchS-
censentur el professione. Mundus aulem hic diversm sedechum negat fuisse hominem , affirmat Hilarius,
professionis continet homines, ita ut dispares profi- majorem crearet difficultatera, nisi conslaret, Hila-
teantur se habere eld'eos el dominos. Vides ergo non rium in Epislolam ad Hebraeosnihil scripsisse, quem-
hoc potuissedici de mundb, sed de Ecclesia, in qua sub admodum nec Hieronymum , nec Pelagium , nec
uno degentes
' nomine diversi sunt aclu, etc. (Qumsl. . ullum alium Latinbrum ejusdem aetatis (rei causa
102). eruditos non latet). Supplevii igitur aliquis com-
Comment. Significavitin Ecclesia diversosesse ho- mentaria quibus decem priora Epislolae caplta expo-
mines, quosdam bonoset summes viros, quos in auro nunlur, partim ex Chrysostomo, partim ex Hierony-
intelligi vult; quosdam' bonos tantum, quos in argento mo; ul mirum nemini videri debeat, si de Mel-
designal: alias vero non bonos, quos vasa lignea et fi- chisedecho hoc in opere legantur pugnantia qnae-
clilia appellat: quod nulli ambiguum puto. Nam in stionibus, quas Hieronymus ea ipsa epistola refellit,
Corinlhiorum IwcEcclesia probal frequens sermo ob- unde additor inutuaiiis esl ipsa etiam verba.
jurganlis Apostoli; nunc aulem in Ecclesia noslra pa- C Ex TiSs quae dSsputata sunt haclenus utrorjue po-
lam esl, et in tempto Hierosblymis, in qub lypus erat steriore capite, concludo, Hilarium, qui ex Sardiuia
Ecclesim, manifestis leclionibus approbatur. Erant oriundus, solet nominari diaconus, quique Lucife-
enim ibi Sadducmi, ex quorum radice erat Hymenmus rianus vulgo audit, scripsisse duo haec opera, quo-
ct Philmtus, de quorum prava sentenlia cum Aposlolus rum examen tum hoc, tum praecedente capite insti-
esset locutus, statim hoc subjecit, ut non esset mira- tutum est. Deinde ipstim immerilo traductum alieno
bile in Ecilesia videri homines dissentientes; nam et . nomine, qui suum habet ab Augustino semel alque
in Corinthiorvm Ecclesia, de qua dixi, quidam erant iterura appellatum. Deinde immerito quoque postu-
qui dissentientesresurrectionem negabant. Insanus ta- latum sive Pelagianae, sive Coelestianaehaeresis, ciira
men Novatus , ut errori sub btandiatur, aliter hoc in- utrique manifeste pugnet, et lestis catholieae fidei
tclligendtimtradit, ul domus magna lotus mundus si- quoad peccatum originale ab Augustino Jaudetur.
gnificari credatur, quia habet hominum diversitatem; Deinde neque Pelagii, neque Ccelestii interpretein
cum consiet Apostolumexemplo usum domus divitis et dici posse, cum ulrumque aetate mulium praecesse-
opulenti, qum quamvis copibsa sit, habet tamen vasa rit, senseriique cum suae aetatis Patribus appriirie
lignea et fietilia. Hoc modoet Ecclesia, quamquam catholicis. Deinde tantae auctoritatis esse ad res sui
sancla dicatur, habel tamen et vitiososet prava sentien- temporis, id est, quarti saeculiinclinantis, lestatidas,
les ,sicut superius memoravi. Quos contumelia dignos quantae quilibet aliusapud Laliuos, si forte Ambro-
ostendit, non lamen perituros, sed purgandos per sium excipias. Postremum, vere dixisse Mercatorem
ignem, quia domui ex aliqua parte necessarii sunt (In a Theodoro Mopsuestise episcopo orlaiu esse haere-
cap. n 11Ad Timoih.) irj sim, cui factum est postea, vel a Pelagio, vel a Coe-
lisdem saepe verbis usus est in ulroque opere, lestio nomen. Quod fuit hoc utroque capite demon-
qtiod cum in exemplo priore de muliere apertnm sit, strandum.
frustra referantur alia, quae legenti occurrent, si
DISSERTATIO II.
DE SYMODISHABITISIN CAUSAPELAGIANORUM VIVENTESANCTOAU6USTIN0
In hsec rerba Marii Mercatoris : Non solum imperialibus legibus , sed etimn sacerdotalibm
stalutis depositi atque exauetorati sunt. etc. (Commonit. cap. 3.)
Etsi Mercator propositis Commonitorii verbis de lagianorum , donec moreretur Augustinus, aut con-
una Zosimi tractoria, vel etiam de Innoceniiidecre- cillum Ephesinum cogeretur. Fuit vero temporis
to, sermoneni fecerSt, non erit tamen alienum a ra- illius spatium non amplius , quam novemdecim an-
lione, nec parum , credo , conducibile ad historiam norum, quibus h.eresis Pelagii Coelesiiique visa est
Pelagianam , recensere breviter viginti quatuor sy- aliquid vifium aut exercere, aut reiinere.
uodosauae a veteribus habitoe dicuutur in causa Pe Mirabitur forte auispiam , toties convenisse ian-
321 DISSERT, TI.DE SYNODIS HABITISTN CAUSA PELAGIANORUM. 524
tam rouitiiudinemepSscoporum,lamexiguotempore,. A cap. 53) : Ista hmresiscumplurimas decepisset,etfra-
et ad unius sectaa excisionera , nec poluisse lamen tres, qubs nbn deceperat, conturbarel, Cmlestiusquiaatn
infelix germen lanto moliraine radicitus evelli. Sed talia senliens ad judicium CarlhaginensisEcclesimper-
nt impietas illa fuit omnium fere haeresum pernicio- ductus, EPISCOPORUM sententia condemnatusest.
sissima, ut quae fundamenium christianae pietatis Orosius (Cop. 5 apohg.) : Expasui corbnmvestrm,
convellere leniaverit, homihum scilicei sub Deo hu- ut polui, Cmlestium jam ad honorem presbyteratus
; iia nulla obstinalius restitit Ecclesiae, si- subrepenlemapud Carthaginem, PLUIIMIS
^militatemnaturae EPISCOPIS JU-
quidem ipsius liberiatisque humanaearce oc- MCAKTIBUS, proditum, audilum, conviclum, confessum,
cupata, ex ea se perlinaciter defenderet. detestalumqueab Ecclesia, ex Afriea profugisse. Et
I SYNODUS, paulo post: Ego illieo proseculussum. Hoc inCmleslio
AFRICANA SYNODUS deleslata est.
Ab Aureiioadversus Cmleslium hubila' Carthagine Ho- Marius Mercator (In. Commonil.cap. i): Dequibus
norib ix el Theodbsibv AA. CC. mense Februario, omnibus capitulis suprascriptis exemplaribus synoda-
anno Christi 412. lium gestbrum PATRES ET EPISCOPI regibnis illius resii-
Posl deprehensam in AfrScaPelagianam haeresim, terunt Cmlesiw, et jusserunt ut eadem' candemnaret,
hahila est synodus Carlhagine ab Aurelio episcopo, quia essenl hmrelicisensus.
in causa Coelestii, qui ad presbyieratum, partim do- Praedestinati auctor ( Hmresi 88) : Restitit ei qui-
ctrinae fama, partim specie pietalis, sed potissimum dam Paulinus diaconus defensorel procuralor Ecclesim
suorum artibus, subrepere tentabat (Augusl. lib. de Mediolanensis, eique IN CONVENTU SACERDOTUM mulia
Pecc. Orig. cap. %el seqq.). Haecomiiiiini prima fuit, capitula objecit contra fidem calholicam, qum Cmlestius
videturque Eccleslae, de infando errore triumphare B damnare neglexit.
addiscentis, quasi rudimentum. Ex his quatuor testimoniis, et praesertim ex poste-
Temporis ratio facile constat duobus veteruin te- rioribus tribus, possel aliquis suspicari nou medio-
slimoniis inler se collaiis, Patrum Carthaginensium crem fuisse hancce synodum, immo nec Carthaginen-
ejAugustiui. sem lantura, sed, ut ait Orosius, Africanam, id est,
Seripserunt illi ann. 416, ad sanctum Innocentium vel ex tola dicecesi Africav,vel ex pluribus provin-
in baecverba (Epist. 175, apud Augusl.):Cumex more ciis, siquidem ad eam, quod scribitMercator, Patres
ad Carthaginensem Ecclesiam solemntter veniremus, etepiscopi convenerint; Patrum enim nomineprima-
atque ex diversis causis congregata ex nobis synodus forte tes provinciarum, sive senes appellari, elsi dubium
haberetur, compresbyternosler Orosius nobis liileras esset, intelligi posset ex actiohe prima collatio-
sanclorum fratrum et consacerdoium nostrorum dedit nis Carthaginensis num. 46. Ubi Aurelius iueminit
Erotis el Lazari, quarum formam his consliluimusesse Patrum el fralrum suorum, cum de tiniversall concilio
subdendam. His ergo leclis Pelagium et Coelesliumau- Ecclesiae catholicae septem legatos, qui collationi in-
cwres nefarii prorsus el ab omnibusnobis anathemati- lersint, eligente loquitur. Hinc autem adjuvaretiir
zandi erroris adverlimus: unde faclum est, ut recen- utcumque opinio credenliura a Patribus propter col-
sendum peteremus [ Al. pularemus ] quid anle ferme lationem coactis Carlhaginem habitum de Cceleslio
quinquenniumsuper Cmlesliinomine hic , apud Eccle- judicium, nisievidensincontrarium ratiofaceret.
siam Carlhaginensem,fueril agitalum, elc. Accusavil Coelestium Paulinus, quem diaconum
Scripsi.tet iste lib. de Gest. Palaest. cap. 11, allo- simpliciler Augustinus ; Mercator diaconum sanctae
quens Aurellum : Rmcita objectasunt, ut eliam apud Q memoriaeAmbrosii Mediolanensis episcopi; Praede-
Carihaginem a sanctitate tua, el ab aliis tecum episco- stinati auctor diaconum defensorem et procuratorem
pis dicerenlur audita alque damnata ; ubi.quidem, ut Ecclesiae Mediolanensis noniinat.
recotis, ipse uou fui, sed pbslea, cumvenissemCarlha- Objecla sunt capitula illa sex, quae recenset cum
ginem, eadem gesla recensui. Augustino (Lib. de Gesl. cap. H, et lib. de Pecc.
Ex quibus manifesta sunt tria : 1° Duas in eadem Orig. c. 11) et Mario Mercatore (Cap. 1 Common, )
causa congregalas fuisse Carthagine synodos; et po- Praedestinati auctor in baecverba (Hmresi 88) : Ob-
steriorem quidem, ex qua datae sunt ad sumnvum tulerunt ei libros suos, ubi dicebal ipsam sibi liominis
pontificem litterae, coivisse circiter mensem Sepiem- naluram ad perfeclionemposse svfficere; hoc esl, tan-
brem; lune enim temporis cogendam praecipiebat lam potest homo exereerejuslitiam, ul etiam sine pec-
canon Nicaenus.Coacta vero fuit de mare et sblemni- calo possit esse, si velit; Adam mortalem faclum , qui
ler, idest, ex canonis praescripto.-20lnlerduasistas sive peccarel, sive non peccaret, esset moriturus; sic
Carthaginensessynodosnon effiuxisse quinquennium, lex misit ad regnum.sicut Evangelia; infantes in remis-
sed ferme quinquennium; 5° priori synodo non inter- sionem peccatorum baplizandos esse. ldeo confitemur
fuisse Augustinum. propter regulam universalisEcclesim , nihil ebfuisse
Habita est igitur prSor illa synodus, non -quidein generi humano peccatum Adce. Omnia hmc opposilio-
staiini post collationem cum Donatistis peraclam vi num genera ad damnandum objiciebantur Cwlestio.
idus Junii, quod quibusdam visum, alioquin iiiter- Non interfuit Augustinus, sed ubi pritnum Cariha-
fuisset Augustinus, qui magna pars collationis fuit; ginem venil, recognovit acia, quorum iiihil ad nos
sed post mensem Septembrem, ne si collocelur pro- iransmisit, praeter fragihenlum et parlem libelli a
pe collationis tempus, et ante Septembrem, jam D CcelestioRomaeediti, geslisqueecclesiasticisaliegaii.
non ferme quinquennium, sed plusquainquinquennium Quod superest actorum apmi Augusiinunv iia se
inter ambas synodos effiuxisse lalendum sit. Si au- babet (Lib. de Pecc. Orig. c. 'het >%):Degestis eccle-
tem referalur ad ipsum mensem Septembrera, faten- siasticis Carihaginensibus hmc ejus (Cceleslii) verba
dum pariter intercessisse quinquennium lotum inter descripsimus.
synodumhancpriorem etlitteras aposteriore scriptas. Auretius episcopus dixit : Sequenlia recitenlur. Et
Reslat igilur ut posl reliquos ann. 411 menses, et . recitatum est: Quod peccaium Adm ipsi soli obfuit,
ad initium sequentis 412, rejiciatur , ut dicatur col- etnongenerihumano. Et cum recilatum esset, Coe-
lecla de more, hoc est, secundum canonem Nicae- lestius dixit : Dixi de traduce peccati me dtibium esse,
num, ame Quadragesimam; sic enim liquet quomodo ila lamen, ul cui donavit Deus graliam perilim , can-
et Augustinus non interfuerit, cum post collationem senliam, quia diversa abeis audivi,qui ultqueinEccle-
ad suos profectus Carihaginem non redierit, nisi posl sia cathblica cbnstiluli sunl presbyteri.
festa pasctialia, et ferme quinquenuium ambas intei Paulinus diaconus dixit : Dic nobis nbmina ipsb-
synodos fluxerit, siquidem tres aut quatuor menses rum. Coelestius dixit: Sanctus presbylerRufinus Rb-
implendo quinquennio defuerint. mm, qui mansit cum sancta Pammachio. Ego audivi
Quot episcopi convenerint, incerlum est: conve- illum dicenlemquia Iradux peccatinan sit.
uisse plures scribit Augustinus , non lanlum verbis Paulinus diaconus dixil: Est aliquis alius. Ccele-
lnox relalis, sed his quoque (Lib. de Gest. cap. 11 ei stius dixit; Audivi etplures dicere. Paulinus diaconns
S25 AD PARTEM PRIMAMQPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 52*
dixit: Dic nomhiq ipsqrum. Ccelesiius dixit : Non jA.c\t, absqueadjutorio Dei posseJiomtnemad profeelum
. tibi sufficilunussacerdos? omniumvenirevirlulum.
Efppstaliqua ajia, Aurelius episcopus dixit: Re-r De loeo el praeside•aperla sunt utriusque laudali
liqiidiibelli legqninr, Ei recifafuniesi: Quod infantes aucioris testimonia.
qui riqscitqmr, in eg stalu sini in quoftiil Adatn anle Raiio temporis inde conficitur. Et primo quidem
irqnsgressionent;iisqjie in finem ' ljbelli minoris supe.- necesse est hanc synodum coivSsse eo lemporis in-
rius
" jngerlii' tervallo quod a verna lempestate ann. M5 ad men-
Aufelitis episcppus dixit: Dbtuisli, Cwlesli, alu sem Decembremejusdem anni efiluxit. Nam el hujus
qiiandb, ul dixii diatgnus Pqulinuj., qubd infantesqui syuodi magna pars fuii Orosius, et ejusdem nientio
ntistuniur, in eg stalu sinl i» qub fuit Adain,anle facta est in concilio Diogpolitano.At Orosius in Pa-
Iraiisgressibnem. laestinam appulit yerno temppre ann. 41S, el conei-
Coelestius dixit : Expbiial qitid dixit, anle trans- Iium Diospolitanumcelebratiim esf mense Decembri
gressibneni.
' ejusdem anni.
'Pauliiius diacpnus disif; Tu nega hoc te doeuisse. Deinde, cum primo die encaeniorum venisset, ut
Unum esi ex duobus, tiut neget se docuisse, aul jam erat solitus, Orosius ad Joannis obsequium, repul-
damnel isiud. Ccelestius dixif ; Jamdixi, exponat sam passus est ab eo, quasi per blasphemiauvin sy-
quomgdodixil, anle iransgressionem. nodo dixisset, hominemnequidem cum adjutoiio Dei
Paulinus diaponus dixit : Nega te illa docuisse. posse esse sine peccato. Cuin igilur primus illeencas-
Aurejitis episcppus djxjt: Rogo, quid collegerimego niorum dies fueril decimus quartus Septenvbris, ut
ex hujusmodiobjectipqe,dico : Adam constiiuius in „" fradit Nicepliorns (Lib. vm Hist. cap. SO), el qua-
paradiso, qubd anle dicalur inexlermhiabilis faclus, dragesimus septinius post habiiam synodum , ut
pbsieaper iransgressibnemprmce-piifacius sit cbrrupti- scribit Orosius (In Apblbg. cap. &), necesse est ha-
bilis, Hoc dicis, frttier pquline? bitam fuisse synodum die 30 Julii.
' Paulinus diacpnus dixjt : Hoc, domine. Aurelius FuSt illa presbyterorum dumlaxat, non ilera epi-
episcopus dixit: Status certe infanlium hodie bapti- scoporum, qui saltem jure coacli forent, sedad sum-
zqndgfum, ulruni taiis sii qualis fuil ante iransgressio- murii qui ainice convocali. Neque enim cogendoruin
nem Adm, qn certe de eadem origine peccati, de qua tunc teniporis ulla fuit aucloriias penes Joannem ,
nqscitur, iransgressionisculpain irahal? Hoc vultdia- cum neque diiecesim haberet, irnno neque provin-
conus Pqulinus audire, ciam; sed in Antiochena dicecesi censeretur, et Cae-
Paulinus diaconus. djxit: Utrum docuit hoc, an sariensi episeopo totius Palaestir.ae metropolitano
no_n,neget. Cpelestius dixif: Jam de traduce peccati subesset. Fuit igitur conventus ille, Velsblius pres-
dixi, quia inlrq talhglitam coiistilulos plures audivi Jvyterii, quod potius opinor; vel eliani vicinorum
deslruere, nec nonet pligs astrueix, licet qumslibnisres episcoporum, cujusraodi duos, Eleutheriura Sebaste-
sil istq , nqn hmresis; infanles semper dixi egereba- num, et Eutoniuin Hierichuntinum, ad effudiendas
piisnib,qc deberebftpiizari.Quid qumrit aliud ? sancli Stephani reliquias, et in urbem sanctam trans-
Quis fuerit exilus, docenl quatuor laudati auclores ferendas, Joannes assumpsisse dicitur a Luciano (ln
locis proliilis, qujbus adde Paires Catlhagineiisis epist. de revel. S. Sleph.).
coricjlii: Pfbdiltts, inqiiiunf, audilusgiieesifrequenier Cogendaeoccasioneindedit Pelagius, qui cum tolo
' 'Cmlesiius,immo fbnvittus, cbnfessusque,et deteslatus fere jain triennio Hierosolymisversatus esset, solilis
rib.Ecclesia,id esl, anaihemaie percussus, ac commu- Q artibus suas in partes traxerat nonnullos de clero, et
nione privqtus, donet uperie objecta anathematizaret ipsiinvin primis episcopumJoannem, cujus, ut uien-
(Episi. synod. ad Innoc. apud A&g.epist. 182). lem non infeceiit errore, animum cerie Sta devin-
Huic senientiae non p.cquieyitperlinax haereticus, xerat sibi, ut liomiriijam per se infenso erga Hiero-
spd sedem ,apostolieam ad declinandum jvidiciuvn nynium, propler Origeniscausam, persuadcret facile,
apjVfiTJavit, Epliesnm tamen Asiai iirbem, neglecta S.ineluinsenem, non (ideistudio, sed invidia sibi ob-
appellaiibne, proJugjl, tibi per ohreptionem presbyter sistere. Hinc presbyteros inter orta dissensio, aliis
ofdiriaius est3quemadmodum tradii Mercator Com- Pelagio faveniibus, episcopi sui exenvplo: aliis con-
mpiiitorii cap. 1. tra pugnantibus, duce Hieronj^mo,qui versipellis
haerelici seiisunv diligentius indagaverat, perviden-
HSYNODUS, dumque catholicis prodideral. Inde graves animo-
AJbanne episcbjtbHierosolymisin causa Pelagii con- rum utrinque commotiones, quas ot Joannes, non
Iracta, Iibnorio x el Theodgsipvi AA. CC. die 30i gedaret quidem, sed Pelagio nocere prohiberet, con-
Julii, anno Christi4115. venlu presbyierorum co.iiiraclo, tentavit, siquapos-
set ratione, partibus silentium imponere.
Secundse synodi, quoe cpacia esf IIierps.oIymis, ini, Orosius piesbyter Hispanus, quem Augusiinus ad
causa Pelagiij a Jpaiiiie episcopp ann. 41S, acta re- Ilieronyiivum miserat, ut de origine aniiiiaruiu do-
ferl Drosius (Cap. ZApplog), Meroinit vero Augusti- ceretur ab Oiientis inagistro, evocatus e Betbleemi
nus his verbjs (Lib. de Gesi. Palmst, cap, Ify: Ususj secessu, sedit inter presbyteros, a quibus rogatus
esl hbc leslimoiiibS. Jbatmes Hierosolymitanmanti- quid Canhagine cum Coelesiioactuiu esset, narravit
stesJEcclesim,sicui inierrogalus qum AJ?UD ILLUM ANTE5« palara quid Augustinus, ve! quacstionibusliilarii Sy-
JUUICIUM gesla fuerinl, coepistoptsrio.siris,qui simulini racusani, vel libro Pelagii dc natura respoudisset.
illb judicio prmsidebant, ipsemet narravit. Ait enim,, Incertum an ipsa quoqtie prae-legeritconcilii Cartha-
tunc quibusdamsusurrantibus, el dicenlibusquod sine; ginensis acla. Legit certe eivistolam Augusiini ad
Dei gratia diceret Pelagius posse iioc perfici, id esl,, Hilarium, duoque dixit se a Pelagio audivisse : alte-
quod superius dixerat, esse po.ssehominein sine pec- rum, hominemposse essc sine peccato si velit; nllc-
cato : Cutpam,inquit. super hoc etiqni inlulit, quia et! rum, mandala Dei facilecustbdire; ulrunvqueab Afri-
Apostolusmultuhi laborans, $ed ngn secundumsuami canis damnatum.
viriutem, sed secundum grqfiqni Deidixii: Amplius i Pelagius, quem Joann.esadnvitti jusserat, cl inier
omriibus illis Idbpwvi, mn egoautem, sed graiia Deij presbyteros, licet laicum, considere, excepit, non
mepum(1 "Cor.xv, 10). Et ilpmm .: Npn psi voientis, , dicere se id posse fieri sitte adjulorio Dei. Exceptio-
nequecurrenlis, sed niiserpnlisDei (Rpm. ix, 16). Eil pem accepit libenter episcoptts,eanvque testimoniis
illud: Nisi Dominus Mdificaveritdomum, in mnumi S.cripturaecum confirmasset, lentavil Orosium eo-
labprammnt, gui wdificqntg/w (Psal. -cxxyj, i). Eit gere, ut se judice, aceusaret. Sed altertatione facta,
atia tnulta similia diasinjus,inquif, d.eS.cripturis ssn- multisque causantibus, eunvdemnon posse unius hae-
ctis.Illis auiemngn suscjpjeiuibusqumdipebanlur ai rpfici advocatum esse ae judicem, causamque orfam
ngbfsde sqnttis Sctipluris, spd adhuc susurmniibus,, inter Latinos a Latinis judicibus disceptari debere,
dixii.Pelagius; El egosic frtdg: antiihemdsit qui di- haec tandem sententia prolala est: Ul ad bcatum Ii,-
525 DISSERT. II. DE SYNODIS HARITIS IN CAtiSA PELAGIANORUM. SiC
nocenlium ptipam Rbmauum parles el epislolm mitie- ,A contioteuifHMS, te ignoranle eoiilurbet.Alille cuni sisepe
renlur, universis, quod ille decerneret, secuturis; sed nos docendi simulaiSonein aiiquam professionis spe-
ila ut hmrelicus impositg sibi stieniio ealenus ionlice- ciem tentaret inducere, dieebat quia ad Abrabam
seeret,et ut 'noslri ab insutlatione eonvicii hbtninis, dictum esset a Domino: Ambula coram me, et eslo
cohfusique temperareni(Apolog. cap. 3). sine macula (Genes. xviii 1); et Zacliariam et Eliza-
Sed praestat ipsum audire loquehtem suis verbis beth pronuntiatos esse juslos ambos ante Doniinuih,
Orosiuffi (Apolog. num. 3 ef4). Quaeenim dicit, ha- incedentes in omnibus juslificationihus Doinini sjye
befe possutit rationem auciorum conventus. querela (Luc. i, 6), quod quidenv ab Origeiie dictum,
t Latebam in Relhleem, tradilus a Patre Augti- ab eo proferri compluribus nobis notuni erat.
stino, tit litiiorem Donvinidiscerera, sedens ad pedes < Cui responsunv per me est: Nos filii Ecclesimca-
Hieronymi: Snde Hierusalera, vobis accersentibus, thblicmsumus, Non exigas a nbbis, Pater, ut dbttbres
vocatus advenj. Dehinc in cotiveuttim vestruin una super dbciores esse audemnus, aut judices sttper judi- ,
vobiscum, Joanhe episcopo praecipietite, consedii ces. Patres quas universa per orbem Ecclesia probat,
iltioo a pusillilate tnea poslulastis universij tit si quorum communibriinos [Al. DOS]adhmrere gaudeiis,
qiiid siiper hac haerfesi,quam Pelagius et Coelestius damnabiliahmcesse dogmdladecreverum. Illis proban-
serivinarunt, ih Africa gesltira esset, cognoscerem-, iibus nos obedire dignum est. Cur interrogas filios,
fideliter ac simpliciter indicarem quid sentianl, cum Paires audias, quid deeeruant?
t Exposui corooae veslrae breviter, ut potui, Coe- i Ad quod ille diu disputans et nostris (.propter
lestium jam ad honorem presbytefii subrepentem, iraperStiam ignoii nobis interpretis, quem saepissime
apud Carlhaginem, plurimis episcopis judicantibusi _•*»viri primariS et religiosi Posserius et Avitus presby-
prodiium,' audhum, conVictu.ni,confessum deiesta- teri, el Dominus [Al, Domninus] ex duce, vel prave
tumque ab Ecclesia, ex Africa profugisse ; contra interprfitantem. vel plurima supprimentem, vel alia
libruffi vero Peiagii lveatum Augustiimm, discipulis ex aliis suggerentem, confutaruht) noslris, ut dixi,
ipsius Pelagii prodetitibus, ac petentibtis, plenissime actionibus Vel Snterppiatis plerumque, vel tacitis ,
respohdere. Exstafe eiiam ift manibus meis episto- episcopus Joannes ait; Si sine adjuiorio Dei hoc ho-
latii supfa memoraii episeopi (Epist-. 89 ad Hila- mimm pessediceret,pessintumet dmmmbileerat. Nunc
rlttm)', quain nuper ad Siciliam ordinasset, in qua autemcumadjiciai, posse hoininem essesine peccato,
iiiukasqiiajsliones haeretieortim relulit; q"uametiam non sine adjuiorio Dei; vos quiddicitis ? An forte vos
ibSdfimut legeretti, praecepistis,et legi. Dei adjutprium denegatis ? Guirvspotidiego : Testibus
i Ad haec JoiHines episcopus, ut Pelagius coram et testificanlibitsetiamnunc vobis, fl- mpra memoralis
iivtromittefettif, expetiit; cui et propter paternitatis viris, anaih-emd ei, qui negat adjutorium Dei. Ego
ipsius revereriiiam, et propter actionis utililatem, certe non nego, prmcipue cuin e conirario inhmreiicos
dtim praesentem ab episcopo reetius crederelis con- [AT.hmretico]confutarim.
rutaiidum, intromittendi conhiventia praestiia esi. * Deinde «juni intellecto-judiee, et interprete pro-
t Iutrouvissum Pelagtum unanimiter omwes inter- dilo, «lamaremus, Latiniim esse haereiicum, nos La-
ogasiis , an haec, quibus Augtislinus episcopus tinos, haeresim Latinis magis partibus notam, Lati-
ifiSpohdisset, se docuisse cognosceret. Illico llte ad nis -judicibus disserendivm, ac se-pene impudenler
respohdit: Et quis esl mihi Au-gusiinus? Gumqueuni- judicandum, cum quidem nos accusalores non
versi acclamafenl blasphemahtfim iu episcopum, ex essemus, et unus etsuspecluo ifigereret, dici a plu-
cujus Pre DominusuniversaeAfricaeunilatis indulserit (j ribus necessarium fuit: Nou potest quSsquam idem
sanilatehi, non solum a coivventu iilo, verum ab omni esse haereiici et adyocatas et judex. Mullisque aliis
EccTesiapellendom, episcopus Joannes Sllico eum, aclitatis, Joannes episcopus noyissimam sententiam
homiuem videlicet laicum, in consessu presbyier-o» protulit, coiilirmans latidem postulationem intentio-
rum reum toreseos manifesiae, in medio catiTolico- nemque nostram, ut ad beaium Innocentium papam
rum sedere p'raecepil. El deinde ait: Auguslinusego Romanum partes «t epistolae miitereivtur, universis,
sum; ut scilicet, persona quasi praesentis assumpia, quod Slle decerneret seeuluris : sed ut 'haeretScus
liberius ex aucloritale ejus, qui laedebatur, ignosee- Peiagius imposito sibi eatenus sileniioconticesceret,
ret, et doieiiliuii) aiiimos temperaret. Gui mox a et ut nostri ab insultatione convicti hominis conlti-
nobis dietum esi: Si Auguslinipersonqm sumis, Au- sique lemperarent. Univerrsiin iianc sententiam con-
gustini sentehiiamsequere. sensimus, gratiarum actione celebrata, pace facta,
« Tunc idem -episcopusnobis flmnibus ait: Hmt, et consummata ad pacis testiinoniuhi oratioue, dis-
qumieguniur, in atios dicla suni, auslrte Pelagiv sug- cessimus.
gereiidum pulalis? Si in ipsum autem Pelagium, quid < Nunc autem, post dies quadraginta et septem,
dicalis expromite. Ego autem, vobis aimuenlibus, cum primo Encaeniorum die, ut solitus eram ûando
dixi: Pelagius mihi dix-it(Lib. Eulog. tit. lCtl), do- adderam, ad obsequium Joaniiis «piscopi cucufris-,
cere se hominem posse esse sine peccato, el mandata sem, slatim ab eo noiam lalsi eriminis pro gratia
Dei facile custodire, si velit. Respondit Pelaghis, au- salutalwnis aecepi. Ait 'enim mihi: Quare ad rae
dienfibus vobSs: Hoc et dixisse me, et dicere negare venis homo, qui /blasphemasti? volens, ut credo,
nonpossuin. Ego illico proseciilus sum : Hoc inCm- rr. inlelligi: Noli me langere, quia mundus sumet absque
lestio Afrieanasynodus detesiata est; 'hot Augustinus peccaio {Isa. LXV,S). At «go nihi'1coiiscius, inler-
episcopus scripiis •suis,'sicul audistis, exhorruil.; Iwc rogavi/quando, anitquo audient<e,aui cujusmodiilfud
in ipsius nunt Pelagii scriptis sua responsione•con- est dicttim, qubd blasphemiae possSt ascribS. Episco-
demnat; !hoc et betitus Hierongmus, cujus etoquiuni pus respondit: Ego te audivi dixisse: Quia iiec cutn
vniverstis Occidens, 'situl nrem veiius, exspeclat Deiadjuloriopossit essehoinosine peecatb.'*Tlactenus
\tnrilli etiim jtiih iimrelici cum dvgmalibus snis, ipso acta.
appugnatite, supplosi sunt), et in episldla suu quam -Scio aipiinullis placitnraj cujusmodi Jansenius
nuper -adXtesiphontemedidii, eandemnavil. Similiter • Iprensis {Lib. i de Hmres. Peiag.), et Wasiellus
el in librqquem nunc scribit, Cbilatainmodum diatogi {Lib. ii Yindicmrum), fidem .apbTbgiaein suspicio-
trllercatione,confutat. Hoc est enimtubricumin anchi- iiem vocare,-quasi'peccet fn 'hisi-oriam, m Ipreusis
stro draconem tenere, tie possit effugere{Job. xi, f9). putat, 'el in <catiiolieam'fidem, ut WasteTIus. 'Verutii
< Porro aulem lepiscopus Joannes nihilliorum au- nerao nunc inter -er.udilos.ipsis assetitilur, tium ffle
diens, "anolvisexigere conabatur ut aecusatores nos, non satis «onventum HierosPiyinltanuni <afliiospoii-
ipso judice, Meremur. Responsunv«st saepissime ni Tana synodo •discrever;i't, quod-erat tamen facflfi au-
tiniversSs: JYOS accusaloresririjus mn sumus ; sei qtad dieTiti'testimonitim -AuguslihS=moxprolatum-; Iste
'frriires lui, patres nosiri, senserint-el-deweverintsuper vix'serIo aecusasse-Novaiianismi'atmieiNesioriaBismi
hac hmresi quam nunc laxcus vuigo prmdieai, haima- •auctorem apoToglajvideatur; merque, >nonraiSoive,
vms, n'e Ecciesimtt ivam prmsertim, ad 'cujits •simtm sed alfectu, «omraunem sensum spreyefit, quia-sexi^
$%<} AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 528
mius hic libellus auctorilale sna,id est, tanta quanlai Adit (Isaim vm, 20, secuiidumLJiX). Synodus dixit :
potest esseviri ab utroque fidei magisiro, Hieronymo) Plane aliena non sunl qumrespondit.
et Augustino, de catholicis dogmatibus edocti, rebus> Synodus dixit: Legalur aliud capitulum. Et le-
suis incommodabat. cluni est in eodem libro, dixisse Pelagium omnes vo-
III SYNODUS, luntate propria regi. Quo lecto Pelagius respondit:
Ab Eulqgio Cmsariensi adversus Pelagium Diospolij Et hoc dixi propter liberum arbitrium, cui Deus adju-
collecia, Honorio x et Theodosiovi AA. CC. die 20I est tor est eligeniibona; homo vero peccans, ipsein culpa
Decembris, annoChristi&lS. quasi liberi arbilrii. Episcopi dixerunt: Neque
hoc alienum est ab ecclesiasticadoctrina.
Cum inelueret Joannes ne si causa Pelagii, uterat : Item recitatum est, quod in libro suo Pelagius po-
staiutum in presbyterii conventu, Roma?apud sedem suit, in die judicii iniquis et peccatoribus non esse
apostolicam agerelur, Carthaginensis Ecclesiae ju- parcendum, sed aeternis eos ignibus exurendos.
dicium de Ccelestio probaretur; et artes Pelagii pa- Respondit Pelagius : Hoc secundum Evangeliumdixi,
terent, ferretque vafer homo dignam suis erroribus i ubi dicitur de peccaloribus: Isti ibunl in supplicium
seivientiam, praejudicium facere voluit, qub summi mlernum, jusli autem in vitam mlernam (Matih. xxv,
pontificis aiiimum occuparet; coaclisque per Eulo- 46). El si quis aliler credil, Origenista esl. -Quo au-
gium Caesareae episcopmn et proyinciae primatem dito, catholica sentenlia episcopis placuit.
episcopis aliquol, quibus facile, propter inseitiam Deinde objectum est et illud Pelagio, taraquam in
Latini sermonis, illudi posset ab interprete maligno, suo libro scripserit, malum nec in cogitaiionem ve-
synodnm habendam fecit. j,
'
"
nire. Pelagius respondit: Hocnonitaposuimus,sed
Liddaeigitur, quaeest Diospolis, in urbe Paiaesti- diximus debere studere christianum , ne male cogitet.
nae Csesariensis, quatuordecim episcopi, Eulogius Quam responsionem episcopi approbarunt.
Csesariensis, Joannes Hierosolymilanus, Ammonia- Recitatum est el aliud, quod in suo libello scripsit,
nus, Porplvyrius Gazensis, Eutlionius[Epist. Lucian. regnum ccelorum eliam in veteri Testamenio pro-
Eleutherius] Hierichunlinus, Porphyrius alier, Fi- missum. Respondil Pelagius : Hoc el per Scripturas
dus, Zosimus, Zoboenus Eleutherppoliianus, Nym- probari possibileesse; hmretici autem in injuriam ve-
pbidius, Chroiuacius, Jovinus, Eleutherius Sebasle- teris Testamenti hoc negant. Ego vero Scripturarum
nus, et Glemacius convenerunt. auctoritatem seculus dixi, quoniam in prophela Da-
Habitaest synodus ann. Christi 415, Innocentu niele scriptum est: Et accipient sancli regnum alltssi-
sunvnviponiificis 15, Honorio x et Theodosio vi AA. mi(Dan. vn. 22). Qua accepta responsione, syno-
CC., die 20 mensis Decembris, ut concludilur ex dus dixit: Neque hoc alienumest a fide catholica.
epislola Luciani presbyteri, de revelatione beatiSte- Post liaec objeclum est, quod Pelagius dixit in eo-
phani, hunc iivmodum: demlibrosuo, posse homiuem , si velit, esse sine
Die Parasceve, inquit Lucianus (In appendice tom. peccato; et quod seribens ad viduam adulatorie di-
X OperumAuguslini), hoc esl, feria sexta, m nonas xit; Inveniat apud te pietas, quae nusquam invenit
Decembris, consulatu Honorii decies et Theodosii locunv; inveniatubique peregrina in te locum justi-
sexies Augustorum, hora tertia nbctis, quasi in ecs- tia; veritas quani jain nemo cognoscit, domestSca
tasi effectus, vidi virum, etc. Ad aliam Parasceven tibi et amica fial: et lex Dei, quaeab omnibus prope
Dominus Gamaliel eadem similitudine apparuit mihi, hominibus coniemnitur, a te sola honoretur. Et ite-
etc. In tertia igitur seplimatia, eadem die et hora, G ( rum ad ipsam: O te felicem et beatam, si justitia,
venlt supradiclus vir, etc. Expergefactus perrexi ad quae in cavlotantum esse credenda est, apud le so-
civitalem, ad sanctura Joannem episcopum, et oum lam Snveniatur in terrSs. Et in alio ad ipsam libro,
illi omnia, quae videram, renuntiassem, cum audis- post orationem Domini et Salvatoris nostri , docens
set, lacrymatus est prae gaudio, et dixSt, etc. Vade, queraadmodum debeant sancti orare, ait: Ille ad
fode in acervo, qui est in ipsoagro, etsi inveneris, Deum digne elevat manus, ille orationem bona con
renunlia mihi; et ita me dimisit, etc. Convertimus scientia effundit, qui potest dicere: Tu nosli, Do
ad monumenlum, et fodientes invenimustres tliecas, mine, quam sanctae el innocentes et mundae sint ab
etc. Stalim ergo renuntiavi episcopo, cum esset in omni malitia et iniquilate et rapina, quas ad fe ex-
Lidda, quaeest Diospolis , synodum agens: qui as- tendo manus ; quemadmodum jusla et munda labia,
sumpsit secum duos alios episcopos, Eleulherium de et ab omtii mendacio libera, quibus offero libi depre-
Sebaste, et Eleutherium de Jericho, et venerunt ad calionem, ut mihi miserearis. Ad hoe respondens
locum, elc. Cum psalmis et hymnis portaverunt re- Pelagiusait: Posse quidemIwininemsine peccaw esse,
liquias beati Siephani in sanclam Ecclesiam Siou, el Dei mandata cuslodire, si velit, diximus. Hanc enhn
etc. Translatae sunt reliquiae Martyris viu kal. Ja- pbssibilitalem Deus illi dedil. Nan autem diximus,
nuarii. Hactenus Lucianus. quod inveniatur aliquisabinfanlia usque adseneclutem
Ex his tempus concilii, immo fere dies deprehen- qui numquampeccavefii; sed quoniam a peccatis con-
ditur. Nam prima revelatio facta est die 3 Decem- versus proprio labore el Dei gralia possil essesine pec-
bris: posteriordie 10; tertia denique die 17. Joan- cato, nec tamen per Iwc ih poslerum inconvertibilis.
nes Qierosolymis erat die 18, cum eura Lucianus t\ , Reliqua vero qum subjecerunt, neque in libris nqslris
adiit. Die 19 aut 20 fodit Lucianus, inventisque reli- sunt, nequetalia umquam diximus. His autem syno-
quiis Liddanv perrexit, ubi erat Joannes synodum dus dixit: Qubniam negas lalia scripsisse, analhema-
agens, et unde rediit ante diem 25. Necesse est igi- tizas illbs qui sic lenenl? Pelagius respondit: Ana-
tur ut concilium sit habiiura a die20 ad 23. themalizb quasi stullas, non quasi hmrelicos,siquidem
Augustinus cum acla hujus concilii diu expetita ncn esl dogma. Episcopi dixerunt: Nunc quoniam
accepisset, iibrum conscripsit de Geslis Palaestiiiis anatliemaiizaviiPelagius insertum stultiloquium, recle
ad Aiurelium Carihaginensem, ex quo sumpta sunt, respondens, hominemcum adjutorio Dei el gralia posse
quae, reeisis Augustini Commentariis, subjiciuntur. esse sine peccato, respondeat el ad alia capitula.
Cum synodus Diospolim convenisset, Pelagio in Deinde objecta sunt Pelagio, quaein doetiiua Coe-
consessum inducto, interea, quae libello sunt reci- lestii discipuli ejus referuutur inventa: Adain mor-
tata.objectum Pelagio illud fuitprimum, quod in talem factum, qui sive peccaret, sive non peecaret,
libro suo quodam scribit, non posse esse sine pec- raorluus esset; quoniara peccatum Adae ipsum so-
cato, nisi qui legis scientiam habuerit. Quo recita- lura laeserit, et non genus humanum; quoniam lex
to synodus dixit: Tu hoc edidisti, Pelagi? At ille sic mittat ad regnum ,,quemadmodum Evangelium ;
respondit: Ego quidem dixi, sed non siculilli inielli- quoniam ante adventum Christi fuerinl homines sjne
gunt;- non dixi nbn posse peccare qui scientiam legis peecato; quoniam infantes nuper nati in illo stam
habuerit, sed adjuvari per legis scientiam ad non pec- sint, in quo Adam fuit ante prsevaricationem ; quo-
eandum, sicut scriplum est: Legemin adjutorium de- niam neque per resurrectionem Christi omne genus
329 DISSERT. II. DE SYNODISHARITIS IN CAUSAPELAGIANORUM. 350
humanum resurgat. Haecita objecta sunt, ul eliain A Cunduninecessitatem. In decimocapitulo, nonesse 11-
apud Carthaginem ab Aurelio et aliis coepiscopis di- berum arbitrium, si DeSindigeat auxilio, quoniara in
cercnlur audita, atque damnata. Deinde objecta proptiavoluniatehabetunusquisqueaulfaeerealiquid,
sunt et alia quaedam capitula, commemoralipne no- autnbnfacere. In duodecimo capitulo, victoriam np-
ininSs Augustini interposila, quae ei de Sictlia missa stram non ex Dei esse adjutorio, sed ex hbero arbi-
fuerant, cum ibifrafres calbolici hujusmodi quaestio- trio. Quodinferrediclusesthisverbis: Noslra eslvicio-
nibusturbarentur. Ista autem sunt: posse hominem ria, quoniampropria volunlalearmasuscepimus;sicul e
sine peccato, si velit, esse; infantes, etsi non ba- conlrario, nbStrumest, quandb vincimur, qubniainar-
ptizantur, habere vilara seternam ; divites baptiza- mari pwpria vbluntale conlempsimus.Et de Apostola
tos, nisi omnibus abrenuntient, si quid bonivisi fue- Petro posuit tesiimoniura, divinaenos esse consor-
rint facere, non reputari illis, neque regnum Dei tes naturae, et syllogismum facere eum: quoniam si,
posse eos habere. Ad liaec sibi objecta Pelagius ita anima non potest esse sine peccato ; ergo et Deus
respondit : Posse quidetn hominemsine peccalo esse subjacet peccalo, cujus pars, lvoc est, aninva, pec-
dictum est superius. De eo auiem quod fuerint ante cato obnoxia est. In decimo tertSo capitulo dicit,
adventumDominihominessine peccalo,dicimuset nos, quoniam pcenitentibus venia non datur secundunii
quoniam tinteadvenlumChristivixerunl quidam sancle gratiam et misericordSamDei, sed secundum merila
el jusle iecundum Scriplufarum sanctarumtradilionem. et laborem eorum qui per prjehiteniianidigni fue-
Reliqua veroet secundum ipsorum leslimbiiiuma me rint nvlsericordia. His recitatis synodus dixit: Quid
dicta non sunt, pro quibusego salisfacere non debeo; ad hmc, qumlecta sunl capilula, dixit prmsens Pela-
sed tamen ad satisfactionemscmclmsynodi, analhema- ngius nibnachus?Hbc enim rtprbbat sancta synodus,
thoillos qui sic teiienl, aul aliquando lenuerunt. Sy- el sancta Dei catltolica Ecclesia. Pelagius respondit;
nodus dixit: Ad hmc prmdictacapilula sufficienterel Ilerum dico, quid hmc eliam secundumipsoruin tesli-
recle satisfacit prmsens Pelagius, anathematizansea inoniumnon sunt mea, pro quibus, ut Uixi, saiisfa-
qumnon eranl ejus. ciionemnon debeo.Qum verotnea esse confessussum,
Deinceps objectum est Pelagio quod. diceret Ec- hmcrecla esse affirmo.Qum aulem dixi non esse mea,
clesiam hic esse sine macula et ruga. Respondit Pe- secundumjudicium sanctm Ecclesimreprobo, analhe-
lagius : Diclumest a nobis scilicetila; quoniam lava- ma dicensomni conlravenienli,et contradicenlisanclm
cro ab otnni macula el ruga purgalur Ecclesia, quam calholicmEcclesimdoclrinis; ego enimin unius.sub-
velit ita Dominuspermanere. Ad quod synodus dSxit: staniimTrinilalem credo, et mnnia secundum dociri-
Hoc et nbbisplacet. nam sanctmcalholicmEcclesim. Si.quis vero alienaab
Deinde objecla sunt de libro Ccelestii, quid in hac sapit, analhemasit.
unoquoa/ue capitulo conlineatur, magis secundum Synodus dixit: Nunc quoniamsalisfaclum est no-
sensum. quam secundum verba, quaeqtiidem ille la- bis, prosecutionibus prmsenlis Pelagii monachi, qui
tius exsequilur; sed tuncsubjicere omnia, qui libel- quidempiis doclrinis consensit, contraria vero Eccle-
lum adversus Pelagium dederanl, se non poiuisse sue fidei reprobat et analliematizat,communibimeccle-.
dixerunt. Ergo in primo capitulo libri Coelestiihoc siaslicmeumesseetcalhblicmcbnfitemur. Haclenus acta..
scriptum esse, quoniara plus facimus quam in lege Accusarunt Gallicani duo episcopi, Eros et Laza-
et Evangeliojussum est. Ad quod Pelagius respon- rus, non per se quidem et verbo, cum unius aegrilu-
dit: Hoc quasi noslrum posuerunl; diclum esl vero do utrumque adesse veluerit, sedmisso libello, quo
a nobis secundumAposlolumde virginilale, de qua C duo continebantur objeclionum capita, unum adver-
Paulus dicit : Prmceplum Dei non habeo (I Cor. ,vn, sus Pelagium, alterum contra Ccelestium (Lib. de
25), Synodus dixit: Hocet Ecclesia recipit. Gesl. cap. 55). Excerptumillud est de duobus lantum.
Deinde objiciuntur PelagiO alia Ccelestii capilula Pelagii libris, Testimoniorum, et Ad Yiduanv: ini-
capiialia. In tertio capitulo scripsisse Ccelestium, rum quod neque ex Comroentariis in Paulum. Istud!
gratiam Dei et adjutorium nonadsingulos acius dari, pariim ex libris Ccelestii, parlim ex. epistola Ililarii
sed in libero arbitrio esse, vel in lege ac doclrina. ad Augustinura. Oninia per compendium recensuit
Et iterum, Dei gratiam secundum merila nostra ita Augustintis.
dari, quia si peecatoribus illam det, videlur esse ini- In hoc, inquit (Lib. de Gesl. Palmsl. cap. 55), tota
quus. Et his verbis Snlulisse: Propterea ipsa gratia haeresis ista consistil:
iii mea volunlate posita est, sive dignus fierem, sive 1. Adam mortalem facturo, qui sive peccaret,
indignus. Sienim per gratiam omnia facimus.quan- sive non peccaret, moriturus esset;
do vinciniur a peccato, non nos vincimur, sed Dei 2. Quod peccaiutii Adaeipsum solutii laeserit, et
gralia, quaevoluit nos adjuvare omnSmodo,et non non genus humanum;
poluit. Et iterum ait: Si gratia Dei est, quando 3. Quod lex sic mittat adregnum, quemadmodura
vincimus peccata; ergo ipsa est in culpa, quando a el Evangelium;
peccato vincimur, quia omnino custodire hos, aut i. Quod infanles nuper naii in illo slatu siht, in
non poluit, aut noluii. Ad ista Pelagius respondit: quo Adam fuit ante praevaricationem;
Hmc utrum Gmlestiisint, ipsi viderint qui dicunt ea 5. Quodnequeper mortem vel praevaricalioneni.
Cmlesliiesse. Ego vero numquamsic lenui, sed ana- TJAdae omne genus hominum raoriatur, neque pex
themalizo qui sic tenel. Synodus dixit: Recipit te resurreclionem Christi onine genus hominum re-
sancla synodusila verba reproba condemnanlem. surgal ;
Deinde de quinto capilulo Ccelesiii Pelagio fuit 6. Quod infahtes, etsi no:i bsptizentur, habeani.
objectum quod affirmet unumquemque hominum vitam aeternam;
omnes virtutes posse habere et gratias, et auferai 7. Quod divites baptizati ,'nisi oranibus abrenun-
diversitatem gratiarum, quam Apostolus docet. Pe- tient, si quid boni visi fuerint facere, non eis repu-
lagius respondit: Dictumest a nobis, sed maligne et telur, neque regnum Dei ppssint habere;
imperitereprehenderunt.Non enim auferimus gratia- 8. Quod gralia Dei ef adjutorium non ad singulos
rum diversitalent; sed dicimus donare Deum ei qu\i. actus detur, sed in' libero arbitrio sil, et in lege at-
fuerildignus accipereomnesgratias, sicut Paulo apo que docirina;
stolo donavit. Synodus dixit: Consequenter el eccle- 9. Quod Dei gratia secundum merita nostra detur,
.siasiicosensu el ipse sensislide dono graiiarum, quai el proptereaTpsa gratia in homiiiis sit posila voluu-
in sancto Apostoloconlineiilur. taie, sive dignusfiat, siyeindignus;
Post haec in sexto capitulo libri Crelestii posilunl 10. Quod fiJiiDei non possint vbcari, nisi omni.
cbjectum est,.filios Dei non posse vocari, nSsi om no absque peccatb fuerint effecli;
nimodo absque peecato fuerint effecli. In scptimo, 11. Quod oblivio, et ignoraniia non subjaceaj
oblivioneni et ignoranliara non subjacere peccato , peecato, quoniam non evenit secunduin volunlalem^
quoniam non secundum vplunlatem eveniunt, sed se - sed seeundum necessilatem;
PATRQI,.XLVIII. ',"-" '11 ' •'.
331 AD PARTEM PRIMAM QPERUM M. ÊRCATORW;APPE}NpiX.SECUNDA. 332
i 12. Quod frtjtisit liberum afMfrium, si iridigeat AspeciehvsBasapTiniatibus synbdos ail^îe^înêiiirir
'i auxilio Dei, ojrioiiiani pfbpriafo.-.vbfutitaieiii Iiabet faTum corivocari debere,; Latihus tameii fextris; qui
.! uilrisquisque''aUffacpre aliqtiSllâuiiioti facerfr; prbfecto; primigeniris esi, ihajPrique fide.dighus",
j 13. Quod vicibfia nostra ex Dei riOhsitadjutorio, aliitin omtiino facit .cotitratStimque seristim: hiino
j sed ex libero arbitrie; iibihpei ut rie' pfitiiaites stiis habendis p/rov.iiicialibiis
! 14. Quod'exii!o,quod aStPetrus/idiyiira lVosesse synbdis impediaiit praestitufum diem concilii pl.ena-
consortes ivaturae,cbliseqtieiis sit tit, ita possif esse" riij qiiq scilicet episcppi ad ip/sufti libefe" yeriiajit/x
aniiria sine peccato, qtieriiadtiioduitiDeiiS; . ; /' fcalVSepiemb. Cutii brgo, Textjas Gfaecus juloeat iii
1S". Quod pceiiitenlibris'veriiriflbhtdeiur seeundutri Speeiem c/orivbcaTIsyriodbs pfovinciales adx kai.
gratiam et ffiiserieordiaih Dei',rsed sJecundumiperi- Septemb./, yetet Latitius, Pppftbt, verbum Iiop friia-:'-
lum et labofeiii ebTuiii qrii pef'poMferiiiam digni TCOCTIV, tinde pugria est, ita iritetpretariyut signilicet
fuerint misericordia. ."-.._. diem x ka/1.Septemb'. sefvanduffi imnvuriemab iraT
Htec omnia, et si quae argumeritatiqnes ad ea con- pedimenivs. Quf.setisus,- cuih sit oriitiino facilis,
fifmanda intef pbsi'tae'sui),t/,sua iiBganterivef anatlie- cpiitiiiuo Videri pbfest infifitiare vfm arguriienti alla--
Bializantem Pelaginm judices approbaveruivt, fiydeq ti. Ifoc tahien pbtitis coiiiifnvat, si modo ad ipsuni
proiiuivtiaveruni, eunr boritraria'ecclesiasticae fidei, pfimuih foniem pfbyocemus, idesl, qulnlum cano-
reprobando et anaihemaiizatido damriasse'. nem Nicaenu/m,querii Consequenfia saecula pro in-
Pelagius igitur' subdolfe.absOliitiotiem suffuratus concussa quadarn regnla cpnvocaridarutiTsynodb-
est ab hbminibiis Graecis, quibus.per irilerprelem ; furti habtierunf.,Sic atilem s'e Tialvet: Plqcuit annis
non fidelissiihum "verliis anibigiiis' reSpondebat," r>Sihgutis,per tiiitimquaiiiqueprbvinciam, bis iri qnno
qtipd identidem ipsi Pelagiatiisqiie aliSs pbjicit Ari- cgiicilia'ceiebrtiri, ul cbmtririhiter,o.mnibussimulepi-
' guslihus (Lib. de Gest,- et lib. de CrtiUa '' Clirisli, scbpis cotigregaiis pibvincim, disculianlur., ejusmodi
e,c)- '''...'." .;>; ,', qumsiianes,(deabjeclis scilicel, sive excammuriicalis
Etsi vero';synpdus haeci.ab'Augtislihb miWfieeTa.ti-' dbepiscopq) ;c'6iicitid'verbceiebreiitur: urium quidem
data slf,etali Pmnibtisvulgo ceTebretur,veluti pfiffia atiie qutidragesiiriqm.Paschm , ui omni dissensione
de PeTagianberrore Ecclesiae victbfia; Hiefbjiymris; Subititariiurius,bjferdlur Dep puiissiriium; secunduiii
tamen miserabirem vocat, paffim quia Patribhs iilu- tiera'.cirfa ieiiipusauluinni,,.; . /
sit Pelagius, per crebra roeridacia ayerteiis a se Quem caivohemihfeliigi hori pbske de / universali-
inerilamdamnaiibiieiri'; partim, qula,.missis/ihpfo- bus tpiius unius dipecesis cpnciliis',;.prpbat .yeterum
vincias epistolis (Epist. 24,' qnud. Aricjust:), siia' atictofitas, et ista iiisuperratjo, qribd cum a civitate
doghvata approbata i/uisse credjilis i/iPn paucis per- riVajorissedis', tit piiia Ahtlbchehae,',Aiexandfinae,
suasit; partim. denique, qhotl insplescentes PeTagif elc.,.'civiiates minbftini sediiim distarent saepeloii-
sequaces eo proruperinT; audaciW, ut facto perdito^. gissiriipiocdriirii' spa.tip, tptus, fef e ânnus Sti'eundo
rum cuneb, ab eh Petsefm' ei:aniilldi qd' curam sdncti, ac fedeundb, Iiaheridaque /synbdo ,lvi'sih anno, po-
Hierbiiytni presbgiefi pefiiiienies sciieraiissima cmde, neridus fuissel. Per;tSri,eiVigitur..ad sPlas; provinciales
afficerenitir,.diticoriusoccideielur, .mdifiiia moriastefio- qtias ubiqrie fer/nafuiif statis illis feiiippribus et olira
rum incentfeieiilur, Vix ipsum ti6 liocimpelu atgue esse cbntfactas historia, et etiamhum contraiH con-
hicursu impiorum,in Dei miseficprdia itirris muiiiiior suetudo dehioristfat. .
tueretur (August. lib. de" Cesi.ctip. $S) Opirior igiiur ex .cahoriecbdjcis Africani in argu-
Ad lianc iorte syiioduni', nisi' potitis,ad cotivehtura >C metitum a"ddbcibf ecte colligi-,-eirca x kal. Sepienvb;
presbyierpfuni, fespjciehat sanc/ttissetiex, eum indi^ cogi solitas blim£ prfhJatS.bus/.nbnnullis'< .provihciales
griatus iirippni slletitiuin 1 deferisdribus fidei, riiliil syiiodos/:,a]i'PqrijtiPatres?sirie causati/jliss/entTegem,
noii audeiitibus intefiiri lioslibiis,;dighaffi se seriieti- ne privaiis cptiybjifi/busuiiiy^rsalirim tempus' impe-
tiaiii, aufvbtum potius emisit: Qupd beliuiriservtivit, dii etur. A'b/aiiis/cifca.feinpus auiumni, id est, ver-
jiaxfitld rion auferai(ln prmf. dialbg. advers. "Pe- suS: fiireni' Septerobfis, .tif ciini legati redifenl afi
. %.). , tiniyefsalSrcpric}Iio,.de.riegotiSscororouniier ..frans'4
IVSYNODUS, actisadcoepiscppbs s.uaeproviriciajreferrent.: Hofum
Ab Aurelib .cgctctqtCarlhggineqdversus Peiqgiunuet morem,prPbafu)tn,iii;brum.rejeetura. ;
Cmiesiiumabsentes,:fheodgsio:Aug.,met Junigiv>. AtvefoîiiquiesVpfoViiicialessynodbs bpprtuit^npii
Palladio coss. circa
* tempus autumni ann,- Ghristi id fidem .Septembfis, sed, x kalend. Septembris,
shb
"416. '• ; . ,:; est, urip/priUsmense.conyPcari vquando. quidein
ex'synbdis/pfoviiicialibusau universalem miiteban-
Quarta synodus', qtiae secunda Car.lliagiriehsis,.in tiir legati; tit pluribus ex. carionibus Africanis colli-
causa Pelagianorum, convpca.ta est ab Aufelib, afjn. gere est. Yerum aliter res se lihbet : nanl ii).priore
4T6, circa tempus/auttimiii. ._;./ , "'.... synpdo, quae ..quadragesimam Pascfiaeaiileibat, eli-
Affnerunt sexagirita et pcxb episc/opip.foyihciae' gehantur". legatii qui, ita se cbmparareivt,. ut cuin
proconsuJaris, qjiofuhi norajria recehsehitif ih/syrib- priihuhi/a primate" tbtius' Africae tractbria veniref,
dica ad Iriripcehiitiihmpxrefer^riila, ... , / ad' cbn"d5cluhi/lbcum..se conferreiit,. et ex, universaii
Constat ratio tbrtiporis pairtinir ex reispbrisibnêlri-ir. coneiiio reyersi,.ad posteribrerii synodrim autumna'-
nocentiiad synpdicam datavi kal. Februar.j/Hbnb- lem renuhtiarent; qnaegesia essent
sio Aug.xief Cbhstantio it coss;, parlim.e'x'/'.73ca- Sed/qupniarii semel digressi suiiius, nionendus est
none codicis Afrjcani, si njodp legiiuf. p/rput/Tii bliitbr leblor ut/aiiiriiadverfat a Pairjlvus Nicaeiiisaf-
Grseco esl: Placuii rit dies cptitilii ident sirveliif, ijui, qrie Afficanis teriipus habendSs.sy.nbdis.coristitutuni
th Hivponensieontiiio constiiulus est, iHest, X kql. fiiisse,:iritra .illud. spatiuiri. ,qu<vd'a I?eiiiecoste ad
Septemb,,,el':strtberidumad sirigtitttrum prgvihcitirum C,hrisiiNataIitla',,et ah' Kisâd/ûadragesihiaii)ipler-
ftrimates, rii quando apud se coniilium cpngrpgqtit, cedit:: voluerurif enini episeopos, ifequerites adess.e
hunc diemservent. Annusenim ex IrinbceiifiiJ.ittefis, syriodis,necTariiena stia.quemque;Ecclesia<-abesse
mensis etdies ex canone facile iHnotescii.' Si qiii- soTeiniiipribusfestis, quibus. yel bapfisnius,celebra-
dem pontifex ihStibconsequentisânriirespoiidtt, el lvatur, ut in resurrectipiie fihrisliac Peritecoste:; vel
Patres scribuof se' exnipread Ca/rthagiriensemEc- ftfturiim pasclva indiceliatrir,, ut ih NatalitSis.Yalet
clesiam convenisse, idesi, ep|teriip/ore,;quo;ab jp/so- aufeni animadyersip illa adTndagandum synodorum
Jthet Aufelio statulum fiiefatantb aivhos 14'. si- quaridb cbnsigiiatur:nbtis non adniodum
teiriptis"/,,
Quamquam difiicultatem creavif hiilii sempef isle insignitis;. jrieqrie;enimfaliit iimquaim, nisi aliqua
canon, nam eisiinGraeco esl, ofe&u fdp ml ypa- urgeat exlfabrdiriaria necessitas.
vfivai Tcpb;
1 tobg iipoytevoy-ixs KtmSi?T65V \ria.py>îSra, fotz Diversas quidem. coriyei)ieridi;,causas:,liabu_erunt
OT£7TK/D l«'JTOtfUUVoJoV TKUTVJV
77pO&Xed.OVVTai T>7V
rip.i- episbopi, sedeani maxiriie,qupd cum ex, relatione
§txvSPU).«TTW<»V.; quibus verbis significari videiur in Orosii liilerisque Erotis- et LazafSi:iriiellexisseul
'
533 DISSERT. U. DE SYNODISHABITISIN GAUSAPELAGIANORUM. "351
quantum Pelagitis feci'sseffucumPSfribuspib/s'poli- 1Lmaiidati leciiin pfiiriaVac"tionejCQliationis.:;C.ar.thagiri
lanis, quantumque detriffierifiex 1 hac specle*absolri- hehsis; sfedqubd MiievisVppportunjprforetcogendis
tionis res Ecelfesiae'cathplicae «apefet;, qbcuffetidum Patfibus, quod iri meaja,ferp; SlumSdSa ppsita; tessetj
m
malo putaveririt, et sedis apbsTbiieEeauciorifateiri ut; feprijicefe,llcet :_".na fiiviias^,tara:.celebrls,j-siv.e
invocandam . .:',..',•' cbiiciljis habitis,-eiSarii piei)ariis;,-;:siye'Qptaib.:suo
Recetisita surit quaeahteTefme quShijuenriiuiiicum episcopo, non feperifur,.neque. In ^deseri.piionibus
Coelestioibidem gesia fuefarii, ut yidefehtur Patres antlquijj Africse,jieqrie iniitinefario Anibriinij'-neTJue
non quidem apefie cbiitra prbhJbiilPhem cahbHiim in vetef ihiis fiistpriis, "quQ^sciarrjvnisi qim.dappel-i
de absentibus judicafej sfed ealaTitu/m qriaeolitii latuf dfe homirie, uivi serriio' fit de con/Ciliis'et
acta esseht cum pfaeserite,totius pfdviriciaesetiteti- Opfafo"; .. "jciiv.i
tia', et suprema sedis;.aipbsfolVcae' aucvoritate"e'Ph- Sunt quiexistiment-MiJeyum.esse idem quodMi-
firmare. ...'..., ... leum, cujus memitiif Antbriinusin Rinerario, cujus"
Synodicam igilur scfSpserurifad simmuni..hbhlifi- qufeîtuhS:'exuitifent 1 taMl^KtpteM
cem, in qua duo taniuhT Pelagiarii effofis" db/gnTa/fa meri: SiqiiafeTSusrribmiheviiVSef'Cyffam^jfuiiariT et
exposuefuht. ATterumde necessifate gfaiSKjdiyin-aj Sitifini. (Opinionem;prpbanf exepiquod iri quirita sy-
ad opera pietatis, alteruhTdebaijitismppafyuibfumi h/bdbResiiipius episepjvus,Mileipndicatiircesseiprqa
propter pfeccaturiTOfigiriaTetbllehduiri. Haeic"enlm yTficiaeNiimidiae-,qupdqueJmagna cognatioAMile.um
duo stivvtomniuihfefevcapita, qtiaein j)rioffe0c0'ncilib' interel Mileyuin,;sil.,Ifa.sei)tStFerrarSusJri/JbexicS
Pauliuus diacohusCfjeTeslioobjecefat. ,.f. gepgf'apliicb;,/m^
(Sequitur apud Garnerium synodica contiiii'Caf- n plim ;yefp fufsse episcpji.alemserjem su.b arcliiepik
"
thaginensis. Eam vero,-cunPJqinqMobisinter Episto- scb.pp,CXfiiTaginensj.Yefum/sju
las sancti papm Inridceniiil fuerit edita, videsisibi, pultatem"; iiarii Mileyitana Eccjesia fuit.ih provincia.
tonw scilicet XX hujiisce PairbiOgitit',- c&YiS-B^.)' Nuiriidiae, quse surini habebat oiim.primateln, nbn
Y StMfifiS, '', ...'.// i.teri)in/ procpnsulari, cujus ciiput Cafthago; .Deinde
Africariarum prbyinciarum, ^qjiaui": edidit
A Silvano senibreseii primaiepfbvincimNumidimqd- in-Npfitia feceiiSfiiur.RenenatusMilevitaiius
versus etsdeni hmfelicbsMiieVicontjregtita,•iisdem Paier SirriToridtiS',,
inter fepiscpppsNumidiae,et Paiera Milianeiisisintef
cmisulibus;circa finem Oclobrisaririo'C/ifisii'4l!6; episcdpbs âuritmiiae...•pssa-riensis,/videtur autem
Eodem fere tempore, eademque d'e'c'ausa,Pelagii ililianum idem a^cMjleum: Deinde pofuit-error irre^
nimirum et CoelesTIi,Celebrataest q"hSnt'a/syh/pdus a pefe' in/subscfiptSonem'Resti.tiitiinoctava collatione
sexaginta et utioTairibrfs provirtbiaeJûihSdiaeSri'iifbey, s/yhbdS,quaiidpqnide.mm
Milevltana.PraeftiitSilyaiius proviriciaese.rijbrêbque bris dicitur fahltim Africanaeprovihciae. Denique;Ote
jufe priitias et couciiir praVses.Yefum liaec isigilla- telius^ peritus inprimisgepgraphus.iMi.leyumet Mi-
lini evidehtius ex'plic'aiiaa'. leum qistirigujt;i,nec fatipnem affert Ferrarius; cur
Habita est, tit dixi, eedem fere ieriipgfe,qiio Car- aiS;Oftelio disc-edat-.; ....... , ,-._
.'._,--;,; .•.-,:
thaginerisis;'rio'ni)ihil eiiiiriintereessi'sse,sjg'iiificarit /NilijlbihihusFerfarip;au"^^
Patres, cum in synbdica scrlbuiit, se. iriiitaftps_pfo- riife/duo/cbgunt:-aTtefura^.gupdyjx-ac iveivixqnidem
vihciaeCarlliagiriehsisepiscbpps, qiios;coriipefissent opihef'ciyitatem adep celebf.em;praetermissam;futssie
ad sedem apOstbliCarhdeTiaccausa sbripsisse/.Yide a gebgfaphis, niaximfe.curiisuam habuerit cognomST
epistolam 94, qiiae estAu-gTistitifadHllarmriTepi- G hetii"regionem,;ui.cpnstaf ex epis.t.jf9 •AUgjjstirii-;
scopunT .;. . . ,.r , ajlVerum„.^qubdtanlai,cpgniftiOinpiriinisquahta est
Eadeiiv de causd, quarifexplicuefe; yeTife' qtiSbus iiiter^/MiVeyum .et:i^leuni; seu îreiiqi-t-^âbpt^lotT
haeresis iotius dtio' capita febeftirit',';Hmc/,duo, i'n- lemacus,duBitare novrsihatj;-quinJuna,sit;eademfJue
qiiiunt, qtiibus omhiriotbtnm,"qu,0ChYi^ cratasi fjiiare; riiaiirii, ego accusare Oftelitim ,-;,quod
niluntrifeveriefe)qum.fidelidcgfqdsMiiHeri^ Slileuffirepbnal-iiv Mauritarija.Caesariensi,ar-ctjbris-:
rogiftdum Deum; ut cVntfapecc0 ifiqium, atque.dd biisque ii.hibiis quaui.,Xmpsaga'.^ fiuvio -at.Nuhiidia
aperandanijuslitiam sit ndsiefadjutbi'•';'et tigii bpiiii- MaufSfaniamsecerriat,.faciteniraTd;inyitp Pipjeinaeo/j
lari parvulis ad cbhseqrieddatdviidrririetefnarn-, tkri- <pT"arii';civifaiem haric cpriciiiis;,tantisque episcopis
slitihmgraltmSacfamehium; , ......': 'fibbilemtsirie lpcp.,et sifu reiiriquere.:,Non.diffitebr
Petagii niniirum'eiCmiestii,qttpfupTri'b'riTi'ri4'dbiu- tai/hen.NotiViam Africanarum prpyinciaruhi hegoiSum
leruiit iri hiinc riibdhm: Hujus dtiteihperniciosissiihi itireaife,qiiemadihoduiiiet qnodajias eiiani;repefilur
efroris auctoresesse pefhibeniurPeltigius,el Cmiestius, ffiehtio".'Jliiianerisis. epSscppi.Tse.d-fprteManiSanfensis
quos quidemhi Ecclesiasimari mdtuitntis, quam de- dici deibuit,est. autein. Manliana;Ciyitasapjidi PloTe-
sperata saluie ab Ecctesiti'resecafi,ii riebessiiqs.riuliq DiKuiH,iii Mauritania.Cae.sariensiprope Garapnios
cbinpeildt: qubruhv uiiuS;idesi, CeelesiiriS,eltqrhqd . rjlbivtes,hon prpcuTa &yp fluyio. .:.::..
presbyieriiiiiiin Asia dieiiuf pefvenisse.De ijug qjiie , /Sed.uteb reyefta^
ptiutbs afinbsqtiidgesium fuerii, saiicliiastuq deCaf- iiodo.Miifeviiana'scripta est ad liinpceiitiumpapaiii
ihagineiisi Ecclesia melius itistfuelrir".PelagiUsvefo, epistola iri eu.mderafere moduri), iiiirao1et *odem
sicul a quibusdam fratribus noslris mfSsa•tgqridntufj) styio quo ex Carthaginensi: uridfeeruditi, npn vana
epistbttii, Hiefbsblymis eonsiiiufUs,tibitnutids'fdllere cpnjectura, titriusque auetprem,,AuguslinuinneC ,le-
asSeriiur: : , nec levifef opinatitur. Jpse; eiiini stalinv:"a-sys
hiefe
Nbvtivero ad:haec*verlia, qtibs quidem ik Eci.iesid, hodp Carihagine cpnyenif Aureiiuiu Eypdiumque7;
etc., ab hoc coiifcilid,ciijuS iriens;ess'et Au|usiiiius', c/oiiiitantihus Alipipef, Possidio ? priusquam:Julius
ha!ri.'sis?auclbfes- nbti fuisse comhiiiHibriepfiyatps/. synodicarum Iiiterafuiri perlatpr rid Romariu.nippn^
Neqtie eriim jtife poterarif,, nbri/ fanfuin pfopterfea tificemproficisceretur,.ad:queiri"cbramuhes;aiiasqiieii
quod utfefqheabessetjiidicib,feiqub dicefetituf sbliS quas:familiares:vbcanV,;(ledera
accusaioriirii scriplis;.sbd etiam, et ihaxime quirdem, pfavifati.Yeruin, de his postmpdum dicturi sumiis;-
quia cum: ad supiêhiuhijudibem'referretuf' d'e' r'e SynpdjcaMilevitanasic^sehabeti,^ , .,>,,. -,„,_-,,,;,.:
tota, ejussetifentia' bxsjSeelandS'ftiStV (iHmcquoqmi,$iieviigna,,syn__g^
A sexagintti-ei-und-Patribiis^^; tbt-enim hbmiria'me- neSsiscujus supra; mentiqjfi%Jqm fuit qnbbis produ-,
nibfaiitur iif sjtipdica', qhbs inl-Prexithii.ff6s, Arigu- cta,,eodemqueionibXX,, cgl,-uerp:568;,),;.-...- -;_,,.;.:
•
stiiius, ATipius'eT;Pb|sidiu& exstitefev , Praeter Hanc. epjstolam iiihil synodli:remanefi,v
Itv ufbeMil'eviigna'(Callat.8% Noricfubd'Siiyarius quamvis enim fueriiit olim , sinlque etiamnum, qui>.
tbtius provitiCi33'sfeniof, Sdfe'b'qufeJure'prSmas, iri suVni ceieberririibs pctq. EcclesiaeAfrica.na?canones, ad-:
civitatem, pef tractbriaih' cohyocasset episCPpbs': yersus ljieresim.rPelagianam-ii/M
neque efiim^-MileviiiajiaeÊcclesiai^pfaefuif; sed Siiift" iaciiiTii" iamen nuivc lenvpbrispaucissimi'ex seiiten-
mensi seu Zamensi, ul videre est in subscriptionibus tia; reliqui, ut veterem atque popularem appellatio-
33S AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. s»
nem retineant. Scitum enim est ab eruditis canones Ai parlium homines, non perinde*Romaeatque in Affica
istos eo primum nomine vocatos fuisse, propter so- de suis rebus judicari; suam doclrinam Innocentio
lam veteris collecloris praejudicatam auctoritatem; persuasam fuisse; favere sibi, cunv praestanlissimis
nec ulla ratione dici posse sancitos in uno ex duobus quibusque clericis, Sixtum presbylerum magni no-
Milfevitanis conciliis. Neque enim in primo univer- minis, clarissimumque Ecclesiae Ronianav:lumen.
sali; siquidemcoactum sit ann. 402, cum nondum Haec et alia dicebant per mendacium ûidem, sed
orta fuisset haeresis Pelagiana, certe riondum Afri- tamen ita artificiose atque audacter, ut apud ipsos
cauis innoluisset: neque etiam in secundb provin- quoque bonos,' sin minus certam fideni, sallein
ciali, cum Auguslinus in plenario iotius Africmconci- suspicionem facerent non levem. Quare monendus
lio, condilos testetur; codex canonura ab Adriano visus est surivmus pontifex de calumnia improbe
primo missus ad Carolum Magnum, in CarthagSnensi mentienlium, imnio.et Snsiruendus de re plenius, ne
synodo. quid forle humanitus super ea re paleretur, neve,
YI SYNODUS, quod muliis coniigerat, etiam praestaniibus, ut Pau-
et Severo Sulpitio, nimiam credulitalem homi-
Carlhagine a quinque episeopis, iisdem consulibus, lino, nibus in specieffi piis adhiberet, atque ila non salis
eademquede causa, sub finemejusdemanni habita. animose pastor bonus latenles ovium veslSmento
Cogit nos aucloritate sua Marius Mercator sextae lupos ab ovili Cliristi arceret.
synodi loco ponere quinque episcoporum, Aurelii, ( Huc affert Garnerius synodicam ad Innocentium
Alipii, Augustini, Evodii et PossSdii, convenlum papam sub nbminibus Augustini, Evbdii elPossidii:
Carthagine, de quo sic loquitur (Commonil. cap. 15 <• n quam videsistomosupra laudalo XX hujusceBibliolh.,
num. 15): Ut aulem a stinctmreiordalionis Innocenlio col, 572.)
damnarenlur (Pelagius et Ccelestius)talis exslitit cau-
sa. Post Romanm urbis vaslalionem, in Palmstina VII SYNODUS,
degehat Pelagius. Invenli sunl a quibusdam sludiosis Habita Romm adversus Pelagium el Cmlesliumab
episcopis libri ejus, in quibus mulla et varia adversus Innocenlio i, Honorio xi et Constanlio n coss,,
fidem cathblicam cbnscripla esse videnlur. Hi cum vi kal. Februarias, auno 417.
in
lilteris Africam Patribus et episcapis missi sunt, ubi
tribus conciliiscongregalis memorali lecli sunt libri. Tribus acceptis ex Africa epistolis, synodum co-
Exinde relationibus Romam missis, ipsis quoque libris egitRomae sanctus Innoceiitius, unde ad singulas Afri-
pariler dcstinatis, apastblica senientia rescribentis ad tales cae synodos respondit singulis epistolis, quasdecre-
prmdicta cbiitilia emanavil, qum eosdem ipsos (Coe- ipse vocat. Omnes certe tanto pontifice dignae
lestium Pelagiumque) ettlesiasliea eotnmunione pri- sunt, quidquid effutierit Erasmus; omnes plenaaapo-
vavit ; quorum scriplorum exemplaria habemus in mq- stolici spififus, quo, el jura sedis Romanae defensa
nibus. sunt, et vefa fides exposila, et haerelicfconvmunione
Nam cum nullum concilium, praeter Carthaginehse ecclesiastica privati)-tet redeuntibus ab errore pa-
el Milevitanum; in aliis Africaeprovinciis conlraetum terna brachia expansa, et impertiendae absoluiionis,
legamus, vel Sn quo legl potuerint Iibri Pelagii cum non tantum facla poieslas Africanis pohtificibus, sed
litteris Erotis et Lazari ex Oriente ad Palres et epi- etiam additum jubentis matidatum.
scopos AfricaeperOrosiumdelali, velcujusrelationi G Tempus synodi, quae prinva est Romana in causa
Romam cum libris missae respondens lnnocentius, Pelagianorum, aperte loquuulur epistolae, si quidem
Pelagjum Ccelestiumque ecclesiastica communione consignantur vi kal. Februarii, Honorio et Conslan-
privaverit; fatendum est omnino unum de tribus tio coss. aulem id est, die 27 Januarii, anno Christi 417.
concSliis a Mercatbre membratis fuisse conventum Quod ex synodo Innocenlius rescripserit,
quinque episcoporum, quippeNam cui apprime omnia non videtur mihi dubium; id vero#qui voluerit con-
conveniant, quae nulli alteri. et a qtiinque epi- ficere ex his GennadiS'verbis (Lib. deScripi. Eccl.
scopis lecti sunt haereticorum libri; et auditusa Oro- decreium cap. 44): Innocentius urbis Romm episcopus scripsit
sius, qui gesta Diospoli narraret; et acceptae Gal- adversus OccidentaliumEcclesiarum et Orientalium
Jicanis episcopis ex Oriente litterae; et missiRomam Pelagianbs datum; fruslra profecto fuerit.
libri, sive qoSPelagii, de Natura, sive qui Augustirii Neque enim nae voces, OccidentaliumEcclesiarum,
respondenlis, de Natura et Gratia; etad Irtnocenlium etc, significant, quod tamen oporleret, ab Occiden-
scripta epistola; et ab eodem acceptum responsum, talibus Ecclesiis profeclum decretum : alioquin col-
quo Pelagius damnaretur : quae omnia consiant, lectunv dici deberet universale Occidentis et Orientis
partiui' ex epistola episcoporum ad Innocentium, concilium, qubd prorsus alienum est ab pmiii fide.
Deinde locus Gennadii aperto vitio laboral, caret
parlim ex Innocenlii ad episcopos responsione.
Quid quod Augustinus Mario videlur favere, cum enim hac voce, episcopis, qua opus est: quasi dice-
Yalenlino ejusque monachis legendum praescribit retur Innoceniius scripsisse decretum Occidenlalium
(Epist. 215), quod siriptumesl ad papamlnnbtenlium Ecclesiarum, et Orienialiuin episcopi&ilatum. De quo
Rbmanmurbis epistbptimde tbntilib prOvincimCartha- prpcul dubio in libro Pbnlificali legitur : Hic consti-
ginensis, et de concilio Numidim, et aliquanto dili- D lulum fecit de omni Ecclesia, id est, in omni Ecclesia
el ad tria ista observandum. •
gentius a quinque episcopis, qiiid ipse
rescripsit, etc. , Satius est igjtur ex eo probare habitam fuisse sy-
•Neque -vero hunc conventum Marius immerilo nodum, quod Innbceniius, ut erait observantissimus
donavit nomirie concilii, quando constabat praestan- ecclesiastici moris, non aliam tenuerit in mittendo
tissimis totius Africae,immo et EcclesiaeOecidentalis decreto regulam quam qua hoe saeculosummi p.onli-
Patribus, Aurelio prsesertim atque Augustirio, quo- fices, sive praecessores, sive successores, usi sunt:
-, rumilledux, isteingenium conciliorum a Prospero quibus himirum solemne fuit, et vix non religiosum,
3 dictus est (Carm. de lugfal. cap. 2). Certe Hpnorius decretales epislolas, de dogmatSbus praeseriim nou-
i imperator cum ad Spoletinuni coocilium ex Africa nisi in concilio scribere, et indein universuni orbem
? sanctissiroos oclo doctissimosque episcopos vocaret, mittere. Ita Siricius Himmerio Tarraconensi, de non
ad omnes istos scripsit praeterguam ad Possidium, rebaplizandis Arianis; MediolanensiEcclesi», adver-.
quem; forte noverat Augustiui individuum comilem sus Jovinianum; Africanis, de recipiendis Novaiianis
(Baroii. Annal. ad ann. Ghrisii 419, num. 22). atque Montensibus. Ita Anaslasius Joanni Hierosoly-
Causa vero cur illi quinque eonvenerint, synodi- mitano, de Origenis erroribus ac RufinOAquileiensi.
cisque dtiarum provinciarum litleris non contenti, Ila Zosimus universis episcopis, de condemnalione
alias praeterea dederint ad. summura ponlificem , Pelagii et Gcelestii. Ita Coeleslinus Cyrillo el aliis, de
easque lbnge prolixiores, quibus totacausa explana- Nestorii impietate. lla Sixtus Joanni Antiocheno et
rettir, haec, opinor, fuit. Jactabant Pelagiaparurn Orientalibus, dp pace Ecclepiae, Ra Lep MagausFla-».
337 DISSERT. H. DE SYNODIS HARITIS 1N CAUSA PELAGIANORUM, 358
'
viano, adversus L.ulychen. Ita Hilarus episcopis Tar- A 1 YIH SYNODUS
raeonensis pfovinciae, de Slliciiis ordinationibus. Ila Ab Atiito Conslantinopoli
tongregatq adversus Cotle-
denique, Felix Terlius Petro Fulloni Alexaiidrino, slium iisdem tonsulibus, anrio 417.
quem ob haeresim deposuit, et Zenoni imperatori,
cujus Henoticon improbavit. Super solius Ccelestii nomine, ut loqufebantur ve-
Quid quod Romani pontifices, quod Lucas Holste- teres, habita est ab Attico synodus octava, quae
nius eruditetoonuil (In nalis ad synod Rom. sub Ro- prima Constanlinopolitaha in causa haeresis Pelagia-
nifacio II), in more positum habebant, episcopos de nae. De bac breviter Augustinus (Lib. HI torit. Jultan.
rebus magrii momenti ad.se venientese provinciis, cap. 1): Ubique, inquit. diffusiisChristi exercitus de-
et praesertim e conciliis, audire in ccetu, non tantum bellavit apud Carthaginem Cmlestium,quando ipse non
Urbici cleri, sed.etiam episcop-rum, sive qui forent, eram. Et rursus Constanlinopolitani longe a rcgionibus
inUrbe, sive qui e vicinis locis evocarentur. Yene- Africanis, etc.
rat autem Julius episcopus ab Africanis conciliis, Fusius Mercator (Cap. 1 Commonil. num. 4): In-
cum synodicis litteris, de causa maxima, eaque do- de posl aliquantos annos stib sanclm memorimAttico
gmatica, ad ponlificem relaturus. episcopo urbem Constantinbpblilanampetiit : ubi in si-
Quid in hac synodo gestum sit, constat ex episto- mitibus delectus, magno studio sancli illius viri, ex
lis Innocenlii. Damnati sunt nimirum duo Pelagia- prmdicta alma urbe delrusus est, litteris super ejus no-
norum errores, duoque catholica dogmata defensa: mine, et in Asiam, ei Thessalonicam,"et Carthaginem
allerum de necessitate gratiae; alterum de infantium ad episcoposmissis, quarum exemplaria habentes pro-
bapiismo propter peccatum originale. Dictum ana- v. " ferre sumus parali. Prmdiclus lameri Cmlesliusetiam
tliema in errorum auclores ac sequaces, nisi resipi- hinc ejectus ad urbem Romanam, sub sanclm memorim
scereni; oblata resipiscenlibus indulgentia, praescri- Zosimo episcopo, tota festinatione perrexit, etc.
ptusque indulgenliaeimperliendae modus. Vefum tria vocari possunt in quaeStionem. Pri-
Quis eventus fuerit, quartique sanctum exstiterit mtim, an Atticus revera synodum habuerit, aut so-
apud omnes Innbcenlii decretum, notum est, cum ex lummodo privatum judicium. Alterum, quo tempore
Augusiiho, qui pluribus in Iocis, ubi amat adhibere habuerit. Postremum, an hujus synodi menlionem
InnOcentiiverba ad convincendos Pelagianos, ipsura- fecerit, vel Prosper in carmine de lngratis, vel san-
que in primis Julianum, quippe ab Innoceniio ordi- clus Ccelestinus in epistola ad Nestprium.
natum; tum ex Palribus Afficanis (Prosp.cont.ColL Sed postremum istud opporlunius postea solvetur
cap. 10) conslituenlibusin Pelagium el Cmlestium,per iri'pariem negativam.
venerabilemepiscapum Innocentium, de beatissimi Pe- Ad secundum manifeste satis, ut opinor, respon-
tri aposioli sede prolatam manere senientiam, etc.; det Mercator : Prmdictus tamen Cmlestiushinc (Con-
intino et ex ipso Cceleslio damnante, ut se calholi- stantiiiopoli) ejeclus,' ad urbem Rbmanam tbta festi-
cum probaret, omnia quae sibi objicerentur, secun- naiibne perrexit. Ex his finira liquido patet Ccele-
dum senteniiam sancti Innocenlii; et tandem ex Zo- stium Constantinopoli Romaiiv, ineunte pontificatum
simo pontifiee vehementer urgente Ccelestium, ut Zosimo, corifugisse. Inivit autem poritificatum Zosi-
consentiret litteris Innocenlii, tamquam certae fidei mus ann. 417, mense Martio, ut demonsiravimus in
regulae. Et vero Zosimus ita religiose decessoris ve- notSs ad Commohilorium, posuitque non exiguura
sligia secutus est, ut quarii scripsit ad universos or- _ lempus in examinanda Coelestii causa, quam lan-
bis episeopos epistolam, de condemnatione Pelagii'. C dem absolvit ann: 418, circiter Maium. Si qua igitur
etCceleslii, hanc Gennadius (Lib.de Scriptor. cap.&3) synodus celebrata sil Constantinopoli, unde fugiens
videatur puram dicere Innocentiani decreti proraul Coelestius tota festinatione perrexit Roinarn, cum
gationem. . ; jam teneret sedem apostolicam Zosimus, celebratam
Non sine operaepretio ahimadvertes, lector, Augu- oportet anno 1 ponlificaius Zosimi, id est, ann.
siinum post decretales Innocentii epistolas in Afri- Christi 417. ,
cam delatas, sermonem qui secundus dicitur de ver- Non niiiius aperte solvit primum dubium idem au-
bis Aposloli habuis.se magna ex parte adversus Pe- ctor, ubi tradit, super Ccelestii nomine litferas ab
lagiauos, quos nonnnlli verebantur ad ecclesiasiicum Altico missas, et in Asiam,. et Thessalonicairi,et
judicium irahere, eumque ila conclusisse, ut suami Carthaginem ad eptscopos. Neque eiviraea terijpestate
sentenliam sincere aperiret de auclorStaie sedis apo- moris erat milli denuntSatorias tractbrias ab ullo
stolicae : Ubi lales inveneritis, iivquit, occullare nolite. episcopo, ad majores sedes,' integrasque diceceses, cu-
Non sit in vobisperversamisericordia. Prorsus ubi la- iusmodi erat vel Asia, vel Macedonia, vel Africa, tiisi
ies iriveneriiis,bccultarenblite, redarguite conlradicen-. ex concilio, in quo juxta cariones quispiam damriatus
ies, el resislenlesad itos perducile. Jam enim de hat esset, damnatiOnisque'sententia toti, quatenus inter-
causa duo conciiia missa sunt [Forte miserunl] ad se- erat, Ecclesiae nuntiaretur. .'
dem apostolicam.lnde etiam rescripta venerunt. CAUSA ' Moris illius, immo legis, admodum "necessaria est
FINITA EST, UTINAM ALIQUANDO FINIATUR ERROB. I elCi vainimadversio : neque enim medlocfiter; cbiidueit ad
Animadvertes etiam, non sine aliqua admiralione,' historiam ecclesiasticam ilhtstiandariv, ponendunv-
*ix ullum reperiri summi pontificis decrelum, in quo J) que, sicubi oportei.inter privatas, et synodicas epi-
jura sedis apostolicae in causis fidei, majoribusque stolas discrimen. Exempla vero, quibus haec cbnsue-
aliis tractandis, magnificemius exlollantur; nec ul- tudo asseritur, yidere licet apud Lucam Holstenium
lum tamen, non dicam majoribus, sed rieque pari- in notis ad Roriianam synodum paulo antea rnemo-
bus laudSbusparique religione ab Africanis acceptum: raiis."
ut vel hoc uno satis Ecclesia Africana malae fidei ar- Synodicas lilteras majoribus sedibus missas, qui-
guat homines, qui ab ipsa sibi subministrari jactant bus vel acta continebantur, vel saltem actorum bre-
arma,
• Sed jamquibus sedem aposlolicam petant. viatio, habuil prae maninus Mercator, tunc cum
repraesentandaesunt nobiles illae decreta- suum Commonitprium offerret: utinatn ad nos cum
Ies epistolae, purae a mendis quibus hactenus ita sca- actis transmisisset, ut alia transmisit benfe inulta,
tebant, ut legentibus vel fastidium, vel sui conlem- quaenon majori operae pretio congessit! magnapro-
ptum crearent. In his repurgandis usi suirius pluribus cul dubio historiae Pelagianae lux hinc fieret.
mss. codicibus, sed uno praesertim antiquissimo san-
cli Germani de Pratis, cujus usuram riobis concessit' IX SYNODUS,
religtosissimus paritei; ac eruditissimus DomnusLu- Rbmma Zosinibcelebralain cdusa Cmlestii,Hbnorio xr
cas Dacberius. et Constaniio n coss., circiter mensemSeplembrem,
(Epislolamlimocenlii papcead Africmepiscopos,qum , anno Chrisli 417.
inc describiiur.apud Garnerium, videsis eodem supe- Noiiam synodum, quae fuit allera Rbmana, Zosl-
riori lotno XX, tm, 582.; mus in basilica Clementis, flagitante Coelcstio, cele-
339 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERGATORISAPPENDIX SECUNDA. 340
ivravit anno sui ponlificatus primo, Christi 417, circa A nem Augusti aut initium Septembris scriptas fuisse,
iriitiuin Septembris, ut guam, tardissime. Haecom- afque ita tunc lemporis iiabitain synoduni., .
nia, partim ex litteris Zosimi ad AfrScanosconslant, /Jam Verp./scr-ibiiPontifex , episfplam libellumque
par.tim ex Augustino Maribque Mercatore, et aliis Pfelagji,/d%litt.efas a Praylio ad Irinocenliuin missas
ejusdem aevi scriptoribiis surit itairieti enucleatius ih gfajj^m ^jeiagij', .r,ecitata/s fuisse pubijce iti alip
ex^licanda... corisessii, du&iiasqueiahtbortiniumgaudig^riifa^
^Qubdl|pJ^^ habueyit suihmus pppr nprinitj_lis prpe-affetiu effltierejt.i,pirires adriiifatib tene-
iifek/^n"^ rjeJiqJiesfitiam'^t^l_di.m..fi:M>infqArM;i, pgiuisse. Tum
ficefûr/,r si/yefum" aildi,t/t3a/ex''quibus ^^
l|l|MssimtTs ^•fl^.^^lÎ^^s âfisi-gnsi/s(/#, bu?ip|î]i; .iibn ^tispptiriiS jppniificisliumanipfeiii oizo-
yju de JGpfo&rtf^s^ tgpiji', fiunt, 5}, v,pf*i55y,pi'bbaritjbjjs, 'yisus/gst.ei; acb.uâri riierifo po-
a/pjjeilati fld|i> Mh ,&hi/ad,se'? iuSsspef ryix ialiAugusiijvpIdbriee.de.fendi, Vide quae
demâpostbiicaih quairi a8 syribdurii Rpriia.n^ro;.Ca- feh/biaviiriusi ad -''""'• capu.t pritiiijfti
"'• CbjmmpnitorijMarii
câni ,glim.fuisge,; ea.vujaeni.ra.CpelestJii,cum speeta- Slefckfbfis..' '""'
r/et.ad"Tulei)£debpisietTaJv§$jiidîi^ ^qupd appeila- ybfjirri cqni id f$re .tptum, quod itactenus reltili-
a/i^.''^^^_^:^§^.'0\s^\'4fi'M^^^
tuiii/rTi/ilf mtis; de;proiri'ptum'sit.exiilieri^ ad.ATficanos,
SjlritehTiam/i^ qtuiSj,elsi parp.n.iusV-ex; .yaticahis, mpn.uirierifisapce-
pjobayefSf, %c C-^Jeshp t?"^ irft^niQ.ej; pfa.irltulitlAda.i^ Mf, ttuml 19.et seqq,), vir
Tjriej|d-|reJ.b#yixûlli^dî^ciat, nisi fi/dmftdurh /pre'- famen .feruditus.Mar.b^sAntorijLusCappellus e F.ranpi-
dujb'£.i^ s n Scana ja/irjpiii-I/a rejicji, peEin.deafe,si/a.Pelagianis libtae
^•fjjrlrit.qu^de^/.,' "'"..'"".".'•'-' '"";"" esseritV.adjfaciehJa^sahct^
TSaiius .eSJt;igi,t.\ir |fiunde, ^rgumenta cpiipir.ftre, trlbiijiriyjdiam.' Cjift ipsb.djsputare super fea re Io-
qiiae prpKefjtTjubdcp0<sr$imitii.: Prp/^jit: yerjp jvfI- cus fet,tempi/is,jjjbftfl sfediiitef.aeprius afferepd/s prp
nium y.efbah^c Pa-aTiniiTiaw adZb_s}rri. aciis synodi,' ;et ijlae"qujiibm lpnge em.eildatiofes,
d_p_tidSar.iii.'Kunqi..]qdtifln.'&$),: Cpntiq qiim e$gtn qi.iam in ajjhalibus i.egant.ur.ILitierqs etiqm Zosfmi
mqgisief situs liligai Peldgitis;, ,qui tl.lifipsfl "dgm.nqvit vi,detbriib.jqm pluries qtlfllq IX, tgi. 6.49 e,f6S4/)
injudftip, &rientdii,qftfddsleIN SEDJJS,APpsfOLiCiE ,cpEr Se.djam teropus esj;/tra.cia.fe quaes.tipriemIiis de
TUcofiqiur tistru,ere. Isjta .emtiiIde prjpre, jpod:Z.n,sjr liUeris^niiptiijriaii.erii.di.tp C.ai?j?^lJb. adiilfefi.rias pji-
irius irisiitucrjt, jridicip .irijellii^jdebe|fe', ex/e.p;pa.tet, ianle; Ea yejjb rieqjie/iaiis esf/jijUaenon P.pssit tesii-
ijuqd ppsteripri Cre^^^ irionio yeterujtri fihiri; rioque diPcilis, cum njhjl
rata causa subduxerii se et rieti'tiver!l\ ggayiini,,u/t.lo- assferatuf aGappeilp/.q^ ufgeaf,iriinip
n
quitur.Aiigustinus (Lib, afi,Bfin)f.cap. '3); ve),, ut ghod, p^6r- §iejîiw'.-Abjdf .'cprf uat;'.. m io
"$si flt' a.xes,£jUnii.ojn
aiti|lercatb,r {Qp^_moriit,.pdp,rJyd yeterurii^d/ucainTnitiurii, M,a.fius,Me.fcatbr, riienjinit
leiiani, ex. ur.be[j^q^g.riq pxpfugerifc prior,u'rri,iiiierarjiviii,^^
nori' 'afftierij.,jsjijS. gtiarhm /fiijamrrieritip ifft jn pbr
Prp.baiif deinde^ quae l/tiribit lêrcatorljb.idr) P,mnio,p si^fipribus : 0,6.hpt ipjsurn,^îp.quil(Commb,mT.pap, 1),
p/fefiiijenjia ad' ppstefitis 'lîatiî^pf^Ms^dd aur ngnnu.iiaCpilesiius iltitis saticii sacerdgiis hurtiqniitite
dieiitiqih'pl,en.m Pf ipf.e)fe? dightit esthqbitus; ei sic episipltimqtiamdqm benigiiir
'sttnarei imp]ei;e,Jcic, Qîd ,ejtiim ,est audien/tia pl.e'r iqtis pjeiiam,tid A/rpsepijicppps.mer.uil, qriaille gbitsus
iriibf',iqriajh ccfe.tuspnpfe -alt<ju'p,ffe/rj^ est, veiqdhutabMlufjq^ ? myllpium iqriorqritium de-
%nAdi'pri<ircifi"freq-uentenifu^ss.e,.î.uitbrumqueepj- C ' "cep&prmih "'
scb.ppru.hi, ind.jcaf' flpfr.bii^cuf/e Zpslpiu.s,,Ptim jait Facuridus Herihianensis, npn rinius tanfum, ut
Êp^t.i iqd'Africqnqs),, ,se ripti Cmlestirim£(intijri,,sed Mercafpr, spd dup. memprat, sirigulas i.n grafiam
'eiiqmqripscyntqit.ei, qrii.Mditjnpofe-0 ,div<ef.sis reg-tpm&us sirigulpfum .haefefipbrniti .jSatSs,Sic eriim ritliLib.
;aifef^ Viiiap: 3) : Inveiiierit postremo betiluiriquoqujeZpsi-
'chsîabiticbetus^ mum, apgsfplicfesedis qnii§.iiiet}i,cpnlrq saricfi Inno-
I-ieijue eriim aliis "riegbtiisi'quarii sacfis, id <es,t,cppr ceifiii decessprfs sifi $enleriija.m,qui primds Pelagia-
ciliis, inseryi.ebantt lempla, SVidgHolsteriiiiiptas ad nrirnhmfesimcoiidemnqvU,fidemipsiu,s Peiagii ejusqtte
syhpîn Rpiâri.am;^ 'cpitipticis 'Cmlesiii,guem in Ecclesia Cafttiaginerisi
J(iiIe",VOce!i,ACTOIIPM GJlsTbKhsiQUK,- quibus,ijpn tarituni convjcitimqtqueappellatilemqpgsfgiicqmsedeniet ipse
"/i5pshsJi^rseJ"efiam|Au gesiis dfscdsserfit,'iqmgimmvefqm el cqlhplicqtn luu-
'rtiffCgpli'), '.c'u^''de'.!^ dantem, insuper elirim Africqnps culpqntem episcppos,
'":;px"yefb.is aute^rij,;^ quod ap,illis iifereiici efe,dereriiur,cum, necdum ipsis
hfiric ccstUriifijiss"e,,' ribn .tantiiriiadiqupXepis,coppr,rjjm","Africqmsepiscbpisdplps egrutrimultp tnafiifeslius de-
fttiridTc^TZbî-mris(Lpco".;mfia; .ciia/J^^sedeTiahi tor ~ie_geiti$.tis,menigrqigsP^ el CfelestiumPfltaret
jSuSêJpfibmaniVîfi feiijiiij»t i p.wMUmRbmq,ng,s pfihoddxg.s ''''
ciericos dfguurit,''''scnben&s^.^^^^-.i^rrfir^ pef- Tam cla.ris lamque gravibus tesfSmqniis dupbus
Ciissp.s,»ojtierubuisse pr««ane«fionis criiiieii.tidm_ilj,ere, ter.tiura addi ppt-est'"Jii.IianiTpsius Eclanen.sTsppi-
^rc^^JBubiJ^ dldqWsiis c^btfco d_q-tv scbpi,: pbsburi,us ,iliud .qiiidem, si pejr se splum
'grit&dffuerariy^poîid^ specffetufj se-i fltibd ei! alipfijiri
'v crjnsoflib .clarissi-
essriritijmam, etc.: Et/pajulbppst": f&.'&0i&.*<%(!? ^ mam "" iupfem/iiateXt, ":'"
iî/e/r^^pstSiijc/om ffieni '.ef ^rqii jemîfjpqs'ttiff.r_en0us Jul.iarius igitufin Iib.ellojjuera scripsit ad Zj/isir
'ef30f^0S^sprip,iis e$i$iq0di$3 e|f0 aîis d,e niurii summuih p,briiSfiCfe/ro, ripipiiie b.ctbdpci.meni-
^tî^:dp[%\d^^l0êd,^fi r fyitejffa.
-- • -'- ^s$flt£ \e).'*fc
': .s&ppra^
spbrideriie'cbrifectis',etc."• deTrfe-fianfiriri^, pas jattefi/detfiectahdi causias; fep4u.e
. De lftco et .causa aperfp Ipquitur Z^psimu^îlii-is*. exc^fiphes^âdy^^S 1 judicjrim lii sede apps/tplica
cji}*){£0bhjus'-p,m factuiri', gtias srimmus/pfphfifejxjhisecuridjs iifteris,
fxff.eie^-f^bd'''««(§/' |(e*'se qjj>0Wc)g'[se'di"jfiêr 0$$ iri "quibus '"^^^''jiVj^^^pl' adjijbu.fer-atcbijtra
^prlm^ênfjripuicqid, put'9V-hM% Si? M99*$$i$ Africanps : ,.rife!Caffeft tari|uhv?/s/ed iisdem qiipque
f^sdd}rkui_\h$ari$iiClemeiiifsbqSilicfi,etc, .'".',' ".'/'_'' verfiiij.ad majbrera^sedis"apbstbiicae sivfeexpr.bbfa-
"T^^^ki^^^.^^W^ sntiul;quidem expri.p- tLpiiem,'siyie^cpntumeiiam. ,S.jc"enim habef (Lib$j,.
fiDu^Zb/simi"Tijltefis arji Afrki&ttbs,ifiehais yefp ;ex FideypqrY.iyf:
posteridfinus ebgrioscftur. Illaeehiih Coiisignataesurit 'iHud tiuieni sanctilglemvestrqm.spfcifiliierqdinqne-
Honorioxi etFIavibConstahtio coss., qui fuit annus pius, rie'dd vesirqfAreprehensigijetri factum puletis,
jChristi 417, et primus .Zpsimi : istae xi kal. O.ctpb. quad "iic qbsehlum ddmriqiignem, pb Dei tiirigrem,
iSairijC.umsecutae sint primas ex synodo missas, nec substribere ndn dudemus, docti mr Scripturas hmnq-
"taihen statim, siquidem inlerjectae fuerint irpbim nam voluniqtem prmcepiis Dei non debere prmferri
Cmlfstiiprofesiignes, par est.credere primas cjrca fi- dicentis: Npn cfedfisauditi.ivqnot nec consentiesc«<m
«-., DISSERT. II. DE SINODIS HABITIS IN CAUSA PELAGIANOMJM. 344'
itiiquo fieri tesW Jrijustus {£a;od. xxiii,•!', juxta Se- .<-
Aquam fuisse divuisbs. i Qtird istd? < Quantum heec
ptuag.). Et ne.muliilridm quis .cred.endum$ulqr_st,, exsuitqtipfid_einp.n>mpritifls-.fs&sm • '-" - '• ' qui-
adjunxit': Npnleris iuin plurib,usjumaliiia(lbid.). Jius-fatsqvfligqtasunt,,*:'
Et ilerum :' Priusquam inierrgges, ne, vituperes qu.em- Afffirendusiterium-splus pr.pr,esppiisipneAaigustini
quatn (Eccii.;xi, 7). Et iterum; Qupd viderml pculi locus : Pelagius fefellit/pidjeium: JPfliasMnflm,pro-
tui, Ipqwere(M«H/*.vii, .1).ItpmJn Ev,qngelio:Nofite .ptereaqm ibi vidptur esse purgatus.' Ritmariam vero
judicars, ut non judicemini;. hbliie condemnqrp,ut .Mtciesiqm, ubi eum esse nptissimutii: scitis, fallere
.nbntpndemitemini. Itvqup enim judicipjufiicqi!,erfiiit, .usQCEgtiAjiUE nbh potuii,.quawo%sethp.cfueritulcum-
judicabitur de vobis;<etquq mensurd'meqsi fri.erUjs, ,que c.b)tal$s,,sed, uf dixi^-mimme ;V,alml.JRECOLCIT
remeiielur vobis. Ifemin ,qUbev.gngeHstaeiiam Judmi fenim bealissimus papa Zbswms,,quid imitandus prfe-
faienlur, quod lex nosim npn judicethpmifiem, mji cp.ssgf ejus de-ipsis senseritgestis,A^tjMWt. etiam
ab ipsp ftudierit et cogtfpverihquid faciat (Jbtffl, yi, ,quid 4e illp: ênUrei px@di,c@ndg>;in. DpimpipRomarip-
51). Etin Actibusappstolprum per'_genii(esFpsti si- rdm fides, quqx_um,qd^versus,ejus'errpferripro v.erittile
milis _,prolata est sententia, \qubd npn, §it cptisuetudp ,C.q.iifPf.i.ca.-stsfdifl.
tpdôiuxnliaicpricordilerflagwrg cer-
Rgmanis dtimflare aliquent, primquaitt aui accflsatnr ygb.gjt.Qiiaiij S<ogpjibse:eoimpbsjUae.sf.ypx.rVifiiilja,
pmsentes habeat accusatores, ipcumque defentiendi .fqllere .usqueqiiflquettbnvpqtuii,; vei .jsjaj, recoluii ;
acripiai adflbluendum crimina (Actpr. xxy, 16). rUnmo let.h^P, attfndit:. Quihus taciife .-Aijgustiijus
•HapIripjjci tanta; tanvque manifesta auctpr.itafe ..ifltelligepiibus jniipit, et Pelagium ;aJiq.iiaiido-fefei-
ptsi sobrih.S posse -videalur Cappelius, cum proferre Tisse. papara jRojnainura,sed aion ^sqpe.quaquej «t
.j)ihi(possit, hisS infirjpum et debile; nbri est ,tamen n Zosimuoi memoriaim reypcasse, quaeparumper-ap-
..sine iresppnsione diaiittendus, quanitumyis mirafus ," ieraf; iet.sumrriunvpontificem Innpceplii conslituluivi
sim rion.mediperiter, aliquandb, virpm lam erudi- pauio diiigeritius.attendisse qpain priu.si-cum deci-
lum eojisque, siye liaeretieprum pdip,, ip quos dis- perefur ab Jipniinibus malae fijiei.
.sertabat, sjye qup ajioanimi mptu, Jmpedilum futs- Addit Cappeilus,, ite.rtium LargBmentjim,conslare
„se, ut npii ;animadveriere,lTnde .fidemJjlteris Zosirai scilicetpx AugusfWJtestiinoijio, nec .Cmlesliumfuisse
astrui., unde tplli'putarfii.-iQuaiuorargunvenlisutitur recepiuin a Zosimp, nec ejius fidem prfifiafam; nec
<ad supposifioijera litlerariim fpfobandam : e.t prirop negatos qb ipso crrorc.s, de quibus, acfusabalm:; rtec
•quidem,quasi l.itftefae.ptignapliaiilstoriae afque A«- evpcalwiexAfricaPduiinum;nef! EfPlem et Lftza-
•gustiiii les.iimoniocpnlineant, -Sje eni.m ait; rum ex Gallia:ad,.pr,osequendamCtiusqm; net votaiis
Magnm,silifieris $redir>ws,Zosimum inier et 4'fri- prfBfiniiumterminfljn dubrrnn mensium,sed id lempa-
canps dissensibnesqnimbrumexstiterunt, ^gsimo Afri- ris ftssignqium fblf Goetesiioadtrrbrfts, ex fprniulfi
canos- acerbjus persiringente, Africanis vicissimZpsi- prmstridenda, de qua -in Africam ,ser_iptumfuerat,
mivm invidibsa quer-elarum mole pneraniibus : etun ejurafldps. ffis tpmen -pînibus pugnqntia cB/ili.neri
iamen reipsa rnuiua utfiusque partis fionseqsionetola Miierjs ZpsimoJribMis; ipsas igitur.iesse fqlsas, aut
Cmleslii Peiagiique pap,sa peracla sit, idqrie Augupli- menlilum Augustinum. ' .'
iius testetur lib. _aad Bbnifacium, pap. 3, filc, Coniiherifafeor iitleris quae dicta sunt, nimirum
. At eoiitrarium ,te.slafurr,A.ugustinus,etpo quidem ;Zps,i;moprobafam aiiquatenus fuis5e fidem CcelestjS
ipso locp qui prpfertur. .Cum enSni Zos}mum.excu- .(siyeihoc nojj/)Siifi ilbellus Intelligatur, (Sivpperisojjge
sare niteretur, propter reyerentiam sedisaposfolicae, sensus); abpegatpsaCceiestio erroresquipbjieereu-
cogente niii;ilpminus:veritatjeea dixif quaeCappellum Ctur; .eyocatum Rpinaiiioex Africa Paulinum, qui
argua.nt, et pejiitus conyihcant, Quid «nira vpjunt ;" prsesens ,accusar.et.adcbnsiiluTum-diem; .dafum Coe-
hae yoces? Aliquantq lenius hmc iugeniq, quam seve- iestio d.uoruni meijsium spatium ad rpsipjscehdriim,
rigr fbstulabat Ecclesifs disciplina,, jracfatq sunt. quod nempfe ad tempus j.udicium diflferejbatur.Sed
jQuidSstaet Tbl el iariik infer apgslglicam sedem e_t .contineri negp eypcatos e,tiam px Gallia Ero.tem e,t
Afros episcppes cutr>eniibusel fecurwitibus :scriptis Lazarum ; fefellii enim in eo Cappellum mejiioria,
ecclesiasficis,eiiam .gtstis d,ehgt,tausq apud iltqm jcum episcppi illl duo JiuiviquamCallias iex palaestipi,
stdem Cmieslipprqisent/eet rfisppndentpt,o)ifeelis,,@ufe- -inimo n.eqjie i.ri Afr.icam reyenerS)j,t,:nec yeri-v.ailla
nam land^mepistplaxerierandmmemtinqipqpmZosirnh Zpsimi'; JJJbiErps?,ubi Jiadftrus'!jer^bescpndafatlis ,-gt
qum inlerlocufip feperitur, iiU pmc_eperit prfidippor.- damnalipnibus ngminq; eyocalionem cpn.tSiveaiit,, sed
tere sine ullo vitio peccati ofiginalis hominem ritisci? ppiius exprobrationem : ialioquiiijpsos qpoque rJaco-
Nusquam prorsus hoc jii^t, nqsquam omnino conscri- 3)ftmet Timasium eyocasse po,nl|fe.xcrfidi deberet.
psit, etc. Libeilus ejus calholicus dktus est, quia el Sequitur rsnim : 0i \qdolpspmlesJfifipbusfif. Tipifl-
hoc catholicmmenlis est, etfe, Qui.dtatiufiiri aliaeiiJii sius, etc. < • /,..
Africa Romam littem pbsteaquqm venerunfîd cgnii- ¥efum, quae (quatu.prepjitinei/i fatepr littpris, pa
nenles nan sufficerehomitiibusiardioribus el soiliciiio- jtam ceriis auc,tprici5S ,ye,ra .cb^mprpbaiilu.r,ut hic
ribus quod sp generaliter Innb.ceniiiêpiscppiikteris qijtoqjie suo se argumen,lo yir ieruditus rjefellerit.
coiisenlirefalebatur, sed aperte eumdebere qnathemqr Nam ut .a primo Siicipianv, guid Augijstinus aliurl
tizqre qtim in suo libellb prava pgsflerai; .nesi id npttj. ^.p,cet,jquani prpbafam fiiSsse 003168111 fidem, cum
fecisset, mtil.ii pamm iiiteiligetUes,mqgis iit libeilp _ -ait](Li7'.ii-q.cfBpnif. tap. %)tjif>ellumpjfls cathplicum
ejusilla fidei venem a jsedeftp.bstplicq^redermtappfp?,Jf " fuisse diclum a sede apbstoMcp? ,Qpat)i,aperte seeun-
bqta, prpp.lereaqiwd db illa dicluniierafeum libeUtiiti rdunidp,c,el!da.mnatosscilic,e.tar'Cp2lesiibsups,e.^
£sse cathglipUfn,quam /mpndQla, prpptfr iUud, qupd jjfige.hteZosimp,,,his yerjvjs:JJ_uip (i.nnpceiviio)ipsp
se papp?Innacentii lilteris cpitsenfireipserAsppnderat, _Ctelesiius/cpnseniirpprofesstts esi, .quuiido cum illi a
Et sub finem : Quidqttidinlerea tenms actum est ctitn sancio prqscessbres.tipdictflm&ss.et:* Iliapmnia dam-
Cceleslib,semata dtimlaxal atiiiquissimte,ei rpbustissi- nas,qum jaciqta suni de npntine tflpl) ipse r-esppndif
mm fidei firmitate, comctipms fmt, clemenlissitnq liiib. de Peccal, Orig,. eap. 6):,PAMNP sjECUNpqiii
smsio, nbh approJbatio pxitiosissima pravilatis, efc, PN-TENTIA.M EEATd3HEWpBljE fMCES,S01J:IS TiPtIWp-
Potuitne Auguslinus jnanifestius i.ndica.Keiiiterasi PISNTJI, ip.tc,<Quammanifeste 'ifirtiti.m'!Aiqiieiia pplut
qviarHmpraecipua capita perstringii? phreneticus 0 fgquiescerpt iamquam levifer fptus, fl
Pergit Capp.ellus, sed secundum:, qupd adhib.e.t, vincuiis iqnmi efccbmmunicqlipjiis nondunt es/ prediius
argumentura, non validius primo esl,-cum eamdejtn esjspsglvendus; std, intgrppsiib PUORDM ^JSNSIUM fem-
patiatur soluiionem. Pelaghis, -ait, non poluitfallere por_e,,dpttee rpscriber,etur ex Afncfl, fASipktendi S
Ecclesiam Rbmanam, ut scribit Augusiinus lib. de IgcuS,_subguqdam meditinali sett.tentimienittiie, fbitr
Pecc. Orig. cap, 8. Fafeilil vere; si.qua fides secundis cpssus est (_i)ttipellq apud Rarqniunt fld annum &l§>,
Hiteris. Quid enimaliud pignificantverba hmcZbsimi: nutii, 15). Jam verp quartum, qu.pd Pau|ino iCpndirr
t Sit vbbis gaudiutnebs quos falsi iestes criminabqntur ctura jsj,t-ad secunduni nvp.ri.seni,fafelur ipje Paujir
agnoscerga nosiro corpore et cathoiicq veritqie num? nus: Libelltim idcirpq direxi_,quiq'm* ti$et nermonf
345 AD PARTEM PRIMAMGPERUM M. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. m
- Basiliscus subdiacanus, a tua beatiludine cum
gestis Ameainteferat,sic mea per apbstblicm sedis judhium
sedis aposlolicm diretttis, Caflhagine canvenit quarta roborari, ut etiam aptid veslram reverentiam pfavm
non. Novemb. die, ut adessettiad aposlolicam sedem, ejus doclrinm aslipulator existerem? de quo congaudere
el tum judicibsanctitatis, elc. possem, si, daihnalis his qum a ine ilii objecta fuerant,
Adhibet tandem Cappellus, velut quartum argu- meruisset absolvi, nec prius se ordinari quam purgari
• raenlum quod alia firmaret, auctOrjlatem ipsius pateretur. Et postea : Hunc autem libeltum direxi
- quoque Paulini diaconi, ut instrumenfum ex Vati- .bealitudini
. canis <monumentis erutum instrumenlo indidem ac- sim Carlhaginensis, tum, per Marcellinum snbdiaconumEccle-
• cepto refellat: Paulinus, inquit, in libellb datum vi idus Novembris
gratias Ex liis constat Paulinum, 1° vocatum fuisse a Zo-
agit Zasimb, qtipd apbstblica auclbritate damnasset simo : Rasiliscus me convenil, ut adessemad sedem
Cmlestiurit RECUSANTEM DAMNARE ERRORES quos ipse apostolicam, etc. 2° Rescripsisse sexto post coriven-
iili ut accusalor SE QUOQUE NONVOCATO. tionem die : Convetiil me quarlo nonarum novem-
- Tum verba profertobjecerat,
quibus Paulinus meminSt quidem brium die, etc. 3° Dedisse libellum suum vi idus
Zosimi veheinenter instantis Coelestio, ut objecta Novembris perferendura Marcellino subdiacono, qui
damnaret : nec tamen meminit absolulionis illius simul defulit litteras Carthaginensis concilii ad Zo-
quasi fiduciariae, quab in litteris memoralur, non simum, quibus ratio insiituendi cum Ccelestiojudicii
praetermissurus utique, si qua fuisset per obreptio- continebatur, quarumque meminit Augustinus (Lib.
nem obienla;et sedes apostolica decrevisset ali- n ad Bonif. cap. 3), immo et ipse Paulinus (In
quaivdo id quod postmodum, causa plenius cognita, libello) his verbis: Ctiijam non mecum, sed cum uni-
correxisset. Ex his vero irifert tres istas epislolas, n versa Dei Ecclesia causa est, sicut data ad beatitudi-
quae ivomine Zosimi circumferuntur, felle potius nem tuam scripla teslanlur. 4° Scripsisse ante fugam
quatii airamenfo scriptae, confictas fuisse a Pelagia- Ccelestii ex urbe Roma ; de eo eriim loquitur (Ibid.)
nis, ut indulgerent, tum suae indoliquae ad caium- veluti de praesente : Cum cohlra aposlblicam senten-
niandum facta; tum irae erga summum ponlifieem, tiamvenire nilitur, elc. In sedis aposlolicmceeluco-
a quo se damnatosimpalierilerferrent; lum odio in nalur astruere , etc. 5° Tres aflulisse causas irrili
Africanos, quorum sludio urgeri se ita sentirent, ut vadimonii, nempe quod appellatio pristina neglecta
neque respirare possent umquam, propter Eoclesiae fuisset a reo : Defuil, quem bpbriuerat merita sum
fulmina, neque uspiam consislere, propler impera- appellationisaslruere; qubd condiciio intra secundum
toriam proscriptionem. Infert quoque, aut saliem menseni non prius significala fuerit quam lotnm tem-
suspicatur, ad iisdem artificibus elaboratas postea pus effluxisset : Comjemtiv nonarum Novembrium;
duas adBbnifacium etCoelestinumde appellationibus quod significalio facta fuerit, non scripto., ut lege
epistolas Africanorum, quibus par pari referrent, cauium est, sed yerbo tantura , quod nullius mo-
•immo cum usura redderent quidquid exprobrationis menti : Quia me licet sermone, etc. 6° Denique non
ex urlve Roma prius aceepisseut. egisse gratias de sententia condemnationis uliiraa,
Ita quidem vir eruditus, sed quem Baronius, quae lata n'on est ante niensem Maium ann. 418, sed
quemadraodutn et alios oppido non paucos, incautum de Iils solum quae aela fuerant ante diem 8 Noyem-
abduxit in suanv opinionem, qua credidit libellum a bris ann. 417 : nam Marcellinus libelli delator Ro-
Paul/iuo oblatum fuisse Zosimo, in gratiarum aclio- mam appulit ante terliasZosinvi lilteras ad Afros; in
nem, post diiriinatos apostolica auctoritate Pelagium ipsis enim fit appulsi Marcellini mentio : istae vero
atque Coelestium; cum taraen pluribus ante mensi- G lilterae datae sunt ante laiam a Zosimo supremam in
bus oblatus sit, nec aliud sit revera, praeter artifi- Ccelestium senientiam, ut ex ipsis apertfeconstat.
ciosam quamdam exciisationem, cur ad constitulum His omriibus animadversis respondeo tandem Cap-
diem non affuerit, immo nec adesse debuerit judicio pello, neque hoc ullimb argumenio, neque prioribus
sedis apostolicae. aliis iribus, salis confici suppositas fuisse a Pelagia-
Non equidem diffileor, summo pontifici gratias uis Iitteras quas illustrissimus Annalium scriptor ex
aliquas a Paulino relerri; referri nego ob.supremam Vatieanis monumentis in lucem edidit, quibusque
sententiam m Ccalesiium latam : quod maxime opor- fidemMercatoris et Facundi auctoritas tantam faeit,
teret, si audiendus foret Baronius; sed hac una de quanta potest esse maxima, in rebus procul tempore
causa, quia Zosimus, inter agendum ctim Coelestio, distantibus.
Paulini mentionem fecisset, eamque tanto honorifi- X SYNODUS,
centiofem, quanto vehementius institerat ut Coele- A Theodoto Anliocheho episcopo adversus Pelagium
stius quaecumque diaconus in libello objecerat sine
circuitu damnaret, si modo catholicus audire vellet. habila, ut videlur, Anliochim, iisdcm cbnsulibus,
Tantam enim pontificis instanliam interpretatus est mense Octobri anno Clirisli 417.
Paulinus, velut Iioneslam vadimoniiremissionem. Decimam synodum babuit Theodolus Aiilioelilae
Quid enim superesset causae cur judicio se sisteret, episcopus, ut scribit Mercator in haec verba : Adhuc
cum jam et ejus fides probala foret, et libellus olim etiam Hierosolymis conslilutus Pelagius accusalus fuit
Aurelio Cartbagine oblatus pro indubiiato litis apud synodum; el primo quidem tergiversandoatnbi-
Snstrumento acceptus esset? n guis quibusdam se prbfessibnibustegens, et presequens
Yfirum, ut res tota, quae viros etiam diligentes dubia-, vel respondens, iltam lunc videlur episcoporutn
praeterfugit, evidentius patescat, exscribenda yidetur audientiam delusisse; sed poslmodtimevidenier depre-
•pars ultima libelli, qua negotium fefe ihtegrumcon- hensus, insistenlibusaccusatoribus,a posteribresynodo,
tinetur. Sic autem se habet: Unde oro dposiolatum cui stinctm memorim Theodolus Antiochim prmsedit
•tuumut hunc meum libellum suscipi jubeas, quo gra- episcbpus, atque deleclus, a sanelis qutque et venera-
tias referarri lantm sedi, et senlentiis justissihiis pra bilibus HierbSblymbrum loeis esl delurbatus : quod
parle inea latis ; quem idcirco direxi, quia'me litet . ej.usdem santli Theodoli ad feverendissimum urbis
sernioneBasiliseus subdiaconus, a lua beatitudiriecum Romm episcopum, et sanelm recordationisPraytii Ilie-
geslis sedis apostolicm directus, Carlhagine convenit rqsolymitani episcopi tnissa scripta teslanlur, quorum
quartp nbnarum NbVembriumdie, ut adessemad apa- exemplaria ad documenlum habemusin menibus (in
stblieam sedem, et ium judicib sanciilalis. Ad qubd Commonit. cap. 3).
fuse suggeslum est me prbmitlere' nen defulurum fbre, Haec synodus ignola fuit Augustino : qui enim tan-
si adversum me, etnon pro me, fuissel lala senienlia. lum praejudicium tacuisset scribens adversus Julia-
Ibi lunc igitur nihil agere polui, quia is, qui ad sedem mim, cum curiose singula causae catholicae momenta
aposlolicam provpcqverat, defuit, quem opbrluerat conquireret, et iis utereiur quoties oc.casSose daret?
uiique merita sum appellalibnis aslruere, maxime cum Qui praeter Mercatorera nventionem feceril, sakem
tiihil ageriie appeliaibre, secunduni eliam hunianas apertam, -nerivjiiemTriemini,praeter Marianura Victp-
leges, superior semperestille qui vicit, Quid enimjam rium, nisi forle Aritioclienum concilium pro Diospo-»
345 DISSERT. 11. DE SYNODISHABITIS IN CAUSA PELAGIANORUM 345
litano dlxit : Hmc, inquit, et alia qumdam evomensA epistolam scripsit, qua, ut ait Zosimus in epistola ad
Pelagius, cum a multis admontrelur , damnatianem Africanos data xi kal. Octobris causmPelqgii enixius
.limens, recantavit primo; moxrursns ad eadempriq- astipulalor intervenit, cum jain in lacum quondam
raque retapsus, ab Antiochenasynodo, ilem Innocentio sancli Jaannis episcopusesset ordinalus (Epist. 4, qute
primo Zosimoquesummisponlificibusdamnalus est, etc. 2 in.causa Pelagii). Oportuit igitur inter- primaw
(In prmfat.epist. Hieron.ad Ciesiphonlem). hanc epistolam commendatoriam, scriptam utique
Dixi, saltem, aperiam, etc., qnia locus est apud post diem 10 Januar. et aliam condemnatoriam, cu-
Photium, qui si emendetur, ul profecto debet, Mer- jus roeminit Mercator, intercedere tempus aliquod,
catoris dictumcerto probet. Sic enim habet (Cod. atque iia synodum non ante finem anni 417 eoactam
54) : Pbrro hmc quidem Pelugiana seu Cmlesliana fuisse. >
hmresis, iibnin Oriente dumiaxal viguit, sed etiam Oc- Nec enim poluit cogi, vel anle Pascha, ne, cum
cidentem pervasil, et Carfhaginein Africa ab Aurelio apertum foret verna tempeslale mare, pugnantes
atque Augusiinb deprehensael convicta, variisque pu- simul Romam littefae venirent; vel statim post Pa-
bliee conciliis damnata est; ejecli verp qui cum his scba, eamdem pb causam : immo neque ante finefti
sentirent, tamquam hmretici,extra Ecclesiam, tempo- Seplembris, tum quia litteraia synodovenissentRo-
ribus episcopbrumThebphili Alexandrim, el Intibcenlii mam hoc anno, antequam Zosimus tertias Africanis
urbis Rbtnm, tam a Ramanis quam Africanis, cmleris- litleras dedisset xu kal. April. ann. 418, tum quia
que Occidentisepiscopis.Nam ubi in Graeco habetur, Septfembri Praylius abesse non debuit ab Ecclesia
£v roi; zpbtoig TOOQeOfHovTOO''MeônSpeias,legen- Hierosolymitaria, in qua celebrarentur ehcaenia die
duiu esl, h Totf %po'voi? TOOBEOSOTOU TOO'AvTtoxetas',T>14 Septemb., teste.Nicephoro (Lib. vm Hist. cap.
neque enim fieri pbtuit ut ejicerentur ex Ecclesia 50), converiientibus ex orbe tpio populis. Restat
in ^Sgypto, Theophili lemporibus, Pelagiani, qui vix igilur ut, quam citissime, rtvenseOctopri Theodoius
ihnotuerant in Occidente ann. 412, quo Cyrillus Antiochiaesynodum habuerit; quam tardissime, No-
Theophilo successit : cum tamen admirabiliter isla venvbri: nam hoc anno, id est, 417; convenisse An-
quae dicuntur Theodoto v Antiocherio conveniant, tiochiam episcopos, satis aperte' lpquuntur yerba
quippe qui meraoralam a Mereatore synodum noh Mercatoris et Photii. Neque enim ille deutfaque sy-
longo post tempore Jiabuit, quam vel Carthagine et nodo Diospolitana et Antiochena euiii in modum
Milevoad Innocenlium Africani scriberent de Pela- scripsisset, quo revera seripsit, si altera non con-
gio et Coelestio, vel Innocentius eosdem damnaret, secuta fuisset alteram, quam primum potuit, hoc.est,
ut mox oslendetur. post mortem Joannis Hierosolymilani : neque hic
Praefuit igStursynodo qua de agimus Theodotus, apte conjunxisset Innocentium et Theodotum, et
celebris ille toto Oriente episcopus, qui ann. 411 in uterque eodem arino Pelagianos non damnasset.
sedem Antiochenam Alexandro successit : Vir man- Et vero utrique auctori ratio aslipulatur: cum
sueludine insignis', margarita continentim, abcurata enim aegreferrent Eros et Lazarus absolutum a Dios-
vitm instilutione egregieexornatus , ut loquitur Theo- politanis, gratia et potentia Joannis, Pelagium; se-
doretus (Lib. i.Hist. cap. 37). Ille Apollinaristas re- que proinde insimulatos vel calumniae, vel insciliae,
duxii ad Ecclesiam , ex qua Messalianos ejecit siue qui horainerii accusassent ex libris, quos damnaret
spe redilus, in eonciliq ConstantSnopplitano.Obiit ipse,- aut suis aut alienis, quos male intellexissent,
anh. 417 ,. tesie Theodoreto (In fine Historimtotius) institerunt; quo primum tempore licuit apud lotius
post 1Gannum episcopatus ; unde redarguas Nice- C Orientis primatem, ut causa retraciarelur, post ob-
phormii quatuor dumtaxat annos ipsi iribuentem." ilum Joannis ann. 417yiiafuncti?
Occasioue Theodoti et Messalianorura , anim- Adde quod credibile est, nequea Gallicanis epi-
adverte concilium a SisinnSoet.Theodoto celebratum scopis accusaloribus,neque a Theodoio accusationem
contfa Messalianos, a Binio npn satis accurate dicS: cxcipienle anteversum tempus : solemne •habendae
Habituni quidem in Orienle, sed incerlo loco , anno circa tempus autumni synodi, ne praesules nbvb la-
Christi 427 , Cmleslini5 , Theodosii 20 : nam partim bore faiigarentur.
ex Plibtio , partim ex Socrale constat liabitum Con- Venisse porro ad concilium Praylium, lieet moris
sianlinopoli mense Martio , ann.. 426 , Coelestini4, non esset, nisi lota dicecesis convocaretur idcirco
Theodosii 19, Theodosio xn et Valentiniano Minoren puio, quod a Gallicanis episcopis, immb forte et ab
aug. coss. Hieronyroo edoetus de Pelagii mala fidePelagiano-
Sic enim scribit Pholius (Cqdice52) : Sisinnius rumque jactantia, per epistolas in orbem universum "
iiem ConstantinopoHlanus,et Theodolus Antiochenus missas, quasi non persona sola/, sed etianr dogmata
communemepislolamad Berinianum et Amphilochium, a Palaestinis Patribus absoluta forent, sua interesse
cmterosquein Pamphylia episcopos scripsere, cujus duxerit penitius causam recognosci,Tiequas dederat
epistolm hmc inscriptio esl : « Deo charissimissacro- in comnvendationemPelagii, praereverehtiapraeces-
rum collegis Beriniano et Ainphilochio, omnibusque soris, litteras, orbi scandalum facere,'et haeresi pa-
adeo in Pamphylia episcopis,Sisinnius alque Theodo- trocinari permitteret.
lus, et universa sancla synodus, qum Dei gralia in Ex his porro pervidere est quo consilio Pelagius
magna urbe Conslantinopoli coacla est, consecrandi'rj lilteras commendaiitias a Praylio ad sedeni aposloli-
gratid Deo amantissimiepiscopi Sisinnii , jussuel au- • cara expresserit, Romamque cum suis miserit, simul-
clorilale pienlissimiet Christo chari imperalorisnostri qufegesta Diospolilanaesynodi, et libellhm suaefitlei:
Theodosii, salutemin Domino, i et caetera quaeapud volebat siquidem versipellis haereticus, et suis rebus
Biniunii implicatum tenere Praylium Hierosolyriiis, etRonvae
Sunt autem Socratis haec verba (Lib. vn cap. 28.): animum Iniiocentii, quenr nondum sciebat defun-
Sisinhius ordinatus pridie lcql.Marl. Theodosio xn et cium, occtipare; lie, si quid in conciiio tentaretur,
ValenlinianoMinoreaug. n coss. Hic aniius esl Christi quod a Gallicanis episcopis urgeri apud Tbeodotum
426, Coelesiini4, et Theodosii 19. seniiebat, Romoe relractaretur faetum Diospoli de
Non est perinde facile invenire tempus syuodi persona judicium. ••-'
Anliochenae, de qua nunc agitur; conandum lamen, Perierunt acla litteraeque ex synodo ad urbis epi-
si qua id ratione possimus. Et cene cum Marius in scopum.missae, magno utique ecclesiasticae historhu
ea synodo tradat Pelagium ab ipsoiiief Praylio dam- damno : patuissent enim retectae infandi mohachi
natum, litterasque damnationis ad sedem aposto- artes, et forte, in exemplum consequentium saeculo-
licain_ a Praylio missas; cumque Praylius succes- rum, ralio haberelur haereticorum malae hdei con-
seril in sedem HSerosolymitanamJoannS.vita functo vincendai, cogendique horisines conviptos, exemplo
die 10 Januar. ann. 417, synodus profecto non po- Pelagii, se suumque pudoremTeneDns soliludiilis
tuit cogianle hunc Spsumannum, immo neque ante ignotaeocculere.
•annifinem : nam Praylius ad Romanum episcopum
347 AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 548
XI SYNODUS A J)iGKESSI0
DEeONCILllS
AFJHCAN* '/
ECCLESUS.
fioactfl
' Cqrlftqgine,abAurelip,Jlgrierip xii pfThegdbsio
'" /Ex yeteruin moriuoienlis.colligifur (Apua.Cypi.
/ yiii AA. .CjC.,qnlef}uqdr,qgesimairi^ fl.nnpi,\S. episl.&i), Aug. episl. 11.0); in Africa quaiubr geiie-
riim syripdos.habjias fiiisse; nam el aliquando unius
Admodii.môbscura est ,undecima .synpdus, qiue ciyitalis episcbpus, yel cuiri suis tantum firesbyterls
tertia/Cjfthaginfeusjs iri cauSaPejagiana; ,ejus tariien et diaconibiis CbnVeniebai,qriod cbivfrahefe-pfesby-
cognUio' hpji raeSipc/riief ad h.istpriam epnducii: Terium dicebatur; vfeleiiam plelvemadvocabaf, :qtiod
PpWtet /, ne er^t gesta eccie.siastica cpiificefe; -yel ih consilium
ô' Pftro'>nj^<Hir.fir*'
' 'qjiarferpatilp.feiJ.i?'i"o!^'iul^
.cun) aijqui^ si- qubojueadhibebat e vicinia episcqpbs',
muo, illud sihegfavi rationo assefere vldeairiur, Sed jaliquandb priraas' unius jntegrae provinciae
Veru.m, qnia so.lis fere ex lertjjs Zpsimiliiferis episcopbstpeftracipfia/myocabat, quafaiione prajscri-
ad Afficariosj,riqiiis'iiipagenda est, has 'e/gb statim /hitur/caripn76Cpd. Afficani: Pfactiii ut qtibtiescumque
initip eicribeiida.s ptilavi,;i.u.mut Jfi.dehv di.cendpriim cgriciliumcgngreganduhiest, episcbpigui neque mlate,
fa.ci.ajit.jturiiut .correctipresjegantijr. (Rfl: (eftim1)1- 'nequemgrUudine,riigêaliqua'g
ler,m tfltri .supra mempratis jtajjentlur
'• lomgdictp XX diunlur", cbinpetenlef.gccurrqni-.etprimaiibus suafum
ripslrm Bibiigfh.,,coL;676.) quqrumquepfpvinciarutriintiiiietur ul de universis epi-
Ex bis cbnstaf prinv.uhv, b.inas a Zosipvp Jij.teras scopi_s,'vel dum, velires ttirmm fiqnt, ac de _singuli_s
ad Aureiijini ef .uriivefspsper,A.ffi,caniepiscppps,scr.L- 'lurmis picissini,quetgubi etecli fuerint, ad diettirCbnci-
un.as deT/icelesfip,quae licet rCareanfdiei _ lii inslanfissimebccurrqnt. QuottSi non poluerintpccur-
plas i'iii§s,fe!;
et ineiisisnpta,/cpnsignaiiturtamfeii epnsuiaijijlonqrii "refe, excusationes suafirifyaciqria conscribantfveisi
xibt/Fiayii^phstiijftlii i,i: altefas ,de Pfilagip, .statim po:si advenlum"ird.cipriai titiqum riecessilates repenle
a" pfipribjisVs.ipe npta quide.m ppnsuiufn; sed curh fprsiiari grlm fuerint,, nisi ratignetn itnpedimentisui
di.e efrogn.se, ;xf,kal. Octpb. apud suflm primqfemfeddiderint, E.tclesim srimtom-
Cons/tatHeiii.de/IiiterisZpsimi ,r,espp.nsujrn fqis.seex munibnedebereesse cgnlenlgs.
Africa, itijssaniqtie(Obtesiatioiiem,u"t ne pofuifex de %x plufibus aliquatidb prpvjnciis cpnyeniebap.t
re.tanta judiGarfitsine Africariis ins.trumentls, quae episcppi proptej cohimune iiegbtium) non famen ex
cutTibbtesjfatipnfeipissa suiii, .quisque pariira gesla pihnibus; cjjjusmpdi fuitBysacenuro,, ad qupd fexprp-
praeeedeiHiuriTjSynodoftiro , pa.rtini libelltirif Pauiirii vjncja procprisplari tnSs.sis.urifepjscopi legaii ("Clorf.
lilterasque jGallicanbrumepisco.pbr.um;,aC.librum de Eccles, AfricqncBqd qrifl. 5"94),. '•'',"'"
N^tura Pelagji,, et f espo.nsibnem Arigu.sjini aliaqufe Deiiique aiiquando ex tota Afric* dicecfesS,Tdest,
plura contjriferent, "'/,'.• ex ,pm,nibusMricanis prpvinciis, accifti Cartl.iagj.hen-
Consiat feriip, upn p.riussanctutu ppntificeni ,pble<- Bis episcppi, cpriyentus celebfabatur, quaniqiiam .fuit
stationi Afrqrum resppnd.isse, fluani .accepisset per ajiis' jeinporibus aiia x;onypcahdi fo/.ma. /Singrilis
Marc.ellihunirûbdiacpnuin'synodicam'', .enmqueprp- "/piu.ni .annispr.ini.um.ponye.nerurif.Deihde t.e.mptis,ex
lixam., cum scf ibat .aliqua/taediitestificatipne/se,onine arbit;rip eaf/thagirifetisis•episcp/p.i,jatitppiius'e-negb-
ypliimjene/pislplaeybjyisse,epquelaiiquatido/periecio, "'tiprjim necessilate, peperidit.
infellexisse v '' suas••-..-•-
' '" pfibf.es iiueras non suo sfensu ac-- npstrorijm fein-
Priinum ge.iiiii,,.guod...di'jecjBsanis
cepfas. pprflrii synpdis respbhdet, cpnyentus niagis seu .cpm-
•Cphstaf.qparto,,piljil .sjipreraa senlentia defihitum G presbyteriuro quanT cpncilium dice.balur;'secund,uni,
fuisse ,de carisa Ccelestij ante xii .kal. Aprii,., „qup ]ijo,nie'naccipj.ebat yel' .a pfpyi,nci/a, yel ab Jfrb.ead
ierapore''lertias litieras Zbsjimis dedit, jamrion, d.l 'quairi,episc'p(piaprim.ate/evbcat,i,COT tpr,ti,um,
priores, anwcfsisper%fficqni tbnsliiutis .episeqpis,,sed A,ffjcariumquidem, .sed-parficuJ.arfe jibm.iriabatur, ut
Aurelib et cmterisgui. iniqncilib .Cqriltqginenstajfids- a fluartp .disceriieretur, qpo.dimSve.fsaleypcalum est,
sertt. ,<Qjiod .djlSgeijteraniniadyer.iendurii,esl. kd ,qupd nempfe omnibus ex proyStieiisAfriCae, yel
Coiisiat .quijTtoaliqubd fuisse, iriinio.geminum Car,- .episcopi quilibet, vfeideiegati ^p'nvejj.iebatil,
thaginerisis provinciae concilium , ,an/^ ^ricaniini Africaria pofro dioeces.ispiiorj.bris jVsiriporibiisha-
plenarium kal. ;Maiis;in.chpafuin.;,#a ijri.prfefjiiidem, bmt prpyjiicias .qtiinque,prPconsularem seu Cartlia-
posf accejpiassaiierii prij/has Zosi.roSd.eCrjeiesjiolrit- gjnens.em, pysacenain , Numidjaih, MaufSfaniamet
tcras, .missarnftiisse pbiesiationein cuhi ihstrumeiilis ;Tripolitanam. Deinde Maurilanlae duae factae sunt,
causae,/qriaeprius.dixinius; adposieripris yerp.synOr Sitifensis et Caesariensisl (Sunt qui Numidiajn qjip-
dicajn .dafum a Zbsiriib resppnsum ijiud, qiipd JII, flue in duas diyisam putenf, sed non jnagna ratippe.)
kal. Mai.asCarthagine;accepturo#st? duqbu.snimifiini Accfessitdetiique Hispania Transfffet-ana,,seu Mauri--
dielvusante inclibaturiigenerale cpiicilium, tania Tingitaha, si iriodb yvjra sit iriscrjipli.ocbncilii
His qulrigue Tta cptistitutis., co.nfendp,eXidupbus; plenarii ann. ,418 liabiij, pfout legjfur in .man,uscri-
m.pdoirifembraiis.Carijfaginepsisproyio.ciaecpnciliis^ pip cod.icemonaste.rii sancfi Bavonis Ga.ridavehsSs:
alterupi,. cujus iitieris/Zpsj.mus non resppndit, liabi- quamquam et aliunde id pr.obarSp.otes.t, t)[tp.siende--
tum fuisse mense Oclobri, vel eti.am.Npvimibrija.nn, mus iri dissferiiatSpne;de Cpnstitptiopib.us i.mperato-
417; alterum, cujus Patrjbus Zosimus -ep.istolanTde- Drum.
diiantea reiatariij.cpacisiman.teQriadragesjmahianri, %x his cognpsce, lficlor, ,q.uaesynodi Alficanae ,di-
418.; .qiiaraquain ripn êslyisunipperae pretiuni tra? cejidaesint, quaevel Carj,ha|jnejises fanluni, yej -11116-
ctatiprieaiteruin .ab aiterp 'ydistinguefe,, cuni unius: flus bujuscumque prpyinciae;,^ Africari^.s.uht.iidfliias
piliii/oiriniiio supersii pri.lei^^bschrissinva^ imemb.- ex pluribus proyin.ciis episcppi .cp,iiyjehj.ebaijt-. ^Car-
riani? alterius paulp.si,texpijcafibr :fa,tio.'"' tivaginerises, vel alterius prbvinciae, quas unius ,sp-
. Qupf episcopi cpnyenerini, ihoefjturii",est: iplures; liiis, aut prpcpnsular.is, ,aul •cujus.cumqueallefius
cpiivfiiiisse, id esi, urian) "saltemêiurmis, de qui- pfoviiici-B.episcbpi,celebrai)ant..Illar,u.m.cbgendafiira
bus didum estadMiieyita*riam^ ebcp.n. auctoriias penes episcp.pum Carthagjneii.sem .pr^f-;
ficitur? qubd jcpnyfiiiiumLsurijriiuspprififex conciliii istariim penes singulos pfimates. In jlljs djecfirnefeu-
Cariliaginensis noiriine appellei: qua;ex,appeiiatioivcs tur quse tptius dicecesisjni.ef"efani;in islis,,(juaejipius
aniplius.illud i.nfertur, .exspla jvrbcoiisujari proyin- provinciae. Ad Africanas appellahaiur a prjpyjnei.ali-
cla Pairces cbiiyenisjie,y.erujri.idrfbfum jjjii.slrari pp: bus; ad proyinciales a judip'? s,i.ngtiMuriifplscbpfi-
stulat nonriulla rerurii Africajiartim ijbtjiia, quaecpp<' rum.
-sequenfibus efiara synpdis iucem aliatufaît; imp(i' Africanae singulis annis cogendae fuer.unt ex prae--
catissiinis enim saepe ten.ebris, a.d erjiditor.um etiani seripto conciliiflipponensis, ut palet ex can. 18 co.d.
taeQium, res Africanarjim synpdpruiri pbv.olyunfur, Africani : Secundum Nicmnastqltttq, propler pausas
Plsicet igituf -lipcin argjameiiium .parumjvej'dij^rjedi ecclesiqsiicas,qiifs qd pernitiem plebium smpe xeierq-
ftimi siit,q,ulisquibftsquefinnis coticiiiumcgnvpcetur.
349 DISSERT. II. DE SYNODIS HABITIS IN CAUSA Pi^^Gl^CÔT. .350
ad quod omnes provincim,qumprimas sedes habent, A feclurus commend|ibat. Ea «porro disciplina vigiiit
de cpnciliissuis binos, aut quantos delegeririt, episcb-' apud catholic'0"s,"sed'aliis moribus vjiyfebaritDbna-
pqs iegatos miltant, ut congrcgato conveniu plentt pos- tistae. Verum ista diligentius aliquando, si Deus vo-
silesse aucforilas. ltierit, iri histbfia ''"'Ec.clesiafe
' Africariae, quam medi-
^Pgetidarum lempus, invmo diem sanciebat ca- TathuiF. '"';"' .- •"'':''
npn 13: Bidtuitul diesvenembUis Pasthmformatfl-
' His porro animadyersls, cpncludendum lllud est,
ruin sufrscrip^tigne Pmnibusjniimeiur, dies vero: cbn- prbpter quod' di^gressi sumus, uridecimam scilicet
cilii id.eni servetur qui in Hipponensi/xmcitio cbn- synodum, aut pfovliicialem fuisse, quod magis reor;
siilufus est,id est,xkal. Seplemb:,.ctc. , aut Africanam parliculafem tahtutii, quod non im-
At quia molestum erat: tot episcopos tam saepe probabile : altef htrum ehim seqiiitur cx inscriptione
s.uis.e sedibus emovere, abrogati s.tint canones prae- litlerarum Zosi.mi summi pontificis. Quid autem in
dicti.iduovcanone 95 : {Jubniam constituturiifuefat in ea gestum sit iex.praecedentibus constat; quot epi-
cgflcijibHipppnensi, uisingulis tinnis conlraheretur scopi affueriut iijcertum; cfertus tamfenIpcus, cum
cprtciliumAfricmplenarium, non tantuni hic apud Gar- tempore, praesidfeet occasione.
thagiriem,verum etiam per diversas proviiicias suqor-
dine;et lioc ita servatumest,utindicereinusaliquandp MSM)DPS,
in Numidiq, aliquando in Bysqtib. At quia hbt labb-
riosum omnibus fratribus visum est, platuit ut ribn Carlhagine ab Aurelig ex omnibus Africm prpviiiciis
sif ultrafaligandis fratfibus anniveriaria necessitas, ' "'coMeeia,Hqnbrio xii ef Theodbsip. yin AA. CQ,,
sed quglies exegeril atusa communisy id esl; totius
ad haric sedemde hac'redtiim TJ- kaleiidisMtifis, qnrio,418,''.
Africm, undecumque
Ullerm fuerint, congregandam esse synodum, inefl Carthagine habila est.duodecima syhodus, ad
prgvinciaflbi opportunitas persuaserit ; causmflutem quaih exbmnibus Africae prbvihciis fepiscbpi hb Au-
.qttmcomniunesnotisunl, in suis provinciisjudicenlur. relio vocali convene.runt. Quare, licet a Jpcp Car-
ProyS/ocisjIesex praescripto/Nicaeni concilii :bis in -ihagineiisjs vtilgp/dSfcatur,ab Augustino tariveivAfri-
annoiaivebanlur; semel ante quadragesimam Pa- «ana nomiiiatiir (Epist: 215),"estque' priiria tptius
.schae; iierutmcircatempus .auiumHi.'Vide canonehi Africaeirt CausaiPelagianaehaeresis.
5 Nicae.iiiU.ro
relatumiri Notis ad quartam synodum, Coacta/eSt Horiofipxii et Thebdosip viii, AA. CC.,
et jnde cognosce,quo teroporeplura.conciliaprovi.il- uf liabeht acta, id -est;"ann. GiTtisfi41.8, nori initjo
cSalSa-eoacta sini, utrpque scilicet legiiimo, riec vfiris, qtibd vbluit Bihi.us" Bafohium sectiius, sed
aiip, nisi necessitas urgeret. Unde quotifes praefef Iiali tariturii MaSis, qiiam npfarii"acta praefefupt. JEt
solernne terapus habita iegimfur, invesiiganda est vero, quomodb, vigenie e/cciesiastica^discipiiria, 214
Jiomjni studioso causa: fuit enim aliqua semper, episcopi" (tot enim" cpngregaii dicurituf, /quos inter
quanv sciri adhistoriam conferl. Aufelius, Augtisiiiius, AJjpius; Ppssidiu^, Eypdjus,
. Afrjcanae modo in una, modo in altera provincia, aliiqueSancfissSmi arilislitfes)'suis 'abÊcclfesiis.aij-
ordine servato, congregabanlur, ut aniea dSctum est fuissent solemni tempofe Paschatis, qiibd aririp illo
ex can-. 95, quamquam :nuH.aesunt habiise extra Nu- incidit iri diem;seplimum Aprilis, et' cujus/pfoihde
nvidiam, ProconsularfimetBysacenam :quia feliquae festi'CoriSutiihiatiofuH xyiiikal. MaiasV
jvrovi.nciaeminus eranf opporturiae'propter distaft- Qiia occasibrie praetefiriitfefe riori possum quprl
tiam, quam praediciae;in'media Africa sitae. Proyiri- C inter legfehdumcodicem Africana'ECpleSiae,pauloquie
ciales non habebanlur in civitatibus, ubi erarit 'se- diligetitius versanda coricilia.geheralia etusdehi Efc-
ii.io.res seu primates', utquibusdam visunT est, pfo- Clesiae,Obsefvavi, nullum, praeter dtio, habiturn;, alio
pter canonem 75 : Scribendum ad singuiarum qtid- leinpore, quam pbst iritegf uih saliem a festis gascHa-
rumque provinciartim. primates, ut quundtiapuase libusmenseiri; p.Iufayero cbhsigriarimerise Augusto
concilium cpngregant, isliim diem nonimpeditint:.'Sed «tSepiembfi.Dubfum auterii",quaeexcepla volui, po.ste-
i.n opportunioribus provincije lpcis,.quod constaf'ex rius, omhiurivceieberfiriiuriTpropier grayissiihoruin
Mileyitaria synodo, quemadmodum etCiiTensi,!q'uariT nfegpliofuiii'necessitaffetiiCdafetumfist kal. Maiis aiiri.
coegit Silvanus Numidiae primas', cum' tamen '•""• Suiri- 418icumPaschaSncideffefiridie)n7Aprilis;pri,us,quod
mejisi yel Zumensi Ecclesiaepraeesset. v/alde obsctirurriesljCelebfanirii legifurLvkal. Maias,
Nolandum vero hoihine concilii plenarii appella- aiin. 399, Pascha incidenie in d.iem 10 Aprilis!,/Sed
visse vetefes synodum ad quain briines episcopi con- erroreiti irrepsjsse bpbriethuhc in lo.cuhi,fetpoSitas
veniebant; unde factum 'ut"iiomen Iioc tilip alias Tvelkalendas pro^ idibus,'vel Maias jjrb funiiSj iie
sensu usurparent. Dixerunl enim plenaria 'concilia, quid enofm.iier factum dicatur, et cbriira caijones iri
non ea tarit/umquae totius Africae, sed' ipsa quoque aliis conciliis sancfe pbsferyatos.dicafuf. ""''""'"'
prpvincialia, prout nimSrum epSscopS;vfel Pmties • Intef uriivefsaJes" syiiodos isla censeri (Jebet,
uriiusproviiicSaeapud senibrem suuhi, vel ex Otivrii- quippe cui praefueril Aurelius, cum'Dbriatiarip'fe-
Jbusprovinciis ad locum a Carfhaginensi episcopo JfipfensSprimae sedis episCopopjrovihciae'Bysaceriae,
-«piistitutum, congregabanfur. Intercessit igitur dis- et aliis 212, lam ex proviriciailysaceria, qiiam M.au'-
xrimen aliquod inler coiicilium plenarium et uriiver- _ fitania Silifensi, Tripolitana, Numidia;,'Maufitania
sale:illud enim potiiif esse uniusrtarituhi pfOviri--" Caesarierisi,efllispaiiia, id fest,MaufifaiiiaTinsjilana,
:Ciae; is.tudfuil lotius quamquairi univef;- quaeHispania traris:Gades /dicta festj'propfefe|j
- saie a.dhuca plenario :dioecfesis,
totius Africae diverstitnti'ali- vicario IlispaiiSaruih .subfesseti' ' ' ::
ijupd
<juandofuit. Ad illud eriim omnes pfovinciije 'perie- Ex"ea data/est/ syhbdica ad Zosimum papam, de
gatos tantum vocabantur : ad istud omnes unius qtia Prospef Cassiarium aiWqnensJUb: cbrii. Cbllqt.
turmae, quibuscumque placeret veriSfe. Similiterad ttip. 10;' iderii nabet in resp.' $&*&iap- fSq.ll.i : Se-
•prpvinciaeunius conciliurii non plenariurii uria! sola curidum.ttidm cerisufaih, quasancicifumei fideliufii.vb-
turma vocabalur, ad plehaiiuiri aml)*. Ilnde intelli- luniatum asseris rign iri omriibus hbminibus ex Deo
gere est quam ob causam nulla catholicorurii syrib- .pfincipium:::.. 'erfavefuiit duceriii quaiupfdecimsacer-
dus Afrieana legatiir plur,es episcoposhabuisse quam •dbtes, quiin epistblaqriam suis cdnstiiulipnibusprm-
ducentosef viginti adsiimnium.cuiiv tameti ihAffica tuierunt, ita riposlolicmsedis anfisliiem:beaium Zosi-
fprent plures quingentis Ecclesiae episcopales catlio- mum sunt aUocuti: Constituimus in Pelagium aique
Jicae: scilicet conveniebatexsingulis provinciis una Cmlestium per venerabilem episcppuin Jnnocentium,
tantum turma, id est, raedia fere pars, ex qua lamen de bealissimi aposloli Pelri sede prolalam manefe seii-
aliquSjustas habereutabsenliae cansas, de quibusest lentiam, donecaperiissima cbnfessibneftiieantur, gra-
canon 76. Id vero sapienter institutuiif fuit, ne patia Dei per Jesurii Chrisium Dbtninuni ribsirum, nbti
Storibus suis orbatae Ecclesiae darrini quidquam pa- sdlum ad cognoscendam,veium eiiam qd faeiendam
terentur: suam enim vicirio episcopo remanenti pro- imtiliam, nos per aclus singuibsadjuvqri, ilq ul sine
351 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 35*
illa nihil verm sancimquepietatis habere, cogilare, di- A A in eo enim breviter octo canonibus comprehensa est
cere, agere valeamus. tota Ecclesiaefides adversus Pelagianum errorem, et
Sed hic oriuntur difficiles quaestiones septem, emergentes in Adrumetino monasterio contentiones.
qualuor ex Augustini variis locis, tres ex Prosperi Quorsum vero, inquies, et cujus respectu Augusli-
tfestSrivonio mox allato, alioque Chronici loco. Priitia, nus hpc concilium posterius dicit (Lib.i de Bmr.
quae sit illa syhodus Africana-(Lib. de Peccato Orig. Pelag. cap. 44)? En scopulus, ad quem, opinor, eru-
c. 7 et 8), quaerevocavisse dicitur in memorSamve- ditos haerere necesse est: nec.aliter evadere quam
nerabili papae Zosimo, quid ejus praecessor lnnocen- admissis duobus cum Yossio Africanis conciliSs, po-
tius de gestls Palaestinaesynbdi judicasset, et pos.t steriore uno, in quo sanciti sintoctocannnes; altero
cnjus rcscripta, in Ccelestium juslissima prolaia est priore, unde scripta quaehabet, lum Prosper in haec
setvtentia. Secunda (Ibidem), qtiod item Africanum verba: Erraverunl ducenliquatuordecimepiseopi,etc,
coricilium, ex quo rescriplum est Zosimo, antequara tum Augustinus, cum ait: Hoc ut pleniiit et manife-
ad universos episcopos lotius orbis tractoriam mit- siius in illo fieret, etc At quando, instabis; pnus
leret. Tertia, ex quo pariter Africse conventu, Ro- illud haberi contigit, si posterius kal. Maiis c.onve-
tnam litlerm venerinl, id cbnlinenleshbn sufficereho- nit? Novus iteriim scopulus, ad quem tantisper hae-
minibuslardioribus et sollicilioribus, quod se genera- rendum donec affulgeat ex consequentibus nova
liler Innocentii episcopi lilteris consentire Cmlestius lux. .
falebalur, sed aperte eum debereanalhemalkare qum Constat quarto, haec verba Prosperi: Erraverunt
in sua libello prava posuerat, ctc. (Lib. n ad Bbnif. Africatii episcopi ad papam Zosimum rescribenles,
cap. 3). Quarta, quod denique coucilium posterius ni eumquein.senieniimhujus salubrilate laudantes, etc,
plenarium lotius Africae, in quo breviter-conlra er- pertinere ad aliud tempus quam quo habitum est
rorem Pelagianum aliquid constilutum est (Epist.il, universale concilium, quo de nunc agitur; nampro-
ad Valent.). cnl dubio id rescripsere Africani post acceptam Zo-
Alque has quaestiones facit Augusiinus, alias Pro- simi tractoriani ad universos orbis episcopos. Cum
sper (Lib. conl. Cbllat. cap. 10). Qtiinta igiiur, quae ergo tractoria illa in Africam non pervenerit, nisi
sint tlla Africanu episcoporuni concilia, qum decrelis longe posl kalendas Maias, quarum m acceplaesutit
suis cbiistiluerunt, utrumque Dei dbiium esse, et scire tertiae litlerae continenies,:ni/iii adhuc immutalum,
quid facere debeamus, et diligere, ut faciamus : ut sed omiiia in eo slatu relicta in quo dudum fuerant
mdificanie charitate scientia non possit inflare, quia (Episl. 3 Zosimiad Afric.); necesse fesf rescripturii
siculde Deo scriplum esl: llle est qui docel hominem illud, cujus meminit Prosper, perlinere ad mensem
scientiam (Psal. xcm, 10) ; ita scriplum esl iChari- circiler Augusium; atque ita, vel coaclum novum
las ex Deo esl (I Joan. iv, 7). Sexta, qua ex synodo concilium tunc temporis; vel, quod opinabilius vi-
Africani. episcopi ad papam Zosimum rescribentes, detur, idem eousque permansisse, delapsis lamen
eumquein sentenlimhujus salubrilale laudaiites, aiunt: interdum Patribus ad suas, ut necessitas postulabat,
lllud vero, quod in lilteris luis, quas ad universoscu- invisendas Ecclesias.-
rasli esse millendtis,posuislidicens : « iVostamen in- Constat quinlo, fres pripres quaestiones ex verbis
siinctu Dei (omnia enimbona ad auctorem suum refe- Augustini ortas, non difficSlinegotio posse dissolvi,
renda sunt, unde nastuniur) ad fralrum et eoepisco- si modo ea qiiaein ipsis continentur pertinere dican-
porum noslrorum conscientiamuniversa relutimus; i liir ad; prius concilium Africanum, seu potius ad
sic accepimus dictum, elc. (In Chron. ad consulat.iC priorem eoncilii Africani universalis consessum.
Hoii. xifet Theod. vm). Septima quo concilio apud Duos enim aut tres potius unius concilii cpnsessus
Carthaginem habilo 207 episcoporum ad ponlificem vel conventus ftiisse pulo, quos lamen singulos no-
Zosimum synodatia decreta perlata sunt, quibus pro- mine concilii Augustinus appellaverit, propterea
balis, per totum orbemhmresisPelagiana damnata esl. quod diversis mensibus ceiebrali fuerint, nec modi-
Ul Bxplicentur tot quaestiones, pateatque veritas, cum Snter ipsos temporis spatium iiilercesserit, red-
qua via potest, ex tanlis lamque aiiliqtiis tenebris, eunlibus ad diem coristitulum ex sua singulisEcclesia
certa quaedam slatuenda sunt tamqtiam principia. episcopis, saltera delegatis.
Cbnslat igitur primo, saepiusab Africanis ad Zosi- Priorem igilur conveiilurii, sSvcpoiius prius con-
mum, et a Zosimo ad Africanos rescriptum esse in cilium habilum pono kalend. Maiis, quibus consigna-
causa Ccelesiii el Pelagii. Id enim significant Augu- tur concilium 214 episcoporum; posleriorem con-
stini verba (Lib. n ad Bonif. cap. 3): Totettanlis venlum, seu posterius concilium, babitum puio cir-
inler apostolicamsedem et Afros episcoposcurrentibus citer medium Junium; poslremum, circiter medium
et recurreiilibus scriplis eitltsiasticis, .eliam geslis de Augtistum. In prjore rescripta stint ad Zosimum ea
liac causa apud illam sedem, Cmleslioprmsenleelre- qiiaecontinentur "partim prioribus Iribus ex Augu-
spbndenle,cbitfeclis,etc. stino quaestionibus, partim seplima ex Prospero. In
Constat deinde ea quae. iribuit Prosper Africanis ppsteriore sancilScanones, de quibus est quarta ex
episcoporum conciliis, legi totidem vefbis can. 4 Augustinp, et quinta ex Prospero quaestio. In poslre.-
concilii Africani universalis habiti Cartlragine kal; mo denique post acceptam Zosimi tracioriam univer-
Maiis, Honorio xn etTheodosio vnrcoss. Unde du- TVsaienret particularem ad Africanos epistolam, actae
biuni esse non poiesl quin npmine Africanorum con- graliae summo ponlifici, et illud laudatuiii tractoriae
ciliorum universale quod diximus intelligere vplue- quod ex Prospero qusestiOnesexta relatum est.
rit. Cur ergo usus est plurali numero? An vitiosa Ratio temporis ita constituendi aperta haec est:
est lectio, legendumque.potius, vel : Erravii Africm lotum negotium de quo agilur in quaeslionibus ab-
episcbporumconcilium, etc, vel : Erraverunl Africm solvi oportuit intervallo lemporis quod a feslis pa-
episcbpi? Tale quiddam suadere videntur variantes schalibus absolulis ad xn kal. Octob. elapsurii est, id
editionfes..An salius est, retenla. antiqua lectione, esl,a die 15 April. ad 21 Septembris ; nam et san-
dicere Prospertim, cum haecscriberet post. ann. 452, ctissimi episcopi 214 festa pascbalia procul dubio
respexisse ad duo cohcilia Africana, quorum in uno suis in Ecclesiis peregerunt, et Augustinus, qui omni-
constituti sunt canoncs ann. 418, in altero recogniti bus conventibus interfuii, xn kal. Octob. in Maurita-
et approbati ann. 419/.. nia fungebatur legatione sedis aposlolicae, utconsiat
Constat eiiam plenarium illud posterius tolius ex epistola 190, ad Qpfalum, et ex" gestis cum
Africaeconcilium, in quo breviter conlra errorem Pe- Eroerilo. . _ j
lagianum constitutumest id quod Augusiinus Valen- Tres vgilur conventus ponendi, si Augustinum et j
liho inter alia legendum jubet (E|«sf.215), adcotjiro- Prosperum audire voluerimus. Primus, ex quo,"post'
scendumquemadmodum calholica Ecclesia in Dei mi- lertias littefas ZosimS acceptas ni kai. Maias, re-
sericordiqPelagianm hmresisvenena repulerit non essei scriplum est summo pontifi/ci,de modo judicii cum
diversum ab universali Carthagine habito kal. Maiis; Coeleslioexercendi. Neque vero prius haben potuit,
555 DISSERT. II. t»E SYNODIS HABITlS IN CAUSA PELAGIANORUM. 354
siquidem soli 15 dies concessi fuerint Patribus ad iA quemadmodum Ecclesia catholica, ubique diffusa,
conveniendum ex suis provinciis. Cum ergpmoniia semper intellexit. Propter hanc enim regulam fidei
concilii, et reliqua simul inslrumenta liiis, Romam etiam parvuli, qui nihil peccalorum in semelipsis
prius perventura crederentur ab Africanis quam ju- adhuc commiitere poluerunt, ideo in peccalorum
dicium institueretur a Zosimo, nec tanven perven- remissiOnem veraciter baptizanlur, ut in eis regenpr-
tura, nisi post mensem; dimissi videnlur Palres, ut ralione mundelur quod generatione traxerunt.
festum Pentecosles solemnemque baptismura de more 3. c Item placuit ut quicumque dixerit gratiain
cum sua plebe celebrarent, reversuri sialinv peractis Dei, in qua justificamur per Jesum Christum Domi-
festis.ut praesioessent ad excipiendum in communi, num nostrura, ad solam remissionem peccatorum
et deiiberandum si quid responsi vel a Marcellino valere quie jani commissa sunt, non etiam ad ad-
subdiacono agente in rebus AfricanaeEcclesiae, vel a julorium ut non committanlur; anathema sit.
summo pontifice afferretur. 4. < Item quisquis dixerit eamdara gratiam DeS
- Secundus haberi commode potuit circifer xv kal. per Jesum Chfistum Dominuhi noslrum propler hoc
Julias, id est, die 17 Junii, aut etiam citius circa lantum nos adjuvare ad non peccandum , quia per
idus Junias, luncque sanciti canones 19, quorum ipsam nobis revplatur el aperiiur inlelligenlia man-
octo pertinent ad iidem, reliqui ad disciplinam. datorum, ut sciamus quid appetere, quid vitare de-
Ultimus canon, quia facit ad rem nostram, hic beaiiius, non antem per illam nbbis praestari ut quod
memoraiidus : Placuit, ne diulius universi episcopi faciendum cognoverimus, eliam facere diligamus at-
qui ad concilium congregali sunt, lenerenlur ab iini- que valeamus; anathema sit. Cum enim dicaf Apo-
versoconciliojudiceslernos de sirigulisproviriciiseiigi: jR stolus : Scieniiainflat,charilasveromdificat(lCpr. viii,
etelectisunt deprovincia Carthagiriensi Vincentius, 1); valde impium est ul credamus ad eam quae.in-
Foriunatianus et Ctarus; de provincia Numidim Ali- flaitnos habere gratiam Cbristi, ad eam qtipeaedificat
pius, Augustinus,et Restiiulus; de provinciaBysacena non habere ; eum sit utrumque donuih Dei, et scire
cum sancto sene Donaiianb primate Cfescanius,Jocun- quid facere debeamus, el diligere ut iaciamus , ut,
dus el JEmilianus; de Mauritania Silifensi Severia- aedificantecharilate, scieniia non possil inflare. Sic-
nus, Asiaticusel Donatus; de provincia Tripalilana ut autem de Deo scriplum est : Qui docet Iwmi-
Plaulius,quiex more legatus unusmissusest; qui omnes nem scientiam ( Psal. xcm, 10) ita etiam seriptum
cum sanclo SeneAurelib univetsa cognoscant. Et peliit est Charilas ex Deo est ( I Joan. IV, 7 ).
universumconciliumul cunclis, sivegestis,qumconfecla 5 i ltem placuil ut quicumque dixerit, ideo nobis
jamsunt, sive episiolis,ipse subscribat.Et susbscripse- gratiam justificationis dari, ut quod facere per libe-
runt, elc. rum jubemur arbilrium facilius possimus implere
Canohis causa. fuil, ut opinor, quod cum Roma per gratiam, tamquam etsi gratia npri darelur, non
exspeclaretur responsura, nec illud taraen, vel pro- quidem facile'sed lamen possimtis etiam sine illa,
pter tempesiuosum mare, atit reflantes ventos, brevi invplere divina maivdaia; anathema sit. De fructibus
affuturum sperari posset, visum est paulo durlus, et enim mandatorum Dominus loquebalur, tibj non ait:
Vixnon inhumanum, retinere totPalres ad incerluii) Sine me difficilius potestis facere ; sed ait: Sine me
diein, aestuOsapraeserlim tempeslate, exlra sua loca, nihil poleslis facere(Joan. xv, 5).
vitae commodis non abunde sufficientibus. 6. i Iiem placuit ut quod ail sanclus Joannes
Allaturo est tamen responsum, non longo post Aposlolus : Si dixerimus quia peccalutnnon habemus,
tempore, non quidem a tribus Zosimi legalis, Fau- C G nos ipsos seducimus, et verilas in nobis non est (I
stino Polentinae Ecclesiae. episcopo, Philippo et Jban.i, 8); quisquissic accipiendum puiaverii, ut
Asello presbyleris, quod mihi aliquando visum; sfed dicat, propter huniililalem non oportere dici nos
a Leone, (unc acolytho, postmoduin Romano ponti- non habere peccatum, non quia verilas est; ana-
fice, qui vSdetur attulisse simul raandalum ad Augu- thema sit. Sequilurenim Aposlolus, fet adjuhgit : Si
stinum, ut iii Mauritania legaiione sedis apostolicae autem confessi fuerimus peccaia nostra, fidelis est et
fungeretur (Aug. epist. 191). De Ccelestii vero Pela- justus, qui remittat nobis peccata, el mundel nos qb
giique condemnatione dttae fuerunt epSsloIae: una omni iniquilate (Ibidem); ubi satis apparet hoc ivon
universalis, quam tractoriam vocat Mercator; allera tanlum humiliter, sed etiam veraciter dici. Poterat
specialis ad Afros, qui gratias egerunt summis lau- enim Apostolus dicere : Si dixerimus quia non ha-
dibus cumulalas (Aug. episi. 190). benius peCcaium, nos ipsbs exlollimus, et humililas
XIII SYNODUS, •_"• in nobis non est. Satis oslendit, feum qui se dixerit
non habere peccatum, non verum Ioqui, sed falsum.
Qum secunda Africana ibidem habila, eodem anno cir- 7. c Item placuif ut. quicumque dixerit, in ora-
citer medium Junium. lione Dominica ideo dicere sanctos'': Dihiitte nobis
Ex his quae hactenus perlractata sunt, feohsequens debita nostra (Matth. vi, 12); ut lion pro se ipsis hoc
videtur ut, si voluerimus cum Augustino loqui, nume- dicant, quia non est eis jam necessaria ista petiiio,
randa sit dfecimotertio locosynodus quam illeposte- sed pro aliis qui sunt in suo populo peccatores; et ,
rius plenarium Africanumconcilium noniinavit, et in ideo non dicere unumquemque. sanctorum : Dimitte
qua celebres illi canones octo ad fidem perlinentcs iiviuilii debita mea; sed : Dimitle nbbis debila noslra;
condili sunt: ul hoc pro aliis potius quam.pro se justus petere in-
1. f Placuit omnibus episcopis, qui fuerunt Sn hac telligatur; ahathema sit. Sanctus fiiiim et jusfuserat
sancta synodo, ut quicumque dicSt Adam primuhv apostolus Jacobus, cura dicebat : In multis eniin bf- ,
hominem mortalem factura, ita ut sive peccaret, sive fendimus bmnes (Jacbb.m, 2). Natn quare additum
non peccaret, moreretur in corpore, hoc est, de est, omnes, nisi ut ista sentenlia conveniret el
corpore exiret, non peccati merito, sed necessState psalmo, ubi legitur : Nbti inlres in judicium cum
naiurae; ahatheroa sit. • servb tuo, quia non justificabitur in conspectu luo
2. c Item placuit ul quicumque parvulos fecentes ; omnis vivens (Psal. CXLII,,2)? et iti .oration.esapien-
ab ateris matrum baptizandos negat, aut dicit, in tissimi Salomonis : Non est homp qui.non peccet
remissioivenvquiderii peccatorum eos baptizari, sed (Eccles. vn',,21); el >ih libro Job : In manu omnis
niliil ex Adam trahere originalis peccati, quod rege- hqriiinissignat, ut sciat omiiishombiiifirmiiqiemsuam
nerationis lavacro expietur, unde fit consequeiis ut in (Jbb xxxvn, 7). Unde etiam Daiiiel sanctus et justus,
eis fbrma baptisnvatis in remissionem peccatorum, cum in oratione pluralifer diceret: Peccayimus,ini-
nonvera, sed falsa intelligalur; analliema sii. Quo- qtiilaletiifecimus, etc. (Dan, ix, 5).,.quae tibi veraci-
niatii iioii aliter inlelligendum est quod ait Aposto- ter et humiliter confitefur, rie putareiur, quemadmo- ,
lus : Per unum hpminempeccatumintravit in mundum, dum qtiidati) senliuut, haecnon de suis/ sed de populi
et per peccaiummors, el ila in omnes Iwminespef- sui potius dixisse peccatis; postea dixit: Cum ara-
trqnsiit, in quo qmnes peccaverunt(Rom, v, 12), qisi rem, et confiterer peccatqmea, el peccata popuii jnt?»
355 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SEGUNDA. 556
jJbriMo Deo tiostfo (ibid.36). Nbltiil dicere, pfeccataA misit in, univefsririiofberil hPbifeinillafh eiiistolam,
npstfa, sed, poptilisui, dixit, fet sua, quia fuftifos qritii, tit ait Pfbspef,' a"d'impioruni deiruncalibnerii
istbs', qai fam-'niale iriteliigunt,'tamquam pfoplifeta gttidio' Peiri dexirtis Omhiurh:arthavil diiiislituiti(Lib,
prPVidit, coht. Cotlqi. capiffi).
8. < Itemplacfiitut quiCuihquevefbaipsa pomjhiciB Sed pr-jjstat audirfe Mfeffcatorehi(Cothriibriii.cap.
oralioriis, ubi dicimiis'•.:bitnille nobis debiiti riesira 3) VQtimbmriiti suprasciipia capiiula, ut jtirii Superius
(Matili. vi, 12)', ifa vpfuivta sanctis dici, jif liuriijli- dictutii est, cbiiiirieiiilribedim'memorim episcopiZb-
ter, nort vferacitef "no'c/dicaluf;' ariaihema sit. Quis' sinii episibla, quoe liaiibfia ditilur; qtid Ccelestius
enirii ferat oratiteni, ef iiori liomiiiibus, sed ipsi Do- Pelagiusque datrinali Stiiit; qtiiE ei Cbnsianliriopbiim,
mino meritiehtem;,q/ujJabiis silvSdieii dihiitti velle, et et pef tbltim arbetit missa, Subseriplibriibussahiltirum
cbfdedicit quaeSibidSrriittarittif,debiut hon liabere. 1 Patrum esl roborata, etc.
Digrium vero tiofafu est iiiomnibus aliis Africanae Dixerat supefius post factafti episiolae pef sub-
Ecclesiae conciliis, riiijir quod ad fideiri pertiiiefef reptibiiem a Cpelesfib obtehlae'meiitSoiiem; Episco-
decfelum esse, sfedSCftiiridfestila discipliiia/fcausis-' p"isvero ex Africd fesiribehlibtis,pmriemqtie caustirii
qufcpersoiiafbm. An quia prbyincialiuiri conciliPfum qum apud egS facia fuerai expbnetiiibus,tnissis eiiatii
ritijla: efat de dpgmaiibus 'dfefitijeiidiauctorijtas', ctifti gestis exiride', qum fuerqht ttirit eum iilb,vel de iilo
fides sit cpjnniijitis catisa, cujusmfedi.riulla, riisi iri cdtifecid; riocditisqd' tiiidieniiqm pletiioretti, ui qum
coricifiototius:Afficje^geb&ttif.?;S;ed'ciif tifeciiiprirrib-'[ prbiniserdt, .feSliridret implere, jd" esi, rit ddnihaiis
cotifeilio urilvefSaii"?Ari ititejiigeJvaht saiifeti/VSrS,' 'prmdtciiscapituiis,:seiiienita AffOruniporiiifiiufii, qud
qiioftirii dux Aiirelitfs, et yelut iivgferiiuitiAugusTinus" fueral cbfitmuriiqiiepfipqiris, absbivefetur,tibti sotum
erat, quolies fidei ralio vehiildtur^ bmhes.episcbpbs, nbri qdfilit, Sed:eiiairi'M riieriiqrflltiRoiriarfaurbe pro-
nOnnisifld Pelrum, id est, sui nphiiuis el horioiis aii- fugii, aiqtiebbhbcttbeqiip^
ctorem, referfe debere, eamque_esse"atiltqtiam iradi- episedpo,-strfpiis timpiUsiihis",eiIbhigisiiihispefdarii-
tibhim Pdlrumque itistiluld sacerdottili officio custo- naiiis esi; in qtiibus eiipsq ttipilula, de guibus ticcti-
dierida (Irinol. in epist. dd' Mikvit.eiCarthag. cen- saius fuirai, coiiiirietituf; el bntnis iausri, iairi de
c&:)i . ... ,. ; / Coetesiio'supfdscfipW, quarri de-Ppi.tigioiiiagislfb ejus
Cur. ergo nuric cbndifi fcahbries?Id factum rfeor, prtivigre, videiuf tiiseritiirtita :.qripfti'itisiripibfutn et
quia jam ad Paires pervehefat- exemplar iractofiae, nos hii fiabeihus exeiriplariti, ef ad Or.ietiTqies' Eitle-
sed privafis lantiirii liftferis, rioriduiri per legatbs. sias--J^-g0U'(lio^'iMiiei''Cmifdit&Hdpb"lihi elfliessd-
Qiiafe, ut abeuhtibus episdppisiIfadereiur", jaril ali- et
lonicam, Hierqsplyinam, similia eqdeniquescfipia ad
qua Snantecessum pars 1'raClOriae, fex ea-ptito extra- episeopostrarisiiiisStiesse suggirimus". /
ctos canoties,. salierii dribs priofes, (quid, si, deesse ; DfeTfactoria plufibrisfegimus iririPtjS ad/CbpJtiio-.
irivclbriae cum doleferif parterii [quae gl-atiam Dei nitorium, agfemus'fetiri disSertatSbnedfe'stibscripiib-
spectaret, eam' suis canbiiibus sbppleiidam credide'- niBus imperalis Sticritisa'Pfejagidtibf iiin: ubi haiifea'b
ruht?) quos' ab omnibus ferri iriajbris fuil pohdferis, auctore appfehdiCisad: epistplaih Gbelesvini',nbniiHa-:
quam si.-a splis delegatis, qtioruni fprte poifestas tam; osTehdfemiis' tdriohitidti titictgrilalein, id est fidei;
ebuSqtie non peTtinehat. . regulam, eique perindfeiti causa Pfeiagiaripftim sufi-
/Quot epjsWpi cbriyeniefirif,dicttinf ahfea : dufeetili scfibenduiri fuis*se,atqofeSri'caiisa EiitychfanaeliaeTfe-
nimifura et gUatuordfefeim, Si taroen oriiiies qui pfiuS . sissarictiLebiiisepislplfe ad Flayjaiium.,
eonverieranf", reyehferiiit pbst Pfehtecostem fex'siiis Q Qubt episcopi cbrivfetierint,"profsus igtibtum;est:
Ecclesiis, quas jnviserarit: quare.irrfipsit effor in pliires cotiyehissfe,ex feoboi))giltfr;;qu,odaMfercaibffe
libfutii Chrpripgraphi Prospferi, qtii nunvefat 217. plenibfaudietitfqAictil^ '
'Fait vefo fa'cSieripltfitspfP 214 ppriefe 217; quariv- im"nio'et ffeiqiifentissiriiiim; populum, tradit Augusti-
qtiam hic erfor hoh jripriihibuscpdicibus iivss. ffe- nus, siye' iibi riaffatSixiiirii',presb/ylefiim, qtiemfafnd .
peritiir. jaelarei favisseiriiriiici^dfqiim'pribfeirieisîn ffehftim-
•j Hinc etiatii/pPelae Prpsp/ef5eWs/tSgahdai. hypfefbpje, '',. tiMriig pbpulg^ aAtiliie)iihkixksff(Episi. 19^)'/sivfe
qui; tfer cetitenis profeferuroeditb^ Jingtlis caribhfes ctiiri'•fefert^ qtiefelas^^PelagiEtribfiiiri, aitit caiiirijriias
|3ixit: sbienf enim pdfetae titimefuiri, qui diicenfps : pofius, tfdverSus feleficbs'Roiharips, peritide quasi;
praeiergrfesstis'fuerit, tfecehtorum libmine appel- jussionis terrore perciisii, tibri erubuissenl pimvaricti-
lare. tionis crimen admiiipfei<tiicdtiifd priorem sentenliam
Dicfum etiara; saiis quo teihptire sariclissiini' Siji suam, qua gestis cglliolicp .dogntatiadfuerqnt,. poslea
deferisorbs fidei conyetoefint, cirCitferheriipe riiediuhi pronunliarent malqin hgminumessenalufam (Lib. 11ad
Junitiivv.Paf fesferiirifcredefe'posffesiaP.enfefeosifes Bbiiif. cap. 3).
perafeia sblfemiiemquelv*aptismtihv feyfefsos,(Q'uaffe",: t>etethppre disputafuih eistys/ajteriffexpafie; iriier
si.se/ dedefjrit ih viarn ppst PCtavum abapfisriip ; hiqhifferid^riiin AfrjCsiiiacbhciiiai: crim eriim e cpn-
difehji,qtib aliRptvebahturfesta, diesqtie iri cbrificieiida" sesSU liabito kajl' Maiisf es.fefipttiitisit tefliis. Zosimi:
via quSridfeciriiposueririt',;quifebffeyissima"ihpfai', fsi- liftfefis datis xil, kaT. A/prilSs,'q/uiliils sigtiificabat
tehdiviriestrioh CbhyfenisSeahtedVeiri 17'Juriii;riam: (pbtiiiffex'hiliil adliiic defiiiiiuriiSuitiiribjtidicjb; cujn-"
ann; 4T8Tittera I)pminicalig efatF, fef;/Pascliacpiiti-j. que prius sententiam tulerit quam. Honofiiis,.judi-
gerat die 7 Aprit., atque Iia;Peiitecbste ihcidefaf ih " cirim ipsius/sjejThens.,cbristiiuiSbnfemdaref ad Palla-
diem26Maii, absPlutlo ffestofiiiiiTh/2'Jtitiii; diurii'pridie kivlvMalas/,^necesse/est syiipduih cbri-
XIV SlNODUS.,'1'" vfeiiisse' itifertiiedio tfifiipofe : dt' lempbfis/liujiis
cuih feslis/
Rbmmiisdem cbss. aZosimo papa adverSus-Pelagium niaxinvanv pafteiri tfeiiriit'Quadfagesima
paschalibiis, qtife coritjgeruht die 7/Aprilis. Par" esV
eiGmlestium, die \§Apritiscelebrafa. credere s.lalim post absolufos dies" festos; habitarii'
Decihva iquarta synodusVquae tfertia Romaiha, ha- synbdurii, id est, dieltjApfilis;,; gesfSsqufead'Ub- ,
bifa a- Zosimb papa,. eaipsa est qrianf M. Mercatbf npfSuiii dfelatis, edititiii' ivrSdlfe; k^l. Maiiis'sanctlo-
riudfenliariipienioremvbcat', Commonit. cap/\ 1; Aii-' U^' "
; ... -i'
giistiiius'i apostolicm sedis extiriieriet judicitirii, lib. 11: Huic ifempofum'fatibjii/bejlfe; ptiiriia:cohveqitfiit',,/
ad Bohif. cap/. 5, et epSst;,194;;PbssidiuSj Ecciesim' sive quafeAtigtisiinus atfOpfSttiniiScribitde epis'ioi'a:/
catlibticmjudicium, Tri VSta'< sanCii Aiigust^cap. 18; ZosSmi'(Episi. qpudAugusi: 201)^^sive; û^/HSeTony- .
Honofitis iriipefatof/; beatissitiimMcciesim acia", iri mus'adAlipiriiri et Aupsiuium,,dejugiiiata, ipsi.S;
edict1.ad! Pallad.; Pfbspef, CDiici/iitMr cdniioruin sd- cbbperatoribus et auclofiBus", CGelesiiaha haeresi;.
cefdptum .hundique maiiii sriSseripluJit',lib. cohf. sive qtiae al'11aufetbffes,dfetpto Zbsinii cuih' Pelagia-
Cbll. cap'. 41,;et in Carm1.deTrigflitisv nis; iiegotib. , , ".;'„..",
Hanc lialiuStZbsihvus pbsf patfeuiciagliaeffeiicbruhT Tfactbria; Zbsifni niKSTsuperTrst;riisi' fragmenta
Mles, Ccelestiique perspeclam malam Mdem: inde quaedam, partim apud Augustiuum, parlim in aij-
557 DISSERT. II, DE ,SYN0D1SSHA-BITISIN CAUSA PELAGIANORtjM. , SS8
pendice;epistolffi.Cbjiestiniarfepisfebpij/s1Gtilli-se, sed A scfipfprilvtis, praesertim Aiigiislino.,<Prospero,-Mer-
ea vix idonea quae tahiariijactuTamcorisbiehiur. catofe;..aliisq*uecum<Possidio;;cujus-stint haeeyerba/
(Iri Vifa: S.Aug: cap. 18)<: Etqiipniani,iidem.(J?£-
Ex episioiarAugustiriiiSIadOptatum. lagianistae) pervefsi, sedi{ap'ostalkfxpermam ariibi-
Nam, tft jairi yefbfs riiWquas iriijisa epSstoIa bea- libnem eamdem perfidiampersuadere conabanim\, in-
lissinii antistitis Zosimi legririitir':' Fidelii Dbinihiis Starilissiirieetiam conciliis Africanis sariitor.uih-epi-
re acverbis', idesi,
in verbis suis , ejrisque fcaptistriii/s stpporum gesitim est u't saricip.papmurbit,Romm , et
opere, confessibne el femiisibtie vera peetaidruiii, iri pfius verierabiliJtiribcenlib', et pbstea sdnclb Zbsimb
omni sexu. miate, cotiditioiieginetis huniani eatitderti ejus successbri pefsuaderetur qubdilid s'etla talliplita
plenitudinem tenet. Nulius enirii, riisi qui p'etcati s~er- fide et tiboriiinaridaet datnnanda fuissel. Ai illiianlm
vus esi, iiber efficiiur ;'riecredeitiptus' dici potesi, nisi Sedis atilisiites suis.diversis lemporibuseosdemtiolan-
qui vere per peccalum fuerit' atiie. cuptivtis', iicut icri- ies, atqUea meiiibrisEcclesimprmtidentes, datis liileris
ptum est :.Si,.vos.fiitUs libefaverif, vefe iWefi;efiljh) dd Afrittirias: Orietilisqueei OccideniisEcclesias ., eos
(Joan. vhi, 56). Per ipstfriieniiiprenqscimuf spiritalfc analheinatizandosel devilandos abomnibiis caihelicis
ter, per ipsum cruiifigimur tiiutido: ipsius tiiofle mor- cerisuertinl.El lioctale de illis EcclesimDei caiho(ic<e
tis ab Adam omriibusnobisiiiirodutim 'atquelransmisSm prolaiunijudicium eiiatn piissimusimperatgt Honot
universm animm, illud propaguliqne"eoiilracttiin cliirq- rius.andienS ac:sequens, -SHISeos legibus,damnaios
graphutn runipiiur, iri qud nuilus omiiino nalorurii, inier limrelicdsiiaberi deberecbnslituiL Unde norinuiii
aniequam per baptismumliberelur, rion fencliir obno- ex eis ad sanctm matris Ecclesimgremiurit, unde resi-
xius. In his yerbiS appslblicae sedis, tarii ariliqua P lierant, redierunt, etc. ''
atque fundata fcefta et clafa est catliblica fiUes, ut . .'. '..XV SYN-ODUk^; '/^;;V
nefas sit de illa dubiiafe ChrisliariPS. :
Carlhagine ab Aurelio congregafa extoia .dimcest
Etv pfmieritdrumsedisapoStgliempontifitum auiioiitfc Africm, eodein anrio, tnenseAugusto.r , ;
tibus siiie senletiftis, epislolm Cmleslini papm ad Dfeeiihaquinta synodus-,.qUam1,sictim ;Augustino
episcopbs Gtilliarum subjici solitisi Ioqui vfelirouS '$ teflitira dicerfeidebeirinsiiijCausaRe-
CAP.Vlll. Quod p/mhia'sfudia', et otifriia'Opfera/a'c lagiaiia CoiiCiliumuhiversale -Africanum ,: ceiebrata
mcrSta sanclorum ad Dei glferiarii laudeirique/ rfeffe- est, uf dictuifi ahtea, Caflhagine;eirCiler niediuni
renda sinf, quia nemo aliunde ei plafceat, riisi ex eq Auguslum; neque enirti laTdius pofiiit, cumiThter-
quod ipse donaverit. In.quarii rios seritehliarii difigit frierit Augustimis ; qui xri kalend. Qctobris Caesareae
bealae.recprdatiotiis papafeZosijtiiregtilafis auclofH versabatur ih^Maufitaniai
tas, ciirii scriberis'ad tbiius/prlii/s fepiscoppsait: Ndi Coiisedefuntepiscopi quihdefeira de sitigulis.proT
aulem insiinciu Dei (oirinid etiim boriaad auctoferii vinciis electi, ut est in canorie ultihio praecfedehtis'
suum refereiida suhl ,.uride'nascuniur)'ad,frairum ei cbncilii.:ltempiticuit; nedhiliui-uriiversi episcopi qui
coepiscoporumrioslrorutri cbrisiieiiliam uriiversa fe- ad concitium cotigregtiti 1
sunt, tenereniur:,:ab universo
iulimus. Ilunc autenT sefriioherii sihcefissimae ve- coriciliojudices terrios de singulis provinciis etigi: et
ritatis luce radiaiitfem tanto Afri fepiScopiTiofldffc elecli stint deprbvhiciaGarihagitiensi"Vincentiu's,<Fqr-:
verieratisunt, uf ita adi feuriidemyifum scfiberent; lunatianus, et Clarui;"deproViri'iia NuitiidmMipius}
liludvera, qupd intitieriiquasJnuhiversaspravirieias Augustinusi:efResiilutuSyde^provirieia-Byzatenayctim
curasli essemitiendas posuiifi diieris : Nos tairieriC stihtio serie Dontifianbprimate\ Cresbotiius,Jocundus
inslinttu Dei, etc, sic dccepiriiusdiclutti, rii iUos qfli ef JEmiliatiuS; de Mauritariia: Siiifeiisi Severianus:,-
contra Det adjuioriimi exioUtinthunidtii qrbitrii iiber- Asialicus et Donqlus; deproviricia Jf.ipoiiiana,/Piau-
tatem, dislrictb gladip veritdlis,velut. ctiriiriiiraiisietis': tius, qtii ex mgfe 'leguttisuntis esl' missusiqui onines
ampulares. iQuidentm tatiilibero fecisti arbitrio, quqtii ttiiri saiiilb Serie'Aureiio tiniversd cogtioscani^ a qwd
quod universainnbitrmjiuriiililatis Cbitscientiatrireiw- peiiit uriiversumcoriciliumuf cunclis sive geslis., quas
lisli? Et tdtdeii.instinciuDei' fqtluirieSsd fidetitef sa- confecta jam stini, seti episwiiSyips&.Subscribai.Et
pieniefque vidisti,'veraciter fideriterque dixisti. Idep subscripserutit. Aktrelius 1 epSscopus- Ecclisim Garihdgi-
utigue, quia prmparalur vbiriritasfl Dbitiiho, ei.ril btitii rietisis'huif decmti cbtiserisi, tl prmlecio subscripsi.
aliquid dggnt, pdtefniS ihspirptibtiivus-stibrutn ipse Simiiiier ei imferi 'stibstripserunt'. Praefuit demOre
tangit corda filiprum. Quptqiioi eiiirii spirilu Dei a- Ajirelius-,curivDbrialiaiiosene provinciaeiBy-zacfeiije :
gunturyhi fitiiiSei siinl (..Rbtri.yiif, 14):;' ul nec no- qtia bcca'sibTie,bbserVa 1 primates s'emper-supra, nu-
strum deessesentiamusarbitriiirii, ef itibbnisquibuiqtie hverutiiTegaibrum afluissfi; < .:-:;.',:.
vbluntalisliutnanmsingulis tnotibus tiiagis illiui valere Noia verbTn^cahohecitato humerarTtanium quin-
non dubiiemusaiixiliurii. .... dfecim'feJefetbs- desldfefafi<:verp',hoffiitia eJectorrim:ex
CAP.IX.'.Qtibd ita Deus"iri cPfdjbusTibmihuiii, Mauritehia trim Caesafieiisi, tumiTihgUana,-. ex.qua
atque iri ipso li.berb operielur; afbiifib, jit saricta tamen titraqiie corivehisiSePaires constat es prsecu-
cogitatio, piuni cpnsSlitim.pmiiisP/ufe mbftis fipnaj vo- denlis cdricilii;Afrifeai)ipraefatione. Hi auteih!:si ad-
lutitatis ex Dbo,6it,,;qula,jper/illdlW aliguiid/bohi' pbs- ; essfiht' cuin priiriatibtis duobus1-,:augerrentscjuideni
sumus , sine qub hiliil pbssumusV/Ad.iiahc fenimnps",p. numerum, nori lanieii iiaut-pafemjfefficereiit ei qi,ii
"
professionem ideriidpclor iivstitnit, qjiictihiad fptitis reperilur in vulgatis;c'orici!iis,.;ubiconcilium dicitur
orbis episcopos dfe;diviriaegfafiae opitulalibiie Jpqufc/- habitum a 3.8:episcppis. An non forteremanserij-iil
relur : Qubd ergq;, aif'v iempiii\Aittprveiiit,qfig ejus aliquot"sua.sporitePatresfAn piiduit'iibfafiufii/liaii'-
non egeamusauxiiibjtn omfuSus iditur•'atiibris caii- lilii nunieri, etlivl additisTiiiic fel iiidfe/nptis aiixit?
sisque, cogitationibus, tnbiibus., ddjulbr'.ei'prtiteciof Causa" pprro cur ex, Mauritaniis' diiariiiS'iiiaritiinis-
orandus est. Superbuin est entifli, tif qtiidquqin'sibi hiilli reijiariseriht iBgati,/ liaefemilii vSdetrif/iioriim
liumana ntitura prmsumai, clamanieApoilblbrNoh pfPlvabilis';:'qubd rifempe'iiihc; Cumelectio iaCl<a> -es/V,
est nobis colluciaiio/ adversus tprnein et stitigtiinerit, itiiirio/fcumcanon condittis'', jani fecesserant' iitfitiS-
sed.cbnlra priifcipes.et pdiesitiiesaeris liujuS, conira que pfaediciJfe/prOviriciae'episcopi', pfbpler bellum ,a
spiriiulia nequiiimtn cmle^,ui ^^liesîyi^:):. Et Wjslgblhis iiiatiim Vandaiis , Silingis et Alanis , iri
sicut ipse iterunt dicU :.Itifelix ega ligriio, ijtiii hieli- vifclriapafte/liispaniae fcoiisisfeiitiiiusv .;
berabifde corpbre mgrtis liujiis? CrtitiripeiperJesiiiti Qriid; gfesiuihsitirisytiodo; satis stiperque patet
Christum Dominutii riost'rum:(jXbm:vii,;2i), Eiiie- ex superibfiBtis.' Lectae liimifum Zbsimi' epistblae
rum ; Graiia Dei suin i'd. quod siim', efgfqiia ejtis ih duae, alteraad omnes ofbisepisCopos coriimunis/,
me vacudnbit.fuit;,sed pliis illis btithibtisiabbravi, ribti alfefaadAffbs sirigularis. Afctaegfaiii«: sfefiptisTitS-
ege auleni, sed graliri Bei mecutn (r.CpV.xy,/l'0). • teris, quarum fragmentiiih hbc llahfetuf apud PrO1-
Quisfueritexiius^quisve ffuciusVsive confeiiii.sivie sperum (Lib. cdrii. CoU.ctip. W)':<Effdverurit Afri>
tracloriae, iuielliiierclicetexomiiibus ejusdem aevi cani episcopiad eumdempapam Zosimumriscribentetm
559 AD PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA.
euntqwe-in seittenlimhujus celebritale laudantes, cum A obscuris, tempus,'causam, locum, et Patrum noini*
aiunl: llluU veroquod in iilleris tuis quas ad universos' na conati sumus conjiciendo asSequiin nolis ad pf ae-
curasli esse mitiendas posuisli dicens : Nos tamen in- fationera citalam; sic enira argumentati sumus, et
stinclu bei (omnia enim bottaad auclorem suum refe- primo quidem ad iriquirendurii tempus.
renda sunt, unde nascuntuf), ad fratrumei cbepiscbpo- Cum synodus habita sit post abscessum Juliani ex
rtim noslrorum conscientianiuniversa retulimtis ; sic Cilicia, et ante mortem Theodori Mopsuesteni, cum-
accepimusdictum, ul ilios qui criiilraDei adjutorium que Tlveodorus obieritann. 428, utiradit Theodore-
exlollunt>humani arbilrii liberlatem , dislriclb gladio lus.(/n fine Histbt: Ectl.), et Julianus fexCiliciain
verilulis, velul cursim transiens, amputqres.Quid enim Ilaliam reverterit ann. 423, ut confecimus in disser-
tain libero(ecistiarbitrio.quam quod universain noslrm tatione praeeedente (Cap. 5); necesse est synodum
humililatis conscienliamreiulisli? Et lamen inslinclu referre ad spatiura lemporis interjectum, quod est
Dei factum esse, fideliier sapienterque vidisli, veraciler quinque annorum. Sed ad quem annuivi? Ad eurii,
fidenterque dixisti. Ideo utiqtte, quoniam prmparalur opinor, quo Julianus e Cilicia discessit, id est ad 423,
volunlas a Doinhib, cl ut boni aliquid agant paternis tumultuanlibus nimirum statim corruptis a Juliano
irispirationibus suorum ipselangil corda filiorum.Quol- clericis, quos anlea praesenlia eontinuerat aiictoriias-
quol enim spiriiu Dei agunlur, hi filii sunl Dei (Rom. que magistri, cavenlis ne infauda mystefia prode-
VIII,14); utnec noslrum senliamus deessenrbitrium , reulur inpublicum; nam simile quiddam aliis in
et in bonis quibusque, ac volunlaiis humanm singulis locis conligisse lestalur sanctus Coelestiiiusin epi-
motibus, magis illius valere non dubilemusauxitium. stola ad Maximianum Consiantinopoliianum data
concilium Ephesinum.
XVI SYNODUS, **postCausam igitur vocandae synodi non aliam fuisse
Carthagine ab Aurelio convpcala, Monaxio el Plinla reor quam quae mox dicta est, audaciam scilScet
coss., ni kalendas Julias, anno 419. erumpentis in apertum haeresis quae a Juliano ipsius-
In hunc locum referfi polesi, iinmo debct, unique sociis (quos inter exstiiisse CoBlestiumnullus
versaifealiud Africannm concilium, quod celebralum dubilo) occulle tanmm tradita fuerat. Hanc enim
reperitur post consulatum Honprii xn et Theodosii comprimendam ratSsecundaeCiliciae episcopi, ana-
vin , Hi kal. Julii Carthagine,Tn seeretario basilicae thema dixerunl in haeresim, quam facile intellexe-
restitutae, id est, ahn. 419, die 29 Jusvii; in.eo enim ranl jamdudum damnatam, el Anliochiae, ad cujus
recogniti sunt atque iterum approbali canones oclo dicecesim perlinebant, et in Palaeslina Rliodoquein-
adversus haeresim Pelagianam. . sula, atque Constaniinopoli, quibuscum commeatu
Accepia est eliam, nisi fallor, imperialis epistola frequentissimo jungebantur.
ad Aureliuni Ravennae data v idus Junias , de exi- Clum ille porro conventus a Mercatore dica.lur
gendis subscriptionSbus condemnalioni Coelestii et fuisse episcoporum provinciae in qua erat Mopsue-
Pelagii ab omnibus episcopis. stSa,par est opinari a metropolita Cilicise secundae
Imnvo et inde ab Aurelio miss kal, Augusti in convocalum, id est, ab episcopo Anazarbi, quae Ju-
provincias Byzacenam et Arzeguitanam denuntialio stinianopolis postmodum vocata esl, in eoque con-
imperialis decr.-ti. Utraque refertur in disserlaiione sedisse episcopos Mopstiestiae,Êgeae,Caslabalorum,
sequente, iinmo et notSsilluslralur, qusenoii medio- Epiphaniae, Flaviados, Irenopolis, Alexandri, et
crem.lucera praesentibus afferunt Rossi; hos enim sub metropolita Anazarbeno fuisse
Affuere22 episqopi, quortim nomina in actis re- C constat ex concilio Mopsuesleno atiiii 5S0. Porro
cehsentur. Affuit et Faustinus Potentinae civilatis lunc lemporis Maximianus vel Maximus Anazarbi,
episcopus, cum duobus aliis apostolicaesedis legatis, HfesychiusCastabalorum, Polychronius Epiphaniae ,
Philippo et Asello, presbyteris. Aurelius/Irenopolis, Theodorus Mopsuestiaeepisco-
Quod auteni convenisse leguntur 217 episcopi, id patum gerebat; omnes enim isti, praeter Theo-
ita intelligendum est, ut totideni subscripsisse dS- dorum , subscripii reperiunlur in conciliabulo
cantur, quot legalos commuui nomine rem acturos, Ephesino, oclo abhinc annis coaclo (Tmti. III tont.
aliis ad suas Ecclesias redeuntibus, elegerunt. edilionis Labbeanm-pag. 598). Subscripsit quoquc
Jam vero delegatos judices concilium lenuisse diu Maximianusin relatione Nestorii ad imperalores, ubi
poslquam reliqui ad suas Ecclesias reverterunt, non MaxinVusappellaiur (Pari. n conc. Ephesini acl. 2
lantum acta testantur, sed haec etiam ratio evincit, pag. S67). CredibSlevero est eosdem episcopos ante
quod recilata sint in hac synodb diversaconcUiauni- octo aniios sedisse in locis antea memoratis.
versmprovincimAfricm, transaclis tetnporibusAurelii Dictum esl in concilio ahathema Juliano a cunclis
Carlhaginensisepiscopi celebralq; neque modo reci- episcopis, eliam a Theodoro his strophis assueto :
tata, sed breviata, ul opinor : quod praestari non quid praeterea geslum, penitus ignoraiur.
potuit, iiisijuslo temporis spaiio. Breviationem enim Mirum vero potuisse auathema Juliano dici ab
factam a Palribus, non i.tem leraere ab aliquo, ut hominibus qui Nestorio posltnodum faverunt, et jam
quibu.sdam visum est, consarcinalore, ila senlio, ut tumerrores Theodori, qui Neslorium seduxit, imbi-
affefendis lamen argumeiuis abstinendum putem , berant, cum Julianus et Nestorius cognatione Jiaere-
-quia traclari quaestionem video paulo commolius _" sis sociati sint. Vefum nieminisse oportet, dogma
quam forte modeslia severior permittat. Juliani quod hoc in concilio damnatum est, non
XVII STNODUS, aliud exstitisse quam quod ad morlalitatem Adami
et peccatum originis altinerfet, cujus erroris ut au-
Episcbpbfum secundmCilicimAnamrbi a Maximiano ctorem fateamur Theodorum, non immunein lantum,
habita adversus Julianum , Asclepiodolb et Rufb sed eliam oppugnatorem Tuisse Nestoriuin, constat
Cbss.,'annb 425. ex sermonibus iri ecclesia habitis, quos edidimus a "
Decimae seplimae synodi habitae ab episcopis se- Mercatore Lalinitate donalos, quorumque mentionein
cundae CiljcSaein causa Juliani, unus, quod sciam, Coelestinusfacil(ln:epis[. ad Nestorium,ipart. conc,
Mercalor meminit (In prmfai. ad symb. Thebdbri Ephes. cap. 18).
Mbpsuesi.): Agnescat, Snquit,supradiclus Julianusex Ex his colligere llcet quam ol) causam, non modo
hac translalione, si legere uon fastidierit, manenle Palres qui ofecumenicamsynodum Ephesi constiiue-
apud memoratum Theodbrum, illa qua eum diximus bant, sed etiam schismatSciqui cum Joanne Antio-
•mala fidesecum Nestprium decepipse,eliam sibi magis clieno cpiverant, suis quique adversariis objicerent
suoquedbgmali, de qup male turgidus el maiesanusli- fcrimeh spcietaiis cum Ccelestianis.Slabant enim ab
bros confecil, esse contrarium, seque etiatn, post de utraque parte episCopi ex liis provinciis in quibus
CUiciaabscessuin,ab eo in episcbpbrutriprdvincimsum haeresis Ccelestiana eo usque invaluerat, ut mulios
Cbnventuanathemate essedamnalum. de plebe et clero, non paueos inter ecclesiarum an-
Exbis verbis, licet admodum paucis, uecparuin listites infecisset, et judiciis ecclesiasticis, etiani;
361 DISSERT. II. DE SYNODISIIABITIS IN CAUSA PELAGIANORUM/: 553
quibus episcopi deponerentur, damnari nieruisset. Ahabila est temporibus Zosimi," isla Cceleslini. In
Sic Ephesi, sic in Palaestina, sic Antiochiae, et in jvriore aeta est solius Ccelestii causa; in posteriore
Cilicia, aliisque locis, unde episcbpS Eplvesurncort- episcoporurii ex "Occidenfe expulsorum. In priore
venerant, pestis illa "et"bacchata fuferat, et coin non iradit Mercalor dispuiatum cum Coelestio, sed
pressa. eum dumtaxat in similibus quaeCarthagine sparse-
Licet etiam intelligere cur in libfelloquem.sanclus rat depreliensum; in posteriore confutaios ait Pro-
Cyrillus Alexandriae et MemnonEphesi episcopi ob- sper aiitiqua fide liaerelicos. Priori solus Coelestius
tulere synodo, post faclam sibi a schismaticis depo- interfuit; posteriori legati hacreticorum. Post prio-
sitionis injuriam, inler diluendum diversarum hae- rem delrusus est atnia ex urbe Cmlesiius; post secun-
resewii crimen sibi objectum, Coeleslianorumquoque dam, illi qtws lelis unitmsenlentimOriens Occidensque
dogmaium menlionem fecerint in haecverba (n part. percusserat. E priore missaesunt litterae in Asiam,
conc. Ephes. act. 5): Etenim riosnullo umquamtem- Thessalonicam et Carthaginem, ad episcopos; e po-
pore Apollinarii, aut Arii, aul Eunbmii doclrinam steriore ad sedem apostolicam. Aique inde certum
probavhnus; sed ab ineunie mtale, sacrqs liiteras didi- est falli eds,. uon solumqui duas synodos in unam
cimus, el in sanclbrumet orthodoxorum Palrum ma- confundunt, sedeliam qui nomine legatorum ab hae-
nibus educali sumus. Anathemalizamusauleitiet Apol- reticis missorum Ccelesiiumunum intelligunf.
linarium, elArium, et Eunomium, et Macedonium, Tempus synodi non difficilinegotio cognoscitur ex
Sabellium, Photinum, Paulum, et Manichmos, et iis qune nvoxdicta sunt. Cum enim Atticus olvierit
quamcumquealiam hmresim,elprmter hos insuper no- die 10 Oc.obris anh. 425, et Ccelestinus.insede apo-
varum blasphemiarum ihventorem Nestorium, et qui g siolica sedere coepferitdie 3 Novembris arin. 425,
ei communicantet consentiunl,ei eos quiCmlestii vel necesse est Atticuin habuisse Constantinopoii syno-
Pelagii placita sequunlur, quorumdogmala numquam dum ann. 424, "velinitio aiin. 425, siquidem Ccelc-
suscepimus : neque nunc per pmnitenliammutaia vo- stino ponlilici gesta transmiserit, rjuod Ccelesiinus
tuntaie nos recipimus ad recle sentiendutn, sed, ul di- ipsetestaiur.
ctum est, in rectis el apostolicis Ecclesimdogmatibus Quis fuerit exilus, constat, tum ex versibus Pro-
enulrili sumus. speri, lum ex litlfeiis Coelesiiniad Nesiorium: ejecti
Poieraienini Memrion,immo forle et Cyrillus, ve- sunt scilicel urbe regja Pelagiani episcopi, et Atticus
nire in sttspicionemfavoris Ccelestioproesliti, quippfe calholicmfidci magisler, vereque in ea beati Joannis
qui Epliesinac Eeclesiae presbyler foret, el Valeria- successor,gloriosum vitoe,varias inter conversiones
num Alexaiidriam ad tenlandam Cyrilli fidem misis- ferum fransactae, finem iniposuit, stiis post victos
set; quaniquam, opinor, diclunv illud videri polest Christi• hoslfesquasi triumplvis immoriens.
liabere speciem rejeeii in schismaticos criminis; Perierunt acta, magno rei calholicaedamno: nara
quod Photini, Samosaleni, Manichaeorum,Pelagiique si licet augufari ex verbis Prosperi, conlinebant ar-
et Coelesliifantorem Nestorium sequerentur. Magnai gumenta a tradilione Patrum peiila, quibus haereli-
enim fuit societas erroris de Christo suis meritis di- corum legali confulati suni, super iis quaestionibus
vinitatem promerito, Tnler Samosaienum et Pela- propter quasse imraerilo damnailosquerebaniur; hoc
giuin, ul ostendimus in disserlatione de Pelagianae est, de peccato originali et graiia Dei per Christum,
haeresis auctoribus et defensoribus. qiiaepro sua, qua pollebat, eximia traclandi sciemia
XVIII SYNODUS, Atticus, valide stto more pressii, atque omnibivs.per-
ab Ailico cbllecta in causa G spicienda exposuit; niliil enim hoc Paire fuit vel
Conslflfitinopo/z ejeclarum fortius ad tirgendum, vel clarius ad explicandum
ex Occidenteepiscoporum,anno 424 vel 42S. ',..'
quod tractaret.
Decima octava synodus, quae secunda Consianli- XIX SYNODUS,
nopolitana in causa Pelagianorum, conlracta est ab
Allicoann. 424, vel inilio consequenlis. Roma;a Caleslino habila in causajpiscopbruiri Pela-
Hujus meminit Prosper his versibus (Cartn. de Ing. gio perlinaciler faventium, Victore et Caslinocoss. ,
cap. 2): anno 424 vel TheodosioAugustoxi ci!Valentiniano
Quidloquar,et magnacuramquamgessitin urbe Cmsarecoss. anno 425.
Constaniinopoli doctobonusore sacerdos Synodus decima nona, quaequaita Romana, coacla
Allicus,anliqualegaloshaerelicorum est a CcelestinoRomaein causa episcopornm qui per-
Coufulandofide. de qua luncimpiacorda, tinaciter fiirmnlaeDdeia Zosimo praescripiaesubscri-
Quamvisseobdiiclolegerent velamineformae bferedelrectabant.
Judicii,lacitaetulerunttormentafepulsae. Menlionem synodi, bac in causa contractae a Cce-
Merainit et Ccelestinus pontifex Nestorio rescri- lestino, meminit subobscure Neslnrius pro Pelagianis
bens de Pelagtanis in hsecverba (i part. conc.Ephes. scribcns ad eumdein Coelestinuiiv(Epist. 1 ad Cmlesi.,
cap. 18) : Aliquantis diebusvilm noslrm, posf nefan- i part. conc, Ephes. cap. 16): Dignare nobis nqtitiam
dum el smpedamnaium dogma Pelagii alque Cmlestii, de his largiri, ne vel quidam, ignorandbjuslitiain ve-
catliolica fides quietem habuit, quanao eos, cum sum ritatis, imporluna cbinmiseralibnecbnturbeniur, VEL
opinionissequacibus,telis uriilmsenlenlimOriens Occi- y. CANONICAM INDIGNATIONEM beatitudinisium, qum conlra
densquepercussit; idemque sanclw recordalionis Alli- eos pro seclis religionis[orleprobala est, aliud quiddam
cus, calhoticm magister fidei, el vere beali Joannis guam hoc msliment. Quid enim est canoivicaindigna-
eliatnad ista successor,cos ila persecutus est pro rege tio pro sectis religionis prolala, pracler synodalem
communi,ut nec standi quidemillic copia prmstarelur. senieniiam? Canonibus enim sancituin erat, saltem
Etpauloposl: Hos.quoquehmreticos, de quibusnos, more EccJesiaereceptum, de dogmalibusjudicium hon
velut eorum qumgesta sunl nescius, consulerevoluisti, ferre, nisi in synodo.
sedibussuis injusla dicenles exptilitjusta damnalio, Paulo clarius loquitur Prosper (Lib. conl. Coil.
quos illic invenisserequiemnon putamus esse miran- cap. 41): Venerqbilis memorimponlifex Cceleslinus,
dum, Et postea : Legimus quam bene leneas origintile cui ad catholicmEcclesimprmsidium mulla Dominus
peccalum.El postea: Quid lecutn faciuni qui smil hmc graiim sum dona laigitus est, sciens damnalis non exa-
negando damnali? El poslea: Cur tamen ea qum in men judicii, sed solum pmniteniiwremediumesse prm-
hos tunc sunt acla qumrunlur, cum cerlumsil illinc ad slandum, Cmleslium,quasi non discussoriegotio, au-
nos a calholicotunc anlisiile Auico gcsta,directa? Cur- dientiam poslulanlem, totius llalim finibusjussit ex-
nbn sanctm inembrim Sisinnius ista qumsivit? quia trudi: adeo el prmcessorumsitbrum slatula ,et decreta
utique sub decessbresubprobaveraleasjure damnaias. synodatia inviolabililer servanda censebal, ut quod
Ex his aulfemduobtistestibus non obscure constat semel meruerai abscindi, nequaouam admitleret re«
hanc, de qua ulerque loquilur, syuoduui a priore, traclari.
quam octavo loco posuimus, difierre: prior cnim Aperte Palres Ephesiui (n part. conc. Ephet, act,
PATROL. XLVIII. 12
£-63: AD P£-RTEM I^MA^ jOJOT 50*
$): _P.erlccU$in,-suntlqsynpdb\cotitp_ienfgriis. qciprflm A " L.epjttifls, mfluit Cassianus (Lifc.icfe f-nco.i'n.cap.i),
indiipdAiipht w>$9ffliri'^^7^r^npr3^!J'jS"'PfSfesjlflr^wi^. tiiflc 'ftibnac_li0fmbdgpftWi)ief,;gtii;& 3us-
litmyet ijtimfl
sfdif,,^d^ffmmulgi 'W$M'W$£%$$^ $$^f$$ de%s,'~iiptiqHGqffi
dejtefld-i .-.:': .•:.'< -; r '" : ' r-' _,.. ,'- intefpritiidsâdiinierm^^
ôjJffllJMPWtiTO-t?Jj'ftfrJ|,| .le~ q Depemeniaius. Ila.male cqnceplam persuflsiqrieih
. .Vcrtira>|ji|jbtj.ti>i>Ji.l^
s-timoniisr:nimifuni ;ajBrdeâi^r-jr^jnj^jXiJFi"•ppjl'4^[^=jnJêj- Inffgriifidecpndei^
ligeridaTsmijrap -'^,l^^\isf"ô}^^î^^.'.W^- iit;cbrj''Jc,fip'TO I&dfgp
cfiss^|l3^stoiriiTvfjjjras, ^t|fjim;<ib^ciifutii sit,V iii. ^f0^p^"fix>ri Spfiimift^
-"êû-rii. ©niim Ijpr-as, quetiuri^0.rtqii}'er^
Cceiestinum Spmae ^celJebr-asse^pgcUjri"^ i0dd jjph ptfdbrd cprifesjstis'esi,~~'seii 'etiqrii qUptiihes 'aditibiiiim
ipsius tanium cjius-, sejj etijam.Pelagjahofjjm «pis,c<T- CflUidicij>ii0sf!,ebiies cpflfeSsibriisfltplahiius :suiUi-
porpm •acta.sjij "ex<eo^je^^j<jê.iid .^^.fkOfjjD^',*;"jcle ^ Kfqi,ld:edif'^S'euitet"ril ribiWeviqiiqejiis 'beiftiiiaergi,
rh.ro-Gorisianifanoplvlânjin)^ Cyri|lum Aleraijdr jjilim., iliiceiiqM f0ief00d_'rip0eretur'^'&]f:i'''' "•" '
'_[''^^^^-^d_(^Sp^,^cfi0,'. Eitl. cqp. Hty:
aanum iiiter^s^flijiivus cpndefenattp.Jh^j^rji, Immij iepgrifis, jaft,'''^jb'^'.''^^%;^p!&jjiB> ')ît(e)j]i'"}}ir;^6|^sr,
rpr&-
etaJioruni',coniihereiur. . . :- .'. -_ .]' sutitens,ildpuitifiie.mfa,'jjmiA îthô^niwhî''^-
:CerJumtqfiP!},ue,Jvujus&on-£jjiiacfa, vel eum liiie-? ndtupyppfip, ribfiDefie'ddjutgfis0liriiiissecri?difk-
ad
ris.<mandalisque Cyfjtlluniimlss.a Jjiissfi, êjj.|upd fgf, Peiqp'ifnuhi ftofpnu~IoiperrifSe>f^':~se.d flCuWctiMs
ro&gisppinoryspe.rlegajps spqisîappstpliÂrcadjumj "JJ dbclqribiisdfipipfld^
Projecfnm«t Phjlippojib^dPjtfres jEphesiepiigf-eja- jyfiofriimdqius^''scftpptfafiitigft^^^^ iti
tos -delaia, eagueJseia,.et^-saftcla^yripdp' ;cpinprb- 'guggtsqiisfqcii ffe eff.pre,'W.grMiSs%jT "' 'i'"~" "' " " : 'deeitieiidd-
bafa. -Igitttr a: Goelestinp:, yel npjljis"aitte. .fiitersis iigne, eip..''"""'' "",' 't;'. *'!''"!°-'-'-"'-
Nestorii, vel diversus ab isto, qiieriTmenipâyjmjjis'; . ppnsiaf igiltij LeiVpTitim ;cjjjii .ipeiagj.ajis ipirra.sse.
coiiv:eii.tuS-Iiabittis-est. At .habitum ajjqu-em sigriffi- |n qup'jjgfp* i p|iji|' '^rrfif ..b^pifh? fuSri t :Peia'gM'p,
cant' cum rhaecyeirba priprp.nj: $j^torji; lifferarum , explicat"tlassTaiius;liis^verbis^^LIfcVîTB' lricafri,Ldap.
canbiiicam iridigiitiiioneinbefliiludinis fufe,. tjim isla J.-); Illud sqne unum prmtereundum noit dfbiiftiriiia'•',
njaxime posleriorum,- ideo de .^ffîiîp-usf^rfi^ f\igdpdcdftqre qcpropiirim
a
prpjecios esse, Significai)t enim deppsSfps 'CpeiestSjjjp gtim (x 'PMaîqribeffbjf ês.cendefgi, fuii, qtipd tVi-
, inicohciiioieplscogps^rsiqiiidem Inarajjituiif!era| :i|lis jpeifiesqqiidm sbliigriuiri!iigmiheiri' Jesutii' Cjiftsiutit,
temporibusj immo-eensebafpr aperfa canbnum.vjp;? sine tilldpdccqii idnidgigne vixisse, eg prbgfesii sutit,
laiio, :episcopum;"dgppni,yel et-iam.asumrap pojiti- ulqsierkferii figfriinesjifvelirii 'siriepegcaibeisepgssef
fice, sine cPneiliiicpngregaliprie, Goliecia suntigiirir f.qn$egrienseiiiiti exislima^dnftit Si hbriio sgliiqriusJe-
duo cortCiliadjversis tempprjbjjs in^^causaepiscpppr. ifls Chrisfus sirie.'p,ec,tdlg,!fyiss_i'l, omrieiyugquehbiriiii^S
rum subseriberb: detrjsctanfium.; siite pe.i qdfytb.ripeiidw
At;quandoprimum? Pt\vs},ei:itis -finiinsua salis.nofa lilgri.us sinecoiiigriio jjei es.sepdiuissei';qc•sic hulidtii
consigiiatur ex litfeiss a Cpelesiipo a-dCyrijlujB daijs fffcereritbrter gHincfnligmmeiti dc "_Djb'rriiriuinnb%rurn.
III idtis Ahgustij 'Theodpsip pli et Vaientiriiano. 111 lesuinCiiristuiiiesiedisiqflii^
AA. GGif,idaest, die,-H;Apgustiahn. 430:-Sph 3!ih| nisu alque indusiriajsufl.îeferVpflssii^q^^ Chfisius
sielius'ipsum •co"lIo:caripos:$p:puipi,quajiiy-gl^-jfil-rSe- G sludio ac labore 'meitiiisei.' Q[tibfaclum -estul in ma-
ctindo, vfejin tertio-iGoelesiinia.rvnp,i<i'esl* vej aofi.
Chrisli 424, quo periala sunl Romara x\.ilic'igesta ad- les diiefent, Domintim noslrum 3esumChrisium hune
versus legatos haereticppuraj-yel-ajin. 425, quo Atii- iti ntflndiitn^PMfld prfBslandgmriumgnggeneritiedem-
cus ad meliorem vltam"".traris1it.' yfip.rtemised a4 preebenda bpnpfiim acifluni exefnpla
venisse: videiissefliidisifpiinqm ejust seqtieiiles hptni-
tiej, dflfn pgf.mtiidfni wffm.îr/itijisijieedeierii, di ~ ' ed-
qum Afritaria universalis:,ab A&relfq. sgngzegatq, jisdem virluium prmmia pervenifent.
dem coss., in causa cum aliprum, lumpiiam Leporii
mpnaclii qd reclqm fident ex errore Cbnversi. .., E^plicaf- ipse pjiriter. Lepprius, cujn ait : Iltud
eliarii miriime iplicehdtffltcfaisifq,Tjflodin tgdem epi-
- - Gelebraium jest hoceodem apno cpncilium iiniyer- siola, simiti dei^taAs^^r^riii,'. Do-
'«i^jiVrnî'.•v^'t'(*jr!V»rS
sale Garthagine ab Aurelio-,'qubd iquiiiJuiiiAiricaniim minum noslrimt sic Oitmiaqu_v~erqitipasiipnuni im-
appello in Causa Pelagiana, et vjgesimo Ipcp •infer plesse, ritriii iiulid, qtiasi " perfectus horiw, ddwinitafts
synodos coiloeandum puto. ;' auxilio juvafeiuti elci
Nujlosiiir eaoonditos caivones opino.r, s.ed actiim , .- Suuniijlle.iflrjnachus.errprpm epislola comprelien-
y.el-de-Sblajamdtidhm irecoghitprum exsecutibne;, yfij der^ti q\];bi| fe|tatiir iri; fcprifessjbrie':tln.de,, inguit,
de causis^persotiSsi :p'e'riinentibus;,.quse-es provin!- jttg/riesi discgxfiiq,'pqx'in& ilqque
biis delatiBêssent;.' • , : qucl.qhrscaMgiiyelofendicdlurn ciignldiis,.fi'ti~ie quoti-
, ;Lecia fuit tamen 'Leporii confessio, toiiusque sv- dqm siflipliciler Scripiflquideiii, sed iti quWusdairi, ut
nodi Africari.*Sibmiiie, a qualuor cpis.e.opisv..AjiireIio,, f.qgtiqscq, ijffideUt.ergr4inqldi qumig,'secunduirihujus
v
Aiijgtistin^Woreniio^tSecu^^ :.,-a.quir- epjsiq.iff!; prqfessip.neineisfl)iplijn'bnimvesffm'aucfofi-
I)ns?eTiam^^Prochlo'^^MassilSeiisiffCyliinipque Aquens^ iat,emi uk. ifl eq paginm'.pqffev,el cdusq Tn qbpliiidne
et aliis €alliciinSs episcopis ;missae<sun"tiitierae,qui- fafcqflda itidutqiur,,,ip qud conlraveriiaiem per igriq-
biisTjeporiiTSbeHiiSrConfirmaroliir. •: '" ; rqnlianf ediiq pp.nipro'bqtur;uf. cunciis tnnoieicqt, et
; Fecit 1tec cohfiruiaiio ht Lepprii confessio tribue- ptlteat jusip judi,cipt iflud, qflbk trat mitifllum jtdei,
relur Africanaesynodo universaliT efpro' ;dQgmaii<ca ibnifariuiiiveriiflii, .de:tbrpgi,e ejusderii epislglm cum
episcoporiim definitipne'haberretur a-Basilio dlacp:no, d:flmnalipne:;ess_edpcjsum. .
.Thalassioqiiff/etaTiis^rora contte Jie- -_ Admonitus a Gass1ai.jp,;u.tjmpie,falemaghosceref,
«toTiutir stipplicaiib TheodosiO'irap'eraibri oblata ha- Tmmp•coacius a Prp'buip;Massiiieiisi-,ut emeBdarpi,
lietur ih a'ciisc'OhciliSi£phesinTr(]i -pari. corrc-.Mphes. cum pertinaciter: non minus juberitj^mandalum; qnam
•ctipi30"):'-qlio3-«atiSafuit ut eplsvtoisi "qujeiid Galiia- rjvonenlis consiiium.coojpriineret, ejcctusest, yelpx
*0Yne'piseopps-ah^ liivellbLe- iMassilietisi, yel potius ejt-Aqiieiisi Ecclesia :, un^d.ein
jVOrSi,nbiiîmhieritb sVnorJicadkereturji et a nobis ATricamprofeeius, yfiritatemirquani:Augrisfinippera
eambbrem re'ferr'firtiK,iSedrprius"haec lota"hislOria , agnovitvdato;libfillo.pr-ofessusest>.Haec priiiiSacolii-
quoniam Vjrbs' eruditosTractenhs.exercuSi, sCiditqpe guritur,'partim ex Gassraniel Genna.diiGitati.slibris,
ih partes, paulo accirwitiusiraciahda"est. ; parlim ex- epislola A-fricanortiniPafr:um ap):Caifica-
i Conlaminatum fuisse Leporium contagiorie Pela- nos, quae mox affereiur,.
Biani eVrbris, testes "siiiit CaSsiariuSet Cennsdius: Emendatus Leporiusepislolamdeiclitad Proeuiuin
56S DISSERT. II. DE SYNODIS IIABiTIS IN CAUSAi>ELAGIANORIM. SOS
et Cilihiuih. alibsqtie Galliaftim episeopbs, quani j i cujus mentio Tiabetiir in actSs ecclesiasticis ab Aur
Genriadiiis emenddtibtiisfibelluin,Cassiahus cbnfessib- gustirib confectisÊpisi. 215), cura -sibi sEradium
vem, vel potius depforationcm,f:aeuhdus;so(isfflC(.i6ii suecessofetii .designaret, liunc ipsum bsse quem es
vocat, eamqtiepetiilprihlicari lafe per GMli.as,«t-o^ monaclio presbylerum Augustinus in Hipponensi
tiibus innolescereljuslo judicio illud qtibd efat miriutiffri Ecclesia ordinavii. Iste amem "Lefvoriusanri. -4)^6,
fidei He cdrpore bjiisdehiepistol&cuni damnriiibneesse qtiocbnsignaniur actiy numeraBatur inter pfesbyJe-
deciium. rbsTlipponenses. Gumigllur dattis sitiibellus a irio-
Hujvis ppfro.epi.s.ipltetanta ftiit ,p]im auctbritas, ut naclio, dafi certe debuitann-. saltero 425, aut etiam
prppier ipsahi Leppfius dici poliierit urius de.'"deleh- 424, quouimirum finitaiii temporeuniversale coticiliumCar-
sbfibus fidei catliolicaeâdversusNestofiriih, et utex thagihense, post Apiarii catisahi, litterasde-
ca Ibamies Secuiidus testiinpnium snmpserit qub dit ad Gceleslihum Bonifacii successorem.
dpgma fidei coiiljritiaref: imhio Africanaesyribdo pl.e- •In lianC figo viri i&lioqtiineftiditi senlentiain ire
fiafiae ifibuia sit, quippequae ipsain mahii quatubf liequeo, duabtis de causis. 'Namveltili cerlum sumit
epi.scpporurii, 'Aureiii, 'Augusiirii," Floferifii et S'e- qupd dubium merito videri potest, si ;non onvnino
ciTidi stibscripsit, siiahique subscfibehdb fecit. iaisurii, Leporiumjiempe, quem acta recensent ihter
I3nde" Facundtis Herhiiaiiehsis (Lib. i cap. &) : pfeslvyteros llipponenses, eum esse de quo nunc agU
Scripsit libetlumsqlisfqclionisLeporius tid Gallos.epi- liif. Diversum'vfiro ex eo"dfimonslfo, quod ihter
scppos, quein venerdbUesPaires, Auretitisatqtie Au- ejushibdi pfesbyteros Leporius liunifireiur secundus
gusiinuS et cmleri, sic probqveruril, ui ad facieiidaiti ahle Barnabahi, Lazaruivi.et Eradiuin, veferes Aii-
vcfiifltis'fidefli, etiainSuas ei subscripiiones adjiberenl. ^" gusfini miiiistfOs, titcOhstatex-serriiotieSO de-Diver^
Cassianus idijistthi aritea iiidicaverat \Loip prius sis : humeraridus utique SiVtfir jpostremos,
" sSrecens
ciidib) aiqiie eTiatii magnificehTiuSscfipserat, ciirii fexhvOriachopresbyter crealris esset. *:
epistplarii dicefeibatiiolicorum bmniuni lidein : Hqifp Qnid quod Snde aiiiplius apefium est,.<LepOriuih'»
ejtis cbiifpssioiiein,id est, CATHOLICORUM PHNIOSI FIDEH, cujus menlio est inactis, jaivi -tulh fhisSe pfesbyfb-
et gmtiesAfricqni episcopi, tinde scribebaf, el oinries rivm, cuniadhuc Eradius;et juVehisiforelêtTantum
Gallicariifad quos scribeiiat, comprobavefunt. diacphuS, qui jamdudum lamfiii intfir presbyierbs
.MaiiifesuusJpannes Secuiidus in episiola ad Ayie- rhefebat, cuih -anti. 426 acta iiereni, qtiaeanter fepi--
iiiinV: Lepbrius in epistota qutiin Aurelius episcopus stolas Augustiiii num. TlOcehSenluf. Adde qu'od"Le-
Cafihagiiieiisis,el' bedlusAugustinus, el stjnbdus Afri- porius, de cujiis libfello agittif, jiefcdutii presbyter
cariafiiriiavil.' erat, sed motiaclvus laiiiiim, qtio tempbre iibellutn
Nec .pbs.cureipse Leppriussubscriberislibello'. Ega suum obiulit Africariae syhodo, et In^rGaliiasliiisit.
Leporirisiibelltiintriee!'.'sensudictalum, in quOfidem "N.arin Patfes Africani ih epistola ad Gallicanosfiiiurh
riiefltn,qtiqm, Deo vbienie, in finem usque tenebo,tne- vocant, et Cassianus priiis COrrectumTndiCat qtiam
dullilris expiiniere volens, ceram sanclis episcopis iii "ordinaium.Et vero qui Augustiiius male sehtifenTern
Etclesia Carthagiriensi, feleelum subscripsi. Nofa lo- de fide Tncarnatibnis, ideoque ex Ecclesia .ejfecfuih',
cuiti liabifi.coiiciiii, in Ecclesia Carlhaginensi. creasset presbytfiriiiii? Quis efgo Lepo.rms in actis
Nectahlum Africaiii Palres subscripserunt Iibello, nvenvoraius? Ille, opinor', quem 'Augustiriusin.ser-
sed lifieras qupque dederunt ad Gallicanos episcopbs, hvone laudaio, smtuli natqlibus ctai"riih,'etapud subs
jtjuafuhiJiiiissic.sehabei': Siculpersuain prmsentiam hoiieslissimb toco naltirn.<-, sed, ctiriciis qiimfiqbtbqt
susteptvis esl q nobis, sie per suam episiolatn suicipia- G relictis, hiopem propter Chrislum se suscepisselffldit.
fflr avabis- iui quideiti epistqlk riostra etiam manu Jairi vero cuhi Atigtisltnus subscripsefit •efiisiblae
Stibscribendtimputqviitius,ipsius esse lestanics. Htine •Leporii ad Gallicanos episcppoS, iiec fameh rfeceri-
ejus correclionem diieclionemveslrqmminimc dubita- seatur inler Patres ex AfriCariocotiCilioaidCceifeStS-
ttitis ei grafqitter accipere el eis nblam facere, quibtis num scribentes, nou jmprudenfer quispiam dubiia-
ejus errbr scandaluriifuil': quia ei itli qui cum eo ve- vejit an cpiicilium illud uniyersale ann. 424 sit ipsa
nerunt adnos, cum illo correclifllquesaiiali sunl, sicut ..synoilus Africana.cujus memitiii Jparijies Secunûs,
eorum subscripiionibus,quk coram riobis fflctmsunt, cum LepnHi testimoiiium addticit. Nbridiffiifebf"quiti
tenelur expressum,etc. Iiujus rationis nionie.ntura miriui possStex eo qiiod,
XJuotemppre iibeiius, veroblatus sit Africanaesy- cum epistola Pairum Affieahbrhm paulo sit dufibr jh
nodo, vel ad Galiiaftim episcppbs raissus, elsi incer- Coelestihuin,Ctijus fariveh'itihc teiiipbris Augusfitnis
tum pulat B.arbnius(InAtiiidl. ad anfl. 420, tium. i%), iri causa Anionii episcopSFtissalehsis, litteris liiimil-
alii tamcn deiirijre CoualSsunt. Auclbr Supplementi limis atque urgentissimis openi imploraret, a subscfi-
conciliorum Galliae id coutvgisse credit ann. 418 "beiidoabsiiuuisse dici queat, ne ahimum suinmi pon-
Sirmoridus ad annurii suo Jjoitiiiie apposito, corHmovefet. "''""
( Supplem.p. 20).;P. rejicit iificis,
in
Mi>;(fbin.;i Cbnc. Gflti. ribtis ), P. Labbeus etiatii Duin inter baecdulvius anf.ipiii Conjfecfura.iluctHa-
ad sequenfem 426 (Tmri. II Cbrit. Gener. p. T684;). ret aiiimus,"incidi forte in stipplicaiioriem BasiliS
ApclOrSupplehienli .conciiiofum opinionem suam diacpni, et archimandritae, aliOrumqUenionaclioruin
inrifmo argumenio,probal; ipsi eriimvSdeturAfricaria apud Theodos.ium imperaioretii exposfulantiuni de
synodtis, cujus.meniinU Joanhes Securidus, essefia- j. Neslorio, in qua non tantuin meiitip fit Leporii et
dehvquaecelebris iila antv.418 habita, Zosimitem- uiiivefsae i,n Africasynpdi; sed etiam Lepbrius rfe-
pbfibus. Sed 'd tain facile fejicifur, quam apefte censetur tnfei' sanciosfidei calholicmdqctaresadversus
ostendilur duo salterh, pbst haecfempora, corigregala iinpielalem Samasatetii, Plibiiriique, defetidetifesgubd
fuisse Africana coucilia : alterum cjrca anniiin 425; Chrislus verits sil Deus, callioliicquemysteriuirilricgr-
ut ex schedis LiicaeHolstenii a P. Labbeo .cplligitiir nqtianis expbnenles(ipart. cgnc. Ephes. cap."30').' At
.(jo.ni.TI Coiic. Gener. p. TJSOS);alferum arin.424, nulia ftiit i.n liunc usque dieni hota synodus Afric'ae,
sedente Ccelestinb. Poiuit jgitur libellus alterufri a hullus inier doctores Leporius, qui diviriitateriiCliri-
JLepofio-pifefri. sti defenderit, Ddelibtisqueexposuprit, praeter hriric
Ilealiis driabus sentehtiis ita npnnullus ali.quanclo monachura, de quo.Cassiapus, Genriadiuset Joannes
"mectim dii.sefebaf:'Lepofius adhuc erai itipriaciius, Secundus, qujqueadroelibrem mfeiiifem.abAfricanis
'cuirilibellrim bfferret; juit yerp pfesbytfir, ciirii de Pairibus cpnvfersus,dSvinitaieriiChfisti admirabiiiter
ebscriberet C.assianusariri. '4-29';",pbTatii,s' esfTgiiur fexposult in libellb quem, veluti batholic^"Sidei;:cplr»-
libeilus aiife aii». .429. peiniie Lepofii errof ;tipn fessionem, ' ' Afficanae synodi
:' """' Testihibriib-rbbofattriT,
" '"" " ''"""""''
niodo exortus pst, sed ei asuo auctqre damoaius, edidit. "." ,
aniequam "Nestbririseumdem doceret, uiTraflit idem Quamobrem utcumque Lepofius ex monacho prc
Cassiariiis; doctiii yefo.Nestorius arin. 428; pblatus sbyter d'jyefsus sit a'Lfepbrip Augustinl.pffesb.ytbro^
est jgiiiir libeilus salteiri arin. 427. Tertio cpll.igl.po- co.hiemptis ppibus nobili.', yidefur (ahieri mbhafehi
iesf. aui saltem vide.lurovosseexCassiano3Lejvoriurii, confessib ad hanC quam dixiirius anrii "42i4sjnbdum
S67 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 5CS
pertinere. Rasilius siquidem in supplScationequam A feslereferl, et Sigeberlovidenlur favere qumlieda tiar-
ODtulitimperatori sub finem anni429, vel inilio serat lib. iv Hist. Anglic, Al Prosper in Chron. Ger-
quentis, mentionem Leporii synodiquefecit, tamquam tnanum a Cmleslinopapa in Brilanniam missum Iradii
inemorioe non ita recentis. ; ann. 429 , cui adhmrens Baronius synodum hanc ilio
,•'Quid quod eodem anno Alticus el Aurelius, par annb habitam censuit.
nobile defensorum fidei, videnturad superos trans- Ila vir prudentissimus , relatis sententiis diversis,
.visse; illiiis enifnpbiuis consignalur a Socraie die 10 nullam praestare voluil. Opinor tamen ego synodi
Octobris, Tlieodosio Augusto xi et Valenliniano Gae- tempus non ita esse incerfum, quam videbatur Sir-
sare coss.; istius post haec tempora nulla est nvemo- mondo, .quamvis illud dici non posse putem quod ex
ria, futiira utique, si laiti cximiiis.Eccles.iaeantistes suis illis duobusaucioribiis asseruil Labbeus; majo-
supervixisset. Cum ergo iu supplicaiione pnefala fenv enim fidem Prospero chronographo Conslantio-
Aflici .tiiia et syriodi cui Aurfelius interfuit .meniio que scriplori Vilaesancii Germani, et auctori eliam
liabeatur, credibile est synodum de qua nunc sermo Viiaesanclj Lupi iribuendaih puto , quam vel Bedae,
est Attici lemivpribuscelebratam Tuisse. veLSigebertb, cum illiderebusscripserintquaspene
Nova posset hic nobis oriri pugna cum Cappello, haberent ante oculos, cerle quae omnibus tunc uoiae
lotum islud Africanum coneilium rejicienle cum lit- forent; Beda vero irecentis fere postannis, Sigeber-
teris ex eo "ad Coelesiinum datis , veluii commenli- lus septingentis.
litim quiddani ad ininiicis sedjs apnslolicaecpnficlum. Ut ergo manifesta temporis ratio ineaiur, quatuor
Sed praelerquaro. qupd difficile crediiu est tantura veluti priricipia assumo. Primum, Prosper Iegatio-
commentuni eruditos omnes, eliam antiquos, in bunc " nem Geritiani ad Brifannos ponit sub consulalu Flo-
usque diem latuisse longioris est negotii inquisitio in rentii el Dionysii, id est, ann. 429. Sic enim habet:
lianc rem, quani, ut aliquando suscepturi sumus in Agricola Peiagianus Severiani Pelagiani filius, Eccle-
liistoria Ecclesiae Africanae, iia hunc omittimus, ne sias Hibernim dogmatis sui insinuatione corrupit;
dissertafionis raodum excedaihus. sed aciione Palladii diaconi papa CmlestinusGerma-
Sed jam pro actis concilii pertinentibus ad causam num Anlisiodorensem episcopum viie sua millil, ut,
Pelagianam, cujus niinc satagimus, exhibendus cst deturbatis hmrelicis , Britannos ad calholicam fidem
Leporii libellus, simul cura eplstola Patrum Africa- dirigat.
ivorumadepiscopos Galliarum.Edilasunt il|a qnidem Secundum, Constanlius misstim scribil Germanum
amb,pex rodice Herivallensi, a Patre Sirmondo pri- cum Lupo Trecensi a.i)nmerosa Gallicanorum cpi-
mum , deinde ab auctore Suppleinenfi conciliorum scoporum synodo (In Vit. S. Germ. c. 14, apud Su-
Gailicorum/Noji est ia)iveninutile utrtijnque hic ex- fiiim 3l Julii).
sciibere, lurn quia lpciis id videtur postulare, ium Terlium, sciibit eliam auclor Vita? sancti Lupi
quia repurgatasunt ambo mendSs pluriniis, quae di- (Apud Surium 50 Julii), venisse ipsnm in insulam
ligentiam Sirrapndi faligatara, opinor, codicjs nvann- Lcrinensem, vitae religiosae cattsa, Honorato adhuc
scrjpli inexlnustis erratis , fugeruuf; nec lamen ita abbate, cumque annum unum illic cgissel, ad Tre-
suhllevia, qnin saepe lectorem a proprio anctoris cerisem episcopalum raplum esse; exinde bicnnio
sensu ad.falsum avertant. Addequocl in libelluin Lc- exaclo Germanum comiiatum in expedilione Brilati-
porii observavimus nonnulla quae.iiec sine operac nica.
pretip legi, nec etiam in alium locum commodius re- Postremum, ncmiiii erudito dubitare liccl quin le-
lferri possuht. C gaiio Germoni a summo pontifice iu Biiianniaivvsit
(Jam hqbes, leciar, Lepbrii libellum, siitiul cum cadcm quacipsius asynodoGallicana mis.sio. Electio
Palrum Africaiwrum epislblaad episcoposGalliarum, nanique Germani a synodo ad mimus apOslolicum,
tomoXXXI hujus Biblioth. col. 1221.) pustquam a sancto Gcelesiino comprobaia esl, atque
XXI SYNODUS, ctiivm collatae aucforitatis incremenlo aucta, vere
dici poluit et aposlolica legatio , el synodica simul
Qum prima Gallicana, ab Honoralo episeopo Arelalensi missio.
ut
coacla, conjedura esl, Arelate, Hierio el Ardabu- Ex his auiem conslat manifeste, synodum de qua
rio ioss., anilo 427. iiuheagimus celebratam non fuisse post anuum 429,
Vigesiriia prima censenda est numerosa illa syrio- cumpraecesseril profeciionemGermani in Brilannias,
dusGallicanorurii. Palrum , qui auxiliuin rogaii ab ptiae hoc ipso aniio coniigit. Aii vero anle coacia sit,
Aiiglicana Ecclesia adversus Pelagianam hieresim, vel eoclemipso anno, inquirendttm est.
aucioie Agricola Severiani episcbpi Pclagiani filio, Cum igiiur Ilonoralus Patroclo in sedem Aielalen-
sparsam et mirura in iiioduui invalescenienv, sau- sem sticcesserit ar:n. 426, ea^quevoces, llonorato
ciisfinios duos episcopos , Gefjivanum Anlisiodoren- adhuc abbate, liiiem praefecturiBsignificent, et proinde
sein et Lupuiiv trcceiisem misferunt, ad catholicam aniium 425, certe si anmiin unum exercitaiioivis
"fidem iii Anglia defendenuam (Piosp. in Chron. ad Lerinensis, qtieni Lupus egit, velsub iloiioraio ma-
constil. Florehtiiet Dionijsii). gislro , qtibd nvagis reor , vel sub Hilario Honorali
Numerosae islius syimdi acta dicunlur liaberi in- successore, quod nonnnllis visuro, ad duos addidcris
legra , cum nominibus et episeoporumet praesidis: "j. in episcopalu lraivsactos, ante Iegaiionem a Prospero
dicilur ctiain. haberi coiniiioiii oriiim a Palribus da- pnsiiam ami. 429, eflicies aivnum vel 427, vcl 428,
tum legatis duolius, Germano et Liipo ; nec dubiio quo, nveasenlentia, haberi debuit synodus; non item
qiii))iocusei tenvpus pariler conlineantiir in dctis islis, 429, ad qucm sensit Baronius ipsam relercndam (/?i
ii miido exsterit. Sed doncc ea edanlur in lucem, Annal. ad ann. 429).
quod oplo Jieii propediem , conjicere nonnihil lice- Ista verO confirmantur, vel eo maxime, quod stare
bat, quamquam limidius, fet aliquid ex iiucloiiliiis nullalenus poSsit opinLoeortim qui cum Sigebcrto
viilgatis profefre , quod a ratiotie non videatur alie- magnanv 'syiiodum de qiia sermo est rejicitint ad an-
Tnirii. iitim 446.Nam constat tunc terivpoiisneqtie Gcelesti-
Observavit qiiidem super ca re nonnnlla leclu di- iium, a quo missusesl Germanus, nequeGernianiim
gna P. LaobeiisT Tom, II Concil.pag. I<i88, et tom. ipsum superfuisse. Ille enim ann. 452 obiii, iste 445.
H\ pag.iMket 1676), sed qiiibus lestetiir se Bedae De obitu Ccelestiniuiianimis est omriium seiiienlia ;
atque SigebeftOadliaererfe, de qtiibus postea feren- lemptis qup Germani raors contigil, hunc ferein rao-
dtim efit jiidicium. duni denvonstratur (Conslanlius lib. n VitmSr Gerni.
Qiiare fiiiius esl inilihm ducefe aberuditoSirmon- - cap. 13\'et14). Quo lempore Germanusprp pace Gal-
do,(Tom. I Concil, Gall. in notis ad pag, 86) : Ut sy- liarum Ravcnnam ad imperalorem venit, Petrus tunc
nodi hujus, inquit, de loco nbti cbtislat, ita tempus pontifex Christi Ecclesiam aposlolicd inslilutione reti-
quoqueincerttini esl. Sigebeiliis etiim ad ann. Christi nebal : regebat autem Rbmaiium imperitimPlacidia
56 BriiannicamGertriutiicum Lttpo legalionem muni- regiKacum Valenlinianojainjuvene. Iltcc anlera ver-
589 DISSERT. II. DE SYNODIS HABITIS 1N CAUSA PELAGIANORUM. '
170
ba, Valenlinianojam juvene, 24 annum principis ad A , sed actione Palladii diaconi papa CcelestinusGerma-
summum indicant; hac enim aetate unusquisque num Anlisibdofensemepiscopumvice sua initlit, ut de-
proprie juvenis jam vocatur. Cum ergo Valentinia- lurbalis hmreticis, Britannos ad catholicamftdemdiri-
nus tertius natus sit ann. 419, die 2 et 3 Julii, Ra- gat. Cum enim simul conjungat, et haeresis insinua-
vennae, atque ita annus Christi 443 fuerit Valentinia- lionem ab Agricola, et sancti Germani legationein a
ni 24, necesse est anno 443 vita functum fuisse Ger- . Ccelestino, et Britannorum adfidein fciilholicam re-
manum; eodem enimanno, et Rayennam accessil, et duciiohem a sancto Germano, qttaetria profecfo nnn
ibidem post septimum morbi diem feliciter inter epS- perinde siraul, contigere ac sirtvulscripta surii, sed
scoporum complexjis obdormivit, pridie kal. Augusti . omnia, ut fit, ad postremi tempus Prtisper revocavit;
(Conslantius l. u VUmS. Germ. cap. 20). : guidui ergo pariter revocasse dicatuf syrioduni, vel
Attrae his de tempore synodi constitutis , de loco , ad conversionem Briianriorum, quaesyiiodrihi conse-
aliquid conandum est, sin mirius cerla ralione, sal- cula est, vel ad profeclionem sancti Gerrivani, quae
tem non improbabiii conjeclura dicere. uno vel altefo aniio praecesserit, dbriec omriia appa-
Valentinianus terlius vn.idus Julias, TheodOsio , rarenlur, et Roma, post synodi electioriem, confir-
Aug. xn et Valentiniano Caes. coss., idest ann. 425, : matio adveniret? ..; • ':','•
die 9 Julii sanctionem dedil Amacio Galliarum prse- Hoc etiam secundum dubitabile hPn immerito vi-
fecto, de conveniendisper. Palroclum Arelalensemdi- deri potest, quod ab auctorfi Vitaesuae Lupus dicatur
versis episcopis,nefarium errorem Pelagiani et Cmle- biennio post episcopatum adeplum comitalus Gernia-
sliani dogmalis sequenlibus', verba sunt Caesaris; et ; num in expeditione Brilannica. Cuhi etiim episcopa-
nisi inlravigesimum a conventiene diem se catholicmg lum sit adeptus post annum exercitationis Lerini
fidei reddidefint, deponeridis de sede, alque ex finibus exactum, et Germanus anno 429 prbfectus sil e Gal-
Galliarum expellendis( Sirmbridus tom. I Cbnc. Gal- liis, teste Prbspero; quomodb fieripbtuit uf
Lupus,
lim). Ntillus dubitoquin Amacius cdilum prnposuerit, et.lirociriium vitae fpiritualis posuerit sub Honorato
in civilate Arelatensi, in qua praefectus Galliarum abbate, qui anno 426ineunte, vfelexeurile425, cffea-
versari solitus erat. Non dtibito pariler quiu Patroclo tus est Arelatensis episcopus, et niliilomihus ppst
exsecutioni mandandum dederit, qua parte pontili- . duos episcopatus annos peregfihafiohemsusceperitt
cale officium speclabat. Dubito vero an Patroclus Verum eadem est hujus aique prtecederitis dubii io-
aliquid egerit, lurbulentis temporibus et barbarico lutio; narii Lupusa synodo prihium datus est Ger-
exercitu Arelatem premente. Sed ut reipsa episcopos fmano comes peregriiiationis apostolicae.anri. 427>
convenerit lilteris, quod admodum credibile est, illi Deindfesuo: tempore , ciira primumnavigare licuit,
certe secuti sunt exemplum pertinacium aliorum e.v oiiiiiibus rite comparatis, in viaimse dedit, fbrte arin.
Italia ejectorum : quare debuit syhodus ad ipsos de- 428. Denique coacto Verolamii COncilioBritannos ad
pooendosmore majorum congregari, fiaquemimerosa fi-lem converlit ann. 429. •••' ••': -'"
pro multitiidinereoruiii; nec abalioquam Arelaiensi Teiliani difricultatem faciunt verlvahaecConstahtii
episcopo (Can. 18 conc. Arelat. n), cui et srias vices (Lib.i Vitm S.Gefm.cap.i$:):F.bdemiempor'eex
seJes apostOlica jamdudum commiserat, ct jus erat Britanniis direcla tegaiio Gallicanis'episcopisiiunliavit
antiquiim congregandi synodos in Gallia (Conslit. Ho- Pelagianam perversitalemin locis suis' late populot oe-
uorii el Theod.VideSirmondum in nolis adSidbtiium); cupasse,el quamprimtimfidei catliolicmdeberesticcurri.
nec potuit a Patroclo, quem tribunus barbarus jussu Ob quam causam synbdus numerosdcblleclaeit, otn-
FeJicis magisiri mililum, vel sub finem anni 425, vel C niumque judicib duo prmclara fUigidnis lumina uni-
iniiio sequentis, interfecSt : siquidem occiso succes- versoium precibus:ambiutiliir, Germatiiii ac Luput,
serit Honoratus, qui cum biemiium tenuisset sedem apostolici sacerdotes, terram corpofibus.cmlflinmeriiit
Arelatensem, obiit dife16Januarii ahn. -429,ut liabet possidenles. El guqnlo,tqboriosiqrnecessitasapparebat,
MartyrologiumRomanum. lanto eam prompiius herpes,devotissimi,susceperunt,
Synodus igitur habita videtur ab Honorato ann. celeritalem negotii fidei slimulis .pial,tiratites. Nam
428, iu civitate Arelatensi,, prtesente, immo nego- proptef audiendam. Angi.orrijn, legaiiohem coacta
lium urgente , Palladio diacono saricti Ccelestini le- dicitur synodus : dicujiiur et saiicii ceiefitatem ne-
gato. "".:'" gotii maiurasse, id est, stalim a delegatione, in viam
Ad eam porro venit, ul par est credere, iitiincrosa se dedisse : cum tamen aliam cogeiida?synodi eau-
episcoporum.ex sepiem provinciis frequentia, tuniob sam atliilerimus , el prope annuni in :rcomparanda
rei gerendae momentum, de pluribus enim episcbpis via posUSssesancios yirns dixef imus, ; ':
instiluendum erat judicitim ; lum ul Honorato tesla- Gravis esl profecio • haec difficultas,: hieque diu
rehtur, nihil sibi superesse prislinae adversus Patro- meditatum coegittahderiii iii nbtisad deeretumVa-
cluuv indignationis , qui omnes fere ambitionis suae . lentiniani lertii ad AhiaciuniP. Galliariinv, suspicari
polentia offenderat; ium denique ut servarent jus episcopos de quibus loquitur inipefStbr Tif:decreto,
anliquum canonismox citaii, et exemplum sequeren- Gallicanos fuisse dictos, qtiia esseiit siib pfaefectura
tur saectilaris coiicilii singulis annis ex nbvem pro- Galliafum; fuisse1aulem reipsa Brilahhbs/quoS Pa-
viuciis Arelate congregari solili a praefecto Gallia- trbclus converiire debefet, episcopUs iieriipe urbis
.rum. . ',,:"",. ,; JJ roetropolis; in qua. praefecttis versaretuf, et. ex qua
Ad eam quoque Anglieanae Ecclesiaa convenissei ihilli possent, Cuhi legati^ qui fefraiifes.docereht;
legatoscredibile est, sive propter causae affinitatem, tum synodalia decreta, quae'fecclesiastieas"'liriiiias. in-
sive quod fex tania syuodo sperarent facile seimpe- tentarent rebellibus; tuiri, etiaiti. edicfiirii:' pfaeTecti
traluros auxilia quac postulatum venerant. - cum mandato ad'Vicarium,"quo:perlina;cespoeriisco-
Verumut haefecbnj'cctura plus valeat, aut fidei,, hiberet. Et vero, post concilium habitum, qtiipbsti-
aut saltem crcdulifatis obtinere, juvahda est respon- nale perJtiieriitit.in efrOre.a magSstralu; damnatiis,
sionibus ad iionivullaquae venire possunt iiimentem i siihtqui scribant (Hecicf Btiethius Scot.•hiit.tib.xUi);
enuliiis. ' sed non magnae auetoritatis hac ih parife Iiomines.
Eipriinum illudquidem crearediffiCulfatempotest, , Ul ul sil, hon me deterret ab opiiiiohe' Constaiiiitii
quod synodtisa nobis ad annurii 428 r eferatuf, ciiml suis illis verbis, imino cphlifmat ihagisrquaero eniin
lameii a Prospero niissio sancli Germani iri Britan- ad qiieni difecia sit BritanhofumTegaitiPiAii ad sih-
niam, a sytiodo decreia el a Cceieslihp confifmata , gulos Galliarum episCOposin suis sedilius commo-
collbcetur sub consulatu Florentiiet Dioiiysii,quicon-- rautes : at neqtte id mbris fuit, heqiie ad CPgendam
Ugitann. 429.Vertim Prosperiiocu.s suam secura solu- syriodum mittendaque auxilia vaiiiisset. Ah ad^priiii:^
tioneiri affert. Sic enim se habet: Felice ad palriciam% sedes, quod cdnsuetum erat. Ita saue':' at primaiuiu
dignitateniprovecid,Aelius magisler miiiimn faclusest,, ttenebat Arelatensis, subque jufecoiivbcare polcrai
AgritglaPelqqianUsSetefiani Pelagiani episcopifilius,, synodum ex omnibus Galliaruni provihciis. Quidn.
•hcciesiastiioernim doamaiissui insiuuuiionecorrupil;; ergo dicaliir Arelalehsis pracsul Patroclus, et legatio*
AD PARTEM PRiMAMOPERUM M. MERGATOttlS APPENDIX SECUNDA. 'm
nem Brilannorum excepisse, et. imperatorem rao- ji.ne viderenttir se ipsi sileniib damriaoisse*Ji«c plane
hulsse de tototfiegolio*et<ab eo obtinuisse rescri- iriiriietiscsfntiliitndinis riumefbsiiaii etigmciiiiipOtijugi-"
riiuiriad Amaciimv,a quo ipseihet, auctoritafe aucta, btii ac iibefis exciia coriveiierat.Aderritpbpiiitis, spe-
. juberefurjepiscppos convenire : nec synodum cogere claibf ftdurtis ei judexi-adstabatit parlfSi dispafi coiidi-
pbiiiissfe propier .causas quas antfea protUlimus; sed tibtiedisiimiles. Hinb diviria auclbrilttSi itide htiMafla
ldcurae successori reliquisse, qui eliam a Goelestirio, prmsutiiptib';hitit fides, iride perfidia;liiiicChfiittis,
...ihierim certiore facto be re toia, per Palladium dia- itide Pelagius atittbi. Pritiio iii ibio' beatissimi Sticer-
5>:;,c"oiium impulstis, ex numerosa synodo quam colle- doles pimbuefuni advefsariis cbpiarii disptiigtidi, qurn
;j.gis'set legatos roiserit in Britanniam ctim mandatis, soia vefbdiutiirudilale, diuirianiUf efaures btcitpqiiit,
Vvpseii.vCpmnionUorio atque auctorilate, sive sua impe- et temporat Deitideaitiisiilesvetiefariditbrrenleseloquii
.,i.rialibus praeceptisaucta< sive potius sedisâpostplicae, stti ctim apOsitiliiiseietarigelitistotiitfuisprpfudirunl.
, cujus legat.lone Goelestinus papa; sanctissiraos viros Miscebtiiufsertiio proprius cumdiviriO, el ussertibties
; Gefiiianum et Luputn fungi voluissel ? violenlissimaslectionutiitestiirioriiaieqtiebatiluf. Cbn-
: .Quartum denique riubiuinmovet Prosper SnColla- 'vitieiliif vanilds, perfidia cotiftitatur,ilfltii ad singnlas
tbrem scriberis (Lib. inColl. cap. 4), ulvipOstnarrata iierbbruitiobjectieriesrebsie,dumfeSpbnderen^
. quae Coelestinus egisset animpseicum Coeleslib au- faterenttif' Pppiittis drbiler vixriwntis cbhiiiiet ': jiidi-
. .difeiitiani ppstulante post tot Efeclesiaejudicia : Nec tiumetiin clamgrttesiaiur.
. sijgniore, iriquit, cura ab hoc eodemtnorbb Britannias XXlil; S¥Nd.DU;§
. libefqvit,'quandp quosdam initiricosgfalim sotum sum
qfiginisgccupanteSieliqmabillo setreloextlusil Oteatii; . Rbmma Cmlesfihain cqusaepiscbpqrumpeiagiqnprum
etgrdinqig Scqiis tpistopo. dum lioitianam insuiam B niano Nestgrig qdhmrentiurii, fhegdgsig xjii etVqlenli-
_d(ttdei.servare tqthotitqm, fecit.etiam bafbaram cliri- niAA. CC, wjdus Aitgusiiiqtiijp Christi 4§0.
. sliqrigm. Qupriipdo enini Prosper Germani non fecit Vigesimam lerliam syifodum,-qtiaeet quiivta Rp-
. jjjentibii.em, euin episeopimeroinerit Scoiis dati, sS maha, coegit Goelesiinus Roivvaein caosa Nestofii
,;jm6dp utrumque niisit idem Pontifex? Verum licet simul et episctiporum, qhoruhi ih graiiain Neslorius
hli; mp ;locus adducat facile, sicutet alii non pauci, scripsefai.
ut- cfedam non Uaconstantem fesseopinionem, qtibd Hujiis meminit Cyfillus AifexauTlrinus, scribeJis
• iderji.sit chronplogus Prosper qui Augustini discipu- Joatini Ahtioclieno (vpari. cbnc: Eph, cap: 2)T -JMisiT
,vyjs, .ritSjia flon possit, vel oirinino convelli, vel sal- JSestoriusRoinaiitexegeseoiisttarumqualernienes, quos
, ^fffl labefactari, qupd postea tenlabitur; niliilomifius cum piissimi epistopi, qtii iti tliagria Rbmanotum urbe
..sjCommuni.creduliiaiiirisislens,videor.mihi hinc quo- - compertisunl; legisseilt,multisque ionsesSibusconsul-
lEirjolue ppssesConjecluraemomeniiim afferre, uhdfecre- ialionibtisque habitis exutriinassktit,iltortiiri fluciorem
defetur -eievari. Si enim ponlifex inimicos graiiae non absqueihdignatibiieexsibilarunt, paltim assefenies,
.• excljisit- e Britanniis^ exclusit uliqtie auctofitate novam iltum, eamqueperniciosissimam,et d nullo ve-
: tftnta, quanfaepojidus haeretici eluciari non posserit. lerumhareiicoruin atiieaiimquamexcogiiatanihmfesim
, Opprtet igitur eodem noti solunvmissos fiiisse apo- essemolilum.
Jjlpljpa;sedislfegatos, qui ecclesiaslicapollerentpote- Quia efgo Neslorius hmcilluc perscripserali com-
;rStaiejad; deppnendps episcppo&i sedetiam directa pulsus stirii et ego quocjueea aitiitid qnm iiiter me et
. iriiperaforum jussa, quibus depositi exsnlare coge- illum intefeesserantaperire, earuriiquelilterarum quas
, rentur e patria. jNeque enim arit episcopi pptefant G ad iitufn dederam exeiripla per Possidonium dilecium
deppni sipe ppriiifice, aul ejici homines patriis fini- Ecclesim Aiexandrinmdiacbnum millerci Porro autem
. btiS sirie imperatpre. . . leclisin concilioexposiliohibusilliifs, epistolisqtieleclis,
XXII SYNODUS,' et iis prctcipuein qtiibusi qiiodapefiam ipsius subscri-
sedis plionem prm se ferrent, nullus leryiversaridiloctisreli-
' VerbiairiiiiriAtiglifl.qGeririanb
' licm et.Lupg, aposlg- . quus erati SANCTA ROMANA SVNODDS disertam staiim in
" Flofeiitio tegtiiiS,:adversus episcopos Peiagiaiios habiia, illum senlentiam tulit, qua de feeiad tuam qtibque
efDioriysio coss.",flnna 429, - pietaleiri perscripsit. Hofum pfoiiide decreto modis
.: ., iy-jgesimasecunda censerj debet, in qua VerOlamii omnibusparendum est illis qui a totiusOccidenliscom-
. iji Anglia saricii Germaiius:.et Lupus sedis apostoli- mttnioneexcidere noluerini; scfipserunt namqve expo-
, eaeiegail Pelagianos epSscopos convicertint; Dehac sitm setilentim,exeinpla, cum ad Rufum piissiinum
scripsit quidem Beda .(Lib>.i. Eccl. Hist. gentis An- Thessqlonicmepiscopum,tum ad aliosquoquenonnullos
cap.il), sedquaeex Constantio accepit, qui- - religibsissimosMacedbnimepisibpps, qui ab iilius sen-
ugqife desuo nihil quidquam addidit,- praeier erro-
Elqmin lenlia numquam deceder.e-salent. Siripserunt nihilo-
..rferotpmpori.s.quo iradidit habStamanno 446, idest, : secitiset ad JuvenqlemquoqtiepiissimumHieibsolyino-
,,lerfib ppst Gerraani;obituin. iflm episcopum. Et ii) litieris: ad Nestoriurii (Ibid.,
; ^ Lpnge probabiiius refertur. ad ahnum 429, qno cap. 26): Ecce igitur utia ium SANCTA SYNODO, qumin
. Prpsper, deiurbafis haereiiois,Bri.tannosjabore sahcti magna Romariorumtivitate,- sahclissimoelreuerendis-
, GermariSad.catholicam Ijdero reductos scribit; Nam Sinio episcoppfralre at tumminislro nostrPCmlestino
..- cbngregaia estTfimporeprimaeprpfectipnis Germani, n prmsidenle,eonvenil,jam lefliohis lilteriseonlestamur.
utliabef Constaniius, etin ea cgnipressaperversilaie •--,Et postpa : Ad epistolas porro quod allinet, quiis Ale-
... dgmnabili) ejusquequclqribusconfnialisianimi omnium xandriria Ecclesia ad te misit, easd SACRA ROMANA
,, fida[ puritate cgiriposilisflni (in Vita S. Gerin, lib. i SKNOPO ab oinni err.greelvilio immunesjuditatas esse
. cap. 23 et %&).Priraa vero profeciio Gerniani conti- stias.
;.git anri.429.: , ; Meminit ipse qiipque Neslorius Sn Bpistola ad Cm-
,i...;..Ujifje nbn leyis me admiratio eepjl aliquando, cur Iestium haereticum, quemexemplo sanctoruih suoque
. erudiii cpj)cj!,iofumeditprfismaluerintaudireBedam, ad cpnsiantiam in adyersis hortatur (i part. Opefum
quain ve) prospernm, yel cfiria.m,sicu.fesf ltiagna ex M.Mercalaris) : Siquidem, inquit, epistolm itiissmab
parfe a Barpnio subduct3j tempprum raiioneiii. episcopis CONCILII OCCIDENTIS, et ub Alexandrino,cum
,; Pro gesiSs,quaeperierunt, exscribeiula riiihi viden- mutHs rescripiis. manifeslam nobis nosiram feceresen-
. , tur, qpie hajv|tCpnsia|)iius:de;sy.npd^ . ienliqm, etc.
Lqiebflntqbditisinistrq; persuusionisauctores, el, mpre CGelesfinuscx.ipsadedif plures epjgtolas, nempe
.. mqtignispirilus,.getitebqntper'tresib't poputosevqdentes. Conslanlinpppliiajium,Jo.annemAntjoche-
Ad fxlrcmuttijdiulurng medjtatione concepla, prmsu- adclecum nuni, Juyenalem Hierpsoiyiivitanum,Rufum Thessa-
, muht iriirdcptifliciuniy procedunt conspicui diviiiis, Ipjjjcensem, et, Cyrillum Aiexandrinum; sed eam in
. vjsfe fulgeiues,tircuiridatiflssenlaiignemulfgrum,con- piimis ad Nesioriiiji^, quam Juvenalis in cpncilio
,, iefllionisguesiibire qleqm inaluerunf, quam in'populo, EpiiesjiiOivocat nepi Tijj niarms (\i parl.conc Eph.
.. qriem subverferant, pudgrem tqciturnitatis incurfere, _acl. 1), ntinc aitint consiitutionem in causa fidci. llla
375 MSSERT; II. M SYNOttS IIAlilTlS IN CAUSA PfiLAGIANORUtM; 5"*
yefoA,cum:ria'aXimariipartem de Nestbrib sft, de -Pelap7Ac-Bassiila diacbhp Carlhaginifehsis Ecclesise delatis,'
gianisjamen, cpntinet qriae mtiltui-iVfaCiuiita'd'illif- animatos Patres nefariam haeresim proscri|Vsissfe.
simidaih Syripdtirii;deqjjariiihc^gittir. Recrsis igitur ; Iitipefatbr-cerieiti liitferisiad syriodiim;:dalis per
qiiaeaTiief lus.suritriegOtii, eaquae PeBgiaWpi-uiir)'cati- JpaWtierii <Safera¥ffiiji
cSiiiitfefii-,'ipsiiis' qtipque Arigii-
sam ayjneiii sic s% habeW (ipafi.cgtic, Epli. itip. stlhi memihif velul praes'ehtiS<;;ti;uem'admbdiiiifi'«t CW
18): Aiiqiiarifis^î^Mia.fiSilrdif.vbstriifaridnm et lestini atque Rufi, jicet hpS-afbessfescitfet,'illtim fato
smpedainriaiiiiiidogma PeiagiiaiqueCmlestii, caihqlicd ftfnftlinVyquiarilmirum,pni'nes',!iit;ab"i'niperaiore cbn-
fides quielemhabuil, quando eos curit stim 6'piriibiiis vbcatSfuef arityita:coiicitio'veTntiriiihe',-' tit ecfeelO'Aii-
sequacibus tetk-iii.iiqfsenteriiiai OrieriS Occidenique gristiritisvyeiaiiblpritatev rit pfef-lfegatosCrjelfesiinus,-
percussit. ifefiiffuesflnetm.fecdrfl^ - VeTcoriserisiiv u't Riilti/^Ciitii',^^^MaeeiioriSaejepisGopis'.'
licm magislei fidei, efvefe beaHiJodkhis'etiafli ad isla- Porfohomeiv^^Âiigusfihi noiilegitur.sedAugOstiainV
sticces_sor,:eot. ilapexseeiiirisesi;profcge communiitff in'feditiPnfe:Roih'a'ria<CohCilif; ^Hisqiife^p'OSVGfoeca;
nec.stgndiqui.demiliicjtopia pxm.siarei_y,i% Erppstea:; Coriimelini; sed coiiff-SliîiehVaiiliqftfbruin-codictim
Hos quoquelfa)retic'b:s,.4e quib.uAriOiiveiufebrumffum-. mksV,et/ Of oiSfiof,;ei iircPlhfttitia^.CaJVsaj,' cur-Tta
gesM-sflvlneicius, cqnstilife vfltuisiu stdibussflis,in- scrlpsefit, iSftpfefaTbf?tivaXiitiiecirmiih'- toto:cbricilipr
justa dicenlesexpulit jusla damnalio,;;Qupditiic inve-, EpiiesiriofltilIa;fi'a't--A.u'gu'S'^tiaiiiftrehtib, ffecvox' ilfa
nisserequiem,np_fl.putq_mixsesse^ fofteUSpMihTeperWturV Sed-VijVe*riotarrortifti" ihsci-"
enim impiatii .prmdicatibnem,cujus cgniparqlipne se li5i',:ve'!"niirii"af edito'fum*:sCi'feni'ia\>ofSg[iheraStiinpserit:!
asiintenl innocenles. Hocloco, qtiia qpporiuniiai ser- Ducenii ergo septuaginla qualuorPatres{tot enim
riigtiis,cxpbseii; iqcpfe ribri poisutiius' qribdsiupemusk"^. rfirjetisetMefCaiOf Jph-iiefeticosepis^copbsv eiiiti Pelagio
Legtifmsifiifinfb.ene- ierieai bfiginale pecediuiii; quaii-> ex C^lestib!,'quibtil favebanty'damiiaveruniv ut est in
tef tpsdirindiufam dssdriidebitriceiii,''ei cmti tiebittini' syiv:o3icai ivdGoeiesTihtirii"(Iapfmfat.tid:%kb:Theodi
meritoreddefe, qui deScetidUdbgerieredeb&giis/Quid: \i0fticoric.Ephes.iiet.%y
Ueiirivfaaufil qui sunt hmc neggridbdaiiiriaii?-Nuiti- odbcoititrietitarii&ckiorutithicbfl
qtiqmsirie siiSpieiotieea qum sibi stiiit atlversa'iorive'-, Pelaqiauorumei' Gmlesiidndfdidietqum. a pietdie iuq
riiurit: Ejicefeiiiurvde^q0,s\tibf'q'iuiqv)_e"sfMlihr-dis^..d«-ipsis^V^^r^stiii'- ct e#^{i/u^"^^^y<Uitf££^Jm^^'-Mos'; £>ot
pliceifAt.' Ctir tfltricriea q'um:iri_hbs'fiifii Surit actci somdfifitiaqmperriiarietddibefe'. ei-ifkm omnei fectiiA
qumruriluf,ciirii eeflrim-sil iUiric]rid ripi &catholico stdttiiifiusieospfflcorideiiitifitishabjfnies.-'.!',
tritic fltilisliteAiiiio gestddireitdf? Giiftibn sqhctairhe- ^NotaiidtirirvefPTnlfeijfviietem^
iribfimSiiinvtisisia qumsivii'/ quia tilique Sub'deces- Roiriaritim,sSvepriofeiiiyaliiihi, pfb^vbck condeiAiiaf
sore iub'pfobdvefat edi jtife ddmnalos.'Deftearitinfe-; tibnis elddiniTatafufti.ii qua usi stinvus?< itepbsttioheiridt
liiis.spe iehbiriinriinfriiisedeieptgs, qu^ dtpbsitgs::AMiid, ^ ehit&
pfbplef -tomiriutiibiiemsolapmniteiiliq-siibveriire.Ecce GfacS i&eat/teiftsvfefsi'de^sTciowewsigriiiicet fetcbft-
scire de hii hicipjs_\sifqriqdrite rieicivisti: Htila liiirfiis' dehihatioiiemv ad sigiiificandam fiili'ilpifiiiiiB.dep'osi-
Augiisii/Thebdoiib.xiiT.et Valeiitiriiqnb-mAA\GG. tioiiemadhiberi non potuithoc in locovCuin-Peiagitts
Lx his,-tempbfis fafip;; fexLlilteris Cyrilli,flocu.'s;;; mfvhaclrusihtef.lateos.cpnsiiteriiVfaiCu^^v&ro de^Phi
ek
eycivtiis, relatjbtifePaif iiin-Ephesihbrura' ad saii-; nowipossit:dfeSfedevyel gradaTquem hiiJluni liabef
cimhCtElestititiihcm cbhi.Ephes.act.jiy: ih.Ecclesiair sfedcoMemiJariTaiitnm',eTa'Ccetu fide-
Perleclis insqncta synodocommeniariisficibruhfincori- . liumjSeipara-fte:,',',;:.-•::: :>.>::,::;.-:;.::.; ;;": ::•: :-s
deffiriffibrieiftipXqrtim d -- Apfione 7Thipf*fatione:ca'nop.uhi.ha'beniu*ist.i'dfe
Gfeiestif,'Pela0fJutiarif,-;Pe'rsidii, Flbvi; Mafcellini', Nesibrianis el Coelesiianismanifesio?;sigtip; depfclifeB-
Ofonlii,' eieadem citrn-ip_sisieriiieiiiiririi;qtim'ri pietafe Aewdisfu.panKcohcvE^^
luade ipsis detrelqet' cqrisiiiutwiunfiei iderii briiries siasticm.:coitirnnriioiiis facuttaiemkaberiiiisim e&autfo-
ticum siaiuiriiusêoi-pfo dqriiriaii^hqberiles^, riiflie.iacerdqttilieuiquariiflbc&e)vek:pradesiepasshvt;
ex'""
QhiBiis" VefbiiîhtellligiBr^' Ro^fltf- pfdpferefiflubU etiatri;qufdarii-ex.ipsis.stint- deposiii,
ie^.-s-^hbdifin'
nam de Pela|ianis qupqiife^^fUisse, lifqiii soCieiViieer^ turiipririfif'NestbiiiifGmieMiseqtiizsettteniids mani-
rbfis cumNesWiojunigeferittifeadem-seriieiiiia-per- teiieex eo-sufii depreliertsiiqubdNeilprium nobiscum
ceirfefehtiir.."""' :'--.„; cririfatflriare'tioiueriihi,'quPSsanclavsyriodustdnttiiutii
Mifuhi.vefovhjec sine;pbs'.eryatibh'e'pfaStefeuhdiirii decreMabbriidiecitisiaslicd cPmmunione> alienos eise
frariea Patf ihusEpliesihls syribdiirriditii-Qccideh talein SftHJi^fetC.t ••' M:. .-.: ...::-,^::' ..': ::; .
_;.-..:.:v
(Part^ n conc.Ephes..act. .5, in relfitf adimpif.)fp'ef- Sequiihiiir deinde- canones omnihojs'ex',;<jiii: licet
7de- omnes;.aidyersus'Ne^^
inde^quaXi: fpiiiisÔccidcritaliisEcfelesiis CeriSefi
buefjt;-CHSsuirimu naf umVhohffines;Goriditi Sjritviti:pf.imotamenetqiisic-
eiiiiirilîihuS.aCbelfestiri.bex fbla 6'QcSdeniisdirjecesi to: sfriiirii mfentibftt expfessa CcelestiivIial vero ise
convofiaibs1 ad cbiib|imin'e'pis'Cbbos;sfed'feos;.ihtifum liabcriti: ..<,'. .<_ :. -:' :..;:'"'.-:;:.„:;/:-:.-..:
cbhgfegafps qui; tuijT Rbhiae-Vefsafeiiliirj iif scfibit -if i:SiqiiispiaiB: metf bpblto provihciaeV-; def.eliefa
Gyrillus( In episi.' a'd Jridri;:AriiiOcli.y. sancta:fetbectihiienicasyhodoyaut hccessit ad iilof urri
defedtioriisconsfessurii,;aut:acc«detdiipbsterum,sive
XXW;SYSOi>US,v jj<cu"mrC®ifestib' seriBllaut seivtiet;'Tpse;hihilt;-implius
Qiimtdliu,s.pfbis$ pbtiferitfagereadversus prbViriciae': episcbpos,-uf qui
cosi..,'die.%%Jiirii%^ 4J>i"..".'., jamilide: a synodb foiius-ecclesiaslicaeicoiiiratiniohis
1 espefs sitjiactus'efprorstis>invililis,:sed.efipsis.epi-
Vigesiriioujuiaf th<ulfimbîhelocbânPIiSVjJollbfeatur scopis illius provinciaecircumque vicShSsimetfopblitis
Eiiliesiha-sy'tibdiis;(quae;ifefiirf oschlhferiica^Vnbriiqiibd[ te&ta sferitVfehiiftus^subjabelritj. ufomiilhoidejectus sit
revera uli-iriia;fueriTa^versiis' Pelaglaiibs,-euiilF«iliae a'sfedefepSscbpattiSi: ;-'.- '.',,:.:,,:.<.<•.•
.;0 ;.;:- ,
1
suhsecufseViht,jllrfqiife hunifei'6!plures<,= sed'qtibu eo '%-'"%':'Si-quSiaritem provincialesepiscopi:>&-sahcta
teiiipOrisihifefv\allbdissfertatibtiem ribstfam defihife- syiiOdPahfueruiit1, et deficMhlihusadhaeseiiuntiaut
ritiius, qu-pdivitiajPfbvidehtv^ adhlaefere;tehf^verunt, veletiam; postquanrsubscri-
iiliri&jCitjuS MWiicbtiifa^ ; pSerhtit'Neslbrii: deposilioni',: fursiis: ad.;defeclioiiis
deie$ptigtiayiNfvicit fPfasp. lib.HiiCbtt. cup.i)'. feoSsessuijirectirrefuntîstos placuitsaiiGtaeisynodo
E-tsilvSifda'd;hielibre'm'viia'm; Vfarisiifegfegihsfldfeii pehilus
" alifertpis.fessfe-sacerdotiofeta-gradii cecidisse.
delfihsorarin. 430y vKalerid; Sfe[jifernbfi<s,:fePH-cilirim-%:'» S'i-qui vero clericiiin SihguiiStirbibusaiit re-
qtife'EpUes'Shiiiri2.nbn haMcriTirisiitihi antfexfkalehd. , gionibus.a Nestorio et cum eo conspiranlibusisacer-
JiU'.;'sVj|i'ientSs;anJi)^cuJ^ ad illiid famfehab!iriipefa- dotio prohibiti sunt, qiiffSPrecie sentirent; justum
tofe vbijiifus"fuefitsi)igularibus<^ i pufavrmusTios^qubpepi^pfiumgfadhm.te^
fia^saer'''^ i summa autera>d'erifeos;OFihrjdox-aeetfle^riu)e
a*i)SF-fciputaiidiim: est>,ejus spiritu; iihhTbfetTibfis,ai edo cotiseriiifenies juhemuy eis;qui! defecerunt aui
defecluri sunt episcopis nuilo pacto a.ut ralione sub- A ante coneilium Ephesinum Sn causa Pelagianorura
jectos esse debere. reipsa coactas fuisse sentio : eas tamen omiltenda*
4. i Si qui aulem clericorum defecerint, et ausi putavi, quia sententiam.raeam, neque certa velerum
fuerinf; vel privatim, vel publice, quas sunt Neslorii lestificalione, neque valida ralione, sed tantum non
aut Coelesliisapere, sanciluni est a saneta synodo improbabili conjectura, cohfirmarfepossum.
istos quoque depositos esse. Habiia est prima Ephesi in Asia ann. 417, de
5. > Quicumque autem ob lurpia gesla sunt a syn- qua, nisi fallor, loquebatur Prosper cum scriberet
odocondemnati, vel a propriis eorum episcopis,qui- (lnCarm.cap. 2) : ;
bus praelercanones Nestorius,qui iiullum rerum dis- Pratereo quantofuerit benemotatumullu
crimen habebat, et quicum illp eadem senliunt resti- ClaraEphesos,nonpassa suisconsisterelectis
tuere conaii sunt gradum vel coramunionem, aut . Vasairae,et morbiflalus, et semiuamortis.
conabtintur; istos censuimus nihil profecisse,et ma- Nath versus Prosperi intelligi non posse de synodo
nere et esse nihiiorainus deposilos. :
6. <»Simililer autem et; si qui yelint ea quae de noiis cecuinenica, videor mihi manifesle demonslrasse, in
ad Commonit. Mercatoris (Cap. 1).
singulis per sanctam synodum Ephesinam gesta sunt Secunda Syracusis in Sicilia, de qua ejusdem
quocumque modo movere, sancla synodusipsa decre- versus iivterprelor:
si
vit, quidem episcopiaut clerici fuerinl, eosomnino
aproprio caderegradu; si vero.Taici,excommunica- Quaquefidefellus etiamTrinacriafervervs
los esse. » . Aigmenvipereuuvpropriisexegerit oris.
In conciliabulo scliismalicorumquorum agmen du- n Nam, ut sacpe dicttim est, sine auctoritate synodi de
cebat Joannes Antiochiae episcopus, Julianus cum sua sedenullusolim episcopusdejiciebatur: dejectos
suis parlicipibus.absolutus vulgo dicitur, eaque opi-: vero plures in Sicilia ostendemus in disserlaliono
nio auctore Gregorio Magno nata est, iit inultis pla- quinla ad libellum fidei a Juliano editum.
cet.Scribitenima quodam concilio quod Ephesinam Tertia Ronvae, sub Bonifacio, de qua idem auclor
schismaticum putant, definilum de Adaeanima: Quia (Lib. conl. Goll. cap. M): Quando sanclm memorim
in peecatomortua noii fuerit, ee qubd diabolusin cor papa Ronifatius piissimorum imperatorum catholica
hominisnoningfediatur; el si quis hot dixissel,analhe- devotionegaudebqt, el conlra inimicosgralim Dei, non
ma essel(Lib..\ Regesti epist. 14, et lib. vi epist. 61). solum apostolicis,sed eliam regiis ulebaiur edictis.
Historiam rei illius prolixius alio in loco narrat Quartam Alexandriae ann. 430 Cyrillus, per se
(Libro VII epist. 51), doceique in: rnultis codicibus quidenv in causa Neslorii , ex occasione. tamen
Conslaritihopolilaniset Isauris permixta fuissfe acla propter Pelagianos, coegil, sive quod jvccepisset
caiholicaesynodi eum gestis, concilii alterius : verum acta concilii Romaui a Ccelestinoad se missa, iisque
in hisce geslis, cujusmodi nuric habenvus, nibil tale consenlauea, cum de Nesiorip, lum de Pelagianis
invenitur; nequeveroinveniebaturblim in primarum sancire vellet: sive.quia noverat aliquos adhuc lalere
sedium codicibus. in Ecclesia sua discipulos Valeriani Pelagiani, de
Conlra hancdefinitionem dispulal sanclus pontifex quo eayendo monitus fuerat, j'am inde a temporibus
citatis in locis duobus; sed ita ut inorteni peceato Iniioceivlii,a quodanvEusebio, quem CremoHeiisem
contractam ab Adamo inlerpreteiur in primo de sola episcopumopinatus est Baronius (In Annal. ad an.
spiriluali; in secundo de corporali quoque, ubi con -. &n,num. 15). :'.'""
seniientem liabet Augttslinum, qui priniae interpre- G Post Ephesinum concilium qualuor pariler synodi
talioni pugnare solet.: • celebralaesunt quinto saeculp adversus Pelagii, sive
Verumhic oritur difficultas hon levis, quid nempe errores, sive reliquias : quirilo, inquam, saecqlo, nec
ad rem Pelagianorum faceret isie canon, cum illi enini ullra excurrere est animus.
animam Adami morluanvDeo per peccatum, nec ne- Quare praetermitto concilium Sardiniense, quod
garent, nec in eo dissentirent a catholicis. Deinde, Palres Africani iu Sardinia.exsules fecere ann. 521,
quonvodoex eo quod diabolusillabi nou possit in cor cujusque niensluit Eulgentius.
hominis, cohficiaf vel in speciemquispiara aninvam . Ouvitio pariler celebre illudArausicanum secun-
Adami peccato non esse moiToam. Aneo usque de- dum, quod 14 episcopi, quibus praefuit Caesarius,
sipuisse pulandum esl Orienlales scliismaticos, ut Arausicaebabuerunt v non. Jul., Decio juuiore con-
noii adverlerent hac ratione tolli omne. peccatum, sule, idest, ann. Chrisli529, Felicis quarli 3, Alha-
quod instinctu diaboii fieret? Hunc nodum attigerunt lariei regis Iialiae 3.
aliqui, nemo bactenus explicavit. An versipelles hae- Severinus .Binius in nolis ad 3 caiioiiem concilii
retici credi possunl de(inituni:voluisse a suis patro- Reie.nsis, icroporibus Sixti summi ponlificis, ann.
nis quod CatliOlicumper se foref,sed ex.quo confice- 459, ab episcopis'provinciae Narbonensis, Hilario
rent apud vulgus nullunv esse peccalum originale ? praeside, celebr"ati,secuiusBaronium (Ad ann. 430,
Si eniin pecCatomorlua est Adami anima, nec tamen num. 45), opinaitusest canone diclo agi de episcopis
Sdcircohvorlua est quia riiorteiii'ipsi inlulit diabolus qui cum Pelagio adliaesissent, sjmulabant pceniten-
illabens.c.ordi.Cerfe nullius anima moii potest, nisi tiam, qtio recuperarent sedes meriio sibi ademptas.
stia voluriiate peccet,' quo modo peccare paryuli ne- TJ Id si vere probabiliterquediceretur, deberel utique
queunl; animaeeuim inferre niorlem.iieiivopotest, hoe concilium in eorum numero censeri quae post
nisi qui in eam ingredialur; nec irigredi cuiquam li- Epliesinum in causa Pelagiaifa coacta sunt; imino
cet, praeterquam Deo, qui niorlem auimae procul ex eo consequens forel anle lempora concilii Ephe-
dubio non facit. • . •. , ,, ; , sini in eadem proyincia Narhpnensi synodum con-
'." Tota haec hisloria canonis atque concilii in allera traciara fuisse, in qua depositionis senlenlia adversus
parte Operum Marii Mercaloris tractabitur.ita ut po- episcopos qui reslitui llagitabant lata esset..
ipularis opmiosjii niihtisceriis, sallem probabilibus Sed in eam Barptiii Biniique senlentiam conce-
ratipnibus rCfellatur. Quienim creditus estcanon a.b dere noii possum, cum. suiauclores neque hanc ulla,
Oriehtalibus saticitus, ostendelur a Nestorii concilio siye testificalione velerum, sive ratione confirment,
quodain . fabricatus; ctiin, instigantibus Pelagianis, neque cousentieHlem habeant Patrem Sirmondiiin
cathnlicis regiae urbis cleripis Manicliasiimpietatem in noiis ad Reiense concilium, ncque ull.umde octo
per nefandani calumniam.aflingfiiet. Sed bae de re canonibus, ne leriium quidem, argumentari possint,
prolixe in riotis ad epislolain secuiidam Nestorii ad ad sinvile aliquid vel leviler probandum :iramo cum
Cyjyllum: ;< :;-:<-:, , . ;' aperturosit in lerlip agi de soloArrnenlario suisque
; -_:.:•vclo..liabitm ...XXV.:smculo
. ordinator'ibus, et qui eadem vel similia auderent,
Syflpdji quinio ,in eadetn causa nimirum episcopum prdinare sine legilimo triura
>.: ' Petagiunorumvariis teihporibus. ;, episcoporom nunverp; quam ob causam scliisnvatico-
Pfpier syriPdPSijactepus receijsitas, quafuor alias ruiti pofUisqutjmhaereiicpruni tiumero babereniur.
377 DISSERT. Tll. DE CONSTITUTIONIBUSIMPERATORUM1N CAUSA PELAG. 573
Leo magnus ann. 447 Nicetae episcopp Aquileitc A teras daret erudilionis catholicae adversus Pelagia-
liabendam synodum graviter praecepit (Epist. 64 et liismum plenissimas.
85), ad exigendas subscripliones puras ab eis qui ex Habiia fueraiann. 475Arelate synodiis a Gallicanis
Ineresi Pelagiana vellent ad Ecclesiam redire. cpiscopis, ubi subscriplum esl epislolae Fausti ad
Romae celebravit aliam Gelasius ann. 494, iu qua Lucidiini, diclumqtie simul onalhema illi qui inler
libri Pelagianorum proscripti sunl, cum propter reliquas Pelagii impictales , hotiiitiem sine peccalo
suam impietatem, lum maxime ob haeresim in Dal- nasci, ct per solum laborem posse saivari, dattinanda
matia Picaenique provincia reviviscere conanlem: prmsumptioneconlenderit, el qui eum sine gralia Dei
quac causa fuit ut Geiasius, Albino consule, id esl, liberari posse crediderit.
ann.493, Honorio Dalmatiae cpiscopo bis .scriberet, Eodem fere tempore congregata est alia Lugduni, •
semel v kal. Aug., iterum sine nota lemporis: immo qute Arelatensjsdecreta comprobavil.
ad oranes per Picsenum episcopos kal. Novemb. lit-
TUSSERTATIO TERTIA.
DE CONSITTUTIONIBUS
IMPERATOHUMINCAUSAVELAGIANJE
HJERESIS
AB ANNOCCCCXVIII
AD CCCCXXX.
In eadeni yerba Marii Mercatoris : Non solum imperialibus legibus, elc. (Gommonit. cap. 3.)
Postquam.de synodis in causa Pelagianorum babi- B Rernard. epist. ad Conradum. regem; Osius apud
lis dissertatum est, sequilur deiuceps ul ad princi- Athan.in episl. ad solilarios). Nam, ut archiepiscopus
pum decretaveniaiur, qure, utail Possidius (ln Viia ille scribil adpriiicipem (ApudLup. Ferr. epist. 81):
S Aug. cap. 18), EcclesimDei catholicmjudiciutn se- Rex regum, idemque sacerdos sacerdolum, qui solus
cula sunl. Fuerunt illa vero quinque aut sex omnino, Ecclesiam regere potuit, quatii redemit; postquam
quse, liceteondiia Siivivariis lemporibus et a variis tameh hutnanilalemsttamin cmlumevexit, Seinpercrim
imperaioribus, im.mo et ab Augusia Yalentiniani siiis fuluriis divinilale ~,pateslalem suam ad eamdem
matre, enmdem nibiloniiiius fidei catholicaeamorem, gubemandam Ecclesiamin sacerdotes divisit eireges,
idemque Eeciesiae fovendae sludiuui osiendrint; ut ul quod sancti dbcerenl ponlifices, et -ipsi ithplerent, et
non lemere quispiam senseril etiam lunc impietum itnpleri facerent devolissimireges. ".'
vaiicinium Isaiaede Chrisli Ecclesia : Erunlreges nu- Et certe poslqnam Ecclesia, excusso tyrannorum
tritii lui, el reginmtiuiriceslum (Isaim xnx , 25). jugo, asserta est iivlibertatem, gladiumque impera-
De singulis iia Iraclanduni puto, ut ipsa primtini turunv a snis cervicibus in liostes avertit, quos passa
exliibeaniur pura ab omnibus mendis, quibus hacle- lneratanica iniquos persecutores, nacia esl, simul
nus scatebanl; lum variaeleciiones proferantur, quoe, ac filios fecit, rei bene gerendaejusi.issimos adjuto-
cnm in litinc usque dieni pluribus in locis sensum res. Non ergo rcges formani fidei praescribunt, iie-
noi) impedierint tanlum, sed etiam perverterint, a queVerotimi[uamjure praescripserunl; sed acceptam
iiobis non sine laborioso siudio, collaiis pluribus a saccrdoiibus, quoruiiijudicium sequtiniur, servan-
codicibns, correetae sunt; deitide narretur uniuscu- dam populis jubeut. Non docent Ecclesiairi; sed
jusque decreli velut bisloria, solutis, sicubi occur- pvelut angeli poiias civitatis Dei flahraieo gladio ab
rent, quacstionibus- eodem pertiiientibus; deniquo baerelicis defendunt. Non eos qui co»lra Udei foi-
noiis, ubi opus fuerit,' et iniperaiorujii decreta, et ltiam seniiunf haereticos declarant, sed haereticorum
praefeclorumedicta, et ejusmodi reliqua illusirentur. pcenis obnoxios. Nbn ipsiper se episcopOsdepontiht,
Verura priusquam id agatur, occiirrendum estreli- neqiie ullos sacris abstinent: quiciiirii posserit? sed
giosae in speciehi quorumilam indigtialioni, velut a synodis exauctoratos abstentosque expelli jubent
imperatores in ea paric modura suae poleslatis non civiiatibus suis, ne furbas creenl; jubeni et aliortim
tenuerini; sed id pene affectaverint in Ecclesia quod societate mulciari, ne venenati spiritus coritagip no-
olim inter genliles, cum ethnicae impietaiis pontifi- ceant (Greg. 2 episf. ad Leonem Isaufrim).
caiuin gererent. Qu'id ehjni esf, itiqtiiunt, usurpare Sed quid diutius in re praejudicata verser ? Ipsimet
quae sacefdotii sunt, etiam iti causa Jidei, nisi hoc Patres Alricani, cum postularent ab' imperatoribus
esl? Proponere quaecredi opbrleal; haereticosdecla- hujusmodi decretaper synodorum legatos' ipsi sum-
rare, qui secus senserint; episCopis Smperare sub- mi pontifices , quaniacumque polleretit-aticiOrilate,
scriptionem, sive dogmalibus, sive personis damna- cum regiis edictis contra inimicos Doi uterentur,
tis, intermiriaia deppsitioiiis, iihmo et excommunica- lolu^ ordo sacer clericorum,Tirimouniversa Ecclesia,
tionis pmiia, TiT pareanf; primatibus praescribere cum iisdem edictis pareret, adversus onvnes exCe-
quaesui siiititiuneris, fitc. ld vero imperalores viden- piioiies praescribit,simulque docet, qiiod praesignavit
lur praeslitisse, ipseqtie iri priniis Honorius, qnan- ' et Ghrislus ante passionem, et Deus in coiidilioiie
tunvvis religiosus praedicelur, cum decrelum mitte- rauivdi,:opus habere Ecclesiani, ad impios terrehdos
ret, sivePalladio P: P. sive Aurelio Africae primati. duobus gladiis, duobusque, ad illusfrandum muiidum
VelusTuit lvaecqiierela, et pene orta cum fule D spiritualem, Itiniiriaribus. Neque finim, ut aiunt Pa-
imperatorum. Htiic factum ollm satis a sahclis Patri- tres, sufficiebat, vel unum luminare conlra Pmnes
Jms responsum, cura sanxerunt, duobus principaliter erniris (iffucias, vcl unus gladius adversiis cffrenem
mundumregi, auctoriiate sticra ponlificum; et regali impiorum audaciam : cum et offucias faceref sibi
poleslale: utrumque, cutiiin Chrislbjunctum esset, in aliisque periiniax animus, et audaciam ex patieiiiia
ponlificibuselfegibuslamquam Deiminislris parlitum ; bouoniiiv improbitas sinvvcret. Id cum 'giavissiine
duos inde supremos principatus cxstitisse, et s«u»i verissirneque sii dictnnv olith, tura noslri quoijiie
cuiquepotestaiismodumalliibutum; inler ambospriu- ' temporis infelix experierilia certissiihe comprobat,
cipams sacrum quoddam fcedus inilum, sequestro et - ut votum Bertiardi liumquam fuerit opportunius :
conciliatore Christo; pro sua singulos parle servire Quod Deus conjunxit, homg non separei, Junganl se
communi Domiuo, ejusque sponsam tueri, et bostes animis qui juncti sunt insiilutis ; inviceiri se foveant,
junclis viribus profligare (Gelas. epist: ad Anasl. invicemse defeiidant;invicemsua bnerapbrletit (Epitt,
iinp.;Concil. adTheodonisvUtam;Jus!inian.novell.<i; mox cilata);
579 AD PARTEM PKlflAM OPERUM M. SiERGATORlS APPENDIX SECUNDA. iso
* CONSfITIJTTO PRIMA: A s.piiro semper splendofe radiantenij J, dolosae* tis
. HpNO.RII IMPEIUTOIIJS Ap FALLABlM $ P. ihgeiiio, ripvam,stfbito « ehiiCUisSevefsutiahi, per-
Elstibjuncium ConstUuliotii.Printipis Ediciutri vulgata opiriioriec.ognoyirivus,quDefallaC.iss<iieniiae
Prmfetioruni P. olnimbrata meiidaciis, et- furioso lantum. debacchata
j-rW^pv U0d.mffi,fjt;f HEorijjisiijS Augg'."TPalladib; P.P. luefamine, siabilejh quietem Cceleslis;f:aiidei atleri-
Adconturbandam cailioiicae sfiririlicitatisi lricem, tare fidei : drim e.riovi acumiiiTs;comriiendafaveriib.
CASTIGAflONES ET NOTiE.
"* flaiic Hbnpfii coWstilWbtfeffledidef urifj priitium itieridtitiis, carpitqilfi versipelle
iivgenium vaffa. cal-
Magdeburgeiises centufia' 5 col. 8i47, fulti cardiHaHis littitiilia pttgnahtiiiijfj. Hinc s4fpenlis nbmine coiti-
Baronius in Annal. ad ann. Christi 418, postea Sal- brique Peiagitis- ab: OfosTo';Pfospefo , Cassianoque
m.jsius [n.Eucljarislfco p.JJ8J5,Ussejius_.lib...de Bri- -Mli?^.1"!.. Jliuc_haeresis ab Aurelio serpentina per-
tannicarum Ecclesiarum Primordiis cap. 50 p. 272". suasio; a PatilinddTacoricrCoelestius dlcttis esCvul-
Labbeus tomo II Concil. p. 1606, et nuper Baluzius pecula fraudibus suis siudens. Ilinc Pelagianos Pos-
in appendice ad Salvianum. Quaaior fix hjsêblitofi- ^f^Mi^^^î^?'^l-iiôs » el arle subliii naxia scri-
biis consuluisse se mss. codices lesfantiir : nbs vero, benies. Auctof epistolaead Rufimim filios tenebrarum,
partim collatio^.<î^tttiW^'.]Iîni mss.: op.fi,plu- jnijno:, S£; ysrsufiis; ht siigjiiitidiixemftliorum lucis
riina quaesupererant menda correxiinus. iransfigurantes nominat. Eam vero agendi ralionem
Diversus est apud diversos tituWs^MagiT',Sacrd cbiiSlaîvtertehuerunl hoaiinesimprobi, cum in spar-
Honorii et, Theodosii conlra Pelggium ei Cmlesliutn. gendo errore, et episcoporutn tentanda fide, suas-
§fA\fiifhicipU''iWr&h',r-eicfipftifo-a"\_&pfii sytibdi SS. Bf J §'ue iftlviilibiisiri paftes-iiidtfeeridSsj lum maximeiii
(Carihaginensis) gestis damin. Uss., Sacrum rescri- declinandis judiciis, si quando nrgerentur, fingenda-
ptum, acceplis synodi gestis datum. ii&hi-Rescripium quepeeivitenlia, si forle dainnali esseui, el apponen-
Honorii el Theodosiiimperalorum, ad Palladium prm- dis exceptionibus, si definitionibus Ecclesiaesiibscri-
feclum pffBtptip:; adeer.ius P.eldffiuni et Ciele.sii.uM_.beiidum forfit. IlijiG Hi.erQnymus (Epist, Aitil) :
Hislofia demonsfrafiiori esse; hoc resieriptiim p.ro- Demus operam. ut-perm,eig.sisshnahmres.isdjc Ecclesia
. ^^,:.'s^4.iea$s.tûi<i<tiinefA^ :Cilm',unpe;rato<rnjilli yel gtiferatiir, qtim setitper ,sjnifllaf pmnilenliqm,flt_ do-
pe.Ejftteras;pefetni--:velscripiiscQnsuleiitirescribat. cendi ifl. Ecctesiis itqbeal, fafiutiatem.,-ne si gp_erla
,<<.-.YiK.ulJaM..-rfii*erijre:'.«sti'.;Cftosliiutionein. in, .toio se l.u_ceprddideritf foras expulsa; moriatnr. Augusii-
legiiBJivplumjnej in .qiiaTot.sint,- tamque veridtca nus (Ljb. i advexs.Jui, cap,$)yQuid enim vqbisjtrpd-
imperaibrJae;poIiilce3:effata, et pehe oraeula., ut.iude esf;qupd;._,ies,cio, giias an.sqs;atque.uncfisnescip.cnjus
pifjssttdesHte perplexiifltis:inneptitis , ne-simpMiiapaietint:et, clara
ca&saiffitioms/ QujdveMin.verius.de haeresuro. ori- luceant ..... His nebulis;illud DiospglUanumjfl.di-
giiie? Dum novi acmninis cdmmendata vento:insignem civmse.PtitM il.lusissePelflgius, Vbsqueqihp.c nefas
^W^kheM-Ws^mffi^vl^seiUif-e cuni cun.ciis, ac lj)lb;,papUe.fiimuiiis:,eilfff akUlp episppppsirrisos,esse
pjfld_eflii(d; tflugfliffris,palriiam:\cpmmunifer approbetia ridetfs:.:.Qj!i,swsJ(Apolpg._] tap; 2): Ecce adversusEe.de-
dMrmrti jOJiiid.eniditiuSad expe*rientiamde earuiri- siflm,'qupdjnisenmi:est,-:et,:ffuod mulio:ittiserius, i»
djehiijncreihenlo?, Qum maturo remedib et ceieritale Eetlesiapassi.m sibildnl-fiMpiifltie-.serpgniWs-vikrflnti^b.
fesfim ppbf.tet:iniercipk,-ne CPXXPdpral,Q usu nequitim iiifecta,.liitfltiis gm. ianibunt;,: qui.cum, ivpndi,soiius
^tfddMsperififi.cVix vqteatit:mefttri.; Quidj subtilius. de ,ri;Cflp,iliscausfl.ieliqffflflfconcisipn%atqueinjurim cqrpus
..teorifijMnaiifinreret.qtiasijaeternatW Interruplb di- bpponui.it,nihil djtmiti atbilrantur- efl.tfliuuinsui pqite
iecife,cred_ulilfltisira^ lihera,- qqa: mul.limpdas..vemnalasqiie.ht_ se oblinet
: te.ridfi>m_U£rififmpa_.cafm disiejisipnis itidflciq sit, ngvb- liflguas,sie}iflm;mpgf)_rispmnibusqmpulenfuf,, Paijli-
que^scaiiîdkifofliite coMUalb:, tealissiinjB Etclesiat, njjs dlacohjiS:.dftGoelestios.cribens a.d.,pa"paihZasi-
k^tiM^n-riiefmlenfaiairariq^ aliisriemp.ealiud rjJAHH (/p,/7^c//o.gttCjLiM/gp,i((i.efj«r.
Etichaifsiictfs). f.til-
, fimipdiiriiirpreiqtxpne s_ep.tantibfls:ei:i pro.tpp.iuversi- peculfl fifludibus sifls smnper sfudens.fiigeniumsuum
.pelMsMgefiii^ prqfatiam: riosgrum' tqnimeixtoiflifl. mo- VtflfaretiiisciM,; vec se credidif ppsse depreiiendi,qup-
, vjritibus:qufesfionem:- Quam certa dignosce.p.dag haere- niam, e.o.nffd_e)iii_api semper in: fflcis habuii, inquibus
i
psujrjofaf^- quamque mahifesturai indplis; Ivajijefiflae (êtner^jtoi^.^^piK^c€rK^rt«n^(Sf<.-.û^;'ni<'tîiii' gccuiiare.
iivdicium ! fMtctfl, cbmtmtii::se&lmt.itP:: iflce, novm Prosper.:.(:Co.rit.' Goi(,:cup. 44).: Hujusiiipdi /ipmijiiim
dispifidiipMsieflebrflsmirp j.!'o?i,
(qnr^ studig quam auctpriia-
scilicet discipimam.'.evangelimniqfle.ctafflffl,et sint p.rfftiilatjj itfifl priviiegio estresMefldum, ut deprgsirqiidudum
Mftfe:$mieMtimv'ffi dpgi)iafis<:ew'pbfe:nulium_membrflini singiur. assuryere:
spfmdeMem fidjemr,exi ombagibus 9H&K habere versttlias,
.. MS/MVglfiMiesque
«luijir^n.de.Quamprud.ejis
"POiiHli-^sA^^^sfej/^rflsUts,XrStjiii?
kDcee_i,origmem nfsf eisliceai.i prmienifl.cgimcfibttisititflgine;aliqugd
_ wfiiQ.e.onw nec.in gotdrivmii sibi fqvpflfittfltradiris iuee gfftmed,excippre,,tblqmse
ef^Mlf.b_ritqfM.cmmlMe., qflinofl sflliim f:q.ctp.-,nefqrio pps.sif,itx.efdguqSfli.ptflrte.rgparflie. Ubienim pgn aUud
dMtstAdivpemifl-eiivm^ spifitfls stitii habe.tstmmq quqmpgrfiq,,flg.nesf dMoiipitis dedisse
cmendiivQuim:-. ptovjdeiis; denique; medjcina. tanti PrP.pglqi.iitn:,:S.eii>fxaudisjMinuissevet itiinivwm..iteo
VizMfHflS&^^^ ;
D Magiius.(EpfM. 86): Ndviniflshqnc-ipsor.imiessever-
se.eiexe,e.onfefeni;es, a- qmh.uiiflinq^c.jukentisc_ppipi, SUlianiiUiiti. quacflmqucpariiculfldo_gnigiisexsecrqtidi
d;eMsi9rsqfl.i- fldj .«jirifenllet»:..putfiifgmsfomfstue,, ,ab qiiq.se,q:dqi,wiiatoxum pfMtiiedisefeverinff nihil sibi
bmflikus:mcdm:k~Mtifli pmbufipmm cgflrittfcriminis smsufl_m^;Sfl_gxMnf.M>Mi)tie)if es$e ngtf sshum,, Cumque
slyjlu^Ûijj/icjjsJasâftif.iJp.jjts iiiexorqti exsiffi"«[«f o,niiie,sdefitiitiones;suasud:_sflbrfspendi fqcilifqie.mim-
pdffgiiprte:dflmjiqt.i.S-.-_'..- pxoj/qfese.î)nu(e))i:qtquddeP0riexe^hpetibi igia arte
%;:ji!ihxfc.!,emîija.iijius:>.jac()îjs' Gothofredus,- qui faMendx,'M.sHn^M_%9hJ^',.f^pifffifi.... ..,-..,..
ajnio 4t8i Ljfelim p,onj:t< pr-ifectum R. Qccidentis ..,.?-Barqhx.SlJ'margine.:emersfs.se.:_ Utjiimquie yerlvuni
(f'0fli>;,y_i>Cpdj.;T hegd.fnrp_rosjopogr_i). idbjien.miest.. . . .: ., '...-.. . , . ii .
.\A; llanc vocem: iiabeht; oinneSipraeter Rafon. et .ifivIag.:iSpan.d.ei. Baron.;,'Ks.s,.,Labb.,>Baj;.ytoxiatur.
Paly;: G.faiionistanien-i absolufio ipsam exigit, ut M.eJior,e,st: sjgB.ificanliorque Saimasji Iiectjo, qujm
SuujiTsiTeratijetj}^ ...., ;: elegiimis.: , .:.--«; : .
AiMjrnniisaiJevpenihiejn.de Pelagia.nis.soripsisse s. Yau.issimamPelagiaho.rujjo;,siyejacla.nffani, sive
qujftfo-sspculo,-qui; iiQnviipsbs.malseiidei mendacji- superbiam., s\x% aiiorum- despic.iienfiamstiggjllant
u/iiifi,afgu.eritv:imhiq.qufclueriesim veis.uti.se,-. npinirie, cuncti ejhsdejn aeiatis;aucip.rei. JSec im.weriio.;jjam
g$L aiia, shiilT non .appellavjerifc; Undfi iirifieratpr uic.il) uuo. ponatur eisemplu^jiuid-iuliaMoi jactan-
mox haeresim vocat Jallacis tcisniiie. ob.umbmiqm tius. sui ? Qrijd'suorum-osientahiius?' Qu.id coh-
ZM DISSERT. III. DE CONStlf UTlOSiBUS IMPERATORUM1N CAU5A PELAG. U-2
ihbignem noiam plebeiae aestimat vilitatis seniire X cem curam sUmefet, qualitateiiique lioihlnis sTfueh-
cum cunclis, ac prudentiae sihgulafis palhiahi coin- di, profunda spirifiis. cbriceptiohe libfafet, fuiidaii
munitef apprbbafa destruere, cuj'us impiae « com- miineris a fiheiiiantefeffet exbfdio, ef mWifeni'pfae-
nienlatiohis auctofes Pelagiurii Goalestihiiique permilleret nascitufb : non liaric'insidiis vetiti fiuxisse
crebuil exstitisse. peccati; sed exegisse' pfiriiius' iegcm lmmtiiabilis
b Hi parentS curictarum reruni Deb, pfaeeipuaeque cbhstituti, ut ad decliiiahclum'Ie:rtitdxitMlisiricursum
semper majeslafi inierminafe pbtenii, el ulfra' bmne hiliii °; pTodesset absiiriefiiia' dciiriijjuehdi, ciijtis' iia
priucipiura transeunli, tam trticerii incleiriehiiahi vis putalur adstricta, ut non possit ' abbfefi delh-
saevaevolunfatis assigriant, uf cum formandic dpili- ceps. Pnnrilivi ftomitiis"eVfbfem, iti' queiii captae
CASTIGATIONESET Npf Ê,
t^mneiiiius aliorjim'? uljure diclus..sif a Cljron.ico- cles,impervptt,ire,ttbniit_telligeni§s
rum scripiore, jaciatiiissimus Pelagiani errprii asser- teririt honoris ^ quorumf gstende.runtglqriani nisi, cttpi
tor; ab Auguslino, supifbid tuiriidus;' a Mefcatbfe, calholicd reiigibne' tidti pbiuiiie cdhveili. Rairi it' qtiis
horiiomaleiiceiitis litigum, ei stti smculiCalilind,>Duo auiliberum in hariiinibus titbitfimi,- ftitt Deuvi-esse
tantum profero testimoiiia, alterum Vincentii. Liri- Wseenliuni cpndilorem dixerit, Cmlestianuset Pelagia-
nensis (In commonit. cap. 26), alterum ipsinsmet' j.niis vbcdttii. Neigilur vccentur hmrelici, fiunl Mani-
Juliarii. Qtiijttpfoinittentes excidermu, tiisi novani,. »chmi; et dum ffllsani tmenitirnifamkfMfvetfipitri-
riescio'quairi,igtibffllainquedatitinqm? Audias elenim meriinctitfurit insiax feTqrumfqnm cit~eitiititafiinr- pth-
0
quosdam ipsbrum dicere'': Venite, imipietites etvii- nis, ul cbganlur in reiia, quibus qtwniam deiifrdiio,
ieti, qui vutgtiiatholici vbcilarfiini, et discite fidem in verum exilium vandfprmidifie cbtilfiiduriiUf-.'
verarri, tjuain prceiertibs riuttui ititetligit, qtim idtiltis Quaim':supefbtf alierm despicif,-Mmoet CaTtfnVnia-
dtite Soettitisidiuit, ttupef veio fevelata et osterna esi; lur (Lib. II Opetis.Impeffecti c.. AtyfEtipitinin? E'c-
sed discite [uititii aique sectelihi. Deleeiabitenim vos. ciesim'gubernacula rationiij tii erecto tbftiti vilificet
Et iterri iutii didiieritis, ttiteriter dbcele; ne tkflridus dpgriia populare : ita.eum.'pri^mitfttt'pari^êt'f4i-
uudiaf, fle Ecclesia sciai; paiicis humqueconcessunxesl libus auieiri quodlibet eliaiit dccet/seditiotinmdecfelo
iflitli mtfsteriicapere seeretuiti. Notitie hmt verba sutit exclflsa est de Ecelesiis censitta vifwtuiri, riosgue"Hbc
illius merelrieis qtim apud Salbmotiis Pfbverbia vocat aptid hoinhiesimlgi exdsos feiif ,*qdod ctccessibeffbris
ad se prmlereuntesviam, qui dirigunt iler sutiin? fitc. esSerenmniits: vutqi, incfuain, qifi setitenlid!riibtUum
Etpbsfea (Ibid. cdp- &0), ut ostehdefet se:, cum de prospetitaiibus pondetdns,' eflm vetiqfjni msiinitit,
scribieret mbx aliala,aivimuiii intehdisse in Juliaiium. quaiit plutibus ptacefe cortspeitetii. Delectat eiiirii su-
Se quis fbrsUati, pfmterriiissiicmtefii, se'snltiin audi- baritesanhnas infamafef qnidquid itmqitdiriei lisquam
ti, sibi sbli efedi drfogarflt, patilo'post aii>: An a vo- sarictbriimfuii,ne cltifofuriiitotiiiriumcasiigerilufexefn-
bis, inquit, verbum Dei processil? Aut in iios sblgs plii. Delectai ptotsus, et peitiius'affitil catiSdf4iiribe-
devenU? Et, rie hOc qtiasi peffunctqrie acciperelur, cillitaiem naturm; dicere, carneiri cPngerittitiobiioxidtn
Mfeeil: Si quis, iiiquit, videlur pfopheta esseaul spi- esse peccatis; tiec iti- voiuiihie Ubintnii'emefiifaiionis
ritalis, id eit, Spifiialiumrerum magisier, sflitimeslu- [] e/fecluni tbeate, sed siu&iofifriictiritihd bfflciavgcate
djo mqtifllilatiset uiiilalis ttiitbr exislal; utstiiiceiiie- membrpvnm.Hmb etgo' Mcimchceoriimsoptiti impuris-
que bpinibnes suas cmlefis pfmferat, el ab univefsb- simofuin dpgmatutriaufibusieriotititit^
futii Sensibusntitireiedat. Cujusrei mandata qfli igrio- que sexu poiitosirihni't6stibsirbidtiiea'ebmmpi'il, qum
rdt, iriqitit, td tsl, qui aui neiciia noti discit, aul scita dtim qubsdtitiiviiiomatmcorismtMinis moidgt'; ftimen
cohlemnif, ignorabilur ; hoe esl, iitdigntis habebiiur tohorlalionum salularium veluii quibtiidarii cWflbalur
qtii iriUf utiitos fide ef exmquatbShuhiititale diviiiitus unguenlis : at ittritcpostquqnipvd nicdicamitieiflic..—
reSpitiaiur; quo' mtilo rieitio ari quidqitamdcerbiusto- Dum novi aciiihiitis, efte. lta( BaWjri., Uss. ^ LaTviy.;
gitafi queqt. Quod ttiitierijuxla apostolicam tomritina- Salm. vero et Bal., JVouictiminis 1
coinmenttiiotei0sli-
tibneni Pelagiaiib illi pf&veriisseeerriiiflusJtiliarib, qtii mant, etc. Etsj prbbabiiis est ista; lCCliovalt^ri la-
se cbilegdriiriisensui, aui iniofporare rieglexii, aut e'x- men noh tantonv per se;e!egantibr est,- sed ei\iiS riia-
corporare prmstimpsit. gis opposila ad ingenium Pelagianofiim, et'&&'•quiae
Qiiam magtiiticeiJurtanus; se cireumspicii (Lib. n sequuntur obhsoriaufiof.Nnllo serisuMagd.,J)ttmTip«)i
Opet. Irriperf. cap: 16), quasi veritaTis deferisorem, ctiniinis tbtiinittiifai'tiiriiui insigneriinotdm' plebeim
cum se aeceridit atf defehdendam, invitis Ecclesiae mslimarisvilitalis, ete.
fulmiriibtis,Pelagiaiiam haeresinv!Ntincpbsiqtiatit pio '* Magd. epLabb., iommetidmionii? neC-ihipfoba-
fnediiariiineriiala cbnsueludocoipit offerri, ei deteiia- biliter, prOplejianteeedehles v6te*;cum'm:ehdaffivdnto.
(ioiii dcces.silauctbfiias, ui cottcesSu'penertiundi riiem- * De sola: rhbrtallfafe-Ad3B)S,soloqh* peee.ftij<6ifi-
bfipblens iegiiiti metiiiiim, expugriairijihonestdlis, et gihali fit menlioTquSadnfm pef se*GfflileStiia|e'ba-
1
iniictfl animortiirioriiriititiicupiivalrix tufpiiiidg' bac- tur causa, Et- priivva-if£$ frittlotlushiieresisy qiian-
chdteiur; riobistatiio hbnesliof, qrianio diitibr tiiendm * turhcumqrie pOsTetfexcreverit,; origo etâdi*.-i-.
vefiiaiiscausa facta esi, qflid cpntra pfmcipiles pbpu- Magd;,. Labb,, US§.-,Bi pafenii efiifeltirum'feriim
los, et suis remediisinfeiisos,neti riiiiliuriivafel vefitds, Deb, pfmcipuequVSemtfeftiiafestatisiriierm^^
raiioqtie' medicariiititii.Qtiid igiiut? Hotuirine iiiluitu omrii iilifq priricipitinVIfanSeflilW,tam' (fiiceW, efc.
recepiui cdtiere debebitiius, et cbtiiuitieliasnbstfai iil- Barbh.,-prmciptimifiiisempef hiajestafti et-lef gftiriipb-
cisci sileiiiib, ai' de coriscfeiiiimpofiu dlibititit fidete ienti, tiltfa' omtii priricipiufn fi!fl"jiSciV>i'{i',;c:tc'.Salih;.,
riauftagia? Vefuiri cotilffldicit htiii ddib, prirrio beni- Bal., ptmcipumqueniajeilafis irilefhiirialioiiepbteriti,
ijtiilas, qtiatrigeneii debemus'liiiindrio, deiiide spei et otrihetiitfa principiurii tfaWietiriiiieK. Noh est visus
fides qiidm habeitiusiii Deiitii, qiii exlra id, qtiodfre- tolerabilis omniuni sehsus, pfaeetfqWfeStlfutisvbci-
quehler desperaiastempotuiii levdvitruinai, cotistfln- biis iriesl.
tidmtamen, qiiarit usquead mbftis lioram exercerevo- c Corrupfe Sal. Cbhtraaliqubs, o'pM'sciifarii'su'Mifet.
Itifi, etsi titillum iinpfmsenliaruin cotiseaueretufeffe- d'Magd., Bar., Bal., fidei aiifefeftet exofditim. Ilae
chin, miertiaremuhefalione doriavit voces idoiieuiii setiSuih noTi,faoihhtV
Qjiaihigloriosc subs depraedicat (Lib. n de Ntipt. *rIfa Magd. Reiiqui, aostinenlidiii-,
ut sjnitaxi^cbhsu-
1
et Goniuy. c. 3)! Doctoresnosiri' tetiipbtis, fifltet bea- lerent: qiiie sahenieliof esf, sTlbjeb•pfMiise', qii-od
iiisiine, el nefatim qum ddliuc fervet seditioiiis:aticia- fiabent Magd., reptihaTuf prddessei, pt: eWiglt'sefhjs
fts, ad hbrtiiiiuiti,qiioruiti iarictis sludiis Urflntur,con- ofavionjs'.
lwneiias et exilium decreveruniper ruinam toiiiii Ec- ''MaM. atofere; Cohsulfufti vblriefuht Latiiiitatis
585 AD PARTEM PRIMAMOFERUM M. MERGATORISAPPENDIX SECUNDA: 584
mcnlis, » inops raiionis, caecitate irruissel, delap- A fama perslrinxerit, inlra sacratissimam urbem no-
sum ad posleros non fuisse, lantumque apud eum stram aliaque loca, ita pesliferum virus quorumdaro
quem raalesuadae grafiae inlelix rapuisset illecebra inolevisse pectoribus, ut inlerruplo k direclaecredu-
transgressionem » interdicli exstitisse discriminis; litalis tramite, scissis in partes sludiis asserendi,
cum evidens c calholicae legis omnifaria testeiur 1 materia impacatae dissensionis inducta sit, novo-
auctoritas illum interitus omnium fuisse vestibulum, que scandali fomite concitato, bealissima? EcclesSa»
quem djvinae praeceplipnis sedulum * liquet corru- i hactenus nutet intenlata tranquillilas : k aliis
pisse mandalum. nempe aliud anclpiti inte^pêtalione sectantibus, et
e Alia
quoque plurima, quae sermo respuii, et lex ( cum sit absoluta sanctorum apicum claritas, ac
(
rel'utat,v quae perexosum est recordari, etiam sub dilueide quod sequi universitas debeat explanet), pro
dispositione pleclendi, quae maturo remedio et cele- captu vefsipellis ingetiii, profanam J novorum com-
ritate festina oportet intercipi, ne corroboralo usu meniorum moventibus quaeslionem,m Palladi parens
nequitije e adolescenlia, vix valeant coerceri. charissime atque amantissime.
Si quidem aures mansueludinis nostrae recens Ob quam rem illustris tua auctorilas, n viclura
legibus, quasi eo perlinerent voces consequentes,' 13 natur. Quamquara non abs re quispiam senserit, eos
primitivi hpminis errorem, quas puncto dividi postu- qui non forerit imperatoribus natti majores, vocafos
lat oratio. Tuisse patritios, idque ea littera P. indicalum.
* Magd., inopis : minus recte." Postremum ; non solum erga praefectos praetorio
. - ' b Baron., inlerdicti exstitisse el discriminis. Con- vel Urbi imperalores hac compellaiione usos; sed
i juivctiojrrepsit viliolibrariorum. eiiam erga magistros militum, ut constat ex novella
0 Lex pro religione dicla est, euj'us auclorhas tri- 45 ad Arioviiidum magislrum mililum, tit. 14, de
bus conslat, verbo Dei, traditione Patrum et Eccle- Amot. milit. for. praescrip., data Consianiinopoli,
siae definitionc. Dogma vero, cujus meminit impera- Cyro consule, id est, anno 441, tum ex tit.24, no-
• tor, non tantum comprobatiim fuerat ab omnibus vella unica ad iETium
magistrum ulriusque niilitise,
passim tractatoribus (Vide Mercaloremin Subnotat.), data RomaeValentiniano Aug. vi consule, de Ordinat.
tesiimonio utriusque Testamenli, et ab Auguslino episcop.
,.(Lib.\ advns. Jul.) tradilione Patrunv; sed eiiam Qtiin etiam Eudoxio comiti rerum privatarum,'
definitum ab Ecclesia, partim in conciliis pariicula- tit. 2'8, et Florenlio magistro officiorum, tii. 29,
ribus, ijuoruni certis terminis circumscripta est au- Sdemlionor delatus esl.Unde emendes noveilas allas,
.tctoriias; parlim decretis duorum sedis apostolicae in quibus vel liltera F. vel frater ponitur, pro P. el
anlistifum, Innocentii et Zosimi, quorum jus est to- parente.
tum mundum docere. " Adde verba parlis nltimae, quibus imperalor
d Ita Magd.
Caeteri, liqueat: idem omnino sensus. jubei constitutioiiem orbe toto promulgari: et conli-
e Omnes praeter
f Baron., Magd. Aliaque cutn plurima. „ nuo niirare quid causaesit cur sanctio duabus tantis
qumperpetue cum sil recordari. Salm,, *-'notis iiisignjta, perpeluiiatis et universilatis, pec
qum perpetue,.absil recordaxi: Bal., perpeiue' sumpsit olim relata fuerit, vel a Triboniano in codicem Ju-
: recordgri. ,\ix inielliguntnr hae senienliae. vel ab Anniano postea in Theodosiani
8 Magd., nequilim adolescenles: lolefabilis lectio. stinianaeum,
breviarium, nec a Golliofredo nuper in vegrandem
h Bai-on., directo. illum Tlieodosianum codicenv,qnein sex.tomis com-
* Baron., monslra
_ impacalm dissensiottis inducta posuit ex omnibus undequaque conquisiiis impera-
sint. Ul noslra.lectio sit inelior, haec tamen non im- torum Martiano mnjorum legibus. Admiraiionera au-
probabilis. gebit, credo, quod nulla sit in toto illo ler gemino,
_fMagd.,actusnutelinlentalalranqmUU'as.k*>eir\am si licet ita loqui, codice, lex adversus Pclagianam
viiiumest. Salm., Uss., Labb., actunutet, et attentata haeresim, cum in alias multae sint, et haec ijisa sae-
tranquillitqs. Miiius concinne. pius ab imperaloribus sit proscripta.
k Magd., aliisitem •
atiud, improbabiliter. Probabi- Qupdad Tribonianum spcctat, duas olim suspi-
lius Baron., Uss., Labb., aliis iler aliud, etc. Salm., cabaf causas cur de Pelagianis lacittini voluerit. Al-
aliis aliud itet seclanlibus: verior nostra lectio. teram , ipsorummet Pelaglanonim artes, si tamen
T.Baron., Bal., novprummore anserum.yix digna aliqui in Oriente superfnerint, quod vix reor. Cave-
principe legem ferente comparatio. Salin,, novotum runt enim diligenfissinvesemper ne quid scripio ira-
aut.suam, etc, nullp sensu. Magd;, Uss., Labb., no- deretur, unde vel aliquando laborarent iiifaraia, vel
necista lectioimprobabilisest. in jus vocari possent. Altefain, quod Tribonianus,
01Animadyeriitelc,
votumquctotum,
Gothofredusblim ila compellatos . cum aetale sua vix ullas in Oriente Pelagianorum rc-
- fuisse ab invperatoribus pr.aefefTos praetorio, lib. n de D liquias videret, leges adversus eos dafas habjicrit
Episcop. Judic. et praelecios Urbi, lib, i de Paci. At pro temporariis, necproiiide putaverit in perpeiua-
tria praeierm.isit non iriinus noiatu digna. Prinaum, rum codicem referendas,
eodein mpdo; convpellaios etiamab imperatoribus Illud ipsum de Anniano sentiendum pulo; at de
episcqpos : sic ab Honorio Aurelius Carlhag'jnensis; Gothofredo nilvil habeo dicere, cum el eas legesapud
sica f lieodosjo etiamTraloCyrillus, etc.Unde non Baronium, ex quo desumpsit alias pene infinitas, non
incerto j'udjcio colligere est;quo imperatores honore poluerit non videre, et lemporarias qnaslibet in suos
prosecuii fuerinl episcopos, cum eos summo fasligio lomos congesserit, et nulla -sil de quaiuor a Baronio
sublimique apicidignitateniiavquareiit. relatis, quae non contineal plurimum dpctrinae, sive
Alterum, eadem compellatioive, noii quoslibet prac- ad lerapornni rationem, sive ad rerum historiam,
fectos praaorio cohoijestatos fuisse, scd eos lanium atque scientiam jurisconsulio dignam. An prudens
qui aetate imperatores non mediocriter anteireiil', voiensque pnvnes praeteimisit, ne primaiii afferret,
quasi compellalio haec mixtas Ivabuerit dignitatis et cujus occasione recordari cogeretur vicloriae a Sir-
aviatis causas. iDndein NovellisTlieodosii Florentius i mondo relaiae de suo symnvisiaSalniasio, vel secun-
i appellaiur-paier charissimus Auguslorum; erat enim dam meminisset ad Aurelium episcopurn datam, ne
.utroqtie TJieodosio.et Valentiiiiaivoprovectior. Quare agnoseeret quanta veueralipne steculi potestates pri-
corijige quod in nonnullas ifrepsit mendum, ut pro niis illts lemporibus prosequerentur Ecclesiae an-
parente legatur praefeclus, vel sola littera P. appo- tistiles?
585 DISSERT. III. DE CONSTITUTIONIBUSIMPERATORUMIN CAUSA PELAG. 586
in omne aevum lege nos slatuisse cognoscat, ut •V Dalum pridie kalend. Maias Rayennae, DD. NN.
pulsis ex Urbe priniis capitibus dogmatis exsecrandi, HonorioxiietTheodosiovinAA.ee.
Ccelesrio atque Pelagio, si qui hujus de caRierosacri- HlSTOKUCONSTITUTIONIS.
lcgii seclatores, quibuscumque locis poluerint repe- Ipsa per se constitulio satis ostendit a quo impe-
riri, aut dc pravitate dauinatata. aliquem rursus ratore data sit, ab Honorio; qua die,Honorio pridie kalend.
Maias; ubi, Ravennae; quo anno, xn et
proferre sermonero, a quocumque correpli, ad com- Theodosio VIIICC; adqiiem, Palladium P. P.; qua
pelentem judicem pertrahantur. Quisque, sive cle- de re, de pellendis Pelagio et Coelestio. Sed dn-
ricus, sive laicus fuerit, deferendi habeat poteslatem, bium relinquitur qua occasione data fuerit; cujns
el sine praescriplione aliqua perurgendi, quos,relicla vel rogatu, vel ope obtenla; quem effectum soriita,
lene- et cur geminanda brevi post lempore, imnio et
coiiiinuni sentenliae luce, novae dispulalionis exlendenda. Sed cum postremum istud perlineat ma-
bras introferre deprehenderit, conlra aposlolicam gis ad bistoriam epistolae Honorii ad Aurelium, alia
scilicet disciplinam evangelicamque claram et sine nunc tria, partim velerum testSmonio,partim raiione
eliam conjeclura , indaganda sunt.
errore. sentenliam b vafra rudis sectae callidiiate atque Plura sunt quidein apud Augustinum quae spe-
pugnantes, invoiventesque splendeniem iidem veri, cient ad primum illud Honorii dccretum, omnia ni-
ambagibus disserendo. iniruin quac referuntur ad coercendum Julianum
Hos ergo reperlos ubicumque de hoc lam iufando ^" aliosque in Italia partium Pelagianarum homines;
sed ca vix quidquarn argumenli suppeditant ad idi
scelere conferentes, a quibuscumquejubemuscorripi, efficiendum quo de agitur.Commotum ait in aucto-
deductosquc ad audientiam publicanl promiscue ab res haeresis imperium, a principe scriptam legem
omnibus accusari, ilaulprobaiionemconvicii crimi- adversus ipsam, ab haereticis exceptum, ejusque
terrore dictos fuisse clericos Romae perculsos. Inau-
nis c slylus publScus insequatur, ipsis inexorali ctores, inquit (Lib. de Pecc. Orig. cap. 17), nefandi
d exsiliie deportatione damnatis. erroris episcopalia toncilia, et aposlolica sedes, utii-
f Decet enim ofiginem vitiS a conventu publico versaque Romana Ecclesia, liomanumqne impcrium,
in eos cclebritale consi- quod Deo propitio christianum esl, rectissime fuit
sequestrari, nec communi commolum, donec resipiscant de diaboli laqueis. Et
stere, quinon solum faeto nefario defestandi,verun] alio in loco (Lib. in advers. Julian. cap^ 1) : Sane, ut
ctiam exemplo venenati spiriiUssunl cavendi. dicis, si pro vobis potius ab imperatore responsum est,
nott in medium prositilis, el hoc ullro pubiicis po-
Juvat aulem.s per omneni pene mundum, qiu cur leslalibus allegalis,vos esse monsirantesqtibrum chn-
imperium nostrum exienditur, hujusmodi promul- siiantis printeps approbaviifidem? Verum ftdei legem,
gata diffundi, h ne scieniije forle dissimulalio pa- non sicut sese habet, sed sicut vobis placet, inlelligilis .
stum praestet errori; atque impune se quisque puie quid tnirum, si el de lege hnperaloris hoc faciiis"?Ibi-
1 audere quod condemnatuin vigore publico sfisc dem : Ne argumento miserrimo: ulamini, quo universi
. ulunlur hmretici, quos a perniciosa liceniia legesimpe*
"
flnxerit ignorare. ralorum calholicorum premunt. Omnes quippe hujus-
a Eura certe, quo traderettir error. Quem in sen- G adversus Montanistas; lege vero 58 adversus Eu-.
sum paulo post jubet invperalorpuniri eos qui reperli nomianos, pro eo quod in hocce dpcrelo legittir,
fuerint de tam nefando scelereconferenles.Quicuinque inexorati exsilii deportatio, posila est poena depor-
enim vellet catholicis, spirilu Ecclesiaoinsectanlibus taiionis absque-alicujus intercessiOrie.!
errorem, invpositum silenlium, incidcret ille forsan d CorrupleMagd., auxilit deportalione. <
in reprehensionem. lum Hieronynii conquerenlis, co e Lex ista videtur priores dmilari : jamdudum
pacto fieri, ut quod bellum servavil, pax ficia auferat enim dccrela fuerat deporiationis pcena aliisquoque
(Inprmf. ad diatog. cont. Pelagianos); tuin impera- lucreticorum doctoribus, Eunomianis scilicet, Ma-
toris damnantis unius ejusdemque culpoeeos qui aul cedouianis, Arianis, Apollinaristis, Momanistis, Do-
dissimulando connivenliam, aul nori damnando favo- natistis, etc. De quatuor prioribus seciisexpresse
rem noxium errori prm.slenl(In episl. ad Aurel.); habetur constitutio Tlieodosii M,data Gohstantinopoli
lum denique Ccelestini graviier monciitis Galliarum xu kal. Februarias, Ricomere el Clearcho^coss. De
episcopos, in lalibus causis non carere suspicinne Eunoniianis nominaiim est lex Arcadii xi kal. Maii,
taciturnitatem, quia occurrerel verilas, si falsilas dis- Arcadio IVet Honorio ui AA. CC. De Montanistis et
pliceret, elc. (In episi. ad episc. Gall. de Augusiin.). Eunomianis lex quoque habelur data.Conslanlinopoli
Kam, ut ait Innocentius I (Episl. ad Paires Milevil.), IV nonas Mart.Honorio Aug: IVetEuiychio coss. I)c
par vindicla constringere debel non solum eos qui fa- Apollinarislis denique est Tlieodosii M. sanctio VI
tiunl, sed eliam qui consenliutti faciemibus. Nec enim idus Martias, Thessalonicae, Tbeodosio n el Cynegio
inullum interestinter commiltenlisanimum et cbiisen- coss., et Arcadii kalend. Aprilis, Coiistantinopoli,
tienlis favorem. - . . . : Can.sarioet Allico coss.
b Ambigua est vSshujus vocis, rudis; potesl enim JJ £ Consonat imperalor sancto Innocentio scribenli
el imperitiam significare, vulgari usu ; el novStatem, Pairibns Carlhaginensis synodi : Avetlendisunl lon-
qua uotione dicutilur rudia mancipia pro novitiis in gius, et ab Ecclesim'procui remgvendi viscefibus, ne
Codicc Theodosiaiio. Neutra vero significatio inop- diutius mulla occupansinsanabilis post error increscat;
portuna cst, cum Pelagiani plus habuerin!, loqiiaci- si enim diu fuerinl in hac impunitate versati, necesse
tatis quanv scientiae; et Patres soleant, praeserlini esl mulios in hancsum pravitatistnenleminducant, de-
Aiigusiinus, novellos haereficos novellamque liaere- cipiantque innocentes, vel polius imprudentes, qui ca-
sira dicefe. tholicam fidem nunc sequuntur, elc ;-•
< Positus esl stylus publicus pro publica senien- •« Baron., Salro., Bal., per omnepene imperium
lia, eaque deporiationis, qiiemadmoduni ex conse- nosirum, qua tnundus extendiiur. Inversio vocum sen-
quentibus conslat, ipsis inexerali exsilii deportalione sum perveriit.
damnatis. Stylum vero pro senlentia dici, doeet lex h Miigd., inscientim, qui contrarius seiisus.
15 de Bon. praescript. et aliae passim. Porro sly- 1 Magd., Baron.,Uss., Labb., audire. Vilium pet
lus deporialionis expresse dicitur Icge 57 de Hxr. se apertum est.
'
887 AD PMTEM PMMAMOPERUMM. MERGATPRJSAPPENDIXSECrjNDA ««
Vtbdidiciini-;qdb'di'psedixistii ttibdthre iltqnt ptirfem i A praece;sSldecretum tpios $ex annos; ati stjcunflam,
xaiionh inopia, qfiflti
jp jHfseretidOittim {etfgrenisub- : ex.qua rfilatjijriestad liinoceiitiuifi?at jpsa'<ijiiqque
rogat, nullum a ptudenlibus impeital, sed cmcum aa pfior est deereio dilobus fefe anhlS; ari ierfiarii
meiiculosisexlbfqubimWisuih.Wehûe scribens adi piiulo quitleih bbscuriofeiri, !?edCjijrise-pSScbpis tcf-
BonifaciumdeIquerelis Pelngianrirura{Lib. i\qd Bq- i- lias stias litteras Zosimtis dedit ? Ppssel qiijdeji»alir
VifaF.-c'api3)i Quhwliain RqmaiibSciericoserr/uutii,, quis Siac.onjicerenficfprte imprqivab.iliter; vix fahieii
scfibenleseos.juisjonishrrore pettulsqS_nqi\etubuifse e cfed.id'flrimSaiiriajiuiri aiiam iriteilexissequahi quae
i ....
prq?vatibgti'onis:'cfiriieri.aj_imitlefjei;;,, .,.._. coivdiilii,ocfib cariories,quWsvulgus Milevifanosvga
Vefuihcumhaeciuiicrascrjpserji Augusljnus pbsit i cat. Si antem itaisvsnsit,e duobus,altertjtrum peeca-
tracioriatji Zosimi, ex iiis profecto cfilligi iion poss yij.; yel eiiijp in Mijeyjf^nqcpnciiio ejusmbdi canor
tesl.quidquamiifldbspiyaiur quaesfipquarii nioyimjis s nes coivdjtpsopinatus e<"f, quo "iiiliii'isetaie nHsira
(Vide.disseti. 6ideLibrit_, etc.)j sfidisne appstplicae s diciiuf a;bsiifdius";vel faTus ekt ribhiiiLesyhodi Gaf-
iiistantia:; <anAMcanae Ee.clesiaerogatu,,-pkentumi thagihehsis significari universalem A-fricanaiii,-qiioii
fiierif decreluhTr;polujl eriim ab ufraqueparfe... alieniim a ratione,- cum ejus.ijipdjisynqdus depretuiiij
. :Pbssidifis (Iri Vila M..August.tap, -18)aliquid f»f- subsecuia sit, uno sallein die, si acta, pfioritsurit,
fert majoris.fiiQinJiUijiCefffidistiiiclius, sgdneqrjg> iiitefpfetahiuf.
Uunen adhuc sitis Tiloneum sqiyieiiUse<jua?siiohi. '. Prb Saliiiasib tameii facefe videlur in speciem te-
Quoriiqm; iiiquit-,.iidein pervefsi/:Pelegiqnislfe sedii s.limoniumaucloris C.hrpniciquod fribujtur Prqspej
tipostoliciB,,peftnam timbilionemf.eqmdepi perfidjdnii ro; Prosperi ip?ius, BaronMatqiie iinperatoris.iib--
persuqdefe tcoritibatilut;insltihtissimeeiiflm gpnpi/iis s U nprii. Nam auctpr Chronici ad cbrisiilaturii ilbnb-
Africatm$tin$tprumepiscbpgrunigeslutiiesi yt iqnpip| - rii xii et Theodosii Vin: "Quibiis,ihquit, cofisutibiis,
pttpmrurbis":Rammi et pfitii, ilenptabilirringgenlig, ett cpncilioapud Catlhaginemiltibfto%\!fepisp.qppjuinqd
pojlefl saiwtbZpsiniOiijus succestoti petspqdereiur,~t fqtilificpmZpsimurn,synodtiliqd.ecrelaperiqia, mql;
gugiiilaMci_q;;cqibolicq •fide;etqbbriiiiiqnda,pl danf-r quibus pfbbqlis,per ioiurii ititiiidtiinlimresisPelagitiria
nanddfuisseiiAtiili.tatiim sedisflniistifes suis diversis; dariiriataesi. Hiiic eriinvcbTligatforte qiiSspiahi,*"cyw-
tejnppribjiseosdemnpldtiiesifilqfleatiiembris Ecciesim ! dita prinvura a 214 Patribus Cartlingipe copg.regatjs
ptfecifteflieStddlisfiftetis ad AfritflriffM Orientisqueeti decrela, id est, canppes ocip, quibus co.hliiielur,}<>••
P_ccidetiii'sEcclesiaSi.epsanafhertidtizqhdos :elff§__>iiflii-lius liaeresisPelagianaetlaiiviialio; ea dciiide peflaia
des abJoMnifris.tailiQiicis cinsuermi. Ei iwp taiefle.: iioiisoium Rbriiaiiiad Ztisihviih);- Tii pfob;ifeiiiuf-,sctt
illis Ettleiim Dfi cathoticm.pfqiaiumjudicium etiaiii fttiam Raveririalhad Horiorium,-ut snnciioiie firmac-
piissinitisifiiperatorHPiforius.qv.diensqc sequens,siiis; rentjir; eadfira.eji-inde,,niissajjjlptuiiijii.ujidi)i)},.CHn»
$gt iegibus damnalos iifler hmtel\egs haberi consii- sumnii ponlificis tractoria et imperiali sariciiqiie;:
iuifi evs. '_„-... ,:. ...;.• . . _,, neciionajv bmhibtis episcbpis siibscfipta, atqiie"ita.
-vMi\m patfit: inde quidem jmperaTprem Honpriuni tahdem ubtque gehiium haeresiraprofligaiam.'
jElccjesiai,jd :estj sedis appstolicae,,in qu.a vel Injipr Prosper in CarniShede Iugratis {Cap.2):
rentius, ySlZpsimus sedeibat,'<jiidiciuin aliquid secuc
i'ui.1ifuisse,: at.cefte nonpatet qub decreio.pontiricis TiicatisatnfidfiiflagTanfiiis,
- Africa,nbslrae
jiidieium segiiiiis -sit; gemiiiuni ejiiro decrciuni der Exsefjneris.: . . . ., . .
Tônyêre;liiidec,uriclisurbibus almi
d.itj.et-.tflefique.ponfSfex sententiara iji, Pejagjaiios f, "PoiKiiflcesi
gfeiiiintique^^S"3ffumvce'le1v'err'ih)a:ca3iu
dixStj.HqiiorJi-iemrioribus, ., ... ., : ^1 Romaprobet, quodtegn.as.egujji.uij.
Sunt qiii Alipium Tagasterisem putent, Ecclesiae Deceruis,cjuod
Africanae legatione functum ad imperatprem, adver- Barp/jiiis post laudritum, sine diligentiore exami-
sus Ziisimi consilia Pclagianis artibus delusi, aii eo- h'e, Pfospefurii, quem pulat Clironici auciorcm, scri-
qhe oblinuisse;decrelum .fldb;CffiIestius'i,:quS a sede bil; «:oiiciljuiii,.cujusi.IJfimemi»ii,'P.rimo5yerjs:ji)ijio
jipostolica ex paite absolutus videbalur, Romacpro- coHectuuj, idque -certo argjune.oto in.deipjncludiA,
hib.erbturjcoiisistereijet daimiatam ab Africanis do-. quod ad Spsumdataesint a 'iosiii.ioiiitera; xij.kaiejvd;
ctriiiam libere;.ddcere.{/n:A)i»]a/.an, 4i9). Siiicere Apiiilis, quodquein fi.0ad -Maiasusqiijepr.^
Tateor, non videre'jr.e, -ijuiprobabililer defeiidaitiir nones de quibJJSsermoesi sajicifi sijti. Addit pqsteaj
/opiiiib laiiialiena a -teraporumralione, etsi enim eodem itempor.ejjet-C.arjliagi.ne .concSiiuji),et .Roihae
iibn dKfitfior.Africahos impatienter tulisse Jienigui jiidiciuih dfi -PAJ^gioiCcelesiiqque <.cel.ebrjit.umjfijiss.el
pohtilicis iiidiilgehtiam,vix iion niraiam erga boiiii'- Addit :et aiia plura quae, etsi Ioiiguriifpfjeirefefrei,
j)e'hf#eriitusiim"rocreriteni!;iinino.Iicet.'CQnfiedam ab 3io.iltanivensine .ope.riie}ire.lSo,c.pn.si.ulii?o^suri^
jisdcm sanctissiiivis episcopis leulaias vias onines imperator his auclor.ilJUSacc.edere yid.elur jn Jdjjifr
iqujbus,pariimTidtii damiioTparXimsuo dedecori bc- Stola ad Aurelium; nam .posl ii.i.ejitione.riji .factain
STjf.rer.eiit-; 'conciliari tamen non posse reor legaiior ;dain.natoruma se janidudum Pelagii.et Ccej^slji: In
jneih;Aiipiii diBmque decreli SmperialjSTCumactis $uo secuta esl, inquit; cleiiieiiiiqnoslfajndiffuin.siyiT
.conciliiAfricani getteralis; ,ex qiio Alipijus.missusdi- clilaljs fflm.,quos c.bflslafab u.niversisjusfq senfetiiik
••citttr.-SifinimAlipius decretuiii obTinuisSei,secum exaininationedaiimatos,Ilaecvfinimverba si.cargumejri-
•Sllud,eredb, retulisset in ATriCaui;refer-re yero non j),tari j licet:.Si judiciujn Aijrelii exCep.it'spfiroasaiiêtio
poitjil, quandoquideni decrfitum pfidie kalend, Maias' -Hpnoriii ncc Videripptesf Aurelius.deCoslestipSh.uI
iaitum: est llavenhae;. M kalehdis Ijisis AJipius__ul iCt PeUgio fecisse rjudjcium.,pfaoteriqijam iri syjj.pidp
,acia pleharii coheilli pStehduiit; chm Patrjbus Gar^ Carjthaginensi.,uiique s.aijctio videluri.qubqueidiaTa,
lhagine cousedit. acceptis synodi Carihaginensis gesiis^ quod "puiayii
.;.<inicodicb Tliuanb ms. con.stituti.osicTivscribitur : iSalmasi.us.
Itmpifsatruifi.reitriptum-,atiieplis fijnbdiSS, :gesti'S Sedj ut-jnieime fajtearguod s.enfjp,iliaecinihlisem,-
iittlum.^Salmasius;ûi «oaicem vjdit; hi.s duabjis Jit- -per lestiinonia visa shnt, non t^ntjim noo .cpriJicere
TerisSSi GartJiagiriehsemspfoduminterpretatuisest, quod oporfef',sed êfjam;P.er-se "iadrijplun)îfuciJia,
;ex.quo cbrisequensutiHonorij.d.ejcretum•flagitahtibus im.roo polius. linajorem paritemia yer.o "aiiena/nisi
Africanis "daium«redalnr.;iSiquidemmsmptuMiQXfii., Jb.rle beniûa iquadaniinierpfetatipne.adjuverit.ur " jiiit
cuni.ijludaônsfituliohejnteo.djfferr^tvqtipd flipfij. toirqueanfuriraagjs, '.,"' , '.'".
utriusque par esset vis alque-aiuctoritas, rescrijvtum Nam ut a Baronio incipiam. Si primo yeris ihltip
tariieu intierrogantibus postuilantibusve,per Jjtieras .conyene.re.Carihaginein-|l4 Patr^stojms ATripije jio-
rescribereAur^ conSlituiibneiii per se et sup -quasi jninatissinii;isi conciiiumia^dkalend.jlaias.iet.iporro
motu im.perator conderet. ;pr.o4ucfumes.t; -si ad jpsiiiri scripsit 2bsimus leftias
Sed quaer.0 quam .Salmas.ius:eartl).agin,ei)semSy- jd.ecajisa Pelagianbfura""iitter.asj;"iiecessiijiitiiprpi-
Jioduia'ijjflelligi yoluerjti?Hlur-.es.epi.mTueruiiiiinliac fecto, ;et'S3nciissiinor.um£ntistifui)iiiari;iam:iiiiiltitu.-
ipsa «iajisa. An primam spb Aurelio a-np,412? at i.lla diriemabiufsse a suis Ecclesiisêrfesiaîascli^lia,
589 DISSEIP^ UL I>E-C^TITU .??#
quibus canones ..jjibeban.tab episcopo bapiisraiiro ,ce- J\ sj.e.adera,testaretur,: Jiqujdem; propter smim Augur
leirin; eicpnciiSS ifih.erivsua tehipbps rioia corisi-" sijnj^,Afrjcari.ofuju.que.'jnefiefli.bileijiiiflijjiii, jriuiW
griafi, qua careret ihijluni/jet .sjiiin^.migqi^Bjisrij ailir4bjiere"sF,pIii^ssijt'ArrlcqeâtiniijiuSj, îiljaîjjitorir
scivisse Ro.mae,die %jbiMaifliijiquaicôiigghai, suas |it- jri'
Ivius, ;;qriib\is"|ieêV^ "iauteoq^ratoirujri tant^
tefias, eoncjiiujriiiCajiivagtne fuSsse^pngfegaiiim,, aut ^f^''4^^,jfiîîfii'^'/^^^^d^^..'., .;;;
im.nio p.tisoiuiiim,', qrip.d iaraen jVon aTite20 djejri .Jtara i^fio guaeiaiguuientatipdgCiiiirjaibigiperatofis
M^fiii coi.yjsVeii"ScrjbjV erani "Zps.iffiijs,:Anfelip.flp idififffomofi iilt jrpcp.,'aiflfijgija.ynjjiVityr^ 1|.a jfaicjijej
cmieris",jjfli i» .cbrifUib.Cflrihggingrisi dffuerunf,JHis e^pjiâta iypcwiiig^ eniin
veroTribusiguicl dici^pptesTipij^nanJjus,yel religianl impefjitqr^sarict^^
lenipbfujri, jqiiibus sariclissime, iir Ipsa prêseijim jtidicjrjniVji Ajjrelio ,fa,ctum;Jin fifyicana syijodp pje-
Africa,''' iicaripn.esoivserVabaritur,;',veliieqnsueiuidiiii jiafjj, iqiupSta"m"eri
tpiisigharidoruiri;iCbiiciViprjtiirq ,"yjej fafi<jjii Aeiiique, icqiififjiiajidamjised^ sajictiq-
ui per se constaf ? ,;_,__ . riqm-.posf ijiidiciuiii -Aurelii, jgual.eciujnqueTandem
Jarii vefoi chfonograplii verba, si peiriride afgiijj jl}jf§j^mfji^t iciiijjiscuJnigjiie tempoffe iGejnjrijjmfjero
Baronji accipianlur, perin.de .qjjoqjie diffiîjia "suiit Aurelfjjs judi.cmm ..ex^r£iît,||^^rsi^^jteîij^pj;ji>g.'^,,'|jn
altjue iiiipiicata.Quod si ayiein fl.priiinesyjijbdajfom syriodjsprqyinqii.pijqgpnsuiarij :i-priinHjji: ani), ||2»
decretorum ocio canqniesdpgiuatVciintpiligajiljii^re."; secunduiriiannîî^/ijLsserii"ergqiijipfijato/ secijtujin
pugnaT cbrqnoigrapjiusProsper,;n,on'te s;bJin.gauctjojij.eiprjpirje^^"^denqjjjidjciiMim .Asrjeiil tde
ris adyersario, q"jii.duorjiiro.coriciTipTuni meminjf, et ii"SiciiuqsposiraqjJura,e^
in aitef o "carionescoiidiios, in altefp 214 Palfeis cpjj^ ,"U 'riaiSone(aputfisjedeni apqsfqljcaHiInstiluJa} a"b"jini?
sedisse scribit: sed etiarii Auguslino duo quoqiie 1 yersis (adgiuqsijnissa ss.l''%o§i^l_'^^4K'ei._^fin\g
concilia Africana, jnimp tria meropranti, quorum ex bris' "subscripfVappstqii.ca idi^
priorfisi.i.re.scrjpiuni .Zosjmp; jti ppsleripre.caiipnes " damivatqs."'. i :/ 'ff,'::,f''.ff [': ;r;',' ..,.•,:,
coiifecti|iiiTefii6iacc'eptaXb'similfac Tiis^ta jjispiijtatis'.§4%F^Ji.B.^nl9<Re$-.jii.Qh..î|l
KJuidigituf Taciehius PfoSperO clirohograplio, #es CbnsjtariteSj jid.^gqjeerii putp iratibji.esppsse^pnsijjfli;.
sui teiiiporis, ut tlieitiir, scfibente'? Nam Baronii fa- C6iisiaf'Zqsiri|urn,a
ciljs est exc.usalio,.cuijia Prosperp seductus..sit: vix pfSriiasi.VStterasimlio ."SjB^lgim^rls^-ijijipi.tfiT^ (dgirid"3
nbii h&fereiri dubius, iride Tiie feTihenie PfpsberS mpx seûiidas, qieiPei-jgiqVji .Kajend,»iOciobres>
nbmirie, ihdeinebhirafium ffahenteratibiie, hlslea Prjmas "cfedjbil.eeist peperijsse Cjjrjhaginem inte
eogitaijo meinem subirei; sola forte me ffiiineri unjr solijijjm ^quibjj[ii|^;pro.vj.aî'£.iprqqitvjisul.aris, quodjfle
bra, vel difficultatis,ycl magnj nojvviiijs.IJnde enjjn riipre §irxqfetiipus:aujififw».rbg6eijba|||r%.4gk; ^.fie^siir
constat servandatii esse leciionem qiiam liabehtviil- piurii esi acl Zosiraiirii, missaqtie simul oriinia quae
gati Chronicorum codices, et non substj:iue'ndahfpo> lcuhj^GoSleislib praesenle gesta fuerant in Carthagi-
lius quam apppsuit jpannes Sicardus iii margiiie (Iti nqjisi cqpcilio ajjn. 4.125 ijiigsiû.qquqi. ciiij) aliis
ediiignefihrqiiici Euseiiqnfdb ilierbnyitioifqnsfqli ef mriltisiijsifiimiejitis, Jifi.elli^jio Aurelio pbJaiij sive
ai' epdem Prbsperd aucii ,Btisflem, qpad Eeriricuiri si Pajilino, cuto accusarei, siye a fG.oeiestiOj ciini se
Pe'ii ann. I52'9)"":A pbiiiifice Zgsimg sfjnnddfiadg- •ideifenjLlierpt. ...,,.,,..'i,.,!..-,,,ii'ii:ii.
crela sunt prplala, quibusprob.alii"peftpjum tiiundiirii, tlis .instrujct-us.jfjontifje^.iirer^r^
«jQ^pit êbris Inljer-
/imresisPeiitgiaiia ddiiinalaesi? Haec eniim yerba, ali- fogatioriibiis Coelestiurii,Tit damharet etjan! ea quae
quani, /aieofi vini patiuniur_i setl appfimfi cphaeferi^Q Paulinus ijbello pbjeceraj, ,T;qrgiypTsatu.s,fi_si maligne
ut
cuiriVefa fefumTiisfofia.; Qeintie^ fettrieaiuf yiilf reus, ficlaqrie ;menie prpiiiisii sp.Iniioeenjii lepisfolfB
gaia Teciio,iquo saiis afguirieiitp'cpjiilicifijrClirqriici subscriplurura, eaqii.e.iibglJi "sui cflj^recfurrimigriie
Pfospero iribiiti cbriiinuatorerii ab Aquifariicp npn sedeiapqstqljca qpfrecta velle.t;,sefl sjnjul spopondit
differre? Geniiadium,seip legisse Glifdnicit;npinfne sq, si Tacji)ias"^jpetur, Pauiinum ex suq ipsiusriie-t
Pfbspefi prqilitulqfflfpflScripU Eccies.cdp. S4); sed jibiellqhKresjscprivjcfururo; ..,,.:. ^....
ari yeriim aucipreiri fronte ipraeiuierint,' ari alium . Intfiriin missus est a Zosiiivo.inAfricam Basiliscus
iuentila , iadiiucesi sul) judice lis in ccriiiidoctoruirii subdiacorinslEcciesiaeRpmae,qui el .Affos episcopqs
Sedutetiam defur, Aquitanicum Clirpiiicai a coridi- cje rebus Romaeigeslisdqcerei, et Pauiiffum adjudU
Cipiiemuhdi ad yalehtiiiiani oiviiujri scfipsisse, aui cjriiii yocafei.fllle in; Africahi appulsus Paulinuni
coniiriuassf pbtius quaiji t^ndeni meretnr fidera eo Cafihagirie cqnVejiii,--nori.tamen ex canonuin .praei-
loci, ubi tfia tradit. aperle fatsa? ScrijfjjtBpnifaciiiin scriptq, qujppe jiec Jegitimo;tem.pore, Jiec Sdojiea
liohvai episcopaium inivisse aun. 419, et lenuisse scfipluia: uhdePauiinusquinque post conventionein
annis tribus, ijiehsibus nqvem; atiniyit aiin.iig, et idjelvris,Marcellinq Ecciesij-eCarihaginensis: subdia-
tejiult'annqs qriatuqf, menses decein,, tribus dSebus «iqriqi,quein Aurejius cuni iiiandatis.Romarii.riiitfebaf,
exceptis, iiquideni sedes Zosimi 26 die Deceriibrjs libeJlumdedit ad summum ponlificem, quo ingeniose
yita fu.iicii duobus tahtum diejbiisyacayif, ,et Goelp7 judicium declinabaf, ; ... -.>:„,
S!iuus"*die 2i>pecembrisi s'ei.ere'c«jijt'aijni.'i^5.^ ",_.
^qraae rtefum'Kiqine cum Coalestioactum est| sed
i).e.!ndeCbnstaiifiunjprqdif sef.vurii&eiahi).,|i8ji ijqihq yafery crebfis proiessipnibusTiciisgrie promis-
Pelagianis RqiriS "passum;/et iajnen sariciusilie lai- fts.is.,ipefgfibatejinv.de.ro
°
ferein nioviumsedi.ap.os.ioiiCae
cu.s{Aucigr,Prmdesf.hmr. Si&jCpiitraPelagianos, svie iiiutlejpe,;qud Pel.agius piini piftspolitanSs Palribus.
scripiurq, fem, sifeiiue gessit, priusquam yiellliefp.r Itefuh^ iri Africa anteQuadragfisimam de mofe coacta
iiyinus;,yielAugustiriri.sscrip.tjspugna^ ' syriqdiis Caffljagiiipnsis p.rpvinci«:;, ex,:qiiarur«us
yero saneti d"qqtpfes'jajiiihde ab an.ri".<4I2. scriptiimJftpmaiji, jvartim de ca.YeridisCofeieSiii fr-aii'-'
I),enSquecoliocat eqdein arin- Pf Cpjistantii ab Hoj dibus; pariim de.revpcandis. in memqrSam ZOsimo
ftorio' iii cpjjsp^tirifniregin aissririjptiqiiSni, et sancii ijuie prijcessqr fnnqceutiu^^^^^
ki.efD"uy.mV ojfjitiirrif.:llieronyrrius iariien pbiii. pridje sensisset,.sjvejjr ijiBreiicosdecfevjsset; psaftim de*-
kaiejid, Oqtobfisl fipnoriq Q: et, Cqiisfaritio,iij c&ss,; riique: dq spfyandijs,.reiigiose in .ArficaTnnoceniji
accepit vero Cohsisirifiusiiriperiuiri die 8;Februarii;, deGrietJsV hecpriusfecipifindjs Pelagio; et Gpelestio
Agricola et Eustachio coss.,id esl, anp. i%i. lieque in; qommuriipnem quara apefiissime: cqiifiiqrehtur
Verq excusari pqtest ,< quasi ariiruni. a SepjtemfiFi igrafja Dei pe^Jesu.m Chris.iuri).P.oiriiuuini:postrum,
mense SncLqei cum indictione' itripfira.toria;;.repu- jjpri sp.lum, ad, cognoscendam, .verrjm etiam ad
guarit .eniin quoriiirius;id dicatur pliira ejusdbmia<UT faciehdam jusiitiara, nos pef actus singulos, adjii- ' '•
Ciqfis^tesiimpniai ; yarjj.elc^ •;.,; ,>.-..:y_,::;:;>, '•;;:::;; ;...'
Fatend.um,estigittir^ chronqgraphum, et ab Augur Jr,ccepiis synoidihlteri.s, Zosimus; lertiam episto-
siint*;discipulq "diflefre, et liac in; parte. memoria lij\mdedit in ^fricam XIIkalendi Apffiisi-qua--testib
lapsum es.se. Quamquam rie ipse qujdem.A.ugustinS tur npjjdum (iniluii), ut quidem Africanisyijiebaituif,
rjjscipulus super ea re induSiiaiam fidem riiereretuf, de CcBlesitiojudjciuiij; sed iojnhia in eodem staiu
391 AD PARTEM PRIMAMOPKRTJMM. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. 592
relicla, quo suus esset Afrorum obtestaiiohi locus. A ritun»o/e sum diguiiatis obsiitisse,quominusdtscepla-
Verum slalim data epistola, sunimus ponlifex vocavit lioni tempus hcusque (petiium forte venerat Coele-
ad pleniorem audieniiam summumque judicium Cce- stius) ab imperaloreconcederelur.
lestium, qui, cum sentiret ivrtes suas patere, uec Quantus iude ofius sit hacreiicorum dolor, prodit
ullum superesse tergiversandi modnm, subduxit sese querela jaclantium subreptione infandisque ariibus
exaininisBive laluerilin Urbe apud stios, siveRaven- deceptam aulam, extoriamque subscriplionera aper-
nam profugefit ad iraperatofem, sive in proximis lerrefaclis sibique propter metura praevaricanlibus
Romae locis substilerit, ad aticupandam occasionem. elericis. Par dolori improborum, gratulatio bono-
Ubi vero fuga inuotuit, continuo laia cst in ulrum- rum, cum unusquisque eerneret, impoteniem Pela-
que infandi dogmatis defehsbrem decreloria senten- gianorum audaciam coerceri, jusiaqiie principum ira
lia, scriplaque universis iriuridi episcopis a pontifice vindicari vim sanclis hominibus, sive Romae, ut
grandis illa epistola, quam tractoriam Mercator Constanlio, sive Hierosolymis, ut Ilieronymo, illa-
vocat. Missa quoque Romanaesynodi ad imperalorera tam ab iusolescenlibus, si quando impunc possent,
gesta, quibus acceptis, datum est pridie kalend. haereticis.
Maias decretum ad Palladiunv, de pellendis Urbe Ccelestii lamen'inexhaustis dolis faclum est ut
daiivivalishaerelicisj quo per edictjim praetoris Romin fructus non responderet volis, sed geminari debuerit
proposilo, omnes, opinor, Eeclesiae Romanae clerici coivsiitutio, praecipue ad quorutndam cpiscoporum
de subscribendo tractorise conventi sunt, idqueprae- pertinaciam corrigendam, qui pravas hmrelicorum
stileruht propensiSsimis animis, Sixlo pfeslvylero dispulationes,vel tacilo consensuaslruerent, vel publica
ceieris praeeunte. Tutic agcbaniur dies festi Penle- _ oppugnaiionenpn deslruerenl.
cosies, el frequeniissimus iiebatad Ecclesiam populi a CONSTITUTTOII.
concursus, propter soleranem baptisimiiiv.
Atque his ita ex veieruni sententia conslitulis, b EXEMPLAR ED1CTI PRJ5FECTORIIM PR^TOKIO.
prompta est facilisqueresponsio ad.quaesita. Constat c JONIUS d MONAXIUS,
ehim datum fuisse ab Ilonorip deereium, occasione Q UARTOS PALLADIUS, AGIUCOLA
e
ilertim praclectSpraetorio edixerunt.
sententiae in haerelicos a sede apostolica prolalae, ut
judiciuth Ecclesiae sequerelur imperialis auctoritas. Adversus Pelagium atque Coelesliumcalholki do-
Conslat item dalum impulsti sumini ponlificis, quo fidem f nefandis traclalibus destruenies, sen-
gmalis
'conjunclis utriusque potestaiis supremaevirlbus fun- tenlia
ditus haeresis everteretur. Opem vero coululit curam- principalis invaluil, ut s venerabili urbe sum-
que Valerius cbmes, queni Julianus eara ob rera quc- moti bonorum concilio mulctarentur.
aNon liabelur Constiiuiio, sed tantum Exemplar sio vin coss. Porro Monaxius consulatum inivircura
edicft, etc/, apud Garnerium,'qui subjicil ad calcem Plinta ann. 419, Agricola ctim Eustalhio ann. 421.
liaiic noiulam :«Tlabetnr apud auctores Iaudatos 0 Magd., Baron., Labb., Bal., dixerunl. Verbum
pro conslilulione, el iisdem in locis, nisi quod Ba- edicendisolemue
f
est.
ronius, contra tcnvporis rationem, relulit ad annum Id est, concionibus ad populum, usitata islis
421. * EDIT. temporibus voce: sic enim Auguslinus suas ad po-
h Au edictiim Praefeciorum legi jvrincipum, an lex C pulum coiicioues appellat tractatus: sic tractalores
edicio praeponeretur, lis fuit inter Sirmondum et vocabantur, leste Lirinensi, qui plebem docerent.
Salmasiuhi. Quaiibris contestafa, docti censuerunt Vjde qtiaeannotavimus ad traclalus Nesiorii adver-
vicisse Sirriiondum,: nec lameri Salnvasius, qui le- sus Pelagianos.
gcm pfihcipum ediclo nolebat subjici, eisifnret reus Porro autem Theodosius M. discrimen posuit inler
SmminuUfiraajestatis, vindicatus estacerbius : fece- verba duo, quae saepius conlunduntur, disceptandi
ral enim inconsiderate, cum alioqui vir esset ertt- scilicet, et tractandi: nam lege data Slobis xvi ka-
ditus; nee sasis alienderal ad legem Valenliniarii lend. Julio Theodosio h et Cynegio coss. veluit, ne
Junioris ad Probiim, quaeuuica est cod., Siper obre- cui egresso in publiciim; vel disceptandi de reliqibne,
piionem, quae aperle docel legem principis ediclo vel traclandi paiesceret occasio, elc. Neque vero dis-
fuisse. praipositam. Mirabile vero esl, Salmasium crimen posilum esl sine causa, cum discepiare sit
suae eiiamiium hallucinaliohis habere socios, alque ciiin aliquo dispulare ; tractare, per se loqui ad po-
cliam sequaces, qui uoh videnlur didicisse, vel ex ptilnni.
ipsis legibus, vel ex usu quolidiano, quid sit, praefc- B Urbe summoveri Iioc in loco idipsum est, quod
clum sub edicto suo et programmate legem publi- exsilio mulclari extra totunvRomanum invperium. Id
care.- colligo, prinium, ex verbis imperatoris, quibus edi-
c Neque liic vexandi manes Salmasii, sicubi tamen ctuin pracfecii respondel : Probalionem convicti cri-
qtiiescant, quem Sirinondus, dum viverel, egregie minis slylus publicus iusequalur, ipsis inexoraii ex-
cqrrexit opiuaiitem, quatuor a praefeciis praciorio silii deportatione dainnatis, etc. Deinde ex nomine
edictum iu sua quibusque dilione propositum ; Ju- j) onvnium P. P. in frome edicti apposilo. Signifi-
nium enim Quartum Palladium in duos dividebat, cat enim omnium nominc idcirco publicari, vel
bisque facto peccabat, semel cnm merooria non re- ab uno, quod nemo non deberet in sua dilione ser-
peteret, ab anliquis omnibus Palladii consulatum vandum curare. Denique ex jussionellonorii de pro-
memoraniibns tria siraul nomina referri: iteruin cum mulganda lege Juval autem per omnem pene mun-
in sua queinque ditionc proposuisse edictum; scri- dum, qua imperium nosirum exlendilur, hujusmodi
beret, quaiuvis singuli reliquorum nomiiia suis edi- promulgala diffundi. Quorsum enim tanla, vel pro-
ctis,' perinde ac imperalpres eollegarum Iegibus, mulgatiouis universilas, vel edicii generalitas, si ex
pracponerenl. Posset addi fortasse tertium, nullunv una dumtaxal dilione pelli deberent haeretici, de qui-
iitnc leihporis exStitisse praefCctumpraelorioUlyrici. busagitur?
— Magd. et>Baron. inlerpuhctionc vitiosa, Junius Inde vero inte-lligereest, expulsionem ex Urbe alia
Quatlus, Patladius, Moiiaxius, et Agricola, induxe- i significatione dicS,quando agitur de praefecliP. edi-
runt Salniasium Tn errorem de quatuor suis prae- cto, alia cum edicitur a praefeclo Urbis : illo enim
fectis.: . . , . > proscriplionem significat, seu deporiatio-
d Primus Orientis praefecturam gessit, ut constat edicente,
nem ; isto expulsiouem duraiaxat, velex muris Ur-
ex pluribus legibus; secundus Galliarum, ut osten- . bis, vel ad centesiinum lapidem. Quamobrem Ho-
dit constitulio Honorii, decogendo singtdis annis norius, cum Palladio P. P. legem daret, jussit Pela-
Arelate conventu septem provinciarum, dala ad gium Coelestiumqueila llrbe pelli, ut incxorati exsilii
Agricolam P. P. Galliarura, Honorio xn et Theodo- deporlaiione damnareniur. Conslantius auleni, cum
395 DISSERT. llkDE CONSTlTUTltiNiBUSIMPERATORUM1N CAUSAPELAG, /,594
Hoc igitur omnes admoneri oportet' edicto, ne A igrioratione reyerenliam, ita ex inepta disputatione
quis sinistrae persuasionis erroribusa credulum prae- injuriam.
stet assensum : etsi sit ille plebeius .ac clericus, qui d EPISTOLA «CONSTITUTIOIII.
HONORII ' lMPERATORlS ? AD AURELIUM CAR-
in caliginis hujus obscena reciderit, a quocumque THAGINENSEM EPISCOPUM,
traclus ad judicem, siae accusatricis discretione 1 De subscribendadamiiatione Pelagii et Cmlestii.
personae, facultatum publicatione nudatus, irrevoca- Ithpp. HONORIUS et THEODOSIUS AA. Aurelio episcppo
bile patietur exsiliuria. < salutem. •
i>Nani suprema maiestas, ut colligit ex secreti Dudum ouidem fuerat cohstitutum. ht Pelaeins
.: CASTIGATIONESET NOTJE. v
Volusiano praefecto Urbis adversus eosdem scnbe- hb. xxn de Civit, cap. 8). At ann. 391, ad ipsrim
ret, mandavit e murisUtbis.expelti, ita tamen,ul ne jam episcopum Augustihus presbyter litteras dedit
inlta quidem centeshnum iapidem haberent licentiam (Epist. 22). Ex eo quoque mortis tempus.conjiciiur
consislendt. Nam praefecliP. auctoritas noii aliisde- quod ann. 424 aut 425 in Africana syhbdo subscri-
finiebatur Tiraitibus, quamTmperium, cum praefecti psit epistolaeLeporii ad Galliarutn episcopos ; ahn.
Urbispoteslas iniracentesimurolapidem consisleret. verp 431 Capreolus Aurelii suCcessor ad Patres
a Salm., sinisirum, roinus bene. B Ephesinos per Bassulam diaconum scripsit, et ita
b Baron,, Nam superna mafestas, ut colligit ex se- quidem ut ostenderet s.e jampridem in sede Cartha-
creli ignoratibfiereverentiam, ita et ineptm disputalio- . ginensi sedere (Conc. Ephes. part. u dct. 1). Oportet
nis injuriam eximit. Salra. et Bal., ul non colligil igitur intermedio temporis spalio Aurelium viia
exsecrandam ignorationem, ila inepim disputaiionis functum, atque, ut opinor, anno 426 aut 427.Ne-
rejicil injuriam. Pulcberrima sententia verbis obscu- que enim eruditis audiendus videtur Baronius; cum
ris corrupta est. Capreolum inter et Aurelium interponit Genedium,.
, rc Habeiur apud cosdem aucfores atque praecedehs qui Aurelium praecessit.
conslituiio,-praeter Salmasium. Quanli Honorius faceret Aurelium, ostendit per
d
. Cum legum imperaforiarum yaria esset pro va- sesatis epistola qua deagitur : posset tamen quis-
riis siye causis propter.quas conderenfur, sive per- piam illud ipsum conficere ex liiteris quibus san-
sonis ad quas dirigerentur, forma, muiliplex quoque ctum seneni, durante Eulalii schismate, una cum
usurpatum estsubindenoroen. Nam et constitutiones septem nobilibus ex Africa episcopis, evocasse di-
dicebanlur, quas.motu quasiproprio principes ede- citur ad synodum id. Jun. hajjeiidam Spoleti, de
rent; et rescripla, quibusad consulta responderent; jure Bonifacii et Eulalii ad sedein apostolicam. Ve-
et epislolae, seu sacrae, quibus sanctiones dirigerent rum eas licet Annaiibus inseruerit cardinalis Baro-
ad speciabiles atque honoratas personas. Fuerunt et uius ex Vaticano codice, laborant illae apud non-
aliorum nomjnum roaridata, jussa, etc, quamquam nullos suspicione, propter'obscuritatem ,j.et alia
non ita religiose semper servataiest nominum distin- ejusmodi menda. Sed cum caetera merida ex obscu-
clio, ipsaquequam nunc habemus prae manibus epi- Q ritate nascantur, et obscuritas ex solo codicis-vitiD^
stola abilonorio Aurelioque cohsiitutSo appellatur. non difficilis emendatio est. Sic enim legi debet:
: Epistolasporro, quaeet âcraesinipliciter aliqiiaiido Aliam quidemveniendicausamopiaveiflmuspvenisse,
vocantur, miitebantur. ad episcopos, .atque hujus- ut desideralo: benediclibnisitim frueremur aspectu';
modi multae sunt in actisconcilii Ephesini: in actis sedquia adversus papam urbis Rbmmambitioreprelieii-
autem quintaesynodi habetur celebris illa Jusliniani denda cerlamen indixit, el sanciam Vilamin episcopo
ad Menam,de damnatione Origenis, quae missa quo- mslimamus requirendam, cmptum super hac discus-
que est ad summura pontificem Vigilium, caeteros- sionejudicium, non minor numerus sacerdolum quam
que Alexandriae,Theopoleos ef Hierosolynioruin pa- synodi consueludo deposcit; in ptures doctissimosque.
triarchas. Atque haeccausa fuit cur non, perinde ac viros, quotutri sahctilas lua princepsest, prorogavit.
alii quidam, pro tilulo apposuerimus, rescriptum, Neque enim prmmia caslilalis:et meriti.,.summoiisTtr
sed epistolam. . >_.'. tiis qum respuit divinmreligionis sacjosancta prmsum-
e Atque adeo totius Aificariaedioaeesis primatem ; ptio , per alios quam tales viros bpbiiuit revelari. Et'
gaudebat enim proconsularis provincia hoc priviSe- quamvis sufficererildamini germani mei Augusli.prin-
gio, ut primatum non tantum provincSae,sed etiam cipis scripla, prbderunt etiatii mea.famen, quibusad-
Africae,:.idem qui sedero Carthagihensem teneret, ventumsancliialis tum pariter adjunxi.-Qumso itaque,
cum in aliis provinciis senior coepiscopis praeesset. domine sancte Pater, merito venerabilis, ut duptex
Dixi, totius Africanae dicecesis; debet enim fqrte beneficiumtribuas, et desideralm nobis benedicdonis
excipi Mauritauia Tingitaha, jjuae, ut olim.vieario lum, el necessarii pro habitudiriejudicii proferendi,
Hispaniarum parebat, ita siiberat Baeticaecilerioris inlermissis omnibus. Dominum inluenii ,,de ejus sa-
primati. Quamquam Vaudalis primum, tum Wisigo- D terdole finmndo, labor veniendi non debef recusari.
this hanc Hispaniarum partem invadentibus, muta- Divinitas teper mulios annos incolumem, Pater cha-
tum aliquidreor, el ex eo tempore MauritaniamTingir rissime aique amanlissime, prmstare dignelur. ,
tanam, seu Hispaniam Transl'reianam,,sub, Africae 'f Non alias umquam, ubi aciunv est de proflSganda
primate exstitisse; iri actis euim concilii Africani haeresi,praecessit ulla, quod sciam, sanctioprin-
ann. 419 habiti, Hispaniae(Transfretanae scilicet) cipum Christianorum , de conveniendis universis
legati iijler alios censentur, Vandali siquidem circi- episcopis ; sive qui defuissent concilio, in qub fu.is-
ter annnm 409, Wisigothi cir.citer annuni 419, 8ae- set, aut condita fidei formula, aut daiunata,'cum
iicam citeriorem, victis Vandalis tenneriint. auctoribus haeresis; sive eiiara qui in sua singuJi
Aurelitisporro.nobilis ille est Afiicanae et ferme sede quiescerent, vieque suspecti haberentur no-
universalis Ecclesiaeinstitulor, lot conciliorum pfae- mine haeresis , ut subscriberent iaiae ab Ecclesia in
ut qui praecesserunt Africae aliqoem hominem sententiae. Nulla certie iri toto Co-
- ses, tot canonum auctor,
primates, disciplinae rudimenia fecisse videantur , dice Theodosiano est, nulla apud seriptores rerum
quae ipse perlecerit, in qxemplum lolius fere Eccle- ecclesiasiicarum , nulla apud probaios auctores;
siaecattiolicae. ',. quae enim jaclaniur de-Eusebio et Theognide, Sn
Tenuit; episcopatum annos, ut opinor, trigintai causa Ariana, habent speciem longe diversam.
sex; inSvitenim ann. 390, decessit circSter annumi Isihsecigitur, constilutioceiiseripbiestmerito exem-
426. Terapus initi episcopatus ex .eo.cognoscStur., plar consequeu.tium. plurimarum-; yerum de. toto
quod ann. 589,diaconus.,una cum Auguslirio, adhqc subscriptionum negotio, qua, pertinet:ad causam
laico; Snierfuit miraculo; Carihagihe- facfo (Aug. Peiagianam, singularis dissertatio mox futura .est,
PATROL. XLVIII. 13
~
59S AD PARfEM PRIMAMOPERUM M. MEBCATORtS APJREpJX SECB8DA. 3§(j
atqtie: Ccelestius infandi dogmatis repertores, ab <\perfinaciajn '.c.orrigeivdam,qui pravas eorum dispu-.
urbe Roma, veluti quaedamcathqlicaea veritatiscqn- lationes, vel tacito "cbnseosu astruunt, .y.el-puBlicji
tasia, pellerenluf,01 n"eignofariiiurii 'i riientes
SWWIW sarvaper- OppugnatiOnenon desfruuht, PATERCUARISSIME, tytr-
, PM^ i -j.MTKrW-. "i"rAi'I'?Tl';T .'Ai"''* -\.'
suasione perverlerent. In quq gecuta est clementia QUEAMANTISSIWE , isanctilatis tuae auctoriialem c$-
nostra judipium sanctitatis tuae, }»crjra gqhstfij fios vere conyeiiiet, quatenus i ih abolitione praposterae
«at> jiniyersis jusfa sent.e|itiae.•examjna$pjie d|m- haeresisomnium deyotio .1.Christianorum consentiat.
natos. Religio itaque tua competentibus scriptis uivivef-
; :§ed quia d obslinati criminis pertinax malijm, ut sos faciet admoneri, scjturoO definitione lestSnTonii
constitutio geminaretur, » coegit, reeenliquoque iui, haric sibi deflnitionem esse praescriptam, x ut
Idefinilione deereyimus, ut si quis eos in« quar quicumque damnationi supra niemoratorum, qub
chmt[u6 pfoviriciafuhi parfe'lalitafe jfpn .riescij^s., pateat meris pura, sribscribere impia'6bsjiniiiio,rie
ajjt^fopeliere,auf ^j?pdere4'istn.^(gsg|,_ 'i>ras.cripYa!i riiegieiqrint, episcpipatus amlsslqnq niulctaiiV ihte|-
ptpna?, velftt parliceps subjacereu dicta in perpetuum Gqmmuniqnqprivenlur.
"•"Pr&cibue" feiiieivadh qhorumdam episcqporum m Nairi eum ipsi nqs, jtixta syhodurii Nicaenam,
" '"
V ;<t"". '"' "" '"< .' CASTJi5ATIQ.NESET NQTiE. '.."'" '. ""'_'•''
: B (Juod si non tantum de Afris sermo sit, sed etiam
«•Magd., ulililalis, omnino corrupte.
h Magd.Jquo cbtistat eosab tinivefiis justm senten- deSiCuIis et Italis"r''plura 'sijiSus'hoh sihe "Ceftijrar
lim, eTc. Qiii dici-ppssunt ab: uriiversisdamnaii "de lioiieprqse^cuturj a'd libellUm FideS"quem Jjiliaiiivs
quibus unus episcbpus' tulisset."setiteritiam~1-Bal^ EclariehSiSepiSCOpu&;nomine bbiodecirii-eplsfbpo-
inquos seciila est cleinenliaiiosifa juditittmsaittliiqiis rum Siciliae, ad Zosimum pontificem' ScripsSt'(Diss.
tum quos tonslat ab universis ' fuslfe^ ctC;"Eongfi
" ex? 5deHibetlis'Fidei),'qiioterhridrbinstaiitius'ufgiereiitur
plicatior est leciibnostra 1.solum
'' --'• ^'-' subscribere daronalioni'Pelagii atqhe' Ccelgstii.'r ''"•">
-;cIioc'esiqn"odrait,'1)011 Prosper (Carm, de "i Cur o"hinium'Ghristiaribfuhi,"ethoii"episcoporum
lng. cap^S)':'<Neiripe hmc damnata fateris <ibiicitits-', dumlaxat rQUoriiahi^prqcuIdublo,' hph 'a-SOlis epi?
intindique maw; sed e'tia'm'"MeicaTofinComiriOrii- Scopis'; exigbrite'priinate,'sed 'etiam''a Sacefdolibus
iorio•i-Beatm memorimepiscopiZosimi iepistoia,"qtim secuhdi iqrdiriis','miiibribusque cleficis'; convehiehte
itactorid diiiiur^perfoiumdrbein iiiiisai~~subrs6rip~tib- ' episcopo',' subscribehdhhi'"jubet ihiperafbr;' vinmo
niifussunciorunvPaltumflst fbbdraia'. •'':"- r<--' eta-laicis; saltem"qMrsus^Vtiibue Taborarfenf, iit
"4'BalV adver.susTellquos, blisiinatorumnimis per- cblligifur; tuih' ex'caiibnibus''Epliesiriis,' qui 'sari-
thiax inaltim: Idem sensus, ' sl:eadera elegrfritia". '"'• ciioheih impefialem 'ihiitafP, laicos "Ccelestianqs
•••!«Magd. el BaT.exegii:" ':~ ':- :-<:^-< - etiaifi speciantV tiifn ex %'pisiola Lebnjs 'MaghTad
l;Magd.,'rBaron.Y'Uss^, Labb.- sanctione. Verba Sepiiniium;!'de cogehdis iifeisijuoqueiajcisadsub'"- " '"' ;'"'"''"' '''"
consequehtia ; 'hanc sibi 'defiiiitibneinêsse^prmicfi- ' scfibendiim in':eausa'Pelhgiaiia.'''
ptamf-eiv...; ^robant debere<legi',<'definiiibriei'' i Magd.';''UssV,' Labb.',' Cliiistiana; minus apte.
:s'DubiumV'quas provijvcias"dicaf imperaior : an rj k Magd. ef BWidbfinitibne 'ianctMbnii litii1Nox
duas tantrim'-, quarpm 'episcopisvAureIihs scfipsjf ^ teslitiionii Latina esi^îjHcfimdnirbarBara, nbc apud
an'bmhestbtius AfriCiinaedicecesjs;"'ah'uiiiversas pfobatbs aucibres, hec'ih 'Cbd. Tlifiodosiahb' repe-
• :.:<,<<?
ft'[< :''>'•: : T'-.;<-f! •.Jr-«r:<^.«^r<
etiamposilas- subaucibritate'pfkfecli^P.ad queril fifur;"';ri
- a"De
data fuerai prior consij.tutio, quaeliune gemiiiari.di- subscriptioliibus cjuaeab iis'exigebantur quo-
c"uur. Credibilius putcm de oinjiibus Africae'pfoviri- rum^hTensV-ah^-pjira^foVet''»!)
1 er'rore;," ari venenb
'
ciis sefmohein fieri'; id eiiira, pfaetefquam quod Ao- irifecta, "ihtef'efatr"Ecclesia; "cbgiiqscere,' sirigulafi
reiius ih episfola indicat ;vse>'OBVivibus""<fui'iconciliq disseftatibiienibx, ut;'tiixiv'agehd'uiii';hsf, in":eaqu'e
affuerint (affuerant vero pef iegaiosomnes provih- osferidehduiiv,aiiiiquis 'tehiporSbris,non tam^dbgraa-
ciae) stibscribendi maridatum dafe,' ratiq certe caii- tum quam auclorum condemnationi^sub^cTijpiuiii '•
Saque-subscribendj persuadet, quse omiihim provih- fuiiSe,'quSd " jubetimpefatqVi. "":ror""•''-"':'""""f
runvcdiirhruriis est/necmbtscilicet sefp_entiria'per'r ^Td est':" Ciaihsifriusbfihbdoxmfidei, pqtinon posr
silasibsubfepat. Ad solas VerbAfricanas id'mand'ati sutiitis hmteticos btiullis 'tractatibiis''effgreni''siiiini
pieriiriere; hbn ilem ad aiiasY snb jiraefeclura prae- dissbmiriafe^jyuiiffuxia syliodumfNicwjianf,-'qiiia
tqfilTjpsiias vex"eo constflVquod'Aureh'i'huIl'aToret fuifilliSjierapbfibus ea quasf forniula; 'cerfaque lidta
ettfaTihiifes A'fricae%ucti"o'ritas:'Ciir efgo dieiutiT,"iri opBbopStaffjpf6Iiierit:fidehr ffecehioruhi' decrehiTet
qilticUidquepibihnciar^ ut sex pro- ocib'' Patfum Nicaeae'cohgfegatbfiim.''Hiiie'leg*'6 de
VihCiafum'jiullaexcipereiur.' Deihde,-ut ipsa iMaufi- haeretj ji' Theodosib M. liabeiqr-pfS;eodfimy:Nicaen:fe
tatvia'TingiTahacqmpreiiehderetiir, qua? sulverat;yi- fid'eTassertqr, 'et 'Catliolicae'Tfeligiohis'"yerus' cultbri
cafio' Hispaniarumêt pfaifeciO,,P.'GalIiafura'.'"Grini Haec 'auteiri'intefpfeialSbnisi 'adliibea'tiir'alliilis ver-
enim forte'"fix\ipsa lBgati veiiSssent"ad plehariuril D bis V vix iolefabiiem'~patiehtur? seiislini": siqjiideJh
cbheilium:'','qhod-ahtea' hoh erat ift more posituhi, Pelagjahic.bnifafidemNicKivam nililladnVoduiiiSeh^-
prfiviiiciSe" illiusfepiscbpi subscfibefe 'dsbueraiit for^ tireht,' qu6': invpefatqr ;ex' eo's"eipsisiiifehsuhi-pfo-
ihula)riquae; oWinihus in cqncijiq''exisiveiiliijus'''s'ijji)-
:'"'"-" '-'- '" ?""' baTet';'
"' qu'6d'feeiahi^îpse"de:;oôbucrtw fidfeni?l'enefet.
scVibeiida iiiaridaretur." ";•. SubTijiem hbtahdUm, apud'Mag;de)jUfgenseS aliivs-
"
wQiiiriamTiriTherint, si de Afris sermo sit, ut qnii e'ditqre's;!iegi"s"ul)juncla;episMae-iiiiperialibaec
j;evefa est, divinare nbri licei. Neque finim' Iiabijh- verba , ebdetii teriofe' eiiqiri qdsanctiitii' Augflsliritim
iur cOhcilioriim'aCta,' e*xquibus fofte aliqua Iux'af- dtiim'; Qu'ae';'a;riotafio' siipposifa nonihcredibililer
fulgefet;' heque AuguStihlis-,'f'dili'gens*"eieleroquih qii"jspiah'iassefueritr: quahdoqtiideiii',i'iv'ec":iri< iofo
catisae':hujusm()diiiiq'uisitor,'!'Ullius''ii)'etoiriitr;''"qirqd legiiih fcodice",'h'e'C;apud eCcle.îasticOsscripibre^:",
Sciaih,;episcopi paries-Pelagianas apefte secuti in lexiillaTepefituf abihiperatbiibus^missa episcopis,
JjjfrSca; Memihit qhidera lurivVilalisi^quelh saiis dt-edicereiu'r';tum"pOtesiate, Tiisj "sblis"'iis Tjui ,"--vel
afcriief a'fgu"itr;-*turii!AdruraeînorumyKquoS-^doeUit sedis. suae praerogativa, vel aliafn obcausaih", jus
duobrislibris1;tbiide"m'qu6vepTstbiis:; tiini"''Petri,'<fafs- •Halvereiitiri-cpepiscoposvAuguslinus vero liinc tem-
vefitisVihtenlioVicioridciqfigitfe animafuiri'rmale poris^ iit dbciriiiae's'ahctiiaiiSqueTama:vale:rei plu-
'se;ntie'hti.cSed!_priiritis"riVefebat^ fimiiin i'jufe iameii suaesedis wullani l)abebai'poies-
EccIesW GaftHa'girifengis';Adfumeiihi ;fuefurit" ni'6- Taiehi, WisIIh'paucas admqdum p&qeliias, niillam
- ^n-^- îr-r.-v !••:
jiachTJetPetfUspfesbyier; quoque jufe aelatisi-siquidehf lion efiit-Tsu*provin-
Wl Dlg^T-. IILIJE ^ '598
cojvfessjqne sincera CQijditp.reni-Eecuni qmuium.s ^ tpr,: aij Africanap Ecciesije: 5^; leg.aljjjji,;Alipium•,
Deum, imperiique nostii veneremur;abclorenv, non qiuqd seijiit'ilTusiri.ssinVus Aiinalijimsqripipr(A<iqiiifi .
Clflisti 4_\%..nu%'., '&$.i;ifeq,.,i\ ajnRqniifacii sninmi :
patietur sanclitas lua, sectae detestabilis komines, in pontificis, quod iniiuefe yidetiif ,'Prpsper (f-?*....Cgfli..:
injuriani rjeljgippis, n.ovaet inusilata mqdilanles, se; Qqif.c;«p.41),;an alferjus cuju§danviniuitjim In a.ula
cretis » tractatibus qccultare sacrilegium,. publica peraniicqs ppleiitis. "<;"' ...,,;.,<
seriiei ahctofitate damnatuhi: rina' enim eademque piefliihfifi iPpiiest cljs;cqpfîiq,cjefinir.i.cqriayaliqne,qp>p.arfe-
ad |qgatip,h.e^,:Al|pii..iKgrii 'yignsab.'ilijriiilei
culpa esf eqrunj qui.jiut dissimyjlando °, conniyeii- Cartiiagi,rie:curiiaijis duqbus ^Qyîci^^MijvjXd/ia!- i.e^
tiam, aut non damnando, favoremnoxium praestiterinl. gjiis,', et
ArigustSno Po.ssiciicv,ii},Kalein.d.-.jJun.Si, qtia,
die Srifiliqafqrp, esf qqnqiljiim,MpjijaxiqyftfiiP^jâ eossw
'E't aliq mariu: DiviriitasTe p;eri;n¥jltos'ahhqsser- Episifqii».veriqi,scrjpfa ejit' 'JRav€!iiJ6.iag'., 'S';...;iiiuJb
:vJp.n<ijr-,\
yet jncqlbnjeni, PATER CHARISSIMJ?, .ATQUI^. AMANTIS- iisdem,cQSs.iHaqci.^jturAiipjusjqipetf a'i;e,iiqjv pjQttiii,,"=
siME.Ravennaer :-.-. -.'. iiiy-fqrjtf, qqp4;DJ,ifa.C(j!o. maju.s est, .depejivd.isr.u.m,;
d Dala v idus Jun. Monaxio ef Plinta coss. '
Sjpaitioiiiaiqturiiiifineris taj,itri'ip,quene.goijl tpM^_cpfi\,_>.;
;&equ'e'v.e.fqaljqs;vtjiiiiipqivitOJ/e.Ri, eÂîpiaitfipr.,
HISTOJÛ JMI>ER1ALIS EPiSTOL*. tq^.iiii.ssijê.st',.si.yea synqdq -Afi;jca,na,q,qae iyi|Ia
cigleb/iatieisi,- ab Arijguîq. mfinâri.,i4ItV aj.-«i jyaji
Venerat i.n Afrieani ttacioria ZQsijivi,qua eojiii- lVn^.J'Iu,rii?saiihi qqjjsequenC
nebaiqr ripfi splum tpia causa Pelagii pt Gogiestii,n cujiriqila.kriat jn .ppvinciiarjii%ziaceq,amj"gt.JffSjjpJj^.
sed pfascipue definiiiva sedis app.stplicse.seijfenlia; s taqariii,a,uvpfor;i1t.^(j,;rsiyq. ^b/AurgjIiq sqlq,, ,cji,ife!^
ciujsiibscribeiidtiinfqr§t abqmpibus; iila.nvaximopiis- guijlem e-raipqiesia^scrjjfi^
que yqijs. bqnpriiqi envpto,gauriip, excepta est, uh.a de, rebiis iq geiiqrali co.qcijio,staiutSs.';sjye,gb ;aljqiio,t
crim privatis ad Africanbs surnmi pontificis iifterjs. tjo.nsipjranvibus sSniulepk
^cttq yjci-isimZosinvoab AfVicaivjj?, gratiae, cum cu- qujitjsjjiodi,'aivihjriQ fres 'ffjfe,,annp,s^crippya.nitqqjrir-
mu.latksjrois lajidiivijs. Subscri.p.Uirji., sfehtenfiae:alv, q^ji^^ -feflVA.^W- iV^fe1"!1!"-^'^..
-'S'? JUJW
*i'&i!*fll3k; °!"p.©-^liHS?'-;ijfiga?:
omivibiisqui c,oii,ciIioa.derant, 'quamquam for-te,a qui- tiqjj.Ss.qiiirij-ta,qi,.iqtSjjs,,,f"aniu^jqueeiTeci^qm, ccjiisgr..
busdara nqn cprdate. J\Iissatractoriap!exempjacia alj cutae, fuisset pfocul dum^^.ialijciiii.'^!.^©'VUftiWsi*!. YCie-
Aur.eljq pfimate ad pro.vip.eiarumpr.imas sedes, ivt res,,cujii, t^nien.rjujla; sit;., ... ii.
;i-."i:.;;,.ic, .jfi,i: :-..'.
yjcle traijsiriitterqntur ad rejiqpps civitatujii epjsqo, ,'ReslaTe,figSjtur.opij.iafS/a s.umiJj.q/pojjfjffice.j^^^mpuls,ujii .
piqs, fuiii alvipsji,; lunv a cifiro siibserjbeivda, et ctira ftlisVe"lip.viqirium.,, gu;^, yide.tuf sqiitjjijiiia^Pjôs.peri
iîjbscfip.iiopibusrid urbeni mptrpp.o.lim.r.eraitienda,' aiejitis JSoiiiiacirim p}i^si,ii}Qf'u\m iriipeifltpf^pi-;cqih,'Pn
. Id propiensqprajstjium. esf a pjuiib.us praBsujihus, licddevglio_i}e,,gqvf^fliii, c,brifrfl- inimicp^^gtMim^^gii •
fergiyersatum a rionnuliis, praeserfSnj.in, proyincia sgjluiit.dpgsfqiicjs,<.<$.^.'^.l<jaj^.r^'!is.^t(»!r{,./^ts^&^î"!^*^
Ryzaceqa et Tripqlita\na:<<c,ivm ajij, ,ut, opinor, exeer \'fifumiiiie.c;§,pinip, gra^
ptione quadam uter.entpj;r;aiii-ab jnrigfSQr^.cjfirrO ncuv qtiprpqdpienjm"pqtvtifex.,quj die;.2B"i|§(( yix,i.i.cebai
curjqse saiis exigerejpitdebjiamsqbscripiioiienii,- alii ! Romaji.respir'ar.eiîiEuialiiisciijsmate,, .ygiui^set qli-
denicjue, Siculoromiexejnplp,,. et fprite,persuasione,, li-riisfe.aibi.(igjpeâto^,#4^.^ '
aperf.fideli;qcjarfi,nt;pare.rfi.EccifisJ,ae,: . ;. . jâv^nae.darjûiiv;".;,';.," .".,},'( '.i,;;.v.V ,-,.,.'v;<.v; !»
Comniuni Afjricaeitaljaeg.uejiiÎp.-pefiiuni est ab G " .".-(juamquaiiqneg,discedqi,eiii,.a,JBfqsper-o,;si[âiljij
imperaioribus remediuin (Ofi\eniin alijtjnde posset, pr4f?re"i,rqeireiijier.et.-fe
post tot pontificum decreta ferme irrita?) ui. ofiicio inielligprei Pelagiahp^ epjscqppsfnqri .pau.qqs,ijiIia.T
defungi qui sponie rioilenti !cbgefe»fur metu ; suis- lia, iijqro'q"etRqqjaeC6q.Mstej:e,,flUJj et jE-uJgJii,;,ui-bj?
sedibus ejecti, quipec.li1ja9ij.qriijt Eccle.siaror,er ejecti, Anfipqqejvu^j,versiabij
gue
_el1aTeri"tj'Ineb'' 'sa.hehT.jTrddpsseijt (h})% 1 qiuV)'dVjib'-baniis; partqsifoyerqnf, ef perfjnaQL|iusA.frScaniscbnr
ceridi pdtesiaiefn fixibffes"anvpiius.'n-qiihaêfept. jyrîisêiii!..ii^.-«âi^QIicj.a%.jQ^^l,iiefej{isiores, et,sibjpjonvir
Rescriptuni est igitur ab'Hoiioffo,'i]6ii faniiirii ad naiimiiesg^^^^
Aureliuriv, quod edicfirfitUr episcopis suae-didcesis ; "nj-," eiiaib,irijpqriatbr.qi^kk\^!%uf?^W.Mî:e(S^S^-
sed. eiiam, uf.ro.oris.eraf, .yicario Africae, quqâd- la.renii oJJ!iix!,%,,,gu|,siipefisfibrqpi tiqp,e,nijiijjiicaiqin
vef.ius ohsfjqaiqs;yin;flicaiêT.ur'-.; Eiixit jj)jpeVatp;f.iarri e^set: et taijdefjQ,u,t;Soleqtij^tveficij oiixnibjis;tqnjT
sahcttoiieiri' Ailrelius,' daia, ad episcopos provinciae, porum incliiiatibriibus uterenluf, inienli in singula
saltem Byzacenaeet Arzugitanae, epistola::Everiius :: momeivla-quldni, iiiquam, cum liaec inlelligeret Bo-
merjtq creclitjir.rqspqn.disse1,y,qtipi, punj.p.osihac.nvlvjl .jufa.cius,pqfuif, peri .îicoj^. 4n. <AJI^.<, ;;prq..I)e^-âusa
admqqiiinnijgptii a'^ iriiierijiiV;Iqbp.rjijnejii
idurjqj'.' sg,J^q/ritB.qoncjlatqs:ai>
jf)e.i;
tjijf:,quas;ehjiii1 tufjjii.s,y,e,l.Adrui)aeiijiiqioiiachii,yel JEiiJaiiiftmpfusi.cojqprAm.ercifl.ii^ rit| dixi,, senT
Caftliagirien.sis ' diacojius'
''' '" "'" Yitalis,feci\,
'*' i ' !'coiri-
facjj.e " ieritiani iriciiivarem,nisi aiiud quSddariilbrigei^robjip
pf.qssaejsuriiti'' '.."".' i'i i i bilius occ.uiirjej^t,:.iqlUh}.scSlicqtJipq.ivegqllhiri,Au-
'",VerriimqU'gg brevjter; d,ixihatctenus,qupnjara, magni gujsLiri.i.ifiiitTetllkr^
sririt'ad liisfei.am,' rivqirieritj, nievei fem.fif<e asserjai, _ cqijîliis, rjqnpruiientius qHajri^^
velad arbifrijiiri.cqjiiicta cj;eda.nfur,ip.auiq,accqra- *', Irii eam,iqpiniqqemîaddu^t ime| pVji^qiyAii[gqsi.ijii
Tihs cphfirniaivd.a; ioite esserit; ailajjs* ipsisiaucto.rum ^lipi^qii^-Ifl.".omnreii,jqcfpdps qiiibjis, h^resjs.iqU^r/jliqr
njsi '
pieficuliiiii foI;qtit.ania ^qritijiuaJrifenU^
lqCis.jquKalibiciia^
yeiproIixSiaie, yel 'qifam rep,ejiiiqjve,;'testi)vjqn)ofiim '%f£)v'lig3,r£siin'i. jCmiesfiqiiqmip.sis,cogpfrfifqrif^s,. et
cfeahdi lecfofibus laedi^.'Saiius es,t igiiiur jjiîpr-aeferr .qflcibffhfis,jugulqlanff;.îa^t.^.,,D.ejiidi^;...VÎ.erî,..îgfpi^.
missSsiiriqriiijer^pjijuS.impjiû' rescfSpserjT'imperar i\_%:,..i.riiet viilptm^cytqp,, et ilj.usirfs.:pef,spnp}v qtyaqi
'"' ' :;::,,:-<> :. ;-
•CAsTÂxIpNE^^,lSoTJ;^!;,.;, <"i':"V . ;„. '",';,, i',.:''C:;
ciae. se.nio,r„ sed §il,yanq,j Yalgntiu).q„Al.ipiqquejet rem. SolrjeeSsmus.ipsis. irrepsiti, yel.fypograjlijjrum
alijs.niSnoiv .-..'< ".'':_] :; >'':> '.,. yet nQ[aniorum;Tj)j.uria. ': . ,•,.;<;,,
. .jPatas,quidqm.legSmuiiAugusiihqJiJ.teras, tum, df> > *,>Magd.,;,;<?;flp(c!iio.»#MS; optultari.- ôs,.:ir.ai>taius
Hqijqrib, quibusad,',syji.odiim,Spfjjetinam' in.^causa propria es,t,Iipc,in.lq£o.;;Stiiex.JLa;iinita,tis,,exigit;vefi-
Eulalii yqqarqiuf ;.;~tum;..^r..^-I)eg|j}ps|Q.v::î.lii}Sv ad bum;<aCfivujns.;:»:::; .':••-<H(<p:•:';</.-.;':..:<J!,<;I"^
j^pliesinurn cori:ci,liu,iJJ.irali,ef,qiq!rj,sqji illse,ifi.y-DCatOr i.ft.Miagdi.et.BaL; convenieniiam,Goriiigiidftbuji hoc
rjae tjajiiuivvetrarifi,siye :trapi,qrSpe,cujusjjjojji.JiiuIiae .vitjum: ex. episioja, AuBslij;qui;. di-sswiitjiaiipjjetB., \dw
sunt ad pfivatas pefs.Q'na;sî nqn, qra,fltip..r,oc,ui,ajtjj;jae,siii quarocojiriivenMflmsimpsratori>••i>><:':' ..+.::'>..¥
«juibus, ipunus cuni, auptorit^tq;jpan.d^reltjr, ,.;-: :d.;i»Iagd>i,jDctiuniiMbusMnii.Omissa.foiite.est nota '
» rM;igd.,ppmifliim iiiiperiijhbsfti veqerenfufauelp- numeri, ut et consulurii., qriavubique reperituf.
39!)- AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATOftiS APPENblX SEGtNDA. 400
gerebat, aclusque reipublitm necessarigs, flagtans stii- .A.ficiieforethaeresim tot ariibus augescentehi, tbf epi-
muittadvetstis hmtetictis(Aug. lib;n de Nupi. etCon- scoporum palrociniisfuliam, non dicahi exscincleie,
ctip, cap. 1). Tertio, Clirisfiana Triumistorum viro- sed saltem comprimere, ne baccharetur: hisii.jcoq-
rum necessitudo; e.t crebra per litteras vcoilocuiio junciis uiriusque potestatis viribus, vel id iiviiivuium
de fidei sinceritaie conservanda (Prmfat. lib. i de efflceretur, ul certsi subscriptibnis noia fldeles ab
Nupt. et Concup.), Quarto, Juliani hsec querela aliis discernenthr, lupique ab ovium gregibusre-
'(Lib.'i Oper. Imperf. cap. 9): Laudtil-eiiqtiipoientem pulsi iioii turbareiit iniestinis et quasi, domesticis ,
fioiniriem, quod ribslris peiiiibnibus, qui riihil aliud motibus Ecclesiaepacem.
quairi dari ianlO negotib judices vatiferabamur, ui' ea Hisde iriipulsbre iiriperatoris ad scribendum coh-
qiimsitbteptionibus atta.tonslabat emetidaretilut potius stiluiis, deiuceps videndum quis consecuius sitsuc-
quam ponetentut examini, mole sum dignitatis obsi- eessus.In Africa, utantedixi, consecutus videfurpar
stetif.neo disceptalioni lemptis aut lotum pettiiisetit optatis; vix enim quidquam turbarum a Pelagiauis
impettare. Qitod ulriim ille, ad quein scribitur, tam postea cohciiatum est. Sed non perinde coriiigit in
nequiter fecerit quamtestaiut ipsa' laudalio, ipsevide- Italia, immo etiam in ipsa Urbe. Ooelestiusenim, yei ;
«fi.Quiritp denique, Augustini ad lvanc querelam Romae latens, velin proximis diversaiiis, niliil non
fesponsio noh admodiim diffltentis quod res: erat agebat" ut quatidianis insinuaiioiiibus cresceret sua
(Ibid-). Absit, inquit, a Chfiiliatiispotestatibusfettenm faclio (In ediclo Constantii ad Volusianurii), h)ajor-
reipublicm ut de antiqua catholica fide dubitent, .et ob que fieret accessione partiuui Eulalii, Yolusiano in-
hbCbppugnataribusejuilbcum et leriipus exaininisprm- terim praefecto Urbis, Pelagianorum aftibus forte •
beant; ae rion pbtius iri eti cerii dlque fundali,ialibus, 1»corrupto, cerle malignis corisiliis cohnivente, nec
quales iibs estis^ inimicis ejus diScipliriam coetcilionis Clvristianum Bonifacii studium adjuvanle. Untjefuit
imponarit, etc. Quae enim alia coercitio pbssit aptiiis opus alteram a Goastantio, vefbis pauloTfacuiidio-' -.
imelligi qiiam qua jubet:imperator<, intefhiinata ribus, sanciionemdari, de qua '.
fUtiiruhi est terliurii
depositionis exsiliiquepoena, ab episcopis, hon per- caputl «. /.;
mitti secfmdeiestabilis homines, in injuriam religioriis Quod si quispiam paulo diligentius Tnquifatan
noiia etinusitafa medilantes, sectetis traclalibus occul- Aurelius solis duabus provinciis constitinionem im-
tare saerilegium, publica sertiel auclotitate damnalum peratoris edixerit, an reliquis etSam trSbus; :et si
(Episl. Horiortifld Autelitim). '; duabus solSs, quae pecuiiaris causa fuerit cur ifafa^
Ad haec accedStviolenta illa furentis Juliahi expo- ceret, dicam aperle quidopSner. Aurelius videtuf ,ad
stulatio advershs Augustinuih et Alipium(Lib. ui omnes quidem pfovincSas scripsisse, sed per sead
.Opet. Imp. cap. 55). Cuf idniistolamltalidtri faciio- duas tantum, Byzaceham et Arzugitariam, quaeTripo-
nibus Cbfnmovistii? Ctir seditiones Romm tonduitis litana. atque eiiaro Subventaiia dicta est, quoniam
populis excitttstis? Cur de sumptibus patipefum sagi- in Byzacena erant Adrumetini qui damnatofum erfo-
nastis per iotam fere Africam equorum gregei, qtios, rum occulta:quaedam germina foverent: Tripolitahi
prpsequenteAlipio, tribuniseltenturionibusdesiinaitis? vero, et infrequentes, per unum scilicet legaium,
Cur maltonarum pbldtis hmrediiatibus poiesiaies sm- convehiebahi ad concilia, quibus erudireiiiur, et- ejc
culi totftipistis, litin rios stipuia futotis pubiici drde- Libyae vicinia Orientaliumque commercio habebaiit
rei? Cutreligibsi pfiticipis terriporapersecutibnumirri- siveinsitaihsiveconiractam novandi indolem; Uiide
pietate maculastis? Tanta ehinv calumniae tela iri el illi, et isti, fuerunt prae caeleris terroris frenb re-
utrumque sanctissimuih episcopum, Velutihaucto- Q tihendi, ne quid adversus communem AfricaeEccle-
res perseciitionum, 'ab imperatore intorqueri, osten- siseque senteiitiam auderent. —
dunf maledicenlissima haecverba (Lib. 1 Oper. Imp. '
* CONSTITUTIO IV. >
tap.-il et 42): Siphilosophorumegosenatum qdvo-
cavero;tu ebriliriuoseUularibs opifices, bmtieque in EPISTOLA SANCTI ArRELjitCARTHAGINENS1S EPISCOPlAt
nbs vulgtii accendes, vbtiferaiis tum feminis; euntfis- OMNES EPlSCOPOS PER BVZACENAM ET ARZUGITANA
qtie palotiibuset itibunis, qtiibui btioginta aui amplitis PROVINCIAM CONSTITUTOS.
tquos tOiaAfrita saginatasiuus nuper adduxii AlipiuS. De damnalionePelagii alque Cmlesliihmreiicorum,
Cur autem id rei Augusiinhs per 'ValeriuijJmolitus
sit, cauSa haec mibi videtur::admodum probabilis. Dilectissimis ac desiderabilibus fralribus ac.c6hssi-_
Perspicieliat vir sarictus cum suo collega quam dif- cerdotibus, b DONATIANO
' primae sedis, c JANUA-
:':>; CASTIGATIONES ET NOTiE. . . ,;:.:,
* Praeter auctores mox laudatos, vidimus veter.es kaleridis feporiantur Februariae, atque ifa syhodtis
duas editiohes, unam Isidori MercatOris,1alteram, habita dicaiur die 27 Januarii, sic omnia belle coh^
quae omiiium
' oplima, lionnullorum Prosperi opuscu- gruerit; nam servatus fuerit canon NiCaenusde.co^
lorum. , "'' ":" genda suae provincite synodo a primatibus ariteiqua-
h Praefuit Donatianus Ecclesiae Telepteijsi; totique dragesimam Paschae; et feria secunda datum. jfuefid
Byzacenae pfovinciae, in quaduas videtuf hoc anno synodoinitium, quod solemne; et Paires^suisiEccle- :
habuisse synodos, alteraro; ahte JPascha,' ailfiram V siis iriterfuerintpTincipiq Quatdragesimae.,, ', jl'""';
«irciter autumhi tempus. lh illa excepit legationem Donatiahus porro celebre in A.fricarig Ecclesia
provinciae proconsulafis, qha fuhcii siiniVincenlius gessit homfin. Namqiie inteffuit concilio Carthagir
Culusitanus et Forfunatianus Neapoliiarius; in ista nensS anle collaliohem ann. 411, coiicilio Afficano
accepitlitteras Aurejii 'cum Honorii constStntione. cum Aufelio praefuit.ann. MS, Teleptehse conciiium'.'
Prioris actahabentur in secundb lomo maximaeCbl- coegii ann, 419, eodein anno praesedit cum Aureiio
lectionis'" COhciliorum. posterioris hiiiil superest. concilio Africano, canonesque praecedentiuih syrio-
Verum in prioris consigivaiione opinqr-irrepsisse dorum recognovit, et secundus post Aurelium sub-
mendum : neqne enim haberi potuit Vi kalendas scripsit.
iMartias. incidisset eniro in Quadragesimae diem ivO- OCcasione Dohatiani Teleptensis, emendalriduih
nam, Pascha incidente in diem 30 Martiii Atque ita, est quod Binio et Gliristophoro Justello subfepsit,
quod abnorme fuisset his tenvporibus, abfuissent quasi Donatianus, rioii aetatis jure sed civiiatis, pri-"
Patrhm media pars a suis Ecclesiis magnam partem matum suae provihciae oblinuerit; id enim biririinq
Quadragesimae. Neque vero mendum satis emenda- veriiaiti pugnat, quandOquidem in syribdjca cbncilu
veris, sijquod pronum videiur,' restitueris decadis ByzacenS,priroas Muzonius appellatur tantunv seriexj
notam"xV;habitamque dixeris synodum xvi kalend. ut soIehtalSi qui reliqiiis provSnciis praeler;pfocon '
Martias. Nam et hscc dies fuerit prima Qtiadragesi- sularehi praeerant privilegio ifEtatis. '" ; i1:
ihae, qua nefas esset episcopisabesse asuis Eccle- c Ex riovem episCopis quorum noniiivainscribim-
siis. Quod si servata numerali nota vi, pro Martiis tur epistolae, quinque nominantur in concilio Tele-
101 DISSERT. III. DE CONSTITUTIONIBUSIMPERATORUM IN CAUSA PELA.G. 402
RIANO,FELICI, PALATIKO , a PRIMIANO , CAJXNO,A exemplaribus, instruere festinavi, h ne fluid mali,
et alii CAJANO,JANUARIO, VICTORINO, et caeteris in aliquaparte prpvinciae, ex supradiciorum ser-
per tractum provSnciae Byzacenae et Arzugitanae pentina persuasione, * ab universalj Ecelesiatotlus
constitutis, ATJRELIUS episcopus.
orbis,,exclusa, foflasse subrepat. .,, , ,.,;,,,
h Super Ccelestii et Pelagii daninatione; eorum- Ob hoc ergo i lam necessaria constitutio Chris-
rrue * dogmalis, participem se sancta dilectio ves- tianorum prihcipum charitatem vestram Tatere non
tra d in plenario concilio fuisse cohimeminit, dile- debet, et k ad me ab eis datae lilterae ; quarum si->
Ctissimi ac desiderabiles fratres. Sed quoniam, pro mul exemplaribuslectis, quemadmoduro siibscribere i
lionore Dei, i» tujus manii tot regis est constitutum unusquisque vestrum debeat, dilectiq vestra cogno-
(Prov. xxi, 1), gloriosissimorum principum Cliris- scet, sive quorum syhodalibus, gestis subscriptio
tianorum fidem rectam et catholicam e custodien- jam tenetur, sive qui non potuistis i eidem ptenario
tium f accessit auctoritas, quam per. huivvilitateuv totius Africae interesse concilio, quo cuni, in su-
meara universis coepiscqpis s voluerunt intimari : pradiclorumTiaereticorum damnatione, omnium ves-
idcirco honorabilem fraternilalem vestram, missis trum fuerit m inlegra subscripiio :." nihil omnino
CASTIGATIONES ET NOT^.
ptensi, DonatSanus, Januarianus, Felix, Januarius, B quam damnatam sciebat a sede apostolica; missas
et Tictor; reliquorum quatuor, Palatini, Primiani, ,- enim ad uniyersos orbis episcopos litlefasn.qri du-
et ulriusque Cajani nulla fit menlio. Crediderim ego, bitabat subscribendas fore ab omnibus catholicae
utrumque Cajanum atque.etiam Primianum perti- parlls episcopis. Eodem sensu, qrii comniunis om-.
nuisse ad Arzugitanam seu Tripolilanam provinciam. nium hujus aevi, scripsit Possidiiis, Honoriurri impe-
Palatinus Byzacenus fuit. Erat autem Januarianus ratorem secutumfuisse catlvolicaeEcclesiaejudicium,
Tubulbacerisis, Felix Segermilenensis, Januarius tunc cum secutus est latam a surorais duobus ponti-
Cenculianensis.Palatinus Bosetensis, Yictor Culle- ficibus senleniiam : periride quasi ea aeiate.unum
tensis, vel BalvanensisEcclesiae praesul. idemque haberetur Bcclesiaecafliolicaeet.sedis apo-
* Magd., Primino Graiana, etc. Uss.,Gaiano. Bal.^ slolicae judicium in rpbus fldei. 'ij ,
Galano, etc. i Necessitatem exigendae in causa Pelagianorum
b DSgnasunt duo quae hic observentur. Alterum, subscriptionis, de qua est lota constilulio, explicui-
appellari priore loco Coeleslium, tum.Pelagium, licet mus prolixe in dissertatione singularS snper ea re
ille foret discipulus, hic magister. An quod Ccele- (Cap. 2), omnesque necessitatis causas reyocayimus
slius presbyter, Pelagius erat tantum monacbus? ad unam praecipue Pelagianorum pertinaciarii. E.t
An quod totum pondus riegotii, Mtente Hierosolymis verp, ut nulla fuit haeresis versuta magis,artibusque
PelagSo, jamdudum in Ccelestium incubuerat, post- instructa malignioribusy quam. Pelagiana, ita neque
quam ex discipulo tbiius agminisduetbr factus esset, ulla pertinacior
' adversus omnes Ecclesiae saeculique
ut loquitur Hieronymus (In episl. ad Ctesiph.)? An vires. ..
k
quod Afris cum Pelagio ipsorei nihil fuerat.pluri- n Quae litterae intelligantur, non satis apertum est.
mum cum Ccelestio? An quod de gratia tunc miniis An aliquae a constitutione diversae? fav.et orationis
quam de peecato criginalS quaestio' fervebat,_ quae series. An quse forente8edem,cum ipsa constitutio-
pars erroris Ccelestio defendenda, quasi soriiiione,
' ne?forma litlerarunMta doeet. An prima constitu-
obvenerat? -. > iio,- quam pertinax livalum geminari coegit, quaeque
Allerum, nullam fieri tola Aurelii epistola men- crim epistola.id est, cum secunda constiiutione ad
' tionem octo canonum adversus haeresiin constSluto- Aurelium missa sit? probabile admodum .iest. Aii
rtmi in posteriore coacilio plenari^, idcirco certe, denique cunv epistola ad Aurelium>venit simiii ad
quia noh •ipsis subscrihendum erat, sed tractoriae vicarium Africae mandaium principis, aut. edictum
Zosimi pontiflcis, qua continebatur utriusque haere- praefecti P.cujus utriusqhe exemplaria directa sint
lici tota causa, sententSaque simul Ecclesiae catho- ad coepiscopos? id dictu verius/ >,• >' .
licae, ambos cum stiis dogmatibus damnahiis. 1 Quod concilium plenarium,'>aut quis potius con-
c Magd., Bar., Uss., dogmatibus : minus apposite cilii pleiiarii consessus. sigiiificetur<>explicuimus,
ad historiam. u non sine laboriosa inquisitione, in dissertaiione de
d lllo nempe iquo accepta est caiholica Zosimi synodis : ostendiraus-enim in teriio consessu con-
tracloria, cunv privatis ad Afros-litteris, et unde, cilii ann. 418 liabiti subscriptuni fuisse .acceptae
posf receptam communi omnium subscriptione sedis Zosimi tractoriae, actasque prodamnatis haeretScis
apostolicaesentenliam, actae sunt laudibus cumulaiae Pontiflci gratias,. easque, ut par. erat, amplissimas.
graiiaefidei vindici. Huic auiem concilio, quod deci- .m Bal., iniegrala: minus: apposite adhistorlam et
iuo quinto loeo' posuimus (Indissert. de synodis), memem scriberuis..
interfuit Donatianus Teleptensis primae sedis in pro- D InappendiceSalvianiaBaluzio editi legitur, inte-
vincia Byzacenaepiscopus. . grala, apud reliquos editores^ integr.a :, utrbbique
'*
Magd. conslituentium. De industria forle pec- non improbabili sensii, qiiamquaui secundo meliore,
caverunt heterodoxi prae adulatione erga principes. quandoquidem universos allnquitur Aurelius (Epist.
fNomeii auctoritalis positum estad signiflcandam 86), et ab omnibus poterat integram, a paucisinte-
cOnstiluiionem, usu non infrequente Codicis Theo- gralam subscfiptionem exigere. Quae vero subscrip-
dosiani; idem enini adhibetur ad signtficandam le- tio censerl debeat integra, defnvit Leo Magnus de
gem, leg. unic. de centur. et pro rescrjpto , leg. 51 Pelagianis scribens ad MiceiamAquileiensem-
de pelit. cap. 5. Hinc apud colleciorem appendicis n Causas affert exigendae ab omnibus episcopis
additae ad epislolam Coelestini ad Galliarum episco- subscriptionisin hoc negotio, nempe quod hon im-
pos, dicta' est regularis auttoriias,$ro decretali sen- merito quidam haberentur suspecti nomiiie,-vel
tentia. > dissimulationis, cum sinerent secretis tractalibus
slnomnibiis editis codicibus legitur, voluit inii . homiues, nova et inusitata meditantes, occultare
tnati; sed Latinitatis Ieges coegerunt piuralem nu- sacrilegiunv publica aucioritaie damnatum; vel ne-
merurn pro singulari reponere. ut qui pravas Tiaereiicorum disputationes
: ll"Magd;, ptovintiatum supraditlarum. Bal., prowin- gligeniim,
publica oppugnatione non desiruerent; vel ottulim
««• svpfaditibrum : omnes non male. pravilalis, propier laciltini conseiisum, quo astrue-
1 Haeresihvdicit exclusam ab universali Ecclesia, rent damnatos errores. Unicus autem pcenae,quain
ms Afr^Mifciîi^ • itfi
sttîiride Jillius, VfeTciiisSiniliMiohls ,-%1 !he'gllgeh*iA CONSTITUTIOV.
liSi, 'veTbcchTtaefofsilan••pfavitaWs^,'ali'qiii''Viaea- b&PllSfJVM/COSSTANTII PATRIS <=VkVKHTl-
"'""' >>•::>::• mPERATORIS,
iMêTItb feiiaihWs^^^^ >-::'<"•; KIANIAUGUSTI III, ABVOLUSlATiDM P.U.
Et aiia manu. GSpWs^tetfgi^êne^villfe-fiiiel
.. ,,, Jmperator^ GONSTANTJUS,.Yolusiano P. 11,;;
•jiiBjridfesiDataIcal. AugrisTivGartfia^We,''Mori&iio
' ' ' '"' "
€i"'Plirita Coss. :'Qua§;cum; pf&TtMtfesujfefsiitibhis ifTSiW:rfeceritif
'
CASTIGATIONESff tiffiM'."'', "i/ ".'.'.'';" .' '_';'. .' 'i/.^',;
ii.axinvanvimperator minaretur, vitandae modus fuit lissimidignifatemMgnotiusftiM
iriiegra jsubsenpiib, id qst, quapalefet irieris pura; iiWfjiflei'(ut.mbriseraiiis.qui da "iiriperiiiiri ieciiiief
'ririaehiiii eadeiiiqufi 'culpiesTebftiin rcYui a'tit dissi^ ptoiiioii Wahi; agerij iiiiilufMfik OrietiteWitVB'ufii:
Jivulando'coiiiiivfeniiaihvaut'noiifdamtiando Tavorem Tliebdbiiu&itiauqufaiibtiinbn aequiescensf easmoit>su-
nqxiunv prasstiieriiut.; j.rvi j,,-,.-..;., . d;\> ..... !.'.' s.cepit,,,Quqrecum Gonstanfius,sese.,qb,hquc.injuriani
Sub iinem bljserva, quoci facitr'ad cbmhiendatio- da betium.pqrarej, riiori viiariicurdsgue.sisierii, muia-
ivehi'epistbiae; i)aiic''a'a'eîsEfi^pI/S 'scf iptaifFaiv'e'6'qiii tibriemprmbtiii, curiiimperiissef'ihenseiWxi "'':
scientissihvvis forei, (cairoWom< isjnv'ciitaie;eximius,' ...Piiiiostorgio' consehtit Olynipiodbfhs apud >,Ph'o-
' reiineniissihius episcopalis dignitatis, Augpstino in .. tju.m (Corf.^80). ConstanliusHonoriiin augustali im-
xebfis' agendis conjuiictissimus, et fefb Trifris: rif ' 'peiig' cbtletitt "fff,rab illo quidemipso, sed penerepu-
•S&i6iii5ai âWetltSs",''dt^Kat^^^tUdiQin^-rAtiûstini gftdiile'Whstillittii. Placidia< qiioque:Aiiqusi&a.fraire
sociefas, ta'rifahi Aiiffe.lib&uci6'i"itaTeriV tribuaiit liac n eimdriib UictBisij deifide>ddThebtiosiarii; qui fratfe
in fftr le, qria'rifapOlest eSse ntaiiiiVa,%tiattvad prae- " Hofiofii geiiitvsOtieiitis panibks.&tiquiitis impefabat;
1
suiunv fexeihpiWihVii . - . : ": ' ':
"a Ma"gd.,ftiifcbci/Kits ffb GbnsXatiliiifnperaitiris eieitione hunifus mittiinr,
sive dissinmlaiibiiis-,omiiirib iriiiiiiiiefui fecepiusm.', Hitie nititbutiiConsianiiuscbm-
'•
i COrl*U{Jtei /'•'•' ':<'•:: • : <,:;',<
.'.. ,
b Tnveriiluf aphd BSr^, Saliri.-,Ussv, Isabbi et B&- frffxii;'siiseepti pmiiiteiiS'%\iiperii., qtiod ivofi jarri; uf
fiftied-jeiihdi ted,eUiidiq'rie;-quiset qitihdo veltetj liberlas
lUziuirijTocisahtea cll&iis; Sed, ut ihgeliuefatelari; esiel: nifqiii iudicris; ut ifioris ejuieiatjbperuih dare
adniodiinvchrfUpta. Saltfiasius lvoricappqsuitliiuluhv jam imperatoripeiriiittereirir. Igilur •sepiimo imperii
Incipit sacraepistala Oonsiatitiiiinperdiofisipiilris¥a- meiiie (quemddmbMtim el insbmnium sic indicavbrdt,
leiititiiatii AdguSli;de •exsUidrCdp Cmiesli'o'Aiefeiicb Pe- jsexlus abiit, septimus inchoatur) pleurilide exstincius
itigiUtib. i est. Exsiinild sihitil cuiii ipso hiOrienlBmira;btq'ue
DecrfiUimvocat PliotiUSyejusqrie memiriit in liaec texpedilioiie,''qtihm' quodddiiriperii sbcieltiieiiitidmis-
. yefbafScripseftiiit-THeoibsius •ei Hpridfius-imperqtb- stis ribnesset, ahimo abitabalji •; '/
ris cBittrS'eosdemhmteiicos'-tiftAufeliuiii:episcopuirii Ex ulriusque historici testinioriio redargtiilur-Pros.
Pbslhiec 'etiaitiGorisiariliifsPlaiidfce''ebnjux; Vaieiiii- pbr ille clirqivograplvhs" cnm IdaJio aliisqiie opinanii^
fliittiittiitioris ptileifde CmlestiOhmfelico 'in etisilitim l)Us;'Cohst;Shtium; jam inde ab anri.'1 419 iriiperiuhJ;
pelieiidb, stfipsh db.cretiUtiad WPlitsitinuni(Jrbis pfm- susfcepissfeiQuid Prbsperurri. illum .Idatihmque ,.in
fectum : qui quidem Volusianussantlm Melanimavuri' ha'ne seqientiam traxeriti plaue ignb7o:,quid aliis
cuius, cuiifgetitibtisqtiidmi tuiic Wniiebat',% dtiiiieum causam dedefif ita seuliendi, videornvihi aliqualenus
riiori iegaluiri-'CbriSVaiitinopoli;agiriieiit itivflder'el,'dd perspicereex litteri^ Honorii fofiavitisATjreliumcum
fid'em 'etihodominirtinSiit; •bapiiMiusqueesi aiteatb C Sliis AfrifeanisPairibusadconeilhim :Spo.leiiohm; ,in
PfocioiGonsittfilindpolittinbi >"~->>•->, '• • ::'. :'::. quibfrs nveniioifll scfipibrurri gerinanTfralnisAugusii,'
'c
i . Bal., Vaieniiiiittflijunioriii.E tribus:Valentinianis qui procul dubio Constantius est: sed vel dicilur lari-
primus sehior dicfus est; secuiidus junior; postre^ tum, ffatkr Augusli;yelAtigusius cum addSto,*> frater
mus,"f arvus,seii terlius; :- /. ; getitihnus;qufa Placidiaejanv Augustaejconjux erat,'
.:-d!Qnsesiferit f orte aliquis cur inscriplum sit solivis pt totura imperium .adminisiffabat. At O.lynjpjodorus;
Smpefatoris Coivstaivtiinoffleiv^non itehi, utSn aiirs iuquifis;'Placidjanirscribif Augustam a fratre. et ma-
cqiistilutidnibus i,i trium sihiuI.regiiantiufrivTiuhciri ritodictarn. Scribitsahej sed meliores historicSaira"
modum : Imperatores HorioriUsi Tlieodosius ; Coh- lre jam tUm appellalahi dbcent,vcum.trad.eretiir,Crin-
stantius.AAAi Ah epistolis insoribebaJur solius,«eri- stantio iri covijugem,-,u'tmiilieieih .vi.upt.iasindignaiv-
Jventisnomen? art peecafum aiibrariis ih Ivoc fiivilbj tehv.consolareiur pari cunv,jûlclveria aemuja.,tifulb.
tjiiemadmodurii in aliis jviufibus?Cefte legesquatuof Verum, ut ea sit, quamidiximus , causa,: cur.Iegj
Ravehriaeeo temjvoris spatio datasr,;quo diximiis im- TlieodosiisYiorhenGonstantii: non Tuerit-a.scrifjium ,
perasse Coiistaniium,' praeferuhf hohiiriatriuin impe- ne'e vicissini riecreio Coristantii rio.inen.Tlieqdosij:
ralnrum : l.: uuic; de rppudi,. vi idib.- Mart.; 1. 29 di cUromissiim Hohoriiiiomeii :cur aii omhibus;aucio-
petiiiorii;;<vm idib. Jul.; L 3fl eodem tituio,<>ebdehi ribus Gonslantio soli tribuitur decretum;,-e*t,non:!si-
tfie; 1. uiiic.'si .tert.petat.deichirograpliii, v kalehd. mul,' aut}.etia'm,.po.iius:HonOri'o : natn;umv.rilnii:rCori-
August. Gothofredus iu lribu6 aliis oihissunv pulat : s6nsu ambo iu OccMeriieimperabantv una er,at,atque •
Gon"st.wtiinoriieiVjrestitulffjue iri riotis ad hl.rfe qtiin- iridivisa ulriusque ditio, ulerqiie liayeivnaecqri.sisie-
quepr.mscript:;yin idib.'>Jnl.<;\:%%,db.boti.pmscripu-, U bat, iinmo potior fuit Honorii allegenlis, quamassuUi-
eoiiein-die;eti. 43 de<episc, pridieidtrs Jul. > pti Consiaiiiii.majesfas/jRecurrinQh pofest:i.perinde
.i-Dg.ciuabuspfiorfhns liihil qrjerorj sicfuidem nbn ac ahlea j vel ad hOiariorum yilium , vel ad idj.quo
«int:diversa; a lege 29>et50 de pefttibmbusj sed unihS usS sumus, <le epistola prvvatiiri scripta..; jsiquJClejn,
liJtillsejparies. Meihoriacerte fefeilitiir. prfstrema vi<- ut ex -Phoiio' constaf, vere,decretuuii fuit.THudgue
j-jim erudilum,;: nam ctim data sit^ a tTlveodosioin cuiicii eodiees,' atijue hisioriCi,- tamquanj. proprium
0'rienle-,-.el; lit par est credere i>Gonslantinopoli; ad Gonstantio communiter tribuunt. i:< ., .„ >i ,:
^hjlippuni: PiP,.: IllyHci;: mirum pr&fecto; esset si .Eamve difficultas. adducil„ut opiner .jGon.ltantiuin
.Coiifitiihtiinqmen ipraelulisselvquem TKeodDsius-nol- saudtionem-edidi&se, noh;.lla'vennae.<iuDi>.HoivQEius
iet imperaiofisioco baberei fjtibd.cum a Ehilostor- moraVeturi-Sed alia ih tirbe, iOvqUajConstaniiu.s •,
{or,te
-gio jradatur expressis, verbis, qnonvodofugit ipsuiiv exisierei. Opiner quoijue nou appositum HonorijVno-
.RhilostorgjicoiiVmentaiorehv(PhOh peculiariopere)'! -hveh, ne Tlveodosiussiiniii ajvpellareturi :quemLCon-
SSamre.mJpse.toiam.>expiicat:meomiJieniaTiisad havc staiuitiS.reciproco contemptupro.se.quebaiur,: quajiir
.Pljiiostongii verbafLifc: >xii,::J!Mmi; iO).: Hvrioriusjm- quam longe faeilior est alja dilficukatis soly.eiicjaerar
peraior Coristanliummaîstruitimililum;:gb affiitiialis tffljiqiioshitpj-ius.aitigiiivii.S:, si .nimjfiiui.,dicatur»ad
ftoribtem,aci imperialescepmtiiipascivit;cumfaniPla- Voliisiaiium scri.pta.taiiiuiiv epistplai.;.Kec:.enjin. epi.
e\dia<ipsi Valentinianmmfitiuni edidissety.cui et nobf- stblisoiiinibus.omnium inijveratorunTnomenpfaefere'
405 DISSERT; ffi; BE GONSTITUTiO^ K:;
plena vaniiatisvjanidudum cbrrigi jiisseraih'us<qtib- % ceTitesjftiiiiii;qulcfeftiI&fiicletii' MlieSiit Hliritiarii cbli-
tidS&ijis ihsSriuatibhiiiusma^bira^Beririflhtiariluf : et sisTendi''•'<" Coeiesti3iT{', cfiioque iiiagil ae ii&gis' "e%
quohSam dfsicofdia animos commovet populorum, ea - U'ffi!epîlimaWdanius';cMstait ejjini, iilHehi e riieMib
quse 'jamduduin Jussa erajit, praecipiriius iterari ai sublatis, gratiam et concordiam tenere yeterein iif-
bhcle bTsTec'tis",'eximSetas"tiiai6'mh'es qiii,ftei SiifT- ffiifalemi '' i',"'':i;L "'' <'"' -'' i.-
aient pietali diiigeivtef b iriquifat, et eos faciat sta- fi Sane, deinceps si talequiSpiariviu^fithuriiiaturii,
tiriv e muris Urbis cxpelli; ita tafrien', iit he intJa * officium praastahtiae tuae: Capit&liSehtentiae sub-
; ;i_,v ..-;,,.. ;-;;...; .,''fcksfM'! lONES ET NOTJE. • •>
batur, sed paticis tantum; et forteXonslanlius. hac qriafe fatfendumestii riqhnulio Ybiusiani vitio , Mi-
arle.decliiiavit; invidiam conte'mptuTh'eodosii.: haric ciluni iniriiis:patuisse qudhi sariciicirieiiu; v, ^ ,, ,
.lainen ; epistolam plaCuit Pbolio decretum vlicefe, <*Demqnsfratitjsta iîiiliiBM.-
(verjili,
col|:iiimjHiah,iii!)';
q'uia hvandaiuih contihebal:;: ,. , :: u- ....',;<". c|nq stridiqr yifiljet Coristariiiijs ijiVnefb pacefii Ro-
>,Atunde, <autubi scripsil Gbiistantius? Romaesus- ittj.*i;sêdprricluiit •sIniiiijiriip&ioSiirii yiri ingeMiim',
picbr.; .riec levis est .suspicandi causa; Curii< eiiihv siCiif, ei fittefae ; jiiiie ltiitum impejrium, \da.iaeâtt
Cohstantius.vjxs.e possei;;coritinereTorcb,> litaitOlyro- :
Syriimaclium afque ita'epjjsToia JfiiSc,litteraequci
piodorus, simulque ihtelligeret; quemadniodum ipse iljfe miitjiani sjbi, pfoplef cpfliinjihemstyljjm,,aricfp-
iri.epistola loquitur; tentari plteem Romae-,qivamtanto, fii.ateijiSDdeiiicjjiefaciiihi. JLiitefas ihteijfas feferfe
sliidiosius permaiiere yelIe't-,vquaiitomajoribus eam tibn efSf; opihor,, iriipOftiiririiri,siye qoSa enieiicja-
conaiibussiaiuendamcuraverat',iuncteiiam chmspla fSOresdlinihs; quam liaMehus eclitifesiht; siye; qti68
gratSa apud imperatorem sororiumnihil lioiiposset; •g-6k iis iiii'eili§aiuf; qiiiiriiotfSidip.jqnl&s^ÛjrbiS.^^-
putayit fqrie.ufgendum.perisespraefecliim Urbis; qui CHraref,quaniaque Urbem ipsani, austorifaie eijam
niollius ageBat; et prGefeciiaoffieiumpraesenlia ter- •"tiijriregereii, ;cum honciuri],itnpefiunl adepiiis' 'esset.
rendnmy ne connivere pergbrei. ...,..„ IiittcirjfiS^giiuritasbjiabfiu.t:. ,..,..; ,'„ : i.,
Quod si reSiita se liabuerit, ut certe pbluit; patet Viceriti po^sij^rjitli .ri/ute^^./rSjpgn^s.ii^rej^ fei.frictioiium
ratio.cur isoli 'ConstaiUio.tribiita sit>,a; scriplorilvris aticibfesffidelihuritig ef irisptctbfetipti Iateani; ftifi-
sanclio;pal.et item<et ubi datasit; Romife scilicet; iellqiitim 'iifrstiiitti,Vi:tuiu&d0idrii~fi j.iilripmim.iti-
e"tquo suadente, Bonifacio sumhio poritifice; et qrio \sieiisshriipfihcipis affaftis, aiqife jMicititii qd bxiiiiie-
nlense; Martio; etquam ob causam, utobviam irelur iqifin iiiam,.eiraapopulMiceleti feiii.Ydiii/nedefeffet;
tumultibus, qui solebarit esse.maximi festis pascha- illM'qU'eiiionerriiis; ui quidqiiid Sacfisduftbfitaiiiids
libus; si quando.Ecclesiascinderetur in partes; ahiio continetur, nuUa lemeritate violelur.et qum prmiepfa
aiitem illo Paseha eontigit die 3 Aprilis, et ivoiidiiin .'sitnlj 'effitttii'ieldtl tiMnlie}ij^r;i^s\am_a;jne,Aiigusti
ita eriant compressTEulalii partiuni rootusj quiivTrie- 'ileiiiehiiq, ^'ubfdtiuni dgntisiiitiffdisiiiiisie j cdhiinbio
rito debererit timeril ... . .'...». :;, 'eitiendarerim
* Cuin lex distinguatpraeteiilam-supersiiiidfteTii a iiiajeftdtii suiettgbre} ...,
" Rbspqnclit flemisse ^ymrribchtis;; Ii|cjc praehiissi)
.recehti yanitate*;et utramque iinperaior |arodutliiin liit€irilJ.<tiial[^^-,.^'i>mi'iiij ^s^^îsrUitisirifei p'efrjcjitifcfli
corrigi.se: jiississe scribatidiibiujii est quid "super- ^«'^ni^ctf^îe^lrli^ttrk^Wb'lihiini_prtiielhq C0sta0^, _
Stitibins nbihihe, quid vanliatis, iiidiceiur^ dhbium SyiiiriiaiMs: Tdm ge;sfcifujiV biii-
item quae praecesserint Corisibntii jiissa- de utfaque hiuiij faiibrie.; 'eaque aurjiia cdnipfellatib'h'ei pbiiiitie
corrigehda >,,siquidem in>consortium impefii assuiil- 'sehijtefUiflsltiisiriii, efSflettiiisSiin^,jririgriipte, tiibri-
ptus sif paucis ante iiiensibus^ veTetiam diebuS.>Sii- ^'idqyekubii^^ye^mcel^ pdifptie; tarideiri; itii fe'6'n..
perstitionem priaeteiitaivi-ihtfirpfetor ex leg. It§8 de 'cludit :,Ei '^MoiiiftiTii'^"3 feis;1riJ^»*'|H*,„.^'^. il?^*/^'SMTi*»
decufion. Judaieajn :jecgntem^yajiitatem, more Pa- universqiijiijiiiSicsvesirtsfredlnitii fiuggeteiiaq; quid-
trum, haeresiin Pelivgianaiii. Nam adyersus amlvas 'qtiidsequenlibiisjdiebusjpfg 'qîeÛiyiSj.quq^^pesiâ
jamdiidfirrijhssS dedejâffiojlotiiisffil cbTifraJuclai- feiiciitis rtgit. gesitiitifrierif,;0ijUtiiiiiri,'pfofeiiith fide
cam cjuidemleg. 24 de Iddmis ad Pailaditfiii P.P. vi ei drfctlnre,.»i^Zf,drir&^'tii^'3f<Iiii itttniiafo;'' , i _. ..'',,..
id. >Mart. H.ohorio ,xn eLTIie.odoslovinAA-.CC. In /; PqfrB;aut6hi"q>ilitfeîsrCipnsj&nliiiei;;y§sjrJoiiMi"oiie
Pelagianam vfirq, partim constitutigneâci.p^llaclium Sytriirvaciiicoiiigefe' esit: pViiiib,'Gofisfliiviiiiiiiiiioh-
P.Pl paftifii ep*i§l6la'aii Aliieiiiirii, d"e ijuilvus aqtiim dum fuisse. imperal.orfim yiii'ka!end.,April|s , tjhii.
est:: 'Gbiistariiiiisauteriv, îiiti pbst ihipiiSs Placidiae 419, qrio tempofe hd §yihiha'chij'hi'.sgribefiaiT'fqtiam,
nihil non gererelin imperio Oecidentali, faeta pmnia quapv iinperji initium finemque a nobis assignatum,
Honorii sibi arrogabat, suas solitus lillefas impefato- coiiifa Baroniunj deroonstrat,,quqd 1 nullae, nisi quae
riiS"'"dyfe^liS-^sfdfciare.riiit''
'"b^fisistl "6xiis qiias triisit;, aniji :42i;/i)qs'tJaiiiiiifiuffi ei aiVieSep^teiMbreiii datae
vel episcopjs ad cbhciliiini S.pbleiinutiJ.v6HIis.j vel. siiritleges': ribmeri Cqtvsiaiilii praiiieiaht;; SeChndq,
Syiiimaciiq i?. U./iii Causa.dislidii de pbntiiicMu::;in- quahia poilefeti; ille hiiiiiomihus auclofilate, ahfe
ter Bohiraciumet Etilaliiiiiii \ ,,. i impifium acieptiiiii, qt ijiii pf«feciiiiiini;vBrJMs' yiriiiji
b Id est, inquisitores det, quqd sdieriiriq fuit' ih iiitiSt.rehi, Svbri jstiiis,,quarii |6lS'ret iihjvbfiiiirjvefijis
atrbcibus crihSiiiUvus';; quiile.estliesae'hTaj,2Stati,s',.,etc.; iit)|effifeiVTeTii'6.v cjuiljusj |ise Vicis§imliifHHrurii .ti-
ih aliis eriirij hbri iiiqujfebaritUr rei ab pfflc!ib,,,'sticl -
ab iiilis alficefetuf, etiajh k pfaefe'cjqUflvis.',a quiv îi-
accusatqribus tracti/ad jurJicia puHiebaiitui;!'Pfimuis D ifqtSiisdiceifeihfjûarti), qu "iiiV yfehbmentfei;"cjitifefie j
Tiieqdosius M; Snqiiisitivffes dafi jiiisSt ad cbWqUirHji- pacaiarn Ufbeiri, q^Shfiiihgueiiiudefet. BiiiiiiaCiipivr-'
dOSiiaefeticbsj;ieg.:9 de hbifel: ' fiiisSo caricel|afic)!,'taijVcjuSin; fideii iiisper
i> , ; tibus, 'qiii
» yerba qhibus jubet iihpefatqf iiefurii eSitci.p^- ctore, rescire voluerit, fii^^jiqiirif
iffrjiidq^fqVqriaeîSfiri-
naih exsilii advefsiis CtielestiUm,rJubihin-1%'fajbidfii, riiaciius, ciihi Eiiialib favetlt, hacieriiis diSSiiiiuJala
utfuhi aiitecedehtilt pefiiriean.tad lioraThes fecehii vblhissef., '<•,!";:;.... „,,<.,,".'.".,,,, ;'"..>„- ,,___ ,-f ,.0
vanitati, id tisT, pafti Pelagiariaeiayentes; Sii.id ,';f Ofiicium jpirjbi
bffjeia,iijviis' pbni, hem;o.êfifris'icie'-
alios potiijs pfaeterifafesupefstitibfii hddicibs. De.iiijs ijimi,,iiescii. .Eicjem; poffo rijs'c]e^'cjii.ci!;fefe,,tverb^^^
agere |ifaecipue iiiipefaiibfein; vefbo jSiiluih de GCB- Hqriqrj.iisatf &iîviiriiTcliurri.,arkieai",'sicrirjsgra;i' îili^jii'i|l
lesfib; fafeilfe'
senfif'erii:;.nisi tne feTirief'et: ' aiiefiifitas dubiiiiri esse pbsSit,;qqb/suade^
Yolustarii iviillam,iviside Gfceiestio,lacIlehti^Tiieiiiiq- rji'djimj'.ef:itqf sCriber)|t;i ^'?1«'l!'/?H^:,*.^%jj%|,lpji»
nera in edicto.' Opofiet igiiuf; VelpfaefefciuiiiUfbis ^TiiiiiScfiiîiimîSifeK^
nori de ohiiiibus edixissei "dequibiisMrijpfefktSf ;s'^rif obsetundat, non spluiit gfavissitiimnfufplw diMendiis
xefat; Vel nbmiiie pf;cT'e'fiiaesrijjefsiifibiiTs'Spsarii aflige?0dnfrsiii el siijviijcllim;'capjfis',îijfi^rfi ^jff.
quoqne Pelagiariam liaeresim cbmp"fSheHcli <,'^tiod 'si;knifcgep'6fgibmmgdgl^
pbstreriiuiii ihipfbbabile feddit brailonis coiiiextiis : fyfmbtieriMurarit effecitiiri,.
407 AD PARTEMPRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA; 408
dendum esse cognosce; non enim patimur impu- ABonifacius ZosimS soccessor^yixjlvehepost turbai
constilutam sedem teriebat, scissis adhucin -
nitum esse praecepta nostra exsecutioivis negligentia .._EulaliS, clericis.
charissime amantis- partes Pbpulus nondum quiescebatsiaiisa
profelari. Yale, parens atque nuperis tumultibus. Praefectus Urbis, uterat ethm-
sime. - cus,facile polerat persuasionibus facundofumhomj-
num induci ad credendum, quaestionisesse, noiidnj-
Eiadjeeta substripiib. » Impleatur qnod jussimus, matis altercatioriem. Officiuiri pfaeloris. cbrruptibm
quia hoc famae.tuseexpedit. obnoxium erat. In aula Occidentis nihil non iicebat
HISTORU SANCTIOMS ET EMCTI. Placidiae Honorii sorori, feminae ulramque sortem
expertae, et utdominandi avidae, ita cereae flectiin
Caret sanclio in omnibus editis codicibus nola con- quam vellent partem homines servire volenies. Deni-
sulum, meiisis, diei, atque etiara loci; neque hacte- que, sitvminus ista iri Occidente, succedefent, resta-
nus licuit ex ullis manuscriptis llbris editorum defe- bat Oriens, ubi Theodosins nondum Pulcheriaesoro-
ctum supplere, sed sola conjeciura uti. " ris excusserat jugum, et Slla virgo, pia quidem, sed
, Vefuui cum Constantius imperaverit sex tantum imperii amans, poterat illudl specie, cum pietatis,
menses, ut Philostorgius et Olympiodorus scfibunt; quae praeferebatur,a Pelagianis, lum quereiaede Oc-
«biefii Agricoia ef liusiathib coss. ut ab omnibus ira- cidentisimperio, cui aut; invidebat femineo affectu
oiluf; exstinctus sit die 2 Septembris , tesfe Tljeo- propter Placidiam avmulam; aut repugnare amabat,
phane: necesseest, iis ipsis. consulibus sanclionem ne Honorio servire videfetur.
editam fuiise, id est, ann. 421, et eo quidem lempore _ Id subodoratus Bonifncius, quamquamres Pelagia-
qtiod iiiterfluxit, ab oclava die Februarii, qua 'Con- ** norum tam occulte agebantur, ut ne ipsas quidem
stantius auspicatus est imperium, ad sectindam Se- «pistolas, quibus CcelestiusJulianusque suos erudie-
ptembris, ,qua vita excessit. De mense et loco postea, bant ad seditioriem, potuerit pontSfex, nisi vigilantis-
de die diviuare nonlicet. sima clericorum diiigentia nancisci: id, inquam, sub-
,Scio iianc tehiporis rationem non placuisse plurl- odoratus, apud Constantium egit, ut juberet Yolu-
lus chronbgraphSs , praesertim recentioribiis, atqiie sianum fungi munere, pristinasque sanctiones exsequi •
ipsi etiam Baronio, quem clironographus credifus adversus divinae fidei, et quielis publicae turbatores.
Prosper et Idatius abduxerunl in suam bpinionem , Egit vero apud Constantium polius, quam apud Ho-
de tribus Constantiani imperii annis. Sed Olympio- norium, licet ambo simul regnarent; partim quod
doriet Theophanis historicorum potior est auctofitas, eum sibi antea siudiosum sensisset in negotio Eulalii,
quam vel Prosperi illius, onvnia, propter brevitatis cum acriter Symmachum , necdum Caesar, impelle-
studlum, cbnfundere soliti, vel Idatii ubique fere cor- ret in bonarum partium obsequium; partim quia
rupti. i propensum erat sperare; ab Augusto recCns renun-
Jam vero ederidaesanctionis causa fuit, quam anle tiato facile obtinendum decretum in eos, qui Del
dicere ccepimus. Ccelestiusnempe, postquam examini inviderent pietati, quo imperii auspicia consecraret
se subduxiti, tulilque sententiam daranationis, vel Deo (Aug. lib. i ad Bbnif. cap. I).
apud suos Romae laluerat, quod indicare yidetur Au- Potest igitur haecvideri causa non improbabilis,
gustinus; yeliii Urbem redieral, quqd opinatur Baro- cur sanctio edita sit. Hac vero vix ullam reperias i«
nius; vel iti proximis subsfiterat, qiiqd ihnuit Volu- toto codice imperiosiorem, si licel ita loqui; sive id
siarii eaictuih. E latebrSscerte partes EulaliSsuasque C fecerit Consiahtii jndoles, qualem, et Oiympiodofus
simul fovebat, contiiienier velutin specula explorans, de facib depingit, Ct litterae ad Symmachum osten-
siqiia ratione posset, aut lidei, arit quietSs publicae dunt; sive poiius eo moverit causae justitia, ut ne
pacem.turbare: habebat enim in Ecclesia Romana pax constituta maghis ConStanlii conatibus, abitiquie-
faventes clericbs, immo et episcoposin Urbe. quorum tis Dei imperiique hostSbuslabefactaretur.
dux Jqlianus, eosque suis artibus animabat, ut im- CONSTITUTIOVI.
poriuhis precibus ab imperatore extorquerent Zosimi EDICTnjIPROPOSITUta AVOLUSIANO PR,EFECTOVJEEIS
vita functi judicium retractari: sive in synodo ple^
naria, ad quam.appellatumi ab ipsis fuerat i sive per VOLDSIANOS praefectus Urbis edixit.
idoneos judices, qui nihil pfaejudicati ad causam, af- , " Hactenus Ccelestium « divinae fidei, et quietis
ferfehVquod a suis damnatofibus factum mehiie- a judiciis, amica reis secreta
bantur.i. publicae turbatorem ,
Opportunitas temporis consilium juvabat: nam subduxerunt. e Jam Ieges et jam edicta persequen-
CASTIGATiONES ET NOTÊ.
4 Inter subscrSbendumiihperator sua manu istud patriaeparentes, sanctissimum societatis vinculum, v
addidit, quo plus haberet momenli:, quoniahi Volu- quaevreligio est, violatum vindicatit.
d Salni., judiciis amica reis sacra subdiderunL Non
Sianus, cum nondiiuvChristianus foret, ut fix Photio
dicluin fist, videri posset hotv adhiodum crirare quae sunl haec Baronianisineliora, qualia Salmasius ja-
religiorifim veram spectarent. Quamquam lunc tem- ctat se afferre.
e Cominunem leciionem, etsi vitiosa es.t, dubita-
-poris iriter catechumenbs versatum fuisse, jam inde
ab anu. 412 hon obscure milii videor perspicere ex D vi diu, an mutarera, quia praeter raiioneni nihil oc-
litteris, tum a Volusiano ad Augustinum, tum ab currebat, cujus auctoritate niterer. Vitium aperluin
Augustiiio ad Volusianum, eo tempore, de quaestio- est, quem enim senstim facium haevoces : Jam teges
hibus ad fidem clvristiaiiam spectantibus,
' non semel etiam edicti persequenlur absenlem? Et qua Latinita-
dalis (Augêpist. I5S ef157). . tis lege connecf untur, leges.edicti ? Quo pertinet
h Quam divinam fidem Volusianus dixil.? Si cate- conjunctio, etiam? An ad abseiilem, quasi praefecius
chumeiius fuit, cum ediceret, eaim:quae in yerum amoliatur calumniam, quod in Urbe versari Coele-
Deum est; si etiamnum aiviinogeniilis, quam iinpe- stium permisisset? Cur inepte interserilur duabus
ratorCs sequerentur. Quidquid enim imperatorum allis vocibus ? An ad verbum, persequendil Quo to-
fuit, yocabalur olim, etianv a ChriStianis , diviiium lerabili seusu? An ad edictum et Teges, qnae jam
et Sracfum.Hinc divini afflaiiis, divlna praecepta, di- primum persequantur, vel eliam quae iferentur? At
"valia statuta, saiictioives sacratissimae, pro legibus neque imperator, vel praefecttis haereticos aliter
imperialibus; hinc sacrae largiiioiies, sacrae epistolae, • quam legibus et edictis persequuhtur.; neque, tunc
et caetera quae ubique occurrurit. primumiex et edictum propositum esl in CceSestium;
c Imperatores insequuriiurliaereticos, velut ho- neque iterari, quod utrunique oportuerSt, potuit non
stes divinsefidei et quietis publicae lurbatores : nain esseprobrosuin Vdlusiano. Ila igitur legendum pu-
cum sirit filii Ecclesiae , ulciscuhlur matrem ; cunv tavi, jam leges ei jam edicla persequenlur. Quaccom-
«19 DISSERT. III. DE CONSTITUTIONIBUSIMPERATORUMIN CAUSA PELAG. 4i0
tur absentem : cui, quod primum est, aeternaeurbis A quaesaec.ulonostro tyranhus inviderat,prona devo-
negatur habitatio, ut si veljri proximis fuerit diver- tione revocamus : scilicet ut quidqiiid a divis prin-
satus, a debitum non evadat exitium, b pio merito cipibus coristitutum est,' vel quae singuli quique anti-
temeritatSs atque ausus sui.' '': stitesimpelrarhntjjugi solidata aeternitate serven-
Cunctos etiam hujusedicti caulSonepraempiiemus', tur; nec cujtisquanvaudeat litillarepraesumptiOi In
ae quis iniquus noxio latebram putet esse praeben- quo nos nobis magis praestitiimire confitemur. Cle-
dam ; c ne, cum hujusmodi sit posita pcena, suppli- ricos etiam, qiios indisCrfilim ad saeculares.judices
cium ac stylum necesse sit proscriptionis inciirrere, debere deducSinfaustus praesumptor edixerat, epi-
quisquis d legibus divinis humanisque reum apud scopali audiehtiae reservatnus,; his manentibus,. quae •
se putaverit occultandura. circa eos sanxit antiquitas: fas enim <noii est ut
divihi muneris' ministri temporalium:potestalum
CONSTITUTIOVII.
subdantuf arbifrio. Illustris itaque aucibrilas tqa,
VALENTINIANI 111AJ)AMACIBM PP. GALHARUM , orriiiiavvomansura quae jussiihus.";•in proviiiciarum
De conveniendisper Palroclum Arelatensem episcopis missa hotitiam, praecipiet; eliam sub; pcenasacrile-
quibusdam Pelagianis. gil- custodiri, specialiter id illustribus comprehen-
« Impp. THEODOSIUS, et YALENTINJANUS * CESAR. B,surapraeceptls, ut ih bmnibus-cirCaecclesiastica pri-
sAmacioV.ini. PP. Galliarum vilegia velerhm pfincipum staluta serveiifur. :
Pnyilegia Ecclesiarum, vel ielericoruir. omiiiuiii, Diversos vero episcopos nefafium Pelagiani etTJce-
CASTIGATIONESET NOTJE. ,:,' .'•.,...,
rnofla estoiatio hominis reprehensionem impatien- pef Helionem officiorum magistrum die 25 Octobris,
ter ferentis, et purgare se volentis, quasi diceret: cum septennium ingressus esset (Olympiodbrusapud
Dicalur saneCwlesliushaclenusiatuisse apud arnicos, Plwtiumxod. 80). Ex quibus aperfe conficitur editam
elsi vere non latuit, jam legesipsutii et jain edicta , nomine 'Valentiriiahi sanclionem , Placidiae matri
licet abseritem,persequeriiur. Augustae tribui debeie. '" ,)
<*Pcena capitis propohitur Coelestio, si vel intra Quo in loco silere nqn possum, quod saepe miratus
centesinvuralapidem diversatus fuerit: atquehbcest sUnv,totius ofbis Romani clavum lenuisse tunc tem-
quod qoerebalur Julianus, siliri suorum sanguineiri, poris duas femSnas, Pulcheriam Tiieodosii sororem,
et in ipsos'stipulain furoris publici inflaiiiiiiari. Lo- et Placidiam yalenlihiani mairem., femineiSqueim-
cum antea protulimus. i- '''".' periis et fofte studiis serviisse Orientem Occidentem-
b Ratio jussit emendari huhc lociim, contra ctidi- que, cum olim vix obedire vellet Conslantinis et
cum testimonium; quis finim probabilis senshs.ha- Theodosiis Magnis.
rum vocum: Debitumt\on evadal exiiium, Pro nterilo s lta quidem Sirmoridus, sed repugnanlem habuit
etiam terneritaiisatque ausussui- cunclos ; 1
• htijus edicli CliifieiiJJm/iri noiis ad Fefrariduih; ubi fretus aucto-
cautione prmmonemus? riliate"cbdicis Divionensjs; assefiiit pfo Atiiacibre-
c Salni., cuicumquehorridi sil posila pmna suppli- pbrieiiduriv Almdchib. Coriieridebat in cohfrarium
cii, ac stylum necessesit ptbicriptibnisJ iricurrere. Et Sirniondus'; holis ad Chiflefii lqcum.manuscripiis',
haecTongepejora
'a Baronianis. . , ''-,'" Almaciiiumesse vocera peregrinam , Aivvaciumvero
Hic etiam emendatione fuit opus, codice riis. fi dieiurri pro Arivachio,sive AmacliOi queiiiadHiodum
lucfim, licet dubiam, praefererite. Leges porro divi^- Pahvinachiumpfb Pahimacho. ' At id:occupavit Clvi-
nae prb sarictione invperatoris, humanae pro edicto fletius, negahs vocemAlmachii ita peregrinarii videri,
praefecti dictaesunt. ; quin menliqfial in Martyrologio Romano Alniacliii
» Etsi utriusque imperatqris de more nomen con- mariyris , imperante Honorio', Romae passi kal.'-Ja-
slituiid praeferat, et pflmurivquidenvTheodosii, ex niiar.iiy.et Almaphii praefecii, srib quo, tempqribus
tribus tamen constat ad Theodpsium non pertinere, Aiexahdri, Caecilia martyriuiri fecit x kal. DCcem-
quodjioniiullis visum; sed ad Vaienliftianum. Ex bris. Verufti dbcet Baroiiius in notis ad Martyrolo-
loco scilicet unde data est; ex illustriviro ad quenv gium, non Aliiiachium, si quafides Theodbfetq (Lib.
directa; et ex argumeiit6;seu daiidaecausa. Data est v Hist. cdp. 26 ),' sed Telemachuhj marlyrein, diCi
Aquileiae,quaeci.vitasad bbcidentale imperiurirp'Cr- debere; iicta verb, CaeciiSae; utplurSbusscaferit nien-
linebat; ad praefeclum P. Galliarum, qui suberat diS,sicin hac vbee pecciifepotuerunt.Utut sit, nolim
Occideiitismoderatori; de episcopis, qui versabantur ego tantos ibter viros'litem de uno 'nomine convpo-
in Gallicanis regionibus, pfir Patroclum Arelaterisem nere. -,''•
cOnveniendis: ex his eivvmnotis certo dignosci sblet (iothofredus priinam legis partem titulbde epi-
ad quem imperatoreni unaquaeque lex spectet, etsi scopis , postremarii titulo de haereticis exhibuil, ut
pluriiim nqmei) in fronte gerat; siquidem alter erat prius, datain Basso comiti R.P., sed simul ad-
iiumqUam.alleriusnegoliis se immisceret, suis qui- monuit erratuniiii his vocibus, comiti R. P. Quid
libet liinitibus cohtentus. Quamquam "leges quae in enihi coniiiieiit leges quod ad comitem rerhm priva-
una parte imperii ferebaqlUr, mittebanlnr qrioque ad tarura spectet? Cehsuit igilur reponendum' Basso
alteiam , ut si quando opus esset, ubique servaren- D PP., ad queni eodem anno datailegunfiir Ravennae
tur"; et unitas imperii "mpluribus
; ' capitibus consisten- quatuor alise Ieges, neiripe prima de conductoribus
tis ostenderetur. . et bonviiv. domus Augustae, pridie rion. Marlii,
f Cum haecconstitutioAquileiiB dala sit yiiid."Jul. uliima:de liberlis ni kal. April., septimadeaposta-
Theodosio xi et ValenliriSanqCaesare coss., idest, tis vnid. April., et vigesima-octava
' de Judaeisvi id.
anii. 425 , datam oportet a Valentinianb vix bene April. :;
sexenni, cerje notidum Augusto, sed tantum Caesafe: , Quod si lex a Sirmondo edita trium complexio sit
natus est siquidem anii. 419 ,: die 2 vel 5 Julii. Di- a Yalentiniano Caesare AqUiieise:datarum ,< priiiia
cfus a Tlveodosio Constantihopoli ribbilissimus , Rasso PP. directa dici poiest yjii id. Octobrls, ieftia
Honpfio adhuc superstite,;id est, ante diein 19 Au- eidem vin id. Augusti, media Amacio PP. Galliaruin
gusti airo. 4^5, qua iatb functus est Honorius. Ap- yii id.,'Jul., eaqueratiOiieSriiriforte pqterit concordia
iiellatus Caesaranno consequenle , die 24 Octobris , pugiiahiium opiriibiium.
Thessalonicas.Augustus denique renunliatus Romae
iil AD PARTEM PRIMAMOPERUMM; MEReATORIS APPENDIX SEGUiNDAv «3
lesliani dogmalis errorem sequenteSjper "Patroelum A bfls.expefliâique fneorpm locpsucerdolium>jidelius
sacfosarictae..legis:atttistitem,-praecipSmuscoiiveniri,:; stibrogari. Quini etipsqs .credibile 'est.episcppatvimi
qhosquia'cohfidimus:emendarii,nisiTntrayiginti dies geSsisSeiri •sejpYeiii-pfbvihciis
iriatum tericbat,
Iri"quas ¥kfociuspYi-
praicipit slqTiidehV Valehtiiiiaiius^Sr
eK.convenlioiiis temppre.-intra quos.deliberandi tri- Pattoclum sacrosanctmlegis antisliiem convenifi.Qwt
biiinviisfacultatem ,,eirata cprrexerint, seseque ca- autem, eqnyeniendi foreijt,.. cogendique adêrraia
thoTicaerfideiireddiderint, h Gallicanis regionibus coff'igeYi'da, seSeciiieaid catliolicaTnfiaem rWdeiidos,
cattsa friit qhod hefaritim Cceiestiaril %'t Pelagiaifi
expeJli, aique in eorum loco;.sacerdotium fidelius ddgmatSserrorem sequerentur. v
siibrogari, quatenus praesentis errpris macula de por , lllud jpsum.dqgma paucis antqânnisiin iisdenv'
secuius "fueratLeprirjus mpriaclius, pm-
ptiiorum anitnis tergeatui',et futuraebontiradisciplinse pfbvShciis Suiiiensde puriiate iiiim,'quaiiirirbimb 'iatiiume~tcbriditi
justioris instituaiur: proprio , non Dei se adjulorio.obtitiuisseicrediderat,
i; Sane quia.religiqsos,populps nullis decet.supersli- ut tradit Gennadius (Lib. de Script. Eccl. cap. 59).
jTonibuSdepravari,-{Corf. Ihegd. de hmr. cap. 64 ), JVeqUevero soluS Illere%:Peirigii 'irislilutione, aui po-
lius prqvilate, in qbsurdqs errores lapsus est„p_sea\ fuit
•JforiTchaeoSj omnesque haireiicqs, vel schismaticos, hmtesWiflputlGaltias aiit
dssefioi, iiiier'pHiiibi, aul
sive niatliematicos, omnemqne seciam Catholicisini- iiiter.niaximos,. ut.ait Cassianus (Lib.t de Incarn.
micam jab ipso aspectu urbiujxi djversarujn;extermi- cap. 5 et 4 ). Dicebqnlvcroqui cum ipso seniiebant,
solitarium ItomineniJesum Christum sineu.Ua peccaii
riari debere praecipimus.ut.nec praesentiaequidein j. *
cStittigibrievixisse; eoque progresSisunt;iit aSseferent
criminosorum contagione fcedeiifur,. Judaeis quoque homines, si velint, sine pecctilbeise pbsse; consequens
veipaganis causasagendi, vel miiilandi liceniiam enini existimabgnliit si hotno sglilariuslesus Christus
denegamus, quibus Christianae legis nolumus servire siriepeccato fuiiset, bfrinesqubqtie iiemines siiie tiei
dbminii sectarii vbherShdae qdjutorio esse possiiilquidquidille homosolilarius sine
personas, ne occasione 'ctirisbfiio'Dei-essepoluisset; ac si nullam facerent in-
religioriis immulent;; Omnes igSturpersonas erroris ter omneinhgminemac DoniinumnoslruinJesumChri-
'ihfausti jiibemusexcludi', nisi his emendatio. matiira stuiit essedistanliarii, cufritdein uiique Itomgjifsualque
iriduslfia siia inereri po'ssit qubd Chriiius Sluctiodc lit-
'sul)veiiqfif. Daia vilid. jiil. •Aqiiileiae, cTSss': Tlieo- Vdremeruiisei, ietc. . v. . ,. _.
dbsio Augusto xi et "ValeritiriianqCaesare. . Adnvoiiiius est a 'Cassianb Lepofiiis, imm'6j.tis";-
- sus a Proculo Massiliensj, jit efibferh .da'nvriafet.Sed
,"";';.;'"', îSTORIA CbSsTiTOTJbNIS. lieque riiqnenteriiaudif e yqluiti neqiie jhbeiitj,parere;
; Nemoveterurh, qiiod sciari), seriptufn fejiqiiit,, quajvvqbferriejectrisêxEcclesia fugit iniAi'riicarii,.ubi,
quae causa dedefit occasibribbv saricierid-M.jboristi- "abAugustihq cqrfecius, liivelliini eriieiidaiioriis ad
iiitionis : immo; lie Spsms quideni rilliis mehiinit, Gallicarios episcbpos "misit, Africanoruiii iPaifum
saiien! iqria parte ispe.ctai, Pelagiahqs; serj liaive subscripliqnibus et litteris appfobafum. .; _t .
primus"ex codice lEcciesiaj Lugduiierisis edidit-P. .^ Libellq accepio,^cqmiriptibhes.ahimq"furnexstiiisse
..Sirmoiidus, ..... ,,..,, t.' . iri Galllis rioii incfed.ibileiest, iridie.guebfiariirieces-
i, : Dixi.i,.tjua, pafte Pelagianbs ,spectat; .lf.es eriiimC silaiem aucioriJa»fejmpefatoria .luriijjliiiariteiscoer-
,parles;,eompjeciitiif, quarum. pflhia ppsiremaqife 'ceriai.Iriviribhee absiirdurii est SeriUfe"Augustijiurii
jamduduiii re'laia,jiiefai iri GbdicejiiThebddsjariuiri, siraul et ad Gallqs scripsisse, et jier.suqs~.1nauia
"illaileg.'%! de episcopisi ista ;leg. 6§ de haefeiicis, ^ egSsSejiit ieqaciisa.d subscrihenquiri 'd'ami)aiirohi. i)ae-
i, ,ild conjici ribii impibbabiliter potesi de pafte ihe- reticbfurii episcbpis"',pefihde componereniiir "oluiiia
itJia.Episcopi de. qqiiius agitufisuas ih"Galiiis',, yfel ini Galliisatque i.n AffSca; ut qiias inier fegibhes
ceri.e in diiio.rieprWecfi P, Gailiaiurii, sedes liabe- tajita fifat socieias ppinibntirii, deporjtalis.cum.nierr
banf,;ijuijet eriim ipsos, iiriperatqi.Gatlicanis regiptii- cibiis etiam erroribus, intefcedefet qiibque ribri
a Afelatehsem episcopiihiIjitelligil, qui arih-.412, miiii liistofiaiviharic altentias coritempiahtj Vfenjt.in
ope fiqristahtii, turic livagistiji.militurii,.pqsl6'a iiiii- mejiierii, VaieijiihSaiiisci
pefaloris , evectus est ih 'se"d.emjE'fbiis'.i,.Puisysnteflue "Vfel jn prjriiis fefiiaiiijiasspêci^seX-joj)!'^ Agficqja
frierii jure ari irijuria Erps, iSisseritiiiiiiajic.toi:'es: iibs Seyeriani ,e|iiscopi,PeihgIai)i,Iili-iis spar;s'aijjajfesi 'tjif-
adliaesiriiiissummo pbniiuci Zbsihib, jiife 'daiiiriatum Babaitv; quarurijci.uepiure^..^jpi^copi^s..„abHiiS^.riit iU
scfibenti: Ipairoclus pofro episcbpatUmtehiiilarihos 'fide gfatiae thrisii ih riefahduth Pelagiarii effdfis
fefme (juaTuordecinv,,S Zqsi.ijfiq, elatus ,;d.epf^sSus,a 'aogriva... .^ .;., ti.',, ; . '_ , _,,: .. ;fi
Bonifacib,, cloriec,jusisii iFeiScIsmagisjffiijJiilium , . yiii'dhj enihi, iriqiijeijaiii, fciiirieai iemjiestaie Brji'-
occisus a tfibuno bafbaib sedeh) reliqiiit ilqriofaib ianiiiae';fo'reiit pars.Gaiijcahariirii, r'egibhum,,iut ex
ann...42,6i,. , ,,. , ... , ..,(. r ... iipiiiia iiriperiicqristat,aiqhfiJla.rêreiiiUi^^Jqieitate
h
,'" Dubitaverit aiiqUis,.ftec.lemeretfixdffp., roe,a;qui- pfaefecii P. G.,, de BfiiariiiiciisejpjscopjsfcBjiipêscen-
'.'dem.sehte.htia,an his vocibus sepiehTduiiilax|f pf'6- « dis Jifcijvfacfectum.G. Caesar sefipsiisse cfedafuf ?
vinciae sigriiiiCeiiluf, quarurii sSngulis aiiiiis apilil 'QujdiiSPairbclus.ijure>antiqiiq AreiSteiisissifedis,in
Arielalem magnurii coricjiiuivi Cbgebatiif, ybcaiiie eosjussus sit ecciesiastipumjydici.uijieixfefcere;? (jiijd-
praefecfbiP. Galliaruirij : aii aliae eTiairiqjnjies, ,'quae iii jiacj qccasiqnfi cbactiiin Sit .inagiiiirii iilud Gailj-
praeiecturaeisiibefant, ipsae neiripe Galli» , Briiari- banum cbnciiiiiih , iek qtib, Geihiaiius LupUsqueih
riiceqiieet Hispariiae'(Ex..cotistit.'atmofii.ShdAgricol. Bfiian'riiaslegati suht, q'c'cisqheihpe.Patfq'cl(), et
PP. G. drin. 4l8.)., Oriiriesqiiideiii sigiiificafl putq , Hbhiifaib Spsius seiiein muritisquîadfeptq? Quidn!
sed praeserfSih septein pfovincSp ; fegibiies, enSm tandem..conveh.tioilla., cujus meniihitCaesar ,,riiliil
Gaiijcariie,.cjuaridbpfjricSfiesad pr*ljectum P.'G'.'je- aliud fiierit quamprqppsiiioi qaiiori.riiiiqfetb Mrica-
sciiuunt, tarita sighlficaiibhls ahipliiudihe acCipiuii- horum subsCriberidqfuiri'iacieiiiia episcopls, pfefie-
lur >, quanta solent suburbicarjae;, cum decreta ad galqsa syiiodo rivitienclbsfSic feriinV Nfesldfibdfeiali
praefectiini.U."miftuntur. Accipinivlufvefo tiinc tem- siihta quiiiuqf fepiscopislegatisiAleii'3;ndriiiafe syno"di
ipqirlsfegibriesisubufivieafiae, quam late patet pqi6- aiiainemaiismi, cu'm ejjisiqlS saiicji Cjpeiesiijii', iii-
istas;praeTectitl/XJMji tbta pofrb Gailiarum dicEcesi tefriilnaia; deppsjtiohis pcjliiS., nisi ihtfa deciihuih
jriohyigeivaf forie hialjiriii, sed pfbpri Affelatem; iiji difem,ariaiiieiriaiishjSssubscfibehs, coriseiitifet Ec-
feimediumad iianc pfaeciptfepar^ clesiaeicailiolicae.
Verum pneterire non possiim silenfio, qu'6'dsaipe
415 DiSS&MuiLffrG'^^ 414
iidfii iaiituni 'j sed et femedii a'dversu'ser rdf6s cSM^' A 'Ssi:; pcSsiefirM ; bfeCasibnfeTn; fecit;:Goiiihibriilbriurif
niuriSo; '"'"'•'" '•'<"'<'";,'»." <
MefCiitbris; ": !"<-!'!.- <;::'^" :U>;>>: J-f '''•': >'}
^; :y,
CWijeetufiiiif liaric ju*5Tet:fofte: s'iSiilsetpebriy '"Utfaihqiie;'
1 GohstSSitihbpbiijdatliili ex rfeq."cetfhin
pi-VvdiMiii OpTStafiff lifceVn* cijrictiiuin llitjd rriagniiiiS "SsT, tjiitid 'te'mo6f'fetiiiSi'syiiodi'' a'bv-Mticb'collect*"'*
Galifcainiiri,' a<cjiiro' <'ir><"Bfitaffihiafti Gef fifariliSbiirft tuiii;jObl'a'ti a MeTcStWfeCbhTthrfhifoTii<f id estraMi
?Lupo: ad- exstifp&hWriT'ffi^ffeiin'Peltfgiaiiaih missiis' iaij aht iW fet 4-29,Ifeguffichroriidolia.TIifebdbsiUM
est. Dicunt ehimqui nonnihil affirmant se inaudisse, defilbhsTiai vfefsatiith IhiSSfeO0nsta'iitifib'p"6liiRti£h
I iii eo et haberi commoiiilorium legatis :datum.,..et. ... consulatu yictoris, quo.cojisjgnaiur. annus i2<4,,dat.ae
fieri meutionem octo eanoimin quos vulgus Milevita- sunt Conslantinopoli lex 5 de vestibus oloveris, lex
nos vocat, quasi formulaeab iis subscnplida»'^!®?)'-,;." ^7 jfl.fe' ihbff, test., lex-4 de spect., lex 1 cod. de off. t
rata correxisse seseque calholicmfidei ieddidisse vtdeti quaesfV,'lfix 5 de conl. donat., lex 1S de metallis,
velleni. ;.•;':: ;.,>/.i.-:'-i>_^"~:>,_'. •'rrlex 55 de annona ql.tribj JOataesunt, Dionysio et
Verum eonveniendus nunC paucis Gothofredus, FlofenTTocossi, icl"est, ahriV-429,lex ult, cod.de
<jui irr paralitlo de hitfiticis imemorsbrte, quiddam ;< precib^feflfex ult; de Judaeis. ;>>;;jj!;jj^v oassi -J.1
sSbSvideri ait , per G-alliasnntlanx.haer^simtoto,sex ..;;,'.j,,j,Ad qiiqs.siiiguhe ij],iss*,sirit7,c^
voluminum immenso Codice Theodosiano memorari: iissequ.i,;.cum eriirivfheotfosius juhiof SmjaidsUaile-
additque Galliam , teste Hieronymo , ad hoc aevi, creta de rebiis ffeiiglftsiriae;fehMfendis'ffercbWceridis
nulla ihonstra aluissfe';'Sed:j>nisi Sifmondianam' a'p- religionis Iiostibus, .nulliaileri ,solilu>jtsit .qtjaniprae-
pendicenoiyolullsfel rfejifefefev potfefat,'!salvoHSefonp ,- fecto P; dirigerfejut consiat fexTegeIi8 de.Jud., lege
nii testhti.rhiftf,fa'6fam'iii COdiee^f tjul ad ahnumusque i. "
48 eti9 de haeret.:^legfe2I:de;Jud,, iiege.6;et ?,,iVe
458 ppoduciiiir'; ifiemrifiam -'IraereticoriHriiri Gallia sanci.:bapt,iteret'> Iege,uit;;dfe irieest...;iiupl. ;.;lege
reperire a'd aririulih'-42S.''•. : '"•; " ->> n:> .-.' 22de Jud.vlege 57 dehaerf-,IegeL4Sdp episc,, Jege
;, Giif autema^peridiCfemSlrhiondi-riejecerit':,' cuni 4 Ne,thristiana mancip,; Ifege25 de J.ud,,-(iege.5.9.de
neqde Lugdtifiejvsr•Ahlfci^^qtfe^ôdteTfideiffiabro- haferi^Jege 26 deiJud.jlegfe£}jXeMtr,ist.uip,gnci,p;i:,
garei'tehtayerit;;ttequfe; si;ifnalfrnse.tetftasseupotuis- lege„.22;/de- pag.v, Jege 27 de :Judvi:;Iege::25 ef.24 t
sel tJimeri';cutfi'BiWit>ii<5iYS"is' altfif codexi aiictoritatem de, pagi,,:Jege,(jOde,ha&r.:i:lege; ult. de, pag,„ lege
aiiis adjcffigaT;aliarii certe: ciusa-ai nO"rf> Vide6\ prae- unicv,Ntmiiiilic. sigisalvtito..iegeiM'dehaef.,Ifege4,
ter. indolerri'atquie pf«jtidicitfrii pwffessaesectatv frm* 5;,e.t6deh'is.;qui.ad Eccl.<Iege'>unic.;d,ebqh..>.clef..,et
patieriter ferfeniisyqriafeSd eccifesiasticaram"persona- nvojvaclv,,Iege,2t;deepiscopjs; cu.nvqug.pr#.fe(ctur,ahi
riim iffimuhiiateihfajjiunt.<Quam ob causam' a;d1.47 Orieritisgesseritj.AsGlepioidolrisann.;424,^Jo'rqhtius
de episc.' 65 profcdif iii' VslfentifiiaftuJhet Aughstam ann. 429; jit-dfemojiSfraiitleges ad ipsos iriis's»,;,paf
mafrernTaliosqufeiWfnfefviosv qiiaT.j-uta%heterodoio est credereadfebsdem scriptas consii.luiJones.de,qui-
exspectariqufeaht j s'ane:taffien rioh'deeent juris, id bus.agitur.i-;;: •.,. .>.,;.»,.; ,.'. .,__,^...j?.<j.',:v,' ..i,.. ,- ;,-,,
estv aequiboriiqueiriterptfeteffi';. <"''< ;•• > ;--r'-•. Dixi omnia decreta de rebus reiigiosis., etc. )iSriec
NOnfexstat,'qu'o'd!scianri;fedScfuffl" AffiaeiiRP.';AreL lamen jgnoro quiiiTex ultima:deiJudaeis sit ad Joari-
late propositum,'falsl forte lalet-iii afchivo E-celesi* nem comilem S. L.Vei Tfex1'iitim'a'de haereticis ad
Arelaiehsis'êx quo^suiit ferutiequaerJawifet adfCar- Lfebiitium Pi' .0. i ut</yulgp;legit.ur.SnCqdice.jTheo.dq-
dihaiem BaronSrim'iriiss^dfej" Zoiinvi'littfir-B<de'pTiîle-, siano. Sed ciinVipriorspertineaj..ianturo ad colligeii-
gris EeclesiaeArelgtensisv etc HaeArthalibus:insertae ; dum aurum coronarium, non item ad rem ullam re-
"*uhtv ffia'gtrbchf6n6IO'giae'!bbnb'.> •> C ligiosam; cumqufeîn,lfegfem. pqster.iQreiiiinvanjfestUs
error,> in'vulgaiis,editiohibusCodifiiSiJfrepsqi;itAhbc
enim anno Leoritius:pro.c:uldiibiq.pr-KfeCiurarjvrfetqr;
. THEOBOsil JOSIORIS AnVERSpS.PELAGJAMOSy . , ,, rii fungebaliif.-ivulluroex.alterutraiegepraejudipiiinJ
Hucnscfue traetatum est de 'Gonslitufionibus quas dicto fieri pbtesti' ,,/ ; ,> ,><.;..:;;;;>«>,UT[>;,,.'.Nu-i.y
in" causa Pelagiana coiidideruiit Occidentis iiripera- „ ExTiac autem ahjroadvers.ibne.cqiligo^^.suêiiam
tores, HoriofiusvConstaivtitisetValeftliniaivusi viden- forum civile, quematimodum et ecclesiasticiiinîha-
dum est deincfepsde sanctiouibus duabus ab Orifehfis ivuisse thnfc tejnp'oTis,causas;quasda!)i,re.lj|ioiiji
iihpefatoreTIieodosirfeditis; sed iilaruhv nilvilsuper- fores, quae,ad supreriiuni, pqsf TinpqrafoTemiijudi-
estvpraeiertnemoriatm, eamqTifesaiis.obscuram/ . ciuhv seU. tribunai..,deferrein,iyr;.',i..hMi,pr*fecii' P.
Menvinit priitfae sanctiis CCelestlnusNeslbrio -scfi- sum.mafuit: post itjvpe.ra,to.re"m; aiuctoritais., i,,. -.....j;
hens in haecverba(ipi conc:Ephes: cap. \S)i Aliqu&nlis -.•iMensisetjdies.-jpeuiifusi.,iatent,i,pisi,qup,d pqsTeriqr
diebks vitmiibslrm; post nefandiimet:smpe dtimnatum >adniienviinrii 429j,prioi-;ad„iiiVitiuni. iajonjij42B,;atti-
"idogthaPelagii atqiie Cceiestii;catlwlica-fides quietem jifefervideiur;rdaia esf e'nim.jlla.ipos^..oKlatfum,"i"?,'?!#r
hkbuit, quando eos cum ium disputationis sequacibus raiori Commohilorium",idi,est,(iInciinivDfeanijq 429,
rielo utiitmienierilimOccidens Orieiisquepercussit: De- ista vero.antecessitÎicjuot.meiisjbusi.obStuhi^
niquesaricim recordaiionis Alticus .tallwliew riiagister q;ui;cpnligit.dj-ei,i0 OctobrjS anri;; 425,; quemadroo-
fideiietvere beaioJbanrii eiiam adisid successor,eos :diimin disseriaiion.e de syriqiJisc.orilectum.figt( Vide
ita persectiltisesl; pro rege cdmmuni;ut his neslaridi . nbifll. ad litulurii Cbmmbnit,)..\ ,,; , ., ,,' '.,',>,.;,
quiclemcopia illicprmsiaretur. Neque enim episeopi i^... Neutfius.parsuilairi. cqdiceimJiistiiiiaiiaiuih rfeilala
expelli potuissent urbe regia/ nisi, slatulis.ecclesia- "est, paftini-.quia.utfaitjuei temporaVia',TribOmayiq
sticissyoodisqufeauctorilasiinperialis vim addidisset. •visa est; partipv qiiod JAisiiriiani,teirif>pf ibusVix ullae
Ea vero tenvpesfafe syirodum ab Atiico habitaih rfeliquiaeCoelesIIJJI)irerroris,SnOfSeijleûipfei^seltt;
fuisse ostendimus in.digsertatione de synodis. , vel si;quae.manefeii't,:..iniqrhaeresie.s jipxi^',;Ihiii; se-
SecUndaementio patiloexpressioT est apud Mer- clalorum pauciiaie, Tuni maxifneiprjentailif}^,jj"W*?r
catorfim (In tit. Gommonit,), qui posttjuam scripsis- rum oidnionfi. conteiriHfireniiif.'0|ihi6ri'e,^'in|jti&V,
set se suum Gomihoiiitorium de nomine Ccelestii, multorum Orieiiiaiijiim',iS.ep'4ieriirii; aVffi'nYentlliuf qnv-
non'tantum EcclesiaeGonsiaiitino'RolSiari;e,' sed.fitiaro njum. Jhseidefat, iides eaihqiica^;|i&C^T>fSîna1js;:
pluriihis reiigiosissinvis Viris, ipsique priiicipi T-heo- Tmriiofuerunt,;qiii ejtismodi a|sjriiq'n|ih 'aliijilitJ.ha-
dosid bhtulissfi : Per hoc^ Inquit, Cominoniloriutiico- bere Origeniajii iVeiiieni'putiafenT,'i}.p'rjSJiterJin.fc''pa™
gnito funesfissimoeiTore; imperiali prmceptb tam Ju- qua non sajis, traductiojTem pfe*c.ca'tI'-|,coniims^
lianus, deferisbr,etsequax ejus; cuni .cmieris Sbciis et .disiiiiguerehovefarii, iiemiiieirique;;ci;^dfe^
phrliripibus stiis,'quam postea idem Cmkslius; de,Cpn- 'posse reun^rnasî^^rilsj^cû^îimu^M
•staniiiippoliianaHlrbe delrusi sunf.:; ,.,..;,; ; ^.ji., ,. -priuspeecasset quafn,la'befetur|iS'h\cofpus'.;'2;.,;,''
BtriusqUeiiisToria petidebet; partirii; ex dissefla- Certe M6iSus,ieo,ip"ci',.ubi,;re^
tiohede syoodis>, partirii ex hotisiad'titulum Maiiani -Mopsuqsfieni;respqrisionesi'îiiûiSeî^flfifeh^fl-
Commonitorii; prior enim,- post synodurii secuudam tium, peccatumiprlgihaTe,rioii,fi^lit.f^dii.JI^TIiep-
abAttico ia urJje regia super ea re coactaia; data dori ipsijis optnioiie : siqiiiclenj afias.' tfaiJ.it 'eisSe" r&-
tiones dissolvendi nrgumentunv a baptismo iofantium Ji.insito jam in naluram ipsam peccato, iri peccaiorum
pro peccato originali petilum, quam quibus Theodo- enim hmcremissionem eonferuntur ? Verum opgttdkat
rus usus .essqt. Sic enim loquitur ; Sed forlasse ne et illam dubitationem, multas alioqui hqbentemdissol-
ipse ,quidem valefis huc dpductus est, lantumque, ut vetidifliqi, qlio mqdo dissolvere, absurdisqueiilis qugf
dubios sic qumtentium nqdos dissotvqi : Quare pueri adipsiui peccatoruriifemissionem consequiintut.eoriiw
sanclissimis rriysleriiscommunicani?^Cur baptismate detatis, nihil ejusitiodiptodigibse cbnfingere,eie. : ;>
digni judicantur, nisi quiaetipsi pecCalisabundqnt,
DISSERTATIO IV.
, EXACTISIN CAUSAPELAGIANORUM.
DE SUBSCRIPTIONIBUS >
Ih haec verba Marii Mercatoris : Julianus et reliqui complices subscribere delreclantes ,non
solumimperialibus legibus, sed el sacerdotalibus statutis, depositi atque exauctorati, et omni
Italia deturbati suni. (Commonit.cap. 3.) ":;<:"
Hactfenus supremas potestates duas,. ecclesiasti- adversafiOs >cfimine, dicerenlur: Pafres Africarii-
cam et imperatnriairi, conjunctas vidimus in excj- n reluleruhtiferum ad suinmutii pontificem dere tota;''.-.
dium unius erroris, illam in synodis, istam in sari- ¥ et ille certior facius, homines cnm suis erroribus
,ctiOnibus Ecclesiae judicium secutis : "oportet dein- toto Orbeproscripsit (Aug. lib. nadBonifacium,elc).
ceps ostendere quis fueritcommunis ille conatus^ Potuit tuncvideri penitus proslrata haeresis; sed
communisque modus adhibitus, ad praestandum inde famen altiiis exttilit caput; adeo ul quae in
eflicaciler quod prudenter in Ecclesia et in aula de- hunc usque diem per duos homines, certe perobscu-
liberatunv fuerat. Nullus vero fuitalius, si Mercatori ros, mussitabat, ausa sit octodecim episcoporum
credimus, cui Augustinus Possidiusque ac Prospef ore loqui in Italia, oiniiesqiie caiholicos infando no-
asiiphlantur, quam quod imperata est subscriptio mine Manichaeosliberius appellare, fideique defen-
, facienda decfetis Ecclesiae Pelagium Coelestiumque sores laxatae morum licenlSaereos facere.
et reliquos ejusdem impietatis defensores damnan- Quaesitum est remedium par.tanto malo, nec aliud
tisi Dfi shbsciiptionfe hujuscemodl in causa Pelagia- ab Auguslino, aiiisque zelo Dei ardenti.bus Invenira ;
nbrum exacta futura est quarta haec dissertatio, qna potuit, quam si exigeretur. ab omnibus, non episcO-
illustfari pbstulant non allata solum Mercatoris verba pis tantum et presbyteris, sed etiam minorjbusi clerir
e.x Commonitorio, sed alia passim in libro Subno- cis, imroo et laicis, quorum fides in; suspicionem
iationum Obvia. venisset, ut plane aperieque subscriberent faclaeab
CAPUT PRIMUM. Ecclesia damnationi haeresis, auclorumque simul
qui hanc in vulgus sparsissent; sic enim visum est
Qtiie Causa et ratio dissettationis de subsctiptionibus occurri posse malignis artibus hominum, qui modo
-'.'' exactis in cduia Pelagianorum. verbis ambiguis sua doghiata dissimnlabant, modb
C dogmatum auetores per solam subreptionem damna-
Nulla fuit haeresis, quod jam dictum plus semel, tos esse jactabant (Neslor. episl. 2 ad S. Cmlesiin.).
; aut peftinacior quam Pelagiana;aut quaeobstinatius Tunc primum, opinor, contigit, ut conjuncta Ec-
et artificiosius resliterit adversus; Ecclesise decreta clesiae imperatorumque atictoritate, mandaretur
atque. imperatOrum sanctiones. VSderipoluit cognata omnibus cujuscbmqiie ordiuis fidelibus, ut definitioni
morbis qui remediis augentur; vel graininum similis, sedis apostolicae, sic tamquam communi Ecclesiae
quae excisa ' sobolescunt, et' exusta suisciiieribus doctririae, certaeqne "fldeireguiae, et, ut loquitur pu-
sefuntur. latiis Prosper (In append. epist. Cmlesfini ad episc.
Pertractus fuerat Ccelestius ad episcqpale judicium Gfl//.)jAOCTOniTA.Ti-.KEGOLAEi subscriberent; eaque
Aurelii Carthaginensis, in eoque communione priva- raiione suam ita prdbarent fidem, ut legitimi Eccle-
tus, donfec errores suOs damnaret; sed haerelicus siae Qlii -a"supposititiis Tatere volentibus in turba,
apprime eruditus foriartibuS, sententiam episcopi, id Totuni est, fllii lucis a filiistenebrarum discernerentor.
obtenta sedis apostolicae appellaJione, quam prose- hoc negotium peractum est qninlo saeculo,
qui nOn habebat ih anirao, declinavit, interimque quo nullum fuit doetius, nullum disciplinae ecclesia-
latius dissfemiriavithaeffesim,profugiens.ipse quidem slicae observantius, ideoque in illud ego exSstimavi
inAsiam, sfedper suos Carthagiue relictos, Africam, diligentiore curai ihquirendum; non tantum ut SIIu-
olvnitente licfet Aiigusfino, vix noii pervertens. strarentur verba Mercatoris, quae adduxi; sed etiam
iis quae luivc gesta Suntaviris omnium
Pelagius DiospoliroyvoCatus ad episcoborum con- ut, patelaclis fuerfesanctissimSs
cilium, venit certus fallendi Patres, quibuscumque qui umquam juxia etrerum eccSe-
posset dolis; ideoque damhavit' omnia, quae objicie- ,-. siasticavum peritissimis, obstruaiur os loquentiiim
baritur, methens alioqiiin damnalionis (Augi lib. de iniqua, et nostram in eo aetatem accusahtium, in quo
Grat. Chrisii). Cumque.verbis ambiguis cajvut suum majorum leges et exempla sectatur.
anatliemati subduxisset, sub emenlita specie caiho- Idoneus aulem, meo quidem judicio, futurus est
lici, securius postea perhiciosiusque docuisset, nisi celur inquirendimodus, si secundo Jeinceps capiie expli-
theqdblUs in prifente, coacta synodo, AuguStiuusex quid iiomine subscripljonis in hac re intelliga-
Occiderite, ihissis libfis obstilisset. tur, quaeipsius causae, quae utililas, etc; tertio, quae
Uierqne a sede aposfolica, cui praeefal Innocen- tanta hujus remedii necessitas adversus haeresim
tius I, dubivus Afrieae coivciliisTefefentibus, danvha- Pelagianam; quarto quorum damnationi snbscribi
tiis efaf (Atiif.fsermi %de verbii ApoStoli, etc); re- mandalum sit, an dognvatum tantum, an etiam aucto-
scripfa verieraht RomaiTji Afrifeam; cansaque flnita rupv; quinto, -falerentur an honiine.si.lli, quorum damnatio sub-
jfiirat.isljiife; agfefeitir : noiv est tameri finitus error, scribebatur, se ea sentire quaeobjicieban-
"'sed^Wiii^resSuSTahiumV^t Sia quidem Ieviter, ut tur; sexto, quae frierit, et a quo praescfipta formula
pbstqiiam' laiuit tahtisper, quasiadreflciendas vires, fidei subscribenda; septimo, qua auctoritate lex sub-
tarilo piufibus, dum obscureserpit, prbbatus sit, scribendi lata, sit, an solasacerdotali, an Smperiali
quamo audacius aiicfbfes Ipsiusjurar^ntse sbio ini- solis quoque; octavo, quibus imperata sit subscriptio, an
"micorum odio potentiaque opprimi. '; ; episcopis, an aliis etlam de clero, immo et de
j;i Cuih ambo rufsus;, posf obitum Innocfenlii, meri- plebe, et quae pcena subscribere ahnuentibus slatufa;
dacibus libellis pe))e obtinuissent a Zosihvo ul sua nono, quid recusantes causarenlur, et quam in par-
causa fetfactarfefflr, Immiout eatholiei,- rejecto in temaccepta sit rectisanium exceptio; decimo, qui-
417 DISSERT. IV. DE SUBSCRIPTIONIBUS EXACTIS 1N CAtJSA PELAGIANORUM. 418
bus aliis arlibus usi sint ad lergiversandum, et quid Aipsorum
" dissensio qualecumque scahdalumipTirlat.
ad tergiversaiidi causas respondi dalum a Palribiis; Omhes dico, cujuscumque sint Ordinis atqtte condl-
nndeeimo, quomodo actum deinceps cum pertinaci- lionis. ^stiinare yero quaeidonea sit, siveiex eventu,
bus, et qua indulgentia resipiscentes ab EcclesSa fix- sive ex ffietu scaudali, parta causa utendi hoc prae-
cepti sint. -....>. cepto, ad solam Ecclesiam pertinet; quae| prbuta
Porro autem post inquisilionemfactam, refereh- Spiritu sanclb edocta fuit, aliter aliis lemporibus
dum pulavi, nnn quid ego argumentatibne corifece- bac sibi a Deo cohcessa potestate usaiest, pluresque
rim ex dictis Patrum, sed quid-sius ipsi verbis sint modo, nvodo paucjores fidelium brdiries ad snbscri-
Iocuti; sic enim mihi visa est legeutium sententia bendum.qbstfinxit.' '•', ,.'..','. ,>>>:.
tanto verior liberiorque futura, quanto minuspraeju- Patqt quoque, hon Ecclesiae tantum decrelis, sed
dicii allatum fuerSt. etiam imperialibus edictis1, eos quorum intefest
Verum ea ratio mecoegit, non tantum prolixiora sentenfiam fisse perspectam cqgi posse>d subscri-
saepe testiifionia adducere, sedeiiam aliquando eadem bendum praescriptaeformulae.Nara curii patici ainore
timorfepcenae,curiique inter.
repetere diversis capitibus: quod utrumque yideri jtislifiaedii.caniiif,plures
forte cuipiam fastidioso possit otiosum atque s.uper- pcenas duuin generum, spirituales minus lerreant
fluum. Sed sine prolixitate SstaTatuisset oninino obstinatos quam corpofales, non tantum adhiivendac
mens auctorum: et ea est, turii rerum-qui» tractan- sunt Ecclesiae definiiiones qjiaejustis dirigendis suf-
tur, tum teslimoniorum conditio, ut neque ijlae con- ris ficiant, sed etiam intentandae pceriaeutriusqueigehe-
jungi potuerinlsineconfusSohisvitio, neque istorum n qnae improbis absterrfendis,pares siut. -..-.,•
partes disjungi debuerint s.ine dispendio clarilatis. .;. Eget auiemisubscriptioIrjhusyirtutibusjclarilate,
CAPUT H. siriceritate et plenitudine,: ut, expetitum flnem con-
'"isequaturlUnde Sanctus Leo adNicetam de Pelagia-
Quid nbmine subscriplibriii intelligatur, qum ipsius nis scribens (Epjst. 86) : Dqinnent, inquil, apettis
catism,qum viriutesaique ulililates. ptpfessionibusstiisuperbierrorisauctotes, et quidquid
Subscriptionis nomine intelligitur cautio, yel, ut iti doctfina eofum univeisalis Eccleiia exhortuit, de-
ait sanctus Leo,'salisfaciio scriplo data, qua quis, iesteniut, omniaque decfeta synadaliq, qum ad exci-
secundum, praescripiani lormulam, aperta sincera- siatiem hujus hmresebs apbsiolicw sedis cbhfifmavit
que professione testetur Ecclesiae se judjcium super auctbrilas, ariipleclise,eiiriomtiibui apptobate, plenis
aliqua re, ut decet fllium unilatis amantem, obedien- et.apertis ac prgpriq manu subscripiis prolestatipnibut
ter recipere et fldellier amplecti. etoquantur; niliil in verbis eorum obscurum. nihil in-
Ex bac notione coIUgere est sobscriptionis exj- veniaiur arribiguuni,;etc. ,,,,,'.
gendae finem, quem ostendisse yidefur Apostolus, '.,Deniqueexperientiadocuitnonutile tantunv luisse
cum scriberel ad Corinihios cqn.tentjonumi paulo atqiie opporturium hoc renvedium, sed etiain neces-
amantiores, nimirum, uf omnes uriius matris (iiii id sarium aliquando, etiuiic maxiiive,cum exstirpanda
ipsum dicant, nec sinl.schismqtq in domp pacis, sed iuit pertinax quaedam h-3er,esis,quae fraude magis'
singuii potiusperfecti sinl, ineodemsensu, el in eqdem qbfeperet quam manifesia audacia grassaretur.
sentenlia (I Cor. i, II). Cum enim nihil sit optabilius Solet auiero ita obreperev cum impia dogmata
Ecclesiae quam pax domeslica; nec pax illa sit aliud qcculte tradunt homines, spfeciequidempii,sedqui,
quam consensio vqluntatum; nec voluntates consen- iverbis ad fallendum> compositis; aliudpalam j aliud
tlre soieant ubi fhfentfesdisseniiunt,;Sd maxiinecon- G in recessu eloquantur; cum, traductis apud ineru-
tendit Ecclesia, uf pmnes sui jlji idipsum sapianf, ditos subiiaereticorum. rtOmine catholicis, veritas
Deusque pacisaique dileclionisinlet eoshabitef(lbid.). personarum invidia Iaborat;cum errOriS defensores
Illaigitur,.quoties dissentiendi causas,,'sic tamquam apertamjnon faciunt ab Ecclesia discessiOhem, sed
zizania, sefjtinimicus Chrisli, vocatcontinuoqmnes Iatere student permixti fidelibus, ut certius hbcfeaiit;
filios ad sijvi, atque adeo inter se, conseniiendum; fihm homiries illi, si fuefint ejecii Ecclesia, nialigria
renuentes cogit, suspectam suam aul fidem aut obe- hypocrisi, poenilentiam, pro temporibus et loeis,
dicntiam testimonio publico approbare, ut vel jpsS njeniiuntur, et per insidiosas vochm ambages cb-'
arguanlur suo chSrographo, si postea yeii.ntcontra- nantur imponere ipsisroet pastoribus, efiCi": ,; :i
dicere; vel si cliirographum praebere noiuerint,dis- Tunc enim oportet et impia dogmala Cum suis
cernaniur, et tamquam diyinae fSdei pacisque pur aucforibus in publicum proferre; ut dighbscanlur; et
blicae turbatores vifentur. veritaiis catholicae defensores a caluhinia vindicare,
Colligere quoque est quaedebeat esse subscribendi ut pro fide pugnent efficacius; et ejicere ex oyili
forma: ea nempe quam hon suo quisque arbitrio sibi lupos, ne perdant oves; et mendaces suo chirogra-
fingat, sed quam Ecclesia praescribat. Ipsius enim pho tenere, ut vel corrigantur, sublata spemenliendi,
est praescribere formam qua fldes probetur, cujus vel suo testjmonio convincantur, 1 si redeaht ad ier-
interest probari fldem prout oportet- Et vero,.cum rorem. .'• s,; .:-.>v>w<"•;;:;
>>>».,.,
subscriptio nihil aliud sit quam modus quidam prae- Constans vero Ecclesiaeusus probatea qriaedixi-
standae erga superiorem, sive salisfactionis, sive mus vix ac ne vix quidem praestari posse, nisi
obedientiae , sive submissionis atque.conseiisionis, phomines hujusmodi, ut loquttnr sahcius. Leo (Episf.
absurdum est inferiorem ad arbitrium sinini, vei mox citaia), qum ad excisioriem hmfesis 'apostblicm
salisfaeere, vel obedire superiori; absurdum quoque sedis confirmavitducloritas, amplecti ie, etin omnibtis
filium sibl facere legem submittendi sese matri, ei- approbare; plenis et aperfis ac propria manti subicri-
que coiisentiendi. ptis protestationibuseloquantur. ;'"',;'.
Jam yero suliscriptionis maleria, etsi est per se :CAPUT III. :';'/,'
definitio dogmalum, est tanveh aliquando quaelibet
alia judicantis Ecclesjae sententia. Naro licet fldes sit Quanta fuerit necessUas exigendi subscriptiones in
vinculum illud quasi ouo-iwSsff,quo Ecclesiae filii , . causa Petagianorum.•.""
colligantur in unum corpus, hujusce tamen corporis Necessitas igilur adhiberidi ad ekstirpandas haeffeses
pax, quae fraterua charitate continetur, perturbatur subscriptionum renvedii, orla est aliquaiidb ex riirriia';
facile, quoties. vel non omnes conveniunt in iinam haereiicorurii pertinacia, qua hiniiruhi fle.batut com-
cum capile senteniiam, vel non inter se concordant. munibus remediis ivialuin non'modo< ribn cederet,
Ut enim contentiones numquam sine animorum sed majus evaderet. Fuit vero Pelagiana haeresls pi-se
' commotionibus existunt, ita semper ex magnis •
caeteriseo usque pertinax"_ut Vix umqiiam cessefit
animorum-commolionibus schismata oriuntur. ulriusque potestatis viribus etiani cohjunclis.
Ex his porro liquido patet qui possint ab Ecclesia Tantae perlinaciae Patres riori aliuride caiusiasre-
subscribendi praecepto cogi : obines nimiriim- qui peiendas putafunt, quanv exitriqdo quo;vel cfeyit,
filiorum hujusce matris nomine censentur, si quando vel se adversus Ecclesiaj dariiriatlOnes dcfendit.
•
m <^b £AR^ #
Cffevit,iriduam, pajtitii siiis cjuasjpTbpriis.augmenr A.distjilefidein yeiqin, fjuam^tditet has iiullus ihfel/igifj;
'tii|;''Br**"^™'*"jl^'^'^^^^'"ii^t'!S^f^^1':. H?M & ^1^ ijufemiiflisflniesacuiiS faiiiit', hufier vefpieveiqiqpt
iiiy'ajfeqfiffeiijisa"p'efse^fetîriicjiiaiji biiensg ~ek;s'ed disciie'f<«riiiH!a^tie's(icre';!)r^
'iifiiliibtiit:,£'qiTifius "tfeieciiiWt
iaiehief d~bceteflnt
iW-fiail/ifildiis^^dBcA&tSS. i^dî^âfutnrni^î.^'ûa'yijri- fenin'i'€osT'Eiiteiri'iuni'~diditetM^^
ia\feriFalieria'iriViffia^qnerarei.iJata yef6'tiubbu's'sfe mundfts audiqt, ne Etc.lesia sciat; paitcis!'iianfgtte
m'6tffs{'.'iiiaiigri^ cbritissum''est^îflnt}!»H<yMerii''Ffl})er^'^creiiim", etci''! .
JEcg(e¥i6edKmri^tioWjhîiui-MiesjL V'nani JPelsârvI '."''VEitiisABBIGI/IS'. QuiaeVeriipti^variOs1'iii' sfejisuspfo
, 'dlsT?;&'sio'neirii;'£|v6nie''hiim^tfaffi^feterunTj.sgd"^.^-tfehipoVetet'idblofibromhtaliilia. fQ~r fj"et' ftii fajmg"ue
iafn "ii
mixti fidelibus latere cqnali •s;unt.;Si:S&te^"ssiiiqiiatritI6
1 1 iUrDa- paft'e'rii'vefSaijdaViilieVoiiîritis '{Episi. 'adXtesijlligfc
deprelieiisi 'sirit;''dpihociu.eppis famcjuampef terii'de'':P'eWgiariis)'i JSbsii'quid iiilniisecus'ciisfcipkio.s
Tdffelsj :fejecti,'tiihc p?ehiteni;iiiWemehiiii;'subrepfend6 taos ffoceas, qliud ore commemoraris',eidliiift celans
a'd-cOmniWnioii'eiri¥ej^ 'cWniMe'iitia';nob'isq'ue'fliieiiis^ Ibquerisyer
Jiihb^feaWsas^fettiiiaciala^ frdrdbblds"; <itiii' 'ddieitPîny^leriiiibiifiieiis'^' tf':'fibc
fdfV aites>rScilicetnsâig'fe^^ jiixia 'Scriplurhmtefacefe' fhctd^fqiwi dici.utiiesf:
'ttfblicisi,TeMferidae:irispecieril Coiriiriiiiiionts,''fetsf- Tufbis 'Jesiisiiipafabblisibquelfdiiif("M,aiifi'}îi\f'Si);
Wutaiidrpojniieiiii^ -K^-'^'-'-'_ rawlfMMl|;l;:'!' ''biad^dubipuibs-iiidbiiwdikii':^^
T'Has1:''autefti:ca'Usas'ojveftqprfetirinv est expjicaffe ~my'siefia''fe'giii'cmlbrWtii;illii autein 'nbiVesi'daiurit
'-siniUl-êst-i!fe'6Tnnpr6bare îiiTûlfaS"f:ye'iifis:.ipiîsPiitrUhi (~fi"d.Tciii,'aI). Et jiostea :' EMh'om!an^'Anflhi,JIai-_
quinti sacenlii.^NeêriihT^ ckdbniatii, ribminibui''sepafaii,'iriipieiflie''co.ricordes', '
forife,!uhusr'a!ui!-aliefV^se'd''ek^^dccSsibrie^Rhttiih;, et:j~hiill:iii'ri''tiobi'siaborem fdciiint; loquuriiur'eiiwiQiibt)
" SENTIUNT. Sola hmc limresisest, qumpublice ernbcscit
qotde;ciMnti'Tsfeijulihdthiivlte
vetoailducehfrif^^noriaTtierquaiW suis yef bistesii- ,Ipquiqu,gdsecretgdgtere ngnme,tuit;,mggistrprunis'ilen,-
•riioiTiuiiv diCferesirifeiitlir,vit'loiiVIvaeCdissertaiiqr;sit lia prbfetl. fflbiii 'diicipuiprtini, e,I,c'iIfdep,cteviive-
pori:us'Jnuaestlofacti'quariifatloWurii'cdriffehtibsa
*<<*<>-*>** -'•- agS-* sltahmresiif ei decepisiispluriritos, iiiaxiriiequeeps.qui
,^jo;v:W^><"^:<X •fldhmfeiii itiuiieiibiisf~ei'icitiiii"sh'picetifeflqiipbise,"'"'"' ''':'"'
^y-™ ifiitipefdbcetii,
ijiiia
I.Erjina caivsacur tamperliriaxfuerithasresisPelagiana, "' "'A'ugiisfiri:us'{L<i&'.' etseniperrietjalis'}''
,§
':"' i'"'" , afîp.argeudiiseiatquedila.tandi., . .'---.<<,,, 'etiitii i'adii^sus Juliati. cap. S): Qaii
vpbii''pfbdestqtib"dtiescio'quasarisds'atqiieuriijts
.,. nNuroquamIjaeresisaltioresagitiiad.ices, obslina- afidrieicib 'CiijiiS'pefplexiiatis'liikeciitis; nesiinplicig
tjusquebaeretnieiitibusêtTatius SefjiStiri*pbptilbs, pateant el clarq luc'e'diil?''llisri'ebulis'illud''j'utiicifltii
quam cum occulie traditur, yfefbisariibiguis,pef pids Dibsfoliianuinie. piilut iiluiisie Pelagius, 'vosquead
jjvspecienirhorriines; 'disertiissefmoriibiisîhissis in tibcfiefas' iblti ctipite';<ftiiti.Mt(?s,' *"="'""'
et "ipi
•' ab'illd:epi'sctijfb's
" "<'•'• "•."'
.prcjviiiciasadTidosifepistolis,curriqu^hbihine ejiscb- ifrisosesSerideiis''.'
rpqruraipluriuffl',poteniuin JSjaTiai' fehiiivaruiiiariibus;, ;' Sahctus^TiiiibiseiiliuS(Episl. decreidt. ad Patfes
ipraBserjimnbbjlvum,eleeniosyharum iafgilidrie'spar- Garititig.concilii)':' Otiihib&s','qtiodptbsiii'una,'decef-
gltur,..liabet-enini:tuiic.ab occulta tradiliorie iil!la- iiehduiiieisedubills,'_uf"iuis'cptisi.abiliiafegulis Eccle-
'jieatjdum QccuJievserpitr,apifitate fit famaauctbfum fidfeijihio/firriiUiadecreidjHaiibuspdiereti
uitr.ajijyfiiiSi
iiie.Kudilisipotfintius itiiydaty a'"serhvqtiis qui perversisirislruclifiiriiriodesiructi, vWbbruiriafgti.
iejteganija,.fitjno.vitateidoctrririae uij.iilecebfosius^plar n. liis,'sub iiriagitieVdiiibttcm^fidtftiisputanfesl velulfiekii-
ht
iqeat,;'a|i;fip,iscop.qrumnomiuiefelipotehtum-gratia Q feriliriixiialurii vifui',u'iii Jioiriiriurii:
fetfe Seijiieniitim
rqljgiqsis, ;r,ey.erento ihcu'- ibfdq; '^•runipdhVftqidmqrie
tiat, a f§minaj..umarl<ibus'ui;blandiendo:irr*pal:, afi tvetiere discfpliiiami •'''''''''''• -; -'<>•»>•:•>''-/•••«»>J
eieem/jsyjiqrumii&rgitiohiUusut'accipientuhi"ariimbs Et ceftfei}U8epJoifisi!eSs.fe feonfessio.gfatiae ihagis in
jteoejHsta.sw^ specieriv'CatlVoliCaqUaihTsta^^DeSesse^^ qubd-pbssu-
naiuijra^nijijiip.otfiritius fecit iadiIioliiinesTalleiVdos rhusvomnei)bnumfacfere', dieereij-'c<jgitar'e (Libide
iljjciqridqsquei,.njiiil aenaciusad.vhieiehdos fef refi- GratitiChfisiicap'. 6); liarie 'poSsihililafema Beb-Col-
heridps^sub spontaneo;quodam Ineluctabilis servitu- latam" iridigere sehiper auxilio Tfej, cjufnoshiulti-
tisjugu"': 'nijjyimTgUur vider.hnoii>debetsiiPe.lagiana f0l;mi-fii infeffabili dono gfatiae CcifeiesfiS; illuiiijnei:!
h;eresSs;tani,"p.erj.iM atqrie bculbs cbfdis hbslfl -aiieriat'T'I6fd.,"tapi ,Jty,
iriodp*njhijiqyem nullu.m,non adhiivuit', tanioipeinl- hujusiivodi 'gratiarii dari ad Siiigulos aclus, 'riori Xi-
clqsijisÎiijfeni'!;E,cci,esSae:, quanlbjefficacius'inisuairii men secundum merita (Ibidi; ciap.-5S);siueipsa' iii-
7'Njim;-..qpcu)^Tjp,,^nîu.ui<TJiXpi,rAii-K?,Tri Hieiouynviis" liil borii fieri posse;'''pfer ipSam Spiriturii -saricnim
(Piq}f.qL:lib). '•:Hntstesisccepitir,evivi- illaliii'i'n 'coidairiosira','.fet ojiefafi^Sn"riqbisTpsVim
jy jm-.J,ei-e_q,ijam);
scefeffiifion.sbltmi.m^ sed 'etiam in 0.rieiiti$. velle quod boiiurivfest;Ipsurii velle qubd sahctumsst '""
(liiid., ' .:••-'" • "' >^> —'V'"';
;j)#j;i'i$Ms',"sijP^ ta)i:W)1
Sicilim ei Rlibdi, niaculare plerosque, et cfescete pet: • HaecOiiiiiia confessus est Pelagius, non tamfenca-
'
diesshigtiips.,,djuiti_secrelp4gc^ thqlico sensu, sed subdoie"ictiiti iiaricdmbiguiiaietti
'[ Marius!'lêî^"i.p^.''.'"(-.ifi;r"i^^^-
-/ifeiivSsc^ô/aîo^wm:): -5"; vefbbfflindistipulis sif pgttihii-expbnere-ul riulMni
Qflmslig~fpnlra.cqi_hqiicarn,, fidmt-, gpudinotinullps:Syif>. *j quxitium.gralice crederetfquafldlrirmpossibiliiaifadfii-
tdftinfeipifmci^ eph-,, vetur,' nisi. hi tege iilque>dbcirina",<rit' aIt''Aiigiisliiius
mgtq.,,nunc,usque-_ (IMd:;cap, M)A- :"':i:.~'::>' '•' "-:- -+:;
scbpq,«ppidiMdpiuesietiijqm^
jjisiresjj^ .QuaeTlem.peccatiorigiiialis professioj expressibr
pflfdriiprbfefiur,'elc. ',',,'i,.i".:}.}'*.;;.,.-, :.', ...... videri.possii quam ista : Adaepeccatum nqh soluiiv
Augustiijus (Epist. i$i,.,a4,Sixtum): Occultiuspe- jpsumTaesisse/s sed feiiam toturii gehris 'hiiniaWum
netrant domos, et quodin flperibflamaremetuunl, m, (LibidePet: OrigUcap. 12); infantes noivSfieostiiju.
secre/o,is£î>t0i^..rtonVqui£'sst(nivrEt?alib'in>Tbdo lEpisii: nasciquo TuSt-Adamusante praevaricatiohfem(fbid.f ,
S9, ad Hiiarium);;:Fuer>utii<ripudribs qui ubicumque cflp. i7i); oinriibusôeiajibus-.hecessariurivcifese Ittpfis'-
ppiergnt.lioecsuierrpffs^nm mhm,: ideoque veninijipeccatorum "acrrfegriuriv coeib-
jgrii^qcdulift.'mii0lani.r..'. plures ,sunl .quqttfjQpjerare; rurorieminem inveiiiiephssejnisiquibapiisiflumftie-;
posstimdsteiub^ rjt.consecutus'(:Cwitra Jitl.i, 11);infantesipsqs egerfe
sec'tpmjsiûî^'_ei,jiu. cr.eb/estuiity.uiiiteiciam.quoisintt r.edemptione Ghrjsti (ApudAugusi.episf^&6)r;iiisde*iri"!
;,:•,>, ;,;;,.,: ;.
et.uptufii;, '''"'] , ":';!;>-;'.".,"".i::; ,,_;_', sacramehli verbis debjerebaptizari, quibus nvajoffes
;'Eq c'erteêfjtinent, qu?e haIje;t,yince.ntSusiiif;in.ei].<5< (liib.i.dePec. Orig. cap.i); immo baptizari;in!rehiis-% •imiversaiis
sSS^Jii Gqmmbriiidrig);;Quid;ptppiiiieni.esicxcidpmiit^: sionem, peccalorum,,sfecuudum regulanv '
riisinovqinlriesciofjm Ecclesiae'
' (Ibid., cap. S).i"'. '.>. " •'•"". r;! ;"';
dids-eienim::'guoijd^ ;dicetet:.Yenile ,,oiinsi ' Bac.coiifessione JPelagius suffuratus est absolritio-
vic)iics,;Ji inisefi^qui', vfligp.callfpliti.vpciiqmini., et nem, ef iaiumldtebris-<anib.igutiafis'falsituii'$rtepiirfc-^
'
421 blSSERT>:f£. P^ -§|Ji^]EyOT9J®^3§lîk5!!f^')[?? 9rM?li^ -P^f^^ffORtl*^ ''.-#•
bat perfugia, offundendp.caligihem verilali, ut ait Aur A. i^nIOCQ(Pjmfqt? iniii,l.ibrum iflJeremfarn),: Mjttitin
gustmus (Ibid., tqp,. 18), ; . .,,.
AB HOMJNJBOS. INSPECIEM piis. ûgusjLiiius, (Epist. iti^C mqfeqiifls\'eifpdiienfimn 'nosirdmde%urfiifftqte.
12fl, cop-' 5lj": 'ffe.ciaiesVmii, "qubsfStil},,cgtilemiiqs; !C1iftsliyenien.eiti,'3iM inierpreiq-
iedfcphiiixenfei:. ftvefitps^ 'qique ii0.ptif0jpmbusiflud'q- _ Itff, ip/egfie .muftis lalftit per '%ibinum"canefii,JE.it ,in
biliter'vetiuriies."" "'' "..v V. "i"'" , '.'."',.] .""*..,''<„i. Cqiiimepi;'.Jî&cli ljseq5yefâ'ca,f)i.ixxjif ™pf?qy$rea
""'Bt ven)'P|ia|ius cred.rtu.sest, djciusgue ajj.iftsqnjpt hmcfcifcit'D'q)nhmS'exefcitii_uhfddpf:g0ei^^^
AuÛsiino,,'cum primum's^jgfiret errêjp^'^ t^ O.tpmmfhqctestwiqijip adverSus,eos"c/iiiepUipi.aspfenpt
nusfdc prmdicmidusf,'\tjxmtysdifcffls,"ty'egfegie,'; riee m0dati6rum'el. 'f)faudu)^tf<B; acûg.'êrjiirjifiin..'orêm.
varvdiroviciuC^^ .Sin^M^^MêfifljMifeS jtpffuan^d0ieniuin^flyexisiipfq\
Remts. c. 1 e'oj. . , Signi;m;sim^(iciM^» '|$3'ani^'$^^^
""Uride Zosiniusy.eliemei.iter,accusat %qtem et L|- 5;jcqd.:scrifiliifn'"esf: Apiop.hei^sjfyusajefji $restd;'es,t
7,ar,um,quod êVglum~/aicutn 'vjrifin ad^bVnamffu- poIiMf^p qj^neiu'^
g'ejn"XQnga'ef^q,x'fffium ' ' --—--niieklem {($>*$
' serviiffie,,, >«-.- ltye$$- tqfM 'pppfflmd^pfflfeêt jpyjiiimgsimdeie-.sed.qubs
peneilefevoiuisserii. '
"'%d' hiancTspeciern pietaiis; "efflngendani, prqdeSjat et ubtque seminare blasphemtas. :...,:.
gluBm-am iam^ !$jiiere"; ,.. Augus^nus,(£$1$ de G.esffs, Pqi.msf,cqp, 304:i Pfr-
ufipsa qiio^hedhristi consjlfa i.iv£pr.aeeeivia;jveryrerte-. beniiinfiidiiusnbstjrflsjM
feii;f:"y.o"cehait"er^ Peia'gh'dicemur''scriieritiinaid '
rqTif^gloriairiveslfumêtqfnflftien^ *&§«essj' bgn- B presbytefcum,IJbi inter cmt_erq:ifûfiiflprdeiyfnffflquit,
ifqriainiClirkliqnum episcqpoium' 'iedtejiifa','de/ttiftib; 'liqiifa. 'c'b'm0obaiq
quis "im q^6':r£ !^ 'setftitri 'esf.,i£Efec efffp.tiifcatrialf^fv^
DeTniliiiamafum d'e"~'bre'sud^sed,sefm^r^qi^td.MJi^ , «ol^ 'ei gesût^:^
et suave., debere,prpferre,; s^t%p^r^,}ê,f^^p}^m, cefteni,'tn i^miksfligpuifim,.prmhpiqtj:utqtifliyordeiim,
qiiiiM qct«s":Vpecuiai(-i;4"efei,'|,''e;i '''itducfalîef dudeittpr- epi%coj>is 'QrienlaUltiis'piqciii^ddjqtiiut^:Etj\)|j;ea."':"î
'meftirines^cqfrigerejititimcgsyiil prbWmos.diliqeiOiU;, iotalri episitoia'fegaiur 'irifeiix^êi^seipsqhi^d^cipiens,
a.iviiemviveniditi'^^ vel^vifipfysufttybigr, .. ,;, ,"'"""', ->'f,iv:-*-
?;<"'
{ir^viiisfom^ "j E;îj^p ih 'iqc$!(£-5S;. itqa\ Bonj^ ^Cfl^lfiNflyihm^
fgrle%xips\'sH<lw}lm (^ferpmfiiu rclicfeisi ihmicifvendi e videMiusâpirfibr.eimprbtdtwtie
diatqgo}i'aiv,ersiU'P^ mpristratttttr^non, ianien quies.cutitsc.rtpiis,. stiis fmnus
Oiiife.ûg^tmus.epi.gf.'"^tf: îfomrfe'ts«.^*??>*'~i(.t^î ciiuiorumyel"iiiinus eriiiii^flyjrifyfdflffi^ ',
(ra Sjripf.ulqs' ipqutfti* ifl*st&.''exlipficflioniMs.'a"o| "Mariuf Mferctfuf^Jiiiiahum '^\O-fK^0'f,tlhi,SB>fldi-
fiiawira"sif'6'icl{eii(^ 1 cap, 7,num. 9): Ifi epislq^.quqm ih^_efe-ausflês^m
ei' Ja|ic"a.7i,!"iu^ seatfit,^pjfolicftfri, quanko, cptfveiifusdeif.ec^
pbssuni, IitsCc«iy ^gft?iftVtnp^V^SJU^^t *H-ri ^ '"^'-'H^' unfiefstiXEcîeîa-. per,"fgfum;''flffl)e%l')pîpgifi'pi;^ \mi'e'r.
pqif ;jpif$<ib;isii"iMiC e$M , siiwngue.dainitqre,,qifid,.anie'huaminmmiu^
îrizjominicpiisi^ 'fojienHf^ i}ignaf.q.cj;l,esi,my,e^
(aita''dis^pjilafinqih',''tjudmamfaii/'i$$ fMerii, <"|;fiifc'| aiedecepiis peribiampeneX^lia^
inintctt.pimce^ quamftiagnuni flliqflid mMfpmm mfibui''itisifluata
adiiuqustTemst.'SS',êl Aiigiisl'"ddHiVgri_&mfeni$p et Qbd^db^cifu^1.";''":.,'"";:.;,"'';:::J;}f :'""." .iii';i'i'*r.,„
, ..„, J
qltbi
"; passim). '^^ ^p»s^f,ad Bqmfa&tjip,^?^
bisElVq^sE.fiMONjs. GeJasius (Ejrist. ,1,, qum est.ad , iPelS^lail.q r"iijii"" epi
s tolls, ad' sq' ab; qqîiiiissjs'per %li-*
epiicbpo,sfpef'P.tceim^ i W!^9^>i^fl)i!%îV??'S|S. ' wian«s1|t)îs^j;î^<n«î:
niim^-ciB/erosffBiômpiareToTOWV^
'
;,.>iv î>',t>^.- i.'.-i.Xiii•::•.:•
<•;>>••. T&ilvioSfe
;fr:>&i;, a?-M^-\ 'siiroshi ;
.',<IWV.JV^.-^K iiiiia"dilig'eniia ihqifwh nofitMru,ni.,0foruiti,
' tudi-um^
hqc asserliqn_e-pr.Qb.qvimfls, cgriytctps.,et.xamecclestgslt-_ veniteposseniX£il..' i;dd,.'Bîfa^.-.<;fl'p?i)''.)i''>'l''"''''.''vv'
cis" cbiisiUuiis"'gu&in'iiriperiMibA's "peftussot fiiisse' i AVOBE ^T.NOMINE Cqejes.tiana.înui-
.. . EPjscopgRiiM,.'
prmcepits. ;...... deniii^rests,' aiij;torfejfi';~,liabjrff îieqlfpr^mi.^qfisuesi'
""Neguie Vero qiiidquain illa. setatjg scriptuin esl tii-. sieiium,''qiiein'.iiluija.iius; Blsiiio et• Cfiryôsjo^hiiii-"ac-
s ertj us^.verepis ttiiS;.êlagii'ad^Dq^ Aricid-em:(.'iS-jjfsL'; : cen^.(L^."ih."D^f|;iniî)^ crtp. ,$$)!•'jp%ius ,
^?*^»^"^ .^^^'«jrfts^-Ds" 4^l-^W~^Hijil^î''],^• ijsi quoque^s;aneiqrliiiioc*en|io;
fiachaJn'DL'eih^ "iioti^'"^v
ppfesl;r tuseSiitE-^.i!^^^^^
su.ji^r'suagi'is'CcVietlH
qflaiifumcupiqmus.egrumlfommumscr^ a"!nipj:Si!m',Jqahii:is.'Hm
ammqhiamyfquefdcm • f|PS ^|l)i5^'a;icjuqieomjpnâiliiiaS., a^;sedejii ajpjo^
ihnf.tpifiesiibrieritilliu^ ',<<- '-';'•.->* '= steliijam-pieragâecepjilO^MI» ^.);,,;s;Uffura'tus
iifeJidjiifKfgsfolui, fetcl*-;*•'>';*;" esi 'ani|feiah\;-afiûgiistiiip"; episôlani'(;attp^:episli'i2^
'"^yeiTjbrisfiSyii<j|iiii,yc[uo's cauiissime legendos nipnet, «3(â»:."jffl"?j\)',(Wam^R^
Beaa (Pfhff. irCCant.)';rie^'coâni fiVopenSîilrf- '*''''': $V^v_^;}if0$i&M$^^
dienlisiectgr incmnuminddatdgctrinmnoceniis^ % ^^'io^pcjniepisôjp.ofuni^
^V.eVs)c¥ipiSs;iG"qeies't n Irtjaii^^s^nqiSi;i^BQûlia,'sfe,.sVii-iti-Qu^^b.gmai;ja9^p"Iiiii;
lasiicqtactUs'eSSet;jRefegil,ariiii<gei;', ijiiirfp'p%lea:'ig- tltuiiijactavit'(Augusi. lili.''d'ePesijs'.cap};^\).%ii\^nii$
(iusagimni^ °3>9M<fmepi^qpqrum.nomiji^^rii^îuiîFK
' îmufe^quoiliaîiSturâc&^ , detaa.pslîh/atîie^^^^^
fori artSbus'erhaieWt," adii&resihiiii aUrffl,titfdqM- IiinUiyiSemlûlitii;^
lur Ilieroiiynius., B_akylpnis> poSKfe.iiOV.ijalj.Sjrainatq-
rihus propinaiidam conyerlisse (Bieronym. epist. ad
V-t^^Pfiêf-^Jsfe^rAlpx^tijli-jinin^&auit,'
Clesiphonie,m?August, Ifb. ii qdtBci}if,qc.c., 5J;S '
',^'el Annfani;'''yersjO'mb'us^ 'dq',''|iior tiieifqnynijis âtiaiîilptiif/aH .ii^CI^^^XlfS^
j[£pi4|P-l^l~~[^4piic2fii5»f^^^.','^0^^'^^4^g.^"(tnf^S^C^'- alpiaienjis /Tafet^ tjo^t^^ûsiaitCy^/lîin scrj-
y««7Si|'"i<!rt&ii:.'s'c)1<p^ Bienl^;;i^cfyiibdp:'Kiipc.,AljâriHfjâY^cfi0i'diif .c^pii-'
^Sfa<ûX~'CîlU^'{(«^£.t.'~'9W^''l^-^^^X^f' )^~;^?*J?^»." ^C
%ied<^',bVa0i$mim ierm'f'0
ebdemiulpfimsiidL Jef, ixCet}(is"v'e'rbis'' iihriiltisl"aiqti"e ann. 31,7\-num.15,). , ' ... . •,-
n fhil /«,..,-,
emetf.qicafis, qffu.dtbquttur.
*''&E^&is'iS'~pSoyiiSiiiA^sSjS",'iisgue per iidos ho-
minqs.sumimsjis, aq,sollicaa.ijdos SiinpIicioiTimahi;-
mo^sîai.erqriymus ("Dât!Ji|:ndl)e;;sS's;Pe|S^ «?M: $f$>i$$Jr-:,Qu>-&-%W!MuH> tfif..%,«a^m
5-^^-v, ..;rîj0i?.'^-;. r>;r;'a|<->?= ^: Tt-fnr ip.'>:t;TSu*J tiViY
425 AD PARTEto PRIMAM OPERlJI M. MERCATORISAPPENMX SECIJIXDA. 424
'vel eiiam allegandas puiavit, qudsi eufflhmcpervefsa Aadversarios ejus, ffuitraque qliud lirigua prmien&ete,
-'.sentire, omnesqui vehehienteset quodammqdoardenies cum manu aliud sentire comprobentur,
ad bbnam^viiam exhortatianes ejus audiebant, fae\le Marceifinus tribunus et Valerius comes gratia plu-
scite nori potuetint: El postea : Pgifg aulem, sicut rimum pbterant apud imperatorem llonorium, immo
egoratibiienide hacmea epistpla ttddidi, ita de suii, et Ipietaiepr-sestanaht, eo ipso lempore quo sparge-
si esiei netesse;redderent qtipfum allegantur;ditentes, haturPelagianus error; sed et Marcellinus praeterea
vet quid' putaterini, vel quid ignoraveririi, vet qtiafti- dbctus erat in |iaucis, Valerius in excelsis etiainho.-
tiotie scripserinl. Proinde Petqgius, de quordriflibet rioribus modestiam atque in aula pudicitiariicblebat.
sqticlbrum amicitip se jattaverit, quarumlibel de suis Utruirique teulaverunt Pelagiani, et Sta quidem, ut
laudibus tiileras iegefit, qumlibelpurtjatiqnis sum gesta debuerit Augustinus scriptisad utrumque libris aftes\
prolutefil;nisi ea qiirnconlta Dei graliarit, quavota- nefarias hsereticorum aperire (Libris ui 'iie Pecc.
mur et juslificaniuf, posuiise in libris suis idorieo- . Merit. et libris n de Nupl. etConcupisc). "'<;
rum testium fideprobalur,tonfessusanathemaii&tiveril, Huc pertinet quod incredibili siudio omries majo-
ac deinde contra hmc ipsa scfipserit ac dispuitiverit, rum sedium Ecclesias fallefe, tentatis episcopisi
riequaqUtinihts quibus plenius riqius est.videbiiur esse eonnixi sunt : Romanam, in Iunoceritio, ZosSmb^fio-.
correcius. '•' '.' nifacio, Coelestino, Sixto, et Leorie, pef omnes secise
CAPTATIONE BENEVOLENTI.*, eqium nempe gui vel principes; Carihagineiisem, SnAurelio, Ephesiriam-1
bpihione sanciStaiis,yel doctrinse fama1,;vel qpibus ; que, in Hepaclide, pef Coelestium;Tliessslqnicenseiii,
et poteiitia florerent. , „ i in Rulb, per Julianum ; Alexandrlnam, iii Cyrillb,
Paiiiihiis, cuni pritnum hseresis Pelagiana Infojv ^, * per ; yalerianum; Hiei-osolymilanain, ih Joanne et
mareiur^ sanctitatis fulgore onjnium oculqs in se Praylio, per Pelagium; ConsianlinopoHianam ,.iii
coriverlerat (Apud Augusl. tib. de Graiia Chrisii cap. Attico, Sisinnio et Nestorio, per septemdecirii epS-
35); hunc suis litteris Pelagius vii non attraxit in scopos ex Italia ejectos.
suas pari,es;,cerie ita sibi conbiliavit, utab Augu- ARTIBUSMCLIERUM NOBILJDK, KOVITATISQOE AMAN
stino vir sarictus de cavendis iihsidiis rilqneri debue- TiUM,'quasadularido malSsqueartibus aSSissSbi coti-
rit (Episi. 186). ciliarant. Hieronymus (Iti, epist. ad Ctesiph. ): Quid
Pammachius et Oceanus eqdehi tempore nobilita- volunt misermmuliefculm aneratm' peccatis, qum ctf-
tem. gerieris" sanctitate jriorum vincebant, versa in cumferuniur bmni venlo doctrinm, sempet discenteiy
irionasterium domo (August. lib. de Peccqto Orig.c. et numquamad stieiiliainvetitatis petveniemes: et cm-
3); in hancaditum sibSpatefecit Coelestiusper Ori- teri muliercularum sgcii, prurienies autibus, et igno-
genistarum bdiurii," ut' errorem, si qua posset, non tantes quid audiant ei quid loquantur ; qui veluslissi-
melioreni inferret. mumcmnum quasi novam suscipiunt temperaluram;
Proba, Juliaiia, Demetrias Anicianuni steninia quijuxta Ezechielemliniunt parietem absque lempera-
humiliiati Ghristi postposuerant; aviam specie virtu- mentb, et veniente veritatis pluvia dissipantur ? Simon
tis, malrem viduam adiilationibus virginerii laudibus Magus limresimcondidit, Helenmadjutus atixilio. Mori-
Pelagius oppiignavit (Epist. 17 append. inter Augus- tdnus mullas Ecclesias per Priscant et Maximillain,
tiri.), et fOrte expugnasset, nisifortiler restitissent nbbiles et opulenlas feminas, prinium quro cerrupit,
Alipius atque Augiisiinus. deindthmresipolluil. Arius, ut orbem detiperel, soro-
Albiriae,Piniarii et Melaniaefamilia tunc tempOTis reritprincipis ante decepit,..:. Duplex sexrisutrumque
monasieriis impar non erat religionis studiq ; iri earii iC supptantat, elc.
irrepere coriatus est Britannus colu'ber,>'sedglisceji- Et alio in loco (Dialog. 1 adversus Pelag.) : Tu
tem prohi.buit Augusiiiuis (Lib. de Graiia Christi, et tantse,liberalilatis es (Peiagium alloquitur), ut favq-
lib, de Pecc. Orig.), piasque animas duobuS ' iulegris rem libi qpud Amaionqs luas concities, ui scripseris
libris edocuit artes versipellis liaeretici. scienliam legis, eiiam feminas habere debere..... nec
Innocentio pontiiici, qub niliii fuit ea teinpeslate sufficitlibi dedisse agmini tuoscienliamScriptutdrum,
sanclius, sua persuasisse Pelagium rumOr fuit : eo nisi earurii voce et canticis delecteris.
derumbre itjuesti suntshis littefisquinque episcopi Augustinus Julianum alloquens (Lib. vi adversus
Africani(Ep's«.n7, inter AtigUstinian.). Jul. cap. k ) : Tui vero, vel tum quales sint, nihilmea
Sixtus Romae, in Africa Auguslinus, in Orienie interest, quos lu, velquas, sicfallis, ut dicas me deft-
Joarines Hierosolymitanus, in iEgypto CyfSllus, Se- nire, ne in carioso quidem corpbre libidinem'•posse
*erus Siilpilius, sancli Martinj discipulusin Galllis, frenari.
dOcirina celebres exsiileruntteriipoi-e liascehtis hse- Yidenda apud eumdem Hieronymum (Dial.Qad-
resis. Sixtum faviSsePelagianiS doluit Augustinus vefsus Pelag.), AugustSnumque ( Lib. de Gest. c. 6),
(Epist. fribx cit,, et epist. l86")riEt ipsfeAugustinus et Mercatorem (In Cbmmonit.partelit et seqiiehlibus),
IJtterSs a Pelagio invitatus rescfipsit (Lib. ,de Gestis quse adulando vSdusePelagSus adeo pulida scripserit,
cdp. 24),; unde hserielicusaniicum sibi jaciarel. Joan- ut coactus sit prae ptidore meudaciler negare esse
nem a Pelagio seduclum Inrioceiitius, Orosius et Au- sua. . .<;',''••
gusjiiius scripseiii.rit; Cyrillum a yalerianb lentatum LARGITIONE ELEEMOSTNARUM, elc. Gennadius (Lib.
Eusebius tradidit; a Pelagiariis Severum deceptum ,-. de Script. cap. 45.) : JHSCJulianus eleemosynis,tem-
GeririadiuSlesiatus est. . u pore famiset anguslim,indigentibus omnibussuis pro-
Inter Romanos, quoruiri antea dixi caplatam bene- rogatis, multos, miserationis specie, nobiiiumprmcipue
volentiam a Pelagianis, nullus non opibus abundabat, et religiosorum, illiciens sum hmresi sociavit.
in cujus amicitiam subrepere nori teniariut callidl.
hohiines, religionis induti larvain, qua faciims impru- § II. Seeundacausa ejusdempertinaci»,' calumniaeet
mendacia. <...
dentes capefent. Id autem lantoriitebantur efficere
appeteniius, quod erat lutura qutfistuosa"sariciitatis, Cur lam alie tamque obstinate mhllornm mentibus
opinio,'copiosissimeque pastura ipsos quoqjie qui pro< Snsederit Pelagianhs error, banc alterain causam Pa-
secta scriberent; peffecissent vefo, hisj ul Ctesi- ttres afferunt, quod religiosos animos,pacisque aman-
plioniem Hierbnymus, sic alii alios monuissent., les, sed minus refum prudentes Pelagia.niquinque
lltud per" ie saticim et illuslris domus cqnciliabuluirv meridaciorum generibus occupaverint. Jactariinl enjm
precot atque commorieo,ne pet utium, aul ad rnullurn, dogma suo conlrarium, id est, cathojicum, nbn esse ip-
tres hqmunculps, suscipiat lantqriini fmcesftmresepn, ' Jamriiet abQminandam Manichsei hseresim; dis-
aut, uf partim dicam, infamiam: ut ubifttimutii vittus Jputare se de dogmate, sed de qusesllbne dumlaxat
et sqriclitflstdudabalut_, M prmsumplibnisdiqbbliccej-=non.magni momenli; nullumiessesibi cum tota Ec-
el sordidissimm societaiis turpiludo vefselut. Qtii hu- clesia negotium, sed Cuiri duobus fere solis homirii-
jusmbdi hbniinibusopes suggerunl, hmteticbium,niril- biis,Hieronymo et Augiistino, qui, quia odio totum et in-
tUudirietiicbrigregare, Christi hoiles facere, et enutfite vidia flagrabant in viros apprime catholicos,
425 DISSERT. IV. DE SUBSCRIPTIONIBUSEXACTIS IN CAUSA PELAGIANORUM.
orbem conrmoverent, et Ecclesise pacem insanis tu- A j sticis est loculus. Jam, inquil, de traduce peccati dixi,
multibus turbarent; suum dogma repudiari et con- quia inira catholicam constilutos plutes audivi de-
trarium admilti, eo tautum, quod illud virtutum stu- sltuete, necnon et alios asltuete, licel qumstionis ret.
dio, istud licentise morum faveret; denique, ex con- sit ista, non hmtesis. Infantes sempet dixi egete ba-
traria opinione, non modo tota, sed vel ex una con- ptismo, ac debere baptuari. Quid qumrit aliud? Et in
fessione originalis peccati, blasphemias consequi libello Romse dalo : Si qum prmler fidem qumsliones
pene innumeras. nalm sint, de quibus esset inler pletosque conlenlio,
Catholicis ergo, quod primum mendacii genus,im- non ego, quasi auclot alitujus dogmalis, definita Itoc
posuerunt nomen Manichaeorum,et hseresim omnium auctoritate statui, sed ea gum de prophetarum et apo-
maxime exsecrandam defensoribus peccati orSgSnalis slolorum fonte suscepi, vestri apostolatus offerimut
afOnxerunt. probanda judicio, etc. Videnda quse super ea re dis-
Pelagius, quem ita compellat Hieronymus (In epist. putat Augusiinus (Ibid., cap. 24).
ad Clesiphonlem): Reclamabis el dices Manichmorum Asseruit postea Julianus apud Marium Mercato-
dogma nos sequi, et eorum qui de diversis naluris Ec- rem (Lib. Subnol. c. 7 num. 11): Quod infantes iri eo
clesimbella concinnant, asserentiummalam esse natu- slatu sini in quo fuil Adam ante prmvaricationem,inter
ram, etc. indisciplinalasreputo qumstiones,etc. Etapnd Augu
Ccelestius (In epist. ad clericas Rom. lib. i, ad Bo- stinum (Lib. vi Oper. Ihtperf. cap. 1) : Non- dubito
nif.) : Dicunl illi Manichmi,quibus modo non commu- ejusmodiopinibneirihaclenus super noslro fuisse certa-
nicamus, id est, toliisti cum quibus dissenlimus, quia mine, ut adqumslibnem involuta magis quam ad sum-
ptimi hominis peccaio, etc. "
mam spectare fideicrederelur, etc.
Annianus (In episl, ad Evangel. presb. t. VI Oper. Asseruerunt denique commimiler Pelagiani apud
Bedm, sub finem): Quodopus eo apud te amabilius esse auctorem Prsedestinati (Hmresi 88): De qumstione,
debel, quo Scriplurarum lucerulilans clarissimi sideris aiunt, non de communionedisternimur.
jubar noctemManichmierroris exagitat. Quanlum enim -Audenler jaclarunt, quod tertium mendacium,
nobis consolationis oritur, cum cernimus lam erudito nullum sibi esse negotium cum tota Ecclesia, sed
tamque illuslri Orienlis magislro eam quam in nobis cum duobus tantum hominSbus, Hierouymo, quem
Traducianus oppugnat, asirui veritalem! eic. Eadem Aram vocaverunt, id est, maledictum, et Augustino,
fere in episiola ad Horomium Pelagianum episcopum cui Traduciani nomen /ecere (Pholius todit. 177).
(Prmfigitur homiliis S. Chrysosi. in• Matlh.). Hos mentiti sunt libris ariibusquein suairisenlentiam
Julianus (Lib. i Op. Imp. c. 59) N.onesl hmc fides multas inlegrasque Eetlesias perlrqxisse (Annianus in
(qua creditur originale peccatum) antiquitus tradila epist. ad Evangelum, et Julianus ubique passhn).
atque fundaia, nisi in conciliis malignantium inspirala Id consiat, parlim ex quiuque libris a Theodoro
a diabolo, protala a Manichmo,celebrata a Marcione, Mopsuesteno adversus utrumque doctorem conscii-
Fauslo, Adimanlo,omnibusqueeorum salellilibus; el ptis, quorum meminit Photius (Cbdice 177), et ex
nunc a le (Auguslinum alloqiiitur) in Italia, quod quibus insignia fragmenta refert Marius Mercaior
graviter gemimus, eruclata (Similia vide lib. vi c. 5). (Parfe n Oper.); partiin leslimoniisHieronymi atque
Alibi, omnino furiose (ApudAug. libro in advers. Augustini id ipsum asserenlium.
Jut. cap. 17) : Orandus est Deus, fraler bealissime Augusliiii quidem loquentis de Juliano (Lib. n de
Turbanti, consacerdos dileclissime, ut patibus etiam Nupt. et Cbiic. c. 18): Contra istam fundatissimam ve~
hac lempestate virlutibus (locuius fuerat de fecundi- C ( niens verilatem, ne univetsam Chtisli Ecclesiam bppu-
tale reddita Sarse) Ecclesiamcatholicamfilii sui spon- gnare videalur, quasi me unum allbquilur, el velut
sam maiuram, fecundam, easiam, decoram, a Mani- cbrripiens atque admmiens dicit: Etiam te Deus fecit,
chmorum conslupralione, in Africa, vel ex Africa la- sed, qubd est fatendum gravius, errbr infecit, eic.
trocinantium, eruere nonflioretur. Hieronymi vero ad Auguslinum et Alipium scri-
Ubique passim eadem repelenti calumniatori gra- benlis (Epist. 202 apud August.) : Cooperatoribus el
viter, ut par esi, respondet Augustinus libris qua- auctoribus vobis hmresis Cmlestianajugulala est, qum
tuor ad Bonifacium; gravissime auiem, lum priore ita infecilcarda mullbrum, ut cum superatos damnatos-
Opere adversus Juiianum, tum posteriore Imperfe- que esse se seutiant, lainenvenenamenlium non omii-
cto, ubi sic loquilur (Lib. i cap. 22) : Quos doctores iant, et, quod solum possunt, vos oderinl, per quos pu-
catholicos Manithmo asseris sufftagati, si thrisliano tanl se libertatem docendmhoereseosperdidisse..
corde cogilares, erubesceres, conlretnisceres, obmu- Meutiti sunt, quarto, lenoeinari vitiis dogma ca-
tesceres. tholicum, exclusamque de Ecclesia secum ceusuram
Quantum vero hsec calumnia hseresi faverit et virlulum.
simul veritali uocuerit, explicat sanclus Doclor his Julianus (Lib. n Op. Imperf. e. 2 el Z): Efipiuntur
verbis (Lib. in ad Bonif. cap 9) : Sed quohiam in his Ecclesimgvbertiacularationis, ul erecto comu velificet
quinque rebus (laude creaturce, iiupiiarum, legis, li- dogma populare. Ila cum prudentibus parutn licet, vi-
beri arbllrii et sanctorum) in quibus qumrunt lale- libus aulem quodlibet eliam decel, sedilionum decrefo
bras, et de quibus conneclunl calumnias, divinis docu- exclusa est de Ecclesiis censuravirlulum; nosque hoc
mentis ptodunlut atque vincuntut; excogilavetunt,p. apud hominesvulgi exosos fecil, quod accessio erroris
Maniclimorumdetesiabilinoniineimperilosquos potue- csse renuimns : vulgi,inquam,quisentenlimmeritum de
rintdeierrere, neadversus eorumpetversissimadogmata prosperitatibus ponderans, eam verioremmstifnatquam
. aures accommodent veritati: quia scilicet Manichcei pluribus placere conspexerit. Deleclat enim subanles
"quinqueislorufn iria, propria blasphemando condem- animas infamare quiaquid uinquam et usquam sancto-
nant, dicentes, neque humanam creaturam, neque nu- rum fuit, ne clarorum haminum castigenlur exemplis
ptias, neque legem, a summo el vero Deo esse instilu- (Ibid. cap. 5 el 6). Delcctat prorsus, et penitus afficii,
lam. causare imbecillilatemnaturm,dicere carnem congenilis
Affirmaverunl deinde, quod secundum menda- obnoxiamesse peccatis; nec in Vbluntatehbminis emen-
cium, de dogmate non agi secuni, sed de qusesiioue dationis effeclum locare, sed sludiorum crimina officia
lantum. vocare membrorum. Hmc ergo Manichmorum scbria
Id primum ausus est asserere Coelestiusin judicio impurissimorum dogmatum auribus lenocinatur (Ibid.
Carlhaginensi. Augusiinus (Apud Augnst. libro de c. 9 et 10). Hmc in ulroque sexu positos inimicos no-
Peccal. Orig. cap. 22 et 25) : Nunc illud oportet slros urlica commovil, qum dum quosdam vitio malm
excuterequod volenleshmreseosasluie invidiam dccli- consuetudinismordet, tamen exhortationum satutarium
nare, asseruntistam prmter fidei periculum esse qum- veluli quibusdam cutabalut unguenlis (Ibid. cap. 11) :
stionem; ulvidelicetsi in ea fuerint exorbitare convicti, al ttunc poslquam pto medicaininecmpit offerri, et de-
non criminuliter, sed quasi civiliter errasse videanlur : lectutioniaccessitauctotitas a concessupenemundit elc.
iic enim Cmlesliusapud Carlhaginem gestis ecclesia- (Lib. vi Op. Impetf.c. 2 el 3*.
PATROL. XLVHl. ik
ffl MTfARTEM BRIM^ &A
Non possum prsetermiltere duo quse resPAndetAu- A minib.us,qtd _qd\.ûascuiflque conajiter.ptgxintm$&.
calumniam laxataemorum 'venire, ut
guSlinus. Alterum contrac. eatdi)yiriipiqpt:mq,icatib resuftjqi. Ofcsisljte
discipimse(Zkn Op. Imp. 6): Quidnobisiraseeris,gm eisfifa etiitti, ift dainrienlut, quocumquepervfniujiii,.
emendalibiitseffeclumlanto tertius app.elhitus,quanig itinotescunt; et Iqmquamjiqnillis s$nlenlititoiies re-
fidelitii eum aDomino petimus? elc. Fiflslra inflqiam ihi- petitq suf[iter,ei,ignginquas ' "'
let,fastifemotaspiieprqvtn-
gtiairivtite supefbiente dilatqs, Alteru.m COritra cfas inquietqflf. ;
objectum sibi Mariiehseismierinien (Ibid. tap. 9) ; SancttisLeb ad Nicetam Aquileiensejii(Episl. 86);.
Atnfcrosiwm, si audes, ctiminate Maniilimuin; gttcttde. Agnovimusqup,sdftmprcsbyleros, diacpngs, qc diversi
inquem dicas quod visvideritamquaniin niedieere,et oxdfriiscletico,s,qugsPelqgiqnq seu CfBtesliqna hmresis
siuilus tibi, velDei iimor, velhunianuspudbf esl.,tbit- hqbfleriliiitplicglgs,ilg in veslra prqvipciaqd cqinntu-
ticesce. M-eopbrtel cum ialibus tua cgnvitia ttbn solum nionem caiholicampervenisse,ul nuila db eis damnqtiq
palienlet, vetnm eliant gralulanter audire; sedettu debes prqptii exigerefur,errpris, el pastqralibusexcubiisni-
iriiiilibui laceratidii, et' humana erubescere, divina mium dormiiaiitibus,lupus oviuin pellihtisleclus,in
judicin formidare ovile D.pminituffl,non depbsilisbestiaiibusa.nimis,iii-
Deniijue, qiiod poslremum mendacium, inflnilas trpitef.
prope biasphemias vel ex uno dogmale catholico de Et postea : Hunc maxime expetunt fructum, utsub
peccaio originali consequiaffifmar.ut'it.Julianus ea euim velgrnenlocbmmunipnisplures domqs adeani, et per
qtipercniiAugtislino cur non assentiretur super c. 6& re fqlsi nqminis scientiqm,mulfotuin totda cgrrutnpani :
EcclesSielidei, responilet (Lib. m.Op. Imperf. quqd utique efficerenon possent, si Ecclesiarutn prce-
ei seqq.), quia nultuni habet verisiinililudinis, nedum ._ "
sules necessariam diligeniiqm in iflliflin recepiigiiein
veriiqtii:,nullumjusiilim, nullum pietatis cohrein ; qtiia setvqrent, etc.
diaboititiicoiiditovemhomiriuirifacit videri';. quia libe-t- § IV. Quarta causacur vix
rum arbilrium destrtiil; quoniam'conatus omnimodm umquamejicipoluefintex Eo
clesia.Pelagiarii,d.issiiriulatio
hbiieslaiis"cxslinguii'; quoniam morum obscenitatem poeriiteritise."
consolatur, et ipsioperi Dei, hoe,est,naturm humanm Nulli periculQsius in Eccl.esiamrecipiuniur hsere-
infatitiaminufiifquonitim omnia mandata legis reatui tici quatn qui, poslquam ejecli sunt, pqen.iientiajii
iritpbssibiliiaiis,iitfest, iniquitatii addicit; quoniarii menliuriiur, ficlisqueprofessioni.b.us,vel aliier p.a.laui,
rioti minushabet lurpiludihis quam profanilatis, et pro a.liler apud fidos sua verba interprelanlur, velsatis-
auctoriiatibtissticris Dei criminaligriibusinlumescit, in factionis modum suo arbitrio faciunt. Ha.cenini arie
cujtis prieceptii imntbderalionemtytannicam, injudi- fll ut per posiiitentise m.eriiiaciuniilljjtiant benignis
ciis iniquilaiem baibaram, in jurameritisfalshatcm pu- Eeclesise pas.toribus; pep professionutn fictionem,
riicam inesse cotifirmat; quotiiampro
' dispulalionibus dogtqa, cuj'us larvam daniiiaiam jaclant rem ah.solu-
ei pfb cinnibus iyllggismis
"'•'"' • > , . innUilursbmriiis lam, spargant audetitiusin.plehem.
Mahithmi
et furori, Hieronynius adAugustinum(Epist. \ZiapfldJIier.,
Jstm sunt ergo tausm qum nos ad impugnalibnem 202 op«d August.): Deniusoperam ul pemi_c.hsis.simq
mali naturalis' acccndunt, qum dedighari ei despicere hwresisde Ecclesiisuuferalut, qumsempetsirnulaXpce
fqciunl cbitsbrtia perdifbrum, qum prmslatitnihilb ma- nileriliamut docei\diin Ecclesiishabeai facultqtem,m
gis iws lotius rnuridi'fragOreierfer'i,qtiamsi videreriius siaperia se luce.prodiderU,forasexpulsq motialur,
ifisiii lupini silvain sori,anierti,veiiriimuridissiiibus, vel De emenlita Jiiliani poenilentia scittuii est iliud
vetiiiSittrieniibtistdrrirribverii fj Chronographi : Hac lempestale JuMdtiusEclanensis ,
jaclantisshrius Pelagiani ettbfis qs.seribf,quctit dudum
§ III. Tertia causacur difljcilefuerit lise,resis
profligar.e, amissiepiscopatusinterriperansctipidpexa.gilabal,mul
"
Pelagjanae "
sectatores, quia noluerjmtrecede,re
'' '"" "' ' " abEc-
' timoda.afte faliendi cofrectignis sp.ecietnpmfer.ens,
clesia. -
molitusestin Ecclesimcommmtionenyimpere(in.Chrb<
Numquam lupi ineyitabilius damnuu) inferunt ovili nico ad atinum 439, Thebd. xvn el Eesio cbss,
Ghristi quairi cunilaterit Iiiter oveS)neque agro Do- De subdola Pelagii Coelesliique.confessjoiie duo
miiiico perniclosiiis riocerit"zizaniaquaih ctim cres- sunt Auguslini libri,unus de Gi;atia,Ghristh alter.rft
ciini iriter1 tritlcum. Haric ob causam botius Pastor Peccato originali, quihus adde iibrum de Natura e,;
discipiilos jlissii cavere a falsis prophetis qui veniunt Graita, aliaque ejusmodi pene innumera.
in veslirrienlisovium,curii tairieninius sint lupirapaces 0e retento a Pelagianis retraciatiojiem.flngehtihu9
(lfii((A.Vii,iS). Et divinus Paieffamilias lollivetat zi- errore toto, vel in.minima particula, quam ad arbiv
zaiiia'usquead cbiiitiliitiimtempus,iie simul eraditelur trium exceperint, luculenlus estlocus apud sauciutu
etlrilieum(Matth.-mi,W). Leonem (Epis(. 86, arf Nic.): Novimuskanc isloruit;
Hsec ipsa causa fuit Cuf'Pelagia.ni aperlam disces- esse versuliam, ut in quacuinque pqrlicula dogmalL
sionem a calliolicis;hdnlecefirir, iri;aluerihtquepotiiis exsecrandi,qtiq se a damnptarumsocietalediscr.everiiil,
subiiide mutare lbca, iii quibus ignoti forent, quam nihil sibi sensuum subrum exislimenlessetwn salvum,
âlain', ubiiiOtiesserit, absiiuere a communione fi- etc.
deliuii); sic eriitri' Ecclesim inagnuiri iinportatufOs se Sed longe anle .4ugusiinus de confessione Diqspor<
datrinum iiilelligeban.i,'et vix limquamposse ' periitus J_" Htana Pelagii, aique eliam charlula suse.purgationis,
expelli..!Audieiidiscriptores illiussevi. quammisilin Africam (Lib. de GesiisPalmst. c. 55).
'''''AuûstinusÎ4||V8p'êc. Orig.capicbinmunibnis17) : Multieos Cum enim inliac aliquid omissum narraret, quod
prbplefeq seciabdnfuf°quia'cailiblicce viin illa dicluin fuisset: Quis iwn credat, inquit, id
""'"" '
^debqiffesseSociatbsi'"' fuisseprocuratum, ut tamquaiitpro geslorum illorum
MafSusliercatbf' (In prmf. adlib. Subnol.) : Qum- breviatione ista charta usquequaque discurrerel., ubi
stig''coiilfacatlwlicatiifydeniapitd notinullosSijrortitii, noii ptilarclur esse ablatflm quamlibel earutn senten?
et prmcifiifeiti Cilicid;~a°Tliebdbfo'~quondatit episcopb tiarum defendendi licenliam, etc.
QpPidiMopsuesienijdnidudutiitnoia,riuiicusque peites Non possum hic sileijtio prsetermiltere morem
pqiicbs'egmmjqHriwiumbtûlleifdililuf':neceapUaiii Pelngiauorum, qui nihil de re sua sine fuco et arie
prefertwffiedflbipsis^ quideea cornicantur, velul ca- perplexiiatis dibendum sibi pulaverunt (Hier. adCte*
tliqticis,inlfd Ecclesidsirileiim teiinetut, eic. Sipliontem). Nihil, quod. cotitra se scripium forel,
"''Auctbr cui Palef'Slrqiohdus Prsedestinaii nomen . sine responslone dimittendum (Aug. dePecc. Orig.
fecji (Hcefesi88)i;Pelflgiani,seu Gmlestiarii,catholicm c. 19). Numqtiam controversise rem ipsam traclati-
plebi pefinixifiutil,iquifr atiam iionhabent: dam, sed alienis qnseslioniWs lectorum menles alio
et idepiibfeisfev'eiiefii,coriimtitiibnhii noiireiiuunl, eic. avertendas (Aug. lib.i in.J-ul.cap. I). Prosternendos
Sancius Gbelestiiiusscfibens ad MaximianuriiCon- mullitudine librorutn adversnrios, quamvis eadem
Staritihbpbliiarium de Ccelesiiahis (ni parte concil, semper Indefessa loquacilaie repetenda forent (Hieu
Ephes. c.22): Obsistatiliis per te SpifUusstihctusho- idial. v 401>>Implenda omnia hominibus loquaci»
429 DISSERT. IV. DS SUBSCSUPTIONIBUSEXACTtS IN CAUSA PELAGIANORUM. m
ter coniendentibtts, et infirtiias alque jnerurliias A adnibnemus;ne ad veslram repr^liensionem.faclumpu-
:tnim-.isvelut coiivictas tralientibus; firmas autein et tclis, quod sic absentum damnaiionein ob Deiliniorem
In flde slabjles ipsa contentipne fatiganljbtis (In ep. subscribere non audemus , docti per Scriptums, hu-
guinque episc. ad Iiinoc.).It>desinenter querendum se manam voluntatem prmceplisDei noii debefe pmferii,
infamari, cum dicerent se apprime catlioljcos e.t etc.
: ver.tciler pios (Iri lili. Pelagii ad Innoc). Nefariam Marius Mercatpr in Commoniiorio imperatoribus
\ sediiionem in se concilari ab Iioniinibus, qui suis pblato (Cap. 11): Omnia supra scripla capitulacon-
\ sanclis studiis urereutur, et ad suum exitium per tinel illa B. M. episcopiZositni epistola,, qum tructo-
Uotius Eeeiesi.seruinam pervenire decrewssent (hib. riq dkilur, qua Cmlestius Pelagiusque damnaii sunt:
ii de Nupt. eiCbnc. c. 3). Per summam caluriwiam qum el Constariiinopolim~el per lotum orbem tnissa,
objici sibi novilaies, cum niliil alferreni, pnelerquam subscriplionibus sahctorum Patrum est roborala; cui
qusc ex regnla catholica, quse lraditio inajorum, et Julianus et reliqui compiices ejus subscribere detre-
sacra Seriptttra, aecepissent (Cml.esi,ad Zos..,Pe,lag. ciantes, consenlaneasque se nolenles iisdem Patribas
I. de Nat., Jul, in libelt.). Contumeliose yo.carise Iise- facere, non sblum hiipetialibus legibus, sed el sacetdo-
reticos, cum vei de solis qu^stionibus aserent, vel lalibus siatuiis depositi sunt, elc.
spopondisseiit satictissinie publicis libellis oraiiia, Idem in libro Subnotatioriuni (C»p..7) Julianum
quse sedes apostolica damnaret-, se damnatufos (£a?r alloquens: In epislola tua,;quam ad sederti aposlolu
lest.et Pelag, libell. fidei sum). Turbar.i sine causa cain illo tempore ausus es miltere, quando. convenlus
pacem et quietem Ecclesiffi, concordiamque violari delreciasli cum universa Ectlesia per loium orbemPe-
et charitaiem christianam, qitam ipsS .conseryatam _ lagium Cmlesliumquedamnare.
velleril quoeiimque suodispendio (JuLet alii passim). "__ " Saiictus Leo scribens ad Septiroium de Pelagianis
Religiosi principis teinpopa persecuiiohumimpietaie (Episl. 8S); Qui se correcios videri voluntj eiroreiti
.macularij etc. (Lib, m Oper. hnper. c.M) suum, et ipsos erroris auclores damtiari ase sinectm-
CAPUT IV. biguiiale faleantur; _m SENSIBUS PRAVISET DUDUH
PEREMPTIS NULLASPERANDlSUPERSITOCCASIO,NE
Quorutn damnationisubscripiio,exacla sil.in hac cauia; IILLUM MEHBKUM ECCLESMTALIUM POSSITSOCIETATE
an iantuni dogmalum, an elipin auctoruin. yiOLAtii,cum per omnia iilis ptofessio propria tmperit
Animadvertere oporlet, id quod olim dicebatur, obviare, etc. -..
stibscribere damnatioui dogmatum et aucloruni, ni- • Scribens quoque adNtcelam Aquileiensem (Episi,
hil aliud fuisse., qnam, vei pfoposiliones, ui nutic 86): Damnenl, ait, apertis professionibussui superbi
aiuni, damnai.e in eo sensu, quo a suis auctoriljus erroris auclores, el quidquid in doctriiia eorumuni-
assertae sunt dicto^scriptove; vel Ecclesise in unis persalis Ecclesia exhorruil, delestenlur, oriiniaquede-
proposilionibus connexa duo, qnsejus et factum vo- crela synodalia, qum ad excisionein hujus hmreseos
cant, damnanti eonsentire. Verum posleriores duac apostolicmsedisiconfirmavilauctoritas,.amplecli se et
loquendi formttlae nuper excbgitatoBsunt, solam pri- in omnibus approbare plenis et apertis, ac propria .
mam Patres usurparttnt. manu subs.criplisprolesiMionibuseloquanlur, Nihil iri
Iline vero non diificili negotio intelligiiur, quid verbiseorum bbscurum, nihit inyenialur ambiguum:
propositse q.uaeslionirespoiiderint communi consen- QUONIAN NOVIMUS HANCIsT.OItUM ESSEVHRSUT1AM , UT
su, quotquot, vel decausa Pelagianorum scripserunt, )NQUACUMQUE PARTICULA DOGMATIS EXSECRANDI, QUASE
iiine cumagereuir, vel ejiisdeni ageudae primas par- C A DAMNATORUM SOCIETAT& DISCREVERINT, NIUILSIBI
tes tenuerunt. Dtxerunt enim, non tantuin dogma- SENSUDil SBORUM EXl.STIHENT ESSENONSALVUM.
lum adversus gratiam D.eiper Ghrislum et peccatum Phoiius (Cod. "54).:DamnavitJoanries Alexandrhius
originale, sed etiam auclorum, Pelagii Coelesiiique, in apologia ad Gelqsium-Urbis episcopum, noiv solum
damnationem subscribendam fuisse ei qtti catholi- Pelagianam hmresim, venim eliqm Pelagium ipsum,
cus esse et videri vellel. alqueCmleslium,tina.cumJuiianO,qui in hac ipsa
Itnperator Honorius (tti ediclo ad Aurelium Car- seciasuccessissedepreltensusest:,:
ihag. episc. dato Ravennm v id. Jun., Mbtiaxio et Causa ver,o,cur non lanium.jn hac causa, sed in
Plinta coss.): Dudutn quidem fueral cbiistilulum, ut similibus, tam coiJStanieromhibus retro sseculis ,
Pelagins el Ccelestiusnefandi dogmalis repertores ab prioribusque prtesertim, Ecclesia dogmalum simul
urbe Roma, velutigumdamcalhglicmveriiatis contagia, et auclorum damnatiOhi subscribendum jusserit,
pellcrenlur, ne ignoraniiuin mentesscmva persuasione detrectantesque punierit perinde ac hscreticos., red-
perverierenl..... Sed quia obsiinati crimmis pem'K«a; dita est, tum ab iiiiperatore, quo pateat mens pura,
malum, ut consliluliogeminarelur, coegit, recenli quo- DAMNANDO ', et noxiiis damtiulo sacrilegio non prmsletur
que sgnclionedecrevimus: prmcipuetamen ad qporum- favor, iion DAMNANDO : luni ab AUreliO,ne pravilatis
dam episcoporumperlinaciam corrigendam, qui pra- bccullm aliqua.videatur ineritb .remansisse suspicib:
vas eorum disputaiiones, vel tacito consensu astruunt, tum denique a Leone, qubniam notum esi, hanc isio-
vel publica oppugnalione non desiruunt. Religio liia tum essc vetsutiam, ete. Neque enim pqiest essepura
coinpeientibusscriptis universos:faciat adinoneri, sci- a favore noxio, omnisque juslse suspicionis expefs,
luros definilione testimonii lui, hanc sibi definiiionem" et sinceie candideque catholica mens illius,. qui
esse prmcriptam, ul quicumquedamnalioni supra me- quando oritur conteiitio, nolueril cmn Ecclesia lo-
motatotum, QUOPATEAT mm PURA,svbscribereimpiu qui, id est, cum sponsa Christi, veritatis magistra,
obsiinatione neglexerinl, episcopatus amissione mul- verissiina lidelium matre, et:judieecontroversianiim
ctati, etc. Observandum enim, jamdudum ab liominibus
Aurelius, posi acceptam ab imperalore constitutio- illudere volentibus Ecclesia;, ejusque sententiam, si
nem, rescribens ad episcopos: Ob hoc ergo iam ne- quse lata displiceat,- irritam reddere, excogitatam
cessaria constitutioChrislianorum principum charita- fuisse non lantutri distinctionenj -juris eb facii, seu
tem vestramlalere non debuit, et ad me ab eisdelntm dogmatis ei personse, sed etiam perplexam illam,
litlerm, quamm simul exemptaribus leclis, quemadmo- dolosamque loquendi fomnani:, qua dicerent,: JIOH.
dum subscribere unusquisque vestrum debeat; dileciio> indiscrele, se damnare alicujus eerli homlriis doetri-
vestra cognoscet Quo cum in supradiclorum hmre- nam; sed sub quadain discreiionese analhematizare
ticorum, damnatione omnium veslrmn fmtit inlegra>, qumcumquealiterille, fvuldixisset; aulsensissel, quam
subscriplio; nihii omnino sit unde<uliius VEIIDISSIHO- doctrina apostolica- conlinerei (Epist. ad Himet. Ni
LA.TION1S, VELNEGLIGENTI* , VELOCCULTÊ FOKSITAN t comed. apud Mar. Mercal.). Verba sunt Tbeodoreii
PBAVITATIS ALIQUA VIBEATDR MERITOREMANSISSE SU-- nondum reversi ad sanam mentem, et se Himerium?
SP.ICIO. que Nicomediensem consolanlis, post Nestorii dam»
JulSanus ipse in libello fldei ad Zosimum (PuM,. .nationein-.a Joanne Antiocheno apud imperatoi;em
IV, ii. 5) : Illud autem sanclUaiem veslram speciatiteir Theodosium subdolis hujuscemodi verbis factara.
131 AD PARTE&i PRtMAM OPERUM M. MERCATORIS APPENDlX SECUNDA 152
Qtii vcro dolus ille caveatur umquam, nisi aperta A ei qum in se crimina per rumorem fatso dicebat iiiata,
ddgmatis personseque damnatione ? condemnans, elc.
Quin et illud riotalu dignum, ab Ecclesia semper Pelagius (Apud Aug. I. de Grat. Chtisli cap. 2): -
Iiahitos hsereticorum loco, quidetrectarent, in causis Attathema, qui vel senlit, vcl dicil, gtatiam Dei, qua
• fidei, subscribereetiampersonafumdamnaiioni.post- Chtistus venit in hunc mundum peccalotes salvos fa-
quam semel examinalis per idoneos liomines causae cete, non solum per singulas horas, sed eliam pcr sin-
instrumentis, legitimoque judicio instituto, pronun- gulos uclus nostros, non esse necessariam; el qui hanc
liaium esset, reos leneri dogmaium, quorum libri conantur auferre, pxnas sorlianlur mternqs.
indubitati fuissent producti, quanliimcumque vel au- Legendus lotus liber Auguslini de Geslis Patmsli-
ciores librorum, vel auclorum patroni lergiversari nis; totus ilem de Gratia Christi: in his enim ubique
vellent: vix enim umquani non tergiversati sunt, ut Pelagius queritur sibi fleri calumniairi, nee paruiii
consiai ex conciliorum, praeserilm veterum, hislo- laborat Augustinus, in delegenda hieretlci mala flde.
ria. Unde factum, ut pariter vix umquam, si lamen Julianus (Libel. fidei parf. lv, n. 1) : XTCEC autem
umquain, in concSliis illis universalibus, dogmaia omnia, de quibus nunc agiiur, id est, qumin fine dam-
sine personis, id est, facia discretione juris et facti, navimus, ipsi etiam, de quibus ista jacianlur, falso
damnala sint. sibi objectatestantes libellis propriis daintiaverunt.
Quidquod Pelagius, de quo nutic prsecijiue agilur, Et paulo post (Num. 8) : Qtiamvis igilur sacerdo-
nullo in judicio damiiaius legilur, nisi ex suis sive talis officiisit, el Chrislianm charitalis, eos, qui se li-
libris, sive epi.^tolis: certe neque auditusestcoram, bellis purgant, catholicos confitenlur, el damnabilia
ut interpreiaretur libros; immo neque ad judicium j> sibi objecta condemnant, libera auctoritate defendere,
vocaius, ut pro se diceret ad objecta. Nam Ephesina el in dubiis rebus de unoquoquemetiora senlire, etc.
synodus senletuiaiii in ipsum tulil, relectis quse a Nestorius de Pehigianis episcopis scribens (Ep. ad
CoelestinoRomse gesta fuissent. CceleSiinusvero non S. Ccelesi.I part. tbiit. Eph. cap. 1S) : Nunc ab in-
retraciavit causaih , sed Bonifacii vestigiis instilit. cerlis dictis earum non habel quis, ad qubd se conver-
Bonifaeius nullum insiiluit judicium, sed factum a tal; aliis hmretkos eosvocantibus, el ideo de Occiden-
pr;edecessoreZosimo exsecutioni maudavit. Zosinius lalibus partibus projectbs esse, dicentibtts : ipsis verb
Ccelestium quidem proeseniem auclivit, sed Pelagium juranlibus calumniam se suslinuisse, et periculum pto
dainnavit ex scripiis, secutus Africana concilia et orthodbxa fide ex subrepliane perpessbs.
pracdecessorem Innoceniium. At neque Innocentius Nondiscedam a proposito tractandi de sola liseresi
Pelagium , ut audiretur, e Palseslina evocavit Ro- Pelagiana, si exemplum adduco ex causa, vel, ut
mam, quod lamen postulabant Africani episcopi; nunc loquuntur, ex facto Nestorii : lanla enim est
rieque Africana concilja in ipsum sententiam lule- Pelagianse Nestorianseque hac.resiscognatio; lanta, si
runt, qusecumque lulerunt, nisi ex relatione Orosii, licel ita loqtii cum Cassiano (Lib. i de lnc. tap. 1),
lilieris Erolis et Lazari, librisque a Pelagio conscri- consanguinSlas, ut una fere exstiteril. Cerie ex eodem
ptis. ambse utero prodierunt, commnnibusque Ecclesise
Attditiis est, fateor, Pelagius, semel in convenlu fulminibus proslralse, uno tumulo sepultse, unoque
Hierosolymitano a Joanne: iieruin iu synodo Dio- epilaphio donatse sunt a Prospero, vel quocumquo
spolitana a quatuordecim episcopis; sed mrobique alio epitaphii scriptore.
absolutus est, cum negaret sua esse, aut quse obji- Qui Nestorio igilur favebant, Joannes Antiochenus,
'ciebanlur, aut quo seusu objiciebanlur. G Acacius Beroeensis, Theodoretus, aliique plures, etsi
Negavit sane mala fitle, ideoque a tota Ecclesia anaiheina spoute dicerent omnihus, quotquot, vel
postmodum proscriptusest, etmerito quidem : quare ©SOTOXOV rejicereut, vel Christum iu duos filios divi-
qui defendere hominem nunc vellet, tamquam ca- derent, negabant tariien, scripta Nesiorii dictave
lumniam passum atota Ecclesia, quae inter judican- posse sumi in sensum ab orlhodoxo alienum. Au-
dum ex libris errarit, iisdem diris, iisdemque ana- diendi tres, quos appellavi, cum Socrate ejusdem
ihematis devovendus forel, quibus impSusille Cal- temporis hisioriarum scripiore.
vinisia, qui nuper (Lib. edilo ann. 1S45) Nesiorium Joannes Antiochenus Nestorio scribens (i parle
absolvere, conciliuhique Ephesinum ha;reseos dam- tonc. Ephes. c. 25): Neque id nunc sanclitas tua apud
nare, impudenler ausus est: causatus, in quirsiiuue se cogitet, turpe esse sibi pugnantia docere : si enim
facti hujtiscemodi, suum esse unicuique lumen, quo tnens lua sapit et senlit, qum sancti Palres Ecclesimque
duce, ipsam etiam possit Ecclesiajn csecitatis ar- doctores senliunt et sapiunt (nam Itoc, domine mi, ei
guere. ex mullis, ei ex communibusamicis, de te accepimus),
CAPUT V. qubrsum vereris pium sensutri cbnvenienlivoce publi-
care? Et paulo post : Quis, qumso,reprehendat, si ea
An qui aueloribus dogmalum Pelagianorum favebant, qum sentis, libere exponas? itniiio vero quis laudibus
ipsique autlores fatetenlut, sua esst, qum objicie- non efferal, si nomen, cujus sensum pielas lua, ut
banlur, lamquam ex ipsorum libris extcrpta. cognovimus,possidel, propter publicam quietem, com-
munemque orbis pacem admittat? Et poslca : Hanc ob
Tantum abest, utPelagiusCoelesiiusque faterentur j) retn le moneo, hortorque, ut libera id voce depromas;
sua esse, quse objiciehantur, ut ea, noh verbo tan- age, rei quam recte lenes, nomen, quod a multis smpe
: lum, sed oblalis quoque sedi aposiolicse libellis, Palribus usurpalum, scriptum ac pronunliatuinest, ad-
.>damnarent. jungerene graveris, elc.
«
'} Ccelestius (Ad tltric. Rom. apud Auq. I. i, ad Bo- Acacius Beroeensis respondens saucto Cyrillo
nif. t. 25) : Nemo vos .seducal (alloquiiur clericos (lbid., cap. 25) : Mutti, inquil, tum clerici, lum ple-
Romanos suarum partium) nec se negenl impii ista beii ConslantinopoliAntiochiam, et ad nos usque ve-
scnlire; sed si verum dicunt, aut audientia delur, aut nienles defendere videnlur, quod dicium est (a Nesto-
eerte isli ipsi episcopi, qui iinnc dissidenl, damnent, rio). Aiunl enhn in sensu nihil continere, quod vel
qum supra dixi, cum Manichwisse ista lenere, SICUT apostolicm doctrinm adverselur, vel fidei a sanciis Pa-
KOS1STADAMNAMUS QU* DE NOBISJACTANT , el sit tribus in Nicma, ad op.oovinovconstituendum, congre-
plena concordia. galis definitm el universm Ecclesim tradilm repugnet.
Illtiserat jirius perfidiose Zosimo, unde sanclus Theodorelus (Epist. ad Andream Samosalen. apud
pomifex Africanis scribens (Epist. 2 ht causa Pela- Mar. Mercat.): Exigit (qui niissus fuerat ex yEgypto)
giau.) : Vobiscum, inquil, voluimus habere iraciatum subscriptionemfactm dudum damnaiionis, et ut ana-
de ilto, qui apud nos (sicut ipsi per litteras dicitis) Ihemalketur sancliepiscopidogntaNeslorii, Scil auletn
fueril accusatus, el ad noslram, quo se assereret inno- vestra sanclitas, quod si quis indiscretedoctrinam ana-
centem, non refugiens judiciuni ex appellalione pri- thematizet ejusdem sanctissimi cl venerabilis episcopi,
flina. venerit sedem,,accusaloressuos ullro deposcens. idem est ac sipietalem anatliemalisare-videatur. Oporlet
433 DISSERT. IV. DE SUBSCRIPTIONIBUSEXACTIS IN CAUSA PELAGIANORUM. 454
ergo si omnino compellimur, eos anaihemaiizare, qui A . TERTIUH, eamdem tractoriam ad omncs totius orhis
purum dicunt hominem,etc. cpiscopos missam. Auguslinus, cum locis aiitea ci-
Socraies (Lib. vn Hist. Eccles. c. 32): Nestotius, latis, tuin prsescribens Valenlino (Epist. 215), quse
meo quidem judicio, neque Paulum Samasalenum, legenda forent adversus hoeresim Pelagiauam : Et
neque Photinum imilalur, neque Dominumsoium ho- quod papm Zosimo de Afticano concilio sctipium est,
minem esse dicit, sedvocem dumtaxat ©SOTOXOV, tam- ejusque tesctiplum ad lotius otbis epistopot. .
qtiam larvamreformidans, dectinat. Et postea : Nesto- Prosper (Contta Collat. t. 10) : Sacrosantla beati
rium partim ex libris ejus, quos legetim, partim ese Pelri sedes ad universumorbem papm Zcsimi sit ore
necessatiotumiliius sermone,ita sensissecomperio,etc. loquitur : Nos autem instinttu Dei, etc.
CAPUT VI. Auclor appendicis ad epistolarii Ccelesiini ad epi- i
et a cui scopos Gallise: In quam nos sentenliamdirigit beatae >
Qum fuetit, quo prascripla formula fidei, reeordalionis papm Zosimi regularis auttorhas, tum
subsctibendumfbtet in causa Pelagianbtum. sctibens ad toiius orbis episcoposait : Nos aulem in-
Quemad.modumin Eutychiana causa non alia fuit stinctu Dei, etc. Hunc sermonemsincerissimmverilatis
formula fidei, quam epistola sancti Leonis de Intat- luce radianlem tanto Afri episcopi honore venerati
natione ad Flavianum, i(a nec in Pelagiana fuit alia suni, ut ita ad eumdemvirum rescriberent. lllud vero
fubscribeuda regulatis,,ui loquitur creditus Prosper, quod in lilteris, quas ad universas provincias curasti
auttotilas, quam ZosimStractoria ad universos totius esse miltendas, posuisti dicens: Nbs aulem, eic.
orbis episcopos, ut tradunt omnes quinti sseculi QUARTUM, hancab omnibns episcopis subscriptam.
scriplores (In append. ad ep. S. Cmlesliniad episc. n Prosper (Carmen de Ingrat. c. 9):
Gall.). Ne.mpehsecdamnatafateris
Id cum alii non obscure, tum Marlus Mercatof
clarissime testatur (Commonit.part. n): Rmc omnia, Conciliis,muiidiquemanu.
inquit, suprascripla capitula, ut jam superius dictttm Et alio in loco (Contra Collai. cap. 41): Calholica
est, continel illa bealmmemorimepiscopi Zosimi epi- acies non palilur respirare, quos vkit, et in quorum
stola, qum tractoria dictfur, qua CmlesliusPelagiusque excidium unam cunclorum lacerdotum manu senten-
damnali sunt, qum et Conslanlinopolim, et per tolum tiain scripsit, elc.
orbem missa, subscriptionibus santtOrum Patrum est El sub finem (Ibid., c M) : Afrkanorum conci-
roborala. Cui Julianus et reliqui eomplkes ejus sub- liorum decrelis beaim recordalhnis papa Zosimus
stribere detrectanles,consenlaneosquese nolenlesiisdem senteniim sum robur annexuil, el ad imphrum de-
Patribus faccre, nonsolum imperialibuslegibus, sed et truncalionem gladio Pelri dexteras omnium armavit
sacerdotalibus statutis depositi atque exauctorali, ex anlislitum. .
omni Ilalia delurbali sunl, QUINTUM, Julianum et ejus complices suhscribere
Superiore loco scripserat in hunc modum (Ibid. noluisse. Julianus ipse cum suis sexdecim sociis epi-
parte vi) : A bealmmemorimptmdiclo Zosimoepiscopo scopis: Dicuni, inquit Augustinus (Julian. in ep. ad
sctiplis amplissimis, vel tongissimispetdamnalus est Ruf. Thess. apud Aug. lib. lv, ad Bonif. c 8 et ult.) :
(Ccelestius)in quibus el ipsa capilula, de quibus accu- De simplicibus episcopis sine congregatione synodi inr
satus fuetat, continenlur, et omnis causa, lam de Ca- locis suis sedentibusextotta subsctiptio est, etc. ,
teslio suprasctipto, quam de Pelagio- magistto ejus El alio in loco (Libel. fidei patt. lv) : Absenlum
ptaviote, videtut esse nattala (quotum sctiptotum et Q damnathnem, ob Dei limorem, subscribefenoft aude-
nos hic habemusexemplatia); elad orienlalesEcclesias, mus, docti per Scripiuras, humanam voluntalemprm-
dHgypti dimcesim,el Consiantinopolim,el Thessaloni- ceplis Dei non debere ptmfetri dkentis : Non credet
cam, et Hietosolymam, similia eademque stripla ad audiiui vano, etc.
epistopos transmissa esse suggerimus. SEXTUM denique, Julianum el complices idcirco
Quibus ex testimoniis colligunlur ista sex, quibus depositos, etc. Prosper (Lib. contra Collat. c. 1) :
consentanea scripserunt quinli sseculi auclores. Non patitur eos respitate quos vicii et in quorutn exci-
PRIMUM, scripsisse Zosimum prolixam epistolam, dium unam cunctorum sacerdotum manu tenlentiain
quse totam Pelagii Ccelestiique causam, excerpias- scripsit. Pulsi ponlificio et communhne privali que-
que ex ipsorum libris sententias coniineret. rantur quasi de felicitate noslrm vktotim, ei arment in
Augusiinus (Lib. de Peetat. Orig._c.21) : Post re- nos linguas suas, qui exsulare a vtritate, quam civet
scripta Afrkani tontilii, in quani provintiam quidem esse Ecclesue matueruni.
doctrina illa pesliferaserpendoperveneral, sed eam non Video posse duo objici ab iis qui aliam putaren?
tam alte occupaverat atque pervaserat, alia quoque fuisse formulam fiJei subscrihendam : alii enim pru
ipsius in utbe Roma, ubi diutissime vixerat, atque in decreto Innocentii i, alii pro canombus octo Afri
his fueral prius sermonibus,conlenthnibusqueversalus, canis, qui Milevilano concilio aliquaudo tribuuntur,
cuta fidelium frairum prolata patuerunt, qum litteris senlire possunt.
suis, quas conscripsit per otbem catholkum petferen- Pro decreto Innocemii facere videntur:Gennadius
das, papa Zosimus exsecranda, sieut legere poteslis, (Lib. de Script. cap. 43) : Innocentius, urbis Roma
altexuit. Ubi Pelagius, epistblam Pauli apostoli ad .p.episcopus, scripsil decretttm Otcidentaliumtt Orienia'
Romanosvelut exponens, arqumenlatut el ditil, etc. " lium Ettlesiarum (episcopis) adversus Pelagiqnos da- ~-
Et scribens ad Oplatum (Epist. 19S): Pelagii atgu- tum , quod poslea suttesstt ejut Zosimus ' laiius pto-
mentatio, qum, intet alia ejus damnabilia, eliam lil- mulgavii; -
teris aposlolicmsedis adjuncta est, ila se habet, etc. Palres Africani [ Prasp. contta Collat.c. 10): Con-.
SECUNDUM, in tractoria Zosimi hsereiica dogmata slituimusin Ptlagium alque Cmlestiumpet venerabilem
cum suis auctoribus danmata esse. Augustinus: Cujus episcopum Innoceniium de beatissimi apostoli Petri
(novse hseresis) vel auctotes, vel eerle aeerrimi notis- sede prolalam manere sententiam, donec apertissima
timique suasores, tum Pelagius el Cmlesliusexstitis- confesshne fateanlur, etc.;
sent, tontilhrum episeopaliumvigilantia, in udjulorio Augustinus (Lib. dePeetat. Orig. t. 7): Zosimut
Salvatoris, qui suam tuelur Ecclesiam, eliam a duobus egit cum homine (Ccelestio) quemfalsm doctrinmven-
venerabilibitsanlistilibus apostoticmsedis, papa Inno- tus inftaverat, ut ea qumilli a diacono Paulino fueram
cenlio et papa Zosimo, nisi correcli eliam egerint objecladamnarel, ttlque ut aposlolicmsedis liileris, quct
pxnitentiam, toio Chrisliano orbe damnali sunt, de a sancimmemorimprmdecessoremanaverant, prmberet
quibus exempla recentium sctiptututum, sive qumspe- assensum. Al ille noluit quidem diaconi obiecla dam-
cialiler ad Afros, sive qumuniversaliter ad omnes epi- nare, sed beati Innocentii litleris non est ausus obsi-
sconosde menwrala sedemanarunl,ne forte ad vesltam slere, etc.
ftatetniiatem nondum pervenetint, vobis cutavhnns Pro cahonibus Africanis : Prosper (Contra Cottat.
milti. cap, 10): Cum ducenlisqualuordecimsftcerdotibus,quo*
ii.M
403 AD PAftfEM PRIMAiMOPERUM,Ms MERGATORISAPPENDIX SECUNDA; 430
rufti coittliluiionemconira inhnicos gralim Dei ibius A ultiusj vel dissimulaiiotm, vel negligenlim, vti occulim
mhndus ampiexus esl veraei ptofesshne, etc.; forsilan praviiutis aliqua videatur merito rcmanshse
Et iri Gliforiieo(AdconsulaiumHonotii xn elTheo- suspicio.
driiii VIII) : Cbiicilib apud Garthaginem hdbitb 214 Imperiali porro sanctioni , ut diclum esl dissert.
epUcoporum ad papam Zoiitimm syiiodtilia decreta pra;ced;,. occasionem dedil jierlinacia nnniitilldruiii
peiiala sunt; quibus ptbbalisper toium mundum, hm- vel episcop.orum,-qui pravas Pelagianorum dispulaliones,
rcsisPelagianadamriatiiest. tacitoconsensuasserebant, vel pttbtica oppugnatione
Usserius (De Briiannic. Eceles. primbrd.) post Sal- non destruebunl; quique aul dissiinulando conniven-
masiuni (InEucliarisl.) in eam senlenliarii concedit, liflin, aut non damnamlo favofem noxiumprmsitibanl.
sed affeclu inagis quainralioiie; uterque enim Iice- Illi enim , cum parere nolleiit pl.enario conciiio cxi-
reticus iriavult absurde sentire quam prsetermitlere genti subscripiionem tracioTiseZosimi, quam aece-
occasionem detralieiidi aliquid de summi pontificis pefat aiiiio pfsecedeiitej visi suiit iiiipeiiali auctori-:
auclorilate. latecogendi.
Verum constiiulio illa, cujus meminil verus Pro- Jam vero plenarium concilium Africse, staiim a.t-
sper, est ea ipsa qua voluerurit Patres Africani.in que accepta est Zosimi tracioria, dh omnibiis episco-
Peiagiuin el Cmlestiumper venerabilemepiscopumIn- pis in piovincia conslituiiSj etiam ab iis qui conciiio
nocenlium de beatissimiPelri aposloli sede prolalam iiilerfuisseni , stibscriptionem exegit : nam toiius
manere senteniiam...SSlnemo prudens nori intelligit. orbis episcopis id ipsiim faciendum mandarat ponti-
Senterilia aulem illa nullatenus cerle differt a decrefo feXjidque. fateiur ipse Juliauus, cum in Cpistola ad
Occidenlalium et Orienlalium Eotltsiarum episcopis« Rufum Thessaloniceiisem , in qua queritur exiortani
daio, cnjus meniionem facit Gennadius , ut per se a siniplkibus episcopis, sine congregationesynodi, hi -
paiet. Cum etgb decfetiuii Inhocetitii a traetoria Zo- tgcis suis sedenlibussubscriptionem(Apud Aug.l. iv ad
simi in eo taoium fuerit dSvefsuiii, quoci illud pres- Bonifac. c. 8); lum iri iibello Fidei (Part. iv niim. 5),
sius i isla latius doctriiiarii cathbiieam contineret; verbis quce anlea reluliinus : Illud aulem saiwtitaiem
cerle neqiie Prosper, neque Gennadius, neque Au- vestrantf etc. Quid eiiim aliud signilicant, quani im-
gusiinus Patresque Africani a Mario Mercatore dis* peiatam fuisse subscriptionem , jiriusquam Julianus
sentiunl; sed mirifice polius ipsius sentenliam con- scribefei sive epistolam, sive libellum Fidei ? At
firmanl; siniulque demoristrant -,sin minus semper, ulruniqne scripsil, vivenie adhueZosimo , lioc est,
saltemquo tempore damnatur hseresis sSnfccongre- anno418, quo tempore nondum datum erat irnperiale
gatione genefalis synodi opinatos fuisse veleres ad rescriplum : siquidem consignatur anni sequenlis
sedem apostolicam peftinere , propler auctorilatis consulibus Monaxio el Plinia. Lex igilur subscri-
amjilitudinem, toti Ecclesise per orbem habilabilem bendi sanci.iaest sacerdoiali jiriniuii), deindeimpe-
diffiisaeformam fidei proponere; riali auctoriiate.
Hinc sanctus Innocenlius ad Patres coiiciiii Ctir- ...Id egregie probat Possidius (In Vila S. Augusf. c
thaginensis (tiostrmPalrol, t. XX,col. 582): Graiuloi\ 18) : flli tanlm sedisaiilisiiies (Iiinocentius et Zosi».
frattes cliarissimi,fjHodcum pioillis curamgerilis qui' mus) suis diversis teniporibus eosdem (Pelagianosj
fms prmsidetis Ecelesiis,• soUiciludinemVeslram pro nplanles, atgue a membrisEcclesimp/mcidenles,dalis
omniumutilitate mOnsiratis,et per cunclas tolius oibis litletis ad Africanas, Orientisqueel OccideniisEcde-
EeclesiaS omnibus und gtiod pfosil decernendum csse sias, eos aiialliemalizandosel dccitandos,qb omnibus
deposcilitj ut stiis conslabilitaregulis Ecclesia, etjusio G caiholiciscensuerunt.Et hoc tale de iliis EcclesimDei
firmata decrelo- laiibus pdltre non pOssil, etc. calhoiicmprolalumjudiciuin etiam piissimusimperaioi
Et ad fepisCoposNumidite in synodo MilevSlana Honorius audiens ac sequens, eos legibtis damnalos
congregalos (imno cilrPairol. col. S88):,Quotiesfidei inter hmreticoshqbefidebere consiiiuit.
raiio ventiltiiur, arbitror omhes fratrcs el coepiscopos Veriimutriusque potestatis ad idlpsum conjunctio-
noslros tibiinisiad Petrtitii, id est, adsui nominiset nem lestiriionio scriplofiim illius sevi cqnfiiineinus.
honoris auciorem, referre debere, velut nunc retulil Prosper: Quando saiiclmmemorimpapa.Bonifacius
vestra dilectio, quodper tolum mundumpossii omnibus piissimorumiiuperalorumcdthoticadevotionegaudebat,
Ecclesiis in cominuneprodesse.\ et canlra inhnic.osgraiim Dei, NOM SOI.UM APOSTOLICIS,
Hinc etiam Auguslinus (Serin. 2 de VerbisApost.): SEDETIAM REGIIS U TEBATCR
EDICTIS (Libro cotitra Col-
Deliac causa (Pelugiaiia)jam duo conciliamissa sunl lal. c-41).
ad sedem apostoticam; hide etiam tesctipta verietunt. Marius Mercalor (Iii Cbmmonil.parl. xi): Julianus
Causa finita esl. el reliqui complicessubscriberedelreclanles.NONSOLUM
GAPUT VII. IMPERIALlBUS LEG1BCS, SEDBTSACEUDOTALIBUS TATU-
TISdepositiatque exquttorali, ex omni lialia detur-
Qiia aucibiitqle
' saiicila sit lex subscribenfti,a ii sacer- butisunl. ,_.........
doiaii sbla, ari eliain iinperialt. ;,.
Sanclu.s Cffiiestintisad Patres Ephesinos posi sy<
Gonjurictas utfiusque potestatis vires. ad unam nodum (teriia parte conc. EphesL cap. 9,0): Ejician-
haeresim exscindendani, cogendosque subsCribefe tur e fiivilalibussuis, et se in noslro collegio noverinl
damnalioni quotqtiot fepugnarent, palet ex dictis : ^. non fuluros, nisi SECUNDUM EOCLESIASTICOM ETCHRI-
siquideni retulimus imperatoris. Honoriiad Atireliuni STIANOBUM PRiNCiPUM CONSTITUTUM, damiuila cum au-
Carlhaginensenl episcopum consliiuiionem, de sub- cloribitssociisquedainnanles,eic,
scriptionibus exigeiidis. Hanc repetere non juvat, Gelasinsad HoiioriumDalmntiseepiscopum (Epist.
sed exlrema lanium verba ; quibus neeessitas exi- 5): An forlassenescitishanc hmresim,de qua loquhmu;.
geiidisul)scripiionescoiUineiui',.altentiuspefpetiderei et ab aposi,oticaduduin sede per B. M. Innoceiiihim,
Nbn palietur santliltis tua seclm detestabilishomines; ac deindeZosimum,Boiitfacium,Coelestinum,Sixtum,
in injuriam religionis:, nova el inusilata mediiqniesi Lednenijconlinuis et incessabilibusseiitenliisfuissepro-
secreiis iractatibusoccullare sacrilegiumpublica semel slratam;wc TANTUM ECCLESI^; CATjioLicjj LEGIBJJS
,
aucloritale damnaiumi Una ehim eti.demqueculpa esl .SEDtPRINCIPUM QUOftUERoMANQRUM EOTEMPORE DAM-
ebrum, qui, aut dissimulando conniveniiam^ aui non NATAMj etC. ...... <'..,,.-
damiiandofavoremnoxium prmstiterinl: Et sciibens ad epi.scoposper Picenuii)'(Episi. 7):
. Retulimus quoque scriptam ab AureliOj posl ac- Pelagimn, Cmlesiium,Jutianuiii, cmletosquecoiiiplures
ceptam conslituiionem: epistolam ad universos epi- oralorim fncundimviros hihac assertione probavimus
scopos t3yzacensoet Arzugitanse provincise, in qua, fuisse convittos, CJ.TAMISCCLESIASTICIS CONSTITUTI&
perinde ac iti constilulione, polissima hsec causa QUAM IMPERIALIBUS ETIAMPERCUSSOS PRJECEPTIS.
exigendi sUbscriptionem exponilur: Quo, cum in CAPUT vni.
mpradictorum hmreticoium dainntiiiont omnium ve-
ttrumjtieril inlegra subscriptio; nihil vinninosit unde Quibut imperala sit sxibscripth,an solis episcopis,an
457 DISSERT. IV. DE SUESCRIPTIONIBUSEXACTIS IN CAUSA PELAGIANORUM. i58
eliani aliis de clero , iinnib el aiiquandb laicis ; el; A Quiiito,excanoiiibu'sI,2;4coiiciliiEpiiesini(iipar(e
qiimpmnarectisatitibusstatula. ejusdtmcbnt: act: 7,),jquibus statiiitur poeiiajleposi-
tioriis advefsus metropolitasi prqvinciaSesepisco.pos
Ifiijiefalarriepiscopis lestantUr, Jiilianiis in epistdla( et clericos,
ad Rufuih Thessarbriicehseih''(Apud Atig. I. IV iitf; ex eo qui Nestotit ei Cmlestii sequi sententias,
Bonif. c. ult.) : De sitiiplicibds•episccpis,sirie coiigie- biscum manifesie stinl depreheiisf.quod Neslorium nor-
condemnare nolutruht, quos santla syriod'us
galibne sytibdi; iti locis suii iederiiibiis'extbtta sitb- commuhideerelb ABCIMNI ECCLESIASTJCA
scripth est. . :„'';: COMMUNIONE
Ei iii libeilp FideS(Pdrt. iv ririm. 3) ': liliid tiuteih, NEM.ILI.ISALIENOS ESSESTATUITi ET OMNEM SAGERDOtll FUMCTlOr
saiitiitHteitivesirdrii;etc. , (, . ADEMIT, pet quumaliquibus, vel nbtete-, isel
ImperatoreSiri ediclo adAiirelium: A'dquorutridam pwdesse pbteranii . <..•,,,. . . ,..,.«.,
epiicbvbruitipeftinaciaitiWrrigendairi-.elc.
' »: Deriique ex.epistola sancti Leohis >ad Nicetam
Aureliiis ad ejiiscopds prbviribiseByzaceii.se; e lc.: (Episl, 8(i): Oinnes sive,presbyteri,sive,diacbni,,sive
~ 'Queriiadhibditrii stibscribere uiiusquiiqiie vesii-ufn"de- tujuscflmqueordinisfllerici, qui de^Petagianorum_,Cm-
beat, ete..' . t, , . ,i leslianarumqiiettituotlio.i, telc.^ qubrutn si quisqriflrit
sqlubribus. .delteciqrit; .sive ille
Mafius5lercatbr(Ineohiihbnif.); •Jtiiiaririsel retiqut tlericus-i pr.miepiis.salisfacer.e
cbitiplites,eic. sive.lakus.sft; ABECCLESIJESOCIETATE PEL£A-
ne perdiloi•flnimm.sumsalutiiiisidfeturqlienm, .
lfjipefathin qtibqiie pfesbyierfe fc&lefiscjue.elferlcls TURJ Adlaicos ipSos.perlinel;septimus canon Epliesiiius
satis apbrie dbeet AugUsiihuS(:Epi'st. 191 :ei 494-),
ctiiti riarrat qiiid Sixius piresbjtef Rbihse iii caiisa ea (lrparte.tont; Ephes. acL 7):. Siriiililer,et siqui vetirit
Pelagiaiibiiiriiegerit; et qtibnibdc , jjdsl feeilteiiiiaiil^"] gesta.sunt qum.de siilgtilis.per sfliietam synpdum Ephtsinam
damnatiouis a Zosimo prolatam, IOIIclerb prseiverii quoeumque modo movere,.santta synodus
iri aiiatheihaie; iiqh tahiiim dbgtiiallbdS; sed eiiam , ipsq,decrevitj.si:quideinepiscgpiaul.clerici fuerhil; eos
' omninoa proprh cadere grtidu; si VEROLAICIJ EXCOII-
dbgthatum aiictoribiis, dieeiido: > ,,
Neqiib 'eriijii yefho lariiiini; sed scriplb quoîie MUN.ICATOS ESSfi.,,,,' ...,,,. >.,
, Necesse est.huc .eiiam, pertinere, saitem quoad
dicium aiiaihbiiU, maiiifesle probal expfbbi-aiibR.b-
inariis clericis aJuiiarib facliiifciJ. ii ad Bbnifac: 'c.Si episcopos, sahctionem.Valeniiiiiaiii Csesaris (Li_&7
ribiriiftbbcibileeSriiepiScopbiriiri; ciijus ita iheihliiit de Episctin.Codi T/ieoc";)datam,Aquiieiseyiiii(I..JuIi<,
AugiistifliiS: QMn eiiam Roriitiiitiscieficos argittitii', coss. Tlieo.dosioAugust. xiet Valfeniiiiiano.: Diversos
scfiberiiesebs jussioriis ietrbre j/erciifsostion erubuissi episcoposnefaritim Pelagiani ei Cmleslianidbgmalis
errerem sequetites;nisi inira viqiriti:dies a conveflthnis
criirienfirmvariWtionisadmitiere., ut cohifa 'ffriofeffi tempgteyintra qubs deliberandi tribuimus facuftdfem,
seiiieriiiaik,%ua'cJesiis\ciftHbiicb dbgnitiiiaffuetarii,pb- erraiq carrexcrinl,
slea prdtiuiiHiqfeitfindlam eise hoiniiiisnttturain. sesequecqtltolicorumfideireddide-
Sairi, iit bstenstihi est aiilea nbii semel; jiissio illa rint; GALLICANIS REGIONIBUS EXPELLI, ATQUE INEORCM
ftiit Zbsiirii, jp"eftractbriarii "siiaiiisubscriptioiiehi LOCO SACEnDQTitM.FIDELlUS SCBROGARI MANDAMUS (Vide
omnibus iinperantis , sfedper se' quiderri episfedpis Sirmond; ht apperid-cod;).
iriajbiuhi sediuiii, pferip's'bsvefb ; mitibribiis; et "per SGAÛi 1.IX . . ..;'-
minbies ioii sihgulafuhi Ecclesiaruiri clefb:
I)e laifeislhtelligi deberit qiise ex sahcto Leoiie et . Qtiid tmlafeiiiB SubsbfMtiidetfatiameS;;el tfuarii in
PiiiKbus Epliesiiiis nibx addiiceritiir de pairid rbcii- „ partem aecepta sit detretlailliurii exfeptio;
santibus subsci-Sb.ereslatuta .: nam ex pce.na qiiseC G '<...<:;.. .'i ..'. .•>;'..,,• i .\ ';... • -..><
pfbptbr yiqlaliiiri iegeiij iiifligiiur, qriSdlex pfisecepe- sedis. Qui .subseribere, detrecta&tnfj. partim adversus
rii, buibiisyb, iatiile cbgribsriiiui'. aposlolicse.judicium; partim .contra. subscrl-
Ad 'binhes comiiijiiiiierpeftihet dictiiiii illud Pfb- ptionis exigend* iho.dumvpartimdieniquein inipe.ria-
lem saiicfioriem:excfeperuiil:ei iia quidem, ut.negar
speri tarii s*be jiaeteiiuS iaticlatilhi(Ciiitii. iie Higi: rent se aut posse tiiia cohscieniiai autjdebere servalo
cav. 9) : ' >>J.- ,-.;;- ; \.. juris ordiijfe'obfedirecujiisciSmquepolesiatis, .praece-
1- f~,empe h secdariinatafateris
Conciins,jriuridiqueriiariu. .pto.i quo urgerentur.stibscrSbereyjd .estjiyirosiut
aiebaiit, pios afque impriiriis calholicos temerario
Jarii y^ro bpiiscOpis,^resbylferisy clefitisqiife ohi- judicio damnare. ,;,.,.
uiiiriiofdihuiil siibsbfiberfe detrectaiitibus; statutam Adv.ersus jddicium sedis apostolicse objecerurit,
fuiSsfepffiham depOsilibhisaique expulsioiiis ex Suis servatain non fuisse judicji formam; judices Sdoneos
civilatibus; iifitodet excommunicalionis',intelligiliif. non exstiiisse;.sanctuni.Zdsiii)um cum clericis Ro-
Piiriiuiri ex iihpferaiOfis epistola ad Aurelium mahis prsevaficatum esse;
(Edici; Hoiibt. ei Thebdgsi): Qukunique riatunrtiioiii Servatam ribn fuisse fOrmamj ex eo nitebanlur
stipra itieinoralgruin subscribere impia bbslihaiiOne confieere, qttod ratio judiciofuin postulet ut adsint
rieglexetilll; EPISCOPAtUS AMlSSlONEMlJET&TlflNiERDi.: qui accusanl; audiantiir qui rei| et nenio damnetur
CTAIN PERPETUUM, EXPtlLSI CIVltAtlEUS , COMMBNlOSE absens. At neque Erotem et Lazaruiii episcppos,
pRivisNf bk. neque. Paulinum diacbnum , neque adoleseenles
Deiridfeex Commbhitbrto Marii MereatoriA( Pdtii :n n duos; Timasiiini et iacobum;. qui Pelagium .Cuelfe-
"
"
xi): JulianuS it reliqiii ibhiplites efus.subscriberede- stiunique accusabant, interfiiisSe.aiebant judicio Ro-.
tteciiiiiles,riblisoluiniinpWititUiusVegibuS, sed eisacef- mano; Pelagium vero et Gcelesiiutnnon satis audi- ,
dbtaiibhs iYalulis DEPOSITIAtqriE 'EXAubrofiAflEX tos; eum illfeRomani nori fuerit e.vocaluse, Palcesti-
OMNt ITALIA DETlJRBATi sust: na; Sste terrore rioactus sit tuiic abesse JiidiciOjieum
Terlio, ex epistola Nestorii adsanctum Ccielesii- maxime res adesse posthlarcti. >>. >.. >. .;:. , .
niim (i patte conc. Ephes. c. 15) pro Pelagianis;>illis Isia causatuf Julianus,iiis:terbis.(J»../t6eMd Fidei
qui Subscribererecusavefant: Smpescripsi bealiludiiii part: i\ nuiti. i ei seqq.) z •Jttdmietiatn fatentur, quod
tum prbplcf Julianum, Oibiiliutii et cmleios, qtii sibi lex nostra nbh judicet hnminem; nisi ab ipso.riudie-
usurpant episcgpalenidignitalem, el creberrimam adi- rit et cognoverit quid fAciiiL,,Etiri:Aciibus Aposio-
tibnemaptid piissiititiiilet ptoidicatissiitiumimperrivotem lorum pergentiles FmtisiinUes.spwtata est .tententia
faciunt, rioiquecoitcitfuntftequetilibtisttimeiilaihriibtiSi (Act- xxvi 16); qiiod nbri.:sit,;consueludo>,Romai]is
tamquaititempbtibus btthodbxis B'EOcciDENtErROJfi-• damnare aliquem priusquam qui aceusatiif prsesenles
cti, eic. _ . habeat aGcUsatofes,.Iocumque:defendendiaccipiat
Quarlo, ex epislola sancti Coelestirii rescfibentis ad abluehdum crimina: Unde tt sqnctus qppstblus
-ad Nestorium (Ibid. e. 17): JSos qubquehwteliebs',de Paulus judicandi regulam sepiscbpissunciens,ait: Ad?
quibusiibs,veluieotumqtimgesta sunl neseius, toristi^ verstis preibyterum aecufaihncm tioii, recipere; nisi
lete tiofuisri",SEDIBUS stiis iNJustA DICSNTES EXPULIT sub ituobus aut tribus Jeslibii-s.(i Tiim.y.; W). His
JOSTA DAMNATIO igitur et cmteristeslimoniiscoufirmalimeluimusin ab-
459 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. «0
tentum et nobts inauditorum eapita dktare senlentiam,, A navimus, ipsi etiam de quibus islajactantut, falso sibi
nisi cum prmsenlesfuerini confuiali. objecta teslantes, libeltis ptopriis damnaverunl. t
De judicibus tria querebantur. Quod sine congre- Et paulo post: Absentum damnathriem, ob Dei ti-'
gatione synodi sententiam tulissent. Dicunl, inquitt morem substribere non audemus, docti per Scripluras
Augustinus (Lib. iv ad Bonif. c. 8), inimicossuos di- humanam volunialem prmcepiis Dei non debere prm-
cta nostra ih veritatis odium suscephse, et loto penitus; ferri, dkenles: Non credesauditui vano, nec consen-
Occidentenon minus stultum quamimpiumdoymaesse\ ties cum iniquo fieri teslis injustus (Exod. xxin, I,
susceptum; et simplkibus episcopis sirie conyregatione i juxta LXX). El ne multiludini quis credendum pula-
synodi in locis suis sedenlibus, ad hoc confirmandum, ret, adjunxit: Non erk cum pluribus in malitia (Ibid.). <
subscriptionemquerunlur extortam. Et iterum : Priusquam inlerroges, ne viluperesquem- '
Quod ad causam cognoscendam accessissent male quam. Et iterum : Quod viderunl oculi lui, loquere.
animo affecti. De judkibus, ait Augustinus (Lib. ni ltem in Evangelio : Nolilejudicare, vt non judkemi-
contra Juliari. c. \), apud quos proptetea dicis non ni. Nolite condemnate, rit non condemnemini;in quo
poluissevbs agete causam veslram, quiu nemo de rebut enim judich judkaveriiis, judicabilur in vabis; el qua
dubiis bene cbtisultat, nisi qui ab odio, ira et amicitia mensura mensi fuetilis, remetielurvabis(Matth. vn, I).
vacuum pectus altuleril, quales non fuisse dicis qui de Vnde et sanctus aposiolus Paulus judicandi regulain
causa vestra judkdvetunt, quia ptius eam cmpetunt episcopis sanciens, ait : Adversus presbylerum aceu-
odisse quam nosse; jam supethte libto respondi, etc. sathnem twli recipere, nisi sub dubbut aut Iribus lesli-
Quod idonea, tum doctrina ad intelligendam, lum bus (I Tim. v, 19). His igitur et cmteris ieslimbniis
virmte ad defendendam verilatem carerent. Totum o confirmati metuimus in absentum el nobis inaudiio-
est ea de re caput ultiiuuin secundi tibri adversus rum capita diclare sententiam, nisi cum prmsentesfue-
Jutianum, ubi hseretico objicienli causam suatn ab rint confutali.
imperitis damnatam Angustinus doctissimos decem Contra sanctionem imperatoris exceperunt primo,
ex sanclis Patribus objicii. Totum itein caput pri- efflagitatam a suis adversariis propter imbecillitatem
mum et secundum libri v OperisImperfecli, ubSJu- causse, ut quos ratione non possent, aucloritatis
lianus, postquam de scientia et fortitudine judicum pondere opprimerent. Augustinus (Lib. ni advers.
verbose disseruit, landem iia concludit : De hac Jul. c. 1): Jam vos ergo loiius pmnileal hujus erroris,
quippe potisshnumignavotumpectotum vililate factum ne argumento miserrimo utamini, quo universiuluniur
est; ut pef Ecclesiatum nauftagia sputcum Mankhmo- hmrelki, quos a pernichsa licentia leges imperalbrum
rum dogma velificet; quia si in his qui sacetdotii mu- calholicorumpremunl. Omnesquippehujusmodidicunt,
nete fungebanlut libeta stetisset et virilis aucloritas, quod ipse dixisti, laborate illam partem ralionisino-
Traducianorum commenta,ut invicta ratio proruit, ita pia, qum in disserendo, cum lerroremtubrogat, nullum
publka conlrivissetassensio. a prudentibusimpelral, sed cmcuma melkulosis exlor-
De accitsaiione Zosimi clerique Romani a Pelagia- quet assensum. Novi quidem hmrelki vos estis, sed
nis hsec Augustinus (Lib. i advers. Jul. c 4): Inno- istain pene omnium hmrelkorum veterem vocem cum
etntii suttessorem trimine prmvaricaihnis accusas, cmteris agnovistisalque tenuislis.
quia docirinm aposlolkm et sui decessoris senlentim Secundo, redemptam fuisse muneribus potentum
noluit refragari: sed de hoc inlerim laceo, ne animum gratiam apud imperatorem. Juliaiius (Lib. i Operis
iuum, quemsanare poliuscupio quamirritare, laudibus • Imperf. c 42): Tribunis octoginla el amplius equot
tui damnatoris exulcerem. C lota Africa saginatos tollega tuus nuper adduxit Ali-
Et alio in loco (Lib. vi advers. Jul. c. 12): Quale pius.
est aulem qiiod B: M, Zosimumaposlolkm sedis epi- Et postea (Ibid., c. 72) : Amplissimamesse noslri
scopum, ul in lua pravitate persistas, prmvaricalionis negotiidignilatem, cum ipsa rerum consideralioel ap-
accusas : qui non recessit a suo prmdecessoreInnocen- pensio indical quas tuemur, lum etiam vester pavor,
tio, quem lu nominare timuisli; sed maluisli Zosimum, qui contra riosirorumsanguinem,pecuniarumeffushne,
quia egit primitus lenius cum Cmlesth, etc. hmredilatumlargitate, populorumsedilhne, poteslatum
Et rursum (Lib. n ad Bonifac. c 3) : Quin etiam corruplhne pugnantes, et fidem veslram, qum a nobis
Romanas clericbs arguunt, scribehleseos jusshnis ter- . impugnalur, erubescitisprofileri, et ad nostrmsenten-
rore perculsbs non erubuisse ptmvaticationis ttimen lim, a qua deviatit, verba confugitis.
admittere. Et alibi : Cur tantis lolam Italiam faclionibus cotn-
Accedit tacita quidem,sed maligna Juliani expro- movislis? cur sedilionesRomm conductis populis exci-
bratio facta summo pontifici, quasi in eo ipso pec- taslis ? curde pauperum substanlia saginastis perlolam
casset cujus accusaverat Africanos, in ferenda con- fere Africam equorumgteges, guos ptosequenteAlipio
tra Pelagium Ccelesliumque sentenlia. Iisdem enim ttibunts et cenlutionibus destinastis? cut malronarum
Scripturse testimoniis, iisdemque verbis ulitur im- oblalis hmredilalibus polesiales smculi corrupislis; ut
pudens hserelicus, ad criminandum sedis apostolicse in nos stipula furoris publici arderel? cur dissipasiis
judicium, quibus sanctus pontifex Africanorum prse- Ecclesiarum quielem? cur relighsi principis tempora
ceps, ut opinabatur, judicium perstrinxerat. persecuthnum impielale maculaslis?
Conferendse litterse quas Zosimus ad Africanos f. Terlio, ex subreptione obientam legem Julianus
deditxikalend. Oetobris (Epist.b ad Afrkanos) cum (Lib. l OperisImperf. c. 9): Laudat (Augusiinus)po-
illis Juliani verbis ( Libelli patt. iv num. 3 ): Illud tentem hominem, quod nostris pelilionibus, qui nihil
aulein satittilatem veslram, 8lC. aliud quam dari tanto negoliojudices vociferabamur,
Cum exigeretur subscriptio damnationi, non lan- til ea qum subreplhnibus acla constubatemendarentur
tum dogmatum,sedetiam auctorjim,exceperuntepi- polius qvam exponerenlurexamini, mole sum dignilalis
scopi, quorum nomine scribebat Julianus, ejusmodi obstiteril, nec disceptalioni lempus aul locum permi-
subscriptionem esse veluli quoddam judicium, vel serit impelrare.
testimonium publicum,quoda subscribenlibus ferre- Quano denique, ipsam pro Pelagianis facere. Au-
tur adversus illos homines; se vero, ob Dei timorem gustiuus (Lib. mconlraJul. c. 1): Sane, ui dicis, si
et charitatem Ghrisiianam, Apostolique prseceptum, pro vobis polius ab imperaloreresponsuin esl, cur non
nec posse, nec debere, quibuscumque tandem homi- in medium prosilitis, et hoc ullro pubticispotesialibus
nibus. iraperantibus, subscribere damnatioiii absen- allegalis,vosessemonslrantesquorum Chrislianusprin-
tum et inauditorum, qui se libellis purgarent, catho- ceps apprbbavit fidem? verum fidei legemj nen skut
licos confiterentur, et damnabilia sibi objecta dam- sese habel, sed sicut vobis placel, inlelligilis : quid mi-
narent, quorumque causa, vel per se dubia foret, rum, si et de lege imperatoris hoc facitis?
vel sola multiiudinls invidia laboraret. Pelagius praeiverat suis, nam cum tlanmala ftiis-
Julianus in libello Fidei (Patle iv): Hmt autem sent ipsius dogmata in concilio Diospolilano, niissis
mniade auibus nttne agitur, id esl, tjum in ftne dam-> ad amicum iitieris, fglsaguq rei tqtjus relaijonc-.
Aii DISSERT. IV. DE SUBSCRIPTIONIBUSEXACTIS IN CAUSA PELAGIANORUM. Ui
perinde glorialus est ac si triumphasset de adversa- A i ' posiea sensum quem dicerent Ecclesise quam vellent
riis, suumque errorem episcopis approbasset. Qua- in partem interpretari. Id fecil primnm Diospoli
luotdechn, inquil, episcoporumsenientia defmiih nb- Pelagius (Lib. deGesl. Palmtt. c 19): Qum dixinon
stra comprobala est, qua diximus, « posse hominem esse mea, secundumjudkium sancimEcclesim reprobo,
sine peccalo esse, el Dei mandala facile cuslodire, si anathema dicens omni contravenienti el contradkenti
velit. J Qum senlentia conlradiclhnis os confusione sanctm Ecclesim doclrinis. Ego enhn in unius subslan-
perfudit, et omnem in malum conspirantem societalem tim unitalem credo, el omnia secundumdoctriiiam san-
ab invicem separavit. Ad hsec Augustinus: Sive ergo ctmcatholicmEcclesim.Si quis veraaliena ab hac sapit,
istam epistolam Pelagius vere scripserit, sivesub ejus analhema sil. Quid malignseaut ineptse potius versu-
nomine a quocuiiique'conficta sit, quis non videat, tise lateret sub his vocibus, secundumjudicium Eccle-
quemadmodumhic de errore el judich in quo conviclus sim, aperuit Augustinus (Ibid., c 33).
atque damnatus est, tamquam de vicloria, glorielur? Id deinde prseslitit Coelestius magistri exemplum
Exceptionem recusantium imperator, hnpiam ob- secutus (Lib. de Peetat. Orig. t. l,el lib. nad Bbiiif.
stinationem,secrelosiraclatus, connivenliamet favorem c. 3): nam cum urgerelur a sttmmo pontifice objeota
sactilegio publica auctotiiate damnato prmstilum m- sibi damnare, se consentire respondit sancli Inno-
lerpretatus est. centii litteris, et ea se reprobare quse sedes aposto-
Aurelius hanc ipsam habuil suspectam vel dissi- lica reprobaret. Videndus super ea re Augustinus.
mulalhnis, vel negligentim, vel occultm pravitatis (In Utrumque Julianiis non tanlum imitaius est, sed
epist. ad episc. prov. Byzacen.). vicit etiam: nam cum tractoria Zosimi subscribenda
SanctusLeojudicavitesse versutiam (Episl. 86, ad _ foret, el in ea quinque propositiones proscriberen-
Nicet. Aquileiens.), qua recusantes nihil suorurn sen- "tur, singulis suum affinxit sensum, quo ipsas reji-
suum non existimarent posse esse salvum, si per se ceret. Id prolixe Marius Mercator prosecutus est
aliquid communi formulse, vel adderent, vel detrahe- (Lib. Subnbt. c. 6), nosque in noiis ad Mercatorem
reni. exposuimus.
CAPUT X. Eo pertinet, quod. in suse Fidei libellis Pelagius
Quibus aliis arlibus tecusantes usi sint ad Ccelestiusque spohdebant fore ut apostolicse sedis
letgivetsandum. definitionibus acquiescerent; sed ea fuit perfidorum
" Perlinaces hominum versutia, qua declinarent jusli judicii sen-
illi, suspeclique, et versuti homines tenliam, viderenturque coltimnam veritatisamplecli,
non id tantum exceperunt, quod huc usque diximus, tunc cum eam labefactam vellent.
etsimagnse fuil per se audacise; sed poslularunt in- Si autem inanis foret ei isla fraus, tunc, erum-
super, quod exiremse cujusdam erat impudentise, penle foras animi obstinatione, generosa quadam
vel retractari causam apud idoneos judices, vel - hypocrisi obtestati sunt, verbis jaclantise plenissimis,
eliam a catholicis damnari, quse ipsi objiciebani. se nulla umquam vi de proposito dimoium iri, sed
• Ccelestius in epislola ad clericos Romanos (Lib. i, constanter persecutionem pro flde calholica, tempo-
ad Bonifac c. 23): Nemo ergo vos seducat, nec se ne- ribus etiam orthodoxis, passuros, exemplo generoso-
gent impii ista sentire. Sed si verum dicunt, aut audien- rum illorum martyrum, qui prope anhelam fornacem,
lia delur, aut certe ipsi isli episcopi, qui nunc dissi- ut loquitur Julianus, imperterriii responderunt co-
dent, damnent qum supra dixi cum Manichmis se ista genti regi: Po(ens eslDeus,o rex, liberarenos de for-
lenere, sicut nos isla damnamus qum de nobis jactant, C naoe liae, etc. (Dan. m, 17).
el sil plena concordia. Post iianc sententiam Babylonicorum puerorum
Hucperlinent verbaJuliani moxallata deAugustino amplificatam, paralragoediabai homb vanissimttsin
diceniis (Lib. 1 Operislmperf. c 9): Laiidaleliam po- hunc modum : De hac et nos disciplina, quam relique-
lentemhominem,etc. Pertinetetiam Theodori Mopsue- runl illuslres magistri, intelligimut lenendam in pro-
steni calumniosa exprobratio facta Augusiino, conlra speris votorummediocritalem; in dogmalibusvero fidei,
quem quinque Iibros scripsit (Lib. n, sub fin.): Nihil - consilhrutn perennilalem : optamusque, persecuthnum
illorum perspicere potuit mirabilis peccaii originalis' lutnbre compresso, eliam populis subvenire. At si id
assertor, quippe qui in divinis Scripiuris nequaquani non accidat, stat quidquid acerbum esl contumeliis et
fuerii exetcitaius, nec ab infantia sacras diditeril lit- perkulis perpeti, quam non aversari illuviem sordesqut
teras, sed sive de Scripturm sensibus, sivede dogmale Mankhmas.
scspe declamansinulla frequenler inepta proprie com- Non niinus exaggeratis verbis usus est in libello
muniterve de ipsis Scripluris dogmalibusve plurimis Fidei (Part. iv num. 9). Cerlum.sit apud sanctitatem
deprompsit; nam polenlimmetusnullum conlra sinebat veslram, quia quanlumlibel hoc mare ventis flaniibut
effari, sed lanluminodolaciti, qui divinarum Scriptu- intumescai, et amaris in nos fluctibusefferalur, num-
rariim habebanlnolitiam,seretrahebani(Videexcerpt.% quam integri judicii domum,qum supra justiliam Chri-
ilar. Mercat.). sli fundala esl, poterit commovere.
Sin minus vero postulalum hoe oblinereut, ausi Hsec videnfur excerpla ex libro de Consiantia pro
sunt, commuHi hsereticorum more, provocare ad defendenda veritale conlra othnia qum ipsi resisluni,
aiidieniiam cecumenicse synodi, perinde quasi rion jv qriem Julianus ad suos scripsit, quo lempore Ronifa-
satis causa jam finita esset, postquam a sede apostOr cius summns pontifex, non tantum apostolicis, sed
lica repetilmdamnaiionis rescriptutn venisset; et illud etiam regiis utebatur edictis, ut eos de clero cogeret
quideiii tam solenme, ulad universos orbis episeopos damnationem Pelagii Ccelestiique subscribere, qui
missum, mundimanu, qu-:idaii Prosper, subscriplum suas sedes, suosque gradus, et fidelium communio-
iuissel. nem relinere vellenl. Id eriim feeit hsereticus ille,
Julianus (</n libello, part. iv, num. 2) : Hmc, ut quod alii solent; abusus est dociissiinorum ortiio-
nobis secutulumregulam catholicain visum est, veslrm doxorumque viroruiri dictis, Smino el sanctorutn
tatictilaii conscripla iransmisitnus, qum si aliler pulalis exemplis, ad erroris sui parlicipum obfirmandos
tenenda, rescribile. Sin autem conlraditi islis non po- aninios, ut obsisterent Ecclesise sseculique potesta-
tesl, el lainen qliqtiis voluerit conlra nos scandalum libus, perinde acmaftyres " lyrannis et fldei persecu-
conciiare, cerla sil sanctilas vestra nos ad audienliam torihus.
plenarimsynodi provocasse. Itl aulem facere solitos suis temporibus hserelicos,
Quod si nec istud ex anirni senteniia succederet, immo et quse paierenlur a principibus vocare mar-
sed iiiviti cogereniur sententias suas suorumve dani- lyria, testatur Augustinus, cum ubique passim, tum
nare, id se facturos promiseruni, ea.tamen caulione, maxime ubi respondet epistolse Parmeniani Ticoniuin
tit verbis m speciem religiosis Smpietaiem legerent. exhortantis ad persecutionem magis fereridam quam
Contestati stint enSmse senienlias quoe objicerenlur desefendas Donati parles. Audent, inquit (Lib. iir
rejicere, seoundum Ecclegiasgensum, certi nimtruro qdvers, epiii, Pqrmen, t, 6), sqcrilega schwnata^ vvl
443 ,AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERGAT0RIS APPENDIX SECUNDA. 441
hmreses impim, si quqndojn fiflqellq, ul se coynganl, A 1 a(<?iieiiicbniparabiliter plwes, quts ubi exslilerunt,
qdmoneriiur, pwnds ettoris sui intet marlyria depu- iilit improbari datnriarique meruerunt, atqtie inde per
iaie,fitc. .., eceiefaslettas devilancCm innqlesette potuefunl. Verum
tlac bccasione rioh pqss.um.nori monere quid anim- isiotum siipetbia, qum laritum se extgilit adversut
adyeiieririi Inter iegeridam quiiiii sseculihistoriam, Deum,ut non in.illo velit, sed pptius in iibero arbiirio
'nullos ttinc lemporis lia^reticosfuisse (fuerunt autem gloiiqri, hane, eiiam gloriam captare intelligittfr, ul
iriulti, Sique nobiles) qui cum suam sectam viderenl proplef illos Ofienlis et Occidentis syngdus congrege-,
jusiis Epclesiselulmjnjbus ierirl, nbn eontinuo spar- tur. 'Orbemquippe caiholicum; quaniam, Dbinino eis
êiejit iri vulgiislibellpsde Conslaniia,quibus jn spe- reSistenfe, pervertere nequcunl, saltein tommovereeo-
cieiii stjbs aii sectarida marlyrum exeftipla hortaren- natilur; cum poiius vigilantia, ei diligenlia paslorali,
.tur"; feipsa tariien, pfei..nielandas iniquse compara- post fqctum illis competenssufficierisquejudkiuin,ubi-
lionis artes, v.iiidices.jBaeia Deo coiistltutos acctisa- cumque istiiupi apparuerintj,cpnlerendi sint,.sive til
rerit irijustiiise cujusdam lyraiinicse, iriimo et paris sanenlur tilqriemuteniflf, siye ut ab .aliorum salule at-
crijrj eiiinieaihjpi.etiatis, ,..>,< .. .,,. ..... que integiitqie viteniur, adjuvanle Paslore paslontm,
ijic Nesibrius.Cpelesiiumqum suis a Theodoslo ,'re- etc.,. ,, . ...... :••-.
ligSbsSssiiiio.pfjhelpfe.pulsum urhe regta, ad_constan- Ad tertiam aliasque quibus se vi opprSmiprblesta-
iiam Sri. assererida iyerltate liortatus est ^(Episi. ad rentur; respondit Augustinus, fraudujenlas esse vo-
Cmlesi.) esfempio, lum,Joannis, qui ab ilerode-, tum ces, quibus obedieniiam sedi apostolicse promitte-
Petri et Pauii, qui a Nerone passi suni. reht; mendacem professionem, qua s.e Ecclesias sen-
Sicidem, cuni, pfsefecto TSiebaidis miserabjliter ,jv " tentise adhserere j'urarenl; nbri. esse hanc quam pa-
exponeret qits. ferreicogeretur in exsilio, imperatores terenlur PERSECUTIONEM, SEDCOERCIIIONIS DISCIPLIKAM
et magjstratus riiaiediclis ouerabat (Evag. i.\c,i). Absit; inqiiit (Lib. i Op. Iinperf. c. 9 ), a Christianit
Sic theodofetus nooduni sarius/niissis Gonslanti- pplestatibus lerrenm reipublicm, ul de antiqua fide ca-
riopbliiri iliteris (Epist. ad Aiidt. inonachfapttdMpf. ihoiica dubilent.et ob Itoc oppugnaloribusejus locum
M.ercqU),et lioc:Apqstoli Iocp abutens : Eidelis Deus, et tetnpus examinis prmbeant; ac non potius in ea cerli
quinbri.paiieiurnoi.ei vos leiflqtisupfa idqtiod ppssu} atque fflndati, talibus, quales vqs estis, intmkis ejus
iiiui, sedfaciel tumienlathne.prbfeclum.; sjiosita ^d discipliriain'cberciiibnisiftiporianl, efc.
pe.rLitiSciam.accehdeBat,ut.sinujlaigueret iniquitatis Et libro secundb fejusdehi Operis (Cap. 105 ) ,
iri Nestorium comhiissse quotqttbt jEgyptio (ita. san- dicenti Juliaoo: Inde eslquippe quod omnibus opibus
cVtiiriCyiiiluni appeliabat) cbnseiisi,ssent,,sanciissi- tiegqiionemexamihis a mundi,polestalibus comparalis t
ihumque virum dairiiiassent. Daninarunt vero sanclus inleltigilis enitn sic agendum vobis, cum_deseremini
Cbeiestirius, duceriii.sepiuagjtiia quinque episcqpi iu r.qtionis atigilio, respondet Auguslintis : Qtiid adliue
Epiiesiiia s.ynbdo, iiriperatores religiosissimi Ilono- gumrisexamen, guodjam factum.est apud sedem apo-
fius et Valeiitlniaiius, eic.. , , ..;..•„ slolicam ; qqod denique facfimi esl.in episcopalijudich
Ad priiiiam iergiversaitdi causanj resp.onderat, Palmstino, ubi Pelagius vesiriaucim errbris damnatus
jairi ihcle a leniporibiis lnnoceniii, .Augustinus, curn essel; riisi islaqumfu defendis dogmtita damnasseti
.veiba facferetadjpppulujh de, Pelagianjs (Serm. 2 de Ergo hmresisqb episcppis.non qdhuc examirianda, sed
VerbiiAppsi,):Fraires mei,tibi tqleiinvenerilis, occul- coercenda esl poleslatibusChrislignis.
iqie npliie: rioti sit in.vobis perversq miserkofdig, Re- Et libro terlio prioris Operis (Lib. madversus Jui.
darguite cbniradkeriies, et resislentes ;ad, iws perdu- G I cap. i):Jam vos ergg lotius ptetiiteat erroris hujus, ne
ci.le.Jqm eriim de hac causa, dub cbriciliq missa sunt argumenlo niiserrimbutamini quo universiuluiitur hm-
qd sedem qposiblicam, inde etiatn tesctipta veneyunU retici, qnos a pernichsa licentia leges imperaterum
Caiisa finiiq esl, uiinainaliqughdg finiatur error! , Christianorum preiriunt. :.
tlespondit sanclus Cpelestijius (jEjiisf..pd Nest.i Et paulo post (Ibid) : Veslraapudcotnpelerisjudu
paii. coric. Ephes.c, 17): Defleanl hifelkes, spe se ciutn communium episeoporummodo causa finita esl;
hbininum fuisse deceptbs, quibus jatn poluit proplei hec amplius vobistum bgendum esl, quantuin ad jus
comiriunionemso.lqpaeniletitiqsubvenire. ,,,,. examinis petlinel, nisiut prftlalam de hac re senitntiani
... Et aiibi (iij parie coiic,. EpheSi in episl. ud Pqtr, cum pace sequamini; qu.od si notueritis; a turbulenta
Ephei.): Ejiciqntur e civitqtibiis,suis, el se in nqsiro vel insidhsq inquietudinecohibeqmini.
collegio ndvetinl non fuluros, nisi secundum ecclesiq- Et postea (lbid.): Putalis ideo_vos esse viclores,
sticum, el Christianotum principum coiislilutum, dam- quia non vobis datuin esl quale desideratis examen ;
iiatacum quctoribus sociisquedainnanies, se profilean- Maxhnianislm vos ad isia vaiiiloquia prmcesseruni,
iitf cqiltoiifiosfjacerdoies. , ...... quamvisdederitvobis cqtholicaEcclesia juditium quale
Et itefurii (/Haf., i»,epist.,,ad[ Maximian.) : Cotn- debuil, ubi eaustivestra finita esl.
piessg plinifit, per igfurii.ptberii,suq damnalione nolo GAPUT XI.
Cbeiestidnoerrbri iua.vigilantigresisiqluf, ut qukum-
que hujus dogniqlis sunt seejuaces,ub omni socieiale Qua talhne sil atlutn cmn recusanlibus e't resipiscen-
homijium re_pcUaniur,etG. ..._, iibits.
,.iie his Ctijle.stihi fqsponsis ita scripsit Prosper. uU Quoniodo 'se gesserit Ecciesia cum recusantibiiSj
(Lib. tbntradpual. t. |1): Venerabilismemorimpon- lum ex iis quse dicla sunt hactenus de Zosimi et
iifex.Cmiesiinris, cuiad eatholicmEcclesim prmsidiutn imperatorum statutis; tum ex sahcti Cdelesliiii,Leo-
mult&poiriitifls gtalim iuqi.dong Iqrgilus est, scieiis nis et Gelasii mandatis apostolicis manifesle constat.
dqmriqiis,noit, exqmeh judkii, sed,solum pmnilentim ...Sancius Coelestinus (m parte conc. Ephes. c. 20):
prmsidiifinesse ptmsiandum, Gmleslium,quqsi non dis- Ejiciantut de suis civiiatibus, et se in hostro collegio
tttssb riegoiig,,a_udientiam,pqslula_nlem,iolius Italim novetint non fuluros, elc.
finibui jtissii exlrudi,: qdeq et prmcessbtum subruni Sanctus Leo (Epist. 85) : Si quisquam sqlubribus
ilaluta ei decrilg synqdaliq, inviolabiliier servanda prmcepiissaiisfacere deireetarit; sive ille cletkus, sive
eerisebpt, iut,,QDpi'-isEMEt MERUERAT ABSCINDI, KUM-. sit laicus, ab Ecclesim sotielale pellatur, ne petditot
QUAM ADMITTERET KETRAGTARIi. , animm sum saluti insidietut atienm.
Sectiridarii causarri untis satis Augustinus confuta- Sanctus Gelasius (Epist. 7, ad episcapbs pet Pi-
vit (Lib... iv ad Bonif, cap. ult;): Quid est quod dicenum): Sufficial haclenus fuisse hmc cbmmissa, el ut
ciiiil.• Dd;siinplicibusepiscopissine tongregalione syn- placetur Deus, humanis rebus sollicilius divina curen-
odi extoria subscriptio est? uul vero congregatione lur. Nusquam loci prorsus inveniatur pmfalm peslis
opus etat utflperiaperniciei damnaretur ?.quasi tiulla asserior, nec accessum prorsus Ecclesim.,vel usquam
hmresis aiiquandp nisi synoifcongregalione damnala parlicipalhnem caiholicm communionis inveniqt, qui
sii; cum pofius tatissime inveniantut ptoptef, quas hmreticorum mavult sequinefaria professione consor-
damnaridas iiecessitas tatis exslilctil inulfoijue sint. tium ; et hi eum quibus antea probabitur noxiutn mi-
415 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUCTORIBUSHJERESIS PEL.AGIAN.iE. 44C
scuisseeolloquium, msi resipiscunl, et ab ejus societale A senlienlis favmem, etc. Jubemus, quoniatn Domhiut
discediiiii, ab ecclesiastiib iembii Sefvitio', devota til- prbptia vbltinialeritjiiiftcaViinbileib riiofieiiitiioriehiii,
tior.e pietlanlur, qva tmteriscavendi minisireiur exem- sed lanluni ui reveiitiitir et vivai'; ii iirnqtiarniaiii;de-
plum. Nullitm qdeat, net usquam loqui damnalm olim posilb pravi dognialu etrOre, resipiieriiii, daitiriaritii-
Masphemimjam sinanlur. qtie ea quoruiit se ipsi pfcevdiicalioiiedairihararii, eis
(Juanta indulgeritia resipisceriies fexcepii sirit ab medkinam solitam, id est, receptacuiumsuum ab Et-
Ecclesia, constat paftim ex deereto Iiinoceniii, cui ciesidtibti negaii, riediirtieos fedeuniesfoisitan prehi-
[religiose paritum est, partim ex Possidii Mercato- beiriusivere extra evitt fetntiiietiies exspcciatiiishoslis
risque lestiinonio. Nam ubi primum Innocentius Pe- faucibusglutianiur-.
Hanc legeifi seculuSest Zosihiiis, ifeste Auguslino
Iagium Coelesiiuniqtiedamnavil, fea usus est aposio-
lica providetilia, ut queniadriiodumpunlendi Obstina- (Lib. de Ptcctil. Ofig. iSp....2S)\Cum consiei, iiiquit,
los, sic recipiendi pceniieDtes^legem pruescriberet. dogitiixexstiiisse pesiifefuiA, ei .limfeiktim erfotem ,
Avellendisunl, inquilf/Spisf.qd Palresconc. Carthag.), queiriDoitiinbtidjrivatiteaptfiitis jatii deviiat Ecclesia,
longius, el ab Ecclesimprocut renwvendivisceribus,ne duobusislis, Peiagio scilket el' Cmleslio,aui iri tocum
diulius mulla occupritisirisanabilispbst error ititrescat. pmnilentim r.edaciis, aut siid recusaveiinl, omnino
Si enim diu fuerini in hac impuniiate versati, riecesse damnaiis, etc.
est inullos in hanc sum pravitalem inenlis inducant, Dfeeoiiefri pbritiflce ldqtiitiir Prbsper (Carrii.de
decipianlque innocenies, vel potius hnprudentes, qui Ingiat. cap, 2) :
fidem calhblicaiti,riOiiseqimniur. Puiabuiil enifn eos Sic moderautesuani leggih boflitaleSevera, -
recle senlife, qtibs adhuc viderinl in Ecclesia perdu- u" Utqui damnalovellent de errpre reverti,
rare. Sepafetur ergb a sano cgrpore vulnus insanum, Acciperentpacein,pulsisqui prava tenererit.
remoloque morbi smvientis afflalu, cautius qum sunt Et Vefi)niuitosad Ecciesiahi rediissfe tfatiit Possi-
sincera pefdurent, et grex purior ab hac litali pecoris dius (In Vila S. Atig. t&p: 18) : Uiide tibtintitliexeii
conlagione puigeluf : sit tbtius cofporisillibata per- (hajrelicis Eeclesise judjcio etimperatoris lege dam-
feclio. Sed si damnenl hmc qum usque senserunt, efit nalis ) ad sancimmatris Ecclesicegremium,.unde resi-
in poteslale ponlifictim istis aliqualenus subvenire, et . tieiani, redierunt, et adlitic alii redeutil, ititibiescente
curam prmsiare vuineribus, quain sfllet lapsis, cum el prmvalescenteadversus illum deiestabileineffbterii
resipueiini, Eccltsia rion tiegare, etC. reetm fidei veritate.
In eamrleiiisententiam scripserat quorjue Pairibus Possidio consentit Marius Mercalor: Ex quibut
concilii Milevilani (Apud August.episi. 95}: Pelagium (subscribere deirectaniibus) piurimi resipiscenies,
Cmlestiumqueecclesiaslicacommutiioneprivari aposto- et a prmdicioeirbri totiecii, rtgressi iurii siipplicesad
lici vigbtis auctbritate tensimtis, dOnecresipiscant de sedeinaposiolicam, et suscepti suas Ecclesias fecepe-
diabgli ttiqueis, a quo captivi teneniur, etc. Absein- runi (Commonit. cap. 5)..
deildi SltHt QUIVOSCONTCRBANT ET VOLUNT CONVER- Ei poslea (Ibid., cap. 5) : Mulli juliani jiarlicipes,
TEREEVANGELHJM CHRISII(Gat. i, 7). Simul aulem eo derelicib, Pelagibque dariinato, ~sediie apbstblicm
pimcipitiiusiil qwcuiriqueid peiiiiiacia siiiiilidefensaie submillenles, et posiiileresitpef his qtioc iiiale sensetaiit
nilutittifi pat eoSviitdiclacbnsttitigat, quid non multum profitenles, a sanclis pqsioribus , digni habili misera- .
intetesse arbitror inler cbmmitlenlisanimum el cbn- tione, suscepli sunt.
DISSERTATIO V.
DE LIBELMSFIDEISCRIPTISABAUCTORIBUS J£TPRiECIPUISDEFEiNSORIBUS H^RESIS PELAGIAN.E.
A^ illa verlia Mercatoris : Audinunc et tu, et qui me et te digiianief'hdbueriht le§ere, cfiiid
contra hunc sensum tuuni impiissitnum, pravissimum', impudefitissimum , petulantisiimum ,
quid olim ipse pronimtiaveris iii episiola videlicet tua-, quam ad sedefn apostolicam illo tem-
pore ausus es mittere^ quando conventus delrectasti cum universa Ecclesiape? totum.orbem
PelagiumCcelestiuiftque damnare. (Lib. Subhot. cap. 6, rium. 9.)
Nullus ex his, qrios diximtis hsefesis Pelagianse G finiana, tum Juliansea; mediocres Pelagiana et Cce-
sive auetores, sive prsecipuos defensores, non edidit lestiana; brevissima Tlieqdofiana, quippe quse nihil
fulei suse expositionem, qua errorem legeret verbjs liabet de qtiaestibriibUsad homineni pefiihehtibus.
ealhoiicis, iectumqufe aliis minus prudeiilibus SrisS- In parte theologica hihil ulla cbiitinet feffofis, pfse-
nuaret eo facilius, quo callidius suaderet; lerquam de processione Spirilus sancti a Filio, quam
Suam scripsitTlieodorusMopsuesienus, quam Ma- aperte Theodojûs, tacite Pelagius, Coalestius ei Ju-.
rius Mercator interiiretatus est; suam Rufmus Sy- liauus negaiit.In parte cecbnoniica rrianifeste Theo-
rus, quanie tenebris erult Pater Sirriiondus; suam dorus Samosateriuriiseqtiiiuf, et diviiiitateih Clifisli
Pelagius, qua se pufgaret apud InnOCeritiuitt;suam alque SSOTOXOV oppugnat; verbis ainbiguis loquuntur
pariter Goelestitis,quse nunc editur integra: duas alii quatuor, Juliani.tamenimpietatem, e.lsi callide
scripsit ad Zosimum summum pontificem Juliaiius, dissimulatam, Augustirius detexisse sibi visus est.
e quibus uria, qriani nbmihe octodecim episcoporum De parte"ethica niliil altigit Thfebdbfiis; Rufirius im-
Siculorum post daihriationerii Pelagii Coelestiiiue pudenter, ut et Coeleslius cum JulianOj peccatum
niisit, nunc primuni pubiicatur, et ea quiclem inte- originale abnegal. De grafia Pelagius Ccelesiiusr,
gra : allerius fragutenla stinl apud Mercatorem in que el Juiianus perplexe senientiam dixenint: Om-
Subnotalionibus. Quamquam potest habere speciem iies conquisitis hequiter verbis"utiirilur, jsartim ut
aliquahi prbfessiohis Kdei episibla, sSveqiiaih Gcele- adversariis invidiarii Mahiclisiiorum, alqiie Apolli-
siius clericis Romanis suse partis, sive quam Julia- narislarum, aliorumque hsereticorum.creent, partim
lius Rufb Thessalonicensi episcopo scrtpsit. ulse defendant adversus objecta, partim ut pietatem
Has omnes ego una colleelas exhibeudas putavi, ._ osteriierii.
utfaeiiius cohferfi poSsiiit, simulqufe cbnstet, qtib-
modo et in omnibus istis htimihibus urius ftiefit efro 1
ris spiritus, et consequenles a prioribtis acceperim, SYMBOLUM
quse nihilominus tamquam sua jaetarunl. THEODORI MOPSUESTIiEEPISCOPI,
Oinnes porro, prsetefqiigrii quae Tiieodofi est, Iri- INTERPREtE WARIOMERCAtORE.
btts cohstant partibus, tlieologica, oeeonoraica, et
eihica. ;Prima ,de Deo est; altera de Ghristo; tertia
de homine. Omniumconfessionumamplissinia est ftu- Siipefiitiufn est arinbiire qtiidquatii diiigentiiis hoc
447 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA 448
in loco, cum et prius ad prsefationem antea relatam A , 7- Morlem quidem eum secundum homioum le-
non pauca exposuerimus Pelagianam causam spe- susoilans vero a morluit,
ctanlia, et plura prosecuturi simus in secunda parte gem prscparans experiri;
operum Mercatoris, qua Nesloriana causa conti- el in emlumsubtevans, sedete fecit ad dextetam Dei,
neiur. ptoplet quod supet omnem principatum, et poieslalem,
Resiat igitur monere mentionem istius symboli et dominaiionem, et virtulem, el otnne nomen
IIUIICfieri, immo totum describi, exyersione Merca- quod
loris (qui et refutationem scripsit), ut ex collatione nominalur, nbn solum in hoc steculo, sed eliam infu-
cum aliis confessionibus intelligere lectori liceat, turo (Ephes. i, 21), ab omni crealura adorabilis sus-
quo jure suspecta dixi, quae de processione Spiritus cepit venerationem, tamquam inseparabilem cum
saiicti atque incarnatione Vferbia Pelagianis afferun- divina naiura habens
tur : siiittidem ctiin Theodorianis, sin minus reipsa, conjunctionem, et illi, lam-
verbo sallem consonent. quain Deo, snpra omnem cogitalionem el intelle-
PARSTHEOLOGICA, DESANCTISSIMA TRINITATE. ctum, universa creatura reverenliam exhibente.
1. Qui, aut nunc primum in ecclesiasticis erudiun- 8. Et ueque duos dicimus Filios, nec duos Domi-
tur dogmatibus liquido cognoscendis, aul ab hsere- nos, quoniam unusFilius secundum essentiam,Ver-
tico errore converti decreverint adveritatem, doceii bum Deus, unigenitus Filius Patris, cui isie conjun-
eos oporiet, quoniam ctus, pariicepsque divinitatis, communem habet
2. Credimus in unum Deum Patrem sempiter- B * Ji.lii nuncupalionem et honorem : nibiloniinus unus
num : non qui postmodum cceperit ut esset, sed qui Dominus secundum essentiam Deus Verbum est, cui
ab selerno sit, sempiternus Deus; nec qui postea fa- quia conjunclus isie et sociatus esi, communionem
ctus sit Pater, quoniam semper erat Deus, semper habet honoris cum illo; et propterea neque duos di-
erat Deus Deus Pater. cimus FSIios,neque Dominos duos, quoniam, hoc in
3. Credimus el in unum Filium Dei unigenitum, manifesto exislente, qui secundum essentiam Domi-
qui est de substantia vel essentia Patris, lamquam nus et Filius est, inseparabilem habet ad eum con-
vere Filius, et ejusdem essentise cum eo, cujus est junclionem et soeielaiem : ideo qui pro nostra salu-
et creditur esse Filius. te assumptus est, conreferlur tam nuncupationi quam
4. Et in Spiritum sanetum, qui sit de Dei substan- honori et Filii et Domini; non sicut unusquisque
tia vel essentia, non qui Filius sit: Deus autem es- nostrum ex se exislens appellatur filius Dei, unde et
seniia, tamquam qui sSt illius esseiitist;, cujus est plures filii Dei dicimur, secundum beatum aposto-
Deus Pater, ex quo secundum essenliam cst. Nos lum Paulum (Gal. m, 26), sed singulariler hoc ha-
enim, inquit Scriptura, nonsptViton mundi hujus ac- bens: ideo quod Deo Verbo conjunctus,. est dignita-
tepitnus, sed spirilum qui ex Deo esl (I Cor. n, 12), tis Filii et dominationis particeps; aufert quidem
ab omni eum crealura alSenans, Deo vero conjun- G ^ omnino duorum Dominorum et Filiorum intelligen-
gens et copulans, ex quo vel de quo est secundttm tiam; prsestalautem nobis, in conjunciione Dei Verbi
essentiath, speciali videlicet ratione supra omnem omnem habere ftdem, omnemque intellectum et con-
omiiimodo creaturam, quse non secundum esseiiliain lemplalionem. Ob hsecet venerationem ex Dei so-
Dci, sed secundum quod factura est, causam ha- cietate ab omni pfereipitcreatura.
bens, ex Deo esse pulatnr : quem neque Filium, 9. Unum igitur Deum dicimus et Dominum Jesum
neque per Filium exislentiam accepisse putamus. Chrislum, per quem omnia facta sunt ( Joan. l, 5 ),
5. Confitemur autem Palrem perfectum in perso- principaliter quidem Deum Verbum intelligentes,
na, et Filium similiter, Spirilum quoque sanclum qui secuudum essentiam Filius Dei est et Dominus:
pari modo, salva nobis ratione pietatis, in qua Pa- pariler eliam cogilantcs eum, qui susceptus cst iti
trem, etFilium, el Spiritum sanctum nou tres ali- humana carne, Jesum a Nazaretli, quem unxit Deus
quas diversas putemus esse essentias, sed unam, Spiritu sancto et virlule (Act. x, 38), lamquam ad
quam in Deilaiis unitate et pariiilate cognoscimus. DominumVerbum habentem conjunclionem, etpar-
FARSOECONOMICA, DEINCARNATIONE VERBlDIVINI. licipantem Domini. et Filii dignitaii.
0. Oportei autem el de dispensalione, quam ~se- 10. Qui etsecundus Adam appellatur, sicut beatus
cundum Doininum Jesum Christum pro salute no-' D apostolus lesiis est Paulus (ICor. xv, 45), qui lam-
slra consummavii Dominus Deus, nosse nos, quo- qtiam ejusdem sit naturse, cujus est Adam, manife-
niam Dei Yerbum hominem suscepit perfeclum ex slavil nobis quidem fulurum statum : taulam ad
semine Abraham et David, secundum Scripturarum illum tamen Adam liabens differenliain, quantam
divinarum eloquia : hoc exstantem secundum natu- esse oporluit inter eum, qui largitor et minister erit
ram, quod erant et illi, quorum erat ex semine : lantoriim bonorum status fnluri, et eum qui prsusen*
liominem natura perfectum, ex aninia rationali et liiim tiistium nobis iniliitm inlulit.
carne humana constitulum, quemque hominem se- 11. Hinc simili modo et secundus Adam appella-
cuiidum nos naturaliter, virtute et potentia Spiritus tur, tamquam qui secundum enuntiaverit staium :
sancli in "Virginisutero figuralum : Fattum tx mu- et quoaiam Adam prioris illiusmorlalis, et passihilis,
liere, faelum sub legt, ut omnes nos ex maleditlo legis et pleni mullorum malorum iniiium factus est, in
et serviluie redimetel, gdoplhnem filhrum blim prm- eoque adeum accepimus similitudinem, secundum
dtstinalam recipientes (Gal, iv, 4), inenambiljler staium demonstravit futurum Dominus Christus, do
copulavit sibi alque conjunxit, ccelis apparens, qiii omnes nos in suam adducel
H9 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEl SCRIPTIS AB AUCTORIBUSHÊRESIS PELAGIANJE. 450
familiarem communiiatem. Primus enim, inquit, A lantum inde profecit, ut suum fidei libellum volue-
Rufiniani pene" compendium : exscripsit
homo de lerra terrenus, secundus homo Dominus de rit esse lotas fere paginas.
ad enimaliquando
cce/o(ICoi'.,xv,47); hoc est,indevisendus,utnos Scripsil Rufmus Grsece in Oriente, priusquam
sui imitationem adducat. Unde et adjungit : Qita- veniret Romam : venit autem ann. 2 Anaslasii, qui
lis terrenus, tales et terreni; el qualis cmleslis, lales Christi fuit 399. Scripsil igitur paucis ante annis,
Theodorum magistrum audiit, et Theodo-
siquidem
el cmlesles : sicut porlavimus imaginem lerreni, rus docere coepit ann. 390. Verum cum hic liber.
porlemus el imaginem cmleslis (Ibid. , 48). In oppugriet acerrime Macedonianos tacito nominfe,
isto, inquil, qui parel, el videtur ab unoquoque aperto Arianos ei Origenislas, suspicari posset
invisibilis quispiam, ipsum fuisse compositum, etiam ante pri-
eorum, qui judicandi sunt, facietju- mum concilium Conslantinopolitanum, quod cele-
dicium divina natura, secundum aposlolum Pau- bratum est ann. 381, immo ante ejectionem Mace-
lum, qui ait: Et tempora quidem ignoranlim noslrm donii e sede, quse contigit ann. 360, nomenque Ma-
cedonij tacitum , quippe nondum ab Ecclesia nota-
despiciens Deus, nunc mandat ubique omnibushomini- tum. Veruni accensa biiis illa SnOrigenem, quseioto
bus pmnilentiamagere, quia staluit diem in qua judi- fere ljbro fundilur, ostendit salis tunc scripsisse
caturus esl orbemterrarum in jusiilia, in viro, in quo auctorem, cum subiracunde Hieronymus in Joannem
definiit, fidemprmslans, suscitanseum a morluis (Acl. Ilierosolymilanum iiiveberetur, idest an. 393aut394.
n LibrumeGrseco Lalinumfecil Julianus Romse, ea
XVII,30). " fere tempestate, qua Rufinus Pelagium Cceleslium-
12. Haec ecclesiasticorum dogmatum doclrina; que docebat, non esse traducein peccati: ut dogma
nefarium eo minus haberetinvidise, minusque hor-
atque adeo omnis, qui conlra haec sentit, anathema roris faceret, quod ab
sit. imprudenlibus lectoribus cre-
derelur esse Orientalium fides.
Duse sunt ipsius partes, altera quse prolixior.
allera quse brevior : illa, qusecorpus libri est, con-
LIBELLUS FIDEI tinetexpositionemfidei a Trinitate, qui Deus est, ad
resurrectionem carnis ; ista, quse prioris appendix,
A RUFINOPAL^STINiEPROVINCIJEPRESBTTERO respondet Arianorum qttsesitis.Utraque videri pos-
set catholici dogmatis plenissima , si iiiodo excipe-
SCRIPTUS. rentur, quse ad primos parentes pertinent, quse-
que ad peccatum originis et dsemonum culpam,
alque etiam ad IncarnatSoriem Verbi: forte eiiini
Rufinus de quo nunc agitur duos fldei suselibellos versipellis hsereiicus invidise metu verbis calho-
edidit : unum prolixiorem, qui nunc describilur; licis texit errores Theodori. Certe non sine con-
brevioreni alterum, qui anathemalismis duotlecim' silio siuduit iis sententiis uti, quas nemo Theodori
in primam appendiceni rejeclis eontinelur. Appel- sectarius gravate usurparet.
laniur enim anaihematismi illi a Mercatore ftdei Totus liber est de qusestionibns quas, lum ex
nomine, ei revera confessio qusedam suiit: unde C imperalorum legibus, tum ex Patrum libris ab ann.
poteiant hoc in loco iterum reponi, si quid de ipsis 370 ad 400 scriplis novimus, incimanle quarto sae-
superesset dicendum. culo, Ecclesiam exercuisse, prseserlim in Oriente,
Ante viginti annosPaier Sirmondus librum hunc sive tunc primum ortse essent, sive nondum satis
prolixiorem de fide, e Grseco sermone olim conver- exstinctse. Fuerunt illse vero decem prsecipuse a
sum in Latinum, publice proposuit, incerto auctoris diversis hsereticis motse, de quibus singulis senten-
inlerpretisque nomine. Neque enim puiavit valde tiam dicitRufinus : Anthropomorphiiarum scilicet,
credendum, aut Joanni diacono Rulinum auctorem de natura Dei, nitm. 1 et 2; Arianorum, de consub-
facienti, aut Corbeiensibus exemplaribus Pelagii sianlialitale Filii, num. 3, 9, etlota appendice; Eu-
nomen prsefereiitibus. Non Joanni quidem, qttia nomianorum, de Spirilu sancto, num. 4, 5, 6, 7, 8,
niirum quanlum Origeni Rufinus stnduit, Snfensus 10, II, 12,13,14 el 15; Origenistarum, de principiis
vero fuii librSauctor : non exemplaribus Corheien- rerum et aliis pluribus, num. 16, 17, i 9, 20 et 51;
sibus, quoniam hoc in libro prsecipuum Pelagii Pbotini atque Apollinarii, de Chrisio, imm.',42, 43,
dogma everli videlur quod Adamus sive peccassel, 44 ei 43; Novalianorum, de poenitentia , num. 50;
sivenon peccassel,tnoriiurus essel. aliorum, dehominiscreatione, de ejusdem anima,
Ila senliebat eruditissimus senex, nec inquiren- de corpore, de peccalo primorum parentum, num.
dtim ulterius pulavit: monebat lamen, auctorem 23 ei 24, num. 25, 26,27 et 28, num. 29, 30, 31, 32,
libri, quisquis ille fuerit, ante Pelagii damnalionem 53, 54 et 35, num. 37, 38, 39, 40 el 41.
scripsisse, eaqne de causa , sed maxime, quia inler Utramque partem, fidem nimirum et appcndicem,
Grsecos vixeril, veniam mereri, oppugnaise, circa JJ edidit, Pater Sirmondus, suisque illuslravii notis,
peccalum originis, catholicse Qdei.Tuncenim, neque brevibus illis quidem, ut solet, sed erudiiis. Fidem
ab Ecclesia definiluiii quidquam erat super ea re, edimus et nos, immo et appendicem, etsi potuissct
neque fldes hujusce dogmatis apud Grsecos, ut qui- omiiti : viri tamen doctissimi notas non descripsi-
dcm videtur noniiullis, admoduni constans fuit, aut mus, neque enim iis admodum opus est ad rem ii<>-
communis. stram, qui lotisumus in comparandis inter se homi-
Abstiniiissem procul dubio, lanti viri judicium num, quos diximus, confessionibns.
reveritus, ab inquisilione curiosiore auctoris et in- Sirmondus sexaginta et uno numeris totuni opus
terprelis: qui enim sperarem me asseculurum, quod distinxit, sive hocita ipsi visum est, sive repcrtum
Sirmondum fugisset, nisi Marius Mercator de auin codicibus mss. Numeros servavimus, cum tanto
ctore,deinterprete Sirmondus ipse minime cogilans viro non obsequi religiosum sit : nihilominus aucio-
monuisset? Ille enim Ruflnum Syrum meminit Pela- rem secuii tolum opus distribuimus in octo capita,
gii et Ccelesiiimagistrum; isle libelluin Juliani com- suis singula lormulis distincta. Primum est de Deo;
misit mihi diligentius exculiendum : unde oria est secundum, de crealione el invisibilibus crealuris;
de auclore et interprete, sin minus certa senten- tertium, decoelestibuscorporihus;quartum, de homi-
tia , saltem conjectura, nec difficilis, nec improba- nis anima; quinlum, de ejusdem corpore; sexlum, de
bilis. primorum parentum peceato; seplimum, de incar-
Auclor igiiur, ut suo loco osiendimus, videlur uaiione Verbi; oclavum, de solvendis Aiianoruin
Kufinus Syrtts, inlerpres Julianus Eclanensis, qui ousestionibus.
451 AD PARTEM PitlMAM OPERUM II. MERCATORlS APPENDIX SEGUNDA. 4&
CAPUT I. A Spiritus sancli substantia et virtjis, testis est Domi-
De Deo. nus nosier Jesus Christus, de semelipso docens et
Hse.cnostra lides est, quam didicimus a Deo edo- de Spiritu saijcto, De se quidem, cum dicit :Ego,el
ctis yiris, Moysedico e.t.cseteris prophelis, qui velus Pqter unum sumus (Joan. x, 50); el ilei'um: Qui me
Hebrseis Testamentum prsedicaverunt; nec non eiiam vidit, vidit et Palrem (Joan. xtv, 9). His dictis osten-
a sa.nctiset bealis apostolis et evailgelislis, qui no- dit aperte, unam esse substatitiam, eamdemque vir-
vuni Cliristi Tcsiameiitum nobis saiubriler insinua- tutem; nam cum dixissct Philippo : Tanio iempbre.
rujit. vbbiscum swn, et nmi cbgiwvislisme : Qui mevidit,
1. Quodunus est Deus, habens Verbum substanti- vidit el Pqirem; docere voluit, unum nos ipsum et
vum, sequale per pninia sibi, sjmjliier et Sapientianj Patrem eumdemque cernere, virlute simul, atque
substantSvam, sequalem sibj per qmnia, Una sub- subslantia, ex mirabilibus quse faciebat. Quorum
stantia Patris et unigeniti Verbi et Spijitus sancti, enim una volunlas, eademque sunt opera, eoruni
una polentia : unus Dominus, sjne principio, sijie quoque est cadem subslanlta; ideoque dicebat Ju-
fine, simplex et incompositus, incorporalis, sine dsejs : Si nmi facio opera Pqlris mei, noiile mihi cre-
figura, siiie circumdatione : non cresceris, non dedere; sin aulem facio, et si-mihi non creditis, operibtis
iiciens, non ihdigens, indivisus, infiijitus, invisibilis, B credite, ut scialis el intelligfllis qtwd Paler est in me,
incomprehensihjlis, iiicQnveri.ibiJSs,sine inlerjtu, iiijT et ego in ipso (Joan. x, 57). Mire aulem etiam lioc
mutabilis, lioc quod est, semper et ideni erit: con- docuit, non aliter, nisi ex operibus, divinilatem de-
ditoromnium, poleslatem habens, provisor benignus, bere cognosci: quippe cum naluraliier inyisibilis sit,
jusius judes; yivprum et mortURrurij, el non aliter videatur, quam ex suis operibusel fa-
E.t quod unicus Deus Verbum in exlremo tempo- ctis, ut eliam Sapientia testattii', dice.ns.:Ex magni-
riim iiaius est ex Spirilu sahclo et Maria semper vir- tudine enhn el pulchtiludine operum,compelentercon-
gine; et, quqd crucifixus morluus estpropler nos; et dilot eorum perspicitur (Sap. xm, 5). Similiter aulem
quod tertia dj.e resurrexit, et ascendit in ccel.os,et etiam beatus Paulus aposiolu.sdicit: Invisibilia enim
sedet in dextera Patris sui; et quod judicalurus est ipsius a creatura mundi per ea qum facla sunl, inlel-
vivps et inorluQs; et quod curij eadeni carne, se- lecla conspkiuntut; sempitetna quoque ejus virlus el
cunc(um facta sua, unusquisqufe vicem recipiet. divinilas (Rom. i, 20). Docet aulem iierum sanclus
apostolus Joannes, quod Dominus noster Jesus Chri-
ObservavitSirmondusSapienlise nomen in divinis stus aperte seipsum prsedicaret Judseis Filium Dei
personis, quod tribuimbs est Filio, fuisse olim qui secundum
Spiriiui saricto ascribereni, ut hic nosler, et anle substautiam, in eo quod dicit: Propterea
illumTheophilusAntioClienus et Irenseus Lugdunen- C magis qumreb.anteum Judmi occidere,quod non solum
sis.' Addo ego Marium Victorihum. Theopbili enim sglvebotsabbqtum; vetum etiam Paltem suum Deuin
verba sunl ( Life. n qd Aulolgcum) : Tres dies, qui
lutniiiariumortum antecesseturil, typus sunlTrinilalis, esse ditebat;mquqlem se faciens Dea (Joan. v, 18). Et
Dei,et VerMipsius, et Sqpienitmipsius. Irenseusvero hoc lunc intellexerunl Judsei, quod Jesus semet-
Deum docet ad res producendas angelorum ministe- ipsum manifestavil, Filium seeundum substanliam
rio non egere- Ministmt, inquit ( Lib. iv cqp. 17 et cum djceret ad illos : Pqiet meus.usque modo
37), efqd amnia sutt pragetiies et figutfliio suafid est, e.sse,
Fifius et Spitilus sanctus, Verbum et Sapientia. Et opetqtur, ei ego operor (Joon. v, 17).
alio in lpco : Quoniam el. Sap'ienlia,qum est Spirilus 4. Sed hsec quidem de seipso Dominus nosier
sanclus, eral apud Deum ante omnem constiiulionem, Jesus Clirislus docttit. Docuit autem etSam de Spi-
per Salbmbiiemail Deus :.Sapientia fundavil lerram,
, p.qrqvilautem cmlumPrudeniia (Prav. in, 19),.Viclo- ritusanclo, eo quod de Dei subslantia est, et quod
rjnus (Lib. i\ de Trin.) : Cum Lhrisius vita sit, Spi- ea quse facil Deus Paler, eadem pariier eliam Spi-
rilus aulem sanclus scienlia el inlelligentia, omnia lacum dicit: Spiritus veritatis, qui a Paire
, men Spirilus santlus, qum habet, a Chrislo. accepit, rilu.s,facit;
Chiistusd Patre, idesl, flb eo quod est esse, exslilerit prbtedil (Joan. xv, 26). Porro autem cuni ejiceret
vita, el ab eo quod estvivere,.exsliter.itscienliaelinlel- adversarias poteslates, quas juxta constietudinein
ligere, elc. Tani insolentis appeilatibnis causa est, homifium dsemones appellat, dicebat: Si auiem ego
quod Spirittts sanctus, vel-a dono sapientise nomen D in digiloDei ejitio dmiiibites(Lue. xi, 20). Quod autem.
accepit, vel, ut credibilius est, omnium virtutum
fons est atque origo. Qriidsi Platonico more sophia digilum Dei Spiritum sanctum nominet, apertius
positaeslpro amore sapientise? est enim Spiritus cseteri evangelistse ad Iiunc locum dixerunt. Mat-
sancttts sui principii, quse Sapientia geuerans, et thseus
Sapientia genita, amorquidsim subsistens. quidem., cu.m sic dicit: Siaiileinin spiriluDei
ego ejkio. dmmbiies (Matth. xn, 28). Marcus vero:
2. Simplex et incompositus est Deus, eo quod Quicumqueblaspliemaveriiin Spirilu sancto, non in-
non est cprpjis divjnilas : comp.ositio enim propria dulgetur ei in smculum, sed obnoxius eril mterno pec-
est corporujn. Simplexi,etincomp.osjius, eo quodnon calo, eo quod. dicebqnl : Sp.irilum immundum habel
accidil ei Verbum et SapSentia : composilio eriim ex (Marc.m, 25). Hoc cum dixisset Dominus, aperle
substanlia sjmul.et accjd.ehtibus. ccnslare dignosci- docuit unam eamdenique credere substantiam Pafris
lur. Simplex etincompQsilusMieqiie enim djversa et Spiritus sancii, quippe cum digtljis, eujus esl cli-
est Palris et Filii et Spiritus sancti substantia, sed gitus, ej'usdem etiam substanlise habeatur. Porro
una penituseademque'mOhstratur. aulem cum dicer.et discipulis suis : AccipiieSpiriiniii,
5. Et quod una esi eademque Paj^ ?{ ~r?\y.~' ct sancium; quorum dimiseritis peccata, dhniltentur eis;
4& DISSEIVF.-V'. m LIBELLIS FlDEI SCiilPTiS AB AuCTORiBUS IIMESlS. PJELAGtANyE. 4S4
similiter ostendebal debere Credere, unam eamdem- A sapienlia, quse lolum sensum riostnnii altius pe-ne-
que esse substanliam Patris et Spiritus. Dicit etiam trat, et quse sunt in eo cuncta cognoscit, deiriccps
beatus Paulus doceris : Nescilis quod' templum Dei dicit : (3«is enim nbvit homnutri, qum hotnimi s.mit,,
cstii, et Spirilus Dei habiiat irivobis?si quis lemplum nisi spiritus hominis, qui in eoest?sie:et q.umDeis.utih
Dei vhlaverit, disperdet illum Deus (I Gor. in, 16). nemo scit nisiSpirilusDei_(lGor.ii, 11). Ide.o autem
Hoc cum dixisset, aperte docuit unam eamdemque beattis Paulus de nobis accepit exemplum, oslender.e
esse substaniiam atque virlutem Dei el Spiriliis, volens, quomOdo Spiritus Dei ipsius altacoghoscit,
quippe cum non ex alia re cognoscatur teraplum Dei quoniam riovit hominem imnginem esse Dei Pateis
esse, nisi etiam ex inhabitante Spiritu Dei. Scribit et Filii et Spiriius sancti. Est enim imago Dei homo,
etiam beatus Paulus de Spirilu sanclo, sic dicens : qutppe cum sit rationabiiis ac sensum et verbum et
Cum vero conversus fuerit ad Dbminum, tbllitur vela- sapientiam habeat. Sicut etiam Moyses docet, cu.tn
nien. Domitius autem spirilus esl; ubi vero Spirilus dicit : Et dixit Deus: Faciamus hbininem sebundum
Domini, ibi. liberias (H Cor. m, 16, 17). Hsec cum imaginem, non «eanrsoliim, sei>secundwn imaghtem
dixisset, osiendit eairidem esse substaritiam, ex eo eisimilitudinemnoslram(Gen.'\,<W). .-.
quod Spiritus est Dominus, et Spiritus Doininiliber- 7. Quod autem sicutPatris est Spiritus sanctuSj
tatem largitur et donat. iBîc etiam Bilii pariter habetur,'docet iterum beatus
Paulus, sic dicens :• Vos qutem non eslis in eame^ sed
Deinceps yehe.menter, disputal cont<;aMaoedo.nja.-.
nos de SpSritus s.ancti divinjta.ie, et eadem unaque m spiriiu, si •quidem Spmtus D,ei habilqf in vobis
cum Patreet Filiosubslanila : cujiisqusesiioniscausa (Ronn VIII, 9), boc est, Dei>Pa.tr.isvEt deineeps: di-
primum hoc caput, tbtuni quaritum' est, coiifecium cit: Si quis autem spirilum Giiris.linonhabef, liicnoii.
videtur. ;
estipsius, Dicitautem etin aiio loco<:<Quoniam auhem
5. Est autem Fililis in Patre, non sicut in loco : filii estis, misit Dms spiritum Filiisui incopda vestm
neque enim finibus circumdatur ejussubstantia; sed cktmanfem ; Ab.ba,Pqter (Gabw, 6),.Idem autemPa-
sicut verbjim in mente, sicut simplex in simplici, u' tris et Filii est Spiritus sanclus, qruoniam.neque
fnfinitus in infinito, et infectus in infeeto, ut sine Pater est, neque FSIiUs. Ut autem accepto rursuS a
principio in eo qui sine priricipio, et Dominus in Do- nbbis exemplo dicam, quoniam non est tamqttam
liiino, et Deus in Deo, et ejusdem substantise simul sensus generans yerbum, neque tamquam verbum
alque potenlise. Similiter vero et Pater in Filio, el ut quod.generalura sensu, sed ut.sapientia,.quse>a;Serisu
sensuS non separandus a verho : sensum aulem dico minimesegregaturet verbo.
Palrem, ex nobis accipiens exemplum, ut nos scili-
cet intelligamus, quemadmodum Pater Sn Filio, et in Q ritus "Vi.derip.otes.tcathplipe sejDjtjred,eprocessione, Spj.t.
sancti aPaire el Filib : uiiaquseque enim pe.r-
Patre Filius liabeaiur; quainyis etiam unde Iioedi- soria dicitur ai&as illius esse, a qua procedit. Qubd
Serim, ex diySnaSpripltira cajjsas. et semina sumpse- si, ita.sensit, a Theodorb utique recessit, qui diserte
rim. Namcum Filium Verbum dixissent, qui a Deq ajffi/njq.t,,S,pjrilum sanctiim,negue esse, FMiuin,. ne_que
docli sunt prophetse atque apostoli, sensnm nOs in- pef Fiiiuiit "exisienliarnqccepisse(SymboLp.5).
leHigere Patremsine dubitalionedoctierunt, quippe 8. Quod autem Patris et Filii et Spiritus saiicti
cum,non,aliler. Verbum possit intelligi, nisiex sensu subslantia una, eaderiique virtus est, etiam Moyses
seu menle nascatur. Sensum autem dico, non talem famulus DoniSnidocet, cum sic dicat :EidixiiDeus:
qualis est noster, quoniam, ne verbum quidem Dei Faciainus hbminemsecundum imaginem et shnilitudi-
tale quale nostrum est: neque ejus sapienlia talis est nem nostram (Gen. i, 26). Narii cum deberet dicere
qualjs; nostraj est. Similiter, autem elia.m. Spiritum singulariter faciam, pluraliler fdciamus dixit, et non
sanctum.dicimus in Palre, et in. Filio-ejusdem sub- secundum meam, sed secundum nosifam imaginem
stantisei vei potentise, lamqriam sapienliamin sensu dixit. Et iterum dmt: Et fecit Deus homineiri,t)On
simulet verbo. Porno au.t,em Palnem-et Filium in fecerttnt. Hoc autem facit, ut ostendattrespersonas,
Spiri.tu ejusdem subslantisesimui- atque; potentise, et<. hoc est, Patris et Filii et Spirilus sanclS, unam espe
tamquam s.ensum ac verbum, quse non asapienlia' '*eamdemque naluram, indivisamque divinitatem» Si-
-
separ,antur, esse dieimus. millten autem etiam propheta David unam eamdeni-
Mentem dixit pro Palre, quod solent veleres theo-, que virtuiem Patris et Filii et Spir-itus sahcti docet,
logi : sensum prd riienle iribre veterum phiiosopiio- cum sic dicit-; Verbo Dominitmii firmqti sunt, el spi-
rum, quos refert Anistoteles dixisse : T6 ypovuv, -/.ul rilu bris ejus omnis viiius eorum (Psal. xxxn, 6).
TOKtVS«y£<r0Kt T'auTo
' Eivat,
' (Lib, Itl deAnim.'"'"cqtt. 3. 9. Porro autem sanetus Joannes apostolus, ut
text. 150).
doceret unam eamdemque Filii simul et Palris esse
6. Quodautem in.DeoSpiritus est, quasi ex ejus substanliam, sic dicit : ln prineiph erat Y>erbum,el
substantia sit, et quasS idem sit ulerque, et ut ita Verbum erat apud Deum, el Deus eralVerbum; hoc
dicam', tolusin to.lo, el qui ejus altaetprofunda-eo- erat in prineipio apud Deum, omniaper ipsum facla
gnoscatv etiam heatusPaulusdocet, sic dicens : No- sunl (Joan. i, 1). Cum dixisset, inprinciph eralVcr-
bis autem,r_evelavitDeus, per. Spititum. Spiritus enim bum, et non, ex principio, neque iierum, cum p.riu-
omnia.sitflialiit, eliam. profunda Dei (I Cot. n, 1>0). cipio erat Verbum, vel, sub princijiio, aperte docet
Umle.aeeeplo anobis exemplo,hocest, ex; ncstra Verbum sine principio esse, quasi superius ess«t
4KK AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERGATORISAPPENDIX SECUNDA 45G
omni pnncipio, et ipse sit oausa principii. Si enim A Spirilu tuum consilium dooti salvati surit. Sicut
omnia per ipsum facta sunt, cum omnibus aulem etiam bealus Paulus ait : Nobis enim revelqvit Deus
etiam principium habelur, et ipsius principii, et toiius per Spiriium sqncium; Spiritus enim omnia scruktiur,
eliam alta Dei (I Gor. u, 10).
deinceps post principium spatii, Verbum ipsum est
11. lgitur cum tales lesles habeamus, non dubi-
caput et causa, in quo spatio tempora vel- ssecula
continentur. Rursus etiam cum dixisset, Verbum tare debemus quin oporleat dicere substantivam Dei
erai upud Deum, substanlivum ostendit esse Verbum, sapientiam Spiritum sanctum esse, per quem omnia
quoniam non dixit, in Deo erat Verbum, sed, Ver- quse creata sunt a Deo, constare noscuntur. Sic igi-
bum erat apud Deum. Porro aulem deinceps dicens: lur nonnulli minus inlelligentes, unam eamdemque
Et Deus erat Verbum; docet unam eamdemque esse personam sapienliam Dei et unigenitum Deum Yer-
substantiam atque virtutem Pairis et Filii: quippe bum esse dixerunt, volentes a beato Paulo causas et
cum nihil intersit inter Deum et Deum, cum uterque semiua sumere; in eo quod dicit: Nos autem prmdi-
camus Clirislum, el hunc crucifixum, Judmis quidem
prineipio careat, sed una sit utriusque subslantia,
eademque pariter et virfus. Porro autem cum dicit: scandalum, gentibus vero slulliliam, ipsis vero vocalis
Hoc erat in principio apud Deum, omnia per ipsum Judmis et Grmcis Christum Dei virtutem, el Dei sa-
facta sunl; aperle nos docet, non duas debere sub- B pieniiam(\Cbi: 1,25,24). Sed in his qusedixit bealus
stantias credere separalas, heque potestates atque Paulus, non unigenilum Deum Verbum significat
virtutes, quoniam unus est Deus, qui per suum sub- virtulem et sapienliam; sed ordinationem crucis.
stanlivum Verbum omnia condit et creat. Ideoautem Stalim emni in sequentibus dixit: Quia stullum D.ei,
docemur, non tres dicere substantias segregatas, sapientius est Iwminibus; el infirmum Dei, fortius est
Patrem et Filium et Spiritum sanctum, neque pote- hominibus (Ibid., 25). Nemo aulem prtidenlium audet
states atque virtutes a semet invicem separatas: dicere, quod stultum Dei el imbecillum Deus Yer-
bum est; sed, sicut prsedixi, crucis ordinationem si-
quippe cum Deus unus sil, qui verbo et sapientia
omnia creare dignoscitur. gnificat, eo quod illud, quod incredulis videtur esse
10. Quod autem in sapientia et cum sapientia, slullum, hoc est, Christum crucifixum credereDeum
hoc est, cum Spiritu sancto, Deus omnia facit, testis esse, hoc maximam sapientiam habet: et quod vi-
esl sanctus David proplieta, cum prsedicaudo Deum, detur esse imbecillum Christi, propter quod pro no-
et amplitudinem virlutis ej'us enarrando, et divitias bis mortuus est, hoc maximam virlutem habet: de
sapientise ejus mirando, vociferalur hsec dicens : qua sapieniia atque virlute non est nunc tempus di-
cere.
Quam magnificaia sunt opera iua, Domine! omniain
sapienlia fecisti (Psal. cin, 24). Hanc sapientiam pa- G Quos minus intelligentes dicil, vel sunt qui Ver-
riter et beatus Paulus nimia penitus admiratione bum et Sapientiam divinam unam esse personain
cum sic dicit : 0 altitudo diviliarum sa- asserunt; et conviciuii) facit omnibus fere Pairibus:
prsedicat, vel qui ex Apostoli verbis, id concludebani; et me-
pientim et scienlim Dei (Rom, xi, 33)! El quod sa- rilo arguit Arianos idipsum molitos, ut lestatur
pientiam Dei, quaomnia Deus fecit et facil, David Theodoretus (In epist. I ad Car.).
propheta Spiritum Dei nuncupal, beato Paulo similS 12. Per multos igitur testes docemur a Deo, quod
ratione consentiens, in sequenlibus edocet aperte, unum habeat substantivum unigenitum Deum Ver.-
cum dicit: Implela est lerra crealura lua. Hoc mare bum, unaiu sapientiam substanlivam Spiritum san-'
magnum et spalhsum; ibi repiilia, quorum non est ctum, per quem Spiritum, el perquod Verbum, om-
numerus. Animalia pqtva cum magnis; illic naves per- nia sapieniia, sermo, scientia, cseteraque munera
transeunt. Dracb isle quem fqrmasli ad inludendum credentibus prsestantur a Deo. Sicut etiam beatus
ei; amniale exspeclant, ut des eis escam in lempore. Paulus docet, cum sic dicit: Habeb igitur ghriam in
Dqnte le, ipsi colligeril; apetienle auiem te manum Christb Jesu ad Deutn, Non enim audeo aliquid loqui
luam, omnia tepleburdut bonitale; avetlenle aulem eorum, qum per me iwn,efficitChrislus in obedientiam
te faciem luam, lurbabunlur. Auferesspirituin eorum genlium, verbb et faclis, in virtute Spirilus sancli (Rom.
et deficient, el in pulverem suum reverlenlur. Emiftes " xv, 17).Non solum habebat beatus apostolus Paulus
SpirUUm luum, et creabunlur, et retwvabis faciem in se loquentem Chrislum et Spiritum sanctum; sed
lerrm (Psal. CIII, 21-30). In eo quod dicit propheta : eiiam cseteri omnes prophetse et apostoli et evange-
Omnia in sapieniia fttisii; et .- Emiites Spiritum listse. Sicut etiam Dominus nosler Jesus Christus
tuum, el treabuntur; aperle docuit unam esse per- docet, cum dicit : Ideo ecce ego mitto ad vos proplw-
soimm utriusque, sapientise Dei et Spirilus sancti. tas et sapientes et scribas (Mallh. xxm, 34). Simi-
Similiter autem et Salomon >Spiritum sanctum Dei liter aulem et de Spiritu Dei dicit: Ideo et Sapientia
sapieniiam nom.inat, cum sic dicit ad Deum,: Consi- Dei dicil : Mitto ad ipsos prophetas et apottolos (Luc.
lium verb luum quis seivil, nisi lu dedisli sapienliam xi, 49).
(Sap. IX, 17)? El ut oslendat qualem sapientiam di- 13. Quod aulem Spiritus sanctus Dominus et
cat, deinceps dieit : Emisisli santtum Spiritum tuum Deus esf, et tamquam Dominus noster credenlibus et
ex allis, et sic correcim suiU semilm eorutn, qui in ipse munera largitur et donat, rursus idem beatus
terra sunl, el placita iua homines didicerunt, et sapien- Paulus docet, cum dicit: Divishnes vero gratiatum
tia scrvati sunt (Ibid., 17-19); hoc est, sancto luo suiit, idem aulem Spitilus; et divishnes minislta-
«7 MSSERT. "V. DE LIBELLIS FIDEI SCRlPTtS AB AUCTORIBUSHJERESIS PELAGIANJE. 458
lioiiMinstmt, idem aulemDbminus; el divishnesbpefa- A accipere, et a solo Palre sanctificationem mereri;
ihnumsunt, idem.vetoDeus, qui opetatutomnia inom sciant non aliter quemquam eorum qui baptizantur,
nibus (I Cot. xn, 4)vln hac igitur enumeratione do his dignum donis fieri posse, nisi, eliam a Filioet
norum sancti Spirilus, addens ubique beatusPaulus, Spiritu sancto munera seu dona percipiat. Testis est'
idemautemDbminus,etideni Deus, apertedocet,quod beatus apostolus Paulus ad Corinlhiqs scribens cum
Spiritus sanctus Doininus et Deus est. Manifeslius dicit,: Nequefbtnicatii, neqtieidblbrum cullmes ;.ne-
autem etiam ih sequentibus ostendit; enumeratis que adulteri(l Cor. vi), etc. Et adjecit: Et hmc quidem
«nim donis et" operibus atque ministeriis, adjecit fuislis;sed ablulieslis,sed juslificali estis, in nomine
statim dicens: Hmc aulem omnia operatur unus atque Dbmini nbslri Jesu Christi^ el in Spiritu Dei tibsiri
idem Spiritus, dividens singulisptoul vult (I Cor. xn, (lbid. 11). His igitur omnibus testSmonijs, quse prse-
II). Rursus idem beatus Paulus docere nos aperlius dicta sunt, una eademque Patris et Filii et Spiritus
<volens, unam esse subslaniiam Patris et Filii et Spi- sancti substantia satis abundeque monstratur.
ritus sahcti, ait: Unus Dbminus, una fides, unum , CAP.UTII.
iaptisma, unus Deus palet omnium (Ephes. iv, 5). De creatiane, et invisibilibuscreaturis.
Patrem autem nominatcorum, qui in nomine Patris 16. Creando Deus, non natura creat, sicut genti-
et Filii et Spiritus sahctS per baptisma nati sunt. " lium fabula delirantium putat, sed magis voluntate.
Non igriorans autem beatus Apostolus esse baptisma Liberaenim Divinitas est, acnon necessitati naturse
aquse, et baptisma spiritus, dixit unum baplisma : serviens, ignium, sicut sestimant, ritu, qui non vo-
sed bene dixit, sciens unum esse baptisma, in eo luntale, sed urente et conflagrante natura^ vicina
quod in nomSneunius Domini omnes baptizentur et corpora concremare noscunlur. Deus aulem non ita
credant. Solet etiam idem beatus Aposlolus Palrem facere consuevit. Super enim omnem. intelleclum
el Filium et Spiritum sanctum, sicut unum Donii- sensibilemque naluram ineffabilis et incomprehensi-
num et unttm Deum, sic eiiam tintim Spiritum nun- bilis substantia est: quippe cum nulli Divinilas visi-
cupare, cum dicit : Sicut tnim cotpus unum est, et bilis habeatur; sicut beatusPaulus lestatur,' dicens :
membta multa habel, bmnia autem membtd cotpotis Regi autem smculbrum incbrruptibili, invisibili, sbli
eum sint mutla unum stint corpus; sic etiam Chri- Deo hmibr et gloria (I Tim. i, 17). Et iterum dicit.:
stus: nam in urio Spirilu nos omnes in unum corpus Qui solus habet immbrtaliialetn, lumen habitat inac-
baplkaii sumus, sive Judmi, sive genliles, sive servi, cessibile,quem vidilnullus hbminum, nequevidere po-
sive liberi, et omnes in unum Spirilum potaii sumui test. Eadem autem etiain beatus Joannes docet, cum
(I Cbt.XK, 19). - dicit: Deutn nemo vidit umquam. Unigenitus Filius,
14. Nemo autem, cum audiat dicentem beatum y qui est in sinu Palris, ipse narravil (I Joan. iv, 12).
Apostolum, quod in uno Spiritu nos omncs baptizati Ergo quoniam supra omnem seitsum Deus est, vo-
sumus, et in urium Spiritum polali sumus, de solo luntate creat, non natura : nam si natura Deus crea-
eum Spiritu dixisse credat, aut de solo Patre: quip- ret, et non voluntate, infinili mimdi creati reperi-
pe qui ita credit, tollil baptisma. Neque eiiim qui reniur, innumerabiles etiam, qui per dies singulos t
baptizati sunt in uno Spirilu, in solo Patre baptizali creareutur. Nos autem, gentilium deliraiite fabula
sunt, neque in solo Filio, neque in solo Spiritu remola, diviusa Scrlplurse pareamus, quse docet
sancto, sed in nomine Patris et Filii et Spiritus aperte, quod Deus ea quse creat, voluntaie yel impe-
sancli: quod quidem est commune nomen, non per ".rio creet. Sicut ct famulus Dei M.oysesdocuit, cum
confusionem personarum, sed per unilatem naturse, .diceret : Et dixit Deus : Fiailux; el adjecit: El
unus Dominus, unus Deus, unus Spirilus. Semper - facla est lux. Etilerum : Et dixit Deus : Fiat firma-
enim Pater est, non desinens esse Pater : semper menlum; et prseceptum complebalur ex imperSo. Et
autem et Filius, perseverans esse perpetuo Filius: ,.iterum : Et Dixit Deus:Fianl luminqriq; pt quse anle
semper et Spirilus sanctus, qui niimquam Pater aut . non, eranl mox efficiebantur. Pariter etiam David
Filius efficitur. . propheta dicit,': Ipse dixit, ct fticta sunt; ipse man-
15. Quid igilur ad hsec respondebunt nobis, qui "davit,et creata sunl (Ps,CXLVIIJ,5);et iterum : Om
Arii et Eunomii nefanda dogmata sequuntur, et a . nia qumcumque voluit Dominus fecit, in cmlb,et in
Palris subslantia Filium separari conlendunt; et Spi- ', ierra, in mari, et inbmnibus abijssis (Ps. cxxxiv, 6). '
rilum sanctum? qui cum hsec dicant: In nomine
Idipsum Patres ejusdem setalis, quotquot de crea-
Palris et Filii et Spiritus sancti; etiam ipsi suos se . tione mundi scripserunt, adversus genliles^ sive, ut
baptizare nortdenegant, et credunt per baptisma in ; aiunt, Graccos, id est, Plalonem et Aristotelem, pu-
remissionem peccatorum similiter eliam Patris et gnarunt. Auctor libri Qusesiionum ad Grsecos, etc,
Filii et Spiritus sancti sanctificalione dignandos: . Basilius, Ambrosius0 auctor Qusestionum' novi et
veteris Testamenti, et qui ttonalii? Erat autem hoc
non tamen desinunt blasphemantes ih Filium etSpi- - gentSlium placitum : Tw.elvatx<xlou'ra jSovhixBxinoul
rilura-sanctum, cum deberent caecitate tandem ali- ode©eof. Vide Joaiuiem Philoponumadiversus Procluni
seternilale muridi..
quando liberati respicere et intelligere, non alitei
libertatem famulis posse prseslari, nisi a Dominc 17. Si igilur quanta vult, Deusfacit et creal, im-
proprio. Sin vero dixerint a solo Palre libertateni . pie Origenes ac nefariefaluus est, qui sicdixit (Lib.
vel indulgentiam pficcatQtujn eos qui baptizaritui ii xiiDl~Apx&v):Nonomnia quse voluit Deus fecit,
• ' ..'
PATROL. XLYIII, 15
451) AD PARTLM PRIMAM OPERUM M. MERGATORISAPPENDIX SEGUNDA. 460
led ea tanlum quse potuit continere et comprehen- j\stus docetdiversitaiemsubstantise spjrituumeoriiin,
dere Qui cum hoc dixit, ademil Dommo cunctorum qui aD.eo recesserunt^ ex quibus solet divina Scri-.,
polentiam, qurisiex parle dimtdia ei faciendi potestas ptUrad&monesappellare,et principatus et;poiesta-
daretur. Nam si contiriendi, ac siM, quas laceret, tesy cum dicSt: Hgc' genus rioflejicitur; nisi ifl oraiib-
suhjugandi non habet, ut ille sestimat, facultatem, tie et jejunh (Matth. xvii, .20). In eo autem quod
ne cre.nidi quidem &ihcet potestatem hiibebit Nam Domitius dicit;, hoc genus (Marc. ix, 28), osteridit
qui creandi facultatem habet, ct siibjugandi sSbi infipsis varia esse genera substantiarum, speciesque
creata simtliter luhebit. Nos lgiiur bettio pareamus" diversas.: Hsec aulem omnia dixi, ut tliviiias Dei
Job, qui sic dictl ad Deum : iVon quod omma polef, virtutis Ostenderem : nam si omnipotens Divinitas
impossibileaulcin libi nihtlesl (Job. XLII, 2). Et pte est; necesse est eiiam prsedives habeatur.
reltîosequc uedamus, uuacuih lus Mdelttet Mris, IijfifribTOrii'libhiine;apptliri credifflt arriihias:cbf-
qui a Deo docli sunt, eo quod Deus omnia potesl, pbrilftis ibriii'as,; qiiia fuit m opinione veterum pu-
et creando \oluniale creat, non natura , et quod larilium SrijsubierraneisIpcis animas^.exspectai-esu-
premum .di.eimv,qu,o judicatse, yejIiijCcelumsubvolerit,
quando vultcreal, et quse Ault et quanla vult et fel deirudaiitur Sii iSstîininisuppSeiumi.
qUalia Vu'l'tr; e t"nihiiest< impossibile voluniati ejus.
'!'cii|tif nti _
VbliiritateJii'vCro Deisinfe principio esse dicimus-:: g'
sirie priricijpioenim' novit Domiiiusy qo.se creaturus De cbrporibus coeiesiibus'.
est, et qtiando facturusy etr quanta et qualia creare 19vNos eliam hoc a Scriptura divina didicimus,
nibliatur; quod; Deusccelestibiiscunctis rationabilibus polestaii-
•busdeditUiabere liberamyoluntatem, sicut etiam ho-
Locus: piigeriis esif.in secundb libfb' tiept 'ij^Sv:, minibus in terra prsestitit: nam nemo oiiinium, qui
jirbiit VeSferluriii efceVpiis suiijiiSictisepislrjiae liripb*-
iatoris Jtistiniaiii adiMieriam:::UsmpK(r iiivpvfixp elvat raljonem habe.t aut sensum, itiviius- poterit Deo,
Aai zfiv Siiyoqiiy?:Op,0epp},iy.rkoy, xal oy Kppyatru£}>- vel sine voluntate seryire; sed omnes ei sponte pro-
fYiu.i«s,yn)>, '5^«^.s?/?v,>,.?E7l'l?Wxs
.K,if!,r/Pfl$ilv,fV?fli 7?:P prja scilicet obsecundant. Alioquin si, id non esset,
ioiavia 'iawv «SyiKTO* TttpWfwSirate,' wii*'iyiiv i5"7r'd
^«feljîWi'1!?^»)!»'^^!"'^'^-/ euWoSy &V!fl'i>pneqjie laudatip eos,, neque. vituperalio sBqueretur,
Tt.pbva«ki<;.
/.a.1;j>oo-auw«vlnv' jtajssaisiSSojS))',-. OO-JJV WSUVKTO 01«.- aut crimen, sicut et incteteris animalibus. coniigit
_XO.(7.fii5<7a£'. irralionalibus, Omjjes igjtur contrariorum capaces
¥$'; EtspriihSs.quidem'dieiinus' fiiisse' creaiias: ra* habenlur, tam boni dico^ quam pravi. Boni Jjnidcm-,
tibnaiiiies' "Jubsiahtiagyqiisfe"ecelesrds5 haberitbr;- et cumid quodpeus-.yult.faciunt; pravi auiem,quan-
eas piurliriaST't¥6diCefs'ais!substahiia*pariter Sc \Mtt- do mandata Domini minime custodiunt. Et quod an-
te,; sicutbeaiuWDsWideas:C'£leiSs,'tfrilep6heris'dicit,;:g:;geli>ceeleslesque'virtutes, cum Dei mihime prscce"-
Eaudriie Dbrriiriumde' cailU\<IriuddWeufri ifrexceisis. plarcontemnunt, laube potiuniur Siigenti, testis est
LahddHeewihj'bijiiies aiigeii efiiif idudaik euttf; Sriifles beatu.s Dayid: ita dicens : Benedicite Deum, omiies
Wtutes ejtts'(Piq~kcMnii; l)vNamr cum' ccelonM angeli;ejus; poienles vtfluie;facientes verb.um ejus,
Benedicite Do-
etaivgeloidin faccifat riiehlibiieffv el potesisibs- e"t ad qudiendflni:vocemsermonum ejus.
exsceisa. riiiiibtiparet', divefsas; earoiri svibstaniiss minuntjomnes viriutes ejus, ministri ejusyfqcienles
Ex hac igilurlauda-
edbcebat^ varSasque; pariier digititmgs ac iribfiia. vpluntatemejus (Ps. CII,20, 21),.
RuKusetlairi'dbcet/nori ea,ifidem*omiiiuiriesse':ria- tione„id est-,;ex onservalione Dpmini prseceptorum,
tufairiy bliiri"dicit:: Qflx faciv aiigeloi siioi spiriim;<et beata scilicetvita et perpetua fruuiitur. Sed sicul
Dei faciunt voluntatem, perenrii beatiiu-
hinUitbs' subs iiftiiin'>ufehieiti< (PsJ ciii, 4). Jgneiriiet omnes, qui
et laudes a Deo consequuntur a:ier-
spiriltini cuih proi>lieta' dixisset', variis 1ae; divbfsis dine. potiuntur,
et e- diverso cuncti, qui diviria pracepta
ilsus^Melerileriiisyui ndS apef tius edbcef eifeifcsbn- uas ;,sic
sihili'videlicbt' biMffi^lbVESsbtlfci diversas h'ab'e!fe cdniemnunt, aalerna viiuperalione daimnantur.
sribstariiSas etiiahfBeaiiis?Patiiiis\; ccelestes' tbrieiSis ...Quj niimerus.fuU' irj ediijone Sirmpjidi decijnus
dicii : Wi,iri ri&riirib nonus et vigesimus, eiim nos vigesimuhi,fjrSniuiiiet
a:ritepolieri^pblestSteS, Jtistiani-; vigesimum secuiidUmfecimus, jubent^ raiibrVeiimeri-
fie geiiii fliclatuf; cMlesliuJri;ei ieffesfriuW; 'it>itifii- I»'daricbdicuWpeVtiifbaiioherii. Gum eliirii Rufirius ,
•kofufii{Philip: ii; Wy-;'ihi^rribnith ehiincumidiffls- quse.de invisibilibus,substa;ntjis tractaverat, ita;Con-
set, Sblutas"sihiih'1's?cbrpriBus- riohiiriavit. Pbfro clus.it: Pg-Jrivisibilibfisqufdem.subslantiis sufficienler
diciiini; osiendil siifs^ sb!6riitiia'prbsecHtum, qiiie ad
autem docet variasearum essedignitates.speciesque esfs"pferfiiiererifi'Quombddlgituf postriibSSuriideipsa-
diveisasy Cum; diciti: Qui est imagoDeiihivisibilis, rutii>vbluritate;f.siye'in bohum^siye iiiHmaluroi;ab|-
qtrddih ifisb cieaidîuni que metljodi vitipi agei;et?,.I)eind.e
1 par estcredere
•îritOgeriiiuSfbiiUs~tf'ealiifK,' servaium id~S Riiifinb, quoil s&lebal a'i»briiriinusiln
.: bmnia,iamcqtlesiid', qîrii^tfMridtî^fiui eii0i- hScarguinento, utpiius destibSiafitiis jilvisibilibus
sibiliajsive ihroni].siitedbminatibnes,sive principatus, ccelestibus,.'quam:de:yisibi'libus'!iiem';cb3lbstibu"s di-
Mefbiesiaieslfibb i;: lS)vGiim;igithr-cbelestia;terre- Gere.t.,Jienique.ijjsa.serjesj oratjpnis' emendalionem
se saiis pfqnaii
i)S' -êpiilele! tV nibx'iia jecii eiiainiiiomiHesf quifin tiaiic ribsiram' pef
Christo creati sunt, dicens:E(apse estcdpui carpbtis 20.<Mndeille;quem; divinarScripturadiabolumno-
iccfesitii, qfti<eil prificipiumsprimbgeniiusexmbfluis, minare-consnevit,'et ejuspariterquidicunturangeli,
•iA-tf&Viit-orhnibusipse primdturivtenens-(lbid., 18). cum pfimiSr hominibusj ihviderenl, Adam dico et
SifliiliieKautero etiam Dominus" nosfer JesOs-Gtiri- Evse, a beata vita-, quamprimumj?bssederaril, se-
M TiTRRERT.V. DE LtBELLlS FlfiEI SGRIPTIS AiBAUGTORIBUSHjERESlS PELAGIANiE. 402
inetipsbs alienaruiit: et honilrii quideiri pef dece- j^ cseterisque luminaribus' bporlet exponaih: lisec eriim
1
pMiierif, quaifiSipsi periitus fexcbgltarunt,; pefsua'- lioiinulli, inentis errore" decepii, ariimalia rationabi-
sefurit p^JcSntes; lil a iriaiidafo DeSprbiiiiiis-flisviS* tia eîsedixefuntv Quoium deirientiam eliam nefarius
fet, semeiipsos ai/ibrii seterrib pairiter supplicib drlgeiies secuttis esl (Lib.<iwpl 'ApxSv c~.1), qui
subjugarulit. Siciiiet' Dbmihusiibster Jesus Cliristiis cuiri vbllet ex diviria Scriptura exemplriiri sumere»
docet, cum ad illos diclf,: qui prbpSnqiio sub niise* quse ibi de iuminaribus opiimedicla: fuerant, hsec
ricbrdiain deriegarunt':' lieiri igheiri Uierriurii; ijui ipse perperairi,'iit sibi libitum est; austis esl vertere,
pikpaiaius esi diabblb et aiigeiisejiis; esufiiii eriirri, Sciendum est igitur,' quoddSvina Scriplura nusquam-
et v.bitdedistismihi manducate, etc. (Mdiili.xxv/ %i). eoruni veluii animalihm fecerit mehiionem, Sed
Quod autem diabolus, vel ejus qui viicuntur angeli, liihiinaria facia fuisse dixit; et bb hoc solum creata^
de crealuris cceleslibussuftt,-raiiouabilibusque virlii- ut sUp.erlerfstm lucerent,- et essent homihibuSsigjia
iibus; tesiis est beatiis Petfus , cum sfc tliCit ; §i temporum, mensium; ef ahnofum. Sin" atitcm nobis
eitiiriDeixsangeiis,qui peccdveruni, ribhpepeicil (II dixerint, qui erroribus faveht hujusmOdi: Cur non
Petr. ii; 4). Similiter ajitem et beatus Paulus docet, animalia suhtluminaria.et fationabilia, cum deipsis
Jicens : JSescilis.qucniamangelosjudkabimus (I Cor. scriptum sit hoc modo: Aslrqautem nonsunt mundd
vi,i 5)? Nequis igitur arbitfetur capttis errore, qiiod B i in corispeciuejus (Job; xxv; 5), hoc est Dei? audiant
isii arite peccaverurit, quam hominibusinviderent, a riobis quod qui lioc dixerat, non dignus erat a.u-
ei.pbst filiij pbccatuim, ,ad decipiendos homi»es de- ctoriiale, quippe curii Dominus ad ipsum dixerit:
yeneririt, si.cut neiariusbrigenes docehat; sed,' ut Nihil veri tbciituseSde famulo meoJobi Tamei: etiam-
siiperiusiciiii, ex eo quod diaboliis in serpenlem si a beato dictum hoc fuissel Job, ne ita quidem firT
traiishgiiratus Eyam decepit. Quod aulem ex iilo ma probatio videretur. Neque enim ex eo quod non
djaboliis , veritate peniius derelicia, traijsiuiit se munda sunt in coiiSpeCluDei, ideo dicunlur anima--
proiinus ad mendacium.ex quo Evam, ut dixi, per- Iia ;' -aliOquineliaiii hieiistfua mulierilrii ab ipsis ani^
emit iribrte peccaii, tesiis est.Dominus nosler , nialia riiincupenluf, et lbpfbsa doirius, qrioniaiiiiie
ciim dicit judseis nbn ci-edentibus sihi: fos ex ista quidem munda sunt apiiidDeiim, secundum le-
patre diabolo eslis, desideria patris veslri diaboli geni Moysi: niuitaenim eorum qucesine anima sunt,
vullis facere. llle homicida eral ab inilio, et in ralibri^ quadairi, sxpe Iegiriius iihiriurida. Adjicit
veriiaie noii sfefit, quia veriias nan esl in eb. Quando etiam Origenes illud.quoda propiieta Davi.ddiclucn
Ibquitur wendqcium, de propriis loguitur, quoniam est: Soi cognovit occasumsuuin (Ps. cm, 19) ; nec-
mendax est ei paler ejus (J.pah. vm, M). Ergo cum nbri btiairi SilUd, qtibd Deus dixit ad jirbpheianj
dixisset Dominus, quod ille. hoiriicida erat ab initio, C Isaiam : Ego otnnibusstetlis mdridavi(Isdi._i.L\, 12).
et quod in yeritate non stetSt, aperle docuit, quod Hoc autem facit, confirmare volens nefandam hsere-
ex eoidiaboius a veritate decidit, ex quo primitus sirii siiarii; dicit eriim (Ldcb ahied cit.) qiibd lririii-
per faliaciam iriendacii Evam errore decepiam mor-, nariaiiuilum fiierint.iitleliecliis et SRiisiisyqui qui^
le prsevaricationisoccidit. Rursus eiiam ideodictum negligenter vefsati sttnt, stia postmodum virlule pri-
est, qtiod qiiaijdb ioquitur mendacium, desuo loqui- yati, ad ignea ista damnati sunt corpora, ut super
lur, qubniam prSmusjpse, ficta fallacia, etiam mente*ram luceant.
aaciiim procreavit. Unde eliam cseteri, qni una curii
Mnltisihibcis Ofi^brtes SeCutusbst opinibrieriiPla-
ipso homini inviderunt, ipsius diaboli angeli nomi- tbhis*animam ifibuehtis, non tantuni iiiundo, sed
nati sunt, quasi ipse primus hujusce malitise causa etiani astris, eamque ralicinalem, ut SUQSmotus,-,
esset et caput. Sed de istis quoque suificienter di- jiibeiiie Deo, peragerent. Omnium iriaxime insigriis
ctum. liaheiur liii. i Tispl 'i-px&v bap. 7, queiri'exprbbrat
0'figeiii riiin sbliis Rulinus, verum et iTheophiius
In eo quod angelos peccasse primum invidenliat Alexandrinus (HomU, 1 et %paschqli), .Hieroii.yiiius
erga Jibmiiies Sssefit, liabet cbnsentieiitbise' Patfibus (.ERISI.59,ad_A.vi.lum, et epist. til ad Pqmniachium) ,
•fibriniillOs,iii tiWaJiirii, LaCiaiitihrii, Cypriaiiurii ,• EpipliahTus(Episi. ad Jbari. Him-bsbiuiiiii.), Jtisti-
BleibbbiuifiapiidEpiphahiuriietPhblSiirii, Gregbfiiim: r< riiaritisimpefatof (liiepist. ad Menam), aljiijue beue
N.yssehjirii, et alios:; qubrtirii tariieiihoniiiia est: Rufinusiriulti : ibi enim abiititur lestimoniis Smptiij-se, quse
explicaijdsesehtehiiaeratio. Af irieb, qubd Qrigenehi tarii expouit. Miror verb qiiid cauisse.fuerit cur
aifguif aocehleiri,'affiihbiSespffhs peccassejquariiho- veheiriehter iri Orienie siiper ea cjuaestibiiePa-
miiiihus ihvideferifj disseiitit Eeciesise'riiagisifis Jbri- tres a lhelahdali, aliique, ui Basilihs iel':Gehes'n
g'e plufibii!, ipsique a'd'eosacfae Scf iptiifae, ciijus id enarratofes, sin Origenem accusarent, CUIIJ in Occjdenie
pefvuigatum est: A supefliidihiiium orhriis peccdli Augustijius, minus Platoni assenserit.ssiliein du-
(Eiclv x;iS); quamquaih respexit forte a'd opiijib-i hitis exsiiterit, ut cbiistat pluribiis ex Jocis (Ltb.n
ribhi Origeiiis, (juod'ahte cbiidilioriehi lniiiidi liiijus de Giii. dd Ui. cap.AS, etEiichiiid.:i;58> etl.. xiii de
peCcavefiijlHiulta,:tujii difcmones,tum ariimse, pfb-[ trinit.cumc. senleiitiam
16). Adiriifationemauget divus T.homas,
Aristoielis aitulisiset de aninia
pfef quaeecletb iri cbrpofa pf.iecipilafentiir.: qul
Diabbiuih ipsiiiri,' id est,' daeinbrium pfincipein cceli,: Hqc qulem, iriqiiit, tfubd dktuhijesi de aiiima-
trahsflgufatiiih iri sefpiiierii tefifasse Evihi, cbii-.' iiorie coeli,riondixitrius qifasiassereflio seciindiitiifitiei
itd qiwm nihit pertiiiel, sivesic fsive alUer
staiis est veteruiri bpShSo,'de qua diximiis ad Iracia- dacifiiiaiii,
liis Nestbrii advefsus Pelagianos. dicqtur. Unde Auguslinus hiEnchitidh 4fcit :Ji,ee
illud quidem cettuin habeq, ufrum ad. edmdeihsocieitt-
scilkel qiigelbriim.periiheariii'6let Itina,ei ctincla
21. Sed de irivisibilibus quidem substahtiis suffi- ierii, sideia, quuriivtsribnhuilislitcida etse 'cbrpordynontw
cienter dictum; nunc veio de sble simul et luria. ihen sensu vel inleUiaenliaprwdita videanlut.
463 i. AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. - .- JM
22. Simililer autem genliliurii errorem approbare A , omnium domiuus effeclus est. Nam irrationalia.qut-
desiderans sic dicit, quod ideo posuit Deus lumina- dem animalid, sicut Moyses docuit, ex terra et aqua
ria in firmamenlo in signa, ut eorum hujusmodi mo- creata, ex eis tam animam quam corpus haberit.
tus nobis facta nostrasignificent. Dis.cant igitur qui Homo aulem corpus quidem videlur cum cseteris Iia-
nefariam Origenis hseresim sequuntur, non sic acci- bere commune; animam vero mullo praestantiorem,
pere divinam Scripturam, neque evertere hujus in- sicutMoyses iterum dicit hoc modo (Gen. n, 7) :Et
tellectum, ut pro hisloria scilicet ulantur allegoria, plasinavit Deus hbminemde limo tetrte, et insufflavit
Eecundum volunlalem suam. Nam cum dieetilem ter- in faciem ejus spirilum vilce, et factus est hOmoin ani-
rse audimus Jeremiam prophetam : Terra, terra, mam viventem.
terra, audi verbum Domini, sctibe hunc hbininem ab- Homihis naturam laudat, fecere postea ma-
dkalum (Jereiii. xxn, 29); rion ideo debemus dicere ligne Pelagiani; quia estopusquod divinarum manuum ;
quod quasi animali rationabilique lerrse prophela prse- quia factus ad imaginem et similitudinem Dei; quia
dominatur cseteris animantibus; quia rationis et li-
cipiat. Solet eliam David prophela hujusmodi corpo- beri arbitrSi parliceps; quia corpus et animam aDeo
ribus imperare, cum dicit (Ps. CXLVIII, 7): Laudate accepit, etc. Tantis-prseconiis fraudem parat.
Dominuin de tetra, dtacbties et omnes abyssi, ignis,
24. Homo ideo potior omnibus est, quoniam
gtando, nix, glacies, spiritus procellarum, quai faciunt g] sensibilem et igitur
verbum ejus; montes el omnes colles; ligna fructifera rationalem animam habere dignosci-
t.i omnes cedri. Non propterea docet nos ul hsec oratur, et eam liberi arbitrii. Ergo qnasi prudentes
nia raftonabilia esse credamus. Sed Origenes nunc Moysem audiamus dicentem quemadmodum Deus
lioiiiinem creaverit; sic enim nobis Moyses cseteri-
ejusque socii dimittahlur.
de Deo sicuti possumus in-
Locus Origenis, in quem Rufinus inlendit, videtur que prophetse enim narrant,
milii fuisse iu Coinmeniariis Genesis, ex quihus telligere. Neque ui homo est Deus, ex anima
fragmenlum .Eusehius relulit (Lib. ix de Prmparat. factus et corpore, ut vel manibus hominem formet,
ii~D<m.f7.).Sicenim se habet ex versione Vigeri :Con- et fingat, vel ex aere spiritum traheiis in facieni ejus
silib Dei faclum esl, ul ex vario astrorum situ eorum insufflet, et sic eum
vivificet; omnia enim per uni-.
quw, partim singulis, pariim in universum eveniunt cum Verbum et
siqna quwclam hauriant, non jam homines cerle, ex Spiritum sanctum voluntate facit et
illa enim siderum convershne quidquid aul faclurisin- fecit. "
guli sint, aul passuri, vere ac certo intelligere cpetce Solent vero etiam prophetse non solum hominem ,
est humanas vites tbttgesuperantis ; sed nalutce illcs sed
etiam ccelumet terram, et quse iriistissunt pra;-
superiores;quas plwibus sane de causis eam.in cogni-
tionemvenirenecesseesl, uti deincepsdeinonstrabimus. cepio Dei creata, opera mariuum Domini nominare.
Et inter proponendas qusestionesquse solvanlur : „ Testis est David propheta ad Deum dicens
Quomodorerum illarum qumhominumgeneri eveniunl, I VIII, (Psal.
4): El videba ccehs bperam digilorum tuorum,
signa quidem sidera sint, causm'vero minhne : quamob- lunam et slellas quce lu fundasti. Et iterum (Ps. ci,
rem cerlqm et exquisilam homines eqtumdem tetum
£ogniiionem habete non possini, sed nalutis humana 26): In principh tu, Domine, lerram fundasti, el opera
superhfibus prmpositasigna illa sint? niqnuum tuatum sunt ceeli. Simililer autem et Isaias
CAPUT IV.
prophela ex Dei persona sic dicit (Jsai. XLVIH,12):
De hominis anima. Audi me, Jacbb el Istael, quem ego voco..Ego sum
23. MundumDominus cumcrearet, ccelum, inquam, ipse ego ptimus, ef ego novissitnus. Manus mea
funda-
.et terram, et omnia quse in eis sunt, solum hominem vit tettam, et dexteta mea firmavit ccelum.Et iterum
secundum imaginerii suam et simililudinem fecit, sic- sic tlicit Dominus (Isai. LXVI,1): Ccelummihi
sedes,
ul Moyses docet, ita dicens : Et dixit Deus : Facia- ,et ierra scabellum
pedum meorum. Quam dofnumarfi-
mus hbminem secundum imaginem ac similitudineni •_ ficabiiismihi, et qui locus
requietionis meaf? omnia
nbsttam i, 20). Et cum Moyses hoc ex per- eniin ista manus mea fecit.
' sona Dei(Gen.
dixisset, ipse protinus adjecit dicens : Et
i fecii Deus Iwminem,ad imaginemDei fecit eum.Utrum- Hominem probat esse opus ad imaginem Dei fa-
unum scilicet tam clum, non tanlum adversus Manichseos, sed etiam
que Moyses, inlelligens, imaginem conira catholicos; nimirum ut cx veritate confessa
dico quam siniilitudinem,~imagine nominata, simili- Jpj '; subdole conficiat postca nullum esse peccatum na-
liidinem penilus reiicuit. Alioquin si non ita esset, turse. Unde sub finem addit: Omnia pei unicum Ver-
. bum et sanclum volunlale facit et fecil; quo-
numquam postea dixisset Jacobus aposlolus in Epi-: . callidiusSpiriium nihil diccre potuit ad rem suam; nam facile
stola sua,"cum doceret nos non debere uti lingua ad .videtur ininus prudemibus nullo vitio laborare opus
minislerium mali, hoc modb : In ipsa benedicimus illud, quod Deus optimus maximus per Verbum
Domino etPalti, el in ipsa maledicimus hominibus, . tamquam per ideam artificem, et Spirilum sanclum
secundumsimUttudinem Dei sunt principium omnis boni, voluntate recta, simui et
qui facii (Jac. m, 9). . omnipolente, non fecit tantum olim, cum hominem
Homibem igilur Deus omnibus dominari quse ipse formaret, sed etiamnum facit, in singulis concepli-
, creavit,, tam iri ierra quam in mari, prseposuit, eo , bus. Hupc locumJulianusvideripotestimitattis^cum
. scriberet (Libellipart.n, num. 7): Ad iriiaginemquo-
quod imago ipsins est liomo, sicut et beatus Paulus . que Dei no.n solum factum hominem, sed et fieri con-
docet ita dicens ; JVam»ir quidem non debet opetite fitemur. Tum adducit teslimonium JacobS a Rufino
caput, cum sit imagb et ghria Dei (I Cor. xi, 7). Pro- allatum.
pler id quod homo cunclis irrationalibus anteferlur 25. Est igitur homo, sicut divina Scriptura nos
aninialibus quibus dominaturi per hoc ipsum eliam docuit, corpus quidem habens ex lerra, animam vero
465 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCIUPTIS AB AUCTORMUS HJERESIS PELAGIAN^. 4<Se
sibi creatam ex nihilo, et eam sicuti sensibilem et A j esse corpus firmum, sicut hoc quod videtur, sed
raiionalem, sic eliam immortalem, ututrumque nos omne hoc sensibilem rationalemque esse substantiam,
docet Teslamentum, lam novum dico quam vetus. el eam unius ejusdemque uaiurse, in his rationabili-
Nam et Dominus noster Jesus Christus ait(J/a!(A. bus sensibilibusque subslanliis etiam animas hpmi-
x, 28): iVo/ifetimere ibs qui occiduntcbrpus, animatn num compreliendens. Et post hsec, animalium quse
autem non possunt occidere; sed potius eum timete qui sexta die creata sunt faciens mentionem, in ea ho-
poteslalem habet animam et corpusperdereingehenna. minem quoque crealum reperiens, suum jam non po-
Igneum supplicium inleritum nuncupavit. Nam quo- _ tuit affirmare iigmentum, neque propriam roborare
modo fieri potest, uti quod penitus perit, et nusquam fallaciam; sed, quasi illorum quse ante docuerat pe-
prorsus conslare potest, seiernam perpeti valeat ul- nitus fuisset oblitus, invilus faletur animas creatas
tionem, cum Dominus iterum dicat (Matth. xxv, esse, et eas iterum incorporeas. Respondeant igiiur
46): El ibunl isli in pcenam ceternam,justi autem in nobis <juinefandam Origenis hseresim veneranlur et
vitam teletnam? s colunt, et ejus exposiliones de divina Scripluia ad
26. Nec dicendum est animam parlem Dei esse , coelum usque summis prseconiis tollere moliuntur,
sicut imprudentum et indoctorum sermo habet. Nam quoniodo anitnse sine corporibus possint intelligi,
si hoc ita esset, numquam Deus partem suam per- B i cum Moyses nos doceal dicens : Etfecit Deus homi-
enni supplicio subjugareC Sed ne peccare quidem nem, ad imaginem Dei fecil eum, masculum el femi-
omnino ipsa potuisset, quasi pars Dei, quippe cum namfecit eos (Gen.i, 27). Namhocomnihus claret,
Deus sit immutabilis semper sicuti naiura, sic eliam quod auimse sexus ulriusque capaces esse non pos-
voluntate. Et iierum, si anima nostra pars Dei esset, sunt, nisi sola corpora, quse graviora noscuntni.
nullo penitus corporali vitio domaretur>;nam Divi- Quomodo iterum et illud diclum audire poterant sola>.
uiias est semper invicta, et nulli umquam subdila sine corporibus animae : Crescile, et mulliplicamini ?
vitio corporali. siquidem, etiam secundum ipsitni Origcnem, incor-
Non calumniam facit Origeni, cum ab eo tradilam poralium nalura neque multiplicaii potest, neque
scribit animorum itpovtzapZt.v;nihil enim frequentius crescere. Vel quomodo sine corporibus animsccrealoe
occurrit cum in aliis Operibus, lum maxime in libris in coelishabitare poterant, cum Deus benedicens illis
Tltpi'Kpx&v.At quod Spsumideo iriipielatSsaccusat, fecerat masculum et feminam, sic dixerit:
quia dixit animas factas ante corpora, non con- quos
sentit Rufino Aquileiensi (In apolog. ad Anaslds.) Crescite,el mulliplicamini, et implete lerram (Ibid.,
jmmo nec Augustino dubitanii qusenam de quatuor 28)? Sed Origenes jierum ejusque socii dimiltanlur.
pervulgatis opinionibus circa originem animorum Cum Origenem ait caplum errbre gentilium iu
verior foret (Epist. 88 ad Hier., et 157 ad Opta-
tum); consentit tamen etsibiipsi in anaihemalis- C lium hanc opinionem venisse quam reprehendil, genti-
jnis, ei Hieronymo (Episl. 59 et 61) quem magi- nomine significat Empedoelem, Pylhagoram.^t
slruui sequitur, etaliis Oriemalibus, qui acrius in- Platonem,quOs sibi prseivisseOrigenes iesiatur(<Lt'f>. i
vecii sunt in irpoiWpSw. animorum. Possent vero contra Celsum). Poterat ipsis accensere Aristotelem;
videri invecli jure, si Origenianam solam peterent, qui non soluni ait(Lift. ni de Anitn.'cap. 6 text. 20),
de qua diximus in notis ad analhematisinos, nihil mentem exlrinsecus advenire, cum gignitur homo;
cnim ea absurdius. Sed si quamlibet intellexerint, et . sed eliam esse separabilem, immixiam ct impatibi-
eam quoque de.qua se dubilare Auguslinus constan- lem, aique essentialiter hipyuav; immo immortaiem
ler scripsjt, injuriam fecerunt magnis omnino viris, et sempiiernaii), quseinfinito tempore existens in.alia
sanclisque fidei defensoribus; quamquam nunc du-. •' suhinde corpora illabaiur, nec lamen in uno rccor-
bitandi causa sublata est, sive Ecclesise definilione,' detur gestorum in altero, quoniarn pars' quse recor-
siye opinione fidelium, sive consensione doctorum. dalur corruptibilis est: OUTOJ 6 voOf,inquit, yjapio-to;,
Porro malitiose Rufinus meminit Manichseorum et v.ti.1 up.iyht;,VJHJ.
KW«8ijf-rii ovo-ia.MVivipyuu. 'Au yap
Origenis, ad prseveniendos nimirum animos legen- TtftiwTEfovT6 TTOIOUV ToOTziuTyjovzos, y.uifi apyji Tljf
tium, abducendosque callide in errorem, quo cre- vh)S. Et paulo pOst : XapLaBd; M io-ri p.ovovto09'
dant, aut cum Manichseissentire, aut cum Origene , otzkpio"!i, v.«iTOOTO f*6vovK8KV«TOV,' z«i KtStOV.Oli
eosjjui confitentur peccatum Adami nocuisse poste- flVUftOVEUOflEV Ss, OTtTOJTO 0 §EItuQrmY.Of
fl£VCtTrOtfih,
ris, et ipsos etiam infantes in remissionem peccato- voOftpQKprbg, v.aX«veuTOUTOU OU9EVVOEI.
rum baptizari. .; 28. Quia igitur nonnulli sunt qui, demenliacar
27. Sicut ergo qui ila credunt, impie credere com- " pti, dicunt quod ex una anima primi hominis Adam
probantur; sic etiam SUiqui animas dicunt antecor- anima Evse mulieris assumpta sit; iionnulli eliam;
pora factas fuisse, multum a pietate distare inveniun- quod ex solo Adam.cum seminis jaotu in omnes qui
tur. Unde inipius Origenes genlilium captus errorei ex eo nati fuerunt animsc transmissse sint; etalii,
et ab eo nolens penitus abscedere, novarum etiam quod ex Eva sola magis animse fuere trarislalsc, et
sludens auctor esse sectarum, conjecturis illorum sic a parenlibus ad eorum liberos deduclse sini:: ,re-
alio modo translatis edocuit: de quibus in prsesenti spondendiim est his lioc modo. Cur ergo Adam, qui
disputandum essc non arbilror, ne nos multum ver- primus de terra .crealus est secundum carnem, de
borum mittamus in silvam. Quia igitur ad confirman- icostaquse ex ipso fuerat sublatain Spiritu Dei prO-
dam hseresim suam nefariam prscdictus Origenesex phetando dicebat: IIoc nunc 'os ex ossibus meis, et
divina Scriptura sumere conatur exempla, redargua- carodecarne mea, hmc vocabiiurmulier, quia ex vito
mus eum Scripturam penitus ignorasse divinam, et tuo sumpla est, nusquam fecit animse mentionem?
eam sine sensu docuisse, nam cum ipse diceret in nam si ariima quoque esset ex anima, secundum il-i
criino crealursc initio ccelum cum terra creatum non lorum vanas opinioiics, numquam profeclo hoc Adarit
467 Ap PARTEM PftlMAM QPERpi M. pRCATORtS Al>PENftIX SjECUNDA. J0
jpr&teriisset. JNbmsicu,t gsex ossibus meis, et catg de A discipuK postea Pelagiiis (Libelfi num. 1.5), Julianus
carnemeq, dicehat, sic etjam anitita ex apimq nieii (Episi.addc'Iiufumfreialii, 'quiad iaiebrdruhisuaiuih.
ilicere : sed Iibc sibi nebula.s, origine ahihicenbn necessariamqumslhnem
taniuni :<."';dtxit,
potnisset >:<U:>;;>l\it;
f*v.>;> {•''<'.><:;.'. > iii ' .rquod
:>>".-.'; mgveruiit,fll restnatiifesiqs aliarum rerum bbscuritaie
yideljcet scjebat riblatum. Porro autem cqnseiiliens iurbqndg, mglireiitur latefldi Ipcuin; qiebqnf enjm cq-
Mbysi eijain Zacliarias prpphela sie dici.t: Exiendens ilibiiib's'cinhhkiiiriiiradiiceihcumiraduce peccafi cbri-
ttieri;-Vefba sunt Aiigristini (Lib. m'dd'Bbriif. cap.
cmfujn, et fundqhs ferrdm, el fiitgens Spirilumligminis ,10), a.d quse sjiectab;i.iJjijianns, cum Angtislino di- '
in ipso (Zach.iu, 1). Nam si npn e.xsjipposita ma/ier cerpt {Ljlf. II Qper, Ipiperf. c, 17.8) : Illud gulem,
ria riuric crearetur hbniihiscaro, sicui eiiam Afram qiiod ie pppdrierecfedidisti, velinisio librb, cui nutic
el Evae, et Sic pbstea Ih tpsri'n.on crearetur anima, respoiideo, velih his'qubs adMdicellinumscripsefds;
ttansiisse peccaluin,quandp omneshomiries.ui luis
non ex supposita matefia, tamqijam Adain jparilejre.t fttm verbis utar, ille unus fuetuni; shie difftcultafeverilqs
Evse, numquam prophela Zaclianas iia dixjssei: Et tielefii; el jrrisibni cujtisque piuiferilis exponii.Nant
crearis spiriium hotiiinis iii ijisq (tbid.) Aperiius au- tdli argumenio pimieriiiipikateiiiiuarii itihil ajiud in-
tem Salbmon in Eeclesiasfe dbcet aiiimas a Beo prae- .dicaiur; impieialem; inquam, qua credis iia esse qrii-
marum traducem, in Tertulliani olitn et Mqnkhmiprp-.
istari omnibus, quseab ipso ci-eantur ex suppiqsita fanitate damnqtam,skut ciiam cgrporum iradux: quod
materiacorpofiljus, soluiibnem htimanse composilio- ~ latiiiiefqriuriire'si, uicuma iiobis ih epislola, quaiiiad
niis eiiarrahs, cunidi.cit: Et cbijverietui pulvis infei- P Orientetii inisimus, fuisset bbjecium',' luni liis libris\
(juffsnupcr ndBoiiifqciumtnisisfi, negqndp g'le prb-
ram. suam, 'el• feverietur -spiiiius ad dedit
, 'y, .. <---->-'">--..'-'.<>
'.->• Deum,/ q,ui
, -/ v:,-...'-> <:>: .<.';' puisdre coneris. Ais enim : Dictini, nbs guiem gniniqr
eum (Ecctes. xn, 7). Curii hoc Salomon dixisset, fittri"itaduceiii coirjiteri';qubd incujiis libnsiegefitit',
doeiiit nescio;ut a le videticelniliiidjci tale dejeies: Pbrrb,«(
aperte qubd Deus pulvieri,queni ad creahdiim luorum vcrborumco.Ilaihitepradatur, quo-
hoininem de terrsi tulefat, spiriium prsestitit iioiiiVa- fglsitasfuq modq traftuceni gnimaruin, profanam revera ophiip-
benti. Ideo auiem lantuhl spiritum ad Deum reyerti neiif, iitis' dicis setisiliusnoii ferieii, ciiiit''profiieqris
Omheslibmiitesillutri Si etiiin credispar-
dicitur.Iicet liifiusqiie sit creaibr poniinus, tani car: lein qnim.mseminibtisuiiuinfuisse? ore scribis omries
illigalpm, quo
nis quarri spirijluj;, quoriiam nbri ex supposila miate- hoininesAdrimsolum fuisse, cum homo uiiguenisi ani-
ria spiritum creat, sjcuf et cbrptis. Et jierum, g.uod ma et corpus simul esse non possit ? Aneeps porro
una cuni Peo libmo videtur biperafl ad inativjtate.tri fuit usquead fiuem vitse sahcius'Augustiiiris,<uicbn-
s.tat ex responsionb ad-yerBa Juliaui' mox allata.
corpbris procreandi, sjpiriturii auiem solus procreAjt Ex qualibel'ergo el qiianldlibel pdrte,' binhes qui ~ex
. iDeus : quippe cum iibiriinum quidem sijt submmi- Hh nali siinl, ille unus fuerunt, sive secundujn uiiqni-
slrare.materias, Dei autem .creareiiominem. que hominis pariem, qiibdme hescirecohfilebr. ISecirie
pudet, ul vos, fateri nescire qubd nescio;tiecideo ia-
OuOdaiitem Peus est qui fbrmat ea qusein uteruijj men nesciode ontnihomine scfiptuin esse : Hbmo va-
semiua j'aciiinlttr, simul eiiam cielera diversa vivifi- nitati similis factusest, dies ejus veltil umbra pfieler-
cat, quse ab agriCblis seruritur initerram, testis.es,t ':< G eunf. fiespohdebat'enirii parilo aii.te obitum, ihter
' ' '
et Africsevastitaiehi. "'-
armoruinsirepiius
bea.lus jQh, .GUiri idicii ad Dieurii: Manus luce fecerunt Kotalres ScfipturjelocbsaRufnip allatos ad pro-
mp,et plgsinffvemntme {Job. x,;8).iEadem etiam Da- bandam anSmarum a Deoin cbfporibus cieatSoheiri':
yid proptieta dicit. Rursus etiam Deus Jeremi» pro- frequeniereiiim postea adhibeburiturabejusopiriib-
jiisJefensoribus, ut videreeist
plietse sicidicit: 'PffuSguqrniefbrniqreriiin rileto, cq- -itumajibi passim; tum prsecipue inapud Aiigusiinum,
epislola ad Opiai
jgnpyitel/etent.f, ;5).iSimiliter aulem Isaias propheta lum (Episi. 157) etalia ad Hiercinymum(Epist. '" ' 28),
de populo, qui Jacob iiomine vocabatur, inter cse- quse coiisultationeni coiiiinei super ea i-e.'
- Observa etiarii, testimoniatjuibiisutilur ad pro-
tera eliarri 'sic dicit •. DbriunuS qui federriit• ie, fiiaui
. ia iln, baiiduinaDeoformari:seniin'a ex^quibusqUotidibhbr
.,..,. ...-,.••...,,i ,,.,-., ?7;-,.';•.>>..;
-,';• >;•;.>'>
^jna^fis^.^tirq^Jicu. XLIV,<24). Aperlius autem jmines gigiiuntur, adhiberi a Juliaiioeademafte (Li-
.ejHamibeatus Paulus, iad Hebraeos scribeus, dp/.et bel. parte n mim: 6),ut nimiriihi bxveriiale cOnfeSsa
nbn siculi ex successione a catholicis riialignecalboiicafides peccati origirialis
quod corpbra
S;.„.r .-', .,;;,,.. -.I-.&T:;r? rvcr ;>:<:<;>r- >?;<, descenduiit,
:> irvhmn/ pelerelur, et meJ)libus'non?saijs erudifis"iiluderefur;
Jsic.etisimspirjlus.Iiocje^t, nostfse anim.se, Cum .di- Nihtl enimvisum estAugrhstino dirficiliuS iriielleclji
$it : Pflitesquidetntarms nosltfBhabuiinuseruditofes; quamrq'uodet corpora et aniriise lioiriiriuiii a Deb
t_treverebamurj ncfi rnultb magis bbiariperabimusP.a^ sint v et Itbmines tanien obnoxii peccatb ''"'"'
riascantuf.
tri spitituum, ei vivenius(Beb.xit, 9)? Qiioiiia.mPieus ^"CAPUTY^
cum rbenediceret primis Iibmiiiihus, iioc est', Aciamn Pe homfnis cptpgtc.
«t Evse, dixil : Ciescite, et niultipiicqmini, et imptete .29. Illos igijrUjr.
jBrimog homines, Adain djco e/
terratn (Gen. ix, 7), hac de causa parenles patres car- Evam, iicel imm,prla),essecjindum animam creatos
ifis Apostolus rioniinavit. Et quoniam non ex suppo- esse ,dixei'i,ni,niorjâJes yjerosecujndom co.rpusj nunir
jsita materia creatas a Deo aniiiias habipus,iitleo quam m.or,tem,guslassen.t, sSqpidem mandalum Dei
Deum Patfem spirituum iappellavit. seryare vojtiissent, sicut beatus Enoch njejûit: hic
Cuncla igilur sicut primitus ereata sttnt, sic etiani iiamque, j.icejt mor.talis esset, tanien irqnsfqiusestt
pe.r dies singulos procreariiur : alia quidem ex sup- «i rrioriempenilus npnfideret (Hebr. x.i,5).
posita maleria, siculariimaliiim ifraiionalium animse; Quod a.utemmortaies secujidjim cprpus.crâti sunt
alia atitem non Cx supposila, sicut homrrium animse. Adam et.Eya, utidixS,
jtestis ,est ,Moyses cuja dicjt
Sed et de ahima nohis sufficietiter dicttim. (Gen. u, 8) : El plaitiqyit Defis pflradisum in Edetn
ad Orie,nfem,ef.ppsuifibi ffominem, quem plqsniqvit,
JJisptit^t^dy.ersu.s tfijducem *.animarum, Vjam sibi
muiiietjs, ut ,qu,idempulat, iad jjnpiiignajtidamItdcim Ef pjpduxit pdliue deferfa gntne lignumptflchrum gd
peccatl brigihalisi Seciiti' suiit magisiri inelhiodum vitum, ei !>ottumqd edendflm, etlignttm mtmiti medig
469 DISSERT. *. m IIBELLIS flpEI SCRlPpS 0 AUCTORIBUS HJERESIS PELAGIANJE. ttO
ntorlem :
pflradisj, «t ligmim fld cognbsceifdufnboflumefmaluni. Ayassent, numquahi prbfecto gustassent
en.un Pe.us ligiium jfl phiij- inaJidato auteni minime servato, non ex immorialibus
Rumquam yjtf p^radiso
facti sunt; sed cum morlales essent,proinis-
tasset, siquidem Adamimmorjalis $$cmpclmncfirnem mbriales
crea.tus fuisset. Rursus riiilem si Adam et Eya mi- sa sibi a Deo imriiorlalStaie semetipsos -'alienarunt...
mortales essent secundum earnem ,crea,lj, nuinquam Unde Adam audivit a Deo (Gen. in, 19): Terra es, et
audissent a Deo : .Crescileet nmlfiplkflifiw, el ifj}- in lerramibis;\i est: Coiruplibilis es, etin corru-
cum jam indighus essetdeiigno vitse
plete terram (Gen. i,<28).Najn qui nianducare, ejt bi- ptelam ibis;
manducare, et perpetuo vivere.,I]l auiem.ruwus
ber.e, et AQJre, .et.crescere, ejtierr^jM^mpIeîu^
hi jion dicam, quod Adam et Eva, si in servandb mandaio
sunt, penitus jmmprtales es,sg jjQterant. Sicjit
rion habuissent discrelionerii
ejiam Dominus jfioster JesusChri.st.us docens Saddu- Dei perseverassenl,
ad illud yidelicet
cseosdicebat (Lnc. xx, 34): FUii S/BCUU hujqsflflbunt manducandi de ligho vilse, usque
el irgdutitflr pd /iitpiias; illi verp tjuitligtif habpfiuniu/f tempus quo Deus ipsis revelaturus erat.,Qua ex cau-
zwculoillp ep resurrectippe ex mprltii?, neaue nubefif, sa eliara a cseleris lignis fuerat separatum, cuhi in
medio esset paradisi posilum, ubi ejiam lignum
neque ducent uxgres; neque etiim }Utffl»?,prtMleffltif,
illud quod scienliam habebat honi et mali fuerat
cequalesenirn angelis sunl.
j, cbnstitulnm, ut interdictuih lignum langere metuen-
"'
Init mediam quamdam viam mter Augustinum tes, eiiam a iiciio caverent inanducarei Nam hoc
opitiantem primos parentes al>Soi.tiodQnandtisa Dgo etiam Deus aperie docuit, dicens (Qen. ni,S2): Mcce
iinmorialiiSle, qua spoliandi iorent si peccareni, ,et
Cffilesttuin exisliriianjem ebs slve peccassehi",'sivie Adam factus est quasi unus ex nobis ad cognoscettditm
iiiin peccasserit,' riibriluros; seritit enirii mofiales fa-1 bonum et.malum. Et nunc ne forie tehdqimaiium, et
ctos; sed si non peccasseiii, 'cumvisum iuissei Deo, ibllat de ligno vilm,et comedat, el vivql in cslerhutn.
iji sedem imjijortalitatjs trarisferendgs; Qji;e serit.ej)- tn
lia piacuit mujiis liribriialijihi pariium Patnbus,'et quodixit Deus : Eece facius esl cognoscensbonum
afrepia estaPeiagiahofutri' iibrihullis, Cohira qubs et malum, et nuric.ne forte tendat mqnuni.; oslfihdjt
AtigusiinUs disputat (Settri. 2 de Verbis Apost. a 6) : quod anleguam exp.erir^tuI• malj scienliam, npn
nec Sjhmerit.Q,cuininde sequatur jmoi-temnoii esse
jiix de ljgnp
peccati pceria.ro,
"^ 'sed
'"' immortaliUite.m in prsemium ylVr pbler^-t
'-""""•' ~--"»-->' - >»!<•»« >*: vilse srimere. sejiielipsb infejjjgeris ag,cepiijij}
liifIs dari."£:
50. Probatum esl sufficienter, ut reor, liominem Ariifjciqspdecljpt, p^^
qtf)9;'ex''y,er'e(;t!ii'tli:a
"primpruinlioininjjmfprQto
secundum carnem creatum esse mortalem, aperje caiiiolici cbrf uptaiii fjjisise peccalb na't|i'ram,,ciim iti
Domino docente, mortales esse eos qui coitu lali opecijijjs Dei pefisg hjijjl, iit aiVîigiisijntis (Lffci.ii
nupliisqueIselantur. Unde Enoch, qui placuii Deo, ,- de~Ni_piSer ej Cbncflg, c.' ~J)'," eruqe|ceindjjmi .existat.
,Q"
r 5 1^5
l|pii"" p .. rsjge''riyfl}|.<9
ub^g jipq(,guai^*''j^fA*PP%''?IP|ifl!r
postquam diyersis ex -
uxoribus liberos prOcreavit, IJJJS,'liifii ieostaiu foreniqjjb jnfanles imjiip.lehies
translatus esl, ut mortem periitus non yideret, sicut genprahdijgriibîsse yerb,'posjea,'ciijii patjtrV c.Qr
etiam beatus Paulus Hebrseis scfibeus dicit-(ffei)'. xi, ejindj'cjipifjjiatejri^^
" pitirihjis: "Oirignialiuinplacuij',"et"a Pelagiaiiis ftosir
5) : Fide Enoch iranslqlus est, ne videtel mortem; moduhideferisaestrad ihffihgehdam cirtlibiicoruiri
natn anle translalhnem Deo placuisse perhibetur. Sic rationetjii ^jde prqlixam hac \de r,e altercalionejn
igilur possumus dicere eliam deÂdam et Eva, qtiod Juliani et AjiigusiihiXLib. \i'Op. Impiiff:^ Gbserya
iihFo tertib jiribfis stii 'Ope-
si prseceptum Dei mahdaiumque servassent, etiam ris qubqubylderiûliaiiiiih
ebriira Augbstiritiiri eadein feie prosecuiiim quse
post liberorum procreationem, gustalo ligrio vitse. Bjjfijius,.jit constat gx respAijsione Augustini (Lib, y
immortales jugifer permansisseni, rion egentes iri arfuers.Jfiliqn.).
posterum viclus, et inCrementi, vel nuptiarum. 31. Etnop miruin, cum ctjnm 44?-"1.? dixerit, ciim
Sin vero quidam, imperilia captj, in eadem perse- de,jixO;iffi p.rophetgret.lioc modQ : fljec vgcqbUurmu-
verant dicentes quod Adam et Eva, semel accepta lier, gttia ex vftp. sao sflttiplqest; etprpptef•hgc.dere-
licenlia comedendi de omni lignb quod erat in para- liygyet hpjrib pqffeffl.pi mqit.e^, ef gdjimtpfiftuxgri,
diso, prseler unum tanlum quod a Deo fuei'al jnler- ef epuflf qiflliafin pqtne %mq(gen, IJ, 23). B"on so-
dictum, cum inter omhia etiam de ligno vitse cora- ljjm Jipc, sed eljam ctim OTdissejitp;eujji; siM djcen-
• edissent.iirimortalilalem conseculSsint.discant quod M tgnji,4d<Mget Eya : Crescite elntultiptkqmliii, etiiti-
qui immortalis factus est cibo penitus non eget. _plefetgrmm ()G??n. i, 28); anle jnobedientiam, quid
Adam igitur et Eva , tiquidem immorlales naturali- esset liberoraiti crgapdoruqi cupidjtas, pejiitus ignp-
ter cssent, numquam de ligno gtts.tassent, qtiod a |ab(anj. jjipitenijn ^Q|iS,es : Erqflt gulemqml?p,nudi,
Deo prohibitum fuerat, quippe cum immortales d^sj^- tatn,Aâm^,quahi^ûxgrej^s, §ii)pti,erub,esfeitflnt<^jen.
derium escse non habeant, sicut etiam beatus Paulus ii, |jJ5), Npn Mpyses hoc .djxit, quasii illi, jncpniinen-
testalur hoc modo : Son esi regnum Dei eibus et pe- tJKijcgecjtaêd.e,cepti,ipjidpr)e.m spgrji^r.entnjUditatis;
lus (Bom. xiy, 15). Regnuin auleiii Dei mprtaljum sed,oste.p.dit eos iamquaminfantes iiecdum cupidi-
npn est, sed immprtaliujij, sicut et,iani Pominus no- tatem coeundi habere. Unde Rri^t"|).r^yarjcationem
Sler Jesus Chi-istiis docuit dicens (Luc. xx, 33) : Qjii n.u.ditaje p.erspecta, npn toliu.s djco cpijporis, sed
aulemdigm liabebunlursmculo.itlo et resuftectigiie ex illius par.tis quam e.liam Cljam.NAe dormiente, vU
piqtttiis, npque nubent, negue ducent uxotes. Neqite dgrat, lunc dem,u,niCJieandprUjiii ljb.erî;Um, cupidita-
tnim yllra mgripglerunt, mguqlesqnitn angeiis sunl. tenj ^degii, ^'.in.iÛig@p^^.nÎtat!gni.sîn.v i^.coi:.uin
- Adam jgitu? et Eya, siqujclem m.andalum
p,e| serr foliis yereijda texei-unt.
411 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. «2
52. Deus igitur consulens hominibus, cum sciret A. j ut omnes hanc vilam spernerent temporalem, ulique
eos ad nialitiam pronos, et voluplatum ac deside- sic dicens : Aitdenfesigitut semper, el sctcnles, quo-
riorum carnis amatores, et vellet ad honeslampo-- niam dum sumus in corpore, peregrinamur a Domitio
tius revocare virlulem, sinit usque ad letnpus alt- (II Cor. v, 6). Unde peregrinari volens a corpore, et
quod dominalioni mortis addici, quippe cum nihil iinem irnponere properans certamini suo, et inprse-
aliud nosset tani facile homines coercere posse quam sentiarum esse cupiens apud Deum, vociferatur
niorlem; mortis enim metu plerumque multi a dicens (H Tim. iv, 6) : Ego enim jam delibor, et
malitia penitus abstinere noscunlur. Unde mundanse tempus tesbluthnis mem itislal. Cetlamen bonumcer-
leges non aliter possunt pleraque hominum vitia tavi, cutsum cbiisummavi, fidem servavi, in reliquo
resecare, nisi interminatione morlis et poense; om- reposila est mihi juslilim carona, quam reddel mihi
nes enim hujusce vilse communis amore detenli, Daminus in illa die juslus judex; nbii solum autem
cavent peccatorum prsestare causas, ne carere ea, mihi, sed et omnibusqui diligunt advenlum ejus. Solet
delinquentes propria volunlale, coganlur. etiam beatus Job malorum omnium solulionem mor-
Non igilnrhominibus mortem datam pro malorum , tem ssepius appellare, cum dicit : Mors viro requies.
vice dicimus, sicut ratiocinanlur indocti, sed ad Concl.usitenim Deus contra ipsum(Job. m,23, secund.
delendam mentis pravitalem, Nam si vicluri perpe- B IXX).
tuo homines essent, numquam profecto eorum mali- 34. Sin autem nonnulli dicere voluerint, Quomodo
tia fltiiretur. fieri potesl ut mors homihi requies sit, cum beatus
Rursus eiiam cur pro malorum vicissitudine mor- David dixerit (Ps. xxxm, 22): Mors peccalotumpes-
tetri dalam esse credamus, cum si quis centum ho- sima? discant non ideo sic diciumesse : Mots pecca-
mines forte vel amplius occiderit, lot et tanlis ho- totum pessima, quasi non peccatis eorum lerminus
micidiis exsequare nullam valeat ultionem? imponatur, ac fiuis; sed quod post mortem, deliclo-
rum suorum causa, gravissimas ipsi subeunl ultiones.
Solemne fuit Pelagianae faclionis hominibus im- Similiter auiem bealus Job sicut requiem, sic
peritise accusare catholicos, prsesenim cum de
morlalilale ageretur ei peecaio originali. Ita Theo-- etiam somnum, morlem nominare consuevit, cum
dorus in excerpiis Marianis; iia Rufinus aliis etiam dicit (Job. ni, 12) : Quate ubeta suxi? nunc ulique
in locis; iia Pelagius in libris de libero arbitrio; ila dbtmiens
Julianus ubique passim, sed praecipue pOsteriore quiescetem, el semni secutilale fruetet cum
Opere; ila Anniaiiusin suis epistolis. regibus cbnsiiiatiis tetrm, qui glbriabanlur in gladiis,
Noia vero Patres Orientales de monis bono non aut cum principibusquibus multum fuit aurum.
aliter fere sensisse quam Rufinus. Vide Basilium, Porro Isaias propheia, cum jussus a Domino re-
Clirysostomum, et alios Genesis enarralores, quam-
quam alia fuit mens sanctorum, alia veteratorum" C gem Babylonis mortuum lameuiarelur, communem
hominum, consensione cum Patribus abutentium, hanc et lemporalem mortem somnum nominavit,
ad occupaudos animos, ue vim argumenti a morte dicens (Isai. xiv, 7): Omnis lettactamal
cumlmlitia,
petiii ad probandum peccatum originis perspicereni. et ligna Libani supra te gralulata sunt, et cedri Libani
55. Non igitur malignis laiitum hominibus, ad dicent: Ex qua tu dbrmisli, non ascendit qui succidal
delendam eorum pravitatem, bona mors esse dici-i nos. Infernus ab hnis amariludine capius est occur-
tur; sed etiam justis ulilis : sicut enim malus pec- rens libi.
care desinit hac luce privatus, sic eliam justus dor- Pariler etiam Daniel propheta dicit (Dan. x», 2):
miens assiduis impugnationum affliclationibus et; El multi dotmienlium in letra e pulvere surgent; isti
miseriis animiliberatur.Sbluia enimpropriocorpore , in vifam aternam, et isli ad apprbbrium, et ad cmi-
justi anima nullis poslea premetur angusliis, nori! fushnem mlernam.
miseriis animi subjaicebit, non necessilates videbit, Idem autem etiam beatus Paulus docet, cum di«
non persecutiones sustinebil, non ullra insurgeriiiai cit (I Tliessal. iv, 12) : Nolumus autetn ignorare vos,
sibi carnis vitia palietur, non ultra videbit in dies5 fraires, de dormientibus, ul nbn cbntrisiemini, siculet
singiilos agmeii suggestionum malarum, non ad lu- cmleri qui spem ncn habent. Si enint credimus, qubd
clam nudabilur. Nihil seeum traliens sseculariumj D Jesus mortuus esl, et resurrexil; iia •et Deus eos gui
sollicitudinum, non carnis maceralur abslinenlia, dormkrunl per Jesum adducet cum eo. Multis igitur
causa cerlaminum, non ultra certat, non cursu con- testibus edocli quod mors ista communis mala noti
tendit aut cseslu, non jam luctatur cum principalibus, sit, jam louge valere dicamus iis qui mortem malam
ac potestatibus, spiritibusque nequitise; sed stadiumj appellant.
ei solutum est, certamen destitit, et adepta vicloria, CAPUT VL {
ad percipiendam coronam justttise prolinus properat, De prhiibrum parenlutn peccalo.
bealam in ccelis et selernam vitam consequi, cumi 55. Dicimtis atttem.quod in bonum Deus prseslilft
receperitimmortalem carnem suam. primo homini Adam sudorcs pariter ac labores
Ideo autem et bealus Paulus, talia bella perspi- quos de terra pateretur, quippe cum non aliler in-
ciens, quseab invisibilibus inimicis justis hominibuss visibiles inimicos, contra quos habemus continuam
indicunlur, metuens ne quorumdam forte pruden- iuctationem, vcneranda lide superare possimus, nisi
tiam aut malilia commutaret, aut dolus sanam fal- corporis laboribus fatigali; bis eiiiin docemur per
lcret menlem, povocandse virlutis gratia, suadebatt divinam Scripjuram nosmelipsos hoslium fallacia
474
m DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCRlPTIS AB AUCTORIBUS H.ERESIS PELAGIANÊ.
liberare, et aut salvam cuslodire virlutem, aul amis- A ficilium pqrluum, agrkolarum sudanlium, el spinoso-
rum novalium, crimen nalurale ctedatur, cujus merito
sam perinde revocare.
reper tbl incommoda genus exercealur, quod quidam,
SSc beatus David virtutem, quam perdiderat, per Adm peccalum, morlale opinantur effectum, elc.
cuperare feslinans, docet dicens (Ps. L, 19) : Saci-i- 36. Quod autem Deus dimiserit eis peecalum,
ficium Dea, spirilus cbnlribulatus; cbt cbnttilum et sicut etiam Cain, qui primum peccaverat, indulsit,
humiliatum Deus non spetnet. Et iterum (Ps. vi, 7): cum dixisset ad eum : Peccasti, quiesce, ad terever-
Laboravi in gemitu meo, lavabo per singulas noctes sio hoc est, peccati: Et tu doininaberis (Gen.
ejus,
lecium meum, in lacrymis meis slratum meum tigabb. iv, ostenditper humanitatem, seu
7); aperte Moyses
Et iterum (Ps. cvm, 24) : Genua mea infirmala sunt misericordiam, quam Deus ipsis poslea libenter in-
prm jejunh, et carb mea mutata est propter oleum. dulsit. QuSdenim dicit Moyses (Gen. m, 213? Et fe-
Docens etiam quemadmodum virtulem servare de- cit Dominus Deus Adam et uxoti ejus lunkas pelli-
beamus, dicit (Psal. xxxiv, 15) : Ego auletn cum ceas, el veslivit eos. Nam si Dominus ipsis peccalum
.mihi molesti essent, induebam me cilicio, et humilia- non
i dimisisset, numquam profecto per semetipsuiu
bam in jejunh animam meam. vestiret eos lunicis quas illis ipse perfecerat.
Simililer autem Dominus noster Jesus Christus _ Ne
quis igitur easdem pelliceas tunicas, quas ha-
discipulos suos docebat, non aliter aut salvam, ut buerunt, humanum corpus existimet, sicut impius
dixi, servari, aut perditam revocari posse virtutem, Origenes exposuit. Nam ante istas, quas dixi, pelli-
nisi per labores corporis et dolores. Sic enim ait ceas tunicas
ipse Adam carnem habere se docuit di-
(Mallh. vn, 13): Ingredimini per angustam pbriam, cens (Gen. n, 25) : Hoc nitnc os de ossibus meis, et
quia tata porla et spatiosa via qum ducil ad interilum, catb de catnc mea. Pelliceas igitur tunicas datas a
mulli sunt qui ingrediuntur per eam; quia angusla i Deo fuisse dicimus
propter asperitalem vitse, vel
porla et arcla via qum ducit ad vitam, et pauci sunt quod tamquam se exercenlibus ad virtutem, eas da^
qui inveniunt eam. bat qusecongruse videbantur, ut discerent non aliter
Ideo et bealus Paulus, cum rogaret Dominum ut
posse vincere invisibiles inimicos, nisi laboribus
ab ipso peniiusille discederet, qui slimulum carnis
corporis. Et quod post prsevaricationem, quam in
inflgere conabalur, non impetravit, sed magis audi- paradiso admiserat, perseveravit Adam in posieruin
vit a Domino (II Cor. xn, $):Sufficit libi gralia mea;
usque ad finem vitse suse obtemperans Deo, teslis
virtus enim in infirmilate perficitur. Unde lsetus po- est
Salomon, cum de sapientia ejus, quse ipsum in
stea dicebat: Libentet etgo glotiabor in infirmitatibus timore Dei
servavit, diceret hoc modo (Sap. x, I):
tneis, «( inhabitet in me virlus Chrisli. Propier quod Hatc ptimum fictum pattem orbis terratum, cum solus
r
placeo mihi in infirmiiatibus meis, in cbnlumeliis, in crealus csset,cuslodivU,etliberavila delkto; deditautem
necessilaiibus,in perseculhnibus et angusliis pro Chri- ei fortitudinem dominandi bmnibus. Similiter autem
slo. Cum enim infitmbt lunc pblens sum. Ideo autem eliam de saluie Evse bealus Paulus docens ita dicil
docens dicit (II Cot. iv, 16) : Propter quod nbn defi- Tim. II, 15) : Adam enim pritnus formatus est,
cimus; sed licet is qui fcris esl nosler homo corrumpa- (l deinde Eva; et Adam non esl seductus, mulier'autem
tur, tamenis qui inlus est ixnovatur de die in diem; seducta in prmvarkatione fuit. Salvabilur. aulem pet
namquod in pmsenli esl momentaneumet levetribula- filhrum generationem, si pertnanserint in fide, et di-
thnis noslrm, supra modum in subliinitale mternum
lectione, et sanctificaihne, cum sobrietale.
in
glorim pondus bperalur nobis, non contemplanlibus
nobis gum videnlur, sed qucenon videnlur. Qum enim Palrum Commentum Origenis de pelliceis vestibus nemo
non insectatur, el acriter quidem Methodius
videntur, lemporalia sunt; qum autem non videntur, apud Pholium, Epiplianius in Anchoralo, et in epi-
mlerna sunt. stola ad Joannem Hierosolymilanum. Prmiereo, in-
Sie igitur dicimus, primos homines, Adam et quit, frivolam ejus exposilhnem super tunkis pelliceis, ut tuni-
quanto conalu, quantisque cgerit argumentis,
Evam, a peccato suo fuisse salvatos per labores cas pelliceas humanq esse cerporq crederemus; qui in-
'
corporis et dolores quos eis Dominus prseslilerat, ler multa ait: Numquid cbriarius uut scbrtisarius erat
pro beneficio scilicet animarum. Unde poslea nus- D Deus, ut cbnficerel pelles animalium, et cbnsuerelex
facit eis lunicas pelliceas Adam et Evm? Manifeslum esl
quam eorum divina Scriptura, quasi peccave- . ergb, inquit, quod de corporibus nostris loqualur. Et
rint, mentionem. ' si hoc ita esl, quomodolegimus, ante pelliceas tunicas,
el anle inobedientiqmel depqradiso ruinam, Adam lo-
Occupat argumentum a laboribus el serumnis pe- nan secundumailegbriam, sedvete: Hbcnunc
lilum, quibus punitos calholici contendebant primos .. quenlembs ex essibus meis, el catb de carne mea. Yerumaut
parentes ob peccatum, indeque traductionem peccati varie loculus est Origenes, aut Theodorelus male'
in posteros arguebant, quippe quos simili pcena af-
fici cernerent. Eamdem materiem versat Julianus ipsum exposuil in QQ.de Genesi. ,
lib. v posterioris Operis (Augusl. lib. vi Op. Imperf. 57. Quod dixit, per filiorum generalionem, cum
c 25 ef seq.), videturque e Ruflno sumpsisse, quse filioruui
verbosius exponeret. Quid nos, inquil, fam obstipe generatione significavit; solet enim divina
veritaiis solius rathnein sequendamputamus, cum ini- >Scriptura prsepositioues plerumque mutare. Teslis
mkoium noslrorum phalanx ipsis innitattir rerum pe- cst patriarclia Joseph de somnio ad Eunuchum di-
riculU, el insutgat in nos mrumnarum inslrucla sufffa- cens : IVonper Deum explanaih ejus (Gen. XL,8), id
giis : vult quippe pudore coeuntium, dolore parieniis,
indofe labarantis, transinisshnem culpurum et pccna- esl, noii a Deo. Similiter autem eiiam beatus Pau-
rum in semina comprobare, vf his videlkel siqnis dif- lus, cum ad Ilebrscos scriberet, dicil: Per quem
475 AB PARTEM .PRIMAMOPERUM M. MERCATOftlS APPENPiati SEGtJNDA. >47G
ttiam fecit smcula(Heb. i, 2), pro eo quod est, cum jA sleriore (Lib. IIJ Op. Itnperf. c. 12 et seq.), ut.roque '
usus est Theodorus in exeerpiis (Excerptp %).
imio etiam fecit ssecuia. Neque ehim subminislra-
torein dicinjus Patrjs esse Filiuin, propter hoc di- 59. Post hsec igilur Dei teslimonia, iiisaniunt qiii
.e.tiroi,quod est,: Pef quem etiqin fecil smcula; sed per unum hominem Adam, omnem orhem terrarum
ijnagiS;COopef,ajQrem. No.nergo Eva propter liber.os Iniquiiaiis flagitiorumque condemnanit; nam qui hsec
'salvabitur sjiQS, neque ejus' sobojes mairis causa dicuni, aut ihjustum Deum pronunliant, aut certe
datiinabiliir, aut pairis Adajn, sicuif iinprudeniium Deo diabolum aestimant foniorem; ,eo qtiod naiu-
sestSmatppipalip; jia.m upgqijisque' hqminum, cum ram, quam Deus.creavit bonam, eam diabolus, per
iiberi arjbjtrii sit, ex sjiibrijm .qualitaie gestorum, prsevaricationem Adam et Evse, cialam potuerit elfi-
iautila.ud.andjisnimij-uili, aut yiljipei^ridus ji-abebiiur. cere, siquidem, prsevaricatione primi hominis Adam,
Simili modo eliam in die jiidicii, aut jusiiificandiis et ejus uxoris Evse, omnes homines peccato ^)bno-
(erit, iajitisuppljcioisubjugancl.ujs,sicut e.ibeaius Pau- xii sunl. SemetipsQSprofeclo debent agnoscere esse
ius docet iia dicens (II Cor. y, 10): Omnesetiim nos cupidos delictorum; quippe cttm sinl ipsi volupta-
manifesiari oportA ante ifibunal Chrisii, ut referat tum amatores, et carnis, non debent eorum catisas
nnusguisqttepigpriq cgrpbtis,prbut gessil, sive bpnum, aliis annectere, quorum ipsi videnlur fuisse aucto-
'sivemqliiin. 3 res. Aut certe djcantnobis, qui sese esse prudenles
Jncjpit oppugnare peccalum Qijginale, pri^m.ujn- .exi.stimant,neque ea qusedicunt |ntelligere possunt,
que argurjieniuiii siimit ab' eo tiestjiribriioApbstbli, neqj.ie ,dg J5ujb.usdisputant senlire noscunlur, cur
quod accepii a Tliebdorb '(Excetpi. 2,r tiurii^ 2), "et A.dani et JE.ya,cum priroo ceciderjnt, secundo ,ca-
Jtiliarto tradidit (Part.n libei.nuin. 1$, et alibi pas-
sini), quasi nemijii alterijis culpa Smputari possi.t. dere minirne apposuerunt, sieorum nalura, ex prse-
Pergjt yero jnjiirSam facere catiiplicis, iit qups lin- .yai-icalionefacta peccatrix, a malis se penitus abs-
periibs*aiiiea''jisxeVat,iiiiriic'''iriipfaderiles vbcet,' in- tjnere non po.lerat. Neque enjm meminit usquam
sanide postea dariinattiriis: in quo secutus estliieo- divina Scriplura, quasi ipsi secuudo pcccaverinl, sic-
dorjijn, qui jdele.nôrespec.cali orjgjjialis per irojjjain
prjmum sapieniissimbs et mirabiles peccati pa.tres, pti ,de Caip, qu.od socund.o peccayit, narrare non
turiiiriexefcitaibsiriScripluris divii)is,impfjident'es- .djstulijl; qujppecum eliam de Abel, quod a pecca-
que et inverecundos, 'demehtes ilenique nOiriinal in tjs fuerit alienus, aperte dpcuerit. Quid vero eliam
excer.pl.isquse ;ex Mariped.idimns; prscjvijtante.mI'e-
lagjo jinperitos et jnsanos appeljaptj; Juliano njjll.u.ni jdeEnflch alqjie.Ejia dicen.t, quod cum bene placuis-
iioh.cbijviciiimiri eiVsUerofcorijicJieriti;aliisque 'faCiib- |enjt 1)60, translaî supt, ut mQrtem penitus non vi-
sis slrib lioiiiine','qtiortiih prOpfius character fuit srios dejent, ab Adam prseyaricatione prohibiti per-
imnio maledictis .onerar.e. npn
:audare, ajjo.sdespicere,
.manCTejnimortales, cum per eosdem clare docuerit
58. Quod autem liberi non pro parentibtis pu- P unigenitps Deus ante carnalem adventum suum
nianiuf, neque parenles pro liberis, aperle rursus ,spepi jpsam resurre.ciionis? Quid etiam de Noe di-
edocuif Deus,, ctim ad Moysem prophetam diceret ceiit,
quem Deus juslum esse lestatur? Necnon eliam
IDeul. xxiy, 16) : Nbii morientur palres pro filiis, ne-
cum suis pjnnibus hic eamdem salulem meruit quam
que filii pro parentibus, unusquisque peccalbin sua
nps qpoque pe.r baptisma promeremur, sicutbeatus
mbiietur. Porro auletfl arguens Detts iniprudenliam
Petfus iji gua Episiola.docet, cum djcit (I Pett. ni,
filiorum Israel, eo tempore quo apud Chaldseos se-
18) : In el his qui in catcete eranl spiritibus ve-
cundum scelera sua captivi erant, et causabantur niens quo increduli fuerant aliquando ex-
prmdkavit; qui
non de se penitus, sed de parenlibus suis, quasi illl
speciabqtDei palienlia in diebus Noe, cum fqbrkare-
itotjus eoru,m nefan.dj spelgrjs fjijssent .cajisa, Peum tur arcq, in qua pauci, id est, qcto animm sglvmfa-
de capiivitate sua crimihabanlur injusle, cum dice- clm sunt el ves nunc simili forma
per aquam, quod
rent (Ezecii. xylii, 2) : fia Dbinini npn esl recla, salvos
facil baplisma.
(jugniqm pqifes nosfri tmqrn
cbf)ieder,ttfli qgerltqni, et
Ilsec verba, insumimf<?uiper unum homihem, elc.,
filhrum dentes pbstupuerunt; dicit ad eos per Eze- conlraxit compendio Pelagius (/» epist. ad Rom.
chiel prophetam (Ibid., 5): Vivoego, dicit pominus, cqp, 7). /fisaniun/,i.nqiiil, qui de Adpinper traducem
si uilfq fuertl jgm dictq vqtqbofa istfl in lsxgel, qqp- jj dss'eruntadii6s'j)'enire'p'eccatum.
>rVoluiletiarii in ebdehi
niqm pmnesanimmmem sjmf, sicaf qniinq patris, sic afgumento adhibere Julia-
nns, ait enim Augustinum ailoquens (Lib.v Operis
eiqnitna filii memsuht; animaqum peccal, ipsq mgrie- Imperf. c. 64) : lnsanis ergo cum dicis, Creqt malum
luf. Ef, iieriim llbid., 2,0).: Filins, incjjiit, tibii qcci- Deus, sed plus insanis, cum id evatigelko iestiinonio
piet iiiiquitatem patris, neque palet qccipiet iniquiiq- probareconaris;e\c.
Tefiium' argunientum : Si tradux esl peccati, aut
•tem fiiii. El itei-um (Ibid., 30) : Vnumquemqueve- Dens injustus est,'aut Deo forlior diaholus, etc,
sltum secundum viam suqtn juiicqbg vgs, dpntus adhibuil ipse quoque J.ulianus.
lsrael, dicit DominUs.Cum dixisset Deus (Ibid., 5) : sitQuaftuhi, qtiod peccati originalis ppinio jnvenla
al) hbminihus cupidis voluptatuin,' elc, iragice
Yho egq,si ullra fueril dictq parabola istd in Israel; dilalavit Julianus (Lib. n Opciis Imperf. c. 5 et 6).
aperte docuit eos in eadem imprudenlia permanere. Delcclat subantes animas. '
Sejcundum ajjgumeiilijm specialim perlinens ad -40.Sin vero, ut ipsi asseruiit, prpptpr pe.ccjjlum
cansam:Tiberoiuhiet paferitum suiljit ex testihionio, Adam moriunlur infanles, dicant nobis cur statim
tuiri Mosis legislalOris, "turii EzeChielis prophetae. .c.nni
jUtfumque adduxit JulianusT immo exscrjpsit, sive baptizaii mortem gustare permiltunltir, qujppe
, j»i iibello (Pqrl. n libeL num. II), sive in Opere po- oniijes qui haptjzali sunt, et prppter hoc iilii Dei
477 DISSERT. ?. BE LIBELLIS PIDEJ gCRIPTtS AB AjLICTOJ-JlBUS IIi||{I?SlS fJEtAGlANî. JIJS
jfac.ti, peccatum habere non ppssiji.t. Et siqujdem .AiCliyJijislScrjp,t^ris, q.iiodignis .sejterjijpoena jffnp;cen-
propier peccatum Adam baptjzantur.infanl.es, jjui ex ,tltius, ac pe.nijt.uspepca,lumjgnorâjjlibus,,pr.separata
parenli.bus Christianis nati sunt, bap.lizarj ini.nime ^nonsit, sed fj^, qui iegem Dei prseyaricati no.s.CUii-1
.debebunt, et quasi sanc.li perin.de Jjaberenjur, ,quia : tur,^^sjcut beat-iis Paulus.'dQcet hoc m.odo; Scimus )
de paretiiilius ;s,iin,tlidelibus procreaU, sj.cut-beaius , fjupnigm gumcumqflefex IpquUur, his gui jn lege sunt ">
Paulus docet hoc modo diceps : Alhquin filii yeslri jpquitur ,(jRonj.iii, 19); et jleriim : Pef legem enim
inimundi suiil, nune yerb sancti sunt (l.Cgr. yn. 14). cggifiiippeccali [Rqni IJI, ,21); .et jt.er,um : Vbi enim
Similiter aiitem eliam bealus Joaniies dicit de pro- )ipn esl lex, nec pfmyaticgffp (Rqm. jy, I"J); e.t ite-
creandis filiis, quia slmul atque riascuiiitur, illUjni- j;um :. Peccafum autem tio.n impufqiur, cvm lex non
natlqnem sanctific.aiionis ah uriigeriito Aerbp perjci- psi (Rgm.\, 15); etiierum : Sinelege enim peceaiitm
piunt, c.um dicit: JSrat lux vera, qua iiluminat om- mgrtuunt est. Egq qulepi vivebamsine lege aliquqndo
ii.ernhqminemvehkiitem in Itunc itiundum (Jqqn.f, (Ront. vii, 8,9). Simililer et Deus Moysi de juve-
9). Raptisma igiiu.r ihfantes rioi) prop/er peccata nibus legem condens di.cit; Vivo egb, et vivit tipmeii
percip.iuni, sed ut spirS.ialemprocreationem haben- meuiit, et implevit gibria Dpmhfi qninemtetram, quia
tes, quasi per baptisma in Christo creeniiir, et ptnnes viri, qui videni glpriam meam, et signa gum
ipsius regni coelesils partieipes ftant, .sicljt jbgaijis:B feci in Mggplo, el in deserto islo, el tentaveruiit me de
Jauitis dpce.t;liocjno.do : Si qua in Chrisio twva crea- hoc decies, et non audierunt vocem .megm, gupniam
lura (I Cor. m, 17); et iterum : Sin autem filii eihm- ribn bidebunt lettatn quqmjuravi patribus ebruni, nisi
redes, limredesqufdeih Dei, cohmredes aufein fhristi fifii eorum, qui sunl inecum hic hbdie, guicumqueiie-
"
(Roin. yiii, 17). Unde Corneiius , qui testimonio sciunt nec bona, nec malq. Omnisjuvenis expefs, fiis
Dei juslilia nitebat, quique bapjisma Spiritus, sicut dqbo terrqin (Num. xiv, 22 seqq., secund. JLJtJ).
et aposloli perceperat, et saricti Spiritus particeps Pariler eiiam'Dopjiiius iioster Jesus Clirisius de par-
crat, quoin seinhabitante peceaium penitus habere vtilis docet, quod ab omhi pecCato siut alierii, cum
non poterat; necessario tamen eliam illo bapti- dicit : Amen dico vobisf riisi conversi fueritis el effi-
smal.e, quod per aquam traditur, digniis habitus esi, ciqmini sicut parvuli, ngn inliribilis in tegnuiri cmlo-
ul secundum lealum Pauluni, complantaius ptoptet rum (Motlh. xyni, 5). Et iterum ad discipulos suos
tnotlem simililudinis Chrisli, etiam ipsius resutteclio- dicit : Siniie patvulos venire ad me, et fiblile ptg-
mtcohmtes exisletet (Rom. vi, S). hibere eos, ialium enim est regnutn cmloruth. Ainen
dico vobis, quicumque tioii acceperit tegnutt} Dei sicut
Quihium argumenl.um : Sj i.nfanspropter peceatum
Adanii tbllendurii bapiizalur, ibapiizaii uliqii.e'ripn patvulus, iibn inlrabil in illuct (Mprc. x, 1-4). Simili-
debet,_quirgenitus a baptizaiis, atqne ita puris pec- -G ter iaulem etiam beatus Paulus tlicit: Nalile pueri
,cat,i, nisi forte bapiismus diea.iufnon tollere peccala effici sensibus, sed malilia parvuli estbte (I Cgr. xiy,
binnia; adh.ibuitCcele.stiusjnlibroquem, lestePraede-
slitiato (Hmfes.SS),, edidSt, aiiieqiiam ,PelaJgjuscbnj- 20). Et ilerurii de Esau et Jacob docet 'sic jdicehs :
mentariosscriberetihEpistOias Pauli. Iliudlpsum re- Ciimnecdum riati essent, nec atiquid fecissent bbiii yel
tuli.t in .commeiiliirios Pejagius, lestibus Auguslinp mali (Rem. ix, II). Pueri igiliir, sicut ipsa jiiyina
fLib. lit depecc. Meril. c.,2),.Mercator.e;(Coi?mionif. c. Scriplura perdocttit, quasi peiiitus iiinoxii, rieqiie
2) etPrsedesiinatb {Locb tiwx cilalo),'sed deleyi.tCas-
siodbrus, rit ribri seiriei mbriuimus:'Hiiic Juiianus malitiam prorsus experti, borii etjairi vel mali djscre-
(Liltel. III par(., nuiri. 15 el 20) exsecruri se scribit lionem ignorantes, ignis seterni poenseiniiiiiineman-
scos,qui gsserunl in bqptistnq ngn penitftspeccgta ,de- cipanlur : quippe' cuni jgnis seternuiii isijppljcium
leri; quique negqnl de dubbus pqpiizgiis nqiuni, v.el
demutierebapiizuta pronaluhi bapiismaiis graiid egere. iiripiis et peccaioribus prseparatum .Sii. Sejl*et isli
Observa tradilum a-Rufino Pelagianis effugiuiri, quidcm cum sua imperitia djmittanlur. ,
quo declinarent argu.mentum catholicorum eXneces-
sitale baptismi probantiiim parvulorum peccatum : Aljud effiigiuin aperjf, quo se spbdjiccrent Pela-
aiebant enjm haptizari, nQn jit mundarentur, qu"i giarii, cuim prCmerentura caiholicjsChiisii jiidjciiini
essent innocenle.s, sed ut adoptareniur in fiiios Dei argumentanlibus, et senientiam birines iii diioiah-
_f$iiseredes regni ccelorum. CceJestius (Lib. Romm tum loca distriljuenlem.1=s616s" .Uixerujit -.ejjiipjtjdicium
oblqtg, qpud Aug. i. depecc. Orig. c: 5) : htfanies '.Pr ejusijjbcli aidt iidu^XbB.,i*/iVj.onTs jBtIp-
'""pÊlicijjjep',;
qulem debere bqptizari in remisshnem peccalorum se- |jsjq.uam iioyisseni,yjblajaJreos pej'iiiierp. JfiideJu-
cundum' regulam universalis Ecctesim, et secundum lian.Seadeiiij' qijje Thebdbrus, Tesiiiiionja '".iracta.rilis :
Evangeiii sentehtiam confiiemur; quia Dominus sialuit jEîgv>.ca',lijîiem -
X'*^.'?f'X?P=-i*/»?joc;-/".')l'"'-
regnunt caelprum nonnisi bqptizttlis posse conferri, CAPUT Vll.
gifod, quia vires nqturm non habent, conferri necesse g
esl per'gralim iargitalem. Julianus (Apud Aug: l. ni, De IncatnalibneVetbi, seuChristb. t:
adiersSJul. c. o); Christus qUi esl operis siti redein- M. pursus atileni jlQcemur, qtjod jn n.o.vlssiipo. die-
plor, augei circa imqginem suant contihuq largitaie
beneficia, e! ffuOsfecerat condendo bonos, fqcit inno- .r,nmunigepjttjs Deus "Verbum,yoluiilale Pai.riset Spi-
vando ddoplandoquemelhres. Vid? quseproltxe arino- JSIJJSsajjcti, c.oniplacuiljip.mofie.ri. Ei q.u.odvpluntate
Jata suut iri hanc rem ad csipiit 8 Subjiotaiioiium. Pjajris fac.tus esi, a.perle doe.uitbeal.usPaulus ita di-
41. Quia igilur quidam Scripturarum inscienlia cens ; Al ubi yenit pleniludo lemporis, misit Deiis
: .dtyiiiarum, in nefariani et injustam de Christo vo- Filittm suum fqcium ex ntuljere, factum_s_ub lege, ui
'cem audent erumpere, asserentes etim pqeros mi- eos _quisq!>[eg.e erqnl redimeiei, et adbplhnCtn filio-
"riime bapiizatos seterjil ignispoehaj' dejiuiare, qui rtim reciperemus. (Ggl.iy, &). Et ,quod eiiam FiliuS
«issolel in Scripturis gejienna jiom.inatj; discani ex yolen^ faclus est lio.m.Q,sjmjijjer lj.ea.tusPaulus edoi
>m AD PARTEM PRlMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECtiNDA. 480
cuit, dicens : Qiii cum in fotma Dei esset, non rapi-, A Apollinaris deflnivil insaniens; numquam profecto
' nam atbitfatus est esse se mqttalemDea, sed semei- ; sapienlia proficer.e polerat : quippe cum caro sine
ipsum escinanivit,fotmam setvi accipiens (Philip. n, anima sapienlia proflcere non possit. Sed neque Dei
6). Et quod voluntale pariter Spiritus sancti faclus unigenitus Filius indiget augmento sapientite, cum
. esthomo, testis est angelus, qui virgini Mariseevan- ipse sit lotius nostrse sapientise distributor.
• gelizavit, sic dicens : Spititus sanctus iieniet supet te,
Suspeclus locus. Jesum enim ab unigenito Dei
etvitlus Allishimiobumbrqbitte; ideo quod nascelur Filio distinguit, huncque profecisse negat, illum
sqnctum, vocabitut Filius Dei (Luc. i, 55). Et ile- afiirmat more Nestorianorum. Paulus Samosatenus,
nata est impietas Nesloriana, qusest. 5
. rum in somnis idem Angelus ait ad Josepli: Nam quo parente
(Tom. XI Bibl. PP. inter opera Dhnysii Alex.) :
quod nascetut ex ea, de Spirilu sancto est (Malth. i, Scriplum est in Evangelh : Puer crescebatet cgnfot-
20). Simililer autem beatus Matlhseusdicil : Inventa tabalut; quasi dicetet : Ctescebat Jesus, ex Spitilu
sanclo el Matia vitgine nalus. Quomodb igitur qui
est in ulera habens de Spiritu sanclo (Ibid., 18). crescebat et confortabatur,hunc dicis anle smculaesse,
Illud ipsum compendiosius dixit Julianus (Lib. i et simul cum Palre ingenilo non habenleminitium et
comternum. Theodorus Mopsueslenus (Excerpt. ex
patt.,.nuin. 5) : In pleniludine lempbrum missns Fi- lib. vi de Inc. a Mercat.): Jesus profickbat mtate et
lius Dei, nbn majoris imperio potestaiis, sed commu-_ Hoc autem de Verbo Dei non polest dki,
. nione volunialis. Fit Verbum caro. sapientia.
" quia Deus perfectus natus est de Deo perfeclb,sapien-
tia de sapieiiiiu, virlus de virlule. Ipseigilur non pro-
45. Factus igitur homo unigenilus Deus Yerbum, ficil, nec enim imperfeclus esl, ut ad perfeclionem
ex Maria quidem seinper virgine corpus accipiens, incretneniis indigeat \ Videntur deesse hsec verba, aut
animam vero ralionabilem sibi creando ejus sub- similia : Proficiebat Jesus, vel proficiebathomo, noii
enim ei, eic.] : non enim mox formatb, vel edilo
stantise, cujus etiam nostra est, ex ipsa semper vir- omnenipropriam sapienliam deitati conlutit, sed hanc
gine nascilur liomo, sicul Isaias prophetando dixil: parlkulatim corpori tribuebat.
Ecce virgo in utero accipiet, et pariet filium (Isai. vn, 45. Quod autem sicut corpus, sic et animam Do-
14). Semper aulem virginem dixil sanctam Mariam, minus noster Jesus Christus babuit, aperte nos do-
quoniam sicut virgo concepit, sic etiam virgo per- cent evangelistse, dicente angelo ad Joseph, cum
manens peperit. Nam quomodo signum, quod dalum essel in jEgypto : Surge, et accipe puetutriet malrem
est a Deo Achaz, verum erit? Si igilur non perma- ejus, et vade in terram Israel; mortui eniin sunt qui
nerel virgo post partum, et quod virgo concepit, qumrebanl animam puen (Malth. n, 20), et ileruni
minime-credendum est. Quid enim dicil Evangelisla quando Dominus noster Jesus Christus aiebat: Nunc
de Joseph : Etnon cognovileam, donecpeperit filium anima mea conlurbala esl (Joan. xii, 27); el Slerum :
. suum (Matih. i, 25)? id esl, non noverat certius C Tristis esf anima mea usque ad mortem
(Maith. xxvi,
quod ipsa erat virgo, quse Chrisium paritura prse- 56); el iterum : Sicut me- novit Patet, et ego novi
i dicta csl, nisi postpartus ediiionem documenta vir- Pattem, et animammeaindo pto ovibus(Joan. x, 15);
giniiatis ejus manere agnovisset inlacla. Necnon et llerum : Ptopletea me Patet me diligit, quia ego
ctiam ex consequentibus cl anhuntiis Chrisli signis, pono animam meam, ul rursus eam
recipiam. Nenib
angelis, slella, Simeone, Anna, vel magis admoni- tbllit eam a me, sed egb pono eam sponle, poteslatem
tione quoque angeli; qui ad ipsum locutus est hoc habeo ponere eqm, el
poiestqlemhqbeo iterum qccipere
modo : Surge, accipe ptierum et inalrem ejus (Mqtlh. eqm
(lbid., 17). Similiter et bealus Pelrus, testi-
ii, 15). Non dixit uxorem luam, ut scire posset, moniuro DavSd proplietse ad Clirisluro refereus, ita
quod Cliristi causa virgini Marisedatus fuerat ut mi- dicit ex persona ipsius Chrisli: Quotimmnon dere-
nister. Unde Doniinus signum virginitalis conflrmare
lingues qnimam meamin inferiib,neque dabissanclum
volens, post resurrectionem a mortuis, clausis ad tuum videre cartuplhnem (Act. n, 27).
apostolos ingressus est osliis, ostendens se ossa et
carnem habenlem. Quod impugnat Arianos, nullam in Chrislo ani-
niam admiltentes praler Verbum, et Apollinarem,
Disputat de virginitate Deiparse Mariseadversus r. qui menieni dumlaxat excluderet, facit iterum cum
' Helvidium et Pelagioet Juliano in suis libellis; facit et cum Nesto-
' ante obitum Jovinianum, quorum bsDresisorla est
Damasi, secutus Hieronymum , qui rianis, qui calholicis ulroque nomine calumniaban-
• utrumque monstrum societaiem cum ipsis haberent. Neslorius
profligavit libris editis : ex hac tur, quasi
vero disputaiione colligo; librum hunc scripium", ipse, cum fureret post accepias a sede apostolica lil-
cumadhuc ferverent homii|um nefariorum qusestio- leras denuiitiatorias : Nbndkit, inquiunt, ©SOTOXOV,
nes, alque adeo quarto sscculo inclinante. genilfkem Dei, et Iwc est lolum, qubd iioslrissensibus
ab illis opponitut: nemo enim, aiunt, tectam fidei glo-
; 44. Propierea autem Chrislus proficiebat setale et tiam sequens, vocemhanc aliquando declinavit. Multa
dogmatum ibi expetimenlasuppediiant, maxime qui-
sapientia, ut probaretur, quod vere facliis homoi. dem qum sunt Apollinaris secim, et Arii, vel Euttbmii,
fuerat, sicut Lucas evangelisla docet, cum dicit : si invesliges,unusquisqtteeerutnsanclam QeoTo/.ov, id est, Dei
- Puer autem crescebutet confbrlabatur, plenus sapien- geniiricem,appeilavitVirginem (Parte n opet.
. tia, et graiia Dei erat super ipsum (Luc. u, 40); et M. Metcal.).
' ilerurii : El Jesus Tu veto intende, qumso, in hmc qudt dkunlur, «(
proficiebatmtaleet sqpientia (Ibid.,' contra hmc ipsamque cliam quam escamhamo appg-
52). Si igitur Jesus Christus animam non habuisset, ' nentes loquuntut, defenshnem patalissimam habeas.
: sicut nefarii cestimant ArianS: aut rursus animatr> Scis hoc Apollinaiem dkenlem, scis hanc vocem, id
ouidem habuisset, el non tamea ralionabileni, sicut est, ©toTowv,apud Atium plausus maximotexcitart.
481 DISSERT, V. DE LIBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUCTORIBUSEtERESIS PELAGIANJE. 482),
46. Per multa igitur leslimonia docet divina Scri- j\. peccatoribus obire mortem dignalus.est^ sicut bea-v
ptura, quod unigenitus Dei Filius faclus est homo, tus Paulusdocet cum dicit (Bom. v, 6): Uiquidenhii
et primum quidem ut humililalem doceret coelesles Christusi cum ddhucinfirmi essemus,secundumleitipus,
virlules, ac terrestrem hominem numquam debere pro impiis mortuus esl ? Vixenimptb justb-quis nwri-
superbise vitio laborare, sicut diabolus et ejus angeli; tur; nam pro bono forsitan quis et audeat triori?Com-
ut de cselerovidentes Filium Dei formam servi ha- mendat aulem suam charitatemDeusin nobis, quoriiam:'
bentem, numquam in sensum superbiae venire. cogi- cum adhuc peccatoresessemus,Chrisluspronobis.mot-
larent, sicut beatus Paulus docet, cum dicit (Philip. luus esl. Similiter autem, quod eliam his qui credunt
II, 5): Hoc enim sentite in vobis, quod et in Chtislo in ipsum spiritualem adoplionem filiorum largitur et
Jesu, qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbi- dona, etefficit regni sui cceleslis hseredes, sicttt ipse
tralus est, esse se mqualemDeo; sed semelipsum exi- Dominus noster Jesus Ghristus docens Nicodemum
nonivit, formam servi accipiens. Et qualem istam for- dicit (Joan. m, 5): Amen, amen, dico tibi, si quis nbn
mam? non coelesiiumvirtutum dicit, sed terreni ho- denuo nalus fuerit, nen pbtest videre regnum Dei.
minis, quse omnihus ralionalibus subslanliis habetur Unde infantes qui in peccatis non sunt, merenlur
bumilior, quasi quse ex anima rationali et terrestri tamen baptismalis gratiam, ut in Chrislbnova gene-
corpore. sit creata. Unde adjicit dicens (Ibid., 7): B ratione creati, eiiam regni.ejus cohseredes effician-
Jn similitudinemhominumfactus, et habitu invenlusut lur, secundum beatum Paulum(II Cer. \,l5):Siqua
homo, humiliavitsemetipsum,faclus obediensusque ad in Christo nova creatura.
mortem. Et ipsius iterum mortis qualis ? quse apud ' 49. Nam propterea eliam virlutes ccelestes per so-
homines omnSbusdeterior esl, namque adjecit di- lam fidem creanlur in Christo, quia et istas quoque
cens: Mottemaulemctucis. oihnes in semeiipso renovavit; et propter hoc enim
De causis cur unigenilus DeiFilius factus sit homo, qui in ChrSstocrcdttnt nova crealura dicunttir, qttia
omnino pelagianizat; sex enim affertsolas, quas et unigenilum Deum Verbum siriiiliter cura servi forma
ipsi Pelagiani: ut homines doceret humilitatem; ut quam habet veneranlur et colunt. Quod autem creatso
suam erga nos dileclionem osienderet; ut pro pec- sunt coelesles virtutes in Chrislo, testis est bealus
caloribus moreretur; ut sibi credentibus adoptionem
largirelur, et regni hseredilatem; ut exemplum vir- Paulus dicens (Ephes. i, 1()),' Instaurare omnia in
tulis exercendse, et vincendi peccati prseberet; ut Chrislb, qum in cmlisel in terra sunt in ipso. Rursus
esset mediator atque reconcHSalor.Julianus (In li- etiam sicutcaput Ecclesise dicilur, sic etiam ccele-
bel. partr. i num. 7 elseq.). Nascilut etgb nobis, ut slium virlutum omnium
univetsummundum a peccalis et exemplorevocarel, el caputesse nionslratur. Quid
patiendb tedimetet; dumpeccatum,et quasi Deus igiw- enim dicit beatus Paulus (Co/bss.n, 9): Quia inipso
scendbaufetret, et quasi hbtno per nalurm shnililudi- ,C inhabitat omnis pleniludo divinitalis corporaliier, et-
nem, quemadmbdumde cmlerpvinci pbssit, oslenderet. estis in illo repleti, quiest
Incipiens a baplismateJoannis, quo baplixalusest, caput omnis principalus et
dandi exempligralia, nonsui,siculquidamvolunl, cau- polestatis?
sa peccati,skut ipse ait ad Joannem : Sine modo, sic Et iterurii, propterea facttis est homo, ul dainnalo
enimoportet implere omnem jusliliam (Malih. m, 15). incarne peccato, relinqueretnobis
Subjecit se omnibus passhnibus carnis, ferendo esu- exeraplum, quem-
riem, silim, lassiludinem, dolotem, mottem, el cmietfi admodum quisque debeat carnalibus superatis vitiis
hiijusmodi: Faclus obediensusque ad mottem, motlem non ultra diaboli fallaciis decipi. Et iterum, ut per
autemcrucis (Philip. n, 8). Secundum quod nos bea- servi formam mediator fieret Palri el
tus Petrus edocuil, dicens: Chrisius passus esl pro Spiritui sariclp
nbbis, nbbisrelinquensexemplumfutsequamurvesligia etsedignis, et sic in perpetuum eos custodiat pacis
ejus qui peccaluinnon fecit, nec dolus inventusest in vinculo, sicut bealus Paulus docethoc modo (Coloss.
oteejus (l Pett. n, 21). in omnem plenitudinem
Hunc igilut ob nosttam sqlutem secundum catnem i, 19): Quia ipso complacuit
passum et sepulliim, tettia die tesuttexisse el ut mot- habilqre, etper eum reconcUiareomnia,omniaiii.ipsum
lem desiruetel, el uf nobisvianiresufreclhnis aperitet. pacificqnsper sanguincmcrucis ejus, sive qum in ter-
sive quminccelis sunt.
47. Ne quis autem, audiens beatum Paulum dicen- ris,
50. Sicut igitur tanlorum bonorum ipsa causa
tem quod humiliavit se usque ad mortem, passionem
D bmnibus credenlibus fuit, sic eliam non credenlibua
crucis Deo annectat, sicitti nefarii sapiunt Ariani:
retribulori Ideo igilur per multa tesiimo-
sine passione enim unigenitus Deus est, ac penitus fitjustus
nia nos docent divinse Scripiurse quod nolit Deus
passionSsubjacere non potest. Qusecumqueigitui de
mortem impii et peccaioris, nisi ut convertalur et
Chiisto humilia verba dicuntur, hsec omnia anne-
vivat. Quamdiu igitur sumus in hac vila, possumus
ctenda sunt servi formse.
pcenitentiam agere, et futuram illam beatam vilam
Nesiorianizat cum ail: Qumcumqueigilur de Chri- sempiternam mereri.
sfo humilia verba dkuntur, Itmcomniaanneciendasunt Neque enim jam postcorporis
solulionem pcenitentiserelinquitur locus, cum David
(ormmservi. Quamquamenirii yerba hsec caiholicum
jabent sensum, sunt tamen merito suspecta, cum a propheta sic doceat, dicens ad Deiim (Psal. vi, 6):
discipulo Theodori proferuntur. Quia non esl in morte qui meinot sit iui;in infetno
48. Postea aulem, ut ostenderet quantam haberet autem quis confitebiiur libi (Psal. cxm, 17)? Et iter
:irca sua opera dilectionem, cura Dominus esset, rum : Non morlui laudabunt le,neque omnes qui de-
maluit, accepta servi forma, fieri tamquam unus ex scenduntin infernum. Quod aulem Chrislus judicalu-
nobis; et itcrum, quod homo factus pro impiis et rus sit vivos ac morluos, docet aperte bealus Paulus
m ATXPARTEM PRIMAM OPERIM M; MKfMfORiS; APPENfilX SEGUNDA. iU
sic dicens (II Cor. v,r 10): Omhes enim nos riidiiife-jji CAPUTVIII. *
stari bportet ahle triburibilClirisli;ntrecipial quUqtie SiVE APPBNli II
pfbpthcbfporis,prouigessit~{sive<bbnum;sivetrialiim; De qumsiibnibusAridrioiutii.
Ideo eriSnidieitur Olmstus iri aextera Palris spi s~e- 52. Qubriiafliigitflr qui Aiii vel Eiiiibmii nefaridaii
dereqiiasijudex tamvivorurii quaromorluorum";ei lisefeses seciaiitur ef db'îhai'a;"< ad hia^spliemandiiiM
q;ubd Pafer heminemjudicaij scd oinnejudiciutfiFUw uriigenituni Filiiiiri Dei per dies sirigulbs suas aciiunt
dedit, aperte Domirius'riosler Jesus Chrislus edocuit HiigWaf," edocli seriiper diviiise Scripiurse slmpticita^
(Jodiu.vj 22). tbm aiiulierareV e"tVbfbis quibusdara peiyersis, qii»
AdVefSiisNbvatiaribs'apt; cfuotiMciuhibmhWsejtis- ex coriimuriibus desceride're"sehsiibus' cbrisuerurit,-
deui seia:iisscrip.tores,;Nazianisei)usy Ambrbsitis,,Hila- cbffiamitiSi-esimlliter veriiaieiii, ut pafte SyllQgisticai
rhis diacqnus, ilieronîhUSêt alij, quos,l.ongum es- sbpliismalum riefaridam liseresirif suairi coriurmare
set recepser.e.;' aigi^vefo noii ebdeiii,,qubreiupji ,ani; rioiiis de Deb iriterrbgatibries
fiio, sed etjuliaiiiis, cifrii aiuni,"' Hbftii- videariiiir, sopliisiicas
quo'Pelagius
iiCTi, post baptismiim tapsus fuertt; per pbiniteniiairi pf&ieridiiiit,*a siibstaiitiU Paiiris liiiiênlluni FilSiim
si
credimfls pqss_e.sglvari;;,nempe. ut Siiytdiam..cp.pfl.ej; aliehare coriantes;; heC^ssariuin ducb ef iisSbm-cbiri-
catiiplicis 'fateljtijjus; ribh posse hotninem postiitenT inunibiis SeriSilmsebruWliajre^siniriefahdaiiidesiiuere,
llain agerb, rilsi Deus ileu
::> -s>«"".........:... ;•, ' •; • ' .-:-•' j
g Utex qtiibiis prbba^tiorieihhabfcre' se putant, exiis"-
51. Rursus etiam docemur quod resurgant moriul derii etiairi ipsi redarguaritur'. EipiiuspamSiicSpiaiSi
in eadem carne in qiia etSam in uleio matris formati ehumerare ebruiii de Fflio adyersiis lios ihterrbfa-
sunt, in corpore pariter ac figura, sicut beaiiis Pau- tibries,"quas iriphtes et ardtias arhitraiitur, ad ipos
lus ad Corintjii/>s scribens tjicit (1 Gqr. xy, 55);: Sed vblo dicere quia qilbdcuinque fari vbliieriiisjle iiiiii-
dicit dliquis: Quomodo-resurgenttnprtui ? Qualiautem vitate Filii Dei ex Palre, tempbralibils lisi vbrbis,
cprpore venierit? Insipiens, tu quod seminqs, non vivi- ejus natSvitatem, ut ipsa se habe), probare minime
ficqiur, nisi prius moriqlut. Et quod seminas, ngn poteritis: quoniahi unigeniti Dei "Verbinaiivitas,»cum
corpus qubd fuiuriim.esl seminas, sed pudum granum, sit riaiuralis ab siheprSriclpib, ut ipsa sehabet, cpm-
puta Irilici, qul aiicujfls cmterarum. Deus autem dqt ipreliehdi hbfi pbiest. Naih si Oirihia verba prolaia
illicbtpus skut vpluit. Hoc cum Apostolus dixisset, tempus significant, aut prsesens scilicet, aut prseter-
quod Deus dat illi corpus, non sicul vult, sed sicut iturii, aut futuruiri, Deus aiitem uriigehiuis hbrurii
yoluit, ostendit quod sicut a principjo creatus est est creaibi;, ejus profecib naliviias tempbraiibiis
liomo, sic eiiam in resurreciione resurget, neque yerbis approbari non potest. Aitque ideo uecessario
habStu, neque corpore permuialo; sicut Dominusrno- lidem divlnartim' Scriplurarriffi sequetites, ex ea de-
stbr jesus Cliristus, postquam resurrexit a mortuis, G Bemris suinerb proIiStiQiiisbxempi''i.
liec cQrpus, nec figuram penitus immutavit: Nam 55. Cuni igitur nbs interrogaveruit, utrum tieus
sicut granuni frumenti, amisso corpbre suo, niidum procreaverit Filium; necne,: et acceperirit a nobls
seminatur,et mortuum, sic Sterum cum eodero cor- respbrisiimi: Pigctiqvii; statim avdjiciiihtiriterroga-
pqre cjuqd aniisei'at resiirgit, sic etiam homo in tjoneih hujusjiiodi, .qiiam &rsecidileinijjatam Vocanl:
resurrecijpne roortnoruni, eisi truncatus aliqua cor- Imiiftts, an Sponte? Hoc autem faciunt,' ul si dixeri-
pbrisparte inoriuusest, tameti sicui primitus in utCTo mus, sniiiftis, inbi adjibiaiit: Qiibtf si iriyiius pro-
maijîssuse creaius est,,sic in ipso corpore ac figura creavii Fiiiiiiri, qubinbcibnbn est Smpium de Deblibc
resurget, sicut beatus Pauliis iterum docet boc raodo dicere, quod generationis necessitatS subjungatur?
(tl Cor. v, 4) • Nqm et qui sumiis in tabernaculg, inge- Sih aiiteih', spbtiie; dixeririius, illi rhrsus adjicjuni,
miscinius ingrqvafi, eb qubd nblumus exspoliari sed quod sibilibituro est: Ergo.sl spbrile procieavVtsiia,
supervestiti, ul absbrbealur qugd nibflqle.esl a vita: Et si voluntale Fiiius procreatus, inter ipsum et omnia
iiertini: Opgrlet enim cbtruptibile Iwc induere incgr- fcseiera;,qtise Dei paflter yoluhtate cieata sunt, nulla
ruptelqm, et mortale hoc induere ifnmorlalilalem. In eo penit,ns haberi discretio poterit. Sed non respon-
quod dicjt Apostolus, quod nolumus exspoliari; seA dendum est, quod ipsi scilicet audire desiderant;
supervesiiri, osteiidit quod hincpnusquisque noslrum I) sed ntagis hoc raodo dicemus: Neque sponte pro-
iiabebit, corpqre, el carpe, yel figurainduius, vitam creavit, neque invilus. Cum igitur accepto hoc re-
et gioriam et iricorrnptelam : ut sicut ferri materia sponsb a cbnclusione sua iniqua in posierum peni-
candens, gloria ignis indula, naturam propriam mi- lus exclusi fuerinl, et qusesierint a nobis quemad-
nini.e commulat; sic- eliam sancti coelesli gloria in- modum procreayerit, tunc illis ita respondebimr,
duti, qubdliabenl in hac yita corpus et figuram non naturaliter, quod est supra omnem yoluntatem ac
deponent: sicut.eiiam Dominus nosler Jesus Chri- et siquidiejhinieliecto responsb rioslro
riecessitaterii/-;,
slus in monie glbrinminduelis, quod erat homo mi- quieverint, behe et optime. SSn verb dixerint, non
ni-mecommulavit. Sed hsec de probanda fide divinse1 essb plaiiuni respbhsum, et nbs bibntra interfojgabi-
Scripturae testimoniis sufficienler nobis dicta. mus eos, simili modo iiiterrogalibnis eoruni, tiiruni
De resrirrectione carhis caiholice qiiidem sehlit; spbrite Deus bbnus sit, ari invitus. tjisl qiioiqtienbbis
sed exemplo Hieronymi, yeheitteiiter, adversjjs, Ori- respbiideburit, tiirierites ex iitfaque parte Siliciiarii
geheiri,. Jbannera . HierosolymrianiJin^.
1 ,et> Ruiinum : Secjue spoiiie, neque ihvitus, sediia
AqiiileSensem super ea qu.sestioiie disVbrlaiitis" ( ftpisl. respbrisibhem
6t;et Apoiog. advers. Kufinumi. scilicet natura quie supra volunlalem est et necesst-
im DISSERT. V. DE LI6ELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AGCTORIBUS HJERESIS PELAGIANÊ. 486t
tatem. His igitur responsis quibus utentur ipsi de A f lemporalibusqne sensibus audere de ,D.eoquOdcum.-,
Deby quod bonus est asserentes, iisdem nos qupque, que pronunliari: quippe, ctim js,, de quQâgjiuii
quod Deus procreavit, approbamus. Nam sicul borius qtiasi qui absque iriiiio sit, riecessitaiibus temporjim
est Deus neque voluntate,- neque necessitale, sed subjacere non possjt. tdeo igitur nos quoque iljos
ipsa nalura, utbonitate privatus numquam reperia- consulamus, quotlamrobdo ipsorum .iiiterr.pgatjph.ai
lurjisic eliam Filium habet naiura : neque enim po- utentes, ut sic iigjnenium sutim, qupd Grsecjisb-
test Deus umquam privari unigenito Deo Filio suo. pbisma vocan.t, illis aperlum fiat ac planum. Dicjie
Et bsec quidem dicta de unSgeiijlo Deo comprobandp nobis vos: Sol.us cum essjJt Deus, mjsericordias
abunde sufficerent, si cuni prudentibus, sermo esset, gennit, an non ? .qooniam beaius Paulus patrem mi-
eo quod natafaliter habet ex Patre nativitatem. sericctrdiarum, Deum. nomiiiat, ,i|"a,diceris : Benbdi-
5i. Sed quoniam isti, lamquam canes arreptj ra- ctus Deus, ei Pater, Dbntini npsiri J_esuChrisfi, paier
biev qui contra dominos quoque sseviunt, passipne misericbrdiaruin(iiCbi: i, 5). Etsi aiisi fiierini, d.i-'
insaniae per ignoranliam concilali,- contra Eilium cere, qjiodsol.us cuniêsset genujt, nos qu.oque
ipsjs
Dei blasphemare nitunlur,- si quando aliqujd de ipso ila respondebinius, Cur non sit impiuro ac nefariuni
veueraiSonis audierint, et exclusi fuerint a solita dicere, quod fuit aliquando Deus absque.miseficor-
conira eum blasphemia, perseverantiam lanien ma- B ] diis : quippe cum Deus raisericordiarum fons habea •
lilise suse, quam contra Filium semper exercent-, mi- tur, et numquam pravitaljs pater fuisse credatur, ut
ninie amitlunt, .sed rursus contradicliones aliasex- cum primum misericordiaruin pater non esset, ea-
cogitare conanlur, nalivilatem unigeniji Verbi ex rum postea fieri pater ineiperet. Sjh yero, viianies
Deo, quse sine principio est ac naturalis habetur, hanc apeitam d.e,Deoiblaspheraiaro, djxerinl : Noii
destruere molientes, quasi contra eum seniper pu- fuit aliquando.solus absque misericordiis,:.,respon-
gnare cupieiites; iiecessarium pulo etiam cseteris debimus ipsis etiairi hoc modo :' Sicut igilur Deus
illorum vanis.interrogatiotiibus respondere,, ne quse- numquam sQlussinemisericordia, factus es.l poslea
stionum propositarum yiolentiam nos effugere vi- njfserScordjarum paier;,sic eiiam non.sblus antea,
deamur. Inierrbgant igilur item nos,-si omne quod posfea unigeijitS Filii Pater efficitur. Semper enim
desiit, et ccepit. Si nos responderimus,: quod omne Dejis Pater est unigenili sui Dei Verbi-.-
quod desjit, et coepit, moxadjiciunl ipsi ,: Desiit .56. Sin atitem rursus jn sua vanitate durantes
nasci Filius, necessario ergo ccepii'•;et si>coepit, dixerint quia id quod nbn iialuni est substantiam
erat aliquaudo quando non eral; et si erat quando sigjiifjcat Deitatis : Deus atilem pialejr,.ponnatus est,
no.nerat, iionhabet locttm ex Dei subslantia habere et Filius nalus, una eademque Patris, et Filii esse
eum nalivitalem : quippecum Dei substantia, ut sine G t subslanlia non potest; discaiitjquod. non natuiii
priticipio, ac semper ac similiter habens, atigmeii- subslantiam minime signilicat: nain si non natiim
tum, vel diminutioneni non capial. Sed non est ita nato yidetur esse contrarium, subslantise autem cori-
respondendum illis, quod omhe quod desiit, et cce- trariuro nihil est, proiecto nbn naium miiiime potest
pit, quoiiiam non omne quod desinitjam,et initium esse substantia. Et aliter, si substanija iri ep qubd
. habet: non solum autem lioc, sed et non omne quod est asseritur, noh naium aritem in eo qubd ribiiesi,
principium babet,jam.et desinit; quoniam et Deiis qtiia iion natutn est, profecto non nalura sribslaniia
vplens ccelestes lacere virljues, initium noh habet; non est. Et iierum, si substaiitia per serii.etipsaiji
factis vero istis, velle eas fabere desinit. A"cpropier coiistare dinoscjlur, .non liaturn autem nbri per se
hoc igilur noii omne quol desiuit habet initium. Et constat, sed de subsiantia dicitur, quse npn riaia
iterum faclse ccelestes virtutes, etsi inilium liabent est, profeclo rioii iiatum hon esi sujjstanija.
substanlise, riutnquam tamen esse desinunt: ac per 57, Rursus eiiaiii si dixeriii.t: Si Pater nbn liatiis
hoc non omnequod ccepitjam, et desitiet. Ergo quo- est secuiictum substantiam, Fifjiis vero naliis csi,
niam probatum-est quod non omne quod desinit, et n.a.tiet nori naiiiuria iton potest esse substariija.; dis-
ccepit, et ideo, et desinit nasci unigenitus Deus Filius, ,cant adiiuc quod ribri,necessarib substaijiia~ruriiriib-
atiamen non habet nalivitalis initium. Nam absque H diis diyersas..facit suhstSnlias."Neque en'im q'uia' iii-
initio est>ex ft.trb naiiviias Filii,.qiiippe cum na- citiir Deus Patef esse ribri"ii!ai,us,dicilur auterii et
turalis scilicetliabealur. immoriaiis' simiiSier, et incoi-rupiitiiis, ideb dlversas
55. Rtirsus interrogant nos, si solus cum esset liabebii siibstantias, q'iiipjfie',cuninpnsll uh.uriiideih-
Deiis",geiiuii Filiiiro, ut slrespbridenmus, qubd so- qiie ribh natijrii et' iriimprtale, velincbrriipfibile.et
lus cum esset gefauit, siatim hoc adjicianl: Ergo si caetera his siriiiliar. Sicut igitiirliac Ciimde Deb di-
solus cum esset, genuit, erat aliquando quando uon cuntur, diversas' siiiistaiiiias iriiriimessigniflcarit'; sic
eial Filius. Sihiiiiter ajiteiii si respbholefiiiius quod iieque natum et hon n-jturiidiyersasi.s'uHstanlia$iiim-
non solus, mox adjiciarit: Et quombdo fieri poiest, quaiii facierit; heqtie enSriiquia itdarii hbn hatusi elt,
ut id quod semperunacum ipsofuit, natumprbprie Seili aiiterii natiis, ideb diverjsa esi' ebrum siib-
nomiiieiur? qribriiarii rit ipSi diciirii, ipsa nkiviias siatjtia'. >
suspicionem prsestat aliquando penitus" iibh fuisse, 58. Sin auteni perseveraveririt, diceiiles, qubd id
propier hbc ipiiim qubddSciliir naiiis'. Htec aulem quod est sine iriitio, etiam non'rialum est, et qiioiiiam
dicunt ighbraiifes liiianlum irilersif cbrpbralibus Fiiiiis"naltis est, sirie iriiiib esse non jiotest; discant
187 AD PARTEM PRJMAMOPERUM Mf MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. - 488
quia non si quid sine initio est, id omni mbdo eliam A ipse; neque e diverso sermo sensus umquam -fieljj
noti nattim est, eo quod non si quid initium habet, sed neque nostra sapientia sensus ac sermb. Sed est
id omni modo eliamnatum est. Quoniam Dei mise- iterum sensus generans sermonem, et non ipsege-
ricordise sine initio habitse, noh etiam innatse sunt, neratur : similiter aulein et sermo generatur tantum,
quippe cum patrem habeant Deuni. Sirailiter autem non generat; pari ralione et sapienlia neque gene-
cceluni et terra, cuiri inilium habeant, non sunt nala, rat, neque generatur. Sensus aulem noster cum sit
sed creata. Neque enim si quid est crealum, hoc om- sapiens, et sapientiam habeat, quasi rationabilis ser-
ni modo naluiii est, nam si idem creatum et nalum, monem tantum generat. Sapientia iterum non gene-
superfluo docuit evangelisla Joannes, ila dicens: rat sermonem, sed est cum sensu vere pariter ac
Qubtqubt autem acceperunt eum, dedit eis potestatem sermone. Sic Deus Pater numquam Filius fieri po-
filios Dei fieri (Joan. i, 12); siquidem qui semel creali lest, neque e diverso Filius Pater, sed neque Spiri-
sunt, hoc habent, ut etiam filii Dei fiant. Sicut igilur tus sanctus Filius, aut Paler. Rursus etiam Deus
crealum etnatum idem non est, sic etiam non crea- Paler genuit quidem unigenitum Deum Verbum, ipse
tum et non natum idem non esse potest, eo quod autem non est nalus; Filius vero natus est quidem,
Dei misericordise, cum sint non creatse, non tamen non eliam genuit; Spiritus aulem sanctus neque na-
suntinnalse. ' B tus est, neque genuit: sed, ut aperlius dicam, sicuii
59. Gum iterum nos interrogaverint: Quomodo xDeiPatris misericordise, cum natse sint a palre non
Deus unus, simplex cum sit et incompositus, Paler nato, conglulinatam penitus habent innaiivitati Pa-
simul et Filius et Spiritus sanctus esse potesl? di- tris gencrationem; sic etiam substaniivus unigenilus
scant quod non propterea Deus amittit esse simplex Filius Dei conglutinatam periilus habet Patris inge-
et incompositus, quoniam habet unum unigenitum neralioni nativiiatem, quippe cum splendor glorise
Verbum substanlivum, sequale sibi per omnia, simi- sit, et forma Dei substantise. Sic enim etiam beatus
liter et sapientiam substantivam, sequalem sibi per Paulus ad Hebraeos scribens, dicit (Heb. i, 5) : Qui
omnia. Sed siquidem, ut ipsi putant, ideo composi- esl splendor glorim, et figura subslanlimejus. Splen-
tus est, quod voluntatem habeat, et istam non sequa- dorem igitur Patris Filium cum Paulus dixisset apo-
Iem substantise :quippe, cum rion idem sit substantia slolus, probavit aperte quod ex substantia Patris
et volunlas, nos taroen non imitamur eorum senten- Filius est, et quodinseparabilis, vel indivisus Palris
tiam, sed pie dicimus et religiose-,quod etsi volunla- Filius habelur, et quod seriiper una cum Palre est.
tem Deus habeat, ctistam nori sequalem substantise, Figuram rursus Dei substanlise meraorans, docet
tamen ab Omni est composhione alienus. quod sequalem babet Filius Palris substanliam. Et
60. Quia igilur apud se videnlur adhuc esse sa-. C iterum, sicuti Dei Palris iroroortalilas una cum Deo
pientes, cum per omnia nimis inepli probati sint,( Patfe non nata, non dicitur nata, neque ipsa pariter
lioc etiam nos interroganl: Quomodo fieri potest ult gerierare; sic eliam Dei substantivus Spirilus san-
unus Deus, una substantia, Pater et Filius nominer. ctns, neque natus est, neque gentiit: ac per hoc
tttr, quoniam bi qui hoc dicunl, unum ac soluiiii igitur tres personas Palris el Filii et Spiritus sancti
Deum Filium simui el Patrem per unam partem ora- falenles, unam credimtis, propter unitatem substan-
tionis pronuntiare assolent, quasi Grsece dicatur tise, Trinitaiis esse virtutem. Similiter autcm pro-
? Discant non in eadem diu debere perseve- plcr indivisionem nalurse, Patrem el Filium et Spi-
oio7i<«Ti»p
rare stultiiia. Nequeenim quia unusestDeusPater, > rilum sanclum, unum Dominum, unum Deum omni- .
ejusque Filius, ac pariter una substanlia Patris ett potentem , crealorem , provisorem , semper se ac
Filii, Idcirco debet Deus viotii.tap vocari: quippe, ' simililer habentem, cui honor et gloria in ssecula
cum non unum personarum numero dicamus, sed[ sseculorum. Amen.
" " '
subslantise communi vocabulb. Namque Adam simulI
. et ejusfilius Abel, unus fiomo, cum esset alter, una- CONFESSIO
que pariter eademque substantia, propler nalurse , . .' « .
comrounionem, numquam vlona.rap vocati sunt, sed „;
ne vocari quidem hoc nomine poterant. Quod autem; LIBELLUS FIDEI
duo numero simul homines unus homo dicuntur com- A PELAGIO
munione, ut dixi, et societatenalurse, testisest fa- EX ORIENTEnOUlAMMISSDSAD SEDEM ...
mulus DeiMoysesVitadicens : Et fecit Deus hominem,, APOSTOLICAM,
secundum imagineni Dei fecit euin, masculum et fc-
minam fecil eos (Gen. i, 27). Itidem Dominus eliam1 . Confessionem hanc Baronius erutaro ex Vaticanis
nosler Jesus Christus se unujn et Palrem simul ap- mOnumenlisrelulit in Ann.ilcs.Qtio facto consilium
' Sirmondi prsevertil, qui sua manu descriptam
pellat, propter sequalilatemunilalemque substantise,' • Patrisediturus erat. Eam nos ex dociissimisenis apogra-
ita dicens : Ego et pater ununi sumus (Joan. x, 50).
pho (Ad ann. Chtist. 418) Baroniaiia correctiorem
, Unus igitur Deus, Pater et Filius et Spiritus sanctus,, exhibemus.
propter unitaiem sequalitatemque substaniise. . PARSBIUMA ,. O.VA;THE0LOGICA.
\ 61. Nam sicut' sensus nosier sermo fieri non po- I. Credimus in DeumPatrem omnipotentem, cun*
lest, guippe' cum sermonis nostri jialer babeaiur ctorum visibilium el invisibilium conditorem.
489 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUCTORIBUS HJERESIS PELAGIAN.E. 450
2. Credimus et in Dominum noslrum Jesum Chri- A rem el ejus similes, qui dicunt Dei Filium miiiui
stum, per quem creala sunt omnia, verum Deum, aliquid de humana suscepisse natura; el vel in carne,
unigenilum, et verum Dei Filium, non faclum aut vel in anima, vel in sensu assumptum liouiineiii,
adoptivum, sed genitum, unius cum Patre substan- his propter quos assumptus est fuisse dissimilem,
tise, quod Grseci dicunt by-oovaiov,atque ita per om- quem, absque sola peccati macula, quse naturalis non
nia sequalem Deo Palri, ut nec tempore, nec gradu, est, nobis confitemur fuisse conformem.
nec poteslate possSt esse inferior. Tantumque esse 10: Illorum quoque similiier exsecramur blasphe-
conlitemur illum qui est genitus, quantus est ille qui miam, qui novo sensu asserere conantiir a lempore
genuit. susceptse carnis omnia quse erarit Deitalis in homi-
5. Non autem quia dicirous genitum a Palre Fi- nem demigrasse, et rursum qusc erant humanilatis
lium, divinse et ineffabili gerierationi aliquod lem- in Deum esse transfusa : ut quod nulla umquam hse-
pus ascribimus; sed nec Patrem dicimus aliquaudo . resis dicereausa est, videatur hac confusione uira-
ccepisse, nec Filium; non enim aliter confiteri pos- que exinanila substantia, Deitaiis scilicet et liuma-
sumus seiernum Patrem, nisi confiteamur etiam nitatis, et a piôprio siatu in alium esse muiaia, ut
coselernum Filium; ex illo enim Pater dicitur, qui tam Deum imperfectuni iu Filio qnam homineiii'
et qui semper Pater fuit, semper Filium habuil. I confitentur, tiec Deum verum, nec hominem tenere
B
i. Credimus ei in Spirilum sanctum, verum Deum, credantur. ^ . _..
ex Patre procedentem, sequalem per omnia Patri II. Nos autem dicimus susceptum ita a Dei Filio
et Filio, voluntate, potestate, seternitate, subslan- passibile nostrum,utDeitasimpassibilis permaneret;
tia., . . passus est enim Dei Filius non putative, sed vere
5. Nec est prorsus aliquis in Trinilate gradus, ni- omnia quse Scriplura testatur, id esl, esuriem, siiim,
hil quod inferius superiusve dici possit: sed totai lassiiudinem, dolorem, mortero, et csetera liujus-
Deitas srii perleclione sequalis est, ul, exceplis vo- modi.
cabulis quse proprietatem personarum indicant, 11. Secundum illud passus esi quod pati poterat,
quidquid de una persona dicitur, de tribus dignis- id est, secundum ill.am substaniiam quae assumpla
sime possil intelligi. est; ipse enim Dei Filius secundum suam DeStaiem
6. Atque ul conlundentes Arium, unam eamdem- impassibilis est utPater, incomprehensibilis utPa-
que dicimus Trinilalis esse substantiam, et unum ini ter, invisibilis ut Paier, inconvertibilis ut Paler; et
tribus personis fatemur Deum; ita impietatem Sa-- quamvis propria persona Filii, id est, Dei Verbum
bellii declinantes, tres_personas expressas sub pro- suscepit passibiiem hominera, ita tamen ejus habila-
prietale dislinguimus; non ipsum sibi Patrem, ip-- G * tione secundum suam substantiam DeitasVerbS ni-
sum sibi Filium, ipstiin sibi Spiritum sanctum essej hil passa est, ut tota Trinitas, quam impassibilem
dicenles, sed aliam Palris, aliam Filii, aliam Spiri-. confiteri necesse est.
tus sancti esse personam. Non enim nomina tan- 15. Mortuus est ergo Dei Filius, secundum Scri
tummodo, sed etiam nominum proprietates, |id est,, pturas, juxta illud quod mori polerat. Resurfexit
personas vel, ut Grseci exprimunt, hypostases, hocc tertia die, ascendil in ccelum, sedet ad dexteram
est, substanlias confilemur. DeS Patris, manente eadem natura carnis in qua
7. Nec Pater Filii aut Spirjtus sancli personam•x natus et passus est, in qua etiam resurrexit. Non
aliquando excludit, nec rursus Filius, aut Spirituss enim exinanita est humanitatis subslanlia, sed glo-
sancius Patris nomen personamque recipit; sed Pa- rificala, et in seternum cum Deiiale mansura.
ler semper Pater est, Filius semper Filjus est, Spi- 14. Accepta ergo a Patre omnium potestate quse
rilus sanctus semper Spiritus sanctus est: itaquee in ccelo sunt el in terra, venturus est ad judicium
substanlia unum sunt, personis ac nominibus distin- vivorom et morluorum, ut et justos remmieret et
guuntur. puniat peccatores.
PAKSSECUNDA, QVXOECQNOMICA -
PARSTERTIA,O.VS.ETHICA.
8. Ipsum autem DeiFilium, qui absque iniiio teter- T»
nitatem cum Patre et Spiritu sanclo possidet, dici- 15. Resurreclionem etiam carnis confitemur et
mus in fine sseculorum perfecluro naturse nostrse ho-i- credimus", ut dicamus nos in eadem in qua nunc
mlnem suscepisse ex Maria semper virgine, ei Ver- sumus veritate membrorum esse reparandos, qua-
bum caruem esse factum, assumendo hominem, nonn lesque semel post resurrectionem fuerimus effecti,
permutando Deitatem; nec, ui quidam sceleratissimele in perpetuui» permansuros.
opinanlur, Spiritum sanctum dicimus pro semine,!, . 16. Unam esse yilam sanclorum omnium, sed
sed potentia ac virtute Creatorisoperatum. prsemia pro labore diversa ; e contrario pro modo
9. Sic autero confitemurin Christo unam Filii esse
;e deiictorum, peccatorum quoque esse supplicia.
personam, ut dicamus duas esse perfectas atque in- i- - 17. Baptisma unum lenemus quodiisdem sacra-
tegras substanlias, id est, Deitalis et humanitaiis,s, menti verbis in iiifantibus quibus etiam in niajoribus
qua; ex anima cominetur et corpore; atque ut con- l- asserimus esse celebrandum.
demnamus Photinum, qui solum el nudum in Chrisio to 18. Hominem, si post baptismum lapsus fuerit,
hominem confitetur. ija anathematizamus Apollina- \- per poenitentiam credimus posse salvari.
pATROL. XLVIil. SL6
491 AD<PARTEM PEIMAM OPERUM M. MERGATORIS APPENDlt SECUNDA. 492
19. Nftypn) et velus Test-amentuni recipimus in A recehtioEibus, atque ita posset lestiirioriiQ yeterhm,
eo librorum numero quem sanc.lse. calholicse Eccle- §i eoq.uidem grayiore,, qy.od.ta^jitrvinji, Lnovitatls^rgui;
ea'prKs.ejjiitn "seia.ie,qya cceptuin,.e.rat a ftijn.iiMJIJs, et
sj.ae>.trad;it aHciojritas. iiiquiii cttTiosiUsiri' vefitaiem codictiiji:,btquibustijini
20. Animas a Deo dan credimus, quas ab ipso ibjici supposiiioriis crimen, ' eiialri qtibadltibroiiyirii
factas. dicimus, aiiailiemalizantes eos qui auimas Opera., ,..-. .;.
Dciride, RêmjgjusLu.gdunepsis: Caijoji jtfagiij:s.up-
quasi parteni diyinse dicuht essesUbstanlise :.eo- paf fLobb fhb&bitaib) ,t cbnfesslpnein de'qua n.u.t.ic
rum; quomie <:ciidem.aamMSerrprem» qmeasante agilur >e«demIiabuittbcb actTesdialbgofum librbs
peceasse, .ye.1in ôelis jeonversatas fuisse, dicuni, co.ntra Pelagiuiii; ab, Haeistiiymo.>scrI|)tos<:.Quid ilte,
. iriquit, sancius dociot juxta fidei catholkce veriiatem de
quajn ip cprppra milterenljir. libero arbilrio settseril, eLdiqlogi ipsiut~:,quos,sub no-
21. Exseciamur eliam eorum blaspliemiam qui -mine Ailki ei Cfitobtili cbhifd Peibgidhos scripsil,
dicunt impossibile aliquid honiihi a Deo prseceptum mflhifesli^shne iesianlut;; et •fidreiejus-pfofessfo, quam
esse.et mandata Dei nona singulis, sed an onini- pienissiifl.eel, perifecfipsipfecpflir.flqtutSjdfltn, cflltwwis-
tbres, ad poiilificem sedis apqsJolicmin; defensi.enpnt. sni
feus;in coirimune posse seryari.. edidit, salisbsiendii, ubide e~odetiiti'bero afbitfh~ildib-
; 22. Vel qui primas miptias eum Manichseo, aut qniiur : LI»EMJM sic GONFtTEiiiDa'ARBITJUDM', ete. Qjifa
secundas cum Cataphrygis danniant. . ,. .. yero, c[epaiusa ita,opioatjis esi? N.o.riiaiia,sa«*, nisi
_ quod utrumque Opus
$§• Anatlvematiaapius eiiam .ilioa qui Dei Filium " nymo tfibui, etiii siiilin.tejlig^fe.t.sbcqwpibljs llWiJQ-
'bodiciojisVquos ujiqueâiiii-
necessilate carnis mentitum esse dicuntyetieum qiios testatus.est, ejusdehi doctbfis ribhTiile'Shsigni-
. 3..->,.•..- .,'.
propier assumptum: hominem,; ribn omnia facei* po- Ijjra rgppfisset.,
.....•,._: Deiiique n,on Jemeie (pjispiain iiispic.aius, fyerit
tuijssequae yoluit. idem cbntigisseTihellb qiiod episiolse ad liemeiria-
s 24. Joyiniaui qtioquc damnamus liseresim, quidicit dem, quam veneraliilis Beda (Prmf. in Canlic. cap.t)
iijillamiivfuiurqmeriipj-umesse.disiantiam, nosque il',ad,St;a,s,t!JskaihiiiiI)iis:(^ribebat statim postaiiriiini
7Q(J),leciaiji
licS dbf loris fuisse^
eajs ibHiabituros es&e rifflule&quas hic haberene- guigvî;bi,irai;enliir:san.eiiiet:!eailio-
Hierbifymj esse,, utique.quoiiSain vulgo
glexerimus. ihter ejrisiibrosiunc teiripbrisreperielJaiiir.
25. Liberum sjc conritemur arbilrium, ut dicnnnis ,Et, yefo .EelagiiHos, sui magistrj- '(^)era-<subr; cogno-
mii)i,I?.us, sapciQj,uro!,i4bj'is1.filepere docet
nos:semper. tJeS.iridigere aiixiliO>:et tam illos emre CassSbdbfiis (Lib. Divin. Lect. ctjp...§voluisse,, cum :,ijl anno-
q.ui cuin Manichseo dicttnt bominem pecealiim viiare tationes Pelagii in Epistolas Pauli sria),,seiate (florebat
non posse, quam, illos qui cum -Joviniano asserunt sexto. sseeulo.):ita<in cunctprum maitibus celebres Hqbi-
hojninem non posse peceare; ulerque eniro tollitar- tas, uteqs a^s.qmtg,Gefflsh papa utbts Romm, doclis-
sitiiiviri siuMipdic,erenf(tyss.e,co>i,scriplg.s.;gtwdseleiit
bilrii libertalem; nos vero dicimiis hominem seqi- inquit; facere;~quires viiibsas cupiunt gtoriosi iipminis
per et peccare<, et non peccareposse, ut semper nos -aucibrUatedefeiidere*.' - ' «'-'-
.liberi confiteamur esse arbitr.iii'- .>.>.<; ..<-.<.=.JJ Pfi§<Sf.I; isiter ali.qui.s, nec inoredifeiliter, conjicere
jairi i.iide a se^t.Q s,;»j!ij;lp,,îjjt .eti^jii a 'fiue: qqiiiji,
26. Rsee fides <est, papa beatissime, quam ih Eb- Trbellum^Pelagiliiisefiuril
clesia calholica didicimus, quamque seniper tenui- fuissgOpei:ibijs.Hieroiiymi,
siihjtctumque^îit revera fnit iri codtice Ecclesise
mug; et.ienemus, in quasi mintis perite aut p.irum _Lhgdjinjehsis„ dialogis: tEibiiB-iquar-e.fieri potuissb
catjte aliquid forte posiium, est, emehdari cupimusja litjpfjmujp libellu.s gerf,rei jij fjft!nie PelagiiuomGn,
idqub' aftb Pelagiaiibrum, qui yejlent j}t.dip,i.o lecto-
le, quiPetri el< fidem et sedem lenes:;> sin autem h«c ûiiiHieronyihUiri damiiafe !falsi', qtiasi ihaglstro de
nosira confessioapostoJatusluijudiciocomprbbaiui', libero arbitrio calumnSam fecissOi; cohlrac certam
fidem ; dejnde siihlaiti, uj.fit, pef incu-
qjiicijpiqufi. iiie roaculare. yoluerit, se imperitumv vel cojjfQSsipiiis, fisiiri i:ihi<afibrujhrnom.i.i!.e,.auctoris>,,,cf,f^Lergiur ab eo
maleyoluro, yet etiani: non calholicumi, non me.hse- cbihposiijis, a-qutfct dialOgi quibusciiiirjqiigebaiur.
reticuni qpmprobabit». , Siniile.quiddam videri; pOssurii iiidicaie'vefba Ro-
PWgik
• ', ....''
•Erbdltaiii disseftatibnefii v. c. Joarines Lauhoius jam vejrb altei;um., qqp dicijqr pliquid. ioserlum
de confessione Pelagir bdidit, planeque osteiidit, futsse quod peftiheat ad'iiseresim, siye E,ntyciiis>de
soBfessipnem Jianc jaefta b; (Iieronyirio:uiissam ad confusioiie| a«l etjam trarismuiatione halufariiiii in
Damasum, quod visiim Remigio LiigduiieqsJ,(LAb.fte Christo , sive Jovlniani de impeccabilitate huminis,
Trib. Ep. cap. 59); nec ab Augiistirib Sri sermohe sive Elipaij(|i Je.,;filieiale;jEhri<itiaiSopiiva,>nonniinus
191 dictam ,. jjijod ^JJJjlie1jiijigj_^?%I>iÎpnsis credidit,. jv incredjbile inihi, vi.detiir;ih,am,,i!t Pelagius. et Neslo-
(Lib, de Pecc.' etTitiisi. 10),; rieculla idonea vete-* "-rius , sic Eutyehes liseresi' srise:(jfinm iitiii deidit, sed
ÛJIJ. recepljiinique,,auctprit§ie.aj)ju(itcari
' posse,piela- ,ji('!jji§tj:ia().tum,>eam.eiiim esApoMinari accepii. Unde
îb, ciii elab Augustino.(Lib.,de Pecc. prig.c,,21), JLô, ptjpa^ (Sefflh ;9<<4g< Qugdrag,,)- scribit suis diebus
fet a Ziisiriro (iSpisi. ^ acl':Aftic. 'iii causa Peiagii) "aliquoS, de spjriiu eriQrjs oliip desiriicti oljm/iue
apieTle iributa est. dariinaii, veterem irisaniirri coiieepisse : Qui genw qm
iijjjiis, tribijs assejiliofi liben.s-viro, docta, nan pef- audenl in Ghristo negare naturdm , aul tioh 'stiscepia
iride in niiis duobus, quse s.ujs,singula capjiibu.s prq- cflrfliSiyetituie, gut;fn eitmem nt aut
bare niliiur. Alteriiui est; aiiteCarbilMaigiiiieriipbia secunduiri MankhiBum,milig,sitDeUaiexbiiverm,
liondiiiii. fuisse libellhhi huiic a credula-ahiiqiiilaie fluila fuii pdssio; aut sechiidum gifS;}%ggreclip.,cujfls
Apbilinarem, ipsa
HJp.onyihQsupposituih;;;, fllterum,. addiia ipsi>pos{- Deitas Vetbi niulabiiis; ipsa faeia sitpbssibiiis: Scrihit
modum jjoniiuila,, .qjigg.p.eriSpiii gd.jljspresip],,,siyp ,e.t.TliewjlorfiUjs>(4'ih i> Hmi\ Fabul: c.>9)-'.Pot:emmm
EuiycljSs diciihfiisibiie: Batiirarilih in Clii-isip ;;'''- ,. sive quemdmn ex, Appllinpijs, ^'{"jfe-.,ffllifl9kUMuni, el
ElipMidrdeiiiietate ClirSsiiadoptiva: Sufisidhtidfufhcbiifessibitetiifjicfqindjix_is$e,,ef copimix-
SS.aip^.;Ul:in.fti.piajn:de.pjbimidicere,non videoiqua iionenv divinitatis eicorpbris';al~q'ueWde'Poieniianbiuhi
frontejioiuisset auctor Cijrolirij/Oppris. (LikWrf M) > htBresihh ^/ot^v-.Apitoosiui^^SUb^&neiliîqiiatifsseculi
confessionem afferre ,~ velrit tfaditionem cathpljcse (Lif).,.dejflCflrn,jqp..6)>: GH»J> is(i.diiai»lH5iuto> Verbum
fldei, accepiani a Patfibus, bt veibisilieroijyiifiêx- incflfriem cbnversumest, eiqpiopri^.^qitKa.niutqium
jjressamj si moio-.haberetur. lantaw-ih codicibus est, dalut iHis-ht^tifxi^^^^twimjî infiitmu
493 DISSERT. V. DE UBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUGTORlBUS-UJEREStSPELAGIANJE. m
talem divinilatis, quadam facla divinm nalurm ihula- A Qua parle ad quaistiones a Pelagianis ffiotas Ppfi-
lione, detorqueant. Et paulo jiost : Legi in quibusdam ctat,- lotus esl adversus HiefonynsisiVe epistofaih afd
libris skposilum. ET ORGAKUM, JJTECMAQUO MOVEBA-Ctesi|ihOiitem, sive librum Dialogorrim'-/sed<aJ'fe
Tlift ORGANCM, ONIUSlN CHRISTO FCISSENATCRJE;- qUod tanla, ut singulas saneti doclOTiS-SCriieritias'PelagiiK
ideo posui,ul exscripiis nomendeprehendaturauctpris,- carpat, quasi alitid ageris..Quaieiius vef&cOriiirieiea
Respieiebat Anibrosius iii oiailoneih dispuiatoriahi de qiiibus -non interrogabatiif ,. at -ait-AugUsiiiius
Apullinarii, ex qua ffagnienlum lioe retulit LeontiiiS' (Lib. de Gfqt* Christ-.> Cv 32) ,-bcC'tf|)at prtffessiohe
(Lib. advers. Ffaudes Apoltinar.): OrgahUmfei quod lidei deTriniraieaique; Iimariiatitffle.Verbi-aiiifrios'
movet otganunti unam naiuraliter perficiunt operath- liomintim-qriihtis-fratidem parat^Seqire diiiliolicolJV '
nem; cujus autem esi una;operatio , una'.-'etiani-sttb- vult mentif-i:-quamqiiam .et ipseqjibqii^pefiiide ac
staniia est. Vnaergo subslantia factdest<Verbiei in-< KuftiiO^-^ras-de.lriCa^niarrotoifsJtfî^îg^Hiii
slrumenti: Qtiidplofes coroitiemorerh?videri possunt ralibus vefbis; Wgere possit--imfietaiiifn 'The'odbri'
super ea re duo Gregorii, N.iziatizeritis 1ei<%<sseiius- Mi)|)suesterii>, .qtiod ostehderiius!iri 'HM\4ffi>cWiife^
(Orat. 51, qum epislola-ad Cledoii;,adTlieopiu de siorieih Julianl; Niiricea sola attinigemus'quibiis•HS^,
.:->.> -. .»- ...,..^_
Apollin.). roiiymiisperstriettfs yfdetorv
De Joviniani errore eifca hominis impeccabilita^ (Num. &.) Credimuset in Spitiiimi saWlumyvetiirii
tem expedita magis responsio est : id eriim unura Detnfl, ex Pqfre prbvedentem, Ea<denivSerba .suht
Pelagius arguii in Joviniano, qiiod contfa3se' faeefe apud. Geelestiiumel- Juliaiium; otnnes vero;;d'e>Baire;
cemeret-, nempe non posse-nominem tamdiu pec~ dicuiit pr.ocedere,Spi.rituffl.S;inclum„. et silsivdfl-ne»-
care quamdiu morlalem viiam agefet, lianc enirii -n gant pjiocedere:n jilio, siquidem seqjiuiituji.cibmmu*:
g; niem
possibiiitatemutriusque partis Pelagius necessariaro- magistfum. The.odbrnm:Mbpsjiestenum,.cujus:
dicebai ad arbitrii lihertatem servandanv; possihili-^ sunt Jisec,verlia : El iit,Spiriiunvjanelum; quent; .««>•"
lalero vero peccandi baptismo amittvJoviniajiiis cre-' que Filiufli, neque.per Filium existeifliqm;accepisse.
debatyjsilamen credebal. Isie vero senstissalis tfjierte pu<ui)ijiWPers!i!i.n*U ajitem Ijac sestentia Pblaiiius1
prtidiiiir Pclagii vefbSs : Nosvero dicimus-lioinineiit; saijciiijji,ilier/)y.ymunj;i:;qu5 diaJbgp2, c.uiii>atiulisSeC:
semper et peccare,el-iion peccareposse,-uiSempettibs>- ^ diciufi) iljjid;Lncse : Citn»venisseiiijinMysiqim,lenta-
libericonfiteamuressearbiVrii. Qtiorsum enim,- alio-- baiitifein_Biiiiyni(im,§ednondifliisit egs^npifMus Jesti
quin voi ista semper rejieteretur? Vide<prolixiim''• (AcL,xyj, 7.)~;:'slati_m. addidil ,Nola,qu:od tpirilus Jestl.
Julianum inter et Augnstiuuin allercatibnehf db'< sit Spirkus,sqncius';.qfli in alig,ibca:,_propterwhitaleiti'
Joviniani haeresi (Lib. IVOper.-/»iper/.ci:l'20),-quariiL L sulisMntim,Pglfisspiritus qppellfltuy,;, ,
suo quisque adversario ingerebati _ (Num.6.) Idesl, persgna^,.yeûiGrmcvexpriinuiii,
»
Adduci pariter non posstiin ut-credam hancvocem^ htjppstqses. Malighe ususj est GMcavocev ut lacile
adoptivum,-sivea Patribus FfancofordienSibus', sSve- exprobraret. Hierohynio.jE|ucliiaiiojie.rn< supei' eai rb,
ab alio t|uocumque posterioris tevi addit'-iTh>' fiiSi.se> (•E.pist.. lj9' adDqtrinsum1)-: Pgsi;Nsecenam.fidepi;pbSf
'•
Nam pneteriiuam quod iu<onrnibus.codicibus Itajip-1- Atexqhdrinunu,,jfliicio-paritfll; O.ccideiite,, decreium,
lur, eiiam qui antiqniores apparent, 1nec ciedibiie esf;,~; triwflrhy.pbstasepi, ab Ariahprunt:prmsnle el Cdmpenri--
in cunctos addiiiniientiiniejusmodi irrepsisse-, nori= : bus,-npvellumame,,lumiineBbmanof,nomenexigitur.
prudenier sane hic nbi legitur a Patribuss pbsitiiiriil1 Qfli»qtiqisp-ilfl.Appsteli,piigdideiM Qitii-novus_ma-
fuisseladversus liseresimElipandi, sed alienojirorsus'ji gisier;geiuium.Pqutus<hmc.dpcuii:?.Intenrogatiiils-qnid
loco, quauduquideininsecundonumeio deChristpagi-(-C'treshy,ppsiases_pgsseqTbitrentur inteltigi:<,Tres personas
tur 6Eo).o'/t-/.Sr,
et non otxovojmzcof. Adde quod adversus: •> stibsisieni-esaiuht. Respbndemus.nosMlacrederi.Nbfl
' Arianos, quos locus niaxiine respicii., a-Pelagio'ptsnii; sufficil sensus, ipsum wmflh .efflagiiahi,-.qfliwhescid>
debuit hsecseiilenlia : Non faclum aut adoplivufnised'- l' qflidvencnfmsyliabis tqtflt.. .:.„.:.
genituin, uniuscum Patre subslantim,-eic, ut;.exclu- (Num. 8.).^c,,«^.5«irfam.sc4«i;fltJssinie.o^mB)itor,><
deretur lneresis,Filiuih Dei unigenilum negarisofibw- Spiriluni,sancjuinfflis$ep.rq!semine:.-^
o-ioj l'airi; sed Filium. dici'-perinde tanturo ac>qtiiv nonnjiiii simiie. iii. speciemjapud-Hierohymuin,. sed;
adoptatur. Cerle vulgo Patres adversus hanc Afiano-- quodinonnisi moIigiie-ih:seiisum'p.rayuiii'det«fquea-
rum vlo6eaia.vinvecti sunt longe ante-ortarii hseresim. i' tur,cum per.selegehtijcuiquelacia.i omtiino rectum. '
Pelagianam, alqueadeo ante-Elipandi qusestiones; Hiiarins_oerte(Lib. iid>e>Trinil-.) senientihm,Spmtu®
Denique:consultoPaires FrauCofordisecorigregatr. !• sgncli cfficqcim, til-cl/.au.G-loi:
irieroi;hit,> Qpettis
abstiniierunt ab hoc testimonio profefeiidoietslob y fecti in Mattliseunj^.ciiju&sanlhseefvefbai:Sieliriper-
1'
niiiije--
vium foret: siquidemintelleseruut' saiis , ut efantt mto DiO'trivginem:iiigressuro Spiritus\sanDius'prmees$ify
V ul
doctissiinipariterac prudentissimi-,.quo>sensu;dicltiiii' pr-mcedenfe Spitilu sqnbia hvsqnclifieatioife,nascatiif
sil jam>inde:ah exorta: Arianofumi secta,- ijtianique' 3' Cliristussecundum;.corpus; divinitate inqrediente pro'
staiim abadverssiriis-exceptioneiri passurtim. essetV ':'• semine.-.Scio. Rupfirtum: riegasse- irif :Cl«is'ti' Colit
Porr.o auieni.|ibellum'fideisu;e<.prt;|agius in^Grieiil^
B" c.epAibiie. Spiriium- sandumt fuisse>.pnoseiJiineiSed 1
pnsitus scripsil, si iamensE;iiiisii'.,,ei'noti potitis ri' i' cui contradicali. affir-manlii,.nec Spse..aperit,..iieC-
Ccelestiomutuatus est. paucisiadmodiimihiinutatisV v diyinare licet. aliuni. qjiam,<aucioreniiOperisImper-
Scripsit, iuquam , post>concilium; Diospoiitariumi>] jijpfecfi,
" '."~.\ '•'/ .': -. '.'".'''.''.'.-„.-'•'...."'
TlieodolovAniioclieiiain'syiiodum! meditante , cum- i-
~" CNtiin", .¥&.$ 'Qu.ate'sqii.e~ semel,pgsfiesur¥eeiidriem
jam et Joanues- HierosolymltanusobSissetanri. 417 f'0'imus effficti,,,'.iiipefpeiuum permat0uros,Lpietum
die 10 lanu.iriS, et*.in- ejusdem' lhcmn*suCcessS.sset- t- isihd^qîdemVcai^pIice ,&se(i' maligneianienâtf repfe-
Prayliusy cujus litterse commendaiorise Pelagii Rb- lierisioiierii-HiQSriymi.gî^^t^s.lT^diaî^^^^luNEus--
mam comiiaiaesiint litielhmi, et iionduni ihlOHeiue'- e'- qilfe'disputaritls: adyersus êlagSiiiri.de, 'purgaiione
audiiumessetcdemorle IonocenliS.,qusocoiiligitdie'e> fiilelijiiri,;ijiianlSsîimpeÎn.êîis" de,lui.i"cjoruiri;
12 Martii ann; 41>7>(Augv l<.de Pecc. Origi &•%%? •',- perihdelac sj: spl.se"iiiffdeli.uiii.poeri.sedelieaiii esse.
Mercatar hv.Gommun: c: 5, episf. %Zpshiu att-Affic.-iw
iv perpetSiae.-Vicle qiise c^1ftsy:dic^Muhi•-.jft'no.ti's:a'd,'
causa.DelagirAug>.kde GmthCliristiei-m)} Liberr pfiiriuiri anailieihalismuiii Siifii.ii$yii.
igitur<:iidei. scri|iius:est, stut oerie ROJnaln,• missrisv"i- (Num. 16.) Unamesse vilariisqncibfuin.',,Trlbus'4'e
pahlo,>p.osl-festa>paschaIia;aniii 4'17,-euroijairi' Wttr-
0' cSfusis-ppsfia'ViObtWr-a;Pfela|ity Iifec,rpa'itreuli/:«Pri -
na*'igai-etuK:aucepius.est'.ai2~osimo> Iiinocehtii>suc--
>- ihtfitiv-iitt VftlWriS 1
faceSrevHfelrdrtîiibîn itfSli^f^ «fiijdSr-:
cessore, el ab eodem cumiitieris-in-Africaih) dii^'liv d&ih>mehtis ,-qiii' libihihi secuiii:êiitiefnti''adVeiÛS'
Cius,.ubiiAugusliri0..visus;.est' i. Joyiiiiariuiri^de'iriseqiiiilStatbpfifiniSSriihrflJ^fsT.-dd
(>Bib;-i\-.adBo.nif:cap.
%)i.nontaniuin,non-.carere; suspioionei,• quodnamerii m Gteiipiioiiietii,eVdfcti.-2, qlibi^tie:paisitil>)' :
'jjxpiobia*^
Zbsimuscfedebat' (Epist. 2 Zosim. dpGausd PeiagfyV; vei -JQviniahi societîbrii; Deiube,: ui- Obviliifiiretv
sed eliaiii,iegere;verJ3isflex>iloquis'.hsereticam seiiteii^
i'i; olJjefciionicatlidlicor'uiflV'qhod' diias: lafc'ere!t!'vti'as'
liam, quai!iipatefecit-(Lifc..f/eGrai. Christ: c. 59). satictorum, unanl itifaiitSuui'sittebapiisiiib decederi-
4D5 AD PARTEM PRIMAMOPERtlM M. MERCATORISAPPENDIX SECtJNDA. 490
tium, alteram regeneratorum. Tandeni, ut prseveni- ini- A (Num. 21.) Exsecramur eliam ebrum blasphemiam
ret animos adversus lidem peccati originalis, quam am qui dicunt hnpossibilealiquid hbminia Debproeceptum
eo difdcilius recipereni, quo magis persuasum iiabe- be- esse. Exsecraiiolisectolaabimpurohomine vomiiuriu
reut niillam esse poenamnisi delictorum, id est, quse use sanctum Hierouymum. Cum enim dialogo pririio
propria quisque volunlate peccasset. Critobulus dixisset: Aut pbssibilia Deus mandata de-
(Num. 17.) Bapiisma unum tenemus. Augusiinus 1US dit, aul impossibilia: si possibilia, in noslra polestale
bunc loctim refert (Lib. de Gral. Christ. cap. 3), pio-
io- esl ea facere si velimus; si impossibilia, nec in hoc rei
ditquenseresim verbis ambiguis latere molietitem. m. sumus, si non facimusquodimplerenon possumus,etc,
Posuii vero Pelagius adversus Hieionymuui, cujus jus pluribus coniradicit Hieronymus, et inter ca-.lerasic
• hsecsunt verba (Dial.3, sub fin.): Hocunum dicam,autaut ait: Vides quod Deus possibilejusseril, el tamen id
novumnos deberesgmbblumcudere, ul pbsl Palrem,, et quod possibileest, per naturam nullum complereposse.
Filium, el Spiriium sanclum baplizelis infanles in Dedit iiaque prmcepta, virtutesquevarias, quas oiiines
regnum cmlorum; aut si unum et in parvulis el in simul haberenon possumus, elc.
magnishabetis baptisma, etiam infantes in remisshnem em (Ibid.) Et mandata Dei non a singulis, sed ab omni-
peccatorum bapli&andosin simililudinem prmvarkath- io- bus in communeposse servari. Iteruiu peiit Hierony-
nis Ador. credalis, elc. mum, quippe qui citato loco hsec dixeril: Hoc totum
(Num. 19.) Novumelvelus 7'eslairienlutnrecipimus ms dkb, qubd nmi omnia possumus omnes. Possibilia
in eo librorum numero,-etc. Maligne ad carpendum im prmcepilDeus, fuleor; sed hmc possibiliacunctasinguli
Hieronymum, qui in recensendis veteris Testamenti |jlj habere non possumus, non imbeciilitalenalurm, ne ca-
linris, Hebrseorum potius quam Latinse Ecclesise e , "_. lumniam facias Deo, etc.
cujus lamen ad capul scribebat Pelagius, canoneni inJ (Num. 23.) Analliemalizamuseliam illos qui Dei
seculus videtur. Deinde magna tunc temporis J.;s Filium necessitalecarnis mentilum essedic.unl.El hoc
qusestio movebatur de canone librorum sacrornro. .„ etiam anathema dicitur Hierouynio,cujus est diflici-
Unde Innoceutium papatii Exuperius Tolosanus uj lis sententia dialogo 2 : Tu potes omnia peccataviiare,
e Galliis coiisuhiit, et in Africa Patres ann. 419 jg ut adhuc in corpore consiilutusavriBeovessele duceas.
edendam sanctionem putaruni, quse est 25 canon on Negat (Christus) fralribns et propinquis ire se ad sce-
codicis Ecclesise Africanse. Poslea arguere voluit ujt nopegiam. Et postea scriplum est: Vt autem ascende-
Hieronymum, quod quintum Evangelium indujisset, 3t runl fratres ejus, lunc et ipseascenditad solcmniiaiem,
NazarSeorum scilicet, quod e Syro sermone in Laii- ^j' non manifeste, sed quasi in abscondiio(Joan. vn, 10).
niiin transtulissel, el inde lestimonium adhibuisset |6t Ilurum se negavit, el fecil quodprius neguveral.Lalral
in dialogo tertio. Dnde Julianus conversa ad Augu- 'u_ Porphyrius, inconstamim ac muiationis accusat, ne-
slinum oratione (Lib. iv Oper. Imperf. cap. 87)\ .: sciens omnia scandala ad carnein esse referenda, eic.
Juval te vel medhcriter convenire.Qua fiducia lu, cum Ji^ (Ibid.)E(eam propter assumplum liominem non
Hieronymiscripta collaiides.dkas in Chrislbnbn fuisse sse omnia facere poluisse qum voluit.Ilerum pelitur Hie-
peccatum, cum ille in dialogo illo quem sub Altici et ronymus, propterea quod ebdem loco iionnulia scri-
Ctilobuli nomine, mira, et ul talem virum decebat, l( psit paulo difliciliora. Cum enini allulissel dicium
venustate composuit,eliam quinli Evangelii, quod a s'e se illud Cbristi : Nbn possum ego facere a memelipso
translatum dicit, lestimonh nitalut osiendete, Chtislumm aliquid, sed sicut audh, itajudko (Joan. v, 30), sub-
non splum naturale, verum eliam votuntariumhabuisse ssg junxit : Ariani objiciunt calumniam; sed respondel
peccatum,propler quod se cognoveritJoannis baplismo no G Ecclesia, ex persona hominis hmc dici, qui assumpius
dituendum. De alio eliam testimonio Jominis evange- fe_ si est. Tu e conlrurh loqueris : Possum sine peccatoesse,
lisimflagitium ei assuil falsitalis. DequoOpere iu in illa
Ha voluero; ille niliil poiesl ex se facere, ut hominis
epislola ui indicet veritalem. Et ali.o in loco : Abiit (Christus) in
quam Alexandriam deslinasli, ila gloriaris, ut
aicas Pelagium, Scripiurqrum ab eo oppressummoli- lj_ fines Tyri el Sidbnis, et ingressus domum neminem
bus, arbitrium liberumvindicarenon posse. Verumilli Hi volebatscire, et latere non poluit (Marc, vn, 24). Vere
Operiacatholico viro, qui pulsatus fueral,obviatumest. st utique cupiebal latere, et quod cupiebat, quare facere
Ex hoc loco, nisi meniiius esl Juliamis, discimus uj tton poteiat, ut in adventu suo omniuin Cbnscieniiam
lectutn fuisse ab Augustiiio librum Dialogoruin Hie- „_ declinaret? Qumris cattsas cur lalere non poluerit.
ronymi, et laudatuni; niissaro ab Augusliho Alexan- n_ Cogita assumpti hominis verilalem, el omni carebis
driain epistolam, qua laus Dialogorum continereiur;r. scandato. Si Filius Dei in carne, et propter carnemnon
responsuin Dialogis a Pelagio vel ab Aniano potius Ug potuisse narratur, eic.
diacono, cujus mentio est in epistola Hieronymi ad 1(j elc.(Num. 24.) Nosque eas ibi habiluros esse virlutcs,
Alipium et Augustinum (Episl. 145); quamquam m In Jovioiano damnat hseresis Hieronyiuum,cujtis
responsio de qua sermo est in epistola mox dicta, a haecsunt verha (Diql. 1) : Quamdiuhabemusthesau-
videtur facla epistotae potius ad Ctesiphonlem quam ^ rum istum in vasis fictilibus, et fragili carne circumda-
Dialogis. Sed unus fiiit omnium Pelagii fere scriplor 0T tnur, immo morlali el corruplibili, bealosnos essecre-
Anianus,ul dicium dissenatione prima. dimus, si in singulis virlulibus parlibusque virlutuin
Deo subjecti sumus. Cum auleni mortale lioc induium
(Num. 20.) Animasa Deo dari credimus. Et isia
la
e" jv fueril immoiialilale, el corruplivum lioc ittcorruplione
quoque senteniia callide posita est. Primo, ut carpe- ] vestilum, et absorpta mars fuerit in Chrisli victoria,
retur Hieronymus, quasi jiersequereiur hotiiinem m tunc Deuseril omnia in omnibus, in omni virtulum
eadem seoum«entieiitem tleanimarum origine, cujus l,s choro sanctorinnnumerns
gloriabitur, ctc.
qtisestio liinc lemporis exercebat Ecclesiam. Deinde, e> (Nuiii. 25.) Cum Manichmodkunt hominempecca-
ut forte Atiguslinoexprobiaretur llnctuaiio super ea ea tum viiare non posse. Istud ipsum Attico Critobulus
re, fjuam coiisult.ilione sua, per Orosium 10
Hieronymo objecit in dialogo 3; nam cutii Atticus necessitaiem
illala, leslatatn voluisset. ut
Poslremo, prsejiidicium m anxilii divini ad prsestanda
opera commen-
qiiasi prseseminaret adversus peccaium oiiginale, e> dassel, Criiobulus exci|)it : pielatis
Doleo cur
}>erii.de<icsi traduci non possil a pareutibus, nisi IS1 siici, el qui magistrorum sibi usurpanl viri ecclesia-
aninia quoque traducalur. vocabulum,tol-
lant liberum arbitrium; quo sublato, Manichmorum
'
(lfijd.) Eorum- quoque condemnamuserrorem, etc. c. secta construitur. Et paulo pnst: Quomodoservasiibe-
Posita StiJ.ilea contra Hieronyiiiuin, qui dialogo 3 rum arbilrium, qui dicis hominemnihil posse facere,
scripseral in Jisecverba : Si injusia vobisvidelur alie- e- nisi Deus semper adjuverit? - -
norum remissie peccalorum, qua non indigelpui pec- c- (Ibid.) Qui cum Joviniano asserunt, hominem non
eare tion poiuit, trfinsite ad Amasium veslrum, qui ui possepeccate.Hac damnatione videri voluit calumnise
prmterita in ccelis, ei antiqua delkla salvi dkit in accusare Hieronymum, a quo dictus fuerat Joviuiatii
baptismo. ut cujus in cmleris auclorilate ducimini, i, baeres, dial. 2, atque etiam discipulus, epist. ad
tiiam in hac parle errbrem sequqmini. Clesipli., immo et in dial. 5 asscrior docirinse quod
4'J7 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUCTORIBUSHÊRESIS PELAGIANÎ. 138
baptizatus homo jam non possit amplius peccare.;A prcejudicioquasi fascinatis, dignosci. Nam ciim pars
Nam cum Crilobulus dicere coepisset : Hoc certcc illa niliil differat a sermone 190, inter Augustinianos
fateberis, eos qui Christi baptisma consecud sunt, noni de Tempore, si modo initium reseceiur, quod appo-
habere peccalum,el si absquepeccatotunt.justos esse;; suit quisquis ausus est ex confessionehserelici elfin-
cumque semeljusli fuerinl, si egerint sollicite, posseini gere caiholici tractaiuiri, credila es.t pertiuere ad
sempiternumjustiiiam custodire, ac pet hoc omne pec- Pelagium, cum reipsa sit Coeleslii,quia multum si-
caium vUare; respouriet sub Auici persoua Hierony- militudiiiis cnm Pelagii lihello prseferehat. Jd vero
nius: NonerubescisexplosamalquedamnalamJovinianii quod dico, aperte conslabii, si pars minor ad majo-
sententiam sequi? et ille enim his tesiimbniis tuisques rem accesserit; existet enim accessu conlinuus qui-
nititur argumentis; imnib tu illius inventa seclaris, ini dam aique iuteger libellus, et ille quidem «•ujusmodi
Oriente docere desiderans qum olitn Rommei dudumi indicalur a Zosimo alque Auguslino. Snnt auiem
in Africa condemnatasunt, etc. lestes illi duo nec leves, nec dubii, siijuidem libel-
(Nuin. 26.) Hmc fides esi, etc. Mirum tot sseculisi lum, non oculis lantum viderunt obiier, sed, mente
captos fuisse iia onmium fere hominum oculos, utt ad singulas pene syllabas attenla, excusseruni.
videre saiis non poiuerini, aut noltierint potius,, Erat libellus Coele.stii,ut scribit Zosimus, alius
quaiiiurocumque monerei Angtisiiuus, lianc (ideii quidem a Pelagiano, cum alter prius aliero sir.obla-
exposiiionem, vel ab hseretico factam, vel saltemi lus; sed tamen ita similis, itt Pelagianus omnia pa-
merito suspectam. Nostrsea-tatis laus qusedam est, tia, el eodem settsu sententiisqueformaia, qum Cmle-
eaque prsecipua, non lemere illudi ej'usmodi merci- slius anle protuleral coniineret (Epist. 2 ad Afric, i»
bus : quamquam cavere oportet ne prudentia, quse>-n causa Pelag.).
creduliiati* iniempprSemeffugit, ineSdatin intnlera- | In eo ait (Lib. de Pecc: Orig. c. 23):
hilem judicii ferendi libidinem, ac pene proscribendi Cum fidem Augustinus suam Cmlestiusa Triniiale unius Deiiali*
libros, si modo non placeaiit, iyrannidem. usque ad rcsurreclhnein, qualis fulura est moriuorunt
(de quibuseum nemo inlerrogaverat, et unde ibi nulla
qumslh movebalur),quqnlumdicere libuil, explicasset,
UBELLUS FIDEI ubi ad id quod agebalur, ejus sermo pervenit: t Si qum
vero, inquil, prmter fidem qumsliones,» etc. Idipsum
20SIM0 PkTM OBLATUS scripseiat de libello Pelagii (Lib. de Grat. Chr. c. 33),
A COELESTIO inguo (libello) ea dequibusnon interrogabalur, mutla
disseruit; cum enim ab uniiale Trinilalis usque ad re-
I'ELAGIIDISCIPULO. sutreclhnem carnis, quod ab illo nemo qumrebat,dis-
putaihnem, quantam voluit, lerminasset, elc, « Ba-
plisma, inqutl, unum lenemus. »
Duos Ccelestium(idei suse libellos obtulisse, alte- In eodem apene negavit peccaium originale, ut
rum RoiuseZosimo, alterum Carthagine Aurelio, ex tesialur Augusiinus (Ibid., c. 2): El inurbe Roma,
eo colligere sibi non nemo visus est, quod Augusti- in libello suo, quent bealissimopapcc Zosimo dedit, id
nus inemiiiit oblati Zosimo(Lib. de Pec. Orig. cap. 5), asseveravitexpressius, quod parvulorum neminemob-
Zosimus oblati Aurelio; sed collectionem vix mihi slringat oiiginale peccatum.
probaverit: Zosimus enim procul dubio niliil ejus- Negavit latueii ita, ut se paratum dicerelad id (e-
modi sign.ifical. Quare. inquil (Epist. \ ad Afros in Q C neiidum quod scdes apostolica definiret, quod ait
cauta Cmlestii), inlra secundummensemveniant, qui Augustinus (Lib. n ad Bonif.cap. 3): Cum hoc (sine
prmsenlem redarguant aliler senlire quam libellis et ullo vitio peccati originalis lioiiiiiiemnasci) Cmlestius
confessionecontexuit. Nam libellorum noniine opus- iil suo libeltoposvisset, inter illa dumtaxat de quibus
cula indicat, vel, quod inagis reor, lihellos Precuiu, se adhuc dubitare el inslrui velle confessusest, in ho-
quos Coelestitisplures obtulit variis judicii aciioni- mine acefrimi ingenii, qui profecto si corrigeretur,
bus; nou itein exposiiiouem fidei, qnam confessio- plurimis profuissel,volunlas emendalhnis, non falsitat
nem vocat, uuamqtie memorat Augustinus, non taci- dogmatisapprobata est. E> propterea tibellus ejus ca-
turus ulique de alia, si quse Carthagine edita fuisset, tholicus dictus est, quia ei \ioccaiholicmmentis est, si
quippe sibi notiore el diligentius perpensa. Nam cum qua forie aliler sapil quatn verilas exigit, non ea cer-
ait (Lib. de Pecc. Orig. cap. 19) Ccelestium apud tissimedefinire, sed delecia ac demonslrala respuere.
Carlliaginemin libellosuo confessiimesse redemptio- Sex ista : esse in omuibus fere similein Pelagii
nem parvulorum, et -tameii noluisse ronfiteri ex fidei; in paucis differre ; qusestiones coiitinere alie-
Adaro in eos transiisse peccatnni, libelluro Precum nas de Trinitaie aliisque ad resurreciionent usque
absqne dubio inlellexil, aut exionam vi intcrrogatio- carnis; negare aperie peccaium originale; admittere
num confessionem, non sponte oblaiam snse fidei tamen iiifanies bapiizari in remissionem peccaio-
fonnulam. Sic enim babet [Epist. 157): Cmlestius rum : suaque omnia sedi aposlolicae subjicere, sex;
ptopter has ipsas cbnlra Chrisii gtatiam disputationes, isia, inquam, aliaque convenire Iibello quem dixi-
tisque ad judkium episcopale petduclus esi, tamen nius, nemo non facile videbit, si oculos conjecerit in
coactusesl confiteripropter baplizandosparvulos, quod "nn Coeicstii Pelagiique confessiones, quas 7rfcj)aWrjXuf
et ipsis redemplh sit necessaria. Vbi quamquamde exhibemus.
originali peccato atiquid expressius dicerel, lamen COELESTHIS. PELA.GIU5.
ipso redemplionh nomine non parum sibi prmscripsit.
Atque hsecinterpretatio adhibdiida quoque esi ver- 1. Cretlimus in Deum Credimus in Deurn Pa-
bis Patrum Cnrthagineiisisconcilii, scribentiuni Inno- Patrem omnipotentem , iremomnipotentem, cun-
centio papse(Tom.XX nosirmPatrol. col. 564):Quam- cunctorum visibilium et ctorum visibiliumet invi-
quam per baplismum Chrisii eliam parvulorum fieri
redempiionemlibello suo Cmleslius in Carthaginensi invisibiliiim conditorem. sibilium conditorem.
Ecclesiajam confessusest.Libellumenim intellexerunt 2. Credimus et in Do- Credimus et iti Domi-
interprelalionem susesenlentiseunoaliquoin cousessu minum nostrum Jesum numnosirumJesumChri-
prolatae oblalani, scripto iu posteriore. •
Creditum vero est in hunc usque diem ab ipsis Christum, per quem cre- smm , per quem creala
etiam eruditis, Coelestianseconfessionis nihil prse- ata sunt omnia, verum suntomnia, verum Deum
ter tinem ab Augustino relainiii reslare. Totam ha- et ve- unigeniuim , et verum
beri puto apud eumdem Augustinum (Lib. de Pecc. Deinn unigen.itum,
rum Dei Filiurii, non fa- DeiFiliuni, non factum,
Orig. c. 5, 6 et 25), sed fugisse senstim idcirco,
quod cum duas in partes divisa sit, dissitisque locis ciuin, aut adoptivum, sed aut adoptivum, sed geni-
SLuirsa,major vix poiuerit ab oculis, quodam mentis genitnm, unius cum Pa- lum , unius cum Patre
m AD PARTEM PRIMAMQPERUM M. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. 500
PQELESTICJS PELAGJJjS. A. COEjLESTlUS. jPELiplDS.
tre substaniia3,qu.odGras- ûbstaiHise, qttftd Gr-soei Spjritus âpcti .es.s.eper= gpjr^HS s,apcli esspppr^
ci dicunl op.oovo-io-1/, ,at- dicunt op.oo\)criov,atque s,onam j wqq enim noroi-- gonam; npn eniro nomina
. que. ila per omnjii sqjja- ita per omnia sequalein ha fahlumriiodo, sed iahtummodo, sed etiam
j leni <DeoPatri, iut nep Deo Patri, jut.nep lempp- etjam nominuin proprie- npminttm proprj.etales,
!'teJripore, ribc gradu, nec re, iiec gradu, jiec pote- tajes, jd esf, personas jd ,est, perso.nas, ye.l, ul
potestate c.ss.e,jP,i)S|iijpr 'sfate possit esse iiiferibr: cofifilemur. Hrmci exprimunl, hypq-
>.ferior: taiiiumque esse .tfjnjumque ,MS,e,cQiiJJ.te< siqsesf Iwc esi, s,ubsisfeii?
corifiiemuf illuth qui est mur illum qui est genii. tfas, ponfitejtiiir.
genilus, ,quan.llisejt ille tUSj, quantus est ille qiii 7. Nee Pater Filij aut Nec Pater Filii aut
r
qtii genpit. gepuit. Spirjips sancti persgitam Spiritus sancti perspnaip
5. Nou aulem, qtiia Non autem, quia dici- aliquando excludif, flfifi aliquandQ excludil., pec
dici.ihqs gpnijjim apatre nitis genitum a Patre Fir rur-sus Filius, giutSpiri- rursus Filius aut Spirilus
Fjjium, divjnsg et iji.effa- litipi, diyin.seêj iiieffahili tqs Sanctus Patjr.isnp.men sanctus Patrishbriien per-
fcili generalioni aliquod generationi aliquod tem>r per<s,onaniquereejpit-;se4 soiianique regipit.; sed
tempus asciibimiis; $e.d" pus aspribimus;fsed hec j$ Pater semper Pater, Fi- Pater semper Pater est,
nec Pairem d.icimns alj- patrejii dicinijis.alj.q.uajn,- lius semper Fjlius, Spiri- Filius.semper FSlius est,
quando coepisse, nec Fk do ccepisse, nec Fjljuro. tus sanclus semper Spiri- Spiritus sanctus semper
liurih Noh enijii possuhius <Nonenim'possumus aliter tus sancius. Itaque sub- SpirilUs sarictiirest.Ita-
aliter.,confiteri seiernuro pojjfiteri seternum Pa- slantia untipi srint ,rper- qtie substantia unum
Pairem, nisi eonfileamnr trem , nisj CQufjleaniur sonis ac nominjjjus jdis- sunt, personis ac nomini-
eiiam et Filium coset^r- etiam et Fjlium cqseter- tinguuntur. bus distinguumur.
nunj; ex Filio .ejjirijpater ntim; ex illo enitn Pater 8. lpsum autem Dei Ipsum aulem Dei Fi-
iliciiur, et quj semper dicitur, et fltii sempep Filium, qui absqne"iiiStio lium, qui absque initio
Pater fuit, semper Filium Pater fuit, semper Fiiium cum Paire et Spiritu san^ mternitatemcum Palre et
liabuit. ljahuit. cto est, dicimus in fine Spirjtu sancio pbssidpt,
4. Credimus gt iji gpi- . (~~redimusetinSpirij.uin sseculortim perfectuitt na- dicimus in iine sseculo-
ritum sanctum, Deiim ve- sanclum, verum Deum, homi.nenispr rum perfecljjm namiâe
turse.nQStr-ae
rum, ex Patjre prpceden- ex Paire procedenteni, scepisse ex Maria semper nostrse homineni suscfir
tem, sequalemper pmnja iScqualemper oroniaPa.lri virgine, ei Yefbum par- pisse ex Maria semper
Palfi et Ftlio, hattirafvo- et Filio, vuluntate, pole* Q ppjn pSSQfgcliini, sed ,a.Sr yirgine, el ¥erbuni car-
Ipntajp, pbjpsia,te, aetbr- staie , selernitate, sub- s.umendo h.omjnero, non nem esse facttjro, assji-
nitate, siibslaiilia, - gtariija. perhiutando Deitalem : mcndo hominem , non
§. Nec est prorsos ali- Nece§t pro/sjts aliqujs iioji, ul qujdam scelergr permutando Deilatem :
quis jn Trjii.ilale .gradus, jh Trinitale gradus, hihii tissimi .opinaijtur, Spirir nec,u' quidam scelpnijis-
nib.il qiiod infevips rSijpeT qiipd jnfpfius s.uperiusye • tum satictuhi dicimiis pro- simeopinanlur, Spiritum
ritisve dici posjsit»:Meo diei pQs.sjt;§gd tpla Deir seniSije fuisse, se'd poten- . s.ajictum dicimus pro se-
toia %fiwjias sua perfe- las sui perfectibne Sequa- tja et virtute Preatons mine, sed poienlia ap vij'-
citone sequalis est, pt, lis e.st, u.t, gxpeptjs ypca- opepatum. tule Creatoris operalum.
exceptis vocabulis quse b.ulis quse prppriejlatem 9. Sjc autein confite- Sic autem couliiemur
prpprietateni persbhariim personarum indicam , murin Chrislo ujiam Filii in Chrjslounajij Filii essp
ijidicaiit, .qujdquidde un,a gutdquid de iina personai esse personam, ut dica- p.ersonam flt d&ainus
personajdicitur., de iribus idipiiur.,;4e t.ribus,d,igiii§- riius duas atque integras duas esse perfeclas alque
dighisjsiriae pQssit inlel- sime possit inlelligi. esse substanlias, peitatis Inlegras sulistaniias, Sd
1'igi. sciikel et humanitalis, est, Deitaiis pt humiiijir
6. Atqtie ul confulanles Atque ul confundentesi ]) quse ex anima constat et tatis, quse ex aiiima eon-
Arjum, u.hameamdemque Arium, uham eairidemquei coj-ppre; atque ut continelur et corpore, Alqije
dicimus Triiiilatis sub- diciriius TiiiiStatis esse; de.mnamusPhptinum,;qui ul condemnamus PhQti-
stanliam ess.e , et unuin Suhsianliani, el unum inL soliim et nudtim homiiium, qui sohim etnudum
•"
in tr.ibus personis fate- tribus pefsbnis falemuf• jtjeinCQrifitelurin Chrjslp, in Cliristo hbmiiiehi con-
mur petim ; ita ijnpi.eta- Peum ; Sta SthpSetalem i jta .analhehiaiizamus 4" fitetur, ita anjil.henja|i?a-
tern Sabelli.i declirianles, Sabeiiii declinarites, tres; poiiiitarem et ejus simi- mus Apolliiiarein et ejus
ires personas expressas persohas expfessas sub> les, qui dScuntpei FilSum similes , qhi dicunl Dei
sui proprielate distingui- pfoprietate distiiiguimus;; jjiihus aliquid de hutnana Filiuni m.inus aljquid de
ip,us;. non ipsum slbi Pa- non ipsum sibi 'Palrehi, , suscepisse natura, et vel humana suscepisse nalu-
têpi, .jpsuiii Fjljuni, ip- ipsum sibi Filipm, ipsumi In carjie, yel in anima , ra, ,et-velin Carne, vel in
jujij, gpirituni sahctum jsibi SpSritum sanctttmi yêiin sehsu assunjptum atiima, yei in sensji |ts-
jsed aliam ejse dicenles, sed aiianil Iiominem, his propler sumplum hominem, ihis
ess.%difcjaj,ies,.
Palris, aliam Filii, "aliam Palris, aiiam Filii, aliami quos assumptus est fuisse propter quos assumplus
BOl DISSERT. t.'tffi" \MkxM HDM«CttMnS AB M5CTGR1BUS «^RtSSlS mAGIANjE. 8048
ccSTiifistirs. $L ceEtESTtOS. -PEtAGlWSi
uissimiteiri; quoriiahiabs- Sst ruitse- HissiiBllem ; passa est, ut et tola Trini- Vferbiliihil passa est i, ui
tbta TfinitaSi quam itri»
tjae sola peeCati riYacuia, tjriem aiisqiieMa peeeaAi tas, quam impassibilem
qiiae natufails iibn est, ftiS&fM, 'qu* TnaturaHs esse necesse est. . passibiiem "esse «eeess*
nobis eonfitemur fuisse non est, nobis ebnlitemur est. '-
"cuhfbfmem. fuisse coiifofhiem. 13. Mortuus est ergo Mortuus tet efgh Dei
10. IlVorumqAibquetx- iUbfuin qiroque simffi- Dei Filius, eadem natura Filitfs ( s&undum Seri-
secfamuf simililef fila- tef exseefathuf 'bl*spfa&L carnis in qua natus est et •pturis, juxta iMudqimd
spiiemiam, qui liovb sen- ttiiatri, qiii nbvo serisuSs' passus, in qua et resurre- inori potemt:; resurresM
su assefere 'Cbiiaiiiuf, a Sefefe' "cbnaiituf. a 4etn- xit; nonenimexinanitaest teriia die-, ascendiiin cci-
"teihpore acceprse cafriis, pSft suseepla} fcaffiis -, humanitalis substantia , fttfn i Serftffnd dextemm
briihia qWaaerahl pivlhi- omnla ijiise ef&ht Deitatis sed gloriflcata , et in ae- Bei Pdirh , maneniv sea=-
talis in honijneiri aefni- in liominem deniigfassej ternum cum Deitate man- deni riatura «arnis in*.u«t
grasse,' et fiifsurii guse "et fufsum ijuse erant Iiu- sura. fiatusetpaBsusest, iri qua
liuitiajnitati.s Crant in De- manilatis ift Deum esse eliath resurrexit. INOB
iihi esse trafisiusa: ut, ffansfusa: iit, qubfl liiil- •ehini exiiiahita est ii^ma»
ia WaefesTs€ i- hitatis ! substantik 4 sefl
quptl nulla umijuani lise- umquam
resis ausa est.dicere, vi- •cefe "ausS est _ videatur tlbriueata, et ih leteTnunl
deatur bac Coiifusiohe Itae •coiifusibrie utfaqiie ttthi Deitate TOahsura.
utfaque exinanita esse TeJtiiiahMSubstaniia, Dei- 14. Venturus est ad ju- Accepla ergo e Piilre
subsiantia, Deiiaiis_scili- talis seiOcet et' uumanl- dicium vivorum et mor- Vmhiuni pbleUdte q¥ce in
Cei et humanllaiis, et tatis',' eifiaproprib 'siatu tuorum , ut et juslos re- 'eWtbiiiht et in leVrd,Veft-
amisso proprio statu, in ih aliurfi esse mtitata, iit munerel, et puniat pec- tUrUs est ad jiidiciam 'ii-
alium esse mutata , ut qui tam t)eum impeffe- catores. vbfUrii'et riibfliibfutii j ut
qui taiii Dcum iroperfe- ttufnin Fiiib ijiiam iio- ei jiistos femuiieret _ fet
cium in Fjlio quam.hp- tiitnem cbnuteniiif , iieC jiuniat peccati^res^
"
minem .confllemur,, nec CeUinveruiii, heehbnii- 15. Resurrectionem Reshffeetibhem etitttn
beiim vere^ nec homihem tehef e credahluf. carnis ila credimus, ut 'carnii confiiemur et Cfe-
ilem tenere credamus, ilicamus nos in eadem in "dihius, ut dicahius hbSIh
11. fios auteni iia di.ci,- Nos autem oiciniiis sus- qua nunc sumus veritale eadenrffi tjua riuhcsUhiUs
mus snscep.tum apei Eiiio cieptiim ita a jbpi JPiiio C tneiiibfofiim esse fepa- veiritSieiii6rhbfDfunitssa,
iioininem, utpeus lamen passibile hbstr.uni, lii Dei- rahdos, qnalesque *eriiel •fepafaiiolbs , qualesiiiie
impassibiiis! permaneret, las inipassibilis permane- pbslfesurfeciioriem fue- êihei pbsi feuffeeiip-
TPassusesl ei.eniin bei Fi- "fet; passus est. enim Dei rimus effeoliin pefpfetuuth iieiri fiieflihui effetli, ih
lius, non putaiiye, sed ve- "JFiliuS,hph put.aiive , sed mansuros. periieltiiuriij)erm&hsurbs.
fe, bmnia quse Scripliifa Vefe, bhihia ijiise Scrj- 16. Unarii esse sahcto- tiham esse vitani jstin-
tesiatur, id est, esiirienij jitufa teslatuf , id est, e- rum vitam bmhiuiri, Sfe& ctbfiiiii h'mniiihi,¥ed {ifae-
siiim, iassiiudinem, dolq- sufiem, sitim, iassiiudir praimia prb jabdf 6 divef- riiia'|io Jkbbfe diversa ;
fem, hiortem, et cajlefa hem, doiofeih, rtibrtem , sa : el e Cbhtfario , ^fo 6 lcbiitfario , fio iriridb
hiijusmodi. et caeiefa hujusihodi. modb deliCtbfuhi, |iec6a- "deiicibruhi, peCchtofuhi
12. Sed secundum fitud Secundum iliud passus torum quoque esse sup- .qupqueesse suppliciS.
passus est quod pati pq- est qiiod pati pbterat, id plicia. „ .
ierat: Non secundumillqm est, secundum lllam subr 17. Baptisma uhurii \§- Baîisriia unuhi tehe-
subsianliam quce assum- stantiani quse assumpta rieniui, qubd iisdehi Sa- ihus, qubd iisdem saCfa-
psil, sed secundum illam est; ipse eniin Dei Filius . craihenti verbis iri infah- riieht.iVerbis iii.irifantibus
quse assgmpta esi. Ipse secundum suam beitatem D tibus quibiis ietiani iri quibus etiarii in thajbfibus
enimDeiFiiius secundum impassibiiis estutPater, majoribus diciiiuis esse asseriiiiiis esse ceiebfari-
Deitatemsuam impassibir incomprehensibilis.utPar ceiebrahdiim. dtim.
lis est ut Paler, hcorru- ter , jnvisibilis ut Paler, l^. Infantes aiitem de-
ptibilis ut Pater. Etquam- inconvertibilis ut Pater. bere baptiiari in remis-
vis propria personaFiliij Et quamvis propria per- sionem peccatorum,' - se-
id est, Dei Vefbuih, sus^ sona Filii, id est, Dei cundum regulam univer-
ceperit passibilem .IIOMT,..Vierbum, suscepit passibl- salis Ecclesiae, eit .s'e.ciinr
nem, tamen ejus iniiabiia- iem iiominem, ita lameii dum Evahgelii seiitentiam
tionesecundum suam sub- ejus habiiationesecundiim cbhiitemur. a quiiiboffii-
stantiam DeitasVerbiriihil suath substantiani Deitas nus siatiiit reghuih cce-
CASTIGATIONES ETHOf^G. ..........,,:,.• f
* Haec eausa fuit cur Pelagius diceret : Sine PeiagiaYiiiuigio jaetareiit i fiebel fn Infantibus i/mii*
baptismo parvuli morientes quo non eanl scio, quo quMMopiel; it6ii liabet unda quM aldual {iiypog.
eantnescio (Lib. de Pecc. Orig. c. 2i). Cur item id I. v). Cur et saepius repeleret Juiianus •,Parvuli fiunt
505 AD PARTEM 1'RIMiM OPER-UM M. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA 504
COELESTIUS. PELAGIU». ,
A COELESTIUS PELAGIUS.
lorum nonnisi baptizatis ante peccasse, vel in coe- casse , vel in ccelis con-
Jiosse conferri, quod, quia lis cenversatas fuisse di- versatas fuisse dicunt,
Vires natura non habent, cunt, quam in corpora quam in corpora mitte-
conferri necesse est per milterentur. renttir.
gratiae largitatem. 23. Exsecramur etiam Exsecramur etiam eo-
, 19. n In remissionem eorum blasphemiam qui rum blasphemiam qui di-
autem peccatorum bapti- dicunt impossibilealiquid cunt impossibile aliquid
zandos infantes , non b liomini a Deo prseceptum homini a Deo praeceplum
. idcirco dicimus ul pec- esse, et mandata Dei, non esse, et mandata Dei, non
catum ex traduce firmare a singulis, sed ab omni- a singulis , sed ab omni-
videamur, quod longe a bus in commune posse bus in commune posse
catholico sensu alienum servari; servari;
est, quia peccatum non 24. Vel qui primas nu- Vel qui primas nuptias
cum homine nascilur , ptias cum Manichaeo, aut cum Manichaeo, aut se-
quod postmodum exerce- B secundas cum Catapbry- cundas cum Caiaphrygis
tur ab homine, quia non gis damnant. damnant.
naturse delictum est, sed 25. Anathemalizamus Anallieinatizamusetiam
voluntatis esse demon- etiam illos qui Dei Filiuro ilios qui Dei Filium ne-
stratur* necessitate carnis menti- cessitate carnis mentitum
Et illud ergo confiteri tuai esse dicunt, et eum esse dicunt, et eum pro-
congruum est, ne diversa propter assumptum homi- pter assumptum bominem
baptistuatis genera facere nem non omnia facere non omnia facere poluis-
videamur; et hoc praemu- potuisse quae voluit. se quae voluit.
/liire necessarium, ne per 26. Joviniani quoque Joviniani quoque dam-
' damnamus haeresim, qui namus
mysterii occasionem, ad haeresim, qui dieit
Creatoris injuriam, ma- dicit nuitam in futuro nuilam in futuro merilo-
lum , antequam fiat ab meritorum esse disian- rum esse dislantiam, nos-
homine, iradi dicatur ho- tiam , nosque eas ibi ha- que eas ibi habiluros esse
mini per naluram. bituros esse virtules quas virtutes quas hic habere
20. Hominem , si post Hominem , si post ba- C hic habere negleximus. neglexerimus.
baptismum lapsus fuerit, plismum lapsus fuerit, 27. Liberum sic confi- Liberum sic confllemur
primo per reconcUialionem, per posnitentiam credi- temur arbitrium, ut dica- arbitrium,ul dicamus nos
deinde per pcenitentiam mus posse salvari. mus nos semper Dei indi- semper Dei indigere au-
credimus posse salvari. gere auxilio : et lam illos xilio : et tam illos errare
21. Novum et vetus Novum et vetus Testa- errare qui cum Manichseo qui cum Manichoeodicunt
Testamentum recipimus mentum recipimus in eo diciinlhominem peccalum hominem peccatum vi-
in illo librorum numero librorum numero quem vitare non posse , quam tarenonposse,quam illos
quem sanctse Ecclesiae sauclse Ecclesiae catho- illos qui cum Joviniano qui cum Joviniano asse^
catholicse tradit aucto- licae tradit auctoritas. asserunt hominem non runt hominem non posse
ritas. posse peccare; uterque peccare ; uterque enim
22. Animas a Deo dari Animas a Deo dari cre- enim tollit arbitrii liber- tollit arbitrii libertaiem.
credimus, quas ab ipso dimus, quas ab ipso factas tatem. Nos vero dicimus Nos vero dicimus iiomi-
factas dicimus, analhe- dicimus, analhematizan- hominem semper et pec- nem semper et peccare ,
matizantes eos qui ani- les eos qui animam quasi care, et non peccare pos- et non peccare posse, ul
mam quasi partem divinse partem divinsedicunt esse!D se, ut nos liberi confltea- semper nos liberi confi-
dicunt esse subslanlise : substantise : eorum quo- mur esse arbitrii. teamur esse arbilrii.
eornm quoque condem- que condemnamus erro- 28. Haecest fldes quam Hxc fldes esl, p.tpa
namus errorem qui eas rem qui eas ante pec- in catholica didicimus Ec- bealissime, quam in Ec-
CASTIGATIONES ET NOT.E.
baplismo non ex malis boni, sed ex boms meltores, elc. consequi remissionem peccatorum, si quae adulii
( Lib.
a CumOper. Imperf. c. 55). commiserint; vel denique ne diversa genera baptis-
urgerentur Pelagiani ut exponerent qua ra- matis celebrentur, et non una sit universalis Eccle-
tione dici possent infantes bapiizari in remissmnem siae regula, etc. (Lib. m contra Jul. c. 5,et lib. Op.
peccatorum, si modo carerent peccato, nihil non Imperf. •>
c. 53, et alibi passim).
commesti snnt. Baptizantur, inquiebant, in remissio- Tria profert argumenta, ad quaecaetera revocan-
nem peccaiorum; vel quia in Ecclesia, in qua flt retur, quibus fides catholica impugnata est liac in parie,
missio peccatorum; vel quia sacramento, quod re- quod peccaium nbn nascamr, sed exerceatur; quod
millai quidquid repererit peccatorum; vel quia no- non sit naturae delictum, sed voluntatis; quod injuria
mineClirisli,quiproomnibusredimendis, prassertim fiat Creatori, si malum per naturam, quse opus Dei
peccatoribus, mortuus esi; vel ut aliquando possint est, dicatnr tradi.
K05 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEI SCRIPTIS AB AUCTORIBUSHJERESIS PELAGIANJE. 508
C0ELEST1US. PELAGIUS. AL Directam non opinor ad lolumclerum Romanum,
in quo erant viri (ide spectaiissimi, ut Bonifacius,
clesia, quamque semper clesia catholica didicimus, Cceleslinus, Leo et alii; sed ad solos quosdamami-
tenuimus; quam credimus quamque semper lenui- cos, qui vel nnlabaiit iri proposito, vel insiruendi
n et a nobis deinceps posse mus_,et lenemus, in qua erant qua ratione nutantes alios reiinerent. Id non-
leneri. si minus perile.aut parum obscure insinuat Augustinus ( Lib. i ad Bonif. c. 1),
ut per illam, quos posset, suos aul iuveniret, aul fa-
caule aliquid forte posi- ceret.
tum esl, emendari cupi- Clam communicabaluramicismanibiis, utsunimus
mus a te, qui Pelri el ii- pontifex eam habere non potuerit iransmklendam
dem et sedem tenes; sin Auguslino, qui refelleret," nisi ' 'vigilantissima fmtrum
.
ditigentia (Ibid.).
autem haec noslra con- Plenissiinam esse calumniafum adversus catholi-
fessio apostolatus tui ju- cos, demonstrat Auguslinus, singulis rcspondens, ut
dicio comprobatur, qui- superfluum sit diuiius hac in parte versari.
Miratus sum aulem non parum, cum animadverti
cumque me maculare vo- ex septem capitibus quse calholieis objiciuntur ab
luerit, se imperiium, vel impuro spadone, nullum, proeier ultimum, qnod est
malevolum , vel etiam de virlule in baplismi, non contineri apnd Pliotium
(Cod. 177, excerpt. exiibris 5 Theod. advers. S.
hon calholicum , non me " Aug.) recenseniem Opus Theodori Mopsuesieni ad-
haereticum comprobabit. versus sanclum Augustinum, ut docet Mercator. ld
29. Si qusevero a prae- ut lector faciliusintueaiur, visa sunt utriusque Ope-
ris fragmenta KapaMlois referenda.
ter fidemquaestionesnatae i
sunt, de quibus esset in-
ter plerosque conlenlio, COELESTIU* APUDAUGU- >HEODOnUS APUD PHOTIUH.
non ego quasi auctor ali- STIMUM.
cujus dogmalis, deflnila Dicunt illi Manichaei, Sectse verb illius sum-
boc auctorilaie slatui; quibus modo non conimu- ma capila liiec fere sunt,
sed ea *>quae de prophe- nicamus, id est, toli isti liomines natura, non vo-
tarum et apostolorum cum quibus dissenlimus, lunlale peccare. Nalnra,
fonie suscepi, c vestri quia primi liominispecca- inquam, non ea qua prse-
aposlolatusofferimus pro- to, id est, Adse, liberum dilus ab inilio condilus-
banda judicio, ul si forte arbitrium perierit, et ne que est Adam ( iilam
ut hominibus quispiam mojam poiestatemhabeat enim bonam ei boni Dei
ignoran liaeerror obrepse- C bene vivendi, sed omnes opus.esse asserunl), sed
rit, vestra sententia cor- in peccaium carnis suae ea quam post peccatum
rigatur. necessiiate coganlur. adeptus sit, quando per
praevaricationem alque
peccatum malam pro bo-
BREVIARIUM EPISTOLiE
na, morialemque pro im-
QUAMVELTJTI REGULAM FIDEI COELESTIUS SCRIP- mortali commutavit: hac
SIT AD CLERICOSROMANOS SUJ3PARTIS.
quippe ratione natura
quoque improboseffectos,
Epistolam hanc Auguslinus (Lib. i ad Bonif.) olim
Juliano tribuii, sed fallente conjcctura, ut saepedic- qui antea natura boni
tum est. Coelesiiiesse alias osiendimus (Dissert. 2, fuissent, in natiira jam,
c 2). et non in voluntale, pec-
Daia est slatim post d.imnalionem haeresis,' et a
Zosimo faclam, et a clero Urbis receplam, el omnium catum sibi acquisivisse.
subscriptione flrmalam. Unde a Pelagianis poniifex Dicunl etiam istas quae Quinlum, malrimo-
clerusque Romanus praevaricalionis accusatus est. modo aguntur nuplias a niiim, vel cerie congre-
Dala est, inquam , siatim a damnatione, vivenle D
eliamnum Zosimo ( Lib. i ad Bonif. c. 15), quo ni- Deoinsiiiutas non fuisse, diendi cupiditatem, et se-
mirum lempore Pelagiani vehemenlius premebanlur; quod in libro Augiisiini minis missionem, omnia-
neque enim dari potuit post Zosimi obitum, qui cou- legjiur, contra quem ego que similia, quibus suc-
tigit eodem anno quo haercsis damnata est. Nam modo quatuor libellis re- cessione genus humanuni
premi a Bonifacio non poluissent, quamdiu viguit
scbisma Eulalii, quod exslinclum non est ante men- spondi, cujus Augustini propagatur, perversae na-
sem Julium ann. 419. dicta inimici nostri in ve- turse opera esse asscruiit:
a Qoaesiionessunt in quibus affirmare licet et ne- brisduobus prioribus adversus primum Opus Jiiliani.
gare salva iide. Dehoc Pelagianorum fuco dicium est c Id dicit, quoil tunc omnes communiter (Synod.
satis in dissert. de subscriptionibus. Vide Augustinum PP. Carthag.): unde nec Africani diclum arguerunt,
lib. dePeccat. Origin. cap. 25 et 2i. nee judicium jure constitiilum detreciarunt, immo
b Traditionem et Scripturam pro se tolam facere suis postularunt statutis apostoliccesedis auclorilutem
jactabant impudenler illi novatores. Hanc jactanliam adhiberi (Epist. synodica PP. Cariliqg.), ipseque An-
cuni aliis haerelicis communem egregie comprimit gustimis responsis aposiolicis causas finiri publice in
Augustinus, cum ubique passim, tum prajsertim li- Ecclesia prasdicavit (Serm. 2 de Verb. Apost.).
507 M> PARTEM P&JMAM©FERUM M. MFiRGAJiQRJSAsPPENWXSECUNDA. m
XICELESTHJS. •aiUEODOKSS. A COELESTiltlS.
ritatls bdiurii shsCepe- in qnam guidehi peripee.- fljeifflus has <]uaj nunc
r,uat. . . caiuni lapsus Adam, na- agunlur in orbe lerrarem
lunaemox wilio nialorum a Deo nupiias insiiiutas.,
iiec reos esse «onjuges,
' omnium examen ih se jsed
suscepefit. fornicalores et adul-
Dicunt etiam motum Infanles,, itametsifecens leros,condemnandos..
genilaiium, et cbmniix- iiatos, peccaii imhiunes Motum genitalium, id
tionem conjugum a dia- non esse,, cuni cfo Adse -estj ipsam virjliiatem,
bolo fuisse repertam ; et pra3varicatiojiehi, natura .sine qua non potest <esse
propterea eos qui inascun- in peccatis oonslituta, ad xommixtioi a JJeo ijjci-
Jnr innocehtes",reos esse omiies ejus postefos pec- mus instiiutam.
£1 a .diabplo JBeri, non a catrix, ut ipsi loquuntur, Hominem Dei opus de-
Beo, quia de iiac diabo- natura propagettir. feiidimus, nec ex iliius
iica commlxtibne naseuhr poteniia, vel in borium,
tiir; Jipc ûi.em sin.e am- jB-vel in malum aliquem co-
ibiguit.ajeManichseumest. ji, *e.dpropria ypluijlate,
Dicuhi sanctbs in v,e- Neminem praterea aut bonum facere , aul
teri Testamento non ca- tiibflaiium esse jusluni : malum; in bono vero
ruisse peccatis, id est, quod ipsum item ex eo opere aDeigralia semper
<neeper eniriidationem a qaod Jniiio posueruut adjuvari, in malum vero
criminibusfuisse iiberos, ccnsequithf. diaboli suggestionibus in
«ed in reatu a morte cilari.
fuisse de_>reJiensos. Dicimus sanctos veteris Testamenti, perfecta liinc
Apostolum etiam Pau- juslitia , ad seternam transisse vita.m, idest, studio
lum vel omnes apostolos virtutis ab omnibus recessisse peccatis, quia et iili>
dicunt semper immode- «luos legimus aliquid pecpasse, postea tamen eos
rata •libidine fuisse pol- emendasse cognovimus.
lutos. Gratiam Christi omnibus necessariam, et majori-
Christum et a peccatis Qunrtum f o biaspiie- bus, et parvulis, confliemuri ai eqs ijui dicunt de
liberum non fuisse, Sed mas voces etimpiasi), ne C i duobus baptizatis natum npii debere baplizari, ana-
carnis - necessilate meh- Ciirislum quidem Deum, . themalizamus: etiam eos qui dicunt baptjsma non
tittim, et aliismaCuialum assumpta nimirum pecca- omnia peccata delere , condemnamus , quia scimus
fuisse delictis. tis irifecia natura, scele- pLenanipurgalipn.emj.er; ipsa_mystejrj.aconferri.
ris purum esse : quam- Nemo ergp v,osseducat, nec se negent impii ista
quam et in aliis ipsorum sentire : sed si verum dicuhl, aut audientia detur ,
blasphemiis observare li- "aut certe isti ipsi episcppi, qnl nunc .dissident, da-
cet, inquit ille, non vefe mnent quaesupra dixi eum Manichaeisse ista senlire,
hos et natura, sed flgura sicui nos ista damnamus quae de nobis jaciant, et
dumtaxat humanam ipsi .&]%plena cpncordia; quod si noluni, scilpte eos esse
naturam attribucre. .Manichaeos,et ab eorum vos abstinete consorliis.
Dieuhl etiam baptisma
Ex his concludere licet Opus cujus MercaiOf et
non dare omnem indul- Plioiius meniinernnl vere-a Theodoro scriptum ad-
geniiam peccatorum,' nec versns Augusiinum ; nec ante scrintum quam Julia-
auferre crimina, sed ra- nus Theoriorum, vel per liileras docuisset quid Romse
dere, ut omnium pecca- U gesium esset in causa communi, ve! potius convenis-
set, comiie ipso cuni aliis Ccelestio, qui sua secum
torum radices in mala deportaverit communicanda cum Theodoro.
carne teneantur.
Contra hsec nos quoti-
die disputamus, et ideo LIBELLUS FIDEI
iiotumus pfsevaricatori- AJULIANOECLANENSI,
bus adbibere consensum,
MISSUSAD SEDEMAPOSTOLICAM NOMINEXVIII
quia nos dicimus liberumi
arbiiriiim in pninibiis EPISCpPORUMDETKECTANTIUM SliB.SCRIBEBE
DAMNATIONIKELAGHATQUECOELESTH
esse naturaliter, nec Adas
peccato perire potuisse,
Prodit nunc primum in iucem libellus fidei quem
quod Scripturarum onw julianus Eclanensis episcopus eo lempore conscripsit
niiini auctpriiate firnia-
quo missas ad universos orbis cpiscopos a scde apo-
tur. slolica tractorisejsudiaikre detrectans^matuit, ut lo-
509 DISSERT. V. DE LIBELLIS FlDEl SCRIPTIS AB AUCTORIBUSH^RESIS PELAGIANJE. «10
«luilur Marius Mere.Hor (IM Commonil.part. u, et l?i Aliutn _ t»ei vivi, per queni creata suh.t omriia;.non ex-
prcef. ad lib. Subnot.), cum Pelagio et Cselesiio teriius trinsecus naium arit
in dwnnqtionemwwari, quqm sanclis Pairil>us cpn- facfum,'sed de Patris substantia
sentaneum.se.prcebere, . ,. generalum, ex Deo verbDeiim veritm : ut lioc sit jlle
J Laiuit diu in manuscriptis codicibus, pariim eodem qui genitus est, quod est iliequi genuit; et quia paier
Jfato quo -Peliigiicorifessloa caidiriale Baforiioex Va- Deus sine ullo sibi paire Pater est, idcir.co Fiiiuj de
(liciiiis monuiiientis producta ; partini ;qu'ianon ferens
rnanifestgjji in fro/iteûctpris.sui n.ouiei),yjderi ;ali- lioc.Patre prqgeriitus Palre ihferipr esse non.poiuit;
quaiiuiiu potuit non iiabereunde^satisyeljenusjsuum noQhaberis fhitiu.mFiljus, quia nec Pater prof_jctum.
probarei, vel sibi facefel preiiUni. '. Z. « Credimus ei.i.n .Spiritum "sanctum, Deum ve-
Hunc Paier Sirmondus ex codice ITeronensi, eum
in Iialia ver>areiur, exscripsit sua manu , vmihigue rum, ex Patre. procedentem , .ajqualem pef pninia
..gr.atulatus.que Patri et Filio, vbiuniate,
ja.n.ieviginii .et.du.9.s._.?,i.,uQ§ôg.ie!).dit, ' operatione, perpetiiitate ,
extenipoialem de auclore elaeiate coiijecturam, d.edjt substantia.
iiiusiiandom notis et (ypis mandandum. i. Et distinguenles personas in proprietatiriiis^q-
¥erumtainen' distSîebar lunc leniporis daborioso
niunpre.dpcendi phih)sop|iiani?.qupjd.efunginoniicuit niinum, Deiiatem tamen Triniiatis inseparaliiJem
priusqnam diflieiliusaiiud.lractand» theologisesclip- conflieiriu.r; riiiiilque e.sse in Trinl.lale credinius quod
lasiicafsusciperemfiliud etsi riondum deposui. curare superius
tamen iia anxie rion"cogor, post viginli annos conti- : inferiusye dicalur, quia tota Trinitas pote-
.1JIOSin diyinis Iiujus.mpdjstpdiisppsifog, guin jmer- B : staie Deilaiis e.t substantiae.iiniiate conjuncta est. .
dum fas sii. succisiyis. hpris amceniores theologise 5. fp p.lenituditje,yefo.temporum_missus,Filip.s.D.ei,
paries ievi/ere. Id otii fecit ut vacafe possehi Mer- nop m.ajoris.imperio potestatis, sed cpnimmiione vp-
catoris Operibus iiluslfandis, et "optimi senis In
edenda Jujiani «ei)fe.s.sionefflajjdatjs parere, "luntatis, fit Verbwjicaro (Jodn. i, i4): .* ,npn ul per
conversionem Deus esse desineret, sed per assum-
PARS PRIMA. piibneiji carhis inciperet homo esse, quod non eral;
-De sanclissifnaTrinitflte^ incarriatiorit VerM ei.e ut ascendere.t.ad.D.eiinijipmp,.Peus êscendit ad
et aliis symboli articulis. liominem. •'•'-.
... \. ?. JpredjmuSjn Deum Pairem pmnipqttintem, 6. Nasciluf efgo npbis ex Spiritu sahcto' et Maria
omnium vjsibilium et invisijrilium condiM>renv .sempgr.yirgjng, qui.sefiundiiriidjvip.it.atemjnHpûam
2. ^liltin Doniirtum nostrum Jesum Chrisium Fi- defujt Patri. f Ex diiabus igitufsubstantiis plehissi-
- - CASTIGATipf.SES,ET'.NOT^. ';,".. ... .;.;';:'''...'.''^_Z','V: .''
' •
Idehfhabet iisdem verbis Pelagius alque Ccftle- laudatus in Ephe§ina synod.b; Fii'msD.ei,siil,rion
stius: birihes vero, qupd forte quispiarii miretur, assunjpsjtJiqnimem, ttt emt alius prfetft ipsum;. sed
ribiiRomanuhi symbolum yetus, ut decebal Lalinse cum esscf, Deus perfeclus,- faHU§:fisiiinml ei homo
.geniis hbmiheSj' sed Orientale seu Nicamum'seculi 1'C perfecius; etc.(n pqft.*aeiiprieA).JJuaioqueiidi forma
§unl.'Wm in'veiere Roinano, tiesle Riiflno Aqui- aiunt schblastjci sensujn ealhbli.eum.ab haereiico
leiensi (jn Explicationesymboli), nulla nientio erat, '-distinctum fuisse, quia Fijius Dei- «oii assiimpsit
neque creatoris cotli-etlerfce, negue visibilium el ihvi- hominem; sed iiu.manitalem; h.oiiiocnim persoriam
sibiiiiiikcondiioris ; sed siinpliCiler Ipgebatiir : Civdo signiflcat, humaijiias naluram.Nam siassunipsisset
in' Deum Pdtrem dihmpqteniem.Verunriiintereral Pe- Iipnvinem,assumens alins esset ab assumpib; at si
lagianbfiim Orleriiale sequi, partiin lit se cbqsories assumpsii humaoitsitem, vere homo faetus est», '
"etnon
'
facererit Nicsenseffdei, parlim uf adversusMahictoios estalrusasshmehsquam assumptus.
ea pisemittereiil, ex.qiiibus maligrie pbstea~shihcre s His verbis, quae cithoiico: sensu adliibentur a
cbiiarentur argiimehta adversiis peccati bfiginalis PalriWps, ad signifiCandam-'Yerbi exinanitiqriem et
defehsoyes, quasiin bacparfeMahicliaeis favefent. iitimanitaiis evee'iionein,Nestorius lamen curii aliis
& PelagTjis curii.'Cbejestib iisdem quoqiie'' verbjs "Tbsbdori
' discipulis-abusus est; ad negandam EVMO-IV
eamdem senieniiam expfiihiinf, repeiuhtque pmnia yitf£»ij»vet <j-j_€Tiz«v puram siipponendahi/fiidBt Deits,
per Filium 'creata; ul qijarito hiagis' ihyeiiuiituf in inquit (Sermone de incarn. apud M: Merhah)yiialu-
Manichaepsopinanles invisibilia a libhb Deo., Visibi- 'ram cbliapsam, eqmqiie Deilutispolentia apprehendit
lia a jrialo f;icta, iaritq ihajoferii catholicis:, qiiqs Ihvi- 'elisam,et'illam tenens, eiinariens quod erat, in allum
diqsoManiclisprum noniiiie appellatufi'suht' plistea, sublevavit. Wxempli cansa quod'-dieiiur, iwsce • si
Invidiahiproeparerit.' ]" .''"' ' jacenlem levar.e volueris,:hdune eoritingeiicorpuspor-
c Eadeiii verbaiunt apud Pelagiurh. atque Ccele- pore, et leipsum iitieonjmgenUd, eliiumerigei, dtqne
stium, dicuntterb coniihuniter de Patre procedefe „ ita illicohjurictus ipse manes, quod eras; sic' et itlud
P
Spiritiim, et silendp negani, iit opiiior, procedefe a Inciirnationis'sacram.enlum. '--
Filiq ; qiiippe .secuii corrimuneni' rpagisifurhfThe.b- f''Eadeni'habeiit iisdeni fere verbisPelagius atque
dprum Slqpsuesterium, ciijus sunt Iijec"yerba (Pafi. "Goelesiihs,nisiquod Tbeodori vehenum'miinis oc-
iv Symboli): Et in Spmium sdnclum, quemneaiie Fi- ciiltetradunl. Aiuntenim : Sic qonfiiemurin Ghristo
iiifin, heqiiejjei•Filium existeniiam accepissepiltdmus. unam Filii esse personam, ui clicamusdtcasesse per-
f Peiagius et Coeleslius:Assumendohoniineml noii fectas alque integras subsidntras. Quie liceta catho-
permutando Deitqtem.'.Dicuntur ista cathqlico sensii "ilcis passim usur.iata sinf advefsus Apollinarinm,
a Patribus ady^sus'Appllinarihm, ut theplbgi splent ii(Vh"carentlamen suspicione erroris,' cum proferun-
inter^relafljiioii caren)'lamen'Iiqc in Ipcbsuspicipne iiirab hisce Theodbri discipulis; his enim Theodorus
Irarpsis, ubi afferuntufa tliebdbri discipiiiis, utiqiie atijue Nestprihs texefunthaeresim; qua duosin Cbri-
rnagistri sehsum haefeticiinicalholica seiiteiitia te^ stp fllios astruere moliebatitiir_ ut siibiilitef aniniad-
libijS. Certe vpx_assum_)iibn.is,prput usii.rpafa' est verlit Mariiis Mefcatof (In R6f. Syihb'. Theod.). Et
prijrhiith a' Tliebdqrp, 'deinde a jSestori.p, ;suspecta vero cuhl Nestorius unius in Ghrisio personae mftmi-
. fu_i,t;Sapctb Cyrilib.i/n respqns. qd Theojoreiunielin riisset (Episiyâd'Gyrillunilib.de Recta FidepdRegi-
\ep\st. qd S,u.cc0^n^f fiîpî g^p apjidîsfes^lgnifi,- fiafti. 12), repfeliehsus' est'a Cyfillo, quia.persohae
lcafet .u^pijeirii^pijVe : ,qub seiisu diciiiir ab nomen npn.physico, u; aiunl-, sensu prbhypbsiasi,
'ino_ra1.e,m
jljyarigeiiSla Clifistus qssunipsissePetruiii, Jqcobumêl snd iribfaii,' pYouTsigniftcatqtiiddam juris, suniebat
Hodrinem(LHc.:ixT28). tinde Felix papa ei marlyf (Videnolas aci%iraci. Nestorii contra P-elag.). Deind«
tH AD PARTEM.PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA.
mis atque perfectls, Dei et hominis, Jesum Christum A exemplum,ut sequamurvesligia ejus, qui peccatumnon
Filium Dei accepimus, quem tam secundum Deitatem fecit, nec dolus invenlus est in ore ejus.
Patri quam secundum humanitatem nobis confitemur 9. d Hunc igitur eredimus ob nostram saluiem se-
fuisse conformem,* absque sola peccati macula, quse cnndum carnem passum et sepultum, teriia die resur'
naturalis non est. rexisse, et ut mortem destrueret, r*. ui nobis viam
7. b Illa videlicet ratione, ut universum mundum a resurreclionis aperiret.
peccatis et exemplo revocaret, et patiendo redime- 10. Ascendens in ccelos sedet ad rtexteram Patris,
ret: dum peccatum, et quasi Deus ignosceudo aufert, humanitatis manentesubstantia, que non est exina-
et quasi homo, per naturae similitudinem , quemad- nita, sed glorificata, et in seternum cum Deitate
modum de caetero vinci possit ostendit. mansura.
8. lncipiens a baptismate Joannis, quo baplizatus 11. Quem venturum credimus ad vivos et morluos
est, dandi exempli gratia, « nen sui (sicut quidam judicandos.
volunt) causa peccati, sicut ipse ait ad Joannem 12. Cujus virtute et exemplo omnem humanam
(Matlh.m, \5):Sinemodo,sic enimoportetimplereom- carnem in eadem membrorum veritate qua a Deb
nemjustitiam; subjecitseomnibus passionibus carnis, facta est, credimus suscitandam , ut el peccaleres
ferendo esuriem, silim, lassiiudinem, dolorem, mor- jj pcenas, et justi gloriam consequantur.
lem et caetera hujusmodi: Faclus obcdiens usque ad 15. • Unam vitam sanctofum omnium fore; sed
mortem, mortem autem crucis (Philipp. n, 8). Secun- praemia pro Iabore diversa, ei e contrario, pro modo
dum quod nos beatus Petrus edocuit dicens (I Petr. delictorum, peccanlium quoque esse supplicia.
ii, 21): Christus passus estpro nobis, nobis relinquens 14.f Baplisma, secundum exemplum Ecclesise et
CASTIGATIONES ET NOTM.
non unam simpliciter veterator personam dixit, quod passionis Christi causas Julianus affert, ut mortem
notandum, sed nnam Filii. Quo dicto potuit cavillari destrueret et nobis viam resurrectionis aperiret, id
more Theodori ita loquentis (In Symbol. n. 8): Et est, propter remissionem peccalorum ; et cceli viam
neque duos dicimus filios, nec duos dominos, quoniam aperiendam tacet, el tacendo reipsa negat moriuuin
unus Filius secundum essenliam, VerbumDeus, uni- ad promerendam nobis gratiam, qua non peccemus
geniius FUius Patris, cui iste conjunctus particepsque et bene.agamus. Pelagius vero profecto vt5To/)tavi!.«
divinitatis communemhabet fitii nuncupationemel ho- de impassibilitafe Filii Dei, et de unione Verbi cum
norem : nihilominusqui Dominussecundumessentiam humana naiura, qtiaesitpuralvotxiio-ij.
Deus Verbum est, cui, quia conjunclus iste et sociatus c ldipsum Pelagins Gcelestiusque iisdem verbis et
est, communionemhabel honoris cumMo; et propterea eo consilio, ut ex dogmale catholico evertere cona-
tiequeduos dieimusfilios, nequedominosduos, quoniam rentur necessitatem gratiaedivinae ad bene agendum,
in manifesto existente qui secundum esseniiam Domi- Q perinde qtiasi ex gratiae divinseconfessione foretcon-
nus et Filius est, inseparabilem habens ad eum con- seqUens ut vel injustum, vel superfluum esset Dei
junclionem et societalem, is qui pro nostra salute as- judicium, fatoque fierent omnia qtise ad pietatem et
sumptus est conreferlur tam riuncupalioniquam honori salutein, operante gratia divina, pertinerenl.
etFitii et Domini.non sicut unusquisque nostrum ex f Pelagius (In tibel. Fid. part. xm): Baplisma
se exislens appellatur filius Dei, unde el plures filii unum tenemus, quod iisdem sacramenliverbisin infan-
Dei dicimursecundum beatmn apostolum Paulum; sed tibus quibus eiiam in majoribus asserimus esse cele-
singulariler hoc habens, ideo quod Deo Verbo conjun- brandum. Cceleslius (Lib. de Pecc. Orig. cap. 5) :
ctus esl, dignitalis filii el dominalionis particeps, Infantes debere baplizari in remissionem peccatorum,
aufertquidem omnino duorum dominorum et filiorum secundum regulam universalis Ecclesice el secmidum
inleltigenliam; proestat avtem nobis in conjunctione Evangeliisenlenliam, confilemur, quia Dominusstatuit
Dei Verbiomnem habere fidem, omnemqueintellectum regnum cmlorumnonnisi bapthatis posse ctnferri, etc.
el contemplationem. Ob hcec et veneralionem ex Dei Julianus iterum (Lib. iiMd Bonif. cap. S) : Baptisma
societateab omni percipit creatura. omnibus esse cetatibus necessarium confilemur. Cele-
* Eadem verba posuerunt
Pelagius et Coelestius: brisesthic locus, etsaepe aS. Augiistinotractatus, nec
omnes vero viam sibi faciebant hac loquendi forma immerito; continet eiiim medullam Coelestiansefrau-
ad peccatum originale abnegandum. Vide uuse dicla dis. Nam Iicet haereiici, ut responderent argumentis
sunt in notis ad caput 2 Subnotationum. ex baptismo parvulorum peccaium
b Proprius hic Pelagianorum error, qnamquam et catholicorum,
originale probantiumV faterentur octo ista, unicum
ipse a Theodorb acceplusest, venisse Christum. non esse baptismi sacramenlum a Christo institutum ;
ut auxilio, sed Ul magisterio atqhe exemplo prodes- D illud omnibus agtatibus necessarium, et quidem lum
set. Solent, inquit Augnstimis (Lib. de Grat. Chrisl. ad veniam peccatorum, tum ad regnum ccelorum ob-
c. 2, 35, 37 et 38, etc.), dicere nobis, in eo Christum tinendum; iisdem verbis celebrari in infantibus
ad non peccandum prcebuisseadjutorium , quia juste atque in majpribus; infantes ipsos baplizari in re-
ipse viverido.justeqUedocendo,reliquil exemplum. missionem peccaiorum ; eam esse regulam univer-
0 Hac caliimnia Coeleslius caiholicos onerabat, salis Ecclesice, et Evangelii sententiam; parvulos
unde Augustinus (Lib. i ad Bonif. cap. 12): Proinde egere Christi redemptione ; Christum pro ipsis quo-
iste quod addidil hos dicere, c Christum el a peccatit que mortuiim : negaverunt lamen traduci peccatum
liberum non fuisse, sed carnis necessitatementilum, et ab Adamo in posieros. Ccelestius (In Libell. Romam
aliii maculalum fuisse delictis ; » viderit a quibus au- misso apud Aug. I. de Pecc. Orig. c. 6) : In remissio-
dierit, vel in quorum liiteris legerit. Quod quidem for- nem autern peccatorumbaplixandosinfantes non idcir-
lasse non inletlexit, et in sensus catumniososmalitia co diximus, ul peccatum ex traduce firmare videamur,
faUenleconvertit. Legere sibi visus erat in dialpgo etc., immo ad.declitianda calholicorum argiimenla,
Hieronymi, quod fugit Augiistinum jbenigne amici dicere solebant, Baptismi medicinamnon essemulan-
verba legentem. Vide quid obscrvatum sit ad libel- dam pro causis, sed operaripro personis (Lib. i Oper.
lnm Pelagii. lmperf. c. 5i); habere in infantibus graliam quod
4 Pehgius et Coelestius: Nos aulem dicimus sus- adoptet, non habere uridam quod abluat (Hypog. lib.
cepium iia a Filio Dei passibile noslrum, etc. Duas v); Chrittum quos fecit crecmdo bohos, facert inno-
S13 DISSERT. V. DE LlBLLLlS FIDEi SCRlPTiS AB AUCTORIBUSH/EftliSlS PELAGIANJE. Si4
prseceptum Dei, unum falemur, quod omnibus simul A iljo librorum numero ' quem calholicoe Ecclesise tra-
~
aetatibus necessarium veraciter, et tradimus, et tene- dit aucloritas."
ruus; et veniam peccatorum, ac regnum ccelorum PARS SECUNDA.
dicimus invenire neminem posse, nisi quibaptismum De gratia Dei ei tibero humancevoluntatis arbilrio, d»
fuerit conseculus. nalura hominis, nuptiarum institutione, peccato ori-
15*a Eum qui post baptismum peccaverit, per poe- ginati el sanctis veteris Testamenti:
nilentiam credimus posse salvari. 1. c Diviiiselegis mandala, ob Dei justitiam, possi-
16.b Novum et vetus Testamentum recipimus in bilia dicimus; et d falemur universa posse compleri
vando adoplandoque meliores (Lib. l Op. Imp. cap. temporis audaciam, qui libros Machabxorum a cuno-
51); tion baptizari parvulos in remissionem peccalo- ne sanclarum Scripturarum repellunt, cum initio
rum, sed in regnum cmlorutn(Lib. l ad Bonif. e. 22); qiiinti sseculi in eo censerentur.
hoc regnum, quod non habenl vires naturce, conferri Pars altera libelli respondet omni ex parte epi-
largitale gratice (Ccelesliusin libello); scire se quo stolae a Juliano ad Rufum Thessalonicensem scri-
parimlt sine fmptismomorienlet non eanl, nescire quo ptae eodem lempore, et eorumdem episcppbrum no-
eant (Velag. apud Aug. lib. de Pecc. Orig. c. 21). B mine. Continentur enim et in iiac et iu illa nebulce,
a Itlipstiin Pelagius adversus Novatianos. Coele- verba simt Aiigusiini (Lib.m ad Bonif. c. 8), quce-
stius : Eum qui posl baptismum lapsus fueril, primo slionum, in quibus Pelagianorum.apudhominetsimpli-
per reconciliaiionem,deinde per pmnitentiamcredimus ciores, sive lardiores, sive sanctisliileris tninus erudi-
possesatvari. Verum duplex vitium texeruut sentenlia los, imptetas delitescat. Hcesunl nebulcede laude crea-
calbolica. AlleruniCoeleslins,quod pcenilenlibus, venia turce, luude nuptiarum, laude legis, laude liberi arbi-
non darelur secundum graliam et misericordiamDei, trii, laude sanctorum, quasi quisquam nostrum itta
sed secundummerita el laborem eorum qui per pceni- viluperet, ac non potius omnia in honorem Creatoris
tentiam dignifuerint misericordia; alterum comiiiuni el Salvatoris debitis laudibus prcedicet.
omnes sententia : inde nimirum efiicere conati suam Observandum porro, qiiam subiiliter Augiistinus
KV«/iKpTWtaV. omnes haeresis Pelagianaeparies ad tria capita revo-
b lisdera verbis Pelagius et Coelestius, omnes ma- cet, ad quae conflrmaiida, ostendat hsecet alia ejus-
ligne, licei in speciem pie : cum enim Manicbacivelus modi plurima a Pelagianis referri (Ibid.); ne sit
Teslamentum ex toto, novum ex aliqua parte rejiee- peccalumoriginale; ut qralia Dei. qua justificamur,
rent, conati sunt Pelagiani defensoribus peccati ori- non gratiSfSedsecundutnmerilanostra dari dicatur;ut
ginalis, quos societatis cum Manichseisaecusabant, in homine.moriali tanlq sit aliquando juslitia, ul ei
camdp.minvidiam facere, perinde quasi sentire de- non sitnecessuria, etiam post regeneralionislavacrum,
berent contra Pelagianos, eiiam in liac parle. Vide donecvilamislam finiat, reniissio peccatorum.
quaedicia sunt in notis ad libellum Pelagii invidiam Nam, ut ait (Lib, iv, c. 2), in his omnibusquidquid
facientis S. Hieronymo. r dicunl de laude creaturcealque nupliarum, adhoc re-
'J
Porro autem non nemini posset mirabile videri, ferre conantur, ut non sit originale peccatum. Quid-
quomodo asserant bserelici, se in illo numero hbro- quid de laude legis et tiberi arbitrii, ad Iwc, ul gratia.
rum recipere sacram Scripiuram.quem Ecclesiaeca- nonadjuvel,nisi meritum, ac sic gratiajam non sit gra-
tbolicse traditaucloiitas : nam vel in Romanum ca- tia. Quidquidde laude sanctorum, ad hoc, ut vita mor-
nonem respiciunt, quem Innoceniius I ad Exupe- talis in sanciis videatur non habere, peccatum, nec sit
rium Tolosanum misit (Epist. 3, cap. 7); vel in eis necessaritim pro dimillendis debitis suis precari
Africanum, qui Romano plane similis habetur in Deum. Eiposlea (Ibid., c. 7): Ad hcectria inuta ho-
conciiioCarlhaginensi, quod tertium vulgo diciiur : mines incaulos el ineruditos quinque illorum bonorum
uterquevero librum Sapientise inter canonicos com- fraudulenta laude seducunl. De quibus omnibus satis
pleciitur, cum lamen non censerelur ab iis homini- me.existimorespondisseeorumcrudelissimce,el impiis-
bus de quibus Hilarius ad Auguslinum scripsit simce,et superbissimcB vanitati.
(Epist. quceprcefigiturlib. de Prmdesl. SS.). Verum c Pelagius Jtiliano concinit: Exsecramureliam eo-
admiraiionis causa facile lollitur, si Pelagiani ipsi a rum blusphemiam,eic, in epistola ad Demetriadem
Massilicnsibusdiscernuntur : illi enim librum Sa- (Cap. 16). Ascribitnusiniquiiatemjusto, pio crudelita-
pienlise in canonein relulerunt, quaniquam non ad- lem, dum eum primo impossibile aliquid prcecepisse
modum affirmanler, utex Opere Imperfecto de Ju- conquerimur.Deinde pro his damnandum putamus ho-
liauo constat; isti rejecerunt, postquam suis rebus minem, qucevitarendn potuit, ut quod etiain suspicari
incommodare senserunt. Certe alius alibi canon sacrilegiumest, videalur Deus non tam noslram salu-
. sacrorum librorum tunc temporis recipiebatur. tem qucesivisse,quampcenam,etc. Ccelesiius ratiociu.
Sed hinc oritur quaestio,quem ea tempestate ca- D 15 (Apud. Aug. lib. de Perf. Jusl.) : Cerle Deus ju-
nonem Gallicana Ecclesia sequerelur; an Hierony- slus est, negari enim non potest. lnrputal autem Deus
niianum, in quo liber Sapientiae non censebatur; an homini omne peccatum; ethoc qiwque confitendum
Romanum, in quo erat. Respondendum pulo, non puto, quianeque peccatum est, quidquid nonimputa-
eumdeni a|iud omnes Galliarum Ecclesias servatum, bitur in peccatum.At si est aliquod peccatum quod vi-
sedHieronyniianuminquibusdam, innonnullisalium: tari non possil, quoinodojustus Deus dicitur, si impu-
idePi|ueExuperium in lanta differenlia ab tnnecen- tare cuiquam credilur, quod vitari non poml ?
tio peliisse quem sequi deberet. d ldipsum habet uterque alius hsereticus; sed Pe-,
Ojiinor igitur in ea saltem parle ubi degebant illi lagius omnium mentem aperuitin synodo Diospolita-
de quibus llilarius scribebat (Epist. cit.), canonem na. Posse quidem hominem esse sine peccato, et Dei
Hieronyinianum aucioritatem habuisse. Quis enim mandata custodire, si velil, diximus: hancenimpostibi-
credat abhorruisse a commimi sensu Ecclesiarum, litutem Deusilli dedit. Non diximus, quod inveniatur
. in quibus vivebant, sanctos illos viros, qui tunc in aliquisab infanlia usque ad senectain,qui numquatnpec-
Galliis Augusiinoadversabnntur. caverit; sed quoniam a peccatis conversusproprio la-
Quod si quis itewiin quaerere voluerit quem ca- boreet Dei gratia, possil esse sine peccato,nec per hcec
nonem sequeretur ea lempestate Italia, responsum iamen in posterum ineohvertibilis (ApudAug. I. dt
accipiet ab Innocenlio I rescribente ad ExuperiumS Cest. c. 6). Quse verba cum exairiinasset Augustinus
euindem enim recensel numerum libforum canonico» .(Lib. deGesl. c. 7 etseqq., et Ixb.de GraAa Chrisli),
rum quem Tridentina synodus lel Ecclcsia cailioli ba non tanium ambigua, sed etiam erroris plena de-
ea nunc recipit. Unde redarguas hsercticorum liujus monstravit.
Si5 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA 516
pcr gratiani Chrisli, a quse omnib.us bouis aciibus,,A.dium.ad Dcum refert, et sic ait (Job,x, 40): Nonne
adjutrix semper et comes est, et per liberum a.rbi-: sicul lac tn&nwM-sisti.,. et sicut caseum me coagulasli^
trium hominis, quod et Ipsum, dpniim Dei est. twwk.inseruisli mer cute desuper operuisti
ossibiis.re.1
2. b Quam lariien graliam Dei ita acc.ipimus, uf mZy.vitewet:mhemwdiqm dedisti mihi? Sed et oin-
nes divinse '
ng.c,r^,qua}'u'r'Bb,leri.^ Qbsequentem. Scripturse ejusmodi tesiimonii* sunt re-
3. Ut vero aitefsil justus, alter injustus, hocnon ferlse_,quae nunacausa, btevitatis omisimus.-
diy.i.n,ayo).9_ijJ,ii!te, êd yit|o fteri arjnlramur humapo: 7. Ad imaginem.,qiioque Dei non solum factum
(liyersilatejn eriijn, haiv£, n.egayit. ex Dep. esse, qui hominem;, j sed.et fieii coiifitemur, dicente Domino
dixil quia Deus omnes hominesvult salvqs fieri, et acf,. ad Noe:(Qeii-.ix, 6): Qui effuderil sanguinemhominis,
agnilionem verilalis venire (l Tim. n,„4JkSi ergp D,eus prq. sqnguim illius effu,iid.elmsanguis ejus, quia ad
yulf 6iriri_e.s', salyaife!,et ngn est. persoiiaruni: qcce.piio imaginein U-eifecit hominem; el Paulo apoitolo siini-
apud Deum (Rom. n, 11), justissime per liberam ar- liler asserenle (TC<3r.xi,7; : Vir autem rion debet
biifiurh iiripuiabiiur uni,cuique peecatuni, securidui^ velqre,cqpju,i., quQifiqriiirnago elglqma Dei esl; Jacobo
qriod sefiptum est (Eccl(,.?y_ 18):Ante hqminem bor- .quoqueapostolo proclamante (Jac. ni, 9) : In ipsa
tmm.etntdiuni, vita:et mors; quod placueril ei, dubi- linguabehedicimitsDeum , el in ipsa tflaledichhuslio-
twr Uli. 'Briiiries, quf ad iipaginem.et, simjJtifudinem.liei (acti
i. Cqrisequcns ergo 'jest;ut,c^brifi|'e.amur guodpecr s.uni-
caiqjes'ideft sumus , noii quia non valemus , sed 8. d Nuptias Deo auctore dicimus' esse cqnditas
quia negligimus; vilare peecatum. Ideoque staiiifa atqhe; cbnjtihcfas.,.diceh.ie.D.eo,ad, Npe (Gea...ix, 7):
JudiCii d.ies esf, ut efbphus de; i.abbje praemium ca yps.aut.em cxescite,, etmulliplicamini, elhnplele ter-
piatVe^deWnteip^niH-.m^SiSjjppiieium nonevadat. ram, Et ne quis-allegoriae nebulis simplicem obuni-
. .5.;,s Naluram hominis-bonam et inlegram, ulpole brare velit iiisibriahi, adjecil (Ibi'd.):E}.mifl.ti estgle
a bbho Deefactam, esse; testariirif. super, eam.
"'"&._;'Etbm.herii h.bhiyieni; a Deq fieri coniitemur , 9. Unde el Daminus i» EvangelibJudseis de repit-
diae.p.le-, jatriaijcha (Gen. xxx, 2) : Numquid-pro Deo diri iiitefrogaiitibtis re.spbjidii (M;Sli)i,xi,x.,8);: Noy-
tgasum^ ut dem tibi filios? et sic Prbplrefa niliilpniir ses\pr.opter.duptiem, cordis v#stri:scrip_sitvo.bis,prcece-
fms*-conie"s!l4)BJfe'CX?fl^--L^.^ §)K-î riunc., Domine piunvIwc;-.ub inilio aulem now fuil sic. Qui enim fecii,
Abraham,tiescMWS.;tu,e~nimes.Pa(er noster, el opem masculitmelfeminanrfecit' eos'; et"d)'xU: Prdvl.er hqc
manuum>tuarum nos omnes: Unde ev Deus ad' Jbfe- reliriquet lidinopdirehi ~elmalrênu,,et qdhcqreliil:, uxori
miam*dicit pereiifi i, j>) : Priusquqm le fhrrnqrem in sucB^.eleimlduO'inca,rne'.uua.(MtuK.yi',"').
-
yiero,.niqii.is4uc$.,tto.vi-(e. Ilem in iibro MachabaeorG 10. Et ne quiserrantiuni di_cereiusurpandUrti :"Id
rum |Ii Mflc.,yii.i22 )- •;. Nescio, inquil; qualitef in prsedixit pbiiusqiiaih pfsecepii, addidit \0d^;: Quod
nVeroirieodpparuistjs; neque enimegpspifft^md^nqvi er.goD.eusconjunxit, homOiiwn.separ.et:Sanctusquo-
yjqbjis', seii ei~singuli>jrum, tnembrqturani:nonipsa com^ que- Apostolus Cliristi" magisteri.uni' sequens, difcit
pegi. job quoque, et ipsum concepli hominis exof- (Eebr. xiii. ty.: Honbrabilc\ conriubium.,.et.toms, iin-
CASTIGAT10NES ET NOT^.
"a
Julianus iotegratia Dei pauca scripsit.et ea qui- baptismummecessarium;ut scilioet-illacre.alura' hv Bei
dem ex.sola (e.rebccasjbn,e,siiiliruni de Ampfeexci- filiosrido()lelur,noivqiiod,aliquid'exparentibustrahat,
piSs, cfiiipiie.qtii Ccelesjtianusmagis fue).it qjiam.Pe_-, quod sit lavacro regener-aliouisexpiandum. Hmc iaitdi
lagianiis, uX:diclu.ifi"es.t.(pissert. 1 in Juljfino). Qbji}-. adjungunl,.el quod Chnmtm- Dominum nulla dicunl
cienii certe Aug,bs)ii)p,(Lib,.i Op, Imperf.. cqp, 9.4)^ maculu-.peccali.fuisse respersmn, quautum-atlhtelad
quod gfiili.ahi ;Clirisii; ipl.leret,, ita, _respo»dj_,ut. eju.s mfmitiam-^.quia-ejfiscarnemab ontnipeccalicoil-
hibiiterii prb;qe,fef;, gratian.i.qtfe. Chris.li,, propler; taijione.purissimiim,non exceUetilia pwpria el gratia
quain coiifereh.dainveiiit in,liuhc_rouiidum,.re\ocarjet singulari; sedsommunione nalurce, qum omnibus hiesl
a"dcre.ationeri], inCariiaiipriem, aijp,ptip.n.e.m inba.p-, infanlibus; assemni, Eo per-linel-eliani, quod de ani-
tismp,exeiriplhm, et fejriissiqnen) pecGalqrunii.Lq- mceorigine: insemnt. quceslioneni;sic aniince Clirisli
Ciis-.digiiris'esf
• b'His e;i q|i.i'/cphsujî.uf,../ cocequaremolienlesonmes anitnas parvulorum; quas
v.erbis.JuIi.anusyideri po.j, volunl: esse-.siinililer -nullU'peccati' macuia- aspersas.
con;.seqtiien.ti,bji]s;
tes.fjfecijiS.e;sehiiria ex "quib.iispo^,ieaijiiginem Semir D Dr.opter,hpc etiam,dicmil-ex Adanv niliil tnnti trans-
pelagiahisjiiius di.i.ceret,,Legendus 'si_p,erea re.Pfo- i.sseper cceleros,.nisintoriein, qucenonsemper esttna-
sperj'i'iiifi"i,he.pis,lpla_ad'Augu^ /u»!. inquiunt,- cunv etmartyribus- sil catisa prcemio-
tra Coirai.pfeih',;ef iri fes|).i)ii,i§j:oni,bus. ripl,Qbjb.ciacgn-, rum,.el'.vel.bonam, veimaiam morlemdici fitciai, non
tra.gratiiil.arb.pfsQd.esij.riatiojiem. p,e'ilt,Npn,p3.ii,tjirhic resolutio corporum, quce ewcilabunturiw oriiiiigenere
recusdc: tfnic.opirisq afgiijmeiiip,disgejiftre;adyer sjis! hominumysed: merUorum-diVersiias,quapde Ituiiiana
:
ihti;bC!as'';no.ij^^^ UbfMalecoii(ihyit.
d Eadenv scripseratiad'- R»ifun>, referenle- A'ugu-
liii^.a§sei;ti,Onje^., ,";.'.......•:...-'.-
"6 Huit.c iochrh a,dn;iii;abiljtverf iUiisirat Aiiigustinus: s,tinoiiti.ha:c verba-: N-uplias- vero~secuitdum:Siri-
(Jtffi. (>*"adl.B.gwij.," c.,2J4,,t?J>A#6^pit qjiaei adtjaudem pluraslaudant', quiaDmnhtusin EvanqelWlo.quiinr.: i
riairirtriIjiiipa.i)^ Qui fecil ab inilio, masculinri-'ct femiriarivficiiêosi
ea. cb'n_<efer.eni,.Lg'uid,ef/K ci;«StH.rt(e.j,iii.qiiij,i.quodad ge- el. dixh; Grcscile;' eVmuhiplicammi,eirepiele-ierrtim
ti0'hum,q)mifi qliinel,,jf)f.jie-.t}mfC\quiiistiq^f, liissen-- (Malili.,-ii-i,4); quamviihocnonhveoîbcoEvarigelii,
liiuiis, exsfqimptiir: qjw,d.riqsce^^xconiiilfi^Dms sit',) sedilameivih, lege silscriptum. Addiinfeiiam r;Qiiocl
fiîijui.Kpminiiriiq.pu$,\siiit |!e|j .el~;pe.cfiqtfiim, omne ergo.Dms conjunxit', homo nott-separet'. Quce ilerba
lioji (te.tuiiurfy^ evangelicaagnoscimus;
trediiirckapplwdril, qlibd oinnibus cetatibus.dhunkcssc
517 DISSERT. V. QE. LIBELLIS FIDEI SCRIPTJS AB AUCTQRiBUS HjlRESlS PISLAGlANiE. 518
maculqtus; fornicqlores aulem el adulleros judicabif.,A. 1S. Unde et in alio loco ipse Dominus, cum pfo-
Dominus, El alibi (I Cor,.yll,. 38). : Qui dqt vjrgin&n- pbelarum exemplo apostolos ad patienliam fbbora-
suam nuplum, bene,fqcit; el cjuinqn dai,meliu's,fqcil. fet (Matlh. v, 12) : Gaudete, ait, el exsultdle, quin
Hinc enim laudanda virginitas; est, qriia pupiiis, pae meices vestramdgna est in cdelis";sic enirii persecuti
bonaesunt, prscfertur: » propria enirii di|nitate>§et sunletproplieiaiquifueruritdntevos.
quidquid mali cbmparaiiorie laudaiurV' 1,6. Quod.quehis majtisest, deos iilos a David p)r;o-
11. Quoniam igitur praeniisimiis de bbno nafurse, pheta dictos srio tesiimonio cqmpVobavit' dicens
et benediclione, ef honofe coiVjugii, corisequerilef (Joan. x, 55) : Ergo si illosdixil deos ad quqs sernio
reniiiipus b naiurale peccatum, vei si quo alib voca- fiebatDei, elridri polest solvi Seriptiifa : quetriPater
bulpiiuiictipatur; ne cr,eatori Deo oniiiium irfbge- sancliftcavit, et misit in huncmuridurii,i)6sdiiiitis^-
mus injtiriam, dum aliqu.id ab i.Ilociirii peccaip fiefi Bldsphemas;'quiddixi:FiliusDeisum?
pbtuisse confendirrius, et testimonia Scripturarurri 17, Cpnslat namqiie ees per labeferii propri.ytm.et
ejus fa.lsitaiisarguam.us. Cliristi fiderii jusiilicaibs, siquidcrri pfsevidefuiit
12. Quaedicuiit in ve.lere;Testameniq(Jereiri,xxxi, Deum in carne, esse venlurum v sicut Doiiiinus. ipse
50) : Non morieniur paires prb filiis, et filii non nw- assefit dicens (Jbdn. viii, 56) : Abrahdmpater vesier
rientur pro patribus, singuli pro suo deliclo'mbrientur. B' exsutlavit ut videret diem tneum, et vidit, et gavisus
El arius.prophetsi {Exepli.xviif, 2}: Quid vobis pprd- est. ..•:.,.. <-•,
bqlaisiqin lerrfi,Israel.diceniibuS:: Patres mdndu,cq_? IS_.Ej, Apbsfplu);aif^fleif; xt, 39*):'.Jp hiqpm.es.
verwii uvani acerbam, et dentes filiorumobsiupuerunl?' teslmwnio,fidei pr.ob.aiisunt, Et iterum (JbM,, 24) :
Vivo egO, dicii Dominus,,si amplius dicetjir pafabold Fide Moysesgrandis factusnegavit se esse filium Pha-
hcecirilsrael, quoniamdmnes animcc.rftefe sjjtitiqnenu rapnisêjig;e'.(is.qffjigk HWlPQPrito. P,ei,qu_qm.tetnpqralfs
aimodum animd palrisfitaei anima fiiii, omnesmem peccqtihaberejuc.unditalem,wajpres existhncmsdivitias
sunt; anima quce-peccaveril,ipsa morietur. lt.em illje thesaiiro jEgyptiorum improperiumCltristi; aspiciebat
(Ibid,, 20),: Fitiqsrio^ ^cc:ipi^{nj'u)ilityi^.pqi_ti^^_K enhriiri.remunerqlioriejn.
nec pqier accipiet injustitiam fiiii sui; justitia. justi 19,, Unde;et aljus..ap,os.tp,lus,(I Petr:.i, %i): De qua.
super ipsumeril (Ibid.,ZiS). Iiem illic: Unuinquemqiie inquii, sqlulehiquisierunt; qui ante nos fuemnt, quce
tecundumviam ipsius.judicqbovqs, ddi;iusIsrqef, djcit propltelcescrutanies, in quodvci quale tentpus qnnuti-
Dominus, ti^j-et,e(s.spiritus, ChxiMii,âs,quceju. Christq sunt pas-
1S. Et Aposlolus : Omnes nos manifeslari oportet siones, el posterioresglorias.
anie tribunal Cliristi, qt referat, uiiusqriisqueprqprid 20'. Regnum quoque illosadepturbscoelofUm, ipse
corpprii prqiit gessit, sive,bqnum, sive.malum (II Cor..C Dqmirius,pj_pbat,,c.uin dJcj,f(Ilqilh,. yiii,, 11); Mulli
v. 10). Iterri idem (Rom. xiy, 12) : Vnusquisqueno- vmient.ab,OxienteetO_ecidenL_&, etrecumbenUcumAbmr
slrum pro se rationem reddel Deq. Eta!ibi(Ga/.yi,5):: ham,Isaac evJacob in regno ccetorum;filii auieiriregrii
UnusquisqUenpslruhi suum.omvs.pqrtqbil, hujushtiit.eniur.iritenebxase^
14, Sanctos.auiem veteris Testamenti a Deojusti- 21. Igitur ejigimus.dice.re e_qm.Propb^tft, (Psql.
ficatos, et ejus judicio saepe laudatos, aecusare non cxxxvm, 17):- Miiii autem nimis honorali sunt amiei
possurhus.di.cen.feAposlojp ( Rqm. viii, 5.5) : Quis tui,,Deus_; nimis cqnfortati sunl priricipatuseorUin;
accfisabit adversus electps Dei? Deus qui juslificat; quam.ciiin etrajitibus, -et s.anctprum njefi1.'^,ettesii-
quis est qui condemnat?et Domino in Evangelio con- monio Dei, ore tenierario derogare.
leslante (Mqllh, xxiii, 35; Liic. xi,.50.) : Exquirelur
a vobis otnnissfmguisjuslus qui effusus esl .super ter- PARS TERTIA.
ranx, a- sanguine Abel jusli usque ad sanguinem Za- Reprobatio alienorum-dogmatum.
charice. i, His.briinibus secundumregrilarijfidei;cathqliieae
"
CASTICATIQNES ET NOTj;,. ."
..aEade.m senientia habetur lib, iv Oper, Imperf. D tulimus ex Auguslino iii notis ad primam parteni
(Gap.lî), in quq Julianus Angustinum Joviniano num. 6.
componit, pejoremqueostendereconatnr his.verbis : Augiistinuscuripsecollegit: nontanlum testimeiiia
Ille dixif boni esse necesskalem,tu mali. Ilte ait per Scriplurae, sed etiam argumenta_ qiiibus Pela»i;ini:
mysieria Iwmmesab errore cohiberi; tu veronec per peceatnm originale oppug«abaiit; idque prsesiilit'
gratiam lib.erav.i^
Ule virginiialem Marice partus con- cum alibi passim, tum prseeipiie lib; n advers. Jni.
ditione dissolyil; lu ipsam Mariqm diabolo nascendi Dicitiss;inqiiit (Gap. I);- nos asserehdo peccatum ori-
condilione transcribis. lUe meliora bonis cequat, id ginate; diabolumdicere hominwn nasceiitiufiicohdito-
est, integritateinconnubio; lu verocommixtionemcon- rem, dmrinarenuptim1,negare in baplinnio'dimitii uni-
.' jugii morbidumvocas, el castiialem foedissimce rei eol- versa peccata, Deum-crimine ihiquitatis arguere, de-
nec gradum inler-hcec addis, wpn- speratwnemperfeclionishtgerere,e:ic.
• lalioneêpreiias:
utique.bonovirqirinateni,sed-mato prceferem. JSstau-- Tertiam partehi libelli-Veteraiorie posnii Jiilianus
temvititatis exiremce,misi teletrmio comparatum plri- in-iis repioliandis qui" paiiiiii adversus catliolicarri
cer.enon posse,eie. ....;-' fidem de Trin.ilaie, parljm suisdogmaiibus coiitra.ifa
^Pelagiani:peccattim maiuerunt =naturalfeddicefe, s"entiel>ant;:sed tahi -nequiier- i'd pfaestatv uV faclo
quaniioriginale'i ut lanto facerent majorem invidiani raagisqiiaflV-verbo cafnmniani faciai catholicis sibi
peccati. originalis defeiisoribus_ qtianto videfentur- adversainijbus, quasPeadem curri-hsereticis omnkuii
pmpiorem, habere cum Maniehaias atfiriitatem, quii odioilaborantibus dicerent-.
malam essc dicereut bomints naturam, Vide avtm at-
519 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORiSAPPIiNDlX SECUNDA. 520
et auctoritaiem divinarum Scripturaium rite con-,A DeiFilium minus aiiquid burnansesuscepisse naiune.
iessis, consequetiler omn.eslisereiicoscondemnamus; 7.c Novatianos, Iapsis poeniienliam denegantes;
et praecipue qui apud Latinos tam nomiiie proprio 8. J Jbvinianistas, qui dicunl hominem post ba-
quam errore comperli sunl, quosque impielate suae ptismum nullo tnodo posse peccare;
assertionis horremus, id esl: 9. • Manicliseosetiam, duo principia asserentes, id
2. i Arianos, divinam subslantiam impie divi- est, boni et mali, quique ex bono dicunt esse ani-
ienfes; mam, ex malo vero carnem, et ob hoc compugnan-
5. Sabellianos, personarum ' proprietalem scelera- tia semper esse in utramque naturam ;
tius confundentes; - 10. f Eorum quoque similes, qui sub assertione
i. Eunomianos, Filium Dei factum ex non exslan- naluralis peccati asserunl, s nuptias ab auctore dia-
ibus asserenies; bolo-exstitisse, el illarum Hliosdiabolicseesse arbo-
5. Macedoiiianos, Deilatem sanclo Spirilui dene- risfructus;
c.antes; 11. Quiqtie dicunt usque ad passionem Domiui
6. Apollinaristas, b eorumque similes, qui dicunt omnes, propter id, quod matrimonii b vcluptate
C.VST1GATIONES ET NOTJE.
a Ut Nicaenaesynodo se cum suis consenlire osien- B tamen idcirco aliter sensisse de hac haeresi, quam
.deret, omni ex parle oôouo-tov conflletur, rejeetis lise- vel Augustinus in libro de Haeresibus, vel Hierony-
reiicisqui vel pluraliiaiein personarum, ut Sabellia- mus in operibus adversus Joviniantim, vel Julianiis
ni; vel divinitaiem, ut Eunoiniani; vel consiibslaii- ipse in confessione fidei, aliique ejusdem sevi seri-
lialilalem, ul Macedoniani et Ariani oppugnabant. , ptores : verbo eniin altigit, quod cum restriclione
Deinde exoninibus aliis haeresibiis nolisapud Lati- intelligi facile possetab omnibus, non ignaris hsere-
nos, qualuor eligit quas condemnel, Apollinaris, No- seos vix non adhuc vigentis.
valiani, Joviniani el Manjchsei, ut inde facerel in- Julianus Augustino objecit socielatem erioris cum
vidiam caiholitis peccali originalis defensoribus; per- Joviniano, propierea quod scripsisset (Lib. i ad Bo-
inde a.c si ex hac defensione foret consequens ut nif. c. t), non posse hominem boni aliquid velle, nisi
socieiateconjungerenlur, vel cum Apollinario, qui adjuvelur ab eo qui malum non polesl velle. Dictum
anifnas sicul corpora traduci putabat; vel Novatiano enim inlerpreialus est, quasi sanclus doelor voluis-
el Joviniano, qui inflexibilem hoiiiinis volunlatem set, ab eo qui Dei graiiam accipit, non tanium vo-
dicere videbanliir; vel cum Manichaeo, qui malam liintaiem Iionam, quam Deus habet, sed etiam nio-
asserebat naturam. dum habendsevoluniatis bonse, quae necessitas, par-
b Nota voces isias duas, eorumque similes: indi- ticipari. Vide super ea re prolixam inter Julianum
canl enim calumniosam Juliani meniem ; nam cum ei sanctum Augusiinum aliercationem (Lib. iv Op.
duas Apollinariusfeceritsnse hseresisparies, alteram, Imperf. c. 121 seqq.).
• De discernendis a fide calholica Manicbseorum
qtiod Christo Verbum fuerir pro meule httmana;
alteram, quod a pafeniibus non minus anima quam " deliriis, ita disputat in utroque opere adversus Ju-
corpus traducatur, ulrainque caiholicis affinxil bse- liauum sanclus Augusiintis, ut non sit aliunde major
reticus; sed aliam cum Nestorio, aut Tbeodoro po- lux speranda,-qua pervideaniur nefariae impieiatis
lius magistro, catholicis omnibus aliam Atigustino, mysteria. Porro Julianus ait Manichaeossentireani-
elc, caeterisqttc peccati originalis defensoribns. niam hominis a bono Deo fluxisse, carneui a malo,
Hincautem intellige unam de tribus causis cur idcoque alleram alieri continenter pugnare : cuni
Apollinarius voluerit Clirislo. Verbum esse pro lainen sanctus Augiistinus (Lib. de Duabus Anima-
nienle buinana: non videbat quippe quoniodo, si bus) banc pugiiam scribal a Manichseisrefundi in
aniina essel ex traduce, quod omnino asserendum dispaiem duarum animarum in uno hpiniife natu-
pulabat, IIl peccalum originale defenderetur, suimi ram. Verum poiuil Julianus nomine carnis animani
Chrisius non haberet peccatum originale ctimaniina carnalem, ' quae a nial.oDeo esset, intelligere.
traductum. lntelligepariter cur Tneodorus Mopsue- Eadem omnino sunt apud Coelesliuin in epi-
slenus lam acriler' insectarelur Apollinarium, nec stola ad clericos Romanos. Accedit vero Julianus.
tanieri tanlo siudio veritaiis calholicse, qtianto amore ad faciendas calliolicis defensoribus peccati origina-
suse bseresis, qua nulimn dicebal esse peccatum lis noveiricalumnias (ApudAttgust. lib. i ad Bonif.) :
originale, cui vehetnenier Apollinarius repugnabat. accusat enim quasi assererent, nuplias ab auclore
c Et hicquoque maligne pelunlur catbolici: cutn diabolo exslitisse; illarum filios diabolicsc arboris
enim duas itidem sive Novalns sive Novalianus vo- esse fructus; omnes usqne ad Christi passionem
lnerit esse sui erroris partes; unani, uttestatiir Tri- propter id quod de nintrimonii voluptate suscepti
deiilinum concilium (Sess. 14, c. 1), qua negaret stint, a diaoolo jure aequissimopossideri; Filium
dataui esse a Chtislo Ecclesiae potesiaiem remit-] P Dei lantummodo a lempore passionis generi liumano
tendi peccaia post fldein, id est, posl bapiismum ccepisse prodesse; peccata non penitus deleri-in
commissa ; allerain , quse colligilur ex veieribus baptismo; sanclos veteris Testamenli cum peccalo
scii|)toiibus,ne aDeo quidem remitti omnia peccata,- de hac vita migrasse; hominem in peccatum neces-
sed leviora tantum, graviora vero puniri semper, in sitate praecipitari; Salvaiorem necessiiate camis
uiramquevidetur respexisse Julianus, ui jn crimen , fuisse mentitum ; et propier eju^dem impedimentum
vocarel defensores peccati originalis, quasi vellent, noii pouhsse omiiia quae volebat.
neque per pcenitenliam cordis, neque per sacrameu- e Hanc calumniain ut removeret a catbolicis Au-
tum pceniteniise, peccaia,vel omnia, vel oninino gustinus, scripsit duos libros ad Valerium comiiem,
tolli: propierea quod, ob remanenlem in homine de qtiibus^consule lib. n Retractaiionum (Cap. 53).
concupisceniiam, contenderent nemiiiem esse in hac Adversu^ priuium Julianus composuitquatuor libros:
vita qui non egeal quoiidie dicere: Dimille nobisde- oclo adversus secunduin, quibus respondit Augusti-
bita nostra. nus utroque contra Julianum opere. Vide dissen. i.
b Legebatur, voluntate, sed vitiose. Sic enim Ju-
dPelagius paulo aliler : Liberum sic confilemur
arbitrium, elc. Etsi vero dixeiit a Joviuiano asseri, lianus ipse (Apud August. lib. conl. Jul. c. 12) : Si
liominem non posse peccare, cum id ab eo npn sit Aposlolus de iraduce peccatiloquebatur,nusquamcon-
assertum sitnpliciter, sed cum liac excepiicne, post gruenlius dicerel. Ideo pertransiit peccatum,quia om-
fcusceptum lavacruiu regeneiationis; non videtui nts sunt de coniugum voluptalegenerati.
521 DISSERT, V. DE LIBELLIS FIBEL SCRIPTIS AB AUCTORIBUSHJSERESISPELAGIAN.E. 522
tuscepti sunt, a diabolo jure sequissimoesse posses- A 16- Sed et illud similiter exsecramttr,,.a Salvato-
tos; rem necessitate carnis fuisse mentitum, etquod pro-
12. Yel qui FiliumDei a tempore passionis tantum- pter impedimentum carnis non omnia potuerit facere
modo generi humano dicunt ccepisse prodesse; quse volebat;
13. Quique asserunt in baplismo non penitus pec- 17. Quique primas nuptias cum Manichseis,secun-
cata deler.i; das cum Gataphrygis damnant;
14. Vel sanctos veteris Tesiamcnli cum peccato 18. Qui eliam, nec cum gratia Dei dicunt peccata
de hac luce migrasse confirmant; posse vitari. b Sed et si quis dicit homines sine Dei
15. Qui etiam dicunt hcminem in peccatum neces- gratia vel adjutorio posse peccata vitare, graviter
sitate prxcipitari. deleslamur;
CASTIGATIONESET WTM.
a Pelagius iisdem fere verbis (Libell. part. 17): partem flexibilibus, sed tamen eomposilis ex arte
Anathematixamusetiam illos qui Dei Filium necessi- Pelagianorum, quibus eratsolemne ita loqui, ut pro
tate carnii, elc. lllud ipsum calholicis objicienti Ju- tempore et loco consonare possent auditorum menti.
liano in epistola ad Rufum ita respondit Augustinu» Tertio, rejicit nominatim haereticos, qui contra
(Lib. lii ad Bonif. c. €), ut simul ostendefitêt quo Trinitalis fidem seriscrunt, Arianos, Sabellianos,
ex loco Aposloli a catholicis allato desumpta sit Eunomianos, Macedonianos, eisque dicit anathema;
objiciendi occasio, et quomodo locus, alioquin diffi- B quod non dicit lamen, neque Paulo Samosateno, ne-
cilis, sit inteliigendus. Quem juslum advocatum,'a\t, quePhotino, neque aliis ejusmodi Christum purum
abtit ul dicamus, ticut isii calumniantur, camis ntcet- esse Deum blasphemamibus.
titalt mentitum; ted dicimut eum in timilitudine car- Quarto, quos nominatim exsecralur haereticos t
nis peccati de peccato damnatse peccatum. Quod for- Arianos , Apollinaristas el Manichseos,horum com-
tatte itti non intelligentes, el calumniandi cupidifete munionem Nestorrani calholicis, per calumniam qui-
cceeali,quam diversismodis peccati nomenin Scrjptu- dem, sed frequenter et ubique passim objiciebant.
ris tanctis poni toleat, ignorantes, peccalum C'hrhsti lmmo, quod animadversione dignum, Apollinaristas
affirmare not jaclant. Dicimusitaque Christum, et nul- et Manichsepsita damnat, utaddai continuo eorum-
lum habuitse peccatum, nec in anima, riec in carne, que timiles, quod sblebant Nestoriani.
tl tutcipiendo carnem in timilitudine carnit peccati de Quinto, non alium flnem Incarnationis statuit,
peccatodamnassepeccalum,quod subobscureab Apo- quam qui assertus a Nestorianis, nimirum ut Chri-
ttolo dictum duobut modit inlelligitur, ctc. stus prseiret exemplo cseteris hominibus, sibi simi-
b
, Accedit deinceps ad ea damnahda, quse catho- libus.
lici exPelagianorum dogmatibus concludebant. l*Ho- Quid caetera speciatim persequar, quae qulsque
mines sine Dei gratia, vel adjutorio posse peccata legendo facile animadvei tat ? Augustinus certe gra-
vitare. 2* Parvulos, vel baptismo non indigere, vel viter hominem hunc urget negantem, ut quidem vide-
non iisdem sacramenti verbis debere ipsis, ac majo- tur Augustino, in Virginis ulero conjunclas esse_
ribus conferri. 5° De duobus baptizatis natum, vel naturas duas, sed conjunctionem postea meritis vo-
de muliere baplizata, non egere baptismatis gratia. Q luntatis concessam esse. Dignusestlocus, qui exscri-
4° Neque per Adam omne genus humanum mori, batur, licet prolixior : ih eo cnim AiigustiriusJulia-
neque per Christum omne genus humanura resurge- num Deiparseyirginis hosiem esse nitilur ostendere
re. Ea vero damnat verbis subdolis, ut pluribus in (Lib. iv Op. Imperf. c. 83). Dicis elaro testimonio
locis demonstrat de aliis Pelagianorum scriptis perdoceri, quod suscepti hominis justitia Filio Dei,
Augustinus. non de naturse diversilate, sed de voluntaria aclione
Priusquam fial transitus ad notas in quarlam par- substiterit. Itane vero, ne hoc quidem Christus diver-
tem, exsolvendamputo fidem, qua promisi me osten- tnrn habuit in natura, quod ita ex Virgine natus est,
surum Nestoriani erroris Julianum posse convinci, >ut jam esset, non solum hominis,sed etiamDei Filiust
aut certe in suspicionem vehementem vocari. Istud Ergone itta susceplio, quce Deum et hominemunam '
vero conficio quinque argumentis. Nam primo Julia- fecit esse pertonam, nihil illi hominivaluit ad excellen-
nus conjuhclusest Theodoro Mopsuesleno Nestorio- tiam justilim, quam dicis ei de voluntaria aclione sub-
que arctissima necessitudihe: vixitenim apud utrum- stilisse? Siccinevot contra Dei graliam defensio liberi
que familiariter, et apud Theodorum quidem in arbitrii prcecipilesagit, ut etiam ipsum medialorem, ut
Cilicia,cum opuspostremum contra Auguslinumscri- ettet Filius Dei unicut, voluntate iua meruitse dicatis,
beret; apud Nestorium vero, quamdiu per imperalo- et falsum esse, quod lota confitetur Ecctesia, credere
rem licuit esse Constantinopoli. Fuit autem utriusque se in Jesum Christum, JFiliumDei Palris omnipoten-
ea indoles, eaque hominum suas opiniones depe- tis, unicumDominumnostrum, riatumde Spiritn tancto
reuntium insania, ut neminem amarent, nisi consen- ex Maria virgine? Secundum enim vos non a Verbo
tientem: omnes despicerent, qui aliter sentirent;. Deihomo sutceptus tst, ut ex Virgine hasceretur; sed
adversanles furiose odissent. tonatusex Virgine, sum posteavoluntatisvirlute profecit
Deinde in explicando Incarnationis myslerio, et fecil, ut a VerboDei susciperetur, non talem ac lan-
iisdem cum utroque Christi hoste verbis utitur : tam voluntatemilla susceptione habens, sed ad illam
usurpat enim assumptionit nomen, tunc lemporis tutceplionem tali ac tanla voluntale prmveniehs. Nec
invidiosissimum, et ab utroque haeretico adhibitum. Verbumcaro factum est in utero Virginis, ted postea
lllud ipsum nomen conversioni opponit, non ut per merito ipsius hominii et ejut humana; voluntariceque
tonversionemDeiis este desinerel, sed per assumptio- virtutis. Ex quo vos sequitur etiam illud, ut quomode
nem carnit inciperet este hotno. Nestorius. Si quis illum creditis a Verbo Dei proptereatusceptum esse,
ipsum Deum Verbumdixerit versum essein jcarnem, quia voiuit: sic multos credalit ita tuscipi potuisse, si
quam tutcepit, ul invenirelur ut homo, elc. Julianus. etiam ipsi similiter voluittent,, vetpqsse, tivelint, ae
(Jt ascenderetad Deumhomo, Deusdeseenditad homi- per hoc segnitia humanoevoluntatis fieri, ul ille unicut
nem. Nestorius. Vidit Deus naluram collapsam, eam- sit, cum plures esse posscnt, si hominesvelleht.Hcecti
que deitalispotenlia apprehenditelisam, elisamque te- dicitit, ubi est vetlra frons ? Si non dicitis, ubi ttt
«eni, et manens quod erat, in allum sublevavit, etc. hteresis vestra?
Quid muita ? Non aliis verbis explicat ceconomiam Verum difficile est intelligere, qua ratione sanctus
Iticarnalionis, quam quse Theodorus et Nestorius doctor ex verbis Juliani conficere potuerit, quod
usurparunt, ambiguis illis quidem, et in utramque conalus est. Verba enim ' *'!videfur in
• accepisse sensuin^
PAT&GL. XLVIII. •'«'" ""'••
m Ati p^tisM PRIMAMbplRtJj* "sll
19. Vel qiii heg§t jiai vulbs bapiisriio iridigere; aut A "qhi si aliief jiiitatis tehenda. rescfibite : sin autem
aliis sacfaihetiiirvefl)Is Msefiit"qiiaiii ih majbribus contraaici liiis non pptpst, et tamen aliquis ypliierit
""' '""' "~"l:' '""' ' ,"'!
abbefecelelfrSri; cbrilfa hbs scandalumi concttare, certa sit sanelifas
20. Si quis etiam dicit de duobus baplizatis hatiiii), vestra, $ iios a| aii8|entiam --•--pienafise syriqiji
-•. prqyo-
-- : .
vel de niulierei b%tizMpfbiiatUir)j
~ " ':' "~ baptisiriatis gra- cHise: ^
iia non egere; 5. aIllud autem sanctitateiBLvestram specialjier
21. Vel ijuiciimqiifejaSseMt qlioS rieque iier Atlam adinbftemus ne a8 vestram rgprehensiqnem facttim
oihrie gerius homiiium riibriathr^nfeqtiepef iGlirisium putetis; quod • sic absentum damnatipn,erii, ob Dei
onirie gfenuSresurgat. tiiribfCiri, siibscfibere riori audeihiis, dp^ti.perScri-
22. Vel si quse sunt ajia quse vel contrsi fidehi ci- pturas humanam voluntatem prsecepiis Dei nbn de-
tholicam veniant, vel ad indisciplinatai pftirieani bbf8 pf sefeffi dicentis (Exod. xxm, 1,juxla Septuag.):
f Nbn credes auditui 'v'ano, riec cotisehtieiitirit
qusestiones. simili exsecralione damnaihus. jjiiijup
. fieri iesiis injuMis' E.t rie riiuititudilii qiiis cfederidqm
j/ . . PAp| QTJAftfi '. nxit (Ibid.) : Nqn eris cunt pluribus ih
Excusalio Pelagidnorum,frbvobatio a'd plenaridmsyn- putaret, stdjii
. oduth,prcetexlusriorisubscriberidi_. reprvhehsio suriif mqiitiq. Et iterum: Priusguam ihterrhges; rie vitupires
! miponlificis; detortum S\ ChrysostdihiUstimoniuriiB quemquani. Etitefiiiri (Eccies. xi, 7) : \ffidyidbriM
'
adversuspeccaiumoriginqieielepilogiis: oquti /tii loquere,
i.»Hsec autem briiriiS, de quibu.s niiric agituf. L itetn inEvangeiio (ifaiilA: vn_ lj : Ndiitejudi-
ijl est, qusein flne damnavimus; ipsi eliam de quibus care\,itt »i6ftj'tidifce»wm^ridHfe'coMrfBMHafe. iii iioricoW-
isjajactaritur, falsb"sibi ppjebtsi ~te|tafiles; libeilis dimnin\mi :"f» "06 0im judiciq judicaiierilis, judicd-
pfgpriis dahiriayefuht". '; bitm de vqbis; et quamenstira mensi fuerilis] reirieM-
; , 2. % Haee,ut nobis secundum regulam caiholicam tUr vobisi
yiSuni fest've<slf&^ - Itbiri iii |lib
^yapêlilia (Joqh. yii, gl) elianji Jui
GA§TiGAtjfeNES ET WtM:
alieriiihi: riarii Jiiliahils id uriuni siiii terBis signitiv dinem, commiifabilijihs,iji, varios senshs;. Vide Au-
care yoluit, ut ex ipso cqntextu apertum ,est, CJiri- gusiirihmllb./de.GrayaCbristi, in quo et libellum
s(ffiSi-i>j_»era
îfiia_0^':jUs^ttj|fegu^.iipn 'd^cc^sitktc!îji- ei:;jit(era^^_~]agi},@sa_n(tinat'.'...;...,,.
rai^qiiarii dilefiarria^^ ;* rnspiehs periodusj.et eifsimilis. qhsC est in
tafeiibSFa ^xefHuisSbyuqiayefum;fesf; St;ad|dqub.d capife; pliimp. libr)^p.rimi ad B.Qnifacium. quaqne
«gbuktuf,;. appfiriie c'bridufeeii|..Nfeque vbfb,alitef n^- SP™ ^ clericqs Romanbs epistolam Gcelestius
sentire' pbiuit; slqiiidem n*<a;iufar.iim cbniiirictibnem, Ci|Usit, ' „;..,...-:'- . .- .. ,. .
quafcufistus bst DeuS lioriib,' factam dicefb; defiiiif f flriic pfbyqeaiioni respondit sanctus, AuguBti-
in uterb:Virgihis,;cuiri ex Msiria^Sempêf. vi.fgine ii^ nus {Ljb, iv'ail;Soni/«c.';g.. till.), simhlque tria do-
tum as.slfal; eitin qiiii/sCCuhdrirri;r_|lIVi|>itaierii fiurij^ ciijt rib|atp;digri.issima.,Pfim.um.i ?ion esse-opiis sy-
i qriatriaefriilIRafri.. T'ib|.setigiturijiquls opihafiÂii: nodq, iit %'re,sis;,ap.erta damneiur; alterum, longe
guitihutri idipsujri Sensiyse&e^^6yil.ÛH._§^..p^signi plufes haefeses judiciis particularibus, quam uni-
sectatbfibus^ 'qribd orrihSs .c/ihjmîririeM ;qui vers.alibus synpdis. exstinctas ^ pq.stremum, hsereii-
stiis Chfikfuiriiriefiti.sprpteci|se;dqc]iit,in'alipellS': cq^',prpp.iief;spnj^r_)ianiiur_gejje, ut corigregeiur sy-
tipnerii ifeiijjlDgi: neii eriiiri |dliub eiefcriefaf JbsVi nqdus, pefinje quagi,jales sint _pfopter qUes totus
adveflsus;I|bc 'Hifefetifeqfiirii ggniiSiJgui; fetsiiQlifi|;tUhi orbts coirimpyefi debeai.
putSfbrit lessferpurum . ex Vii.giji'e lame.h _ J^Pienissijrius. JBstjiig.Ipcus malignse ciijusdam
assefebahi .^ro~i_lits's;e'
b^pjUnicjtiiiiiyerBSjbiiii_<)iafililîr impuden.tise; exprp.brat enim surtimo pontiflci. im-
«Uriique t:antie.m;c^hjti|iibitfsfo^'fel.yeriira; iiac-~|te;rg puf^s Jipirip,{qupdin eo peccasset ipse,ii.i quo pec?-
dicemus '68j_>ifisiii| :SrT,'
pplllHbFeni^patiliri^Ô^ ca.|ites,,Africanoi_eastigasset, quibus exprohraverat
Mefealbfife;'"iiBilutUtêst;3issefiM|_o;;d|;i.fef6'ii>^ pfaBcbps»i.feausaPeiagii et Ccejestiijudicium, Utitur
Slbfii. qiiariiCFsliariuS, sbfiptqfquebpitapnii hsefesis qupqiie, ad cqhlumeiiae augmentnm , iisdeni Scri-
Nestbfiaiise ac' Pbiag'iah^;alii.r|^fe nbii prifci;,.jfbptef ptufaj; "tystihiohiis,. immb • et. iisdem yjerbis_ quas
antlcipatarii bpjriibrieirijpBn^^ usWplveraifZbsimus. in epistbla 2 ad Africaiios, de
j IfikfuiiariideieriSrM^ j. caiish,J_elagii,etjGoelestiU'.. „ ,„..
hulla cbnfessibriis yefBa;- [qpbtis^cqillra JN.estbfijirii[> .^Pfqjfef lijec aHaque, superi.qra verba., mpyeri
lequi-videatiif;;'i ait^^<îri^^0s.(^,0sf• lOki,Fmiwj^ ppteSt ribri alis re qiiislip, an ih alig. quqque alte-
natrim eif Miirpu êmpeY, iiirghi%,Wiier&de; rhuridwn rius^hsgresis causa jmperala sit .siibscripiio damna-
pqiiendo., hrioriiMni-.îsi'&^"sUrîlS^'1,;.tii, i~iioifi|ei)i tibriij PQiiianiurii dogmaium , sed .gtiam auclorum,
aestr fierk "iqii&||e|tbfhiii.iKf"f&ri^ ®fijji cuni de serisu, librbrum, ab .ipsjs .scripfQrum, pqn
ciitti riseCeSdefrivefbS;fMBdbrui, imhib;ei,Ne^!,ii- peiindjiÂD..jE^_tiii_i, nqnnulii.auciorum patrJbhi
rius aliijiiaridousrifpayerin^ se,hj.ifeht, causafenfurque .qjbJJei timbrem et char
reliirirpUfgaffefapripbssU^ " ritafis^hfistiaiiffi.ibgem j.se,npii p.bsse..damnarei
dissefiaiibnie^rilriifesluiri .flekp'.;;' '~; t,,. qupl.cathbli.ce^.Xeriiire. .ffpdgreni, Respondendum
) Tbia feie-ijMfiia prpjfiel|i]diMpftalibne, '4,.,illi,^ id:ipsrim;'cQrifigiss*e,in^^p^^jjjestorii, quod.psteri..
de^bscfiptibriib'Us;;ekr, texgliiia^f r'qâr^;bfeyj)is dem~ijys.'m./6_bs^rxaii9jni£us, ad secundam partem
Siriguiaatfiriigendasuntjitnl^ ' opefîim l|jariiMefcafbris. , ...
teriiis vel f Lqcus jjle Jixpd... xxfii,,qpi secundum Septua-
ad,.fiisBriam'^)î^nV,'^' iis; qu£Cgiinl'
apud AugustijihmVfelftbriêrit:^ ;,,,.;,, ,;„ girifii ,a iqsiriib qubquê afferlur, sic se habet in
I •• Aliiidit aiti libelios PfeMfili CbbigsjMpB",,ef vuigatis cbdiciibus : Nonjuscipie_s_vqces.Mend.acii,;
ad lifteras Pelagii ad InnqcehliiUjri;,^rii-j neclung^sjhiqhuriiluqm,.utprq impio dicas fatsum
us yefsipeilis isefeticus :ifaibteiri~lii)i&îQ:i0xp^li|ife lesiirriqmixrri.Non sequerit iurbam qdfaciendurii ma-
Enesenim
Tidef5voluit!, rit pefpefuuri) facefef fUicUrii,yerîs lum~;nk tnjujlicio piufimortimacquiesm sententia t
nempe ambiguis, et prbpier sigriihcationis ampinu- W « iiero deviet.
S2EJ DISSERT. V. DE LIBELLIS FlDEI SCRIPTlS AB AUGfORIBUS HafcRESiSPELAGIANJ;. S26
dsei falenlur quod iex nostra nqnjudicei /iomtnem,histJ\ fuerant iii peregririaliohii errore, etjuslitice in iorle
ab ipso audieril ei cognblieritquid facial. versqnturqui fueraht in eqhfutidnepeccqii. Nqn tnitn
5. Et in Actibus Apbstolorum (Act. xxv, 16) per tantum sunt lib.eri,sed et sancti; rion tantutn sancti,
genliles Festi similes prolata esl sentenlia quod nori sed et jusli; non solumjusti, sed etfilii;non solum
til consuetttdoRomanisdamnare aliquehi priuiquqtn filii, sed et hcvredes;iibn solum hmredes,sed el frdirii
qUi accusalur, prwsentes,habeqt accusqtoreslocumque Christi; non tanlum fratret Christi, sed et cohceredes;
defendendiaccipial ad abluendumcrimiria. non tahtUm cohceredes,sed et inembra; nbn membra
6. Undeet sanctus apostoliis Pauitis judicatldi fe- tanturix,sed el templum; nqh tdntum iehipluin, ietl j\
gulam episcppis sanciens ait (1 tim, y, 1§) : Adver- organa spiriius. Benedicius Deus, qui fetit fnirqbilia
swspresbyterum acmsalionemrioli reiipere, nisi sub solus.Vides quotsint baptismatislargitalct ? et rionnul-
duobus aUt tribus iestibus. Ui quidem videtWrcielisiem grttiitim in peccdtorum
7. Ilis igituf et csetefis iesiimqniis cbhfjfmati, me- tantum remissioneconsisterelNQtqutem honqres cqm-
tuimus in absentum et nobis inaudilorum capita putqvimusdecem: hac de causa etiam infaniulos ba-
dictare sententiam, hisi cutn pfajsehles fuefinl eohfu-^ plizamus, cuin iionsini foittquinaii pectalis, ut eii ad>
tati. datur sqncliiai, juslUia, ddoplio,hwreditas,fraieriiiidt
8. Quamvis igitur sacerdotalis officii sit et Gliri- B Christi, ut ejus membrasint, et spirilus inhabitalio
stianse charitatis eos qui se libellis purgant calhbli- fiant.
cos eonfuenlur, et damhabilia sibi objecia condem- 12. Hsecigituf divinis ef saCbrdotalibuSfetempliS
naiit libera auctoritate defendere, et in dubils rebus edocti, vestrse suggessimus sanctitati. Vestrhm est,
de unoquoque meliora senlire; tahieh dudum pfo- cbnsideralo judicio Dei,omnia diligenti examinatione
missam sequalitaiislibram mediatn inler utfumque perpendere, ut pax, quam nos a Ghristo Domino
servantes, nec damnamus inauditos nec defensamus commeiidatam servare suscepimus, nullo scandale
absentes; interveniehte solyatur;
9. Certum sit igitur apud sanctitalem vestfam,
WSQU1SITI0 HISTORICA 1NLIBELLUM FJBElAJULIiSO
qui.aqUantumlibethqc mare ventis flantibus inlume- SCBIPTDM.
scat, etamarisin hos fluctibus efferatur, humquam
Christi Operseprelium est, immo necessarium, patilo dili-
inlegri judicii domum, qute supra justitiam gentius inquirere in tempus quo editus est libellus,
fundata est, pbterit commovere. et in auctorem a quo scriptus; sed quaestiolemporis
10. Illud etiam, sancte ac venerabilis Frater et solvi non potest, saltem.oihni ex parte, quin prius
innotuerit nomine et ad quem missus sit:
Pater Augustine (Gar<,Zozime), necessario respoh- verum necquorum i.sta possunt aliunde cerlo intelligi quam
* G
dehdum putayithus quod beatse membrise epispO'- exlpsomet libello, ih cujus parte quarta nonnulla
pum Joannem in epistola sanclitatis tuse rectissime animadvertenda sunt, quibus sic tamquamprincipiis,
• ^
hon soium noti destruxisse deinceps yerifas probetur. .
collaudasti, Ecclesias, Primum, libellus iste, saltem aliqua ex parle, epi-
sed etiam coniifmasse. Is hamque ad Nfeophytqs in stola qusedam est. Hcec, ut npbit secuhdum regulam
libello, qtiid de baptismate infantium senliret, ipsius - cqlholicqmvisum eu,veslmtanctilqticonsciipiatrant-
verbis subdidimus, ut etiarii vos, o sanfeteFfatef, misimws, qum si aliter putqlis tenenda, rescribite
(Nutn.%). Et postea {Num. 12): Hcec igitur divinh
praedictivifi supef ha6 re sentehtiahi cpghbscalis. et sqcerfto.tqiibusexetnplis edocti, vesirce•suggessimui
11. b Benediclus Deus, inquit, ilerum dicamus, sanctitati, eic.
qui fecit-mirabiliasoius; qui fecit universatt tonvertU hoininum Secundum, ejusmodi epistola scripta est nomine
vniversa. Ecce libertdtisserehiiate perfruutitur qui ie- Latinorum, immio Siculorum. Consequen-
ter%ptnnet hcerelicoscondemnamus,et prmcipue qui
nebanturpdulo drilecqpthi, et cives Ecclesicesuntqui apud Lalinos tam nomineproprio quamerrore com-
» Opinbr Zqsimum tfes fecisse paftes tfaCtqrise Et vero hanc lenuit Ecclesia tunc tem poris, im-
*~suse, quarum pfima cbhtineret totam Pelagii Cte- mb semper, agehdi fationem advefsus,,;eniergentes
lestiique causam, cum oihhibus utriilsque hsefetici, hsereses, ut, quod aiebai Capreolus Caftliaginensis,
sive argiimentis:, sive seniehtiis; secuhda defini- J) expugnaid novitaieantiquitqsdefenderelur; et, quod
tiohem fidei ad singulas contfbversiarurii motariiin scripsit Sixtus pnntifex Jqarini Antiocheno, niltil li-
parles; tertia aucioriiates sahctbrtirii, quibus êfi- cerel hbvilali, quia nihil addi convenil vetttslaii (u
nitio consentiret. Quod de prima dicimus , prbba- part. conc, Ephes, qcl. 1,): ideoque ex libris majb-
tum est disseftatiohe 4. Oubd de Seciirida, cohsiat rum definiiipriesproferfentur, sic famquam ex sacfoJ
ex 'ffagrhehiishujUs decfelaiis epistbise, quEteid- quodaih thesaufd, ih qup asservatiir reiigiqse depo-
circb regutarisducioritasappellala est. iQUodde ter- silum illud divinum, tle quo Apostolus ad charissi-
tia, colligitiir noh 'bbscufe ex hqc libelli loco. mtiin discipultim: 0 "Timoihee^depqsitum custqdi-,
Porfb atitem ex haCtfactofia desUmptumvidelUf deviiaris profanas vocum novitaies, -et qppqsitionti
a consequeniibus, sive summis poritilicibus, siyb falsi nqminis scientice, quqm quidampromiitentet
patribusj sive cbhciiiis, exemplum subjiciendi tesfi- circd fidem excidemnt (I Tim. yi,S6). Vide Vincen-
moniaPatf uhi definiiiohidogmatum, ut uhk oinhium tium Lirihensem in Gommonitorio, et ea parte ma-
setatikh fidesfuisseprobaretuf. Vide epistbiamLebrtis xitrie, qua exponit dictuni Apostoli ; An q vobii
MagniadLebnem AugustumdeNestofio et Etitychete; VerbumDei processit? aut in vossolos vervenityeiCi
'
tractattis Cyrilli de recta fide ad Thebdosium et ad (I Cqr. xiv, 36). '_ ,
Reginas; ejusdem fespohsionem ad objecfa advef- 1 In dissertatione 1 diximus, hanc Chrysoslomi
sus anaiheiriaiismos, cohcilium Epltesinum atct. 1, liomiliam eadem yersione leclaai fuisse temporibii»
-"'
Tteeu<^tumittEraniste,'etc. Augusliiii, qua hostris.
&J AT>PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. &8
perti sunl (Part. m num. 1). Etin fine : Explieit libel- A scriberent,nivellentsui episcopalusamissionemulclari.
lutfideiS.I.C.,\d,est,Siculorum. Cum igitur nemo pertinax censeatur, nisi qui renue-
Teriium, homines illi periinaciter detrectabant rit prsestare id ad quod prsestandum prius fuerit
subscribere damnalioni Pelagii et Ccelestii. Delre- compulsus, oportet episcopos quorum perlinacia de-
ctantium verba sunt: Quod si absenlumdamnationem dit occasionem imperialibus litteris, prius compulsos
obDei Hmorem.subscribere non audemus,doctiper Scri- fuisse ad subscribendum, el auctorilale quidem ido-
pturai, humanamvoluniatemprmceplisDei nondebere nea. Cujus illa vero fuit? An imperatoris Honorii?
prmferri (Parl. iv,n.5). Ibid.: His igitur et cmterislesti- Dederat quidem Ravennse, ante tredecim menses,
moniisconfirmalimetuimusinabsentum et nobisinaudi- aliam sanclionem ad Palladium PP., sed ea proscfi-
torum capila dictare sentenliam. Et postea (Num. 9): bebantur lantum Pelagius et Coelestius; nihil de exi-
Certumsitigitur apud sanclilalemveslram, quiu quan- genda subscriplione episcoporum decernebatur. An
tumlibetkocmarevenlis flanlibusintumescal,et amaris Aurelii Carthaginensis episcopi, ipsiusque Africanse
in nos (luctibusefferatur, numquam integri judicii do- synodi, cui prsefuerat?At neque in actis synodi quid-
mum qumsupra juslitiam Chrisli fundata est, polerit quam legitur statulum de subscriptione ab omnibus
commovere.; episcopis exigenda; neque si legeretur, ultra dioece-
Quartum, qui pertinaciter renuebant subscribere, sim Africanam vim haberet.Ergo Zosimisummi pon-
episcopi fuerunt: dignitatem enim suam ostendunt. tiflcis, qui, missaad omnes orbis episcopos tractoria,
Primo, cum episcopum ad queni scribunt frairem a cunctis subscribendum mandavit.
appeilanl (Num. 10): Illud etiam, sancteac venera- Id tradit Mercator (In Comm.c. 2). Obhoc a beatm
bilis fraler, etc; deinde, cum rationem afferunt cur — memorimepiscopoZosimoscriptis amplissimisvel lon-
"
subscribere detrectent (Num. 6) : Unde et sanclus gissimisperdamnatus est Cmlestius: in quibus et ipsa
aposlolusPautus judicandi regulamepiscopissanciens, capilula de quibus accusalus fuerat continenlur; el
etc. Denique cum id sibi assumunt, quod solis per se omnis causa tam de Gmlesliosupra scripto quam de
episcopis eonvenit, jus nempe faciendi judicii, sen- Pelagio magistro ejus praviore videtur esse narrala :
Jeniiseque de doclrinafldei ferendse(Num. 8): Quam- quorum scriptorum et nos hic habemus exemplaria, et
vis igilur sacerdotalis officiisil et chrislianmcharitalis ad OrienialesEcclesias, Mgypti dimcesim,et Constan-
eos qui se libellis purgant calholicos confitenlur, et linopolim, et Thessalonicam, et Hierosolyma similia
damnabiliasibi objecla condemnant libera auclorilate eademquescripla ad episcopostransmissaesse suggeri-
defendere,et indubiisrebus deunoquoque meliora sen- mus. Et poslea : Hmc omnia suprascripta capitula, ul
tire; tamen dudum promissammqualitalislibram inter jam superius diclum est, continetilla beatm memorim
titrumque servantes, nec damnamus inaudilos, nec de- episcopiZoximiepislola qum tractoria dicilur, qua Cm-
fensamus absentes. lestius PelagiUsquedamnali sunt; qumel Constantino-
Quintum, episcopi illi suo primati scribebant, id polim et per iolum orbcmmissa subscriptionibussan-
est, episcopo majoris sedis cui suberant; eum enini clorum Pairum _est roborala; cui Julianus et reliqui
fratrem simul et patrem vocant (Num. 9) : Sancte ac complices ejus subscriberedelrectanles, consenlaneos-
venerctbilisfrater etpaler; qua forma temporibus illis que se nolentes iisdem Patribus facere, non solum itn-
inferiores episcopi ad superiorem scribebant, cum perialibuslegibus,sed elsacerdolalibusstatulis depositi,
alios, sive inferiofes, sive oequales, fratres etcoepi- atque ex omni Italia deturbati sunl,
scopos appellarent. Et alio in loco Julianum alloquens (Lib. Subnot.
Sextum, respondebant episcopi de quibus agitur C cap. 7) : In epistola tua, quam ad sedem apostolicam
epistolseprius a suo primate aCceptse,qua jubebantur illo tempore cmsus es mittere, quando conventusde-
subscribere damnationi Pelagii et Coelestii. Illud trectasti cum universa Ecclesia per lotum orbem, Pe-
eliam, sancle ac venerabilisfrater et paler, necessario lagium Cmlesliumquedamnare.
respohdendumputavimus.Hmc,ulnobissecundum re- Jam vero tractoria missa est in universum orbem
gulam calholicamvisumesl, veslrmsanclitali conscripta ann. 418, siquidem Zosimus eam nondum miseratin
transmisimus, qucesialiter putalis tenenda, rescribite: Africam xn kalend. Aprilis ann. 418, quo tempore
siriautemconlradiciistisnonpolest, el tamen voluerit scripsit ad Africanos, se judicium Ccelestii non ab-
aliquit contra nos scandaluni concitare, certa sit- san- solvisse, sed omnia sustinuisse eo quo erant stalu,
ctitas vestranosad audientiamplenarimsynodiprovo- donec venirent ex Africa qui coram reum accusa-
casse. lllud aulem sanctitatem vestramspecialiler ad- rent: quare cum Zosimus diem suum obierit vn
monemus,ne ad vestram reprehensionemfactum pute- kalend. Januar. ejusdem anni (Martyr. Rom. el
tis, etc. (Num. 23,17). omnes chronologi), necesse est tractoriam, quse con-
•Septimum, in primatis Htteris hbnorifica fiebat tinebat deflnitivam senlenliam in Ccelestium, eo
mentio Joannis Chrysostomi (Num. 10). Beatm me- temporis inlervallo fuisse missam quod a die 19
morimepiscopumJoannem in epislola sanclitalis tum Marlii ad 26 Decembris fluxit.
rectissime collaudasti, non solum non deslruxisseEc- Verum cum hancce tractoriam Auguslinus Caesai»
clesias, sid eiiam confirmasse,ele. ream Mauritaniseproficiscens secum asportarit, eam-
Ex his septem quseanimadversa sunt mihi videor queinde niiserit ad Optalum (Epist. 190); cumque
pbsse qusestionibusrespondere et concludere, quod •p.Ctesareseexstilerit xn kalend. Octobris, Honorio xn
pertiiiet ad tenipus, scriptum fuisse libellum eo tem- . et Theodosio vm AA. CC, ut liabent gesta cum
poris intervallo.quod ab ann. Christi 418 ad 420 ef- Emerito (Tom. vi Oper. August.); falendum est
fluxit; immo ipsomet ann. 418 circiter autunmum, tracloriam Roma missam saltem anle iniiium Se-
quod ita demonstrare Iicet. ptembris.
Scriptus cerie est Fidei Hbcr, non tanlum post im- Tandem, cum haec ipsa tractoria recepta sit a
posilam episcopis necessilatem subscribendi damna- Patribus Africanis, in concilium cui Augusiinus in-
lioni Pelagii et Coelestii, sed etiam ante ejeclos e teffuit cbngregatis, ut tradit Prosper (Lib. cont.
suis sedibus repugnantes episcopos : at non prius Collat. c. 10), debuit Roma mitti ante mensemAu-
imposita est episcopis subscribendi necessitas, quam gustum, immo ante kalend. Maias, ut ostendimus in
vel missa fuerit ad universum orbem a Zosimo tra- dissertatione de synodis.
ctoria, vel Honorius imperalor v idus Jul. Monaxio Danique episcopi subscribere detrectanles de suis
et Plihla coss., id esl, ann. ChrisH 419, Ravennse sedibus atque Italia non sunt expulsi tardius ann.
scripserit ad Aurelium Carlhaginensem episcopum 420, ut confecimus dissertat. 2. Scribit enim Pro-
(Jteferlur epist. dissert. 3), propter perlinaciam quo—" sper in hsec vcrba (Ibid., c. 41) : Sanctmmemorim
rumdam epitcoporumcorrigendam, qui pravat Pela- papa Bonifacius piisshnorum imperalorum catholica
gianorum dispulationes,vel tacito consensuaslruerent, devotionegaudebat, et conlra ininiicosgratim Dei, non
vel publica oppugnationenon destruerenl; mandaverit- solum apostolicis, sed eliam regiis utebatur ediclis".
<iueadmoneriomnts ut damnalioni hmrelicorumsub- Quid enim aliud est uti cdiciis, nisi ea exsecutioni
B29 DISSERT. V. DE LIBELLIS FIDEl SCRIPTIS AB AUCTORlBUSIIJIRESIS PELAGIAN^. 530
mandare? Aut quse edicta intelligi possunt, prseter A erat. An propter sedis dignitatem? At Hipponensis
duo illa Honorii, quse antea memoravimus? Quid civitas nerjue per se prsestabat.neque turic temporis
denique edicta imperabant episcopis, nisi subscri- primatum Numidisetenebaf, ob setatem sui episcopi.
plionem condemnationi Pelagii alque Coelestii, id Deihde animadversum est episcopos Siejilos ad
est, epistolse a Zosimo missse, ut ostensum est dis- - eum rescripsisse a quo prius in epistola Chrysosto-
serlatione prsecedente. mus laudalus esset. At nemo tradidit in hunc tisque
Idipsum conflrmat Mercator (In prmf. ad refut. diem ab Augustino ullam alicujus momenti scriptam
symb. a Theod. Mopsuest. conscripli). Julianus, inesse epistolam, vel de condemnatione totius hseresis,
quit, ad Theodorumperagratis lerris, el exarato mari, vel de qusestionibus Pelagianorum, in qua Chryso-
alque Oriente lustrato, cum sociis, et parlicipibus, el stomus diclus sit, non destruxisse, sed confimasse
<ruvToA«OTw/3oij, magno nisu lamqUam ad christiano- Ecclesias. Et vero, si qua tanti momenti conscripta
rum dogmalumprmdicatummagistrum teiendil, ut de esset, neque tacuisset Augustinus, cum sua nonnul-
hmresi Pelagiana, seu Cmlesliana,quam defendendam lis super iis qiicestionibus,opera legenda praescri-
ac sequendamsutcepit, ab ipso confifmarelur, alque psit; neque 'Possidiu.s prsetermisisset in indiculo,
inde velul instructior oclocontra fidem calholicampo- ubi lam diligenler iractalus epistolasque Augustini
tius quam contra sanclm memorimAugustinumvolu- adversus Pelagianos recenset.
mina illa, ut putat, prudenlissimaconderet. Gumenim Adde quod Siculi respondent ei qui auctoritate
Ju.lianus in Ciliciam profeclus sil ann. 421, aut se- subscriplibnem exigebat. Hanc vero qua auctoritate
quente, nec tameu prius sit profectus quam deje- exigeret Auguslinus? Nonquam faceret prserogativa
ctus de sede, dejectum opbrtuit ante ann. 421. Sed n sedis, nam minimse prseerat; non quam adderet re-
Hbellum suae fidei scripsit ante -ejectiohem, ut ex scriptum imperiale, adderet enim in solos Numidise
animadversione quarla constat : scripsit igitur eo episcopos, quorum in provincia erat Augustinus;
temporis intervallo quod ab ann. 418 hujus sseculi non adderet in Siculos, qui Romana dicecesi cense-
ad 420 intercessit; quod aulem ann. ipso 418 de-. bantur. -
monslrandum est, soluta pritis qusestione altera, Quid quod noh mediocriter nutat hdes codicis
quorum scilicet nomine Julianus scripserit, el ad Baroniani, parlim quia tunc temporis"Anguslinus in
quem. provincia Numidise senior non erat, nec proinde
Verum Siculorum nomine scripsisse, dubitare vix primas, ut ad eum dirigeretur imperatoris manda-
iicet, cum id signiflcent aperte extrema subjunctse tiim, atque ita Valentino Alipioque, et aliis quatuor
clausulaeverba : Explicit libellus fidei S. I. C. Quis Augustino senioribus, facta fuisset injuria; partim
enim non videat tribus islis Htteris S. I. C. breviari qiiia tacenl de re tanta liistorici, ipsique laudatores •
aliquod nomen, nec aliud posse, quam Siculorum, Augustini, immo et Pelagiani, hon taciluri utique,
si modo, quod proclivius est opinari, tres illse lit- neque hi, neque illi, si lale quiddam contigisset.
terse in unam syllabam coalescanl? Denique cum nihil Augustinus a Pelagianis scri-
Neque enim illis temporibus, si qua fides histori- ptum, prsesertim a Juliano, reliquerit sine resporiso,
cis et geographis, ulli inter Latinos exstilere populi, profecto, aut tam prolixam fidei confessionem, tam-
quorum, vel nomen ab hac syllaba inilium duceret, que audaciter provocatoriam ad plenarise synodi
vel episcopi pertinaces in errore Pelagiano exstite- audientiam refellisset, aut ejus saltem aliquando,
rint. Nam quod alicui non admodum altento venire nec infrequentem.nec levem mentionem fecisset.
posset iri menlem his lilteris indicari -Campanos, G Quare corrigendum omnino est Sirmondi apogra-
Apulosque Juliani provinciales, aut conterminos, qui phurii ad hsec verba : Illud etiam, sancte ac venera-
olim Sicani, postremis temporibus Siculi cis Pharum, bilis frater et pqter Augusime; vox eiiim ultima sup-
dicli sunt, redarguitur facile ralione temporum : si- posita est ab exscribente, cum foret in veteri codice
quidem quinto sseculo necdum inventa fuerat nova geminum-SS figuris inler se connexis, qua ratione
appellalio Siculorum cis Pharum, et vetus Sicano- veleres Latini Z Gfsecum pingebant, si quando uti
rum jamdudum obsoleverat. breviatione vellent; putavit enim esse ' A, qua bre-
Quid quod conveniunt apprime Siculis omnia quse viatione Augustinus indicarelur.
pertinent ad prsesens negotium. Nam et Coelestia- Sed neque etiam conveniunt Aurelio nolse quas
nam haeresim, quse sola fere hoc in libello defendi- diximus, etsi littera prsedicla favere videatur : nam.
tur, plurimi sequebantur, el ex Sicilia nonnulli ejecti Hcet ab imperatore edictum acceperit, acceploque
sunt post edicium Imperatoris propter pertinaciam epistolam dederit ad episcopos, qua subscribere
in errore, et Julianus multos in hac insula habuit damnationi hecreticorum mandaret; mandavit lamen
amicos, apud quos landem obiit, quse tria in elogio pro juris sui modulo, id est, solis Byzacense et-Ar-
Juliani demonstrata sunt. zugitanseprovincise, aut ad summum Africse episco-
Scripsit porro Sieulortim nomine ad eum episcopis. Deinde nulla fu Chrysostomi mentio in epistpla
pum, qui posset auctoritate Siculos ad subscriben- quam dedit. Denique si quid ejusmodi accepisset a
dum compellere, ut constat ex sexta animadver- Pelagianis, procul dubio non celassel Augustinum,
sione. nec Augustinus ipse siluisset, cum omhia inter con-
» Qualuor vero episcopi exsiitere lunc temporis, id n juratos amicos eo usque fuerint, hoc in negotio aliis-
est, intervallo duorum annorum prsedicto, qui id po- " que ad ecclesiasticum regimen peninenlibus, com-
tuisse videri queant; duo propter dignitatem sedis munia, ut Aurelii Augustinus fuerit pene mens, ani-
apostolica, Zosimus et Bonifacius ; duo itidem pre- musque et manus.
pler imperatoris edictum ad se directum, Aurelius Immo neque conveniunt eaedem islse notse Bonifa-
et Augustinus(si tamen verum sit eodem tenore quo cio, licet summo pontifici. Nam quamvis in sua
ad Aurelium, etiani ad Augustinum directum fuisse ditione haberet Siculos, et sua ipsos auctoritate
edictum ab imperatore, quod legebatur in codice il- posset ad subscribendum cogere; nullam lameii le-
luslrissimi Annalium scriptoris (Tom. V Annal. ad gitur epistolam scripsisse, sive quse mandatum sub-
ann. 418): sed nulli islorum quatuor, prselerquain iscribendi, sive quse laudem Chrysostomi contineret.
Zosimo conveniurit notse, quse continenlur in ani- Quomodo enim si fuisset aliqua, siluisscnt bujus
madversionibus anlea posilis. temporis scriptores, cseteroquiu tam diligeriles iu
Neque enim conveniunt Augustino, pro quo tamen recensendispontiflcum, conciliorumque decretis ad-
plurimum facere videtur Baronii codex. Qua enim de versus Pelagianos?Quomodo prselermisisset Prosper
causa Siculi Augustinum nomine Palris compellas- tam curiosus rerum Innocenlii, Zosimi, Bonifacii,et
sent? An propter observantiam? At crgaillam erant Coelestini scrutator? Quomodo tacuisset Augustinus
infensissimi, ob rem tam naviter gestam adversus ipse, cum tam avide undecumque conquirat argu-
suam hseresim.An propter setatem? At Florusunus menta, quibus Pelagianos a sede apostolica danma.-
ex ipsis nominatissimus, proveclse admodum aHatis tos demonstret.
m AD PARTEM PRIMAM QPERUM M, MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. 532
Accedit flUOd si Bpnifactus ullam a Pelagianis A 418, circiter mensep Septembrem, aut efiam Octo-
laccepisset epistbiairi iariti mbmeiiti ijuanii ista est, bf.6m; scripjtis ehjm esf? missusque ad Zosimum,
aceeptam propul diroiq friisisset. ad Augusiinum, post datas ab ipsblifieras.adomnesorbisEpiscopos;
pefihde atque alias dhas (Libris iv ad Boriifqc.), re- "datsesint vefo xvi kaj, Mai.as ejusdem anni. jErgo
fuiandjim. jpiji Zbsirii.tisiobierit die 26 Pecemlirjs pjusdem an-
libeilo yldbfur facta ;a f ela- hi, et nbellurii tamen liuhc acceji.erit .inte pbiium,
- Deiridei hbc primum
|iahis ri^pellaiib ad beciimenicarriSpodurii; scfipfUs nep apceperit pri.u.squ.am suje dipecesis episcopis
pst igltuf iJiife drias Peiagiahbiiirii iiftefas, qiias Bo- sunscfibghdb.mhiandasset; ppp videiur pos.seiempus
hifacihspef Alipihm VnAfricanîfansniisit ab Atigu- qub cbri.sqriptus psi ii.beijus commodiu.s collocari
~5tiribjcorifuiahdai. iSariiiii iibrd qitarto .cotifutatibriis, quahi iji rri,efliqihierV.ailbijupd ab missa iractoria
eapfte ultiirib, mbhtib ijtttim apjpellatiphis iiiijusee- Zpsirhi M ;eius,dernbl)iti;rhintefcessi.l,
riiqdij ithri exactSe?fel, ulaieliaiit hsefeiici? ejcibfise jam vero scfiptum ? juHaiio Ipqhuntur hse litterae
. a'*ihiplicibus episCopis stiiiscrlptipnis. Qupd, si ejta- qMafupf,I, V. L. I. .a Sirmoiido, jit erant in codice
cta sit suiiscri^tib;;^ episbppis hqniiullis, Cefte pier riiahriscfijifb, e? figuris peneeyaripscentibus expres-
epistri|am; ctii fî._ies Sipiili fespondent, Vefrim sse? ,et,uf Jiitef^ sjlefienf, quem alium auctorem pqs-
Bpisibia illa ribrifuii Bbriifacii, ut jarii «iierisuhi esf; Sei dembhSfr.afe rafip fempprjs, scfibendi pccasio,
neque vero esse ppfuit, riiihgui i!ei)iri>setscfibi ante .sfyjus, spiritus scriberiifs ef doctrina, a.c locus
' 4,aiend. jul. ariri.' 419, rijubfemppre Bbhifaehis iradi- Cliry.sostQjriiJaudaius ?,
%i%AHpib defereiidas Augtisiiribiifiefas, jh quibtis Et rajib qtiideiri temp.orj.s; nam confecfum est eer-
episcepbfum pefTiiiacia adversus sp.bs"efiberidi „B tis argtimentis libellupi linnc scriptum esse, missum-
,013,11-
'daturhy ritjpe jamllGdujnqi rirriypcajlb^ flue al Zbsirnprii ariri, 418. Quo iempori duas se ad
pf.biriri.lgktii;rii,
ique acl syrip.d.uriicbrifirieliatur. Neque tairieh .arite Zo>im,uhili.tfefas de qjjaisiieiiipji.sP.elagianbrum de-
xafehd. l.tiL Jscribipplriit: impriiodbeijim Bbriifacitis, •disse Ju.l.ianusaffi.rm.at,simuique aperte negat pri-
aiiCtbfitate hbriduhi satis probata, hbhdum yictbflde jpahi ,ex .duabris,, quas Augustinus refellit, suam
JEplalio, cujus parlihus Pelagiani fayebant, tantura es_s,e,Secu.ri.dahiagppscjt,s,ed neutra est adZosimum.
dfecfettirri edidisset? Vix 'enfih kalendis ipsls foliis Deind.e.,pccasib.scrib,eiidi;missus <es.tenira ad Zosi-
anh.4i;9 paciflce se.dehi aptfsibji.cam, Jiulso .Cjihi mum libeilus nomine eoruin qui cumad subscriben-
|.uis Eulriliq, tehebaj,; ... ,_ flum xlamnationi h8er.e.tj.cor;um, au.cfofitate summi
; ftestat igii.iir bpinari Zbs.itiib pbijatjjmjfjuisseIjuijc jpontiflciscompelfer.enlur, periinaciter iamen detre-
iibetium; et verb liuie qpihibhi pirinia aumifabiljter ieirifeht. MajriusMercator lestatur litteras quas Julia-
cpiiSentiurit. iitis dedit ad Zosiriium, unas saltem, eadem occasione
Najri prjriip, liabebafia'h.ciUs,pontjf^x Tp sua dioe- conscriptas,; 'n.ec verjj.otantum testatur, sed runius
cesi Biculbs, apud qups ajglâbatjirilja prsebipub ,pafs quoque epistoJsefragmenluip fefert, Juiianumque ita
hse.resSsPeJagiahaEi,jpfbpfef qu.ajndeiejBdehdani,scfi- compellat (Lib. Syb.wt. ,c.op.j);: A)idi nuiic £t tu, et
ptiis yjdetur libfellus, ,' qui »ie _ette dignqnter foqbuerini legerfi, quid cqntra
iDeiirdeprolmssiniam ;ad uhjy.efsps .ort>is.episcp- himc sensum tuum intpiissimum, pnqwssiiBttm,impu-
jpos episiolam ,misit, Ctii,laihquiiri jBdel fegulsb, .S.u.b- dentissimum petulqniisshnumqueplim ipse prpnuniia-
sCfibere .debefent 4~Jicuih.quesuarri fideih .Eccie.sise perj.Sjin epistola videlicettua, quam «d sedem qposlo-
pfbbafeiii yelierit. ,in jjlla yerpiibn briitirij fofa JPe- (ipam illq .tempqre saysuses initlere, quandq cpnvenlut
fajii iSoeiest.iique âiisia cbhfiriebaftir,, sed efiam Q ielrficlqsli cunt univer$q Ecptesia per totum orbem
tgstihioniri jPafftim ,adye.fJUShsefesirii .damnatam. PelagiumCml&liumqiiedamnqr_e.
;jd testatuf Merc.aM.ih .CbmhiqhitQ.fiq(G.qp,i, xt Aceedaf, quod.ipsemet JiiJi.anus prodat se satis,
ji\b, $iibjidt, cap' 7). Mqfcatbfi jconsehiit Augusiinu.s sÎtemieruditis sQculis,npn taiijtum sty.Io,,quo utitur,
ih fisbc v.efba {Lj.h,jde P'ecc, (J.rig.p, 2}): A,liqquo- irietaplioris ajiundsinte, s.e.defiani scribendi spiritu ,
(jue ipsius Gmtestiiirt, jirbe Rqmq, in quq fliulissiriie qui siepey.el;ini.umescitad arfogantiam, yel in jactan-
ijixerritt atque infei.s fuerdf, pr.ius serln_ioni,bus conten- tiam vanescit.
iioriibusque vefsatUs, fiwr.qfideliutii fralrum prfltqlci Quid.enim iis,taperiodp ni.etaptiQrictimmagis? Cer-
pqtuerunl. QvmM-tternsu.is, qluds cptiscripsit per io- tuin sitigiturqpud sqnclitqtempeslrqm, quiaquanium-
1||J»jtsrijiemperf$r'pni_as.,pqpq, Hpsithus 'e.xsecfdhdq, libet jiotcrqur» ventis flantibusintum.escqt, et ,qmaris in
Mctit /egijfe po.lestis,:qttexiiit_,ubi Pelagius, efc. nos fluclibus ,efferalur, numquarn integri judicii do-
Tieftibjâssus est Zosimus a Juliano calumniam., mutn, qumsuprq Chrisii justitiam fundala est,~polerit
quasi JirSBy.a.ricatiqhis êris esset> Augustinus ,(Li6, cpnimovere{Iniibet. part, iv nui». 9).
•yi 'in lA <c,4, swb, fin-): Ruqle esi iautem, quqd Quid ;arfogantius _jactanfiusque homine summum
beqtm memqfim Zqjsimum_qppsipiic.msedisepiscppum, pbntiflcem et caput iotius- Ecclesise sic alloquente ?
ruiin.iud perversiiaie.persiilqs, prmvaricqtionisaccu- Hmc, ut twbis semndum regulam catliplicanivisum
'[tas,.qui iipnrecessit a<suo prmdecesspreInnqceniiq, fipl, xesir.msqricii.ia.ticqnscrtpta trqnsmisimus, qum.si
q0miu nominqreiimuisti, sedjriqiufeii.Zosimum,guik Xtliterputqlisilenenda_,rfiscribile; tiri aulem .cpntradfci
%jgiipfirMiys Jemws<;M»W CmiesiiQ.^ ,cjii.ohiamse _in,Us istis non potest, et tamen aliquis voluerit contranos
ieiistbus iic.slfiis* QUiddispiieerjt, pqrqtum essedw-. rifcandqlyni concitare, cerlqsil sanctit.as vesira, nos ad
:i_qtc6rfigi:, ei Irihpceritii litiem .cqtmnsurum ' - • ,e$se' audientiqm plemrimsyri.o.diprqvpcqise,(I.bid,,num. 2).
pmmisefat^ ,Niliil aitinet dicere de doctrina, cum unicuique ,
'Deiiique julianuih Zosiriio dtias rnisisse .epistolas,, ,yel obi.t.erintue.nti,Cbnstare possit, ieamdem:hoc in
prfiusquaroadyersus Atigustinum scfiberet, unanimi libello contineri quse in alus Juliani iibris induii-
CQrisehsti CQhritenljir Julianus atqu.e Augustiiihs. tatis, ;e.tpraesertim i_n.epistola ad Rufum Tiiessaloni-
'JGiimenirii Julianus dixisset (tJb. i Qp.Imperf. ,c. censem, ubiioius estin laudeliberi arbitrii, liaturse
1.7) : f_qcit ,qitpqueûgusimui episiqlm meniipnetn, fiumanse, .nuptiarum, el sanclorum vetejis Testa-
tjtiariilqfne qitMpriiqthifmsseftjreplqm,;sed verba guce menti.; .iisdemque utitu<rtestirooniis Scripturse. imr
"pîUiiMîriviinusqviode scriptpipgneretur aghopcere, mp et iisdem yerjii.s, ut;qx notis facile constabii.
ffiqiAda'Mdsimurii'qti6^cldihillius civiiqtis episcopum &edlutomnia alia indiciaancipitemfacerentCQnjer
i0er Jiii.qAaslipriibjijs.tfuasepisiqlas destinavi,;verurii cturam, certam fldem facit prola.lum "Chrysostomi
80 femp^feipgflrfAw non eram, Augu- teslimonium, quqd pontra p.eccatum ioriginale in
|ti.hris_fejpbrifiet;.M0i0slo%_tidn esl.ad^qsimum, ijbello Eidei primum, deinde inquart.o libro fldyersus
ii&4,d£p.sMfacehdqs gui JRo.mmpP.ssenlfali .suasione S. Auguslirium a Jujiano allatum ,est;; iisdem ênim
iittuci; sed si earii mh cognpscis, ecce rion sil iua, verbis in ulroque l.oco exponitur, prout yidere est
uiifiameiiUi liiri.npnesstnt tui, sed alieni, etc.. apud S. Augustinum (Lib. ladver.s, Jul. cap. 6).
1Ei hisaiitem fta ,coriiprobatis,;liquido patet libel- Porrpautem ann.olare in Jibrum nihil admod.um
JHmHdei, de quo nuhe agitur, scriplum fuisse ann, es.tjn anjmo, prseterquam quse eruditionis siveiiisiQ<
533 DISSERT. Y~. Dfi LIBELLIS FIDEISGRIPTIS AB AUGTORIBUSH_Ml_SiSPELAGIAN.E. 53i
riese. sive altefius.exquisitiofis fueririi, niaxinie cum A libne subnixuih : cfederidutii est eriim, imhibrtaierii
ad alibs JFidei libelips; anijnadyers.a sjpf Ji.actenus qhidem factum, sed qiii/si hbh pe'cbassetf pef gu-
pihfa, ef iri~expqrieridis dbgriiafib,us'iirimq.rariri,ec stum ligni vitse yiftuteiri posset immoftalitatis adi-
deceait, nec"eliM'iiceafl ld utiuih'"tambri cbhabgr
ostendere, quq deferidaro Augtistihi judicium, Julia- pisci. Male igiiuf dictutii eft. Mve peccafet, sivll
num N.estoriapseJjjgpesis,sJntJJJtius eppyincij saltem non peccaret, fuisse nioritururii.
Ih shspiciqrieii
''"' jnerifq, -•"'•'-•'-' 'lnori•'•'.'
l "'''""'" eaipque leyein - vpcari
•*-•
posse. Eadetn iferî.fflejcîoj:fêfif cap, p ' t.n epUif>J~
Idipsum prsestitit Juliaftiis in pfjrtia parte, qiibd tud',' qum,'ut 'mem'6ravinruh'','aq\' 'sdhctcehiemoricepq-
JRplagiuset.Coelestius. Mulia, dequibus[noniriterro- pam ZosimUm:riiitid'esli''dibffi eumque c6h*
gqbatur, dhsermt, et qb ynitale ,Tf[fiilqlis _U$gue qd SeWMSs;gi_i;_ienJ_.;,;A '. ./.
Wsurfectibriemcdrnis, "quba abiiio rieiriq gumrebat,, . Consulaf lector notas ad jCaput,sexlîin Sjibnpta;
disputalionem quanlam votuil, lerniinWii{Augusl'!'tib.
' tionum : inde enim idtelligei^cuf-liujc"eBisloiaB 'frjsig-
deGrqt. Ghrist. cap. 32). me'hta'afferri'deliuefihfvquema bfalia qusa
(Sequuhiur apud Gafriefium riotm ijuds kubfeciihus exepistoJa, ejhsdero Jiiliahi; eprumdemLBpiscopb*
• , ruiri nomine, ad.Rufujn J.ljpis^Jp.nicjpnsem.^jijjgjisjij
lexlui, in cqlce pagiitarumi) ':'' nus decerpsit ''[Libjisijiij ppstefipriM? acf Bpnifaf,),
Nen erit, opinbr, alienum a Iqco iri qho sumus, qii&q"ufe Tri~fofhiam"episloife uichriique''ita''feitiiui
afferr.e quasjlereatpjr _exallera Ju.liani ad Zqsinajini possuntj ut facilius sensuSj paftibus-recoliectis^Vir
'
epstblaexcefpslf" ,et iri librum 'Subriqtatio.huni< c.on^'g.dgafjjr. .•:.-.;-_:.:..'.
jeeif'": epistbias ebiftVduas scfipsissesbaii Zosii
mum JuHanus ipse agnoscit, "apjid Augtistitium iii DoiiiinobeaWssimo sariclisiiirnoquefratfiel corisacerdbli
Opere Impeffecto (Cap. 6e/,9). E.t,ajnb?ein etimdera Rufoi, Dccidentis episcppi Uiiiporibus oflliffdoxii
scqpum coIHneant., nqn up.a iamen r.a.ijorie, sjijui- . prq fide cqthqjjcq pers^cutioiifjT}pqssi.
dem "pribf pr~bfessibhem"Mei' cpiitinet, posfefier
damnationem quiiiqtiepfoposiiibrium Go3lesiiT,'Se9 _.Gogitnos\conditio<rerum,qum hic geruntnrj ftatef
ajieno sensu ac.ceptafum; ut videalur utraque, et tanclmime, litiefis pet le in auxiliuhi nostrum, et
suirimo pqntiflc.iinjuriosa, cui ,c(en.surajri.suarrijbx-. pro fide caihoiica; contra ManichseorUm profanita-
prbbfat, veiutihiqriani~;'ef lPei|^.miri C.QJl.estiumqu^ tem consensionem Orientalium
excusafe^ famqiiam alib!serisu'',quarh'cehsofes iriieP episcopofum expo-
lexissenf, lp.cuips;.etfactum approbare Juliatii sdeib-i: scerei Nbbis enim movelur qusestio, virisque poten-
rumqueepisc.opôrjjm , tqui.per.linaciler defrect.assejif qtiia dariinamus eos,
IfVctofia'Zosihii shbscribere, hoc est, ut ipsj aie__ libus, proplerea displicemtis,
ibant, feffe seriienfiarifcbhtra pfsecfepttimapbsioii- qubs pr.sedjxitApostollis feeessurosa fide;cauterialam
jcum in, eos, qui se libellis pufgarent, eaihblicbs habentes conscientiam, prohibentesnubere, abstinentes
conflterent,ur, ,e.t âmnabilia jsjbi qbje.cfa eondems q pibjs (lTiw.vr, 2); quos immuhdos putant, nec
tiarerii. t>qsteribf cef'te'yiderrpîest.|ii.tc^s., sin
mirius ebmpfementum qubddam hecessafiuiriâdfefti putantes & J).eb scuncla esse coridita- Gompellimur _
peragendam, saliem vel apperidix. qri* icoiiiâtaslty npgare, qup,d bmnis cf eatura Dei bona sit, et nulla
vel iipt,afluseillusfref. , , ..,' fj sit subsianiia * quam noji suhimps fecerit Detis.
Mercalof' igiiur h'a3Cinde jsxce^si,! ljjib..iSy,bnpt. rerum conditio vestrum iniplo-
Audi riunc m Gfigitnpp, inijuam,
cap. 6): quii Slintipsfpfdriuriitdieris : nam
epislola, quam adsedem uposlotieamiiib iemporeau'- rqre auyMxum, qnqndo hinc sperare nihil licet
piis est miitergi quqn_dpconveiitus detfeclasii, cuin papa •ipse.ôsjpnuspristinam.retractavit sehtentiain.
universa Ecctesia per tpjuny Pr/ien}, gelqyium ,C«% Cunique prius >,iikello Gmlestiitairiquam cdtlioUco«j>»
sRuiiitfue ddmiiafe: qriceariie^ridinthyidnus^
lius RomanmEcclesim veniret'ahiisiilis ',' \e agerile , d prfijialo, p.rjEecepisset.credi op.o.rtere, sine ullo vitio
nonnuliis q te 4?tfiptbY per toiam pene lidliam' eir- pe,ccati,qrj[ginaUs liomine.mnasci, aliquojrnmjiunc, sive
'cujniqta, et Igmquqm^mqgiiumqj,iquid,n}ullprxum#!iff~ f,rtibu,sd_elttsus,sipet.errilusminii tontrarium deftnivit.
tjis ihsiniiaid cbgiwsciluf. Ibi tiqmque ititer cmterd.
Rpfliani clerjci pssionis terfpre pefculsi non eru-
,Qui est jgitur asserlof _quod neque per nibrterii buerunt cym ts,«p,pr<B.s,u/e crimeri ad-
,pi;aev.arica:tionis
Adaeomne geuus hpminum moriatur, .neque pe.r remittere, ut contra p,rior;em se.ntenfiam suam, qua.
s^rrjectionem jQIirisii, omne gehus iiomintim; resuf* gestis jcallipJico.4ognia<lj.affluMant, postea pronun-
gat, conlra Apqsfol.um .sentit dieentemj Sicut in tiarenl, .malam hominum esse h.aturarii.
Adam otirim moriuntur, ita in Christo omnes vivifica- Aiunt sciiicet, quos adversarios paiimur, peecato
buntur (IGor. xv, 22). Jure igitur improbaftir, qui Adsearbiirium libefum d~eliomiiiumhatufa pefiisse,;
huic sententise contradicit: Per hpmitiem mors, p.tDDeum non£sse nasce.ntium conditorem;. a diabolo
per hominemresurrectio mortriorum (Ibid. 21). institutas nupfias ; sub nomine gralise ila falum as-
Et hsec quoque sentenlia, tquod peccatuni Adfe serunt-, tit dicant, quia nisi Deus invito et relu-
ipsum solum lsesit, et non genus humanum, a no- ctanti homini ittspiraverit boni, ipsius etiam imper-
bis merito refellitur: non enim. soli ipsi_ sed ge- fecti cupiditatem, nec a malo declinare, nec bonum
neri .hunjano;pbfuisse:credenduni êst, . . p.osse^tarripejre.
Quod autem infantes.ineo statu sint, in quorfiijt feegem veleris Testamenti dicunt, non ob hoc da-
Adam antq prsevaricationem, inter indisciplinatas tam fuisse, uf iustiflcaret qbedientes, sed ut gravior
fepulo qtisestibnes. Nbn eriim per ,omhia iri"eo sisitu .flefit causa peccall, Bapii^m&.ppque inquiuhi hbn
sunt, qui hascurituf riodie, in quo Adam fiiit anle vere hoiiines ribvos facere, id est, tion plenam
peccatHm._:quamvis .et illps Qpus Dei esse, sicut et: dare .remissioneni pe.ccatoruiri _};,sed,ex par.ie fllios
ille, negari non possif. ©ei fieri, ex parte autem fllios sseculi, id est; dia-
Adam eliam mbrtalem factum, qui siye peccaret, bqli remanefe, cqnfehÛnt.
|iye hon peecaret, fuisset nioriturus, npn pst ra- Dicqni etiam gpiritum .sanclum ^(ijutorem \~jfv
535 n AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 556
tutis fn veteri Testamento non fuisse; immo aiunt, A masculumtl feminam fecil eot (Matth. xix, i); et di-
pmnes Apostolos vel Prophetas non plene sanctbs xit: Crescite,et multiplicamini,et replete tertam (Ge-
exstitisse, sed in comparatione pejorum minus manes. i, 28); statimque addit : Quod ergo Deus con-
los, et hanc esse justitiam, cui Deus lestimonium junxit, homonon separet (Matth. xix, 6).
perhibet, ut quomodo dicit propheta (Exech. xvi, Yeterem legem, quam Manichseiexsecrantur, dici-
16), justificatam Sbdomam comparatione Judseo- mus secundum Aposlolum (Rom. vu, 12) justam, et
rum, ita etiam criminosorum comparatione dicantur sanctam, et bonam custodientibus mandata sua ; ac
aliqui sancti exercuisse yirtutem : immo eousque per fidem juste viveniibus, sicut prophetis et pa-
blasphemimproruptrunt, ut Christum carnis neces- triarchis omnibusque sanctis, vitam potuisse con-
silate mentitum asserant. ferfe perpetuam.
Asserunt pariter, post resurrectionem lales pro- Asserimus liberum arbitrium non periisse, cum
cessus.futuros esse, ut ibi incipiant bomines, quse loquatur Dominus per propbetam : Si votueritis ct
hic noluerint, Dei mandala complere. audieritis mt, qumbonasunt terrm edetis. Si volueritit
• Hmc et alia cum Manichmit sentiunt: not autem, et non audieritis, gladius vos comedel(Isa. i, 19). Ac
quibus longe a tanta impietate recedere statulum est, per hoc graliam dicimus uniuscujusque bonum pro-
erealurm Dei conviciuminferre non novimut, ted ho- B posilum adjuvare; non tamen reluctanti studium vir-
norem et laudem auctore dignam. Nascentium igitur tutis immittere, quia pertonarum acceplio non ttt
conditorem Deum bonum, per quem facla sunt om- apud Deum (Rom. n, II).
nia, falemur ; fatemur et filios hominum opus esse Sanctos laudamus tamquam criminis puros, quippe
Dei, ac peccatum omne non de natura, sed de vocum bapiisma perfecte homineS innovet: siquidem
lunlate descendere; atque ita Manichseismalam na- Apostolus per lavacrum aquseEcclesiam de gentibui
turam dicentibus causam esse peccati, hujus sen- sanctam iieri immaculatamque testatur (Ephes.v,27).
tentise veritate resistimus. Omhibus setatibus dici- Sanctum quoque Spiritura asserimus mentes bonas
mus baptismum esse necessarium, ut scllicet illa in antiquis adjuvisse temporibus, dicente propheta
creaLura in Dei filips adoptetur, non quod aliquid ad Dettm : Spirilus luus bonus deducetme in viam re-
ex parentibus tr.ahaty.quodsil lavacro regeneralionis ctam (Psal. CXLH , 10). Omnes quoque prophetas, et
expiandum. Atque hinc Christus Dominus qui voluit apostolos, vel sanctos, tam novi quam veteris Testa-
secundum humanitatem nobis fieri conformis, nulla menti, quibus Dominus testimonium perhibet, non
macula peccati fuit respersus, ipsiusque caro ab in comparatione sceleratorum, sed regula virtutun
qmni peccati contagione purissima fuit.jam indeab justos fuisse; in fuluro aulem tempore mercedem
infantia,non excellentia propria et gratia singulari, C esse tam bonorum quam malorum. Cseterum nemi-
sed communione naturse, quse omnibus inest infan- nem posse quse hic contempserit, illic mandata per-
tibus. Quomodo autem ab Adam peccatum in csete- ficere, cum dixerit Apostolus : Oportet nos manift-
ros transisset, nisi animse,quod Ecclesia exsecratuf, stari ante tribunal Christi, ut reportet unutquisque
proinde ac peccati tradux forel? Ex Adam dicimus, propria corporis secundum quod getsit, sive bonum,
nihil mali transisse per cseteros, nisi mortem, quse sive maluin (II Cor. v, 10).
sion semper est maluni, cum et marlyribus sit causa Atque hmc cum adversus Manichmos catholica fidt
prsemiorum, et vel bonam, vel malammortemdici fa- confitemur, tum inimici nostri in hujusce veritatis
ciat, non resolutio corporum, quse excitabuntur in odium dicla Augustini susceperunt; el tolo penitus
omni genere hominum, sed meritorum diversitas, Occidente non minus stultum quam impium dogma
quse de humaua libertale conlingit. receplum est, atque a simplicibus episcopis, sine
Nuplias vero secundum Scripturas laudamtts, quia congregatione synodi in locis suis sedentibus, ad hoc
'Oominus in Evangelio loquilur : Qui fecit ab initio, confirmandum exlorla est subscriptio.
DISSERT ATIO VI,

1HDDASPARTESDIVISA.
PARS PRIMA.
m SrRIPTlS A DEFENSORIBUS
FIDEI ADVERSUSH/ERESIMPELAGIANAM
ANTEMORTEMSANCTI
AUGUSTINI.
In Hasc verba Mercatoris : Contra pueriles ausas ejus sanctoe recordationis Auguslinus Epi-
scopus diversis temporibus diversos condidit libros, etc. (Prsefat. in lib. Subnolat.)
'
Postquam prsecedenti dissertatione expositum est, D statim horruissenl; operse prelium videtur per. sy-
quid hosles fldei ediderint, ad suos errores, si qua nopsitii, servata temporum ralione, exponece quid-
ratione possent, persuadendcs, mentesque catholicas quid ab exorlu hseresis ab obitum Augusiini, fidei
verbis in speciem orthodoxis fallendas, ut impru- catholicse defensores scripserini, ut nemo non possit
dentes veneiium haiirjrent, quod per se exhibitum facile intueri, quibus se quasi gradibus veritas vi-
537 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS ADV. HJERESIM PELAG. ANTE MORTEM S. AUGUSTINI. 538
dendam obtulerit, quibusque pugnanlibus de falsitates A tmde cseteri, etiam Augustinus, abunde haurirent.
iriumphaverit. Epistolarum una est ad Marcellinura tribunum, de
Sunt autem omnino quinque defensores fidei, qui,, origine animarum ; altera de quseslionibus Pelagia-
definito spatio temporis, pro Ecclesia cum ipsismett norum ad Ctesiphontem; tertia ad Alipium et Augu-
bserelicis scripto pugnarunt, quorumque opera adl siinum gratulatoria de profligata iiseresi Coelestiana;
lios pervenernnt, Hieronymus, Augostinus, Orosius,, reliquse duse breves ad Augustinum, quse propter
Sixlus et Mercator. Sed Hieronymus lamquam dux .enigmata difflcile intelliguntur.
quidem inclyise senectutii, et suarum pondere pal- Dialogi maximam partem pugnant adversus impec-
marum gravis, postquam pugnasset satis, ad pristi- cantiam a Pelagio defensam, nec nisi sub flnem ter-
nam forlitudinem probandain, locura cessit Augu- tii de baptismo parvulorum agilur, et ita quidem, ut
stino, cujus ductu viginliamplius annit contra inimicos qusestio moveatur magis.quam solvatur, lectorque
gratim Dei, catholica acies ita pugnavit et vicit,ut ad libros Augustini erudiendus remittalur. In prse-
non passa fuerit respirare quos vicit, et in quorum ex- fationibus ea fere conlinentur quse perlinent ad il-
cidium unam cunctorum sacerdolum manu senlentiam lustrandam, sive Iiisioriam rerum Pelagianarum,
conscripsit (Prosp. lib. cont. Collat. c. i). Reliqui tres, sive rationem temporum, aliunde non mediocriter
vel Atigustino duce dimicarunt, vel saltem vincenti obscuram.
collaborarunt. ad Marcellinum tribunum, qux 82 apud
Dixi vero, fidei defensores. Scio enim Nestorium Epistola
in eamdem hseresim habuisse sermones, quos san- Hieronymum, 27 apud Augustinum.
ctus Coslestinus laudavit, quosque iWercatorereptos r, a Scripta est ann. 411; neque enim potuit antead-
vindicibus imperalorum ilammis ad rios usque trans- ventum Marcellihi in Africam, quandoquidem conti-
misit: sed hseresiarcham defensoribus fidei accan- net responsionem ad litteras ab eodem Marcellino ad
sere religiosum Itiit. Hieronymum ex Africa daias. Tandem, iriqtiil Hiero-
Dixi etiam, quoruin scripta ad nos pervenerunt. -nymus, exAfrica vesirm litteras unanimitatis accepi.
Neque enim ignoro a quibusdam asseri, sanctum Marcellinusvero in Africam venit, aut sub finem anni
Paulinum elaborasse adversus Pelagianos librum 410 : quod vix opiner, propier tenipestuosum mare,
ab Augustino commendatum. Quse si vera esset opi- aut verna lempeslate consequente, quod similius
nio, fateri oporleret, lanti viri opus, vel temporum vero. Nam edictum Honorii (L. nide Reliy. Cod.
edacitate consumptum esse, vel bibliuthecarum te- Theod.), quo sanctus ille pariter ac eruditus tribunus
nebris insepultum lalere. Verura homines illi ab eo jubebatur collationi Catholicos inter ac Donalistas
decepti sunt, qui litulum apposuit epistolse 106 Au- habendse, velut cognitor interesse, datum reperilur
gustini, et pro Jibro Epistolam vm Paulini ad Seve- Ravennee iv idus Octob. Varane consule, quo consi-
rum acceperunt; in hac enim reperitur totus ille gnatur annus Christi 410.
locus ab Augustino laudatus : Pauper ego el do- Nequeetiam posieadaripotuit, namprimbscripta
lens, qui adhuc terrenm imaginit tqualore concretus videlur, ahtequam vel collatio haberetur, vel habitse
suni, etc. fama pervenisset in Palsestinani: neque enim alio-
Dixi denique, qui definilo tempori» spatio, etc. quin de ea siluissel Hieronymus, qui lam honoriflce
Nam Prosper, prseterquam quod adversus Semipela- de Augustino, lotius collationis quasi mente, locutus
gianos fere solos scripsit, ante obitum Augustini est, ut ad eum remiltat Marcellinum , tamquam ad
niliil iodubitatum edidit, praVter epistolam, quse (G «iram sanctum ei erudilum, qui viva vocedocere pos-
prseponitur libro de Prsedestinatione sanctorum, et set, et suam, immo ci qum Hieronymi, explicare ~
stn-
carmon ile IngratiSj' quod vivente Augustino elabo- tentiam. -._
ratum ostendimus. In ea porro referentur quinque opiniones de ori-
Utinam vero superesset Zosimi tractoria: Jeniret gine animarum, nempe, quod vel'in corpora laban-:
ilia, immo plenissime sarciret aliorum operum jactu- tur e coelo, ubi praeexslilerinf, vel ex divina substan-
ram, ut quse conlinebat non solum totam Pelagii tia tamquam particulse defluant, vel ex thesauro edu-
Coclestiiquecausam, sed ettam argumenla, sive qui- canlur ubi olim conditse, vel a Deo quolidie fiant,
bus oppugnarunt fidem hseretici, sive quibus ab Ec- vel sint ex traduce. Priores duse rejiciuntur velut.hae-
clesia convicti srint, ut ex Augtistinb aiqne Mercatere reticse, rejicitur et tertia , tamquam ecclesiasticorum
discimus. nonnullorum stutta persuasio. Quartam amplectitur
Visum est dissertationi de libris defensorum fldei Hieronymus ut suam, quintam maximmparti Occiden-
subjicere nonnihil de oppugnatorum fidei operibus, talium tribuit, quo jure, ipse viderit. Observa Hiero-
quae exstant, ut quisque facile intelligat, quid ex nymo adhsesisse Rufinum Syrum, discipulum magi-
omnibus supersit, et quo singula lempore composila stro, adhsesisse pariter Julianum, Rufini sectatorenj: .?
sint, indeque certum ferat judicium de quibusdam sed Hieronymum modeste, ut catholicum decuit,
commenlis vulgo receptis, quasi Pelagiana hseresis sententiam exposuisse, Rafinum conlradicenti ana-
eas induerit formas, easque varietates experta sit, thema dixisse, Julianum Jegis sacrse EccJesisequeca-
quas concinne excogitatas Gerardus Vossius, aliique tholicse conflrmalam auctoritale jactasse.
pro veris quibusdam statibus supponere conali sunt. jD Epistola ad Clesiphontem
CAPUT PRIMUM. qum 67 apud Hieronymuth.
Dt scriptis a sanclo Hieronymo adversus Pelagianos. finem, ScripsitHieronymus ad Clesiphontem ann.413sub
vel initio sequentis : neque enim dici polest
Hieronymus de re Pelagiana quinque scripsit epi- post hoc tempus scripsisse. Nam Orosius, cum fecis-
stolas, tres dialogorum libros cum prsefatione com- set in conventu presbylerorum Hierosolymitano, cum
muni, et prologos ad quatuor libros Commentario- islius epistolse, tum allerius ab Augustino ad Hila-
rum in Hieremiam. Nihil fere prseterea : nam quse rium Syracusanum datse memoriam, utramque dixit
in Ruflnum, Jovinianum et Vigiiantium composuit, nuper scriptam. Cum igilur Orosius, ex Africa non
ea per se non petunt Pelagium, quem unum maxime tardius solverit in Palscstinam, quam yerna tempe-
inseclalur; sed ex accidente tanlum, quatenus non- staie ann. 415, cumque secum epistolam Augustihi
nulla sui dogmatis parte cum prsefatis Hieronymi ad Hilarium delulerit, atque in convenlu memoral*
hostibus confcederari v-isusesf. legerit, ipsam procul dubio iateri oportet ab Augu-
.Illae vero sancti doctoris elucubraliones, etsi nec stino datam esse ann. 414, aut sub finem prseceden-
multse sunt, nec prolixse, continent tameri plurimum tis, igilur et epistolam Hieronymi ad Ctesiphontem,
historiae, quod rinum fere in prsesenti quserimus; ne- quippe cum ambse eodem tempore exaratse sint.
que tam parum dogmaticse doctrinse, quin eruditus Non potest etiam scripta dici ante boc tempus:
senex videatur, vel prsevretisse omnia, quse fusius nam Ctesiphon Hieronymo lilteras dedit, posl adven-
poslmodum aiii tractarunt; vel «peruisse fontem, tum Pelagii in Orientem, ejusque non parvam in P»»
539 AB PARTEM PBJMAM OPERUM M._MERCATORIS APPENDIX SEGUNDA. 810
isesliASmoram,, gua nimirum ojms fuit ad disserjoj-.Â mjis? Tres ii]os(ppinqr esse.PeJaginp), Arpanuja',
naridunii 'effof(_mV flUi fihlide. 'pfjmuiri. trariebatiir ei Valeriariuiri. Ccelestius enirii iunc'te~ripbris?|li.odi
apudplaucos fiujeiesj nro pT_o.dibat in publipiihi, jijsi Vjejrsabatur,auj, Epliesi p.ofuis, ut ostehstim est dis-
cUrrisiiehiiariiagisirofum rdpmMsci^lm^p^Qprff. |;eft,. .1: trjes ehjm illps JCtesiphoritevieifeceptpfe yel
Cum ergo Pelagiijs in Prienferij. iipn.Sejierit aple adjjifbfe ti|ps iiullus fefe diibiib, 'siqui.demPelagius
firieriiiihrii 4lT; tit jconfec|ujri es'f jri ipsitis ,e}o"gU}.; jfrepserat jhinsijis amjpijiahi"; ajii;dub.l?elag!uirise-
•ne^'fliVrori'ymy'Ctesip.^9pfi r^sCrjpse,rit? ni$i jibfi- "rjueMiiitiryjeihf uîn.bjfse-iileut sfyjum, jif artes jsfe,
in
quain vlerosque Orje^Sânte ipfds auoque lif.ierds airibbiif jsfhj atixiiium comhiqdafehf. pe Aiiniario
Ciesipnqhiis,'qiimsiipMeceîssel,hi \f_frsipiuiqtqm/iM- dicfri.tii,iSaiiiB,'Mfaia,disspftatieê* de Vaieriairio di-
miliiatem 'jrtiirimt siipefbicm' didicihent':''fateridum C,t.D.^parifef plujibus iii. lopis. Id unurii Mc noto,
est'.riibf'adve.iiuni Pelagii pj epistoiriiii H)erpnyjni, Yijefiariutii yb|caliirii';yidefj^ quod Valerlj cbmitis
uuos'ie'fe ahnbs jri';.efflujijssje,"siqmdeihbfeviqii lejaj- |er.y§"3;fugrit, apf ?)ij)erfris'pojtiusj qui P.elagiiiri)>e-
pbfe cpjjtiiigbre yix pofuei|jSit,quse .diXimlis: , . V ejaliis In"Pajîinia.iji, jp,de Ai^xt)ridflani pi-pfecitis
Afqtib hjjfc refellas bpj.ijiqpeiripaf oriii ppjsfolatn sitVeaqueexpulsusa£yfiilb'f(edi,e'ritiri Ifaliam,suo-
jiancyblerifis scripfajrrijesse aftri^,411. Afgiitijenium qiiepatfibno ~exce"r|ija _dedetif qx ljbrb pfimp Juliani
vdfo quo tilitur reftilat sub fafefbAUgUstih.us,Jmjrio CQrifflAii|uslinurii quaelyalerius Apgusiijjprefufan-
et Hieronymus. Scriptam enim ait antequarii prqpar da iriislf: "unde naliis est secundus hrier " fle Nupiiis
larentiir hseresis aticlbrumribhiiha; propajaia verb, et fic^cupisc. .
saltem Gcelbstii, posf jtidicium Gaftliagirieiise habi-
tum ,ab Aujrelioann, .412. yejrujn .diajogpsIjierjony- Dialogi tres adversus Pelagianos.
mus,"iiijgjugyn^Llû_ja'',de Natjira et Graiia scripsit; P Li!irifr,es Pialogbfuiti ifa cpnfecti sunt arin.. £15,
ahri. |J5, nec fameri iitefqjij; app.eilandujn pu,iayj_t ht ijicirb'afifuefitit ahfe diem 0,0Juiii, abspiuij atite
<je riemi.ne"libmjjpm cpntfa?q,uem'scfjl.;ei'_3J,jdque meiiseni"Decembrerri":"Hieibriymus euira accessit ad
c.brisiljbse fe.cisse u't,erq,ue.declaravjt. ; '": opus (jn prfsf. inifiq): Pojt crebrifjnfrai_rufjjexposlu-
?;fia.c; epi^bla .sancfus dbcibf .dispjifa.t9,dy.ersjis}!=• Ipllpfijipiicui• pfomissufiifrj. epistgfq,acl ptesipiiqnlem
bfiim^pefagii .deJNatufaûeh 1jquintum .saltem citaf, »|efl|MSppjifi ^llraquqfn pptliciiiis fuefal, differret.
et Jjlfuriiîtuibfum;, jcpjjjsmeminjt; iijuiniuiri,,et li- Elabbfabat yefb "dte30 jjiliiêum Qi'psiu_3 in cpnyeiitu
bf.urircbjiestii, de qup fifsermo in J&esfisPalses.inis, pres^ylefpftiih 111M. Augii.stiHiefo.spjyriiisjoquere-
Impiigpai yefp yehejrienter P.elagii «jnsfeiav et _h«,_r tur Jh hsep yjbrba : Hqc beqiris Hierojiyrims,et in epi-
/iSpr^trtKV _ eamqqe dejiuit id jpsjim.esse, quod rne-, stolasuq.q)^m nupef/adClîphonteniedidit, condtt-
ditdlionefil exer,ciidtio'neitqppsseexstir.paripassiqnes^, nfnavif. Similitpr\'elfolibro', queni)iii]ic scribft, col-
Ut nuilafibrq, nuiiq, radix jAliofurji%nhoming .onmirio 1 (qtd in iiiofitni "diqlpgidilprcqiionp,coiiflifqt,
resideal; atqueifanontanfum npn peccetnrcuipabte , ?:Ppbrtet îtuf Ijoc ipsb aiinq anfe finieim .Jjjlii jn.r
ut
litejr, ajunt, sed i
neqfte ulij jnp,tusrepp."gnan.tesl.egi cUoa.tum(fuisse qpus; sed cum Iri eo iiuila fiat men-
riiejitls priarifuf, uubd npn incuripse priefer.etinr tib JDib|pol;iuiisesyno,djsub E.ulqgjo,CUJ.US ccrte non
dum est. iriiiius quairi Cafthagiiibiisis stib Aurelio Hier.ohymus
>
lijijusmod.i .cqmmentum refellil pluribus, sed liqc meniinjlsset: immb cum sermo fiat de imposito a
maxiiiie Apostoli lestimqliib : fideo ritiqm legerrimr Jparine paffibiis'silen.tio, ef jfle pafcein specj.emfacta
nifitybriji.fneis duc.ehteni »n.e in cqptivitatem', etc.: iiiieifeQs;quIpjfppfer Pelagiurn fumuiluabantur, pr,o-
(Rgm.yu). Q cuiaribib dialogi ajjso.lufisu.ni.eotenipgris interv.ailo,
iQstendjippstesu.quos h_Eer.e.sis _rrii:fmi>§t'a.;paren?_ qiibdjinter pciriyentuniffierpspiyiniitan.um,et iDiospo-
tesiiabuerit, pliilosbphos nimirum, Manichseum,Priî liiarium .CQiiciIiumJnierjectuniiesii
scUIianum. Eyagrium Poniicumi Xistum Pythagori- JEIsecciuri"certb cbnsient, Iatetjnue prpfecto, quid
cumi Origenem et jbvinianum. causse fuerjt, cur^car.dinali^.Carflni.us(In AnnaL ad
Pjrpfert deinde gententks quatuor, quibus Pelagia^j qriri. il§, min, 25) hosce d,iaiogbs scriplos .voluerit
hus firr,or coijfijietur. llgpip pqteM,ess.esirie peccatp,, p.Qstsyribdjfitopipspblifanapi: fiaja .quorj auctorem
sj veiil. Grqiia Dei, sine qua id liqmo.polest^ ipsumr adduqit Pfqsp.eru.m, qrii post meniionem iaclam sy-
esl ifb.erjimarhitrium, et lexDei. JJnus.tjmsquesuo re- nodi Piqsppiiiaijse, mejcninitscrip.torum ab Hierony-
gitur qrbilriq. Faciliq stini Dei tnandata. mpadvfii^sus Pelafianbs.(Carni, de Ingr. cap.V.), ni-
Referf etiam Pelagianorhm yesaniam calumiiian- hil omnino evincit. Si enim ordo iste prsejudicium
_
lium .caiholicis, quou cum Manicliseis malam dice- faciat fempqris; qup scri.pla sini .singula quse .recen-
rent esse naturani, ei prsedicfitiene gratise tbllerentt serjtur opera, Piq/pQlitai.iam syiiprlum episioJa ad
libemm arMf riuhi, -'-.. Ctesiplibniem secuta.esset, Jhnocentii s.ententia prse-
~ExpHeatqaoquearfes.-quibus hserfisisse piwmo- cessisset, qpod ne.mo sane dixerit: fiauc enim' anfe
yerit, .Scilicet.pcculieitfadii et in cubiculis taritum : synqduih.Prosper memiriif, illa.m pos.tea. .'•
apud inuliefesi prsesertitii potehtes et in specieni1 JLat.etme parl.ter, ,mr dialogos, quos synodo po-
pias : yerbis.artibiguis, quse cqrilorqueri possent in1 steriqres_eredif, anno tamen 4JS composilos veiit:
varios sensus, pfo' tempore, personis el locis: ias-- nam.qui potuit <tanlumppus, tanique «lahbratum ab-
. gistruni yel tacererimnino, vel Iqqui êr ^discipulps, solyi npyem diebus? neque eniin plufes a fine sy-
I j.
'**
ut si placuissef audifefibusVqiibclIlli dixisseiif,'fe-- nodi ad finem Decembris^ffluxerunt, ut certa ralione
ferr.e.tuf a.dfaudem hiagisiri 4 si .dispHcuisset, culpa» temppris ' conclusum est ifadissefiatione de synodis.
dicerelur discipu.li -: .deterrere .cp.tijmihaiiotierepen~f ~- -JPorf.oriutemliHellus BdeiVquerri Peiagiuspbst sy-
tinse fesponsibhis Cbs. quibus ahimus esset, pfo ve-- iiodum .misit sedi aposlolica., tolus fere est adversus
ritate scrlbere, etc. «» epistolam ad .Giesipho-item et hosce dialogos, qua
-Habet tandem grayia .qusedam dicta, cujusmodii paftejallingit qu_estibnesin ipsis agitatas, ut in tiblis
stitit:: Ecclesim pictoriaest, Jimrelkos uperleTdicefe s observatum est; ;"'"J - ".'•
quod seiiiitoU.Duplc^sexusutrumquesupplantat,«tc. Hsec dialogorum jtjuasi chronologia facit, ut sin
. Jienique.Gtesiphqnti,Celagii,ut videfur, receplori,, minus certam, sallem nori contemnentlam, decausis
datur monitum omnibus stcculis profutufum. Sciantl et auctorijius conciiii .Diospoliiani seritentiam afferri
qui hujuscemodi hominibus opes suggerunt, hmfetico- - posse credam : videtur enini istud conciliuin pefse
raifl mtiltiludinem se congrfigareêt Ghnsti hosies fa-:- quidem propter ordinandum loci
epi.scbpumcbnye-
cere, etenutfire'adversarios'ejus,frustrague aliud Un- :- hisse; accidisse vero* ut Uahc Pelagii absolvendi
gud.prieiendere,c«hi-nrfln«sentireaiiud comprobentufi •; Joaniies Hierosqlymitanus, accusandi'per<Gailicanos
Sub firiem qusesierit forte quispiam, quid sigbifiL- L- episcopos Hieronymus, occasibnem sumpserit: quse
.' cenc hse voees Ne:per unum qut, ul mullum; ireiu tria idoneis raliotiibus probari possunt.
hiniUncutoi suscipiant.tantarum fmces hmreseuri. Qui li Et priBiup qtiidem, qubd synodus ca, quam
'i
tf-BB-jlli Ijomunculi j quo.s cayeBdos menet $ieiohy< dixif de caiisa coiveritf ihde cbhBtat, qubd dubfririi
511 DISSERT, VI. »E SCRIPTIS ADV. HyERESlM PELifi. ANTE MORTEM S*AUGUSTINI. 515:
fuerint olijn generum synodj proyinciajps, ordinari_e A pcca.siqnempxcubabat, si qua posset ratione, Pelagio,
' jspilicet, atque extraordinariae. Cogebantjir ji_a_, ut dolos cogjtandi occurrerej quod et prsestitit, ex oc-
parefetur .canonj Nicseno"jiiJ)enti,singulis a.nnis f>is ctiito alienaque persona accusans. . _ \
Cohgregari episcopos cujqspumque provincise, se.mel Peinde yero , ciir Hieronynjus petenti Critbbulo
hrile Quadragesihiam, iferum circa tempus aulumni; cur »on a,ccusar.etin jtidicip quem hseresis secrelo
istse conyncabahfuf, vel prqpter dedicatipnem EccJe- argiier.et. resppnderit perpjexe. afque ita, ut jtidi-
&}x, uf seehnda synpdus Araiusicana; yej ad jnM- ciuin yideatur mihari; cbgitabaj injm de Gallicanis
narijlnm episcopiim, qupd admodum fre.q_jje.nsin episcopis el instruehdis ad rem agendam, et impel-
Jiisiprla ebcjesiastica; yej pb mandatum superioris letidjs fid lidem fcatholicamdefepdferidam. i
alicijjus pbtestaiis, .qjj.od.jfidem cpntigit saepe. At Tertio, ciir Hieronymus et Oiosius accusare per se
synodus Djospoliiana ordinaria nonfuit; neque enim noluerint, sed episcoporum diiorum persona utima-
liabjta est iegiiimq temppre, sed jquo impendebat luerint.: metuebarit isciiicet primo rie invidia vide-
jepiscppis necessitas celejbrandisuis ih Ecclesiis festa rentur.eb impe.li; deiiide deferidenti episcopo epi-
ri.atajiija j neque prbpler dejiicsiiJQfl.ejiiEccjesi_e scopi duq opponendi erant, iique transmarini ,quo
coniracia £St, alieiium eriiin est a ratione propler peritibres crCdererttuf fCftirii PeJagii tfahsniafini
causam lani levem , e.t in alind iempus commode monaehi. Hanc suam Hieronymus siye induslriam,
differendam , media hieme, immin.eniibiis feslis so- sive diiigehtiam yix tibri pf bdidit, cjihi ise posiea ihter
lenmior.ibus, jpsoque etiam Epiphania. baptismo, dbmitoffeshsefesis Augustirib Aiipibqtie accriris!et?et
primatem •Eulqg.jjmjam longsevum, s.enemqiieJban- coramuh.ioheriibdii Pelagiarii sibi curh iisdem febn-
riem, ef pene EffoetumPorphyrium Gazensem, aiios- .» gfa.ttilatuf. '.".'':'"'
flu.e episcbpos in concilium c.ontractos esse. Neque Quaffo, ctir Gallicarii dtib iepiscbbiblituleririt qui-
ulluin siiperioris po.lesjtatis mandatum compulit sy- deih Eulolio libelium, a judieib tameri^;'ailata excri-
«Qdumjsi quod enim impulissel, qua Kilione Au- satibne , abfiierlht: tjijam bxbusafjbrie,maiitef alidji
guslinus aut iHud!ignofasset_cum, referente sQrosio, tunc itîhporiis'iniertir^tat'b___i^__evIs^t_i^~"in<li.(jat Augii-
s.ingula qua.que hujusce negotii didicerit; aptnotum siinus (Lib, de Gesi.fPalmstl c. 1), icunj pfobabiiius
siljiisset, cumad r.emsuam non contemnendum foret ait absentiam coritigissb pfoplef alferius morbum-
jnomentum? Verumtameri quispiairi ribn ifipfpbaitil.iler .ojiinetjir
.Restat igittir .opinari ad .ordinationem episcopi affecfatairi fuisse, pritnip"nie_j^tesc6rei'î^Qitîs epi-
vvenissePatres-: nam «t suum Jiabuit Diospolis episcbporum, tumd;ccusatbftim nbirijrie, t.umcririleritioiie
Scopuni, at .constat ex concilio Calcedonensi atque cutri mbnachb; dejnde ne iirifaarisqf ie CQnt.endere_tit
nqtiiia episcqpofuin Palaestinseiet vidua relinqui nbri corairi Grsecfs judicibus, cufri fcbêrehtiir lb.qui per-
i-.ebuitEcclesia, immioente solemni baptismp, et ,ea Jriterjireteiri, Peiagiiis per Ve Gfseciefespbhdfer.ef;
causa soJebai exirabrdinarias synodos cogefe, et •pbsteaut J.bannem P,ela_gupaTro.nuiiine bffendefehij
primatis erat ordinare sibi syncellum, id est _ suse *s;ifof.e feurriipso aitefcafi cptifihgeret; fandem tie
proyineise .episcopum. Patet igitur id quod pfimurri iibelium aiiena bpera confeetiihi .expbrier.e;dblierent,
asseriurri est, non instituendi de 'Pelagiojudicii causa auf etjatri rem s.ibi liori ho.tjssjrnahi ufgfej;e,;dehiqup
per se .coactam synodurh Diospoli, sedpropter Ordj- rie pudoresuffuridefenitify ctirii aUdirtShtaj|bfri !%!i-
nandum episcopum. Sas sui lestiitionii rejjcierid^ ;tjuas allalas .et ,easqui-
iam vero, quod fuit in partitione secundum , ar- derh prpbfpsas ,et sarie grayes irtdicat Augus.lihus
reptarii hahc a Joanne purgandi Pelagii •occasioneni_ E {Ibid., 6, 1.6)1Jqm quitqMd jdixi'tepiicopus Jpqnnef
iacile conficitur ex dissertatione desynodis; inde de absenlibiis frqtfibits ribstfik Myecp.episcopisEfoie
enim constat quo consilio yenerit Uoannes Mieroso- ac fjqxqrp, iive deprfisbyiefd Or.osio, ,sive dealiis,
lymitanus ad synodum, quibusve artifous lentaverit guorum ibijngtf .Surit;tt_gijtirid 0pr£,ssa\,cred6 qUqdirir
pef episcopos sibi addictos rem prQmoyere Pelagii j, ielfigqt ad epritim,prmjuflipium rio.n v.qlere; S».ejtim
quem Hieronymo sciebatinvisum;" sed hbcJoahnis pfmsehtes essent, possent eurii foriasse, absii ffl dic_qyt
«onsHium artesque satjs Hieronymus «um perspice- eonvincerede mendqciq.,sed forte com.memorqre,quid
ret, voluit, opinor, episcopos episcopis oppohefe, forte fuissei pbiituj, .qitt in gug ekm fefetlerit Lqtinus
reutiique oblaiis libellis peragere, quem "Joannes iriterpres, iieet sine Siuqio meriUehdi,fier.iealiehm liiir
integrum famae prses-arevellet.ld egb, quod tefiium gum rnirius inteUectcenontflfiia difficiil.tqte;prmseriirn
est, qua ratione opiner, ita bstendo. Accusaiibnis quiahon in gesiisqgitqtur qute,,inipfpbi riejinentiahiurt
libeUus Eulogio CsesaTiensi atque provincise priih_tfi Voriiqutemhe dliquid bbiipiscariiur, iilililer .instii{itk
ab JEroteet Lazaro oblatus, apud Hiefbnymum, qui- sunt. Si cjuis a;utem'rieinpfqlh fr,qirib_usnqsfris £Xhqe
cum versabatur Orqsius, prbcul dubio'Compbsittis aiiquid qumsiioriisi_\iu^^l1_eq!^j^''0j0^wfi ,e_pi-
est. Nam cum pelagio qbjecta sint qiise libello coriti- scppqle pocqverit, sibi, Ut ppterurii , qdefunt :;ripbis
nebantur, et alia ex iibfis Pelagii, sive de acttiaH Iqbgrdre qmd fipus est; qitando neipsi quidem jv-dices
conyersalione', sive deconsolalione ei exiiorta.iiorie ppsi coepiscppijripstrihaffqiipriemqiiquid inde pr,o_riun-
yiduse _, alia ex libello quem contra. Goeieslium tiare volueiufii? ;...- . V . .
Paulinus uiaconus iAnrelioCartbaginensi dedit, alia Qiiinio, euf Galiicahi dud iliigpisCbpijûqfurii $§.
ex Htteris HilarU-mbriachi ad Atigusliniini, alia ex, n ipskhomina,Zqsi_riuS
libro quodam Cbelestii pltiribus .capitibus distinclo brriati sint ab Africanis. pbriiJfex |rifanda^dixi|, lahdibtis
tn hahc .ppiijJQribniOrqsiu.S
desumpta sint; quse primi genefis, eadfemiisdemque ep;jscbpbi;urii.airii.c.us^.jfricaii.ioi.^^jqdtixef^), qtiasi ;Vel
verbis in primoet iertio Hieronymi dialogb legun- riVercedeni bblati iibelii , yerbepefic)um
Sectindi et tertii ........ireperitfefet,
.,. ....
tuf; qtiifi j, suppeditavit Ofosius, rit referret. ^ ^
ex_ApoIogia.facilecohficitur; quse quarti, hbii iisdeni Sexto, cur HierQny.jriussynpdjim Pios^p.Iitariam
quidem verbis, sed eodem sensti in Dialogis haberi-. in;isefabilelri .scripserif, in.qua.neiripe.. licet ;fides
ttir. Quod lamen facere difficultatem ribii debbt, vic^rif, yicif .tameri industria ^parinis f_.elagium?ypr
siqu.ideni monuit Augtistinus, titique Ofosij tesiihib.- l^hii^-:pur!_iisi', .j^sejesia",pjf'^'s^reiVrRU.isgue^ ift ips.p
nio,_ion.,inipso quidem cotieiHoesidehi verba exiibc ati.fdem.aiebaf, «mulis 'superjofeip,. . ,,
Gbelesiiiiibello, sed easdem tanluin fere sehtehtias - Septimb , ,ciif ,feb.ris,rit fif, pafefactis iHiepqnymi
relatas esse. ^PelagiisectafHs jiipri.riiedlbcritef yexata, sjt.»
flsee si vefa sint, ut esse yix ullus prudehs rerurii pitrs,a
imiho ipse Hiefbhymus in.yiijB;d.i^G.rIme,n yerierif.j
hegaverit, plufiifrh rerutii causaeIiaeterius aut ignotse qjipd declinare non aliter pofuitquam.fufris .munjr
arit salteni dubise appafent; et pfinio qtiidem, cuf iiof is prsesidio,. ..••-'"
Orosius tion autuhino fedierit iti Africarh, quod tetii- Postremo denigue, cur de Joanne veluti persecu-
pestas suadebat, immo et promissa fides poscebat; tibnis auctore ad itinocenliutn papam delaise sint
simul enim et apologiam sibi, et Pelagio liteiri , et querelse, nec lameri hujusmodi, ut ajjpejlatis noniir
|oanni vicem parabat; aut certe intbhtus iri bmnem natim personis posset pontifex iegilimum judicii.m
543 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M.1MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. S4C
exercere; interfuit enim ita securilati susein peste- \. Quarta eodem tehipore conscriptam se mani.estis
jum consulere, ut causse tamen negotii non claris- indiciis probat; exponit enim hscresis Pelagians»
sime paterent. origlnem , artesque hominum occulta venena spar-
Sub finem addi potest, quod in dissertatione de gentium conlra qucs tacilo nomine Opus confectura
synodis omisi episcoporum quatuordecim provincise sit, nec tamen adhuc editum, propler iniquitatem
Palseslinseprimse,qui concilio affuerunt, sedes notas teniporum, et Joannis Hierosolymitaniimpotens erga
esse, si modo quinque excipias, Ammonianum, Por- Pelagium studium. Sed juvat totam hic exhibere,
pbyrium juniofem, Zosimum, Nymphidium et Chro- quoniam continet plurima magni ad hoc negotium
matium; nam Eulogius Csesariensi Ecclesise prsefuit, momenti, et per se dignissima quse sciantur. Multis
Joannes Hierosolymitanse, Porphyrius Gazensi, Eu- et de toto orbe confluenliumlurbis , et sanctorum fra-
tohius Jerictiontinse, Zoboenus Eleutheropolitanse, irum monasteriiquecuris occupalus, commentariosin
Fidus Joppensi, Jovinus Ascalonitanse , Eleulherius Jeremiam per intervalla diclabam, ut quod deerat otio
Sebastense, Clematius, ut videlur, Diospolitanse. superesset industrim; cum subilo haresis Pylhagorm
el Zenonis KITKBUU; id est, imvasti-
x«i «v«â/-Tii_-.«f,
Prmfationes ad librosGommenlariorumin Jeremiam. bilitatiset impeccanlim,qumolimin Origene,el dudum
in discipulisejus Grunnio, EvagrioquePonlico, et Jo-
Ratio temperis que ccnscriptse sunt prsefationes vinianojuguiata est, cmpit reviviscere,elnon solum m
quatubr in HbrosCommeiitariorum in Jeremiam, nou Occidenlis, sed et in Orientis parlibus sibilare, el in
aliunde certius quam ex ipsismet inibitur. quibusdaminsulis, prmcipuequeSicilimet Rhodi, ma-
Prima siquidem edita esl cum nuper indoclus ca- R culare plerosque, et creseere per dies singulos, dum
lumnialor erupissel, prmcursore Grunnio, qui nimia " seerelodocent et publice negant : cui respondere, diu
sterleret vecordia, ulpote stolidissimus, et Scotorum tdcens , et doloremsilentio devorans, crebra fralrum
pullibusprmgravatus; qui etiam CommenlariosHiero- expostulalionecotnpulsus sum; nec lamen huc usqu*
nymi in epislolam Pauli ad Ephesios reprehendendos prorupi, ut auclorum nomina ponerem, matens eo*
putarel. Hsecautem in Pelagium conveniunt Rufini, corrigi, quaminfamari. Nec enim hominum, sed erro-
quem Grunnium Hieronymus nominat, discipulum, ris inimicussum; qui mihi ut vicemlalionis et genui-
oriundum ex Britannia, hominem corputentum, et num sui doloris Uliderent,veteresmagistrorumsuorum
llieronyraianse prolixilatis in Commentariis prse sua calumnias concinenles, in lanlum elingues el miseri
brevitaie reprehensorem. Hsec igitur prsefalio edita demonstrati sunt, ut ne maledicerequiaem suis verbit
estann. circiter 413, quo Pelagius Gommentarios in poluerinl : quorum tunc lemporis, edilisadversuseot
epistolas Pauli in Oriente vulgabat, et eis propler libris, nenim confutatmsunt; quos qui legere voluerint,
simplicitatem et brevitatem prse Hieronymianis pre- liquido pervidebunl,caneseosjuxla Isaiam essemutos,
tium apud multos fecerat: atque hinc factum procul qui latrare nesciant, habentesquidemvoluntalemet ra-
dubio ut Hieronymus singulis fere prsefationibus in biem mentiendi, sed artem fingendiel latrandi non
libros post hanc reprehensionera compositos, brevi- habentes. Quibus loquar compendio : Aut bona sunt
talem promiserit. Sic enim habet in secunda prsefa- qum docelis, aul niala. Si bona, defendite libere ; si
tione : Diclandi cornmentarioli,nec tdmia lottgiludine mala, quid occultemiserosjugulalis errore, reclmque
exlendenles opus. In tertia : Conabor tatissimos ex- fidei, ad decipiendossimplicesqupsque, jactatis expq-
planalionis campos angusta commentariorum semila sitionem? Qum si vera est, cur absconditur;si falsa,
coarctqre. In quarta ; Quartum breviler transcurrentes, C cttr scribilur? Rogo, qum esl istainsariia? Prmcipiente
in his tantum qum obscura fuerint immoremur. Aposlolout parati simus ad satislaciendum omni pos-
Notanda vero generosa mens sanctissimi senis cenli nos rationem de ea qumin nobis est spe (l Pel.
parvipendentis obtreclalorum rqbiem, qui non solum in, 15); et prophetd clamanle : Loquebarae teslimo-
verba, sed syllabas quoque verborumcalumniarentur; niis tuis in conspecturegum, el non confundebar(Pt.
in eo se scire aliquid arbitranles, si de alienis Operibus CXVHI, 46). Isli publicuin fugiunt, ct susurrant in an-
delrcilterent, gnlis perdilorutn, dolenlque quasi pro suis qum sua
Secunda suum habet ceiûm characlerem, scribit metuunt confileri. Gumquegeneraliler adversumvitia
enim Hieronymus : Secunrfuij»librum celeri sermone quid et hmreticosdixerimus, se peti queruntur, malum-
dictamus , avertentes parumper aures, ne audiamut queconscientim dissimulatadiuindignationepronunliant.
judicium sanguinis , et inlerfectorum animas deplore- Quod si cavendumnobis est ne velerem tmderevidea-
mus, qui opinionevirlutum quotidiecorruunl in super- tnur neeessiiudinem,.si superbissimamhmresim spiri-
biam, elDeo se similes arbitranlur, etc, quorum fu- luali mucrone truncemus, ergo suslinendm erunl nobit
rori respondimus, ut potuimus; et _i Dominus vitam cruces prodilm fidei, et dicendumcum propheta : Ver-
dederit, plenius responsuri sumus, satus sum in miseria, dum mihi infigilur spina (Ps.
Scripta est igitur post epistolam ad Clesiphontem, xxxi, 4). Quin polius audiant.illud apostolicum :
ubi eademfere verba inveniuntiir, el ante Dialogorum Obedire Deo magis oporlet quam hominibus(Acl. v,
plenius Opus, quod promillitur, alque ita ann. Mi. 29). Et iterum : Si hominibusplacerem, Chrisli servut
Tertia eamdem prsefert notam : Lalrai, inquil non essem (Gal. l, 10). VCI-M.B hmc in proprio, - nisi
Hieronymus, per Albinumcar.em, grandem et corpu- ^tacuerint,
° Opere plenius exsequimur.
lenlum, etc. Verum hoc aiins, cum nempe pleniori In commeniariis ad capul __3de Pelagianis loqui-
Opere (Dialogorum tribus libris) tria Ccrberi capita tur, non item de Palladio Galala , quod suspicalus
contrivit;eodein igituranno ac prsecedensscriplaest. tamen Baronius, cum ait, non omittendum monere
"Verbaaulem , quibus solitara hsereticorum in ca- leclorem prsefationemin sexlum librum Commenta-
tholicos versutiam fidei defensor exemplo suo pro- ribrum in Ezechielem videri perlinere ad historiam
bat, digna sunt omnino quse notentur. Id agit diebut Pelagianam, scripiamque post mortem Rufini Aqui-
et hoctibus, et aperle, et per insidias, veris falsa mi- leiensis, quasi ex ejus buslo Pelagiani enascerentur.
scendo,immouniversatnendaciasubdolomellecircum- Sic enim habet (Prmfat. in vi lib. Comm.Esechielis):
liniens, ul qui audit verborum dulcedinem, venenc Pulabam quod medio serpente confosso, nonrevivisce-
pecloris non formidet; pacem pollicetur, ul graviort rettt hydrm novella planlaria, et, juxla fabulas poeta-
bella exerceal; ridet, ul mordeat; manum ojfert, u rum, Scylla morlua, nequaquamin meScyllmiDei smvirent
ex improvisosimpliceminterficiat Abner. Nimirum hot canes, qui lalrare non cessant; el hmrelkis per-
illud est,.quod et Apostolusioquebalur. Nonenim tjui cussit manu, ne tenlarenturcsi fieri polest; eliatn ele-
tgnoramus aslutias (11Cor. H,ll). HklaCet, alib cti DeitMatih. xxiv,22)[Addendum forte pax exsiste-
criminatur; mittil in universumorbem epistolas, bibli rei]. Hmresis ipsa non moritur , hmreditariis contra
nas , prins auriferas, riunc maledicas, el palientian nos odiorumsuorutn calulis dereticlis, <jui noslra ti-
nostramde Chrislihumilitalevenienlem,malmconscien' mulantes genilricisantiqum,et pellacis Vlyssis venena
iim tignum interpretalur. non deserunt, labiaqut tantum mellt circumimunt, el
«45 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS ADR. H_4.RESIMPELAG: ANTE MORTEMS. AUGUSTINI. 546
juxta eloquia Scripturarum, mollierunt verba sua *«- A a Zosimo; id enim significanl verba mbx afferehda.
jier oleum, ipsi autem tunt jacula (Pt. Liv, 22), etja- In priore eximium istud est: Jifacteviriule in orbe
cula ignila, qum scuto fidei repellenda simtil et extin- eelebraris; catholicite conditorem anliqum fursutrifi-
guenda sunt. dei venerantui\atque suspiciunl, et, quod signum ma-
Ex his prsefationibus Hieronymi aliisque Operibus joris glorim est, omnes hmrelicidetestanlur, et me pari
jara memoratis inielligere est quis stalus fuerit rei persequuntur odio, ul quos qladiis nequeunt, votoin-
Pelagianse in Palsestina ab adventu Pelagii usque ad terficiant.
synodum Diospolitanam, quibusque artibus promo- Eximium hoc etiam in altera. Mulli utroque clau-
veretur, prsesertim apud nobiles feminas, ipso per dicanl pede, et nec fractis quidem cervicibusinclinan
se agente Pelagio cum Anniano: coibat nempe fa- tur, habentesaffectum erroris pritlini, cum prmdicandi
ctio loli orbi perniciem faclura, pielalis alque humi- eamdemnon habeant libertalem.
litatis specie, severioris disciplinse j actantia, alieno- Tres epistolse oslenduntrei Pelagianse statum in
rum Operum reprehensione, occultis conventibus Palseslina a synodo Diospolifana usque ad annum
in cubiculis, adulatione potentium viduarum, facun- 419, nempe insolescentes liujus factionis homines,
dise ostentaiione, callida doctrina. expositione, mi- propter suffuratam a Pelagio per mendacia absolu-
nis in eos qui contra scriberent, quasi responsio- lionem ab episcopis, suam hseresim approbatam,
num mole obruendi forent; querela conlinua, quod epistolis in provincias missis, menlili sunt, suisque
invidiam paterentur homines evangelicseregulse te- adversariis apertam vim intulerunt, ut Hieronymum
nacissimi; clericorum scissione in parles, inspiralo vix munilior turris tueri polueril,\ Dei servi el uncillm
parti suo nomine donatse odio erga sanctos, qui cum "|, ad curam Hieronymi pertinentes sceleratissima cmde
Hieronymo in monaslerio serviebant Deo, etc. afficerentur, diaconus occideretur, et mdificiamona-
steriorum incenderenlur (Lib.de Gest. cap. ultim.).
Reliqum tres epistolm. Sed audita condemnationis fama, insolentiaque.in
Epistola ad Alipium et Augusiinum paulo ante rabiemversa, nihii non commenti sunt, i_il.il non
mortem Hieronymi scripla est,, nimirum ann. 419, machinati adversus eos quos susedamnalionis aucto-
sub finem ; namquein ea fit mentio, et synodi Dios- res crederent, metuque irhperialium sanctionum
polifanse, quse coacla est ann. 415, sub fiuem; et compressi, non evomuerunt venemim, sed occullius
commorantium in Palseslina Piniani et Melanisc, qui foverunt.
cum Albina advenerant ann. 416; et jugulatse hsere- CAPUT K.
sis Ccelestianse, quod coritigit ann. 418 et obitus De scriplis ab Auguslino adversus Pelagianos.
sanctse Eusiochii, quse transiil ad Deum die 28 Se-
ptembris an.n. 419- et redeuntis post annum in Hactenus de Hieronymb, qui bello Ecclesise conira
Africam Innocentii presbyteri,qui missus fuerat ann. Pelagianos velitatus est, eo fere modo quo solent
418 Alexandriam ab Africana synodo ad conquiren- velerani duces, fama poiius quam manu. Totam ca-
dos canones Nicsenos, rediit vero ann. 419, slalim- pessivit pugnam Augustinus , de quo non lionorifi-
que Romam missus est cum canonibus ad Bonifa- cenlius quam prudentius Hormisdas papa dixit:
cium vi kalend. Decembris. Quid Romana asseveretEcclesia de libero arbitrio et
Quamquam, ut ingenue fatear, difficilecredilu mihi gralid Dei, exvariis Augusiinilibris,el maximectdHi-
videlur Innocentium ex sancta Belhleem profeclum larium et Prosperum, cognosci posse. Id est, ut ego
atiquanlo lemporis intervallo, posl dormitionem Eu- Q quidem interpretor, posse quidem, vel ex uno satis
stochii, qua se pndem doluisse scribit Hieronymus, Augustino constare quid columna veritatis, quid os,
Carthaginem venisse hiemis tempore,-et vikalend. Spiritus sancti loquatur. Sed tanti niHilominus viri
Decernbris missum fuisse Romam. Quare velmors sentenliam, non ex quibuscumque Operibus sequiili-
Eustochii in annuni priorem referri debet, quod mi- ter, verum ex postremis potissimurn inteliigeridiim.
nus reor; vel Innoceniius qui lillerarum Hieronymi Atque hsec pars seiiteniise pontificis cum talis sit, ut
porlitor non fuit idem ac qui Alexandriam legatus ad alicujus doctoris commendationem brevins nihil
est ab Africanis , quod non illibenter.fatear, propter cumuiatiusque dici pos.it, altera tamen neeessarise"
hsec Hieronymi yerba : Sanctus Innocenlius presby- cujusdam prudentise raonilum gravissimum coritinet,
ter, qui hujut sermonis est porlitor, anno prmterito, ne dum auctoritatem ita commendatara sequimur,
quasi nequaquam in Africam reversurus, meaaddi- veluli regulsm calholici sensus, unam omnibus sine
gnationem vestram scripta non sumpsit. At qui lega- delectu Operibus fidem prsesfemus, aique ila impru-
tus fuerat Innocentius, ulique reversurus erat. dentes ab ipsomet magistro aberremus. Quamvis
_Etsi bsec episiola contiaeat responsionem ad quseenim Augustinus assecutus sit aliquando tantam di-
sita Alipii et Augustini de libris ab Anniano adver- vinorum gratise mysteriorum intelligeniiain, quan-
sus epistolam Hieronymi ad Ctesiphontem dialogos- tam forte nemo alius, prseler apostolos; non lamen
que scriptis; meliori lamen ex parte posita esl in consiitit statim in summo, sed per gradus nitondo,
gratiis magnifice utrique agendis, quod ipsis coopera- difficultatum tenebras, prout divina Iux se infunde-
toribus et aucloribushmresisCmleslianajugulata esset. bat, obstantes perrupit.
Sectatorum Pelagii vix iion in rabiem versorum, _. Id de se ipse cordate sincereque testatus est, nec
ob condemnationem magistri, raeminit his verbis: " uno in loeo, nec uno tempore; ideoque sui studio-
Cum superatosdamnatosqueessese sentiaril, lamen ve- sos jubebat ita suis in Operibus Jegendis versari, ut
nena menlium non omitlunt, et, quod solum postunt, secum proficere et iisdem quasi passibus ad veriia-
nos oderunt, per quos putant se libertatem docendm tem accedere studerent (Epist. 7, ei l. de Bon. Per-
hmresis perdidisse. sev. c. 21, etc). ' .
Habet plura de Anniano quse non parum condu- Ego certe, cum primum animura applicui quse-ad
cunt adhistoriam etcrilicam, sed hsec retulimus in Stiones gratise penitius scrutandas, sanclissimi do-
Anniani elogio.- ctoris prsecepto obediendum putavi, liauriendamque
Duaesunt adhuc epistblse ad Augustinum, sed bre- ex eo fonte veritatem, quem mihi purissimum veri-
vesadmodum, atque-enigmalicse, utanlea dictum latis magisira Ecclesia indica.bat. Eam ob rem di-
cst: altera aj_mdAugustinum vigesima quinta nume- ligentius inquisivi quse vera forent Augustini Opera,
ratur; altera vigcsima sexta. Illa videtur statim quse supposila; quse ad negotium graiise per se per-
post synodum Diospolitanam data, quando grassante tinerent, quse id obiter taiitum attingerent; quo de--
nescio quo perditorum cuneo, qui valde in perversum nique singula tempore conscripta sint,'ei qua scri-
nilerelur Pelagio suffragari, vix munitipr lurris Hie- benlis experienlia, ut pressis vesligiis ductorem ab
ronymum ab impetu et incursu impiorum lueri poluil Ecclesia mihi datum sequerer, ejusque ductu, et
(Lib. de Gest.Palmst. c.ult.). Ista paulo post audilam 1quffsimelhodo, facilius eo perveniremquo tendebam.
iu Palsestina condemnalioaem ujrjusque hseretici Erit forte qui superflu-f me diiigentisiiabpraM^
tHi Al> PARTEM PRIMAMOPERUM M. MfcRCATORlSAPPENBIX SECUNtiA. 54*
pulef, cum toto hqc labore sanctus dqplqr defunctus \ tem, alque ila in omnes hominesperlfaniiitii, quam-
A
videatiif, fecehsitis ordine suis Op.efibus; Verum in dameoruiri argumentalionemqui riegdhtpafvuioi pec-
Retfactatiorium litifi.* rieqiieepistaterecognil.estints calum originaie gestaii, etc; QudpropW quoniatni.Jt
neque iibriiiliae; sed iraetatus dumtaxat, in quibus Operi, quodjam cerlo fine concluseram, hihil addefe
laihen ofdiheni"tempofis exacte nori servari, velfex «o.ui. et ipsani eisdetnverbis, quibtiSedirilegi, ei quid
hbc iinb quisque facjle cognoscet, .qtio.d.adhuc iri- niihi conlfa vedealur, huic episiolminsefenduiri pii-
certurii sit apud eruditos quo aiino Iiber deGratia et tdvi.
Libeio Arbitrio, quoque ahus deOfcto Dulciiii Post judicium Garlhaginensecorripbsitosa se ,fe-
Qusestibriibu.sconscriptus sit. Neque illud mirum, statur Auguslinhs; sed ahle mbftehi Mafcellini (Ltb.
cufn Aiigustihus inier reiraetandum ea ssepecbnjunt u Retracti cap. 33) : G_e.es(i_is,discipulus ejus, jarn
xerit, prbptfercogriationem argumenti, quse tenipo- prbptef tates assertionesapud Cqrthdgiheihiri episto-
ris rafione distarenl;; el forte npnnumquam accide- pali judicio, ubi egondii ihleffui\ exboriimuriicatioheiri
rif ui, serieni sepfuagenafip majorem memorla de- meruerati Et alibiri loco (Ibid. c. 37): Adquem;
ficeret. iriqiiit, scripsefamtresiibfos , qiiorUmiitulus Mi de
ANTE ANNUM CCCCXII: peccatorum Meritisti flewitssione,Ubidiligetitefdispu-
tatur eliam de:baplismopafvuloruhi_ rcscripsii miiii se
Libri ifes de Libefolr_'..rio (f briio |j; -_ Liber iinus fuisse permotuin,qriod dixerim, eic; Legehda ih eaiii-
de Duabus Ahiihdtjus (TbrriqVI),; r- Expgsiiio deiti senten.iam episiola 1S8, ad MafCellirium.
CjUaruindainproposiliqiium ex Episiola qd, Rgritq- Hseccum cefla fiiefe opoftet OpihionehiBa-
hos (Tbjiib lV); — Libfi duo ad Simjj/i-iaisiim_ ronii tres ejusmodisiht, libros fefefentis ad annuni 411;
(TbmolV). " judicium enim de Ccelesliohabitiun est.ttin.4i2, iiriie
f estaliir .Augustirius se. nihii ante hunc annum in Quadragesimam.
hseresiiii Pelagianam scripsisse, contfa quam prius, Liber de Spiritu et Littera [indubitatam prsefert
cum opits fuerat, ngn scripturis, sed sermqnibusel col- temporis nbtaih; sCfipitis siqiiiderii est post iibfbs
loculighibusdgebat (Lib. u Retrqct. cap. 35); de Peccalbrum Meritis, et ahie mortem Mafcellini,
Videtur lamen nasciturum boc monstrum quasi atque adeb, vel sub titiein prseseritisahhi, vel iriitib
prsefbcasse tribus. libris de. Libero Arbiirib, quos cohseqUentis.
parliiri Roirise inchoavit laicus, partim in Africa Nec fhintis evidenti chafactere ihsigriiiuf epistola
presbyter absolvit (Lib. i Retract.cap. 9): libro uno ad Horibfaluih de gratia hevi f estamehti: sic fehim
de DuabusAnimabus etexposiiionequaiumdampro- AugusiintiS Mafcejlino, post missos, aique ctiam,
posiiiohurii ex Episioia _idJFtomahbs,qtiodutfumque notinulJafacta recognitione, femissos tres libros de
Opus elaboravit adhuc presbyter (Ibid. c. 15 el 22); Peccatbflim Mefitis (Episi' 120, epist. 158): Nuiic,
tandem duobus libris ad Sjmplicianum, quos edidit inquil, in trihnibushdbeolibrumdd Hohofatumhgsirum
jarii factus episcopus (Lib. i Relract. cap. 1). dequmsliohibUsquibusddmquinqiie, quds niihijpfopq-
Atque hinc constat inquirenda nobis esse tenipora suit, fetper liitefqsiniiihavit.Et alio ih Jbcb: JSqipsq
eoriim tanlum QpferUmquse scfipta sunt octodeciin tempofequocoriifaDbhritiilasiie/jeineiiijfexefcebamur,
annorum spatio : qtiot nempe effluxerunt ab Opeie et conlra Pelagianos exerceri jdiii coipefamus, «jiiicus
primo ad Marcellinum , ad mortein Augustini, qu_e quiddm inisit riiihi •quihque'a 'Cdflhdgiriequmttiones^
contigit ann. Christi -450,v kalend. Septembris. et fogdvilui edi illi scribehdo exponefeiA,etb. [Lib. u
ANNO bccciii. . Relfaet. edp 36).;
(Q ANNOCCCCXlH.
Libfi ifes ad Mdriellihuhi.de PeccqlorjumMefitis et
Rernissioriibiis( Tbnio VII j, •-- Libir de Spirily, et Serfriqin die naiali sqncii Jgatims prmcurtoris { fo-
Litiera ddiUmdem '(fpmd I_I), ^-rEpistola ad Ho- irib II Suppl.); — Serino ii de verbis Apostoli
nofaium { Towo 11), (TbmoX).
Scripti sunt hi quinque libri, nam epistblam Aii- Hoc ahno habiti surit Carlhagine duo sefmones
gusiinus iibrum quoque vocat (Disseft. de Synbdis) ± adpbpulhm, de baptisirib parvuibfhm : pfiirius in
posl judicium Carthaginensede Coelestio,quodarin; natali iancti Jbanriis, niehse junib (ii paft. Suppl.
412 ante Quadragesimamfactumest fetante morteni pag. 338), allef pbst riatale Sancii Jbahhis , in feslo
Marcellini, qui sub invidia tyranriidis Heraclianm db martyfi., menseJiitib. llle editus est hupef ex bi-
hmfelicisinnoceitscmsus est (tiierori. dialog. 3, tiib bliothCca fegia; iste jaihdudtirii cerisetuf decimo
finem), ann. 413, yin id. Aprilis. -quarto loco iiitef sefiriohes de yefbis Aposioli.
Primi ofnnium prodierunt duoj qui etsi pfsefefant De primo hsec babet Augusiiiius (Sefm. H de
vulgarem titulum de peccatorum Meritis et Remis- verbis Apostoli), Ndidli-saricti Joqrinis, inter cmierq
sionibus, ab Augustino lamehde Baptismo Pafyh- qum dicendd videbdntUr, ad bdpiismuhi parvulorum
loruiri, et Perfectiqne Hominis (Lib-.:deGest.Paliesi. nosterserfriodeductus eit; el quia jam prolixus erat,
c. 11) ;/ab Hieronyriio de Infantibus Bapiizahdis et de ilto lermiridridocogitabdtur, rioriiaittd dicta sunt
' (Dialog. 3, sub finem), surapta ' appellatiotie a prsede tdnta qumsiidne,quariid iti periculoiqnlq d sqtlici-
cipua parte_ nominantur. i \ '. . lis dicidebuerUriti sollicilosautem nos 'fdcii,non ipsa
Scribendorum causa riarratur; partim in librb de U] » senteniiajum oliriiih Ecclesia'cqtholicasuirimaaucto-
Gestis PaJsestinis(Cqp. 11), parilm ip Relractatibhi- rilale furiddia, seddiipuiaiioriesqudrumdqiii,quimodo
biis (Lib. ii, cap. 1j5)_fervenlibusscilicelcghiehtiosis- crebfescefe,et ihuiiofum anirhds eiertefe inoliuntur.
sima dsserlione qUmstionibusAiiwortalitaie Adami, Quibus verbis heriibnori agnbseet significsirisermo-
baplismo parvulorum, et Kvaf-«pT«!r_a Marcelliribqtie nem nupereditum, qui voluerit vei leviter ipsum
tribuno, qui nip:.esti?simos paiiebaiur 'duputaiofes ad- ocuiis-luslrare.
versus dritiquamlraditionenv,^tr litteras Auguslinum De securidb ita idein Augusfinus, pbst factam
consulenle; coegil sahclura dnc'torem'So./icii«_.oc/(a- mentionem librorum de Baptismo paryulbrum, ad
ritatis, quam erga Christi Ecclesiam per 'gratiam Dei Marceirihriitiscflbitîii.^-Gesf. Pdlmst. c.il). De
habebqt, ut ad eumdem Tfibtinum miitefetdubs pri- 'quo 'etidtri, bapiisiho prirvulofum, 'posied te jubente
inum IjbroSj deinde tertiuni. Sic enim ail (Lib. mde I Aureliuin alloquitiif) ih 'ib_rsi.ic~r Mdjdrihi, gestans
Pecc. MeriliSi e.tc, cap. 1): Post dies paucissimosa in manibus 'episioirithgioribsissimimaftyfis Cypriam,
missislibris-,legi Pelqgii qumdamscripia, viri, ut au- et de hac fe iieibd ejus fecitdiisqlque peitrriclam, ut
dio,sancti, elrionpqrvoprofectuchristidni,quminPauli ~ 'crrof iste itefafius de qudrumdariicqfdibuiquferretur,
apostoli Episiolas expositioriesbrevissimascoriliriefenl-; quibus pefsuasa fuefaril, ,qum ih 'his 'gesiis videmus
alque ibi comperi, cum adillum «eiiisse.loeum, itbi datririaldi adjutus orqlidnibustuis, qudiilum polui,
dicit Apostblus(Rom. v, 12); Fer Mnajn horiiinem laboravi.
peccalumintrassein mundum, etper peccatum mor~ Habitiisest, utmox dixi, jpostfestum hatalesanctt
S49 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS AijR. H^RESIM PELA& ANfE mpM ?~ AUeUSTINl. '($).
joaririrs, et -i__die solemni marfyris, cujusdam,, Feli- A_ oobjeclorumqtie .splulionibiis., Raliq teniporis iiiilii
ciiaiis bpiriof, ribn qii& sbciairi.h£buit. Pefpetriam, vyidetiif ihde pqsse nQnimpfopabiliter pqnciudi. Nam
et Tuburtse passa. 4|t> sed alferius sepiem filiprum C Orbsius, iri siia ad Augustinuni,de,Priscillianisfis
maHyrurri matfis, cujiis irifeiribfia V. idiis Jjilii in cconsiijiatiqne, meiriiiiit Cprnrtiqniiorii, ut loquiiur,
Africa qudque JBeltsiJralJSiuf.Sic enim Augustiritis de d fiseresibus Augustlno ab isli.s d.uobus .epis^cbpis
post ea qu_eipeffihent ad priofein sefmbneni mpx direcii: b nec aiiud videiur npmine Commbiiiiofii
allata; pefgit (SeTrin.1* de «effc. Apost, ):, Hgdii ssigniiicasse , quaijj _ liiteras , cum . defitiitiQiiibus
ergo adjriycihteDbmmoptdcuit vobis hinc logui. Dietri rriiissas; si eniiii aijud signifiqatumypjuisset, id prb-
qUiderh'solehihemmqrhjfis ce.eJramus, sed mqjgr cqu- ciil * dubib riori, tacuissel/Augusijiius_ ut ex .refuiri
sa est bmriiutii.fideliumquariiiqritummodqmqrlyruin, Jadjuiictis mnnifesium est. Cum efgo corisiiltatiahori
etc: VerJjiimApostoli, quod tfactatiim est, fiiit istrid exigijp . tempore prsecesseritOrosji, siveexpalria ad
.procul diiliio, quod in prliho serhibne allafurii esf: _Augustinum, sive ex Africa ad JHieronyhjum)profe_.
Per Ad&mehiriipeccaiuhiintravit iri mundum, et per < ctiorierii, curnque seripius, sit jiber.de Perfectiqne
peccalummgrs, qtque itq in omnespeHransiit, in quo 1Jusljfiie, ei ante redituin Orosii ex Orieriie ih Afri-
omnespeccqvmmi. .,,. , . , ..... '
cam, et postquani AugiistiniisHilarii. ut opinor, de
ArgumeiUutrie__pbnitiirhis yeiliis (Ibid.): Cbnce- saccepta episfoia gratias agentis respbnsione didicis-
durii paiiiilios6qpti*ar| opprtere; noh efgo qrimslioest tset, Ccclcstiumnon esse in Sicilia, nebesse est ntinc
inter rios ei ipsos utrumiparyuUbriptikqndi,#int,sedde 1fempqris fuisse cotifectum;
causa qud!rilufquqfebqplikqricii stni, eic. JYosdiciiiius vVefuni centra hatic rationem tempbris pugnat
eos a.ifef s'aiuiemeiw.flmr_;ile.Hidiri „*" <
jipn hqbiiufqs, riisi -. objectiq sane gravis; Nam siliberiste.jara tund teih-
baptieeritufin'Chris't6;iliiquiem dicunl tioft prppter pris fuisset conscriptus cuni Qrqsius in Palsestinam
saluteih, hoit pfqpier yitdmfeferhairi, sed propter re~-.: profectus est, ab ipso delatus esset una cum iiliis
gnum cmloruih;felc; . ,,,:,, ...... Qperibus tunc absblutis; libfis neihpe iribiis ad
Re multis raiibiiibus cbrifbcta, acljurixifAugusti- MafceHinurii,sefmene 14 de verbis Apostoli; et epj-
nus (Lib. iii, epist. 8qd fidum de baplismginfqtit.). stola ad Hilarium; neque enim minoris momeilti vi-
auctofifateih iancli..C^rian^Jcujusu'epis.l6lam, au- deri potuit ad rem fidei conlra Pelagitim defenden-
dienti populo iniegrarh;'praelegif, paftim in. primo.; dam, pelatum verb nbri fuisse ex eo conStat; qtibd
partim Shsecundb sefriib.ne;.Viffetuf auterri Hierbny^, et.Hiefonyriius de ijnpeccatitia.disputans ipsius nbn
mus (pialog. 3 ddvefs. Pelag.), yet utriimque iegisse, meminit. nOnoblitus; cuni debaptismo par vulorinii
ab Orosip ex Africa delatum, yej iiafraiitem Pro.siuni ageret, librorum ad Marcellintim; et de ipso riihil
audivisse; ejiikdem eriini epislqlse qiiam pefiiide ac Oj^psiuslegerit ih synodo Joannis, cum tamen pp-
Augusiinus de.cfipsit auctofitaie iisiisrist. porliinum admbdUm esset; et inde nihil bbjecttim ,
ANNQ CCCCXIVi sit Pelagio Dipspoli; etsi longe jplura pravitorsiqUe
contineat quarii libellus episcopbfura; ••*
Libersiveepisloia ad flifariuhi «lonac/iurii(f omo 11); Facit hsec objectio ut sentenliam nieam nbn indti-
-- i.i_ierde Perfeciiorie Justitim (TbiiiQVII). bitabilem opiner: non facitiamen ut falsam feaf ;
Augustinus Hilarib Syracusis irifeffbgariiide;qu_e- potuit enim fieri ut 'quemadmoduriilibruiride Spiri-
slionibus Pelaîanortiiti, respqhciii epislqia (jEjjjsf. tu et Littera Orbsiiis vel hphdetuHii Veliioh ineriii-
89),-quam ipse pfoptef pfblixilatem jihriiin yqcat. nit, ita riec istam; licet uterque muhum conducat
FuilyefQ HilariUilaiCu^tantum, quippe qqerii AUTG Q ad fidem tuendam. Potuit pariter fieH ut eadehi.
gustihus fljiuhiihotiiiriat(Lib.M Gest, i. ji), mona- causa cur Augustinus hunq iriter recerisehdos libfbs
chum HincniafuS(Lib. de Prmdestinat.),. prsetermiseril; menior tamen episiblse ad Hilariiihij
Ratib femporis 'qiib .scfiptam dicimus..cpjst'qlam vettieritne ipsuhi Orosius secuiri tiepoitaret', fbfie
haric, facile' iiide tqiiljciiuf. iAB'(Jrbsipiri Palsesti- nimirum niiss_ead Paulinum et Eutrbpium reS^bh-
nam del^la est (Orpsiusiiiapolqg.c. 3), lectaque.in siotiis apographum, yel niilliim Hippone servaturiv,
cbnyeritu presJiyteforhiti die SO Julii annj.4IS', ab -^ yel amicis commodatum tit describeretuf; 'cbmmiirii
Hierqnymb meriiqraittr in 5 djaiogo, quem alisolu- cum aliis, qtiqrurri meminit Possidius. Hbfis fatq fe-
tuiri esse ante syriQdum.DiospoiliaiiamqstendimUs:. cuperari iion potuit; .''"
in eaderii sytibdq inde pelagio qiiaidainqbjecia suijt
(Lib. deGest. cqp. 11). Ctiiri efgo Ofosius in Pal_eT .' ASNObficcxVj
stinaih tenerit yerna tehipeslate grin,..MS, cumque Dum epislolmiid Hierinymum (,,fbmoiil,)-; -^ Liber
ipse diehac episfbla Augusiihi, e't de alia Hieronymj de Nqium el 'Gratia (f omq yjl^,
ad Ciesiphojileiriloqueris, tiiramqiie .nuppr scriptain AuguslinUsduas. dedit sld :H|erbnymum episioias;
dixierit; cieriecririi_e.pi__C6._kIlieiphymi,.yei sub flnejh alteram.(Episl. 166) de origine ahimarum<, alieraiti
anni 413, velhujusce Ml itiitio daia sit; fatendum (Epist: 29)Lde loco Jacobi:iQ'«t offeridefiiin unii,
esfj Augtisfihi epistblam^ yei exeunte anno facfus est qmhiumreus. Utramque dethlit SecumOfb-
2ubque
13, qubd riiinusfeof, yieiirieunte isto 411, scriptam sius; de quo Augustinus. Venitad riiefeligibsus jjju-
fuisse, ..,.;...:;• .. ,:, '.'..; veniscatholica pace frqler, mtdlefilius_>, horiorexc6iii-.
Neque yerb pfius s'ci;ibi jppliiit, cum in.ea fiat presbijiernoster Orosius,vigiiing;ehio,.pardfusetbqUio',
mentip, ttiiri ftidfcii de; Cbelestipfacti Carthagine svihV V flagrans studio, utile yasin domoDoinini essedeside-
iriitium Mm '412,; turri Jibfbrum <je Peccatbrum rans, ad refellendqs falsas perniciqsqsque doclrinqs^,
Meriiis, et libri de Spirilriet Litfera, qui editi atih. qiimuriitiiasJ!iff-_]_idô^ViVîuj((0 t»/eiffî_(5'"^pihîcjjrj^p-
41_i, sub finerii; tiirii deniqhe eccjesjas.tjcorum serra 'baYbaricusgiqcfiusYrucidafuni.Nath iWe,.oo.'nps
moriujri, de qiisesiibnilius pelagianqrum„ quorujrii uscjueiib.Oceahiiitltire pfppefqytt, fatriq excitfii.quqd
prsecipui fuefurit ilii dub quoliabifi arin. 413, circai o .riepdsset de __sqiim scire veHelquidquidyelle^ dii-
mediuni. ... . ... .'•', dire. Nequenullutn cepilqdvenlussui fruciuni. Pfimo
Inde Vero evertitur bpiriio Raroriii, epistplam hanc: ne de tiiemuitum famce crederel; deiridedpciii %onfi-
volentis scrjptaju fuisset ann.. 411, id est, anle judi- nem quod pgtui _•quod duietririon pblui, -riiflie'clihpefi
ciufri de Cceiestiocxerciluin Carthagine, et scriplbs> possel admohrii,dtqtieUtad le ifellidhdiustrim.^Qud
ad Mafcellitiutii.jififos. '.,'..".;.,:..... in recqnsiiiutri vel pfmceptiiniriieUmciiiri (ib.enieret
Ad iderii ipSUihjeiripiis, si tameii non adsuperius, , obediehler accipefet, fogavi eiiin'ut absieyehiensper
perlinet.HberdePerfectione Justjtise, quo respbndit' nqsadpropridrerhearet: Qiidfnejus pdllicitMorieirite-
Augustinus libro quein ex 'Sicijia acceptum Paulus> neiiSiOecasioiierii mihi'cfedidiriDoiniiioesse'cbiidespqrii
et Eutrqpius, Hispariiafurii episcopi, ad ipsum mi- qua libi scriberein deiis 'qumpef 'te 's.tifepupip-,etc.
serarit, Erat ilfe Ccelestii, ut dicebatur, continebat- Librum de Natura e.t Gfatia iriciib-ivefatquidem
qiie dfefitiiiioriessexdecim, seu raliocinationes dei ahtequam Orositis flippone sblvefei, sed riondum
«v«iwfraaiti, cum suis e Scriptura testimoniis,, ., abSQlverat.Undelh Retraclaiibnibus(Lib.acap. 4ii:
SSI ADPARTEM PRR.AM OPERUM M. MERCATORlS APPENDlX SECUNDA.:. S5*
Venit etiam tunc in manus meas quidam Pelagii liber, A _ eustodire, si velit, _ quatuordecim episcoporumsen-
vbi hominisnaturam contra Dei gratiam, qua jusiifica- tentia comprobaiam(Ibid., cap. 30).
turimpius, et qua christiani sumus, quanta potuit ar- Post hsec Augusfinus, et prsesertim post relalionem
gumeniatione defendil: librum ergo quo huic respon- familiarem Orosii, de gratia Pelagii apud Joaiinem
di, defendens graliam, non centra ndluram, sed per Hierosolymiianum, ad eumdem episcopum scripsit,
quam nalura liberatur et regitur , de Natura et Gratia questus primum, quod responsionem litteris, ulique
nuncupavi, etc. Et ad Innocentium papam nomine per Orosium datis, ab eo non accepisset; deinde mo-
quinque episcoporum (Mpist.my.Misirnus reverentim nens fraterna charitate, ne permitteret sibi a Pelagio
tum librum, quem dederunt quidam religiosi et honesli illudi, cujus nonnihil ex librp de Natura protulit in
adolescentes servi Dei, quorum eliam nomina non ta- specimen impietatis; denique suum offerens librum
cemus, qui sicut audivimus, el jam nosse dignaris, de Natura et Gralia, et vicissim petens, episcoporum
ipsius Pelagii exhortatione, spem quam habebant in plurium nomine, gesta synodi Diospolitanse iu
tmcuio, reliqueruni, et nunc continenter Deo serviunt: Africam trarismitti.
qui cum eodem errore tandem aliquando, per qua- Epistola igitur ad Joannem (qui obiit ann. 417, die
lemcumqueoperam noslram, Domino inspirante , ca- 10 Januarii) et post concilium Diospolitanum habi-
ruissent, protulerunt eumdem librum, Petagii esse ditum, ann. 415, mense Decembri, sub Dnem et anle
centes, et ut ei responderelur impendio rogaverunl. duas synodos, Carthaginensem ac Mileviianam, au-
Factum esl. Ad eosdemretcripta est ipsa responsio. tumni tempore ann. 416 congregatas, et post Orosii
Agenles gralias rescripserunt. Utrumque misimus, et in Africam reditum, mense Maioejusdein anni, atqtio
euiresponsumest, et quo responsum est. El ne nimium B "
iia circiler mensem Julium ann.' 416 scripta esl:
etsemus onerosi, signa fecimus his locis, ubi petimus quare oportet minus attendisse Baronium ad has
inspicere non graveris. • temporis notas, cum scriptam traditannc superiore.
In libro de Gestis Palsestinis (eap. 23, 24 el 25) Per idem tempus habitus est sermo, cujus partem
narrat totam libri velut historiam, quam, con- refert Eugyppius, hsec enim verba leguntnr sub
texuerat etiam scribens ad Joannem Hierosolymi- finem (Tomo II c. 288) : Hoc agit hodie Saianas,
tanum (JBpist.179). quomodo per venena hmrelicorumejiciat jtomines de
Unde ipse quoqtie Orosius (Apolog. c. 3): Exposui, Ecclesia, sicut per venena serpentis ejecit de paradiso.
inquit, coronmvestrm breviter, ut potui,Cmlettiumjam lllum nemo dical absolutum esseab episcopis. Absolula
ad honorem presbyteriisubrepenlem,apud Carlhaginem est sed confessio, quasi correctio ipsa est absolula,
plurimis episcopis judicantibus proditum, auditum, quia ea qum dixit anle episcoposvatholica videbantur.
convictum, detestatumque ab Ecctesia, ex Africa pro- Qum autem scripsit in libris suis episcopi qui absolve-
fugisse; cgnlra librum uero Pelagii B. Auguslinum, runt nescierUnt,et forle correctus est. Detperare enim
discipulis ipsius Pelagiiprodenlibusac pelentibus, ple- de homine non debemus, qui forte fidei catholicm.ad-
nissime respondere. Etposlea : Hoc in CmlestioAfri- jungi *e tnatuit, et ad Dei graliam auxiliumque con-
eana synodus deiestala est. Hoc Augustinus episcopus fugit : forte hoc factum est. Tamen non hmresis est
tcriplis suis, sicul audislis, exhorruit. Hoc in ipsiut absoluta, sed homo hmresimnegans, etc.
nunc Pelagii scriptis, sua responsionecondemnat. Habitus esl igitur, non solum ante synodos, de
Ex his concludere licet, librum, de quo nunc agi- quibus non tacuisset Augustinus, quemadmodum nec
tur, non tantum antequam Orosius ab Augustino tactiit sermone secundo de verbis Apostoli; sed etiam
discederet Africa, id est ann. 415, verna lem- Q postjactalamdePelagiiabsolutionefamam, fldemqno
pestate, sed etiam propinquante Quadragesima fuisse quam fecerat epistola carnalis ventositatiset elationis,
inchoatum, absolutum vero sestivo tempore. Unde qum gsstorum iarditalem procuratam prmcedens in
Augustinus ad Evodium ( Epist. 169): Scripsi etiam manus hominum prmvolarat (Lib. de Gest. cap. 30).
grandem quemdam librum adversus Pelagii hmresim, Intelliginms porro non obscure ex hoc sermone
cogentibusnonnullis fratribus, quibus conlra graliam quis ille fuerit episcopus, quicum Pelagius Romsevix
Christi opinionem perrticiosissimaii.persuaserat. Hmc non jurgatus est, propler dictum Augustini Deum
omnia si habere volueris, aliquem milte qui tibi cuncta alloquentis : Daquod jubes, e. jube quod vis; nec
describat. Dixeral antea : Si ea qum me magis occu- enim alius fuit quam Urbanus Siccensis, de quo Au-
pant, a quibusin aliud averli nolo, sanctitas lua noste guslinus: Sanclus frater et coepiscOpusmeus, Vrbanus
tanti liabet, mitle aliquem qui libi describat. Jam enim nosier, qui hic presbyter fuit, et modo est Siccensis
plura perfecta sunt qumhoc anno ante Pascha, propih- episcopus, cum remeasset ab urbe Roma, et ibi cum
quante Quadragesima, a nobis fuerant inchoata. quodam lalia senliente confligeret, vel se conflixisse
Ex his vero emendari debet quod scripsit Baro- referret, cum urgefetur pOndere orationis dominkm
nius ad annum 414 de hoc libro, atque eliam de (urgebat enimeum, el dxcebat:Siin noslra potestate est
epistola 102 ad Evodium, aliisque operibus Augu- non peccare, et in nostra potestate est omnes pecca-
Stini; nam ut de aliis laceam, liber nondum de Na- torum tentaliones solis volunlalis noslrm viribus sttpc-
tura et Graiia absolutus erat, cum ex Africa solveret rare, quare Deo dicimus : Ne nos inferas in tenia-
Orosius, quod ipse testatur, atque etiam Hieronymus tionem?); quid eum pulatis respondisse? Rogamus,
in tertio dialogo. Solvit autem anno lantum 415. _ inquit, Deum, ne nos inferat in tenlalionem, ne aliquid
1 " tnali patiamur, quod non habemus in ne
ANNO ccccxvi. poteslate;
ruam de equo, ne frangam pedem, ne lalro me inter-
Epistolaad Joannem Hierosolymitanum(Tomo II). — hmc enim non habeoin poteslate, etc.
i Sermo (Apud Eugyppium). — Epistola ad Merca- ficiat; Ebdem anno scriptani fuisse epistolam ad Merca-
':•..lorem (f omo IV). — Tres ad Innecentium epistolm lorem, cum consuiuisset de qumstionibusquibusdam
*v'(Tomo II). — Epistola ad Hilarium episcopum Pelagianorum, qui negant mortem peccaio esseretri-
| (Tomoll). butam (Lib. de 8 Qumst. ad Dulcitium), demonslra-
i Orosius in Africam rediit mense Maio, litteras- vimus in notis.
que (Epist. 30, tir.er August.), tum Hieronymi ad Au- Circiter mensem Octobrem tres ad Innoeentium
gustinum, tum Erotis et Lazari.ad Africanos epi- epistolse directsesunt. Una Patrum Carthagiriensium,
scopos de rebus Diospoli gestis, reddidit (Synod. altera Milevitanorum, tertia quinque episcoporum,
concil. Milevitani) : detulit quoque Orientalis diaco- omnes si Mercatori credimus (In Commonit.cap. 1),
nus (Mercator in Commonit.), civis Hipponensis, synodicse, omnes, si qua fides slylo et eloquendi
missam a Pelagio ad Augustinum defensionis suse formse, ab Augustino conscriptse. Prima est inter
ctiartulam (Lib. de Gesl. cap. 32) : vulgata est pa- Augustinianas 90(nunc 175 ), secunda(92 nunc 176),
titer Pelagii epistola ad amicum quemdam presby- tertia 95 (nunc 177j. De singulis dictum est abunde
terum, qua glofiabatw suam definitionem, t quod', in dissert. de synodis.
possit homq sine peccalo esse, et Dei manddta facilei Statim vero daiis. epistolis quas ad sedqtft 9JJ0SW*
553 filSSERT. VI. DE SCRIPTIS ADV. H.ERES1MPELAG. ANTE MORTEMS. AUGUSflNI. 554
licam Julius episcopus deferret, Augustinus scripsit A Agustino recensita, et quidem ad demonstrandum
Hilario episcopo.qui a Syracusano moiiacho roultum . quomodo Pelagius illusisset Patribus Grsccis quoad
disiat, monuitque primum de cavenda hceresi; deinde suam persoriam, et dogma tamen catholicum cotifi-
addidil (Epist. 178): Cumista scriberem,cognoveramus leri coaclus esset, quod posimodum suis libris per-
in Ecclesia Carthaginensiadversus eos episcopalis con- fidiose oppugnaret. Certe Augusiinus hac synodo vult
cilii conditum fuisse decretum per epistolam sanclo et Ecclesiam primum de hseresi vicioriam retulisse, ,.
venerabili papm Innocenlio dirigendum; et nos de con- etsi dux hseretici agminis per mendacia se subduxerit
cilio Numidim ad eamdem apostolicam sedem jam triumpho.
scripseramus. Ad hunc etiam annum periinel, aut ad initium
Notanda porro verba hsec : Adversus eos episco- sequentis, epistola ad Julianain Demetriadis mairem.
palis concilii condilum fuisse deeretum. Dubiiaveril Data eniui est post acceptas in Alrica Pelagii litteras
enim forte quispiam quid significent, cum nihil istius ad Innocenlium,'in quilius ulebntiir tesiimonio suse
conciliibabeaturprselerrela.ionemadsummum pon- ad Demetriadem epistolse, ut se defenderei. In qua-
lificem. Verum manifeste satis indicari videtur de- dam sua epistola Pelagius, verba sunt Augusiini
cretum his verbis : Communideliberationecensuimus, (Episl. 188), ubietnomen suum apcrtksime ponil, nec
hujusmadi persuasionis auclores, quamvis ad presby- nomensacrm virginis tacel, dicit ad eam se scripsisse,
terium idetn Cmlestiusposlea pervenisse dicalur, nisi el ejiisdemstti Operis teslimoriioprobare nilitur se gra-
Itmcapertissime anathematitaverint, ipsos anathemati- tiam Dei, quatn vel tacere vel negare asseritur, aper-
zari oporlere, etc. Hoc ilaque geslum, domine frater tissimeconfiteri. At Pelagii litterie dequibus sermo-
sancte, charitali tumintimandum duximus, ut statutis j,I est scripise sunt in Orienleitiitio anrii 417, acceplsc
noslrm mediocritatisetiam aposiolicmsedis adhibeatur a Zosimo Romse, initio mensis Septembris, missseia
aucloritas, etc. Vide quse dicta sunt in notis ad re- Africam ejusdem mensis die 2o, accepise in Africa
scriplum Honorii (Disserl. 4). circiter iuitium Octobris. Non potuit igitur Augu-
Nullus porro dubito quin episcopus Hilarius, ad slinus ad Julianam scribere anie dictum lempus :
quem scripsit Augnstinus, sit ille ipse qui in colla- quod tamen factum quatuor ante annis saltem pu-
tione Carthaginensi dicilur Bofetanus; sed qua in lavil Baronius in A_onalibusad ann. 413, ubi mulia
provincia Bofeiana Ecclesia censeri debeat, plane " posuit, quse vix ullus possit,'quantumcnmque cone-
sum nescius, cum me deiiciant indices quibus in in- tur, cum vera temporum ratioue conciliare. Lohge
vestigandis episcoporum Africse sedibus ac provin- plura Biriius in notis a'd epistolam Innoceniii ad Ju-
ciis hactenus usus sum. Neque .eliam valui in hunc lianam commentatus est aliena a vero; neque enim
diem invenire cujus vel Ecclesise vel provinciseepi - pomifex scripsit Demeiriadis mairi post consecraiani
scopus fuerit Julius, synodicarum trium delator, etsi tiliam, sedpostobitum conjugis, cum sanctuni vidui-
videalur certum ad Africam perlinuisse; neque enim tatis statum professa est. j'
legatione duarum provinciarum, aut alienigena quis- deNeque vero potuit aliquanto post tempore : nam
piam transmarinus, aut Afer alterius provincise, ho- condemniuione Pelagii Coeiestiiquea sede aposto-.
neste fiinctus esset. ; lica non siluisset Augustinus, si modojamin Afri- f
ANNO CCCCXVH. cam tractoiia Zosimi pervenissel, cum magnum
inde suse causse possetaccersere. Pervenit
Tres epislolm sancli Innocentii ( Tomo II). — Sermo1 autemprsesidium
in Africamdecretoria sedis apostolicsesenienlia
secutidusde verbis Aposloli(fomo X). —Liber de G in hsereticosaniio lantum sequente, circiier medium.
Gestis Palmslinis (Tomo VII). Epistolaad Julianami Porro dissiimilare nou possum hoc in loco quod
—
(Tomo II). Epislola ad Dardanum (.TomoII). mihi ssepe admirationem fecit ea superepistola, cur
Tribus epislolis ex Africa acceptis tolidem reddiditt hempe Augusiinus Julianse poiius matri scripserit,
Innoceniius;unamCarlhaginensi concilio,alieram Miles quam Demetriadi filise, cui propositum sanclimonise
vitario, teniam quinque episcopis (Patrol. tom. XX; virginalis inspiraverat; cur etiarii Juliansc ita scri-
coll. 582, 588, 595), omnes eadem temporis noia, pserit, ut nihil accrbius diceret adversus Pelagium ;
v kal. Febr. post consulatum Theodosii Aug. vn ett quernadmodumnec in libro de Bono Viduitalis ante
Junii Quarti Palladii v. c. lpsas hoc in loco memo- duos aut tres annos ad eahidem edilo,- cur denique
ramus, proplerea quod inter Augustinianas habenlur. noi) desliterit continenter monere Julianam de ca-
Paulo post acceptas, habuit Augustinus secundum[ vendis Pelagianorum artibus aique erroribus. Admi-
sermonem de verbis Apostoli; sic enim ait: Jam de, raiionem augebat, quod Demeirias tanta oliin lotius
hac causaduoconciliamissasunl ad sedemapostolicam, orbis gratulatione virginitaieni prqfessa, poslmodum
inde etiam rescripta venerunt. Causa finiia esl, utinamj laluerit in obscuro, nec ulii penitus laudata sit,
aliquandofiniatur error! Ergo ut adverlant, monemus; nisi forte cuidam Pfospero, a quo lainen rursum
ul instruantur, docemus; ut mulentur, orcmut. monenda ftiit de vitandis Pelagii reliquiis, et supef-
Acceperat, opinor, sub finem prioris anni Augu- bia fugienda, quasi lota h_ec familia non desiiterit
stinus gesta Palsesiina, mitteuie, ut par esi credere, ih Pelagii partes propendere, iinprudenlius quam
cum rescriberet, Joanne Hierosolymitano : quare! malignius. Verum cum cogitarem Julianuni Ecla-
sub initium bujusce decimi sepiimi librum scripsitt -.^nensem, et Pelagio incredibiliier addictuni fuisse,
ad Atirelium Carthaginensem episcopum, terminata, u~et Jam duxisse uxorem ex ,'__Einiliafamilia, et
ul ait, cunctalione,qua dissererealiquid plenius alqueg Emiliam familiam Anicianse junciam esse, et inde
fidentiusde ipsa Pelagii defensionedubilabal. uaiam, paire Olybrio, matre Juliana.Demeiriadem,
Ratio temporis iude constat, quod eadem gestaj visus sum milii videre causam rei quam admifabar :
nondum pervenissent in Africam, cum haberenturr nempe Julianus aflini faihilisevenenum siiuin affla-
concilia Carthngine et Milevi, ut ex synodicis patet: . verat, illudque Demetrias, ut erat gloriolse aman-
neque etiani ctim ad Joannem Hierosolymitanum [ tior, facilius excepit, favitque, contempirix opum
Augustiiuisdaret litleras, eaenim postulatsibi milti. ac mundi, sed admiratrix ingeniorum, hominibus
Pervenerant vero priusquain Alipius et Augustinusj qui severioris disciplinse iia praeferrent speciem, ut
communes litteras ad Paulinum Nolanummitlerent, tamen amarent videri jdicendi simul et evangelicse
in iis quippe referuniur ex gestis longe plurima »Ne-_ perfectionis piincipatum tenere.
cesse est igitur librum de Gesiis Palsesiinis eo lem- Quid quod sanctus ipse Paulinus, cum foret Aniciai
pore confecluni quo diximus, siquidem litlerse adj gentis , el epilhalamiiim Jse a Juliano ductse propter
Paulinum, hoc ipso anno inclinante, missse sunt, autt coguationem cecinit, et Pelagianis Nolsein Campa-
polius consequeniis inilio. nia existentibus favit, et Pelagii ipsius amicitiam ,
. Quanti momenti sit liber iste, vel ex hoc uno qui- Juliano conciIiatore_ coluit, el eo quidem usque, ut
Iibet facjle iniellexerit, quod Celeberrimae synodij ab Augustino debuerit tiioneri graviler de uericulb in
acta quse spectant Pelagium conliriei, eaque ab Au- quo versareiur (Epist. 186).
P__TROL.XLVIJI. 18
SS5S AD PAftTEM PRIMAM0PEM5M M. MERCATORISAPPENDIX SEGUNDA. gs6
Sub idem teropus missa videtur, inclinarile sesia- A Veneril Torte iri menlem rilicui inquirefc quid
t<e,epistpja acl Dardanum, quam Augustinus injer eausfE fugi.it cur Augustinus non suo spliu^ nornine,
iibrDS feceijset (H\b, \\,%elrapt. cpp, 49). De prm- sed .Alipii quoque scripserit. fcreio eqiiijejp'( ii.
stntia Dei, (nquit, scripsi 'Ubr\irn,ubi pgslrq.intenliq episiqla CQplus baberet yirium ad eripiendurii anii-
cpjilra hmrpimiPelqg\qnam,''maxinieyigilut, ngn <_?- cuiiiex imiiiineiue pei-i.cplo,qiio a dubbus necessi-
pxesiin9m_iria\qri\;sedirieQ etiean.'d$prmseniiaetde Dfi tate conjunctibrjbus venirei, etab Alipio pr.seseiiim,
qqturfB, quev^Deuriivpruni et sumimitn ejicijmrs, tupi qpliore jVfpplerfreqpehics in Italiani ex Africa
iemjitp.ejiis, operp.seqc subtUiterdisputqiur. legatiphes, tjijh' pg? sp charissimo, magrisequeapud
Pauliiiujii aucfqriistis,' propter ppinionem saiictiialis
iSNOccccxvjn. (Epist. 98, Paulin').
Pqst dampationeni Pelagii Coelestiique faclam a
Evhlola
"' ad Paulinum Nolarimn. (Toin. II).— Epjstp- sede aposiolic^ datasque a Zosimp super ea re lit-
— Epislolq sive liber leras, tum, cqmriipiies univqrsis prbis episcopis,
jcedum ad $xturii(fom.II).
qd Opiqium(Tom. II). — Liber primus de Nuptiis et t_tnijiecjjliares a'dii.frjcanps,pei' Leonpm acplylliuni,
Coricupisceritia(,f_»_n.'VHj.— Libfi diip qd AIM- venii a Sixfp |ipmanse Ecplesise presliylero per
riqp,Piniqnym e. Melqriiqrn(Tbrri. Vll). Firmiim presbyterimi epistola ad Alipium simul et
ûgustinum cjji Aggiistinus biiils litleris respondit
Alipiu» et.Auguslinus conimunibus litleris Pauli- sed ( Epi$t. 191, 194), toevioribus primuni >perAlbinum
ijum Nolseepiscopum, virum qmdem sarictujn, acoiytjiqni, deinde prqlixioribus per jfirmum red-
JPeiagii,ut JIJOXdiciurn esf, a.nanliorerii, falljpe euritem. Pj"ipresaiitein yjd.eturscripsisse ajiie syam
facilem ab Iibmirielarvarn piela.is indutb, docuertint P legalipriis aposibljc-bpiofgciipneni iii Maurilaniam,
de ftninibus .hseres.s partibus, singularp,mqueppo- neqrie; ehijii pptetat'coriti^pre aiiijjip gaudituri de
prio verieno (Episl. 186). probala publjcb exeriiplqSisij fide;' pqsterioresvero
Haberit illse lifterse suarn tep]ppris cepfam notatp, pbst reditum a legatibne :riani yix ac pe vix qui-
cjjm jlatse sirit post accepla Paisestina Gesla, et ante deiii lajn |irojix_e tapique erudiisel eide tanto argu-
aiiaiam in Afficam Zosimitractorian), qujppe quarii meiitq quaniurn est pr-edestipatiqnis grafuitae, ab
pgriridp ac alias"Innoceiitijiitteras Augiisfintis mi- liomine pcci)pa|issiniq corisci'ibi pqtueruril; aiqbas
sjsset, si cbpia fuissef. Mssrc surii, inquit, "dehqcfe denique post mensein Jiipiuiii, quo tempbre senien-
ex duobus cqn'c(liis,CqrlliagiriensielMitevitqno,reta- fia sedis apbstblipse daninaniis Pelagiuiii " ,et Coele'
iiones ad qposiplicamifdem, antequamgesta ecclesfa- stium in Afrieani delijta pst.
Stica, quibus\ ripud episcopgs jiroMjijcicpPdimslirim Quid enini Ipquuniqr aliiid, yel isla prioruni yer-
Peiagtus perliibei\iressepurgqtus, veljn tnanus no- ba~(Ej?;"s..191), quibus fiaditur rriodus pgeijdi cuiii
itfas,vel in Africqmpervenis,seiii.]Scripsimus "etiqtnqd Pelagianaruni pariium lioriijqibus? Nonnitili 'eorum,
beaim nwmorim paparri Innpcentium prmtex co.nciVfg- qnlequarn isiq pestileritid trianifeslissimoeiiam sedis
rum rfialignes, tilteras (amiliares, jj6i de ipsa cqusa qpgstglicmjudicio damnqreiyrj vobis irtnp.tescerepg-
qliquariiodiujtiuseginius, Ad oinniq hgbis ille rescri- luerunt, gugs nutic reperiie relicuisse perspkitis : liec
psiteodem mgdqgupfqs erql qique ppgriebqt qposto- uirum saiiaii,sinl sciri poiest, nisi cuni iipit solum
j.icmsedis qntisiitetn qum oniifta modq legere poteris, dogmaia illa falsa lacuerint, verum etiam itlis vera
n epruriiforte ridte, yel mdiq, vei riqn cunctq perpe- conlraria, eo quo ilia solenl studio, defehsaverhtt,qui
riefinl, eic. Q tamen lenius profectpsunl tr-acidtidi,-Quid enim eos
jBesjorumyero Paisestinqrurn meniib fil gub finem, terreri opus est, quos salis terrilos ipsa tacilurnitas
nbi ef bmnia catlibiicK fidei capjja px eisvdejngestis monslrai? nec itteq. tamquam sani prmlereundi sunt
summatim receijseritur, ej rpferuntur Scripturse diligentia medicinm,quorum vulnus in abdilo est.
testiiUQnia qtjibus Joannes liierqsolymiianus ad Vel lisec ppsieridium (Episl. 194) : Fatenduni est
gfatjsp d'iviua_necessita.ein astrqendam jjsus e?t. chqritqli tum, trisies erapius attinio nimis, cum ,'fqma
Qribd ante buncannum niissse nqn fu.erini, qstqn- jqctqret inimicis chrislianm gralim te favere. Seci ut
dqnt ista Augiibiini yerba : Qugd etiqn\ quibqsiqni \mc tristitiq cfe ngstris. cordibus iergeretur, prin\ote
liiieris qgit ad iudm venerationemdqtis, ubi dicit se priorem ctnqikeinq eis in populg frequentissimqprp-
non debere existimari sine graliq Dei defendere libe- nuntiasse, eadem famq npn tacuit. Deinde cuin Utieris
riim qrbitrium, cum pgssibililaiemvoleiidi qlque ope- aposlolicm sedis de illorum damnalione ad Africqm
rqndi, sine qua nihit botti velie qtque ggete vqieretnus, inissis titm qngqueUllem qd venerabiletnseriem Au-
a.Greqtore ttobis insiiqm diceret, elc... Speciant enim re/fM.i,eo_!sec_'.rE sunt, qum.tqmelsibreves erani, luum
ad ea quse Pelagitts in litiens ad Iiin.pcentiumscri- iqmenyiggrem arfj,ersi.seorum "' errorem sqiis indica-
pserat (Ltb. de Grat. Chrisl. cap. 35); Legant illqm bqnt. -
epistolam quqm ad Sqnctuinvirum..Paulinunv episcq- Ipso legatiojiis tepipore, de origiiie ajiiniarjim
puni, unte duodecim fere annq$, sfripsitnus,qum ire- scripsjt prpjixe f_,iirpo(|jiri|ad Oplaiuin Episcopum,
p$riiis fgrte versibnsriihit aliud quam Dei grqliain et quem, missis Zosimi iitieris, admonef damnationis
(tlixiliumconfilelur, ngsque iii/ij. omninp bpni facere hiErelicorum. Qnqnwis,inquit (Epist. 190), iucesan-
pqsse siiie Deo. ~* clitqtis nuUfisad the ipsum dqtas acceperim litterqs;
Ciim jgilur jilterag Piflagii ad !nnocenli,u.mnon ; tqtiten quia illm quas ad Mauritaniqm Cmsariensetn
habuerit Augus.injis ante lincm.an.n, 417, quo mis- tnisisti, me apud Cmsareqm prmsente, venerunl, quo
sse sunt a Zosinio Bprna, xi k.alend. Octobris, gd ttgs injuncta ngbis a venerqbilipapq Zosimg, apostg-
Pati-qs Africanos; ngêsse est fateri epistqiam hanc licm sedis episcqpo,ecclesiaslica_neoessiiastraxerat;
Paulino scriplam psseiniiio iiujtisaniii; neque enim fqctum est itl ea qumscripsisti etiam ipse perlegemn,
pfilqit iardius, .ciiniti;actqri-e. Zosimi adyenii|m in trqdente tnihi eamdetn epistoiam iuqm fainulg Dei
^frjpampraeyenerit.liideyerQ.consta;t pnllani fuisse sqnctoRenato, quopetente elmihi, licel qliis occupalo,
idpneam RafpniQ caussijii cur epistoiam Iianc reter- vcihem_eii.ifir iits.anle, clc, Ei ppsiea : Te mtiemsi li-
ret ad, aniiuni pniftre.m;quam enim adhibet, velut p[enlervel palienter admittis, eliarissip\efrater, admo-
§x his.pria petilam, vix ullius momenli est, nam vep ne Itmresim ngvam tpinus cautus incurras, qum
ppst ZQsimujiievectum. in sedem aposiplicam scrl- anliquissitnmfidei stabilita tnolilur fundamehiq con-
psit Augustinus. veltere,~cidyersusgrqtiqm Dei dispulandg, cujus vel
Est jlJa yero pjsne. eximia, nullique Auguslini ituctores, vel cerle acerrimi noiissimiquesuasores, cum
Operi contra PeJagianos non comparanda : neque Pelqgius et Cmlesliusexstilissent, coiwiliorumepisco-
IJQCmiriiiii, qi].andQqiiidemscribebatur yi.ro lolius pfiliupivigilqntia, in adjiilorio Salyutqris, qui suam
ofjsis fers sanciissimo nobilissimoque, et cujus fa- iueiur Ecclesiam, eliam a dupbus yenerabilibusqntisii-
miiiaris Severus Sulpitius imprudentef illusus fue- libtts qposlp.licmsedispqpaIimgceniioetpqpq Zgmno,
rat arijbus PelagiL t,i\sicprrecli eliqin,eyerintpmtiiteniiqm,toiq Chris.iiqnq
557 DISSERT. VLi>E SCRIPTIS ADV. ILEP.ESiM PELAG. ANTE MORfEVi. S. AUfJUSTlNI. Sgg
orbe damttati sunt, De ftfiibus exempla recenitum scri- AV.Octob. ,ann. 417 di,i'eci...s.In UUeris quas Momain
ploruin, sivecjum specialilerad Afros, sive qum upiyer- iniî fld beatw meptgrimpapamlmoceniium, quoniam
saliter ad pmnesepiscopos, de memoratq.se.demapa- irpcorpore eum nonjnyeneruni, et satt.ctopspis Zosi-
rutit, ne forie ad veslrqm sanclitalem nonduni perv.fi- rrio datm surit, atque vqdg ad nps direclm, dicit, eic.
nerint, vobis curayimus mitti, etc. . (Lib. de Pecc.Qrig. c. 17). Denique, post decreto"
Accedit ribta corisulum, qua cqnsignantur. acla ri-tm sententiam a Zosimo latam. Posteaquam Pela-
cum Emerifo ponali.stariim episcopo, Csesarea- in giana hmresisfium suis quclpribus ab episcopis Eccle-
Slauritan.ia ;"gic efijm iricipiuni: Glgr.igsissimifimpe- sim Romanm, prius Innopehtio, deinde Zosimo, co-
fatoribus Honorio xii pt Theodosio vm AA. CC., xii pperqntibus Africanorum Utteris,tcanvicta atque kam-
kal. fOciobrU, Cmsaremin mqjori .ecclesiq, cum D_euie- jtalfl.est, scripsi duqs librps adnersus eam, unum de
fiiis episcopus ntetropolitanus, nnapum Alipio Tqga- Gratia fihristi, Mt.erunt de Peccqto O.riginali, etc.
ienii, Auguslinp Hippoijensi, Potsidiq Calamensi, {Lib, ,n Retract, cap. .50).
Rusttco Carteriiano, Palladio Tdgqbilqng, ,el cmieris Cum ergo summi po.ntificisde&retoria sententia in
"' 'Upae iri exedram processissei, .efc.
episcopis, Africam.delata sjf cj.rciter mensem Junium ann^ 418
qbiter intelligimtis, quinque ,e,piscoposto- (Disserl. de Synod.), Augustiniim oportet hos libros
iius Africse celeberrimos legatione sedis apostolicse posf prsefafum mensem conscripsis.se.Garthagine, et
lune tempqrisfunctos esse, quqd operse prelijim est anle Septembrem, cujus die 20 Csesarese ih'Maiiri-
ariimadyertere, adyerius jmportunas nonn.ullcirijm la.nia yersabaiur.
quses.iqiies.' Quominus aufem rejiciantur in iseqnentem annum,
Est qtii "Qp.latumhunc .dixerit Mileyijanum, qua_R obstat id maxime, quod scripti sunf ad Albinaip,
ralione ipse yiderit; nam celebris ille libi^qr.uin•" D pinianum et Melaniam in Palsestina
exisfentes, mis-
scriptbr obiii circiter annum 370, id est, .dimidio sique, ut credibile est, cum nondum mare hiems
.
fere sseculb, anie scriptam a.b Augusiino epislolam, ..clausisset. At Pinianus et Melania, rielicta Hierosolv-
et Severus, fiinc etim scriberet Auguslinus, Milevi- mis Albin.a annis gravi, profecti siint ann. 4i9,
fanain j^.egebatEcclesiam. verna tempestate, in jEgyptum, ut constat ex atis '
Eodem tempqre Ahgustinus misit .posteriprem jsancta. Melanige,die 51 Januarii apud Surium. • "•'
Sixfq epistolam (Epist. 194, ad Sixtum), et Valerio jCr.ediderimfacile a Piniano el Melania de acce-
comiti librum primum dp Nuptijs et GQncupiscemia. p_tjsllbris actas esse gra.tias litteris quibus isiiamin-
Nam per Firmum presbyferum a Sixto simul et Va- _flgy.pluni profeetionem significSrient; Augiisjimim
lerio iitteras acceperat (Episf. qd Valer. comit. prw- yei-o respondisse mutiiis liiteris Alexahdriani dire-
fixa lib. i de Nupt. elc), et per eunidem utrique etis. In eam me opitrinnem non' leviief indiictirit Jti-
respondit, ut Jfacijeconficitur ex litteris ad utriim- liarii verba (Lih. ivOp. Imperf. r,. 85). Hic enim
quedafis. pbstquam meminit iOialogoriimHicronymi : De quo
Quid quodAugustinus ipse{2..&.i ad Bouif. cap. 5) gpere, inquit, lu iniUa:episipld quam Mexandridm
tradit se scripsisse Valerio, post damnalioriem destinasti ita gloriaris, ut dicas Pelagium, Scfiptpfa-
ab eo oppfessum nwlibus, arbitriuin liberhm vin-
Pelagii et Ccelestii, Librum, inquit, meum, contra rum dicare non posse. Yeriim iili Operi a cfithoUcovirp,
quemse quatuorlibellis respondisse commemoral,post
damnationem Pelagii Caiestiique co.iscripsi, quod quipulsatus fueral, 'obvialunienl. Qiiamquain in aliurr.
ideo dicendum putavi, quoniam isle dicil ab inimicis sensum accipi possiint Juliani verba, si inbdo, quod
suis in odium »erifa.is dtcta rnea fuisse suscepia; ne C est admodum probabile, Augustinus per Inriqcen.titiin
ideo quisquam existimet propler hunc librum nieum presbyierum, ab Africariis Alexandriam riiissum "ail
iniinicos grati_eChristi novos hmrelicosfuisse damna- canones Nicsenos requirendos, Cyrillo scri.pserit de.
tos; in eo autem libro defenaioest potius qnam iepre* Pelagianis e sua civitaie pelleiidis : qtib fere; ieiiipbfe
fiensio nuptiarum. eidem Cyrillo Eusebiiis, utcreditur, Crembnensis ''
Non potest igitur Jiber hic pertinere ad lempus lilteras ejusdem argumciiti misit.
Sub
ullum prius, neque etiani ad posterius. Nam cbntra multorurn porro Jinem coriveileiida est popularis opihio
ipsum quatuor libros Julianus scfipsit, qtibrum ex legereyoluerunt, qni, Bafonium secuti, Albinum pro Albina
tum quia nomen hoc Pinianb pfe-
primo excefpta qusedam _sibi missa Valerius Alipio sbytero prseponitur, tum
misit Ravenna Romam.; Augustinus ab Alipio una vocat qtiia fratres Augiistirius ebs
cum duabus Pelagianofum epistolis accepii (Lib, u Melanise quibus librum edit; Verum cum Albina' fuerit
de Nttpt. «ic, c. 1). Cum Crgo Alipius in Afriearn mater, etsocrus Piniani, utrique pripferri
redierii anri.MQ, sub fitiein, nec Julianns exiguum debuit; curiique e tribus nomihibus ununi yiii fue-
et illius quidem presbyteri, ad geiius suiiiri - fra-
tempus posuerit in liis quatuof "libris claboraiidis, rit, trum appellaiionem traxit. ,
cumque eos neget se ante autumnum ann. 418 in-
choasse; immo cum ipsos lempore schismatis ab ANNO .ccccxx.
ElulaHoconcjfati adversus Bonifacium elucpbraveri'; de Animq et ejus Origine (Tomo VII).
ctim denique nonnullo tempqre fuerit opus ut excer- Libriquqtuor— Liber secnridusde Nuptiis, êtc. (Tomo VII).—
perentur ea quse ad Valerium delatasuni; fatendum Epistolq ad Vitalem (fomo II), — Libriquaiuor ad
est profeclo primum hunc Iibrum de Nuptiis ab Au-1B Bonifacium (Tomo yil).
gusiino compositum fuisse statim obi.ta leg.atipne,
id est, circiter medium Octobrem ann.418. Ad annum 420:referendi stint gtiafuor llbri de
Hsec autem cum certa raiione constent, optrftet Animaet ejus Origine^ quoruiii primus ad Iienatij.ni
libros duos, qui sunt ad Albinam, Pinianuni ei Me- monachum, a qno acceperaf Atigtistinus Iibr.__sWn-
laniam, de Gratia Chrisli, et Peccalo OrigihaJi, hoc ceiilii yictqris, adversus uiiujn'clb ..ujs .oprisctjHs,
eodem anno conscriptos esse, circiter mensera Ay- super ea qusesiiohe (LW. ij Reifact, cpp. SQ)^secnn-
gustuni, "quando nimirum Augustinus postiillimum dus sid Petrunipresbyieriim', Vjnc(en,iii" laudaibrem;
concilil Africani consessum Carihagirie reti_ani.it. reliqui <(ppadipsijmmei yjrice.rii,iurri,'juyeneni plu-
Elaboratbs eriim docet primum Carlhagine'(X!i."dc fiina delirantejij
" de aiiimse qrigjrib.et bapti.sriib
" par-'
Grat.lihrisli, c. 1). Feslinanle perlatoreinter occiipd- Vulbrririr. '".' '.-"
tiones nostras, mullo apud Carthaginem quam vbicum- /, Ratio teniporis Jiinc conficjtur. AiigustirinmCsesa-.
qne aiibi densiores, quantum Deus donafe iijgriqlus resc in Matiriiariiamense legatiotie sedis npostolica- lun-
est, ut poiuimus, ista dictavinius, etc. Deinde, post genlemS.epienibri aqrijlfSconvenit Renatus,
editumdeGestis Palsestinislibrum ariiii 417 : Quod '•legi.tque ac.cepia.s ab Opiato'"llitp.raj_(EpisiiAM, qi
auteni scilis, et quod in eo eliam libro posui, quefn ile Opit'.),et de Origine aninise copsuliiit qnod ,()',)ta.to
Gestis Palmstinis ad venerabilemsenemnoslrum Aurp- rescriberet'.' Turic'verb ibrripqjls riqriduip;.pe.rVene-
lium scripsi(Libi de Pecc. Orig.!c. 14); Tertio_ p'0'st rant in Renati mariiis Vincentii Victbris libri dub ad-
litteras Pelagii in Africam a Zosimo papa xi kal. versus Augustinum, alioqui eos procul dubib tVadi-
53» AD PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. S60
disset prsftsenli: roisit auiem, cum primum accepit, A _ Sed quoniam Vitalis meminit Baronius, et incer-
llipponem sestate ccnsequentis anni, innecfinelamen Au- tus esl arinus quo ad hutic diaconum Attgustihus
gustino redditi sunt, praeterquam autumni scripsii, non importune hoc in loco de epistola di-
(Lib. tad Renalum c. 1). Nonante poiuit ijitur ad scri- cemus, nulli fere alteri secunda, in qua gratiseprse-
bendum accedere Augustinus annum 420. venientis arcanum mysterium retegilur, traduntur-
Missus est ad Valerium comitem eodem anno lique duodecim regula^, quibus catliolica super ea
bersecundus deNuptiis et Cbncupisc; neque enim qusc.tione sententia continetur.
prius potuit; nam cum primus venisset eum in-Juliani Ssepevero miratus sum, ab his regnlis Arausica-
Pelagiani manus, scripsit ille adversus libros nos octo canones parum differre, plurimum octo
quatuor, eosque non exiguos, ex qujbus nonnulla Africanos; vieini. cum illi tamen tempore sint remoti, isti
quida.m decerpsit, et comiti Valerio misit, quse et admodum An non posset aliquis inde conji- .
ipse. misit Alipio, Alipius Augustino, qui alio Iibro cere, vel Augustinum ejusmodi regulas Vitali tradi-
ad ea ipsa respondit. Hsectotidem pene verbis Au- disse, ante conditos canones Africanos, vel ex
gustinus, (Lib. n Relracl. cap. S3). Vitali parente ortum esse Gallorum errorem, qui
Gum ergo Alipiusin Africam redierit subfuiem Arausicanis canonibus dahinatur? Primum istud,
superioris anni, ut jam antea dictum est, non potuit etsi non improbabile "" opinor, 'allerum tamen magis
procul dubio secundus iste liber, aut omnino fleri, probo.
aut saltem mitti ad Valerium in Italia constitulum, Sed qusesiverit forte aliquis, eur Arausicanos ca-
ante initium hujusce anni, immo nec anle firiem nones octo dixerim, cum viginti quinque nunierari
Aprilis; ipsum enim ad Valerium relulit ipseniet AH-.•* vulgo soleant. Responsio facilis est aique dilucida :
pius, veluti affirmat, Augustino non coniradicente, formam enim canonum octo soli priores liabent; qui
Julianus (Lib. i Op. Imperf. c. 6). Poposcisli (Florum dicuntur poslremi iredecim, non tam canones per
alloquitur), immo indixisli auctorilate patria ul libro se videri possuul, quam priorum ocio confirmatio-
traclaioris Pmni, quem ad Valerium cotnitem vernula nes qusedam, ab Augusiini teslimonio petitse.
peccatorum ejus Alipius nuper delulil, obviarem, etc. Per idem lempus Augustinus quatuor libris ad
Alipius vero non videtttr ante vernnm tempestaiem, papam Bonifacium scriptis refellit duas Pelagiano-
autetiam ante festos dies Paschatis peractos, in Iia- rum epistolas, ab eodem pontiflce per Alipium anno
liarn navigasse, Raveniircque Valerium convenisse. superiore sibi missas : prima est ad clericos Romse
Cum ergo inciderit hoc anno dies Paschatis in vige- positos, secunda ad Rufum Thessalonicensem epi-
simum leriium Pharmuti, secundum Cyrillum, qui scopuni. Uiramque credebat Augustinus esse Juliam
decimus octavus Aprilis apud Latinos,. atque ita fe- (Lib. H Relract. cap. 61) : sed ille primam abnega-
siorum absolutio fuerit die 25 Aprilis, ante quod vit, nec immerito, cum Ccelestiumhabeatauctorem:
teinpusreligioni ducebant sanciissimi olim episcopi secundam agnovit, sed quam nomine ociodecim
abesse a suis Ecclesiis; librum oporluit a Valerio episcoporum, et non suo tantum solius misisset
accipi, quam citissime, sub finem Maii, ab Augustino (Lib. i Op. Imperf. cap. 17). Illa priino lihro, isia
scribi ante Pascha. reliquis tribus confulalur.
Sed quorsum, quseret aliquis, AJipius iterum ad Temporis ralio inde constat. Alipius ex Italia re-
comitatu.li profecius est, cum anno superiore sub vertens hasce duas epistolas.jina cum excerpiis qui-
finem inderevenisset? Opinatur'Baronius poslulalum busdam a Valerio trnnsmissis, atlulit in Africam,
ivisse ab imperatore auxilium, adversus Pelagianos: Q rursusque ex Afriea Raveunam proficiscens Jibros
in Africa tumultuantes, eaque occasione meniionem[' responsionis deportandos accepit (Ibid., c. 178).
facit Vitalis diaconi Canhaginensis, ad quem est Cum ergo ex Italia in Africam sub iinem aun. 429,
centesima seplima Auguslini episiola. Verum qnidI ex Africa rursus in Iialiam reverterit ann. 420, post
opus fuil auctoritate imperiali, post epislolam Hono- festos dies Paschatis,id est, sub fmem Aprilis, opor-
rii ad Aurelium, de exigenda ab omnibus subscri- tet intermedio tempore hosce quatuor libros fuisse
plione damriationi Pelagianoruni, et pellendis dei compositos.
sede episcopisqui delrectarent? Sunt illi vero plane eximii, ut qui plurima conti-
Credo eqtiidem eo consilio Alipium Ravennami nent, non dogmaiica soluni, sed etiam historica,
enisse, ut ab imperatore obtincret Iegem de exira- prsesertim de rebus cum Ccelestio Romse gestis a
nearum mulierum consortio ecclesiasticis inlerdicto,, summo pontifice, et de Pelagianorum querelis, eo-
etc. (L. 44., de episc. Cod. Theod.), datam Ravennsej rumque appellatione a sedis apostolicse judicio ad
vm id. Maii, f ueodosio Augusto ix et Conslanlio» synodum generalem, quibus Augustinus abunde ita
coss. Nam iiinc cum in aliis provinciisi satisfecit (Lib. iv ad Bonifac. c. 8 et 12), ut non
- non infreqttenter,lemporis,
luni in Africanis comtiiuniter,, admodum opus sit alterius cujuscumque respon-
grassabatur nialum illud, cujus. Hieronymus, sive> sione.
originem, sive turpiludinem miratur, scribens ad' ANNO CCCCXXI.
Eustochium (Epist. 22, de cuslod.virg.) : unde in Enchiridion ad Laurentium
Ecclesias Agapeiarumpestis iniroiil; unde sine nttptiiss (Tonio IV). — Libri sex
aliud nomenuxorum ? etc. Eo milii videfur credibi-\ conlfa Jutianum (Tomo VII).
lior ista conjectura, quod et Alipius atque Atigusti- Adann. 421 procul dubio perlinel Enchiridion ad
nus taiitum clericorum viiiuhi professo odio prose- Laurentium, opus pene divinum, quod non iinmerito
quebantur; el inconcilib generali Africano superio- quispiam dixerit theologise Augustinianse specimen,
ris anni recensiti fuerant Carlhaginensis lertii etl et consecutura. scholasticse, sive melhQdicse,primam
quarli canones adversus clericorum sorores, seti ex- designationein.
traneas mtilieres; et propter inolilam vim morbi,, Ad hunc, inquam, annum pertinet, neque enim
sperari non poieral remedium, nisi ab imperiali po- potest ad priorem, quandoquidem in eo fit menlio
leslate improbbs pcenis coercenle; et Yalerius apudI Hieronymi faio functi: Sanctm metnorimHieroitymus
imperatorem gratiosus, partim suo religionis studio,, presbyler scriptum reliquit, etc. (Cap. 87). Obiit vero
partim propter ami-itiam singularem eum Alipio ett Hieronymus ann. 420, pridie kalend. Octobr.; neque
Augustino, tnnti momenli rescripttim impetrare po- eiiam ad posleriorem, nam exeo qusedainexcerpsit
teral; et deniquelex his verbis lata esl, quibus ca-- . Augustinus, quibus solveret primam qusestiiinem
nbnem 17 ' concilii terlii Caiihaginensis speciare5 Dulcilii. ln eo libro, cujus lilulus est de Fide, Speet
videiur. Charitale, queni scripsi ad filium meum, fratrem luum
Verum Jex illa malum poluit ad tempus cohibere, Laurenlium, isla de hac re verba mea sunt, etc. (Lib.
evellereBon potuit; nam turpia Africanarum, etiarai de 8 Dulcil. Qumstiott.),et ad secundam qusestionem:
virginum, commefcia cum clericis Arianos expro- Dixi eliam lale aliquid ad Laurentium, quod.ilase
brasse, .esiis est Victbr Uiicensis. habet. Atqui liberde octo quaistionibusDulcitii cefta
661 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS ADV. 1I.ERESIM PELAG. ANTE MORTEMS. AUGUSTINI. 562
ann. 422 nola consignatur, ut mox ostensuri su- A tendum igitur librum Octo Qusestionumpbstann. 420
mus. conscriptum fuisse.
Huc etiam referri debent libri sex adversus Julia- Vernm homilise paschales Cyrilli, certaque tempb-
num, ut annus iste eximiis duobus operibus nobilis rumratio probat fieri non poluisse ut post ann.. 420.
sit. Nam dum scriherentiir libri quatuor ad Bonifa- Pascliatis dominicus dies incideret in mensemMar-
cinm, venerunl, roittente Claudio episcopo, in iria- lium, nisi vel ann. 430 qno obiit Auguslinus,yel ann.
nus Augustini libri quatuor Juliani, ex quorum pri- 42-2. Cumergo HberOctoQusestionumelaboratus non
mo decerpla fuerant quse Alipius altulerat, quseque fuerit ann. 430, siquidem in Reifactaiioiiibus anil.
libro secundo de Nuptiis et Concupiscenlia Augusti- 427 absolutis de eo merif.o sit, pertinet certe ad ann.
nus refutaverat (Lib. u Relract. cap. 61 el 62). Se- 422, chjus liltera dominicalis tiiit A, et proinde ,do-
auuntur libri quatuor quos conira duas epistolas Pe- minieus dies Paschatis30 mensis Phamenoth,secun-
lagianorum ad episcopum Romanm Ecclesies Bonifa- dum __Egyptios,26 Martii, secundum Latinos.
cium scripsi; quia cum in manus ejus venissent, ipse Jam vero cum Augustiiius, tribus post acceplas
mihi eas miseral, inveniens in illis calumniose tunc Dulcitii litteras mensibus elapsis, responderit, lilte-
posilum nomen meutn. Hoc opus sic incipit : « iYove- rasque post Pascha' receperit, respondisse oportet
ram fe quidem fama. >Interea tibii quatuor Juliani mense Julio, Aprili nimirum, Maio et Junio elapsis.
Pelagiani, quos supra commemoravi, venerunt etiam Ex his tam accurale o. lensis, uiile forte fuerit col-
in mantis meas, in quibus comperi illa qum ex eis de- ligere nonnulla : et primum quidem, quania reli-
cerpserat, qui ea comilvValerio miserai, non omnia gione olitn episcopi dies festos paschales vellent per-
eodem modo quo a Juliano dicta sutil, ad eumdem _" agere cnm suis, id est, stiis in Ecclesiis, et in iis eo
comilem scripia, sed nonnuliq eorum aliquantum us.quereniaiiere,doiiecrecens baptizaiialbamvestem
fuisse mulala : scripsi ergo sex libros adver.sus illos deposuissent; deinde nomine dierum festorum Pas-
qualuor. cliatis eos eiiam intelligi quibus ante dominicum,
Non igitur ante hunc annum prodiit elucubratissi-: itnmo anie pervigilium dominici, pcenitentes recon-
mum isiud Opus, ut appellat Augustinus-U neque ciliabantur, et catechumeni ad baplismuin cerds
etiara in consequeniem rejici potest, siquidem cre- cceremoniisinitiabaniur; denique ordinem quo iibri
dibile non est virum tanli animi lamque excelsi, et in Retractationibus disponuntur, non sufflcere, per
cujus fama niii videbatur nomeu fidei catholicse, se sol.um ad temporis notam consignandam, neque
ferre diu poiuisse patienter sibi, immo catholicis enim hic.de quo agimus suo in iempore colloca-
omnibus, quorum dux quidam erat, vitio verti ex- tusest. . . ''".'
cerptoris sive fraudera sive incuriam : quin poiius ADiNO CCCCXXIV.
ceriun. esse debet, quam primum Hcuit, responsum Liber de Grdlia efLibero Arbitrio (Tomo VII). i—Duce
esse hserelicis, cum illi titrique, nec sine specieveri, epistolm-ad Vatentinum (Tomo II).
immo ceria librorum fide, querereniur apud omnes,
Juliano, quod dictis contrarium foret, ab Augustino Defunre vix ausihiqtiem ad annum, utrtim a__
imponi. hunc,.an ad consequentem referri debeat Iiber de
Frustra ego fuerim, si tenlavero laude pretium Graiia et Libero Arbitrio, cum duabus ad ipsum per-'
facere Operi quod auctor modestissimus pariter et tirientibus epistolis ad Valentinum et Adrumetinos
doctissimus elucubratissimum dixeritj id est, par monaclios : certum lamen puto ad alterutriim.referri
omnibus sui ingenii vifibus, par doctrinse Augustiui. Q.debere; atque ila neque illustrissimi Annalium icri-
Duo priores iibri posiii sunt in repellenda calum- ptoris, qui ad ann. 41.8 refert, nequejepiscopi Ipren-
nia Juliarii accusaniis catholicos Manicha.se impie- îs, qui toto decemiio Baronium decepium credidit,
opinionem stare posse; ille enim citiris quam oporiet,
tatis; pbsteriores qualuor singuli singulis Juliani li- iste
bris adversus primum Auguslini, de Nuptiis.et Con- lardius collocat.
cupiscenlia, respondent. Cerlum etiam reor elaboratum fuisse bocOpus ad
componendas contfoversias Adriimeli motas, occa-
ANNO ccccxxu. sione episiolse Augustini ad Sixtum (Epist. 194), in
Liber de Octo Dutcitii Qumstionibus(Tomo IV). qua cum prsedestinalionis gratuilsemysterium aperie
exponeretur veluti modus quidain explicand_e'facili
LibrumdeOcto DulcitiiQusestionibushoc ipsoanno negotio veritaiis calliolicoe de gratia, faclum est ut
seriptum fuisse, et mense quidem Julio, demonstrant animi monachorum super ea re, propter inopiam
aperte prsefationisverba, si modo leganiur sine vitio, intelligeiiiise, sciiidereniur in partes, aiiis libertatem
quod.habeiit in omnibus editis codicibus, in quibus voluutalis humanse inde tqlli- causantibus, aliis in-
hsec sic habentur : Quantum mihi videtur, dileclissime credibilein jactaniibus Augustini de gratia Dei doctri-
mi Dulciti, non tardavi respondere inlerrogationibus iiam. Quare Adrumeto Hipponem duo ex.ipsis vene-
luis; per Pascha quippe hoc anno, quo domiriicusejus runt, Cfesconius et Felix, qui concordjam liberi ar-
fuii m KA.LEND. APHILIS,a Carlltagine mihi missas lit- bitf ii et gratise ab ipsomet Augustino docerentur,
. leras tum dilectionis accepi. Post eos autem dies san- doctique suos erudire possent. Eos vero, etsi reverti
ciost confeslimCarlhaginem sum profeclus, in qua ci- p. v properantes, aliquamdiu apud se retinuit benignissi-
vitale nihil me dictare permisit occupationum, crumibi mus doctbr, ut ipsi per se, lectis cum tanto inter-
non- petest deesse, itimia mulliludo. Sed posleaquam prete libris ad quseslionem pertinentibus, instru-
inde regfessus sum, peraclis'apud nostros quindecim ctiores redirent. .
diebus, qui tne post absemiam diulurnam curare alia Certuin denique est ambas epistolas cum' libro mis-
compulerunt; nam POSTTRESMENSES, ubi redire per- sas simul fuisse, quarum priof lamen moriacbis,
missus sum, rescribereista non distuli, el abs te missis lamquarii ciiius rediluris ad diem festum in mona-
qumslionibus,gum a me per diversa opuscula meajam slerio peragendum, ante Pascha data sit; posterior
fueranl perlractala, ex eisdem opusculis reddere, vel post Pascha, Augustino.nirairum, mutata senlentia, |
solutionem, vel certe disputationem meam. - aceinctos ad reditum tamdiu retinendos credente, |
Dixi vero, si legantur sine vitio; debet enim cor- donec per otium erudirentur, et peractis Hippone.
rigi nota Paschatis, cujus dominicus dies fuisse scri- feslis, eruditiores remitterentur cuiri libro aliisqne
bitur m kalend. Aprilis, cum fuerit vu kalend. Fuit ad solvendam qusestionem necessariis. Scripsi, inquit
atitem facile ex vetustis litteris vn, detrita prioris Augusiinus (Epist. 215), ad vos librum, quemsiadju-
una lineola, provu scribi iu. vanle Domino diligenter legeritis, et vivacitermlellexe-
Correctionis autem necessitas binc demonstratur. rilis, nullas existimo inter vos de hacye dissensionet
Liber Octo Qu_estionum post Enchiridiu» scriptus ulteriusjam futuras.Porlant autem secum et alia qum
est; Enchiridion post mortem Hieronymi; mors Hie- '_ vobis dirigenda essecredimus,quibus cognoscalisquerii-
frenymicontigit pridie kalend. OcloJjr. ann, 420 ; fa- admodum calholica Ecclesia, in Dei ti.isericqrdia^Pe-
S65 AD PAftTEM PRIMAMOPERUMM. MARGATORISAPPENDIX SECUNDA. 56«
lagianmhmrcsisvenenarepulerit: Quodenim scriptumA sus eosesse conscriplamqui dicuut gralidrii Dei securi-
est qd papam Innoceniium,Romanm.urbisepiscopum, dum merild riosira'ddri, hoc est,,adversus eosdetriPe-
de toricilio pfovincimCarthagihensiSjet de concilio lagianos. Hsec autem qua ralione peragi potuerint a
Nufriidim,el dliquantodiligenliusa quiriqueepiscopis, viro oecupaiissimb, ctiih hominibus, neque per se
et<qumip'se'ad iria ista rescripsit; item quod papm intelligeritiislniis, neque voluntale optime affectis
Zoshho de Africaiio concilioscriptum est, ejusque r.e- erga veritaiem, quiri aliqtii meiises effluxerint? Cfe-
scripiuinad universostotius orbis episcoposjnissum,el dibile igiluf est eos Adrurtiettim fediisse circa men-
quod posteriori concilib plehario tqtius Africmcontra sera junium, secumque librds detuiisse, quos ctim
ipsutriefrorembfeviterconsliluimus,et supra memora- alii avide perlegereiii, sed non perinde intelligerent_.
tum libfuin ineuin, quem modo ad vos scripsi: hmc niofus prioribus gfjavioresexorti surit.
omnidet ih prmsehti legfmusciWiipsis,el per eosmi- Atqiie hiric riata esi rtifsus necessitas consulendi
simus vobis, ete; Augustlnum, rursusque hiiltehdi ad magisirum ho-
Ctim vero certa sint hsec tria, neque minus.aperte mines qui secus ac deberent sehtire viderentur de
constei episiolam ad Sixtum occasionem dedisse, gratia, iriimo et rursus novo librb erudiendi Adru-
tum Adrumetinislurbis, tum libro de quo nuncagi- metirios, ut ne deciperenlur ab eo qui dicebat nemi-
Dius; ciim coristet etiam ejusmodi epistolam scri- nem corripieiidum,si Dei prmceptanon facial; scd pro
ptam esse ann. 418, sub finem, el Adrumetinosduos eo, ui (dciat, tanluthmodoorandum (Lib. n Retract.
venisse ad Auguitirium ante Pascha alicujus anni cap. 67). Quseomnia ctirii facile teiiuerint quidquid
consequentis, leriiphs dalse epistolse; procul dubio • anni reliquuril fuit, aut eliam aliquid sequentis, non
opinio Baronii vefa esse non potest, siquidem opor- 'g imrrieritoquispiarh dixerit iibfurii de Gratia el Libero
luil libfum de Gr_rli_ief Libero Arbitrio eotemporis Arbitfio edittim ann. 424, uno sCilicetanno anle li-
intervallo coitipofii quod inter duas ad Valentinum brutri de Correptione et Gfatia.
epistolas, quaruiti utia ante Pascha seripta est, Aflerurituf noniitilla qiiidem ih contrarium, sed
altefa post Pasclia, iiiteicessit, ut aperte colligitur levia; nam quod ait Iprensis, Semipelagianorum
ex ambabus inter se collatis, certasque habentibus hsei-esimoftam vergehte in Occasum Augustino; li-
tempbris riOtas. brumque de Correptione et Gratia occasioiiehi fuisse
Nihilo vefiof est opfhio Jansenii Baronium accii- tumultuum quos hujus hsefesis libmines excilarunt,
sanlis quod Ibhgiisifriifaildiuri quasi facile decennio atque id testari Prospefurii in epistbla ad Augusti-
posi lucubfdiionesillds eise exaratas ex Auguslino et num, vix inteliigbqui poiuerit veriire in mentem ho-
Prospero non dubiis argumenlis colligalur (Lib. 1 de mini pfpfiierili se scfipibfem Pelagianse historise.
Hmf. Pelagiana). Wamlibef deOofreptioneet Gralia Quid enim noiriine hseresis significare voluit? Eifo-
ediltis est tesfe Auijustinb (Lib. n Relract. c. 67, e. rem,an sectani? Si efrbretii, novit sane Augustinum
lib. de Correp: et Gfai. cap. i)_ post Ubrum de Grafia ipsum in eb, anlequam episcopus fierei, magna ex
et Libero Arbitrio._Pervenerat vero Jiber de Corre- pafte versalum; si sectatii, quis ignorat longe post
ptibne pf Graiia'Sii'Gallias ahteqliajii PrOSperet Hili- tehipbra Augusiitiiliujtis erroris deferisoresin sectam
rftis ad AugustihUmscfiberbrit. Evenitj iriquit Pro- coivisse, si taineii timqiiam coiveririt? Deinde quo-
spSf {Episi. d'd Aug\ iiuiri. 3), ex disposiliohemiseri- modo.iieri potuil ut liber de Correptione et Gralia
cordimDei, ut citiri quosdam mlra Africam siihilm occasibriem daret iumultibus quos ait lpferisis, si-
mgvissent,libfuiii deCdffepliohelitfGraiia plehumdi- quidem visus sit Pfospero ad exbrtas aritea conten-
vinceauciofitdiis emiiteres : quo fn riotitiamriostram(C tibries sedaiidas, _exdispositionemiseficordimDeij in
irispefdtdopppiiuiiildtedeidib,puiavihtus pmhes resi- Gailiasdelalusf Deiiique, qUsifide PfOsperadducituf
sleritiuniquefeias iopieridas, eic. in tesfem, cum Sinl isia ipsitis verba, quibus auctos
Hikrius (Episi. dd Aug.riuin. 17): Deindetiiolesle quidem, sed h'6'ri'priihiiih oftos, Massilierisiumtu-
ferunl ila dividi graliam, qum vel tutic primo Itomini multus occasiorielibfi de Cofreptioiie et Gratia, le-
daia esi, vel nutic Omtiibiisddlur, ul ille dcceperitper- stalur (Epist. ad Aug. nuiri.2) ? Mulii servofumChri-
' severanliarii, non cjua fieril iit pefsevefarelj sed sirie sli, qui in Massiliensiurbe cOnsisiuiii,in sahciitatii
qua pef liberum arbitfium perseveiare noii posset (De lum scriptisqumadversusPelagianos hmreticoscondi-
Correp. el GraL c. 11 ei 12). Nunc verosaiictisin re- disti, contrarium pulantJPatrum opinioni, el ecclesia-
griuriipef gralidin prmdesithalis non tale adjiitorium stico sdnsUi,quidqUidiii eis de vdcdlidneelecloruin se-
perseyerahtimdeiuf, sed tale, ut eis perseverantiaipsa cundum Dei proposilumdispulasli. Et cum aliquamdiu
dohetur, iion solurii ul siite isto doho perseverantes lardilalem suam culpare mdtueriiit qlitiHtitoii intelle-
esse hon possiht; vefuin etidriiut per hoc dotiumhoit- cta repreltendere, quidatnqueeorum tucidibfenisuper
nisi perseveratitis siiil. His verbis sahctildlis lum ila hoc alque aperliofem beatiludinis tum expdsiiioiiem
tnoyerilur,elc. , voluerinl postulari,evenit,ex disposiiipneihiieticofdice
Oportet igituf ediitiriifuisseih Afiica librum de Dei, ul cunt quosdam intra Africainsimiliu ritovissent,
Cbrrept..et.Graiia ahte' ahn. 426, quo nihiifurritera- librum de Correptione ei Graiia, pleiiUmdivinmau:
ppfe scribebant Pfasper et Hilarius, qiioque Retfa- ctoritalisemitleres, quo in notiiidm itdslraihhisperata
ciatibhes. AugustiritismoJiebaiuf, et Ildiioratus hupef opporlunilale delalo, putavitnus otiihes qutfelas resi-
siim_humsacerdbiiuiri Afelaterisis EcclesiSeadepiiis ir. slentium sopiendas, quia univer&isqumsiionibus de
ersrf. Atqui iietrabisitiones moliebatiif Augustiuus quibus consulendaefat sanctiids ittd, taui plene illic
afih. 426, et ebdeiri Hbhofalus successit in iocum absolutequeresponsuinest, quasi hoc specialiier stu-
Patrqcli, a barbaro tribuno interfecti. Igitur ex de- dueris, ul qum erant apud nos lurbata conipoiteres.
,cennib Jaiisetiiiiiib dcfrahendi srint tres salterrianhi, Unde ergo naii suht primum tiibius in Galliis?
si agiiur de librS del Cbrreptibne et Graiia; quatuor Hiiic unde primum quoque orti apud Adfuiiietiiibs?
yero, si de fibrb dS Gfaiia et Libero Arbiirio; Ex epistola Augustini ad Sixium : nam staiirii atque
Id vero ita. faCile cbhficilur. Monaclii illi diib A- prsedestinationis gratuitse doctrina pibpbsiia est,
drumeiini, Crescbriiliset Felix, fedierunt ad suos mirum quam mul.orum oculos non fortissimos sua
postquam, pefactis tlippone festis, pef otium eru- iuce perstrinxeiit. Mirum quoque quantiim riegolii
diii surii, ila ut cum ipsis AUgusiiiiuslegerit quod adversaniibus facessiverit Sapieiiticelbeiis <,_i')pfse-
scfiptum est ad papdm liitioceriiiiim,Roiitdiimurbts destinaiio gratuita demonstrari videliir: tidpius est
episcopitrii,ctc. (Epist. 215); legefit eliam lib-rum ne malitia mularelintelleciumcjus, et iie ficlib deqpe-
bealissimiriiartyrisCypfiaitide CrealioneDominica,el ret animam ejus. (Sap. IV, 17); queiiKjU.sadhibuit
ostenderitquemadthodumdbcueriloniniaqumctdiiiores lunc jirimiiin Augustiuus, cuin Sixib scnbcret, et
noslrosperlirient,quibusrecte vivimus,a Patre noslro, consequenlibus operibus presse argunieiitatus ost
qui in coslisest, esse poscehdd,elc.; legerit detiique (Lib. de Correp.el Grat. c. S; Lib.de Pfmdesi. Sanct.
suatn epislolam ad Sixtum Roniaha.Ecclesisepresby- c. U).
tariim, quam sccum attulefarit, et ostenderit edver- Ai uiide in Gallias Jiber venit? Rdma, bpinor,
565 DISSERT. "VI. D& SCPiPTiS ADV. IliERESiM 1?ELAG.ANTE MORTEMS. AUGUSTINI. 56«
missus h LfeOne.iiinc ifeblj/ib, Sixtique omicissimb, A . Mefcaibfis aljiiiide disp.Utatuitisit, addefe plufa de
et studibfiiin SbiHb, ac Cassiatii iiiprimis siudibsb. tempofe, iioriiine, et librorum numerb supervaca-
Nam iit Sixti ad Au.gusii.num. liltera.s detulerai,.c_in_ neuni est.".'
tractofia Zdsinii 'ad Afncaiibs; sie Aiighsiiiii.,ad ANNO ccccxxix.
Sixluni respohsiohehi vidit, et Cassiarib cqmriiuiiica- Lifcerde Hteresibus (Tohio Vi);
vit, qtieift seiebat ejusniotii refuiii et pefitujri e.f ciipi- Liiifetde Hseresibtis '§d Qubd^tiltdeum Gririliagi-
diirii..CasSiaii.us.Verb,ciirii teriefbt quasi pfiricipaium nensfiih diacdiiuhi libd tgmpofe
doetrih_e iii Gaiiiis ea teitipesiate, ffepfe.ieridiiribn- dem ad'scfilieiidhhi acbessit felsibQratuS eSi_;MquU
nullsi, qiise facerent prb graihita 'prsedestiuatibn.e!, lutahi iesp6iis"iorieih ad ijiiiiiiuih Augusfihus post abso-
libftini Juliarii.
suasqtie in pafles tfaxit episfeopOriiiiipresbyierb- Quuridb, ihquit (Episi. ad (juo-iijtilt.), id explicdvefo,
runlqiie plufes, qtiibus ccuii bbSistefeiii Pfospef et quiriibqiiereSpbridero, si ifes tioii superveherihi,dis-
llilafiiis, iaicoftitiiqufealii, cbrilfeniionei ofise sijrit, si Deiis voluefil, ea quce pbsciii hicipefe, siiiiul
tufbsequb, quas delattis libef iie Cdrfeptiofie ei Gfa- P-iJio; ageris ulfuhique-, ei hoc scilicei, ti illud de felfacta-
lia hoh Cbmpbsiiit,sed auxil. tibhi dpriscuiofurii iia_.fr~_.rwtn., iidbiurhis ei Aiufriis
___.N0 CCGGXXV. teiripofibltsiri sihgUldiisifibuiis.
de
Libef Correplione et Gralia (tomo VII); 'Observariduih diligentfef hbc opere briifiiuiri
Occasiotie libfi de Gratia et libef0 Arbilf id, Cbh- pbstrehio AtigiiSlinuhi'ihbfti pfox;imum feCenSuiss_i
fectuiri est, ad huhc, quem liltilUS prseferl, sinriUm iia Pelagianofurii eifbfes, Ut quihque tahtuhi facbrfet
pertitiere libruin de Cbrreptibtie 'Ct Gfatia, bjpjiiSB. istiiis h-_'resispaftes : herripe gfati-irri Dei, sirie ijiia
plane admirabile, et Spbciirienirigenii divina gfatia fiefi hbh pbSsuht iriahdatii, rietjiiesi lialiira divefsa'..!
adjuii. Quaiiiiueri debeat/arûhretiUdigriilas festeh- esse, rieque. a.lege :i|tise _)r_etefeacbncediiiir, earii
dit; quaih recbnditarh doctfinaiii fcqtitiheat; __it_bld- et ex itieritis dsri, et fidfacilius hgendiiim;hbKiihbiii
gorum eoncertaiioiies hinc Pftafcprdb-tiit; ijuani va- posse ad lahfurii perfectibhis gradum pefvenire in
cuuiti a prsejtidiciis leclorem pOSltilet. quaiiique yila mortali, ht hbri egeai diCerbDeo : Diihiile nbbis
prOficiendicupidunr, expefienlia teStatuf. debitd ribsifa; pafvulbs nori baptii_aripfoptef tblleri-
AisicoCcccxxyi. , duih pfecfc&lum originale; Adaniuni, sive pefcbassbi,
Libfi duo Retiactaiiohurii (tbriib I). sive nbh pebcassfet,fuisse iribriiurum.
Ex liac bbsfervalione fconstal, his quinqiie capili-
Augustinus, Eradio successpre designato, et in bus cbhtiheri ibiiihi Pelagiariisraum, cujus prbihde
parteui; miineris ascito, cuiti sibi videretur, vel ex hsec ipsa
certe rion obrutus purus fuefit, jildice Atigusiinb, qtiisquis
parte iiber, vei jam mqle nego- capi.ula dainriavfefit, et cOhtradicehlia quiiique dd-
lioruni, recensere ccepit opera, quse siveflaicus_sive gmala defenderit.
presbyier, sive episcopus composuerat. Acta quibus Atqiife li'_fecdfe Aughstihi Jibris, brevius quidfem
Eradius electusest (Inler ep, Aug.num, __13),consi- qiiam forte quisbiam bptarei, sed abunde, opihqf, pfb
gnanlur, Theqdosio XII et Valentiniano. Augusto u negotib fetlbcb : neijiie eriini vbiuimtis hahc dissef-
CG., vi kaierid. Octobr., id est, ann. 423, die 26 talibnerii augerfepredigibsurii iri iuodum, addiiis, qu_e
•Septembris. laboribSa oliiri diligeritia pfseslitiinuS, iibstra fel siii-
Porro Relractationum ppus. comprehensurus erat , dibsbrtiiri cauSa. Natii bpera quae recfensuihius, sln-
Augugiinus piuribiisdelibris, et jam duqs absolverat. Q gtila pafiiti siiiritis in siia veluli membia qtiibus
teste Ppssidio (Lib. ViiqAug. c. 28) t priusquam cotiipbhUntiif; historica dislinximus a dogffiaticisi
Varidaii irrumperehl iri Africam (irrupisse aulem et argumfehtiS, qtiibiis
anii. 428, mense Maio, con.stans est omnium opinio) 5 robur asseruimus, oralioiie db^hi_ii'a pfobaritur, i-Uuhi
ad hifeihodi leges re-
cumquelneo esset, ut atios adderetj qtiibus epi- dacla : osteridinms etiatii, qiiiii qubvis tempore jn
stolse et tracfatus, csetefaque ejusmodi recognosce- sahciissihius magistei hrguerit, et iinde
renlur, prohibilus est ultra Peiagjaiiis
pergere,.parlim ternpo- ih di.es prbffecerit. Sfedlisefeoiiinia dissertatioriis an-
irum cqnditione, partim indissimulabiii. necessilate ghstiis ctihlihefi nbh posstiht, neque, si possint, de-
urgentiora scribeiidi. Portinent igilur Reiraclalio- befeht tarririn iiiihC teiripbfis, hfe vidferferliis de
rium libri duo ad anu. 426 et sequentem. s rebus disputare qusfe hbririulibscbhihibyerC sbleht.
A_._.eCGGcxiv»; CAPUT III.
Libef de PfmAestihatibheSanclgrum (fbhio Vli). ^—
Libef de BoiioPersevifdhtim (tdirib. VII). Quid scripserii Pdulus Orosius advefsus Peiagidndt.
' UnstttiOrosius Apologiam scripsit, ci illam qui-
. Hoc anno eoii_ecti sunt iibrj duo, aller de Prse-
destin-itibne Santiorum, alter de Rouo JPerseveran- deiii libh grahdem. opere, sed rferum dogniattimque
ti:«>,quibus Augustinus, postuiatioiie Prosperi et ita plenam, ut niilli fere ejusdein sevi liiciibrationi
Hiiafii, qiisesfionibusMassiliensium resporidet. cedat, niultis pfsestet, ad invidiam usque nohnullo-
Non pofueruiit prius confici, siquidem ad eos rum. Inquirendum vero, qua o.ccasione scrjpta sit,
scribendos se aceessisse Augu.stin.uspost absolutos qttpve ibCo fet tempqre, simutque repellendse, sive
Relractationuni libros, testa_iur (Lib. de Prmdesu _i slve caliimnise, quibus immeriio in su-
" objeCtibries,vbcaiur.
Sanci. c. 3): Gum med, inquif. opuscdla relractarem, spicioneih Veruni fota quseslio de causa,
eamque retractalignem slyto prosequerer, cujus operis Post tempbre, et loco non dif-iciiem __abetsolutionemi
jam duos absolveram libros, antequam scripla veslra ea qilSedixirriusin disseriaiione desynodis; si-
prulixiora sumpsissem,eic quidem Orosius in Palsesiina posituss nbn tarii<liberi
Neque eliam posterius, cum elaborali videantur afbitrii apologiam quam suam scnpsit arin. 415, per
anie opus postremum, quo sahctissimus senex re- id tenipofis quoda firie Septembris ad Deceriibrem
effluxit. Constat hsec noia temporis ex occasione
\ spondit Juliano : alioquin rescribens Quodvultdeo scribeiidi; hehipe Joannes Hieiosolymorum episco-
iibruni de Hsoresibus peienti, non una tantum excu-
satione, instantis scilicet Alipii ut Juiiano responde- divisum pus, curii. faveret Peiagio, ejusque caiisa eerneret
ret; sed aliera etiam, nec ea quidem minore, effla- ut si in pafies cierum, contraxit presbyterium,
gitantium Gallorum in Massilierises tractatum, usus aut aliis qua ppsset ratione Pelagitim, aut absoiveret,
esset. saiteih dissideniibus conciiiaret: Ad con-
ANNO CCCCXXVIII. venium, qui habitus est quinque fere mensibus anle
concilium Diospolitanum, die 30 Juiii, Vehit Orosius
Opus Imperfeclum adversus Julianum (Stippl. a presbytefis evocatus ex Betlileemitico secessu,
parte u). quo paucis ante mensibus se feceperaf; venit et Pe-
Ad hoc teinpus pertiuet Opus Imperfectum, de lagius a Joanrie introducius, jtissusque, eisi laicus
quo cum ad prsefationem iibri Subnotationum Marii foret, cohsidfereinler presbyieros.
; AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIXSECUNDA. m
. SG7':
Retulit Orosins inter alia, se audivisse Pelagium A Palmst. c. 11); nec quidquara in actis reperitur de
cum diceret, posse hominem esse sine peccalo, et causa ad Inriocentium papam reraissa, partibusque
mandata.Dei faciie custojlire, si velil. Excepit Peia- in id consentientibus.
gius, id quidem se dixisse, sed non sine adjutorio Verum hanc rationem, quantumvis pluribus hinc
Dei. Verum urgente nihilominus acriier Orosio.qui et inde testimoniis fulcitur, ruere necesse esl, si sub-
cavillationes h__relicinoverat, Joannes sive maligne, versura fueritfundamentum cui tota incumbit, idest,
sive ab interprete delusus, Orosii inslanliam perinde si demonstratum fuerit Augusiini testimbniis duos
interpretatus est ac si contenderet, mandata, nequi- in Palsestina convehtus liabitos, alterum Hierosoly-
dem cumadjulorio Dei, posseab homineservafi. niis, alterum Diospoli; iili inierfuisse Orosium, ab
Hinc factiun, ut post quadraginta et septem dies, isto abfuisse. Id vero tribus locis Auguslinus tradit.
cum primo encseniorum die, qui decimus quartus Primo (Lib. de Gest. Palmst. c. 14); SanctusJoannet
Sepiembris, Orosius ad obsequium Joannis, propter Hierosolymilanmantisles Ecclesim, sicul interrogatus,
solemnitatem festi venisset, ab irato passus sit re- qumAPDD ILLUM anle judicium getta fuerint, coepisco-
pulsam, jussusque procul abscedere, ut qui per sum- pis nostris, qui simul in illo judicio prmsidebant,ipse
mam blasphemiam asseruisset, hominem,nequidem narravit. At enim, tunc quibusdam susurrantibus et
cutn Dei adjutorio, posseesseSinepeccato,elmandatq dicentibus quod sine Dei gralia diceret Pelagius posse
Dei observare.Ut calumniam repelleret virapprime hoc perfici, idemquod superius dixerat, esse posse ho-
ealholicus, apofogiamconscripsit, non sua tantum minetn sine peccato, Culpam, inquit, super hoc eliam
causa, sed lidei, maxime hortantibus presbyteris intuli, quia et Apostolus mullum laborans, sed non
recie seniientibus; eaque occasione voluntatis hu- ,T- l
"
secundum suam vtriutem, sed secundum graiiam Dei
manse poteslatem ad bene agendum, sive liberlatem dixit: Ampliut omnibusillis laboravi, non ego autem,
admirabiliter explicuit : uude ortum libri nomen, sed gralia Dei mecum(1Cor. xv, 10). El iterum : Non
Apologeticuscontra Pelagium de arbitrii libertale. est volentis, ncque currentis, sed miserenlisDei (Rotn.
'. Sunt qui dicant, tolum hoc opus supposititium IX, 16). Etillud : Nisi Dominus mdificaverildomum,
esse, facitimque exercilationis causa ab aliquo qui, in vanum laboraverunt,qui mdificanteam (Ps: cxxvi,
npnien Orosii ettieniitus, commentari voluerit nqn- 1); et alia multasimilia diximus, inquit, de Scripluris
nihil de rebus Diospoligestis, cum taraen veri esset sanciis. lllis autem non sutcipienlibusqum dicebanlur
liisloriseque admodum ignarus. Id autem asserunl, a nobisde Scripturis sanctis, sed adhuc susurrqntibus,
pariim quia suis rebus incommodare sentiunt dicta dixit Pelagius: El ego sic crede. Anathema sit qui
qusedam Applogetici; partim quod satis non adver- dicit absqueadjutorio Dei possehominemad profectum
tant, librurii liunc magnam habere ab Augustini te- omnium venire virtutum. Hmc narravjt episcoput
stimonio auctoritatem et cerla_n fidem (Lib. de Gesl. Joannes, audiente Pelagio.
Palmst.). Secundo (Ibid., c. lt>) : Episcopus Joannes plane
I Ut objectum a se crimen suppositionis probent, istamsententiamApostolicognovit,eamqueideocomme-
quatuor prsesertim argumentis utuntur, quse si tam moravil, ne Pelagius sineDei gralia non peccare quem-
vere proferrenlur quam afflrmanter, levia neutiquam quam putaret, el dixit respondiste Pelagium : Et ego
videri posseni. Auctorem enim libri criminantur: sic credo. Neque, cumhoc prmsensaudiret, respondil:
primo peccare eonira' fidem histori_e ab Auguslino Non sic credo. Oportel illam exposilionemperversam,
aliisque tesiibus non improbabilioribus traditse; ubi hocnon sensitseApostolum,sed potius redarguisse,
deinde Nestorianse impietatis suspicione laborare: lC inlelligi voluit, ul suam neget, aut corrigere atque
tertio Nqvatianis erroribus adhsesisse; denique in- emendare non dubitet. Nam qutdquid dixit episcopus
juriosum esse in episcopum Joannem, virum, ut illi Joannes de absenlibusfrairibus noslris, sivecoepiscopit
quidem aiunt, integrsefamse. • Erote ac Laxaro, tive de presbyteroOrotio, sive de
Ex his vero, si modo, ut.par est, confirmarentur, aliis, quorum ibi rion sunt nominaexpressa, credo quod
auetor Apologeticireus teneretur supposili nominis, intelligai ad eorum prmjudiciumnon vaiere. Si enim
et quasi siellionatus . siquidem verus Orosius procul prmsentesessent, possent eum fortasse, absitul dicam
abfuit semper et ab omni suspicione mendacii in cdnyincerede mendacio, sed forte commemorarequid
liistoria^conscribenda, et erroris.cujuscumque in fi- forle fuissel oblitus, aut in qno eum fefelleril Latinus,
dem, et neglecti in episcopos offlcii. inlerpres, et sine sludio mentiendi, cene alienmlinguce
Criminationum ejusmodi parlem affert Jansenius minus intelleclm nonnullq difficultate,prmsertim,quia
Iprcnsis (Lib. 1 de Hmr. Pelag.), parlem Petrus Va- nonin gettisagitatur qum,improbi ne mentiantur, boni
stelius (Vindic. lib. m, sect. 5), quamquam iHe pau- autem ne aliquid obliviscantur, utiliter instituta sunt.
cis et timide, quia forte intelligebal se veritati pu- Si quis autem memoralisfratribus noslris ex hoc ali-
gnare; iste infinito pene sermone, propter dilectum quid qumstionisintuleril, eosque ad judicjum episco-
Joannem, quem purum erroris culpseque prsestare pale vbcaverit, sibi, ut poterunt, aderunl. Nobis labo-
conatur, etiam adversus onines quinti sseculi au- rare quid opus est, quando ne ipsi quidemjudices pgst
ctores. coepiscopiriostri narralionem aiiquid inde pronunliorf
Primura illud Iprensis Vasteliusque coramuniter voluerunt1
objiciuni, q.uod aucior Apologise scribat, habitam ij^ Tertio (Ibid., c. 30): Superius etiam in narratione
fuisse Hierosolymissynodum quadraginta et septem sancli Joannis episcopi iia commemoraiumest: lllis,
diebus ante priraum diem encseniorum, id est, die inquit, instautibus el dicenlibus qriia hmrelicus est.
30 Julii; lniic prsesedisse Joannem; convenisse pre- DicUenitn quoniampotest homo, sivoluerii, esse sine
(Sbyleros, seque interfuisse, el cum Pelagiq verbis peccaio; et de hoc interroganlibusnobis eum , respon-
contendisse; detiniiivam sentenliam a Joanne lalarn, dit: Non dixi quoniamrecipil natura hominis ut im-
partesque ad Innocentium papam remissas, ut ejus peccabilissil; sed dixi quoniamqui volueritpro propria
judicio. stareni. At hsec omnia videnlur ipsis pugnare salute laborare, el agonixareut non peccet, el ambulei
icum verilate bisiorica : nam in causa Pelagii nulla, in prmcepiis Dei, habere eum hanc possibilitatem a
inquiunt, legitur in Oriente congregata synodus, Deo. Tunc quibusdamsusurrantibus et dicetttibusquod
. prseter eam cujtis gesta recensuit Auguslinus. Hsec sine Dei gralia, dicenle Pelagio, possel hoc perfici:
aulem non Hierosolymis habiia est, sed Diospoli; Culpam, inquit, superintuli, quia el apostolusPattltis
huic non prsesedit Joannes, sed Eulogius jure sedis multum laborans, sed non secundumsuam virlulem,
Csesaiiehsis;nbn.soliprsesbyteriinierfuerunt.sed qua- sed secundum gratiam Dei, dixit : Amptius omnibtts
tiaerdeciui episcopi, quorum iiomina recenset Augu- illis laboravi; non ego uutein, sed gratia Dei mecunt;
sliiiMS-;non accusavit Orosius, sed Gallicani duo epi- et cmlera, qumjatn commemoravi.
scopi, Eros et Laz.arus; abfuit Orosius, immo et ac-'. Ex liis notanda potissimum quinque adeo Ap/)4<i-
cusatores, solisque scriptis cum Pelagio actum est,..- giseconsona, ut Augustinus videatur ad ipsa Orosii
guemadmodum testatitr Augustinus (Lib. de Gest, verba iuter scribendum intendisse.
369 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS ADV. HJERESIM PELAG. ANTE MORTEMS. AUGUSTINI. '. 370
1° Augusiinus. Joannes interrogatusqum apudillum A i Et iterum (Apolog^c. 10).: < Eum posse esse sine pee-
arile judicium yesta fuissent, narravit, etc. Orosius cato, qui aliquanda peccaveril, impossibile esl absque
(Apol. c. 5): Latebam in Belhleem, inde Jerusalem, sola gratia baplismi, ubi ex persona Domini dicitur :
vobis accersenlibus, vocatus adveni, dehinc in conven- .Remissa sunt libi peccata tua. i Iierum (lbid.): t Ego
tum veslrum una vobiscum, Joanne episcopo - prmci-
- in poteslale Itabui peccare, liberari a peccato in pote-
,
pienle, consedi, etc. state non Itabeo,i Denique: t Peccare meum ett, ab-
'
2° Augusiinus. At enimlunc quibusdam susurrqn- solvinon meum. i '.'".- .
tibus et dicenlibus quod sine Dei gratia diceret Pela- Vix ac ne vix quidem persuadere mihi possum,
gius hoc posse perfici, id-esl, quod superius dixerat, Vastelium rem serio egisse, ctim argumentaretur in
hominem esse sine peccalo, eic. Orosius (Ibid,, sub hunc modum. Novalianus error est, miuistrortirn Ec-
fin. cdpilis):Ad quod ille diu dispulans, et nostrispro- . clesise non esse, sed solius divinse potestatis, dimit-
pter imperiliam ignoli nobis interpreiis, actionibusvel tere peccaia post fidem commissa, neque Ecclesise a
inlerpolatis plerumque, vel tacitis, episeopus Joannes Christo relictain esse poteslalem ullam rettiiuendi
ait: Si sine adjutorio Dei hoc Itomhiemposse dicerel, peccata, nisi quse per bapiismum, id est per unicum
pessimum et damnubileerat; nunc autem cum adjiciat . sacranieninm remissionis peccatorum exercfeatur.
posse hominem esse sine peccato, non sine adjutorio Atqui auctor Apologiseait nominem non posse esse
Dei, vos quid dicitis? An fprle vos Dei adjutorium de- sine peccato, posse Deum; soli Deo tribuit Chiislo-
negalis ? etc. que potestatem qua homo-diciiur posse fieri sine
3° Augustinus. Illis aulem non suscipieniibusqum peccato; dicit insuper neminem posse esse ceitum,
dicebantur a nobis de sanctis Scripluris, sed adhuc T. ,**nisi in die judicii, qnod sii sine peccaio; reus igitur
susurraalibus, dixil Pelagius : Et eqo sic credo. Ana- Novatiani erroris teneiur. Qui euim poiuit vir docius
thema sit quidicit absqueadjuiorio Dei posse hotninem ignorare aut quse sint argumentationis leges, aul qui
ad profecium omniumvenirevirtulum. Orosius (Ibid., fuerit Novatianorum error de pccnitentia, aut quse
c. 9)5 Scribis posse hominemesse sine peccaio, ei fa- fidei sentenlia de impeccaiilin, ac possibililaie im-
cite Dei mandata servare, si velil; novissime qttaii ex pleridi maridaia? Voluit Pelagius tam facilia esse
gravissimosomnoexpergiscens, adjicis, non sine adju- mandata Dei, ut homo, si voluerit, ipsa omni ex
torio Dei. parte impleat, nec ad id prseslandum Dei omnia po-
4° Augustinus. Quidquid dixit episcopus Joannes tentis adjutorio, sed sola spa vi nativa egeat, Pelagio
de presbyleroOrosio, sive de aliis, qitorum ibi tton sunt id volenti respohdet Orosius, pnsse quideni liominem
nomina expressa, credo quod intelligat ad eorum prm- observare, immb et.iniplerc mandaia;_sed potesta-
judicium nonvalere, etc. Orosius (Ibid., c. 5) : Epi- tem qua id possit suam non esse, id est, insitam a
scopus Joannes dixil: Vos quid dicitis? An forte vos naiura, sed Dei propriam, quse misericorditer com-
Dei adjutorium negatis ? Cui respondi: Anathema ei modelur pro tempore et loco. Voluit Pelagius liomi-
qui negat adjulorium Dei; ego cerle non nego. Et nem posse iiac in vita carere omni peccato, nec ad-
postea : Episcopus respondil: Ego teaudivi aixisse, id quidquam amplius requiri quam ut velii. Conten-'
quia nec cutn Dei adjulorio polest homo esse sine pec- dit Orosius posse quideni hominem carere'peccato
calo, etc. hac in vita, si Deus volueril; id enim liomini prse-
5° Augustinus. Si enim prmsenles essent, possent stare potest, elsi nemini prsestilerit hactenus, prse-
eutn fortasse, absit ut dicam convincere de mendacio, terquam uni Christo, Quid illud autem adrem Nova-
sed forle commeriiorarequid fuisseloblitus, aut in quo G C tianorum?
eum fefellerit Latinus interpres, eic. Orosius (Ibid., Pergit Vasielius, leriiumn,ue. cspul criminationis
c 5). Gonccdendummagis ul htterpres errassedicenio, affert non minus admirabile quam secundum, si-
quam episcopus audiendo finxisse, videatur, e_tnunc, quidem auctorem Apologise reum facit Nestorianse
ad vicetn mercedis quam hmreiicis.prmsiitit exigendm, quoqueblasphemise, non contentus scilicet accusnsse
falsosin adjulorium sui tesies qumrere. Sed hmc utrum crudelitatis in peccatores, quibus pceniteiitiani neget,
ab episcopolemere credita, an matitioseficla, an ignaro nisi insiinulet impietaiis in peccatorum redempio-r
subaudita videantur, Cltrislo judici discutienda com- rera, cui divinitatem eripiat. Asierit Christum, inquil,
mendo. Absit a me ul episcopum, el prmsertim Hiero- non dici Deutn, nisi denomhtalive, atque ila exislere
solymm,audeam ad episcoposprovocare, id est, calum- purum reipsa hominem, qum Nestoriana blasphemid ;
nim accusare, etc. neque enitn vuli aliter esse Deum quam ut Dei adju-
Atqne his convictus Vastelius fatetur tandem, cla- lorio, petittde ac homines, indigeat. Tam incredibilem
rum esse anle judicium Diospoliianuni aliqua' fuisse accusationem conficere sibi videltir his Apologisise
gesia circd cattsam Pelagii apud ipsum Joannem, sed verbis Pelagium alloqueniis (Apolog. c. 10): fiicis
absqm aliquo consessu; qudmquam in prmsentia Erotis posse in hoc tmculo esse homiriem sine peccalo cum
el Lazari episcoporum, Pelagii accusatorum, illisque Dei adjuiorio; tu dicis : Potest homo; ego dico : Po-
adhmrentiumaliquotLalinorum, ittter quos quoquecon- tesl Deus: Sic enim per adiiiirnbiiem qtiamdam sert-
ligil adesse Oroshtm, etc. teniise syntaxim legendum jubet: Dicis: Potest homo
Scd quod ait affuisse Erotem et Lazarum, dicenti esse sine peccalo cum Dei adjulorio; ego dico : Potest
asscmiri non possum, cum Orosius minuta quseque _n Deus esse sine peccalo cum Dei adjutorio.
hujnsce consessus memorans.ne verbo quidem id *• " Verum jocari istud est, quod in re seria non decet,
significet. siquidem nemini non est obvius Apologisisesensus.
Quoad secundum criminaiionis caput, Vastelius Cum diciiur homo posse esse sine peccato cum Dei
jam non Iprensiadjunclus, sedperse solus, bseresim adjutorio, aliqua procul dubio potestas significalnr,
Novaiianam auctori Apologiseobjicit his fere verbis: eaque alicujus propria, atque ita vel Dei,1vel hominis
iYo!,<...a.i«s erfor fuil, non aliam esse dalam Ecclesim quasi nativa. Dicit hominis Pelagius, quod. hsercii-
n Christo poieslalem femiltendi peccata quam qum esl cum esl; Dei dicit Ofosius, quod summe catriolicu..;.
conferendi baplismi; et proinde a sacerdolibus non Vastelius,' ut accusaiionem confirmet, adjung:t
posse, sed a solo Deo remitti peccala a Christianis post aliud quiddam, sed niiiilogravius. Nullo, inquit, alio
fidem comtnissa. Hic autem error Cypriani, Hilarii, ttomine Christum appellavit quam quo posset Nesto-
Ambrosiialque Augustiniteslimoniis cognoscitur. Apo- rianus qttisque; nec usquam vocat iiiium Dei, Deum
legisla vero id lotum affirmat, nam alloquens Pelagium Christum, et Verbum incarnatum. Sit iia sane : sed
(Apoloy. c. 10): « Dicis, inquil, hominem esse sine ipsimei-novi Teslamenti scriptores, cum deCliristo
peccalocum Dei adjutorio; lu dicis : Potett Itomo; ego loquerentur, non alio nornine usi sunt quam quo
dico : Potest Deus. t Et poslea (Ibid.) : i Scribm non posttnodum i.busi Nesioriani. An continuo participes
intelligenles veritatem mwrnturattt el dicunt: Qnis po~ suni erraris ? Deinde neque necessitas semper exigit, '
tesl dimiitere peccala, nisi solus Deus (Luc. v, 21), et nequefflliquando pntitur locus, ant tempus, ut lam
hic abolita essejudical, guceDeum nesciat dimisisse?} expressis verbis de Chrisii divinilate sermo fiat..Certe
871 AD PARTEM PR_tMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 72
tunc temporis nihH erat causa. ts.m explicite Jo-. A brario potius, qui inentionem Iibri de Natura et
quendi, cum neutra pars, Pelagium.dieo et Orosiuni, Gfaiia factarii ifiitjo fegefat: quamquahi potuit Orb-
oe Gbristi divinilafe conten.deret. Denique Vastelitis sius aiiquid Operis Iiujtisce Aiigtisliniani deferre se-
ipse tandem agnoscit, cogenie veriiate, hsec esse ctiiii ih Orientem, qtiippe ctiin ffestetur i&Choatiim
Apolqgisisevefba (Apolog. c. 21): Hic ergo Christus fuisse qub tertipqfe ex Africa prqfeeius fest. Utut se
Domihus noster, hic, inquam, Filius Dei, in virtule res fiabeai, nbh ffecit impfiidferitferSchotlus, Ctim
Patris el gloria, qum in principio condidil, redemil in addiiameiHum illud reeidif, priusquam totum Opus
mcdio, etiam in tiovissimojudicabit, eic. Ef paulo an • in Ribiibtlieca saiicibrurii Patruin ederetiir.
tca (Ibid.): Ipse est mediaiorDei et Itominumhomo OusetiohUma Pfeiagifemotafum dtisetiiritUnihoc in
Christus Jesus, de quo Joannes usque ad ipsam pene libr.o ifacianftif; altfefa de pbtestate liberi arbitrii,
htaccessibiletnlucemhtlroductusexclamal: Jn principio aitefa de perfectione homihis ih vita mbftali^ qtias
crat Vetbum, ci Verbuttterat apud Deum, el Deuseral unas Hiferbnymusin Orienle agiiabat (Epist. ad Cle-
Verbum; hoc efat in prhicipio apud Deum, oninia per siph. et 5 dial.), siiafuriique paftiiim presbytefis.per-
ipsumfacia sunt (Joan. I, 1). Ac posl paululum expo- suaseraf. ita ut Pelagib niagiiam i.iide.iiividjani facfe-
sita divini operis vefilate subjuugit: Et Verbutn care rent. Ambsevero tani subiiiiler, ad Sciibisfeaxp_6_t«v,
factum est, et habilavil in nobis, et vidhntts honorem tamqrie solide ad fidei regularii splvuriitir, tit affir-
ejus, gloriam tantquam unici naii a Patre, plenitm mare non dubitem nihil fere meiiiis scfipluhi Olitti
gloria et veritate, eic. piitnis temporibus, nihil vetferum nibtii.mfentorum
/Quid veio expfessitjs, veisancivit umquam Ecclfe- supferesse consequeniibus temporibus ulilius.
sia, vel Scriptura dixit, quo diviniialeiu Cbrisli de- B CAPUT IV.
nionstraret?
Qbjjcit quarto Vastelius, queriiurqne injtiriani ab De libris sex Hypbgribsticuh.
auciore Apblogise factam Joaniii Hierosolyrnorjurn Rejectum est iti finem sepiimi loriii Operuni S.
episcopo, quem Augustinus colit sanciunique vocat. Augusiini, Optis adversus Pelagi_inos, sex iibris
Quam vero factahi injuriani queritur? Episcopum, ooiiiprehensuui, quod etsi Remigius LugduriCrisis
ail, verbis paulo durioribus accusavil. Sit ila sane : u.r.f.vi.ir.tx.v vocet, veluti MemofatbfiUni, seu pO-
(_uis blaspliemise per calumniam insimulaius non tius Coinmoniibfihni, vtilgo fatileh Hypbgi.os.ic._n
veniam iuereatur, si calumnianti subiracundius Ip- dicilur, quasi Subnotalidnum.
quatur? Verum quibus verbis episcopum accusavit? Latuii ad liurie tisque dierii auCtofis hdmen, geris,
An durioribus acerbioribusque quain aut suus ma- etsetas : inea lameii fas est, opiiiof, inqtiirere, sinfe
giste.r .ilieronymus, epistnla 61, de erroribus Joan- temerilalis nota, cum forte sint iri obscuro propier
nis Hierosolymiiani; aut EpipiiDnius,dala ad ipsum- incuriam. Certe liaric a nobis diligetttiairi exigit af-
met Joaiinem epislola (Epkl. 60. inier Hieronym.) ? gumentuhi in quo versamtir, ut, si qtia ratione licet,
Clamat Vaslelius utrumque Opus suppo-ttiiiiumesse. iuveniamus aliquid, sin mirilis oniniho cef tum,
Utrumque genuinum esse reclamant quotquot sunt quod eruditi videriut, s_ilie_h mihus inipfobabiie
eruditi, reclamant et ipsimei Patres ilii duo adversns quam quod bacienus allaium fest.
liominem bona quibus glorianiur subduCere lenian- Videtur autem apius ille inquireridi itiodus, quo
tem. Deinde cujus criminis accusavit eniscopum? ex ipsis Hvpi)gnos.iic__n libris singula .primtitti dili-
Quod hscretico faverel? Fecit Augustimis. Quod inen- genter coliiganlur quibus pdssit ratib ititiiii; tum ex
tiri visus sit? Fecil pariter Aiigusiinus. Quod iiiiidi'<
G inventis indiciis concludatuf quis Hypbgftbstes fue-
se passus fucrit a Pelagio? Fo.cit Augusiinus. Quod rit, qua vixferit selate, et.qua pccasionfescfipserit.
caluruiiiam Orosib iimilerit? Fecit et Augusiinus. JPrimum, quani habuerit HypognOsles scribendi
Denique apud quos accusavit? ni'inpe apud solos caiisam, exponit ipse siatim initio, curii ait (Iri prmf.
presbyteros toiius rei gestse coiisdos, qnos noii ju- Hypog.) : Adversarii jidei catholicm,dutn conlra re-
dices appellai, sed testes taniuiii, el quihuscum suia- gulam veritatis diabolicisartnis pugnUreriituntur, nos
lur Commuiiemab episcopo injuriam. Liitie inirari soiliciludine respondendifaciunt cautiores; sevefode-
satis non possnin Orosii modesliain, qui <:umnwes- cipiunt, anlequam nostrorum valeanl aliqUemvulne-
sitafe compeiiereiur se blaspbeniisc accusniiini )>ur- rare : cum enim cmci evdcuqrethesauros fidei cbncer-
gare, non lam delendil se, ut par eral, fide impe- tanl, spe fidei evacuali, faciunt pleniiudinem fidei
rante, quam reliiieiiiecharitaie, conqiiestns estapud Ecclesim, opiiulante Dei gfatia, gloriari. El dum in
solos rei testes: qnare qpinor inde faciuii) ui liber hypocrisi vigilantnociluri, dequibus propterea dicium
quem prse mode_tia publicari noluerit, ne lainam esse puio per prophetam : Ablatus es_ sonmits ab ocu-
episcbpi minueret, rarior simul et ignoiiur ctiam suo lis eorum; tion enim dormiunt, nisi tnale fecerinl
ssecuio exstiterit. (Prov. iv, 16); nos quodammodoexcitdnt dorinientes,
.. His iia dispiilatis aperlmn est aiquo maiiifesinm, ut arrepto clypeOveritatis, falsitali eorum corde resi-
niliii esse catisse ctir liber apologeticus de Liberlaie sleiite,vigiiemus, evangelicalubanostrisduribus htso-
Arbitrii adversus Pelagium.abjudiceiiir Orosio; plu- nanie : Vigilale e. orafe, ne inirelis in ieiitationem
rimum contra esse rarionis cur eideiu tribuaitir : . (Mqrc. xiv, 38).
nam ab Augustino leslimbiiium babet, siylus auclo- •v Proponit deinde agitandas quinque Pejagianorum
rem demoristrat, manusciipti codices.Orosii nomen qusestioiies (Ibid.) : Hujustnodi ergg dogmatis isia
!>r_eferuntterudili quique coiisciitiunl, el ii soli re- est nefanda blasphemia : Adam hiqttiuni, sive peccas-
pugnant quorum interest a tanto viro tauique anii- set, sive tton peccassel, morilurum fuisse; ilem pecca-
quo scripipre, et, quodpr_ecipu.uin est, tam nobili tum ejus netntnem,nisi salitni nocuisse ipsum ; el posse
discipulo iiieronymi atque rAugusiini, arma non hoininem per liberum arbiirium, lamquam per se sibi
suppeditari, quibus et ipse oliin Peiagium vicerii, sufficiens,iinplere quod velil, vel etiam merilis operum
et ipsi nunc vicissim a catiiolicis viucanlur. a Deo gratiam unicuiquedari; Ubidinemnaiurale esse
Orosius porro duas fecit Apokgetici parles;altc- bonum, ticcitt ea essequod pudeal; el parvulos bapti-
ram histoiicam, altcram dogmaticam : illa res ge- zaloruni filios itPii trahere originale peccalum, neque
i;_as.inconventu Hierosoiyniiiauo cominet, et _,imui perituros a viia mterna, si sine sacramerilo baptismiei
scribendi causam; ista plane exiniia est, suoque hac vila migraverint. .
auctore digna, nec immerito videri poiest quoddam Notanduin vero, totidem qusestiones recensuisss
quasi conipeiidiuin traditie ab ilieionynio et Augu- aliquando curiosius Hilariura Syracusanum (Epist.
stino doctrinse. 156), Pauliimm diacoiium (Lib. deGesi. c. 11), Ma-
Qu_e terlia pars nonnullis credita esl (A cap. 5 riumque Mercatorem (Prmf. I. Subnot.), nec tamen:
usque ad 22)» habetque raiionem appendicis, ex li- meminisse quartse de libidine, an til nalurale bonutn,'
bro Augustini de Nattira et Gratia, forte non est ad- et uirutri iri ea sil quod pudeat; immo liac de quse-i
tlita £U Orosio, cum iiBporlune inseralur; seda b> stione disputatum per se non videri, sed ex occa^*
573 DISSERT. VL DE SGRIPTIS ADV. H__ER-ES1M PELAG. ANTE MORTEM S, AUGUSTINI. 574
sibrib tantum, priusqiiam Juliarius causam Pelagia- A cathqlicus corrigendi. Si aulem nihU sciens vei invi-
nam defendendam susciperet. diosUiifuerit, vitiafe qiice'.iandsMtnbri,pfm.sumdi..,
Postea,..Hypognostes nomfen Pelagii atqufe Ctele- Qiiain veKeriieiis aiiiplificatip li_e'cest iri liliidini.s
stii appeiiat ssepe, nusquam Juliani, ctiiti lameii laudatorfes (Lib. rv, flypbg. sub firi.,)-.AiiAile.breviter
post damnalionem Pelagianorum, aut saltfetohfemo post ritiHbfeiiia, sed cfhriirieingeritit', cdloris vestfiaman-
ann. 420. de qusestioriibiis peccali brigihalis lisshrii opera, quibus in itliciiuin coire prmcipiiai ke-
egerit, quin Juliani meminerit, vfelutipartiutii iisefe- belatd cordd morialiurit,; ei erubdsciii ei, conticesciie
ticarum principis; tUiidem.Islo calbfesuccehsui, el liitpitefilleclus, non-
Adde quod auctor Hypognostie__n,etsi Pelagii, iit riuiiicjUampdier hiclhtai fiiidrii, ei operaiur ihcethtm ;
dictum est^ Coelestiique frequenter mentionfem fe- filius iiidrii ptitfis ibfilin ihdciUat, curii indiri vei no-
cerit, eos tamen hon videatiir directe itisbqui, sfed vercm aliqnando hiischiif; iit sotofem frriier cupidine
singularera potius aliquem homiriem, cujus raodo duclus ihciirrit, el CogMidiiiiion efubescil opprimere :
responsiones ad argumenta catholicortim refellit, vifgp liceniiini ridri susiinet hupiiaftiin, sed siupruni
piodo declinationes prsecludit, modo caluitihiis re- tempore concupiscUiUicilo. Marilus minime cdiiienius
spondet. lieitis uxofis dbtptexibus, uleros contdtniriaiatiettos.
Quid quod hostis ille singularis, quem sibi cbrri- Simitiier et uxbr ihitneriidr proprii indtiti, cubilh,
mittit HypognosteSj inducituf velut Ccelestiana quse- adultetino aifigte uxofis iortiiii occupat alieitm,.fouid
dam persona, quse et longe plura de Ccelestiaho efde fuind alicjudrilbiuriiseivqrwri Dei, el sacfdfum yir-
rore disputet quam de Pelagiario, et ex qusestioiii- girium dicdrii, qilce hdc iehipesiatt!iiauftagia pdtiun-
bus quinque, unicam de gratia, quatuor de peccatb ~" T, tuf? quid de divefsis iriiihuiidiliis, in quibiis earutri
originaii proponat, irrihioet proferat eadem fere om- aucldfem ipsurii sibi puig p'6 vpbis didbblwii.displi-
nia quse Julianus, Gceleslib in priniis addicttis. stiis cere? Ecce bator ille dindhlissiinus_,vesiet', in qnas.
in libris afferre soleu ighohiiriiaruirisbfdes huiridritisife illicii el pracipitai
Deinde, qusestiones singulaslongeal__ersor.itH.y- fheriies? Ecce qudm UluvUiri.eiiani in sdiiciis Chrisii
pognostes quam vel Augusiinus. vel Mercatof : riain membfis fuisse, diceferion iferiiuistis? Ecce cujus ob-
ut alia omillam longe plura , Iocutii lihnc Sa- SbenUdliiei iutpiiudihis esiis aeerfimi lauddlores, im-
pientise, Deus mortem non fecit (Sup. i. 13); velie- puderiiisshnidefehsotes, &i,si iion fdllot, cuhi adliuc
menter urget adversus naturalem Adse morlalita- tion,"displicel,fotsildhetfdbiofes.
tem; queiti lamen auctores llli duo bfevilfer per- Quani Iehis eCoritfario, quairique abjecti et utiini-
stringunt, quasi msguum ibi prsesidium causse non lis disputalio! Sblei dici; ut pfmfdtuSsiiin, a piuritnis,
ponant. dum aliquid despicitur, aul pr6 pdrvo msihridiur, vej
Deinde, crebra quidem adhibet Scriptuf_e testi- cefle quod pehiiui nOti sii : Nihil est. Guin efgo dici-
monia, sed desumpia tum es_ iraiislatione vfetferis. witrs,riihil, noiriehihsubsirihtidleiiomihaihus;cunivero,
Testamenti, quam Hieronyiiiiis ex Hebfseb accurai addiiriUs, esl,_fem sigriifictihius.Cuf ergo riorrieriiri-
vit; lum ex Evangelii lectione, quam idfemHifefb- subStanfidle,idesi, iariiqudihvere qliquidsit, dicimus,
nymus, Damasi rogatti, recogriovit. Id untirh exehi- addendo, esi ? omneiiiim quod dicihius, esi, esse dli-
pli sufficiat; psalm. cxiv : Coftverlefe,animu mea, ih qiiid cesiiihdfrius; idihen iuiti aliquotierisdicimus, _rii-
requiem tuam, quia Donmius benefecit fhihi. Quoiiiahi hil es_, pro cbnsiteiudinetocutionisdddimui, est,.qd
eripuit animdm meam de morte, beu.bs rrieosa lacry- nihit; curiiriomenitiiiiUitisii iiihil, el horites (Lib. i
mis_ pedes meos aiapsu; placebo Domirib iri tegiohi C Hypog. sub fin.).
vivorum; Hsec aliter leguntur aptid Augustintiih: Deiftdfe, vqfiibus iilituf Jseregrinis, insolentibus,
Converlere, anima mea, in requiem tuam, quiti Dbnii- atqUe feiisiihbarbaris, Ciijusriiqdistint, proioplastus,
nus benefecitTIBI.QuoiiiamixEMif dhimaih trieariio exiUlaius, desolaiUsgtdliti, iefellUus,fepedafe, -etc.
tnorte, oculos meosa lactymis, pe_.es meos alapsu, Postffehib",sfevtusiibfef videfi potest aut sUppbsi-
Piacebo INGOSSPECTC DO_H_.I_iri tegiohe vivotum. titius, aut salteiii additititis, siquidem ih eo inentio
Deinde. nulHus Patris tesiimbhiutii adhibet; sfe. fit S~~xtiarticuti, quariiyis in pfsofatibne quihque
sola pugnat vel Scripturse auciofitate, vel raliotii' tahttim proposlti sirit. Ei cerfe quiritus I.iber, qui
bus : cum iamen nullus fere de rfebtis islis scripse- artifeulb qtiirito ffesporidfet,haric iiabfet claiisulam,
rii tunc temporis, quin contra nOvitatem ferroris qiia3 totius bperiiBdici pbifesf absbiulib : Nos iieto
Patres adduxerit, tainquattisacf osanii qusefideitestes. anathehialixdnies iios, Pauliim, ih quo loculus est
Deinde, nullius meminit, atit synodi, aut summi ChfisiuS, aUsculidihuSpfmdicdtiteni,e. se^tiimur, qui
Pontificis, cujus senientia damnati sint errores quos uiiiitri cotpus ei uhurii spiriiuiri esse ditit Ecctesiaeca-
impugnat; quaravis pbSt Pelagii Ccelesliique con< tholicm in Chrisio, uharii fideht, uhuiii btiptismum,
demnaticnem ab Ecclesia, id est, post ann. 418, unurii Deuiri paifefh omiihiiri, qui Super-omhes, ei
nemo scripserit ea de causa qui religioni non duxe- per gmriia, ei inbhMbUs nobis (Hypog. lib, v in firie)„
frit tantUm prsejudicium silere'. Adde quod IiJoerille sexttis irivehiluf -liiquando in
Deinde, insequalem serval OratiOhisinoduhi.,___- codicibus iiiih manuscripiis, iiihi iityifessis, sejuhcltis
hil ilio quandoque grandius, nihil mox hiiniilius. ab aliis quirique- Sblus certe erai in cbdicfeRemigii
Quam grandia suot ista(fn jini prmf.)iOriialumdo- _^ Lugdunfensiscausantis idcircb prsefatiohb cafefe hy-
gma, quod pdcis .nimicus ihvenit! o dogriid, pef quod pomnesticum, quehi bbserV-tsiiigiilari huinefo appel-
scinditur matris unilas Ecclesim a regenetatis ! 6 do- lari. Vistis esia iiie rion sfehielab iisdfehsseparaius
gma, quod sub nomhie Christi everlere et mutdre itiii in antiqua.ediiionfebpuscutofum quorumdsim de gra-
tur Christi fundamenta! o dogma, cui nefahdd suhi tia. Sbli sunt pfiofes qtiiriqufein riiariusCiiplbcodice
nomina mille, mille nocendi aries ! arfria contrd legen; bibliotbecse sancti Victbris ad nitifos tirbis Parisieti-
sumit ex lege; impugnat Evdngeliurii ex Evarigelio, sis; huliusque dubito, quin aliisin codicibus perinde
pugnans et in sui perriiciem; de veris rnendacia fin- se Ex res ut plurimum liabeal.
gens, provocatad tnendaciumveritatem. Sed hmc s_.nl his animadversionibus concludi posse afbitror,
sibi pmna, qum inordinale proferens piilal esse victo- primum, Hypognostis adversarium iion esse iilitim a
riam, ut in eis, quod ictiplum est, impledtur : Pei JuliahQ Eclanensi episfcbpb, quem hemO nescil Coe-i
qumquis peccat^ per hmcel lofqueiiir (Sap. xi, 17). lestiantim in primis ftiisse, libidinis tamquani natura-<
Quam humiliter dicta (tbid.): Abbrevialumhunc falis bbni laudatorfem, fidei, qua cfediiuf peccatum
cere UbellUmcuravi: quem si quis legete voluerit, non origiiiaie, professum impugiiatbrehi, qui de gratia
verborum mediocritatemcontemplelur, sed fidei ratio^ nonnisi per transennam dixerit, et ea qriiiiia, si cre-
netn ; et si placel, ad Deum, qui docel hominemscien- dimus AugustinOjjactare solitus sit, qriseadvefsarius
tiam, gratiat referat. Siqua vero sunt in quibus nolen- Hypognostis adducit. CUr ergo appellatus non est dq
tes errdvimus, si tameri aliqua sihl corrigenda, intuitu nomine ? Constabit ratio, ubi actum fuerit de tempore
tharitatis, Deo judice, corrigatj sed is cui sensits e_« coriscfipii riperis.
m AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 870
Secundum, opus hoc scriptum esse post judicium A h. cet ingenium, doctrina, et siylus Augustini, utillius
Zosimi factum ann- 418, sed ante manifestam Juliani non immerito dici.possint. Deinde locus Orosli, ex
de sua sede ejectionem, quse contigit circiter ann. quo quispiam concluderet utcumque, AureliumCon- "
420. Tempus ejectione prius' clare salis eloquitur trsi Pelagium scripsisse : Qui sunt, inquii (ApolOg_ c,
ipsummet de Juliani nomine silentium, at tempus 1), columnmet firmamentaEcclesimcaiholicm,Aure-
judicio posterius signilicant hsecverba (In ptmf.) : lius, Augustinus et Hieronymus,triutta jam adversut
Conlra Pelagianos el Cmlestianoshmreticos,quos Do- hanc nefariam hmresim absque designalionenomirium
minus ialesfuturos suo viiio ante consiitutionemmundi hmreiicorumscriptis probatissimisediderunl,elc, per- '
prmscivit, et exorlos in mundojudicio justo damnavit, tinetad temporalonge priora, quippeipsam quoqtie
sermonobisest respondendi. Quid enim lunc Julianus synodum Diospol.itaiiamprsecedentia.
molitus non est, ut judicium retractari faceret? Nescio, utrum Rivius satis attenderit ad hunc Io-
Quid non causatus adversus catholicam Zosimi defi- cum, cum scriberet (In Vila S. Auguslini), ex eo nor
nitioiiem? bis primum innolescere prsenomenAureliiAugustinb
Atque bseccausafuit cur taeeretur in libris Hypo- fuisse : Carlhaginensis enim episcopus eo loci Augu-
gnosticis Juliani nomen, ne animus episcopi cxacer- stino ef Hieronymo aceensettir, ul tribus vita funclia
baretur, qui cum nondum dejecfus esset de sede, defensoribus fidei, Cypriano, Hilario, et Ambrosio,
spem faceret reverteridiad fidem, quam sublnnocen- totidem vivse responderent Ecclesise columnse.
tib ordinatore suo professus erat; quamqtiani etista Septimum, auctorem siye librorum de Vocatione
qtioque silenlii causa esse potuit, quod ut Sixti no- gentiura, sive epistolse ad Demetriadem Prospero
inini Julianus, dum inveheretur in calholicos, ita et „ tributse, longe ab Hypognosle diversum esse, Latini-
Sixius,'ciiin Pelagianqs insectaretur , Juliani nomini " tatis, styli, opinionumque dissensione; uterque enim
pepercerit, limore tamen Julianuni, charitateSixtum puriofis est dictionis, grandioris orationis, et mitio-
inipellenie.Sic enim JulianoAuguslinus: Nescio quos ris in parvulos sententise.
etitim, inquil (Lib. vi centra Jul. ctip. &), quasi de- Octavum denique, cum reslet inquirendum de Au-
sertores dogmalisvestri, ad fidem calholicamconversos gustino, Paulino diacono, Mercatore, Zosimo papa,
arguis vel reversos: quos lameit significasliila te me- et Sjxto, de Zosimo facile esse ex eo ipso in partem
luere, ul eorum itomina exprimere non auderes. Quo negantem sentire, ex quo prsejudiciumaliquod sumi
ex loco, qui procul dubio de Sixto debet intelligi, posset, nimiruin ex Mercatoris verbis ( Commonit.
non obscurc colligitur, presbyterum hunc cum Pela- cap. 1, nmn. C) : Cmlestiusob hoc a beatm memori»
gianis aliquando sensisse. prmdicto Zosimo epitcopbscriptis amptissimisvel lon-
Tertium, opus hoc ab uno aliquo nobilium fidei gissimis.perdamnalus est, in quibus et ipsa capilttla,
delensorum elucubralum fuisse : nullo certe, si ratio de quibus accusattts fuerat, continentur, et omhiscauta
docfrina! habeaiur, indignum est. Pugnabant vero ea tam de Cmlesliosuprascriplo, quam de Pelagio magi-
tempestate Hieronymus, Augustinus, Paulinus uier- stro ejus praviorevidetur esse narrala, etc. Quseenim
que, id esl, episcopiis.ct diaconus, Orosius, Merca- prolixissima scripta dicuntur a Zosimo in universum
tor, Zosimus pontifex, Sixtus presbyterRomanus, et orbem missa, continebant certe prmdictaeapilula, id -
Afrortim forie quidain, ut Aurelius, Alipius, el auctor est, excerpta ex libris Pelagii, quaeMercator refert;
siye librqrum de vocalibne genlium, sive epistolsead atnullumejusmodiexcerptuminlibrislIypngnostic_.n
Demetriadeni Prospero iribuia.. continelur. Superest igiiur inquirendum de quatuor
Quarium,elucubra_iimiioiifuisseabHieronymo,nam C ( reliquis, Augustino, Paulino diacono, Mercatofe, et
liinc teniporis scribere desiefat de quaesiionibiis,prse Sixto presbytero Romano.
siimma senectiite;. res Juliani, neauditu quidem,no- Nonoeerte sseculq indubitalum erat, libros Hypo-
verat;usus fuisset Lalinioredicl.oiie;desynodis non gnosiicun esse Augustini, donec orta conlenlio est
siluisset,quasin epistola etiam brevissima tacere non Hincmarum inter et Remigium Lugdunensern. Nam
poiiiit; de Augus.iiio~.ionomisisset dicere, quem in cum Gothescalcuslibros illoslaudasset,velut apertos
teriio dialogo tain magnifice, post unicum opus le- gratiam inter et liberum arbitrium judices, eosdem
ctum, laudihns extollit: aliquid more suo eruditionis Hincmarus adhibuit, ut Prsedeslinatianam Golhescalci
aspersisset: deniquehabuisset oralionem non desul- hseresim cpnfutaret.
toriam, utHypognostes, sed sequabilem, titsolef. Hincmarum arguii Remigius Lugdunensis, et li-
Quintura, abjudicari .pariter Paulino epis.copoNo- bros, quibus se sentiebat graviter urgeri, suppositos
lano, pariim propter aliquot ralionum allatarum; dis.it Augustino. Dictum ex eo,conficere sibi videba-
pariini quia de qusestionibus non scripsit, scripturus tur, quod neque ih Retractaiionihus censeahtur, ne- .
utique, etLaiinius, et sequabilius,si.tenlasset. Deinde que iii indieulo POssidii. Quod prselatiorie careant,
res Juliani vix habuit perspectas, cum ne Pelagianas qua doceat Auguslinus suo more, cujus impulsu, vel
quidem satissciret, etsi Pelagii amicus : unde indi- quam ob causani ad seribendum accesserit (Lib. de
guit erudiri ab Auguslino, ne errorem sibi persua- trib. epist. cap. 35). Quod argumentura loties aliis
d'erl permilleret, êl a Pelagio per litteras, cnm l'a- in libris tractatum nullo operse pretio reiraciatum
cilis essel decipi specie pietatis, vel ab obstinalis fuisset. Quod sermo ab Augusliniano differat. Quod
non lam Pêlagii,quam pravi dogmatis, defensoribus, ij. dissona sit doclrina, nec in ipsis rnodestia Augustini
qnos Nolsepatiebatur, impotens irasci etiani impro- eluceat. Quod ex translatione Hieronymi testimonia
bis. Denique popularjs opinio de libro Patilini adver- Scriptnrse prbferantur, cum versione commuriianti-
stis Pelagianos, ortum duxit ab errore borainis "qui qua Augustinus uti esset solilus.
argumeiuum epislolse106 (_V«nc 186), Augustini ad Addebat Remigius, videri sibi opus hoc. non parvo
Pnulitium prsefixii.Sumpsitenim epislqlam ad Seve- spatio posl obilumAugustini, ab aliquoscriplum,nova
rum Sulpiiiiiiii, eamque brevissimam, pro libro, et poslmodumPelagianorum instirgentecalumnia, velui,
sentenliam, quam Augustinus laudatam in Pelagia- per prmdestinalionemreproborum ad hileritum, dgce-l
nos arguiueniatur, in eosdem a Paulino dictam pu- rel Ecclesia, a Deo, sua prmdeslinalione,necessiiatein\
lavil, quarrivis prblata sit aviro saneto etsui despi- imponi hominibusin suis impietalibuspermqnendi,eti
cieniissimo, eo lanttim fine, ut depingens aninise .in mternum pereundi : fronli vero nomenAugustini;
sua: formam, quam credebat miserabilem , illuderet. prmfixwn,quia magna ex parle ipsius sensusbrevihocce
urbane amico, qui depictam vullus speciem mitti opusculoquasi in unum collegisselauctor; aliquosau-
sibi postulasset. . tem, cum id salis non httelligereiit,exisiihmsse,opus
Sextuin, neque etiam posseiribuiAurelioet Alipioi ipsum ab Augustinoelabgrqlurii,.amgiiamv7._f.viioT_.t4ii
Afrieanis, qni etsi fortiler steterini pro causa fidei SCKcommoniiorium. ._„ •:
adversusinimicos erucis Christi,'ille habendis syno^ Remigio Hincmarus respondit, fidemquepubHcam,;
dis, iste obeundis legationibus, nihil tamen feruntur et pene ceminunem, qua fretus, ex hisce libris ab
scripsisse, prtcler epistolas; in quibus tamen ita elu-< adversario receptis (Lib. de Pradest.), testimonium
S77 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS ADV. HJERESIM PELAG. ANTE MORTEMS. AUGUSTINI. 878
adhibuerat, tueri conatus est, sed argumentis sane ___nou explicet argumenti qualitatem. Mentem absque
non pptimis, ut neque validissimis oppugnabamr. . dubio Erasmus, cum ita scriberet, non intendebal,
Contendit enim, Augustinum, primum, scripsisse H- vel in librumde Fide, SpeeiCharitate ad Laurenlium,
bros Hypognosticwiv,saltem sexium, ne crederetur qucm Enchiridion Augustinus dixit; vel in tractatus
tradita pra.destinaiionis in bonum doctrina, qua fun- ad populum, quas Homiliasvocavit: quseduo nomina,
ditus Pelagianismu.mcum suis reliquiis, everterat, nisi fallor, Grseca sunt. Deinde operis argumeutum
astruere prsedestinationem honiinum in malum, quse satis explicari nomine Hypognosticon, Erasmus ipse
infanda qusedamblasphemia est. Deinde, suscepisse abunde probat, cum subnolationesinterpretaiur, qui-
hunc laborem sub finem vilse, quo tempore ex libris bus nempe auctor, qum sparshn ab Auguslino disserta
suis male intelleclis videbat Prsedestinatianam hsere- sunt conlra Pelagianos, studuerit. in unum conlra-
sim oriri. Denique, pluribus in locis mentionem fe- here.
cisseoperis ad Prosperum et Hilarium niissi. Exhac Interrogat Remigius, quse landem necessrfas Au-
Remigii Hincmariquecontentionecerto.constat,libros gustinum coegerit, materiem iterum versare loties
de quibus agitur, anle nonum sseculum Augustino antea, tolque libris traclatam. Interroganti videri
communiter tribulos fuisse. Quo vero tempore tribui potesi respondere auclor lota prsefatione, adversarios
cosperint, incertum est, nisi quod diulurnum ess.e nempe fidei catholicm, dum conlra regulam veritalis
oportuii, cum omnes codices ita ferrent, nec inlicias diabolicisarmis pugnare nilunlur, catholicossolticilu--
ierit Remigius, qtiin ita vulgo crederelur, ac putabat dine repugnandi facere cauliores, dum in hypocrisi vi
Hincmarus: nain popularis credulilatis causas quse- gilanl nocituri, excilare calholicosdormientm, ul ar-
sivit paulo accuratius. R
" repto clypeo verilqtis, falsilali eorum corde resistente
Cum Remigio sensit Erasmus, et inde censuram vigilent, etc. Addideritaliquis, e re fuisse Augusiini,
ejusmodi imissit operi (In censura libris prmfixa), scripto amoliri a se invidiam nascentis ex suis libris
hoc opusnonesse Augustini.Primumiltud arguit, quod inqle inielleCiisPrmdeslinatianm hmresis.
cum sit jusli voluminis,non commemoratur in Retra- Quamquam hsecsive Remigiii, sive Erasmi argu-
clalionibus.Deindetilulus insolens"TTroyvoo-Totwv, <,uast irienta niliil admodum momenli habeantad Hincuia-
dicas Subnotalionunt: neque enim solet ille tilulos rum refellendum, sunl tamen alia septera, quse rem
Grmcos indere suis libris, multo wiinuseos qui non penilus conficiant. Nam inler capitalia quinque Pela-
indicant argumentuin. Poslremp nec siylus per omnia gianorum dogmata, recenset Hypogno.tes, quod li-
congruit, licet hominis erudili fucundique videatur. bidosit naturale bonum;iiumquam recensuit Augusti-
Clamoris ptus habel, solidm argumentationis minus nus, etiamcum de hseresibussub finemvitse scriberet.
quam Auguslinus. Videtur fuisse quispiam qui qum Aliter Ilypognostes, aliter Augusliims prsedestina-
sparsim ab Augusiihodisserta sunl conlra Pelagianos, tiouem explicat. Multum Augustirius modestia ora-
sluduerit in unumcontrahere. lionis, p-urimum Latiniiate Hypognostemvincit. Au-
Ego quidem, in abjudicahdis Augustino quinque gustinus ex antiqua communi tianslatione Scripturse
hisce libris, assentior libens Remigio atque Erasmo : testimonia profert; Hypognosles ex Hebraica Hiero-
censeo tamen revocari debere ad examen, quse a nymi. Numquam siluisset Augustinus de Patrum
tribus istis hominibus adhibentur ad suam senten- traditione, et Ecclesisejudicio ad slabiliendam fidem;
tiam siabiliendara, ne aut falsis verurii juvari, aut silet omnino Hypognostes.-Augustinns Juliani no-
Hincmarus, magnsevir auctoritatis, indicta causa, meu, quod alias tam frequenier appellai, hoc utique
damuari videatur. C in loco non reiicuisset; reiicet Hypugnostes, quan-
Atque ut inde. exordium ducam, nihil prsejudicat tumcumque veliementer hominerii impugnet. Deni-
Hincmari sententisc, quod Augustinus non meminerit que Augusiinus, si modo operis auctor esset, hoc
hujusce operis suis in Reiraclaiionibus : qiiammulta certe edidisset in lucem eo tempore quo editum
enim alia prsetermisit! Nonraeminil certe librorum de reipsa ostpndimus: recensuisset ergo cum aliis ejus-
Prmdestinationesanctorum,et de Bono perseveranlim, •dem sctatis.
el de Perfectionejustitim : illos tamen quis neget ve- Credere posset aliquis, aut saltem suspicari, id
ros ac germanos fetus lanti parentis, sed jam senis? operis tribuendum Mercatori, suspicionemque firma-
Diceret ergo aliquis eamriem sortem nactos esse Hy- ret his fortasse argumentis. Librum Mercalor epdem
pognosticos, quippe nalu sequales, et si credimus titulo fecit quo Hypognostes : i.7royvwo-Ttxa enim
Hincmaro, post Retractationes editos. Erasmus ipse interpreiatursubnotationes; nec incre-
At, inquit Remigius cum Erasmo, carent pfsefa- dibiie esl, hominem Grsecselinguse in pancis perilum
tione, qua auctor scribendi causas afferal, quod solet operi suo Grsecum nomen dedisse. Deinde eodem
Augustinus; immo habent, eamque prolixissimam, tempore uterque auctor vixit, nec videlur Mercator,
quam oportuit desiderari in codice quousus est Re- cum catliolicsefidei defeiidendselam ardenier stude-
migius: nec enim alia ratione possit mendacium ex- ret, a scribendo vacasse quamdiu ferverent qusestio-
cusare, quod omnium octilis facile revincendum sit. nes de quibus sollicite Augustinum consnliiit. Acce-
Deinde quam prsefationemprseferuni libri de Magi- dit quod idem utriusque fuerit erga Juliantim odium,
stro, de Immortalitate auimse, etc, an idcirco labo- idem erga Augustinum animus. Eadem fere utriusque
rant suspicionesuppositionis? •p.Laiinilas, parum nempe casiigaia. Uirique placent
Nulla fit menlio v insoleiiies ei
Pergit Remigius. hujusce operis peregrinse voces : utrique exelaniationes
in indice Possidii, cum tameu curiose, utmultqrum crebrse, et aliseoraiionis paulo vehemeniioris figursc.
annorum familiarem decebat, omnia Augustini et Ambo deniqiie Pelagianis vitse turpitudinera aperte
noverit, el recensueril. Verum hsecratio irnbeciila exprobrant, aculeaiis sane acpene iracundis verbis.
per se est; nam Possidius primum fatetur se non om- Legendum super hac re caput k et 5 Subriotalinnum,
nia enumerasse. Deinde"possel aliquis a Possidio re- ubi Mercafor doinesli.caJuliani propudia retegil. Hy-
censitum contendere : nam in omnibus edilis indici- pognosles (Lib. IV) : Impudenii fronte• lascivientis
bus legunlur hsec verba, liber unus contra qumsliones libidinis moium, sic procaci lingua laudalis in publico,
Pelagianistarum. Quis enim unus illeliber? Nuilus ul cunctis pateal quid a vobis geralur in secreto, si la
certe eorura, qu. vel septimo lomo, vel supplemento men, qumlaudare publice non pudeal, eliganl vel se-
continenlur, cum suo singuli nomine appelleniur in crelum. Et poslea : Pergile adhuc per campos loqua-
indice, et unus ille insuper. __Estimentviri docti hu- citalis vestrm, qua lanlai lurpitudinis calorem laUdare
jusceargumenii pondus, et conjiciant, si quid valent, iion erubesciiis, et clamate, secundum consuetudinem
super ea re, qitse me profecto latet, atque etiam cru- vestram diceutes: Libido calor bonus esl geniialis, nec
ciai, nisi forte vera sit conjectura postmodum affe- eslin eaquod pudeal, quia simahtm esse dicatur, 'nu-
renda. plimjam damnabunlur; sineUla enim non poterit pro-
AdditErasmus, solitum non esse Auguslinum suis les existere. Ex lioc advertanldilectm«esir_ecas.issimt
opusoulisGMecumnomen imponere, prsesertim quod expugnalores, quantumlibet,quod iantufn laudarede-
m AB PAHTEM PRIMAM OPERUMM. MEKCATORISAPPENDIX SECUNDiL 580
lectqt: qut si iion Ubet}cur suadetis, ul libeal, el cqsti- A pertinebat. Id tesfatur Augustinus, cum fidei susce-
tas expugnelur a vobis? cur boimm prmdwalis, quod ptam causam adyersus graiia. inimicos Sixtp gratu-
invobis adversumesseieiililis? Rogo, erubescite.Netno laljir ( Epist. 191), Quid grqtius, inquit, legi vel qu-
umquam qpod sibiest inimicum, bonum dicere detegiq- dfri polesl.,quqm grqticeDei tqmpulclirq defensioa_d-
tur, et laudum prmconiisadornare. FaMipihii prorsus, versus inimicopejus, ex ore ejus qui eprunidemhiitni-
el fallitis, immb decepli estis, etdecipitis. Noti esl i.ste cgrum MAGNI H,qM__NTi PATP.OSUS ante jaclabatur. jit
calor borius,nec geniialis inPqnis genitalibus membris, alip iii lqcq (Episi. ($£): Fqtendum esl cliaritali lu.ce,
qum fotmavii Deits; sed malus, Ut smpe dictuin est, trisles erqpttis ariimgnimis, cuvi fqnia jactarpt, ISIMICIS
auctote diabolo, prmcedentepecccito.Isto calgre si yi- CHRISTIASJJ PRATIJE TE,FAVj_Bpi S*d m hcsctristiiiq de,K
gor men.is veitfm ad illicila non dissoiverelur, npii a npslris egrdibfisiergeretur, primo le priorem anathema\
vobis tam licite laudarelur. eis in populo frequentistimopronnnliasse, eqdem fmta
Verum, ut in his quse dicta sunt, Hypognosies <et non Iqcuit, peiride cwn lilferis qppttplicp}sedis, e!c,
Mercaior corivenianl, quod tamen iri dubiunj, nfec Secunda. Inipenso iiuic Pelagianjs patrocinio, ian-
immerito, vocavferit quispiam : certe in traiislafiqne luiri momeiitum, quantum memorat Augustinus, fria
Scripturse dissenfiunf, qtiod oinnino capii.aje e.sf,ubi prajcipue faeiebani, npmen Sixti doctriiia celebre:
de sCriptoribus ecclesiasticis agitur. tjniis de mulijs niunus quQdgerebaf, docendi populum de rebiis fidei:
locus Pauji (ICor. xv,54) shfficiai. Bypqgnqsfes. et poieslas qua totam fere Ecclesiam Zosimi auclo-
Absorpta est mors in vicloria, ubi est, mprs, viclgria rifafe regebat. Hsec tria docet apene Augustinus, in
tua? ubfcst, mors, sthnulus.tuus? Mercatqr., Abspjpfa . ufraque ad Sixtum epistola.
est tnors inviclpriam? ubiesi, tnors, aculeus tuus? ubi „D Partim cum scribit (Epist. 194), Sixli lit.tfe.risfi-
est, mors, contemio lua? Deinde apud Hyppgnqsiem dem ipsam KomaijseEcclesise loqui. _>tT«nc_j).ero, ctim
occurrit Ubique passim yox prqlgplasii, ut affectata apeflius .et Iqiius, quid de illp dggmaie cgnlrqqu.eseii-
videri possit"; nusquam reperitur appd Mercatorem, iires, CT LITTERIS TUISFIDESIPS>,NOBiscpiijRouAr.*
nisi fpfte cum GraeCainterpretalus est. Denique vix ECCLESI.JE tq,Qp,EiiETDR. ,C»Jpoiissimumbealus apo.stp-
quidquam Mercatof scripsit, vfel de graiia Cbrisii, lus Pmlus~, de gfqfia Dei per Jesum Christum Dotni-
vel de Hbidinis naturali borio, vel-de Merq arbitrio, fitim.npslrum, miilia e_ muliipliciter est loculus, etc
cuiri lamen occasio scribendi ssepiussededeiîf; plura 'jParijm cum ad .Sixttim refert de qmnibus (Episl.
Hypognosies libro tertto et'quart6? iiiinipfet sexfo, 191), yfeiutad rerum niqderatoreiii. Quapropter, dg-
sr laitien habeat eiirndem cii'jn"pribribus auclqiêm,. ritii^ ymerqbilis, ef in Christi charitate suspiciende,
Paulini diaconi duo fahtbhi habemus opera, viiajii Sqitcl.efrqler, guatnvis oplhne fqcias, cupi de hac re
sancti Ambrosii, et libelitirii in feausaCceiestii mis- tpribis ,qdfraires, apud quos seilli de luq sblml efferre
stim ad Zosimum papairi. gx neutro li.cet conclu<jer,e amkiiia; tamen hmccura major tibirestat, utmn.so-^.
quidquani in rem nbstram. cuni utrumque ip argii- lum sqlubri seymlqic plectqiitur, qui errotem illum
mento Ibjige discrepante verselur. Viia cerie Ani- Clifistiang hif^lisiimuptnqmini qudent garrite Hberius,
brosii stylo plurjmtim differt ab Hypognbsticis ,' et secleiiam ii di.ligeiilissimecaveqitturvigitantiq pastgrali,
libelliis videfur esse hominis aplioris ad .conteritip- 'prppfpr ipfprinioresef simpliciores Pomhticas oves, qni
nem'fofj quam ad tractaiionem quaeslioriisde fide,. ,eunipressius guicletnqique timidius, sed tamen insu-
Adde qtiod Pauiino riihil negbtii cunj Juliano ftiit, surrgie^rioncpssajit, peifetraplesdpmos, sif-.ulail Apo-
sed cum Coslestio fantum; si yefo fuisset aliquid , stolus, el cmtera qum sequunlur, exercilata impielate
nori siluisset uli.que dfePatribus, sedisqiie apostolica. G facieiiles; n.ecilli itegligendisunt, qui usque ad profun-
judiciis, et aliis synodis, quandoquideni iii libello', idwn silmtivm supprimunl timore qupd sentiuni, sed
quamvis exiguo, tam magriiiice omnjum memiiieril, famen ea.mdempetversflqtemseutirejiondeshiuiti. Non-
tam copiose. Contra qum eliam, inquit, mqgisler suus nulli qmppe eorum, qpiequam islq peslilentia manife-
iiiigal 'Pelagius, qui ilta ipsd damnavii iri judiyio stjssimo eliatn sedis aposlglipmjudicig damnareiuf,
Orientali, tium iste in sedis appslolicmcmiu conalur yobisinnotescere ppluerunt, qups nupc repente.relicuisse
aslruere. Habel adversumse eliariivetefesEcclesiqrum ,p,ers_picilis. Nec utrutn spnqii sinl, sciripotesl, jtisi cttm
doctqres calholicosplurimos, 'OrientqliseiOcci.dcntalis, ripn sgltim dogmala illq falsq lacuerint, v.eriimetiam
Metidianm partis el Septentrignalis, quiin libris. suis illis vera cgntraria, eo quo iilq sglepl studio, defensa-
iiium de Originalipeccato, si iariaridesiderqt, possunt verhtl, qui tanien leniiis profecto suiit trqctandi. Quid
docere. Habel beqtutn Cyprianum mariyrem, bealuin emm eos terreri ppus esl, qqgs sqiis (erritos ipsa laci-
Ambrosium confessorein, Gregorium Nq,ziqn%enum, turnitas monstrcit.?Nec idep tamquam sani prmiereundi
bealum papam I nnocentium. Habet eliamnum, qui in sunt dUigenliainedicinm,quorum viilriusin abdilo est.
corpore sibi collucteniur, si iile tameri lios ianig certa- Eisi eniin lerreridi npn sunt, lamen docendi sunt et
-rninihabiles judical, aut certe quos sequi debedi, sivu.lt quqnium exislimofacitius ppssunt, dum in eis limor se-
mdgis rectq aiscere quam pravri docere. Htibet, quod verilaiis doctgrem adjjmat .veritafis, ul opilulante Do-
primum est, bealiludineinluam, cujus ilturii ppgrtuerql minp, grqtia ej«s inteliecta atque dUecta, etiam lor
obedire sententim, cum audiret, damtta. Habel postre- guendo .expiigneitlquod jatn loqui non audent.
mum ipsos lactenles, quibus misereri debeal} si sibi Partim eliam, cujn narrat('Ep?'s.. 191), ab eo IU-
nonvult :quibUs, ut verbis mariyris utar, non propria,. j) teras curn apostolicis ad Aurelium Africse'primatem
sed aliena dimiliunlur peccaia. ita dalas, utidem perlator foret Sixti litterarum,
Restat opinari Sixtuni presbylerum Rqmsfirum, qui J^sictorise summi pontificis, Leo acolytlms. Si
qui Coelestiriosuccessit iri sedem apostoliCam, .aucfo- eiiim bfevissimainepistolam tuam, quam de hac ipsa
rem esse Hyp.ognoslicoon.Verum quia hanc prinii re qd be.atissimumseiiemAurdium, per LeOnemacoly-
opinionem deferidiriius, vfelutiadmodum probabiiem, thuni direxisti, exsnUaiUiqlacrilaie descr.ipsimus,et
immo pene certani, visse sunt affereridse, lecfbrum- quibus ppiemmusinagno. studio, tegebamus: ubiitobis
quejudic.io siibjicifendse'rationes, quse ih hanc sen- expgsiiisii, qidd de Hlo. pertiiciosissimodogmate, vel
teniiam non iricliharunt modb riifesed ferme adege- quid conira dct grqlia Dei, quam pusillis tnagnisque
runt. Ortse suht itise verbex atteiita animadversione iatgifut, cui e_stillud inittiicissimum$ senlias : quariia
eorum, quse toium hoc liegotium spectarit, qusequfe nos putqs isla tuq protixiom scripla, vel exsultatione
ut singulse infifmarj ppssiritj salferii a CQnteriiioso, legisjse,yel cura , u_i tggatttut, quibus valuimus aliis
Qmnes Una corijurictse,'vix pbsstiiit a cordatb non obfulisse, qlque adhuc quibus valemus offer.re.
cbtinere assensum." JPartini rJenique, ,cum presbyterum horlatur ad do-
Prima hsec igitur ratio me movit. Conslat, teste cendos pqstprgli ciwa, qnos. satis baclfenuslerrueral
Augustinoj Sixtutii olirii Pelagianis favisse, suumque poientia; rumque ei auctori tribuit quse summi pon-
, lpsigaliquamdiuimpendisse"patrbciriiurii, rjuodjnagrii tificis riomjne gesta.fuerant (Episl. 191). Aliquanto
bomenti erat, nbnLLR.om_e iarilym, u.Bireium po.tfe- diutifi? tecHin.sermacmqmut,.admonenles, ut docendit
batiir, sed ubique*terfaruiri'_ q_ib''Romse exenipium ihiiesj quibus ierrendis sdtis, quanium comperiinus,in-
581 DISSERT. VI. DE SGRIPTIS ADV. HJSRESJM PEL.4G. ANTE MORTEMS. AUGUSTlNI. 582
stitisti. Sunl enhn quidam qui jusiissinie damnalas A Sixto. Cum enim suspectam lialieret Pejagii, -u| ferat
impietales adhuc liberius defendendas putant; et sunt revera doHniali plena, piirgatiqnem Dipspoli faplaiii:
qui occultius penelranl domos , el quod in aperio jam Pelagius, ait (Lib. de GesiisPqlcest. cap. 29), de qup-
ctamare mettiunl, in secreto semmare non quiescunt. rumlibet sanclernm amicitia se jgctayeril, quqrunttifiet
Sunt autem qui omnino silueruni, magiip liniore com- de suis laudibus litterqs legerit, qumlibet 'purgqlipnis
pr-essi, sed adhuc in corde relinenl, qugd orejampro- sum gesla protulerit, nisi eq qum cgritrq Deigfqiiatn ,
ferre non audent: qui tanien esse possunt frqltibus, ex qua vocamur et justificainur, posuisse m suis iibfis
priore ipsius dogmalis defensione, no.iss.mi. Proinde idoneorum lesiium fide prgbqlur confessus qnqlhemq-
alii severius coercendi, alii vigilantius vestigandi, _..._ . tizaverit, ac deinde conlfa hmcipsq spfipserii et disp\i-
iraclandi quidein lenius, sed non segnius suhl docendi: taverit, nequaciutimhis quibus 'pleiiius notus e.siv_i§e-
ut si tion timenlur, ne perdant; nontamen negligantur, bilur esse correcius. . '
ne pereanl. -.• Sexla, Sixtum juvissfe scriptis Pelagianum errq-
Teriia ratio fuit ejusmodi. Sixlus ad Iria Eeelesise rem, inde mihi persuasi, quqd ijbrl frfes de Diyifiis,
Africansecolumina dedit liiteras breves ad Aureliura, deOperibu.s Fidei, et Castitafe, a Salyatqre Salonib
prolixiores ad Alipium atque Augustinum, quibas stu- ante annos fere ceRtum e bjjiii.othqca Vatjcaria jii
duit, eiase amoliri invidiam prsestili hsereiicis favo- luefemediti, nbn tajitum Sixli iiostij sint, .qpod, prair
ris, et expurgare suspicionem coiisensioiiis, et famam ter fidem antiquorum cpd.icurii,prbbat SjilqnjuSj sed
suam absolvere apud catholicos, et ora occludere etiam Pelagianos errores cqniineai'if,'qupd '" ". ' ,eVudili
Pelagianis de sua se ariiicilia efferenlibus. Deinde jamdudum adverterunt.
cum litleris apostolicmsedis de illorum damnqtione ad „ Scio equidein ljbros jstps Sjxtp abjjiflicari a Raro-
"
Africain inissh, luce quoque tiiterm ad venerabitemse- nio; scib feta Beliai-riiino pt ab ajiis Sai,qiji|jurti-
tiem Aurelium consecutmsunt, qumlamelsibreveserant, ciuih veterumqije codiciini testimonium' ffejici; sed
luum lameii vigoremadver-suscprum ertotem satis incur jd fierel, id unurii csiusse hjjcienps allfiliini pst,
dicabanl (Aug. episl. 194). quod errOres Pelagiarios cbnjiji.erejiit.Sisd qijjd jiid.e
Quarla". In prolixiqrilius litteris confinehatur de- consequens ? Quasi verb reiigionisTsit fepinar.ajj Ijo-
fensio gratise Dei adversus inimicos ejus, prseclara mjne iji summuhi ponjjfica.tijni ajiquapdq eyecto
illa quidem, sed nondum lameh visa Augustino descriptum quiddsiinp.liin, gubd jpse pqsiejj dflinnave-
ceresummi pontificis quasi vicarium : undeHcetSixti rit, et ab dmnibus damiiand.ini curaveiiit, lopge arir
litteras pra_gaudio sariclus episcopus oninibus osten- lea quam in "sedfejnapqstoji.camapicejpqpe eqlumna,
laret, veluti catlioiicam professionem viri nobilissimi, veriiatis ascenderel? An tibnltugustiriuS ipsejprius.
esponetitis (Epist. 191), quid sentiret de perniciosii- quam episcopus fieret, secjitiis estt erporejti quem
simo' dogmale, vei quid lcontra, de gratia Dei, quam postea in Massi{ienslbus dajnnayj.t?
pusillis magrinque largiiur. Aperiehda niliilomimis Septima, vidgfur ergo Sixius, pbsJeaqpam a]>Ap-
ipsi adhuc puiavit abditissima pr_edestinaiionis my- gustirio , et amice monifus ,es(, el.pifenp erpjjilus,
steria, ut quas Pelagianorum qusestiones Sixtus in Hbros scripsisse, qujbus pariim pfficib {jarqfet, bjri-
litteris posuerat, quasi subdifficiles,eas jnde solyere nibusque elarum facCTetqnani "prqcuj abess.ef a prir-
posset facile, post explicatam Scripturarum inteili- stinis erroribus • parfijn Julianuri], qqein totjus ag-
gentiam. Id totum Auguslinus ingeniose prudenier- minis duceni factimi sciret, uniij)jprp crinctis, facifq
que, ne dicam artificiosg, prsesillit, ul diira validi? licef nomirie, oppugiiijret; pîijin qhbqufe trapto-
raiiojiibus ostendit quanto jurevicti sint, Sixtiopera, (] riam Zosimi, qtiae ipsins impiiisu , ef fbrfe liiaiiu,
darnnatique hseretici, victbri callide subminisiiaret atque etiam opera confecta fuqrat", a.djurictjs yeliit
arma, quibus absolveret qrniii ex parte victoriam : commentarijs, prpjbaret; pifitt) deiiiqu.e prq jBpir
nec enim periecta dici merjto pqlerat, quamdiu illam stolis Zosiirii nomirie in grritjam Cpelestii Pelagiique
dedisse ljbsjis fuga potiiis, jufistjue fornja, quam yel scriptis in Africam, non faritum satisfaceret.pef ijfr
docfrina judictim, vel convictorum assensio videre- teras ad Aurelium Al)piiiiriq.ueie.tAugusfinum dafas,
tur. Noii segnhis, inquit, sunl docendi, ut si non ti- sed additis etiam libris, quidquid peccatjim fqpra|
mentur, ne perdant; non tamen negliganlur, ne pereant: cumulalius corrigeret. Qqsi vero de causa' diiterijri
quod enimpulant auferri sibi liberurii arbitrium, si nec epistpiasZosimi ad Afros compbsitas fuisseaSixto,
ipsam bonamvolunlcii^tn,^hte adjjutorioDei, hominein iriox aperiam, ubi ventum fuerjt ad exanien styij
Itabere conseitserml;elcselera, quibus solvil Pelagia- quo HbriilypognostiCMn scrjpti sunu
norum quaestiones. Quos autem libros Sixtus scripsif, plane sentib
Quiiita, monitiis esl ab Auguslino Sixtus, el acrir esse Hypognosticos: 'quarqbpjriiorietri'qt p.ersuajjere
terquidem, liceisub aliena persona, non faceresaiis pergani, rioia, Jectbr, Hypqgnostejri; qubd niij-uni
olficio, qui cum prius eriwein Pelagii vehemfentius fortijsse cuipiam yideatur, jtide feci§se irijtiuni ijbri,
dcfendisset, ipsum nuidein postea damnaret; non ubi Augustiiius firie.m' fecit episiolse prolixioris ad
tameri impenderet laniuni studii in asserenda yeritale Sixtuin (Epist. 194), quasi quod verbo silet, faclo
cognita,quanlum priiisin propugnanda falsilate. Non- diceret, se monitis Augusljni parere, ejiirfque prse-
tiulii eurum, anlequa.n iita pesiilenlia inaiiifestiishno euntem sequi, et librum epistolae consoripra ederp.
etiam sedis apostolicmjudiciti damnaretttr, vobisinno? Siqiiaillos qlia, inquilAugustinus(/Wd.), excogilare
tescerepotuerunt, quosnunc repenle reticuisse perspi- D adyersus fidem ctilhglicqmicieritis, etqumcumque qd-
ciis: nec ulrum sanaii sintsciri poteit, nisi cum ngn versus eos, ne dpminici gregis infirma devffslenf,VQS
soium dogmata illa falsq iacuerint, verum eliam illis quoque fideli et platte pqstofaii (fitecfione 'diss/iritis,
vera contrariq eo quo ilia solent sludig defensaveririt nbtu facile nobis. Hmrîicoriimguippeinquietitdine, ut
(Aug. ep. 191). Quibus verbis procul dulno vir sanr Scripturasvigitqntius per.scrufemur,unde.ne ovUiChri-
ctissimus ipsummelSixium alieno nomine, vel unum, sti npceqnt eis pqssit occufri, lamquqmde sotnng fgriq-
vel potissiinum conyenit, monetque ut quoniam rioii vim ngslrm exciialur indusiria: ifa per multipticgm
favore laiituni, sed sermbnihus etiam, jmmo et scfi- gfqtiam Satvatoris eiiqm quod iitirriicHsin perniciein
piis errqrem |uverat, eum nqnc non verbo solumet machinalur Deus eqnyeriit in qdjuioriupi. Jiyp^giiq-;
aiiaihernate, sed tractatibus quoque librisque expu- stes (In prcef. lib. Hyppg.) : Adversarii,'fideiicatho-
gnaret: neqrre enim aliter, qtiod alibi docqt, iiiipleri licm,, dum contra tegulqm vetitcitis diqbplicis qnnis
posse illud Apostoli, longe latius patens quam vferba pugnare niluntut, nosplliciiudinef.espgnderidi fqciuiit
per se significeqt: Sicut exhibuistis menibra sefviye cquiiores; se vetp decipiunf, qnteqitqnijwstfomm «g.
immundilimetiniquilali ddiniqnilatem; ila.rtuncexlii- leanl qliquem vuhier.are:.cuin gpiiivc.mcêvftciiqre
belemetnbra vestra servirejustitim in sanctificatioriem saurqs fidei cpiiceftanf, $pe.fideiyfip^qii, fqciuni ilff-,
ple-
(Rqm. vi, 19). '/'"'''"': niiudinem fideiEdcleiim', opilrilanie Dei gr.q\ia,.glp-,
iivec opiiiio alte irisederat aninio Auguslini, ne/jij.e riqri; el dum in.liupocrisi'vigilqnt fipcilyri jiie guibus
tuncprimum venerat ipsiin meinem,'Cum scriiierel propterea dictum esse piito pei propkeiam: Ablaiut en
=£83 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M: MERCATORISAPPENDIX SEGUNDA. -'«84''
somnus ab oculis eorum, nonenim dormiunl, nisi tnale: A Sixtus pouiit hanc pati calumnjam a quibusdamde-
fecerint (Prov, IV, 16); nos quodammodoexcitant dor- lusis arte Pelagianorum, qui cum anle damriationem
iriienies, ut arreplo clypeo verilalis, falsilati eorum se de ejus amiciiia efferrent, mentiti sint posteaip-
cprderesistente, vigilemus, evangelica luba nosiris ausum sibi non pugnare fexanimo, sed lingua taiitum ,.
ribus insonanie : Vigilateel oraie, ne intrelis in lenta- ut serviret tempoTi, attjue averteret a capiie suo
tipnem(Marc. xiv, 38). Confidunt ergo hmretici, ca- imminens ab ira, cum imperatoris, tum summi pou-
thoiicam fidem impugriantesjn virlule sua, id est, in tificis, periculum.
attdacia cOrdis sui, gralia desotaii, el in abundantia Sic enim habendura est, Sixtum, qui post obitum
divitiurum suarum, iti operibus scilicet volunlatis sum Zosimi, quo ponlifice niliil non poterat, a Ronifacio
glorianles. Sed Ueus dissipavit ossa hominumsibi pla- suecessore redactus esset velut in ordinem , cavere
cenlium; confusi sunl, quia Dominus sprevil eos (Psal. debuisse, ne apud summum pontificem Afris appri-
u\, 6). Confidamuset nos resisteiaes eis in gratia Do- me addicium, opinione favoris erga Pelagianos, ju-
mini, qum esl gloria nostra, redimens nos a circum- varet invidiarn potestate prislina colleclam, ideoque
dantibusfios, et intelleciumdans nobis, elinstruens nos in ipsos iractindius scripsisse, nec id laiuisse Pela-
in via hac quam ingredimur, confirmando super nos- gianarum parlium duces, Julianum et Coslestium.,
oculos suos , quia in Deo salulare nostrum, et gloria Sixli factum perinde inierpretatos; quasi rem non
noslra, Deus auxilii noslri, et spes nosira in Deoest. serio ageret: atque ila reconciliari posset aliquando,
Deinde vide an non tempus, locus, argumenium, si neque inlerim appellaretur nominc inter oppu-
aliaque adjun.cta trahant cogitanlis animuin in partes gnandos calholicos, neque alia ratione irrilaretur,
Sixti. g sed palientius ferrenlur quse durius ipse dicerei, so-
Scripsit flypognostes eo fere tempore quo lilier_e lique Afri lacesserentur, non admodum aliunde erga
Augustjni ad Sixtuni perlatse sunt, siquidem id Ope- Romanos, ipsumque in primis Sixtum, bene affecti
ris compositum est anno circiier 419, et posteriores propter causam Apiarii Zosimique litteras a Sixto
litter-C ab Auguslino.ad Sixium missse sunt, vel sub scripias.
finem arin. 418, vel iriltio conseqtientis (Cap. Shujus Hanc conjecturam non obscure confirmant verba
disserl.). Augustini Julianum ailoquentis (Lib. vi contra Jul.
Scripsit Romse, quandoquidem ea utitur Scriptu- cap. 4) : Nescio, inquit, quos etiam quasi deserlores
rse versione.quse Romse lantum in usu tunc fuit; et dogmatis veslri ad fidem calholicam conversos argitis
iis quidem de qusestionibus quse Eeclesiain Roraa- vetreversos; quos tamen significasiiita te metuere, ul
nam exercerent, atque in iractoria Zosim.i contine- eorum nomina exprimere tton attderes, ne forle au-
renlur. dientes abs te sua falsa crimhta, mox libi, si non vera,
Scripsifdenique conlra Julianum nondum deposi- certe credibitiora reponerent. Quod quidem quicumque
t.im, sed unum tamen de iis quos Romse versantes sttnl isti qui graviler sapiunt, non facerent, el parcerent
Augustinuscoiiqueritiir(,Epis'. 194) damnalas justis- tibi secundum Apostotum: Non reddentes maledictum
sime hnpielates adhuc Liberiusdefendere. pro maledicto. Istliaecenim verba Six"tum spectant,
Cum igitur nihil vetet quominus Iii libri tribuan- qui lunc rerum poiiebatur cum ista scriberentur
tur Sixto, nonlocus, non lempus, iion argumentum, paulo post Zosimi obitum.
non ajia adjuncla; cumque tribuendos mulia sua- Alque hinc etiam fortasse Prosper, post relata
deanl, adniouilio Augustini, olficium Sixli, confor- magnilice qusea Sixli prsedecessoribus quatuor gesla
niitas' prselationis Hypognosticwii cum fine epistolse G fueranl cpnira Pelagianos: Cottfidimus,inquii, pro-
105, etc.; immo cum iia senlire cogat auctoritas teclioneDei prmstandumul quod operalus est in Inno-
Angustiiii, qui Sixto ascribens acta Zosimi, non ob- ceniio,Zosimo, Boiiifacio,,Cmlestino,opereturin Sixto,
scurfe indicat lilteras Zosimi ab eodem Sixto exara- et in custodia domhtici gregis hmcsit pars glorim huie
tas; et ut non indicarei, eas lamen ejusdem esse reservala pastori, ut sicut illi lupos abegeremanifestos,
auctoris cujus libri Hypngnbsiicun demonstret ita Itic depellat occullos, illo auribus suis doctissimi
utriusque Operis idcm stylus, Unus quasi spiritus, senis insonanle sermonequo collaboranlem secumhor-
eaedem sententisc , el esedem pene vuces , exempli tatus est, etc. Qu;c prudens loquendi forma, oratio-
graiia : Anle tributud Cltristi omnes rtabimus, elc. nisque callidse modus prodit, nisi fallor, subdubitan- .
(Episl. 2 ad African.); Mecum siabit ante tribunal tem Prosperi animum de zelo pr_ecessorum sequali
Christi, ralionem reddilurus, quisquis ille fuerit, etc. in causa qtiam agebat.
(In prmf. Hypog.); verisimillinium est, si non cer- Mirabile vero quispiam pulet nullam fuisse factam
lUm, a Sixlo Hypognosticos libros esse compositos. ejusmodi librorum mentionem a veleribus : sive
Non me fugit, adversus ea qusc huc usque allata Sixti amicis, qualis Augustinus; sive ejusdem Ope-
sunt olijici posse duo. Alterurn, quod libri Ires quos rum censoribus, ut Gennadius; sive setate paribus
diximus, de Divitiis, Operibus Fidei, et Castitate, aut vicinis, sicut Prosper et Fulgehtius.
iion eodem stylo scripti videantur alque Hypogno- Verum amicus fuil Hieronymi Auguslinus : ubi
stici, atque ila et Sixto alterulrum Opus abjudicaii- tamen menlionem fecit, aut epistolse ad Ctesipbon-
dnm sit, et nostrse rationis fundameritum aliqualenus lem, aut Dialogorum , quibus nihil melius contra
lab.efaciandum. Alterum , quod Sixlus vix umquamY, Pelagianos ediium est ? jDeinde. recensuii quidem
pnrgare poluerit suspicionem propetisi erga Pelagia- • Gennadius Opera Sixti, sed inctifiose, et quasi per
nos animi, siqtiidem facius etiatti summus ponlifex transennam, queniadmocttim et Opera Coeleslini,
post duodecim annos dictus si.t a nonnullis, et brfe- allingens scilicel ea tanlum qtiae conira Nestorium
dilus a mnltis, Nesiorio favere Pelagianorum amico; facerent. Prosper denique totus est iu suo Augustino,
stistulisset vero penilus toianl hanc suspicionem, si totus quoque Fulgenlius, ut reliquorum uterque vi-
0|iiis lam veliementer cohtrarium edidisset. dealur oblilus; nec immeriio, cum discipulos deceat
Verum quod ad primum spectat, non diffiteor esse magistri cultores.
qui.ii inter utrumque Opus pisefauim aliqua sil, tum Quid quod de Sixio et Gennadius loqui noluit, et"
styli, tum spiriius dissimiliiudo: al nemo non mihi Augustinussileredebuit; Gennadius enim solilus est
vicissim concedel aliud esse polemicum scribendi auctores qui cohlra Peiagium aut cerie conlra Peia-
genus, quod in Hypognosticis adhibetur; aliud dida- gii reliquias pugnassenl, vel prsetermiltere silentio,
cticum, quodhialiis libris: illud vehementins, istud qtianlumvis nobiles ut Hieronvmum; vel invito ani-
Jenitis esse oporlet; nec iisdem. verbis quisquam mo meinorare, u"tProspet vt.n; vel malignis laudibus
Jtdversario irascitur quibus amicum docel: detraciis afficere, ut Augustinum. Ipse vero Augustinus aliter
ponTO,qnse ab argumeiiti nalura oriuntur dilleren- aliasergaSixtum se gessit: riam ut tunc laudaret,
liii, vix ulla supereril, lum Laiinitatis, tum orationis cum reriim pofirelur Romse, fecit temporum neces-
disjiarilas. sitas; ul postmodum absiineret a laudando, suasit
Jam vero allerum vix nllius est'momenti. Nam conversio reruiii ab obitu Zosimi; ut libros non ve-
i.05 DI5SERT. VI. DE SCRIPTIS PRO ILERESl PELAG., YIVENTE S. AUGUSTINO. S86
hementer commendafet, in causa fuit Hypognostico-. A Perfeclionejusiitise ad Paulum ei Eulropiuni, epi-
rum qualitas, quibus melius quiddam proferre pote- stolam unam ad Op.atum, libros duos ad Albinam,
rat, si quando vellet de libris adversus Pelagianos PinianumetMelaniam, epistolam unam adPaulinum,
legendis mouere. unam quoque ad Mercatorera, libros duos ad Vale-
Adde quod vir lanlus, quanlus procul.dubio fuit rium comitem : hsecet alia, quse secunda pars tomi
Augustinus, licet omniura, quod aiebat ille, laudum septimi continet, receusentur in Indiculo, etprseterea
capax, nihilominus, ut erat natus in Africa, ita ad liber unus contra Qusestiones Pelagianislarum. Nul-
extremani usque diem patrii nescio quid, aul veneni, lum autem novimus de Pelagianistarum qusestionibus
aut ingenii potius, retinere visus sit, quo solebant librum, prseter Hypognosticon, qui totus est in his
Afri sua suorumque prse alienis Iaudare. Equidem solvendis: hunc autem, ut opinor, Possidius, quia
non memini me legere ullum uspiara ab Augustino reperit inter Augustinianos absque nomine, accensuit
sponle laudatum scriptorem, prseter suum Cypria- cseleris, eumdem omnium auctorem ratus; reperit
num; laudavit alios semel ac iterum, sed cogente vero, ut conjicere est, quia misfus fuerat a Sixto ad
necessjtate,' ut responderet, tum Pelagio jactanti Augustinum velul ad araicum, id est, sine auctoris
dognia suum auctorilate sanctorum confirmari (Lib. nomine, quippe satis aliunde noto.
de Grat. Chtisti, etc.), tum Juliano objicienli con- Ex hoc Possidii facto profluxisse reor popularem
sentire secum Orienlales, novamque esse peccati ori- errorem, quo a censoribus minus curiosis, jam inde
ginalis opinionein, et recens in Alrica confictam ab eo iempore, Opus Hypognosticon pro Augusti-
(Libris utriusque rcspon.). niano habitum est.
Non est omittenda sub finem conjectura, quse elsi Id in contrarium objici posse intelligo, in codicibus
levis in speCiem videri queat, suo tamen revera non B editis non unum esse tibrum Hypognosticon, sed sex
caret pondere. Possidius dum recenset Augustini numero, unius tamen libri meminisse Possidiuni.
Opera, merninit libri unius advertus qumstionesPela- Verum ipsimet oculi objectionem diluunt, cum me-
gianisiarum: quseritur quis unus ille liber. Scimus Hores manuscripli codices nullairi exhibearit librorum
ab Augustino scripta esse plura opuscula de qusestio- distinclionem, sed partes tantum eo titulo divisas,
nibus Pe.agianislarum, tres nempe libros ad Mar- Ad articulum primum, ad articulum.secundum, etc.
ccllinum, epistolam unam ad Hilarium, librum de
DISSERTATIO VI,
IN DUAS PARTES DIVISA.
PARS SECUNDA.
DE SCBIPTISAB HOSTIBUSFIDEI, PRO HÊRESIPELAGIANA,VIVENTESANCTOAUGUSTINO,
Visum est hactenus quse, vivenle Augustiuo, qui- bebimus, ex libris ea quindecim de Incariiaiione
ibusye temporibus scripserint adversus hseresim cseterisque eodem spectantibus collecta sunt.
Pelagianara sanctissimi quinque tidei defensores, Quoniam vero de confessione Rufiiii amborumque
nani Mercatorem quatuor aliis accehsCre necessum hserelicorum opusculis reliquis dictuin satis est suo
est. Videndum deinceps quse hostes fidei sex interim n uniuscujusque loco, observanda imprsesenliarum puto
ediderint, et qtiid ex ipsorum libris superesse Deus hsec quinque breviter.
voluerit, sic lamquam tropseum de opimis hostium Primiun, cum a Pelagianis motse sint qusesliones
spoliis gralise Christi erectum. quatuor prsecipuse, unde mortaiitas humani generis;
ld totum laboris, quod in conquirendis undique an peccatum primi parentis traducalur ad posteros:
fractorum velut armorum reliquiis posilum est, fru- qtiid per se valeal natura humana ad opus bonum;
ctum aliquem afferre polest, siquidem inde constabit an gratia Dei detur ex meritis; solas priores duas a
quse quibus temporibus qusestiories ferbuerinl, qua Theodoro et Rufino disputatas esse : quaipquam Ru-
llbri occasione scripti, et quibus incrementis hseresis finus de perfectione justitise nonnihil attigit analhe-
aucta sit; quamquam lertium islud ad consequentem maiismo secundo, quem dixit affirmantibus, quemvis
polius dissertalionem pertinet, cui hsecce appfendix sanclum virum, sive prophetalem, sive aposlolicum,
materiem sufficiet. sine auxilio Dei posse esse perfecium. In quo videlur
ld vero circa hoslium fidei scripta notandum in- .prseivisse Juliano aliisque postea inchoationem ju-
primis est, a variis aucloribus varia Opera, non uno stitise libero arbilrio, perfectionem auxilio Dei, ascri-
tempore esse edila, unum tamen in omnibu.s inesse bentibus.
spirilum, superbum scilicet, mendacem et vafrum. Secundum, Theodorum Rufinumque arnia, quib.us-
.
Nerno enim hujuscemodi hominum se suosque non deferisores utriusque prsefaii dogmatis caiholici pe-
jaclat, nemo non dcspicit alios, nemo contumeliis terentur, fabricatos esse,,suisquesequacibus tradi-
adversantes non onerat, nemo non adulatur polenti- disse, sive qua. ex Scriptura pravos in sensus deiortar
bus, non querulis mendaciis injuriam quam facit sive quse ex humana ratione coilegissent,: ut merito'
pati se clamat, nemo mentem non dissimulal Pa- D<Theodorus Pelagii Gcelestiiqne et Juliani, cum a.
trumque traditionem obtendit, nemo non Scriplurse Mercatore, tum a Joanne Maxenuo, magisterdicius'
intelligenliam sibi, contradicenlibus imperiliam, tar- sit; merito quoqtie Mercator tresillos bomines Rufini
ditatem ingenii, insaniam et morum perversitatem discipuios yqcaverit. •
tribuit. Terlium, Pelagianos. consequentibus lemporibusi
CAPUT PRIMUM. vix ullas exceptiones tillaque effugia tentasse, quse
Qumscripta sint .a Theodoro Mopsuestim episcopo, et non didicissent a Rufino, ut Pelagianse impietatis
Rufino Palmstinm provincim presbytero, Theodori letur.Theodorus, callidifatis Rufinus auctor jure appel-
discipulo, Pelagii magistro.
Quartum, hseresis Pelagianse, priusquam in Qccil-
Operum quse uterque auclor pro Pelagianis dogma- dentem veniret, statum hunc fuisse in Orienle, utde
tibus composuit nibil superest, prseter Theodori duobus prsecipuis dogmaiibus veliemenfer, de teriio
quinque libros, aut fragmenla potius libr.Qrum ad- . remissius ageretur. Fuit vero iste quem diximus in
versus Auguslinum, et Rufini libellum Ftdei atque Oriente stalus ante ann. 400.-...,.
anathematismos duodecitn. Nani quseTheodofi.frag- Quintnm denique, Theodorum,: quamvis Opus
menta in posteriore parte Operum Mercatoris exhi- _rtvTOe_6Xov cqnlra sanclum Augustinuim elaboraverit
VATROL. XLVIII. ia
%S7 AJ);pARTEMPlMlfflOPEM.M^ 58S
^.hucis islhte ihinis quahi mbfefetiir, ~SuhTSiheh fra- ADavidem iiidiicit* 'Dumtne ifflmanis eommissireum
•
fLaidisseaogmSis, vel 'scriptis, quse ihtefierini, vel firguis, per prophciiamprofeas le'fiuberede nostrisppe-
%iri._«'n%efffldheia^ •ribuscuram, etvihciseoskjui teiricuriosunvhuiittihofum
toiiflhiiih, "alibisqtiedfeiticeps ex Rufiho. Ojms pprro qcluumjudicabant. Quibus addiiififeb de 'isioVehsit
TiieSdbrl, fquod dixi, ffe^tteiititis -ciiMderata, Cen- 'AposiolttottimexpoSitiorieiricujusdtimSiHictiviiiposui,
»SfebT_i AiigMtii.um sbltiiti scripthm :<_sse';sed ita :lil'plenms leciorissoUiciiudoinvbttereiur-;ei ubicumqtte
!fSmi2h','utaogmails ~~iueti.re.ii HierOiJymum, Aiigu- 'siciiiveni, paginits'pieiias'>pro inslriictitiiiejiic posuiArir
^fitiiiih 'deffe[i's6fLem', Tlifeodrifiis.faci;it, !q'i'a~r;iliorie ille porro que'in 'iSadai, cujusqiie plenas paginas in
ftolliiU"r'quidauiUvpugiilfi':dis'sidii^tieMefCaiofeminter hperre siib pbSiiil, iieqtie Ambrosiristiiit, ui qtii lale
% Pliof.uWappaf fet.Vidfen6tM.'hd!0perisTragitifeiiia. iiiiiildixeritV:nfeqiie'Aiigustiiius,-sivebb'eanidem<cau-
Siiiii:,:*sivo
quitfnohiinatim ipsumEolei appeHafe:'efgo
GAPUTI). yisiis est Hieriiij-ymus.ÊxTiisenim ifibuscoriitiienta-
~Qute;'scriptarsirit'tt'Pelagio mOriticho,Rufiniilisciputo, ribs siibs suiliere'voliiit. Atqui verba qiiiieattiilitle-
et Cmlesiiiriitigistrb. gunlhrapudPelagium, inexpositioneejusdemloci;sic
Qusescripta silit iafPelagib,. qubriimque auctortim 'quiper ;feriirascripsit: Pfobaslite eufrim dehohiitiibus liabere,
'igstitiiohio Opfefa:sirigiilaipsi Trlbuaiiitir, djcfum est ~eos[quite PrOpheldmritea abscoridita revetasti, efvicisti
incuriosuin 'hnmuhorum tictuum esse con-
J.(Dmeri. i,'c.l)";fiitihc, ~el qubdpTbmisstim friit.aiffe-
'rferida qiii -sujpefsiirit, su& 'siiigulis tetiiptirum finiguril.Pebigiuni "ergb-proHieronymo sumpsit, alte-
riusque expositiones altefi attribhit, ndn
notse ascribendae. ...... i ~reor,judicib, :sed fide fiublica. Sexlo igiiur priyato,sseculo
De Triniiale librilres. ";jam suppositse Tuerarit Hieronymo expOsitibnes illse
Gentikdius, Tibro de Scriploribus Ecclesiasticis breves Pelagii.
i(Cap. 42): Pelagiws Ivmresiareha,inqiiii, anteqriam ,. 'Conjectiiramytivat, quod opus hbc,'uride transtu-
ptffdefetur'hmfeticus,Scripsirstudiosisvimnecessafios tit adduClarii sieiiteiitiam', vocat 'expbsitiones, quo
ttesde fide TriniUiislibroS, etc. HincTenipus scrip- - 'riomiiieihscfibuht-ir Pelagii scholia; et paginas inde
lidftis utfeurtique^coTlegiriiiis (:Dissirt'. fittiia) •:'iieiiipe (pleiia~ssubiride'Se'posuisi_eait :;posuit yero"ex Pelar
ante advemura Rufini Syri in Urbem, quo erroris igioiiitegras.
Biagistr_oPelagius usus est, atque adeonec anie lempora Lficiuin dixi_qp_usistud ab Augustinq, et diligenler
Anastasii papse, non tamen Siricii, cuni adhuc qiiidem, cnm plura binc et iude atlulerit dirersis
viverel Damasus, et Hieronymum inler atque Pela- temporibiis: duo tamen repreliendil, alierum, quod
gium necessitudo esset; alioquin Hiefbr_yr»ius'PeIagii alieha Tiefsiiria dictum conlra peccatum originale
tunc amici nomen non silujsset in Catalpgp scripto- (Lib.mqd Marcell. c. 1); alterum, quod propria, de
rum, quem ann. 592 absolvit, id est, Thebdbsii aiiri. "irifelligentia htijns senieiiii-eapostolicse : Non est vo-
14, Siricii ann. 8; quo tempore Pelagius hseresira lenlis,-neque-currentis, sed miserenlis Dei (Lib. de
nondum prodiderat, sed fama sariciitaTis aC do- Gesl. ~Pdlmi>t.c. 15 el 16); nihil de gratia et Hbero
ciriiise'frufebatur. arbitrib'argtiil,~niliil:deflfege "et peffeciifihe 'justiiia;,
Ex his tribus libris nihil superest, prseter Gen- nihil de concupiscenlia peccali fruiice, ut mirum
-riadiiriifehioriam; bmiies vero qtiiciimqiieaiidife!vo- !sit, Vbssiura, et qni Vtissiuin pene -exscripseiuiit,
Iebant!iracta't6res ecciesiastici'"ea ifif-itede Tfiiiilate oculaiiores fuisse suo, ;quo se jaciant, magistrojau-
îbros 'edebarit, pfbp.ier liberesek uuas, 'Arianain et C deiiierqtie scfipsisse dtigrriata, de quibus Pelagihs
'Jttacedbiiiaiiarii, honduih peniius etfstitieiaS; _]iiiSqrie Tedargntusfuii, pleraqiie ' clarissimis verbis, sineullis
fiiiiih Jave_)_ttsyiiilibltiin-NiCsetturh atqtie Coiisianiiiio- •ambagibus/ih liis brevissimis exposilibnlbus cbiiti-
politanum defendere, eoque Jpafetb~se "brihodoxum :heri.
^fdbHrfe; siqtiidfetii'tuhc tfeitino.is, utveieriira ~certa iesii- Eefeluhiqtioque est, nisiniea me fallit opinio, ab
smohib bîisfsit.'oftobiiiribijciinfessib 'opdScîit; Hieronynio: qui eiiinilalhissetvifum^diligeiiiemOpus
SraT piiblicaijhe ^professib. Pelsigitis pbfr» quid de "laritbanibTlu'a Pelagii sectariis pra.dicaiuin, suam-
TriiiiVaie Meriiiret, 'a.jSeruil hbn Otiscuie in libello qtie prsesefiiin obbreviiateiii Tlieroriyriiianie prolixi-
Fidel. 'Qtiainqiiam de 'prbcfessitiiie Spiritus 'sancli ftatj collathiii?IiideTameri nibilêxCerpmm fest, quod
-Tiieodofb Miipstfestetib asseriiitiir, licet effOrem ;in libellum acchsatioiiis, ritique coiiipositum apud
Crîmiis, iriquif,':eiih SpifituihisaiiciuiM,»eriim ;HieronymUm,'eQiiferrfelur:'sive qtiianihii reprehen-
?i5feTet.!
êirrn ix^Ptiffe 'jproeerferitem.Vide?tiofas%d'libellum sibnedigritiiiivisum fest lectoribus, sive alia fuerit
%iaei. .; ..',, 'causa,;erea"hia__itiie,'qubd dehislibris,ab Anniano
non recogniiis, valere posset Pelagiiquerela, quod
:Ex0siii6ries^Weveplnp0his 'Episiolas
'PdulFapostoli. •tiptisciilaqusedam Bibi, atiieqtiam eineridarentur, aut
'dolo stibrepta%sseht, alit 'pfecibus exlorta.
Hujusce operis meminerunt Angustinus lib/rtt €e Lectuin cerie est, Btque ex parte eitiendatum a
^Peccaior.MefitisetfiemissioHibiis cap.'lfetl2,et lib. Ca'ssibd~oro,'ulQsieiidimiisin noiis ad capul S Com-
'de Gestis Pal'_estittisCap- 16, 'MefcatOr ih C jtiiiiio- 'monitbrii :'sustuliteiiim %ir apprime doclus ex com-
2 efinpftifefatiofieS_ilJhotaiioriuni,'a_ietorn riiehiafiisinEpistolaiii ad Ronianbs, quse contra li-
'riitvirib^^ciip.
^Prsedesiiiiati liseffesi -88 , 'CassiSdbrlis 'Divinarrihi îdem catiioliciim Pelagitis haberet, deditque suis
Lfectioiiuhicap."8;, illudqiie^PeTagihtfibuefuni lahi- «ieniplUhi, et<peiie'ni_ihd_ittim,idipsum inaliisalia-
quaih iildubitatoparfenti, ijUod'hurictxtra cbhtrb- ftini episiQbifuhi exposiiiQhibus prsesiandi, quo se-
'vefsiaih vfefsatuf, Ctirius lfegi*posSei~bpus subiilissimtim'pariter;_ic bre-
fFuit'tiamfeh olirii 'srippbsiturri 'GeltisiOiUl^lihideJn 'Vissihiuhi. Credibile vefQ fest, si non cefium/eos
videiimr sibi aliqui colligere ex 'vefbis Gasisibtlofi. :quos;liab"emtis,rsiveinTedilis, sive in mss. codicibiis,
?€feiie"credulii laiitiqiiiias JHieforiymb'tfibhit,'gjtisque commentarios, ex correclione Cassiodori atqtiedi-
Sbperibusitirerhifiiqufeihadhibdii.Hi^tffeliquaft scipuloriim exscfipfbs 'fesse. QtiSc res admirationem
'lagii, iif libelluhi -fidei/ac episioiahi ffdDetiifefriadem: jmihirfeciiccgitanli, a qtiibusdam has ipsas exposi-
!ife6que'paclo;'ad'ni>susqU"felffaiisnii'slt,(aIiOq'uin:faclle tipnfesin"Episiolan>ad Romanos, eiiam aCassipddro
periiura, nisi dignum selernitaie nomeii mentiia yiro inprimis caiholico retmrgatas, dici lernam
teieiit , . _: -i quamdam essePelagianarumhmreseon, eiclodcam sor-
Neqiiefiiit ista-sive cffedulitsis,'snie-stippb-itio, -diurii, quaSirripuiu.iMM
-freceniioris Seviflagitium: Pfihiasitis'eiiim' coriiriifen- êxiisipsisibcis, qtise arguhiithr efroris, pluriitia
Hafirifeistos bfeves nonob^tiire mihi^vldetur adjtidi- Stiosin COiiimeniafiosTfailstUHi.autexscripsiipotius,
casse Hieronymo (vivebat PfirriasiiisEsextossectilo), 'Pfimasius'saticii •Arigiisiirii,'perhideac-FtilgelitiUs,
fciiih ad vefba istaPaiiliTlQtii. iiilSifcHt scfipmriest, addictissimus discipiilus ?
^JJtiiislificeriim sermonibus luit etc.,Lita loquenteni Legfereyefrihembpotest, *quinfacile judicet, isiud.
589 DISSERT. VI. DE SCMPTIS PRO ILERESI PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. $90
opus humilioris esse styli, quam vel liber de Natura, j^ PELAGIUS APUDMERCA- PELAGIUS IN CODICIBUS
vel epVstbiaad Derrifetfiadem,vel lirirttJeLibefb Arbi- TOREM. EUE^DATIS, ETC.
trio liiieceiiim alifiiio siylo, illud siio iedidit, quod justi';Vicuietibi iriquit: sive in eiSs'bmnes per-
pluribusin locir-ostendimus, ut Hieronymi.jutiicium :N6h'"««'£ qui fticiat bbriita- transiil, qui :humano,
de infaiitia Pelagii, cum aliorum JaudibUs de facun- TiOJi cttsieSti-ritti^vivebaiit;
dia, non pngnei: HieronyriiUs fenifri, qiiid pte"rsfe iim,'riori esiUsiiueuWuniirii
dfe ScotSa; «lii, (Psalm. LII. '2 er;4). «i Item*, kiiftii' '%oSiril"iS
posset Lalino sermone barbarus sesiimarinit.
quid elucereiiu operibus prsefatis, iierum illudiuquit: Omnis "fhbflehi;ahihiae-_iighificat,
Elticubralum id operis oportet a Pelagio anfe ann. homo mendax
412: tunc enim ab Augustiuo leclum esTciiin scri- (Ps. cxv, quia ;A~daihpi^.evaficiiHS
beret ad Marcellinnm ann. 41-2.Tiadil Hercaibr edi- 11). Aut certe in illos moftiitis est,'sifeut%t pro-
tum ante vasiaiionem Urbis, qui» conligii ann;.410, omnes perlransiit, qui, plielk 'difeit":-'Ariimu>'qWs
immo composiutm statim atque Pelagitis, a Rufino humano
ritu, non coelesli, pe_^ftfi'p_h'»'if«f._!._tf-(_S«ei-
Syro edoctus est d»gina cailibVicoconirariiira , de
mortalitate generis huinani, 'eVlfaauce pfebcati,ûbd :sunt!convfersaii. #/iie/. xvni, 4). Transivit
ccnligit iemporibus Anaslasii papse. .. ... enim el in omues homi-
Ut autem pateal quanluni piutaljonis Cassiqdorus
et *a' 'flifse..jtn nes, qui naturalem legem
fecerit, visura opponere 7rap«Mli5Ws'>
vulgalis cotiicious habenluf, CaiSsiodoiO'feiiiehaaidre, prsevaricati sunt.
et quse Pelagius scripserat, relatbre Mario atque In quo, etc. Hoc est,
etiam Augusiino. B in eo, quod omnes pecca-
PELAGIUS APUDMERCA- 'plfeticius JN''c'b_ji6iis~bs E- verunt, exemplo Adse
TOREU. ME-itfAfiSA C-A-"SIt)Bb_lO, peccat [Fort. peccantis].
^jUALES NUNC'HA!BESTUR. Dsque ad legem, etc.
Per unumhominempec- Sicut iper unum homi- •i&Xipeccativihdexwlve-
catumintravit inmundum, nem, etc, Si.per unum rirfi ahte «ujuslidv^ritum
elperpeccatummors(Rom. hominem Evam peccatum liberius;[;For£.;pfecCabaht,
V, 12). Exemplo, inquit, intravit in mundum, in- quia, eic.], vefpr_esehiis
seuimagineususest, quia saniunt,qtiidicuiii, ante- VilselOngitudinefrueban-
sicut cum non esset pec- quam deceperit diabolus tur; erat quidfemante le-
catura, per Adam subin- Evam, peccatum tfuisse in igem peccattfm, >sednon
travit; sic etcum non re- mundo. Item, hic osten- ita putabathr esse pecea-
mansisset jusiilia apud dere vult,propterea Chri- lum, quia ;jam rpene ob -
aliquem, viia per Chri- stum passum, ut qui se- litteratuin luerat in na-
stum reparata est. quentes Adam discesse- tura. Itfemdicens, usque
ramus a Deo, per Chri- C < ad legem, Moysi signifi-
stum reconciliemur Deo. cat, inferens autem, pec-
In hunc mundum.pecca- calum non imputaiur,
tum, etc. Exemplo vel ciHii lex non est. Nalu-
forma. Quomodo cumnon ralem iterum ostendit le-
esset peccatum.per Adam gem, per quam prsevari-
advenit, ita eliam cum catus est Cain, et post
pene apud nullum justitia ipsum, qui naturalem le-
remansisset, per Chri- . gem prsevaricati sunl.
stum cst revocata; et Peeealum autem, etc.
quomodo per illius pec- iQuomodomors regnabat,
catum niors inlrayit, ita si non imputabatur pec-
et per Jiujusjusiiliam vitai catuni? nisi subaudias,
est reparata, fuiiira, noni in prsesenti non imputa-
prsesens. batur.
Et in omnes homines Et ita in pmnes, >felc.i)
mors pertransiil (Ibid.). Dura ita peccant, similiter 'Sed regnavit ;mors <ab b Sedregndvitmbrsiîc,
Cum sic, inquit, qui pec- moriunlur: non enifti ini 'Adum
usqriextd 'Mpysem,, Sive dumnon *ssfet,qui
cant, similiter et moriun- Abraham ellsaacelJacob < 'eiiam'i« eds quirioh - interfjtislum et ihjustum
prm-
tur : neque enim aut in pertransiit., <Je quibusi rt)iin'c<i«erMi.£ 'in timilitu-- aiite 'distiiigiifefet, ~puta->
Abraham,. aut in Tsaac, dicit Dominus : Omnes> <tfiheiriptccvaritationisAdm e "batseomnibusidohiihSri;
aut in Jacob mors per- enim illi vivurit. -Hic au-
'{Rprit. v, ;li'). Sive xumi sive tiousbluhiineos-qui
transiit, de quibus Domi- tem ideodicit omhesmor- • 'iion eSsel.inquitjquiiii- - prsecfeptum sicut Adam
nus ait: Huic omnesvivunl tuos, quia inmul.iludiue i ler
.jusluhi «t Tnjtistuml transgressi^sunt, hoc !est,
(Luc. xx, 38). Hicautera, •peccatorum non excipien-• discernefet,puiabat!nvOrs_ de filiis Noe quilius jus-
inquit, propterea dicit tur pauci jusii, sietit ibi:: sfeomnium dQmhrariîive e sum est ne aniniam iq
omnes morluos, quoniam Non est
tjuifdcial bonum, in eos qui m&ndaiuin , sanguinemaiiducarcnt.et
multitudine peccatorum mon est usque ad unum ::
lamquam Adam prsevari-- de filiis Abrahse, quibuj
uon excipiuntur pauci et omms homo
mendax^: cati sunt. hoc est. de filiis s circun«cisioniandala eist_.
891 AD PRiUAM PARTEM OPEtlUM M. MERCATORISAPPENDlX SECUNDA. 5ife
fELAGIUS APUDMEECA- PELAGIUS 1N CODICIBUS A PEJ.AGICSAPliDMERCA- PELAGIUS IN CODICIBUS
TOREM. EMENDATIS, ETC. TOREM. ETC.
EHENDATIS,
Noe, quibus prseceplum sed etiam in eos qui sine Hi autem, inquit, qui
est, ut: animam in san- prsecepto legem contem- eontra traducem peccati
guine non manducarent, psere naturse. sentiunt, acriter eos qui
et de liliis Abraham, qui- defendunt traducem,impu-
bus circumcisio mandata gnare cgnantur. Si pecca-
est, sed in eos qui prse- lum, inquiunt, Adseeliam
ter mandatum legem con- noii peccaiilibus nocuit:
tempserant naturalem. ergo etCbristi justitia non
Etiam in eos qui nqn credentibus prodest; quo-
peccaverunt in similitudi- niain similitcr, immo plus
nem, etc. III sunt qui non dicit Apostolus, per unum
in similitudinem prscva- Jiberari, quam per unum
ricationis Adse peccave- ante perierat. Deinde di-
runt, qui per naturaiem B cunl: Si baptismus mun-
legem transgressi sunt, et dat antiquum illud veter-
non sicut Adam per man- nosumque peccatum, qui
datum. de duobus baptizatis nati
Qui eil forma fuluri Qui est, etc. Sive ideo fuerint,debent hoc carere
(lbid). Quoniam, inquit, forma fuit Christi, quia peccato; non enim pote-
sicut Adam prseter coitum sicut Adam sine coilu a runl ad posteros trans-
a Deo formalus est: sic Deo factus est, ita ille ex miltere quod ipsiminime
et Christus a Virgine, fa- Virgine, Spiritu sancto habuerint. Inhoc addunt:
bricante Spirilu sancto, operante, processit. Qui- Quoniam sianima non est
processit. Sive, sicut quidam dicunt forma e con- ex traduce, sicut nec est,
dam dicunt, forma a contrario, hoc est, sicut ille sed sola caro habet tra-
trario, hoc est, sicut ille peccati caput, ita et isle, ducem peccali, sola elpce-
caput peccati, sic etiam juslilise. ltem formaChri- nam meretur; injustum
iste caput justitise est. stiAdam factus est: sicut enim, ut hodie anima nata
enim Adam primus man- C non ex massa Adse, tam
datum Dei prsevaricans antiquum peccatum por-
exeroplum est, legem Dei let alienura : quin et ra-
prsevaricare volentibus, lionabile est, ut Deus, qui
sic el Gliristus volunlatem propria peccala dimiitit,
j Patris complens, exem- non imputet alienum.
plum est imitari eum cu- Et iterum in alio ser-
pientibus. mone suo Pelagius : Si
peccator, inquit, genuit
peccatorem, ut parvulo
Sed non sicul delictum, Nam non, elc. Ne in for- ejus peccatum originale in
ita et donum (Ibid). Ne in ma sequalitas putaretur. baptismi acceptione sol-
forma, inquit, sequalitas vatur, justus ergo justuni
putarelur. gignere debuit. Si paren-
Si enim in uniusprmva- Si enim unius delicto tes, inquit, post conver-
ricationemullitnortui sunt, mutti mortui sunt, multo D sionem propria peccata
mullo magisdonum el gra- magis gratia Dei et donum non lsedunt, niulto magic
tia Dei per unum hominem in gralia unius hominisJe- filiis eorum per eos no-
Christum in mullos abun- su Chrisli in plures, etc. cere non poterunt. Si prio-
davit (Ibid. 15). Plus va- Hic manifeste docet, quia rem hominem contigit,
luit, inquit Apostolus,gra- non generaliter de omni causam mortis fuisse: er-
tia in vivificando, quam homine dicit, dicens : go per Christi advenium
peccatum in occidendo, Unius deliclo mullimorlui mori jam non oportebat.
quia Adam non se soluiii, ,sunt; quia communi et Si per peccatumAdaemors
sed et suos posleros in- naturali morte, nonsolum orta esset, numquam post
terfecit: Ghristus vero et peccantes, sed et justi remissionem peccatorum, !
eos, qui tunc erant in cor- moriuntur. quam nobis liberator do-
pore, et eos qui postea navit, moreremur. Plus
:. ._J
fuluri erant, libcravit. ergovaluitpeccattimAdse,
51.3 DISSERT.JI. DE SCRIPTIS PRO IIJERESI PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. 594
PELACIUS APCD MERCA- PELACIUS IN CODICIBUS A slinus perspexit: eam ob rem singulis titulis sub-
TOREM. EMENSATIS, ETC. jicietur interpretatio Pelagii, sicubi adhibita sit.
Postremum, hoc opus a Gennadio inscriptum.__.«-
omnes omnino homines logiarum, sive de actuali conversalione,id cst, de vita
occidendo, quam Chrisii activa, vel de ofjiciisvirtutum, quse non jam Deum,
gratia in salvando, quse sed proxjmOs spectarent : qua vocis nolione usus
est Julianus Pomerius in Hbro secundo operis, quod
non in omnibus, sed tan- vulgo dicilur, de Vila contemplaliva, tribuiturque,
tum credentibus profuit: quod mirabile videtur eruditis, eliamnum a quibus-
neque enim omnes qui dam Prospero, contra manifestam,lum Isidoriaucto-
nascuntur ex Adam, ii ritatem, tum mss. codicum fidem. Affixus porro
apud Ilieronynium (Lib. de Script. Eccles. c. 12) li-
eliam renascunlur in Chri- lulis numerus, procul dubio vitiosus est; sed eriien-
sto. dari non poiuit sine laboriosa' codicum mss. colla-
Teslimoniorumliber unus. lione, cujus operse minimum videtur pretium. Est
vero non mediocre, si quis animadversiones Hieroriy-
Gennadius loco mox citato : Scripstl e£ pro ae- mi ad singulos litulos consideret paulo attentius:
tuali conversalioneEulogiarum ex divinis Scripturis li- perspiciet enim non sine animi voluptale, qjiod no-
brum unum, capitulorum indiciis in modum sancli ' stris etiam temporibus multum prosit. GOnducet
Cypriani martyris, prmsignatum. Circa.hoc opus ob- " quoque non parum consulere Auguslini iri libro de
servanda videntur isla septem. Gesiis Palsest. observationes ad singulas Pelagii in-
Primum, Pelagium se imitatorem, immo expleto- lerpretaliones.
rem operis beati marty ris Cypriani, ad Quirinum scri- TITULUS.
benlis, professum esse. Unde Auguslinus (Lib. iv ad Non posse esse sine peccalo, nisi qui scientiam
c, :
Ronifac. 8) Hmresiarches isiorum Pelagius cum
debito cerle honore commemoratCyprianum, ubi testi- legis habuerit (Hicron. dial. 1). Interpret. Pelag.
moniorumlibrum scribens, eum asserit imitari, hoc se (Aug. I. de Gest. Palmst. c. 1) : Ego quidem dixi, sed
dicens facere ad Romanum, quod ille fecerit ad Qui- non sicut illi intelligunt. Non dixi non posse peccare,
rinum. Senlentias igitur singulis titulis proposuit, scienliam legis habuerit; sed adjuvari per legit
quas subjunctisScriptura. lestimoniis probaret more qui
sancti martyris : atque hsec causa est cur unum scieniiam ad non peccandum, sicut scriptum est: Le-
opus, modo Eulogiarum nomine, modo Testimonio- gem in adjutorium dedit illis (Isa. vni,20, juxtaLXX).
rum, modo Tilulorum et Capitulorum dicalur. TITCLUS.
Secundum , cum tres sinl Teslimoniorum libri a
Cypriano scripli, videri additum a Pelagio quartum, Etiam feminas debere habere scientiam legis, de-
qui tertium martyris expleret, unumque simul con- bere et Deo psallere(flieron. ifrjd.).
Uaret absolutum opus, a siudiosis vitse sanciioris
lcgcndum, tamquam breviarium cmlestiumprmceplo- TITULCS XIV.
rum (Cyp. in prmf. sui operis). Nam duo priores apud Servum Dei nihil amari de ore suo, sed semper
Cyprianum pugnant adversus Judseos de fide, tertius ."
in religiosa disciplina versatur, vel, ut loquitur Gen- quod dulce est et suave, proferre debere (lbid.).
nadius, in actuati conversalione. TITULUS XXI.
Tertium, maligne id totum fecisse Pelagium, ut Sacerdotem sive doctorem omnium aclus specu-
Cypriani lectione imprudentes aiiimos sensim sine lari debere, et fiducialiter corripere peccantes : ne
sensu in suas partes adduceret, mullis, quse a sancto
martyre dicta sunt catholice, sed ambigue, in pra- pro iisdem rationem reddat, et corum sanguis de
vam senteniiam deflexis, cujusmodi est duodecimus suis manibus requiralur.
titulus : Non esse jurandum; et quadragesimus se- TITULUSXXXI.
cundus : Fidem in tolum prodesse, et tantuin nos
posse, quantum credimus; quadragesimus nonus: Sacerdotem sive doctorem nemini adulari debere,
Inimkos quoque diligendos; quinquagesimus secun- sed audenter omnes corripere, ne ctsc eteos qui
dus : Credendi, vel non credendi libertatemin arbitrio eum audiunt
perdat.
posilam; sexagesimus primus : Possidendi concupi- TITULUS LXXIl.
scenliam, et pecuniam non appetendam; sexagesimus
quintus : Omnia deliclain baptismodeponi; septuage- Onmes voluntate propria regi, et suo desiderio
simus seplimus : Peccantem publice objurgandum, unumquemque dimitli (Aug. tib. de Gest. Palmsl.
etc. Tunc enim parluriebat hseresim orbe toto gras-
saturam. cap. 2).
Quarlum, in eo ipso libro contenta fuisse duo, De hoc ipso sapientia Salomonis (Sap. vn, 1 et
quse Augustinus in epislola ad Hilarium refutal, seqq.). Sum quidem el ego mortalis homo simiiis
nempe : Jurari omnino non debere, et divilemviven- omnibus, el ex genere terreno illius, qui prior factus
tem in divitiissuis reguum Dti non posse ingredi, niti
omnia sua vendiderit, nec prodesse eidem, si forte ex esl, et in venlre matris figuratus sum caro decemmen-
iptis divitiis maridaia fecerit. Ulrumque vero JPefagius sium ttmpore, coagulatus sum in sanguine ex' semine
voluil videri ex Cypriano sumpsisse, et prius quidem hominis el delectamentosomni convenienle,et
iisdem verbis ex libro lertio, litulo 12, sententia ego na-
parumper detorta atque etiam corrupta. Uis accepi communem aerem, el in similiter factam
Quintum, ex hoc eodem libro deprompta esse ma- decidi terram, et primam vocemsimilemomnibus emisi
gnara'partem, quse Gallicani episcopi objecerunt Pe- plorans. Nemo enim ex regibus aliud habuil nalivilalit
lagio, ut mirabile sit, quod seripsit Gennadius, hoc initium. Vnus
opus esse necessarium sludiosis viris. Annon polius ergo introitus est omnibus ad vitam, et
"nideipse Gennadius suutn prodit in Pelagium stu- similis exitus: propter hoc optavi, et dalus est mihi
dium, suamque facit suspectam fideni? sensus, et invocavi, el venitin me spiritus sapienlia.
ea
Sextum, quse inde Pelagio objecta sunt, ab ipso El Psalmisia (Ps. cvm, 18) : Dilexit malediclum, et
ita subdole fuisse exposita, ut lolerabilem visa sint
Patribus Diospolilanis baberc sensura, quamquam veniel ei; el noluit benediclionem,et elongabilUrab eo.
haberent reipsa perversissimum, ul subiiliter Augu- Et Ecclesiasticus (Eccli. xv, 17) ; Apposuit tibi
S98 AD PARTEMPRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX ^ SECUNDA. B»«-
aqufim et ignpm^ gd quqdvis pprrige.,ijjajii.in tu.am, A 4 mus, sed diximus, deberc studere Christianurn,
Anle hpntinem bontitn et.malum, vita el inors; quod male cogitet. Sciiicet Gallicani episcopi objeceraut,
placuit ei, dqbitur ilti. Iiiierpref. Pelag.: Hqc djxi iquasi dixisset malum nec in cogitationeni venire
prqpiqr lib.erum arbiiri.um, chf Deus, adjutor. est
Epistola ad sanclum Paulinunt _Vo/^njr;in episcomqii.
cligentibpna; homo vero. peccans ipse in culpa.est, De hac epistola facit menlionem Augusihius scri-
quasi liberi. arbiirii. bens Paulino in hsec verba (EpisC I0t>): Quod etiam.
Ti/rcLtJS,LXxnf. quibusdam lilteris agit ad tuamveiiertitioiierhdatis, ttbi
In di__jud.icii iniquis et peccatoribus non esse dicil se non debereexislimari,sine gratia Deidtfendere
libertim arbitrium, cum possibilitqiem yglendi qtque,
parcendum (Bieron., ibid.; Aiig. ibid., cap. 3), sed
operandi, sine qua nihil boni velie,aique agerevaleinus,
seternis eqs ignibus exurendpsViscriptum est enini a Creatore nobis htsilam dicerel', ut videlicei hmc
psalmq ciii:: Deficianl peccatores a lerra, el iniqui, intelligatur, doclore ipso, gralia Dei, qum paganis
ita ul non sint. El in Isaia : Cpmouren/tti' iniqui et aique Chrislianis, hnpiis e{piis., fi.delibusalque hiftde-
libus communisesl.
peccatpre.ssim.uf,el qui rplipquunt Dmm, cpnsummq-, Facit. qtioque in libro de Gratia Christi, cap. 35,
bjmtuf,.interp. Pelag.: SecundumEyangeliumdixij,ubi, quod exscribendiim videtur. Leganl, inqiiit, illaiii,
dicitur depeccatoribus: Isli ibunt in suppticiummler- epistplam.,duodecim quam ad sanctum virum Paulinum episco--.
pum, ante fere annps, scripsimus, qumtre-
num, jiisliqutem inivi^n,qfternqtii,('XMî...%.x's,^). B:
B' centis forie versibus niliii aliud quam Dei graiiam et-
Et si quis aliter credit, Origenista est. auxiliuin confiteiur., nosque.niltilominus boni facere
TITULUS LXXXI. possesine Deo, Haiic ergo epistplam legi, el inveni
eum pene per.tptam non immorari, nisiin facultale eii
Sapientiam et iniellecium Scriplurarum, nisi qui ppssibililale naturm, et pene ibi lanlum Dei graliam
didicerit, scire non posse : et scienliam legis ustir- constiluere.;.Ghrisliqiiamvero graliam larita brcvitale
pare non debere indoclum (Hier. ibid.). sola nominis coiniiiemoratione.perstringit, rilniltil aliudf
TITCLDS LXXXIII. videalut quam eani iacere limuisse. Virum tamen eairi
in retnissione peccatorum velil inlelligi, ari etiam iti
Christianiiiii illius debere esse patientise, ut si dpcltina Christi, ubi est et ejus convetsationis exent-
quis sua auferre voluerit, gratanter amiltat; el glo- plum, qttod aliquol Jocis suorttm opusculorum facit,
an credal atiquod adjulprium bene dgendi adjunclum
ria,m veslium.ac ornameiilorumDeo esseconlrariam. naturm atque dpctrinm, per inspirationem flagraniissi-
Ei qui vult lecumjudicio,cqntendere, el lunicam tuam mm el luminpsissimmcharilalis, non apparet omnino.
tollere, d.iniilteei et pallium. Atque hiiicconsiatpriino, tempiisscriptse epjsiol_e:
TtTULUS CLXiVj. quseenim mox aiiulimus, scribebai Pelagius a'n. 417;
igitur episiolam dederat ante duodecim fere
Inimicos ut proximos diligeiidns. Lucsev : Diligile quain annos, datam opoiiel ann. 405.
imrjiicosvestros;, benefacilehisqiii qfleruntvgs; beri.e- Constat et istud, Pelagium luiic lemporis ita occul-
dicite mql.edicenlibusygbis, el orqieprq,cqlumpiatili-,G Q tasse meniem senkniiamque suam de gratia Christi,
ut ne Augusiinus quidem intelligere valuerit quid
bus vos. in aniino haherel. Unde mirari quispiam j'ure possif
TITBLUS CLXV.. eorum per.spicaciiatem qui viderint in exposilionibus,
Inimico numquam esse credenduni. Pelagii errores, quos uec Augustinus depfehenderif,
nec Pelagius aperire, etiam plures post annos, vo-
TITqLCS, CXXiii, luerit.Qnod ergoscribens ad Paulinum arguere vide-
Regnura coelorum etiam jn yeteri Testamentq. tur, aliuode magis quara ex ipsa epistola prsejudicio
repromitti (Hieron. ibid.; £ug.jhid.,cap. 5). Interp. quodam suspicatur.
Constat pariier qua occasione Augustinus ad Pau-
Pelag.: Hoe et per Scripturas, prpbare. possibile es.l; linum.scri|iserit. Vidii scilicet quid periculi aPelagio.
liseretici aufem in inju.riam yeieri.s Testa.raeiiti.hoc fieret viro specie pietatis capi facili; idque, uf erat.
negant: ego vero Scripturarum auclQiitatem sccutus fidei pariler ac Pauliiii amans, prsevertendum faius,
dixi, quoniam in propheta Oaniele scriptum esl adhibuit caulionem eo magis necessariam, qno su-
Et specliar potuit esse merito Paulinus, u.t qui diu
( Dan. vjj, 18.).: accipient sa&cliftgnum Allissinii. eelassef aniieum, tot litteris iiitferpellaium, quam
TiTULUS C., gereret cum Pelagio necessitudinem, cujns discipu-
Posse bominem sine peccato esse, el Dei mandala, los, etiam pertinacissimos, patereltir Nolie sua Hbere
erat in episiqla
facile custQdjre, sjt ve\i\,(Hierp!L, ibid,; Aug. ibid,, dogmata tueri. Verum quia nili.il
Pelagii quod aperte gratiam Dei Qppiignarei, eani
cqp,.6).: Inferp. êjag. Pqssequidetn. hontinem sine>D I Aiigusiinus per singulas parles non refelleiidarii
peccatq esê, et Dei, mîjdsdii custpdjre, sf yejtit, suscepit, sed altissimuin gratuifse pr_edfestinati6nis
dixinjus.; ha.nc enijti PbsfJbjlitafera Deus. Uli. ded.it.. mysterium explicuisse contehlus, 'de damiiatiqne
Pelagii a Patribus Diospoliianis, a.iqhe apqsiolica
HjEtnaulem dixirn.uj?quqd inyehialjif aliquis. ab insede, dogmatibusque confitendis, ut caiholica Udes
fapf,ja "lsqtie %d|eAeqlam qiij uujh.qjjaja^peqcayerif;I retineaiur, admonuit.
sed qijQniaina peccafjs conyersus, prpiirijp lahore.et' Consiaideriiquequis esset bseresis Pelagianse sia-
lus ann. -405.Timide agebalur de graiia, verbisque
Dj?ir grafja, pssit ejSge, <
sjpg piqcaitOt nj|c p.er.Jiqsc amhiguis pr_cientabanlur animi, ut poslquam sese
lam.ep,jn pcis.t^rqip,iflcqnv.e^tibilis.. aliquatenus implicuissent qusesiioiiibusde iriitio-idei,
TiTujyascjxjjj*. aliisque in speciein ieviqribus, postmbduhi sensjiri
sine sensu deducerentUr in errbrem, de viribus, iia-
Nj?.,IjJ.vitei;guiiem e,ss_ep^ccandvtm,. luroead opera pietalis, propter iiielucfabileih; ut ait
TIT.ULUS cxxxi. Augusiinus, dogmatrim ex sfeserfeciproce apiorum
Ma.liim,veronec cogiiaiidum. Matthseiy: Qitivide- quasi catenam.
rit muliefcm ad- concupi&cetKlvm, jani mtechqtus esl1 Epislola ad Constantiumepiscopum.
fpntin cprde suo. Interp. Pela|[. Hoc non ila posqi'? Nusquaiu tfteiUiolil-iiujusce epistolse?quod sciam,
597 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS PRO H.ERESI PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. 588
prseterquam in libro de Gralia ChrMi, cujus in capite A opiniqiie de Juljana Menjorii conjuge;qt Juliani lise-
36 hsec sunt sivfe Pelagii, sive Augustini verba : Le- reiici mitre, ire in opposiiarii de parente beinetriar
gqnleliqm, inquit, ad sahclum Gonstaniiumepiscopum, dis,. cujus, yir piyfliriu.s Jinte.Urbis^ excidiiuni, tesie
ubi breviter:quidem, sed piane.lib.ero.hgmiriisqrbitrip. Hiferonyjrib, vjla excessit.' %$_yerq, coiijectjiira, si
Dei gratiam auxitiumque conjimxi. Hanc episipiarii, pfbbalijlisi vjdeaiur., uf yalde fesl, Opus. i^tud ad;vi-.
ir. superius dixi, non legi, sed si non est dissimiiis duam, cqndituiii' dicf debet, yp\l i,lpjuse, ajilequahi
cmieris.qum mihinota commemoral, non habeteiiam inde.Pelagius, Ctiinîfepidaiiiibus'aliis,exiret:, vel in.
ipsa, qupd quterimus, Siijilia', iifil Rfjjjiujri advenil;: I|acâji|em, ratiqiie pex<i
Quis ptirro Consiantius fnerit, et cni, Ecclesjae^ tinebit ad aniiurii aut 4087aii|.cqj'sjûenjem.
prsefuerit, divinafe rieriio queat, cuiiii"nulVsesirii lia-
bitae in Italia ninc lemporis synodii quarttiti acta ad Qqmspppfpv.nfhtyjyiscplibrkq^
nps perverierint; conjicio ta.i,ii.en,illu,sir.eni_fujsse, siv,e<
siye sanctitalis,fa/na : a.d,h.iijqscft-, hanc Simplicitalem sequi< Glirisli famulstm dpcet, nqii^
generis np'bjlii_a._e,'
mOdferiimiioriilhes sciibebat Peiagius, rit, "quod liqri quse.stuiiifia._'niagises.t qu^m .itiipHcJ.fas,sqtt
semel noiavimus, vel sibi opinioriem viri n'6'ni;Vel iljajiijde, qua_ScrJptui-a;4icii; (Prp_v,IÎ, 25, secundf.
suse iinpieiati patrocinium faceret. anima omnis simptex;. dieente aJibi.
Noiandum yero, versipellem Ijserelicum, ut r.eclse LXX),:. Renedictq
fidei sfemeritirefur, ad eas epistolas provocasjse, qiias Scripfura (Dput. xxvif, 26, el Gai iii, lijj iMalfdictfis,
tribus dedefat nbriiiriis claritaie perciilsuris advefsa- omnis,hgmpq_uin6ripermancl.inyornri_ibus, qum.scripta.
riorum oculos; siluisse vero de libris utide poierat g smil. intibrp tegis,.ut faciatea. Hinc osieuditur, rioji ,
non mpgno, negqtio, cqnvinci: cpis.iolseniiiiiruin, ea esse
arte corripbs.iae fuerant, ut cupi flexibiles fprent in, siniplicitatem veram, quse Dei mandaia insen-
opposifos sensus, catiiolicis catholicurii"exhiberentp sata securitatq contjeniuit, _ied eapi. qujjs legiS;prse,-
hsereiicis hsereticum. '-''' cepta sapienli. limpre, oustpdii,: dicente. enirii male-
Scriptam oporiei episJolajri lianc,.pqsf Htferas ad dictum esse eum qui non permanet in his quse scripta^
Pauliniirii, sed ariie iibruni de Institujiqne vij_gjiijs.
ad Derfieifiadfem; vidfetuf enim ordo'. tenipoiis' iri sunt; a contrario benedictuni.ess.e, rjpn yjjll.qpi non
reesnsione servatus; apparet ergo scriptapriusquarii ompia,prseceptsi;S|er,ya,yerif;et s.iomnis simplex be-
fugamPelagius ex u^ tunc nedictus est, ergo ille est qui omnia prse-
enim incceppra.t aperiitis loquj.: eigo circiler, ann. simplex
r ''''
•408. Ex Ipsaporro, citm nihi) supersjt, sTafus hse- cepta.Iegis impleverjf.
"'''
resis, adhuc 'se'rtfegentis,'pateiieririori pbtfesf." Odisse, malfidicerq, et inviderse, mejitiri. delra-
Lifcerunus, vel eliam aller ad Viduqm consolatorius h.er.e, et detrahentibus credere, leve, aut nu.IIuiii
diqueexhorialoriris.' pufatur esse peccaium; sed hj qui hqc pptanf obliii.
Operis hnjus memuiit Hieronyinus dialogo tertio; sunf qqqniam et levis, pra,ceptj, yipjafiojii obnoxios.
Augustinus lib. de Gesiis Palseslinis, cap. 6; Merca- gehennse legiraus esse mancipandos, Dixisse enim
tor in Comnipitiiprip,cap, 4; QucB?.aAlqeiJ!}',qbserr Dominum manifestum
vavimus nori paiica ln, hanc rem, qiise tu vide, esj, (Matih. y,.22.); Qujciiinr.
Inde agnosces vidiiani cui irisci-ibituf id' Operis C que dixerit. ftqtri, sug, ^qlue, tiel,Rqchq, reus,erfl ge-
dictam qujdem a Mercatore Livaniahii erediiam vero hennm.
a quibusdani, yel Melan.ia.qi, yel JuJtanan}
seni,Q.rjeni3 Inveniat apud- te pielas quenj nusquam inyqijijt,
Memorii conjiigfemVcngnosces pariter yiduam, ifa,
deihisse adulatbrieque laudatarii ftii_.sej ut Pelsigius locum; inveniaf ubique peregrina apiid te sedem
ipse, quidquid id est, erubuerit fatefi s.iium, iniitib justiiia (Lib. de Gest. Palmst. c. 6),; yerila^,- qjiam
ajictorem stulfiloqiiij, daronayerlf. :. in qu.q l.amen jarn nemo cognoscit, dqmesiica lititet, amjca. fial;
mentitum, libii ab: 4ugusfiiio. et a,b lipminibu&fide lex
dignis Pelagii amicis CprisuYtiproriarunt/ Dei, quse ab omhibns prope iiominibus.cpntenvv
Verum de vidua Occtirfitmbdo conjectura non ira- nitur, a Te spla honorelur.
prqbabilis, ipsamniiniriim. esse, vel Jujinnam Deme- 0 fe felicem et bcatam, si juslitia, quai in_cpjlor
iriadis niatr.em, yef Albinam Pipiût s,opi,,jiii],,Nain tantum esse credenda
quodad Julianam specfai,''credibile"est ipsarii'a Pe- esj, apud fe.sojam. inyeniufu^,
lagib pbpbscisseidcirco Demefriadi filias ihstifiitib- in terris!
nem virginis, quia viduse prius regulam. ab eodem llle enini me-ito ad Deum extollit inanus, il'e pre-
accepisset. Quid quoiad Julianam de.yiid,uitatescri- ces bona conscienlia fundit, qui potesl dicere : Tu
psertini plufes, viri, "doetri.na ef pletate. irisign.es,
qtios inter vidferi voiuit' PeJagiuS, "ciirii"sua ip^sitis enim nosu, Domine, quam sancise, quam innoccn-
vanitate, lum nonnuila erga Augiisiiuuiii semulatioiie.?< les, quam purse sint ab omni fraude, et mjuria, et
Jam yero Albina Pelagiq, jam tuni RQpiseconsiitulo D ad le e\pando manus quam jusia,
conjuncta erat, pio qnodam necess.Liails yinculQ,: rr.pina, quas
uride e-iatimac ipsiim licuitcoram affan Hierosqlyrriis, quam lmmaculaia labia, ct ab orani mendacio libeia,
insinnter egit ut ihvidiam haeresissibi factatti ambli- quibus tibi, nt niilu raiseieans, lundo preces.
retur, ab eoquc expressil, non confessjoneiii taiiUim, Hmc paulo ahtet in Itlno dc Geslts Palmslims tegun-
quse capjte priino, libri prlmi de.Gr.aiutChrfi^tj c qnli-
rietur, sed forte efiam fotum"id- purgafioiiis qupd tut. Ille ad Deuin digne elevat manus, llle orationem
' '" "'"'"'•• -"""" bona conscientia
Romam misit. efTundil, qui polest dicere . Tu
Q.u.id.si duo fueriiil Hbri ad Vidqam, alter consq- sosii, Domine, quam sanctse etinnocenteset mimda;
latQrijjs, alter, exhorlafonus,
* et. ulerque ad Jjjliansjijfe et rapina, quas
aiiquam' rhjssus dicaiuf; sfed consoTaijorjusadf HfeJ sin.l.db omm malitia, et miquitate,
morii cbnjugem", exbbflatofitis ad Beirietriadis nia- ad le extendo manus quemadmodum justa,et munda
trera,: ngntri cerie.ihscrip.tttm fuisse nqm.eii.viduse, labia, et ab omni mendacio I bera, qmbus oifero libi
constat ex codice qirem AiJgusiintislqgit;;,qjjatiiquain
videri potest levis iqta %xp conjeciura dediiobiis depiLcalioncm, ut nuhi iuiseicuis
Hbris, cuin unus pbiuerit simul esse et rhnsoJatri- Liber,de.Naturq.
rius in obilu viri, et exhoriatorius ad yilam. vidria
christiana djgnam. Sed isl.ud, longe grayius, imiiio Hujusce operis meroinit AugusliouS:trihusinaxime
f|"ijlj ppnderjSjUt fere pe cogat, d«*er|,a prjsljps jn lihris,' de Nafiira et Gralia? de (Jpstjs Pal»stini|
5S8 AD PAUTEMPRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIXSECUNDA. 600
cap. 55, Retractationum cap. i. Meminerunt quoque __ \. Longe vero sceleris minus est cuJparum causa»in
breviier Orosius in Apologetico, et Hieronymus negotia transferre quam in bumanilatem, cum ne-
dial. 3. sors ut plurimum vel hominum imprudcnlia
Compositum est a Pelagio in Sicilia, vel Aniani, gotia
vel Coelestiiopera, traditumque clarii fidis manibus; implicet; naturam Deus, qui bonus et juslus est,
nnde a Jacobo etTimasio, adolescenlibus duobusad condiderit.
vitse sanclioris studium exhortatione Pelagii conver- adversus eos qui peccatis
errorem cum institulo imbibilum (Ibid.,'cap.1). Igitur
sis, alqufe pielatis
dedoctis, Augustino missum, a quo libro de Nalura suis patrocinium de natursc humanse inlirraitaie per-
et Gratia confutatum est. quirunt, dico posse esse hominem sine peccato, na-
Librum hunc episcopi Africani quinque cum suis turamqueita conditama Deo, ut necessitalenon peccel,
litleris ad Innocfentiumpapam legendum transmise-
runt. Misimus reverentimtum librum, quem dederunl sed votuntate. Atque ul qumslioratione traclelur, sla-
nuidairi religiosi et honesti adolescentesservi Dei, quo- lim initio distinguendumest, aliud esse quserere an
rum eiiamnomina non tacemus,'riam Timasius et Ja- possit aliquid esse, quod ad solani possibililatem
cobus voctiritur,qui, sicut audivimus, et jam nosse aliud utrumne sit. Nos de sola possibili-
dignaris, ipsius Pelagii exhortalionespemquam habe- perlinet;
bant in smculo reliquerunt, et nunc conlinenlerDeo tate tractamus, de qua nisi quid certum consliterit,
serviunl. Qui cum eodemerrore taridem aliquando per transgredi ad aliud gravissimum esse atque exlra
qualemcumqueoperam nostram, Domino inspirante, '^B ordinem ducimus.
caruissent, protulerunt eumdem librum, Pelagii esse
dicentes, et ut ei responderetur, impendiotogavetunt. Idem iterum repeto. Ego dico posse esse homi-
Faclum est, ad eosdcm rescripia est ipsa responsio. nem si.ne peccato. Tu quid dicis? Non posse esse
Agentesgratids rescripserunt. Vtrumque misimus, et bominem sine peccato. Neque ego dico hominem esse
cui responsum est, et quod responsumest: el ne ni- sine
tnium essemus onerosi, signa fecimus his locis, ubi peccato, neque tu dicis non esse hominem sine
pelimus inspicerenon graveris,quemadmodumsibi ob peccato. De posse et non posse, non de esse et non
jecta qumstione quodgraliam Dei negarel, iia respon- esse, contendimuS. Nam nullus mundus est a sorde
dit, ul eam esse non diceret nisi naturam in qua nos
condidit Deus. (Job. xiv, 4, secundumLXX); et, nonest homo,qui non
Rescripsil summus pontifex, et libro quem legerat peccel(III Reg. vni, 46); el, non esl juslus in terra;
censuram gravissimam inussit. (Patrol. tom. XlLcol. et, tion esl qui facial bonum (Psal. xm, 1), et cselera
593). Librum, inquit, qui ejus esse dicebatur, nobis his similia, ad non esse, non ad non posse profi-
avestra charitale transmissumevolvimus,in quo tnulla
blasphemia, niliil quod placeret, nihil quod non peni- ciunt. Hujusmodi enini exemplis ostendilur quales
tas displiceret, a quovisdamnandumatque calcandum, homines quidam tempore aliquo fuerint; non quod
cui similia, nisi qui islascripserat, nento aller in men- aliud esse nen
lem reciperet, atque sentiret. potuerint, unde et jure inveniuntur
Ex libro sancti Auguslini de Natura et Gratia esse cuipabiles. Nam si idcirco tales fueruut, quia
*xcerpium exhibemus, addita prsefalione ex Sallu- G aliud essc non potuerunl, culpa carent.
stio, unde suraplam tradit Augustinus, additis etiam (Ibid., cap. 10.) Polest quidera esse, inquies, sed
aliis, sed admodura paucis, quse ad sensum perfi-
ciendum necessaria visa sunt: sed hsec ipsa diverso per graliam Dei. Ago humanitaii tuse gralias, quod
charactere, ne fraudem facerent, noiata sunt. asserlionem meam, quam dudum oppugnabas, non
modo non oppugoare aut confiteri solum conlentus
(Aug. lib. de Nat. el Grat. cap. 1.) Sunt qui cum non es, verum etiam non refugis comprobare. Nam
iii suis peccalis humanam volunlalem accusare de'- dicere : Potest quidem, sed per illud, aut per iliud,
beant, naluram potius accusantes honiinum, per quid aliud est quam non solum consenlire quod
illam se excusare conantur. Nec audiunl inlerim possit esse, verum etiam quomodo vel qualiier pos-
Scripturam, qum cum omnibus paginis Deum laudat, sil ostendere? Nullus ilaque magis alicujus rei possi-
opus divinumabsolvit,naturamquecriminispuram de- bilitatem probat, quam qui ej'us etiam qualilalem
clarat. fatetur, quia neque absque re esse qualilas potest.
Si saltem audirent genlilis liomhtisverba. Falso, in- Sed tu, inquies, hoc in loco Dei gratiajm, quando-
quit ille (Salluslius in prol. Belli Jugurlh.), queritur quidem cam non commemoras, videris abnuere.
de natura sua genus humanum, quod imbecilla aique Egone abnuo, qui rem confitcndo, conlilear necesse
sevi brevis, sorte polius quam virtule regatur. Nam D-est et per quod res effici polest? An tu, qui rem ne-
eontra reputando, neque majus aliud, neque prsesla- gando, et quidquid illud est per quod res effieilur
bilius invenias, magisque naturse industriam liomi- procul dubio negas? Sive per gratiam, sive per ad-
num, quam vim aut tempus deesse. Sed dux atque j"uiorium, sive per misericordiam, et quidquid illud
iiriperator vitse mortalium animus est: qui ubi ad est per quod esse homo absque peccato potest, con-
gloram virtutis via grassatur, abunde pollens, po- fitetur, quisquis rem ipsam confitetur.
tensque et clarus est, neque fortunse eget, quippe (lbid., cap. 11.) Nam si dixero : Homo disputare
quse probilatem, industriam, cscterasque artes bo- potest, avis volare, lepus currere, et non eliam per
nas neque dare, neque eripere cuiquam potest. Sin quse bsec effici possunt commemoravero, id est, Hn-
captus pravis cupidinibus ad inertiam et voluptatcs guam, alas, pedes: num ego officiorum qualilates
corporis pessumdatus est, perniciosa Hbidine pauli- negavi, qui officia ipsa confessus sum?
sper usus, ubi per socordiam vires, tempus, setas, lbid., cap. 12). Al levia qusedamsuntpeccata, in-
ingenium defluxere, na.urse infirmitas accusatur : quies, quseipsa mulliludine, quod ssepe irruanl, non
suani quique culpam auctores ad negotia transferunt. possunt cuncta vilari. Argui illa certe non debcnt.
601 DISSERT. YI. DE SCRIPTIS PRO H-iERESI PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. 60«
ue levi quidem correptionc, si vitari omnino non A _ peccalum, ut peccator per vindktam plura committe-
possunt. ret; esset enim vindicia materies peccati, si ad hoc
(Ibid. cap. 13.) Ipse tu vero, dices, sine peccato peccator infirmaius est, ut plura peccaret.
es? Non sum sane, sed negligentise mese potius quam (Ibid., cap. 24, 25.) Quid quod Domihus sine pec-
impossibililaii imputari debet, quod non sim sine cato potuit mori; nec ullum malum polest esse boni
peccato. alicuj'us causa; nec ut esset causa misericordia. Dei,
(Ibid., cap. 14, 15.) Jam vero id, quod a quibus- necessarium fuit, quod illi aiunt, peccatum.
dam dicitur, nusquam esse scriptum his omnino (Ibid., cap. 26.) Adhibet quidein huic etiam parli,
verbis, posse esse hominem sine peccato; scriptum si quando necessarium fuerit, misericordiam suam
vero, neminem posse domare linguam, et proinde Deus, quia horaini post peccaluni ila subveniri neces-
nec esse posse sine peccato linguse, facile refellilur: sum est; non quia Deus causam hujuscemodi neces-
quia et non est ibi qusestio quibus verbis dicatur sitatis optaverit. Sed et medicus ad curandum jam
quaeque sententia. Et quod apostolus Jacobus ait: vultieratum paratus esse debet; non debet autem ut
LinguamautemnuUushominum domarepolest (Jac. m, sanus vulneretur optare.
8); per exprobrationem diclum est, tamquam dice- (Ibid., cap. 27, 28.) Absurdissimum porro stultis-
ret : Ergone linguam nullus hominum domare po- B 1 simumque est, etiam necessarium fuisse homini, ad
test? Tamquam objurgans et dicens : Domare feras auferendam superbise vel glorise occasionem, ut
potestis, linguas non potestis? quasi difficilius sit absque peccalo esse non posset. Sed Deus, inquiunt,
domare linguam quam feras. polest omnia sanare. Polest sane; sed absurdum ta-
(Ibid., cap. 17.) Verum, inquies, ab Aposlolo di- men est, a Deo dici homini: Necesse est peccare ne
cluni est: Sapientia carnis inimica est in Deum, legi pecces. Quid amplius dicara, nisi qpia polest credi
enim Dei non est subjecla, nec enim potest; qui auiem quod ignes ignibus exslinguuntur, si credi potest quod
in carne suni, Deo placere non possunt (Rom. vm, 7 peccatis peccala curentur?
et 8). Sed Apostolus, quod sapientiam carnis dixerit, (Ibid., cap. 29.) Sed quonammodo superbiam
non sapientiam desursum descendentem; el in carne ipsam a peccato separabimus? Tam peccare super-
esse, non eos qui de corpore non exierunt, sed eos bire est, quam superbire peccare. Nam qucere quid
qui secundum carnem virunt, manifeste signiflcat. sit quodcumque peccatum, et vide si invenies aliquod
Perges objicere : Ipsa saltem ignoranlim peccala sine superbise appellatione peccatum? Omne pecca-
vilari non possunt, utcumque dicanlur cmtera vilari tum, nisi fallor, Dei contemplus est; et oriinis Dei
posse. Non possunt, fateor, ignorantim peccata vitari, conleraplus superbia est. Quid enim tam superbum
quamdiu homo ignorat; sed prsevigilare debet, ne C ( quam Deum contemnere? Omnc ergo peccalum fet
ignoret: ideoque culpanda est ignorantia , quia id superbia est, etiam Scriptura dicente : lnitium om-
bonio nescit negligenlia sua, quod adhibila diligentia nis peccali superbia est (Eccli. x, 15).
scire debuisset. "
(Ibid,, cap. 30.) Deinde, quomodo quis Deo pro
(Ibid., cap. 18.) Addes etiam: Tollere certe non illius peccati reatu subditus esse poleril, quod suum
polesl homo peccatajam commissa; sed illa expiari non esse cognoverit? Suum enim non est, si neces-
debent, et Dominus pro eis exorandus. Id lubens sarium est; aut si suum est, volunlarium est. Et si
faleor: quia id quod factum est, facere infeclum po- voluntarium est, vitari potest.
tentia naturse et volunias hominis non potest. (Ibid., cap. 33.) At, inquiunt, homo comparatur
(Ibid., cap. 19.) Sed ut id evertalur in quo prmsi- Deo, si absque peccato esse asseratur : quasi vero
dium poniiur ab iis qui nobis adversantur. Primo de angelus, quia absque peccato est, comparetur Deo?
COdispulandura est quod per peccatum debilitata (Ibid., cap. 54.) Inquiunt etiam, rationabile qiii-
dicitur et immutala natura. Unde anle omnia quse- dem videtur esse quod asseris, sed superbum est
rendum puto quid sit peccatum. Substantia aliqua, dicere bominem absque peccato esse posse. Verum
an oranino substantia carens nomen, quo non res, in qua magis parte humilitas collocanda est? Sine
non existentia, non corpus aliquod, sed perperam ^"dubio falsilatis, si in ea quse veritatis probatur esse
facti actus exprimitur? Credo, ila est; et si ila est, superbia est. In parle igitur veritalis, non in parte
quomodo potuit humanani debilitare, vel mutare na- faJsitatis, humilitasmagis collocanda est.
turam, quod subslantia caret? '
(Ibid., cap. 35.) Quin et illud addunt: Muliorum
(Ibid., cap. 21.) Deinde segritudo hsec, quamquis- e sanctis peccala novimus. Peccasse multos sanctorum
que experitur, non debuit contralii peccalis, ne ad non tantum verum est, sed etiam litieris
boc esset pcena peccati, ut committerentur plura ipsis quo-
vero que sacris proditum est; non ut exempla ad despe-
peccata; neque ipse primus homo ideo morte rationem
damnatus est, quia peccandi necessitalem primo pec- non peccandi valeant, neque ut securitatem
caio contruxitj nara postea non peccavit. Ejus quoque peccandi nobis quodammodo prsebere videantur;
posteri, non solum illo nori sunt infirmiores, sed sed ut disceremus, vel prenitendi humilitatem, vel
etiam plura impleverunf prsecepta, cum mium ille etiam in talibus lapsibus non desperandam salulcm.
implere neglexerit. Sed quomodo istos sanctos de hac vita abijsse cre-
(Ibid.fCap. 22.j Deinde non debuil sic vindicari dendum est? Cum peccato, an sine peccato? Si cum
60£ AkPARIEMPItfâOPERUM^ gOA
peccato,, qupmqdq sancii sunt? Sfsiiie.pecca.to, pp- A_ A stus, talqtn hqnjjnein fecit, qui peccati roalci carfer*.
tuerunt ergo sine peccato.esse? sufficeret, sed si voluisset. Voluntate non est, qqpdj
(Ibid., cup. 3i},.),Sed in iisdem sqcrifr,tittex'isTmulti, "^fJ}!^.ET>JEest. At; qupdntjnc a_giturnon pqrlinet. ut
non itiqdo npn peccasse,, yerrinv etiam jusfe vjxisse quseiîturtqfnim fuerjnf, yei sinif aljqui hqmhies hv
referuntur, AJiel, Enoch,, llelcii.isedech,,,Abralianj,,. hac yita.sinepeccatQ, sedutrumqsse ppfuerint,siys
Isaac, Jacpb, Jpsjsnji,.Jes.us N.ayq,Phjnees,, Sarauel^ possint.
Nmhaii, Eljas, EHSKUS,Micliseas, Danjel, Aaajlias,,,, Sed hoq es|, inquies, quo^ mjilto£i mqyet, quod
Ananias.,, Misael, Ezechiel, Mardochseijs, Siinepn, non.pep Dej grajisiinIjoinin.es siaepeccaioessepo.ssft:
Jqseph, euj d.espppsaia erat yjrgo, Maria_, Jqannes., dffetidjs. ,6. igqjira.nlijg;cs|cit3s,!, 0 irnperitse raeqfis^
His,addesanctasfemjnas, Pebor.im,AniiaraSamuel.fs, ignpia», quse id sijj^ Dej^gralia. de%nsari esisfinjaf?,
niairem, Jrudjfh, Estlier, ajtjeram,Aiinam fijjam Pha-. quoff Deq fanfu^maudi^f dtibfire,rqpuiari!, Nam. cujn;
nqel, Elisabelh, ipsam etiam Donjini ac Saiyatoris, dicilur ips.uin pQSsearbiirii^h.umanj.qm^ essq,
nosiri matrein,, quam sinq peccato CQiififeri.necesjSft. sedfauclpris.naf_iiê; Dei seijjget; ecqui fiqri pqtesjt
est pietati. ut absriue.DeTgraUîiitqJJigjy^qqpd.a^Pgum; pro,;
(Ibid.,. cajf,,57,.)jDicent foisilan :.Numquid.omnium pne pertinê, cjeiiselur.?.Sed, ut hQC.in^jijfjestius, fia.t.
poluit Scfipjura, cqiii.meiijqja.ê,pecca,la?sHqe recte,],. Bjpaujp laliiis dispjilanduni est,
dici potfest de, hjs quortini, neqye hp,nqr,umneque ma-._ Dicimus.enim. cujpquq, rei. ppssjbiHtateilJ.non tam
loruin Scj.ipiurqlsit, ~Jjeiji,qi_;,de illis yej;o.,quqrura, in.,a.rb.ifrij.liumani. potestale;.qpam. in, naiurse neces-
jusiitise.memjji,it.,et peccatprujji.sine dubiq,m,.mini-h. sitate consislere, ut puta Iqqui possupi:, quod Iqqui;
set, sj qua eospeccassesensjssetf.Sed estq aUis,tems. pos.suni^ nieijin npn,est; quod.lQquor, meum est, id
pOfilijis,,tjjrba. nu.merpsitate,,qjniiiuiij,djssiniiilayerit, e^kP^BSi* yP^n^^JI-r.etquia, q9pd.Iqquor, meum
peccataCQnfexer.e; in i.p.sp,staijin,mundj griiiiordip,, est,:j}trq!nq!ieTacer,epp^m, ijlesf, etloqui, et uon
ubi nonnisi quatuor homines eraijt,, quid, dicinius,,, Ibquj. Quia.yero qup.d-lqq.ulpp§sqm, m.euni:non estj
cur npji qmniuin yoliierit deficla. commemoraj-e ? id e^t, arhifiif m^sUq^^vjiluiitatisi,, ngcqsseest. me
Uirumne ingeojtis mulii.tud,inis,causa, quse nondunj, sejnper fQqui^pss?,, elsj. y<qltiero,nqn posse loqui•;.
erat? An,quia iljqruin taiii,um;quicqin,mi.ser,ant menon' ppsjum.tamen ppa ppsse.lqquj, njsi forle mem-
minit, illius qiii, nullsi. cqmmjserat, ni.eiiii.nisse.npn, brum, illiid: adiiiiani, quq loquendi inipleri officium,
potiiU?,,Certeprirao in tenipqre. Adam et Ey%,. §X; pote.|t, voluntatis eniiii;afbiifiQ_,acdeliheratione pri-
quibjis Cain el Abel nali^su.nt, qualuqr tantum.honii-. vaTur qqidquidqgturali qqcessit.atq constringitur.
nes fjijsse referu.n~.ju~.Peccayit. Eysj, Scriptiira, bo,c (IJiid,, cqp, 47;segg») Hqc efde audiiu, odoralu ,
prqdjdit;; Adam, quoque deliqujt, eadem, Scripturja,vVfveI;Visiisseiilirf pqssibile est, quodbaudire, odorari,
non, tacu.it,. Sed et Cain peccasse ipsa;sjque.Scriptura viderqpiites.lalis, nosltrse.sft; posê, vero_ audire, vel]
tesiata est, quorum.non mo.do»peccata, yerura etiam odqi;ari,,vei; yirierje,pojeiitaiis nosjtEaenon sit, sedin
peccatorum indicat qualitafem, Quodsief;Abei,pec- naturali necessitate consistat. Simili ergo modo do
casset, et. hpcsine djibioS.cripfura djxisset_;;Sednon non, pqccandi, possil)i.lilale intelHgen.dutn.est, quqd
dixi.t: ergo nec ille peccavit, qnin eiiam;justum.osten- iiop;peccare,nos,iru.n},:sit;!posse. wro_ OOJIpeccare ,
di.t. Credamus: igitiii. quod,legirous, et quod.non legi- non, nqstrum. Qqja non peccare nostrum est, possu-
mus, nefas credaraus astruere., qtioddecunctls etiam mus, peccare ef non: peccar.e. Quia yer.o posse non
dixjsse; suffisiat. peccare, nqstj.urn:non:es.ti etstyoIuerimus.nt>n posse
(ibid,, cap. 41.) Opponunt iUi, confra quos loqui-. noii.peccare, nonpQssuinus nQn.p.osse.noii peccsj1^,
mjir;: Offlnes;e|iiin:ppceqvemnk{ Rdfri. m, 23). Sp4 quja, nulla. adiiji.ej^yqluntaS; poiest quod inseparabili-
msinifestuni; est quod; d,e eis dicehat A.postpJusqui ter, insjfum pi;obatusresse, nalursc.
tunq eranti liqc e.st, de. Judsgis.et_gentflib»_s.Et ver,q< (Ib.id„, cqpj 51.J,Ipsa. non pqccandi possibilttas..non.
mqsille Scrjpturse es.t. ut cuqi,dAcu.nfuromnes, n.o._i: '
tanj in; arbitfii pplestate, qjjam;in naiurse; necessitale
semper onines omnino, nuUo prsetermiss,Qj, inielfigi;• es.t, Qujdqqid: i:n.«aturse, necessitaie.poiitum est, ad<
oporteati Unde ApQ.stoJus,(Rom. v.i i%);.,Sicufpex>---naturie, pertinerer non dubitatuib auctqrem, utique,
unim detietum ip. omnes,ho_min.es in.cpndetnnaiiqnemi; PftUtii. QuQ.mpdpergo.aljsqueiDei; gralia, dici existi-
sic et per uni_usjustiliqmin:omnes homittes:.in,)jmti,fi:-. ma^tiir,qufid ad peupipj-Qprieipettinere,moristratur?.
catipn_emy'itcB; cum pej..Ghristi..uslitiara,iibn onines, (Ibid., cap. 52.) Sed CftfO-n.obis_secundnm Apo-
sed. eos, fantufq,qui ijll qbtsdire:yolu.erunt, et baptis- stojqm, (Gfff.,%, 13).confraria estj tnquies. Qui fieri
mi ejus, abliitJQiije.purg^tisqntj sapcfjficafos es?e non pqtest ut.cuicumquebaptizjalQsitcarocontraria, cum,
dubjqp, sit. secundum eumdenj apQstQlum, in. carnje non esse inr
(Ibid., cap. 42 seqq.) Sed.estQ, consentiani, quia te,lligatur,?;ltaeoijn.ait: Vps cmfemin carne non estis
orahes peccatores iulsse tesiatur: dicit enim quid (BwU.VHl,.,fy>
fueiint, hon quod aliud esse rion potuerint; quaniob- (rlbldr, cap, 54.); Et yero, raulfis Apostoli verbis
reiti etsi omnfesliomines peccatores posserit probari,, ostenditurqu.od carQabilloitassepeiiominefur, ulve-
definilioni lamen nostrse nequaquam id: obesset, quii lit inteliigi, n.on substantiam, sed opera cai;nis.
non lam quid horaines sinl, quam quid possent essei Deinde quis fecit homini spiritum ?.Sine dubio Dens.
jlefendiinus, Peij| certe, qui tam bo»us est quam Ivp-, -, §pnem quis creavit ? Idem, credo, Peus, Conus es|
605 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS PRO HJERESI PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. 60*
quj;utrunjque cteayit Peijs? Nulli.'dubium est. Ef A hpminibus De;us,ut,pure et.sine peccatq vhentet simi-
utrumque quod bonus auctor creavit, bonum, esi % les, fiqnt De,or Et rii.rsjjm: Te;mpi«m;sqficlutnê|,t
Gonfitenduiiiest. Si igitur, et spirilus bo.nus, ef caro Deo mens pura, et altare optimttm esl ei eor,mu«d«ni;
bona, ut a.hqnq, aucfqre cqpijila, qui fiprtpqjes.1 tjt ef sipe peccqtq.Et rursum : Vir castus el sine peccaio
duo bona sibi possuit esse contr^ria? ppMsUttonaccepit q Deo esse filius DeL
(J&id., cap. 58.)Sed diabqlus nobis adversalur, (lbid.,cap. 65.) Presbytcr Yenerabilis, Hierony-
iriquiunt adversarii: resistaraus, illi el fugi.^t-.R$4- mus, cuin cxponeret^ quod scriptum est: Beaiimuri-
ttite, inquit bealus Apostol.us, diabofo, et.fugietq. dq.corde, qnqnia.%,ipsi:P,_eumv.idppunt (Jfcqtthx,y),
vobis(Jac. iv, 7). Unde aiiimadyertendum est, quid quos non arguit conscienliaulla peccpli%etitnundui
pqssitiiis, npcere quqsTugif; vef quain.yjrtutem h,a-. mundq corde conspicitur, templum Dei non pgtett-esse
bere inteiligendus sit,- qui solis pr-evaJere.D.otijiesk ppUutum. Item (Lib, li coiifi-a Jpyiniqnuin),.:Liberi
slentib.us polest. arbitrii nos condidit Deus, nec ad<virluiem, »AQ.flrf
(I6id., cap,_61.), Picunt.etiqmme splutn.isfq.dpfei}- viliq tiecessUqfe.trahimur ; alioqui ubinecessitas, nec
dere. Sed quid: facient cathqlicis Itaftqloxibm: ideni cprpnq.esl.
ipstnn defendefiiibtis?. (Ibid., cap. 67i); Itera Aug-u.stinus..epjscqpus i.n
'Ls.ctantiiiSj'(iti. iy. Pivin.. lnptitut. c. 14),: Qppf- B libris de Libero Arbitrip (Lib, tii c. 18). Qumcumque
tuil viqgistrum,doc.oiiemowevirlulttm homini titfiifli- ista caitsa est vpliuntatis,si,ng,i}pgt_esi^ eiresite,?,,,sine,
mum fieri, ut vincendo peccatuin, doceat hominem, peccaloeicedilur;siaulempotesl, non ei_:cedqlur,, eff
vincere.posse.pecpglum,.E.tiierunj,: «t desidetiis cqrnis non peccabitur, Anforte fattil- iitcqutum tErgqcaveat
edpmitit, d.ocerelngn necessitulis em.peccqr.e, sed nefqllalur. An lantq.fqllqfiaesl, ut.caveffprnttinqnqn
propositi acvoluniaiit. possithSiiia esl,mdta. ergq peccptq sttnt,, Quis.enim
(ibid,, cqp, 62.):Beatus Hilarius (InilludJTnU.Xy peccal in eo, quod nullo modq caveri potesl ?• Peccqlur
Beatimmdg cgt\de): _Vq;i,enim, iiisi spiritu perfcscti. autem, caveri igitur potest.
el immortalitatemutuli, quod solis mundis cordedispo- Epistpla prima ad' sqnclum Augustinum.
situm ett, hqcquqd in Deo.eslipimoriaUtqlecerneinui. Epi|tolas,duas, scripsit Pela_giusad sanctum.Aii.gu-
Et rursum,: Quqs Job Ullerqslegerqt, ut absfineretfSe siiniini,; piiorerii, curii 'r_ecess.il. ex Africa.' ne insalu-
abomnire maligna, quia Deumsola menle viliis non tato.aJ)jfi.f; posferiprem po.St.svnpduiii. Pal»sliqaiii,
qha se absolulum. ritiptiarqi,., Ulriusque miuijip' fit
admixta venerabatur. Deumaulem cglerejustitim pro- obiterin libro d,eGestisPal-fes.iiriis (Cqp:26), nusqiiajnii
priian ofliciumest. aiibi. iiiiod[sciam, Pbjyîprisâiifliy^.^'.uperest^. ^rip^,
ris H
rijJiii..' aiic y.erq.scrJptariiessjS.anri. 412 osfeiidi-
(Ibid., cap. 63.) Sanclus autem Ambrosius : Qui 2
ad hocreferunl, qui peccatis suis solqtia prmferentes, Q must(Dissert, c, 3)..Bejfpripsit in
A'iigus,ti.niis,,
rCsppj^
sionenique Pelagius judjei° Piqspbliianq protulil,
sine peccafisfregwntibus hqminem.putqntesse non.pqt.-, ad. suldefeiisionfejri, cuni j>iiijribji_is ali.brura,episcopo-
te, et utunturversiculo, quia scripium.eti in Job : Ne- rurii, quibus, ut fit, faniili;iritt;f'laudabatur. Sjjas
interpreiatnsest Augusiiiijis (Lptptfigx citqtp), rie
mq mundus asorde, necsiunius dieivila ejus sitin viderenlur faryere,;de aHe_tii,s, ifa : Porfp. quiem, sicui
terra,mensurql>Upi,tnenses ejus,ab,ipsol(J,ob,, x.iy,5). egofalionem dehac mea epistola reddidi,, ilq. despif,
Quibus respotidendum est pr.ius ul quid sil liominem siessetnecesse, ipdderentpuptuntqUegqnim
sine peccato esse definiant; utrum numquam omnino iione yel,quitl.putaverinl, •*••velquidjgnordperint^ vp.(qiiq rq-
sfripserint.
peccasse, qn destisse t i
ppccare,:. enini Ifpcputqnf,,sine Cotijeeerit fqrte qiiispiam, nec absiirde, ntea, qqi-
peccalg esse, mmquam omtiino,peccasse, et ipse condem sententia, qupriiraepjscqporurii1if.lejra^, Peiagiiis.
sentio. Omnes enim peccaverunt, et egent gloria Dei pro seT.egerif, gestisque, eliani insej;eridascqraverif, -
qui PauUnum, Constaiitium, Menjqjiupi, et qci.ode-^
(Ront, III, ty.S.in.auiemeumqui vetereni erroremcor- cini, sive I.taiise,siye Sj.cilise, ep.i.scqpps,mejiioriaye-;
rexerit, et iti eam se vitm Iransfofmaverit qualitatem, rif.Nam Pauiirio iiipririiiscliariiis fiiii,'scrip|ii(iue ;,
ul temperet a peccalo, negqnl abslinere a deliclis, non Cpiislaniio quoque, scripsi.t; et MemqriqJuiianj pafre
famiijariter usum ess.e, iip.nob.spure,prorigf Juliûj,
possum i?i eorum coniienire senientiqm cumleganius, amicifi.!: reliqui verq, prasu.ies,, uf carepe maiuefiriji
sic
quiq Dominus di/ea.j.Ecclesiani.,ul exhiberetipsqni'^ _ suis,sedjbus qijam Pelagif dariinaiiorierii sujjscrihpre,
sibi gloriosam et non habentem maculam, aut rugam, "' iia, l.audibus,exerriayeruniprocui dubio, iisqjj.e,ex3gr,
geratis, famse integrum.
autaiiquid ej-utmpdi, sedut tit sancta efinimflculalq^ Epislola ad Demetriadem, seu liber de. lnstituliope
(Eph. y, 7). JYamc«»?,iEpclpsig.ex genlibus,hoc estt Virginis.
ex peccatoribus tongwgata sit, quomodoex maculatis
-Gpusis.lud de Insiitutiorie Virginis epistolam dixit
immaculqiqpotestesse, "nisiprinip per Chrisli gratiqm, Pelagius, iibruni.Beda,' uifoque hpmihfeAUgiistiiius.' 1'
1U0AdblufdA delictg sjt.;.dffftdequp^perqitqlitqtpm, Fuit veio' sUpposifurriHiefonyriiq, jarri"iiidfe a teiri-
non peccandiabttineal adelictis?. poribus Bedai; Sic ejiini scribit (Pfmjat, Gqni. ctip.
5):: Sed e. in libfo<quein'adPemetiitidemvirgirierii
(Ibid., cpp. 64.J hem Joannes, Consiaiitinqpplita- Clirisii j>£IKSTITUTIONB ViRGiNis~ scfipsUy hmpeadem
nus episcopus dicil peccatui% tiqn esse substaniiam, deppieniia iibefi'drbiifii, ijupmodo.seritiat^ppridii.
tedactummaligimm; etquia non estnaturale, ideoconlra QuernvideUcellibrrim ndnhutii nostfumitudiqselegen-
illud legem dalam, elqtiod de' arbitrii" liberlale tes, sancti et calholici docloris Bierqtrymi.esse tethete
"" ' descen-'"''"'' arbiirctbpntuf: minime pervidentes qribd et suavitas
dit. eloquentim demulceniis, ei hmreseos perversilas sedu-
Bealissimus Sixtus Romana. Ecclesise episcopus, cenlis, manifeste probat hoc illius apusculum nonesse.
Suppbsilionis alia mihi nbn videtur qua_reiida
ft Doniipi marljfr. Q«ia (ibertqtemarbUrii sui permitif catisa quam llieronymi fatum
poddaro^ I,br|ri<h
607 AP PARTEM PRIMAM OPERUMM. MERCATORIS APPENPIX SECUNDA. 608
ruirique inscitia aut inertia, hseretlca plura catholici. A dubium; hos enim, vel illos Bedsecontinuo abjudica-
doctoris Operibus inserentium. Hinc autera factum verit, sin minus ipsum velit de industria stylum dis-
uf ad nos usque integra pervenerint quse, propter simulasse, quo Iectoribus negotium illudendo face-
auctoris impietatem atque exsecralionem, peritura ret. Adde quod CoIIectaneorum auctorem oportet,
fuissent. Suppositum quoque Augustino nonnulli quod labor ipse loquitur, in Operibus Augustini ver-
puiant: ego lamen senlio relatum dumtaxat inter satissimum fuisse, Bedam vero non admodum, ut
Augustini epistolas num. 142. Eam forte ob causara, qui de Juliano scripserit quse Augustino pugnent,
quod in consequente ad Julianam Demetriadis ma- hunc nempe, et epistolse ad Demetriadem esse
trem ab Alipio atque Auguslino scriptamemoratur: auctorem, et a Pelagio puerulum enutritum, lunc
unde oportuit non parva incogitantia laborasse eos cum Dialogos Hieronymus scriberet. At Pelagio epi-
qui quodcumque inler epistolas Augustini reperissent stolam pluribus in locis Augustinus tribuit, docetque
continuo tribuerunt Augustino. tunc ciim scriberet Hieronymus, Pelagiura in Orienle
Illud ipsum Beda Juliano tribuit (Loco mox cilato), versatum fuisse, Julianum longe ante hsec tempora
quod vebementer miror, siquidemlegerii, vel episio- diaconum .actiiui esse, alque in dorao Memorii viri
lam 188 Auguslini, vel librum de Gratia Christi. sanctissimi habitasse. Sed de his hactenus.
Legisse vero Qportet, si modo sit auctor Collectaneo- In libro de Instilutione Virginis Pelagius sub am-
rum in Epistolas Pauli, ex Operibus sancti Auguslini, biguaquadam qeneralilalevocum,itacallide onid senti-
nam eo loci liber iste non semel laudalur : quare ret abscondil, ut gratim vocabulo frangens invidiam,
vix non eo in sentenliam Baronii abjudieantis hoc offensionemquedeclinans, eam ipsam graliam, de qua
Opus Bedse, et tribuenlis Pelro abbaii Tripolilano, n qumstio eral, quaqueadjuvamur ad aliguid agendum,
de quo Cassiodorus (Divin. Lect. c. S). Petrus abbas pene yisus sit Augusiino confiteri (Lib. de Grat.
Tripolilanmprovhtcim,sancti Pauli Epislolas exemplis Cltrist. cap. 59): nec fraus patuisset viro, alioquin
opusculorum sancti Augustini subnotassenarralur, ut tam perspicaci, nisi aliis ex libris mens Pelagii se
per os atienum sui cordis declararet arcanum: qum prodidisset.
ila locis singulis competenleraplavit, ttt hoc magis Quare Augustinus duo lantum manifesta flagitia
sltidio beati Auguslini credas esse perfeclum. Mirum dogmatum reprehendit. Alterura, qttod Dei faciendo
est enim sic alterum ex altero diiucidaste, ut nulla voluntalem, divinammereamur gratiam. Alterum, quod
verborum suorum adjectione permixta, desideriumcor- adjuvemur gralia Spirilus sancli, non quia sine illo,
dis proprii complessevidealur: qui vobis inter alios eliam per solam nalurm possibilitatem, non possumus
codices, divina gratia suffragante, de Africana parle resislere letttalori, sed ul facilins resistamus. Dogmata
tnittendus est. esetera non arguit quidem, sed tamen habuit suspecta,
Reclamat quidem Bellarminus adversus Baronium; quippe quse de gralia sic loquantur, ul intelligi pos-
sed quse in contrarium adducit, non mihi videnlur sint, vel de natura, vel de remissione peccatotum, vel
id satis efficere quod intendil; pro.ert enim ex lndi- de revelationedoclrinm (Epist. 187). Casiigal nonriihil
cujo Operum Bedse ab ipsomet confeclo verba hsec : superbe dictum, ut et quiddam inverecundum Oro-
ln Aposlolumqumcumquein opusculis sancti Augusli- sius : sed Beda duodecira staluit accusationis suse
ni exposila inveni, cuncta per ordinem transcribere adversus Julianum capita, quse lu apud ipsum vide
curavi, quibus se mendacem vir sancTus, plagia- (Loco moxcitato).
riumque ostendisset, sin minus auctor esset Operis Fecit bsec vero ambigua scribendi forma, quam
quo de agitur. Addit deinde, credibile non esse Be- C Pelagius in epislola adliibuit, non lanlum ut Hiero-
dam in Epistolas Pauli nihil scripsisse, cum lotam nymus nihil inde excerpi voluerit, quod Pelagio in
Scripturam, cujus pars qusedam eximia sunl Episto- judicio episcopali objiceretur : sed etiam ut confi-
, Ise Apostoli, exposuisse se testatum voluerit: con- denter Pelagius librum hunc adduxerit in suse fidei
cludit tatidem, niliiladmodum esse cur non diversis testetn. Cum enim oinnia commode explicari pos-
lemporibus, diversisque in locis, viri duo, eodem sent, propter ancipitem vocum intelligentiam, pru-
studio, inPaulo ex Auguslini scriptis explicando denler non debuit, vir alioqui pro bono habitus,
desudaverint. dubii criminis reus peragi : neque potuit urgeri ve-
Verum, cum Indiculum hunc producit, rem suam hementcr eo lesle cujus et verba benignitas judicis
non admodum juvat: in eo quippe Beda non aliorura in bonum sensum sumeret, et fidem Demelriadis uo-
meminit Operum quam quse ante annum sclatis suse men augeret.
quiriquagesimum nonum edidisset. Certum vero est Nihil istius Hbri nunc exhibetur, quia integer re-
aliquem quse postea scripta sunt supplevisse : quare perilur post epistolas, sive Hieronymi, sive Augu-
Beda neque mentitus dici potest, neque plagiarius, stini, inter rejectanea.
etsi aucicr Collectaneorum non sit. Jam vero duos
eodem studio eodemque modo versalos esse in Col- Secunda Pelagii ad S. Auguslinumepistola, seuchar-
Jectaneis ejusdem modi elaborandis, minus profecto lula purgationis missa per Carum diaconutri.
credibile apparebit audienti Cassiodori testimonium, Nemo veterum, quod sciam, meminit hujusce
quam quodTelri Opus reperium forte inler Bedse charlulse, prseier Augustinum, cujus in lifaro de
Hbros discipuli tribuerint magislro, ut totani ipsam j) Gestis Palseslinis (Cap. 32) sunt lisec verba : Est
Scripiuram sacram exposuisse jaclarent. Quamquam aliud, quod silere non debeo. In charlula defensionis
vix iriteliigo quomodo Bellarminus ex Indiculo, An- sum , quam mihi per quemdam Carum, nostrum Hip-<
nalibus_ecclesiasticis inserio, collegeril toiam a Beda ponensemcivem, Orienlalem aulem diaconum , misit,
exposiiam esse Scripturam, quandoquidem in eo non fecit aliquid quod aliter se habeat quam gestis episco-
filmentioexpositionis,siveiiiMatthseum,sive inJoan- palibus conlinetur. Quod autem hqbenlgesta longe me-
nem; quselamenutraque, cumin ediiisBedse Operibus lius esl ac firmius, et omnino enodatius pro catholica
reperiatur, a recentioribus hominibus addita videri veritate conlra illius hmresis peslem : nam cum eamdem
potest.Et vero nullum forleest diflicilius judicium chartulam legerem, priusquam ad nos gesla venissenl,
de cujuscumqueauctorisOperibus,qiiam Bed_e,cum nesciebam.ea ipsa verba posuisse, quibus, cum ibiades-
plures obcausas, tum maximfeob duas, slyli varieta- set, usus est in judicio. Pauca enim et non mulium
lem, et genium sseculi setatem Bedsemox consecuti; uliler se habent, de quibus non nimis cura.
liujus enim horaines cum pauca n.ossenl.illuslrium Sequenti vero capite ostendit quam callide^con-
scriptofum nomina, cuncia quse repererunt sine ficta sit gestorum isla Diospolitanorura breviatio;
manifesto auctore, soliti sunt nobilibus iiiis sibi duoque prhfert exempla, quibus Pelagius, modo de-
nqlis, sine delectu et sine gustu, tribuere. Assentie- tractis, modoadditis ad.gesta verbis, insinuare vo-
tur milii procuj dubio, de variefale styli quam dixi, luit lectoribus credulis suas ipsius sententias detendi
quisquis librosin Cantica, sed prsefaiionem maxime, adhuc posse, quantumcumque Coelestianseproscriptse
conlulcrit cum libris aliis qui revocari possunt ih essenl. Locus digniis est quiTegatur; prodit enim
609 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS PRO H_*RES1 PELAG., VIVENTE S. AUGUSTINO. 610
hsereticorum, postquam damnati sunt, mendaces A sanctus se infudit. Sic enim legenduin, non ut est.in
pariter ac superbas artes, quibus imprudentiores vulgalis codicibus sine vocula se; fit enim allusio
facile illuduntur. ad vocem angeli: Spirilus sanc.us supervenielin le, etc.
Obstnre , fateor, quominus Ambrosium speclasse
Epistola ad amicum quemdam presbyterum post syno- dicalur Pelagius , videntur immensse laudfesquibus
dutn Diospoltlanam. eum ornavit: sed ea certe fuit Pelagianorum indoles,
Solus pariler Augustinus epistolse istius meminit ut nemini quem contrarium paterentur convicium
in hsec verba (Lib. de Gest. Palmst. c. 30) : Pervenil non fecerint, nominibus tamen modo lacilis, cum
in manus tioslras nonnulla epislola, quceipsius Pelagii metuerent invidiam; modo expressis, cum impune
diceretitr scribentis ad amicum suum quemdampresby- id se posse opinarentur.
lerum, qui eumUtteris, sicut eadem epislola continelur, Epislola ad Innocenlium I, summumponttficetn.
benigne admonuerat, ne per ejus occasionemse aliquis
a corpore Ecclesimsepararet. Ibi inter cmlera, qum in-
terere kngum esset, nec opus esl, ail Pelagius : servavit Integra non habetur, sed partem non minimam
i Qualuordecim episcoporumsententia definitio noslra Auguslinus in Hbro de Gratia Christi, Unde
diximus hominem sine excerpta est, additis tamen, ut epistolse formam
comprobala est, qua posse pec- prseferret, quibusdam vocibus alio charactcre dis-
cato esse, et Dei mandala facile custodire, si velil: qum tinctis.
senlentia contradiclionis os confusioneperfudit, el om-
nem in malum conspirantem societalem ab invicemse- Duo sunt, papa bealissime, de quibus homines nos
paravit. » Siue etgo istam epislolam Pelagius vere B infamare
sctipsetit, sivesubejus nominea quocumqueconfictasil, conantur : unum, quod negemus parvulis
quis non videat quemadmodumhic errot, el dejudicio, baptismi sacramenlum, et absque redemptione Cliristi
ubi conviciusatque damnatus esl, tamquam de victoria
Sic enim hmc aliquibus regna coelorum promittamus : aliud, quod
glorielur? posuit verba, quemadinodum ita
legunlur in libro ejus , qui Capilulorum vocatur, non dicamus, posse hominem vitare peccalum, ut De
quemadmodumobjecta sunl in judicio, vel ejus etiam excludamus auxilium; et in lantum libero confida-
responsionerepelita. Nam et illi, qui objecerunt, nescio mus arbitrio, ut gratise rfepudiemus adjutorium. '
qua incuria, minus posueruntverbum de quo non parva Hmc presbyterHierotiymus,quimUnlamquam semulo
est conlroversia. Posuerunl enim eum dixisse, t posse
hominem,si velit, esse sine peccato; > de facilitate ni- invidet, hmc aller juvenis ex Africa submissusab ini-
hil est dictum. Et paulo post: Ea tamen epislola car- micis; hmc episcopi duo de suis sedibus merilo itvGal-
nalis venlositalisel etalionis plenissima volal, el gesto- liis
rum tarditatem procuratam celeriiale prmcedens, in ejecti, objicere non cessanl, quamvis in episcopal
manus liominumprmvolal, ut qualuordecim episcopis judicio silere jussi sint, et sancla synodus nos coni-
Orienlalibus placuisse dicatur, non solum posse esse munionis catholicse esse confessa sit.
hominem sine peccalo, el Dei mandata custodire, nec Et vero numquam ego vel impium aliquem hsere-
nominatoDeo juvante, sed lanlum, si velil, ut videlicel
tacila, pro qua vehemenlissimepugnabalur, divina gra- licum audivi qui hoc quod proposui de parvulis di-
tia,testel ul sola in epistola legatut infelix, et se ipsam ceret. Quis enim iia evangelicse leclionis ignarus est,
decipiens,velul vicirix, humana superbia. Vide quse de " qui hoc affirmare conetur, immo qui vel leviter di-
epistolis in provincias a factione Pelagiana missis
observata sunt disserlatione terlia, ubi acium de cere.aut senlire eliam possil? Deinde quis tam im-
causis cur Pelagianismus usque adeo perlinaciter pius, qui parvulos exsortes regni ccelorum esse velit,
ecclesiasticse regiseque poteslali obstiterit. et non eos bapiizari, et in Christo renasci pulet,'
Jam vero epistolam ad amicura, et cliartulam de-
fensionis ad Augustinum, a Pelagio missam esse, cum aperte dicat Chrislus : Nisi quis renatus fueriiex
vel ante Orosii profectionem ex Oriente, vel saltem aqua et Spirilu sancto , non potesl introire in regnum
tunc cum in Africam e Palsestina redirel, obscurum Dei (Joan. m, 5)? Quis ille tam iinpius est, qui cu-
vix esse potest: nam ubi prinium , post synodum setatis parvulo interdicat communem huma-
Diospolilanam habitam, navigare licuit, ulraque de- juslibet
buit continuo mitti, parlim ut gestorum quse con- ni generis redemptionem , et in perpetuam certam-
sulto retardabantur instar esset brevialio; parlim ut que vitam renasci nolil eum qui natus sit ad incerlam ?
haberent factionis homines unde Orosio litterisque Ecce igitur ad beatiludinem tuam epistola isla me
Gallicanorum episcoporum fidem delraherent, simul-
que animos limidis augerent, Orientalium episcopo- purget, in qua pure alque simpliciter ad peccandum
rum_ consensione toties promissa. Utraque igitur el ad non peccanduin.inlegrum liberum arbiirium
pertinet ad anni 416 vernam tempestaiem, cum pri- habere nos dicimus, quod in omnibus bonis opferibus
mura mare apertum est; sic enim Orosji in Africam
adventum , aut prseveriit, aut comitata est. Atque divino semperadjuvatur auxilio.
hinc colligere licet, quod tradit Augustinus, episto- Condilum a Deo dicimus hominem ad imagineiri et
lam ad amicum, et prolixam fuisse, ut facliosos similitudinem suam, eique cum a Deo conderelur, ut
erudirel de re lota ; et ventosse vanitatis plenissi- laudabililer vivere
mam, ut esset laureatus quidam viclorise nunlius; el posset, datam liberi arbitrii potesta-
victricis superbise impotenlem jaclantiam, uthaberet tem>id est, peccandi atque non peccandi possibilitatem,
insolens faclio unde in adversarios quasi domiios quam liberi arbitrii poteslalem dicimus in oranibus
instiltaret. . esse generaliter, in Christianis, Judseis, atque gen-
LibellusFidei a Pelatjio ad sedemapostolicam missus. tilibus. In omnibus est ijwidem liberum arbilrium
Dictum est de ipso abundfe dissertalione prsece- sequaliier per riaturam, sed in solis Chrislianis juva-
denle : hoc unum addi potest, quod operarum prse- lur a In illis nuduni et inerme est conditionis
ceps feslinatio omisit, post fuiem observationis ad gratia.
hsec verba : Nec, ul quidam sceleralissime opinatilur, bonuni; in his vero, qui ad Christum pertinent,
Spirilum sanctum fuisse pro semine. Christi munitur auxilio. Illi ideo judicandi alque
[Quamquam Ambrosii eo posset torqueri a male- damnandi sunt, quia cum habeant liberum arbilrium,
volo interprete dictum islud (Lib. I in Luc, cap. 2) ] Dei gratiam
JVonenim tiiri.is coitusvulvmvirginalis secrela resera- per quod ad fidem venire possent, et
vit, sed .mmacu.aiumsemen inviolabili utero Spiritus promereri, male ulunlur liberlale concessa; iixex%
%H W^^^T^Âlli OPERUMJfl.JMEttCAimas^l^mxSECUNDA. *ft
^tertiurierahdistiriVquia bSneTibferoutentes arbitfio, A:istolbpbssit'dicere'. Vifo autemîjttm mn«ftjo,whit
iriefentur Domiiii 'graiiarh , fet ejiis msindafa Cus.6- 'ariteiii% 'me CHfisius ( Gdl. u, "20)"; •pohitqufecbr
^diuht' suum in manu Dei, ut illud quo voluefit bfetis ipse
iHfecfuifriosira-conitaritersenteniid', tlihm 'prius- deciinetXProt 1.itii, 1).
r^lMriJpeiseciiiiiiriem 'pdiefeiiittf. Bdnc ~sivo.luefirilliu- ( De Grat. el Pecc. lib. u c. 15.) Omne bontim
befe perspeciomvel ipsi nostriinhiiki, leganl Hbellum aut riialurii', quo vel laudabiles, yel viiuperabiles
Spideiinostf_e, sqiiehi;ad vtesiram lieatitudiiiem niilli- ''suihus,-tion nobischm OTithr, sed agitur a nobis;
mus , in quo et baplisma uiiuift TeriehfUs, qtiodTis- "capa'cfes'*erii'h iiTriiisqtie'!rfei,nbn plerii riasciiritir, et
dein sacrlanienli ve.sris in iiifaniibus'qtiil)usel"ara in Tit slrie viriiite, Ita et sirie vilio procreaniur: aiqrie
majoribus dicimus esse celebrandum : et liberum sic atile actionem propfi_e volunlatis-., id solum in ho-
Coiifitfemurarbiiriura ;, nt dicamus nos seiriper Dei *m'irie~estvqtibd DbUscolididit.
sjtidigere'auxilio. '( Ve Gfat. et Pecc. Ub. i c.%%.) Cuhi autetii tkiri
i.egiihtplaffiferêiJiiiMarh'qiisinvladSSncliihivirriiii forte tamque fifmum ad nbn peccandiim liberum in
Paunnum episcopum, ante duodecim fere arinos, iibbis h~ibfeamtis'iirbilriuhiyqtiodgehef alifer toltir_e
;SCfipsimtis., qtrsc^treeenlis -forte 'versibus nihil aliud litimiaftsfeCrfeaibViiisfefiiit, fhfSiis pfo fejuslhsesiima-
!_jham!Deisgratiam ret auxilium confitetur, nosque B bili benignitate quotidiano ipsius niuniniur-auxiiio,
'niliil "Oniniiio-bbni facere posse sine rDeo. Ltegartt titqubdper liberum iiomines facere ijubetitur arbi-
^liam ad;Sanctum Gbnstaiitium episcopum , uiii bre- Hnuiri , fsiciliUspossitit irhplferfeper gratiairi.
Vi_errqtiidem, sed plane, libero -iiominisarbitriO Dfei Exiibro ieriio.
graiiam auxilihinque conjunximus. (De-Grtit. et Pecc.iib. i c. i.) Nbs sictria ista
Legfltiteliahi , quativad sacfani Ghristi vlrginem *diStihghiriiQS,fet-feertuhi vfelut ih ''ofdi.hfeThMigfesia
'Demetriadem iirOrienteconscripsihius, et-inyetiient ?p'a'rfimur.:Primo loco pbssfe staiuiihtis, secundb
-hosTta hohiinis laudarenaluram, ut Dei sempefgra- velle-, tertio esse. Posse ift natura , velle-in arbi-
lise adilamus auxilium. -tfiQ,~essein aBfectiiTocaraus.'Prihium -illu~d -,Jid "esl-,
Legant fetiatiirecens meum opusculum., 'quod pro pbsSe ail Dfetihiprbjirie 'pertiiiet, qui iilud *CffeaTufa.
'jiberonupef«rbitribedere>compUIsisumuS; cfagno- suse contuiil; duo vero reiiqua , hoc est, yeile et
scent quam iniqtic nos negatione gratise infamare !«'s'sev*l hominem referenda stiftl, quia de arbitrii
"gesiieriiit.qui per totiitii <peneipsius textum Operis, 'Tbhtedesfefehdtiiit.'Efgoih voluritate et opere bOiio
«jier.ecle atque integre<, et liberUmarbitrium confl- Taus liomiiiis est, immo et liominis et "Dei, qtii'
temuretfratiam. ipslus voluntatis et opefis possibiiitatem dediti, qui-
Deliibeio Atbittio-libti iquttlnot. G-qufeipsarii pbSsibiliihtfemgfaliiBsuse adjhvat sfehipef
o iioriio potest VCllebbnum atque
'Ojiefis a Pfelsiglbxbmpbsiiide^LiberbÂtbitriohife- auxiilo. .Qtibd vef
niinerunt aperlissime : Pelagius ipse (Inepist.ad •perficere<,solius Dei esl: potest ilaqufe illud unura
S. hinoc.) : Legant etiqm tecens meum opusculum, esse, elisimsi dtio istsi rion Tuerint, ista vefO sine
quod pto iibero nriper dfbiifto edefe contpulsi sumus; liib essfenbn pbssuiit. Itaque liberum hiihiest, nec
ifet 'AtigusTilitisl(Lib. 'de Griit. 'Ghtist. c. 5): Inlibris
"qups_<ediditfprpiibero'ariitrio, quotuin mentionemfacit 'voluntatem bonam habere, necafelionem, nulloau-
in episioia quqm Rgmqm, misil), elc.; minus aperte temnihdo posstim nhh liabere pbssibiliiatem boni;
flieronymus scribens (Epist. \&) ad Alipium ei Aii- TiTestliiihi, eiiarhsiTioltiefb, fiec otiUtiistii aliquando
giisiihiim; 'attjile Jiiiiiiriiisiii Operfepbstrerao adVef- in hoe natura
siis-Aiighslirium (Op. Imp.i.fv c. 72;) recipil,'Quem vobis sensura exempla
Librisiquatuor-Opus lotuni consiilisse tradit'Augu- . 'aliqua faciant claribrem. Quod possumus videfe
slinus. Qualuot sunt libri Operis hujus, el hos legi, et •bctilis, nostftirahbn fest;
'exitiis srimpsiqumitdcldrida 'ei discuiieridapropdsui, tjubd vferOHehe aiit inale
'Wttfpottii ijgriicicidvi"ariiequdriit3dd"ejiishris liliefiis, videmus, boc riosffum est. Et ut fgeiieraiiier tini-
•quds'Romammisit, veniremus,sediii'his<eliumqualuof •ye"rs"a complefetar: quod possumus otiine bonum fa-
libtis, etc. •fefefe ,!ldicefe,'COgifafe, illiUi.esiqui^hOc ipbssfedb-
.Eai.ifrro.pnmo. 'riaViVqtii libc pojsfeadjuval; qiibil ^fefO'bfehe, vel
{DeGrdl.et Pecc.Orig. lib. 1 e. 18.) Habemus ® agimus, vel loquimur, vel cogitanius, riosfrum est,
"autempbssibilitsttemulriusqhe parlis, a Pee insi. qoiaTisecomnia vertefe etiatii iii maluift<'possurtii.s:
Tam, veltifqusimdam', ut ila dicam<, radicera fru- iihijfe, quod 'pfOpifer"ealiinfniaui 'vesiraiti s_ep'e ie-
Clifefahi atque fecundam, quseex voluntatehomi- pfetendum est, cum dicimus bominehi posse^sse
his diversa sgignat, et pariat, 'et quse possit, ad sinepecfcato, et confessione pbssibilitatis aeceptae
proprii cullbris arbitrium, Vel niiere flore virtu- laudamus Deum, qui nobis hoc posse lafgitus est,
tuih;, vel sentibUs hofrere vitiorum. Hfefe'fest'ibltillalaiidahdi hotiiihis^bccasibîibiôiius
•( Ibid.-,"cap. 22, 25.) Qui currit ad Deum, et-a •Deicausa Traclatur. Non ehimde velle, necde essc,
#eo se regi cnpil, id est, volunlatem suam ex ejus siidTariiummbdOdfeeo~tjtibd'potest fesse disseritur.
yoluiilaie suspendit, qui ei adhserendo jngiter, ii«us, (Ibid., c. 7.) Hic hos impefitibsirriilibiriiiium pti-
-secundum Apbstultim (1 Cor. vt, 17), cum eo fit lant injuriam divinse.gratise facerc, quia dicimus
spiriius, non hoc, nisi.de arbitrii efficil libertate. 'featiisiinevoltiritalertostfa^fteqtiaqtiam in nobis per-
<Jua qui bene ulitur, ila se totum tradil Deo, oin- iiceffe saiiciitatem : quasi Dfeiisgraii_e jsuse âliqtiid
'oemiiue suam moriiiicat yoluiilatem, ut cnm Ano- imperayerit, fetnoh illisqiiibus iriiperavitetlam gra*
615 PISSERT. VI. BESGMPTISPKO HJSRESi PELAG., VIVEINTES. AUGUSTlSO. 0H
lise suse auxilram subministret, ut quqd per Hberum.A^nosttis setmoritbus confulemus. Meliusque hoe Jacerel
homines facere jubenlur sirbiirium, facilius possint ydriiliiqs "tiesiia, 'rie mripeiVahmf 'Wriiia^H&Miciim
'riosifaâiidafe,
iriip1fefe!pe'rgfatia.m.QuamiibsTion, ut tti putas, in . . Credibile ifeniin5fest;,jsi"tamfeh'iibh %'efluihvtiiio
lege tantummodo, sed etin Pei esse adjutorio cohfi- jfebdemqiie Opfere!fepi;sfol3e''hii Clfesiplioriifeiiisiiiiiii fet
Tfemhr.AdjUVaiehimnos Deus perdoctrinam etfeve- Pjaiiigis fribiis 'fespbnûjftless'e',fqiibdfPelaîisehlsii.
rAhniaiii.sfylb cbitippsiiuiri",'htriqufe ihfeiiti) Tfiljui
TaiibneriAuam.ttuih COrdisribstfl bculbsapfefit^dtita 'jpd.tuh.'ld Suteii]^,'ffe/Stiehriiis^^^pifefperish .-fiftibabilius
nobis, ne prsesentibus occupemur,tulufa derijonsirai, ~';rife()'r,i'qtfiiih.''ijti.iitl'dls^rt.;\iySfidis qriitlfeih/sfediibTi
dtini diabolipanditinsidias, dum nos mtiltifomii et 'ihsolirljilibuS El
>fÛ'jheiiii_i?6|iii_e'irssb'iii1lii~îsh'scsiiiii.
Ineil^biliteogratise ctelestis -illiiiiiiiial. Qui hsec ,Tse, pniiip qiiiaeih , reSjioiidissfeisfe1ifgiiiiiijepisii)-
ffadil;ilf.fer()iiyiiirisyfefbfs^riibis^rtilaiisi^Rfesjiiiri-
dicit , graiiain iibi videtur iiegare? Ari-fet liberlihi disse TjiioqueTelitglum tribtrs Dialoiis ltiiihlffesleJu-
Pei arbitiiam, et Pei gratiam<:onfileiUr ? Jianus ait, cum Augusiiriiim ita conveniret (Lib. iv
Op. Imperf.c. 87 ) iiQuapduiia tu, cum Hieronymi
(Ibid., c. 59.) Hoc enim, quod Th tfe ApbSTblo 'scfipta, qrim^siibrioitiirieAtiiei rei Gtiiobuli'mifii *e~,
inteliigere cnpis, omnesecciesiasiici vifi Tfi pfecca- ut lalem virum decebdt veiiiisiate comppsuit, etiam
toris et sub legeadhuc posiii asserunt eum ilixisse guinli.Eyangdii, quod q se Iranslqlum dicit, leslhno-
nio riifatui osleridefeClifisiuiri 'Mifsoiurii riqtiirule,
persona, qui a nimia vitiorum «btiSiieludine Vfelht sed etiam voluritqmim Tiabuisse~peccqiririi,,'prdpier
R
'"
qtiadam terierelur necessilatepeccandi; et quamvis •quodsepogngverif Joantiis~btipiisriiqte'diluehktihi.De
bbnum appeteret voluntale, usu >tamen prsecipita- aliq eliam testtmoriioJoanijis evangelisim'fiagiiium ei
assuil falsitqtis : deqiiU)''OpereW'in.'Mta~eptiiplq quarii
teiur iri ihaiiirii. ih pefsbhaautferii Mhitiis uiiius Aiexandfidm iia
destiriasii, glpridris, ul.dicris Pefu-
desigiiatpopulUai sub veteWiadliuclfege peccaiitem , gium Scripiufarum cib eo oppieMUiriinqlibus, qfbi-
rqueni ab hnc eonsuetudinis malo dicit Hberahdom A irium liberum vindicafe hoiiposse. 'VEKUM ittrbpERi
Tssse perClifistora,stjui'crfedferitibtiSîbi prinioorti- ;EST. CiTHIILICO VOtO.QDI, PUtSiTCSFUEBAT!,6~BVUTtJM
Quis euirii calhqiicus Tsfe.yif !piilsafus inDia-
niaper baptishiumpeccaia !dimitiit,TIeihdei'ihi'ta- jogis? qtiis Scripiiirarufii irioiiBiis sib 'lliefoiiyhio
tioiiesui adperfectam incifat sanetitaiem, et viiiti- oppressus , nisi Pelagiris'?.
ruth CbrisueTudiiteirn virttiium Viiicitexeriiplo. ,.;Deinde, librisjjuaiiior de Libefb Arliitfiq, quo-
rum auctoT Pelagius, re"spoi!siqh'erriad. fiialbgos
('Ibid., c. ;l6.) Et'qudtfb'do stabit illtid :
'ApOStbfi contineri, concludiiur TBXfeoîpertfe,'qhbd aii jlu-
Deus est enim qui opetatut in nobis et veile , el petfi- .iianu.s pialqgis Qbviatjirii a. Peiaigio; rifec Pelagiiis
cere? Operatur in nebis vfelle, qubd bonutii est, :post Pialogos feditosaliudquidquam scripsit, pfse-
Ter duas,, aut tres, iibfeiiurii Fidfei, ei. li-
velle quod sancltiih est.dom nosêrrfenis cupidiia- bros,epistplas de Libero ArbiiriQ. Accedal <jpod'celebfis 10-
tibtis dedilos, mutorum more ariimalium prseseritia Cus Apostoli Rom. ? : Non qkod ypioVotium, etc,,
diiigeritfes, fultirse glorise riiagnitudine, et prsemib- jab Hieronymo pressus in dialogo%!,,;ih librb iri de
°nim poilicitaiiorie Micceifdii, diirir reVfelaiiohe"sa- f; ;Liberq Arbitrio, raagiiq niblimine Tqrquetiir, si qua
j-a.liorie solvi qtieat.Qnid quoid,in'feoq.e.m",li,bro ma-
ppientise in desideriura Pei torpentera suscitat vo- gnifice lsiudatur Anibrosius, fitqiie riieritio iriihiici,
luntatem, dum nobis, quod tu alibi negare non •_«quo fides Ainbrqsii repreheiidi hbri !pbtnit; ma-
Weiiiis, :siiadet':omrie"quodbohiihi'esi. jigne vero id iactum , ad jnvidiaiii 'Hierbnymi,
^quem omnes fCTe^nqrant Anibrosio riiinns sequum.
(Ibid., c. £5). Bealus Anibrosiiis episcdptis, in •Adde quod in Dialngis qusestiq rztpl'a.vu}iLc/.prvui«t
cujusprsecipue libris ROraana elucfet fides, qui scri- TrouTiiiHuiiitie.yosse, .'sed.ctiatn de esse Triqveri ,
ptbftihi itilferLatirios flos quidstm-Spfeciosuseniltiit, dicitur; qubd diclum tiiagna, vi bppugiiatur inli-
bris. Accedat quo*dtbti "surii Dialbgi iiiexporienda
cujusfidem et purissiriium in Scfipttifis teisiiiri ne iiifirniitaleTiberi yrbiirii, tbti coritraiibri in exiol-
•ihimicus quidem ausus fest reprehendere. ilendis ejusdem viribus, ut; merito irbssit ritruiiique
Opus inscribi -de. Liberp Afblirip-, queiriadmodum
Auctorem litijus qusdriparliii Operis esse Pela- inscriptos aliquando jOialogbs•viijere,riie rafeniirii:
gium, riemq qui Augusijnum qtiique Juiiapi verba atque inde rcor a Gelastb papallierbriyniririi diiitum
tuox afferenda legerii.inlicias ire potest rAnniano 'essedispiitasse de libero afbilriq. , ! ,
tamen'videri potest Atigustinus sjliquando tribuisse, , Jam vero uno jeodeniqueOpefeêt fepistbisfe'ad
cum scriberet Hieronyiiio, nec Augustirio dissensit Clesiphontem, etDialogis tribi.is respoiisurh 'esse ,
:Hieronymus, cum rescriberet in hsec yerba ( Epist. manifestum fit ex eq qubd pisflbgi aliud.iiiliil bm-
:145)•:; Quqd aulem qumritis, utrum resctipserim con- n nino sinl quain epistolse, quod pronriserai Hiero-
ita libros Anniani pseudodiqconi Celedensis:, qui cd- hymuSj.prolixior qusedam, lconfirmaiIorque! expb-
rpio&issim&ptiscilitr Ul dlienm blaSpheiriimperbqfrivpla .:silio : quodque, advers.tis episiolain scfipfum tiihil
tubminislret-; scialis me.ipsos libros in schedulis tnis- feratur, nisi post syhodum Palsestiriani, quo Tem-
. tos aStincto fralre Eusebio'presbytero snscepisse, non pore constat esse conditos libros, <Jequibus ser-
anle mullum leiriporis,et exiiidevel irigrueniibus mor- rho est.' _ , ..
bis,'vel dormilione sanctm etvenerabilis filim noslrm Denique ratiqnes quse.videbariiuifyaiere in cbn-
Eustochii Aia doluisse, Ut propemodum contemhendos trariuin, suam iiabent cOmniQdam,'siye sbiuiionerii,
putaretii. In eodem enim lulo hmsitat, el, exceptis siveporiusconcordiam cumiposlferiqfibuslstiscogi-
vefbis tihhulis ctlqueemendicalis , niliil aliud loquilur. Thiionibus. Nam si libri quaiuor dfeLi.bero 'Arbitiio
Tamen multum egimus ut dum epistolm mece respon- Pelagio-simul et Anniano tribuantur, di"spanTahien
dereconatur,apertius se proderet, el blasphemiassuas ;de catisai, unus idemque.Bph erit. Pelagiiis ac !An-
omnibusipalefacerel. Qnidquid eitihi in illa miseraMli niaiius., quod volebat Ipfensis episcQpjis: fet scripior
'synodo'Diospolitdna:dixisse se denegat, in lioc Opere tamen vere dicelur copiosissitriepasci,ul rilierimblas-.
profitetur; nec gtpnde est ineptissimis nmniis resppn- •phcmimyerba subministret, quqd tradit Hierbpytiius :
dere. Si auletn Dominus Vilam tribUerit, e. nota- et auctor in eoilem lulo versari yidebilur a"cprius,
iiorum habUerimut copiam, paucis lucubratiunculis quod et ail Hierqnymiis : et.in His libris 'Pfeliigius
respondebimus, non ul convincamus hmresim jam prolilebitur, quod in syiiodo 'damuayerai, qtiod
emottuain.ted ut ithperitiam atque blasphimiam ejus ostendil Augustinus: et nostra loci Hieroiiymiani
«18 AD PARTEM PRIMAMOPERUM MvMERCATORIS APPENDIXSECUNDA. CIO
emendatto stabit: el quod res esl, Augustinus, non A cato, quoniam noa Eecundum voluniatem eveniunt,
tam respondit quatuor Hbris de Libero Arbiirio, sed secundum neeessitatem.
quam ex iis decerpsit pauca, nec sine laude Hiero- 7° Non esse liberum arbitrium, si Dei indigeat
nymi, quse ad rem suam facerent. Hsec cum certa auxilio, quoniam in propria voluntate habet unus-
sint, aut admodum probabilia, oportet libros de quisqne, aul facere aliquid , aut non facere.
Libero Arbitrio prius esse missos in Occidenlem , 8° Ex eo quod ail Pelrus, divinm nos esse consor-
quam in Oriente ederentur. Atque ila prius iu Afri- sine tes nalurm, consequens esse ut ita possit esse aniina
cam perveuisse, inscripto homine Anniani, quam peccato, queinadmodum Deus : nam qtioinodo
ex Occidente ad Hieronymum milterentur. Relictos quispiam illius rei consonium suscepit, a cujus
vero sine responsione ab Hieronymo, propler instatu et viriute esse exlraneus definiiur?
gravescentis setaiis molestias, el occupationes se- sed9°ex Victoriam nostraift, non ex Dei esse adjuloiio,
nem fere nonagenarium cum luctu obruenles. libero arbiirio, quoniam propria voluntate
arma suscepimus : sicut e contrario nostrum est,
CAPIJT III. quando vincimur, quoniam armari propria volunlate
Qum sctipsetit CmlesliusPelagii discipulus, et Juliani contempsimus.
10° Quoniam pceniienlibus venia non datursecun-
magistet. dum graliam et misericordiam Dei, sed secundurn
Gennadius Ccelestium inler ecclesiasticos scripto- merita et laborera eorum qui per pcenilenliaindigni
res numerat, propter opuscula tria ante hseresim fuerunt misericordia.
edita. Cmlestius,inquit (Lib. de Script. Eccles. c. 44), B Ex eodera libro desumpsit quse habel Hieronymus
antequam ad Pelagium concurrerel, immo-adhucado- in epistola ad Ctesiphohtem: Unus discipulorumejus,
lescens, scripsit ad parenles suos de monaslerioepislo- itnmo jatn magisler, et lolius exercilus ductor, et con-
las, in modum libellorum, tres, omni Deumdesideranti tra Aposlolum vas perdilionis, per solmcismorum,et
necessarias. Moratissiquidem in eis diclio sui nihit ibi uon, ul sui jaclilanl, syllogismorumspineta decurrens,
vitii postmodum prodili; sed lolum ad virlutis incita- sic philosophalur el dispulat: < Si nihil ago absque
menlum tradit. Dei auxilio, el per singula opera, ejus est omne quod
Opusculorum ejusmodi nihil superest, nisi forte, gessero : ergo non egoqui laboro, sed Dei in me coro-
vel sub alieno nomine leganiur, quod reor; vel non nabitUr auxilium; fruslraque dedil arbitrii libertatem,
differant a libro qtiodam Capitulorum, de quo mox. qttam implere non possum, nisi ipse me semper adju-
adver- verit: deslruilur enim votuntas, qum allerius ope indi-
Poslquam adhsesitPelagio, scripsit primumeditura
sus peccatum originale. Opus hoc, quod get. Sed liberumdedit arbitrium Deus, quod aliter li~
oportet circiler ann. 401, vel 402, Mercator, Yin- berum non eril, nisi fecero quod voluero.Ac per lioc
centius Lirinensis, et auctor Prsedestiiiali indicant; aut utor semel poleslate, qummihi dala esl ut liberum
sed ipsius nihil superest, prseterquam quod Pela- servelur arbilrium; aut si alterius opeindigeo, libcrlas
gius suis expositionibus in Epistolam ad Romanos arbitrii in me destruelur. >
inseruit, quodque Augustinus in Hbro ni de Pecc. Et poslca : Audiie, qumso, audite sacrilegum : < Si
Merit. elc, Mercator in Commoniiorio, et auclor voluero curvare digitum, movere manum, sedere, sla-
Prsedeslinati retulerunt, et nos exhibuimus cap. re, ambulare, discurrere, sputa jacere, duobtis digiiu-
prsecedent. Ex eodem libro decerptas puto senten- lis narium purgamenta deculere, relevare atvum, uri-
tias sex, Coelestio primum in judicio Carthaginensi, 3 Ttamdigerere , semper mihi auxitium Dei necessarium
Pelagio deinde in Diospolitano olijectas, immo et erit. i
seplimam qua dicerel Ecelesiam hic esse sine ma- Circa hsec omnia, sive quse ex Gestis Palsestinis,
cula et ruga : habent enim omnes magtiam cura ar- sive quse ex epistola Hieronymi prolala sunt, operse
vero fortasse pretium est observare, primo, quse relulit Hierony-
gumento libri cognationem ; septima Donalislarum
nialignius quiddam continebal, quod miis , ea pertinere ad tertium capitulum quo Coele-
Carlhagine adhuc potentiura socielas ambiretur. Id stius negat gratia alia ad singulos actus opus esse
perspexisse Augustinus videri polest, eum ail (Lib. quom quse in libero arbitrio vel in lege ac doctrina
de Gest. Palmst. c. 12) : Objecluin esl Pelagio quod posiia est. Deinde recte dictum vulgo Ccelestium per
diccrel Ecclesiam hic esse sine macula et ruga, unde syllogismorum spinela decurrere; in omnibus enim
eliam Donalistm diuturnutn nobiscumhabuerunt in no- libris ralione scribendi syllogislica usus est. Quse
stra coltatione confliclum, etc. Tum adliibet argu- Pelagius deprompsit ex libro contra peccati iradu-
nienta quibus Donatistas conviceral. cem, mera sunt ratiocinia : Si peccatum Adm etiam
Scripsit postea Opus aliud mullis capilulis distin- non peccantibusnocuit, ergo Chrisli juslilia non cre-
clum, quo gratiam divinam videlur perinde ac priore dentibus ptodesl; et cseteraalia consequentia seplem.
peccalum originale oppugnasse : inde decem ista Liber Definitionum, cui Auguslinus librum de Per-
decerpta sunt, qusePelagio objicerenlur, tamquara feclione juslitise opposuit, constat sexdecim dumta-
ea discipulum magisier docuisset. xat pressis argumentationibus, Scripturseque lesti-
1° Quoniam plus facimus quam in iege aut Evan- moniis conlentiose prolatis. His aulem in duobus
gelio jussum est. " Operibus fuisse parem aique eamdem styli formam,
2" Gratiam Dei et adjutorium non ad singulos ex eo inteiligitur, quod Augustinus auctorem Defi-
actus dari, sed in libero arbitrio esse, vel iu lege ac nitionum ex ingenio deprehendit quod in lioc Ccele-
doctrina. siii libro inspexerit. Tertio, Coelestium de lota hse-
5° Dei gfatiam secundum merita nostra dari, quasi resi scripsisse libros, de Peccalo scilicet Originali,
si peccatoribus illam Deus del, videatur esse ini- de Gratia et de Im'peccantia,sed breves pressosque,
quus. Propterea et ipsa gratia in mea voluntate p_o- ut faclionem suam videalur quasi parricidalibus qui-
sila est, sive dignus fierem, sive indignus; si enim busdam pugionibus in sinum Ecclesise armasse.
per gratiam omnia facimus, quando vinciiiiur avoluitpec- Quarto, librum hunc adversus graliam editum esse
cato, non nos vincimur, sed Dei gratia, quse anle synodnm Diospolitanam ann. 415 habitam; ante
nos adjuvare, et non potuit. Si gralia Dei est, quan- librum de Perfeclione justitise, scriptura forle ann.
(Jo vincimus peccata; ergo ipse est in culpa, quando 410; ante epistolam bieronymi ad Ctesiphontem
a peccato yincimur, quia omnino custodire nos, aut missam ann.415, immo anle judiciumCarthaginense
non poluit, aut noluit. ann. 412; atque ipsam collationera cum Donatistis
4° Unumquemque hominem omnes virtules habere habitain ann. 4Il.Delatus enim videtur a Pelagio in
posse et graiias. Orientem ubi leclus ab Hieronymo. Editus ergo est,
5° Filios Dei non posse vocari, nisi omnimodo ut quam lardissime, quo tempore Ctelesiius cum Pe-
absque peccato fuerint effecti. lagio in Sicilia versabatur, id est, ab ann. 408 ad
Q"Oliliyiouem et ignorautiam non subjacere pec- 411. Quinlo, veruiii esse quod ail Augusliuus, Pek>
617 DISSERT. VI. DE SCRIPTIS PRO H&RESI PELAG. VIVENTE S. AUGUSf1NO. 618
gium timidius atque obsctirius, apertius Ccelestium Arale, an accidens? Si riaturale, peccatura nbn est;
audaciusque de sua hseresi scripsisse; quid enim tri- si autem accideris est, et recedfife potfest; et. quod
bus prsefatis Hbris, aut manifesiius, ant impuden- recederfe
lius?Sexto, antequam ullum ecclesiasticum institue- potest, vifari potest; et quod vitari potest,
"
retur judicium, aut ipso etiam quinfi sseculi initio, pqiest honi6"sirie;epfjsse. -;.-- ;; ' iL
statum hunc hserfesisPelagianse fuisse, utadtriaca- Iterum quserehduriiest: Quid est peccatum? Actus,
pita revocaretur; ulque vera gratia Christi agnosce- ari fes? Sjres fest, necesse est ut auctorem habfeat;
retur quidem ab hsereticis, sed quse daretur ex me- f
rilis, quseque homini non esset optis, sed utilis -et si auctorem habere dicifur, jam alter prseter Deuin
tahtum. rei alicujus auctqr induci videbjtur.; At si boc dici
Septimo denique, Pelagium, cum ipsi objectum impium est, necesse est»peccatumoriineacturii esse,
esset teriium Coelesliicapiiulum , respondisse (Lib.
de Gesl. Palmst. c. 14) : Hcec ulrum Cmlestii sint, non rem. Si igitur aclus est, imnio quia vere actus
* " . "•
ipsividerintquidtcuntCmlesliiesse; ego veronumquam fest, vitari poiest. '
sic tenui, sed anathemalizo qui sic lenet. Ad quseverba Iterum quserenduni est utrumrie debeat homo sine
Augustinus : Ecce nec nalurtim liberi arbilrii, nec le-
gem atque doctrinam iiult inielligi graliam, qua per peccato fesse. Proculdubio debfet: si debet, potest;
acius singulos adjuvamur : quid ergo reslat, nisi ut si non polest, ergo nec debet. Et si non debef bomo
eam intelligal quam dicit, Apostolus snbminislratione esse sine peccato, debet ergo cum peccato esse, et
Spirilus sancti, etc. Quibus verbis ostendit veram B jam peccatum non erit, si illud deberi consliterit.
gratiam, de qua qusestio erat, videri agnitam a Pela-
gio. Quamquam in libro de Graiia Christi mendacii Aut si boc etiam dici absurdum est, confiteri necesse
Pelagium aut suspectum facit, aut etiam convincit; est debere hominem sine peccato eSse; at constat
ait enim (Cap. 5) : Cum Pelagius episcopalibus gestis eum non aliud debere
tine tdla recusationedamnaverileos qui dictinl gfaiiam quam potest.
Dei et adjutorium nosirum ad sirigulos actris dari,sed - Iterum quserendum est uirum prseceptum sit ho-
in.libero arbilrio esse, vel in lege atque docitina, puta- mini sine peccato esse? Aut enim non potest, et
bamushac de te omnes lergiversalionesesseconsum- prseceptum non est; aut quia
prseceptum est, potest.
plas : dainnaveritetiam eos qui docent graliam Dei se- Nam cur
cuiidum merila noslra dari; tameriin libris quos edi- prseciperetur quod fieri omnino non posset?
dit pro libero arbitrio, nihil aliud senlire monslratur Ilerum quserendum est an velit Deus hQminem
quamid quod damnasse videbalur, elc sine peccato esse. Proculdubio vult, et procul dubio
Liber Definitionum. potest. Quis enimtara demens est ul vel dubitet fieri
Ad ea quse diximus in observationibus ad librum posse quod Deum velle non dubilat?
Augustini de Perlectione justitise, id adjungemus. De • Iterum quserendum est : Quomodo vult Deus ho-
hoc Coelestii opuscujo scribit Augustinus ad Eutro- rainera esse cum
piura el P.iulum Hispaniarum episcopos. Charitas peccalo, an sine peccato? Procul
vestra pelivit ut definilionibus, qum dicunlur Cmlestii dubio non vult esse cum peccato. Qttanta enim im-
esse, respondeam. Sic enim prmnotala est eadem char- G pifelasac blasphemia sit, cogitandum est, ut dicatur
lula quam dedistis: DEFIHITIONES, CT DICITUK, COELE- hominem
STH.Qumprmnolaliocredo quod non illius, sed eorum posse esse cum peccato, quod Deus non
siiqui hocallulerunt de Sicilia, ubi Cmlesliusnonesse vult; et negelur posse esse sine peccato, quod Deus
perhibetur. Exillius hmcesse doctrina. veletiam quo- vult : quasi aliquem ad hoc Deus creaverit ut possit
rumdam sectatorum ejus, et nos possumus arbitrari, esse quod nolit, et non possit esse quod velit, el ut
Nam neque istmbrevesdefiniliones, vel potius talioci-
nationes, ab illius abhorrent htgenio, quod in Opere contra suam magis quam ut secundum suam existe-
alio inspexi, cujus eum constat auclorem, et non fru- ret voluntatem. ':'<'•
slra istos fratres qui hmc attuterunl in Sicilia existimo Iterum quserendum est: Per qiiid efficitur homo
audisse quod ipse docuerit ista, vel scripserit.
Inde inhotescit quam epigraphem liber habuerit: cuin peccalo, per naturse necessitaiem, an per arbi-
unde veuerit in Hispanias, a quibus in Africam ad trii libertaiem? Si per naturse necessitalem, cnlpa
Augustinum missus, qua rafione ab eodem Augusti- caret; si per arbilrii liberlatem, quserendum esf a
no agnitus esse Ccelestii, et qua melhodo refulatus,
allatis scilicet singulis ut erant in chartuia ralioci- quo ipsam arbitrii libertatem!acceperit. Procul dubio
nalionibus, et ad singulas subjuhctis responsionibus., : a Deo. Deus autcm quod dedit, certe bonum esse
Argumentum manifestum est, cum totus sitde im- negari omnino nqn potest. Qua igittir ratione bonum
peccantia.' Dividitur tres in partes, integer sic, st ' probalur, si magis ad malum quam ad bonum pro-
nabet.
D num est? Magis autem ad malum quam ad- borium
DefinitionesCmlestii,seuratiocinationesde impeccanlia, prormni est, si homo per illud .potest esse cum pec-
'
Ante omnia interrogandus est qui negat hominen i .cato, et non potest esse sine peccato. :
. sine peccato esse posse, quid sit quodcumque pec- Si Deus bonum hominem fecit, et prseterquam il-
. catum : quod vitari potest, ainquod vitari non po< lum bonum fecit, bonum ei insuperut faceret impe-
test? Si quod vilari non potest, peccatum non est:; _ravit:quam imphim,utconfiteamur liominem maliim
. si quod vitari poiest, potest bomo sine peccato esse , esse, quod ncc factus est, nec ei prsecepium esf; et
quod vitari potest. Nulla enim ratio, vel juslitia sal - negemus eum bonum posse esse qiiod facltis esf, et
tem , patitur dici peccatura, quod vitari nullo modt> . quod ei ut facerel imperatum est. '
potest. ..'.,•........,.,,..•.. Ilerum qUterendum est: Quot modis constat omne
. Iterum quserendum est: Peccatitm volunlatis, aii peccatum? Duobus, nisi fallor, si aul illa fiant quse
necessitatis est? Si necessitatis est, peccatum noil prohibenfur, aut illa non fiant quse jubentur. Tam
est; si voluntatis est, vitari potest.: certe omnia illa quse prohibita sunt vjlari possunt,
lterum quserendum est, quid sit peccatum. Nalu quam quse prsecepta sunt perfici. Nam frustra aut
PATFOt. XLVIIt. 20
m AP PARTEIjI PRiMAMOPERUM M<MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. elo
prohiberqlur, aul juberetur, quod vel cavert vel im- •A Item ad Cblossenses : Et vos cum esseiis aliquando
pleri non possit. Et quomodo negabimus pnsse esse alierititielinimiei serisiiin 6'peribusinalisfrilihi: tjM.erii
Jipminem sine peccato.cum confiieri riecesse sit eum teeonciliali in cdrpore carnis ejus, per mortem ejus,
tam omnia illa quse vetanturposse cavere, quam quse exhibitevos sanctos elimmaculaios et irreprehensibiles
imperaoiur cfficere? - , . (Ggldssi 1, 21, 22).
Iterurft qtiserendum est s Quomodo non polest ho- iteiti ad Ephesibs : VI exhiberet ipse sibi gloriosam
ino sihe peccalo essfej voltintate aft.tialura? Si tialu- Ecciesiam, non habentem macultimaul rugam, aut ali-
ra, peccatuni' non est, si yqlunlale,-perfacile polest quid hujusmcdi, ut sit sancta et immacutala (Ephes.
vbluDtas VQluntatemutaris v, 27).
- Iterum aiitem quserenduni!est: Si ftoii potest homo lleni ad Gbrinthios prirtia ; Sobrii estole etjustif et
sine peccato esse, cujus culpa est, ipsiusne hominis, mlite peccare (I Cor. xv, 14).
an cujuslibet alterius? Si ipsius hominis, quomodo Et in Epistola sarieti Pelfl : Pfdpief fjUbdsuWricli
culpa hominis est? si hoc hon est, quodesse non iuriibosiheniis vesifkj sobfii, perfecii; sperate In eam
pqtest. qum ojfertur vobis grtitiam, quasi filii obedientim, tion
Iterum quterendnm est: Si hatura hominis bona tonfiguraii prioribits iijhbrahtimriesltceibncupisceriUis,
est, quod uulltis hegafe nisi Marcion aut Manichseus5 ied secUhduhi eririi cjui vqcavil iips, stiriciUm,ril ipsi
audebitj quomodo igilur bonft est, si maio ei carefe sancti in onirii cgnversatione sitis, quia scriptum est
ijQii est possibile? orane enijn peecalum malinh esse (Levit, xi, 46) i Sahcti eritis-, qtiia eqri saiictus sutri (l
quis dubitet? Peir. i, 15).
Et lioc djcendum est.t Certe justus est Deus. ne- Unde et beatus fiavid dicjt • Dpmine-,quis habitabit
gari enira iion potest; impufat autem Deus homini iri tabernacuto tuO; aul qtiis requiescii iri monie SUnclo
omne peccatura. Et hoe quoque confitfendum puto, irio? qui ihgfeditut sirie hiUciita,et bpefatur justiiiam
quia neque peccatum est quidqnidnon imputabitur ih (Ps. xiy, 1 et 2). Et alibi ; Et ero immaculatus cum eo
peccatuin ;et si est aliquod peccatum quod vitari hon (Ps. xvn, 24)> Et alibi : Beali immaculali ih yia, qui
possit, quomodo justus Peus dicitur, si imputare cui- arribulant in lege Ddmihi \P's. fcxvlif, 1).
quam creditur quod vitari nbn possit? Iiem apud Salomonem : Diligit Dominus sancta
Quod si quis dixerit : Da riiihi lioraitiehi sine pec- eorda; aceepti sunlautem illiomnes immuculalt {Prov
cato, respondendum : Po tibi qui esse possit. Si per- xii); .
gat interrogare : Quis.ille est? respondendum : Ipse Testimonia Scripiftrarum qtue e diverso ptinenda sUnt
tu. Qtibd si disfiriir: Ego esse non possum, respon- iis qui arbitrii liberiatem vel rion pecctindi possibili-
deiidimi est: Cujus eulpa est? Quod si dixerit: Mea, (~j tfitem,4mperiteexistimant se Striplutatum auctori-
fate posse destruere.
ilicenduiii est; Et quomodo lua est, si ipse sine pee-
cato esse non potes ? Quo.dsj pergat dicere : Tu ipse Objicere soient quod sanctus Job dixerit : Quis
fiine peccato es,qui dicis honiinein sine peccato esse tnundus.esi apeccafd? Ne& ihfans cujkS esiunius diei
posse? respondendum, Quo.d non siiri sine peccato, vitasup'eri'erfUm(JobSxvi, judta LXX). 0()poiieridUm
cujtis culpa est? Quod si dixerit: Tua est, respon- quod Job dikerit'; .Justus enim vir et sine querela, fa-
dendum est: QiiQmodoraea, si esse non pbssum ? ctus sum in derisum (Job xiv, juxta LXX) %et: Ecce
Teslinioriia quibUsprobatur prmeeptUriieise horithiiut ipse proximus sum judiclo meo, el scio quid jwstus in-r
absque petscaiosil. veniar (Job xiu, juxla LXX); et : Fias enim ejus
In PeuterQnomio ': Ttt autem perfeclus eris coiani custodivi, etrion declinavi a mandalis ejus, -nequedis-
DominoDeo tuo (Deuu xvin-, 15). Iiem illic : JBtnon tedam (Ibid. Imii, Il);et : Jusliliti vesliiiiseram, _tt
erif imgnsuriimalusin filiis Israel. pitcunidedi riiiliijudicitint sicuiclilamidem'(Cap. XXJX,
_-Itejn Salvator in Evangelib : Estote perfecti, quia 14); et; Non enim reprehendit hie cot meuniin om\ti
Pqter vester, qui in cmlis est; perfeclus est (Mtitth. v, •vUahicUiel hihiliniquum eitit ih operibus meis, sed
'm. hiriifda 'ortiiiometi (Ctip. xxyii, 6).
,_ IteftkApostolus ad COrintJiiosSecunda t De imiifo, V Iterum proponere solent : Omnis homo inendax
fmires, gaudete, perfecd estote (H Goi. xiii, II)-. (Ps. cxv, i). QUibiisfespfthdehfjuhi fe'stqhbd ih Nti-
Iteiri ad Colossetises t CWtipieriiti omtteih hoirii- hierl Iibro scripttihi est: ffohio fmtiv^NKm-.txvfjux-
tiem-, et dotentes in omni supientiu; ul exhibMmus taLXX). Etde sanctb Job legiiur iia : Efaf,vir hti-
omriemhomhremperfeetum ih €htisl<d(Cdtess. i, 28). bitaris in tegione Ausitide, riomihe Jov,. verax, sine
Item ad Philippenses : Omtiia faej.e 'sim iiitithm- Cfimihe,justus,. Dei cultof, absthteris se •ab om.it re
rafione tet ivmsilatione,<ulsiiis irreprehensibUeset siiri- mtila(Jbb i, 1). Itbm aptid ipsum Job : Et mitacu-
'
pUces,sicut fitii Dei immiicuiaii{PliUip_ ii, II e.-11)).1 iumlehuit verUeishofiiims.Item apud Salbmbheiii de
Item ad EphesioS : Benidatus Beus €1 Pdlet Dp- Sapieiitia : Viri menducesnoh etuttl iUiics ihemgres;
mini nostri J.esU Chtislis, qui benedixil rios ... Pmni viri. autem veraces invenienlur in ea (Eccli. xv, 8).
benedictionespiritali ih cceleslibusiH GhHsto-Jestt;sii- Iteta ih ApoCalypSi\ Ei iri we ipsofiitii noh<eslihven-
ut elegitmos in ipso uhte riiuridi comtiluiioheiri, ut ttiitt mendaeiumiSineniuculueiiimstirii{ApbC'.xlv-,S).
essemusianeti et immticultitiin conspeelukjus (Ephes. Iterum istud pfbpbnuflt: Nonisi qiii faeititbohtim,
(,3eti). ritiriestusquead unurii(P's. xm, 3)-. QtdbuS fespon-
nm niRRKRT. VI hrc KCMPTlfi PRO HJERESI PELAG. tlVENTE S. AUGUSTINO. 622'
dendum est quod ait sanctus David: Spera in Domino, A qui habet spem hanc in eum, sanctificat se, sicuti el ipse
m fac bonitalein (Ps, xxxvi, 5). Et sanctus Tobias : sanclus est (1 JOAH.in, 2 et 3).
Noli limefe, fili; paupefem viidriigeriniuS, sed tnulia Item dicunt: Non voleniis, neque currentis,sed mi-
bona habebhnus si iimuerimus Deum, e. fecesseiihius serentUest Dei (Rom. ixt 16). Qnibus fespondendum
abomni peccalo, et fecerimus bona (Tob: iv, 25). est qiibd idetii Apbstbliis alibi dfeqnodatri Sit: Qiiod
Iiem dicunt quod Salvator ait : Qfiid me dicilisbq- vtiit fqciai (I Cor. vii, 5G). Iifehi ad Philfehibhehi de
iiumf Neriw bbhus, nisi sdltis Deus (Liic-. xvi.i, 19). Onesimo : Quem ego volueram apiid tne detiner.e, tit
Respondendum quod idehi Dbitiiriusaiibi ait: Bonus pto ie iiiilii mihistfarei; Sedsine cbhsUidiil6 iiihil vbltii
liomo de bonoIhesauid cotdis stii ptoferl boria (Malth. fdcere, tii nori qutisi ex fiecessitdieboritiih itiuhi esset,
xii, 3i>). Et iterura : Qtii solem suum ofiri facit super sed vblunlarium (P/iifem. 13 et 14). Item in Peutero-
bohos et mtilos (Ibid. V, 45) i Etalibi scriplum :JSona hbthio : Viltim et trigfiemdedit antS fdeiehiiuarii, bti-
boitis cteaia stihi tib iriitio (Etcli. %%%ii,30); et ite- riiiiite. riiaiuiri; elige vittini, tii iiifas (betit, Sxx, IS).
rum : Qui sunt boni erunt habilatores.ietroi (Prov. n, Item aptid Salpmoneni: Deus ab inilio cdnstiluit ho-
21), minem, et reliqtiit eum iti thttiiu tonsilii sui} adjecit
Iieffi dieiiiit : Quis "gioriabiturcastkni se htibete cof ei pfUceptd ei mtihdtiici; si vgteS, pf&cepia servabutit
(Ptov. x, 9) ? Respondenduni quod Saivator ait iri IB te, etin posieruni fidem piacttam facere. Apposui tibi
Evarigelio: Beati mundo corde; quonitini ipsi Deum aquam et ignem, qd quodvisporrige tnanum luam. Ante
videbunt (Matth. v, 8); et quod Pavid dicit : Quis hominerixbonntn et. malum, vita,el mors. paupetttis et
ascehdet in montem Domini, aui quis slabit in loco Itonestas a Domino Deo sitnt (EccL xv, 14);
stiiictri ejtts ? lntiotiris fnuhibuset hitihdb cefde (Ps. Iterii aptid Jsaiam : El Si voluefitis'' M 'audmtilis,
xxni, 3); et aiibi : Beriefac, Domirie, botiis et feciis qumboha surit iefrm, hidhducabitis; si dutem riolUeriiis,
corde (Ps. cxxiv, 4); item apud Salomonem : Bona nec obaudierilis me, gladius vos comedet. Os enim Do-
est substantia cui peccatumnon est in conscientia (Ec- riiihi ioculum est (ISdi. i, 19).-
cli. XIII,50); item illic : Averle te a delicto et dirige Ad exiremum, si quis dixerit: Potfeit fiefi ut hpmb
'
tnanus, et ab omni deticlo munda cor tuum (Ibid. yel verbonon pecCet? Respotidendnm est: Si vult
xxxvm.lO); item in Epistola Joaimis: Si cor nostrutn Peus, polest; vult enim Peus, ergo potest.
nes non reprehendal; fiduciam habemus ad Deum, et Item si quis dixefit: Fieri pblfe.t ut homo ih C0-
qumcumquepelierimus, accipiemus ab eo (I Joari. m, gitaliOhe hbri deliiiquai? ResjJbiideridiitiieit: Si vult
20et22). Pfeus, pbtest; vult fehiftiDehs, efgb potest.
. Itera dicere solent: Quia non est homo justus in Libellus fidei oblatus Zosimo siimmo ponlifici.
terra qui faciat bonum et non peccel (Eccli. vn, 21). G v Pe liac. CbriffessioneCbslestii difitum est abunde
Respondendum quia Pominus de sancto Job ait : dissertatiene prsecedente, addendum iiil_.ilocctirrit.
Numquid considerasli servum meum Job ? Non enim Epistota ad ciericos Romahos.
est ei similis quisquam in lertis Iwmcisine querela, ve- Dicliim quoque de ipsa ibidem satis.
fus Dei cullor, abstinens se ab omni opere malo (Job
' CAPUTIV;
1,8), ,
llem dicunt: Quia non juslificabiiur in conspectu Qfim sctipserit Jtiliahus Ecldrierisisepisibpus.
iuo omttis vivens (Ps. CXLII,2). Quibus responden- Pe ljbris Juliani iia Genriadiiis. Jtiliarius episcopus,
dum est quod desancto Zacharia Evangelista testalur vitacris higehii, iri diviiiihScfiptUris doctiis.Grmca et
Lalina
dicens iBraiitautem Zticharias et Elisabeth uxor ejus, lagii itilingua ,scholasiictts,,priusquamimpietateiii Pe-
seapetifel, clartis ih doclofibus Efitesim ftiit:
justi ambo in conspecluDomini; etin omnibusmdnda- posted verti liceiesiriiPeldqii defehdefe visus, scripsit
tis i..eede.ifes,el jusiificalibnibus Domini sine querela adversum AuguslinumimpugnaibremUlius, libfos qua-
tuor^ et iternm libros octo. Esl eiitim liber altercationis
(Luc. i, 6). Et beatus Aposiolus ait: Ut siriius sancti ainbofuih partessuas defendenliUhi.
et immaculali in conspectuejus (Ephes. i, -4). In eo facile assentior .GennadiQi.quod Julianura
Iiem dicuni i Si dixerimus quia peccatumnon hqbe- dicit virum aeris:ingenii, in sacris Scripiuris;d(icium,
et utriusque Hngriae pefiium : riam acrimoniam in-
mus, ipsi nos seducimut, et veritas in nobis non est (I j) geuii opera, perijiam iilriusque lingnae versio fidei
Joatv. v). Respondendum estqubd idem sanctus Joan- Rufihi Syri, et alia, tfaciand* Scnpiurae, ant tor-
nes in eadem Epistola dicit: Hoc autem dico, fratres, qiiendse polius vim .optis postremiiui Osieiidii. Non
ut tten peccelis. Omnis qtii natus est ex Deo, peccutum perinde assentior in eo, qnfid jsnbjungit, Julianum
claruin exsiitisse in doctoribus Eccfesisessi docloris
non facil, quia semen ipsius in eo manet; et non potest .nninihe scriptorem iritelligat. Na'mqiia raiione fu-
peccare (Uoan. m, 9); item illic ; Qui natus est ex gisseiit clari scriptoris- opera dilisri;niiam:._ac.pene
curiosiiaiem, sive Aiigusiini, sive.Mercatqris? Qiiod
Deo, noh peceal;quia generalio Dei conserval eum, et si dociorem dicat, morc illius saeuli, eiim qui popu-
malignut non tanget etim (Ibid, v-, 18); item iilic, ubi lum in Ecclesia docebai, rion repugnalioyphemenier,
de Salvaiore ait: Quoniam ille appar.uiiut peccatalol- cuni nonnulla sinl,ap'id Augusiihum vestigia qiiifc
leret,- Omnis qui ineomanetnon peccaU Omnis qui in Iianc senieiiliam 'dncani,: I)e liiiris adyersus Aw- ,
gustirium.tiemo dissentit Gennadio,nisi quod alterr
peccal non vidit eum, nec cognovit eum, Iiem illic : catio ambqrum ab operfe posireiiio dfstingui non
Charissimi, nunc filii Dei sumus, el nondum appatuit debuit, si fbrte, quod epinor, indicare non yoluerit,
quod erimus. Scimtts quoniam cum apparnerit, simites of)US poslremurai suis temporibtis, aiiquandb per se
sblum liabitum fiiisse _ aliquando. subjunctis Augu-
ei erimus, quoriiamvidebimuseum sicttti esl; et omnis stini ad aliquol libros
respOnsionibus.
625 AP PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERGATORISAPPENPlX SECUNDA. mi
Rufini presbyteriPalmslinmprovineimliber de Fide, A currunt in libris, quos nemo non soletferere; panim
translwus de Grmeoin Lalinum sermonem. ne appendix supra modum excrescat; partim eriam
", Jtilianum hujus libri esse interpretem, ostendimus5 fere quod ad consequentem dissertationem parnm, aut
rioh obscure disseriatione quinta, ostendimus ,et quo, nihil conferant, cum ex primis tribus Pelagianse
:Iine; qtioye tempore id totum operse prsestiium sit. sect* propugnatoribus abunde suppetant, qtise ad
Cdiisiileriduslocus, simulque observandum, nbri sinej qusestiones solvendas opus sint.
causa Gennadium scripsisse vferbahsec':' Priusquami Libri octoad Florurri Beneventanum,ut videtur, epi-
hmresim Pelagii in se aperiret. ludicavit enim Julia- scopum, qdversus secundum librum Augustini de
num, antequam hseresis Pelagii palara proderetur,, Nuptiis et Conctipiscenlia. .
eam in atio aperuisse, in Rtifino sciiicet, cujus con- Pe hnc opere diximus pluribus ad prsefaiionem
fessionem Latinis legendam prsebuisset. Hinc vero* Marii Mercatoris in librum Subnotaiioiium, ubi
colliguhtur duo : alteruiri, versionem ejusmodi edi-"
disse Julianum, cum adhuc admodum juvenis forel:: oslensum, quo nomine"appellari debeaf, conlra Vi-
gnerii quotempnresit composilum, ubi,
alterum, a Pelagianis eam erroris partem, quse pec- el cujusopinionem; ope, lectum Mercatori, etc. Quinque
catuin'origiiiale spectat, traditam fuisse primum,' priores iibri, quando aul etiam sex integri babeniur apud
quasi Orientalium fidem;' iftimo lertium quoddam1 Angusiinum in opere postremo, cui immortuusest.
.conjecio; Jolianum Pelagii. exhoriationibus e vita1 Osiendunt vero manifeste slatum Coelesiiansehscresis
conjugalL ad arctiorem conversum esse, indeque, ea tempesiate; Ccelestianse, inqnam : nam de gratia
Memorio Juliani palre scribenle,' Augusiinum de[' - vix quidquam nisi obiter persiringilur.
laudibus in Hbris;
Peligii rescivisse, qusepostmodum " Liber de Amore, siveCommenlariusin Cantica .
stiis relulit.
Canticorum.
Epistola prima ad Zosimumsummum pontificem. Solus Beda (Lib. in Cantic.) meminit istius operis,
Pe ipsa diximus satis superque, tumin notis ad1 cujus duos facit libros, alterum de Amore, alterura
caput 0 et 9 Subnotationum, tum el in fine disserta- si lamen uterque de amore non fuit,
tionis 1, ubi fragmenia collegimus huc et illuc sparsa Comnientarinm, quem a fcedissimavoluplate secernere Jttlianus nite-
apud Mercatorem, qui solus mentionern fecit epi- relur, sacri libri exemplo. In priore libro Beda quin-
siqlse, qiiam tamen pro sua Julianus agnoscil (Lib. i aut sex de innumcris arguit.
Op. Imperf. c. 17). Scripia yero est ann. 417, cir- que,
citer autiiiiiMum; ostendit auiem, quis lunc staius 1. Per arbitrium libera. voluntatis, posse nos bona
hseresis exslrierit, ut quse contineretur propositio- facere quse volumus, quamvis per auxilium gralise
nilius fere quinque, saltem, qua Coelestianampartem Pei facilius ea '
attineret. perficere queamus.
seu libellus ad Zosimum summum 2. Clausa legis sacramenta solos intueri posse eos
Epistola, fidei pon-
tificem misstts nomine oclodecim episcoporum. quos oculatos, el eruditio reddidisset, el pietas.
• 3. Sanclum nobis ac generosum amorem, ab ipso
Hujus libelli meminit Mercator, immo et Juliantis,
sed paulo obscurius. Ipsum auctori suo asseruitiius lucis exordio natura conciliantc, insilum, et ad ulli-
dissertaiione S, iniegrumque fedidimus cum noiis, . mam solis viribus animi innixum}'
nihil addendum occurrii: oslendi-' usque seneclutem,
quibus scriptum G sine ullo damno sui persistere vigoris.
musann. 417-
- 4. Amorera nostrum, sicut de corpore, quod sit
ad
Epislola RufumThessalonicensem nomine octodecim
episcoporum. perturbalus, et rapidus; ita de animo trabere, quod
Pe hac ipsa diximus in dissertatione S, ubi frag- sit sublimis atque continuus.
menta libris tribus posterioribus Augustini ad Boni- 5. Eumdemamorem, quamdiu nihil de gentilitatis
facium sparsa, rectillecla sunt.in formam epistolae. voluntate desideral,
Scriplu est eodem arino quo priores duse, : forie aul quasi ad solius animi moveri ar-
consequeiitis-initio. Snam agnovit Julianus Augu- bitrium; et in aclibus suis habere jocutiditatem, ul
tinus libris tribus poslerioribus ad Bonilacium re- perturbationis immunem, ita etiam libertate gau-
fellit. denlem.
Libri qualuor ad Turbanliutn episcopum,adversus li- -' 6.
brum primum Augustini de Nupliis el Concupi- Adjutorium sancti Spiritus prsecedeutibus no-
scentia. stris studiis ac meritis dari, atque ad lioc dari, ut
Horum quatuor librorum hisloriam ccntexuimus, genus huraanum arctius diligamus. Sicemm aiebat:
cum recenserelur liber secundus Augustini de Nuptiis Cum igitur sapientis animus, qui voluptatem subjicit
et Cbncupiscentia : quare duo tantum observanda dignitati amoris, et jncitat et ordinat appetitura,
restant: alterum de fragmentis, quse apud Augu- -
stinum exslant; alterum delibris, unde fragmenta j numquam fines transit officii; sed ad eam magnitu-
exlrahi debent: et de fragmentis quidem cerium est, "J dineni atque pulcliritudinfemstudiis procedit ac me-
niagna-qusedara ex primo libro, parva ex reliquis ritis, ut generosum ejus ignem gratia sancti Spirilus
trihus inveniii. Primiim i-nim coufutavit Augustinus
libro sub secundo de Nuptiis, relatis verbatiin, (|use- incipiat ventilare : lunc fit illa charitas, qusenoii pro-
cumqueconlinebat cliariula, ex hoc ipso Hbro primo pinquos solum, aut cives, sed ipsum gerius humanum
excerpla, et Valeriocomiti oblaia atque per Alipium gremio suo conatur amplecti.
Aiigustino niissa. Qua exihariula insiripiionem libro- In posteriorelibro
rum. noviraus : Contra eos quiituplias damnant, et
fructus earum diabolo aasignanl. Habeniur auiem in Ad hsec verba : Meliora sunt ubera tua vino (Gan-
tribus Augusiini operibus fragmenta lnijus operis; in tic. i): asserebat namque, opiniones noslras ad hos
libro secundo de Nuptiis, auo excerptorum charliila sestus errorum ducere, ut ca-
refellitur; in libris sex conlra Jiili.innm, qnorum prorsus spuraantium
quaturir posteriores ita pngnant quatuoi Juliani libris, lumniam veheremus in ipsum auctorem, et elevandi
ut non tantum libri libris, sed capita quoque capi- reatus gratia, quem crimiua nimirum voluntalis in-
tibus respondeant: fet in Opefe lmperfecto, in quo urebant, naturam corporis subdebamus infa-
pars, quse Juliani, toia est in secundo ipsam
Augustini
libro de Nuptiis jmpugnando. Abslineraus vero ab mise, incapaces bonitatis, et plenos iniquitatis in
exhibendis, quse curiose collegimus, partim quia oc- lucem istam nos venire iurando. Penique nullum
«2S DISSERT. VI. PE SGRIPTIS PRO H_*"RES1PELAG. VIVE*JTES. AUGUSTINO. 626
fere ad justitiam , quid dico ratione, sed ne sacrst \. qui est verus, veremur offendere: quia naturam bo-
arbitrium.
quidem legis instilutione, perduci. Oepretiabat nam- nam, quia liberum hominis asserjmus
"
que hsec opinio naturara carnis et sanguinis. Sec Meminit solus Beda libri istius, qiieni ostendimus
et hominum me-
postquam salutare niysterium, Dei alias, scripium fuisse postJuliani expulsionem esua
diator arripuit, ut consummalissimse virtutis datu- sede. . .;''..-- "",
CAPUT.V. ; ;;. "
rus exemplum, naturam liominis mortalis assumeret,
Ostendit omnia crimina raorum ftiisse, non seminum: Qum scripserit Annianus Celedensisdiaconus,'"' ..'
Pelagii amanuensis.
denique voluntatibus ad meliofa conversis, nonso-
lum legis; sed eiiara evangelica prseceptaposse com Vix quidquam addi poiesi ad ea quai in disserfa-
morun tionei dicla sunt de Annianov Pelagii armigero,
pleri. Pe ipsius namque susceptione carnis, ut loquiiur Orosius. Scripsit omnia Pelagii.prseier
expositiones breves; scripsit et suo anomine dusis
peccata damnavit:' non naturam videlicet carnis,
sed opera commutando, ut justificatio legis, sul episiolas, quas homiliis Chrysostorai, se vfersisin
i :• Lalinum sermonem, prseposuit.
exemplo ipsius, complerelur in nobis.
Ad hsefeverba: Collum tuum sicut monilia. Cun .EpistolaprmfixahqmiliisinMalthmum. .
pulchra per naluram cervix gemmafum insignitui Domino vere sancto, et beatissimo Orontio <
ornatu, felicitatem procul dubio auget induslria : e B -:-.-, episcopo, Annianus. ,:- .< .
quasi se digna Conveniunt,honor videlicet monilium Piissimi patris affeclum , et sapientissimi artetn
et cervicum veriustas; sic ergo etin te, cujus gerie' magistri, in me pariter exefces: qiiem intef has,
rositatem doctrina componit, ut viriutes quas na- quas pro fidei vobiscum amore perpetimur, tfenla-
tura inchoat, disciplina consummet. tionum procellas, et a mo_rore simul et a tofpore
Ad hsec item verba: Apprehendam te, et inducan subducis, animumque anxielate marceiilem ad slu-
in domum malris mem; ibi me docebis (Cantic. vm) dium Scripturarum remittis. Jubes enim, beatissi-
}am in ipsa infantia, multa quse discere debeamus me, ut commentarium saiicli Joannis Coristantino-
osiendit. Primo, ipsum esse opificem universbrun politani episcopi, quem in Matthseo evangejista no-
ex masculi et feminse conjunctione nasceniium, qu naginta et uno libro explicuit, in Latinam linguam,
sibi sine miriisterio viri corpus ex virgine. fabricas quo possim sermone, transfiindam. Qnod rilinam
set. Deinde nullura peccatum esse homini congeiii tam a nobis Commode fieri possit, quam a te et bp-
lum, quandoquidem ille, et camis veritate circum portuneet uliliter imperatur. Quid enim vel ad pru-
datus, et maculse immunis exstiterit. Postremo ori dentiam eruditius, vel ad exercitationera ignitius,
ginem nostram non posse, nisi impie, diaboli operi- ,, vel ad dogma purgalius, nostrorum auribus offera-
bus ascribi, quseDeo vero non solum conditore, sec J tur, qnam prseclara hsectam insignis animi ihgenii-
etiam habitatore congaudeat. que moniimenia? Et hoc maxime lempbre quo per
difficilium quiestio-
Observa Julianum elaborasse hoc opus occasione oCcasionem quarumdam nimis
sui, ut aitBeda, duelli cum Augustino, idest, ul num, sedificatiohi morum atque ecclesiasticse disci-
interpretor, post absolutum primum opus quatuor li- plinse satis insolenter obslrepilur. : pro quacerte
brorum, immo et posterius : ohserva enim, videii beaius Joannes, cum in aliis operibus, tumln.hoc
totam hanc elucubrationem faclam,imilaiioiieTheO'
dori Mbpsuesieni, qui amatorie scripsit in Canlica, quoque; tantus fere, taraque alacer assurgit, tit evan-
quoddocent quintse synodi excerpta. gelistse dicta interpretando , pro evangelica peffer
clione nobiscum pugnarevideatur. Quid ehini ijle
Liber de conslantimBono contra perfidiam Manichmi,
inagis hominibus inculcat, qnam naturse suse nobi-
Hsec est constanlia, quse maxime asserit arbitrii lit.ilem, quaeadversus Manichseirabiem oiiiriiurii re-
potestatem ac bonum, iisque naturse, et liumani ani- cta sapientiura c<)iisensu conceniiiqne I laudatuf?
roi niotus liberos, dura oslendil, omne nientis bonuni I.andatnr autein, vel in adriiirabjlis glbriam cbnditoris,
voluntarium, nec ulli umquam casui obnoxium. vel obconcitanda sludia virtulis, yel ad casliganda vi:
- Et paulo post: Ipsa enim armat ingenium cujus- . tia volnptatis. Quid, inquam, prfessius ille confmen-
que, et accendit animum, dum illum libertatis sua dat, quam ingenitse nobis a Peo libertatis decusj cu-
semper admonet, dumque omnes ab eo repellii jus cOnfessio prsecipuum internos gentilesqiie dis-
melus. crimen est, qui hominem ad imagiiifem Dei condi-
Et post mulla: Etenim, si, ut prseclare a doctissi tum tam infeliciter fati violehlia, et peccandi putant
mis aique orthodoxis disputatum est, nemini ver. necessitate devinctum, ut his elianipecoribusirivi-
umquam noceri, nisi a seipso, potest, nec est pror- dere cogatur? Quidille ,'adversus eosdemhiagi-
sus aliquid, quo quisquam invitus fiat miser; quid stros, potius insintiai, quamDei esse possibili* man-
tandeni virtus limebit, nisi defectum sui, quo homi- data, et homihem totius, vel qusejubemr, yel quse
ni in seternum noceiur? Pivinse enim gratiae est ju- suadetur a Deo, capaceni'esse virtutis"? 'Qun qui-
vare etfirmare constantiam, quse caeteras possitcu- dem solo, et iniquitas ab imperanie propellitur, et
stodire virtutes, et contra orania, quse resistunt, de- prsevaricanti reatus efficitur. Jam vero isie, ertidi-
fendere vitia. torum decus, cum de Dei gratia dissefit; quatita il-
Et circafinem: Scandaium Manichseo est, eo quod lam ubertate, quanla eiiarii cautione cbncelebrat!
commentitium Deum abnegatnes, Domjnum nostrum, Non enim est in allerutro, aut incautus autnimius,
£-27 AP PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUKDA. 628
sed in utfoque moderalus. Sic liberas ostendit ho-1 - A dotali pbssent throno,
numquam laraen depellere
minum voluntates, ut ad Deitamen mandata facien- possenl veritaie. Optimam iiaque medilationem in
. da djvjp_a3gratise necessariuni n.bjqus fa.Jealprauxi- oecasione rebus exsequens, maluit pomdficis hono-?
1 lium : sic eontinnum diyiiise gratjse aujnljpm cpm?; rem eonfessoris
dignitate cumulare, quam adulalo-
mendat, ut riec sludia yojuntatjs interimat. Cum au- ris fceditate corrumpere. Jam vero illud quasi pecu»
tem in cuiicijs fere do,ctrinse parlibns, tum prseci- liare quoddam cuslodil ac proprium, unde a te prse-
pue in exhortatione, ipo..a!J, afqjjs ip omnibus eccle- cipue prQ similitudine sludii possit adamari, quod
siasiicse regulis disciplinse, ita nostroruni conciniti seiiicel semper solliciius, semper vigilans, semper
pej*upiversa sepjjiiliis, uj. eos pene, quqs iijjmquaml noxise securitalis, vel potius mortiferi siupbris ini-
yidit nmniiio , ad Qmjiem Scripiurarpni iiiielligen^-. micus, ubique utilitalem compunctionis, eo.mpun-
fiam infofmasse credalur. Quarito enim exhoriandi,, ctus ipse eommendai. Quocirca forsitan ejus oratjo
id est, emendandi, yfej etiam exprnandi hqmines; nusquani fere in pompam elevalur dicentis; sed lota
amore leneatur, hoc prsecipue opere declaral: ini ad utilitatem aptatur audientis. Est eiiim siylus
quo cum susceperit eommendatoris officium, cer- ipse, quod quidem in suo opere magis animadverii
tam uniuscujusque libfi partejn exposifiqiie com- potest, Ecciesise auribus accommqdatissimu.s, pri-
plens, reliqua aiiiica sibi, fet quam perfectissiraa\ B I scum illud, sed eruditum dicendi genus exprimens;
potest exhoftatiqne, producit. In ipsis qijoque §x- medius, sequalis, malurus. pudicijsj aljenus pinni
positionum lacip, quse qui_de_nplena sunt acuminis,, ab incurjse culpa pompaque luxurice; non sqiialljdus
ponderis, .conseqiientjae,grudjtiqiiis, medullse, qiJiii( quidera, nec tamen floridus; npn jmp.Q.ljlus,sed iie-
magis inteiidiialiud, quam ije, vel exig.ua,,mpjpjjji. . que nimia subtilitate Jiraalus; nqn asperitate horrj-
taiis punclapraitereali quasi qqi qmninq pene sqlusi dus, nec tainen amceiiitate jasciyus; maxiniam iibi-
coiisiliumdiyinse Ifegisiijspexerjt iquie, cum innu-r- que copiam, admirabilemque indicans facujfatem,
ineris sit injexta causis, ad tiiium laoien finem omniai nusquam tamen ambiiionem Iqqucndi: eq fit ut illiim
reducit, ul scilicet Ijomines, quiljusdala est, ad.I. magis simpiex leclor intelligat, et Jaudet disertus.
amorem Dei s.udiumque yirlutis (jecendat. Qupd! Certe quod ab aliis quoque pluriiriis audire gutujsti,
vero istud non ad oslenlaiionem quamdam faciat, oinnes jam ecclesiasticse Grsecorunfi bibliqlhecse,
etfetentem illam glbrise yajiiiatem, cum fo.ta etdo- post tam varias veterum scriptorum, splendjd_asque
clrinse illius, et niorum, qui etiam in sc.riptjs ejus; divitias, post tot insiguiiim magistrorum lam claia
relucent, coutinenlia, luiii eliain vitac liiiis ipse le- lumina, hujus pra^cipue volumihibus ornantur. Per
statur. Nempe pmni iJJ.feserjjjQiie, non jipluniniqdo liique el saucti Basilii admirabilcm ijlaiii curam lq-
emendat,sedeii.aiiia.rjn_tt, audiioris anjijium, Nempe: G C quendi, el. Anliociii plausibilem pqrapam, ei sublir
tota ejus£tprJB_cipa!i§jntentiQ est, ijqn ,ajij priya- mem illiini Gregorii coihurnuiii, facile irilelligas liac
tam islam, et inter prosperoruni opaca latitaiiiem Jqaiinis jnedietate superata. Ita enirti slyJura suum
lioneslaiem docere, quam illam quotidie tamquam in inviolata, ut ijiximqs, faqullate regnaiifehi, $crip!u-
acie dimicantem, et quse absqne tiilo dispendio stii, rarum ubique et sapore imbiiil, el tingjl colore, ut
iribiilalionum, et caedatur imbribus, et uratur ardo^ illi qqidem dq apparatu eloquii remitiere, iste verO
ribus, inslituere virtutera. Hanjj ipsam ita illeinsi- de majestate Scrjpturarum coruscare yideatUf. Sojse
gnis Ecelesise iiiagister, et verus Chrisii discipulus ab eo forsitan adolescentulorum minus blande mul-
implevit, ut illa omnia, quae de asserenda eliam per ceantur auies, quibus in ludo positis litterarum non
îorlem virtute disseruit, naniani aliis, quainsibi tam placenl solida quam picta, quiqtie pulchfa pbtius
Dinnino soii inculcasse videatur; Denique vitam quam utilia sectantur, nec tam agentia diligunt
illam omni ab adolescentia sanctitate fulgentem , et quara sonantia, magisque gandenl florum amcenitate
in sacerdotia mille insignibus perfeciionis ornatain, conspergi, quam frugum ubertate nutfiriv Hunc
eiiam passionibus pro< justitise< amone decorayiti igiiur si saljs minorem se in Latino apparere feei,
Quod certe alicui, Eeclesiis in pace degeulJbus, pro- noa lam mihi, dQraine venerabijis, quani tibi impu-
venire; irigentis aiiimi prociilque: ab. qnihi hominuiB D I tare debes, qui me ad eum transferendum.taiito et
gloria reraotse meniis., rarseque Qmnino yirtulis esli auctqritatis imperio, et blanxiiraentQ chafiialis hor-
Qnod autera in septimo istius Hbro operis indicaluf, talus es, ut illi aliquid, immo vero plurimum, de ho^
adbuc Antiochiae: preshyter hsec, quibus illara tunc nere dumtasat styli auferre niallem, quam erimen
Ecelesiam sedificabat, scripta coniposuit. Ex quo in te diulius recusando conimiliere. Sane prq quaHr
riiagis inagisque perspicitur, illuni non temeriiate eumque hac mea opera, amplissimum oratioBum
quadam , autdissonanie a suis raoribus libenafe, in tuaru.m munus reposeo, quo scilicet nos, B.Iexem^
regalii postea urbe pqniificatuni'teiienlem , nota illa plo, ita etiajn precibus tuis juyes:,ut aliquid de illjus
et maxinia adversum se CQmniovisseceriaroina-;: sed viri yiriute possiraus imitari. Meinor-iiosiri esto
ita, se iftsiiiHJssesemper; tamque constanler, alque seraper io Christo, domine merilo Jjeatissime.
fifmjter,,; CQrtira-omnes. iniquqruin, catervas, pro Epistola prmfixa homiliis deLaudibusPdriKv
yeritaljs, ac jijstitisei parte jurasse), ut< quamlibet Domino sanclo Evangelo presbylero AhrilaririS1
:adyersus: feiiin:, vel saGerdoturanomina , velregum salutem.
ariiiaconcurjiereht, depellere quidem: illum>sacerr Recenti experitnento didici» quam sirit tttilia ob-
fi?q DISSERT. VII. DE ORTU ET INCREMENTIS HJERESIS PELAGJANJE. 650
sequentibus imperia bonorqrn, qui rectiore quadam A } discipulos, quajn nobis contra yerse fidei oppugpa-
ingredientes benignitatis via, beneficia deferunt sub tionem auxilia prseparasse. Quantus enim ille adver-
specie jussionis. Quid eniin niihi jucundius, quid sus necessitaiem ? Quantus pro libero surgit arbi-
fructuosius imperare pntuisti, quam ut ex beaii viri trio? Quam nostrorum libris ubique concinens,
Joannis operibus in nostram linguam aliqua transfer- voluritalis jureservato, divinsegtatise prsesidia com-
rem, id est, septeni libellos ejus, quos super apo- mendat? Quam contra omnium viiiorum tenebras,
stoli Pauli laudibus in Ecclcsia aliqnando disseruit? quam pro cundarum speculo virluium splendidissir
in quo niilii elsi in sermone peregrino admodum mum vas electionisopponit? Prinio, beatum Paulum
rudi, plus evenit lameii voluptatis et commodi quam libello, et omnibus prseferendo sanctis, el angelis
Iabtiris: secuiqm est enlm, ut eum (ibj dunj verjere confereiido, Secundo, ex virtuiibus ejus atque sep^
conore Grseco, pressius ipse combiberem, plenius- tenliis bonum asserendo natura. Tertio, ejus cbari-
que lam insignis doctrinse verilate perfruerer, maxi- talem prse cunctorum saluie ferventissimam com-
me cum ubique dives ingenium in materia locuple- probando. Quarlo, de vocaiione ejus, et coiifirinala
liore verselur, Beaius enim hic Paulus exprimitur, ubique ab ipso Evaiigelii veritate dieejido. Quinlo,
noii fucalse alicujus laudis adumbralus coloribus, de passionibus ejus et dispensationum varietalibus
sed inviolabili virtuluni suarum yeritate formatus. B disserendo. Sexto, snlvendo omnes illas qtisestiones,
Quem tam integre ubique, tam solide, nunc ex ma- quibus Traducianus obniieiis beatum Pauliim vitiq-
gnitudine operum, nuncex illuminatione diciorum , rum obfuscalione commaculat, ut scilicet lidelibus
modo ex consiiio yario, modo ex dispensa|ionuni suis apostolico exemplo peccata concilict. Septimo,
profundo, tum ex lojeranlia passionum, tum ex cla. ignem zeli ejus in Christum, et anle bonorem quo-
ritaie signorum eximius laudaior asseruit, ut non, que apostolalus, fervorem docendi supra cseleros
depinxisse solum, verun. quasi ad prabenduni rur-. effiTendo, ut satis liquido clareat, exstinclam esse
sus perfectionis exempluoi, quodam modo resusci-. peceaiidi necessitalem.quoiiiamadversusMariicliaiOS
tasse videatur. Nam cum ab aliis cseterorum meiita^ et docirina Apostoli deprsejiattir et viia. Verum nos
laudantur, usitatuni quiddam solent atque exilere- . in lam egregii iiiterpretatione operis, etsi nihil, ut
sonare, et velut in superficie circumvagnnte serniq- puto, de seiisuum veritale, non lamen parurade ejo-
ne, virtutes ipsse nominibus magis suis ad eomme- quii yenusiaie perdidimus, splendorem lam nobilis
niorationem videntur venire, quani rebus. Bealusi styli et elocutionum graiiam exprimere non valenles.
autem Joannes Paulum aUius intuendo, dijucideque. Sed ne sic quidem te istud imperasse pcenilesit:
in medium proferendo, jpsasmibi videtur inspexisse. neque enim verendum libi esi, ne forie asperiiato
venas, ae medullas virtutum expressisse: quse ita, G translnlionis offensus, Iectiouis hujns careas volu-
omnes in isia Jaudatione vivupf, ita floribus suis de- ptate : cum quidquid nobis ex cultu defuii, ornatuque
coranlur el fructibus, ut eas prope non minus abi verborum, iil totum Hlius querii iranstulimus , ma-
hoc tam sublimiler explicaias, quam ab Apostolo, gnifica invent.i compenseni. Est enim sanctus Joan-
fortasse miremur. Quod quidem opus eo esse apud te. nes tam clarus totus ac fnlgidus, ut facile possit
arnabiUiis debet et gratius, quod sanctarunj gcriptu- sentenliarura suarum luiiiiiie, etiani inter jiosfri
rarum luce rutilans, clarissimi sideris vice, nociemi sermonis nubila, coruscare.
Manichseierrorisexagital. Quanium enim nobis con- Animadverte, lector, quanta sit has inler episto-
solationis exqrilur, cum cernjnms lamerudito, tam- ks, et librum de Instjtutione virginis ad Demetria-
dem, Latinitaiis, senienliarum, figur.foue dicendi,
que illustri Orientis magistro eam, qiiam in nobis> ct vocum cognallo, ut idem utriusque elucubralionis
Traducianus oppuguat, aslrui veritalem? quam certe> aucior aperle pateat, Annianus. Aniniadverie pari-
lieatus Joannes, ul in pnijjjbus libris guis, i[a liic' ter quo nierito", lum disseriaiionc2, tum recensendo
ad Demetriadem, diclus sjt Annianus Pe-
qiioque aii omni liiunitam latere cuslodil, armal, i epistolam
lagii armigcr, ul ait Orosius, el veluii liiigua, quod
accendit, ut videalur non tam prsesenles informasspi iniiuit llieroiiymiis.
DISSERTATIO VII,
DE ORTUET INCREMENTIS HyERESISQUJEA PEI.AGIQNOMENACCI.PIT.
Ad heec verba Marii Mercatc-ris ; Quinque capitula unam impiissimam et nefandam generant
sentenliatn; et ista : Tota summa inepti el magis impii Juliani laboris ad unam praram re-
digi videtur senlentiam, ADJBvidelicet ET EVJSTRANSGRESSIONEM EOSNONFJECISSEMOKTALES,
etc. (Prsef. in Iib. Subnol. num. 4 et 9.)
CAPUT PRIMUM. D velil; infnntem non bopthatnm ngn posse perire tne-
Quid in hac disserlatione, el qua ralione prmslandum. rilo. qttoniam shte peccalo ttascitur; divilemmanenlem
in diviliis suis regnum Dei non posse ingredi, nisi
Quo tenipore HMarius monacbus Syracusis Atigu- omnia sua vendiderit, nec prodesse eidem posse, si
stintim con-iulnitde qusestionibus quas in Sicilia Pe- forle ex ipsis divitiis feceril mandala; non debere om-
lagius Ccelesliusque movebani, hseresis consiabal, nhio jurari; Ecctesiam, qum niinc est, non haber*
aut consiare potius credebatur Hilario (Episl. 88, fugam, neque inaculam, el shte peccato csse
Postrema pariium, si tamcn luit unica, posse.
inler August.), quinque Iiis partibus : Posse liominem <,
facile Sid*
esse sine peccato, et mandala Dei facile custodire, si primam rcvocala est: posieriores duse de diviiibus
631 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 633
et juramento, propter incredibilem suam sive absur- A quam facto probat Augustinus.
ditaterii, sive admirabilitatem, ut ab omnibus con- < Soiius per se Coelestiansehistoriam texere nostrj
tempise, ita a suis desertse sutii: reliqusc duse ingens consilii est, quandoquidera lianc unam attigit Mer-
negotium catholicse EccJfesisefecferunt,' curif a suis calor, cui allaboramus, et ex ea propagata est Pela-
auctoribus pertinaciter defendereniur, et mentibus giaha, qubd postea videbttur. Hisioriam vero visura
parum erudilis eo facilius persuaderenluf, qifo Ibn- est, non aliomodo narrare quam quo physici solent,
gius fides, qua creditur divinse gratise necessitas, cum .dicuntnr arboris bistoriam scribere, cujus
quaque peccatum originis, humanam iutelligenliam nempe referunt, et solum in quo nascitur, et tempus
superat. causasque nasccndi, et incrementi modum, et pro-
Duobusistis quasi capilibus contineri totam hsere- pagationem ramorumque silvosam multitudinem ;
sim, quse a Pelagio nomen accepit, docent quotquot fuit enim hsechseresis veluli arbor qusedam infelici-
quinti sseculi scriplores eam auigeriint. Augustinu3 ter felix, quse obscuro loco nata, et ignobili satore,
totam coniprelieiidisKesibi visus esl hac una senten- fallemibus tamen incremenlis, improboque culiorum
tia (Lib. de Nat. et Gral. c. 6) : Naluram hominum labore, in laniam sobolis multitudiuem excrevit,
neque in pqrvulis medico,quia sana est; neque in ma- quantam prodigii instar esl, ex una tenui radice
joribus, gralim adjulorio egere, quia sibi sufficiensest provenisse. .
ad justiliam. Teiiuis auiem illa radix non alia fuit quam quod
Vinceniius Lirinensis. Quis umquam anle profa- Adamtts sive peccaret, sivenon peccaret fuissel mdri-
nutn illtim Pelagium lantam virtulem liberi prmsumpsil lurus. Hinc enim nata est, quod 'docet Mercator,
arbilrii, ut, ad hoc in bonis rebus per actus singiilos r. peccati originalis abnegatio, id est, ul ait Jansenius
adjuvandum, necessariam Dei grtiliam non ptitaret? Iprensis, totius Pelagianitmi origo. Cum igitur Pela-
Quis anle prodigiosum discipulum ejus Cmleslium, gianismus duabus quasi hegationibus contineatur,
reatu prmvaricationisAdm pmne genus humanum ne- aftera peccati originalis, aliera necessitatis infcrnse
gavit aslrictum (In Commonit.conl. hmr. c. 564 ). gratiae, sive auxilianlis ad singulos acftis pielatis,
Patres Carthagiriensiseohcilii. Generatiter qiiicutn- sive prsevenientis liberum arbitriura in negotio sa-
que dogmalixat, et uffirmalhwiianam sibi ad vincenda iuiis : hiinc ego,nisi fallor, manifeste ostenderoex
peccala et Dei mandaia facienda sufficere'posse naiu- ea quam dixi radice ortum esse, sicenis veierum
ram, eteomqdo gralim Dei, qumsanctorum evidentius teslimohiis confecero, primum hanc -qusestionem,
oralionibus declaralur, adversarius invenitur : et qui- an Adamus crealus sit morlalis, Oriiuiumprimam ex-
cumque negal parvulos per baplismumChrisiia perdi- siiiisse; deinde ex ejus agitatione enatam aliam, de
lione liberari, el salulem percipere sempiternam, ana- pecCato et baptismo parvulorum; tum ex ista ter-
themasil (Palrol. lom. XX, .504V tiam,de imbecillitate naturse ad opera pielatis, atque
'
Paires Mileviiarise provincise. Hmc duo, quibus necessitate gratise divinse ad singulos actus; deni-
omninototum quod Chrisliani sumus nitunluf eveitere, qne ex iqnia quartam, degratia prsevenierite.
qumfidelid corda sustinenl, non esse rogaiifyimfteum, Veriim, priusquam hsec testimoniis.veterum pro-
nt contra peccati malum atque ad operandniivjuslitiam bentur, videtur ratio doctrinse exigere ut describan-
sil noster adjutor, et non opiiulari parvulis ad conse- tur quse habet Mercator de quseslionibus propositis,
quendam vittim miernam Christianmgralim scw.ramen- ne lector, fallente memoria, prohibeatur fructura
ium (Epist.{H;iriter Augustinianas) . - •:-,< capere, quantura debet maximum, ex hac dissferla-
. , Pelagius ipse (verba sunt Aiiguslini)"scfibii_\s'«<.iG tione. :.
bealm memorimpapam Innocentium, dicj^psse^dup, Qumstio contra catholicam fidem apud nonnullos
« de quibus eum homines infamare conah%if:iimuin, Syrorum, et prmcipue iri Cilicia a Tlteodoroquphdain
quod neget parvulis baptismi sacramentum,'et absque episcopo oppidi Mopsuesleni, jamdudum mota, nunc
redemptione Christi aliquibus regna cmlorum promit- usqne penes paucos eorunv admodum occulteiraditur,
tai: aliud, quod ila dicat, posse hominem vitqre pec- nec ea palam proferlur; sed ab ipsis qui de ea cotni-
calum, ut Dei excludat auxilium, el in tafiitim;libefo can ' tur, vetul catholicis,intra Ecclesiasinlerimrelinelur.
confidatatbilrio, ut gralim repudiel adjuimî^Lib. PROGENITORES VIDELICET HUMAiSIGENERIS, ADAM ET
de Grat. Christ. c. 50). > ;fi*>¥! EVAM , MOKTALES A DEO CREATOS ; NECQUEMQDAM
Ccelestius etiam, ad compendium.ponfehstolam POSTERORUM SUIPR/EVARlCATiONE TRANSGRESSI LSSISSE,
.suairi, siye.in catholicos caluirjniam, sive in; dissi- SED SIBI TANTUM NOCDISSE ; SE MANDATI REOSAPUD
mplanda hseresi vaniloquentiam : Gratiam Chrisli, DEUMFECISSE,ALTERUM PENITDS NDLLDM.
inquit, omnibus necessariam, el majoribus, et parvu- Hanc ineplam, el tton minus inimicam rectm fidei
lis confilemur, el eos qui dicuhl de duobus baplizalis qumslionem,sub sanctm recordaiionis Anattasio Ro-
natum non debere baptiaari, anathemathamus (Lib. i tnattm Ecclesim sutnmo pontifice, Rufinus quidam,
ad Bonif. cap."2t). . • , , natigne Syrus, Romtim primus invexit.
Hiic facit Juliani querela (Apud. August. I. ni , __._ui erat argutus, se quidem ab ejus invidia mu-
contra Julian. c. 1): Si quis aut liberum in homini- niens, per se prgferre non ausus, Pelagium, getiie
bus arbitrium, aul Deum esse nascenlium condilorem Britannum, monachum tunc decepil, eumque ad prm-
dixerit, Pelagianus el Cceleslianusvocabilur. -. dictam apprime imbuil alque inslituit impiam vanita-
v
Utramque erroris partera Pelagius Coelestiusque tem; quique mox ausus in apostolum Paultim Com-
iuebaniur;.iibn tanien, quod anlea monuimus, pari mentarios condere, cum ad illum locum notissimumad
sludio; suam enim habuit untisquisque veluti susce- Romanos venissel Epislolm, ubi ita continetur : Pro-
ptam, quam prse alia defenderet. Pelagius adversus pterea sicut per unum hominem peccalum intravit in
gratiam Dei, pro humana voluntate; Ccelestius con- htinc mundum, ei per pecculummots, etita in omnes
tra peccatum originale, pro natufa ptignavit. Atque homines petitansiit, elc. (Rom. v,12), ibidem eos tan-
hinc facium ut proul quisque sectariorum huic vel lum reos dixil, alque obnoxios illa prmvaricationete-
5111duci magis adhsereret, ita vel Ccelestianus vel neri,qui huncin prmvaricundisDei mandatis voluerint
Pelagianus dicereiur. imittiri; tton oriines, qui ex ejus sunt per successio-
Singulse porro partes islse in duas ilerum divisse num seriem semine generali: atque hinc latius de
sunt; nam prima, qnse Coelesliana, duas qusestiones seguentibuslocis hujus epislolmdisputat el pronuntiat,
complectebaiur, de morialiiate Adami et peccato t nullum hominem prorsus per generationemImsum
originali, cuin suis unamquamque appendicibus; fuisse, nec tmdi Adm peccati transgressione, xed imi-
dttas iterum posterior, quse JPelagiana,de gratia Dei latione, inquii, quia prior ille in genere humano pec-
auxiliante et prseveniente, cum suis etiam adjtinctis. cavit, el illtim reum el obnoxium fieri, qui hunc pyo-
Quae vero videfi posset quinta de impeccantia, vel, pria volunlate, non nascendo, sed peccahdo, fuerit
ut Grseci dicunt, miKp.ctpmcna,pert.inet ad graiise imilalus. >
necessilatem, quod ubique passim non lam verbo Huic Pelagioadhmsil Cmlestiusnobilisnalu quidem,
633 LISSERT. VII. DE ORTU ET JNCREMENTISILERESIS PELAGIANÊ. 634
el illius (empgrisauditoriatis schglasiicus, sed nalurm
\rm A Ccelestiumquedictos erroris quo gratia pusilliS ma-
vilio eunuchus matris utefo edilus. Hic a Pelagio prm-
m- gnisque perChristum colliita impugnatur, vel aucto-
dicto instructus, sensirm istum impiissimum meraciusius res exslitisse, vel certe acerrimot notissimotque sua-
inibibit , ac mulios incredibili loquacitate amentim tim sores. Vere denique Photium scripsisse, hmresimCa-
hujus sum participes' ac complices fecit, aususque fite lestianam in Orienle pritnum viguisse, tum inde in
palam pubiicequehis verborumsententiis eumdemsen- en- Occidentempropagatam: Quse orania minus aperta
-
sum passim disseminareper populos, id esl: prius fuerunt. .
c Adammorlalemfaclum, qui sive peccaret, sive nonloa Atque hinc lucera accipit Augustini locus alter,
peccaret, fuissel tnoriturus; paulo alioquin qbscurior : cum enim sermonem fe-
« QuoniampeccalumAdmipsum solum Imsit, el nori IO» cisset de Pelagio atque Cceleslio propler negatnm
genui humunum; peccalum originale dairinaiis, pergit in hapc verha
« Quoniam infantes qui nascunlur in eo slalu sunt <mt (Lib.. de Pecc. Orig. cap. 2i): Qui hujus pervefsitatis
in quo Adam fuil anle prmvaricaiioinm; auctores vel perhibentur, vel eliam probantur; vel cerle
« Quoniam neque per mortemAdm omttegenus ho- 10- sipuclores non sunt, sed hoc ab aliis didicerunl, asser-
minum moritur, quia neque per resurreclionemChristi hli tores tamen atque doclores, per quod id latius repta-
omne genus homhtumresurgil; ret et crescerel. et verbis, el liiteris suis, el compelen-
« Quoniaminfantes, etiamsinon baptizerilur, habenltiil tibus indiciis, el fama ex his bmnibus surgente eicre-
vitam mlernam. i Qumquhtque cqpitula unam impiis- is- brescenle.jactcmtur.
simam et nefandam generanl sentenliam.; Hinc eliarn depellitur popularis opinio, de Rufino
Adjecil prmlerea, t posse esse hominemshte pecca- ;a- T. Aquileiensi presbytero, quasi auctor. fuerit liseresis
" Coelestiansecirca
to, et facile Dei mundata servare; peccaium originale. Hanc opinio-
« Quia et anle Cltrisli adventumfuerunl homines sine
ite nem , perinde ac novi alii historise Pelagianse scri-
' '
peccato; plores, jansenius Iprensis non uno in loco defendit
« Et quoniam lex sic mitlit ad regnum cwlorum, i», (Lib. i de Hmr. Pelag. c. 12), immemor utique a ne-
sicul Evangelium.> . lnine veterum Rufino Aquileiensi objecium fuisse
Hmc atque alia hujusmodi ipsi etiam Juliano e. et quod peccati traducem negaret; objicifehdum pro-
cmteris ejus commanipularibus placuere, qum cum im cul dubio ab Hieronymo, si modo iia se res habuis-
cognita atque delecla ecclesiaslicafuissenl cutn prmfa-
ti- set : immemor quoque Pammachium Rnfino non
lis persopis auctoritale darimalu, librorum quoque nu-n- niiniis infensum fuisse quam Hieronymo addictuin,
merositale ab eodemJuliano defensa suul; placuilque ue nec ei praebtiissebospitii receptum, quem ejicjeridum
ei cum Pelagio ei Cmlestioin damncttioneterlium nu- u- ex Ecclesisi a summo pontifice cursivit. Sed hsec
merari. ''• alias dicta.suntpluribus (Dissert. 1).
Ex hac Mercatoris narratioiienoniiulla, eaque nec ec Augustinus porro, Joannes Maxentius, et Pholius,
pauca, nec parvi nionumenii, intelligere est; sed id quam accipiunl a Mercatore aticloritaiem, bancipsi,
priusquam illa sigillatim exponanuir, «ipersc pretium m coiiseniieniibiis suis tesiimoniis, rependuut. Pholius
est monere lectorem nl animo paulo diligentius atit- prsesertim (Cod. 177), cum narrat a se leeios quin-
tendat ad verba quihus Mercator liseresis Coelesiiame i:o que libros quibus Theodorus Mopsuestenus inseque-
duas tantum paries revera facit, alieram de morta- a- batur eos qui bomines nalnra peccare dicebanl, iden-
lit.ite Adaini, alleram de viribus hnmanse nalurse, e, que baptismp parvulos ablui. Utriusque leslinionin
ad implenda mandata : sex enini alice propnsiliones es C( propriis veibis relaia sunt in notis, parlim ad prse-
quas addit, eas procul dubio non vuli fuisse capila la fationem Subnotaiionum, partim ad excerpta Merca-
erroris, sed capilum dumlaxai probationes quasdam, n, toris ex libris TheOdoriJMopsuesteniadversus S. Au-
quatuor nirairum prioris, dnas posterioris senlentise. e. gusiinumpeccati originalisdefensorem. Verura obser-
Id vero indicant non obscure, credo, conjunciiones es va, lector, quomodo totam hancce hscresim Mercator,
causales duse, quoniam et quia, singulis propositioni- i- ut et alii aniea laudaii, ad duo capita re.vocaverit:
bus prsefixse.IUndipsiim porro aniniadvertere esi in qnodque illis primum fuit de pfeccatooriginali, dixe-
libro de Geslis Palsestinis (Cap. 11), ubi Pelagio obji-i- rutit, quia vulgo ita jactabatur; ipse, quod fuit ,viri
ciunturquscCoelestiodudum Paulinusdiaconusincon-l- hac in qusesiione impfimis veriati, ad suum usque
cilio Carthaginensi opposuerat.Esedem enim conjun- ii- fonlem redticto rivulo,de morlalitate hominis di-
ciionesadliibeniureisdemproposilionibus,utnoiicasuiu xerit. '< •
id eoniigisse puiandum sit inalterutroloco, sed con- l- - Observa eiiam, ex recensione errorum. Coelestii,
silio, ad significanduniquaiuor ex prima senteiilia, a, cnjusmodi a Mercatore facla est, corrigi debere quod
duas e secunda qusestiones ortas esse, dum, ut fit, t, est in Geslis Palseslinis, ubi refeniritur quse ex CGB-
ad confirmandanisenlentiani in controversia positam, (i, lesiii docirina objecla sunt Pelagio; liulla euim fa-
eaproferrentnrquse propterreciprocos conlradictionis is cla menlione erroris de viribus liberi arbitrii, quse
sestus in quseslionemnovam evaderent. siibjiciiintur ipsi probationes duse,, tcmere permi-
Jam vero ex iis qtise Mercsitor narrat perspicuum m scentnr aliis, sicque unius erroris quinque ralion.es
esi, anleAnasiasii papselempora liseresim Cceleslia- a- proferiinlur hunc in modnm (Lib. de Gesl: Ptilmst.
nam Mopsuesiisein Cilicia secunda, auctore Theo- j- ••
-pwc. 11) : Adam mortalem faclum, qui sive. peccaret,
doro, natam esse. Rufinus enim, qui jamdudum a sive non peccaret, motilurus esset; quoniatn peccatum
Theodoro edoctus fuerat, Romam venit ann. 399, ), Admipsunf solum tmseril, et non genus humanum;
qui fuil secundus Anastasii. quoniam lex sic tnittat ad regnum, quemtidmodum
Immo credibileest lunc primumortam, cum Theb- i- Evangelium; quoniam ante adventum Christi fuerinl
dorns sedere ccepit Mopsueslise,idest, ann. 390, si- i- hominessine peccato; quoniam infanles ntiper nali in
quideni vel accepiam a Diodoro Tarsfensi, quem ha- )- illo statu sint in quo Adam ante prmvaricalionem;
buit matiistrum, vel a se fabricaiam, factiis ipse ;e quoniam nequeper niorlem vel prmvaricalionemAdm
postmodura Ecclesisc magister, aliis slalim, ut est st' omne genus hoininum moriatur, tteque per resurtectio-
iinpolens novandi libido, tradere voluit. nem Chrisli omttegenus hominum resurgat.
Quod si certum est. ut est procul dubio, quod Mer- ': Observa denique disserialionis nostrse duas debere
cator refert,conslatverede Theodoro Mbpsuesteno o esse partes prsecipuas, prioremde dogmate, quomo-
scriptum a Joanne.Maxenlio-(__ i- do extenui radice prodigiose excreveritin tantnm rar
confessibne),impugna-
tores peccali originalis CmlesliiPelagiique el Theodori ri morum raultitudihem; alteram de primo dogmalis
fuisse discipulos. Vere pariter Cceiestium de Rufino o anctore, quomodo sententia Mercatoris de Th.endoro
presbylero, coram Aurelio, asseruisse se, cum Rbmse se Mopsufesterioconciliari possit cum bpinione scripto-
essei, ex ipso didicisse, quod tradux peccati non es- s- rum historise Pelagianse. llli enim llieronymum s.e-
set (Apud Aug. lib. de Pecc. Orig. c. 3). Vere etiam n cuti, Cassianumque, et poetani qui epiiaphium hse-
ab Anguslino (Epist. 190, ad Optatum) Pelagiiim ri resi Neslorianse posuit, alios lon&e plures, atque
C35 AD PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERCATORISApPENDIX SECUNDA. f^
eliam antiquiores, ut Patilum Samosatenura, 0l'j-.- A ni peecandi possibiliiate; neque per niprteni Adse
genem,-Photiiium, Jovinianhm, etc., cominemorant. onniegenus lipmiiiuni jnpri, cum neque per resurre-.
ctionem Christi omne genus bqminum fesurgal, sed
CAPUT IL soli pii; neque infantes, si fato fungantnr sinle ba-
Qua ralione e_y' u no errore !
teliqui ttes principqtes ptisnium perceplum, iprivari Kterna vita.
-.origittemduxerint, Cafisaiitibus catliolicis, priinqni hominis peccatura
Oslendimuscapile prsecedente, quatuorftiisseprse- in posteros origine traduci, eosque idcirco dici natur
ciptia dnginata hseresis Pelagianse. Originem omnium! ra filios ir_e paternae; parvnlos poeiise moriis ob-
ex unO desciipsit ingeninse Prosper, dum singula, noxios nasci, quia suni participes patern.fi culp;e.:
sua veliit nascendi condilione, ' disposuit (Carrii. de3 est lum in aperlam hseresim a Theodori sectariis iium
"'
Ingrat. c. 1). (Ap. Mercat: excerpto kex lib. quinque Theodori
adversusS. Augustinum), jaciantibus scilicet, Eccie-
Dogmaquodantiquisalialunifelle draconis, siie tradiiioni-m de originali peccato, yel ad Mani-
Pestilero voinuitcoluber sermone Brila.iinus. chauiinsaiiiaiii Haiurain dicentis nialam; vel ad Orige-
Hac primoshomine.screlos diUpneferebat, ' nis somnia de 7rpovnap%uet peccaio animorum ante
Ul seu praescriplunimandatumtrapsgrederenliir incor|ioralinnera ; vel ad Teriulliani erroreni de tra-
Sive inculpaliseryala lege maperent, duce aninioriiin perlinere. Hinc tres orise qusestio-
Mortemistam prorsus, qua cafnemvitareliuquit,
Opppterent : qna. non peccatoparta, sed ipso ii.es. An Maiiicbsej foreiu qui pecqatum originale
IrislituenteDePconiesessel fixa creatis. defendunt. An aiiimse quoiidiecreenlur a Deo, velarir
Progenilos igiliir nullumtraxisserealum le incorpoiatioiiem exsliteriiit. An aniniarum per-
De patribus : nequedissii.nilesnuncnaseieritlo " inde ac corporum iradux esset. Sed qusestidnes illse
Ortu primorum,qui libertateniale usi ex accidenti molsesunl. Isla per se.
Peccarunt, formanocui,non seinine prplj. Nam cur, aiebant caiholici, baptizantur iiifantes,
. Posse aulem iiispniesomnesyirtulis in arce si maculam non habent ? Cur in remissionem' pecca-
Vilarhagere, ei,meoli jngeiiiiumseryare decorem
Arbilrio,quoniamsubsistatrecla voleulis' toriiiii, si modo inuoceiites ? Ui ex bouis, responde-
Naturalishonos.-lexqiieinsita cordibusinttis bant bsereiici, meliores fimi, ut adnptentur filii ho-
Hoc moneal, quodscripta foris : cui gralia Cliristi minuni in filins Dei, ut regni eoelonini bseredes sint.
Addila, perfugiumlapsis generalilep inse Neqtte enim, si anie baptismura (aio suo defunganttir,
Condideril, s acro si yellent fonte ppvari, viia seierna canturi sunt, sed tantqin regnq Dei :
_. Ut sponte altractumveniasolverite reatum, quia Ijcet sini innoctioa qusedam Dei ipiagines, jdeo-
Sponte sua in vires proprias nalura rediret. que propier immorlalitatejn animarum, yiiani seter-
Ouoqueper errores esset spoliatavigore, nain liabere debeant; fidei larnen sacramento non
Hu.nfiservare seme| posselpurgala recep.u
Tariidiyes verohoc domimbaptismatisesse, sunt instituii cohseredes Christi, cujusrnodi spljs Pa-
Et lam mullahominiconferrifcederein isto, tri complacuil dare rcgnttm.
Ut parvis, eliam vitioquecarenlibus omni Tunc una qtisesiioin pltires multiplicaia esl, sed
Congr-uat,ut qui sunl genili bene,sint melipres, qmnes paulatim coaluenint in uiiicara, q?i pasteri
Nalurasquebonumadjectp illust.etur Jtonpre. Adttmi nascanliir 'filii irm, vel, nt aiebsnt, an SUtrq-
KfuUum autem ex cunclis exsorienj miinerisliujus, dux peccati. Affirmabant cathulici, negabant haeretici;
Judiciogeiiitiiiiiesse l)'ei, sed queiriquemerei'1
Libertale siia, ul capiatpromissavocanlis, ambae p;irtes, quasi pro siimma rei, tota conjeiitioiie
Qusesinl aversisindebila, debilareetis. (G aiiiniorum, tota , qua pqteraut, argumerilQruinyi pu-
gnaruni. Argiimeiiiorum vero ipcredibiljs copia infir
Qua vero raiione id quod asserit Prosper re ipsa a nitas qtioque peperitqiiaisiiones, versis, ui fil, iii alr
coiiiigerii, manifestum forte ex his evadet. lercandi mateiiem respondentiiiiiidiclis.
Oninibus fere temporibus qusesitum est unde ma.;- Duo pptissimum urgebant hffirelici: alteruni ad-r
lum, sive aninii, quod peccatum est; sive corporis,i, mitii non, ppsse traducem peccsti sine cPndemiiatiqT
quse mors, id est, aninii a corpore solutio. Oriri pec-:- ne nupiiaruni; alteruiji, etsi posset niaxinie, 'upn de.
calum a naiura Maiiichsci, a yoliintaie Immana ca- bere tanien, propler eonsequeniem ex t-a infiiiiiajn
tholici senserunl (Aug. libris de Lib. Arbitrio, el atibi >i absurdiiatem, imiiso et blaspjiemiaruni mullitu-
passim). dinein.
Qusesilnm deinceps, unde mors, seu nece.ssilas s Caiholici eonlinuo distinxerunt usum iiiiptiaruui a
jiioriendi communis honiinum : utrum a nattira, cu- libidiiic, sen concupisceiuia; iliuni, ut a Dep est, ita
juscondilor Deus; iilrnma peec-iio, cujus parens vo- hon.estum e-se, ac iiaturnlem filiqrijm originem;
Jtintas. Tlieodorus Mopsuestenus a nauira ortam vo- i- istam, ut a peccalo exstilil, ila viliosam, et peccati
iuit, catbolici a percaio : qnamobroiii, qusestjone add iraducem. Hseretiei contra, Hbidineni seu cpnjuguoi
prinium hominem iraducta, Theodorus dixil (Inex-h yqluptatem , utdicebant, non tantuni honestani ai-r
cerplis apud Meroqi. el in 5 synodg), Adam inortqlem n que iaudabilem, sed opus Dej, cujiis nullum opus
ila factum, ul sive peccarel,sive tton peccarel, moriturus :s noi) perlectum sit, milluni sit erubescendum : afque
essel; caiholici conlra, faclum ifu, ul nisi peccassel, !, bic sexius hseresis ramus, libidinem tsse bgnum ttq-
moriturus omnino non fuisset (Aug, lib. \de peccator, ; -. turqle.
Merit.-eap.2_). - Catholici ad confirmandam fideni peecati origina-
Afferebat Theodnrus communem esse qmnibus is lis, prffiter ancloriiatem Scripiurse, tjraditioneiii Pa-
moriendi necessilatem, nse tamen essq ctimiiiune :C iruiiijCommiitiem Ecclesisesensiimêtbaplisitij riiuS,
peccatum, siquidem parvulissepevel in ipsis niatrum n eo prsesertim argumenfo iitebaiilur , qqod iiatiira
nieris innocenies moriantiirr Exceperuiit catjiqlici ci in nobis npn exisiat ejiisdein jiiodi cujus in Ailaraq
jsios quoqiie pautorum dieium homines peccaiq pri- i- fuit.aiite peccatum, yiiii expers, recla, proclivis iri
mi parentis leneri, nec proiUde nasci tain innocen- l- bonuiii, imagq Dei inlegra, opusque suo digiiom ar-
tes qtiam primiis honiq condilps est. Exceper.iijjiquo- i- iifice; immo quod ignpi'anija veri, recti djlflcultas,
que naturam humannm imiiKirtaliiaic quidem crea-i- cseciias meniis, voluiiialis inlirniitas, seryitqs sub
tioiiis initio donatam, sed hac ipsa, in Adami pec- :- pptesiate diaboli, aliaque talia in.agiiieni Dei qiiasi
caioris morle privalam, iji Christi resurrectjonele decoiorent, et cqrruplani demonsirqnt : cuiii tamen
iierum donandam. i : • ipfiam aliud niliil corrumpere potiierit, praeier pec-
Adjhsec Tlieodorus (Apud.Mercqt. in prmf. Subng- 3- cattjm, quod velin naturani qiiodaiii«ipdQ yersum
lutionum), primos parfeiiles bemjriem siia iraiisgres- s- fuerji, vel certe nascendi eqiidiiione propagetur,
sioue Isesisse, sed solos se fecisse reos; infantes tarn rn Hjc iierum in niaiiiffSiam bseresim empit perli-
innocenles gigni aparentibus quanvcreaius a Reo :o nax hsereticorum superbia : ausa est scilicet assg-
primus bonio esi; Adamuui,<ciimcreareiur, non plus is i'ere Adamuni noii alia condilione crealum quam
innoceniiai habuisse quam ijifanies quicari.nl om- t- jiuiic procreemur, cum idem sit jitrQrujnque, sivs
037 DISSERT. VII. DEORTU ET INCREMENTIS HJ.RESIS PELAGIAN.E. G38
exlimocreator,sive.exserainibtisprOcreator; ignotan-i- A J gio, jjeeeaia gratis propter Chrisium remitli (In cqp.i
tisrmveri, et difDcultaieih recti esse primordia liaiurie,i, ad ISpltes.); negante Cqelesiiodari yeniani secundupi
nec lainen ideo ciilpandunl auctorem, cum ulraqqee aratiam 61 mhericordiam Det, sed secunduin meriluttt
possit corrigUiiimqpenitus lolli raiioiiisope: insitanih -et laboremeoruin qui per poeiiiteniiarii digni fuerint "
.quippenieniibiishoiriinuinesse legem a iiatufa, quam n misericordia (Lib. de Gest.Palmst. c. 21).
lijtii impleveril, purussit omnissceleris, viiseque irt- Insiatiiibus patHoljdisadmitti debere gratiara, qua
Jtegeret neminein
hm.pkgT»to<r; velit vero non ppsse legertili noii taiiuiin peeeaia dimiiianlur, sed qua iiat ne
' liaitc facile servaie, si (Pelag. in c. xi Rom.!. peccetur, inimp ut recte agalur, immo quse prseyer
rium. 17). niat voluntates, easque et pr*paret ut piissint, et
In-tabant calholici, ad tentationes vincendas, add agat ut non fruslra possint; lesiiieruni hseretici
iniplendam legem, ad pijrficiertdamjusiiliam, graliaa peiiinaciier, quasr graliae liujusce confessipne tnl-
Dei opus esse, id totihs Scripiurae' testimoiiip, idd lereinr ab homine iiberuiii arbiiriurn, Deoijtrjbue-
orationibus Eceles.ae, id omiiiutii fidelium conseii- I- reiur iniquitas, omftia b.ona fafp lierent : atque liip
sione coniprobari. Atf hsec tergiversari liseretjci, ut- I- acriier pugiialuin esl, de graiiij pr.agveniehlq,ejusqiie
que verbo decjinareiit invidiaiu, fateri nib.il horumn Vi, et goiicqrdia cuin iibero arbitrio, deque ijisius
prsestari sine Dei adjutorio, et eo qtiidem quod add cnusa, quae prsedeslinatio seterna ilei.
singulos aclus opus essei; sed adjuiorium a iiatura,!, Aique hi errores aliique plurimi, quo, perceiispre
lege et doctrina hbn differre : siquideni ad operan-i- Iqtigum sit, ex prinio riati siinl, tariiquam luxuiiari-
dum hene tria dumtaial opus sint, poieslas, regulsi, (, tes rami ex siirpe : non onmes quidem spoiiie, sgd
impetus; potestaiem irtsita Hberlas arbilrii, fegulam li ig prout varius disputaiionum sestus cpegit; nuiius ta-
doctrina, impeitim del voluntas, quippe nata sequi ii men, qtiqd noiatioiie dignlssiiiiuin esi, ijon exstitjt
raiioiiem, cui coiinata est. eo lempore quq necdiim, vei in Africa, dp '^keiestip';
Urgeiitibus calholicis gratiam hujusinodi non eainii yel in Orienle, de Pelagio; vel Roiiise, de iitrqqiie
esse propter quam prdmereridafti veiiit Christus,>, judicium ulliirii liabilum fnerai; sed quo, vel Ronise
qua Spiritus sanctus operatiir in nobis velle et per- serinonibus cgnteniionibitsque; yel in Sicilia,,'rqlioci-
ficere, quam adversus tentaljones saricius quilibet,tj naiionibupgarrulhque colloquiis, Pelagius Cffileslius-
exemplo Pauii, geraitibuS iinplorat; qusm positila- i- qiie rem suam prqiiiovebanl. Quod cum certa leiii-
iiius, doeenie Christo, cum diciiiips : Ne tios indu- i- poris ratione CQnstet, deiqonstral, opinor, mani-
casinteniutig.neiii, sedliberanoSamalQ. feste, falli eos qui cum se libris Augustini inipal-
Exceperunt ad sfingula hserelici. Priiiium (Jul. inn luisse prsedicent, invito nibilominus Aiigusiiiio
libel. Fidei, i pari. num. 1) i Venisse Chrisitim uttt scribunt a Juliano, post condehinationeni hajiesjs a
universiimmunduni a peccatiS; el exeinplq revticaret, !, Zosimo faciam, excogilalum commentuni ilitid po-
el patiendg redimefet; dum pecCdium,£l qtiasi Deus <,s stremura de gratja, vel ex merilis data, vel ad faci-
ignoscendoauferret, el ciuasihqmo.pef naiurm simiti- i- lius tarituraniodo praestanda pietatis opera. Vecuni
litdinem, queniqdmodutitde cceiefovinci posset, Osten- id postea manifesturn fiet indubitatis argunientis.
derel. Deiride (Pel. apud Aug. I. de Gr." Chrisii cap.
10) : Spiritum sqnctum operqfi iti ttdbis velle quod 'i CAPUT 111.
bonumest, yellequod SqiiCtumest, dftni nOsterfenis '* Qnq?s\i°,de moftalitqle Adunii, prhnq Pelagianqruiii.
cupidilqiibus deditqS, et mUloftini moxclanhiiqlium S ommifm, et ugitqlq est q duputaniibus, et tecensitq
ianltinimqdc pfmseniia diligeitles, ftiltirceglorim titq- '" p
i a scriptoribus quinli smculi, et a catlwlicis ejusdem
et
gnituclitie prmriiiotuni poilicitaiipriesuccendit; duiri myi refutatp; hqbuif yerg prqpriqs qppendices un-
iii Det suSrf'•"
teveialigneSqpieniim desideriujn snipenterii
cital voiunlaldm; ditm iigbis sticidelotnne cjuodbqnum »'•'"" deciqi.
esl. Tuiii (Ibici.', c. 8) : peutri ritis labqrqntes juvaree Quseslio de niorte hominis, an orla sjt a natura,
per dOctrmfliiietreêteionenisudpt, clunicordis nostrii ctijus coiiclitpr Deus; an a peccalo, quod ab honiinis
gculos apifii; duni ripbis, rie ptmseiii_\busoccupemur, •, yoluntate nascitur, jara inde a temptiribus longe
fuly.vqdemti.nsWql;dum dtqbgUpandil insidias; dum 11 Theodori selate priqribus mota est; ui earri riulliis
dphg cjratimtgiUsiis illumi-
rios imfill_ifo.rmi$J#ef['_$iii i- fere veternm Genosis interpretuni oraii.erji, "pr_e-
ridi, De.iiiqtie(E.x,"(6m.\VEugtjpii_c. i'88). : Rogare 'e seriim cum ageretur de pelliceis veslibus qnas Deus
tigs p.eiiiii, curiidiqiiiiusiNehps infefus iriteriia-i- priiriis iiomiuibus ppst peec.ilum induisse tradilur
tignerii,ne aiiquid mqli patitimur., quod nqri liabennis (s (Gen. III, 21),quibtis moriale corpus sigiiificari plu-
ihpqtemie; ne tudin de_egup, eiite frqhgam pedein; i; res rali sunu Duni hscc tamen qunstio versareiur,
he iatfo ttte ivierficitii,.eiquid ejiismodi: hmc enim m credebat nenio cum periculo fidei alierutram par-
hon habeohi pglesiaie'; nqiri iiincerc ienfaiioriespecca- i- tem defendi, raodo nd curpus moriale dicereiur da-
torum meotum, «' yglg, popsuiri, nec Dei. adfutqrio io lum liomini pro carcere in quo lueret pristiiias
possitm. rtoxas.
Veliemenlitis adliup preiiieritibtis catliolicis gra- i- Porro au.em tunc lemporis communiler omnes
tiam quaejaeiareiur ab bsereiicis rion eam esse qu?e se opinabantui liomini corpils faelurii esseiex dissolu-
voluniaiem accenderet, sed quaj laijtpm iHurtiiiiairet 3t j)' bilibtis partibus, promissam tamen immortalitatem
menteiii; lion qusediffurideretiir iii cordilitis nosirjs js a conditore Deo ; sed e'a lege, ne lanto beneficio in-
per Spirjinm tariCtuhi, qui daitis tist npbis, sed quae se . digiium se prsesiaret : qua lege violaia, ctihi pro-
forinsectis \i&eypi;'nciii gtia agaHitir, filii Dei, qt it inisso
'' excidisset, conlinuo niprtalem exstilisse. "'-
sancie agant, set! qua iantiim ageiidi niodus osterj- j- Veriuh hiox disputaium est a"n rnqrs prq pcena
daiur. Qbruli _SlYiis.Be"S&ipttirse 'fesiimniiiqriim pqn- i- reo inHicia sii, an misero daia pro beneficio. Mulli
«lere et numerq telag'iilii,' fiartti qijoque gratiani tah- i- pro benefiiio collaiam puiabarii, irttiiii pro pcena;
deiii aiiquijiido cbri.lessi sunt; sed eain dari no- 3- sed erat adliuc innoceris conientio, tjuariiquam pq-
iueriiht, fiisi prq iiijriiis, ne I)eus sit acceptqr jr siia velut in lubrico : narij eorum qui rnortem de-
perspnariim'; el dafi l&ntVimV.\f''P'!i»sseii 5- i.eridebant esse posnam, lianc lilii singulPiuiir pec-
prpiiipiiijs-
que iil' agatiji' quji_d alipqiii iaitien, aegi-iiis",, canfiuin propriam aiebant, ui, qiiod hiirabile erat,
prsesta"j;ei!irriff .reiRohdit qJiiii ipseiiiet Pelagius, s, nullps iiiOreretur; nisi merito peccali stii. Alii CQII-
cum atiliuc ftpjiise yjjMsretuf, id est, aiiie anii. 408. i. tra, cqirimuiiem onniiuni, quippe quse nrta esset ex
lteciamaiitiDus caihoiifcis projfiter CliHslum lirSm- i- commiinis pareiitis culpa. Sed isii, proui depeccato
; nibus a DeP.irjliP.igrgiiam aliquain plahe iiiiseWpor- f- priiiii hominis setiiire Voluerunt, ifa ruisuiiT duas
' dil^r, jd est, "tiuliis' 'pi-acedejiiiBus hieriiis (Attii. /.
I. iirqpiiiioiies scissiSiiiit; qiiibusdam pceiiaTn'solam,
AeGrat. eiWo. Atbit:di'i$f;h&fetipi liaiie gratiam ih aliis' cnJparrigiioque ad posteros ab Adarao trans-
; voluCrunt esse remissiqneiii jiecealqrutii, sed siniul il riiissam defeHdentjbus : atque -liin-chseresis ortuin
oppositas m parles discesserunt, affirmante Pelai- i- iiabuit. eaqne veluti biformis; quibusdam hiliii ab
C39 AD PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. 610
Adarao traductum, ne pcenam quidem, volentibus; A Creatoris lege duravit, diqnus fuit edere de arbire
quiJjusdam pcenam sine culpa, ulrique enim pecca- vilm, utmori npn posset. Nec enitn corpus tale erat,
tum originale abnegarunt. Sed prinius error Pela- quod dissolvi impossibilevideretur; sed guslus arboris
giariqrum proprius fuit, secundus mansit diu apud vitm corruptionem corporis inhibebal. Denique eiiam
eos etiamqui se Pelagianorum Iiostes profiterentur. post peccalum potuit indissolubilismanere, si a Do-
Verum, priiisquam bsec veierum lestimoniis proben- mino permissum esset illi edere de arbore viim. Nam
tur, operse preiium esi advertisse, de peccato ori- quomodo immortale corpus habebat, quod cibo susten-
ginali, qua' nmione vox ista quinto sseculo commu- tabatuf? Immortalis, enim non eget cibo, tteque potu.
niter sumi ccepit, nosirisqtie lemporibus acelpitur, Cibus enim vires prmstabal, vilm aulem arbor medicinm
noifnfsi iiiclinaiite. sseculo quarto disputalum esse : modo corrupiionem prohibebal. Sic enimhomini erat
prins eiiim iiividiosa_êrat_saltem in Oriente, vel quasi inexpugnabilis murus.
ipsa peccaii originalis .ippellatio, peiinde qnasiOri- Gregorius Nazianzeniis (Orat. 42). Postquam dia-
genis errorem siiperel de prseexislenlia animorum, boli invidia , et mulierh insullu , quem , ut motlior,
eorumque in corpora prseeipi.aJioiie, ad Inenda an- passa est, et ul ad persuadendum accommodatior,
teaclie vitse peccaia. Quaecausa fuit oppugnaloribus admovil (o infirmitqtem meam! mea enim est primi
catholici dogmatis cur in Origenem Kpovni.p&asde- pqrentis infirmilas), accepli mandati oblitus, ab acerbo
feiisorem tam veliementer efferrentur. illo gttstu victus est, simul el a ligno viim, et a para-
. Sed jam temptis est testimoniis veternm probare diso, et ab ipso Deq propler peccatum expellitur, et
qiisestioneni de cansa raortalitatis luimanse prisii- pelliceas lunicas induil, utique ctassiotem carnem et
nis illis tempoiibus motam esse, itumque tres in n mortalem, primtimque lurpitudinem suam agnoscit,
prsecipuas sententias, Adamum scilicet factum esse, et a Deose abscondit, atque hic quoque lamen morlem
vel immortalem reipsa, potestate mortalem; vel ac peccati ptmcisionemeluctalur, ne matum immprlaie
reipsa mortalem, potesiate immorlalem; vel neu- sil. lta pmna ipsain misericordiam cessit,, sic enitn
trius modi reipsa, uiriusque potestale, prout nempe Deumsuppliciahtferte censeo.
merito suum. statum, aut faceret, aut mutaret. . Ambrosius (Lib. de Paradiso c. 1). Iterum alia
Theophilus Aiitiochenus (fuit is Aiitiochense Ec- qumstio subrepit, unde mors acciderit Adm. Virutn
clesise sepiimus posiPetrurh episcopus) > Dicat ali- a natura ligni ejusmodi, anvero a Deo. Si naturm
quis : Mortalhne crfiaiusesi,homo? Nequaquam. Quid hoc ligni ascribirrius, videlur ligni hujus fructus vivifi-
igitur? Numimrhorlalh? jVe hocquidem : nam a pri- canli insufjlaiioniDei prmslare; siquidem quem vivi-
tnordio sum creationis, nec tnortalis, nec immorlalis ficaverat insufflatio, fructtts ftujus ligni traxit ad mor-
conditus est. Si hnmortaleni ab inilio eum fecisset, tem. Aut si Deum operalorem morlis essememoramus,
Deum eum conslituisset',;si mortatem eum formasset dicunt quod gemina eum opinione accusemus; quod
qb injlio, Deus sane poasel auctor hominum morlis autem ita immitis, ut noluerit ignoscere, cum posset;
videri. Apparet igilur homhtem a Deo nec morlatem aut sinon potuerit, videatur hifirmus. Yideatnus igi-
riecintmortalem esse fuctum; sed, qtiemadmodumsu- tur quonammodo diluendum sit.
pra significavimns,ulriusque quodummodoparlicipem, Sequiiiir deiuceps ut veterum pariter testimonjis
ul reperel ad immorlalitalem, ser.vans tnandalum Dei, ostendamus quornodo qusestlo, qua ratione mors ex
et ttl hanc caperel mercedem, iandem el ipse Deus peccato nata sit, an tamquam ex causa poense, an
factus : sinaulem conversusfueritad peccatum, inobe- velut ex occasione beneficii niiseriscollati, iri.ra me-
dierts Deo,ipsisibi auclor fierei mortis (Lib. n ad Au- C tas innocentis cujusdam ac religiosse disputationis
'tolye.). diu constiterit; cum omnes scilicet unanimi con-
Origenes apud Theodorelum (Qumst. 59 in Ge- sensu, morialitatem, cni obnoxii, et nunc sumus, et
nes.). Quid exislimare debenius vestes iltas pelliceas? fuerunt hactenus Adse posieri, a peccato primi ho-
Vqldequidem stolidttm esi et aritle, _Deoque minime minis exortam faterentur; qusererent lamen an
digttum, arbitrari Deum pelles animaliumjtigulalgrum mors, post ejectum ctim sua prole ex felicitatis loco
aut aliter morluorum accepisse, et inde pelles illas in terram miserise Adamum, dici deberet beneficium,
consuendo, coricitiimote, in vestimenti formamred- quod miserias finiret, aut pcena, quam proles in ex-
egisse. Rursum ut vitetur hqsfiabsutditas, dicete vesles silio nata cum patre patereiur. Datam pro immorta-
illas pelticeas nihil cdiud esse quam corpora probabile litate hominibus, tamquam beneficiuin misericordis
quidem est, et ad asseiuionem eliciendam efficax; at Dei , sentiebani vulgo catholici, partim propter au-
non evidens quod sit verttm. Si enhn pellicem vesles cloriiaiem Scriplurse aientis a Deo factas hominibus
sitiit carnes et ossa, qttomodo antea dixil Adam : Hoc vestes pelliceas , ejectosque e paradiso , ne fructu
ntuic os ex ossibns meis, et caro de carne mea? Bis Jigni viise viverent in seternum; partim ut recede-
igilur ambiguilaiibuspbruli nonnulli asseverant vesles rent longius a gentilium errore, qui moriem velut
pelliccas esse mortalitatem illain qua circtimdali sunl summum malum loiumquejiominis interittim horre-
Adatn et Eva, tnorli propler peccatum addicli. Sed isli rent; partira ob prsejudicium aliquod affine Orige-
non facile probare possunl quomodo Deus, et non nis opinioni de morte, quod sit solulio animi a cor-
multo magis peccalum, mortalitatem parial sttccessgri. pore, sic tamquam a carcere. De mullis iia sen-
Prceierea necesseesteos dicere cqrnem et ossa propria f. tieiitibus quatuor appellasse sufficiat.
ratione non esse corruplibilia, cum postea palres no- 1 Gregorius Nazianzenus (Orat. &%). Postquam dia-
slri propter peccalum conditionemmortalilatis acce- boli invidiaet mulierh insultu accepti mandali obliius,
perint. ... , ab acerbo illoguslu victus esl, etc.; aique hic quoque
Melhodiiis (L. rfe Resurtect. apud Photium cod. tatrieii moriem ac peccati prmchionem elucratur, ne
234). Cum Deus omnipotens Adamum immortalem malum iinmgrtale sil. Ila pcenaipsain misericordiam
fecisset, sciens eum ex insidiis diaboli malum faclum, cessit; sic enim Deum supplicia inferre censeo.
tttiel ilie erat qui eum deceperal diabolus, propterea Ambrosius {Lib. de Bono mortis c. 4). Si recola-
illi pellicetis vestes concinnavit, quasi illum indtiens musquod Deus tnortem non fecerit, sed postquamhotno
mottalitate, ul per corporis solulionem omne quod in lapsus in flagilium est prmvaricationis el fraudis, sen-
eo maltini eral morcretur. tentia eum comprehenderit, ul in terram suam terra
. Auctor QiiEcsiioiiumex veteri Testamenlo (Qttmst. remearel, inveniemus tnortem finem esse peccati, ne
19, apud Aug. /o»n.IV ). Qttmrendum est,'si Adam quo essel vila diuturnior, eo fmel culpu numerosior.
factus, corpus immortalc habuit, an mortqte. Deus ho- Passus est igitur Dominussubintrare mortem, ul culpa
fninem feeit, qui quamdiu nori peccaret, immortalitate cessaret, etc.
yigefet; ut ipse sibi auctor esselad vitatn, aut ad mor- ' Epiphanius (Hmres. 64). PropJerea Deus petliceas
.tem;_ul custodiens se a peccqto, labqre suo gauderet, illas iunicas fecit, ul ilium velut morte quadam indue-
ei esse se immorlalem; negligensvero factus ipse sibi ret, et ea corppris distolulione quidquid in eo mali
iinputarel quia cmperalessemortatis, Quamdiu enimin productum fuerqiinterinorereluf.
«li DISSERT. VII. DE ORTU ET INCREMENTIS H^RESIS PELAGIAN.*. 6it
Chrysostomus.(Homi(. 26 inGen.). Moriis suppli- A __ Stis Palsestinissequunlur ista : Hmc itapbjectasunt,
eium Adamo Deus propter hoc intulit, ul ne posthac ul eliam apudCarthaghiem a sanclilale tua, et ab aliis
per inobedientiqm peccatd obnoxius effectus perpetuo tecum ephctipis dicerentur dudita atcfue ddninata (Lib.
peccarel. -Nonvidentur libi htefesse maximmclemen- de Gest. Palmsi. c. 11).
: lllud ipstim Augustinus priniumrefellit, et in eo
tim, ejici aparadiso.etpmnahacpuniri?
Verum cum dispntaiio, ul diximus, contintiisset quidem Opere quo ccepit adversus Pelagiaiiam hsere-
sese diu inier caiholicos quasi limiles, erupit tan- sim scriplis pugnare; postqtiam eniin in prsefatione
dem, ul est impotens modi cufiositas hominum; in- promisisset se dissoltiturum qtisestiones quas Mar-
quisilum siquideni <»slab audacibus nonnullis an re- cellitius proposuisset,. coiiiinuo.caput seciinduin ita
yera mors orla fuisset ex peccato, an contra Ada- orditur (Lib. depecc. Meritisc. 2) : Quidicunl Adam
mus, sive peccaret, sne non peccaret, moriturus sic creatum , ui etiam sine peccaii therito morerelur,
esset, non merito culpse, sed iiaturse fato. non pmna culpm , sed necessitate ttaturm ; profecto
Et primo quidem timidius communis Ecclesise itttidqupd in lege.dictum est: Quadie ederitis, morte
sententia tenlata est, iiumque, sin miiius reipsa, moriemini, non ad tnorlem corporis, sed riiortem ani-
saltem verbo tenus, a ciiriosis illis in partes dicen- mm,qumin peccatq fil, referre conaniur, eic. Per-
lium mortera non esse infliclam pro pcena, sed col- git vefo in eodem argumento :iisque ad caput d.eci-
latani pro beneficio ; eam'enim aiebarit: per se vel mum, ubi jam incipit de peccaio originali disserere,
indifferentem, vel etiam bonam , certe 11011 malam, cum lariien priusquseslionis •
istius secundse ex prima
quandoquidera peccandi modusest, maloriim finis, ortum patefeelsset/ ,
secura postlabiirem qiiies,'exitusiri vitam beatiofem, "R j Aiigtistini exempltiin secuius Hypognosles, inde
etsirpe Dei donum. Audacia deinde porro proyecla, pfimi sui libri duxit exordium. Adam ergo inquhint,
more gentilium dixerunt mnrtem pufamesse neces, sive peccasset, sive^non peccassei, moriiurum fuisse.
sitaiem naturse, cui servire humaniimgenus opor- llespondemus : FaileriSjhmrelice, falleris, etc.
teat, quomodocumque landem singuli se liabefent ; Piiiiiuin damiiavit Africana synodus; cum enim
' Sinl ipsius oclo canones adver.-us hseresim Pelagia-
quoad raores voluniatis.
Priorem senteiiiiae partem secutus est Rufinus Sy- nam, primus oraniuni existit: Plqcuit omnibus epi-
rus, posteriorem Ccelestius : sic enim ille longam scopis qui fuernrit hi hac sancla synodo, ulquicumquc
super ea re perplexamque dispntaiionem quain pro- dicit Adtim primum hominemmorialem factuth, ila ut,
ducit a num. 3_!usque ad 35 concludit bis verbis•': sive peccaret, sive non peccafet. moreretur in corpore,
Multis igilurtestibus edocli, quodmorsista communis hoc est, de corpore exiret, non peccqtimerilo, sed ne-
mala tton sit. Jam longe valere dicamus Quitnortem cessiiate nulurm, anathema sil.
malam appellant; iste vero, si crediiniis Augustinp, : Longe post hsec lempora posterior synpdus Arau-
Mercalori/Sixio, atque auctori Prsedesiinali, capi- sicana primiim caiionem sanciviide morte per Adami
tale hocdngma asseruit : Adamus mortalh faciusest, peccatuqi ab omnibus conlracta.
qui sive peccarel,sive non peccaret, morilurus esset. Unicum retulit insua sanciione Honorius inipera-
Sed cum id sacris Jitteris, quarum auctoriias hac- tor, idque eo maxime, quod in capite csetera cora-,
tenus surama fuerat, pugnare videreti)r,disputatuin , plexus sibi videbatur, oriumque inde secundi erro-
est acriter, jam non pro arbitrafia quadam, ut priusj' ris indicasse. Sic enihi ait: Impim commentationis
qusestione, sed pro dogmate fidei; primusque ex- auclores Pelagium Cmlestiumquepercrebuil exslitisse.
stilit Pelagianorum error, ex quo reliqui plures, utt (J Hi parettli cunclarum rerum Deo , prmcipumquesem-
ostendemus, originem duxerunt. Atque id in causaj per mqjestali interminate potenti, et ultra omne prin-
fuitcur interageiidum de Pelagianis dngniaiibus,' cipium transeunti, tam trucem iitclententiamsmvmvo-
istud olim vel unicura, vel piiraum omnium cense- luntatis assignant, ut: cuni formqndi mundi qpificem
retur. curam sumeret, qualitaiemque hominis slruendi pio-,
Hoc certe primum Mercator meminit (Prmf. I. funda spiritus concepiionelibrdrel, fundati muneris fi-
-Subnot.). Ausus est quippe palam publicequehis ver-\ tteiri anleferrei exordio, et mortem prminillerel nasci-
borum senleiuiis ejusdem sensum passim dhseiuinare3 turo ; noii hanc insidiis vetili fluxiste peccati, sed
per populos, id esl, t Adamtnortalem factttm; qui si-"_ exegissepenitus legem imriiutabilh consttiuti, ut ad
.ve peccarel, sive non peccaret, fuisset inoftlufus (Videe declinaudum lethi exilialh, incursum, nihil prodesset
c. 2 hnjus diSserl.). i -. abstinenlid delinquendi : cujus ita vh puiatur aslricla,
Hoc et Prosper in aliorum fronte collocavit (Carm. ul non possit aboleri dehtceps. Primiliri hominiser-
de Ingr. c. 1) : • . " rorem, in quem caplm menlis , inops rationh, cmcilale
*~-irruisset, delapsum adposleros non fuisse ; tantumque
Hac primoshominescretos ditione ferebat, eurit quem malesuadmgralim infelix rqpuhset
Ul seu prsescriplummandaturritransgredereiitur, '.' apud itlecebra transgressionem inierdicti exstitisse discrimi-
Sive inculpatiservata lege manerent, cum evidens calholicm tegis omnifaria teste-
Mortemisiamprorsus,qua carnem vita relinquit, : nis, lur tiuctoritas illum interitus: omnium fuisse, vestibu-
Oppeterent,qusenon peccatoparta, sed ipso
InstiluenteDeo comesesset fixa creatis. lum, quem divinm prmceptionis sedulum liquet cor-
'rupisse tnandatum.
Primura quoque Augustinus recensuit inter ea quse e v Unicum sibi refelleiidiim pulavit Nestorjus (qtiam-
ex actis apud Carthaginem curn Crjerestio confeciiss qiiam forte exstiiit alia etiam causa cur unius memi-
Pelagio objecta sunt iJio.poli. Sic enim ait (Libi dee nerit), in eoque non mediocrem sermonum quos
Gest: Palmst. c. 11): Sequuntur objectuPe.lagio,qum •e quattior Mercator servavit partem posuit, ul legendo
in doctrtna Cmlestii discipuli ejus referuntur invetua.i. quisque facile cognoscet. , ,
Adam morlalemfaclutri, quisive peccaret,sivenonpec- Qund si a veteribus (neque enim recentiorum nunc
"caret, morilurus essel; quoniam peccattim Adm ipsum n ratio habetur) alio noiinumquam nrd.ine dogniata Pe-
solum Imserit, et non gettushumanum, etc. lagiana relata sint, ui revera sunt ab Augustino in
' Priinuin pariter numeravil llypognostes (/« ". libro de Hseresibus ; immo si
prmf. de morta-
libb. Hypognost: t. VIII Op. August.). Hujusmodi li litaie Adami prsetermiserint qusestionem aliqui, sicut Hierony-
ergo dogmalisisla esl nefanda blusphemia. Adam in- mns, aliiqueposiea noii pauci :id tribuendum
quiunt; sive peccassel,sive non peccassel, monturumn vel tempori qtio iiii scribebant,-vel occasioni, repr, quse
, 'esse: Ilem peccalum ejus neminem nisi solum nocuit i( subihde varia exstitit. Alise eiiim aliis temporibus
etc. /;
1ipsum,
Pauliriiis diaconus in jndicio Aurelii objecit Cce- - qusestiones
velut dominatse sunt, nec semper opus
erat de singulis dicere }ara exacte, tamque curiose,
-
leslio primum illud , quod perverse docuisset, Ada- quam ofiginis ralio , vel suo quasi jure
hium, sive peccaret,'sive non peccaret, nioriturunin vel oblihuisset a laudatis aniea auctoribus.postularet, Et vero
fuisse. Nam post verba mox allata ex libro de Ge-- postquam origo morlis hominum ex peccato tam
"
643 AD PARTEM PRIMAM OPERUM M. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA. Ut
huiltis quam. apertis Scripturse tesiihiohiis deffiOii-Alise in Evariilatse, qtia per peecatum facta est obriB-
sirataesl, Pelajiani sutim illud prisiinunj dogma de xia, noji pariui siinpliciter, ad quem nata erat; secj
niorlalilaie a naltira. necessiiate orla deseruerunt, pariendi doioribus, quos veliementissimos' patereiur.
•siriminus reipsa, quod vix putem, saltem verbo te- Quare, inqniebant, sicul nalura virum agriculturse,
nus, quo iempore Augustiinis.'vci sermoiiem 1 de feminam pariui; poena yiruni iaboribus, ieniihain
Verbi Aposi. habebat, vel ad Bonifacium seribeltat: pariuum doloribus addixit : sic ambos Deus ob pec-
naiii illic inducuiitur Pelagiani, quasi per excessum caiinn, non quaiicumque niorli, sed immaiufse fecit
peccariies, dicenlesqtie (Lib. IVad Bonifac. c. 2) pto obnoxios. iiinc orla
merilis suis omnes hoinines mori, quia peccaverunt ; Alque qusestio triplex, quam^magna
neque ettim' {utttrqmmortem , nisi veniret de peccato. conteniione agiiant jiiliauus et Augustinus (6p. Im-
IsiiC refeniiiuir dicere ex Adtim nihit inali transivisse perf. ubique passim), 1
utrum niQrs ipsa aut morlis
per cmteros, nhi mortenii qum non semper esl tnaium, lanium imirialiirn niodus poena essel peccati: utriim
cum et manyribus sit causa prmmiorum, el vel bonam^ in paradiso fuSura esset Jabqriosa feminii: panuritiq :
vel tnaluhi dici faciat; non resotulio corpotum,, qum utrum vir agricoiatione difficiii et dura lerram sub-
excitabuntur in omni gencre homiuum, sed ineritorum egisset.
diversitas, qum de humana liberiale contingit. Tergiversantibiis Ccelestianis, ventum esl tandem
Sed jam «iuomodoex hac piiraa qiisestioneprona- ad decretoriiim Apostoli lestimonium : Per unutn
tse siiit undeeini ali* niinus pfincipales, ostendere hominem peccalum in kuncmundum intravit, el per
oportet testiinouiis veterum, sivequipro fide catho- peccatum tnors, et iia in omnes hominesmors peftrans-
lica sleterint, sive qui ex advcrso; ~,iil,in quo omnes peccaverunt,( Rom. v, 12). Hinc
"
Suntatiiem auctofes illi, q.noruiti saltem liabemus eniin Clarissiiiie conslati mortem non ex nece-ssilate
Opi'rat admoiiura octo : nain quibus tempoiibiis dis- naiurse ortara ess.e, sed ex poeiia culpse ab homine
seriationes fiiiitnus de mortalitaie Adae, adversus illo commisseo; in quo cseteri exslitefunt : atque
Ccelestianos expfesse scripsei unt, Augu.siii.us_-Hy^- binc enata qusestio de peccato originali, et bapiismo
pognosies, Mefcarar, et_ si lantis viris tairique parvulorum, quse Hcet eam obscuraverit, ex qua
cailiolicis aniiuhierari qtieai, Nesiorius. Pro hseresi sumpsit initium, non desiit lamen a diligeniioribus
scripseriiht toiidetii, Theodortis Mopsueslenus, Ru_ traciatoiibus ipsi conjungi, ul ne laieret origo tahti
fiiitiS Pulsestiiius, Goelesiius, et Julianus. maii.
Gcelestiiinis igitur dineniibus Adarnum morlaleth Qnaesiionis unius ortum ex altera , transiiumque
ita fiiclurh a DBOt,ul tiliquaiido tandem morerelur, Aiigusliiius exposuit; sed priusquarh ipsius verba
lioh poefia eulpse, sed neeessitate naturse (Aug. I. i exscribantur, afferenda sunl reliqua argumenta, sive
de pecc. Merit. c. 2), Ol.jeCertiiitcaihi.ilici cPntinuo quse.duo adbibeiHypognostes adversus Cceiestianos,
VCfba li'gis diviflse minau.is : Qua die ederitis, mone sive quse pro se Ccelestiani, et Ccalestianorum parens
'imiemiiii (Gettes. si, 17). Quibiis procul dubio si- riieodorusi
gnificatnrAdamum moiiUirumnoii lirisse, sin miiius Piimum \ Libi i Hypognosl.) accipil Hypognostes
legeiti Violasset; qtiisênim, si sapiat, ei quem velit ex parte niortis ipsiusi quam Deus neque fecii , ne-
detefrere comniinetuf id lanlum.hiali qtiod alioquiti qrie vult, voluntate, ut aiuiit, anteiedenie. Nolile
cetio ev.&ftturuititiierque novii? zelare mPrlem ,in efrore vitm nostrm-, quoniam Deus
ESCepefurit Gdelesiiani [Aug~.,ibid., c. 3), minas moriem non fecit, tiec tmiatur in perditione vivorum :
Dei ad ihorleiii atiinisefeferli deherCi quOniairi liaec (G creavit -enimut essent omnia, et-sanabiles fccit omnes
sQla ptietia taiils peceato paf esse potest; non perii- naliones orbis terrarum (Sap. i_ 12).
nefe ad mofteiri CorpOfiS, qitse'vel ipsa Cst hoiniiiis Secundura (Lib. i Hypogti.) j ex parle hominis,
riatuta; vel saltem iiaturse necessilas. quem Deus creavit inexierminabilem,et ad imuginem
Sed iiistiintibtis callioiicis, pfsecipienlis mirtas ex suam fecil; ittvitiiaautem diaboli mors introivit in or-
sehlentia eOiidetnhiiniisiiiteliigi debefe : Deum VerO bem terrarum (Sap. n, 23).
dixisse Adaifto, post violatSiiiilegem : Terfa es, et Utrumque alii iractalores atiigefunt quidem ; non
hi teirdm ibh. Quse sentenlia profeCio peftinef ad tamcn niaguuiii ibi c&usseprsesidiuhi posiihin puta-
solam corpoiis mofleiii; addeirtibtis quoque dtio runt : nihiloniiiius Coelesliani gfaviter inde se u.r-
Apostoli testimOnia, eaque ila manilesla, ut non ex-. geri curii senlirent, veneruni in absurdissimam sen-
posilorern optis babefent, ised leCtorerii, qtieihad' teriiiam, qua dicerent, omnes nasci immprtales per-
modiiih ait AtigUstitius(Ibid., c. '4). Alierum ex epi«- inde ac Adam, neraiuemque mori •, nisi suse culpse
siOta ad ROiiiaiios._$iClirhtus ht vobis esi,corptis qui- merito; ipsos etiam ii.fanles mnrtem pati pfopter
dein morluuin est propier .pecculum_spiritus vero vivit sua peccaia, sivequse in ipsismetmatruin uteris per-
propter jusiifit-aiioiiem.Quod Si spiriius ejus; qtii sas"- et petrassent. Hanc iiisaniaiu llieronymus, Auguslinus
citavii Jesum a mofiuis\liubiiaiih'vobis, xftiisiiscitavit Mercatof non tam aigutirtl vi argiiiiieiitofum quam
Jesutri Ctitisitim a niotniis, vivifieubiiei mottutia cor- derideiidairi expiinuiit ; ejusmodi enim somnia ex- •
pora tiesfro,"ptopler thliabiimiem SpirtiUhi ejtis in pti- posuisset relhtassesua est.
bis (Rom. viii, 10 ei 11). Aiieiutii ex secuiida adCo- Crelesiius pro causa produxil duo. Primum
riritlnbs : Pet komineiii mofs, ei pef homhriiri retut- ,'U - (Lib.conlta peccati TtaduC.apud Auytist. l.nde pecc.
reclio.morluorum; et sicul in Adam 6'mhpsmoriittiiiit, illenf. c. 50) : Si primi homiuh peccatqfaclum esl ut
iid iriChristb omnes vivificabuiiiur (I Cor. xv, 21 et moretemuf. Chrisli ddvehiu fieret ul credeitles in euni
22). . '. hon ihorereriiUt;iteqtieeniiriprmvaricatorisIransgressio
Coacti siiiit baereilci prioreiii exccptionem dese- ptus riobh noctiit qudm inctirnatio vel redetnptio pro-
fere, veliit apeitfe Paulo coiiirafiam. Fassi suiii igi- ftitt Stilvdtoris. Secundtiin (Ibid..cap. 35): Si peccaio
tur verba divini prsecepii de morte corporis acci- iiibtS ista cotpOrisaccidissei, non ulique post retnh-
pienda esse, jioti tameH de iiattirali, qnse faio coti- retemut. sioiiem peccatorum, quam Redemplor nobis ttibuii, mo-
'
"liiigil. sed tle iiirriiattifa tit yiolenia, qualis intligituf
reis ab inihianb judic.o (Tiieod. exeetpt. 1). Eo tfa- Ulriimque Mercator exponit (Commomi. c. 2),
liebaiit Verba, trirri Dei passiin in Scfipiura , tiiiii tarftqiiam ex libro Pelagii; sed ut ea Pei.igiusin com-
lidniinririi liiliianlium ssepe hibftfiili prievaricatofj- nientarios reitil rtt, non sua tnmen persoiia relulit:
biis ltigiiiii, ried CQsititiifiii idcirco facieiiiiuiii iix sed iarriquam dieia a peccati originalis imptignalori-
iihriiortalibus inofialeS. tfajiebaiil et h'."'caliud ep- bus, id esi, a Ccelestio, quem ssepe moniiiiuus pri- j
deiii, Dieumiii pcehatn peccailjtississe Adatrio tef- tiium scripsisse ea -de qusestione adversus fideni esi-
r.aiii colefej hon simpliciief , CUirijam iude a crea^ iholicam; utrique porro ratiocinationi respQndet
lioiie jussus esset parSidisuih cbleiC, §6d ihiiltiS sti- Augustinus loco citato,.
doribtiS, quos tefra ihgrata iti ifibulas spioasque AUa duo profert Theodorus. Nempe, si peccato
yerteret {Ibid.). Addebarit|>aritef CxenjplUiriseiiteii- niorefenlur homines, neque Chrlstus debuisset mori,
m DISSERT. VJI. DE ORTU ET INCREMENTISILERESIS PELAGIANM._ 6*8
cum sit-purus peccali, neqtie Enoch, prse aliis san- A j Mercatorem, senlentise qua de agilur, prcefigicon-
CtiQfibus,immoflalilaiedortandus fuiss6i.Primp.re- junctionem causaleni quoniam, quo signo iridicatuf
spoiidet Atigustiriiis. SeciindUmpef.se"leye esi,cum . probatio prioris alicujus alterius senteiiiiae : quafe
Deo inhiiniefse suppetant alise eaiisse, cuf Enodiet ut. probationis qusestio, si quse alignando incidit,
Eliaiu voliiefit conservafe immiihes itiortis (Lib. JI qriiur ex qusestione propter quaifl solveridam pro-
depecc, Meriiis c. 29 et 30). baiio assnmitur, qtiacsliojiem pfocul dubio.de pec-
iNojinhlliiahdem, quibusctihi Mercator conflixit, cato qriginaii natam esse ppoitei ex quaestione dle
ihiiiio el de qiiofuhi qusestiohibus Auguslinjiui con- miiriaiitate geiierjs hiimani, quoniam iisec ex iila
suluit, videntur bunc fere in inoduni argutati. Si probamr,
ltioflaHias c.ihlfacta est piiini !i(iminispeccaio,oppr- Secundiim Hypognosles numeravil : liemquod
tel ul, quetiiadniodum omnes abAdamo picnalisimt, peccatum Adm neininem, nisi solum ipsum, ttgcuit
iia tienio non moriaiuf, maxiine Cum ipse Cliristtis (Prmf, Hypqgngst.)-Iiem : Peccdium Adm_htquitint,
nioftis faitnn experms sii. Atqui Apostolus docei, neminem noeuii/,nhi soium ipsum. Respondemus: Si
alrquos sub finem muiidiobviam iturns Chrislo suis, • peccatumprimgrnm hgminumsotis obfuitillh,ei nemitti
tit eruni vivenies, in Corporibus : Quoniatn ipse Do- nqstrum, etg. (lIypoghosi_lib. n, cap. 1). Aleraoravit
mirius in jussu , et in voce areltangeli, et in luba Dei etiam.
desceitdel de cmlo,ei morlui. qui in Christo sunt,, re- iiefeilii cerle secnndum Augusiihus ju opere quo
sufgeni primi. Deinde nos, qtii vivitnus, qui teiinqni- primurii iii P__lagianps sp exercuit. Refellu et se-
mur, simul rapismur cum illh ht nu.bibus, obvjam cundo pariler libro _iypn<gno$les, cum priino de iiipr-
Chrislo in qerp-. El sic semp.er ciim Ponfmo erimus .R tis Origiiie tractasset (Libide pecc-.Mefil. %f. 9 <".
(Ithess. iv. Ipe.l6). , J seqq-.y.
Sed hacieiiiis sjitjs tle qtiseslione ipsa principaij, Damnavit Africana synodus caiirine S, ptistqiiani
cujiis appendices fuerrini un.deciiii Peiagiaiios inlef primo de moitalilate dixisset: Item placuit ul qui-
ei catbolicos coniiQversi.se..1° An uiorbi ex culpa cumque parvulos recentesab uteris malrum btipliitittdos
oriahtur, veicxf.aii.ra, %° An partimm dolores fn- itfgat, aul dicilin remissignem quidem pectatorutri
turi essent in (.'iradUo. 3° An labnripsa sine peccaio eos baplizari; scd nihilex Adani irahere orighytilispec-
agricolatio. 4° An Deus sit auctor raoriis. 5' An caii _ quod regeneralionis tavacro expielur, tinde fit
mofs censeri debeaj in malis. 6° An sua quisque consequens,ul ineis forma baplismatis. in remissionem
culpa propria monatur. 7"' Cur justi moriantiir, si peccatorum, non vera^ sed fnlsa intelligaltir, aiiaihema
niofs sit peecati pcenai S° CurChrisius jpse ranriem Sit; quonimnnon aliter inielligendumtsl qtiod ait Apo-
passus sit aliquandoj 9° Aiionines morituri sitii, ciim siottis : Per ununi hoiiiinem peccailim intravit in
omnes eodeift;Qriginis peccato teucaiiiur» 10° An mundum,*ei per pi.ccatum mnrs,' et ita ift dmncs
omues perChrisii resurreciioneni resuigere debeaut, liomiiiespe.rtransiii,in quo omnes peccsivcrunt(Rom.
aut soli justi. ilD 'An, resurreciio per se debeat in y, i%),nisi qucmadmddum Ecciesia ccitholieaubpue
lionis numerari. . dijfusq semper inteilexii. Ptopier Itanc enim regulam
CAPUT:IV. fiiieis,etiam parvuli,qui rithil peccaloruth in semelipsis '
-Qumstiode peccalo originali, otla ex priorei,pluriinas adhuc tommitiere potueriinij.ideoinpeccaiorum remis-
alias peperit, et eam quidem maximam,de bnpikriio sionetnveraciler baplhantur, ut in eis regeneralione
parvulorum, eorumqueredemplioheper C/'ii_tul.i; miindetut, quod gmeralione traxerunt.
<Q Unde Jansemiis Ipiensis, posiquan» dixefat Pelh-
Secundse qusestionis originem ex (vriore exp.onit gianorum capilale dogma et aliorum quasi cardinem
Augustinus iii opere quo primuni pugnavij scripio fuisse, quod Adamus morlalisita-faclus esset. ut sive
adversus Pelagianos [Lib, j depecp. Merit:et Remtss. peccaret. sivenon peccaret, iriorifurugesset (Lib. i de
c. 9). Ciim enim de niortaliiate djspui3.sseu eanique Hmr. Pelag. e. 13); paulo post isiud ait insiar esse
ex peccato prinji boniinis piuribiis Scriiitiirse jesti- basis oniniuni csetiTOruni,qitqd Admpeccatumipsum
moniis ortam probassei, adliibuit taiidetn pitslfe.mi.im solum Imseiit, ei non genus hiimantim: cui nenipe
isiudquasidecretorium : Per unum iwniinem pecca- consenliiiieuni eratj quod injanles nuper nati in eo
iitm intravii in.mundum et per.pcfcalum mgrs , et ila statu tint in quo Adatn fuit cihte pmvnricalioitem,
in pipnes hominesmors periransiit, in quo omnes pec- atquft it.a n.ullo teneaiitur peccato originali (Lib. in,
ctiverunt (Hgm. v, 12). Adbibtiu verp nbnipse pri- e; 1). Quainquani scripioris.liujus non magna vide-
nius : nam cum eodem.jani pridein usi essent catho- tur esse auctoiiias hac in parte, cum incoiistaiiter
lici, Ccelesiianns excepisse refert (Loco ntox pijqto),. loqiiatur, et modo hoC, modo illiid, prout abripitur
qugd ntgts isia , qum illic cpmmemgraia est, non sit disputandi sestu, Peliigianse iiseresis fQiidamentura'
corporis, quam Adtitnpeccqlononmeruif., pedanimm, ponats
qum hi ipsp peccatosit; el ipstttn peccgtttm, npnpro- Ex his'redarguas Vossiiifri.jqui (_Lti>..iiHist. Pe-
pagaligne in alios ligmines, sed imilatibne irtmsiisse:; iag, pait. l) opiiialnr quifisiionem de poccato origi-
neque in paryttlis per bapiismum solvi originale pec- nali non oriam ex qusestionede hiortaii laie, sed baiic
caiunfi quod ' in nasceniibus nullutri gpitihio esse con- ex illa ; viruni fi-fcllii.quoruhidara.veterum auctori-
ieiidttni. . . .:.-,. jv tast qiii ciim peccatnni Adami propagariin posieros,
-
Intelligebant scilieet, Aposioli ,te.slimoiii.oasseri inde probent, quod ipsi eiiam infantes., licei iiullius
quatuof, Prjjnum, per ununi lioiijineiq peccatiim siise culpse rei, iiioriannir; neculltts tarneii sub jusio
inirasseio mundum; altefum, intrasse quoque per Deo moriatur, nisi merito peccaii. Yisi stint Vossio
peceatum mqrtem ; tertiuiii, mortein ijanc jji omnes liujns, si licet iia loqiii, genealogise non satis pru-
homines pertransisse (q.uageneralitate Vipcjjnicom- denli , ostendere quid qusestioiiis ex qu*siit)iie na-
preliendi oportei infanies ); .postrerijum denii|ue , tiiin sit, non itehi quid rei ex re, qhainvis b_ec duo
omnes in uno homine peccasse. Priinnm ijbenter longediversa sint. Deceplus Vossius iniposuit aliis
adiiiisenmfi relhiua tria perversis inlerprelaiionihus. noii paUcis,quos secura ahduxit a yero.
1 obscui'"arciijsi snrit'; sed Ecclesia lelnerarios niien- Incredihile aulem esi<,quot rjusesiiones ex securida
'
ijumcqnalus.daiiinalione siia retntlit. ista, veluli propagines e radice, piiilularint : dtiin
Eam pb renj quisquis <svetenbus fjogmata jiaeresis: enim hinc et inde acntef pugnatur, qua lestimoftiis
Pelagiaiise, yel jecensiijt, vel inipugnayit; secundoi • Scripturso, qua cogeniibus arguinentis, et pfa'sertim
Jpco"pQstiJtjd, quod de peccatp origiimli cst. Atijue! Conseciafiis ac cOiinexis cum aiiefutra o.pinione,
ut de Siercaiorieet Prosppro otnitiam iterum dicere, Ccelestiani, ut vimadversanliumcaiholicoriim deelir
faulipus ftoeJestiosepiindunj isiud ojijeejl., quoniami narent, multa coacti su.nt dicere, quse pariim daw-
peccqfumAdm ipsftm splqiri hesefil, el ngn genus hu- nata sunl postea in conciiiis, partira a Patribus feje-
mqnum(Lib. de Gesi. Palmst, c, 11,), Ad quse yerbal cta<)veluf ahliqsiseet ab Ecclesia rfceptse dticlfiiise
iterum qbserva, in-lestimonio Pauiini,ut et apudl cohlraria. Sed caiholici vicissim a GcelestianisCOrii-
647 AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. 648
pulsi sunt in ea causse ihsirumeiita diligentius in-i"A 20) : Filius, inquit, non accipiet iniquitatew patris,
quirere, quse aliquatenus laiebant, velut a pacificis, ' neque pater accipieiiniquitalem fiUi: Et iterum (Ibid.,
ut fit, possessoribus rieglecta; aritiaque suis e locis 30) i : Unumquemque vestrum secundum viam suam
eruere, quibus oppugnalarii fidem luereniur. judicabo VPS, domus Israel, dicit Dominus. Cum
Tribus igitur argumentis catholici pro peccato ori- dixisset Deus : Vivo ego, si ultra fueril dicta para-
ginali pugnarunt; aucioritate Scripturse sacrse, ra- bola ista in Israel, aperte docuit, non eos in eadem
tione peiita ex parte tum parvulorum, tum adulto- imprudentia permanere. Post hmc igitur Dei testimo-
riim, et lestimoniis Patrum, qnibus vel perpetnitas, nia, insaniunt qui per unum hominem Adam omnem
vel universalitas setitentise catliolicse demonslralur. orbem terrarum iniquitalis flagitiorumque condem-
Totidem repugnarunt hseretici : nam et sacrisi nant.
litteris abusi sunt, et rationes congesserunt, et Pa- Observandum pariter ab Augustino adhibita octo
trum verba suam in sententiam torquere nisi sunt. alia testimenia, quse Julianus partim sine respon-
De singulis isiis argumeniofum generibus dicendumi sione reUquit, parlim detorquere conalus esl in
breviter, sed ita, ut vix ailingantnr quse post Augu-- alienos sibique commodos sensus; adhibila sunt
siiinun, immo quse post Zosimi sententiam afferrii etiam a Juliano qusedam, quse Augustinus interprc-
ccenerunt; ea potissimum commemorentur, quse: tatus est. Sedabneque hsec Juliani, neque illa Augu-
post initia nascentis hseresis el ante proscripliohemi stini multura aliis prioris sevi disputatoribus dis-
a sede apostolica factam adhibita sunt. cussa sunt, sive quia spernereniur prse reliquis,
" sive quia nondum in mentem venissenl. Pliotius
§ I. QuibustestimoniisScripturs.pugnatum sit a catholi-" „ certe ihsynopsi librorum quinque Theodori adyer-
cis; quseallatseaPelagianisrespoiisioiies;quseex con- ]" sus Augustinum uuius lanium expresse meminit, ex
flictu quaestionesortse.
psalmo L : Ecce enim in iniquilaiibus,conceptus sum,
Observandum est primis teraporibus quatuor tan- el in peccalis concepit me mater mea; sic enira scri-
tum Scriplurse testimoniis catholicos; tribus polissi- bit: Afferre autem illos et illud ait : Ecce ininiquila-
mum hserelicos pugnasse : illa complexus est, uno> tibus conceplus sum; et si qum sunt generis ejusdem :
quasi fasce, Hieronymus; ista Rulinus Palsestinus. quamquam postremis verbis alia indicavit non ob-
Sicergo Hieronymus (Lib. xiv hvExech. c. XLVII), , scure.
ann_ 410. Quis enim hominum gloriari polest caslumi Observandum tertio, ignotum esse quid postremis
se habere cor (Prov. xx, 9), vel ad cujus mentem perr Scripturse tesiimoniis ab Augustino allatis Pelagiani
pcuiorum feneslras mors concuphceniim non inlroibit,, responderint : siquidera nihil ab ipsis banc in rem
et, ul parum dicam, animi tilillalio? Mundus enhn ini scriptura habemns, nisi quod Julianus Hbris Augu-
maligno posilus esl (I Joan. v, 19), et a pueritia appo- siini, vel tribus ad Marcellinum tribunum, vel duo-
situm est cor hominisad malum (Genes. VIII,2l); ut/ bus ad Valefium comitem; vel quatuor ad Bonifacium
"neunius quidem diei, a nativilath sum exordio, sinee papam retulit; quamquam solis per se duobus ad
peccalo sit humana conditio. Unde el David confiietur r Valerium, reliquis tanium velut obiter contradixit.
in psalmo : Ecce enim in iniquilatibus conceptussum,, Siluit vero de aliis, etiam de Opere elaboratissimo
et in peccaiis concepit me mater mea (Ps. h, 7). Noni sex Hbrorum, quibus Augustinus quatuor Juliani
in iniquitatibus matris mem, vel certe meis, sed in ini- refellit, sive ipsos numquam viderit, quod forte
quitalibus humanm conditionh. Unde el Aposlolus: mentitur apud Mercatorem (In prmf. ad Subnol.);
- Regnavit mors ab Adam usque ad Mosem, etiam superr |Q sive, quod sequius opinari, Assimulaverit propter
eos, qui tton peccaverunlirisimililudinem prmvaricalio- difficultatem respondendi.
nis Adm (Rom. y, 14). Ambrosius igitur et Hieroiiymus, ille in libro de
idipsum scripserat ante annos viginti lib. n contraa Arca et Noe, hic in Commemario ad caput :47 Eze-
Jovinianum, cum hseretici hujus «vafia/JTH<r_«v acriterr - cbielis, arguraentati sunt verba hsec Genesis Videns
impugnaret, ut inde prudens lector obiter observetit Deus, quod mulla malitia hominisesselin terra, et cun-
quarita sit utriusque, sive quspstionis, sive dogmatiss cta cogitatio cordh intenta esselin malum omnitempore,
de peccalo originali et inipeccantia cognatio. etc. (Gen. vi, 5)-, feceruntque in eo vim, qnod intelligi
Riifinus vero iii Fidei suaelibello (JVum.37, 58 e.:. non possit quomodo hominis, quem Deus rectura
.39), ante ann. 400. Non ergo Eva propter liberos
s condidit ab initio, cuncla cogitatio cofdis intenta sit
salvabitur suos, neque ejus sobolesmairis causa dam- i'n malum omni tempore, nisi natura fuerit vitiata,
nubilur, aul palrh Adam, sicul imprudentium mstimat :. nec jam taies procreentur homines e seminibus, qua-
opinalio; nam unusquhque hominum, quasi liberi •i lis primus creatns est a Deo e limo.
rarbilfir sit, ex suorum <gua.i.a(egeslorum, aul laudan- Locum hunc videtur sibi Pelagius objecisse in H-
..dusnimis, aut vituperandus habebitur. Simili modo o bro de Natura, cum scriberei, priino de eo dispu-
i- ' tandum esse quod per peccatum debilitata dicitur ~el
etiam in die judicii, aut justificandus erit, aul stippli-
cio-subjugandus, sicut et beatus Paulus docet, itaa immulata nalura, elc. (Apud August. I. de Natura et
dicens : Omnes enim nos manifestari oportet anlee Gratia c. 19). Objecit vero siue adversarii nomine,
tribunal Clitisti, ui referal unusquhque propria cor- - propter reverenliam, credo, Ambrosii, quem laudare
prout gessit, sive bonum, sive maium (IlCor. y,' ,T_ so''lus erat» nega~?itporro, saltem implicite, hunc
" poris, D na-
10). Quod autem liberi non pro parentibus punianlur,•, esse sensum Scripturse, qui dicebatur, siquidem im-
•neque parenles pro liberis, aperte rursus edocuil Deus, t, tura ipsa peccato, quod per se caret substautia,
cum ad' Moyse.nproplietam dicerel (D.eut. xxiv, 16) : mutari non possit. ,
Non morientur patres pro filih, neque filii pro pa-i- : Verum locus iste Geneseos non videtur a catho-
renlibus Unusquisquein pi'Ccatosuo morietur. Porroo licis magni factus, ab Augustino certe neglectus est.
,auletri arguens Deus imprudenliam filiorum Israel, eoo -Inde lamen oriri potuit qusestio, agitata frequentius
tempore qud apud Chaldmgs,-secundumscelera sua,, postea', uirum peccati forei aliqua substaniia, quod
captivi erant, et causabtinlur, non de se penitus, sed tl 'Augusiinus, Hytiognostes, aljique disputarunt.
de parentibus suis; quasi illi totius eorum nefandi ti ' Credidit Augusiinhs majoris esse ad hanc rem
scelerh fuissenl eausa, Deum de captimtale sua cri-- .momenti mandatum Dei de circumcidendis octavo
minabantur injusle, cttm dicerent : Via Domini iion n die parvulis : Masdulus ,.cujus prmpuliicaro circum-
esl recla, quoniam patres nostri comederunt uvam n ' cisa non fuerit, delebitur anima illa de populo suo,
.acerbam, el filiorum dentes obsiupuerunt (Ezech.!. quia paclum meum irrilum fecit (Gen; xVii, 14). Sed
xvm; 2). Diet( ad eos per E-nechielprophelam(Ibid.,,, .locushic, nec a pfimis disputatoribus producliisest;
,3) : Viyo ego, dicit Dominus,si ullra fueriijam dictaa nec ab Augustino ita exposiius, ut consenlientes ha-
'.parabola itta in lsrael, qtioniam omnes animm mem <B .beret alios, etiam catholicos interpretes; nec Juliano
sunf, siciil anima palris, sic et dnima filii, mem sunt;; fvisusest responsione dignus, cum tamen ab eolectus
anima qum peccat, ipsa nigrictut;- Et iterum (Ibid.,,, esset, quippe in secundo libro de Nuptiis allatus ;
M9 DISSERT. "VH.DE ORTU ET INCREMENTISH__ERESISPELAGIANiE. <J50
quare nec ullara genuit quseslionem de circumcisio-, A peccatum commune omnium mortalium ex commuui
nis fine.' pcena, quse mors est, concludebalur. Quarlura pari-
Illud vero Jobi, quod juxla LXX ita legitur : ter ex eo peiitum, quod simus dicti abApostoIb,
Quit enim mundut est a sorde? sed nemo, elsi unius nalura filii irm (Ephes. n, 3), nemo ante Augusti-
diei tit vita ejus super terram (Jobi xiv, 4), adhibue- num adhibuii; ipse vero eo usus est, antequam de
runl Hieronymus in caput XLVIIEzechielis, Augu- hseresi Pelagiana quidquam audivisset, iri Opere ni-
stinus lib. vi in Julianum cap. 12, alibique passim : mirum quod hecduni presbyter absolvit; usus quo-
sed illud Jobi neque a Pelagianis responsum meque iii prioribusadversus hseresim elucubrationibus
ruisse puto, rieque potuit veberaeuter tunc teiriporis (Lib. lii de Lib. Arb. c. 19) rquare latere non poluit
urgeri, siquidem Ecclesise tractalores fere cxmimu- JPelagium, cui consiat visos fuisse libros Augu-
niler interpretati sunt verba hsec in alium sensum. slini de Libero Arbitrio, hos enira laudat (Lib. de
Unde Ambrosius (Lib. i de Interp. Jobi c. vu): Vere Natura); ignotum tamen quid expresse, vel ipse,
tniserabilis conditio, ut homo peccali tui, quod vitare vel sectarii responderint. Quamquam Pelagius, cuni
non potiil, rationem prmslare cogatur, intrare in con- interpretarelur hunc, loctim, Aposioli sensum longe
tpectu Domini, et judicium suMrerOmnipotenliscom- alio abduxit; aitenim (In commetit.ad c.n Ephi. qd
pellatur, edere causat suorum geslorum, qum tot vilce Ephes.) : Quando mens nostra rebus terrenis et car-
mm mtatibus percurrerit, cum tnundus a peccatoquivis naUbut inhmrebat, non sotum detiderabamus, sed et
tsse non potsit, ut ab ipsis cunabilit prius obrepat in-. faciebamut qumcumque mala cogilatio stiggessisset;
fantim culpa, quqm sil uliut sensut erroris. Quamque ita nos paternm tradilionis consuetudo possederal, ut
illud miterabile, ut brevis-sh vila ejus, dulcis illece- .^ omnes ad damnalioriemnali videremur : Deus autem
bra, multiplex mrumna, iracundia quotidiana! Ilaque " mitericors, eic. Quse videri potest responsio qusedam
in exigua delectatione amaritudo petpetua est: ln ad locum Apostoli in libris de Libero Arbilrio pro-
Commeniario lamen ad illa Psalmistse verba : Ecce latiim : siquidem scripli sunta Pelagio Coinmentarii
in iniquitalibut conceptut sum (Ps. __,7); testimonio post hosce libros, annis saltem duodecim.
Jobi utiiu-r, sed, ut lunc erant lempora, iinplicate de Pugnatum est igittir a catholicis invicle testimonio
re nondum satis explicata. - AposioK : Sieut per unum homhtem peccalum in
Jam vero famosum illud psalmi L : Ecce in iniqui- hunc mundum inlravit, et per peccatum tnors, et ila
tatibus conceptut sum, et in peccatis concepit me in omneshomines mors pertransiit, in quo oinnes pec-
mater mea (Pt. L, 7), ab omnibus fere calholicis caverunt (Rom. v, 12); et : Sed regnavit mors ab
productum est, ab Uilario in psalm. cxvm, Ambro- Adam usque ad Moysem, etiam in eos, qui non.pec-
sio lib. l de Poenitent. cap. 2, liieronymo in cap. caverunt in similiiudinem prmvaricationh Adm(Ibid.,
XLVII Ezecb., Augustino lib. n Oper. Imperf.cap. 73, 14); et : Sicut per unius delictum, in omneshomines,
et lib. m cap. 12. Verum, cum lOcus iste alferri so- in condemnalionem; sic et per unius justiliam, in
leret, ut ex Theodoro apud Photiiim cognoscimtis, omnes homines, in justificationem vitm. Sicut enim
noii constat quid responsionis a Pelagianis dalum per inobedienliamunius hominis peccatores conslitttti
sit. tunt mutti; ita et per unius obeditionemjusli coristi-
. Augustinus, cum alibi ssepe, tum maxime in ulro- tuenlur nmlli, etc. (Ibid., 18 e. 19). Hinc enim tria
que Opere contra Julianum, tota oraiionis vi argu- confecta sunt : primum, morteni idcirco in omnes
tnenlalur illud Ecclesiastici : Grave jugum super pertransisse, propler Adami peccalum, quia pecca-
filiot Adam adie exilus eotum de ventre matris eorum, C i tum pertrahsiit, id est, propagatum est; alterum,
utque in diem sepullurm in matrem ommum (Eccli. pertransisse peccatum in eos eiiam qui non imita-
XL, 1). tione peccaverunt, sed propagatione sola; postre-
Argumentalur et istud Sapientise : Non ignofans . BHIHI,multos per deticlum Adse in perditionem per-
quoniam nequam ett natio eorum, et naturalis maliiia venire, perinde ac mulii per Christi justitiam justi
ipsorum, et quoniam non poterat mutari cogilalioiUo- conslituti sunt.
rum inperpeluum; semen enim erat maledicium ab Argumentum hoc adhibitum est, jam indc a pri-
initio (Sap. xu, 10). Sic enim ait : Nempe de qui- mis temporibus nascenlishseresis, id est, antequin-
buscumque dicat isla, de hominibus dicil; quemodo tum sseciilum; fuiique velut Itindanientum, quo
esl ergo cujuslibethominis malilia naluralis, e. semen deinde Ecclesia senlentiam catholicam definitiunem-
malediclum ab initio, nisi ad illud respiciatur,. quod que suam stabiliri voluit. Illtid certe Milevitana syn-
pcr unwn liominempeccatum intravit in mundum, et odus in lilteris ad lunocentiurii 1 ; illud Airicana in
per peccatumtnors, el ita in omnes homines perirans- canone 2, Arausicana secunda in canone itidem 2,
iit, in quo omnet peccaverunt (Lib. n de Nupt. et Tridentina in sessione quinia, Zosimus Poniifex in
Concup. c. 8)? tractoria, Gelasiusque in epislola decretali ad epi-
Julianus (Lib. iv Op. Imperf. c. 123) argumenta- scopos Picseni, tamquam apertum lidei testimonium
tionera Augustini vexat aCriter, nititurque ex ea ipsi protulit.
Mauichseain affingere impieiatem de natura mala; Et vero, ipsius vi cum vehementer se premiPela-
negat vero inde peccatum originale probari, quia giani senlireni, nibil non cxcugitarunt, nibil non
perinde a Sapiente dicitur Chananmorumsemen ma- ,p. dixerunt, quo videri possent, et inde se expedire, et
ledictum, ab initio, atque abisaia benedictumsemeri simplicioribus raentibus persuadere, eo loci, non de
ltraelitarum (Isau LXV,22, juxta LXX). Unde con- peccati traduce, ut tunc leniporis aiebanl, sed de
cludil seminis conditiones illas, cum sint oppositse, imitalione quseslionem esse.
ad peccatum originale, quod generale debet esse, Singulas ergo voculas consectati sunt, singulaque
atqae una ih omnibus ex causa oriri, non perli- adjuncta argumenlati in rem suara. Dixerunt primo,
nere. peccaium Adami cum jusiiiia Christi ab Apostolo
Atque h__cfere sunt quse ad fidem peccati origi- componi, amboque sequari: quare Adamipeccatum
nalis propugnandam catholici ex vetere Testamento in omnes non transisse, quia nec jusiilia Clnisii iu
afferebant primis illis leuiporibus : protulerunt e omnes transiit; idque indicari volebant voce hac
novo (Rom. m, 17) alia quinque, sed quorum duo, multi, qua usus est Apostolus, consulto abstinens a
quse partim ex communi lege baptismi, parlim ex generaliore. Dixerunt deinde, peccatum ad multos
peccato habilante in membris sumpta sunt, perli- islos transisse, non propagatione, sed imitatione:
nere magis videntur ad rationes conficiendas quam nocuisse enim posteris Adamura, sicut profuit Chri-
ad rem suo solo pondere firmartdam. Tertium vero, slus, exemplo scilicet, quod ille mali, iste boni ope-
quod de mortc eranium in Adamo, omniumque in ris prsebuit. Dixerunt postea, Apostolum, si de pro-
Christo resurrectieae antea memoratum est (I Cor. pagatione loqui voluisset, non diclurum fuisse per
xv, 22), rem per se iren efficiebat, sed ratiocinii unius delictum peccaium intrasse, cuin propagationis .
tantum admimcule, qno causa, ut aiunt, ex eDectu, opus sit duorum. HsecJulianus prolixe, Jibro secundo
PlTROI,. XLVHI. 21
651
i-;:-',i<-.-i.I.:£? ,AD PAMEM PIUMXUjS^ --ci>.,s-
.......* . iU_i.ji.._v}_u>:.i!Vi,-a;-''.t>UE;(i.i'-.i:î.'. y,_,ti<£_—r.I.__:_.'_ .]-y;r} -'..>, iîiAs;>iivt<,1_o. .î *,, ,_:-,*,£,* 652
,.r.,i,-,-r
IfosTefiOfiSiioperiS'a&irerstiS''& ugiistiritiaiyJisid^qUiB. A si uftra fueril jam dicla parabola ista in israeL:_i)uo&
PeUigiuS4nM_oih'fiiferitafiif ih'Epistola.n!!a;dRoraanos,: m"a.n_h_mnes ;cmi«!.Kjmeis,iM^
. GcESlgsTihsîMibrOc&n^ elw.nifriasfilU;i meaimrif; <oi.iimfli,(/jir?;pe,ec_i| ,\_ipm^nei-
stra^sset^jsiqriidetri;eiPCatholi*ci;_fefiiiaruivt atite anw. «eiufs<.Eaee/i,vxviii.il3); Ehiteru.mi: i-MliuS:;inquiti
4____ fquo JuHanus' ad SCfibendtira opiis istud ac- Hoji;saccipiet:mmqUUatem: pairm, i)ieque_pqterfpccipiet
-;<ii
Cegigit.U- ...'.iJ.ViOSfi-iJ 'i<SÛ,2;<.si..,ur£i -
;'<_;><:'i'.(>sil|l.;. 'iirtil biiquitaiem:jfili'ii(dbM.,&ty. iEfeite.rurai: Li/nHmijiuertH
^ »HInc-q'uiie_iti6Lfi_siaq'uiii%^ «At» \jue.ivestmmsscundwri_vitirnsuami}u4icakp:yos,'Mm
Gi#iStus''SOliê~seiri"plQ'bfofU(îiVlioi^ iirmli-,'.diciliDominusJ(Ibid.ii30)'.'v¥is.hujus._[oci.<£a-
fuerit.. vet 4ihica#yel jJ0tissiitia5;yehiendi«causspaai jem. fuit qii* iprioris.;;Ipsuraf(quoqiie:ig4rîer-i)ulia-
re!iquis}vitffi'-.in^dWriIi,i,h;46-*kfei]dereK'iûaTaiioh« Mis^.non soltira.,toiidera;*5'ier_tiis;jJesGripsiVi3Hbeljo
jri;_titia;Gliristi'pfofici^ fidei, sfedretiariidibÔi.quartapriQrJLs operis, tertiogue"
lariiion possunt.-îiomodo-pafvhli^rai-possinti^fe'- posterioris,. verbosi-Kime,argumerttali)Sjest.:;ii"!i.;i;'u,r;«
deriteSv.!euih sQiisiijredeiiiibfisClhfistipfosit ' justiiia' • siResponditiApguslinuSi-,idiciumisiiludîropheiicura;
ûa- raiiOne Ghfistifs' irifanlium1*uici»• queat\ tyel •re^ essei promissionem i-rioviiTesl8n).en_i,iet;:spiriiuaJis,
dfemp'tor,-vel's.alvatbret;Jestis- Ati <prp1ip'_iis" mortpui ba.Tediiaiis;ad:alteriirii saicuInmjpfiEtinentisîdeiiini,
sit.-ljiio =ver'bh^qijid''ipSticQtufii^ -ilir-difefiam-homlir.e'. agi;^ralia.iReidemploris:,_ut.;paternum_tcl)ir:Ographu_n;
GliristodebearitVQtiamciuaiti etaiia-eiiainoccasi&hej ,deleat^simulque eflicktiiufeiienao alterius.voJuntato,
baptisitii^ seilicet -pafvulbrutii;' quaestiones ejusniodi sit!ireusysed,unusquisque;pOslmodum,,,pno se raiio.*;
discussa. sunt. -•^nemreMit i(Lib.im-,)prioris^
;:;f ,:;!;:: jiftiu.m^s-! : <s;oi|«atev :.. f" .•j.-ie- .sii.ihsJKis % fesiiniîes.er.icirisJ^58se" seqq.)..iid veroicomprojat,
§:II.,!Qua_:,lBstiniG_iia; ScBipturaruaija.peJagiaiiis.prQlata Jereniiae ;testimonio;,quii_cum.peue .shiiiliatdixiHset;
, giht; quid •respohsidatiimaicathdlicis; qua. inde quse- secutus
'-., stioiies ortse..„__..„.,. .,,._. ;,.__.-.,,,...,,.,..,. .,....,, .__., etconsumihabb ;adjunxii;-:;£cce_ites.tieniMni;i.t_j_pit'0.owini»s,
'' domuiJsrael, eldomui Judatestamen-.
,Testimoniis.<Scripluf_eiiquseJcathQlici.proferrertt,' tumunovuriii: non secundum teslamentum,quod: dit-
opponeiidasputaruntiPelagiani alia Scriptura.i<tes_ir. posui patribus eorum (Jerem.xxxi;.aI!._In_novojgi.,
ltionia, quibusi.suam senteniiam,hsix qria ipossent ttir-fTestameiito:;jdelelo;.,per. sanguinein Mediaioris
ratiiinev «laderent. Iduveroprsestiteriinl hacinipattei' paJefno-Chirographo,, ihcipit Jiomo;paternis debilis;
quodiiriialiaiquaeuhique soliiii-' sic enim'Ccelestius jamindmesse.iobnoxius renascendo, quibus fuerat
iiiitertiaitparteJibris.RaiiocinaiiQniihi, .eum sagereljde. 0bliigatUSi.IiasceildOi<;;,f -'.. ;;;;,:;;,3 at; .... <*•;; i,hij%:,
imêCCariiia^Hestimoniaatestimoiiiisônipflsuite-JSQn ««lUaiturparUerApostoH,tesiimonio,iquod, in shara
dtibiuiii/:quiiiddem;'ut-efat su_eimeljiodi fetineutfs-.' qii6que.iconlessionem.:fldeiiJulia;hus ]inseruit.I{ £#_;
simijs;1,.oteefvavewt in; libroi;. adversusiTrriducem iVip«on5;.;op£risic_.4): Omnesleriim.hos manifestari
peeeati .i-iii quouamenignottim est quaj-.iadliibuerit^ o:portet,-ante,iribunal;Glirisii,. utsrPfeftii unusquisque
eisi'ialiqua adhibuisseisconsietij-iveliiexeo^quod-xin ptPpriacotpofiSiprouUgessit,.sivebonum,-.sive,malum,
ffagnientiS.honnullaiobliqueitangunlurii; Ipsaaulein (II Cor. v, 10). Quaerebat vero Julianus id quomodo.
pfoculi; duMorMndefaccepiUjiuridQPelagius let-Jnliasr in)pary.ulis.:quibuscumque_:nccipiîosset s,:£it«KiiUiil
niisêx RuIiniSyritiiibro, :exi.quoi,'ssiclamquam ex maiiigessemnii,->ma5ime^q.ui,pE_ematur.eobeunj;< ne«
fontftHliaeFesi.siCcelestiana.Musiaesu;<i . «s.i;;:<;u;-ii=>.ii_ nisi de-cjieribus pnopfiis malis.,
. uPelagius iadduciti djctum Pauliiu Sihe::Iegeipecca-4,j judkium;ex«rcealuf4 -aftespohdit'.'.Aiiigustirius,dn;tilroque :.operecontra
tuniiinortiiurn erat:;iexseo ehimi:-coneludi<t<-:ifJSi;'ici.t._.< IC Mianumv,ei'in prioresîifr: miitap. i).qiiidem.in*;
l-eicsiion,Esset.,:}?6ee«ii«n«^ lerrpgal, an manifestandi siril parvuli, an non. Si.npn.
Adairiiper.-.ifdduc'emiassemnl ittd riossxenireiipeccatmm mariifesfaburitur,quidde ddjtivat; inqnit;_;isla .sml_en-
(Qornmeiiidad'cajKivii_Rani,s6)iisQuasidiceret.isP.ee-. timlifquandoâd^bs )ion<perlinei,quorummuncsagilurt
calum in his nullum esse potest, _n.:q_tibiis"<nulla<eausu<?iiSv';qufeimmianifeslaburitui\w4uompdo npoHat.
esilegiseogniiio;iiiullaasefoiestiiifparvulis: iu ipsis eorumxquhcjuci.quodgeSsil,y.q.uijiihiL',gessit,.misiquia
jgiiuf pecca.ttimiesjuquasisimor.tuum.is..-U'vu{ui ai_.i pertmet; adxosi-quoii per.corjia e_tibra_geilanlium,>Jive
«•!Adduxitaplunai<J.ulianus*, q>artiih in ilibeiloe Mei credunki <sive:mon,ctedunt?.Propria_cotporis suienim
suajiipariim.in.operibusxluobusiconina sanctum,Au»< dia;itii^«oit,i_!d;«ti_im^_i__.igueLii)_i.ieipso</ai)iii;itien
gustinumi. sed-euiiciaMfefeimtituatris.est, qnemadr ftertinef, settv»Inpostef iofe .autem {\Lib,.m, mp-. Ifl9.);
niodum et.Pelagius. illudt.suum, a ,Rufino._sic tam- Dic,ergo',-,v_2_\t., quid boni per~£orpus.,gesserintproprip
quani.»primomefaria.;disctrinae, ,<non quidemtmagi- libMrMyarbihioimlre£ipiant:r£grium\Dei,,tam\miagtmm
stro;' cuiiiididiceritia,TbeodDro,<,sed-'Scriptoreii.cura bPnum.ymut.yuid.ittiuli egerinl pr.opriavvoluntate', qui
Gra.ceiscripserii, anteiipaiefaelapi EatiniS bseresim.: parvuli abalienabunluf ab hac vila Dei.iQuod,i<si,.ut
:::RufiDus-.igituripraiiium:;usus;est-.VjerbisjDei dieen* neeesseesf,,fatdUtis,,sin&uUisop_ci;ibuslib:e.iimvQluntqt
tis ad Moysen : Non morieniur palres pro filiis,_he'que quai tgetit;quisque,petcotpusîitosin GhrislpMyificafi^
fifii pr6<pamnlibus;mnitsquisque:iiipecfiat:0, suomorie- curAnon.falerisistosiin Adam.moti^tUhi scias. Adam
tun;(Deut. xsiv.;.':l<4!;fild; ipsumiiiifansiulitiisuuiriiiih Cht^siQ,ei£ojUf;ario.asjiei{t)nmamif»iuii?r,^lai-, _-,.f; i,.
HbeHum.-Julianus.iraotav,iique..tKagice in librolcitio f-,._»-siHQC'.'jiii
iocQaiasei;!C02pefuut,,qu-es.ti.oijes.: qu.aj:-.et
,
posterioriisroperjs;((_flpa'it_ietikeqq,),' N.is:autehirln rj ipssesalia toccasione;.nosiifia,iCon)raotiusferbuer,i!iit,
e6 eral, quodiita.Deusijudicare.credendiiis sil^jquoeJ QuomodoJnfantes, qui,:prKjnaatur.e,mQriufiiuri.perti'-',
modo judicandum prsecipit.-cum <sii:foijs_et exem- riereniiadsupremiim.CJiilstyudicium:, sivjeIiiii,bap.iir
plaT.omnis justitiae.-quaetin judiciis dpminarijdebet. s.niQ.itinctL-sint.jSiyfijnonssint cum.judiciura-deibpnjs
.oRespondit.iamen:Augusliniis;:{J.6i"fv),4egemi<;haiic op.eribus ;malisque.;pro_priis exerceaturi- Quani ;.ad
pertinere et ad filios jatiirsiiaios!jetiiadliQniineSifur; partein sint post sentenliam judicis discessurij.quj
dicaturos ; iionitem ,<;veliadslilios in;primoiparente lih_Ui_n.on fuerunt. Ah illi raedium quemdam in Jociun
damnatos,iinquout-mofiunturviila el ipeccaverunt». Tecedant;...' ei: ..v _:_, .iiisd M ICM^M,;, «cv;i Mti.
yel;ad:iDeiim;f«quisua.judicia^ sive cum per se.ipse e Adveriendnfn porr.o,_f;aJia quaBdam,[e.iScripluris
judicatjisive ctiniiper hoinitieS:v.icariosvi.nQU;alliga-
v,itfbac iege j:iqueraadmbdumi CQnstat-;exempJo-,-paf7 prQducta;[uissej.liira._i'JRuflno.i,tnra
ptorie;JuIianQ,iiCUj!i.smo4i
abLipsiusêxscrir
s.un:iidei)na_turali_usu conr
viiloi'iirn,,et qtii diluvio,,#gHi:Sodoi_iorum incendio, cubi.tjiSjjRoman,i ;;;deiSalvatiQiie,;matrutii_p.er„g.ener
ei.qui.stipplicio.Acliaiiiabsumpti stini. ;,-,_.<_>,.. n>_.__. r.a.Upjiemi.pno.lisyil Tjmo,t.ij;;desa)ictificatione,.fiJio-
-s.Atque.iiinc;nata qu-estiojfist,-ulrium pslilia velet, ruin a sparentibus.:JiJCof.r.vii;dejustilicatioiie homji-
ajterum pro!alteri.us;n_oxajpnnirii'.elianiaD.eo,',<.<.< _.um;fcr;iobedientiam.Pij,istiîBoihaii.;_v;i Sed jila,
-4s."I]iiturddeitide verbis Dei_pef^îEzechieleni.iresponr cuiti;v.aliierint.pftiiuS ;ad,conflrfflandasir^.iionessol-
deniis lsraelilarum querelaj, luere se parejitumvpecr- ysndasque jobjeclion.es^jquam ad id,iquo.d•!ageir_. torv_
cai*, sibique obstupcscere denies, cum patres man- per-.iSe ipsum conliciendum, ad rationes dilfwrre
ducassenl acerbam uvam. Yivo ego, dicit Dominus, debent.
883 DISSERT. VIK DE ORTU ET JNCKEMEN1?IS II^RESlS PEIÎAN^; 654
-îAdvcfiendum • deiride y-nullai-ferfe•pr olaia fuisse A j §-IHsQuas.fafiohes::a'd:a<_-fuend_i_nsipera
lestinioiiia-ab aUeruira paf ie;-qudeiioh qtiisque Sutifii caUiQiicipfotuIerinljaquiKus jdecJinationibususi h_erei.
iii-auctQfem retbfquere riitefeitir f iihlla etlaflij- qiise •' tjci,ieiqtj«indei_gu_sstiones,.orlffi,.;U ,„_,:,,,-;; ;=i _..,,;_;
iioii -diligeniitiS -discuSsa fuefirit_j ked laborahdtim PQSlqUam^visiiraest quibtis*SCfigtuf_eitestira"oriii|
calholicisieoiiiiagisfui55e.:quod;tete'ru'in iractatoruih pugnaturii sit.phiricetiiidey fuamûe-acritef parfeii
filures videreniiir-^fo PfJlagiaiiiS-IoCuiirtitqul^cOtitria utrinque locum hunc agitaverihti-Ohriftet «Jeiricepsj '
MaiiichsEOsveheirieriiius ifty^hef-erittirj; iinirib-cil®' iquoidsectitidutioipMposJiimtisi-o^tehder^.quibus.ca-
berrinii.,quiqfib iiiler.Gfi*cOS,'-<)rigeries)-DiodofiiS tUolieirdtibhibiisi-iqjuantflsi-iitite 1 ^d"icd'tiWti4i_gieiid6s;'p'er6±-
TaYsensis~iet~Th'ep.dbrusJ4lbps'ue^ }iac.es;haerelticqlstfsiîfitiyPoBîin-;-ilf£i:-y>6iâ' "Taciêi<jd
îanizarenV, Basiliiiset Cbrysosidnius videfi posseift dtiOcapitafeducijifiiqtiidemaliaeexp.afte parvulofuiii
VerLo laveret"-e-LatiiiisM'<>t.Ambfositis et.__.ilafitisj sumpt_e stitit--• aliae Cx pafte ihajdfum;. utrunique
titiofuiti ersWiititiia auctofitas, s'eiiieritiairi-dixisSeri"t| iahieri caput Pelagitis Stilitiliter advertitex lidc uiib
secUfisi'"ut-fiileriipofibiis,-id est, 1y eriiis riOn;usqu.e jpertdere-,Liqhod:iii) OmWlbiisriafufa dicittir Viliata
adeo_sQlliciieprovisisjiqUindicta-cpritfaJoViriiahum (Lib.deNatura). Advertit. etjam Atigtistihusi cum
et-ManicliKtim malefidi- lifCfStiCOf lihi luttirofum iiP- Pel.agiahls'ob|icefet-:quoddicer^ht^na.MfomA«ma«8!wi
sidiis palerenti. - '<;• .,- -«,«>-;•, .*>.;._ :..-•.-;, riequeinpdtvulis riiedicoindi'gereYquid''i'ahqest;rieqiii
- Advefletidtiih"eliam, •Hi'e'rbhyhiu~ra,3-ciljus< erat^-iea in riidjoribuS-!grtititi! ddjutpfid;,'quia sibi suffi,cieris eit
-
lempesiate maxitiia ih iriter pf.ela'idis Scfipliif 1
isauct-S- dd'Salutehii(Libi deNuiura ei.Grati &"()).< ;"-;"'•• i»
fitas, laudatutii ih'ifip-'-a-PelagiahiSfiiisse, qiiaihdiu . Ex parte igitur parvulofuiri-cathblicl argumeii.iitii
iiehipe visuseslipMs-p~05se,!-yelitistias-âffesfialii.i I, ; dtixef.uiit liuhc ^fefe--ih hiodum : Si vitiata hori sil,
'
"
veireliiiefMrtibtisferiiiriaru.ri''^^^ yel inîpsis ihTahlibus.,; natufa, hec uiium existai
que -precibiiSyiie <suisriioiitioriipUs-obsisteret: poisiea ofigihis .peccaiuni, ipfantes heque baptisnjb Chrisfi
wro quamprofide jragnare coepitapertius^ cMtimniam Cgeiit-,' atit -onihjndvad Clifistuhi fieftiheifi.,' ,ii£iqtie
passiini, paf lihi a Pelagio..-quasi coramovereltir itivi- paiidebeht eas sub DCojustomisefiasquibus obnpxii
dia erga vetefem amicum-{/fier.-in pfmf/iDidli)} ceriiuhtUf-:;e|efe aiitem "iriiarites"Clhristlbap,li»in«>,
parliifia JuliaripV-peiinde^c si niendacii Ohrisliihi, constaiiS est-fuitqhe sfempef(Ecclesiae to.fius fidesii
peccaliqiie. fetiiri fecisifeiîifr. iv op.-post-.ctip. i_7); eosdeiti' misefiis-Cohilictari .jairi'Hiahifesth, qtiam
partim a -TheodorO,;tamquahi,- Vel Manicliaeum, qiii qtiotidiana expeHeiitia;OStetidit; est igituf in iiilan-
hohiirtei iiatttf-i:peccafe-ilicerei {Phbl.cod. 177)'; tibtis peccatuiti diigiriaie, iiatufaqrie in ipsis quoque
vel Scripiur_e cofruptorehi, qtil qtiihitimEvangeliurri viiiata. • Veriirii lioii ratidciriiura'-pe^ partes siiigulag
irilroduCerei;- vel iiiiperifuhi,-qui yetus .Testameiitutn explicafi -debe[;'-:ei -'' pflhiUin qUiderh.', qua' sjiecfat
inepti cujusdam Helii-ffiidpepef vei leret. ivei Ecelesi_ii- baptishium; ,;• - -,---.- -.-=<; ;,."
rum pestemi-quasabsurdis siiisflpiniohibus inibtiefet. '":^Cafholici efgo"ab^rapiighaforibus peccati orig^^
Ad.verteiidumâritefi' Hiero*nyiiium sCfipsisse •sc.isciialiahi.uf(ftia tandei_ide caiisa pafviili bapiisiiio
itiulta, aiife'iiioias aPelagia"iiiS-qua;siiories,L.quibus.. Ciiristi e|eh'i'-jHaihque-sollicife giesiaiitium mahibtfs
bsereticos -juvare c're'di.pdsset,-sailein:a iriirius efti- ad ecclesiani ablueridi fefliiituf;: siri hilnus fei sirit
dilis- iiisi nientemcaitiolicamaliiindesaiis probasset: peccati a/pafehiibiis traducii.:Cuirique baptisih.u^
ii'arti;quibu"s'-inlbcis-Scfipitif*;Pelagi'ahi lir^sidiurii quem Ecclesia ministrat, et Ghfisfisit, eiahlutio qii_e-
poriebant, ettlirmameiittiih opiiiibtiIsHsti_e<, .htis iia ,_ daiii , .etregeheratib; seu yehovaiio ihiefiofis honii-
exposultjiml-pfopier, ahiieipaia quafiiJampfajtidicia, < C his.j. et iii feriiissibiiem :'peccatbfum/ et iir mpffe
liaereticofuhique afdeiispditihi, pfppius aPelaglaiiis', Glifisti:' et cerii~s:in'iota/-£iwI%sia't'it<iBus,'iisdemg'^
<|ua!'a'aB~Aug'u'siih6 jdistafe,"viaerivqtieat. Id obsBf-. saeraihehtj •yerbis, -itr brahibus cblebretuf;. sepfep
yavitJariiehrasIpreriSiS\Lib. vri deHmf.Pelag:cripif) i ilide afgiimbhfa "sumpsefuhfi - • Pelagianis;; saiie iiifi-
iriqiiiesliohe' de fratia- :pra8veiiietite,,;«'t•ihliid-iidfei,;. dioslssinia'.- \, ;' 'r ;i; ;. . •-'.,"<..
qiiod etiam videtur d£ ieliqiiis- fefe •gralije niystefus ; , ISaiiisi bapiisnVus,Jguem Ecclbsia CpnlTert;gairygiiis*,
faierij cuhi efiofes- $elagiaiYps'_s_ip'er ea fe haiistos; Gbfisfi sii,;id est,* JeSu',,qu'i sdtviiiri fcicii jropulum
•.^cribit-.ex-commeiitafiis" -Qfi^his in Episiolani 5
adI ««iflii-flpefieatisepiutti |'JIJaVi7i.rii',!.2'lJ; Redempttffis.,
Romah'os,"qudsh'eiiio riuhc i
Jegit"'iilsi-Laiiiiei quosque qui- deriilkeriieiipsumredeiriptiqm bniijibui (1Ti||.
;
ihfei^fefat^sêsl^&ieronyirius-ni&re' stioHd est;:LUt ii^ <ofi.lllieratiiiis ;• qui iripuii. suqsde fptestdteiene-
noii tani vei-lerit quani exposuerit.; atqiie ita seri- briri'um{CoUissl'il{ip);.ef "^tiîodi^liiuraj, îiSeMiel.
tehiiaS;ribriillibWiitervbluent.cfed.ijufe suas, quasi catOr oiiiiiiuiii diiigeriiiWsiiiie;.;pfosediilust<es't:' sr biij^'--
SbOrigeiie.aicceptas,* cuhclasqiie,' ut libuitj ornatasi iishius,iiiqhatiiîqiiblniaiiiies tiiigiihttiri'sitChrilti,
, -; •'- •' •.«_>'. '-'<''\ eos oporiet _veljhpc bapiisirio npn indigere ;'ypi ii
q'uasi-ad6jYfasset.-
I Avertehdum denique quod habet Pholius (pba.. egeiii,'ipsiiis'berieficio siilvafi,a peccatis j iedimi^
. 177iae-T!ieod0fp:Mopsuesieho,-derensofes peccatii captiyitafei. efiji Jde poieStaie fehehrafiirh, etc.!.Ctim
bfînaliH imptigria..i'e.Porr.o; mi{u\lyThepdprus:recte. efgb heqiie peecavCfihi^.necjueyeiiefihf m captiyitlr
quiderikfacii,jqiidd^mc ifrsd deiesieiur qc' repciritr irf-- tehi .afquiepolissfaieiridiabbli, siia. ybliintatis inerit^,
tefdnriiqiieoptiiriedc:valide ipsofuni ubsurdtis pt bttis- alieiia cefie ybluritaie peccayefuiii,, <Alieiia in capti\rl-
pltetnds opiriibriesrefeliat, riecrion sacfm Scripifitce? sytateih •.efieftiniy 1 alieiia' jti potestau»n' ^__%br__irjtf||i.
Ipcis-qiiibiisiUitibusi siitit, pfoprios sehstisaddpttihdp,, iiicideriiiifi Peccatura igituf pfjmi jibmmjs, ciijli
ui hmitirio iiripeiilqsreriargu&t;.Veritwi hoc *_:..pefpe- ptBnahi",id est, mbrieih pafiuiituri ipsis impiitatur,
luuih iioriesirriariiet Nestpfiisectafriih miillispqflu- peiijile!, si"bapiisiiiiis ablulidû^d^m-eytûtic^j^r
rire itdbisyisiiseil, elOrigeriisysaliem-de-fvne siippii- est, nembque; hjsi,9ui reiiam
ciorum,mussiiart,seriteniiam.-!L •. . ; vr% sdhcip,Hriiipifepo\Ssiiiri rjeqhumcceioruni-(Jodri.iui,%f,
' Ex Jiiiapeftiini -tesiy,primb;Tbeodorurii ointiibus> iiecesse'est^prpcul dubib u't 'sScrf._nenteLuhi'iîl,~"^^
]-
qtise cathoiici -pfofeffgiii testinioriiis f'esporidissB,, diviha qusdaiEqitint yefaciaajiiei.symlib,|ij id ppefi-jij-
seil resporisiories-pefiissei'magriohjsloriK.deMhien- turipterius quOd exteriii^BignlficMt,^tqiiie iiaflafio-
-
th. Deinde vefa esse fragraehta; qua. Mercsiior %i- •cfq aqiim iri;verbp vildi :(Eplie's.;_y_!S^) ,pafv<uitify.ra
scfipsit : cohtlnetur ehim • quario 5 ,excerptd -affirie i animfelmuhdetituf a ^macula; sed, qtia .tai^dera,".iiisi
quiddam t3rigeriiaii'aeseritentiM, ctijus irieminit PH<5- pjebcafi? et ciijvis peccati; hisi .ijuba.et alieiiuin est,
tius. Deriiqye;CommuriicoriviCioPelagiahos iriiperi- utloqui.fur Cypria'n_is., prpliijetlc^mîi^neî'!" k
tlam caiholicisexpfbbfas.se ild ehim quefitur A_u- pfQpiium,-u't ait AugustihhS, $:(i§0coniagjtiw'j_.'
gustihus Irequeiitef i pfiBstiierurii; vero Pelagius5- Posfea . si bapiismus,^KabW^yiffl,.t;%%ej;Sij6p-i
Juliahttsque.fr.equeiiteif.Pbstrenio ,id Habuisse Peia- s ciijusdaih iil^Clfirisio,' ^Vqu~B"_^_^_^yîfi|n^s'. sechndh_h
gianbs ih niorej jit hihil sibl dbjecthra isihef.ent abire SpirituhH i_ecess£!,estpûjiiS Jynjpriiiib^^m:a)Sa
sirie resporisiohe. Yide HiefhriytriUm ih epistula adi IViKsehibrttios, qiiani .Vej^Sî^r,^.'."^^^'.^^
Glesipliohlerii. - Adarii; neice-se pariifer pfiiis jti vSiastatieffi I^los
m AD PARTEM PRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX.SECUNDA. 656
esse quam renoventur, Clirislura induti, novaque. A sunt fidelibus procreati, sicutbeatas Paulus docel,.hoe
facti in Christo creatura. Mors autem illa pra_via , modo dicens: Aliqqui filii veslri immundi tunt, nunc
non est profeclo corporis, sed animae, quod pecca- vero sartclisunt (1 Cor. vn, 14). Simililcr aulem eliam
tum^ nec alia cogitari polesl velustas, quam qua beatus.Joannes dicit de procreandisfiliis, quia simul
Dei imagb homini, cuma Deo fmgeretur, impressa, atque nascunlur iUuminalionem sanctificaiionis ab
el.peccdlo quasi decolorata sit. unigenifo Verbo percipiunt, cum dicil : Erat lux veta
Quarto, vere dixit Apostolus : Quicumquebaptizali qum illuminat omnem hominemvenientemin mundum '
zumitsin Chrhlo Jesu, in morte ipsius bapti-zalisumus, (Joan. 1,9) Baptisma igitur jnfanles non propler pec-
el consepuliicumillo per bqptitmumin morlem (Rom. cata percipiunt, sed ul spirilualem procreationem ha- ','
vi, 3). Cum ergo in morte Christi baplizari nihil aliud bentes, quasi per baptisma in Christo creenlur, el
sit quam perinde peccalo mori, ac carne Christus ipsius regni cxleslis purlicipes fiant, sicut bealus Pau-
mbriuus est.parvuli procul dubio, cum baplizanlur, lus docet hoc tnodo : Si qua in Christo nova. creatura
peccato, moriuntur : cui autein, siquidem origine (H Cqr. v, 17). Et ilerum : Sin autem fUiiet hmredes,
iiiilliim iraxerunt? _ hmredesquidem Dei, cohmredesautem Ghrisli (Rom.
Quinto, confiteiur Ecclesia, unum baptisma in re- VIII, 17). UndeGornelius(Act. x), qui testimonio Dei,
mitsioneiri peccatorum : nulli ergo alteri, conferri justilia nitebat, quique baptisma Spiritus, sicul et
potest, nisi forte dicatur vanum quoddam et mendax Aposloli, perceperat, el sancli Spiritus particeps erat,
symbbluiii.quam peccalori; paryuliergo peccalores, quo in se inhabitante, peccalum penilus habere non
non, voiunlate, sed origine. polerat, necessqrio lamen etiqm illo baptismate, quod
Cum tandera in baptismo exorcizentur parvuli "T. per aquam tradilur, dignus habilus est, ut, secundum
atqueinsii.fleriuir, aut vani sunt quos Ecclesia Dei bealum Paulum, complantalus propler mortem simili-
ritus adliihet, aut a parvulis diabolus abigitur, sub tudinis Christi, eliam ipsius returreclionit cohmret
cujus hactenus potestate fuerint.vel laniquam filii exisleret (Rom. vi, 5).
ir_e diyinre, vel tajnqiiam servi sub domino moriis Et postea (Cap. vn, num. 48) : His qui credunt in
atque peccati. Unde Augustinus Pelagianos allo- ipsum spiriluatem adoplionem largilur el dona, el ef-
quens, cum hoc argumentum traclaret (Lib. 111 ficit regni sui cmteslh hmredes, sictit ipse Dominus
prioris OperhceniraJul. c. 5): Pergite, et sicut dici- noster Jesus Chrhtus docens dicit: Amen, amen dico-
lis : In sacramento Salvatoris baptizanlur, sed non tibi, si quis non denuo nalus fueril, non potest videre
talvantur; redimunlur, sed non liberantnr; lavantnr, regnum Dei (Joan. III, 3). Vnde infanles qui in pecca-
sed non qbluunlur; exorcixantur et exsufjlantut, sed a tis non sunt, merentur lamen baptismatis graliam , ul
pdieslaie diaboii non eruuntur; sic eliam dicile : Fun— in Chrislo nova generalione creali, eliam regni ejut
dilur pro eis sanguis in remhsionem peccalorum, sed cohmredes efficiantur,secundum beatum Paulum : Si
nuttius peccati remissione mundantur. Mira sunt qum qua in Christonova creatura (II Cor. v, 17).
dicitis; nova sunt qum dicitis; (alsa sunt qum dicitis. Pelagius, cum litteris quereretur apud sanctmn
Mira stupemus, nova cavenms, falsa corivincimus.Ob-- Innocentium se infamari', quod negaret parvulis ba-
ser.va quomodo sartctus doctor argumentura suum ptismi saciamentum, et absque rederoptione Clirisii
iifmet Iraditionis pondere , cum novitatis arguit aliquibus regna coelorum promitleret : Numquam
Pelagianorum commehta. ego, inquit, vel impium aliquem hmreticum.audiviqui
Postremo denique, cum unus sit, sive qui parvulis, hoc quod proposui de parvulis dicerel; quis enim ita
.siye qui majoribus coiifertur baptismus; cumque C erangelicm lectionis ignarut est, qui hoc affirmare'co-
t"isdehi sacrameuti verbis in ulraque setate celebre- netur? immo quiyel leviter dicere , aut senlire etiam
tur, eaindem pariter vim habet in utriusque modi possit? Deinde quis tamimpius, qui parvulos extorlet
lioininibus; atque ita, non minus in parvulis quam in regni cmlorum esse velit, elnon eos baptixari el in
niajoribus aniniam abluil a maciila peccali, idque Chrislo renasci pMet, cum aperte dicat Cliristus: Nisi
operatur quod ablulionis symbolum loquitur. . quis renatus fuerit ex aqua et Spititu sancto, non
'.: Pelagiani, cum propter haec argainenla, jam inde potesl introire in regnum Dei (Joan. m, 3)? Quis ille
a primis motarum qii"estibnum temporibus, intole- lam impius esl, qui cujuslibet atatis parvulo interdicat
rahda quadaih invidiaflagrarent, ipsorum vim suis communemhumani generit redemptionem et in perpe-
•rlibus, idest, cavillationibus, meiidaciis, etgenerali luam certamque vilam renasci nolit eum qui natut tit
vocum arabiguitate declinare conali sunt, pariini ad incertam?
Vetbrquendo sua in catholicos tela, partim dislin- Et in libello Fidei (Part. m, num. 17) : Baptisma
ctibnum subtilitale infringeudo quae relorqneri non unum lenemus, quod iisdem sacramenli verbit in in-
posseut. fanlibus quibus eliam in majoribus asserimus etse ce-
Priirius igitur erroris parens Theodorus, ut re- iebrandum.
Spbnderet qua_renlibus quare pueri sanciissimis my- Quinetiain, cum inlerrogarefur a piis quibusdam
sleriis communicant, cur baplismate digni judicantur, catliolicisqueamicis, respondit (Lib. de Grat. Chritt.
nhi quia et ipsi peccalh abp,ndanl, insilo in naluram c. 32) : lnfantes in remissionem peccalorumpercipere
ipsam peccato, in peccalorum enim hmc remhsionem baptisnium. Quae cum retulisset Augusliuus , subjun-
ionferuniur, i duas esse peccaloruin remissionesas- JJ git: No.n hic dicit in vcrbis remissionis peccatorum,
seruit : alteram quidem de cqmmissh; alteram vero sed eos baptizari in ipsam remhsionem confetsut etl;
inipeccanliam ipsam, seu non amplius peccare, ve- et tamen, si ab eo qumrerelis quid peccali eis credatur
niamque perfectam , el absoluium peccqti interitum. > remitti, non eos aliquid peccati habere contenderet.
Hmc ccepii,se manifeslqre ex quo Chrislus Dominus Ccelestius in libello Fidei, cum totidem verbis de
carriem idduii,et nobis dari ev app«Swvo_- _x«qm;per- baptismo quibus Pelagius dixisset addidit de suo
feelevero dalur, et pro bonh operibus, et in inslau- (JVttm.18): Infanles autem debere baplizari in remis-
rdlidne post resurrectionem, quq ut potiamur, et nes, sionem peccatqrum, secundum regulam universalis
ttinfanles baplizanlur (Pliot. cod. 177). . Ecclesim, el secundum Evarigelii tententiam, confite-
Rafihus Theodori discipjilus ante ann. 400. Sin mur, quia Dominus statuil regnum cmlorum nonnisi
vero, inqurt (In libel. Fidei.c.6 num. 40), quod ipsi baptizatispesse conferri : qued quia vires nalttrm non
asserunt (adyersantes catholici), propter peccatum habent, conferri necetse esl per gratim largifalem. In
Adam moriurilur infantes, dicunt nobis cur statim remissionemautem peccatorumbaplizandosinfantesnon
bapiizali mortem gustare permiltuntur : quippe cum idcirco dicimus, ut peccalumex ttaduce firmate videa-
omhes,qui baptizaii sunt, el propter hpc filii Dei faeli, mur, quod longe a caihelico sensu alienum est quia
peecotttm hqbere nori 'possint. El tiquidem propter peccatum non cum hemine nascilur, quod postmodum
ptcctiiumiAdambapiiztinturinfantes, qui ex parenlibut exercelur ab hominequia non naturm deliclum esl, sed
*Ghriitiariis nali sunl baplizafi minime debebunt, et vcilunlalh esse demonslratur. Et illud ergo confileti
guqii 'taricti' pidinde habebuntut, quia de patentibus congruutriestj ne diversa bapthmalis genera facere w-
657 DISSERT. VH. DE ORTD ET INCREMENTISHJERESIS PELAGIANJE. 0S8
deamut;'et hoc ptmmunite necesSarium, ne per- my- A in contrariam partem: hec eo tantum modo quo Ru-
tterii occasionem,ad Creatorit injuriam, malum,ante- finus, sed islo eliam quo Ccelestius. Si peccator pee-
quam fiat ab homine, tradidicatur homini per naturatn. catorem genuil, ut parvulo ejus peccatrim originate'in _
Julianus in libello Fidei (Parte i num. 13) : Bap- baptismi susceptionesolvatur; fustus ergdjus.tum gi-
tisma, secundumexemplumEcclesimel prmceplum Dei, gnere debuit. Et: Si bapthmus mundal antiqttum illud
unum falemur, quod omnibussimul mtatibus necessa- veiernosumquepeccalum,qui de duobus baptizatis' tiaii
rium veraciter, et iradimus et tenemus; et veniam pec- fuerint debent hoc catete peccato;npn enim poteruttt
calorum ad regnum calorum dicimus invenire nemi- ad posteros iransmitlere quod ipsi minime habuerint.
nem poste, nisi qui baptitmum fuerit conseeutus. "Variis igitur eloculionibus unam dixerunt, senten-
In priore Opere advefsus Auguslinum, postquam tiam: sed inde magnam sibi conflarunt invidiam ,
gravissime questus est baptistni quxstionem stise quasi filios ipsi fidelium assererent non egere bapti-
parti apud ignaros invidiosam mendaciis adversan- smo; qna tamen vicissim invidia cathoiicos ohera-
tium factara fuisse. Gratiam, inquil, baplitmatis dici- runt, perinde ac si cx dogmate fidei sequeretur non
mus, non pro causis etse mutandum, quod ipsa dona egere baptismo filios fidelium. Quare reciproca isth.ec
tua pro accedenlium capacitale, ditpehtat: ideoque altercatio visa est ce-ntinere totius disputalionis
Christus, qui etl operh sui redemptor, auget circa ima- suriimam, sed Pelagianis adversam : atqrie idcirco
ginem suam conlinua largitate beneficia; et quos fece- Innocentiiis constiluisse dicilur, adversus Pelagium
rat condendo bonos , facit ihnovanda adoptandoque et Ccelestium (In Ub. Pontific.) , ut qui natus fuerit
meliores. Ad Iwceverba, vide quid Augustinus (Lib. deChristianadenuo nasci debeat per baplismum. Id-
III contra Jul. c. 3), atque etiam Mercator in Sub- n" circo etiam Juliamis exsecratiir' euiii\ qui dicit dt
notalionibus afferat. duobus baplizatis natum, vel de muliete baptizata
In posteriore Opere hunc ipsum prioris Operis pronalum, baplhmqlis gralia non egere (In. libello Fi-
Jocum relractans, ait (Lib. i, c. 53): Cumdixissemau- ~ dei, parte m). Qua exsecriatione conafus'" est Objeclum
etorem Deum cmliet lertm,omniumquequcein eissunt, sibi crinien in auctores regerere.
ac per hoc et hominum, propter quos cuncta facta Observandum pariter, Pelagianos catliolicjs in-
siint; non autem me fugtt, inquio, cum hmc dicimus, terroganlibus cur infanles, si careant ofiginali ma-
illud de nobisdisseminandumetse, quia gratiam Christi cula, egeani lavacro baptismi, magnaque vi ratio-
Domini necestaridtriparvulis non putemus, quod Chri- nura pugnantibus, respondisseiia, ut disiinclionibus
tlianos populos laudabiliter et vehementer offendit, si iufringere lentarent vim rationum ; sed distjnctiones
tamen dicli per se nefarii non nos arbitrarentur au- videri veilent ex homilia Clirysosiomi ad iieopliytos
etores. Eo enim modo nec de fratribus suit falsa cre- snmere, ubi pugnans ille adversus quosdani ccele-
dendo crimenincuttetenl, el ttudiosos se citca amorem stera gratiam baptismi in sola peccalorum remissione
fidei comprobarent.Muniehda igilur nobisista pars est • conStituenlCs.posthohoresaliosdecemcompulalos:
contra impetumvanitalis, et eonfessione brevi os oblo- Ilac de causa, inquit, irifaritulosbaptizamus, cum non
quentium consuendum.Nos igitur in tanlum gratiam tint coinquinati peccatis, ut eis qddalur tanclitas, ju-
baplismatis omnibus utilem mtatibus eonfilemur , ut stilia, adopliq, hmredilas, fraierriilqs Clirisii, ul ejut
cunclos, qui illam.nori necessariam, eliam parvutis pu- membta sinl, et spiritus inhabitatio fiank Hanc porro
tant.i mlerno feriamus anathemale. Sed hanc gratiam Chrysostomus homiliam dixiiAntiochia., atque adeo
locupletem spiritualibus donis credimus, qucemultis ante ann. 598, quo ad Ecclesiae Coiistanlinopolitan_e
. opima muneribus, ac reverenda virtutibus, pro infir- G thronum accessit. Usi sunt auiem ipsimet Chryso-
mitalum generibus, ei humanorum ttaluum diversitati- stomi verbis Pelagiani, et imprimis Rufiiius, sed
bus, una tam remediorumconsolalricequam munerum Julianusmaxime, qui! in omnibus suis Operibus banc
virlute medicatur. Qum cutn admovetur, non est mu- oblrudit homiliam.
. tanda pro caush ; jam enim ipsa dona sua pro acce- Observandum eliam, eosdern lia_reticos, ut com-
denlum capacitate dispensat. Sicut enim artes «mnes, munchi fidelium omnium offensionem effngerent,
non pro diversitate materiarum, quas arripiunt exco- lohge pluriiiia in speciem catholica admisisse: com-
lendas, ipsm quoque, aut delrimenta, aul augmenta pa- munem videlicet oinnium, etiara parvulorum , re-
tiuntur, ted eodemtemper atque uno modose habentes, demptibnem a Chrislo, Pelag.; nro parvulis quoque
multiplici decoranltir effectu; ita el, securidum Apo- Christiiiri esse inorlutim, ae sangiiiiiem fudisse,
stolutn, una fides, unum baptisma, et multiplicanlur, Julian.; ebsdem per baptismum fegenerari, Rufiri.;
et dilalanlur in donis, nec tamen in mysieriorum mu- renasci, Pelag.; et novani Jieri in Cliristo creatu-
tantur ordinibut. Sed hmc gratia non advertalur justi- ram,' Hufih,; oninibus opus esse lavacro Christi,
iim, qum maculas eluit iniquitatis ; nec facit peccata, omnes; etiam. justis, ul Corhelio, Rufin.; eliairi na-
sed purgat; qum absolvil reos, non calumniatiir innotis ex fidelibus, Julian.; baptismum tinicum pro ma-
cuot : Chriilus, _enim, qui est siti operis redemptor, joribus el infantibus a Chfistb instiluuim , Pelag.,
auget circa imaginem suam continua targitate benefi- Cmlest., Julian.; qui iisdem verfcis ritibusque in
ciq; et quos feceral condendo bonos,facit innovando utraque .etate celebrari debeat, Petag.; qtiique in
adoptandoque meliores. remissionem peccatnrum suscipiatur, Theod., Cos-
Et paulo post (Cap. 54): Ecce quanta confestionit j> test.; atqtie id fieri secundum Ecclesiae regulam et '
"
tuceei eos qui baptiima parvulis denegarent, el vos qui Evangelii formam, Cos/est. . ,
ejus prmjudiciojustitiam Dei audelis maculare, repro- • Observandum posiea,.cum pnstularent caiholici
bavi; prolestant aliud menon tenere quam intlituta qua tandera de causa Pelagiani assererent opus esse
mysteria iitdem quibus tradiia tunt verbis in omrii baptismo parvulis, nen aliis respoudisse vcrbis
prorsus mlate esse tractanda, nec prg causarum varie- quam Clirysbstomi, ut eis addatiir sanctilas, jusiilia,
tate debere mutari: verum fieri peccaierem ex malo adoptio, lraternitas Christi; ut e_iis iheihbra/ fiaht
perfecte bonum; innocentem autem, qui nullum habet et sancti Spiritus templa; tii lia_fedes Dei ht Cliristi
malutn praprim voluntalis,'ex bono fieri rhetiorem, id populus; ut regtium cbelofumconseqtiantur,, quod
est, optiinttm,ut amboquidem inChristi membra trant- quia natura. vires non liabent, conferri necessc est
eant consecrali, sed unus deprehensus in tnala vita, per gratiae largilatem; id est, quod aiurit iri scholis,
atier in bena ttalura. Ille enim innocentem, quam ex 'ut ex naturali statu in supernaturalem eleventuf.:
oHu acceperat, prava acliqne corfupit; hic vero, sine Observandurii denique, verSipelles haifelicos cbhr
tattde, tine crimine voluntalis, hoc solum Itabetquod tra rationes catholicorum sex priaesertjm distinctio-'
a Deo condilore sutcepil; qui infucala primmvitalefe- nibus se defendisse. 'V:'.
licior, bonum timplicilatit tum vitiare non potuil. Contra primam meminefunt gemina redemptio-
.Girca lisec liaeretieorum dicta, observandum mihi nis; alierius, quaproprie redimaiitur capiivi; alte-
videtur primo, Pelagianos argumeutuni a baptismo rius, qua quid prbprie dicitur Cirii, uf iiihabiianda
petitum pro peccato originali astrucndo, adhibuisse domus. Cliristum atebant suo sanguine redemh.se e^
6S9 AD PARTEMPRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIXSECUNDA. 660
"jieccatoresvelut captivos, et irifantes velut tempia, A __memum ex baptismb ihfantiuni non adhibuisse, ad
quse per, fidem 1 iiiha))itaret. Ajebapt efiam dicj posse deinonstraiidiim vjtiatara essepeccato inipsis-eiiam
'.igSWâS^-^Siig» ^*^ 11%)&? ^^^-^ftJ^^^^^^S^fi^^JPrc?'»sjve expertibjisVatjoriis jnfaii.til)u_Ynaluram.';- v;—-?
'quf&X'Wiiis^melibresPlieJ^jitVûllparyijji,' "Qu.jnet Alfefum jnyenit- Atigustinus,qtiod opinor, Merca-
•riretifinffatfebahtijf ^ ,lorem,"!Iy'po£nqstem;~'e.t atrctorem libforum de "Vo-
1' setfûhtib.^^ alii^dlteSjCCTenf''taritum,u't paj1- ipalibiieGpnliunidocuit; qubdqueIiauMtex capile">,_,
' ûirie*:
:\'uli? aliVctiaiivHibfefarîitiif~a
<-t',* -T-"-\'-' ~-'A
t.U''-_r'_.ii"V ' .' '><
îlVt
'Z-S& ''ser.vijuie
«"*-•-,- •'
peccatiV'tit
S.-!•'V^*-*1"1"- Eccjesias.tjcj dice.n.lisiinposiiuiii esê jugitm grave
-
"' Cbritfa secUndam', spectari.
majores. \ tuper filiqsAdqm q die exilus devenlre triairiseorum,
jjuliebanljn baptismo, usquein dieiri§epillltirB<in-riiatrem omnium.Quodin
et^tiotfsitlayacr.rfra ,a"qu*,ei Iqupd gratia 'adpptib- paryulis exponehS (Epist. 166) -.-Lahguescunt, ait,
h1s':L'_itium^ ,-irifanljJiiis'pp- fegriiudUiibusyiorqueniurdoloribnsifdmeê cru-
SteriifsôliiriilrUtiupjliM \iciAp^ni'(pyfpgriqsi! (. -y): 'cianluri debi.li.iqntrir.ineinbris, privantur sensibus,in-
Iriinfqrilibu^nqWiiqb^ ''' " .'"-"".'" • qbluqt,' liqbetgrqtia feslantur qdmnionibus, etc ; quomodo'istasitieutla
'gtidctqHopt^.'"' "".',''..'.';'.', .... suqmqlqcqusqjus!eptiliitnlur?~EltiiiQ'm
] K1»4dy^rsus"'terlia._i'), djxerunt cogitari d.eberedupli- Jmperf. iib I -c'.-M): :Si tibi piacet innoceniia pat-
;'"cejtifhbttj.r_is'hiiiusgeriera.tranem; carrialem tiiiam, vulprum,-rentpveabreis;sipqles,'gr'ave'juguiivquod'est
gfitfTiiiu^Sj.t :vbteris 'Avjam';"'spintualeni'alieram, - super filips Adam a.die exilus devettlre ritalris eoruiri;
'îSa.A[iu'^1 pfcJ,"'WQvliiJt!.e~"Tn'Chriîopireaiiiriij/.etmern se^ puloqupd Scripitirai-qumhocdixit,meliuste iio-
frfufti Epyi"'Ada.h.~P'o'keribreitiinjiaptismo cpniiii— tieraf ijKirf-essef irinocenliacreaturm^ ei quid'justitia
__$&«.. Ji.ji jdcirco fegenefjjlio.iiis,' rehoyaiifinisy-nro- _.
, CreafptVs:quis atltem rion videal, si liabent pdrvidi
•
trSSUbiiisêi noybe,haj.yitaiis iiwmiheypcefiir...
>! - f/ugtenipfmdicas_ inriocetiliam;iriqravijttgoeorum Dei
"'£$' qhaffam , .cbiijessi "suiif ebs' qui bapiismnm non essejustiliam? Porro quia injago-gravVeorum
p,ef~fi.piu<_itT~''.~^6^~^!aniajtn.s fieri simil.iiudiiii nipriis divinajuttiliq est, tieriest.hiehtqtis,<qutilemprmdkas,
tihri~*liVripniiameri:i,£a|jit binijes ~ mbriaiffiif pfppler inriqceniiq,nisi fetle iibi irChac qumstiorieiaborariti
êc(.atiinif, SifctiiClifistus';seil ut chricti taiilvini're- Deus;justus quidem- sed infirmus-quodanimodosW-
'«.iirrectiQnis Cliris.ticbHseredesfiaht. Ilujus senten- vpnirepotetit',qui suh Amaginibus,ne iiinocentes-grtivi
" tlafi,"tfaf i£iff,v^^ p.erjs.lfihxjt; ibtara Jujianus jrige mherimptemefentur,subveniremohpotuil,ut"eiim
jpipiixissijriie,recjahiantb jSugiistino',-tractaVit. . H'l5fl?vpluissequidem,quia jusltis esti,sedrion poiuisde,
"4"'-JaitiVefba^ quia<qmnipqfens nonest': atque ita-deiis unyusiiit
frtChthr'JEcicie.s.i-»,"jetlliijdqHrdeni'quotj in reriiissip- exeqSj-«'. fidei capui perdasfqtid fide primitus~itrsijni-
Mj^.m' pêccafbjuihcbntera bpto cqnfiteniur crederews in DeuiwPalrem-pmrii-
. "furri"r^pimsib )'nam'isiMsiiis)n <_6htf_iriapartibus, pqtenlern. Deus igitnf tuusiniotet tantismalis qum
fue.fiip^ parvuli pqfiunlUrr,tiut juslifiam/ aut 'omhipoterititirn,
jirylj)is'|n femiss.briejti'pe^ccajiortim,sedînajoribus qulipsqm curam reruni'humariarum petditutusesX;
tSnJturii.;^siguijlem.ylrtusjfepeiestis "gratiseprb siatuum qupdlibet qutemhlorum dixefhjvide quidegeris. "-">
' "^^"(in^rtiÎijiii'Alyersitaiitius; a^liis,n&juincsra lanium con- - Tota vis argiiriien.tiiri Ifocunb priucipio"veftilur,
jfert;'alils etiam ,re"m qubdinjustum sit".parvulos' ejusniodi'' miSeriisco.i-
'. tit^f jieQdofus,^cbmmentisinjffie",missioriem peccafo- flicta.rj,.sin min.usaliquid est:in>,ipsis"quodDeo-dis-
iujft^.^riaihi '"j^*',yc^ jPJiceatalque vindice.jjr': aetas enim ista~; Cum-per
|||*^ct"fit,; {ijleramVquaeimpeccaiiiia, eaque omni- | ,se sitinnocens QjiusDei, aliuride-viiium habere nbn
G
• pplesf qiiam «n.de. aliq.iiJdconirariumDeQ'exis.t.t,
1ps'i"Jsfiam,pa"fvjilis,.iri' tiaptismb cbnceditur, .SedH.
iiiic m yiil-lmperjrecte tjinttiji) ei in affjia, inregnb i §x:malgen.imirum<vo.luntiilispeccafb;' qtiDdtitihin,
""'.^^f ^9^Vtf^^r's!<f Jj^sa;' fliiippe:rc6in:huju.scei• cum a:peo non °sit, contrariurii ,Deo est;-id vefo
e.tJpjerêctjB,"
rlghttikfeîtas lri baptis^ qiiia per-Setalem. in parvulis ffeperiri'•nonpbtest",
t.ebfmfur .quidemdici posse quodparyuli bapiizaren- oporte.t-a parente.totitis' genefis -,• ih posterostrahs-
yerjim -earn duin- isse.- »,., -.„ -. -. -.;•:>..'..,.-_,,.-<\ ;\-!-.:'-7_-.,%rt*;V>
'Jlttjinf^hisSibiiehi {reccatprnm1":
[ |Mar.pbi-;c.a'usah"i', qu'od pef "saci-amenlumjregenera- -.Qiianta sit quamque cerla ,ha.c argumenlalio,
. Ji6riis''fifefent',fijiiinembraque Ecclesja,, exlfa quaini oslendinius ojim iii;sc|iolis,,nec patituj"foetis:affefre
! "hjgjhpi f emlssibnem .'peccalbfpih' cohsequitur, ej: jni plura. Nullus porro veternm aiite"Aiigus'iinutilVsqtiod
! ,qti_a ipsi pbssent aliq.uahdpVjsipost fidem peccarent, sciam, ration.e hac usus est QuidTespohderit Jtilia-
i.^biiiajh adl.ifSs£i,~^Jii ^rgo jJa"ry,uloji "baipjtizari- dijbjsjiijfut t nus, non memini me legefe; non fuit tamen tiescius,
^t^fefeissib.neni peccafofiim, et qujden. sjiorum, sedI quandoquidern Augustinuslesiiiiiohium-EecJesiasliBi
:tujtuforuiri*;: cbmitiissbrum qupguealii1 aiebant, sedl pfQltuler.atli.bro'SecuhdO'de'NupiiisefCbhctipiSCeri-
ygi~'in ,pfibfe""yifa,;aiifejqnam".anfmi
~ lalierentur ini tja_ in qtiera posipriore'i0pere"sJuliaiius^pugnai'.""'
jCQfpjbr.a", 'quod indicare' SîCQdorus.videtur :Piiotio;; - .Jflespondertint alii <priores'istofion •etseriqtufmrern
!*îln"ipsi^matfiim"h quod-aiii *i supplicia; sedpuroeprimordia :ideoqueGhrisium,"'qiii
';.,.*.- <<v • : \tine uUo<_ pecctito<carnem •sumpsiv-ex-.
jjiuda^.aMdû'^
'"- \&4'sextam sepiraiamque, sumpjlainexu.nila.te,.tum ¥it{firie,r:rptu-
i fes .iiifahlil.ismtatis•'infirmi.taies,<petind'e~Wque ritpr-
baplisrai tysSus,'jtuniyei-ipfum-et fituuni ,qiiibus=,iiiTJ i talitatem cmteraque omnium comtriunia;'qssuTnpsisse
', J&i,a'^ci-îes^cjeieâtiir^'resppnjd'it,>Iuliajhu~s in ptfo-;, \Apud August.lib. ide:Peccat.<rMifith><ete.?eG~pi'$.l).
que Opere 'cohtfirAugustihum', exposuitque Joqua- <-..;. Yerum »x- hac ipsarespQnsibhe~eatliolicivroKiir
cis.siiiie qu.od verlip .djxerat "i.n:lijieilp, 'Unicurn sei addiderunt arguiheritatibrii sua_'':nam-si\Dij6is,-'qiibd
jyefdîiirirqdefe.U Ecctesim ; testattif A-postoIus^_Bom.-viii- fy,''EUiu)hûum'titisit
t"exe,mpiu_m
" pi prmcepium ^Dei,qii.ia,' n f alias loquituf,, insimilitudiriem-cariih'peccali,iitdepecettio dSmtidfet
imictim ;Sui_icit"djye^ peecatumin carneidaieri.oportetaiiquamêsse.pecfeati
<
jium^jBrecfi.bjisjpriestandis.;" . : -:: : ' --' !•-> Aarnem,: siquidem hul]ai:poiesr ess'e"sirftVliludO fei
1""lnj^t_(s'simîn|usqi]e, si ypliin qusepumquehinc\. qtiae jpsa-nnlia sjt; nulla-.vefo estpeccaficafb,r"s~i
•,et iride,~^^siyepljecta, siye jej i fiajura'^nctis-M'&ominj.b.tfs,t_i"li^-ie_Sstat,iû"S1iS'Tn
_î'_,Atigusfihtis.',,pariim;,Jn"ijs uj;geiidjs,.parfini ihi .A:damo;'co:idila-'est':'i'nani;ce«e Gliristus-ribii"ftiit
_r$fereri^ îiiiilis'carne* homi'nibusuj :qui cdrneiriistiairiviiiis in-
rius "Slef"ca.f6f.' _Hic~ln°, Ubrjo^.Su.bnp.tationuin^'-' Sixiiis Siuiriarunfv. '*•***.-'•<-<~- • -'''' .v«:1"•;v.v.w-«<V;'-: ,
jiiiibjfisIlypb^pQsiic^ jtribus-l.ibrisdes -.vTnde-^vero bserelici occasioneniarri.piierunl facien-
êccatpirumiSlefitis^V iib.rp tle-Pec- daj\callioiicis!caliimn1aBi'"âsi':cnm"MVri}cl^b'tr1bjie-
«alcV'Orlginaii,'""iiliri^ sex jifibris Operis contra Julia- re"nt•GbristQpliantasiicam^^^dtimiaxatcafheiri;solaiii^
jmin,:~_!atjSe;n:ljêr/e^ qiie noslr* imagiriemvsiquidem^fiohra-peijcati-sit;
j^Sjidmspjstpjis^ ,"i"'V r;,:_~"~.,;i-r-' w.-.-v'"' -> "^risti^Vefo.-'siHftlitud.o"^carnis^pBC"d'-il.:-Mihe"-^hj|o
,; ^njiiaiadyerji ^porro niJiiijnen)tyejejum IIQC. argu- <Aorm;(;Apud .Photium'cod.ittyt&
G61 DISSERT. VII. DE ORTU E? INCftEJiENtlS HJERESIS PELAG1AN__£. 665
ne Christum quidem a peccafis eximi, dixisset, A qubd opus infinili arti.ficis deceat esse dignumaucio-
quamqitahivere in aliisipsprum, ait, blasphehiiis pbsefvare TeVatque ita bmrti ex.parle absbltitutii: paftimVqiiod
licei, riori hos et rialtirq, sed figtitd'dumtaxdi hu- iraago' Def.debeat exemplariiubfesporidefe; "i.d est,
tnanam ipsi naturam a»i:i6Mere:.lIiiic'.P'elagiuSV Cbe- piilchCrfiiria cfe'alufa bptimo Creaipfi, suique et in-
iestins Julianusijiie in siiis 'fidei^pfofessib'hibu,s tijm fefjpfH hatufa_'doihina "'oainiiitti diimirto. Ctim ta-
soilicjte praedicaht, Chfisiuirifuisse 'tiObh. sepuridum meh'fcer'h&rel,'lotigedjversajii esseriuhclibiiiinum,
humdniiatem coriforinem,absque sola peccalimqciilq, quam olira Adami cohditibriemVprofeliciiaieinise;-
qum naiuralhtion esi.~ -'",''. -'*.': ',' /-'"",,"" fiiira, pro suujeciibnerebellibnerii, pro Viia pefenni
".liihc riaia quaesiio primuni, ctif tjliristiis, qui.de morraJitatem ,VPfb "perfectiuhe vitium 0 ifrepsisse ,
y.irgihe nasci vbltiiliion/cohimiinl pafitiY/cbminunfes cbrietji.jif^liqno"tbtain lioralhtirii 89010111 peccaiote-
ianieii voluefii carnis infiririitates assiihjefefBeiride lijeYJ.':'"'cfe^thm'"'feiiilrtfi^.lBredebaf;";
1 1A.'bjpus!'' SDeivitium
1
cuf'passussitac.ihoffuiisaghus ihiibcehs',si mofi'e't jffepefe 'non pbiuisse;'nisi humah.e •ybliihtatis pec-
piitisit pecc~ati'poeiia.; Tum curirifhntespbst .'b'a!pi,i- catb "apefiertie yiaihi 5d!'est,;1.'s'pb.htahea:jidmiiiisa
smum ejusmodi malis, et prsesertlhi"'d%irionU)Hi'vexar pep aversibne. NainLqiij;aiebaf,;'a'liuhde!posseto'm-
tibni subjaceant', ciim jiisti siht:'et riliiDei, ©eiii- nipoiehs cbgi, bptis suuhi desefereVui altfef poten-
qtie ulfuih in Tocoinrioceiitis natufas/qujparadisiis ti.Orihyideiisqtie^nbCefbt';"aut';pqiiomo'db;nisi*npri co-
a.Deo consitus, .Xulutj esserii, et gfemiiuSpi'fieiiiijihi, gbfetUi-^verbbntiSifepeteret'' cojliitiiîeneficia5,'nisi
'et 'abbrths' partuumVet '' 'agticolaftiiii' .iii.fblices'.si,i- ab'iiidign'0; yei'ûstus rJfivarei?b'6_iisjarh"cbiicessis
i_lofes.~'"'V"-."'.''x-'.. '',''"^-"-^"'^ ''"'_"'.;'' *:*~ iibrtiirtein^qiioii prpfeCto:puhIfe•'es.t)-,'hisi; deiiieii-
'". Hiiic-argumento affine est altefjim, quod ex pafte n TiiiriV','V,el aiiiihtisslmiis! libiiiih:uriir impbnefet^jriaiie
majorumsuhiitiir. Siias eriirii ipsipiitiuriiiifiiiisefjas; ^ jtifitimsilpef filips 'AdtimWii&exiitisdefveiiWe indtrh
noii commuiips laii.tum cum iufan.tibus, sed jiro^flas «OTtim^-'jdûe'iîjl' fcif»'^?atr%'Hi
&*<?flS"'sepiiifiEtirkfe onmiiim
1
Jorige plufesV qjias' .gfai3iice1""_Au^nS.tiniiis 'dtepiiigit XEifcli.XL';;1);hisi/Kbhiriirinis^cliljioefieb^1?Aliqiiahi
~l"iliro"~ x^rifl.eVCiVi.ta~te'jDeiXCo'p. ^2}\ 10mKiumîn<4it5tiigrtiiKoportef essS cuI'pain','")e'amqiieL cb'mrriurt:-!raorii'-
riibriqiitimprbgeniehi'fuisse.dginrialqriy,:limc^ ijfiiih^'quarii 'yifhjrXafe1'-c.oiftmisêrit;'tbtiii.S' gerjeris
,sj viiqdicertdti eii, 'iqi eil'ai;ilis;jriqlispieriq;t!espaiiif^ Sudiiir /'.'ijihc 'ciiih!;p'mii_!S;ees'Sfehtiuiiu's;ciiie «liohiO;
Quid ehim aliud' iridicdi pftiffintliigSipnqfariiim^. ex qimiHquepQsleriScontraliSht^^m .ex!'Jcar_ie'!:j)ecca-
'quaoihiiis eiror existit; quilpihriesfflip^ ifice,'i,l estL,Tpfbptef'.Lpbb'ciifuih'!^
-
broso qupdam.sinu,suscipit, 'ui'libriiq'gb 'ilioHibefdri cfieaiifiif ^luahique" iri'lb'co' riiiSefiii'1êxclusi'a <!lbco
iirie laiiqfe,.daibre,',i_vripfe riqh possii?,Quid.:ciiribr:ipse innocentisleliciuitis.;'"^!1^ u "H!J';o ''•'iziatiu-.i.s.-.q
ibtrefuirivtiriaruin tilqtierioxiqrutrif 'HSu'uhi'ist<ud'ratibcinium lanti ifecit Augustirius, ut
"VertiinlimcMminuirisitui 'mtitbfuni,''abitlatameri'ef- Pelifgiaripy/btihi^pû^p^timu
fofisei pervefsi;amoris m'dice,''rienie)iiid,;:jcurii:'ifutiTWofriiamatiif^pMiiiiis^fefeHai:!qjSam-- fid&iftj" 'vCltit
pmhisfiliiis_$Muiritiascttur;'.eic. Tum':copilb;:Coiisb- Wb^tiWn^tfsVaiuitStejriiajbfifflc
'qiienteV 'Prmlef'limcriiata litijtisriifm bohis nialiscfrie "djsufh,,Ubl^feSttislMamêWt^
c0imuiiitiiiabiht'inka[]^ inTs^dlcai^tiimlqu^-m^n.-!'; beatiiudinisi66um\ iriijito
iab6ressuos,'qtiibtis ridvefsusMfid -ittitAttihi, xiifi-id- 'fiabifqi6'res'Ud-_%'efiia'pdi ihybiipsisih-
'ii)im prailipfuriiiehlqiiom •versaniilt. 'Wsiinct'beil6','PeiiW cW-
'Aliquqhdd'enifiicdniiiqtiris;.qliqtitiiiito'rehiiSsiusffibn "cubiiiislabertiriiufj-Cbritrmfrioius'-^
'itihieridesiriiicoidiorictipiscere^ G carent. Gbi,_,eisi,ipsq,concuphcenliaqccuMs' ihdtibtts
:>
V. ;) -'cWdti.casia soUiciidhs'-Wdri^ppssefuiiaiiekprimi^hrie
spiritus adversuscarnem, elc.
"v;SiaiiifestiiiriiKde'est niiserias majorum propfias ''p.ieioris-;piriffiiqMeri-possent^qrafi^
ad.diio eajpiiaifeyocafi valiiB-siquidera-^nilmutriûl 'jftilesfdsitdio fepeUerites,fdsddidet&latien£ifi4)xios''ap'-
:cohcupisC,ehtia,igtiofahfii r*ec'tiV ^dirticuliasf-Borii; iiiiimie^pridtiieariteP,' '<v6rhehhs;},ptill€nteSyii^
_tlijectifptis:; ut.''nioflaliliisv/hiofbiV'labbfibsa :ifeffse felus aboflu aliquando-ftihderiles^Mnpsfrm^
"êuiti»^
! aifflcilis pafturiiio femihafuiriVietfeiVspectaiit. •ÛX'pmrifiyquahirriW
pporieiv!ero' itl jhoriiihHiiqlortimxatiSaSiiau ~fr6Heiifiitti';'eisi':'ri6'hsl>iianfe<piciura'\.ttiriteri facies
'-'vel ihipdiehtia DeiiriUipmridprVrifx'vei^fisque''pet'cciti. <HH,stijtmvfgemMiiuiri;,''ptp'r^^
\NEQDE E tiiMSCB DEQ'JUSf 0ÎISER' ESSELQ'Jj'iSQUAS''!NiSl âWieîetct^Cjfi;«^
PQTESIT;-' '''' ''" i-*' 31'J;'W;.1;;:^;HK;S;. nw Hanc piclurqm nescieni quisquh aspiccrefyletxtittilutn
;"MEliEifpil;,:
''•'i.Ex^pfibfe Jparie, malisscilicet aiiim_cL,primus ie^ret^nitiiqu&feqtiife^
ofhhiuni^quod sciajriVAiigiistihiis"~ a'rgurhentiiiri£flii- ,;v'6ih}iegregiafaii6-W
'.xlt;jhain ex~iiitefa'tluxiBraiit'|a'niirideâ^p.rimistehi- VBWqiritiirioêtiahViVi 'ôridiiio-igenerisntiumdrii ,'.qma
' ;pbfilius'yetefes''fidaVieiensore^ 'fgiis est^hti",ribv^cAlicet: ri-fetibtts^homiiqutri riullasta-
':spp'rf_ienis''Riifiniis vDib^îintfsViriqtiit|! "/Mod'««;i"dnteni'Mtuf-qtigbpeecaiiyiîticquic^c^tM\^fier,ei<P.elagianus;
•Deut prmtiliiilprinio^^hdriiiriiAWqrivSudbfes'' pafiVePric M'_vef'o'sirfitce'kuTe irisipiehtite^mc"quiesc'ere'noUei<^.tir-
îtibbfeSûbS •î8!'ierra'-;:^'lere/t«'/'^Mippfcuc«*''i»i6ri gueretur a vobis ut Manichmus, etc. ( Ibid., .'crip.
alifer invisibiles inimicos.,contra- quoS'htibemus~conli- -si9^*)i~'V->i' iMMTAs'..«'': {ii .srnl ;V-fiTi3i;,l T
'riiidihlu.itdlibrieiri,yeriertitiM , •p.-.H&v;efiim non omjiibus communiter id onine raiiocj-
';riisVc'orp6riiytiboiibu's-<fM %,
'*' hi^supprbblaVit AiigHistintisS:*nnt::e'rJimBe!iSch(ilasti-
' ilisptii<at':allaiis'utfiuSqneuTesianieiiti \locig V'<et\''<eo*fers'~~qurho^
'quideiii p'rbbabilius*irispeciemvq~ffbdariiiqtii ;Gerie- ^CeTf&îllBftultatewsiûaê^te') ipsp viderintv »ibs
•isis; infefpfefes,'' 'ut^hf ysosfomus,mAtiibrQ'ii~iS,*;etc.,"aJiu-PagirhuB.r-liegi
--de Jalibribu<s pbtestwhancîu"-rem«ntrumque
jjeriiide-ac^fle'mtfri e-scf ipsWiiit; iCoilatos 5
ojjus cOntfa Jtfliaiiurii/iubi,TôlleciisKqtiasvcoiiten-.
;rieiripe';hbmihibus;:a1:i)eb'beh'e'fic f:i! »<- ' iflbraf^-ubiqueâssim^^^^^
?"'»' .";"J.;"f ..'<&• 9i:mn %iOUf>teslit__iitHiliis
i<Ji^diît$!.M!lgiifiaIilfl,i sdlu_jnScrJpti'ii"ae,
pliciil6icbiI!:iLU;"^" •
Aiigustinus hoc in loco magnum
'';'••-. causse su_c'pr*- ^tH'&'Îo"gU8ii'B6y 'eiiJaWt^t-ioniBuBîêla.tîplviloiso-
sidiuni pbsuiti' qliasii vifiata*ni'''li:ohiinum^naltirim jiphUSi'De.quibus^ obiter observatibne idignum,.puto,
"'•ajierie mohstret id ;'omrieV;;qtio:d-cdriifariuiti!!'felici SiiifSditiOrie EcclesiBe^vet''COiti.muni.:fide-
*a't!t>'rii-!S;
priihofurii-"paferifuiri;L;sta'tui-paiiitiuf L:-iia;'Vero'faijo- 'liuriisensucbnfifriieiitur,;graivissimi juxta.aique in-
tinatus-Tidefufi^nnJQfraSvKiîmiimâhimoîdeam iviCti-êssef obofi's; "Si'pef«e'\lfactentur y-i*t philoso-
2 itiijucliiidissi- phorhhi "aftej videri quibusdanvposse labefterJ..[' ;; 1
•pefreciajcujusdamîlaeVquairi'
~:LHia sedeiriiiQcensJhQiho,»ûjusîipffeitiaparS;aniniDe §'rv! Qiiibus rafibnibus JPefagiahffideJnôppiighaverint;
1©eoj'-ihfefiorsupefjofi:, uifique cbf ptis^suhesset;::icui ..'" quid.r.esponderint-.catholici; quae inde 'quaestiohes
."natufa Mq'uiKlibet; fatioriis- eSipers^îibmitiaritif,atque
^psaêijariiitellus^coiehti.-adihuttiffi^paferei Deihde hfta?!.'.V4-.;;:.';!:::;^'r'i..!>'^-;.'.',]:'îfy/v^''^^-
Hj)'bhiifle'Hi ita!iii'siitUi:d6biiisse,cbnfebipparliri] ex1<eo, ".• Ut lestiraonia testimoniis, ita ratjones Pelagianj
665 A-Bf>it&f.EMPMMAM OPE-RUMM. MERCATORIS APPENDIX SECUNDA. m
rationibus opponendas pntarunt; h-octamen discri- A Ghrhli justilia non credentibus prodest; quoniam ti-
mine, quod testimonia pauca mullis, paucis Tatio- militer, immo plus, dicil Apostolusper tinum liberarx,
nibus plurimas objecerint: neque id mirum, siqui- quam per nnum ante perieral.
dem iiihil sit iiigeiuosiiis biimana superbia jugum Si baplhmus mundat anliquum illud veternosumque
deireclanle, quo captivetur; nilril fecundius humana peccalum, qui de duobus baplisatis nati fuerint, debent
meme, cum.superbia. causam agk. hoc carere peccato. Non enim poterunt ad posteros
. Osteiisurriest antea, ratiOhes omiies catholicas eo transmittere, quod ipsi minime habuerint.
,-,directas ftiisse.ut natnra peCcatb primi horainis vi- Si anima non est ex traducej sicut nec est, sed sola
liala probaretur. Tendebant in oppositum Pelagiani, caro habet traducem peccati, sola el pmnam merelur.
ne vitiala pecealo naiura peccatumque, ut aiebant, lnjuslum est enitn, ut Iwdie nala anitita non ex massa
lialurale crederetur : in eo enim , quod peccatum Adm, tam antiquum peccatum portet alienurii: quin
natnrale dicerelur, videbantur sibi videre pugnantes et ralionabUeest, ui Deus qui propria peccata dimit-
raliones. Nam qnidquid peccatUra est, inquiebant,' lit, ndn impulel aiienum.
id oportet et voluntarium esse liomini, et Deo justo Si peccator genuit peccalorem, ut parvulo ejus pec-
viridicandum; quidquid autem naturale est, nec ad catum driginale inbaptismi acceplionesolvatur, juslut
voluntatem pertinere potest, ut quse naturam sequi- ergojuslum gignere debuit.
tur; hec a Deo puniri, cujus et justilia meritorum Siparentes post cenversionempropria'peccata non
judex est, et sapienlia naluralium auctor. Deinde Imdunt, multo magis filiis eorum per eos nocere non
nec effectrices ullas causas hujusce peccati, nec ul- poterunt. Si priorem hominem contigil causam motlis
luin traducendi modum excogitari posse dicebant: n fuisse, ergo per Christi adventum mori jam non opor-
imde ex his duobus qnasi locis, nalura scilicet pec- " lebat.
cati et traductionis modo, duxerunt argumenta lon- Si per peccqlum Adm mors orla esset, numquam
ge plurima, plurimaque consectaria , quse argumen- post remissionempeccatorum, quamnobis liberatordo-
torum vim haberent. Duxerunt vero , Thepdorus , navit, moreremur. Plusergo valuil peccatum Adm,
Ruiinus, Pelagius, Coeiesliusef Julianus: quamquam omnes omnino liomhtesoccidendo,quam Christi grdtia
forte accensere \ix oporteret Pelagium, ut qui hac in salvando, qucenon omnibut, sed tantum crtdenlibut
derelotanonnisi alieria persbna disseruit. Singula profuit: neque enim omnet, qui nascuntur ex Adam,
Pelagianorum solverunt caiholici, unde qusestiones ii etiam renascuntur in Chfislo.
pene iiniumerae ortiim hahuerunt. Julianus objecit verbo primum duo; alterum darii-
.•, RufioUs igitur primura. lrisqiiiunt, Inqtiit (Libel. nari a deferisoribus peccati originalis nuptias; ahe-
Fidei c. 8, num. 39), qui pef unum homiriem Adam rum, fruclus eanim diabolo assignari: quod utrum-
omneinotbem iettatum iniquitaih flagitiofumque cori- que proculdubioManichaeuniest. Dedit hsec objectio
demnant: nam qui hmcdicunt, aui injustumDeum causara Augustino scribendi librum primum de
pronunliant, aul certe Deo diabolum msiimant fortio- Nuptiis et Concupiscentia, quem cum fefellerel Ju-
reni, eo quod naluram quam Deus creavit bonam, lianus, adduxit iterum in libris quatuor antirrheti-
eam diabolus per prmvaricalionemAdam et Evm ma- . eis, rationes lbnge plures, quas parlint auxit post-
lam potuerit efficere; sicut prmvaricationeprimi liomi modnm, partira slabilivit in libris octo adversus
nis Adam et ejus uxoris Evm, omnes homines peccalo< , Atigustini secundum de Nupiiis. Totbs libros descri-
obnoxii sunt. ptos oporleret, si singula persequi sigillatim mens
Dehide (Ibid.) : Si natura Adamiel.Evm ex prmva- Ccsset.
ricatione facta peccalrix, a nialh se penilus abslinere Omnes vero tendunt eo, nt quseratur, priraum,
non poterat, cur cum primo ceciderint, secundo cade- undein opereDei, quse nnplise, iiuptiarumquo sive
re minime apposuerunl ? unde tot postmodum justi, adjumenta, sive fructusi peccalum. Deinde, qua ra-
.Abel, Enech, Noe, Elias, elc- tione excusari. possint nuplise,quaruinfructusomni-i
R\irms(Num.i(i):_SiproplerpeccatumAdammoridri sub diaboli pote.sta.lesit, eo solo, quod ex commiif
tur infantes, dicant nobis, curstalim baplizali moriemi : tione viri el feminseoriatur. Pnstea,quo modo possit
gustarepermiilanlur; quippe cum omnes qui baptizqtii dici peccatura, quod a voluntate rei liominis non
:sunt, et propter hoc Filii Dei facli, peccalum habere! . oriatur, sed a natura, cujus auctor Deus. Quarlo,
non ppssint.' quomodo pariter riecessitas peccandi conciliari queat
'i Pos.iea (Ibid.): Si prppter peccatumAdam baptixa- vei cuni Dei justitia punientis, quod viiari non po-
renlur infantes, qui ex parentibus Chrislianis nali sunt, _test; vel cum studio virlulum, quo incensi homines
baplizari minime deberent, sedsancli perinde haberen- implere conentur legem. Qiiinio denique, quid a
tur, quia de parentibus sunt fidelibus prqcreati, ticul! _ Manichseivesahia distet opinio de traduce peccati,
beatus Paulus dpcel hoc modo dicens : Alioquin filii cum utraque iisdem parlibus constet, iisdemque sen-
vestri immundi sunt, nitnc vero sancli sunt (I Cor. vn, tenliis: quod Julianus, producla quadam Manelis ad
14). filiam suam Menoch epistola, nuper Constantinopoli
%Tandem ( Num. 41) : Si peccatum aliquod in- reperta, confirmat. ..!
fantes haberent, deberent ulique, nisiabluetentur,attit Ad primam e quaestionihusi respondit Augustinus
morlem prmmaturam, mlernm ignh pmnm deputari, _" (Lib. in Op. Imperf. c. 174), distingui debere in nu-
qui assplet in Scripturis gehenna nominari. Discant ex ptiarum usu,quidabiiistiiulionedivinabonisit,quida
divinis Sctipturis, quodignis aterni pmiiainnpcenlibns - diabolo vitii. Inveniri in.hoc opereDei peccatum pro-
acpenilus peccattim ignorantibus prmparata non sil, , .pterlibidinemseucbncupiscentiam,qua3aDeonon est,
sed eh qui legem Dei prmvaricati noscunlur. , sed a diabolo peccati auctpre. Atque hinc suborta est
-' Pelagius (;Lib. de Natura, apud Aug. lib. de Nat. infinitaquaidam dispuiatio deconcupiscentia: l°mor-
el Grai. cap 19): Primo, iii.qujt,.de eo disputandum Jbusne sit, an vigor naturae; 2° afflatum a diabolo
est, quodper peccatum debilifala.dicitur et immutala venenuii), an collatura aliquando efletis a Deo bene-
natura rnnde ante omnia qumrendumputo, quid sit: iiciiim; 3° quomodo et cur permaneat in baptizatis,
peccalumj substanlia aliqua, an omnino. substantia , in quibusniliil estdamnalionis;4° qtiomodo reos pro-
cafens;nomen quo non res, non exisfentia, non corpus paget, cum desierit esse rea per baptismum; 5° quo-
aiiquod; sed perperam facti aclus exprimifur. Deinde modo in hominibus viiium dici queat, cum sit com-
adjuogil: Credo, iia.esl; el si ila est, quomodopotuit < munis cum pecqribus; 6* quomndo sancti cura ge-
. humanam debililare vel mutare naturam, quod sub-. ncranl, malo hocbene utaninr; 7" quoraodoex esu
,. tlanliacktei? ,. ligni vetiti orta sif, et, si inde orta sit, bona non sil,
Ctelestiirs partim apud Auguslihum (Lib. m dt; cum ligijum Deus creaverit; 8° an iirde pudor jus-
Pecc. Metilis)., partim apud Mercatorem (Comm. ei! seiit velare partes, quas insidet; 9° «IK partes illse
Snbriot.), et Prsedeslinati auctorem (Hmtes. 88): S\i . non perinde ac alue coninioventur ad ralionlsnuium;
peecalum Ada etiam ndn peccaniibus nocait; ergo et'. 10° an sui pariier juris in paradiso exsiilissenl;
ees DISSEItT. VII. DE ORTU ET JNGREMENTISHJERESIS PELAGtANiE. m
11° an concupiscentia eo mala demonstretur, quOdA Rtatu utcumque tolerabilis, modo ne defensores se
contra ipsam pii quique pugnent; 12° quse sit illa ipsos a.vaav.prriro\j:jactarent; in secundo nefaria quse-
peccati lcx,quse habilat in membriseliam sanctorum, dam contentio; in tertio anathemaie digna hseresis.
repugnatquelegj menlis; 13° quomodonupliariimbo- Cnnsulendus estsaiicliisilledoclor, cum alibi passim,
num a vitio discerni debeat, fecundiias a libidine, tum maxime subflnem libri de Perfectione justilise,
concupiseenti-sereatus ab actu ; 14° utrum Chrisius ubi sunl hsecejus verba: Postremo ti, excepto capite
maculse communis purus fuerit, quia natus ex vir- nottre sui corporis salvatore, asseruntur vel fuisse, vel
gine, non communi parlu; 15° utrum quisquis com- essein hac vita aliqui hominesjtisti sine aliquo peceato,
inixfione viri et feminse gignitur, reus nascalur. sive numquam consentiendo desideriis ejus, sive quia
Ha-.cet alia dispulata sunt liiuc et inde tanta animo- pto nullo peccato habendum etl, quod tantum fld est
rum contentione, ut disputatio sajpe evaseril in de- tanlillum] est, ut hoc pieiali non imputetDeut (quamvit
clamationeni, sive laudaniium vim procreatrieem atiter tit bealut tine peccato, alitet-autem bealut, cui
prolis, sive criminantium carnis libidinem. non impulat Dominus peecatum), non nimit exiitimo
Tertiam qusestioiiemAugustinus ita solvit, ut fa- reluclandum. Scio enim quibusdam esse vhum, quo-
teretur, peccafum,omne a voluntatc creattirse esse, rum de hdc re sentenliam non atideo reprehendere,
nulliim a lialura, cujus auctor Deus: qua confessione quamquam nec defendere valeam. Sed plane quisquit
cum a Manichseis iiiirum quanium discederet, iu negal, nos orare debere, ne xnlremus in tentationem
ostenderet tamen, a voluntate aliud aliter peccatum (negat aulem qui conlendit ad non peccandum gtatia
oriri, duo ipsius genera distinxit; uuum quod sua Dei adjutotium non etse homini necessarium, sed tola
quisque volimlaie committeret; altertim, quod atiena ._ " lege accepla humanam sufficerevolunlaiem): ab auri-
contraheret, quicumque nascerelur ex peccatore. bus omnium removendum, ef ore omnium anathemati-
Peccatum originale, qua parle respicit Adamum, zandutn, non dubito.
prirai generis esse aiebat; qua posteros, secundi; Adversus ava/*a/5T>icriavPelagii pugnalum esl qui-
posleros tamen in eo esse reos, quod essent unus ille dem ab Ecclesise tractaloribus iionmillis rationibus,
homo, qui primus peccavit, in eoque pactum Dei ir- quas Hieronymus Orosiusque exponunt, nonnullis
rimm fecissent. quoque Scripturse lestimoniis, sed decretoriis duo*
Hac occasione subtilius ventilata est deflnitio pec- lius. Si dixerimus quia peccatum non habemut, not
cati olitii ab Atigiistinoallata, volunlas admittendi vel ipsos teducimus, et verilat in riobisnon est (l Joan. i,
relinendi, quodjustilia vetat, el unde UberUmest absti- 8), et, Dimitle nobis debila nostra-(Malth. -vi, 12),
nere; qusesitum,quse forel omnium merilibus notio onines cnim Apostolus, omnes Clirislusconveniebat:
peccati impressa; dispuiatum dejuslitia Dei volun- ~ ille fiduciain in Christum mediatorem; iste coramu-
taiura judice : discussus diligenter Manichseismus; nem orandi modum docens.
esseiitia peccati cxposiia, etc.; imino e-ta nonnullis Ad hscc Pelagiaiii: Ufriusque loci voces, alio sensu
agitata qusestio de origine animarura : qusc si forent a vulgo fidelium, alio a pcrfeciis dici: ab illis vera-
ex tradnce, molliretur difficu.ias inlelligendi, qtio- citer et pro seipsis; ab istis humiliter, et pro aliis,
niodo cum semiuibus peccatum transiret: sin a Deo qui in suo pppulo peccatores sint.
creeutur quoiidie in corporibus, aut aliunde miltan- Cavillationem ejusmodi, non lantiim allatis Scri-
tur, ingens sit labor in rcperienda traduee pee- ptura; lesiimoniis, ht, In multit offcndimut omnet
cati. (Jac. III, 2); et, Non justificabitur in conspectu tuo
Quaestiouiquarlse, de peccandi necessitate cora- C omriisvivens (Psalm. cxtn, 2); el, Non esthomoqui
muniter ab omnibus, post vitiatam naturam, con- non peccel (Eccli. vn); et, ln manu omnh hominit
tracta, factuin salis quidein a catholicis, sed ita la- signal, ut scial omnit hoino infirmitatem tuam (Job.
men, ut ingeiites alise dua; quresliones inovereuuir : xxxvn, 7); sed etiam anatheniaie Patres refutarunt.
altera de libero arbilrio, utrum peccato illo grandi Adfationes, quas hscretici afferebarit, perlinent
perierit de humano gehere; altera de «vaâfTno-ta, invidiosa qusedam conseciaria, quse ex iraduce pee-
:in possit homo liac in vita esse slne peccato: uiia- cati iuferri contendebaht. Nam dum catliolici tradu-
que pepererit minores alias longe plurimas, sed cem hanc ex eo probant, quod natura vitiata sit,
ambce coujunctim unam omnium gravissimam, de triadixerunt, quibus offensi impiigtiaiores fidei, ca-
necessitate adjutorii gratise divinse, ad praestanda luriiiiise pariter alque arguineiitatioiiis occasioncm
pieiatis ppera, et vincendas tentationes, de qua ca- arripuerunl: catholici fatebantur ex illa sua do-
pile sequenti.' Prima genuit per se paucas, istas ctrina esse consequens.utpeCCaio prinii bominis na-
iienipe, qua falione dici possit amissa per peccatum tura facta sit et peccatrix, et peccatofum genitrix;
jirbiirii liberias et quomodo, si araissa sit arbitrii liut a posteris Conlracta sit, propter Adaini peccalum,
berlas, justilia Dei defendi queat, cum puniat, qfte honnulla liecessitas peccandi; tit quicumque ex nu-
viiari nou possunt, elc. ptiis nascuntur, lamdiu siut sub poiesiate diaboli,
Genuit secunda plures, de quibus sigillalim lon- quamdiu non renascuntur in Christo.
gum est dicere. Hinc cerie ratiocinationes quindecim lntulerunt inde communiter hseretici, traducem
Ccelestii, hiuc liber Pelagii de Natura ortus est. lllis peccati non differre a Manichseierrorc malam natu-
Augustiuus toto libro dePerfectione jusliiise respon- n" ram opinanlis, feceruntque catliolicis Manicliicorum
dit: bunc llieronymus epistola ad Ctesiphohiem et et Traducianbrum nomen, quo niilluni intolerabi-
dialogis tribus; Augustimis libro de NaltiraeiGratia, lius Augusiino visuiii est, nec immerito, cum suspi-
aliisque scriptrs, Africana synodus tribus posterib- cari facile possenl liomiiies, saltcm minus cniditi,
fibus canonibus refellit. tanto doclori nescioquid pristini efrofjs adiisesisse,
Animadvertehdum porro est, quscstionem deim- quo implicaium se fuisse scrjpto palam fassus eral.
peccaiilra tres habuisse qnasi setaies, aut status : Eam bb reni lo"tavi sive irigenii sjve'.,eloquentia ac
pertinebat enim priinuni ad mores tantum,. eratque doctrinse tribus maxime iri operibus flagitium hoc et
elbica; deinde evasit in dogmaticani; postrerao a catholicis, et a se repulit.
utriusque generis fuit. In primo statu erat, ante mo- Inluiit Theodorus IISECquinque (Apitd. Photium
tas de iraduce peccati et naturse corruptione con- cod.m): liomjnes natura faclos improbos, qui
trevcrsias, sive cum Evagrius Ponlicus aliique rcipl ; antea nattira boni esseni, atqtie natura jam et non
'i.r«ffiKf, sive cuin Pelagius librum de Testimoniis voluntate peccare ; infanles tametsi recens nalos,
scriberet. In secundo fuit, tunc cum ecepit prbpter peccati imimines non esse, cum ob Adse prsevarica-
traducein peccaii agitari, In postremo deniqtie exi- lioiiem ad orniies ejus posleros haiura peccatfix pro-
stebat, quo tempore conditi suiit Africani canones, ' pagetur; ilemineni niortaliuiii esse jiislum, et ne
quoque canonum scriptor Augustinus adversus pe- Chrisfum quidem Deum, assumptapeccatricenatura,.
JagiHinparlim epistolis, parlim libris pugnabat. Est sceleris purnm esse : matrimoiiiuiii, aul certe ipsius
iiulera Augustino visus error iste, in primo quidem usum, esse opus perversse naiurse, in quam peccato
M1 ADPAlVrEMPRIMAMOPERUMM.MERCATORiSAPPENDlXSECUNDA.' 3" 668
iapsus est Adairi", moxqtie naltirae vitio maiorum Aque A animm, jactis semiriibussupervolans,in sccrelum
ixame.ij.hi se.suscepj!. _-' . molris evgdat, et reos facial nasciluros, orluque -ipso
';Iri.tuii.t,C&|esjihs:foiidemf.ApudAugusi. Ub. 1 ad ariiiquiof exspecielculpti substdhiiam:qum lexpecctiti
~Dbriifac.), fiaqhe riohadmodumdjVeK neinpe .hgbitgrisdeiricepsintfieriibris, Capiivuniliominehicogat
tibtiilims:.p.ec'pa.to,":i<B"iist^>A.sl,aq,
liJ>i-iru^\arît"ciujEn "êr^ serviri cfiiniriibris,tioribasligglione iii iurpitridinibus,
Jisse; 'utjieniojam.pp^^^ "sedinisericofclidtiiqniOrerit".\qUciifdpquideni, qtiod rips
s:e.d'Onrihfes .'necjjssitaieV "co- vitiuiri pfavmvptuiittilhesse dicimtis- id iri-Ecctesia a
iri;p'e'ce.ajun'i^carnis'sijifi
;gaiitiif.VN!ip'f,i.a.sJ,;'gii;a^ .institulas a ,D.eo vifiset femiiih,inacfiiis^ '''" '"' ' :' ' '
jfbii ,:fufit,e,"'^^ Idiabolo 'siq nUiicupqluf.' '' ''::.'L'~ '--"1".' ;;
jhls.sfereêjaam', ei;';JifQpiefeaeps qui hascuntiif in-
hoceiiie.s: feos esseijBt a diifbbip .fieri, hbna T).e'o, § V. QuorumPatrum testimqniahincetinde adducia
quia deijaf jjjiajiolibacommixiiQne ria.scuniuf. Sa(n- .; quaeadliibiuevicissimresponsiones/etquaeiude sint;
"(.iiVsyeteiis 'resiamenii ijqti caruisse peccatb, apo- stionesnatse. : _",:'.'".' "..". '....-. ..... ....... quae-
Slpliim^cijamVjPauiuni^ aposiplbs seniper
^rihibdfifaia'Jibidiri"3'.'fijiss'p ppiluibs. Christuni aêc- Ad impeccahliani p^pb.ahdam adliibuit .Pelagius
"."can..' 'ij.befum ,hbn . ftiissej' s'ed 'iiecessTfaie cafnis testimonia'aucibrum sepierii','Lactan.tir,'IIiIafii,'Am-
'mertiiip.!jii',atqu.e'ajiiseiiaiii maculatuhi fui.sse deii- bfbsii, JoarihisCbhstehlihbhojiiani,'Pseiido-Chrisii,
cfis.^Raptisiiialipri^ bmiierii iiidulgfeniiahijpec- llieroiiyiiii ef AUgiistini.Adversus pecCaiuiii origi-
''"dji'.i_bf*uvrh;,ii.(_.c;,auferfecfimijiai sed fadefe, jil prnriiumi nale liiiidavit'Juijarius Babiiiiiin, JoaHiiem Constan-
; p&Ccatof ujnrnUi^^ jii nial.acafne teii.eaiii.ur.'' ' T. j tiiVoppiilinum, et Thebdqfiirii' |It)psiiesibniiin, 'seu
;° Iriiifljf"ct giiibgue^Jiiiwims, j^lefehie ûgrjslino» ' 'potitisDibdbrum.TafseriseiiiTiiebdori inagistriimV
jjj,ji^cyj;fKa'i£^.,'ii;r;()ijhiflJuliari. c'.\)': picitis"no~s s "'.Adverle a Jiilidiio'Gi'KC_bs. a Tpelaîo'iîtifibslan-
Sssereiido6rigiridle'peicaiurii,''digbolumdicere hqmi- luhiappellalos.' Nam' neque' Jiiliaiiiis Arii.bfbsjiVirii-
num nqfcentiuincanditorem,damriqte iiuptias, negate• qiVamliieriijnii, iiisi ex occasibne; et 'qubti Pelagihs
'(» 'ba^smdii^ crjiriine2 exlChfysostoiho:pi-biulit, heqtie:p.er se~'rr);aghrim',e'5t,
"'iniquttptisafgffi perfeciioriisiifgerere. 'eiiam neqjie cbiiceptis tesiiiiioiiii jierbis' ;cplitifie.iur,~ tierjue
_ 'flme"qu_ij>pedriinia'cbiisequeiifia esse-cqriienditis, sii faci!e: apudatictorertiihveniluf.' Cur Juiiaiiiis
latidaret 1
0'cdqhiUs,-ripja.pgrm^ Pfimi tiqhtiimpbli- Grseco.S,fujt narfim doctiinse osteiifafio
'ggi6'f'-eioblioQessesiib 'didbbio, riisi reriqscaiitur ini • apiidi:erudjtbK>4u.'bbs se:'sHi'?S'prbb4tti'm:y_ell6i;:par-
Siliftilb. piuboluseriirii creqtfdicilis, si •exjioc iiuliiere 3 iitn'CriiCntita;in yiilgus 1 cujri Ofieijtaiibus' cbiiseiisib.
%rcqinur\'ijtivji''di_gbolus',ngiu_fmi''qtim pritrinrii cpndita % TJsus esi''Pelagitis Laiiiiorutii"''tbsiiihbiiiOVi-ei' eo
'tit;;itiflixii'Humgfimfet Miiinantur-riupfim, si,rifiquid, , riVaxiriifei qjibd suis Aiiiazbiiihiiisîdfeit, 'feiiiiriij rio-
wide 'ddiiintibiies'generarilur,iiqbefecreddritut:hec c ;bilibi]:s;Rbinanis,^criBbreralieiiae Iiti£'u3£ru'diWus_/
pinnip peccgtg diniiltuntufin bapiismq, st gtiquqd ini '"'AllaiisAiigusiirttisûlrb^
pqptiîs:pimm0us'f^qii^ iiigfuhi',"ex-guq.gen_eren-ita* tit non'fexpcar'ev;hio'do!,':'ii '(juae"dibiaolibciirius
iurmtiU'; quemqcltfiodutnduleriinqri^ , a!tan!js;viris;:sed Ctiahi Ecclesiae docfores' siiis ver-
'qtii^ctiriibapiiztifiidiiiM^ 'pqrviilum i 'bis osteijderetVprb ephifnuTii'iifieijiun^Bententia" fe-
-: .
- :''; i:u";j";~-. ";:: •:-:'-
dqmiiqt,,quig cuni qb~ilticrearelur, tiec.sciensjnec vo-- 'Stinioriiuindixisse. ":
'iensfeiiamexTflis^ fue--G "'IpsepbfrQ viciBsimproduxit bdversus Coelestium
ftirit,'frqxW t testes ^diibs, 'Cypriahumêt '•Aihbrbsiunii;!a'_lvcfsiis
^«^;"jsi»V"î^Q"&rtft'|"" 'pp«<ie.~jc:r^<<i/i!ur
^pier/icfV^tila irigeiie- Julianum quinque et viginti,Irenaeum Lugdtuieiisem,
fqjq']bitidiri_cfedibUe iestppsse porisumi-,dum jpriiriecc C^fiariurii^GarlJiagfnetiSerii1 /Reiiciiiiti iAiigiisfodii-
fpiq 'depuipridasiihl'; itpriêiiiriipeccat, ' 'qui ndri pptestt hensem, <31ympitirt:'His<p;ah^
ifliudMS_e^\gi(^'^qiuSiesfi,'- '< '•'",.'.'-' '''',''.'.' vietisem, ÂtnbrbiitiidL" _M_'e'Ai:oia.n;e_iisein',; "iiJhojBe!ntiu.'m
'•','jQiiiri'efiainîm^ 5 'RqiiiaWhiri.Cregoriiim; Naziahiienriiri;BasiliiiftiiCie-
,yiris'"01jjJ.ceife,",^fiioU'ip TsuainSehieniiahi.hohaiia;de » isarierisem, JoannenV'Cbnstantiiibpqiiianiiin, Hierb-
;caiisa'-y^^^ nafufse».• ^"ytnuin;)rSlridojiiehseni 'pfesbyiei'.tiifi,''et quafiinfde-
3P*jiq,iib
"'' qJilBfefent-.sie'suisdQsceieriliiiSalisblvefe. ciiiTDioSjioJifanbsPatresrPrtidiixitvefbtiifet taiifiis^
;Rbliri,iis:'(Life(;oîaei'c'yf$,'n';^j: Semefipspspro- LVirosi'paftim,ul Mahlchaeiihvidiam a se propuisa-
jpcipdeperiipgrioscefe esse 'cnpidosdelicforuni, quippee tet',;i'qi)ippe'jconseHtieh~ld.pnm,id^
jfritiiiWii'ijiii.joohi^qfiiiri ariu^tifesei carriis, riqrifte-. licisjijariim utcohsectafiiiqui^^^
' Verileortirii cqusas qfihPnnecipte, qUpriiiiiipsividen- ' :' '"*".' - deterrebant mihus-eriidifbii.^he" fiiiem'"bfiîiiaiis
jtukftiisse aiwtpfes.l'"''.. '".-.'' '.""":."'"""•; ;j)eccati'cbris_aiifer;tejierbiit,et nbva esse osietideret,
• ."' *'Pfet,agiJIs"f{JLji>.;~_tfe Nqturq): Stwi, qui ctipi i_nsuiss eiaJiena^^
-
aVefb"":;siqUidem Pstfes" illi "toip bfb'e,Cfe-
peppath jiutriqiiqmvoliriiai^th.accusare êbeffimi, cuiri origiualisfjieccatiftderifseculi esserit,
1
e 'Sihgiila fameii conSeCtaria^^dbrrfnavbfiiit;iiefltiecf<e<I
fgmpdiitisp'^
'ebhdiitiirSSed'^.«'b-flueiilwf'feM(«fa ' smgeiius_hu- possint usque adeotardi, "neîcaiiivbcordesîiVqiii
tnanum, elc. ".'';:",:":,;'".,.''*!''.ll.'"""1"''?;~ ''--"{'-'"",''' la'Udiferit!po~pulbfuiri: irtagistfi^noh vitiieir.iiit;efin re
"!'JiiiiaiTiis'(iii6. .iiQp, Jmperf c. .5, 6, ,7 el$): De-- j) J qiiitfem!tSrji'raagrii;iiibttenti,:quid>'*''• ' "ex'qiib fofetCoh-
lecial 'eiifritprqrsus s^.btinteyaniriids, infqritdfe' qtiid- "sieqiiehsJ''!' ;:'""-;j ''',' -J\ ':;>a y_--:-
rI
i :cQuOiri loco alleritius obsei^yandtiinpulo, primum,
" ypeiurii6a_W?g'eiilur,_'^
• Jtiigusfihiirii ila artificibseusiihf lestiirtbniis 1se yfeieriim,
'iustiffirii pdustifi in(b'icilli[alerii_iigluf^'diperecqt- • ~ii;r fdctb id
jiiib'Jdocefet,r 'idbgniblis ieiiere, qiibd
Wriicorigerifa j {ubique\quod sempet, quod' ad pmnibiis crediiuth esl ;
*,;
~'Jhpmiriisypmeridritibri^ Ibcgfe;~'se\d.sitidiofumi alque adeo-sequi se,uniyers:itaibfn,;anfiqiiita'teiri,et
critniria p_fficid'';<vp'cafeJ^neriibr ; Cbnsfensibrieili^quse'tfeShotae:'catlibjicse-fldei;Nam
• GfiBCQs''s'ep^
"; •fi&eriii'eSsef'uitibefum'cprifiieafur arbiifiurii,'sedper i Hiefti 6&kiliiirn;Jban-
qiiodHbhioiriqiumfdisere"cpgd'tuf,' eipbhudipefie ripn 'et'quatiiof;decim 'l)i(isi)biiianb's';'.'sex:''LaiiiiQs,
PP*sit.'vqnos verp horiiiiiufrilimreiicosque Sefinories, , ^CypfiaiiUHivReiiciuiri,' Oiympiuiii;Uilafiiim,'Anibfb-
',qui'qssefdiiipq0tium juSiiim qd,fipnurifppiis libergm i ;Lsiuni e i Ibribbiitfuiiiri: DiibsuiTiiis^tieEcciesiajêluii
-
''_îomriem^ktikcf$$ie',e}'~e'sse,iii~uriiiisciijrislg~ie~ppie-êqiie^tfesjlreh^tiriiêt •Hiefbhyiiiuni; sic'laiidavit,
'^/ntyr^rf&eiaiiiiAo^cjritWirs' splendefe:isiffutii',',ut ! W;ei-:qtialilJet'"ffegioh;e;--ktqiie'!361hte'"testfes fidei ad-
'-..~W**"' ctifriistefunduiit, Sqtli-• 'duxikse^.videii bbssef;; ribrialios'' aiiteni"'tj<3dnxit,-
in''»i~i^beirst?izi^nA*
/qriVSY/ia^gfViiflf"
•ciluHinUhi^f^ i qtianf qui pie iii;-cbhiJhunibiie JEcclesiie'dbcessisseiit:
2
i uiide cbnsiaf; opiW illu.d'Lpfiti'sêlucubratisMmuin
'iKciiesiis',,;qiim'''M
' pqpuliimpdssidedrilprcedicariitiiilamvim ess'e'fjec~ca'ti, , ccbiVtra'r Jtiliiiium, cbnscriplhhi esse Lahn.'L-42iJ'q<ti0d
:.u\i'';tihie;iWm^ dissertatibive sexta^dehibnstfaiumesiÔhihiuraciiim
669 DiSSERT. BI. DE ORTti 1?TINCRRMENTB H^RfiSlS PELAGIAN^. 676
doctorum postrejnjis' flierjonypus ann. 420 excessit it' A quideih in libello Fidei, etiibro qtiarto prioris bpe-
eVJviS.! '•."'"".' -'-,;••-"-.-?'...••..: !-•'= _.>;...;t >. ' fis^; AugUslitius verb libro priraoôli.ljra Juliaji.uin :
Deihde, non medioerjler l.aborandumftjisse Atigu- i- 3'0liaritfs':t'a'hieniiiiiim :fefei-locum"hfi.n)jj/ar_id:nep-
siinb,;_ii pbhqtijren^^ ;e pliytb's~'argiimeni.inisresii-' Auguslirips qiiajtuftr-aiifis,
.peccali testifldoniis :hahi- -pit"6jfa]t! !JrM.!?<f
^4'!1.!?1)^''??'is8" tepist7!a'd!'Oly mpiamyhpiiiif'. deSbscitajJQne ;L>i?ari,
omnibtis tenetjfisihvbluta fides^siipefêi^re^TtaTixx ~h*orail."9 ifi' GeneS: ct.lioinil.::"10.4b, E^jst^.ad B.OJUJT
r
quisqiiam ejpijcale sehtentiajjl drcfebat.'Fatebahturlr Augustiniis'exsea'jpsa«iliariiilia, itiVjj.ua Jujjanps
'CaihoijcVcb.iHn^^ i- priegidiriih-poiiebiit,sujupsiiiislud.tp.rQ.ijjiendafidp :
que pafentem non^sQli.siJj.i",."'0uW'"]__;eii^rei,:S6Q pb- i- . Venilsemel Chrh'tus,<etpaternh'hqscqiili~ppi_busfnpe-
sieriseiiarii^-nbcuissQ. ^^.€^^.n"j.iitn."gtt^^rfe~,'^¥o^tfer ;r nit tistfi€l6s,iqua^cons"crip'sii'Adain;:Jilefnit^
ihQnedieni_ia'inrAij.amiiiri'dahinaSse |e,hi;is';suurav'id d paifonis'osuiidit,-peccalis^nostris fehus-qccrevit. _ld
.jBst.tolum Ifumanuih, ,a;iqu~6 ualijpsj §bbiqjioi istimus is *6rh'5feumTt:addUxisset :'4«^«'J?V';inquitvhominemin;
ihde prii, feiiferjo|)hpx'ib?patefnb dejiifb; |tqufe; iit it ftde~-cttthdlietf'et'erudilum'et^ erudietitem,'disfingueii-
loquittif AposfbluiCciiifqgr^ e 'terii "debitum pdterni chirpgraphirquod kmfediiqrium
safis'se jioripfodeliaftfad^ i- 'lipbisHnhmsit,ab<eh debitis, quffmnipetnqslrapeccqta
. res vefefiim, Wlam vp.c^.ipiA^qn^^.^ViîijSg-'"£BrjôrIs s fehus-actrevil? Andis qiiid'pqrvulisre.lqxe(ur,inbg-
puni suls-gvlas"i:':_ippenHipiSiusV* ^rja^si&sS'^cliêreh^. _Et;t - piishiofqici'kondrimpropria debitd"Qpniraxerunt,nec
yefp diciuhi a.frlp.iiefijjit':.!Pj^!agiS'h^;*_iit'i i.
se":da0ibii_i^)- ~tamm'af}aternochirogfaphp immuttes esse ppiuerunt.
rumarktiraen)is Ufcuraq^^ Rtideih feiiira n W-erbaquippe ejusinonrinterprefqtq- si.ciegunturin
aiiqihirido^ T Gfmct).'vE^ÊTaiaTra^roXjOio-Tor.
e -r,
" EV/J2V<Ay_.£>v
%d£Lpby'ptx-
Adahjunvpb^ n ' yoyTrarpSov.V'o^ViUlypKêv:o ^
pjeccaio,^noritiihencuIjJarsgd'^^p0;rth'if9riseujite'.u'' iliraiêrycv'TDU -_^-_5£touj,:<i3/i£<ij*<TPV-JavE<<t_rf'o.v
p}f^<qir«.JM'j
i '"êfiimjfioceûgium"'^cQlb^jLt''_îigii!siinlis*,*obten- VaTtrpekxyeyttTzeptzis' kfiKpTiais]'qumperbmA.pperpo
dens/iiliid siiuiii, trahsirb' ptigna!ni-'ribn'''^;6sse,rshb I) inlerprettila sjc seimbeht-: Y/epifseihel _Qhristits,inve-
juslo judi.ce,-si.ne culpa. J[d aii)fehj,'s'iiie'quO''fuefat t nit noslfum chirpgraphum pateinum, qtiod scripsit
iri qiiibuss Adgtjt.Jtte'iifitiiijht'iiidtiMi qebiiif^Ss femis<dtiximut
pbscjifa!.'ciilpse'*pr_iginaXi_5"';?gol).S!SlS!i''jfi'~"iis
. piemi jnnnifesta prat.Xdhibiiit^-quQdl.S.ciam_'pfiriius, , posierioiibus pecpgtis'.'~&^
iioii taiiien gitie .difficuifaiifctfitf'iden'ti,de'm' fepetat,t patetnum chirpgfqp)iiiml''ms_i qdêf.effip^fffffn, ut
;illud'i)ei dictuni{';IleMriiii 'jtec^tk-paiîkîn^JfiUbs;
'*"" : :'rr: ; sciremus, antequam feniis peccgiifnosfrh.'p'6'slejiori-
jiecêljt cujpa.mpa;!^^ bus augeremus,jamillius chirograplnpatemi ~adnos
iGBsefy.ahdurti' ieriib.,* 'Aihbfosiuni ab Augustino 0 'debirumvfeYlitier~e:ilArig.Hik;t coni: JuU cap:\&'2
testefii adducium essfetaritb'!stffdiQsius,squdhtiyjma- - "'i GuriiHiac-ilegerera; ,co'gitaremqiJe'>hoiniliam,.qua
-jpris psset aucto.ri.tatis ap.nd omnes, ob receritemn de^^giturjWabÂniiiano^Latinitate-dohatani jfuisse,
menio.riani eiimj"_e"^.ihc^ InviCtse'iif fjde e m1ratus''sumcur-^
.tjiebda 'pbnstahijse,Q_'jmijiirs'aPeJagiaiiis; rbpudiari1 subtilitfer;"'hortL>"sih"e'!<causa'ab:3nierpret"e^pfe,cc.aluhi
posset, pfopieriaudaiaradQCtT^ . ;rtiissfeVaposiiu1n''aritiea-'pro ;peccaiis,*hoii.pariterad-
ef _
. grjtatejri,-' "abAugusiiinp Jaudabiiitis'addticferetur, <ve'fteritj:'libi.'.inloco'1pbsiiamH);inc'=,vocemv"Os.teii.^«V,
adfidem defendendamS;q.uain abipXo i^Cepfssefin r"llt: ii pro induxit, ut insinuaret impendentibiiSNQbijgaijo*
.Jjaplisnlp."':"!:'"''"' :.'.".'*"•.' ""'.'""" •'•;''*' lileni hon"'prop_igation'e,''sediinitatioiie ai) n.oSitrans-
'- Xd tanium fesiiniQniujnJulianus respondit jiirimo,, 61iSSl9.8i"('"-''"'f-r-!."f!,i!'!<>;i-:
C ?;-.Ti'--'«h ./•W».»-'- -.•:;
jpsummet Augusliiiura' a^ - .,: ':3PQtuit vicissim Julianus cx lioniilia I.nJEpisfo.lam
yiisse, eiini"*ea'1senoii gfavSr_i'scfibef et;;se(l splai ad;:Rom"anbs!"acciperei'iqtiQdAiigiistjno''i.nd^^
^canQhicbrujnJibyofum. êiiide 'niiriiin";yidfefi;--_ea i . siusargumentahliiivideretur •pugnar_e,=im.mo",fe!;«jn-
pfbifer.ri ypluf'^ , gulaS; 'argunietitiiiiQriisSpartesMiinJririgerc.r, yifletur
..qubs imbiKisset !!A'ugtis,trnus,'scfipfa . "qtiideiriqupisUofiem rionpusiUdm~habete~~qupd.dietum
Postea;dictiuhcu,lasL afleffi, "fit.e_a:squideni:a_ilj'ias, t isl^mullris^riuhirisihpbeaierifiampe^
cuin bpus Jtofet apeftis": senleritjis. TOnique, fiegli- iUo''eriitri:peccante:ae:mortalieffecto,et-qtii ex:ed-prii
genlius qusedaVhiricajiliUsqhbrioiibuiri^tiarriArribro- . 'siht-e"oS:tales':esse,fiihiltibsurdum';atPxitliusînpbe-
sra aliisque excidisse",q\iiB""si'viveferit,''dairin'areiitl dieniid nlietuiti "peccatorem'exsfitisie;-id-^verp:quqm,
Ipsitiiet, 'postqtiam;;perspexis,sent,'qnid in.de forett 6bs;ectofcohgftieh1iumx6iis'equenliam^
17
•cbnsequfehs';Posifeitio; 'AtigDsiinunvqiiia aiictofa- riielut' enim sic"tiec'pmntisvquidem*,de.befe;_qui'.talis
tjus nijiil-inyenissot-,pi-aeêsperatjone ,ad haec con- :friefit,Siqtiidemrioriexi'seipse'peteplor"ex_stj^rfV. Quid
- fugissejex;quibus s,bla.tium:~^ igilur hoV toco' •
'ifetbtim iioc^rpeccgtPtesf-sigiiificqt?
. jso-qiet.at.em.J;!.pr~-S£id.].itlfii'iiijbjBrlBô.n.-^sSej;euhv Jegii .Mifti videtur lanlumdemÎgm^car.e-qugnt^^Mlud,
Jtteiet operiDei' niiiia dispriiaiibfuin' ^lvi ' >!--!'V,t..«.';ii« 'pbrioxii:'p6thm'tic>'Mdmnaii'!ad'mprtem^
;seriptS'pfseju- 'Adtim:'fnoituo:omnest&imiis''
."3jcent." 'Crr' '';"'-".*-';_.-'• morlaies ejfectiy:qpet,fe-ae
- Sed qni|3'unps isle est, qu.od inemitierini, locus, - riiuUhd\eiiToristrai^'eiCi'"<"' ^v-" r.*^:'H ,v - •• "-
!' .;:;ii;ft;>_!;i s;i'::-/« M;..::. .' ...
.«biPelagiaiii.:^ ' .CAmJT.."V.
resppiidefjntian" M^ D- - -
jie.bet,iiuanta '|u.er}l!hpmurn_to'êji%_n~b^ ......;^^.-: ...
-f..Qumsliq.nisde pecessUaie gralim Dei ppr Christpm
jqui Pai/um,"cVrii iayefehj;'.silJj^îipriiTiiayh^coelum -fprigq ex
.i.ollefentjjcpmradicenfratiis^nie.ntiaSHmpifetati^d^ pmfe$erifje';g[itiM
naretit; sanciitaiisrippen^ ifiistiusmaxiriieflqum^
Jaudabarii, "'dejfahefent jipiissiraiS' Jûibusque',f''si pert_t.net.- ,.-..,., .-. .....;
: jiiignare viderentuy^ -Fuit isfa isempef xiujUscuhjque Tertiifi qusestjpnis, qjise a~d auxilium divinae gra-
JacjtipssejiheresisJinlolVsi": "";'•'"'"-',;'1\~-';+---*-v>.%u-.*^li_B5jê_fMnet|vioriy<6 'ex sfeiiiundam^lesiior-estfquani
•-50i'ser;vai),dum quaftb, Julianum ^hrysostomo, ut -labfbVTbsius^-gâtbstetidi. JNam'.5postVoriginale
_periii_deatque Augustihum !'A^^ peccatum ex corruptione natur»\iprol)atu<in-,v::,hiliiJ
TlriecJ.uiiaii.ura ,tamen.'periridfe seefga '^riibfbsMiiJ ac 'jjfoMlVitfs*fuit,*qtia'rau't"Cor-rtiplionaiur_e*__;'x reme-
Augustinus prga .Clir^sbstomiijn,'..^^ 'dib:gfafi-fe,?ni'orlitis
1 exJmpdicina «demoristraretur.'Id
. >nibilTAjnbrpsii,-!yel exppsuifj^yeiln^^dyefs^tiitra' fyefp<'ita cbntigisse-'_auo~;:significant,alteruni'v:qtiod
. fetprsit, •quasi aiictbreih-.jpsuni spfefneffeH,"'ctira Au- pririiisîerhpbribus^de-igratia'aivins<:aajutorio;nulla
.gusiinus 'qpamli.iietpbjeciam silji.Giirystistotniisfen- JcpntrOvcrsiahibiSiSit,'tota'~de:TOof_alitatis'feausa;et
:4e|itiani ,interpre.fati.onfe, exp1jcuent.~:!ft¥!%'~'.%oderaw pe^CcSto" briginiilii "atqiie~''eiiani:,3nipeccanlia!;j ut
•.ai'Cfor_e prQ.iuiefJt,:uiidey"pl!ady^^^ constafpx-opef ihift^-TheodorirettRuflni:^Syrij;alte-
vel cathoiicaniffderadefeijilfei-et!^"jChf_y_sbsfbiniiffi 'shas TuraT^qifp'd:''dibtb;'•'iafetoque"'^^veteres;g],usesiiOnem de
rc-iisque;atlversariidup in.pafl^.ifaxefurit'':' Juliahus : aûxilib^mtilBêrtiatn post duaîiacitenUs exwsilas
îOiisJJ-sj-oSj.^.jTr.afil-s iu!i':'uohiiii?.h; h<\(ii^>:.i^v:
671 AD PARTEM PRIMAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX SECUNDA bti
fecerunt, originis utique ordinem secuti : si enim A ininor fuit quxstiO,de posteriore major, quod osteh-
alium quemcuriique voluissent, longe diversa fuerat . dit, nisi fallor, clare quaerendi causa, corruptio sci-
tenenda tractationis via, quod nemo non videt. licet nattiraj. Utramque videtur confudisse Hiero-
Hypognostes igitur Pelagianoruin errorem, quo nyraus, ut et. Orosius aliique forte veteres; sed
hominemdicunt per liberum arbitri.unv lamquam per alleram ab altera suhiiliter Augustinus discrevit, el
se sibi sufficieniem implere, quod velit, lertium in de sola fere Dei gratia per Christum disputavit.
prsefalione numerai, terlioque libro, posl alios duos Nam, quod monuil non semel (Lib. de Pecc. Orig.
prioribus libris rejectos, impngnat. . t. 2i), in causa duorum hominum, quorum per unum
Mercator, post recensita dogmata mortalitati na- venundali sumtis sub peccato, per alterum tedimimut a
turali connexa, quae Ccelestins defenderet, adjecit, peccatis; per unum ptmcipitati sttmusin mortem, per
inquit'(Jn prmf. Subnot.), posseesse hominemsinepec- alterum liberamur ctdvitam : quorum ille nos in se per-
cato, et facile Dei mandata servare si velit, duasque didil faciendo volunlatem suam, non ejus a qtio factut
erroris istius causas reddidil: quoniamante adventum esl; isle nos in se salvos fecit, non facieiido voluntaiem
Cliristi fuerunt homines sine peccato; et quoniam sic suam, sed ejus a quo missut est; in horum ergo duo-
lex milth ad regnum cmlorum, sicut. Evangelium. Sita rum hominumcausa proprie fides chrhtiana consislii.
est vis probationis in eo qriod si lex olim potuit ho- Cur aulem aliter Hieronymus egerit, aliier Augu-
mines et justos efficere, et in regnum ccelorum mit- stinus, in promptu videtur esse causa. Hieronymus
tere, id eiiamnuni valeat; atque ila non admodum qusesiionem tractavit velutorla est exassertione im-
sit opus interiore voluntatis gralia per Christura, peccantise; Augustinus velul facta ex loco Apostoli
qtisc tunc una fere in qusesiionem veniebat. . B
" quem diximus. Atqui Pelagiana impeccantia, suis
Prosper, post eosdem error.es dnos de morlalitate superba viribus, quodlibet Dei adjulorium sperne-
humani gejieris, et de traduce peccati expositos, per- bat; sed locus Aposloli Adamum novum cum vetere
git in IIDCC Verba (Carm. de Ingrat. cap. 1): ita conferebat, ut novi gratiam veteris peccatb po-
tiorem ostenderet.
Posse auteiriinsonlesomnes virtutis iu arce Atque inde quisque polesl facile intelligere, et
Vitamagere, etmenti ingenitumservare decorem,
Arbitrioquonianisubsistatrecta volentis . quam ob rem scriptorum alii aliis arguraentis utan-
Naturalishonos, lexque ihsitacordibusintus tiir adversus Pelagianos, diversa enim dniersi dog-
Hoenioneat,quodseriptaforis, ete. maia impugnaivt; et qua ralione Augustinus ipse
aliter in libro de Natura et Gratia, aliter in libro de
Africana synodus, cura prioribus duobus canoni- Grstia Cliristi disputaveril. Dlic enim contra impec-
bus sanxisset fidem calholicam de mortalitate hu- cantiam, hic pro benelicio Christi salvatoris certa-
mani generis et peccalo originali, mox canone tenio bat.
euin anathemate percellit: Qui dixerit gratiam Dei, in Sed ilerum in gratia Dei per Christum tria quaj-
qua justificamur per Jesum Chrhlum Dominum no- dam discerni debent, nempe quod per Christum sit,
tlrum, ad solam remissionem pcccalorum valere quat quod supernaluralis, et quod gratuita : nam et con-
jam commhsa sunt, non eliam ad adjutorium ut non fertur propter mediaiorem Dei el hominum, ei natu-
commiltantur.' rse vires amissas reslituit, etliberum arbitrium prae-
Arausicana synodus.Africanarn, centum et yiginli venit, lioc est, nullis datur ex merilis. Qiia parte
post annis secttla, de corruptione nattirse, quoad cor- , confertur propter Clirisium, gratia sanans dicitur;
pus et animani, calione pririio; de traduce peccaii, G qua vires praeslat, supernaturalis; qtia merita prae-
secnndo; de gratia, tertip et consequenlibus reliquis cedit, gratuita et prreveniens. De gratia sanante sunt
doctrinain Ecclesise ordine tradidit. fere oinnes Augustini libri adversus Pelagiahos^ted
Augustinus probe intelligens causam disputandi ille maxime, qui de Gratia Christi inscribitur; de
de gratia Dei cnm Pelagianis exstitisse partim ex adjuvante, sunt priores, si raodo epistola. qbaedam
Aposloli loco {Rotti.v) ubi duos inter natura. huma- excipianmr; ad excilantem posteriorcs pertinent.
rise principes, Adamum corruptoreni ct Chrislum Hieronymus de adjuvante copiose scripsit: de exci-
insiauraiorerii, comparatio ir.slituitur, et.unde pec- tante vix quidquam effalu dignum; immo sunt qui
catum originale invictissime probatur; partira ex hac in parte negenl inculpale versatum.
impeccahlia a Pelagianis depraidicata : hac ulraque
occasione de gratia scribere incoepit, tum in libris §1. Quseet est quomodoqusestionesnata.sint dfe graliaDei,
de Peccatorum Meritis, et in Opere consequente de quatenus per Cliristum,et vitialamnaluramsanat.
Spirilu el Littera, libroque de Natura etGratia, tum Observandum primo Ecclesiam, tunccum cauones
in libro de Gratia Christi, elc. Africani conderentiir, de gratia Dei per Christum
Idipsum Palagius in libro de Natura indicavit, cura conlra Pelagianos tria potissiraum defendisse. Pri-
scriberet, primo de eo dispulandum quod per pecca- muni, graliam Dei, in qua justificamur per Jesum
lum debililala dicitur el immutala natura. Primo, in- ChristumDominum nqslrum, twn ad solam remistio-
quit, id est antequam de adjutorio gratia. ad sanan- nem peccalorum valere qttm jam comrnista sunt, ted
dam naturam conlroveisia moveatur. Quo in loco eliam ad adjutorium ut non committaniur. Alterum,
legehda Augustini argumentatio (Lib. de Natura el f.eamdem Dei gratiam per Jesum dhristuih Dominum
Grat. c. 19), corrupliQneni et morbum ex remedio "7?nostrum, non pruptef lioc tantum nos adjuvaread no
concludehlis. Quid sgnatur, si nihil ett vulneratum, peccandum, quia per ipsam nobh revelaiur et aperitur
nihit sauciatum,niltil debilitalum atque vitiatum? Porro intelligenlia mandatorum, ul sciamus quid appetere,
si est quod sanetur, esl unde vitiatum sit. Audis. con- , quidvitare debearitUS,sed etiam per illamnobis pra
fitenlem, quid desideras dhpuiantem? Sana, inquil, sloriut cjiwd fac-iendumcognoverimus, eliam facer
animammeam (Psal.XL,^). Ab illo qumre unde vilia- diligamus atqtie valeamus. Postremum, gtatiam jutt'
tum sit quod sanarirogat, et audi quodsequititr: Quo- ficalienis non ideo nobis dari, ut quod facete per libe
niam peccavi tibi. rum jubemut atbittium faciliut pqtsimus imptete pe
Videndnm esset deinceps quibus argumentis fides, graliam; tamquem el si gratia non daretur, non qui
sive a catholicis propugnata sit, sive ab hsereticis dem facile, sed tamen possimus, eliamtine illa, im
impugnata : veruni id totiuir et a nobis ad prbposi- plere divina prmcepla. (Jnde cognoscere est ea tem
tmn: sufficienter (Cap. % hujus dissert.), et ab aliis , pestafe dispuiaiutn non esse de adjulorio Dei, salte
abundanter: ad eruditionera tractatum est. Quare v.vpiv>;,qua parte gratuitum est, sed qua superna
nonnulla tantum observanda reor, priusquam ad se- turale lantiim, hoc est, impotehtiam naturaead o
cundani parlem dissertalionis gradus fiat. pieiatis jtival: unde eliaiii consiat epistolam 107 no
:Sed inter gratiam Dei, qusesimpliciter Dei dicilur, fuisse scriptam nisi post tempora synodi Africafi_e
et quai per Cliristuni, poni debet nonnullum discri- cujus canones attulimus.
men, qnoad historicum htinc locum: de priore eiiim Observandum secundo, occasione loci apostolic"
673 BISSERT. V.U.D.E ORTU ET 1NCREMENTISHJERESIS PELAGIANJE. C74
quo uterque Adam componitur, gravissimam Catho-. Aquartam exempli a Chrislo dati, quae rationem vilae
licos iiiler et Pelagianos controyersiam cxstiliss-e : digneChrisliano nomineagendae,velutin speculode-
cur Curistus venerit in hunc raundura, cur passus monstret; qttintam illimiinationis, qua Spirittrs san-
et mortuus sit, quomodo profuerit hominibus, quibus ctus in animam illapsus cordis oculos aperiat, et
et qtiantum profuerit, qua ratiotie nos vel a peccatis intelligentiam subministret; sextam, qua Spirilus
vel a raaledicto legis redemerit. sanctus in ipsis quoque voluntatibus pperetur. Tres^,
Nemo Pelagianorura raentem suam nOn prodidit: priores aiebant omniiio necessarias ad agendum
obscurius quidera Theodorus in symbolo (Sub.finem); bene; posteriores tanliimuliles;sicenimsuas videri
apertius vero Rufinus Syrus in libello Fidei (Cap. 7, possuiil apud se rationes subduxisse. - i,
». 46); Pelagius in Commentariis ad loeuni Ape- Nemo.potest operari quidquam dignum regno coe-
smli (Partei,n.1); Julianus in libello suae Fidei lorum, quae haereditas liliis el merces sanctis pro-
(Lib. n, ni et tv), et in pluribus locis Qp.er.isImper- missa, nisi et filius sii, et amicus Dei, et mandato- !
fecti. . rum sciens : suni autera operati Jbene digiicque regno .'
Theodorus : Venit secundus Adam, ut fuliirum no- coeloruiii veteris Testamenli patres, prjusquam
bis ivimorlalitalis tlalum mdnifestaret, et riot ad tui , Clirisiits exemplum praebuisset sanctumque dedisset
imitalionem adduceret. Spirifura; igitur nec Chrisli exemplum, nec operalio
Rufinus Syrus : Venit, utpmnes etiam cmleslet vir- Spiritus a Clirisio dati ad bene agendum necessaria .
tules humilitatem docerel, ut suum ostenderet erga est, sed conducibilis tantum. Jam vcro nemo dici
homines amorem, ut vro peccatis mqreretur, ut sibi pblest liberiale arbitrii iristrucius, qui non cogno-
credentibus adoplionenl largiretur regnique ceelorum verit quid sibi sit agendum, quique non poluerit et
hmreditatem, ut exemplum viriulis exerceridm el vi- J» velle et prsestare quod ihiperatur, siquidem liberum
landipeccati prmberet, ut essel mediator Dei el Itomi- . arbitrium sif potestas faciendi bonum quod jubeiur, -
num, ipsosque pucis viuculo in perpetuum colligaret. et declinandi a malo quod proliibelur. lmperalurau-
Peiagius: Venil, utel morte suapeccala dimitterel, tera iidelium cuilibet, ut' operetur digne• Deo, el hse-
ei justiiiam daret, et rios docerel modum dilectionh, reditaie filiornm Dei. _
qua Deum Christumque ipsum diligeremut: ut quid Observandum igitur quarto, quidquid est benefi-
enim Chrhtus indebite pfo nobis morluus est, nhi ut cii a Deo per Christum hominibus collalum, revocari
manifestaret suam charitatem, cum adhuc peccaiarum a Juliano, caeterorura, opinor, mentem quam nove-
eitcelerum languoribuspremeremur? Pro impiit mor- rat interprelaiite, ad decem capita. Sic enira ait
luus esl, ui ex beneficiorumcontemplatione ejus gra- (Vib. i Op. lmperf. cap. 94): Gratiam Chritfi multi-
tiam commendarel,et in mercato delicti quantum eum plicem confitemur. Hoc primum munut ejus est, quod
debeamus diligere dembnstraret, el tanlo beneficio et facti ex nihilo sumus; secundum, quqd ut viyentibui
sancto an aliquid pmponendum sit videremut, cum ille sensu, ita sehtienlibusralioheprmstamus, qum'impretta
nobis impiis nec vitam suam prmposueril, nec necessa- esl driinio,ut conditoris iniago dicereluf; ad ciijut
riam nobis denegaret morlem. mquerespicit dignitatem arbitrii concessalibertas ; ipti
Julianus: iVattisest Chrislus ul univertum mundum etiam gratim beneficiorumqum nbbis prmstare rion de-
a peccath et exemplorevocaret, et patiendo redimeret; sinit augmenta reputamus; ipsa grcttia legem in adju-
dum peccattim, et t/uasi Deus ignoscendo aufert, et torium misit, quia ad ejus spectabat officium, ut rgtio-
quasihomo,ptr naturw similitudinem, quemadmodum nis lumen, quod pravitalis exempla hebelabant et
de cmierovinci possit ostendit. Inciprens a bapiismale Q consuetudo vitiorum, multimodis eruditionibus excita-_
Joannis quo baptixatus est, dandi exempli gratia, non rei, atque irivitaiusub foveret, Ad hlius ergo gratim,
tui, ticut quidam volunl, causa peccali, sicut ipse ait id est, divinm; benevoientim, qum rebus causam dedit,
ad Joanneni: Sintmodo, sicenim oportet implere om- pienituiinem spectaiiit,ui Verbuni caro fierel et hqbi-
nem jusiitiam (Matth. m, 15), subjecit se bmnibus taret in nobis; reposceris eriitii Deus ab imagine sua
passionibus carnh, ferendo esuriem, silim, lassitudi- amoris vicem, patqm fecit, quantuminnbsinmstimd-
nem, dolorem, mortem, et cmltra hujutmqdi : Factus bili egitset affectu, ut vel sero redamaremus eum, qui
ebediens usque ad mortem, mortem autem crucis cemmendanscharitatem suam iiobis, filio suo non pe-
(Philip. n, 8). Secundum quod nos' beatus Petrus percit, ted pro iiobis ilium tradidii fRqm. vm, 3); .
edocuit dicens: Chrislus passus est pro nobis, vobis pollicens quia si vPluhsemus deinceps vpluntali ejut ,
-
tetinquens exemplum, ut sequaminivestigia ejus, qui .' obedire, unigeniti sui prmstareitios esse cohmredes,Hcee
peccatum non fecit, riec dolus invenlus est in ore ejus ergo grdtia, qum in baplismate nqn solum_pecctita con-
(l Petr. ii, ?.l). Htinc igitur ob nostram salulem se- donat, sed etiam hominem indulgentim beneficio, et,
cundum carnem passum et sepultum, tertia die resur- provehit, et adoplat, et cohsecrai, etc.
rexisse, et ut mortem destruerel, etul nobis viam re- Post tam prolixam Juliani confessionem, qtieritur
surrectioniiaperiret. Augustinus, unura quiddam praetenriissum, quo po-
Animadverie porro, studiose Iector, nihil RuG- terat confessio pfobabilis fieri. Subjungit enim :
nutn dixisse, nihil Pelagium, Julianumque pluribus HomP Pelagiane, charitas vuk bonum, ct charitat ex .
verbis quara quod paucioribus Theodorus. Nara quod Deo est, et non per legis titteram, sed per spiriium
prauerea Christum scripserinl pro peccatoribus mor- nu gratim, etc.
luum, Ciiristkjue morte redempios horaines, animad- Quo equidem loco noii dissiraulabo, kjuod. ssepa
versioni non prxjudicat: siquidem aliud nihil volue- mihi venit in mentem, Pelagianos olira hihil diver-
runt vocilius tam magnilicis indicare, ut ex adductis "suni a Calvinianis hostrorum teinporttm sensisse,
testimoniis coirstat, quara quod Ghristus ad mortera quoad causam, ut aiunt, forraalem jnsiificationis.
usque nos drlexerit, eoque exemplo ad se pari modo : Nam et illi el isli consentiunt, hominesjustificari tJ
redamandum incitaverit, voluerit quoque indebite vel sola impuiatione justitim Christi, vel sola peccato-
moriens, utloquitur Pelagius, triumphare demonte, ! rum remissione, exclusa gratia et charitate, qum ih
atque in se ostendere, et qua ratione mors vinci cordibus eorum per Spiritum sanclum diffundaiur,
potset, et cujusraodi noslra quoque resurrectio ad atqueillis inhmreat; aut etiam graliam, cum qua justifi-
de Cal-
iraraortalilatem futura esset. , camur, esse tanium favorem De\, Quod
Observandura tertio, Pelagianos gratjse quidem vinianis constet allatis Tridentini: concilii verbis.
. nomirie appellasse nafuram et liberum arbitrium, ! (Sess. 6,can. 11), de Pelagianis exinde patct, quod
quud a cfealore Deo concessum est liomini, cum ! ista quinqtie adraitterent, quae sunl Calvinianae epi-
conderelur, sed agnovrsse praelerea gratiam sexlu- ' nionis quasi principia : 1° homines fieri inembra
plicis generis : unam scilicet adopfionis, quae con- Christi per baptismum, adoptarique in filios Dei,
leraiur in baptismo; alteram remissionis peccalo- atque ita cohaeredes Clirisii instilui, iriimo lieri
rum, quai peenilentibus : detur; terliam' legis et terapla, organaque Spiritus sancti,cum baptizanlur,
doctripie eiterioris, quie viatn salutis ostendat; Jal.iu libel. Fidei (Par~. vi, ««. 11), etapud August,
$1$ AD,MRTEf rRlffi§#Effl , M
libil cPhlrh Jul;, fcap.'6-; '2*acwpefi5:hps! peccatp^ ji. j yQltihtatibtisppefetui';; ah iiiclinahab ianium, an
Turii-feiti.is.sibneih pfbplef mofterii Glvristi, qujpb etiafflerjicaciiferAgendo,, „, •,,.,..,, „ = .,;,;..,r ,,.!:
1passiis stil pjerincle ac si ipsl,- ; .iihpad.pfimaih .quaeÔpeipÊeiaâhis yisum estj'
guiprOpeccatbribus"
Bhet,:piissi'•fessent,'Kufiiitis -ef 'Pelhgitis; IbCiS^m.oi lidl'er'eJiomi)Ws ,pbpsiiiUifdieni..uifiusq^ ajfep,
<wtfiijs;--3*'GIiriSti 'obediehila juMucafi.ibminJsi iksiiarii; veliil qttati'aqh}rrgdic^rii,^rjuctife.f/im dique
Pelagiiis !iii;ca^\ v^JEplstfSdRpmJji^gfatis^ gipilb^ fecfindam, qum.ex i)6?jjn(aif;vftonimis glgriphel pa-
eata diTftitti*-eldbhari Spiriiuni sancttim^PelagiriS rititjjit;qtim pbssif^,pd .jirejjfn pujioris.,qfbifriuni',. vel
ibiilvj<S?eisi- liiM omnia 'jiisiificj.iipne cbnfipâM,' iii\$ieJj[lore vpiriiiini, fvei seriiibus hotrere w"<tbf«ni
in ipsa tamen n<5r(;_fiffuridi; eh.aritaiern ip iCbfdibiis (Petqg:';lUb.de^'aiiir.q,),...,„.,-,_,•,'..,.-;-;,,,..,.-.-^/U.!
nostrisjraique' ade'6 'riec ihnQvafi:.iiitefibrem~'Woihi- . y iSujii;"piififbf• .^|ubad secupdam'i:cidtpc dan g tftio
5
neriV, q'ub'd-Pejagiahis bbjicit .Sugusfinus ?lib'j..ii'i. grgiiqni stigm,/!6;mmtfe«s,:'«.(,gupd fgcefpjribenlur [per
OpefcIhiperl'. «ap.-^Si Et verbv ;si fassi esseht libefuinofMiriiimi'faciUtisiibjsiiifiriiplereper qraiiaih
dbtitim -Ijoc & J5|')ififu- tsaincib';IfQ_ini'n:it>n^;_6uin jjii^(i (Pelqg,.ibi,d.),, ,,/,.,->..,,v, „-,..,,v,.»~4L-J,^;
fiiiiiti>cbttferri-,^fiuvis&^riticfti^tae Jilijerdm.arl>iif_i.i.iHi,ê teriiajCûmhjaii.siiM
per se soliiih' libii suififcbre.adibpbri pieiatis; prifi- etficacis gfatiiiehbriiirie faitihi in.diicerent,,.Cbpstant
stahda; sea-egefe auxilib, .quod iijli&feat,: fibc eiilra isla satis,.cum ex,\\pf\s, hseret|cbfum^îricahisque
esi. iiiliiCêVfeV <jiib'd<diffuiidi in! Co'rdjbji's,quOdqub canpnijiiiSvitqiie AjjguSfipiscfipljs,",pf«sert'im;,libfp
per id Spiriiu.ffisancttim ihliaBitare ap.tid liojiiinehi deOraiia Chfisti; lunj,.e;xqperela JiittanJijjSive.qii»;
justiirii-; ^gi)ovISsefit;e'iia:ih;a,mIss'ahi,A(Jam iij cpiîpla 'sd Rufjiih, sive tjuaeiii lififb qiiartb bpefis*
biini "bfeatlfici$6_.s.bi_italeiri;];qua:m t"*
reslitiii.opjis fc)J•îmjef|ecii,cîiijptiir.,;. ,; „,.,:„,,;,;. t'.„ ,,,^„,*.;',^Y.
ope GliristU-HBbe'etpliifa ,|erspbxlssehtj ijuaeso|| .Obspryahdiijp;.prihib,.JPelagjaribs«as piitasse; ar-
fere; Auguktihi)s disputatLiq'iihi JPelagiariiss; : /rieijiie; bitfii yirek ;siriguiis,,liohiihiljus.iri pfiu.apea p.fpr,
enirii,furictempbfi^- 'exebgiiata-fubfat gratia sapefi- creMbreqtibtidie jtjri.B.u.i,.qijas piihi aiCfpatoreA.dam.
ficaiiSi a ipliafitaiediffeieiis; et iiuî pef s!eirief s,..s.: accejj^set!, Efat.s enim. êjagiahpfuih...(Jbgraa,,quasi
• Obseryanduip se^to', priinis iliisAbmjipriijlu-., c iinii capitale; tri_fgriiie\sfi.n
ep^^riisfiîA^q^yfvttâi^f
qhieferetuf-<quafatibiieVChfisfiii lihefavef ribs.a. it
irialedictd 4eg'iiyiibiitfbkaibaj iartt*uih:.,iilitis,cujuS •vjrlbiis.liberi,*afbitrii.,, qiiibus,inndcpns,}ip^p,.po!ne"-
£ustuliijui;'uhj)V^ bai, aiii.ajjlefj^^^'feût,jfii.ijpijd,um sajjs discussia.jsejnT.
nuihviolal.oribus ôiiinijhatur bxiti'titii,,/Cathoiico;v. tiferit,;alii ,g'ui^|iip,fujt„a)i.bfhra,cutn feelagianis^de
rurii Kliq'rio~5^L aJstii rbpuîiaiidi ;al_fe_)fps,', hpij t|,- aSlJtiitqfi'0, ;JP«il'icSiiBig§n;dL.rraiiic>V.. eippdliibf., I_iero,r.
nuissfe hibduiq: vihi"eiiiiti fidei fectaj bb .tfsq.ubbx- n|iii| ;:.;djlficiiiqf.,ûgiistjni;,,.ijle,.. hu.iiuni .'(.saltero.
tuleftihti: uf ausi sint, heg&e^ pefi);e\..^ti'e,n)fluam qubd,irt iibi;is .trajiiêrjt)h_^'ler.-,adjuior.i_i..utriusqiie
possfe.iii^.erjifetflyip.'-» fijlei ei; jit lo- sia.iuS'.'dispriiriph!PQsmj';.
^cjui_.-(JUfifii;~reclaf; hiEc ila d.iscfevit•Augustii
qtii.ltirAhibfpsius; iriduths Chrisi.ti'ini'ihprtem bbifet', riiis; ul qtia. de viiibiis iiherl nhstw.^fbjifii iacta-
qtiahtisciiftique iahdehi Sceieribus;tbnefetiif ,i_alq|'i_. rentur a. Celagjanis,^.saileip.; sid..viricehdas,/terita-
hbc. iriquiebaiit;iflijp!sumfeste.'"qfuod yeli^t Itppslojus!, tiphes, ybfa\ps|e,.rat;grbtuf^ Ngn
cuiri dicefet i-Cferisiiisifbs redeiriii ifefriatediciplegis est h'6c\,,aje'batf,:,|nyirjbiis li¥efiqfbiiriV,,gudles.jiuric
fqctiis pfb;rip6iS-maieUi^wi^X^Mîr $)• tfiH ^CW srinf: (Hb)ivtdjscedefea,.Pfib,ip iejjtatlohe!),.f«ei;at,jiii
fuer.irii;'quahtique yiri ;ih pjusriipdi ppihi.oneiostbiir >, iioriiirie, 'aiiiequdm caderei (IXb. tte Botio persev.
diihiis ih^btis jjaftiih ad fldfemlRUflhjfknMiiein.Xj', (
paftiiii adcbirimonitof itiiii Mercatorjs |Caji,; 4)! Euit" ,.Verririi.Iisecqpae.stippe adjutoribrhip, disCriihjne,
auicih illa/qii^stip eM^ .ulruhi nbh;.iam,Psei%iA^psifi,t!^sp__!_ Ecjdesiaiii",.qaîn JpliHi
Christiahis; îii feetahi^Mfeiii; seqiiiiHtj!âc peccar EccieliaS ai;ti;i,ctaip'ribuscuriosius irl mysterii scru-
ibres:siii)tL?ârceriauim"sit aliqiiaftdb, .pbst idoiieam; tahj,il).uS agitaiayestf,.,,;!,,, ^,;,,,, ,- ',. „.„.3 ^.u^^,,.
abLipe,;pufgalipnfe|i),;_ j_',,, ,; „;% ,, s {._..« ±.. , Obief vapd.pm!;^p^
Obsefyariduiiv d'ehi'que';i riilii);,.yiyejite 'Ajigjistibo,| ligeiitterjn, qualjtafeii)..Iiberi',.afb.Trii.i '.Qusque^^.
de/gratia ~;Dei\|j^^.^Ji_i~HslUM\ &4|UhitUm '_,ljiiss"jBi. \ atqup/elianiîn hbtipheip.,'îvjnjx.
si__>e.^, justitiEe,liumanigue
sede a|pbstbiica!, siy^.a;^ ; p'ecpati, jraittote| jn ylm legis",curii.ex nis.quatup^
cojitjrieriftif.trjibii^si._iiîI^__i^|îl4" Ajricfiftab^^nbqi-,giX' ', PjDiagiapiaf|un)|n!ta .sumpfent,, quibps-.necesîatem!
riiSsje"
nbiiiilnS.;'_;"f ^yîi^t^.Hflrti^"'.
tS;rli"Sn. jnSjK,jiiixijûi4J<im_ |.- adjutoifii di.yjiiKgrajIffi;!^^
cum Pela$^ se"a,:c&t~lloIj<?6"s;ipterj.ad iiJtel; i psisi'„aut.i|îlief u^'..ajr^trju.rii^dji, qiioj^dlciqmii Jêp
hieritis
ligeiiiiifri : altefuhi*<de.pfs.deslinatjQn^ | iiisii.thiitir; apt jjjsiltia, .Deivhuisetbta e"i.tih»
Chrisip; aIlerum;:qiiodis'^ i hominura .eixpupgepd!!5.,,,,^|ii,.rp,iql„peccay,:,qppd.
naiufScbllata eSt^,'arb! 'eiaJjiTlFefcrfe
t, giih|.jâliirami apsa111 j Blitihdeoriri iibii pbtest quarii a voliiri.taieâutijegii
juvari iiecesse.est. 6e singyiis.qu^liojiilius seripliiJ; sanctitasj.;,qpamj,ipse .p.e^s,.de.prjedicatj',.3f.-..medio
cbpibs|, âfiiei a.tgue ..Jiccijjraip^jigpÛniisvi:et.îe g tbl|f,;si qgjaqUid pie Bt, a gfatia Dei 'infcribfe fferi
pfirna guidem In, fepistpia.iô^ûra.e19|),;!a"ijSixju|nij •neCCssb,est;.,,.„,. ,„^y , !-i„ _*..><<. ;<^P; .«.•;>w,w-.
deaitera verbiri librb dfeCofrepfibne'.eiGfaiiaêfurii|f piscussp! stirit .!igitpr,,,|r!iinpni .plufa.ScfMui^
quoniairi liai,qu^s,i.iQi.ie.s.iperljpebant ad; prb.ruiicljb- - w<!le^nibhi;a'.i,sed,.|fi^,;to
reni gratise.-iiiielligenti&m,,pffetemi^ffi,sijrj|.,,et;:aj v Paa^jariiîpefsjjadj.iidijiii.suam:^
sumrais ptihti(icibpf; ;et,a.,,cbriciiib:S.fri;caii'b;et %Jp 5 iriivppihijpnern..;. Viiqtn.pi trtprl'em..4edit-qnte, fgpiem
Augu^tiripjhefeîsfelag^ triath, bphiffiipt fjriqlurii',, etfge vitqrii,,^fU^v.as.ipeuf.
quaip iri libfo de HEeresibushbriênpfsedesiinatibiiis g xxjc, li),';. ei.:.Detisqb jriiiio,,ôijsiitttit hptriippm9,et
positiim iest. relicf.tiit,ift .niariu. cfliis/ijjêtc. ,J(ficcU.siyjjAJipt.:
gudieriiis .me.,tjum bpna sunijerrm,
§ II. iQuseêtquombdo wtffisint qu'_estibrie"s*db gratia Dei ii Sipditierifis;pt •
mqndticabiUs guiehi iioiuerilis,, nec, obaudierilit
si
- pejp.Chrisium, quatenus supernafuralis,atque auxiliii.s
dicjtur.:;,. _;,. ;;..,,.: ;_..*;; i.,.- ,,,....,-.
s rrie';
âd/u^.iioi^JBQîiJetV ele.^Zsw. ._*i, .„=.
.i.Q),..._-.-,,-_,,,
Disprilatum deinile : i° ptjruiri,libeftas! aribitrlL,ut
-jB,egraliariliaVyqtiabeusadjuvat lioifiinis ihfirnii- peccandi, sic,,,Jjene .ageridi, ,jta.;sit;Pptesiais, ut
tatettij quasquediffert a.jialura;Jege, adoptione. filiorr ulrutriqhe pafiter .invifibus natiyis..b!uiriana3yQlun-
rhm;<I)ej;j.einissio'!iepeccaiofuhi; atque eiiam exehi- tatYscopsistat!, quse dec.antala.JiDeri afbitfif jEegiiiii-
plophrislH iihrao et: doctrina :.interiore, quae illu- bfiia.s; 2* aji .;potestas..p;eccaiidi.sil: pafi lib.eriaUs,
mlnatjo yQcatur,pr_ecipuastres Pelagiahi quaestidnes 5' afque ita pfigVriem,a Dô,djixeritj S° utriimi.indigefe
nipyerutitiil0:ancali'qiia <ejusmodi sif opus ad fa-- gfaiihi/diylnaliherlali yoluqtatis nostraej)ugnetV^«iU
ciei.id.uraboiium.etdeclihahduin a malo-;;a* quid iila) ut aiebaht,. KiViiinsit./iie.runi ,ariiiriMij's,siPeiegeai'
prsp,stets;..euriiL adfuerit; utrtim potestalem'ipsam i adjulprid (Lib. deQe'siis.PaLpap.;1);,4° utfijm.qui
agendi pibi an solarii faciliiatemV'3° b]ubmodojni asserit horairiem de siib niltil habere nraeler nien-
677 . pivSSERT._yiI.;DljQRTU ET IWCREMENTiSII^RESIS PELAGIANÊ, _'...-. ,.„_..678
daciuraet-peccatum ,: riec agefe pOsse,ut 1 ppbrtef $'A Apin.5ua'ra cbhsecufiissTt ^
quiriiab <eo adjuvetrir piii non • pdiest agefe-iriale!,- iiipi%5° qua vi' sajiciificWridi, vetef'a;;isacf'amenifa'•.3J, 1
vel Manicha.0 nalufam inalato sdmiiianti',<vel*Jdvif jiiide|'*ponierprit';;^pap 'fiiefipf,aiiqWa, ainie;leg§m
nianoi impeccahtiam'--fidelibusyere *baptizatis tfi* CircuiricisibriisiyuinêiAugustiriS
buenti .«rtiseiitiat^ .yeletiam^pejus ulrbqiie hsefeticQ (ayikdi.scfiraep^ ;'iet de' uTfitis-i/.
sentiat;: 5» lifruni quoelibetriecessifas;Ijberia'ti_hbxi_i qiiegfafias^tiliiis.cbmpieiita^ !..!'/'.•;:' ,;';",
sit;..6°..unoverbb','.qua ratibne.cbriclliariquearit af-* • Quip'jBtiain'bccdsibiie iegis?;c'u]u'>;Ihfirmit*aî">ifd'
bitrii liberlas;etgratisenecessitasfqubdeargritheiVtb p>!ffibiepd;airi'v'.usiil'iairi -nkt^riêjbatit^^r;;â11u'"_h'njiaii^'
Aiigusiirius.librum^ sihgularem de Gratia e't Libefo passilsunt-catliblici,' quasi Jdicerbnt1: P Sjiiriiiim
Arbitrio cbnscripsit.-;:-- « J-^-J-- >;«•; *;•'<>•• 'f -;- sariclurri' liohas'riierifes iii' ^VTtiquisiiriii, .adjiiyissb'
;.;Qtissitum.poslea-circa<pstitiamfdi.vinarii-:'i° Pbs^' iejhpbfibu:_v^b^rvjâcf BoniUiap; ^f^î^hi 1
siiii^::pi'secipi-a-.<justo Deotid ppefis,;-'Cujus'fibrad veleris TeSVairieriti hori^l) hbc'pal!am';fu.isse hj jus.tjir
prsestandi potestaiem non habeat^2d ari ex eo qjifid fieafet';bbedierites;^se(d'^^"^^'bVêfierbaWa.êc»
Etabiihiis'.îiines.'iahie':iribunalGhristiv-ut">'q;uisq'ue cati-Qbib: Jii?_rap. ,2)r•'-3°;riril.ruiti;fefb\ad;jt'isil'ifapi.
rccipiat;secuhduni opera^sua,-;cbiisequens^sii-biiipir faiiprie;;sed riesacfae-quidbiii^ lrigisiiVstiiutjQrie;jief-;
bus-iiiisitam.«esse vini; quariidam CbmmuheHijqiia diici-; 4° curii' Mapicliaipveiuyj-Tesfaipeniiirij,feji.Cili;
nemo.triop;.*.al.eat' implere -qilidquld;^ cujuscuiiique ciijus: riegafCiiiuf vis pbf sc iilla' fuisse a8 /hprnihes'
taiidepi; genefis.et: «iodi:, veWcoris"ulue'ril;I)eiisy Vel sanctificandbs (/iifi apiid;Bedctm\iibii iri Carilicd,)^
liiandavirit ;!atque;iia •par,sit<maridaniis'-a"uctorita§|,,,_ . Ilae'poffo,caiuriiniseqiiatudfV/ium fefelluhlpf &,;?!?!-
et;x«'bedien-fe:'pfopria^6ie<stas'v=/-nec«pfpi.hd6-'f^rri .. fliblicis, et ab- baVfeiieis defendiiiiturj tdlidehf qU»-
Z
potucrii4quod scripsefalAugusiinusDeiiriiailoquens: •" * stipnes /
pepererunt.
Da: qiwd cjubeSy-etjube qtiod vis-i Sâp.pecCaiuiri.,' IIL D,e,£!djulori6.iDejip_eri
quojl-a Deo -viridjcatui'-eo-usqueôliitVtafjuip-esse § tia ..est, 'EUrisJ,um,,iqua.a'alione:gra*
seu benefieiunigratuituin,quaqueprseveniefis
deljeal, uifteque obliviojnequeigriordhiid-subjcieedt diciliir.,.-,..., ., ..., ., ... . , ,.. ...,
peccalo; quoiiiamnpn-sectinduhiivplunlaleiri, sed'Se-
cunduhinecessiititemevehiuni(Lib. dejGeslis-PglmsU PeferbuitpOsf ffactoriairi Zbsimi Afiicanbsqiie car
cap. i8);4°;utruih peccatuni'-ppssit esse. pceiiiapbc- noiies;;quiestio de gfatia :Deij'qualerips adjuvat;!iri*-
caii,-apiaqiie sit pecCatidivisioiiifcid qtiod fariluiri firhiitafeih; ;iibstfairij-;auxiliaiisque -dicituf ^sfevixtf
jieccatum.est, et .aliud quod;Ctiani;«ausa peceati.L L - aliefa*; arsiiqUe ^yeheihBriter,;eiiam.iiiief' PelagiS-;
-j.iQusesitumdeniqu-vquarh virrietficiehdi =bbrii lex nbfuiri liostesi; db adjufofio 6ei;r:i\M fafibiie graiia
habeat,Lsive.qu_emenlibus;ihsita:e'i; sivequae taliu- est;:gratia2 -eriiiri noriiihe:appelJatur;iii ScflpiufW
lis inscripla,idest, naturalis el Mosaica. Mififice sacfis; tit-cUm aii-ApbstbJus-^Jn/e/iipejb hbmbf-qms
Pelagiani.legem;extuleriint; depressefuiii'catliuJici: tne liberabit de corpore mqrlis hujus? Grqliq.peij/fer
iJli utgraiiamChrisiideslriierent, isii ul asirtiefehtv Jestim^GtiristumDothiiium;iibstfum .(fiom.' vi'i,l 21);
Dicebant; illi,..i)e(er«ini-legem•fecuiidutri Aposioturii efi Abundaritiusomhibtislabordvi; ribri ego, sed graiid
justam; ei,sanclam,iet bonumeuslpdientibusmutidaid Deimecuhii pfc/ (I C;6'r.;xvi;i0);.!'•; v-^--,:;-.' ;,*.';.;_
tua, ,qc: per zfidem,.justeviventibus,,sicut.Proplieihel I •; Qbsefvaiidtiinpf iihb^qrissf ibhem liarib.pfopbsitari);
PalriarcJih,ptnnibustjueisaiiclisvilampoiuissecoriferre'i esse qnatuof 1 pfasef Jim'iribdis;£ 1° aii/gfaiia deiiif;
perpeluam (LibÂVad fioiiip.cap.-2). Resporidebarit ex irierilis', giatiam Ptiqti^^
isli^verbisicalUdissiniepositis legenir-cp 1 I naiufalibus^siquidehi gfatiarii. iiihif pf«i'ef riatufaVn;
C
lauiari ::neque enim. lex illd'(;>qudmvis-et' jusidi>et aiiiecedit; 2°-arigraiia-Dei pfabveriiat:voluhiateS.'ffli^
saiwla,MJ>Dna;;oiiinibiis,iltisJwminibus<Dei,se_difidesmaiiasVan -eas spoiite mptaS sequaHuf;"-|SiMn co'riypN
quiejndiristo^fst, vWainlpotuiicoriferre petpeiuam. SiorieJioriiihiS,'DeiHevhbih.irieiriiid^Sp pQriveffehiisj
nbii
B.mcieiiim.fides.per.-dUectionein.opeiatur; secuii-, an litimiriis se-a riiundb avbfieniis adjDeumvQ'jii|f.aiib!•
dum-Utierqriifjitmoccidii.^sed secundum Spiriittm-qui aiitecedafj^cUjUsmbdi sii^falia-DeixipfafeVeniehs,
vmftcal :adquaniDa gratiam-iexj deptmvttrieaiipne, i ani.subsetjiiefts;'"Si\% libefiafbiirii,' aii pOdisseqiia
iertendq^.tamquampdidagpgus-.perducitl Ul <siconferti-! (CmteStilib, Capituli-cqp^.^;<__:.';«:1- :-•' '" j;,;."/;'';.;'
lutliomittJiquqdcorifetreipsd rion-potuit(lbidlicap.'')f -.Obsefyaridurii-"'securidb,;'s<c"ripsis^ ;ihSje a.
-{Pelagianiiitr.ibuebant^legiiquidquidtper.se graiiip priihis teiriporibus''nldscehti^-baefesis ;Cc3ibstihhi;!;in;
converiil :;.catl|olici, legis: lilleraiii a «piritii^disiin^ libro Capiiulorum (Cap. 3), Dei graiiam securidurii
guendam ;fhoriebant',ait;-iiiten;c*it;:JDsteiidefe quiti riierita iiqsira datif; quiti sipeccaipribus ill&mUeifvi-
agendjirii; «pirilusj adjuvarc ut agatur; - -\ _•;-- dealur' esse-ihiquus, et'Hh verbis iniulhselyrpplerea
^cPe]agiaui;;quodrpbservatione 4igriuni,:tahfO bb* et ipsti gratidiin riied voluritdleposiia esi_ 'siyedigiius
stinaliu'S:.'pugiiab!int;.quaiiio;sibi;v-idebariiur-apertiUsfiefeihfxire iitdigrius: Si enini per :p'r'diitiihbnyiia jfa-:
Cnm;:,Chrysoslorno..loqui:catholicistanto iricumbe- ciriius;qutiridavinciriitira peccatdiriqii ribs ihicimiir'
bat laboripsius-certanieiij quantoniinus poterat ob- sed-Dei grdliai quccvoluii rios ddjuvare.bmriimpdbyW
yiisijuibusque.peEsiiaderii^ddneadiscreiio, sive.spir itdn poitiii. Et; iterum ait {Lib.g^GesllpalgT.siimpi
rit-tis_,et_,Iitteraeisive. legis factoruhi et legisfidei, !_.i4)s : SigraiiaDehesiYijuandp yiricimuspebctiiaiWgo
quippe.quam vix acuti ;ipsi dignoscererit, atque >ha"cj!! ijjse-iesf-iri-c'Ulâ',>i$u<i>i<fo'a-îeS:tiiq'viJicimj&Vj-ûla• iiiii^',
de;causa: elaboratus est abAugustino liber de Spi- niiiocusloditenos, aiii ribn-p6luit,:dtii tiq.lultii' <_-::•
ritu et Litieraêtc. ;< .<.= .,./.•..-.>.'.-v< , . - ,. < Gbservahduhi lertib, Pelagiumaperianisuper eS
Observandum tertio, hoc eliam in loco controver- quaekiohe-seiilenliaih^ rieque i.ii'Cbmmeritafiis-Efiji..
siam...inolam.esse.i.l?;de--fide in Christuroy 2°_,de stOlarUmPauli Jix-isse; heque-iri ISulbgiis;i)fe'q.uc;iii
s?nctis,veteris,Testamehii;..S°de:virtulibiis philoso- librb de-Natura.i-immo DiosponbbjeCfumsibi^CiiB-
phQruiii-;;4° iinriio et de operibus geiitiliunir Conr lestii dictura damha's'se*,^«iriihliiu"e'ê'!i)UjU'~|'uîH,'';Ui>'
tendebant siquidemtPeIagiani;sine fide Ghrisli., et teriuisspiCoriieltalum esse;. baihriaiilerii..;Au|ustiiihs
aiite legem<primoshomines, etûb legeJudcebs, et niaiai lidei; cOiitesiantera nifeiiddcii'COnviricefe''hisus
post legem <etiam. gentiles rinilta peregisse bona cst, tnm ex dictil in syiiodbfiiurii exJibfii de Liberb
opera, vel solo.legis adjutorio.jvelsola veri Deique Ariiifib;aique epistola ad Deriietfiadem> '*.'• -'; ;
cogniiione,puam,accepefaiit amatura. - ...... .; Nam iqrioihQdO •CoiiieSiarisiricefe poljiit arin. 415
,,-Disputatum .puoque : i. utrumJex sic miseritad 1. rtiense Deceriibri seyriumquam Sicienuissb,' CUiriiii
regnu.mjcoelorum^.siciit,Evaagelium<.;.2*'.uirum'in'> coiitrariuiri ann.;413 DeriieiriadivScfipsiBfit-? IbfCf-
Vetere..Tesiamento. regrtUm,Dei. sit ipromissuni (ex posilperiiiriJacbbiapbsioli teslinriohii»; qub ait: S«i-
promissione,xnissionem-quanidicebant) Jioc es\^ vimi diiiesiote De'o,:et-fmslitpdia.b'olp}_e't!fugiet'- a-rioM-
perducendi ad.regnum ccelofum, concludebaiii. hie- (Jacobi III, 6). OsteMit,-inqiiif (Epiii';\:ddDemetfiqdf
rct.ici);; 5° jqnomodo Ghristus veteribus. profuerit<; cap:,5), «jiHomodoresisilere debeafriUs ditibolo;si titique
lt°uirum sine fide in Christurn aliquis uspiam aut subditi simus Peo, ejusguefaciendo volunlatemdivi-
«79 AD PARTEM"PR1MAMOPEROMM. MERCATORlSAEPENDIX SECUNDA. Obo
•M.
nametiam mereamur graliam, et faciliut nequam spi- .A fluxisse, lum ex falsa divinse justitiae notione, quasi
ritui auxilio sqncti Spirttut resistamus. Quomodo sin- graliam omnem excludat, tum ex perversa interpre-
eerc damnavif"errorem quera anirau retentum postea tatione dicti apostolici: Iniquitas non est apud Deum
anno 417 in librisde Libero Arbitrio patefecit his ix, 24); et: Non etl acceptiopertoharum apud
verbis : Qui currit ad Deum, el a Deose regi cupit, id iRom. )eum (Rom. n, 11), veluti sequalibus inaequalia be-
esl, voluntatemsuam ex ejus voluntate suspendit, qui neficia tribuere, sit accipere personas; iiludque
ei adhmrendojtigiter unus, secundum Apostolum,cum ipsum sit vitium, quod Deus hominibus prohibet
eo fit spiritus, non hoc nisi de arbitrii efficitlibertate, (Deut. l, 17), quodque in suis nolit actionibus sic
qud qui beneutilur, ila se totum lradit Deo, omnemque tamquam iu exemplis ad imitandiim propositis ex-
tuam monificat voluntatem, ut cum Apostolp possit primi. Quoraodo aulem praesumpta haec opinio et
dicere : Vivo autem jam noriego, vivit auleiri in me Origenem in sua deliria praecipitem egerit, et prae-
Chrislus (Gal. 11,20); ponitquecorsuum in manu Dei, stantes viros deceperii, et errorem, qui postea Semi-
ul illud qud voluerit Deut, ipse declinel (Prov. xxi, 1)? pelagianismus dictus est, pepererit, ostendimus in
Quin et videtur in ipso concilio imprudens aperuisse notis ad fidem Rufini.
meniem : cum enim objeclum esset, quod affirmeril Observandum scxto, catholicos in eo Pelagianos-
unumquemquehominemomnes virlules posse habere el que convenisse, quod gratis a Deo conferatur horai-
gratias, et auferanldiversitalem gratiarum, quamApo- nibus necessarium aliquod operalionis bonse prin-
ttotut docet; dictum est a nobh', sed maligne ei impe- cipium, sive quod efficiat, ut aiunt, pliysice, sive
rite reprehenderuht: non enim attferimus gratiarum quod nioraliter, et actioni pretiuin faciatac dignita-
diversitalem, sed dicimus donare Deum ei qui fueril T. tem : dissensisse vero, quod Pelagiani principiura
dignut accipere omnes gtalias, sicut Paulo apottolo efficiens nec a natura distinguerent, nec ab innatis
donavit. arbitrii viribus et lege; catholici contra, diversum
Verum quse affert Augustinus, rem forle cuipiam quiddain a tribus istis diffundi in cordibus nostris a
non persuaserint: nam in postremo loco vocem hanc Spiritu sancto assererent. Consensisse item, quod
dignus perinde accepit, ac-si pracedens aliquod priiicipium unde actioni bonse pretium Ceret, parque
operis faclive merilum significarei, quamyis utcum- regno ccelorum dignitas, quam vim meritoriam di-
que posset pro eo sumi quem Deus gratiis allicere cunt, ipsa sitadoptionis et reconciliationis gratia, qua
oignatus sit, non insolentc vocis usu, sive apud Pa- filii Dei atque amici fimus; sed in eo ipso dissen-
tres hujusce setatis, sive apud ipsumraet Augusiinuin. sisse, quod Pelagiarii totam hanc gratiam, adoptionis
Neque vero conjeclura niullum abs re videri debet, dicoet remissionis peccaiorum, purum Dei farorem
cum Pelagius Graece Grsecis judicibus tunc respon- putarent; catholici justitiam inhaereniem atque clia-
derit, et videri possit usus verbo or.i-.0<ro<<t, quod est ritatem, qua Deus nos vere justos suique diiectores
aliquando ornari, aut dignilate ab alio liberaliler efficiat.
affici. Verum de venia peccatorum, quam Deus indulget
Priori Ioco sensit Augustinus adhiberi posse beni- pcenitentibus, non una fuil concorsque senlenlia Pe-
gnam iiiierpretalionem, quam ipse altulit (L. de Grat. lagianorum; ipse enim Pelagius peccala gratis remitti
Christi, cap. 22), perinde scilicet ac si Pelagius dixe- constanler asseruit (In caput. v Ejpist. ad Romanos)\
r'rt : Dei faciendo vqluntatem divinam mereamut gra- Coileslius contra (Lib. de Gest. Palmst. cap. 18), poe-
tiam, sicut ftdetibus pie viventibusaddilur gralia, qua niientibus veniam non dari, secundum gratiam et mi-
retistqnt fortiter tentalori; cum lamen graliam eliam C sericordiam Dei, sed tecundum merita et laborem
primitus accephsenl, ul Dei facerenl voluntatem. Quare eorum qui ptr pmnilentiamdigni fuerint mitericordia.
aifilsus huic testiraonio, addidil alterum, quod et Constanter, dixi, Pelagium in sua senlentia persti-
ipsum tamen nori segerrime posset camdem inlerpre- tisse; neque eiiim assentiri possim eruditissimo Pe-
lationem paii, sin minus aliunde constaret quid de tavio Pelagium inconstantiae bac in parte accusanti
potestale arbitrii comniuniter Pelagiani senlirent. (Tom. III, de dogm. lib. de Hmr. Pelag. c. 5); id
Videlur ergo Pelagius, ut crat Ccelesiio, sive timi- ipsum siquidem aperte docuitann. 402, in Commen-
dior, sive callidior, super ea re propter invidiam dis- tariisad caput v Rom.; ann. 410, aut 4H, in libro
simulasse menlem, usumque verbis ambigiiis,quibus, dc Nalura; si crediraus Augustino, ann. 415, in sy-
ut ail Hieronymus (Epist. ad Clesiph.): Aliud in cu- nodo Palaesiina; ann. 417, aut 418, apud Alliinam,
biculis apud dhcipulot, aliud palam in pppuloloque- Pinianum, ct Melaniam in Palsestina, quibus ut gra-
relur. tiam fateretur suadenlibus : Analhema, inquit (Li_>.de
.. Observandutn quarto, controversiara hanc, etsi Gralia Chrisli cap. 1), qui vel senlil, vel dicit, cjratiam
orta est cum hseresi, efferbuisse lamen acrius post Dei, qua Chrislus venit in hunc mundum peccatoret
condilos lantum Africanos canones, alque adeo post salvos facere, non solum per tingulas horas, aut per
aniium 418; neque enira, si res aliier se habuisset, singula momenla, sed eliam per tingulos aclus nostrot
Auguslinus canonibus quos condidil, exponere omi- non esse neccssariam; et qui hanc conantur auferre,
sisset sensum Ecclesiie in qucestione tanti momenii pmnas torliantur mternat. Adde quod Augustinus eam
quariti istamputavit postea, cuin omnium dogmalum quoque sententiam Pelagii esse faieatur in tiiroque
perniciosissimam scripsit : quamquam ne huic ra- j) Opere conlra Juiianura, atque adeo ann. 422, et 428,
tioni, quantumvis probabili, veheraenter adhtcream, et in libro de Gratia et Libero Arbitrio ann. 424;
facit imprimis quod alia pbtuerit esse Augustino te- immo ubique passim, Pelagianorum veluii propriam
nendi silentii justa causa; ea uempe, quod probe agnoscat, ul oporleat Ccelestii opinionera sociis non
s.ciret non omnibus catholicis persuasum satis adhuc placuisse.
fuisse totum prsedestinationis gratuit» mysterium, Quamquam, quod verissime monuit Petavius, non
Tocationisque secundum propositum arcanum, quod mediocriter difficile est intelligere qua ratione Pela-
ipsemet ante episcopatum ignorasset. gius, si cohxrenlia scribere voluil, peecata dixerit
Nata est igitur quseslio cum haeresi, sed ejus ta- gratis remitti, quandoquidcm neminem crediderit
men pernicies non statim innotuit, immo diu plu- justificari nisi fide, et fidem noluerit a Deodari, sed
ribus, etiam magni honiiiiis, liominibus illusit, ipsi- ex libero afbilrio oriri. Verum, ut pugnantia sit lo-
que, si credimus nonnullis, Hieronymo; quod tamen cutus, quod inquirere altcrius est loci, in ea- certe
niiror, cum in Opere primo, quo se adversus Pelagium quam dixi (Loc. cit. num. 3 et 5) sentenlia couslans
exercuit (Episl. ad Ctesiph.), tara expresse, tamque permansit : nec operosum est ex aliata Operura quasi
graviter afferat lestimoniuin Pauli, quo se uno revo- chronologia his reSpondere quaeadducit Petavius. .
catura ab errore fatetur Auguslinus : Quid habes, Observandum seplirao, inter eos qui priorem li-
cuod non accepitti? Si autem accepisli, quid gloriaris, beri arbitrii quam Spiritus sancti operationera esse
quati non acceperis (iCorinth. iv, 7)? voluerunt, quique aliquid ex parte hominis praeire
Observandura quinlo, erroretn liuuc, ut dixi, pro- graliae dixer.unt, non unam exslitisse omnium seif
DISSERT. VII. Dl£ ORTO ET 1NCREMENT1SHiERESIS PELAGIANM:
lentiam : nam aliqui ita Seraper contingere sanxe- A texendse lnstrumenla edimus.sed etiain propter
ruut, ut Massilienses; alii interdum tanlum, ut Cas- locura in quo sumus, et suscfeptainMercatoris defen-
sianus; illi rigidiores, isti raolliores Seinipelagiani sionem: fleri enim potestutpopularisopinionis proe-
nominari possunt. judicio veritas aliquid detrimenti capiat,_sin minug
Deinde placitura est quibusdam praeire gratiae ipsa tenebrae quibus involuta est discutianiur. Inquisi-
quoque opera, aliis fidem dumtaxat et oralionem, tionis mbdum ;elas ipsa hominum de qiiibus agiiur.
immo el quiddam flde rainus, nempe credulitatis af- prscscribii; quare ducendum ab Origene initium,
feclum, vel conatum surgendi, aut aliud simile. Hi quippe trium antiquissimo : lapsus est enim memoria
porro errores, quamvis longe postea ab Arausicana episcopus Iprensis, cum MaiiichaeumOrigene inajo-
synodo proscripti sint (Anno529), jam inde lamen a rem.fecit, cum triginta fere annis minor sit.
temporibus Augustini, partim in Africa. partim in
Gallia orli crant, ut constat, lum ex epistola Augu- § I. De OrigeneietOrigenistis,Palladius
cnjusmodi EvagriusPon-
stini ad Vilalem, librisque ad Adrumetinos, tum ex ticus, Galata, etc.
lilleris Prosperi Hilariique Galli ad Augustinum. Cum quaeritiir ulrum Pelagianorum doclrina ex
. Observandum, octavo, ex errore quod gratia detur Origeniana prodierit, quEe.^lioiiemopin.or iuielligi
ex meritis, consectaria plura confecta esse, sive a posse, atque etiam debere, iribiis oniniiio motlis.
Pelagianis ipsis, sive a Pelagianorum reliquiis, inde- Dubitatur enim primo utrum id damuati diignialis
que lotidero quaestiones exstilisse : 1° graiiam in docnerit olim Origenes, qiind postmoiJumPehiginni;
• uniuscujusque potesiate posilam esse, si modo di- deinde an quae Origenes Pelagianique .logmaia com-
. gnus fiataut indignus; 2° unumquemque hominem muiiitersecuiisuiit, Peligiani aceeperim ex Origenis.
omnes virtutes haBVe posse et gratias; 5° Chrisium Blibris; deniqtte iitriim Pelagiauaruiii lnnreseon de-
meritis operum et laborura mercede factum esse fensores, sin minus libris, sernione saliem aiqne
Deum; 4* neminem Christo dignitatem posse merito traditione didicerint ab Origenistis, qnoe ppsiea
invidere : quippe qui valeat esse id quod Ctiristus, si velut in unum doctrin_e corpus collecia, per totum
modo pariter riiti voluerit; 5* Ipsos eiiain infantes fere orbem sparseriut.
gratiam adoptionis in baptismo consequi ex meritis, Solvit quaestioneni tribus hisce modis intelleelam
sive praeteritis in altera vita, sive prseseniibus, veluti Jausenius Iprensis (Lib. de Hmr. Petag. cap. 15 et"
per se credant; sive futuris, quseDeus praeviderit; seq.), Pelagiumque asserit primo nihil, uno ex-
6* vel non omnem pradestinaiioneni, vel nullam cepto,.docuisse aliud quam qtiod Drigenes ante du
esse gratiae, sed omnem, vel pene omneni esse jus- centos pene annos tradidisset; deinde omnia sua
titiae; 7* nullam esse vocationem secundum propo- dogmata ex diiobus maxime Origenis operibus, com-
situm, etc. Irientariis in Epistblam ad Itornanos, et libris n_/i2
CAPOT VI. 'A.pxS>vhausisse; denique de secta) mysleriis ab Eva-
"Examinantur verba sancti Hieronymi de principibut grioPontico, Palladioque Galata, ac Origenisiis mo-
hmretit Pelagianm, pugnantia in speciem cum sen- nachis, partim in Êgypto, partim. in Palasstina,
tentia Alarii Mercalorit. edoctum esse.
Priorem assertionis suaepartem conflcit (ibid.)col-
Hactenus historiam ipsiusmet hseresis, dogmatum- latione dogmatum, quse uterque auclor, de libero
que, aut potius quaestionum texuimus, simulque pa- . arbitrio ejusque naturali potestate, de lege natura.
tefecimus, opinor, clare, et quo modo ex qusestione Q ac Mosis, de gratia ac merito, de praedestinatione di
una plures prodigiosamultitudine exstiterint, etquam vina, etc, docuit: alteram facile probat, allatis ex
merilo Mercator scripserit, loiam tummam inepii, et utroque Orjgenis opere testimoniis, quorum verbis
magis impii Juliani laboris ad unam _pravam redigi " pene ipsis Pelagiani usi sint ad suura errorem expo-
tententiam, AD_EVIDELICET ETEv* THANSGRESSIONEM nendum. Postremam sua fretus aucioriiate afflrmat,
EOSNONFECISSE MORTALES (Prmf. in lib. Subnot.). aitque (Cap. 17): Cum plerique ipsorum (Pelagiano-
Dicendura-deinceps nonnihil, quod ex prima disrum et Massilieusium) reiigiosm vitm perfeclionem,
serlatione superesse videri potest, de inventoribus veluti monachi seclarentur, inter Origenhias nwnachos
kaeresis, primisque Pelagii principibus, _u.tloquitur in JEgyplo el Palmstina versati sunt, et eorum erro-
Hieronymus: inde enim manifestura pariter fiet, quod ribus ex Evagrio Pontico, Ptilladio Galata, et ejusmodi
tradit Mercator, Theodorum Moptueslim ephcopum familiaribus hausth, duces ipsi cmterisad prmcipilium
qumstionemhanc primum contra catholicam fidem mo- facli sunl. Exquibus omnibuSvides, quam recte sanctus
visse (Ibid.). Nam quod est non semel monitum, Hieronymus Origenem. Pelagianorum amasium et
Mercatoriita scribenti pugnant iri speciem viri tnagnse apxKioi),hoc est, librorum Jkpi 'A/3^5vscriptorem, eo-
alioquin farnae,atqueipse imprimis Hieronymus, qui, rum magislrum, et doctrinam Pelagii ramusculum
conversa oratione ad Pelagiura : Exponam, inquit Origenh vocet.
{Episl.adClesiph.), breviterprincipumet sociorumluo- Quo merito Hieronymum testem appellet, quaque
rum nomina, ut animadvertas qualium consortio glo- eruditione Origenem «/3x«tov dictum putet, quia
rierit. Manichmuselectossuos, quos inter animas Pla- libros nspt "Apx^ scripsit, aut Pelagianorum ama-
tonit in cmleslibuscollocat, dicil omni carere peccato, sium, quia diligeretur aPelagianis. Videritipse, aut
nec, si velint, posse peccare: ad lanta enim eos virlu- •Dquisquis alius voluerit, cerle docti aliier seniiunl.
tum culmina transcendhse, ul carnis operibus illudant. Origenem faleor conlra fidem EeclesiaBscripsisse,
Dicit idiptum Ptiscillianus in Hhpania, pars Mani- liberura arbitrium lanla potestate pollere, quanta
chmi, de lurpitudine cujus ie dhcipuli diligunt pluri- sufficit, cum sola revelatione veritatis, seu legis-ad
mum, verbum perfectionis et scienlimsibi lemere,vindi- jutorio, ad credendum Deo, eamque gratiam prome-
!* cantes,soli cum solh clauduntur mutierculis, etc. rendam qua porro juveiur ad opera pieiaiis prae-
Siquidem patlem habent Gnosticm hmteseos de Basi- standa. Nec etiam difflteor quin sCnserit prsedesti
lidit impietale venientem,unde el vos asserith eos qui nationem sanclorum justilise esse, non item gratise.
: absque legh scienlia surit, peccata vitare non posse. Et Sed hunc tamen conlendo, superutraque remulluro
i panlo post: Vis adhuc et alium nosse tui erroris prin- a Pelagianis diversum fuisse, solisque sive Adrume-
cipem? Doctrina tua Origenisramusculus esl, etc. Nec tinis, sive Massiliensibus consensisse : nam de impo-
i erubescas de societale talium, renuens eorum tiomina tentia naturse ad implenda pietatis Christianae officia,
quorum blasphemiisjungeris,Joviniani secunda qumslio salutemque consequendam, tairi aperte dixit lesti-
•_,tni ingenii dhciplinaest, etc. monium, ut neiiio, qui vel obiter ipsius opera legerit,
Iii haec Hieronyrai verba de Origene Manichaeoet reum possit facere consensionis cum Pelagianis.
Joviniano, quae recentiores sine examine solent ar- Negabaht illi, ut scitum est, ad implendara jLstitiam,
ripere, operse pretium est inquirere breviter, non vincendas teniationes, resurgendum a pecealo, per-
jhodo quia conducit isthaec opera ad historiara cujus severandum in bono, et consequendara salhlem,
PATBOI.. XLVIH. 82
685, AD BARTEMPRIMA.MQPERUMM. MERC.ATORISAPPENDI5!SECUSSDA.
gratia quaeyoluntalis di.eitur, qu?equeinterior, opus •A' Ephesi Rhodique, qua negolia. faclionis procurans
essei seil usurii durtitaxat,"Jit qubd qiiisque"pefse Cbristanlinb^bli',':qua;L~-Mbps.uesliJe, cuhi' Tlieodoro
• possit,cquariiv:isafiquandb;segre, id gfatia,' cohferehs-, iifOrieiite Vefsatus; sit, Orieuialibus,
1 auxiliarife
deiectabilius taciUusqiie^peragat. Ebiige 'aliter Ori- credb,' Latinte' lirigfiiajpr* Sua despicientibus, Graece
geiies^ nec iiribMh ipcb':' paii.CEtde "rnultiS profefb loquebaiur. Julianus praeterqnam qubdiisdem cum
cumêfuîloÔcigeraVhprumliiiclore. '" " ,' (TtSmb.I.'Dper.
' ""' Cceiesiio, sive/rifegbiiisVîvecbllatioriibus'implicatus
Ofig.'~'tibVii''Ojiijim^quiBsi,''i)^ de Petro estjTideriiqiie' Riifiiii-Liaiinarii feCil,'eo usque Gras-
- 'Cum merifibhemfeeiss.etQngeoes propter corurii se lectioiieîactabat, iii suaimvellefOriehla-
ahiirii"pr*fideriiiamlVps,o: PeriipcfihtfJiit\Tfd6i:Ztt lil)iis'd6eifiiiariiiLacbeptaiiifeffe. "Aniiiariusdenique,
-iriMdllli.), instrniniur, "M."tfumqUapfsi~he'-co'risid,eid- qiiidLGrsece ribsset,!'!suis liomiliafurii Chrysostbrai
lione aliqiiid prbiriiitamus,stiper'liab'uudiriemnosiram versioriibusfestatum reliquitposteris.
humanath; qiiasi quivaleamusClftisli implere cqtifes,- TJnuriiigiturid pugho, OrigeuemIbnge dissensisse
sionem ex nobis,aul aliquod prceceploruinDei; et alio Pelagiianis; eiiarii iri eo in quo^cortsenljfe vulgb
In loco.(Homil. &i.riPsaL xxxyi.),:,YidpsergpquiaDq-_ fertuf,lLd est, de aritfSdtxet 'avtxp.txpTncrici', deque na—~
rriinisemperaUxUioindigetnus,priirionecqdqmits, tum turae yiribus rad gratiam' diviriam prbvbcaridairi:
deinde, etiamsi ceciderimus, ut resurgqriius; ei ite- "Nani solisiile 'gfatiiBauxiliis, qiiibus peffectionis
rum (ln Psai. iv),: Qumnamergo bona sinl arcpqtxipeTCigradus quidara suriimhs acquirereiufi iriipeccantiaih;.
.nunpdiceiidum est, quqmam verum est idrNisi Do- tribuebat:: lii;'sblis natufaeviribiis^ quibus "d.iviriaiii
minmmdificaveril' domum, fruslrq;-tqbqrgverunl qui.. opemr';conjungi bplabile quiderii sit, : non l:- • tameri
mdificanPeam;:Ct<:Nhibpminuscusfqdieriicivitqtem; n opus. L";' ;" •''_ ''.!!'!;,!' ;; _
frusfra vigilal-qui custodil earii (Psa/. cxxyi, 1),. JEdi- .; Ille natur.a?vires, ad credendum Deo tantum pro-
ficqtdpmumquicumqueprqfidf,\cus_tpditcivitatem.qgi- milteriii Ldpn_i, seseijue in tentatio_iibus,iegis!scfehtia
cumqueperfectus; •v'aiium'tiu.l,em opus mdificgniis, el efrecti liiiiiiaiirariipfe, tbniirieiiduhi valefe vbiuit.:
vqnq,custodiaLseiwniis,ni_si_ Dominus m.dificavefil,et, hi adpeiTicieiidam^qub^tiesive fideni,'sive j'ustitlaiii.
Dominuscustodierit. Exira liberamvqluntqtety.nostram; Ille neniiriem,' isti hijii.iQS,'siiievefa Ciirisli graiia,
fueritbgnum, virlus Doniini, qum,mdificqnfhmdificg- qrioeiritefna Sit, et ridnbxiefiius tantum Dei ' favbr,
tionein adjuv.qt;el.ei opttulgiur_,:unqque.cupyeqmdi-, rejnurii Dei pbsSeingredidpcebantVL:;
ficai, qui mdiftcatipnempef secoiisufhmgrenqn_ pptfist. Fassus'.siiiri iriitio;b;uod-pTarieLverumesi, Orige-
Etjpaui.op.osl;: iVon splum. igitvt qdiduf hpnestusel neip,,' dCgratia coriseqUerit.e'iibefiarbiirii visurir, ea-
bpnus fiqt aliqiih:, gpus est. votuntaie-npstrp, et divina . scripsissequre Massiliense^presbyierijrlubeiitis fere
ope cpnspitaiiie:,qumquantum. ad'nos.arbitrafia nojf ppst aririis,deferidefurit'; yeruiri vixâche vixq.iiidem
est;, sedfld idetiam.utqui honeslus el bonus evgsit,In: adduci possum ut-'credarii;' suSiif, tjiiod' placiturii
vitff.ifteêiriset).^!:^-
9iôrf;n^*l!'«/??"*."*j''*^*<<tla',^-
^fi^fR-SKfM*, Iprensi praesuli, Massiljeiises.d.oclrinaniex Origenis
tii^ etiqnipeifeclus, siin.hpnesfgf.e{_u,erit elqtjisêfsibi, libfis, praeserlim Commen'tafii'siii Epistolam adRo- ~
hujfis, cqusairi^qrfpgehnec.debiiprn glorigm,refergf ei„ manos •
et libris rte/)i'Apx-65v sumpsisse.
qui multo plus•' ctd acquireridam et reiinendqm cpn-.., Quis enimaffirniei ex'Origeneipso sumpsisse, et
tulit, e|e: •• non potius e Rufino, quod ex Commenlafjis hausium
Verura;ne, quod estiin.proyer,bio, actuni agam, sj; dicitur? sj modp adye.rtat, quod nemo nescit eru-
djutius i.n^hacparte morer, aniapHemsincerae yeiri-' dltUs, CoipnieriiaripS.;de'quib^
taii.S:lectorem rogo ut Ioejim Origenianofupi a;me G kaiinit.at.e donatbs :"ita utpfoptef pliiririia; sive ex-
laudaljiin CQnsuiat:-eapiet- inde, p.rp.cui,dubip, 'non planata,,''siv'e siippleta, Rufirii.pb.tiufe"}juam Origems
ijiiiiorera voluplaitem quani utili.talem , yeritate se dicidelipfe riiuliiea cetate Credeferit,'riecipse cre-L
prodente, quae aliehis prsejiidiciorium.tenebris iriyita dentibus adniodurii repugnaret, iblurirque opus adb-
pppriniebatur. - plaiurus; essei; siri niinps inyidibsUrtjJutasset, pie-
Unum id attingam, qpod:yir erudjtus pr_eterniisit, liiinique pr'rb'gaiiii,_e,' ;" ta_iiu_ri'
'"" '<sibi,'
'"' ut; <iit, 'hbnbfein
"' '• ''-"
"' "" ':' -
Pelagianos; in nonriullis.qujderii Origeni.iiripriiderites assumefe.' ':
CQij.sensisse, ab,eo:tanieii vpleriies mutuafi nihil;po- "Legeridain i|anc;reni ipsius tum praefatio.in qua
tuisse, quippe.qubra.nonsp.reyerintraodo.,sed.capitali quid pfaestare..rogaretur, .'tiiiriperofaiio., ubi qu5ii-
etiairi odio. proSeiiuii' sintv jrarao, et cjji.Qtieslicuit, tiim desub addiderii', aperte corifiietiir. Aiuiii; in-
maledictis nominatim oiierayerini, Thebdbrum certe quit' in, his, qtim scribis,'qu6iiiariipiiitima iri, eis iui
Mops.ues_tenhmmemof.i_e prodjtum est adversus Ori- operis 'habehtiir','\ddjiuiiim';iibminis hii,',et scfibc':.
genem, yelut Scfjpiur.8e:C0rrupioreni',;stylumslrin- Hierqhynii .(lege RufimfJitiEpislolam tid. Rpriianos
xisse. "RufiriusSyru:5;iihpie aftt nefa.rjefatuufti dixit, eifplqnrilio.rium.librix'^^ iiiquiu.iit,'
('N,utn._ 17'),' quoruriidam err.ore nientjs decbpforuih smciiidfesi,noriiUitisjqufexGrmcb irdrislatus tst, sed
dementiam seciitum, impium, et ign.aruni diyinaB illipsqui;traristUlii';hoin'eri, iittiIus;ieneiV'1Ibc'dlitein,
Swipiur?e '(Nppi. 1:9):, quam, sjne; sensu dpceret tqi-um.mihidQiigritnpridiiipre mei, sed.odiq auctoris':
(iZVjMM. 25), etc.j.Pelagius, pro eodem sunipsit Oi,i- .vefumegp,qui pltis cpiiscietitimriiem•quahiiioiriniide-
genistam esse, atque; aijaihemate. peijcelleiidujn fei.6;,'eiignisi,addere";'aiiqua videor, et.bxpiere qitm
; (lbid<). Pejagiaiii comniuniter (Lib. deGpsL^qfmst. n d_e~surit,;aii_t';bremqie'Vqu'm;foiigg~suril; fiirari ianieriiir
cap,<H_)_; qtia daia. pccasione, dQptrinam Qfigenjs de "i tulufn ejris, qiii', frihidirieniuriidperis^fecii, ei 'cqri^
pr.aeexistentia anjm.brujri,:!de cfealjpne rnundi Deo siruehdi.mdlficiimgiefidfri'^ rioripuio.
riepessaria:; dp siderunj a.piii)aj!i,one; atqiie signijica- Sii'sane'iri,drbiir.ipiegenlis^ciifiiqpus-prpbdvifit;6pe^
tipnev 46 ;pe'ccato.'or.jginaiH:;de>H^ ris irieriipiri,'' cui velit.Jdscfibefe.''ScFipsbfatyaritea;:-
fectoruniyde impr;Obor;um.:incQ))yerlibili;iate, de tpriiT Quainvis.tiep.in cmteriS.defueiitplufirii&sTaliqr,:'diiiii
poralitatei siyepoenacumj-siypibeatitjicliriis,de qiiar supplefe'cuphriks egpum:ab, OiHgeiiehi.aiifliibrio Ec^
-li.iaib'GorporJum.resurg«niiU:iij;-dpque.aliis'.'ejus'ip.o'd|i clesimex thiipoie, ribtiiqriiexpidiitiiionisqtidm mdifi-
v.eltiliimperitam, dempnlepi;'.inipigm,iiefariqm, exse- c.qtibnisintentioiiepefdrdtrisuiiifiicV: queiii luborem
crandamin suis,;fidej. IibeH.is!dainnarunt. Et ubi acUmpleiidiqUmdeeratiiiidcirco' suscepiirius,;neput-
'Aninsius5. < •• <: ' ••'• • safce qumsliphes'cifelictce,;cjuqdlipriiiliaiico dicendi
«Nori tamen. inficior.quin Pelagiani. onines, Orige- geriereab illpsmpefiefi ' sqiei,,
" Lqiinb leclPii faslidium
neiriV'!cum.esset ifflefpEelqraiScripiura?,ceieb.errimus, geriefareiit, eic.'
rtua.etiaihlingua scribentem legefint, quaiidoquidem !Idipsuni ego senliendum. reor de libris'. Uspl
etJaffectabant opiiiJpneiii"!peritisein, tfaclandis,.Scfi- ,ApyJ'v: iibc ehim bpris CujiisinodinUiic IiaBemus,
ptiirisy etliemo: LaJinus:bujus seciae:Groece!noiinp^ ajRufii.iopiuribus iu locis iiitefpblatiiiii"bst, eVin iis.
verat;'..et. volebatovideri nQsseirPeiagius, cei-te, Si maxime iij quibfjsde qbaisUoiiepfoposila Sgiiur;
Augustino. credimusy Grseco serriione!usj!S; esf! iri uriiis.liic ex niiiiiis, sed âlmaVis,spffiCiat.'Origenes
synodoj/Pal&stiria. Goeleslius, cum diu, quadoceiis ihljBrb inn£^'iif%5u;capite;i'di^
m '' DISSERT. Vii.DE ORTD ETINCREMENTISHJERESISPELAGIAN^: ms
bero arbilrio, eaqpedispulalio lola_verbatim tfans- A ~~hoeresjsque «7r«S£t«finstatiratse aCcusaf, duehiqiio"
laia est in captte 21 Philocalias; qiio famen capite Baroriius'meriiOria lapsus Romairi pro Peiagio .ve»'
non coiiti.i)eiUurista qute oporiet a Rulino suppO- nisse tradil ariri.4-17.Quis de tribtis Pelagium Ro-
sita. Vofens Deus arguere excustitioneshujuscemodi mae docefe potriit ? Nam vulgaris labiila' de'Pelagii;
queteiarum, et: oslenderequia non.dhsiinulatio divi- in 45gyptum, atque in Orientem peregfirtatibrie, afi-
nm protiden.tim.,sed liuniangimeritisarbitrium ctiuSd. teqiiam Romarii yenfret, manifeste, opinor; profli-
sibi per.diiionis.exsistit, ContUliteliani indigriis ei iri- gata esi."
credgits gratjas benefticloruiiisuoriim,utvefe ginheos Quis, inquatri, Palladiofttm Pelagii'inslitutbr fuit •
obsiruatur,loiumque a se,tilliil aDeO esse sibi, triens An primus? Potuit ipsum quideni Pelagiiis Vidert
huiiidriacognoscat.Non.continenlur; ihqtiam, isla"iri Romai, ut ralio tertipofurij'denioiistrat; sed de erfo< ' 1
Philocalia, ljcet oratioiiis sefies ibi consler, iiiimo ribus ab eb priniuni' dbcCri noii.potuif, cuwih-Ui"»
longe sit aptior sine islo Rufirii assumento. beiriPalladiui venefit annO404, ei librum de'AclPali-
Hsec.curn, i.ta.sint, epnique dbclriha libris nkpi Coiiversaiione, iri quo'errOres ' Cotitii.erituf;PelagiuS:'
'
- -
'Ap%w.comprfehensa,Rufiriipotius dicippssit quam anle corifecisset. .
Origenis, ihiriio,eliairi dfebeatnOn'imriierllo;,sin mi- Ergpne alfer dialogi'collocufor'?'Sed curiiilleRo»"-
nus aliis, aper.telocis,, qubd. non pertiriaciter diffi- mam venerjt, post Urbis obsidioriCm;Pblagip, qUi;
teor, tradita sit: ex eo.cer.te qriod Massilienses ex. arile obsidibriemfiigeral, corigredi riori poluit; riec-
libris TltpV&pyJi?profeCeririt, non. conlinuo" diCi. si pOlUissbdetur, hinc lamep Pelagius efudilusfue-'
debent ex Origene profecisse. Ver.um ne ex libfis fit, ut qui discipulbslohge ante: liaec tempofa'cblle-'
quidem Uif)V&p%5>vo%Mt)nem Suamaccepisse reor: -..
—gisset.
arasi.Prbsperfl credimUs,irivaiuerat error iste ih_ ! An depique tfertiiis?Sed fiiit ille- potiug Pelagii*
alliis, priusqu.a.nieo liBri dfepoflSli essent. Nee discipulus quam magister,,siquidera Pelagiurii nOri!
hira.in Occideritem!veneriint"ante Anastasii leni- priiis-noyitquam in PalSestinaravertisset, postspar-' ~
bra,, ut.Hteroriymus tradit; et laroen ih praeceden- sos in Italia Siciliaque errbres'i
ium.tractatQrumoperibus opihio haecihyfenifid.ici- Facit tartien, quod' diffiterf noh: licet', difficultSL-
ui. a PwisperQel-.Hilarib., tera, eamque non levissimam, autbfiiiitbsua Hierbi-
Uhde ergo, inqji.es,,stiumMassilienses^stiustem- nypiiis;, curti dofcet «riaffcia.gliaeresirii'ab Origene .
pris.venenum srixerunt?!Quid' si responderet ali- rjrbpagatam esse, efEvagriufti Pbntibuin: Palladii'
uis, suxisse.ex lili.ris.a__iAugusiino ahte episCopa- iriagistium,Pelagibpraiivisse : hiric eriirii videtur aff
um.scrjpiis 1 siqiiidem.se fatetuf.tunc lemppris eoT Origene Evagfibqpe et Paliadib; OfigfenistisPelagluf
em errore. iniplicaiiini fuisse, sujsque. eum libris didicisse.Vefuih aliud eSt:prmivisse,aliud docUissef
rpdidisse.quos.ah Galliis.depprtaios credibiie.est,, aliud «ir«0sta*i'psa~;seu:«vaâ/)T«(Tt«; aliud pibdtis at^
ramo, ihdhbitaium.propler famariiviri orbe lotp ce- llrigendi gradum,. in^quo qUi!coristiter'it,ritilla;uiiii
ebris, viciniamqueHispaniae, ubi legebantur, tesie; quarii cogitatione .viiiofiiirititillelur, qua liotibne'
ugustino (Ltfc.dePfmdesl. 35,-,cap. 5), KK&SkwM definit HieronyiiTus: iii&naSiia pfsedicandai
An non. fofte, alter dixerit, Auguslifius ipse ex praeivit quidem Origenes atqtie Evagrius PoriticUs
bris nspi'Apx5v errandi causam acceperat? Qui Pelagio, dOctriiiamnori tfadidit ;'alioqUib uhusessfet
ero fieri p.otuit, cum nCqueGraseos per se legerit,. utriusque, iri- explicaiidOacquireridi'Kuufiiia;riiodo;
eque Laline redditos.videre tunc potuerit? Nam- sensus,. cum tariien alier ali altero multum disfet.
ue ordinatus est episcopus ann. 593; qtii Siricii C Q Id vero ostendere operbsum nonest': nahi hacte-
ndecjrtius; nec lamen Rtifiriusin Occidentem, cura nus nemb finxit, venifi ppsseih riaricyquse dicta est;
a pave blaspheihiaruin plena'rediii,,priusquajn summitatem virluttirri, nisi iriQaisquiriqtie: rieippe
tasius.Siricio successisset. vel solis naturae viribus^, sirie'ullbgratiae auxiliQ'.;
P.robabilius alter quispiain conjecerit, didicisse vel natur_e quidem vifibhs'. sedqtias^faiia.iriiferiof
assilieiises a Cassiano. Cassiaiiuma Clirysostomo, juvet ad, facilius .assurgertdUm";vel conatibps, et
hrysoslonium a prioribusnoniiullis Scripf.uriBin- quasi votis naturaj„.qu^ .prOrtioveWtgfatia,siriequa
rpretibus, quibus nondum obscurissimura Deusi opjari quidem possit perfeciib,.liab6fi rionpossitj;
atiae mysterium revelarat,. lllorum enim animisi vel solisviribus gratiae,quaepraeyeiiiatqtiideiri'exci^
mmuniter_insederat".aniicipala'qu_edam divinae.ju-' tetque voluntates, non taraeh sitsirigulare benefl-'
itiae opinio, qua crederent, Deumfore acceptorem cium quod paucis conferaturjveVdenique vifibus
rsoiiarum, si modo gratiam'^daret,neque petenti- solis gratiae, sed eximiae cujusdam",,qu'ae'aufsoli
S,heque volenlibus; siiqpem.diligeretprsecseteris, collata sit Deiparae,:aut etiam fbfti_Baptistai.',sah-
ofume3dera:essetcohditio,;rsi.electio'exprsescien- ctisque apostolis.
iioniieret,.sed ex.electione praescientia, etc. Primum modum sectili sunt gentiles cum XyslO
Quamquam:Cassianus.;ipse,cum;docuit, in nego- philosopho, cujus opus Sixto maifyri Rufinussuppo-
salutis pfimas sibi partes,a!iquandogratiam vin- suit; secundum Pelagius cura suis; tertium Orige^-
care, aliquando liberum arbiiriUm, generalis hu- nes; quarlum nonnulli quoruhi Augustiriustolerabi-
sce, opinionis- fundamentum conyellere crpperat,,,, lem putat errorem; quintum fideles communiter;
clamen adliuc, relinente veteris.praejtidiciiparte,, nT omnes igitur irt «vupiaptricria defertderidaconveniunt,
veritatem.integram, quara per Augtistinum.Deus -^
u
i sed alii alium acquireudaamodumaffefunt, longius-
lefleri voluit, perveiiire^potuerat. que a, P.elagio Origenes,. qpam:'.Peiagius a X^sto
Sed jam, tempus est de co dicerequod scripsitt distat.
r,ensis,ab-Ofigenistismonacliis, afque.ab Evagrio)- Ex his, quse disputando addueta stiiit, raariifeste
tico,xPalladioqueGalala,Pelagianossuum vene- . constat,. Origenem id. quidem sehsisse multis aritis
mihausissef-vefum cum.eadem.Evagrii quaePalrr aiinis,!q'uQdMassilienses,saltferi)"figidibres, iiori ta-
ii cauSasit, Evagrius eriim Palladii magister fer- nienid, quodPelaigiustolb,!ut aiurti,' coelb aMassi-
, de PaliadiOidicere sufflciet. Sed a quo Palladio) liensibusdiversus. Cbnstal quoque ab"Ofigfefte,-hec
lagius traditam sermoneidoctrinam,accepit?!~Tres 5 Pelagianos ipsos- didicjsse, nec .Massilfehses :.illi
im.ejusdem.iiominisnovimus ea.leinpestatfi:exsii- - enim Origeni pugnant: in expl.icandis Jiberi arbitrii
e, et eos quidera oranes, yel! Galafas,,vel,noni viribus, quoad opera pietatis; isti,-neclibrosOrige-
odunijremotos, Helenopoliianumscilicet Bilhy- nis viderunt.\,nec Ofigenistas. - .;
,, Lausiacae.,bistpriai-.scfjptQrem, qui»,Clir.yso7'
pio adhaesit,RbmamqueAtticQ.persequente ann. §11. DeManictiaeo/PriscillianOjiMessalianis.seuiEucliilis,
et Enthusiastis.
' confugii; HeienbpolitaiiumPala_stin_ealterum,
collbquitureura Theodorodiacoiio EcclesiaeRorr Mirum profecto, quod ait HieronymtiSJ Mani-
naeiii,1dialogode.Viia;Glirysoslpmi;tertium Hierr cliaeum et Priscillianum, aliosque Pelagii.-fuisse
ymi criminatorera, queni 'ille servilis nequiiise, , principes, cum ipsemel testelur a Pelagio calliblicii.
687 AD PARTEM PRIMAMQPERUMM. MERCATORiSAPPENDlXÊCtNDA. 688
Manichaeorumnomen afiiclumesse, et aperte Augu- A . blxtsphemihobservareticet, nonverehos et nalura, sed
stino Julianus objecerit, quod Priscilliam fatum ftgura dumtaxat,humanamipsi naluramtribuere.
gratiaeefficacisnomine dissimularet. Qua atitem ra- Julianus omnibus fere operum pagiriis, sed tunc
tione pugnantes inter se sententia. cum una eadem- demum impudentissime,cum ex eommentiliaMane-
que conveniant? tis ad filiam Menochepistola decerpit<quaeobjiciat
Augustinus, fateor, exprobravit olim sedJuliano, Augtistino veluli cogpata : Audt nunc, inquit (Lib.m
quod suis dogmatibus Manichaeumjuvafet, quod1 Op. Imperf. cap. i7), el agnoscequid parens tuus ad
ea ipsa didicisseta Manichaeo,non memini me legere,, quamdamfiliamsuamveslramscribat sororem, etc.
ribi aliquando scripserit. Arinianus (Epht. ad Oronl. prmfixa homil. Chry-
Par fest jgitur opinari, Hieronymum, cura Mani- sosl. in Matth.). Quid enim ille magh hominibusin-
chaeumdiceret Pelagii principem, sive magistrum,, culcal, quam nalurm sum nobililatem, qum advertut
id unum voluisse, ut erat non vehementior errorumi Manichmirabiem omnium recta sapientiumconsensu
quam morum accusator, quod Pelagius perinde ac; conceniuque laudaiur? Quid,inquam,pressiusillecom-
Manichaeus,quosdam uvap.apvnzovs agnosceret, quii inendalquam ingenilmnobisa Deoliberlalisdecus,cu-
secure cum mulierculis versari et possent, et cumi jus confessiopraicipuuminler nos gentilesquediscri-
amarent, jactarent tamen se, quamvis virginumi men est? Quid Ule adversuseosdemmagislros poliut
agminibus vallarenlur, nullam habere concupisceu- insinualvel quam Dei esse possibiliamandalaet hominem
tiam. Non lam igitur dogmatis quam morum socie-• totius, qucejubelur, vel qumsuadelura Deo, capa-
taiem crimini vertebat, cum sciret, inter ulrosque cemesse virtulis?
haereticos discrepantiam dogmaturaesse maximam, R Secunda quaestio,anomnesPelagianicommuniler
"
Dullam morum : ambosque intelligeret, diversa viai catliolicis Manichseismicalumniam fecerint, et quo
ad idem flagilii compiium venisse. Hanc porro ini quisque lempore, quisve omniumprimus. Verumex
rem opernepretium est legere quaede amazonibus , his quaemodo allata sunt liquido constat responsio;
Pelagianorum Hieronymus sive in epislola ad Ctesi- banc enim calumniam Annianus, Julianus, Ccele-
phontem sive in dialogis scripsil: id enim quod di- stiusque post ann. 418 fecerunt, sed didicerunl a
ximus, palam faciunt. magistro, quem Hieronymusin epistola ad Ctesipbon-
, Hicôriuniur quaeslionesquatuor : prima, quam- tem hisce verbis compellat: Reclamabis,et dicesMa-
obrem Mariichaeisnuiscatholicis, ipsique in primisi nichmorumdogma nos sequi, el eorutnqui de diversis
Augustino, quo duce catholici pugnabant, criminii nalurh Ecctesimbellaconcinnant,atserentium malam
versus sit. Id ego factum reor septem de causis : esse naturam, qum immulqri nullomodopossit, etc.
1° propter asserium peccatum originale, quod natu- Eodem perlirieiit quaein Commentariis scriptis ann.
rale Pelagiani dicere malebant; 2° ob traducendii 402 babentur (In cap. xv Epist I.ad Corinth.), d
peccali modum, per propagationem ab Adamo ini erroreManichaeorumet Apollinarisiarumcircautrius
posteros, unde videbantur damnari nupliae,ipsaquei que Ad;e naturara : soliti namque eraut Pelagian
viri et mulieris commixtib; 3° ob defensamnecessi- catholicis exprobrare quod veram Christo carnei
taiem habendi peccati conlractam Adami peccato, noslraequeconsubstanlialemnontribuerent; quipp
factamque posterorum naturam peccalricem, donec qui nosiram dicerenl peccati carnem , Christl ver
sanetur ; 4° propterea quod catholici aiebant, no- similitudinem carnis peccati. Hanc impudente
strani omiiiumcarnem esse peccati, Chrislumvero porro injusiamque exprobraiionem aTheodoroMo
Venisse-in solam similitudinem carnis peccati, quoi «-i'
psuesteno docti erant, ut ex verbis paulo ante alla
dicto videbantur Christi carnem iioslra. consubstan- tis constat.
tialem negare; S° quoniam iidem dicebant, singulosi Tertia quaestio,cur tam soilicite Augusiinus lam
homines nasci sub potestate diaboli, tamdiuqueper- que laboriose calumniam hanc qua data occasion
manere donec renascantur in Christo; 6° ob depres- depulerit. Qualuor, opinor, exstiierunt causae.Pri
sam vim legis, fidei contra vim elatam, graliaeque i ma, quod atcusatio noiiuullam haberet speciem ver
Christi commendationem, quasi vetus inde Testa- sallem apud simpliciores, propter peccati originali
mentum rejiceretur, et patriarchis calumnia fieret;;' corniptique ex eo humani generis assertionem; a
7° propler gratuitam nonnullorum prae aliis electio- tera , quod nullum foret ea tempestate iiomen inv
nem, qua videbatur gemina constitui hominumi diosiusquam Maiiicliaeorum,propler sanctiones prii
roassa, altera mali, altera boni impoiens. Erantt cipum el abominandaseciae flagitia; teriia, quia Ji
enim Manichaeorumista septera dogmata, timc lem- lianus tota qua pollebat dicendi vi hanc parte
poris eo invidiosiora qtio sectarii in majorem mo- urgebat, ut defensores peccati originalispejores M
rum turpitudinemproruebant. Hujusin suspicionemi nich_eiseloquentisefuco effingeret; postrenia, eaq
vel etiam in crimen ausi sunt Pelagiani caiholicos, singularis, quod Augustino inhaesisse nonriiliile
per summaiii impudentiam, vocare, eliam Augusti- roris pristini, quo se iniplicatum aiiquando fass
num, queni idcirco Julianus Epicurum sui temporisi est, suboTiriposset suspicio, tanto quidem damn
dixit, Ecclesioe consttipratorem, et morum corru- sior rei catbolicae,quanto prsestabat aliis fideidefe
ptorem. soribus Augustinus.
. Isia vgro quae dixi, constant parlim exGcelestu; Quarta quaestio, qua ratione Augustinus, vel
littefis ad clericos Romanos, partim ex Theodori,;D_ipse consensionesanctorum a calumnia defender'
Julianique et Anriianilibris. vel sanctos lidemque EcclesiaeScripiurarum tes
Ccelestius(ApudAug.lib. i ad Bonif. cap. 2 el 5): moniis et iraditione tutatus sit, vel Manicliaeor
Dicunt itli Manichmi,quibus riiodonon communica- errores placitis Pelagianorum adjuvari ostender
mus, id esl,totihti cum quibus dissentimus,quia facile solvitur. Quid enira responsi adduci debe
primi hominh peccato, id est, Adm.liberumarbitrium videre unicuiquelicet in Operibus ea de re scripli
perierit, et nemojam potestalemhabeatbenevivendi, Iibris iicmpe duobus deNuptiis el Concupisc, Hb
sed omriesin peccalumcarnh sumnecessilatecogantur. quatuor ad-Boiiifacium,librissex adversusJulianu
Dicunt etiamhlas, qummodo agantur, nttptiasa Deo et Opere Imperfecto, cui egregius Ecclesise pro
inslilulas nori fuisse; dicunt et molumgenitaliumac gnator immbrtuus est. Haec autem Opera fere t
commixiionemconjiiguma diabolofuisserepertam, ac exscribenda essent, si testimoniorumexpressis in
proptefea eos qtii nascunlur infanles reos esse, el a grisque verbis pugnandumforet.
diaboto fieri, non a Deo, quia de hac diabolica com- Quod porro dictum est ab Hieronymode Pela
mixtionenascuntur; hocaulemsine qliquaambiguitale norurii societate cura Manichaeisin dogmate imp
Manichmumest. . cantiaeet inde consequentefosditatemorura, idips
Theodorus apud. Photium (Cod. 277): Aiunt, ne de MessaliaiiQrum atque Enthusiastarumet Euchy
Chrhtum quidemDeum, assumpta peccatricenatura, rum cognatione sentire par est; nequeenim alia
tceleris purum esse; quamquamel in aliis ipsorum esse poluit, vel revera ab Hieronymoobjecla est
f.89 DISSERT. VII. DE ORTU ET INCREMENTISH/ERESIS PELAGIAN/E. «96
Sub finem porro observare juvat Orosium (Apo- AQuid autem contempsisse est, riisi boc est quod illi
log. cap. 1), m.igistri sui Hieronyrni exemplo, cri- agunt?
uiini verlissePelagianis consensionem cum Origene, Ut quidquid est quaesliouis,planum fiat, Joviniaiii
Priscilliano et Joviuiano, eamque tautam, ut in his primum, tum Pelagii error exponendtis est; ut cum
ipsis defuncii Qlimhaereiici adliuc viverent, immo et aller alleri collalus fiieril, paieat qujd injuriae Hie-
loquerentur. Sic enim ait : Hmc venenathsimorum roiiymus, vel intuleiit, yel patiatur.
dogmatum abominatio habel etiamnunc viventesmor- Quamquam Joviniani inentem assequi non ita forte
tuos., morluosque viventes. Nam Origenes, et Priscil- prpmptum est quam videiur. Veteres de ipsius er-
lianus, et Jovinianus olim apud se morlui, in his vi- rore ita scripseruirt. Hieronymus (Lib. i conlra Jq-
vunt; et non tantum vivunl, verum etiam loquunlur: vinian.). Jovinianus dixit virgines, viduas et marilatas
nunc vero Pelagius et Cmlettius, si in his perseverave- qum semelin Christo loim sunl, si non dhcrepenl cm-
rint, viventesmorlui ecceadversus Ecclesiam, quod mi- teris operibus, ejusdem esse meriti. Nititur approbare
serum est, et, quod inullo mherius esl, in Eccletia pa- eot qui plena fide in baplismale renati sunt a diabolo
lam sibilant, etc. nori posse subverti. Tertitim proponit, inier abstinen-
Occasione verborum Orosii quse attuli, dicarii in- liam ciborum et cum gratiarum actione perceptionem
genue, quod semel monere me memini, unde nata eorum nullam esse dislantiam. Quarlum, quod el ex-
sit popularis opinio de Aurelii prsenomine quod Au- tremum, esse omnium qui suum bapthma servaverint
gustino tribuilur. Nala siquidem videtur ex antece- unam in regno cmlorumremuneralionem.Hxc sanctus
dentibus Orosii verbis, nec-attente perpensis a legen- doctor in libro primo, quem cuin posuisset totum in
tibus, nec ul nporlet, interpunclis a describentibus; " priore hseresis capite.confutando, secundum inde or7
sic autem se habenl.: Dei voluntas et ofdinatio est ttt ditur. Secunda proposilio Joviniani esl eos qui fuerunt
malum quodper paiientiam tolerabalur necessario pro- baptixatia diabolonon posseientari; quicumqueautem
derelur, et, per conlentionemfurOris,eorum, ipsis di- tentati fuerint, ostendi eot aqua, el non spiritu, bapli-
gnam mercedein-quam oporluit errorh stti recipienti- %alos,etc.
bus, non solunt pessimorumfierei denolatio dogmatum, Augustinus (Lib. de Hmres, hmr. 82). Jovinianus
ted corripiendarum manifestatio personaium, Patres bmnia peccala, sicut Sloici pliilosophi, paria esse dice-
enim, et qui jam quieverunt marlyres el confessores, bal, nec posse peccare hominem laiiacrOregenerationis
Cyprianus, Hilarius, el Ambrosius, el quibus eliam acceplo. Eadem habet aucior Prsedestinati (Hmr. 82).
nunc permanere adhuc in carne necessarium est, qui Pelagius (Parle ni libelli Fidei) eumdem in sensum
tunt columnmel fundamenla Ecclesimcalholicm,Aure- Joviniani mentem interpretatus est, cum scriberet<:
lius, Augustinus, et Hieronymus multa jam adversus: Liberumsic confilemurarbitrium, ul dicamusnonsem-
hanc nefariam hmresim,absqne designqtione nominutn per Dei indigere auxilio, el tam illos errare qui cum
hmreticorum, Scriptis probathsimis ediderunl. Quam- Manichmodicunt hominempeccatum vitare nos posse,
quani hmcvehenalissinnrum,etc.Cum enim tribus Ec- quam illos qui cum Joviniano asserunt hominem non
clesise columnis fato funCtis tres viventes Orosius posse peccare; ulerque enitn tolUt arbiiriitibertalem.
cbmponat, crediderunt librarii per incogitantiam, Julianus paulo clarius baptismi meminit (Part. 111
componi solos Augustinum et Hieronymum, atque libeili Fidei num. 8) : CondemnamusJoviniarihias, qui
ita Aurelinm Augustinuraque in unum conflarunt: dicunl hominemjpost baptismum. nullo modo posse
propterea quod ab iis duobus solis scriptum puta- peccare.
rent adversusP.elagianos; nec meminissenl, aut con- G Observandum porro a nemine ante Hieronymum
«ilii Carihaginensis, in quo institutum est de Coele- id erroris Joviniano objecttim esse; rteque enim,
stio jtidicium; aut Aurelii inter ecclesiasticos seri-. vel a Siricio papa in litteris ad Mediolanensem Ec~
ptores censiti. Sed quo lempore, i.nquies, invaluiit clesiam, quibus alii errores proscribunlur; vel ab
islhaec opinio, quae in pluribus manuscriptis reperi- Ariibrosio in responsione synodica Mediolariensis
tur ? Divinare me vix posse fateor, nisi forte ad Au-. concilii ad Sirjcium, tribuitur; id vero mirura, siqui-
relii Cassiodori tempora referalur: posset corijeclurai dem iiber secundiis Joviniani in Romana, immo et
utcumque firraari veterum codicum collalione , ault Medioianensi synodo lectus est, quod tesiantur sy-
infirmari, aut roborari. nodieae, et iii hoc tamen libro, si credimus Juliano,
continebatur ej-ror avKp«.pznabxs(Op. Imperf. lib. i
§111. De Joviniano. cap. 97) : unde augurari posset quispiam doctrinara
Joviniani itspi zfis «vapiapTWTias vel coiitemptara ab
Pelagio m>Kp.apTvt?iav suam defendenli objecit Hie- utraque synodo, veluti p.arvi prse aliis momenti, quod
ronymus quod hac in parteJoviniani successor atque! vix credam; vel in sensum tolerahilem acceptam,
baeres foret, quodque damnatam hseresim instaura-- quod minus improbabile.
ret, sive id imprudens faceret propter ignoraniiam,, In eam porro sententiara Jovinianus videri polest,
sive sciens propter impudentiam. Jure id objeceriit aut yenisse, autsuos potius impulisse, "partim volu-
sanctus dOclor, an injuria, operse prelium est inquj- pluosae vitx studio, ut sine periculo yersari credere-
rere, parlira quia dissertationis susceplae ratio id exi- tur inter epulas et virginum greges; parlim virtutis,
git, partim, et maxime quidem , quod Hieronyniunii y. quae in sacris mysteriis inest, falsa sestimatione,
accusent quidam , quasi alterutrius haereiici, Jovi- quasi nemo vere per baptismum regeneretur in Ghri-
niani dico et.Pelagii, mentem non satis perspexeril. sto, nemo vere exspoliet veterera hominem , et mo-
Aiunt vero id accidisse tanto viro, propter igno- riatur peccato, nemo renascatur vere ex Spiritu san«
ratam Grajcse vocis hiap.ipzrizo: poteslalem, atquei cto, et asseratur in libertatem filiorum Dei, nisi qui
hac de causa non saiis ab ipso distinctam impossibi- desierit esse poslmodum, aut erroris, aut diaboli,
liiatem peccandi, quam Joviuianus asseruit, ab ea aut concupiscentiae teiitationibus obnoxius : unde in-
possibilitate non peccandi, quam Pelagius defendit, ferre poterat baptizatorum nerainem peccare posse,,
cum tamen mirum quahtum discrepent, ' - nonposse cupi quisque peccet, vel errpre deceptus, vel alleru-
peccare,!et posse non peccare. :,., ;;.: tflusinodi tenlatipne.pulsatus. . ..r,;;:;./: ->:
Admirabilis profeclo accusatio! prseserlim cum ab Hoe, fati4einium.probant.ipc.i-'dUp'Hioropymi,'quir
iis intendatiir qui rainime deberent, ut qui Augusli- bus prsefideritia hujtis sectaepa.lahjse pfbdi,t;:-ih al*"
num suspiciunt, et tantum non adorant; negat enim tero Jovinianus ipse inducitur, iri alterp! Jbviniahi".
AiigustmHSContemnendumHieronymum,MtgiuGr.eco hueres, boc est, P%lagius.
tt Latinq irisuper el Hebrmoeruditus eloquio, ex Occi- In priorfe, Jovinianus ita loquitur (Lib. nadversus
ienlali ad Orientatein transiens Ecclesiam , iri litlerit Jovin.) : Joannes dicit : Omnis qui natus ett ex Deq;
sacris utque ad decfepitam vixerii mlalem, et cujus peccatiim non facil\ quoniam semen ipsius in eq *na-
eloquium ab Qrir,nte utque ad Occideutepi adinstar nel; einon potest peccare, quia exDeo.nqtus esi; elifi
.(?mp«{/iimpimdwrM {Ub. ? mhafti!, rap_ 1), l}Q9fflflriif^f?WM jWi fith e( fi''i dtabgli (J Juan. iii,
GSl AD PARTEM PRIMAMOPERUMjVI.MERCATORISAPPE!S(piXSECUNDA. 693
9): El in fine Ephlolm : Omnh qui ngtus esl ex Deo, A Paulus optabat liberari de corpore morlis , et iege
iioripeccal; sed generqlid Dei c6riser<btit eufri, et mtili- carhis suse solvi; uride «vap:ujiiriToc lUnc dicfebatui',
cjnu.snontanpiteum(Ibid.,y,i''). atque aTtaSiis,qui perturbaliories illas nonpaterelui'.
Ih pbsiefiore Pelagius (Dial. 2). Sihe omhi peccato Tertio; JoviiiianuS, Cum dicferfetomhia peccata esse
Stirii,ihquit, sqrdida vesiimentangh, hdbeo, proprio re- ptifia, ndh obscure fatebalur bona opera esse quoqtte
gdt arViitio; mtijor ApoSiOlosurii : iile facil quodrioh pariaessfe : quarfe diio qUsedamadmitlebat: alierurii, ali-
vult. et quod vult riori facil; ego fgciq quodvol6,et qua fldeliiini pecCata; oppQnebat eriiih peccala
quo'd riolo hpn fctcio: pfceparaia sriiiihithi regnacm- operibus post baptisihum fafctis; altefuni, peceata
ioruth, imirioipse ea tnihi meh viriulibitspfmparavi. In fidelitim, perinde ae opfera bona, esse paris hieriti:
quo Adam tenettir obrioxius,el alii, qui feds se puiqrit quippfecum ista pari sarifctilalefiaiit, illa pari mali-
in simililudinem prmvaficaiioiiisAdm, egp solus eum tia, fitira scilicfet,ut aiunl, id est, sine ihlifniitate.
mea catefvdtion leneor : utii clausi celiulh, etfemihas aut ferrorfe;VidfebatureiiiiriJoviriiano pef'baplisriiuiii
non videriles, quia iriisiri sunl el veiba riieq rioh tiu- homo ad eum stattim fedire unde Adahii pefccaio
diuht, tprquciitur desideriis; ego eiianisifhulierumvdl- exciderat, ih quo sciiicet, neqtie error, heqhe inOr-
lor agitiinibus, nuUaiiihabeo cohcupiscenliam; de <me mitas essetulla, sed perfecia' vis, possibililasque noii
ehimdietumcst: Lapides iancti vqlvuniuritiper terrdifl peccaridi. -
(Zach. ix, 16); ;et ideb rion senliOigtiiti iibefi arbitrii Qnarlo, Jovinianus agnovit aliqua, et ea qtiidenl
polestate Chrisli ifopmum eircumferd: gravia fldelium peccata; nec enim, opinor, caltim-
• His adde qtiod habet Juliamis Aiigustinum Jovi- nioseiridueil.ur ab Hieronymo, virgines ad nuptias
• niaiio cOriiponehs (Op. Itnperf. lib: iv cap. 121). „ exhorians in bifie verl.ia (Lib. n adversus Joviriian^-
Joviiiitiitusait per mysieritihomiiteihab errore libetari; sub fin.) : Noiite timere fornicalionem; qui semel in
tu ver'6, riecpet gratitim lUierari; Ex liis qliippe tribus Chrisio lotus est, cadere non polesl.' habet eriimud
conslat qtioiribdO per baptismum Jbviiiisiritisvfellfet despumandaslibidines solatia nupliaruin; qtiod siceti-
eos qui vfeffeex Spifilu fensiscereriluf, et ab errore, detith, redihiegrabii vos pmtiilenlia, etc. Agnovit igi-
et a diabolo, et a concupiseerilialiberari, atqiie adeo tuf, si qua (ides Hiferonymo, vim poeniientiae, nori
Cssfeimpefccabiies. inlerrtae tanttim illius, quse cordis contritio, sed ex-
. Veruhi qiisesieritfofte qtiispiarh qua de •Kvapjxpfn&ia.terioris eliam, quae sacramento conlinetur, et potfe-
totuni idqddd felatutii est iiileliigi debeat; pblest state diroitteiidi pecfcalaEcelesise a Clirislo co.ncessa.
- ehim firigiduplex, pfoutyatfo fexfirincip.ioriascivisa Atsi omniiiiodam sensisset peccandi impossibilitatem
fuefit: nefripfe;ex iriipbteiitia patfartdseactioriis pfa- baptismo CQnlrahi, debuisset pfbcul dtibio negare
vse, vel physica; ut aiiint, vel mbrali : quae et ijisa dalam ullam Ecclesiae a Cliristo fsculiatem. remit-
rufsUrii geriiiria est, siquiflem ofituf, aiit quisisingti- lendi fidelium peccata^ saltem gravioraj quippe quae
lari gralia Deus prbtfegit liorfiihem , qiibaidsiiigulbs nuiia esse possent, qiise diiiiitterentur.
acius, cujushibdi berielicium cbrifeftuf iis qui cbrifif- Quinto, ut nemo veleruhi Novatianismi Joyiriiantiih
mati in gratia dicuntuf : aut quia lhentis efror stib- reuip fecit, sic nerjue Donatismi, quod EcClesia sit
lalus est, compffessusqtietentator, sive exterrius, qui in terra sine macula et ruga; debuissent vferoulrum-
daemori et ititihdus; sive interrius, qUip cbncujii- que hseretico errorem olijicere defensores fldei,
scentia. , quippe qui Ecclesiam constiiiieret ex solis impec-
Si pef fegeiiefaliorieirihaifeticus tolli funditus bffe- cabilibtis.
diderit possi.bilitalempeccandi, quam in scholisphy- C _SeXtOinenio pariler velerum Jbviriianum damna-
sicairi vocaht; inifhb si quicumqufe baptizantur, in vit erroris cujus Augustinus Pel.igium irisimulasse
gfatia edhRrhiaf.i .sfepsefitv aiit riiillis leiitptiphibus fertur,qubd Ecclesia sdlis conslet-prsedfestinatis;
aliqbandb vihci; ojibrt&tlioihinem fuiss.e, aiit itrihia- debtiisset vero dariinare; si modd Ecclesia aliis rioh
nitef Stupidiirii; aut havitef impUdeiitfem, aut suae constet quam sanetis, qui periectam-in baptismo im-
famagiiibffedibiliter prbaigtitii. QtiiihtuSeriirh stiipbr, peccabilitatem adepti sinf.' ,-
nfescife apbstoli 'Pelfi-,.hlique a Chfistti baptizaii, Septimo, non aliain hrerelicus iile sinfe dubio Je-
facihiis tam expfesse iii Evaugelibdescriptum? Quanta fendil «vup.«pTm\.av, quam quae a Stpicis philosOphis
mpiideiitia, feicusiire lactuiii quod PetrUsipseflendo excogitata est; diclaque afciSua: nec enim aliara
abcti.sfe.l^Quaiitii.s faniae feoiitfehiptus, hoii irtfetuere aguovit quam quae ab eo, sicut a Stoicis, ex erroris
e Sibi aB bmnilius .Qbjicialuf ijuod hemo hfesciat? depulsione nata diceretur; aiqui Stoicorum «niStia
Alib Igitur sfeiiiu eoque probabiliofe iri specietri in eo lanium posila efai, quod sapiens nec errore
oculiis feshSed qiib tandem? Non alib forle quam deciperetur, nec alienis suasionibus inclinaretur in
Isto ; neiiipe qubd sacri baptisniatis virtus taiita sit ma.iiiii, nfecaniiili peftiifbattonibus laborarfet.
ut qtiiSquis fafetusest fiovia:iiiGhfisto; ex vfetere itt Ofctavodeiiiqtife, ipsiiiiet Pfelagiaiii videritur hoh
Adamo, creatura, jam n.onpbssit riisi vbltiiitiltepec- obSCufe indiciasse, suartl dfea.vap.upTriijia 61ariaBkia.
caffe, vel ifequelibferaM Aaartitis, vfeletiaiii liberiore, senteiitiam ; vferbis qnidfertidiscrepassfea Joviniarii
ides.t, hec errore captuS, neca diabdlo leniatus; riCc doctriha, reipsa vero COliveiiisse: rtam et secunduiii
a cbiii.jipisceiitia ahstfactus, iiec errorfe sediictHS. librUJhJovihiani quasi suurti propugnaiuiit, et inde
Ila vferbsensisse 3&viniahtirii, nbn pauca «riadere r. suse opiniojiis arguinenia descripserlini, et pluribus
possunt: fet priirib quidfem verba lurii llieronyrrii, : SfcriplurEeIfeSlimoriiis;veliit coiitfa sfeiib Hieroriymo
tuiriJuliani ihox allata, quibus pebfeatitriplexiriceiir allatis, partim Pfelagiusin libro de Natura , partirn
tor excludituf; Diabolds: SeCnriddpropOsitio Joviniani Coeleslius iri ralioeinatioiiibus resporidit. Hsec altu-
est, leosqui ffieruni bqplitali a diaboii) ritiri possi leh- lerat Hieronymus : Nos juxla Ephtolam iabobi mulla
itiri, etc. Cbnctipiscehtia : EgOeliamsimulietum vat- pecctiinus biiines (Jacob. m), el neinomuitdks esl-a
lor agminibus ; iitillarii habeo concnphcenliam, fetc. peccath, nec si nriius qtiidemdiei fuerit vita ejut (Job
Error denique: llte ait pet mysteria homineinab efrOre xiv). Qrtis enitn gloriabitur caslum se habere cor? aut
liberari. Nam qui tribtiS hisce peccaudi principiis ca- quh confidet thrihdumse esseapeccatis;'ett:. (Ptoverb.
rfet, hse. ille iherito dici polest Carere 'pr<oximav--ut Xx).:Attuleriit vet ista : Si''4i«efimus quia peccalum
aiuijt, possibilitgte peccandij aiqueiia rsoiijiosse peC- tton habemus , ipsi nos seduiiiiius,%i vefitas.in nobis
' caffejfeuhiMi.fe.jriQêcCeliiijsi vfe'l:|griofaritjfl-!veritaiis, ridri,est'(l'<Jpan:X,9). Eadfem SibiCtjsIesfiusbpposuit
''^Vi.feMoiJi^W^^Stiggiîtdniii oujecliohe 1, 5-et 15, imrno iit suam opinionem fir-
^ditfi}6lii(qd'agiii6nla'i,ie-<exte-'
ribr-; "Vifel
cPiSlllpiScentiaeillecfebris, quse lentatio in- marei, descripsit "verba quibus-apud Hieroiiymiim
".terior, _ Joviniaiius suam slabilife nisus. esi; Jpannes dicil
pfeihder,'quod aetate illa, Cumquserefetur an possit (Ibid: V; 18) ; Omnis qui nqtus est ex Deo , peecatum
hoirio esse siiie pfecCato,quaestionon moveretur de non facil, quoniam senten ipsius in eOmafiei; el :.Q:ii
conseiisa taritum, quae culpa dicitiir; sed maxime de ntttus esl ex Deo; non peccat; quia generatio Dei con-
inoiibus cOhcupisCeiilisfe, propter quos lamenlabiliter servaieitm; inalignus non tangit eunii -
693 . fil&silf.'%'i&6R^^ J59i
Hse f aliohes bbtb !rib'nVafyam liaSira! si&iiitjidi- A utrogjie editis, uride crimiriaridi bccasibrieih __iirii-
iierii vfefi, faceferitqtifetigeni /cbrijfeptiiriie3,0 iripnie pserhiit. ...;.,•,.
Jiivihiaiii.icirCai"rri'peccabilitai."hi',Tsiii miiiiis. apef.la Ea vero distinctio non est a me excogiiaia siudio
videreniuf fessein pbriftafrafti.;.vfeifeyp^.te^lj^^rk!; defendendi Ecclpsise doctotass quamquam essêtjpsta
. sed vfelefes illi; utsuht, yeVbmifes y^j magiiani par- excogitaudi-causa; sed_ pars utraque ab hajfeticis
lein, Peiaiiahi,qui meiitirl ^ptUefiuiit pfp mojg!, ipsis traditur liou obsctiris vefbis;:ei. posleiior. ijui-
partiiii ajjttd nife a^6i;bril&te';tal"§ni;;..i|cijnti'tafflen dem aperte irt Wiiiiiibus fidei 'libBliis: Lifeiimîn-
vehemeris duijium qiibd Jpviriianus j&iiiliiU[eâ j>i;i- quiunl; 'sii i6iii|?^!ie~!Ailr_ arfrttrtiii^,.ju{.*<oltcai'^$a
'tiPfi-sfm-
lriis lilfibe temhbfibiis pfi&fbfMyerit .h.aefeficpfiini pet indjgefe,fipiaiii.iU6', :eijfcM 'ilsiqs_.,errare,fqMjfum
seta.is nostrse cqmmenlum de |Miia jhairiissi,l)Ilii id Manicficeo'cticunt.hoiriiriempeccdifirii.miafe-iipri.posse,
est, quse aihitiiiibii jiossiial) febqiii vere bapii|atus quam illos. qui :cum,Joviniano qsserunl hominemnon
sit veram:"juefldîri pfbjesiiis^; :,,.- , .. ,,,,,,_.. posse peccare; uterque .eniiritoliii arbitrii liberialem.
Hacieniisdfe Jbviiiiahiferrlofel PplSgiuS.verbJrgdL- Nos vero dmninsttoininem semperpeccare; ct rionpec-
lur. qtiod, tbmmem dixeritpbsife esse siiiJ3fjeciaip cate posse, itt serhpet 110'slibefi cqnjiledfriur'esSe tirbi-
ei riiahdfita Dfei Sefva,f'e, si '#iii; et M quipem Vru. Pfibr vfefbâ Pelagib ad liBcyerba Psriiii Qui
iitfuinlcjiie ^psse ^ iit hbri tariluriij;in|uja, sei^.ejâin enim morlui su'mU§,iplccql6,. ifuoiripd6vqaliiic vivenius
pmriia, inVepeceaia yitarfi JjsjVjl raaridaia .irfipiejfe., inillo (Roiri. vi, |jt Curii.eiiiiri B'e,liapiisiiibiierpio
facile valeSV,quQclesi 'ekse«iag«f>Tmoy.jia£;fela|iujs fiai a.Paulo, et.vQXiiiierrogantis u<fvvuaiuv quanidam
priirium i'n tii.ro Eulbgiaf-iiiHjcupi iiMpiihspafgere signiiicet-,brevi scholio Pelagius addidit, iiuit itifn fir-
niolireiiif; iurri deinde iii iibfb MbNatiifa, ciim "prp"Lmra esse baptizatum; ianiguariipiffectuih;; iqugepursi
ea s"efiffereiheipieffet;dertiqtifeiri.libri.sde Ipberp.Af- Joviniani et seiitfehtia, etfatibêt lbqiieiidi'..iprnia.
bitfio, ,pb£t sîioduni DiospblitfiMhi;ejiiii dariiriaiam Deinde CcfeieitiiiiCap. <Slibri ni^>x,Spp^HatjaSiferuit
'delfeiidefet.Ita qubqufe4tictor_ttatipeltia^lipiium,,. Iiye filios Dei iion pqsse vpcgri^mSigmtiliio'qbsgue.pecpato
Cbelestius illS<sit, Siye Jiiiiarius^ ,iia feit,catlibh,ciqui fuerint e/fecii...Qrio^^ in,iibr,b;apertijrii;es.t, dictbs esse
'de erjonbiisPelagiaiiis retulferunt jTatiliiitis, 'dlacbr filios Dei pro bapilzatis, siquidem,baplismus sit sa-
rius; Hiefbriîiiu^, AtigusiihUlMufbsliis. His;,auiejp crameritura adopiionis; dicluni qupque, sine jp.eccplo.
voblljusjsliteiiifj tariiarn .ybluiilStisribsiireepbtesiatem Jpfq pfeffeîisr:.statim eiiijh biijbctiphfefacla,. jii conr
sigijificaiiat; qharita _si.l)i..;h<O^S/''suiificiej'el1)'ad fecte cilip Diospblitanb iiiffefiuf, pndejecunduin, ipsuiriVdir
yiyeiidiim , necalia Dfeigraiii iegerfei qriabi ypl, jsup cmriiBst, ri'eque.Ap6'siolpiin .Piiuiiirii _es.sefilium,,i}4'
Iiberiatej iJiiiBih bftu cpiicfessa est^ yfel cpgniiippe guidicii,':. 'fyif.gi^djpmflccl^penm,.attlquodJgtjippr-
ieîfe,-ûSpuMrJa.tio.hef.feeeijii;yfeieliiim,adbptipne fecjus siin '(Pfiilfp. iii,, 1%). Fui.îgiiiir eadeiri ^Cceler
fllioruWifei'; et vfeiha pfeccatbfiim j qu_e baptisihb Siii qiise Peiagii, eaderii ambpfurii qiise Joviuiani
cbpleftur., .^,; •';~ ,.\.' s ._..'!! ,t., .. .,SJ),, ,.' 4i!..',fi_. seHjejitia.,,,,,..:,..;,,,, ,„(i .,,„..,..,,. ,, ,.,.,, ,,:.
; Ei-yero npt_e_>sfe ttiit iii iiarie ,P,e? . ^Sed.guo.prijniim feiripiife,,ijiqiii!eSjPelagiijs repe-
sfeht^riljiaii'i..abire.
iaiiiirii, ciiiri SiiBisl'a simjil sfeiilifeljÂdapji .rieiiipe ntji.r.îitas^êriteniiainy Tuiic,opinor cuiii in Dibs-
JibstferoSiii etfdferii statu pfbcifeitfi qtio cfea.iiis ille pbliiaria 'syriodb,bbjecluiri est quod dicferet, jpiiu-
piiiri, fet Aiiariiurrik De'6.erfeatiiin,pt feyera.esj,;, iiir tf,emppsse,espesii\e,pe,ccatg,et Peimandqtg obsetvare,
sirupttihi pihmljus adjuiiiferiiis S~d;pi'e,vjyeriduiii,,.,si siMtif; respbiidit.priiiii jri haeCjyejjba(Lib. de Gest.
yeiifei; iJ^jue iiihielj.haic ad^fimejita 'Caihbjico,serisri n PMpfsi. cap,,^!.:,PqssequilAein hptftineinessesiiiepec-
inteiligbrei, id esi, veljit diyipa!ûjfepahi^dpjja, a.tque C critp, eippi.mqndqlqpustqdire, ,si velit, diximusiJiqnc
Slixilia naiurse.jef se iiti^bieriii Jddiia; sfd aliijd etifm p.qfsib&faie^.Peusiffi$edif,; pon guiem diaiprifis
iijiijl esle.vfellet^;prMer haiiyarii,libferi arliiifij. jj^t^ qitod iriperijtajurqtlcfujs_pb infapfigpsque ad senectgm,
siatem,,ifege,a3jii,iarii,etfayQre ijlibqarii Dei ofnatairi. qui nmiiijâtiifebcqverit;,pedpugnighi q.peccalis,cpn-
"Erfbf igitrif Pelagii duaBfUab.uIK j )ar(tes1 alieprii, versgs, pfppriq.lqbgfe ef pei.graiiqpossiiesse.sinepec-
ijupd iibinb pp^sit fesfe sine peccatb, si.yelji; alierani, catp^riec perjibc.igmeri in pps.lerumiiicpnverlibiUs_,_.._
qiiod id'sirifepeigraiia îiis|'ueriatufifejyifjljfip.vaieat! ' Vides, Ifecipr,'CQiisentienlenirursus Peiagiura curii
Pi-opler illarS Jbviliiaiib fcbrisfeiisii';iiiceitura a'i-;oh JoviiiianpiSuas yirgiiies asanctQpropositb.ad!vitam
istaih'qiibijue; biiHi Jbviiiiahl mehi iie g-raiia Dei impuraii]i.liortaiite,_. spp.ypniie ,pej;,p_eii!teritiam,.coP>
laieak, .... .';... a.,i'. ..(..!,,.'! ,.,a _-.,,m:_. .- • ^ sequerid-e.et fedeuridi.adiritegfijateni ijientis/VjdeS
JuSta igliuf.de'causa;.P.eiyi,uS,ijsa.era,,^r.essu parjt/jircprisensibiieniquicigni fuisse jbîniantim intef
aj-giiraehlisiab'"'HiyiN&hyiiii-t^ j^"-.toiSlpjî^FiIîiibusv^p;_.I(4ef Pelagiu.ni ,ie,,uvap._xp,xmia., qu.a.parte,;nocet morjr
n_i.a.nus,|n.librv;5^ bus, licerttjarijq.iiefacit yjris/fanjiliarius versandi ctira
sbiiiirei. Mefjtb giioqiifePfeiagjusreus sbcieiaus cuiri grfegibus.mufierum ; non fui.ssê:lamen de.;cae,leris
Jbyihiaiib,[ieracliis,est,.ab jhciyib gfaijaj;defensbre; dogniaiibus.sjye quse ad jraducfe.mpeccatij sive.Ûffi'
hec yihi Gfaecseyp£is e.v;aâ;piiiTpf iieseiyit j yif.jiri- ad consequeritia .aiia pertinereni; atqueita intelligis
guaftirii pefiiia,ue'q)irij!Pg|.riimse.fepridus^ Hieroiiymuni Mefcatori dfeprimis auctoribus hseresis
apia..yi'defi,poife;st|qu»iii')hii soiuiib?.ij riipdb ,Jovi-- Pslagianse non pugnasse. , _ !
niaiiuS ita.seri<s.issrppfedatiif.aique.,cbnje^ , GAPUT yil. __ \ ^;. ;. (
_Aisi4iiiid impei.caii"iliii.iisigerius,_reipsajndiixij,., D v
iri veisujs,9udsilii)^'Pfbfp,^(jjHi,uilps..(Iesor
btijtiiriibdi.scilicfetiiaJffeiipi.ripMfM.seiatiSjquod jprige Ihquirltur
' cieidie hmresis Pelqgiaiikicrim Nesiorfaria'.,r,_,.
probabi.Iissihjiifh,,,8111npiiu.s,certuin, dicendus esi
Peliigius"sfepieriiiamiiiiii.asse, fei.priiiiis.qiiiderriie.m-; Pervuigatumesi, iilud iiaeresisNestocianae,e.t,I»eia,-
poribiis,; quemadiiipciujji ei, Ccelesiiiis1,.joviiiiano gianaeepiiaphiuin, qiiod.coraraiini ulfiusque.turiiplo
adhasisse; postea,,.yfei;p,cijjn jiiyidibsaimcernereni inscriptuni fer^tura,ProsperQ,;,fel in quo simiie ,quid-
ConseHSiohehi,ab febrecessisse. Pfius ergo asserue-f dam iBiijgiriatL.iegiturjv,alteram::hsefesim.Plterius
runt bohiiriern, qui baptisiriiini vfefe susceperit, jani fhisse piajrern,simu!,et filiairi; JDicitur ehiraiNeslb?
noii pdssfe;peccare, feaipqjieas.sdi;,iiorieiiiiipse quidem riana Iêlagiante.;orjuip ; dedisse; el. queni; dedetat
Pelagius.iri expdsitionibus Paiilirijs,,,bcelestius in orttirii.v.ab.ea jicissim necepissp : nam.cum N^sior/
IibrO Capitulbruni tradidU; dixeruiit, postea, quoji riana Domin.umJfesUindocpis.spt; uf quid.emvidetur
fetJuliaiiiis (Ih libiII6..sumfidei), lioniirieiii ppst bap-; poetae; naturse. nierj.iis djgnitatem, .pua, Christus
iismurii pbssfe.iiQripeccare, qrib dietb inipeccaniiam esset, cQnseeutumfuisse: Pelagiaiiamulto.posttpm-
JOyiiiiaiii.duribfeiri per se ni.hiitimque adiiiirabiiem pore, veltit liinc enascens,, asserere. ausa.est,' singu?
nipllierurit, predibiiioi-eniciufeJbcerunt, los homiiiesjiisdem naturae meriiis gf.aliain^ qua
Pridfferiisfententiartilegefii ilierbnynius in operi- fiant filii.Dfei,i accipere. Qiise.cum assertioinvaler
bus .Pelagii Coelfestiique,sibi hoiis, atque itaiin.erito sceret, Nestoriana .bsefesis peue annjs coiiffecia,v
Pelagiuip Joyiniahb .addjdit; ..pQsterioêrii,yjderunt atque emortua, coepit inde reviviscere, atqufeita ^
accusatores Hieronyiiti iri libeliis fidei ab Iioeretico error, qui a capite Glirist.oin raembra, id esl, in 1IQ-'
695 AD PARTEMPRIMAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX.SECUNDA. 696
mines, deduxerai, a membris postmodtim ad caput £A Docuit Photinus quarto sseculo, natum quidem ex
quasi rediit: quod canitêpitaphii scriplor; sed au- Maria esse Chrisiiim, id est, hominem conjunctum
diendus ipse csi. Verbo Dei :ideoqhe Mariam non esse taiitum mBpa-
-7roToxov,_sed etiam X/j_owroxov;nolebat ille vero
NestorianaIues successiPelagianae, conjunclionem esse pure moralem, sed negasse fer-
Quas lamen est utero progenerata meo. tur Verbum esse -Deiimreipsa, verum prolaticiura
Infelix miseraegenilrix et tilia natae, quiddam, quOd subinde el a Deo proflcisSerelur ad
Prodiviex ipsogermine qupdpeperi.
Nainfundareareemmeritis prior orsa superbi», opus demaiidatum, et ad Deum rediret post iinple-
De capite ad corpusducere opus volui. tum opus. Ille Mariam negabat esse vere 6IOTOXOV,
Sed meadumprolesin.summaarmaturab imis,
' Congrua sed lantum AoyoToxov.
bellauditefflipora nonhabuit. Leporius, initio quinti sseculi, cum Paulo sensi!
At consanguineae posttristia vuluerafraudis, eum quem Maria genuit esse purum hominem ,
Aspera eonserui iine
praelia pari. eumque suis operibuspromeritum ul conjungere'
Me tamenuna dedil victatrtsententialetho, tur, et quidem substantialiter, Verbo ejusdem cura
Illa volensiterum surgere, bis cecidit.
Mecumoritur, mecummoritur, mecumquesepulcrum Deo substantise; unionem tamen nolebat fuisse pet-
Intrat, et infernicarcerisima subit. petuam, quippe cum in cruce sublata sit, licpi re-
Qus nos praecipitesirisanasuperbiamersit sumpta post resurrectioriem : quare asseruit Virgi-
Exulas donis, et tumidasmerilis. nem proprie dici debere lanium «vTptojroToxov.non
NamChrislumpietate operumet mercede,volentes item aut Xpto-TOTOxov, autAoyoToxov,aut ©IOTOXOV.
iri
.Esse Deum, capitisrcederenonstetimus:.
Sperantesqueanimide liberlale coronam, _ Nestorius ann. 428 prsedicare coepitMariampepe-
] risse
**
Perdidimus,quamdat gratia, jusliliam. Christum, atque ita dici debere, non KvOpatm-
Quiqueigitur geminaemiserarisbusta ruinse, TOXOV tanium,sedeiiara XpiarTOToxov; Cliristiira tamen
Ne nostioexitioconsoeierecave. purtini liomineni esse, qui non merilis, sed gratia
Namsi quaeDominidata munera sero fatemur, jam inde a matrjs utero sit assumptus a Verbo Deo,
Haechominicredisdebila, nostereris. id estj a secunda Trinitalis persona, sed assumpiid-
nera nonfuissexae^vjrio-Tao-iv", quahomo Deus fieret,
Ingeniose quidem haec et, acute dicta faleor, sed Sed mere ÊTtxwv/quahomo esset Dei, vel instru-
vere, an seciis, opus est diligentius inquirere : tum mentum, vel iriduraenlum, vel templum, vel simtila-
quia falio dissertalioriis susceptse id exigit, tuiii crum : quamobrein Virginem©EOToxovnominari posse
propler porjularem opinionem, ih qua Ca.sslanus(Li- fatebatur; non tamen proprie, sedeo tanlum niodo
bris septemde lncarn. Yerbi)poetse consenliens, alii- quo Elizabeth appellari posset nvtuftaTOToxo», quia
que Occidentis Paires, quibus Nestorianahseresis Joannera peperit, in quOessel Spirilus sancius.
mirtus inilio perspecta iuit, coneesserunt: Tertium, hseresim a
quse Pelagio nomeii accepit,
. Erit autem diligenlis hujusce operae non levepre- variapi quoque a yariis auctoribus, de gratia Dei in
tium, siquidem vera utriusquehseresiscognaiio. non negotio salutis malesentientibus, formam accepisse;
admodtim vulgo nota, inter inquirendum, opinor, aliam scilicet a Leporio, quiChristum voluit, homi-
"pateflel. nesque cseteros meritis nalurse promeritos id omne
. Aucior igiiur epitaphii de Nestoriana hseresi sex divinse gratise, quodonati sunt; aliam aPelagio,qui
oronino docet: ipsam scilicet" Pelagiana. originem homines quidem proiriereri dixit. Islud quodcuraque
dedisse, ab ipsa vicissim originem recepisse, voluisse C ( habent gratise, Christum vero gratiam qua Dei fllius
liominem pieiale el mercede opertim factum esse factus est, beneflcio recepisse, aliam a quibusdam
Deum, pugnasse pdst vulnera consanguineaefraudis, Pelagianis, qui assererent, neque Christum ullis suis
uniea sementia pereftiptam esse, et simul cum Pe- meriiis, neque reliquos homines mereri posse gra.-
lagiana inseptillam, atque delrusam ad inferos. tiam qua donati sunt, sed horaines suis lantum co-
Haecomnia cnntendo, ut a pneta eleganter, ut ab naiibus, suaque ad Deum fide, divinam benevolen-
historico vel confuse, vel falso dieta; quod ul mani- tiam provocare, ad imperliendam gratiam, qUa
fesittm fiat, tria sunt paulo attentius observanda. instructi possint opera pietatis prsestare.,
Primum, qusestionem dfe divinitate Christi in His autCm animadversis, petendum a defensori-
Orienle natam esse, propositamque ea fere comrnuni bus epitaphii, quid noinine luis Nestorianse intelle-
formula, qua quaereretur quo noraine Maria maier ctum putent a poeta, an totam hseresim suisqualuor
Jesu deberet dici, an av9paitpToy.o; lantum, an A.oyo- veluli parlibus constantera; an unairipotius, eamque
Toxofjan Xpto-TOTov.os, an ©SOTOXOS'; non quod de vo- proprii nomlnis Nestorianam. Si totam, quomodo
ctila iis esset, sed quod prsecipuaChristiause fidei una senlentia dicilur victam dedisse letho, cum Pau-
couiroversia propriis, ut flt, yerbis conciperetur. liana hseresis Antiochenis conciliis duobus, Pho-
^
Secundtim, hseresim, quab negat Deum ex Maria tiniana in Sirmiensi, Leporiana in Africano, Nesto-
naium, variam ha_buisse variis temporibus formam. riana in Romano, AJexandrino etEphesino damnata
Priniam ipsi, quantum huc pertinet, induit Paulus sit? Si Nestorianara proprie dictam significatam ve>
Samosatenus Aiitiochiaeepiscopus.: secundam.Plio- lint, quomodo Christus, operumpietate ac mercede,
linus, quiSirmiensiEcclesiseprsefuit : tertiam, Le- T) factus Deus dicitur, cum Nestorius, et reipsa Deura
porius monachus : quartam, Nestorius Constantino- esse negaverit, et in ulero Virgini.s, qualemcumque
polis prsesul; atijue hinc una hseresls, ut diversasi admisit, unionem naturarum factam dixerit?
formas, sic et nomina a diversis auctoribus diversat Pelendum pariler quoraodo velirit a suo poeta
accepit: dicia siquidem est Pauliana , Phoiiniana ,, Pelagianam haeresim spectatam : an totam, an in
Leporiana, etNesioriana. parte. Si tolam, qua veritate cecinit hseresim hanc,
Paulus terlio ssecuioeo vesanise prorupit, ut, quiai cum vellet iterum surgere, bis cecidisse? Nam el in
quem Maria peperit purum hominem assereret, , Pelagio, Ccelestioque non semel, sive Diospoli, sive
Mariam diceret, proprie nominari rion possfe,nisii Ronise, sive Carthagine, sive Ephesi, et in Leporio
«v6/>&>7roToxbv. Addidit vero Mariaefllium suis operi-- in Africa anatherriate percussa est. Si in parte lan-
bus promeruisse conjunctionem quamdam specialemi tum, qua ratione asseruit voluisse Pelagiiim ut
cum Deo, propter quam fllius Dei ulcuraque vocare- Christus meritis evaserit in Deura? Cura Julianus in
tur; sed coiijuiiciioiiem intelligebat solius habitudi- libello Fidei, in quo libellis aliorum duorum conso-
nis, eamqiie cuni Deo ipsototo, si licet ita loqui: : nai, factarain utero Virginis conjunctionem nalura-
neque enim, ut erat Judaicse perfidiseaddictns, iri- rura confessus sit iisdem verbis quibus Leporius,''
nilatem persoiiarum divinarum calholice fatebalur,, approbante coneilio Africario, et Angustino subscri-
sed voce lenus, quare Mariam neque AoyoToxov, ne- bente, ad lidem catbolicam pristino suo errori con-
que ©SOTOXOV, neque X/HO*TOT6J!OV, nisi abusive, vocarii trafiam exponeiidam, ususest.iVa.citui- erao riobis,
yolebat. ''••'-.
jmjuit Jjeporjus, proprie de Spirim sapelq et ifqriq
697 DISSERT. VII. DE ORTC ETINCREMENTIS.&ERESIS PELAGIANjE. 698
temper Virgine Deus homo Jesu* Chrittut Filiui, A Mercator, Patresque in conciiia tot tantaque coacti,
Dei, etc. Julianus: Nasritur ergo nobis ex Spiritu san- neque hac iuvidia oneraverint, neque impietatis hu-
cto et Maria temper Virgine,qui tecundum divinitatem jusce accusariiil: quaenim ratioue potuil tantam,
numqtiam defuit Patri : ex duabus igilurJesum substantiit tamque acrium fldei defensorum diligeritiam, intelli-
plenhsimis, aique perfecth Deiet hominis Chri- geniiamqiie id fugere, quod aliorum oculi depreheri-
tttttn Filiam Dei accepimus. derint? Hsecsane gravis est objectio, sed quac possit
Quod si nomine Pelagianar hacresis ipse quoque inde dilui, Bnde viin accipere videtur.
Massiliensium error comprehensus dicatur, qiiam Nondiim profecto fuerant ezortse Neslorianae tur-
multa oporlet in historiam peccariT Nam et Cassia- bae, cum Pelagii haeresisin publicumerupil: nondum
nus Massiliensium princeps acerrime invehitur (In Theodori faraa laborare cosperat, nequc impiefas
libris de Incarn.) in banc Christi ex meritis, quasi clepens sese, catholicis aut cerle ambiguis verbis,
mercenariara deitatem, et Massiliensiura dogma pro- deprehensa fuerat, cum ubique prostratus Ecclesise
scriptum non est cum Nestoriano, in Ephesina synodo fulminibus Pelagianismus videbatur emorluus. Ea
sed centuni fere post annis in Arausicana n. omnes aetate Sampsatenum, Photinumque exsecra-
Quid plura persequar? Poetse prociil dubio Lepo- bantur, tamquam geminse blaspliemise reos, violala.
riana haeresis pro Nestoriana illusit, cum tamen mul- -scilicet Triniiatis ac Incarnationis:. infandum quid-
lum discriniiiiis inier utramque intercedat; sfed quid illi elhilierant, Theodorus partim emollierat,
danda poetse eo facilior venia, quod ipse quoque manifesta op.oowiaconfessione, partim dissimulaverat
Cassianus, et in eodem peccaverit, et suam in sfen- oblentu meliorum de Chrisio vocuiii: quare appare-
tenliain traxerit amicum Leonem Magnum, aliosque g liatsana in speciem fides Pelagianorum de Incarna-
postmodum plures, taniain ulriusque auciorilalem tione, dum peslem tegerent in recessu, cumque
seculos. Theodoro, immo cum catholicis loquenies, crederen-
Opinatus est scilicet Cassianus, Nestoriuni paria tureadem animo, quae verbis sentire. Erat auiem eo
in omnibus cum Samosateno merjtorise dignitatis propensior ih hanc partem credulitas, quo manife-
auciore sentire, quicum in capilali dogniate, quod stius se prodebant alii errores, qui sua specie deti-
Christus sit re ipsa purus homo, consentiebat: sed nerent animos, sludioque fidei verse succensos in sui
opinione sua falsus est, propterea quod in Orienle odiuiri converterent.
vixerat anie Nestorii palefaclam Iiseresiin,etinOcci- Quamquam Augustinns, uteratliominum perspica-
dente scribebat Massilise, ubi Samosateni dogma, cissimus in pervidendis errorum latebris, Julianum
propler Leporium monachum, in aperto erat. Erat propter imprudentes quasdani voces siispectura ha-
autem in Obscuro adhuc-Neslorianus in Galliis, buit dogmatis de mercenaria Christi divinitate.
atque etiam- in Italia : nam fama vulgante rescitum Ex eo sane, quod erat posifum a Pelagianis princi-
erat, a Nestorio Samosaleai hscresim renovari, nec pium, gratiam rion nisi ex meritis dari, ne sit apud
tamen sermones, epistolaeque Nestorii a Leone tunc Deura iniquitas, atque acceplio personarum, neces-
diacono, Ccelestini jussu ad Cassianum missa super saria consecutione connectebatur error.de promerita
ea re haeretici raentem iatere volenlis aperiebant : liuniariis raerilis a Chrislo divinitale: quarc illo dato,
id vero facile quisquis intelliget, simodo scriptas a quod erat qUoddam tolius liaeresis fundainentum,
Nestorio ad Ccelestinum litieras, cum nostrisad ipsas negari non poteratistud ab homine, qui suam vellet
notis, legeril. constare sibi, atque consentirC. senieiitiam. Verum
Quid ergo, inquies, nullane fuit Pelagianam inter G aliudest laborare vitio «vaxoloMa;, aliud consequens
et Nesiorianam hseresim societas? Fuitsane, eaque per seipsura ttieri: id enim nisi ita se habferel, nemo
longe major quam vulgo crediiur : Nestorius enim hsereticiis ratione umquara convinci possil; unde
bene sensisse non videtur, neque de peccato ipso enini possii, qiiam ex eo quod yerum fatelur? Pfela-:-
originali, prout mente discernitur a debito mo- gianos fateor peccasse in diaiecticse- Ieges, peccasse
riendi, propter Adami peccatum contraclura; neque nego conlra fidem hanc lncafnatidnis; Cassiaiium
de gratia Christi, quam a lege et doctrina non di- . reor, prsejudicib magis quam certo testimonio, Pela-
stinguit; neque deTncarnaiionis fine, quem voluit gianos accusasse. _....,..'.
esse sotura recte vivendi exemplUm cseteris homini- Inimo Pelagius eo in libro (Lib. de Naiurq), qiio
bus a Christo prsestandum : quse tria sunt prsecipua maxime gratiam irapugnavit, videri potest beatam
Pelagianarum qiisestionum capila. Virginem Deipafam credidisse: cura enim sanctas fe-~
Julianus vero, partim in professione fldei, pariim minas recenseret, pro coronide adjunxii, ipsametiam
inopere postremo con.tra Augusiinum, non obscure Domini ac Salvalorh noslri mqtrem, quqmsine peecato ,
prodit, uf ipse quidem putavit Augustinus, se suos- confiteri necesse es( pietati. Si eniiri Maria Virgo I)o-
que magislros Pelagium et Coelesiiuui de incarna- iriiiii ac Salvatoris mater vere dicitiif,' is pfofeclo
tione Verbi, Theodoro Mopsuesteno, Ruflnoque Syro quem genuit, neque suis merilis oblinuit dominatum
assenliri (Vide nolas ad professionemfidei, et\dister- in cseteros homines, neque operum mercede accepit,
tatioiiem.de hmresi Nestoriana, infra ad npart. op. unde posset populum suum salyare a peccalis eorum,
M. Metcalorh Ub. lv). alioqui iiifirma esset Ecclesiae conclusio colligcrilis
. Quantumcumque ergolalereconatisint Pelagiani, j) ex symbolo, ubi Filius Dei' dicitur,-ndtUs ex Maria.
'
verbisque in speciem catholicis dissimulaverint men- Virgine, Mariara proprie esse Deiparam.. ;.•=.- _
tera hsereticam, idoneis lamen indiciis produntur, ttt In summa, nec Cassianus Nesiorii aut Pelagjano-
iion immerito Hieronymus Pelagium dixerit Anti- rum docirinam asseculus est: nec scripior epiiaphii
clirLstum, quo nomine Patres Nestoriura vocarfeso- pro verilale ceeinit: nec ambsehsereses in eo cogiiaise
lent, aiiosque Cbristomachos. Nihil ergo miruni, si sunt, quod utraque Deiparse nomen Virgini Marite
SJestorio tam peninaciter Pelagii sequaces adhaese- abjudicaret: nec Massiiienses, qnorum dux Cassia-
rint, ut Ephesina synodus eosdem canones adver- nus, rali sunt Christura mercede opeTuni facium esse
sus Nestoriauos ac Coelesiianos condiderit, et Deum : nec Augustinifs gratuitarti praedeslinationciu
ulrnmque nonien, ejusdem invidiae, ejusderaque im~ aliunde probavit, quam ex confesso apud ipsqs exejjt-
pietatis, ea tempestate existeret. plo Christi : r.ec popularis opinio, de coiif_ederaiis
Mirabiiur forte quispiam, quod de Pelagianis as- conira ©EOTOXOV liseresibus duabus, idonea auctoriiaie
serimus, cum ipsos Hieronymus, Augustinus, Orosius, nililur. -,..
£99 PRiEFATIO IN SEGpNDAM PARTEM OPERUM-MARll MERCATOMS; 700
MARII
JPAftS ."
POSTEftlOtti
• CPlVTINENS
EA QWM AD HJGRESIM NESTORlANAJtf SPECTiNT.
PR^FAf 10 HISTORIGA.
Postefior pars operum Marii MerBStbristtiih Nfesloriahariicaiisam cohtipfeat, qiiiahulia.iefe est in ecciesii
stifeisihoiitirhfehtisCelebfior'; ciimqiie exhibeatomni^ fere isliiis caussfiinstrjimenta, qusein Iiunc usque dierij
vel-obsciirafuerunt vel penitus ignota *.non erit, Qpinor, ingfata studiosis rerum ecclfesiasticafutii' imiho pla-
cittira cfedi pdtfest*pfopter riovitateni; lucisque diil expetita. aflfulgeutiaih.Nori vidfetiii tariiferipbsse legi tah-
tajctim ahjiift vbiiijitiite tto nisl prius -perspecta slt historia annorum
octo, qui a Nestorii ordinatione adipsius deportatioiiem in Oasim effluxerunt;
Atque Ii.ec irie fatio hdduxit; Ut piit_ifehi hiijhsceriiodi historiam prifeiriiltfehdiam; nieei&nieriaccipiendam ex
alfis sCfipiofibtis, |uahi qui vel iie|;6titiih lidc gesserint, tit Ccelestinus, Cyrilius,*ftestoriuSj Gassiaiius, Theo-
doretus, et Patres Epiiesini; vel suis bciilis spectare potuerint, quse gerebantur, ut Socratfeset Sozomenus;
vel patilo post exstiteriiit; ut GertnadhiSjauctor Prsedestinali, Evagrius, aliique, sive qui calhblie&i paftes
BfecutiSiihi; sivfequi cbri'tfati!i's":febeniih majdfem quafedicenttir oi.linbi.iint Sdeni, qiio iiiinus aut dubiis cbn^
jecturis, aiit levjbus ratibcipiis probabunlur; immo quo certioribus ejttsmodi auctortim testimoniis verbis^
que etiam referentur.
Sci'6fei Nfestbfiah_esyiiopsimpfMxarii essfecoiiciiio Ephesiho. Scio e't ejiisdeni,rei a Patie Petayio con-
Bcfiptam iiistoriam ; riec ignoio pupef a.Cliristiano Lupo dissertationem editam, immo et additain dissfefta-
tioni appendicem de sacrosancta synodo Ephesina; Sed neijue irie synopsls quahi dixi, heqtifePfetavii iilsid-
ria, licet abcuraifesinia, neqtie alterius viri docii iabor a pfopositb deterfuit ; perihde.quasi me superilua
" . , - *
opfefa exef eferein,idqueageffeiii quod jiira ab ertiditis hominibus occupatum esset.
Nam pi-_eterquamquod necesse fuit rationem reddere ordinis quo MfercatoriSOpfera disposiihriiis; lectofi-
biifeqileosteJidere qtio Singtila tempoffe, qiiaqufe hccasione-iiata siht, synojisis bBfie conciIib.Ephesiria pr_e-
poSita Btfevioriesj,t|iiaiii p.îrslt'; P^layii iiiiiofia '.iiiiil qubd iiitehdiriius pafuinconducit; et Christianus Lu-
pus, ciiin4iiiniensa eruditionis copia, quain inscholia canonum ab octo conciliis editbruiri corigfessit,vix riop
obruerettir, non valuit ad stibtiliora quasdain attehdere, qiiife£ihobis, diiih paiiciofa pfbsfeqiiihiiif,-et in uno
corieiiio EpTiesihplioefemus, ciifiosius piiimiadversasimt': ea faihen non parvo operse prelib referuntur, si*.
quidemsubtilitatis nQii.parum, muitum momenti ad histOriam habent^ Nam populares opihioiies non pau-
cas auctoritate gravisiima convellunt; et Mario Mercatori quahtiuri gfehs fefuditofuhi delieal, mahifeste
ostendtiiu; . .
ifeo cfcccxxvn. ,
Sisiiniihs, Attici successOf,'CUmtfehuisiei ufbis regiisesedem episcopalem hQii lolbs ainibs dubs, fato fun-
ctus est viii -kat.Jahiiar' Hiefio,el AriiaBufio coss..; fuit aiinus ille Christi &&7,Ccelfestinipap_e 5, Theodo-
siijuniOris 20, Valentiniani tertii 5 (Socratesiib. iv, cap. 26). Post Sisinnii obitum Gohstantinopoliiahus cle-
rus, inler agendtimde itiCcessoffeita divistis estiri partes, ut aiiis Proclo, querh Cyzyceri_eEcciesijfeSisin-
nius pf_eifecefat,MiiSPiiiljppo pfesbytfero pcrtihacilfer faventibus, yix ulla concprdiGespes affuigeret: qtiai-e
visum fuit f heodosio iniperatori, ad componendum dissidiuM, ex Antiochena Ecclesia Nfestoriuin afecersefej
u_pisiu minus utrique parti foret acceptus, neutri certe foret ingratus.
Ad id vero imperatoris animum, praeter studium pacis, tres causseinduxerunt. Nam et in urbe regia Chry-
sostomi meraoria sancta erat, qui Antiochia cvoeatus ad sedferhCoiistantinopolitaiiani, omnes iinpleverat nu-
meros absoluti pontificis: et ea tempestate Antiocbena Ecclesia abundabat presbyteris, uon sanctitatis mo-
70i pjEF-ATJO.iNrSEClJNDAM i>ARTEM OPERUM MARII MERCATOBIS. 502.
do, sed etiamdoctrjnse eloguentisegueQpinipjie celelp.ibpsj.etNesloiius totinter.insignes viros, aut iperito
praestabat, aiit :certe "majorem aliis faniam ebllegerat. ,(
Eraf ille Gefmahicia. bfiundtis oppidulo Syrise, quamquaip Marcellinus Aiitiochi_e natum prodidit.. Addit
Gassianus hreadem ufbeinsfitutum, baplizatumgue adhuc infantem : scfibii Evijgfiusmonasticaip yitampfo-
'
fe.ssjupinLaura sapcti Euprepiiprope AntiQchiam; cumqije oiu se exercuisset, _Joa'hneeffheodQretospciis,
factum ex mbriachb presbyfefuip a fheodoto ppiscopb. Ipsuni alii tradunt, ubi primiim factus estjiresbyter,
prapositura fuisse cateehesi, fldemque in Ecciesia non tantum jcompeieritibiis exposuisse, sed etiam adver-
sus nsefeticbs defetidisie • quse duo erarit presbyteri catheehistiB ofScia.
Habuit ihimum a hafura supefbuhi, et honofis avidum, mentem opiniosam, et lngehium teactabjle in
quaslibet simulandi artes. Fovit hsec vitioruip semina spiitudo, iiohiirii per se yanissimo faciens sui ipsiui
pfetlum et amofeiri. "Hsecfeademmifum ih modiim auxit Theodori Mbpsuesteiii disciplina, quo piagistro di-
dicit, priinum rnaie sentire be incarnatione "Verbi,itim ofthodoxos despicefe quasi fudes,et taridemn_efesim
pbpuiis incautis ifaeunclfeihsiiiuarepro teiripbre etioco : nativam eriiih facuiidiam, diceridique extempofaleiri
facilitatem cbpvefiii ih riefaflos risus. ..''_. , -
Ejusmodi indole disciplinaque informatus, affectavit in primis sanctitatis spêciera, cui fideirietiam aptid
hbh impiudeiiiisslmos faciebatinftfequeiitia pJraiici, secessus.ihierlibfos, prilia Vestis, pallbf Vulius,"Inedise
cOritirteriluequeiridex, cogitaMiida ffohtis gfavitas, et hibdesisi quseffim tfistitia, aliique 'fucl, qtiibus nequiiia
sblet meijtni viftutem. -
iliusis poffo huhc ih ihouiirii 6'euiis ineniibusque tibminum, alias adMbuit artes, etpene priestigias, quibus
voiuhtates bhihiuiri bfdihum sibi conciliafek !Ei priirium qtil&erii, feiiam'cum AntibcliiseyerSaretuf, pMbuit
se Chfysbstbmi rioh adihifatbferii tahium, ie& eiiain ihiiiatorem, quoad gfehus illud diceridi Asiaticjim, quo
• riuiiumpopulb gratius.est. Poitea ut opfiihi cujhsque itudioiique iidei bferieyoleniiampf6mefefetuf,'adVersus
hibffeficos,qiii iriaxime tiiric eraht invisi, Apoliiaafiitas,Jiriaiios, OiigbiiisltaSjahQsciuebdiuin capltale exer-
cuit. Denique, postquam venit Constantiiiopolim, in magnatum existimati6nem, Ipiiusqueiimperaibfis "et fe-
ginarurii fifginum gratiam, coriciiiatnce fama, pbfepere "aiisus est. Neqtie audeiitehi spes fe^lit ,'magriO rei,
chfistiante malo :.'nam cuncta moliebatui eo tahtuiri cohsilio, ut.hairesim mehte cohceptam tuiri 'deinum pto-
deret, cuni eam posset auctofitale susiehtafe. ."
Molitiohibus homihis.tam ffaudiilehtef ihipfobi favebat conditio teiriporhrii, 'aiilse staius., |V Impfefaiofls
fbeodosii ihdoles : erat epitii optmib pfihcipi ihitis ahlriius, pacisqufe et feligibnis amahs, sed facills «api •
pietatis specie, et occupantium prayudicus. Diu vixefat sub.Pulchfefisesofofis, sahcta} quidferavifgihls, sed
iihpefiosifixegimin"., qua velut ex sefviliite, ut ie aliqu-thclQIh liberiaiem assefefet, res per se gefefe videfi
voiebatViefviebat
' tariieri auiicbfura cohsiiiis, 'qiiibus summa erai audehdi quiaiibVt sub riomihe priiicipis
licentia, ""'. ':'-* -"-•'•: iSsp cCccxxVhi. '',"''.''
_.^Nestoriusigitur a Theodosjo evpcatus post trimestre spatium vacantis sedis,.Constantijiopolim;advetiit,
Tauro et Eelice coss., secumque Antiochia Anastasiuip presbyterum adduxit, arcanOrum omniuni .Cpnsilio-
fusique soeium, quo postmodum usus est, velut, administrp impietatis et prpfessi in Deiparam, odii. .,
Ordinafjjs rv idus Aprilis piagno tum episcoporum, tura cleficorura, aulEeqpeet plpbjs ,fayore.,< ExtejiiplOi
iftquit Socrgles, cum orationem apudimperatorem haberet, hanc septentiam, quse inultis in ore,esf,"corapi
uiiiyerso populoprotulit: Tribuemild, imperqlpr, terfgin hmretich purgalam,ptpgp tibi cmlutn tribuqm. Tu:l
mihi in profligandis hmrelicis subveni, et ego tibi in profligandis Persis subveniam. Qua ybep visus. est ppp tam
zelum fldei ijuam aiiimi intempeslivam audaciam et jnanis. gloriiBcupiditateni; prodidisse ftib. _yji,,mp.,?2$).»
.Quinto post die; Arianorup) eccjesiam demoliendam curavit,; sed ipsjsihet Arianii; prfieimpptpntia irse,
facesintempji sui.tectum injieientibus, ignis cofripuityicipas sedes, incehdioque,fo3dasset,urbejn, pisiDeus
impetjim flamm_efepressisset; mide eommotus pppulus Nfestorio;quasi yaticinarts,fecit incendiarii nomen,
Nec Ariarios tantum insecutus est, sed Macedonianos quoque et Novatianos, atque .Quartadecimanps,
immo et Coelestianos; sed istosremissius, aliostaraacriter,nt de modo servando moneri debuerit ab im-
peratore : qui tamen ipsius impulsu ad Florentium Pi P; adversus orapes ^(BreticoSjlpgeindedit COnstanti-^?
nopoliin kal, Junii, Felice et Tapro coss. (Sgcrof. Ub.yn cap. 2?). Pptefant baecvideri pfficia pptimi
episcopi, nisi, quod ait Yincentius Lirinensis, ut uni sumhmresi qditum patefaceret, cunctdfum hmteseon, bla-
sphemias insectaius essel (Commonit. tii 11). ..;;. , ._.
Quin etiam Chrysostomi nomeu jam relatum ab Attieo in sacra diptycha, sed adhuc ijivisura auise, propter
veleres parentum. Theodos.ii:inimicitias, gratiosumeflecit ohirtibus : tantseque pacis spquester, non solum
aulicos sibi devinxit, sed plebem etiam, et eosmaxime, qui, quoniam ab aliis propter Joannem CirysQsto-
miijp.ingenti;)iiimero discessioiiera fecerant, JoanjiitBe.dicebaiitpr, ; ...;;:; ~ :, ,<.-.; ;- :
;Gum occuparet hac; hrte omnium ssee.ulariuin<anjraps, tendebat, shnuLjjisidias ptriqpe allpri, oi^dinj,,.utcuin ,-.
haefesimpropaiasset; clericosmonachosqtiei et coepiscopos, qups procul: dubio repugnaturps..jntejligebat, .
partimaulsepotentia^partimmultitudinisyiolehljaterrefetj , .; :;...:;. _;.?.,;.<;.;
m PRJEFATIO IN SEGUNDAMPARTEM OPERUM' MARIII MERCATORIS. 701
'Rebus ita comparatis, credidit se jam t__.6~j_.osse hseresim insinhare, sed dolose adhucet per fldos dum-
taxat ministros, alienaque persona, ut si secundis auribus exciperentur ministrorum dicta, uteretur ipse
populari aura ad tendendum porro; sin cOntra commovferentur animi, subduceret sese invidise, et voces ab
aliis in vulgus sparsas opportuna explicatione inflecteret in molliorem sensum.
Primura illud facturii alii aliter riarrant. Ita Cyrillus : Erat ephcopus quidam, Dorotheus nomine, Conttan-
tinopoli eademque Nestorius sapiens, vir qumstuscausa adulationi deditus, linguaque ad temeritatem promptut.
Hic dum frequens essetineccletia populus, Nestorio in cathedraConsiantinopolitanm ecclesimsedenie, turfexil,
etmagna voce inclamare ausus est: Si "euis MARIAM DEIPARAM ESSEDIXERIT, ANATHEMA. SIT. MOXingent populi
clamor, et discessio consecutaest, etc. (Epist. ad Acacium Beroens.).
Aliter Socrates. Causa, inquit, ejus generis fuit. Anastasius presbyier, qui una cum ed Anliochia illuc vene-
rat, ejusqueconsuetudine semper Ususerat, et in magno honore ab illo habiius, eique in rebus gerendis consilia-
rius, quodam tempore in ecclesia docuit, MARIAM A NEMINE DEIPARAM VOCARI DEBERE;EAMENIMHOMINEM ESSE,
ET ABHOMINE DEUMNONPOSSENASCI.Hmc verba omnium animos, tam clericortimquam laicorum, magnopere
conturbarunt (Lib. vn, cap. 32).
Quocumque tandem modo res acciderit, sive eo , quem refert Cyrillus, sive altero, quem Socrates , sive
etiam utroque, qiiod niagis reor; Ahastasio sciljcet primum disputante, Dorotheo primum anathema dieente,
. adversus ©EOTOXOV ; Nestorius certe neutri restitit, sed oratione potius favit. Nara cum Anastasius suo sermone
tuniultum in ecclesia concitasset : Neslorius, inquit Socrates, sententidm Anastasii confirmare sludens (nam
etim, quem tanti faciebat, non ut blasphemias in Christumjacientem coargui voluit), smpissimede ea conlroversia
in ecclesia pro concione dhseruit; deque eadem pugnaciter qumstionesposuit, et vocemDEIPARAM otnnino rejecit
(ibid.), Dorothetim pariter siri minus impulit, quod tamen similius vero, saltem, nt scribit Cyrillus, pussus
est palain in ecclesia, dumsacra peragerenlur, temerario ausu effutire: Si QUISMARIAM DEIPARAM ESSEDIXERIT,
ANATHEMA SIT (Epist. ad AcaciumBeroensem).
Nec tantum patienter tulit Anastasium Dorotheumque impie locutos. Sed cum decrevisset conceptum ex
longo virus per se tandem evomere, in raagna ecclesia, ubifrequeni erat omniura ordinum exspectatione
pendentium consessus, sermonem babuit de incarnatione Dominica, vel de virgineo partu, quem non irame-
ritp insipJe».issimMmtractatum Marius Mercator (ln contrad. 11 anathem.), pestifetum Cassianus (Lib. vn de
Incarn. cup. 6), blasphemimomniscompendiumCyrillus vocat; totum enim continfetvenenum impietatis tunc
primum a Nestorio propalatse; ethsec prsesertim verba, quse ab omnibus fere soriptoribus cum exsecratione
referuntur : Habet matrem Deus: ergo excusabilis gentilitas matrem diis subintroducens. Non, vir optime, Ma-
ria peperit Deum, etc, peperit hominemDeitaih initrutnenlum, hominem eEoyo/sov, etc. Sermortis ihitium, etc.
Docltinapielatis est sensatorumin ecclesia intentio ; pietath autem doctrina providentimcogriitioest, etc.
Ad tantam blasphemiam coliorrescentibus omnibus, ea fuit auditorum indignatio, eaque fidelium animorum
commotio, ut non defuerint qui in sanctissima ecclesia coram illo reclamarent; factum enim est eodem die
quo sfermode ineamaliOne dictus est, ut simplexquidatrimonachus, siatim liabila concione, cum fidei siudio
arderet;in medium ecciesimprogfessus, cum synaxis celebraretur, impielatis prmconem,quod hmrelicusesset, ab
irigressuprohibere conatus sit. Sed hunc ille (Nestorius) cmsummagnificis prmsidibus iradidil, flagrisque denuo
dissecium, et publice cmsum, pimcone tion absque clamore prmeunle, in exsilium expulit. Neque trdgmdia hmc
hisce firiibusconstitit; etenim qui parlessequebantur omniaper vim agenlis, postimpiam illius concionem, nisi
Deus proliibuhset, inipsamet sacfosancta Dei ecclesia cmdem edititri erant. Ita monacM Constantinopolitani
in supplicatione imperatori oblata (i part. conc. Epltes; c. 30).
Facturii quoque, quod scribit Cyrillus, ut plebs Constantinopoliiana, levibus quibusdam vanhque .hominibus,
et iis qui Nestorio qdultibatiiur, exceptis, a stjnaxi abstineret; abstineretil ab ea quoque omnia fere irioiiatieria,
eorumque archimandritm, itnmb eimagria pars sehatus: verentes ne ipsomel ephcopo, et illh etiam, quosAn-
, tiochia discedensinde secum abduxerat, quidvis perversumevomeiilibus,aliquod in fide detrimeiitum acciperent
(lpctri. conc.EphVcdp.ii).
ANNO ccccxxix.
: Nestofius
partirii ira furens, partim frelus aulse potentia, paulo post alterum sermonem fecit, velut adver-
siis Arianbs fet Macedonianos, reipsa vero adversus catholicos, quo et priorem confimiare visus est, sive
calunihia catholicis inusta, sive symboli Nica.ni auctoritate suos in sensus detorta. Quo tempore contigit
riiirabile quiddam, atque audax facinus, quod narrat Cyrillus de Eusebio, qui propter singularera doctrhiam
d pietatem Dorilsei episcopus fuit. Ille cum inter laieos tunc temporis veriaretur, impie dicentem pro
concione episcopuip ausus est verbo palam arguere, suseque iidei, atque animosse in hsereses fortitudihis
speciraen eximium dedit.
Fecil et tertium, brevipost tempore, velut in Apollinaristas, de dogmate seu Qtayvuo-iu,id esfy de incon-
fusa duaruiri ih Christo riattirarurii conjtinctione, et l-eciproca nominum communioiie; in quo venenum texit
paulo aftirifeiosius, tantoqUe riocentius populis infudit, quod videretrir in ApQllinaristas, quiinaturas in
Cbrisio conlundebant, invisura catUolicis ea tempestate nomeh, invehj \ quamquam hseresimsuaip (Je GbristQ
765 PRJEFATIO IN SECUNDAMPARTEM QPERUM MARII MERGATORIS. 708
Ita furenti in Christum hseretico plures magnis aiiimis restiterunt; sed, quod adrairatione dignum est,
laici primum, et monachi, deinde presbyteri, denium episcopi. Neque vero rem agendam verbo tantum
putarunt magnanimi defensores fidei, sed scriptis et stylo quoque, ut ad plures pertineret causse tantx
tamque religiosse cognitio.
Primus omnium Eusebius, divino spiritu incensus, obtestationem in Nestorium publice proposuit, eoque
facto omnium animos inflammavit fidei studio adversus episcopum hseretica Pauli Sariiosateni dogmata
renovantem. Obtestatio sic se habet: Quicumqueschedam hanc accepluri sunt, eos per sacrosanctam Trinitalem
adjuro, obtestorque, ut eadem episcopis, presbyleris, diaconis, lectoribus, necnon et laicis quoqueConstantino-
poli habitantibus ostendant, ejusdemque exemplum ad evidenlemhmretici Nestorii confusionem iisdem imper-
tiantur; ut qui eadem prorsus sentiat qumPaulus Samosatenus, ante cenlum sexaginla- annos a cgtholicit
episcopis anathemdte condemnatus (Leontius lib. m coniraEulych. et Nestorianos).
Tunc temporis, ut mihi quidem videlur, Marius Mercator scripsit epistolam ejusdem cum Eusebii obtesta-
tione argupienti, et ejusdem fere modi, nirairum de disCrimine inter hseresim Nestorii, et dogmala Pauli
Samosateni, Ebionis, Photini, et Marcelli Galatse; fervebat enim inter omnes qusestio, an Nestorius cum Samo-
sateno sentiret; etut quisque, aut ingeniosus sibi videbatur, aut eruditus, sententiam ferebat: unde suum
quoque Socrates, quantumcumque laicus, et rerum theologicarum peritus, ut homo de aula, judicium inter-^
pohere voluit (Lib. vn, cap. 31). Habet vero Mercatoris epistola hoc initium : Samosateni Pauli alque Nestorii
est ista nonminus impiaquam vana doctrina, etc.
Tuncpariter exemplo laicorum incensi presbyten, cum in ecclesia quselrene maritima dicebaturinpravum
dograa invecti essent, continuo minis et auctoritate frendentis episcopi silere jussi sunt: uride accidit ut po-
putus usitatam fidei prmdicationemrequirens pubiiceinclamaret; IMPERATOREM HABEMUS, EPISCOPUM NON TUBEMUS
(In stipplic. Basilii, i part.conc. Epli. cap. 30). <..,.,.
Neque tantum querelis populus rem egit, sed minis quoque et publica exprobratione scelerum quse specie -
pietatis Nestorius-tegeret; objecit enim indigentium negtigentiam, facultatesque pauperum cupidh hominibut
erogatas; tum minatus est projectionem in mare, et pastoris in lupum versi necem (Cyrill. in Encomio
Virginh).
Mhias excepissent facta, nisi magistratuum potentia, ipsiusque imperatoris Nestorio faveritis fetinuisset
metus. Utrumque libera simplicitate monachi ipsimet Theodosio objecefunt. Postquam enim impotentiam
Nestorii, et furendi adversus quemlibet licentiam exposuerunt: Superbia, inquiunt, qua omnes parvipendit,
elaius,pecuniisqueet corruptorum quorumdam hominumpotentia fretus, et ut libere quod res estdicamus, vestra
quoquedominationefrelus,hmcfacil(Insupplic.ipart.eonc.Eph.capV3(i). ,,
Dum cuncta ferverent odiis, hinc et inde quidem infestis, non tamen pariter hinc et inde justis, Proclus,
qui a Sisinnio ordinatus fueratCyzycenorum episcopus, pergebat pristinum ofiicium implere Constantinopoli,
et in ecclesia populum docere. Cum autem moleste ferret zizania spargi prO bona semente ip agrum Christi,
quem excolendum susceperat, dum fieret amplissuna qusedamsynaxis, urgente pectus vere apostolicum Cbristi
charitate, habuit in maximo omnium prdinum coetu pro Deipara virgine contra Nestorium orationem panegy-
ricam, in qua, licet adversarii nomen tacuerit, pra.sidentem episcopura reveritus, hseresim tamen omnibus
notam, summo auditorum plausu, refellit. Factum narrant Theophanes et Cedrenus his yerbis : 'Ev (j«a Si
xupiay.ri,_rpoy.u8El_op.iv6vN£o-?optou,npoTpuitils Opbxko;TOUi%ii_yhacaj6ui tXrctv'OfttXIati; TMV QZOTOY.OV , iie ri
apxri, HupQsvtxri o-ijfiepov,uSikfol, etc. Die festo sotemniore, prmsidente Nestorio, conversus ad con-
Trixvnyupif
cionandumProclus dixit: Homilia.in Deiparam, cujus initium ett, VIRGINALIS CONVENTCS HODIE, FRATRES, etc.
Vincentius Ricardus, ex vetere Chronologia Grsecamanuscripta, pauloaliter.factumrefert. Miav§e xu/jt«xijv
&pmev-$l£GTopio_; TS>IIpox).»,Ivu St5a§w,v.ui£u9oj itntv o Uporlos fieyaXiiywvji''Oftiîatii TJJV Sitrnoivav©SOTOXOV.
UapBevtx-n, etc. ConstilueratNestorius festum solemniusProclo, quo doceret poptilum; Proclut vero tepente magna.
voce dixit: Homitia in dominamDeiparam, VIRGINALIS, etc.
Habitaest insignis illa omniumque laudibus celebrata homilia anno Christi 429, qui primusfuit Nestorii,
die festo solemmore, aut Christi, autbeatse Virginis. Erant enim ejusmodi iopTulxuptaxat. Habitam ergo opor-
tet, vel ine.oyavEia, die 6 Januarii, quod minus reor; vel h T5 Euay6^tiTfi5,.quara
'
Annuntiationem dicimus,
-. die25 Martii, utipsumdocetoratioiiisargumentuin, atqueipse contextus. . '-r -*"
Dicenti tantus ab omnibus datus est plausus, quantum facere potuit maximum, non solum orationis dignitas,
sed auditorum etiam cum pietas in Deiparam, tum odium in Nestorium : ausus est ipse tapien continuo pr»
more populum affari, summaque impudentia ac impietate, Procli prsecipua quseque dicta reprehendere, immo
et blasphemisedamnare. Orationis initium est: Amalores Christi populos plausus his conferre qui pro begta
Maria.impenduntsermonis officium,non est mirandum. Hoc enim ipsum, quod facta est templumDominicmcamis,
excedilemne quod est.laude dignissimum, etc. ,-;
Neque vero contentus semel dixisse adversus Deiparse laudatorem, tres iterum habuit sermopes, tribus
consequentibus post paschalia synaxibus, quibus singulis prolixius tres prsecipuas Procli sententias arguit,
- quod Deus sit passus et raortuus, qpod Deus sit noster pontifex, quodque beata Virgo dici debeat e.oToxoc.
Cumvero synaxesoljm fierent diebus Dominicis et sabbalis, atqueetiam in memoriis martyrum, vix deflnir»
707 PRiEFATlO 1N SEGUNBAMPARTEM 6PERI3M MAttil MERCATORiS. 708
licet quo quisque sermo die si t dictus : quamquani vix uiluih crediderini fectum die festo, "siye marlyris, sjye
saiicli altefius; in id:enita temporis riulram novi, qtii ihcideril.
Unum praj cseteris dixif in ingeritrcdKmapersuos coacta, etimque tanto nocentiorem reliqujs, quantp et
prolixior est, et ea conliiiet explicatius, qua. in aliis breviter minusque aperte dicta fuerant. Sermonis argu-
merituiiverat: Adversuseqs qui prbpter unionemaut divinitatem Yerbi moftificant, aut humanitatem deificdnU
Initium : Contumeliasquidemiimreticortimihme, tamquam delirantium.macltinas,elhoruminmgre commingtai:
submersiones,perturbationutriquoqne desideria, et perseculionumtfovaquminleiidunturmoiimina, el indigenlittm
negligeniiam, quam nobis objiciunixetalibrumiiyiios garrutitalhdeliramenta,,tam,guamranqrum sirepilus ridep,
qutperte quantum irifunliuinjacula seu eastra.cohtremlsco, etc. '.''.'"
Ipliac Orationetacuit Procli nonien, ut in aliis tfibus prior_btis;.sed siiigula ipsius arguens, atque ea in
primis.quEeDeupi coiitineren.t pro riobisfnqftuum, vifum orrihibuf exinde satis notum, niherrimi, hmrelici,,cci-
lumnialoris, Apoilinaris, Ariique noininetraduxil.
Mlserat infandus haerelictis per fidos homines primum suum traclatum dfeIncarnatiQne, cuni.nonnullis aliis
homiliis in provincias, ad pesteni latius spafgendani. His i.ii ^gyptum.perlatis,' et ip monasteria insidiOse
maligneqtie submissis, CyrilioAlexahdiuna. Ecclesise episcopo ihiposita est tiecessitas scribendi ad pipnachos,
ut obviam ifetmalo, quodpropteriionnulioruni, quofum ih rriahus scripta v.enerant, iinperitam.simplicitar
tem, et-eredulam levitatem timgripoterat : proclive ehim ferat, tit cdriimotio anihiorum, quse jani subofta
fu.erat, paulatini, ut fit, allercatiohe cresceret, et in pertinaciam errOris hajresimque verteretur. Ita Cyrillus
ipse narrat Goeleslinop<apje':HomUiisNeslorii iri JEgyptum perlatis, ieves quosdam liominesin errprem abdu- .
ctos, recteneille sentirei et loqueretur, an secus, anxie interse disquirere 'cdgnoveram.,rhetuensne fotte mqrbi
coniagium iri slmplictorummentibusqltiores radiccs pauldtim ctgeret,ad Mgypii trionasteriagenerplem.ephlolam
scripsi; nutantesque in tecla fide confirmavi(i part. conc. Eph: ctip. l'i). Missam oporfet epistolam, 11011 tirca
diem ffestum©EotpavEtizr; quo tfempore rnonachis iridicebatur dies pascbalis, alipqui suam haberet soieiiiiiem
clausulam, quse Pascliatis temptislhdiceret;'sed'post difemfestum paschalem, ad querij cum episcopo cele-
bratidum nonnulli,- ex sirigulis monachorum coetibus. Alexandfiam veniffe soliti erant, sic tamqUam,omniuip
procuratbres.
Praestantis illiUs epistolse ad-monachos exempla', inquit Cyrillus, ad Goiistanlihqpoliignqmurbem.quorum-
dam-operadeportata (a Gyriilo suis apocrisiafiis prp cefto hiissasunt) ibidemquelecta', tanio adjumeiitofue-
runl, uiplurifniemagislralu ejusreicausaperiiilerqs Gyrillo gratias'egeririt. Ferum lioc ipsutnNeslorio quod-
dam irm coritra GyriUumsUsceptmfomenlumsubministravit(Epist. ad' Ctelesfinum):
Jussitergo Nestorius Photiunl qtiemdam-respondefe (ipart. coiic. Eple. cap: IQj-, sed'responsio, qtipm
Gyrillus aliquando vidit (InepisWiadNestorium)-, adnostra, quod sciam, temporaiion pei^veniljiiec eare-
spQhsionecQnlentuSj occultas pfimum, tum apertas inimicitias adverstis Gjaillum exercuit. Cumque in.mbe
regia' jEgyptiiquidanli vfefsaffentur, inquos Alexandfihus episcopus propter ihfamiarii vitse ex canonuin prse-
scripto animadverterat, eosNestorius^subornavit, adealumniamGyrillo facieudam, dandosqueadversus ipsum
sibi ac .Tiieodosidlibfeilos,quibus argueffetur; non Ecclfesiammodo maie admirtisli-are, sed'iri îgypto eliam
contra imperatorerapenetyrarinidemoccupare, certfeiirmagistratus tufbas ciere. Hsee calumnia poslmodura
erupit in apertum, sicut etalia-, quse, titquibusdam visunrfest, Alexandfhiis clericis ih comitatu existeniibus
~
iriustaest; quasicunii ManichseiSsetitifeiit.'
Non lantumConstantihopolittirBatuni est, sedOrifehtetoto, quodtradit Cyrilius, ocCasioiiesermohuhi-Ne-
storii^rquos cum aecepissfetalicirade-GcelfestinusRoirianus.poiiliiex,simulque nuntios de turbis Ecclesiarum
orientalium, oifeiisus inde; cum aliis episcopis, quorum iii coetu de cunctis referri feceraf, consulendurrrratus
est super ea reGyrillum, ah periride.se rfis.liaberet-aique farha jactabat. Littferse.Coelestiiii^periferuiit,sed
earum memlnit-GyfillusNfestdrio1ScfibenSîri lisecvefba :'Quidposttemo facianiTtempus eniin loquendrest:et
•
confereiidicumveneratione tua, indicante de chattulis quibusdami quceriesciO'qiiomodo-Romtim perlafm sunfj
reverendo ac retigiosiSsimpRomariorum episiopbCmlesilnOicuriiomriibusquixum eo sunlepiscopis-vemrandis,
quigutrumsihtiellgionisiu&faiinon,^
Uiio eodemque-tfempoffe,utipar>'est'cred§re; id-:fest,sub firiemAprilisvepistola-adversus bomilias'Nt_storii
missa est a Cyrillo, lum ad nionachos. ut fefudifeiitur;:tum Gonstantinopolimadclcficos-Alexandfihos aqui-
bus spargeretur : plures eiiihiGyf-illiise suis:cifericis eo stibmisei-at'; qui-i]Qn;taritum-de more rfes agereiit
EcelfesiartiiriÊgypti ih urbfe rfegia',sfed-ellamquiexeubarent-profidfe; certQqtie, cle siirgulisNestowimQlitio-
nibus atqtie consiliis, pfsestilem-suum-mohereiit; .
Ab:hiscua'nuntiatume'ssfet1%stfflfmrtieXuieeralo^âhimo omnem lapidfeni.mQtei-e,-quofepistolse auctofert'
oiffendteretjoraniWsqueMiisihviSumrfeddefet; litteras deditGyriilus adNestoriuiP, quibu&et'Ob]ectapui'ga<>.
ret, et motuum.causas refunderet in suum auctorem, et querelas Ro_iianipontilicis dfetraclatibus',a'd'seraissis-
exponerfel, etpcenitfeiitiani suaidferet;et suamspondferet, ih-promovenda re fidei, constantiam. Epistolffiihi-
iiuth e&V:'VeiierabUesviriacfidedigni-Alexandfidm venierites-retuleruntnobiS,mgre admpdum ferre.ritigioneiiii
tuam, etadfmdendum irie curictapiovere, etniodlsomnibus nili; meque-dolorisitiivolentecciusasaddiscere^
dixefunt, quod''epIst'olairimea.mâdisanciosmonnclwscircumferaiii-A^^ ete.
709 PJIJIEATIO Vi SECUNP4M PARTEM;OPERUM MARIi MERCATORIS. . 7TO
Acceptis litteriS;Nestorius,rescripsit.per Lainpoheni-presb.yterhm,' brevitferquldem; sednonsrae grayi ~
"•
Cyrilliaccusatione, qupil iiiiemperaiitius^d'se_pr_ioi.SQrip_siss_et_:
Atque hoc initium fiiit apertse cOnteiilipnisdpos.inter majorum sedium an.tistites, AlexandfinceetConstari-
Ihiopoiitanse : quofiim ut efat inaxinia. tpnc apetor,itas,sive propter sedium dignitatem, sive propter siii-
gulorum persortam, sic ebruindem parles secutus. orbis pen.e.universus,seipsuih incredibilitfercommovit,-
atque etiam divisit. Nam exinde ccepitres agimajnoanimorum sestu, du.obus partium ducibus riihil non
molientibus, qup advei-sariun),quisque suupi.prpstejperet;: quaraquam malignis artibus,ut erat factus a na-
tura,'pughaljat Nestorius; apertp mar^teCyidlljis,cui niniirum,animus erat excelsus ereciusque,' et nisi feii-
nerelui- ffeho cliristian* yirtutis, pferie'ambiMpsps.Iniitaljis. nempe fuerat cum sanctitsite raofes avunculi
Theophili, ctijus iri sederrisuccesserat : atque hinc prjuni.,ut, ancipitem-sui hac in camsaopirtionem faceret,
etiamapud prudentes;;napi,sedis; sp», p,pst:!Rppis!rtani,serctindoe,'.amor, ardensque-fldei sfudium, et odiura
hseresis, 'ac impatifentlainjm* CiiristQ iliatse,,fajetisipsius varios quasivultus affingebaiii: ipsi etiam ser-
mones, quos habehat, pr*"^ ' efferri videbanturaliquahdo, etvix
" ""<" rtph ira-
euridia accendi. '''-"" , < ".
Eodeni tempore in ppinps.arte§^^,inte!itus,Nestp_rius.te.n.tavit,
slq.ua ratione posset, oecupare aninium Cpe-
lestini.Didicerat ex jittefis.Cyriiljj sitininunjpontificem,lectis quibusdani tfactatibus, qui Nestorii ferreiitur, -
vehemenler offensum.esse,:_ ad ipsum ergp.epistojam.dedit, occasione quidfemPelagiahoruih episcoporum,
Cohsfanijhopoliexistentiuin^;.. cejpsa vero.ad spllicit.aiiduip,pontificem, siiasque, sivaleret, in parles trajien-
dum. Unde etrsuain .menteni litt_erisexp.osuissev.ideEivoltiit,' elsitegebatquam callidissirae, fet aliqpot tra-
ctatus hiisit per Antjpc}jujnyirujn.illu^trem,,qui.venenuip coutinerenfcmultis vferortimdogmatum.irivplucris
absco.nditum. Tres saitepi, hi. teact^tus, quantuni eolligere licel ex>GceiestiriiJitteris;- ei Cassianit'librisj"ab
AnliocIiOdelati sunt, Pfinijis deIiicarnaliprte,, qji.se.tmbarumcahsa; alter iri speciem contfa Mafeedbnianos .
et Arianos; terlius, qui,veju.ti,ad>iersusApp}JinaristaSjreipsa. ih cathQlicos'existfebaUEpistola porro sic" ih-
"'""
cjpH: Frakrnasnobh invicemde_bemuscqllqeutiqnes,ete,(Md.sup.cot.ili).
Circa id temporis, suum videtiif Mercator obljilisse.T.heodosioCommoiiitoritimcontra Jtilianum et Gcele»
stiunj, ca^terosquePejagiahos episcQpps,iljudque omnibusaliis, sive declero, sive de curia etaula, edidisse
(Vid. sup. col. -63). In eo.totani. ejuscemodi hominum causam ita patefecit, ut eunctis-iriiiotesceret, qpos
homiiies aipicitia sua.JNfestorius, fpv.erpt; atqjie ite. quisqiie intelligeret, " quo animo insectatus essefaiitea
hiBreîcos,cura viajh pararet .errQri,
Oblata esf etiam.Theodosjq suppljcatio,a. Basijip diacoiio.et archimandritav Thalassio lfectoreet mpnacho,
aliisquesanctjs mQnachis,qua, ppst,exppsjta',quse hactenus. indigne passiessent paterenturque quQtidife.a
NestOfio, postobjectum.qpoque-libera sipipJici.tateimperatori-suum<hseretici patrocinium, duo maxime gp-
stulabant: aUerum, conyocarijSynoduni,qua.dissensiones fidei tollerentur;-alterurii,; coipprimi impQtfentem^
Neslorianorupi audacj?™,ne.interini,pergerent.bacchari..Temporis ratio corifieitur;ex eo'qtiod inliih spp-;
plicatioperes.Nestprismsedicimtprperinde sp hab.ere.ac in Jitteris Nestorii ad:G_elestinUm;auêri riimiruni
et invalescere indies, N.estorioniullps, ut. ipse;,qjiidemmentitur, errorem dedocertte; ut- auteih veriiis ipo-
nacbiaifeijani,nmis etverberibpstefrpnte.,,
- Tunc fetiatoCyrillus respQndit,nopiiullisquerenUbusquod, cum;audiisset impiam Neslofii doctfinam ruere
inpejus, non continuissetsese, tacendoque passus.essetjipsamper se interire; sed-e contrario misisset-Cbn-
stantinopolim epistpiam quamadjni.onachps^gyptJQs^scripserat, eaque spafsa in vulgtis Nestorium exacer-.
basset, et quasi coegisset pertinaciter obfirmareanimum alifenserepreherisionis impatientem. Scripto Cyriljus
exposuit, tum fapti siii,cau|.as^,tupvjne£ptii,mQraen_uiri, quod silentium nequaquamperniitteret. iDuxitvefo
indfeexprdium: 'Etntdriii_ot-yiypufsy, )j;euia§E;ia,u,/ô5v.,
ws.^vTtavpiivov TOv.Qeoo-eSeaiuTovTSecTopiov, ofi Tyv,irpo;.
ftovaôvTK? Ifovnupt.,.EÎITTO^V,etp.
Non mujto post Cyrillus, dp, nipre,diein. Ppschatis nunliatprus, misit ad omries Ecclesias',sed piaxime ad
Constantinopolitanain,hojpiliajppasclialejn<(,ea.est;decima.seplima).qua-fidei dogma de inca:rhatiOne,VefJi,i
virgineo-partu, singulis partibus nOnleviter
sic explicuit, ut egregie<rpfellfeiiet.;sernipnem;primujn_;Nestorii:dfe
perstriciis. Cum vero nrhil deDeo facto sacerdote hacin homilia dicatur, signum esf nori obscuriira,npridpm
tunc aut orationem.Prpcii, aut, ejus,ajNestorio feprehensiones Alexandriamveriifese: nullam ehim Cyrilhis,
posteaquam, de cori.troyersiaresciyit, prseterpiittere. occasionem Procli super ea re deffendendisoljtus est.
Signuniest quoqueindubjum,.paschalem. haiichomiliam: scripsisse prius Gyfilluhi quam litteras asuis Gon-
stantiiiopoii,agentibusaccepisset; in iis;enim sermo fiebat.de sermorte quarto adversuS Procltini?.iriquo de
Deo fac.ipsacerdote agebatur,, •.-.".
Interini.a suis Constaiitinopo.li^morantibus,et prscserlunaBupha Martyrio diacono agente ih rebus.Ecf,
clesise Alexandrinse, accepit exemplar factsea Photio responsionis ad epistolam ad monachos; accepit una
paritei^quartum.Nestorii seripoiieni,adv.ersusErocluni; inimo et iritellexita quibiis caluniniani-inui;be',quj-_
busve incentoribus pateretur,; rescivit.etiam homin.esqui Nestorii partes sequebantur dfepace verba,facere?
concordiamqueinter duos partiujn antistites.moliri. Quare scripsit ex syriodo Aifexandrina,,qpsede.ihpr_);,
habebatuf ante Quadj-agesjmara.secundas,ad Nest*rium Jitteras, quibus etse ab improbis ipsitis' aduiatori-
7.U PRMATIO 1N SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS 712
bus injuriam pati quereretur, et sermonem quartumin Proclum, quasi aliud agens, refelleret, et fidem ca-
"fjiolicamexponeret, sciens utique dolos ;versari ab adversariis : qui enim alias videretur amans turbarum,
si pacis cupidum irritasset? Inpipil epistola ab his verbis *:Garriunt, sicut audio, quidam de exislimaiione
mea apud religionem luam, et hoc frequenter processionum v~elcoriventuumopportuna tempora aucupatites. In
concilio Chalcedonensi dataedicuntur raense Mechir, indictione 12, id est, a die 26 Januarii ad 26 Februarii;
'
hoc enim iemporis intervallo Êgyptii mensem Mechir definiebant. - _ . .
Sub idem temporis, immo eadem via, suos illos apocrisiarios, misso commonitorio, Cyrillus docuit, qua
ratione debferent, si de pafee tractaretur, gerere se cum Nestorianis; quibus pacisci conditionibus; quid ad
qusestiones respondere; quid in congressibus dicere; quam testari suam esse animi sententiara, etc. Scriptum
lla incipit: Legi Utteras missas avobh, quibus didici, etc.
Dedit una litteras ad amicum quemdam Nestorii, quo et ipse etiam familiariter utebatur (Acacium Melite-
ijensem reor) quibus testatur se non abhorrere a pacis consiliis, modo fides salva esset, offensioque fidelium
iolleretur; sin minus, se paratum quodlibet ferre prius quam Dei causam desereret. Initium sic se habet:
OtSa fievT»<;o-jjfayairrif TOeikvxpivig,xat oux jjyvouxaTijvcwouoNiv,etc.
, Dum verba de pace fierent ab hominibus Nestorianaruui partium, Nestorius ipse perfidiose calumuiairi mo-
liebatur, vel ipsismet Alexandrinis clericis, vel aliis potius, qui cum Cyrillo sentirent; hos enim, coacto con-
cilio, impellentibus, ut par est credere, Pelagianis, Manichseseimpietatis reos peragendos fecit, atque exau-
ctoratos anathemate perculit. Sic enim-ipsemet Cyrillo scribit: rivucrxs5<srniif.a.viipivovO-KUTOV uno T«5V T$S
<r<5f xkyptx5v,UTTO
Jirus 5_a9s-7£«oj TMV ivTauflaairo TW;uyiu; o-uvoSou xa6stfMjf«V6»v,ta; TUMavtâtiuvypovivTGiv,
etc., quse verba Marius Mercator ambigue ita interpretatur : Scito autem, seduclum esse te ab iis qui a sancto
concilio depositi sunt, propterea quod morbo Manichmorumessent repleti, aut, quodpothsitnum est, a clerich a(-
fectionis tum.Conciiium ejusmodi haberi oportuit hoc anno, eirca mensein Augustum. In eo factuni id pro
Pelagianis decfetura, quod in hunc usque diem creditura est a schismalicis orientalibus Ephesi sancitum.
Interea summus pontifex Coelestinus, cum accepisset a Nestofio litteras, quas ante diximus, siraulque tres
tractatus, re communicata CtiinLeojie diacono, quo utebalur prsecipuo in regenda Ecclesia administro, slatuit
totum id Nestorii scriptum Cassiano Leonis amico mittere, non vertenduih modo ex Grsecosermone in Lati-
num, sed etiam refellendum; Cassianus enim prseter utriusque linguseperitiam, maxima doctrinse laude ea
tempestate clarebat, Coiistantinopojitanamgue Ecclfesiam, cujus a Chrysostomo ordinatus fuerat diaconus,
singulari studio proseqjjebatur. Acceptis ille tractatibus, statim aggressus est opus eximium de Incarnatione
Christi, quo septem libris confutavit hseresim Nestorii, sed tacito nomine, cum adbuc Constantinopoli-
tanam ille sedem teneret : plures vero Cassianus sententias in hocce opere retulit, tum ex litteris Nestori|
ad Ccelestinum, tum ex primo sermone de Iiicariiatioiie, aiteroque adversus Arianos et Macedonianos.
Nestorius tempore Quadragesimse, secundse Cyrilli epistolse secundam et ipse suam reposuit, quse cum le-
geretur ih concilio Ephesinp, visa est Patribus continere docfriuam catholicse contrariam; nec imirierito, cuni
Gyrillianse seCundsecontradiceret, quse sincera qusedam erat fidei a majoribus acceptse expositio. Nestorius
porro iotus ineo fuit cum scriberfet, ut probaret neque natum, neque passum, neque mortuum Dei Filium
dici posse; id autem moliebatur non artificiosius quam malignius : uam et nomen Divinitatis usurpavit pro
Deo, hoc est, ut loquuntur, abstractum pro concreto, et testiraonia Scripturse detorsit in alienos sen-
sus; denique doctrinse a Cyrillo traditse de conjunctione naturarum iri unilatem hypostasis, verbo tenus
assensus est, per subdolum vocis personm abusum. Initium epistolse ejusmodi est: Injurias admirabilium
lilterarum, etc. . _
Sub autumnum versipellis hsereticus iteruin Coelestinopapse retulit de Pelagianorum causa, sed, ut erat
solilus, de aliena re minus quam de sua soliicitus. Litteras detulit Valerius vir illustris, qui sua digiiitate pon-
dus liis adderet, fidemque faceret, non scriplis tantum Nestorii, cujus erat fidelissimus amicus, sed iis etiam
quse dicturus erat derebus Constantinopolitanis, id est, de Pelagianorum querelis apud imperatOrem, et de
CQnlentionibusNestorii, partim cum Cyrillo urbisque regise clero, partiin cum aliis ipsius doctrina offensis.
Epistolse exordiurti est.: Smpe sctipsi beatitudini tum proptef Julianum, Orotitium, elcmleros, qui sibi usurpant
episcopalemdiqnittitem, etc.;
Cyrillus cuni legeret secundam Neslorii epistolam, altentius perpendit extrema hsecverba : Qum ad Eccle-
siam nostram pertinent, quoiidie augentur in melius; et qum ad plebem, noveris in majorem profectum exlendi,
per gratiam Gltfisti, in tantum, ut multiludo hmc vocibus.prophetm clamet: REPLEBITUR TERRASCIENTI.*. DOMIM,
SiCUTAQUA MCLTA COOPEMENS MARU.Noveris et tegiam domum dilucidalo dogmatein magno gaudio degere; el
14.pdginm finem faciam, illam de,Ecclesia,-qum apud tios esi, super .omnibus hmresibus, qum adversus Deum
liligant, vocem vidq impleri : IBATDOMUS SAUL,ET INFIRMABATUR; IBAT DOMDS DAVID , ET CONFORTABAT
{II Reg' m, 1).
Cum hsec vero attentius perpendisset, immo ita se rem. habere, atque scripserat Nestorius, didicisset cx
suis, intepescere scilicet iidelium ardorem, Nestorianorumque animos accendij ihvalescente in dies apud mul-
los opinione, quod de dogmate qusestio non esset, sed de unica tantum vocula; veritus est fidei defensoi
egregius, ne vafer hsereticus, et summo pontifici per litteras, et imperatori blandis sermonibus» et aliis Ec-
713 PRJEFATIO IN SECUNDAMPARTEM OPERUMMARH MERCATORIS. 714
clesiis per fidos ministros imponeret. Statuit igitur tanto periculo obviam ire, dalis ad Cceleslinumquidera
litteris, ad alios autem scripta recUe fidei expositione : duos enim derecta fidelibros misit, partim ad Theo-
dosium imperatorem, parlira ad Pulcheriam Augustam. Scripsit etiam de more ad majores omnes Ecclesias
homiliam, ea est decima octava, qna, ex prsescripto concilii Nicseni,Paschatis diem indiceret iri annum 431.
In ea usus allegoria pugnse cum pravis animi motibus ineundsc, videri potuit classicum canefe,4idelesque in-
eendere adpugnandum fortiter prselium Domini; neve inincerlo hsererent animi, quod prselium pugnandum
diceret, mystcrium incarnationis ita exposuit, ut qua ratione Deusdicatur morluus, unde.Nestoriuscalumniam
»naxime faciebat catholicis, ihanifeste explicaret. Hortatus est porro sub finem potissimum ad indigentium
sublevationem, cujus neglectse Nestorius accusabatur. Ea ipsi exhortatione, gravem quidem, sed non imme-
rilara invidiam regessit.
Êstale nova, vel eliam vere prsecipite, Cassianus absolvit suura opus de Incarnatione, Romamque misit,
quo tempore Possidonius AlexandrinseEcclesise diaconus eodem litteras Cyrilli altulit. Id Ccelestinusinnuit
Nestorio scribens : Dudum, inquit, sumpsimus epistolas tuas, quibus in angusto nihil poluimus dare responsi;
eral enim in Latinum sermo terlendus, quod cum, licet sero, facimus, sancti fralris el coephcopimei Cyrilli pro-
batissimi sacerdolis per filium tneum Possidoniumdiaconum talia de le scripla suscepimus,quibushh,qui de tua
ordinalione retulerant, perihse suum teslimoniumdoleremus.
Possidonium certe venisse Romam circiter sestatisinitium ex eo constat, quod litteras Coelestinim idus Au-
gusti datas Cyrillo retulerit, nec credibilesit ab eo plusquam duobus mensibus exspectatum, donec respon-
derelur, cum inclinatio rerum causseque qualitas moras omnes damnaret. Vix tamen Romam venire potuit
quo tempore diximus, quin Alexandria solverit, ut quam tardissime, circiter medium Aprilem. Tunc vero
Cyrillus epistolam misil Acacio Beroensi in eamdem fere sententiam, atque Coelestino papse; neque enim
misisse prius dici potest, cum testetur se hac de re seripsisse prius Cceleslino, quam ulli alii consacerdotwm;
neque etiam postea, siquidem datarum a se litterarum ad sedem aposlolicam nullam fecit mentionenj, factu-
rus utique, si suas a Ccelestino acceplas scivisset; mandaverat enim Possidonio uteas Coelestinonon prius
redderet quam eidem datas a Nestorio novisset. -
Statim acceptis litteris Acacius respondit, sed pro ingenio, subdole nimirum : Cjrillum enim ita laudavit
propter studium fidei, ut interim Nestorium excusaret, tamquam verbo solo lapsum; utrumque vero impru-
dentise damnavit, quod, cum orta esset de una vocula qusestio, alter Patrum more loqui nollet, alter rem
veheinentius urgeret quam ralio sineret. Etsi autem neulrius in partes abivit expressis verbis, oculatius ta-
men intuentibus videri potest in Nestorianas propendere.
ANNO CCCCXXX. 'r '
Romsesub initium Augusti habita est a Ccelestinosynodus episcoporum, qui vel tunc in Urbe reperli siint,
vel ex vicinia acciti. In ea lectuin est, opinor, Cassiani opus; lecta quoque Alexandrinscsynodi confessio,
litleris Cyrilli comprehensa; recogniti etiam Nestorii quaterniones cum litteris ad Cyrillum; tum damnatus
inde Nestorius, jussusque, ne depositionis poena multaretur intra decimum a denunliatione diem, revocato
errore, Alexandrinseconfessioni subscribere; postea restituti' in Ecclesise comraunionem, qui propter fidem
erecti fueranl; deinde Alexandrino prsesuli demandata provincia exsequendse sententise; actum qtioquede
Pelagianis a Nestorio receptis, confirmataque pristina ipsorum exaucloratio; denique ex synodo scriptse se-
ptem epislolsea summo pontifice, Cyrillo scilicet, ut sedis apostolicse hoc in negolio fungeretur vice; Nesto-
rio, ut ad poenitentiam rediret; clero ConstantinopOlitano, ut constans remaneret in fide; Joanni An-
tiocheno, Rufo Thessalonicensi, Juvenali Hierosol}mitano, Flaviano Philippensi, id est majorum sedium
Orientis episcopis, ut slrenue causam fidei agerent. Consiguantur omnes eadem lemporis nota, nj idus Au-
gusti, TheodosioXIIIet Valentiniano III coss.
Pontificiselittersedelatse sunt per Possidonium, Alexandriam primum ad Cyrillum, tum ad alios Orienta-
les, iri suam unumquemque civitatem. Pontificiissuas comitari voluit Cyrillus ad Joannem Antiochenum, et
Juvenalem Hierosolymitanum, quibus perlentaret ulriusque animum, quomodo esset affectus erga Nesto-
rium, et quid in causa fidei inde sperandum foret.
Scripsit vero ambobus anle synodum Alexandrinam, ex qua missi sunt per urbem regiam episcopi exse-
cutores quatuor : nec enim nlla fit ipsius mentio in litteris, quas non prius ab iis ad quas dabantur acceptas
oporlet, quam October vergeret ad finem. Possidonius enira, nec Alexandriam ante medium Septembrem,
nec-HierosoIymam,aut saltem Anliochiam, ante affectum Octobrem pervenirepoluit, propter intercapedi-
nem locorum.
Joannes Antiochenus, ubi primum litteras summi pontificis ct Cyrilli accepit, easque communicavit cum
episcopis quos tunc forle sex habebat apud se (unus fuit Theodorelus), confestim ad Nestorium misit singu-
larum exempla, simulque amica sanctaque monita, ut impendentem capiti suo, qua ratione posset, tenipesta-
tem averteret, et totius Ecclesiseoflensionem confessione 6EOT6XOU tolleret. Argumenla plura adhibuit, sed
cxeraplum maxime Theodori communis magislri, verbum aliquando, quod sibi exciderat retractanlis, ne tu-
multus inde ortus Ecclesisepacem turbare pergeret. Epistola Joannis non poliiit ante mediura Novfembreni
PATROL. XLVIII. 23
CîisiffiiiMfioiiivi"auem:
"" )|'npiuip"
' quld fesponlefit" Nesfonus, pcff.ipacitef in sehteniia.. niansisse eveiitUs-
db-fciifc ,;' :'V_: '
'....'V'; . .... ,,',:'.',. ..,,,.'.. ,..',..', ^.
uftfeVlmin ifc_;ypt6lconciiiuni^^Cyi^JuV coegU fexppiyersadirocesi, quaiQquani ordiiiariani par est opinari,
q'u_£:circa,a'utumiil~tempiis iiabefetur" e£ Mcseho pr_escrip"io.Ihdfesyhodicam niisit Nestprio, quacohtine-
rentprtna, hdei expqsitto, dupdecim apatljeinatisnii subscribendi,, fet denuntiatio sententise si Stimnio pon-
1
tilfce C(BlfesRno*lat_e.'rjiitiiiniestY^ Lfegati sujit isyhpiio cpi&chpfqiiafubr, qui
liiter^s Coelestini ei syiioifcam dafept Nestorio, Theopemptii|v fiahiei, Potamon et Macarras, quem alii.
pefperai-. CoriiSfium'yocaht: tiatet me porro*causa"curBarpmiisduos taritum iegaiorum episcopos faciat
TlieopemptW fei Daiiielem', Potambhem vero et Macariuhi in bfdihem miiifetrbruih Alexandnhse Ecclesise
redigat. Tempus, quo data. est synodjca, atgpe adeo synodus habita, ip vetere maniTscriptbihvenimus,
nempediem fefliirai Novembris,. ,, ,, - _. . .
Ciirii syriodica difeciai spht alise^dua^,a pyriljo iitiprse, atj clerum pempe et archimandri.as urbis regjic,
quii.uscie'1fe tota dpcerentur, et simul inflajphiarentur ad tuendajm fiijem, pefseverandupique ih constantia,
et ihtefim commiuM
ihterlhi Jfestoriiis^ cuni acceptis a Joaniie litterjs, quibus monereiijr, visisque exem|dis lujp apostblicse
sententise, tum epislQlai-uip Ccelestjni et CyriUi ad Joahhem, ihieiligeret quahta s\io capiti impepderet
teihpeMas r jiec'epm tamep^ avertere, qua una fatiprie fas erat, idbriea n.iminun,
reffapta|ibhe diclbrum, bt pubJica ©£OTO'XOU cpnfessione, y.ocaljs in cooslliuih amicis, autadulaioribus
pbtjus,';qiibd' pbstmbduip ipsp*ques.l^ est,. feptavii in caput Cyriiii"prQceJJ..iriconveftefe, Ohare cuhiipsuip
apiiil TJieQdosiiim, tura impieiatis ih Deum, tuin crimiriis in imperatbreih accusasset, petiit convocari
genefale coiiciliuKi,' ih qub, judjciujp fle reo" instittieretui'. fd verb factpip pos.tea dbluif: spefaj)'at ehihi
fofe uf hac fatioiie retihefet fet'quasi suspenderet sehtejitise apostolicse icium., donec haberetar synodus, in
qua posset comjtum pbteptia, et Antiochenbfum suQriimque niultitudine Cyriilum facile cum stiis jEgyptiis
opprimefe; Secus accidit post muftas rerum commutationes, Deo cuneta m melius verteiUe. Crihiiiii ver-
tejiat Cyrillp quod ad Psplcherjaip _e;tsorores librum singularem de recta fide niisisset, non contentus scri-
psisse cbdem afgiimehtQ' ad Thôdhsiuih, qpasiAugustsegratiani captaretadversus.imperatbrem fratrein,
1 -:
cul sofbfls poreiiiia c^perat
TlieoQQsiiisNestpiiiTnstipcjtu generalfeCQiiciliiirtiindixit, atque ,ex uniyer.sis:dio3c.esibus episcopps:ad diem
Pehtecbstfes"seqiieiitis ahhi Ephesum vocavit, missis ad nial^rjini scdiuni.antistit.es^j^^ C-elestinuin.RQmaiise,
Rufum Thessalonicensis, Cyrillum Alexandrinse, Joannem Antibchense, Jnvenalem Hierosoiymitaiise, Ca-.
1
preolum Carthagiiiensis, lilteris. Ut aulem sirifulbS, slile-excusatione velmora, cum suis quos idoneos
scirent, yepirejussit, ita vetuit ne.ul.lg,interirn.gttte,cqqc.tqmsunoditm, cominunempue. .cjusdeiiijqumde oinnibits
diiiicLa«Me(;sen(entta<m.,./lei;eTpri^|im d qhibuscumqyeiiinovatio..Comulebat sciiicet, Nestorio, quem alioqui
senieiitiasedis.app^bli^ dejectujra. Datum est edjctuni.Constantinopo.li xm kaj: Decembi
Tliebdbsio xin et yaiehfaiyanp iii AA. C(j-
Evbcatbrjffi coipmuhi ad Oyfjliuhi mis^ Goniitari voluit iniperafbr priyatas litteras_,quibus perlurbationem
Ecclesiaj, 1%'tbitaraAuguste (lohius cbhcordiarh., curjosam fefum aiienaruin iiiquisitionem, impotentem
domiriAiidicupt&iaiem,.acerfi.am i!ic6nsul,taHique,agepdi rationem, aliaque objeeitnon niinus gravia; com-
niihatus";si pergeret ciefe tur&as, ut ifam experii'etur principis,.cujiiSibenevolentia abusus esset.
CyfiJlhsôfijectiscriminibusnph pritis sp purgaridum,apud Thpodosiuhi credidit, quaip synodus:absoluta;
estft, utffe"yi.def_etuf,autveiiiaip depfecari auijudicium declinsire.- Ip porro quod; de pupidilate .ddmiiiandi*
- oli}'e"<.iiimest aB miperaipfe, hesfeib quo pacto Alexandriiiis fere omnibus episcopis adbseserit: nam et; ipse:
AtliShasiiis aîhiCbiVstahtihuhi pbstulatus est usufpatse in jEgypium laicse potestatis:, et Socratfes de Thpo-
philo ipsoque etiam Cyrillo hoecbahet: PqstmqytenfTlieophUi Cyrillus iiv se.deephcopali coUocatusêpispppcUi"
pdtitits'est, m^cTr^ûe^nncipatum, qiiriinuihqugm.Tlieophilushqbuhsel, pqriter sibi qssumpsit. Eteiiimexilli
t4mpdrfrepIseblpm~Al^ dleri dp_minatum,rerumprmtereasmculariumprincipaimnacquismi.
' Eaifeiutti
iinpfefaibiir i)ira;veftii Nesioflus, suls ad Coereslinum Iitleris, quibus Gyrillum etperstrinsiij'
quasi male sibi conscius metueret synodi de libellis iu se oblatis judicium; et accusayit malignaecujusdair
telgiVfefshtibhil, mofbsseque mcofetantiae, qua mox vbcem Xf)«7TOT6z« rejiceret, modo ad libilum hdmitieret
ad conipViendapi litem intcr dihiicantes de 0E;QT&X&> el_qvQ_pairoTor.>,>
Aflificitfse^^ptfsfeS'p.bhtificemlibftatuf,"
partes, juMhiio, smgulas, .abjecia sha illa quse purum Deuni vel puruip hpipipem sjgnificare posselyoce, uji
teftia; Sfjta-TOTomS), quai utfiusque alfferius vira in se conjunctam babeat. Denique indictam a Theodosio
generaiem synodum monet, idque callide,- velut iasultans pontifici, ob declinatam jpsius senlentiam.
Quehi' Vero meifiih' affihgfeiiat Cyrillo", conceperat in se ipse ii)gentem,- propter copscientiam; nec ila
coiitlhfere' pbtiiit, qifsihtumcumque"oiiiiitente superbia, quin proderet Coelesfio Pelagianaruni parlium
ductbfl, cujus dblofeih;, 6b exsiliunia Theodosio iinperatuih, CQnsoIaiisexemplo sanctoruni persequtioiieiii
paSSofuih, eodferii exeinplQ scribit se susteritari, adversus ingruentem malorum procejlam :.Siqutdem,
iriqtiit, episiplmriiissmeplscopis a concilio Occidenlh, et-ab Alexundriiiomulth rescripth, noitram nobisnqtgtn
teberii'ienieritidm, efc'.
7f7 'PftjfiFATlO IN SECUNDAMPART EtiOPERUSfMARHMEIVCATORTS. 7T8
Diim hifec'gerunluf Cohstahtinopoli', Co ap~puieruritepiscopi a synodb Alexandrina missi,rliflerasqiie apov
stolicas Gcelestinipapse 6t syhodicas Cyfilli ejus vieaiiiv Nestbrio die DominicQdederuiit; ili iflaxii_i_iclefi
illuslriUmqtie virofum ffequehlia. Rfei serieiri Thebpemptiis tiiitis Ifegatorum narravit Pairibps Ephesiiiis':
Die domihica. ihquit, pbsl Syiidxiiii'peractdriijiri episcopiriiridsceridimusfibideinq^
qiie fere iUiislribusdstaiiiibtis, litlertis de quibtissefhio esl NesiOrioiraUiditiius: quibus'acbeptis,'corislituii no-
bis til sequeiitidie serfiiotiemcuirieo liabetemus. Abiviihusefgo; ai',postero die reversosnonadmisii, neque etiain
satisfecil Utleris; sedpublicepfb coiMorieeddeniqiice ahte;el Itis qiioquedeteridm dogmaia proposuil. Dieril Do-
miriieji_riincidisseiriseptihiiihi DfecfeiiflMs,dbcfetMafiu<S MereatQr,<eunraecep.tas a Nestorio tradit HtteraSvii
idits Decembfis',' Theodosio xni et VaTeritiiiianom AA. GC. ,
Sfexto post die iri Ecclesia S.~Sbpliise','postquaiii presbytfef xafiijlwT^ habuisset de charitate prolixahi
ofatiohem; Nestorius ih Cyfillurii, facito ejiis noiiiihe, deMcchatusest, eumqueprovocaris a"d singulare cfer-
tariieh dfedogmatiblis, veteifemqiie causaius Alexaiitirihbfum ih AriliOClieiiQS ef Coiistantiiiopolitanos' inyl-
diaih, tehiavit a se qtiiderii hihblifi opiiiibiieiri sbci'eiafisT cura Psiulb'Saihosateno et Pholino ;•Gyrillura vero,
quasi cum Apolliaari et Ario sentifet, convincere. Hic sermo incipit : Dulceih ribbis ptceCedens'doctot chatir
idiis trierisdtriapptisuit; tibii eiiirii Itdbet ftaiertii'amariiiiUirierii o'dii; iibri liabet verienuiniivoriS; nbii habet si-
"
tiiuikim fraieriiiiath fubigiherii, feic. '
Die crastiho;' qiii Domihicui, alfefiiiri liabuii sefiriohemv vfefljisqtiidym^bfSViofeiri;'ie'&irapietate parerif;
babuit vero ffequeriti cbncioiife;sive auditoies curibsitas, sivfepaftiuiri studia coegisSeiit.Argumfenttiriiiderit,
qubd:shpferi6risL coriciohis',ctijiis esivelut cbhipferiditim.Exbfditihi : Aliisiri tetris' sild est alidrum rerum uli-
litas, etc. Crediderim callide Nestorium post catecbistoe orationem de scientia pietatis non subjuhxisse'quid-
qiiarii; ut fefatin mbfe;; sed siiuisse'pbtiiis"' qusisi fe&us liestefhb Jabbfe', tit a' plfeBefogafetur dicere de quse^
stioiie, âltfemcohipehyihi Sic'eiiiihT6q;uit'tir: Qum est auiem scieiitidpletdtis? Siquh velit compeiidiodisceret
patcb eiiiiri eltiiiiii''qiii fesstisstim,:ei vobis qui cbfisiipdtibrielabdfdth' Qticeerifo, ul dicebam, si quis velit Cotn-
petidio discere, Scieritia pietdiis esi?De cbnsubsiariiivm Tririiidiis Divinitale inite ratioriem; diviriam nalurari}
cbrpprdtuin iiorivirieiri dssumpsisse; de his cjumffequeriief dicia suiit-,-idiiicftiafii dfcia iidn Sint; urgelis el circa
exkciibrieifivehehieiiietinSistiih. Quonlairiigiiur rieiesse esi viblefitimvesifm succtihibere,'cjumpiani in nobit-
pbsstdei tijrtiriiiideiri,' itetutri 'aptid rios eadeiri verbti fepetemul';' servdie igittir cbthperidio hanc scientiaffi
- ~ •''' ".••
pieiatis. .
Accepiis uiriUSilufesyhoiiiiitteris, confestihi exempliiih Ahtiocliiaih misii ad Joanneni hhiicumvrogahs, ut
a doctissiihiSduQbOSstiiCohfeiliiepiscopls,'AiidfeaSambsatehb et Thebdbreib' GjTrehsi',scriberfdum'curaret
adversus duodecim anat.heinatismos CyrilU, quasi Apollinaris hseresim Ariive continerentv IdLa- singulis ita
prsfestituihfest ut^^ CjTilius"utfiusbue Obje^ct^'diiuefitatilfe PaSelia". -
. ANNOCCCCXXM.
Cuhi vfefb Gyrilii fepistola, ctini suis dubdfecimcapitilius, hon soli tfa'dita"ftiisset Nes't6fi6,'aqu*0 prehifpos-
set, sedCoihihtiriitef oirihibtis,'veiut pferfectaqusedkhi fidei'fegula!,"quiccuhctis pfo'dfesset;'curii:que:Neslorjus
ariatbem"atisMsduofe quaSftbiidbiiiteiiS iduodfecini et ipse aiiatiieihalismos
'
cbriiidii, sihgulos siiigiilis CyfiiiiaTiiIsresiSqhaeiites,ebsque iuis iibmihifiu^ Vtiigandbs^tfadidltyvelutafmaquir
bus ApbiiihMis, ut jactaliatj Ariique
Marius Mercator eateihpfestaie vefsabatuf Cbhsiahtiiibpbii, lifqufeofat acferfidei dfefehsbf;co_pefatque' hser
resinascenti animose resistere, ita impatienter tulit anathematismos Nestorii siiie fe^pohsibhe<ab omnibus
legi, et pluribus nocere. Quafe zelo vefitaiis ihceiisus scripsit bpus exiihihm', qtiMihscfjlbittif :'Libef Gon-
tradiciionum adversus Nestorii blasphemiarurii capittila duodecim, quibus'titiefis M Se riiissis a saiictb Cbele-
stino Romanmurbis episcopo etsancto Cyrillo Alexandririo contfidicii, et 'dhpvMiibiiibusbrevissimisrespbrideiidb
duqdeclni capilula fidei qum ad semissa fuetani tefellere riiliiur. Vefba bsec dtio pfsesehtis leibpbfis, cohtra- '
dicit ei nititur, aperte satis significant nbh alias opiis essfecbiiijSosituiri,qtiaih^qWahdb^diximuSi
Per hiemem CjTiilus elucubravit opefa'ifia, qtiibus paffiiii anallifematisriiossuos tufefetuf,' paftiiri oratio-
nem Procli. Nam uno oppositiones Andrese Saihbsatehi^ riomine Ofifeiftaiitiihfactas; altfefbTheodoieti objecta
solvit; tertio contradicit libro cuidam Nesforii advefsu^ Prbclum. Pleria suht' ohitiia exceiiehtis' dOClriniE,
sed tertium prseserlim : disputai eniih Cyrillus tota vi iiiehiis'advefsus eos:'qiii rfejiciuiit ©'EOTOXOV, Chri-
stumque dividunt iri dubs filibs, etDeuhi riegahi passuhi ac mbftuuih; fafeiiimqufeAbbisâCefdbffeirii
Festls pasclialilius peractis, coritirtuo Nestorius Gohstantiriopbli, Cjrilihs Aleiaridiua Ephesuiri' pfofectus
esl, uterqhe cum shis"',uiefque sihimo pfbhipius; sed ille ad vefsahdbs doios, iste ad fbftitfef fidem tueridahiV
Maiurandse prbfeciionis causa fiiit", intercapedo' quidehi lo'cbfuj_j^ sfed lohgfe'ihagis' utfiusque sive hietusj
sive prudeiilia; el metus quidem, ne quis duorum videretur, »\\\ imperatori diferridicfehiiiibh! pafuiSse1ad
verbum, aut aliquaienus cbncilii iri sha causa coacti judiciuih' ve« rfifferrtf,'vel' dfecliiiaffe;pfh_iehtiafLvfefo, ne
si, unus prajveuisset ailefuih., excipferet ihtefihi" vferiientes epijjcpjibg,devihcibsqtife bi'liciis;suas iri _p'arte's"
adducerfet. . <
Yeneruiit cuih Nestbrio coiniles duo, Carididiaiiuset Irehaius; ille cuih iiiaiidafis aj) imperaiOfe, ut:6fili-
719 PRiEFATIO IN SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 720
nem in synodo servandum curaret; iste tamqtiam privatus Nestorii amicus, quamquam et ipsum Candidia-
hum Nestorio impense favisse eventus docuit. Candidianum, inquit imperator, prmclarhsimum sacrorum
domeslicorumcomitemad sacram vestram synodum adire jussimus; sed ea lege et conditione, ut cum qumstio-.
nibus et conlroversih, qum circa fidei dogmata incidunt, nihil quidquam communehabeat. Denique nec id quoque
vobis clam sit, videlicel,magnificenthsimum comiiemIrenccum, neque sanctissimwveslrmsynodi consilih, neque
hit qum eximio legato nosiro Candidiano a nobis demandala sunt ullatenus communicare debere, ut qui solhtt
amicilim causa cum piissimo celeberrimmcivilath htijus ephcopo Neslorio Ephesum profecius sit.
Nestorius magno comilatu Ephesum veniens adduxit secum decem fepiscoposde suis, quorum nomina sub-
scripta sunt relalioni a Nestorio factse, de rebus synodi, ad imperatorem. Adduxit episcopos longe plures
Cyrillus, quinquaginta nimirum, si credimus Joaraii Antiocheno, quorum nomina ex aclioiram subscriptio-
nibus dignOsci facile queunt. Opinor totam synodum Alexandrinam, aut fere totam comitalam antistiti.
Cyrillus vero ante synodum bis scripsit ad suos Alexandriam, semel de via, ex insula Rhodo; iterum Ephfeso,
cum pervenisset ante Penlecostem, qua in epistola posteriore de molilionibus Nestorii: Circumcursat,inquit,
perversa illa pervigilque bestia, elc.
. Pervenit igitur Ephesum Cyrillus quatuor aut quinque diebus ante Penlecostem, cujus Dominicus dies
incidit anno illo in septimum Junii. Quinto abhinc die adfuit Juvenalis cum Palsestinis. Quando advenerit
Flavianus, qui pro Macedonibus erat, nescitur. De industria traxit moras iu via cum Orientalibus Joannes
Anliocheiiiis; scfipsit tamen Cyrillo pcr episcopos duos, Alexandrum. Apameae, et Alexandrum Hiera-
poleos, cum abesset tanlum itinere quinque aut sex dierum. Rescriptum sibi a Cyrillo die vigesimo Junii
teslatus est.
Evagrius, aut si qui alii quorum mentionem facit, Joannem excusare nititur. Joannes, inquit, prmsul
Antiochim, una cum suis ad diem diclam abfuit, non quidem sua sponte, sicut mullh videtur, qui ejus factum
defendere voluril; sed quod suos episcopos tam cilo cogere non poteral, quippe nonnutlm ex civitatibus quibus
prmerant ab Anliochia homini expedito ac strenuo distant itinere duodecimdierum et amplius, et Ephesus ubest
Antiochia citciler triginta diefum itinere. At cum Joannes conslanter afftrmaret senon posse ad statutum diem,
id est, ad novum Dominieum (sic enim voculat) adesse, sui omnet apud sedes ptoptias ac suas mansete. Sunt
hseComnino corrupta atque perturbata; corrigi vero ila possunt atque restitui ex Nicephoro : Confitmavit
itle eliam ad designatum se non venlurum fuhse diem, si novoqui dicilur, Dominico die collegm sui in sedibus
suis esse perseverassent. In Grsecotextu legitur ,via Kvpiuxn : ea vero est absolutio pasehalium festorum,
ahte quam episcopi non solebant a suis ecclesiis recedere, ut recens baptizalos, veste alba deposita, bene-
diclione donarent. .
Fuit vero idonea excusatio Joannis, si res ita se habuit. Nam cum Pascha inciderit anno illo in diem
19 Aprilis, absolutio festorum seu vsa Kupiaxijin diem 26, quindecim vero dies, aut etiam sexdecim posue-
rint episcopi qui Anliochia longius aberant in conliciertdaad primatem vla, nonnullosque dies in reficiendis
corporibus dfevia fessis, non potuerit sane Joannes Antiochia discedere cum suis ante medium Maium. Cura
ergo Antiochia distet Epheso itinere triginta diferum, nou valuit profecto tantus comitatus pervenire Ephe-
sum nisi die 14 Junii, id est, septem diebus post condictum, etsi quam celerrirae properaret; quod tainea
nec potuit omnino fieri a viris senio gravibus, nec posset, nisi segre, a valenlibus. Ephesum certe pervenire
cum suis Joanni vix licuit ante finem mensis Junii. Verum satius est opinari excusationem Joannis non fuisse
iustara, quam Patres Ephesinos prseproperse festinationis damnare, quod est priraara celeberrimamque con-
cilii actionem vitiosam sentire.
Donec omnes convenireiit, fierelque initium sjraodi, qumslionem, inquit Liberatus, movebant prmsenles
cpiscopi de beata Maria Dei genitrice; Cyrillus autem defloraliones quasdam librorum Neslorii faciebat, eurii
verturbare volens.Defiorationum nomine intelligil excerpta, quse Mercator interprelatus esi, boc facto titulo:
Nestorii de diversis ejtis libris vel tractalibus excerpta ab episcopoCyrillo capitula, ex Grmcoa nobisin Laiinum
versa. Differuut ista vero ab excerptis, tum Ephesinse synodo oblatis a Petro nolariorum primicerio; tum
ab iis quse libro Contradictionum continentur : magnam autem aliis, immo toti bistorise, lucem afferunt.
Poterat hic imponi finis historicse prsefationi, cum nihil apud auctorem nostrum, saltem quod indubitatum
sit quodque perlineat ad syhodum Ephesinam, reperiatur. Verum quia Mercator Theodoreli qusedam post
concilium scripta, eaque magni momenti exhibet, visum est operse prelium breviler complecti quse gesta
sunt ad id usque temporis quo Theodoretus sive epistolas sive libros prscdiclos scripsit. Fatebor tamen,
quod res est, nihil implicatius ordine temporis quo contigere plurima quse secunda parte concilii Ephesini
conlinentur; nihil perturbatius dispositione scriptorum, ut mirari satis non possim collectoris sive consilium,
sive iucufiam, qua omnia usque adeo permiscuit, ut in torquendis curiosorum ingeniis oblectationem sibi
voluisse faccre videri queat.
Igitur dum vacant Patres, qui maturius venerant, aliosque exspectant propediem adfuturos, positum esl tem
pus, non tantum in salutationibus amicis collocutionibusque de rebus agendis, sed in audiendis etiam viris
orbis fere totius eloquentissimis doctissimisque, Cyrillo, Acacio Meliteno, Theodoto, etc. Tunc de perdice
allegorica JeremisesernionemlhabuitCyrillus, deque Iaudibus virginis Deiparse; tunc Acacius Melitenes ora-
721 PRiEFAlTO IN SECUNDAMPARTEM OPERUMMARH MERCATORIS. 722
tionem dixit de unitate Christi plane admirabilem : tunc lectse Theodoti homilise duse,quibus nihil par tam
erudito sseculoscriptura est.
Illi ipsi duo eximii episcopi, Theodotus Ancyrse et Acacius Melitenes, pro antiqua necessitate conati sunt
Nestorium colloquiis adducere ad communem cum Ecclesia sentenfiam, scd frustra : nam triduo ante in-
choatam synodura audiverunt ab eo impias illas voces, quse cunctis postea horrorem fecerunt: Deumego.
bimeslrem,aul irimestremnon colo, neceum qui fugit in JEgyptum. Audiverunt et has alias ab ipsius comitibus:
Alittsesl qui passus, alius qui VerbumDei; el Judmi homitiemcrucifixerunt, non Deutn.
Cum de cunctatione Joannis quererentur Patres apud duos episcopos ab ipso prsemissos,dixerunl itli non
semel, sed smpius: MANDAVIT NOBIS,.CT PIETATIVESTRJE INDICEMCS NESHJODUM PROROGETIS, SI IPSUM AMPLIDS
TARDARE CONTIGERIT; SEDPOTICS, QUOD OPCS ESTFACTO, IDFIAT.Cumhmcilli renuntiassent, cerloqueconslaret,
tam ex mora quamex iis qum nunliata fuerant ipsius nomine,eum detreclare consessum; vel quod amicitim qum
ipticum Nesloriointercedebatindulgeret; velquodis Ecclesim sum fuerit clericus; vel etiam quod quorumdam
pro illo deprecationibus
'
morem gereret,sancla synodusi» magna Ephesi ecclesia,qumappellatur Marig, setsionem
celebravit. , _
Cum ergo Patribus condictum esset ad Ecclesiam quse Maria dicebatur (sanctam et Deiparam vocatam
videtur docereCyrillus), petiit Nestorius aperiri suis ecclesiam sancti apostoli Joannis, ubi considerent. Ne- -,
gavitMemnon Ephesiorum episcopus, obstititque plebs Virgini devota; et hinc querelse frequenter Nestorii,
quasi per seditionem repulsus esset. Hujus lanlm seditionh, inquit, auctor et antesignanus fuit Memnon Ephe-
siorumepiscopus;hic etenimsanctas ecclesias,sanclorumquemarlyrum mdes, el sacrosanciam apottoli basiiicam
nobis prmclusit,ut necjuehostiliter agilatis perfugiumullum ad eas paleat; his vero magnam ecclesiam aperuit,
idoneamqueconsessuisedemibidemprmparavit; nobis aulem omnibusmortemest interminalus.
Actio prima sic se habuit. Diebus sexdecim post diem condictumab imperatore, cum citatus legitime fuisset x
Neslorius, qui venire noluit, lecta est primum fides Nicsensesynodi; tum sacra imperatoris; postiriodumepi-
stola secunda Cyrilli ad Nestorium, Nestorii secunda ad Cyrilhim; deinde Coelestini ad Nestorium litterse,
Cyrillique denuutiatoria cum anathematismis; tandem excerpta ex libris Nestorii.; conlrariaqueduodecim
Palfum antiquiorum testimonia. Deniquepost lectam Capreoli Carthaginensis epistolam ad synodum, occi-
dente jam sole, lata est in contumacera, depositionis atque excoirimunicatioiiisista sententia. Sancta synodut
dixii; Cumprmter cmtera impihsimus Nesiorius, neque nestrm citalioni parete, neque sanctissimet teiigiotisti-
motque episcoppsanobis destinatos admitterevoluerit, non potuimus ad eorum^qumimpiedocuit expminationem
animumnon adjungere. Deprehendentesitaque, partim ex litieris commeniar.ihqueipsiut, partim ex sermonibus
qtios nuperrime in hac Ephesiorum metropeli habuit, quique teslimonih comperti sunt, illum impie sentire et
prmdicate, coacti per sacros canones et epistolam sanclissimi fratris nostri et comminhtri Cmlettini Romana
Ecclesimephcopi, iacrymissubinde perfusi, ad lugubremhanc contra eum sententiamnecessariovenimui.Igitur.
Dominut noster Jesus Christus, quem suis ille blasphemis vocibus impetivit, per sancthsimam lianc synodum
eumdemNestorium episcopali dignitate privatnm el ab universo sacerdotuiti consortioet cmtu alienum esie
definit.
Hseceadem sententia postridie significata est in hunc modum : Sancta synodus Dei gratia juxta retigiotitsi-
morum chrhtianissimorumqueimperatorum nostrorum statutum in Ephesiorum melropoli congregata, Neiforio
novoJudm. Agnoscetepropter impiasprmdicalionestuas el adversum cdnones contumaciatn, vigesimo secundo
ftiemensh Junii prmsenlis, juxta ecclesiasticarumsanctionum decrela, a sdncta synodo depositum, atque ab
' i
omni ecclesiasticogradu alienum esse. .'
Eo ipso die Candidianus comes retulit ad imperatorem de gestis in concilio; retulit et Nestorius, ambo
mendaciter: sed tamen ita, ut animum Theodosii jam pronura in Nestorium, et aversum a Cyrillo commo-
verent in totam sj'nodum. Periit Candidiani relatio; fuissetamen omnrao consonam relationi Nfestorii,con-
statex sacra per Palladium ab imperatore missa. Nestorius porro questus est, quod-spreta fuissent impera-
toris mandata; quod occupatus Joannis Antiocheni adventus; quod clausa sibi suisque ecclesia a Mfemiibne;
"
quod a clericis et monachis vis sttis illata; quod denique omnia perlurbate seditioseque gfererentur : quare
.duo enixe postulabat; alterum, retractari, quse factafuerant; alterum, formam hanc habehdse syribdi prse-'
scribi, utsingulis metropolitis duo tanlum episcopi adessent. Id urgebat dolo malo, quippe non ignarus in
^gyplo metropblitas non esse, perinde ac in Oriente et in Asia, Thraciaque, et reliquis faventibus sibi "
dice-
cesibus. ,
Eodem die synodus scripsit illustrissimo Euchario Ecclesise Constantinopolitansedefensori, presbylerisque
et ceconomis,ac aliis clericis brevissimas litteras, quibus raonuit depositum esse Nestorium, et proinde om-
nia, ouse ad Eccfesiam pertinerent custodienda, donecelectus esset episcopus, cui ratio cunclorUm reddere-
lur. Scripsit una CjrrillusDalmatio archimandritse, suisque Constantinopoli.positis, ut intelligerent quid facto
foret opus in hac rerum conversione ac perturbatione, moliente scilicet Candidiano, ne verum irapefatbri. pa-
teret. Quoniam,ut intellexi, inquit, relationesa magnificenthsimocotriiteCandidianodelatm stiiit, cauti ac vigi
iantes estote, ac docetecommentariosrerum in Nestorii depositionegestarum nondum perfecte pertcriptot eite :
unde ne ad religiososguidemvicloresqueimperatoresnostrot relationem, qummitti debel, adlmcmitterepotuimus;
723 PRÊFATIO 1N SECUNDAMPARTEM OPERUM MARjI MERCATOJllS. m_
_.$lDeobenefavetije,Undcum commentarihtriiUelur,si inodonobismtttereliceat quiperferr.equeat. Quod si cmn-
fseiilariorumetrelqtionis serfes^qrdavefit,scmtis nosquominusmiltamusimpediri.
Habebatur Dalmatius ea tempestate omnium monacborum sanclissimus, pt qui tptos .qu.adragiiita.oetoan-
los monasterio pedeni ponextuljsset, vltamque ag.er.etangelicaeparem. Fuit autfeniCyrilip addictus in pap-
__§&, Christi istudjo commupiyirpssapctps c.onji.mgente,feoque administro Deusrem otiiniuni difficiUjnianipb-
~
sblvit, pipbstea.diceitir.
Qiiibusyerp suis.scripsferitGj;riIIu_s,docetlitteranim inscriptio, Macario el Pplamioni episcppis, Timpfjteo
etEulogio presbyieris; ut inde aiiguasJ.afpnium opinanterh Macarium fetPotamionem nop,fujsse,episcopos.
Ex qpaliior igitur JSgyptiis .ppiscQpis, ab Alexaridrina synodb ad Nestorium Coristantinppoiinijpissis, duo
Ephesumad cppciiiura_profectiiunt,Tlteopemp.tusetDanifel-duosubstiteruntCbnstahtmoppli, adr.escurandas, "
itfaCariuset Pptaihipn: Eulogius.yêrojjsipse pst ad :quem conimohitorium a Cyfiilo tlatupi postea.dicetpr. .
....jAritetpianiadyenjret Jpappes Anljpcjienuscuni suls, .advenit aulempost o_tiihqtiedies a.depQsitioneNesto-
rii, retulitsynodusad ih)peratQj;.epide .r.ebusEphesi gestis', scripsitque ad clerUihpopujumque Constantino-
pelitahuhi de jfesibriidaninatiope. \Scripsit etisup tjinc temporis ad Alexaiidrinuih ciertini popuiumgiie, et
-"Patrfes hionachorum Cyfillus, qui et habuit sermonem ad Patres, die, ut opinor, 25 Junii, euni sepfepi eischi-
smaticis ad sanclam .Mariani,descendpj;unt,sgque sypodo adjunxferunt.Sermohis iniiiuin"esj: $ut.<>pby 6^5 ;?o
<T'i/rTpp.u T&V .ocfiav.âvTifiv,,etc. fiabpit eliam aUiinidie sabbati, tif videttif, curti synaxes agerentur, poslquaiji
Rheîiius, CpiistantiaejGypri episcopus, aliique p.eporasseiit.
iEpdem sabbaii die, s.ubyesp.emiii,jadfujt Lcumstiis Joannes : missi fuerant a synodo episcopi cujp clericis,
qtii.yenieptein expiper.ept,ex.lra;Civi|;ateni.; pnicus .eqrum.Gyrillus adihissus est ad complexum; pseteri a ,sa-
ifeilitibus fejecti; ljujii .pe.rmissiimsypqdi njandata exponefe, Ireiiseo coihite ipsis etiara episcopis plagas im-
ôrii a saieiiitibus yel jiibpnte, yel pennittepte. cVeneratcoraes ille cuhi NestofiOEpliesum, ,iefatque ojbviam
Joanni, ut,pi*yei?.teret,s,ypodjleâ^ episcopi extilceraret advfersus.Patres, ^quasi
atit Ipseicphtejnptus esset, .prppter maturatum negotiuih; aut violatus immerito amicus , pfppter depositi.6-
nepi^;îtit ulr,iii|,quesed!psiyexata,j?i'Q,pterv.fe.terescura Alexandrina siriiultates.
.Uliiprjipurti Antio.cjjpnusfiuppadissilintj noiidum excusso pulvfere,coegit sjrnodum in suo diyersorio; pt
agep.terCajididianpcomite, .qui .cuncta.in:cojisessuapud episcopos, perinde atque iii reiatione ad ijnperatQ-
reni, .mentilus _est,-jppst..nopnulla #X;prse.scriptocauo.iiuragesta, coriceplaip iri via cuiri ifehseo senitentiani
dlxft, Jfepp.siijpnis•,quidem,:3dyersus:!Gj'rillum etMemnonem, qtiasi ille Arii, Apolliiiafis et Eunomii hsereses
jsuis csipi.tuiisdQCeêtjistegeryjolgntiaip gereret; excommuhicatipnisveroadversus onipes
allps iPptres,.pisi;p,ostcgnstitutum.idiera,.reliclis Cyrillo et Memnone, ad suas partes transirent. Sentejilia!
- sUbser^psefuntXLIUhpisc.opi,,ea yfir.oRon.prius pfopalata esl quam liltfefsead imperalorem, reginasqpe,pt
^lerpnisenatpnique, ac.pppulumfloiistantiiiopolitanura hiisssesiiit, ne caiiioiicorum scriptis patesceret, et
pr_Epipiiisjudicji .fp.ipiajêt;quer.elar.umfalsitas.
. ..Gajisaporro cur Jpannesitacgerit, facile intelligitur. Nam cum yellet pfsefessfe.concilio,et intcivitale ad
arbitri.uhi!regnarpl,debuit.cefte,!:et.dfe-iNestorio nibil statuere, utreo fasrion fessfetsedere judicem; et.Cyril-
lum movere loco quem auctoritate tumsedis apostolicsetum susetenebat; et.Meipnonerti„deponei;e,ut npiil
p.pss§tâip^ljuslpiJEcplpsiaEphesipa(deJuvenale'Hierosolymitano adtiipdunisoljicjlusnpn.erpt, cpjpsJienap.e
seips,spbAntippjignps;Qmp.er,&^ eo.ipapdati
ajjerrent, iObsisteret.
;qpp,d,cpnsiliis;S.iji.s
1
Jntej^m Candidiani rejatio flonstantinopolim allata fuerat, qua lectia, Tlieodosius rescripsit ,cpntinup,p1er
Palladium Magistrianum,jussitque omnia rescindi, tamquam vitio gesla: cuncta ih intiegj^him rpstilpi,.uJ,ior-
-pije.negQtiuinfigpre.lur.iiCoparauniseatehtia^ ut iimio .facilius opines C(in,sentij;ej;t;fl,ec
iîifierijPptegtpteinpxieujidi Epheso, sivein patfiam, Mve ad comitatuiri, .priusquani pniniaxUe absojuta.es-
geni,,qup foret .nec.essi.tas:r,ei^maturandse::ii_ii_iotestatus est scripsissfese proyiniciaruni.pfsefectis,ne piUjirai
•....-••----
injjjssu^di.s.cpdeijteni^yelinipa^
; fte^cripfuin iippjerato.ris,quoiiiiatum Jegitur Goiislantiiiopoliml;ai. Jplias, venitEpjhespm-septhnp autpe-
îyp.^bliinc.diej^quaritOiYidfelicet, s*elquinto Julii. iecihm festutrique parti, et, prpperanite JalladTp, .cyui p
sypQdOj-ttijia; ab-Qrieatalib.usdatuniirfesponsura.Quoda sacrasjhodo «fafiiim".^sV-'i.ii''yîgsiis^diejûs cpnsi-
'gPAturjltal; Juliis5.pd -errore lnanifestiOre, quahi ut egeatiopefosius refelli. Qijiieniinjreri pothit, ,ut litterae
p.rj.ocipiisdatseiGonst.an.tapQpoliaii!k4. Jtilias Epbesum tahtopefe distanlfemadveiiissent duorum dierum spa^
tio? Rfeponendseigiturpro kalendis nonse; nihil enim credibilius.quara quod .prop_ej.anlj.perlalori datumsit
resppiisuni, a}terp$ost adventiira ;die, idfest,.rionis Juliis.
._. ,to,terresppndendpni ,syiio;dus.questaest-Candidiahiartibus factuni hactenus ut_yeritas lalpret itiiperatori
eumg[iissoS;a;synpdp,cQm^^ tantum sua relatione, sfedpliani in via njalis .i&ibtfs
rpmojâtUipiesse.Gom ab impefatofe peiiit, ei una quiiique fepiscopos,qui c.or.am,exp.o--
n4r^nt'Suid!rg.rpin;ab,.uiiiaque:pafle:etqwa ratione gestuih esset. Qiierilur jQanrtes Aijljocijeiiuîcppisacra,
rejippnd.erp,t,.aljqup.s.reipsa-miss6s ;GonBtaiitiiiopolimasynodo^ eosque ffes.tlnassein yia, qub prseyîm-ejjjl
Irepscumppipilpra ase, submissuia.
?_2S l$#EA_pp ,-IN§EC^ 720
Resp.ondit igitur pjpp sua.synodo Joannes ejsdemlitlpris iniperialibus , et reddita ratjoiie aclpfura contfa
Cyrilluip et Meinnppem, pqstplayit decerpi pe plures quani dup episcopi singpljs jnetpQpplit^nisgdjujicti ve-
nirenl in copsesspni, dispularentque do do&matibus.Qpestus est etiani, occlusam silh, fe.tiani post lilteras
imperatoris, ecclesiapi sancti Joannjs, quo se cuni spis pej-rexissedicebat, ad oranduni pro ipipefatore; sed
inendaciter dissipiulajiat, quod res erat, a pppulo niniiriini cleroque oeclusas lenipli fpres, propterea quod
vellet, prseter jus fasque, episcopuni loco Memnonis.constituere; neqpeenim JEphesuspetljpebat ad dioe-
cesini Aniiochenanj, cum esset autocephala; peqpe Meninonjure depqsitus erat, quippe et inaudjlus, et prse-
cipitijudicio, et ab hominpnulUus.poteststtishac in parte.
Joannes porro nop conlentus respondisse scripto, papcis post,diebus, Irenseunicomitem, Nestorii amieym,
et sacrse synodi hostem {nfensissimum, cum novis litteris subjnisit, qui cprani iniperato.r.e synodi legatis
repuguafet.
Interim appulerunt Ephesum die decimo Julii legati a se.de apostolica atque occideiitali sjTiodp Philippus
pfesbytef, Arcadius el Projectus episcppi, eodenique die biabiiaest actio secunda, nouapud Sanctarn Ma-
f iahi, ut prima, sed in episcopio, quia non tam sessio conciliaris fuit quam hospituni acceplio, iiiandalpruni-
que sedis aposlolicscinspeclio : quare nihil aliud actuin est quam quod Philippus post salulatarti synodutii
petiit, quod et stalim per se alii duo, legi litleras summi pontificis ad synodum, sibique communicari gesta
prioris actionis privatim recognoscenda.
Recitatsesunt litterse GcelestiniLatiue primuin, propter dignilalem Ecclesise Romanse, turii Grscce, ut ab
omnibus audirentur; a Palribus acclamatutii Coelestino, et tandem communicata gesta.
• Postridie convenerunl Palres ciiin tfegatis
apudSanclam Mariam; iecta publice pfimura quse ahle gesta
fueranl in depositioneNestorii; tum dicta in eumdem Nestorium a tribus legalis sigillatim seiitfeiilia, gestis-
que subscriptum; poslea reialum asynodo ad,imperato__ein.dedegalqEum adventu , deque unaijijiii ptii.usque
JLcclesise.cpnsensuin damiialioiiem JNestqrii, atque ita postulala discedehî .facullas, iquasi p.ipnjaperaeta
essent; scriptumderiigue,c!eroet,p.oiiiilo.Constantinopolitano.
Actio.qu.arta.pera.ctaes^quhito post die, nimirum xvn kal. Augusti, CQhsidentibtisPatribus apji.diSanctara
Mariam, Hesj'.chipJuvepalis diacono fem agenle : .neque enim.negptiajsynodi pro.mQyer^jam iicpbat i?etrp
.Cyrilli pfesbyte.ro,;in,causasui!episcopj.,0blatus-est,igittir,a GyrillQjetMe.ninone libpllus, qpp apud.sanctam
sjTnoduniexpostularentdeiiijnria.siliiabPrieiitalibiisJacfa,petfsBjitqueyopari Jpspjpeni, qui(fiieii raiioiicrti
redderet, coramque probaret, si.quid autcripiirtis put :l_g)rg.s_ig alterjUtripJyiciepdpmputfiret.
Missi.sunt s.eraeiatque itefumepjs.cQpj.qpiJoaoivera.vQcarentiggiJ repplsgpnpassj, jrptiijej^ppt ipsjus (1Q-
mum circumvallari .rajmibjis.jqtii aditum ,prpjiibereiif : qjiarp prpnuiitistum a ,PatriJ)us iiTita essp qua)
Joannis synodus êssis.sel adyersus Cyrilliira el Menanpiiem;êcrgtunigpe, ,ut li^c d.e «re sciiberelur inipcrar
•tori, AcXectiocitaretur Jp.apnes,,priusquanji,jpre.iiiip.sppiagei-etur.
.Eodem die post citalionem, Joanne.s jo.contemptuin.syflpdi jussit prpppni phartain gpnyiciis piepdacijpqpp
vplenam, non taijium;in Cyrillum .et Memnonem, sed etian) e&.ers,QSlo.fiip.^
;propler liKresim depositos significsaet; ostam yero, propter fay.Q^rem .hseiêticispr^sjtiluin, pxcpnipiupi-
calani, donec cum .Orientalibus .consentiEel.vEa .sigtrificaUane:Spprab9i fore ut pleê cphimpla tupiuUus
fieret: sedspeseum fefellit.
Die.consequfenfiJRatribus-considcntib.tisJne.odem;lo.cQ,'(C}'ril|u_s.pr4jiium 'r$.t:plij.4P.Ql>A)la-îQrte;)t^l||yis
publice proposita, qua in invidiam populi iVO.catetur.Qb;b<aeresipi<Ap,olIioarii jpjjjus cum. llemjjQ.ne îcgjsel.pr
prjnceps. Tuni jiapinayit Appllinarium, A.ripm, EuiiQjpiuni, ;I|la,_;edQniu)p, .^.abplliura, P,lipti)ium, P^njlum,
-Mani_chseps, ipsumque JSfestprium,pupi fe.qui ypl.ipsips yel RâgijCo^lestiigue,partes,__?flijefcnt^ ppiijque
.ppstulayit jQannein terlio ,ypcari, ut q-uidgujdscriptp .qbjecpr^f,.coraip gynpdo probai;e|. Synodus, ^ppstpla-
tione .prpljata, tres epjs.copqsnijsit, cupi nplai-io,,gui Jpanni .manda_t_i ferrppt; sed jjle, ,cupi siiperbe.f.ejjugiêt
legatos per se auiire, niisii.pi^chidi.aconunisjiuni, .hoipipem co.ntepiptudignuin, qui repuritijaiiet;frp'5if!apjfrp
citi-oque legai-jullps, quippeaclurpsdejffi guse, quia pd iiiipeijalpreni dejala eraf, japa pon .fpret jn pQtpstaJe
partium : signjflearenfjtanien Jcgatipresliytejis duojjus quid.habefenit ip;m,andaljs, fl.eJ.p,anijps,ess,e,t,ip.sci,us.
Itaque synpdus, Iata,in Jpapnein ejusque episcopps pxcoinniupicatioiiis sententia , stalult iterum ir?*ita psse
quse adyersps.CjTiliuni et Meninohem aljosgue gesta esseut, et ipiperatorein de Qihnibuscertipfem fecit.
Neque.yefosbUimperatori pefscriptumesi, sedsummb etiam pohtifici, cui, posi iiarfatam riegotii seriera,
facla esl msiiper rejatio de seht^ptia'a sjTnQdoadversus Cpelestiaiioset Pelagiarios fepi§coj)Os dicta. Posiquain
iect.a fujssent Ro.niansesynodi acta de iisdem epispopis, siye iiscpipsa die lecta fuerint, durii fepiscopiad Joan-
nemmissireyerterentur, quod cj-edibiliusreor; sive priqre aliqpa, px qua riondum sfedi apbstolicic l^latum
esset :jn eo cpnsessu Patf uip habuit orationem Cyrilius contra joannehi,, qua yideri potefat noiiiiihil indul-
sisse.irse,inisi par esset.credere aniraum Ghristi amantfeip,cum fideizfelo inflamiinafetur,hptuisse, propheta^
runi niore, coriirnunesloguendi leges nierito prsetergrfedi.
Joannesin Jiac lpcJinalipnererupi ad.aftes sojifas coiifpgit;.tentavit sciiicet occnpare Jitteris imperaloris ani-
.raum,queinsciebatJeguniderensoreippariter,;atguetpmujtuantiuihiyindiceniacerriihuni.Scripsit igitur asynodo
'vjoialas iegesecciesiasiicas;' episcppis __3rppter'_hffiresi_m depositis' Patres cQiitinqijter commuhicare ; sacra
'Al' PR^FATIO iN SECUNDAMPARTEM OPERUMMARlI MERCATORIS. lii
hiysleria, quamvis propter excomrauiiicalionemabstenli essent, pefegisse publice; seiitfenliaminsuper, etsi
omni jure privati essent, lum absolutionis lulisse in graliam Cyrilli et Memnonis, tum condemnationis in se
suosque a comilibus laudatos; nihil non impotenier ejusmodihomines, et minari, et etiam audere. Quare
petiit sjraodum vocari, aut Constantinopolim, quo prsesentia imperaloris cogeret omnes pacifice agere ; aut
cerle Nicomediam,unde citius nuntii perferrenlur in urbem regiam. Petiit quoque ut antca, callide, ne plures
quam duo episcopi singulismetropolitis adderenlur • utqueNicsena fides (cujus exemplumepislolse prseposuit,
cum actis suse synodi damnantis capilula Cyrilli, tamquam hserelico sensu imbula) ab omnibus pura subscri-
berelur; nullique liceret dicere, aut Chrhtum purum hominem, aut deitatem palibilem.
Ex hac epistola actisgue corijunctis duo cotistant. Alterum, a sancta synodo missos jam tum ad imperato- .
rem episcopos. Veslrm pietatis decreta, inquit Joannes, perpetuo observantes, piissimosephcopos isthuc non
amandavimus, utfecerunt illi, quiomnia facile audent; sed qum oporluit, per Utteras significavimus.Alterura,
tertias ad hunc diem ab imperatore jam venisse litteras, pergit enim Joannes : Cum secundis ac tertiis de-
stinath pienlhsimorumimperalorum noslrorum litteris prmceptumesset ut Dei Ecclesim,.qumubique sunt pacis
viriculo conjungerentur, etc. _
, Scribit etiam epistolam unam ad prsefectum, alteram ad magistrura, tertiara ad prsepositum Scholasficum:
iinde intelligere est quos et cujusmodi haberet Nestoriana factio in aula patronos, Ahtiochum scilicet PP. et
consulerri,yalerium magistrum olficiorum, qui anno sequente consulatumgessit, et Scholasticumsacri cubiculi
prsepositum. Yetus erat cum prioribus duobus Nestorio mecessitudo : nam suas eis ad S. Goelestinumlitteras
perferendas dederat, cum ex Orifentemitterentur ad Valenlinianum imperatorem. Utraque Joannis epistola
continet plura scitu digna.
islrenseus comes, quem Joannes ad imperatorem amandarat, pervenisse videtur Constantinopolim circiter
diem vigesimum Julii. Venit ille quidein quahtocius; triduo tamen prseverterant missi a synodo, qui interini
maxiraara principum partem in meliores partes adduxerant: factum est tamen Irensei arlibus ut veritati of-
fusis mendaciorum nebulis, in opinione concepta multi fluctuarent, varisegue contentiones ullro citroque
existerent, aiiimorumque conversiones, prout studia partium dubios lnic illucve agerent; pluribus tandem
placuit ut qui missi a synodo Irenseusque imperatori una se sisterent, litem disceptaturi, quod Theodosio
jubente actum : sed qriid inde revera evenerit, a legatis non est proditum. Audientisecerte exitum gratular
ttis est sibi Irenseus in lilteris ad Orientales, perinde ac si effecisset ut ex tribus quos hsec vel illa pars de-
posuisset, solus Cyrillus exauctoratus maneret, immo ut exauctorationem statim imperator ad sanctam Dei
Ecclesiam transniitteret, quse pnblicalionis forma qusedam fuit. Verum adveniente Joanne medico et syncello
Cyrilli, misso, reor, ad nunliandam Joannis depositionem, facta est ingens rerum animorumque rursus con-
versio, ul jam in varias sententias distraherentur principes. Qtiidam enim, scribit Irenseus, affirmant qute
utrinqtiefacta essenl, in prmsenti valere debere; atque adeo non duarum personarum tantum, ul aliquando visum
fiierat, sed trium depositionehiconfirmandam esse: alii exauctoralionesquidemomniumex mquo annullandas;
aliquos vtro ex pihsimis episcoph, ut el fidei doctrina accuratead veritatis amussimexaminettir, et qum Ephesi
conlra ius el fas acta sunt, huc accersendoscensenl. Non desunt qui maximoperesludeant omnemquelapidem
moveantul cerlh decreth inslructi d pientissimo imperatore Ephesum abire sinanlur, tamquam, aiunt, omnia
cogiiiluri, et pro viriii composituri: quod ne fial, qui vos amant, obnixe deprecantut, certo scientes, cujus sint
animi, qui Itmcmoliuntur, neque nesciunl a quo id consilii ceperinl.
Vicit ultima sententia de mittendo e priraoribus aliquo, qui idoneis decretis instruclus, tres esse depositos
nomine Theodosii juberet, CjTillum, Memnonem et Nestorium, omnesque in unam synodumcogeret, et res
agendas religuas pacifiee curaret. Missusigitur Joannes comes sacrarum, cum litteris imperatoris ad omnes
ntriusgue partis episcopos norainatim inscriptis, ut cum ab omnibus simul audiri deberent, coitionis in unam
synOduminitium daretur. Directa quoque cum litteris epistola Acacii Beroensis ad iraperatorem, cui dederat
consilia statuendse pacis, suo utique ingenio, et in Nestoriura propensiorti, Cyrillique odio accoriimoda. Epi-
stola imperatoris nulla consignatur temporis nota; dari vero debuit paucis ante finem Julii diebus.
Die vigesimo secundo Julii conveneruiit Patres cum Jegaiis in episcopium; statueruntque referri debere in
acta quse ex diversis Patribus teslimonia excerpserat Petrus notariorum primicerius : faciebant illa vero ad
fldem Nicsenam interpretandani, prout erat opus ad quseslionera qua de agebatur. Tunc Charisius Ecclesise
Philadelphiensis presbyter atque oeconorausquestus est apud synodum, libelloque oblato petiit retractari
sententiam episcopi sui Theophanis, a quo abslentus fuerat, quia obstitisset Jacobo et Antonio presbyleris,
qui, abiAnastasio et Photio Nestorii administris missi cum litteris ad episcopos Lydise, Theodori symbolum
plane impium spargebant, oblendebantque. subscribendum iis qui exhseresi Qiiartadecimanorum ad Eccle-
*iam redirent. Absolutusest a synodo Charisius; damiiatum symbolura Theodofi;Tata celebrisillalex, quse
cohsequentibus sseculistot disputaliones movit, de non comporienda fidei alia formula prseterquam quse a
Patribus Nicsenisedita est. Statuil sancta synodtts alteram fidem nemini licere proferre, aut conscribere, aul
componere,prmler definitam a sgnclis Patribus qui Nicemcutn Spirilu sancto congregatifuerunt.Qui veroausi
fuerint, Cmlcomponere fidem nlteram, aui' proferre, vel offerre convertivolenlibitsctd agnitionem vetitatit, tive
729 PRJEFATIO 1N SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 750
ex genlilitate, siveex Judaistno, sive ex qualicumque hmresi : hos quidem, si sunt episcopi aut clerici, alienos
esse episcopos ab ephcopatu, aut clericosa clericatu decrevit; si vero laici fuerint, analhemali subjici.
Pridie kal. Augusti (in vulgatis codicibus, pridie kal. Septembris), priusquam Joannes comes Ephesum
advenisset, considentibus Palribus in ecclesia quse Maria dicitur, Rheginus Constantise Cypri episcopus, op-
portunam nactus occasionem, obtuiit libellum synodo quo querebatur Ecclesiam Antiochenam jus sibi arro-
gare, contra canoues Nicsenos, in insulam Cyprum; cum tamen ab apostolicis usque temporibus metropo-
iita ordinatus fiiisseta synodo provincise totius. Vetuit synodus quidquam innovari, jussitque servari cano-
nem sextum Nicsenum,suisque dioecesisfinibus omnes esse contentos.
Verumneque Rheginus videtur cura Palribus egisse bona fide; negue Patres admodum fuisse solliciti de
servandisjuribus Joannis Antiocheni, guem pertinaciter adhserere inimico Christi cernebant.
Interim Ephesum Joannes sacrarum comes mira festinatione tenuit; statimgue, episcopis ambarum partium
salulatis, condixit omnibus in sequentem diem adsuum diversorium; neve in ingressu tumultus fieret, ani-
mis bactenns exacerbatis, ingrediendi ordiuem prsescripsit. Adfuerunt cum aurora fere Joannes Antiochenus
et Nestorius cum suis; adfuit el Cyrillus cum aliis episcopis; Memnonem domi segritudo retinuit. Orta est
altercatio primum, et quasi pugna, aliis negantibus Nestorium interesse debere, cum legerentur imperatoris
lilterse; aliis conlra conlendeiilibus, et Cyrillum rejicientibus : sed comes, abstractis per vim Cyrillo et Ne-
storio, lilteras legit, et nequaquam frementibus parlibus, post depositionis denunliationem Nestorium Can-
didiano comiti custodiendum tradidit; Jacobo comiti Cyrillum et Memnonem; et cuncta, quse prirao die acta
essent, imperatorem continuo monuit, atque id insuper, animos episcoporum implacabiles videri, ac irrecon-
ciliabiles. Data est relatio postridie adventus.
Sancta synodus mirum in modum Comitis facto commota, binas ad imperalorem litteras seripsit. Primse
inilium est : Vestra quidem majeslas pielatem confirmare volens,.elc. Secundse : Christianissima vestra majes-
tas, pientissimiimperalores, elc. In hac primum questa est, mendaciter suggestum fuisse imperatorii appro-
batam esse a sancta synodo Cyrilli et Memnonis deposilionem, calholicorumque nomina schismaticorum no-
minibus in inscriptione permista esse. Signifieavit deinde, liullalenus se posse Orientalibus communicare,
priusquam ipsi depositioni Nestorii subscriberent, et objecta synodo per calumniam revocarent. Postulavit
denique reddi sibi Cyrillum ac Memnonem, fidemque dilucide explicatam in commentariis retineri, et mitti
plures partibus non addictos, qui sincere imperatorem monerent.
Dedit eadem synodus litteras etiam ad episcopos Constantinopoli agentes, reliquosque urbis presbyteros et
diaconos, quibus imprimis queritur, non licere sibi Constantiiiopolim scribere, ut veritas innotescat. Sciat
pietas vestra Ephesum perinde ac carcerem prorsus nos inhabitare, in qua jam trimestre spaliuni usque adeo
arcte inclusi tenemur, ul neque per mare, neque per lerras libere et absque dhcrimine, quempiam omnino, vel
ad pium comitalum,velin aliquem alium locum, umandare queamus. Nam quotiescumqueea qum misimus, reddi
conligit, ut tabellarii sexcenla vilm discrimina evaderenl,in atias alque alius formas transformare se coacti sunt.
Narrat deinde quse sibi calumnise ab adversariis affinganlur. Quod aulem tam diligenler cusiodimur, hoc
aliunde non provenit, quam quod ad piissimosimperatores omnla conlra nos falso deferunlur. Nam alii, ut
accipimus, quasi seditionh auclores, apud pias Augustorum aures nos incusant. Alii suggerere ausi sunt, quasi
mcumenicanostra synodus Cyrillum sanctissimumDeoque dilectissimumarchiepiscopumAlexandrinum, et sanc-
thsimum Deoquedevolissimumcoephcopum nostrum Memnonem deposuhset. Quidam et hoc fortassis adjicere
veriti non sunt, quod cum defeclionis conciliabulo, cujus dux est Joannes Antiochenus, amicum colloquium
inire nobis placuerit. Ne igilur hmc patefiant, lanla diligentia cuslodimur.
. Denique, laudala omniura suorum constantia, siquidem mallent sequi exsulem Cyrillum quam Joanni
adhserere, hortatur ut ipsi petant ab imperatore, vel advocari episcopos aliquos qui palam loquantur; vel
omnes ad suas Ecclesias dimitti, ne gravissimis quibus premuntur serumnis confieiantur. Cerliorem facite
imperatorem, et supplicale, ut noslri misertus, exhoc tandem specioso ergastulo nos revocet; et si quidem cligni
sumus qui pienthsimi Chrhtique amanlis imperaloris faciem videamus,id fieri mandet; si vero indigni judica-
mur qtiibushoc oblingat, saltem ad Ecclesias nostras redire nos sinat, ne hic universi, alii morbis, alii mmsli-
tia consumptipereamus.
Addilum est commonilorium, Dalmatio archimandritse, ut opinor, nominatim directum, quod commisera-
lionem movere possit, vel durissimo Guique : Necamur mslibus,cum aeres sinlgraves, etpene quotidie aliquis
sepeliatur, etc.
Geminas a synodo scriptas fuisse imperalori litleras, quod nonuulU vocant in dubium; singularumque or-
dinem et argumentum non ita communiter notum, manifeste docent epistolse, quas Cyrillus e sua custodia
misit, unam clero populoque Constanliiiopolitano, qua in primis amicos suos duos, Dalmatium archimandri-
tam sanctissimum, Alipiumque apostolorum presbyterum, magnseutrumque apud imperatorem auctoritatis,
monuit quid pararetur et quid facto opus esset; alteram tribus simul susedicecesis episcopis, Theopempto,
Danieli et Potamioni, in urbe regia versantibus. Atque illse suntquas cum commonitorio inclusas arundine
mendicus detulit, ut falleret artes Orientalium per amicos prohibentiuni nequida sacra synodo Consflanlino-
polim afferrelur, quod rebus suis incomiuodaret.
731 PRJSPATIO 1N SECUNDAMPARTEM OPERUM MARHMERCATORIS. 732
'
Quid postea prsesfiterit largitioinim comes, constat ex epistola Gyrilli ad clferum populumque Cooslanthio-
. .poJilapjan. £um pr.mdicius,ail, mqgnificentissimus.virml,noii lentanerit, quo Joaiines etqui cuni£o sunt, in
sanclm.syifodicpnxmunionefn .redpianiur-,in hodier.num,usquediem,ne andire quidem hujusmodiîpcemsusiinue-
,mnt;Aed ,obsistuniquidem:omnino,pldicunt: Fieri non .potesl,itl ad koc veniamus, nhi quod conira legemab
'itli.sfaatumpsf. dissolvalur, <acsyiiodotariiquamqui deliqueriittsupplicesaccidant, et Nestorittmiltiusquedogmaia
sfftiptpjanathematizeni; et in hh univerm synodi con,shtitinsianiia. Qumvero itac spe magnificenthsimus illevir,
Ctijus.meminimus,fruslrgtusesset, aliudrursumexc0gitMit,et a.sancta synodOpeliit ul fidei expOsilionemscripto
sibi exhiberet, ut' cumilti quoqueipsiu_simpulsuasseitshSeni ac subsctipsissehi,reversus diceret: Jiedegi illos :ii
amicitiam, qui humanis offensis inler ie dissidebaiii. Hoc inleUigens sanctu synodus ilerum stirrexil di-
serle dicens :: NoluriiuSnobis ipsis eam coiitumeliamitrogate; itoh eiiim latnquam Iw_relieihuc vocati smms,
sed venimus ut fidetn labanlem et exagUalam stabiliamus, qutiin el slabilivimus; nec opus est impe-
rdtori ul fidem nurtc dhcdt, cum liancsciat el in ea baptizatus sit. Quare nec id quidan Otienialibus
• < ' " - <
Vsuceessti.
• ;Episiolamiianc
deditGyrillus postqtiam Ephesi resGituin.est Joaniiem comilemîojiomnia recte retuUsse,-et
3>riusq<naita tamcn sepiem de singulis partibus Coiistantiiiopolim eyocati essent, atque ita circitcr niedium Au~
iguslum;: ;quo fere itcmpore opbftuit evocatoriam sanctioiiera Ephfesuiiiaffefri, polesiatemque Nestorio fieri
ajuo.velletabire, etquo placefet sccessu depositionis dolorcm solari; Cj-rillo laiiien interim Meniiioiieque
Ao,cusiodiaieteiitis, dum ipsorum causa^disceptaiitilius ulritisqiifepartis epjscopis _ abamperatorciiiognila et
dijtidicata sesset.
-'! Thepdosips id cousilii-Cepit, ;partim.quia ;Nestoriumlegitiriie exauctoratum, vel ipse Joaiiiies comes retu-
lerat; partim quod qui aucloritate valebant in palatio, cum Nestoriuni subducferelibn posseht iiierita)seii-
tentise, eajlem tentarient arfibiis aulicis hiy.olv,er.e Cyrillum <etMfemnohem,suique amici dedecus inimefilorum
c.Ommunione.niiiiuerej.partim.denigue ob religiosum imperatoris aiiiauim, quem.Dalniatii sanctissinii archi-
mandritse mopita clferigue COnstanlirtopoIitani gravissima obteslatio cbminoyferat. Jussi fergo ex ulraque
-parte legati ad uiliera fegiam veiiire; nec videiilur morali, quoiriinus se darent in viani, circa vigesimum
.dieni Augusti: riahi-Oriferitalfes stiisad socios Mttefis testatittirsfe Ghalcedone fuisse die guafto Septembris.
Elegit" sacra syiiodus-Philippum presbylferuni, Arcadiuhi, Juvenailfem,Plavianuni, Fu'murii, Theodotum,
Acacium, Evoptium, fepisCopos, quibiis profeGltirisdedit ad imperatorfemlittferas, fetcum litterisriiandata
quatuor guse, servarent. Primum, ut Cyrilli fet Mfemnoriissectiritati consulefenl; secundum, nfe Joanni
ejusqufesociis jungerfeiituf, qtiippfeqtii fet rioluerint eum sjTiiodoNestoritirti 4eporifefe, .fetcohlra canones
.GyfillumiMfertinbiifertigue âpinafe ausi isiiit, et non «linima ex pafte NestQi;iatiadograata Goelestianague
-hactenijs defeiiderint, ettotius,orl)is synoduhi velut hseffeticamirifamare non dubitayerint. Tertiiirii, si
icommunionem impemretT.heodosius ,,parerenl_ quidem , sed his coiidilioiiibus, ut Ofienlales damnationi
;Nestoriisubscriberent, libfelloveniajn peterent patratotum in prsesides syriodi, Nestbrii dQgmata ciiiii secta-
jiis damnafept, collaborarent sj'jiodo in restituenda GjTriilo'.MeihnQnique dignitate. Quarturri, utriepfiiis
oebramunionemspQndereiit,quamrestitutifuerintprsesides, omniague interiiri ad syriodum.referrfeiit. Additur
.sub.finem, nisismandatis parcant, synodam necratum iiabituram qubd egeriiitj nec eos posttiiOduriiin suam
«onjnihnioiiem admissuram.
.OrientaJis.factio.toitidemjde.suisepiscoposiegavit, jQaunem Antiochenum , Joanriem altfefuhi Daihasce-
Jium, Hihierium, Paulum, Macariura, Apringium et Theodorelum, qpibus etsi Jibferahifecit fef um igfef endk-
avumjibtestateni:, adXamen.mahdawt ut .Cyrilli capita, >tamquam'teretica alieriaque al) Ecclesia cathoiica et
apostolica, raodis omnibus rejicienda .cararent. Adjunctus riiahdato libellus pfecum ad imperatOreiri, quo
j)er quidquidsacrurajestobsecvarciitur he cui liceret irapuhe aliato-fidei .fofriitilam, 'prseter syinbolum Nicse-
iiuni, subseribere; et utde qusestionib.usquisqtie scripto apudimpefatorfera depohefetsenteiitiara, qna possfet
<p'rguj si quid postea in cohtraritirii assercret, ut essfetuna omrtiuih cohserisio,,nec dusepermitterentur libferoede
qilsestioriibUsopihiohfes,sed fes 4ota disptilahdb definifetuf. Id-vefo Biriminus in pfcesenlia effici phsset", fas
sibi esget ;ad Ecclesias shas. redirfe. Juvfeiialemporro (Hierosolymiiartuminsimularunt, qtiasi raalis arlibus
cbnaretuf Phoeniciam sectihdam fet Afabiam iri paftes Cyrllli vocare. Dolebant enim unura htinc e patnar-
chis nominaiim non fuisse accusatura.
• Exstant illtterp; idie13 Augtisti seriptse .ad sacram sjmodturi ab episcopis sfeplem, Eulalio, Eulrechio,
Acacio, ;Ghrys?iphiQ,Jcriemia;ThfeQdtilQ, Isaia, qtii Coii&tahtinopolivfefshbsintuf'.Sutini illi studiuhi ih'ttifeiida
fide scripto testabantur Patribus, ut qui et in urbe rem slrenue gererent, et Ephesinis Patribus animos
addereht ad foflitfer absolyeniilarri- victoriam, Ct pafati-essent ad peteriaam Ephcsuih, auxiliaremque opera
ffefendam, si placeffet syhOdO, uhdfeaiartdata sibi ad hegotitini cohiiririnfegefehduni inilti pfetereht.
RfesofjpSitqubgufeiri; eartideui sfenteritiain Dalrhatius sanctse syriodo. Epistola vfero, quia rtoridtimedita
est, aifferendavidfetufintegfa; tuih Gfseceut estln codicfeVaticano, turii Laline. Sifeefgo se liabet.
*]iTrit?Tokp jrôf snv .uyiay__e_v
7vfa5;8_._;<7a 'Eoeq-.iay,TT.OXSI
y_~\ !7«paAa^ffKTtou
p-0voooj| TOJ3«yiw.TKT.ov
_y.p.yyip;Uv_qp'tx
-Tijvteto-toW,vT'f,vitipfSiicca poi nvita T-)jtaylai <ruve3buESEÛJJVJ'-/.uiyvoi; f« £VKUT«ipftpdutvu, h
733 ERJEFATIO IN SEGUNDAMPARTEM OPERUM4MARIIMERGATORIS. 754
jrpwrotf uh ilvTtyfiyivcfoSpu oiu.TU; ^vp&Snvxtiu;vp.lvjrspKZTUuet; TS v.ui Bktyei;.'EyiypunTOyikp iv TVJ 'ijrt-
<7TO).V", ort tavi; Tfivuyiav jrK-ipwv«uro'9t otayovTSf,iv. Tvjf o-Tevoywpio;ETs),£UTvjB-av. AotrrovSs yivasy.eTe,OTI
roiLLOic eyta TZOJTUV XSASUOÎV vftwv7r).7jpw<rat, v.aiiv ouq,svtTra.pEtSov .J jrap«8i_7rw,.) v.fti).vj<7a,
xat f/.a).t<7T«OTtv.ej
VTTCO T% op6oDo£ou .jriirTEwfiort Tp jrpayjxa <xulupp.bi__av TrpofTOV ©sov ouSsif yc<pSUVKTKI a7roo-Tvjv«traro .-OEOS
fcwvTOf, -/.«t«).).«Tivafiovleveo-Qui. Ot yap ipOoTOpovvre; TOV),6yovTvjf«),w9£iKf TOV©EOU %ar,v(syrpvmv,v.aih
3u> uicoviTovztJ,x«t iv rw pDlovTf ol Si ufujTupevoiunb TvjfTOO©sovyitpiTO;v.uTYiputiivoi eisiv,'eppipp.ivoistf
To av.OTOi xh il[aT£pov,oi; x«l Nsoroptof, x«t ot ip.bfpove; «UTOO p.tT a.viov.'0 yup &eb; xat JraTvjbTO'0Kvpio
Jjawv Ivja-ou XptcrouifulSpv.ve,v.t/its_zaSop.-t.o-e T«Vaytav truvoSov jracav, v.uiTOUJx07roufijftwv,y.at 'tSpWTKf ifpoo-
*OS,KTO. EuâptaroOftEV ouv TW6sw Tt5 ourwf Eua§w<7KVTt, v.o.iTIJVvktjv ufitvnapuo-yfiVTiU7ripTfj? jrtorswf
Evp^strSs vTripiptou,jrap«z«),3TVJV vperipuv aytwoTJvnv.
Ephtolamhsa ad sanctam synodum Ephesinam a Dalnialiq sanclissimo qrchimanclfitq.
Accepi epislp].ania sapcta sypQdo ad.nje piissani, et legeps qp£e pontjneret, ,ippi-imisjndplui jyphijmenttg-,
propler ea quaj vobis acciderunt mala; scriptum enim erat in epistola , aliquos ex sanciis Patj:j|)ps ilj.c
agentes, prppter angustias Ipcoruin, exslinctos esse. ,-Psele,runiscito.temepromptejpâquKljbet yeslra
lrinpleturum, nec quidquam Iiactenus praeterisse; pe,qu,eenini negligentpr pliquid prpvidep, (nepipcuriosiis
surp, cum prsesertim res fjdei orthodoxaj Dejque agatur; penio .enini pp.te_>t deficefe a Dpoy.iyente, etiijia
(fuajdapi cohsilia capere. Qui enim recte traclaiil yerbpm yerjtatis (II Tim, jj, l.S), Dei yif.ani bal?ent,.pt,iii
pc ssecido, ,et in/uturo : (jni yero defieiunt a Dei^ratia, ej.iciuntur jn tenebi;as extpripres.(M,fl»/f:,VHI?1|),
uemadmoduni Nestorius et gui eadepi cuni ipsp' sentiupt'.: Deus enim (et P.ater Dpnijni npstri Jesp.Chrjsli
omplacu.itsibi |n sancta sjnodo, eapique tp.tani ut sedifjciunisuum puraf, ve^lrQsgjielab,Qi;esef, spdpês
gratoshabet. Gratias ergo'agiraus Deo, qui vps recta yia dpxit, et.yictoriam <ieJB.deypbis tjribpit. ^Qjâiepro
e, precor sanclitatem vestram.
In eodem codice Valicano reperiuir.synpdi respopsuni ad pahpatiuni: breye illud quideni,.siper sejpsian
pecietur, sed cuiinsertum sil qupddam velut parerguni, de summa pionasterioruni urijisregiîriiectuja
almalio coHata, quod spernendum putayi propter avto-Topjjo-tKv. Sic ergo synpdus resppiidfet.
AyT.iyfuooy Tcep-aP^y aupu rSf ocy.tKS' OTJVOSOU jrpq? TOV Aakp.fcTi.oy.
v,yfi/.pv
E «yia y-ul_oiv.ovpevtx<o<r.uvoSof, £ o-vva^Seiouiv _r~i ?Efeo-iavpjrp07ro').Et, xaxa xe).£uo-.tv©loSoatoux«{Oua^tv-
tytavou,fr.wveitreSe.o-TUTWV v.ai fL).o%pi.<?Tav fiuo-fkiav,Selayivv)TIJViETrtOTOitviv Tijv nepfieitrav 7r«p«A«).ft«Ttpv
ou ttytMTKT.ou apyj.p.uvSpixav •v.uljraj-pof T5V ftovKj^tdv, K«t £upouo;««UTOV CTrouSKtM? ztvV)SivT«j v.ai <§iaieatfa-
KXOVT.U y.aX6XT&) ;ET.5VeielOovrauviav fv. TOOJ;E)^{OV UVTOV, y.aiuvrefMvTu npb; TBVÛ.O.ESECTKTOV v.edfi\b%ptijiov
_.irilAu,v.ui5tSa|avT««OTSV ,jr«v,T«,r« 7rKp«OT),oufivjiTavTa xod yeyevnpiva.icupu TVJ? ayt«j vvviSov nepi TH;v.dB
.ipitreoi;TOV «voo-touUe.trô.pi.v. .
Hvyupit7TY)<jupev XptcTw TW«).vjStvw ©EW .hp.av,jfi OVTOI; V.IVJXTCVTI :iip.a;,^vTt),o6§£o;9«tTOuipBov SoyfiKTOf
'; itio-Teu,;rtpiwv,y.ai x.ovs vjf/..SvzoTrourJCKJ ISpSiTu; ip.fa.vei; v.a.TauTviciuvTa, ou fto'vsvTot? evae_3euTUT0i;
afftS.Eutrtv,«),),«x«t TOt? &7t«TaTOt5 «p/tp.avSptTKtf, v.a.l 7ravTtTM oJtô^ptoT&iv%rip<jf v.ai TS la&. 'Ttf
.'p icOlor«vSpwjruvo"UV£§a)iT.o vjfttv, Et p.vj^tovovvj vp.eTepu«ytOTvjj'; <3t«yup «),),ououk ifuvep&>Dp n akrfieta,
i ftvjjrap*ufiwVTovricTt TOUy.upouAK),fi«TtpvTOVTOV ya.ptv rzkvre; -hp-ei;TU; yjipu.; iv.Tehop.ev jrpof Tovfx-
'vSpwTr.ov v.aiuyoMvBebv,vrcip Evfwta?x«t trwTvjptafTWV evo-£§eo-TaTMV sjftSvf!>o.<jikiav,v.altn; vpeTipa; uyia-
'vvjf. napav.aJ.oOfiEV ovv vfiaf ETU7r).Etoy TzpoTiBecSat fip.Tv,v.oi «va?r),vjpoOv (rovTOTTOV vjptwv.ev Totf «vTo8t'ava-
vjrrouct 7rEptTvjfjricTTEwj,*Qf yup eyvap.ev,ort y.«t jrpo TOVETnSvjuLOTat NEcTopiov iv KWVO-T«VT'.VOUTP6),€I,
•.jrEza^.vifiiv T« EVTMy.apSiuavrov 6 Qeb;, v.aiOTI7rao:tTOI?ipyopivoi; iv TM<ZE'X5,IW
_<roi COVe-keye;'JJp'oo*E^£TS
«ufouf, utief.foi,$-1 y.ay-bv QnpioyftireSrip-no-ev TVJ7ro).£tTavrvj,y.ui 7ro/).ouf£'yei.p),Ks}/at T-vjSiSuo-xv^la o.vtov.
<*Hayiu v.«iiu,oovtTio;Tptaftpv),ulz,ai ue eppapivov<<pvy^ y.uicwftKTt,«WftvoOvTa XpicrovTOV OEOV vjftwv.'Xftefr
'%av vtrip vjfiwv,oo-twT«T£ «S£).yi.
Exemplum.epislolcemisscea sqncfq sypoctoad domipuiiiQfflmathmi.
Cnm sancla.el.gecumepic.asynpdusip Ephesiprupi .melrpp.Q.li.cppgi-egala jussu •TJiepdpsiigt YaJiepJLipi.9pi,
eligiosissimorum et Christo amabiiium iraperatorura, accepjsspt .epistoJ,ammissagi a JJalpiatip,sap(ili'ssinio
rchimandrita, et monachoruni Patrp, et ipspm ^cpniperisset,urgepte .fldei;zelp, ppst qpadrsgipt? ,et pcio
pnos pgressum fexsua pelltija iviss.ead ipiissipiupi e^lCMsti.anissiinuni impeiâtprepiêunique dpcjj.is?epmpia
U33CQiisecula.sunt,quspqueeff<?ctaa sapcta synpdp, pro ,depositiQpeimpii ISestorU.
Gratias egimjis Christp, yero l)eo postrp, ,qiu vo^ ita ipjpplif juvare rectuth dognia -fideino.str:£e,et np^trps
iidein l.aliprpsspdpresqpe depjonstr.asse, ,non tantuni piissiniis jniperatO]*jbus.i .?fed.eliam,sapfetissi.rais;a,r.o),ii-
naiidrjlis, to.tiqu.e Cl).ris~toamabili ,clej:.o,ac populo. Naniiitiis ahps bpniinum pp]eip.ns!)is^tij]itpj-?ei,cr
estrani sanetit,aterp? cuip a puljQ pipifpslatasitymtajj, prscter ;fluani a ypbis, idest, ,a dpipiiip_I)alpri_iUp.
ujus rei gralia nos p.mnesniapus,suppijces.extepdimus ad benigpum bpnpruni.qjiepaj^pnjtepiBpppi, prp fclici yita
t sospitate .pi.issjniorumnpstrprppi ,ipipver,atorpm,,ac sanctitatjs vestra. ilprtaipur vps igitur adjupgi ixojb.is,
d amplius aUquidprsestandum3gt ipiplendtup W'!}ppstrupj locum in his quip oiijunluj'ljdei negotiis. ijiiara-
"
735 PRJEFATIO IN SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 7;
quam hortatione non est opus, novimus enim Deum tibi revelasse, quaeNestorius in corde gereret, antequai
Constantinopoli palam grassaretur, teque jam tum omnibus in raonasterio exislentibus dicere solitum
Cavetevobis, fralres, siquidetn malaheslia hac in urbe grassalur, et mulios sua doctrina inficit.
Sancta et consubstantialis Trinilas servel te incolument mente et corpore, prsedicantem Christum Deu
nostrum. Ora pro. nobis, sanctissime frater.
Cum Jegali partium sub finem Augusli Clialcedonem tenuissent, jussi sunt ibidem subsisterc, propt
tumultuanles monachos, si qua tamen fides Theodoreto id causanti. Eo loci fama didicerunt, Nestoriu
ante octo dies, quam advenirent, Epheso dimissum, ut irel quo liberet. Quod cum foret prsejudicium ni
leve causse, tantum catholicis l_etiti_ebonseque spei fecit, quantura vicissim doloris metusque Orieiitalibr
propter inclinationem Theodosii in meliorem partem. Postquam Chalcedonemvenimus(nam Conslantinopolii
neque nos, neque nostri adversarii inlrare permhsi sumus, propter seditionesbonorum monachorum), fama acc
pimus, inquit Theodoretus, quod ante oclo dies, quam compareremus, dominusNestorius ab Eplieso dimhs
sitj uteat quo liberet: utidevalde doluimus, quandoquidem vere ea quw illicite el absquejudicio facta sunt ja
robur habere videntur.
Die quarto Septembris Orientalium legati ad suos Ephesum scripserunt: quo die Chalcedone transitur
exspectabatur imperator in villam Rufinianam, ubi slatuerat audire causam. Et vero convocatos eo lc
audivit nori semel, sed quartum eliam, immo etquintum, et quidem satis benevolein speciem; undevict
riam sibi intempestive gratulati sunt, litteris ad suos Ephesum datis. Narrant enim ea quae obtulera
iraperatori accepta fuisse; quaesynodi legali, rejecta; reprehensum a se Acacium, quod passibilera Deitalt
dixisset, et ad tantam blasphemiam cohorruisse Theodosium; ab eo imperatum fuisse, ut suam quisq
santentiam scripto traderet, nec aliam ab ipsis propositam quamNicoenam; populum, probante imperatoi
ConStantinopoli ad se confluere, enixeque petere ut pro flde strenue pugnarent, vixque a se relineri,:
adversariis noceat.
Tam felicem exitum certaminis Orientales legatis suis ex urbe Ephesina congratulali sunt, eosque sim
monuerunt, calholicse synodi Patres, quos jEgyptios vocabanl, perinde se gerere ac prius, id est, caus
dijudicare , quaj pluriniDe deferebantur, Ecclesiis diversis providere, elc. Remiserunt ipsis quoque su
scripta a se exemplaria duo Jidei Nicscnoe,unaque expositionem capitulorum a Cyrillo reeens factam,
ejiam libellum imperatori oflerendum. Hbc in libello post actas pro favore suis prcestito gratias summis
proNestorio, cujus nomen tacent, quia ingratura imperatori audiverant, abjecteque supplicabant. Qi
enim abjectius istis verbis : Oramus, et anlevestigia vestra provolvimur, ut nos cutn longanimitate humiliath
vestrce pietati suscipiatis, et jusle petentes de offensa persona ab hh qui feceperunt licerelica capitula Cyril
etc. Dederunt insuper in mandatis ul totis viribus pro Neslorio faeerent; neque suo nomine eonsenlire
umquam in restitutionem Cyrilli et Memnonis, nisi capitula damnarentur : ea quippe eo usque exsecraba
tur, ut ne unum quidem recipere vellent, etsi mors intentaretur.
_-:. Cohipressus est.aliquot post diebus inipetus exsultantis inconsiderate. laslitia;: redeunte siquidem
-urbem ;imperatore, jussi sunt synodi calholicse legati coraitari, ut episcopum Constantinopoli ordinarei
Orientalibus interim Chalcedone relictis; qui libello ad Theodosium misso petierunt, ne qua fieret ordinati
priusquara dogmata examinarentur, vaticinantes alioqui ingentia, qua. forte niachinabanlur, inde ini
oritura. Aiebantenim : Necessarium duximus ut prcesentibuslitlerh doceremusveslram pietatem, coramDeo
Christo ipsq ac sanclo, Spiriiu, quod si quh ordinalus ftterit, cmtequamdisculiatitur recla dogmala ab iis t
hcerelica sentiunt, necesse sit ut tota Ecclesia scindalur, tam clero quam plebibus dissidenlibus: nullus en
piorumferet hcereticacolentibus communionemdari, propiiamque salutemannihilari. Si autem hcecfututa sw
tunc vestta pielas prcetersuam menleni agere cogetur; nam et schisma ptceler sententiam invalescet, et eos i
propielale certaiit, coritristabit, non: ferentes, ut suce animce pereant, elconstent contentiosis impia Cyr;
doymala, qucejusti/icare volunt. Multi aulem, qui pietati student, et omnesnos, qui ex Orienlali dicecesi,
veslrceprovincice ex, dicecesi Ponti, et Asirn, el Thracice, et Jliyrici, et Italiarum Cyrilli dogmata admitlin
sinenl; qui et vestrcepietati librum beathsimi Ambrosii mherunl adversa pullulanti huic superstitioni docenle
Quaptopler-ne hoc eveniat, et veslra pielas iriagis conturbetur, supplicamus, precamur, obsecramus, utedici
ne ordinatio antea fiai, donec orlhodoxafides firmelur.
Libfelloniliil aliud responsi datum, nisi quod facta est legatis Orientalium, suisque apud Epliesum soCii
libera poiestasredeundiad suasEcclesias. Quod cum reseiisseiit, liliellum lertium imperatori miserunt, n
modo iracundise plenum, sed vecordis eliam exprobrationis, immo et impudenlis comminationis. Ausi su
quippe Theodosio objicere iprimuni, quod ipsos illusisset. Vocati sumus, inquiebant, ad confirmandam sa
clorum P-atrUmfidem; verumtamenusque in ptdeseiitemdiem Chalcedone retenti sumus, et nunc ad propria c
miltimur. Deinde, quod Orientales pne aliis despiceret: Cmlerumnon illorum tantum, sed el noster rex e
neque eiiim parva porlidregni tui esl Oriens. Tferlio,quod lidem proderet propter ralionespoliticas: Ne despici
vestra majestas fidem, qUceadulteralur, in quam et vos, elprogenitores veslri baptizati eslis; qua et iiunc op
habetis hi bello q:to Afficampremilh.^ Qtiafto, quocTdamnationis Eeterna;seretim faceret : Ii qui permissi su
Ecclesias liabere,aiiimus eorurii qiti ctd se accedunt, et si quh ipsos volet audire, ocddunt. Quinto, dcniqui
PRiEFATlO IN SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 758
757
quod eum se praestaret cum qiio perinde agendum sit ac cum rejicientibus verbum Bei, atque apostolos per-
sequentibus. Si post hancnostram obsecrationem, hancquce coramDeo data est doctrinam non susceperit vestm
pieias, nos eliam pulverempedum exculiemus, et clamabimus cum beatq Paulo : Mundi sumus a sanguine ves-
'
tro(Act. xx, 26). , ,
Nihil effectum hoc etiara libello: quare post acceptam abeundi potestatem, mandarunt suis Ephesum quo
loco res essent, deploratam scilicel Nestorii causam, cum nemo posset ferre ipsius nomen : Cyrillianos tyran-
nide, fraudibus, adulatione, donis omnes decepisse : vixtandem precibus ab imperatore impetratam redeundi
ad suas Ecclesias facultatem, sedealege, ut el jEgyptius el Memnon Ephesius in suh locis manerent. Sic
enim, aiebant, poterit jEgyptius omnes excmcare muneribus suis : sic ut ille quidem, cum innumera fecerit
mala, ad thronum suum redeat; iste vir innocens vix ad suam mansionetn dimittatur. -
Antequam veroChalcedonerecederent, Theodoretus serraonera habuit sane virulentum, quo valedicefet
legulomra uoraine Nestorii fautoribus, qui Chalcedonem trajecerant, ut dicenlem audirent: Terribiles Pro-
pontidis fluctus transire ausiestis, inquiebat, ut noslram audialh vocem, quamvestri pastoris vocis effigiem,
putalis : desiderath enim audire jucundas vestri pasloris fislulas, pasioris quem pastores socii calamis occide-
runt, elc. Joannes qui aderat, excepit de more dicentis verba, salulansque extremum auditores, eos ad ob-
stinationem in errore incendit, factacatholiciscalumnia, quasi patibilein Deitatem dicer«nt, factamque cor- .
poris et Deitatis naturam unam, quod antea quoque Theodorelus objecerat: Sancta lexest, aiebat Joannes,
ut palribtts accepta feranlur ea qucefiliorum sunt. Meus igilur est Galaad, et meus est Manasses; immo non.
tnei sunt, sed Dei, qui vesttam cum noslfa congregavitEcclesiam, et hunc pro pietate zelum cum aliis donis lar-
gitus est. Equidem iriler vos ideo surrexi, ut dicendosalutarem simul et valedicerem; etenim vobiscum sumUsad
fratres noslros contendentes. .
Jani vero quida suis legatis cecumenica synodus acceperit, etsi non est proditum litteris, quod sciam; ex
eo tamen intelligitur, quod Patres, post difficilem pugnara cum Christi hostibus, sic tamquam gloriosi duces,
parta victoria, laureali suas Ecclesias reviserint; ipseque Cyrillus die 30 Octobris, qui tertius mensis Alhyr,...
secuodum JHgyptios,Alexandriam appulerit, ubi a suis, quasi triumphantis exercilus ductor, acceptus est. Et
vero decimanona homilia, qua diem Paschatis in annum 432 edixit, Epinicion sibi quoddam videturceci- <
nisse, quod tamen pne modestioestudio, ut et classieum anni prioris, allegoricis figuris temperavit. Oppor-
tune, inquit, rursum, quod Psalmographi lyra anliquis occinuit, nos quoque ad vos usurpabimus : Omnesgentes
plaudile manibus, jubilate Deo in voce exsullationh (Psal. XLVI,2). Hoc est, victotiale carmen occinamus Chri- .
sto, vicil namque pro nobis mundum (Col. n, 1S), quandoquidemscilicet ipsemet ait, tfiumphavilque principdlus, .
dominationes, atque mundi tectotes tenebratum harum, spiritualis nequiticein ccelestibus(lCor. xv, 24), nosque <
hoc pacto ereplosexillorum scevitia abanliquh criminibus tiberavit, affigens cruci, quod contra nos erat, Mro- '-.
graphum (Col. n, 14), ui obhocipsumscilicet gmdentes dicamus :.Ubiest, mors, vicloria tua (Osee xm, 14)? .
Quadrimestri spatio post abdicationem Nestorii elapso, octavo kal. Noyembris, id est, die 23 Octobris,
qui Dominicus, synodus episcoporum, sive qui a catholicis Epheso missi fuerant, sive qui forte Constantino-.
polireperti, aut etiam eprovincia convenerant, urbis regise episcopum ordinavit Maximianum ex monacho ',
presbyteruHi, non excultissimum quidem litteris, sed fldei probatae, pacisque amantem, etpietatis operibus -.
deditum. Nulli eratille clericorum parti ingratus, immo sedi apostolicoe, cujus legati aderant, eo acceplior, ..
quodin Ecclesia Romana posuerat prima sacroe militioerudimenta. Atque hsec causa"fuit cur Proclo et Phi-...
lippo anleferretur, viris alioqui doctrina et pietate prsestantibus, sed qui studiis clericorum contrariis fove-
reritur.
Statim ab ordinatione synodus litteras de more dedit ad primas sedes, atque etiam ad episcopos veteris
Epiri, quos schismatici fallere tentabant, proinde ac si sancloesynodi communione fruerentur, quaravis a pri-
stina sententia non recessissent. Quamobrera canones qui in septima aclione legunlur, ad ipsos inissi sunt,
ex quibus certiores redderentur de iis qum contra schhmaticos et Nestorianos decreta fuerant, et qualh dein
pcenaillh constitula essel, qui cum ipsis communicareprmsumerent.
Litleris a synodo Alexandriam ad Cyrillum directis, suas singulares adjunxit riovus episcopus, quibus san-
ctum Chrisli confessorem pro meritis laudaret, peterelque tanti proesulis, sive precibus juvari, sive consiliis
informari, sive perpeluo charitatis vinculo devinciri. Addidit et suas tum syriodicis, tum imperialibus ad S. Ccc-
lestinum summum pontificem, quas omnes perferendas acceperunt Joannes presbyter, et Epicletus diaconus.
Non exstant tres illse, quod sciam; earum lamen mentio iit in responsionibus Ccelestini ad singulas : unde,
sciraus epistolarutn perlatores venisse Romam ad diem natalem Domini; lectas imperatoris litteras, aliasque,
utopinor, in maximo coetu apud Sanctum Petrum, a'c summa omnium gratulatione exceplas. Religiosos fi- ,
lips meos,inquit pontifex, Joannem presbylerum, el Epictelum diaconum, lanlm reiiiuntios, cum lotius Ecclesim
gralulalione suscepimus;el lectism lota Chrhlianm plebh congregatione , apud beatissimum apostolum Pelrum, .
vestrm pieiatis apicibus, Deo noslro pro vobh vota persolvimus.Ita enim ad nos, agente Domino, pervenerunt,
ut ad eum diem, cjuocelebramusChrisli Dei nosiri natalem, secundum carnem, cui qumstio inferebatur, concur- .'
rerent, et impietalem convictiuniversa congregaliq confutaret. .
OrieiJtales, cuip intfellexissent, nulla suse protestationis habita ralione, Maximianum fuisse ordinatum, m
iW M$FATI(Fitf $MjN$AM, PARTEi #EPOT ^M MERCÔEIS. i&f
pfQvihcias aliiefuiit', cferii numqfiam aut Aleiahdrinis ,Laiit Cbhst&htihopbTiiariiscbimffiiiiorie'
stM; cfuis'qfife;
jungi;'qiiii>p cfuiGyrilluiivjiire,' iit ipsis'ijuiafem5videbaiiif, a se deposiitim, vitioque ordiriatiim' Maxihiia'-.
p!6¥iiijurlaindejefeib;-catis^reiitiif. Aique liine oftum est;Lflt feiimdiije tari.tihf itieutidoepacis
nriiii; prseiofelsbrfe
cpnditiones huc usque exigerentur, consensio in depositionem Nestorii, el ejusdem errorum damnMoytertla
^SSeê^,'* a'^^6^>SU^>"b^^'i&ifti6M[s.•
i_-i_.tl|>cir MaxiiiSani-.- .
1sivfeNii&tofiiexauctdfaiibhem; sive Cyfilli restitutioiifenyriQn
nfenioîkdjîireriiLius^lêlJai,
THS6(fdrfeUiti;^_fii6: 5
fSpfelietfsibiiitiusahatheinatisraofuraipuas' ahie'
cdriifeiitiiW'
1
sytibduih', impulsti Jbanhis' Aritiochfehiyedidefat,
utLait Merfeatijf,dpus eohscripsit adtersusGîiltiiii fet satictum con-
ih Orieriti_fii;^^feclux,,'Jinsti|anteTdiabblo,
ciiiiim'E|leiitiiiih, qtibd aiiquahdo-aB afghmfeiitoih'scBpiumrejJeri^ ailqtiahdo ariii-
mero librorum, TievTu<3i{D,iov'j quiiique fenira libriscQnlihetur. Scfibferidioccasidheih!ex^JiMihpfajfatloiie.
PnusqWdm''cdnv2nlUsti^ b'M'ebfafeiuf^d'ub'deciincdpitulis sificliriidpefleque fesiikmus, ui:pfiesbius
liofuriifieWUMeltebWileiiarii Siudibtum' ei fdiioriis.expefiibris. Quiaverb se tiicliiifesiutii,i/uiisiaprdiuiii; in
coriciliddeciatdvii? eiplufes ex iis cjiiicorfueidrii:',iiripefili pdtius,- riec iilta dtigmdiismibuii-notiita,' pid ticec
atbitMU MritfdpefcepiWiiimviSUrii.eHiibfum boiiifa iiili, seriridriemqnedisteiidefe et' siiccistihiblaSplieiriicm
uiignotdriiibus evideiitiusapptbbeinus',queiiiddihbduiiiEiaii§Miisdeclafdferiiiir ddversdi
tnuitipiicitet corif&idre';'
quceiiuric db vstlsmtixiinepfofefiihiur.
Sub idferat&ihpus'; videtiif EtitUerius Thyarifehsitimepisebpus sciipsissey ad Eustafliiiim Pafhassi episc*-
puiiij opuSvigiritl sive libris sive capitibiis disliiii.tuih- ciijus fes"traehtib apud' Photiuni', siib riomineTheodo-
reti:;<toWmyefofepfefiiuf irilfef opera Athariasii. Tfeihpusatitem his.fei vfefbis facile ihtelligitur : Qubriiodb
pbfefomeiidaciibriinidriunctUfhaniiscbhibereimpetus,qU-ando'temeriidtiS ei impUdeiiticepletiti.suniqffri:dicutiiuf
omiiia. Dicunlur aulem summa cum impudentia el arrogantia; ul nunc quidem quodausi: lidcteiiusnon' sUtii,
ausiiri-siiit: uScjUetideo limtMiCbtumiiialititiiibti jdniamplhts cltitii lemiefquesimplicibkbksirisidM sediit
quM siimiiiuriidiiiiiiUrilpoiesialetn:litibedP,riuiluirifioti facht\is sii ptittalufa; suinpiocjuesibiiii omiies*inipenoj'
legeb pfmscriptura; rid pladtasiia quosvispeitraciura; obedieritiani subitam flacjiidiura; cdgiiitufacaudas; pce
ntiia diligehtitifibuspietalis cuitoribuSexacturd; et liunc tiuideriiinvbiuiutd iiijuiiis; pairia ptilsaium dtierutn^
hiiiCaccusaMnum iexturaidqueos j iiiuin de dig.uiatis sum grddu deiurbtilura; diium dejectufa tiuddciti; tiliiiri?
vocumiiianium apipuilis in nussamlritclura. Taceo vinculcf,cafceresymufctds, iriftimimixfflagell~a,vm'efabilia
cmdiumspeciaculu; aiqueliujus.ttagoedicemuiti saefotum aritisiiles auctofes<Sunli OCa&daciammimiriesuerafri!
o inioleranda: jurd! peraciuris sdcra_\aui docturis bldndisiitria illU iii ore esl stilulutidVpdx oiririibus.ffieiBL
cumsint ThepdorfelifetQrleiitAliuhrquefelisparia,-ebdehilfeinpQfe pfQctildubiochihposil'1dici deheht.
Dum-hsecin Qrieriteêriihtur. Cyfillus synodo CbnstantinopolitanoeMS5__mia_io^'_ie'fespbhidit; illi gVattiia-
tusde'coristituto.antistitfe;isturii laudibps' exbrntihSVetMflde.edbctumvmbniii_f ad remLbehfegefeMahiih-
foririXiis".Utraque 1respohsib venit Crihstahtinopo'lijfi'j! Qpihor.ictfm'lirbmilia,paS__S^li;,'id:esi; cifca iinfem No^
vemhrls aiit bfecfeihbnsihitia'.:Eodfemveiiit,; quatuor totis pbst mehsib&spGffilestihfrfespohdentis qu_._(fiiplex
epistols;; qusfeTibet 1
eniriSdata .legituf idibtis Maftiife;ahiii 'feohsequehtls",'Jbarihe et EpictelQTesiraantibcSfesthhi'
dieift'Paschatis' stfa' in< Ecclesia'Celfebfaf:e,: CtfhiriatalemWminTRbm"* pefegisseni. ffand,;ait^ Cceiesiinusi
soiiicitudiriein nbslram' ptceSMtesprbbdtunt Deo'aiiiabilesjiliiei cliafi'ssimi,,d{qrii';driiiriis' ribMfisaccepiissiini,
Joaniies pfesbytef ef Epibtettlsdiriconusi'qubs tevefsos ddvbs festiiiaid fefriisiinus'';sffit^ciimshchfdgeiiies; iii
quosdiebus Doniinicmtidimlatis accipimus,'resiitteciioiiis:DbminUmteriipbteteddefmrius'
ANNO
ccccxxxu.
Cur pbrro tres fefe mensbspontiiicisresponsum'clerici urbis regise exispectavefiiit;caiiâfuitpfocul dubio'

invaletudb Gofelfestini,qui VigfeSihio secundo die a scriptis littefis niigfavit ad Deuiri.
Irihis verolitlefis sanctissimi pontiflciselucet Vigilantiapaslbralis iri'pfbmbvfehdaEEclesisepace; apbsib-
licus vigorin proiligandis hseresibus, disciplihaj sliidium advei'sus aiiihibs effofura peitihaces,' mahsiietudb
ergapceniientes,' etpaternapietas momrifes.Sfehistaihen optihii, ctipiehtis'dissblvi-et esse ctiih Clifistb, vbtis.
uiiuth deeratj illudque quasi victofioe riecfessafiaqubedainabs~olutibjhimifiitti:,'pax Ecclesiffe,commuiiib Atitib-
cheribriim cmh aliis,; et Nfestofiidfepoftati&tiltfa mfetueudi mfetas; Id ab imperafbffe pbstulat vefbis, ut a
summo,ponlifice,'eflic"icissimis:Obsecraniusei posciiiius, stib illius ihvocaiibiiequeiii coiilis, fidei vestfte, ui
qimd consuestis';riftnd prmsteiis. Niinc enim esl bmriis 6'ppoiieiida cuslodid",rie rtipax lupus bvitibus Potriiniii
gtegh; cum smvieritexclusus, furSus'sefperilmottipsiiad inSiiein pefveiiiat driiiridrufri,effossis qua potesl parte
curii pfbVdcestim
cuiiicuiis : }icc'-enim<poteSlquies'ce're',< rdbidits cupiaiincubafe. MuninieiiSdnU, femedia prcebeie
saiiaridis; vallate murisfi'dei vestrm teligioiiis cdtlidlicmventaletri, pef cjuoSet credeiitesmuriiti sirit; el tariii se-
quacesefrorisîionaudeatit iniroiK. Hic pleiiusviclotimvesttm frucius esi, tiiliil:felmcfUereqiiod fufsus Dei Ec-
clesiadebeal formidare. Quem igituf univefsorutriejeciiseiiteiitid saceidbtuiri, iri pfmdicatioriesicfileitjdpetdii-
taiitemyeumvesttd clementitiab oninisocietatereiriovedt,til facuiiatetn aVtquosperAeiidilioii liaberii.
Neque vero pius princeps pati debuit, irritas esse opiiihi Palrikf pffeces: qiiaffe aidhibitoiri cbrisiliurij"
Maximiano aliifequeepifecbpis;et clerb CohstanliiibpolilahteEcclesioe, de pace irieuiida ciim Cyfilib^ ^fefipsil
iil PR^FATlS" INSE&UNDXM PAKTEM't>PE§ljsi;lil^Rlf" MEiieAî.bttife. lU
Joaniii Intibchepo, Acacio"Bpfpeijsi, ei"SimeQniStylitfe': JpanniIqiiidem; u| iii cohcpfdiam ênirei; ajiis yef^
dubbus, pt sujs precijius apud Dfeijra
AristQjaus iribunus, cvjmpotestate, ipissus, imperatorias Jitteras detpiii, utrjjmgup antistitem c.Qaeiuru.s,
aut per s.e conspirare in. conditioiies pacis, aiit. Nicomediain venire, iamdiu ibidein.ipojâiuros, sirie spe
videiidi pfincipis, quamdiu concordes nop fofent'. Sanctio. ThpodosiLcaret.qjiidera opinino tejnppris pota~;
mense tamen Aprili datam.ex eo copstat, quod,.dum daretur, nondum" Constajiiinopoji au.ditnjn esset de;
morte Ccelestiiii, quse conligit die sexto Apriiis. Dumpfmdicli, ait imperatQr,^pjscpp^spoiirfereuf siNeslqrii
deposilioni subscribeies, illiusque dqctrinqm qnqlhemqtizares, fore. ut otnnh qHercqlignisnmteria mqx e medio
iollereiur,-Cyrillusquesflncthsimus Alexandrim ephcopiis, cutif suis, et sanctissimtfsCcelestinusquqquegloriosce
Bommepiscqpus,-qc reliqui omnesj,quotquot;ubiquesunt orthodoxmfidei sqcerdotes.,cutn iuq pfelate. ad copimu-
niopem redirent,-etc: , . ,,. '___ , ,.._....'.. ...
Joannes, acceptis maijdatis, concijium coegit apud Acacipip Beroensem,, sive Anliochioetunc ille adfuerit,
pt erat solilus, siyepotius Beroam Joannes ipse adseiiem. cont.endefit ciimsuis episcopis: quod fexTheo-
-doi;eti,verMssuo loco conclusimus. t
- Lectis in concilio
djvaTiJiussciipiis, quibus imperabatur consensio in .dejeeliQnemNestorii, ei dpgpjaluni
ejusdeip dajnnatio, atque adep confessip yictoriae a. Gyi-illqbbteptse, nipuip quantum cpnimqti Orientaljura .
ankni fuerint: re tamen deliberata, placuit, nbn prius imperata facere, quam omhes ialiendi artes exhapst;
essenl.-Cpnstitutuni;igitur ut Joannes quidem per se rerii pacis ageret, neculla.ratione cQpiraltteret ut Nico-
mediam ife cogeretijr;; CyriJJusverp ad condilibriescallide, adigeretuf, quibus Qrientalium lionori esset con-
sultura : nempe ut omnia ipsius scripta abolerenlur,, opmesque uni Nicasnseconfessioni subscriberent.; Postea-
quatn vero, inquit Gyrillu^ (epist. qti'Acqciuin), Otientalibus tegium decretum expositum. eslt et tapiquam
faclum ex eorum episcopprurnsenfentiq-, qui Constantinopoli qderant; concilib nescio quq, apud sanctissimum
piissimumque.Berqensem ephcopum Acacium congressp, scribi ad tne curqrunt cpnveniionis tnodum, idesl,
sanctqrum Ecciesiarum pacis,- nhi eo mpdo, quem ipsi prmscriberent, fieri npn debere; eralt autem eq peiiiio
grqvis ac molesta: vplebatil eriimea qmnia qboleri,-qum vel ephtotis, vel tomis, vel libris evulgaveram; et sgli-
fidei,.quce:a sanctis Patribus nostris Niccemedita fuerat,<consent_\K,;.
AJjsurdoeejusmpdi.;condilionesproponendse visse sunt, priyatjslitterisquasAcaciusJJeroensis,sic tamqpam
pacis sequester, Gyrillo seriberet: ut si reciperentur, propter auctQritateni scribentisj Gyrillus:victoria exci^
disse videretur; sin repeHerentur;-jocus esset jam ealumniocCyrillo facienda; velut pacis ijiipiico, et ajterius
tentainlee vi_e;qua cogefetur yelinvitus; Scripsit Acacius.Tut era.tdeIibGratum;.CyrilIus yero,%p,
i_n.guit__i.-a_i
isia ita rescfipsi: Expqsitioni fidei tjuqm NitcBiii Patres edideruni adhmremus omnes; niliil.profsus- eqmm qum
in ipsa conlinentut labefactantes; sunt enim ea omnia tecte inculpaieque tradila; neque, iuiuin esl pqst illqm
fidei etiitionem ijuidquam qdhitc cufiosjits ifactafe, Qum verq.recte contrq Nestorii blasphemias scfipsitrius,.'ea
ejusmodi esse:; utnulld tlobis ratioiiepersuadeii possil ulrecte scripta esse negemus, Opusproinde maghesse
ut ipsi juxta pierithsimi Christiqueamanth imperaitiris decretutn,-imme vero sanclts synqdi Epliesinm sanctio-
nem, Uium, qui contra salvatoris Ghristi gloriam pugnavit, eji_cerent;impiasqueillins biasphemias anqthemqte
inseclaieniur; ejiisque depbsitionv coiisenlirenly ac sanctissimi pihsimique ephcopi Mqximiani qrdinationem
' .
apptobarent. ._. Jt _ /-,.
Qiiehtales spe sua-frustratij ilefum ad artes confugferuntfquas Gyrillus ita narrat: His litterhsibi: redditis,
tnisemnt Alexatidriam religioshsimum et piissimtim ephcopum.Paulum Emesenupi, cwm quq diu tiiultumque
de iis rebus disseruil, qum Ephesi ptmtet jus et officiumdiclm [actmquefuerant, Quia vero, istis oblivioni cdii\
tmdilis * iis potius cutis insislendum videbqtur, quai mqjoris momenti qc ponderis emnt, inlerrogavi numquid
littetarurii a piissimb Joanne episcopo altuiissel. Mox ille epistoldinreddidi.t, noneti qum debebqt habentem, sed
olius nbn quo conveniebMmqdodiclatdm : tomplectebatut.eiiim irrilalionis vim polius qudm exhortationis.
atic itaque non acceptavi: Nam cum meani animi mgriludineni, qua fueram affeclus ex iisqum. prmcessetaiii,
l-abipsis Ephesi facta fuerant; excusalione aliquademulcete debuisseiit, tqtitumabest ut idfecerint,ut se quo-
ue propter sacrqfum dogmatum aelum jure optimo mihi succensuhse dieeren.l, At ex riie uudiebani riec divihum
elum ipsos movhse, itec quod pro verilalh dogmalh pugnarent aciem adversum nie cqmponere; sed quod
iominum assentdtionibus locum dqrent, ac eorum qui tum potenies videbanfur amiciiias sibi concitidrerii,
Neqae vero.Paulus ipsfe fraudibus abstinuit : nam cum lilteragattulisset guereTarujjijpienas, paraiuhise
amen ostendit, tria quseCyrillus volebat, suo Orientaliumque:oinnium nomine .inipWe f iitrumque, verb calr
ide, tit factorum veniam CyriJIusobtinuisse pptius quam dedisse videretur, ei Qrientales faCtiim Pauli djssl-
uularfe raagis se causarentur,. quam vej approbasse vel mandasse. Qua prudehtia fraudem,dissQlveritCyrillus
arfat his verbis (Epist. ad Donatum): Cum has litteras misissem, qnimudvertentesse commuriumemrecipere
wnposse, nhi eaqum facere debsbant prius perfechsenl, mherunt Alexandriatn Pauluin.feverendissimuirireU-
iosissiiiiumqueEmisenum episcppum, cjui ad me litteras afferret, communionisquidem instauralionem coricer-
eniesfparum iamen recie diciatds: prm se ferebqnl enimquqsdqm querelas.adversus nbs habere, c/uasitjumdarii
nsacrocoiicilib, nequerecte dicta; neque recle facta essent. Yerum hujusmodi quidem episiolas non admisi,_Sed:
espondi: Cum de prioribus veniam petere deberent^quomodo nqvas iierum contumelias itiferre auderit? Cum
745 PRJSFATIO 1N SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 74*
aaiem memoraluspiisstmusephcopus factum excusaret, juramenloque afprmaret, non esse hoc illorumpropoii-
lum;sedex mera animi simplicitate ad id scribendum progressos esse, charilalh causa purgalionem admisi,-
Cmterumnon prius illum ad synaxim recepi, quam dato libello Nestorii dogmata suo scripto analhemalizasset,
sequeillum pro depositoliabere cqnfessusesset, et ordinationi religioshsimi ephcopi Maximianiassenshsel. Petiil
autem utislh a se omnium religioshsimorum orientalium ephcoporum loco oblatis libellis, nihil amplius exi-'
gerem: quod nulla ralione fieri sum passus; sed una cum domino meo prmclarhsimo iribuno ac nolario Ari-
stolao.duos e noslris clerichmhi Anliochiam, churtamque tradidi tnandans, ut si Joannes reverendissimusEc-
clcsimAntiochenmepiscopussubscripserit, et illam acceperit, tunc demum titteras de communioneredderent.
Aliani rursus artem adhibuit Paulus pejorem priore, ut vel statuta synodi convelleret, vel causas impedilse
pacis ih Cyrillum rejiceret: siquidem contendit unam Nestoriideposilionem sufficeread sopiendas turbasquas
unus excitarat; cseteros episcopos in suas sedes restiluendos, atqueipsos adeo quatuor nominatim dejectos,
Helladium, Eutherium, Himerium et Dorotheum. Scial et hoc quoque tua sanctitas, scribit Donato Cyrillus,
religiosissimum pienthsimumque episcopumPaulum initio plurimum instilhse, Helladii, Eutherii, Himerii el
Dorolhei depositorumcausa, obnixequerogasse ut qum contra ipsos decreta eranl, abrogaretitur: affirmabatenim
pacem Ecclesiarum aliter fieri non posse, nhi id quoquefuisset adjeclum. Ego vero respondebam,rem ipsumim-
possibilemconati, eo quodnos islud numquamessemuspermhsuri. Munserunt ilaquein eodem schismate, in quo
etiam nunc perseverant; neque ulla eorumin condilionibusde pace sanctarum Ecclesiarum propositisfacta esl
menlio.
Orientales, cum cernerent omnes suas machinas infringi, paruerunt tandem imperatoris jussis et Cyrilli po-
stulatis; non tamen ita quin adhuc fraudis quiddam adderent, quo viderenlur id obtinuisse quod Ephesi con-
tenderant, nempe, ut de dogmate prius ageretur quara de personis; utque pars qutelibet susefideiexpositionem
scripto daret, et de duodecim capitulis sileretur: id enim est irapetratura a Cyrillo, cordatius forte, propter
studium pacis, se gerente cum fraudulentis quam par esset; siquidem inde Orientales occasionem sumpserunt
spargendi in vulgusmendaCii,quasi sua capitula retractasset, et in Orientalium sententiam venisset.
Scripsit igitur Cyrillo Joannes, sed ambiguis verbis, quibus non tam aperuisse mentem Arideatur quam
texisse : testatus enim est neque sponte se in concordiam venisse, sed jussu imperatoris; neque alia de causa
expositionem fidei niittere, quam ut"occluderet os adoriri volenlibus; neque unionem naturarum fvum)v
admitlere, sed unionem tantum; nequeVirginem simpliciter QeoTov.ov V.UTUTKUDIVTHJ «.txvyyyrouivaata; ewoun;
neque damnare dogmata Nfestorii,sed vocesnovasetprofanas. Quaeomnia ancipitem facerepossuntsensum:
si quidem sententiam dixit non aliis verbisquam quibus ipse etiam Nestorius non invitus uteretur. Nestorius
enira confessus est, et.eioroxov esse Virginem sanctam; et unitas naturas inconfuse; et nnum Filium Domi-
numque Chfistum; et Verbum carnem faclum; et ex ipsa conceptione templum quod assumpsit sibi univisse,
et csetera quse Joannes prosecutus est.
Dum ita geritur negotium pacis, parthn Antiochia., parlim in -Egypto, Theodoretus aegre ferens rem non
evenire ex animi sui sententia, litteras dedit ad geminum Andream, monachum scilicel Constantinopolitanum,
et Samosatenum episcopum; dedit et ad Joanpem Antiochenum, atqufe Himerium Nicomediensem, quibus
testatur se quidem nihil in epistola Cyrilli reperisse quod videretur sansedoctrinsepugnare, quippe cum in ea
capitulis contraria continerentur; se tamen non posse, etsi extrema qusequeimpendeant, nec in depositionem
Nestorii, quem miris laudibus afficit, consentire; nec dograatum damnalionem subscribere, sine exceplione,
qua significaret damnare se dogmata, cujuscumque tandem essent, ut consuleretur Nestorii personse. C«ji«,
inquit, sdnclissimi ephcopi, qui doclrinam indhcrele analhemalizel, pielatem ipsam analhemaiizare vi-
dealur.
Cum tribunus moras pertsesus, Alexahdria, quo veneral accelerandi negotii causa, Antiochiamad Joannem
urgendum rediret, Cyrillus misit una duos o suis clericis, quibus chartam tradidit, mandans, ut si Joannes
subscriberet et illam acciperet, tunc demum litteras ei de communione redderent. In charta continebantur
tres conditiones pacis, sic enim scribit Cyrillus (Epist. ad Donutum): Cum igitur pihsimus Joannes subscrip-
sisset, cmlerique,qui cumipso illustriores erant; cumqueNestorii doctrinam analhemati&assent,el quod ipsum
pro depositohaberent professi essent; acMaximiani religioshsimi pientissimiqueepiscopiordinationem approbas-
sent, communionemillis restituimus. Theodoretus, ut Joanni non aderat, cum pax constitueretur, ita neque
subscripsit cum aliis; sed in suo secessu turbas meditabatur, immo sollicitabat animos episcoporum susepro-
vinciie, quos etiam Cogebat,velut in synodos, sicubi commodumforet: quamobrem ab imperatore postmodum
jussus est, veluti paicispublicseperturbator, Cyri se continere.
Paulus Eraesenus, rebus utrinque compositis, postquam obtulisset libellum Cyrillo, quo consentifet in
omnes conditiones pacis, non tantum communionem recepit, sed etiam potestatem habendsead populum,
prsesidente Cyrillo in magna ecclesia, homilisedie 23 Decerabris, qua catholice locutus de incarnatione Verbi
et Deipara virgine, tantos plausus a plebe acclamaute accepit, ut non solum abrumpere sermoriemeoaclus
sit, scii etiam partem in primum Januarii diem differre. Observa in vulgatis editionibus sub flnem verba per-
verti, qusesic festituenda sunt. Populus dixit: Fili Theophili,et Alhanasii, ei Cyrilli, Ephcopus Pqulus dixit:
Palrh sapientiariiaudiamus, qum nosttas quidemorthodoxotummentes exsuscital: hostium vero Ecclesim acies
745 PRJEFATIO IN SECUNDAMPARTEM OPERUM MARII MERCATORIS. 746
prosternit, etc. Dicentis verba excepit Cyrillus de more, sermonemque commendans, Hausimus, inquit, iiqbis
aquamex sacro fonte : doctotis, inquam, qui anle nos dhseruit; qui
'" Spirilus
'" sancti lumine illustratus, exposuit
nobis magnum ac venerandumSalvatoris nosiri mysierium, etc. -
ANNO ccccxxxni.
Postquam intellexit Theodoretus negotium omniho peractum esse, scriptumque a Joanne Antiocheno, non
tantum ad majores sedes, sed etiara ad imperalorem, quo testaretur se et dogmata Nestorii damnare, et ejus
depositioni ordinationique Maximiani consentire; dedit iterum ad Himeriuiri litteras, quibus aninii sui impo-
tentiara simul et faclionis fraudes prodidit. Ad ipsum quoque Nestorium epistblam misit, quasi pignus quod-
dam susein tuendis hsereticipartibus pervicacise.flis, inquit, qumcontra tuam veneralioneminjusle atque iiiique
palrata sunt, nec si mihi utramque manum quis abscinderet, poteroprmbereconsensum, divina procUldubiomihi
cooperantegratia, etinfirmitatem animm sublevanle.Hoc autem etiatn his qui hmc exigunt, cerlum litleris feci,
et vestrm sanciitati, quid eis d me rescriplum sit, exempla transmisi, quatenus agnoscat quod nullum lempusnes
' '
per divinam gtatiam commutabil.
Quin etiara in vicinas provincias suislitteris famam sparsit, neque apologiam Orientalium a Nestorii sen-
tentia abhorrere, neque Cyrillum in pristina opinibne raansisse; sed in contrariam potius venisse;'immo no-
vam fidei expositionem recepisse, Nicsena despecla. Hsecet alia sparsisse Theodoretum constat certis argu-
mentis, etsi nomen ipsius tacuerit Cyrillus, Acacio ea de re monenli respondens. Neque vero contentus his
mendaciis vicinos tentasse, Constantinopolim eadem scripsit, immo et in Epirum, atque etiam, ut prius, in
.Italiam ad Ravennatem, Aquileiensem et Mediolanensemepiscopos, quoeut refelleret Cyrillus, coactus est
Acacio in Cappadociam,etEuIogio Constantinopolim, et Donato in Epirum veterem, litteras mittere. Neque
enim ea pax omnibus probata fuit, tum Antiochise,dubitantibus ex ephcoporumnumero adhuc aliquibus, verba
siint Liberati, Cyrillocommunicare,pulantibus eum errasse, et postea veritatem agnovisse, et culpanlibus Joan-
nem, cur ab eo non expelierit capiiulorum ejus damnalionem; tum Constantinopoli, unde quidam de palalio,
pergit Liberatus, per Eulogiumpresbyteruinet dpocrisiatium Alexandrinm Ecclesimculpaverunt Cyrillum cur
susceperil ab Orienlalibusepiscoph duatutn confessionemnatutatum, quod Neslotius dixil efdocuit.
Alexandriscquoque nonnulli prse imperitia, aut etiam propter improbitatem, obstrepebant, quasi aut Joan-
nes Antiochenus ipsfenon' scripsisset consentanea Pauli serraoni, aht Cyrillus in Orientaliumpartes himia qua-
dam oixovoftia incliriasset. Quamobrem inecclesia, facto sermone, Cyrillus jussil palam iitfasqufelittferaspacis
recitari. Corifessisurit, inquit, Deo amanthsimi episcopi ibi cbnstiluti rectam et sine profanaliorieVfidem,Qum
mtem sctipsitddme Deo amdntissimusel tevetendhsimus episcopusAntiochimJbanneS, qumveego ad euin. re-
tcripserim, Deo favente, audietis. Irrepsit error in notam temporis, quambaberit vulgati codices;~neque enim
die vigesirao octavo Pharmuthi, sed Tybi, factus'est sfermo,id est, non vigesimb tfeftio Aprilis, sed Januarii.
Nam quombdopace composiia sub initium Januarii, aut tamdiu Cyrilliis omisisset:feferre ad populum; aui
'''""
rationis, chr tamdiu dilata sit feiatio, non meminisset? .;
• Ubi primumpax composita est, Cyrillus Ct Joannes, suis singuli litteris ad sumnium pontificem;Sixtiraire :•
tulertint. Litteris consentanea exposuerunt legati Roinam reversi sub finem Aprilis. Certe apud sariCtumPe- .
trum, et littersein consessu lectse sunt, et auditi legati ap episcopis qui ad diem natalerii Sixti conveherarit.'
Is erat dies vigesimussextus Aprilis. 0 relaiio, inquit pontifex (Epist. ad Cyril,), digna mittente, dignd con-
ventul gaudii cmlesthjudicium iales habere debuit cognilores; et quiares et causa deposcit,locumquoquecqnvenit
non tacere. Adbeatum apostolumPelrum fralernitas universaconvenit. Ecce duditorium cotigruens auditoribus,
conveniensaudiendis.Habuerunt coepiscopinoslriillum congratulationistestem, quemhabemushqiioth exotdiutit;'
sanctmnamque el venetabili syno.do,quam natalh mihi dies, favente Domino, Congregaral, quia sic credendutn
est, ipseprmsed.il,quandoquidemprobatur, nec spirilu, neccorpore defuisse.Adfuit palmm, qui corilenlioni tiott
defuit: juvitanimorumvolanostrorum, qui videlsymboloprimumiritet apostolosttaditodetogari: non passusesl
nefandumcaputgaudere solatiis, nec lurbari diu sivillutulento gurgitefontis illius perspicui puritatem. Ad JIOS
reversi fralres,adnos, inquam, qui morbum communistudiopersequentes,animarum curavimussanitdiem. Et
siiM. Audiyiluniversafralernilas; qumad natalis mei conveneratdiem, eic.
Nestorius interim, in suo secessu monasterii Euprepiani, nori desinebat turbare; sed cum esset superbe.
miser, audebat, deploralis liCet rebus suis, sperare pristinam dignitatem, ideoque coactis amicorum coetibus,
colleCtisqueeorumdem munere opibus, parabat uhde posSet aliquando redimere amissara aulicorum gratiam..
atque itapergebat hseresimfovere, suisqueinpartibusretinere proviuciseepiscopos, clfericosqueplufes.: quin
et conciliabat sibi non paucos, et eos maxirae, quos vel Cyrilli odium, vel invidia in Joannem, yel pacis inilse
tsediumurebat. -
Jam quartum fere aunum exegerat, nihil remittens impise sollicitudinisin procurando negotio, cum Joan-
nes pertsesus turbarum quibus provinciam suara scindi videbat, indignatusque sua monila pertinaciter a Ne-
slorio contemni, atque etiam, ut multi tradunt, imphlsus studio fldei, quam peti tandem agnoverat, fconyersa
vetere amicitia Nestorii in justam pacis lideique ultionem, petiit ab imperatore, procul amandari maloriiia
auctofem, nec segreoblinuit, annitente Proclo, qui Maximianosuccesserat in sedem Gbnstsnlinopolitanam,
' "' ' "
PATROL.XLVIII. 24.
'riiii , T*y#_&ij6 IN M^
bfepbftatlbhis pdiciuih;~hêtuf in guiiiiaparte ebpcilii JEphesini,capite i2 editipnis.Peltap».; .deestin Bi-
iiiaha etfegia,' fefertiif "'^ ver.o tempbris nota : unde factumui, Baronius, cum
in inscriptione apud Peltanum legisset, Anligraphwriidecreii impcratorii ad Isidorum prmtorii prmfectumcon-
sulemque, de exsilio Nestorii missum, ad eum aniitiin TOtuTefltquo Isidorus consulatum gessit. Verum cum
Nestorius quatuor tantum annos in monas.terio.Enprepii ante exsilium-egerit, cuinqueloiige probabilissimum
sit, hbii' pritis edltarri sapctionem dfecbihburendis Kestdrii iibris, quarh de Nestorio deportando, edicium p,uo
de agituf perliriefe ripbftet aid.ihitium apni: 455, siqiiidem aiteruro, de comburendis libris consignatur in co-
dice Tlieodbsianb iii. iibnas .Atigusti; in .Justinianaj.o
' III kal- Augusii, Tiieodosio xv et Yalentiniano tv
AA. "cc. _ ' .: ; ;
; "_"'
Dfeportato ih Oasliri Nestbfio, ejiisque Tibrisigne damniilis, tentayerunt, nihilominus, qui bseretico adhsere-
bant, eflicere, si qua ratibne possent, ut ijijuriara passus Nestorius crederetiir, et librorum jactura sarcire-
tur : cuin eiiim eb vel iinico, veTprsecipuo.capite. daranatus esset, quod nova de incarnatione Verhi, Patri-
busque contraria doceret, IJiodori Tarsensis ei Tiieodbri Mopsuesteni, virornm fama ceiebrium, et inpace
defunctorum, libros sparserunt,. aut certe colleclanea singulis Cyrilli capituiis respondentia, Nestorianisque
consoria,,eaque, ut ab omriibus Iegi possent>in ipsani quoque Syrorum Armenorumque et Persarum linguam
verterimt. Hac autem arteiisi sunt, ut procul a primis sedibus negotium ageretuf prhnum, ne facileinter-
vefti po.sset; tuin paulatim inde, cuiri dogmata videri posserit multitudinefirmari, ad majores Ecclesias su-
breperettif. Erarit vero hujus consilii auctores duo prsecipui, Theodoretus et Ibas, societate studiorum con-
junctissinii, fet dpctj-iha nobiles; ille episcopus, iste adhuc presbyter; uterque pariter Cyrillo infensus.
Thebdbfetus episcbpus Plioeriicioeperveftendis smdeljat, Ibas libris in peregrinam.iinguam vertehdis; ambo
tufbandse Ecciesiafuni pacl.
Acaeius Mfejitferia_~ei Rabulas Edfessseepiscopi Armeno.sscriptomonuerunt de cavendo hseresisNestorianse
vetiehd, qubd sibi prbpiriatiiiri accepissent Thepdofi iibris. Admoniti illi convenerunt, et ex synodo.presby-
tfefos dups, tfebritiuiriei Aberirim CorisiantipppoTipiadjProcium miserunt^cumlibelliset Theodori volumine
dbceri eipetentes qiise docirjna mellor, Theodori an Acacii, atqpe Rabiijoe:: fecerant enim ipsis dubium Cfc
licioe episcbpi, Acaciuih et Rabulain.inviaia scripsisse pausati. Proclus re diJigenter examinata,; misitcele-
brfem ad.Afinenbsde jncarnatipne epistolajn, quain et Jpanni Antiocheho probandam direxit; in eaverp, etsi
^heodbf.i,dogmata,.quse et retulit, tum pef se rationibus, tum subjunctis Patrum-teslimoniis. egregie refelle-
rii,,tacepd,um tameri Thebdpiji rioniejiputavit, propter fatnam viri Oriente toto celebris. Atqufe,hinc ortse: gra-
yes tufbse, mohacjus' ex Armenia in Orientem ferehtibus, imino et in urbeni.regiam,;excerpta',.qu,sfedainex
lrafis Thebdori, qpse, si jpre dajnri_itpsesset NesiQfius, non ppsse.quoqtie cura.suoauctore non danipari con-
tendfefeiit, Hiricf.et guse^tio de ribjpine Tliebdori commovit Ecclesias; Dicitpr enim^.Cyrillnsscrip^sisse-itreslir
bros: iii f hebdpfum| pjjuriiin Diodbrum, qiiibus riominatim utriusque dicta referret atque conyelleret.Joarir
iies Aniibclienus cbegit s_yhodiim,ex qua tres epistolas dedit, quujusThepdprum.defenderet;. Proclns ihrsen.
tentia. pei-stjtjt, eaque. scintilla videri pptuit tunc temporis sopita, tribus; magnarumsediuraepiscopisi .Cyfillr
Jbanjie ac.Pro.cio_,. nop. i|appst vitafuncti.s, donec tapdem erupitin .incendium,)cui-TestingueridopM1fuit sbla
qjifpia synodus, Th^&,ri,r,Ite.fe^
Nbnnuila excerpsit Mprcatof.ex.Thebdori libris^de Incarnatione,.Latinaque-facta.-snisr Op.eribus inseruiti
Eaiii ob fem"ffislofise'hp^ tiabita est: quidni ehim et tunc •laboremliunc.suscepit ilercator, cum
veraProcTb tpmus,,sivp^^ vel mohachi .Armenii postea Constantinopolim.suis
quereiis iniplerepi^ .,*.,,
Deportatus igituf in Qasim iinpius.Christi liostis, Jongam scripsit eoloci.miseriarum-suaruinhistoriam,'
ssepiusque, prQpier.barbarorura incursipnes, liabitationem mutare. coaetus,.malis tandem. confectus'.est, et
vermilius deies.tabiieni linghani depastis, infeiiciter periit.(o).
'' esi" qiiahi mhlta tje- Aquidem prima.pars qpse.afine anni 428adJ.oyemr
(a) Ex hac' pf_ef£itibneapeftiim
Bintih editlbiiibus- vulgaiis- coricilii EpTifesifii,eiia:_ii bfferaanrii'.&[)'scfjpta!
-
surii cbriipffeiiendet';,secuhda,
Romana, regiaque, immo et recentiofe, cum eaUa- quse ab hbc merisfe Nbveriibfi ad diem- vhjfesiihum
men npn rainusadhoc concijijim.pertineant, atque. SfeCOndumJmiiiannii^SljOô^dieihchbataestsyno-
ctiam magls necessafia. sjht", ûarii qusfe;habentur. dus; .tertia,..,quse, quatupr consequentibus.m.ensibus
Apertum fetiaihqtiahi'^^riefttifbaltecollbcfeiiitifoihhia iiabiticbncijii; quafta, quse<a.flnearini 431 ad.ipsum
fere in editioiiibusipFseiatiS;, et;qferaiioiieipfeftuf^ perie ahnuhi; 437 aiit* feiiam 438i Qiise dekiint iri
Batio tolji possit, cunctaque,suum in ordinemre- edilionibus'vulgatis; astefiscis not^ritur.'
stjtui.
Videtuf efgo iotum opusdiStfiburdfeberfeiiuatUbf PRIMAPAR&CONCffillEPHESM,
inpartes, quarum priraa, quse antecesserunt indi- A /me antu 428 ad diem 19 Novembrisanni 430.
ctionem: .conciliii.ejus.qpe.indicendjcausam; dederunt; * Nestorii sermo
secunda, quse_abindictippe adprimam usque actio- priraps de,incarnationeDppiinica,<
lifem acciderunt; teftia, qhsfe ioibcbficllii ieiripbfe; sfeti dfe.yirglrifeopaf tti, dictus die 2S Decembris
postrema, quse coiiS6cutaûrit;'ad pafefemusqtiej Ec- * ahhi*428i-Latirie tarituin:
clesiafiuti, depQrtatioiiemqu.e.'Nest.orii:,atque ortas Ejusdem :s'ermo seeuhdtiSi vfelutadvefsus Afiaiibf
in Armenia turbas, compleciatuf, Optis igilur totum- et Macedonianos , Jiabitusrsiibjinitium mensis Ja;
continere dîet negotlum dfeceih'fefe"a.nhbfum: si- nuarli anhi 4^9, GfoeceêtLaline
749 :PB2/FAT«Q INSECUNCAMa^RTEMtOPERCMMAMl MISRCMORIS. 3S0
* *
Ejusdem sermo tertius de dogmatesseuSMystoiia,^;A-Ejusdem<epistola?ad,'JoannemAntiocIitoitim^G^flii,
paucispost;diebus,.G. L. ...".' .,' eodemtempore. _ ,,., '<,
Obtestatio publice proposita adversus Nestorium ab rEpistola Gyrilli ad .Joannem Ahtiochehumi, riG-1 *___,.,
Eusebio, tunc cajisarum patfono, postea Dorylsei circa flnem Septembfis.
G, L,, circitef ihedium Januafjtiih. Ejusdein fepistbla,ad Juvfenalem Hiercisblymitsfriuni,
"* episeopo,Mafii~Mercatofisile discfiiriine ihifefilise- G. L., eodem tempore. ; 3
Epistola
resim Nestorii fet dogmala Pauli .Samosaierii,"etc., Epistola <Joannis Antibicheniad -Nestoriumj ffiiSL.,
L. eodem fere tempore. .'',.'. sub flnem Octobris. V ,... '.
Sermo prirrius Nestorii contra Pelagii'et ^Cpfelestii '*}Epistola!terliaCyriHi;ad MeslPrium;cum duodeoiin
'errorem, L. interpreie M. Mefcatore, initio'Qua- anathematismis, G. L^ ihteipreteJM.iMercatore,
dragesimse. .rdieS Novembris. , <. ...:.".'-.. --•:;<
"Sermo secuiidus ejusdem ip' edsdfem.,;ii\e; -cleiAdam, Ejusdem epistola ad clerum popuTum;queiGbnstenti-
ad populum, L. feOdepfinterprete dieibfie sabbati. Jnopoiitanujn,^ L.;,<sfebdem.teinpbfe.c,,;,,.
:SerpiO'tertiusiejtisdem inîisecvefba<: Si<fiiius'<Deies, Ejusdem epistola adaiiQiiachos.CbnstantinpptjIitanos,
etc, G. L. dietoominic. ' G. L., eodem-Jempbfe. ;;
Oratio panegyrica $&pcli iiabita sedente NfestQrioin SECUNDA PARSÎMJIEII^HESffil,
magna ecclesia Constantinopolis, elc, G. L.,-die A die 19 \Novembris ad diem 22,JfTniifqnni
2SMarlii. antfi.AfXf>
* Eadem oratio cbrisegueriih,
* interprete Mario Mercatbre, L.
SermoquartusN.estorii', .qui extemporalis adversus,,_ * Exemplum sacrse ad omnes episcopos, qua coricilium
oratioiiem Procli, L.* eodem:die, *B indicitur, G. L., die .lflJioyehibris.
* Sermo
quintus -Nestorii, qui sectindus adyfersus Epistola imperatofis Thebdpsii ad Cyfillum^G, L.,
Proclum G. L., post festa_pasebalia.
* Sermo * eodem tempore. ""'-..'
sextus Nestorji, .qui iteftitts adversus Pfo- iEpistoia tertia 'Nfestoriiaid^.Cbsiestihhm .fL./in-
G. M. '
clum,
* Sermo L., paulo post; * terprete Mercatore, paucis post diebus.,
seplimiis Nestorii, jpii iquartus ""adversus - Ejusdferiifepisiola ad'Cofelesiiura ^Pelagianuhi.vL., ''
Proclum, G. L., paulojpost. , eodein
* Sermones Iritefpfete, ebderiiiferfetenippre.
Epistola CjTilli episcopi Alexandrini iad rinonaciios guinque Nestorii, 'G.JL., ~ ihcefib:ieiii-
jEgypti, G. L., circa finem Aprilis. " •^porfe. ..'..''.':.
Epistola prima Cyrilli ad JSiestorium^»G..'.L., ^circa in
Sernjo duodecimu.s pcclpsia :habitus a'"NeitOTlo
finem Julii. ._ / .post acceptasCtETestirii pt JCyfiHilittefas iflfenun-
Epistola prima Jfestorii ad fiyrillum ;per Latiiporiem tlatorias, L.,îriterjpfete 'M. Mefcatoffe, dieiSJDe-
,. presbyterum et monachum, G.-JL.,'cir.citerdriitiian jcemliris, , ;' .';
Septembris. "viSermo dfecimhstfeftius diecohsfequfehie habitusa
Epistola prima .Nestoriiad S;:!GtBlestiflum'papain, ..~ ,-Nestorio. .'.......,.....,,. V. .',... .'.. .
L., eodein teippore. ,.i .-
* Commonitorium DtiodfecihranatbemStisniiâ'^
MariifMercatoris.iad impefatorSn vsjti, L., interprete M. Mercalore:,~^tib
"" ' iiiitipiri,Ja-
. Theodosium, etCi,rL.,'.;Circiter;aiitu!!nnumi< "husifiianri.'45i. V-, '.''.''.'.'''
Basilii diacotii .reMqnoruihque;<monactibfum;suppli- * Eorumdem, analhematismpruij]^reftiiatib ;jief ,!Ma-
catio ad Theodosium imperatofemyfi/JL.VjeQdem)}r riumMefcatbreih,'^ '<';
tempore. '.'•. CJyfilliêspoBsip-ad .opposiljoaes OrieiitaliumVfe.
Epistola Cyrilli ad eos perscripta,Jqubr.uiri Jitteris L., ante^JtiadragfeSipiiirii. • '> ";•';
notatusfuerat, ptc.jG.L.,;eodem.|emp.ore.
* Homilia Ejusdera resp.Qrisio.adr©bjecliones.''Ihe6d©retii;_G.
paschalis 17 Cyrilii, G, L., "cif.citer N o- L., interprvcMascaiQre.;;ii:;i;-,_,:..; . ;,_ _..;._.;.;
veiiibf em.. ''''"'....';. ':"".''" "7 .'.. '.''!' Ejusdem adversus Nestorii.JJlaspheraiajsicontfadJetio-
Ejusdem epistola securidaadSfestbfirini,:<Gc,%.,'m- num libri quinqpe, G. L., eodeip.tenipore.
terprete Mario Mercatore, .ctfcairiiiitiria^Feijfuarii Ejusdein epistbia.~hd'ciefurii etpbpuitim Alexahdri-
450.
* anni 'hum c Rhodo irisiSIiai,
. . :,, G; L^^bifcitfef;-AscerisTOneni.
Ejusdem epistola ad;stios!Cbpsiaii^ Ejusdem ad eosdem epistola'"'"'ex urbe-Ephesiha,|;" G.
':' :VV "'-'- r
' G. L., emendataPx vprs'ibne"M5fn-Sefcsrtbris, L., •circiter-Pehteebsteh.
febdfemtempofe. Sacra imperatoris ad Sanctam sjTiodumêfîMhdi-
Ejusdem ad quemdapi Nestprii ,studiostim„,vfi. L., dianum cohiiteih, G.;L. ,<jpost festa.pasehalia ab-
forte eodem tetnpore. ,'..'..'..'.. V, * soluta. , ,..;„.;;.._..-.;:; .; .;<.,-;>r.j,.f.-:; '
'Epislola secunda Nestorii M' Cyriiitim, ;G.'JL.,:ihter- Excerpta.seu deflbrationes *Cyfllli exlibfis""i^festo-
prete M. Mercatore, cjrca fijiemMartji. r rii ante raitiumi.synbdi,'^G.'L.,
' Ihtefprete
"'
M. Mer-
Ejusdem epistolasecuhda adS. Ccelestinpm,%.., «0- * catore. ''': -,: </ - '
dem tempore. Ejusdem-scholiasiritegra^feInc^rnatibneVlJnigeriiti,
Liber Cyrilli de rectafide adThefedbs'iiim,:G.L.,~t.ir- * eodem interpMte^L.âHWra^rriajorl «iîafte.
citer Maiuin. j. Cyrilli eflcoihiupi'virgijiisîG;''Liveodem tempore.
liber ad '
^Sfermo AcaCiiMeIiteiii;deiricarhatibne,-G.fii.,iebdfem
Ejusdem
* Joaimis Cassiani regiiias, *G.L,, epdem'tfempofe.
'
libri sfepieih de jricaf nationfe, tempore. '.•'
ineiinte seslateRbinam allati. ' Sefrao Tbebdbti 'episcopi sAliCyrife <9eWatiyitate'Sal-
Epistola Cyrilli ad S. Go2lestintim,(fG.-L.,«irciter /vatofis, G.'liijrfebflerailempbre. •
medium Aprilem. Ejusdem liber de fide ad reginas hactenus * 'Gyfillo
ad
Ejusdem epistola AcaciuiivBfefoensfemepisCbpiim, tfibuttis^G.l./Seodemitfeihpoffe. ;
G. L., eodem tempore. Homilia Cyrilli habita inieihploJoahriis-evahgelistse.
Epistola AcaciiBeroeiisis ad Cyrillum, G, ij.,.cifci- *Homilia:Thfeo'dbti;ibIdem4iabita.
1 ter Junii JBnem. PARS TERTIA GONCIEirEPHESINI
Fragifientuin synodi ;Romaii_ea Ccelestino b.abit_e A die 22 Junii adfinem fere Oclobris anni 451. .
III idus Augusli, L., fex libro n Arjibbii Juriloris,
de conflictu cum Serapione. Actio ptiiha baliita dife22 Juhli.
Epistola S. Coelestini adCjTiliuin, G. L.,:eo;dem Epistola Capreoli .Carlhaginerisis episcbpi aad ian-
tempore. ctam synodum,G. L.
Ejusdem epistola ad Nestorium, G.,L., eodepi tem- Sfententia depositioriis a sahcta!Bynodoqn;jNestoriura '" < '•"'" ' ' '
pore. lata. v
Ejusdem epistola ad clerum GQnstantihopblitaTium,. Epistbla sancise-syrifediad 'Clericos''etoeconpmos-Ec-
-iLG.-Li j eodem-iempore. clesise Constant.inGpoIitahoe,~; G. L. -
751 PRiEFATIO IN SECUNDAMPARTEM OPERUM MARUJMERCATORIS. 752
"
EpistolaCyrilliad sjios Constantinppoli agentes, at- A Subscriptiones, G. L. ,
* Marii Mercatoris refutatio symboli Theodori, L
que ad Dalmatium arehimandritam, et alios, G. L.
. Nestorii relatio ad imperatorem de gestis in prima Actio 7, habila die 51 Julii.
actione, G. L. Suggestiones Cypri, G. L.
Epistola Joannis Antiocheni de via ad Cyrillum, * Episfolae 62episcoporum sancti Leonis caput 4, de Juvenalis
G. L.
Relatio' sanctae synodi ad Theodosium imperatorem Decretum Hierosblymitain insolentibus ausibus, L.
. de Nestorii depositione, G^ L. syno.di, G. L.
ad clerum Con- Canones, G. L.
Ejusdem synodi epistola populumque Ephesinse synodi epistdla ad synodum in Pamphylia,
stantinopolitanum, G. L. G. L. - -
Cyriili homilia, cum synaxes peragerentur, deposito Definitio sanctse synodi contra Messalianosr etc, L.
Nestorio, G. L. Supplex libellus Euprepii, etc, L.
Ejusdem homilia altera in Nestorium, quando septem Acta sanclw
ad sanctam Mariam descenderunt, G. L. synodi mensibus Auguslo, Seplembri,' et
Homilia Rhegini Constantiae Cypriepiscopi, G. L. maxima parie Octobris.
Theodoti homilia lecta in synodo, Cyrillo praesente. Obtestatio cleri Constanlinopolitani pro sancta syno-
G, L. do, G. L.
Cyrilli epistote duaead Alexandrinos, G. L. Homilia jCyrilli antequam traderetur in custodiam,
Eiusdem epistola ad patres monachorum Êgypti, G. L.
G.L. R Sacra per Joannem comitem ad synodum, G. L.
-" Relatio Joannis comitis ad imperatorem, G. L.
Acta conciliabuli Ephesini habiti die 27 Junii.
Relatio synodi, qua respondetur sacrae per Joannem
Conciliabuli sententia, G. L. comitem allatoe, G..L.
Litterse excommunicationem significantes synodo.
G. L. Epistola Cyrilli ad clerum et populum Conslanthio-
Litterse' conciliabuli ad imperatorem, G. L. politanum e cuslodia, G. L.
ad cierum G. L. Relatio aitera synodi ad imperatorem, G. L.
Ejusdem Constantinopolitanum, Epistola synodi ad episcopos et alios Constantinopoli
Ejusdem ad Senatum, G. L.
Ejusdem ad populum Constantinopolitanum, G. L, agenles, G. L.
Commonilorium ad Dalmatium, L.
Ejusdem ad reginas, G. L. * Dalmatii epistola ad S. synodum, G.-L.
Epistola Memnonis Ephesini episcopi ad Clerum Con-
de in conci Apologia Dalmatii, G. L.
stantinopolitanum, conquerentis gestis Synodi responsio ad epistolam Dalmatii, G. L.
liabulo, G. L.
Litteroe imperiales ad sanctam synodum per Palla- Cyrilli epistola ad suos Conslantinopoli agentes,
G. L.
dium magistriahum, G- L.
Relatio sanclae synodi ad imperatorem missa per Pal Epistola episcoporum Constantinopoli ' reperlormii ad
sanctam synodnm, G. L.
ladium, G. L. Rescriptum synodi ad eosdem episeopos, G. L.
Relatio conciliabuli ad imperatorem missa per Palla- Mandatum quod sancta synodus dedit legalis, G. L.
dium, G. L. - Relatio ad imperatorem per legatos, G. L.
Ejusdem relatio secunda ad imperatorem, G. L. ad sanctum Cyrillum, G. L.
C Epistola Alipii
Actio% cdntinensea quce geslasunt in adventu leqa- Explicatio duodecim capitum Ephesi pronuntiata a
torum, qui Roma venerunl die 10 JwHi. Cyrillo, G. L.
. Epislola S. Coelestini ad synodum, G. L. Gesla-schismaticorumeodemtempore.
Ejusdem ad Theodosium imperatorem, L. Mandatum a schismaticis datuin suis legatis, G. .L.
Ejusdem ad Cyrillum, L. Prima schismaticorum petitio ex Chalcedone ad im-
Aclio 5, habila die 11 Julii. peratofem inissa, L.
Relatio ad imperatores de legatjs qui Romavene- Altera eorumdem pelitio, etc, L.
rant.G. L. Tertia.eorumdem postulatio, etc, L.
Synodi epistola ad clerum et populuni Constantino- EorumdemTheddoreti epistola adsuos Ephesi agentes, L.
ad Alexandrum Hierapolita-
politanum, G. L. Epistola
Aclio 4, habita die 16 Julii. num, L.
Homilia Theodoreti dicta Chalcedone, L.
ad
Libellus Cyrilli et Memnonis synodum, G. L. Homilia Joannis Antiocheni post sermonem Theodo-
-,"',"' Actio 5, habita die 17 Julii. reti, L.
Relatio synodi ad imperatorem, G. L. Epistola legatorum schismalicorum Ephesi ad Rufum
Reiatio ejusdem ad S. Coslestinum, G. L. Thessalonicensem, G. L.
Cyrilli homilia in Joannem Antiochenum, G. L. Epistola schismaticorum Ephesi existentium ad suoS
Ac.taconciliabulieodem tempore. legatos, L.
Relatio Joannis Antiocheni ad imperatorem de schi- D Relaiio eorumdem ad imperatorem, L.
smaticis, G. L. Epistolalegatorum-adsuos Ephesi existentes, L.
Epistola Joannis.et suorum ad Antiochum P. P. e QUARTA PARS CONCILII EPHESM.
consulem, atque 'Valerium magistrum ofQciorum Reditus Cyrilli Alexandriam, L.
G. L. Ejusdem Apologeticus ad imperatorem, G. L.
Epistola ejusdem et suorum ad Scholasticium prse- Homilia paschalis 19, velut epmicion de incarnatione
positum sacri cubiculi, G. L. Verbi,G. L.
Relatio gemina Orientalium ad imperatorem per Ire- Ejusdem de incarnatione Yerbi, G. L.
n;eum comitem, G. L. Gesta in ordinatione Maximiani, seu sijnodus habita
Epistola Irensei comitis ad Orientales, G. L.
Constantinopoli ad ordinandum Maximianum sub
Actio 6, celebrata die 22,Julii. finemOcfobris.
Nicsensefldei expositio, G. L. Relatio de ordinatione Maximiani, G. L..
Libellus Charisii, ejusque fldei expositio, G. L. - Epistola synodi Constantinopolitanaj ad episcopos
Symbolum Theodori Mopsuesteni, seu expositio sym veteris Epiri, G. L.
boli depravati, G. L. Epistola Maximianiad Cyrillum, G. L.
Subscriptioneseormnquifuerant decepti, G. L. , Epistola Cyrilli respondentis Maximiano, G. L.
Synodi decretum de fide, G. L. Ejusdem Cyrilli epistola ad synodum Consta.ntifipno.,
753 MARH MERCATORIS PRJEFATIO IN SERMONES 1MPII NESTOKlI. 754
litanani, G. L. A Ejiisdem epistola-ad Maximianum.Constantinop61ita«
Coelestini papse epistola ad' sanctam
• ' synodum, L., - num, G. L.
die!5Martii. , - Ejusdem epistola ad Valerianum, G. L. •"''.
Ejusdem ad Theodosium imperatorem, L., eodem Epistola Sixti papse post pacem Ecclesiarum ad Cy-
tempore. rillum, V., die 17 Septembris.
Ejusdem ad Maximianum, L., eodem tempore. Ejusdem epistola ad Joannem Antiochenum,' L., eo-
Ejusdem ad clerum et populum ConslantinopoUtanum, dem tempore.', ':• ,: \
'
* L., eodem.tempore. Cyrilli epistola prima et secunda ad Successum Dio--
Fragmenta Ubroruin quinque quos Theodoretus csesariensem, G. L.
scripsit adversus sanctam synodum, L., interprete
M. Mercatore, eodem tempore. Schismatica qucedamTheodbreti et Eutherii'.
*
Gesla pro pace Ecclesiarum. Epistola Theodoreti ad Andream monachum Con-
Sacra imperatoris ad Joannem Antiochenum per Ari- * Ejusdem stantinbpoUtanum, L., interprete TM.Mercatore.
ad Andream Samosatenum, eodem inter-
stolaum tribunum, circa medium Aprilem. . prete, G.L. .
Litterce imperiales ad Simeonem SlyUten, eodem * Ejusdem- ad Joannem Antiochenum, eodem inter-
tempore. prete, G. L.
Lilterse imperiales ad Acacium Reroensem, eodem t Ejusdem ad Himerium Nicomediensem, eodem
tempore- - .
* interprete, G. L.
Joannis Anliocheui epistola ad Sixtum papam, etc. _ altera ad eumdem, eodem iriterprete,
Libellus quem Paulus Emesenus Cyrillo obtulit nq,- a Ejusdeiri -
roine Joannis Antiocbeni.. * G. L. ad Nestorium, eodem interprete, G. L. .,
* Ejusdem
Epislola Joannis Antiocheni ad Cyrillum. Eutherii sermones viginti duo.
Pauli -Emesenihomilia prima de nativitale Christi, Sacra depellendo in Oasim Nestorio, G. L., ann. 435.
die 25 Decembris. Sacra de hbris Nestorii non legendis, G. L.J eodem
Sermo Cyrilli post homiliam Pauli, G. L. , - , Jempore.
Pauli Emeseni bomiUa secunda, G. L., die 1 Janua- Edictum prsefectorum de iisdem libris non legeridis,
rii anniM3. "
eodem tempore.
Cyrilli sermo' " post homiliam Pauli, G. L., eodem - Gesia post turbas in Armenia motas. '
die. .
Ejusdem epistola ad Joannem, G. L. Procli Coristantinopblitani tbinus de iide, G.,L.~-
Ejusdem homilia ad populum Alexandrinum, G. L., Cyrilli expdsitio in symbolum, G. L. . ,
die 25 Januarii. . Ejusdem epistola ad Joannem et synodumOrientalem,
Ejusdem epistola ad Acacium Melitenum,,G. L. G. L. .,,.'
Ejusdem ad eumdem de G. L. *
Capro emissario, Excerpta ex Theodori Mopsuesteni libris de Incar-
Ejusdem commonitorium ad Eulogium presbyterum, natioue, interprete M. Mereatore.
-G. L. , , Sacra adversus Porphyrium ac Nestorianos, etc.,
Ejusdem epistola ad Donatum Nicopolis veteris Epiri . ann. 445.
. episcopum, G..L. Edictum propositum a Prtefectis, etc., G. L.
LIBER PRIMUS,
ln qud conlinenlur NESTORU. SERMONESTREDEciM, cum uno Procli; EJOSDEM NES^TORU
EPISTOLJETKES, cwn quatuor S. Cyrilli; MERCATORISEPISTOLA UNA, de Nestorii hwresi;-
EXCERPTAS. ClRILU EX OPERIBUSNESTORII.
MARII MERGATORIS
. .'."."SERVI CHRISTI, . . '^:
"PR^FATIO IN YARIOS SERMONES IMPII KEST0RII
DE INCABNATIONE DQMIWNOSTRIJESU CHRISTI, * J ' V ?
eGrseco versos, ,'.,;.' .^'-W.'-,
Cum ejusdem Nestorii et Cyrilli epistolis et capitulis a sancto Cyrillo de diversiSrNestorit
':, _-';'"': / ';"':'' librisexcerplis. -^'ry^ '-'• - ''^'>::---:> '<'•,y-- *
* MAJUUS MERCATOR servus Christi, lectori conservoC urbis nonnulla ad plebem. blasphemiarum dicta yel
suo parem[Baluz. et parens] m Domino-fidei salu- pcriptaj et Grsecd:in Latifium: sermonemy fervore
em"
;'.<. '•'".•''.-."..:;''.-,.-,
-•;.:--..,' calholicse fidei incitatus,,,cuMyi|ransferi
Neslorii
' quondam episcopi ' Gonstantinopdlitanse bus Iingtt8e;me8e.fratribus/cogrioscenda..atq^
'-: / - '
. '.:''['.:; GASTIGATIONESET NOtÊ/ j ;: ^."'y7;/-"; :, ;.'; ^Vc-:'"'
* Constat ex his verbis, Mercatorem rino eddice sublata, suis singula teinpbribus reddere. 7 J"
complexiun esse trium generum scripta, sermbnes b Scripta est procemialishsecepistolapostcorici-
Nestoru, ejusdem et saricti Cyrilli epistolas, atqne ex- liUm Ephesirium, quod tfsteridunthcecverba'': iV«lfo- <
cerptas quasdam a saucto Cyrijlo ex libris; Neslorii rii quonddrh episcopi;' hbn!' tameri' riiultb post tem-
senteutias,' quas Liberatus deflorationes vbcat. Ea ppre : scripta est siquideni''prbyideiite Mercatore, ut
Ipsa complexi sumuspariter unpjibro; sed'quia coiri Occidentaliuin,cogriitidrierii-Yenirent'siniulf et
dgxMerâtdris caret ordine, visutti estjpejfturbatioiie. condeinriatid Nestbrii, et tdtius causse iri^trumbrita,
7SS . MARII.MERGATORISTRANSLATIONESIVARIORUMOPUSeULORUM. TS«
da\'i,incquibns;verbumde Yerbd, inquantum;fieri-,p.o>Agnipendo, securus quo.d mihi de boc.opere nullus
tuit, conatus sum translatpy exprimere, nqprius falsa- falsafiLnomen imponat.
rjiis magis»qriani, yerus pdsTea,-prebarpr mterpjfes. Scip etiam,, ab istis exprobranda nobis esse aliqua
Da igitur veniain ,,pie, leptorv, sL aut injnus pratio dicta vitiosa, qusenobis vis servandseGrsecsepreprie-
lueulerila [Haliizi ddd'. est]i riut v£rbdrum;ubicumque tatis extorsit. Dicat hinc \Balux. add. de] nebis quis-
îûmptgcmiixnoyitasj, aurem forle perculeril:; elegi qiie quod-volet, seutiat qued placet, ego sapientum
obtrectatorum iinguis magis exponi, quam a vefitate judicip.fretus suin, quibus absque lenocinid fucoque
sensuumexnrimenda; ubt omne est de.falsitate peri- verborum, et scholaribus: nugis,. simplex veritatis
ctthjm.lomiius aberrare.. semper grata est pulehritudo.
Oecupent/igitur; sq;ex -hee instanti; [$«/«« idem] Nune hic ^ ejus '<?primus impietatis in ecclesia ad
isti * nostrt disertuli, ad; singulas: syUabas npstras populumisermoestîn quo de incarnatione Dominica
et yerba rinianda : non id curo, necmaT male lapsus. infeliciter cprr.uit*.
sjErii.tan.das_
iitfper se pbsset uriusquisqub intelligere, quam nie- nittttiemtion edidiV?>
ritp exauctoratus fuisset a generalLsynodo, qiii tantas A Theodoreto (Ikid.), aut si qiiis alius est auctor
blasptiemiasi veldixisset-Vel-scrijpsisset ejiistplsi ad Spofatium : In orthq.doxorumecclesia
a Respicit fprteinJulianum,,aUosqueCoelesliarios., mullas rsiimmodi vbcesedidil.: vNon peperit, optime
qubTUriidisertissmiusruit Anmariiis, iniferpres hphii- j, vir, Maria Deum; sed hominempeperilDivinitatis iiir
liarnm quarumdam Chry^p^tdriii: ridebantilli quippe s.lrumenlum;:iulpavacat gehtilis, qui diis matrem inr
cathplicos -,quasi;'mihus difeertbs, efcerrprem: suurii, ducii(Num: 6).
tuhi sermonis iri scribendb elegaritia, tttm ih' iritef- Ab auctore Pradestinati,. boeresioctogesima octa.-
pretando solertia, curiosis lectoribus, insiriuabanjt. va : Maria solum hominemgenuit. Si enini dixerimus
Attgustiriuiri cefte Julianus, Aririianiis alios, Vekit qiiia hqminem gemiit, faciriius matrem deum, situt
imperilos delicatioris Latinitalis despexerunt; sed genliles. Maria ergp templum Deo genuit, non ipsum,
falsarii crimen Augustinus iuterpreti homiliarum qui in templo habitai (Ibid.j.
Chrysost6mi.Qbjiw"t.(^fc.!i;Coi^./J«Kfltt..coj)... 6), qlfc Ab auclore confliclus Arnobii cum Serapione. 5&-
jicit et Pelagio Hieroriymus(Dia/; 3j.s«6. fin., ei;ej)ist rapion dixit. :. Neslqrii est ista docMna. Arnobvus
ad Ctesipju, etc.^.eutoquefsiiis smgu&;BjlIabis.in8is; dixit'': Nesiorius quwasserii, pm tnanibus liaiieo, si
•<.?
diafi quefituf. jubent judices, recitabo. Judices dixeruni : Legatur
b. Ajnbigere npn licet quia impietatis hicce sermp quod ab Arnobio offprlur, ui possit'Serapionis;si vera
vef e sit Nesterii : ipsi; enirif tfjimitttr ab ohinibus sil objectio, demqrisirarx.Cumgue accepla esset homi?
fere.ejusdem. sevi,scriptqrihus.. hihuruhi a M!.Mercar lid, ad locum lecia esiita': i Noripepcrii'sanctissima
tbfe, partiiri hoc in lpcb,:p&ftihi In cpntoadictibrie Maria deilalem,, nam.quod naium est de carne, car.o
undecimi aua/.hematismi,, id)i; cum, iNsiPiENTisiiMEMest. NoripeperiicredturwCrealorem, sed'peperit liomi-
TRACTA.TUM veCasset: Quid miratniir, ittquit, eumhoc nem Deitatis ministerium. Non mdificavitDeuni Ver-
fecisse de Evangelii testimonio; cum-et-illud-aHud-si- bum-Spirilm sanetus-,quod-enim-ex ea natum esl; de
niiliter violenler attraxerit,,et.abMsussit ad.impietaterp.. Spiritu.sancto esl..Deo itaque Verbo templum ex Vir-
sensus sui, quo putavit evangeticu',auclorilate<elrpbur;G gine mdificavit.iEi paulopost: « Non per se, quina-
ajferri, ubi dictumest: Quod-dk.ctone.nulurn.ebt^caro. lus esiiri uteio, Deuiesl. i: Et paulo post: « Qeodoyjn
est; quod despiritu, spiritus est (Joann. m, 6). Nam- formam honoremus. n
que.Jwc- testimoxmmtadliibuilkin iUo<insipieniissimpr A;GennadLo denique, (iMb. de Script. EccL cap>
tragtqlu,, »» quq, firimo de-uwgineo,pprtu dpsputavii,., -53),:, Nestorius postquam CqnstantinopolitanmEccle-
Oiio in locosic dixit (Num. 7) : « Nori peperii Deum siip ppiiiificQtH. 4onfitus est.,.scripsil iibrhm. quusi de
Maria, vir optime, quod enim de carne nasdlur, caro ihcdrridiioneDornini sexagiiita el duobusdivinmScri-
est, et quod de spiritu, spiritus est; sed peperil homU plurm teslimoniis pravo suo sensu refertum, in quq
nem divinitatis instrumentum, et hominem portanlem quid asseveraverit, in catalogo hmreticorum monstra- '
- Deum. t qitur.
A Cassianp ubique passitti in libfis, de/ Iricarna-r Verum haecGennadu verba magnam faciunt quoe-
tiene, sed in septimp prsesertim (Cap. 6), ubi PJSSTI- stipnem : nam huj"ussermonis de Incarnatione a Ne-
FERCM TRACTA.TDM appellat. Posuisti'.,ait, in quodaik stbfib compositi meminerunt veteres, sed nullus,
pestifero.tractatii tuq/dicens:dNum-.§)) i-qupmam rfi- quod sciam.,,Ubri alterius de. eodem. argumento ; et
vinm naturm iiitago<est hbmo': lianc autem pmjecii hic tanien,quemhabemus, sive serme, sive tracta-
diabolus in corruptionem. DolMtsSKUtpr.oiniQgjnesua tus,: vLx-.quinqueaujtsex divinseScripturse testimonia
Deus, sicut pro staiua sua imperaior, et corrupiam re- prd"h.oereiico sensu coritihet. Qusestio, etsi implica-
~parat irriaginem,et sine semine formavit de virgiiie tia- tisslma-, solvetur suo lpco (In distert. de Nestorii li-
turMfcfsectmdum/illum quv spies semine natus est foiis).;: -, ; -, -;""
Adam, et per hominem humariam naturam suscitat.. "R Adde, quod adversus hunc sermonem scripseririt
Quoniam enim per hominem mqrs, ideo et per homi- viri tres prsestantissimi. Proclus panegyricam ora-
riein:remrr.ecli&m^dUommi^': tienenij de laudibus:Deiparaevirginis;.Cyrillus epistor
;prima ad Nestqrium larinacLmonachoS:iEgypli.et homiliam 17 paseha-
- ,-:;A;sancto.CyjfiHOiin-episj.pla
(Nim, 7) :.£fto}?genim,{uexunt..qmdam,ut,jqni.cpjifi^ lem, aliaque plura; Cassianus septem libros^quos
ten ifimime 'paiiantur quiaDeiis est CMistus, sed!po- idcirco de Incarnatione inscripsit, quia in his pugna-
ftusropyjrtloi) *nai-epyicXeiov Tijff'BeotnTOt,xat miQpairos bat advjersus; Nestqrii' tractatunii de Incamatione.
Qeofopos.Et epistpla tertia (Ibid.): Sed necillud di-: Omn.es,porro Nestorii nomen in dictis operibus ta-
cimus, quod Dei Verbumveluti in homine communi, cuerunt, lohiia cum scriberent, necdum damnatus
qui de sancla,îîne\ mUis,.est,, Jtabita.perit,.neChri=. fMerat,,.immo. nqc publico judicip de hseresi postu-
"s^hpmPjQs^fmsjCredaUfrC}''... laijis." :!:'
„,Ah\ Eusiblq tiinc. caiisafum -patf;qno,pqstea epl- Atqiiehseccausa est;cur in riotis nihiL aliud fere
seqpp Pqr-yfeiijm qbtestatiqne' qjiani:publice prppp- prsestandttiriputarim, quam ut sirigttlas tantpruni vi-
suit,(i^pufU.pqnihMgk.âg.i^l;5)yppstquarii. liabitus fbruriL seiitentias sirigulis. Nestoru' dictis conferrem,
estl&p.gfivi&Qi.yâuius.^S^ <;.'Mqria et icpa,.,ribi vi[iosa:bccurrerint, enieridaTem.
y&kMtf::nwtepeperii,t^NesippM$:< qb<JtyifS; sensu:nqn ,.*.Si,priirius ille;sit;:;ut'revera est, ad pqpuluminV
r&edens (Num. 7) : c Heus tu, bonevir, Maria Divfi pietatisserind, factuiri oportet postAriastasiipfesby-
IMPII NESTORII SERMO I. - 738
757
leri aut DorotheL episcqpi. impias voces, ut yel A.Anastasib traditam. jHomiKam, inqflit Theophanes
ulriusque, yel alterutrius dictuni Nestorius approba- (In Chronqgmph.), de rebus fidei sue syncellp tradi-
ret, Cdmriibiiisque jippulus utcumque placaietuf. tqm inpubtico Chfistianmplebhconvenlu jussit recitari
Quamqiiamnon riemini pesset'venif e iri nieiitem, ftit coriiiit&niem : i Mariaiti iiemq UiitiCitpelDei geni-
sermen.eni hunc nen dJSejwe ab houiilia qnam sefL- irieem; hqmff natnme •Mwia<exsittit', eiPO hoinirie
bit TlieqphaneAa Nesjtorio,legendam, syneello suo DeumgignlimpqMihile-esfr.y :.''
IMPir NESTORII SERMOMS. j
SERMQ PRpiIJS. affert mihi sestaS:spicas,; hiems,;pluviasrgenefat-, au-

trimrius'tributum>in vteo dependiti'' - ^
Delncarjia&one Domini mostri JestiChristi. 4. Quam*inseljualem"eXpûêWteêf-di^tJfy.icî^-
siSt.bnteniducimtts yitam! nqn eftimtsjistentari [Mp-
1. a Dpetriiia pjetatis. est sensatorum in. Ecclesia <lm.<subsistere|mertalesalilier potriissdnti Videiram-
intentio;, pietalis autem doetrma Provideiitise eogoi- •queiin' his- ipsis quanta ndstri; tute|a sit. Facilte fru-
tio est : cqgttoseit namque Dei providenliairi, qui tiientf putf ede cogit dLvifemtimpfe corriiptionis in-
Deum cpgttpverit cprppfiim aniin.crumqqe b' creatd,- digentibus.veiidere; inutabilis vini riatura possesso-
rem. Quetquqt igitttf id neseientes. adorant Deumj rem mefcaturaih inire dairirii tefrore' eqmpellit.
igriorafe eos"manifesftjfti' esjtveritatem : Deurii enim B Imputri)}ilg:Ldtp;.e's;tet fepu|han's;teitijdfL ajirurii,
mala
' < verq, ut scripltum est, ne? qriia relentum onijifipauperi noeet. Quse enim
confitentur sengsse, fqeiis
g(ml(TikT.i;lfy, . edunt [Baluz. Quidfenim me Isedurit] divitiae, si au-
-1. Qportet autem creatorem, horunf euram gerere, fttm suum restringaftt, cuftiea qute mep.ascurit, vejq-
ques- cfeavit : ppprtet dpmfoum iis,. quLbus;ddmiija- dpfe divites compellantur?,
tur, spUicitudinem imperjtiri :Topprtet patremfami- 5. D.ecemmiliiBuS'donisihumaoum genus honpra-
lias donius suseessedefensorenu tam ultinid et fiiiitimp-Ddriiihiâ' Incafnatiotiis m'u-
S.bripar est vita riostfS ad hujus tattli repmihis ner.b decpfa.tttrii.M. Qubriiam eriim- hpriip divinEe
digriifalem : fingit me [Bqjuz.-qdd, deniqjiej in mat im.ago naturse est, ^hanc autem impulit et dejecit
ternp utero opifex Deus,, et iff illis matris [Bofe. diabolriSin cdrfuptirineni' :'«?doiu|t; [JSafe- ddd<.pfo
1 1
ihihi] viscerum secretiS cqnsefyandi' me prima ejt sua imâgirie]tattiqtfam f;. pfq. rijdvpfia.statuia rex, et
sjinima ttttela est. Nascer, et fpnles lactis iuroniq, « cprruptjim relnojyat simulaepum^ sine semifie fin-
Incipip.opushaber&ciborum sectione, et eultrisqu|i> geris dfeVifgine natiif attiVsicht df Adain;;qttiêtipste
busdam1,dentibus videUcet, anriattts. inyenipr. Vifum sinb'semine: figufatus eSt, tuftiarii' gpriefis',ppqfatur
agp, e't.'yectigalis; irijiMeftieftur qreatura ; d^qrsuia restitutiqneni [£ai«^v:suscitatibneni]; per< hpmineni:,
njmique,mepaseit terra, et d.eco^taiflihi Lueerriaaci- 3 b quqnidm; inquit,. per MrriinerrimqrS;-et-per Imrtiineid
cenditur spl;,. flpMis^pijhl:c<v-efriumteriVpttS;attfiBttit, resur're^clioirnWuomrii(lXjor'.tvi'lii)\
CASTIGATIONESfET NOTJS. -.::-^-;
«Serjnqnis sttL Nestppius duas fecit partes; unam dlxisli: :- tJH hie statua, ukiorgtCmmrimm^tuhm«Hbi tuwnw-
die"PfdSideritia, guae tota fere cathqlica videri pqtest^ qmm absitenim:uivhoe aileriu$:'sit,quqm
qpairi.qttariiCassiaiiusin;eanonnihil^^feprehendit ;-al- iilud quod Dominum Jesum Ciirislum-siatum instar
teraiii dfeinparnatibrie-^pniiriica,;
"' q uig, tbtius impjetatis
~" " afflxp^qns:,^nqn quia, DeiMl,sjedquia imagkiDeil adq-
fbiis et drigp' fuif,,', .."" : '-'"";' : rap.dMmputaSfrej.'exDpmiriomaftstatisbrgrinurm fa,-
fianc
h:E'sseiuXoTjem. Leeftcnemqttam-aceîbius.ex ciens , iipnpropter s'e eurn^ sedrptqptetfeumrqui qudii
ce.dieeBeirpyacensiicpnfirm.antsebjuentia,conjwmmiM itteo spirejrac tesonetifoMimnaum.esse,bta;sphemat.
rile.ppnia,etsymjna iulelq esi-.liem iriffa,sustulit quanta ng-- s Cassianus (Lib. vn, cap. 6): Dicis ergo quodiind-
sir'i.iuiela sit. Ett8Jnen; Gafneriiis. bine, ypV girtemMei,. qmim diabolus projecjenatin cbrrdplionem,
ceiri lulorem ut creciioremperieret, Gerberpj). qui^qr pieias:divina reparmif': « eormplain ehim, inquis, re-
reffr BALCZ, ./':r."" •''"":?"•' pqrat: imqginein, \ jam hoc quamsubdolji quod «ii,
.'.'*?"Verrii l?mpu&Gafiierius cuni istic: eder-et verr, ' cqrvypiafri:wpQwkMfmginem,iscilicet. wt persuadeas
mm, GefberoniuS vefb. veris, hon: memiiieEant ver- v nihil plujs,fîsse.meoinquoHmago.repdrabaiuryquam
riiipi.qnoque, dicisttbslantiye,' Plinius, lib. xix,/capi 3; inejtiipsaimagim- fyerileuirepmatmrprmiabdtur.- Ap
aif iubera tenerririm.vemo.esse.,VicteJEipssariumjDji- per: hqc idem-'tantummqdo.vi&esse:Dormnuin, qiiod
'fijesnii.'BALJCIZ.' .'"" '".;."* '".'"',".".""",""'.-""'." ,.-;*'.: Adani^nQiiiptUsrimaginis reparMorem,;,quamipsam,
; .'dXqcumhunc,Ckssianus,ex Gf^cq,yertU,. e^refel* imqginetfi.cp.mumiem.:Denique:qi&d.aya$,>quiikriidlid-
lijt'iri;haeC:yqrba(Itfej yji de lncarii. eaj^. fyiQliq-, r;is,:setjueftlibusrprobas;dieeiis:: Sirie-spirimerfpr.mavit
riiam divinmnuturm imago esl liomo, ete.,,.quse pr"iusr nat^ramsecriridumUlumquisines^
allatasunt. . ,, ""''" "^(.i:" Ifommm hummdrn mturam.suscitat.. »Similem
6 Cassianus (lbid.)r: Itqergoet tu-dicis,;-« Divinqi el:0r< iti;qmmbus etiparemAdm DominurriJmum faisSe' a$±
nqturceimqgp.eslliojrw^;,hanc auiemrpmfgch dtpboltig seris:: iUwnuliqtiesinesemirie ,:ethune'sim seriimer;-
in eorriiptipiwm..Dptitii %$v£$jiO:imqgmejsw D^-,, iidiffi ho.mlnem-sbMm,ktin&horttinenv:Solitdiiiim\,de
sicuilpm siqUi£.s<aairiipeKalo)-.i Dj&\)Pmeti<objieisj,, pen.Iiqc vides ie<diJigenter. caviise' ac- prospmissh rce
ut,r.eligionis nomme menffafis. Sancl^^miriittfs.,-^ Dpminiis-Jesus^Cimsins-,aut<mdjo&irtaliq'ilo-Ad'dm&i
perversa persuadeug,;,ei cqp]itendoffeumf£ uM autforte melior putaretkr^cumrita:- eos sibimensWi*
euin ipsum neges^queincpi^fiuri&jeic^ . . paribus comparaveris^ uh deragaimuw ter qupdutn*
V f, Iterum" Cassifinus;(Mib. vf, cap. 6;, vide etiatty. modp Adm aliquidcredereiy speidem quidpiamipripUlk.
\ibtyu, cap. 6) :Nuinquid aliquifi dpphmUasnsiiS: quh /issgS. .; , '. .,.-•:....::<.' ', -; n •;'';-' ';
biifmmc:furif. $^r$qiuyi dfcit^-nrnitqviêtiamA ipie. ""Cassiauus (Lib. vn, cap. 7). < Quoniamemm. tti» 1
~
759 MARIIMERCATORIS TRANSLATIQNES VARlORUM OPUSCULOIIUM. 760
: 6. f Audiant hsec, qui in dispensatione DbminicseA ria, an autem «vSpwjroToxo?, id est, horiiinis genitrix.
jnnovatiohis [Baluz. iiicarrialionis] cseeatinori intel- Habet riiatrem Deus? ° Ergo excusabilis genlilitas
ligttnt. neque qum loquuntur, neque de quibusaffir- malres diis subiutroducens. d Paidus ergo mendax de
mant (I Tim. i, 7): qui, sicut modo cognovimus, b a Christi Deitate dicens, e uizuTup,afttrrap,.«vsuytvtx-
[Baluz. in] nobis invicem frequenter sciscitantur, }.oyia;(Heb. vn, 3), id est, sine patre, sineniatre,
an 6£OT6XOS dicendasit [Balux. sciscitantur. @tot6xo<;,' sine generationis narratione.
inquit], id est, puerpera Dei, sive genitrix Dei Ma- 7. f Non, vir optime, Maria peperit Deum. Quod
CASTIGATIONESET NOTiE. -
quig, per liomineriimors,ideo et per hominem resur- 8 Cassianus (Ibid., et 1S) : Quis ergo tefuror
cap.
rectio morluorum.: > etiamne apostotico testimonio compulit testimonium illud ponere, ubi dum matrem
perversitatem ac scelus probare nileris, et contagione eum non habuissedicis eliam palrem ejus negasse vi-
impietdiis tum Vas electionis infamas ? videlicet ut, dearis? nam cum in eodem teslimonio,sicul sine ma-
qiiia a te auctor salutis tum non intelligitur', idcirco tre, ita etiamsine palre essedicatur, necesseest uteodem
etiamAposlolUsDeum negasse videalur, et tamen si modoquesine malre esseibi intelligitur,etiam sine va-
aposlolicisteslimpniisuti plqcebat, cur unoejus conten- tre esse credatur. Sed hoc prmrupta illa ad neganaum
lus curicta siluisti, et hoc non subdidisti statim : Pau- Deuin insania non inlellexil, qum cum truncatum po-
lus Apostolusab hominibus, neque perhominem, sed B neret quod integruriiscriptumest, non vidit, reserata
per Jesum Christum (Gal. i, 1) ? aut illud : Sapien- sacri voluminisserie, redargui impudensatque aperlum
liam loquimur inter perfectos (I Cor. n, 6). El posl posse mendacium. 0 stulta blasphemia et amenlia,
alia : Quam nemo, inquit, principumsmculi hujus co- qum dumipsa non videt quidsequi debeat, eliam illud
ghovit. Si enim cognovissent,nuinquaniDominumma- non sapuit quid legi possit! quasi vero quia auferebat
jestutis crucifixisSent(Ibid. .8)? velillud : Quoniamin sibi intelligentiani, auferre possetqmnibus lectioriem;
ipso. hqbitat omnis pleniludo divinitatis corporaliter aut ideo perdituri omnes ad legendum oculos capitis
(CpL n, 9). Et : Vnus Dominus Jesus Chrisius, per sui essent, quia ipse jam mentis oculos perdidisset.
queiri omnia (I Cor. vm, 6). An in parte Apostolum Audi ergo, hmretice,quodfuratus es; audi plena elin-
probans, in parte reprobans, in eo ianlum euiri recipis iegra qum debilia ac truncala posuisti.Aposiolusdu-
in quo pro aispensationehominemChrislum nominat, plicem Dei nativilalem insinuare omhibus cupiens,iil
in eo repudias in quo Deum? Paulus enim hominem in Deitate naturri Dominumetin carne monslrarel, ait:
Jesumnon negat: sed Deum tamen eurridenihominem Sine patre, sine malre. Alterumenim propriumesl Di-
cOrifitetur;ei ita liumanogeneri per hominem resur- viniiatis nalivilali, alterum carnis. Quia sicutin Dei-
reclionem venisseprmdicat,.utin hominetairieri ipso tate est sine matre generatus, ild in corpore est sine
Deumresuirexisse.cpnfirmel.Vide enim annon eum patre; ac sic cum nec siiie palre,nec sine matre sit, et
qui resurrexerit Deum prmdicet, qui eum qui cruci- sinepalre tamen, et sine matre credendusest. Quiasi,
fixusesl Deum majestdtis esse testalur. dumex patre nascitur, respicis, sine matre est; si dum
a Hactenus utcumque calholice Nestorius; nune ex matre, sinepatre. Ac sic in singulis nativilatibut
hsefetico spiritu debacchatuf in divinitatem.Christi alterum habens, allerumin utroquenonhabuit; quia nee
et dignitaiem Deiparaevirginis : egit enim Nestorius, t< Divinilatis nativitas malre eguit, elad nativitatem cor-
iit Cassiahus monet (Lib. Vn, cap. 6), verieiicorum poiis sibi ipse suffecitsinepalre: ergo, inquit Apqstoius,
quorumdam more," qui in poculisqumtorificiurit, ve- sirie malre, sine genedlogia. Quomodosine genealogia
nenismella permiscent, ut dulcibusnocituracelentur, Dominumfuisse dicit,cum EvangeliumMallhmi evan-
et dum quis mellis dulcedine capilur, veneni pestepe- gelistma genealogiacmperit Salvatpris, dicens: Liber
ririialur. generalipnis Jesu Christi, filii David, filii Abraham
h In ea qusestionetota vertebatur religionis causa, (Matth. i, l)?JErao eljuxta evangelistamhabet genea-
non quodageretur de solis nominibus, quod inscite ipgiam, et juxla Evangeliumex matre habel,juxla Apo-
-ptttavit. Socrates (Lifc. vn, cap. 51); sed qudd ea stqlutnex patre riqrihabet. El idee bene Apostolus di-
'Jirevissinia quasi formula eompfehenderetur' tdtius cens: Sine patre,sine maire, sine genealogia; ubi eum
reLmoirientum. t sine matre genitum eSseposuil, ibi etiam sine genealo-
- • c Hsecaljaque multa in idem argumentum auctor, gia essemerrioravit.Ac per hoc in ulraque Domini na-
sive epistolse ad Sporatiuin , sive capilis duodecimi tivilale, et evangelicasibi, el apostolicasimul scripta
libri quarti Hsereticairumfabulariim; atque etiam conveniunt: quia el juxta Evangelislamhabet genealo-
auctof Prsedestinati, ut dietuin est in nolis ad pne- giam, sine palre iri carne riatus; el juxta Aposiolum
fationem. non habet, sine matre Dominusin Deitate generalus,
, a.Id Cassianus refert. atque etiariirefellit (Lib.--m, lsaia dicente : Generalionemautem- quis enarrabit•
cap. U).Uterisergo adversusDeum Scripturis sacris, (lsaim, Lin, 8) ?
et suos in ipsurii tcstes agere coriaris. Sed quomodo? Proclus. Quomodojuxla Paulum sine patre et ma-
Mere ut non solum Dei, sed etiam.leslimoniorumip- r\ tre est? Si eriimpurus honioesl, utique non sine matre
sorutn prmvaricalorsis. Necmirumiitique, si quiaid esl, riiatrem enim Itabet. Bursum si purus Deus est,
quod yis non poles, id facis soliimquod potes': qui ver- haud dubie non esl rsinepatre, liabel enim patrem.
iere ih Deum teslimoniasacra non vales; quod vates Nunc vero unus idemque esl a.p.-hxap,qua crealqr,'
ipsd perverlis. Diciseniin: « EfgoeiPaulusnientiiur KK/hup vero, qua homo. — Sae. textus Heb. vii, 3,
de Christo<dicens: Sine matre, sine genealOgia.» lii- «y£veaWyi5Tosv Querii in locum videsis Wesselingium
terrogole, de quohoc velis dixissePaulum, deFilio et in epist- de Aquilsefragmeritis in scriptis Phil. Jud.
'-'
Verbo.Dei, an de Chrisio; quem iu a Filio Deisepa^ p. 30; GALLAND.
ras; ei hominemlantum esse blasphemas. Si deChri- f. Lpcusille refertur in contradictione anathema-
sto ulique,quem hominemsolitdriumdicis , quomodo tisriii undecimi a Mercatdre; deinde in obtestatione
nascihomo sine malre, siriegenealogiamaternmorigi- Eusebii; tum iri suppUealionemonachorum ad impe-
nis .poluii? Sin auiem de DeiVerbq ac Dei Filio, raterem; deriique in epistela ad Sporatium et librd
quid facimus, quod idem Aposlohis,ut tu sacrilegems- quartd Hsefeticarum;Fabularum apttd Theodoretum
timas, teslistuus eodemloco atque eodem iestimonio, (cap. 12). Supplieantium monachorum notanda sunt
eUmquemliu sine mdtre asseris, eliam sine patre esse hsec verba : Semel autematque iterumiri aliud lempus
testatur, dicens : Sine patre, sine matre, sine genealo- rejecti, vix tandem prodieiis fNestorius) « qum,inquit,
gia?.;Ergo superest ut Apostqli testiriionioutens, quia vitltisea pducisexponite.i Posteaquamvero exnobis
Filium Deisine malre asseris, etiam sine patre essci audivit, qumdocuerat,scilicet « Mariam nihil dliud pe-
blasphemes.'• ', :.-.':' perissequam hominenisibiconsubsiahtialem;nihil rur-
761 lMPII NESTORII SERMO I. 762
enim de carne nalum est, caro esl; et quod de spirilu, A altum sublevavit : exempli causa, quod dicitur,
a
spiritus est (Joan.. m, 6). Non peperit creatura eum, nosee. Si jacentem elevare velueris, nonne conlinges
qui est increabiUs; nen recentem de Virgine Deum corpus corpore, et te ipsum illi cotijungendo elisum
Verbum genuit Pater : In principio enim erat Ver- eriges, atque ita illi conjunctus ipse manes.quod
bum (Joan. i, 1), sicut Joannes ait. Non peperit crea- eras? sic et illud incarnalionis seslima sacramentum.
lurab Creatorem [Baluz. increabUem], sed peperit 9. e Propter utentem Ulud indumentum h quo [Ba-
hominem c Deitatis mstrumentum; non creavit Deum luz. quod] utitur colo; propter abscondilum adofo
Verbum Spiritus sanctus : Quodenim ex ea nalum est [Baluz. adorans] quod foris videtur, inseparabilis ab
de Spiritu sancto esl (Matth. 1, 20); sed Deo Verbo eo qui foris [Batuz. oculis] paret est Deus.
a templum fabricatus est, quod habitaret ex Virgihe. 10. Quemodo igitur ejus qui non dividitur, hond-
8. e Incarnatus est quidem Deus, sed non est rem [Baluz. add. ego] et- dignitatem audeam sepa-
mortuus : sed iUum in quo incarnatus est suscitavit; rare? Divido naturas, sed conj'ungoreverentiam.
incUnatusest elevare quod ruerat, ipse vero non ce- 11. Intende in hsec qusedicuntur. Non perseipsum
cidit: Dominusde cmlo prospexit super filios homi- Deus est qui in utero iiguratus est: nam si sic esset,
num (Psal. xm, 2); f nempe inclinans eum [Baluz. essemus hominis yere cultores; sed quoniam in as-
reum] levare qui cecidit, tamquam ille corruerit, vi - J3 surupto Deus est, ex illo qui assumpsit qui assuriiptus
luperalur. Vidit Deus naluram collapsam , eamque est, appellatus est, et [Baluz. om. appellatus est, etj"
Deitatis potentia apprehendit elisam, et illam elisam appellatur Deus.
[Baluz. om. eUsam] tenens, et manens quod erat, in 12. Formavit Deus *-Dpminicam incarnationem.
sum ex carne nasci posse, nisi carnem; i ea rectm fi- obedientiam ingressum vivum sibi templum exmdifi-
dei consenianea non esse, slatim nos capi jussil, etc. cavit.
Reductidenuoab illo in faciem cmdimur.Denique coin- e Lieet Garnerius hunc locum edidisset sie emen-
posila oratione per frauaem, assensus est, ul posteapa- datum, ad eum tamen appendit notam contextam ac
'luit, de naluraliDei Filio, quod nalus sit desancla Ma- si reproduxisset anliquam codicum lectionem, quse
ria Deipara, addens, quoniam esl eliam alius filius, etc. esl: Est, et non est mortuusincarnatus Deus. « Quam-
a Cassianus m hunc lecum spectabat, cum scribe- vis (inquit, hac allata lectione) utriusque codicis ea-
ret (Lib. vn, cap. 24) : Ubi illud luum : « Non poluit dem sit lectio, vitiosa tamen est atque perturbala;
crealura parere crealorem : quod natum est ex carne, reslitui polest hunc in modum : Est quidem incarna-
caro est, etc. J lus Deus, non est morluus. Hunc Ioeum Proclus ve-
b Repenit increabiiempro creatorem Baluzius, sub- hementer oppugnat (Orat. Paneg. parl. V et seqq.) >
dens ad calcem hanc notam : « Ita (increabilem)ve- Baluzius secutus esl codiees. EDIT.
leres libri. Garnerius vero reposuit creatorem, secu- 0 t Ne me inclinans. Apparethunc locum esse men-
tus haud dubie auctoriiatem Cassiani, qui sic scribit dosum. Garnerius scripsit, nempe inclinans eum. Ger-
lib. vn de Incarnalione Domini cap. 24 : Et ubi il- beronius, nec me indignans reum levure qui cecidi.
kd tuum: Non potuil creatura parere creatorem; et: Ego pntarem legendum, nec me inclinans reum levare
Quod natum ex carne, caro esl. t EDIT. cecidil, ita ut Sicconstructa videatur oratio : nec
c Mercator in contradictione undecimi anathema- qui inclinans reum levare qui cecidit, id est, me, vitu-
tismi addit, et hominem esoyopov;quem in locum peratur ille tamquam Corruerit.BALUZ.
intendisse videlur Cyrillus, sive cum quintum ana- s Quseparte nona dedmaque et undecima conti-
themalismum corideret in hscc verba : Si quis audet nenlur, inducta opinnr in hune locum ex sermone
dicere Chrislum esse av9/>w7rov ©soyopov,et non po- septimo (Part. 26, 27, 28), si tamen pauca hsecexci-
tius Deum secundum verilatem, tamquam unicum fi- pias : Propler ulentem illud iiidumentum quo ulilur
lium, qui naturaliter, secundumquod Verbumcaro fa- colo. Opinandi ratio est quoniam si Cassianus ea
clumest, participaverilnobissimiliter carneelsanguine, verba legisset in sermene hec, quem apud se habuit,
anathema sit. Sive cum ita prius seriberet Nestorio ipsa nen prsetermisisset, credo, sine gravi reprehen-
(Epist. 1) : Prope fuerunt quidam ul jam confileri mi- siene, cum plena sint impietalis longe nefandissimse;
nime patianlur quia Deusesl Chrislus; sed potius opyu- reliqua enim diligenter persequitur, prout errorem in
vov,stat spyaXsiovrH; 8E6TJJTOJ , xat avSpMjro?
Beofopo;. hisu comprehendi ratus est.
Et in epistpla ad monachos (Parle 19) post relatum Malit Gallandius quod utitur. « Recte, inquit, in-
Isaise testimonium (Isai. LIX, 3) : En quomodo veluti terpres pro quo uiitur, Cicero ad Altie. ep. 51'lib. xn,
in spiritu loquensEmmanuelemet Dominum appellet, TVNe Silius quidem quidquamutitur. > EDIT..
et Deum nominet, quod non hominemsimpliciter©so- 1 Bellovacensis codex non minus cnrruptus est
aopo-jaul inslrumenliloco assumplumillum sciret, sed quam Vaticanus. Sic enim habet : Domini itaque in-
Deum incarnatum. Et postea (Parle 20) prolato Joan- carnationemintremiscam susceplricpmJ)ei formam una
nis testimonio : Addo his magnum illum Baplislam ac pari qua Deum Verbum tamquam Divinitalis, ,'elc.
Joannem, cumde Christo concionandi exordium fuce- Utriusque codicis vilium emendari debuit, parlim ex
rel, non divinitatis organum, aul iiominemsimpliciter Cassiano, partim ex Cyrillo.
Beofopov,secundum nonnullos, ipsum appellasse, sed Cassiani sunt hsec verba in vulgatis codicibus (Lib.
Deum incarnatum, id est, hominemfactum. Et iterum VIIde Inc. cap. 8) : Sed lamen w Dominum Jesum
(Parle 21) : Quod si quis illum aliud nihil quam nu- quasi unum de ptebe crederes, dedisti ei aliquid digni-
dum Dei organum exslilisse contenderit, is vel invitus latis, tribuens ei honoremul sancto homini, non Vivi-
veramfilii ralionem illi auferet. Et (Parle 23) : Neuli- iiitatem vero homirii acvero Deo. Quid enim dicis:
quam ergo templumillud, quod ex sacra Virgine as- t Formavil Deus Dominicam incarnaiionem :. Theo-
sumptum esl, organi loco acceptum dicimus, etc. De- toci formam honoremuscum Deo, sicut unam forriiam
nique (Parte 26) : Porro aulem, si neque verusDei Fi- Deitatis, sicut divinm voluntatis inseparqbilem sta-
lius est Chrislus, riequenalura Deus, sed mqueac nos luam, sicul imaginem latentis Dei? Superius imagi-
nihil aliud quam homo, aut Divinilatis iristrumentum, nem Dei Adam esse dixisti, hic Christuni imaginem
nequaquam per Deum salutem consecutisuriius. , rficis; illum statuam, et hunc staluam. Sed graticp vi-
a Proelus (Orat. paneg. part. 2) : Ubi serpens per delicel tibi pro honoreDei agendm
sunt,,qupd Theotod
inobedientiumvirus suum infuderat, ibi Verbum per formam hohorandam cum Deo esse cqticedis: inquo
763 MARII MERCATORISTRANSLATIQNESVARIORUMOPUSCULORUM. 764
Intremiscamus susceptrjcem Dei fqrmam a una.ap A est cfimen,plebis;, sed ut verecundedicam,,pr.opter-
pafi qua Deum Verbum reverentia, tamquarri Di- ea qiiqd dpctpres. elimatius el Iiquidius vqbis,aliquid
viuitalis vere LrisepafabUis simulacrum, tamqiiam eliam de.dpgniatibtts.lempus npn.habtterint apponendu
imagihetti; abseoriditi judicis; Diiplicem co.ufileamiir, JJeminist.is.autejn pxorsus. eprum quse ssepe dixi
et- adoreiriusut: rittiim^duplUhi en|hi' riatufamrii vobis.eum duasMriCtirjsto,-Dpniifio naturasdislu>
uftrim est pfopter unitatem, AudLPaulum ujfumque guerem : duse sun.tenim,. s.i.naturani.-.spectes ;<sidir
'clamanterii, et DeitatisUhigemUa^terriitatem, et sq,- gnitaiem, simplex. Naturarupi enim aucloritas, uria
'cietatisvei' corijtirictipuisuttain factam esse digttifar est, prqptef conjimctiqneni;. natufis. quidem sernper
'terir: JeSiiS, itiquit, lierietjiodie, idem ipse ei ihsqs- insup of.dine permanenlibus,, se.d dignitate cpnjim-
cula smculrqfum;. Amen;(Heb. xm, 8);. cla, utjam dixi, in.auetoritateriLunicam. i
- SERMQ IL, Pfppterea volp,vps.cautius favere,, yel. plaudere :
diyisip.non est,, neq.uc cpnjnncticnis,; neque potefc
De dodriiate' sett ejeiipactta, idesP, de-coiijunclione lise, neque fiUatipnis,,neque bnjus,,qwqi estChristus>
•.::inemfwsq diidruminaiuxamm *»:-Cimslo; etconimu- In his divisip nqiiest; in. Deitatg yerp et.humanitate
iuqne nmninum, velut.in.ArpqUmpristas-,,
diyisip, est... GjiristuSj;sqcijhduni qiiod. est Chrislgs,
HabilAittiiihe.oclesiadocet Cyrillus(Bpisfi ad AcaciuniB iudivisus. est; et Filius, secundum quod estFUius,
Melilenum)•-jnscwptum. de; dPSmate.ostendunttijuli;ex-
cerplorUmcoiiciliiEpfiesini.' D noriiine inlelligi indivisiis est. Non enim, habemtts,dups Ghfistqs yel
ogrrialis
SwYvuiiav { aftnie:"adeo5cogriilionetfihumahitaLissihiul'et est apudnps primus Christus,.et
Divinitaiis Chrisli, loquilur exordium..Serlem partium duqs-filios; nequ.e,
non excogitatama nobis ad, arhitrium, s.ed yeram,esse secundus; neqjie aller et aller; weque itefuni alter
facilteiioveMty" quigqmslbca uiide'siriguiarsuriiplsesunt Filius, et iterum alter Filius; sed idem ipse est du-
inter se contulerit.
plex, nori dignitate, sed natura.
;.Ncnxlampfibus probo erga:me<studiuriitioslfuhi; SBd!quemadinp;dttni, djcimus, Deum Pinnium ppifi-
sed laudo circa. dogmala desiderium, et quqd. Deita- ceni, et Deum-Mpsem::Deum;enim,.inquitj, pqsuitie
tis et humanitatl^ Deminiimeministis., Pharaonis: (Etcpdi.nfy d:);;et' IsraeLFilium.Deii: JK»>-
Et. post pauCa:?«Aspicio populos multarri quiderii /iiiS enim, ihquit, primogeriilusmiiii Israel; (Exod. v/,
reveferitiarif et?pietateiri pfudehtigsiiriairippssidefe.; ?2)J;,et quemadiriqdumdicimus,phrisip.m Saull: iVôn,
Ignoranfia^fq,^ Hoc autemnen inqjiitv;iriiponammeatAVtridnum' supet\ipsum,eo quod.
CAStlGATJONES ET NOTÊ.
nomiaih lioiiof est quttminjuriq. Neqiie eiiint iri. lioc eunvfepqsttit: Dqminicamiiiqquedncamqtiqneminlr£-
ipso tribuis Dominofesw Cliristo hpnorem Dmniiatis, riuscairius,, TJJV- 0EqSo%pv TW.QSW}.oy*> tfuv6so),py.wêv
sedlnegds':' subjitfquippp imphldUs arte. hpnorqndwm £ppf>ny,; . idrest susceplr,ibemiquiims isW sjjbjnngitead
ciim D'eq-diti$,iiepeum esse'fatedrh I calceih': « Hunc Iqcum;,qui yaide cprruptus; est in
C
videris ewiir ftilirqciier'conjurtxisse, disjupgas, Nqm aliis-edilipniBus,,sfe r^stituinius: ex fide".co.dieisBel-
curiiuiiiquereutn;,riqnui'Deunicqiendum,sedqpasi ciim lbvacensis, hbstrainqug; emen.daliqneni. cohfirmant
Deq hoiiqrdridum,esse Slasplieriies.,idrede.i tnbuh dir yerbarCyrilli relata infra p, 107, Cqfruptunj; autem
viiicevicihitaiiscqnjjinciiqneinr, utDettaSiSaUferasiieri- fuisse etiam seyo dassjani hiiic colUgitur quod ipse
iaiem. Impiissitrie':etcqiiidissipieiidstis;Dei, peragere .quoqueeum f fetulitv.aldemendqsum; lijbjiVH;;de M-
'v^'iieluîiegaMis',_sttb\t0mine'cqrifiteriiis;« Honore- Gaf-natiqneDoniinLcap, 8;:: Fqrmavii fieu.S:Pomirii-
niis, ihquis, $icui-diyih;& inseparqbilpm star i cqm iiicarnatipnem^-Theoipcpfprmqmhqm^^
vo.limtalis- cutn
iU,arii,sicutiriiagineniiqUntisDei-. > Profeeii.videlic.et Peq, sicutunatiiformqm Peitatis, etc.;Dbi;iii}fdmp:-
apudriios;per.behe0itt'sualio_npr Creqtoris^.ac.Bedem- nendum, vqeep» fqrmgpil--yi^rj pqrlin.ere ai. antece,-
pioris;ripsiri DbminiJesii Clirifti. Siidebqtireo de m- deris membfum- qratipnis, tamquam;diceret': Nesto,-
ierrip• iriteriliv-redempti:sumus, utr ReJieriiptorPnino* rittS':;Sed quqniam,in qssumplpj,is- qui gssumplus;ett
sirtim sidiuqmrdiperemus,,dlgpp mdeiicel Obsequio,di- appeUqturpeusrexiUp:qiii eumassumpsit sive ferninr
griqcuUurespqmiere beriighiiatipc, pieiali iliius nifc vil. Potninicam iii.camaiioiiemi.Theoldciforiivam<hotip-
rikur, si'mdjesltkerii, quarii iHepropipr.riqs liumiliare jieMWs..Illiidpr-setereamonendum-,. in cp,djce:Regio
nonr.enu.it, nos.etiani, auffrrerconemur. pro ep quod: editionps CaSi-
scriptuni; esse,<t,heoioco)it
Quamqttam hiq ipse lqcus' GassiaMLcqrrectione sianLhjibpnt i:/ieo/oci,hLncque;CP.nfirmari eerum. sen>
eget; sicêninilegeridus,: Fbtwttvit; DeusDPmiriicam tenjiam qui hie apud,Cassianum 1%Lyqjqnt Qkq^pyo^
incarnalioneiri: ®solo-ro%^ Yide verba Mercateris .iiifra;p.: 69. > lia; primtt.rii'Ba-
sicut vitsqfh,fqimdrp Dpitdtis;,,sicp^diviAmmapslatis jvluzius, Deinde; singiiia}.inj verBa. T^V©.s.oSp^pv-eajv
ihsepgtabiletnsiaiuum^ «Ex iiis yefb.is;qu.se:exslaHt.etiani
pens| sip exagitat:adelerieps
Legeridujn jta iibcgt^hlin tafttiiih;conseqriens ora? in.epistelaCyrUil sjiqs.Gonstantinoppli cpn-
tioj,utjappafetVsid.etia.W qniisidGafnpriusvqjiia locjis
stiiutqs,, qtta^yerp.isffiic^^
GoristaritiriopbU-agentes (irfai$.:cofte,i'Epliif. Quiq iste yaldp turbulentus es.tîn;cqdjce.Belipyajeensi,,ex
capsatur,m^\pt, locutioneriiipcprisrietam.fiagitaripei yefbis;,ihqjuam,:CyrillLcqllegit;G^f;iierius:.s,ermpn.ejii
gfiniteice^ iii es|;'fe Nestpfii aliqua^êxpamdefic.erâpud-MefcatQr
isttthi^^
iiislijise'iririeri•qguttts:'.«jî'"§îij^]^..iGj!ms^ rem ac plurima iniillq,deesse': qupd;yerium;np.n:@l
f«i,c?s'(,~-!3Jr/oi?:
a$ovfo6v\$ctiptu^ con- postquairi ljos.httnc lqciinir*sUM
"ciiiupiesi,tjaptiMeoqo. intosejro. 7, subfinyEDiT, ..,-.
'c&mr.DeUpiirfqriM 0 Ista, quqqttft alitef ppsuit: Baluzius;,, scil.i.cet:
ehirri âSrttionB,.^M%v!%Cîît.,. nqsqueveliementer unamiap pari; quapemnVerbum deiiatis,.tpmquam^
., offehdii, ttd 'estjirjy dib5o^bv,.eJp;,;'.'"';' Animgdyertit tamen lcgi upa- in' epistpla .Cyfilli ad
Ex hqc*"CyfilHVlestiiribriiqi ebiligefe; est,, Nestorii clerieqs suos, qttam.infrsi..yidesis,.EDW» , . ;
seririoiieinquofde. aginirisaliqua e'x'pafte.apiid- Mer- '.* Adversus hanc sehtentiam yehenienter-disputat
c.atpreiif deficere, siqhiieiri: a,"pjid'ipsum desidefan^ Slsirius Mercatpr in: appendice ad 'conlfadictipneiii
tur extfema; vefba atûe.i^^ hFpfqbabilk est, lbnge duodeciniiranathematismi (P-qrt,%.et.sr§qq.)L..
—
plufa;, '.BaTurittifGa^ lp.i
765 IMPH NESTORIl SERMO III. 766
chrislus Dqmini sit (I Reg. xxiv, 7); similiter et Cy- A ut sapientes e recentioribus degmatistis asserunt.
rum : Hmc dicit, inquit, Dominus christo meo Cyro Itaf etiam Christum secjindum carnem,, prqpter
(Isai. XLV,1); et Babyienium sanetum : Ego enim, eonj'unctionem, quam habet cum Deo Verbo, Deuffi
inquit, prmcipio ipsis sanctificatis, et ego duco irpsos nominsunus,.scientes esse. hojninem, quL apparet.
(Isai. xm, o); ita dicimus Dominum, el Christum, et Audi utfumque PattJum pfsedicantem : Ex Judmis,,
Deum, et Filitim, etsanetuni; sedcommunio quidem inquit, Christuni secundum carnpm, qui esl sppra-otrir
npminum shjiUis est, digriitas vere nen eadem est. t\es deos (Rom, ix, 5). Prius. hqmirieni. cpnfitetpr,
Queties igitur sancta Scriplura. dictura est, vel deinde, ccnjunctipne, ad QeijnvdicitiCieum euniqui
generationem ChristLex beata Yirgine, vel mortem, apparet,. ne quis Christianitate.m bqminis ptjtet esse
nusquam Dejffii dicit, sed aut Christum, aut Jesum, cultricem.
aut Dominum; qupniam hsec tria naturas ihdicant Audi etiam hoc nomen, peminus, aliquandp de
duas, modo hanc, mpdo illam, niodo utramque. Est humanitate Christi, aliqusindp deDivinitate ejûsâli-
autem tale qupd dico, qupties nobis generationein ex qu.ando de utraque pesitu:m. Quotiescumqu.emaiidp-
Virgitte Scriptura commemqrat, quid dicit? Misit cabitis panem, et calicem bibetis,mpriem Pqmini qn-
Deus Filium suum (Gal. iv, £); tiondieit: MisitDeus nuntiabitis (JCqr. xi, 26). Audi ex prsecedentibus
Verbum; sed' utiluf eo nomihe; quod' natnras indi- B imperitiam objiciientium^quod^maximam.esse.legant
cat dtias. Qttia enim FiUus hemo- est et Deus, dicit: hujus.mystef ii utilitatem, et cujus conimemoratipnpm
Misit Deus Filium suum factum ex muiiere; xftextip liominibus afferat; afqne audinqn me.hqcdip.ent.eHi,
audieris, factum ex muliere, stalim reputes nomen sed beatum Paulum : Quptiescumqm mundpcakilh
pesilum, qupd'nathras ihdicat dttas; et generatixmem panem hunc; npn dixit, quotiescumquer,manducab.i)lis
ex beata Vifgine FUU;voces-. FUiuni'enini Dei pepe- Divinitateni. hanc, sed quqliescumque.mpndv.c.BJbilis
rit VifgP XPI.OTOT6XO? : nam' qupniam Filius DeLdu- paiiem hune. Vide de cqrpqre Domhiicq illi. proppsi-
plex est in naturis; peperit quid'em Filium Dei, quia tjimesse : Quoliescumqpemanducabiti? ppnen}:.hunc>
peperithemihein, quiestFiUusDei', propter conjiiii- euj*USest ipsum corpus antitypum. Videamus ergq
ctum er Filium-Dei. cujhs mors. Quoliescumquemanducabitis panem.hunc*
Quod Lanativitate ex GhristL genitrice Vifgine di- etcalicem hunc bibetis, mor.temDomini annunliqbiiis,
vina Scriptura ponat FiliL riomen, declaravimus. Audi in sequentibus apertius, donecvenial. Quis autem
Audi jam et in morte, et vide sicubi tandem Dei no- veniet?-'Videbunl Filium hominis venientemin nubibus
men est positum, ut passjbUem Deuin inducamus. cpslicum g/oKia,mu<to(^«{^^v,,,30). Et,.qupdmar
Cum inimici essepiustiuqpt, r^conciliqti sumus Deo jus est, ante apostolos propheta manifestius venieHr
per.mortem Filiv ejus(Rt>ms.-V; 10); non. dicit, per G tem ostendit, et clamat de Judaeis dicens : Vidpbunt
mortemDei.VerBi.. in quem cqmppnxerunt (Zdch. xn, 10), Quid,igitur,ilr
Erat. quidem Deus, Verbnm.ante, incarnaiipnem, et lud compunetunvest?;Latus, Latus vero non est Dei^
EiUus,, et DeuseumsPatre;,sumpsitvere novissimis sed hominis.
temperibus servi formani: sed; eum sit et antea Fi- Inconfusam igitur servenius naturarum conjunctio-
IiUSjret ita vocetiir. post; assumptionem, non. potest nem; cqnfiteamuf in homine.Deum; coiamjis djvina
vocari divisus Filius, ne duos filios constiluamus; qnadam conjunctione. ctim,D.eo omnipotenteiadoran^
sed quia illi,conjuiictus est, qiiterat a pritocipio Fi- dumhominem. f
lius, non potest secundqih;dignitatem filiatibnis dL- Dic de assumente quqd Deus sit; adjice de,assumptq
visionem.suscipere. Quoad dignitatem filiatienis, iiir qnod servi fbrma;, infer p.pste.aconjunctioniSidignitai
quam, non queadi naiuras; propterea ettDeusVerbum tem, qu.od communis:sit duorum auctqrilas;.quqd'eai'
nominatur Christus, quia nabet cenjuncrLonem cum dem sit duorum dignitas ;,n)a.nentibusquetialuris.cen;
ChristppeEpetuani;; neqttecqntingit-utDeus Vefbum fltere; unitatem.,
sine humanitatc faciat aUquid; perdueta. est enim ad »SERMOiHI.
summamcon|urictiqrieM;nen tamen ad deifieatiqnem;'. D Habitus a Ne.stqrio b velUtin Ariq$°&el.Macedpnip--
GASTIGATIONES:ET NOTj;.
a Id, ut initie diximus, prseter Marium MercatqEem; dicit: « Majqrem rn
ipsum.strruentes.injpriqm,,elSpi-
testes. quiiinjje:afjirmant, riiurnr: '
Cyriilus(jî^,.,Cp»fv<"r^^^ spjnib.it;
cum fldiiei^^rwnpsdispâxibnînstiîssej.' «flir- bDqas;fecjtNestprihspartes suitracla.taSi:,priniam
vinifate,cerie,.qu(Bmajpresiîvsum^Dm Vexjmmireeeii- centfa Slacedbflianos,' alterani in Arianqs; sedea
iius-.essemgai^.rqWerqhipei^M tamen sive calHditate, sive malitia cpntraKSihgjilos
rius efficiuniyfiimqtrepu.lemppraljBm ipsiDeilati.opijki disserit, ut exaggeret ille q.uidemhsereticorujii5pgijia-
temporuthprmpoiiunti» Et alibi (Lib. iv c. 1),: Peus tum' impietatem1;hon-1'eq tariieri us«jue, qjiihl videri
Verbum.faetupiesl;carq.xetrliqbitqvitrin liqbis. Secum possent catKolicofuni seritenilis"torefabiliDfal Atque
corisiderefeeitPMtoassumpigmrhm etc. Et hseecausa cur Mercatpr,^raiqueetiairi CyriUus,;Sefiripr
ppstea (Cap. %]/.Hic.quiembonus vir- Deum. Vevbiim nem habitum'diqat noh simpK.bitefadyersiis ArianoS'.
Deq Pqiriconsubstqntiale,; ppwide. ac si igiwr-aret Ctriusque paftis ffagmerita;quse restanf,, par est
ipsupi fftxiuni-liomihem,:.nqn abjiciendo,quodDeys; est., credereprse tote admbdum ejcigua es.se'vlJnica.enim
sed pplius.assumendq,.quqdnqn,eraf, audet exienuare.. Macedpnianprum brasphfehiia,qua Spifitiinj sanctum,
NdmcurpsanclqrSpirilui,^.dicturn esl,,,patr<pcinetur, asserebant Christi servum, refeliitur in pf iffia;pafte>,ih i
Filiuni afceiidrijuria,, uUiâdve^musiLriiseQtatqreiAtq altera leviterr Ariaiipfuffi.'causa' aUihglttjjv. :—':.'.!,..'
787 MARll MfchCATOlVISTRANSLATIONESTARIORUMOPUSCULORUM. .768
nos, retpsa adversus calholicos verm„naturarum j\ Hoc considera,-incipiens ab operibus suo lempore
uuionis iii Christodetenspres. faclis : Deus Verbumfactum esl caro, et habitavil iit
nabis (Joan. i, 14).. Considere sibi fecit assumptum
•AmpUerera in Christum inj'uriam excogitantes, hominem Pater : Dixit enim DominusDomino meo:
Spirituni sarictum a divina'dissecant natura, qui ejus Sede ad dexteram meam (Ps. crx, 1). Ejus qui assum-
hrimahitatem figuravit in utere Virginis : Quodenim, ptus, gloriam clarificayit Spiritus : Quando enimvene-
inquit Seripljira, in ea natuin est, de Spirilu saricto rit spiritus veritalis, ipse me clarificabit(Joan. xvi, 4).
esl (Matt. l, 20); qui secundum justiliarn, qued figu- Visne etiarn aliam ad hsec adjiciamus Trinitatis el-
ratum est, refermavit: Manifestum enim, inquit, in ftcientiam? Habitavit Filius in corpore. Commendavit
carne, juslificatum est in spirilu (I Tim. iri, 16); qui baptizatum Paler. Eiformavit eum in Virgine Spiri-
eum terribilem et formidabilemdsemonibusfaciebat: tus. Apostplps Filius .elegit : Ego, inquit, elegi eoi
Egq enim, inquit, in Spiritu Dei ejicio dmmonia(Luc. (Joan. xv, 19). Pater sanctificavit: Pater, inquit, san-
"xi,-20); quiej'us carnem templum est fabricatus : Vidi ctifica eos i». veritate tua (Joan. xvn, 17). Spiritus ef-
enim spirilum, inquit, descendeniemtamquam colum- fecit oratores (Acl. n, 4).
bain, et maneniem super eum-(Joan. i, 52); qui ei in t Et isti quidem (Ariani), tametsi majestate paternse
coelumascettsionemdonavit: Prmcipiensenim, inquit B Deitatis Verbum Deum minorem delirent, non famen
Scriptura, ApostblisqUoselegitper Spirilum sanctum, novellum fatentur : hi autem eum etiam beatse Marise
elevatusin ccelumest (Act. i, 32). Hic, inquam, Spiri- secundum et posteriorem esse pronuntiant, el tem-
liiSj qui tairi magnam gleriam donavit, esse ab.his as- poralem matrem opifici tempprum Divinitali. cpnsi-
seritur Christi servus. " gnant : «.quin immn nec matrem Christi esse conce-
/ Quoffibdbvere sit servus, qui cum Filio coqpera- dunt. Si enim non'hominis natura,.sed Deus Verbum
tur et Patfe? Nariisi quis requirat opera Spiritus, ea erat, quem illa pariebat, quse peperit, nequaquam
inveniet flec dislantia nec dissimilia operibus Patris mater. ejns qui nalus est invenitur; quomodo enim
et-Filii; non qiiia una Deitas dividatur, sedquiadivina aliqua fiet ejus mater, qui a natura genitricis est alie-
Scriptura ea qusesunt unius virtutis, singuUssubstan- nus? Quod si vera mater ab iis appellatur; ergo qui
liis dispertiat, ut Trinitatis simiUtudo demonstretur. editus est, non Divinitatis natura est, sed homo; si-
rilum d divinanaturaseparantes, quiliumanitdlemejus Ante profecto quam Nestoriusprimam epistolam daret
formavit,etc.j . ad Coelestinurapapam : cuin ea enim missus est Ro-
Cassianus (Lib. VIIde Incarn. c. 17): Ais ergo in mam, et inde ad Cassianum,qui decerpsit quoeantea
alia dispuiatiqne, immoin alia blasphemia lua : i Spi- (C retulimus; immo ante propositam obtestationem ab
riliiin a divinanalura separant, qui humanilalem ejus Eusebio,~siquidem ipse ex eo probavit NestorU cum
credvil. i Ait enim, quiaquod ex Maiia nalum est', de SamosatBnoconsensionem; multo potiori j"ure ante
Spiriiu sancip est, el csetera ad hsec usque verba : scriptbs-a Cyrillo coritradictionumlibros, excerptas-
Hunc denique,qui tantam yloriainChristo donavil. que Alexandrise, et Romam aUatas per Possidpnium
_'. Eusebius in obleslalibiie (ipart, coiic.Ephes. c. 13): diacottum Neslorii blaspbetaias; isla enim-.duo post
Neslorius.aii: t Divihilaii, qum temporacondidit, ma- epistolam prsefatam propositamque obtestationem
tremtempdralemassignant.i RursumPaulus : « Maria acta sunt.
Verbuinsuscepil,nequeestantiquior Verbo.i Nestorius ; €um igitur Nestorius primas Coelestinolitteras de-
ait: « Qui fieri queql, ut Mariq ex. se. genueril anti- derit ann. 429, sub autumnum, cunique obtestatio
quioremse?"»Paulus ait: « Maria edidit Hominemno- proposita videatur ahte dietam a Proclo panegyricam
bis similem.i-Nestoriusdicit :'« Qui exVirgine natus orationem ann. 429, mense Martio, die 25, necesse
est, homoest./i Paulus ail: s Atqui per omnia nobis est ut hic sermo primum ann. 429 sub Decembris
prmstanlior est, nam de Spiritu saucto est, divinisque statim secutus sit, alque ita dictussit circa initium
edilus promissis, etjuxla Scripluram, gratia illi dala Januarii.
est. » Nestorius ait : « Vidi Spiritum descenderiiem a: Refellitur quidem impietas Macedonianorum de
quasi columbam, et. maneiitetri super illutn, necnon Spiritu sancto Chrisli servo, sed per alteram non mi-
ascensionis vim illi impertkntem; quandoquidemprm- norem,, qua Christus ipse.saneto Spiritu minor dica-
cipiens apostolis quos etegerdi, per Spiritum sanctum tur; a quo nempe, et in ulero Virginis formatus sit, et
assumplus est. Hic igilur illeest qui lianc lanlamglo- j, justitia ornatus, el dsemonibusterrmilis effectus, et in
riam Christo imperlilus est.i templum Divinitatis: consecratus,•et gloria ascensionis
-' Petrusprimiceriusnbtariorum (Ac^'l conc.Ephes.). doriatus. .
b Leviter, ut dixi, sed irapfobe, Arianofum causam
Quomodosil servus, inquit, qui cum Filio copperaiur
et Palre? Et si quis requiral ppera Spiritus, inveniet attingit, ut ab Usmmus quiddam impiumflicat, quam
eanen distdntiaeperibits Patris etFilii, et csetera, ad a calholicis deferisbribus Iricarnatioriis proferri. Ait
hsec usque verba : Quando ehini veiierii,Spiritusveri- enim ab his et illis-Vefbum deprimi; sed tamen ita,
J" ' ut ab Arianis siibjiciatur soli Diviriitati, qua minor
tatis, ipseiheelarificabit. '..' •; a catholicis etiam cfeatufse, qua receutius
asseratur;
Auctpf cbnflictus Afnobii cuniSerapione. Itemin dicatur.
aliarprmdicalipne,, cujus initium esi-.f, Smpe mecum c,Admodumplacuitargumeritttm illud Nestorianis,
fluciusvitm versaris, ei ierreslrium rerum mulliplicem ut uemo fere non usurpaverit: reperitur cefte apud
mutabililatem, sparsasime per vitam insidias cogilans, Euttierium (Serm. f>).-Quidquod, inquit, secunduhi
hmsitans excldmavi: Quis poterii liberari? > El post istos, ne mater
quidem fuerit Virgo. Si enim Verburii
paululujnait:j Spirituma divinaseparanl nalura, qui seipsumfecil carnem, rion ex illa carne assurriptapro-
hunianitutemejuscreayii.Quqd enimex Maria natuni diiti Qudmodoenini mater sit cujus quod ntttum est,
est; deSpiriiusahcio estj&Lb.i parteni nullaiuin se habet? quoniodo.parius dipaiur,
Cumaperte.cohstet,, sermonem huhc esse NestoriiJ inconveniensiUequasiper canaletritrarisitns?Non igi-
qusesierit fbrte quispiam, quo teinpore habitus sit. iur matrem, scd vas faciunt Virginemsantlam.
ygg ; IMPII NESTORH SERMO11!.. s 770
se interponit, moxque illos approbat,
quidem proprium omnis est niatris consiibstantivum A.ipse (Nestorius)
sUii parerei. quossua docendoperdiderat: emteruntineum linguam
Ergo non erit mater, quse consubstantivum sibi exacuitquiipsius dogmatanan suslinueral,etin sanctos
minime peperit. Ergb, qnia mater ab iis dieitur, emri Patres qui piam fidei definitionemnqbis constiluerant,
qui secundum substantiam siinilis est genuit. Quis atque ail: ,-'-..
autem secundum substanliam ejus erit similis? Is.sine Gaudeo vestrum aspiciens zelum: indidem enirii
dubio quiSpiritus sancti opifieib exslilit: Qubdenim perspicue coargui possunt, quse ab infelici homine.
in eanalumest, de Spiriiu sancto esl (Matt. i, 20); snnt llagitiose dicta. Nam quoruni duse sunt genera-
'
cum quo indesihenter erat VerbumDeus. tiones, eorum duo sint UUi necesse; sed Ecclesia
Vefbinn ergo Deus non est natus ex Maria, sed in unum agnoscit Filium ipsum Dominum Christum.
LUo,qui ex ea natus est, mansit. Non ex Virgine ini- Nos. autem oportet nossp id quod modo venit in
lium habuit, sed ilUqui crescettdo per menses paula- recprdationem b concilii Nicoeni, quod nusquam au-
tira compositus in utero Virginis est, inseparabilitef sum est dicere quia Verbum Deus' natum est ex vir-
omni tempore sociatus esh Aliud est autem dicere : gine Maria; ait enim,: Credimus in unum Palrem
Cum Ulo qui natus esl, manet; et aUud, iUum qui omnipotentem, et in unum DomimimJesum Chrislum.
cum nato manet, hunc esse cuiut nasceretur niensium j$ Attendite, quia prius cum Patres ppsuissent Christum,
opus fuisset curriculo. quod duarum naturarum conjunctionem demonslrat,
Cum Neslorius in media Ecclesia profanis uteretur nou dixerunt, unum Deum Verbum; sed acceperunt
tocum novitatibus (quibus et ©EOTOXOV, et geminam nomen quod significaret utrumque, ut subdescen-
Christi -nalivilatem insectabatur), a tiir' quidam sane . dendp, cum audis mortem, nulla novitate tufberis, et
probus, qui adhucinier laicoserat, sed tamen admira- cum crucifixum et sepultum, tamquam Divinitate ila
bilem sibi coilegerat eruditionem, fervenli et religibso patiente, " non vulnereris auditu.
zelo permotus, el contentiori voce inclamans : Ipsum, Deinde videamus quid illi subjungunt. Credimusel
inquit, ante sseculaVerbum etiam secundaffi subiisse in unum Dominum Jesum Chrislum, unigenitum Patri,
gerieralionem, id esl, illam secundum carnem, et eX qui propter nos descendit, et incamatus est de Spiritu
miliere. Tumultudntibusad ista populis, etmajori ac sancto. Non dixerunt quia natus est deSpiritu.sanctp.
sanioripartemammis illum laudibus altollente, ut pium Vide quemadmoduni interpretenlur subdescendendp,
el sdpientem in primis, et reclorum .dogmatum haud quia dixerunt heminem factum. Deum, inquiunt, dici-
expertem, aliis nihilominus adversus illuiri efferatis, musincarnatum, npn mutabilitatem in carnem susci-
CASTIGATIONES ET NOTiE. i
a Vir Ule, qm pfebus dicitur, qui admirabiiiter efu- G habilaniibus ad evidenterh hmretici Nesiorii corifasid-
ditus, qui fidei studio'incensus^ qui tutac intef laicos nem.Hoec autem duo; ut converiirepossint ih clericos
adhuc erat, ciim"Nestoriocontradiceret; quiquepbst- Constantiriopolitanos, apteomiiinocohgruunt uhiaii-
modum; quod vox isla, adhuc, signifieat, in altiorem cui homini, qui neque itater episcppos ceiiseretiir,
' gradum.evectus est, alius prqculdubio non est ab Euse- neque inter presbylerbs, aut etiarh diacoribs, et lecto-
bio poslmodum Dorylseiepiscopo. Quo enim tempore res ConstantinopoH habitantes. Accedit aperluni
primus omnirim Nestofii hseresim deprehendit,noh Leontii, Scblastici testimbniuni: Propositwest, iuquit,
tantum florebat.virtutis laude famaque eruditionis, utriusque confutalio, Pauli scilicetet Nestprii, ex tesli-
et studio fidei, sed etiam inter advocatos urbis regise; monio publiceproposito, ul aiunt, db Eusebio, qui tunc
censebatiu". florebat in judicatidi potesiate : pbsieaautetn praifecius
.. Atque ex his aperte intelUgitur quam ob causam fuit EcclesimDorylmensium,<quidiviriozeio, ut-testan-
Eusebius famosam illam suaffi obtestationem publice tur, incensus, primus hmresim Nestqrii et Eutychis de-.
Constantinopoli pfoposuerit, qua- Pauli Sampsateni prehendit, elxonvicit, infiiiilis pericuiis pro pietale. qb-
Nestoruque consensionem dempnstraret. Cum ,ehim jeclus. Audi igitur cum quibhs et cujusmodibldspliemiis
palam hseretico restitisset, ab, eoque"male habitus . ex Paulo Samosalensi collectis Nestorii'blasphemias
esset tainquam impie loculus, sentiebat interesse conjunxit, ei unani utriusque mentemqmemissimamesse
suse famse, immo et catholicse fidei, patefacere omni- demqnslravit, etc. (Lib. m cont. Nesiorianos-et Euly-
bus, sed praisertim clericis, quam merito id fecisset. chianos, tom. IV Antiquarum Lectibnum)..
b Apud Constanlihopblitanps ribn aliud symbolum
Intelligitnr eliam tempus publieatse obtestationis; „.
secuta est enim sermonem Nestorii adyersus Arianos, " ef at in usu, quam Nlcsenum, cum tamen alio uteren-
antecessit orationem Procli, atque ita incidit iri me- tur Antiocheni, epque non parum diverso. Nestoriiis,
dium circiter Januarium. Sic enihi verum est, quod ut Constantinbpbli dispulabat adversus catholieos,-
scripsit Leontius; ab Eusebio primum. deprehensam, attulit Niesenum; Cassianus contra Nestorium Antio-
immo et publiCereprehensam Nesterii hseresim : ne- chenum adhibuit (Lib, vi toto). Ut autem utriusque
mo enim prius episeopum fegise urbis, et imperatori differentia.innotescat, visttm est operse prelium.alte-
eharunl, ausus est palam arguere. rum alteri KupuXkfato;opponere...-"...
Quserat vero aliquis cur oblestationem quse in vul- c Hunc locum .acriter exagitat Cassianus (Lib.vi
gatis Ephesini concUii codicibus tribuitur clerieis c. 9,10, 11, .12). Quid dicis (Nestorium alloquitur)?
Constanlinopolitanis, nos Eusebio tam affirmanter. Quid esl cur qui ex XpIO-TOTOV.M natus est, Filius Dei
repugnantibus Ucetomnibus conciliorum editoribus, non putelur? « Si dixerimus, inquis : Credo in Deurit,
adjudicemus. Respondeo id a nobis iieri ratione simul Verbum Filium Dei unigenitum,'ex Patre natum,
«t-auctoritate veterum. Nam primum qui obtestatio- oftooueriov Patri, qtii descendilet sepiilius est; non sta-
nem proponit, unus quidam hpmo esf. Quicumque, tim "auditusipse accipit plagam. » Fidem ergo salutis
sAt,'schedamliane accepluri sunt, eos per sacrosanciam noslrce, sacrapienlUm spei ecclesiasticmtu auditus tui
Trinitatem adjuro, obteslorque, etc. Deinde postulat 'atqke aurium plagam putas. Etquomodo quondam cum
ille chaftam coramimicari episcopis,presbyieris, diacc- ad baplismum curreres, sanis hmc sacramenta mribus
his,iectoribus, necnon el laicis quoqueConslanlinopoli' audiebat?. Qyomqdp cum temagistri Eeclesianim doce-
Wl MARII MERCATORISTRANSLMUQNESVARIGRUM OPUSCULORUM, 772
p^riteidiviria^nathfa^ !&_;lEtTpostMiquanta;:.iQuoniamiy«ro fli dixissent,:<Gr*r
iri;%bmine,?deriibristrarites. , dimus inunum Deum Verbum, futurum erat ut mors
'Et 'poit nitijuariidv-Moe!fetittete,' qubriiamiprseter' Jdivinae*naturse :trib.uefetur; j.deo rnojnen accipiunt
ihitterites *dicefe :'*CreHinitts't«sPeuin W-erbumFMiiim «oinmurie^hempe/ssusfCftflstuSj-jittetimortuumjllum
ejus unigenitum, dixerunt: Credimusin utiumDoirii- >sigtaificar,ent, :et iUum-non .morJuum, Itaque perinde
riwin JesuriiChtisturii, Porisub0ariiivrim:Pdiri, 'Deum ac5iijuisdicat, Ulehomoest-mortuus,squamvis ani-
i'eriiriide'Peo'i)ero, perûerii-orririiafdctd^qui pfqptef ariasit iffimortalis; tamen quia-nomendixit jjuod signi-
tiptfhqrivrriesetriostrdrii'sMui^descendii, dique-hicdr~ flcat duas5natttras,et;corptts.^[ttod;mpritur, et ani-
%dihs'estde'Spifitu~sUncio,exMd mam immorlalem, ideq-:iiUiUtest.perjc.uli in ea-yoce;
faclus est. ftttsquani oixefuritj-natiis est. Gur,tputa- aitfumque unim vpcatur heinp, et^corpus, et-anima.
mus?'Ut hon diias!tiatlvifates iritroduceferit Divim- Itaigitiir 'ieliam-inagnttsUle .chorus de Chrjsto ,dixit.
fatis.'
sleeiiihi Misit Si)mbblumNicmnuin,pubd Spriibblurn Aritibchenurii.
:Et~,pbst'aiiquariia: "Scfipluraiiicit-. '"it 'Cqnstdniiriopbliia^
Peiis Filimn suumJdctiiiriêxmuiiehjâctuiriwbUge 'rium.
(Gal. ry, 4'),'Hic quidemduasdeiiibHStrat liattifas. Cfediriius in imum sGredoin urium.etsoluih
iQttbaatttemtaiitum-birca homiriemebhtingit,narrat.' B "Deufli, IPatrem =omnipo- 'verum Deum,-PatKemam-
Exige cefte a'ebhterifib'so'quis sub lege sit -factiis. tentem, omnium visUii- nipetentem., «reaterem
Vefburii tteus? ifequaquam. littffiiet invisibUiuraerea- .OmniutovismUiumfit in-
Quid igitur dicebamiis? NefimeasPccipere Mariam toreffi. visUjilium;creaturaruin.
corijugem iuain; quodîiim-natuin est (sive riatum, •Et in urium Dominum Et inDeminiimnbstrttm
"slyefactumflixerimus, serishi^nlhiLhbcel),«/«oêiMm . 3esum sGhristurii, Filiuni Jesum Chfislum, -FHiimi
in ea natum est, ex Spiriiu siiricioest'(M'dtt. x,'20).^Si ©ei jiriigeriitum; riatum-ex ibjus unigenitum, et ipri-
aixefiihus, qiiod 'Detts Vefbum riaturii est in "Utero Patfe, hoc:-est, ex Patris iffiogenitumiptius-«realu-
fest erilhraliiid siiriul:esse-cihrihascerite,':aliud'nasci'), *tibstantia,:>Deum;de'Deo, TSB., ex -BP natumanle
qiibdPnirii,finquit, in 'id tvaluriiest, ex 'Spiritusaricto tttmen '«deiumine,. ©eum bmriia ssecula,«t >non fa-
. Mi,'hoc est,'Spifitus santtus-cfeavit jd-quod-estinêa. verrim<deDeo-verp, geni- •ctuffi,Deuhi!vefiim,ex'©eo
Viderurit igitiir Patfes,: jitpbte :;scientes •sanctafiirii lurii non factuffi, corisub- ivefp, ipooio-m Patri, j»er
Scriptufafttui, quod-sreuffi^tti ihcarhatiis esthatuin ^staiitialeiriPatri:per quem ^quem'et sseeula eofnpagi-
aixefinius, lnvehietuf fDeus VefbuniTilius Spriutus «lririia.faeTasunt,-.etj|use liata' sunt,;et omnia facta.
sancti, aut duos Palres habens. Si vero-faclum-.dixe- in ,coelo.,-etquse in lerra.
rimus, inyenietur. D.eus Verbum, creatura. Spiritus 'C Qui propter nos homi- Qui prcpter nos venit,
sanctvSugientesigi^ ites, .et j)fop'ter riostram êt-hatus''estexiMaria Sir-
^ntîta;:';'Quv:ri^c0n'(7^),<^(Br.nos<rafo'aaJtiu(em:ie/»h-salutein descendii,,'^!; in- igine, ,et icriicifixtts siib
xdrhaiusest. 'Quid-est,iricarriaWs'?nbri 'coiivefstts% «arnatus sest^, et iliomo : iPontiq-PilatOj-iet sepultus,
J)ivjriitat'e,in^cafhem. : ! lactus est, «t~passus;est, -et tfertia -d"ieresurrexit
. In ee quodvdixefunt/dricaBhatustex Spirituisanctq, ,et'-teftla ;die fesuffexit,; seeuriaum 'Sefiptiifas,' et
secttti "surit-evaiigelistam<'-.riafn -curivWatigelisla -ve- ascendit ad .cbeios,'venr in iCeaiqs 'ascendit, *t
siissetiadivKvBJiMTrncriv,^ îgUêhefatiphemde Vefbo fJtuftts-judicafe 'vivbs «t itefutai veniet jjudicarem-
-dieere, et dixitiinearriatiqnem.:=Audi:JEt V.erbumcaro mortups. vos et mortuos.
fdcluriiest (Jbatuj,:ili);:'>hoh'Jdixit: Verbtimper car- ;. Sltih Spkitum^rictuin.
iiein. facium, "Ubi ieriim :aut; appstbii "aut evaiigelistse ^Qtiiaiitsem'dicunt: Erat
Klii faciufttjmentionem, lidicrint nqturii->ex.muiiere. aUn^siridocum jibri''esset,
Aaverte, 'quseso, iibi idicunt tiqmeri^FiUi,id quodma- «t-priusquam aiasceretjir,
tiim est, ex muliere tiaturif dicunt. Ubi -vero"Vefbi -hori erat -. vel qubd ex
faciuiitmentiorieni, nemo:audet dicere igeriefatioriem 'rion -iexistentibus,aiit ex
per humanitatem.: Audibeatum-Joannem revangeli- .D aUa.substantia, vel .essen-
Stam, cum' veriisset'ad êrlium •eîvavBpoOTwiv' ejus. -tiatsit: iautqui EiliumDei
Audiquid dicat : Ver.bum caro facturiiesi; hoe.est, 'inutatiprii, aut altefatipni
assunipsit carnem; et iiahitavit dn mdbis; hoc <est, bbnbxiuffi asserurit; hos
;hbstram ;mduit natufafn. !JEt viUimus-glbriam ipsius cathoUca et :apostolica
Filii; non dixit; yidirhus;gbriefuiierierii*V,erbi. anathematizat Ecclesia.
;CASTIGATIONES5ET NOTiE.
terit, fdur.esttim nori mlhgraiie''$utit? 'Sine' utlaiuric atKiemJudmisvocatiset GrmcisChrisium Dei viftutem,
cpfie^pldga,duplici bfisrdiqueaufium fungebafis qffi- eiDei sapientiam (I.Cor.'j)? ...... Vulnerabdniur ergo
ii'a, jcuni.et qudita 0:a/t(s'^êres,"er'^s'e..Je.tf!.centem iilpfum aures ad pfmdicatipneriidc passionemDei, :'s'i-
Aictof qudifes. Ubi erariiMnciimc dkfium tudruihvui- cut nunc vulneraritur lum. Pldgam essc iiociiudiius
mera?rubi hmcduditustm-plttga?..,., Plagaerge aridi- srii putabant, sicut tiii putas. Ethmc eral quod adiio-
jius;iui,;et vulnus aufiurii tpafum est fDeus nalus, et men Dei ac Potriirii Jesu Christi, prmdicdntcChrislum
'3)'epspassus. fEt ubi Mludfftiiuinest,Patile Apostble: Deum Aposlolo, claudebaiitiiUi:capitis<suiaufes, -sicui
lHfos auleiii prmdicdriius Clifistum ciucifixuin, Judmis tu ciaudis atiimi.
quid&nscariiiaiiim, gerifibus difiieinItmiliam : iptit.
773 .•.-:-.- IMRII:NESTQRII SERMO 111/, . ;.-[k; .^fli
EPistOtA. * %SMl teSci^MlS PeJiiseri-, Aihqriit',Ttniiin'ChrisiiMiWfihib;-qui%!<%Wirriiieiin-
jnine infer hmresim Nestorii, et dpgmatgiPiQuliSa^ Ptiis iitidiceridus; unumhunc ipsum esse Filium Dei,
mosaleni, Ebionis, Pholini atque Marcelli. quia |[Baluzi;qui],nt -superius .dictum est, indivisibili
Marius Mercatof; * «erviisiChTisli, iectori « c6nser.vb soe&tale <Dep Verbo woiijtinelustest;f tionnumqudtriy
iâlutem.
[Bftluz. adS. Mnh] ''pfopttr fhtiricifisufh^r&epWdbilem
1. *>SamosaterirPauliJitqueNesit6lai«staStanonini- conjunctioneih,rvel cbhrienbhem, etiam Vfefbumiliud
nus impia qttam'Taria ^dbctfma. iiidem cbgitomiriUfUs connunoupari,<q'um \dbtejus na-
1
Nestqfitts cifca '[BdiiiZ;qmaemj Vefbuni v4i, Wh WrdhmfipeiiiftusûUeiin
quidemul Pauiris sentit,-qui=fion sjibstantivum, sed tjhrisiurri sirigiildnsridimtdiis, 'efihcpmpdmbilisvitmf,
pfolatitIUnipqtentise©eLielficaxVefburii e"srsb'definit: dignumffuissehabiiurii,tariiqudm'templumôtaipleriitu-
* tion cbhfitetuftaiflBriiiSejtaNeslofirisê Vefbo lub- 4iheMmhiidiis,atquedb'McDe'oeiPeiVWboiriiid&
siantivo, ipsum Fiiium Jjei naturailiter essef; seid-di- 4. :Ih eb igltur Patilb Sahibsatbhb cbhjuiigitttf, iri
cit, f argute quidem, quia ihonexpresse; sbseterni- ;quo'habitator.em et habitaculuih pro mieritis rseparat,
tate Filium rion esse, sed Veflium taritum, qubd iri 'dividerisquod ririicuique ebruirisit 'pfopfiiiih; ex di-
substaiilia Patfis irisrieris, iDeussit 8 cdnsubstaritialisi, versitate "tiatiifaV;,'quo'd quidem illis -2Mbo1iu$cum
quem Grseci opubimovdicuht; FiHuffiTeroiilum tesse p°Ebione, gt Pholino,'etii&aiata'Marcello cqmmune est.
et dici debere asserit, quiex Mariasithatiis. 5. ltt:eo ^vefo, qiibd;[!Ba'te. 'Iri;id*quqd;'vef0]'sub-
2. Atqtte ita dradit a^terauriia teihpbfalj; jUiqifl- siarifiale VefbhriiJJei "cqiihfetuf, «t esse Sib ^tefiib
deni Deo et DeiVefbo qusemajestatis suntf iuic ver-o icuihiPatreibeum:assefit,ia.memqratisOFeete 'iiissen-
allefi quse huriianaiihfifmitalis sutatjdeputaris':ffb- iit,'et !fideifectse corij'uhgituf.
ptef ihdivLduaihauteni atqub ihsepaâMem bonhexio'- 'B.êii qtibu^tefurii :i&bihVerbum;D'eUm%atufaii-
nem dignum fuisse habituni nuricupatlbne Filii t)ei, ter Dei Patris iion esse .Filiuhi dicit, 7sfefl "VCTbuih
quippe [Briltiz. »m. qulppe] qui nbc ipsutfi bp?0 nie- -taritum, ut ,superiiis?expbsuimus;-et :iniGhristo ?Do-
ritis, et ex adpptiorie tiibeat, nbn fex haltifa'. Tmirib[Baluz. 'hihilbminus] :divibUt':mef ita'Uriiiischjus-
5. Veruin cum ei a cathoiicis objicltuf, ciir pef qiie siibstahtise, "iihpietatis .m"agriuhi"cfwehriflciuffit,
hunc: sensum duos fflate. add. Jesusf 'Chfistos. et iethinc tamquam alienus ettextorfis ab lecclesiastica
idubsFilibs seritiat|*fo se Tpseitafespbndet': Eqik. Mdeîtire'Vdariinatusêst. " ''
;
'.;::'., .:":<- ;.i.'.'-i;,; ÂSTlGAIibNEB:ET iNOiTl;.' ':.. ,,'J/i^j.l^]^--^
a Qua.occasionejiScripta,sjt; quoque .tejnpqre, di-
Bxpreiseiab.wleriiilateiFilium.]AicitWerpp^
ctumjest iii;;p:r*fatipne ^hisioricaj.iiempe.annO se- ,;;f Adnotonitio:hseci 0bseryanda:est,;nejyide8turiMer-
pundb lêstofU;jnefise;J.anuafiOi'Subinitiuni,'ppsttfes ,cator.'impo'nefe iNes.tbrioiniSpe.ciem.rjaflirinantiVier-
priores sefinones desua impietate a,Nestoriq:jn.:-Ee-C 4>umiuite. LnG'af.natLpneni: et^îliUfhrtbtcReUra., fittisse
clesia habitps, .utj sUentibttS;-pfse.metU;Clericis, arguer : -(jSbftH.sSi);; vefum ctiin ubique.ipassiniAdicatiJliU.ijno.-
rpthr hefanda'hsefesis abJsto. etiaBi..laico : quare;jiit mine :9ignificari>diias>naturas.c\Sfer.m.-. -2),:Jectej infer t
geir.inarest.-cuni.'bbtes.iatione Eusebii, ita-jviise.sunt :ab eo Mercator.asseri y,efbiirii?abraiterhitafe iFilium
ajnbse,..cumaltera alteriiticeffl affefat,nonjdissocian- •«on,'esse,;s6(l:Verbuni.tantumy(qttaniquain..tq.tus,iKi,c
diEj.sed;obtestalip np.tis,.quarumanstar merito sit, :locus adeo arriplicatusrest, heîcam.iCorfuptiis, sutjvix
subjicienda...Neh.taffien.ex.'Sfecentipre.yersiqne sive tsensus;attingi. queafcrln.jipyis/fpftq :tebus;!n,e.g.ue:Ne-
PÛanajsive,Romattai;yerum*.x aritiqua potiu.s,qtasej .storitis,:ut;fitv:aperuit;satismentem.;,:tteqhe'Mef^^
ut Latinitate;cedat.alteri,; iidelitate-certe;;priestat, satis, >exvefbis. ambigiiisijnteilexit rseritehtiahi ihottii
inimo. yidetur esse.ip.siusmeti'Mereatprisy.«um nori -nis'«am tegerequsereptis..-., ;..,.,:;,, ;;. ;i.r::;u • ;
abhorreata raliohe:interpretandi, qqam ,se .consilio ?'«Garnerius iiirjriarg. consubstaiilivus,Evw<..,.;':
sequi Marius.prpfessusestjjifl prffifatione ad-sefmpries :, * \Ne: mefita'cpgites, (proprie 'dicta; .sive »p.erttm;
Nestorii cotttra: Pelagianos; iet plena:sit yp.cibug?qba"s Sed^to, id esVsdiihationettii;eaittque;;-i)ei.a.dbpian-
Marius pene affectat; et verbaNestorii cqiflpi.ectatuf, (tis; meque enim.opihatus estiumquamjNestoriussTe-
qusealiis in opefibusJlercator periride iriterpretatur. :cte ifactls fllium iVjfginis iconjunctibnem «um.Vierbo
,, b:Eo se.nbhiine: ihseribit,; quq.soiebaht laiciviut -obtinuisse, eum rinfinitisJnIoois.-dqce.atinapSOi.Vjrgi-
ande eonstet eum;tunc temporis; hori fttisse:constitu- mis. :uterb riatufas ,juisse,; conjunctas>.Popularem
tum in uUo cleri.^radu;; iUa;enim;setate. nemo'cieri- super'eairecpinioneihcOnvellemusah'dissetti 'Au .=
«us sui.gradus;nohierih0n.;gaudebat.pfa3ferre^.., ,„. ,h AbiEqsebio uliqueiin,jobtestationei<e*t«a;fldqiibus
c.Uterat epistoia spstfgenda-in yulgusj et.per.ma- reliquis fab episcopo discedentibus(!fad.-ser>n..5).
niis tfaderida obvioicuique, itapullijsiriguiari jSerspr
nse inscriptaest; sed generaliter.iconservo;eju$; ,qui ~Obtisiatib'piiblifre.^fojijlsito^CbniidiiUhqpbli^Mversus
se diceret sefvum Ghrisli, cpjJisgioriapericlitabMttr ifnpidsNisloriiserrriqnes.
sib hserelico:Opiribf autein;Graece.prhnum scriptaffi; .-:,.;«;Cqnjuro.accipienteih:hancchaftam, pef^sanciain
tuni Latine, aut jitraqueiingua simul a Mercatpre, iit- Trinitatem,, ut êain.paiainfaciat episcqpis, presbyte-.
nullius gentis ihpmLriesprseteriret. Simile quiddam. ,riSjJiacpnibus, .jlectpribjts,. iaicjs -habitaiitibus ;iCbh-
Marius in Gemmpnitprio prsestitit. ;i. ..,.- stantinqppHm. fisupef i"etiam;.ei^
d Super hac cbiiationfeNestoriicimiSamosaiterip;. iad increp.ationem .N.estqfii,ûia^simiiia^pânaê-
pperse pfetiuift ,e.sticbn'suiere,prsetef ebtestatibnem anatizatb 'PauibSanibsaijierip..^%^'nn6s^ntuf^,-êâ-
Eusebii,:Nestoriumiipsuiti et Mercatorerii; et; iHuni; girita. ah; 'Orthbdpxis,.episcbriis,rSuiit aiiifemjijuse,ab
guidem ppstremis dupbus sermenibusi in quibus CP- utrpque; fiicta;surittoc :,—-Pauiiius;Sixit: 0aria ^Ver-
aialttf ampliria.se.crimen-.cphsejiSipnis cuhiiSampsa'-- bum nt)n;genuii!;;Nestqriuis cbnsbriediiit.;.fNpnigenuii,.
tehoietPhotino; hincverocontradictione adanathe-: pptime, Mariarpiviriilqteni (Serm. 1).;^-âuljis:dixit:
matismum 12 Nestorii, sub finem. De ipsa dicemus Nequeenim fuitante smcfulp,'Nestorius dixit: EtjMa-
pfolixeinsingulari dissertationedehsefesi Nestofiaria. ireiiiterhporalemrppificiteniporumqssignrinlpivinitati"
.* Raluz. :fCenfitetur latrien ideinNestorius inVetbo {Serni. 5), ^-r Paulus dixit : Mari.a Verbumsiiseepit,,
Mbfiantivb ipsum Filiumraro, liecl ragute, qiiia non* : el non est seniqr Verbo. Nestbrius dixit ; Quprn'odo<
m \ MARlt MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. TI6
a HOMILIA h PROCLI, episcopi Cyzici, c habita se- A d *«incarnaiionemDomininosfri Jesn Cnrisri, c/uod
dente Nestorio in mngiia ecclesia Conslantinopolis, Deipara sit bealavirgo Maria, et ex eanaius,-rieoMe
- CASTIGATIONESET NOTJE.
ergo se antiquiorempeperit (Serm. 1). — Paulus dixit: que, cum factus esset lector, in conscribendis luirls
. Maria peperithominemnobismqualem.Nestorius dixit: obsequium prseslitit. Ab Atlico deinde, qui successit
Homo est, quinatus exVirgine (Ibid.). —Paulus dixit: Chrysostomp ppst Arsacium, diacenus presbyterque
Melior eslvefo pef omnia, quoniam ex Spiritu sancio, erdinatus est, coepitquetunc docere populum, magna
et ex Scripluris, et ex promissionibus,in eo gratia. Ne- quidem eloquentise, sed majore pietatis fama. Fecit
storius.dixit: Vidi enim, inquit, Spirilum descenden- illa vero ut quoties vacavit sedes, vocatus sit in con-
tem quasi columbam,et tnanenlem super eum illum, qui tentionem de episeopatu cum prsestanlissimis alus
ascensionemeidonavit.Mandans,inquit, apostolis,quos huj"usce Ecclesise presbyteris : nam post Attici mor-
elegit per Spiritum sanctum, assumptusest (Act. i, 2); tem, cum Sisinnio et PhiUppo; post obitiim Sisirinii,
qui videliceltanlam Chrislodonavit gloriatn (Serm. 5). iterum cum Philippo, pertinaciter dissidentibus cle-
— Paulus dixit : Ut neque qui' ex David orlus est, ricis; post depositionem Nestorii, rursus cum Phi-
alienus sit a sapientia; neque sapientia in alio sic inlta- Uppo el Maximiano virtus ipsius contendit: sed toties
bitet. Eieniminprophelis erat, magisaulem in Mose, repulsam tulit, necinvita, propter insignem virimo-
el in tnullis dominis [xupiot?, prwcipuis viris]; polius destiam et morum sanctitatem. Repulssecausa fertur
autem in Christo, ianiquam in iemplo; et afibi ilixit, partim Chrysostomi inimicoriun molitio ex aula;
alium esseJesum Chrislum, et aliud Verbum.Ncstorius parlim nimiumpopuli sludium, indeque suborta im-
dixit: Numquidpossibileest eum, quianieomniasmcula peratori, sive suspicio, sive invidentia; parthh com-
nalus esi, aliud semel[af&oSmaQnasciet hocDivinilate? petitorum gratia apud clericos urbis clerieorumque
Ecce probatus est aperte transgressor dicens: Non esf T. metus, ne Proclus, Chrysostomi exemplo, disciplinam
naius de Maria, qui nalus est de Patre. Ecce cbnsentit religiositis leneret. Post tot repulsas tandem Maxi-
hsereticoPaulo dicenti, aliumesse Verbum,et aliumJe- miani fato functi sedem obtinuit (Ann. 434).,sublatis
sum Christum, et non esse unura, sicut recta pradicat pristinis obicibus : nam et aula redierat velut. in gra-'
fides Proptereadesignavitibi, o zelotasanctsefidei, tiam cum Chrysostomo; et probata longo usu Procli
parlem anathematis \In vulgalis codicibus, pipo; TOU virtus imperatoris suspicionem in cultuni eonverte-
EcclesiseAntiochense (ex qua etiam Chri- rat; et Philippus opinionem dese conceptsim corru-
p.o&rip.u.To$\
stianorum vocsibulurain primis habuimus), quia non perat importuna proborum bbtrectatione ; et canon
novit alium et alium Filium Dei; sed unum, qui ante om- Nicsenus, quo prohibetur episcoporum translatio, ex
niasseculanatusestjDeumexDeoPatre, consubstan- litteris Coelestinipapoe ita commodam explicationem
tialem Patri, et ettmdem sub AugustoCsesareex Maria receperat, ut jam non Proclus , si constitueretur in
natuffi. Habetenimexpresse: DeumverumexDeovero, sede Constantinopolitana, videri poSset, quod ait
consubstantialemPatri, per quemet smculacrealasunl, aliquando Hieronymus, virginis paupefculse societate
el omnia perfecla: qui propter nos venit, ef nalus est ex contempta, ditioris adulterse amplexus quserere. Quid
Mariasanctavirgine; etcrucifixus sub PoritioPilato.Et autem in episcopatu gesserit totbs duodecim annos,
reUquasymboli. —Concordat autem his et beatusEus- quibus prsefuit, id est, ad anuum usque 446, quo
talhius, quifuitepiseopus Antiochise,unus existens ex vitac decessit, narrat Spcrates, quem tu consule.
trecentisdeceffietocto episcopisin sanctomagnocon- Si tam exacte tempus, quam reHqua, adjuncta
cilio, dicens ita : JVonsolumhqmo, sed eliam Peusest, ediceret titulus, non pafum lucis afferret historise;
siculetJeremias prOphetadieit (Baruchm, 36): Hic nonnulla tamen auctorum dicta, nonnullsequeora-
Deus rvoster,non reputabilur alter prmler eum. Adin- C tionis voces silenlium tituli sarcire possunt. Habitam
Venilomnemviatridisciplirim,et dedii eam Jacobopuero diximus (In prmf. hist.) ann. 429, quiseeundus Ne-
suo, et Israel dileclosuo. Post hmcin terra apparuit, et storii, die 25 Martii, cum celebraretur t\>arfytCkurp.o;:
tum hominibusconversalusesi.Quandoigilur conversa- . nam, si credimus Theophani, habita est h pxa Kvpiaxp
tus est cum hominibus, nisi quando natiis est cum eis ex Ea vero est potestas vocis Kvpiaxn,ut quandb absoiute
Virgine, et curiihis irifans, etqoncrevit, et comedit, et ponitur, solemniorem aliquem diem festum significet,
• combibit?Etalia.— Siqttis igiturpr&sumpseril dicere, subintelligitur enim iopzxi: quando vero diem unum
alium esse Filium ante sseculaunigenitum, qui de Pa- hebdomadse, semper habeat, aut ferme, adjeetam
trenatus est, et alium ex Mariavirgine riatum, non eum- hane.vocem hp.ipa. Cum ergo nulla dicerelur olim
dem umim DominumJesum Christum, anathema sit. > iopr-nKuptaxflprseterquam quse ChristLvel beatseVif-
'- a Quoniam Proclus oratione panegyrica in Virgi- ginis fOret; nec ista de qua sermo est Christi fuerit,
Hem 0EOT6)COV refellit primum Nestorii sermonem de sedVirginis; ait enim Proclus : Virginqlis hodieso-
virgineo partu; et vicissim Nestorius quarlo suo lemnitas linguam noslram iii prmconiumvocat, etc;
sermone orationem Procli redarguit, conferenda fuit cumque. a Decembri mettse, quo dictus est sermo
hsecbratio hunc inlocum, nontantum ut demonstra- primus a Nestorib, nsque ad festum Paschatis, quo
relur causacur postmodura.Nestoriusnilfere dixerit temporis spatio factam oportet oralionem.nulia exsti-
quod ad negotium incarnationis spectaret, quinfure- terit ejusmodi iopTvprseter zva.yyeha-p.b-ii,
in quo omnes
ret in Proclum; sedetiam, vel iriaxime, quiavidetur eonveniunt; tunc lemporis habitus est procul dubio
ihterpretem habere Mereatorem, ut mox dicetur. sermo de quo agimus : nam quod cau-
b Fuit ille quidem suo tempore Constantinopolita- panegyricus
sari posset aliquis propter nonnulla concilii Toletani
j.
D
"
nus episcbpus, post Maximianum scilicet Nestorio x verba, istasque titulj voces : In lncarnatibnem Do-
'deposito suffectum; dicitur tamen in prsesenti 'Cyzi- mini noslri Jesu Christi (i part. Oper. M. Mercat.),
Cenus, quia cum haberet oratibnem, ita vulgo nomi- dixisse Proclum in ecclesia pro virgine Deipara, die
nabatur. Fuerat enim ad sedem CyzicenseEcclesise 18 Decembris, qui festus t\iayy<ili<7p.S>; non magni.
- evectus a Sisinnio Nestorii prsecessore, sed rejectus apud me est momenti. Nam etsi fatebr unam eam -
a Cyzicenisclericis,ipsius licet virtutem suspicientibus, demque solemnitatem modo tiayytKio-p.biidictam
siquidem volebant retinere auctoritatem eUgettdisui fuisse, qua Virginem spectabat; modo hiavQpuTcvo-tv,
episcopi,'quam urbis regise antistes contra canones et qua Chrislum; scio tamen opinionem de zvayytlitr[t.a
consttetudinem assumeretentabat rquare, rejecto Pro- a Grsecisolim mense Decembri celebrato, neque cer-
clo quem Sisinnius ordinasset, Dalmatiumsibi prsefe- tamesse, quod eo loci confecimus; neque, ut esset,
certtnt; Proclus vero Conslantihoppli reraansit, epi- valere salis ad difficultatem tollendam, siquidem
scppiquidemtitulp, sedpresbyteri, uleratantea, offieio. historise ratio vetat ne panegyricus sermo ProcU in
Diu porro vixit in Ecclesia Gonstantinnpplitana, aliud tempus differatur.
autequam ejus sedera ebthieret: adhaesitenim adhuc a Neslorius in suo impietalis sermone nefarie.
adoleseens "Chrysostomo tamquam amanuensis, ei- multaprotulerat, sed Iisecprseseftim quinque: bea-
777 IMPII NESTORII-SERMO III. 77*
Deus iantum, neque purus hotrio,sed Emmahuel, in- A enim serpens per inobedieritiam venenum effudit, ibi
confuseetincommutabiliter Deusethomo. Verbum per obedientiam ingrediens templum viviUce.
* Interprete, ut videtur,MarioMercatore. plasmavit. Unde primus peccatidiscipulus Caui emer-
1. Virginalis hodie solemnitas linguam nostram, sit, inde generis nostri liberator Christus sitie semine
fralres, in prseconiumvocat, et prsesens festivitas his, pullulavit.
qui convenerunt, quasi provisor utULtatiseffieitur, et 5. Non erubuit amator hominum muUebres par-
valde competenter. Castitatis enim habet materiam, tus, vitse enim erat negotiatio quse agebatuf. Non
et feminei gloriam sexus, propter eam quse in tem- coinquinatus est habitans viscera, quse ipse sine con-
pore mater est, et semper virgo. tumelia condiderat. Si non virgo mansit mater, pu-
2. Ecce enim et terra et mare munera Virgini of- rus est homo qui natus est, et non exstitit mirabilis
ferunt: illud quidem fluctibus dorsum suum tran- partus; si autem et post partum virgo permansit, ille
quille substernens; haecautem gradientium sine im - ineffabiliter ex ea natus est, qui sine prohibitione ja-
pedimento dirigens vestigia. Gaudeat natura, mulie- nuis clausis ingressus est, cuj'us conjunctionem natu-
res honorentur, choros ducat humanitas, glorificen- rarum agnoscens Thomas, exclamavit dicens : Domi-
tur virgines : Ubi enim abundavit peccalum, supera- nus meuset Deus meus (Joan. xx, 28). I
bundavit gratia (Rom. v, 20). Convoeavit nos beata B 6. Non erubescas, o homo, partum, ipse enini
Maria, iminaculatum virginitatis vas, rationaUs se- nobis factus est oceasio salutis. Si non ex muliere
cundi Adam paradisus, opificium unitionis natura- nasceretur, nequaquam moreretur; si non morere-
rum, solemnitas salubris commutationis, rubus quem tur, nequaquam per mortem destrueret eum qiii ha-
divini partus ignis non conibussit, vere levis nubes, bet mortis imperium (Hebr. n, 14), id est, disibolum.
quse eum, qui supra cherubim est, cum corpore por- Non est inj'uria architecto manere in his quse ipse
tavit. 0 coslestisinibris purissimum vellus, ex quo pa- sedittcavit; non coinquinat figulum lutum renovan-
stor ove indutus est! tem, quod plasmaverat : sic npn coinquinat iricon-
3. Maria mater et ancilla , Virgo et ccelum, solus taminabilem ex Virginis ventre procedere;' quam
Dei ad homines pons, terribilis dispensationis tela, enim duin plasmaret, ,non coinquinatus est, per eam
in qua LneffabiUsincarnationis texta est tuniea, cujus transiens non pollutus est.
operis supertextor Spiritus sanctus est; textrix, ex 7. 0 utere, in quo communis libertatis cautio com-
altissimis obumbrans virlus; vestis autem, antiquum posita est! 0 venter, in quo eontra mortem fabricata
Adam indumentum; ilocci, ex Virgine immaculata sunt arma! 0 area, in qua naturse agricola Chrisius,
caro; radius, immensurabiUs induentis gratia; arti- sicut spica, sine semine pullulavit! 0 templum , in
fex, quod per obedientiam insiluit Verbum. Quis vi- C quo Deus factus est sacerdos, non naturam commu-
dit, quis audivit, quia vulvam Deus iueircuniscriptus tans, sed eum, qui.secundum ordinem est Melchise-
habitavit, et quem ccelum non caperet, venter Vir- dech, propter miserationem indutus est!
ginis cepit. 8. Verbumcaro factum est (Joan. i, 14), etsi Judsei
4. Natusest exmuHereDeus, sed-non nudus; et non credunt partum. Deus hominis formam induttts
natus est homo, sed non purus; et quinatus est ve- est, etsi pagani delrahunt miraculo : propter hoc
teris peccati portam, porlam salutis ostendit: tibi enim et Judmis scandalum, et genlibus stullitia (I Cor.
CASTIGATIOP [ES ETNOTJE.
tam Vifginem non esse ©EOTOXOV , id est, Deum non dicilur oralioProcli de laudibus Virginis. Facitde-
peperisse; purum fuissehominem, quem Virgo peinde quod Richardi ratio ex stylo petita., illud ipsum
perit, nec a creatura gigni posse creatorem; Spiri- evertat propter quod stabiliendum affertur: neque
tum sanctum ereasse templum, quod Verbum inhabi- enim idem est, quod aiebat, veteris interpretis ac
taret; Deuninbn posse vere dicipassum autmortuum; Dionysiistylus,licetutriusqub dictio sivehumilis, sive
StoTozoudefensores mysterium divinse incarnationis neglecta sit; potest enim videri id affectasse, inter- -
ridendum gentilibus traducere, Arianisque arma sup- pres, ut tanto sincerius auctoris sensum exprimeret,
pediiare adversus cathoUcos. quanto minus a phrasi Grseca recederet, quod Mer-
Hsecomnia perstringit Proclus, triaque in cohtra- cator in re simili de se profitetur (In prmf. ad varios
rium dogmata demonstrat: nempe qui genitus est a Nestor. serm.). Facit denique, quod cum in antiquis
Virgine purum non esse hominem, sed vere Deum; codicibus manuscriptis, et in Vaticano imaxime (Va-
Deum vere passum ac mortuum; beatam Virginem tic. cod. manuscriplo 2836), unde exscripsit Richar-
prqprie ©SOTOXOV appellandam. Quartum quiddam Ddus, ignotus dicatur, reUnquitur locus conjecturac.
obiter attigit, quod tamen Nestorio bilem vehemen- Quoniam igitur islhsec versio non abhorret a ratiOne
- ter accendit, ut id postmodum quadata occasione interpretandi quam Mercator secutus est in vertendis
acriter oppugnaret, pohlificem nostrum vere esse de verbo, ut ait, ad vertrani Nestorii et Cyrilli scri-
Deum. ptisGrsecis, non improbabiliter credi potest huj'us
a Cur ita videatur, contra opinionem nonnullorum versionis auctor. Fides augeri potest, -vel ex eo.
versionem orationis tribuentium Dionysio Exiguo, quod sin minus Mercator Procli orationem Lalinitate
facit primo quod cum nemo veteris hujus versionis donasset, pecasset procul dubio in consilium quo
auctorem crediderit Dionysium Exiguum, ante Viii- voluit blaspliemiasNestorii a fidelibuslingumsum fra-
centium Richardum, qui nuper edidit in lucem omnia tribus cognosci et vilari. Intelligi eiiim vix ac ne vix
ProcU Opera, et ernditum Labbeum, qui Richardo quidem potuerint quse quarto quintove sermone con-
-consensit; uterque tamen non vehementer id affir- tinentur, immo et sequentibus; quseque in ipsis Cy-
met, sed ille, fortasse ita rem se habere dicat; iste rilli epistolis, et aliis in Ubris, nisi perspecta Procli,
Vincentii dictum praestare noluerit, de Dionysio con- in quem unum maxime Nestorius spectabat, oratio-
tentus scribere in hseeverba (In lib.. de Script. Eccl. ne : his enim omnibus vel una, vel maxime, argu-
verboDiosvsius) : Ab eodem auctore ex Grmcoreddita mentum prsebuit.
PATROL. XLVIII. 25
779 ; MARII MERCATORIS TRANSLATIONES YARIORUMOPUSCULORUM. 780
I, 23) est mysterium, quia ultra rationem est mira- A collalione;inid deniquequodsacei^QS est, id quodad
culum- Si noh Yeri}um liabiiasset in uterp, nequa- reprsesentatiqnem eral idqneuni qfferens: quorum ni-
quam carb sederet super thfonurii. Si Deo ihjuria hil simile inyeniet quis,aut yicinuni aUqqandqin aliquo.
luisset in vulvam ingredi, et angelis iryuria esset hq- 14. Altende enim ej'us iit. hpniines aniprem. Yo-
minibus rninislrare. luntarie adjudicatu_snipftj, eani, quse cqntra crucifiT
9. Qui est secundum naturani, utpqte Deus, h>a- gerites.erat, dissolyit mprtem, et ppnyertit perimen-
ejjj-, proptef niisericofdiahi factus est Tnk*<iza8fe. Non tiuni se iniquitatem in hiiquprttm. salutem.
ex proveclu factus est Deus Christus, absit, sed pro- 15. Hominis igitur puri salvaj-e non erat, etenim
p.ter njisefatipneni, quemadniqdum eredjjmis, factus ipse etiani. indigebat salyatoje",, secundum Baiilum
"est homo. N.o.nhjjminem deificatum pf sedicaiflus,sed dicenteni ; Onuies enim peccavemnt, ei egent ploria
Deuim iricarnatujii cqnfitenijif. Prqpriam ancillam Dei (Rpni.,m, 28)., Quia yero peccatuni diabplo reum
cqnscripsit matrem. Qui secundjjm.' essentiani sine tradebat hpmineni, diabolus traditum. in niortein\age-
matfeest, est secundum dispensationejji sine patre : bat;:. ijj iîagnp periculq ea qu.secircanqs spit, erarit,
narii quomodo ipse, secunduin Paiilum, sine patre et ilnpqssjbiiisque erat sblufip,njoitjs.
sine mqtre est(Hebr. yn, 5) ? Si purus hq.mo est, non 16. Qui njissi s.unt.medipi,accjisabant; gjjid igjtur?
est shie lnsttre; si iiudus Deiis est, no.uest sine patfe: B Cuin yiderehl prp,ph,eta3ql(ra jnimananioart.emvnlttus
nunc auteiiiidem ipse est, sine,m;atre quidemutpla- esse, ad ccelestem medicum clamabant: et hie qui-
smatpf; sinepatre auteni, ut plasmatus. dem dicebat :.Dbpiine, inclitiacmlps tpqs, etdescende
10. Erubescevel appellationem afchangeii, q ho- . (Ps. CXLUJ, 5). AUus,: Sqm me, Donme:, etsambqr
niq; qui Mariam evaiigelizavit, Gabriel idicitur, Quid (J,er.. XVH,14). Alius elamabat : Excitq p.qtentiam
autem inlerpretatur Gsibriel? D,eiiset homo. Prscces.- luam, et veni, utliperes, nqs (Ps. LXXIX, 3J, AHus di-
sit appellatio, ut crederettir disp.ensa.tio. cebat;: Heu me! anima mea, quia periit. miserieprs a
'11. Dispe cattsam prsesentise, et glqrifica Jncarnati terr,a. Alius dicebat : Si vere Deus hakitavit. cum ho-
yiftultem. Multuni debebat genus humanum, et.defi- riiinibus. Alter : Citq afiprfihendrit nos inisericordia
ciebat ad debitum. Per Adain onirie peccatjmi cqn- -lua, Djomine.Item alter :, Deus, in adjutprium tneum
scripsimus, et servos nps retinebat diabqlus : instru- intendey.Pomine, qd adjuvandum.me ffstiita (Ps. LXIX,
menta nestra proferebat, pro chartis utensjiiulta pa- 2). A|ter : Qui venturus est. veniet, et noji kgdakit
tjente corpore : slabat malus gassionum falsarius (Habqc. ij.,3)^ Alius : Enqpi sicul qiiis.qpmperierat;
concutiens contra nps debitum, et postulans j'udi- reqpire servum tuuni (Ps. cxyin., 176),
cium, Erat igi.tuf necessarium altef utti e duob.us, aut 17. Nou d.espj5xitigitur humanse naturse oppressio-
impoftari ex judicio mortem, quia omnes peccave- C nem,. quinatura exstat rex et Deus; sed venit quj
furit; aut talem d.ari in conipensa.tionem,, qui totius semper aderat, et exsolyit .redeniptipnem proprium
regetitiqnis justificatiq existeret. Et hoin,p. quidpm sangumem, et dedit pro genere humano compensa-
saiyare nori ppterat, stt])jacebat enini debjto : ahgelus tionem mqfti, quodex Vifgine, iri.dutus est corpus,
rediiriere. non yalebat, deficiebat enhn. in pfetio libe- et redqmit mundum ex maledicto legfe;.jinde clamat
ratiqnisi; eum qtti sine pecpatq efat pfp. peecatofibus Patilus.:. Chtistus.nos,fedetnil d,e maledicfpfiegis (GnL
mori oportebat: ipsa enmi bsec et sola reHcta est ; in,13r).
mali solutio. 18. Qui igitur-redemit nos, non purus hqmo, o
. 12. Quid ergo ?' Ipse qui ex nihilo. uniyer.sam. na- Judsee : hqminum enim natjira pepeato. serviebat;
turam ut esset addttxera^, qui in nullq bpnjtatis dpno sed nec De.us nuduSj cprpus enim haljebat, p, Mauir
i defieiebat, adinvenit, et adjudicatis moftLvitam cer- chsee, nisi enim ine. indulus esset, me- npn salvasset;
tissifliain, et mofli sqltttionem deceiitissimam :• fit; sed qui in utere Yirginis sententiam tulefat, ihdntus
enhnhpmo, sictttnpyit ipse(sermq eniminterpretari est reuni, et ibi terrmiUsfacta est cenimutatiq : dans
jniraculuni non potest), eteo;moritur;- quod hpmo enim Spiritumaccepit carnem, idemipse cuniVir-
factus est; et eo libeiat, qttod;prius exstiterat, se- gine et ex Virgirie-; et Spirilus quidem obuinbravit
cundum Paiilttm djcentem : In.qitq h,a!).epips,i;edem?- © eani,,.ip,severo.px ea caro, factus est,;
ptionem, per san.guinem.ejus,retpissiPnemi peccatqrMm 19. Si alter Ghrjstus et alter DeusVerbrim,,npn jam
(Eph. i,7),. '':/ _. -;; trinitas, sed quatefnitas erit. Non disrumpas dispen-
13.0 stttpenda resj.aliisiiegptiatus estimmprtalita- satiohis lunicam, quse desuper cqn.text.abst, nqn sis
tem,ipse enimeratimniortalis; taUs enim, alter seeunr discipulus Arii; impie ille essentiam dividit, tu, uni-
dumdispensationem,nec erat,necfactus est, necest, latem ne partiaris, ut non dividaris a Deo.
necefitiSolusestquiexViiigirienatqs estJQeusethpmp, 20. Dic age, quis. apparuit i», lembffs et iti, urnbra
npn s.plum,qiiaecpntraponi ad apprctiatiOiiem.ppssit, morlis:.se,de_ntihus_ (Luc.i, 7,9)?:HqmqtE.t qupmo.do,
habens dignitatem ad multitudiriem reorum,, sed bm- sLin tenebris degebat, seeuhdurii:Paulum.dieentem :
' nibus s.ententus
supercmhientein, In hoc qjiidemqupd Quieripuit iiqs ex. pqlestate_lenebrarum.(Cql. i; i'3);
Filius erat, id:qup4 incqnjmutabjHs; est ad Patrein et itefflOji: Erqlis. enim. aliqiiaiidp,-teiijebrte(Ephes.
conservans;. in -hbe auteni qued conditpr-, ii qupd v; 8). Quis ei^go.illuxit? Davidite doceafcdicens :
. viftutis est indeficienter habens; iti hec qttod amans DeusrDomims,€i illuxit hobis (Ps. cxyn; 2-7)';oonve-
. misereri, eaquse.compassionis sunt sine ullapublicans nerunt naturse, et inconfusa.permausit unitas.
781 IMPiINESTORIISERMO.IV. 782
'
21. Yenit salvafe,.sed-opor.tebat.et pati: quomodo j i : SERMO IV. .•
ergb pbterant utraque fieri ? Homo purus salvafe non De incarnatione. Qui primus atque ? exteniporalis ad-
" versus
valebal, Deus midus pali non poterat, ipse existens Procli orationem panegyrieam in. Virginem"
©EOTOZOV, . ;„
Deus natura, factus est homo, et eo quod quidem erat
salvavit; eo autem quod factus est, pertuHt. 1. t>AmatoresChristipopu.losplaususb.isconferre,
22. Propterea quando vidit Ecclesia eoronass.eetim qui pro beata Maria impendunt sermonis qfficium, non "
"spinisSynagogam;deplorans prsesumptionemdieebat: est miranduffi: hoc ipsuffi eninj quod c templum fa-
Filim Jerusalem, exite et videte coronam, qua,corond- cta esl [Baluz. ad, illius] Dpminicse carnis, excedit
vit eum mater sua (Cant. m, 11); ipse enim ex spinis omne quod est laude digriissimum. Sed ii) illud ve-
coronam portavit, Jit spinarum. sententiam dissolve- slra amabilitas debet intendefe, ne cum plnsquana; .
ret; ipse in sinu Patris et in ventre Yifgiois,' inter oportpt aut decet [Baiuz. debet] circa iJUusbeatse
ulnas niatfis et super pennas ventorum : sursum ab honorem laudemque versamur, dignitatem Dei Yerbi.
angelis adorabatur, etdeofsumcum telohibus recum- confundereyideamur, dbiseum faciendogeneratuffi.
bebat: Seraphim npn prospiciebant prse reverenlia, Et ut rem intelligatis,e simpliciore sermone fun-
et PUatus interrqgabat: servus percutiebat, et crea- gamur, utamurque eloquio omnibus ad capiendurn
tura tenebatur : in cruce figebalur, et thrprius glqrise B facillimo,ne auditorumquoddicitttrexcedat audilimi.
nudus Don erat :-iu sepulcro jacebat, et coelum ex- 2,'Qui Deum simpjiciter dicit de Maria natum,
tendebat, sicut peUem: inter. mortuos repulabalur, primo omnium nobilitatem gentibus prostituil dog-
et infermnn spoUabat: deorsum quasi seductpr ca- matis, atque exponens in mediuiix, vituperandum
himniabatur, et sursum a sanctis glerificabatur. 0 id ridendiuttqtie prop.onit; statiui enirii paganus cum
stuperidum mysterium! reprehensione acpipiens,.quia de.Maria Deus.esl na?
25. Yidee miracula, et prsedice deitatem : aspicio tiis,.inferet adyersus Christianum : necessario.eniin
passiones, et non abnego humanitatem; sed Einma- .qui dicit simpliciter [Baluz-. simJUter] de Maria na-
nuel naturse quidem portas aperuit, ul homo; .vivgi- - lum Deum, et non illum qui natus est [Baluz. bm.
nale autem claustrum non disrupit,-ut Deus; sed sic qui nat,usest], conjunctione duarum naturarura, di-
ex vulva. egressus est, quomodo per audituni ingres^- vinse scUiceit.et humanse, Deuni [Bului. om. Deuni]
sus est. Sic natus est, quomodo conceptus; inipatUii- esse reputaverit, audiet.: Ego natmn et mortuum
liter introiit, incorruptibiliter egressus est secundttm Deimi et sepultum adofare non qtieo. Liquida aulem
prophetam Ezechiel dicenteni "•ConvertilmeDominus divisio dogmatis ista est.: Qui natus est, et per paf-
ad viam porlm sanctuarii exleriprem, quw atleiidil ad tes increnientorunr temporilius eguit, et niensmus
Orieniem,el ha:c clausa eral. Et dixit Dpminus qd me: Q legilimis.portatus ih ventre est, hic hunianam habet
Fili hominis, pdrta ista clausa erit, et non aperielur: naturam, sedDeosaneconiunctam..
ntiUustransibit per eani', sed solus Dqminus Deris in-f 3. Aliud est autem dicere quia nato de Maria con-
gredietur,et erit clausa (Ezech. XLIY,1), junctus erat Deus ille qui est Verbuhi Patris, quod est
24. Ecce approbatio" manifesla sancfee.genitricis liquidisshiiumac firmum atqueirreprehensibilegenli-
Dei Marioe, diss.olvaturdeinceps oninis contradictio, libus; et aliud, qnja ipsa Divinitas indiguit nativi.late
et satictarum Scripturarum illuminemur doctrma, ut in mensUius decurrente: Verbum enim Deus tempo-
coeloruhiregnum obtineanius in Chfisto Jesu Dominp fuffi est qpifex, non iii tempofe fabricalus.
nbslro, ipsi gloria in sseculasseculorum. Ameri, 4, Diyisionem igitur.super.lipc t prsecedeutis riia-
CASTIGATIONESET 'M)T.M.
a Facultate dieendi ex tempore valuisse Nestorium; Dominicam carnem, qua nihil creatum sa.nctius, cOn-
teslatur Socrates; eanique- ostentasse, ex serhione linuit.
d Mirum quanlum invCctus est Neslorius in duos
quarto in Pelagianos constat; dixisse vero in prse-.
senti, sermo totus demonstrat, et hsec maxime verba: Christi.ortus: oeternumunum ex Patrp, qua Yerbum "
Divisionem super hmc prmcedentismugistri valdesum est; altefum tempofalem ex matre, qiia honio. Undb
admiratus,elc. (Niim. i); Hac enim appellalionepra;- exarsit vehementef in Ettsebium pttblice qbjiciehtem,
cedentismagistri, significari-solebat is, cujus sermo- .P utriusque distinctione omnes ejus afgutias.dissolvi^"
nem excip.ereiitpra^sidenles episcopi. Ita Nestofius Vide notas ad seeundum sermohem. : .
' S Suggillat obscufitatem orationis a Pfpclo dictse,
.sermone penullimb ::Diilcemnobis prmcedens dociqr
charitatis mensam apposuil, etc. Et sermone quarto quse vix ac ne vix qttidem potuit ab auditbribus nisi
adversus Pelagianos : In aliutn sermonemlingutt per- paucis, usquedoclioribus.capi, proptcrgfamlpqquen^
itir.gente,repromissioiiummearum.prmcedensmagister tiam, ut ita loquar, s.ejJtenti.aruniquebrjeyiliatenifet.
memor snbmoniiit, etc. Ita Cyriilus post oralionem admirabilesquibusabuiidatnielapbbras, acajiassimi*'
Pauli Emeseni: Hausimusvobisaquam exsacro fonte, les figuras dictionis, quse qiiarito p.efsiringefe solent
docloris, inquam, qui tinte nos. disseruit, etc. Ila alii, delectabUius animos, cttm dicimtur, vel legtihtur,
quos superfluum censere. tanto facilius.inentis suspensae,'ae yelut attonitiein-
h Anle amatores apud Baluzium habetur plausus ; telligentiam' fugiunt..-— Baluz.' :' Ei iit sithpiiciqre
cujus verbi, cum mox iterelur, sat plaeet repetitio. serpione' furigamur, ne auditeruyriquod dicitur bx-
EDIT. cedat auditum,uiar etoquipprimibus.adcapessendttrii
0 Intendit in seritentiam Procli, cum Virgineni al- facittimOi EDIT. ".: V
loqueretur, exclamantis : 0 templum, iri quo factus ' ProcHscili.cet, cujus surithsec vevha (Num. 5) :
est sacerdosl eamque corrigere nititur, breviter in-. Nalus est ex muliere Peus, sednoii nvdus- .ct riqtus
nuens beatam Yirghiem ea tanluni ratione lemplum esl homo, sed non purus; etquiriaiusest velerispeccati
esse, et •illud quidem singulariter sacrum, quatenus portam, portam salutis oslendit: ubi enim serpens per
I 783 MARII MERCATORISTRANSLATiONESVARIORUMOPUSCULORUM. 784
gistri valde sum adiniratus dicentis (Parte 3): Qui ex {A hic qui mensium incremenlis indiguit, hic qni mor-
yiuliere natiis est, nec Deus nudus, nec purus homo a; tuus est, hic qui crucem pertulit, sic veniet queriiad-
ûia neque Deum oportet dicere nude et utcumque modumvidistiseumascendentemin cmlum(Act.i, 11).
eneratum: b nemo enim qui se est antiquior gene- Et iterum beatus Paulus in Aclibus apostolorum : In
rat; nec iterum humanitatem nudam esse prottten- viro, inquit, in quo decrevitDeuzjudicare orbeni terrce,
dum est, sed humanitatem conjunctam Deo esse ge- fidemprmslans qmnibus, suscitanseum a mortuis (Ibid.
neratam. xvn, 31). Numquid Verbum Deus surrexit a mortuis?
5. In iUud attractos vos esse volo, qui estis intenti Si autem vivificator mortificatus est, quis erit qui con-
cxaminatores religionis (hanc enim et de vobis, quam ferat vitam?
de Ahtiochenis, habeo opinionem), in illud ergo, ut 8. Prseter hoc et Arianis hinc valde reprehensibiles
dieebam, attractos vos esse volo, quia c Deus pontifex sumus; si enini utcumque natum [Baluz. om. natum]
faclus est, ferre non possum; si enim Deus opifex et Deum Yerbum et simpliciter nominemus, vide ex hoc
pontifex est, cuj'us a ponlificibus legatio exhibenda quid conficiatur. Dicis simpliciter : ' Deus est qui
est? natus est de Maria, statim hseretieusinfert reprehen-
6. Haecad vestram dilectionem sermocinatus sum, dens : s Ergo immerito nos arguitis, filium minorem
etdicerem plura, nisi bocsubinlrasset animum meum, B Patreet creatum dicenles; quoniam apud vos etiam
quod d Ecclesise doctoribus videor conlraria dispu- hoc in confessione est, inquiens Yerbum Deum esse
tare. qui natus est de Maria.
Volo igitur vos perspicaces esse in examinandis 9. Audi quse idem DeusVerbum de se ipse testatur:
dogmatibus, et neque susceptam humanitatem a Deo Euntes renuntiate fratribus meis: Vado ad Patrem
Verbo confundere, neque e homineni nudum eum qui meumet Patrem vestrum,Deummeum et Deum vestrum
natus est dicere; sed nec Deum Verbum contem- (Joan. xx, 17). Sed cum hoc diceret,qui natus est de
peratum, vel commixtum propriain amisisse essentiam. beata Maria, humanitate quidem nobis consubstantia-
7. Propterea enim, discipulis in stupore constitutis, lis erat; hi eo autem quod conj'unctusDeo, [Baluz. ad.
tempore quo sublevatur in coelum, et apud se, quan^ a] nostra erat longe, quia Deus, substantia melior.
tum arbitrattdum est, hoc reputaulibus : putasne re- 10. Tunc illorum blasphemia Uberaberis : et facile
soluta est humana natura ? putasne in coelisin eadem ac breviter sacramentum religionis edices hoc modo:
essentia permanet ? Et eis de hac visione stupentibus h Alius quidem DeusVerbum est, qui erat * iu tem-
advenientes angeli dicebant : Hic Jesus qui videtur, plo, quod operatus est Spiritus, et aliud templum
hiobedieiiliam venenum effudit, ibi Verbum per obe- iG dem Cqnstanlinopolilanorum, sive clericorum epislo-
dienliam ingrediens templumvivificeplasmavit. Unde lis ad diversos, sive monachorum apud imperatorem
primus peccali discipulus Cain emersit, inde generis querela; quamquam non est improbabile Nestorium
noslri liberalor Christus sine semine pullulavil : non respexisse quoque antiquiores Patres Ecclesiae, a
erubuit amatot;hominummuliebres partus. eum dissentire objecerat Eusebius in obtesta-
a Verba, Quiex muliere natus esl, iiec Deus nudus, quibus
tione, Eustathiumque Anliochenae Ecclesise antisti-
nec purus homo, Baluzius omittit. EDIT. tem nominatim laudarat, allato ipsius luculento te-
h Idem argumentum adhibet scribens ad sanctum stimonip.
Coelestinuffi.Ferri tamen potesihoc vocabulumQzoTov.o; e Respicit ad verba Procli: aXVh yvwLv.bc iytvvrfi-a
propter ipsam considerationem, el quod sblum riomine- ©Eofou yufivof,v.aiS.v9pano;oviO.bg. Ex tnutiere natus
iur de Virgine lioc verbum, propter inseparabile temest non Deits nudus, neque purus homo (Parie 2). 'O
plum Dei Verbi ex ipsa, non quia ipsa sil maler Dei TOLVUV ayopao-a; •hp.ag.ov tyikb; a.i)6pam:o:,?>'iouSats.
Verbi; NEMOEMMANTIQOIOKEM SEPAEIT(Epist. 1, ad Qui nos redemit, o Judme, nonest purus homo (Parle
S. Cmlest.). 8 ). Et, avQpMizo; Tptlb; a&aai ovv."ayyv QBOS yvpvb;
i Inde Cassianus excerpsit sententiam, quam acriter TtaQsfiv ovv.^SiivaTo.Purus homo salvare non poluit;
refellit(Lib. VHc.2).Nequeenimopinor sermonem. Deus nudus paii non poterat (Parte 9).
hune ad Ccelestuium a Nestorio missuni fuisse, cum f Iterum vexat diclum Procli (Parle 2), nililurque
extemporalis foret, minorisque proinde momenti, etsi ostendere non minus Arianis quam gentilibus mjr-
missus foret, Cassianoque communicatus : ex eouti- sterium incarnationis a Proclo irridendum proponi.
que plura sibi refutanda suitipsisset, quippe alus quse . e Aliqua desiderabantur ad faciendum sensum, quse
, refellit pejora. D suppleri posse visa sunt huncin modum : ergo imme-
e Htecverba sunt Procli, ut dictum est (Num. 3): rito nos arguitis Filium rninoremPatre et crealum di-
0 ulere, in quo communis liberlatis cautio composila centes, quoniam apud nos, etc. Quiddam enim siffiile
estl 0 venter, in quo conlra mprtem fabricata sunt habet ipse Nestorius sermone tertio, cum catholicbs
, arma! 0 area, in qua naturm agricola Christus, sicut incarnalionis defensores Arianis in eo pejus sentire
spica, sinesemine pullulavil! 0 lemplum, inquo Deus dicit, quod Ariani solo Deo Patre minorem facerent
faclus esl sacerdos, non naturam commutans, sed eum Filium; cathelici matre crealura recentierem.
qui secundumordinem Melchisedechpropter miseratio- h AUudit ad hsec verha PrecU : Si alius -eslChri-
nemindulus esl! stus, el alius Deus non trinitas in divinis,
d Eos intelligit absque dubio, qui in Ecclesia po- sed quaternitas est.Verbum,jam
. pulum docebant, qualis et ipse fuerat Anliochiae,prius- 1 Prpelus. Ubi serpens per inobedientiamvenenum
quam assumeretur in episcopum Constantinopolita- effudit, ibi Verbumper obedientiamingredienstemplum
num, qualis et erat Proclus, in quem declamabat. vivificeplasmavit (Parte 2). lis cpntradixit Nesterius,
Hinc autem colligere licet quantum dissentirent a Ne- quiaProdus antea contradixerat istis a Nestorio pro-
storio de incarnatione Dominicaillustriores presbyteri latis : Non creavit Deum Verbum Spiritus sanctus,
Constantinopolitanse Ecclesise, quod etiam constat, sed Deo Verbo tcmptum fabricalus est, quod habitaret,
tum ex CoelestiniCyrillique epistolis, turn ex eorum- ex Virgine(Serm. 1 num. 7).
785 1MPII NESTORII SERMO Y. 786
priEterhabitanteni Deum. Templi estmorte dissolvi;. A ritus sancti opera, in ea Deuni ipsum crealum dicat?
inhabitantis autemtemplum, idut resuscilet proprium Deinde cum ad hsec subjicio : Quid igitur absurde di-
est. Non hic meus sermo, sed vox est Domini: Solvite citur a nobis, cum yocem hanc efferre quidem suade-
templum, inquit, hoc, et in triduo suscitabo illud mus, sed ad commune duabus naturis significatum
(Joan. ii, 19). pergere? Tum vero putant blaspliemum esse, quod
11. Conjunclionis igitur confiteamur unitatem [Ba-. dicimus: Aut aperte confitere Divinitatem ex beata
luz. dignitatem], naturas autem et substantias dupli- Maria genitam; aut, si ut blasphemam fugis hanc vo-
ces, alioquin invenielur Verbum [Baluz. add. Deus] cem, cur qui eadem atque ego dicis, le haud dicere
esse sancti Spiritus creatura : quid enim ait evange- simulas?
Hsta * ? Quod in ea natum est, de Spiritu sanctp est 2. Si fide simpUciDeiparam proferres, nulla esset
(Malth. i, 20). Quod si Verbum Deus nudus ac solus apud me dictionis invidia verbi sensum exquirentem;
erat, qui natus est [Baluz. ad. ereatus est], nec, quod sed quia video te, prsetextu erga beatam Mariam ho»
dicit evangelista, Spiritus creavit illius templum in noris, hsereticorum confirmare blasphemiam, ideo
beata Maria, itivenietur Deus Yerbum sancti Spiritus dictionis prolationem caute prsemunio, cum pericu-
opificium. lum in eadictione latens suspectum habeam.'
12. Fugiamus itaque huj'us confusionis errorem : B 3. Id ut clarius dicam, et ut ab hominibus percipi
Dominum nostrum Chrislum, secundum naturam, dtt- facilius possit, qui Arium sectati sunt, el Eunomium,
plicem dicamus; secundum quod est Filius, unum. et ApoUinarium, et omnium huj'usmodifamilite homi-
13. Ego autem quibusdam mihi et iUud renuntian- num chori, studuerunt ©SOTOXOU appellalionem inva-
tibus, cum Isetitia ssepius risi, quoniam, inquiunt, here, ut facta mixtione, duabusque naturis minime
b episcopus, quse Photini sunt,
sapit, nescientesneque distinctis, nihil ex his quse viliora sunt de humani-
qum laquuntur, neque de quibus affirmanl (I Tim. i, 7); tate dictum acciperetur; ac locus illis jam adversus
hoc enim quod a me dicitur, Pholini [ Baluz. add. ipsam Divinitatem pateret, tamquam bmnia de uno
dogmatis ] eversio invenitur. Photini enim sensus a dicerentur, non ratione dignitatisexipsa conj"unctioue
partu MariseYerbo Deo dat principium, me dicente consequentis, sedipsiusratione nalurse. Unusestnam-
Yerbimi Deum semper c existere ante ssecula. que Christus, et unus Dominus; sed in Christo, inuni-
14. Ad iUosmihi quidem proverbialis sermo suffi- genito, inquam, Filio, etChristi nomen el Filii, nuncde
ciat: Nali resppndere imprudenti secundum impruden- divinitate, nunc de humanitate divinitateque dicitur.
liam ejus (Prpv. xxvi, 4). Yos autem volo perspicaces 4. Dixi j'am ssepius : Si quis intervos simplicior,
examinatores dogmatum,d neqne plausibus uti, neque sive inter quoscumque alios, voce hac ©SOTOXO? gau-
attrahi:sermonis illecebra, neque dogmatum aliquid, G det, apud me nulla est de voce invidia, tantimi ne
examinatamque rationem novitatis prsesumptionem Yirginem faciat deam.
putare, sed veritatis eam magis gloriam judicare. 5. SiDeus est Christus, ihquiunt, etChristus ex
SERMO V. beata Maria est ortus, cur Virgo noii est Dei genilrix?
De Deo.nalo el Virgine QEOTOXM, qui secundus e ad- Nihil occullo, quod ab illis objicitur. Nam veritatis
yersus Proclum. amator omnia quse a falsitate dici possunt accepta
, 1. Ssepe iUos rogavi, qui GEOTOXOV defendunt: Num sibi objicit. Formatur in utero infans, sed-quoad fi-
Deitatem dicitis ex sancta Virgine natam? Ad hsec guram accepefil, nondum habet animam : at ubi fi-
verba illico resiUunt: Ecquis, inquiunt, tanto bla- guratus fuerit, jam anima informatur a Deo. Ut igitur
sphemise morbo laborat, ut qusetemplum genuit, Spi- mulier corpus parit, sed Deus animam tribuit; neque
CASTIGATIONES ET NOTJI.
a Baluz. : Quid enim ait evangelista de ee qui in vel felicitate eruimus. ' -
ventre ereatus est'?EDIT. - Posuit totum in explicandaratiOhe qua Virgo
b Etsi objiciebatur maxime consensio cum Paulo dici queatporro Deipara,sine suse doctrinse prsejudicio.
Samosaleno, ut ex oblestationeiEusebu conslat; Pho- Facit vero gravem catholicis calumniam, qiiasi Virgi-
tini tamen meminit, cujus ut erat recenlior invidio- nem Deitatis ipsius parentem, immoetdeamdicererit,
siorque-memoria, ita societas objecta vehementius vel certe sentirent cum Ario, Eunomio et Apollinari
urebat. Obj'ecla vero est primum, quod ex veterum D naturas confundentibus in Christo; nec minorem cori-
mqnumentis sciri queat, a Mario Mercatore in epi- flat invidiam, quasi duas ob ratiunculas, easque le-
stola, quam sparsit in vulgus eo tempore quo obte- vissimas, venissent in opinionem ©SOTOXOU.
stationem Eusebius proposuit (Vide iiolas ad episl. In hoc sermone refellendo Cyrillus.insumpsit totum
islam). fere suum librtim primum ac secundnm de quinqrie,
«^Codex Yatic., prmexislere. BALUZ. contradixit blasphemiis Neslorii (Lib. i etn
d Reprehendit iterum plausus Proclo factos et ad- quibus
Contradict.). Quod eximium opus merjto quispiam
mirabilem panegyricse orationis elegantiam, qua mi- appellaverit apologiam Procli : in eo enhn respondet
rum in modum captus populus dicenli acclamarat, ad Cyrillus iisfere lantumsermonibus qui a Nestorio dicti
invidiam Nestorii. sunt adversus Proelum. Nam primus et secundus liber
e Cmn Nestorius extemporali oralione triaProcli de Virgine BSOTOVM et Deo nato est; tertius deDeo
dicta breviter arguisset, nempe quod Virgp esset ©Vo- sacerdote; quartus et quititus majori ex parte de Deo
TOXOJ ; quod Deus passus et morluus; quodque factus passo et mprtuo: quse res fecit ut idem sermonibus
pontifex : singula postmodum singulis sermonibus ordoanobistribueretur.Dusetantumposteriores ser- j
impugnandaprolixius putavit; et primum quidemisto, monis partes reperiunlur apud Mercatorem, reliquse
quem ex colleetaneis tum Cyrillianis,"tum Ephesinis, ex opere Cyrilli mox laudato suppletse sunt. Omnes
^quse Mercator verlit, noh sirie aliqua vel diligentia, Grace habentur. '."''
' MARII MERCATORISTRANSLATIQNES VARlOftUM OPUSCULORUM
787 788
fdep riiulier dieetur anirase-genitrix, qtiia pepefit atii- A eerij,"mirademerilia. Quiscnim apostoli tfficiura au-
hialum, sed pptiusbominis geriitfix: sie ijuoque beats i dieriis, nori statirii videat lioiriinerii dembhsifaK?
Virgo, etsi pepefit liotoineni, -siiiiuleutii ilo pertfaris- Qtiis «timmi sacerdoils nbmeii audieris, Diviriiiatis
eurite Dei- Yerbo, noti ideo -681-Dei genitrii : noi riaturaih adsacefdbtis mmisterium vocet?
1 enimYerbi Bivinitas a beata Yirgirie iriitium cepit. 2. Si enim. Deus pontifex est, quis erit qui officio
sed erat riatufa Detts. ejus debeat cbii? Si Deusoblatnrus est sacrificlatam-
6. De beato Joarihe Baptista prsedicataf a sanctii i quam poritifex, iiuiius erit cui oifefaritnf Deus. Quid
-
angelis, iniplenauni esse irifanterii Bpiritii sanetO; enirii iiignmii j'am Diviiiitate est, si tahiquain inferior
adliuc ex utero matris suse (Luc. i, 1S); atqiie iti L offeratsacrificiasuperiori?
heatus jparines Baptista Spiritutti «ancttini iiabem; -3. Uude igitur eis Deus appeHandus pbhtiiex visus
edituis est. Quid igitur? Appeilablsne ipsarii Eiisabetl i est, qui sacrificio, seeundum sacerdolii fitum,rad
Spiritus genltfieem? Huc.animuih referte, -acsicnjiir , prpfectiiffi suum briiriinp non indigel? pefpetuus
vobis fuerint qui ad ea qttse uicufitnr, iairiquam ac quippe possessof est Diviriitatis-.Ex homiriibwsnerivpe
ihaudjta et insOlita, tnoveantur, vcriiam-date Slofuri eleclus, atque susceptus pbnlifex; pfo hbminibus cbii-
. stituitur apud Deum (Hebr. v, 1).
.jmperiliae.
7. Audi etiaih aliud ipsorufii testimbtiium, si eriim B .4. Noii angelos dpprelieridit, %edserriehAbrtilim"dp-
Cbgnovissefit,riumquarii ©Philtiutii glorise efucifixis- prehendit (Hebr. n, 16). Numquid setiieii Abfahse es
sent. Ecce Domirium glorise dicit. Noti -sic appellal ipsa Divitiitas? Audi cOhsequentem etiarii VoCehi :
liumariitateiti, sed Diviriitateffi; hbcautemesthoffii- Unde debuit per oriinia ffalfibussimilis fiefi (Ibid., 17).
nuffi summam illam copttlationem distraheBtium : Numquid Divinitati?Quosenim DeusVerbuhi habefe
cttffi enim dicis hunc nbn esse Dominum, iUttmesse. potuit fratres similes sui?
fcu nudum hoffiinem faeis Christum. Quid Cfgo,sul: 5. Respice etiam iUud, quod his dictis adjuhgilur :
ecclesiastica persona dicis, hseretice? Dominttsrieesl; Utmisericors fietet et fidelis ponlifex ad Deuiri;ineb
etiam ipse hoffio, an secus? Siquidehi Dbtoirius, cbrii- eniin, in-quo fassiis €st et ipse ieiitdtiis, 'potesi ei liis,
municant inter se quse dicuntuf. Sitt mirius, tibli tu. quitentaiiiUr, duxiliuriiferre(Ibid., 18). Qui igitur pas-
cum nudum ac simplicetii hoffiifieiri"Ghristom faeias, susest, ille est pbntifex ittiseficors; paiibile autehi
inihi hoe probrum impingere. Audiamusbeatum Pau teinplttm est, nori hic q«i vivificatbr est Deus.
lum aperte clamantem quisnaui sit iile cfucifixus 6. Semen Abrahseisestqui/ieri ethodie, secundurii
Audi igitur apeftissime ejus voceni: Elenim erucifixui; Pauli apostolivocem (fleir.xm, 8); noniUequidixil:
'-' esl ex bifirmitale, sedvivit ex virtute Dei. Si crucifixuii Antequam Abraham esset, ego sum (Joan. vffl, 58 ).
rest ex infirmitate, quis inurniatus est, hseretice? II- G Siitiilis Mc frdtribus per otnriia'{Hebf: a, 17); qui
lene Deus Yerbum ? - hiimafiseanimse corporisque suscepit fratefriitatem,
8. Videquid accidat, hsefetiee. Nori hivideo noriier non ille qtti dixit: Qiti me videt, videt et Patfein
Yirgini X^to-toto™ : fatebf efiiffireverehdam esse meum (Joan. xiv, 9).
eam qiise oohcepefit Deufil•;pef quafii tfaflsiefit Do- 7. MLssusest autem ille, nobis corisubstantialis, el
minus omfiiurii; pef qttaffi jttstitise sbl iiruxerit : Deus unctus, •et prsedicahs captivis feinissioiiem, et csecis
enimerat Verbuffi, et cumhomirie cSrijttnctuiriiet ir visum : Spirilus UtiimDomini super ine, prbptef qiwd
eohabitahs; sed porfb suspicof plausuni. Qubffibdc ririxit rne'; pditperibris evangelizare triisil riie, sdhdre
'hoc, qiioddixi, transiefil, intellexistis? NOB dixi. ebritritoscorde, pfmdicafe cdpiivisfefnisiiqiferh;et C'SeL
; pertrarisiit, prO eo quod est genitus : nqn enini Its cis"viskm(Isdi. txt, 1).
facile mesesententise oblivlscor. Transiisse Deum pei 8. Gttrii pbrro de Christo diceret quod missus esset
Virginem XpioroToxov,a Scriptura perdoctos sum; denuniiare captivis remissionem;Apostolus addiditboc
.naium, noncdoctus sum. etiaroi,et dixit: Hicqui fidelis Peo faclus est ponlifex
9. Nusquam divina Scriptura Deurii ex Yirgine (Hebr. ii^ 17). Faeius est enim bic, npnperpetuo an-
Xpio-TOtoxo) asserit riatttm; sed Jesttni Chfistuhi, Fi- tea fuefat. Hic paulatini inporitificis prbfecit, hseretice',
lium, Dominum. Hsec ohmes coriflteaniur : quse enini D dignilatem. Audi vocem tibi hbc evidenlius decla-
docuit divina Scriptura, qui non statim aceipit, miser mantem : Quiin diebus, inquit, carnis sumpfecessup-
"est. Surge, aceipe puerum et matrem ejiis(Muith.u, plicaiiohesquedd eum qui pqssei sdlvuma riiofie facere,
13). Hsecarigelbfttm vox est, iittmb ttta. Foftasse g'e- ciimclamorevalido et lacrymis bfferens, exauditus esl
iieralipiiem ipsius neverat archafigelus. Swroe, et.ac- pro suareverentia; et quidem cum esset Filius, didicit
cipepuentmetmairem ejus; nendixif: Stifge et aceipe ex illis qum passus esl obediehliam, et corishmritdlas
Dettm et matrerii ejtts. facius est omnibus obtemperantibus sibi bdusa Salulis
.."'./• SERMO VI. mterfim(Hebr.y,-1).
De dictis Epistoim Apostoli ad Hebrmos : Considerate Consummal.urautem id quodpaulatinipfoficit^hse-
apostqlum et porililicem cpnJessionis:nostEB Je- fetice, de qub etiam et Lucas in Evangeiioclairiai :
: sum, ete.-(Hebr.m;i)."
jesus proficiebalmtate, et sapientid, et gratia (Lric. ii,
. 1. Appstp2,nbriien:in Ghfistpaudient.es; DeumVer- 52). Quibus congrue eliam Paulus dicehs : Gojisran-
hxm male: mtelliguht appstplttin essei Legenfes'itehi niaius facius est. oriihibus oblemperanlibus sibi Cdiiid
êritificis^qcaliultthi, Deumesselmagjhaiitur ptiiiittL- sdlutis mternm,dppellalusa Deo pontif.exsecitndumbf-
789 IMPII NESTORII SERMOVII. ; 7«m
dinem-Melchisedech(Hebr. v, 6). Hic ille cum Mose., A duntur molimina, et « indigentium negligeiiliam,
quoad ducendi exercitus typum, compafatus; iUe se- quamnobis objiciunti etaliormri hi nos.garrulitatis '
men Abrahm vocatus, ille per omnia similis fratribus , deUramenta; tamquato ranarum egb strepitus fideo, -
ilJe iemporefacius pentifex; ille per passiones<consnm- aut certe quantum infantittm jacula, aut castra con-
maius; ille qui in quo passwsesf,-ipse tenlatus, potes( temno, qualia propheta quohdam deridebal dicens: Sa-
tentalis auxiliari; ille secundumordinem Melchisedecli gittm parvulorum factmsuntplagm ebrum (Ps. LXIII,8).
pontifex appelValus:Gurigitur diversa sentisaPauIoi ' 2. Nihil autem illo est pastore riiiserius; qui lupo-
Gur impassibilem Deum Yerbum eorpore terrenc > runilaudibus gloriathri quibus si placerevblueriV
commiscens, passUiUempontificem faeis? atqtie ab his amari delegerit; erithinc ovibhs magna
€uni sit igitur nobis hic soltts pontifex eondolens., pernicies. NttUusigitur pastorum placere lupis et gre-
et cognalus, et iirmus, de ejus fide numquam depel- gibus oviuni potest; illorum ergo, sicut prsedixi,;de-
lamini. Ipse enim nobis exprotoissabenedictione, es: spiciam Vbces, Dbmhil contra eps prpferens dicta :
sendrie Abfahseniissus est, utpolepro se, et,prO stici Pfogenies viperarum, quomodOpotestisbona ioqui, cum
"
.genere, coiporis sacrificiuto offerehs. sitisniali(Mattli,xu;5i)'t .
SERM6 yn. 3; His tamen sensibus, quibus contra Domirtutti
B afmantur; obsistere et adversari- necessarium est.
Ojii quafitts iri Prociuin.
a Advetsuseb'sqiiipfppief cbrijuhctiprierh;vel diviiata- Mortalem eriiffivivificatricem Deitatem appellant, et
ieiti Veibi">nbrlificdni ,vel immahitatbm aeificarii. in theatricas fabulas Deum Yerbuffi audent deducere,
1. 'COntuhieliasquideni ih jhie hsefeiicofuiri afbi- tamquaffi idem sit pannis involhtus; et mortuus, prbh
tror tabiquarii i>deiiratttiurii ihaehiiias, et boruiii ih riefas! UtDotoinusChristusiiinbsbenignitatetosuam
niare cbmmihatas subriiefslbheSjpeftufBalionurh qub- exlenderet, periclitatur apud eos de d.Deitatis digni-
que desideria ; et pefsecutibriuiti ioMa""quseinteri- tate decidefe. r ,' •"
fcASTIGAtiONES ET NOT.E.
a Dubitafb hbh Heet qttiti sit Vefushie hsefesiar- 1*1avinp&vvel iizi 5.4jpuv.Pfiniain lettibrifeiiielegi-
clise Tetus: hbqiie enihi faliit fides epfuiti qui npiii ifluSj utpote conformibrem corruptis mahuscriptorum
memineruht tantuto ipsius; 'sed etiam pfolixa indei cOdicum vocibus. — Infanium apinas; In veteribus
fragmenta retulerunt. . . libris scriptum est infantum rapirias; quodcumGar-
Cyrillus. Misefuni, inquit, iiuic didcbrib qui fefutn: nefius inteiiigefet esse adnibduto hiehdbsufii, fepo-
ecciesiasticarum curam geril, duas chartutasi unam suil delirantium tnachinas. Nobis v.eranilectionem in-
quidemcompositamaPhoiio forsitan, aut ab alio quo- dicavit R. P. Joannes Commirius e Societate Jesu.
libei, ddvefsits tibfiihi iheiiiii, 'queiii 'ad riioiihchos -Apinaset trifeas antiqui dicebant res futiles ac nuga-
edidi; el alidm veluiiiii spedem qWatefniOniSi incoiive- torias, metaphof a dttcta ab Apina et Trica, dttabus
liieriieirihdbeiiteiii'elidnititttlum; 'hO'critodb: ADVEB.SIISurbeculis Apulisequas Diomedes delevit. Plinius iib.
EOS; <JUIPRbPTERCOSJtNCTl'bNESI3 VEL DivtKltitEM m, cap. 11 : Dioinedesibi delevit gentes Moradorum
VERBIMbR&iCAixt, VELHnHAMtXtElimiviakw.Prm- „ Dardanorumque. et urbes duas qnm in proverbii ludi-
fdlio mdem sic se habei\ GqNt6siEtU.'s,eic. Deilideco- " crum vertefe, Apinam el Tricain. Martialis lib.J, epigr.
ntthtf qstendete qiidd cfofpusfpussum sit, 'etiion.Peus' 114 :
Vetbum, etc. (Jii 'episUM cleric. sifibsConsiariu'exi-
- puascumqueluSijuvehiset
~ ptter qubhdam,
ileiites, parfte3). . AbihasquenostfaS. •
Ek feOdetorefeft pfOUxaffagra'eiila excerplq 8; % Idein lib. xiv, epigr. 1 :
10, 11, i2, apud Mercatorehii Rgfeft qhbque libfe Suht apiiise.tricKqueet.si qiiidvilitisistis.
pririib Cbntfadictibfiuirijp; 14; libf0 secuhdbj pi 52j-
54, 58; librP quintb, p.; 134,138; ediiibnis Gfsecb- Yide Adagia Erasirii. BALUZ. '—..:. Nee iutelligebam
Lalinse Pafisiensis. Refert ilein ih fespbrisibne. ad quid apinm cohiihune haberent ettm submersiohibusi
ebjecticnes Orientalium advefsiis teftium ahatheffia- Consului Baiuzii riotas; -vidi libroruin anliquorum
tisriittm : quibus ex lbfiis Gfsecuhitexttthi desum- scfiptufariij fapihds : ihtellexi, amplexus sum; Solerit
psitous. quippfetoatres pafvulbs suos terrere per minas rapi-
Oblata sUtttiii coricilib Ephiesirib(Pafle IfricU 1) iim ac sufimefstDfits.;qubd rapientur a fera etpef si-
excerpta qusedatoexlibfisNestofii. Peflitieritadhuhe milia p.opp.o,Mua-.Nec dubiurii quia huc respexerit
sermohem, quse 7, 8, 14, 19, humefo fe"censetituf : heeresiarcha; GotELER.Moit.EtcL Gr. U l\l, p. 600.
et hinc quqque Gfseca abcepihius. c 'Cyfilltis in Ehcomio virginis dicio Ephesi de Ne-
Tilulus, ut rribdb dieturii est, fepeti Slebetex epi- stbfio : Fdcuhatesj inqUitjpttupefUmâiiriCttpidisiio^
stola CJTHHad suos clericos. minibus largitus, sperqvit earurii ope eApughaliimiri
b Erat ih utroque mahiiscfipto cbdiee; irifdrilium verildtein, eiperiiefdiiiqWmstus aipidilaieiii, irindu-
rapinas, hlSiiifeslb vitib; jjtibd ex Gyrilli Ibeo ihbx D ffdgium incidit Mieffiiiiuih, ctc< Gefle collegisse pe-
cilato etoeridandurii pulahius; quatoquarii iiec ipse ettiiias Nestbfiimi; tuhi Cotislahtiiiopolij eiim potire^
lexttts Cyiilli adriibdhra vefus est, sive Gfseehs cpri- turrerum, tumpostea, cuto .in laiira sancti Euprepii
cilii Epiiesini texttts, sive Mafiaristvefsio consttia- beneficiis anficbfuitt cUriittiafetuf;'iritelligefe possu-
tttr. Sic autehi se babei : to 8e jrpooijiioyei; zai mus cx edicfb quo TheodosiUsjubet hsereticum de-
Ttap'aTSValpETLV.Zv ~).oi§opla;, ws ini irvl-bp&v,vel portaf i, omriiaqueipsius bona EcclbsiseCpnslantino-
eni X^jouiiyiv6p.biuiIkttEtvetai. Ihlefpfes Romanus politanse addici, ui duguslissimi'iiiius ioci opes-,cujus
ila vertit: Ai vero prbmmihm hmteiicofum cbnvicid ille sacrd niijbteria pfodiditj aucliores evddarit:.
lamquqmpeiulaniius facia iiis'ecltttur.Mereatefis pfse- d Ineum lbcutri iiitetidebat CjTilltis,cttni scriberet:
fatio atttem sic se liabet: Iri coriluriieliaiiqum db hm- Numqiiid igitur ipsiiriiiprbptered quod.fiictusestcdro;
reticis dutissiirimiirpgariihf; riiillb, attt nbfi appbsito ahibfbihnid e£isle'rididecus ei gl.briairiii :S'ettbdicasse
riterque SensU. Legi, ttisi falldf, debet : Gohtuirietias existiihntiimixs?NhUb riiodo.lUud 'defbpdtitis Vapietiler
quidemiimrelicbfuiiiinriieafbiifbr, iamqudrii delirdri-: cbgitabiffiusFilivtihyliebiiii cdrWefaetum, imi-privnii -.
iium riiachiiiris,vel idiiiquam udeliris facids, vel-tom-i tfairiend P'dflf'eiis quwipsi' iiMurhlxteriilsiinf pfmogd?
guam ab inditraiis fdetas, prbttt henipe legi potest, vel livis; sed ab eb hihilommus, tii siliiin dtjiibsci;iieet sa
"
.791 MARIl MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. . m
4. a Audi, miserrime, et quamvis rabidus,' curam a; Deus; ipse enim est, qui per prophelam clamat: JBgd
ad te sanitatis admitte r non occidit Pilatus Deitatem, sum, ego sum, et nen sum mutatus (Mal. m, 6). Et
sed Deitatis vestimenlum; non DeusVerbum sindbne iterum : Tu autem idem ipse es, et anni tui non defi-
a Joseph involutus sepultursemandatus est. Quomodo cieni (Ps. ci, 28). Sed unilus humanse naturse, et Dei-
enim ille hoc polerat pati, qui tenet circulum terrm, et tatis eam complexibus stringens ° in altum levavit,
oinneshabilantes inea, tamquam /ocusfas,sicutaitpro- manens id quod existebat.
plieta (Isai. XL,22)? 7. Ipse propterea Petrus de primitiis nostris prse-
5. Sed quis Ule est, qui involvitur Unteis sepultu- dicans, et illam altitudinem narrans, quam huic visi-
rse? Audi evangelicis vocibus personari : b Venit bili naturse contulit Deus: Hunc, inquit, Jesum susci-
homodivesab Arimathia, cui nomen erat Joseph, qui tavit Deus (Act. x, 40). Non ergo mortuus est Deus,
et ipse fuerat discipulusJesu. Hic adiit Pilatum, et po- sed suscitavit.
siulavit corpus Jesu. Tunc Pilatus jussil reddi corpus; 8. Audi Petrum dicentem, o ApoUinaris. Audi cum
et accipiens corpus illud Joseph involvit.in sindone Apollinare tu quoque impietas Ariana. Hunc, inquit,
munda, et posuit illud in monumentp (Malth. xxvn, Jesum suscitavil Deus; hunc qui paret; hunc quem
57). Ter dixit corpus, et nec semel meminit Deitatis; oculj intuentur, qui affixus est liguo, qui d palpatus
nec entm vulneraverant mililes lancea Deitatem. Sed g est manibus Thomse,qui ad eum clamavit: Palpate et
quid est quod ab illis est vulneratum? A Joanne do- videte quia spiritus ossa et carnem non habet, sicut me
cere : Unus, inquit, mililum lancea sua pupugit latus videlis habentem(Luc. xxrv, 39). Ethis certior voci-
ejus (Joan. xix, 34). Et audi adhuc argumentum, quo bus factus, ipsius palpati et crueitixi corporis resur-
constat Deitatem minime vulneratam. Exiit, inquit, rectione, mira hsec facientem glorificabat Deum :
stdtim sanguis et aqua (Ibid.). Deus meus, dicens, et Dominus meus (Joan. xx, 28 ).
6. Non ipse mortuus est, qui vivificat; qui enim Non illud quod palpaverat, appellans Deum; nec enim
subsisteret? qui mortuum suscitaret? Venit homines indagatur Deitas isto palpalu. Si enim Deum Yerbuni
mortuos suscitare : nani ipse morluis irivenitur auxi- cognoseere, vel addiscere palpatu isto Thomas inci-
lium ferre j'acentibus ; non ipse tamquam jacens peret, dixisset sine dubio ad euni Dominus : Con-
auxilU iuops esse. trecta et vide, quia spiritus sum et Deus. Nunc autem
Nonest mutatus conjunctione seusocietate hominis e diverso palpa, inquit, et vide, quia spiritus hon
humanohabitu spectandum prmbuissel. Non ea tiam- nos loqui solemus: In hoc locoilte sepullus est; elnon
que de causa faclus est hqmq Unigenitus, Dei Verbum, dicimusitlius corpus, sedille; omnis autem sanmmen-
ut exciderel a Divinilate; sed petius in ipsa quoque tis scit nos loqui de corpore. Sic autem loqui consuevit
assumptione carnis suani nihilominus excellentiamre- (J sacra Scriptura. Mortuus, inquit, est Aaron, et sepe-
iineret el gloriam (Hom. paschal. 17). lierunl inOr monle, etc. (Num. xxxm, 57 );
ft Ad Proclum convertit orationem, tacito iiomine, morluusipsumesl Samuel, el sepelieruntipsum in Armalhem
' propter populi gratiam, qua plurimum: pollebat. (I Reg. xxv, i); et ejusmodi alia innumera. Hunc mo-
Dixerat enim iUe (Orat. paneg. parte 10) Ipse enim rem observavildivinus Apostolus, cum mortis Domini-
ex spinis coronam portavil, ul spinarum senlentiam cm mentionem faceret. Tradidi enim vobis, inquit, in
dissolveret; ipse in sinu Patris, et in venlre Virginis; primis, quod elaccepi, quod Christus mortuusest pro
inter ulnas tnalris, et super pennasvenlorum; sursttm peccatis noslris, secundum Scripturas, et qttodsepullus
ab angelis addrabatur, et deorsum cum telonibus re- est, el quod resurrexit tertia die, secundum Scripturas
cumbebat; seraphim npn prospiciebantprm reverentia, (I Cor.xv, 3), et quse sequuntur. Idipsum repetilur
et Pilalus interrogabal; servus percutieoal, et crealu- libro quinto Ifereticarum Fabularum cap. 15.
c Eodem exemplo abusus erat sermone primo.
' ra terrebalur; in cruce figebatur, et thronus glorim nu-
dus non eral; in sepulcrojacebat, et cmlumexlendebat Vidit Deusnaluram collapsam, eamqueDeilatis poten-
sicut peliem; inter mortuos reputabalur, el infernum tia apprehendit elisam, et illam tenens, et munens quod
spoliabat; deorsum quasi seduclor calumniabalur, et erat, in altum sublevavit. Exetnpli causa auod dicilur,
sursum a sanctis glorificabatur. 0 stupendum myste- nosce; si jacentem elevare volueris, nonne coniinges
riutn! — Ponens lauda subnotat Baluzius : « Ila co- corpus corpore, el le ipsum illi conjungendoelisum eri-
dex Bellovacensis. Gerberonius edidit Accedas; Gar- ges, alque ita illi conjunclus ipse manes, quod eras; sic
nerius Audi, qui putat orationem tacito nomine con- et illud incarnationis mstima sacramenlum ( Senn. 1
verti ad Proelum. » EDII. »i«m.8).
b Theodoretus hunc locum iisdem fere verbis ex- D d Opersepretium est consulere Cassianum super
-
scripsit, inimo et auxit (In Impatibili). Cum autem ea re, Locum enim hunc traclat ut probet Divinita-
sero esset faclum, venit quidam homo dives, elc. Vide tem Christi, eveftitque Nestorii sensum, et alia refert
quolies corporis menlionem faciai, ut Divinitatembla- leclu digna, non tamen quse spectent hunc sermo-
sphemantium ora oblurel. Idem fecit beatissimusMar- neni, quippe quem non vidit, sed primum potius. Sic
cus, etc. Mirare igilur consonanliam cernens, el con- aulem habet : Quid proclatnavil? Dominus, inquit,
'sonanler continenterquerepelilumcorporis nomen. Ce- meus,el Deusmeus! Numquid dixit hoc quodlu dicis :
leberrimusquoqueLucas sitniliter narravit, quodJoseph Homo, et non Deus; Chrislus, et non Divinitas? Cor-
corpus petieril. Divinissimus autem Jaannes aiia quo- pus ntique sui Domini leligil, etDeum esse respondit.
que adjecit: BogavitPilalumJoseph ab Arimathia, etc. Nttmquid discrelionem aliquam hominis et Dei intulif?
Vide quotiesfacta corporis menlione, et postquam hoc Aul carnemiiiam ©EOSOXOV, ut lu ais, id esl, susceptri-
cruciaffixum fuisse, et hoc ioseph a Pilalo peiiisse, cem Deitalis imaginem nbminavil?vel more impietutis
et hoc de ligno deposuisse, et hoc linteis cum myrrha tum, eum quem contigit, non propter se, sed propter
et albeinvolvisse dixerqt,personmnomenlunc posuisse, eum quem in se receperal venerandumesse memqravit?-
etjesumin monumenloposilumdixisse. Hac decausa Sed subtilitatefh. hanc discretionis tum qpostolus Dei
et angelus dixtl: Venite, videte, ubi posiius eral Do- forte non norat (Lib. mde Incarnut. e. 15)?
mimts; communinomine corpus appelians. Sic enitn et
'-
7&3 IMPH NESTORII SERMO VII. . ,794 v
sum : natii spiriftts earnem et ossa non habet, sicut me .A piens (Philipp. n, 5). Non dixit: Hoc sentiatur iri vo~"
videtis habentem (Luc. xxiv, 39). Mesciltcet, quem se- bis, quod et in Deo Yerbo, quicuiri in forma Dei esset
cundum id quod videtur et paret videtis esse compo- constitutus, formam servi accepit. Sed accipiens Apo>
situm, et secundum corporis substantiam esse con- stolus Christi nomen, tamquam duarum naturarum
trectabUem cernitis. appellatiohem significativam, absque sui periculo,
9. Non enim, ApolHnaris, ossa et earo est Deitas eum, et servi formam, et Deum nuncupat irrepre-
Verbi paterni. De isto palpabUi clamat Petrus : Hunc hensibiUter: his divisis quse ad naturam.duplicem .
Jesum suscitavit Deus (Act. x, 40). Dextera itaque significandam dicuntur; et non hoc solum christianis
exaltatns est Dei, non tamen dextera adjuvante Ver- prsedicans, quia incommutabilis est Deus Christus,
bum. 0 insania Ariana! Promissione quoque saneti sed et benignus, formam servi accipiens, -et quod
Spirilus accepta a Patre (Act. n, 33), effudit hunc, subsistebat existens, ut noveris non mutatum post
quem vos videtis et auditis. unitionem, sedvisumsimulbenignum et j'ustum: mors
10. Et audi Paulum de Deo ratiocinanteni, et illam enim pro impiis sine peccato carnis est ejus; et quod
ihconvertibilem Dei et bominis exponentem conjun- eam pro inimicis non refugit, insestimabilis benigni-
ctionem. Informa, inquit, Dei conslilutus, non rapi- tatis est gralia'. Vix enim, secundum Paulum, pro
nam arbilralus est essese mqualemDeo; sed semetipsum B justo quis moriatur (Rom. v, 7)?
exinanivit, formam servi accipiens (PJiilipp. n, 6).Sic 13. Suscipere autem humanum genus' per homi-
etin alifs quidem, inquit, locutus est nobis in Filio, nem, et reconciliare Adam, multa j'ustitise circum-
quemconstiluithmredem universomm, per quem fecil et spectio est: justum enimeratnaturaffiqttseoffenderat,
smcula, qui est splendor glorim (Heb. i, 2). Prorsus hanc denuo Deo placitam liberare; et justum est.
filium cauteeum, et splendorem glorise nuncupat, el obnoxiam quondam, quoe debitum incurfit, absol-
positivum hseredem: ahseredem quidem positivimi.se- vere : irreprehensibilem namque et sine querela ho-
eundum carnem; splendorem autem glorise paternse minum natura debebat Deo conversationem; sed
secundum Deitatem, quia nec discessit incarnatus a deficiebat.in exsolutione. c Negligentiae enhn pas-
similitudine, quseeicum Patre est. Propter quod et sionis auiiuam huc atque illuc trahentes, nudam eam
Paulus inquit: Qui est splendor glorim; ne forte cum a virtutibus impellebant, etrari erant pietatis ac ju-
audisset quispiam: Erat in forma Dei; tamquam stitise d professores :'et tunc illi, ad illius temporis
transeuntis et commutatae suspicaretur eum esse na- paupertatem, qui viderentur vel putarentur esse pro-
turse. , fessores? Per universum autem terrarura orbemi de-
11. Joannes quidem Verbi et Patris adinvicem bitum erat : Omnes enim, hiquit, peccaverunt, et egent
coseternitatem describendo, utebatur his dictis : b In G gloria Dei (Rom. III, 23). Peccati fenus quoque cre-
principio erat Verbum (Joan. i, 1), EST prsetermit- scebat.
tens; non enim dixit: In prineipio est Yerbuffi, et 14. Quidefgo Dominus Christus? Peccatis obliga-
Yerbum est apud Deum; sed : In principio Verbum tum videns genus humanum, et indignum ad redhibi-
eral apud Deum, et Deus erat Verbum. Quserebatur tionem, non imperio exsolvit debitum, ne justitiam
enim quseprimaesset exislentia sive essentia ejus qui benignitas loederet; ethujus rei testisPaultts aposto-
hominem gessit. lus clamans : Chrislus, inquit, quem proposuit Deus
12. Paulus autem omne simul quod accidit narrat, propitiatorium per fidem in sanguine ipsius ad osten-
et incarnatam essentiam, et incarnatse Deitatis uni- sionem justitim ejus (Ibid., 25); ut ostendatur, inquit,
lionem incommutabilem ac semper manentem, pro- benignitas j'usta, non sine j'udieiopassim et utcmnque
pter quod et scribens clamabat: Hoc sentialur in vo- donata : propterea Christus debentis suscepit perso-
bis, quod etin Chrislo Jesu, qui cum in formaDei esset iiam naturse, et per eam debituni tamquam Adte
conslitutus, semetipsumexinanivit, formam servi acci- filius reddidit.
* lnae patet quo mento CASTiGATIONES ET WTM.
Jilipandus dicitur ad Ne- Deo (Phihpp. n, o). Sed ne ad unumquodquelo-
slorianismum decliuasse : duos enimperinde ac Ne- quar : Facius obediens usque admartem, mortetn au-
storius filiosadmisisse ex eo conviucitur, quod unum tem crucis (Ibid. ). Quoniam igitur cmperat mortis
faterelur, qui naturaUs; alterum, qui adoptivus : hoc facere meniionem, ul ne quis hinc Verbum Deum
enim est hseredempositivum fieri, quod adoptari. Ex ripassibilem suspicarelur, posuit, Chrislus , lamquam
eo, inquam, convincitur, siquidem fieri non potest ut passibilis et impassibilis essenlim, in singutaritdte per-
in eamdein personam utraque simul ejusdem paren- sonm, significativumvocabulutn, ut impassibilis et pas-
tis filietas conveniat. Christus sine periculo nqminetur, impassibiiis
b Ex hoc locb desumptum est quod septimo loco sibilis Deilate,
quidem passibilis vero natura corpqrea (Ne-
referlur in concilip Ephesino , quodque nono apud stor. in epist. 2, ad Cyrillum num. 6 el"l).
Cyrillum, jalque ctiam in resppnsipne ad objectionem c Forte legendum est, Neglectm enim^passiones.—
":Orientalium adversus terlium anathematismuffi. Ea- Gerberonius edidit passiones. Garnerius putat -legen-
dem fere Nestorius habet in epistola secunda ad Cy- duniesse, Neglectm enim passiones. Quid si legainus
rUlum : Paulus cum divinm incarnaiionis memoriam pensionis, ut continuatur melaphora de debito et ex-
faceret, incipiens subjungere qumsunt passionis, prius sOlutione?BALUz.
posuii, Cliristus, commune, ul paulo ante dixi, no~ d Corrigit possessores Baluzius, notatque ad cal-
men. nalurarum. Tunc decenleminfert sermonem, sive cera : «,sHancleclionem el hip el.paulqpqst prseferunt
ralionem utriusque; etenim ait : Hoc sentiatur in vo- veteres libri, quam confirniarevidentur lisecverba ha-
eliri Christo Jesu, qui cum in forma Dei bita inferius, pritriilias massmsuainatura cumpossedis-
' bis,quod
esset, non rapinam arbiiratus esi esse se wqualem set. Garnerius utrobique reposuit professsores.i EUIT.
.795 MARII MERCATORIS TRANSLATIONES VAKIORUMOPUSCULORUM. "
.796
15; * Oportebat enim debiluni lue.ntem ex generei A An forte exsecranda ejus iritentio non manifesta cst ?
deduci ejus qttiid aliquando conlraxerat; ex muliere Aperte milii tamquam imagini tuse, Domine- invidet.
debitimi, ex ffiuliere abselutio: sed disce debilum, ut; Sine ulla occasibne irruens in me, stibvertefe me ni-
discas retribulioneni. . litur; sed tu mihi justuni te judicem tribue. Iratus es
EsCsecausa Adaffipeense debitbr factus est. Solvit- mihi eausa prsevaricationis Adse, pro. quo si habes
bane Ghristus in deserto esuriens, diaboli super escse Adam sine peccato tibi conjunctum, ut propitieris
refeclione consiliuto spernens. exoro. Esto propter illmn corruptiotii ffie tradideris,
16. Ille piviiiitatis contra Deuni appelita; reaium propter hunc de iiicorruplibne parlicipa. De mea
iiicidit, cum audisset a diabolo ; Eritis lamquam dii utefque eorum natura est. Sicut pribris in morie par-
(Genes. III, S), et escani proinptus invasit. Sed hanc liceps fui, et immbrlalis vitse secundi particeps fiam.
Ghfistus exsolvit, quando dsemoni potentiam promit- Indubitalis et inexpugnabilibus firmor allegatioriibus.
lenli, hsec ehim ad euto dicebat: Oninia tibi dabo, si Omnifariam adversarium supere. Si de cprruptione,
procidens adoraveris me (Mallh. iv, 9), el ejus vocem , qua ex Adam mihi facta est, centroversianj moverit,
ipse respueus respondebat: Vade, Satana; Dotninum ex illius qui peccatuto non fecit vita ego e diverso
Deum iuiini adordbis, et illi soli servies (Ibid., 10). prsescribam. Et si me ille ex illius accusat inobe-
17. Ex inobedientia in ligno"pcense Adam debitor B J dientia, exhujus eum obedientia reum ego cofislituam.
ftiit; feddidit et hanc ChrislUsin ligno obediens fa- 19. Hunc de diaboli victoria Chrislus agens triuin-
etuS (Philipp. n, 8). ProplerCa et Patilus ait: Chiro- pluihi : Nunc judicium, inquit, estinundi hujris; nunc
graphum peccaiorum ttcslroruin; qiwd erttt nobis ccn- princeps inundi milielur foras (Jpan. xn, 31). Sicuit
trarium, lulit de inedie, affigensitlud cntti (Gol. n, 14). enim protoplasti tenuit diabolus culpam advetsus
Et qui reddebat pronobis, Christus esl; in ipso"au- omnem ejus •>posteritalem, et originariam habuit
lem nostra debitum natura solvebst. Personam enim actioneffi; sic inculpatas in Christo primitias ffiassse
ejusdem naturse susceperat, ciijus passiones in sua suse natura cum possedisset, adversus diaboluni iii-
passione solvebat, quia habemus redemptionem in san- tens, ipsis vincebat defensiouibus de quibus adver-
auitieipsius, ut dictum esl a Paulo (Eph.' i, '"7; Coi, ârius prsesuniebat: in Christo eniiu justissime pfimi-
1,14). tiarum suarum coritra eum inculpatato origineffi pfb-
18. Vide toine naturam nostram in ChristO apud fert; si priores ex Adarii reatus causas diabolus in-
Deum. causahi advefsus diabolum perorantem, et gerit. Et hoc est quod Paulus ait: Christus morimis
justis hisce ulenlem allegalionibus : Injuria opprinibr, est pro peccatis nostris; inlmo qui el resurrexil, qui esl
jusiissime judex, diabblus me iniquus iinpugnat, evi- in dexlera Djei, etiam interpeliut pro nobis (Rbm.
denti adversus me utitur impbtentise tyfahttide. Esto G I vm, 34).
priorem Adam tradiderit morti, quia ej'us peceati 20; c Interpellat namque a Christb induta massa
occasio 1'uit; seeundurii ALdam,- quefti ex Yirgine figu- nostra, libera prorsus ab omrii peccato, et orituf iu-
fasti, ob qttam, rex, noxam crucifixit? Qua etiam justa defensio cbntra pcenam noslrato, quam ex initib
causa Jatrones eutii ipso Una suspendit? Cur qui pec- ille qui pfior figurSilus est stto generi ihlulit: bsee
catum iwn fecit, nec dblus irivehlus est ih ore ejiis; cuni suscepli hominis pccasio, ut homo per carnein dis-
iniquls est deputaius (I Petr: n, 22; Luc. xxii; 57)? solveret, quam per carnem merilus est corruptionetn.
GASTIGATIONESET NOTiE.
a,Huc respiciebat sanctus Ccelestuiijs cum scrib.e- plurain eodenilibrp. Mirum tamenutriusquelocitan-
fet Nestbrio :Hbc toco, quid bppbriiinitas senhpiiis ex- tam esse tunisententise, ium versionis differentiam;
pbsvil, tacere noix pbssunius qiiod siupemus. Legiihtis sjceniriiseiiabet uridccmiuni Cyriili excefpluiri: No-
quam bene teneas origirinle peccalum; qualiter, ipsarii slra eniiii ntiiura prb iibbis inlerpeilat in Ghrisii iisu,
nalurqmasseris debitricem, eleum debituni.meritpred- tamquam vestis cdns.tituta,incuipabilis originis stitvde-
dere,qui desceitditde genere debiibris. Qiiid lecumjd- fensionibus niiens, et quia ilktd peccatum qui prior fir
ciunt, qui suht hmc negando damnali (Epistbia bd Ne- giifUiusest, totius generis exslitil cintsdliuic suscipiehdi
stor. 11, p. vi, Eph. c, 18)? Verum non obscufe osten - fioihiriis, d hdmo, occasio fuil ul per carnem destrue-
. dimiis in Wottead Nestpfii serriibnes advereiis Pela- reiur cofrupiie, qumpet carnein conligerdu Hiijiis car-
gianes, -Nestpfiumde SPIPdebito hibriendi ebntracto nis est, noii DiviMlatis diei leriim sepiiltura. Hujits pe-
per peccatiiiji AdSriii loculum,fuisse; âltetri aperle; des deteiili sitnl cltivis; hdnc sdiiclits Spifiliis ih utefo
riori iteffideriiprie aniffioe,qubd lanien cathplieafi- fightavil. Db lidc Domihusdd Jridceos,Solvite, dicebat,
D
des pbstulal: Et vere iiitlUcilUfnatura humaria orans lempliimlioc, el intriduo suscilabo illud~(Joan. ii, 19).
apud DeUta; pbteiisque libefari pef Chfistum a toi- Nuriiquid egb dtipiicem queinddiii Christum sblus ap-
seriis ex Adatob contraClis'(iVMm:18); lifeetameji ul- pello,' ei tioii semelipse, ei iemplum soliibile, el Deuth
litts alterius fit meuliO;qriairiqttsead ffioflerii cof pof is se nunciipat suscitanlem? Quod si Deus erat, qiti-sol-
pertinetrAtqtte liiric luCeffiaccipit qttod diximtts de vebatuf, b Aridiie, qiiod saite in ejus cttpul biasphemia-
conciliq Constaritinopqli ebacto, ubi Maiiichsesecoh- fuiii cbiiverldtiir, oporluerai dicere : Sblvite Deitm
serisibnis dahihati sUnt, qfuidicererit prihiiim hphii- isiutn, et iri triduq suscitdbitur. Si mortuus esl Deus, si
nerii atiinia mbrtttum diaboli opbra. sepultufm mandaihs, est indiie illud in Evangelio Ai-
h «Gafuefius (ittquit Baluz.-hic reponensfpotesta- ctuni: Qiiid iriequmrilis eccidere hominem, qiii verum
tem) eirieiidavit pasteiitatem, eamqiie eriiendatioiieto locutus siim vobis (Joan. vm, 57)? Nunc autem dit :
ego puto esse bonam. Non ausus suiri taftieii disce- Qfiiidme qiimrilisocciderehominein, cujus cdpiti spinea .
ilere a sCfiptttfa veteruih iibfbfuih.' » EMT; cqfona superposita esl; hominem;qui dicit: Peus, Deus
, c :R6yocafe riiOrilicet in dubium qttin hic locus sit riieus, qiidfe dereliquisti me (Malth. XXVII,47)?ei qiii
excefptus a CyrUlo, relatusqtie nutoefo-urideciftio : ifidudnain susliriuit-niortem. Adoro auterii iiiiiic cum
nam-et ariteeedentiS'et'consqqubrilia hiric excefpta Deildte, tainquam divinmcobperariumauctbrildtis.
cbhstat, et undecimo ritiinef6 prselbgitur : Et pbst
797 IMPH NESTORH SERMO Vll. m
21. Hujiislibhiinis; non Deitalis, tertii diei septtl- A.32). Et quis ULeexaltatuf, ostenderis seriba lidelis,
lura est. Hujris pedes tefiti stint elavis. HuticSpirilu! ait : flcc enim dicebal significtinsqua rnofte<essetmo-
sanctus ih utero figufavii. D'e hae cafne Dbniiuus ad riturus (Ibid., 33).
' Judseos: Srilviie;ihquit; hbc ierripium;et iit ifiduo iits- 34. Admiror tamquam j'anuam ad divina inlroilus.
'citaboilludifSotih.if, 19). Eyo enim sum.jtinua, hiquit; pernteqAiingressus (ue-
22. Nutoquid ego dupUeerii Chfistum sblus ap= fit, iiberabitur, et intfabit, rit esdbii; el hdbitatibnem
pello?'Nonhe seirielipsufii et tetoplhto sblubiie, ei inveniet (Jpan. x, 9).
Domihuniriuricupal suscitaiitem. Si auteih Detis fefat 35. Adoro tamquam omfiipotetitis htiagirieto Deita-.
qui soivebatur (quse ih caput Arii blasplieitiia coh- tiSi S«perca;a/tet)ii:enifii etiiri;iiiqhil, Peits; et dbiiafU
vertatuir), dixisset Doffiihus: Solvile Deum istuto, ei iili npmen quod est supef pmne riemeti; itt in ifoihine
iti tfiduo suscitabilur; si Deus moftiiicatus est in se- ejus eirine genu flectatuf boslestium;terrestfium el in-
dixit: " .
pulcro, menlitur Christtts, qui Quid triequWitii fefnorum (Philipp. ii, 9).
' occiderehomiriem, qui vefa iocriltis.sitfh vobis {Jban. 36. Pfoptef oceultutoadofb.qubdbciiUs pifet. In-
vm, 40)? separabUis est Deus. Ejris qui paf et dignita.teui nbn .
23. Sed fibn nudus hohib Clifistus, o caluihhiatbf'; separb, -insepafabilis est etiirii; sepafb iiaiufas, sbd
sed horiio sitiitilet Deus : si auterri Deris tahtumitibdci B corijiirigofevefentiariii"
existefet, qpbftebat eiitti, secuhduhi Apoilihafeiti, 57. Noh pef se ipstim Dbus est, qubd ih utef0 figii-
dicere: Quid riie quijeritis Oecidefe Deurif, qrii vobis faliihi est; tiori pef se Detis bst, qubd. cfeatuiii bst a
veritatem locutus sum? Nunc autem dicit : Quid irie Sbifitu sahcio; hon pef se Deus est, qubd iri ihbuu-
quseritis obeidefe hbifiinem istutri, qui spiriis cofbna- niefitb sepultuui est : sic eriim essehius' bbniihis et
lusest; isliiriJ,qui dixit : Deus Deiis riieus, qiiife the riibrtui hiahifesti cultofes.
dereliqiiisti(Muiih. xxvri, 46,"se<j.)?isiuiri, qui tridua- 38s Sed qubriiaffiiti assiiniptb Dbiii, bx asstttoeiite
liam sustiriuit tiiortem? tjtii assumpiiis est, taiiiqtiarii assutoeliij Cbttjuriiciiis,
24» Afiofb llunc atttem cum beitate, tairiqiiani di- rippellatuf Deus. Pfoptefea et cfuciiixai bafnis dseirio-
viiise ebopefafium aueibfitatis. Miiiifeiium sii ehihi; fies vocabulirin pefhofresCtiht, cruciiixS,sbiiicet bafiii
ihqttit Seripttifa, 'vifi ff&ires,ipaa noiis pef Vhrisiiiril c6nj'unctuffi, non coiripassum, sciferitesDeuffi. Ideo
remissib peccaibi&mQriiiuhiiuiuf(AcU xrii, 38); "etijudex vehtuftil est iste, ijui visiii pafilit,' ijuoriiam
25. TahicjuaniDbmiiiiesebbriitatis venefor itistriL- bmtiipbtenti cbhjurigitui Deitati. ftinb eriifh, iriquii,
mehturii. Eslbie enihx, ifiquit, iiivitepi beriighxii int- fafePit iignurh Fiiii librilifiisin imlo',ei iiiiieofiiitFiiittin „
iericprdes, skut et Peus inCHfistb tibhditt ribtiih lidrriinisiieriiehieiriin hubwus tmii biiikMfiiiii ~eigibfih
{Ephes.iv, 52). rj iriuild (Mutth. xxiv, 3o). .
26. Hbiibrb tamquahi ebiisiiidftini Dei eufiaiti : 39. Sicitt ehirii fex paf ta Vicibria"cum his iti clyiia-
Volb eniirivosscife cbgtiiiibiiiriiSdcfuiriefhliDei Ptiins tiijus videtiir afniis curii quiiius hosiefii iri Bello supe -
i ei Jesu Chfisli, iri qiio siUit emnes iiiestiiiri stipiehtim ravit, et se cufn iisdehi cbhspicuuhi vulf esse; sic et
ei scieniimabscbriditi (C6l.it, l). btoriiuniDbhiiiius fex cuhi cfuce el carrie iiisuam ve-
• 27: Suscipib iamqiiarii fofniahi pfb Deo aptid obs iiiet cfeaturahi, cuiri liis afinis videridus, qUibus iiu-
sponderileiri. Qtii mfe inisii, inqiiit, i>ifdi, esi', ei egb pietateiri supefavit, et j'udicabii bfiieirij iii"hoihuiis
queedb ijiso tiudivi, hmc loqubr (Jbdhf viii'; 26); fOfhia,.bhihipbteiiti viftutb, securidurii Paull pfscco-
28. Beatifico lariiquam bbsiderii jiacis aitiirtioB: hiiihi, qui ait : Tempbfd ignqfahiim H&spicieiisDeiis,
Ipse enifri esipax iiaslra', qiii.fecii UlrdcfifeiMiunx,ht qui nunc sunl emnibus horhinibuspfmiepit pciiniiehiidrii
mediutn parieteih ihdberim,splverisitiiiniiitias irt cdrrie tigefe; siquidem siaiuii Hierii,iri ijuojutiicutiirus est or-
sua; ete. (Ephes. ii, 14). beih iri iir'6 iri quo cbrisiiiuii fideth pfmsidfe qmhibus,
29. Colo tariiquahi ffivihseiridighatibhis pfqpitiatb- shsciittriseuiri d mqrtuis (Aci. xvii, 30). Qtibd ideo
rittm. Chrisium, iriquit, pfopbstiit Deus prbpiliaidriMi dicturii est, ut riuUUshibrtusirii suspicetur esse Dei-
fidei per fidem iri sdriguitieipsius (Rom. iii, 25)'.' tateiri.
30. Amo et fevefeof f amquam mbfiaiiiirii imriibf- ) id. Nam etsi omnem omnino simul hovam Seri-
JtaUlatisinitium. Ipse enim est, inquit, capiii corporis pttiram perscruteris, non apud-eani usquam inyenies, '
Ecclesim,qui estiniiium;primogenilus ex morluis (Col. mortem Dei esse; sed cuto scriptum iest, autChristq,
i, 18). • aut Filio, aut Domino assigrian; Chfislus ehiih et Fi-
, _ ^ _
H. AmpleCtoftamquam speChiUm.aiyiriitaiisife- liiis el Dbmintis ih ithigehito ih Scriptufis"aceeptus,
splenderitis.Deusenifn, iriquit; eratin Ghristoinundum duaruffi significatio est naturarum; et aliquandb qui-
fecoriciliahssibi (D Cofi-y;19). 3erii Deitateffi, vel' humanitatehi, aliqttahdo -simfll
32. Adofb tamquatii aiiiriiatani regis pufpufaiui. Iri utrumque dcsighat : verbi causa, curii Paulus scri-
forma enim, aif, Constitulus Pei„ semetipsum exina- bens prsedicat : Qui cum essemusinimici, recqnciliati
mvit fprmdiii seivi itccipietts; et hdbitu inverilusiii lib- sumtts Deo permbrierri Fiiii ejus (Roin. v, 10); liuraa-
mo (Philipp. h, 6). niiaiera ejus dehibusifat. Qiiahdp iteruiri ipse dicit
33.- Laudo tamquani manurii piVihitetis in yitani a"dHebrseos : Peiis loculus esinqbis in Filio:,pef quem
toe efipieritem dfeffiofle.-GKmehihi emliaiusfmhfw.il fecil el smculd (Hebr. i, 2); ittdicat etFilii.Deitafem.
ftiero db terra, iuric oinries ad fne dtifdliam (jpaii, ii\t Nec ettiriicare ppifex est saaeurerum, pbsi niulta ssc-
Ito MARH MERCATORISTRANSLA.TIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 800
cula fabricata. a Ecce FiUi Dei et Deitalisi,et huma- .A 44. Alibi autem, sieut dixi, Dominus utrarumque
nitatis essentise appellatienis conveniens doeunien- rerum significativum est, sicut est: Domine Jesu, ne
tum. slatuas illis hoc peccatum (Act. vn, 59). Et : Mtdti
- 41. Interrogemus jam, si nomen hoc, id est, Chri- mihi dicentin illa die: Domine, Domine, nonne in no-
stus, etiam Filius accipiatur, et hoc ipsum ad utraque mine luo dmmoniaejecimus(Matth. vii, 22)? Et Pau-
designanda pertineat. Jesus Christus, inquit, lieri et lus : Quam mihi reddet Dominus juslus judex in
hodie, ipse idem in smcula (Hebr. xm, 8). Sicut enim illa die, non solum mihi, sed et omnibus qui pie dili-
Deus existens, et homo idem ipse, secundum Paulum, gunt adventum ejus (HTim. iv, 8). Vidisli quemadmo-
et novissimuset ante ssecula; sicut hoino quidem, re- dum Christus, et FiUus, et Dominus est. Quando de
cens; sicut Deus autem, ante ssecula. unigenito meminit Scriptura, modo humanitalis,
42. Ostensum est igitur tibi quia Christi appellatio modo divinitatis, modo autem ulriusque vult existera
modo templum, modo inhabitantem Deum in illo de- significativa vocabula.
monstrat: exige ubi etiam Dominus in FilU persona 45. Quid ergo confundis qu» sunt inconfusa ? Quid
ponatur, et nunc quidem hominem iUum, .nunc Dei nomen depulas niorti, quod a divina Seriptura
Deum ostendat. Venite, inquit, videlelocum, ubi ppsi- nusquam in mortis commemoratiqne profertur? Quid
tus erat Dominus (Matlh. xxvm, .6). Et iterum mulie- B Paulo clamante, cum audias : In viro, in quo defini-
res tamquahi furto a Judseisdeflentes ablatura eorpus vit Deus.... suscitans eum a morluis ( Act. xvn, 31);
Domini : Tulerunt, ait Scriptura, Dominum meum tu natam et mortuam inani imaginalione j'udicas Dei-
(Joun. xx, 13). Et ad Galatas Paulus : Alium, inquit, talem.
apostolorumvidi neminem, nisi Jacobum fratrem Do- 46. Bene autem et judicem esse venlurum, Paulus
mini (Gal. i, 19). Et iterum ipse ad Corinthios : Quo- huncvirum, qui visibilis fuit, designat, quoniam ad
ties hunc panem munducatis, et hunc calicem bibitis, imaginem suam a.Deo figuratum et regno terrse ho-
inortem Domini annunliatis, donec veniat (I Cor. xi, noratum hominem escam vermium diabolus prsepa-
26). Et itertim : Domine,ul video,propheta es lu (Joan. ravit. b Venit secundum futurum Christus in liomi-
iv, 19). Hsecomnia DOminicseincarnationis sunt do- -nis forma omnipotenlis, ut experimento agnoscatipse
cumenta, quia neque Deus Vefbum erat in monu- quoque diabolus, qui cum omnibus etiam ipse erat
niento projectus. Quomodo enim resurrexit, qui uni- sub dominalione Dei, quia vere homo ad imaginem
versitateffi sustentat verbo potentise suse, si j'acebat et similitudinem Dei factus est, et rex terrse, ac do-
secundum Arium? Sed neque Dei essentiam flebant minus constitutus, auctor merilo ad ccelorum eliam
niuliefes, tamquam quse esset de sepulcro furto sub- regna est sublimatus. .
ducta. Quis enim suspicetur Deitatem furacibus ma- G 47. Sed nostrmnsermonem vestra audientia vincit,
nibus capessibilem esse? Nec iterum Jacobum Divini- et me vinciconfessusad taciturnitatem confugio,cptans
tatis habuit fratrem : nee Dei Verbi mortem nos an- semper hac cupiditate vestrse audientise separari. •
nuntiamus, cum Dominicorpore et sanguine pascimur. 48 ° Dominicseitaque humanitatis susceplionem
Dei enim nalura sacrilicium suscipit, non ipsa sacri- colamus : incafnationis sacramentum hymnis inces-
ficio immolatur; nec propheta Deus, sed dator pro- sabilibus extollamus : susceptricem Dei Yirginem
phetise, ut sit hoc loco Dominus, sicut dixi, carnis cum Deo ratiocinemur : cum Deo ad divina non ele-
expressio tamquato habenlis Dominicam dignitatem, vemus, 0toSoxovdico, non GEOTOXOV, S litterstra, non
quse taraen temperamento, vel admixtione, minime jt exprimi volens. Unus est enim, ut ego secundum
in substantiam transierit Deitatis. ipsosdicam, Pater Deus ©Eoi-ozof,id est, genitor
43. Alibi enim Dominus demonstrativum est Deita- Dei, qui hoc nomen compositum habet. Visibilem
tis, sicut est illud : Unus Deus Paler, ex quo omnia; igitur cum invisibili conjunclam formam cum Deo ad
et unus DominusJesus Christus, per quemomnia (I Cor. divina deputemus : T«Vfopovp.£vnv TWfopirm CUVTI-
vni, 6). Ex Deitate enim opifex omnium Christus est, ^.Gftevyuo-tv,id est, naluram quse indumentum est
non ex hiinianitale, quse posl creaturam condila in- Dei, cum eo qui ea utitur hbnoremus, tamquam ra-
venitur. D dium Divifiitatis, d ut ita dicam, incarnatse : eam
a Alludit ad extrema verba orationis panegyricse, venturum. BALUZ.
quam Proclus ita finit : ISov aKofoifcishapyug ?ns 0 Corruptus et iste locus. Restitui debet partim ex
uyia.; v.ai©SOTOV.OU Mapiaf. Cassiano, ex sermone primo, partim denique ex epi-
h Perplexus locus et, nisi fallof, corruptus; emen- slola Cyrilli ad suos Conslantinopoli agenles. Domi-
dari tamen vel sic potest : Venil secundum Scriplu- nicm ilaque humanitalis sttsceplionemcolamus. Incar-
ram Christus in hominis formu omnipotens, ulexperi- nalionis sacramentum hymnis incessubilibusextolla-
ptenlo agnoscatipsequoque diabolus, quia cumomnibus mus. Susceptricem Dei formam una ac pari cum Deo
etiam ipse erat sub dominaliorieDei. Quia vero homo Verboralione veneremur. Virginem Dei susceptricem
ad imaginem et similiiudinemfuctus est, et rex terrm cum Deo ud divinanonelevemus©EOSOXOV dico, etc. —
ac dominits.constilutus,ab auctore lnerito ad cmlorum Colelerius Mon. Eccl. tom. in p. 595"hunc locum ita
etiam regnaest sublimatus.— Hunc locum esse per- corrigit et complet : Susceptricetn Dei virginem NE
. plexum ac corruplum censet Garnerius, et pro futu- cumPeo ratiecinemur... 5 el-/, litteras, non T et v.ex-
rum reponi debere Scripluram. Hoectamen emenda- primivolens. GALLAND.
tio yidetuf non esse necessaria,.quhi Mercator respi- d Duplex una in seritentiavitium : nam tota expun-
cere videtur ad id quod paulo ante dixerat, Pauium genda est, cum nihil iaciat ad sensum, immo non
huncvirum qui visibilis fuit designasse judicetn esse parum officiat. Quambelleenim omnia hac expuncla
801 IMPH NESTORII SERMO VII. «02
formidemus tamquamdivtoaiauctoritatis inseparabile A tuam valde, et ad lscdendum me cuncta movere, et
simulacrum, tamquam occulli,imaginem vel statuam modis omnibus niti; meque doloris tui volente cau-
judicis. Dividentes naturas, conjungamus honorem; sas addiscere, dixerunt quod epistolam meam ad
confiteamur dupUcem, et adoremus ut unum: du- sanctos monachos circumferant Alexandrini quidam,
plum euim naturarum unum est secundum unita- et odii adversum me excitati atque fastidii tui hanc
tem. fecerint causam.
49. Sj hseretiCustibi ex persona ecclesiastica mor- 2. Miratus.sum igitur, cur non magis tua apud se
tuum Deum luum exprobraverit, iratus tu ad dictum veneratio reputaverit, quia non primum epistola mea
reclama ': Deus est qui suscitavil de morluis pustorem scripta, sed qusedam dicta religionis tuse occasionem
oviummagnum(Hebr. xni,20); non ipse mortifica- perturbationis de fide attulerint: namque non sOlum
tus est, et sublevatus. Si te Judseus hominem colere chartulas, sed etiam expositiones tuas circumferunt
dixerit, apostolicam responde tradilionem: Deus erat multi,. et laboramus corrigentes quicumque ex his
in Chrislo mundum reconcilians (II Cor. v, 19 ). Si sunt depravati : prope enim fuerunt quidam ut jam
a gentilis causam susceptse humanitalis petat, asser- confiteri minime patianlur quia Deus est Christus,
lionem fit remissio peccatorum. Responde ei quse c sed potius opyavovxat epyaleiovT>)£©eoTijtoj, v.ai
PauU sunt: Quoniam per hominemmors, et perhorrii- J3 avOpomosBzofbpos(quse Latine instrumentum, vel fer-
nem resurrectiq mortuorum; sicut in Adam otnnesmo- ramentum Deitatis, et homo indutus seu utens Deo,
riuntur, ita in Christo omnes vivificabuntur(I Cor. xv, vel pertans Deum, pessumus dicere).Quid autem ho-
21). Ipsi gloria in sseculasseculornm. rum non est ultra modum absurdum ?
EPISTOLA PRIMA S. * CYRILLI episcopiAlexan- 3. Nostrttm ergo erat irasci super his quse dixit,
drini ad Nestorium, e Grmcosermoneversa a Mario sive non dixit reUgio lua (chartulis enim quse cifcum-
Mercatore. feruntur valde non credo). Quomodo igitur, quoeso,
1. Venerabiles viri ac fide digni Alexandriam ve- nobis tacendum est, cum recta vulneretur fides, et
nientes retulerunt nobissegrealiquidferre religionem tot tantique quotidie depraventur? An non stabimus
se habent: Naturam, qum indumentum est Dei, cum Ex ea vero tna discimus histonse utilia. 1" Scri-
eo qui ea utitur, honoremus, tamquum rudium Divini- ptam esse a Cyrillo epistolam ad monachos circa
tatis, tamquam divinmaucloritulis inseparabile simu- sestivum aut etiam vernum tempus ann. '429; nam
lacrum, etc. Quod si sententia relinelur, corrigi debet oporluit eam, ut moveret stomachum Nestorio, exi
ex iis quse dicta sunt in notis ad primuin sermonem jEgypto deferri Constantinopolim, ibique a nonuullis
hunc in modum : Et ilu Dominicamincarnalionemfor- Alexandrinis cireumferri; oportuit item Constantino-
midemus.,Facile enim fuit et in ut mutari, et Domi- C poii Alexandriaui referri nuntium de commoto Ne-
nicam iu dicatn converli. storii animo, quse bujusce epistolse occasio : ea vero
a Corrige, Si gentilis causam susceplm humanitalis fieri non possunt sine aliquo temporis spatio, eoque
petat, assere esseremissionem pecculorum. non brevi. ErgO cum epistola hsee Cyrilli prima ad
b Cyrillus tres omnino dedit ad Nestorium commo- Nestorium data fuerit circa mensem Augusti, necesse
nitorias epistolas, quarum una incipit: Venerabiles est fateri epistolam ad monachos scriptam esse, vel
viri; altera : Garriunt.quidum; postrema : Cum Sal- sestivo tempore, vel etiam verno. Neque vero potuit
vator nester. Omnes nunc edunlur interprete Mario prius, cum non aliunde occasio scrUiendsenata sit,
Mercatore. Dixi porro tres commonitorias : scripsit quam ex Nestorii tractatibus, et sermone prsesertim
enim, opinor, gratulatoriam, cum Nestorius ordina- de partu virgineo ad monachos delato; nec serinb
tus est, et pasehalem suo tempore. Alterum non ob- ille sit habitusConstantinopoli ante nativitatemChristi;
scure significant litterse Ccelestini ad ipsummet Ne- vel etiam Alexandriam missus, si credimus auctori
slorium, immo et apologia Cyrilli ad Theodosium; al- Prsedestinati (Hmresi 89), nisi prselegendusin festi-
terumconsuetudo probat. Ista igitur comrnonitoriarum vitate paschali. Hunc ipsum porro sermonem conci-
prima est, nam et ipsius menlio fitin secunda (Num. 3): tasse lurbas inter monachos liquet abunde, ex hac
Commonebote etium nunc, etc., et utrius que in tertia ipsa prima CyriUi ad Nestorium epistola (Num. 1),
(Num. 2): Ecce lehis scripiisjam lertio convenimus,etc. in qua Cyrillus a, nonnullis scribit, asseri Christum
Prima querelas continet, et aliud fere nihil, prseter esse tantum instrumentura Deitatis , el hominem
exhortalionem adpoeniteiiiiam; habel secnnda prse- Qtoifboov;quse verba leguntur in sermone prsefato
terea explicationem fidei, prout ex symbolo Nicseno (Nuni. 5). , •. •
conficitur; tertia denuntiat pro auctoritate quid fa- " 2° Tractatus Nestorii jam ante hoc tempus delatos
ciendum sit, quoequefides subscribenda, ad commu- Romam (Num. 2), et offensioriempeperisse Coele-
nionem Ecclesiseretinendam : ffiiruni vero cur se- stino, aliisque episcopis, qui cum eo erant, Coelesti-
cunda, Ucet tertise concedat plurimum, et utraque in numque scripsisse cum episcopis, id est, ut interpre-
-.concilio Ephesino lecta sit, sola tamen fuerit senten- tor, synodicas Utteras ante hoc tempns Cyrillo de
1tiis Patrum approbata; sola etiam lecta in concUio causa Nestorii : Scribunt enim, inquit, nobis vehe-
Constantinopolitano sub Flaviano, et in Chalcedo- menler liis offensi(Ibid.).
nensi relecta (Vide sup. dissert. 3). 3° Invidiam faclam Nestorio, vel ex eo maxime,
Datam oportet ann. 429, circa Augustum : nam ad quod negasset Virgioem esse ©SOTOXOV. Negantis au-
hanc breviter respondit Neslorius per Lamponem tem verba sunt in tractatu de virgineopartu (Num. 5):
presbyterum; et post responsionem acceptam, Cy- non quod de vbce sola qusestio moveretur, sed quod -
rillus secundam epistolam scripsit, quse in quinta ea breviter, prOut vel assereretur, vel negaretur, os-
synodo reperitur consignata mense Mechir, indictio- tenderet quas quisque partes sequeretur in qusestione
ne 13, id est, mense" Januario, sub finem, ann. 450. post Trinilatem maxima, de vera Divinitate Christi.
Non potuit vero sine idoneo temporis intervallo, A- o Respicit in primum sermonem Nestorii, cujus
' lexandria
Gonstantinopolim epistola Cyrilli, et vicis- sunt hsec verba: Nonpeperil crealura Creaiorem, sed
shn Constantinopoli Alexandriam responsio Neslorii peperit instrumenlumPivinitalis, et hominemQioabpov,
Jransmitti.
803, . MARirMERCATORiS TRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 804
ante trihunal Chfisti, aut ratioiiem hbn reddemus, A etiam die incarnatione Dominica tractatus uberior
.taniquam prsepositi a:d lqquendum; cle silenlio nori continetur, et his quse riunc scripsi, .consqnus-inve-
.oppQftu.no? nitur-. Relegi hunc episcopis et clero, necnPn etstu-"
4. Quid postrenjo facjam ? Tetopus.enim lqquendi diosis auditoribus plebis; edidi vefo nuUi: forsitan si
est, vel cpniferendieuni venefatiqne tua, inter regante edidero eum, esse b m&iterum arbitror accusandum,
de chartuUs quibusdam, quse nescip quo modo Ro- cuni tamen Hbrum composuerim etiam ante ordiiia-
mam perlatse sunt, reverende ac religiosissimo Ro- tionem venerationis tuse. Saluta fraternitatein quse
manorum episcppo Ccelestinp, cum oninibus qhi cum apud te est; te in Domino qui nobiscum sunt sa-
eq sunt episcopis venerandis, quia utrum sint reli- lutant.
gipnis tnoe, an non, habetur incertuin : scf iburit enini Religipsissimo et sanclissimq comministro Cyrillo,
Tiobis inde yehementer offensi. \ Nestorius in Domino sal.
5. Quo pacto etiairi de Qriente ex omnibus Eccle-
Nihil sane Christiaria modcslia potentius est,ttUiil
siis venientibus salisfacieimjs, eosque curabimus, qui firtttius. Ea ut itt
prasentia per Lariiponenipresbyte--
conlr-a easdem chartttlas murmurant ? Ah arbitraris f um
Eccfesiis esse de tractati- religiosissimum scriberemus, nos eomniovit/Cuni
parvam qrtam hujusmedi enim ille de ttta pietate multa referret, mttllaque vi-
bus perturbaticnem ? Oirihes sumiis in sejlieitudme,
cissim audiret, postremo urgendi fineto riuUumfecit,
et in pfpciactu laboris cpnstituti ad hqs corf igendos,
donee hasce a nobis impelravit. Quapropter hominis
ut ad rectuto traniitem.revqcentur, quibus nescio
importunitati manus dedimus : nam, ut quod res est
quomodo persuasum sit alitef sapere...
6. Cum igitiir Jiarurn: susurfationuni necessitatem ingenue fatear, non niediocfem cujuscumque Ghri-
stiani viri modestia (utpote in cujus pectofe Deus itt-
et causani tuareligio. attulerit, quomodonos exisli-
habitet) timorem mihi afferre assolet.-
mas jure arguendos ? vel quo jure adversum me vo- Proinde quod ad nos ipsos nostraqUe altinet, elsi
ciferaris in yanum, Ot non potius sermonem.tuum
ut totius de te nonpauca a pietate tua designata sint fraternse cha-
cpfrigis, orbis offensio conquiescstt? i ritali enim modesle lo-
'7. Siin plebe lapsiis est.senho, in retractatibus parum congruentia (oportet-
qui), ita ltihilominus affecli sumus, ut solidam animi
corrigatur. Dignare uharo locutionem donare offensis lenitatem conservare, necnon in pristino benevole
auribus, .Dei puerperam, id est, ©SOTOXOV pronuntians amiceque per litteras salutandi officio permaiiere de-
virgineni sanctam, ut curatis iis qui tristilia obnubi- creverimus.
lati stmt, rectam apud omnes de religione gloriam Quaiituni vero Latoponis reUgiosissimi
in et presbyteri vehemeris impulsus ille fructum nobis al-
tenentes, pace unanimitate cceitusplebiiim cele- _ laturus sit, demonslrabit. Universam
experientia ipsa
breniiis.
quse tecum est fraternitatem ego quique mecum sunt
.8. Quod vero prq fide quse in Ghristo est otoriia
salutatam cupimus.
sumus parati tqlerare, et vincula; et carceresexpe-
riri,' et ipsarii mprtem Jibenter subire, nen ambigat <=EPISTOLA SECUNDA S. CYRILLI episcopi
religio tua. Alexandrini, ud Neslorittm; cui impiissimeconlrudi-
9; In veritate autem dico, quqd, adhuc beato At- cens idem Nestorius respondendumesse putavit. Ex
Grmcoin Latiiium.
tico cbnstituto in. rebus humanis, de sancta et con-
substaiitiali Trinitate liber est elaboratus, a in quo 1. &Garriunt, sicut audio, quidam de exislimatione
ET NOT.E.
u f afte prima tomi quarti uperum CASTIGATIONES
sancti Cyrilli storio de motiBus exortis : qitoa jpse «esiorius m-
editionis Parisiensisi Grsece-L.atuisecejitinenlur dia- nuit in suis litteris, quas quia breves suiit, el negolii
lpgi novem; in quibus inducunlur colloquetites per- tolius seriem non mediocfiter manifestant, subjan-
sonseduoe, CyriUuset Herffiias'; bctavus inscribitur de gendas duxi.
Incurnatione Unigeniii, et qubd Christus sit.unus ac «IncOticilioChalcedofiensi(Act.2)epistolahsecdata
Dothintts, secundum Scriplurds;..riomis,'qUod unus sit diciturmense Mecliir,indictione 13.Extenditur 25 autem
Ghrisltisper oppositipnem;sextus tainen plufima cbm'- inensis Mechir jEgyptius a die 26 Januarii ad Fe-
plectitur in idem argtimenlum. Iiicertum verb quo de bruarii: IndiCtio vero 15 incidil in aira. 430. Data
tractatu sermo fiat in prsesenti; opin.orego magis fieri vero videtur ipso die pfimo Mechif,' alque ex synodo,
de sexto dialpgp : naffi tptuni ppus de censubstaiir juxta.canonemNicffinum,prsecedenteQuadragesimara.
tialLTfinitate videtur absnlulum septem dialpgis, nec TVId yero constat, primq.quia solebant veteres primuto
plures a veteribus fecensentur, et quse in sexlp dq diem mensis rion alia" consignare niota quam mensis
'.Incarnalipne, apprime consenant cura scriptis ad mq- ipsiusmet nomme; deinde anno illo jejunii inilium
riachos. Quidquod pctavus et npnus dialngi npn ca- faetum est die 19 Mechir, qui 14 Februarii. Denique
rent emni suspieione suppositionis," ut ostendemus ordinaria synodus anle Quadragesimam, eo tempore
aUas (In dissert. de iibfis Cijrilli)". "' habebatur, quo inde possent opporlUne Patres ad
b Non ea de causaconqueslus est. Nestorius, cum suam quisque Ecclesiam redire arite inchoata jejunia.
liber editus timc temporis non I.egatur : questus vero Quod aulem ex synodo scripserit Cyrillus, apefte in
est de liacce epistqla, quasi immodeste scripta; cui- notis ad terliam epistolaffidemonstrabitur.
que nihjl ideireo f espondendum putaret, vaticinatus Hsec porro secunda epislola fere tola contradieit
quodevenit, lnajores inde turbas oritaras; sed fecit sermonibus Nestorii adversus Proclum, et quartq pra>
presbyterL Laniponis instantia, ut animi sententiam sertim, cujus ittitium : Conlumeliasquidem, etc., ut
, mutaret, Fttit atttem presbyter illte Alexandrinu.s.,vir merito appelkri possil Procli uefensio; quaniquani
industrius in gerendis rebjis, quod constat ex epistola habet etiato nonnulla pugnantia primo sermoni, qui
post plures annos ad eum Cbnstantiiiopoli commode virgineo partu aliisque duobus homiliam Pfocli
rantem a Gyrillo data; missus vero ftterat a suo prse- prsecedentibus.
sule ad deportandas litteras, et agendum cum Ne- d Intellexerat Cyrillus ex litteris suorum Cbnslan-
805 IMFII NESTQRll SERMO Yii. 805
mea apud religionem tuam, et hoc frequenter, [Ba-r, A' unicum Filium, Deum dc Deq verb, lumen de lumine,
luz. add. processionuni videlicet]conventuurii,bppor-- per qitem qmnia ereavit Pater, descendisse, incafna-
tuna tempora auciipantes [Buluz. occtipantes], forsi- tum esse, atque hominem faclum resurrexisse tertia
tan arbitrantes deleclare se-aufes tuas, adversuni nqs die, et in ccejum ascendisse, defiiiivit.
inconditas voces emittunt; qui Isesi qjiidem in nuljo (L Hsec etiamnosscilahacratione sequenfes,'quid.
sunt, objurgati autem a nobis, et hoc leniter : uuus signifieet, incarnalum esse iliud Dei Verbum de Deo,-
quod csecos et pauperes vexabat injuria; alter quod yideamus. Neque vero dicitaus quia c Dei .natura
contra matrem evaginaverat gladium; tertius qitia transfqrmata facla sit caro; neque quia in totum ho-
cum ancilla aurum furatus sit alienttm, et.quia [BQ- niinem, qui est ex anima et corpore, comrautata sit:
lui. qui] talem semper habuerit existimatipnem, qua- sed illijd pqtius sentimus [Baluz. seniiendrim]quod
lem nuUus provenire; vel gravissimis mimicis, opta- carrieiii anirnatani, anima videlicet rationali, uniens
verit. sibimetd substantialiter, vel essentialiter, Deus [Bnluz-.
2. Yerum non mihi de talibus sejtoo est, ut neque Dei] Yerbum, inenarrabiliter alque inscrulabiliier
supfa doniinuni et magislrum, neque supra patres, faclus hoiiib, appellatusestFilius liominis, npnlah-
pusiUitatis, qiise mihi inest, modus excrescat : non tum lecundum yoluntatem siut bonum placitum, h.ee
enim facile est cuiquarn, Hcet vitam siiani habeat g sicut iu personoe tanluniniodo susceplione, sed quist
circumspectam, riequani. hominuni maledicla vitare, diversl» ad verani unitatem convenere naturse, iintis-
sed UHmaiediciioneet amdriludine plenuni os habenles que qxstitit [Baliiz. unus autemj ex utraque Christus
(Ps. xni, 3), reddent quandoque oninium judici ra- et Filius: noji qtiod naturarum per unitaleffi diversitas
tionem.' '•".- CGns.utoptasjt, sed iisdem nathris Deitale atque hu-
5. Coriverlar autemnune egoadidquod me maxime majnitate per ineffabilem et secretum ,ad unitaleni
decet^ et commonebo te, eliam nujic, tamquam fra- concvirsum, pefficiefitibusUfiumeiPominuin, etChri-
. trem in Christo, de doctrinse ratione, et seiisu .fidei stum, et Filium <?. .
cum oinni cautela plebibus prsedicando : exhortabor 7, Et.sic quamvisantesoeculahabeat exislentiam,
. quoque cogitafe deberequiasioffendaluruims.de pnr quia ej3t;nattts ex Dco Patre; dicilur ta.toen natus
sillis illis, qui credunt in Ghris.tum(Murcr IX, .41); etiani ex rouJiere secunduni carnem : non quod ejus
quato sit tatolerabiHs indignatio Dei. Si vero sitmul- divina natura, in qua consubstantivus, vel cpessen-
titudo lsesoruni, quomodo, quseso, nqn omniartgstu- ti.aHs, idest, oôouo-fpjest "Patri,. in-sancta Yirgine.
dendum est, ut prudenter auferatur Offensiojet sanse injtiimj, ut esset, acceperit; neque quod ex necessi-
fidei ralio histauetur expqscentibus veritatem? tate propter seipsum secunda eguerit nalivita.te, post
4. Est autejn hoc recte facienduih;,, a si sanclqrum tn. primanii ex Pa.lre [Bqlu^. post Patrem]: est enim
Patruni libros legentes, niagni eqs momenti esse fa- impjtiiti, imp.eritujjique idseiitire, ante siCCulaexi-
teamur;6tpi-qbantes nosmeiipsos, si sumu$infid,e (II stente.in et consenipiternurii Patri, ui essel, secundo '
Cqr. XIII,5), secunduta qupd scriptum est, Uipjiunj . dipefe, initip: qguisse; seid qtted.prpptef nos, et pro-
diclis et irreprehensibUibus definitis nestrps sensus pler nostram saJuteni, subslantialiter, yel essentiali-
plene atque optitoe reboremus. ter, unlto. sibi hqmine, ex niuliere processerit, hoc
5. b Sanctum ergo illud et raagnum Patfum cojici- modo dicituriiatus esse etiam carnaliter. •..•'.
lium, ipsumdeDeoPatregenitum secundum naturam 8. ( Non.enim de sancta Yirgine homo primuni
GASTIGATIQNESET NO.TJS. ...',.
• & In Grseco esl, y.aB.iôtrxafriv.,qtiata ypcem mter-
tmppolt cpmmorantinm, quam calunjniato pateretur
•ab Alexaridrinistrihus (quartum eriim postea.absolvit) pretatus est Mercator duabus .vb,cil)usadmpdjini:ttsi-.
et cujus impnlsu auderent. facinorpsi botoines suum tatis hoc iii negolip, quibusque apttd alipsi Patres,
prsesulem vifum sanctissiffiuto critainari; nullus au- prsesertirii f ecentiores, Grseca vulgo respoiiclet o,u««-
tem scip quid fefellerit Barenium, et seqiiaces aHos; Ss?. Dicturus est sub linem Mercato.f : Verlmpi cami
ut epinareritur crimina quse Cyrillus perditis illis bbji- unitum secundumess.entimn,Nqtanduni.vero.has.voces,
citab ipsis CyrUlofuisse objecta (Videnotas ad epist. . cumforent novse»atque..adeo,m.inus inteUectse, occa-
a Cyrilio scriptam ad stios-clericos). '• sioriferiidedisse hoereiicis.stfu.eiidoe qaluiiiniseadyersus
a :A scriptoribus ecclesiastieis accusatuf cathoicse fidei defensores:,.quasi Apo.IHna.fiaul Arip
Nestorius,
quod in sarictorum Patrum libris paruni esset versa- consentirentopinantib.us inunitatem, naturse, qbiyisse
. tus,. quodque.eos prse animi tumore parvi faceret; duas in Chrislo naturas, Verbo pro anima carneto in-
factionis ille spiritus impulit Eutheriumrut prihio se- formante.'
cundoque sernione inveheretur in.eos. quimuliitudine V °" Oniississupra yeMs. deiwteei IwmaniMe! Jipht*
sola veritatem dijudicant; quiquejubeiii suaquemqtie zius hicaddidit, exYaticano.codice, deitalis et.huniani-
fide contentum non s.crulari Scriplurus,' et ex earum ' tutis, ita uf haberet, sed magis hi.sdem.namrisperficien-.
prmscripto loqui. . tibus... unum Donxinumel Glirislum.elftliumjeitatis.et-
b Hoc argumento utitur CyriUUs, tum in prsesenti, . Ifuihanittuis,seinon recte. B,elioyacensis.non.tai,B,Jhale
tum in epistola ad tooriachos quiaeodem neglexeratutrumque ffienib.runi,:sufficiiunteriini.om-
Êgypti,-
.abusus efat Nestorius sermone tertib,. curn diceret: "
'riino^sensuLveiibaitsrf<jm.n«to«s, liutna-
sme.de.iiate...e.t
Vos.aptem opqriet npsse, qupdmodp veniHn recerda- nitate;: quse lamen restiluit Gaimefiijs,.ut nia'gis'c:on-
tiphemeoHciiiiNi.emni,quoti.husquamausumestdicere, sonaret Groeco,• hi quo.est: obx-us T/ferm, ywwy
qitiriVerburh; Deiis naium esfrex Mariu vifgine. Ait SiafopSiiavripn[ihvig- §ia ?m~ivr/m&r'aifDzs')fi!jg.o-Zv 6e
eiiiiti: Gredimus in DeumfPatrem omnipoteniem, etc. f/.«).),ov. v.vi vioy
c Reprehendit inscriptionein calumniosam ijp.fv.TOVeva. v.vpiov.•'J&doQ* XpitrToy-
seplimi SebznzbsTE v.ai avQpombiyzos. ^W- ^«f; «#/s«o:T.o.y.
y.v.i
Mritio.nis :.Adverstts eqs.quipropler unionem, auidi- a.rtoppfixoM^pbg. evbzmzamvvjfspopms:.. EDI,T.
vimiatein Verbi morlificdtU, aul humanitaiem dei- f'Cuia noiKlum.satLs,perspecte esset Nestorii::sen- •
ftcant. tentia, visus est?pluribus, omni ex pafte. cuni:S.aniQ'
807 MARH MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 808
Baluz. om. prinium] est natus, aut etiarn in illa con- A unitatem tamquam vel impossibilem, vel indecentem,
ceptus, alque in eum ita natuni supervenit Yerbum declinemus, incipimus duos filios confileri : omnino
Patris; sed ex ipso atque in ipso utero unitum susli- enim necesse esl separare, etdicere hominem quidem
nuisse credilur et dicitur nativitatem Carnalem, pro- speciaU vocabulo filu honoratum; illud vero Dei
priam ej'usdem carnts nativitatem sibimet depu- Yerbum proprie filii nomen reipsa naturaliter pos-
tans. sidere.
8. Sic ipsum dicimusêt passum esse, et resur- 12. Nonigitur in duos filiosdrvidendus estunus et
rexisse, non quod Verbum Dei in sua natura sit pas- idem Dominus noster Jesus Christus : nullo enim
sum, aut plagas autclavorum vira senseril, aut csetera modo rectam fidei rationem, sic se babere el sic
vulnerum lormenta pertulerit (impassibilisest quippe sentire, adjuvat [Baluz. add. queroquam]; eliamsi
Divhiitas, siquidem eliam incorporea), sed quoniam, quispiara a personarum diffamandam putaverit unita-
quod ei propriura facliun esl, corpus est passum, hoec tem, quia non dixit Seriptura, quod Dei Yerbum ho-
ipse pro nobis dicitur passus : erat enim ille qui im- minis sibi personam univit, sed quia factinn est carO :
passibilis est in eo corpore quod patiebalur. factum autem esse Verbum carnem, nihil est ataid,
9. Hoc inodo ct morluum intelligimus, quamvis nisi quia nobis b similis et [Buluz. am. simiUseti
immorlalis sit secundum naturani, el iiicomiptibilis, B comparatus, carnis quoque et sanguhiis particeps, fa-
et.vita, et vivificator, Dcus \Baluz. add. Deij Verbutn; ctus est noster, suumque fecit corpus nostrum, et
Bed quoniam iterum proprium ejus cbrpus, gratia processit honio.
Dei, sicttt dixil apostolus Paulus, pro omnibusgusla- 13. Super hoc c legatione quasi \Buluz. pm. quasi]
tit mertem (Ilabr. n, 9); non quod ad ejus hoecnerti- fungitur ubique sanoe ac liquidissimaefidei ratie.; sic
nerent naturam ( namque hoc sentire vei dicerc, invenimus sanctes sapuisse Patres; d sic fidenter Dei
Bummsedemenlise est), sed quia, sicut paulo ante puerperam, id est, esoToxovpronuntiaverunt Virginem
dixi, caro ej'us gustavit inoriem. sanctam : non quod natura Verbi Dei vel Divinitas
1.0. Sic etiam resnrgente carne, iterum ejus resur- ej'usex illa, utesset, initium sumpserit, sedtamquam
rectio dicitur, non quod inciderit in corrtiptionem, ex ipsa sumpto corporeanima rationaH \Buluz. cum
absit, sed quia quod resurrexit, corpusejus est [Ba- raiione] animato, eui secundum essentiam unitus
luz. pm. est]. Deus Verbum, secundum carnem creditur natus.
.11. Sic unum Christum et Dominum confitemur, 14. Hsec atque hujusmodi ex charitate Christi scri-
non tamquam coadorantes hominem [Baluz. eum in] bo, te [Baluz. om. te] deprecans tamquam fratrem,'
Verbo Dei, ne iinius syllabse occasione, id est, CUM, et obtestans in conspectu Dei, et electorum angelo-
fictio [Baluz. seclionis ] inlellectus ve! cogitatio uobis rum hortor, hoecte nobiscum, et sapere et docere,
obrepat; sed lamquam unum et eunidem in utroque; ul Ecclesiarum salva sit pax et concordia, charita-
adoremus, quia non esl alienum cerpus a Verbo, cunt tisque vinculum indissolubile permaneat inter sacer-
quosedetad dexteram Patris. Non iterttm tamquam idotes Dei.
duobus considentibus filiis, sed lamquam uno seeun-
dum unitatem cum carne. Si enim illamsubstantialem <= EPISTOLA. S. CYRILLI Alexundriniepiscopi' ad
satenOsentire, alqtte adeo velle naiurariim ambarum losa : propterea quod abusi sunt bserelici, quibuscum
unionem in ipso Virginis ulero nbn esse factam, sed vitanda consensio sit, etiam sermonis. Hinc Cyrillus
lengn ppst tempore, cum nempe homo beneficium esoToxova Patribus et quidem fidenter pronuntiatam
illud tanlum suis operibus prqineruisset. Quse opinip refert.
de Nesterip adhsesit pmnibus fere Occidentalibus, c Inter epistolas sancti CyriUi, quse pertinent ad
Cassiane, Prospero,elc, imrao pluribus eliam Orien- concilium Ephesinum, alisesunt historicse, alise dog-
talibus, anlequain Nestorius menlem aperiret de malicoe, alioemixtse : Iiistoricas dico, quoe lucem af-
unione Verbi facta in ipsomet conceptu hominis (Vide ferunt rebus gestis; dogmaticas, quse fidem expo-
dissert. de hmres. Neslor.). Hoecobservatio mirum nunt; mixtas, quse utriusque modi. Hsec tota fere
quantum conducit ad intelligenda Patrum dicta quoe historica est. Neque id miriun : habet enim formam
in speciem, tam inler se, quam cum verilate pu- commonitorii fidis hominibus dati, ad negotia in ur-
gnant. be regia pro tempore et loco tractanda.
a Grsece el v.al mpoo-wjrtav evotnvxive; quantumvis jy Porro autem mirum quantum discrepat, pfout hic
aliqui unitatem personarum celebrent, seu j'actent a Mercatore interpretata legitur, ab ea quscfeperitur
in vulgus. in utraque versione concilii Ephesini, Peltana sciH-
b Vox paulo audacior, comparatus dicitur pro eo cet ac Romana, quseque in editione Operum Cyrilli,
quod par factus. Videlur Mercator paraphrastice po- tum Latina vetere, tum recentiore Groeco-Lalina; ut
tius quam ad verbum sententiam Grsecam expressis- idcireo diversam posset opinari quispiam, nisi pars
se : sic enim habet, TOSeo-apv.ayeviaOatT6V).6yovOOSEVprior, majorque, paucis admodum immutatis, eadem
exepbvlo-Tt,ei p.h OTJKapaitihiTia; JipZv[xezto-yjvat- foret. Unde vix non adducor ul credam Grsecam, ut
(iKTory.al o-apxbs.Quin et nonnulla omisit pbstea, minc quidem habetur, corruptam esse, et ex Marii
quasi coHigeiisiu compendiumCyrilli dicta. Mercatorisversione corrigendam. Mariahacerte lon-
c Religiose Grsecsevocis irpea-Gevei vim retinuit; ge plus luminis affert hislorise quam vulgata, minus-
sin minus exacte ad Latinitatem, certe accommodate que habet perturbationis, ut ex sequentibus observa-
ad exprimendam Cyrilli mentem. tionibus Iiquebit.
d Intendit in primum et quintum sermonem ; nam f In edilione vulgata concilii Ephesini inscribitur :
in illo Nestorius negat aperte virginem dici debere Ad clericos Constantinopolitanos mutuis dissidiit
eeoToxov;in isto metuit hac voce uti, quippe pericu- confliclanles. Hic an ille titulus falsus sit, dubium fa-
809 EPISTOLA S. CiRILLI AD CLERICOS. CP.
dericos suos conslitulos Conslantinopoli; ex GrmcoX eosdem quiaet ipsedixerim sanctum concUium non
sermone versa a MfarioMercatore. meminisse ilUus locutiqnis c quse est QeoToxor. '
1. Legi litteras missas a vobis, quibus didici quia 2. Ego autem scripsi, quod etiamsi non posuit
• invidi noslri, conveniendo vos, fingehant se pacem concilium voculam hanc, convenienter tamen- fecit
atque amicitiam quaerere, et dicere [ Baluz. add. [Baluz. om. convenienter tamen fecit] : nihil enim
quia], sicut bscripsi ad monachos, sic se fidem lene- eoruffi tmic fuerat rootum, nec in medium fuii opus
re: deinde ad proprium serisum respicientes, dicere afferri quod illo in tempore minime quserebatur. Ve-
ciunt.conjecturae in 'ulramque partem uon leves. ponsionis a Photio ad epistolam editae; et libellorum
Pro vulgari facit, prhnum quod repertus sit in om- ab Alexandrinis calumniatoribus iu Cyrillum Nesto-
nibus Graeciscodicibus, sive quos Pellanus consuluil, rio porrectorum; et habiti a Nestorio sermonis, cujus
sive quibus est usus Autbertus in accuranda Operum initium est : Contumelias, ete. Eam igitur oporlet
CyriUi Grseco-Latina editione. Deinde quod ex ipso post ista.scriptam fuisse, atque adeo non ante meri-
initio epistolseconjici possil Constanlinopolitanoscle- sem Februarium ann. 430, cum ipsa eo usque perdu-
ricos ad Cyrilluin scripto.questos esse de.Nestorio, cta sint-; immo cum idem argumentum contineat, at-
nec alia prauer hanc responsio appareat. Tum,quod jj que secnnda Cyrilli ad Nestofium epistola, hec ipsius
tibi de Nestorio sermo est, bis appelletur eorum.ad tamen faeiat mentionem, cum faciendi necessitas fo-
quos scribitur episcopus. Denique, quod raentio fiat ret,' si modo vefitas pateretur, oportuit profecto, vel
libelli eujusdam contra Nestorium ab iis quibus scri- ante ipsam scribi, vel cum ipsa secunda. Atqui epislo-
bitur compositi, et imperatoribus offerendi. Htincau- la Nestorium mOnuit Cyrillus sub initium ann. 430,
tem crediderit aUquis eumdem esse ac qui a Con- mense Mechir, seu Februario; adhoc igitur tempus
staiitinopoUlanis oblatus fertur (i parl. conc. Ephes. quqd ante diximus pertinet.
c. 3).' a In Grsecotextu pro invidisnominatur Anastasius,
Sunt vero longe plura gravioraque rationum mo- impurus ille presbyter, Nestorii syncellus, et consiliq-
menta, pro restituendo in locum alterius, qui subrep- rum particeps, boeresisquespargendse adiriinister, qui
sitMariario titulo : 1° Cyrillus suos, sive apocrisia- cum Antiochia venientem Nestorium comitatus esset,
rios, sive agenles in rebus JEgyptise dicecesis, habe- primus, si qua fides historicis Grsecis, ausus est pu-
bat semper in urberegia, et iis potissimuin turbulentis blice in ecclesia negare-beatam Virginem esse Dei-
temporibus indigebat fidis atque induslriis qui pru- param, sive id in collatione effuderit, aestu disputa-
denter explorarent, et rerum inclinationes, et qua tionis abreptus, ut innuit Socrates (Lib. vn, c. 37),
ratione declinarentur arles Nestorii, non tantum Cy- sive scriptam a Nestorio homiliam legerit, quod tra-
rillo, sed eliam fidei perniciem molientis. 2° Epistola dit Theophanes (ln chronolog. ad ann. 428).
forjnam habet commonitorii, eique plane respondet Dixi vero, si qua fides hfetoricis Graecis : naffi Cy-
quqd Cyrillus dedit Eulogio presbytero suo in ufbe rillus vult a Dorotheo Martianopolis episcopo hanc
post peractum. concUium versanti (ni parl. conc. blaspheraiain pronuntiataffi, Nestorio prsesente nec
Ephes. c. 37); Superat vero omnem fidem ab alieno C iroprobante. Lis utcumque componi potest, si Anasla-
praesule commonitorium, immo et procuralionem, sius dicatur negasse primus Virginem esse Deiparam;
dari clericis alterius Eeclesise, et illius proesertim quae primus anathema Dorotheus pronuntiaverit in eos
mvidia laboraret erga Alexandrinam, in qria certe qui id assererent.
multi adliuc existerent addicti Chrysostomo, cujus Anastasius porro ille est quem Charisius retulit 6&~
nomen vixdum Cyrillus receperat. 3° De suis calum- disse una cum Photio itidem Nestorii administro, lit-
niatoribus Alexandrinis Cyrillus perinde loquitur ac teras commendatorias Jacobo et Antonio ad Philadel-
de hominibus valde notis apud eos quibus scribit. Us- phienses, ut eos ab hoeresi Quartadecimanorum re-
que adeone vero Alexandrini innotescerent homini- vocarent (n part. conc. Eph. acl. 6); non tamen ad
bus longe positis, ut verbo indicari possenl? 4° Etsi fidem catholieam, sed ad Nestorii partes. incautasub-
plures exstanl Cyrilli ad Gonstantinqpolitanos cleri- scriptione symboli a Theodoro Mopsuesteno conlicti,
cos epislolse, alia tamen nulla responsionis formam de quo postea nobis erit sermo.
habet quam quse scripta esl ann. 430, circa autum- b Epislola Cyrilli ad monachos J5gypti'(i part.conc.
num, ex concilio Alexandrino (i part. conc. Ephes. c. Ephes, c. 2), quse tota fere in dogmate explicando
27), immo nec alia potuit esse hujusmodi, icum hoec versalur, prinius fuit sancti proesulis adyersus Nesto-
ipsa, cnjus modo meminimus, videatur dicere eatenus rium labor : quem qua occasione susceperit, tradit
a Cyrillo responsum non fuisse clericorum urbis re- ipse cum in parte secunda hujus epistoloc, aliisque
giae querelis. Hoecautem quam habemus proe mani- passim in locis, tum maxime in prioribus monitpriis
bus, anno toto prius missa est. 5" In hac ipsa epistola, adNestprium litteris. Cum enim exegeses Nesterii, et
prout a Mercatore versa legilur, tantum abest ut di- ^ proesertim serme primus de virginee partu venisset
catur Nestorius eoruffi esse episcopus, quibus scribe- " m manus menachorum iEgypli, mentesque iioiimillo-
batur, ut potius uno in loco de se Cyrillus diserte rura ita pervertisset, ut audacte.r'affirmarent nec Vir-
loquatur, seque eqrura ;ad quos scribit, episcopuni ginera esse Deiparam, nee Christum Deum, sed Dei
vocet. 6° Nullus precum libellus imperatori a clericis tanlum instrumenlttm, aut hominem &eoybpov;huic
urbis regise oblatus legitur; sed potius a monachis, malo Cyrillus ut occurrerel, sermonem de virgineo
quorum dux Basilius archimandrita. Quare si qua fo- partu ita refellit, ut ostenderel, primum auctorilate
ret necessitas fatendi epistolam a CyrUIoscriptam ad Athanasii rationeque, Yirginem dici debefe Deipa-
eos qui libellum oblaturi esseht, scriptam utique /a- ram, siquidem ChristumDeum genuerit'. Deinde Chri-
lendum esset, tton ad clericos Constanlinopolitanbs, stum esse Deum conficeret, partim ex syrabolo Ni-
qua generalilate vocis, aut totus clerus, aut cerle cseno, partim Scripturae testimoniis, et illo potissi-
pars melior intelligilur, sed ad monachos, e quibus mum : Verbum caro faclum esi (Joan. i, 14). Tum
inler diaconos, quemadinodum et inter lectores, qui- cavillationibus haereticorum responderet, modumque
dam erant. Denique, minorera fidem merentur Grseci exponeret.unionis Yerbum inter achumanam natu-
codiees longo post tempore exscripti, quam Marius ram. Tandem multis quoestionibusita satisfaceret, ut
Mercator epistolam tuttc pene cum scriberetur inter- peritiores quidem monachorum adversus haeretico-,
pretatus. rum argutias instrueret, simpliciores juberet, ab inqui-
Tempus scriptionis ex eo facile intelligitur. Fit in sitione subliliore abstinere.
jpsa mentio, et sparsse in urbe Cj-rilli epistolse ad mo- « Post verbum locutionis, Baluzius addit : îeo
nachos jEgypti, indeque exacerbati Neslorii; et res- autem puerpem Dei, id es\ etc. EDIT.
PATROL. XLVIII. 26
811 MARll MERCATORIS TRANSLATIONES YAlilORUM OPUSCULORUM. 812
fumtamen; potehliael vi ihfeilectu^j.afbitfof getii- A SeriptUfas : cofpbfie e"nhiiejus paiienle,.ipsum'dici-
tricera Dei; id est,: 6s6tixbv; a'b' illo""[Bdluz.iEis] tur passum, quia ei. aninius iiemihis, cum nihil in sua
sanctam Yirghieni dictahi; ipsuiri"eriitii difcit: Qui na- substaritia et iiatiifa patiatuf, pati tariieh ipsfedicitur,
irisesi a"eDe'6 P'uir'e\ perqiierii briiriiti factti sriritfiii- sub cbfpqre paiiehte.
cdfiiatum, homiriemfticiuhi',"pdssuiri, swrexiise~amqr- 6. Sed quqniaffi prpppsitum ipsis est duos fijios
tuis, iri cceliirhtiscehdisse; judiceih qiibque'iesie'veh- et dqps Chfistqs ijitrpdticere : jiimin quidern.specia-
tiifurii. '' "•
iifer heminem, alterum verp pfpprie beuni; d in
3. Non quod omnimodo Yerbum, quod seeuiidqm pefsoriis tantum faciunt [Baluz. add. vel sentiunl]
naturato de Deo genitum est, morluum esse creden- Uttilateni, Deum <[Baluz.add. Dei] Yerbuto nolejites
durii sit, aiit laiicea m iaiere iyulriefaiuiri (quodi.eniih proprie et sribsiahilaliter uiiitttai honiihi homiiiem
liabelilatus natura incOrporea? aut quo pacto mortiia factuih hbuiinetocmiesuscepissfc: pf bptefea et tefgi-
est viia viiartita ?-); a sbd quohiarii Uriiluriicaftti tioc yersantuf, et excusatiqnes,sieut scriptura est; finguiti
yerbhriîiest,iiieb ea cafne paM in peccatis (Ps. cxii; 4). '
patietttiani quamj proprio ejus videlicet corpore, in . 7. Vos igitur cottvenierites cjirn eis, bsec dicite :
se iianc fevdeat [Baluz. addr. iriife] passioriem. _ Facere eos ffiale; * qubd introducant quosdata lo-
; %. Argiitaiiluf;jgitiif, Ct sei"ps'6s.s'etocuiit,Cunidi- i qttaoBset garftilos adversuffi nos, bt hbs fovendo ab
cunt paceni se velie; et sensibus mentiuntur : habere defeiiderido,causam faciiint causa fiuRt] ma-
ehito eos prqpfium Vifus cofde, iii exeo facilB est itt- [Ealuz.
reruiti ecclesia- lignitatis suse.
telligere. MiseriVrit n uic "dia^biio, qii.i
8: Sed nori baec^pfoprisehOstraeisesiOriisest causa.
sticarum curam gerit, duas chartttias : uuaiu quideffi
ab Photio aiit abaiio Dicite me nec huic, qui ibif degens proeest, esse ini-
composilam [Bdluz. Phollno],
loediautem pfOpter lioc larii Orientales quam
quolibet, advefsus libftttti iheurii queta ad tabriaclios micurii;
Occidehtales vettefandos episcopos, quod rectus de
edjdl; ' et aliapi veluli ih speciem quaterhiolriis,Jh-
coiivenientem haberitem eliam tituluffi, hoc niodo : Clifistodoctrinoe semio non .fiat, sed omnino per-
Adversuseos'qmrpfbplerconjunciioherii,vel'Diviriiidprh versus:
[Baluz.. diviriiiaiemveisqcietuiehi]fUiimqrtificupt[Ba.- 9. SUflicitautem hoc documentum ad confutandos
lm.mqrtificuti],vel humariitaleriiitiDeum IfansfefiiriU eOs, qubd humquam a quoquam tale quid in Ecclesiis
PrsefatiOauteta sic habet: CpritumeliUsquidein iri me dicluro sit, quale ih ej'us exppsiiipnibus cOhitaeittr,
hmreiicprupx,etc. qiubdsic se habet : i N-onclamoribus -approbo erga
5. Deinde conantur ostendere, quod cqrpus passuni: me studium vestrum; sed laudo circd doginata deside-
sit, et non Detts Vefburii, qUasi, vel riobis, vel qtii- |Q riiiiit, ih quo Detttiiis]el humtinitaiis Doinirii memiiti-
buslibet dicentibus, Verbum illud, qijod bst itapassi- stis. Et post pauca :'E't dspiciopopulos inultain quidem
bile,passibilitatis capax essp .ppluisset...Nem.o. est reverentiam et pietatem prudenlissimam possidere;
prorsus qui sic insaniat; sed, sicut soepediximus, ignofahtiu vero dqgrhuiiscwculire; iioc tiuteinitoricti-
sancttiiri coricUiurii dixit, ipsuffi Vefbuta, per qttbd menestplebitirri, 'sed;.ut verecurideaiit decenter dictim;
facta sunt oinriia, carrie sriacsse passurii, securidum \:prqpterea:quod doctofes elimaiius et liquidius vobit
ia Bahmus ediaeral, sed quontam.umium curnt noc nenx; vel vel liumanita-
ea teiriin mvitiitatetn.,rjmmo):lificunt,
Verbum est, ideo cuihepdiieriii.ttjri qkumfpropriq Deumirq&fethhi, nttllatenus difTerta sermone
ejiisfmdeticetcofporeihsehancrePq^ qijarto advefsus Prqcjuto, Cttjus ihitium est: Contu-
Haric lectiohem, repeliit Gallattdittsjn texlu; Inrihtis ritelittsijtiideiix,elc',..,',.'.,'..'.'"
vero ita cqrrexit : k'Iiocus mendosqs. Gr., "akVoft ;dSiipef;ea jfesiiqra.opinibiie vide disseftatioriem
ivatiel_< ,EV,T»5
rroipvfi,eiza'kaftrôvo-ii:KUTJjf, as ToGeSto'u liaC de re sirigulafeta., ...,'..
TTKcr^pvVof o"W(i«T6f,Kut6j;'7tp6y avxbvpiv.eiovxatTO ;>eldipsuta,quefitufJCyrillus apud.Nestbrium. Gar^
7r«66ff: At qiiia VefbUtricafnifse univit factum est ut fiurii, Sicul qudib) qhidain de existipitiiidnemett apud
ipsa carne pdiieiiie iqmquani propfio cqrporecrucia- rMigiprieiriiuttm, ptflipc. frequenler, prqcessionumvel
tiiin, subeuhle,ipsuin quqquecorporis perpessieneirivfe- c'onvehipim'pppOrtupti'ieiripp.fti aucttpanies, etfeoina-
luiiprppridrii irisefirdrtsfeifei. yiile bpp. Cyrilli tbih. rj gifsfpfsiiqn qrbiifqiiies deieclare scaures tuas, udver-
Y,b!p. ri, p. 35. i EDIT..'.'. ;. '.'.'.'.'.'.',.'.. sumitqs incqhdita.sfdc.eseihittunt. Qtiilmsi quideiniii
Sbclus friit ilje, jit dixjinus,Âriastasjipfesljyte^ niillp fsunt,.qbjui:gatiauiem a libbissmpe,sed hoc ierii-
ri,; quichrii' Philadblphieti^ Httefas terfhrius 'eo'riiin,"quqdcmcosef pttuperes vexabat inju-
dedjt,; quaf uni'mbnlip fit in Caussi'Charisii (Ji ptirl. rittf; aiter, quofdcdriirdinaifeihevaginaveratg.ladiuin;
cbiic. Eph. dfit. 6). .Quanj yefp scfipsit fespbnsiqnCrii lefiiUs, qifiacjiiriaricilla aufum furalus esl qtienum, et
ad iibfUro Gyrijli ad moriaciibs,;ea, riisi fallef, periit qttia tdierixseniper .liabuerit existimalionem; quqlem
absumpta 'flammis, b;UibusNestbfiaribs lil)TOS cofribiiri mfttus;p.rq.veriifevfilgmvissimisinimicisoptaverit (i part,
jussitTlieqdbsius edictq.(iii ptiri. cpric. Eph.c. 48), cbnc.Ephes. c. .6), .'.'
quqdlecturii.dicjtuf.ffibMciiis;^^ iin- c; Neriib esl qUI noh videat hie designari Nesto-
dictione \, aVinpiI>iocletia'n'i 164,'id est, isinribTheq- riuhi. BAJLO^..'..;,.
dbsiL.^l, Y^leriiiriiani"2a,iChristi p8, 'ZeJio'ne.i6tPb-' ,.'8:H£c'.i'ps^ in 20 excerjito, Ephe-
sthurriiaiiq;:cq&.',,clieI^^^ÎiîcjttamqUata ariteCes- siiib : 'cbritirieiii yefb iriitiurii sefrijonis, ut ego qtii-;
sit ajtefujn /tijciicUipii" "'jSe.rfe', quqd Iri codice deih .'bpiripr, secimdi. Yide bbservatiories ad eum ip-
'es|.cle'itii^
Thebijpsi.anb•datum.sCfibiiUrConstanfm suiri sefhionerii.
nas Augustii, Thebclosioity, et qui fttefit httritialUs, b llunc
Jocura urget Cassianus (Lib. vn, c. 50). Et
cqss., id est, ...annp.Clirisli 435,, , lu, o inipiissiineaique impudeniissime.prmclarmurbis
c Charta illa iii spieciero.qiiatefnioiiis Cui.titulus cqnlutriiriaiqr, cathalicmuc sanctm plebis gravis et exi-.
inscriptus erat : Adversuseos qiii prppfer cbnjunclio- tiosa contagio, stafein Ecclesia Dei ac loqui audes, et
.815 EPISTQLA S-: CVRILLIAD CLERICOS. CP ; , .. ; 814
aliqtiid etittin de dagirialibus tenipus non habuerinlap- A tionrous respqndere, si tenipus hoc exigat. Pqfest
ponendi. enim evenire, Salvaloris noslri dispensatiqne; fa-
40. Rogo, dicatur-quOmodonon.babuerint lempus ciente, ob Jeves forte.eliaro et vili^sinias causasj
doceridi prsedecessores ejus? Eloquentiorrie est Joan- ad-purgandam Ecclesiara, juberi cottcijium convo-
Pe, aulbeato.AttlcoComparandus? Aut oequalis<eis, cari. ,;... ..... ...,:,. ... .,,..,
aut pfudentior invenituf ? " Quid hoe est, superbius ? 13. Non igitursperet miser.ille [Ba.luz.,om, taiser
[Raluz. qubd estboc supefcilium ?] Aut.quoffiodo.non ille]', etiamsi adhuc nqs plures et .fide.digniqfes ac-
evidettler confitelur, hoecdicens,-novam se et incqn- cusent,,se riostrum judiceiri fore; quia, etiamsi jubea-
suetam afferredOctrinam, ct^rorsus ignotam.prsede- turadillum nqs;yen.ire debere,? refutabimusaudien-
cessoribus suis, et hoc ipsum nefandum, hanc yelle tiam [Baluz,- add. vel j'udicium] ejus, el Dei iayorb
in Ecclesiam iiitroducere? : dilucidabiinus fes magis, quatenus de suis blasphe-
11. Mihi aUtem^nullusadversus euroserroo dealiis miis-debeat satisfac.ere. .:,.: rr-:,: ., ci;.,:; .;;
causis est : sed conlirigat eura peenitere;. etrectam |4.: Nequeigitur pacein refugimusysedsetcupitaus,
aliquando confiteri fidem; de iis autein quse.b.adyer- si.fides fecta fuerit annuntiala atque professa, yel.si
sum me molitur, irritans ininiicos et prqvocans, sa- talia cesset tandem aliquando prsedicare. Tantam
' ''
tisfaciet JDeo. , B eriiiri peiveisitatem ijle ejus f quaterniq habet, ut
12. Nihiiaulem riiirum, c,si male de iiobis:lbquari- merito de bis qtti Scripsefurit dicatiif. qiiia*.priricipa-i
tur <•slerquilinia civitailis Chseremon et Yictor, et tum in blaspiiemiis .tenent. . .:.,:.,
Sbphrohas; et deeocloris [Baluz. drdfd.et] Flaviahi 15. Quia vero; causalur, loeutionehi ihconsuetam
toancipiuni; sehiper eniiri el circa sefuefuiit, et efga flagitafi, Dei gefiitricehi [Buiui.f pnerp&am], id es»
aliosnequam. Noverit-autem qui eos irritat, quod ©£6Toy.ov, Vifginem sanclam, quam hec ScHpiufa,-rie-
rios huinquam formidaviffiusperegfihationerii susei- que sahcta synodus protulit; s dicat nobis ipse.inter-.
pef e [BalUz.biri. siiscipere], sfedhec ilibruih aectisa- rogatus, ribi genitricem Ghristi, id b"st,;XfioroToxoi
' ' ' CASTIGATIONESET NOTJE. :
-; i,i:.'i :." i.'i""i>"
blaspheiliis dc fufiosis vocibus tiiis sacerdotes seritper .- Cyfilli ad Nestorium-.relata sutit.: Fuit, tamen a ca-
itlmsmrfidhi cl calliolicdi cottfessionisinfa\nas;mdgi- lumniatoruni numero eximend.tisvir saiictissimus iVi-
strorum priorum vilio plebemCdnstaiilinopolitahmur- ctor, cujttsapolqgiam postttjpdum scripsit .CyriUus
biserrttrel Tu efgo emendaior prioruni dniisliium:; tu ipse ad iiuperatprem (m-pqrt. CQnc.fEph.-o.A^.Ex-
'cqiidemildlorveieruiiisacerdolum; ,.tu Gregorio excel- peflus esi mecum,iiiquit, irifr.enatm.lingumjacrilafiliam
ienlior; tuNeclario prcbatiorf; tu Joanrie.prmfslaniior, ditectussotitarius: V.icior.Sp.arseratxt.entmdeillp qtii-
omnibustjueOiferilaliumurbiuinsUcerdolibus?: dam; qui meniiri coiisueverunh.qupd.is.quoque.cqritra
G
:Opoftet Gassianum vidisse haric epislolaifi,';quippe '' me absurdaquaidainnugatus:esset:,,ut;eiiaihcumEplxe-
flCyfillb ad Ccelesliriiihimissato per Possidoniiimcum sumrad me.veiiisset, nonnulli exMiicta syitqdapluri-
aliis ejttsdem negotii chartis; vel Nestorittai,: quod .ihumipsutii' accusareni : immo vero.funiversi, velriti
-riiagisfeor,,suuta secundurti sermonem " per.Autio- unumex impiomni.numer.opcrosijitlum.ayersqti sint,
ChuffiCcelestinodirexisse. : - ; fratricidam aiiisque ejus-
B Nestorium Spcrates accusat superbise; sed et si- pefsiiteruntqueparricidame.t
medi noinmibus.appell.ttreifCumautem.iile senex hpc
jttul ignorantise. Sic eriita scribit (Lib. vn, c..32) : inteUexisset, miiltis admodum snnctis:episcqpis ipsurii
Egb dumlibros a Neslqrio ediios lego, liominemrepe- circumslanlibus,sublatis in cmlummanibus,prmler mq-
rio imperilum, et doctrinm penitus experlem. Et post rehx.suutn per sacrosanctutn baptismtt,-et venerarida
pauca : Vocem Itanc, Qeoxbvfog, tamquam larvantre- .Cliristiriiysteria;nulliushqritm scelerum sibi cpnscium
•formidans dectinat; liocque illi prm irisigni insciiia et -essejuravii; ac dehique bffensorum,qnimos mgre ego
-ignofutionecohtigiu Natii ianietsi nalura liixgumerat et ipse simul hac ratione placare poiuimus, ,.-.-...
disertm,.et propterea docflusputabutur, tttmeixrevera Cir.cahes hpffitaes nen satis sibi cqnstat Chri.stia-
•iiiipcritus-fuil: quiri eliam veieruminierpretumscripla jius Lupus; eos enim facitmodo..;CoustantinbpoJitanqs
•perdisceiededigiialus est. Lingum enitn volubilildteet presbyferos, cuffi Pliotio adjungit adversus Cyriljuni.;
eleganlia insolenter se efferens, cum veteres prope inoido Alexandrinps,.cum objecta ipsisyere a Cyrillp
neglexii, ium se ipsum - omnibus aniecellere extsli- cririiina, credidit ipsos pqtius; Cyrillo objecisse. |Qii33
nittVit. . . porro fuerit causa creduli.tatis tam aHense a yefb,
bConsonant quse haberttur in tertia epistola Nes- elsi communis.Lupo cum aljis quibusdanij nqn pbtui,
tPrii ad Gcelestinum de libellis adversus .Giyrillumrj etsidiueogitaverim., diyinare: siinl enim ;aperta-in
•datis. Didici, inquit, honestissimumCyrilluni Alexttn- ' cOirtrarium Gyrilli verba (Epis.U:%_ad,,Nestbr. iparU
drijim ttriiis episcopum,propler libelloscOntraeum no- COnC, Epll. C. ty.. ...,..; :. .:.,.::.,:. .;.
bis oblaios, exlerritum ac sibi venantem lalebrUs, ad --..? Refulabiinus;,;id.est recusajritaus., Sic.in..Cpncil.'
evittthdhm sacramsynodum.prbpler hos ipsbs libellqs Charcedoiiensi, pro eo quod vetus interpres loqqens
fuiuram,.quusdhm alias inlereUcdgitatiOnesexcOgilare de causa Flavianiepiscopi Constantiriopqlitariiposuit
verboruni, etc. . ..., :-. Appello a. ie, Rusticus diaconus yertit,i?ef»foJe,;uii
c Horum .accusaliones Nestorius ad imperatorcm annbtalum est in nova colleclione Cqncilibruiri pag.
deiulit: unde fuit necessitas imposita sancto:pragsuli 1151.. Alexandef- episcopus. llierapolitantis in synb-
scribendse ad Theodosium defeiisionis. Nestorii d'o- dico adversus• tragoedianj:Irenoei cap. 6,.pag. 694-
gniatuiripropugnatores,inquit (ni pari. cone'. EplieS. Exstant porro ali.a excerpta Nestorii in -cqh.cilioLa-
c. 13), invidim odiique arcumin me tendenles1,impo- teranerisi Martini papse et ta; actis conciln sexti.
tentisqueinsania?stim aitsus variis fiiodisadversum me BAIUZ. .. :. -^ -:.:;;;..-.,. '.-:.;,;:,-: .. .-.-.
conciniianles, vifos quosdam, quoruni deusrv_enterest, * Ipse est quartus serino adversum Proclum, queih
eigloriainconfusioneeoruiri, sicutbeatus Paulus dicit specieqnaternionis Oblatuiridiacqnp suqscribit Cyi-
(Philipp. m, 19)j meicede pararunU,, elaccusatores 1'j'Jus (iVwtn. 3 hujiisepist.), quiqpe inGraJce ye.fe
edornarunl, ac ut vestro imperfwmelestim sint, el fqui- dicitur qualernio blaspliemianim,Ncstorii,: ,. ; ,i
dem frequenler, chruveruni,cle. s Mirum quantuni iioec et aiia qjiaeseqtturitjif.a
a Eorura nefanda crimina paulo ante ex epislola Grseeisdiscrcpant; sed prpcul dubip Grsecavix uHurii,
m MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 816
Scriptura loquatur? An ullura episcopale cqneilium A quomodo saltem 6EOSO';£O? est, b ut ipsi iterum pla-
est, quod-StoSoxov,id est, susceptriceto vel capacem cet?
deitatis formam, nomiriaverit Christum? 18. * Quid iri dictis suis Patrem esoTdxovdici ma-
16. " In illo enim quaternione, quem huc misit, vult, quam-illam Virginem sanctam, quem reetius et
nosqiie vehementer oifendit, ita est, T>5V 6EOS&XOVT<5 competentius BzoyevvriTopx (Latini Dei geriitorem di-
©sfSAoyu (rJvBto\oyS>p.ev p.bptpnv,id' est, susceptricem cerent) enuntiare debuerit? Dicat ergo nobis, ubi le-
Dei fofmam una ac pari, qua Deum Yerbuni, Deitatis gerit hsec verba, vel a quibus audierit. Multa surit
ratibne veneremur. Similiter, de illa quoque venera- crimina expositionum ejus, sed servabuntur, et pro-
bili semper Virgine ita posuit, t«v 6soS6xov7r«p8svov ferentur in tempore oppOrtuno, nisi forte pceniludo
T5 6t<3f«) o-uv6eoôy5(tEv, id est, susceptrieem deita- aliqua subsequatur.
tis Virginem cum Deo ad divina non attollamus. 19. d Oportet autem roe meum vobis propqsitum
"17. Nescit vero quid loquatur. Si enini Virgo, ut facere manifestum, et ideo iterum scribo, quod etsi
vult, non peperit Deum, nec est ©EOTOXOJ, neque " ego sim natura pacificus, et litium satis ignarus, .ppto
suscipere potuit Deum in utero, qui est Christus, tamen Ecclesias quieteni habere, et sacerdotes Dei in
saltem lintio, faciunt probabilem sensuffi. Certe m- B assero primum falli opinione sua, sive qui hunc H-
terpres Romanus, etsi valde conarelur, non potuit brum putant eumdem esse cum obtestatione proposita
satis huic vitio mederi. Lorige clariora sunt et reli- Constantinopoli, de ConsensioneNestorii cum Samo-
quis consonantiora quse Mercator habet. . sateno; sive qui. obtestationis auctorem faciunt Cy-
a Intelligit sermonem primum de incarnatione, rillura; nam publicata est illa, et uno fere anno ante-
. seu de virgineo partu, in quo coutinentur hsec ipsa quam scriberetur epistola de qua agimus, et ab
yerba (Num. 12): TI?VSEOSOXOV TW0ES Aoya O-UVSEO- Eusebio Dofylseipostmodum episcopo, et ad Nesto-
ioywfuv (jtopyrjv, id est, susceptricem Dei formam rium publice hseresis poslulandum. Cum tamen Cy-
una ac pari, qua Deum V.erbum,Deitatis ratione ve- rillus in Grseco textu dicat se libellura suppressisse,
rieremur. quoraodo ab aliis compbsitus fuerat, aliisque verbis
Non mediocritef ista juvant sentenliam, licet inso- emendatum diclasse, ne quererelur Nestorius se
lentem, auctoris Prsedeslinati hunc in modum nar- apud imperatorem hseresis postulari; quidquod obte-
rahtis exordium nati Cyrillum inter et Nestorium statio nec ullam habet speciem Hbelli precum ad
dissidii (Hmresi 89): Octogesimumet nonum hmresim principem, nec imperatori oblala est, sed proposita
Nestorius Constantinopoliiesepiscopus dicitur incur- palam omnibus in urbe regia versantibus?
risse. Consuetudoesl namque ul unum tractatum suum Assero deinde, totam hanc Hbelli historiam videri
episcopus Alexandrinus miltat ad Constantinopolim, posse non nemini suspectam, nec sine ratione, cum
qui recitetur in Pasclta, et traciatum suum Conslanti- millo alio in loco fiat ejus mentio : nam quod veniat
nopolites, qui Alexaridrim recitetur. In tractatu suo fbrte in mentem alicui, id totum intelligi debere de
ConsianlinopplitesNestorius scripsit, Mariam non esse supplicatione Basilii aliorumque monachorum Theo-
©EOTOJIOV, sed Xpio-zbv.ov,id est, noii Deum peperisse, C dosio data, nullam habet similitudinem veri; siqui-
sed hominem. Si enim dixerimus quia Deum genuit, dem in libello cavetur ne accusari apud imperatorem
facimus matrem deorum, sicui gentiles. hseresis Nestorius videatur, accusaturaperte in sup-
Observa hanc vocera, in Paschu, non ita accipien- plicatione. In libello Cyrillus detrectat judicium
dam, ut tractatus intelHgatttr lectus die Paschatis, Nestorii, expresso inimicitiarum modo; nihii horum
sed in Pascha, id est, ad Paseha indicendum die nain supplicatione legitur. In Hbello Cyrillus suo no-
tali Chfisti.- . mine loeuturus efat, ih supplieatione pro se agunt
b In alio nimirum sermone quam cujus modo fie- toonachi.
bat nlentio. Is autem est quartus adversus Proclum, Si quis lamen putet totum id quod de libello scri-
:
>nquo sunt hsec verba Unusestenim, ut ego securi- bitur ad supplicationem monacborum perlinere, dicat
dum ipsos dicam, Pater Deus Beotbv.os,id est, genitor visam fuisse Constanlinopolitanis omiltendsim emen-
Dei, nomen impositum habet (Num. 47). dationem propter insanam Nestorii, lum in
° Hsec iterum a Graeeis longe differunt, sed iis, spargendo Cyrilli,
quifhoc
errore, tum in vexandis adversariis perti-
opinor, lanto ffieliora, quanlo aptiora orationis se- naciam, ob quam aperte in crimen hseresis vocandus
riei, et explicanliofa dictorum. Cur autem Cyrillus esset.
Deum Patrem malil dici Qeoyiwixopaquam ©EOTOXOV, Dical et postulationem cecumenieiconcilii idoneam
in promplu causa esl; xiv.xetvenira, quod parere est, esse declinationem causse apud Nestorium dicendse,
de matre Ireguentius dicitur quam de patre, cuj'us fmsseque prudentise singularis, non tantum postulare
proprium est ~y-w5v,seu geuerare. Jubet auteto ex- judicium monachorum nomine, non item Cyrilli; sed
cellensfatio principii, quoeprimaepersonse convenit, tj eliam Cyrillum inter Patres fidei testes numerare,
ut appellatioriem a patre potius quam a matre ad quo Nestorii adversarius declararetur," alque adeo
divinam perspnani transferamus; quainquam nec ipsa alterius.judicio obnoxius. Quod autem sine magnifi-
Scripiura semper ita scrupulose loquitur ea de re, cis, ut tamen mos eral, litulis appelietur, indicium
"Patreta enim aotefnum Filio dicentem inducit; In non dubium forte videbitur, visam a CyriUo supplica-
splendoribus sanctorum ex utero ante luciferum genui tionem fuisse, sed prse modestia suis laudibus quasi
te (Ps. cix, 3).
« Hsccet alia ad usque finem desiderantnr in Grse- repurgatam.
Exislimo denique, nec sine ratione, epislolam a
co, pro quibus leguntur nonnulla de libello precum, Cyrillo perinde scriptam reipsa, atque a Mercatbre
nui offerendus esset Theodosio irnperalofi,'qaique a in Latinum versa est; assumentum vero Grsecum
CyrillO lectus cmendatusque, et Cum mandatis re- nihil aliud esse quam commonitorium seu schedulam,
missus dicitur, utsin minus riecessitas urgeret, pre- quam eidem libello, ut fit, Cyrillus, cum remitleret,
meretur; si NestOfius insattife pergeret, offerretur. adjunxerit, quamque aliquis, non intelligentissimus
POrro autem Gyrilli npmine ofierendum fuisse, ex eo paf tem esse epistolse crediderit, cui, ne duas haberet
credo aliquos dixisse, quod ih illo videretur Cyrillus clausulas, propriam suslulerit, ut insereret alienam.
petere ab imperatore ne j"udicemhaberet Nestorium Yerum ne quid eorum quse legi solent desidefetur
de libeUisqUos accusatores dedissent. hoc in loeo, schedulam Graece Lalineque exhibemus,
Verum ut Tiacde re tota aperiam quid sentiam, sed suo nomine jnscriptam.
$17 SECUNDANESTORU EPISTOLA AD S. CYRILLUM. 818
pace degenles nostri memores esse, dicente omnium Adiligenter perscribite. Eligam enirii viros pios ac
salvatore Domino Jesu Christo : Pacem meam do vo- prudentes, cum episcopos, tum monachos quoque,
bit, pucemmeum relinquo vobis(Joun. xiv, 27). quos etiam primo quoque tempore ad vos mittam.
20. " In coUoquiisergo hoc dicite, quia multa qui- Neque enim oculis meis, ut scriptum est, somnum
dem ab eis quse nos Isederent processerunt; verum- dabo, neque palpebris meis dormitationem, neque re-
tamen erit pax, eum ille docere destiterit talia, vel quiem temporibus meis (Ps. cxxxi, 4), donec certa-
sentire : fides enim cum lseditur, inimicitias excitat, mine pro omnium salute perfunctus fuero. Quarc
immo et exaggerat. cum meam nunc sententiam didiceritis, viriliter agi-
21. Si rectam profiteatur fidem, fiet plena et fir- te. Quam primum enim parabuntur a me litterse, et
missima pax, quam si in voto gerit, scribat catholi- quales oportet, et ad quos oporlet. Stalui enim pro-
cam fidem, et mittat Alexandriam : si hsec ex affectu pter Christi fidem quemvis laborem subire , quscvis
cordis inlimi scribantur, paralus sum et ego pro vi- quoque perferre tormenta, eliam ea quse inter sup-
ribus meis, simUiascribere, et edere librum, ac di- plicia censentur gravissima, donec tandem mortem,
cere, nullum debere gravari consacerdotum nostro- hac de causa susceptam, mihi jucundam pertulero.
rum, quia ejus voces discimus habere intentionem
rectam et propositum manifestum. Si vero in pravi- B SECUNDA NESTORII »>EPISTOLA ad S. Cyril-
tale inanis glorise permanet, petitque pacem, nihil lum Alexandrinumrescribenlis; similiter ex Grmco
restat, nisi ut obstemus totis viribus, ne consenlire sermonetranslata in Latinum a Mario Mercatore.
iUi putemur [Baluz. add. et quse sunt nefanda
mihi fide in Christo 1. Injurias quidem tuarum adversum nos admirabi-
sentire]. Nam pro quse est,
et laborare, et vivere, et mori, maximum votum lium iitterarum, tamquam medicinali dignas patien-
est. lia, et pro re ac tempore opportuna ad has respon-
sione relinquam : quod vero silentium non palitur,
COMMONITORIUM EPISTOLJE quia affert periculum, si tacealur, c prout' sum, et
SUBJUNCTUM. mihi facultas adest, ad tui prolixitatem sermonis ten-
Libellum supplicem a vobis ad me missum, quiim- tabo breviter et compendio respondere, refugiens et
peratori porrigendus esl, non tamen sine nostra declinans d tenebrosumindigestumqueiongisermoni»
sententia, accepi et Iegi: verum quod prolixe in eum horrorem.
invehatur, qui istic agit, sive fralris, sive alio quo- 2. Incipiam namque a sapientissimis charitatis tu»
cumque nomine censeatur, haetenus suppressi, ne vocibus, ipsas interponens, vel potius ad verbum in-
adversum nos insurgens, se per noS hsereseos apud p slruens : Sunctum numque,ais, elmagnum concilium,
imperatorera delatum cavUletur. Itaque aliis verbis iptum ex Deo Patre genitumsecundum nuturam, uni-
illum diclavimus, eum quoque nobis judicem detre- cumFilium, Deumverumde Deo vero,lumendelumine,
ctanles, expresso inunicitiarum modo, et prsesentem per quemomnia creavil Pater, descendisse,incarnatum
controversiam, si omnino imporluni esse perrexe- esse, alque heminem factum, passumqueel resurrexitte
rint, ad aHudforum transferri rogantes. Cum itaque definivit.
libellum periegeritis, si qua necessitas poposcerit, 5. Hsectuse religionis verba sunt, et recogrioscis
tradite; el si eum in hisce insidiis perseverantem, et prolecto tamquam tua : e audi nunc et nos fratefnam
nihil non adversum nos molientem animadverteritis, pro pietate ofierentes exhortationem, hanc videlicet,
CASTIGATIONESET NOTiE
a Baluz. : Si quid ergo est quo slabilitas roboreiur dogmala anathemalizamus; omnes Nestorium hwreti-
(vere enim dico quia sic adoplp mihi sanitatem et me cum anathematizamus (Parl. n, conc. Eph. acl. 1).
probuminveniri apud Deum sicut etiam omnes episco- Relecla quoque et damnata in concilio Chalcedo-
pos), in colioquiis,etc. nensi.
b Hsec epistola missa est ann. 430, post Pascha. Ex ea vero verbisque auctorum ipsius mentionem
Respondet enim secundis litteris, quas Alexandria facientium, multa intelligere licet ad hseresisNeslo-
Cyrillus Constanthiopolimdedit ad Nestorium, mense 1Drianoeethislorisepenitiorem inteUigenliamconducen-
Mechir, indiclione 13. tia, qusesuis singula locis exponenda sunt.
Dehac ipsa Nicephorus scribit i.nhsec verba, alias c Legendum prout possum,ut patet ex antiqua ver-
Ecrupulosiusexaminanda : Cyrillus Nestorii litterisin- sione coiicilii Ephesini, et ex ea quse exstal in colla-
gentes hmresisflucius eruclantibus acceptis, cum qua- tione d
sexta concilii quinti. BALUZ.
ternionibusquibusdamaliis, provincialemAlexandrim Arguit Cyrilli epistolam, quasi quater in illo pec-
•
synodumcongregavil,atque mutuas ulriusqueepistolas caturo esset, obscuritale nimirum, perturbatione,
exhibuit, quarumexemplasynodiqueipsius decrela ad prolixitate, et horriditate sermonis; simulque sibi
veteris RommepiscopumCmleslinummisit (Lib. xiv, c. adulatur per opposilionem, quippe cujus oratio pers-
33, dissert. desynod.). picua sit, concinna, brevis et nimium forle exculta.
Ejusdem exemplum a Cyrillo primum per Possido- Quodaulem objicit, AsiaticiAlexandrinis exprobra. e
nium diaconum, a Nestono deinde ad sanclum Coe- soliti erant.
lestinuin transraissumest: illud quidem ex epistola e Crimen a Cyrillo sibi objeetum ficta exhqrta-
Cyrilli ad Coelestinum; istud ex tertia epistola Nes- tione regerere 'conatur in C)'rillum, sed non pari
iorii ad eumdem constat. j'ure : nam Nestorium omnes accusant negligentise in
Lecta est in concilio Ephesino, et cum analhemate versandis Palrum libris, immo et eorumdera despi-
in auclorema metropoHtis primuni singuialim dicen- cientise, quod tradit Socrates. Cyrillus vero laudatur
tibus sententiam reprobala; ab aliis deinde concla- velut jroluftaeio-TaToj-, et Patrum curiosissimus secta-
mantibus in hsecverba <;Omnes Nestorii epistolamet tor; et vero Nestorius Cyrillum ita criminatur, ut
819 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 820
qttam " senex ille Paulus charissiriib suo TimotlieOA neiri, ut rie quis liiric Yerbura Deum passibilem sus-
protestalusestdicens.t.Attcndi^/ec/iont,.exhoriatibiti; picareturj posuit Cliristus, tamquattl passibVis etita-
doctrinm;iwc;cnimfaciens;ette<salvttbis, et eosquiie passibilis esseritise,f in singttlaritate personie, signjfi-
audiWtt(lTim. iv, 16.).:Quidigitur, dic niihi tu, vult calhnira voca"buluto,utiitipasstailisefpassibUisChfi-
. ista yox atlende?. Sanctoruiii' nempe illorum in siiper- stus sirie pericitlo riominetuf : impassibilis qttidem
. iicie; lege.ns iraditionem,. venia dignani tibi inesse Deilafej passlbilis vero natufa corporea.
ignoranliam ignqrasti, passibileeos dixisse arbilfa- ' 8. Mulfa super hoc cutii: pbssiin dicefe, etprinio
lusVerbujn, quod Patri est coseternum. quideffi omniuni,' qttod iiOri Divinitatis iri disperisa-
4.; Attentius: ergo, si placet, liscc verba fifliare; et tione, sed susccptionis humanilatis tantumffieminisse
invenies: divinuro UlumPa.trum converitum b rion il- sanctos ilios Patfes; ostettdefe valeam; sed:recofdor
latacorisubstanlivam Deitalem dixisseessepassibilem; brevitatem:orationlsiripfasfatioiie pfomissam,eteam
fne.quede recentinatam hanc,.quse;Pairi est con- sehtio ffehare sertobnerii;
' .sempi.terna; neque istani -resufrexisse, qttsetemplum 9. Yeriiohunc et ad secundum a charitaie tttaar'
.suscitavit solutuim; liculunihibtUm, iriqub nattirarum quidetolaudabaffi
SL.mihi me.dicinamiffaternafii; offerenti aufes ad- factatii discretiorierit securicluffiDeitatis et liuriiani
moveas, ipsas tibi voces illorum inlerponens Patrum, B'tatis faiiorieta,' et in una persona consoftium : Hec j
p. cailutariisete, riexu, quarii illis1'ingerere' niteris, et;- rion etiUud, quodDeuta Yerbuniseciinda nativilate
,per,iHo.s.scripttirisd.;[Balriz.addr ffipliris]; absOlVam. ex muliefe-minitae: dicebas eguisse; qUpdquepas-
5. •Credtniusyinquiuntilli, ^ sienis ihcapaceni profitebaris' Deitateta; catbdlica
Jesum Christum, Filium ejus unigenilutn. .Pervide enita revera' sttnt'hsec, etbroniniq sectis otanibus coh-
quotaodo'-Dbniiiii,:et Jestt Ghfisti, et:'e'unigefiiti Filii tra Dominicasiiatufas advefsa.
-priusi :c6mmuhiaDeitatis [Balriz.rdddr:et huitiahifsitis] : 10: Ih reliquis verb, si aUquam latentera, etpfo-
noniina,taiftquatofuridamentaporientes, lum-suscepti fundara, atque incoraprehenstailem rationem Iegen-
hominis,; et resurfectioriis, et passibnis sttpersedifi- tium auribus affei-as, luse.sit exanihiareprudenlise.
cant tradilionerii, tit-ribminibus qttibusdani utriusque Scite enini milii pripra videbaris destruere, cum eum,
naturaicomntaiiibusetsigriificativis positis,riequelea quiin prirais impassibilis, et secumdaninpn recipcre
quse;generalionis filii et; dbtoiriatibriis, dissecehtur nativitatera fuerait prsedicatus, iteftiffi psissibiiemj et
[S.aluz,.dijudicent.ufj;-neque ea,:qureuatUraruto sunt ribviter cfealurn, riescip quqmpdo inierebas.:. tam-
propria in singularitate nativitatis FiUi, ulla corifusio- quam quseDeo Yerbo naiurallter inessent consoftio
nis. ahpHtioriefJa/«2l:absoiutione]:'pixlclitentuf, no- iempli cbfrupta sint, aut bpqfteat ibfsitan pro nijiilq
:~.:n<:;:<
.<:<-<-\: •<• ab hotoittiiiiis
niinquniojiis.,'::•:. Q putari illrid ipsum absque peccato tem-
f:6,,;In. hoc apudillos Paulus:doctbr est facliiis,qui •;";piurii, et.liiseparabile a divina natura, naiiyitateni. et
cutodjviri.seincarnaticnis toeniOfiarafacefet, incipiens riioflem prq peCcatpfibtis nbn pertujisse; laniquam
sjibjuhgefe quse•sunt•passiOhisyprhis'posuit' Giirisius, etiarii"voci Dbriliiiicse"a.d Judsebs clamanii.: S.olvite
cqinmune, ut paulo aiiie ilixij;iioirieii riattifafUta; templuirihoc, et in tridub.suscitabqiUud (JOan, ii, 19),
tujic decejitem infert sermoneffi sive f ationeiri ulriUs- riorii debeat cre.di- Npn dixit :, Sqlyite. piyiiii.tatem
que; etenini ait : ffoc sentiaturin vobis, quod ei' in roearii, etiii tripiip suscitabitur. , '
Clm^pJfesu, qui.cuminformd Dei essei; rion rdpitiam 11. Itefurn irie hic. qratiqneta dilatare cupientem
qrbtiiâtus:esjt; esse :se;tequaleriiDeb;•'sed he ad Uniini, ad prcfessieheto bf evitatis proriiissa;recordatjo reyq-
quqdque;lqquar,,<<faclus-bbediens'iisqUe'udmbrleth, caf; dicata' taftien" aliquid.'Ubique per divinas Scri-
mortem aufemcrucis (Philip. n, 6). " ::'' i 'ptufas;'qttbties meminerunt Dominicsedispensaliqnis,
.7. Quqniain,,igitur. coeperat.jnprlis iifcere nienliq-. non Divinitatis GJiristii sed fittnianilatis ej'us, passiq.
.; <:-'<^.;'<'" ;'-;} -']';";:: ,"':' ';CAST1GATI0NES;E'T,NOT^v'...:';,'...-....-;
dicat-sttperficie teiius legi ab ipso dicta Palfum, non ac si sentiret lunc primum exstitisse Yefburii, cum ex
ilemiirtejligi., .. ........... <:" naturaestcarfie.
"n Yirgine
&-
: Hinc icolligorescfibendttiq:esse ifi cqncilib Epjie-
..^'.jn/.cpjacU]q.i)îiesin6,':ina^hus iilePttulnsfîixv. "
hiUtcalunittiaffi faceretCyfillq, abstractii.itij quod sino/iieraobpro liberdiof BiLiiz,' ";'
e Ex hoc loco pqtuit Mercator sumere quqd asse-
aiunl, nomenproCoricfetopbsUlt :riata'curii;il.Iudn.a- ruil, Yerbum a
turaffijistud persetiaifi;sigriificet, iieqrieijdiqmatum Verbura tainlura••/- Neslbfip dîctuniarite"iricarnaliqriepi
post."•iricaffialionero' Fijium. fjtti
comiHuiiib-;dierLpessilin-"'alislrMis^hptoiiiibjisypf0- porrq contineret abusiis-isteinomirittto Chrisii, Dby
pter naturarum incqiifusato difreferiiiahi,:sed iricbii- mihi, et Filii purissimum' et subtiUssimUriihSefesis
cretis, laiituto;pfoptef T«UTOTI7:™ persqnaj; in' duabus venenum, viderelicet ifi dissertatione de hac hseresi.
naturis:subsisteritis,"jhviciia fiebat cathplicqi dbctpri, :t Locushici.utetalius pfsecederis(NuthfS), iiiariip'
qtiasi asseferet passuihêsse^Ybrlyiirii^îii' sua 'iiatufav :
Fiebat vero tantb''pefsuSsibiliiisîquantq Paires fre- in consequeis:(iYnni.8), inipfUdentiqfesaliquos abduxit
quetttius,cum seeufe lequerbritiif, nuilisihsid.iaiitibus: calhoilico:sensu errorem, quo dicerent a Nestofiottriicam pefsbnain
assertam. Dictuffipluribiis lestiiriq-
hsercticis;-;abstractis'U3ivideritur,curii debereiil cqri- ; niis sive.Nestorii, sive eliam Cyrilli, firtoare coriati
cretis. sed cuni videreni: reelamari in corilfafimii a
sunt;
:c-'DuK;'sttrit' paftes hseresis ;
Plibtinianse;:..altera, doctoribus catholicis, senteriliam suam'ita scfi|>!o
qu o.dyc liristiis nori;sitDeus. cprisulistantiyusPatri; alr ; exposuerunt, ut revera retractafent.'-D'e:s'iriguiaritale
tefa, qttodVerbuni bjimariitati cpsevuniincoeperitesse illa personse Nestoriana, vide dissertationeiirde ijse-
siffiplicitef ex saricla Vifgiiie. :Pfiina :pars.qbjecla est . resi Nestoriana; ubi aperiniusipsos fbritesveherii
;-"' ''-' siib
NesJbfiq;"secttndaimjpse.' regeril taciie in Cyrillum, . hac specie latenlis. :--;
821 SECUNDANESTOim EPJSTOLA AD S. GYRILLMM. &%&
et natiyilas tradilur, ul secundum liqpidissiniam fa- A mep: Sed_ead dextram meam (Mattli. XXII,42)? Est.
lionetn convenientiusacaptiussit,saiiclaraYirgineni, [Baluz. tamquam] filius profecto David secttiidu.m
non genitricem Dei, id est, OEOTOXOV, sed Christi genj-. parnem, secundum Divinitatem vero Dominus.Esse
tricem, id est, Xpio-xoxbv.ov vqcari. q.uidemtenipluin Diyinitatis Filii c.qrpus, qt templura
12. Ad hsec evangeUstaquoque yociferante : Liber secundum excellentem quamdam et divinam unitum
generalionis Jesu Chrisli, filii Dttvid, filii Abrahum cqnjunctiortem, certissimUmest, ita ut ea quse sunt
(Malih. i, 1); evidens est, quia DeusYerbum Davidis Dei asciscere sibi et ad se revocare divinampatufam,
non erat filius. Accipe, si videtuf, et aliud lestimo- profiteri sit bonum, et dignuffi eyangelica tradi-
nium : Jacob auietn genuit Joseph, virum Marim, de tione.
qua natus esl Jesus, qui dicilur Chrisltis(lbid. xvi). In- j|. Hujus attteffi faffiiliafitatisnbffiine aiTricafe, et
tende in aliud dictum: Glirisli quterit generqtiq sic conjunctsecarnis proprietates, genefatiqnem scilice.t,
erat. Cumesseldesponsala virgp Maria, inventu est in et passionem, et moftalitatem Deotribuere,a'ttt er-
ulere ItabensdfeSpirilu sanctp (Ibid. xvm). Creaturato raritis gehlilitalis, frater, est sensris, aut toentecapli
auteffi Spiritus sancli Unigehiti Deitatem qjiis possijt Apqlliriaris et Arii, aut reliquarum pestiunj hsereti^
[Baluz. pm, possit] vel debeat suspicari? Quid etiam carum, et liis aliquid pejus : necesseest enim huj'us-•
his supefftindi debeat? audi itefum : El emt'mater Bmqdibomines, atlfactbs familiaritalis nqmiiie, et
Jesu ibi (Jpan. n, 1). Et iterutii: Cum Maria rnalre lactatioiiis sqcium prqpler familistritatem; et setatis,
Iesu(Act. i, 14). Illudquoque : Qudd in eanatumest, quse paulatim accessit, incrementorum participem
de Spiritu sattctoest (Matth. i, 20). Et iterum : Accipe Deum Verbum facere; et passiqnis in tempore ex
pueruniel malrem ejus, etfuge in Mgyplurri (Mafih. timidilate aUxiliiangelici indigeritem.
n, 13). Et iijud: De Filio ejus unigenilo, quifuctus I.S. Taceo circumeisionem et sacrificium, et sudo-
esleiex semine David secundumcurnem (Rom. i, 3). rem, et famem, qusequidein carni pro hobis evene-
Et ilerum de passiorie ejus': Quitt Deus Filium suupi runt: hseclaniefi, cnfnilli conjunguntur, etiam adb-
misilin similitudinenictimispeccuti, <etde peccatq randa sunt: in Deitate autem isla et jam mendacitef
damnavilpeccatumin carne (Rorn.vm, 3). Et iterum: accipiuntur, et nobis tamquam calumniatoribusjustas
Citrislusinorluus estpro peccatisiiqstris (I Cor. XV,3). damnationis causas important.
Et denup : Christp pqsso in ccifne(I Petr. iv, 1). Et 16.. Hsesanctorum Patruin tradiiiqnes, lisec Scri-
illud : Hoc est corpus meum, el hic sanguis meus (Ltic. plurarum mandata sanctarum : sic illi quse sunt divi-
XSII,19). Non dixit : Hsecest Deitas mea. nsemisericordiseet auctoritatis secunduto Deuni fa-
13. Et deceni millia alia sunt, aliis alqtie aliis vO- tio.Cinaritur: Bmcmeditare,iix,his esto, ut profectus
cpms pr.qtestantibrishuroanum genus, non Fjlii Dei- Cmanifestus sit (I Tim. iv, 15). Paulus ista omnibus
tatem recentem putare, aut noyellain, aut cOrpora- dixit. '.••-
liuni passioriuta esse capacern, sed illani diyinsena- .17. Bpne atttem facis .eqfuta.quide fiobispffendun-
turse conj'unctamcarneni, ex qua filium se Davidjior tur curaro gerere, a et de his sollicitudineiti habere
minat Ghristus. 0_uidenim ail ? Quid vobisvidetur de qtiseapud nos sunt. Unanimitali tuse gfatiam habeo;
Chiislo?cujus est filiusf?RespOnderunl, David. ResppnT scito autem seductum esse te b ab bis qui a sancto
dii Jesus et dixit: Quomodpergp Dapid in spiritu Da- cq.ncilip depositi sunt«, propter quod niqrbo Mani-
mimim eum vocat, dicens: Dixit Dominus Domino chseorum essent repleti; aul quod polissimum est, a
PA.STIGATIONES.E;T"N.QTiE.
» Hinctamen criminatus estCyrillum apud iirtpera- Quadragesimam Raschse, vel circa tempus autumni.
torero, quasi curiosius alienis febris studeret. Unde Si enim cOiwefiisselprseter niofem, nieniinisseniiilius
Theodosius subiracunde ad Gyrillum : Omninovitu- ulique scriptores, qui tam curiose versali sunt iri
peralionemeffugerenen poiesl, eumfqui tarito loconim seribendis Nestoriarioehistorise singulis miriutissimis
intervaUoanobis disjungitur, curiosiusin res nostras adjunctis. Solent yero silenfio prsetermilti ofdinafise
inquirere, etc. p. c. Eph. cap. 51). synqdi, nisi forte in iis gestum fuerit aliquid roemo-
b Ab his qui,(i id est a Philippo presbytero Ecclesiss ratudignuni. - ,..-.
Constantinopolitansequem depositum esse a Nestorip j)r Prscsedit Nestofius, quis' enim alius ihurbe.regia,
propter accusalionem Manichoeismidocet conimoni- cujussedera tenebat, eamque aUToxif«X6v? Converie-
lorium sancti Cyrilli datum Possidonio eunti Romam runt episcopi provinCiDe,sic enim jubebal Nicserius
ad Ccelestinum papam, editum in nova colleetione canqn. Convenisse vel ann. 429, autumni teirippre;
ConciUorum p. 379, BALDZ. vel, quod Iphge credibilius, imraq certura raihivide-
c Quo tandem a coricilio?Mirqr a nemine in hunc tur, ann; 430, ante QuadragesimamPaschai, sive ini-
usquediem inquisitumfuisse in hsecverba, cum tamen lie Februarii mensis, firmissima ralie demotistraii..
omnium eruditorum manibus trita sit, oculisque lecta Nequeenim haberi potuit, aut priore anno, qui 428,
ssepiusNestorii epislola. Conandum aliquid in re lam cumnecdura ferverent autumni tempore dissidia Ne-
obscura, sin minus indubilalum, saltem non inipro- storinni inter et Gyrillum; autanno posleriqre, cum
babile ex singulis adjunclis eruere. Hinc enim refel- mentio fiat conciliiin litteris Nestorii, ipsoeqUelitterae
litur popularis opinio, qusemultorum menlibus inse- a Cyrillo Romain misssesint, unacumsuis ad Nesio-
dit, de Pelagianis episcopis ab Orienlalium concilia- rium scriptis, Cyrilloquepontifex responderit dib "ih-
bnlo Ephesinoreceptis. decimo Augusti ann. 430.
Illud certe conciliura de quo agitur, qualecurnque Actum in concilio de Manichseis ae Marcionistis,
tantlenisit, habitum esl Conslantinopoli, unde scfi- autiis certe qui Manichseorummorbo laborare dice-
bebat Nestorius quod Significat vox Grseca £VT«06«, rentur, quod ipse teslatur Nesforius. Depositi surit
HOCix LOCO. Habitum etiam procul dubio de more, id aliqui sententia concilii, quoc Jicerentur xa T5VMa-
esl, secundum canonem quinlum Nicsenjim,vel ante vtyaiav yoovEiv.Qui vcro suntilli clerici? an Alexan-
fi& MARH MEUCATORISTRANSLATIONESYAR10RUMOPUSCULORUM. 82*
clericis magis affectionistuse.Nam quse ad Ecclesiam A quse ad plebem, noveris in maj'oreta extendi pfofec-
noslram pertinent quotidie augenlur in melius; et tum, per gratiam Christi, in tantura, ut mullitudohsce
CASTIGATIONESET NOTJS.
drini, quod interpresRohianus signihcal? an Constan- suspectum haberet, ex synodicis enim catholicum
tinopolitani potius,quod innuit Mercator; an ulrique, noverat, sed quo episcopi illi majorum sedium propter
quod forte quispiara sentiret? certe textus Grseeus alios cauti essent, ut antequam in publicumprodeantr
Mercatori magis favet; neque vero sine gravissima errorum semina conculcenlur.Nolanda vero hoecpapse-
querela Cyrillus factam suis injuriam tulissel. verba : Synodus illa canonemconlinens, qum sub pri-
Causa cur in synodo ea dere ageretur, videtur non tnm Ephesinm imagine facla esl, qumdam in se oblata
parum credibilis. Sub fmemann.429,cominonitorium capilula asserit approbata, qumsunt CmlesliiPelagiique
Mercalor adversus Julianum aliosque Coelestiansefac- prmdicamenla; sed cumCmlestiusatque Pelagius in ea
tionis episcopos, qui ex Occidenle pulsi ad iirbera synodo sint damnati, quomodopoteranlilla capilare-
regiam confugerant, imperalori obtulerat. Imperator cipi, quorumdamnabanlur auctores?
commonitorio lecto ejecerat Constantinopoli lotum Baronius inter agendum de causa Isaurorum (Ad
hoc genus horainum, Ccelesliumque in primis reH- ann. 593 et 595) scribit canonem quo de agitur edi-
quorum quasi caput. Nestorius ejici homhies qui ad lum Ephesi in conciliabulo schismaticorum, eumque
se confugissent, et quorum querelas ad imperatorem fuisse secundum : primum, credo, posuit, quo depo-
'detulisset, moleste fefens, sive ut pareret instiganli- nebantur Cyrillus et Memnon. Id vero unde, sive
bus, sive ut afflictisnon nihil solalii afferret, eos qui B conjecerit, sive acceperit, non demonstrat. Christianus
procellam excitassent in amicorum capul, in concilio Lupus laboranti forle Baronio suppetias laturus, au-
suo Manichoese impietalis damnandos putavit. Solitos dentius quiddam opinatur (ln scholiis ad can. concit.
enira vel Ccelestianos, vel Coelestianorumpatronos, Eph. p. 417), canones illos, scilieet Pelagianos, ab
hancce calumniam facere catholicis, nemini ignotum episcopis exauctoratis, JuUano, Orontio, et reiiquis
est: notum vero eunctis quibus Augustini libri non quatuor cum Cceleslio, oblatos fuisse conciliabulo
oscitanter lecti sunt, Pelagium catholicis, Julianum- Ephesino Joannis Anliocheni, nec tamen ab eo appro-
que comminatum damnationera ab OrientaUbusEc- batos, sed Pelagianorum arte insertosactis-Ephesince
clesiis, quoad dogmapeccati originalis. synodi, quse exscribebantur spargenda in vulgus; at-
In lioc concilio par est credere sancitum fuisse Ca- que hinc laetum ut codex ej'uscemodicorruplus cum
nonem cuj'us meminit Gregorius Magnus, quoque offerretur, imposuerit Joanni Jqjunatori suisque judi-
dicebatur anathema ei qui assereret animum Adm in cibus, quos oportuit esse admodum imperitos, inde-
peccaio morluam esse, cum diabolusin cor hominis que Romam ad pontificem postea transmissus sit.
non ingrediatur. Sed ut conjectura hsecnostra proba- Tota hsec historia ex epistolis Gregorii Magni de-
biliorevadat, retexenda videtur historia monachorum sumpta est; verum proestat pontificem audire suis
Isaurorum, quse causam Gregorio dedit ea scribendi verbis loquentem; habent enim plurima notatu digna,
qusein epislola 114 et!95 aliisque leguntur. et reconditse cujusdam ecclesiastiesedoctrinoe plena.
Delati suntlsauri duo monachi et presbyteri, Joan- Scribens igitur Gregorius ad Narsetem comilem :
nes atque Anastasius, de hseresi Manichseiet.Mar- Charilas vestra, inquil (Epist. 114, qum14 quinti libri),
cionis, ad JoannemConstanlinopolitanum episcopum, "„ soUicitudinemnosirm opinionis habens scriberestuduit
qui Jejunator dictus est. Dedit ille cognitores causse quid de ilio codice qui contra Anastasiumpresbyterum
ac j"udices,a quibus Isauri ctim danmati essent, ap- transmissusest sensit. Quemnos ex parte aliqua subti-
pellaverunt sedem aposlolicam, cui prseerat Grego- liter percurrenles, in Manichmiinvenimus dogma ceci-
rius Magmis. Alter in concilio Romano absolutus est, disse. Sed is qui loca aliqua esse hmrelica signo conlra
Joannes scilicet; aller deprehensus Manichsealabe posito oslendil, ipse quoque in Pelagianam hmresim
laborare. Verum ut Joannes Jejunatorjudiciurasuum labilur: quia qumdam loca catholice dicta, et oninino
tueretur, miserat Romamcodicem ab Anastasio scri- orlhodoxa, velul hmrelica annotavil. Roc enitn ubi
ptum, notaque virgulseapposita, sive ipse, sive quis scriplum est, quia cum peccavilAdam, ejus est anima
alius, indicaverat quse sentenlioe in eo viderentur mortua; qualitef morluam dixerit, inferius ostendit,
damnandoe.Has inter isla fuit: Cum peccavitAdam, quia stalus sui beatitudinemamisit. Hoc quisquisnegat,
ejus est animci morlua, quia stalus sui beuliludinem catholicus non esl. Et paulo post : Iluttc ergo locum
amisil. Quam cum legisset in concilioGregorius,cepit qui in eodemcodicequi mihi a fratre meo Joanne epi-
eum admiratio tantoesubnotaloris judicumque igno- scopotrunsmissusest annotavil hmrelicum,Pelagianux
rantise, qui catholicum dogma velut Manichoeumdam- est, quia isla senleniia evidenler Pelagii est, quam
nassent. - Paulus apostolusaperle in suis Epistolis destruxil. Qua
Id ubi Joannes Constanlinopolitanus episcopus re- loca Epislolarum ejus singula dicereprmlermitlo, quia
scivit, Romam.iterum misit codicem, cui inscriplum scienti loquor. Pclagius vero, qui in Ephesina synodo
nomen Ephesinoesynodi, quoque plures cbnlineban- damnatus est, ea intenlionehoc duxit, ut ostenderetnot
tur canones, atque unus in primis, ubi anathema dice- a Chrislovacue redemptos.
batur asserenti animam Admin peccato mortuam, etc. D Et postea: Charilas ergo veslra velustosomninoco-
Alterum istud miratus est vehemenlius pontifex, dices ejusdemsynodi requirat, el illicinde videat siquid
jussitque recognosci codices Ephesinos, qui Romse tale invenilur, mihiqueeuindemcodicemquem invencrit
asservabantur, et ex Ravennensi Ecclesia afferri anli- transmittat, atiem mox ut legero retransmitto. Novis
quissimum aUquemsuspicionis purum, atque a Nar- enim codicious passim non credal, ex qua re
sele comite ConstantinopoHeonquiri vetustiores quos- dubius factus sum, el nihil adhuc voluide hac causa
que, ut ffaus, si qua esset, deprehenderetur. Interim prmdictofratri meoJoanni episcoporescribere.Romani
canonis Pelagianam sentenliaiii convicit, ostendilque, auiem codices multo veriores sunt quam Grmci, qrita
Adamum anima mortuum propler peccatura, asseri nostri, sicut non acumina, ita nec imposturas habent.
debere, ne veritas divinsesententise labefiat: In qua- De Joanne vero presbyterocognoscite,quia illius causa
cumquedie comederis,mortemorieris. per SVNODUM decisaest, in qua aperte cognoviquia ejus
Quid Constanlinopoli Narses invenerit, ignoliim adversarii eum facere hmreticumvotcbanl,et diu conati
cst. Roroani cerle et Ravennensescodices nihil conli- sutit, sed ininiine potuenmt.
nebant in definilioiieanathemaliset reprobationis, nisi Ad Joanneni vero Constantinopolitanmn (Epist.
quodcapitula bealmmemorimCyrillireferebunt. 115, qumejusdemtibriiS): Vuldeautemmirali sumus
Triennio post, cum Joanni Jejunatori successisset cur ii qui in cattsa fideijttdices contra Joannem Chal-
in sedem Constantiuopolitanam Cyriacus, de causa cedonensisEcclesimpresbyierum a vobisfuerant depu-
Isaurorum scripsit Gregorius Alexandrino et Antio- tati, negligenlesveiilaiem opinioni credifderint,et cre-
cbeno episcopis; non quod Cyriacum hseresisnomine dere dislricle profilenti nohterinl, inaximedum gccusa-'
825 SECUNDANESTORII EPJSTOLA AD S. CYRILLUM. 826
vocibus prophetse clamet : Replebiiur terra scientia A.Domini,sicutaquamullacooperiensmuria(Isai.xi,9).
CASTIGATIONES ET HOTJE.
tores ipsius Marcienistarum, quam commemorabant, orthodoxum, tamen propter alios cauii esse debemtts,
hmresim,unde eumreum moliebanlur efficere, interro- ul, antequam ad publicumprodeant, errorum semina
gali qumesset, nescirese manifesla professionerespon- conculcenlur.
derunt. Ex qua re evidcnteragnoscilurquod personam Denique ad Anastasium Antiochenum. Cuni de san-
ipsius sine Dei respectu, non juste, sed conlra animas cloruni conciliorumcustodia tua fraternitas loqueretur,
suas, sola gravarevoluntatelantummodovoluerint.Nos sanctam Ephesinam synodumprimam se custodire pro-
itgque facto CONCILIO, sicul gestorumapud nos habilo- fessa esl. Sed quia ex annotatione hmretici codicis, qui
rum tenor ostendit, cuncla qum erant necessuria subii- ad me ex regia urbe transmissus est, agnovi hoc, quod
liler perscrulantes ac iractantes: quoniamin nullo anle- qumdamcapitula catholica cumhmreticisfueranl repre-
diclum presbylerum reum invenire polutmus, prmcipue hensa, quia quidam illam Ephesinam primam synodum
quia libellus quem delegalis a vobis judicibus obtulil, tn eademuroe existimant, qum quondam ab hmrelich
recim fidei per omnia sinceritati concordat, ea propter tradilur esse composita, omnino necesseest ut charilas
eorumdemjudicum reprobantes sentenliam, nostraeum vestra eamdem synodum apud sanclam Alexandrinam
definitiene calholicum, et ab omni hmrelico crimine ulque Antiochenam Ecclesiam requirat, et qualiler in
liberum esse, Christi Dei Redemptorisnostri misericor- veritale se habeat invenial; vel, si placet, hinc dirigimus
dia el gratia revelante, denunliavimus. qum ab antiquitate tervata in scriniis habemus; illa
AdMauriliuiupariter imperalorem (Epist. 1K5,qum B enim synodus,qum sub primm Ephesinmimaghte facta
quinti lib. 16 ) : Relatis igitur, in concilio, qum contra est, qumdam in se oblula capitula asserit approbata,
Joannem Chalcedonensispresbylerum Ecctesim acta qitmsunt Cmlesliialque Pelagii prmdicamenta. Et cum
sunl, simul el seriejudicali, majoremilluminjuslitiam Cmlestiusaique Pelagius in Ephesina syhodo sinl dam-
sustinuissecognovimusquippequem clamanlemse alque nali, quomodo ab ea poteront illa capitula recipi, quo-
monstranlemcalholicumesse, non realus culpu, sed diu rum aamnabantur auctores?
accusatioincerlu conlrivil. In tontum quia accusatores Ex his quse scripsit Gregorius Magnus, multa licet
ipsius Marcionistarum,quam commemorabant,hmresim concludere in rem procsentem : et primum quidem, a
te nescire, aperta responsioneprofessi sunt. Et postea : ponlificis sententia recedere qui causam Isaurorum
Quia ergo omnibus subtiliter rimulis utque tractatis, mpnachprum ab ea quoe duerum presbytererum erat
cutholicumsuprascriplum Joannem presbyterum sancti secernunt. Alterum, cedici qup synpdus Ephesina
CONCILII mecum definitio, divinm polentice revelante centinebatur insertos fuisse canones alterius cujus-
gratia, declaravil, etc. dam concilii. Tertium, huicce inserto concilio oblata
Ad Theoctistum imperatoris cognatum (Epist. 117, fuisse capilula, quse ab ipso probala sint. Quartum,
qum 17 libri quinii): Indicamus ilaque vobis Joannem ea capitula Isauros fecisse reos consensionis cum
presbyterum,lalorem prmsenlium,liberumab his quibut Manichseoet Marcione. Quintum, ununi ex capitulis
accusalus fueral exslitisse. Cujus fidem facio CONCILIO,contradixisse catholicse, de anima Adarai per pecca-
sublili examinatione, ulpeliil, perscrulanles, nullam tum mortua, Anastasii sententise, atque"adeo fuisse
in eo culpam pravm confessionisinveniinus. Sed quia Pelagianura, vel Coelestianum. Sextum, concilium
rectm fidei, Deo miseranle, professor ac cultor appa- p istud diversum fuisse ab oecumenicasynodo Ephesina,
ruit, nostra eum definitioneabsoivimus; prmserlim cum cum in cecumenica synodo damnationis sententiam
acccusatores ipsius qum esset Marcionisturum, qttum tulerint Pelagius et Coeleslius,in illo concilio insorum
commemorabanl,hwresim se nescire professi sint. dogmata probata sint. Septimum, Gregorium Maghum
Et ad Eulogium Alexandrinum atque Anastasiura causam Isaurorum in concilio cognovisse, idque testa-
Anliochenum (Epist. 195, qumZlibri sexli): Ante trien- tum voluisse, et imperalori, el Narseti comiti, et
nium cogenle causa monachorum Isaurim, qui hmretici Joanni Constantinopolitano episcopo, et imperatoris
accusabanlur, salisfaciensmihi quondam fraler et con- cognato, ne quis eorum foret inscius. Postremum,
tacerdos meus Dominus Joannes, lilteras misit, quibus concilium illud non fuisse idem cum conciliabulo
videbatur osiendereeos Ephesinmsynodi definilionibus Orientalium schismaticorum : inhoc enim, ut bene
contradixisse: el velut ex eadem synodo certa nobis, argumentatur Lupus, approbata non sunl Coelestiana
quibus ipsi obsisterent, capitula destinavit; inter alia dogmaia; si enira forent, a catholicis utique sine gra-
autem scriplum illic continebalurde Adm anima, « quia vissima querela tantum facinus proclermissum non
in peccalo mortua non fueril, eo quod diabolus in cor esset; nam a concilio, cui oblata sunt, probata sunt
hominisnon ingrediebatur, et si quis hoc dixisset, ana- pariter capitula.
tliemaessel. J Qumcum mihi relala fuissent, valde con- Atque luec cum certa sint, probabilis inde con-
trislalus sum; si enim Adm, qui primus peccavit, ani- jectura duci potest, qua firmentur ista sex quibus con-
ma in peccatomortua non esl, quomodode ligno vetilo tinetur qusestionis, msi fallor, totius solulio, reique
ei dictumest : In quacumque die comederitis ex eo, admodum impeditse explicatio.
tnorle moriemini? Et poslea : Quod vero diabolus cor 1. Conciliura cujus meminit Gregorius non aliud
hominis ingrediatur, si Evangelio creditur, non nega- D fuisse quam quod a Nestorio coactum mox a riobis
lur; ibi enim scriptum est: Et post buccellaminlroivit dicebalur, nam in eo damnati scribuntur qui Manichsei
«n etim Salanas. Et rttrsus ibi dicilur : Cum diabcius atque adeo Marcionis sensibus adhsererent. Una enim
jam se misissetin cor Judm, ul iraderet eum Judas; hoc fttit utriusque hocretici opinio, de mala hominis
aulem qui negal, in Pelagianam hmresim cadil. Quia natura.
ergo perscrutaitlesEphesinam synodum, nihil in ea lale 2. Oblata esse Nestoriano concilio quoe dicuntur
invenimus contineri, de Ravennate quoque Ecclesia capita, eaque catholicoefidei de corruplione per pec-
velusium vuldecodicemejusdemsynodi aa nos deferre catum humanse nalurse adversa : de cbrruptione,
fecimus, et synodo quam habebamuseum ila concor- inquam, quoad animaro, non de ea qua corpus
dare invenimus, ut in nullo discreparel, el nihil aliud affectum est, de ipsa enim Nestorius catholice
i onlinerel in deftnilione analliematis el reprobalionis, sentiebat.
7iisi quod duodecim capitula beatm memorim Cyrilli 3. Eadem ipsa capita facile a Nestorio probata esse,
reprpbant. Hanc autein lotain rnlionem multa talius quippe qui, ut ostendimus aliquando, sensit quidem
subtiliusque prmdictis responsalibus ejus in prmsenti catholicede morte corporis per peccatum conlracta;
posilis reddidimus, atque ei plenissimesatisfecimus; videtur autem quoad mortem aninioeex Adamo pro-
igitur ne vel hmc vel aliqua similia itlic subrepanl, qum pagatam in posteros adha;sisse Theodoro Mopsue-
sanctam Ecclesiamscandatizenl, necessenobis fuil hmc steno magislro suo, peccati originalis acerrimo ini-
ipsa sanclitati veslrmindicare. El quamvis hunc fra- pugnatori.
Jrem el coepiscopum noslrum Cyriacum iwverimtts 4. Approbationem illam capitum a synodo anathe-
827 MARHMERCATORlSTRANSLATIONESVARlORUMOPUSCULORUM. 82£
18. ft Noveris et regiam domuroj dilucidatodog- A capessibilis, cui nihil commune in pccisione cum
riiate,- in ttiagno gaudio degere; et ut paginsefiiieto carne. Aii a Jttdseisin occisionemductus est?
faciam, illauide Ecclesia quoque [Baluz. om: de Ec- 3, Ut quid autem, temperatis utrisque naturis, se-
clesia quoque] apuil nos super oninibus hocresibus, cundum te, Scripturam nuper. audiviinus de virtute
iquacj adyersus Deumliligarit, vpeem vide iinpleri: sacranienli narfantem, quam Dominustradidit discii-
' Ibat domus
Suul, et infirmabatur; ibutf domus Dqvid, pulis suis, dicens : Qfuiain qtta nocle iradebatur,qcci-
ei cqhfqfipbattif(irfieg, in, I) .. Hfec nqstia tapiquani pienspnhem, graiitis agen.s,dedit discipulis suis., di-
fratfis.adffatfem cqnsili.a;quqd si ,-quis contenliosus ceits: Accipiteet nxnnducateexeo oniiies, hoc eslenim
esse.vult,.clamabit periios ei Paulus: Nostalenicon- corpus meuni. Quare iiqri dixit : HoeCest Diyinilas
siteludirieniriori habemus; neqite ''' EcclesiaDei (II Cor. mea, quse pro.vpbis confringettir? Et iterura euf
.xf,;16);;-; fJ'L'"["'f.r~ '".' "'""". ;'"'; "" sumptuin calicem porrigens, nondixit: HsecDivini-
.' SERMOVIII. tas mea, qiisepro vobis effundelur iri feinissionetii
peccatfirum; sed hpc magis : Hic est sanpuis meus,
'.,:" .. ln J»
Judam, adverstis. hmrelicos.
qui prq vobis effundelur in remissionempeccatomm
1, Libenter hic ab iUis hsefelicis inleff.ogans fe- (Matth. XXM,28)? . - .\
qujfato, qjil Deitatis et huraanLtalisnaturaro in unara B Separa nafuram, sed unitionem conjunge; Filiunj
essepliammiscendo.cOnlemperant,quis ille hocloeq Dei Christum confitere, sed filium duplicem, homi-
est quipfodilur et tradjtUf Judseis.Si eriim ierripera- nem et Deum, ut passio quidem humahoe deputetttr
tib yel adiinxtio;utritts.quefaCta est, ulrum a Judseis riaturse; passionis yero absoluliq, qusein hbmine pjji
.estitentuni? :An Deus.Verbum., an humanitatis na- passiis est facla est, solius.sit Dhjnitatis.
tura? Quisvidetur occi.sus? Gpgof ertito inferibfilius
uti";sermbnibiis,;ufii.at qriihibus.qubd dicitur niapiT . . - SERMOo IX.
|ejttmj.,;:; '.,;., ;: - '; ln id quodscriptum est': Si habefe ajiquidrecprdatus
,;2. In quem.i dicas-veliffi,ea qtioegesta sunt, ca- fuefis sidvefsuStefratferii' " tuufn.( Mtitth. v, 25.)";
veluli coiitra limrelicqs.f '.
diiht?:Nutoquid itiTJei natufani,i.qiiam utroque con-
fundehs cbriteinperafeprsesuniis%Ergo Yerbum Deus 1. Audite dictis intenti: Qui inqnducdt,.aii,cariiern
cr'f'""f:);:. . CASTIGATIONESET NOT^' .'
matis.mjs cqniprehensam fuisse; vix eni.m repenas primaturn, sr qua ralione posset, secjiriPr teneret.
iqs.sealiquosipropler; doctrinam cuj'us Et yero,: qttoecausa potuif qbstafe ne anathematisitii
oli\ri;,;d;epositbs".
a|siertoribus ariatjiema nq.risit dictum• a Nestorio advefsusi Cyriliisinqs facii appfobarerituf
';;;Sij:Ebs;ipsbs,ahatlieroafisinqs in coromunem cuto ab Orientalibus, quaritutacutaque ab ipsis aperte Cy-
Ephesiria syoodp felatbs iuisse cpdiceih, apposila g riUianiyeiutJioereticiexplqsi 1 essent, eadero, riisi'fal-.
plrlmumiihscrip^ vel lor, itopedife debujt rie qubs blita; proeianjml iriijDb-
fef i iricuriairi;librafiofuta; pmLssa, vet artibus sive tentia, pfo PelaglsiriisNestpriiis,'advefsus yiros piii-
Ccelestiaiibflijn,qui' plitrimi ,'i.nOriente perstiterunt, ninp puros lioeresisMaiiichaese,condidefat, patentet
atlilpsa qubqUePhpiii •teinppra, s.ive:Nestprianoruni, confirniarentur.
"
/ .'..".:
iit EpheMribesynbdo" caluniiiiam; struereht, dblit- Obsefvavitatisaliquaiido httnc Jocuriiqccasionehi
tefaiifv"i.v*''';' ',' '•'-.'.'••. -. '-: Cyrillo dedisse dubs scfibendi de Recta Fide libfbs;
;(>.;Fofsjtariesseyerura, quqddiyiiiavil Christianus alterum ad Theodqsiuni iihpefati.qfem, allefurii. ad
LupiisVtentatqsiifriissea Ccelestianis, atqtte ab ipso P-ulchei;iato et sorores vifgiries. 'Chde'et caluiriri.iam
eiiiariiêstbriq,,,0fieriialiuni aniraos, ut ejtismodi postffiodumpasstts"esf,quasi tentasset hae diyersiiiatq
ariatliemaXismoscbmpfqbarent, s.tudionirairum cOn- librbruro lufbaruhi aliquid niovere in regia f.afmilia,
tradiceridiiPatribus^qrthbcjoxis:qui Coeleslinipapse de quairi'Nestofiusinriuit obiscurecphsentire sibii lbngg
Pejagiariis.s'.e'ri;tentfata cqnjprpl)ass.ent.Neque enim de clarius, etjain posllibfbs acceptos, Imperatbf in sabfa
nihiiopstj.qiib^ Orjenlaies eo,;terop,orequb Patres jam citata. Ne igitiir clamiesit, quonarnin slatu rei,
retUlefuritad: sederii apbstolicarii de Pelaglanisj tri- noslrm versentur, noris et Ecciesias eiimperium cqri-
partitam cpnfessiqnetiifidei scrip.serun.t,et in priraa junctaesse, noslraqueaccedenieauciqritate, el Christi
sy^pluai'Nicai.hmii prqfessj Siuit; in seeuiidapercu- ' Sttlvaioris aspiruriteprovidentia, magis subiitdeinter
lefhhti.anathehiate;septem..tanturanom.hiatinihsereti- se coitiiraesse.
cos/ quofuih duo Mahidiaeus.etMarcion.;in:postfema b Ii arelicoruhxnomine inlelligit verbq guidehj le-
GyriUicapita duodecim pfqscripserunt;: atque hsec nus Apbllinaristas, revera auteto catholiebssibi ad-
causafofte fiiitciir Baronius carionem seeundum ab;D versantes, quos Apqilinarismi per calumniani accu-
OfientalibuSjCpnditttradicefet.de anima"Adami, etc. sabat.
N.equeiiiud' pariter de niliilq est, quod scliismatici Par est opinari sernioneniliunc habitum in magna
ojiiatUni;a catliblicjs crinjen societalis curo.Goelestia-: hebdomada, quapatiehtis Christi hisloria legi pafiter
nis ribhaliief repulerint qtiam simiii exprbbfalione , et exponi in Ecclesia solebati Quo vero Nbsiorii
licet inini.erita. ... - :,: ." anrio, LnCertumest; suspicertamen habituni terlip,
. Qusesierii.fprie qujspiara cur tandem schismatici quiChristi 451; propterea quod nori obscure cohtfa-
cxpressiisyefbisapprobare nqiuerin.tanatheniatisnios dicit teriio quartoque et duodecimo Cyrilli ariathe-
Nas.tqmpKcfal.qs,.contenti, sententiata impliciteêl; matismp, quos cuto lilleris syriodicisNestprius acbe-
aScftnciite dixisse. Sed aperta quseslionis iude solu- pit mense Deceihbriahn. 430.
liosUinipotest, cjuodei Theodosius nuper expulisset fluc pef tifiet forte dictuta illud Nestorii a Socfaie
Coeles.tianps,.etroqdo Coelestiouspapa eosdeni dato- allatufii : Neglorieris, Judcee, Dominum glorim npii
nasiptjihec tutumforetaut ilHus aul istiusroanifeste crucifixisli. c Quo tempore habitus sit hic sefmo, non con-
j"udiciq:pugriafe^ sed necessariuni magis ulfiusque
gfaiiam, retiriere : neque enim tanta erat Nestorir slat; id unum affirmare possim, habitumpost ortas
jarjti,dtahnaii auctpritas, ut ep usque impellere vale- . contentiones, atque adeo anri, 429, in Quadfage-
retOfiehtales, ciim eani ipsani aucterilatem aliunde sima : quamquam ex argumentP suspicafusquispiain ..
JoaririesAritiechenusdepressam vellet, quo concilii : ferte fuerit pertinere ad id leinperis quo arghebatur
RSQ IMPII NESTORH SERMO XI. &30
meam, et bibit meum sanguinem, in me munet, el ego \ Unigeuiti glprificatio, aiiqttandq qujdein Patri depu-
in eo. Memente quoniam decarneest, quod dicilur : tatqr, sicut est iljud: Pciler est meus, qui me glorifx-
Sicut misit me viveiisPater, me visibilem. Numquid cat (Joan, vm, 54); aliquando vefq Spirilui deppta-
a me carnis nomen apppsitum est, ut me nuile inter- Ipf, ait epim : Spi.ritus veritatis., qui.nie glqrificubh
pretari querantur : Qui matiducat, inquit, canxem (Jean. xvi, 13); nottnunquam Christi polentise assi-
xeam,el bibit meumsanguiitein? Numquid dixit: Qui gnatuf, sicut scriptttin esl.: Exeunles. prmdicabanl
manducat Divbiilatem meam, et b.ibit meani Divini- tierbumubique, Dqmino coqperan.te,et verbum cqn.fir-
lalem? sed :', Qui manducat canteni meam, el bibil mqnte, consequeiilibusepssignis,.(Mai;c.xvi, 16).
meum sanguinem,in me manel, el ego in ipso, Atqtie cooperalionis hujus evidens est arguriien-
Etpost alia. Sed ad reni veniamus. Qui mqnducat tum : Filius est faclus homo; Pater in thronp. collor
arnem meam, et bibil nteuinsanguinem,in me mqnet, cavit; Spirilus signis honeslavit; inhabitavit Filius
etego in ipso. Menientote. quod de carne dicamus : in corpore; commendavit baplizatum Pater; forma-
Sicut misil mevivensPaler, roe, qui appareo; sed forr vil in Yirgine Spirilus..
tasse ego non recle interpretor. Yideamus ex iis qua? i» SERMO XI.'
equuntur : Sicul misit me vivus Pater, etc.; jlle di-
it de Divinitate, ego de humanitate. Yideamus quis _ Adversus Arianas, in hmc verba Isaim: Puer.datus
it pravus interpres : Sicut misit tne vivusPaier; hser est npbis, ef filius natus est nobis (Is. ix, 6).
elicus dicit Diviniialem missam, et se profileri Deum 1. Magnum sane lanli dohi sacratnentum ;<hic
erbuni dicere : Sicut misitme-vivus Pater. Ergo el enim qui videlui infaiis,-hic qui reeens hic
apparet;
oc secundum ipsos itaerit hitelligendum: Ego Deus qui fasciis
eorporalibtts eget, hic qui secunduhi visi-
erbum vivo per Patrem. Post hoe eiiiro videtur di- bilem essentiam fecenter
estedittts, FiliuS esiy ut
luni: Et qui manducat me, et ilie vivit. Quem ergo
Scriplura docet, seternus, Filius uniVefsorum bpifex,
anducamus? Divinitatem, an carnem? Filius qui suse opis fasciis dissojubileni crealurce iia-
Dicam etiam illius scandali verba. De sua carne turairi /• • ;
astringit.
ominus Gbristus cum ilUsdisserebat: IVt.simandu- 2. Infaris eriira Detts est suse potestatis; lanluih
averiiis, inquil, carnemFiliihominis, el biberitis ejus abest, Arie, ut Deus Verbum sit sub Dei potestatb.
nguiiiem, non habebiiisvitam in vobis. Yerborum Novimus ergo humamtatem infantis ac diviriitaterii:
ublimitalem qui audierant-, non tulerunt; putabaut ritialioiiis unitaleni servatous" in Deitalis butaanita-
im,ex inscitia Ulumanthropophagiam suadere.
tisque natura.
. SERMO X. 3. Hpc autem dico, ut lioveritis quahi supef ex-
,-' C cellens et summa quocdamDeitatis conjurictio existe^-
*-.Veltttin Macedoijiaitos,revera in cuihqlicpsverm
incurnatipnis defensores. . bat, etiam in infante ipso, cum Dominica caro con-
spiceretuf ; erat eniro ipse, et infans, el irifahtisipsitis
AdhiiCvcbis triullri habeo dicere, etc. (Joari. xvi, Dominus. Laudastis' voceta', sed iiblite bata paf uto
2). Ef posi aliquanta : Commttnes sunt' Trinitatis curiose laudare; dixi enim quod ideinerat infdns Ct
perationes, et lantuhi substantiis dividendse. Quaie habitator infaiilis.
entire cum Paulo Samosateno et Pholino, ideqque inipie, et adversus pielalis dogmata audacter dictum
b eo discedebant plurimi, quos videtur monere ut esset. Etsi vero catholicb sensu accipi pbssint quoea
graliam secum redeaut, satisfactione exhibita, Nestorio dicunlur, hsefesimtamen cbritinefevisa sunt
riusquam accedant ad altarb. Patribus, n.qnverfia per sb, quomodo sunt ambigua et
Observa ex hoc sernione; ej'usque a Gyrillo refuta- flexiloqua, sed proutab auctore jirolala snnt, per-
one, aperte cognosci fidem quinti soeculi de reali pbndentibus raore antiquq, quo non in' dogmalibus
rsesenlia corporis Ghristi in Eucharislia. Quid enim personse, sed in persoms dogmata damnabanlur/
larius, vel bac inlerrogatione Neslorii? QfUemergo b Hunc ego facile crediderim dictum aiite pale-
aiiducamus? Divinitatem, an caniem ? Yel;isla seri- factam hseresim, inimq pfiniis illis teraporibus, ctini
ritia Gyrilli (Lib. iv, Goitlrad-.c. 4) :'Quemadmo- Afianos inseclalus acfiter catholicum 'mentiebatuf,
utn vivificumest illud ipsius Verbi corpus, quoti sibi r, nisi nie tria retinerent, tefliseparlis senteritia;, #a-
riipriuni fecil per veram unioneni, qum el iiitelligen- riLMercatoris tesiimonium, et: Patrum Ephesiiioriim
ain el seriiionetnsuperqi; sic nos quoque, cpti illius auctoritas. Nam plausus a populo factus ad' bsec
nclm carnis et sanguinisejus participalione fruimur, vefba : Eral eiiiin ipse, etinfans,fetinfaiuis Domiiius;
nnino vivificamur: cum iiinobis manenl Verbunx,lioii ipsaque Nestorii sivc correctio,, sive interpietatitf
lum divinqmodoperSpiritum sanclum, sed eliam im- seritentiai, videtur mihL aperte satis indicare;, tunc
ano pefr sanclam illam carnem preiiosumque ejus lemporis jam fuisse conceptahiyulgqopinion.em de
iiiguinem. Vel islis etiam corisequenlibus verbis : Nestorio, quod Christum iri duas pefeonas divideret;
•titobismanet, et corruplionis victores efficit, dunt se Deinde Mercalor yeheroenteri.tivehitur in hsec ipsa
lioslra demitiil corpora, ut dixi, eliam per suam verba, quse plausum fecerunt, taniqUato hocresiinto-
'amem, qum verus est cibus. lam cqntinerent, quarlamque iri Tiiiiitatero it.itrodu-
Tilulus a nobis addilus est, ipso cogenle sernio- cerent personam. DeniqUe Patribtts Ephesinis yisa
is argumenfo : nam ex unilate operationis consrib- sunt hsec verba , postquara primicerius notarioruni
anlialilas Spirilus sancti probatur, sed ila ul Chri- recitavit, perinde acalia, hCrreiida pafiter el blas-
us negetur a se glprificatus , sed a spjrilu , velut pheiria; quamquam Gyrillus ea laiidavit veiut callio-
inajore: unde Palres Ephesini fragmeiilum hoc lica, cuni suis verliis Nestorium refelleret. An forte
esloriani tractatus blasphemisedaninarunl; et Cyril- in unum sermonem coegimus quse diversis lempori-
. <lliipsiconlradicendumputavit, lamquara Iriscile, bus dicta sunt?
«5i MARUMERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 838
4. Ut ergo demonstretur ipsis quoque magis quis A tis quodvenerimpacem mitterein terram, sedgladium;
hic est ab illis adoratus, el ad quem illos duxerit veni enim separare hominemadversuspatrem suum, et
Spiritus sancti gratia; nempe non ad simplicemvulgo filiam adversus matrem suam (Matth. x, 34). Nam
conspectum iufanlem, sed ad corpus quoddam ineffa- cum loeditur fides, parentum reverenlia, velut inu-
biliter Deo conjunctum. tilis et periculosa, despicitur, et amor erga filios
5. Quis nunc benignitatis tam immensum aspiciat fratresque vitatur. Ad postremum etiam post ipsam
pelagus, naturam cum suo opilice dominantera, et yitam [B. super ipsam vitam mors polius] a piis viris
conjunctani homini Divinitatem, niliil sine boc juben- eligitur, ul meliorem resurreclionem, sicut scriptum
tem , nullum absque isto judicantem : cum eo vivo- est, consequonlur(Heb. xi, 35).
rum curam in summa providentia gerentem, et cura 2. Ecce itaque te simul, cum sancta synodo, quse
ipso raortuos suscitanlem. apud amplam urbem Romam congregata est, prsesi
dente sanclissimo et venerandissimo fratre et consa
EPISTOLA « TERTIA SYNODICA S. CYRILLI cerdote nostro Coelestino episcopo, his scriptisj
Alexandrini episcopi direcla Neslorio Constantino- tertio convenimus, consilium dantes ut a pravis ab.
politanm urbis episcopo, duodecimcontinensanathe- stineas distortisque dogmatibus, quse et sentir
mulismi capilula. B cognosceris et docere, recipias vero fidem rect
Religioso et Deo amabili consacerdoti Nestorio Cy- Ecclesiis per beatissimos apostolos et evaageUstas
rillus, et quse convenit apud Alexandriam synodus initio traditam, qui et oculis inspexerunt, et mini
ex Êgyptia dicecesi, in Dominosalutem. stri Verbi fuisse monstrantur.
1. Cum Salvator noster aperte pronuntiet: Qui 3. Quod si hoc religio tua facere distulerit, juxt
diiigit pairem aut matrem super me, non esl me di- dilationem litteris prsefinitamsanclissimi et veneran
gnut; el qui diligit filium aul filiam super me, non est dissimi consacerdotis noslri Romansepraesulis Eccle
me dignus (Mallh. x, 37); quid nos patiemur, qui sise Ccelestini, scias te nullam sortem habere nobis
deposciraur a tua religione ut te super Chrislum Sal- cura, nec locum aut colloquium cum Dei sacerdotibu
vatorem omniura diligamus? Quid enim nobis in die et episcopis obtinere; non enim est fas contemner
judicii proderit, aut quani satisfactionem reperire nos Ecclesias ita turbatas et scaudaUzatos populos
polerimus, ita diuturnum silentium de prolalis a te fidemque rectissimam violatam, dissipatum qui
contra euin blasphemiis continenles? Et si quidem etiam gregem, quem custodire debueras, siquide
te tanturamodo loederes, docens isla vel sentiens, j'uxla nos amator recti dogmatis exstitisses, sanct
sollicitudo nobis minor existeret: cum vero lolam rum Palrum vestigia pia conseclans.
scandalizaveris Ecclesiam, et fermenlnni insolitse C 4. Omnes itaque quos propter fidem tua religi
pravitatis el novoe hseresis miscueris in populis, nec a communione removit, autab ordine suo deposuit
tantum ibidera positis, sed ubique consistenlibus laicos et clericos, in nostra communione recipimus
(nara tuarura expositionum libri per cuncta vnlgali nou enim justum est eos tuis decretis opprimi, qu
sunt), qusesuper nostro silenlio ratio ultra, vel ex- noverunl recta sentire, qui etiam bene facientes ti
cusationis sermo sufficiat? aut quomodo non necesse prudenlissiine resliterunt: hoc idem namque b i
tit meminisseChristi Domini sic dicentis : ATonpule- epistola quam misisti ad prsesulem amplse Rom
a Hoec illa celebris epistola, quse olim una pro Dividi potest commode tres in partes, quarum i
toto concilio Ephesino habebatur, adeo fidei catho- prima legationis a sede aposlolica velut hisloria nar
licaedoctriuam de incarnalione Yerbi adversus Ne- relur; in secunda fidei dogma, Nestoriique sententi
Eloriuro plene dilucideque exponit. Subjuncli ana- opposita exponatur; terlia compleetatur duodec'
theroatismi duodecim, quse capita dicebantur a vete- anathemalismos.
ribus, magnam fecerunt invidiam Cyrillo, raagnum Posterioribus porro duabus nihil cautios scribipo
diu catholicis negotium, ut ille non semel debuerit luit, nihil callidius, aut prudentius potius, ut si N
facere satis , sive amicis explicationem petentibus, storius subscripsisset, quod erat jussus, verbisplan
sive adversariis plura objicientibus; isti coacti sint, j) contradicentibus, sua quse docueral revocare nemi
inter tractandum de pace inter Ecclesias et sancien- non aperte videretur.
dam fideiriin concilio Chalcedonensi, de ipsis propler Legi ulililer vix polest, nisi prius attentius per
animorum offeusionemsilere. pensse fuerinl litlerse sancti Coeleslinidatsead Nesto
In codice manuscripto Carmelitarum Discalcealo- rium ex synodo Romana. Habentur illse i part. conc
rum conventus Parisiensis data legitur mense No- Ephes. cap. 18, et a nobis referentur in dissertation
veinbri die 50, indictione 14 , quse temporis not-e, de Synodis habitis in causa Nestorii.
nisi emendentur, cohoererenon possunt. Nam scripsit *
b Hoecest proeul dubio prima quam Nestorius a
procul dubio Cyrillus poslremum Nestorio ann. 430, Ccelestinum misit, et in qua leguntur ista : Nos no
el Nesiorius Cyrilli Iitteras accepit Conslantinopoli modicam corruplionem orlhodoxim apud quosdamhi
vn idus Decemfiris; si qua igilur fides codici, accepta reperientes, el ira et lenitale circa mgros quoiidieuti
fuissel Constantinopoli epistola seplem post diebus mur, etc. Atque inde constal Cceleslinum Cyrillo
quam Alexandrisescripta esset, quod omnino incre- quas a Nestorio litteras accepisset, misisse, quemad
dibile. inodum et CyrUIusad se a Nestorio scriptas Roma
Cohoerebunt omnia facile, si dicalur Alexandrise
scripla 5 Nevembris, accepta CenstanlinpppHseptimo *Paucas liuic
epistolae,licet omniumceleberrimK,
Decembris, et indictie, utpar est, nnn a Januarip, piura sive bistorica, sive dogmalicaconlinenti,notassub
tûomodo esset deciina tertia, sed a Septembri, quo jecimus,quia examinandaerit accuraliusiierum in disse
inense decima quarta incepit. lationede Synodis.
833 EPIS.TOLATERTIA SYNODICAS. CYRILLI. 834
sanclum et coepiscopum nostrum Coelestinum,signi- A estjudicare vivoset morluos.Et in Spiritum sanclum.
flcare curasti. Eos uutemqui dicunl: Eral iempus quando non eral,
5. Non autem sufficittuse religioui solumraodo fiel aniequamnasceretur non erat, et quia ex nullis ex-
dei symbolumconfiteri, quod expositum est per idem stanlibtts facius est, aut ex aliu substantia vel essentia,
tempus, sancti Spirilus largitate, a venerando et ma- diceniesesseaut convertibilemet commutabilemFilium
gno concilio apud Nicoeamcougregato; hoc enim nec Dei; anathematizat calholica el aposloiicaEcclesia..
intellexisti, a nec recle interpretatus es, perversse li- 8. Sequentes Uaque per omnia sanctorum Patrum
cet sono vocis eadem verba protuleris. Sed [ Baluz. confessiones quas, loquente in eis sancto Spiritu,
add. nec] consequensest ut jurej'urando fatearis quod prolulerunt, et intentioni quse est in eorum intelle-
analhematizes quidem tua polluta et profana do- clibus oequisvestigiis inhoerentes,atque iter ambulan-
gmala; sentias autem et doceas quoe nos universi, tes regium, profitemur quod ipse unigenitus Dei Ver-
sive per Orientem, sive per Occidentem, episcopi et bum Deus, natus ex ipsa Patris essentia, de Deo vero
magistri, prsesulesquepopulorum credinus etdoce- Deus verus, lumen de lumine, per quem omnia facta
raus. sunt, sive in coelis,sive in terra, salutis nostrsecausa
6. b Epistolis aulem ab Alexandrina tuse religioni descendens, ad exinanitionem sese dignatus est incli-
directis Ecclesiaconsensumprsebuit, lam ea quseapud B nare, incarnatus autemethomo faclus, id est, carnem
urbem Romara convenit sancta synodus, quam etiam deVirgine sancta suscipietis,eamquesibipropriam fa-
nos oranes, velut reete irreprehensibilitefque con- ciens, nativitatem nostramex vulva suslinuit, homo de
scriptis. Subdidhnusautem his nostris litteris qtioete muliere procedens, nec quod erat abjiciens : namlicet
sentire oporleat et docere, et a quibus abstinere con- factus sit in assumptione carnis et sanguinis, lainen
veniat. eliam sicquoderat, Deus natura scilicetet veritate,
7. Hoecest enim fides apostolieseet catholicoe Ec- perstilit.
clesioe,cui cuncti consentiunt orthodoxi per Orienlem 9. c Nec carnem itaque dicimus in naturam Deitatis
Occidentemquepontifices : Credimusin unum Domi- esse conversam , nec in substantiam carnis ineffabi-
num, Palrein omnipotentem,omniumvisibiliumet invi- lera Dei Yerbi essentiam commutatam : inconvertibi-
sibiliumcondilorem.Et in unumDominumJesumChri- lis etenim est, et incommulabilis, idemqueivse, juxta
stum,Filium Dei, natum de Patre unigenilum, hqc Scripturas, jugiter permanens (Psal. ci, 28). Yisus
esl, de substantia Patris, Deum ex Deo, lumen ex lu- est autem et parvulus, sed potius [ Baluz. positus]
mine, Deum verum ex Deo vero, natum, non faclumf, adhuc in cunabulis, et in sinibus genitrieis Yirginis
opoouo-tov Pairi, hoc esl, unius cum Palre substanlim, conslitutus, universam creaturam replebat ut Deus,
per qttemomnia facta sunt in cmloel in terra; qui pro- C genitori suo indivisus existens : quod divinum est
pter nos homines, et propler noslram salulem descen- enim, sine quantitate et sine mole cognoscitur, nec
dit, et incarnalus es(, el homofactus est, pussus est, ei: ullis terminis continelur.
resurgens terlia die ascendit in cmlos, unde venlurus 10. Unitum ergo carni Verbum d secundumsub-
deferendas Possidonio crediderat. Vide istas Nestorii unam vocem fuisse olira bpSOSOÎKJ indubitatam no-
Utteras prima parte Operum Marii Mercatoris. alioe etenim onmes torqneri possunl in sensus
a Hic nempe , ubi ait: Nos autem nosse oportel, tain; erroneos, et revera detorlse sunt a Neslorianis, hiee
quod modo venil in recordalionem concilii Nicmni, una numquam poluit; unde mirum quam exosa fue-
quod nusquam ausum esl dicere quia Verbum Deus rit heterodosis, quotque criminationibus oppugnata :
nalum est ex Maria virgine; et alia quseprolixe pro- alque hinc factum est ut cum tvatris vaWvizbo-xanv
sequilur (Serm. 3, velut in Macedon. et Arianos). Tu proetermissa esset a CyriUoet Joanne in exposilione
vero locurrieonsuie, et intellige cur fidem exposuerit fidei liinc inde scripta , inter ineundam Ecclesiarum
Cyrillus, prsemissosymbblo concilii Nicseni, ut unde pacem, pax visa sit pluribus catholicis suspecta, et
Neslorius fraudem faciebat imperitis, inde confuta- Joannes dictus fuerit a suis vicisse causara, ul Cyril-
retur. lus necessitatem habuerit purgandi sese, lum apud
b Obscurus locus, et a nullo, quod sciam, tenta- amicos, Acacium Melilenensem, Successum, Valerfe-
tus : quibus enim de epistolis ab Alexandrina Eccle- D num, Donatum;-tum apud suos Constantinopoli apo-
sia directis inleUigidebet? An de iis quse anathema- crisiarios, quasi vel Orienlalibus in sententia rema-
liswos haberent subumctos? sed illoe ipsse sunt in nenlibus consensisset, vel propler timidam quaindam
quibus nunc versamur. An de prioribus duabus ? quo- dispensationem non satis animose fidei causam de-
modo ab Alexandrina Ecclesia, id est, synodo di- fendisset.
recloe sunt, cum nomine synodi Alexandrinse, non Porro antem quod dixi, hanc voeem fuisse fidei
perinde ac tertise, sed solius Cyrilli inscribantur ? quasi certam tesseram, facto probat Cyrillus, cum
Lux latenti veritati afleretur in dissertatione de Sy- enim scripsisset : Uniium ergo carni Verbum secun-
nodis habitis in causa Nestorii. dum subslantiam confitentes, accedit statim ad refel-
c Id ubique passim calbolicis Nestorius, sed maxi- lendas omnes Nestorii sententias, artificiose quidem,
me in epistola ad sanctum Ccelestinum, affingebat: sed lamen invicle.
Aperte blasphemant Deutn Verbum Palri o/xoouo-tov, Nota vero interpretem Romanum aberrasse a
tamquamoriginis inilium de Xpio-xoxbv.w virgine sum- menle Cyrilli, quam assecutus est Mercator; hsec
psisset,cum lemplosuo mdificaiumesse, el curnicon- eilim Grocca: 'Hv<So-6«£ ye pnv aapvl v.affitzbaraaiy
sepuilum, elc.; et in titulo sermonis septimi: Ad- bp.o\oyovvTe_- xbv ).6yov,EVCC<Kpoo-xuvovp.ev,etc., vertit
versus eos qui propter conjunclionemvel divinitalem Hle : Quamvisautem Verbumcarni secundum hyposta-
Verbi mortificanl, vel humanilalem deificant. In simunitum [ateamur, umm tamen.adoramns,etc., quasi
utrumque locum intendit Cyrillus. confessiO unionis secundum hypostasim adversetur
d Grsece esl v.aff vnbo-xacnv. Moneo rursus hanc in speciem adorationi, ut unius , et non eam potius
855. MARII MERCATORIS TRANSLATIONES VARIORUMOP.USCULORUM. 856
ststeriliamconlitentes, unum.adpramus Filiuro, Dpmi- A 15; Immo politts conj'uncliotiis ttbtoen 'evitariiusV
nuro Jesuni,Ghristum, non a seorsum ponentes et de- tamquam non existens idoneum quod sigttificet ufii-
terminantes Jiomjneni et Dcum, velut invicetii <sola tatis arcanmh.
etatictoritglis unitaie coiijun- 14. e Sed neqjie Dettm dut DomiriuinClitisii Verbiirh
[Baluz, sibi\ dignttqiis
ctps; iisee.enim.novitasypcis est, elaliudnihil. bNec Dei Palris asserimus, rie ilef ufii riiattifestlus iri dubs
itemGhristumspecialiler npniinanles Deum Verbum; dividainus unUm ChrisluffiFilittm ef Domirium, etih
qupd exDep.est; jjee .alterum sirailiter Christum critoensacrilegiirecidanius, Dettiri iUttta sui ipsiiis
specialitef, qui de muliere natus est, sed unum s'o- facieiites fetDoroiriuta: uriitus qtiippe, sicttt superius
lummoio .Christuro Dei Patris Yerbum, cum prppria diximus',:DettsYerbuhi cartti SECtSBOM stmsfASTIAM ,
carne cognoscimus. Tuiic enim ut homo [Bqluz. om. Deus quiflem est omriium etdotainatorunivefsilaiis;
ut .hoiuol, -juxtajips, unctus est, quamvis Spirilum v.erumtatoehnec servus est sibi ipsi, fiec Doniihus,
dignis ipse cptituJerit, sed.npn gdntensuram (Jioan.jii, quia ineptumcst,:velpotius impium,'hoeserilife, vel
53),.sicutjbeafus.eyangeHsta.Joarines;asseruit. , dicerc;:quamvis enira Deum suum Palfeiri -diaaerit-;
.-.;!!, Sed .«neciilud dicimus, quod Dej Yerbumye- curo Deus sit etiam ipse natura, et de ilHus essentia;
lutiinhpminecoinmuoi, qtti de.sancta.Virgijie.natus taroenifiullatenusignoratatts quodroanehsT)eiishoiiio
est, habiterit, ne Deum hqmo^Christus Jiabitatorem B quoque -factussit, qui subDeosjuxla debitarii legerii
pomdere credatujv Ojiamvis enini Verbumhabitaverit naturse .huroanitatis existeret ;ipse Verosibi qiioinodb
intiqbisfioan. -i,14), et dictiim sit, in Christo liabi- vel Deus poteritcsse veliloniiritts? Ergo sicut homb,
tqre omnem pleniludinemDeitatis corporaliter (Col. n, quanturo decenter exinanitioriis mensurie eongruit,
y);haud tainen[ Bqtuz. attanieii] intelligimus, quoct sub Deo se jiobiscuhi esse disseruit. Hoe etiamriibdo
caro facfus, [Bnluz. add. non] s.icut in sanctis habi- sub lege factus esl (Gal. iv, 4), quamvis ipse protaul-
taredicatur, nec talem in ipso habitalionem faclam gaverit legenij et legislator ut Deus exstiteriti
definire tenlayimus; sed unitus juxtaiiaturam, nee in 15. { Cavemus aufem de Chrislo dieere : Pfopiet
carnenipenilus conimulatus,,talem,sibi fecit habita- assumrentemvenerorassuhiplum; et propler invisibilem
tionem, qualem et animahpmioishabere credituf ad adqro visibiletn, Horrenduni vero super hoe etiam il-
propriuni corpus. , . lud adjicere : Is qui msceplus est, cum eo qui susce-
12. Unus igitur est Chfistiis,. Eilius et Dominus, pit, cPimuncupalurDeus. Qui enim hsec diCit, dividit
d<nonyeiut-coajttnctionem quanilibet, qusein unitate iterum in duos Ghflstos eum qui tmus est, homirieni
dignitatis et auetoritatis, hojnine habente ad Deiini; seprsum in parte, et Deum similiter in parte consti-
notiieniriipotest unirenaturas spladignitatis sequali- tuens; evidenter enim denegat unitatem, secundum
tas, narnquePetrus et Joanhes sequalis sunt inalter- C quam non alter cum altero adoratur, aiit cofinuncupa-
utrum .diguitatis, propter quod et appstoli -el sancti tur Deus, sed iinus intelligitur Christus Jesus Filius
discipuli esse monstrantur; verurolamen uterqueiion Dei unigenitus, una servitute Cuni propria cartte ve-
unuscst,\Nec-juxta cojktioiiem vel connexionemjno- nerandus.
dum coiijunctionis advertinius, hoc enim a.dunitatem 16. .6 Cpnfitemur etiam qupd idem ipse qui ex Deo
tion sufficit NATCRALEM:; nec secundum pafficipatio- Patfe FiUus natus cst unigenitus Deus, licet juxta na-
nis effectjiiri,sjcut hps etlariiadhserentesDoinino unus turam suam expers passionis exsiiterit; pro hPbisla-
cura ipsOspiritus suraus (I Cor. vi, 17). men, sectthdutoScripttifas, CIBKEPERPESSJJS SIT (I
inferak Lbrige ergo nielius Mefcator..: ffnitum. ergq nce; yel; apud Basiliuto, feocielascorijuguni , et vltoe
carriiXeriurtt.semixdumsubstqniiam confifentes,iinuftn civilis commuirip; vel, apud Clirysestotouto , cbm-
aflpfdnxus, etc.: Atque hinc cst quod d.ixiiiius soep.e, missura membroruni; vel denique, apud CyriHuitt,
Mercsitbrem.,ut aliis de Latinitate coneedal, yincere coaptatio eorumquse corilinttari possurit, et napiSe-
lamenflde atque intejligentia. tns,- seu apppsitio; QUacutocriieverp significalipiie
;? Rejicit unioneni quam voeant moraleni, seu-rSf vex sumalur, aptipr est ad tegendam hseresim quato
vii&s y.ai avBevxhstvaxnxa, .quippe qusenbjj sit^' ad iidem exporieudam : unde Gyrillus vocem ubique
vjioazaaiv,:sei intef.duas per.se existentes pefspnas, 1) acfitef exagltat', itaniquahJ veneiii pienissimam; et
niodp .<r^£<ret;C0nj;.ttng'antur..: ,". ,, vero cbnjuiictienerii halurarUm duaruiri in Chrisie,
,b;Rejici.t,«t ppinipnem.de dupbus Chfisfis, quo- llliepdprus Mppsuestenus,: ijiiseque,dutti adhuc erra-
ruto'aljef ex; Patre,: ajteriex piatre, sp.ia.pftpvupoi ret; Theoderetus i cpnjttricticni ccrijuguta sitailera
conjunciis : quod ssepe impugnatur alio iu. Ipcp a dixefurit:.
* Arguit Nestorii dictum de ChristO , cuju&Ver-
Cyrillp, no;nquasi id-expressis:verbis uspiam dixerit
Nestprius, :sed' quod ex ipsius cpinipn.e.de eviijret bttm faciebat DominUmet Deum, qttasi nb# fofet
o-^sTjxiitiiecessario sequatur reipsa, quanlumvis ipse Christtts ipse.Deus et Doriiinus; habet ehiiri Iiaric
dissimulet.;;-*. pbtestatem relativa vox, cujusmOdi surit obliqiii ca-
c Refutat et' tertiuro mbduto ax^xixns hisqeag, sus, ut distinctiohem perinde ac opposjtionem po-
qtisepura evoivrxsi;,sive habiiatie Y.erbidivini in iipT nant intef ea quse dicunlur relationis exlretoa. Quai-
minej quaquefiatjjt homonon Deus quidem sit, s6d re Hcet Detts vere sit domiiius hutaanitaiis, hon ta-
Dei lantum, seu eeofbpo;-,quse yox .pla'euitNestorio. men Christi, nisidusein Christo asseraritiir pefsoriaj.
Huic pprfp utoonis mpdp -aiiujji Cyfillus opponit, f YCrba quse cavet dicere., Nestorii sunt, serihOfie
quem lv.»o-tvXCCTK jybq-jyyocat, eique shnilem dicit pritoo, vel polius septimo. Rejicit autertt, velttt hor-
quapropriocorpori animus conjuhgitur, seclusis, ut rendum quiddam, unitatem m<?bfiovvfiiavv.aixpoav.lt-
inpneiit.theoiogi, vuo-tv.solam,ut quoe Christum omnitio solval in duas -'
* th Grsecoest, imperfectionibus.
ug iitivuiye.avari).tbg,etc. Est autein personas. .
tj.uvafzta,apuci Grsecbs , vel copiulalio roaris el femi- B Confessio hic Dei passi aperta est sitattl et ca-
S37 EPISTOLA TERTIA SYNODICAS. CYRILLI. 838
Pelr. iv, 1), et erat in crucifixo corpore proprise car A-(Heb. i, 3), Cum vero hmnanse naturse roensuram
nis IMPASSIBILITER ad se referens passibnes : Gitith riuliateiius inhonorans Judseos alloquitur : Nunc me
vero Dei pre omnibtisguslavit mortem (Heb. n, .9) quairilisocciderehominem,qui veritatem vobisloculus
tradens ei proprium eorptis, quamvis naturalitef ipsi swrn(Joutt. vn, 1); non minus eum qui in simditu-
vita sit, et resurrectio toortuorum. Nara ut niorten dine et sequalitate[ Baluz. seqttitate] Patris est, Deuto
ineffabilipOlehtiapfoculcaret, acpfimus in sua cafni Verbuni etiam in mensuris humanitatis ejus agnosci-
primogenilus ex mortuis fieret et prirhitioedormieh mus. Si autem necessario credilur quod natura Deus
tium, [Baluz-. add. viamque faceret] humartoanatu existens faclus est caro, immo. potius homo anima-
rse ad incorruptionis recUrsttm, gralia Dei, ut supr; lus anima rationali, quoecausa est ut in eis quilibet
diclum est, pro oirihibusgiistavit iiiorlem (Ibid.), e vocibus erubescat, si eas homine dignas effatus est?
tertio die resurgens spoUavitirifernum. Quod si sermones homini congfuentes abjiciat, juxta
17. Idcirco quamvis dicatuf quod per hohiiiiemfa- nos hominem lieri quis coegit? Cum vero sepropler
cta sit resurrectiomoriuoi-uin(ICor. xv, 21), taitiei nosad exinanitionera spontaneamjnisericorditer in-
inteUigimushoniineni factiim Verburii, quod ex Dec clinarit, quam ob causamdignos exinanitione sernio-
est, et per ipsum mortis imperium fuisse destruciun nes effugerit? Uni igilur personse cunctas ejus in
™
(Heb. II, 14). Veniet aulerii temporibus pfsefroitis. Evangelio voces ascribimus , [Baltiz. add. uni] sub-
sicut estums Filius et Dominusin gloria Palris, u sistentiseVerbi scilicet incarnati, quia unus est Do-
jndicet orbem terrarvmih mquiiate(Act. xvn, 31), si- minus JesusChrislus, ut scriptum est.
cut Scriptura testatur. 20. Appellatum vero apostolum et pontificem'con-
18. Necessarioigitur et hoecadjicimus; annuntian- fessionisnpstrm (Hebr. ur, 2), tamquam sacrifican-
tes enim secundum carnfeminorteffi uhigenili Filii tem Deo el Palri fidei noslroe confessionem, quae a
Dei, id est, Jesu Christi, et fesurreciionemejus, et nobis ipsi et per ipsum Deo et Patri incessanter of-
in coelisascensionem pariter confiterites, incrttentam ferlur. Iterum eum dicimus, qui ex Deo est secun-
celebramusin Ecclesiissacrificiiservitutem; sic etiani dum naturam Filius unigenitus, nee homhii proeter
ad mysticas benedictiones accediriius, et sanctifica- eum alteri sacerdotii nomen et officiumdeputamus :
mur participes corporis et pretiosi sanguiriis Chfisl Faclus esl enim mediatpr Dei el hominum(I Tim. n;
omniumnostrum Redeinptoris, effecti, non ut com- 5), et recenciliatprad pacein, seiiietipsumDeo et Palri
tounem carnem recipienles, qiiod absit, nec ut vir pro nobis offerensin odorem suavilatis (Eph. ii; S);
sanctificati, et Yerbb conjuiicti secundurii dignitatis ideoque dicebat : Sacrificium el oblationemnoluisli ;
uriitaletoj attt siCutdivinaih possidenlisliabilalioneto, . holocaustaet pro pepcato non libi placuerunt; corpus
sed ut vere vivifieatricem,el ipsius Verbi Dei [Baluz. 'J uutemperfecistimihi. Tuncdixi: Ecce venio,in capxte
om. Dei] propriam factarii; vita enim riaturaliter ut libri scriplum estdeme, utfaciapx, Deus, voluntatem
Deus existeris, quiapropfise earni unitus est, vivifi- luam (Heb. x, 5).Obtulit enimproprium corpus,non
calricem eam esse professus est. Et ideo quamvis di- pro se, sed pro nobis, in odorem suavitatis : nam pro
cat ad nos [Baluz. add. veniens]: Amen amen dicc se vel oblalione vel sacrificiis npnindiget, ab omni
vobis,nisi manducaveritisearhem Filii hominis, et bi- peccato Hber, ut Deus, existens. Quod si omnes pec-
berilis ejus saiiguinem(Joait. vi, S3), etc, hon tamer caverunl, et egenlgloria Dei (Rom. m, 23), secundum
esimut unius hominis ex riobis sestimare debemus: hoc quod sumus ad mutabilitatis excessum proniores
quomodoenimjuxtariaturamsuaravivificatrixesseca- effecti, et peccatis oegrotavit humana natura, ipse
ro hominispolerit?Sed ut vere propriam ejus factam. vero non ila, ideoque nos gloria ejus egerous; cui
ui propter riosFiliushominisetiactus est et vocatus, [Baluz. cur] erit ultra jamdubiuiii, quod Agnjis ve-
19. Eas autem voces, quas Salvator noster ir rus propter nos et pro nobis sit immolatus ? Qui di-
1vangeliispfotuHt, non in duabus subsistentiis au! cit aulem , quod semelipsum tam pro se quam pro
jersonis omninoparlimur; nOnenim duplex est unui nobis obtulerit, nullatenus impietatis criraen effugiat,
hristus et solus, quamvisex duabus diversisque re cum nihil prorsus iste deliquerit, nec ullum fecerit
us ad unitatem coghoscatur individuam convenisse D omnino peccalum. Qua igitur egeret oblatione, nullo
Tcuthomo quoque ex anima constans et corpore. suo exstante facinore, pro quOj si essel, satis admo-
lbn duplex potius, sed unus est ex utroque: humana! dura convenienter offerret?
rgo et divinas insuper voces ab uno Christo dictas 21. De Spiritu quoque cum dicit : Ille me ijio-ifi-
nimadverlentes recte sentimus, cum enim Deo di- cabit (Joan. xvi, 14), hoe rectissirae sentientes unum
nissinie loquitur de se ipso : Qui nte videt, videt e Christum et Filium, non velut alterius egentem glo-
alrem (Joan. xiv, 9); et : Ego et Paler unum su- ria, confitemura Spiritu sancfo gloriam consecutumj
nus (Joan. x, 30). Divinamejus intelligitous, ineffa- quia Spirilus ejus nec meliof ips'0, nec superiof est;
ilemque naturam, secttndum quam unum est cttn sed quia mira opera faciens ad demonstrationero suae
atre suo, propter uiiani eamdemque substantiam Deitatis, virtute propru Spiritus utebaturj ab ipso
magoet character splendorque glorim ejus existeiu glorificafi dicitur, quetaadmodum si quis de homirii-
"
CASTIGATIONESET NOTÊ. .
umnianlis Nestorii convictio, et Procli defensio : Verbumnatura sua seu divinitatepassuto;istepropler
le enim calhoUcis calumniabatur, quasi assererent fidei professionemvapulaverat atrociter a Nestorio.
839 MARU MERCATORIS TRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 840
bus assevcret quod virtus sua vel disciplina quselibet A I. Siquisnon confitelurDeum esseffiafoz.arfd. ve-
uhuraquemque clarificet: quamvis enim in sua sit raciter] Emmanuel, et propterea Dei genilricem san-
subsistentia Spiritus, et ejus intelligatur inpersona ctam Yirginem, peperit enim secundum carnem,
• prpprietas, juxta id qupd Spiritus est, et non FiUus, carnem factum Dei Yerbum, anathema sit.
attamen alienus non est ab Ulo; nam Spiritus appel- II. Si quis non confitetur carni secuudum subsi-
lalus est veritatis (Jottn. xvi, 15), et veritas Chrislus stentiam unituffi Dei Patris Verbum, unumqtie esse
ett(Joan. xiv, 6); unde ABISTOSIMILITER, SICUTEX Christum cum propria carne, eumdem scilicet Deum
DEOPATREPROCEDIT, Denique hic ipse Spiritu.s etiam simul et hominem, ahathema sit.
per sanctorum manus apostolorum miracula gloripsa III. Si quis in uno Christo dhddit substantias post
perficiens, Dominum glorificat Jesum Christum, post- unitatem, sola eas connexione conjungens ea quae se-
quara ascendit in ccelum : nam creditus est Christus cundum dignitatem est, vel etiam auctoritalem aut
iiatura Deus existens, per suum Spiritum virtutes ef- potestatem, ac non potius conventu qui per unitatem
fflciens, ideoque dicebat: De meo accipiet, et annun- factus est naluralem, anathema sil.
tiabil vobis (Joan. xvi, 14). Nequaquam vero partici- IV. Si quis dividit personis duabus vel subsisten-
patioue alterius idem Spiritus sapiens aut potens di- tiis eas voces quse in apostoHcis scriptis continentur
citur, quiaper omnia perfectus est, etnuUo prorsus B et evangelicis, quse de Christo a sanctis dicuntur, vel
indigens bono; nam paternse virtutis et sapientise, id ab ipso etiam de se ipso, et has quidem velut homini
est Filii Spiritus creditur, et ideo ipsa re et subsi- qui prseter Dei Verbum specialiter intelligatur apta-
slentia virtus et^sapientia comprobatur. verit; illas autem, tamquam dignas Deo, soli Dei
22. aIgilur quiaDeum cai'ni unituin juxtu subsisteil- Palris Yerbo deputaverit; anathema sit.
tium saricta Virgo corporsiHter peperit, idcirco eara V. Si quis audet dicere Christuni hominem 8Eejo-
Dei genitricem esseprofitejmir; non quod Verbina- pov, id est, Deuififerentem, ae non potius Deum essa
tura existendi principium de carne sorlita sit: Erut veraciter dixerit, tamquam unuin Filium per natu.
enim in principio Verbum, et Deus erut Verbum, cl ram, secundmn quod Verbumcaro factttm est (Joan.
Verbumerat apud Deum (Joan. i, 1), et ipse est con- i, 14), et communicavitsimililer, ut nos, carni et san-
ditor soeculorum, Patri coseternus, et universitatis guini (Heb. n, 14), anathema sit.
creator; sed quoniam, superius ut diximus, juxta VI. Si quis dieit Deum vel Dominum Chfisti esse
subsistentiam sibimet uniens naturam hmnanam, na- Dei Patris Yerbum, et non magis eumdem ipsum
tivitatem sustinuerit ex ipsa vulva corpoream : non confitelur Deum simul et hominem, propterea quod
quod eguerit necessario, propter suam naturam, na- Verbum caro factum esl, secundum Scripturas, ana-
tivitate ista, quse est in extremis sseculifacta tempo- Cj thema sit.
ribus; sed ut ipsas benediceret substanlise nostroe VII. Si quis Jesum hominem operatione Dei Verbi
primilias, et dum eum carni unitum mulier edidisset, îcit adj'utum, seu £vepyovp.evov, et ei unigeniti glo-
illa quse adversus otone genus humanum maledictio riam, tamquam alteri prseter ipsum existenti, tribui,
fuerat prolata desineret, nfec jam morti nostra cor- anatbema sit.
pora destinaret; illud quoque, quod dictum est: b In VIII. Si quis audet dicere, assurhptum hominem
tristitia paries filios (Gen. rii, 16), ipse dissolvens, coadorandum Deo Verbo, et conglorificandum, et
verum esse nionslraret quod prophetse voce proedi- connuncupandum Deum, tamquam alterum cuni al-
xerat: Absorpta est mors vicloria (I Cor. xv, 54). Et tero (nam cum syllaba semper adj'ecta hoc cogit in-
iterum : Abstulil Deus omnem lacrymam ab omni (a- telligi), ac non potius una supplicatione veneratur
cie (Apoc. vn, 17). Propler hanc eteiiim causamdici- Emmanuel, unamque ei glorificationem dependit,
mus eum dispensatorie, et ipsas benedixisse nuptias ju»ita quod Verbum caro factum esl, anathema sit.
cum in Cana Galilese, cuni sanctis vocalus apostolis IX. Si quis unum Dominum nostrum Jesum Chri-
adesse dignatus est. stum glorificaluni dicit a Spiritu sancto, tamquam
23. HOBC sapere sumus edocfi a sanctis apostolis et qui aliena virlute per eum usus fuerit, et ab eo JJC-
evangelistis, et ab omni Sefiptura divinilus inspirata, rv ceperit efficaciamcontra immundos spiritus, et posse
nec non et a beatis Patriim confessipiiibus veritate in hominibus divina signa facere, ac non pptius pro-
subnixis; bis emnibus etiam tuam religienem cenccr- prium ejus Spiritum dicit, per quem divina signa
dare, etprseter aUquem delum consentire jam conve- complevit, anathema sit.
nit. Quoevero religionem tuam anathemalizare nc- X. Pontificem et apostolum confessionis nostroe
cesse est, huic epistolse nostroe subjecta sunt. facluni esse Christum divina Scriptura (Heb. m, 2)
a Ex eo quod Verbum carni unitum est v.affV-KOO-- h Videtur Gyrillus legisse Nestorii sermonem pri-
taaiv, conficit qusestioniscaput, ut quidem vulgo mo- mum adversus Pelagianos, in eumque inlendere,
vebatur, Virginem sanctam esse %ioxbv.ov : conficit quandoquidem locus iste Gefleseos, lausque nuptia-
veroita ut occurrat caliunniis duabus quas inde ca- runi prolixe aNestorio traclatur.
tholicis Nestorius, maximeque Proclo et Eusebio , Ad anathematismos observatur hoc in loco nihU,
striiebat; et primiB quidem, quasi ab his diceretur, quia quae plurima notatu digna sunt pertinent om-
quod sensit Photinus, Yerbum ex Virgine duxisse nino ad dissertationem de Synodis, ubi quem singuli
existentise principium; secundse, eguisse Verbum ut petaut Nestorii tractatum oslendeturi
eiset secunda hac nativitale,
Ul . WPU NESTORII EPISTOLiE. W
commemorat: Obttdh autein semiipsum pro nobii A.rum vero, modo quidem de Evangeliis eximit, mpdo
in odorem sttavitatis Deo etPalri (Ep/i.v, 2). Si.quis verorursus admittit, boc est, X/>ICTOTOXOJ, securidum
ergo pontificem et apostolum nostrum dicit factum, quamdam, credo, prudentise nirnietatem.
non ipsum Dei Yerbum, quando caro factum est, 2. Ego autem et hanc quidem vocem, quse est
et juxta hos homo, sed velut alterum prseter ipsum ewTixof , nisi secundum Apollinaris et Arii fuforem
c
specialiter hominem ex muliere: aut si quis dicit et ad confusionem naturarum proferatur, volenlibus
pro. se obtulissb semelipsum oblationem, et non po- -dicefe non resisto; riec tameri ambigo quin hsec vox
tiuis pro nobis soUs, rion eriim eguit oblatione, qui ©eoTixofilli voci cedat, qUseest,xpi;o-zbxi;, d tam-
peccatum omnino nescivit; anatbema sit. quam prolatoe ab angelis et evangelistis. Et nisi hsec
XI. Si quis non confitetur cafnem Domini vivifi- ad venerationem tuam scientem dicerem, opnsniihi
catricem esse, et propriam ipsius Verbi Dei Patris ; foret longp multuque de hac ipsa causa seriiicrie. '
sed velut alterius prseter ipsum conjuncti eidem per 3. Sed et froe hcc illud qubque emni mpdp beati^
dignitatem, aut quasi divinam habentis habitationem, tudini tuai nptum est, quia si testitoemus duas secfas
ae non potius, ut diximus, vivificatricem esse, quia cpntrarias sibistare, et harum altera naric vpcem
faeta est propria Verbi cuiicta viyificareprsevalentis; proferat solam, etoToxof; altera Tero illam splam,
anathema sit. B MpuitaTbv.0;; et ulraqiie secta ad suarn confessipnem
XII. Si quls noh confitetur Dei Verbum passum alteram trabat, ut, si hoc non impetraverit, periclite-
carne, el crucifixum carne, et mortem carne gus- tur deEcclesia cadere: necesse erit,;lractandse• huic
tasse, factumque primogenitum ex mortuis, secun- rei deputatum, habentem pro utraque secta curam,
dum qriod vita esfet vivificator, ut Deus, anathe- mederi pericul.o utriusque.partis, ex voce ab evarige-
ma sit. listis tradita, quse utriusque naturse significalrix sit.
Harum enira, sicut dixi, assertionem temperat vox
EPISTOLA NESTORIIepiscppiCbnslantinppolitani, illa, quse est
a ad Cmleslinumpapam. - Xpurxoxbv.os, quia etblasphemiam Sarao-
sateni removet, quod est dictum de omnium pofflino
1. Didicilionestissimum Cyrillum Alexandrinseur- Christo latoquam puro homine; sed et Arii el Apol-
bis episcopum, b propter libellos contra eum nobis liriaris malitiam fugat. ';..'•'="
oblatos, exterritum, ac sibi venantem latebras, ad •
. 4. Hoecauterii ipsa etiam honestissimo Alexan-
.evilandam sacram synodum propler lios ipsos libel- drinorum episcopo scripsi, sicut potestiieatitudo tua
los futuram, quasdam alias interea cogitationes ex- cognoscere ex exemplaribus quse hismeis lilteris ad-
cogilare verborum, et amplecti verba, quse sunt ©se- junxi, vel qusead nbs ab eo scripta sunt.
<roxofet XoioTOToxor, quorum alterum admitlit, alte- C 5. f Placuit vero pHssimis imperaloribus [Balttz.
a Nestorius Goeleslinoin causa Pelagianorum epi- ctum non Rbmse, et majofem sedem a
reciperetur
scoporum,. qui ex Occidente phlsi Constantinopolim ininore judieafi fas non esset, impulit imperatorem
COnfugerant, duas epistolas scripsit, quas edidimus ad celebrandam synodum, cui.spefabat fore ut.cuni
suo lbco. Tertia ista, quoetOlaest de causa Nestorii, abesset veleris Romse archiepiscbpus; siye imperato-
riunc primura prodit aflertque historisemultum lucis, ris gratia, siye humili Joaiinis Antibcheni cpnniyen-
ut merito videri queat certa; regula ad quam exami- tia, Cyrillp inter rees ccnstitutp, proesideret; prsefu-
nari debeant pluriiua quse. ab ipsis etiani eruditis, turum vero se jactaverat dudum, ut iritelligiriiusex
vel-obscure dicta sint, vel non ita vere". epistola Cyrilli ad suos Constantinopoli agentes.
Datahi oportet sub finem NOvembfis, nenipe post e Marius Mercator videfi posset alicui tfadere Ne-
indictam quidem ab imperatore synoduin geheralem, slorium nonnisi admoniluni aJoanne Antipche.no
.sed ante aljatas Cbnstantinopolim Coelestiniad Ne- usurpasse eioroxou vocem; sed historia teraporum
storium deCretoriaislitteras; inea siquidem, primo, aliud docet.Nam Nestorius sermone quinto, etihlit-.
fit mentio indictseab imperatofe synodi. Indictiohis teris quas in gratiam Pelaigianorum ad sanctuin Cce-
autem decretuni consignatur xm kalend. Decembr., lestinum dedit, obteslatus est per se non stare quo-
Theodosioxin etYalenliniano niAA.CC., id est, die minuseioToxounomenbeatse Yirginitribuerelur a qui-
49 Novembris ann. 450. Deinde non fit mentio litte- JJ busJibet, si mpdb yel Ajiollinaris Ariique impielas vi-
irarum sancti Coelestini,npn Omiltendautique, si ac- taretur, yel sancfa Yirgo hon idcifco pularetur dea.
ceptse jairi fuissent.Cura ergo datcesitit iiUoeNestorio ftuafe nibnitionem cujusimeroinit Mercator intelligi
a quatuor episcopis ex Alexandrina synodo niissis die . opbrtet de exprobratiorie facta, cum palani a fidelibus,
Dominico, qui septimus idus Decembris, debuit hsec tum privalim abamicis. ... ,
epistola scribi eo temporis intervallo qnpd est a die d Iis nimirum locis quibus, cumde nativitate Do-
19 Novembrisad dieffi 7 DeCembris.Yide prsefatio- mini sermo est, Jesus Salvatorque ac Christus appel-
liem bistoricam. quibusque beata Virgo mater Jesu. et Doffiini,
b Yidelibtasin epistolam CyriUi ad suos Gonstan- latur, etc, diciturJ Sed hunc omnium maxime argumenta-
tinopoli agenles^, et diclis id adde ex epistola CyriUi batur Nestorius : Liber generalionis Jesu Christi,etc.,
ad Acacium BeroeeDsem,de caluinniatofibus a Ne- De quarialus estJesus, qui dicilur Chrislus (Mattli. i,
storio subbrnalis : Inliostem infensumversus, quosdam 1, 16).
prmstigialores desperalmquesorlis homines in unum e Epistola nimirum secunda, quseincipit: Jjynna*
colligere, eosque, ut mendacia in vulgus de me sptir- quidem adversumnos mirabilium liiterarum; etc. Ex
gani, subornare nondesiitil (i part. conc. Eph. c. 22). his vero discimus, epistolas duas, quse lectoe sunt in
Nestorius porro ', cura teularet inipendentem suo concilio Ephesiuo, actione 1, quarum altefa est Cy-
capili procellam in Cyrillum avertere, immo veUet rilli ad Neslorium, altera Nestorii ad Cyrillum, mis-
prseessejudicio quod de ipso exerceretur, cumque sas fuisse ad Coelestinumab.iutroque scriptore.mc-
irifelligefet se sux sedis conditione id nbn posse sibi tuentibus shigulis, ne abadyefsariosua m'utafetur.{
iarrogare, Cumjtts in syriodo Constahtinopolitana fa- ' Vox illa, inexcuwtfitUer,et sacfa impers\tbns ' adj
PATROL.XLVIIL '
5' '8T-'' ;/ S
345 MARIl MERCATORISTRANSLATIONES YARIORUMOPUSCULORUM. Mi
etn. piissimiS itoperatoribus], Domino adjuvante , A siastiearuiri. Natoliubitatibnero vefboriita non oestimo
etiam syriPdriffitaexcusabijitef telitts ofbis tefrarum habituram inquisitionefa difficilefa, nee itopedimento
indicere, propter ihqmsilioneffi aliaruto refuto eccle- esse futuram«ad tfactatUm Divmitatis botoini Jesu.
CASTIGATlONES ET WTM. f
metropolitas, indicant non pbscure synpdum rogatu Patribus Ephesum.ad diem Pentecostes. Sed cujus
Nestorii indictam, et communicatam curij ipso indi- aut impulsu id fecit, aut eiiam rogalu ? Quod fuit se-
ctionis quoque formam. cuudutti qusesliOniscapul.
a Modushic lihiehdoeepistoloe ita abruptus docere Scripsit Ghristianus Lupus, nenilapridem (Tom. I
videlurdeesse aliquid, •saltem solemnem clausujam, Scholiorumin tanpn. conciL p. 588), id postulasse
quse in aliis duabus ad Ccelestmumeseterisque ad diab imperatore Julianum Eclanensem Pelagianorum
versbs apppsita est : Orhnem iri Christo fruternitu- ahtesignanttto, tufie cuffi suP aHprutoque episcepo-
teih, etc. rurn ex Italia ejeclorum homine pristinam a sede
. aposlolica ad synodum oecumenicamprovocationem
Disserlatiitncula de iUustrissimi Marcm senlentia;qua urgeret, Unde hoc vel didicerit, vel cpnjecerit auCtef ilie,
pulat suspensam a Tlteodosio sedis apostqlicmin - equidem nullus scip ; sed uen dubitb:quin ej'usmodi
Neslorium senlenliam, et legilime rescissd priora B sive
concilii Ephesini acta. commentum,sive conjecturam, Mercator everte-
rit, uno sui contfa Julianum cpmmpiiitprii iitulo.
Admonel locus, iri quti suriius, et res de qua agitttr, Episcopos enimistos exurbe regia pulsos fraditsta-
rit recognoscantjir pattlo diligentiUs qrisepartito ab tiffi a tetopore cortiffionitoriioblati, id est a tempore
eruditis quibusdara, partim ab illustrissimo Marca inclinantis ann. 429. Quomodo igituf, anno conse-
scripla sunt de lacto ThepdPsii in causa Nestprij (Lnb. quente, rem tantam Constantinopoli Julianus, aul
y/deConcord. sacerdot. etimperii.). Quatupr igitur di- tenlasset, aul etiato egisset?
sceptanda pute. A qup synpdus Ephesina sit indicta, Accedit qttod Juliani menlio nulla fit, neque in
cuj'usrcgatu siveitopulsu,quse tanta fuerit indicendse sacris Theodosii, neque in concilii Actis, neque in re-
causa, ef utrumPatres praescriptos sibj ab imperatore lationibus, sive orthodoxorUm, sive sCbismaticoruin,
fines excesserint. proeterquamquse a sancta synodo scripta est ad san-
Qttod perlinet ad pritoum, suttt qui efedant iridi- ctum Coelestinum,posl adventumJegatorumEphesum,
ctam a CcielestiriosutotoOpontifice, littefasqhe hripe- et per eos accepta, lectaque et prpbalasyrtodi Roina-
riales aliud nihil fuisse quam mandati apostoliciquasi nse Acta; immo nec sermo est de Coelestianis,nisi
exsecutorias, alque adeo puras tractorias. tamquam de hominibus quoruiri prsej'udicata.causa
Argumentaritur illi riorinulla, cotatauriia qiiidem, Oriinihofofet.
sed qusetamen vix probenlur eruditis, quandoquidem Hac igitttr sirigulari opiniofierejecta, corislansest
ex iis scriplis petuntur quse sin minus supposititia omnium sententia, impulsu Nestorii rogatuque co-
sint, suspiciope saltem non carent.. Refelluntur yero, aciunr Epliesi conciliuro. Id prpfectp se facturuiu ille
primuin ex epistola quam babemUs proe toanibtts;, n comrninabatuf, j'am inde ab acceplis adversus Cyril-
prius enim deCreladiciUir indictio quam Coelesfino bat Itita libellis : ex eOetiam tempbre illttdipsum ppta-
mnotuerit. Deinde ex tdta serie Actormn, quibus Pa^ ipsemet Cyrillus; imme fprte perBasilium alips-
tres ex omni fere, terrarum orbe colleeti se conve- qjie sibi addictissimos. mpnacjins,, supplicaliene
nisse j"ussttiiriperatoris ssepiustestarittar, nec roandati oblsita,..efiiagitahduhicttfayit. .
apostblici hiefiiinefurit vel semel: Thrii omriiuirisiVe PetlitCerteaduiafof uta cpttsiiibNestbriUs,bbtrouit-
' historicorttra istitts setatis, sive alipf uhi qupruhicum- que; sed;doiuitppstea ybheicnentef,qttpdliahc iri rem
que sCriptefutotefetimohio;' silent.eriirii:cbirihiuhiter IaCUitate:prihcipis graiiaque abjisus esset; heque
de sedis apostblicoejussu, de imperatofio apertelo- ejiiro.sedis^âppstbUC*sejileriiiarahbe pacto decliiia-
qurihtufi DehiqUecOnfessipneipsiusfiiet sJihiini poh- vit, qttod tafaeri Irefuira sed
tifieis; qiij cuto scfibefet ad imperafbrehi, per suos earii tantb gfayibriefajseBsit, quaiitoplus ponderis
tres legatos Ephesum 'nijssps , sui taaridati taentio- ., a ducentoruto et afapiiUs,episcbpOfuiri attctpritate
neto iioil facit, facit VefbitopeMalisjussibhis. Pro sa- a.cCepii; .: "'i!.!.;i.'.',' '..•. '.- .-
cerdotuli; inquit, officipopetdihiiosfrdm, in qUantum <. JarijyefO,qttodtertiUffiihqueestipnepositum, causa
vttlemus, irhpiridimris, iiiiuic'syribdb,fqudrn esfejiis- iridiceridx,syripdi:geriiiha,hisj fallbf, fiiit: altera quoe
tistis, nostrairiptcesentiani, irihis qtiot misimus, exhi- palaffi psteritaretiir; altera quse mente recpiicjitasit.
bemus:Qiiid quod TheodOsjiis imperatbr 'qUatuor in • iilaTacile ihhetescitex Thepdbsii sacj'a, pax niniiruin
saicris, siye qttae riietrOpolitis"in prbvihcias taissse Ecciesiee; fidei cpnfifmatip, et dissidefitirihlduarrim
sUiit, sive qUseadsyripdumdirectse, suttni toandaitijn sfediufae.onepf.dhi. DeistaaliteraliiS.sentirepiaeitUffi.
inefacrat ubique .passito,'apostblicuni riusquato ? Ita fere iliusfrissihius Marca •.fNestoriiikcum aUpina-
s4-Atexcipit tfia riorihemo. PrirnUta, Gblasiumpbn- 1D tus esspi a tynbdi?. duabufs; Rpptana ei Aiextthurina,
tificem, in pfiina sua SyribdbRomaiia, testari coriCi- nisiresipiscefei,iniradecem dies, uppellassevidelurad
lium Ephesiriuto fuisse indictuni de Coelestini cori- imperatorem,ab ebquefresctipiutixpbiinuisse,qup seri-
sensu. Tuni Patres in relationibtts dicere, se juxta ientia uiriusque syitpdi;vel siispendereturdonec a su-
canones CohVe»isse.Deriiqhe Hincmarum scripslsse, nodo aeciinieiiica,quttm cogi Nestorius curabat, judi-
f erierales synodOs sedis apostolicsejussiOne et itape- cium insliiueretur, vel antiquareiur Pritri-ino, fttcta rei
riali convpcaticrie sempef elito fieri cPnsuetas. inintegrum restitutiqne (Lib. jy de Cbricord.sacerd.
Yeriim Gelasius dicit quidem de Ccelestinieonseiisu el imperii, cap; 4, rium. 1).
damriatum Nestorium, ittdictato vero synoduto non Ophialur, eredo, eruditissimus prsesul, Nestorio
dicil. Deinde juxta cahones eonvenissePatres, id- prius significatamfttisseulriusque sjmodi sententiam,
ipsum est, quod secundumEcclesisemorem iUura, qui quam ,,vel querefetuf apud itoperatoreto, vel cpnci-
et in concilio Ephesirio, perittde ac Nicseno, atque lititti ipsitts rogatu iridiceretur; hisi eniin ifl ea mehte
GohstanlinopOlitano,sprVatUsest, Theodbsio j'uuiore sit, npn videp quOmodOex isto facto.id coricjuderet
Constanjjni Nicsenttffi,et Theodosii sehioris Conslan- propler quod maxime laborat : Principes itetnpe ali-
tinopolitanumcbgentis, exeraplum secttto. 'Hincmarus quando, synodo indicta qd eqnlroversiasdirimcndas,
tandera, quid sua setale fieret, Vicinjsquetetaporibus, pfioris sententiminjudiciOecclesidslicplatmexsecutio-
seriptum reUquit, nunc agitur de quinti sseculiprio- nentsuspendisse;necidipspsinitiriafecisse, curiifdecre-
romqjie: eonstietudine. iumsuspensiqnis, necitiiquuptPtttribusplim judicatum
GoiegUigiUir Theodosius concilium, coridixifque; stt, iticfejeiiiuih;fedateeptumpotmttibm atqiitin-
J45 IMPII NESTORIl EPlSTOLiE. 846
PISTOLA NESTORII ud Coilesliumrescribeniis, A taminatorum comrnunionem:quia et sanctis qtti afite
de Grmcoin Lalinum translala d Mario Mercutore. nostfam setatem exstiterunt, gratse fuerurit oerumnoe,
1. HonorabUiet religiosisshnopresbytero Coelestio ,et ipssequidem temporales erant, veritas autem oeler-
1estoriusin Dominosalulem. na. SicJoannes Baptista de peccato arguens Ilerodem,
Noli segreferre, venerabilis, perferens ab his qui ea et quidem regem existeutera, capite condemnatus
useinferuntur facere debent, et prsesertim asseren- est: sed non forrnidavit, Christum ettim habebat
ibus veritatem, et refugientibus poUutorum vel con- caput, quod nori posset abscindi. Sic Paulus hoc
cta relatum, tamquamjudicii regula. Adiducta siqui- ignarus utique, Anliochenumepiscopuninectere mo-
em sacrie non minitoa parte, sic ait: Equidem non ras in via, consiHoIrenosicomitis ad ipsum cum to-
erspicio qua ratione Theodosius Itanc suspensionem lius factionismandatis profecli.
ecernerepotuerit, nisi pelitioniNestorii, qui seindicia Et vero, neque ipse Nestorius, cum de Patribus
ausa damnatum querebatur,ejusque, si lubet, appel- .
atioiiiioeumdemus,qumadconciliumindicendumTheo.- synodi quereretur apud imperatorem, neque Orien-
tales schismatici apud ettmdem, de aclis ante suum
osiumprovocavtt,ita ul interim appeUdiionependente, adventurii
expostularttes, fieque ipse imperator, gesta
>e/,si mavis,resliiuiionerei in integrum, niliil innova- syfiodi arguens, absentiam Candidianicausatus est:
eiur. Cujussuspensionislanlum abestul querelammO- magtio sape argumento
quodneque Gandidianusipse
erint Paires in coiicilioEphesino,quin potius rescri- B ausus sit de sua illa etiientita
lum Aclisinserijusserint, etsuspensionisomninoratio- torefa referre. Quare non expulsione ad impera-
em habuerini, etc. segre adducor ut credam
homifiis naviter mendacis verba, ut olim Orientalibus
Yerum opinioni qiia vir doctissimus ratiocinium cttm audiren.tur, ita tiupCr illustrissifao MarcseCum
uum niti voluit, repugnat parlim ipsamet sacra im- legerentur foeutiifeeisse. -
eraloris Iheodosii, partira Mercatoris auctoritas,
arlim ipse Nestorius.Saera enini cohsignatur xmkal. Jam vero de viblata lege imperiali, absolutisCyrillo,"
ecemb., et Mercator scribit synodorum litteras Ne- Memnone, et aljis damnatis, qriod. fuit seeunduta
torio redditas vn idus Decembris.Neslorius autem, capttt accusationis in Patres Ephesirios, illud ego
umsummo pontifici scriberel post indietioiiemcon- hon prius discutienduriireor quam propositsifueririt
ilii, scripsit tamen perinde ac si nihil de sententia verba' ipsa imperatom edicti. Sic autem se haberit;:
edis. apostolicse rescivisset. Igitur neque Nestorius Anle omhittuuteineidemmugnificentissimoCandididno
ppeUavitimperalorem, postquam Jegitime novit a mandatum est ut qunm siudiosissimeobscrveiiiealiam
ynodis se damnatum, neque denuntiatam sedis apo- omnino ecclesiaslicam ntttam vel
quamcuritqueconttqvefsitim,
toUcoesententiamTheodosiusediclo suspendit. Nerao imdecumque motarix,.qum dd prdpositam
nini, credo, vel a sententia judicis, nondum legltime dogmatis consideratiqnemrion perlineut, ante moveri
enuntiata, jure appellat, nec appellatioriem tueri sirifatquam, eorum omniumqum nunc ih qrimslionem
otest, nisi postquam exhibita est sententia cujus vp.catasuni ambiguitatesoluia, ea qum dd veriialisiri-
uerelam movet. vestigalienemfaciunl exactissimerjudicipdiscutiahttif,
Nestorius, fateor,"cogi synodum postulavit privatis C firierriqufe orlhodoxm religiotii congfuutrisortidnlur :
recibus ab amante Theodosio; non postulavit, ex quin el Imjusquoqueadmonita sit vfeslrapieias, rietripe
rsescriptojuris, ab imperatpre judicium exercente : serenitaii nostrmvisutn esseut nulla omiiiitoin sticfa
uare sententia sedis aposlolicse, cum detiunliata veslra synodo, aut etiam in.publifioEphesiprumjudicio,
on fuerit nisi post indictam synodnm,proeventapo- pecuniaiia tiul crimirialiscctusaadversus aiiqiieih.agi-
us videri debet quam ediekf suspensa, siraodo pro- ietur. Quodsi quid ejusthodiexsiiierit, cuiptamve iisii
rie loqui oporteat. venerit,hiijus integramcogirilionemmUgnmliuicnosirie ' "
Sed quoniam sermo incidit de sacra Theodosii, non civitati reservatamvolumus.
s re futurum puto inquirere uxpiGeo-xipvt in senten- Exhisconstat ab imperatorecausasdislingui trium
am iUustrissimiMarcse,qusi existimat Patres Ephe- generum : alias nimirum fidei, quas priroo l.oco tra-
os in duobus prmcipuecapitibusexcessisse fines a ctari jubet; aUas,ecelesiasiicasundecunique nalas vel
rhicipeih sacra per Candidianutosynodoj'am coactse motas, qfuasvetat agi ante fideiconstitutionejn; ajias
ata prescriptos, ideoque aeta quse Joannis comitis denique p.ecmiiarias aut criminales:, quarum cogni-
ventum prsecesserant,merito rescissaesse. Allerum tione interdicit, tum synodo, tum Ephesirio,judicio.
put est, qucd absente Candidianpjudicium adversus .Gonstat etiara ex eo qttod ecclesiasUcsecausae prohi-
estorium peregerunt. Alterum, quod licet synodo beantur agi ante fidei conslitutionetii, coritiriuopef-
inceps denuntiasset nullam civUeniaut criminalem mitti, ut post constitutam iidem agantur. Cum ergo
usam, eliamsi ecclesiastica.esset, movendam esse nullsesint caussedicendse potius ecclesiasticoequam
versus queraquam episcoporum, vel in synodo, vel quse spectant ad episcopos propter prava dogmata
publico judicio, sed omnia ejusmodi Constantino- judicandos,pfocul dubio Cyrilli,Memnonisqueet alio-
Um evocanda; altamen Gyrilli et -Memnonis,Joan- D rum judicio, ne ipsis quidem imperatorioeepistolse
sque, et Orientaliumdamnationes subsecutselegemi verbis, cruibusaddidit-Marcaquod libuit, interdictum
tam violaverant. Duo ista mihi, quid enim dissi- erat. Deinde, ut causa Cyrilli, Memnonis, Jo.annis',
ulem, fecerunt olim, dum attentius scrutarer Ephe-- OrientaUumqueecclesiasticahuj uscemodi uoh fuerit,
na monumenta, difficultatem non levem, nequei sed pertinuerit ad pecuniarias Ulas attt criniinales
quam a me, etsi plurimum vellem, obtinuerunit quarum cognitionem reservat Theodosius niagnse
em. urbi, non idcirco tamen factum quidquam putandum
-
Nam quod primum est, interfuit procul dubioCan- esset ultra prsescriptos a principe litoites, quando-
dianus, quo primum die convenerunt Patres, legit- quideto interdictum, si quod est, sacra per Palladium.
e in publico consessuimperatorismandatum rnor t allata continetur; Cyrilli vero, Memnonis, Joanriis-
fuit, fateor, si qua tamen ipsi fides, cura ageretuif que, et Orientalium daranationes ante allatam conti-
dogmate, el dogmaticonjuncta Nestorii causa; se<J l gerunt: nam Gyrillus cttmMemnonedepositus est ab
factum sua ipsius culpa; neque enim expulsus eslt Orientalibiisquinto die post dej'eetuma synOdoNcsto-
Palribus, quod ipse poslmodum nientiri ausus eslt rium, id est, die 27 Junu; et sacra per PaUadium
ud JoataiemAntioehenum;verum sponte abscessit,, aUata, cum aliud nihil sit quam resCriptumad Candi-
n Patres imperaloris mandatum seculi, nec differrci diani relatibnem, non prius ConstantinopoHdata est
odum vellent, nec audire ipsius obtestationem,, quafa eo pervenisset Cahdidiani relatio. Hsec vcro
a per fraudem, ut Nestorio faveret, prorogandumi Epheso missa est posfridie dej'ectiNestorii, id est, die
diinituim ad Joannis adventum censebat; noi» 23Junu.
847 .il.VRII MERCATOIUSTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM m
modo quoque et Petrus sunt interfecti. Et quid ara- A. Omnemfraternitatem salutamus.
pliusdici opus est? Ita actumest semper, per diversas 5. Et alia manu. Incolumis, et forti animo, et plu-
tentationes pielate currente. rimum orans pro nobis, doneris nobis, religiosissime
2. Noli igitur a veritate deficienseam prodere (si- frater.
» SERMO XH.
quidem epistolsemissse episcopis a concilioOcciden-
tis, et ab Alexandrino, multis rescriptis manifestam In ecclesiahabilus,Alexandrinidenuntialionis
in qua lilterus CmlestiniRomant
nobisnostram fecere sententiam),prudentibus scilicet episcopi,Cyrilli
b VIIidus Decembris,consulaluTheodosiixmaccepit
et Va-
ejusdem orthodoxseprofessionis; forsitan enim utile lenliniani m Augg.; posl sexlum diem quam easdem
aliquid Ecclesiisrectsefidei proveniet, Dominocoope- titleras sumpsit.
rante. 1. « Dulcemnobis praecedensdoctor mensam cha-
GASTIGATIONESET NOTiE.
"
* Sermonem hunc esse genuiftum, ambigere non rem Nestorianam spectantia; singula enfm fere verba
licet, cum et ipsius alias Mercator meminerit, et ex studiose conquisita sunt, sive ad dissimulandamsen-
eo aliquid videri possit a Raronio relalum, et omnia tentiam, sive ad calumniam adversarUs faciendam,
adjuncta apprime conveniant, et habendi causa, quae sive ad faUendosimprudentes auditorum, quod ver
titulo continetur, non obscure aclione pririia concilii sipellis hsereticus revera prseslilit, teste Mercatore
Ephesini narretur. Petrus presbyter Alexandrim, el inuno et eveiitu ipso. Yide notas, quibus ad singul
noiariorum prinucerius dixit: Non ea solum qum Cm- B fere loca opus fttit.
leslinus:sanctissimussacratissimusqueRomanmEccle- b Pro vn id. ponit vni id. Raluzius, talemqu
sim episcopusad reverendissimumNeslorium scripse- correclionis ralionem reddit: c Sic nos emendavi
ral, missa et reddila sunt eidem; verumea eliam qiim mus auctoritatem veterum librorum seculi, cura an
sanctissimus piissimusqueAlexandrinmEcclesim epi- lea legerelur vn idus. Quanti autera momenti sit hse
tcopus Cyrilius, el universa JSgypti syhodusper Theo- emendatio dictum est in primo tomo novsecollectio
pemplum, et Dahielem, et Potamonem, et Macurium nis Conciliorum p. 422, neque ea repeti nunc es
religiosissimos episcopos ud eumdem destiitaverant. opus.i EDIT.
c Pfsesidente Nestorio, docuerat populura presby
Quamobremrogo ut Tlteopempluset Daniel religiosissi-
mi episcopihic prmsentesea de re interrogentur. Flu- ter de more, dixeralque de charilatis officiisvel g
.vianus Philippensiumepiscopusdixit: Theopempluset neratim, ut viam faceret in animos concionatur
Daniel religiosissimicomministrinoslri, qui prmsentes prsesuli.; vel de eo speciatim quod est pauperibus
adsunt, exponant an ejusmodi epislolas reddiderint. atqtte etiam hospitibus, et amicis conviviumparar
TheqpemplusCabasorum episcopus dixit: Die Domi- exemplo Christi discipulosexcipientisccena roystica
nico, cum synaxis ageretur ad episcopale palatium cum ' valediclurus esset.
dscendimus, ibideme/uellHoprmsenteclero, cunclisque Dicentisverba excepit Nestorius (Num. 1), etpo
fere illustribus astuntibus, tilterasetde quibus hic sermo Iaudes tum oratoris, tura charitalis, quibus malig
ett Nestorio tradimus. Similiter Daniel Darnensium carpebat initium litterarum, sive quas a Cyrillo, si
Flavianus Philippensium quas a Joanne Anliocheno acceperat, exposuit pr
episcopuseudemconfirmavit.lilteris
episcopusdixit: Fuitheergo ab eo satisfuclum?n mum dogma incaruationis, de duabus naturis, et i
Daniel Darnensium episcopus dixit: Tunc nobis re- dividua utriusque conj'unctione (Num. 2 et 3). T
tpondit ut posterodie veniremus,et privatimillumcon- debacchatustacito nomineinCyrillura (iV«nt.&et 5
veniremus.Porro nobis redeunlibusaditum inierciusit, quem ad disputationis eerlamen provocat, invidio
et retponsumnobis dare non esl dignatus.Theopemptus queritur adversus Joanneni Antiochenum de u
Cabasorumepiscopusdixil: Litieris de quibusproxime voce sibi Htem fieri, quam cuique usurpare licea
dictumest acbeplis, constituilnobisul sequenli die ser- modo sensumlisereticumvitel (Num. C et 11). Dein
monemcum eo haberemus. AbMmusergo, at' postero purgare se nililur crimine consensioniscum Sainos
die reversosnon admisil, neque eliam satisfecitlitteris, leno et Pholino (Num. 12 usque ad 19). Postea
sedpublice pro concioneeademqumante, et his quoque Beorbv.aet xpio-TOToxu verbose disserit (Num. 22
deteriora dogmata proposuit. Neque vero solum ante 31). Tandem in suas inteffiperiasiternin actus Cyr
redditas litteras hmc aocebat, sed mullo pejora, posl- luro lacessit (Num. 27). Denique auditores borta
quam accepit,docuit; el usquehodiedocere non desinit. ad fereridum patienler eos qui ©SOTOXOU VOC
Habitus estdie sabbati, quo solebant frequentes usurpare vellent (Num. 52). Non immerito dici j
cogi synaxes, ut constat ex iacto Procli Thalassium test hic sermo totius Nestorianse doctrinse corap
ordinantis, cum inter alios senatores sabbato ad epi- dium.
scopum in Ecclesiam venisset. Habilus est, inquam, Fuitporro inilium litlerarum Cyrilli : CumSaiva
die sabbati, qui decimus tertius mensis Decembris; nasler aperie pronunliel: Qui diligit palrem aul
nam litterse sedis apostolicse et Cyrilli Nestorio a Iremsuper me, non est me dignus; et qiii diligit fili
quatuor episcopisdioecesisiEgypliseredditoesunt die aut filiamsuper me, non esl me digmts(Matth. x, 5
Dominico, ut constat ex relatione ipsorumittet epi- D qttid nos patiemur, qui deposcimura tua religione,
scoporttm, acceptse vero sunt septimo idus.Decem- . te super ChristumSalvatoremomniumdiligamus?
bris, ut tradit Mercator, et sewno habitus est sex JOannesautem epistolam inde ordiebalur : Me
diebus post acceptas litlews, quemadmodum idem de tua pietate senlenlinm, per dominummeumma
Mercator lestatur. Necesse est igitur ut habitus di- ficumqueper oinnia Irenmum cotnitem,sincereabs
catur die 13 Decembris : nam anno 430 littera Do- ullo prorsus fuco dileclioni tum patefeci; et quon
miniealis erat E, et proinde raensis initium ducebat vera expurgatione usus, omni, ut arbitror, suspici
a feria secunda, atque ita dies septimus fuit Doraini- apud le vaco, libere candidequesinceriiaii tum in
cus, decimus tertius, sabbatum. sterum consiliumdare institui. Poleris aulem ex
Et si porro Nestorius debacchatus est maxime ad- qumsuesurus sum, nostri erga te candorisnon leve
versus Cyrillnm, prae animi tamen impotentia, in gumenlumsumere, simulque quanimea charilas,
ipsuta quoque Joaunem Antiochenum, Iicet amicum, secuttdutnDeumesl, curm nobis sii perspicere. Qt
inveclus est, sed ita ut licet argumenlura moniloris sane cltarilatem qui consectanlur,iili divinis leg
refellere conetur, consilium tamen sequalur, et e=o- obtemperanl; qui veroea negleclaimposlurisslua
TOXOV publice confiteatur. ii suis se ielis prius eonficiunt quam eos yuos
^ NJJUUS sermo est e%quo plura discere liceat ad criuntyr.
8i9 1MPH NESTORII SERMO XII. 850
rilatis apposuit; non enim habet fratertti amaritudi- ,A bus donat; non judicat morluos sine isto; unum esu
nem odii, non habet venenum Uvoris, non habet si- voluit cum isto Divinitalis'suoeregnum. d In stupor»
mulatse fraternitatis rubiginem. Sic sunt dulcia cha- rem.aneat dentiuin Paulus Samosatenus, qui nobis
ritatis, ut ea et omnium Dominus diligat. Amat cha- Dominicam humanitatem nudam a Deitate delirat,
ritatem Deus tamquam suse benignitalis ingenilum qui solam, prseter Divinitatem, fabulatur hanc quse
bonum; et ex hac omnibus gentibus beneficas neces- semper conjuneta est atque connexa; quoe eadem ac
sitates instruit; quoniam enim multa erant quse ho- . pariter potest quse Deus: Donavit enim illi Deus no-
minum ainicitiam dividebant, inseruit Deus necessi- men quod est super o.mnenomen (Pltilip. n, 9).
tates invitis, quse eos in amicitiam mutuani copula- 3. Et ut nemo miretur carnis cum Divinitate au-
reut. Alia penes Dalmatas habentur terroe germina; dieris regnum, prsemonuit per Scripturam Spiritus,
aUa peiies Gothos rerum indigenarum ubertas; alia quod videtur incredulum, in habitaculo iiabitaulem
Hispanicseterrse fecunditas; altera locuples et opu- demonstrans, ex quo et unde honor circa id quod vi-
leuta Africoclatitudo terrarum; ad hoc, ut quse uni- detur et paret accrevit: Donavit illi, inquit, nomen,
cuique desunt, sumat a proximo; et horum, qusenon quod eslsuper omne nomen, ut in nomineJesu omne
habet inops, aUunde petens, necessitate in amicitia genu flectatur, cmleslium, lerrestrium, et infernorum,
proximi foederetur. B et omttis lingua confileatnr Deo, quia Dominus Jetut
2. Propterea et omnium Dominus a indutus est Chrhlut in gloria ett Dei Patris (Ibid^. Non depre-
nostram naluram, numquam spoliabile scilicet Deita- tiavit, inquit, divinam subslantiani circa illud quod
tis vesliraenlum, inseparabUe indumentura divinse invisibile est, honor cuncta prsecellens, quia de-
substanlise, speculum Domini omnium, quod cum monstratur quefaadfaodufa Filius diligatur a Patre;
naturae dignitatem propriam perdidisset, tametsi de- * unusenim Filius, quod visibile est, el quodinvisibile;
cies millies irascatur audiens b Manichoeus,non ad unus Christus, et iste qui utilur, et id quo utitur,
usum naturalem accepit hoc vestimentum, sed .in naturse duplices, sed Filius singularis.
sempiternum, ut ad dexlram suse Divinitatis faceret 4. Quid sermonem in calumniam vocas? Quid ma
considere; c nihil sine isto suo veslimento vivenli- latenter sagittis aureis jacularis? ' Quid in me sagittai
11Affinisest hic locus duobus alus qui sunt in ser- pesse videlur, quod versipellishmresiarcha Nestoriut
mone primo et septimo, aut ipsorum potius repetitio sciens, male audire in Ecclesia nomenP.auiiSamosa-
qusedam ac expositio. teni, atque \ab orlhodoxis omnibus procul explodi,
b Corruptus est Iocus, nam Manichoeuspro Mar- simulavilse eumdemPauium pariter dciestari,profite-
cello suppositus est, naturahV usus pro temporali; rique Nicmnumconcilium, ut eo modo audientiumani-
neque enim umquam Manichseus legitur ita sensisse motsibi conciliaret. Unde accidit ul ipse Nettoriutin
de Chrislo, atque hic dicilur, sed Christi carnem C Paulum ista jactarit: Sic PEEEATPAOLOS SAMOSATE-
phantasticam dixit, et non verum vestimentuin. Mar- KUS,OJJIKUDAM KOBISDoMINICAM DELIRAVIT HUMAHITA-
cellus autem, ut est a veteribus prodilum, deliravit, TEM,etc. Legerat, opinor, Baronius, ut evolvere so-
assumptam fuisse ad lempus a Yer_bohumanam natu- lebat codices bibliothecoeYalicanoe, quamcurabat,
ram; deponendam vero, post factum de horainibus Marii Mercatoris Opera Heidelberga Romam abjata;
judicium. Sie ergo emendanduslocus : Tametsi decies hinc enim et nobis, et aliis quibusdam transmissum
miUiesirascatur audiens Marcellus, non ad usum temest apographum; sed codex ille Palatinus tot mendis
poralem accepiihoc veslimentum,sed in sempiiernum, foedatus, tolque lacunis interslinctus erat, ut vix
ut ad dextram sum Divinilalis facerei considere. pauca quse relulit, ex sermone isto potuerit expri-
Eraendationis causa multiplex quidem est, et po- mere.—Garnerius annotatione sua illuslrans liunc Ib-
tissimum ex historia Marcellipetila; sed bscc, opinor, cum,affert fragmenium quoddam ex AnnalibusBarb-
omnium certissima, quod Chrysoslomum (Homit. 11, nii in quo isla Nestorius legitur jactasse in Paulum
inJoannem, ad hmc verba : El habitavit in nobis), ut Samosatenum : Sic pereat Paulus Samosnlenus, qui
solet, hoc etiam in loco Nestorius imitalus sit. Ait nudam nobis Dominicamdeliravit humaniiatem. Hihc
vero iUe : Contemplare mihi terribilem et arcanam ergo collegit Garnerius visum esse Baronio codicein
illius myslerii dignitatem, nam perpeluo labernaculum Mercatoris Heidelberga allatum in bibliothecam Ya-
istud incolil; etenitncarnem nostram induit, non tam- ticanam. Sed prselerquam quod valde diversa sunt
quam ilerttmillam dereliclurus, sed ut secum semper verba relata a Baronio ab illis qusereferuntur a Mer-
illam habiturus: quippe nisi ila se res Itaberel,non eam catore, codex ille- Palatinus nondum allalus fuefitt
utique throno regio dignalus essel, nec illam gestant U Romam vivenle Baronio. BALUZ. ...
e Cui non faciant fucum hsecCatholica in speciem
adoraretur ab otnnimilitia cmlesti,etc.
. c Idem fere habetur iu exscripto 13 Cyrilli. Quis verba? Fecerunt certe auditoribus, cum dicerentur,
nunc benignilatis tam immensumaspiciat pelagus, na- queinadmodum auctor est Mercator : unde sycophan-
luratn cttmsuo dpificedoininunlem,et conjunctam ho- tas atque invidos vbcarunt qui Nestoriumaccusafent,
niini Deitatem; nihil sine hoc jubentem, nuitum abs- el in bsec verba palam eruperuht : Ecce ununi dixit,
que isto judicanlem, cum eo vivorumcuram in summa quid vultis amplius? Yide Mercatoris locum, ubi fraus
providentiagerentem,el cumipso morluossuscilanlem. Nestorii f retegitur.
Spes omnes has, qum omnibus a el
forlissimo benigno Objectum id Cyrillo calumniose, nunc quideto a
Domino gubenumtitr, Itmretici debilitant, atque con- Nestorio, postea vero a Nestorii sequacibus , quod
vellunt. muneribus rera ageret; et stias in parles episcojios
d Baronius refert ista (Ad ann. 428, num. 32), aut pollicitationibus traheret. Orientales, seu poiius
certe admodum simUia, nec aperit unde acceperit; Orientalium npmine Theodoretus : Scitote, quod vl-
ostendit lataen bac adjectauota, etc., se ex prolixiote denles CyriUianos lyrunnide et fruudibus, et adula-
termone mutuatum. Cum ergo vellet aliquid afferre tiqne,,el dbnis omnes, ul iladicain,decepisse,'nonraro
quo senlentia Socralis, neganlis Nestorium cum pientissimumregem obsecravimus,etc.jii p. c. Eph,,
Paulo Samosateiio sensisse, aliquatenus juvarctur, sub finem). Et paulo post: Sic poterit Mgyplxut omnet
ila seribit: Ad txnmtiqntm Socratit illud fl|erri cxccvcorf mmcribvt tuit, ete. Et in epistoja ad Ru-
8S1 MARII MERCATORIS TRANSLA.T10NESVARIORUMOPUSCULORUM. S52
aureas abscoriditus mittis ? Experiamur nostra cer- A cxperimentum acceperis prophetae prsedicti Êgy-
tamma, *' causas inviceih vitBenostroe religionisque ptiaca desperatio; nec beatum quondamc Flavianum
b Pius <est dmperator; reginse Deum terruisti, cum d tyrannieo spiritu e epistolas mitte-
proestemus.
amaiit: esto in disputando vir fortis, quid prohibet res; f nec eum, qui ante hunc inter sanctos riume-
in disputationem venire? quid perturbationes fefinis ratur, Melelium perturbasti. Tu quse habes et donas
rugitibus afferre conaris? Novi et ego cum propheta (bonus homo de bono thesauro profert bona [Matth.
clamare : Paratus sum, et non conturbaius (Psal. xu, 55]), « et bealo Nectario taHuni munerum tue-
cxvni, 60). rum gnstum dedisti. k Tacep de Jeanne, cujus nuno
5. Docuit me et Moysesmon conturbari, siquidem cineres > adorando veneraris invitns. i Me episcopa-
CASTIGATIONESET NOT;E.
fum Thessaloniicensem: Cum pieiale destituereniur, non sine maxhna omnium laude respondet. Si qui me
•aliam necessario sibi poleniiam excogitarunt, nempe o imperator, ul fidem minime stnceram ac sanam pro
hominumpropugiiacula,rati profusionepecunimse Pa- fitentem insimulent, dicanlve tvitamme traducemindi
trum fidem expugnaturos (Epist. postrema schismali- gnam sacerdolie , cuin illis ipsis judicibus utar, tun
corum ad suos, n p. c. Eph., in actis adversus Cyril- pronuntiaiam ab eis lubens subibo sentenliatn; sin au
lum). Regerit porro injuriose suum ipsius crimen tem de sede ei prmsulatu digladientur, neque agan
pauperum depreedator In viruni sanclissimum; nam B cuin illis judicio, neque iis quos eam dignilalem adi
cl populus nalaniNestorium hujus sceleris, et mona- piscendi studium lenet adversabor; sed cedam equiden
chi in suppncatione ad imperatorem, et Cyrillus ipse volens, rixequeipse prmsulatu abdicabo : guare tricu
passim accusavit, quamquani Cyrilli famoenoeuerunt iibilum est sedem Aiitiochemm tribuito. Al vero impi
opes, quas moriens rcliquit eonsanguineis, quasque rator.hanc ejus animi magnitudinem etet sapientiart
' Bioscorus. repetundas putavit; immo et Tlieophilus magnopere admiratus,'in pairiam reverii Ecctesian
Cyrilli proecessoret patrurrs suspicione avaritise labo- sibi commissainptttcerejubet. Lango verojnm temper
1ravit. Vide Htteras Athanasii (Act. 3 conc. Chalcedo- intermissp, imperalpr nomam denuo adventans, h
nensfs), et Socratem (Lib.~ vi cap. 7), ct Baroniutti idem crimen rursus abepiscopisvocalusest, quod sci
(Ad ann. 44S); ubi pbservatppesaprsesuHbus, etiam licet tyrannidem Flaviani non represserat; tum impe
. sanctis, relictas nepetibus, ex Ecclesioepreventu, cau- rator eos dicerejubet quod sit tyranmdis genus; nan
sam fiiisse semper vexatipriis, sive justse, siveinjustse. ipse, inquit, Flaviani partes suscipiam, el causam eju
-—Quid in me.Hec membruni videtur csse delendum, agam in judicio.
cttm sit ta'ntum alia versip superipris. BALUZ. * De iis ppinpr, lpquitur quas Thepphylus, ppsl
a Alludit ad IUrellpssibi'datps adversus CyriUum, demandatam sibi -a Capuana synfido cogtiitionen
de quLbusdictuta est in observationibus; tum ad epi- causse Evagrii Flavianique Antiochenorum episcopo
stolam Cyrilii ad suos eiericos Constantinopoli exi- rUm contendentium , ad Flavianum scripsit, quibu
stentes; tum ad HtteraspostremasNestorUadsanctum ipsumad judicium vocaret: sed Flaviarius, appeUa
Gcelestinum. AUudit etiam ad querelas contra ipsum, "tione adimperatoreminterposita, snbterfugit, ut te
cum publice, tum privatim apud imperatorem fa- pu statur Ambrosius (Epist. 78).
ctas, de qutaus in observationibus ad sermonis septimi t Meletio contradixisse Agyptios fere omnes, fa
initium. visseque PauUno, etiato Athanasium, Petnimqui
* Tentaverat suis artibus aulse fidem, peiieque aliquamdiu, exemplo Romanorum pontificum, nei
traxerat in suas partes Pulcheriam cum irnperatore . Tiffiotheiroi rcconciliatum umquam, iie in obilu qui
' fratfc, et virginibtts sproribus, ut ipsernet jactabuu- dein, cum ambo essent Constantinopoli, produn
dusgloriatur (In fine 2 episi. ad Cyritlum). Qusecausa scriptores horum tempof um.
fuit utCyrillus de.mysterio incarnationis libros duos Melelium laudarimt cratione funehri AmphUo
scriberet,iunum ad jraperatorem, alterum singularem chius, ut creditur, et Gr.egoriusNyssenus, cujus sun
ad Pulcheriam et reglnas sorores : singularern dico, "hsecverba : Auxil riobis numerurri aposiolorum novu.
nam qui alius vulgo legitttr in editis coiiciliiEphesini apostolus, etc. LaudaVit qirinque post annis Chryso
codicibusj Cyrilli npn est, sed Theedpti atque etiam stomus oratione panegyrica Antiochiaa, cujus civei
Attici, ut in dissertatipne de libris Cyrilli pstendetur. tanto amore coluisse tradit virum sanctum, ut et sui:
De artibus Nestprij ad faliendstm regiam domum au- infantibus MeletU nomen imponerent, et ejusden:
Isequeproceres, vide supplicatipnem monachorurii ad imaginein non.baberent tantum domi pictam, sei
Theodosium (ip. c. Epfh., cttp. 50, n. 4). .. eliara in annulorum palis inseulperent.
ff c Duos AttliOchenos episcppps, Meletium et Fla- B Rexit ille Consfantinopolitanain Ecclesiam, par
vianuro, totidem tonstantinopoiitarios, Nectarium et tini Timothei, pariim TheophiH temporibns: quit
Joannem Chrysostomuni,"ab Alexandrtais Pelro, Ti- vero negolii fecerit Alexandrinis ktis episcopis, satii
motheo, pt TheppTiilpdurajjassps causatur, ut se ex aperimn est; quid ab eis passus, lalet.
Antiecheiio presbylerp faCtum Censtantinppplilatium D h Cui vacati, adeat Nicephorum ex Nicetoephilo-
episcepum v.exari prpbet a Cyrillo Alexaiidritio, non soplii historia narrantem quoinodo Cyrillus, nbi pri-
suo faeritp, sed quasi natiyo ttnius gentis ta aliam yel mum capessivit Ecclesiam Alexandrinam , mohitui
livpre, yej odio Quse vero Meletfas a P.ejrp et Timp- . sit litteris ab Attico, de referendo Joannis nomine ir
tliep, quse Flavianus, Nectariusi et Jparines'a Theo- saera .dyptica; graviterque Atlico, gui necessilatc
pnllo sint jjassi, videre est apud scriptores Illorum adactus Ulud ipsum prsestiterat, in contrarium re-
temporum. spoiiderit; quomodo item ab Isidoro Pelusiola ad
a Regerit in Theophirum crimen impotentis cujus- jdipsum litteris vehementer impulsus, sed nec quid-
dam tyraroiidis, cuj'us a Jlomano cpiscopo, Theophili quam, animo nondum ex pristinis commotlonibas
impulsu, jiccttsatus est Havianus apud imperatorem. ,sedato; quomodo deniqueuocturnis quibusdam visis
Sie enim Thepdpretus (Lib. v Risu, cap. 23) : Cum territus coegerit synodum , in qua nomen Joannis
episcppi^Rpmani,non pamasus solum ille admirabilis, honorifice in sacras tabulas f etulerit-
verum eliam post illum Sjricius et Anastasius Siricii 1 Garnerius habet in marg. : t-Corfige adorun-
successor, veliementiusin imperalorem.invecii esseni, dos. i Baluzius subnotat ad calcem: t Yide num is
dixissentque eum illos qui lyrannidem contra se exer- locus utilis esse possit adversus eos qtti negant ho-
cere mplirentur opprimere; sed iis quiper tyrannidem norera habendum esse reliquiis sanetorum.'» EDIT.
.Christi legcs averterestuderent impunilaiemconcedere; i Idem Nestorius in epistola ad Seholasticuni eu-
~eumaccersit deixuoiinperator, Romamqueutcontendat nuchum Thepdosii imper. testatur ise parum curare
eogere laborat. Tum sapieiilitsimus Flavianus libere ei de episcopali honore; adeoque se illum facillime de-
853 IMPH NESTORII SERMO XII. 8S4
tus cura nulla sollicitat, nec mihi de eo ullus est ser- Axbv.ov;hoc enim hsereticus non paiitur dicere, pfopter
sano adsum. ' eam divisionem qusc ex distinctione facta est quoqus
mo; donec spiro, dogmati
6. Sed elegantem et speciatam eorum auferamoc- verborum.: :•••_.-...' ,:
casiohem. *Non dicit, inquiunt, Beexbv.ov, idetl, geni- "8i « Igitur ut eofuto conciones etiam elegantes et
tricemDei, et hocest lotum quod nostris sensibtts ab sapidulas superemus, dicamus ©IOTO/OV ; sciebat nam-
ilUs oppohitur :Nemo enim, aiunt, rectam fideiglo- que etiam Paulus talia facere, nescissiirae fiereril per
rittm sequens, vocemhanc aliquando declinavit. Multa aHquam j'ustitiam coloratam, cuto gratiam proedica-
dogmatum ibi experihiCntasuppeditant, maxime qui- bat, legisque inutilitatem cbnfideriler arguebat; sed
dem, quse sunt Apollinaris secta? et Afii, VelEuno- Hierosolyma veniens docetur ab apOstoliscondescen-
mii. Si tavestiges, b unusquisque eorumOeoToxovjid dere debere ibidem habitantibus, ut non fierent scis-
est, Dei genitricem, appellavit Virgineta sauctam. sufseiri Ecclesia, ^juod habere videtur speciem pieta-
7. Tu vero intende, quseso, in lisec quse dicttntuf, tiSvQuid.igitur'facit?'Sttscipit legis observantiam, ita
ut contra hsecipsamque eliam escam quam hamb ap- ut-et purifiearetur,'et raderet caput, omnia faciens
ponentes loquuntttr, defensionem paralissimaffi ha- propter oedificationem-Ecclesise, quod postea hoc
beas. Scis hoe Apollinarem dicentem? Scis hanc vo- ipsum iri Ecclesiaruta iiistitutione exponens atque do-
cem, id est, eeozbxov,apud Arium plausus maximos - ctrina dicebat: Facius sum Judmis tamquam Judmus,
excitare? Scis hanc quoque apud Eunomium frequen- UtJudmos lucrifaciam; his qui sixblege sunt, tamquam
tari ? Eliam, ihquis, sed noii secundum illos [Baluz. srib lege essem, cumipse non essem sul>lege, uteosqui
Filium], ais, banc vocem ehuntio. Laudo inficias sub legeerant, lucrifacerem; iis qui sine legeerant, tam-
tuas, interim arguo te ipsum in eo quod dicis vOcem qtiamsine lege essem, cumsine lege Del non esscm, sed
hanc solam esse veritatis tenacem; sunt enim et di- ih lege essem ChriSti,ul eos qui sine lege sunt, lucrer:
centes etoTozov,et tamen, secundum tuam confessio- omnia faclus sum omnibus,utomnes lucrifaciam (lCor:
nem, eos esse hserelicos constat. Sedquoniam illi di- rx, 20).
centes ©soToy.ov,hine naturse utriusque conficiunt 9. Si igitur et tu non sccundum Apollinaris mor-
permixtionem, seu temperamentum, ut quse sunt hu- bum ©EOTOXOV divulgas Mariafa, abseondeiis in perso-
miUa non videantur de carnis dicta esse substantia, • na catholica rabiem Apollinaris, confitere mecum quae
nee quse alta sunt de Deo et Domino omnium intelli- apud omnes catholicos dicuntur; d hoc autera catho-
gantur cxpressa: ideoque damna eos qui dicunt, se- licorum est proprium eorum qui hanc vbcem, id est,
cmidum ApolHnaris et Ariisensum, Dei genitrieem; ©EOTOXOV emittunt, ut et KvBpoinorbv.ov, id est, homi-
et ego uria tecum elamo eeozbv.ov,sedct eeotbv.ovdi- nis genitricem proriuntient Yirginem sanctam.
co, et addo homiiiis genitricem, hocest, i.vQpano-C 10. Genilrix Dei est, non propter nudam humani-
positurum, si ea ratione consuli possit cpnfirroationi te, prmlextu erga beatam Mariumhonoris, hmrelicorum
Udeiorthodoxoe.Exstat in synodico adversus tragoe- confirmare blasphemiam, ideq dictionis prolationem
diam IrenKi.cap. 16. BALUZ. caute prmmunio, cum pertculutri iii dictiorielalens su-
* Respicit ad ea verba epistolse Joannis Antioehe- spectum habeam.
ni (i p. c. Eph., cap. 2l§, num. 4), ipsum admonentis Id ut cluriut dicatn, el db omnibut percipi facilius
de sedandis Ecclesisemotibus publica confessione ©to- possit, qui Arium sectali stint, et Eunomium, et Apol-
TOV.»V : Age, rei quam recte iencs nomenquod ,a mulits linarium, el omnium hujusmodifamilim homtnumclm-
Pairibususurpaiuin,scriptumdcpronuniiatumest, ad- ri, sitiduerunl Dei geniliicis appeUaliqnemirivehere,
jungere ne graveris; neque vacabuium quod piam fe- ut facta miklipne, duabusque naturis miniitie distin-
ctamque nolionemanimi exprimit refutare pergas; et- clis, nihil ex his qumviliorasunt de humUniiutediclum
enim nomen hoc &eorbv.o;,nullus umquam ecclesiasli- acciperelur, ac iocusillis jam qdversus ipsam Divinila-
corum doctorum tepudiaviU Qui eniin illo usi sunt; el tem paterei', tamquam omnia de uno dicerenlur, non
multireperiunlur, et apprime cetebres; qui vero Ulud falione dignitatis ex ipsa conjunclione consequenlis,
non nsurparunl, numquam erroris alicujus eos insimu- sed ipsiut ratione nttlurm : unus esl namque Christut,
larurit, quiilio usi sunl. Satxeduni supervacanea qumet rinus Dominus; sed in Christo, in unigenilo, in-
dam ad vanas hmrelicorum opiniones solum spectarite quam, Filio, ei Chiisti nbmen, et Filii, nunc deDivini-
turiositdie incilati, nomen cujus seiitentiamrecie lene- lale, nunc de humanitUle,nunc de humttnitaleDivinita-
mris perlinuciterrespuimus, aliud niltU, ut videiur, fa- ._ que dicitur.
cimtts, quam quod fratrum nostrorum conscientias, et " e Yideri, credo, vull parere mortitis Jo.annisAntio-
temere, et absque ulla, ulilitate graviler offettdi noli • cheni, suadentis publicaro©soToxovconfessionem,pro-
grave ducimus. Eienim si id quod nominis significa- positumque sibi ab araico coramunis magistri Theo-
tiotie offerlur, non recipimus, reslat ut in gravissimum dori Mopsueslehi, dictum affine paiam retractantis,
errorem proiabamur; immo vero ul inexplicabilemil- exemplum secjui; verum ad elevandum retractationis
tamSitigeniliFilii Dei mconomiamabnegemus,qUando- Tuborem, causatur exemplura longe illustrius, PaUli
quidem nPrriinehcc sttblato, vel hujus polius nominis nhnirum apostoli, propter oixovoîav ritus efiaoi Ju-
nolioiierepttdiala, sequilur mox illumnon esse Deum, daicos usurpantis. - -
qui admirabHemiilam dispensationem nostrm salutis d Multas voces adhibttit Nestorius ad dissimulau-
causa suscepil; tumDei Verbum, neque se exinanivis- . dato hseresim crusein catholicis tolerantur, quia ca-
se, neque in servi formam sese demittens, ineffabiiem tholico sensu dicuntur; non sunt toleraloe iii Nestp-
ipiahidam benignilatis magnitudinem humano generi rio, quiahseretico sensu usurpab.ahtur; ejusmodi sunt
exhibuisse. . Xpitrxoxiv.o;,avdpairoTOKO;, <rovaytf.a, uvaliityi;, seu
h Locus affinis refertur a Cyrillo ex Nestorii tra- assumptio, lv.uo:tf TOUirfoo-imov,una persona, etc,
ctatusecundo iri Proclum. Sic autem se habet: Si fide de quriSus abunde agitur iri dissertatiorie de hoeresi
simpKciDeiparam proferres, nuila esset apudme di- "Nestoriana.
clioniiihvidia,verbi tenium exquirentehi;seti quiavideq
85S MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUM0PUSCUL0RUM S5S
iate Divinitatem, sed propter.unitum templo Deum,A 15. Quid arguis eum tamquam Pauli doctrinam
Yerbum : hominis vero,genitrix, id est, «v8/>w7roT6xorasserentem, qui quse sunt Pauli subvertit? Quis est
propter templum quod cpnsubstantiale est naturaliter hic qui Pauli asserit sensum? Qui dicit Deitatemcon- ,
Yirgini sanctie, b quaiuquam et X/>IOTOT6XOV, id est, temporalem corpori? an qui dicit Deitatis in FUio
Christi genitricem .dicere, nihil aliud sit quam com- essentiam ante ssecula genitam esse de Patre? f.
munem Divinitatis et humanitatis rem conflterL Et ~ 14. Et hoecquidem pessima Samosateni Pauli est
•hoc Paulus. do.cet, qui de una eademque persona secta; Photini vero ad hanc distantia, non quia Dei- f'
clamans : Jesus, inquit, heri et hodie, idem ipse in ta- tatem Filio dicit, sed quia dicit Yerbum aliud proeter
cula (Heb. XIII,8). quam quod ultimis temporUius venit, quia dicit Yer- f
11. Soluta :sit interim hoec eiset ablata rationis bum prseter templum.
speciem habe.ns occasio, confilere utrumque, appel- 15. Oporlet autem roanifeslius dicere ut Hquidius
lans sanclara Yirginem 6EOT6XOV pariter et Avfyuiro- et apertius uniuscujusque morbum seclse possilis
TOXOV : tu vero noli eam 6SOT6XOV tantummodo appel- agnoscere. Et Paulus et Pholinus hanc inter se dif-
lare [Baluz. add. Hoc enim ApplHnarisvociferatur], ferentiam habent: unus eorum Cbcistum solum ho-
hoc enhn Arius jirscdicat ac veneratur; sed adde yo- minemdicit, alter vero dicitquidem Verbum; non
cem pariter catbolicorum, quse,et genitricis Dei pra> B autem hoc confiletur esse Deum, sed dicit Yerbum
muniat inlellectum. 6EOTOXO? Virgo sancta, secundum istud aliquando quidem Patris nomine vocitari, ali-
unitatera, avQpa-noxw.o;, id est, hominis genitrix se- quando aulem Verbi nomine nuncupari: unde eliain
cundum parem naturam. Sic et quoe apostolorum hoc appellat \.oyojraxopti,hoc est, Yerbum ete Pater,
sunt proedicabis; quse hoerelicorum prudenter effu- sive, si dici possit, Yerbipater, accipiens ad hoc, pro
gies, et maxime quse sunt Samosateni Pauli, atque sui sensus nequitia, illud bene in Evangelio dicturo:
Photini, quoete scire confingens, prorsus ignoras. In principio erat Verbum, el Verbumerat apud Deum,
12. Nam Paulus atque Photinus nesciunt FUiiDei- et Deut erat Verbum (Joan. i, 1). f Vides, inquiens,
tatem (vestram autem cliaritatem oportet hsecnosse, quia Deum Verbum aliquando Deum, aliquando Ver-
ut ab his quse a prsedictis dicuntur minime rapiami- bum appellat, tamquamextenlum utque collectum.Non
ui) ; Paulus ac Photinus hominum imprudentissimi _ autem introducit Deum Yerbum hominem factum;
nesciunt Filii duas.naluras, nesciunt Deumethomi- nescit enim Christi Divinitatem, nescit divinam sub-
nem; dissentiunt autem sibi invicem, et a me d Pau- slanliam hominem suscepisse, nescit prorsus Yerbi
lus quidem in eo quod dicit Christum hominem solum, existentem anle soeculaDeitalem.
et tuncsolum initium habere, exquodeVirginenatus 16. Hanc ergo Photinus adversus Paulum distan-
est; ego autem tibi ideobic resisto, ut Deitatem, quoeQ tiam habet; istam vero Sabelliusad Pholinum : quia
seterna est, carni contemporalem non audeas facere. SabeUiusTIO7T«TO/!K dicit ipsum FUium quem Patrem,
R Cur humanitalem Chrisli frequenlius appeUet qiiendum de unione, prseter hanc unam, ham; v.ttff
.Nestorius lemplum, quam alio quocumque noinine, vnbo-xaatv, quam qui decUnat studiose, tamdiu vel
nonuna causa est. Hoc enim nomen hseresisuse ex- morbo NestorUreipsa laborat, vel suspicione saltem,
plicandse accommodatius sentiebat; nata primo rej'ici eaque non temeraria, quod dictum sit prbpter Theo-
non poluit, siquidem eodem usus sit Christus, inler- doretum, cujus fides ad hanc regulam examinabitur
prete evangelista, cum diceret: Solvite templum hoc, in sua singulari dissertatione, et quosdam audacio-
etin tribtts diebusexcitubo illud; ille uutem dicebut de res nostrse setatis homines, quibus non placet quod
tempiocorporis stti (Joan. n, 19). Deinde, aptum erat lotid Ecclesiseplacet.
ad' significandum. unionis modum, quem volebant Locus iUe a Mario Mercalore refertur in ap-
eise puram ivotxuo-iv,Deus enim templufa inhabilat. pendice ad contradictionem duodecimi auathema-
Tertio, videbatur idoneum ad explicandam a^xnxnv lismi, parte xn. Nestorius porro, quod curiosius
ivwo-tv,qua fieret ut una veneratione Yerbum et lio- observavi, vehementius tres in hsereticos, Marcel-
mo colerentur, una quippe religione Deuset templum lum, Paulum et Photinum, verbis eliam probrosis,
colitur. Quarto, exprimebat locus Joannis, ut ipsi invehitur, ut se ab eorum socielate et sententia alie-
quidem Nestoriani putabant, et dislinctipnem natu- num probet. Unus vero, quod sciam, Mercator hanc
rarum, et inoperationem alterius in allera, etsi nulla trium societatem objecerat.
essetfviioorifXKS'vnbaxatriv. • Garnerius in margine, Patrem et Ver-
*>Totis viribus nitebatur Virginem dicere Xpmxo- bipalrem. EDIT.corrigit
xbvfov,,ut yoce aliqquin catholica hoeresiraabsconde- nv f Yerba illa sumpsit, opinor, Nestorius ex Pho-
ret. Etsi ehim^bbna fide eam a se proferri diceret tini scripto aliquo, cujus ne raemoria quidem vide-
ajiud Eyagriuiri:(,Li6.i, c. 7) : Ipse equidem, inquit, tur mUii superesse: Photinus vero ita senliebat. de
quo in heutfarh ptiriem peccarem, vel Christummorti Yerbo, ut cum ad creaturas proferretur, alque ita
tniniiiieobhbxiumesse usseverando,velin alieram par- exlenderetur, Verbum diceretur, unde et prolatitium,
tem inclintindb, eum immorlalitale privarem, hanc vo- seu operatorium vocabat; cum aulem in seconsi-
.cem Xpiaxoxbv.ov, qua Maria appellarelur, excogitavi; steret, atque adeo colligeretur, Deus esset tantum.
.fidci tairifeiicatholicse defensores restiterunt .vehe- Quare Deus operans in creaturis, Yerbum erat huic
,meritef', ciiih Chrisli nomine inlelligerent a Nestorio hseretico; in se maneus, simpliciter Deus. Unde aie-
.sigriifieafi puruin hominem", alque adeo X/JIO-TOT6XO» bat rationem Yerbi esse temporalem, atque adeo
'non aliam.habere .significandi potestatem apudNe- Verbum, qua ratioiie Yerbum est, initium accepisse
storiUm qUam«ve/jwwoToxov.. ex Virgine : quamobrem" negabat Deum humanilati
* Ecce iterum voCem summe catholicam PERSONA.conjunctum fuisse, sedVerbum, qua Verbumest. id
hceretico sensu prolatam : verbb dicam, nullam ca- est, qua operatio qusedam divina. Nihil porro im,-
tholicoriim vocem refugit Nestorius, ciim esget Jo- plicatius soainiis hujughominis. ,
857 IMPII NESTORII SERMO XII. . «K8
et ipsum Patreni quem Filium, Photinus vero Koyo-A manebal judiciaria cendemuatio; nobis omnis pcense
naxopa. photinus vero, sicut proedixi, Deitatem Yerbi genus debitum erat; nos omnis excessus supplicii
non habet; Sabellius autem dicit quidem Filium, non exspectabat: sed venit ipse, et eam quse nobis pce-
autem dicit substantiam Filii in proprietate consi- na debebatur, innoxia carne suscepit, ut peccatum
stere : unde et iloTcaxopadicit, hoc est, ipsum Pa- ipsum tamquam injuste irruens condemnaret, ad dia-
trem esse quem FUium, proplerea quod unam sub-' bolum peccati •palrera ista Yociferans : LATROKES
stautiam somniat. Sed ideo divina Scriplura contra TAMOUAM PECCATI BEOSCBUCITBADIDISTI; MEAUTEH
eorum morbum proemuniens, exponit Verbi incarna- QUAH OBCAUSAM CCMLATBGNIBUS PATIBULOAFFJXISTI ?
tionem: In principio, inquit, erat Verbum (Joan. i, 1), 19. Hoc et Paulus demonslrans, peccati scilicet
et coetera quse sequuntur; deinde descendens [Baluz. per Dominicum corpus condemnalionem : Deiis, in-
scandens] ait: Et Verbum caro factum esl (lbid. 14); quit, Filium mitiens in similitudinem carnit peccati
ut ostendat substantiam FiUi in proprielale sua exi- (Rom. VIII, 3). Bene quod in simililudinem carnit,
stentem, preeter substantiam Patris. Denique cogilur quoniam corpus quod parebat peccatricis similitu-
Photinus arctatus Verbum dicere, non autem Yerbum dinem carnis circumferebat. Deus Filium suum mitit,
hoc FUium confitelur : hsec Spiritus proevidens cordi nomen commune naturarum, hominis scilicet et Dei.1
scriptoris hujus se infudit, ut catholicorum animas B Non dixit, Deus Deuiu Yerbum mittens, ut accepta
"ffiuniat, Et quid ait? Verbum caro factum est. hac voce htereticus insiliat, et dicat: Vides quemad-
17. Ecce agnovisli interim Verbi substantiam pro- modum alius miltit, aUus autem mittitur. Filius, o
priafa, quomodo etiam agnoscamus Unigenitum, quia. Ariane, mittitur secundum humanitaiis naluram;
Pater non est secundum Photinum, nec Aoyotzkxap, non aulem mittitur secundum essenliam Deitalis,
sed Deus Yerbum et FiUus: Et Verbum, inquit, caro non enim est ullus locus a Dei potentia separatus.
factum est, el habitavit in nobis, hoc est, in noslra 20. Inter plausus interea Photinus, cum arguitttr,
habitavit natura. El Verbum care faclum est, bona rion debet effugere; de hoc enim disputans doctri-
eliam locutionis ipsius designatio, ut undique cura- nam Pauli apostoli interposui, ostendens [Baluz. at-
rarum inanium ianitas auferatur : Et Verbum caro tendens] quod Yerbum sit Filius : Detts Filium suum
factum est, suscepit, inquit, nostram naluram. Dein- misit in simililudinem carnis peceati. Non dixit: Deus
de ut benignilas amplior et admiratio esset, a viliore Deum Yerbtim misit; et certe Verbum Dei non erat
parte nalurse nominat humanilatis susceptionem; a lempli separattim nalura. Stalim ex imperitia in
Verbum, dicens, caro factum esl; non quod de sua. clamore insiliunt, dicentes : Quomodo alterum esse
essentia decesserit, propter hoc enimadjecit: Elha- dixil Deum Verbum,et alterumFilium, qui missusestt
bilavit in nobis; ut ostendat susceptse humanitatis C Non dixi alterum Filium, aut alterura Demn Yerbum;
inhabitationem, et Verbum, ait, caro factum est. seddixiDeum Verbum naturaliler et templurana-
18. Quoniam aulem non demutationem demon- turaliter alium filium conjunclibne unum, sic et alibi,
strat,. dicendo, faclum est, ex aHisverbis divinoeScri- dixi sub * principio.
pluroe evangeUstoevocem agnoscere possumus. Au- 21. Prodito in medium, et voces has argue; ncli
dialur [Baluz. Yideatur] apostolus Paulus de Domino me sagittis aureis vulnerare; b non sunt mihi sagitlse
vociferans : Chrislus nos redemil de maledicto legis, aurese. Dico ego ad te beati Petri verbis': Aurum el
facius pro nobis malediclum (Gal. m, 13). Certe si argenlum rion estmihi; sed quod habeo, do tibiin no-
secundum mutabiUtatem dictum esse inlelligeretur, mine Domini nottri Jesu Christi Nazareni (Act. m, 6).
auod factum est, non poterat benedictionem donare Disce hominem et Deum.
quod malediclum est, non poterat maledictum a ma- 22. Sed id quod dicebaui, missionem"a Palre nus-
ledictione liberare. Quid ergo est T6 facium est? No- quam divina Scriptura divino Verbo consignat, sed
bis debitum malediclum in se ipse suscepit : nobis, Filio, qui est Deus Yerbum et homo; sic et alibi:
inquit, peceatoribus crucis poena debebatur; nos « Misit Deus Filium suttm (Gal. iv, 4). Non dixit:
» De hac voce diverse senserunt editores, scilicet D aurea sua pharelru, consuleset comites, magistrutut-
Gotelerius Mon. Eccl. Gr. tom. III, p. 601: i Exisli- que et reginarum cltorum concilavit.' Sed not prophe-
mant viri doctissimi verbum subripio esse corruptum; ticum illud uturpemus : Hi iu curribus, et hi in equit;
quod lamen sola prava conjunclione laborat, et ita nos autem innqmine Doinini Dei nostri (Ps; xix, 8),
recte constituetur : Sic el alibi dixi Subripio: prodilo etc. -
in mediuinet voceshas argue; i et Baluzius : « Du- e Hunc Apostoli Iocum vexal in omnem partem,
bium non est quin hsecvox sit corrupta. Verum eam nititurque prava, sed probabili in imperilum vulgus,
relinuimus quia habetur in antiquis codicibus. Gar- interpretatione ei qui hocce testimonio usus fuerat
nerius reposuit sub principio. t EDIT. invidiam facere, proe vesana anirai impotentia : nam
b Repetit calumniam quam, num. 3 fecerat de cor- tacilo nomine debacchatur in Joarinem Antiochenum,
ruptis Cyrilli auro ConstantihopoUtanis. Confer hunc alioquin ipsius amantissimum ; solus enim eorum a
locum cum opposito Cyrilli objieientis illud jpsum quibus litteras acceperat hunc Paijli locura argumen-
Nestorio : Nefarius isle ac blasphemus vidensse a co- tatus est, ad probandam ©ibTexov.Sic enim scripsit
mitibus defenai, Itorum fiducia etalus est; immo cum (i p. c. Eph.; c. 25)'': Cum Deierga not clemeiiliamdi-
sperarel se nobis terrorem injicere, nos erexit. Age, vinmScripturm hincprmcipueconfirment,quodunicum
cum suspiriisel lacrymis prq more dicamus: Bonum illum sempiternumque Dei Fitium anle omniasmcula
est sperare in Domino quuni sperare in principibus natum impatibili modo ex tacra quoque Virgine orlum
(P*. cxvu, 81. Hic enim, hic emcrandm, exhausta etlcndunl, Huc namquedivinus tendit Apottoluty dum
m MARH MERCATORISTRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 860
MisitjPeus.l)eiirii;yerbum;«ffibOienim, si-ita diceret, j%.ctum sub lege,ritces qui sub legeeranl tedimeret, ut
inyenirentur loeales et inpai-te. Si Divinitalis erat tideptionemfiliorumteciperemus. Propterhoc etim qui
iiatu.ra,<quimittebstttr, etqui mittebat, localis et in non noveral peccatumpro nobis peccalum fecit (Ibidf).
parte «st; qui cjiim mittitur, IJluc mittitur «bi non Sicut et iHod.: Faitui esi pro nobis maledicium (Gal.
«st. . « :.. :- ui, 15); non beneflietionem illani quse est Deitatis
:'25i Misit Deiit Fiiium suum (Gai. iv, 4), quoniam natufsein maledictum versam eonscriptor nobis ex-
lficofiveiiienserat Deitatis naturam ifiterimissos vi- posuit; sed quia suscepit in se naturse nostrse pecca-
deri',"âulussenex omniuni Dbmlnum possideiis Chfi- tum, improbam in eum poenam irfuisse significavit:
stttta; veriusTtc liquidius de se ipso noscentem : Mi- sic et quod pro nobis peceatttni feeit, videri eum fecit
sii, inquit, fbeusFiliiiiiiSuumfactuni exmuliere (Ibid.). conspectibus hominum, reis sequalia sustinere, et
Filitts Dei jiatus est, Beus" Yerbum et homb : ergo oequaliter cum latronibus crttcifigi; sed non prO se.
qhse peperit, propter unltatem dicatur genitrix Dei, Sed pro quibus, o Paule? Eum qni non noverat pecca-
idest, ®ioTov.o_-; propter naturam yerp nominis, hp- tum prp nobis peccatum fecit ?
minis geriitrixy iioc est, KvBpomoxbv.o;; et quoniam 27. Sed id quseritur, undeYerbum Filius. Ut Pho-
iitfumque-ufia locutione dicefe refugis, peum et ho- tiiium maxime conviiicamus, Yerbum quidem confi- -
faineta dico, %'piaxoxov.ov i tentem, non autem dicentem Deum Yerbuni Filium ;
ne dixeris (ecce voee dis- B
tiriguor a te taritUni). Sed cuta Dei genitricem, hoc Verbum curo factum est, et liabitavitin nobis (Joatt.
est, OEOTOXOV voeas, mefalneffs et hominis genitricem, i, 14). Vide quomodo et susceptioiiem hominis de-
IioCest, «v9pM7rof6xov vocarej rie dispensatioriem au- roonstrat, cufa ait: Et habitavii in nobis, etyidimus
feras, a quse est caput nostree salutis. glorittm ejtis. Cujus ? Verbi sine dubio : Glofiam lam-
24, Misit Deus EHium suum factum ex muliere, . quam Untgeniti a Patre. Yides quod non aUus quidem
alius vero a Patre : ergo Dei Verbum Fi-
fqclum sub lege llbid,). Quis erat factus sub lege? Unigenitus,
Divinilatis natura ? Quomodo? tamquaro posset legis Uus. Quomodo igitur, Photine, subvertis substan-
tiain Divinitatis fBttluz. deitalis]?
prajee.pta sery.are? Quomodb? iaroquaro pos.set os- ^8. Sed si resplcimus ad aviditatem studu veslri,
tendere sacerdoijbjjs jegis prajyarieatiojieiii 5^ riOfi
incurrisse? purificationes quoque legales suscipere hic nos sol ipse deficiet, et ad alteram doctrinam
habiiit Diyinitatis jiatjira in tejiiplum ascendens ho- tendere forsitan non valebimus. Hsecigitur apud vos
stias irampJar.e?Etquis- aUdebat pivinitati.s oaturam conservale, scit enim diabolas hominibus et de bonis
fuisse [Baluz. nqnfuis.se] in legem prsevaricatato sa- nociva moUri. Bonse quidem de Deo disputationes; -
vitse enim in se effundunt unguentum, sed disputa-
cerdotibus persuade.re?
r- tiones generant contentiones, contefitiones iracun-
25, SicFiliussub.legefacluscst, etsonestfaclus: diam movent, iracundia provocat manus, faanus pro-
;ifaetus quidera est, humaiiitate suscepta; aibn cst fa- vocatse moventur ad vulfiera, vulnera vero, absit
ctus, majestate Deftatis; Deitas enim, .quse-legempro- experientia ab Ipso sermone, quid faclarit, etquem
.niulgavit,cufalteri, tamquam JegislatorL habuit, quse faabeant iinem? Namqtte aliquoties ultitaam generant
suot iegis «fferrc? • , morlem.
26, Misit Deus Filium suum factumex muliere, fa- 2.9. b ijuod, jEgyptiis quidem curanlibus, in nullo
CASTLGATIONESET NpTiE.
ita ait : Misit Deus Filium suum factum ex muliere que alicui ullraquam cqnvenit infestus, admisisse cen-
(Gal.iy, 4); Clare hic ostendit, ipsummet DeiUnige- seberis.
nitum admirabili prtu ex Virgine in lucem prodiisse, Hinc 'fheodorclus postmortemCyrilli : Conleniio
- :ui paulp ante dixi. Quodjsi Virgo. a sanctis Patribus ulira jam npn esi; mprtua est invidia, el consepulia
prqpter hanc generaiionem Deiparu npminatur, nescio illi est hmr.esis(Serm. coram Domno). ,
quarsum atlinuerit-ut qumsiionem haixc nequatjuam HtacetEulherius (In.prmfal. Sermqnum) : Quo-
necessariam, bona veniti tua dictumsit, etcontrauos modo polero,aut fervidumpielaiis iumzelum oralione
ipsos, et contra ecclesiasticam
' pacem quoque, v,t vides, admquare tnea; aut officiumveritali debitumcitmulala
mensura reddere; aul mendacii omttia nunc lurbanlis
a Alluditsusceperimus.
agitandam
adhsee verba saricti Ccelestini: Piangi- - celiibere impeius, quaixdotemeritatis et ameitiim plena
mus atesublata.de symbolp aposiplis ir/idkp tserba, p. suntqum dicunturimnia? Dicuiitur mitem summd cum
gum nobis totius rtoslrm sdlulis spem pramiltum. £t' impudenlia et arrpgantia, ut ttunc quidem qupd ausi
\postea : Oui h.onprisaiiquid.resermm, quando ugiiur, hactenusnpn sunt ausurisint) adeo Imreticorum
ut miiii totius mem salutis causa tpllatur (In epist. ad malitianon: jaiii amplius clanxusque leviterquesiinplicioribus
Nesi. i p. c. Eph., c. 18f. insidiatura; sed ul qum summam oinnium' potestatcm
b Quara faciebat ipse vira, banc a Cyrillo metuen- habeat, nullum non faeimis sit patratura, sumptoque
dam calumniose vaticinatuf : iet revera odio in se sibi in omnes imperio leges prm&criptwa, ed placita
agi, non autem ullo causse merito, persuasit multis. sua quosvis pertractura, abedienliam subiiam flagita-
, Hinc Theodosius iroperator,(In sacra ad Ctjrili. i tura, cognitura causas, pmnas a dittgentioribuspiela-
p.c. Ephes., c. 31): Ejusdetn est animi (turbulenti tis cniioribus exacVura,"et hmtcjquidem involutitra in-
ct audacis) ejusdemipte :studii ecclesittstica et regia juriis, pairia pulsatura alicrum, iixiic accusalionum
xrrmia veile corifundere.,m a se invicem dmeliere; texlura iuqueos, illum de digniiaUi sumgradu deiurba-
•guast verp aliq lomnisdesii mcusio ex qua laudem et iura, aiium dejeclura auddeia, alium vocum inanium
giotiam uucuperis.Mts,svi}fiiiem, .taandans ut ad sy- ampuUisin nassam traciura. Taceo vincuia, c-arceres,
nodum conveniat: Hac ratiene, qum pro tuenda opi- midclas, infamiam, flageila, miserdbHiacmdium spe-
niorie acerbe quidem ,incoiisulteqiie abs ie jam gesta ' tiacuia. - . '
.surit,uequeulfaprivaiaariimiimgtitudinedeceptus, ne- Et postea : Indicia cauta condemnani; qucefaliUa-
861 IMPiriSESTORII SERMOXIII. 862
conliriget; nuUusenim IOJCUS eis insolentisedatur in A tuaks fistis, instruite hujmmodi in tpiritu mqnsuetudi-
civitate quse regnat; una namque ilUs cura cst, tonis(Gal. m, 1). Puta «ral dicit ©SOTOXOJ, si et Xpto-rt-
tum' ubique ttirbare. Sed nos aHis contra eos armis roxof dicat, quodjjoroen sit duarum significatio natu-
certemus, PauU videUcelmandata sumentes.: Opor- raruni. Et iiportet ad oedificatjonepi Ecclesioeomnia
tet, inquit, epxscopumirreprehensibilem esse, unius facere. ,-,
uxoris nirunt, sqbrium, .pudicum, decentem, prnutum, .32. Estquidem, ut dixi, yox ista, Jd.est, Xpioxoxo-
docibilem,qmplectentemeum qui secundum docirinam xo;, significativa diiarum naturafum, et Heitatis, et
est, fidelemsermonem,ut potens sit exhortari in do- Iiumanilatis: quando autem cjim .simplicioribus agi-
clfina sana, el eps qui contradicunt arguere (.1Tim. tur, opus cst voce matiifestjorc, iûid impedit intel-
m, 2); non dixit eos qui contradictmt poiens sit vul- lectjim XpiaTorbmv, dici, et J9spTo'xp?'<et
,p;v6pw7roT6Kpv?
. fterare; sed, ulpotens sit jepsqui contradicuni redar- t sjcut.qui dieit, Christus, confifeluriquia Deusethomo
guere; et sanam defeodere atque amplecti doctrinam. sit: sic et 0epT6xoset avOpunqx&v.os si dicas, utruni-
.Namquid ergo si ilje irritaverit, inquies? Qporiet que confessus cs. ,. ;, • ... ,;;'.
mansuetudine docere contradicentes : Neqwndo det 35. y Deponamus igitur, quoeso, utrinque adver-
iliis Deus recpgitpgcere,jet resipiscant de diaboli la- sus toembra nostia acieta: contentionis; et si qttis-
queis, aquo captivi tenetttur, secundum^jus volunta; B quamiffipudentior.ftterit,.jgnoscanius; etsiquislUiet
;.tem(ttTim._n,3.6). subliliiis dicat, yeniasimUiterdignus.liabeatur: unum
30. Nenio perturbaliones perturbatipnibus sedat; tamen prospicieiites, ne cfeaturaro. Yerbum Pemn
nullus niedicus vulnera vulnerjbus sanat. Propter quispiain dicat; ne humanitatem, quse;.suscepta est,
jiacera a tyrannidis leroeritatem tolero; contra cal- imperfectam. Si quis dicat hsec, justa adversus hunc
: citrantera non calcitro; calcitrabalur Cbris.tus ali- ira suscipiatur; si verp in his quse tu confileris di-
quando, sed ipse non calcitrabat; sed quidad cal- stanliam affert, quid non ad eum dicis: Si locutio fra-
citranteni dicebat : Durum est contna.stimulum cal- trem meufa offeiidit,non eam.proferara in ictermim.
citrare (Aci. v, 5)? ;Quod si [Baluz. qdd, ego] alicui ad pacis consilium
31.Hsee igitur apud nosmetipsos memoriter, «t minus jdoneus yidepr, audite ad yos Paulum.claraan-
4ixi, servemus; omnem Iioeresimayersatiodio habea- tem : Qumdidicislis, et qudistis, et accepistis, et vidi-
nius CiiniPaulo Samosateno PJiotinum; Ariumcum ttis in me, hmc agiie, et fDeyspacis erit vobiscum(Ph'-
Apollinari detestemur, et ad omnem prorsus secfam lipp. iv, 9). ....-
pravse fldei implacabiles, lidemque Ecclesise ample- SERMO XRT.
ctentes, a*dmembra propria non conturbemur. Et qui Die altera, id est, Dominica c diclus.
dicunt ©soToStof lantuin, lametsi desit eis ,quodpost- <C i. A AHis in terris sita est aliarum utililas remm,
ea forie suscipient, et circa jectani fidem claudicent; et quibusdam quidemin njiHtia degere, magna vide-
. verunitainen membra sunt JHcelesioe.-Et qui dicunt tiir utilitas; jquUius.daniyero in foro rerum venalium
jfantumhonihiis genitrix, id cst, «vfyxujnoroxo?, etisti convenit roefcatura:; item afiis optabile est arti ma-
sunt membra Ecclesise, sed spiritajis inopes medi- rithnse studittm comniodare; nonhullis alterius cu-
cinse.Non ergo in fratres fratemilas irruat \ Frater juslibet terrestris conversationis jnire liegotium : pie-
jrairem adjuvansexaltabilur, sicut cwitasfirma {Pmv. tatis autem scientia in coinmune omnhbushoininibus,
xvm, 9). £t iternm Panlus : Fratres, inquit, etsi , regibus scilicet et .sacerdotibus, popularjbusac po-
pweccupgtus fueril quis in aliquo delicte, vpsquispiri- tentibus, utUisac necessaria est.
tis numquamconvicerunl, rejiciunt; tmdueiam fortitu- c Habuit hunc -sermonem Nestorius die decimo
dinem dicunt; criidelilaiemvocanlzelwn; fraudem sa- quarto Decenibrisaira. i30, cumfessuscssethesterno
pieniimloco habent. Quis hmcomnia tragmdusvelcon- Jabofe, et acrius tameu cpropendio scientiatn pielatis
tenta voceexpresserit? Liberatus narraris quid Cyril- tradere urgeretur, sive tanc instantiam callide pro-
lus ageret dum exspectatur dies futuroesynodi : De- curaverit sibi a suis fieri, quod opinabilius; sive ab
florationesquasdam librorum Nestorii faciebat, eum aliis revera lumullu quodam pio cogeretur aperire
perlurbare volens; erat enim, ut dicitur, ejus inimicus. mentem in re dubia.
a Meminerat initio tpannici Alexandrinoruni epi- Duas porro in partes trijinit scientiam pietatis,
scoporum spiritus; alque ita vocem hanc amat jisur- quaro dicit confessionem et consubstantivseTrinita-
pare ad invidiamCyrUH, qni perindeacprseeessores, itis et assutiiptiotiisiiominisjjer.fectiaDeoVerbo.Sed
îmmo magis, venerat in suspieionem iisurpatoe ssecu- in posteriore sola versalur, de qua nempe quoestio
'laris in j^yptumpotentise, ,atqueiadeo tjTannidis, ut iervcret. Primam prseterit, ut cohfessam apud audi-
tradit Socrales. Sermonera bunc Marius Mercalor exagitat in
b 1« hoecverba, aut certe in istum sermonem in- jjtores.
appendice contradietionis ad duodecimum anathema-
tendebant fone vetercs historise scriptores, cunj di- tismum, sicut et prsecedentem. — Die Dorriinica.Quoe
cerent posl Socratem (Lib. vn, c. 35): Bebussic lunc .inciditilloannoiiijdiemsepiimam men.sisDecembris,
pertttrbalis et confusts, Nestorius, cum contenlionis . non vero in decimam quartam, ut putavit Garnerius.
pestem Ifatiusin vuigus manare intelligeret, pmnilenlia Vide novam collectionem Conciliorum * p. 422, 689.
adducltts, Mariam Deiparam vocavit, sic eloculus: BALUZ.
« Dicatur Mariu Deipara, et offensionesanimommse- d Hic sermo exslat ex alia versione. in synodico
denlur. i Verum nemoillum pmnitentia adducium hmc adversus tragcediam Irensei cap. 3, ubi annotatum est
dixisse existimavit; quamquam dictum islud a Nesto- illum dictuin esse a Nestorio dum tardius intrasset ad
rio scribat Nicephorus(Lib. xiv, c. 35) post concilium mensas, id est, ad Missas ad celebranda mysteria,
Ephesinum, cum Ecclesisediro schismale ipsius causa uti dictum est in tomo primo novsccollectionis Con-
srinderentm'. ciliorum pag. 689 et 1523. BALUZ.
865 MARII MERCATORISTRANSLATIOiSESVARtORUMOPUSGULORUM. m
2. Quseest auteffi sCieritia piietatis ? Si quis velit, AtrixDei, e et
" bvdpunoxbxoc, id est, hominis ge-
compendio discere; "parcoiepim, et lnihi qui Jessus riitrix.
'
sum, et vobis qui constipationei laboratis. Si quis " 7. Quoniam autem oportet, propter eos qui luci-
ergb, lit dicebam, velit cofapendid discere; scienlia diorem requirunt inteUectum, maxime cum sint Ec-
pietatis est, de consubstantivse Trinitatis Divinitate clesise filii, uti matiifestiore locutione, propterea et
rectam inire rationemj et fateri diviriam naturam modo eadem definitione qua prius breviter de illa
corporatum hoininem assumpsisse. h De his, qusefre- beata Maria semper virgine proedicabam, etiam nunc
quenter diCta sunt, tamquam dicta non sint, ufgetis, evidentiore sermone summa voce proclamo, quoniam
et circa exactionem vehementer insistitis : quoniam sancta Yi.rgo, et Dei est, et hominis genilrix, id est
igitur riecesse est violentise vestrse succumbere, quoe ©Eoroxoret MpuTcoTOY.o; : genilrix quidem Dei, pro-
piam [Buluz. impiam] iri nobis pOssidet tyrannidem,. plerea quod templum, quod in ea creatuto est a Spi-
iterum apud VOseadem verba repetemus. Servate ritu sancto, unitum est Divinitati; hominis vero ge-
igitur cbmpendio hanc sciehtiam pietatis. nitrix, propter susceptas a Divinitalis natura nostrae
3. Quse est auteni ista, riisi bpQoloyia[Baluz. om. naturoe primitias.
nisi bpOoloyia],e.tconsubstantiyoi divinscTrinitatis, et 8. Hsec sunt in compendio dogmata pietatis. Hoec
assumenlis hominem divinse naturse, et in virgineo B • per omnia retinentes memoriter servate, ubique hse-
utero carnis susceptoe, c perfectique hominis as- reticorum pravam gloriam declinantes. Non quombdo
sumpti a Divinitate; dehinc perfeclsc Divinitatis, et apud illos ©toToxofdetrita locutio est, ita putandum
perfectse bumanitatis in unum FiHum Conjunctarum est etiam Ecclesiam dicere ©toToxor,quia neque cum
excellentior eorilemplatio, duafumj"us naiturafum in illi Filium dicunt, el Ecclesia Filiuih corifitelur, Filii
iinam auctoritatem ratione diviria cbnveniens. apud utrosque par et shnilis intellectus est; sed apud
4. Hinc vobis sxpe diximus, quomodo Christus, iUos quidem Filii ttudum vocabulum est, non habens
riominis utriusque sit appellatip signiflcativa, id est, Patri consubstantivum aliquid; apud nos vero Filii
bumanitatis et divifiaj natttrset Hinc si quis dicat apellatio cum causa vel re vel opefe est. Sic apud
Christum tantummodo expfesse,; sciat in isto no- illos iterura omnium Dominus Christus Deus nomi-
mirie utramque significafi et cbfinuncupari haturam. natur, nominatur apud nos quoque; sed apud il-
5. Hihc beatus Mattbseiis Evarigeliorum conscri- los creatus;, apud nOsvefo cum eo qui genuit in-
' '
ptor, cumad generationis veuisset arcanura, a neu- creatus. , v"
tra natttra generatiohis fecit harrationeni, sed magis '* 9. Non igitur ex utta eademque appellatione in
a Chrisli vocabulo; oportet aritem expresse dicere, unum deducamur cum hsereticis intellectum; sed con-
ut omriibusad perspiciendum fiatfacilior intellectus : ^1 fiteamur simul humanitatem et Divinitatem in una
Liber, inqttit, genertttioriisJesri Clirisli (Matth. i, 1). :.generatione Filii esse conjunclam; neque Deitale in
Noh dixit : Liber genefdtionis Dei Verbi; neque liber carnem decidente, imtautabiUs est enim Diyinitas, et
genettttibnis liorixiriis.Si enim dixisset; liber genera- hoc Deus Judseismanifeslans dicebat: Ego sum, ege
lionis homihis, Ghristum nobis soluto hoinineto de- tum, et non tummulalus (Mal. m, 3); neque per in-
monstrarei. Item si diceret, Libef gerierationis Dei carnationem carne commutata; -non enim pudet Dcmn
Verbi, solam nobis d sine humanitate introduceret riaturse quam suseepit, non putlet possidere sibhnet
Deitateifi. Tn Christi ergo appelIatione%complectitur cohregnantem; nam sipuderet, non eam susciperet.
utramque naluram, ut neutra sirie altera possit in- Susceptam autem, propter humani generis dilectio-
telligi." nem, habet naturam nostrain Divinilatis inspoHa-
6. Hincet sanctaxYirgini, eoquod eamChristi ge- bile vestimentum. Horum memoriam per omniapos-
nitricem dicimUs, riomen gemipse appellationis con- sidete in Christo,' Cui est gloria in ssecula sseculo-
venienter aplamus, id est, ©koTozof,quod est geni- rum.
; » Ad sacras conciones concursum auditorum, d6i- D benturiri synodico. BALUX.
trpibv,dltyiv, o-xevovapiavssepemenibrant Patres. Eo- c Baluz. : Perfecleque hinc hominit atsumplio dei-
*"
que demOre cuto Christiano Lupo accipio htee verba talis, perfectm, etc. EDIT.
Nestorii: Parco enim, quoniamet ego valde sumfati- d Hinc emendasynodicon.ttbilegitur, exparte hu-
gatus, et vos omnino constricti, |seu ex alia versione, manitatis pro experlem. BALOZ.
conslipatione — labbratis: GfsccieprOcul dubta , o-yiy/o- • Verba et av6p<rnitoTbv.o;,
id est hominis genilrix,
ptvoi..COTEL: Cohstipatione laboratis. InsyhodicO non habel Baluzius. Fatetur quidem a Gafnerio ea
conslricli. Refertur atttem adiiimpatientiam audito- recte reponi; non tamen est ausus discedere a scri-
riunvBALUz. • - . ptura veterum exempiarium, in quibus desuht. EDIT.
b Ilsec usque ad verba Qumett autem itla, non ha-
B3J COLLECTIO PRIMA EXCERPTORUMNESTORH. 868
EXCERPTA
EX VARIIS NESTORII TRACTATIBUS

IN QUATUORCOLLECTIONES
DISTRIBUTA.
ADMONITIO,
Plures sunt collectiones excerptorum ex tractatibus Nestorii. Prima et celebrior, etsi non plenior, ea est
quam Patribus in concilio Epbesino Pelrus notariorum primicerius obtulit. Altera reperitur apud GyriUum
in opere quod aliquando "E>£y%o? dicitur, aliquando contradictio adversus Nestorium. Tertiam Epbesi a Cy-
rillo factam MariusMercator Latinitate donavit, quam nunc primum edimus. Prima, quam Ephesioam vocare
possumus, complectitur viginti capita; secunda, quas Cyrilliana, quadraginta tria; tertia,quam defloratio-
nem Liberatus nominat, yiginti duo : quamquam eSdemcapita diversis in collectionibus reperiuntur. Omnes
porro collecliones CyriUumhabere auctorem, duas extremas Mercatorem interpretem, raox planura fiet.
Excerpta fuerunt cuncla, ut innuil Mercator, ex codice. confecto ex multis quatemionibus, arte quadam
dispositis, quibus tamen singulis singuli tractatus non videntur contenti, ut aperte demoiislratur in notis.
Codex ille, cuj'us mentionem facit Marius, diversus certe non erat a libro cujus meminit Cyrillus cum ait
(Lib. i Conlrad. in prmf.): In librum quemdam a quodamcompotilumincidi, »n quo multi erant congestisermo-
nes perelemenla et velut ordine disposili, nullaque ratio ei deerat, quominus retineri possel. At si a scriptore
ejusmodi aliquid dictum essel qttod oblivionitradilum evanesceret, forsan utique staluissem, et mihi silendum
esse, et cmterisconsulendum, utidem facerent, ne multis aliis posterisque noslris nota tssent tam absurde tam-
que imprudenler dicla. Sedquia blasphemiarum lurba in eo libro congesta est, «I multumadversus dogmata ve-
rilatis declamalumel oblalratum, quomodonon necessarium ftiil propemodum, ut accingeremur, et pro salute
lectorum cerlaremus, ne uUum ex ea re damnum palerenlur ? Eadem enim fragmenta, et in Hbro, et in codice
leguntur. ' "
n
Immo non nemini videri potest, ne diversus quidem esse codex a libro de Incarnalione, quem Geniiadius j.
(Lib. de Script. Eccles. cup. 55) tradit a Nestorio scriptum pro sua liseresi sexaginta duobus sacrse Scnpturse
testimoniis refertum. Postquam Ecclesim Constanlinopolitanmponlificalu donatus esl, apertum se hostem Eccle-
tim, qttem celaverat, ostendens, librum scripsit, quasi de incarnatione Domini, sexaginta [Forle quinquagintq]
et duobusdivinm Scripium testimoniis pravo sensu suo constructum, in quo quidquid asseveraverit, in catalogo
hmrelicorumdemonstralur. •
.
Tres illas collectiones contuliraus non sine aliquo labore, indicavimusque in quo sibi consonarent, et rn
qno dissentirent: nec enim id seire minimi est ad negotium hseresis Nestorianoemomenti, ideoque omnes si-
mul edendas putavimus, partim quia priores duse sunt apud Marium Mercatorem, cujus Opera ediffius ; par-
lim quia tertia suppeditat ipsamet Grseca Nestorii verba ffagmentorum multorum, quoeapud Mercatorem ha-
bentur Latine tantum. • .
Quarlam addidimus ex variis cum Cyrilli, lum aliorum scriptorum libris, ut uno prospeetu qtiisque yaleat
hseretiei sensa intueri, indeque judicare quara iramerito aliqui olim,, atque etiamnum quidato ausi sint dicere,
verbo potius qttam reipsa Japsum esse Nestorium, ideoque propter pervicaciam magis quam hseresim, damna-
tionis sententiam tulisse. ....
SYNODI EPHESINJEACTIOVI*.
In qua centinelur
COLIiECTIO PRIMA EXCERPTORUM

BX LIBRONESTOIUI
OMafaPalribus Ephesinmtynodi a Petro primimrio nolariorum,
Interprele, at credi polest, Mario Mercatore.
Posl consulatumDD. NN. Fi, Theqdqsiixm et Fl. j\ reverentissimieireligiosissimiepiscopiMeinnonwianclh-

Valentiniani imperatqrumAugutlorumxi kal. Augusti, simis et Deo dileclissimisepiscopis CyrillqAlexandrim
qui diesest secundumMgyplios epiphii 23, jussu augu- agente etiam sanctissimi et religiosissimiepiscopiRo-
slissimoruinpiissimorumqueprincipum syriodqcqngre- manmEcclesimCmlestini,etJuvenale Hierptolymorum,et
gata in Ephesiorummelropoli,elsedenlibus in episcopio MemnoneEphetiorum,etFlavianoPhilipporum agenle
CASTIGATJONESET WTJE.
1 Ex hac actioue synodi Ephesinse in qnaNestorius ut BaJurio notatum est, tota actio inter Marn Mer-
damnatus est, nihil protulit Garnerius nisi fragmenta catoris lucubfaliones exscripta sit, illam hic loci adinte-
librorum haeresiarchsequse a Patribus in ipsius aceu- grum restitui curavimus, lectorem, ut decet, monltun
lationem allata sunt. Cum vero in ulroque exemplari, ubi fragmentaa Garnerio-excerpta occurrerinj. bm,
8o7 MARII MEtiekTftRlS TRANSL^fldNESVARioWM-dPUSCULORUM. "868
"eiiaihvtceiriRufi~sdhciiisimiepiscopiThessalohicm,et }_fJounneHephestii, :et Atisiobulo Thmueos, eltkebne
Firmo CmsaremCappadocimprimm, et ThetdotoAheytU Selhroitu, el LampetioCasii, el Cyro Achmorum,ei
Galatim, et AcacioepiscopoMelitines,et Perigene Co- Publio Olbim, et Samuele Dysteos,el ZenobioBarchm
tiritiiii&r&ci&ifefGyrq•AplifodisiadotGririm, elVtiler-: :ei TeriPnepfheucyr<iri,tiiSopairo Sepiimiticefs,et Eu-
rio tcbriii,feiHesychioPtifii, eilteiidnico RKodii, et iebio Nilupoleos, efHerdclida Heracleos, et Chrisa-
Dinulo NicopoleosEpiri veleris_,feiEiiiliettrib Dpfd-, . drii)Aphfodiius,et Andrea Hermupoleosmagni, etSa-
chii Epiri novm, et Perherbio Furmuli, etEudoxio Co- bino Panos, et Abrahum Ostracines, et Hierace Apk-
matus Lycim,et SylvanoChereiupontiPhrygim, et Ve- nau, ei AlypioSelm, ei Alexandro Cleopalridos, et
reniano Pergm Pamphylim, et Amphilocio Siities;ei irfjitiarc Tuna, etAmbone Bulu, el Heracleo Thyneos,et
.Epiphaniqfyatim Upnpriqdps, ei Gregqrip Cessasun- ..tlsaac Eieqrcliiensi,.etHerqclia Thamialidps,et Theo-
jhisrfiohtiPolemoniaci, etSihicionpGodren, et tconip fna Psincui,etAmmonioPanephysi, et Bessutadiaco-
GqrtihqsGtetmietbttlmtiiiM hb Gtiflhugihisi et 'AictitiiaetfPrbjecto stinelissimis
hpm tlirttcid),rei Jpipitii .Pibpqfiesi, ei Dttpieie,Cplq- episcqpisel legaiis, el sqhciissimfopresbyleroPhiiippq
,nim, secundmCappadpciatyetMomonq, Raphim;,,etPaur apqstolicmsedisRomuiiofumet legatq, Petruspre&by-
linianoMajumm,ei Pauld Aritliedqtiii;et Fidq Jbppe, et . ter Alexahdriw et primiceriiisnotariorurh dixit: San-
Jqdrine Sycamtiiphis.,ie<t tiieqdbfo Gadqrum,et LetpiofB cta et iffgeiissyribdus:vestfji btoneto adhiberis pf ovi-
Libytidis,pt Apelie Justes, ei TheodorpAridielon, et ..deritiam.fectseetapostolicse fidei et dogmatum vefi-
•Petro Parembolm, <etJoanne \Auguitopoleos,et Saida tatis, cOnsulens auteni paei et statui Ecclesiarum,
Phqznris,etRitfihqGtibqriêi'AriysioThebdruth,etCdl- defihitibnem protulit, tjtiaih prse mariibus,habentes,
fVicfuiefiftiupticti,et Dfimnifriq. Opuritis,fet NiciriMega- stvidebitur saucfitati veslrae, recitabitaJis.
rqn, <eiAgaiecleoColonim,;el J&eliceApqUonim et Bel- Sancta synodusdixit: Defiriitioprolata asarictaet
'iidis; et Theqd6fo'Dbdbn0,<eiAndario CefronesiGre- * hitindaria syriodo pftrecriseafui'etactis pfseseritibu.s
im, ei CyfilloCydoheCliefrbhesi,eiPaulO Lappe, ei ihsefatur.
ZenobioCnosi, et Luciano Toperi Truchtm,et Nepio Nicensis syriodm hqnc fidein exposuit.
Mdximianopoleos, eftSectiiidirib el
Larriieef, Dione The-
btitumtliesstilim, ei TjiepdprbEsihinei, eflMartyfio Gredimus in unutri Deum Patrem omnipotenfeiri,
Lisiron, et thqmas Derbet, et Aihanasiq Pafpsithi, et omnium visibiliUffiet invisibilium faetofem. Et ia
tltemistia Jassi, et AplretonetoHeraclim, etPhilelo nuum Dominum Jesum Chfisfum Fiiirim ij'ei, natum
Atnyzbilis,ei ApeiitiCybirm, et Spudasio Ceiamon,ei ex Patrejinigenitiim, hbc est, ex Patris substantia,
Archeiaq.Myndy,et Fania Arpasqn, et .PrqmdchiqAlyr : Deum de Deo,:Iutaeh de lutairie;,Denhiveruffide Deo
dqnyet Pltitippo Pergamorum Asim, el Maximo Cy- G verO, fiatttmvrion facturii, ej'tisdeni cuto Pafre siib^
mm, et Dorotheo Myrinm,el Maximo Assi, elEuporo slantise, per quem omnia facta srittt quoein ccelo et
Pipbn, ei MeipaiidrqArcqdiqppieqs,eifErithicbtlieo- quse,hi terra; qui propter nostfata salttteto desceiidit,
ioiippoleqs, et RqdqnePalmaspotebs,et Euiropiq Eva- . ' ihcarnatus et hotoo factiis, passus, ei'festtfrexit ter-
ton, et AphobioGoloes, et Nestorio Sion, et Uera- tia die, et ascendit in ccelos, veritiirus judicare vivos
cleonle Tralleon, el Theodoro Myses, et Theodoro et mortuos. Et in Spiritum sanctum. Eos autem qui
Anirieli,'ei TimbilieriBriiiUqii,ei ThebdbsioMaustau- aiurit, Erat quando non fuerat, et antequstmnascere-
ron, et Tichico Citeron, et EusebioGlazomendn;:et tuf hori ef at; et quod ex nihilo factus est vel ex alia
Euthalio Colophonis, et Modesto Aneon, et Theosebiq sujistantia, perhibentes esse aut visibilem aut routa-
Prienes, et Eusebio Prienes, et Eusebio MagnesimSi- bilem Filittm, anathematizat apostolica Ecclesia.
film, et Sapricio Paphi Cypri,etrZenene CuriiCerelii Biuicquidemsaiictse fldeiomnes convenit assentiri.
Constantia, et Evagrip Splon, el Cmsario.Chorepi- Habet enim proprie et sufficienterad utilitatem totius
tcopo, et Tribonianp AspendiiPamphytim, el Nucetip Orbisterrarum. Quoniam vero quidam sunt qui cum
Seleges, et Solone Paralim, et AcacioCotenon,el Ne- hane asshnulent confiteri et. buic assentiri, depravent
sio Gorybrassi,et MalididrioCbfdcehrivM,el "Neciorio fataen vim sententisirum et ad suum interpretentur
Senon,el Eulropio Ettennon, el.Tariano Lyrbes,et U arbitriumj.et corrurapant etiam veritatem, pestUen-
Eusebio Asponon Galatim, ei Philumeno Cinnes, et fisefilii et erroris, opus fuit necessario etiam sancto-
Slrategio et Eusebio Heralim Honori, el Paralio Ati- ruifi Patrum et orthodoxorum proferre sententias,
drapone ReUesponliadis, et Sylbano Ceratapon, ei quoeinsinuare possent quemadmodum et ipsi intelle-
HermogeneRinocuroron, etEvoplio PlolemaidosPen- xerunt fidem et aliis prsedicare confisi surit;"ut fieret
iapbleos, et EusebioPelusii, ei AdksphioOriopheos,et inanifestum omnes qui rectam et immaculatamliabeant
Ptiulo Pliravbiieos,et PlimbaihmqrieCopVi,etMttcliario fidem, eo riiodo opbrtere eahi intelligere et iiiterpre-
Meielqs,ei AdelphioStteos,et MticedonioXeos, eiMar tari et prsedicare.
rino Relibpolebs,et Meirodoro Leontlwn, et Mdcha- Pelriis presbyter Aiexandrimet primiceriui notario-
rip Anteon, et Petro Oxyrinchi, et Strqtegio Athribi rum dixit; Quoniam prse manibus habemus libros
di.s,.et. Athunasio Parali, et Sylvano Cophriteos, ei sanctorum et religiosissimorum Patrum et episcopo-
" ;
GASTIGATIONES ET NOTiiE.
*Id pst ttniversali, ex univeiso muhdo congregata, uti dietum est imnovacolIectibn&GonciJiorumj>ag>
'61IJ Bitcz. •-•.
869 COLLECTIO PRIMA EXCERPTORUM NESTORII. S70
rum et diversorum martyrum, exccrpsimus autem ex A . nes peccatores sunt et mortalcs, sed j"uxtaVerbi vir-
his pauca capittila, si videbitur, recitabimus. tutem resurgunt immortales et incorruptibiles et
• Flavittiiut episcopusPhilipporum dixil : Hsecquo- seterni. Unde etiam carnc nala ex Maria Theotoco,
que periecta iriserantur. Et recilata tunt hoc modo. ipse dicitur natus qui proestat ut alii nascerentur, ut
Petri sanctissimi episcopi et martyrit ex libro de nostram in sc generationem transferret, et nos jam
Deitate. non ut terra tantum abeamus in terram, sed ut cce-
Quoniam certe gralia et veritas per Jetum Christum lesti Verbo conjuncti, ab eo ipso sublevemur in cce-
facla esi (Joatx. i, 17) ; unde ct gralia sumus salvali lura. Recte igitur etiani alias corporis passiones?ll in
(Ephes.<tt, %;.9) j'u\ta apostolicum dictum. Et hoc, semct transtulit; ut non ut homines, sed ut Verbo
ittquit, nonex vobis, neque ex operibus, ne quis glorie- adhscrentes, e fieremu» oeternsevitse parlicipcs. Non
tur. Voluntate Verbum caro factum cst (Joan. l, 14), enim jam juxta priorem generationem morimur in
'
Ct habitii ittventumut homo (Philipp. n, 7). Non esl Adam, sed noslra generatione et omni cafnali fra-
iamen a Deitate destilutum. Neque enim ut a sua gilitate translala in Verbura resurgimus « ex terra,
gloria et virtute desisterel : Cum esset dives, pauper soluta malediclione peccati propter cum qui pro no-
ett factus (JirCot. vm, 9); sed ct ut morlem pro nobis bis factus est malediclio.
peccatoribus ipse sustineret: Juslus pro injmtis et ut Ejusdem epistola ad Epictetum.
nos offerrelDeO,mortuusquidem carne, vivificalus au- Quomodo autem vel dubitare ausi sunl qui dicun-
lem spirilu (I Pet. rii, l8).Etpostaiiu. Undeet eyah- tur esse Christiani, si Doininus qui proccssit ex Ma-
gelista asserit veritatem diceiis : Verbum cafo factum ria Filius quidem sit Dei substantia et nalura, car-
est, et habiiqvitin itobii (Joari.i; 14). SCilicetex quo .. .naliier vero ex semine David et ex carne sanctse
angelus Yirgtaem salutavil dicens • Ape, grdtia piena, Marioe? Qui porro adeo audaces fuerunt ut dicerent
Dominus tecum (Luc.<I, 28). Dominifs auteffi tecum Christum, qui carne sit passus et crucifixus, non
dixit Gabriel, pro eo quod est Deiis Verbum tecum. esse Dorainum et Salvatorem ct Detim e'tFilium Po-
DemOustratenim id nasci iri viilva etearhetofuturum, tris ? Vcl quomodo volunl sc nominare Chrislianos
jttxta quod scripttttti est: Spiritus sanctus superveniet qui dicunt in homincm sanctum, quemadmodum
iri U, viriiis Allissimi obumbrabit tibi; ideoque quod etiam in unumquemque prophetarum, supervenisse
hdscelufsahctum; vocabiiuf Fitiut Dei'(Ibid.,5S), Et Verbum, ac non magis ipsum hominein factum cura
pofro pbst diia.: Deris auteta Verbpm, Viro abseilte, corpus sumpsisset ex Maria; L et alium esse Chri-
voluntate Dei, qui Oihhia facile Operalur, factuffi est slum et aliura Dei Vcrbum quod antc Mariam et an-
in ViilvaVirginiscaro, hon egens vitt operatiofie aut te ssecula erat Filius Patris ? Aut quomodo possunt
prsesentia. Viro enim effieacior fuit Dei Virttts iniim- esse Christiani qui dicunt aliud esse Filium et allud
brans Virgini, superveriiente etiam simul Spiritu -; Dei Vcrburo? Item post alia. Absit ut hccc putalione
sanctO: ' ' facta esse
, dicamus, ut nonnulli e*istimarunt. Nara
« Alhanasiiftdnctissitni episcqpi Aleiandrim ex libro : vere homine facto Salvatore, tolius hominis facta
adveriui * Arittnos. '' est salus. Nam si putaliohe Verbum fuisset in cor-.
Multi igittir saricti fuerunt et puri ab Ottifiipeccato. : pore, juxta quod illi dicunl, putationc autem quod
Jeremias vero et ab uterosarietifiCaltis est; et Joannes, dieitur tanlum phantasia qusedamest, invenielur sa-
cum adhue esset ih utero^ exsultavit in gattdio Voce lus nostra et resurrectio hominum facta pcr » dioce-
Marioec Theotoco (Ibid.; ii)> Et tamen regnavit mbrs sin, noii veritate, juxta scelestissimum Manichscum.
ab Adam usque ud Moysen, etitimih eos qui noripec- At vero si non per phanlasiam salus nostra, ncc
caverunt i» simiiiludinem prdsvaricaiionisAdfm(Rom. corporis tantum, sed tolius hominis animceet cor-
V, 14). Sie quoque fiihilOriiinusmafiebant botaiues poris salus est facta; huinanum ergo nalura quod cx
corruptibiles et hiortales et passionuta natttra? sttse Maria factum est juxta SCriptufas Ct vbrurii efat Sal-
capaces. Nunc vero cum Deus Yerbuni faetuta est vatoris; .
hoino, et.sua fecjt ea quse suht propria carnis no- . j JuM sanctissimi episcopi.Rori&eepiitqh <ddPros-
strse; j'am non passiories cofpus coritinguttt propter ''.'.' dociupi. , "', :'; ; • •
Verbum qubd fuit in corpofe, sed ab jpso qiiidtsm Prsedieatiir sjttteto ad bQnsttmniaitibri.ein,
fidei e| iii-
cohtritse smit; homines vero nori j'uxta suas passio- D.carnatus ex Virgine Maria D,ei.EUius,qtti liabitaviit
CASTlGAfibNES ET NOT;E, ':;'
» Prseter codices y aticanum etBelJovacenseni, qui- h Colbert, non alium. Sed hsecilectioibohanonest.
bus usi.sumus in emendandis Marii Mercatoris operi- BAJIIJZ>,; ':»-..-
bus, aliudhorum testimoniorum exempiar vetus re- 1 Servavit.Mereator voeeffi:Gfsecani.Aoxno-t? opi-
peri in eodici 1868 bibjiothecoeGolbertinse. Ritoz. niohenisignificat;MaleincodiceGblbertifiO diocetim.
b Cojbert,, Atium. BALOZ,; EALtiz.. :-.-::;;. -
* Forte, Theotqcu. GiLLAND, i Istud excerptuta ex epistola ad Prosdociuta pro
d Colbert., in semetipsum. BALOZ. auth.entico lulii scripto babuere veteres, qiuos inter
* Idem codex, fieremur. BALOZ. noster Marius Mereatbr. Sed Leotttitts, lib.de Seciis/
f Seculi hic sumus auctoritatero IHM Bellovacen- act. 8, ex plurium exemplarium: fide aisserere nOn
sis. Vaticanus b$bet,,seii nostram gerierationeiri,Col- dubitavit, non Julii,sed Timothei qui Apollinarium
bertinus, sedjuxta noslram generationem. BALUZ. magislruto babuit, esse.epistolam illamex qua; idem
. e Ita codicesVal. et Colb,; BeUovac. habet prmter- ; excerptutn desumptuin fuit. Qua de re plura efttditis-
ita.Bki.vt. sirausCoustantius in appendice ad EpistolasRomano-
«71 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 8?«
;in honiinihus, non in homine operatus. Hoc.enim de j i tritus, infans in prsesepio repositus, naturse nostroe
.pTophetis est et apostolis. Perfectjis Deiis in carne, fragilitatem sustinens -propter priores causas; sed
et hpmo iperfectus in spiritu. Npn duo filii : unus quicum adliuc infans esset, Satanam et ejus perterrefecit
dem naturalis Filius qui assumpsit hominem, tt alter exercitum, magos provocans ad pcenitentjam, et eos
vero homo mortalis assumptus a Deo, sed unus uni- armans ad contemptum ejus qui iUosmiserat regis.
genitus iu coelo, unigenitus in terra Deus. Cypriani tanclitsimi epitcopi ex libro de Miseri-
Felicis.episcopi sanctissimi Rommet martyris ex epi- cqrdia.
tlola ad b Maximinum episcopum et ad clerum Multa etmagna simt,Jfatres charissimi, beneficia
AlexandrimEcclesim. divina quibusin salutem nostram Dei Patris et Cbri-
De incarnatione vero Verbiet de fide, credimus in sti larga et cppiosa clementia et operata. sit et sem-
Dominumnostrum Jesum Christum natum ex Yirgine per operetur; quodconservandis ac vivificandisnobif-
Maria. Hic eiiim est Filius Dei seternus et. Yerbum, et Pater Filium misit ut repararerios ppsset; d quod-
non ita homo a Deo assuroptus, ut esset alius prseter que Filius missus est, ef hominis Filius esse voluit u*.
ipsum. Neque enitti hominem assumpsit Dei Filius Dei filios faeeret. HumUiavit se, ut populuin qui prius
ut esset aliusproeter ipsum : sed cum esset Deus per- .jacebat erigeret. Vulneratus est, ut yulnera nosfra
fectus, facfus est simul et homo perfectus, incamatus ]B curaret. Servivit, ut ad libertatem servientes extra-
ex Virgine. beret. Mori snstinuit, ut immortalitatem mortalitas
TlteophUisanctissimi episcopi Alexandrim ex paschali exbiberet.
epistqlaquinta. Ambrqsiisanctissimi episcopiMediolqnensis.
Sunt enim nunc miraculorum veterum reliquioe,ne Si mihi non credunt, credant Apostolo dicenti:
parum credant quod Dei virtus potest facere utvirgo Pottquam vero venit plenitudo iemporis, misit Deus
pariat, in qua fuit vivumDefVerbum propter nostram Filium suum fuctum ex muliere, factum sub lege (Gal.
similitudinem. Aliter enim nos alloqui prbprius ipse iv, l). Filium, inquit, suum, non unum ex mullis,'
non poterat; et nec ex voluptate etc somno, quem- non communem, sed suum. Suum cum dicit, genera-
adraodum et in aliis hominibus, corpus accipiat, tionis oeternospropiietatem significavit. Hunc postea
acoepit ejus consimile, natiis ex Yirgine, homo qui- factum ex muliere astruxit, ut factura non Divinitatis,
dem apparens juxta nos et in forma servili, rebus vero sed assumptionis corporis ascriberetur. Faclum ex
probatur esse omnium artifex et Dominus, opera fa- muliere per carnis susceptionem, faetum sub lege per
ciens Dei. observantiam legis. Generatio autem illa coelestij
Ejusdem, ex epistolapaschali sexta. ante legem, ista post legem.
Quemadniodum suinmi ariificum non in pretiqsa G Ejusdem.
tantummateria vim suse artis ostendunt, sed et si in Sileant igitur inanes de sermonibus quaestiones,
luto.vel cera solertiam suam demonstrent, raujto quoniam regnum Dei, sicut scriptum est, non in per-
magis videntur esse laudabiles; sic etiam Deus Ver- suasione verbi est, sed in ostensione virtulis (I Cor.
bum, optimus, omnium arlifex, vivum, efficax, qui n, 4). Servemus locutionem Diyinitatis et carnis.
ordinatione congrua cuncta composiiit, non ccelesti Unusin utroque loquitur Filius, quia in eodem utra-
quadarii corppris assumpta materia ad nos venit, sed que natura est, et non in uno semper loquitur niodo.
in luto magnitudinem suoeartis ostendit, cOrrigens Intende in eo nnnc gloriam Dei, nunc hominis pas-
hominem qui est fictus ex luto,.ipse ex Virgine homo siones : quia quasi Deus loquitur quse sunt divina,
novus procedeus, generationis quidem ratione dissi- quia Yerbuni est; quasi homo quoe sunt humana,
milis, aUis vero omnibqs absque peccato similis no- quia c in mea substantia loquebalur : Hic est panis
Btri (fleor. iv, 15), natus, paiinis involutus, lacle nu-. vivut qui de cmio descendit (Joan. vi, 51). Panis hic
rum pontihcum pag. /1, ubi et mtegram epistolam non tantum abrogare, sed et hsereticisascri-
Julio perperam ascriptam, ex antiquo exemplari An- Eontinci ere non dubitemus. Quam quidem sententiata excu-
glicano erutam.G. L. recitat, et hbc ipsum excerptum tit refellitque vir doctus, ac demum concludit :
eidem epistolseex triplici versione subjicit! Coeterum < Istud certe lfagmentum cmn Cyrillus et Ephesina
idem fragmentum Julio falso tributum repetit Merca- synodus sanctissimo papa et martjTe Felice non hi-
tor iufra, pag. 239. GALLAND. dignum j'udicarint, atque ut ejusdem deinde Marius
a Colbert., et unus homonaiuralis assutriplut a Deo. ]D Mercator, YincentiusLirinensis, HypatiusEphesiorum
'
Bal., Alitervero. GALLAND. aliique catholici admiserint, quam diu aliud
b Leg. Muximum; sic eniin in fragmenti lurjus in- episcopus
non constabit, religioni nobis est hinc Ulud submo-
seriptione legiturinter Acta concilii Ephesini, act. I, vere. > GALLAND.
pag. 1055, tom. III Conc. edit. Ven. Labb. Exstat c Translative istud dictum est pro coneubilu. Sic
etiam apud Cyrillum, Apolog. adversus Orientales, ad enim Salomon Sap. vn ait se coagulatum esse in san-
anathem. 4, l.C, pag. 1379, sive inter Opp. ejusdem guine ex semine hominis et delectamenlo soiniii con-
S. Patris tom. VI, pag. 174; sed absque episcopi no- venienie. BALUZ.
mine cui ea epistola inscribebatur. Observat autem d Ita vetera exemplsiriaVaticanum et Colbertinum,
laudatus Goustantius in Epist. Roman. pontif., pag. nisi quod quoque Iegunt pro quodque. Bellovacense
294, lion defuisse qui sattcto FeUei papse et martyri habet, Dei quoqueFilius, etc. Quselectiobona non est.
bujusmodi fragmenlum adjudicarunt. Quin et v. c. BALUZ. "
Lequienius in dissert, 2 Damasc, num. 7 fiihil jam e Colbert., in ejus. BALUZ.
- superesse cens,et,' cur ideni fragmenlum sahcto huic
873 COLLECTIO PRTMA EXCERPTORUM NESTORll. 874
caro est, sicut ipse dixit: Hic panis quemego dabo, ,A aut post resurrectionem ex mortuis adoptionem me-
caro mea est (Ibid., 52). Hic est qui descendit, hic est ruissedicit juxta paganos, quih naperpapotinducunt, \
quem Pater tanctificavit et mitit an hunc mundum anathema sit. Quidquid enim oritur aut crescit aut
(Joan. x, 56). Et ipsa liltera docet nos sanctificatione consummatur, non est Deus, etsi propter incremen-
non Divhiitatem eguisse, sed carnem. tum quod paulatim fit ita dicatur.
Gregoriimajorii episcopi Nazianzi. Basilii sanctistimi episcopi Cmtarem Cappadocio
Non decipiant homines nec decipiantur, hominem primm.,
carentem sensu existimantes Dominicum, ut ipsi Neque tantum ccelumet terraetsequorumc lati-
aiunt, jiiiimo vero Dominum nostrum et Deum. Ncn tudo, et quse in aquis vivunt, nec terrestria animalia,
enim hominem a Deitate separamus; sed unum eum- nec stellse, nec aer, nec horse temporum, et elemen-
demqueaffirtaamus; antea quidem rion hominem, sed torum varia diversaque ordinatio, virtulis ipsius emi-
Deum et filium dumtaxat et ante ssecula sine corpore nentiam probare possunt quantum quod potuerit
et omnibus corporalibus, postea vero et homineni Deus, qui capi non potest, absque carnis passione
assumptum pro salute nostra, passibilem carne, im- conjungi cum morte, ut nobis passione sua impas-
passibilem Deitate, comprehensibUem corpore, in- sibilitatem donaret.
comprehensibnein Deitate, eumdem terrenum et cce- B Gregoriitanctissimi episcopiNusm.
lestem, visibilem et inteUigibilem, capabUem et qui
Hoc, inquit, tentite el de vobis, quod etiam in Christo
capi non posset, ut perfectum hominem, eumdem
etiam Deum, ut homo totus repararetur, qui cecidit Filio Dei; qui cum esset in fqrma Dei, nonrapinam
in peccatum. Si quis Mariam non existimet Theoto- arbitratus est ut esset aqualis Deo, sed se exinanivit
m Deo
con, procul est a Divinitate. Si quis per Virginem formam servi accipiens (Philipp. n, 5-7). Quid
servi forma pauperius? Quid in rege humilius quam
tamquaro-perfistulam transcurrisse ac non in ipsa voluu-
formatum divina simul humanaque ratione, divina ad participatum nostrse naturse pauperrimse
tariedevenisse? Rex regnantium et Dominus domi-
quidem quod absque viro, humana vero quod more nantium servilem formam induitur. Judex orouium
partus; si quis formatum dicit hominem, postea Deum d penset, at Domhius crea-
dominantibus tributum
induisse, detestandus est. Neque enim generatio Dei
hoecest, sed generationis fuga. Si quis duos filios in- turse deducitur rn speluncam. Qui omuia compre-
coenaculinon invenit locum, sed in proesepio
ducit, unum quidem ex Deo Patre, alterum vero ex hendit,
mutorum animalium projicitur. Muridus et sincerus
matre, ac non unum eumdemque, excidat adoptione
humanse naturoe patitur sordem, et per omnem no-
quse est recte credentibus promissa. Gemina enim
natura Deus et homo, quia et aniina et corpus. FUii stram gradiens paupertatem, usque ad experimentnm
vero non duo, nec Dei. Neque enim hic duo homines pervenit mortis. Videtis modum voluntarise pauper-
snnt, ficet Paulus ita quod est intra hominem et quod tatis. Vita mortem gustare dignatur, judex adducitur
est extra appeUarit (H Cor. IV, 16). Et si est breviter in judicium, vitse omnium Dominus subit suffragium
dicendum, aUud quidem et aHud ex quibus Salvator judieantis, Rex coelestium principatuum manus car-
(neque enim idem est visibile et invisibue, nec tem- riificumnon repeUit. Ad hsec,inquit, exemplum humi-
porarium sinule est ei quod est ante tempora), non litatis videat modum.
aHus vero et aUus, absit. Nam utraque in commix- Atlici episcopi Conitantinopoleot.
tione sunt, Deus incarnatus et homo Deitate sacratus, Hodie Christus Dominus clementioe generationeni
vel quoquo modo quis voluerit nominare. Aio autem suscepit. Nam divinse dignitatis jam antea habuerat,
aliud et aHud, contra quam est in Trinitate. Ibi enito et adjecit porro elementioe. Verbum exinanitur, quod
alius et aHus est, ne substantias confundamus, non natura e inexinanibile est. Se enim exinaniyit formam
aUudvero et aliud. Unum enim idemque tria sunt et servi accipiens (Ibid., 7). IncarnaDilis in carne fit.
similia Deitate. Si quis tamquam in propheta per gra- Nam Verbum caro factum est (Joan. i, 14). Qui tra-
tiam operatum dicit, ac non per substaiitiani con- ctarinon potestpropterincorporalemnaturam, eori-
junctum et concretum; inanis sit divinse operationis, D trectatur. Qui initium non habet, fit sub.initio cor-
immo plenus adversse. Si quis noii adorat crucifixum, porali. Perfectus crescit, invertibiHs proficit, dives in
ariathema sit et inter a Theoctonos uunieretur. Si ccenaculo fit. Qui comprehendit nubibus ccelum, p'an-
quis ex operibus consummatum aut post baptisma nisinvolvitur. Rex poniturin prsesepio.
CASTIGATIONESET NOTJl.
Id est Dei interfectores, ut explicat vetus inter- licet, non exinanibile. AlterutKim certe scripserit
pres conciUiEphesini. BALTJZ. Mercator. Priorem tamen vocem crediderim ab in-
b Itacodex Bellovacensis. Vaticanns habet HA?E- terprete redditam, queniadmodum mox vertit incar-
rPAljpoc. Vetus versio concilii Ephesini, .parengra- nabilis. Hujus fragmenti Grseca exslant inter Aeta .
phtos, id est inscriplos. Textus Grsecus, mipivpanxtx;: coucilii Ephesini, act. 1, pag. 1062, tom. cit., et apud
quod Peltanus vertit ascriptitios; velus interpres Cyrillum in Apolog. adversus Orientales, adanathem.
synodi Chalcedonensis, ficlos. BALUZ. 4, ibid., pag. 1378. Utrobiquevero legimus, KV.SVUXO;,
e Inffa, altitudo. EDD. atrapm;. His autem scripto jam traditis, animad-
d Legenduin videtur pensat, et. BALUZ. verti reddidisse Mercatorem inexinanibile, infra, jag.
e Sic emendavimus pravam editionis Baluzianoe 239, ubi rursus fragmentum istud recitatur. GAL-
lectionem, exinanibile. Vel si inavis, legas, per me LAND.
PATROL. XLVIII. 28
«75 MARII MERCATORIS TRANSL.VfTONESVARIORli&IOPUSCULORUM. «7(5
Iconii episcopi. A byter et dispeusator sanctse Ecclesise PMadelphise
Nam quia idemest et Rexet Deus, et mortalita- civitatis asseruit quosdam ex Lydia oriuudos hsere-
teui propter corporis dispettsalionem gustavit, dona ticos voluisse quidem suum errorem depouere, coh-
sunt argumenta mysteriL Auruta offerunt, agnoscuut verti vero ad veritatis Iuinen et imbui cathoUcseEc-
eniin regem. Offerunt thus, Deus est enini cui offe- clesisepiis rectisque voluisse dogmatibus; deiiideeos
runt. Adjiciimt etiam myrrhata, propter eam quse est qui ad veritatem deducendi erant in pejorem inductos
ih inyslerio mortalitatem passionis. errorem et tamquam ex fovea in profundiorem fo-
<Ejusdetn: veam eecidisse. Asseruit naiuque Antoniuin et Jaco-
Namnisiille fuissetcariialiter procreatus, tunum- bum habentes nomina presbyterorum de Constanti-
quain fuisses spiritaUter fecreatus; et nisi ille susti- nopolidescendisse cum epistolis coromendatitiisAna-
huisset formam serVilem, numquam tu adoptionis stasii cujusdam etPhotiiiqui timc lemporis hsereticb
esses gloriam conseeutus; Ideo in terrarn ccelestis b, Nestorio adhoerebanl,qui et ipsi nomina habebant
tit tu terrenus recipiaris in ccelumi Ideo Christus se presbyterorum; et cum deceat magis apostolicam et
evacuavit ut nos omnes ex ipsius plenitudine acci- evangelicam fidei traditionem , quam eliam Patres
piamus (Ibid:; 16). Hliusmors tua immorlalitas facta exposuerunt qui Nicseseconvenerunt >,eis proeponi
est. Domini passio servi facta est altitudo. Tu vero B qui ab errore convertuntur in veritalem et qui e te-
beneGciiimiri blaspheriiiam rapis. nbbris in lueeto cupiunt pervenire j obtulisse nescio
Ailici episcbpi'CohstaTiiihbpoieos. quam impiissiroorum dogmatum expositionem tam-
c Siquideia dubiuih faCit Uhigeniti iheafriatio quaffi ordine symboli cofflpositam, et ei subscribere
et Yifgiriis paf tiis et Cbnimuhio passibfiiiiri, et paii- illos taiseros compiilissei et in hoc omnero iropietatis
biiluta, et rtidfs, et passib, is docealtif et seiai hsec excessisse mensurato; Et ut hsec quas dicta sunt pos-
briiiiia caiisas hiisSesaiiitis riiiindanse,sed ne lisecqiii- sint evidentius apparere5 infra scriptus est etiam U-
deni iridigiia esse diviria cJemeiftia.Nani si liirpe est bellus oblatus a niemorato presbytero Charisio, et
Deo in vifgine liabiiare, tiifpius etiahi virgihCihfa- impise illius et pessirose fidei expositio de incarna-
cere. Si verq virgirieih hfigefe contuhieliarii eilc nbn tione unigeniti Filii Dei cuni subscriplione etiani i(-
diixit, nec liabitare in ea iufpitiidirieni j'iifliCayii.Et lorum qui decepti sunt;
si pafi maluiii est, passioiiibus libefafe qtiahthiri fest? Libellui Gharitii.
Igitiif et iiioftiiiis e§t imihoftalis 01*0^16, et iiibfteiti Sanctissimoe et Deo dilectoe synodo f muudanse
iriofte dsimriavit, bt fesiirrexit, fesuffeCtiOneih lar- quse in Ephesioruni nietropolim congregata est a
gieris fiobis. Et lisecbirihia siiitinbt iibii hoLtufaDei- Charisio presbytero et dispensatore EcclesisePhila-
itatis, sed assttmptibhb cafriis j Deitate qiiidbta ina- G delphise; Est quidem onroibus Sapientibus exoptan-
nehs iiitactiis j'uxta sUaiiihatiifarii, bmhia verb per- dum honorem debitum et convettieflteiii palribus et
fefehs et patibhs iit vitaj oltefhse rioiiis drix et aiictbr masime spiritalibus et prseceptoribus semper deferre.
existefet. Si vferOcohtigerit ut hi qui doeere debeant, ea di-
a Afcf16 DE CONFESSIONECHARlgll PRES- scentibus defide garriant quseaures omnium mentes-
BYTERL
que leederepossint, necesse est ordiiiem comffiutare,
• Juxta piissimbrttta auguslissimofiiihque princi- et eos qui perverse docere contendant a diseipttHs
puto Theodosii et Valentiniani congregata Epliesio- magis redargni. Sed quoniam inter eos est Nestorius
rum taetropoli ex omni prope orbe terraruin hac nuiuerandus; maloesriaeopinionis ffuctus decerpsit,
Banctissiraa synodo religiosissimorum episcoporum et qtti de flde Ghristi pessime existimans et docens
omniuni sanctarum Ecclesiaruni, et agenle conciliuro ssepe quse euin docere nori convenit, oirinem orbem
et decernente ut firma maneret fides exposita per terrse conturbavit; adeo ut etiaui pii principes Cen-
Spirituto sanctum a sanclis Patribus qui tuiic tem- sere cogantur baric vestram panctissimato synodiim
poris Nicoeseconvenerant numero trecenti decero convenire, et reetse fidei dogmata confifmare : qtiod
ct octo, et disponente quse ad hanc rem pertinerent eliain sua cleihetitia DominusDeus indulsit ut ob sii-
eoropelentibus modis, Charisius quidam noBitae ores- pradictam causam vosomries huc, Patres sanclissimi,
» Excidit feftassb iibfafib ribffieh Ampliilbchii,IJ exehipiafibus hiyenlt. Yeniifi ifi Actis cbncilii Epbe-
quod legitur tom. cit. pag. 1063, ubi fragmentuin sini, act. 6, pag. 1202, tom. cit., ubihsec et sequeu-
hujusraodi occiirrit. GALLAND. tia legurituf, ista fertur inscriptio : Incipiunl acta
k. Interpres, 1. c., subdit, descendit,quai yox deest pertinenlia ad Cliarisii relationejn, quqndo is accessit
in Graecis, a Mercatore propterea omissa. Sic euim ad sanclam synbdufh tidfvefsiisQfiiaflqUeQimaiips.
ibi: Sta TOUTO yap ini yii; b iitov,p</.vio;^
tv« v„ x. \, Petrus presbyter Aiexaridrim, ei hotariordrn primi-
GALLAND. ,. j. ... ,.,,.,, cerius dixii : ,, "
;" Leg. siquidem- Grseceriamqiie, 1. c. pag. 16(52: Saneisi, eic. GALLAND., _, ,,.,
E*ttv,Khtqgtpivu, ubi vettts st
interpres, quem secernit « Lbciis hiatii laliofaf. festatuf Baluziiis iiiffi in
a nobis. Mbx rescripsimus communiq prp inendOso notis, prseseferre jiiss. codices jus,, hieiitlbse'ilubio
cqmmunia, Baluz. Groece,v.tursaBavxoivciviix. xcdtrxttij- procul. Sed pfbclivius efat fescfibefe. jussu quam
:pb;. Vet. inferp., et passionumcommunicalioeicrux. juxta, vel saltejn addere tiecteiurh. Grseee legitur
GALLAND. ... xaT«Ho-mtrp-a.;GALLAND. . _
d Hujusraodi titulum addidit Batuzius, ut ipse in i Sic ih irisSi Justelli, id est ,,&cuhieriicm utha-
notis profitetiir; nullum eniro in anliquis Mercaloris bent Gfseca, o-uviSwotxoujxtvtx^.GALLAND.
OTT C0LLECT10 PRIMA E&CERPTOlttJMiNEMORH. 878
conveniatis. Hujus causa ego ad vestfee sarictitalis A efrofe iri vefitateiii (lesidefat eommigrarb','btim df-
genua provoiutus afiirmo, quod nion soluta ipse Ne- scefe cbriveitiibt bbhfiteri qttbd : Cfediufus fn ufiuiii
storius, verum etiam impietatis ipsius paf ticeps Aria- DeiiiriiPaifem' seteiiniiri';cjiiirifequepbstea cVjepitbss'e;
stasius et Photius presbytefi eamdem etiafh ifi aliis sbd aiitea et fefiijvefefat Deus,"tiietjucipostea factiis
civitatibus fidero pessimam disseMnairi cupierites, CsltPa'tef qiiod setapef efal Deiis et Patef; 1Credihius
Jacobo cuidam sui simili favbreriiprajstiteriint et proe- auteni et iii itaum! Fiiiuih 1 pei hiiigbhitiiiri ex srib'-
stant, ad colloquu socieiatem eum aidhiberites et siahtia' Pafris, ut cbfte Filiuiri,-et ex substaritiiejvts
mensse, queni etiamipef litteras tauiquatii brtfib- eojiis est et eise crbdituf FiTitts:Et in Sîfitufii sah-
doxum gioriosissitais Lydise episcopis corotoendst- ctttril, qui est e'xDei substaritisi:: qiii iibn' Cst Eilius,
fnnt; qui talia admiitit quse sancfitateiri vestrairii, si sbiJDeus"pef sjibstantiairi, iitpofe e'j'us'ctetii substaritioe
ea coghoverif, comtaovebunt justas iri eririi cbnipe- ciijus est Detts"ei Pater, ei qutf es"tjVefsurjstafiliatfi1.
tentesque poenas hsec ferre, nec non etisimih eos quii Nbsihim, iriqiiit, hbti spiiiiuriihiiiii&iacckpiriiili,sm
ei patfociiiarituf et favent. Nairi ciim Philadelpliiahi ipitiiiim qiii esi eaiD6b:(I Co'r. ii','f$); ab biririi qitii
civltateih Lydise adventa^set, simpliciofes qubstfahi dem creatura eum separans, Deo yero conjufffeiis ,
clericos decepit; et illa fide spreta quani Palres Ni- ex quo est pef substaifflata pfificipua'quadaih pro-
cseseediderunt, fidei alferse immo vero peffidisesiib- B pfiaqtte falibnC pfeefef bihrieta aliata creatufaiii';
scribere compulit: et hoc illi simplicifate suai* facefe qu'a'riiriibftex sttbstantia' sed ei causa opefa'tiofiis a.
et subscribere boc modo : Huic rectm fidei asseitii- Veb'Cfedhriitis'factamVEt rieqtte Fiiiiini pufaiiiiis, rie-
mur. Quse expositio hsereiicoeblasphemiseplenissirua qu6,pef Filittto ' essehtiahi CepiSse.Cbhfitetauf aii-
integra est cnni siibscripiione eoruta quibtts sufife- tehiipsttrii'rief se Patfeni perfectuta sjiapWfsoria, e't
ptum est; et qusesout ea coram vesifai safictihibma Filiuto simili modo, ef ifeiii Spiiitum âncttiin, sstlva
feciiehiur, ut intelligalur quouiodo 1111 rectarii fideiri iriaiierite riobis fatione piefafis, u't Patfbiii et Filiutii
vertefe coriati sunt: nec nbn etiatri Jitteras supfa diet Spiritiim sauctuta' rioii tfes divefsas stibstaiitias
etofuiti (f ecitari postiilo j pef qtias Jacobum quideni esse Cfedahius,i sed unaii' eatadetacjWesiihllitudiiiein
hsefeticurii,qui faliaiaiiisusest, ofihodoxum esse ie- beitatis. ScirieaiiteriicOhVeriitefiaiii de disperisatiofie
stanfuf, juevero tariiquianiIisefeticumcbriiniuhica- qiiaiii pf b nostfa salute hi bbtoirio Christb' bbriiirius
tione et riiiriisfefiosubtooveruritpietalis doginafa re- Derig itopievit, qiiod Dbus Yefbhrii1 horoirierii pfeffe^-
{ineriiehi, sicuf ih subdifis apparebit. His eleriirii ie- cfttm'assiimpsit ex seriiirieAbfafiariiet ex Dayidjuxta
citaiis, sanclitas vesiraieompefiet qualia sirit ea quoe pfiedicaiioneni sancfafuto Scriptiifafuih, ej'us nafufsc
illi advefsrinifectam fideriiseelera cbinrriisefuhit,quse cttjus bt illi fuCfaritex quofuni seriiiiie erat, lioiui^-
pef vestfarii satictitateni periilus des"tiuetDeus. G fiem naturai p'erfeefuin,ei ariima' fatioiiali et huriiatia
Chafisii cbrifessio. Cafric coropositiirii; queni hbniineni riosiroe natiifse
Credo in uniimDeuniPatremomnipotentem^Cfea'- cbhsiriiileiri Spififris âricti Viftute fn vtilva Yifgiriis
tofeifi ohiriiota, visibiiiutti et irivisibiiium factbfem. fiCturiiftiiiuth ex riiiitiere;fdctMriiiub' lege(Gtil: fv, 4),
Et in linum Domihtim Jesiita Chfis"fumFiliiim ejus ut ohittes rediniat a fegis sefvitute, .cohseeutos M-
unigeriifuih, Detitade Deo, lumen de Itttoirie, Detirii Optiotieta'quai est blifii feijfoiriissa/iuaistimabiiiter
vefttm de Deo vef0,b sihiiHscuta Patre gubstantise: siibiconjiiiixii, et taoftem quideiii expbfiri nibfe li'b-
qui propfef rios et riiosfram salufeni desceni&t de riiittuni feeit, suscitavit vefo'a tooftuis, eti evexit in
cceHs, iricarhatus est, riatiis est ex sancta Virgirie, ccelbs, ei seflefb fecif ad diextefaimDei. Utideeuui
fiomb facttts est, cfuCifixusest pr6 riobis, taofiuus sit supfa ohiheMpfiiicipaiumel poUsidtemei doiriiritt-
est, fesufrexii terfia dle,' ascettdli iu coelos,vefitttfus iidnerix,et supfa ohirieiibhiehhOihiiittntiiini, hqfiin hbc
judicaie vivos ef riioftubs. Et iri Spififuta vefiiatis; iatxturhmculo, sed eiiariiiii fiiiufo (Epiies. i, 21'), ab
pafaclifum, c sifnilis stibstaritioeciini Palfe ef Filio. oititii breaiufa' accepit Veriefatibheroei tribiienfe. El
Et iri saiiclato Ecclesiairi csflnolicaita,et in resufre- tiCqttbduos diciihiis fifios neque dbmhiosVquof itrii
ctionefii morttibruiri', a et iri vitata aitefnaih'. Egbi uhiis"Filius pef subsiaiitiairi DeulsYefbtirii uhigeriitus
Charisiiis bbtuli Hbefliriii,siCuf sttofa dictuhi' est, et, J) Fiiius Pafris, ctii iste cotijuiicfus,' et haberis filietatis
subscripsi manu meia. paf ticipafiita, erfiarii'filii appellatibhe cbfiiiriuiiiCat,et
SYMOLUi i NESTORlANUM. bbitilfiiis pef sufistantiam est DfetisYerburii, ctti iste
Quisquis vel nunc primum instituituf ecclesiasti- Cbrijuhbiushbnori communical. Et propterea neqtie
corum dogmatiimsciientia,' vel ex qiioHbet haireticoi duos dicimus"filios nbque duos domiuos; quia cum
GASTiGATiONE»ET NOT^;.
" tegendum \idetm,< <i Ifa codexVaticanus. BeHovac.,eivitarri.Vide a'n-
fecefceistibscrtpsere. Gfoece,-
v.edoij TOUTO &'; «.riXoiiiixipbi
rcinoitiv.dzriv, xoiBvTitiypa.itiquaiu versionem concUUEphesini, pag. 55i.BALUz.
Yet. :
atvTEf. interpfes Et qiidStn hoc Uii, itt simpli- « A Theodoro' Mbpsiiesleno'compbsituro, ut legi-
b LegMt Mercatof i'n srib imtitriibdutri:GA.<Lt.ki(j).tur
io'resfecerurii,'siib'scriben!esiti supra M et irii cbllecfione k et 5;concilii qujnii.
bpLbiivaiov. Vidb.Facujidum lib. m cap^2 et &, BALUZ,
ed iri Actiscbncilif Epheshji, exetaplari
toftiv Citv,p%. *20o', f Grsece, 1. c, pag. 1208,- legitous,-.xm vriotp%i.v,
ccte legituf b!jioo$a-t<lv
Uaxpi,cbiistibsldiriiiatem Ptilrii. siibsistentium, ex vet. iaterprete.. GALIJA:KI).
ALLAND. S' GrsecaSiuat : 'Aîii p£av.zyxav?bzrixixn;,t)e$tntOC
c iBdeaiÂctisiJegituf, ojioduirtov'Sa.xpl yvoipiZop-ivnv. Vet. in.terp., Sed iinam idemliiati Dev-
' Ethicm;
itiS, PatriM Fifto coriMbstdritidiM: GAitANB. tatis dgnoscendam.GALLAND
070 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 880
sit manifestus is qui est per substantiam Dominus et A ecclesiasticorumdogmatum assertio; et quisquigcon-
Filius, inseparabilem habenscumeoconjunctionem; tra hsec credat, anathema sit. Quisquis non accipit
hic quoque qui pro nostra salute assumptus est, con- salularem pcenitentiam, anathema sit. Qui sanctum
refertur, id est, <rovm«tfiptx»i,nuncupatione Filii et diem Paschsenon facit juxta morem cathoHcseEcele-
Domini, non quemadmodum unusquisque nostrjnn, sise, anathema sit.
'qui per se ipsum filius est (unde et multi filii juxta b Budius ViniciPhiladelpheus Tessarescsedecatites
beatum dicitur Paulum [ Gal. m, 26], sed solus is agnovi veram fidem orfhodoxiae,et rogavi sanctissi-
habens prsecipuam conjunctionem ad Deum Verbum, mum episcopumTheophanium, et accessi ad sanctis-
filietatis dominationisque particeps, adimit quidem „ siniam et catholicam Ecclesiam , et anathematizo
opinionem duorum filiorum et dominorum, proebet omnemhseresimfet maxime Tessarescsedecatitarum,
vero nobis conjunctioneni ad DeumVerbum omnem in qua ante Crrabam, et assentio suprascriptseex-
habere de eo fidem et opinionem; pro quibus et ve- positioni rectse fidei, aiiathematizans et eos qui non
nerationem, a utpote Dei relatio, ab omni accioit faciunt sanctumdiem Paschsej'uxta morem catholicse
creatura. et apostolicoe Ecclesise.Et j'uro per sanctam et ho-
Unum igitur dicimus FUium et Dominum Jesum mousion Trinitatem et per pietatem, etvictoriam
Christum, per quem omnia facta sunt; primitus qui- B DD. NN. Fl. Theodosii et Fl. Valentiniani perpetuo-
dem DeumVerbum inteUigentes,qui est per substan- rum Augustorum. Et si quid ex his labefactavero,
tiam Filius Dei et Dominus; deinde induceiites etiam subj'acebolegum severitati. Et recitatse mibi exposi-
assumptum filium de Nazareth, quem unxit Deus spi- tioni subscripsi per c Esycum Philadelphiurii curia-
rilu et virtute (Act. x, 38), quasi conj'unctione ad lem, propterea quodHtteras nescirero.
Deum Verbum filietatis dominationisque participem; Esytius Cerdanepi Pbiladelpheus curialis Tessare-
quietiam secundus Adam juxta beatum Paulumvo- scsedecatitesagnoviveram fidemorthodoxise,et rogans
catur (I Cor. xv, 45), quasi ej'usdemquidem naturse accessi ad sanctam cathoUcam Ecclesiam; et anathe-
qua Adam,demonstrans autem nobisstatum futurum, matizo omnem liseresim,et maxime Tessarescsedeca-
,et qui tantam ab illo habet differentiam,quanta esse titarum, et assentio suprascriptse expositioni rectse
debeat inter eum qui futuri status arcana bona sub- fidei, anathematizans et eos qui non faciunt sanctuin
ministravit, et inter illum qui prsesentium malorum diem Pasehsej'uxta sanctam et calhoHcamet aposto-
dedit initium. Shmli modo etiam secundus homo vo- licam Ecclesiam. Et juro per sanctam et homousion
catur (Ibid., 47), quasi qui secundum statum nobis Trinitatem, et pietatem et victoriam Christi amantium
monstrarit, quoniam prioris status princeps fuit principum Fl. Theodosu et Fl. Yalentiniani perpi-
Adam, illius mortalis et passibilis et omniuro dolo- <C tuorum Augustorum. SI qtud autem ex his labefacta-
rum plenissimi, in quo etiam similitudinem ipsius vero, subj"acebolegum severitati. Et subscripsi manu
accepimus. Seeundum vero monstravit nobis Domi- mea.
nus Jesus, qui de ccelis in futurum apparens, omnes Rufiuus Philadelpheus Tessarescsedecatites agnovj
nos in communionem suam perducet : Primus enim veram fidem orthodoxise, et rogans accessi ad san-
homo, inquit, est ex terra terrenus, tecundut homode ctam et catholicam Ecclesiam, anathematizaus om-
cmlo cmlestis (Ibid.) : id est, inde venturus ut nos nem hseresim, et maxime Tessarescsedecatitarum,et
omnes ad siniilitudinem sui perduceret. Unde infert: assentio cum omni famiUa suprascriptse expositioni
Qualh lerrenus, lulesetiam terreni; et qualis cmlestis, rectse fidei, anathematizans eos qui non faciunt sau-
tales eliamcceleslet.Et ticitt porlavimusimaginemter- ctum diem Paschse juxta sanctain et catholicam et
reni, portemuset imuginemcmleslis(Ibid., 48, 49). In apostolicam Ecclesiam. Et j'uro per sanctam et ho-
eo apparens et in eo omnibus conspicienda qui judi- mousion Trinitatem, et per pietatem et victoriain
candi sunt, occulfa et invisibilis faciet judicium di- Cbristi amantium principuni FI. Theodosii et Valen-
viua natura. Tempora enim ignorantim despiciens tiniani perpetuorum Augustorum. Si quid autem la-
Deus, nuricannuntiat hominibusul omnespmnilentiam befactavero, subjacebo cutn omni familia legum seve-
agant,eo quod staluil diem in qua judicaturus est or- ]) ritati. Et recitata mihi expositione explicita, d sub-
bemin viro quemstatuit, fidemprmbensomnibus,sut- scripsi meo arbitrio et voluntate.
cilans eum a mortuis (Aci. xvn, 30, 31). Hsec est Eugenius c Disphiladelpheus Tessarescoedecatites
» Locus iiiteger Grseceita effertur: 'Xmp &vSv xui pria mea manu, quse quidem librarii potius quam in
xr)VKpoa-v.vvno-iv,v.ed[fOrte,âT«JaVKfopav @sou,mtpi. terpretis incuria prsetermissa crediderim. Rursus,
jrao-JifSixeTKtxti; v.xitreui;.Vet. interp. : Quare etiam ante verbmn subscripsi, pro explicita legendum e
adoraiionem,qbeam qumin Deum refertur habiludi- placita ut in sequenti subscripiione. Grsece namqu
nem, ab universa crealura suscipil. GALLAND. habelur utrobique, xtd apstra.o-n;UOI.GALLAND.
b Grsece, 'Pou5to?'ixovtzoO,Rudius Icanici. Al., 8 Ita vetera exemplafia Marii Mercatoris et hic e
BooStof'iouvtxou,Budius Junici. Cseterum ante isla paulo post Editiones Grsecseet Lalinsehabent simpli
verba poniturhsee epigraphe, 1. c, pag. 1210 : Sub- citer Philadelphius : quibus consentiuut manuscript
tcriplio eorum qui deceplifuerdnl. GALLAND. codices bibliothecseRegisfeet vetera exemplaria au
e Gr.,$ia_'n<rvxLo\i,perHesychium. Sic item paulo tiquse versionis concilU Ephesini. At in antiqua coii
post leg. prout in textu, Hesychiut Gerdanepii, pro cilii Chalcedonensis interpretatione Latina et liic e
Btytius Cerdanepi. GALLAND, paulo post legitur secundmPhUadelphim:quod osten
o Additur in Actis, pag. 1211, «txiiaôo%u?'liPr0~ dit istam leclionem Marii Mercalorisesse antiquam
881 COLLECTIO PRIMA EXCERPTORUM NESTORH. 882
agiiovi cum omni familia veram tidem orthodoxise, jA rogans sanctissimumepiscopumTheophanium,accessi
el rogavi sanctissimum episcopum Theophanium, et ad catholicam Ecclesiam, anathematizans omnem hav
accessi ad sanctissimam et catholicam Ecclesiam; et resim et maxime TessaresCaedecatilarum,in qua ante
anathematizo omnem hseresim, et maxime Tessare- errabam, et eos qui non faciunt sanctum diem Paschae
scoedecatitarum, et eos qui non faciunt sanctum diem j'uxta morem orthodoxoruin. Et recitata mihi exposi-
Paschse juxta sanctam et cathoUcam et apostolicam tione, juravi per venerabile jusj'urandum sanctissirose
Ecclesiam. Et assentio cum omni familia suprascriptse Trinitatis, et per victoriam et salutem dominorum Fl..
exposilioni rectse fidei. Et juro per sanctam et ho- Theodosii et Fl. Valentiniani perpetuoruto Augusto-
mousion Trinitatem, et pietatem et victoriam Christi rum, nihil me ex suprascriplis labefactaturum. Et
amantium principum FI. Theodosii et Fl. Valenti- credo cum omnifamilia, et placent mihi omnia supra-
niani perpetuorum Augustorum. Si quid autem ex his scripta. Polychronius mutuatus sum manum(Esycii).
labefactavero, subj"acebocum omni familia legum se- Eustathius Marcelli c Philadelpheus aurifex Tessa-
veritati. Recitata mihi et placita expositione, subscri- rescsedecatitarum, agnovi orthodoxiam; et rogans
psi manu mea. sanctissimum Theophanium episcopum, accessi meo
Faustinus laicus Disphiladelpheus Tessarescsedeca- arbitrio et voluntate ad sanctissimam Dei et catholi-
lita agnovi veram fidem orlhodoxise, et rogavi sanc- B cam et orthodoxorum Ecclesiam, anathematizans om-
clissimum episcopum Theophanium, et accessi ad nem hseresim, et maxime Tessarescsedecatitarum, et
sanclissiniani et catholicam Ecclesiam; et anathema- eos qui non faciunt sancturo diem Paschse juxta mo-
tizo omnem hseresim, etmaxime Tessarescsedecatita- rem orthodoxorum. Et j'uravi per sanctam Trinitatem,
rum, in qua ante errabam. Et assentio suprascriptse et per pietatera Christi aniantium principuni Fl. Theo-
expositioiii reclse fidei, anathematizans etiam eos qui dosiietFl. Valenliniani perpetuorum Augustorum, si
non faciunt sanclum diem Paschse juxta morem sanctoe quid ex suprascriptis labefactavero, subj'acere me
cathoUcseEcclesise.Et juro per sauctam homousion legum severitati. Et subscripsi inanu mea.
Trinitatem, et per pietalem et victoriam principum d Eutytius Disphiladelpheus agnovi orlhodoxiam;
FL Theodosii et Fl. Valentiniani perpetuorum Augu- et rogans sanctissimum episcopum Theophanium, ac-
storum. Si quid autem ex his labefactavero, subjacebo' cessimeo arbitrio et voluntate ad sanctissimaiii Dei
legum severitali. Et recitata mihi expositione, et calholicam etjjrlhodoxam Ecclesiam, anatheroati-
accessi eum omni familia, et subscripsi manu zans omnem hseresim, et maxime Tessarescsedecali-
mea. tarum, et eos qui non faciunt sanctum diem Paschas
Damalius et Alexander per manum a Euprepii filii juxta taorem orthodoxoruro. Et juravi per sanctam
Tbeodori reverentissimi diaconi agnovimus ortho- C Trinitatem, et per pietatero Christi amanthiin princi-
doxiam, et rogavimus sanctissimum episcopum Theo- pum Fl. Theodosii et Fl. Valentiniani perpeluorum
phanium, et accessimus ad cathoUcam Ecclesiam, Augustoruta, si quid ex his suprascriptis labefacta-
anatbematizantes omnem hseresim, et maxime Tes- vero, subj'acere me legmn severitati. Et subscripsi
sarescaedecatitarum, in qua ante errabamus, et eos manu mea.
qui non faciunt sanctum diem Pascbse j'uxta morem Slratonicus Eroonii Philadelpheus Tessarescoedeca-
ortbodoxorum. Et recitata nobis expositione, j'uravi- lites agnovi orlhodoxiam; et rogans sanctissimum
nius per venerabile jusjufandum sanctissimseTrinita- episcopum Theophanium, accessi ad sanctam Dei ca-
tis, et per vicloriam et salutem dominorum nostrorum thoUcam et apostolicam Ecclesiam, anathematizans
Fl. Theodosii et Fl. Yalentiniani perpetuorum Augu- oiimeiii haeresim, et maxime Tessarescaedecalitarum,
storuro nilul ex suprascriptis labefactaturos. Et creet eos qui non faciunt sanctum diem Paschse j'uxta
dentes cum faroUHsnostris subscripsimus. morem orthodoxorum. Et j'uravi per sanctam Trhii-
Fl. Nymphidianus Disphiladelpheus scholasticus tatem, et per pietatem Christi amantium principum
omnibus dogmalibus et moribus Tessarescsedecatita- Fl. Theodosii et Fl. Yalenliniani perpetuorum Augu-
rttm, quinon admittunt doginata orthodoxorum, re- storum, si quid de suprascriplis labefactavero, sub-
nuntio, etprolileor communicare fidei orthodoxorum ]) j'acere me legum severitati. Et subscripsi per nepo-
in omnibus et eam admitlere. temmeum Alexandrum, propterea quod litteras lie-
Polychrouius Tatiani et PhUadelpheus per manum scirem.
Fl. Esycib CerdaliheUPhUadelphei curialis, prOpter- Theodoretus et Alexander et • Philadelpheus sub-
ea quod tarde scriberem, agnovi orthodoxiam; et scripsimus per unum ex nobis Alexandrum, et- agno-
CASTIGATIONES ET NOTiE,
Vide tomo primo novse collectionis Gonciliorum p. citer. In Chalcedonensi, el Daniheli. Editiones habent
il57-et seqq. HaecPhUadelpbia fuit. in Lydia. Alte- Cerdanepii. RALDZ.
rius, qusefuitin Arabia, meminit Ammianus Marcelli- e In Groecoest §t« *t).«5%oo, quod auditores ver-
nus lib. xiv. RALOZ. terunt per Pltiladelphum. Male concilium Chalcedo-
» Hanc lectionem confirmant codices manuscripti nense hic quoque habet secundm Phitadelphim, item-
antjquaevereioniscoiicUii Ephesini. Yerum in Grsecis qued in subscriptione Juliani infra pqg. 199. BALIIZ.
exemplaribus et in concilio Chalcedonensi legitur e
Gr. Evrvyjo;, Eulychii. GALLAND.:
JEulropii.BALUZ. Leg. Pliiladelphus, ut in Act. eit. pag. Wi.7,.'
k Haecest lectio veterum exemplarium Marii Mer- •iX«8t>yof.GALLAND, -;.
catoris. Yelus vertio concilii Ephesini Cerdati simpli-
i!85 MARIl MERCATORJSTR$XSLATiO??fjS YARfpRUM gpUSCULORUM. 88Jt
vimits Qrtlrodpxiani; et rpganfes s?nct|ssjmuiji epir A Dipmedes habjtans Jn yjco Caccaba agnqyi ortjior
scppuni -Theopb.aniujii, accessimji.s ad saijcfam J)ei dpYiam; et fpgans saffpfissirouin episcppurn Theor
catliplicain et appstplipam qrthqdpxam Ecpfe.siam. pljaniuro, .ippessiy.qhijjtate mea ajd sanctam Dei ca-
Ef anathgijiatizanius oroneiii hseresjm, ei_maxini.e. tlipjicarn ef app.stoljcam Ecclesiani qrthpdpfprum,
eprujn qui npii fepjnnt sanptuni di.enj Pp.chai juxfa airalheniafizans .ojoinemJiaeresim,ef maxiroe T.essa-
Eiprerfiprtbqdqxpruni. Et jurayiinuspef sar.ctani Tri: re.s.ca.de,cafitaf jim, jn gua anfea errabam. Et |urq pp.r
ef per pietatejn ef yictpriajn doiniijprjifij sancfajn pt bqiuqusion Trhiifafem, ef pef yjic.Iqriain
' nitatem, e.t per pjpfatejfi dqigiiiqrum d perse.yer^tlirujii me in
nostroruni El. Tljeqdpsij et FJ. Yalepfiniaiii perpe:
tuorum augusjtorom, si quid de supfaspripfis Jabefa- sugrascrigfis pf nUjjl Jabpfacfatjiruin ef in pmiiibjis
cfayerirous, subjacere nps legurit seyerifafj. Etrecifafa seryatnruni orthpdqxqrum ficjera.Et si fijerq depre-
nobi.s hae e:xppsiliqne,sHbscripsinius. hpnsji.sJabefacfaps ?diquid jle plapitis, sj^jaeejjq j,e-
. Mariiius EyeihJ, p.er pjsiriprii•? JSeprfi lepfpris qr- giim severitafi. Et aiidifa expqsitiqne?§rihscrhjsimapu
ihpdpxorjim agnpyi prflipdqxiaui; ef fpgans sanplis- mea.
sinium episcopum Tlieqphaniuni, accessj ad saijctain Julianus DispTiiladelpheusagnovi ortbpdpxiam, ef
Dei calliplicani ef apqsfqlicam Eppjesiaro. Ef anatbp; apcqssj ad sttactaiii Dej pafhql.jcam pf appstqlicam
lnatjzo pmneni lioeresiin, eft eps qjij nqi) faciupf sanr 3 Ecclesiam, aii.atbeiiiatizsips pnroeni fe^^fjfi, eif
ctum qjem Pascliixj j'uxta m.prem prfbqclpxpruni. JGf iriaxinie Tessarescsedpp.afjfarura,Ef jjcir^yivenprsLbij.e
jurayi per saiictani Trinitatera, et per pi.etp.tpmpf yj- jusjqrandjim, si qpjd de supras(cfipfjslabefactayerq,
ctqriani dpminprupi nqsffprjjiii FJ. Theqdpsij et FJ. sujjjapere me Jegqiii seyeritafi, Ef ? aBgrqfajjsffjbscri-
yajeiiliniani perpetppruin ûguslqruni, et jjirayi gef psj per MarfyriiijiiJeefqfcm.
yeiierabile j.usjuranduni si quitl (Jesupfascripfis labpr f Eutypljiusdq yipq Aulapis, piJroiis Tessaresca)de-
factayerp, subjapere liie legiim seyefitati. F,f sub- cafifaru|ai bîBrpseps,jJjfnpyiyeraiij ijdqî orfhqdpxioe;
scripsi. et fqgajis sancfJssiniuniegispopjiiti Tlieqphan|.iroi ,et
Padicius Philadelpheus subscrijjsi manu mea, et fcyerepfjssimuni f epis.cppuniJacpbiiiiJpf rfiyercrifis-
agpovi orfjipdpxiam; et rpgans sancfissinroni epispq- sjmuni presbjferiirn ef dispensaforpin Charjsiunj, aj>
pura Tlieqphaniura, aecessi ad sanctajif Dej cathplj- cpssi ad sanclam catliplicam ef apps,tqlicainEpclg-
camet apqstqjicam qrfhqdpxprjiniEcclesiani, anaflie- siani, apafberoafjzans qsjneta Jiperesini, ,ef maxhiie
rnafizans qmnpni hseresim, ef roaxjme Tessafescaeder TessarescKdpcafitaruni, ifi tfua apfp errabam; ef ff;
cafitaruni, ef eqsquinqiifaeiqntsanefjim dipmP^schpe sentio suprascriptse exposilioni rectae fidei, anathe-
juxla morem prfhpdqxorum. Et Jurayi per yeiierabUp nializgns gos qui npn fapfupt sancturn jli.ptaPascfise
jusjurandum, si qujd de supraspfiptis labefacfayerq, G j'uxta mqrein patholicse jefap.qgtqlicaesancte Epcfe-
sijbjacqre melegum seyerifati. Et feqifaflj inilji espq- sisp. Et juravi ;jJ.ers^jicf.aijj,ef hqjnqusiqn TfjnJf<itero,
sitiqnq, suljscripsi maiiu mea. ef pgr piefateni,et yicfpriam jjqrojnqruni JTlayjiiTheq?
Cyriacus Philadplpheus, jinjis de jiscresiNpyatianpr 4qsji ef Flayii Vajgfiliniapi |?gj:pejuqfuni ^ttgustq?
rum, agnovi orthodoxiam; et rogans saiicfissiinuni rjini: si qqid yerq de gjjpraseriptis JabpfjcteiVerj),
episcppum T-hepphaniuiii, ;accqssi §d sanclaro Dei .sjibjacebq leguni seyci;jf.ati. Ef sitascrijsi taauu
catliplicani ef apqsfqlicaro Ecclesjajii, anatiiematizaiis iijea.
Oiiinem h^fpsini, ef njaxime },Cafli^ron. Et jprayi ©africirispresbyter ê yjcq Praraziqxili per jiiaijijiii
-per yqnprabjje jusjurqnjlujh, si quid de suprascriptis Maxiqii .cpiiippjegbytpfi,pq guocl }it'er|is nescirem^
labpfaptayprq, sqlijacere ing legum seyerifafi. Et re- J3g.rj.gyi et rqgayi religiosjsr
ypfain fldeni .qi'fliqj|pxj.oe;
citafa mibi expqgitipnq, sjjl)sprip|i ,per Euseîujii ^jnjurq epigcqpuni Tlieqplianium et rcyerjenfissimimi
. * Gallippis|.ri. presbylerunj Chjjrigjuni, et fggavj qjiam jnaturjjJS
EusenipPhiJadelphejjs, nauta, agqpyicrfhpdoxiam; cqmijijinicare sancfse J>seicatlioHcseet aposfqlicoeEc-
_ct fPggns sanctissimum cpiscopurn Theqphaqiuro, plesisaqrlho^qxqruro; et .ajiatheiiiatizqqiiinein hpere-
.accessi'aclsancfapi Dei catjiplicain prfjipdqxoruiu Ec- sini, etjnaxime Tessarescajiêpatitarum, .eqs gui jion
_.clesiam,-anathemafiz.ansqmnpm Jiaeresini.Et juravi D facju.nfsanctnniidieni Pascliaejpxfa jnqreni ilcclpsioe.
.per yeiierabile jusjjiranduni nihij nte.de supraspriptis Et j'uravi per sanctam ejtyiyifjcain Trinitateni, et ppr
labefactare. Et subscripsi inanu mea. -piqfgtetaet yictQriam;Bp. M.rFf. TheqcjqsiietFl.Va-
£AS,TIGATIONESET NQTJE.
?Grsepa jerunt 'Siar.apioM..Efjpaulo ante Uv.plvo; tipneni ,non haben ro cedicibus,Groecis, m qjnbus
SovOtov.GALLAND. etjaiuiiuni Jisectantum habentur quseversa sunt a Mer-
b Gr., KaOapSiv, Catharorum. GALLAND. catofe. Videnovam collectionernConciliorump. 652.
c Ih concilio Chalcedohensiadditur, prmcipueautem BALOZ.—-GrseCaisic sehabeat: AiaEuo"£6ioo x6vKaX-
Novatianorum. El consentiocum omixvdoiiioniedprai- %i6mov-2-jpbv; pef''ErisebiuhtCriltiophimrS^rum.-Gih-
- 'icriptmexposiiioni jurans iieriefabili
cathqlicm'fi'deir';Et d Gr. additur xfi; olv.ovij.ivn;,orbis .terrm. GAL-
tacramento sanctam eihbmoutiorxTriiiitatem el pietd- " " '" ' ' '••'>- ' --. -r .
-%em'etvictoriamdominorumimperatorum FlaviiTheo- iLAND."'
dotiietFlavii Valentiniani perpeluorum Auguslorum, ' «TnGroeco legitur ap_to-8d;in concilio "Ghalcedo
ti autem aliquiti Jwruin 'fprmvaricatusfueio, subjacere nensiicdmplaceiisj"quod videtur melius.TBALUZ.
me cum qmni tiomd mea "legumseveritUH.Et pirlecla f Iri eodera concilio, Eulychius clwrephcbpiisAu-
tniftt exposittone, et complacens,#ubscripsi.mariuf>inea.4acmpprihcepsQuartodecimaiionim'hmeteDt.<Jikivz. - ' '"
Quo loco Rusticus diac. p. 1140 annotat hanc addi- .«Jbid.,rclibrepiscopum. BALUZ.
S85 COLLECTip PRJHjA QW^MW NEJ|0|lU. CIJC
lentiniaui perpefirorum Augustprunij sj guid (Jp jiis ^. '' ejianiinfra scrjpl| sunt, eqs |ubj|cere gente^tif fip-
labeiactayerq^ srjbjacere nip legttm seyeritatj. cf!»(t iûndanse gynp.di;ut §itp|f spipjram,ejpjjspqpîn
Zenon a de territprio Sagari poeta Tessarescsede- gujdemalienuni fulurum epispqpatu et fqj;e,deposilijni;
catitarum hsereseos, agnovi veram fidem orlhodoxise; clericumyefosjmilimodqa cleripatu sunimoyendum;
et rogans sanciissiinum episcqpum Thqpphaijium et sj yerq. laicus sit, et emn fp,r£anathenia., sicuf supra
reverenlissimnin c.|iorepiscqpujn Jaeqbjjrfl et reyp- dicluni est,
rentissinium presbytpruin pt dispensaforejn Chajrj- E^CERPTA.
c Jix libro ipsius Ne.sjorii,
sjum, accessi ad sanclisshnam et catliqjicam Eccle-r "" e$ quqtern\ppe
" " ^YI, fe
siarn, analhemalizans qroneni hseresim, et maxime dogrnaie.
Tessarpscsedecatitaruro..in qua ante errabara. Et asT Qnoties igitur sanctg Spriptufa dipti^ra esf ypl ges
seiitio'" superscriptse exppsitiqniorfhqdqxorijrfi, ana- iieratiqnem Christi ex beata Yirginp,yel lnqrtem,
themalizans eqs qui npn faciynt sanptiini diem Pa,sphae nusquam Deum dicit, sed aut Christum aut Jesum aut
juxla raorem catholicseEcclesioe.Et j'uro per sanctam Dominum; quoniam hsec tria naturas, indipant duas,
et homousion.Tririitatem, et victoriam DD. NN. Fl. modo hanc, modo illam, modo utramque. Est autem
Theodqsn pt Fl. Yajentiniani per.petuqrjim aûgusto- tale quod diGO.Quoties nobis generationem ex Vir-
rum. Si qujd autero de siiprascriptjs labefaetayerQ, U dicit? Mitit D.eut
~ gine Scripfura comme.môra^,guid
subj'aceI)o'legtroi severifafi. IJanc manujji ei cp.mmpr Filium smifm(Gql, iy, &), I^qtjdipif : Mi.si(D.eus Jer;?
davi Flaytas Paljadius, quqd prajsens litleras nesciret. btim. Sed utilur eo nomine.cjjiQdqaturas iniJicat duas.
Hjs igitur fpcitafis, decr.eyitsaiicta sypqdus ajianj Quia enim Filius liqmq est e.t De^s, .djcit, Misit D.euf
fidem nulli lippre prpferre yej pqnspriljpre yej go.ni- Filium suum fqclum ex muliere; ut sj ^cjiejnis fflclJ^ni
ponpre, prsetef iljarn. qucg pqnslituta est a sanclis ex muliere, pud.eat etiam nqmeii ppsitqiri quqd p.ajtu-
Patribus qui Nicpea in sajictp. Spiritu ponyener ras indicat duas, pt generatiqne quicjenipx lipata Yif^
runt : illos, yero qjiji audeant fjdejji ajjenain ypl ginp Filium vqces. Filium enim peperit D.eiyirgo^
cpmppnere yel prqferre volentibus gqjvyerie.read Xpto-xoxbv.p;. Quqniara yerq FUitis Dei duple.x esf in
agnifipnem yprifatis. ex ptjgapisinq, siye ex Jjiclî- naturis, 4 non peperit quidenj Fijitim Dei, sed pppe.fii
smq, siye ex aliqualibet hseresj, eqs, sjve episppjpjsint hqmineni qui est filius prqpter cqtijuiict^to Filiurq.
aut clerici, alienos esse enjspopps epispqpatu, cJe)'icqs
clericatu; si vero laici sint, anafliema esse. SimUi Ejusdem ex quaternione xxi.
modo si qui deprehensi forent, sive episcopi, sive Ykip qujcl ^cciclaf, hser.eficp..Non inyicleq pqnjeri
clerici, vel laici, vel credentes vel docerites ea quse Yirgini x^tp-TO'rgV.Ml. Fateqr. pnirn reverpn^ni e.ssij
scripta sunt in expositione quse a Charisio presbyiero C eam qiise S cqficeperit D.eum,per quam transierit D,p.:
prolata est de incarnatione unigeniti Filii Dei', aut niinus pmnittiu, per. quain jtistifise sql illnxerit; sed
certe scelerala etperversa Nestorii dogmata, quse "pqrnpt sqspicqr pj^pgujji, Quqnjqdq hqc flucd dixL
CASTIGATIONESET NQTÊ.
» Ita codicesMarii Mercatoris, nisi quod Vaticanus eodeni cqni aliis O.peribps cqdice; dqinde, qjjia
Jiabet poetha. In Grsecoest TTO9E , nullo sensu. Ex ea hoh"divefs^ est ac eofutii Lafinitas,"qiiae"se Marius
tamen aut simili leclione prfii est yqx quani exhibent vefbum ad vefb*uriiveftisse de Gfaecoiri Laliiiuriisef-
exemplaria Mercatoris. Th aritiqua versione coricilli taoneta testafur in prsefatione ad Sermones iNestorii.
Ephesini p. 5J5S,Pdthatdi. Godex JustefiiaLabbeo ci- Adde qiipd anjiquissiroa est yersiq. £!UQJampn liuic
tatus in margine pag. 68S tonii tertii Cqncijiprum, opinioni ppgnaiif; Altefum qupd in Operjbus iriflu^
potia. Auetor atifiquaeyersibnisconcilii Chalceclorien- bitatuta haberitibus'' interpfeteta 'Mefcatefehi"alia
sis utebatur codice in quq nihil istiusmodi exstabat. sit quam in isto earumdem "Nestoriisententiaruni
Fpffe Iegendqm psf irf/jtpSeyrijf•Rp HH9 YPbCyidp yprsio. Altpruin, qupd Cyrillus AJqxapfJfiseeasdein
Marcato lib1.n de Concqfdia cap. 13 exti-eraq, BALCZ. sentpijtias Latinitate doiiafas C(Elesfiriqscfibat, giig^
— In"rris.Justelii, deierritbribAcaripoiid.GT.,%w/otou quoqueiquariiurnquideinpera^
SayopavwuBs,sic. G.ALLAND. drim suiii, Latiiie reddi cufatii. Yefuifi accidit noh
V Gr., tzpo^yp^p.p.ivv,prqrscriplm,GrALLANP, raro jit aliis tempQribusidpni auctpr easdem sermpiiis
c Hic incipit apud Garnerium pririia excerptorum aJicujus rzt.piv.0Tza; aliis verbis exprimat, deinde cer-
Nestorii collectio : cui ab eodem Garnerio pfseniittiT tum est, -aut saltem longe probabilissimum, ver-
tur admonitio sequens : « Prseponituriisec cbllectio sioriein quoe exstat ex Actis Grsecisconcilii Ephesini
aliis dnobus prOpter temporis prdiiiem, quo reliquas Q elaborafamfuisse atqueadeo ablAlexandrina diiTprre.
prsecedil";'cunienim ipsius fiientio fiat in littprisquas Yisus esfGrsecus textus opppnendus Latinoe: yer-
Gyrillus dedit in causa Nestorii ad sanctum Ccelesti- sieni, ut ipsa tanto fidelior appareref, qnanto sincer
nuro, ubi sic habetur :Quo sqrictitastua, iam qum ille rior atque simplicior. Yisum;quoqu.e ad roargiripiji
(Kcilet sapit, quam quce beati et magni Patres rioslri annotandum quo ex opere Nestorii jreptxo7r«f siril ap-
tradiderunl, clare perspiciat, misi tomos capilum seri- ceptse, quibus aliis iri locis adhibifse.n EDIT.'
ientias continentes (i pari. concf.Eph. capf 14); cum- 4 Particulani negativam rejiciunt Bajuzius et post"
quedatse sint iitfefoeann. 430,'sub Irtitium veris/rie- eum Gallandius. EDIT. -
cesse est collectioneto factam esse sub initiuto anni o Secuti hic sumus exemplar Belloyacense. iSalriin
4.50, et quidem, ut opinpf, in synodo Alexandriinie Yaficano legitrir peperit, In:COncilioChaJcedbnensi ej
Ecclesiseante Quadragesimamco.icta, unde missa est in verskme-Peltarii, suscepit. BALOZ. ""...>-',..•.'"
secundaad Nestoriuta monitoria epistpla; quariiquam • f Id est: « Sed suspicbf vos ijiihi pjaudere, hon
aUquid scrupuli remanere pptest, sed in proefatibrie tamen plane roentera riieata percipentes. iQiiid firiiiii
tertiae tolleluri Iriterpfes cf edi. potest Marius' Mer- exprimerq volui yerbo ^MtieriifritaiQ auffiatis. :Kbn
cator, pfiuniin, quia reperiuritur hsec excerpta in dixi, -etc.> In Grsecoest: ni&tvV7VOR«UU T»Vxpeiov'
887 MARII MERCATORIS TRANSLATIONESVARIORDMOPUSCULORUM. 883
trantieritt Non dixi rrahsimi pro eo quod est natus. Anaturam; et habitavit in nobit, et vidimut gloriam
Neque enim Jam cito meqrum egomet obliviscor. iptius Filii. Non dixit: Vidimus generationem Verbi.
Trausisse Deum per-Virginem xp toroToxova Scriptura
» Ex quaternione xv.
perdoctus sum; natum, non edoctus sum.
Item post alia. Nusquam divina Scriptura Deum ex Ita etiam Christum secundum carnem propter con-
Virgine X/Jto-roroxiaasserit natum, sed Jesum Chri- juoctionem quam habet cum Deo Verbo, Deuui nomi-
stum, Filium, Dominum. Hsec omnes confiteamur. namus, scientes esse hominem qui apparet. • Audi
Quse enim docuit divina Scriptura qui 11011 statim ac- utraque Pauluro proedicanfem : Ex Judmit, inquit,
cipit, miser est: Surge, et accipe puerum et matrem Christum secundum carnem,qui eslsupra omnes Deut
ejus (Matth. n, 13). Haec angelornm vox est, itamo (Rom. ix, 5). Prius homtaem confiletur, deinde con-
tiia. Fortasse generationem ipsius b noverat arehan- junctione ad Deum dicit Deum eum qui apparet, ne
gelus : Surge et accipe puerum et matrem ejus. Non quis Christianitatem hominis putet esse cultricem.
dixit; Surge, el accipe Deum et matrem ejus.
Ejusdem ex quaternionexxvn. 4
Ejusdem ex quaternione xix. Sed quemadmodum dicebamus Deum omnium opi-
Quid igitur dicebamus? Ne timeas accipereMarium g ficem et Deum Mosen : Deum enim, inquit, potui te
conjugem luum; quod enim in ea natum est (sive na- Pharao (Exod. vn, 1); et fiHumDei, Filiusenim, in-
tum sive faetum dixerhnus, sensui nihil nocet), quod quit, primogenitus mihi Isruel; et quemadmodum di-
enim in ea natum etl, ex Spiritu sancto est (Malth. i, cimus christum Saul : Nen enim, inquit, imponain
20). Si dixerimus quod Deus Verbum natum est in manum meam super ipsum, quod l chrislut Dominus
carne. Est enim aliud siraul esse cum nascente, aliud est (I Reg. xxiv, 7); similiter et Cyrum : Hmc dicit,
nasci. Quod enim in ea nalumesl, exSpiritu sancto ett; inquit, Dominut christo meo Cyro (Isa. XLV,1); et
hoc est, Spiritus sanctus creavit id quod est in ea. Yide- Babylonium sanctum : Ego enim, inquit, prmcipio
runt igitur Patres,utpote scientes sanctarum Scriptura- ipsis sanclificatis, et ego duco ipsot (Isa. xra, 3); ita
rum, quod sietnn qui incarnatus estnatumdixerimus, dicimus et Dominuin Christum et Deum et Filium et
invenietur DeusYerbum creatura Spiritus sancti, aut sanctum; sed commuuio quidem « omnium siniilis
duospatres habens. Si verofacfum dixerimus, invenie- est, dignitas vero non eadem.
tur Deus Verbum c creatura Spiritus sancti. Fugientes Ejusdem ex quuternione xv.
igitur generationis dictionem, dixerunt ita : Qui de- Hec autem sentite in vobis quod et in Christo Jesu,
tcendil propler nostram salutem et incarnalus ett. Quid cumin forma Dei esset, se exinanivit formum servi
est incurnutus ? nOn conversus a Deitate in carneiii. v qui
accipiens (Philipp. n, 5-7). Non dicit: Hoc senlite in
Quod dixerunt incarnatus ex Spiritu sancto, secuti sunt vobis quod et in Deo Verbo, quod cumin forma Dei es-
evangelistam. Nam cum evangelista venisset in evav- set, formam servi accepit. Sed cum dicat Christum
Spwmjo-tv, fugit generationem de Verbo dicere, etdixit quasi duarum naturarum appellationem, sine peri-
incarnationem. Audi ubi : Et Verbumcuro fuctum est culo eum et formam servi quaro accepit et Deum no-
(Joun. i, 14). Non dixitVerbum per carnem factum. minavit, cum ea sine peeeato dicatur de naturarum
TJbienim aut apostoli aut evangelistse Filii faciunt
duplici et separabili ratione.
mentionem, non dicunt natum ex rauliere. Adverte
quseso ubi dicunt nomen Filii; et quod naturn est ex Ejusdem ex quaternione xvi.
muliere, dicuntnatum; ubi vero Yerbi faciunt uien- Vt in nomine, inquit, Jesu omne genu flectatur cm-
tionem, nemo audet dicere generationem per huroa- lestium el lerrenorum el infernorum, et omnit lingua
nitatem. d Audi beatum Joannein evangelistaro cum confiteatur quia Dominut Jesus Christus in gloria ett
venisset ad Verbum et £vav8f>w;r>jo-iv ej'us; audi quid Dei Patrii (lbid,, 10,11). Propter iUuin qui portavit,
dicat : Verbum caro factum eit, hoc est, assumpsit eura qui portatus est colo; propter iuvisibilem vene-
carnem'; et habituvit in nobis, hoc est, nqslram induil ror euiu qui apparet : numquam ab eo qui apparet
rta; xb tlpoan)Stv svowaTl; Ouxstpnrui /»oiTOUpoaiik-D xapto; 'Ioavvijfo tvayyEiitrxn; iXBavil; TOVAoyovxai
itv awt TOO'EysvmQi}, etc.Habetur apud Baluzium, T«v aurou, «xovio-ov
svavBpi>TTti<rtv ota yuo-tv.EDIT.
6 Ita nos eraendavimus ope Grseci textus et anti-
quem sequitur Gallandius : Sed porro suspicor ptatt-
sum qttomodohoc quod dixi TRANSIERIT acceperilis. quae versionis concilii Ephesini : nam in exem|ilari-
Non dixi, etc. EDIT. bus Marii Mereatoris legitur Auditumque. In coneilio
o Baluzius, et post eum Gallandius, natum \ve- Chalcedonensi, Audi itaque. Vide uovam coUectio-
ro Deumex ipsa numquam didici]. Nusquam, etc. nem Conciliorum p. 1143. BALUZ.
EDIT. f Leg. christtts Domini, ut habent Yulg. et LXX. Ne-
I>Iidem clarissimi viri, npverant archangett, conso- que aliter sane Acta concilii Ephesini, act. 1, pag.
nantius Graeco, T« xcwa TJJV r&toa.vot apx-
yivvvjo-tv 1067, ubi bsec Nestoriana leguntur. GALLASD.
e Quamvis legeudum hic esse nominum moneant
inyiloi. EhlT. Graecus et antiqua versio conciUi Ephesini,
«Ita etiam paulo post. Sed m hoc lqco codex Va- r textus
ticanus habet aut Ftlius. BALOZ. :-.--' nihil routare voluiraus, quia hsec lectio constans est
.'* Supralaudati codices, Audi, beatusJoannesevan- - in duobus exeraplaribus MariiMercatoris et in codice
Juliano yersionis anliquse concilii Chalcedonensis.
gelitid cutrivenitset in Verfbum\et\ £vav6/j(»7r>!o-iv
ejut,
BALOZ;
oU(tt |î#««MêiicVG^
889 C0LLECTI0 PRIMA EXCERPTORTJM; NESTORilt 890
DeiB sej.aratur. Ideo nec ego honoreroseparo. Separo ,\ vif inortetii. Adqfqyerq eum cum Deitate, quasi di-
naturas, sed unani facio venerationem. vinae auctqritatis cqopefatbreml
£(..^ssrq./i«i'^roptw:ûin':'^portavit, eum qui
Ejusdem ex quaternione xvn, de dogmate.
est colp, et prqptef qccultuiri veneror appa-
Erat quidem Deus Verbum et ante incarnationem portatus
rentem. eoquiapparel Deusseparatur.
Filbas et Deus cum Patre. Sumpsit vero novissimis Ideo necNumquamab
servi formam. Sed cum sit et antea ego ab eo hqriorem separo. Separo naturas,
teraporibus Filius, sed unata facio veneratibneni. Non est Deus
ipseper
et ita voceturpost assumptionem, non potest vocari estfictus ex Spiritu; nori Deus ipse per se,
divisus FUius, ne duos fiUosconstituamus. Sed quia se,.qui est sepultus in mohuniento. Nam si ita esset,
iUi conj'unctus est qui erat a qui
principio Filius, qui- essemus certe hominum mof tuorumque cultores. Sed
que ipsi conjunctus est, non potest secundum digni- in Deus est, ex eo qui assumpsit is
tatem fllietatis, aio, non secundum naturas. Propterea quia assumpto
qui assumptus est, quasi assumenti conjunctus, nun-
Deus Verbum nominatur Christus, quia habet con-
cum Ghristo eupatur Deus.
junctioneni perpetuam.
Ejusdem ex quaterhione tertio in Itmreticis, cum ae
Ejusdem ex quaternione xv. Spiritu diceret,
1 Inconfusam igitur servemus naturarum conjun- B
« Quomodo enim sit servus, inquit, qui cum Filio
ctionem, conflteamur in homine Deum, colanms
operatur et Patre?Et si quis requirat opera Spiritus,
quadam diviua conjunctione cum Deo omnipotenti inveniet ea non distantia
coadorandum bominera. operibus Patris et Filii, non
quia una Deitas dividatur, sed quia divina Scriptura"
ex
Ejusdem quaternione vi. ea quae sunt unius virtutis d singulis substantiis dis
Considerate et quid his contiuuo itiferatur: Dt mi- ut trinitatis similitudo ex temporibus ope-
pertiat,
sericort, iuquit, fieret et fidelis pontifex ad Deum, qui rum cceperit. Deus Verbum faclutriett caro et habitavit
m eo quod passus est ipse ientalus, potens est illi qui in nobit
(Joan. i, 14). Considere sibi fecit assumptum
tenlaiur auxiliari (Heb. n, 17,18). Ergo qui passus hominem Pater
(Ephes. n, 6). Dixit enim JDominus
est, pontifex misericors. Passibile autem templum, Domino meo, sede. ad dexteram trieum (Ps. cix, 1).
non vivificus tenipli ej'usquod passum est Deus
Ej'us qui assumptus est gloriam clarificavit Spiritus :
Ejusdem ex quaternione xvn. Quando enim venerit Spiritus veritatis, ipse me clqri-
Ut sciatis, inquit, quanta erat conj'unctio Divinita- fipabit (Joan. xvi, 14).
tis, cum etiam in infante caro Dominica cerneretur. Ejusdem ex quaternione vi.
Erat enim idem infans et infantis Dominus. Laudastis
vocem; sed nolitei eam parura curiose laudare. Dixi Cum de Christo dieeret quod missus esset denun-
euim quod idem erat infans et habitafor infantis. tiare captivis remissionem (Luc. rv, 18), quasi Apo-
stolus addidit hoc etiam et dixit: Hic qui fidelis fa-
Ejusdem ex quaternione i ctus est pontifex(Hebr. n, 17). Factus est enihi hic,
Communes enim sunt Trinitatis operationes et tan- non perpetuo antea fuerat. Hic qui paulatim in ponti-
tum substantiis dividendse. Unigeniti vero prseclara ficis profeeit, hseretice, dignitatem. Audi vocem tibi
gloria aliquando Patri assignatur : Est enim, inquit, hoc evidentius declamantem : Qui in diebus, inrquit.
Pater meus qui clarificat me (Joan: vm, 54); ali- cornts sum preces supplicutionesquead eitm qui postet
quando Spiritui, Spirilus enim, inquit, veritatis cla- illum talvum a morle focere, cum clamorevalidb et la-
rificabit me (Joan. xvi, 14), aliquando Christi pote- crymit offerens; et exaudilus pro sua reverentia, qui-
stati. dem cum esset Filius, didicit ex illis qum passut est
Ejusdem ex quaternione xvi. obedientiam; et consummatus, faclus est omnibus ob-
Hic est qui dicit: Deus, Deus meus, ut quid me de- lemperantibus sibi causa salulis mternm (Hebr. v, 7-9).
reliquisti (Matth. xxvn, 46) ? Hic est qui tridui gusta- Consummatur autem id quod paulatim proficit, hae-
CASTIGATIONES ET NOTJE
Non habet verba quiqueipsi conjunctus est Balu- ]D textus concilii Lateranensis. BALUZ,
zius, qui roox ad vocem filietatis subdit notulam : Hic c Sic emendavimus pravam Balttz. edit. lectionem,
locus est mutilus. Yide antiquam versionem concilii ,in hominem. Gr., 1. c, xbv iv avBpima t)tov. GAL-
N
Ephesini, pag. 474. EDIT. LAND.
b AliusNestorii locus huic similis exstat in actione d Gr., xa8' exao-TMv u7roo-Tao-tv,
singulis hypostati-
quinta concilii Lateranensis sub Martino papa, ubi .bus. Sic paulo ante in iis quse ex qudtemione i affe-
clicitur sumptus ex libro secundoquemscripsil Epipha- runtur, vertit Mercator, et tantUm tubttantiit. Gr.,
nitti Myeseos, et in actione item quarta concilii sexti xat ftovat?uwoo-Tao-so-t, et solis subsistentiis, Repetitur
cecumenici,ubi veteres editiones ante Romanaro ba- hic locus a Cyrillo, infra, pag, 242. Gneca vero ex^
bent Epiphanius Myseus. Haec Ipclio initium sumpsit stant tom. 1UConc. pag. 1381. Mox iri textu, pag.
in editione Merlini, qui cum in veteri libro Bellova- 1069, xat f*ot«^kit TOowotov(xH;xptaZo;)h. TWV SV
censis Eeclesisequo is, ut reor, utebatur, legisset epi- , epyoi; v.atp&va,o|%tEvov. Vet. interpr., Hocverum este,
.
- fant mq; et eos, careretque Groeco textu, lectionein ex iispperibus spectare licet, quminiemppre sunt sus-
consarcinavit quam veteres editiones exhibent. Ro- cepta. Coeterum:voxu7roo-Tao-is ab auetOfeiiOStropas-
mani pro quemscripsit Epiphqnius Myseusreposue- sirn reddifur siibstantia, 'quaeCyfilliario iriierpreti ple-
unt quem inscripsil prmcltiram iniliationem. Ex textu nimquediciturjMdsijreiKia.etnoniniinquamnyjJOitaiM.
porro Grsecoconcilii sexti emendari.potest Grsecus Quod quidew seinel hic roonuisse sufficiat. GAttABU.
891 MARII MERCATQRIS TRANSLATIQNES VARIORCMOPUSCULORUM. 892
reticC; * De quq efiain ef Jqaiihes in Eyangeliis clar A Ejusdem ex quulernionexvi.
mat: Jesus proficiebatmtqleet sqpientia et grqtia (Luc. Et tamen, inquit, si totum novuro scrutatus fueris
ii, 52). Quibus cqngrrie efiaro Paulus fiicens : Cqiisum- Testamentum, nusquam in eo invenias moftem Deo
mqtus, inqujt, factus est qbtempernritibussibi causa sa- assignatam, sed aut Christo, aut Filio, ant Domino.
lutis mlernm, qppeltqlusq Deo pontifex secundpm ortii- Nam Gbristus et Filius et Dpminps, CUJJJ de Unige-
riem Melchisedech(Hebr. v, 9,10). nito a sancta Spriptura dicitur, nafqrsis diias ostpn-
Et pqst qlip. Ponlifex, iiiqujt, yocatur. Cur igitur dit; e\ aliquandq significat Peiâ{ero, ajiquapdo-hu-
diyersa senfis Pau Jq? Cur impassibilemPeuiii Yefbum nianifatepi, aliqjiandp utrpniqup. IJt ptjiq Paqlus
cqrppre terrenq cpmroiscens, passibilem ~" pontificem scribens prsedicat "•CMjninjtitictessemus, yecpnciliafi.
facfs? suntus Ileq peri]\qrtemFiiiiejus (Rom.y, 1Q), huma-
Ejusdem ex quaternione vn. nitatejii significatFilii. Pqrro cuni idero dical ad He-
' '
Vnde, frqtr.es,tqpclm vocqtionis cmleslisparticipes, broeqs : D,eit§ipcutns ps.lnpbis in Fi(iq, per qttem et
considerale apostolumet pontificemconfessionisnoslrgs smcula fecit (Hebr. i, 2) , Deitatem Filii significat,
Jesiim fidelem ei qui fecit ipsum (Hebr. m, 1, 2). Neque enim caro fecit ssepiija,qpa?post totiJta ssecnla,
Et post alia. Gura sit igitur nobis hic solus ponij- facta est.
fex, condolens sive cognatus et firmus, de ej'us fide R Et post aliu. Non Deitas fratrem habuit Jacobum;
nusquam ilepellamini. Ipse enini npbis ex prqjnissa nec Dei Yerbi denuntiamus morteni, Domhiicumsan-
benedietione. ex spmiiie Aprahae roissus esf, utpqf e guinem et corpus manducantes
prq se ej. suq genei'p pqrpqpis sacrificiqro qjTerqns. Ejusdenx ex qualernione xxm.
Nofanduta qupd cqnfiteatur.qraneni pqntiflcepi sacri- Video, inquit, populum nostruni habere iiigentem
fieio indigere; et puin excipiat Chrisliiro quasi nqt} reverentiam et ardentissiinam pietatem, sed in dog-
indjgentero, in his, ipqujt, puni prq se qfferrq * qt roate * 6soyvcao-t«f ignorantia labi. Id autem non esse
gerere sacrificiinn. criroen populi, sed, ut honeste dicaraus, non ha-
Ejusdem e$ qv,ulernipnery. buisse retro doctores teropus accurate vobis dogmata
Aiuiite igifjir et dicta fjijigenter inspicite : Qyi deroonslrandi.
mUnduput, inqitit, caîent meam (J%qtt.yi, 5.6). JAe- i Ecce hic plane confitetttr neminem ante se talia po-
mento quod de carne dipajnus, et qupd nqn a nie pulo prmdicasse.
carnisnomen fingitur, np yideariljis,fals=usinfpr.pres., s Cyrillus episcppus AJexandriae subscripsi.
Qui manducat, inquit, carnem meam et bibjt sttngtti- Arcadius episcopus et legatus sedis apostolicse sub-
nem meum. Numquid dixit : Qui roanducal Deitatem scripsi.
meani, et qui bibit Deitalero meam? Qui manducat CT Juvenalis episcopus Jerosolymoruni subscripsi.
carnem tneam, et qui bibit sanguittemmeum, in me ma- Projectus episcopus legatus sedis aoostollcae sub-
net, el egq in ipso. scripsi.
Et pp.sl alia. §ed ad e trpov.eip.evov vqnianius. Qui Philippus presbyter sedis apostolicse et legatus sub-
mqnducat carnemmeam, el bibit sqnguinem meum, in scripsi.
memanet, et ego in ipsp.. Menietttole qttod de carne Firmus episcqpus Cscsareaesujjscripsi.
dicamus : Sicut misit me vivut Pater (Ibid., 58), me Tlieodofus epispqpus Ancyreesuljscripsi,
qui appareq, Sed fqrtasse ego nqn recte interpretor. Berenianus episcopus Pergeorum mptrqpqleos sujj-
Yideanius ex his qu« sequunlur. Sicut misit mevivus scripsi per Tiroqfbeum episcqpuin.
Pater.,,IJ]e dicit de Deitale, ego de humanitale. Yi- ' Spverus episcqpus Synsiaiidqii su'l|scripsi.
deamus qui sit pravus interpres. Sicul misit me vivus Peripenes ppiscqpu§Cqriplhi subscripsi.
Pater. d HaereticttSdicit quod Deitatem hic riiisit me Iconius episcopus Cortines Cretes subscripsi
Peum Verbuni. Sicut misit me vivus Paler, juxta il- Mennon episcppus Epjiesi sujisciipsi.
Jp.s, et egq yivq Deus Verbuni propter Pqtrem. Quid Reginus episeopus Constantise Cyprius subscripsi.
postea ? Qui manducatme, et Ule vivel. Quid niandu- Acachis episcopus Milifensis subscripsi.
camus? Deitatem, an carnem? ' Palladius
episcopus Amasioesubscripsi.
CASTIGATIOSES ET NOTÊ.
. Sic item Grseca, 1. c, <xepiou xai 'iojaw»?. Hic D me vivens Patpr, et ego Deus Verbum vivo propter
merabfia lapsus Nestqrlus. Exsiat eniro locus Lue. n, Patfein. Deindei ijuod toox sequitur : Qni mqndttcat
52. GALLANih hie, et ipse vivet.^QuiA,quseso, manducanius? Divini-
' b Librarii fypqthetse mpnduro. Scripserit Mercator, latemne, anhumanitalem? i GALLANO.
i Vetus' interpies "synodi Ephesinse vertit pietatit
i\ genere. Grseca, 1. c., pag. 1071, 'ev xoizoiij imp
ixtixQV:- ifnttiv npoo-fepsiv, viii TOUp-.V77/vo0f, Bvo-iav. dogma. Yetiis inferpres concilii Chalcedonensis, di-
Yet.ihêr^.^Hicittiriprqsequampro GALLASD. cdgnato sibi ge- vinm scientiw. GALLAND.
nere sacrificium gblulisseaffifrmat. ' Hsec verba sunt Petri presbyteri Alesandrini,
c'Iiicsf, iiisfitutum, argtimeutuni. Bajuzius et eura ideoque divellenda fuerant a supefioribus. BALUZ.
KAnte hsts subscriptiones legitur in Actis coneilii
secutiis fiallandius, pfocimenuiri.EDIT.
d Locus lnulcus, ad Graecaexacius, ita restituen- Ephesifii, act. 1, pag. 1077 : S.ententia deposiiionis—a
dns. SlCenim leginms ,1. C. : Aeyeivai. 6 aipexivj);^, sdncta syitodo contra Nestorium lata. GALLAKD.
'EvTsiiBaTyiv 0EiT>jTa 1iyzi''ki!iGxei>i fii.tpjoi, TOV OEOV Non babentur subscriptiones apud Garnerium , qui,
Aoyovx.T. i. Id est, ex vet. interp.: «Hsereticus etjani uti supra diximus, hihii ex hac synodi aclione' pro- - "
diut: Divuntatem hicexprimit; sensus e«t enim.iMi- feft nisi excefpta NestorH. EDIT.
til roe Demn Yerbum, secunduro iilos : Sicut riiisit
803 S9LLPG'flG' PftJiP EJtgERPTi)Ry.M NEjSTORH, 8fl|,
Herennjanjjs .epjscqpusMJTMI.suljscrijjsi. A Seyerus muiirajis episeopus pf pybipjj»Pigijtiii»cjyifa_.
Yalerianus episc,qpjjsIeqiijj subspj-Jpsi. lis Sozopoleos subscripsi.
Pius episcopus Pjssjnqnfjqrjuiii roefrqppleqs sub-- Silyanus epjspppjjf ciyitafjs .Chaeretapon§ubjcrjj)si.
scripsi. Coramodus minimus episcopus Tripoleos siijjs.cripsi.
Cyrus roittirijas episeppijs ^hr.qjdjsiadps s.ubseripsi,
i, Cojisfanfjus epjscpjBusciyif,atispjpcjefianpruiji sujj-
Amphilocius episeopus Sitlpnormii metrqppjpos sji|)T T scripsi,
: scripsi, Nestorius episcppus Sponsus subscrjpsj,.
Maeoniuscpjscopus Eeclesjse quaeest Sardibiis Lvjdise e Apjjpbiiis ininiiniis epispppiisColoieipbseripsi.
subscripsi. Phoscus episcopus civitatis quse est in TJiyaljicno
HeUanicusepiscopjis Cbr.odjsu.sstjbs.eripsi, subspripsi,
Dalmaiius cpis.copusCjzyî snbseripsi. Paullus episcppus Paldiaporujj) subscrjpsj,
Flavianus episcopus PJiilippqriroisiipscripsi. Limeniifsppiscppttspjv.fatis Effpnprjini sjibs,crjp§j.
AristoniCusepiscopus Laqd.ociaesijJjseripsi. Dorotheus episcop,uspiyjfalis Myreiiessjjljs.cripsi.
Paralius misericordia P.ei epjscqpus Andrappjn.sjul)- - Theodorus episeppus Atjfalisesjibscripsi.
scripsi. Aphonefusroiflirousepiscop|is JJIerapJpptanoruiiiLain-
Olympius episcopus CIaudiopol,eos subscripsj perp 8 tupoleqs s.ujispripsi,
episcoposEpiphaniuro et Therspbroin, Spndasius inhjitoiUsppjspppjjsfi,ej>ainjsjibspjîpsi,
Dinastus episcopus Nieoppl.eo.siEpjricussubserip.si. Philetus miiiimus epjseqpus Aipjzpiiis§j]J)spripsi;
Domninus episcopus civitalis fiutjse sttbscrips», Docimasius episepp.uspiyilalis Mafpijispsjjbscjupsi,
Eustasius episcopus civitatis Doeirnisubsfiripsi, Enpppiug epjspppus jayifafig âxjmianjipple.qs snp-
Epiphanius episcopus Gralise sijbscripsi, scripsi.
Gregorius episcopus Gsesarasunitissubs.crjpsj, Euthalius epjseppus pivifafif fjqlqpjippisesttb^cjipsi,
Helladius episcopusCadramiti subscripsi, Lucianus episcppus ciyifatijsTpperj fiibspripsi.
Anisius episcopus civitatis Thpbarani flr,aeeiaesubr: Rufinus episcpD.ugcjyitatis âbprjroj s,ubgprjpsj,
scripsi. Romanus epis.pppu,scjvitafjs. Rapljiai sjjbseripsj.
Domninus episcopus civitatis lOpuntisubseripsi. Phidus episcopus Pfjc sujjscripî.
CaUicrates episcopus civilatis Magnerensiujn sjjb- Esicius episcppus ciyifatis jPaiij siib^cj-ipii.
scripsi. Tiraotbjjjis.(episcppijs cjyifatjs Tej-mjcpf Ejjdqpiadps
Nitius episcopus civitatis Magnarcnsiui» Sttbsejjpsi, subscripsj,
Gallinicus episcopus Apamiae.subscripsj. Eucharhis cpiscppus ,ejyitafis Dhsepjpbspripsi,
Petras mtaimus episcopus civilalis Prutes sub.serip_sj,f\ Evagrius epispqpuspjyjta.tisSploruinlCypiJsupspi-ipsj..
Euprepius episcopus Byses subscripsi. Nectarius episcqpus ,Cjyifatjsjiiasprjroisjjljscfjpsi.
Dio episcopusciyitalis Thebarum subscripsi. Agathocles cpispppiis ciyjfafis Carpiiiaegubspripsj.
Perebius •episcopus saltuura TiiessjilonipensiumtSub.t Janes epispppusPjpazppis pbspripsj,.
scripsi. jEdesiusepjsr^jius ^yndpfum sujjspjfjpsi; •
Paullus episcopus civilatis Antiiedqnis subscripsi. Secundianus epjscqpus cjyifafis Galaniisesjij^scijpsi.
Theddorus episcopusciyitalis Aninesiorjroisjibs.cripsj, Nunechius episcopiispiyifatis EJpgeiisubf.cripsi,
Eusebius episcopus Heracjiaesubscripsi. Matidianus episcppus Cprapgssij siibscripsj\
Joannes episcopus Lesbi Selenicatprurosubs.crjpsi, Cyrilljjg £j)ispppjjs Crjejqjrtjnigjijjsprjpsi per manuin
•Theonasepiscopus civifatis Hierbaesjibseripsj. HeHespontipresbyferjr
Sinecion episcopus Codrinaecivitatis subseripsj. Sapritius episcopjis Papjji .Cyprj suJjscripsi;
Triboniainis episcopus Ecclesise quae est in Prinio- Themistius mroijnus ppi|eqpus fiyitafis Hiasi siib.-
poU subscripsi. scripsi.
Martyrius episcopuscivilalis Ijlislron subsejipsj. Promachius inip.iiiiusepi§pppus ciyifatis Liundpruni
Nesius episcopiis Gorybrasi subserijisi. subscrjgsi,
Acacius episcopus Gotennensis subscriiisi. '-.
P Eiidpxjfis episeppjis .ciyitatis Hopati subscripsi.
Ablabius episcopus civitatis Arnorii subscripsi. ^jbanitts ppispppus ciyitatjs Palaeasppjeos subscripsi.
Flerapleqn, qui ptTheqpanius, epjscqpus TraOlqn Ti'aj'anus PpisCopuscivitatis Lyrbaesubsciipsi.
subscripsi. Alexander ppiscqpiis Arcadiqpojeqs sul)sprip.sj
Philippus episcopus Pergami subscripsi. Theodorus episcopus Nissesubscripsi.
Daphnus episcopus civitatis MaguesiaeMaeandrisub- titius ininiifius episcopus civitatis ErHdetorum sub-
scripsi. scripsi.
Eusebius epispo.pus
'""' ' Magnesise
" ; civitatis Sipili sub- Engenius episcopus pivitatis ApQlliniate sJibsciipsj.'
scfigsi. Aetius episcopus ciyitatis P<eoniqrhffi Heljesponli
Aiiderinsijihijmus jgpjscppusplierrpnensis subscrip.sj. subseripsi.
Paullus minimus episcopus civitatis Lampenes sub- Tipiqtheus episcopjiseiyitatif g.erii^êlltiipqnti sul>
«cripsi. scripsi. ".'..
Eutropius episcopus minimus civitatis Evazon sub- Archelaus episcopus Myndri subseripsi.
scripsi. Apellas ifiinimus episcoptts Cybrsesubscripsi. i
895 MARIl MERCATORIS TRANSLATlONES VARIORUMOPUSCULORUM. 09fi
Philadelphius minimus episcopus Gralianupoleos sub- A Abraham episcopus civitatis Ostracines subscripsi.
scripsi. Athanasius episcopus Paraliae subscripsi.
Euterius miuimus episcopus Strationiceorum Lydse Adelphios episcopus Caeossubscripsi.
subscripsi. Lampetius episcopus Casii subscripsi.
lannes minimus episcopus Aureliopoleos subscripsi. Chrysaorius episcopus Aphroditus subscripsi.
fllaxinius mhiimus episcbpus Cymse subscripsi. Amon episcopus Butus subscripsi
Modestus episcopus civitatis Aneatorum subscripsi. Euthitius episcopus Theodosiopoleos subscripsL '
Theodosius minimus episcopus civitatis Mastauron Venantius episcophs Hierapoleos nietropoleos suL-
'
subscripsi. scripsi a per nolarium meum Theodorum.
Thomas episcopus Valentinianopoleos subscripsi. Zenobius civitatis Barehae subscripsi. i
Eusebius episcopus Aspanorum subscripsi. Zeno episcopus civitatis Theucyron subscripsi.
Euporius episcopus civitatis Pepon subscripsi. Eusebius episcopus Nilupoleos subscripsi.
Sadus episcopus Phcenus subscripsi. Heraclides episcopus Heracleus ulterioris subscripsi.
Rhodon episcopus Palseaspoleos subscripsi. Marius episcopus Anteusus subscripsi.
Doronus episcopus civitatis Orcistis subscripsi. Sabinus episcopus Panosus subseripsi.
Joannes episcopus Augustopoleos subseripsi. B Athanasius episcopus civitatis Cepheorum subscripsi.
Petrus episcopus Parembolarum subscripsi. Philumenus episcopus Cirmes subscripsi.
Necyras episcopus Gazse subscripsi. Felix episcopus civitatis Apollonieusium subscripsi.
Zeno episcopus Cyri Cypris subscripsi. Timotheus episcopus provincise Scylhise eivitatis To-
Evoptius episcoous Plolomaidus Pentapoleos sub- morum subscripsi.
scripsi. Zenobius episcopus civitatis Conosi subscripsi.
Macarius episcopus MetoUtonsubscripsi. Paulinianus episcopus Maj'umsesubscripsi.
Eusebius episcopus Pelusii subscripsi. Phoebammon episcopus Coptu subscripsi. ,
Hermogenes episcopus Rinocororus subscripsi. Pabiscus episeopus Apollonos subscripsi.
Marinus episcopus Heliopoleos subscripsi. Andreas episcopus Thermupoleos subscripsi.
Joannes episcopus Ephestus subscripsi. Fanias minirous episcopus civitatis Arpason sub-
Heraclius episcopus Thamuateos subscripsi. scripsi.
Theon episcopus Heracleus et Thoitus subscripsi. Theosebius episcopus civitalis Prienes subscripsi.
Solo episcopus civitalis Corallion subscripsi. Maximus episcoptis Casiae subscripsi.
Alypius episcopus civitatis Seuleus subscripsi Theoctistus episcopus Photiae subscripsi.
Macedonius episcopus Xoeos subscripsi. C Hermolausmiuimus episcopusAttudeorumsubscripsi.
Petrus episcopus Oxyrinchi subscripsi. Theodorus episcopus Gadaron suliscripsi inanu
Metrodofus episcopus Leonton subscripsi. jEtheri archidiaconi.
Paulus episcopus Fraboneoneos subscripsi. Athanasius episcopus Pari insulsesubscripsi.
Amnpnius episcopus Panephisi subscripsi. Paullus episcopus Orininorum subscripsi.
Publius episcopus Olbioruni subscripsi. Timotheus episcopus Briulorum subscripsi.
Jaracis episcopus Aphau subscripsi. Daniel-episcopus eoloniae Cappadociaesubscripsi.
Bamuel episcopus Distheos subscripsi. Asclepiades episcopus Trapezolitarum subscripsi.
Sopater episcopus LibyaeSeptiroiacaesubscripsi. Theodorus episcopus civitatis Esciuei subscripsi.
Isaac episcopus Tavse subscripsi. Bessula diaconus Ecclesise Carthaginensis subscripsi.
Heracltus episcopus Tineo subscripsi. Stephanus episcopus Cajupoleos Asise subscripsi.
Thonas episcopus Psinchus subscripsi. Caesarius epis*opus civitatis Arces subscripsi.
Cyrus episcopus Achaeorumsubscripsi. Theodolus episcopus b Ariddelou suliscripsi.
Eulogius episcopus Achseorumsubscripsi. Letojus episcopus Libyadis subscripsi.
Alexander episcopus Cleopatridos subscripsi. Aristocritus episcopus Olympi subscripsi.
Silvanus episcopus Copritheos subscripsi. Ego autemi j) e Theodorus episcopus Ariddelon subscripsi.
Heraclius episcopus pro eo subscripsi quod segro-
taret.
Expliciunt episcoporumnominaqui interfuerunt ujnodo
Adelphius Onupheus episcopus subscripsi. contra Nettorium numero excm.
Hsecnon exstant in hoc loco in codice Bellova- scripti. Theodorut epitcoput Ariddelon tubtcripti. BA-
censi Mercatoris, sed in subscriptioneEulhitii. Itaque LUZ.
codicem Vaticanum secutisumus, qui eonvenit cum c Superflue hic repetitur subscripiio istius epi-
anliquis versionibiis conciliorum Ephesini et Chalee- scopi, cutii j'ani paulo ante commemorata sit: (juod
donensis. BALDZ. evenisse arbitror illius cura qui animadvertebat illna
b Hic nonnulla exciderunt veteribus Hbrariis, quae nomen deesse in boc loco. BALXZ.
fic ctponenda sunt, Theodolut episcoput Elusm tub-
897 COLLECTIOSECUNDA EXGERPTORUMNESTORII. m
COLLECTIO SECUIYDA,
Cuj'ushicapuo Mercatoremtittnus:
bt diversis Nestorii libris vel tractatibus Eoecerpta ab episcopo Cyrillo capitula, ex Graco
a nobis, Nestorii in Latinum versa.
\. Dc codiceconfeclo, qitalernioiiexxvi. Inter cm- AGhnsti

_ potentise assignatur, sicut scriptum est:
tera: Oportcl nossc nos; modo enim venio in recor- Exeunlet prmdicabant Verbumubique Domino coope-
dationcra concilii Nicseni, quod nusquam ausum est rante, et Verbum confirmante, consequentibut eos
dicere quia Vcrbum Dcus nalum est ex virgine Ma- signit
ria; ait cnim : Credimusin unum Patrem omnipoten- 5. Item in qualernioneoctavo dedictis Epittolm Apo-
tem,.etinunum DominumJetum Chrittum. Attendile. ttoli ad Hebrmos. Apostoli enim nomen in Christo au-
quia priusciimposuissclChrislum, quod duarum na- dientes, Deum Verbuni roale inlelligunt, apostolum
turarum conjunclionem demonstrat, non dixerunt in! esse. Item legentes pontificis vocabuluih, Deum esse
unum Deum Vcrbum, sed acceperunl nomen, quod[ imaginantur pontilicem, mira dementia; quis enini
significarei tiiriiniqne, nt non subdescendendo, cumL aposloli officiura audiens, non statim videat hominem
. audis mortciii, ulla novitale lurberis, et cuni cruci- detijonslrari ? Quis summi sacerdotis liomon audiens,
fixum cl scpullum, tamquam Deitale isla patienle, Divinilatis naluram adsacerdotis ministerium vocet?
non vtilncreris atiditu. Dcinde videarous, quid illii Si eniroDeus pontifex est, quis erit qui officioejus de-
subjunganl: Creditnttset in ttmim DominttmJesum beat coli? Si Deus oblaturus est sacriiicia tamquam
Chrislumtmigeniltim,qtti de Deo Patre natus est, con- pontifex, nullus erit cui offerantur Deus; quid enim
subttantivttm Patri, qttipropler nos detcendil, et in-. j$] dignum jam Divinitate est, si tamquam inferior offe-
carnalut est de Spiritu sancto. Non dixerunt, quia na- rat sacrificia superiori?
tus est de Spiritu sanclo. Vides quemadmodum inter- Et subjungit: Unde igitur eis Deus appellandus
pretenlur subdescendendo, quia dixerunt, hominem, pontifex visusest, qui \ Baluz. quia] sacrificio, se-
facturo. Hunc, inquiuut, dicimus incarnatum, non, ctmdum sacerdotii ritum, ad provectum suum om-
mutabilitalem in carne suscipientc divina natura, nino non indiget; perpetuae quippe possessor est Di-
sed iiiliabitationem, quam gessit in liomine demon- vinitatis : Ex hominibus nempe electut atque susceptut
strantes. ponlifex pro hominibut conttiluitur apud Deum, etc.
2. Et posl aliquanta in eodem.Hoc retinete,in<jnit, (Heb. v, 1).
quoniam praeiermillenles dicere : Credimus in Deumt 6. Et tubjungit: Non angelot, inquit, apprehendit,
Verbum.Filiumejus unigenitum; dixerunt : Credimut. sed semen Abrahm (Heb. u, 16 ). Nmnquid semen
in unum DominumJesum Chrislum consubstanlivum ( Abrahse est Deilas? Audite consequentem etiam vo-
Patri, Deumverttmde Deo vero, per quem omnia facta, cein : Unde debuit per omnia fratribus similis fieri
sunl, qui propter nos homines et nostram salutem de- (Ibid., 17). (Numquid Deitali?Quos enim DeusVer-
scendit, atque incarnalus ett de Spirilu tanclo ex Ma- buni habere potuit fratres similes sui ? Respice etiaiu
ria Virgine, ethomo factus esl. Nusquam dixerunt, (Q quod liis dictis adjungitur : Ut misericors fieret et fi-
nalut ett. Cur, pufamus ? Ut non duas nativitates in- delit pontifex ad Deum, in eo enim in quo patsut ett
troduccrent Deilalis. et ipse tentatut, polett et his qui tentantur auailium
3. Item in eodem pott aliquanla. Volcns liquido, ferre (Ibid., 18). Qui igilur passus est, ille estponti-
demonstrare, quod cum Filii nomcn ponitur, non om- fex misericors; passibile autem (cinpluin est, non hic
nimodo verbum illud signilicet, quod Deus est, sed[ qui ejus vivificator est, Deus. Senien Abrahse is est,
tamquain conimune noinen introducatur. Sic enim, qui heriest, el hodie(Heb. xm, 8), secundum Pauli
Scriplura dicit : Iftsit JDCKS Fitium suum factum ex. apostoli vocem; non ille qui dixit: Antequam Abra-
muliere, factumsub lege (Gal. iv, 4).Hicquidemduas i ham ettet, ego tum (Joan. vm, 58). Similis hic fra-
demonstrat naturas; quod autem tantum circa Iionii- tribus per oinnia, qui hunianae animse corporisque
nem contigit, iiarrat: exige certe a contentioso quisj suscepit fraternitatem (Hebr.n, 17), non ille qui
sublege sit factus, Verbum Deus? nequaquam. dixit: Quime videt,videtetPatremmeum(Joan.*iv,9).
•4. Item ex codice allero, in qudternione primo, cu- 7. Item in quaternione decimo nono, cum velut ad-
jtts initium tale est: Adhuc vObismulta habeo dicere. vertut Arium diceret. Et isti quidem, tametsi majore
El post aliquanla. Illic Unigeniti glorificatio aliquando, palerna Deitaie Verbum Deum minorem delirent, non
quidero Patri deputatur, sicut est illud : Pater est: D ] tamen novellum fatentur. Hi autem eum etiam beatse
meut, qtti me glorifical (Joan. vm, 54); aliquaudo Marisesecundum et posteriorein esse pronuntiant, et
vero Spiritui deputatur; ait enim : Spiritus veritalit temporalem matrem opificeinajoremDivinitate consi-
quime glorificabit(Joan. xvi, 13); nonnumquam vero gnant •; quinimmo nec matrem Christiesse conceduiit;
CASTIGATlONESET NOTJE.
» Godex B. legit, opificitemporum divinilati
consignant. EDIT.
|J99 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 900
si enim non_hoininis natura, sed Deus Yerbum erat A lum, absque periculo eum et servi formam accepisse,
quein illa pariebat; quse peperit, hfequaquaih ejus et Deiiiririttiiciipat irreprehensibiliter, his divisisquce
mater qui natus est invenitur. Quoroodoetiitii fiet ejus ad patufata dttplicem signiticandam dicuntur.
aliqua mater qui a natura genilricis est alienus? Quod 10. Et post plura, in eodem libro. Noslra enim na-
si vera raater ab Us appellatuf, homo ergo qui edilus tura pfp fibbis interpellat in Christi usu tamquam ve-
nonDiviuitaiis » natura, est siquidem proprium omnis slis constituta, inculpabilis originis suae defensioni-
est matris consubstanlivum sibimet parere. Ergo non bus nitens, et quia d Ulud peccatum, qui prior ligu-
erit mater. quse coiisubstatifiiVttffi sibi miriimC pepfe- fatus e§t, totius generis exstitit eausa, huic suscipiendi
rit;- quse mater qriis ab his uicituf, etiffi qui secufi- horriinis.o horoo, Occasiofuit; ut per caffiem deslrue-
dum substanliam fuit [ B: sui esset j sirhilis; geriuit. retuf eorruptiO' quae pef cariierii cbntigerat. Hujus
Quis autem secundura subslanliam ej'useritsimiiis?Is cSftiis festj fiOnDivihitatis, diei tertiae sepultura. Hu-
siiie diibib qui Spiritus satifctiopilifcio'fexstitit: Quoti jus pedes deteriti sunt clavis; hanc sanclus Spiritus
ettim in ea natuitxest. itiquit Serijitufa; tie Spifilu ih utefo figufavii, de hac Doitiimis ad Judseos: Soi-
tariclo est, cuih qtio iridesinetttei erat Vefburii Deus vile; difcebat;tempium hbc; etih triduo suscitabo il-
[Buluz: oih. YefbumDeus]:YerbuiriDeusrioriest nalus iud (Joari. ri; 19); Numqnid ego duplicem quemdam
cxMariaj sed in illb quiexea iiatiis mariehs.Noriex B Ghristum solus appeUo; et non semetipsuro, et tem-
Yirgine inilittm habens;sedilliquicrescendOp'efirieri- plum solubile; et Deum se niincupat suscitahleni ?
sespauIathiicouipositustauteroYirginis estinsepafa- Quod si Deus erat qui solvebatur, o' Ariane; quod sane
biliteromhiteiiiporesociatus; AUudest auteiii dicefe': in ejus caput « blasphemiarum conveftatur, oportue-
b Ille qui ilaths est commanet; Pt aliud; illum qui fat dicere : Solvite Deufii istuiri, et in triduo suscita-
nato comifianfet, hunc esse qui; ut riascefetur, meti- bitur; si taortuus est Deus,sisepttlturae mandatus
sium ei opus fttisset curficulo; estj inane illud in Evatigclio dictum: Quiti me qrim-
8. Ilem ex ulio iractatu, quaterhibrie decinioquihto ritis oecidere; hominem qui verutiilocutus sum vbbis
[B. vigesimo]. Hunc, inquit, Jesiim suseitavit fieus, (Joan. viii; 40.)? Nuftp autero ait : Quid me qumritit
non est mortuus .Deus, sed sttseitavit. Apollitiaris, occidere; fwtriinem; ctijus eapiti spinea cdroriu suptr-
audi Petri apostoli dicta, aridi et tu iii [ B. cuin i posita est; homiiiem qui dicit: Deus ; Deut meus,
Apollinari iinpietas Ariana. Hunp Jesum suscitavit quare dereiiquisti me (Matth. xxvn, 46) ? et qui tri-
Deus (Act. x, 40), qui visibilis oculis apparuit inmc duanam suslinuit morteui; Adora autem bttilC cum
qui ligno crucifixus [ JB.confixus] est; httnc qui Tho- Deitate, lamqnam divinse cooperariuffi auclofitatis:
•maepalpatus est manibus. qui ad eum clamavit: Pal- 11. Item post aliquanla in eodem. Colo, inquit,
pate et videte [B. Palpa et vide], quia spiriius carrierixCeiim; taraquani otanipotentis iniaginem : Exultavit
et ossa iton hubet, sicutmevid,elisimbere(Lric. xxiv, eum Deus, et dotinvit illl nomeixquod est super oinne
.39).; et jjis dictis diseipulus fcfederts,palpatoque eo, . nomen;ut in npxnineJesu Chfisti omne genii flectatut,
de caiiiis quce cruciilxa est resufrectione certior fa- cmlestium, terrestrium el infernbrum; et Oinnislingiia
ctus-. inirandorum glorifieabat opificem Dfeum; di- ccnfiletttur quia Domims Jesus in gioria est Dei Pd-
cens..: Dominus meus et Deus nieus (Jdari. xx; 28); tris (Philipp. a; 9); propter utentem, id quo ille uti-
iion utique ijllud quod palpaverat appellans Bfeum; tttf adoro; propter latentem colo quod foris patet, et
9. Ilem i)i,quaternion'evigesimoiiono. » Paultisnar- irieoquiinseparabiHsestnon separo dignitaterii,sed
rat ct incarnatam esseiitiam, et iricarnatse Deifalis separo natttras, et conjungo reverentiani. Non p.er se-
.post unitionem incotamutabilitatem manenteui; pro- ipsum Deus est quod depositurum \B.al: deposituro]
pter quodet scribeps clamat : Hoc senlite 'iri -vobk est in sepulcro; sic enim essemus liomhiis, et hoiriinis
qupd et in Chrislo Jesu, qui tuiix iix forma Dei essei niorltu, manifesfi cultores. Sed quoniara in assuro-
constitutus.j.formamservi accepit (Pliilipp: ii; 5); Sed pto Deus ex assumente qui assuinptus est tamquam
accipiens Apostolus1 nomett hoc quod est. Ghiisius, ex assttmente [B. tamquam assumentis] conjtinctus
lamquaro duarum naturarum significativum yOcabu- appellatur Deus, propterea et crucifixsecarnis dceroo-
GASTlGATlbNES ET NOTiE
" Habebarit mvinttatis ridtu vetefes libfi: qiiibus D blasphemiciriirnveneriwneffUnderetMilsLiius Piclaviett-
.assentilBaluziuSj njsi qupd eroendanduta iiiviiiittis sis in libro opntra Gonstantium Aug. j'siravila fun-
EDJT. ctum : O.rientaliumiii Seleueia synoduriireperi, ubi
*>1J. iUiqui, rialvfsesl coiiihidiieie; et tilirid,, illum tanturii bldSplietixioriiiii
piifat,
esi quttniuih COhstdhlio'place-
-qiiilitiWebhimhriei;MnbWsetiiii,ui 'hhsiefeitir, riten- btit: Epistola' 'Goelesthlipapse ad Nestofiuiti' in atiti-
niupiiei i.opusfuissecurricutb.EDIT. .qua yersiofie concilii Ephesirif p. M5.; Unde libi in
, e Baluz, J»,principip„iriguitj erat Verbum, et Ver- has qumstiqnes verba dirigere quas sil blasplieminm
bumertit aprid DerimKei Dehs eral Verbum,Qumreba- cbgiltisse? Corieilium Chalcedoherise ifi dpcifiia ac-
ihrfehifti qiifepniftn'i&i$t<kub'ifahUU1e%isieitii& qiimtip- iiorie : prb iriole blttsplieihiorUth.Slc enhri legi iri co-
miriem:gessit: P.auiusautemlexiege qtiodcpntigii ivdr- •dice Parisieriii nuper moAuitaus prb eo ;qttodeditio-
j-aêtc.JEDiT..,,_,,, ..; nes fiabetit bhsphemiarum. Concilium Lateranense
<t"B. Sicutule tidjieccqirim.Emi. Mafiirii papae stctione 4 :' hoh uiitfiie peflihiescentes
'* 'iJalUMscbffigitiiasjiniBiniahi, ijiioij iaitieri iiidi- biaspiiihiiiim qub dicHur: Ita êttts cbuex Ecclesiafe
gere putat annotatione sequenli: < Blasjphemium,id Bello^censis, cuni editiones habeant, blasphemiam
esl blasphemia.Epistola episcoporum syiibdiSaf diceri- tiiihi 'diciiuf. Yide virum erudilissimum Carolurn Du-
sis ad JuHum papam in vetustissirao codice Saxpnico fresuium Cangiumin a.unotatipjiibusad Annam-Com-
bitiliothecse Colbertinae : Aut certe terpent 'difabolut henani p. 533, et in Gtbssafib. > EDIT.
Sbi CODJECTIO SECUNDA EXCERPTORUMNESTOFtife $02
iies vbcabtiluiii pefhoffescuht; cfucifixse cariii 'eSh- a. edle eii eb 'dinries; hbc eit ehifh cbfphs metifn.(I Cof.
junctuhi; tioriauleiti coiripasiuhi scieht'e§ Deiihi; ideb xi; 23); Qiiafe hbri iiixit: Hbc [Bdluz. HieP]est Dei-
et jtidfei vehtufiis e"stiste qiii visiUili§pafuit; qHib- ias iiiea, qiiai jifo hbbis [Baluz. vobis] coiiffiiigelUf?
niita oiiiriipdteiiti cbnj'uh'gitufDeitati: Et itefuiii shmpluhi caliceih pbrfigeris, hbh dixit:
12: ifein pbsi miAiaibidem: Nbii D'eitatis [Baiuz. HdecDeitas nifea. qiisepfb vobis effuhdfetufiii fetiiis-
Beltasj. ihquit; Jacbbiihi hibiiit fratfeih; nec Dei sibtifeihp"ebcait'ofuhi;sed hbc ihsigis: Hic >esisangiits
Yefbi nibiteiil rios aiiniitttiaihtis",cuhi Dbroinic'0cdf- mfews;'qui pfb iiSfriseffuritietririft remiîibiieih'pHbca-
pore et satiguiiie' pasciihuf: * diviha iiatttra saefi- i'brum(Mai'th: xxvi; 28); Sepafa iiatufam, sfedutii-
ficiumsuscipit, non ipsa in sacrificio iromolatur. tioheih borij'iihge';Filiuih Deifclifistuihcbiifitefe; sed
13; liem iructaiu aiio adversusAriunos quaternione Filiuro duplicero; hominem et Deum,; ut passio qui-
decimo. Quis uunc benignilalis tam itaitifetisiiihaspi- deinfaUroariaede"puteturnalurae;passionis vero abso-
ciat pelagus, naturam curo suo opifice dominaiitem, lutio, quse in homine qui passus est facta est, solius
e_tcoujunctam homini Deiiateni, liiriil sine hbc [iia- sit Deifatis.
luz. hac] jubentem, nuUuta absqiie isto judicantehi, 16. Item alibi iii quaiernionenohoadversus Judmos-
curo eo vivorum curam in summa providentia "ge~reii= Sepafantes, inquit, propriam naturarum dignitatem
tefii; et cttm ipso hiortuos suscitatiteiri b ? B corijuhctibhi^ uiiitts.
14. lteth ejusdem in traciuiu alio 'cbiHcis;quuler- 17. Iieih ex itlio tradtaiii ih 'qriaierhibrieiiighihio
niqhe ijitinrd; 'de SeHpliifa; sttficXmloeo; ubi tiit : Si quiriib. Pfqptefea voio vbs cautos favere, vei plau-
recordalus fueris iquodhdbMffafei Ttitis'dtiqftiidadvef- dfcre: Divisio ribn est conj'unctiODeitatis, neqiie pb-
lumte (Matlh. v; 25): Qui titahdiicdt;inqiiit, enrriem. tentise, curo Filius Ghrislus fest,iii his divisiOiidHe*st;
Memenlote de earhe fesse; quod dicttttti fest: Sicut in Deitate vero et humanitate divisio est secuudum
misit me vivusPater (Jonn. vi, 55), qui visibilis surii. qttod est Chrislus; indivisus est Filius; secuudum
Sed forte'prave intefpffetbr difctutii: fergode coiise- qtiod est FHitts;indivisus est; non enim babeitius duos
quentibus audiamus. Sicut me misit vivils Pdtef, et Ghfistos et duos FiliOs; neque fest apud nos prinius
ego vivopet Pairein (Ibid.<,v. 58); Hle liic Deilatem Christus et secuudus; neque alter et aller, nequfeite-
intelligit. ego homiiieta dieo; Videamus quis est sa- rtah alter FHius; et iterura altef Filius : sfedidero
nus [Baluz. scsevus] inlerpres : Sicttt friisit me vivus ipse. ipse Filius est "duplex, nori digiiitate; sed «a-
Paler; hic dicit hserelicus Divinitatem missain. se tttfa;
profiteri Deum Verbuiti dieere: Sicat niisit trievivtcs 18. Itenxquaternioiiexxvi, ^fttasradversus Apollina-
Puter. Ergo et boc secuiidiim ipsos ita erit ifilelli- rem. Reverentia. tiiûtt; duarum iiatufarum, d uiiaw
genduin: El ego.De&i[Baluz: Dei) Verbum vivo per G appellainus dignitatem ejus, qui utraque coTijunxit:
Patrehi: Post hoc enini videtur dictum : Et qui ihan- 19; Itefri uiibiex alio tractdiu, in quuteniiahBxxxn,
ducat me, et ille vivit. Quero ergo tiianducamus ? Di- idem de Ghristo inqitil. De Chrislo {sBa/te. om, De
vinitatem, an cafneta? Christo] tametsi dicamus templiim. sed minimea
15. Item in quaternione sexlo ejusdem in Judunv, Deitate separabile; et conjuhctum Dfeo;totani pbssi-
adverius itmreiicos. Libenter bic de iUiShsereticis in- dens operalioheta divinata; et nunc cdopihceih Dei,
tefrogstjis reqiiifebaifi, qtii Deilatis et bumaiiitatis et quod cum eo onniium doroinetur;
naturam iti unam * sentettliaro roiseendb coiiteiiipe- 20. Iletri.idem in tractutu ulio, in id qubdicriptum
rant, quis iUe hoc loco est, qui proditur et traditui esl : SI HABERE ALIQUID RECOItDATUS FUERIS ADVEKSUS
Judscis? Si enim tempefatib, vel admixtio utriusque TRATBEM ThoMivetuticontfu hmreticos. Audite; iifquit,
facta est, ulfufii a Judseis est tehtuta? An DfeUsYer- dictis intenti: Qui niaiiducat; ait, carnem meam. Me-
burii? an inimaniiatis iratnra? Quis videttif oceisiis? mento, quoniam de carne est quod dicitur; Numquid
cogor bniffiinferioribus ulisefnionibus; iit fiat omni- a me carnis noroen appositum est, ut me roale inlef-
bus quod dicitur manifestuni. Iii quetti, flicSs vfelhti', Jjretari querantur? Qui roanducat; inquit; carhein
ea quie gesta sttrit; cadunt? Nufiiquid iii Dei uiitu- mearo, et bU)it sauguinem meuii). Nuinquid qui et
rairi; 'qtiamutroque corifttnderis, fcotifempefarepfae- D bibit sanguinem meum; iniiie nianet, et ego in eo?
sumis? Ergo Verbum Deus [Baiufz.Dei] fcapessibilis; 21. Item ex alio tructulu, quaternione xxxi. Hoc
cui nihil Cotiiifiuhciri OcCisiqtiefcuhifcarrie. Ari a Ju- •autem dieo, ut noveritis, quam superexcellens et
daeis in occisiofiem micttts est? Ut quid eliahi, tein^ suroma quaedam Deitatis conj'unctio existebat etiani
peratis j'ariiutrisque haturis, 1 secunduifl te.' Scfiptu- in infante ipso, cum Dominica caro consirieitur,.Erat
ratii nupef audivimtisde viftule sacraiiiehti tiarfah- enim ipse et infans, et infantis ipsius Doiniuus; Lau-
tem, quamDominus traaidit disfcipulissiiis-, Kiicfens 1: dastis vocem, sed indiscusse nolo faveatis, dixi enim:
Quia in quttnoctetradebatur; 'aecipiensptineiii;f/rdiias Ipse erat infans, et infanfis habitator.
agens. fregit discipuiissttis dieeiii-: Accipiteretmttridi£ ii; wluii cohtra
lieih 'efxaltfer'0cddicfe;'qridtetnibrife
t a CASTIGATIONESET NOTiE.
] B. Dei namque naiura: c Garnerius putat legendum substahtiahx:cui coh^
I, * B. hic addit: Spes smnes.bas qum omnibus a for- Jecttifse non iiisi dubie assentit Baluzius; EtiiTi
tisstmq et benignoDominqguberiianiur haprelicidebili- . d Baluz. 17na propter dignitatem ejuij qui, ctc»
ianiiijdue cehvtUurii.—Hatic peficbpeh fevbcat Baiii- EiiiT.
fius. EDIT.
905 MARII MERCATORISTRANSLATIONESYARIORUMOPUSCULORUM. 904
Artanos et Macedoniunot.Amplibrem,inquit, in Ghri-. _\_SpirituDei ejicio dmmenia (Luc. xi, 20); qui ej'us car-
stuiu injuriam excogitantes, SjMtum sanctum a divi- nem teroplum est fabricatus: Vidi enim Spiriluiri, in-
na dissecant natura, qui ej'us:bumariitatein figufavit . quil; descendentemtamquam coUimbamet manentem
in utero Yifginis : Quod enimj itiquit Scriptura, inde super eum (Joun.i, 32); qui ei in coeluni ascensionem
natum ett, de Spiritu sqncto est (fMfdtth.i, 20); qui donavit: Prmcipiensenim, inquit Scriptura, apostolit
secundum justitiam quod figuratum est-reforjnavit: quos elegit per Spiritum sanctum, elevalus in cmlum
. Manifestumenim, inquit, in curne,juitifictttumestin ett (Act. l, 2). Hic, inquam,Spiritus, qui tam magnam
Spiritu (I Tim. m, 16); qui eitm fterribilem etrformi- gloriam donavit, esse ab bis asseritur servus
dabilem dsemonibus faciebat.rEjq.enim, inquit, in
eOLLE€TIO TERTIA,
EXCERPTORUM EX VARIISNESTORIlTRACTATIBUS,
,S. Gyrillo in libris quinque Contradictionum
De his quinque sancti Cyrilli Gontfadictionjnii libris. B o. Misit enim, inquit, Deus Filium suum, factum
itascribit Photius (Cod. 169) :.Lecti sunt sanctiCgrilli ex muliere, factum sub lege, etc. Serm. 3.
adversus Nestorii biaspliemias'libfiquihque,~ifupruni 4. Sed sicut dicimus Deum illum omnium condito-
pritnus quidem calumniarumf\Nestprii capita fdecein
refellit; alter deinde tredecim; tertiusvero'$ex;quartus rem, et Deum ipsum Mosem, etc. Serm. 2.
denique ac quintus singuli septem, etc, ; b. Dic de assumente quod Deus sit, etc. Serm. 2.
' ' ; 6. Ideo volo vos caute firmiterque tenere, etc.
Ea; libro l. " , .', f -' .Serrn. 2.
1. Saepe,inquil, illos rogavi: Num Deitafem dici- 7. Rla certe Unigeniti glorificatio nonnumquam
tis ex sancta Yirgine riatam? Ad hsecverbaillico Patri ascribitur, etc. Serm. 10.
resiliunt, etc. Serm. .5. :; , IJ ::,:. 8. Erat quidem ille Deus Verbum, etiam ante •
2. Videquid consequatur, haeretice. Nou irivideo quam homo fieret, FiUus et Deus, et consentiens
hanc voceni Christi genitrici Virgini,;eto. iSern».5. Patri, etc. Serm. 2.
3. Ita el alibi dicit :'Locutus est nobis in Filib, 9. Ut ergo demonstretur ipsis quoque magis quis
quem constituit haeredem universofum,p'ef.quem Mc est ab illis adoratus, elc. Serm. 11.
fecit et ssecula: qui curo sit splendor glbfise,: elc. - 10. Neque vero simplex homo est Christus, o ca-
Serm. 7. C lumniator, sed homo simul et Deus, etc. Serm. 7.
4. Si Deus est Christus, inquit, et-Ghristjisj.ex -: 11: Veneror ipsum ut omnipotentis divinitatis
beata Maria est ortus, cur Virgb riOh sit Dei gerii- imagineni,'Cte. Serm. 1.
Irix 1 etc. Serm. 5. . . ;.::.; [:'.... 12. Non est per se Deus quod est in utero forma-
5. De beato Joanne Baptista prsedicatur a satiCtis lwa,etc. Serm. 7.
angelis, implendum esse infantem Spiritu sancto,.ad- 13. Sed hic "secuudum carnem cognatus Israel,
hucex utero matris suae, etc. Serm. 5. ..:. plcr, hic sectmdum uaturaui spectabilem homo, hic
6. Gaudeo enim, inquit, vestfuriraspiqieiistzeluni, juxta Pauli voceni natus ex seinine David, etc.
etc. Serm. 3. :; ;:': : - ^Serm.2.
7. Nos aulem oporlet quod uunc :mihi::venit in Ex libro m.
mentem adverlere, etiam Nicsenam syhodurii''hus- . . 1: Cum enim audiunt nomen apostoli, ipsum
quam dicere ausam Deumex Maria geriitum,':etc. Deum verbum inteUigunt apostolum, etc. Serm. 6.
Serm. 3. ;' : .; %: Non angelos apprehendit, sed semen Abraham
8. Secuti sunt evangelistam; nam evangelista ubi apprehendit, etc. Serm. 6 •
ad narrandam humanationepi perveriit, dicere gene- . 3. Semen Abraham is est qui heri et hodie, ut
rationem in DeoVerbo vitavit, acposuit incarnatio- 0 Paulus ait, non qui dixit: Prius quam Abraham fie-
nem, etc. Serm. 3, ref; ego sum, etc. Serm. 6.
9. Tamen Divinitate certe quae majof estipsum , 4. Hic iUe fidelis Deo factus pontifex, factus est
Dei Verbum recentius esse nugantur, etc. Serm. 5. eniro, non ab seterno erat, etc. Serm. 6.
10. Dixi j'am ssepius: Si quis inter vos simpHeior, . 5. Cumigitur solus hic uobis sit pontifex niiseri-
etc. Serm. 5. cors, et eognatus, et firrous, cavete ne ab ej'us fide
Ex libro u dimoveamini, etc. Serm. 6.
.6. Meministisautem prorsus eorum quaessepe dixi
1. Si fide simplici Deiparam proferres, nulla esset vobis, cum duas in Christo naturas distinguerem, etc.
apud me dictionis invidia, verbi sensuin exquiren- Serm. 2.
tetn, etc. Serm. 5. Ex libro iv.
2. Ubi igitur sacrae litterae vel nativitatem Christi 1. Deus Verbum factum est caro, et habitavit in
de beata Yirgine exponunt, nusquam pomint Dettin, nobis; Secuin considere fecit Pater assumptam huma-
sed vel Christum, vel Dominum, etc. Serm. 2. nitatem, etc. Serm. 3.
flOK COLLECTIOOUARTA EXCERPTORUM EX TRACTATIBUSNliSTORIf." 505
2. Atque cooperalionis huj'us evidens est argumen- .A. 2. Audi etiaro aliud ipsorum testimonium. Si enim
lum, eic. Serm. 10. cognovissent, numquam Dominum glorise crucifixis-
3. Majorem, inquit, in ipsum struentes injuriam, sent, etc. Serm. 3.
et spiritum a divina natura separantes, qui humani-, 5. Quod Cuin sim Deifqrma, servi forroam indui;
tatem eius formavit, etc. Serm. 3. quod cum sim Deus Yerbuin, in carne conspicior;
4. Qui manducat meam carnem, et bibit meum quod cum universitalis sim Dominus, personam pau«
sanguinem.-in nie manet, et cgo in-eo, etc. Serm. 9. peris propter vos indui; quod cura esuriam yisibiliter,
5. Dicam etiam illius scandali verba, etc. Serm. 9. esurientibus cibum subminislro. Senix. 5.
6. Audi eliam hoc nomen, Domine, aliquando de 4. Libenter hoc loco hscreticos interrogem, qui Di-
humanitate Christi, aliquando de Divinitate ejus, ali- vinitalis liumanitalisqtie naturam in unam commiscent
quando de ulroque positum, elc. Serm. 2. - - . essentiain,
quisnam sit qui nunc a proditore Judaeis
7. Cur autem etiam, ut paulo ante audiebamus, siulra- tradilur, etc. Serm. 8.
que>uttuopinaris, conimixtasunl,Dominusnoster,cum • 5. Hic ille, cui spinea corona circumposita fuit, etc.
niysterii vira discipulis traderet, sicdicit, elc. Serm. 8. Serm. 7 *
Ex libro v. 6. Ideo de noslris illis priiniliis cum ageret beatus
1. Quod in nativitale ex Christi genitrice Virgine B Petrus, et exallationem visibilisnaturse vi Divinitatis
divina Scriptura ponat Filii noiuen, declaravinius. factani enarraret, etc. Serm. 7.
Audi j'am et hvmorle, sicubitandem Dei nomen est 7. Quoiiiaro vero sifdixissefit: Credimus in ununi
positum, ut passibilem Deum inducanius : Cum ini- Deuni Verbiira; fulurum er.it ul taors divinaenaturse
mici essemus, inquil, reconciliati sumus Deo per mor- tribueretur, etc. Serm. 3.
tcra Dei Verbi. Serm. 2. .
COLLECTIO QUARTA
DICTORUMNESTORHDIVERSISEX TRACTATIBUSSIVE LlUltlS,
QUOBin S. Cyrilli Operibua sparsa sunt.
Ex libro de Recta Fide ad Theodosium imperatorem. Anathem. 7. Communes enim Trinitatis sutit ope-
10.
Hic siquidem (qui ex Deb natus) verus et naturalis |C rationes, etc. Serm.
Anathem. 8. Confiteinur in homine Deum; colimus
est iilius; ille vero (qui ex Virgine) aequivoce Dei
. coadorandum liominetii. Serm. 2
FUius dicitur. El paulo post iterum : Utique Dei Ver- divina conjunctione
Anuthem. 10. Missus est ad prsedicandum captivis
bum non estbomo, sed hominem assumpsit, quando-
remissionem, etc. Serm. 0.
quidem unigenitus j'am inde ab initio per se, Dei om- Anaihem.11. Audileattciiilcntes verba, elc.Serm.9.
nium opificisFilius est; homo aulem, quem suscepit,
cum natura Deus non sit, propter eum a quo assum- Ex responsione ad repreherisibncs Thcodoreli.
ptus ost, qui vferus Dei Filiiis est, codem cum ipso Analhem.6. Atque adeo passus ponlilcx niiscricors,
nomine ajipellatur; istud vero : JVemonovit Filium
non vivificator cjus passus est Deus. Ei Dcuiii Christi
nisi Paier, verum et naturalem Dei Patris Filiuni
Verbuni Dei nominaverit, bisque adj'eccril: Erat au-
ostendit; illud vero Gabrielis : Ne limeas, Mariu, in-- tem et ipse infans, el infantis Doiniiius.
venisii eniin gratiam apud Deum : et ecce concipies in
. Anallieni. 9. Is qui lanlain Christo gloriain cbntulit,'
el
utero, paries Filium, el iocabis namen ejus Jesum,
in hominem quadrat. Serm 3. qni eum dsemonibus fecit lerribilcni, donavilquc ci
adccelos ascensioneni.
Ex epistola ad suos Conslantinopoli consiitutos. Analhem. 10. Iste fidelis Deo factus ponlifex, etc.
D
Populi erga me sludium non vulgi acclamatiqnibus, Ex epistola ad AcaciumMelitenensem.
etc. Serm. 2.
Deum ex Chrislipara Yirgine processisse, ex divina
Ex responsione ad objecliones Orientalium. Scriptura edoctus sura : at vero Deum ex ipsa geni-
Anathem. 1. Interrogavi saepe eos : Divhiitatem tum esse, id nusquam edoclus sum. Nusquam igitur
: divina
nntam dicitis e beata Yirgine? etc. Serm. 7. Scriptura Deum ex Chrislipara Virgine geni-
Anaihem. 3. Hoc sentite in vobis quod in Christo tum esse dicit, sed Jesum Chrislum, Filium, Dorin..
Jesu, qui in forma Dei existens, seipsum exinanivit, nuni.
eic. Serm. 7. Propterea eliam Deus Verbum nominalur Christus,
In alteru exegesi(Ibid.). Ut in nomine Jesu omne quia perpetuam cum Christo conj'unctionem habet.
genu flectatur, etc. Serm. 7. Inconfusam itaque naturarum copulam retineamus,
In altera (Ibid.)."Qie de eo qui suscepit, quod sit etc. (lbid.)
Deus, etc. Serm. 2. Inseparabilis est Deus a visibili. Unde honorenj
Anathem. 4. Ut autem ipsum manifestius dicam, et ejus, qui non separatur, non separo: separo naturas,
ita ul oiiwiesfacilius capiant, etc. Serm. 5. sed conjungo adorationein (Serm. 7, ibid.).
1'AinoL. XLVIIl. 29
*07 MARli MERCATOIUSTRANSLATlONESVARIORUMOPUSCULORUM. 003
LIBER !
SECraDUS,
In<jii6 cbniihiMiir iWksT&riii BLAsPHfiisiiArUwCAPiTDiii xii,, cum Contradictionibus Marii
Mefcaioris; — RESPttissifj S. CraiLti ib fJfiJECTitJsfisORiENTjmiJiti; — RESPONSIOEJDSDEM
AD REPREHENSibifEsTHEbD^RETi; — ScH&LiAS. G^RSLLIDE iNClRNATibNEVciiBi: interprete
Mdrio l&eieaiore.
J ..-..
AbMONITIO
r CAPITULAXII.
m NESTORtlBLASPHEMIARUM
Hoc opusculum plarifeeSimium est, eotjue pluris facienduni; quod singulare eiistat, quodque nenio vete-
funi; iiiiiho heb rece!itiorum.:,prseterMerealo.rem,.feralur.Neslorii anathematismtjsrefeHisse.
Nullusdb auclore dubitandi locus relinquituf ,'eiqui legere voluerit hliiiiii ahallierriaiisriiicdrtlfadictioheth
(Apnend.ad conlrad. h. 13), cujus cotitfadictbf iiiehtionem faeit codicis ih qud quafluiti idbitih leneret ira-
ctatus iiie Nestorii, cujns initluiii est:Duieeiii Hofi.s;etC;Tenet vero inea quatii habemus a Mercatore col-
leclione rerum perlinentium ad negotium Nestorii. , 1,.,;.-. .,;, -,'_..: ....
Licet auleni, non conjicere tantum, sed etiam certo defimre quo tempore Mercator scnpsejit, parlirii ex
titulo in quo Nestorius dicitur.conatus duodecim capitulis.suarura blasphemiaruin conlradicere litterisSS. Cce-
lesliiil el Cyrilli, calholicosque anatHemiitismbs fefellete; ijaftim exserie tolius operis, in quo nullus sit
sermo neque de condemnalioneNestoriis neque de approbationecapitulorumCyrilliaconcilio Ephesino, scd
tantura de corumdem capitulofum appfofiaiibrie ab Ecclesia Rbmaha'; hitic ehihi iit consequens ut conscri-
ptuin sit eo spalio temporis ipiotl intercessit inter yii idus:De.cenibris,,,airo.450, quo tempore accepla>
sunt a Nestorio sancli Ccelestinililterse, et x kalehdas Julias ann. 431, quo inchoata est Epbesina
%yc1)iilra!iipoleiVfiohnulia fufstlni bx paHe; lioc lemporis intervallum;;cum enim in appendiee refellantur
duo posteriores Neslorii sermories.quorum unus die 13 Decembris, alter die U habitus est, tiec continub re-
SpoiiU^rilMefcalor. opus islud in sequeniem annum refefri debet... . •-..._.._
Argimieijlumoperjs eioquiluf titufus : csi ehiiii contrad.clio Nestorianprijin duodecim capitum, qttaraquam
jsubjuiicla cstdiipfuhi, ut dixi, pbsieriofuni Nestofii seriuoiiuiti repfehfehsio. Tota eriimhsec lBcubfatiOdtia-
btts corisfatpaftibti!, altefa dogmatlca; quseprior est; aliefk cehsbria; qusepostefiOf. - -
Inde veroiniiotescuntmttlta, qiuein hunc usque_diemlatebanl, ac primum quidem, Mercatoremesse inter-
tireleiri anattiematisraorumNestorii, qui desiiiii in editione Peltana concilHEphesini; habentur vero in cpnse-
queniibus aiiis, eodem inlerprete, seil licqtie ciiiiianathemalismis catholicis,Cyrilli,rjeque curticdiitfadictione
calliolici; immo cum pluribus mendis, a quibus repurgali riiiriehrodeuht;• ex codicibus niahhsbriptis Vaticano
ei Beiiovacetisi. ; . , '.';:.•
Secundum, Merpalorem bis analliemalismosCyrUli inlerpretalumfuisse;;semel.cum tertja.epistola, jtermn
in lioc opere, "eoderiiutfbbique seilsu, iioiitaiiieti ulrobique eademforma vei-borum; diligentiore siquidem ih
eiiisfola ufi'iher se spectabatilhf; liit âlilb heglectiore, quo ex accideilti refefutitur.
Tefiiuiii, DiotiysiumExiguum videri roiiluaturo ex Mefcatofe ahatheihatisniOrumversionem; eadeiti enim
est apud utrumque, pauctilis vocibus exceplis, cum tamen Mercator Dionysiufii uno toto sseculoprse-
cesserit. . . .,., „. , .............. £._..., ....,..-_,-•;;. .._ .> _ . . ..
QiiafttiiJi,aiitiiliematishibsCvriili 'ab Eiciesia Romunu approbatos futsse vero judicto, idest, utoproor, in
coiiciiid RDiiiantt;«Xqhb Cteiestinus scripsit Neslorio littefas. Qtib Mefcatofis testimonio firniatur sententia
uostra desynodis Alexaiidrinis, de quibus agitur iii disserlatione 2. ...
el
Quiiitttm; eotlcm leinpore Nestorium, proesuhiiiia vecordia Qioxmovprsedicasse, et simul prsedicantiana-
tiiemadixisse; Naih eocleiiifefb Ibtiipoffetiitiihttih sernionem liabuit;.et anathematisraos scripsit; in sermone
aulem aperle ©Epwr-.ov conliletur, el in aiialhematismis conlitentem damnat,: ut hinc evidenter consfet, num-
quam SEOTOZOU sincefalti cohfessibneiii; aiit a Nestorio, aut afi ijfislsfdftii Oriehtahbtis Nestbfii studiosis la-
Sextumj Bonosutii, out a bamasb fiapa daitinatiis est, SardiceiisisEcclesisesedem obtinuisse; quod inhunc
usqiie diehi ab cfiiditis'fruslra qttaJsitumCrat;Id vero mullum coiifbrt ad illusifahdahi -Uistoriam,satis aliuude
obsciifam, de causa Bohosi Macedoiiibusepiseopis comraissa. . j; , , ........
Septimttih, EbiOheiiifuisse Stoicum.philpsophUm: Macedomuniqueeadeni curn Ahatiis seiisissede cavne
Christi, cui Yerbum esset pro anima. Non Ariuni ipsum, sed Arianos hanc bicfesM recisse; EOs qui Clirislum
iiegareiit esse Deurii, abEcciesa Romaiia yocatijs Homttiicionitas.
Octavum, Apollinaremprimum docuisse nullamin Chrislo.aiiimanij prseter yerbum? fuisse; .venisse auicm
inhhiic erforem eo propensius; quod legeb.atin Scripfuris angelos in corporibus assumptis, atque etiam, ut
ipse quideni putabat, animatis, pariacum cseierishominibus vitsemunera exercuisse.
Observandum porfo Mercatofehicbdieerii sibicbttfecisse; quoNestofiisefroohes qttitJqueadmoduincelebres
cbhiiiieiitur. Pfiitiitsnetiiph, ciijtis ihitiiim est: Doctrina pietalis. Secundus : Amo.oraC/irisii «o^tiiss.Terfius:
Contitmeliasquidem in me hmretkorum. Quartus : Dulcemnobis pmcedens.doctor. Quiiitus demque .AflHsiii
terris sita eit. Aliis tamen in locis, immo.et in lioc opefe meiitiohehi fecisseMiofiimqttosvafiis ex locis col-
lectos edidimus.Cur aufem qumqijepfselfatbspfse aliis selegerit, causa est, opinor, non obscura; ipsos enhti
hajjuit Nestbtius, bt tit iKefesihiijeftb spaiig'eret;'etut se contra imptigtiantiumobjectioiies defenderet.
{)g9 NESTORil BLASPHEMtARtJMCAPITULA XII. 9K>
NESTORII BLASPHEMIARWM GAPITUIA KII> ?

'<Qidbus Wtiefis a'd se 'tfiissis a sanctis Cosleslinb Romarim urbis episcppp, et Cyfillo Alexan-
drtrid coktra'di'cU,et dispuialioriibris bfevissiiriis fespondvndo, 'duodtcirtt, iafpiiuld fidei, qum * '<'
ud se missa fiie'mrit,:fefeilerenititui-f
Nunc episcopi
'" "' C prioraposuimus,quseRomanaEcclesiaapprpbavifvero.judieio;:et posteripra»Neslprii.
yrilii
"
i exGffeeo iii Latinumutfaqueversa.
AJtATHEMATISMUS PMM «S S. CVIUJiLI, A maiiimi genus,111 confessipnChal.ealEmhianttel, sicu
«ed roagislra el inlerprete Scri-
Cijrilhts tiixil : Si quis non conutetur Deutii esse iion ipsi finxiinus,
seeundurii veritatem euta qui est Euimahue], et, pro- ptura {Bdluz. o'm. •Scfiptura} didicimus,signifrcase,
DEUS[Baluz-.DeuuiJ.
pter hoc ipsum, Dei genilricetii saiictaai Yifgiireifi:; KoplscoM
S. Rttfsuro, quodhocrotclligi debeal,id esl, iiobis-
peperit eniro eaiiialiter Yerbttfii., qiiod ex Deo est,
cai-neni faclttni {secUnduni qubd scJiptum est: Et cum Deus,quseniens Irominisarobigat? Iteum DainrtViti
Veibitmcaro faclum est (Joaii. ',1,14_; anathema sit. nobiscum essecitni optamus et invocarous, quid aljtiii
ANATHEMATiSMES KEStOMI. quam ejus poteniia; hiajestateni adesse cupiintts [Ba-
im: om. adesse cttpimtts]? (Jusequaihvis ubiqueiola
In mss. codicibus. In librjs editis.
sit-, et nusquam «dhisa,fanvenauvilio cjiis jtiVari iios
Contra hmc Nesiorius Si quis eum qui est Eiti-
ipethnus el voiuintts tti iJobiscuiwsii, tidjtivahsscili-
dixit: Si quis eum qui esf manuel Deum verum esse cet nos; ..:.'••;..
EnunarnielDeumYerbuhi dixefit, etiibti potiusfio- 3. Igitur sisecuJidttihlittiiccgreglutii, iiiVroojpf'a-
esse dixerit, et nbn polius biscum Deunj, lioc est, vum istud Dei Vei'bo noii co'inpetii-,i'd
magistfum,
nobiscum Dettm, hoc esl, inhabitasse earo quse se- «st, ut sit cintt stia videfit
qttodinvocatttf iiObisChrii-,
inhabitasse eam quce secunduni tibs estnatufam,
g ipseblasphemia. Sed si, ttl Vuli, Iteriiiii isle esl no-
eundiini nos est rialuram, per id quodunitus est riobiscum cui Emmanuel Vocabiiitiitt id est,
coiiipctii,
per id qtiod utiitus est sirse, qjiarii de Maria vir- qui massseJiostrse pfimitias liabiiit, duo efanl siiie
Ttiasssenostrse, qttatii de gine siisCepit; matretii dubiodii
[Baluz. otn. secinidtiiVjpiHideniissiroaiii,
Maria virgihe suscepit; etiamDei Yertii, et tioh immo vecordissimamdiij, et impiissiinaro defmuiotieiii
fiiatfem etiain Dei Yefbi, potius ejus.quiEmmanuel cjus : unus,
qui fion sit -Einmaiiue!.id cst, tiobiscum
et tion potlus ejus qtti Em- est, huticupaveiit; ipsum- •Deus!; et alter,
qui h ab aiihis qttadfiiigciilis, etco
manuel esl, sanctam Vir- que DelYerbuniin cafnem quod excurrit, receus quidani et noveHusDeus ccc-
ginem nuhcttpaverit, ip- vefsttm Csse, •quamacce- jierit esse tiofeiscunl.
snhiqtie Deum Vefbum pit ad ostentalionem Dei- •&.Addit quoque utroatfeili Dei Vcrbi si quis dixc-
dixerit versum csse in: talis suse, ut •habitiiinve- rit sacraro Vifginem, atiaUieitia sili Vefufii
[Baiuz.
carnein, quam accepit ad ~tiiretur,rutitomo•;fatiathe- jnultuni}, ut Voluttt iautofes ejus, '* posl admoiiifio-
ostentatiohem Deitatis roa «it. •nein isle cofrexit 'sceleraiain primaiu sentenliajti
suse,ut habitu inveniretur suahi, qua universo mtindo scandaluro gerieravit, ne-
ut homo (Pliilipp. n, .7),;
ânscam esse eso-rfeov;dicufit Cnim, curti post ad-
analhema sit. C TtiOnitiohemdixisse vel pfohunliasse •eEaroxov.Cfa-
COSTILADICTIO MAKII MEttCATOElS. -.., ruit igiliii' tibl, et lunc quomodO dixerit, ci nmvc
1. His pravis dictiscatholicuscontradicit ita: a Hsec quanlum in pejus proiecerit.
dicit iste, tamquam Deus Yerbum non habitavefii ih 5. Non ergo, ut vult, Dei Verbi, sed Eminaiiuelis
nobis, quod a pio sensu satis aUenum est. Singulari est mater Virgo; ergo secundum sapienlissiinam dis-
autem stultitiaetimpietateplenum est dicere Yerbum putationem ejus, hunc ideo vult dictuin nobiscttm,
Patris Emmanuel non esse; sed eum qui natus est ex qtiia masssenoslrse Ufiitusest, qttain siiscepii. Xiurd
Maria, qui [ Baluz. quia ] inhabitavit njassse noslfse faciel, cum dicitur Deus? d neqtte eniin Emmrinutaii-
naturam, quam suseepit ex Virgine : eum omne hu- tum dictus est, idcst, nobiscuiji;sed etiam hel, idcst,
n Yidetuf Mercator Nestofii sefftenliatii perinde in- sed in speCiemsuscepisse carnein. ;
terprelatus, acsidixisset Efiiinaiitielem non esse Detitti b Hinc colligitur fempus quo SGriottimesf tibc opiis,
Yerbiiiii, sed eum:qui nobiscumDetts idcirco appella- qujnto scilicet sseculo,jam ter-iiafefe p.arte decurso .
tttr, iiott"quiaDeus, sed quia nobiscum est, alque in- Colligitur quoque satis roanifeste auctoris atas ,
.babitavit humattam naluram, quam ex Virgine sus- etiamsi aliunde eyideriler se probat. ,, ,
jcepit."lliiic Ipsttro afguit ttiuliiplicis'flagitii, et prirao c Ssepius canonice ante conciliuni Epliesinum ad-
quideni iropietaiis,qfiodVefburh negaret habitasse in D monitus est Nestorius ut bealani Yirginem eptifitere-
;iiobis; deihde ethnicismi, quod duosdeos admitleret, tttr ©eoToxov : nempe a Cyrillopripribus synodicis lil-
unum setefrttifii,alierutij leniporalem; itimmalie iidei, teris; deinde a Joanne Aiitipcheno, qhainquam fuit.
qttod eodeih teriipore affirjfiafet et riegafet beatain afiiici potius consiliuni; denique a sancto Cceieslino
Vifgitieni esse Delpafaifi; pbstea cpfisensionis cum potestatem sedis suse adbibenle. Cujus admonitipnis
SamosaleiipdfeVerbo Woiisubstahtiaii; tandem igno- iiat mentio divinare non iiceti
fahtise, quOd, ex Verbis Cyrilli, carneiii fucliimcon- d Baluz.: Nequeenim Emmanutoitum ilictut ,esj!,i)p»
cluderet Verbumdici in carnem versum; denique so- etiqm tiel, id esi, nobiseum ei Deus.
cietatis cum Manichseovolente. Verbura nonj-eipsa,
9ii MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIOUUMOPUSCULORUM! 912
Deus. Ergo iste Deus [Baluz. om. Deus],quem nos A ctatoruni omnium defmitio tenuit, et ad nos usque
confitefi compellit maglster erroneus, cujus auctori- transmisit.
tatis erit, cujus poteutise, temporarius et recens ? 9. Addit auteni iste, ad ostentationem sui, roassam
Scriptura clainante,: Israel non erii in te Deus recens suscepisse Dei Verbum, ii est, ut habitu, inquit, in-
etnovellus(Psal.Lxxx,d>). veniretur ul homo, oslentatione Deus : et hsec vana
6. Dehide antiquum illum suum, quem nObiscum et impia Grsecus ejus sermo declarat. Aurovit TOU
esse non vult, Denm diCit|- an Verbum tantummodo ©EOU Aoyov !.d; capy.u.i«v Tif IVKOIxtrpkfStxi, «v EO.KSSV
Palris? (forsitan non substantiale, sed, ut Saijiosa- tv o-jî._iKTto-fiiu Tij»Beomra; tauTou, tv« c%riu.uTifi-
tenus olim Paiilus, prolalivum atque imperativum /seSjj«f KvGpwjtor«v«e£p«IVTM.Quod est: Si quis
intelligil). Quis ergo ex hoc non intelligat, quis non dixerit Dei Verbum versttmessein earttim, quttin ac-
advertat ejusdem Pauli eumhseresim evidentissime cepil. ad ostentatioiiem Deitalis sum, ut habilu inve-
sapere, qui sub occasione uiiius prsedicandi Dei, id niaiur ttt hoino,anathema sil. lynnp.cfntrp.ov r.aXuyjrqwi.
est, monarcbse, Deum Patrem soluni definilDeura habere differentiarh, omnes Grseci cognoscunt: tryjn-
verum; Verbum aulem ejus verbum quod opefatio- panap.bv namque illum Grseci intelligunt, ubi non
nibus ex imperio prsesit, sicut hoihinis prolativum veritas, sed potius [Baluz. prestio] quse ad fallen-
jyerbum, quod implel opera quse statueril? . B dos sensus aliqubs assuroitur simulatio est, vel fi-
7. Eminanuelem aulem, non tiatura, sed Dei' gra- gmentum iBuluz. pigmentum]; cyjip-v.aulem ipsam
lia, dicit Deum, illms Verbi: participatione seusocie- habilus significat verilatem : quse duo hos osten-
tate, et ut expressius dicere solet, conjuuctione, vel lationera et habilurn dicere possinnis ; ut osten-
etiam unitione, et interdum unitate : quam unitatem tatio deceptoria sit, habitus vero natursc omnis
perraro cum dicit ad decipiendosimperitos attditofes, oslensio.
salvo sibi sensu suo, ita intelligit, sicut illud in Evan- ' 10. Quid sibi ergo novus et vanus iste vult nia-
gelio dictum est: Pttter sancte, fac ut et isti unum gister, scire vellemus. Quo se o-x>jf-KTio-ff.w videri fe-
sintin nobis, sicui et nos tinum sumus (Joan. xvn, 21). : cerit iste novusDeus ejus? Ipsius enim dicendus est,
Quse ejus arguta unitas cura sonuerit iu auribus po- non Christianprum, quo vero schemate inventus est
puli iuiperifi, acclamatur, a nosque sycophantoe et tamquam homo? Yidetisne hunc, seu voluntatcne-
invidi dicimur : ECCE, inquiunt, UNUMDIXIT; QUID quissima,' seu stulta ignorantia, in Manichsei senten-
VULTIS AMPLlUS? , , tiam etiam esse prolapsum,.qui Deum nbn vult verum
8. Accedit vanum ejus argumentum, quo putat se hominem, sed phantastieum, id est, putativum Chri-
, cxcludere catholicam fidem, quse secunduin evange- stura DeiFilium credere?
listam Joshinem dicit et seiitit : Verbumca.ro factum^-> S. CVRILLI.
ANATHEMATISMUS SECUNDUS
est (Joan. l, 14); b ita ut hinc putet confiei, quia si
hoc dicatur, versum esse promrotielur in carriem .; Cyrillus dixil: Qui non confitelur carni [Baluz.
Deum Yerbum, quod et revera iidei rectav valde alie- carne] substantialiter unitum [Baluz. unum] esse Ver-
num est. c_Manens enim Detts Yerbum semper in bum Patris; unura quoque esse Christuni ciim propria
natura et essentia Patris, in una eademque essentia, carne, et eumdem.ipsuni sine dubio Deum simul et
anathema sit. .
qua erat et est incommulabiliter, pro nostra salute liominem;
factus est homo, quod non erat, ut nos singulos, ANATIIEMATISMUS SECUNDUS NESTORII.
quod non eramtis, faceret filios suos. Hoc etiam In mss.cotlicibus. In libriseditis.
symboli ratio, Nicsensequefidei, hoc veterum tra- Nestorius dixit: d Si Si quis in Yerbi Dei
CASTIGATIONESET NOT7E.
11Hinc tria conjicio : primiim, auclorem Imjus dua, et partium quidem ttna mansit, aiiera mutata est;
operis scripsisse tunc, cum adhuc Conslantinopoli aut tolum mutalum est, aut opinione faclutn est, aut
Nestorius conciones haberet; secunduin, Mercatorem dici illa quidem debent, intelligi non debent. Quis igi-
ipsura, qui auctor operis, babituiii pro publico ipsius lurdverbi nihil sigiiificanlis usus ?
accusatore, ideoque male audiisse apud vulgus epi- Yidit Petavius corruplam. esse leclionem etsen-
scopi artibus illusum; postremum, Nestorium loco sumquem Mercator expressil vi intelligentise assecu-
Joannis evangelistse abusum fuisse, quem, cum de D tus, correxit huric in raodum (Tom.lVDogm. I. vi,c.
unitate naturse intelligi debeal, de conseiisionevoluu- 17) : Si quis in VerbiDei conjunclione,qum ad carnem
tatum acceperit, Arianoruhi more. facta est, de locoin locummutalionem divinmsubslan-
b Calumniam passus est ab omnibus fere Cyrillus lim faclanxesse dixerit, ejusque divinmnuturm carnem
propter primum anathematismum, quasi innueret in capticenidixerit, ac partiaiiter iilam unitam carni; ant
eo Yerbum in carnem commeasse; calunroiam depu- iientm in inftniiitm incircninscriplm naturm coexten-
lit sexcentis locis, nec tamen poluit se purum suspi- deril carnem ad accipiendumDenm,eiimdemqueipsttm
, cionis
- prsestare. nalura, et Deitnxdicat, et hominem; anathema sit. De-
. «Locushic, aut similis alius, Cyrilli arguitur ab sunt tamen aliquse etiamniini voces, quas Petavius-
Eulherio, qui, cum perinde atque Nestorius de uni- non supplevit, cura careret coiilradictione conseqtten
tate v.aff«OSoxiavinierpretatus esset conjunclionem te, ex qua surai debent : Sed unum Filium et Cliri-
'Verbicumhuraanitale,maligi)equecatUolicishividiam slttm; atque ita legi debet pars postrema anatheina-
facere tentasset, quasi Yerbum in carnem mutatura tismi : Eumdemque ipsum nalura, et Deum dicat, et
assererent, subjunxit hsec verba : Qum suni veroad- hominem, el non unum Filium ac Chrittum; anathc-
tef&ariorumafgulim?''« Quod erat, marisit; quod rion «iii tit.
arat, facius est. > Jgitur aut divisa esl nutura ihdivi-
515 NESTORll BLASPIIEMIARUMCAPITULA XII. 9U
quis in Verbi Dei con- conjunctione quse ad car- A . ANATHEMATISMUS TEHTJUS S. CVRILLI.
junctione quse ad carnein tiem facta esl de loco iri Cyrillus dixit: Si quis in uno Christo dividit srib-.
facta est de loco in locuni locuro routationem divina stantias postunilionem.sola eas societate connectens,
mutationem divinseessen- sententia dixerit esse fa- secundum dignitatem, auctorifatem, aut potentiam,
tise dixerit esse factam, ctam, ejusque naturse car- etnonmagis conventuad unitatem naturalem; ana-
ejusque divinse naturse nem capacem esse dixe- thema sit.
carnem capacem esse,aut nt, ac partialiter unitam ANATHEMATISMUS TERTItlS NESTORII.
'
partialiter [Baluz. partUi- carni, aut iterum in infi- In mss. codicibus. In libris editis.
ier] unitain carni, aut ite- nitum incircumscriptoena- Nestorius dixit : » Si Si quis noii secundum
rum in infinitum incir- turse, cum extefiderent quis non secundum con- conjunctionem uuum di-
cumseriptam divinse na- carnem, aecipiendura De- junctionem unum dixerit xerit Christum, qui est
turse coextenderit carum, eumderoque ipsum Christum,
qui est etiam etiam Emmanuel se.cun-
nein,adcapiendiiraDeum, natura et Deum dicat Emmanuel, sedsecundura dumnaturarn: exutraquo
eumdemqueipsumnatura et hominem; anathema naturam; exulraqueetiam etiam.substantia, tamDei
[Baluz. eamderaqueipsam s_t. substantia, tam Dei Verbi Verbiquametiam ab eo
naturam] et Deum dicat " quani etiam assumpti ab hominis suscepti in una
et hominem; anathema eo hominis, unam Filii Filu connexione, quam
sit. ..'•-•..'. connexionem, quam etiain etiam nunc iiicbnfuse ser-
CONTRADICTIO MARH MERCATORIS. nunc inconfuse servant, vamusi minime confite-
i. Contradicitur a catltolico: Quasi hoc conse- minime conlitealur; ana- tur; anathema sit.
«juatur, et cogat intelligi iit si quis dixerit subslan- themasit.
tialiler esse unitum Filium Dei massoenostrse, statim CONTRADICTIO MARH MERCATORIS.
eum tila absufditas premat, quse corporum more de-
mutationem Dei, et protensionem, et inclusionem Contradicilur. Sequitur se prorsus, et numquam a
cogatfateri; sed nonitaest, cum nec [Balttz. add. propria pessima intentiorte discedit, qua unum na-
hominis] humana anima hoc in suo corpore palialur: turaUler Filium introducefe molitur; alterum socie-
quanto magis;istud dediyina natura minime sentien- tale conjttrictum, qui nOn hafufaliter, sed positive
dum est. vel FUius, vel Deus esse dicatur, itec tamen veritate
2. Deiiidedicit eumdem Christum naturaliterDeum sit [Balui. add. Detts].
et hoitiineirinon esse.sed uniim Filium Christum. ANATHEMAfISMUS QUARTUS S. Cy.RlLLI. *
'
Quse est ista novitas tam inaudita, quie tantis laby- Cyrillus dixit: Si quis duabus personjs aut sub-
rinihi quodamraodo anfractibus obscuretur? Unum
Stanliis discernat [Bafuz. decernat] eas voces quse
dici Filium debere definit, et invito illo, immo suf-, tam litteris continentur,
evangelicis quam apostolicis
focato, bacsapidula ejus disputatione, duo procedunt: aut etiam eas quav de Christo a sanctis dicuntur, vel
nam si Christus, quem esse etiam Emmanuel vult, ab Christo de se ipso; et afiquas quidem ex bis
DeiFilius naturaliter non est, sed Yerbum Patris seipso
homini, prseter Dei Verbum, qui quasi spe-
cunduro naturam est FiUus; duo sunt sine dubio Filii tamquam
cialiter intelligi debeat, applicandas crediderit; ali-
[Baluz. om. Filii], unus natura [Buluz. naturaliter], quas vero tamquara Deo dignas, soli Yerbo Dei Patris
alternon natura, sed gratia; unus ex seterno, alter anathema sit.
: Sed ab illo deputaverit;
ex tempore uims, inquit, ideo, quiu qui
ANATHEMATISMUS QUARTUS NESTORIl.
estnalura adscitusest in societatem,seu conjunctionem
In mss.codicibus. In libris editis.
[Baluz. add. qller ab altero]. Quod tofum, quam va-
num, quamque impium sit, quicumque catholicus Nestorius dixit: Si quis Si quis eas voces, qusa
legit advertat. eas voces quse tam in tam in Evangeliis quam
5. Etenim secundum rectara et veram iidem, unus evangelicis quam aposto- in epistolis apostolicis de
est FiUusDei, Deus Verbum cum homine suo, quern, -^ licis litteris de Christo, Christo, qui est ex uira-
quando voluil, ex aniraa rationali et corpore vero ac qui est ex utraque natura que, scriptsesunt, accipiat
solido assumpsit; nec divisus, nec duplex est, ut hic [Baluz, om. natura], con- tamquam de una natufa,
somniat: sed unus, et ut ita dicam, totus atque idem, scriptsesunt, accipiat tam- ipsique Dei Yerbo tentat
Deus ethomo, immo, ut signatius dicam, Deushomo, quam de uha natura, ipsi- passiones tribuef e , tam
ethomoDeus. que Deo Yerbo tribuere secundum" carnem quam
CASTIGATIONESET NOTy£.
* Vitiosa ubique lectio, minus tamen apud MerCa- hominit, in una Fiiii connexwne, etiam nunc incon-
. torem : unde quam Petavius non emehdavit, Merca- fuse servalam, mittimecohfiteatur; anathemasiu Suanj
toris auxiUo qualicumque, et refuhi historia adjuti, enim Nestorius hseresim tradit de pura naturarum
possumus, nisi fallor, ad verum et pristinum statum '' o-uv«(f£i«,
horiiinisquepura assumptioneniorali, unius-
reducere. Sic ergo legendum : Si quis non secundum que Fiiu disshriulala pfsedicatione; simtilque criini-
..conjunctionemunum dixerit Christitrit, qui est etiam natur cathblicos, quasi confundinaturas dicererit, aut
'Emmqnuel, sed secundumnaiuram, et utramque etiam conVertisaltempostresurreclionero. ,
substantiam, tam Dei Verbi qutim et aesttmpli ab eo
915 MARII MERCATORISTRANSLATIQNES VARIORUMOPUSCULORUM 916
passiones tehtavejjt, tam etiamDeitatem; anathema A unuin esse audet dicere,- dicefe,eumstiEihmaiiueli
c^neqjiametiamPeitate; sif. cuni sit Eminanuel; ana- anatliehia sit.
ajiathem§ sit.. thema sil.
CPNTRAPJCTJO MARnMERCATORIS. CONTRADICf 10MARII MERCAtbRiS.
1. Contradicitur : Consequens esse putat ut coar^ G.aiholicuscqniradicit: ErgO dtio stitit, stultissinie
i ctetur contiteri divinani naturani esse passibilem, si et iinpiissiiiie, seCuridunite, Filii [Baittz. Om.Filii]:
; quis dixerit quia Filjus Dei Deus passus est pro no- uijus, quj sit nafuraiiter; et alius, qui ppsitione; et
v Ms; atj nescit"quia totus tionio Cointaufiis ex anima quoniodp hpc nbii iihpittm est?
': et corpore, cuni p.atitur in corppris nattifa [Baluz. em. ANATHEMATISMUS SEXTUS S. CYJtlLLI.
' in
eorporis. riatura], nihil in animaeriatufa Cxdolofe Cyiillus dicit: Si quis dicit.Deumyel DomihJimesse
l paliirrur? Christi Yeybum Patris, et npn roagis euindem ipsum
'*• 2, Deinde, ppn est is prudenfior Patribus in Nicsenp
cpnfitetur peuhi et hpminem siniul, tamquam Verbo
coticilio co.iisfjlijtis, qu.i tidem symboli ab apostolis carne facto, secundiim Scripturas; anatbema sit.
traditi nobis, propter Arii inipietatem, qtise tunc
ANATnEMATISMUS SEXTUS NESTpRn,
emerserat, latius exponentes, ita pronuntiaverunt:
In mss.codicibus. In libris edilis
Crediiniis,,dicenfes ppst Dei et Patfis confessionem, •ji
e. in unum p.qntiiûinnqstrum Jesum ClirislumFilium Nestqrius dixil: Si quis . Si quis pOstificarnaliP-
Dei, Deum verupi de.Dep verq, lumen de luniine, con- b post incarnalionem nem Deum Yerbum alte-
tubstantivunt Pqtri, quqd Grmci o^qouo-.qy dicunt, na- Deum Verbum aiteruni furti quempiam prseter
tum, non factmn,\per quem omnia fecii Deu$ Paier, qiiempiaiii prsetef Ghti- Christum homtiiaverit;
c servisane formam :ini-
qui propter nos, et propter nosiranx salutem ullimis siiroi hominavefit, servi-
temporibus descendit de cmlis, incdrnttius esl, passus, que formata cum Deo tiuhi noii habere cum Dep
crucifixus, mo.rttjusjsep.ultuSjresurrexit ter\iq die,ven- Verbp ifiiliutanonhabef e, Verbp;'et increatam, pt
lurus judicare viv.oiet.mqrtuqsiiet reliqua. et haiic hjcreatami ut ipse ipse est, dicere lentaverit,
3. Nequaquaifi\Buiu&Niiijiquid]isti alterum [Buiu%. est,essediceretentavefif, . et non magis ab ipso crear
em^ alteruro] Jesuiri.Gjiristum, qui Emmanuel et pas-r eth.oii potins ab ipso crea- iahi cohfileatur, quam
sibitis esset; alt.erjiiiiyerc.jPatris Yerbiuii iitipassibile tatiicofifiteatttr, tahiquam naturaDoroinum,et Crea»
[Baluz. impassibilera] iiileliexer.u.ijt: sgd unum eum-: a naturali Domino,et creatorem, et Deum, quam et
demque Deuro.seteniroij, cum assumpto ullimis tem- tofe, ef Deo, quam et su§CitafOjpropria virtute
poribus corppre suo, iropassibiiemDeitate, passibilem suscjtare propria viffute pforiiisit: Solvile, dicens,
corpore; in qtto pro hdbis, et cum qtiO, tamquam C proroisit: Solvite, dicens ieihpfhin hoc, et in triduo
proprip, iiasceretuf, vjderetur, patefetur, et resuf- ^d Judseos, temptum hoc, suscitabo illud; anathema
geref lertia die, itefiiih ctiri. ipso vefitufhs de coelis elin iriduo suscitabqiUud sit.
judicare vivos et niortuos. (Jqrin, ii, 19),; afiathetiia
ANATHEMAtiSMUS OUJNTUS S. CYRILLI. sit.
CONTRAMCTIO JiARliMERGAfORIS.
CyriUusdixit: Si quis, ausit dicere «\J?J.&>7.OV 0 .oyo-
id liojiiinein seu 1. Calholicuscontrddicit.Stultofufii stfutliiofiumvi-
pov, est, P.eq ulentem, porlantem,
Cbristuro, elnon potius Beum esse secuiiduni verita- detuf hic serino3,qui cbllo tenus absconditos se putant.,
tem, tamquam unicuni Filium, qui naturaliter, secun- et reliquum periculis cofpus exponunti Unum dicit
dum quod Veibuhi cafo 'fttcium esi, paiiicipaverit esse Ghfistttm, et. suas snperiores sententias impiis-
fiobis similiief Carneetsanguihe; a<iailieroasil. simas nott videt, cito obiitus Enimanuelis stti.
2. Penique a quOiufiquam atidivit; corpus Domini
ANAtllEMATlSMUS QJjlNTUS NESTORti.
cOnsempiterintifiei esse? (quamvis ex quo id dignatus
Iri niss.,codicibus, In libfis editis. est assuniej?e,est perpetuum) tamquam qtiod est ejus,
Nestqrius d^scil:Si,quis Sj quis urium esse post cpseternuih quoque sit bi. Utinaih hic [Buluz. sic]
post assimiplipnero ljpirii- assumptionemhproin.isna- D sapefet unum Filiuffl Dei Deum Vefbum securidiifii
nis naturaliter * peiFilium turaliter Pei Fijiuni audet symbolum fidei, una Cumassumpto perfectO horoine,
GASTiGAtlONES Et NOTÊ.
f Opinpr scriptuiii fuisse, a Nestprio, Jesum, pro c Explipaiidus fuit locus alioquifi obseufus,' pfopter
hae voce, tmuvx; quaniquaro cohslafe potest utciim- vitium leClionis quod in maiiuscripios codices idem
, ;que sensus, etsi fetiiielur, modb sigiiiticet id quOd ac in edilioneiji vulgatam irrepsit. Legendum igitur,
-. cx assumplione liominis a Deo ac unitipne uliiusque servique formam cum Deo Verbo initium notxhabere,
'< naturse -existit, id est, Enimanuel, nobiscttm Deus; ei liahc, elc. Nestorius porro prima parte sui capituli
duos enim EiUps inteiligetJU' Nestorius i.ntrpducere, cathplice Ipcutiis, secunda eathplicis.ciJmenaffinxit,
tmuta natura, alteruiii gratia, seu posifiphe, iit ait qttasi seijtjfeht carnein Ghrisfi cpsetefhariiVeriiS: hinc
Mercator. ,; - ipsuni Mefcalor, et incbnsfantise; et eiUutiiriiseac-
i " Nou credo usuni fuissg Nestprium vope £vo-«pxw- cusat.
ciai; quseincarnatio est, \&&iw.yBpfi>Kritrtm;, quoeqnasi d Baluzhis addit reeeiare, quo&probat hac^npta :
inhuirianalio; illam ejjiifi raro adhibet, ut yitare vi- « Idest, imitafi, iji failbr.Eameniinslfuthionttrosto-
deatur, tamquamcathoiico dpginaticoiispnantiorero; jiditateiti esse ait Plitijus lib. x capi. 1, uliritahtfa re*
istam usurpat frequentius, ad dissimulandum, voce liqui CorpOrisailitudine, criin cqlld ffulice occiillavl-
aUoquin caiholica, errorem de pui-seivotxi.crEQf unio- rint, latere se existiineht.Omisit auleni hanc vocein in
ne inter Verbum et liominem. sua editione Garnerius. > EDIT.
gn NESTOR» BLASPHEMIARUMCAMTULA XII. 618
exanimaratibriali et cPrpore, qui, ut seriptum est: A Verbum caro factum ett (Jautt," I, 4|^_. anatlienia
-
jEgritudines nottmt ipte porlavit, et prq nqbit dplet sit. ;•.-.: ANATHEMATISMUS . .NESTORII.
OCTAVUS
{Itai.irm, £), eat videlicet tuspend.em »s corpor^ sup In mss.codicibus. In libris edifjs.
*uperlignum(lPetr.n, %A)\. et noti adlianc vanam
irapietatem Pauli Samosatetti.descenderet, duaFum Nestorius dixit: Si quis Si qujs s.Ptyi fprinsm
naturarum et personarum.tiieritadiyidentlo! serviformam per se ipsam, prp sp ipsa, hpe esf, se-
ANAtHEMATISMUSSEPTIMUS S.CVRILLIi hoc cst, secundum pro- cunduin proprise nafjjraj
prise natura': rationem * raliqneni, colendam dixe-
Si
Cyrillui dixit: quis dicit in Jesu tafiiquam ifi hO-
omnium domi-
mine Deum Yerbum fuisse inoperatum, et Unigeniti cPlendani esse dixerit, et rit, gt hpi)
alleri existenti oitiiiiura rertim dominam nara, et npn pptius per
dignitatem tamquam praeter ipsum
tribuendajji gsse,"sjnatheniasjt. esse, et I.QHpotius pror societatem, qua beataj, et
ptef [Bulux, pcfj soeietar ex ge paturaliter ppijjroi
; : ANAIHEMATJ6MUS SEPTIMUS NESTpRJI.
Ip mgs.codjcjb.us. In libris cditis. tem, qua beatse et ex sp Uni.ge.iiitinaturse cpjjjiin-
naturalifer dominoe[ Bar ctu esi, venerafur; anar
Nettarius dixii: Si quis Si quis hominein qtti in
luz. Dominicse)Unigenifi tlieroa sit.
hominem qtii de Yirgine Yirgine creatus est, bunc naturoe ct con?
g conjuncta
creatps est, bunc esse esse Unigenitum dixerit, nexa est, veneratuf; ana-
dixerit Unigenituni, qui qui ex u.era Patris ante
Ihenja sit.
ex utero Pattis ante iupk iuciferutn natut est; et CONTRAniCTIQ |linil MEni.AtQR!S.
ferum iitttut e$f(Ps. cjx, 4); npit rnagis prppter unio-
Coiitradicit catholicus. Nnlbis jimquajn fi)jj'isliarip-
et non raagis prppter uni- nem eunj qui est nalura- rmn scparavit et divisit, pcr distapliaro scu djl]prcn?'
tionem ad euro qui est liter Unigenitus, Patris tiam
meritorum, unum eleuradem Dpuni Pci Filiiijr!,
Pnigenitus natufaliterPa- Unigeuifi appellatione Jesum ChfistHm, ut eum sibi ipsi itt diycrsa digniiatji
tris, » Unigenifi etttii cOhfitetur parficipein fa- dupUcem.i ac sjc [ Bulyz. sj ] di|parein deroou-
appellatiPnis confiteatjir ctttm; Jesjjm quoque alte- Straret,
pafticipem factiini; Jesura fiini quempiam pfseter AI.ATI1EMATISM|!S NONtSS. CVniLj.1. _
quoque alterum queni- Emniatjuel dicat; anathe-
piam, prseter Emmaiijiel, ina sit. . Cyfillus dixit:c Si quis eum qui uuus cst Poniinui
Jesus Christus, gloriiicatum esse a Spirilu sanclo,
tlicat; anathema sjt.
CpNTItADlCTIO MAR1I MERCATORlS, tahiquam alierta potehtia, qua per cum utereiiir, ab
Eadem et eadem boqiie rhefuisse oper^ri posse! adversus iijunuiidos
Cqthplicus contrddicty. per vpl-
Vens [Baluz. vpjensj, jn eodem luto k versuram sol- C spiritus, et per ipsum iinplesse divina signa, cl nni»
esse Spiritum sancfum dicat,
Vif;ptpdit enira iferuni de torluosis cavernis sibilans magis pfoprium ejus
sicut et Patfis, per qiiem signa operalps csl; ana_-
patris suij more serpentis. Producit namque Unige- .
theriia sit.
nilura, quem nafura Fjlium Dei vult intelligi; quem NEJTORJI,
tainen nobiscum peum esse non censet, quia ei no- AN4IHEMATiS..HS.S02jCg
In mss.codicibus. In libris edilis,
men Eninianuelis hafurale non tribuit, sed significati-
vam soliiisvbCabiiliappellalionem : sicut et lemporali Nestpriiis dixit: Si qhis Si qttis fofmam scrvi
Emitianueli suo Uhigeiiiti nomen minimc naturale iormain [ Balttz. forinse] coiisubstantialeni esse
lafgifiir; sed jiropfefcbpulationem, seu conjunctio- sbrvi Coristtbstahti;liem dixerit Spirilui sancto, ct
nem illius riaturaljs Unigenjti
* inanem nuncupationem esse dixerit Spiriftti san- iioii poliiis per illitis me-
" ctb [Balttz. Spifitum san- dialipnem quse cst ad
reliquit,
'." ANATDEMAtiSsiUS OCTAVUS S. CYRILLI. ctiiiii ], et tion polius per Deuiii Yerbum, el ex ipsa
Cyritlus dixit: Si quis audet dicere assumplura bo- illitis medialionein eam cpiicepfiPne habuisse di.
minCm Coadorari cum Deo Yerbo oportere, el con- quseesl ad Dettm Verbuni xfirit CpnjunCtionem, per
nunCiipafiDeura tamquam alterum cum allero (adje-. ab ipsa conceptione ha- qttas comnittheshonhttro-
ctio enim jmjus syllsjbse,cttin, hpg-cpgexjnlelligi); et D buisse dixeril cOpttlatiO- quam ifiliOmihesnjiraiida
non magis una reverentia yeneratur Erpniafiuelem, ,henl, seu Conjuiictiohehi, curatipiie exercuit, et Cx
•
unamque giorificatioiiemdependit, secundum quod pet quam in hominibus hoc curaiidorum spiri-
CASTIGATfONESET NOTJE.
* Keslitutus fuit a npbis locus adroOdurnvexaliis afiticipatumforle quoddain jiidiCtum de anathemali-
titrobique. Nam in ipsis qtibqiie mariiiscfiplis codicl- sinis, veluti sint oracula,"sul sibi obsctifitatcivenera-
bus, guibususj sumus, nul!.Psensn legehalur',: uniger tipnein facjepfig. Sic. f.rgo §e, liabftt textus gngcus
nitifeum qppeilatftoneconjfiteatur, euntque•pqrtipipepi rite intefpunctijs : EITJCywg-t,-rpv tyg pjoipy 'iijsroyv
magisfaciiim.
b Versttfam solvefe, quod habetur Xfto-TovSo|«?66-9«iKupafTOUirv£Ufi«fof , wf «IXotfia:
apud Tefeh- 8uv«p.et,Tji t5i« KUTOO yîftevov,'xoti hkp*icvttoCA«-
titim, idipsumest, quod' exspectatione liihjr profi- 6OVTK T6 htpyeiv, etc. Ia est : Si quis dixerit eum qui
cere, etiamsi quis se verselin varias parles quo de- unus est Domittus Jestis Chrisius, glorificutiimeste a
clinel impendeus malum. "'•"-
e Fatendum est a Dionysio Exigup pluresaUps, Spiriiu, iamquum uliena sibi virlute, el ipsius (Spiri-
tus) propriu uteretur, et ab ipso (Spirifu)acceperit,e.ie.
Dionysium a Mercatore, Aiercatorem vilio exempla- Legit yero Mercafbr; :i£r«;tto*f.K'5uy.R(itit>. ' '. "" 8t««yt90
ris Grsccidecpptum; nec fraudem hactenus ab eru- Xpufitvov. '-.
riitis dpprehensani, propler vitium iiilerpuuctionis, et
:eommunes simul rionnutii- ' tuum eveniebat esse po- A: '; ' CONTRADICTIO ' ' .
MARIIMERCATORIS. /
--' quam et roirandas [Baiuz. testatem; anathema sit. < Calhelicus contradicitr Ecce iterum cum
suo, quia
miserandas j curationes ipsiusseniper dicendus est, Emmanuele [Baluz. Em-
exercuit, et ex qua fugan- tnanuel] quam manifestus apparuit! Cui propria me-
dorum spifilunm evefiie- rila separatiih consignat, tamquam infimo et longe
bat essepotestatem; ana- inferiori quam ille est alius.quem decernit non esse
tbemasit. :''. nobiscujn Deum; naturaliter tamen Deum, qtii illum
: CONTRADICTIO MARllMERCATORIS. dignatione conjunctionis, vocabulo seu nuncupatione,
Cdtholicus conttudicif. Quam mediationem inter non autem natura, faciatDeum.
Deum Yerbuni et Spiritttm sanctum afifert inauditam - - ANATHEMATISMUS UNEECIHUS CYRILLI.
* sseculis et omnibus scire non
oiiiiiibiis, hominibus,
possumus; curii uiiam esse niediafionem Scripturse mini Cyrillus dixit : Si quis non confltetur carnem Do-
vivificatricem esse,'lamquam propriam ipsius
diviiiseteslentur, hisPaiili apostoli diclis: Unus enim sed qtiaisialterius cujuspiani prseter ipsum,
'mediuldiDei ethominumhomoJesus Chrislus(TTim. n, Dei Yerbi,
5). Et iterum : Ipse etxim,'qui fecit utraque unum;et conjuncti quideiti [ Baluz. quem eidem] secutidum
medium parielem macerimsolvens,inimicitius in carne U'digriitatem, aut secutidutii quod solam divinam inha-
bitationem habuerit, et non potius, ut diximus, vivi-
sua, legem mandatorunt in decreiis evacuans, utduot
condatin semelipsoin uno novo homine, faciens pacem ficatricem esse, quia facta est propria Yerbi Dei, cui
omnia vivificare possibUe est; anathema sit.
(Ephes. ii;'14'). Et'csetera, quse inserere longumest.
Quid ergo sibi vult ista "novitas inaudita, nisi vult ANATHEMATISMUS UNDECIMUS NESTORII.
'
etiam a Spirilus salicti substantia Christum separare; Inmss. codicibus. "; . In Hbriseditis.
•nCCeuitibx sejpbluisse signa et virtttles, sine hujus Nestoritts dixil: Si quis Si qijis unitam carnem
;ea mediatione, vel etiam auxilio,:operari? unitam catnem Verbo Deo ex naturse proprise possi-
ANATHEMATISMUS DECIMUS S. CYRILLI. ,--' [Balui. Dei], ex naturse bilitateyivificatriceni essa
Cyrillus dixit: Pontificem [Baluz. add. et apostoluroj, .propriaepossibilitate, viyi- dixerit, ipso Domiiio -et
confessionis' nostrse Christuhi factura esse, sancta ficatricem esse dixerit', Deo pronuntiante: Spirt-
'
Scriptufa designat :. Oblulit enim seipsum Deo Patri ipso Doinino et Deo pro- ttis est qui yhifical; caro
pro nobisih odorem suavitatis (Epli. y, 2). Si quis ergo nuntiante : Spiritus est nihilprodest(Joan.\'i,()^);
pontiflcem nostrum :et apostolum aliuni; dixerit esse qui vivtficttl; caro autem analhemasit. " EtsuDjuri-
factumprselerquamipsumDeum DeiVerbum, quando nihil prodesl; anathema git : Spiritus est Deus
facturo est caro, et sectmdum nos homo, sed quasi 9'siti" .. (Joan. iv, 24), ac non pro-.
.altefum, prseler ipsuhjispecialiter hominem ex mu- nuntiatum est. Si quia
liere; et si quis dieit, qttia prp se obtulit semetipsum ergo Deum.Verbum car-
oblationeni, et non magis pro nobis solis, non enim naliter secundum sub-
indiguit oblatiohe' qui peecatunv nescit; anatbema slantiam carnem faclum
Sit.. - <'<•'< ' ,:;. '.':: esse dicat; hoc autem
... ANATHEMATISMUS DECIMUS NESTORII. modo et speciaUter cu-
. In mss. codicibus. In libriseditis.
' stodit, et roaxime in Do-
Nestorius dixit: Si quis Si quis illud in princi- mino Ctiristo post resur-
illud inpriiicipio Verbuoi pip Verbum pontiflcem et rectionem suam discipulis
pontificem et apostolum apostolum cbnfessionis suis dicente : Palpate et
confessionis nostrse fa- nostrse.factum esse, seque videte, quia spiritus ossa
ctum esse, seque ipsum ipsum obtulisse pro nobis et carnem non habet, sicut
obtulisse prb npbis dicat, dicaf, et non Emmanuelis me videtis habere (Luc.
et non Emmanuelis esse esse, apostolum dixerii, xxiv, 39); apathema sit_j
n -
apostolatum potius dixe- oblationemque secundura C0NTRADI6TI0 MARIIMERCATOMS.
rit, pblationeroque secun- eamdem ralionem ei tri-
.dum eamdem dividat ra- buat qui univit, si quis ; 1. Calholicus contradicit. Claudendse Christianaj
tioriem ei qui univit et illi unitus, ad unam comiiiu- aures, ne tantam tamque apertam blasphemiam au-
. qni uiiitus e.st, ad unam jiitatem Filii, hoc est, diant. Ati namque, carnem Christi per suam naturam
societalem Filii, hoc est, Deo quse Dei et homini yivificatricem non esse, et adhibet evangelicum lesli-
Deo qiise Dei sunt, et ho- qusesunt horiiinis; ana- moniura, et id impietali suseexistimat cohvenire, quod
.rhihi.-qiisc suritf hominis, ihema sii, ; '. ijuam scelesle et violeriter attraxerit, ipsa yeritas
^ non:deputans; anathema evangelica ferial oculos ejus.-Nam ibi tunc diclum
it .Slt. ::-•• .'.-• est: Spiritus esl qui vivificat • caro nihil prodesi ;
\}''..' '•':. -'< CASTIGATIONESET NOTvE.

dem niodo concepta sunt quo priora, nec eorunj
/ , ;a.Procul dubiohsec pninia, quariiyissiiitinedilio-
/ DibHSvulgatis; delenda fiiefuiit;' nec e.iiiii "p.ef.tijienf ullaiti facit liienlioiiem catholicus conlradictor.
ad contradictionem anaiberaatisini cathoiici, hec eo-
921 NESTORH BLASPiiEMlARUMCAPITULA XII. 922
quando Christus [Balut. om. Christus] docebat apo- A tabo eum in novissimodie; caro enim mea ett vere ci-
stolos secundum interiorem hominem, id est, non bus, et sanguis meus vere est potus. Qui manducat
carnaliter, sed spiritualiter vivere oportere, et se- meamcarnerh, etbibit meumsanguirienx,iiimeriidnet,
cundum hoc intelUgere quse audiebant. Ubi rectc etego inillo: Sicut' enim misit mePdter, el ego vivo
convenit dictum : Spiritusest qui vivificat,caro nihil per Patrem, quimanducatme, el illevivetpertne.Dfc-
prodest. - "-' . , :. :; est panis quide ccelodetcendii, nori iicui mdhducave-
-% Et;hic insanissiinus [Bqluz: sanctissimusj, ut runt patret vettriih detetio manntt;etmortui iuhi; qui
iiijitilem et fragilem,' atqiie infirmam esse carnem mandricdthunc panem, vivelin'mteriium. Hmc dixit
Christi persuadeat, ad suum Jblaspheitium sensum doceni intynugoguin Cttphurhaum. Multiefgd ari-
sentenliam hanc Salvatoris violenter attraxit, lam- dientes de discipulis dixerunt: Durus esi hicsermo,
quam desua carne ille dixisset, carnem nihil prod- quis potest audire eum? Sciens autem Jesus apud se-
esse. Et ubi est Donjitti illud dietum? iVist mandu- metipsum, quia murmuraverant de Itoc discipuliejus,
caveritis carnem meam, et biberitis sanguinem meum, dixit eis : Hocvosoffendit; siergo videritis Filiumho
non habepilit vitum in vobismetipsis (Joun. vi, 54). minis ascendentemin ccelum,tibi erat prius. Spiritus es'.
Quam totam eyangelicam circumstantiam ad confu- quivivifical;caronihilprodest(Joan.'yi).
landum eum, vel sequaces ejus, inserere necessa- B 4. Sed qtiid miramur, eura hiocfecisse de Evarigelii
rium, et plus quaro utile duximus. testimonio, cuni et illud aliud shriiliter violeflter at-
-. 5. Dixit-ergo Jesus : Amen, amen dico vobis, non traxerit, et abusus sit sid impietatefn sensus siii. quo
Moysesdeditvobispanem.de cmlo;panisenim Deiest, putavit evangelica auctoritate ei robur affefre, ubi
qui decmio descendit, et dat vitam mundo. Dixerunt dictuhi est: » Quod de carne natum esi, cdro eti; quod
ergo ad eum : Domine, semper. da nobis hunc panem. de spiritu, spirilus est (Joah. ni, 6). Namque hbc te-
Dixit ergo ad eos Jesus : Ego tum panit vitm; qui ve- sthtionium adhibuit in illo iusipientissimotraclatu, ih
nit ad me, non eturiet, ef qui creditin me; nen sitiet 'quopfimo de Virgineo partu disptttavit. QuO in loco
umquam : ted dixiyobis, quia et vidistis me, etnon sic dixit: Non peperit Deum Maria, vir oplime{Ibid.);
credidistis. Omnequod dat mihi Pater, ad meyeniet, quod enhn de carne nascitur, caro est, et quod de
eieum quiveiitt ad me,non ejiciam foras; quia de- "spiritu, spirifus est: sed peperit hominem Deitaiisin-
tcendi decmlo, nonul faciam voluntatemtneam,sedvo- strumentum, et homihem b portantem Deum. Cumillo
tuntatemejus quimisit nte, utonmis quiyiderit Filium, tenipore ad Nicodemttrii archisynagogum tunc noii
el credit in eum, habeatvitam esternam, et ege resusci- crederitem dictis Salvatoris sermo esset, ct qttia car-
taba eum innovissimo die. Murmurabantergo deeo naliter saperet, cuhi audiret: Nisi quisfehutut fuefit
JudmiadJesum, quia dicebat: Ego sumpunis, qui de C deriuo,'non potest 'sdlvus fierif(Joan". in, 3); fetulit
cmlo descendi, et dicebant: Nonne hic est Joteph fi- ille : QiiomodOpoteslistud fieri? Numquid ietiex iie-
liusfabri, cujut nos noDtmitspatremet matrem? Qtip- 'rtimintroibo iriuietuth matritmem, ulrehascdr'(Ibid:)l
rriodo erge dicit, quia de cmlo descendi? Respondii Tuncque, notata stultitia ejus, qua, ut dixi, tion spi-
ergo Jesus, et dixit: Noliteinvicem murmurare. Non ritaliter, sed carnaliter saperet [Baluz. sepafet],
petest adme venire quispiam, nisi eum Pater, qui me aperle audivit : Nisi qttis renatus fuerit ex dqiia et
.misit, attrgxerit, et ego resuscitabo eum in novissimo spiritu, nonpotest intrttre in regnum Dei; sive ut alibi
die. Scriptum est enim in Prophetis : Elerunt omnet "scriptum est: 2Vist qtiis reixutus ftterit deniiO; ubi
. docti Dei. Omnis ergo qtti audil a Patre, et didicit, ve- subjunxit: Qiiod decurne tittttim est, curo est.
nit adme; non quiaPalremvidit quisquam, nisiqui est • -5.; Hsec CUra ita sirit, ubi''etqUandbadhibendiirii
aDeo, ipsevidit Patrem. Amen, amen dicovobis, om- iste putavit diCtiini hoC : Quod de cdriie haium esi,
nit quicreditinme, habetvitam mternam.Ego sumpa- caro est ? scilicet ut Deum Christuih ex Vifglrienaturii
nis vitm. Paires veslri manducaverunt manna in denegaret. Naraque hoc testimonium, quid ei proficit,
terlo, elmortui sunt; Iticest panis qtti de cmlodescen- •nisi ut, qui ex carne Yirginis caro hatus est, puriis
dit, ttt qui manducavcritex eo, nonmoriatur. Egosum [Baluz. sicut] honio sit laritum, iri quo Deus Verbuin
panis vitm, qui de cmlodescehdi; si quis mqnducaveril D tiabilare dignatus est.
ex Itocpune,vivetin mternum; el panis quemego dabo,
caromea est pro swculi vita. Litigabanl ergo Judmi aa ANAf HEMATlSMUS DUODECIMUS S. CVfllLLI.
invicemdicentes: Qttomodopotest iste dare nobis caf-
nemsuam manducare? Dixit ad eos Jestts : Amen, Cprillus dixit: Si quis non confitetur Deum.Ver-
amen dicovobis, nisimanducaveritis carnem Filii ho- bum carne passum esse , et csirne: Crrfcifixttin, et
minis, elbiberitis sanguineinejus; non habebitis vitam lnorlem carne gustasse, factunique primogenituiii e'x
itivobismetipsis. Qui manducdt carnem meam; et bibil mortuis, secundum; qupd esl et vita, et vivificator,
sanguinemmeum, habet vitam mternam, et ego resusci- taroquam Deus; anatliemasil. .'•-'-'
:-."' CASTIGATIONESET iSOTÊ. "^' ':-:--:M'.' ; •<':
_.•»Habentur illse voces, ut et reliquse, sermone explicantuf voces quse, cum calbohcp sensu acccptse
primo (Nttm. 7). sinta Patribussuperiorisseyi, rejici debiierinf,a defeij-
• 'b '-escyo/sov;
vox illaubique passim a Cyrillo exagi- sofIbusiideicatholiraQ'ativefsiisNestbfiurh, prOpterea
talur. tamquam ycnehi plenisshna (Vide homil.pasch. quo.d eas in praviira sensum detorqueret.. ; ;\ .
17). Yiile dissertaliorieiti de hobresi Nestoriana, ubi
923 MARII MERCATORISTRANSL.VTIONESVARlORUMOPtlSCULORUM. t'2t
'
''"' -'. ANATHEMAtlSMUS DUODECIMUS NESfOitli. 1A. DlSSERTAfiO MARII M3ERCAT0RIS,
seu
In mss, cod.ipibus, {n libri? ediiis.
APrENDIX AD CONtRADlCTIONEM XII
' ANATJIEMATISHI
, Nettpwtdixit: Siquij Si.quisconfifenspassio. '<' NESTOBJANI ,
cofifitens paps.ones, car5 jjes carnis, eas qtioque Qum tefutaiio secundi sermonis, el posieriorum duo^
njs, Ijas gupque Yerbo tamquam Yerho Pei tri- rum, oc secundi anathematismi retraclutiQ,
Pei et carnj sjmul, iii gua buit, quas ctiam carni in 1. Poffo auteifl illud ejus,* qttodin superiorc ser-
factpseitjSinidiscretione qua factus e.st adhibuerit. morie vel tfactatu legilttr; qui est circa linem qua-
fligiijfatis najiiraruni, M- iiori discernens dignitar teftiiohis, ad locttmttbi sighuni l1 asteriscofum cst,
buerit; ajrtat\ieina sit. tesjnnatufaxiim analherta indiscus3um remanere non debet, ubi roagni ludibfii
. ;' . SU. sensus inauditos inferfe molilur. Vult enim quod
Chfisttis a Mallhseo netitfse naturae esse prsedicatus
GONTRADICTIO MAtttiMERCATOmS; sit. (Juod si ita est, quod absit; etgo nullius ferit, nis
forle, quod ejus eapitis periculo diclum sit, belltunse.
1. C«//.ojj«(s cantrq4icit, Qujd furit incassjijii* % Hancatttem illi cum inipietale vecordiam ulti-
Qu.id in/sajijf.ijjaififef? Ncnio nisi [Baluz. om. nisi] •n niaro parit pfaVus sehsus ejus, quo * duplicem Chri-
mente p^pfus, ûm, famen Cfiiîsfianus,illj iiieiTabili stum pronuntiat, velut homineni et Dcum a se natura
diyinse naturse, secuncjujnjpsam yiyani essentiajji yel divisos, cautissimus quasi etd tationis liquidsedispu-
naturam, vel quas passjpi.es carq no.sfra, yel quas tator : et ttOn Videt alterum hsercticum vaniore pau-
animus p,eFtuiâtjqp,esef niftbjUl^lps, aut exlaetis, tela Occurfentemsibi, qui ei Christum aptid se fabfj-
aut ex irjstilnis, paljtu.r,, triljuil, quja nec aiijjnpehjir caium tfipliceiri ihgerat, ex anima sciiicet; et corpote,
manse corppreps, dplpres ^§signat;; est enjnj in his etDeO.
iippassibjiis, quia ef .iminp.rta.lis,, quarnyis prqprias 3. Quid si ei ApOirroarjsquoqtie in faciem veniat,
sjias, iit supra iiietiipTavimiJS,habpat ex niqbititate quenilUiet coramunem hohiineni *p_v.rooTatov, ex
pas.s,ipiies...Tsimeii qyamtliu jii cpi^sprtio carnis s«3e anima, et corpore, et mente definit; aliud mentera
degit, ul dplpribijs iltitts cpmpatiafur ex trislitia, ne:r esse voleiis seu fatiofiem, iiliud ahimaih diversie sci-
eesse est_,nih.i!|p§?_,ijt dixinjiis, d,plpris[$?.!.& Aft" lieet hatutse, divefsseque substaiitise : qui qttamvis in
lpr.ibus]patjgns in sqa pssenfj'^v.elgaturai.;.Itaincpiii.- Chfisto tiiehtfcnij seii fatiottcni non fuisse, sed ani-
p^ra,lj(iiter,, g ina3g,luj^bflifer.,3tque ipcnsifrabiljfer hiam siiie tiietite; pfo ea autero Doihini Yefbuni,
iUqd,YtifMWiiPci f iiius, Peps gereps hanjijjem coni-' quod pfriciuihmentis implefet, ciim impiefate delifet;
positun.,[B(}(u«.passus] exanima et cprpore, rectis- p taihen si qttid ille prsevaltiisset, quod absit, ut lioino
sime,fljcitur pssus, qpidquid jl|a suseepfa huipanifas' communis, ut dixihitis, triplex esse fcfederetuf.
perfujit; ipsjus enim prppr.a. tola. hunipa. .!!*.sul}- Nonne hic insanissiraus roagistef quadf upliceni nobis
sfajjtia, erat, quani sanandamsusceperati sibi cpnjun-'' hittilerat Christuiti, ex anima, corpore, mente, et
gens ijnjjinse tpfuiii c.VJiJi illa faciendp, et pJ.rojlla1 Dco?
Peus nianens qupd pi'at, existens etiam hpino. i. His igitut deliramehtis omissis, Christum nos
2. Homp qupque Peijs ad judicaiidum bst yen.prjis., Deiith ab selefno Yefbuni, apud Patreiri carnehi fa-
secmidpm prqplietse dic.iim, qui [ftaluf. quoj visfbi- cliim, id est, liofnineni factuni confltemuf, ex anima
lem dici.tCSSPvetiturvtiii: Videbuti,t,itjqttieiis, in quem' rationali et corpore, manente in eo incomrautabili at-
cpmpp^gprqnil^qch. xii, 1Q), Et a.lius prppbeta: Et; que incOnverlibUi, cum Patfe et spiritu Sancto, di
Itontq es.t. el qui§..cggi_oje.itei.m?. In Actibus auteiiii viua natura unum lolum indivisum a stia carne et
3RP.?I°-!f.r*,_n\»ajJgcIi ad ppsdcin qpo.s.tolos: Viri G.a- anim-a,ut diximtts,ralionali, uon duplicem dicendum,
Ji{(?'>,9"!^ R.(i'(?»»;'.i?"ds.PMeMes"incmlum? Hicfe.sus, non triplicem, quia nec homo communis hhus ex
rSH?9'?i?»?W'?R? ?*}a vobis in cmlum,sic yenifl, aicnt vi- anima f alionali ef corpore duplex, aut tf iplexumquam
jdiîjffimj gij.i((jj)ii» c#htm (Act. j H). dici potuit, sed in singulariiate'status sUi*unus et
DASTIGATIONESET NOMI.
lirai ltte sermo 111codice Alercatons quintus, D confiteamur, it ttdoremusiit uitum; dupliiin enim na-
reipsa yei'o est oifiiijum pps.vemus, cujus in parte turafum, ujium esi pfdpier tiiiiintem. Observa Mefca-
. quarla iegiiritur lisecVerba': liihc bedtris 'Mritthmus tOl-em NATUJtA pppui.SSe,].pp IiyjiPSTASI,
Evungeliorumconscriptor, cum ud generationis venis- d Aliudit ad ista Nestprji verba serm, 4 : tiquida
set arcaniim.jd neutra nalura geriertttionis facit nar- autem divisio dbgrnttlisista est, qui haitis est, et per
'rdtionem, sed mqg\s a-Chiisli noeabulo, Yerba hsec, pdrtes increinenlorum temporibtis'eguit, et mensibusle-
a iicitliq iialurq, yideri poiest Mercalor morosius git\qp? p.Ortatitsin ventre est, hic humariam Itabet nar
, vcxare : sed qiiid'facias iioinirie quem Clifisti "chafi- tU/Xtmi., ,s$dD.eqspiie cqhjunclum. Aliud est ctutemdi-
las urgeti iiinammatque in Anlichristum? hato de Maria conjunctus erat petisifle qui
b Solebant veteres, qtiod ct ljodie quoque fit, qui- Cerequid est Verbum Pdiris, quod est liquidissimumac firnium
busdam notis signare loca singularia in libris suis; qtque ifrepreiiensibile genlilibus, elc.
ut pluriroum vero asteriscis ulebantur, ut iis plaiium **Suhsfantia pro u7roo-T«o-£t, seu subsistentia,
esl qui libros manuexaralos traclant. Yidi etiam la- fur (J|i Categ. c. de Subsiqntia); bypostasis poni- enim
byrihlhbs tioiatiim istius modi locum lenentes. Unde apud ipsos qtioque philosophbs subslatitla prima est;
iiifra, signd Iqbyrintliorum
•"'": qpposiid lector
'--• ihveniet. dlcilurquoque ah Afistotelesubstantia imXuc(Lib. vii
"BALBZ.'"' ; '""";
« Christus dicitur a 'Nestorio duplex multis in lo- ineffabilis Meidphysicm). Uride Mercatbr continuo : lldet iila
divina Filii Dei majesias, in sua personaet
ds, sed prseserlini sermone 1 (AVit. 12): Duphcem subslariini, unaesi enm assuinptriahimasiia, etc,
$25 NESfdM BLASPIIEMIARUMCAPITULA XII 930
una sttbstantia : ila etiiia itieffabilisdiviria Filii Dei A farhhi,cttmmagis hominemhocnonien apudhoniines
majestas in sua persptia et substanfia fitia est, Cum exprimat? intelligendttm enito est vmb&_ y-plo-tm,
assumpfa aniihastia cempote mentis suse sive ratiPnis, id est, ab iiiictiohe dici, quasi unctum, quod Dei na-
et soiido ae peffecto cofppfe stio hihil tiariim ab isiis tttfse hon corapeiebat.
yanissiriiis ef impîssiihis"diipli, vel tripti appellatio- 8. Accedit illttd ejrts insesiimabilis fatititatis, quo
nuiu.adiiijttens, j)fopter ttnitateni, vel siriiruiaritateni, dicat dixisse illud sariclumconciliutii: Credimuset in
in qua ef tiominero suscipefe et gefere piacuit, ex se- unum Doniinum Jesiini Chfislum ,utiigenitum, qui de
a
.jue Deo et illp lacefe utitim Dominuni Jesum Ctiri- Deo Patrentttus est, consubstantivum,idest, op.oo\itnov
s.tum, cuni tafreeiSpifitusarieto, in Tfitiitate ufiuih Pdlii, qui propler itos descehdit. Jesus certe, ut ipse
Peum niaiienfem in ssecijla. De quo Joannes aposto- vult, homo est; dicatur, quseso,ijtiofiiodoei, velapud
lus in Epistola stjsipfiiria, ita ait (I Joah. i, 1): Qubd euro, Patfi Deo consubstantivus est, hisi taraquam
fuit qb initiq, quod audivimus ei vidimus oculis no- Peus ex Patre genitus Deo? Aut iteruhi quoihodo ei
slris, tpffjdperspeximusetmanus noslrm palpaveiunt Deus non est, qui de Maria est? Si halus ita est, quo-
de Verbo viim, et vita nianifesld est, et vidimus, et modosehsit et prOnttntiavitcoiiciliumNicsenum,et huic
tesiamuf; et ttniivnliamus vobis vitam mtefnam, qttm verbotantum tenus placuit coniitefi? Quid ergo soli-
erqt apttd Patrent, et appuruil nobis ; quod vidiinus, B dum? Quid sanutti? Quid integrum apud ipsum est?
et dudivimiis, dnnuutiamus vobis, ut el vos societatem 9. Accedit etiam aliud impielatis deliramenium, di-
habeaiis liobiscum,et societas nostra sit cum Patre, el centis prajtermjsisse illbs Patres pfofiuntiare credere
cum Filio ejus Jesit Christo. se in Deum Yerbum Filium unigenitttnl; sed dixefuiii,
5. Quid etiam in secundo folio qualerriionis nohi inqttit, unum se credere DomirturiiJesuifi Ghristum,
codicis hujus (ubihoe signuin est) ab illo dicturocon-- consubstantivum Patri, Deum de Deo verti, lumende
tineatur, cautus et prudens leCloratlendat. Guro enim luniine, per quem omnia facta sufit; taniquam Deus
mifse fatuitatis ef denietiiisebie hoiho sit, iropietatis Yerbum apttd istuhi Filitis iioti sit, sicut ih stiperiore
auietii absufdissiinse,hitiafidttm esthhiiC ita veCOfdem ejtis sermone apertius declaf atur. Qiiseliujus bsec va-
sequaCesveiauditOfes-sehsusaliCujushoinittes habefe nitas? Quseve dementia ? Quod ludibrium potitis in
poiuisse. Ne igitur sanctaui Mafiara vifgifiemBiotoxov tam iiiconstanU sermone, non niitti;§st.uitp quaiii int-
conflteatut, qttid vanus dicat, sollieite videaihus : pip ? Ut Yei^bumDej, Dej FiUus,ei npn sit; jjf Jesus.ei
hNusquani,inquit, NicmituihcoiiciHumausuinest diceie sit ex medietaê Peqs, ex med,ipftjtpbpmo,, et idpm
quia Verbuih Deui ttulus est ex Maria virgine; ail tamen Yerbum Dej Fiiius es.se.npji possjt? Mpdo sit
enim: Credimusel in uhumDomihurhJesum Christum. coiispb.stsintivusnatusque ex Peo Patre, Peus verus
Attehdite, qtiia prius ciim Patrei posuisseni Ghristum, G de Deo vero, iumen de lumine : postea vefo liPfum
qitqd duutuih nalurarum cdhjuhctionem demomtrat, hihil proprium tiattiralifer babens, sed sola nunciipa-
hon dixeruitt in ummDeum Verbum, ted accepetunt tione alterius particeps divinse dignitatis, tamquam
'iiomen,qiiodsigtiificaiiikumque,etG. liomo hattts ex tempofe.
(3.Cum itaque Jesus Chrislus non sit hijie. ipsi (cpns '',• 10,. Claudehdoesane Cliristiaiioeaures, cron dicitur
cilio) aliud, nisi Dominus, quj Ppnjiijus Pei Verbunj, Filii nomen non signjficare Yerbniii illiid Pafris, quod
Deique Fjljtts sine dubio est, quique cuifi assumpto ex ipso, et in ipso est. Ad qqod testimPniiim esto,
su;p porppre et aritina' fatiofia,ii integer tipmp factus, Iectpi> aftentus.: Misit, inqujt, Deus Filiupi. sutim
iu illius sancfsefeminseutero figuratus atque prpcrea- fttcttiinex muliere, fdclum,sx.b.lege (Qal..iv, 4); yide-
lus, procedensque jam tPtus Deus atque homo, totum licet jit quia riatus ex nittliere npn est Deus, Yerbum
et totus hjseparabiljter ununj afque unus est. Hic ipse Filius ei non sjt, sed alius, tjtti pofuif hasci partu lnu-
hiagister tiisanus, uijde Jesuin Christttin salfpni Dp- iieiis.
inihuro djcit, siei Yerbum Dei iion est? NeqUCenim 11. Certe superius illi placuerat Palruhi sententia,
ujli domiqatip Cpmpetit, nisi spli Dep. Anne hoc dp- JesuniChristuni Patripep consubsfantivumesse, Deurii
ctor egregius non novit? Si igitur Jesus etiani Deus de Peoyero, lijifiendelijinine; etrecfissinjeplacherat:
nonest apttd iUum, ab ipso, et in ipso, et cuhi ipso D quid illi de Yerbo Dei, quod in principio apud Deum
cpnceptuet partu, utrecle genitrix Dei, id est,. se- eiât, et Dejis ersit, subi(p itefuni visum est, ut Dei
CJjndujii rectissimam veteruro Patrtim defliiitipfiero . Fiiius non sit ? Aqt Jesvinj Chiîsfum,q«i cpiisvibstan-
esotozoj;:' sit, unde UU saltem Doniinus vistts est tialis Deo Patri estj et Deus verus de Deo yero, et lu-
csse?- ; -•• riiChde luhiine, siCht ei optime placuefat. Patres Ni-
'7;-'* Peinde Cbrisfi npriieh qpis ei dixti, VCiubi cseni dpfiijiisse CPJlcilJi,, Peuiii npp esse, uf tOtus, et
soniniavit; duarum esse nomen significatiyum nafu- totuni, unus et idem et injujn quidquid est, et de illo
CASTIGATIONES ET NOTiE.
a Jesus Christus dicilijr. a Mercatore ONDS DETRI- e.Ad exanien j-cvocat, quse sunf in ultinjo sermpne
MTATE:quoesententia varias in partps jpsos etiam { Nttm, 4) : Hiiic vobissmpe $ximus qtiomqdq Qliri-
catholicos distraxif, eum qi.sereretur, ari itht.s de Tri- stus JiQininis uiriusque sil appeilaliq significativq, id
nitalepassusdicideberet, .. humanitatis e( divinm nulurm. Hincsiqyis dicut
h Ista leguntur, luni in exeerptis Cyrilli (Excerpt, esl, Christum tuntt.mmodqexpresse, sciql ii\ tsfp, nomine
1 ),:_fuiJijulihro piunip.Cpnjradicliqnum,'QyrilU'(Gpp- uiramque significqri et_cqnnuncupqji >f(j('ui:<jjn.
fii); sunt autein desumpia ex sernibne i.
927 MARII MERCATORISTRANSLATIONESÂRIORUM OPUSCULORUM. f»8
dicilur, et quo pacto efiuiitiatur, inteltigi debeat ef A Quod tolum impietatis malum » Photini * ai>EWone '"'
sentiti. Qui tanietsi facttis est bomo, ut Joannes cvan- magis stoico philosopho tractum est. .
gelista fidelissimus et veracissiraus testis est, quia 14. Hicterapore adhuc Joannis apostoli intra Asiam
Verbumcaro factum est(Joan..i, l&), et id dubium exstilit, et Christum hominem communem ex Joseph
non est. Nori estnegandum quod tiic ficte erubescit, et Maria natum, et eum vitse merito omne humanum
fdclttmessesub lege, et in se universasuscepisse,.quse genus prseivisse,.proque hoc in Dei Filium adopta-
lamquani homo factus geicre debuit : sed sic fion tum, ausus est proedicare,asserens se Matthaei,Marci
,est. negandum, immo totis viribus confitendum, ut et Lucoe evangelislarum auctoritatem secutum. Quo
niajiente apudeuni Deitatis impassibili ex omni parte tempore Joannes apostolus contra hunc condidit
nstiira, suscepta ab eo ista esse credantur. evangelium, quo proefatus ait, in principio esse Ver-
12. Quis autem eliamhoc ejus aliud deliramentum bum, et Verbumesse apud Patrern, et Deumesse Ver-
aequo animo ierat, quo ait Christura Jesum suum bum (Joan, i, 1). Postquam prsefalionem subdescen-
ipsius Dominum esse ? Cujus yerba sunt ista : Hoc dens, ut ostenderet quem illi tres EvangeUststhomi-
,-aulemdico, iiiquit, ut itoveritisquam superexcellenset nem scripserant, esse etiam Deum ait: Quod factum
.summa qumdamconjunclio existebcil, eliain in infttnte est in illo, vita est (Ibid.; &). Et post pauca : Et
ipso, cumDominicucaro conspiceretur; erat enim ipse B Verbumcuro fuctumest (lbid., M).
:et ihfans ct infantis Dominus. Quis uraquam sui esse 15. Hunc itaque.Ebionem philosophum secutus
dominus dictus est? Sed hic cum vult et conatur Marcellus Galata est; Photiuus quoque, et .c ultimis
quajtam ititroducere in sancta Trinitafe personam, temporibus Sardicensis Bonosns, qui a Damasourbis
alque substantiam, mirasstoliditalis est, et impietalis Romoeepiscppoprsedamnatus est.
maculis inquinatus. •. r • . 16. Paulus autem Samosatenus, qui fuit Antiocbi_c
15. Quartum quoque tractatum ejus, qui iu isto episcopus temporibus Aureliani principis, verum est
.codice continefur, diligentius et sollicitius conside- quidem, quod.Christum communiter, ut cseteri, uatum
randuni admoneraus, cujus initium istud est: Dulcem homjnem ex utroque parente definit; Yerbum aulem
Mobisprmcedens doctormensamcharitatis apposuit,etc. Dei Patris, non substantivum, sed prolativum, vel
Ad cujus loca pervidenda, quse hic exponere curavi- impefativum sensit, atque pronuntiavit, non utiides
Yerbum in substantia, vel essenlia
mus, signa labyrinlhorum (id est. asleriscorumj ap- habet catholica,
consubstantivum, id est, 6fM>ouo-iovFilium Dei Patris.
positalector inveniet. IbinahiqueinterSamosatetiiifii 17. Pbotinus autera insanissimo Nestorio parem
Paulum et Photinttra, magislfos suos (purgare se stu-
sententiam tenuit, Yerbum Dei quidem non negans
ilens, laniquam ab eorum doctrina alienus), differen- J esse in substanfia; sed hoc extrinsecus in isto, qui
lia quse sit molitus ostendere est, atque ita ait: Pau- ex Maria. more communi conjugum natus est, Jesu
htsquidem in eo quod dicit Christum hominenisolum, . inhabitasse peculiariter, et omnia illa per hunc fecisse
ettuncinitium habere, exquo de Virgine liatus esLetc. in terris miracula, quse in Evangeliis legimus. Âoyo-
* FuitSii'miensis episcopus,quod notunijomnibus; ad suam haeresim probandam adhibuisse : invaluit
non pariter notum, quod ex eadenj urbe or|undus yi- enim vulgo, et magnis quidem auctoribus, abEbioni-
deatur aticlor ille, cui Prsedeslinato nomen fecit Sir- tis unum MatltiseiEvangelium receptum fuisse; immo
iiiohdtis. Scribit enim (.HmfesiM): Samosdtehi hm- Prsedestinali auctor a Luca Antioehisedamnalos esse
resis instaurata esl a Pliotiho episcoponostfo, etc. Et scribit."Potuit Mercator de Stoicismi professione ea
(Hmfesi45): Pliolinum dixinostrum episcopumfuisse, scribere de quibus alii silent; potuit et Ebionem di-
. sicut fuil twster Judas Scariotes apostolus, elc. Cum cere pbilosophum, quia despectis opibus spontaneam
crgo Sirmii episcopusfuerit Photinus, videturSirniien- paupeffatem, quoda scriptoribus tradilur, sequere-
sis ille auclor; alhoeresi M suum dixit Optalum, quem tur. Jatn vero Ebionem ipsum credibile est auctori-
e.oiislatMilevilanumfuisse. Ait enira : Parmenianus tate Mallhsei, Lucse et Marci usum, cum tria hsec
\jier totam Africam libros contra iiosconficiens, et no- Evangelia jam exslarent. Ebionitas postea Marcumet
vps.psalmos faciehs circuhxibat, cohtra quem nosler Lucam rejecisse, quia islum patiebantur adversum
scripsit Optatus. Yerumiioslrum dixil Optaturo,quo- illum, quia consona Lucsescripserat.
modo et conira nos Parmeniarium cbnfecisse libros, « Ad hunc locum cbserva. Primum, quo tempore
religioiiis scilicet, parlisque et fidei ralione, propter- .vixerit contradictor, nimirum quinquaginta fere annis
.ea qiiod pro calholicis Oplatus, contra catholicos 0 post proedamnaluma Damaso Bonosiim, quudringenlis
Parmeiiiaiius sefibebat.Sed de auctorehujuscelibri, ttnnis', et eo quod excurrit, post nalum Ctiristuni.
quem' censuJ-a:non erudilissima nonnemo vexavit, - Deinde, cujus eivitatis sedem Bonosus tenuerit, quod
. dicenius aliquaudo copiosius, si Deus occasionem ignolum Baronio, Petayioque, atque magni noroinis
dederit. scriptoribus, fuit enim Sardicensis. Postea qtta ra-
.; J>'DbEbioiie;eafefert Mercatorqusepartiniconso- lioneBonosiisiquemAnysius Thessaloriicensis,et"Ma
fiant aliofUttiscriplis , partira nova possunt 'videri. cedonii episcopi damiiarunt temporibus SificU papse,
Consonant omnibus hseresiologis,Christuni esse ho- dicatur tameii a Daitiaso prsedamnatus, sub nomin
. minem communem, qui ex Joseph et- Maiia natus, scilicet tum Marcelli, tum Photini, quorum hseresi
merito vitse.coeteiishominibus prseiverit, ideoquein renovavit; illi eiiimin synodo Romana, ex qua pro
Filium Dei addptatus sit; consbnat et Hieronymo fes.sioiidei a Damasoad Paulinum Antiochenuirimiss
(Lib. de Script. Eccles. c. 19),'Evangeliuhi a Joanne : est,* proscripli sunt. : :: _
adversus Ebioriem maxime conscriptum esse. At ne- . Arguit ignorantise aut incogitantioe Nestorium
hio tfadidit bactehus, qtiod sciam, hunc hsfreticUm qui loyoTcaxopv. dixit pro vloni.rop«.,quam vocem in
Stoicam philosophiaro secutum fuisse, testiraonium- vehit Praxeas, ut suam de Trinilate sentenliam ut
que trium evangelistafani, Matttisci, Marci e't LUCE, cuinque explicaret. Vide Teftullianum libfo singul
929 NESTORII BLASPREMIARDMGAPITULA XIW: 950 :
itaropa. vero, quod hic insanissimus dicit, nesciens A quando Pater, aliquando Filius, 'unusatque ' idemlpse,
quid loquatur uto7r«Top« Praxeas primus, inde post sit sibi, etiam Spirilus.: ':<">
rioti nttiltuni Montanus, cum sua Prisca et Maximilla 21. « Nestbrius sane a Photino auetore suo ih id
prohunliatit. tantum"dissentit; quod ex Virgine Maria Christum
18. a Post hsecautem Sabellius et Marcellus, tem- asserit nalum; in reliquis vero omnibus totus ipsius
pore quo impiissimus Arius exstitit, monarchiam se sequax, signifer, antesignanus est, et:in id maxime,/
in Divinitatis subsfanfia fetinere debere putantes, ne- quod supra memoratum est,'Dei Yerbum DeiFiUuTO
fando errore decepti, ausi sunt Deimi Palrem ipsum non esse.-nec dici debefe, nec ullum^nisi Jesum ex^
sibi Filium, ipsum sibi esse Patrem, ipsum sibi esse Maria natum, Filium Dei dicendum, qui templum ha-^
Spiritum sanctum, ipsum incarnatum, passum, cruci- bitantis in se factus, ex indivisa.interseetYerbiDei.
iixum, ipsum a Judseis omnia pertuiisse, resurrexisse societate et conjunctibne hoc dici meruit, noh tamen-,
amortuis, et oronia peregisse, quoe nos per Christuni esse natura Filium Dei, ut qui ex hac unione Divini-i
iifpersona propria ejus, pro humani generis salufe, tatis privilegia consecutiis sit, nonea haberis natura,
sed gratia.-<:';:i -'•'•:''-: ' "; ••" ':•;
gestasse credhtius et confilenitir.
: 19. Differentia
ilaqueinter Samosatenum et Photi- 22. Quod ejus impietatis.genusnon hicin isto ca-
num, ista sola est, qua Paulus Yerbum Dei rtppfopir.bvg pitulo, sed in aUis scriptis, in isto tsimeii codicein-:
xanzpaxxMbvlbyov tud ivtpyvxizbv,idest, prolativumet sertis, et tractatibtis cOntihetur.'et legituri Et inde est:
poteslatis effectiviroiYerbum serisit, non substanli- quod catholicus, quilegit, cautus esse debet de va-:
vum, quod GroeciOUO-IWSES-, dicunt. h Photinus autem rietate et incohstatitia,; quam'utrum astutia, ah.ve-:
NestorU magister Verbum quidera hoc Dei esse in cordia ad alUcienduhi:auditorem:liabeat; non est.fa-
subslantia negat, sed esse id Dei Filium nott vult; Cilenosse': quovis tameiipactoy constat eum varium:
habitasse vero peculiariter, vel adhoesisseChristo Jesu esse, sibique Coiitrafittrii.';Quis auteminon agnoscat
de Joseph el Maria nato,' nec quidquam hunc plus . hujusmodi horiiiriemj'atit tamquam astutunicaptatb-'
fuisse quam homineih, cum impietate delirat, qui om- remesse fugiendum; aut tamquamexcordem, ulpote
nes omniuo homines vitoemerito antevenerit. sibi advefsanterii, etex varietateconfusum, nuUomodo
: 20. Pliotinum Roroana Ecclesia, et participes hu- esse
sequendum?' *' ' f ' '< .<<
jusmodi pravitatis c Homuncionitas nominat: Sabel- ' 23. In illis sane duodecim capitulis, quUmsadhunc
liariosvero cum antiquioribus siniilibus eorum, dPa- ipsum Nestoriuni sanctus.episcOpusCyfillus scfibensi
tripassianos appeUat; quia, ut diclum est, ipsum Pa- rectam et satiam"exposttit:iiderii',.et hic a cohtrario
trem ipsum Filium sentiunt nomine unionis, qui ali- singulis eis respondCndo', contfadicettdtroi 'putaVit,'
"'
CASTIGATIONESET NOTÊ. , ']. f.rr; ..„ <. 'Jrff
contra Praxeam,, quem scripsit Montani erroribus G esse : verum quia de Photini errorefutura estcopio-
jam infectus : porro autem quod ait Mercator, Mon- sior disputatio (Disserl. l),:ubi:curaNest6riano.C6n-
tanuin quoque vloizitxopK dixisse, atque itaâdhoesisse feretur, et Mercatoris de Phptinp sentenfia veferum,
Praxese, repugnat Epipiianio scribenti (Advers.hmres. tesliitioniis adjuyabilur, hocjn ...;:: Ioco qusestioneihindi-,i
i. u, hmr. 48), eadem de Patre et Filio et Spiritu casse sufficiat.
sancto Montanumcum catholicis sensisse. At Epiptia- - cMemini me legere apud :Augtistinuni (Tom. X,
nio Socrates obsistit, Montanum Sabellio accensens, frog. 26) appellatos eo lioniine hsereticps, qui iton
imtno veleres producens, qui ita sentirent. Cum res itoverunl Christum. nisi lioiniiiem. Legi jjuoque apud,
sit paulo iinplicatior, longibrisque otii, id monuisse auclorem Prsedeslinati"'(Itmresi 76 ) lisereshn Ho-
volui, ne quis Mercatorem argueret. muncionilarum, sed ali ista quam memorat Augu-
a Monarchisementionem facit, cujus cum retinen- stinus diversam; -fuit enira quorumdam. dicenliuro in
doestudio Sabellius et Marcellus tenerentur, errore corpore hominis esse iniagitietiiDei, tipn iii anima.
decepti sunt. Qua occasione, observandum, et haire- Yerum hanc hseresini'sitie nbniirie seclariorum refert
ticos et calholicos povKpxiK;nomen usurpasse, cum PMIastrius cap. 49, et ex; Pbilaslrio. Aiigttsiiiius hse-;
de Trinitsile agerent, sed alio sensu alios : nam hseresi 76. Unde oportet in indicein lfseresuiiiAugustini'
retici monarcbisevoce utebantur, ut parlim unitatein irrepsisse vocem hanc Melitoniiomnibus incognitam/
personarum, parlim consubstanlialitalem exclude- Hanc haeresimde imagine Dei tribuit Audianis Epi-
rent; calholici, ut a pluralitale deorum fideles abdu-; ptianius boeresi.70., cui conseiilitâuctpf.Prsedestinali
cerent, et unron in Trinitate ingenilum, qui esset hoeresi50, alque etiam Augustinus hoeresi 50, ubi
itpyjhTns Qtbxmo;, ut Patres Grseci •
Ioquuntur, osten- Yadiani
<J
vocantur per errorem librariorum.
derent. D Sunt qui Sabellium iiegent sensisse qupd Pater
L Mirum quod hic dicitur de Photini diff'ei'enlia a ipse passus sit. Vide Epiplianiuro in Ariacephalsepsi
Samosateno, quasi ille Verbum Dei subslantivum secundi Ubri.ad hoeresim 50.-Sed audiendus magis
agnoverit, iste prolatitium dumlaxat, et energeti-. Athanasius, cujus.hsee sunt verba Mariaiiis.coiisoiia :
cum; sienhii ita seres habet, quomodo non videtur Tnles sunt, qui apud Romanosquidem -Pqtripassiani;
Mercator sibi ipse pugnare, cum in epistola de dis- apud itos Sabelliani nominantur (Lib.de Syn.od'.').
criniine inter hseresim Neslorii et dogmala Pauli B Mirum istud quoque,'Nestoriura,inter et Photir
Samosaleni, Ebicnis, Marcelli et, Photini, hsec ha- num unicum discrimen intercedere, quod ille exYir-
beat : In eo quod subslanliale Dei Verbum confiletur gine, isfe ex copjugio Christuni diceret naium; sqcie-r
( Nestorius ) et esse ab mterno cum Putre Deunxusse- . tatem vero prsecipuam, quod uterque negaret, Ver-
rit, a memoratisrecte dissentit, el fidei reclm conjun- bum.Dei posse dici Filium aiile. incarnatiohem; id
ptur? Quidquod erudilissimus Petavius ex Epiphanio enim Nestorius pluribus locis yideturnegare. Spd di-
fefert (Totn. IV Dogm. I. i, c. 5), Ptiotinuni affir- ; Iigentius in dissertatipne de Hscresi.Nestoriaiiaiotum
masse Verbum, quod perinde ac uostrum hypostasi istud examinaiidum est. : ; -; '; , ;' •:"
eareret,. a Deo processisse, et in carnem mutalum
secwnduroejus contradictiohis capittilum retractan- A erat, ac in coelunistiblevanda cum ipsP, et insepara-
dum est. Ibi nanique ita ait :.Si quis in Verbi Dei bilis in vita seferna mansura, tptani, iriquam, opbfie-
COhjuhclione;qute ad curnemfacla est, de loeo in io- bat ab eo humanam gestari nattiraiji. Hsec aul.eman-
cuin coihmutixtionem;siffeconversionem divinm sub- gelorum pro tempore corporatis assumptio, ad exlii-
stdriiim dixeril iessefactam; ejusquerdivinm naturm benduni officium divinitus imperatum, quocumqiie
cajwaii cdpdeem diteril;mitpdriialiter unitam Diiii- mododeduobusfaclafuerit,idest, ufi'um animafa, an
nitaiehi cafiti^ nitt itenlhi in infinilum incireumscri- sine anintis corpora habuissp dicantur, in mjllb fides
ptam cum divina maiura coexieiideril cariiem ad cq- catbolica loedilur.
piehdum Detmi. wwdemqtie ip$um natitru, et Deum 27. Qiiamvis postea Apollijjaris in pejus velut
i dicdtM hdminem%dnaihema sit. Quasi quisquam si- emendans, aiiimam quidem fuisse in Christo cojifesr
niilis ci itisanus ipsos salisni angelos npn epgilet. qui, sus est, ratioiiem autero seu nieiitein in ea hominis
sicul seripliiih esl.. ignili sunt spiritus'. dictum est npn fuisse, sedpro eaDeumDei Filiumexstitissecum
eniro dc eis : Qui facit ahgelgs suos spiriius, et mi- impietate deliravit,
nisirossuos jlammain urenlein (Psal. cni, &);. 28. Tot ergo et toties, ut diximus, variis temppi,i-
24;* Ahgelos crgo. ?quosfrequenter ei diversis - bus apgeli, sive corppribus tantum sumplis, siye
leniporibus ad sanctos q.tosque ijiissps esse, sicutle- B etiaiji anjniatis eis susceptis, iijimquid cproniutati et
girous, creuiijiijs <_uo.que.)ut his ad quos niissi sunt vcrsi ex iUa spirilali et angelica sua nalroa, cprpo-
posseiil ;esse Vi_sibil.es. iiii.inajiumhabituro gessisse, r.ej,yel etiam aniniales, facti esse uiijquamajjuoquam
suraplis corppribusj: cerluni esf, Sed utruni lanluuj dicivel credi potuerunt? Kon ulique; quid ergp ad
cofpora ab his .susccplasiul in quibiis ilji spirilus pj'0 effundetidas nebulas imperitis bie insanus roagister
tenipore tiabttaijdo aniinaruni ratibualium niinisle- mplitur ingerere? Ita ul sj quis dixerit Filium Dei
riuin iiijplevcrrol; aii aniroata cprppra, vatuni morc, . Deuni Vcrbura, secunduro Eyaiigeliijni.cariiem fa-
cxiriiiseciis itispiravcrini} «oncst facile et iejjiere lip? cfuni, seu hpniinem factuni, statim taraqu.ani impiis-
rum .tliqjiid affirroandum. sjmus. D.ivinitateijiin carneni yej'sara esse pi'pniro-
23. Qiine prsestiiiiplainpejta taiiiquani cerla, ct tians, argualur.
Scripluris iiiiiiiine exprcssa opinio, Apollinaroiij Lao? 29. Illttd ijutem quod jii ipsp isto captiulo uiliinum
dicciiuiti. cl postea Ariaijps (V non aulein ipsiim ppsiiit quam iinpium.,quamque vanuiii sit, videanius.
Ariuijj),ct Euno.roiujnquoquej el 'liltiimimMacedo- Ait igilur Eumdemqueipsum si quis natura £t Deum
nium forte defcepit, ,ut hinc seijtireijt: et prpnuijtiar '
et hoininem dixerit, anathemq sit, Volen.s duplicem
reiit Cliristuin Dei Filjuin eprpus tanUjra tiomiijis. Chjjsfuni inlfodjicere. vel incoijgrije sapere, quid
non etia.n aniraam suscepissc, pre anima autem Dei C dixerit, ignoravit. Non eniin vidit statim objici sibi
Filium VerbiiitJ Patris in illo suscepto cbrpbfe lia- possev fieqiie Deum illum , jieque hominem natura
bi.assc. bsse dixisse; quia idero ipse.Cliristus, cum sit Deus
26. Quod Si lia esl; stullo verc sensus sui errorfe et lioroo, imroo, hl sigiiatius ijicatur et cautijis, cum
decejiti stihi; iila eniriiSatvaiOris liuriiaria siisccpli'0. sil iioitio Oeus', fetDetts IibhJP:,ivoiiJsit, nisi matufa.
lOr.geei ullfa qiiaiiiioiigeiesiiifiafi poVest,a.jjsla aij- Si, ttttii visurii esl, natttfa lion 'esi'(qu'6difi ipsitis ca-
gelorutniiicomparabilis invenilur >;quia cniin iisce pro ptit tale dictuiii et tam inipiiiificoiiverlatur),nee aU-
redeiriplioiie ioiitis tiuroaiii gerieris iiiiuta erat, opor- quid potest esse, quiaqttod aiatura non polest csse,
teijal a Salvaiore totaiil et integfaiii, quiiesaivaiida pforstis esse tiillil potest.
» Afgiiiiiciiliiih islttd nb angelis corpofa assiittien- tiajieitii'.
libtis peUtuni Eutlierius vexat sBfnjoiie11, sive illud * iiinc poptiiaris qusedamopinib cphfellittif, quii
ih Mefcaloris OpcribusJegerit, qriOdopinafi quispiani tribiiilttr Ario quod exCogitatuin est ati Arianis. Ve-
sine letiieriiaieposset; siveapud CyriUtitii,ubi etiani ruifi ea de fe iii dlsseftaiioue sseplusdicta.
•AbatOMTIO IN APOLOGETICUM S. €¥RILLL
Cyfilitts fepisfPltcsitictefliiBadNestorittfiisitbjuiixefaicapilaerrorum duodecim, quse quia singula Sttbje-

cttitit habeiit aiiatliema, vttlgp atiallienialisini vocanlur, quainquara velefes riialebaitt capitttla tiicefe. Hicc
cuiii acccpissei Neslofius, cPnfestirtiAntiociiiaiiiinisil ad Joarinem cpiscbpuih, fogans ut a prajstanlissimis
diiobus suic dloecesis liPiriiriibtis, Ahdrea 'Samosaleno , et Theodoreto Cyfeiisi, i-eiellenda, et Apollinarii
Atlique eiTfifttnJilamnaiida cufafcl,
Fecerutit ainljb qiioil togabanXuf, scriptiimqiie singuli acerljum pariter atque aniafiilehlutii cdideruiit, An-
dteas Orieiitaliuni noroihe, Ttieodpfetus stio; scfipsit eniin iile Aiitiocltise,iste tlyri. Andrese objeciiones
pfobavil JoaiiriissyriOdiis;ihisitqhe, Ojihior, Alexandriam perPossidonimn ipsuitidiacoiium, qui litierasCce
lesli.ii acGyrilliad JoariiieiiiatiiMefat. TheodOfetusfepretiensiones sttas pef PhGefiiclaitiviciiiasqueregione.
sparsit; iriimP el iii urbem fegiarii hiisit, gratificaturus aniico Neslorio : tias cum accepisset Evoptius Ptole
niaidis PentapolePs regionis episcopus, ad Gjtiilum misit.
UlefquescripsitantpCPhCUiiimEpheslfiuai', qtiod de se leslatiir TlieodOfetuslii pfsefatioiie Peiitalogii •
ttlrique GyfiMs atitecoticiiiiim resppridit, quod VClex eo coiislal, quod daitinati a 1syii'PilbNeslofii iiusquaa
jmeminit, cum tamenraagni itirerii stiani'mpfflerilifutururo esset taiiiuiii Ecciesiifijtiiiicium.
Fuit vero Andreas ea tempestate inter Oriesitalesdoclrihie -fanjajiietaliscjiie celebris. Ttcs cMaftt M eua
953 • S. CYRILLI APOLOGETICUSADVERSUSORIENTALES. £»54
Theodoreti epistolse, prima.inter edjtas a Sirmondo vigesimo.quarto.nume.ro censetur; altera in quinta ,sy-
iibdo reperiturjtbftiaaîidMariiim Mefcatbfem, quo inlefpfete huhe priititttii eoiliif. Ex prima intelli|ilttr
quantam iUesui ;opiniOiiettiapud oriities fecerat; exseGunda, nonyeiiisse ad conciliuiii.Ephesinum, propter
adversam vaietudinem; ex tertia, pertinaciter adhsesisse.Nestorio; neque umquam in ejus damnaiionpm
"'cdnsensisse, etiarii cbgente per Aristoiaiitii tiiburiiim Theodosib. . _ , . -,. ....,.' i
Mirtiiti saiie,hii:od scfilsit Batohius (M dfriti.
451, nuhi: 185), inipulsuih Tiiisse Aiidfeaiti a Joahhe Mlib-
clieno. ppst solutuiti conciliuhi; ad scribenduni contra Cyrilli capitula; tulisseque eatli prO iinpietaietiierce-
dero, ut ex monacho Constaijtinopolitano Sampsatenus episcopus iieret : tianj.prinjp Cpiislajilinopoliianus
ille itibnachus, "post"pacemEcclesiafitin, eum ad eura scfibefet Tliebdofeltts, adtitic w jtibiiaciitis. Deiiii|e
Libefatus tradit, staiifn acceptis Cyfilli liitefis, Nestoriuitt a Jbarine petiisse; tit a silis ai^tti caplliila etiraiet,
idipsiihique refert ex Liberato Baronius ati ann. 450. Denique Theodoretus anle coiieiliuin se ^cripsisse te-
stalus est; et ostendhnus utrique a Cyriilo i*esppnsuraante ipstroi quoque cpnciliuni. Cyriltiis certe Thepdp-
reto respondii, veliit hbmini ignbib :,qui vero fuisset post epiiciiium, cuni Theodpfelus feni sciiismaticbfuiii,
veliihusj vfeliiiter priitios pfbhibVefit? Pbstreiiib Andfcaiii TlWbdbfetusjaiii episebpum, et quiueiii iioti ita
pfideni faetuni; Epheso litleris eoiivenil. . %.
Incertum quousque vitam.protraxerit, naro quod habel Thepdprus Jecfor : RabbuUqEdesseitus episcppus
cmcus erat; Andreas vero Srimosatenus. accusavileum, quasi cqnlra duodecimcapila Theodqreli scripsisset
{Lib. ii CollcciaheWitih,t. Il 6iblioi'hic. Patftim). Nihil pbiest ad chrbtieibgiahi cbiidueeie, ciiih iiiltil sii Cbl-
lectaiieis htijtis vlri perturbalius; Non supervixit sane ad aiiiliiiii tisqiie 451; quo eoricitiMilChalcedofieiise
habitumest, In eo, enira legilur nomen Rufini Saroosalejisis, qili, cum cetttesimp vigesimo priifio loco sen-
' tentiani dixerit, inter piures sexcentis episcopos, rion ita pridera debuit Samosalensem. Ecclesiain regere,
'qiiaiidhquidfem'CfedilJileest pfP fatiohe ofdinaiioiiis recensilos esse Palres.' Quafe vix Andfeahi feof ad
usque aiiil. MOvitaiti fifoduxisse.
Methpduspofrp quam in.hocce opere servat ista fere cst. Gyrilltim arguit rion tani erroris; qttam <juod
pugnantia sit lpculus; quod vocibus inconsultis et ambiguis utatur; el quod roaligrie lbrte aliquid lateufis
efrbfis'dissimuiet. ..,.,.,' ,,,.,-
Ex'dii'6bus aiitgiii uiiitiiaxat briefibiis Cyrilli deproniit loca , qiiic anaihelnatisitiis biipbiiat, 'ex. ejpiistbla
nempe.ad.jEgvpti mdnachoSi ettiomiiia paschali 17, illaiilque priilTitoiiiiMPitiine;istarti sCCttndiajipellat.
Nam isla duo fuerunt apei-ti cuni Nestorip dissidii priraa yelut indicia, et quasi belli classica, fuerijiJt ejtji|)i-
qtie gentiiiiii nbiissinia, curij pfopter hoiiji|is3.coniiiiuniiateiii, tunijnaxiine ob epistolsefactam de induslria pef
tirbes, el CbiiliaiititlJjppiiiiiaxinie, 'chiAndiisas scfibebat; flisseiVuiitilidriciii. .
Obseryandurasttb fiiiem. adirlbdUitipattca ab Ahdrea asseri qUSeboluiiii seiisuirifeffe tibh possiiil: qtiiite
non ita discrepare jpsran a Cyrillo,. quin facile; si coritentionis studiura absit, conciliari queat: asseri iiico,
quia senieniiam Orientaiiuni yelut Neslorii nontine anaihematisniis appetitaro subinde exponit, ut hoec.elu-
cubfatib iibn tahi inipiigriaiib iiohiihis aiicujus videri ppssit.,,quam yel defensio judiciumque Orientalis sy-
nodi, vel seiilentia d"ehhaltiehiatishils, tatiiquam^sibicotiliaiiiceiiliijiis.
Atque hseccausa fuit cur CyriUtts. elsi interdum irascalur, propter iiiipOrluhittitembblfeciatOfiiiii. tiiititib
iamen curo Andrea quam cum Theodoreto agat; in illo eijiniproyinciaiji, unani iolaTO,,iti jsto., siiigulsreiu
persbnam, fet eainquideih sibiignotanis_)ec'tavit. , .......
SANCTl GYRILLI
ALEXANDRINI
EPISCOPI . .
APOLOGETICUS PRO DUODECIM CKPlTIBtJ^
ADVEiXSUS brllENTALES EPiSGOPOB^
quoruui nomine Andreas Satnosatenus objeciioiics scri^s6riati
Inlefpreie Marib Mercdiirre.
Qui sttitihiriiehteriiDebtef [Balriz.oih. tef] sahctb iie- Ai iiim:, de tiis taniis iaiibusque feiicere; itaque euin
vovere festitiant:, et vefiiatis ciipiunt inhoereredog- sscpe tiuhiefb 'tiionuiinus ab hujusmbdi blaspiieniiis
malibus, aspernafiliir qhidem sceieratorum hsefelico- abstinere. Sed postquain nihil ojnnino profeciinits,
tuin.profaiios vanosque [Baluz. ilovosqtte]sermones; nccessario studuhiitis defendere dogmaia pietatis. Ko-
intehdfentes aiitem ihiestuitttti arcanumque mentis iavinitis igiiur quxdatii capitula ex Ipsius biaspiienjiis,
oculmn divinseScripiufse,titqtte inde eam sententiis et ea utiliter anatliematizavirnus, id est, eos qjii eadein
bbhis atmantes, ifi illbs qtii fecta depravant constan- . cumillo sentiunt; pbieinperantes beato Pauio dice.nti:
ter exsurgunt, pfOpe extlamahtes : Zeto zeidit sumus Si quis vobis evangeiizaveritproelerid qaodacceptstis,
pto Dominb (III Reg. xix, 10). anatitema sit. Sed licet nbs, aut aitgelus de cmloevun-
Nestorioigitttr fiiullas divefsasque blasphemias pf o- gelizet vobis, prmterquain quod evangelizqvimutvobit,
fnndente ih Christiim oriihiuni Salvatorem, et quasi analheniasit (Gnl. i, 9). .
fundittis eVCttentemagnuiti et venerabiie incarnalio- Sed nescio, quomodo a quidam moleste id tuWiiit,
nis mystefiuni; existimaVimus irigens esse pericu- vel ejusdem amentise socii, et cousimiles; vel dissi-
CASTIGATIONESET NOTyE. . .-..-.
_. Idest Andrcas episcopus Samosatenus et Theo- spondit Theodofefp ihffa CyWliYesfons.De bis porro
doftis Cyferisis, ut docei. Cyrllli cpninionitoritim da- reprehensionibus Andreaj yide quse ijps jiupej' ^lixi-
iuhi ;Eulogi6presbylero. Isfe Cyrilli apologetictis est tiiusiti ttiitio pfiitibiSoveelCollectibnis coiicilior., p. 748.
adversus feprehensionej Andrese. Alio deih iibto re- BAttiz. -'"
95^ MARII MERCATORISTRANSLATIONESYARIORjUMOPUSCpORUM, V 936
uiulantes quidem eadem ctttnipso sentite, adjuvantes A (Joan. I, !£). Hsecrecte hitelUgentes beafissimi Pa-
vefo cOinmuhibus [Baluz. eum omnibtis] ihodis; et tres, qui suo teropore [Balux, ttinc temporis] Nicsea'
. eos qui prp Christo loqui yelint, pdio dignbs conan- congregati sunf, ipsum dixerunt ex Deo Patre natiun
tes efficere: sed hoc iUosconsequens fuerat cogitare, Verbum, per quod [Baluz: quem] et cunl quo omnia
': de Deo
"qubd si tiiagisdoctores pravos objurgassertt, id ipsuifi fecit Pater, lumen de lufiiine, Detim veriini
iUisJChristidilectioneni beneyolentiamque comparas-, vero, incarnatum, et hominem facturo, id est, con
set: Nunc vero id egerunt, quod eos gerere mi- junclumesse carni habenli aniniam rationabilera; el
""linie infestos sibi esse dixe- ; ethominem faclttm, Deum tamen remansisse.
oportebat; ebs eiiim
'..•unt'.,. qiiorum si fuissent intitatores, cum his ipsis Quod vero inconvertibiliter et inconfuse adunatio
capita sua corona sempiternoeglorioeredimissent. illa facla sit, nulli esse dubium potest, cum Dei Ver-
Reprehehderunt igifttr anathematismos quasi non bum id quod ante fuerat remanserit, Ucet facluin sit
recte factos; deindfe.singulisopposuerunt susenienlis caro. Narriid quod dicitur incarnari, non in naturam
inventa, et nescio quas iuepfias, sperantesse posse : carnis convertitur; sed aliud quiddani intelligitur
• subrepere [Baluz. subripere] imperitis, et iis qui in- prseter carnem, carrii tamen conjunctum.
: curiose ebruni vefba acciphiiit.' Id sentieules beati.Patres sanctaitt Virginein e«o-
Fuit igilur necesse, etiaro nosmetipsos illis oppo- B xor.ovnoininaverunt: crediderunt enim. quod incar-
; nere.veritatem, et criminationem inanissimam pro- natum et hominera factum peperit Filium, per quem
piilsare, et probare illos maledicOs et reprehensores omnia fecit Pater. At vero Nestorius novaruni bla-
, magis quam scrutatores esse totius veritatis. Prsepo- sphemiarum nobis inyentorliuicbpinionirepugnat, et
..sitis igitur singulis anattiematismis, subjectis eliam, vituperat quasi non vere dicixlebcal Qtoxmmi;quippe
quse sutit ab ilUsobjecta, nostra subjunximus, peritos dicit: Interrogavi eos smpe : Asanctd Virgine Deila-
sancloe Scripturse judices facientes, et eorum rectum tem diciiis natam? Fugiuntfstatimresponsionem.Et
suffragium expetentes qui habent scientiam veri- quis, ttiuitt, adee blasphemalor est, utinilla, qum pe-
latis. ,- . perit templum; dicat a Spiritu Deum Creatum?Deinde
ANATHEMATISMUS rRIMUS. - ubi ego adjecero: Quid ergo nos absurdum ffacimus,
Si quisiion confiieatur Deuni vere esse Emraanuel, persuadentes hanc vocemfvitare, et venire polius ad
et propterea sanclajn Virginem esse Qtoxbxov, pe- communem significalionem duarum naturarum? Tuttc
perit enim carnalitcr carneiu faclum Dei Verbum; illis blasphcmia videlur esse quod dico : Auiergo
anathcma sit. aperte confitere Deitatem natam esse exsancta Vir-
REPREUENSIO HJERETICORUM. gine; aut si hanc vecem quasi blasphemam fugis, cur
Ecquis carnem iactum Dei Verbum, CARNALITER C eadeni mecum sentiens simulas non sentire (Ep. Cy-
natttin csse coniitcatur? Nam si CARNALITER mater riltiad Acacium Berceensem.Serm. 5)?
[Baluz. om..mater] peperit, quomodo jahi virgo est ? IUo igitur violenter urgente (Baluz. agente), imrao
Deinde ubi poneraus dictum illud : Spirilus sanctus potius scelerate spllicitanteeos qui sanctam Virginem
superveniel in te, el virlut Altissimi inumbrabit tibi appellaiit ©IOTOV.OV, ut Confiteantur carnis fuisse ger-
(Luc. i, 55); siquidem carnaliter juxta ipsum, et non men Divinitalem, et exslantise (Baluz. substantise]
divino modo Virgpsancta peperit? Et quOinodoetim inilium ex muliere habuisse Deum Verbum; nos pro-
stella iniris niodis apparens ihdicabal? Quoroodo Magi bare volentes quod ab hujusmodi ophiione prorsus
cx Perside, stella duce, adventabant. quserentes eum abhoiTeamus (neque enim adeo deliramus, ut lam
quiluerat nalus, et invento oflerebant dona, intelli- nefarie sentiamus), peperisse diximus Virginem car-
gibili alque visibili convenienlia (Matlh. ii, II, 12)? nem faclura Dei Verbura, hoc est, hpininero; juxta
' Quomodpangcli dccoelodesCerideiites, geiierationem Scripluras; peperisse autem carnalifer,: hoc cst, se-
ipsius pasloribus mixli cautabant, dicentes : Gloria cundum carnein; elenim Deus et Pater divino modo
' inexcelsis Deo, et in terra pax hominibusbonmvolun-
peperit ex sese Deum Filium. Sed qupiiiam id quqd
tdtis (Ltic. ii, 14)? Carnalisrie, an divinocmagis. hsec ex carne nuscitur, caroest(Joan. iu,:<3),peperitVirgp,
suiitgeiieratioiiisitidicia? D quasi caro, carnaliter. Neque vero mlerimo genera-
Alipquin, si incuriose et incOnsiderate ipsas voces tionis miraculuni, neqtte abnego sancli Spiritus ope-
'
acceperimus, cpnvcrsionem Verbi, et inutaiioncm in ralionem, per quam in vulva finxit id quod natum
carnfemfaclaro esse coiifiiigemus,acsic, et peccatum, esl; sed magis deraonstro quia queniadmoduni Deus
"
et maledictiOnem, ipsum facluni esse existiraabimus, parit divine, et ut decet Deum, juxta, suam naturath,
' tiisi el ea qusesequuntur, et ea
quoeantecedant in li- siceliamhomo, humane, etcaro, carnaUter,... ...-
bris > et ipsani Scripturoe 'consuetudineni inspicia- Cum sit igitur Deusnatura Verbum, Ueetfactumsit
' mus, et natum esse Verbum carnaliter, inbabila- caro, prodivit divine, et ut veruin decuerat
Deuro;
lionem in carne accipiamus. juxta Evangeliorum solus enim habuit matrem innuptam, et eam Virgn
' sensum. nem reservavit, quse euro carne pepererat. Atque
RESPONSIO .ORTDODOXI. illud adrairor, quod cum pigeat ipsos sanclam Vti-gi-
Carnalis dispensationis unigeniti Filii Dei myste- nem dicere ©COTOZOV, divino modo ipsara perhibent
riuttl sapientisshiius Joarines evidenter ostendit di- - peperisse, neque enim divine nascitur hoino com-
cens : Et Verbumcaro factum est, et habitavit in nobis rounis.
937 £. CYRILLl APOLOGETICUS,ADVERSUS ORIENTALES, m
Deinde dona a magis aiunt oblata, et intelligibili.___ tatem, qui ex sua plenitudine creaturse omnia bona
etvisibUi convenientia; dividunt ergo rursus in duos, dispescit [Baluz. dispertit].
post conjunctionem, unum Dominum Jesmn Chri- Apage istam dementiam, aliter nos erudivere bea-
stum; intelUgibilisenim factus est visibilis, non con- lissimi Patres : incarnatum enim et hominem factum
versione naturse, sed conjunctione Corporis, quod vere dixere Dei Patris Verbum incorrupttiiUiter
visUiile est. Et certe speetatores ipsos et ministros [Baluz. inconvertibiliter] et inconfuse; arcanus autem
Verbi fuisse sanctos apostolos, sacrse Iitteroe docue- est, ineffabilisquedispensationis modus; testes vero
runt; cum sit omnibus planum, incorporale et intra- dictorum meorum vocabo sermones ipsorum.
etabtie esse Dei Patris Verbum. Sed audio dicere PETRIMARTYRIS ET EPISCOPI ALEXANDRINI.
. sanctos discipulos: Quod erat ab initio, quod audivi-
mus, quod vidimus, quodinspeximus oculis nostris, et Evangelista veritatem dicens: Verbumcaro factum
tnunus noslrm coiiireclaveruntde Verbo viim (Uoan. est, et habitavitin nobis (Joan.i, 14). Ex illo tem-
salutavit Virginem dicens :
i,l). Convenientia igilur dona fuerunt uni, id est, pore scilicet, quoAngelus
Ghtisto; est enim in uno Deussimul et homo; ideo- Ave gratia plena, Dominus tecum (Luc. i, 28). Domi-
nus eitinx tecum, dixit Gabriel, pro eo quod est, Deus
que, nato ipso, chori angelorum, et agmhia spiri-
in vulva, et
tuum, salvatorem eum, liberatoremque clamabant. P Verbum tecum; significal enim id nasci
Sed quoniam, Evangelista dicente : Verbum caro carnem fulurum, juxta id quod scripluni est: Spiritus
in et virtus Altissimi obum-
factum est (Joan. i, 14); vereri se aiunt, ne si suam sanctus superveniet te,
significationemservet roErENETO,conversio qusedam brabit tibi; ideo quod nascetur sanctum, vocabitur
inteUigatur facta in divina "Sferbluatura. Laudo qui- Filius Dei (Ibid., 35).
dem timorem, Uludautem admiror, quod excipientes ATHANASII EPISCOPI ALEXANDRLE.
dictionem, et veram necessariamque significationem, Onde etiam cum caro ipsius nasceretur ex Maria
ita aiunt Verbum factum esse carneni, ut dicitur fa-
etorowa, ipse dicitur natus, qui prmstat, ut alii na-
ctum maledictio et peccatum(Gal. m, 13; II Cor. v, scantur
videantur sibi esse [Baluz.nascerentur], ut nostramin semetipsum
21). Deiudequarecum sagacissimi,
non vident, quod beatus Evangelista dicens, iyhtxo, generationemtrunsferret.
omnem opinionem conversionis interimat, adjiciens EJUSDEM DEEPISTOLA A» a EPICTETUM.
'
statim : Et habitavitin nobis?
Prseterea absurdum est audere dicere, sic factum Quomodoautemvel dubitare ausisunt, qui dicunlur
utrum ["Baluz.nisi] Dominus, qui prq-
esse carnem Verbum, ut dicitur factum maledictio et esse Chritiiuni,
cessit ex Muria, Filius quidem sit Dei, subsluntiaet
peccatum:tieque.enim vere et proprie maledictio fac- ^ ex semine David, et ex
tum est et peccatum; sed justus inter iniquos repu- nalura; secundumcarnem vero,
tutus est (Marc. xv, 8; lsai. LIII, 12), ut peccatum carne sanclceMarim? Qui porro adeo audaces ftterunt,
ut dicerent carne sit passusetcrucifixus,
destrueret, et vocatus est maledictum, qui benedicit non esse Christumiqui
Dominum, el Sdlvatoreht, et Deum, et Filium
creaturam, ut maledictionein solveret nostram, et Palris? Vel
liberaret poenacredenles in ipsuni. Nonfuit ergo vere quomodose voluntnominari Christianos,
dicunt in hominem sanctum, quemadmodum in
maledictio et peccatunib;sed utrumque vocatus est, qui
unum aliquem prophetarum supervenisse Verbum, ac
ut maledictionem destrueret et peccatum.
non mugis ipsum hominemfactum, corporesuinpto ex
Igitur si simili modo factus est caro, destruxit et Maria; vel alium esseChristum, aliud Verbum, quod
carnem, sicut maledictionem videlicet et peccatum: ante Marianx,et ante smcula erat Filius Palris? Aut
et neque factus est homo, neque incarnatus est vere, esse Christiuni, qui dicuntj uliumesse
sed in Soxnim tantum mysterium, etinnudis voca- quomodo possunl
Filium, et aliud Dei Verbum?
bulis Incarnationis ratio invenietur et modus. • Hanc nos sanctorum Patrum opinionem sequimuf
TolUturautem penitus etiam resurrectionis spes : el
In cujus igituf morte baptizati sumus (Rom. vi, 5) ? fidem; siti vero est, qui diversa doceat, et novas
voces itiducat, extra rectam coriculcatamqueseitiitam
Ubi est verbumfidei, quod prmdicamus? Confitentes" vero non sit inusitalum, nec iri-
eiiim quod DominusestJesus, et credentes, quod Deus videlur errare. Quod
solitum sanctis Patribus dicere CARNALITER euiji na-
eum amoriuis suscitavetit, salvamur (Rom. x, 8). An
. sed magis hsec dictio sit frequens et ssepiusiisur-
in unum similera nostri et conimunemhominem fides tum;
pata. Nihilominus ihfra scripta dicta monstrabunt,
estnostra?Annonmagis in humana forma propter se ita habent.
nos facturhVerbttmadpramus ?Nort ergo accepitservi quse
formam (Philipp. n, 7), qui liber, id est, Deus. Non b AHPHILOCHII ICONIIEPISCOPI.
humUiavit sese, qui dignitatis [Baluz. deitatis] fasti- Nam nisi ille fuisset CARNALITER procreatiis, tunum-
giis Cohspicuusest [Baluz. enitescii], et qui est in quam (uisses spiritaliter recreaius; et.nisi ille susti-
sequatitatePatris et forraa. Nonse immisit in exinani- nuissei formam servilem,tu numquumfuissesadoptio-
a Vide qusenos nuper diximus in tomo primo Novse " b Id est Iconensis. Vide ubi
AmphiloChii
CoUectionis concUiorum pag. 466, 596, 599, 606, supra p. 471. BALUZ. episcopi
757,922.BALUZ. "" ^" '
'' ' "' '
PATROI. XLVIIL ."" 30
939 MARII MERCATORISTRANSLATIONES YARiOKUMOPU5CULORUM. 910
«I* gl&fiiamcbiiieciiiut. Hic qtioque cafhatiter positun A behs. in se.lOqjientem Christttm i Nmjenim .aiigelos
est, pro eo qubd est secuhduiti Carhem; quemaditio , apprehendit, inquit., sed.semen Abrahttm^Qpprehendit.
diim eiiaiti divirte, id est, secunduro divinitatem. Vnde debidtih emnibus atsimilari frairikus, ut mi-
sericors fierel, fidelis pbntifex ad Dominum (Hebr. n,
Objectip Orientalium ad secufidum anathemalis
mum, Cyriljique responsionusquain.reperitur in co 16). At nos id dictum rectis suffragiis coronantes,
dicibus , vei ediiis, vel lhantiscfiptis, quds quiden saiictain Scriptuj-ain iihiqUe sequentes, et divinorum
ego Videiim; ftiisse faitieh 'aliquam vel inde patet magistrof um vpces admirantes, immo veroleges esse
quod in objectione ad tertium anathematismum An
dreas dicat, aliquid se rursum Cyrillo ex suis ipsius eas sanctissimas arbi.trantes;, non sanctorum ange-
met verbis opponere, cum tamen inde omnino nihi lorum, neque suam natjiram, apprehendere dicimus
in objeclione ad primum anathematjsmum opposue Dei Verbuin et Patris; sed _ut p.Iacitiim est divinis
rit. Quid qtiod in seCuhdOahatheroatisnio totius re credtinus.inunibrassesanctse Virgini, quippe
cardo Vertebatttf, quandoquidem sefhio fuit de ivao-t Ufteris,
x«8' ynotjxixmv_, id est, de principio,,quo concesso Citin sit yirtus Patris altisshni, et finxisse sibi cor-
tota Nestorii hseresis evertebatur, et fides catholic; pus ex ea, opefatipne.tamen Spiritus sancti, et fa-
constabat. Noii est atitem, apjiidduro cfedibtie, nihi ctuin esse tipmineiiJj.,et.nuncupatum FiUum Abrahoe
de suroma folius tei dietutti ftiisse ab tiomine, qu
Nestorii patrocroiuni&usceperat. et Dayid.; cujn .npndesijsset esse vere FiUus Dei et
BJPatris, sed mansisset in.snanatura, et maiestate, et
ANAtirEStAflSMUS TERtiUS.
glpi-iadeitatis, Jjcet fac.tum sit caro. :_inconvertibilis
Siquis in uno Chiisto diyidat.sub,stantias,,postuni- enjm Deus e.s.t,et,oroiji.„conyersione yalentior.
tatem, et corijunctione sola co.rihingatsecundjjmye: JEst igifur ujjusatqueidem, FitiiK.ei Doittinus, et
dignitatem, vel auctoritatem, vel dommationem : a< "anteincarnatipnejn et.post incarnaiipnem. Et.divi-
non magis conventione quadam, quse sit facta pei Sefe ,uiiumin dttps, et yerani. iy<ao-w iabefactaije, et
ivutw naturalem; anathema sit. s.epatare inpartesêt seprsijin,dicere.liominejji,seor-
REPREHENSIO H-ERETICORUM. sum.peum, impietatjs est cfitiieii_ingejitisi
yerijjnevMo-tvyocat,quamjtiiasyuo-t?()5v dicit: nuUa
Ruisus iUutii suoruni admpnebimus yerborum, etiliji vera est, riisi.qusefes ipsai, seri tf-io-titconjun-
cpnvincentes ipsum duas substantias dixisse in his, git, nbnitehi sblasfefutiiqttalitates. Nam onmisfvu-
quse scripsit in primo tomo, tioc modo':. Ergo quan- -aii « multis iitiuui 'qtiiddam facit; Ulttdvet0 si fuerit
dictalvu-
tum pertinuit odproprium naturam, non [Baluz. non substantiale aliquid, veracstsimpliciterque
Pa- «t; siquaUtasaliqua,,v,ei„aliiidquiddaroproetersub-
solumiptuin}per temnclificqtumptt. V.erbumDei siatitlatij, nofi est vefa, sed taiituroMaT«xi & a-xsxvm
trit; siii vero est.qui credqt eum, qhi.est nqtus ex fvMoiis,,'Sib.uideiil, tit ait PhilbsbpBtis, siibstantia ut est
iuncta Virgiite, unclum esse.el sanctificatum solum ^ non ens kriKSn,ita et ^v «rciSf. Quafeomnislvtoo-is',quse
est, ut aiunt in scholis, in uuitatem substantise,
ipsum per te, et proptereqfjCJxristum .fuis.se'.npmind- sive sttbstatttia pro natura; sumsttur, siye pro hypos-
tum, etc. (Ep. qd mohqch, min. .15.(3«16), QupiiJodo tayi, tibn est, secumlum CyriUuni, r.txxi_&,riQti«.v, sed
:tantum mxa ayMiv: Unde hoe in negotio synotiymse
igitiir oblifjis supruiji, iji unarojsi&stanfiam, cpnira- ivutns- yuo-jjtijjIvutri;
_•a<K\S>_-,
Strot istse ,yo,ces,..Ey,wcr.
hif, confundejjs.jiaiuras,. diyinam, tyuttiy. naturai.em ituSfujrpo-j-Ks-iv,. Ivcjo-tr JWCT1aHQtiav, quemadrobdum
Vocans? igxoppbsito tvatfti jtKTK xi, tvtatjii aytxcxn , Evwo-if
1
e05o*t«v,fvtiaiS xaxitiiv a%iav,avvkftiot.~ni%aMtv,
Etquis umquam accipiat nafuraleiii diyiiiam iyatnv .Siost' etc. Unde q.updmirabilius est, apud Cyrillum, ubi de
ih djspensafipnismysterio.?^ iviitrtt serino est, yOo-tjpro v_rpo-T«o-si accipitur : sed
talis, jjbi est grafia? ubi.diyfittuitiinysteriuin? .Naturse id postea expbneitif.
eniin, sicut edocti suitius,,seniel a Dep cpnstitutai, ne- Vetum his orotiibus cpmtemptis, Nestorius ausus
cessariis legibusserviunf., An erif Itetuin, per .ivKxu- Cst ista vefba.
proferre (Serrn. t,num. 12): Hocautem
id-otrLvet legem naturoe,.. dispensafionis, rsttio,,juxta seniite
irivobis, quod.^t in Chrislo Jesu, qui cum in
rabulosa illa xilmvTatxnpvios,id, est, mille annprum,
forma Dei esiei, se exinunivit,fformamservi accipiens.
Apollinarii [JBaiM*. Apollinatis] Npn dixit ~:Hocseniifteinvobis,quod et in Deo Verbo,
Apollillalfii,Kvaxu«l5.o-E6)_ ;et ÂiovTKETdjsiSsr men- quod cum in forma.Dei esset, formam servi accepit.
iionem njtilaro;.feGeruiit,lisereseolpgi, Epiphanius, ") Sed ubi dixit, Chrisium, quasi duqrum naturarum ap-
Philastrius, Augusfinus, Thepdoretus, et auctor Prse- peUationem,sine euni, et forpiqm servi quam
aestihafi; feceftttit taitteii tfes gravissiml scriptOres, jpericulo
Basilius, Gregotius Naziafizefius, et Hieroiiymus, cu- .accepit, liominavii, et Deum,' cum ea absquepeccato
j.us sjint haec verba de Papia : jfftc-dicitur mille an- dicahtur de hatutarUm dupHciel separabili raiione.
liorum Judaicam edidiite SEUTE/JMO-W, quem tecuti sunt Et fursus in alio tractalu (Serm. 1, npin. 9): VI in
Jrenmut et Apollinarius, qui post resurreetionemaiunl
in carne cumsanctis Dominum regnqturum (De Script. nomine, inquit, Jesu omne genu flectatur, cxlestium,
Eccl. c. 28). ittnho cuni:advefsuslirenseum, impUca- et terrestripm, efinfernorum, ei omnis linguacqnfi-
tum.adhiincerroreni, Diohysius Alexaudrinus scri- teatur, quia Dominus est Jesus Christus [Baluz. add.
Jpsisset, testafur.Hieronymiis (Prooem. ad. c. LXVIsa.) ift glorid Dei Patris]. Propter iilum qui portavit, eum
dtibbus volumittibiis respbiidisse Apqllinaritim,
qui poriatus est, colo; propter invisibiiem,teneror ap-
RESPONSlO OKTHODOXI. patentem; numquam ab eo qui apparel, Deus separa-
DivjnusPaulus* quemadmpdum factum sithoroo tur ": ideo nec ego honorem separo. Separo mturas,
unigenitum Dei Verbum, planuni omnibus faciens, sed unam facio venerationem.Et rursus in alio tracta-
titpote dispensator j»yst«iorum Pei, etipsum ba- ViiSerm. %, in fine); Dicmm, fii Qmmpsit, quia
Sli S. CVRILLI APOLOGEtlGUS ArjVfRSUS ORIENIAtiES. 944
Deus est; dic eum qui assupiptut ett, quia tervut., AuiugenituhiDei Vefbuih : verum scire id ita esse,
Adde conjunctionit deinde dignitatem, qma duorumi non est dividere naturas post unitatem.
auctorilat communit ett; qwt duqrum egdem digni- Naturas seu tfiati; postiit pfo hypostasibus, quod
tas, manentibut naturit, cqnfitere dignitttiis unitatem. curipse obseryanduro; sed nojnine fuo-euf aliud nihil
Vides eum naluras ubiqup separare; unam vero, inteiliijit, quam qupd ih schoiis fes tiaiufse Jdicitur,
bpponitufque, tit aiunt, ehtiimotali, aut efiamaeci- •
facere, ut ipse ait, venerationem, et communem1 denti. Quare voxista^vo-ts-,prout ex adjunctisdeter-
auctoritatem dicere, et solam dignitatis hfamxtx.Qttid-• roifiatur,'jta varias sjgijificationes sQrtitur, atqiic ita
quid autem commune est, nonûni potest esse com- stasis anudCyrillum yvo-ttxovXoypuidipsttmesVqtiodliypb-
Verrii cOntfa vefo TOO©eso'festCOmmu-
mune, sed vel dupbus certe, yel pluribus, separathh nis personatum divinitas,fiib-ti in ihunianis; -yOff__
et seorsim mtelligejjjiis. Pro qua igitur causa cfiroi- Tov-jtvptlXot.;prppriautjquepariter
,psf ipsius, ut loquuntuf,
sati smit.sermonejn,;flup [Bete*.-quja] hsec a.tjathe- singularitas; yOor.fwu «vS/jirrpu esttiatura commti-
matizamus?.Quod!tantum«rimeJi adjnistiiius, si pro- nls,etc.
;fahis et novis Nestorii fabulisjpietatis dpgmata pppp- Y?rVJinsi quis yelit yim.inystefij pefspicaci inentis
nentes, tuitionis fratrum competentera habuiraus ijculo j^tuiii'ij,,et[Bphz.ex] epipso facile iiifeliigat,
rationem? qupd a principio dixiijius, tpiia npn |uam'nafufain
Sed quoniam aiunt me meis adversari sermonibus, B apprehehdit Deus Verbiim, [Ealuz. add. sed] semen
et ad ptobatipnenj hujusce rei recitant partem cpi- Abrahse,; «,quo sumpto ex beata Virgine, processit
stolaa meoe,-quse.gstad -sanctos -moijachos scripta; hoino, ut; fratrib.us assiraUaretur, et appellafefufpri-
decere exjsthiiavii ad hoe qupqoevverbis me compe- inpgenitus, qui egt imigbnitus. êd fanietsi aifefiiis
tentjbus resppndere:. aiunf enim-tiuas et me, dixisse naturse sit cprpus, prsetef Vcrbuiti Dei Patfis, atta-
.substantias, et hoc sUjiad prpbatipnem sufjicere ar- men est unus, et (Gliristus,et JPilius, etDeus,etbo-
ihltrantinvPosjta igitur parte epistplse, inferam mox rainus, ljeet factus,sti caro-; et verseutiitatis ratiotietii
ea, qujbus mendaccs ubique et yanUoqui convin- labefactare periculosum est, ef secefnere iti dtlOs
canttjr. filjos [Bqiuz, tii duas partesj substantias, et eas di-
Epistol.a ? Ergp quanium perti,i}uitpd,p.ropriatnna-" -yersas qitidejij,essedieereinterse,,et sepstfafas pfp-
fturam, non sanctificatpm -ejstsolpm iptumper se Dei .prietate sua, splaro autepj habere conjiuictjpjieiji
Verbum; sinverorest,quiepiitinielj?um qui est natus ex -extritisecBS, et hoiiorariam.
iancta Virgineym.clum fuiss$,-ei sqpctificatitmspUim ") Siyerodjcainus ijaturajem fvwo-jy, yefamdiceiniis;
ipsumper se, propl^reqqueif^risium.pssp.iwmimUm., smaittoecum^ljyina Scriptura hac dictione"tam,/ffe-
proeedtttinmediunij etiprobet^;qupd:unciiosqla,,su.ffi- !quehter,utatury:Scribjt ?tlici,ibibeatusPaului. Sf erd-
ciat, eum, qui ungilur, declarare glorim Patris-consi- Cmut-nai^rtt.fiM ir^^sicut cmleri;(Eph,ii, 3),'Nemo
milem, ejusdemquesedis esse cumDeo, qui est omnibus -€St--autemqui:dicat, iram diyiijam natwa liabere
eminenlior. :substaiJtjamv,iM sut etjam ipsjus filji dicatituf esse
? NamquiaDei Vefbum seorsim Jiominatum Chri- fpeccantes ;;n.3njai)ita^^djxfrjjnijs,^êrirous.neiii|»ej\lahl-
Btum, Nestorius novarum blasphemiarum nobis [Ba- rchaiorum\ £ui$ri consiroi.es; jjed KATBRA, .pbsrot. pf0
luz. novus] inventof afflrmat;rseorsimautemetsepa- ep quod est, SERITATE.
fathti Ghrislum alium, qtiiesf oaius ex Virgine; nos Ergo liQn confundentes naturas, nec, quemadmo-
htijttsmedi ipsiusopihiotiCm, iamquam minus aptani, ilum advcrsarii cohiraemprant, intef se eas cpmmi-
et incongruampet extra terminos positam veritatis, iScentes, naturalep.diciinus jlitop-tvfactam; sed ex
vituperamus; et fieqtte Dei Patris Verbum solum -duabusêbusfdisisiinilibus,id est, ex deitate et hfima-
ipsum perse «t scofsim .Uhetum esse oleo lsetitice nitite, uhuro factum"esseChristujii^^,.Fiiium, et Domi-
affirmamus, fieque pofro seofsim et solum ipsumper xaxm, ubique affirmamus, AppUinaris yero dbgmata
ie[Baluz. add. iit] hominem, ct alium esseFilium nulli oinnino »ctira5[Ja/tt*. causae] sunt iipbis; eps
Verbum Dei Patris, prseter Ulum, qui est natus cx eteniro, jjui sejnet. tamquam .yeritatis cbwuptbres
virgine; sed unum magis Christum oportere afflfma- damnati suiif, cpnyenjt ayersarj.
nius, ab omnibus'nomtiiaflincarnatum,ct hominem
factum imigenitum Dei Verbttm: Unus enim 'Daminus, tufis Ex duabtis, ut loquuhtur, specie dissimUibus na-
facta est ima hypostasis, uttusqueChrisfus, uuus
1
vna fides; uhutn baptisma{Eplt. iv, S); J.ttlli igitur filius, ujius Dominus,uhus, inquaro, subsfantialifer,
volenti rectasentire pbseufumest.-Ulosêpravare , ,et; x«8-^pp-sr«er«v,tibu ujius tstntum tiibfaliter, et
eorum, quoe a me" sunt scripta, sententiam, et hic xot,?o:v%ipct.
quoque caluimnartifacereveritati. •.^JUTJEMATISIJUS QUAIttuS.
ldautem etiam ob aliam causani tectum «st, ,et ab Si quis j>ersoni5duabus, sive substaatiis, voCes, qua3
omni prbcul vituperatiptiesummotum tnovimuscnim sunt )in eyangelicis ye,l apostolicis scriptis,, ajsperfiat;
videlicet, quia aUttd quiddam [fiafea. aliaqusedam] :yel quse de Ghristp a-gancfis diqijntur, yej quse jjb
est caro proprietate naturse suseprater Verbum, quods lBalv.fi.ex] jpso de se ipso, et has quidem, iit tibitii-
estnatuni ex Patre; ajiuclpprrp ratjpne ijatursesuse ni,.qui pKeter Dei Verbum seorsim inte!UgaturK4e-
JGASTIGATIONESET NOfiE;
0 Baluz. addit hlc: Nec veio est verbo Deiin tuiisUmtiashnite
sanctumcorptit,
'" quod etlexsemir^Mruhs^
<«Jo.etc.EMT. .-f-^ff.J- -— ..... -i.,.,~
m MARITMERCATOIUSTRAN5LATIONES\ARIORtIM OPUSCULORUM. Ul
putet, has vero, utdivinas, soli Deo Verbo; anathe- A si voces sint individuse?Ascribemusnevocem nalura
ma sit. Baluz. .naturalem] 1111, quse novissimistemporibus ex
REPREHENSIO HjERETICORUM. semine David facta est, dicentes nempe [Baluz. om..
dicenles.nempe], antequam Abraham esset, et David
Hic quoque ipsum suoruro dogmatum convenit ad esset, ipsam fuisse, el omnia per ipsam facta?
; monere, in quibus ait (Hotnil.. 17, Paschal.) : Ets An niagis pietatis intuitu, naturis inconfuse•ma-
audieris [Baluz. audierit], quod proficiebat setate e nentibus, et unitaie indivisa, voces securidum vim,:
sapientia et gratia, ne profectu sapiens fuisse (Luc. n conjunctarum naturarum, sicut supra dictum est, im-
52}Dei Verbum pulaverit; tedne illudquidemausi putemus, in unum filium, et Dominum, et Christum,
dicere, quod profectum mlatis, sapientimet gratim ho- nbn in unam naturam, omnia conferentes? Sic ut ex
mini assignemus. Sed etsi negel Scripturse testimo- uno nomine naturam utramque intelligamus, propter
nium, docens, quod juxta visibilem carnem Domin tuio-tv summam, et nobis inintelligUiilem: Ut nemo
profectus fiebat, non est tamen tempus modo ipsun atcendit in cmlum, niti qui de cmlo detcendil, filiut
cbnvincere, nobis ad capitulum propositum festinanti hominit, qui etl in cmlo(Joan. m, 13); etporro.YSi
bus: ut enim probemus, ipsum duas substantias dice- videritit Iwminit filium'atcendentem, ubi erat antea
re, et sibimetipsi repugnare, posuimiis ea quse antc B (Joan. vi, 63); nonne ex appellatione fllii horainis,
dixit. .et illum, qui ificonfuseet inseparabiliter est ei con-
. Persbnis autem duabus, vel substanliis duabus, ve; junctus, accipimus? b nam et si filium horoinis se
duobus [Baluz. om. duobus]filiis, sejungentes fvuo-tv, dixerit, propter assurhptse et visUiiliscarnis natufam,
sive unum Filium, voces aptare non conveiiit: indi- Deum se tamen factis ostendebat, et porro Jesut
Viduaenim et inseparabilis stimma illa lveoo-tv, et unus Chrislut per quem omnia (Heb. n, 10), et pOrro, Je-
est Filius, omni raliorie, et omnibus modis. Servats sus Chfistus.heri et hodie, idem ipse et in smcula.(Heb.
igitur unitate, tifioqueet Ftiio et Christo et Dominc XIII,8). Si heri ef hodie, quomodopef ipsum omnia?
deraonstrato, uni eidemque Filio, ea quse dicuntur, Et si per ipsum omnia, quomodp heri et hodie? Sed
bportet aptare. Non dividere autem voces evangelicas, et quod omnia per ipsum verum est; et quod heri el
vel quoeab ipso Domitibde seipso dicuntur, vel quse hodie, credendum esl; et quod ideinet in smcula,cer-
in litteris apostolicis positsesunt furoris ingentis est. tissimum est, si secundjun diversitatem naluraruro
Nam si voces non dividamus. quibus oculis inspi- inconfuse et inseparabiliter conjunctarum, voces
ciamus Eunomianos, vel Arianos, qui omnia, quse di- aptaverimus, intelligentes, seciindum qnod visibUe
cuntur, inunam solent conferre naturam, et humiles est, heriethodie, secundum intelligibUe,.in smcula;
humanitatis voces ad divinitatis referre fastigittm? Q secundum vero ftUetatis cbnjunctionem, unum eum-
Vel qttomOdointelligamus Domini voces, qui propter demque.
carnis natufam visibilem dixit : Non veni meam vo-
luntalem facere (Joan. vi, 38)..Et illud : Mandatum RESPONSIO ORTHODOXI.
dccepi,quid dicam, etquid loquar (Joan. xn, 49). Et: Videlicethsecintentio eis est, qui inconsiderate et
Ego txmenihil facio (Joon. vhi, 28). Et: Atcendoad temere objurgari contendunt anathehiatismos, quos
Pairem meunt, el Patrem veslrum, et Deum meum, el tam utiliter, et necessario fecifams, nihil ut possint
Deum veslfum(Joun. xx, 17), et csetera hujusmodi? [Baluz. nihti prorsum] rectum, nec sentire, nec di-
Nam si individuse.sint voces, sicut et naturse, erit cere, sed se.tantum maledicos et obtrectatores osten-
ipsius pet se unigeniti Dei Deus Pater; minister vero, dere : nam si suse mentis oculum scriptis diligenter
-et inlerriuntius mandaforum Patris Filius, juxta dei- : voluissent intendere, certe cognoscerent, se magis
tafem. Et si humiles voces in tialuram deitatis refe- vanathematismum suffragiis comprobare, et ex. his,
ramus, cui ascribamus : Ego et Pater unum sumus quaeipsi accusant, evidenter ostendere, tion imperite
<=
(Jodn. x, 30); et: Quod eademffacial ipse, qum et esse a nobis factum, et quomodo id proestent,
Patef. Et: QuemadmqdumenimPatefsuscitalmortuos, dicam. ,
ita et Filius, quos vult, vivificat(Jbari. v, 19, 21)? Sed -. Vir bonus Nestorius, cum in Ecclesia proedicafet
est certe, 'juxta.[Bafu*. add. ipsius] Domini vocem, hocdixit ( Serm. 5, quiQin Praclum) : Utid eviden-
n Pater, et Pateret Deus ipsius : Deus quidem illius, iius clariusque qmhibusfiat,et Arianis et Eunomianis,
ex semine ' et
qui novissimis temporUros Dayidfactus, ApoUinarislis, et omnibus, qui sunt ejtisdem gregis,
secundum carnem.est; Pater vero Verbi, quod ex ipso sludiuin est dieefe,Qtoxbr.ov,quasi, commixtionequa-
seternum[Baluz. caste] impassibiUterqueet semper est dam facta, et naturis minimedivisis [Baluz. dividen-
riatuni, filietate uno modo servata [Baluz. servanda] dis] voceshumiles.nohde humahitate acciperentur,et
etmanifesta. Quomodoenim accipiemus: Amen,rimen locum invenirent adversus deitatem, tamquam omnia,
Aico vobis; antequam Abraham estet, ego sum (Joan. qumdicuntur, de uno eodemque dicunlur. His ita di-
viii, 58);et: Omnia per iptumfacta tunt(Joan.i, 3); ctis, commodissime anathematismus a-nobis est fa-
' . ' '
CASTIGATIQNES ET NOTiE. ;
a Baluz. : Paier Deus guidemcafnis, tptie novissi- 1 Baluz.: Nam *»et Dominumhominisdiceret pro-
mis lemporibtiser semineDaud facta est. Pater, ete. pfer, etc. EDIT.
EtilT. .-.-... » Verba et quomodoid prcestentdicam Baluzius non
t.
habet. EDIT.
945 S. GiRlLLI APOLOGETICUSADVERSUSORIENTALES, 918
ctus, non concedens, in duas personas dividi, vel in _\.tiis,nec duabus perscnis dividimus. Neque enim du-
duas subslantias unum DominumJesum Christum. plex, sed unus esl et selus Christus, licet ex duubut
Quod vero ipsi quoque dictis nostris assentiant, rebus diversis inlelligalur in unam inseparabilemqite
couspicuum est ex his quse et senttie ipsi, et scribere unitatem fuisse cqllatus : sicut eliam hotno, licet es
studuerunt, quse se ita habent : Persdnis autem dua- anima intelligatur et corpore, non ideo duplex est, sed
bus,vel duabus substanliis, vel filiisduobus (unitatem unus ex utroque. Sed humanas voces,' necnon etiam
dividentes sive unum filium) voces aptare non conve- divinas, ab ipso prolqtas esse, rectissime:confilemur.
nit: individua enim et inseparabilis summa illa tvatn;, . Ubienim, ttt Deus, de se docet [Baluz. dicit] : Qui me
el unus estfilius, omniratione, el omnibus modis; ser- videl; videt etPatrem meum (Joan.. xrv, 9) ;et: Ego
vataigitursummauiiitate, unoque,et Filio, et Christo, et Pater unum sumus (Joon. x, 30); divinam ipsius
et Domino,demonstrato, uni eidemquefilio ea, qumdi- inielligimus,arcanamque naturam,per quam est unum
cuntur, oportetaptare. Cmterum,juxla vim nalurarum ad Pairem suumj propier subslantimXKVXOXYIXK est
conjunctarum, uni fdiq qumdicuntur, aptare oportet. etiim imago et figura, et lumen glorim ipsius. Ubi
Ergo si summaiUa «iMo-ts-servanda est, quse jam di- vero humanitalis mensuram non inhonorans Judmos
visioitis ralio possit irrumpere (Baluz.interrtroiperej? alloquitur: Nunc me qumritisinterficere hominem,qul
et si quis dividere audeat, proeul a recta semita vi- B verilatemvobis locutus sum (Joatx. vn,l); nihilomi-
detur errare, et a pietatis dogmatibus abhorrere. nus ipsum, qui est in mqualitate et similitudine Putris,
a Qttid igitur dicit anathematismus ? Si quis divi- Deum c Verbum ex cmteris ipsitts humanitalis condi-
diit voceshoc modo, ul has quidem tamquam homini, tionibus agnqscimus. Nam si necesse est credere, quia
qui prmler Dei Verbum seorsim intelligalur, deputet; cumsit Deus natura, factus sit caro, sive homo, ani-
has vero tamquam divinas, soli Deo Verbo; anathema mata cdrrieattima ralionabili; quare quemquumpudeat
sit. Ergo si bi, qui dividunt et separant in hominenii vocum ipsius, si humano more sint diclm? Si enim re-
seorsim, et in Dei [Baluz. Deum] Verbum seorsim, fugiut [Baluz. hicet infra, fugiat] sermones, quivideti'
non dividunt unum Christum, nec duos fitibs dicunt, tur Itomini convenire, quis eum coegit fieri hominem
merito mUii succenseant objurgatores; sin vero ita similemnoslri? Quivero se prbpter nos misit in volrin-
sentire, plane divisio est, quamobrem meos objurga- tariam exinanilatem, quam ob causam refugiat compe-
verint sermones; cum prsesertim jpsi quoque ex his , tentes exinanitati sermones? De una igitur persona
quse dicunt, individuum et unum per unitatem sum- voces omnes evangelicmdicendm sunt, et de una: sub-
mani confiteantur esse Emmanuel? stantia Verbi incarnati: Unus enim Dominus Jesus
b Voces quidem smgulas, quse sunt dictse, vel de Christus (ICor. VIII,6);-juxta Scripturas. Igitur non.
Chrislo, vel ab ipso, prudenter sapienterque acci- C ostendiniur, ignorare dispensationem, quse unicuique
piendas, et ipse laudans assenlio, et omnes qui so- vox [Baluz. voci] conveniat; sed magis non permit-
lent recta sentire : alioeenim divinse sunt, alise car- tere ûx"10'^. et sptijluro [Balux..Christu.ro]non tia-
nis dispensationi magis cpnvenienles. Sed quoniam bentibus, duosfilios npminare, vel dicere, dividenti-
unus idemque est Deus simtil et homo, propterea bus asese substantias, post inseparabilehiunitatem.
nunc divine loquitttr, nunc tiumane : uuius tamen Sed quoniam brevissimam partem noslrse epistoloe
Jesu Chrisli, et hos et Ulos affirmamus esse sermo- in principio suorum posueredictorum, inferminantes
nes, neque divinitate nudantes templum, quod est se quodam nos tempore convicturos; quasi nonme-
natum ex virgine; nec sine carne dicentes esse Ver- diocriter delinquentes in Verbum Dei et Patris,'et
bum Dei et Patris, post arcanam et ineffabilemuni- naturse ipsius inconsultissime ascrUientes id, quod
tatem. ' carni convenif, incrementum; age etiam super hoc
IUud autem admiror, quod cum videantur mea quoque; quse sunt respondenda; dicamus, illam. om-
curiose rimari, et quemadmodum ipsi existimant, nem partem epistolseapponentes : timentes etiim: illi
subtililer meas scrutentur epistolas; Ula quidem, scilicet veritatem,' et subrepere [Baluz. subripere]
quse sunt in ipsis utilia et necessaria, et adprobatio- auditoribus, festinaiites, partetn illam tantummodo
nem rectorum dogmatum pertineiitia, consulto prse- D posuerunt, quse ipsis utilis videbatur, per quam pos-
tereunt. Invadunl vero satis agUiler et impigre, si sentratione coloratam calumtiiam iiobis iuferre. Ita
quid. illis vismn fuerit, vel tenuissimam habere su- autem se habet scriptum v*Elsi audieris, quod profi-
spicioneni, per quam possent [Baluz. possiutj calum- ciebat Jesus oetate, etgratia, et sapientia, ne sapiens
niani nobis inferre. Meniinero autem meorum dieto- ex profectu fuisseDei Verbumexislimaveris; memine-
rum; seripsi enim in epistola ad Nestorium hoc ris autem potiusitascribentis beatissimi Pauli: Chri-
modo (Epist. 3, num. 19) : Voces autem Salvdtoris stus Dei virlus, et Dei sapientia (I Cor. i, 18). Sed
nostri, qum sunl in Evungeliis; neque duubus substan- nec illud temere'ausus fueris dicere, quod profectum
CASTIGATIONESET NOTÊ. . ,
a Quidigitur ita anathematismus. Ita veteres libri". s Baluzius: Vocesquidem singulus qum sint:dictte
Sed-inBeUovacensi proeterea additum est quasi pro de Christo, vel qum ab ipso probalm sunt, sapiehter ac-
titulo : Anaf/ieiMBtisiims
quintus. Verum nulltis titulus cipiendasfesse, et, etc. EDIT.
apppnendus est, ctun non sequatur repfehensio fioe- c Baluz. : Deum Verbumex mensura humanitqtii
retici. BALGZ. Nani, etc. EDIT. — *
ipsius ugnoscimits.
947 MARH MEMktbMS tMNSLATlbNES YAmidRUMbPUSCULORUM. 9&
xetaiis rit tupiealiie, et gratite, hqmitiidssipnethhs : id A FELIGIS SANCtiSSIMi hOMM EPISCOPI ETjriARtVlliS. .
• enifh'nihiiaiiud ett; hisidividefein duat phrietuitum De incarnqtiqne vere Verbietfide. CredimusinDo-
Gfe-iJJujyJiSed; ui dixi dudiiiitjCUih arite-smcrilrdsit minum nostrum Jesum Christum, natum ex Virgine
filiiit;-JiMssimt* temporiius fitius••'fuisse dibiiur Bei, Maria : hic enim estFiliusDei mternus, et Yerfcujn,et
"tqrMt m'm ' genetatioiieiriditipehidtbrle ffoprifum-fa- noji liomoa Deo assumptus, ut sit aliuspfmter ipsum^
eteiisl:4ta elictin,tAiifisifsdpieriltdgeriUbris,prbficefe sed cum essei Deus perfecflus,,faclus simul est Itomo
sapi'entiu;diciiufi iftti etl petfectitsimut, utpqle Deus, perfectus,.incarnqtus ejc Virgine.
humqnitdlis propria, pmpterûthmtimivab-tv; iri ti fa- De epistolis Julii et FeUcis summorjim pontificiim,
mlliariter. accipiens. PfrO qua%ittif causa, DeO di- vide erttditissimi Petavii JiPiitaro disputationerii quam
; centei: Judicium justuin jwdicdte^Deul. -t, 16); "vefi- dubifationetii; tdro. IVDogni. eeclesl IUj; iv, cap. '6.
iatemiipsicorfumputit^:iiequechiai flivisiottemsub- §9.
iStantiarum post lvs)kv asserimus-; tieque deitalis *' iSttHEHJiraSaiJSSEPflMUS.
iriaturam increihento *l jprofectu uicimus eguisse : JesUro, Ut honiifiem; operatioiie Dei Vferbl,
Si <j_uis!
illud autera magis, ÛPd pef «dispehsationehi stiiaFe- adjutum [Balua. add. Filiiim] dicat, et fioriam Urii-
cerit «aquSe suritcathiSfro^ria, til pote carb fittiiii, geiiiti, Ut alii pfjeter ipsum, assigffet; anathema
juxia.Scripturam. B*it.
REPJlEUENSiO' H*iR5fit'iG0ntH.
Horoiliam pschaiejii-npraihe.epistplse appellat, ijpn
qubd stirffiOiibh sft, eVillb !qiiidela jpfolixtts ac ela- OpetatiOiie adjuttirh ab Spiritu Domijium nostruia
froratus'.; sedquod reVefa'mlftefetuf:ihtifbein !fere Jbsiim Ctiristum, utliominetii simpliciter, autttt prP-
tpfuin, et prsesei;tijijinOriMtaleimperium; adomnes
majbres, atque, «vTP?tsyt<^:.s,ecles, unde ad minores •phetam, aut titapostolufij, nemo est qtti confifealur;
matiaret, ihdicafetqiie diemceiebfahtii Paschatis. apostolicas.tahien vocesdeipsodictas.propternatu-
rani carnis vlsibiiem, nec negafe pbsstimus, nec de-
Qiiod verpfali fideiet,opinioni s.anctofuhi etiafti
diCenles : SecuridumbperaTiorierhprincipd-
Patfum chprus assentiat, prebabovitpposita parie tra- lefe, jnodo
tusvifirilis ipsius, quaiii bpefatus esiin Christq, sus-
ctafus.Iiabifi a beafa;, meraprise Attico,, qiii ita se a mortuis (Ephes. i, 1$"). Et rttrsus":
. habet. eitansipsum
Quem Deus susciiavit a mbftitis, solvensiolores iiior-
ATIICICGNSTJffifiNOPOMTANI EPlSCOPl. tii (Act. ii, ii). Et fufstis: Virtute Dei exaUdW.1
Hwdie 'Ghtistui -Dofnihiii:Piembritim genefdtionehi (lbid.,^S), et quse stitfthofumsifiiilia.
iuscepii; nafri ettm, quWdivirim dignitatis, jam drite Sed licet hsec ita dicautut, pfoptcf id quod appa-
habuetai. Et adjecit^porro SGiementimVerbiimedntt- tet; hemp taifien existimaverit eum, ut tioroinem
tiitur^ quodmtumirietinunivile esi: se enim exinahi- ^ simpliCitfer,operatiohe adjuvari, atit ut sanctum, aui
vitfotmahi sefviacciplens;( Philip. ti,7); earr&sex- utpfophtitaro, aut ut apostoluro : CrgOdivifias,fieque
fets[B&lm-.itmarna1>Mis%iri*'afhefit, «aVftVerbuin detemus, neque heâmus, aut imperite, aut per bla^
cafo facluni est{JMn.i, 14)r; qui itacidfi nohpotest spheroiam anattiematizatntis voces dictas et positas,
propter incorpofdlefhWaturum, Contrectdtur; qui ini- "pfopter.visibiiemcatriis fiatttrafii; nequeut hominenl
iiuiititOn hribet,suUliftitiumf&iiliu.. fit mbiniiie] cor- simplieitet, atitut sanctuifiVatit ut ptPphetani, atitut
porate^ petfectus, creicit; imeftibilis, ftoficii •, dives, aposioittra, operatiotie adjutflni dicifijus. Neque enim
-i» utnbracuiofBalttz. iribcehamlo] fii, qui comprehen- dicetiat: Hmc dicit Dohiinui; sed utfitius legislatort
ditnuiribusmlitm, pUiinii iifooWtiit; texi-epohitur in Ego dixi vobis (Maith. V,32).
prwsepk Animadverte Andream ita perplexe loqui, ut vi-
Quoh vero uiviacre «ubstJatttias po$t utiitaterh sit cdeatur sequi errorem NestorU, quod IncarnatiO sit
ffandepeccaluni, immo mtigis cvet tat veheraliile ln- sola VCrbihabitatio in hoitiine; 'quamvis enim asse-
carnationis tnystetium. sciejiiUStiihilOriiihus,si iti- rat, Spifitum sanctiim, de quo sane quoestionon
yertebatur, aut verbum potius, non perinde operatum
spesetimus flicta subjeefa Julii et FelMs, qtti Rotiiahae fujsse atque In csetefis borriiiiibus; nonexponittaroen
'telegise =pfJefuefUnt. divCfsuifitiiodurii, atqueita fion-tecedit verbo satis a
j) -Paulo Samosateno asserente, Ghristum esse quidem
JHJLHEP1SCPPI»0M*. purum homtiiem, sed, in quo specialiter Deus opera-
retttr. Et verb Cyrillus Orientalibus, adusque te,mpus
PrMicdtut auietn dd eohiwhiihritioprem fidei,etin- itiitse pacis objeCit; qhofl cum Nestorio Teipsa sehtii
idffi&tut %x 'Vitgide Mafia Dei Filiui-, qui 'habitavit rent, etsi meutera vefbis arabiguis tegefent. Extrema
Jioc hseeverba; Nequeenim dicebati Hsectiicit Dominusj
iniit&Ms, WohihhOmine bperattts est : eriimin sedut FUius leaislator : Ego dixi vobis; etsi vldentur
ptophetis ei dpOsiolii iocurit hdbet; peffectus Deusin quibusdam OfJentales ahsolvere, susjiCioneiti JtiiM
'ctifne, perfectrishbmoiii spifiiu, rionduo filii,sedunui; m oveiit >.quid etiim aliud slgnificatitjquaHiVelvi<$t-
*f5**tMs [Baluz. *in. «6» wnus] quidem riaturalit fi- O-tKV, Vel XOlVtaVJKV Tijf«06EVTi«f.
lius, quiatsumpsit hominem; alter vero mortalis assum- EESPONSIO ORTHODOXI.
plus a Deo, sedunusunigenitusin cmlo,el [Baltfz. oin. Nunc quoque nobis nihilbminus iisdem verbis, ea-
**jWiiyemitmitt lert^ Deitf. dfemque ratione, Vespondeiidjfitiest. 'Cntis enftii est
CASTIGATIONESET Wt&,
"»Praetermissus erô egt«s<«8i Bjyt,uz,
m S.CITRlLLl APOLBGETICTJSADVERSUS ORlENTAtES. 950
certe DominusMosterJesus Christus,qui quidem «sse'4 _possMe esse hominum tiientUjus,te posse cognosce-
creditur, et Verbum, quod est ex Deo Patre sempi- re, stimt et Patrem? Non, inquit.-tisibilUjus tantum
ternum, et antessecula » et homoquinovissimis sse*- cbghitio de me continetur : SsumênimDeus in came
culi temporibus est factus, quique praicipuam habuitl ets&figuine, seconuumicarnemcognoscendus; secun-
insestimabilemque generationem seeundum cafnem:;. dum divinitatis naturam et gloriara, par similisque
sed unus Fitius, et Deus, et Dominus, operabatur.î- DeoPatri, «t 'onmem cogitttioiiem supervblans ac
gna, virtutesque suprajiominem. demonstrans; licet. sermonehi;- -. .;...
factum caro, nihilomiritis sic qtioque sC esseDeunE - Efgo utiia ptopositum redeamus, necpie ipostoli-?
verum, ct Patris virtntenv : nequeenimhomofactus casevacuamusToces, absit;neC secus quam opprteat
desiit esse, <juodfuerat. sentientes, ivav8ptoiri.«uf rationi repugnamus; sed
-
Denique implebat mirabilia, modo.iobjurgaiis dse-. sacras magis iitteras ubique sequentes, et divinorum
monia, rnodo contufidens Satanam, modo csepisiu- doctbruni/dicta: firmantes, iiiis insiifgimus {Balut-.
men immittens, niorlnos sjiscilajis, mare gurgitibus exsurginias 3, qui Ecclesiae recta dogmata perver?
soevieijsuno sopjens verbo, non ut, horoinem;neseio tunt. .-;•,. •'
quem, etalium praeler seChristufficlarificans, quem- Quod vero Patei" a motluis dicatur suscitasse Da-
admodum unum aliquem propiietarum. et apostplo. B minum Jesum Christum, videlicet quod ea res ergai
rum; sed sibi gloriam pariens, ut Deus natura esse carnem ipsiui iroj.leretur, nulii «essedubjuni .potestr
ab oronibus crederetur, licet factus sti tionjo. ipse;veto^ cum;isjt fîyifica et. efficaxvirtus Patris,
Nonne igitur flagitiosissinium est, pati Nestoriiiijv templum.§uum^yifi.Cabat, juxtaillud : SolvUe tem-
dicenteiq (Serm. iO, velut in Macedqn.);: Commuttei pluiriiiftod,<etiatoi_dw.,*^
enimtunt Trinitdtis vperaiiqnes, et twttummqdo sub* Igiturcprpus JHud yjyificanduia npii erat alienum,
stantiis dividendm: unigeniti vero prceplaragloriq,u!A-_ necuhjus hominpTanpstei «jmUiiini,sed jpsijis prp.-
quando Patri assignata esl, aliquandq Spiritfii, ali-_ priuinVetbi. _..._.:...-...
quandoChrisli virtuti. Autprobent jgittir objijrgaipres,. .•-..;.... :ANiTfiEMmpBS;P.GTAyOS.•-
alium esse Christum seorsim, et separatini intelljgeii- Siquis dicere audeat', assumiûmiominem coado--
dum, cui suam virtufeiji imppsu.it unjgenitum Dei rariopoftete cum©eo,setconglofiflcari, etconnun-
Verbum, quasi alius sit seorsim -filjus,praetcr se cupari Deum tatiiquam altenim cum altero; ac non
ipsum; aut si non est alius, sed uims atque idem, et magis utia VeiierationecoUt Emmanuel, et unam ipsi
ex Patre unigenitus, et ex muliere homo secundum glorjficatipnemdepntat, eoiquod YvrbumcaroMi fa-
carnem; quam cb causam nos melius fuerat rcticere, ciutn fioan. f,M); anathemasit. ...;.; ,::.
ac non magis delirameptis iltius vjm>oppofiere.yerita-U SEMIEHEKSIO ti^RETICI.
tis, ct splendorem yeritatis dogmatum declarare?
COadofari etcoiiglbfjficafi.ut de pefsohis, aut de
Eratquidem, etcstDeus MHJS^ sed jquohiani hu?.
manitatis mensuram semel suscepit, nec.inhonorasit suftstantlis, autdeflliisduobiistioridicimus,tamquam
si carni aliter [Bal. caihaliter] vetiefatio fiat, et liep
dispensationem, omniaque \Balm. sed omnia]jproptef
Vefbo alitef, sed niagis "utiaffi venefatioriem, ef eae-
exinanitatem, voluntarius nostri causa sustinuit. IdCo om. et
cum juxta suam naturam ipse sit vita, «x Patrc tiici- tefa, ut uhi iilio Offefhtius,itsi et quod [Baluz. b
tur yivificari; etcum sit giorise dominus, gloriam qttod] pbsituin 'est. SiCiit etisim ipse iri altero tomo
dicitur accepisse,; aitcnim HebraeusexHebraeis.,legis diCit (Hbmilid17 fdschdli): Cumcbrisedereleriim, ut
sub Patfifet exipso sit, et inipsb per natu-
peritus {Ba/u*..legislatorJyere, et ex tribii Benjamin: Vefbum,
Paulus Apostolus,non ex hominibut, nequeper homi- fdm, dudiebdttttihen diceritejrietidriicuiri cqrne: Setia
ad dexteraro jfieam, dptiec ponaffi iriiriiicos TfuOS
net, sed per Jesum Chrislum, et Deum Pqtretri, qui
eum sutcitavit amortuis, gloriam dans ei (Gal. 1,1|. scabeium peuum tuoruin (Psgl. Cix, i); ita etiatri
Sed etsi dicatur a Patre gloriam accepisse, quja hoc ddbrari ipsum dicimui, tatri anqbii, quam a sanctit
ad Incarnalionis mensuram pertinet; scit tamen se dngelii.
Ad hoecigitur dicimus, quod valde indpcte,, imp;e-
eo, quodDeusest, haberedigiiitateffi,.quoefflodum **
totius crcaturse transcendit; ait cnim : Omniamihx riteque [Bttlus. docte periteque^.ohjurgavit eos, quj
tradifa sunt a Patre meo, et nemonovit Filium, niti cum carne adorari unum eumdemque iilittm volunt,
Paler; neque Patrem au%tnovit niti Filiut, et aAEi- tamquanj si ionge diversa sjrit Iijter se o-uvet p.tx«,
liut voluerit revelare (Mallh. xi, 27). quod ipse ita 'ppsuit, ut SUpfa.meihofatiim Cst, dicens
cumcarne adorari qportere; abnegans vero coadofati
Dicat aliquis cupiens discere : Si omnia tibi a Pa-
tre tradita sunt, quasi qui gloria egueris, et habere carnem'ciim deiiate.
debueris in cmnes domtiiationem, propterhumanita- RESPONSJO ORTBOBOXI,
tem [Baluz. humanummodum]i jjupmodo dicis,-im- AcutissimosnosdivinusPauIuseirecit,dJcei).5: Wpt?
» Baluzius; Et qui novtttimit tmcult tempoTibut men hifrapag, 249ct 366 hfer.anath, Zet 12)
(Re.pr,
itomoett factus, quique, etc. EDIT, prifnus tomus refertur ad epistolam quam idem Cyr
1 Prinso trimo.Id est in homiiia paschali 17 quse rrllus
sefipsit ad monaetios JEgypii adversus Nesto-
primus torous Cyrilli nuncupatur etiam Itiffa pag. 'fluih.jtatetidum nihilominus est eam vocari secundiua
P0 ef 261 (Reprehent. hwret. anatbem. 11): sed t%> tpmum in pag. 36P.:BAI/_JZ,
ast MARII MERCATORIS.TRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. S52
melipsos probate, si estis.in fide (II Car.' xm, 5). Hu- ADeum simul et hominem, et nori hominem nescio
xnanuseleniin serisus,"etsi quadam jactantia; et amo-: •quem, separatim et seorsim inteUigendum,et tantum
re suiextra rectam semitam feratur, et a veritatis conjunctione Deo adhserentem. Nam post iUarainef-
dogmatibus abhorrentem: babeat molum, stias novas,, fabilem adunationem, sive quis dixerit Deum Emma-
ineptasque. cogitatioriesjpse sentire formidat; se ta-, ,. nuel, hominem factum et incarnatiun Dei Verbum
meii facillime emendabit/saiictorum Patruni scruta-. oportet aecipere, sive quis bominem nominaverit;
tus labores et scripta, qui propter rectissimam dog-.. scimus tamen, cum hoc esse etiam Verbum Patris.
matufii scienfiajn ifiemorabiUter ab omnibus. collau- Est igitur aliud, dicere Filium Dei Patris Verbum
dantttr/tumque suam fidem betie probabit. Proposi- unum cum carue sibi conjuncta, et aUtid dicere, in
tumest ehtin;oninU)us,'qui mente sunt sana; sequi homine esse Deum, quemadmodum etiam in prophetis
opiiiionesiiUbfunii quandoquidem-ipsi quoque suum fuit, sive in nobis ipsis per Spiritum sanctum.
sensuin apostbljijoeCetevsingeUcsetraditionis implen- Sine pericttlo auteffi et irreprehensibililer, ut opi-
tes, et fidei:fatibneni;recte;et irfepfehehsibiliter ex nor, hoc dixeris, quod incarnatum Dei Verbum, ciun
sacris litteris concipientes, lumina erant in mundo. sit uuus filius, non sine.propria carne, sed cuin ipsa,
verbumvitce';habentes'.(Philip. n, 16), sicut scriplum est potius adorandum : queroadmodum etiam omnis
est. . <-- ."";•I -.' "" '••"' B aninia in suo corpore honoratur, et appellalione una,
: Scribit igittir sempiternoe memorise Pater noster quod ex duobus est, ut unum animal nominatur. Cum
episcopus"Athattasius de omriium salvatore Christo tu igitur de Christo omnium salvatore sermonem fa-
(Lib.'de Incaf. Verbitom. II): Cohfiiemuresseipsum ciens, dividas eum, qui unus Cst, in duos [Baluz. di-
FiliumDei, et Deum secundum spiritum,et filium ho- vidas unum in duo], et hominem seorsim et separa-
minis secundumcarnem; noiiduas rialurasunumfilium, tim intelligendum pronunties, deinde audeas dicere
unani adorandam, et aitcramrionddorandam; sed unam [Baluz. audias dicere], eum coadorari oportere, et con-
nuturam Verbiincarnatam, et adoratam [Baluz. ddoran- nuncupari Deum, tamquam si alius sit proeter ipsum,
dam] cumcarne iptiut, una veneratione; neque dttosfi- FiliusDei;quis est, qui ferre possit, et tantam lin-
Uos;_aliumquidem Filium Deiverum et adorandum; gusepetulantidm silentio proeterire? Oportuerat enim
atiuiixautemex Marid, hominemnon adorandum, gra- magis dicere : Colamut Deum Verbum, quod factttm
tia Filium Deifactum, ticul homines. Porro post alia : est homo,~etnuncupatur Deus, et in humnnitnte ad-
QuiigiturexVirgine Marianatus est, Filius [Baluz. oratur, quia et natura Detts ett, el ex Deo Patre
add. est] Dei natura, et Deus vere, tton gralia, nec par- natus.
a Sed dixerint forte, qui ex adverso tu
ticipatu, secundum carnem natus est homo ex Maria; , quoque
secundum spirilum veroipte Filiut Dei etDeut. [Baluz. r reus eris, scribens in epistola, quod Filius Patri cum
add. Et rarsws].Si quis autem contra hmc,velutex sacra sua carne consederit; et deinde reprehendens dicen-
Scriplura, docet, alium dicens Filium Dei, et alium na- tem, quod oporteat Coadorarihominemcum Deo.Verbo,
tum ex Maria, gratia filium factum,.sicut nqs; et quod ei connuncupari Deuin: tantumdem est enim, et ovv
sunt duo filii, unus riatura Filius Dei, ex Deo, el unut dicere, et/A£T«.Redarguamus ipsos vim ignorantes
gratia homoex-Maria; aut si quis Domininosiri caniem dictbrum, et naturam rerum minime intuentes : quo-
desuper dicil, ac nonex Virgine Maria, aut.conversam lies enim in una persona, et in [Balttz. om. in] iiatura
deitatemin carnem, aut confusam,dut commutalam,aut una, sive substantia, sermo explanans ea, ex quibus
passibilemDomini[Baluz. add.nostri liic et infra] deita- sit composita naturalitef [Baluz. add. ipsa persona],
tem, aut non adorandam Domini carnem, ut hominis, adjicit.sive T6 o-uv, sive TOp.tx«, servat significatio-
autnon adorandam, ut Domini et Dei carnem; eum nem unitatis, et non in-duas partes divisam esse de-
anathematizat sancta et catholica Ecclesia, obtempe- htiit. Quoties autem, substantiis in duas partes ante
rahs divino Aposlolq dicenti: Si quis vobis evangeli- divisis, ad signiiicandamutramque separatimet seOr-
zaverit proeter idquod aecepistis, anathema sit (Gal. sini, TOO-IJV dicitur, sive TOpex«, tunc certe duoruin
h 9)- aut plurium, et non ttnius per coinpositionem, signi-
Hoec ita iilo sentiente et scribente nobis, glorise j. ficatio est, ut si [Baluz. add. forte] dixero, cohotio-
Christi tiostis, atque rebeUis Nestorius, effrenatam- rari [Baluz. coadorari] cum suo corpore hominis ani-
que in eum linguaifisolvens, ita ait (Serm. 2 subfinem): mam'; cum [Baluz. Si quis foftasse] honor delatus
Confiieemureum,qui est in homine Deum. Colamusdi- fuerit homini, qui est ex utroque compositus; aut si
vina coiijunclionecum Deo Verbocoadorandum homi- quisdixerit, animam unum esse animal cum suo
neiii. Nonne plane hominem ©eoyo/iov nominat Chri- corpore : non certe in duos homines unum dividit;
stum? noniie conjunctionem tanlum hominis factam sed apparet magis ilhroi non ignorasse ea, ex quibus
esse dieit ad Deum, secundum tilud, quod est Pauli homo vel sit, vel compositus sit. Sin autem dixero :
voce memoratum, Qui adhmret Domino, unus spiritus Petrus et Joannes connuncupantur homines; vel si
ett(lCor. vi, 17). dixero : Cum Petro Joannes ascendebat in templum;
Atqui illud est vertim, Christum unum eunidetiique TO(TUV jam, sive TOptxa , non unius significatic*
XBaluz.'verum, insura eumdemctue,etc.l fuisse magis'., nem habet, neque enim compositus est Petfus cum
y CASTIGATIONESET NOT/E.
a Baluz,"Sed dixerint e diverso : tu quoauereus, etc. EDIT. • ..
853 S. CYRILLl APOLOGETICUSADVERSUSORIENTALES. 984
Jbanne; sed nec pro uno homroe.ambo aesthnantur. J\ autem egoin Spiritu Deiejiciodmmonia(Matth. xn, 28),
Cur igitur veritatem eorrumpunt, unum Ghristum Dominusest tamen [Baluz.om.tamen], qtti:facitin Spi.
in duos per hnperitiam dividentes ? Aut si putant, ritu, neque enim alienus est Filius a Patre vcl Spiritu;
quod nos contedere Patri dicentes Filium cum tuo nec divissenec seorsim posilse suntTrinitalis opera-
corpore, duos intelligi dederimus filios, exquirant ditiones; sed propria Trinitatis est uniuscujusqtie sub-
-ligentias, an non, unum dicentes filium, uno etiam stantiseoperatio, qusein Scriptiira memotata est; sicut
consessueumdicimushonorandum, non vero duobtts; et oronem creaturam modo Filii opus fuisse Scri- •
ita ut unus quidemseorsim corpori destinetur, alter ptura comroemorat, dicens : VerboDominicmti fir-
veroiterum verbo; sed nttraquam hoc probaverint; mati tunl (Ptalsxxxn, 6); modo Spiritus sancti; ad-
unum enim cum sua carne FiUum, Deumsimulet ho- jicitenim : et spiritu oris ejus omnis virtus -eorum
minem, eumdem uno consessu cum Patre asserimus (Ibid.). Sednon quia non possit Patef omnia facere,
honorandum. Cohonorariautem dicere, et connuncu- operatur et Filius; * nec pariter quia ittfirmus sit
pari Deum; plane est eonfiteri duos esse cbhonoran- Filius ad creandum, assumitur Spiritus : verum est
dos, et connuncupandos; quod dementioeplenum est, enim, quod omiiia per ipsum fqcta sunt (Joan. i, 3);
el a rectis veritatis dogmatibus alienum. sed ut Trinitatis eamdem substantiam, eumdem ho-
Factus est igitur anathematismus in eos qui usque- ]B norera, eamdemquevirtutem Scriptura nobis expri-
quaque et omnibus modis dividunt Emmanuel, seor- meret, modo ait a Patre,|modo a Filio, modo a sancto
sus in hominem, et seorsus in Deum Verbum : unum Spiritu esse facta : hoc enim modo ab una quadam
etenim ipsum nobis divinarum rerum proedicavere substantia divina [Baluz. om. divina] pendere omnia
doctores, etsincera atque incorrupta sacrarum scien- intelligimus. Nam sicut Verbum ivoinov et lvu7roo-T«-
tia litterarum. - TOV unigenitum ex ipsa impassibilifer natumest; sio
ANATHEMATISMUS NONUS. Spiritus ex ipsa exiit, qui est et ipse in sua sitiiStau-
tia; ita ut una OUO-IK in tribus stibstantUsdesiguetur,
Si quis dicat, unum DominumJesum Ctiristum glo- et nulla a
sese, juxta rationem substantiee, aliena
rificatum a Spiritu, virtute ipsius, quasi alieua, uti, esse
noscatur; sed tantummodo proprietatrous de-
et ab ipso accipere, ut possk operari adversus im- sive discretionibus singulajsubstantisB
mundos spiritus, et implere in [Baluz. om. in] bomi- monstrantibus,
declarentur. Quo igitur modo propria cst operatio
nibus signa divina, ae non magis ipsius esse proprium
eorum, quoruni substanlia, et virtus, et voluntas
Sptiitum, per quem operatus est signa divina; ana- communis est? Quibu9enim ista communia sunt, eo-
thema sit. rum certe una est operatio. v
EEPREHENSIO HjERETICOMJM.
ItESPONSIO ORTHOD0XI.
Rursus ea, quseipse ante dixit, in. medium profe-
ramus, et ipsum, suorum forsan oblitum,- admonea- Opusne mihi erit testiuin VOCUJUS , ad probandum,
mus : neque enim tantummodoDominumsigna in spi- adversarios frivolas ineptasque yelle fabulas exer-
ritu 'dixit implesse; verum-etiam ipsum mortuum vi- cere, et inconsiderate nos maledictis lacerare ? At id
vifieatumesse per Spiiitum; ait enim in primotomo opitior,-sola ipsorum verba posse monstrate.
(Epist. ad Monachos.cap.Wf) : Si igiturrion est pas- In propbsito anattiematisnio affirmavimus, plane
tut, eo quodmorluusest carne,juxta Scripturas, ne- proprium esse Filii Spiritum saiictum, et pef ipsura
que vivificatusest Spiritu. Considerare autem oportet, implere Filium sigha divina; adversarii yero, qtti tam
quam contraria sibi ipse loquatur, in anathematismis frequenter meofum memetipsum oblivisci comme-
stiis negans, Dominumin Spiritu Dei dsemoniaejice- tiiorant, intantum ipsi stdliditatis ac dementisececi-
re, et alia signa facere, et illam vocem Domini, quse derunt, ut existimarent, me dicere, tion per Spiritum
in •EvangelUs.posita est, falsam faciens dicentis: ejicere dsemoniaFilium. Nonne igittirhsecaperfaca-
Sin autemin Spiriiu Dei ego dmmonia ejicio (Mdtth. luiQDiaest ? Nam si iion dignantur confiteri, ejectio-
xu, 28). i nem doemoniorumad signa referri divina, dicant satie
At nos Dominumnostrum Jesum Christum, et pro- D qusecumqueipsi ypluerint, et me modis omnibjis cri-
pria virtute, et operatioue Spiritus, implere rairabi- minentur, quasi [Baluz. quod] non dixerim, hsecnon
lia confitemur.Non quod non habeat ipse propriam esse signa divina; Sin vero inter csetera.mirabilia
virtutem, ut virtute Spiritus sancti hidigeat. ejectio etiam dsemoniorum-annumerandaest; cur,
Qui vero non adesse dicit [Balus. non accipit] Spi- tamquam grande aliquid damnum, veritatemvitantes,
ritum sanctum, negat sacras Scripturas; nam etsi loquacitatis suse morbum in honoic maxime ponunt,
alicubi dicat Scriptura divina, mirabUium opera Pa- nec aspernantur potius rem, et apudDeum, et apud
trem implere, sicut ait: Pater maneusin me et ipte homines odiosam? obliti autem mihi yidenturChristi
facit opera qumego facio (Joan. xiv, 10). Attamen dicentis : Quomododicis fratriluo: Frater, sine.eji-.
Filius est qui facit, omnia enim quse sunt Patris ciamfestucam ex oculo tuo, et ecce irabemnon vides
Filii sunt; et si Spirilum dicat facere, sicut ait: Sin in oculo tuo: vnoxpiroi,ejice primum trabem ex oculif.
a Verba, nec pariter quia infirmussit Filius,.ad
creandum,, ammilur Spiritus, Baluzius pfseterraittit. EDIT,
955 MARII MERCATORIS TRANSLATIONESVAftlORUM ©PCSCULORUM. m
tuo, ettuhvvidbbisejicereifestricamdcobulb fratristui A. AUATHEMATISMUS DtSCIMCS.
(M<atth,-\u,3,&etfy. Pbtitificefri.ct apostolum coiifessiofiis nostfse- fa-
Quod quidem divina Tfihilas-[fia.«s;. divinilas] una ctuffi esse ChristtttiJ, divitia Scriptura commeffiorat,
substantiasit,pafi virtute^t opefatioiie, nOhCxvestta 'btitulisseetiam seipse pro nobis, 'in odbrem suartta-
oratione comperiiiiUs; sed idita- esse, ex divifta ina- Tfis,Detiet Patri. * Siquis igitut dieat, poiilifieem et
gis Seriptura creuimtis1.- Qtthuvief0fidei fectse[Bkdriii. tipOstolum nostftim non esse factumipsum" Verbum
add. ratiotii] tiihil obsit, sed prPsit magis anatliema- beijtutie scilicet cuin est earo factuffi, et lioiuojuxta
lismusiprbpbsittts. videre tiullus est labot". eis efiith, lios-; seflnt aUunipfoefeTlpsuhi scotsum lioffiineniex
qui dividuut unuinboffiiiiuriiJesumGliristutii, -et se- tiiuiiefe'; atit siquis dicjit;pro stibblulisse ipsum obla-
pafatit, ut ssepe•aiximus,- scofsus in hdmiiieiii, et 'tiofiCsVa'c l^;ofi'magis, "pfb hobistaiifuntinbdo, neqtie
seorsus inBetitiiVerbUitijUtJlusesieilicetmielligaiituf etiiiti e"guitsacfificio, "qtil|j'eccaluiiitionnovefal; ana.
ssse pef sonse;«Wuse^suhstafiliseintef se divissetBa- tiienjasjf.""
luz. otri: itiier-se-divisse].idfaeere hon peffiiittit; tiee REPREtiEISSrb HMETicbtiUM;
cpncedit dicefe, velut tihum hbiriiheiif coitiriumem, Si pontifex est beus Verbumj cui Dop suo, vel
Spiritus operatiPne adjututti ftisse Filium, ut mirtf- jjuale sacrificium offert? Sed oblitus est beati Pauli
biUa posset implerel- Naffi si ita-est, nihil differta .dicentis ; enim habpmuispontificem, quinon
Negue
sanetis apostolis,-vel:i.foptietis, quiper Dei benigni- condolere infirndlatibus lioslris; tentalum in
pqssit
taterii uoharioriibus divittlsoppleti; dixeruht videiieet: cmnibus
absquepeccqio(Heb, ry, 15), Quis jgifur tcn-
Gratia sumrisidqiio&suritws'{ICbr. xv, 10). Sedsati- tatus est?Deus Verbum, an nalttra magis humana,
ctls -quidetii xiris; in quibusdivinatiirndoiiationum semen David?Et rursus : Non sibi quisquesumit itono-
distributio 'enlfesCIt,vox ista recte coiiveniat; Chti-
rem, sed qui vocatus esl a Deo, quemadmodumAaron;
stb aiitemminimerprppfius-eteiiim ipsiusest Splri- sic etiam Cltrisius se ndluit [Baluz. voluil]
Pater pontificaiu
tiis sahctus, sietit et bei Patris; et sicut per elarifibare(Heb. v, 4).-Quisestergo,'qui cum Aaron
Sptiltuni, ita etiam ipse pet Spiriturinoperattif. TDerii- compatatur in sacerdotii
diceus Judseis: Mtiita vona vobistfsiendia dignitate, e't cmn eo qui
qtte opera lioiisibi tionorem suroit, sed vocatus a Deo, etcttm
Patre trieo (Joan"x,32)'; et: Ndn exrrieloquot; Pdter
eo, qui in sacerdotii gradum ascendif? Dlvliraue
uritem qui imaneiihrrief, fqcitqpera (Jodri. xrv, 28);
dicebat rursus : Siri autem iii Dei '[Bulrix.om. ne] natura, quse est coseterna cum Patre,
ipse egq spiriiu oronia, quse sunt Patris, pfopria habet. El in
quse
ejicio dmmonta (Matth. xii, 28); operationettiper Spi- quam dignilatem, quoese ipsa esset altior, ascende-
ritum sibi ascribens et Patrij propter eamdem [Ba- bat? Sacerdoiiunme dieamus 'divina natura esse
luz. add. similemque]substajjtiaro,.Et ingens quidem, ^ in quod, lioii iper se, sed vocatus a Deo,
gloriosius,
longissimusque tractactus super ljis iieri possit, sed ut ille ascendebat» et per id glorificabr.tur? Au
esset 'aptioris tejfipofis tioeclatlus propagare.
magis illa natiira, quoe ex semine David facta, et
Igitur, non ut aliejja yjrtute, dieimtjs Emmanuel prsefinita est? cui etiamjuravjt Deus secundttm Psal-
adjutum esse per Spiritum; sed usum esse magisj ut mistam, tiaturum seinoeternum saeerdotium: Juravit
sua divine, et propfiam habere virtutem consubstan- cnim, inquit, Doniinus, -etrionpoenitebiteum; lu es stt-
tialis spiritus \Bal. substanlise «piritus]; beati enim cerdos in tetemum, secundUm Ordinem Melchisedech
discipuli sigoa facientes dicebant: Viii fratres, quid (Psut. crx, 4). Divinilasne tinigenili pollicitationes
nos intuemini, qttasi nostrq virtute, aul poteslale {Ba- cum |urejutando acelpiebat a Deo, se in seternum
luz. pietate] fecerimusmnbular£ad speciosamport-am sacerdbtinm acceptufain-, ct per id se glofiosam
sedentemclaudum (Act, m, 12) ? Christi,vero proprius fuluram?
est spiritus suus. Ecquis nos ferat,-vel sentiehtes ista, vel dicentes,
Verum iiUs, qui Jioslra vituperare festinant, tiOG acnon magis culpet ftiemorahtes, Deum ordinari poa«
dicam: «ifion videturitorrendiim [Baiua. tiorridUm] tificem, et promissiones cum jurejurandp accipere,
menti ipsoftufi, dividi iiidividiiuhi Filium, et ulcom- etvocafi iii saCerdotiidignltatem, ac non pet se tio-
miinem homiftehi, !dici9esum adjuvari per Spiriluro, DnotCm accipere; sed in eum vocafi, et eomparari
nos ab itacfcdenlibu&&bliofrefei Sifi vero Ghfistuni Cttmco, iqtiisacefdOtiuiiiprtinus acceperil ? Etpotf0:
utiuni, etFiliaiii,ctDoroinutiicPiifitentiir, etiifidem- Sicutet alibi inquit diciumest: Tu es sacerdos iit mter-
que esse Deum•sihiuICttiominem, 'Cfedarit nobiscum, num tecundumf ordinem 'Melchisedech (Hebr. v, 7).
quodnon adjuvetuf,squaslalienaptajteripsumefmfe- Quis porro est, qui iuelchlsedeoh sacerdotih assimi-
liore virtute spirituSTsed ipse magis operetttr signa latus «jstrIdne pbstulat ratio pieiatis, utbeuin Ver-
divina per sttutn spiriturii, ia quo etiam omnium na- bum existimemus; ati magis carnero, qttse ex siobjs
sceutiumvirtus &st.Hocehimtfiodo desinent aliquahdo assumpta est, quse ipsi inseparabiiiter et incoiifuse
npbis sine causa 'diStraTiefC,etdentibuscontra nos conjuneta esf ? Et porro inqttit: Qui in diebuscarnis
livoristiiii-etidere. surn preces supplicationesque ad eum, qui polens est
CASTIGATIONESET NOT;E.
a Baluz.; Siquis igiiurpontificemntapbstoluinmslriim factum esse dicdt rionipsum VcrbiimDei, tunc, etc
SPJT.
i57 & GVRILLI^POLOGtetlCUS AbVERSlJS OBIENTALES. 958
trim suicitdre timorte, cufncldiriotevaiidoetidttgirixt, A^spehMionlsTatlohemTAudi^
offerent exauditut ett [Baliiz. offi. offereris rixauditiit fNisicredideriiis,ribriihteUigMs(l<sdi: ^j £)).
^ Diviptis qtiidem JOahnes eVarigelistaroagnum ali-
ett], etc. Dettsne VferbumprCCessJipplicatioriesque'
cum clamore ad alittffiqtiCmdatii'-:Qui poteniPti ip- quid et praecipuum exclamavit in orbetiileffaftiro*
sum servare, offerensexatcdilui ett pietdttêVrdidicitest ^Verbhih&icSiisidfhemriiiefaclum-^Joa U). Hi
" Si igi- 'autteffiÎvim;VeritatiS'rsUffufaiitur,iti ihsuih aicttht
iit, quieipse passus eit; et-consUriitndttis'e'st$
tur beus Vetburo estpontifex, ^didicitcette ex«iis;quse cafnerii; factumj ut factum dicitut et maledictio et
in se passiis est, atque etiaffi consuirimatits est. peccatutii (Gai. ffl, 13): et€e his quidein satis jaiu
>>Sed ne mens Yestra terrealur attdieristie eo qiii ahte dixiffiUs,qusepfobate possent, huticlpspftira de
passus est: -Et quidem cum 'eisei Filiui.ôri etiitii _hisinfifmissiffiUmêsse setiriotifem.
tiuos BUosponiraus,eum>qui passtts est,eteum >qui Ad ObjUfgatoresvero hoc in prseseritia #cimus:
impassibilis mansit:: heque eniffi sCpatatim et sepf- Discite audiffeprse&figustiageffientes[Btiiuzicoritfi-
stts iUud,qubd est ex semine David, lilius nomittatum hulati]: percipitsemystetii, qtiod secundum Chrislum,
est; siculnec divinitas post unitatemy sine carne vi- tuhdameiitmTavdispehSationisque prmeipes catisas y«1
sibili, filiusappellata esfe EUietas enim post fseiaftv ipsuffl,tit ita dicaro, ejus supefveritiim,credile nobls*
commuuis est utrisque [Baluz. utriusque] naturis, B-ehffi; iromb potius sacris lilteris !date stiffragiumve-
quippe non separandis a se : neque enim post hatriv ritatis, conutentesj qiiod uhigeftitUni Dei Vefbum,
ulla est sejunctio,,mîietaufeiri"iUaivMo-«ysenipiterna.-qoodest ift sinu Pafris, pef quod sunt,-et ih quOtini-
SimUiter inpassionibusetiani carnis; deitascratin*. -hia, facfumsitcarO, fioftcoHvetsioiiem, atitcohfu-!
separata, sed ntipassibilis Teffiatiebat, et pef cafiiein isionem passuih, sed hiagis manChsper natutam sem*
implebat sjgna djyina,: 'uhde Utitihi,eufiideiriquefi- 'pet id, oûoderat, et est,-etcrit. Factum est auteh.
lium corifitemur, inconfusis mahentibus naturis, non ;caro, generationempassuni a sancla Virgine {secuft*
aUuroet aliuffi, absit; sed ufttimeumdemquedieeiites, dttm.catnem dico), et nuncupattim est Filius tiomi*
Poritificem qttideffitiostfflmfet apostolum factuftieSse nis. "Ei iimiliter dc rioi>cOmtnunicdviircarrii e't tarii
Dominuffinostrum JesumGhristum, secunduffidivinas <g&irii{&eb.n, W).id itacredentibus, et yenerabi»
Scripturas, nemo est ûi fiottCPnfiteaiuf; non 6ejUft- lem •verissiffiamqueiidem teftentibus, otiiniafquas iu«
ctum tamen seOrsus ex muliere hbroineffi a bei Pa- seqtiuatut, efuftt piatiissima,«t-niMiêxhis videbitu*
tris Verbo, ita ut id [Baluz. ut esset id], quod ex arduum ,-:iieCj)bscur-tiIft> scriptuift 'Cstefiiiti-: PldriH
semiueDavid factuffiest, conjtinctumineotifuse inse- emriitt mtritiritelligetttibus.ietfectd invehiiritibm td*
parabiliterque CttmBeo Vefbp;-esset pphtifex tetitti- gnittonetri..(Prov:ymi&).. <|
tfis in omnibus absque peccato; edoCtusex iis, quseG '•-
Opoftere autfeiii Cxistiriip,catisas, oh quas atiathtv
passus est, obedientiam [Baluz. obaudientiam]; offe- matismus sTtfactus,-Cxpbttefetqtil eniin Iffiasumiriis
rens autem non pfo se, sed tahluffimodo pro nobis,
miscuit,qtii etbtriniticoiiftidit.Nestofiusfaiequiddani
propriam caniem Deoet Patri: neque enimPatertini- alicubiuixit ( Sernl. 6 quiZ in Pfoclum) deChristo
feniti deitatis Deus est. sed Palet * oitiniiimsalvatore : MissUi est deriuitiiarecapiMi fe-
BESPPNSIO ORTlIODOXi. mtssionerriis, qui fidelis Deo factus est poritifex; fd-
B-utsus adversafiis opiporltine dicatut a hobis : ctus eit tnitrihic, noritemper erat. Hic qui pduidtjin,
Quousque ClaudicaMtis.tttroqufepede? Oportet enlm ei gfatia, q itmretici, preficiebat iri poriiificisrdignita-
vOs ad SCfiptufsescietitiam sahuffi e't rectum aiiefre teiri. Huie et alia mtilfa eairideni ejus .impietafehi.et
sensuro, et non tamquam duplici afiima claudicantem, getmanam audaeiatii .iiidicatitia ititulit. Qiiis igltiif,
ac animis [Baluz. filmis] ihvalifltirii,tectisque uti ve- CUtnejttsitiodi vefba atidiret, noft binnia niagis '[Ss-
stigus recttsatitero (ffl Reg. Xvui, î).K)mnet eniriibi- lus. njfeliiis]pefpetieftda sibi dtteeret,"qoam:itt his
iingues,ineerislaritesqueviis suis oirinibrisiriquietarituf, reTJitsifivistimbeo tenere siientium ? Moftuus est pto
nec quicquamtt DbmiriOiitipelraburit(Jac. i, 8). nobis Ghfistus, iiijufia Offiui cOiiteropta,patibuliini,
Id autem diCO,advctsariosnijniuili adffiifatus, httnc et secuadiuti cafuem moftejn sustintiit; nps auteta
etiam anathematisffiumtam iropudetiter, petulahtet- DSalvatofl nostfo vicem, ne^vefborum^quidemremu-
que increpare; quippe Sdfaeiiiht, nolentes VCrbuffi nCratiohe, sblvehius, sed altb silentip dofmieinus,
Dei etPalris nominari a uobis dposiolum elpbntifi- tam uefatidas blasphemias audietites^ An non magis
cemcqiifessiqnisnosttm(H<eb. ift, 1), 'quantumcumque hiijUsmodicritiiiftutherimus nosqtioque pafficipes ?
homo sit factum. Qui enim generationi ipsius seeun- Quid ais : In pontificem paulatim proficiebal? At-
dum carnem calumniari cpnantur, quique.audent, qui cum ©eus «sset, cjcinanivitsejisefyiquefofiharo,'
quasi novam, eaffirepudiare,iugiuiitquesanctam Vir- quiest natufa libet, accepit; buffiiiiavit"_.e,-qjii oitine
ginem dicere Qtozfaov,* quOffiodonon faciienegettf Cfeatutiitratiscenqit, et deifatis jastigiis glpiuatur. Sj
1 €ASTIGATIONES ET NOTÊ.
* Vefba Siigitur Deu»VWbumeit pOnlifex, didicii enim
êpriratitnetteoriutilleduiettiexsemirieDavid
eerte ex iit qum m se passus est, alque etiam cotiturn- filius nominatus
matut ett, Baltiziusprsetettiiittit. EDIT. ett, ticut nec aivinitas post uriitatem,
b Baluz. : Sed nement veitra ierreqtut audiens de etc.s Baluz.:EDJT.
ob quipattut ett, et eum qui impdtiibilit maritti. Neijue raiiqnem. EDIT. aifacile riegent dispentationit mdelicet
859 MARII MERCATORISTRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. SCt)
proiiciebat quatido exinanitus est, quomodo seipsum \ sed sibi, et Patri, fjdeique nostras confessionem pr«t
humiliayit? Hoiiorisneei et glorise exinanitatem cau- curet. Si dixeris, non esse beo dignum sacerdpfio
sam fuisse dicamus? Deinde quomodo jam exinanitas ministrare, aio ego quoque, idque,e sisolum et abs-
esse ppssit? , que carne essetVerbum, diceresrecte : sed quando
,'Si ipsuni, inquit, Dei Patris Verbum factum est homo factum est, attende ipsum * et ministrantem
ponlifex, quisnam est major ipso,. et quis obsequio propter humanifatem,; et in dignitatrous super crea-
sacerdotu honorandus? Ergo dicani porrp : Crede , turani, ut Deum : considet enim cum Deo et Patre.
quodcum sit Deus natura, et in forma Palris.Filius, Itaque vide ipsum sacrificantem, ut hominem; et
non rapinam arbitrafus est, ut esset siraiUs [Bal. considentem, ut Deum. Quid enim ait beatus Paulus :
oequalis]Deo, sed, exinaiiivit se, formam.servi acci- Talem habemus pqntificem,qui sedit ad dexteram se-
piens; sicfactus est homo., et sic [Baluz. si].servi dis magnitudihis in excelsis. Scientes igilur, quia cum
formaro,ticcepit, non arbitratus vile esse, et dispen- sit Deus, factus est caro (est autem unus atque
sationi hicongruum, etiam apostolum se, et pontifi- idem), ipsi, ut uni, omnia tribuerous, et dispeusatio-
cein nuncupari. Hic qui tion sprevit humaiiitatis nonis non ignorabimustiiodos, yim sententiarum sapien-
stroe menstiram, quonammodo humana sperhat? fer et arlificiose ad ipsius semper obedientiam refe-
.... Non est quidem nobis arduum, nec difficile, verbis - rentes.
pluribus progredi, et hujus rei argumenta ponere pro- MONUIssepius totam de Deo pontittce quseslionetii
lixiore tractatione, veruro, hoc interim oroisso, pro- ex h.omtiia panegyrica Procli natam esse: ipsius enim
ponam yerba, quse. jpsi fecerunt. Scripserunt enim dictum, quod uterus Virghtis fuerit templum in quo
hoc modo :' a Sed nec mens vestra interim leireatur, Deusfactus sit sacerdos, tam impatienter tulit Nesto-
ESSET rius, ut coiithiuo extemporali oratione palam argue-
deeo. audiens, qui passus est : ET QUIDEM C UM ret, et sermoneiintegfb postea vehementef damnaret.
EILIUS.Non entmduos filiqs dicimus, eum qui passus Proclum Cyrillus, licet tacito nomine, animose de-
est, et eum qui impassibiiis mansit: non enim separa- fendit, tnmetin in lib. Contradicfionum, tura iii epistola
defeiisione ianathematismi 10. Ea
lim seorsus a divinitate illud, quod est ex seridne Da- synodica,
porro qusestio, ut erat orta: ex particulafi qubrum- .
vid, ijuqdqueFiiius nqminatum esl, sicut nec divinitas dam studio, in publicam autcommunem polius, non
post tvtamv,sine carne visibili, Filius appellala esl. evasit, sed ab aliis disputatoribus derelicta est. Cur
aulem tanto studio Nestorius Procli verbum impu-
Porro autem : Undeunum eumdemquefiiium cqnfite- gnaverit, non aliacausaexsti-
mur incqnfusis manentibus naturis, nqn alium% Cyrillus propugnaverit,
et alium tit, quam aifeelus animi, sive Neslorii aversantis,
dipentes, absit; sed unum eumdemque,Ponlificem.quisive Cyrilli diligentis Procium. Hunc enim NestOrjus,
dem el aposlqlum nqstrum factumesse Dominum rio- yelut professum inimicum, Cyrillus lamquam iidei
et cleri Cotistantinopolitani catholici ducem
strum.Jesum Christum, secundum divinqs Scripluras yindicein,
Q spectabat.
nemo est qui non confitealur; non sejunctum tamen
seqrsumhominemex muliere aDei Patris Verbo. ANATHEMATISMUS UNDECIMUS.
, Si igjtur unum dicunt Filiura non t>dividentes in ^Siquis non confitetur,. carnem Domini vivificam
duos,eum, qui ex semine David, ef eum qui Dei Pa- esse, et ipsius Dei Verbi propriam, et non alterius
tris Verbuin, quomodo non Isedunt mysterium, divi- cujuspiam, preeter ipsuro; conjuncti tamen curn ipso,
dentes dispensationem inter Deum et homhiem? Cur sive per dignitatem, siye per sblam divinam habita-
ripn magis unum eumderoque et Deum esse dicunt, tionem; ac non raagis esse vivificam, ut ante dixi,
et hominera, ut omnia sint ipsius, et divina pariter eo quodlfuerit propria Verbi, quod omnia vivificare
et humaiia? Nam si quod[£a/. quid] divinuro,'de divi- potest; afiathema sit.
nitate ipstiis fiicatur, id verissiihum esse omnino cre- REPREHENSIO roERETICORUM. -
. dJmus,:cnovimusenimeumDeiim esse, etsi hutiianum _ Propriam fuisse Verbi.carnem Dominicara, per
quod est, dictum fuerit. Huie item asseritiemus: conr fvooo-jv,confitendum est; sciendum tameu, ex nobis
fitemur enim Deum esse in carne et sanguine, et hu- eam iuisse assumptam. Supervacuum est autem in-
hianitatis mensttram per humana cognpscimus : mille j ferre : Et nqn allerius. cujuspiam prmler ipsum; nisi
enim millia angelorum [Baluz. sanctorum] riiinistfant
jjforte negef, eam exnobis fuisse assumptam: tam
ipsi, et divinam ipsius sedem circumstant Seraphim- eniifi frequenter.propriaro dicere, negantis est, Do-
dSed.quaiidofactusesttiomo, etiamponlifex nuncu- minicam carnem esse nostrse naturse. Et ubi gloriatio
patus est; non ut sacrificium jnajofi domino offerat, nostra? Per querii d.eit Paulus : Gonressuscitavitnos
L
•[ GASTIGATIONESET NOTJE.
a Baluz. : Sednec metis vestra terreatur de eo au- • d Baluz.: Sed quoniam factus est homo, etiani pon-
diens qui passus es., et eUm qui impassibilis mansit. lifex nuncupatus est; ixon ut sacrificium majori Deo
Nonenim sepafatim-eiseorsus illrid quod esiexsemine offerat, sed-sibi et Patri fidei nosirm confessionem,
David filius noniinaius est, sicut nec. divinilas post magis elPalri.EmT.
ivatrtv sine carne, etc. EDIT. e Baluz. : Si solum el absque carne esse Verbum
h Baluz non dividentes in duo id quod est ex diceres, recte; sed quoniam homo faclus' ' est, etc.
semine David fet Dei Pairis Verbuni, imdunt myste- EDIT. .
rium dividentes, etc. EDIT. * . { Verbaet inatgnitatibus super crealuram, utDeum,
c Baluz. : Novimus enim eum Deum esse,et si hu- et quifi rit
sequttntur, itaquevide ipsumsacrificahlem,
manum aliquid Imieitemassentiemus, Gbrifiiemureniin, hominem,etconsidentem ut Peum, Baluzius noiihabet,
etc. EDIT. EDIT.- •
X
m 5. CtRILLI APOLOGETICUS ADVERSUS ORIENTALES. 9B2
simui, et consedeWfecit(Eph. n, 6) ? Cui enim ho-. A saivatori, tantse eorum audaciseet facinortim causas
mini sua caro allerius est? Nonne unusquisque no- ipsos reddere jubebat, dicens : Multa bona operdfa-
strum commuuem quidem cum altero quoeumque cio vobisa Patre meo, ob quodeorum fuctum, me la-
[Baluz. om: cum altero quoeumque] babet carnem, pidatis (Jodii. x, 32) ? At ii ad tantam temeritatem et
similis substaniiae ratione; propriam vero eo quod impietatem cogitationum venerunt, ut illi eliam
uniuscujusque caro non sitalterius, sed illius, cujus blasptiemiarum.crimina objicere.conarenlur diceri-
est? Quid igitur vult propriam dicens, quasi non tes :'De bono focto nbn lapiddmus te, sed de blasphe-.
unum aliquid dicens? naro si intelligit, Pominicam miq,rquod Ui, cum sis homo, facis te Deum.(lbid., v.
carnemcx nostra carne fuisse assumptam, etintelli- . 35). Ait autem ad ipsos Salvator : Nonrie est scrip-
gil, quod uniuscujusque caro ejus esf propria, cujus lum in lege vestra: Ego dixi: Dii estis (Psal. LXXXI,
est, non alterius , quid quasi novum dicens, pro- 6)? Si illos dixil deos, ad quos verbum Dei factum
priam fuisse commemorat? An stilicel per obtentum est, et non polest sotvi Scriplura; quem Pnter sancti-
negat, eam ex nostra natura fulsse assumptam, sicul ficavit, et misit in hunc muridum, vos dicitis, quod
in secundo [Baluz. primo]. suo tomo (Homil. 17) ' blasphemas, quia dixi: Filius Dei suni (Joqn. x, 34
evidenthis dicil? Et puer, inquit, erat non juxta nos, seqq.): •'. . ••
id esl, non in nuda, necin sola noslri similitudipe, sed B Nosyero inquirentes apostolatus modum, per quem
in liumanilate quidem propter carnem; divinus vero, adiios venisse dicitur, ex sacris littetis'cognitiohem
quasi supra nos, et decmlo. Et item in altero tomo captamus. Dixit enim ipse per vocem Isaise: Spiri-
(Epistola ad monachos) ait : Corpus enim erat, non tus Domini super me, propter quod urixitme, evange-
alterius juxla nos; sedproprium magis ipsius Dei [Ba- lizare pauperibusmisit me, denuntiare captivis femis-
luz. add. Patris] Verbi, quod erat natum ex ipsa. sionem, el cmcisreceptionem oculorum (Isai. LXI,1).
Quis enim dixit umquam, cujuspiam hominura pro- Missura autem dicimus Filium a Deo et Palre factum
priam [Baiuz. priorum hominum] carnem fuisse Do- homiuem : convenit enim rectissime Cxinanitatis
rainicam, ant Abel, autNoe, aut EUoe,vel alterius mensurseratio apostolatus et nomen. Miss'umitaque
nescip cujus superiorum? Neque solum Dominicam est, ut antedixi, non nuduffi, et sine carne, Dei Pa-
carnem dicimus, non fuisse cujuspiam alterius supe- tris Verbum,' sed generationem passiim securidum
rioruni hominum, sed ipsius magis Domini propriara, :carneffi, sive ex sancta Maria corpus accipiens, idque
atque ineoiifuse., et inseparabiliter curii Deo Verbo ineffabiliter et incoiifusesibi adjungens, ut seepissirae
conjunctam. Verum nec uniusCujusquenostrum caro •dictum est : Illuxit nobisDeus Dominus, juxla Scri-
facla est uroquam, ut supra diximus, cujuspiam alte- pturas (Psal. cxvn, 26).
rius, nisi ejus cujus iit caro. Cum hoc igitur-Ecclesise C Proprium ergo Verbi fuisse eprpus dicimus, non
trad.itione comprobetur, quare tahi crebro propriaiti hpffiinis nescio cujus specialiter et seofsuiii alterius,
dicit, nisi forte neget, esse eam fiostfsenaturse. qui prseter ipsum' intelligatur" Christtis et Filius;
. Quare autem vetat id pfoferre : Conjunclam ipsi queroadmodum autemiroiuscujusque nostruhi cofpus,
secundunt dignitatem et auctoritalem; cum ipse itt ejus specialiter esse dicitur, cujus est; sic etiam de
secundo [Baluz. primo] tpmo (Hom. 17) dicat: Ita unius Christicorpore intelligendum est: nam licet
enim paupertate ipsius divilesfdcii sumus, cum nalura sitnostristiorporibuscorisimile, et cognalum, quippe
liumana iii ipso suMata[Baluz.jsttMetiato] sit in divinam factum ex muliere; attamenipsius pfoptium,'ut ante
naiuram [Baluz. dignitatem] ? At nos etiam contraria diximus, et intelUgitur, et vocatur. Sed quandoqui-
sibi ponenti dicamus. Si naturoe manent inconfusoe, dem [Baluz. quoniam] vilaest naturalitef Dei Patris
matiet autem Ivwcts; dicimus vero, et venerationem, Verbum, vivifieam suam carnem effecit, hocque ltiodo
et virtutem, et dignitatem, et auctoritatem uni Filio facta est nobisvivifica benedictio, ideoque dicebat
offerri debere, naturis lv T>_ iva&u nianentUjus incon- Citiisttis : Ameri,-ahten dico vobis: Egosum.panis vi-
fusis : ostende, quid aliud desit, quod possil evamv vus, qui de cmlbdesceiidi, et vitqm dahstriuhdo (Jban.
comprobare, et assentiemus, et dabimus, sine taffien vi, 58). El porfo : Siquismttnducatmeam:carnem,et
confusione naturarum. Sed scilicet, ad probalionein D bibit' rrieurrisanguinem, in rrie manet, et ego inipso
sumrasetvuo-Eias-, nihil ei satis est, quod rion confundat (Ibid., v. 33).' Atteride",quomOdoubiqtte cotpus ex
nafjiras : at nbs naluras quidem inconfusas servamus, muliere suum nominat, prbpter summamfvwb-tv.
et summaffidivmainque [Baluz. add. unitatem], et Cum ita~ se" habeat'mysterii ratip, rursus in suo
nobis ininteUigLbilem[Baluz. inteUigUiilem] htatnv tractattt Nestorius (Serm. 9) : Audite, Vinquit, et
. confitemur, omnia. ad ipsius glorificationem, ut Deo scripta diligenter attendite :. Qui mandueat.carhem
et uni FiUo, offerentes, dicentesque ad. euiri. beati meam. Memento quod decafhe sit quod diciiur, et
Pelri yoce :Tu es Christus Filius Dei vivi (Matth. non a me firigaturfnqmen carriis; ne videdrillis dliud
xvi, 16).... . prq dlio interprelari; Qui 'mandhcat carnem meam,
et bibit sanguinem meum. Numquid dicit: Quiman-
RESPONSIO ORTHODOXI.
ducat deitatemmeam; et bibit deitatemmeatn? Sed qui
Instigabantur aUquaudo in furores impios miser- manducat carnem meaih et bibit sanguinem meum,
rimi Judsei, teUs invidiseanimo sauciati; sed cum ad in me manet, et ego in ipso., Mementote, quod de
hoc manusetiam sceleratas inferrent Christo omniuni carne est quod dicitur : Sicut misit.me yjvus Pater;
965 MARII MERGATORISTfiANSLATlONES VARIORUMOPUSOULORUM. m
me quiappateo. Sed fortealiud proalio interpretor. A-Pater nosteret episcppus Atbanasius, in lUjfo :de
jAudiamusquidsequitur: Sicut: misit me vivus Pater. sancta Trinitate : Etoitendebatur, quodnon per phan-
Itte deildtem .dixit, ego dico humanitatem. Videamus tasiam, sed vere habeat corpui : decuerat autem Do-
tpiis sitpravus interpfes : Sicut itiisit me vivtis Pater. ^minuminduentemcarnernhumanam, ioiam eum patsio-
Dkit hmrelicusquoddeitatem hic dicat, id esl: Misit nibut tuii iriduere;,ui quemadmodumipsius proprium
me Deum Verburiivivui-Pater, juotta illbs, el ego vivo fuiste dicimut corput, siceiiam corporit patsionet pro-
Deus Verbum propler Pdiretri; deinde infert: Qtii primiptiut ettedicantur;et propter deitatemipsum iion
roandiuat me, etitle vivet. Quid manducamus ? Deita- tangerent pattionet. Et rtlfsus : Hcec necestario ante
tem an carneiti? At de tiisquidem, quse tam flagi- ifactavimui, v,t tivideamut iptum, per tuum corput
tiose petttlanterque tiixit; lOrigiorem nabttimtis certe tamquam per initrumentum, diviitefacientem, veldi-
sefmonem. Qtiid vero. sit quod velit intelligere, nbn centem, cognotcamut, quod, ul Deut, hmc operetur. Et
Deum Verbum missum esse, dieens, [Baljiz. add. sed] hoec quidem.beattis Pater. nbster Athanasius. .
incarnaium et hominemfacturii; sBporieiisin parte, et & Csetefum etsi pfopfitun cofpus Verbi dicatur, atta-
seorsus, tit ipse ait, eitmqui itpparel, videfe fioti pOs- ,men est ex muliere, eo quod esse iiitelligitiir caro.
sum, immo perspicuum est magis, patensque \Baluz. Beatus quideni Paulus : Primut Itomo, inquit, de ter-
prsesensque] commetitum, ratiorierficnim labefactat B ra, de limo; iecuridus de cmlo (l Cor. xv, 47). Ipse
iv&o-iui, ut Ghfisti eorpus commime videatur; non autem Ghristus : Neino attenditin cmium,inquit, niti
vero [Baluz. vere] pfopfiuih ejus, qul omnia vivifi- ^tti de crnlodetcendiiFiliiit hominit (Joan. m, 13). Di-
care potens est. cimus auteifl, quod tion de coelo corptts conjunctum
sibi defefens Verbtiffi hsec dicat, a sed quod desur-
Longior ille. serjnp est liber.quartus Contra.dictib- sum bxisteiis ef de
lium, in cujus capite quafto hseCipsa verba NestOrii Ccelo,cPrpus sroi adjtinctum fece-
referuntUr, et copiose tfactantuf. -Unde anertttm est ritineffabUiter,insestimabilitet, inconvertibUiter, in-
ppus Contradictionum elabpraturo prius fiiisse, quam confuse; ideOque de ccelo ait se esse, etiam tunc,
Orientalibus Cyrillus resppfideret; atque jiide iuCem
accipif, quou in Pfajfatibfte dictum est pagiria xxji. CuffiTactum est Filius hominis.
€um igitur f eCte, et procul offini Cnlpa, habita sit
Parvula quidem yjdeijturj etperexigua Deo verbo tiOstra oratio, quse bb.ufgatolibus maledicendi fuif
omijia humana. Post quani veto dignatum est nostra occasib, si atiathematismus quorumdam blaspbemus
causa exijiaijitatem mundo .salttberrimam sustinere, adversetuf, opponenS jnendacio veritatem; bopinoi
etiamsi dicatur missum essedemnlidtA captivit remis- autem Ine hutia in fe deUquisse, si Christuin esse di-
sionem, ccecisreceptionem oculorum; ih hoe tamen xerlm, supra not rialuth. Nam efsi Deus Verbum sil
glorificatur, quasi perpessuniicafnalis dispensationis Cfactus-homo, esttameti sicquoqttenoh tantummodo
humilitatero. Nec quis.quamsapientura reprehendat, supra nos, sed etiaffi supraoititiemcreatutam r nequa
susfinuisse ipsuro nostra propter nps. enim tiortio tanf utai ifitfelligituf esse juxta nos, sed
Nonne igitur affinjiaijs, ahum quemdamEilium et idbffi etiaiii-desufsiiiii-et de cbelo.
"
Christum, prseter bejimVerbum. eurii esse, qui ap- ANAfHEMAtlSMUS DUODECIMtJS.
paret, cuietiaffi soli apostolatus pfiicium, et nomen -Siquis noh cOnfiteatuf, qubd bei Verbum passttm
attribuit, «v6^.»Tro5>«vi«vnostfuro [$«'• nostrorura] di- sitcarne, et cfueitixiita cafjie, et mortem gustaverit
cit esse mysteriuniset in;perditas cogitationes sceie- carhe, et factuifi pfinjbgetiitum ex mortuis, eo quod
rate convettit animosauditottriii, humanis rationibus sit tit Deus [Bdlukfdth. ut
Deus], et vifa et vivificans;
,[B«ftt«.tatiocinalioiiibus] ea [subjiciens, quse unice auathema sit.
[Bal. om.uftice] et itiexquisita fide creduritur : neque hEPREHENSIP HiRETlCPRUB.
enim; quiadeitas non manducatur, ideo sanctutti Rurstts ipsum sttorttm nunc qupque adrootietaus,
Christi corpus dixeris esse commune. quod iffipassibilem bmhitip dixerit diviiiam naturam
, Scire autem necesse est, iit ssepediximus, corpus -ift pririio tomo (Inepitt. ad trionac.). Aiteiiimita:
esse proprium Verbi omnia viyificantis. Qttoniam ve- Unut ergo, qui esi bmriibus
dignior prmstantiorque,
ro cofpus est vitse, vivificumest: per illud etehim J)4utim prObmnibui animam pbsuit, et diipenjsaftorie pa-
mortalibus nosttis cprporibustimmittit Filius yitanj, rumper carnem deprimi morie conceittt, et mortem,
et destruit mpttis imperiuiii; vivificat autem nos si- Mpote vita, dettruxit; nbn suitinent coiilra naluram
roili modo etiam sanctus Spiritus Gliristi; Spiritus iuam dliquid pdii. Dicamus igitur
ipsi diCenti sibi
entmest,qiii.vivificat.(Joan, m; 64), juxtaipsius Sal- contfaria : Qtiotaodb is qui cariiefii;parumper de-
yatoris voceffi. priroi morte concedit, et qtii mortem destruit utpote
NUtil autem impedit, quoffiinus, ne solus videat vita, noh sustinbns eontra tiaturam suam aUquidpati;
cprpus Verbi prpprium dicerei etiam sanctorum Pa- nunc, tit ipse ais, patitur cafne ?
trum in medlum exempla proferanlur, ut cognoscant At vero non passus est Deus carni coujunctus; sed
adversarii, sesinecausainnosinclamasse, quiubique caro magis, quse erat Dep Vcrbo conjuncta, concessu
sequimur voces Patf um. Ait igitur memoratisstihus ipsius, patiebatur ea, qusesua sunt..Nequaquam enim,
* Verba Sedauod desursum existent et de cceloBa- J>Baluz. •.Qpittor
luzius oitiitfit. EDIT. autem.meiUillocernererdeliquiisei,
«,, etc. Einr^
86b S. CYRILLI APOLOGETICUSAiDVERSUSOTUENtALES. $66
ipso nbn coticedetite, aiit mofs, auf passio accidis- A . RESPOiiSlO ORtHODOXI.
set:. fiam si proesenfe atihtia, mprs ihterveiiire hOn Maguam,_cefte initâbilemqueviift vefitatis, qtiam
possit, quomodp, beo prsesente, nec prsesente .tah- experiehtia ipsa testatuf [Btilus. nCgoliaipsti testan-
turo simpUciter, sed cpnJtinCto;.;suinmaqttadatii, et tur]. Neque eiiim mihi opus erit longiore sefffione,
ipsi soUnota conjunctipiie,inqujetate ipsius teitipluni qoi.satisfacefe ppssi,t eis, qui decepti Sttnt, et opi-
poterat, aut mofs, atit Jiassio,, hisi ipsius coticessu ? ,nati, ilos dixisse divinahi tiaitufain;Vefbi esse passi-
Non deitas passa est catni corijuftcta, sed deitatis _bilem; cjiih ipsi adyefsarii sppiite CPhcesseritit, et
cortcessu, caro patiebatur, qusesua simt. planissime tibnfessi sirit, tios. ab hujttsmpdi cfimihi-
Quod vero malitiose ppsuerit, CARNEPASSUM, ,et ad bus longissimb esse..subniptds. Sbd atibhiaiji fem
simpUciorumdeceptionem, htiic pQtest-intelUgi: ,ne- Slfieuilo .afguffierito,pet dementiahi, tit ipsis libue-
que enim servaverit ijnpassibititatemdiviiise naturse rit, pfOponeiifes, et aCribiisseusuum utetites inyeti-
is, qui dixerit, CARNE PASSUM; qui enim ait, CARHE tis, sagacitatem suam, actimOriiamqttepfPbafe cOtt-
PASSUM, id scilicet ..dicit ipsum passum. fuisse cum tendunt; agunt autem satis argute, impassijjiie Se-
carne. Licet ergo ,cum carne sit passus, passibitis .Cundum suam tiatufaffi Dei Vefbuhi esse dicChtes;
tamen demonstratur. Aut enimcum ,pati posset, per atidiaht a ffoMs,quod srob causa depugtient.,et atifas
naturam suam passus est, aut contra naturam; si per B vCfbefetit, cuin nenio .coritfae diversa parte, nitatttr,
naturam passus est,.erit et Pater passibiUs, qui est itiec sejjtiatcbntfafia, itec divefsa. Quid efgo frustra
similis Filii: necesse est. namque, omuia inesse ge- desudant? Quid sine causa contendurit? Quis adeo
nitori, quseinsunt ci, qui natus est. Aut confifebimur stupidusest, titiis ita attonitus, Ut exCellentissimam
ipsum quidem passiim,esse^habenteni patieiidi natu- omniumjiaturaro.dicatresse .passibilem; eamque au-
ram; Patrem vero pati noji .posse..At si ita dixeri- deatippnere ifttef infirmitates;Cfâtufie.,;qusc incQt-
mus, eadem cum hsereticis sentiemus dicentibus, poralis est, et omhi superior creatura ?
Gnigeiiiti deitatem essepassibilem; Patrem.vero pati Sed quandpquidemmystejriiratio hqmiueffifactuin
non posse: un.de etiam ixtpooitriova.unt, id est, al- esse cognbseit dispehsatorie uuigeuituni Dei.Filium,
terius substantise. et prpprium ipsius esse affifmamus assumptumex
Si verocontra naturam passum esse dicat, dice- beata Maria sanctum corpus; ideo tecte, propter
mus : Ecqusepassio divina natura possit esse vali- proprietatem dispensatoriam, carnis;passiones ipsius"
esse dicimus, seryafites tameu uhique tiatufse ipsius
dior, ut in se deprimeret euiii, qui est impassibilis
: Deus est enim qui de Deo iiatus
per naturam? Dicet ille: Hoc ipsius volUntatisest. impassibilitatem
DicemuS: Ipsiusvpluntas impassiblUsest. Quserimus;. -est.
autem passibtie quiddam, quod [Baluz. passionem C Quoties igitur passusessedicituf, carne, oqn m-
faciens pas-
quse] impassibUem uaturam ihsuain passibiUtatem .ttira, intelligitur passus;sedsuas.iijagis est cor-
trahstulerit; aUoquin et voluntas divina vult, quae .sionescafnis;[fi«I.ipsius], ipsiusenimfaCtum
, ipsam deceant. pus, quod est ipsi conjunctum, Ut dudujn dixj; ideo-
-<_ue divjnus Baiulusipsumper quemyel infquo omnia
Et quid decentros, inquit, quam servare hominum fecit
Pater, primogenitum exmortuis dicitfuisse,.cum
gefttis? Sed quomodo servari hoifiinum genus posset, ita scripsif: Gratipt,a.gimus'Pjatri,qui dignot not fecit
ipsum ad impassibilitatem tfaiisferetis, qiise divinam tqrtit tanctorum in luntine,guieripuitnot de
inpartem
etiam, impaSsibUemquenatufaffi, in passioneta trans- pbtetlttie ienebfdrrith,ei irantiutitin fegnum filii dile-
tulerit? Certe enim, ut vaUdior, in suum passibile '; ctionis
sum, ih quohabemrisridemptionem, remissio-
transtuUt id, quod erat impassibile. Et quod erit
rietnpeccaiqrurity qttl esifimago Dei finvisibilis,primo-
emolumentum passibili, si id qupd impassibile est,
geniius omnis crMiritm, gpiq in ipto .cbndita iuniuni-
fuerit etiam [âto.corainune] passibile? hsec ehim
vertq in cmlisetm_ terfayVisibilia, -etinviiibUia sive
adjectio magis est mali, qtiam interemptio; nam res ihronij iive dbrriiriaiioriesriive
primipairis. Omniti per
nuUa:[Baltiz.nuUi]toUitur, cum - ; est
- simili addita, sed ipsum, pt inipsb ereaia suiit;pt ipie qnte brhtfies,et
augetiir. P' otnniq t» ipsq cpnfttantjri.t ip.seesi criptUcorpqris Ee-
Quseigitur salus est passibilis naturse [Balus. pas- cletim, qui .estprirtcipium,primogenilu.tex ptortuis, ut
sionis], ut dixtinus? Noti certe impassibilis cum pas- iitin pmmbus "ip_s_c pririciptttupi leriens,' quitt iri ipsq
sibUi communlo ; sed passibilis ad lftipassibiiem Cpmplacuilomheiripleriiiridiriemhabit(ire,,etperipsum
[Baluz. passibilem] migratio. Quod fecit etiam Domi- reconciliare qrririitt,in ipsum pticifictiniper sanguinem
ntis Chfistus, qui nori ipse secundum deitatem in crucis ejus, sive
quce ih tetfis, -sive iptm in cmlo iiint
passiohem deductus est; sed et hunianitateni om- (Col. i, 12 et teqq.j.
nem, per carnem sanCtam, iu altitudinem sttblevavit, Atteude, quemadffiddiroiper euni omiiii. facta esse
ethumi jacentem erexit ad cVtilum, et bbuoxiam comroerooret, visibilia et invisibilia, thfpnps et prin-
aute servituti [jBat«2.dm. servituti] in adoptioriem cipatus; ipsum datutn esse dicat caputEcclesi.se, et
conferfe dignatus est. Qius vero propter inobedien- primogeuitum ex mortuis fuisse affifinet; cpnciliata
tiam, mortem debebat? Humana sane fiatura, hon esse. onuiia per Ipsuro, paeificasse per sajjguinem
divina. Quaffiigitur reddere oportebat seu persolvere ctucis ipsius, sive quae iii terris, sive .quoe,in coelis.
[Baluz. em. seu persolverel iuobeaieiitise mortem? Quis ergo est,quipossituIterius(lubUareI aut quis
»67 MARII MERCATORIS TRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 368
vereatur; ne forte passibilem Filii. naturammysterii. i• et qumin aquis vivunt, nec terrestriaanimalia, necstei- '
ratip ostendat, si cafriepassus.ess"eaicatur? Passiones lie, nec arbores, nec aer, nec horm temporum, et ele-
enim corporis sui, ut ahte dixi, suas existimat.pas- mentorum varia diversaque ordindtio, virtulis ipsius
siones. ;,_'.• majestatem probare [Baluz. majestati improbare] pos-
Hoc ita sentire beato Petro placebat dicenti: Chri- sunt, quantum quod potuerit Deus, quicapinon potesl,
sto ergo passo pro nqbis came (I Petr. ry, 1). Aliud impassibilis cbnjungi per carnetn cum morte, ut nobit
.autemest a npbis dici, carne passum; et aliud dici pdssione sua impassibilitatem donarel.
passum deitatis natura : quando enim idem est et ATHANASII BEATISSIMI EPISCOPI ALEXANDRI2E.
homo "simul et Deus, impassibiUs quidem, quantum
est ad deitatis naturam; passibilis vero, humanitate. Et qstendebatur, quod non per phanladmn, sed vere
erat Domitium
Quid mali vel novi est, si ea parte passus dicatur quaa habebat corpus; cbnsetttaneum auiem
carnem humanam, eam totam cum passioni-
pati posset, cum ea quse pali non posset, impassibi- iriduentem
lis permansisset ? bus suis induere, ut quemadmodum ipsius proprium
• Qttod vefo hujusmodi fide beatorum Patrum eni- dicimus corpus, sic etiam corperis passiones proprim
tuerit ctiorus, ex his iterum cognoscemus, quse ipsi ipsius esse dicantur, etsi propter divinitatem eum non
scripsertint, Salyatoris. secuti mandaturo; memine- j tangerent passiones. Qupd si corpus alterius est, alte-
rant enimeum dixisse : Gratis accepistis, gratit daie rius dicatur et passio; sin autem Verbi est caro: Ver-
(Mdtth.x,B). bum enimcaro faclum.est (Joan. i, 14);jiecesseest
GREGORII BEATISSIMI NYSS.JE. . ut carnis passiones ejus esse dicantur, cujus sit etiam
EM.SCOPI
setitite in etiam in Chtisto carorcujusnamquepassiones sunt, damnatio, flagel-
Hoc, inquit, vobis, quod tabrs, etcseterse corporispas
latio, -sitis, patibulum,
Jesu.[Bate. FilioJ, qui cum esset in fofmaDei, non siones, ejus etiam sunt victoria, et gratia. Est igitur
rapinam arbitratus est,.esse oequaUsDeo; sedcxina- recte et decenter, ut jiorr allerius, sed ipsius Doniini,
nivit seipsum, formam servi accipiens (Philip. u, S). tales esse dicantur,ut ipsius.sit etiani gra-
in passiones
Quid in DeOtervi forma pauperiut? quid rege hutia, etne alium colere pro alio videaimir, sed vera
miliut, quam ad patticipatum hottrm :naiurm pauper- • religione cultores : quippe cum non commuiiem tio-
rimmvoluntariedevenisSe?Rexregnantium, eidominut minem, sed vere naturaque Dei Filium,'ef buiic fa-
dominuntium iributum pentitat; Dominus creaturm de- ctum homihem nihilominus tameti etDeum salvato-
;
dueitur in speluncam; qui omnia comprehendit, cm- rem
precemur. . .
naculi non invenit locum, sed in prmsmpemutorum Satis igitur ad satisfaclionem opinor esse prudenti-
animalium projicitur; mundus et sincerus humaiimna- bds
J dicta, quse addita sunt, cum proesertim lex divina
turm patitur sordem, et per omnem itostrdm gradiens
ad mortis. aperte cpmmemore.t: In ore duofum vel trium testium
paupertatem, usque experimentumpervenit stabitonine Verbum-(Matth.xvm, 16). Siquis igitur est
-Videtis modum voluntarim paupertatis; vita mortem velit ulfia conteiidere, audiat anobisipse: Perge
oâi
gustare digndtur; judex adducitut in judicium.vitm; tuum iter. At nos, quisumus dedili veritati, sacras
omnium dominus subiitsuffragium judicanlis; rex cce- litteras et sanctorum Patrum fidem sequemur : ita
lesiiumprincipaiuum mdnus carnificum tionrepeilit. enim supernse vocationis palmain consequerriur •in
EASILII SANCTISSiMI EPISCOPI CESAjlE/E. Christo, per quem, et cum quo Deo et Patri gloria,
Neque tanlum ewlum, et terra, et mquorumaltiludo, cumsancto Spiritu, in sseeulasoeculorum. Amen.
Dum hsec prelo subjiciuntur, incidiforte in librum Anastasii Sinaitce, qui duxvisetiicitur, et atiud quserenti
.occurritcaput.yigesimum secundijm, in quo AndreseSamosatensis meritio fit, et mediocre quoddam fragmen-
tum, ex opere ad anathematismos pertinetite, exscribitur. IUud ego corifereridumputavi hunc in.loGUm,sive
proptef cognalidnem argumenti, sWe auctoris causa, cujus inde msijor.aliqua notitia, quam ex prsecederiti
opere, haberi potest. Cttm igituf Anastasius niulla subihde sanctis Patribus supposita probarevellet, ronlta
quse pie dixerint, ab hsereticis detorqueri falsps in sensus, et quod mtiabilius, a variis iri oppositos, exemphim
ponit in Andrea Sampsaterio, qui, rem plane stupendam! cottficere nititur, sanctum Cyfillttm.Nestofio pa-
trocinari, verbaque profert, quUius in Ctiristo ut duas naturas, ita duas hypOstases fatefi videatur, cum Euty-
chiahi Nestorianis penitus contrarii, suas illum in partes traherent. Sic ergo Ariastasius.
Gaianitis et Theodosianis, atque Eutychianistis sur- D more, hypostases tradit esse personas, secufus Patres
.sufit et deofsum objicientibtts Cyrillttm, quasi.unam Nicseni concilu, qui aiunt, tres esse hypostases sive
in Christo naturam dicat, Andreas Samosatenus in pefsonas in sacratissima ef consubstantiali Trinitate.
scripto suo,contendit, Cyrilluro potiusNestorio patro- Si igitur reete asseverat hypostases esse personas,
cinari, etiamsi ignoraiis id faciat, et laqueo, quem '. qua ratione in omriibuspropemodum lucubrationibus
ipse tetendit, capitur; hoc ipso, quod ex principio. • snis. appellat ipse naturas hypostases? Nam qtiaudo
quarti capituli &beato CyriUo conscripti hoeccitat: naturas vocat hypostases, hypostases vero personas,
t Siqui.s duabus personis sive hypostasibus Christum quid aliud profitetur, nisi diversas in Christb -perso-
dividit, anathema sit.» nas? ut cum ait, naturas, sive hypostases mansisse
Ad hsec ita respondet Anoreas : i Quam prsecla- inconfusas.
rum judicium! Quaffi pia est hsec Cyrilli de dogmati- « Cujus hypostases, o eximie Cyrille? Clarum, quod
his explanafio! Ecce,Patruiti,et maxime Synodorum Chrjsti, siquidem tu ita hj^postases defitiis. Quod. $\
869 S. CYRILLI APOLOGETICUSADYERSUS THEODORETUM. 970
definitio hsec, personas esse hypostases, a te non est .\ modum : Siquis post ineffabilemunionem dividit hy-
profecta, potuisset fortasse quis tui defendendi gratia postases. Cumque infinitis aliis locis naturas nuucupes
dicere, CyriUuinnomine hypostaseiin non intelligere hypostases.in libris ad Hermiam tibi ipse adversaris,
personas, sed subsistentias quasdam rerum substan- et ate dissentis, asserens aliud esse naturam, etaliud
tialium. Sed cum tu adversus te ipsum definitionem hypostasim, sive personam. ;
illam attuleris, nullus de csetero defensionis locus tibi « Et quomodo, cum Theodoretus duodecim capi-.
reUnquitur. Quare quando dicis, Christi naturas, sive tula tua refutare aggressus esset, numquam defendisti
hypostases mansisse inconfusas, nihil aliud dicis, quam id, quod de hujusmodi hypostasibus in tertio capitulo'
mansisse inconfusas hypostases sive personas. asseveras ? Quamobrem inconstans tibi ipse repugnas,-
t Unde ex hac a te lata lege, nimirum, naturas esse et tua viheta csedis; aliquando quidem unam Christi
hypostases sive personas, seqtfitur. tres esse naturas naturam asserens, aliquando duas personas.
in tribus sanctissimse Trinitatis personis, ul Ariani «Etenim in scholiis quoque ttiis interpretans state->
conlendunt; duas vero personas in duabus unigeniti rem, quem reperit Petrus in ore piscis, ita scribis ,
Filii naturis. Itaque cum ais tractatu de Adoratione in Igitur verus stater est Christus. Ipse enimesl geminua
sptiitu, duarum Christi naturarum sive hypostaseaii character; magnse gratioe disertissimo Cyrillo, qui
arcam fuisse figuram; et alibi his ipsis verbis, ex dua- B ubique diversos iu Christo characteres ac ' hypostas*s
bus naturis, sive hypostasibus, sive personis constitui confitetur. > '. *•
Christum; obscurum non est, te fateri Christi corpus Audistis, fratres, draconis nequissimi Andrese con-
in utero Virginis prius exstitisse ae formatum esse, vicia, quse Cx pectore Nestoriani veneni plenissimo
et postea demum cnm persona Verbi divini conjun- adversus sapientissimum doctorem.Cyrillumeructavit,
ctum. Quod et in terlio capitulo affirmas hunc in eo quod dixerit, naturas esse hypostases.
Hoc ex fragmento intelligere licet, 1° Andfeam studiosissimum fuisse Nestorii: ideo enim, et exsecrandus
ab Anastasio, et draco nequissimus vocatur. 2° Oppugnata fuisse ab eo Capitula scripto libro, qui ab objeclio-
ntiius diversus sit: totum enim hoc fragmentum in objectionibus non reperitur, neque vero fuit umquam. Nam
quomodo ad objecta sane gravia CyrUlus non respondisset, qui ininutiora quseque diluit? 5° Librum hunc
scriptum fuisse, post reprehensiones Theodoreti a Cyrillo confutatas, atque adeo post responsionem ad obje-
ctiones Orientalium: fit enim et confutationis, in parte fv ifagraenti, et responsionis ad objecta, mentio in
confutationis prooemio. 4« Videri scriptum ab Andrea librum, vel sub finem concilii Ephesini, post acceptas
a Theodorelo Utteras de statu rerum Nestorii, vel post solutum concilium, cum regressi in Orientem schisma-
tici depositionis sententiam in Cyrillum latam confirniarunt in synodo, cujus meminit Libefatus : tunc enim
nihU non licuit OrientaUbus adversus capitula duodecim, quse ne oninibus quidem catholicis probabantur;
niitil non ausi sunt Nestorii fautores, proe impatientia afdictse causae, quoesuos adhuc habebat in aula patronos.
5° Scholia de incarnalione Unigeniti edita esse a Cyrillo ante cohcilium Ephesinum, si vera sint quse scribit
Andreas: de ipsis enim loquitur, ut de pervulgato jam dudum opere; quamquam id quod affert de statere,
non reperitur in scholiis cujusmodi nunc habenlur. Unde oportet, aut Anastasium memoria lapsum, SchPlio-
rum nomine aUud opus appeUasse, aut ipsis deesse, quse de statere scripta erant. 6° Denique vexari toto
isto fragmento dietum CyrilUanath. m : Si quis in uno Christo post unionem dividit hyposlases,ipsasque tanlum
conjunctione inter se conhectil, qum secundum dignitalem est, etc. videntur enim bypostases positscpro naturis-:
solse enim naturse connectuntur, quse sinaturse duoesint, duas sequitur aCyrillo dici hypostases in Christo,
quod Nestorianum; sin mimis autem duse sint, sequitur alteram transiisse in alteram, quod Arianum. Verum
feUitur ratione sua Andreas, aliud enim nihti Cyrillus vult, qtlara unitis inconfuse et inconverlibiliter na-
turis, jam non dirseadmitti debeaht hypostases, (hoc enim ' est Statpsivx«t v<no<rx«.tm<_)quse sola wyjxvxyunione
copulentur.
> i i i, . *
SANGTI GYRILLI
EPISCOPI ALEXA.NDHIJE A
APOLOGETICUS ADVERSUS THEODORETUM, I

VEL
RESPONSIO AD EA QU^ THEODORETUS GONTRA ANATHEMATISMOS DIXIT.
Cyrillus reverendissimo et dUectissimo fratri, etcon- (] ut civitasbertemunita (Prov. xvm, 19). Et mihi quidem ,
sacerdolia Eyoptio, in Domino salutem. videtur charitas divinse Scripturoe maxime fuisse lau-
Legi quoea tua sanctimonia duduia mihi transmissa drous honorata, et id recte, quippe curo habeat in se
sunt, et affectum roiratus sum, atque sinceritatem plenitudinem legit (Rom. xm, 10), et virtutibus sit
i charitatis in Christo; oportere autem arbitror, nunc aliis prseferenda, ac sanctorum animis videatur esse
j quoque alteniperatissime exclamare, qupd in Ubfo jhirabiUs; nempe quam dicimus, non nudis, nec solis
' Proverbiorum scriptum est: Fraler a
fratre adjutus, impleri verborum vocabulis, sed quie a rebus ipsis
CASTIGATIONESET NOTJL
* Episcopo Ptolemaidis, cujus mentio supra pag. - versione editum est anno 1628'. in libro cui titulus
173 et 216. Porro istud opusculum Cyrilli ex alia Anlidotumadvertus hmreiet. BALLZ.
PATHOL. XLVIII. i 31
$11 MARII MERqATORIS TRANSLATIONESVARlURUMOPOSCULORUM. 97?
lestimoiiium habeant. Quemadroodumenim pretiosis-, A ipsius cun. ista inventa, ac non magit quidam inimicus
sinii lapides, quos Indicos aiunt esse, non Si quis de verilati tamquamex illo contcripla projecit in mediutn,
ipsorum pulchritudiue commemoret, sed ipsi pulchri sicut illud, quod in fabulit esl, MALOM DISCORDI*, quod
si fuerint, spectantium oculis admirandi sunt; ita ex flammamaccendat.
Ipsis exeraplis prseclarum charitalis decus apparet Verum, nos his interhu missis, proposito insista-
jonis omnibus comparatum. mus.
Hanc reverentia lua plurimi facit, sanctorum solita ANA.THEMATISMOS PBJMDS.
semper observare vestigia, et probatissirooevitse illo- Siquis non confilealur Deuni esse vere Emmanuel,
riim laudes sectari. Accepi igitur, ut luoe sanctitatis et propterea sanctam Virginemesse eeoxby.ov : peperit
affeclum nunc quoquecognoscefem, tomura traiismis- enim carnaliter carnem factum Dei Verbum; anathe-
sum, quem composuisse dieitur contra anathematis- ma sit.
mos Theodoretus Cyri: ita ehim oppidum illud audio REPREHENSIO HjERETICi.
nominari. Quo perlecto egi gratias maximasDeo, et « At lios, qui eyangelicam traditionem sequimur,
illud dicere non cessavi: Doinine,libera animtm meam noii carnem nalura factum, el in carnem converstim
a labiis injutlis, ct a lingua dolota (Ptal. cxix, 2), Deuro dichnus Verbuni; invertibilis etenim et incom-
Comperi enim ubique et in siiigulis capitnlis rnihi B mutabUis est Deus, de quo etiam David Propheta
calumnias importari. Miralus igitur sum, viruni non dicit: Tu autem idem es, el anni iui non deficient
alienum a Utteris, ut quidam de eo retulerunt, et (Psal. ci, 28). Quod Paulus verilatis proedicator
sacrarum forle litterarum noh medioeri scieatia,pras- roaximus de Filio dictum esse, in epistola ad Hebrseos
ditum, in tantum ignorasse vim capjtuloruro, ut orta asseruit (Heb. i, 11); el alibi per Prophetam Deus
sit mihi suspicio, eum alienis desideriis ficfa ignoran- dicit: Egq sum, egq siim, ei nott coiimxutatussum
tja fuisse gralificatum; ne scilicet videatur temere (Malach. m, 6). Ergo si inconvertibillsel incommuta-
npbis, et sine aliquo eolore detrahere.: cmu prseser- bUis es.t Deus, conversionem et coiimiutationem pati
tim nUiilprorsus arduum sit, rohti obscurum in noslris non potesf; etsi impossibile est, ut. invertibiiis con-
dictis, nisi me fallit opinio, nihil quod sit inlellectu vertatur, uon est factum caro Deus Verbuni conver-
dillicUe. Veruin quando necesse fuit, quamyis jam sum, sed assuiiipsit cariiem, et habitarit in nobis
super his antea scripserirous, paucis ad euni quoque juxtsi Eyangeliorum voces. Et ipse id explanaiis Pau-
tespondere, nequis nos credat reticuisse convietos, ius divinus in epistola ad Philippenses ait: Hoc sen-
aggfed.iar ad fesppnsionem, quanlum res patietur, tite in vobis, quod el iii ChrisloFilio, qui cunxin fornia
hreytiate servat^- Dei esset, noixrapinam arbitralus est, ut essel mqualis
Decuerat quidem ipsum maxime, cum Scriptu- C Deo, sed se exinariivit,formam ' servi accipiens(P/iiitp:.
raruni habeat scientiam divinarum, vplentera no- Ii, 5).
hiscuni de sacris roysteriis dispulare, sactarum tanr Apparet igitur ex dictis, quod Deiforma fioh sit iti
tummodo litterarum fecisse mentionem, ac non a cvh seryi formam conversa; sed qtiod manens id quod
riosas fabulas sordidasqtte proferre: meos etenim erat, servi formam accepit..Ergo si non esf faclum
serropnes MALODISCORDM assiroulare digiiatur, et caro Deus [15«/«*.Dei] Verbum, sed carnem vivam
hanc fortasse probationem suse putat esse docfrinoe. et rationabilera assumpsit, non ipse natura ex Virgitie
Unde et nos haae ipsius niraiani sumus admirati natus est, CQnceptus,et fictus, et formatus, et inde ini-
scientiam: apparet enhn illum propter profundani tium, ut esset, accipiens, qui ante ssecula est, et
scilicet ingenteinque doctrinam, UALUM non ignorasse Deus, et apud Deum semper, et Patri adhserens, et
DISCORDLE ; nec Paridem filiuni Priaijii. cum Patre cognoscendus adorandusque, cum sibi
Nam in epistola b posl alia : Prmterea non solum templuni firixissetin utero virginali, adbserebatficto,
ipte hmcista asseruit; verumeliam nolentesejus-obtem- el concepto, el formato, et nato. Qua de causa eliam
perare blasphemiisanqthemalizare aususesl. Si tainen d Virginem sanctam Qtoxbr.ovvocamus, non quod
CASTIGATIONESET NOT./E.
» Ralu.riushab.et cariosas, sicque probat hanc lectio- D Mercaloris dicuntur ejus esse, sed etiam quia eodem
hem : f Ita Hiero.tiymusiii epistola ad NepotraauiH loco ponuntur in. antiqua illa versione cujus supra
dixit pene jam cariosis artubus. Porro isthic legi de- fecirous roentionem, et quia Grseceetiam eodem or-
bere cariosas, non curiosas, ut est apud Garnerixim, dine reperiuntur tomo quarto operum Theodoreti pag.
patet: etiam ex ali.aj yersione,. ubi legitur veteses 706. Quod auteni Garnerium inipuUl ad banc muta-
fabulas...kEpn... tionem, istud est, ut opinor, quod cum videret verba
J>Daluzius rejicit hsecverba ad initium sequentis priora Theodoreti pendere ex aliis, et in prooemio
reprehensionis hseretici: qua ratione lioc feeit ex-pB- Cyrtili mentioneni!fieri verboruni Theodoreli de malo
cat nota sequenti, EDIT. discordise, putavit verba Ula conjungenda esse cum
| <=Huc Baluziustranstulit verba cuj.us njeijtio est in verbis Cyrilli. Verura si animadvertisset nonnulla bic
'npta pivccedenti, subditque sequentia : « Gatnerius deesse ex proefatione Theodoreli, quse exstant in
putans hxc verba esse Cyrilli, ea ab lioc loctr trans- Grsecotextu et in anliq.uailla versione, fecisset Gar-
tulit ante anathematisniuro prinium, et ijjitiuro ypr- nerius quod nos fecimus, id est, verba ejus non ffio-
borum Theodoreti ita posuil: At nos, qitieyaitgeljcam. visset ab eo loco quem occupanf in codicibusMefca-
traditionemsequimur. Nos illa reduximus' iit loeunt tofis. > EDIT.
quem oecupant in antiquis exemplaribus. Gertilni:est 4 Hanc partem ex ista versione descripsti Pelagius
enim esse Theodoreli, non solum qitia in codicibus n_iit epistoia, tertia ad episcppos Istrioe. BALUZ.
873 Sv CYRILLi APOLOGEtlCUS ADVEUSUSTHODORETUM. S74
DeiJiu pepeiefif tiatiifa, sed qtioti hOmittem ediderit. A Sed pfudens argutusque tra6lator, illis, qflse eum
cotijunctuhi Deo, d qtii ipstthi fofhiaverat. oportiierat et necesse fuerat dicere, ptoetermissisyCt
cuni nihil horuln omnino in aliam se Con-
Tpttis hie' pafagrapliUs fefertur jri y*syhotio, ifitef tttlit viaro : dicetetetigisset,.
enini aggressus est statim, quod
eji TheOdpfeti, adversus'safictttinCyriiihm, qtise-aiia-
tbCttiatedstttittata"surit; fiagitiuih Vefoipsitis est, qttpd Dei Verbuffisit-coiivefsiotie validiusj ef quod non in
sSncto Gyfillo eOiitfadicatinea pafte,. itt qiia lidei riatufaro carriis traiisfoimatuiH sit,>tamquam si hoc
fatio poSifa etat, tiempe qudd beata Vifg>6Vefbiihi
cafneni faettimpeperefif," et UPii tatiftitii hommerii vetura; esse anathematisihus vel sentiat; vel affir-
conjunctuin Deo. met.
Aûdiaf 6rMohi alterius riescit oc-
At si non est homo, qui in utero Virginis fictus est, etirrere : igitur hic,- qtii
sed Deus Verbum, qui est ante ssecula; faclura ergo et reluctafis sermoties. tiomo. sirie cansa vanos exerces,-
sancti Spiritus est Deus Verbum. Nam quod in ea na- nos opinioni vel fiobis invisse.-Novimusenim
qiioque, quod fiec umbram qtiidem' conversionis:
tum est, inquit Gabriel, ex Spirilu sancloest (Malth. i, divina iUa
excellensque natura perpetiatur, ct quOd
20). At si increatum est unigenitum Dei Verbum, et
Dei Verbum in naturam nori commigraverit carnis,
ejusdem cum Patre substantise, [Baluz. add. et coseter- deitate deposita.
num cum Patre] non est Spiritus sancti factura. Si Verum quando a Dei forma servi formam assum-
autem non Deum Verbum in utero Virginis Spiritus B esse commemorat, doceat nos, [Baluz. add. si]
ptam
formavit, superest, ut servi formam itttelligamus et sine solse ef per se ipsse inter se formoe
subsfantiis
formatam et fictam esse natura. convenerint. At
Sed quoniam non tantum erat servi forma, sed confitebitur : id, ophior, ipse quoque non ita esse
habens Deum neque enim species tantum sine sub-
templum habitatorem Verbum, juxfa stantiis,- et formse*interse
Paulivocem: Quoniaminipso, inquif, complacuiiofh- per hatnv dispensatoriam
sive substantiarum
netn plenitudinenxdeitatishabiiare corporaliief (Colbss. convenerunt;sedrerumipsarum
Gonventusest faclus, ut inliunaanatlonis [Baluz. liu-
i, 19); non tantum avSpwroToxov, secfet ©SOTOXOV sah-
ratio vere facta esse credatur. Ergo etsi
ctam Virginem yocamus; a.vxpdiioxby.oi,pf opfef ii- manitatis] Dei Verbum carnem factum esse djcamus, non tamen
ctionem et formationem; &toxb-/.bv,pfppfer ha&tv,
confiisionem,-iieecommixlionem, neGrursus conver-
:
appellantes ideoque piief, qui riafus~esf, Eniirrstiiuei
aut commutalioneni ei dichnus contigisse;
est vocatus; nec Deus ah huniaiia tiafufa sepafafus, sionem, sed ipsum conjunctum esse, arcana ineffabilique ra-
nec homo deitate ntidtis. Emmatiiiel ehtiri sighificat, sancto habenti animaro rationabilem :
nobiscuni esse Deurii,juxfa Evangeiioftim voces; notione, corpori enim adunari dicitur, non confundilur, sed
biscum autem Deus, et eiuti significaf, qui ex hobis quidquid aliud sibi magis assumit.
nobis et Q
pro assuitiptus esf, DeumVefbuhiVquodas- Affirroamusigitur, Dei Patris Verbum assumpsisse
sumpsit, ostendlf. Ergb Ehihiaiiuei piier" pfoptef sibi sanctam et animatam carnem, ei esse vere in-
Deum, qui assumpsit; et: VirgO'©sordxo? propter con- ex ipsa vulva, conjunctum, exiisse qui-
Dei formse in carnem Deus confuseque,
junctionem servi; neque dem homineni, Dfcttm:tanrCtfveftttil slc qtioque re-
Verbum conyersus esl: sed Dei fbfriia sefvi fbfriiam
mahsisse; idCo et VifgosancKt ©tbfoxofest. Super-
accepit, vacuttm autem esse opinor, eam etiam' av8.pa>noxO-ASV
RESPONSIO ORTHODOXI. vocarL Nam si essent quidani adeo meiite capli, ut-
Plurimum et soepeinGusavimuseos qui recusant dicerent, naturam Verbi ex carne, tamquaro foiitem'
coufiteri Deunl esse vefe Emroanuel, et sanctaror suoeoriginis habuisse, et suse exstantise [Baluz. sub-
Vtigiueffi esse 0SOTOMV, ideo qtiod peperit sCcunduni slantise] inde iriilium fuisse- sofiitum, iortasse non
- carnem Dei Verbum, tunc cum est factum caro, id absque aliqua ratiOne facCre viderentur, qtti eam
est, honio.-Al vero is,quilamrecle dictaa nobis ac- «vepeo7rofo)cdv vOcafidebere Osteriderent.Sed quofiiam
Cusat, si Deuffivere esse nescit Emmanuel; si nofi liUjttsroodiopittio Otimibusodiosa est, heC sHHefpo-
est natum carnstUterex sacra Vtigine caro factum test intelligi esdTOKdf esse VirgOsancta, nisi qtiis priiis
DeiVerbum, juxta Scripturas; eur non magis palam D cfediderit, quod faCtuftl.sit cafo, id Cst, factum sit
clamabat: Quid agis, virbone [Balus. add. Ambrosi],? homo, Dei Patris Verbum (neque eiiim divinitaieiu
Eructas infandossermones, dogniala obteris veritatis.. fiudani virgo pepefit)',quod fiobis ex hac contentiofie
Non est Deusvere Emmanuel, nec Virgo sancta mo- emolumehtiparient hi, qui certant etiani «vSfuntrtQxw
TOXOJ, ut etiam nos hsec ita clamitanti, dicentique, es earo vocati diebere?
quse a divina Scriptura dicta sunt, sapienter oppo- Verum, quantum apparet, locum sibi adversus
nentes, et apostoUcseatque evangelicoefidei traditio- Gbristutii dicendi excogitaverunt; non enim patiuu-
nem, et sanclQrum Patrum confessionem, qui suo tur, vel senlire vel dieere, ipsum Dei Patris Verbum,
lempOfe NicseseCPiigfegatistttit, profferefites,perstta- quod erat ante ssecttla FUius, liovissimis temporibus
deremus, qubd neque recle, neqiie hOneste dicfano- inconfuse, inconvertibiliterque aduiiatum esse, ex
straconeturarguere;,immo,magis.divinse Scripluroe vulva, carni habenti animaiir rationabilem, ac sic
relttctari festiiret-. ftiissebomineni similem ftostri. Sed Sicut unUTOsah>
j CASTIGATIONESET NOTJE.
»In epistola Pelagii, quem ipse fonmvii. In veteri versione supra laudata, qui finxiteufn. BALUI.
875 MAR6"MERCATORlSTRANSL.xTlO.XESVARlORUMOPUSCCLORUM. 976
ctomm inhabitantera Deum habuisse commemorant,, A 15 aijalhema dicitur ei, qui defenderit impia Theo-
alios etiam ita senlire sollicitant: non considerantes, doreti conscripta, qum contra reclam fidem el conlra
in nobis sanctum ut in1 primamEphesinam sanctam synodum, et sanclum CJJ-
quod quoque per Spirilum, riiiunt; et duodecim ejus capituta, exposuit, et omnia
saiictis temptis, habitet omniuni Deus. Scriptum est' qum conscripsil pro Theodoro et Nestorio impiis, et
enint: Nescitis, quod templumDei estis, et spiritus Deil pro aliis, qui eadem prmdiclis Theodoro el Nestorio
kubitet in vobis? Si quis ergo templum Dei corrumpil, sapuerunt, defendens eos, et eorum impietatem,et pro-
pter ItocimpiosvocansdoctoresEcciesim,qui UNITATEH
corrwnpet eum Deus; tentplunxenim Dei sanctum est, SECDNDUM SUBSISTENTIAM Dei Verbi ud camein con-
quod estis vos (I Cor. m, 16). Sed etsi noininati sumusi filentur, etc.
teinpla, Deum habentes inhabitantem per Spiritum; Si autem is, qui hsecreperit, vult dicere hao-tvper
attamen alium mysterii, secundum Christum, novi- substanliam, qua commixlio sit facta divinilalis et
mus modum : vere enim adunatam esse Deo Verbo carnis, contradicemus omni alacritate, et blasphe-
dicimus carnem, habentem scilicet animani raliona- miam convincemus. Necesse est enim commixtionem
bilem. confusio sequatur; secuta autem confusio adimit na-
Sed libenter eum consulerem, ulrum unitatem Dei turse proprietatem : quse enim miscentur, id quod
Verbi et humanitatis, sive sancti corporis rationabi- erant ante, non servant; id autem de Deo Verbo et
liter aniinali, factam esse vere confiteatur; an ipse g de semine David dicere, flagitiosissimuroest. Oportet
duas na-
quoque nonnullorum exemplo, per conjunctionem aulem obtemperare Domino demonstranti
[Gr. o-vvotf
sral3>T)_ servilis.etavu;roo-T«TOuturas, et dicenti Judseis : Solvite tetnplum istud, et in
ttav O-_£ST_XY.VJ
foTinajcum htmotrxaxatforma divina, sive alio modo, triduo remdificabo ipsum (Joan. n, 19). At si com-
per solam filietatis bp.awp.iKv,et oequalitalem digni- roixtio fuisset facta, nee Deus remansisset Deus, neo
tatis; aut si alius ullus conjunctionis intelligitur mo- templum cognosceretur tempium, sed et Deus tem-
dus ? Sed forte sine causa molestus sum, et percun- plum esset, et templum Deus : id enim comroixtionis
ctor non necessario : habeo eniin voces ipsius, et ratio postulat; et non recte Doniinus Judoeisdixerit:
apertissiroamconfessionem; in primo namque hoc Solvite templumistud, etin triduo remdificabo ipsum.
capilulo dixit: Ideo natus puer vocatur Emmanitel, Oportuefat enim ita dicere : Solvite me, et in triduo
nec Deus a natura separalur humuna, nec homo divi- resurgam; siquidem vere commixtio, confusioque
nitate nudus. Oportuerat quideni ipsum subtilem ex fuisset facta : nuuc autem ostendil, et lemplum sol-
his expositionem, elimalamque curare; cseterum id vendum, et resuscitaturum Deum.
certe nolandum est. Ecce enim ipse unitatem expla- Superflua igilur per substantiam tvwo-tr,qua pro
nans, ab humana natura Deum unilate se separare commixtione, ut opinor, utunlur; sufficitautem hao-tv
negat, eumdemque confitetur Deum siraul et homi- C dicere, quse et naturarum proprietates ostendit, et
nem : cur ergo' non erubescit, dicta increpans no- unum adorandum proecipit Christum.
stra ? * RESPONSIO ORTHODOXI.
ANATHEMATISMUS SECUNDUS. Ecce iterum generosus isteb barbarus cx minimis
"
Siquis non confiteatur, carni per substanliam adu- causis occasionem maledicendi caplans, reprehendit
nalum esse Dei Patris Verbum, et unum esse Chri- dictionem quod per substantiam dixerimus, et eam-
stum cum propria carne, eumdem scilicet Deiunsimul dem insolilam esse definit, et novo more eam factam
el hominem; anathema sit. esse a nobis affirmat; nec consideral, quod dictionura
REPREHENSIO ttrERETlCI. vis[Baf. om. diclionumvis], impiorumhsereliccrumar-
gutiis veritatem opponens, convellit id, quod videtur
Unumquidem Christum confitemur, divinis aposto- obsislere.
loruni traditionibus obtemperantes, et eumdem pro- Nestorio igitur ubique evacuante Dei Verbi secun-
pter (vwo-iv Deum et hominem nominamus. Verum dum carnem generationem, et solam dignitatum uni-
«vao-ivper substantiam penitus ignoramus, ut uovam, tatem
et alienam a divinis Seripluris etPatribus, qui eas nobisinslituente, et dicente homineni Deo con-
interpretali siint. jj junctum filietatis o/xwvujitafuisse bonoratum; necesse
ut nos adversus illius dicta agentes, per substan-
Et hic quoque totus locus relatus est damnatusque fuit,
in v syriodo, propterea quod rejiceret h6>o-ivv.off lianitvwo-ivfactamfuisse diceremus. Hic autem sermo
&nbaxa.o-iv,, cujus confessio est sola, indubitata, et ntiiil aliud significat, nisi id lanlum, quod Verbi na-
fraudis expers bene senliendi regula. Unde canone tura, sive substantia, id est, ipsum Verbura, humanEe
« Baluz. addit hic: et criminatur immerilo secun- tamquam ironica, et ideo verlisse xocemytwaSui-per
dumanalhematismum, qui se ila habet. EDIT.
b Hsec vox non respondet vocem barbarus, sicut infra pag. 288, pro eo quod
voci Groecseytwaâ;, apud Cyrillum scriptum est 6 6pcr.<rv_-,
quod isthic ver-
qua hic usus est Cyrillus; eamque ob causam Gar- tere debuerat audax aut temerarius„ posuit siremtus
nerius addidit vocem generosusel ila legit : Ecce ite- quod est laudis polius quam vituperii. Isthic pro bar-
rum generosus isle barbarus. Verum aut generosus barus vetus illa versio cuius ante meminimus habet
simpliciter legendum est aut barbarus. Videtur au- fortii. BALUZ.
lem Ifarius. Mercator accepisse hsec verba Gyrilli
977 S. CYRILLl APOLOGETiCUSADVERSUS TIIEODORETUM. 978
saturse yere adunatum, absque omni conversione et jV magis conventione quadaih, quse sit facta, per hnav*
confusione,ut ssepe diximus, unus intelligatur, et sit naturalem; anathema sit.
Christus, ipse Deus et homo. REPREHENSIO H£)RETICI.
Notanda sunt accurate ista Cyrilti verba: TIJVX«8' Obscura quidem dictorum caliginosaque sententia;
vttbo-xutnvhatriv ytvicrBai<pap.iv, TOO«xa0'UTTOOTKO-IV >
cuSlvixtpovKTCotpaivovxo;, riMv oxi pbvov>5TOUAoyou plana vero apud pios ipsorum dementia.Cui eniifinon
yuo-if, wyouvq VTcbaxtttn;, 6EGTIV «UTOJOAoyof,avfipu- sit perspicuum, quod conjunctio et Conventionihil dif-
7TEi« ffio-tiY.axaul-tiQuavivatiti;, etc. Factam dicimus ferantânam et conventio eorum est, quseerant ante
unitionemsecundum\mbaxao-iv; hic autem sermonihil,
aliud significat, nisi id tanltim, quodVerbi natura, divisa. Sed hujusmodi verborum prudentissimus ge-
sive hypoilasis, id est, ipsum Verbumhumanm nalurm nerator, tamquam contraria posuit verba sibi conve-
vere unitum, etc. Inde enim intelligitur famosa Ula uientia : Non enim oporlet, inquit, conjungere eon-
Athanasii ac CyrilU sentenlia : POSTTJNITIONEM UNA
ESTVERBI DEI NATURA INCARNATA. Natura enim pro junctione substantias;sei complexione, et convenlione
hypostasi posila est; neque illud calholicorumsingu- naturali, autignorans forte quid dicat, aut sciendo
lare est. Ipse eliam Neslorius, si credimus Patribus blasphemans.
v synodi, naturas posuit, pro hypostasibus, cum dixit: Natura enim res est qusedami.mperiosa, et cogens
Propler eum qui induit, eum qui indulus est, adoro :
propler eum qui occultus ett, eum qui apparet, adoro. " qusedam agere, non voluntate. Est autem tale quod
Inseparabilis ab eo, qui apparet, Deus est: propterea dico : Natura esurimus, non voluntate hoc palientes
ejus, quiinseparnbilit ett, honorem non separo,teparo [Baluz. silientes], sed necessitate; ac' ni ita esset,
naturas, sed unio in adoratione (Serm. 7, num. 57).
Alteram vero vocemcum altera confuditTheodoretus pauperes a mendicitate liberarentur, habentes in vo-
in reprehensione consequentis analhematismi, cum luntate sua; ut nou esuriant; naturaliter sentimus,
. ait: T>irTOU ©E£OU popfnc "iaGovm;T»VTOU SOUAOUp.op- naturaliler dormimus, naturaliter spiritum duciraus,
ev
pwv, [itv rcpbaatcov, v.aiha vlbv xai Xpicrxbvbpo\o- Vertim
•ytivtvatStf ouo §i xa; ivuBticra; vnoo-XKtrtt;,tiTOW • hsecomnia, sicut dixi, non Wuntvoluntate :
tfitrti;, Xtyetvoux aT07rov. nam si quis horum aliquid non admittat, necessario
Yitsesentiet finem. Ergo b si naturalis conjunctio facta
Id autem, ut opinor, Theodoreto ipsi videtur dicenti,
estc formseserviUs, compellenle quadam necessitate,
ab httmana natura Deum non fuisse separalum, nec
non sua clementia Deus Verbumconj uuctum est formx
absque deitale humanitalem inlelligi. Igitur nec absque
substantiis servi et Dei formas conjunctas dicimus, servUi,alqueitainvenieturlegislatornecessariis legi-
busserviens. Verumnonita nos beatusPaulusedocuit,
nec communem hominem sequaUtate sola dignitatis
sed contra magis, quod nempe se exinanivit formam
honoratumffXETtxCf conjunctum esseVerbo definimus; servi accipiens (Philip. n, 6); dicendo, se exinanivit,
ser3 ipsum, ut supra dixi, Filiura Dei unigenitum, qui
vere carnemassumpsit, quoe haberet animam ratio- G signifieat voluntatem. Si igitur suo arbitrio et volun-
tate,naturseex nobis assuroptseconjunctus est, super-
nabUem,hominem factum, ila tafiienut remaneret et flua est dictio naluralis
Deus. ,. conjunctionis: coufileri enim
Sed vif Ule vehemens oratione, etcogitatione acer- sufficit Evtdo-tv. hacri; porro de divisis accipitur, nam
si nulla sit divisio, numquam evcoo-ic fiet, et qui ad-
rimus, commixtionem*significari hujusmodi dictione mittit admittit et divisionem proeviam[Balus.
fvfflo-iv,
defiuit, et dicere audet, atque ea, qusa ex naturarum om. prasviam].
in
commixtionecontingant, proponit medium, quasi
nos ignoremus, an forte quadaminsolentiagloriatur, Quare ergo dicit substantias sive naturas dividi non
et existimat neminem proeter se alium, orationem oportere, roaxime cum sciat, quod perfecta erat Dei
Verbi substantia, quodque perfecta ab eo assumpta
posse, quantum voluerit, propagare; si modo, quod forma
a nullo sit dictum, tamquam vere diclum, sibi pro- servilis, ideoque substantias dixerit, et flon
substaiitiam? Ergo si utraque natura perfecta est, et
posuerit, ut aliquid videatur esse apud eos, qui dis- ambsein unum
cernere nesciunt, qui sint vanUoqui, mendacesque, et convenerunt, Dei forma scilicet for-
' roam assumente servilera, unam quidem personam,
qui reclam viam leneant veritatis, et prudentes exer- . tv
piv npbo-onov," et unum Eliiiim ac Christum simiU-
ceant.necessariosque sermones. - ter confiteri, pietatis ratio poscit; duas vero substan
a
Opinabar quidem, confiteor, principio, capitulo- D tias adunatas
rum vim ipsura minime ignorasse, sed simulare igno- sive naturas dicere, nonineptum est,
sed [Baluz. add. ex causa] magis consequens.
ranfiam, et in hoc quibusdam gratificari; vere tamen
eum ignorasse nunc comperi. Namsiin uno hbmiiienaturas dividimus,etmot talem
quidem, corpus vocamus; immortalem vero,animam;
ANATHEMATISMUS TERTIDS.
utrumque autem , hominem : multo magis assumen-
Siquis in uno Christo dividat substantias post unitis Dei, et assumpti bominis naturarum proprietatei
tatem, et conjunctione sola conjungat seCundumdig-• - convenit discernere. InyenimusetiambeatumPaulum,
nitatem, vel auctoritatem, vel dominationem, ac non unum eumdemquehominem in duos homines divideti-
i CASTIGATIONESET NOT.E.
. - «Baluz. nam et conventioeorumest qumerant ante cFacta esl formm Deiet jfofmm. Et hsec quoqna
teparata, et conjunctioeorum qum erant ante divisd. exstant in eadem epistoIa.Ex quo colligas recte illa
'EDIT. revocata esse ex codicibus Mercatoris. Exciderant
b Si naturalis. Segmentum istud refertur in
epi- enira in editione Garaerii. GALLAND.
stola Pelagu II supra laudata. GALLANP.
tetii, et roodo dicentera : QuqntP exteripr homq cpr- A Jiropterea gup.clscilicet n».tOTampassionibushabemus
rumpitur, tanto interior renovatur (II Cor. iv, 16); obrioxiam. Divina vero arGan^que Verbi natiira non
modo : Condeleclorenim legi Dei secunduminteriqrem necessitatis, nec passionis capax, omninp a nullo
hominem (Rotn. yii, 32); et statira : In interiqr.e Ito- coacta estj ê a se .qjjidemut contra voluiitatem fie-
mine inhdbitare Mhritium (Ephet. m, Jsf). Si jgitur j;et jcarjjj ^jye assjjmeref huroarrifatis merisurani, el
naturalero conjunctioiiBm ejugdem iemppj.is nalurar Abjahse appfehenderet seraen.
rura [Gr.ip.o%pivm]Apo,stolus.diyjdit,qujr£jmpietaiig Quod yero jnconsulta vehejnenter sit ipsius oratiie,
arguit eos qui, diyjdunt propria naturiwaim*Dei sejjj- npjj gsf ^ffic%yfl}enfibjis inyenjre: a.f eijijjj pmjiino,
piterni et ejus hominis, qui in aiovissinjisteniporibus «t proeul dubio, omnia naturalia uecessitatis legibus
assumpfus est? Argiiit, iiiquaui, ille, q»i comjnixtiu- siAjacere; et ad hjjjus rei probafj.one.mpr.otulit, nos
nem nos aliis JiQnijnibusdocet, confra yqlijnfatpm csujîro atgjie sitire, ^jijipcn.os
^rpyoeantg Jiatura, )Btjams.iqitis jioluerjf {sed erat
RESPONSIO ORTHODOXI. tiominis docti, etin his rebus exemtatisQlidioresalias
Anjmadyerle gjipmp.do sapigng illg m, primum rerjijn pausas yidere. guoe ptgtipne majore requiri
qjiidem obscuta djcta gsse nostra jneiifitur, fit cura 4igftffi.§int)jfiJsi fprtc sjt fglsjitn, tioniinem r.afjonabi-
ipse caliginosaro oijjisain.quefeaheat ifi.entem,ob§Cu- B iem esse natura. Ergo cqijtra vpltintatem coactus est
tum esse ait tani planujn s.apiejitibus,eyidentissimttjn- rationabiiis esse; Pcinde, dig inihi, Deu^ pmnipptens
que sermonero. H.onneJiaturs fist Deus? j^pnne nsjWa sartctus, justjis,
Arbitratus est autejri, quod conyenfiQiieiii, ac non bonus, vita, lumeft, sapientia, et virtus? Ulruro ipse
magisconiuiieti.oiiej»,ijojijiijarideh.ere,ijostraaffirmet gtipquecpnfp yoluntafem, et coacfus, id est, quodpsl?
oratio, Deiwde calljditatero suam .cupiejisostejitaf e, gej ifa opjnriri ye.E.gij32 stoliditatis est ceftissimum
unum ait a nobis idemque sigijifieari, siyfi ponventio- argumentum.
nem, sjy.e ponjunctioiiem factam £sse dicarous, Ego ,p.ujdjgifijr npbis pbt,e_jdit jjiendacium Jaijiguam
vero hoc quoque joce njeii.fisipsius acuroen admiror: |nexpug(j3hiJ,e, .et iny|ncibi}(j njuninienfum; ef faro
solus enim fortasse didiejt quod a tjullo est jjroqjiaro jiijlje.cjllisUlifur ^rguêjjtis,, uf audieijs, âfuraiem
ignoraturo; quodque adeo proculcatujn es,t, uteis jactaro esse adunatioijem, id est, veram, et conver-
etiam, qui sufit omuiiiQ a doctrina el litteris ssecula- sionis liberam, alque ijicojifusam omnino snbstantiai
ribus alienjssjroj, jiQtissirouu>yide^fur;ijjjraoetiis f_unicggyeptipnpjji, jorpef.e ponefur yimsjinfenfia-
qui auditu tantufimipdp fahujarum, ao" levem iucer- tjin), jjt pgruin recfe ppsita?esse pj-edantur? Nec jjpr-
tamque soientiani ppryejijirujit. respif yjr gfrejfuugffia^?. a^, gxemplp npsfrq], na-
Adnjirans igifur jpsiu§dQctrinam,hoc ad euijjdico: C Jnr*ijmYgfbj jneyifabjlj nepessifafj subjapere ppmroe-
fel nijninjuro fevigila,yelut ex ebrietate aut somno, morans. Exinanivit se, non contra voluntateni, sed
qui latii Hiagftum iti nos ps apefire contendis; el yplujfarijis jiijjggnjfjisfacfus Jj.pniQ; at npp, ut fu ais,
anhiijidyette "subtiliter acuteque mysterium unitatis, {isstimpsit.hpjpjjjeii), o-^tT.ra^v§i pj'3eben.S
ponjunctip-
quod defshristo dieitur. Facitrot quidam calumniam neni, |f leuirj filigtatjs bengfieip hQfiprans, juxta
huic unitali [Baluz. in foeditate], in id, quodipsisli-
bueiit, sacraruro litterarum sententias transferentes: jErgp.,jet^jmfeUigajniis aduRatas essp sji|)stanfias,
aiunt enim, diyisas qqidem esse a sese naturas et a Cf [.pminem factum afque incarnatuin D.eiVejbunj :
sese sejiroctas, et s.eorsqs,ef inparte sua esse ulram- jjrpjjfgreaque videaijiur, aUqjjpnjodo djpere adjipatio-
gue; l).Qfnjn.emyero <r_%txaa;conjunctum esse Deo fjgm naturglepj, qjiie illam expiudaf, qtjoerjpnpsf yera,
cpjitendjiiit, gefiundujijsplam dignifatem, sive aucto- sjd (TÊTfj!)), jjuanitfjjpffps ^fjfirohaljuimus per fidem
Huicanathe- ,Cfsajigfjjjcafjpneji!,jjrpijtefea qpgd diyjnse natJJi-se
fitatejft fit seejjnduro fjlietatispftwvyfifev.
matjsmjis o.piniQiijpjigijjjt, .el taro prQfanis socum ppr.icifif.gf(.JP.}Js;cfPpJUisipixt aif Pajiljjs : Qui ad-
aovitatibus f.eluctaluf. Affirmat etenim adunatum hmret Domino, unus gsf Spiritut (I fot- ^t, 17); non
fuisse Verbiim natufa, id est, non a^txaa;, sed ve- faingn ngpesgjtgfigt viplpiifjsenatjjpaljijijpa?sjl)ileet
_ritate_, canii habejifi animaih rationabilem; et nuUo 1) jj|_f.fjjj(iDei V^fbum ûjjjipjrnus.
.modo diyiî op.qrtefe, he duos filios inteUigamus, in- Qppd yerp pfisf adupatifjneiijfjBc[/Ka.a<$. diyinani]
i.djyiduum djyidehtes. At ille non infelligens, quid sit nolumus ea, quse adunata sunf, %spse essp sejuncta,
landero adunatio natur.alis, id est, vera, quseneque nisi fallor, nec crijninosiiin omnino est, nec culpabile
naturas confundat, jiec commixtionemfaciat;itaut videtur, cum proesertim ipse vir egregius Tbeodore-
ulraque aliud esse, quam quod eral, incipiat, infan- tus unum ex nobis homihem exempli causa propo-
tile aliquid frivolumque assumit ad probationem eo- nens, in duo dividi non sinat; quaitivis quantum ad
rum qtioese bene habere arbitratus est. hominis Btapiav pertinet, divisidnis patiehs esse pos-
Denique ait : Si naturalis facta est pdnpqtiq; ergq sit, eo videlicet, quod intelligiraus, aliud animam esse
nqp vqluntqriq est exinaiiitqs. Verbi, sg_ftqmquamex natura, aliud natura propria carnem. Ergo simili ra-
necessitate, et viqlentia, imperiosa enim res naiura. tione curiosius inquirehtes, adunationem, quse in
Ad hoc quilibet ad ennj dixefif: Ifsurifio, ef sifis, et |Chr{|tq|acf^ lessgjnlfJHgifuK.5f?cujidutnQta.fjia?qui-
csetera, quemadmodum dixisti, carnis sunt infirraita- dem divinitaii§ e$ humanJfatis, CQnyejJtjpneinverpa
tes naturales, et in nobismet ipsis habent motum; per cvufftvfactam esse dicimus: non ignorantes, aliud
08i S. CYRlLLl' APOLOGETICUS ABtERStJS THEODORETUM. $tii
quidem esse prseter parnem pei Yerbum, aliaiu yerc A Pafris se Jiabere comnieiiiprans, cuiti non habeat Pa-
juxtasuam naturaro cariiejn, preeter Verbum. Adu- tris scientiam? Solutenim, inquit, Pater scit diemil-
natum verQ seroel diyidere crtininqsuro est; nep in lam (Matth. xxiv, 36). Yel quomodo imago sit simil-
duos Filios separare utiuro Gtiristum, et Filium, et Dp- lima genitoris, qui non omnia habeat genitoris? Si*
ininum repta rgtip permifJit : in hanc eijim scienfiam npn liieiififur dicens se ignorare, hsecquis de ipso exi-
nps sancta et di.yjna Spriptijra deducit. sfimayerit; sin yero noyit diem, ef oceullare volens
Yerjjm illesdjjgrnatuni vejjtsjfis,nullam habet peni- igiioi-ai-ese dicit : vides qua)is ex hoc blaspheihia
tus curaro, nec laborat djscej'e alitjuid necessarjum, cpnsequatui"j yerjtas scilicet mentitur. Sed qiii yerj-
et quod vej m.ediocriter ipsj prodesse possit, * sed tas vpcetur, quse contrarium habeaf yeritali? Si non
i,d lantum, qupd nocere possif. Yerujjifamen cum meii.ilur yerjtas, neque Deus [Bqluz. Dei] Verbuiii
roepdacjp gloriefur, et calunroiandi jactet se habefe ignor^f djetn, quanj jps.edispostjit, jn qua juclicaturjjB
callidjtafero, audiat a nobis : Qyid gloriqris in tnali- esf pj-ppm tprrarum, §pd habet Patijs seiejitiarof
tia, qui potetit es in iniquitqte? tqtq die injutlitiam cp- guippe JniftgosiDijI|iiii.a.Ergp noji Dej Yerbj psf ignp-
gitavit tipgua fug (Psql. u, 5), rjjntia, sed seryjlis fprmse, quse ijlo lemppre tajifa
ASATHf MATfSMtJSpPAETUS, scjebat, quajifa inhabitaiis dgitas reyglabat.
" E.t i4 flupque fpre fptunii, qqpfj paj;agraptip epntif
Siquis personis duabus, sive substantiis dispertiat reiatum est in v synodo, velut JiestQfjano gpr
sunt iji vel Scri- netur,
voces, quee evangelicis, aposfolicis rpre, de dupbus filiis, infectum, quod advertit Cy-
pturis, quseque vel de Christo a sanctis diounlur, vel fillus.
ab ipso de se ipso, et has quidem, ut horoini, qui
prseter Verbum seorsus int.cilig.ifur, deputet; has Hpp dg aljjs siijjilijjps ppfest îpj: quid pnjjn Ijar
vero, ut divinas, soli Deo Verbo; anathema sit. bpf j-atjppis, Dei Vgrbuin djpere ad Pati'em : Pqtgr,
ItlPREHEKSIO HJ5RETICI. jj pqtet}fieri, frqnteql q tftp ctjlfafote; yerpmtumenitgn
figif.egoyplg, $ed sicpf fy.(Mqtth: xxyj, 39)? Ex hpc
Cognata hsec quoque supradicfis : vult eniaa, tain- jjnj[ijrursijs jpratjppabjlia jJl.Jjlfaev§!iiunt;' et pjimuiii,
(juam cpnintixtipne facta, nullain esse yerboruffi djf- jjjsppr.daj-ePafrem pf Filiqjp, e( alja yefle Paftejn,
ferenfianj, qjjje in sacris Evangeliis,,siye apostolicis glja Filipiji, ajt eniijj : Verumfgmehjipn ticut ego 1)0/0,
libris, dicfg sunt; curo prseserfim Ark>, et Bunomip, »fd sicw. lu, Ppjndp jhgejjipro rjjr§ps ignQranliaijj iji
et caeterjs hseicsewii atiefpiibus hosfem se esse gio- Fjlippsseyiflpbipus, jfiypiiiefurenjjn jgjjpraijs,djcei;e:
tietur. $i_pq($st fieri, trgtifecti<$%. IIpp apfpjji de D.epYethp
Dicat igitur divinorum dogmatum peritissimvisma- dicefe jjfiRipiilesf, pf jjfasphpjjiiafplenum : sciebat
pisfer? quqinqdo hsereticoijmi blaspherniaifi possif ar. G enim ppr}js§jroe,qui Ijuju§ p.ausaadvenit, qui sponfa
guere, humilia et seryi fQrijiseyerba convenientia Deo tiosttajjjnafprajh ^ssjinipsjfjqpi se exinfjniyif.djsppn-
deputans Verbp: illi enjnj hpc facientes, el roinprenj, Sgtjopigmyffpfij exifuni. pj/ppter quenj sanctjs prse-
et creaturam, et facturam, ef servuin, et ex nihilp jijpaba. §ppsfpljg ; Eccp g^cep.di.iiiuiHjerqsgitjinqtrf,
faetum, FUigm asserunt Dei. et Filius hpnfini^lrqb(etur\ri mqnut genlium, el flqgel-
Cuj igjtur nos, qji ab jltis diyersa senfijjjus, pt qui hbilur, ef crucifigetitf.gtfgrtiq aie resurget (MqUh.xx,
ejusdein sjjbstantice cp3jfer5.m11 cum Dep et Patrp fl- \). Qjji j|jtjir hgjp prpqjipfisiyif, §t q«i Ppfrum pbjuf-
jiijm cpjjfifemur, ppjficeiji omp.ium, ef factpreiji, et gavit (leprecanfenj fie fjgrpi,qupmpdQdeprecatusesset
ordinaforem, et gpbernatoreni,ef ai-bitruiii sapipntis- ne fieret, si plahe scipbat pi]ine fului'um ? (Juomodo
simum, et omtiipofentem, inimo vero ipsara [Batuz. autem nbn sif absurdimi, Abraham quidem ante mttita
ipsum iticet inffq} pej^seyirtutem, ipsam yitam, ipsam gsecula viîsse dieijj ipsius, gf grafulatum esse; et
sapientiam. Cui, inquatn, hsec deputemus : Deus, Isaiam item prsecantasse salutareg passjpnps, ef Jere-
Deus meut, ob quid tne dereiiquisti (Mattli, xxyn, 46); miam, et Danieleni, et Zqcharisirn,et pmneni prophe-
ef tilud : Pofer, si potest fieri, transeal q ma cqlix iste tarurii chprujji; ipsjim verp et ignpfare, ef liberafior
(Malth. xxvt, 59); et : Pater, salva me ab hora ista nem poscei,e, et (jeprpcari id, qupd salufi muhdi fue-
(Joan. xji, 27 ); et Ulud : Horaiixiliam iieino scit, nec D raf fjfpfjifuj'tini?c Ergp non pej Verbi ista sunt verba,
Filius hominis (Mqtfc.xni, 32), et coetera, quse humi- sed seryj fqriiise, qusepaygbat mortem, quianondum
liter ab ipso dicta sunt, et a sanctis apostolis de ipso niors fuerat resoluta; sed Deus Yerbum hoec dicere
conscriptasunt? b Cui esuritionem ascribamus? Cui cpncessit, dans lpcuni timidjtafi, ut appareret geniti
fatigationem et somnuni? Cui ignorantiajn et timidi- nalura., ef ne SOWKC. Pf?f:VT5!?%V' $%m^ ex Abraham
tatem? Quis est, qui adjutprio eguit angelorum? Si et Dayid facthm estj existimemus, ob profanos hse-
hsecDeiVerbisunt, quomodo sapientia ignoravit? Vel reticps [Id est Jfanichseos], JJtjbrunifactio taleni j)la-,
quomodo sapientia nominatur, quse ignorantice habeat sphprniani * peperif.
vitium?yelqijomodoyerum djxjsse yidebitur, onroia Ergo ea', quce divitie dicta, yel facta *.unt, De3
GASTIGATIONESET KOTJl,
a ld tamquam quod nocere potsit evilat. Verumta-
applicemus. Vettts versio Antidoti, Cut eturiem et »K-
men. HOJCest lectio codicis Vaticani. Bellovacensis iim applicabimut; quod esse melius ostendunt verija
tiabet cudat. Vetus versio Antidoti, festinat, BALUZ, jSraca. *• BALUZ.
b In concilio v legltur : Cui tsuritionem"eif"siiim Et istud quoque habetur in v conciiio. BAICZ.
985 MARII MERCATORIS TRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 984
Verbo ascribamus; quse vero humiliter dicta sunt, A dicentis: De die autem aut horailla nemo scit, nec.an-?
servi formseaptemus, ne Arii et Eunomii blasphemias geli cmlorum, nec Filius, nisi Paler (Marc. xm, 32).
semulemur. Deinde sapienliam esse affirmans Dei Patris Verbum,
' et omnia futura prsescire, adjicit et ait: Non ergo
KESPONSIO ORTHODOXI.
D& Verbi ignorantia , sed servi formm , qum tanta eo
Nonne multo melius, quseso,fuerat ipsum, vim per- tempore sciebat; a hmc el de aliis similibus dici pos-
scrutari dictorum, ab odio et prsejudieio liberum sunt. Ergo si 11011 mendaciter [Baiuz. mendosej dicis
anunum retinentem? Verum id minime agere digna- unum Christum, et Deum Filium, eumdem Deum si-
'
tur; omnia enim ad suum convertit arbitrium, et ait: mul et hominem: quare dividis, et duos dicere Filios
Cognala et hmc supradiclis : vult enim, tamquam com- non erubeseis, nisi forte non videantur duo esse om-
mixlione facla, nullam esse verborumdifferenliam,quw nino, is qui habeat scientiam proefinitam, et is qui
insanclisevangeliis vel apostolicisdictis conscriptasunt; omiiia sciat, et qui particularem accipiat revelatio-
cum prmserlim Ario, ei Eunomio, et cmteris Itmretean »iem, et qui sit perfectus sapientia, et tanta cogno-
mctoribus hosiem se esse glorielur. Et hsec quidem scat, quanta etiam Pater ?
Ille : verum tantum abest, utego dicam naturas inter Si autem est unus et idem, propter adunationis
se fuisse confusas, (et confusionem, commixtionem B verissimse rationem, et non aUus et alius divise et
ac conyersionem suscepisse, quantum abest, ut ille separatim, ipsius est omnino scire et videri nescire.
recta sentiat. Ergo scit quidem divine, utpote sapientia Patris. Sed
Sed neqne verborum quidem differentiam sustuli- quoniaminscitoe [Baluz. inscientia] humanitatis men-
- mus: scimus enim, hsec quidem divine facta esse, suram subit dispensatorie, et hoe quoque cum aUis
hsec vero humane; et quod hsec excellentissimse con- familiare facit; quamvis sicut nuper diximus, nihil
veniant glorise, hsec sint exinanitatis aptiora men- prorsus ignoret, sed sciat cuncta cum Patre.
surse. Oportere autem asserimus, ea personis duabus Quam igitur ob causain esurisse dicitur, et fatiga-
a se penitus divisis non deputari: nam si est unus tus esse ex itinere, cum sit vita et vivificus, utpote
Dominus noster Jesus Chrislus, una fides in ipsum, et Deus, et cum sit ipse panis vivus, qui de ccelodescen-
unum baplisma (Ephes. iv, 5), una erit et unius ipsius dil, et vitam dant mundo (Joan. \i, 51), et ipse sit
recle persona. Et si erit ipse Deus simulethomo, idem virtutum Dominut (Ptal. xxui, 103* ScUicet ut
decet ipsum certe et divine sjmul facere et humane factus fuisse homo vere credatur, familiaria putat
sermones; cum neque inde divina- ipsius arcanaque humana, numquam naturse suoebonis excedens ; sed
natura ulla ex particula fiat majestate Patris inferior; ea immota retinens, in quibus erat semper, et est,
et illa dispensatio cum carne credenda sit, quod cum C et erit.
sit Deus, homo etiam juxta nos factus dicatur. Qui vero revelationem datam esse commemorat
Omnia igitur unius Christi sunt, divina atquehu- servi formoe a Deo inhabitante, et eam proefinitam,
jnana: nam si non factum est homo Dei Patris Ver- Prophelam nobis ostendit Emmanuel, et bominem
bum, non [Balus. nec] juxta nos sane loquatur hu- Qtotfipov,et aliud nihil.
mane; sin autem verum est, ipsum similiter ac nos Verum callidum aliqttid se dicere et inexpugna-
communicasse sanguini et carni, assimUans se per bile arbitralur : iVamsi Dei Verbum, inquit, est quod
omnia fratribus, nobis scUicet; quare dispensationis exclamavit, PATER,SI POTEST FIERI,TRAKSEAT A ME
rectissimam rationem stultissime reprehendunt, qui CALIX ISTE(Malth. xxvi, 39). Primum quidem a Pa-
vocem noii patiuntur humanam, quique sermonis, tre discordat, nec recle recusat bibere calicem; cum
propter dispensationem factam, humilitatem, tam- sciat, inquit, quod mundo salutarit futura fuerat pat-
quam alii seorsum Filio, servi formoe, ut ipsi aiunt, sio : igitur non sunl, inquit, Dei Verbi tales vqces.
deputare festinant? Audiat igitur contra super hoc quoque a nobis, qui
Ineptum est autem, eos hsereticorum quidem ma- tam iufirmis rationibus nutat et titubat. Ergo quo-
lignitatem horrere se dicere; rectse autem fidei tra- niam tibi videntur tales voces a Deo Verbo removeri
ditionem nolle sectari : proestabiliiis autefti sit, et 5 debere, et soli deputari formse servili, nonne in duos
roulto doctius, voces humanas aptare, non alii [Baluz. filios unum dividis, et cui hoc sapientium videlur ob-
alise] personse, quoe intelligatur seorsus Filius, et scurum? Dixerit enim fortasse aliquis, tuas sequens
servi formse, sicut ipsi dicere consueverunt; sed nia- rationes, quod nec verisimile sit, nec rationabile,
gis humaiiitatis ipsius deputare mensurse: decuerat recusare passionem servi formam, et discordare a
enim, cum esset Deus simul et homo, per utrosque Patre, et ab eo, qnod rohabitaverat, Yerbo [Baluz.
eum procedere [Baluz. om. procederej sermones. Verbum], cura sciret passioiiem salutarem mundo fu-
Admiror autem, quod simulet quidem ipse quoque, turam, et vitse causam illis, qui fuerant morte devi-
confiteri, quod sit unus Christus, idem seilicet Deus cti. Oportebat ergo, inquit, ipsam videri timiditati;
simul et homo; deinde tamquam in oblivionem de- superiorem, et divinis imperiis obtemperantein
lapsus eorum, quse recte habere arbitratus est, unum Noiine igitur te sentis frustra garrire ? Unde hoecseti
dlvidal rursus iri duo. Ponit enim Salvatoris vocem tentiarum vulgaris inventio
• CASTIGATIONESET NOTiE.
° Baluz. addit: quanta ei inhabitant diviniias revelabal. EDIT.
ggS S. CYRILLI APOLOGETICUS ADVERSUS THEODORETUM. 986
Ergo, quod onmia quideni humana Deo Verbo par- A . nans beatus Paulus dicebat: Videte, ne quis nos se-
', vula et exigua videantur, sane confiteor; sed requiro, ducat, propter philotophiam et inanem gloriam, secun-
' exinanitas
cujus facta esse inteUigatur, et quis volens dum tradilionem hominum, tecttndum elementamundi,
eam sustinuerit. Nam si, utipsi aiunt, servi forma, et non secundum Christum; quia in ipso inhabitat
sive id quod erat ex semine David; quomodo et qua omnis pleniludo divinilatis corporaliter (Coloss. n, 8).
ratione exinanitum sit, cum a Deo assumptum sit ?
RESPONSIO ORTHODOXI.
Si vero ipsum Yerbum, quod erat in forma et oequa-
lilate Dei et Patris, exinanisse se dicitur, quomodo Hic quoque vanas eum fabulas exercere nullus est
rursus vel qua ratione exinanitum sit, si recuset exi- labor ostendere; asserhnus enim,' a nullo oportere
nanitatem? Exinanitas autem Dei Verbi, quodnescit Btofbpovhpminem nominari Christum, ne juxta unum
pati conversionem, est agere aliquid vel dicere hu- aliquem intelligatur fuisse sahctorum; sed Deum
manorum, propter convenlionem dispensatoriam magis verum hominem factum, et incarnatum Dei
carnis. Verbum.
Sed etsi factus sit homo, nuUo tamen modo natu- Increpat autem iterum, quse recte sunt dicta, et
ram ejus mysterii yiolat ralio : mansit enim id quod fallit modis variis, alque mentitur. Ait, dicere nos, in
erat, eliamsi ad humanitatem , propter mundi salu- B naturam carnis Dei Verbum fuisse conversum, et
teni, vitamque descenderit. Igllur non personis dua- eruit rationes ex alto, per quas probare contendit
bus, sed uni Christo, FiUoque et Deo, evangelicas ae Dei Verbum non esse vertibile. Quod vero soepius
sanctorum apostolorum deputabimus voces; neque dixi, dicam nunc quoque necessario, ciim nemo sit,
diviuam ipsius naturam, et gloriam minorem facien- qui in cartiem terrenam, divinam immortalemque
tes, propter humanam, nec dispensationem abnuen- Verbi naturam conversam fuisse dicat; sed inconver-
tes; sed ipsius Verbi tvavBpantinvpropter nos factam tibilem eam omnes confiteantur. Parcite jam inanes
esse credentes. labores impendere, ut eis, qui in nullo decepti sunt,
ANATHEMATISMUS QUINTUS. possitis ostendere , quod et inverlibile sit per natu-
ram, et incommutabile Dei [Baluz. Deus] Yerbum.
Siquis dicere audeat, Christum esse hominem 6eo-
ac non Quis enim adeo stupidus, vel mente captus est, qui
fbpov, magis vere Deum, utpote unum filium tam dedecorosa, et ipsis forte etiam insipientibus
per naturam, eo quod Verbum factum sit caro, et abominanda, sentire velit et dicere?
communicarit simUiter ac nos carni et sanguini; ana-
thema sit. Ego vero vehementer admiror, quod cum ubique
afiirmet, Deum esse Emmanuel, Propheloe ei mensu-
ftEPREHEHSlO ILERETICI. C ram in his tribuisse convincatur : ait enim, ipsum
Communicasse quidem similiter ac nos, sanguini esse hominem ttofbpov, ut videatur esse juxta nos,
etcarni, et animse immortali Deum Verbum, eo quod qui habemus inhabitantem Deum in nobis per sanctuin
hsec ipsi sint adunata, confitemur. Carnera vero Spiritum: inhabitat enim in cordibus nostris, et su-
Deum Verbum conversione factumesse, non dicimus; mus templa Dei. Mintine vero tantuindeni est, di-
sed illos eliam, qui id dicunt, impietatis arguimus. cere Verbum factum esse hominem, ac Deum in ho-
Quam autem contrarium id sit jam ante dictis, videre mine inhabitare ; nam licet vera sit beati Pauli vox:
licet: nam si Verbuin in carnem cofiversum est, non Quoniam in ipso complacuit inhabitare omnempleriitu-
communicavit certe carni et sanguini; sin autem dinem divinitatis corporaliter (Coloss. n, 8), id est,
carni et sanguini communicavit, quasi alius proeter non a%txiY.a;; attamen unum ait esse Patrem, et
hsec, communicavit: si vero caro aliud est proeter unura Dorainum Jesum Chrislum, per quem omnia.
ipsum, non est ipsum in carnem conversum. Ergo Dicat aliquis deinde, etiam in homine inhabitare
» nomhie commiinicationis utentes, ut ununi
quidera Christura, ejusdemque spiritum, et scriptum essede
Filium adoramus, et eum, qui assumpsit, et eum, qui quibusdam: Inhabitantes aulem domos luteas (Job.
assumptus est; differentiam tamen cognoscimus na- rv, 19); de quibus et nos ex eodem luto sumus : at-
turarum. D tamen unus intelligitur, et est per compositionem
1 Qtotfbpovautem,id est, deiferum, dicere,ut a mul- bomo ex carne, et ex anima rationabili carnera inha-
tis sanclis Patribus dictus est, non recusamus : quo- bitaule [Baluz. om. carnem inhabitatite]. Cur.ergo
rum unus magnus ille Basilius, in oratione ad Am- rectam et stabilem fidei rationem turbare non cessat?
philochium de sancto Spiritu, hoc est usus nomii.e, Modo enim unum aitChristum, et Filium, et Domi-
et in interpretalione psalmi quinquagesimi noni. Vo- nura, eumdemque Deum simul et hominem : mcdo
camus autem Btoybpov,non ut particularem nescio inter prophetas eum ponit, hominem ipsum nominans
quam divinam graliam accipientem, sed ut omnem 6tofbpov,nesciens se fortasse ipsum sequare, vel ipsis
babentem adunatam Filii deitatem; hoc enim expla- nobis, si quidem non sitDeus vere, sed niagis lem-
| CASTIGATIONESET NOTJE.
i » Ista habentur in eadem epistola Pelagiin. BALOZ. vel Deum indutus hominem Cliristum, ul a
b Et Btotpopov autem hominem, ut a multis. Viden- porlans nmliis sanctis Patribus diclum est, non recusamus.
tur deesse hoc Ioco nonnulla quse exstant in epistola Verum in versione Aiitidp|i eodem fere modo
illa Pelagii, ubi sic Iegitur: Theophoronautem dicere legittir quoantiqua apud Mercatorem. BALUZ.
m MARH MERCATORJS TRANSLATIONES VARIORUMOPUi&ULORUM. 988
plutii, in quo inhabitet Verbiim, sictit et in nobis. APatris unigenitus F-ilius, qui peromnia est sefnialis
Verum hsec non ita se habere, divina Scriptura per- [Batuz. par aequalisque]genilori, qui ejusdem glorise,
docuit : Verbum cato faclum est, et habitavit in nobis et liber, servi formam accipiens, nuncupatus est fra-
(Joan. i, 14); ne quis arbitretur per conversionem et ter eorum, qui jugum ferunt servitutis, id est, rio-
commutatiohem in earnis naluram ipsum fuisse con- ster. Itaque tamquam unus ex nobis didragmum tn-
versum. Qui aufejjj factus pst caro, siye homo, non butorum exactoribus pensilabat, el factus est sub
est homo Btofbpo;,sed Deus magis, qui se in volun- lege ut homo, qui esl legislalor ut Deus; edocebat
lariam exinanilatem immisit, et propriam camem fe- autem tunc suos discipulos, quod et Filius sit vere,
cft ex muliere, carnem autem non inanimem et abs- et in forma servi propter Garnem, cumque per suam
que sensn, sed animatam et ratioaabilem. naluram sit liber, utpote ex Deo, et Deus; verurota-
.. Meminimus aulem, et templum eum nominasse men, propriamhaliens seryi fprmam, propler exina-
suiun eorpus : cseterum non ayjxumv fecit inhahita- nitatis mensuram, tributum exactoribus pensitabat.
tionem, sicut et in nobis, per spiritum; sed unus per Ergo etiamsi quispiam dixerit, servum eum firisse
adunationem iatelligitur Christus, et Filius, et Do- noniifiatum prophetarum voce sanelorum, nullo
minus. modo debet qttisquani scandaiuin pati : sciebant
ANATHEMATISMUS SEXTUS. g enim illi, revelante [Balus. add. eis] Spiritu sancto,
quod factum homo, quod ex Deo Patre Verbum, erat
Siqiiis dicat, Deum yel Dpniinjjm psse Chrjsfi, quidem, sie quoque liber Filius; non tamen sapien-
[Baluz, qdd, vel] Dej Patris Verbmji; ae npn rajjgjs tissimse exinanitatis abjiciebatroensuram, nobis qui
cpnfitetur eumdpm Deum siniul et hoininem, prpr sumus sub servitulis jugo, similem eapiens formam.
pterpa qupd Verbpm cayp sit factujji, secundum Sgrj- Sic el Deum ipsum Patrem dicit, cum ipse natura sit
ptui-as; anathejiia sit. Detts et ex Patre; et nulla parte majestate Patris
REPREHENSIO H.ERETICI. inferior est.
a as- Nestorio igitjir spribente it-a ê Christo : Ergo qui
Bpatus quidem Paulus id, qijod Dep Yerbp est ille pqntifex nxitericgrs, noir Deus vivi-
sumptum est, formam nominat sej;vi. ged quoniam passus est}
anfe sidttnationem assumplio est; de assprnptipnp ficqlgr ejus, qui passus est, Yerbum Christi nbmi-
autem beatus Paulus dispulans , seryi formam voca- nante Deuni, atqup hoec adjiciente : Erat aulem ipse
vit assumptaro naturam : ideo jiulluni jam locum ha- et puer, et pueri Dgminiis (Serpx. 6, num. G); nec
nec competenti modo, sed impie djctos esse
bet, adunatione fsjcta, servituljs npnien; nam si ejs, recte,
in hos sermones, vehementer affirmamus. Nam si
qui ipsjim crediderunt,.beafus Paujus scrUiens di-
Dei
cebat; Ergo jam non est servus, sed Filius ( Gpl, iv, .-. Christi Deus [Balus. Ghristus Deij est Verbuni
et : et Patris, duo omnino, et procul dubio esse necesse
7); Dominus porro discipiilis Non jqm dicam vos
sed amicos est. Quo autem modo inlelligatur idem, et puer, et
servos, (Joan. xv? 15); inujto magjs prir est et Deus sui
mordium nostrse naturse, per quod efiani nps aflp- pueri Dominus? Non ergo dicendus
servili [Baluz. stius], et Dominus Emmanuel, siquidem est
ptionis meruimus gratiam, appellationg libe-
ratum esf. idem, et Deus siraul et homo, quasi homo faetum et
Deum igitur confiteimjr servi formam , proptpr incarnatum Dei Verbum. Quod vero divinitas quidem
nemo
adunatarn ei formam Dei, et assentimus Proplietse aliud quiddam sif natura sua, aliud humanitas,
vocanti puerum Errimanuel, et magni consilii nuntium, possit arnbigere : coeterum ex utraque est Christus,
et miraculum, el consiliarium, etDeutii fqrtem, el do- ex deilate et humaiutale, secundum dispensatoriam
minantem, et principem pacis, et patrenx futuri sa}culi adunationem.
(Isai. vn, 14; ix, 6). Idem vero prophefa etiam ppst ANATHEMATJSMPS SJSPTIMUS,
adiroationem, proedicans assumpti nafuram, seryum
Siquis Cljristunj, uthonjinero,operationeDeiYer-
appellat id quod est ex semine Abraham, ita dicens: bi
meus es lu et in te XLIX adjutum [Bpluz. add. Filium] dicat, et illi gloriam
Sertitfs lsrael, gloriabor (Is. ,
Unigeniti, ut alii proeter ipsum , assignet; anathema
3); et rursus : Ita dixit Dominus, qui me finxit e$ 1* sit.
utero servum sibi (Ibid. S). Etpaulo posf : Ecce dedi
EEPREHENSiO HJERETICI.
te in iestamentumgeneris t» lumen genlium, ut essesin
salutem usque ad exlremum lerrm (hai. XLII,7 ; XLIX, Si mortalis est hominis natura, Deique Verbum,
6J. Quod autem in utero fictum est, non est Deus cum vita sit atque vivificum, suscitavit templum,
Verbum, sed servi forma : neque enim Deus Verbum quod a Judoeissolutum esl, et elevavit in ccelos, quo-
conversum factum est caro, sed assumpsit carnem modo non glorificata est servi forma per Dei for-
tiabentem animam rationabilem. rpam ? Kam si quse natura mortalis est, facta est im-
mortalis, propter adunationem Verbi et Dei, id quod
RESPONSIO ORTHODOXI. npn habebat accepit; accipiens autem qucd non ha-
Mysterium dispensationis Unigeniti, quse cum bebat, et glorifipata, ab ep qui dedit, glorificafaest;
carne facta est, noslros sermpnes nihilo uunc minus propter quod Apostolus clamat : Secundum qperaiio-
cpmmuniet, pt eos non iiTation^bUiter habitos fa- nem polestatis virlulis ipsius, quum operalut ett i»
eillime demonstrabit : qui eniffi in forma est Dei et Chritto, tmcitant eum a mortuit (Eph. i, 20).
589 S. CYRILLI APOLOGETICUS ADYERSp THEODORETtJM. 990
RESPONSf.O pRTJ^ppOXI, jK rarj ,opprf.er,*|PIJJJJPpo Ygrho, jgt ônglprjflcari, pt
Qffi £hf)$t]im jj<jmroan.t,non jipiim simjlejn iiQSfTi cpjjaunpupai-jiDep}., Jainqjjajii alfpj-umûm.alferp;
cpjiimpn.efli.hpminem^sed hojji.iij.eiiifactijra, ,efijjcar- ag jjpn ljjagjf up^ yeperajjpjjp cglit EnimaiiueJ, ef
nafpm J),ejYei'b.umaudjenfibus desjgjjjjnt, J?rgp, pfsi pgp ^j gtprifjcafjsijeiij ,#P!JÎ > f,9 ippd Verbutn.
aliqujd jiijrjabjjiiimet (tivhiQ.r.urn pperjmi dicafuf per Pffi:ofttcluf>{ &t IJppp-}; ?l); JMftcijia sjf,
Sttujn eprpus iinplesse, quod >ejinstruropijtj prseiS.ujt PEpREHENSIO H^RETICI.
9 fficiujjj, liihjlojjnnijs famen ipsp est, (qnipperatjij;,
Uiiam quidera, ut ssepe dixi, glorificatipnem offe-
yirtutjujij [Bqfuz, gm. yjrtuturo] ppminus CJirjstus, rimus Domino
alii Ghristo, "et eumdem Deurn simul et
pjincipafiim npn pjrestans, uf pperari possjf; tiominem confitemur : hoc enim nos adunationis ra-
sicjjt nerope bpatis djscipjiUs potestafejjj prsebebjjt tio
docuit, at naturarum proprietates dicere non re-
[Balus. add. adyprsps] gpjritu.sjmmundps, ut eps pji- cusabimus. ehim Deus Verhum in carnem
curarent et Neque
perent, ef pmnem njprbttm ? pmji.emijj- conversum
est; nec rursus homo, id quod fuerat,
tirmitalejn in pppulo. Undp beatus Pajilus dicebat: et in Dei naturamtransmutatus est; ergo
iYpn enint gudep gliqufd logui eorupt, qpcsper pte ppn perdidit, naturae
effecil Cltristus, verbq et fgctis, in virftite tignqrujp pt utriusque proprietatem dicentes, Ghristum
n Dominum adoramus.
prodigiqrum, invirtute Spmtus tgttcti (JS.on?.Sy, 18). ]D
Gaudeptei efiam beafi .dlscjpuliacped.ebantaliquando RESPONSIO 0RTH0D0XI.
ad Chrisfum dip.ejites: Dqmine, eiiafn dccmoitianpbpt At nps raelipra jijagjsqu.e yprg sepfti-e spliii, et
ttibdilq sunt ip nqmine fpq (Lup. x, 17). *siibtjIiprjBSsensus fracta||fes a,d .cerfiprenj pxplapa-
Adjpfos quidera per Cjiristmn in spiritu jdicjijip tipnen., reptioreniqjjemysfprij, jfixfa liffprarjim pi'*E-
sancfps, quasi aljps praiter jpsura. Afi ftQji epdpin pepta s^crarjjm, ef jjjxfji jjjprpjn Pjifriini saijpfprum,
mpdo, eademque ratibng et jpsum adjutujn Jejsjjjjja npn bomineni assiijnptujji djpjmp.s a Dpp Ycrbum
Verbp hj spirifu, intellipimus, quasj aljiim Filtiim [Bcdyz. Vej^hp],,efe_icppjjjjjpfum, per trîfp, pxtrin-
prsefer Fjliurii Dei tinigenituin ? Untim enjni fpsuin gpptts jpfplligeiijjajfi; sed hpjniiieijj magis jpsum fa-
aduijafjp npbis psfendit, ef jn (diiQdiyidej-e repjjsa- ptum essp definifjitts, Hnjus PSjjsa eps, qpi di.csre
mus : nam .efsi parq faptum sil Ypfhijfflj jiixta Spri- audent, a.ss^jnptuiii fuisse hpiijjneJi,, dupimps esse
pturas, aftamen esf sic qupq,ue Fijjji? jijjigpnifus, pxtrg ferinjnps, dpgmatjjm pipfafis, quj afjijrraanf.jp-
secuntlum a.dunafipiieiiiyei'am, quam nejiiq pogifa- sum, uf alferum pjjjji altprp, cpafjpi-arjdebere cjun
tione capiat mentis. Filio Dei: nam si est idem Deiis, simjjl et homo,
Ipse igifur unus est soliis Chrisfns Jesiis, qro per a.dpratpr magjs, jjf unus, adorafjpne nna, ap npn co-
siiuin cprpus, tamquam per insfpiinientuin, operafus C adprafiij:, et ppnpunpup.atjirDeug,ne hojnp *simpliciler
gst signa diyjn.a, Nec ipstim Chrisfum djcijnus opera- ppnjittupis, et sjmiiis f)psfri Emiii8.njjelessp ci-pdafur,
fipne adjuftiji), exemplp sanetprjiin : hpc enini jm- perbeneficitttiijijyinse glpjise p*.ff!Cfipsfap.tus : .credi-
pium est et vehementer culpabile. Sed si suscitayit tur enini inagis jfppsin capnp prpptej- jjps yprp hoipo
a moi-fiiisprppriuin cprpus, jjfpptp yifa jpsp, ef yivi- factpS; jjpn cofiypjsipne i)at!Ji'se, aut cojnijiulaEipne,
fjpus, iUudpe gjprifipayjt, yiyifipam sijam p^furam sed adunafippe dispensatpria(.
esse demonstyans, af npn alij cuidam prseter se in ANATHEMATISMUS NPNttS.
jjpe gloriam dpnavit, Qerte quidem ad ccelestem Pa- Siquis dicat UnumDeminum Jesuih Ghristum, glp-
:
frem (li<^liat Pater glorificq tne glqriq, quqm hobui rificatum ab Sptiitn virtute ipsius, quasi aliena vi, et
penes te, priusquqm tmitqiis fieret (Joqn. XVJI,|5); ab ipse accipere, ut pessit operari adversus immiin-
tainefsi et Deus esspt, ,et ex Deo per naturaro, glo- dos spiritus, et implere signa divina, ae non magis
riseque Dominus. Qnp igifur mpd,o?quasi giprjspegp-
habebat ? ipsius esse propriuhi spiritum,perqueni operatusesf
njis, quajn pte jnuudtiiij, gloriain reppscit signa divina; anafhema sit.
jâni ppsfguam facltts est hprop. etiaro pei' pam
carneffi : (Sratiq Dei prp omnibut mortem gtistqvit REPREHENSIO HÊRETICJ.
(Heb: ii, 9), uf ait beatus Paulus. » Exincle prtoejp^ 5 Hic plane npn eps tantujp, qpi ir| hpp ssecufppjeta-
jijriae recusans opprpbriuin, prsenuntjat resiirrecfip- fem servant, sed iflos efiam, qjii ante, fuprunt, prse^
nem, ppr quam cognoscittjr, quoil sit et yita, et yiyi- jiicatores yeritatis, et ipsos diyinorum Eyangpliorum
ficus, Jitppfe Deus, et eo qupque rapdp a npbis cjê- gpriptpres,;acsanctpjrujnappstpiprum chprujn; prseter^
ditur. pa etiah) 1&a^rle|arphangelpf afiathemafizare srasus
gjpi-jficayit igitur npn alium qjipjndam, spd semet- est. SMujjduro carnero enim Christum ex Spiritu
ipsunj, fpmplpiji sibi yeye cpnjunptum designans |anctp ftfctujnpssp, prhjjus ill.e,et apte ppncepfjpjipm
Uiortg yaiidius; cprpp apfgjii, quod esf ipsi adtina- pysedixit JJariai [Bqluz. OIJJ.3|Iarise];ef ppst cpn-
fpnij npn inaniinpn), nep ^bsqpe spnsu ef iiieifte ceptionem Joseph edogpit, |d Jfariam quideminfiJr-
\Balus. om. et mente] esse credimus. rogantem : Quomodo erit mihi istud, quoniam virum
ANATHEMATISMUS OCTAVUS. non cognosco ( Luc. i, 55 ) ? dicens : Spiritus sanclus
Siquis dicere audeat, assumplum hominera coado- superveniet in te, etvirlus Allissinti obumbrabit tibi,
CASTIG-ATIONEgET NgTjg;
» Baluz.: Vtait beatut Paulut, terrenai injurimnonreeutms opprobritm, etc. EDIT.
991 MARII MERCATORIS TRANSLAT.ONES VARIORUMOPCSCULORUM. 998
propterea quod natcetur sanctum, vocabiturFiliut Dei.. A RESPONSIO ORTHODOXI. ,
Ad Joseph vero : Ne. timeat accipere Mariam conju- Jam ante dixi, quod Nestorii vanilatibus, immo
gem tuam, quod enim in ea natum ett, ex Spiritu tan- blasphemiis, et dictis * ipsius vehementer incultis,;
cto est(Matth. 1,20). Et Evangelista : Desponsata au- capitulorum vis repugnat. IUo enim dicente de Spi-:
lem, inquit, malre ejus Maria Joteph, invenla etl in ritu sancto (Serm. 2): Ric qui lanlam Cltritto gloriam
ulero Itabent de Spiritu sanclo (Ibid., 18). Et ipse condonavit, qui eum dmmoniit fecit horribilem, qui as -
etiam Dominus ingressus in synagogam Judseorum, sumptionem ipti in cmlosdonavit; et de Christo, tam-
cum accepisset Isaiam prophetam, et legisset illum quani de aliquo homine communi simUi nOstri, hsec
locum, in quo alt: Spiritus Domini super me, cujus ita garriente, factus est necessario anatbematismus.
causa unxit me (Luc. iv, 18); et quse sequuntur, ad- Non in eos, qni dicunt, glorificatum esse a sancto
jecit: Hodie impleta est scriptura hmc in auribus ve- Spiritu Jesum, id est, hominem facluni Dei Verbum;
stris (Ibid., 21). Id autem et beatus Petrus, cum ad sed in illos magis, qui impudenter ipsum virtute Spi-
Judoeosloqueretur, dixit : Jesum de Nazdreth, quem ritus sancti, tamquam aliena, usum fuissecommemo-
unxit Deus Spiritu sanclo (Acl. x, 58); et Isaias ante rant. Meihininius enim ejus evidenler dicentis de
multa ssecula prsecantavit: Exiil virga de radice Jesse, Spiritu sancto : Ille me glorificabit(Joan. xvm, 14).
et fios deradice ejus ascendet, et requiescet supraip- B Novimus prseterea sancti Spiritus operatione im-
sum spiritus Dei, spirilus tapientim et intellectut, tpi- mundos malignosque spiritus ipsura conlundere.
ritui consilii et virtotis, spiritus scientim et pielalis; Sed non dicimus, tamquam unum quempiam pro-
spirilus litnoris Dei replebit eum (Isai. xi, 1). Et rur- phetarum, usum fuisse ipsum virtute Spiritus sancti,
sus : Ecce filius meus quem dilexi; dileclus meus, in ut aliena : erat namque ipsius, et est, Spiritus san-
quo complacuit anima mea. Ponam spirilum meumsu- ctus, sicut et Patris. Hoc autem nobis evidentissime
per eum, el judicium genlibusannuntiabit (Malth. xn, designavit divinus Paulus ita scribens : Qui aulem in
18). Id autem testhnonium etiam Evangelista in suis carne sunt, Deo placere non pottunt; vos autem non
scriptis posuit; ipse autemDominus in evangeliis ad eslis in carne, sed tn spiritu, si quidem spiritus Dei in-
Judseos dixit : Sin autem in spiritu Dei ego ejicio dx- habitat in vobis. Si quis aulem Spiritum Chritti non
monia, sane pervenitin vos regnum Dei (Luc. xi, 20). Itabet, hic non ett ejut (Rom. iv, 9). Exit namque ex
Et Joannes : Qui misit me, inquit, baptizare in aqua, Deo et Patre Spiritus sanctus, secundum Salvatoris
ipse mihi dixit : Super quemvideris Spiritum descen- vocem, sed non est a Filio aUenus : omnia enim ha-
denlem, el manenlem super ipsum, ipse esl, qui bapti- bet cum Patre. Et id ipse ostendit de Spiritu sancto :
zat in Spirilu sancto (Joan. i, 35). Omnia qum habet Pater, mea tuni, tdeo dixi vobit,
Igitur non prophetas solos, et apostolos, nec solum G quod ex meo accipiet, et annuntiabh vobit (Joan. xvi,
Gabriel archatigelum, anathematizavit ille divinorura 15). Glorificavit igitur Jesum Spiritus sanclus mira-
dogmatum diligentissimus examinator; verum etiam bilia operantem; verumtamen ut spiritus ipsius, nec
in ipsum Salvatorem omnium protendit blaspheniiam. aliena virtute, nec ipso melior, eo quod intelligitur
Ostendimus enim,- et ipsum Christum, modo quidera Deus.
Judseis, postquam recilasset: Spiritus Domini super Non blasphemavimus ergo in angelos sanctos, nec
me. propter quod unxit me; dixisse : Hodie scriptura in prophetas, ut ausus est dicere, qui maledicere
hmc impleta estin auribus vestris (Luc. iv, 18); modo tanlum didicit. Verum, quoniam adhuc proposittmi
ad eos, qui dixerant, ipsuffi per Beelzebulh ejicere est ei, et, similibus ipsius, untroi Christum in duos
dsemonia, dixisse, i» spiritu Dei se ejicere dmmonia dividere; h in eum nempe, qui glorificatur, et eum
(Luc. xi, 20). qui operationem adjuvat : reprehendunt insipienter
Formatum vero a sancto Spiritu, uncluraque non ornnem rationem pietatis, quse eos possit a tam pra-
dicjmus Deum Verbttm, quod est cum Spiritu ejus- va opiiiione reducere [Balus. seducere].
dem substantise, et cooelernum; sed naturam hu- Denique de bealo Gabriel roentionem faciens ob-
manam, quse ab ipso novissimis est.assumpta tempo- jurgator : Iltum qui tecundum carnem, inquit, Chri-
fibus. D tlum ex Spiritu tancto factum fuisse, primut ille et
" ante
Proprium vero spiritum Filii, si quia ejusdem na- conceptionemprmdixit. Alius est igitur Christus,
turoe sit, et ex Patre exeat, dixit, consentiemus, et qui secundum carnem; et alius specialiter Ghristtis,
ut piam vocem accipiemus; sin autem quia ex Filio, qui ex Deo Patre Verbum. Ubi ergo adunatio? Et
vel per Filium, babeat exslanliam [Baluz. substan- quod erit inde emolumenturo, si duo sutit Christi, et
'
tiam], id ut blasphemiam, et impietatem projiciemus. seorsum ulerque intelligitur et vocatur?
Credimus enim Domino dicenti : Spirilus, qui ex Pa- Licet ergo vultura personamque pietatis sibi fingen-
' tre exit
(Joan. xv, 26); divino Paulo item dicenti: tes, unum Christum dicant, duos tamen credentes
Nos autem non spiritum mundi accepimus, sed tpiri- audiant a nobis : QuoUsqueclaudicabitis ulroque pede
tum qui ex Patre ett (I Cor. n, 12). (III Rer.. XVIII,21)? Melius est enim rectisuli vesti-
"In codiceBellovacensi legitur:ipsius estprmdixit huc migrarunt ex iis quse legunturin pagina sequenti
aliit ne igitur est Chrhlus secundum carnem vehemen- BALUZ.
Urincuitit. Qusenesciounde huctranslata sint sinon b Baluz.: et eum qui glorificakir et eperalion* ad-
995 S. CYRILLI APOLOGETICUSADVERSUSTIIEODORETUM. 994
giis, rectam fidemservantes et stabilem,rac non inep- A gis, quod ex semine David a Deo fuerat assumptum,
tis cogitationibus vacillantem. mortale et passibUe; quod pavit ad mortera, licet
ANATHEMATISMUS DECIMUS. ipsum postea imperium morlis destruxerit, propter
assumentis divinitatem; quodper omnem justiliam
Pontificem et apostolum confessionis nostrse fa-
ad Joannem dixit: Sine modo, decel
ctum esse Christum, divina Scriptura commemorat. ambulavit; quod
nos implere omnemjustitiam (Mailh. m, 15); quod
ObtuUt enim se ipse pro nobis in odorem suavitalis
Deo et Patri. Si quis igitur pontificem, et apostolum pontificatus appellationem accepit secundum ordi-
uostrum factum esse dicat, non ipsum Yerbum Dei, nem Melchisedech (Heb. y, 10) : ipsum enim porta-
baf naturoe infirmitatem, non ilem omnipotens Deus
tunc sctiieet, cum est caro factum, et hoiho juxta
Verbum. Ideo et ante beatus dixefat Paulus : Non
nos; sed ut alium, prseter ipsuro, seorsum hominem enim
ex muUere : aut si quis dicat, pro se obtulisse ipsum habemuspontificem,qui non possit condolefein-
oblationem, ac non magis pro nobis lantumroodo, firmitatibus nostris; tentatum autem in omnibus ad
simililudinemabsquepeccato (Heb. iv, 15).
neque enim eguit sacrifieio, qui peccatum non no-
verat; anathemasit. Hoeetota fere rvtpivtotrhin v synodo legitur col-
lat. 6 : contendiint vero Theodoretus et CyriHus hoc
REPREHENSIO H.XRETICI. B in loco roagna vi argumentorum, sed majore.studio
Non in carnis naturam inconvertibilis natura con- partium : agitur enim, quod non semel monui, causa
versa est; sed humanaro naturam assumpsit, eamque Procli, quem invisum Theodoretus, utpote Nestorii
adversarium nobilem; charum Cyrillus, velut ducem
super communes ponlifices constituit, sicut beatus pugnantium pro fide Constanlinopoli, habebat. Cy-
Paulus docet dicens : Omnis namque ponlifex ex ho- rillo conversionem Yerbi in carnem Theodoretus ob-
minibusattumplut, pro hominibuscoixsliluiturin his, jicit, Cyrillus contra exprobrat deilendam amentiam,
ad ul dona ignoranliam mysterii quo de agitur, assertionero
qumjiunt Deum, offerut et sacrificia pro ivaata;axtxiY.ri;, consensionem cum Nestorio, impie-
peccalis, qui condolerepossit his, qui ignorant, el er- tatem et contradiclionem. Tota ista Cyrtili oratio
rant. Quoniam et ipse circumdaius est infirmitale, magnam crucem figere potest Theodoreli patronis.
propterea debel, quemadmodumpropopulo, ita eliam Experta est autem passiones nostras, absque pec-
pro semetipsoofferre pro peccaiis(Heb. v, 1). Et mox cato, natura illa, quse ex nobis pro nobis :
id ipsum explansins : Sicut Aaroh, ita eliam Chrislus assumpta
est; non qui eani pro salute nostra assumpsit. Et in
(Ibid., 5). Deinde oslendens assumplse naturse in-
principio hujus capituli iterum docet: a Considerate
firmitatem dicit: Qui in diebus carnis sum preces sup-
aposlolum et pontificem confessionis noslrm Jesum,
ad
plicationesque eum, qui polens est ipsum servare a
el fidelem ei, qui fecil ipsum, ticut et Moyses in omni
morte, cum clamore valido lacrymis offerens, exau- G domosua (Heb. m, 1). Facturam autem quis esse Um- •
dilus est pro pietate. Et quidem cum essetFilius, didi- dixerit recta sentiens, increatum, et cum Patre
cil ex quibuspassus est, obedientiam, et consummatus quam coseternum b Deum Yerbum; sed eum , qui ex se-
faclus esl omnibus obedientibus[Baluz. obaudientibus] mine David, qui, liber ab omni peccato, pontifex:
tibi causa talulis mternm, appellalus a Deo ponlifex nosler
fuit, victimam ipse se pro nobis c oflerens
secundumordinemMelchisedech(Ibid., 7).
Deo, habens in se certe Dei Verbum adunalum sibi:
Quis igitur virtutis laboribus consummatus est, et inseparabiliter conjunctuni?
eum non esset natura perfeclus? Quis est, qui expe-
rimentis didicit obedientiam [Baluz. obaudientiam], RESPONSIO ORTHODOXI.
quam ante experimentura nesciebat? Quisestqui Jeremias propheta cum Israel offeudisset Deum,
cum reverentia vixit? Quis cum clamore valido et eumque ad iracundiam provocasset, contristatus dice-
lacrymis supplieationes offerens, et servare seipsum bat :• Quis dabil capili meo aquam, et oculis meis fon-.
non valens, sed eum, qui servare possit, obsecrans, tem lacrymarum, ut possim deflerepopulum hunc diet
et lUierationemmortis expetens? Non Deus Verbum,' el nocles (Jerem. ix, 1) ? Et ego opinor voces hu-
immortale, hnpassibile, incorporale : Cujus comme- jusmodi, non Israeli [Baluz. illi] magis convenire,
moralio, secundum Prophetam, Imtificalioest, el le- j) quam iis, qui patulum semper et d petulcum os ha-
valio lacrymarum; ipseenitn absierget omnem lacry- bent in Christum : Qui eliam ineffabili detrahunt glo-
mam ab omnivullu (Isa. xxv, 9, sec. LXX). Etrursus i rim, audaces, petulantesque(VL Petr. n, 10), juxta quod !
Prophela : Menwr fui, inquit, Dei (Psal. LXXVI,4),et! scriptum est. Fletu autem sunt et lamentatione di-
Imtatus sum, quod coronat pielaie prmclaros (Dan.'.' gnisshni, qui infinita dementia rectam et inculpabi-
xm, 2); quod otiinia Palris possidel (Joan. xvi, 15);; lem pietatis iu Christum semilam negligentes, dis-
quod est imagosimillima genitoris (Coloss. i, 15, 59);; 'loflam orbitam, ambagesque sectantur, et cogitatio-
quod in se Pairem ostendit (Joan. xiv, 10) : sed rna- num pravis inventis decus inquinant verifatis. 'i
CASTIGATIONESET NOTJ.. . i
juvalur, et eum qut glortfical el operaltonemadjuvat gitur ro codice Oolbertino, ex quo edita est, pro.eo
dicere, etc. EDIT. editiones babent et addam verumf Verum in
a In epistola Pelagii II. Considerate,inquit Aposlo- quod versiohe Antidoti legitur Deunx Verbum. Sie etiam
lus, pentificem confessionisnostrm Jesum fidelem ei textus Greecus.BALUZ..
qui* fecit illum, etc. BALCZ. c In epistola Pelagii, oblulil. BALUZ.
In epistola Pelagii,"et Derimverum. Sic enim le- d Codex Vatic. petulant* BALUZ
895 MARII MERCATORiS TRANSLATIONE5VARIORUMOPUSCULORUM. 996
Efgo audiant, qui invisa dttinibiis setifiurit, etfati- A factus est homo et seifiiiie David; natus est secun-
tes in scientia Scripturarum. nescientes magnum et dum cariiem, et servilem subut mensuram, id est,
venerabUe Licarnationis mysterium : divinre enim humanam, qui est opifex omnium : homo enim fa-
Scripturse, bomihem siniilero nobis faetum fuisse ctus , humanitatis non erubescit subire mensuram.
prsedieant Emnianuel, et partieipasse earni et san- Qui enim non recusavit esse shtitiis nbslri, quomodo
guinij similiter ae nos, Verbum Dei et Palris. Affir- ea recusSret, pCr quse hOmitiem se nostfi simiiem
mant el carriem factum, id est, homiuem; non per vete"factum esse, possef ostehdere? Si igittir eum sife
conversionem, aut per eommutatioiiem, sed virtule tiumanis, et f Cbus, et sermOnibtts submoveaihus,
adunationis arcanse,-proplereaque unum dicimus Je- tiullo pacfo differitiius ab his, qui eurii, si fieri poT,j
sum Ghristum Dominum, et unam fidem, unum item set, suacafne Ctiaffispoliafejit; qtti Scripturae ctivihat
sanctum baptisma. tioti Creduht, eveftetites omiiino Incathationis ihys'!*^
Hi vero a rectis dogmatibus abhorrentes, et ad- riuhi, saiuteffi ofbis feffafuro, speffi, fideffi,.fesurfirk
versus saeras Utteras durum sensum insolentemque ctionem.
opponentes; ad id tantutiimOdo, quodipsis beneha- Dicat aiiquis, Deo Yefbo partttii deCorum essg, et
bere videtur, inspiciunt, et hominem assuroptum a nulio modo convenietis, Iacryniari, tuflere inoftgiti,
Deo Yefbb cbnittiemoranf, juita iilud fortasse quod B calicem recusare, subire officiumsacefdotis.Valde ego
ab uno prophetarum dictum est: Proplieta non erafn, quoque libens assehtiain, Mse divihse halurse et glo-
nic fitiut Pfbphblm; setl pdilbr ettitti vellicarii iycb- rise minimeconvenire; Yerumtamen: in his video pitu-
mbfa; et assuriipsittrietieus ex ovibui (Amoi vu, 14); pfeftateih, quam propter hos volens ipse stisiinuiti
aul fortej sicul ait beatus David : Astument mantue- Si tibi gfavis videatiir exiiiatiitatis injuriaf eo plus
tosDofhiriui(Psak cxi,vi,'6); securidttirio-îaty sCiliCet mifafe etga fiOsFiiii charitatem; quod effiti»tam:in-
et famUiafitatein sptiitalein, quaffiVoltititate, et grai- deCOfumdieis, ef pafvttni, hoc Deus tui eaus» sihi
lia, et sanetificationeynos etiani habemus ipsi: adha> fecft amabilti.
rentes eilihi DomihO,iinus spfiiui surhiis;juxta quod Mofe hOtiiinUmlaefymaVit, ut tuas lacfymas ipse
scriptuiii est (i Cof. yi, 17). Id autem nequaquaffi si- cohibetet [Baluz. cOnspicefet].Expa'rit:dispeBS'atOrie
gnificat, Deum hominero Msse factum; neque eujn permittens carfti interduhi pafi,- qliagstia sunt, ut no»
simiUler ac nos,- partipipasse carni et sanguini, sed confidetitissirai reddbremuf. GaHcem fecusavif,- ut
magis assumpsisse hominem, non aUp paeto, quam cfttx impietatem argueret Judeeorutti.'Infirfiiatus'esse
quo dicitur, et aposlolos, et prophetas, et offinesaUOs dicitm' secundum huihahitatemv uf-te- infirmitatibusi
sanclos assumpsisse. libefatet. Preces suppBcationesque obtufit, uf tu»
Decipitne divtiius Paulus sanctificatOs pef fideitt, C eliaui sttppiicationibus aufero facilenifeddefefvut tii
evidentissime de Unigenifo dicefts, quod cum divei discetes' ih tehiatronibus ltiifiime'dbfmitate, sed afii-
etteti pauper est factut (II Gor, vm, 9)? Absitr. numi mum ofatiohibus magis ihtetidere. Ideoque [Bdiui. ad
quam enim nientietttr veritatis niaximtis prsedicator. otatioues mugis affigefe: Denique] doffiiitantes sah^
Sed quisnain sit divCs, et quoroodo paupef sit faclus,' ctos apostoios incusabat dicefis f SicnOripbtuistiiitrid.
nunc quoque diligentius perscrutemuf. Eteniih si, ut librti vigiltire mecum? vigilatb ei ofate; tte irtiretis bt-
illi dicefe et sentire cOnfidunt, homo est assumptus tentationem (Mtitili. xxVi, I). Se [BaluZr Setf] ehmt
a Deo; quomodo is qui assumpttts est a Deo, factus tamquafii reformatiofieffi vitsebeatoepfsebens, profuit
est pauper, cum sublimioribus naturse suoedignitali- ifittndO; ideo huffiahitatis'itififmitates familiafPs fecit
bus illtistratus sit? glorificatus esf enim. At si id ut etiam vere hoifio"factus"esse crederetuf, cififi'pei*--
verutti' hofi est, fepfehendetuf ab ipsis assunrptio, mansisset nihiloffiiiiUsid quod efat, id est, Deus.
qiiippe quse ad itifefiofeiti, et ingiofiOsiofeitidejece- Scd nescio quoffiodo'bi, qui Chfistuih se tthtimdi-
rit tiuitiatiitatis tiioduiif.. Vetuffi ita sehtire itieptum CtSfesimulatit, et Filitim, et Dominum, etimderoque
est. Efgo' fion is, qtii assuraptus es't, pattpbf est fa- Dettm siihul et homineih, dicuhf, iioft Dei Yefbum:
cttts; sttperest igituf, ut dicanius, Detifti Verbttm, riiihcupatum ftiisse pohtificem, et aposfpium cotifes-
cttm esset dives', ad liostram pattpefietii devetiisse. D sionis nostfse, tunc cuni factiis est tiofiid-, sed' aut
Vefuni quottiodo paupef est facttts? Age, ut ne^ alium, nescio quem, seorsus hoifiinem ipsufiipef se,
cessaritiiti esf, afteiidshtiUs: incoriveftibilis qttiderii qtti eraf ex semitie David, iti id vocatutii esse affif-
est procui dubio pef hatuf aiti', riec sua defelicfa, iri mant: forsitan metuenles, tie sl reCta sehtiant', a"b'
naluram transilt carhis; permansit ehiiti Id quod efat, impietate videantur Nesforii defecisse. Ait ehiffl hoc"
id est, petis. Ubi igltuf humiiiistieiii.videhimus.pau- modoille (Serm. 6 qui terliuiih Procium) :'Hic, qui
pertatis? In eohe, quod unum siriiileffinostfi Deus fideiis ad Deum poniifexfacius esi; faclus esi eiiim, et
assumpserii, Sieut dicere ausisiiiif. iffipielatis Nesto- rion semper fuerat; hic, qui paululiminponiificis pfo-
riiparasiti? Et-quisfiaf [Baiufz.quifuit] ipsi pauper- fecit, hmreiice,dignitatem. Deiiide, tit ipse exlstiriiaf,
tatis et exinanitatis modus? In eone tantuni, quod suaruro voctim cupiens veritatem confirmare, dicit: De
fpt.te voluerit aliquero nostri siroilemlioroinemhono- quo et Lucat in Evjngeliis clafritibat:Jesut dulempro-
rare? Af tiullo pacto benefiCia prsestando Deus oro- ficiebal mtale, el sapienlia, et gratia. Et rursus : Sed
nipotens violatur : quomodo ergo. pauper est faclus ? cuin sit nobit iticsolus pon&fex.condolent,et:co.gnattts,
Quia cum esset Beus hatura, et Fitius Dei et Pailris, elcertus, abipsius natura nmseducaminiftip&emm
997 S. CYRILLI APOLOGETICUSADVERSUSTHEODORETUM. 998
ndbis ex promissa bihediciidHeei ieMM Abtctlimniis- . _.quselacryinseliim iropie cfedentiuih poterunt aDolern
sus est, pro se ipso, el suo geiiere corporh victimam peccata ?Si acquiesCisadiifiatiOni,qiioriiodoighbfastl,
secum udducens. qttod de Deo dieas, qui facltts sit honiO? Htiriiiliavil
At denientise ilUus optimus semulalof; vir bonus se tua causa, et tu impie exclamas : Propitius esto,
[Baluz. add. iste] Theodoretus, non erubescit dicens: Dotnine, numqUdrriiibi eril istiid. Ergo audies ipsum
Humanam naturam assumpsit,et eam super communes dicentem : Vtide ieifb d riie, Saldria; sbandaiuhimihi
pontificesordinavit, sicut et Paulus dicit: Omnisenim es (Matth. ivi, 22).
poniifex ex lidihinibUsassUihpliispfo hominibuscon- Sed enitfi iii clausula suoftiitidictofufti dixil:' Efgo
sliiuituf iri Itis, ijiitvsuiit ttd DeUiri,qui condolerepos- is, qui [Baittz. add. est]ex seniiheDdvid,poniifex est,
sil his, qui igtiordnlei efftinl, qiioriiamet ipse circum- Itabensin se scilicetDettm Verbum sibi adunalurit, el
dtttus est iitfifinitate; et ptqptered debet, quemadnio- ihseptirabiliter conjUnclum. Et quomodo adttnatum
dum ptb popiiio,iiti eliam pro seinelipsbofferre pro diCit DeOYerbo id, quod est ex settiitteDavid, si sOU
peccttiis.Nonrie hdriiifieffilitibis commtinemEmhia- ei, qui est exsetoine David, sacerdotitthi deputavit?
uuei, qttantntii ad ipsttm peftinet, effecit? Nohne sti- Nam si vera est aduiialio, tioii siitif diib dihhiiio, sed
pra memoratis hsecquoque suiit germatisesehtentioe, urius, et sdltts, qui ex utrisque ififeliigituf Chri-
eamdem blasphemiam partttrientes? Quid ais? Metuis Bislus.
sacerdotu itiOdutiiiriCtiristo oiniiium saivatore; nec Certttni est ergo, ilios sifiiuiate adtifisiiidfieraCon-
conveniehs videluf esse DeoVerbo buniario more mi- fitefi, simpliciorttni aniraos insectahtes [Sakz. irile-
nislrare, pfopter dispeiisatiouem? Detege tuum vul- ctantes]: conjunctioiieninamque credunt syj.xa.iiv,
tum, pefsoria deposifa, et palam denega Dei Yerbi et extrinsecus factam, quaro hds eiiatti iiabtiimus,
incarfialioriem,propter quam et pontifex nominalus cum participes divinseipsius fiatursefacti Suinus per
est. Immolanteitine eurii cohspicis, tamquam alii et spiritura. Non adiiserehdttni[Baluz. accedetidum] igi-
majofi Dtio, Pafri? Coiifemplatusnees sacrificia offe- ttir illofuin vanitatibus, sed recfse ef rocuipabili tidei,
rentem, exeinplo eofum qtii ab homiitibus assumpti et evangelicis, et apostolicissafictiotiibus.
sunt, qulqtfe condolere possuiit igiiorantUius et er- ANATHEMATISSIUS UKDECIMUS.
rantibus, ide'0'quod et Ipsi sint iii ihfirihitatibus 110-
stris? An non considetasti, qtiOdfidem omnium, sive Siquis non confitealur carnem Domini vivificahi
ut alterius
fidei confessionem,a et Spiritui saiicto CQnsecfatet esse, et ipsius Dei Verbi propriam, sed
Patri?hicne huniani minislerii modus est poscefCfi- cujuspiani, conjtinctiqtiidem ipsi pef digtiitatem,sive
dem ab bis, qui in odorem suavitatis oblati sint in per solam inbabitationem; ac nOiimagis vivificam,ut
r. anle dixi, eo quod sit propria Verbi, quod omnia po-
sptiitu? Ammadverte, quam diverso roodo, cum
Deus sit, Ucelhttinano more, propter dispensationem tens est vivificare; anathema sit.-
niinistrare dicatur : considet eiiim Deoet Patri, et in RjSPREtiENSIO HiERETicV.
sedibus excelsis conspicitur. Quantum apparet, obscurifafi studet, ui impietatem
Terret le quod humanitatis,-nec fe quod diviiiitatis, suana Occultet, qui eadem curo hserelicis senlit; sed
Itiierat metu? Nonpateris, ex rebus ipsis inspicere, hihUveritate validius, quseradiis suis mendacii potest
Deumesse simulet homihem Emnianuel; sed tam pe- caliginem revelare. Ea illuminafi manifestam ejus ii-
tulanter et ineonsiderate. ifiimoultra terniiiios iffl- dem ixtpbtio\ovfaciamus. Primum quidem, nusquani
pietatis tolius excurrens, ais ipsuni cohsttmfiialuiii camis rationabilis meniinif, nec Iiomraemperfectum,
esse laboribus, et virtute, et profecisse paulatiin in qui est assumplus, conlessus est; sed ubique carnem
pontificis dignitatem. Si pfofecit, ubi exiriatiitas, et dicit, Apollinaris sequens dogmafa. Deiride, comniix-
tibi pauperest faetus? h Si consufiiniatusest pef vif- tionis opinionem,c aliis eam vocibus pfoferens, asper-
tutem, ex imperfectoutique, et iu teifipOf6 factus est gif sermonibus, hinc enim aperfe inaniniam dicit Db-
perfectus. Quidquid auteffinon est in Viitute perfe- mini carnera, cum ait: Si quis confitealurDominicar-
ctum, culpa et vitio coiitinetur; et quod vilio COntine- nemnonesse proprianxipsius Dei Verbi, sed ut allerius
tur, in peccato est. Qnomodoigitur de ipso scriptum D prmter ipsum, analhema sil. Unde apparet eufil lion
est, quodpeccatiimnon fecii (IPetf. n, 22)? confiteri Deum Yerbum anhnam assunipsisse, sed
Atisusesi dieeic, qose ififra scripta : Quisigitur sa- carnem tantuniroodo; ipsum autem esse carni pro
cerdosest ftictus? Quis virlttle cqnsummatusest; cum anima : nos vere vivificamdicimus, anhnataro, ef ra-
non esset tiatuta perfectus? Qnis tenialionibus didicil lionabilem Domini carnem, propter adunatam ipsi
obedienliam[Baluz, obaudientiam], quam tiiiie ienta- [Baluz. om. ipsi] vivificamdeitatem.
tionesnesciebat?Quis cumreverentiavixit, et ctimcla- Confitelur aufem ipse quoque, Ucet [Baluz. ont.
morevalidolacrymans,et supplicaiionesofferens, cum licetj invitus, diflerentiam naturarum, carnero nomi-
se servare rion posset,sedeum, qui servare possel, ob- nansetDeura Yefbum, elpropriamipsiusdicettsfuisse
tecrant? 0 audacissfajiamet sceleratissimam vocem! carnem : igitur noii Deus Verbum in carnis naturajn
* Baluz.:Sibi et sanclodedicetPatri? Hicne,etcED. c Baluz. Otrinibuseam senientii* iriferent, asptigil,
h Yerba Si consumiiiatus factus est perfeclus, etc. EDIT.
Baluzius noh habet. EIHT.
conversum est; sed propriam habet carnem, assum- Ksit carne, et cfucifixum carrie, et mortem gustavit
ptam scilicet naluram, et yivificam eam adunalione carne, et factum primogenitum ex mortuis, eo quod,
effecit. ut Deus f Baluz. om. ut DeusJ, det vitam, et sit vivifi-
RESPONSIO ORTHODOXI. cum; anatheraa sit.
Qui a [Baluz. om. a] rectis et veris cogitationifcus REPREHENSIO HASRETICI.
per imperiliam delapsi sunt, pene etiam dicunt: Po-
Passiones naturoe [Baluz. om. naturoej passibtiis
swimustneitdaciumspem nosiram, et mendacio operie-
mur (Isai. xxvm, xv). In quemcumque enim ipsis li- proprise sunt; impassibiUs, passionibus superior est;
scUicet
bitum fuerit, proferunt iuconsiderate sentenliam; nec passa est igitur seryi forma, adhserente ipsi
etiam Dei forma, et permittente quidem pati, pro-
meminerunt divinse Scripturse dicenlis : Judicium ju-
salutem, quoe ex passionibus fuerat eventura;
stumjudicate (Zach. vn, 9). Et rursus : Testis falsus ptersuas vero passiones, propter adunationem, dicente
non erit impunitus (Prov. xix, 5). Nos etenim vivificum
sed
esse dicimus sanctum corpus salvatoris omniumChri- [Baluz. ducente]: ergo non Deus passus est,
ex nobis a Deo assumptus
sti. Est namque non unius simpUciter similis nostri [Baluz. add. is] homo, qui
est. Propterea et beatus Isaias anle prsenuntians,
hominis, et comiriunis; proprium autem magis vere clamat: Homo in plaga, et sciens ferre infirmiiatem
Verbi, quod omnia vivificat. Sic autem proprium, ut Judseos
si forte dicatur uniuscujusque nostri proprium corpus (Isai. LUI, 5). Et ipse Dominus Christus ad
suum. dicebat: Quid me qumritis occidere hominem, quiveri-
Occiditurvero
Hic autem vir bellus, verbositatis susein nos nul- latemwbis locutus sum(Joan. vm,40). Et
lummodum prseteriitintentaturo, quamvis nostris di- non ipsa vita, sed qui mortalem habet naturam.
Solvile
ctis consentiat. Inurit \Batuz. noroinatj rursus nobis id alibi docens Dominus ad. Judoeos dixit:
infamiam; nec erubescit, com- tehxplum isiud, et in triduq remdifieabqipsum. Ergo
Apoltinaris impietatis
memorans me verbis altis, ac dictionibus, rein com- solutus quidem est, qui est ex David; resuscitavit
mixtionis sive confusionis occultare, et inanimam di- vero solutum, unigenitum Deus Verbum, quod ex
cere carnem Verbo conjunctam. Sed dixerit ad eum Patre impassibiliter ante sseeula natum est.
forte aliquis : 0 vir optime, iisdem eliam beatum RESPONSIO ORTHODOXI.
Joannem criminibus accusabis; ait enim: Verbum Est quidem impassibilis procul dubio Verbi natura,
caro factum est (Joan. i, 14). Ageigilur cum ipso et id nulli est hominum, ut opinor, incerlum. Neque
efiam insolenter, et dic, animse eum non meminisse enim ad tara insariamdementiam quisquam delabelur,
rationabilis, sed inanimam dicere Domini carnem. ut illam arcanam et passionibus superiorem naturarii
Quid si etiam ipsum dicere audieris Christum om- ] dicat nostris intirhiitatibus teueri [Bdluz. contineri].
nium salvatorem : Amen dico vobis, nisi manducave- Sed quoniam passio mundo futura erat salutaris; erat
rilis carnem Filii hominis, el biberitis ipsius sangui- autem impossibile, ut in sua natura Yerbum Deus ali-
nem, rion habebitis vitamin vobis. Et rursus : Quiman- quid paterelur; dispensationem subiit sapienter : pro-
ducal earnem meam, et bibit sanguinem meum, in me prium enim corpus fecit, quod poterat pati, ut cor-
manet, et ego in ipso. Et rursus : Panis auiem, quem pore patiente, ipse passus fuisse dicalur, licet ipse per
ego dabo,caro mea ett pro mundi vita (Joan.\i,Si). suam naturam impassroUisperniansisset.
Insulta, si videbitur, etiarii ipsi Verbo : carnem enim Verum quoniam carne passus est volens, propterea
nominat tantum, nec ariuiioerationabilis in his facit omnium salvator, et est, et nominatur. UtenimPau-
usquam mentionein. lus ait: Gratia Dei prq omnibusguttavit mortem(Heb.
Attu, si sagaxesses et sapiens, non ignorares quod II, 9). Testatur vero etiam divinus Petrus sapientis-
plerumque etiam sola carnis mentione animal, quod sime dicens : Christo ergopatto pro nobis (I Petr. iv,
est ex anima et corpore, designetur, id est, homo. 1). Non deitatis utique natura, sed carne. Deriique
Scriptum est enim : quod videbit omnis caro satutare quonammodo Dominus glorioecrucifixus esse dicitur?
Dei (Isai. XL,5). Ergo qui carnem clicitfuisse faetum quo item modo is, per quem omnia, el in quo omnia
Verbum, non ignorat omnino se etiam ariimeeratio- D ordinata sunt (I Cor. n, 8; Heb. n, 10), ut ait beatus
nabilis facere mentionem. Verum, quod a principio Paulus, datus est a Deo et Patre caput corporis Ec-
dixi, in probationibus deficiens, invenit sibi menda- clesise, factus primogenitus ex mortuis? carnis scUi-
cium tegumento, et calutiuiiari conatur, ut aliquid cet passiones faniiliariter passus; Dominus autem
diCere videalur. glorise nequaquam fuit homo nostri simtiis et com-
At vero, [Baluz. add. non] hominem assumptum rounis.
fuisse a Deo, sanetis Patribus non videtur : Neque Sed forte dices sufficere unitatem ad probandum
enim ita umquamcrediderunt; sed ipsummagis Deum unum esse Christum et Dominum crucifixum. Ergo
Vefbum hominem factum esse dixerunt, adunatum- omnia dicantur ipsius, et eredatur Dei Veibuin esse
que carni habenti animam rationabilem. Liconfusa galvator, permanens quidera impassibile secundum
autem, et absque conversione omnino.esl adunatio : deitatis naturam, carne autem passum, juxta quod
inconvertUjile est enim Del Verbum, et ita credimus. dixit Petrus : ipsius enim erat proprium per veram
"
ANATHEMATISMUS DUODECIMUS. adunationem corpus, quod mortem gustavit. Depique
Siquis non confiteatur quod Dei Verbum passum quomodo ex Judmit ucundum carnem Christta et
"
Wl ADMONITIO1N SUBSEOUENSOPUS. 1002
Deut super emnet, et benedictutin tcecula,amen (Rom. ji. Verba hsec: PASS"6S ESTVOLENS, irimvBtvfxwv,exa-
ix, 18). In cujusmorte baptizati sumus ? cujus resiir- gitavit Eutherius sermone 8 quemadmodum et ista :
rectionem confitentes justiflcamur? » An hominis - VERBUM CARNE PASSUH EST,titaSevo 0£OfAoyofoapxi.
Tanta -porro est Eranistem inter et reprenenskmes
communis alicujus? An, quod verius est, Dei hominis capitum, sive senteutiarum afflnitas, sive verborum
facti et passi pro nobis carne, mortem dcnunliamus, simililudo, ut non tantum eumdem ostendant aucto-
ct confitentes resurreclionem, onus abjicimus peccarem, quem nemo non agnoscit; sed eumdem quoque
pauci advertunt esse Cyrillum,
torum ? Empti enim sumus prelio, non corruplibilibut adversarium,»quem
quod tamen demonslrabimus, opinor, in auctario
argento vel auro; sedprelioso sanguine, sicutagnipuri operum Theodoreti, quod apparamus, propediem, si
et immaculali, Christi(l Cor. vi, 20; IPetr. i, 19). fuerit Dei voluntas, prelo subdendum : eo enim in
post vitatn Theodoreti suis actibus distinctam,
Plura quidenvet alia super his commemorare, nihil loco,fidem
post discussam, judicium de singulis operibus
diflicile est, et sanclorum Patrum exempla propo- lta instituetur, ut plura, quorum partem dedit Merca-
aere : verum haec salis fore opinor docilioribus; tor, deesse in edilione Sirmondiana probentur, siii-
historia, id est, tempus, causse, qualilas-
Ecriplum est enim : Da sapienti occasionem,el sapien- gulorumque
que narrelur.
tior erit; annunlia justo, et adjiciel ad percipiendum
(Prov. rx, 9).
* Baluz. Atquijuxta suam naturam Deum Verbum Jn Jesum credentesjuttificamur; an magis, quod, etc
mortem superiuspassum, immopotius ipsa vita esl. ln .EDIT.
norlemne igitur hominis communis baptixati sumus?
ADMONITIO IN SDBSEQUENS OPUS.
Tractatus iste, non prsestantior quam utilior, inscribitur, SCHOLU BEINCARNATIONE : propterea
UKIGENITI
quod continet non tantum explicalionem trium vocuin dillicilium intellectu, Christus,Emmanuel, Jesus, qua-
rura praenolioneopus est ad mysterium Incarnationis Dominicsetractahdum; sed etiam solutipnem iinplicaUe
quoestionis,quomodo dure naturae, sine confusione et conversione, convenerint in unitatem personse divinse,
«amque non axtTvmv et moralem, sed ?uo-tr.iivel substantivam : qui cardo totius quaistionis •tanta commo-
lione lolius orbls agilatse.
Quo auclore scriplus sit, dubitare non licet, cum Theodoretus in secundo dialogo qufdicitur Inconfusus,
Leo magnus epislola 97 concilium Chalcedonense actione 2 in fine, Facundus Hermianensis libro vn et xi,
Leontius scholasticus libro i conlra Nestorianos et Eutychianos, aliique, non tantum hujus operis, tamquam
a Cyrillo editi, meminerint, sed ex eo quoque ad conflrmandam fldem testimonia deprompserint. Adde quod
in bibliolheca Regia Parisiis non modica pars Graecehabetur, Cyrilli nomine inscripta, quam Joannes Aut-
bertus translulit in suam operum Cyrilli Grseco-Latinam editionem, tomo V, parle i.
'Quo tempore compositus fuerit, conjicere ex eo licet, quod etsi contra Nestorium sanctus fidei defensor
disputet, eum tamen nomine non appellet, solitus alioqui non tacere, post condemnationem, immo et ante
condemnalionem, slatim atque lis quasi intcntata est, cajptumque agi jure, id est, post missam, cum summi
pontiflcis litteris depositionis sententiam continentibus synodicam ex Êgypliacasynodo epistolam, capilaque
duodecim, qui anathematismi dicuntur. Compositus igitur dici debet ante concilium Ephesinum. .
Sed quo in loco, quovc distinctius tempore? Ephesi opinabitur forte quispiam, lunc cum Cyrillus, ipsis
exigentibus catholicis, exponere coaclus est nonnulla, quae paulo vel duriora, vel obscuriora videbantur in
anathematismis, prpeserlim ut propulsaret invidiam sibi ab adversariis conflatam, quasi cum Apollinaristis
sentiret, unicam esse in Cliristo naturam, versumque in carnem Verbum divinum.
• Ego vero Alexandrise scriptum puto, longe antea : Cyrillus namque antequam responderet, vel Andrese
Samosateno, vel Theodoreto, anathematismos reprehendentibus, id operis suscepit, quo instrueret disputa-
turos pro flde, de primis quasi notionibus vocum, atque aliis nonnullis, quibus inter disputandum usus foret.
Instruxit vero, nisi mefallit opinio, cum primum ferveret quseslioapud Alexandrinos, nec satisadhuc.anhni
exercitatione eruditi essent; cumque ipse etiam primum Cyrillus pro Christo pugnamcum Nestorio iniret,
datis prioribus litteris officiimonitricibus. Scriptusest igitur tractatus iste eodem ferelempore quo epistola
ad monachos iEgypti, id est, sub medium aut saltem sub finem ann. 429. Ideinenim.estutriusque.argu-
menlum, nec aliud videtur discrimen quam methodi, quae in epistola pratoria magis est, in Scholiis fera
tcholastica. . .
In eamme sententiamimpellunt'tria. Primum,quodScholia anteconciliumEphesinum scripta sint,ut antea
confectum est: nec parvo tamen tempore, cum Andreas Samosalenus apud Anastasiuni Sinaitam hujusce
operis tamquam peryulgali meminerit. Alterum, quod videatur elementaria quaedamdoctrina, rudibus con-
troversise ingeniis tradila : continetur enim expositione vocum, distinctionibusque ad objepliones solvendas
necessariis, et exemplis ad rem explicandam faclis. Tertium, quod in opere toto nulla per se fiat mentio
Dei pontificis; sed eorum tantum quaj in primo Nestorii sermone secundoque et tertio contra fldei regulam
leguntur, cum tamen digna foret ista qusestio, quse tractaretur propter suam sive subtilitatem, sive necessi^
tatem. Orla vero est ex homilia Procli a Nestorio acerbius reprehensa, de qua nihil afTerripotuit nuntii
Alexandriam anle definitum hactenns tempus.
De interprete paulo difflciliOrest quseslio. Quisquis ille fuerit, ipsum oportet quinto sseculo scripsisse
immo temporibus Cyrilli: siquidem ex hac ipsa versione, quse nunc habelur, et Leo Magnus statim post
obilum Cyrilli lamqnam ex vulgata, et concilium Chalcedonense, et Facundus Hermianensis decerpserint,
quselocis antea cilatis referunt. Crediderit non immerito quispiam, tribuendum hoc opus uni ex Alexandrinis
illis quorum Latinitalem apud sanctum Cojleslinum Cyrillus excusabat, cum chartas mitteret ab iis versas.
Verum opinabilius videlur, interpretem dicere Marium Mercatorem, virum alioqui melioris Latinitatis scien-
tem : nam et inler ejus opera reperilur in. utroque manuscripto codice, quo usi sumus; et ea ajtate vixit,
qua scribebatur, et ardore fidei incensus Lalina fecit, quae Grseci defensores fidei scriberent; et in pr»r
PATHOL.XLVIH. 32
l()p| MARII MERCATORISf|VANfM^Pffp ÂI|K|RIJM OPUSCULORUM. iop.
falione adsermpnes liestorii cpntest,atusi.-jgs^- ,s| Lalinitatis leges, snjejisse/iii
Mntii&ium
op.erihus Nestprii CyrHlique "
veriendis. l-ni]ui6m, incfuSt;/vef&upfite':Kf^fo, M^fflfifyrffiz" poiuit trdttsfafor' Mpfimfre, nr^j-Sfs
falsarms inagis qiiqrnvefyspqsiea, jj0}mM~j}0$ioe$t. Da igWii¥'imid^pieHMW
aui veybo^mubfcumque prgsurripjfyrgiiii, «ow|fl5 'a^M fartfe:p£rc#feA £%i oktfeclalorum liwgmjs,mqgis exr
pofii, qnamqventate.seiism
$pn ieyis bpera/ponenânpbis' jfuiiift 9meA)ânQ|'êrsibhe''tamalitûa; lSebqdeM exScfiWenfibus",tit fit,
corjupta : juver^ntgjiiidem mailus^ripti cbd^clsÛifiri typisêWsi.ÂP^
npn ininu.s;a"npiariis dep'rayat|;:ânâb/iotejj^|{e,'êglefitay quoties nojrapraeluxerjint Graeca, prsluxerunt:,
vero lionssepe^ înandûni fultvutijuaW^ rfisjitueremus pro,virili : rdigiom enini!
fuit ^liasrmuiare,'nec si aûn^]e'.lici^.sel,/^bii^&ûg tameiiV/cuni deficiaf'Grieciistextus ih"pluribus; quein
enimbab.emuSj've^
Prodit vero epm^.-opuve^k saifctls-âtM.us,suûmis Wudibus:0rnatum'' nontahtuih emendatms, quod
certe:ieve iio;n^ legatur, yel apudCyrjlli pnerumeditoreg,
""" "'"— vel ajgud *••
coneuiorumi eblle.ctpresiôld' ati£€$fia''clesif lfl.*ytu)|ÛCîbris mdicabbius,",ub(^
Vulgati codices totius ppeVi^fi^bntchpiia 'yi^niêi; octb jiMnuscriptus MaVrianhstrigintaquinque; Pho- .
tiusfloiipluv.anb.venidecimn^ Scili.c^tfadbuncnhmerumBunctis, qiiaeiapud'alibsiioaoptima
sane de causa separaritur. Operai pretium : Lecps, vsiitem qtier !$PT sic,Wcri-
ptus: SCUOLION DEUKIGENITI INCARNATIONE.$UO 'hmcfefeex^muntur,'qmd. est.'Chm\^,'^^Jia^minyT.ligâ^s[-
Emmanuel; quid est Jesus Christiis; juxta quidDei Verbum"Hiciuitiist liomo';^juxtirqttiB WacSttffip esse''JJe%
Verbum dicitur; quomodoitem Chrislus unus est; quomodo etiam unus est Emmanuel; quamnam dfcimtises~s'e
exinanilionem? Item de ignito carbone viso qt\Esaia, aliaquefra;terea,his
'" " tamen affinia, capita decem. Per-
tnagndm vero.legenlibusulilitatem liber hic dfferre poiesi. usus est, partilionem invenissjj. : naro qiiod
Ma'mWideri-]mest'^ <piO
Pholius octavumcaput esse indicat, seplimum ips'erT*cat; 'decumim v.em/qupd aplud Ehotium; undecimum.
ponitur. Sic enim scribit: Cyrillus in libro quem Scholia nmcupavfyc. iitulo septimo, quam esse.dlcijnus.adu~
nationem, anima, inquit, omnia. qum sjmt.corpoj-is,etc^ (Li&. xi,htulus7). Etpostea : Rursus autem eodem.
libro, lilulo decimo, quid dixerit, vel quid prima fronte solus ipse prrieJerat,Tntvertamus~rnalh~liocinitto
se ostensurum esse promisit dicenWlimd-J>"SVSd; Deo Verbp vere hunianitati, inconfusar tamen
cj,:jdjmatpErectiim
substantiai permanserint. Ulque hoc probaret suojecirisia: — eW secuiidum Dei voluntatem sanctum
tabernaculumperdesertum, etc.
Quamquam in utrumg.ue lpcijm,fa.cile pptuit mendum irrepere, si modo litteris Romanis, ut credibile est,
Win; aTfero1a'ddi abihcuribsislibrariis
vn, xi,^nuinerus'scrip|us' ijir^btuij^ ^nr^cile; dejralirihrunb'lbcPi
cprng&d^; mmvyidetur," reiinehda Ph6lii, contfaclis tamen ;in -'tiiium:'
terija ypcaiis; Quare.:faciindi lfee'tijij'
capiiaiiîhwbiis-ciexar^'''''"'" " -"• •-'-«"'.• <i <.<*:•. - :-<*,.• --- • . p*ebaiidum,
i ^jTqubd;'hi;titulo'pfopioîtuihêslv --: pa-
,:-..
ritbrcoMucimt.'"''"
Et vero parest credere, suum smgulis capitibus inscriptum fuisse argumentum quod' tractandum foret;
npn item idjcbn%isse,qupd;in^libris editis legitur, ut singula capita singulis, siye testimohiis,"'sive exe'mpl5s,
incoiMnne et:''«K68b5i)^t^ îbrcatoris. ^piro :cpdei liihij adjumenti'cPnferr^Taluit
"' ; "'" "•• - ad; alterutfam
•
opmibnem cbnurîana.am^spjui^gto'lit|Jios/harj.dt; sinfeyulliSiitiTa6ris.'
Igitiir'tem'etîVdisffilii^j|p/CEjpltu5te'i
qh^;'usu:'repj^^^ sit, visum est tamen operae
pr^tmm fo"re,;srsmguii's.sc.^ , .:- :.,et-,.. Mc,prOp:ositisi
~J; -....-..:„•, .
£ingulbrumcapitum'ex'M&Sfere^
Cyrjlli. episcopi Alexandn&deinwpiaiiqM
" "" """' Unigeniii.
"""
CAPUT.L Qriiest G/ir£s(ttS;. ;."'
CAP. IL Quiliter^teUigtaât^suitiin^.
' :
CAP. III. Quid est.tTattSjT
GAI».IV; Quamobcaus.am,bpmpdj_C.t^sitDeiy,e^^
CAP".V^ QuamOb.cahsamînanitum.dicaiiirrDfeiv^^^^ ' ••«—
GAT. VL Quomoaounqs.GbBistus. " .;--—:'
CAP. VII. Quomodo uhus-Emmanuel.
GAP.Vffl. Quam essedicimAsadup.aUpftem»
CAP. IX;QuodincbrppfaUsaiyihitetjscorpjsfacta^ habe/isaniniam rationabilem; et qiipd
prpcul dHbipiabeigctaJinius msjgensaiipneni",'quapih Chf«tb ih't.eili|itiir."''{'"-'
ti, ea' a se 'dividere "VjolUerinrus,,
'-:'GAP.XI Qubdaduhalo.-DebVerb.p yere;lmmanitai;,"iricoh^^^
Ci'P. XL Q.abd;'cumTess_et'Peus-VierbumS;^ hpnib simjjii.ciler, h,u'da cbnjuhctipiie. hp> us
noratusi-vopatuSiS,.it:adfpa*femim^nitatem!Bfii^*ffi '" ' '" ; ' ••-
-GA*.-' Xifc-;QuodVChnstusiJesus*opet.uf:h
GAP.'XIII. QuodiGhfi£tnsttonisifcb^^^ *->-•'- inhabitarit >- ,:.,„!<>.»,:sg^
- '- * < Dei.Vfifbum;.
inagis caro sit factum, sive homo perfectus", secuhdum Scripiufasi'
"•GMP.;'%JWU: Dicta'apml61ira?Sh:quJbus>DeuSfapmi^ Ghristus.
CA*VXV.':Qubtaodb^'Oporteat::intelligere.;:.-F#fâ^jCgw--f?.?^^''<w/1,»'^'.' hfl^W^"'" *n
'" Wpii-:
"""=" et.qupmbdo.
.-->:',,''-:.-->n}jj-
titufVerbumqubdiDisusiest^qpomodo.pEppriumJ^ '^ ''"'-'"
'''>CAP";''XVIuQttombd6:inteUigatej©:sejfe
G'*pi XVIL Qupd;T)eus;nDminetur:pt.'hbmoe,: apjjaims tjnigenitus.
Gm XSIIL "©Kfihrisdâssione/quoiu^ "" -;..-"-": de.unp,
• - : - ep4em djcitiir., nec
.•-«.--.. m^
v-r >'•• -r >-.-, .—,-.. . '" "' V> ..n^.u,
diviairhuSihr-duop:^1''-'"-:
''$GA>p.i?3QEXi [AdyersusilloS(f[ui aiunti, qupil s,plafjelaljpne Deum V$rbum deceant hipana.
Etsi porroquihque capita, eaque prolixa, quaevulgo deiiciunt,Marianui;cofixsupp3&
spbtfdefei etiainnumîhtejgmmropus-edijjsiq»a flde.S''Anastasjp;Sinaitei:"jcitat
iiFbre pfscis ^q^
Mi6rial&pWnrpwalioiopeiie Scholiaiposuisse :;eoqu^^
daMne Wiusûamlectiorie auctoruni sercom^^ •'•'•-«,«"- ..,• >>.-
...... .-.. ".-,••
fho"Scendis>vellettofestitu^
•nOccasiofe^porroiScliolibiMffivêx^^ qumus tria testimpnia Têpdpfetus adduxit in secundo Eranistae dialogo,
priietefihitterefnonpossum,^^qud;coiijecerimide:testjmoniis;iJlis,.qu33in'cpnciiipChglced.onensi'saiicti Leonis
«pistPlae'subjuncta suntlrea nempeâ^Tlieoilofeto adjuncta esse; namomniavtotidemyerbisin dialbgoquein
m$ S. GYRILLI SCPQLIA Di? JpAMAXIfJÊ PMNJf.L IQP
dixi, leguntur, nullaque fit in tota epistola sjyementjb, siye prpmissip 'afJEerendprum.Afhie.flupd Th^pdpr
retus a Facundo dicitur asseruisse adversiis Palistinps *etillyricianps reclamantes epistptam Lebnls, aMucto '
kciilcet, ut habent acta concilii Cbaicedbnensis,'tbstimdiilbyqiibd ihte'f shbjiihika lbgituf.r^6n'fuisset'Vefb
atiducto opus.sijam epistolsesubjiincjtumesset : fuisset enim proculdubio simul lectum, aliaquepariler; "4i-
modp aUquaessgnt tunc temppris. Quid qupd a Thepdorelo aut cM.e Sb iis gui. Thej>dpretij}aj4jbu.ssjp-
debant, yersam ih sermpnem Gra^cuni.epistojamprpditum est, immp ej\a verten.tibus yitiajtam,.gupd p.P£tr§-
muihLeo ipse qiiefitiir apudiSiafCianuMimpSfatofem. Accedateiiam, qiiofl ihepisiola' pbhilfeiplufa' tiiibi'
capita, hoii tanium adveisusEufyohehi pseil etiami conlfa Nestbriuih eiiponaf; nec'alia taiheri 'leslimonia
subdantur, quam qiiaead distincti.oneronaturarum asserehdam yalent, quaeqiiein dialogo quj die.ifyrlucon?.
'fijsus, adhibita fuerBjntad eos, qui TbjspfjoretoAppi^harjsmi ngmine ,susjpect.ierant? coniu|an;dp,s.;
" n,pnafjf!7""
rMiui" qVaiex Ubfis cpnira N^ '.'"'" ."
Qiianii \6i6 pfetii sii opuscuium istudy'sesiimareiicet,*'veFiridemaximS", qubd hemo fere ePhsequeritiiim
tractatorum, "qui auctoritate Cyfilli, in :niysterio'liicafnationis exponendo uti yolherit, testihmniHro"aliquqd
.exBchojiisnpii.sumpseri);.Adde guod Cjrilliis ipse yideri possit, hanc suam «lucubraiio.npni epmmendassej
ciim scriiieret Eulpgip : Coinpleclitur,inquit, idem liber sub ttnem breiies qudsddm de Chrisii dispensqiiprie
'exposiiioiies',easrjuepuielifas ddinbdmnet uhilei.'&portet eiiith Sxposftibhes quag^membfati vel' a" BcHbilisV'
^vela cpnSequehte tfactata delnearnationeVerbi, vei a dialbgo subjuhcto- non differre : nejjue .euim aliud.
fluippiani scripsit, de quo dybium esse nossit. At differt profecto a consequente tractatu qui reyefa uiiqf».
.quidanisermp est; differt et.iRma diafogp mpx dictp : quis enim dialogum !xiWe&>fribmihe pfopfid ap-
peiletf
"' Quamquam pbtiiit diaibgus subjungi SchPliis, ut epitome qusedamet vejut iipiijiyîx.
Quarii aGcufa"larhiPtbbdSsit Gohsofiptuih, exserielaperlum est. Cyrilius a simplicium yocum interpreta-
lipjie exprsusgxppn.it, quid sit Chfislus, qui4 Eminanuei, quid Jesus," ûid uriusVquidunio. Mbx adpro-
posiliones, quae in hac materia usurpari spienf j oralionem deflectens edisserit, qua ratione Christus sit
unus, unus Emmanue", unus JESUS,iu est, uhiis Domirius, etc. Tuhi q'udm6doVefbum dicatur exihahituhi,
carni unilum, factum lipmp",flec ideo tamen mutatum, aut divinitale esutum. iliffc quo .paetp Ghristus npn
sit homo Btofopo;, aut humihe afflalus, sed vere homp peus,'deindequa ratione Verbum perhibeatur hj
npbis habitare, ad nps mitti, cprpus habere proprium, et qubihbdbihteiligatuf gsoroy.ofVifgb saiicfa. Tan-
denj qubd Unigenitus iii cafne ylsiblli"apparens nopiinetur Deiiset bomb : qiiOmbdbpassus, et ih quo p*6-
-sfrenio ieiellii eos qui fiumana hoir alia ratibne, Deum decere putant, qiiam felatione sola. Gaeterumt,
quod jam monui, distinctiouibus ad declinandas 'hetefpdpxoruni ' objeciiones u,tilibussingulg" fere capifai
piena sunt.
Priusquam praefaridesino, mpnendtim putp, "Eutherium, cujus opus cifcumfeftur sub Athanasii nominc,
adversus huhc"libfurii, sin mirius iihiis, saltemiihaxime, suos fere cunctQs yiginti ser.nionesscripsiss'e: naiii
quas sententias amarulenta prationecafpit (omnes 1'ereSchojiis CyriHicoritipe;itur prplixe), sumus pstensuri
jn auctario Thepdpreti prppediem edpndo. Eutherium ' enini thepdoretb"junêihus,
" .--.••,, siye prppter
— - argiimen^
, •---: .—
ebgnaiionem, siye.eti.ampb fldei TÛJOTJITK.
SANGTI GYRILLI
EWSCpEj;ALEXANDMJE
SlDHOLIA DE JNGAIiNATIONE OTIG^NITI.
CAPJ3TPWMUM. j^ safiiih ei Medofuinrege. Cpnlfa Babylonibs enim illp

Quid est Christus. duxit exerclium, iristigante ipsum in id Dep pmnipb,-
Chrisli nomen nec defmitionis vim obtinet, nec cu- ierite. Dictiim est enim: Hmc dicit Dorn\nui\chrisjo
juspiam substantiam, qualis sit, significat, §icut fprte meo Cyro, cujus qpprehendi dexlerqm(lsa\. XL\, {).•
homo, aut equus, aut bos; sed rei-magis quai in ali- Atqui ille vif, cuinesset idplorum cuitpr, ppmlhatus
quo agatur, habet significatipnem : oleo nanique uh- est chiijjius, idep qupd fljjasi jificjtpsesj; in reghum,
. gebantur .[ B.alut. unguebaotur Mc dliiifra] guidam bcclesti suffrfujip, et prdinatus est a|jep -ut JB^b.yij)-
superiorum, jiixta quod.Deo tunc temporis placeUat, heih veneinehier expugnareti
«t.signum regni illis eratrmctio. Bngehantur autem et IJIudautem magis dp Chnstp. Qupnjam enim pro-
prophetae insensibiliter Spiritu sancto, ut inde <juo- j)ter Adie prseva^c^jioî^.ôi», y, i|).r«gnaver£t
que nPmiriarehtuf chrisli. DeniquebeatusDavid psal- Suf»r.abmnes peccafuni, et spjlHtiig,ab b.unianitatedj-
lit ex persona D.ei,et ait: Nolite tanger.e £hmtos fspessefatJGen. ji, $J, p.b'pamgue.cûsai|iin malis
nieos, elin proplwlis meis nolite fualiqnari {Ps.av, omnlbus"ifla ybfsabaiuf; opus.aûtem.ejat.utfurfsum
15). Ait autem et prppjieta Habacuc: Existi ad sa- jper Dei hilseric,bfdiamiii ^risjinuipo.rêypcajia,; gpiri-
hilem popu.lifM, nt salvares cluislgji tuo? (R.qb. m, ite hiereretur •. hpmp' facljjm _e,sthn.igîiitum Dei
13, juxta LXX). g Vbrbum, ei ciim terfeiio cprppre.terfêjdi.f3PJ?.a.ruit.
jfn Clirlstb' auiem .onihlum salyatbfe uhctipnem Fuif etiam liberum IBa^f^p^î^^p^îei
quidem factahj esse dicimus':' cietefuhi neque sym- ihipsp, etiii ep splo, innpcentiaelaudibpsnatura hp»
bolicam, quasi bleo factahi, hec quasi ih gfatia"prb- ihihis cdfonata, Spiritu saiicto ditaretuf, ac sic refori
phetica; sed nec illam, quaeintelligitur fieri adperfe- marefur ad Deum per sanclificationem. Transit eniru
ctionem alicujus hujusmodi negotii, quaiehi factam ad hbs quoque gratia coepta a Christo, qui est [Balui.
[Balut. factum]esse dicimusin [Baluz. sub]Gyro PeV qdd. in] nobis primogemtus; idquei nos doceos bea-
It07 MARII MERCATORIS TRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 1008
tusDavid psallit ad Filium : Dilexitlijuttitiam el odi- J\
\, manaehominis naturae spirilum accipfens, ut inse ipso
tli iniquitdlem, ideo unxit te Deus Deut tuut oleo lce- etprimo [A/. humana nalura spiritum accipientein
litim (Pt. xuv, 8). ipso, ut primo]. Positus est enim primordium gene-
Unctus est igitiir exemplo nostro Filius innocentiae ris, rursus ipse ungens, ul Deus, Spiritu sanclo eos,
laudibus, et, ut ante dixi, in ipso natura bominis illu- qui in se crcdunt: partim, quia fuit nobiscum secun-
strata, et digna jam sortiri Spiritum sanctum, jam dum quas modo reddidi rationes, et de eo nos facit
nOndiscessurum, sicut antea, sed mansurum magis in cerlos Isaias propheta dicens : Ecce Virgo i» utero
ipsa. Ideoque Scriptum est, quod descendit in eum accipiet, el pariet filium,et vocabitur nomen ejut Em-
Spiritut, et mansit super ipsum (Joan. i, 52). Dicitur manuel (Jsai. vn, 14). Cum enim sancta Virgo, ex
ergo Christus Dei Verbum, quod propter nos et no- Spirilu quidem sancto pragnans est facta, peperit
stri similis bbmo est factum, et in servi forma : et autem secundum carnem filium; tunc etiam Emma-
uhgitur [Baluz. unguitur] quidem humane, secundum nuel dictus est : fuit enim nobiscum, per carnalem
carriem; ungit [Baluz. unguit] autem divine suoSpi- generalionem incorpbralis; et id erat, quod pef vo-
rilu eos qui in ipsum credunt. cem David significabatur. Deus manifesteveniet, Deut
GAPUT II. notter, el non silebit (Psal. SLIX,5); et illud opinor:
g ipse qui locutus sum, prmsto sum. Locutus enim per
Qualiter intelligi debeatEmmanuel. prophetas, ut incorporale adhuc Verbum, advenit
Emmanuel nominatur Deus Verbum, quod Abraha etiam corporaliter.
CAPUT ni.
semenapprehendil, el similiter ac nos participavitcarni
el sanguini (Hebf. n, M). Interpretatur autem Emma- Quid est Jesus.
huel, nobiscum Deus.Confitemur autem, nobiscum Vi quidem inlentionum, qua oporteat a nobis unum
dici Filium Dei, tanlumdem est, et Christus,- et Em-
[Baluz. oi». nobiscum] fuisse Dei Verbum, non loca-
liter : in quo eniro loco non estDeus, qui implet om- roanuel, et Jesus; etid quidem quasi ex re nomen
liia? Nec quod adesse nobis conspicitur auxilii ra- est factum : Ipse enim, inquit, salvabit poputumsuum
-tione; dictum est eniro hoc modo ad Jesum hiium apeccatis suis (Matlh. i, 21). Quemadmodum enim
Nave [Baluz. om. filium Nave] : El ticut eram aim Emmanuet signiflcabat, per generationem ex muliere
:
Sloyse,ita ero et tecum (Jos. i, 5), Sed quod factum nobiscum faclum Tuisse Dei Verbum; et Christus,
est in nostris, id est, in humanitate, non dereUcta quia factus homo, unctus dicitur juxta nos humane :
sua natura: inconvertibile est enim natura Dei Ver- ita etiam Jesus, quod salvavit nos suum populum,
bum. quod raaxime eum demonstrat, vere et natura omnium
Caeterumquam ob causain,1cum piane dicatur ad '> r dominum. Neque enim hominis communis creatura
Jesum filium Nave [ Bcdm. om. filium Nave], quod esse dicatur; deceat autem magis, omnia diccre, esse
ticut eram cum Moyse, sic ero tecum (lbid.), non est Unigeniti, elsi factus sit homo.
tamen nominatus Emmanuel? Ipsa aulem ratio est: Dicet forte aliquis : Atqui Moysis diclus est popu-
etsi eniih cum aliquo sanctorum fuisse dicatur; non lus Israel. Ad hoc dicemus, quodDei quidem populus
tamen nobiscum factum esse dicimus Deum Vetbum, nominatus sit, et id erat verum. Verum quoniam ad
nisi ep tempore, quo juxta quod dicit Barucb, in ter- defeclionem deductus est, et vitulum fecit per deser-
*ravisus esl, ei inter homlnesconversalusest, el omnem lum, inhonoratus est a Deo : non enim jam suum no-
. viqm invemensdisciplinm,et dans eamJacob puerosuo, minare populum dignabatur, sed eum jam homini
ret israel diiectoa se: ipseest enim Deus nosler, el non destinavit. At nos non ita : proprii enim suirius filu,
eo quod, et Deus sit, et per ipsum creata sint oinnia
'eompardbitur alius ad eum (Bamcli. nr, 38).
..'"' : Quaiitum enim ad Dei naturam perlinet, nondum Ita ehim ait David : Quoniam ipse fecil nos, et non
. "iefathobiscum; multum enim interest inter deitatem -ipsi nos; nos autem populut patcum ejut, et ovet ma-
*et humaiiitatem; et ihgens estnimis differentia natu- nus ejus (Ptql. XLIX,7). Denique etiam ipse de no-
rarum. bis dixit: Ovesmem vocemmeam audiunlet sequuntur
Ideoque divinus David ad proximitatem mysticam jjme (Joan. x, 27). Et rursus :Alias oveshabeo, qum
non sunt ex hoc oviii, et illai oporlelme congregare,et
[ Al. unionem arctissimam ], Deum Verbum, quod
noridum ad nos veiierat, vocabat, dicens in spiritu :' fietunus grex,et unus pastor (Ibid. 16). Mandabat
Ob quid, Domine, discessisti lorige (Ps. x, 1)? autem etiam beato Petro : Simon Joannis, amat me?
* Ergo jarii rion discessit, sednobiscum fuit, Pasce agnot meot, pasce ovesmeat (Joan. xxi, 17).
quicum
id
mahsisset, quod erat, apprehendit Abrahaesemen, CAPUT IV.
ut dixi; accepit autem etiam sefvi formam, et con- Quam ObcausamDei Verbumdictum sil homo.
spectus homo ih terra est, Homo nominatum [Baluz. nominatus] est, cum sit
, Christus vero et Enhnanuel eumdem nobis filium, natura Deus, Dei Patris Verbum : quoniam simiUter
designant, partim quia unctus est more nostro, hu- ac nos tanguini communicavitet carnx (Heb. n, 14),
CASTIGATIONESET NOTifi.
'.;' h Balur. : Disc&viti sed nobiscum fuit; qui,tlc.Eim.
1003 S. CYfilLLI SCHOLIADE INCARNAfIONE UNIGENITL 1010
Sic enim terrenis apparuit, non amittens: id quod. i 5). At vero sapientissimusJoannes de Deo Verbo
erat, sedassumens humanitatis naturam in sua ratione dixit, quod omnia peripsum facta sunt, el absqueeo
perfectam.j Verumtamenet inhumanitateDeusmansit, faclumest nihil (Joan. i, 3). Evangelizabatautem bea-
et omniumDominus,utpote qui natura et veritate ex tns Gabriel sanctae Virgini dicens : Ecce concipiesin
Deo natus est Pater [Baluz. el Patre]. Et id nobis evi- utero, et paries Filium, et vocabisnomen ejus Jesum
dentissime sapientissimus Paulus ostendit: JPrimu* (Matth. i, 26). Cum igitur per. ChristumJesum omnia
enim, inquit, homoex lerra de limo; secunduse ccelo. divinus Paulus facta esse commemoret; confirmef
(I Cor. xv, i5). autem vim sententiae,etopificem omniiimfuisseDeum
Atqui Virgo sancta peperit templumVerbo unitum; evangelizet, rem veram dicens evarigelista divinus;
sed e cmlo dicitur, et recte quidem Emmanuel : de- designet autem etjam angeUvox: vere ex sancta Vir-
super enim et ex substantia Dei et Patris natum est gine natum esse Jesum Christum, nec absque huma-
Verbum ipsius : descendit vero ad nos, tunc cum fanitate intelligimus Deum Verbum; sed hnuih dicimus
ctum est homo; tamen sic quoque desuper est. Te- ex ambobus effeclum, et [Baluz. ut] Deura hominem
status est autem Joannes, de eo dicens : Qui de sur- factum, eumdemex Patre, ut [Bql. et] Verbum, na-
tum venit, supra omnes est ( Joan. m, 31). Et ipse tum divine, et ex muliere humane, ut honiinem : noh
Chrislus ait ad populum Judacorum : Vos deortum B tamquam ut [Bal. in ] secundum substantiae inilium
esiis, ego desuper«m (Joan. vm, 23 ). Et rursus : vocatum tunc cum secundum carnem dicilur nalus;
Ego non sumex hoc mundo(Joan. xiv, 16), licet pars sed nalum quidem anle omnia saecula,instante tamen
mundi sicut homo nuncupatus sil; sed erat cum hoc tempore, quo debuerat implere dispensationem, na-
quoque supra mundum ut Deus. Meminimusenim tum etiamex muliere secundum carncm. [Ergo, etsi
plane dicentis : Et nemo atcendit in ccelum,nisi qui alii simili appellationevocati sunt Christi, unus tainen
deicenditdecmloFilius hominit (Joan.in, 13).Descen- est per quem omnia, Jesus Christus; hon quod [BaL
disse autem dicimusde coeloFiliumhominis, per uni- add. homoj sit faclus opifex omnium,] sed quod Deus
tatem dispensatoriam, Verbo tribuente propriae cami Verbum : Perquem oninia facla sunt, iimiliterac nos-
gloriaesuaeet divinaemajestatis claritudinem. parliciparit carni el sanguini ( Heb. n, U),et uun-
cupatus sit homo, non tamen perdiderit esse, quodl >
CAPUT V.
eral: ita enim et in carne factus inlelligilur roerit»' >
Quamobcausamexinanilum dicitur Dei Verbum. '• .
opifex omnium.
Plenumsecundum naturam, et ex omni parte per- CAPUT VII.
fectum DeumVerbum, et dislribuens ex sua plenitu- Quomodounus est Emmanuet.
dine bona sua creaturae, eo quod ait: Effundam de C [Balux. add. Seinel] Novissimis saechlisDeus [B««'
spiritu meo super omnemcarnem(Isai. XLIV,3). Exi- luz. Dei]Verbuhihomo dicitur factus[Bafa*.factinhjL/
nanitumdicimus;nihilin natura propria violatum,nec, et, sicut ait divinus Paulus, per sacrificiumsUumma-'
ut aliter se baberet, commutatum , nec inferius ex nifeslalus esl (Hebr. ix, 27). Et quodnam est saerifi-'
ulla parte factum : inconvertibile enim et immutabile cium? Suum enim corpus obtulit pro riobis iriodorem "
est ipsumquoque, sicut et genefator ipsius,b et num- suavitatis Deoet Patri, etintravit insanclasemel, nori'
quam fuit passionis ullius capax. Quando vero factum per sanguinem hircorum, aut taurorum, tedper suum '
fuit caro, id est, homo, humanilatispaupertatempro- sanguinem. Sic enim credentibuti« ie, remistioriemml-
priam sibi fecit. Primum, quod semelhomo sit faclus, aternum comparavit (Eph. v, 2; Heb. ixj'13). Ergo
etsi remanserit Deus: deinde quod servi formam ac- plurimi quidem ante ipsum sancti fuere; sedhemo'
ceperit, qui secundumsuam naturam liber est, ulpote eorum Eromanuelnominalus est. Quam ob causam?'
FiUus.Alque ita cum sitipse gloriacDominus,gloriam Nondumenim venerat tempus quo deberet esse nb-J
dicitur accipere; cum sit ipse vila, vivificariperhibe- biscum, id est, in nostram venire naturam per car- *
tur, et in omnes accipit potestatem, cumsit ipse rex nem, is qui est omni superior creatura. Unus igilur.!
omnium; <=cumque Deo sit oequalisPatri, obediens Emmanuel, semel enim facths est liomo Unigenitus,
fuit crucem passus, et csetera.Verum curalioecquidem D tunc cum persanctam Yirgineriigenefaiiorienicarna- L
humanitalis mensurae conveniant, ea tamen familia- lem perpessus est.Dictum est ehim et ad Jesum filiunt"
ria ducit essecum carne, et implet dispensatiohero, Nave [Baluz. om. filiumNaveJ-:.Quodero tecum(Jo-
manens quod erat. tue i, 5). At non eral ille Eminanuel. Fuit etiam cum "
CAPUTVI.
Moyse; sed nec ille Emmanuel nomiriatus est. Igitur
Quomodounus est [Baluz. om. csi] Chrislut. quolies audimus nomen Filio datum esse, iwbiscum:
DiyinusPaulusscribit: Etsi sunt diimullietdomini Deus, sapienter intelligairius, non ita ipshm fuisse
multi in cmlo,etin terra; sednobis unus Deus Pater, nobiscum novissimis temporibus, sicirf dicitur ali- '
ex quo omnia, el nos ex eo; et unus Dominus Jesut quando fuisse cum sanctis : illis enim erat tantum
Chrislus,per quemomniq,et nos per eum(I Cor. xxvm, adjutor; nobiscum autem fuit, id est, factus est si-
Baluz.: Non amittent Immanitatishaluram in tua pax. EDIT.
ralione peffeetam.EDIT. « Baluz., tum Deo timulet Patre.EmT.
11Baluz., et numquam pauionis fiet umquamta-
10i< MARII MERCAfORIS TRANSLATIONES VARIOIiUMQPUSCULOKUM. 1012
*Sflft§ noslri, cum suam noii •airiisisset riaiufaih :' esi, A"Nam sieiit cori>hsaltefius est naliirae
praeter aniriiahi,
chirii inconyertibUis, ut Deus; et uhiis lairieri ex htfoque liomb eiiGcitufet vocatuf";
ita etiaih ex perfecta Dei Vefbi siibsistehtia [Bqlui.
CAPUT VHI.
iubsfShtia] et bx Uumanitate"perfectaurius estCilfi-
QMflniesse ducimus adunationem. ^tusj idem ih ebdem Beiissiitiiir et hbihb; e'tsM qui-
a Adunalio multis modis impletuf : sejuncti enim deih ducii Dehs Vefbum,' iit aiite dixi, ea tpiisesiiflt
nonnulli afleclu vel voluntate, et discordarilcs inter ijaffiis pfopfiaj quia ipsiiis est cbfphS; ribii aitefius.
se, adqnari dicuntur, per reconciliationerri socialem, •Gommuhes'autem facit tainquam cum siia carne' divi-
deposita simullale, Adunari itcm dicimus ea qusc nae suae majestatis operationes, ut posset ejiSuiivivi-
sibi conglutinantur, sive modis aliis conferuntur, aut fflcaie moftiibs'/ et sariafe mfifhiM.
per compositionem, aut per mixtioneih, aut per tem- CAPUT IX.
perationem. Quoties autcra adunatum esse nostrae
naturac Dei Verbum dicimus, omni humana cogita- Demrbhnei
tione adunalionis ejus modus videtur esse superior. Âtsicohvehitiexemplis etiaih divihse Scfipiiifae,
Neque enini per iupra scriptos modos facta cst ar- quasi per figiifaiti, aduhalidheiri dembristrafe; agej
cana illa, et nulli penilus nota, nisi ei cui omnia nola ]] dieahius, lit possumfls. Beatus Isaias; Missus ekl' ih-
sunt, unio [Baluz. om. unio]. quitj nd nie imus ex Sefaphiitij ei iii mtinu habebai
Et nibil mirum, si imhujuSmodi cogitatione vinca- earbonenij quem fof&pe dccepWdbdlitiri; ei venii &d
mur, cum res nostras, quomodo se habeant, inqui- mej et ietigii lubia «ie«, iei dixil ud nie : Eece ieligii
rentcs, ullra modum nostrae mentis invcntionem esse hoc labia 'im\ 4i iidiiriel ihiimidtes tuds; ei fteccdta
cpnfiteamur; quonamque modo animam hominis suo tmrepuf-gdbil (Isaii ii,- 6). Carbohem auteindicimus
eorpori adunatam esse pulemus. Quis est qui id pos- flgufam et ihlagiheih hobis exUibeie:Vefbi homirils
sltexprimere? Sed si oportet eos, qui parva ea vix facti: quod, si labia riostfa tetigefit; id est, si fldehi
intelligcre soleanl; immo et eos qiii valcant intelli- ih ipsuhi chhfessi fuerimus'-,luhc rios ab bihhi pbc-
gere, lam subtiles rcs et omnem ralionerii transccn- cato piifhs efficitj et pfistihis crimimmis Ubefai.
dentes conjectare : dicimus quod deceat cogilare Cseterurn tamqiiahi ih ifriagiiie; licet in Cafbbne
(quamvis minor sit oratio ad verilatem) lalem esse conspicere adunatum quidem humanitati Dei Ver-
aduiialionem ipsius Emmanuel, qualcm quis inteHi- bum, npn tamen' projecisse, quod fuerat. Transfor-
gat animam hominis ad suum corpus habere. [b Ani- maSse*aiitem magis assumpiam riatufain in suam glo-
ma enim omnia quse sunt corporis, esse reputal sua, riahl, & operatioheih: quemadmbduhi eiiiih ighis
licet pcr naturam propriam expers sit ~ passionibus Q li|hh:affixhs, et id pehetfaris, coihpfêhbhditquidem
1et 4hamvis lighuhi esse hoh desinat,7 [Baliis.
corporis.et naturalibus, et quaecxtrinsecus aceedunl: ip^siinT,
movetur enim corpus in concupisccntias naturales, et add. m] vihi tanieh suaih specieihque transniiitat, et
consentit anima, et nullo licet modo participans, con- omhem s'e cbhfert in iighhm,- et curo ipsP jahi q.uasi
cupisccnliae tamen exitum dctectationem propriam uiiurii aliquofl assiiiriaiiifj iiJehi ihteiiige db Cliristp'."'
ducit. Et si forte ferro corpus [Baluz. a suo corpore] Aduhaiiis ehihi maestimabiiiiefUumaiiitati Deus, sef-
percutiatur, aut torqheatur, condolet illa quidem, ySvit qhidehi ipsam lh epj qnptl fuefai, et ipse jier-
quod suumcorpus patialur : ipsa \ero in sua natura mahsii; quod erai; sfenieitahibhaduhatus^
nuUum patilur omniho tormentum. jaffl cumi ipsa putatur,' ba, c[ua1 suht iuips, siia fa-
Tamen super hoc quoque dicimus css"eadunatio- ciehs-; cbhfefcshs auterii ei etiam ipse hafhfae su'33
nem, qute est in Emmanuclc facla : efat enim ne- opbfatibhehi.
cesse cum suo corpore adunatam ei aniiham dolere, CAPUT X.
dntdum timebatpassiones, subditam ceiVicemDeo QuoUJhcorpofttlis diiiinitatis cofpus facid fuefilipsd
mrp, habens qnimqni rqtioridbilem:et qiwdsiiaa
submittefet]. DeDeo autem Verbo, condolcre passio- sese- dividere volu.eriinus,procul. dubiq iabefaclabi-
nibus nefas est dicere; impassibilis enim Deus est, et irius disp&isailoriehi,qum lii Chfisib inietligdur,
noslrarum rerum longe dissimilis; sedadunatus qui- D Iri Ganticb canticofum ipse nobis in|roductus est
dem erat carni habenti animam ralionabilcm, qua diceris D.ohiIriiisnoster Jesus,Chrislus; Ego flps cam-
patienle ipse impassibilis, ca quse animof continge- pi, elilifiUmcpnvaliium(Cantic.n, 1). Qu.emadmpdum
rent, cognoscebat, el contundebat quidem, ut Deus, efgo bdbf fes qiiidem est incofporea, habet autem,
carnis iiiiirmitates; suas tamen eas, tamquam sui quasi proprium corpus;id;ih qu&,inest; tamen unum
corporis, esse ducebat. Itaque esuriisse dicitur, fali- ex utroque intelUgitur Ulium. GoiTumpetur aulem ip-
gatus-esse, passus fuisse pro nobis. sius raiio [Bflfu*,om, ratio] uhius rpi discess.u: in
Ergo Verbi adunatio, quae est cum lmmanitate ia~ subjectb ehiih cofpofe odbf esl Ita etiam in Christo
cta, noa irrationahiliter rebus nostris comparetur. inteiUBimusdifinitafis liatufahi, quae suara excelien-
* Autbertus versionem Mcrcaloris emendare >oluit qum exirinsecUsacciduht; quod meiius est. BALUZ.
cx Graeco, * Faeiijidus, ut timendo. BALUZ.
b Hoc fragmentum iisdem ferme verbis feferl Fa- e Hi.c iterum interpol.ayit Au.tbertus Mercatpris
cundus iib. xi, cap. 7. vefsibhehi, ut et iri' sequentibus,' qubf uihtextuhi Grae-
c Facundus,- pMswmim
eorporis U natiirtillitn\ e' eum habuit.
1013 S, CTfRlLLiSCHOLW.DE JNCARNATIONEUNlGENlft.. *0U
tissimam majestatem, «t odorem suavissimum, mun- A ruit quteni et angelis. Neque enim gen^rationem ip-
do dispergit, tamquam in subjecto, esse in corpore sius secundum carnem ignofayerunt: Prmdicaius au*
humanitatis; et id quod incorporale est per naturam^ tem et gentibus, quasi Deus hpmp factus; ita autem
per adiinationeiridispensatoriam, pene dicam factum creditus estin muudo. Probavit autem divinus Pau-
fuisse corpbrale; propterea quoi voluit se cogiiosci lus ita scribens : Propter quodmemows eslote, quod
percofpus; iheo enim divina signa Operatus est. aliquando voiygeniesin carnfy,quidicitmniprmputiunt,
Igiturid quodincofporale est, tamquahi in suo cor- ab ea qum dicitur circumcisiodn carm mqnufacta :
pore intelUgipotest, quemhdmodum etiam odor in quia [Baluz. qui] eraiis Ukiiem,pqre:sineChrislqqlie-
flore subjecto; Uliuhi tamen jam e't bdor, et flos m>' natiq conversationeI$raeij,el hospites teslamentorum,
miuathr. prpthissibttis spemnpn habentesêt sine Deo inhpe
CAPUT XL murido{Ephes. n,.ll). Erant ergo gentes in mundo
Qifod adundio Deb Verbo vefe hrimamiati, incohfusce sine Deo, cum absque: Ghiistp essent, Verum; qup-
tameri substaiiiiie I"Id est sribsisWnliaij[riefmaiise- niam eum vere et natufa De.iim.esseâgflpjerunt, ip-
runt. sajquoque ab eo agnit8e.sunt,..fid.emcpnfitenteSj et
[* Erectum est secibidumDei voluritatem satictum • ipse assumptus est in gloriq, certe divina>_Psallitenini
tabefnaculum per deserturo, et in eo hiultis ihodis 5 beatusDayjd : Ascendit Deus injubilo (Psalm. XLyr,
formabatur Emmaiuiel. ] DMt Dehs Oirinij)btensad 6). Ascendit enim certe cum corpore, nec in nuda
divinum Moysen: Et facies milii arcam testimohuex deitate : Deus enim erat incarnatus.
lignis imputribilibus, ditorum cuMtommetdimidiiioh- Credihius igilur;; noh in uhum nostri similem dei-..
giludine; et ihaufabis eam auto puro\ exira et inird tate per gratiam bonoratum; ne cultores esSP bpmi;
inaurabis eam (Exod. xxv, 10): Sed ligtium quidem nis detegaihur; sed in Dominum magis, quijin servili
cum imputribile sit; est ugura cbrporis ihcoffhpti : formavcOmparuitViet •qjji fuit yere npstri similisf, et
imputrihilis enhn cedrus; aiirum vero quasi matefies iri humatiitate tamPn' Deus,'mahsit,:;Deus ]enim Ver-
afiis pretiosior; divinae riobis itidicatsubstaritise rifa- bum,, cafne aSshmpta, noh .deppsuit,flUoderat; jn*
jestatein. teUigitur tamen idem Deus ^mul [Baluz. om. simul]
Attendite . '
| igitur quoniaih arca-tota ihaufata sit aiifb ethomb,. , , , ., ,.
puro extra et intfa. Adiraatus quideih fiiefat sahctaH Et fidei quidem fatio, ita sfe habet, et recte: quii
carrii DeuS Verbtim, et id est, ut Opinbf, afeaih dem. Sed si forte' allquis dicat; quid mali; est, si.in-
firisse extra inauratam. Qiiod vefo et ariimam fatiO- telligatur homo «imilis nostri apprebendere deita-
nabUein, quae cofpori ineratv prPpriam fecefit, ex , tem,: ac nori magis Deus bomp fieri? Resppndebimus
hbc apparet, quod et ihtra arcaifi prBdeperit m"aufafi. G mille esse quae.cdntfario possunt opponi.». et.pene ,
[b Quod autem naturae sive substantise mcohfusaV etiara nutu significaritia; nos oportere. retiiti constan-
manserint, hinc scimus : aurum enim superpositum tef,;nfec dredfereita esse. ,
Ugnb mansit id qubd efat, et 6rhabathr qjhideni U- Age enim ante alia. Dispehsatibnisvquceeum.carne
gniim aufi. decOrie;tameh li"ghum essb rion desiit. facta est, mbdum cerhamus,et nostrarum ferumria-
Quod vero arca iri Christl accipiatuf M'agin"em'"pro> tiifam Subtilius pefscrutemur : periclitata est homj-
ribus potest probaiioribus declafari.] PraiariihuTabat nis:hathf ay et deprehensa [Buluz. * depreSsa] est iria-.
enlm his qtii surit ei IsfaeT, quaefeni ipsis fequiehi: lis extfemisv nialedictione etmofte damnata, etvpec-
Ait alicubi et Ghristus : Ibot £t pdraio vobii locunf cati la'queis iffetita, effabat, et erai' in teriebris;:
(Jimn.xivii 3). DfcumnesciiSbateum; qhi^t hatufa et veritate; pro
CAPUT XIL Be*o'[Baliii*. pfaefpf Greatorehiji cbluit creataram.
Qubd cttrii esiei DeusVerburit, fdciiis siijMto'; ifee Qubitiodb igltuf hiujusmbdl ihalis poterat liberari?
homOsimpliciter, hudd corifunclioriehohoratus, vb- Ah illud dieemris' quod fas erat humanitati; divinam.
cqtus sitadparem dignitatem De%Verbi, siveaucio- hathfa'm:appfeiiehdefe; quae'nescifet omnino, qualis
ritatem, sicut quibusdamvidetur. esset digriitas haiurae cdelestis, eum esset ighorantioe
Divirius Paulus mfljnftffiquidim ait' esse hiysiefium jjtefiibris occupata", et pecbati sordibus inquinata?
pjetdtis (l Tim. ia, 16). Et vere ita s%feshaheti Quomodo poterat fieri, ut appttshenderet sanctani
riidhifestdtusestimia iricafhe, cumsitDeusVefbuih';•' natiifam,: et: accipefet giofiairi, qiiam nemb invehiat,
justificdlus estauiemih spiriiii. Nullb ehim modb"hb- fiisl acpepefit-?. GbhcedahhiS ehim qfuod coghoyerit
sffis videtur ihfifmitatibus c6ntihteri,iicet'juxfa rio¥ fbftasse 'Biiluz: diMtaxai];: ef sclefit appfbhendere
hoirio sif factiis : ribh ehim feeit pefic:atum : Appd- Deiim'[Prb deitaiem]. Quis est qui dbcuerit? Quo-
. CASTIGAflONES' ET' NOTM.
-. Ethunc.quoqiie locumexistaversionecitatFa- Uum adye*rsus..anatbematis.mos:Cyrilli supra pag, 267
cundus.in eodem lpco., ... , ... (Cyril. ApoL.qnqih, 0,resp.hmr.).: Qupmodois qui
_ b Huhc lbcum ex" eadera yefsiohe citat Fa- cdrnetii pafump&fdepfirhi hibfle CPncedii,elc. etpag.
qupgiie*
eutidus ibidehi!,Citatetiam LeontihsByzahtiusinfine 268 (Ibidl)-: utiri se depririiereieum qui etiimpassibi-
HbfiprimiadversusEutychianos.. , tisjper ndturam. ltem in «cholip, pctayp, Cyrilli pag;,
-.« Ita yetuseditip schoUorum CyfiHi et codex Vati- 379 :,Et si forte a suo corpore deprimaiur aut iorquear
canus. Belipvacensis, deprehensa. Lectionem Vati- tuf. BALUZ.
anam coiifirmant ista ex rejprehehsioriibuj Orienta- -..--.:
',t-'^~~-:'V.::V£; .
'
iOlS MARII MElCAfORIS f RANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. tm
fnodo enirh credent, niti audierint (Rom. x, 14)? Ca> A priam, alio tamen pacto in ea fuit, prppter humani-
lerum non id est apprehendere deitatero, et conve- tatem': Dominus enim omnium esse creditur, etiam
nientem ei gloriam capere. cum carne.
Ergo decentius sit, et recte quidem, ila .sentire, Flectitur autem ipsi omne genu, et id non ad do-
quod servare volens id qiiod perierat, descendens lorem et contumeliam Patris, sed magis ad gloriam :
ad nos Deus Yerbum [Baluz om. Verbum], per quod gaudet enim, et glorificatur, dum ab homiriibusFilius
omnia, et, in id se, quOd nbn erat, immisit, ut et ho- adoratur, licet factus sit similis nostri. Scriptum vero
minisnatura, id quod non efat, fieret; et divinaema- est rursus : JVonenim angelos appreheridit,sed semen
jestatis dignitatibus per adunationem patescens, quae Abrahm; unde debuit per omnia fratribus assimilari
sublevata est magisultfa naturam, quamdejicit infra (Heb. 11,16). Ecce seraen Abrahae apprehendit Ver-
naturam invertibilem Deumi Conveniens erat, ut in- bum Deus, et non homo nescio, quis nostri similis
corruptibilis natura apprehenderet corruptibilem, ut deitatem appreliendit, et ipse nobis assimilatur, et
eam a corruptione liberaret. Conveniens.erat eum, nuncupatur frater noster [Bal. om. noster], ut homo,
qui peCcaTenOn noverat, cum peecatoribus confor- non quantum est ad deitatis naturam. Quoniampueri
mari, ut peccata compesceret: quemadmodum enim communicaveruntcarni et sanguini, et ipse similiter
ubicumque lux fuerit, caligo interit tenebrarum; ita B participavit eis, ul per morlem deslrueret eum qui im- :
etiam iramorlalitate praesente, omnis certe pestis fu- perium obtinet mortis, id ett, diabolum, et liberaret eot
gitiva discedet; et praesente eo, qui peccatum non qui limoremortis per omnemvitam nativa contineban-
novit (qui etiam proprium sibi corpus effecit, quod tur servitute (Ibid. n.14). Ecce iterum ipse, similiter
estsine [Baluz. iri\peccato) cedet omne peccatum. ac nos, participavit sanguini et carrii, et.Ba res-cau-
Quod.vero Verbum, cum esset Deus, factum sit sam habet conjunctam statim-acproximam-scriptum
homo, et noii magis homo «fliojrouj^svorintelligatur est enim : Nam quod impossibileerat legi,in quo tn-
Christus, etiam ex sacris litteris enitar ostendere. Ait firmabatur in carne, Deus Fitium suum misit in timi-
igitiir beatus Paulus de Unigenito : Qui cumin forma liludinecarnispeccati,et depeccato damnavit peccatum
Dei esset, non rapinam arbitralus est, ut esset mqualis in carne (Rom. m, 3). Attende iterinn, quodnonhomo
Deo; sed exinanivit se, (ormam servi accipiens, in si- affectans naturam divinam ostenditur, et ad ejus di-
militudinem iwminum factus, et habiiu inventus ut gniiatem ascendens; sed mittens magis Filium suum
homo.Humiliavit sese factus obediens usque ad mor- Deus.el Pater, in similitudine carnis peccati, ut d»»
tem, mortem autem crucis. Propterea el Deusipsum strueret peccalum. Ergo Verbum, cinn Deus sit, se
superexaltavit, et donavit illi nomen quod est super "_ in exinanitatem homo factus immisit, et non homo>
ornrienomeii, ut in nomine Jesu Christi omne genu fte- simpliciter, divinam gloriam affeclans, Christus vi-
ctatur ccelestium,et terrenorum, el infernorum, etom- detur.
nis lingua confileattirquod DominusJesus Christusin CAPUT XIII.
gloria est DeiPatris (Philip.v,7). Quod ChrislusJeiut vocelurhomofaclus Deut Verbum.
Queni igitur dicemus, in forma Dei esse, et in Dispensationis incarnati Unigeniti mysterium sub-
sequalitate Patfis, et haecnon rapinam arbitratum; • tilius considerantes, id asserimus, fidemrectam ser-
- sed descendisse magis in exinanitalem; etin formam vantes et veram : quod ipsum Patris Dei Verbum,
servi, et se humiliantem, et in similitudinero nostram Deus verus ex Deo vero, et lumen de lumine, incar-
fuisse factum?Si hominem factum ex mulierenudum natum sit, et homo factum, et descenderit, et pas-.
et solum : quomodo habebal plenitudinem, ut intelli- sum sit, et surrexerit ex mortuis. Ita enim definivit
gatur exinanitus? Vel in qua antea posilus celsitu- fidei symbolum synodus ingens et sancta.
dhie, semet humiliasse dicitur? Vel quomodo in si- Perquirentes aulem et nos, et discernere cupien-
militiidinem homiriuin factus est, qui id erat et antea tes , quid sit tandera , incarnatura esse, elhominem
pef naturam, etsi id factus forte non diceretur? Ubi factum Dei Verbum : cernimus, quodnonhoc est,
autemexirianitusest, assumensplenitudinem deitatis? liominem assumere tamquam in conjunctione, quae
Vel quoniodo non sit factus altissimus, qui m glo-. fiat peraequalitatem dignitatis,_sive auctorilatis, vel
riam supernani asCenderit? per solam iilietatisofiuvu^Lav;magis autem fieri juxta
. Igitur dicimus non hominem Deum esse factum, nos hominem (ita tamen ut. nulla conversio vel
sed potius factum esse in exinanilate, propter huma- commutatio subsequatur), etsublevare pariter cum
nitatem, Deum Verbum, qui erat in aequalitatePatris sua natura eum, qui in assumptione fuit carnis et
et fprma : exirianitus est enim hoc modo, propter sanguiuis dispensative [Baluz. dispensatorie].
similitudinem nostram, cum esset plenus, ut Deus. Unus igilur est, qui ante Incarnationem a divina
Ilumiliatus est propter carnem, ita ut a divinae ma- Scriptura norainalur, et Unigeiiitus, et Verbum, et
jestatis fasligio noh descendat; sedem enim habet Deus, et imago, etlumen, et figura substanliae Pa-
aitissimam. Faciiis est in similitudine hominum, cum tris, et vita, et gloria, et spleridor, et sapientia, et
sit ejusdem formaecum Patre, utpote cujus est ffl- virtus, et magnificenlia, et Dominus sabaoth, et aliis
gura substantise. Verum quoniam seroel factus est lalibus nominibus, quaevere conveniunt deitati. Pojt
juxta nos, ascendisse dicitur, cum carne in glOriam Incarnalionem vero homo [Batuz.' om. homoj, Chri-
deitatis, quam patentem quidem habetquasi pro- stus, Jesus, propitiatbrium, hiediator, priinitise dor-.
4017 S. CtRlLLI SCHOLIA DE INCARNATSGNEtlNiGENiTI. 10ia
mientium, primogenitus a mortuis, secundus Adam, A Etsi dicatur proficereJesus mtate, sapientia et gra-
caput corporis Ecclesiae, cum eum etiam noraina tia (Luc. II, 52), dispensationis haec res est. Deus
prisca sequantur: omnia enim ipsius propria sunt etenim Verbum humanitatem more suo proficere
et priora, et quse novissimis facta temporibus. permitlebat, et quasi paulatim divinitatis suae glo-
Unus igitur est, et qui ante Incarnalionem, Deus riam volebat declarare, et cum corporis aetate etiam
erat verus, et qui in humanitate mansit id quod sua [Baluz. suam] extendere, ne quid novum videre-
erat, et est, et erit. Non discernendus igitur unus tur, idque nonnullos nimia novitate perterreret. Cum
Dominus Jesus Christus, in hominem seorsum, et praesertim sic quoque dicerent: Quomodo hic litte-
seorsum in Deum; sed unum eumdemque Jesum Chri- ras scit, cum non didicerit (Joau. vn, 15) ? Ergo cor-
stum esse dicimus, non ignorantes differenliam na- porale augmentum , et profectus gratiae, ac sapien-
turarum, sed eas inconfusas inter sese servantes. tiae , humanitatis mensurae convenit; ipsum vero
Quoties igitur littera sacra commemorat, quod in Deum Verbum per suam naturam perfectissimum
Christo inhabilavit omnis plenitudo divinitalis corpo- confitemur, non egenum profectus, non sapientiae,
raliter (Col. n, 9); non ideo dicimus tamquam iu alio non ..gratise.Ipsum enim creaturae, et sapientiam, et
Christo, in homine seorsum inhabitasse Deum Ver- graliaro, el bona omnia imperlit.
bum; nec porro dividentes ea quae unita sunt, duos B Si vero Jesus passus esse dicatur, passio quidem
intelligimus filios; illud autem magis, quod Christum erit dispensationis; ipsius tamen dicitur, et recte
nominat littera sacra ex parte nonnumquam, et quod quidera, quia corpus ipsius proprium passum est, et
humanitatem Dei Verbum, quara propriam habct, in eratin corpore patiente ipse, qui pati non poterat,
locum posuit templi. Scriptum est autera et de ani- impassibilis est eniro, ut Deus : quanfum tamen ad
mabus humanis: Inhabitantes autem domos luleas, de conviciatorum petulantiam pertinuit, passus esset, si
quibut el nos ex eodemluto sumus (Job. IV, 19). b Er- pati posset. Ergo quoniam nostri similis factus est
gone, quoniam luteas domos huroana corpora nomi- Unigenitus,"quotiescumque homo nominatur a divina
nat, et affirmat in his animas habitare, in duos Scriptura, intuentes dispensationem, Deum ipsum
homines unum hominem dividemus? Atqui non natura sic quoque confiteamur.
irrationale omnino sit, ut in homine spiritus suus CAPUT XIV.
inhabitare dicatur. Ergo, etsi per hujusmodi modos Exempta divinat Scripturm quod Dei Verbum homo
orationis figura procedat, cum [Baluz. quae] aliter factum manserit Deus. De propitiatorio.
fieri non possit, non.tamen ideo rerum corrumpi na- Ait alicubi Deus ad pontificem Moysen : Et faciet
turas oporleat, sed magis eas recto veritatis tenore propiliatorium imposilioneauri puri duorum awilorum
servari. C «1dimidii iongiludinem, et cubili unius et dimidii .ali-
Quolies igitur quaepiam,quac dissimilem sunt inter ludinem: et facies duos Cherubim aureos omatos, et
se sortita naturam, collecta in adunationem, per imponens iltos ex utroque latere. Cherub vnus de la-
compositionem videntur: deinde alterutrum ex his tere hoc, et [Baluz. hoc est] Cherubunus de latere isto
in alterutro habitare dicitur, non dividendum in duo, propiliatorii. Et facies duosCherubimsuper duo lalera.
adunationis conventione rainime violala [Baluz. vio- Erunl Cherubimextendentes pennas sursum superobum-
landa], licet suis nominibus per sese ea, quae aduV brantes pennis suit super propitiatorium; el vultus eo-
nata sunt, nominentur a nobis. Dicitur namque, ut rum adinvicemrespicientespropitiatorium erunt (Exod.
ante dixi, et in homine habitare spiritus suus, nec xxv, 17). JEnigma certissimum idsit, DeumVerbum
tamen [Baluz. verumtamen] homo dicitur, et seor- etiam in hiimanitate Deum [Baluz. Domiri] mansisse,
sum spiritus suus, seorsum et corpus. Et tale quid et in siia gloria ac majestate, etsi propter dispensatio-
nobis divinus Paulus obliqua significatione [Id esiob- nem factus sit similis nostri: Propitiatorium namque
scure et quasi aenigmatice] commemorat, dicens: per fidemfaclus est nobis Emmanuel (Roin. m, 25). Id
Nam etsi exierior noster liomo corrumpitur; sed inie- autem nobis comprobavit sapientissimus Joannes di-
riorrenovatur de die in diem (H Cor. iv, 16). Si quis cens': Filioli, scribo vobis, tif non peccetis; sedsi quis
igitur dixerit, interiorem nostrum hominem in ex- D peccaverit, consolaloremhabemus apud Patrem, Jesum
ieriore homine inhabitare, verum quidem memora- Christum justum; et ipse est propitialio pro peccatit no-
vit, in duo tamen unum dividere non videbitur. Ait stris (Joan. n, 1). Nec non etiam Paulus : Quempro-
autem alicubi etiam propheta Isaias : De nocte vigi- posuit,inquit, Deus propitiatorium [Baluz. pfopitiato-
lal spiritus meus ad te, Domine (Isai. xxvi, 9). Utrum- rem] per fidem in suo sanguine (Bom. v, 25).
ne tamquam alius prater ipsum, spiritus ipsius ad Caeteriim cerne Cherubim cjrcumstahtes propitia-
Deura dicitur vigilare? Nonne id ineptissimum vi- torium, et superobumbrantes quidem pennis; con-
deatur? Ergo scire quidera necesse est orationis fi- versos autem ad propitiatoriura, et pene nutui Do-
guras, non tamen ab inlellectu discedere competenti, minico oculum intendentes. Ad Del enim voluntatem
sed referre magis sententiarum vim ad sensum, qui tantum respicit sancta coelestium spirituum roulti-
unicuique rei conveniat. tudo, et numquam Dei satiatur aspectu. Ita Filiura
CASTIGATIONESET NOT-Ê.
a Baluz., omnia novissimisfacta temporibus. EDIT. (em, etc. EDIT.
1 Baluz., Rmhana corpora nominat, affirmdt au-
1019 MARIIMERCATORIS TRANSLATiONES VARIOBUMOPUSCULORUM. 1020
propheta Isaias vidisse se dicit, in sede altissima et. A tamquam iri manu Patris virgq mguitatis, ac regni;
ehiihentisslma, cifcuinstantiilus Sef aphfm et pbse- sede^pm^qd (lexieram genitoris sui in priopria ma-
qubiiiibiis ei* ut t)'ep '(Jsqi. ii, lj. jestate, sedes allissimas obtioens,. etiam cum carhe
GAPUT XV; (Ps. xijv, 7). .: ... ...:J
C\PUT XVI.
Ahud de vttga Mosts. Altud de manu Moysis lcpwsa ei hiiegtc sanata.
Destmabatur aliquaudo divinus Moyses ut Israel Dtxit autem ad eutn Deus Dominus tteium Jnfer
ah JEgyptioium wolenlia hberaiet Aerum quonnm nianum luam m sinutn tuum, ct pioluhl manutn dc sinti
necesse erat eos, qui sub jugo easentserwtutis mso- suo, et facta est manus ejtts skul mr. El diht tteium •
litae, pnus doccie, quod cis Deu., jmi essct leeonci- Infei manuin luatn vi sinum tuum et iniultl manum
hatus, piodigu eum faceie inipei lbat pieiumque snam in stnum stttan, et protultt eam de smu suo, et
emm mnaculum nos adducil in fiJcm. Ait lgiiur iteium tcshtula esttn cototem catnts cjus (Exod i\,C).
Mojses ad Deum omnipoientein St autem non cte- Mnnum ad dexteiam Dei el Pahis \erum rihum ejus
duleimt mthi, nequc audtennt locem tncaiii, dtcentes: diwna Scnptuia nominat. lnduxit emm ipsum dicen-
Tfoti appatuit tih Deus, quul dicam tllis ~Jhxit dehidi) tem Egomanumea fittnavi ccelum(Isai. XLWH, 13);
Dommiis Quid hoc esl quod est tn manu tua~ Re- TJncc non eliam Da\id dniiius cantdl Vctbo Donuni
spondtt Vitga. Et ait tlh : Piojtce illatn tn tettam, cwli firi.iati sunt (Psal xxxn, G). Ceine igilur, m
et facta est seipeni, et fugit Moyscs ab ea Ft dixit smum quidem Alojsis adbuc manum ejus occullari, ct
Dommus ad Moysen . Lxiende manutn luam, et ap- nondiim factani leprosim, piolatam \eio statim lc-
ftrchcnde caudam ejus, et eitendtns manum apptehen- prosam factam deinde mox lllatam, et luiaiis piola-
dit caudam, et facla cst uiga in manu ejus Lt dixtt tam, et de ccteionon lepiosam Reshluta est cntm,
ilh: ut ctedant tik, quia appannt ttbi Dutnmns Deus mquit, tn coloietn catms ejus. Ligo quamdiu quidem
paltum suorum, Deus Abiaham, et Deus lsaac,ct erat m MIIUPalns Dcus Ai»rbum, dnimtatis nitoie
Deus Jacob (Exod i\, 1). Aiiinnd\erle in lns natuia fulgcb'it, \eium quando ahquo modo e\liafuilper
et veritate Fibum Dei, tamquim quaedam wiga sit lncarnationem sive
hcuOpuKtio-u,faclu» csl m sttnth-
Palns, \iiga autem msigue cst lcgni 1<JJIO entm de- ludine caitus peccutt, et intet tmquos tepulatus est
dii habere omnium poiestatem (Sbqn. xvii, 2). Und.e (jRom.vin, 3; IsaL LHI,12), Ait enim divirius Paulus,
etiam dititiiil pavid: fhfbniis Siiis, ihquit; "Sltls»h eum, qui peccqfum ndh noverat, pro nobis peccalum
tfeculumsmcuU,etvirgq tequilqtis, virgaregni iiii (Ps. fuisse, «i nos fieremtisjusiiliq in ipso (I Cof. v, v. 21).
xny, 7), ,Seii eain projecit in terram, id est, corpore Hoc existinio lepram sigpificafe, immuridus eniin
tefrehp cireuriidpdit, sivepef hMrnanitatem misii jn 1C secuhaum Iegein lepfosus (Levii.xni, %".Sea qhbriiam
terram : tunccoim in simiiitudine factus est roali- iterum in sinu fuit Palris (assumptus est inresurfectio-
gppfum nominum y scijicet, m.alignitatis signura est nem a mprtuis), prplaia' iterum manus videbatur
serpens, murida : adyeniet enini ppst tpmppra Bonjinus noster
Qupd autem verura sit, iiinc seimus [Baluz, sci- Jesus Ghristus,; in sinceritate diyinitatis et glofia,
bisj. Ipse enhri.Doininus npster Jesus Christusj hria- quamvis simiiitudinem nostraro non projecerit. Ait
gine e.t flgura, propter dispensationem factam cum enim et beatus* Paulus de Christp : Quiasemel mor-,
carne, prp serpente accipitur sereo, queirierexit tuus esi ad multorum exhaurienda peccala. Seciindo
MoysesV u* serpentumitibrsus .arceret jNwm.sxi, sine peccatq. apparebit exspectqntibus se in talutem
8), Ait enim :Et sicui Moyses exallavii serpentem iii (Ijebr. is, 28).;Ergp quoties nobis sacra littera nomi-
deserlo,ilabportetexaltari Filium hominis^ ut omnes nat Christum Jesum, ne homjnem seorsum putaveris,
quj creduiit,»nipsum, non pereahij sed habeantvitam npn yere adunato ipsi Dep Verbp; sed exisliriiaveris
mtefhqrn (/oaii.-jii^ 14).: .Quemadmpdum enim ser- magis ipsum esse ex Deo et Patre Verbum Jesum
pens factusex sere salutis erat periclitantibiis causa Christum, cum factus sit liomo.
, {s.anabahttir enim in eura respicienles) : eo iripdp
eliam Dpminus: Jesus- Chfistus teisj qui eum;yidentln CAPUT XVII.
Qiioit Clifisius rioh ifdihdfnP&Eolfiopot; riec siiripliciibf
quidem in slmiUtudine maUgnorhm, ep qupd factus in JtohiineiiilittbituritDeus Verhiimj sedquod inagis
Sit.homp, nonjgnprant tamen,_ qupd Deus sit vivifir parq sil factum, iive hpmo perfectus, secundam
cus;.causae.rityitae,;,.et datppsse; animalia yenenpsa Scriptufqs.
vitare, idesti eontrafias potestates, , t. ... Qui^fidemhabent mGbristpjmniaculatam, et rectis
-Idtquoqup hujiis, rei Ugura sit, quod Mpysebsvirga bmnibiis sufiragiis comprpbatam, dicant yideUcet,
vifgas aU;aS:devpf.a;yerity_ quas in terram magi prp- quod ipse ex Dep Patre Deus Verburo in exinanitatem
jecerant- (Exqd. iv,-2), Igitar virga quidem in terram descenderit, fprmam servi accipiens, pfppriumqiie
pro|ecta: fcsti hon; tanien semper [Baluz. serpens] sibi faciens corpus, quod esl natumex yirgine; qupd
reriiansit.- Resumpta aatem iterum fuitv quod erat: faptus sitnpstri simiUs, et. nnncupatusfilius hominis.
namiicetfacte sit,: ut ante dixi, in similiiudine no- Esl autem Deus quidem secundum spiritum; homo
stra Patris virga, id est, FiUus, qui [Baluz. per autem idem secundum carnem. Deinde divinus Paulus
quem] habet omnium potestatem; attarhhri hhpiela Jhdaeorumpbpulum aUoquebatur dicens : Multifariam
dispensatione, revolavit in coelum, et" fiiit iteruia muttisque ihodis oliiri Deiii WtjUenspairibus iii prq-<
1021 S, CyRlLLI SCHGLIAPEIjNGARNATlONEUMGENITI. 1022
phelis, novissimisdiebusistis locutusestnobis in Filip ArrSiautem
A dicant, qubtl prdptefea Defrssit, pt ut
(ilebr. i, 1). Et quonam modp inteUigatur. Ipeutus Deus gloriiicetur, quia ih ed tantiim ihbabiiaVii Dei
juisse Deiis e"tPater novissimisdiebus in Filio? Lo- Patris Verbum; ac non propterea, quia factus sit
cutus est enim antiquipribus per ipsum dans legera, homo; audient rursus a nobis: Si iis, qui inhabitan-
t idcirco ipse FiUus, sups dicit esse sermones, per tem in se Deuni habueTroi, satis est, iit idcirco vere
apientissimumMoyseriprOlaiosiBfl/us. om.prolatos]. , dii esse pbssiiity ^t ah Kbmihmusadbferi.tiif' briines
it enim : Nolite putari qhta veni solvere legem, aut sane angeli honihiesque sint dii et adbfaiifii; ihliabi-
rophelas. Non veni solveret syd implere: Dico inim . tat enim Deiisiti sahctis aiigelis*.HabuiMiuS 'biiaiiiiibs
obis, iota untimj aui unus qpex noti iransibit aiege, ipsum iri nobis"pef Spiflthm sarictiim; se"dnbin[siipi-
onec omniqfiant. Gcelumst ierra tfqnsibuhti vefba rat hoc bstghdef§j tiatiifa debs et adbfahibs eb's, qiii
ulem mea non trqnsibunt (Mulh y, 17)i Adde etiani habentSpifituhisanfituih. igithf tiOhpfbptefea Deus
rpphelaeybcem: Ipse qui lequebar^prmsfbsum (Isai. «sf; et adbfahdus Ehihiahuei; qtibdiniiabiiafit iri eo,
ii, 8), Ergp cum factus£stFiUusrfia'uji, bm-.Filius] tamquaih iti Ubriiihbcohimuhi; et sborkuhi ihfeliigen-
carne, tunc locutusest nobis Poier.M ipsb;,sicrit do^ DehsVefbum [Baiiiz. et ih paf tb Deuiii VefbiihiJ;
if ifealus Paulus, novissimisdiebns{Heb: i; 1). Sed sed quodfactuhi sit cafb; id.iest;libihb: marisit eriiin
e parum credamus,quod ipse sit ille qui etiam ante; B "Bidem et Deus, et aabfahdus.
' '
culaFilius, iniulit staliiri: Per quemfepitel smeuia "CiiPUT XIX..,
Ibid. v..2), splendorem etiam glpriaeet fiûram sub- Dibid apbsioiicd ih qufbifs.Deus nqminatus esl
ahtiaeEatris esse commemprans. Ghrisius.
Hpmb igitur factus est yere is per quemfecit et DemystefiPajeehsseeuhdhm^ Qtibddiiti,
ciila Dejis Pater; et non, ut npnnuIUexistimant, inquit, 'gekerdtibiiibusUbHiesltigniiumfi%isTioniiimhi,
homirie fuit, ut hpmp intelligatur a nbhis; tatri- iicut nuwdrevetiilum£sl simclis dpbsiblis(Epli. iii, 5).
uamDeuro hab"ms iphabitanteni' Nain, si haecrecte! Et: Mysieriiiihijiibddbsc^hdiiuhifuii d sdiculiset gerie-
'
habere, vere confidunt, supervacaneusJesse vide-' -rutifihibus';iluhc duiefri fhdhifesiuihesi sahciis ejits,
'tur bealus evangelista Joannes dieens : El Vefbum qtiibUivoluiifevelafe diUiias glbHmhtîierii liujfis tn
fo factum est (Joan. i, 14). Bbi enim necessitas> -genlibni;quod est Chfisius, iri vobisip-esglbria), qiiem
uyBpaTrna-su; ? Aut quare incarnatum dicit Denmi jios ahiiUhriflmus (Cbi. i; 26). Siigituf est ftoyoppf; et
efbunij
' si nori laetus est earp? Vis iyx.)>Qpu>itri&iai;
, non Deus vefe; qiibhibdbipse est divitiaeglpfisehiy-
similemnostri eum factum esse significat, et mari-• sterii, q'hPdahnuiitiiituf geriiibhs? Vel qubriibdbom-
sse taroen sic quoque ipsuro supra nos; imirib'supfai hino Deiisahhiihtlatur?
'versam ipsam creaturam. , gC CiAPUf X3t.
Oportere aulem existimp, eaquae dixi, exeiriplis > .• Aliud.
iam epmprobare et. persuadere, quod Uhigenitus 3 Voio Siiim vbs icife quaieni 'sbiiiciiudiriehihahedm
ctus sit homo, et sit Deus,-etiam'cum carne,- ap nohi prb iobis ei prb iis qfiisiirii Ldbdicem,"el, qutcumrjue
ntum inhabilarit in hpmine ,•Qzpfipoiipsuiri bffi:- • non videriihi faciem iheam ih 'cufiie, ul cmsoleniur
ns, tamquam. aUoSj <nii divihitatis' ipsihs fuefe'i corda ipsorurht trisiruci!tiri chdriidie, ei iii bhinesdi-
' viiias pleniiiidihis iritelleetus, in agiiitibheihhiijsierii
ticipes, ,..-.... ......
GAPUTXYIH: Dei Christi (C:6JI. ifj i). Ecce mysteriiihi Dei, hiyste-
qd EmmamtelDeum, habtierit aliler inhabiianlem,, riuih HOihihatChrisfi , et plerie iriteliitefe quosciarii
quamnos. vult in agnilioiiein ipsihs. Qiio igitiif ihtellectii bpiis
Ait alicubi Deus de nobis : Inhabitdbb t'« ipsis, ett efat;tolehtmusGhfistimysiefiuih discefe, s'i.fuefaiit
mbulaboiet ero.ipsisDcus, etipsieruntfnihi pbpu- auditufi, qiiod iribaBitafeTihhbiriineDeus? Opus est
(Apoc.ni, 20). Necnon etiam ipse Domlriushostefr ahtem nimih ihtellectu; uf scias cbhtfa qiibd Vef-
us Ghristus : Ecceegovenio; et siquitmiiii aperiie- - buro, cutn;sit Deus; factuih sit hbmb.
inlrqbq egoj et apud eurn cmnabo,et Paier, et adj' CAPUT XXL
vmiemusietmansionerivapudeuihfaciemui(Jbdh.• r> 1 Muii.
, 16). Nominati sumus etiam teinplum Dei: Vbs*"' A vbbii\eitiiri sbiiuii i.erriio Dpmini, non sqltim iri
M, inquit, templa estis Dei vivi (I Cor. iflj 17). Ef' Mtite&PhidelAclididîedbfiiniloco fides Vesira;qum
sus :Nescitis corpofai>'cstratemplumesse Spiritiiss esi adDeufh, exivii (jtiiess, i, 8), Ecce iterum in
cti, quiest in vobisjquem habetis a Deo (I Cbf. vii' Dehhi fidem factaih esse cbmiriembraij cuiii etiam
. Verum si ita aiunt, ipsum qupqiie' se bab'efe; ^ Clifisths dicai :
Qui credit in nie, habet vitam rnter-
manuelj et, tamquamunumquemqhenostfurii, iii- naih (Jbdii. iii, 25). Sefniphem autem praedicationem
itantem in seseDeurii habuisse, apef te cbiififean- dicit de" ... „.,.
seipsbJ
; cum ipsum adofari conspiciiiht, taih a riobiSj CAPUT xxn.
- '
. ab angeUs,in ceelopariter et in triffa, -6rubSsL Aiiud..
t tamquam diverisaaUenaque sehtiehtbs, et Iiftb- Ipsi eriim sciiis ihtfbitum nbsifum dpud vbi, quo-
m sacrarum propositumnescientes, nec habentess niam non inanis fuit; sed ante multa passi, etconlu-
e fidem,quam nobis tradiderunt,.qui in pflncipib) meiiis affecli, sicut scitis, in Philippit, confisifuimut
iderunt, etmiBistrayeruntVerbp. •jiiDeo cbilbqitiad voi EvarigitiumDei (I fhess. ii. 2),
1033 MARIl MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. Iffi
Ecce loquens in Deo, Dei Evangelium memoravit;. XAngelus de emloevangelizaveritvobis^raxtfld
qui praedicat gentibus Christum. accepitlis, anqthema sit (Ibid.). Pro qua igitur caui
alios omnes Omittens,licet Deum inhabitantem habut
CAPUT XXIII.
rlnt, splum praedicabat Jesum sicut Deum.
Aliud.
CAPUT XXIV.
Recordamini, fratres, laborem nostrumet arumnami
nocte et die operantes, nequem vestrum gravaremut; Aliud.
prmdicavimusEvangeliumDei inter vos (I Thess. n, 4). . Scriptum est de Christo : Cum autem esset in Jt
Et iterum: Proplereq et nosgralias agimutDeo sinein- rotolymit m die festo, mulli crediderunt in nomii
termissione.;quoniam cumpercepissetisa nobis verbtim, ejus videntes tigna qumfaciebat; ipse autem Jesus nt
audilu Dei excepistis,non ut verbumhominum, sed ut credebai se illis; quodipse sciebat omnes, el quod ne
verbumDei, qui operalur in vobis,qui credidislit (Ibid. neceste habebat, ut aliquis teslimonium perhiberet t
v. 13). Nonne evidenter Evangelium Dei, et Dei ver- homine : ipse enim sciebal quid erat in.homine (Joat
btim praedicationem de Christo commemorat, quippe u, 23). Si homo esset 8iof6poc,quomodo non decep
id omnibus manifeslissimumest: Apparuit enim gra- sunt multi, qui Jerosolymis in nomen ejus credidi
tia Dei salvatoris omnibus, erudiens nos, ut abnegantet B runt? Vel quare solus cognoscit, qnaesuntin homini
impielatem et smciilaria desideria, sobrie et juste et pie cum praeserlim nemo alius sciat ? Fjnxisse enimdic
twamKs, in Itoc smculo, exspectanies beatamspem, et tur Deus corda nostra singillatim (Psal. xxxn, 15
adventum glorim magni Dei et salvatoris nostri Jesu Vel quare solus remittit peccata? Ait euim : Qui
Christi(Tit.v, 11). Ecce Deus, et magnus, plenissime polestatem habet Filiut in lerra remittere peccai
nominatus est Dominus npster Jesus Christus : ipse (Matt. ix, 6). Quare solus praeter alios assessor sed<
estenim cujus adventum gloriaeexspectantes, sobfie Dei et Patris? Quare soli obsequunturangeli? Ci
yivere, et irreprehensibUiter festinamus. Sed si est nos.quidem docuit communem putare Palrem, qi
homo Qtoyopo;,quomodo sit magnus Deus? Velquo- estin ccelis; sibi autemeum specialiter scrUiebat?
modo beata spes in eum? Siquidem verus est profe- Sed fortedices quod hujusmodi voces inhabitan
cto Jeremias dicens : Maledictus qui spem suam po- Verbo deputandae sint. Nonne igitur eum oporteba
nitin homine (Jerem. i, 5). Neque enim Deum ipsum . juxta prophetis [Balus. prophetas ] convenientei
possit efficere, ut ante dixi, id quod est Deum portare. mensuram, ipsum quoque dicere: Hmc dicitDominm
Denique doceant nos, quid impediat alios etiam om- Verum cum ea quaesupra legem sancire veilet, assu
nes deos esse et adorandps, qui in se habuerintDeum? mens sibi convenientem legislatori [Batuz. iegislatoi
Deum autem et magnum et bealum, habentem illumi- < G auctoritatem, aiebat: Ego dico vobis (Matlh. v, 32
nationem Ghristum nominat beatus Paulus, qui inve- Quomodo liberum se ait, et non obnoxium De
nitur dicens de Judacis et Emmanuel: Quorum pa- Ideo quia est Filius in veritate? Et si esset ho
tres, et testamentum; et promissiOnes,et ex quibut Chri- Qsofipoc,essetne etiam liber secundum naluram ? S
stut secundum carnem, quiest super omnia benedictut lus [Batuz. Hujus] enim Deus liber, alque solutus est
in swculasmculorum.Amen (Rom. iv, 9). solus enim quasi tributa omnium exigit; et tamqua
Quod vero [Baluz. vere] secundum divinam reve- loco debitorum ab omnibus recipit religionem. Et
lationem faciebat praedicationem,perspicuum fit, ipso exitus legis et prophetarum Christus est, est aute
dicente : Deinde post annos quaiuordecimilerum as- homo fleoyo/sor; nonne dicere liceat, quod prOpheti
cendiJ.erosolymamcum Barnaba, assumplo eliam Tito. rum praedicationum exitus «vSpwiroWpiKs; nobig cr
Ascendi aulem secundum revelationem,et exposui eit men induxerit ?
Evangelium,quod prmdicogentibus; seorsujnautem iis, Deinde lex quidem praedicabat: Dominum Beu
qui videbanlur aliquid esse, ne forte in vacuum curre- tuutn adqrabis, et illi soli servies (Deul. n, 13). Q
rem, aut cucurrissem ( Gal.n, 1). Christum praedicans. nos eruditione perduxit ad Christum, quasi ad agn
gentibus, ut Deum, divinum nominat ipsiusnbique tionem illis, qui in umbris fuerant, potiorem : spe
mysterium. Ascenditper revelationem Jerosolymam, D nentesne igitur Deum Legis et Prophetarum [Baiu
et exposuit his, qui videbantur aliquid esse, id est, om. Legis et PropbetarumJ adorare, adorabimus h
sanctis apostolis, sive discipulis, nefprte in vacuum minem habentem Deum inhabitantem? Ubi eni
currat. Cum vero ab Jefosolymis descendisset, et pracstabilius erat Deum intelligi ? In coelo, an in ter
rursus genlium gregibus interfuisset, emendavilne [Baluz. an magis homine]? In seraphim, an in te
aliquid ex prioribus ? Nonne perseveravil Deum con- reno corpore?
fitens Christum ? Atque ideo scribit quibusdam : Mi- Si erat homo StoyOJSOJ , quomodo propemodum
ror quod sic cilo iransferimini ab eo, qui vqs vocavitl . nos participavit carni ac sanguini ( Heb. n, 14)? Na
in aliud emngelium, quod non est atiud, nisi aliquii si quia Deus inhabitavit, hoc ei suflicit, ut similit
tunl conturbqnlesvos et volenlesconvertereEvangelium; ac nos participaret carni et sanguini; et ita his pa
Chrisli (Gal. i, 6). Ait autem iterum: Sed etsi nos aut( ticipare id ipsum est, quod hominem far.tum esse
CASTIGATIONESErNOTÊ.
Videtur aliquid hic deesse; id, opinor, quod Anastasius Sinaita memoratdestatere intributum pensitat
1013 S. CYRILLISCHOLIA DE INCARNATIONEUNIGENITI. 1026
inhabitavit autem ct in multissanctis; homoigitur t ij tantumdem agit; scriptum est enim quod videbitomnit
non semel, sed saepissime factus.est. Quare ergo caro salutare Dei (Luc. m, 6). Et ipse divinus Paulus :
lemcl in consummalionesmculorum,in deslruclionem Non consensi, inquit, carni et sanguini (Gal. i, 16).
[Baluz. destitulionem]peccali, per hostiam suam dici- Allocutus est autem eos, qui sunt ex Israel pontifex
tur apparuisse (Heb. ix, 26) ? Quomodo autem unum Moyses : ln sepluaginla et quiriqueanimabus descen-
nobis Verbi adventum praedicantdivinx Scripturae, si derunt patres tui t» uEgyptum (Deut. x, 22). Sed non
tiofopoi erat homo? Si templum et ipse factus est idcirco dixeris, quod nudae et sine carnibus animae
Dei, quomodoet in nobis etiam Christus est? Si- in jEgyptum descenderint; nec porro quod inanimis
cutne templum in templis? An ut Deus magis in tem- corporibus, et solis carnibus, salutare suum Deus in-
plis per Spiritum? Si fieoyoporerat homo, cur est dulserit. Quoties igilur audimus carnem factum esse
olius ipsius corpus vivificum? Oportuerat enim alio- Verbum, hominem intelligimus ex anima et corpore.
um eliam corpora esse talia, in quibus habitavit Factum est autem Yerbum,_cum sit Deus, homo
eus omnipotens. perfectus, corpus accipiens animatum et rationabile,
Scripsit auiein alicubi etiam divinus Paulus : Ir- idque sibi vere adunavit, quomodo ipse sciat, nostris
itam faciens quislegemMoysis, sine ulla miseraiione enim sensibus hujusmodi cogitationes omnino cerni
uobui aut tribus teslibus morilur, quanto magis pula- g non possunt, ct nuncupatus est filiushominis. i
is delerioramereri supplicia,qui Filium Dei conculca- Sed si oportet tamquam in speculum intuentes di-
êrit,el sanguinemtestamenlipoltutum duxeril? Atqui cere, conjectat aliquo modo sensus Uumanus, aduna-
ivina erat lex, et maudata dicta per angelos. Quo- lum fuisse Verbum corpori babenli animam rationa-
odo igitur dignus erit deteriore supplicio,qui pollu- bilem qualiter etiam bominis animam' suo corpori,
um duxerit sanguinem Christi? Vel quomodo polior ipsam quidem diversaenalurae, sortitaro tamen com-
t religione,quae est secundum legem, fides in Chri- munionem adunationemque cum corpore; ut penc
tum ? Sed, ut jam ante diximus, * Christus non simi- videatur non esse alia praeter corpus, eo quod per
is aliorum sanctorum, homo 6sopopo;,sed Deus ma- composilionem ex utroque animal unum efficialur
is vcre, et omni mundo celsiorem possidet gloriam, [Baluz. efficiamur], manenle tamen ipsa, ut ante me-
uod cum Deus sit natura Dei Verbum, factus est Bioravi, in sua natura. Ergo non per commutationem
aro, sive horao perfeclus : animatum enim et ratio- aut conversionem, Uominemfaciuni Dei dicimusVer-
abUeesse, quod adunatum est ei, credimus corpus, hum; nec prorsus, quod Deus esse desierit; sed
t vera [Baluz. vere] omnino est adunatio. quod carnem accipiens ex muliere, et ei ex ulero
adunalus, exiit Uomoidem simul et Deus ; neque Dei
CAPUT XXV. et Palris generationem aelernam [Baluz. om. acter-
uomodooportel inlelligere: Verbumcaro factum est, Q
et habitavit in nobis; et quomodo proprium ipsius namj projiciens, sustinuit temporalem [Baluz. arca-
dicalur corpus. namj, ex muliere inde iuitium, ut esset, accipiens.
Semen Abrahaeapprehendisse Verbum Dei unige - Perniitlebat autem carni proprise suae [Baluz. add.
itum, beatus Paulus commemorat (Heb. n, 16); uec nalurae] legibus nasci, nalivitatis ratione dumtaxat.
n eliaro, quod pfopemodum ac nos participavit Caeierumhabet in se aliquid ab humana natura dissi-
rni et sanjuini (lbid. 14). Memores aulem sumus mile: natus est enim ex Virgine, et solus habet b ma-
iam Joannis; aiteiiim : Verbunicaro faclumest,et trem innuplaro; factum autem ipsum eliam carnem,
biiavitin nobis (Joan. I, 14). Idiie igitur fmt prope- etin nobis inhabitasse, Evangelista [Baluz. om. Evan-
lum viris spirilalibus, docere, quod Dei Verbum gelislaj commemorat, ut utroque comprobaret, et fa-
nversionissit patiens; aut quod ipsum fas sit com- clum fuisse hominem, et suum non perdidisse : man-
utationem, quaemagiscreaturseconveniat, sustinere: sit enim quod erat.
eo ut id, quod non erat, forsitan in id sua sponte de- Inlelligitur namque certe tamquam aliud in alio in-
niat; aut [Baltiz. add. ut] alius contra ipsius volun- habitare, id est, divina natura in humanitate, non
tem ad aliam naluram impellat [Baluz. impellaturj; perpessa commixlionem, aut confusionem, aut com-
sit. Manet namque idero, a sua nalura commuta- D mutationem, ît esset, quod non erat. Quidquid enim
nem omnem excludens, conversionisumbram nein alio habitare dicitur, non ipsum fit tale, quale est
ens pati : lixa est enim semper in suis superna illa id, in quo habitat; sed aliud in alio magis inlelligi-
lestisque natura. tur. At vero in Vefbi natura et humanitatis, solairi
QuomodoigiturVerbumcarofactum sit, videre ne- nobis differentiam designat diversilas nalurarum.
sse [Baluz. om.necesse] est. Prinium quidem divina Unus enim ex utroque inlelligitur Christus. Ergo in-
ripturacarnemplerumquenominat hominem[Batuz. confusione,ut ante dixi, servata, inhabilasse Verbum
. hominem],etquasi ex parte animalistotius signi- ait in nobis : scit enim unum esse Filium unigenitum
lionem facit, nec non etiam a sola anima interdum carnem factum, et hominem.
Baluz., eit non similis aliorum sanclorum homo Hinc illud ex Evangelio D. Marci: Neque nubenl, «*•
ophorus,ted, etc. EDIT. que nubentur. Et lib. vi, Capitularium cap. 209 : Si
Id est, quaeViriamplexibusinquinata non fuisset. ipse tamen inwptut vel innupta permant.eritiBALUZ.
bendi enim vocabulumsaepereperitur in obscenis.
1027 MARII MERCATORI3TRANSLATIONESVARIOBUMOPUSCULORUM. 1028
a Garne autem mihi yidefur diyin.usEvangelista..,A.nihilautem, ut anle diximus, absurdum est, si Deus
totam sapienler naluram hominum, nominare : ait Verbum mitti etiam dicalur a Palre; implet namque
enim Verbum ii.ibabitas.sein npbis, non; alterius, iit certissime omnia , et nulli loco penitus deest: nos
ego opin.or, gratia, incartialipnem Verhi iactanj esse., vero Uumanisvocibus divina interpretantes, figura-
commemorans; nisi ut etiam nos, p.articipatu ipsius. tionibus corporis immprtalis naturae dispensatipnem '-''
per Spiritum sanclum lo.cupletati, adoptionis benefW solemus intelligere.
ciumlucraremur. Igitur in Ghristo untyatem summami Denique cum sanctus Spiritus omnia impleat, SGri
veramque credimus factam. Sin autero in nobisjGhri* bit beatus Paulus, et dicit: Quoniamaulem estis filii,
slus inbabitare dicatur, cjsiixh. ipse faciet inhabitar: misit Deus.Spiriiutn Filii suiiii corda hostra , in qu
tionem. Noh autem cum Keus dicitur inhabitasse jh clammnus: Abba Pater(Gql. IV,6). Ait antcmetipsc
Christo.: Inhabil.amtnamqueih, eo.omnispteidhiAb.di? Salvator : Expedit vobis, ut. ego eqm; nam si 110
viiiitalis cprp.pralilet;(£ql,. ii, 9); ao.n p£f par.ticipa-: abiero, Pafaclelus non veniet ad vos.(Jmn. xvi, 7)
tum, vel o-.êerw simplicem, quasi sole illucente, aut Oportet igitur ad rationem pietatis omnia referentes
igni insUuih sibi calprem aliis imraitlente; sed, ut ita cefta cogitatione sectari: id enim facientcs nobis
dicam, ipfea diyjna Sinceraque na.tura, juxta totum id metipsis maxime profuerimus.
quod esfe in.babitationem sibi faciente, per veram, ut CAPUTXXVI,
ante, diximus, uni.tatero,h) teniplp.quod est nalu.mex
virgine : ita enim unus, el est, et inteUigituf Gbristus. Quomgdp,intelMgitur©SOTOXPS- VMgosqncta.
Jesus, Natum est quidem inaesthnabiliter Verbum Dei e
Qupd vero in expressionum sumina npstef sermp, Patris; et hxc generatio omnem sensum cogitatio
vincatur, non n.egabp; sed n.on idcirco Chfisti my- nemque transcehdif, el est incorpQrali nalurae con
sjerinm npn credatur; sed magis sit merito mirabi- veniens. Verumtamen id quod natum est, propriu
lius, Quantp enini omni est meate superius et ser- partus intelligitur genitoris, et ejusdem cum eo sub
mone, tanlo magis.ui.traomnpm adroi.rationemponen- stantise; ideoque etiam filius nominalur, nomin
dum est, schicet indicante [Baluz. add. quasijveram sin
Cafiiem vero. faotum Verbum, id est, hominem ramque progeniem; sed cum sit vivus in aeternun
perfectum, non dicim.us,mensura corporis comprer: Pater, necesse est; eum qnoque vivere in aeternum
hendi, fd en.imi.iieptiss.i.m.uro est; sed implere sic quor propter quem est Pater. Igilur In principio emt Ver
que credjmus, siput splet, co?lumet terram, et qua> bum, etDeus erat Verbum,eterat etiam Verbumqpu
inferius.ppsita sunt: pmnia eleniro plena sunt Deo, Deum (Joon. 1, 1), ut sapientissimus Evangelisl
et pm.nia ipsi paryula sunt. At quomodo et in singu- G cpmmemorat. In cpnsummaliohe auteni teniporu...
Us, et in.pm.nibusto.tus sit, inteUectu dictuque diffl- pfopter nps Iioriiines, [Baluz. qdd. et prppternpstra
c.Ue est, immo ypro etiaro impossUUle,Id autem, ut salutem] incarnatum est, et homo est factum; no
ppinor, eo.p.ossidet,qupd incorporeus sit el indisper- amittens quod erat, sed retinens inGonvertibile
tibiUs. - suam naturam, et semper in divinitatis fasligio co
Proprium autem Verbi cofpus. dicitur a nobis: non locatam; suscipiens [Baluz. subiens] tamen propt
quemadmodu.mproprius est hominis risus, vel equi nps disp.ensatofie exinanitatem; nec inhonorans [
lunnitus; sed quod, factum ipsius per adunationem est, non despiciensj.pauperiem, qua?humanoenatuf
veraih, ihstruraehti ei praebeat pffi.cium,ad exsequen- oonvenit: nam cumesset dives, pauper est faclus, sic
dum ea qusemore. solito operatiu", absque solo pec- scripluih est: ul nos paupertale ejus diviles essetn
cato. (II Cor. vm, 9). Factum est igitur hpmo, et gener
Sin vero Deus Verbum etiam missuih fuisse fofte tionem ex mhUere passuni dicitur. Igitur propter
dicatur, ne quis vestrum terreatur, illud cogitahs, quod ex sancla Virgine vere sibi adunaturn corp
quoperget incorporeuro, velquo.cedet is, quo plieha acceperit; ihde GEOTOXOV esse dicimus Virgmeiri sa
sunt oihnia?.Sciat autem magis, quod sit etalius. ctam",quia id huinane, sive secundum carhem pep
missioriis mod.us. Non ut locum de loco, quimiltitur, D,rit, licet haberet ante saecula generationem exPatr
mutet; sed ul minislerium magis sacrum suseipiat, Opinari autem nonnuUosVerbumhinc initinm fhis
qupd eliam discipulis injuhclum esse discimus a soriitum, cum homo sit factum, impietatis est fur
Christo omniirm salvatore. risque plenissimum. Eos etenim insipiehtissimoses
Denique etiam divihus Paulus ait de Christo: £1^0, moristravit ipse Salvator de se diceiis : Atnendico 1
fraires. sancti, vocatiohiscceleslispar.licipes, conside- bis; anlequam AbraJtamesset, ego sum (Joan. vni, 5
rate dposlolumei pohtificemcopfessiohisnoslresJ.esutn Quomodo enim alitef ante Abfaham efat, qui mul
(Hebr. 111,1). Aiuriiadverte autem quo.d, cum eum pbst temporibtis secundum carnem natus est? Sa
ministrantem hominum more. ostendit, licet natura autem ipsos, ut opinor, redarguet divimis Joan
sit Deus, tunc ei etiam ofQciumapostolatus atlrjbuit: dipens : Ric erat, de quo ego dixi: Post me venil v
CASTIGATIONESET NQTJi.
* Quae sequuhttif, usque ad luctam Jacobi cum tur. — Baluz., Cente autem mifd divinum Evange
angeio eaqheyefba, cap. 31; iatitudirteinfefnOrisejus, sthm totairisapiehter ' haiufain hot)iiniitn
- ""''"" cbrohdre.
desunt in ed.Uionibusvulgatis, et nunc primuro edun- etc. EDIT.
1029 S. r.yRILLI SGHQLIAD;E lNGARNAfl.ONEUNIGENITI. 1050
gut qnlemefqcluse$t, quiq prior ine erqt (J/pqn.i, 30). 1 tura propter carneni fuisse Verbum, quod est Deus
Praetermitteiitesigitur inre tam friypla sine.capsa verus de Deo vero [Baluz. qm. yerpj ? Sed factus est
certafe, ad Ulud magis veniamus, qupd eliani emp- Emmariuel: exinariivit enim se, generatiohem no-
lumenti aliqiiidpossit afferre, ne mpleste.ferant;uon- stram et Similem passus, ac sic nobiscumcbriver-
liulli audientes, esse sanctaro yifginem ©sorqxov., nec satus est. Ei>goet Deus incarne, et ©i.oTrao? vefe
mcreduiitatis Judaicaesuas oppleant mentes, inimo est quae eum carhaUter, sive secmidum carneni ge-
yefo eiiam paganicaeimpietatis. Judaeietenhn aggfe- jierasit.
diebantur Christuni dicentes : De bqnqopgr:e. non la- • r,r,f';-pxiviii.
CAPUf -riT.<:i?S,
pidatnus te; sed de blasphemiq,quod cum sis h.pmo,
facis te Deum (Jqan. x, 23). At yero filiipaganor.um Aliiid:
Ecclesiae dbgmata derident, audientes ex muliefG
Deura esse progenilum; sed illi quidemsuaederaejiti® QuShidmbmnesslblam ddlb cbndfei/didm,et iiesti-
exedent fructus, et audient a npbis: Stultus stutte rtteritumcurh'corhmritditbhe fepdherii,2t voUiit,si fuis-
loquitur, et cor ipsius vanq.inlellige{.Nostri enim my- seht isii coinbuiti; quoriiampdHuiiiS hdius bsi riobii,
sterii ratio [Baluz. oralioj, Ucel Judaeissit scanda- et filiui daiui est hdbis, ciijuhprihcipaiiisfaciiis esi m
lum, genlibus autem sttiltitia; hobis tamen, quod sci- B humirb ejus, eivbcdiur nbmeh'ejiisrridghiibiisiiii liuii-.
mus, vere est admirabile, et salutare, et dignissimum tius (Isdi-.-ii-,h; jiixtaiLXXj-. Au'dis, qubd puef M-
credi: et si esset p.mninoquisquam, qui dicere au- miiiatus sit, quoaqite gerieratibhehi sit hostfae simi-
deret, hanc carnein terrenam niidaediyinilatis fuisse lem passuSiAteuihpTieftimcbelhih per stblfem bla-
genitricem, et ex ea crealura onmi superip.remnatam rissimaih ihdicavit;! riiagi kdbfaVerhht ex riitiihis
iiiisse natufam, insania id esset etfuror. Neque enim tefrae iimitibus adventanfes-; aiigeii pastofibtis evan-
ex terra divina,est facta natura; nec cprruptihile in- gelizabant,-SaWatoremesse riathih;dicerifes et, pacenj
corruptionis radix umijuamUet; nec Eaortalitaspariet nec lion etlam-Patris bonam vOluhtatem a^huh-
vitain; ne'c corporis Iractabilis incorpo.ralefiet gef- tiantes : Est magrii cbrisiliiiiunitus. Mariifestavitet-
men; nec increatum a creatp nascetur; neequod enim nobisPatris voluhlaferiiyqui in ee cbhiplacUitof-
absque initip, abeo qupd liabejtinitium, bemsutvareterrdrum(Gohu, 21)),et per ipsiim et iq
Verum quoniam Dei Verbumjuxtan.psfaclum esse, ipsb mundum sibi fecoriciliafe : GhfiSto eriim recpn-
afflrmamus, et nostris cprporibus cp.rpus sumpsisse' ciliati, Deo suihus fecohciliati, Deus est ehim vefb
cpnsimile, idqup sibi verissime adunasse, arcana iner. Filius Dei et Patfisi Quodriamigrtuf sit Patfis; cohsi-
narrabilique ratione, et sic hpnihiem faclum carna- lium, cujus nobis fiiefit nuhtius; ipse docbpit dibensi
liter natum psse,quid absurdum,est, yel quod. credi "kliaeiiim'diiexiibeusmunduhi,iiiFitiu suufhuriige^
npn debeat? Cuni praeseriim bojnjnis £|nima, ntsoer nitum daiet, ui ofrinisqui-creditihipiUin, ribh pefeat;,
pi,ssimediximus, cum sil naturaj.alterius praeter.cor- sedltabealvitam Sierhamijfbdn.-III, 46j'.FiJluSaUteijf
piis, nascatur tamen cum ipsQicmn si.t ei adunata, mnigenitiis ille esf qiii; est ex "saiibraVifgihe.prq-
-hec quisquam arbjtretiir naturajn cprporis anhhae cfeatns: ipsuin eriini Vefbum hbmo facthih, quodf
ini.liumpKebere.substantiaj;seiimmitlit quideni ip- fuit Deus ih carne, ac sic tefrehis apparuit. tieniqu.e
sam inaestimaliUiterDeus. in corpus, et cum ipso dicebat: Qut credit ihriie, habttviidm diUfridm,(Jb.qri.
etiam nascitur : unum.tamen ex ulroque animal deyi, 47). Quoil vefo per ipsuih et in ipsb cfedamus
finimus, hpminem spiUcet. Igitur Vjefb.umquidem Patri^ explanavit diceni: Quf credit w ihe, [Balui1;.
Deus erat, factiim.est autem et hpmp, et qiua hatum add. non cfeditirt me;] scdineimiquiihisit hie,(JbJqn.
est secundum carnem, propter liumanitalem neces- xn, 44); et: a Qui " vtdif euhi '"'"'' qiti '"'""' me
'"' hiisii. (ibid.
'"'-"" '"' '
ut
garium est, quaeipsum peperit, sif ©EOTOXO? : nam v.M); ,;
si non peperit Deunij certe. nec.dicetur Deus, qni est Audite hie, itisuim,et atteridife,geiiies.Pbsifriulium t:
ab ipsa progenitus; sin vero,De.um.ipsum;divinae Scfi- tempbris V
' ,-. ', dicit
staMt; . .... Dorriihus;
„ '. "exiutefo maifis~yvoca.
.. ;,s'.ry;-r-rrvfi ^.(.;:fr.,.
pturaenpmroant, peperitipsa Deubihominem facUim, bttrithotnen meum- (Isai. xtix, 1', jiixid LAJJT).Cum. f
siquidemhomp aliterfierinohposset, nisipergene- OVerbum sit Deus, non ignorayit q,uod generatibnem
ralipnem ex mnliere, Quom.odo.igituf non sit, quae patietur, ex muliere iiicarihatumpropter nos. Sciebat
ipsum ppperit, &zozmos.Quod,autem Deus sit verus, autem quod vocabitur Chfistus Jesus a Deo et Patre;
qui natus.inde.estj ex diviha.Scriptura: disciraus. omnibusnobis novum filii ridmeiipfKdicaris,quod esj.
beriedictuih in "terfa. ObsefVaaHifeih4ubd prpprialnj
GAPUTXXVli.
nominet matfem; qhse suuro riejieiii cbrpus. Efgb si
Dicia de Christp, Deurii[BalUz.add: "yeruai]se' esse cbgnbsci^ iUa.quae
Ecce Virgo inMlerp accipiet, et.pam.l filmin, ei eum carnaliter peperit, Qsoior.b;dicifuf,, et quldem
vocabunlnomen ejus Emmanuel (Isai. \ii, 14, juxla recfe : sin vero nbri est Dbiikj id quod audabt^r,
Mallh. el Cyrilli leciiohem).Quohiodoergo id quod immo.potihsscelefatfehorinuliisentiunt, pfiyafi
ppbr-
natum est ex sancta Virgine, Emmanuel nominatur, tet ipsani Vifgineni sanctam Jibb ripinine,.qiip ©eo-
cum Enimanuel,utantpdixi, signjficetini nostra nar TOKoressedicatiif.
CASJJGATIONESET NOT>E:. . i>>,~~
» Baluz., Qut viditme, viditeum qui, etc. EDIT. '- „.;,--- •""-""
1031 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUM GPUSCULOKUM. 1052
CAPUT XXIX. KLait beatus Paulus, per suum corpus pro omnibusgusta-
vilmoriem (Heb. h, 9). Sed quoniam nalura erat
Quod Deus homiriatur et homo apparent Unigenilut. Dens,resurrexitderiuo in
sempiternam vitam.Cognitus
Salomon ait orans : Et nune, Domine Deut Itraei, est igiturhic, qui pfo nobis preliosam sustitiuit crucem
credibile fiat verbum tuum, quodlocutut es puero tuo in medio duorum animalium. Nam ipse alicubi ait ad
David. Eraone credibile est quod habitavit Deus cum Judaeos : Cum exallaveritis filium hominis, tumcogno-
hominibut in terra (U Paralip. vi, 17, juxta LXX) ? tcelis quia ego sum (Joan. vm, 28). Vide etiam, quo-
Animadverte, quod mirelur Verbi incarnationem : modo Deum ipsum nominans, ex Theman venlurum,
habitavit namque cum hominibus in terra, cum homo et ex Pharan monte pronuntiat (interpretatur autem
est factum, res enim incredibilis videbatur. Alioquin Theman Auster): apparuitenhnChrisUis, nona regio-
quomodo id praecipuum quiddam sit, vel quomodo id nibus Aquilonis, sed ab australi Judaea, in qua etiam
miratione dignum, cumDeusab his, quae ipse crea- Bethleem est. Cum igitur is, qui Dominus et Deus
verit, non discedat, fpvens ea scUicet, et ea quidem nominatus est, ex Judaea venerit austraU, natus est
continens, quaejam facta sunt; ea vero quae nondum • enim in Bethleem; quomodo non sit sancta Virgo
factasurit, creans. Mifaculumautem vere praecipuum, ©EOTOXOf?
CAPCT XXXI.
quod m terra cum hominibus habitarit homb factus B
Deus, juxta promissiones j'am antea datas divino Da- Aliud.
vid; scriptum est enim : Juravit DominusDavid veri- In Genesi scriptum est: Skbremansit autem Jacob
latem, et non frustrabitur eam (Psql. cxxxi.ll). Quid solus, el luctabatur homo cumipso usque admane:vi-
autcm juravit?D« fructu ventris tui ponamtupersedem dil autem~ quod non prmvateret ad ipsum, et ieligil lali-
tuam. Et verp ille, quamvis cfedidisset, quod num- tudinem femorisejus, cum luclarelur cum eo, el dixit
quam abneget promissionem Deus Dmnipptens,tamen ei: Dimilteme, ascendit enim ortus. Ille autem dixil:
ipsum generationis locum curiosius inquirebat, ideo- Non te dimitto, nisi benedixeris mihi. Et post aUa :
que dicebat: Si ascendero super lectumslrati mei, si Benedixit autem eum ibi, el vocavit nomen loci illiut,
dedero somnwmoculis tneis, qut palpebris meis dor- faciem Dei : vidi enim, inquit, Deum facie ad faciem,
milationem, aut requiem tcmporibus meis, donecin- et salvata est anima mea': ascenditautem sol, et tramiit
yeniam iocumDomino, taberndculum Deo Jacob (Ibid. facies Dei; ipse autem titubabat femore suo (Gen.xxxn,
D.3). Dehide cum id quoqueper spiritumreperisset, 24). Myslicusquidem est Scripturarum sensus : sub-
etcarnalisgenerationis Unigenili locum cognovisset, indicare enim videtur Judaeoruni obluclatior.em, qua
evangelizabat et dicebat: Audivimuseam iti Ephrata, utebantur cum Christo [ Baluz. om. cum Chrislo],
id est, in Bethleem; invenimuseam in campis siivm. C penecum ipso iuctantes; qui tamen superati sunt, et
Quod yero dicens Ephrata, significet Bethleem, pro- ipsi etiam impetratufi benedictionem ipsius, si per fi-
pheta Comprobavit : Ei tu Bethleem domut Ephrata dem ad eum novissimis temporibus se converlissent.
(Mich. v, 2). Observa autem qupmodo eum, quem . Attamen ille certe [ Baluz. illud cerne: ] homo erat,
crediderat creatum.juxta nos in Ephrata, Deum Jacob qui luctabatur, et eum tamen Jacob Deifaciem nomi-
nominet, cujus inhabitatio fuit in taberuaculo : ibi nabat; neque id solum, sed sciebat eum Deumesse
enim peperit Jesum sancta Vifgo. secundum veritatem : Ftdienim, .inquit, Deum facie
Nominatautem eumetalibiDeum Abrabam dicens: v ad faciem, el salvataest animamea (Ibid. «. 30). Deus
JPrtnetpespopulorum congregati suntcumDeqAbraham namque est nalura Emmamiel. Dicitur autem eliam
(Psal. XLVI,10)..Pene enim mentis suae oculis, per il- facies Dei. Nam est figura subslantim Patris (Heb. i,
liiininationem Spiritus sancti, futurorum scientia eru- 3), et ita se vocabat-apud Judaeos,cura diceret de Deo
ditus, principes popnlorum, id est, sanctos apostolos et Patre : Neque faciem ejut vidistis, el Verbumejut
in Dpmini nostri Jesu Christi cernebat obsequio. Gum non habelis in vobismanens, quia quem misil ilie, huic
igitur Deus Abraham et DeusJacob, qui est natus ex vosnon credilis (Joan. v, 38).
muliere, nominatus sit, quare non sit Virgo sancta , Quod vero Deus sit verus homo ille qui luctabalur
©tOTOXOf? D cum Jacob, sacra iterum littera faCiet fidem; dixit
CAPUT XXX, enim: Inquit Dominusad Jacob: Surge, ascendein lo-
Aliud. cum Bethleem,habila ibi, et fac ibi altare Deo, qui ap
Propheta Habacuc : Domine, inquit, inaudivi audi- paruit tibi cum fugeres a facie fratris tui Esau (Gen.
tumtuum, et timui. Consideravi operatua, el expavi.In xxxv, 1). Revertens enim ex Mesopotamia Dei jussu
medio duOrum aninalinm cognosceris : inadventum [Baluz. om. Dei j'ussuj, et timens Esau, trajecil Jacob
temporis oslenderis in eo: dtm conturbalafueritanima pueros et omnia vasa sua : Subremansit autemsolut,
mea,in iramisericordim niembr eris. Deus.de.Theman el luctabatur homo cum eo (Gen. xxxu, 24).
venietj et sanctut demonte Pharan (Hqbac. m, 1). CAPUT XXXII.
Vide, quomodo in medio duprum animalium cogno-
scetuf: nam cum natus esset ex muliere, et vixisset Aliud.
usque ad tempus pretiosoe crucis; gralia Dei, sicut Beatus Daniel horribileroyisiohein nobis exponens;
CASTIGATIONESE.T NOTJE.
* Qu* sequuntur, desunt in editionibus vulgatis. ..; - -
1033 S. CYRILLI SCHOLIA DE 1NCARNAT10NEUNIGENITl. 1054
Videbam, inquit, in vtsione noclis, et ecce, cum mbi- i\. Itaque Deus omnipotens prodigia sapientissimo
tus cmliquasi filius hominis veniens,et usque ad Vetu- Moysi jubebat efficere, ut crederet ei Israel, quod
stum dierumpervenil, el in conspeclumejus adduxerunt [Baluz. add. nonj esset missus a Deo, et ut a violen-
eum, et ipsi dalus esl Iwnor, el regnum: et omnespopuli, tia liberaretur; ait autem : Et accipies aquatn de flu-
tribus, et lingumipsi servienl : potestdsejus polestas in mine, et effundessuper terram, et erit aqua quam acci-
mlemum, qum non transgredietur, et regnum ejus non pies a flumine,sanguis superierram (Exod. iv, 9).In-
eorrumpetur (Dan. vn, 15). Audis quemadmodum non quimus, quod aqua quidem figura sit vitae, et quod
hominem simpliciter se vidisse commemoret, ne unus sit per naturam vita filius ex Patre tamquam ex flu-
ex nobis, et juxta nos Emmanuel esse credatur; sed mineexiens, ejusdem substanliaeratione; itaqueom-
quasi filium hominis; [ a Cum enim Verbum natura nia vivificat: Sed cum aquam, inquit, effuderissuper
sit Deus; in simililudine tamen hominum factum fuit, lerram, eritsanguis. Verbum, cumfactum est caro de
elinvenlum esl habitu ut homo (PJiilipp. n, 7), utin terra, idest, quando a terra carnemsibi circumdedit,
eodem utrumque inlelligatur, idest, neque homo nu- tunc in ea mortem nostrse similem dicitur passum,
dus, neque Verbum absque humanilate et carne.J ta- licet per naluram sit vila.
men ei principatum el honorem, qucesemper habe- _' CAPUT XXXIV.
bat [Baluz.habeatj, dataesse commemorat: ait enim B
. quod omnespopuli, tribus, et lingumipsi servient. Cum Aliud.
igitur etiam in bumanitate positum unigenilum Dei In Levilico pollulum Deus \Baluz. om. Deus] et
Verbum servientem habeat creaturam, et Palris prin- immundum leprosum esse significat (Levit. xni, 1 et
cipatum et suum, pepererit autem secundum carnem seq.), atque ita eum de castris ejici praecipit opor-
ipsum sancta Virgo; quomodo non intelligilur tere; et si sanatus fuerit morbus, hoc eum pacto
©SOTOZOs? purgari. Et qccipiens duos pullos muiidos, et lignum
CAPUT xxxm. cedrinum, et coccinum et hyssopum, et prmcipiet sa-
De Christi passione; etquod ulile sit, quod secundum cerdosj-et occidenspullumunum in vase fictili, t« aqua
aliud el aliud de uno et eodem dicilur, nec dividimus viva, elpullum qui vivil accipiel, et lavabit illumin
in duo. sanguine pulli occisi in aqua viva, el aspergqt super
Sanctus Paulus salutarem passionem nobis exponit, eum qui purgatus est a lepra seplies, et mundus erit.
ait namque : Nunc gralia Dei pro omnibus gustavil Reddit quidem nos mundos, et pollutionum sordes
mortem(Heb.u, 9); necnon etiam: Tradidienimvobis abluit, et carnalis concupiscentiae mortalitatem re-
imprimis,quodet accepi: quoniam Christusmortuusest pellit sanguis pretLsissimus Christi, et purgatio ba-
pro peccalisnoslris, secundum Scripturas : et quia se- C ptismalis sacrosancti. Caelerum illud aspice : omit-
pulius est, et quia resurrexit terlia die (I Cor. xv, 3). Ad tentes enim scriptorum vim examinare, quod mysterio
hoc etiam sapientissimus Petrus : Christo, inquit, expediat, in praesentia memorabimus. Pullis duobus
passo pro nobis carne ((I Pet. iv, 1). Cum unum igi- comparatur Christus, non quod duo sint filii, sed
lur credimus Dominum nostrum Jesum Cbristum, id quod unus potius ex duobus, divinitate et humanitate
est, in humana forma conspectum, sive hominemfa- in unilatero collatis. Mundi autem pulli: neque enim
clum juxta nos, Deum Verbum, quomodo et passio- fecit peccatum Deus noster Jesus Christus; sed erat
nera ipsi deputemus, et hnpassibile tamen servemus, Verbum sanctum, et divinitatis, et humanitatis ra-
ut Deum? tione [Baluz. om. rationej. Volucribus vero compa-
Ergo passio dispensationis erat, sua quidem du- ralur, quod quasi in sublimi sit supra terram, et e
cente Deo Verbo ea, quae sunt propria carnis, pro- ccelo desuper : e ccelo enim homo est Christus, licet
pter inenarrabileni unitatein;'manente vero exlra carnem sancta Virgo pepererit;eo raodo igiturdesu-
passionem, quantum ad ipsius naturam perlinet: per et de ccelo.Deus enim Verbum, quod est desuper
UnpassibiUsenim Deus est. Neque id mirum, cum et et ex Patre, carnera ex Virgine sancta accipiens, et
ipsam hominis animam videamus, siquid corpus pas- eam suam propriamque existimans, tamquarasi eam
gum fuerit, extra passionem quidem manentem,quan- D desuper et de ccelo detulisset, dicebat: Nemo ascen-
tum pertinet ad naturam; atlamen non extra passio- dit in cmtum,nisi qui de cmlodescendit filius hominis,
«em esse inteUigi,eo quod proprium sit corpus ipsius, qui est in cmlo (Joan.m, 15). Ea enhn quae sua sunt,
quod patitur.b Et licet inconligua sit, et simplex; ta- propriae carni semper attribuit; adunatum vero se-
men id quod palil-ur, uon est alienum. Sic iuteUiges mel, j'am cum ipsa unum scilicet seslimatur.
eliam de Christo omnium salvatore. Utar autem Caeterum vide, occiso uno pullo, lavari quidem
exemplis, quae,quasiper aenigma,nobis possint osten- alterum ejus sanguine, tamen non emori; et quid
dere, quod communicarit quidem passioni Unigeni- hoc sit? Vivebat Verbum, licet sua cafo fuisset emor-
tus, quantum pertineat ad familiaritatem corporis sui , tua, et comraunem passionem esse dicebat, propter
manserit autem passionis expers, ut Deus. adunationem et familiaritatem: quam babebat cuin
*
a Hic locus habetur descriptus in libro prhno b Baluz., licet inconligua sit omnium salvalotu
Leontii Byzantini adversus Eutychianos sub finem. Utar, etc. EPIT. .
BiLiiZ.
PATROI.,XLVIH, 33
I03S MARII MERCATORISTRANSLATIONES VARiORUMOPUSCULGRUM. 1036
carne. Igitur ipsuro quidem vivil, ut Deus; corpus5 A nein |eofshs, et seofsusin Deuhi; neque vero tam-
vero tamquam proprium faciebat, et sic in se fami- quam Deo coiij"uhctumaeqiialitate dighitatis, divlsis
liariter accipiebat corporis passiones, cum ipsumi Substantiis, curn ipso adofafi dicimus hominem (id
nihil in natura propria palerctur. Prodcst igitur ett enim extfem3eimpietatis piehissiitiuih est): sed unuhi
nccessarium est, si iu uno Christo id accipiamuss adof andurfl homiriem factum, et incarnatum Dei Ver-
quod secundum aliud et aliud de uno eodemque con- biirri; ita tarnen, ht credamus corpus ei adunatum
slituatur, et quod in duo dividi non permittatur, , animam juxta nos habuisse rationabUem. Neque
licel divcrsa inter se, et miiiiinc convenientia, actui enim Deus omnipoiens duos prhhogenitos pfsecepit
csse dicantur. oppftere, tam a ripbis quam a sanclis hngelis, ado-
Est aulem lale quod dico. Nalum esse secundumi rari. Unus est enim, qiii est introductus in brbeni
carnem ex mulicre Deum dicimus Verbum, quamviss leffarum (Heb.i, 6); et si inlroductionis modum
omriibus ipsum [Baluz. ipsej praebeat nasci, ct ad1 curiosius perscrufemuf, carnalis dispeiisaiiOnistny-
nativitateni, quae noudum nata surit, vocet. Sechii- sterium inveniemus. Introduclus est auteni in ofbem
dum aliud et aliud [Baluz. orit. et aUud] natum est, terfarum, tuiic Cunifactus est liorao, Iicet natura sua
eo quod homo nostri similis ihlelligatur; vocal au- distare ab orbe longissiriie videaiur, ef iri divinitalis
tem ad nativitatem omnia, eo quod natura sit Deus.. B I eminentia vere esse credatur : alius est enim praefer
Scriptum est etiani de ipso : Puer proficiebat, ett elementa creator ipsorum. Ergosuperea, quaeipse
eohfoftabatur, et implebatur sqpieiuia et graliq (Luc. corididit, secundum naturam est, quod rialura sit
ii, 52). Cutii tiatufa sit peffectum, ut Deiis, et exsuaa Deus. Uuus tameh, ut ahte dixi, adorandus est, etiam
plenitudme spiritalia sarictis impeftiat; ciiih ipsuni'ii , tunc cum in mhllis fuerit fratribus : thnc enim prn-
sit sapientito datPr et gratiae, quOrhodoproficit puei, pterea dictus esf pfimogenitus.
et sapientia impletuf et gratia? Secunduih aliud.etI Unum Filium adoravit csecusa nalivitate sua, chm
aliud: ctihi sli ehimipsb idein liotrio simui et Dpus, praecipuo mirabilique modb sanatus est. Nam cum
prbpter uriitatem quideih, pfppria dicit [Baluz. du- invenisset eum in teniplo Jesus, dixit : Tu cfedis iti
citjhhihaha; est auteiti perfectus, et sapietitiae et,t Filiiim Dei? Ilte dutem dixit: Quis est , Domme, ut
gfatiSe datbf' rit Detis. credatn in eum (Jean. ix, 38) ? Cbristus verb ei se-
'
Nuncupatus est eliairi et pfiriiOgeriltus, et unigeni- ipsum cuhi corpof e deirionstrans, aiebat: Et vidisti
tus; sed si quis viro ipsam scruiari voluerit dictio- quidem eutii, et qui ioquiiUr lecuhi, ipse esl (Ibid.57):
hum/ pfimbgehitus est; qul ihfbr ffatffes pluriirioss VidPs quod sihgulari riumero utatiif, nori pentiittehs _
pfihibgehitus; uhigeniths Vefo, ut unigehitus, hohn Deuih Ct Iiomihem sebrshs: infeUigi; iihiho \6fo et
jaih primPgeriitiiS; riec irifef plufiihos fratfes. At estil G
* siquis hbiriirieiti hbmiriaverit Emmahuel,' miiiiriie
ipse; ethbc, et illtid; qtiombdb brgb? Secandum(j qriidem cbniniunein liominerii sighiflcavefit; sedDei
aiiud;et aliud : pfimogehitus; ehim, utihter plufimos lS Vefbum adunatum ribstfae riatufae. Huhc siciit uiium,
ffatres, proptef humatiitatem; imigenitus porfo idfem, i hbminera adofavere beali discipuli, ciirh euhi viden-
ht solus es solb Parfe naths, ei ut Deus. tes miris hibdis iriter aqiias ariibulare; adbravere, di-
Sanetificatus fuisse dicitur per Spirithtn; cum ipsee cCnteS: VereDei Filirises (Malih.\vi;'6i!>).
sahctificafe soleat accedentes; baptiziatuSsecuridum b Si verb hominem cuhi Deo coadorari dixerimus;
carnemi qui in sancto Spmfubaptizabat. Quomodo a divisiohem spatiosissimam indueemus : o-uv enim
igittif iderh; et sahctifieat et sanctificatuf; baptizatit semper (quod est Latine, cum), nisi in significalione
et baptizattif ? Secundhm aliud et aliud : sahclifiea- uriitatis, qiise est per compbsitionem, ponatur, duo
tuf enim humane, sicut etiaih baptizatuf; sahctificattt omnirio coget inlelligi. Quemadmoduni enim nemo
ahteiii divine, et baptizat ihSpirifu sahctoV Sibi converiire dicatur, neque conCPenare,Sut coado-
Cum ipse suscilet riipftubs, fesufrexit a morluis,• rafe, aut coaihbulare; duarum eniiti persoharum si-
et cum sit pef haiufahi viia, vivificafi dicitur; hocc gnificationeih indueit praepbsitib verbo pfaiposila :
quonam mpdo? Secuhdum aliud nempe et aliud : i.taeliam siquis coadbrari hOmineni cuih Deo dixerit;
ipse enim festiffexit quidein a mortuis, et vivificafi ii D
I duos platie filios dieit, et- a sese disj'uriclos; uhitatis
dicitur secuhdum carriem; vivificat autem et suscitat,t enim ratioV siiri spla dignitalis aiqualitate, sivieau-
a mortuis, utpoleDeus. Patitur, et non patitur, se- ctoritatis inteiligatur, noh esse vbra cohviricilur, id-
cundum aliud et aUud: patituf quidero huhiahecaf- qhe a nobis jam plufibus ante probatum est.
ne, eo quod hoiho sit; impassibilis-autem diviheB
mahet; utDeus. CAPUT XXXV.
: AdOfayit ipse nobiscum;: Vos ehim, inquitj adora-[- Advefsiis iilos qui aiuht,
qiiod sola relatione Deum
tis quod riescitisl nos adoramus quod sciniiis (Joan. -.-;'. Verbumdecearitlmmana.
LV,!22);et est etiam adorandus : Fleclitur enim ipsii Gafriuht noiinulli de cafnaii dispensalioiie Unige-
omne genu (Pliilip: n; 10). Hoc quoque secUndum v niti, et venefabile, ac ihagnum, et supefnis sphitibns
aliud et aliud. Adorat enim, quia naturam assumpsit,, amabilissimum mysterium, per quod etiam salvati
quae debeat adorare; adpratur: autem porro idem,, sumus, ad sensus fragiles deferentes, decus contami-
quasi majof adofante natufa, ep qriod inielUgiturr rian.lpulblifitudinbmque veritatis; chiii eos Opbfleat,
Deus. Adoratione vefo nbn est dividendum in hbmi- nbii siquid iosis recte habere videatur, roborare co-
1057 S. CYRILLI SCHOLIADE 1NCARNATIONEUNIGENITI. 1038
nari; sed inspicere magis, sublili acutoque mentis A Patiebalur autem impassibilitef, quia non idclrco
oculo^ sacrarum propositum lilterafum, atque re- se humiliavit, "ut esset tantum similis noStfi; Sed
ctum ila iter ingredi, sectanles ea quaePatres san- quia,ut antedixi, idnaturic suae,uti sit omnibussupe-
ctissiroi examiriarunt, qui sancti Spiritus illuminatio- rior, reservarat. At si diceremus, quodpef conver-
nibus eruditi, sanxere nobis synibolum fidei, ipsum sionein vel commulationem naturae suae ih hatufaln
dicentes, quod ex Patris substautia inaestimabiliter transierit carnis, necesse erat omnibus nibdis nos,
natum est, Deum Verbum, per quod oinnia facta invilos etiam, coniiteri, arcanam divinamquCriaturam
suiit, quaein coelo, et quae in terra; propter nos ho- fuisse passibilem. Sin autem, Iicet juxia hos bomo
mines, el nostra? salutis causa descendisse, [Baluz. sit factus, manserit immutatus [Baluz. incommuta-
add. carnem factum] hominem factum, passumque, tusj, esl enim proprium coelestinalurae, ut pati non
ascendisse in coelum, venturum post [Batuz. perj ppssit; deindeper adunationem ipsius factum fuefit
tempora judicare vivos et mortuos. cbrpus passibile : oportet ut paiiatur, corpore pa-
Verum nonnulli sunt, doctos se esse scientesque tiente, eo quod corpus ipsius fuissedicithr propriuin;
opinali, et supercilio, et lumore sufllati, qui si haec matiet vero ipse impassibilis,eo quod ipsius est pfo-
\erba audierint, derident; et ea quaetam recte sunt prium ut pati npn possjt.
dicla, deliramenta magis existimant: cum praesertim B Quod si glofificatus est Emmanuel per passionem,
credamus illuminatione Spiritus sancti patuisse sanc- ut ipse dixit, cura pro nobis pretiosam crucerii esset
tis Patribus scientiani verilatis. At illi, tamquam si passuriis : JVuncgiorificatus est fitius hominis (Joan.
.soU possint meliora sentire, 11011ipsum existimant, xxxi, 31); cm'i passiotiis gloriam homini tribuerites
.unigenitum Dei Filium, qui est ex substantia ejus, solam babenti conjunctionem cum eo In aequalitate
Deuni Verbum passum esse suacame pro nobis hu- dignitatis, non erubescunt? Nam, sicut ipsi existi-
niane, licet eo quod Deus intelligilur, in sua natura mant, conjunxit sU)isecundum vOluntatem Patfis et
habeat, ut pali non possit; hominem autem seorsus complacitum hominem simpliciter, et eum suae glo-
*t separatim eum ponentes, qui est ex sancta Virgine riae parem efiecit, et concessit, ht simili appeilaliohe
procreatus. Deinde ei, quantum ipsis videtur, modum Christus, etFilius, elDeus nominatus sit, etDominus.
gloriaetribuentes, adunatum fuisse dicunt Verbo Dei Ergo neque incarnatum est vere Verbum, nec
Patris; et rationem adunationis exponentes, dona- prorsus homo est factuui. An forte, eliam-falsosriien-
tam esse ipsidicunt a Deo aequalitatemdignitaiis, sive dacesque dicere doctores sanctos mundi totius, nul-
auctoritatis, et ut simili appellatione, et Chrislus, et lum pariat detrimentum? Aut enim dicant, immo
-FiUus dicalur, ct Dominus, Sin verp etiam passus magis procedantin medium probaluri, quod quicon-
esse aUquid dicalur homo, qui ab ipsis excogilatur, C j'unctionis ab ipsis inducilur modus, incarnafioriis
oportere aiunt, in ipsum Deum Verhum referri, eo habeat vim, et id sit,'Verbum esseiiominem factum.
quod conjunclnm sit ipsi aequalitate dignitalis, cum, Aut si ea non ita habere existimant, quafe cohjuh-
naturis divisis, unusquisque id sit, qubd «st. ctiohis nobis inconjunclac modum excogitant, veri-
. Explanabo autem vim sententiarum, quanlum ipse tate neglecta? cum deceat eos dicere, humanitati
valuero, sacraruin litlerarum exempla proponens. nostrae adunalum fuisse Dei Verbum el •Patris : ita
Esuriit Chrislus, itinere fatigatus est, dormivit, in- enim carne quidem -propria intelligetur [Baluz. în-
gressus est in naviculam, pulsatus est a ministris ver- ' telligatur] passus humiana. Quantum vero peitinet
beribus, a Pilato flagellatus est, sputamina militum addivinilatisnaturam, molestiaeomnisexpefs, utDeus.
excepit, qui lancea laius pungentes, acetum mixtnm Quod yero relationeni nominanles, ,quae nescio
felle ori ejus obtulerunl; gustavit autem et mortem, quomodo ab ipsis reperta est, gloriae detrahant Em-
crucem passus, et aliaconvicia Judasorum. Hcecom- manuelis; quodque.eum vix unum sanctorum effi-
nia hornini quidem contigissexommemorant; referri ciant jprophefariim; et qupd inter mensuras consti-
vero in-FUii veri persouam. At nos credimus, sicut tuantplufimorum, in eoque procul dubio capiantur,
in unum Deum Patrem, omnipotenlem, omnium vi- probabo porro,, divinaeScripturae ponens exempia.
sibilium etinvisibilium faclorem; ita eliam in unum D Munnurabat aliquahdo in deserto adyersus Moy-
Douiinum Jesum Christum , Filium ejus. Divi- sen et Aaron populus Israei, dicens : Utinam mortui
dere vero seorsus in hominem Emmauuel, el seor- essemus, percussi a Domitto in Mgyplo, cuin sedeba-
sus in Verbum, recusamus. Scientes autem quod fac- riius qd ollas carnium, et edebamus usque ad satieta-
tum sit juxla nos Verbum homo, vere ipsum eum- lem (Exodrxn, 5). Dicit deinde sapientissimus Moy-
demque dicimus Deum de Deo; humane vero homi- ses (eral enim consequens tam temereimpatieiites
nem jirxta nos ex muliere. Affirmamus autem porro confutare) : Nos autim quid sumus? Neque enirn ad-
propter familiaritatem, carnis quidem eum iniirmi- versus nos esl murmuratio vestra, scd.ddversus peum
tates fuisse perpessum; servasse vero naturae suoa (Ibid. 7). Regnabat eiiim per illa lempora,-eliain
irapassibilitatem, eo quod non homo eral solum, sed Deus omnipotens, per sanctos prOplielas, in 'populo
ideni etiam Deus natura; et quemadmodumproprium Israel.
erat corpus ipsius, ita etiam naturales corppris, et Jiidaei [Baluz. Illi] autem in 'hoc etiam pusiUani-,
- inculpabilespassiones, necnou etiam ea quae ei il- mes, accedebant ad divinum Samuel, dicentes : Eece
lafa sunt, petulanfia rionnullorum. tu semiisli, el filii tui non dmbutantin viistuis,et:i)jiiw
1039 MARll MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. . 1040
eonttilue supermos regem, qui judicet nos, sicut cwle- A qualenus ei carnis attribuis passiones, licet impassi-"
rm habent gentei (I Reg. vni, 5). Moleste id quidem bilem serves ut Deum. At nos, vir oplime, cum prius
nimis ferebatpropheta. Aitautem Deus omnipotens : adunaverimus Verbum ef hominem, cami quidem
Audi vocempopuli, sicut loculusest adte; quiffnonte passiones tribuimus, impassibilem vero ut Deum ser-
spreverunt, sed me spreveruiit, ut non regnetn super vavimus. Nam licet factus sit similis nostri, atlamen
eos (Ibid. v. 7). scire debemus coelesfiumdignitatum et divinaeejus
Dixit autera alicubi etiam Christus sanctis apo- eminenliae maj'estatem.
stolis : Qui recipit vos, me recipit (Luc. ix, 48). Nee- Praemissa igitur unitate ea, quasi aliquo funda-
non eliam misericordes pro tribunali suo allpculu- menlo fidei praejacto, carne passum esse confitemur;
rum se polUcetur : Venite, benedictiPalris inei, permansisse vero extra passiones, quippe cum in se ha-
cipite paratum vobis regnum a constitutione mund i beat, ut pati non possit : sin vero in parle ponamus
(Matlh. xxv, 3-4). Prbbitatis vero ipsorum mores Deum et hominem, naturas a sese dividentes, et se-
familiariter agnoscens de' iis, quibus bene consultum cundum solam relationem dicamus Verbum suaduxis-
fuerat ab ipsis : Quamdiu fecerilis, inquit, uni horum se ea, quae corpori contigerunt, Moysis nempe et
minimorum, mihifecistis (Ibid. v. 40). Aaron modum habet is, qui est ex sacra Virgine pro-
Ecce, in his relationis modus qualis sit, coghosci- B crealus Emmanuel, quodest interpretatum,riobiscum
iiir evideriter, Murmurabat adversus Mbysen et Aa- Deus.
ron populus hrael, et res quidem habebat relationem Ergo etsi per prophetas sanctos dicat: Dorsum
in Deum; erant tamen homines Moyses et Aaron si- meum posui in flagella; maxillas aulem meas in pal-
ihiles hostri. Eodem pacto etiam in aliis intelliges, mas; faciemmeam autem non averti a confusionespu-
quprum nuper fecimus mentionem : sed erant qui- torum(Isai. L, 6). Porro : Infoderunt manus measet
deni, ut ante dixi, sancti et admirabiles homines, pedes meos, dinumeraveruni omnia ossa mea (Psal,
horaines tamen similes nostri. Eone igiturmodo etiam xxi, 18). Et porro : Dedere in cibum ineumhyssopum,
liOmo.DeoVerbo conjunctus, sicut illi aiunt, relatio- el in sitim meatnobtulerunt mihi acelum. Ipsi omnia
nem in id suarum habeaf passionum? Et quomodo baec Unigenito atlribuimus, quae pro nobis dispen-
jamnon sit homo communis, et seorsus, et aliud satofie carne passus est, secundum Scripturas : Vi-
nihil? Ergo uon est vere Deus Emmanuel, non uni- bice enim ejus nos sanati sumus, et ipse infirmaius est
genitus filius, non Deus secundum naturam. propter peccata nostra (Ps. LXVHI, 22). Impassibileic
Deinde quam ob causam nemo aliorum a Deo Ver- vero eum natura esse cognoscimus : nam si, utdudum
bp honoratus est aequalitate dignitatis, sive auctori- dixi, idem homo est siinul et Deus, sunt certe hu-
tatis? Soium autem hunc paria omnia Sorlitum fuisse Q manitatis ejus passiones, Dei porro proprium, ut
contendunt; maxime cum Deus salvator omnium, irapassibUis intelligatur.
non judicet ad personam, sed justum judicium, sicut Haec ila seniienles servabimus pietalem, etper
ipse commemorat. Quare ergo considet solus? Quo- rectas cogitaliones euntes et sensus, ad cceleslisvo-
nipdp yeniet judex, obsequentibus angelis? Quare calionis palmam perveniemus in Christo, pcr quem,
autem solus tam a nobis quam a supernis spiritibus ct cum quo, Deo et Patri gloria cum Spirilu sancto
jadoratur? Sed valde, inquit : te enim quoque id in ssecula saeculorum. Amen.
, agere invenimus; passum enim ipsum cpnfiteris,
LIBER TERTIUS,
tnquo continentur EXCEUPTAa MARIO MEKCATOREex libris THEODORIMOPSCESTENI,

THEODORETIC*RENSIS et EDTHENH TYANENsis, episcoporum Nestoriance jjartis.
ADMONITIO.
Nulla fuit umquam haeresis dogmatis sui in populos spargendi studiosior quam Nestoriana. Credas daemo-
nem, omnium haereseon satorem, praecaeteris istam excoluisse, ut suam in Christum Deum-hominem homi-
nesque Chtisti sanguine redemptos invidentiam plenius expleret.
Suum illa sthdium, non tam coneionibus promovit quam scriptis libris, idque procul dubio daemonis in-
stinctu; nam impietas, ad quam cohorrescunt Christianae aures, cum palam eilertur, toleralur aliquando pa-
lientius, a curiosis oculis inrecessu, duin, lenocinante sermonis eloquentia, et placet alieno veneno, et suo
nbcet.
Ex eb tempore quo Nestorius apertum Ecclesiae bellum indixil, ad morlem usque CyrilU quae anno 444
coriligit, libri tres prodierunt, velut totidem factionis symbola; alterque ex alterius interitu enascens, trihus
formis unam impietatem exhibuil. Primus cOmplectebatur Nestorii sermohes, artificioso quodam ordine- ad
errprem insinuandum dispositos; "secundusexeerpta exOperibus Diodori Tarsensis, et Theodori Mopsuesteni,
qiiibus ribminibusvix ullum fuit hac tempestatenobilius; tertius mvrakiytv Theodoreti et Eutherii sermones
atque etiam Eranistae dialogos; Alii aliis guccesserunt, ut cum uuus proscriptus fuisset, aut certe yim nocehdi
*"*- MOPSUEST!ENL - > * W&
§041 . EXCERPTA tHEODORi „. .
amisisset propter eruditum aliquod opus elaboratum et editum, velut antidotum adversuS vehenuhi, alius
substitueretur, minus invidiosojiomine, sed non minus pestifera virlute. Primum cortfutavit Cyrillus Ubris
quinque Contradictionum; alterum Proclus in tomo ad Armenos; poslremum Mefcatpr, in opere crijus par-
tem nunc edimus, neque enim integrum superesse puto.
Libri hujus lertii, quein Pentalogiura Theodoreti, sermonesque Eulherii ac Eranistem comprehehdisse dixi-
mus, meminit Photius codice 49, ubi tamen semel in numero librorum, iterum in appellando auctore,auctores
pecca-
vit: nam viginti septem libros numerat, et omniumfacit auctorem unum Theodoretum, cum dups
demonstret Mercator, eo fide dignior quod ea aetate scriberet qua illi yiverent, In hoc deinde volumine quin-
que tantum fuerunt Theodoreti libri, uno Penlalogiinomine inscripti, etyiginti omnino sermonesEutherii,
cumprafixainslarpraefationisepistola. Operaepretium eslyerba Pholii exscribere.
i Lecti sunt Theodoreti episcopi Cyri libri septem et viginti, adversus varias propositiones. . . . .
i Primus Uber agit contra asserentes.unius fuisse naturaeDeum Verburii, et quod .ex SemineDavid sumpsit
principiuro;itemque adversus eos quiDivinitatipassiones atlribuurit. Secundusliber cum eisdem eScriptura
manum validius conserit. Tertius de eadem re disputat. Quartus sanctorum Patrum continet docfriuam de
gloriosa incarnatione Domini.nostfi Jesu Ghristi Filii Dei. Quintus hoereticorumcolligit opiniones, quas com-
ponit cum opinione eorum qui in Ghristo duas naturas minime agnoscunt, et ostendit magnam eos inter se
affinitatem habere. Sextus ponit unum esse Filium Dominum noslrum Jesura Christum. Septimus epistolae
locum lenet, quibus volumen primuro absolvitur. Octavus vero contra eos qui roultitudine dumtaxat verita-
tem dijudicant. Nonus in eos qui jaclant non oportere e Scripturis aut loqui, aut quaerere, sed fidem suam
sibi sufificere.Decimus in male objicienles Ulud, Verbumcaro facium est. Undecimus adversus prohibentes
duas capere in incainatione naturas. Duodeeimusin eos qui asserunt dicentera aliud es.se Verbum, aliud esse
carnem, duos filios profiteri. Decimus tertius contra dicentes quod idem sit Christum hominem agnoscere at-
que in homine spem collocare. Decimusquartus advefsus enuntiantes : Passus est sine passione. Decimus
quintus in eos qui dicunt: Passus est uti voluit. Decimus sextus in asserentes oporlere yoces ipsas accipe-
re; non autem eamm sensa, utquae omnium caplum excedant, cbnsiderare. Decimus .seplimus adversus di-
centes : Verbum per carnem passum est. Decimus octayus contra asserentes quales Judaeipoenasdaturi fuis-
sent, si Deum cruci non affixissent? Deeimus nonus in afUrmantes Judaeumillum esse, qui Deum minime
.cruciflxum asserat. Vicesimuscontra aienles angelos eos qui apud Abrahamum cibum sumpserunt, non con-
linuo cliam carnis naturam attulisse. Vicesimus pfimus adversus eos qui miracula singulatimexlenuant, duin
carnera negant. Vicesimus secundus adversus eos qui humano generi damnuin irrogant, dum concedere no-
lunt ex nostra natura principiura sumplum esse. Vicesimus lertius contra jactantes credere simpliciter iis
quae dicuntur, et non attendere quid decens sit aut indecens. Vicesimus quartus adversus tollentes natura-
riim diffefentiam, post passionem et ascensionem. Vicesimus quintus summatim ea repetit quae per parles
hactenus tradita sunt. Vicesimus sextus de post manifestala composilione, seu consubstantiation.e.Vicesimus
seplimus de eo quod seciindum communem bominera est exemplo.
• « Clarum vero, vel ex solo argumento, quinam ex suprascriplis libris orthodoxam corroborent doctrinam,
quique ab ea discedant.
c Adhucin eodem ipso volumine legi tres ejusdem libros superioribus majores; titulum praeferunt EPANts-
THS%noWuopyof,id est, sodalis seu multiformis. Horum pnmus, Deum Verbum immutabilem esse docet;
alter inconiusam minimeque mixtam unionem esse; terlius impassibilem sive imperturbabilem esse Deum
Verburo. Accedit quarlus, in quo syllogismis liseceadem argumenta retexit. »
Ex verbis Pholii quinque colligere est: 1° quo tempPre scriptus sit Eranistes, de quo prolixius dicendi lo-
cus erit in auctario Theodoreti, quod propediem edemus; 2° quot sermo.nesEutherii desiderentur in secundo
Operum Athanasii tomo; habentur enim septemdecimdurotaxat curo epistola praefixa.seu praefatione, atque
ita desuntposlremitres; 3*quod fuerit argumentum Pentalogii, atque etiam qui finis. idem scilicet ac Era-,
nistae, cum eaedem utrobique propositiones cathbJicorum doctorum, et eodem fefe modo, impugnentur;
'4° quae fuerit opinio de Theodoreti fide, etiam temporibus Photii, a quo tamen immensislaudibus efferlur;
5° volumine quod memorat Photius tria Opera comprehensa esse ejusdem omnino argumenti : nam Eutherii
sermonibus idem virus continetur quod Pentalogio, nisi quod nocentius sermonibus inest, quia eloquentius.
Verum ista enucleatius in praefatoOperum Theodoreti auctario.
' Jam vero de opere Mercatoris antirrhetico, advereus librum tertium, quem dixi, atque etiam secundum,
saltem ex parte. Grediderim equidem, aut conjecerim polius, a Mercatore compositum opus, seu codicem,
tripartitum de causa Nestoriana. Et prihia quidem parte comprehendisse omnia quaeNestorii ac Cyrilli. In
secunda quaeTheodori Mopsuesteni; in tertia quaeTheodoreti atque Eutherii. Nos primam divisimus in duas,'
proptef enormera prae cacteris magriitudinem. Secundam et tertiam conjunximus, propter oppositam ratio-
nem. Non mediocriter juvisset, ad dogma Nestorii penitius perspiciendum adjungere Marianis ex theodoro
excerptis alia quae sparsa reperiuhtur, et apud Leontium Scholasticum, qui Theodorum accusat; et.
apud Facundum Hermianensem, qui defendit; el inVigiliiponlificisconstituto, quintaque syhodo, ubi damnafur.
Porro autera de nomine auctorum trium, quorum ex Operibus excerpsit Mercator quae hic ediintur, nihil
admodum pi-aefarijuvat, cum Theodoreti, immo et Eutherii historia in auctario, nec indigna curiosis lectori-
bus, necmediocriter.ad res ecclesiasticas utilis, texerida sit; et Theodori menlio, non tantum saepe facta sit,
tnin in dissertatione prima in priorem partem Operum Mefeatoris, tum in notis ad varia loca: sed iterum
etiam facienda sit, pluribus in dissertatione prima ih posteriorem hanc partem.
'*" ' * ' """""" —- — -" ' ii - - I*I "-î" " '. M.
'/ : }-
THEODORUS MOPSUESTEIMJS.
PR^FATIO MERGATORIS.
MariusMercator, Christi servus, lectori conservo suo oppidi Mopsuesteni provinciae Ciliciae.Hunc ego prp
salutem. facultate qua valeo in Latinum sermonem, verbum.
1. Gnccus sermp Theodori est quondam episcopi de verbo, transferre conatus sum, praviim ej'us de d«-
1043 MARII MERCATORISTRANSLATiONESVAiilORUMOPUSCULORUM. ..1041
Dbriiiriica,et a fide catholica alienum, ae A 3- Agrioscaligitui supradiclus Julianus ex hac trans-
' pfehsatibhe
satis extpfrem sehsuhi, qub Nestprihin Constantinp- lalione, si legere non fastidierit; nianenle apud me-
poiiiahx urbis quondam episcopum secum male de- moralum TlieodPrulh illa qua euni diximus riiala fide
cepit, Latinis volens aufibus insinhare,- caveridum secuih Nestbriuhi decepissej etiam sibi magis suoque
hibdis briinibus, rioh sequendum. dpgmali; de quo male turgidus et malesaiius libros
2, Siirduladihonere voleiis Jijlianurnj ex episcopo corifecit, esse contrafium, seque etiahi post de Cili-
oppidi Eclanensis haereticum Pelagianum Seu CoeleS- cia abscessum, ab eo in episcoporum provinciae suae
tianum, hunc secutum esse Theodofhm, ad qheni, conventu anathemate esse damhatum.
peragratis. terris, .&.exafato mari, atque Oriente lu- 4. Noh itaque irascatur, vel succenseat nobiSi si
stfato, cumsociiset participibus el auvTKkcunMpois suis, eum cum
Theodoro, cujus iii Jibris suis infinitas lau-
magno nisuj iaroquam ad ChristianOrum doghiaturo
des exsequitur, ejusque se niti auctorilate senleutiae
pracdicatiiih magistfuih, tetendit, ut de haeresiPela-
glaua, seu CpUesiiana, quam defendendam et sequen- in suo errore gloriatur, alienum a fide catholica esse,
•dam suscepitj ab ipso confirmaretur, atque inde Ve- justeqiie damnatum delegimus, cbhvincimus, atque
lut irislfiictior, pcio, crinlra fideiri catliolicam potius deflerous; quia magis'deflendus esl, quam uilo odio
qhafii cohtfa sanctaememoriaeAugustinum, volumina B persequehdus.
ilia, ut putat, prudehtissima corideret.-
EKPOSITIO PRAViE FIDEI THEQDORL

1. Qui hiihc pfinium in eccjesiasticis erudiuhiuf ex semine; hominem natura peffeCtumj ex anima ra-
dpgihatibiis iiqhido cognoscendis, aut ab haireiico er- lionali et carhe humana consliliitum; quemque ho-
rpre converli decfeyerint ad veritaiehi, dPCeri eos mineih secundum hos haturalilef, virlule et polen-
opoftet qubriiahi crediriius in uhain Deum Patrein tia Spiritus saneti in Virghiis utero figuratuni, factum
sehipiierhiirii, hon qui postinpduriiicpeperit ut esset, ex muliere, faclhm sub lege, iii oirinesnos ex mdlediclo
sed qui ab. aeierno sit sempiternus Deus; hec qui legis ei servitute tedimeiet, adoptionem filiorum olim
postea factus sit Pater, quoniam semper efat Deus, piwdesiinaiqinrecipientes(Gai m, 13), inenarrabiliter
SBnipefefatPatef. copulavit sibi, atque conjunxit; morteih quidem eum,
. 2. Gredimus et in unum Filium Dei unigenitmh, secundum hoinihuro legerii, praeparans experiri; sus-
qui esi de Substantia vel essenlia Palfis, taihiquain fildris vero a moriuis, et 'n tmlum sublevans,sedere fe-
vefe' Filius, etejusdeni essehtiaecurii illo, cujus [Gerb. cit ad dexleratri Dei: pfoptef quod existehs super
cum eo, ciijus; Bqluz. in id quod est] est et cfeditur briinem principaium, ei potestaiem, el dominationem,
csseFilius. ei viriulem, et otnne nomen, quod nominatur, non so-
3. Etiii Spifitum sanctum, quisit de Dei substan- luriiin hocsmculo, sedeti&mih futuro (Eph. i, 21), ab
tia, vel esseritia, non qui Fiiius sit; Deus autem es- G omnicreatura adbrabilis shscepit venerationem, tam-
sentia, tauiquam qui sit illius essenlise cuj"usestDeiis quam irisepafabilem cum diviua nalura babens con-
PatefV ex qho secunduni essentiaih est: Nbs enim, j'unctionem, et tamquam Deo supra omhem cogita-
iriquit Scripfura, nori spiriium muhdi liujus accepimus, tioriem et intellectum, uriivefsa illi creathra feyeferi-
spd Spirituni; qui est e$ Deo (l Cor. n, 12); ab oihhi fiam exhibente.
ehro creatiira alienansj Deo yefp cpnjurigeris et cb- 6. Et neque duos dicimus Dlios,nec duos dominos;
pulahs, ex qub, vel de quo estsecundum essehtiam, quoniam unus Eilius secundurii bssehtiam Verbhm
speciali videlieet ratione, s.upra oinnera omrii modo Deris, unigenilus Filius Patfis, cui iste conjunctus,
cfeathfaih, quae nbh secundum essehtiam Dei, sed se- parliceps Deitatis, communera habet Filii nuricupa-
chndum qubd facthfa est, causam liabens , ex Deo lionem et bonorem; nihilominus Dominus Secundum
esseputatur : quem neque Filiumj nequeperFilium essentiam Deus Verbum esi, cui conjuhctus iste, et
existentiam accepisse putamus. sbciatus, communionem habet honoris cum illo.
4. Confiteihurahtehi Patfem i.n persoha peffectiim» Et propterea neque duos dicimhs filios, neque do-
eiFilium similiter, sanctum qupque Spiritum pari minos duosj qiibhiam, ih mahifestb existente qui
modo, salvanobis ratipne pietatis, in qua Patrenijet secundum essentiam DOmiriuset Filius est, inse-
Filium, et Spirilum sanctum, noii tres aliquas diver- D parabilem habens ad eum conj'unctionem et societa-
sas puterans esse essenlias, sed unam, quam in Dei- tem is qui pro nostra salute assumptus est conrefer-
tatis unitate et parilitate cognoscimus. tuf, lara nuhcupatione quam hohbre, etFilii et Do-
5. Oporlet autem et de disperisaiiohe', qiiam se- niini: nbh slcut uriusquisqiie nostrum, exse existens,
cundum Dominum Jesum Christum, pro salufe nos- appellalurFiliusDei,unde et plures filii Dei dicimur,
tra, consummavit DominusDeus,nosse nos, quoniam secundum beatum apostolum Paulum (Gal. m, 26);
Deus [Baluz. ut velt. lib. DeiJA'erbumhomirieirisusce- . sed is singulafiter libcTbabens,in id quod Deo Yerbo
pit, perfectumex semine -Abraham et David, secun- conjunclus est, dignitatis Filii ef domiriationisparti-
duni Scfipturarum divinarum eloquia; Uoc exstantem • ceps, aufert quidem oinhmb duoruni domhiormn et
secuudura haluram, quod erant et illi quorum erat filiorum inteUigentiam; praestat autem hobis ih con-;
1045 REFUTATIO THEODORUNl SYliBOLI A MERCATORE. 1046
junctione Dei Verbi omnem habere fidem, omnem- .\ passibiUs,et pleni multorum malorum, in quo ad eum
que intellectum et contemplationem ob baec el ve- accepimus similitudineni, cujus slatus initium factus
nerationero ex Dei societate ab omni percipit crea- Adam est, secundum statura demonstravit futurum
lura. Dominus Chrislus de coelisapparens, qiii omnes nos
7. Unum igitur Deum dicimus et Dominum Jesum in suam adducet familiarem communitatem : Primus
Chrislum, per quem omnia facta sunt, principaliter enim homo, inqnit, de terrd terrenus,secundus homo,
quidem Deum Yerbum intelligentes, qui secundum Dbininusde cmtb (Ibid. 47); hoc est, inde visendus,
essentiam Filius Dei est etDominus; pariler etiam ut nos ad sui imitationem adducat. Unde et adjungit:
cogitanles eum qui susceptus est, Jesum a Nazarelh, Qualis lerrenus, tales el terreni, el qualis cmleslis,tales
quemunxil Deus Spiritu sancio elvirlute (Acl. x, 38), et cmlestes.Sicut pbrtavimusimaginem terreni, porle-
tamquam ad Deum Verbum habentem conj'unctionem, mus et imaginem ccelestis(Ibid. 48). In islo, inquit,
et participanlem Filii et Domini dignitati. qui paret, et videtur ab omnibus, eorum qui judi-
'8. Qui et secundus Adam appellatur, sicul bealus candisunt invisibilis faciel judicium divina natura,
apostolus testis est Paulus (I Cor. xv, 45); qui tam- secundum apostolum Paulum, qui ait : El tempora
quara ejusdem sit naturae cujus est Adam, manifesta- quidemignoraniim ttostrmdespiciensDeus, nunc man-
vitnobis quldem fulurum statum, et tantani ad illum J3 dal ubique omnibushominibuspwnitenliamagere,quia
Adam habens differeutiam quanlam esse oportuit in- statuit diem in qua judicaturus est orbem terrarum i»
ter eum qui largitor et minister erit tanlorum bono- justitia, in viro iti quo definivit,fidmn prmslans , su-
rum status fuluri, et eum qui praesentium tristium scilans eum a mortuis (Act. xvn, 30).
nobis initium intulil. Hinc simili modo et secundus 9. Haececclesiasticorum dogmatum doctrina; at-
Adam appellalur, tamquam.qui secundum enunlia- que adeo omnis qui contra liaecsentit, anathema sit.
verit statum. Et quoniam prioris illius mortalis et
REFUTATIO THEODORIANI SYMBOLI A MERCATORE. ,
1. Immo nos tibi catholici dicimus, qui taliapre sentientibus; qnod absit, ut quis hoc, vel dementis-
impurissimo et lingua scelestissima protulisti, inces- simus, dicat et sentiat. Factus est enim homo, quod
sabiliter anathema, et omnibus consentaneis tuis. non erat, Filius Dei D.eus Verbum, non deponens
Vide enim, si evigilare volueris, quid mali coneris quod epat, sed manens Deus in Divinitatis, cum Pa-
inducere; imperitia, an raaUlia, lu videris. tre et Spiritu sancto, substantia vel natura.
'i. Perjura quippe verba tua sunt isla, cum sensu 4. Numquid enim anima, saltem hominis cujiisli-
pravissimo et inimico cathoUcaeveritatis : Dei Ver- bel, mixta et connexa corpori amitlit, vel immortali-
bum hominemsuscepisseex seniine Abrahamet David tatem naturoe suoe, vel quod invisibilis, quodque in-
perfectum, ex anima rationali et corpore conslilutum, corporea esl ? Non utique.
quemqueIwminem, inquis, secundumnos naturaliler, C 5. Huic vanissimoeatque inani calumniaeopponen-
virlule el potenlia Spirilus sancli in virginis ulero da etiam trium angelorum in Sodomorum eversione
figuralum, faclum ex mtiliere, faclutn sub lege, ut descendentium illa fideliss'ma et sacratissima hislo-
omiiesnosex malediclo legis et servitule redimeret, ria, quae eos exceptos ab Abrabam prius, et mandu-
adoplionem filiorum olim prmdestinalam recipienles casse, et pedes lavisse designat (Genes. x, 1). Num
( Gal. III, 13 ), .ineriarrabiliier copulavit sibi alque illi in assumptione illa corporum ex. angelica versi
conjunxit, mortem eum secundum legem hoininum, et commutati esse substantia in corporum naturam
prwparans experiri, suscitans vero a mortuis et in dicendi sunt? Avertat hanc dementiam Deus, non
cmlum levans, sedere fecit ad dexteram Dei (Ibid.). utique, quia manentes in immortali atque incorporea
Et post paululum ibi: Ab omni creutura nunc adora- sua natura et substanlia, in corporibus constituti ad
bilis suscepil venerationein, lamquam inseparabilem tempus, divinitus imperatum sibi officium impleve-
cumdivina natura haberisconjunctionem. runt.
3. Vis igitur hoc ex isto sensu conficere, quod 6. Quis ergo ferat ista garrientem, et audiat duos
sane tuo assuas capiti [Corr. quod sane tuo scias ca- Dei filios emVverbis tantummodo, ad decipiendos
pite dictum], natum jam Cbrislum ex Yirgine per simplices, protestari non dicere; apertis vero sen-
Spiritum sanctum, adhaesisse, vel conjunctum esse, D tentiis duos ostendere palam, diversi meriti, divcrsae
ut saepissimegarris, Verbo Dei Deo, alque ex illius dignitatis, diversi status, diversaenaturae?
societate meritum et vocabulum conquisisse; voca- 7. FaUit autem ac decipit, ut diximus, imperitos.
bulo autem tantum, non nalura, appellandum esse Quomodo enim dicit duos se non dicere filios, neque
Filium Dei, et caeterahabere privilegia, non genuina, sentire, dividens unum ab altero, unum tempora*
sed per gratiam pitesiita; dissimulans quod scriptum lem, alterum vero ab aeterno, secundum essenliam
est: Verbum caro [actum est, et habitavil in nobis etnaturam; et illum temporalem parlicipalione et
(Joun. i, 14). Quod cum audis ab objicientibus tibi, . tantum vocabulo honorandum, non autem ex natura
fcaluirauaristamquam Deum in carnem versura esse esse Filium Dei, et Deum? nam singulorura status
1047 MARII MERCAfORiS TRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 1048
et merita dividit, alterum natura esse Yolens, alte^-"A certe homo communis ex anima et corpore consli-
rum corijunctione et societale illius qui natura estt tulus, ex diversis sine dubio substantiis et naturis,
Deus et Filius Dei. corporali videUcetet spiritali, crassa et subtili, visi-
8. Cum utique recordari debuisset Pauli dictuml bili et invisibili, mortali et immortali, convenit in
apostoli, quo ait: Oplabamegoipse anathema esse ai' unum, non contra naturam, sed naturaliter et Dei
Christo pro fralribus meis secundumcarnem, qui sunt institutione, qui ita ut esset semel et ab initio, et
Israclitw, quorumesl adoplio filiorum, et testamenta,, in perpetuum, sanxit atque disposuit; homo ergo
etlegis conslilulio, elobsequia, elgloria, el promissa: cum est et enuntiatur homo, una natura est, atque
quorutn patres, el ex quibus Christus, secundumcar- una substantia, unaque persona.
nem natus est, qui est super ontnia benedictusin sm- 14..Nec Paulus aposlolus, cum diceret : Primus
cula (Rotn. ix, 3). Utique super omnia Deus, quii komode terra terrenus, secundus homo Dominus de
secundum carnem ex Israelilis, ex semine Abrahami ccelo(I Cor. xv, 47), et caetera, quaein eademcircum-
et David, per Virginisulerum, originem babet: Ver- stantia lalius exsequitur, dupUcemeum, vel duas na-
bum enim carnem factutn esse, Evangelio teste (Joan. turas esse significavit; nec qui dixit : Homo cum in
l, 14), didicimus. Ex quo tempore, neque quaeinfirmai honore essel, non inlellexil, comparatus est jumentis
sunt, et fragilia humanitatis, neque quaedivina atque: B ] insipientibus, el simitis factus esl illis (Psal. XLVIII,
sublimia et seterna sunt, ab ulla [Cqrrig. una] sunt; 15); duarum in eo fecit naturarum mientionem.
persona vel substantia separanda. 15. Illud quoque praetermittendum non est, quod
9. Debuerat audire Isaiam praedicantem: Puer na- dictum est in Genesi: DescenditJacob in JEgyptum
tus est nobis, et filius datus est nobis, cujus principatusi cuin filiis suis, omnesanimw septuagintaquinque(Gen.
super humerumejus; hic vocabituradmirabilis, magni XLVI,27). Item propheta : Omnesanimwmewsunt,
consilii nuntius, Deus, {oriis, pater fuluri smculi, sicut anima palris, ita anima filii, mea esl; et anima
princeps pacis; multiplicabitur regnum ejus, et pacisi quw peccat, ipsa sola morietur. Et is quiuvam acer-
non erit finis; super sedem David palris sui, ei super bam manducavil, ipsius obstupescent dentes (Ezech.
regnumejus, ut confirmetitlnd, et corroboretin judi- xvin, 4 et 20). Item alius propheta: Lauda, animamea,
cio etjustilia, amodo et usquein wternum. Zelus Do- Dominum (Psal. CXLV,1), el btnnia assa mea laudem
mini exercituumfaciet hwc (Isai. ix, v). dicent libi (Psal. xxxrv, 10). Item a parle corporis :
10. Hic Deus, forlis, utique qui puer, sine dubio Non permanebit, inquit, Spiritus meus cumliominibut
qui pannis in Bethleem involutus, et in praesepio istis, quoniamsunt caro (Gen. vi, 3). Item alius : Car*
positus est, quiadoratus a magis, qui Êgyptumpo- mea exsultavit in spe (Psal. xv, 9); et alibi: Videbit
stea cum parentibus petiil, ut ex jEgypto, secundum C ( omniscaro salutare Dei (Luc. m, 6). Numqnid eis sine
;aliumprophetam praecinentem,vocaretiir, dijjentem: animis isla conlingent? Aut quia superius animaetan-
Ex JEgypto vocaviFilium meum (Oseeix, 2). tum nominalaesunt, corporis societate, vel in bonis,
11. Objiciendus quoque ei in faciem Jeremias vo- vel in malis merilis separaUe sunt? Quis hoc demen-
ciferans : Hic Deus noster, et non wstimabituralius tissimus dixerit? Non utique, sed naturaliter, quani-
prwter eum Deus, qui invenit omnemviamjusliiiw, el diu utrumque sibi connexum et cohaerensest, non in
dedit eqm Jacob puero suo, et Israel dilecto suo. dualitate, sed in unitate enunliatur, et significalur
Poslhwc in terris visus est, et inter hominesconversa- natura, id est, hominis, seu humana natura.
ttis est (Baruch. m, 38). 16. Nemo igitur sanus mente, cum homo vivus, vel
12. Dicatur, quaeso, nobis, quis iste est, qui posl- adversa sustinet, vel optalis exsultat, dicat, non ex
modum in terris visus est, el inter hominesconversatus utraque constitutum, vel dolore affligi, vel laetiiia
est. UtiqueVerbum Dei, Deus homo, et homo Deus, exsultare, cum animam nullus dubitet, in sua natura
Jesus Christus, Filius unigenilus Patris , qui cum in et propria substaiitia dolorenon affici; quod etiam
terris in carne constitutus esset, et in ipsa visibilis Seriptura divina nos super hoc evidentius docet,
conversarelur inter homines, ab hominibus in ipsa dicens : Noliie timere eos qui bccidunt corpus, anihim
passus est, in ipsa crucifixus, in ipsa mortuus, in D I autem quid faciant non habent (Malth. x, 28).
ipsa resurrexit tertia die, cum ipsa judex venturus 17. Quid opus est testimonia plura congerere? Aut
judicare vivos et mortuos. Totus hjc natura Filius qui finis erit in his exquirendis? Aut cui est, velfuit,
Dei est, ex Deo Yerbo et liomine, cum anima ralio- vel erit aliquando possibileperserutari omnia, et om-
naii, et carne solida atque perfecta; et hae tres sub- nia commeraorare, quibus probetur non noveUahur.c.
stantiae una jam substantia, una quoque persona; sed vetera, partim Pauli Samosateni, partim Ebionis,
substantialiter enim Deus hominem, inde mutabiliter partim Marcelli Galalac, et Pbolini esse cum impie
caro factus, suscepit et gessit, nec deposuit, nec de- tate locufum?Unum tamen pro innumerabilibusevrci
positurus est umquam , conregnantem, et condomi- gelicum sibi audiat trabalem Iocum [Gerb. audiat cla
nantem. mare; Baluz. delel locum]: Nemo ascendit in cwlum
13. Quid hic dualitas naturaruni? Quid substan- nisi qui descenditde cwlo Filius liominis, qui est in
tiarum diversitas, in uno Domino Christo magna et cmlo(Joan. m, 13). Et cerle adbuc crucifigendus
impia loquacitate nobis affertur? nempeut duos chri- Christus ista dicebat, qui descendit dc coelo, iuquit,
Stos , et duos divcrsos esse Dei filios audiamus. Et et qui est in ccelo filius hominis. lta ergo Yerbum
1049 REFUTATIO THEODORIANISYMBOLlA MERCATORE. -.. 1050
Deus-homo et homo-Deus Verbum, et sieut in gloria ,\ Christus ex utero, qui substantialiter Filius Dei unum
et majeslate Dei unum, ita et his quae ima sunt cum Patre et Spiritu sancto: Deusunus in Trinitate,
secundum hominera unum. Et unus Dominus Jesus semper in saecula.
OBSERVATIONES AD SYMBOLUM ET EJUS REFUTATIONEM,

1. Meminerunthujus symboli generalia duo conci- sertatione postrema ad priorem partem QperumMer-
lia, Ephesinum actione sexta, et Constantinopolita- catoris.
nura u actione quarta. Meminerunt etiam e veteribus, Arguunt vulgo recentiores fere omnes verba quae
praeter Mercatorem, Cyrillus in epistola ad Joannem numero 5 leguntur de Spiritu sancto, quemnequefi-
Antiochenura et Orientis synodum, Yigilius papa in lium esse, neque per filium existentiam accepissepu-
constitulo, Juslinianus imperator in libro pro Acepha- lamus. Quae verba Manuel Calecas trahere conatur
lis, Facundus HermianensisUbrotertio, capite secun- iu bonum sensum , quasi Spiritus sanctus dicatur,
do et quinto, Leontius Scholasticus libro terlio con- non perinde per Verbum, ac creata quaelibet alia,
tra Nestorianos, numero 18, aliique. Meminerunt exstanliam accepisse; sed nihil admodura sua illa
pariter e reeenlioribus Emmanuei Calecas libro benigna, sive inlerpretatione, sive violenlia, pro-
secundo contra Graecos;Bellarminus libro tertio de fecit.
Christo, capite quinto; Petavius tomo IV Dogmatum, Arguunt alii, quorum nomen Facundus relicet,
libro primo; Christianus Lupus tomo I Scholiorumin quod quarta in Trinitate persona induci videatur;
canones conciliorum generalium, pluribus quidem cum enim diclum esset: Sredimus in Deum Patrem,
locis, sed praesertimpag. 774. el in Dei Filium unigenitum,atque Spirilumsanctum,
2. Nemo vero meminit, quin simnl reprobaverit, numero S, fit sermo de Domino Jesu Christo, in
vel tamquam nihil sanum habens, ul Cyrillus; vel ut quem sane - credere nos oportet, tamquam ab aliis
impium atque Judaicum et sceleratum, utLeontius; tribus diverso. Verum fulilis est objectio.
vel tamquam a Satana compositum, ut Patres quintae n" _ln libro qui Justiniani nomine vulgatus est, obji-
synodi,
" etc. citur Sabellianismus auctori symboli, quasi jahi non
Proscripsit tertia synodus;seu Ephesina (Actione6). quartam subintroducat personam, sed tres alias in
Si qui itiventifuerint, vel episcopivel clerici, vel laici, unicam contrahat. Objiciendi causam dedisse visa
sive senlire, siue docere, ea quw conlinentw in oblala sunt haecnumeri 4 verba : Cbnfilemurautem Patrem
expositionea Charisiopresbytero,de unigenitiFilii Dei in persona perfeclum el Filium similiter, tattclum Spi-
incarnatione, etc, subjacearilsententim sanctmhujus ritum ilidem, elc. Ipsis enim allalis subjungit libri
et universatissynodi. auctor: Opoftetautem audiloreminspicere,quia in san- .
Proscripsit eliam quinta synodus. Nam postquam ctm Trinitqtis persona dicens, SIMILITEII et ITIDEM,
lectumest itnpiumsymbolum,sancla synodusexclamq- unam personam astruatur dicere trium nominumsan-
vit: Hoc sgmbolum Salanas composuit. Analhemaei ctmTrinitatis secundum Sabellii insqniqm. Objectio-
qui hoc symbolumcomposuit.Hoc symbolumEpliesina nem ejusmodi, ut non est procril dubio gravissima,
prima synodus una cum auctore ejus unathematiza- facile Facundus depulit.
vit, etc. Damnat Ephesina synodussymbolum totum, velut
Cyrillus in epistola ad Proclum : Scial tua sanctitas, contrarium fidei catholicaede incarnatione Unigeniti,
quodprolata apud sanctam-synodumexposilioneab eo et, ut loquitur Cyrillus, velut Nestorianse impietatis
composita, sicut dicebant quiprotulerunt, nihil sanum scaturiginem. Unde Mercator auctorem tradit, no«
habente, reprobavilquidemeatnsancla synodus,utpbte novella, sed velera pariim Pauli Samosateni, partim
perverskiplenqmintelleclibus,et Neslarianam impieta- F.bionis, partim Marcelli Galatm et Pholini esse cum
tem quasi 7ruy«£ou<rav. impielate locutum.
Mercator, cura accingefet se ad refellendura sym- lG Reprehenditigituf Mercator, 1° quod Theodorus in
bolum, cuj'userat haecclausula : Hwc ecclesiastkbrum symbolo Christum faciat purum hpminem filiumque
dbgmatumdbclritta, atque adeo omnis qui contra hmc Dei: non natura esse dical, sed adoptione seu gratia;
senlit anathema sit, continuo subjungit: lmmo nos 2° quod duos reipsa Christos praedicet; 3° quod ne-
tibi calholicidiciinus, qui lalia ore impurissimoel lin- get verba evangelista^ Verbum caro factum est, ac-
gua scelestissimaprotulisli, incessabiliteranathema, et cipi posse proprio sensu, nisi Verbum in carnem
omnibusconsentaneisluis. conversum dicatur. Ista pluribus demonstrat, sed
Justinianus imperalor, aut quisquis alius Justiniani alterum addit, ex anticipata potius, utreor, opinio-
nomine librum ilhim quera Facundus refellit pro ne, quam ex certa collectione: objicit enimauctori
Acephalis scripsit : Verumtamenut oinnesChristiani symboli quod homincmasserat prius formatum/uisse
Theodori insaniam cognoscentesnon circutnferanlur a Spiritu sancto in ulero virginis , atque exstitisse,
itnpiis iltius doclrinis, prava ex ejus blasphemiiscon- quamVerbo adbaereret, factumque ex conjunctione
scriptis in confictoab eo symboloprmsenti noslro indi- cum Verbo creaturae omni adorabilem.
dmitis libro, quw constant in ipsis sermonibus (Apud Verum certa ratione constat indubitatisque Theo-
Facundum, lib. m, cap. $). dori testimoniis, in ipso conceptu, Verbi et bumanae
Leontius : Contra primam religionis Christianmin- naturae owatpziavexslitisse, qualem nempe admisit.
fortnulionemstql, eideificum symbolumeorumqui re- Quid enim widentius vel illa sententia Theodori,
generantur lollit, fidem, inquam, synodi Nicwnw, non quam adducit Mercator ipse, excerpto3: Occulteei-
solummulilans ipsum, sed omnem penilus fidem de- dem copulatus est, nec enim aberat cum formatus est,
struens, et aliam prwter illam (radens, pro nihilo du- < >.non dividebatur, cum nasceretur, elc.; vel ista, qua
cens illa tanta iumina, neque tam audax facinus per- " utitur Facundus ad accusalionem depellendam (Lib.
'
horrescens: aliud ettim, ut dixi, symbolum fidei, vel m, cap. 5) : Bonumest in hocloco inaxime concludere
potiut dicam perfidiw,edit. quid viriutis habeanlea quwdicla sunt, siveconversari,
Quaevero symboli dograata primam religionisChri- sive baptizari, sive crucifigi, siveel mori, siveet sepc-
stianaefidemdestruant, ostendunt salis laudali aucto- liri, et resurgere. Non puro alicui hwc coaplantes ho-
rcs. Nani cum trinilate personarum divinarum, in- mini dicimus. Hoc enim in unaquaque dictorum de-
carnalione Verbi, et gratia Chrisli, fides maxime monslratione addere non moramur, ut nullam calu-
conslel, alii tria circa trinitatem personarum divina- mniantibus prwbeamustnale loquendioccasionem; sed
rum arguunt; aUitotidem circa incarnalionem Verbi; inhabitato quidemadeo Verbo, ab ipsa in utero mutris
terlium quoddam genus erroris de gratia Christi.seu plasmatione.
ftue ac effectu incarnationis deprehendimus in dis- Denique ex verbis numeri 8 confecimus a Thep»*
10-51 MARII MERCATORISTRANSLAflONES VARIORUMOPUSCULCRUM i052
dpro non obscure significar"gratiam Christi, prppter A Opera tunc.temporis lalebanl, nunc vefp edita dubi-
ijuam yehitin hunC miihduih, rion aliam esse qiiahi lare' jani hon siniint.
Veldoctririam-vel exemplum. Nestorius magislri sui symbolo us.us est ad spar-
Jam vero de auctore primus, qripd sciam, Facun- gendam baeresim; huic enim subscriijendum curavit
dus quaestionemraovit. Cum enim de fheodoro con- ab hominibus qui ab baeresiredirent ad Ecclesia^m,
stans esset antiquorum sentenlia, ausus est ipse perinde ac si foret mera Nicenaevel Conslantinopo-
dissentiri, ne quempurum haeresispraestare cpnabar lilanse fidei exposilio. Id vero^jgit per irnpielalis
tur,tadversus qhihtam synodhih , is slatim ex Syih- sua admiiiistros duos, Anastasium et Phoiium, qui
bplp .conyincerelHr. Miror yero adhaesisse Facundo et presbyleros alios duos, Anloiiiumet Jacobum Phi-
vifos iriagriihohiiriis, MahueieiriCaleCaih, Beilarnii- ladelphiam, ad recoriciliandos Quartadecimarios, in-
num, et Petavium, qui Nestorium auctorem faeiunt. ducehdosque oid subscfiptipneni qubs possent, sub-
' QiibmbdP eriirii, vel qhihlagsynodi judicium prae Fa- misefuiit. YeruriiCiiarisiusEcclesise Philadelphieiisis
iiuridb yix quidquahi pip se 'pfoferehte spreveiiiht, pfe5bytef atque cecbnomus, subpdoratus quod erat,
velLebhfihro cufipse f heodbfi sihgula;persequentehi reiii,fptam detulit ad concilium Ephesinum, cujus in
jibh ahdiveihht? Qriiitfp de Mefcatofe diceie, ciijus actiohe sexla tota.liaJChistoria pfolixe narratur.
TERBA MARH MERGATORIS.
Cujus autem peffidiae sit fetiampraefatus Tlieodorus, ex scriplis ejuS, quae de Graecis transluhmus, ap-
probemus.
THEQDORI MOPSIJESTENI EXCERPTA.
EXCERPf UM PRIMUM. B 15), indixit. Pro tanta vero pristiria largitate et vo-
Thepdbri Mq.psiiesieniepiscbpide ieCundocodice,libro luptate paradisi, aerumnosariiejus fomsustentatioiiein
qudfip, fblib deciriip, cphtrq iariciuih.Auguslinum, de terrae ffuctibus comminatuf. Nam prorsus et [Ba-
defehdehteriiori.gihtiiepeccatiim,et Adam per iraris- luz. tit ] rooftalis factus, et tunc paradisi fructibus in-r
gfesiioriemfhbftdiefnfdctum, caiiibiicedisiereiiteiri. digebat, sicutnunc terrae fructus inquiril; etprosup-
1. Tantis exstanlibus, quaedemonstrent, Adam sic plicio, pristinis fraudatus deliciis, hac aerumnosissima
ex terra fofihathm, ut irioitalis prorsus bxistefet; efga laboriosissimaque conversatione mulctatur. I
ciburiipropriuin voluit occupare serniOiiem,'nec exiride' 4. Unde ad postremum consequenter adjecit: Quia
valens advertere veritaleni, pro dogmate vero, sedu- lerra es, et reverteris in terram (Gen. m, 17). Hinc
"ciorloex mendacio, advocationem jungens, Deus hOri etiam mortalitateni halurae sigriificans,non enhn im-
aiit : Moftales eriliS; Sed hiofle mofieniirii (Geh: mortaii, et nunc primum ineipiehttsehtentiam mof-
Vi 17), tis excipere, sicut sapienlissimi defensores peccati
2. Prorsus eitisteritibu.sriatura inof talibus, inferfe originalis,'immP potius patfes peccali mirabUes,asse-
hiprtis bxperibritiam coriihiinatus, quam etiam juxta veraht, vbcabulum Uuic terrac composuit; sed hi ab
morem propriae benignitatis, ad effectum perducere eiprdio naturaliter effecto mortali, appellalionem
distiiiit: Sicut enim curii dicit: Qui effuderit hominis C hanc coiigfuere indicavit [ Buluz. j'udicavit] divina
sanguinem, sanguis ejuspro eo [undetur (Gen. ix, 6); Scriptura, boc de homiuibus vocabuluni, ad oslerisio-
horijipc dicit, quia qui occidefit iioihinem, erit mor- nem corruptibilis et resolubiliseorum naturae, soepius
talis; sed quia dignus est hujusmodi morle damnafi. assumehs. Nam recordalus esl, inquit, quia pulvissu-
$ic et impraeseritiaftiiridixit : Morte moriemihi; hon mus. Hbtrio,sicut [eiiuin dies ejus, el sicut flbs agri ila
iqupd tunc riiprfales fieferif; scd qiiod digni esserit florebit,quia spiriius pertransivit in eo, et non erit am-
jquimortis sententiamperlransgressioiiein [Bakiz. pro plius locus ejus (Ps. cn, 15). Yulf autem dicere, quod
tf ahsgfessiohe]refeiTeht. corruptibiles, et resblubiles omnes sumus, in modum
3. Sed et diviham senferitiam, quairi post peccalum feni parumper florenlis pereuntisque post paululum :
Deus Adaeinferre videtur, adverte; sic enim dicit : nam ad breve quidem tempus vitam duciihus, ad non
Quia midisti voCemuxbris iiiw, et cbmedisiide iigrio existenduih vero deinceps omnino pervenlmus; Sic
de quo prmcepefqtriiibi M hbc soto nbn cbinedere,ex et Abrabam:
Ego sum, inquit, '.erradccinis (Gen.xvm,
eo mandiicasfi,matedicta terra in-qperibus tuis, in tri-
27); pro eo ac si diceret : Non sum dignus cum
siitia cbniedeieam bmhibusdiebiisvitm tum; spinas et tanto Deo colloqui, homo factus e lefra, et dmnimo-
tfibulbs profefei iibi, et cpmedte feiium*agri, el itiiti- dis lioc futurus. Magis ergo dicere debuit, quia terra
dore vultus lui cOmedespanem iuum, donec reverlaris eris, e"lin terram reverteris, siquidem nunc
D primum
in lerram (Geh: in, 17'.). Hoc autem per liaec com- fieret hatura moflalis.
inirialus est, qupd sefumnosamvitam habilurus esset, EXCERPTUM SECUNDUM.
cuin labpre deinceps ffucfus db terra sumptufus, qui-
bus aleretur,: et subsisteret, hequaquam habehSj ut Ejusdem Theodoriex secundocodice, libro terliO,anie
tantahi ex qualuor fplid firiis libri.
pridehi, propositam laigitatem, quahta
paradisi cbpia fruebaihf. Noh eiiihi operari tefraih 1. Sed riihil ilioruni perspicere potuit mirabilis
pro supplicio dedit Deus,' quasi ex immortali natura peccati originalis' assertor, quippe qui in divinis Scri-
in moftaliiatehi honiines tfansfereiis, quaiidoquideni ptufis nequaquam fuerit exercitatus, nec ab infantia,
Ct paradisnm ei,uf pperarelur et cusiodiret (-Geri.u; juxta boaii Panli vocem, sacras didicerit litteras ( r
1053 . EXCERPTA tllEODORl MOPSUESTENL 1054
Tim. in, 15)' sed sive de Scriplurae sensibus, sive de A aposlolisque, vel reliquis omnibus, de quibus ait bea-
dogmate saepe declamans, multa ffequenter inepla lissimus Paulus : Quibus dignus non eral tnundus
proprie communiterve de ipsis Scripturis dogmati- '(Hebr. xi, 57); ila ut, illis moftuis, ipse solus sine
busque plurimis impudenler exprompsit. Nam poten- mortis experientia perduraret. Sed j'am ab inilio hoc
tiae motus [Baluz. nietus] hullum cbntra sinebat ef- Deris habuit apud se definitum, ut primum quidem
fari; sed fantuhimodo taciti, qui divinaruni Scriplu- mortales fiereiit, postmOdum vero iminortalitate
rafum habebaht notitiam, detrahebant [Foft. se fe- "gaudererit; sic ad utilitatem iiostram fieri ipse dis-
trahebant]. Novissihie vero in hanc dogmatis excidit pbriens.
hbvitatem, quadiceret, quod iiiiraatquefurOfeDeus Et post paululum.
Adam mortalem esse praaceperit; et propter ejus. 6. Manifestius, inquit, Uaeceadem Deus ostendit,
rinum delictum, cunetos, etiam riecdum natos, bomi- cum transfef t Enoch, et imhiortalem facit. Nam si per
nes morte niulctaverit. Sic auiem disputahs, non ve- peccatum causa supplicii Deus inlulit moftem, nec
retur, nec confundiiuf, ea seritire de Deo, quae riec blim definitum hoc habuit apud se, ineffabilitef pfo
de hominibus saninh sapientibus, et aliquam justiliae nobis juxta propriam sapientiam cuhcta disperisahs,
curam gefeutibus, utaquam quis aestimare tehtavit. nequaquam Enoch quidem immoftalis existeret; Do-
Sed nec illius divinse vocis recordatus est, quod non B ininus autem Chfistus ad inbrtis experientiafh per-
dicereiur ulterius isld pafabola in Isruel : Paires man- veniret.
ducaverunl uvam acerbani, et filiorum denies obslupue- Et post pttululwm.
runl; quia hwc dicii Adonai Dorriinus: Dentes eorum 7. Idcirco, inquit, Dbminus aiictof bhinium bPhP-
qiii manducaverinluvam acerbam, obsiupe$ceiit(Ezech. rum homiriibus factus est, ut sicut Adani primi et
xvin, 2); pstendens per hacc,quod alterum pro altero, mortalis stalus exstiiit inclioator; ita et ipse sechndi
juxta quoruindain errorerii, Deus oihnino non puhiat, et immortalis status existens initiator, pfiniitus Adae
sed unusquisque pro deliclis suis reddilurus est ra- prioris hatufalia custodiret, dum nascitur ex muliere,
tibheiri. dhm pahnis irivblvitur, et paulatim aetalisinCrem*enla
2. His consOna bealus quoque Paulus annectit: sofiitur : Jesus etiiiri, inquit^ prpficiebat mtale, et sa-
Deus; inquit, qui reddel unicuique secundumopera sua pientia, et gratia, coram Deo et hominibus (Luc. n,
(Roth. ii, 6 ). Et : Uiiiisquisque noslrum onus suum 52); durti circumcisionem suscipit, dum juxta legalem
poriqbit (Gal. n, 5). Et: Tu quidjudicas fratrem luum, cohsuetiidiherii Deo astitit in teiriplo, parentibusque
qui tu quare spernis fratrem tuutn? Otnnes enim adsta- subjicitur,: et convefsationi legitimaemaricipaiur; sic
bimusante tribunal Christi (Roin. xrv, 10). eliani ad expletibnem reliquorum, et mortem, ulpote.
3. Sed vir riiirabilis propter unius [Baluz. lirium] G natufae frihuiuni, postfemo shscipit, ut secririduirile-
eccatum tanto furore commotum arbitratus est Deum, gem humanae nalurae moriens; et a mortuis divina
t et illum atrocissimae poenaesubderet, et ad univer- viftute resurgens, initium cunctis hominibus; qui
Ps omnes postefos ejus parem sententiam promul- mortem seeundiim pfopfiaim naturam suscipiuht, fie-
aret; et inter quos quanti jiisti fuerint, hon facUe ret, ut a mbriuis surgant, et ad irinhprtalem substah.
lumerarequis polerit: ex quibus eummaxime consi- tiam commutentur.
efare convenerat, quod valde videretur incongruum, 8. Sicut ehim confofhies Adae sefcunduni staluhi
oe, Abraham, David, Moysem et reliquos innumera- praeseiitem suhius omnes eftecti, sic ChfistP Dphiiho
Ues jiistos, obnoxios poenaeredditos ob ejus [ Fort. [Baluz. qdd. juxla carnem] epnforroes efiiciemur in
nius] delictiim, et unum, atqueex gustu arbofisap- postefuiO: Transfiguiahit ehirn cofpus humililatis no-
rObatum [Fbri. peccatum], el quod sic ultra modurii slfw, confdfmes fiefi cpfppfisgioriwejui (Philipp. ni,
uslitiae, iram suamDeus extenderit, ita ut tot j'usto- 21). Et: Qualis terrehus, iales et ierfehi'; eiqualiscm-
virtutes cunctas abjiceret, eosque propter unius Ieslii, tates et cwlestes (I Coi\ xv, 48). Et: Sicut por-
eccatum Adae,tanto supplicio manciparct. tdvitnus imaginem iefreiii, pbrieihus eiigm ihidgihem
4. Nam etsi nibU aliudj saltem de Abel mente per- cmtesiis; osiendens quodprimi siatus AdsBpafticipes
etidehs cohVenienter aeslimare debuerat, qui primus D faeli, necessario etiam secundi Adae Clirisli Domini
uslus existehs, primus mortuus est, et siquidem inor- secunduih eafhein futuri status participium cbhseqhi-
em Deus statuerat ad poanam hominum, quomodo mur, utpote qui ex hae eaderii riatufa cohstet exbrtu.s,
ori impietatis erat extfemae vivere quidem eum qui et cuncia quaefuerant naturae susceperit : et ideo su-
liit causa peccati; vivere etiam cum illo et Evam ma- Stiriuerit iriorlem, ht ihortem naturae suscipieris, efa
itiae repertricem? Praelermitto autem diabolum in mortuisresurgehs, riatuf airi libfefamambrte pef ficefet.
mmortalitate hactenus perdurantem, primum vero 9. Et mortem quidero propterea suscepit , pecea-
ustum, repertoremque virtulis; primumque divini tum yero nequaquam; sed ab hpc immunis permansit
ullus curam gerentem, ante omues poena peccantium omhiho :"quod ehim erat hatufae, id est, mprtem,
uisse perculsum. ip.dubitanter assumpsit; peccatum vero, qiiod non
5. Oporlebat autem sapientissimiim virum et de erat naturae, sed' volhntatis, nullo pacto suscepit.
noch,"qui non esf niortuus, diligenter expendefe; jQuod si fuisset in hatiifa peccatutti, juxta sapiehtis-
on enim tanta virtute, vel pietate praeditus fuit, ut sihii Uujus eloquium, peccalum ih natufa pforsu?
elior omnibus existeret, Moysb dico, et proplietis existerishecessario suscepisset.
1055 MARH MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 1051
EXCERPTUM TERTIUM. A EXCERPTUM QUARTUM.
Ejusdem Theodori de secundo codicee%libro terlio,
Ejusdem Theodori de codice secundo ex libro terlio,
decimo octavo. folio vigesimoquinto.
folio 1. Non enim, inquit, his qui ab Adam usque &i
1. Si, inquit, peccaturum Deus nesciebat [Baluz. adventum Chrisli Domini in tantis fuerunt impietati
vere sciebal] Adam, sit horum [Baluz. add. sapien- bus et iniquitatibus, quantas beatus Paulus proprii
tia] sapientissimorum et ista responsio, quod hoc in- verbis expressit, ut in superioribus ex ejus declara
sanissimum est vel in cogitalione percipere; mani- tum vocibus, tamquam magnum quiddam resurreclio
festum est quod et peccaturum eum noverat, et nis collaturus est praemiuro, si eos suppliciis quibus
propter hoc procul dubio moriturum. Quomodo ergo dam sine fine et sine correctione tradiderit. Nam ub
non est extremae deraentiae credere quod primitus jam loco muneris resurrectio putabitur, si pcena sin;
eum immortalem [Baluz. mortalem] in sex horasfe- correctione resurgenlibus inferatur ?
cerit (nam tantoe fuerunt a conditione ej'us usque ad Et post paululum.
commissionem, quandoquidem sexlo die factus e 2. Quis, inquit, ita demens, ut tantum bonun
terra, et comedens contra divinum mandatum de credat maleriam fieri resurgentibus infiniti supplicii
paradiso pulsus est); mortalem verapost peccatum U Quibus utilius erat omnino non surgere, quam tan
monslravefit. torum et talium roalorum post resurrectionem su:
2. Cerlum est enim quod si eum immortalem vo- infinitis poenisexperientiam suslinere.
luisset, nec intercedens peccatum Dei senlentiam EXCERPTUM QUINTUM.
commutasset, quia nec diabolum fecit ex imi/iorlali Ejusdem Theodori ex * alio quopiam libro b advers
mortalem, et quidem cunctorum malorum existentem Dominum Jesum Christum, et ejus incarhationem.
urincipium. 1. ~ Nec enim, inquit, si duas dicimus in Christ
a Infinila prope scripsit Theodorus, ut ex Fa- annos de incarnalione Domini codicem conscripsimu
cundo, Leontio, aliisque veteribus, et ipso etiam usque ad quindecim millia versuum pertingenlem, i
Theodoro discimus : ex tribus tamen Operibus excer- quo Arii et Eunomii de hac re delicla, necnon etia
psit Mercator quae nunc exhibet, ex libris niroiruro Apollinarii vanain prwsumptionem, per iolum illu
qui adversus Augustinum, libro Ad baptizatos, et li- opus examinavitnus: ut nihil, sicut mea fert opini
bris qui de Incarnalione inseribuntur. De priori prmlerirem ex his quw et ad firmitatem Ecclesiastic
opere, quia perlinet ad rem Pelagianam, dictum est orthodoxiwpertinereiit, el ad convincendameorum i
ad primam partem Operum "Mercatoris : rursus ta- pietatem. Sed hi qui oinnia facillime prwsumunt,
men hic edendum visuro est, ut series verborum Mer- prmierea rursum ab Apollinario, qui princeps huj
catoris apertius constaret. De secundo nihU admo- hmresis fuerat, instituti, otnnibus opus nostrum man
dum scilur; de postremo nunc agendum. — Hunc rj feStumfecerunt, si quomodoaliqua invenirenl valenli
Baluzius titulum habet aliter exscriptum, scilicet: ad convincendumea qum in eo sunl scripla. Quonia
Ejusdem Theodoriex octavo sermone catacisihi, folio vero nullus conlra certamen scriplis suscipere prwsu
septimo, subdilque notas sequentes : t Ejusdem mebal, itnitati sunt infirmos alhletas et calliaos, q
Theodori. Sequenlia non exstant in editione ltalica. dum non possunt conlra [ortiores certare, insidiis e
Additus est autem titulus iste ex codice Vaticano, et machinqmentis, quibus possunt, conontur everter
cum non habeatur in Bellovacensi. Et tamen Garne- Scripserunt enim ipsi inter se procul dubio quwdqi
rius hunc titulum posuit tamquam exslaret in anti- ineplq, quw a nobis umquomminimedicerenlur. Deni
quis exemplaribus : Ejusdem Theodori ex alio quoque liwc ipsa in medio nostrorum scriptorum in qua
piam libro adversus Dominum Jesum Chrislumet ejus dam parte interposuerunl, el suis familiaribus demo
incarnationem. Et mox annotat libros istos postreThos straverunt, atiqnando antem et nostris, qui per facil
• inscripsisse Theodorum ntpi IvavSpumio-twr TOO MOVO- tatem suam omnia pronis animis audiebant. Et h
yevoOf,sed quia in his veraeincarnalionis ratio non quasi documcntum, sicut putabant, nostrw impietali
exponitur, sed eyertitur, maluisse Mercatorem adver- videnlibusprwbebant; unum autem ex his scriptis eri
sus Dominum el ejus incarnationem scribere. Islild duos filios dicere. Necesseerat ergo non solum inept
vero verum non esse evincit verus titulus sequenlis sed
fragmenti erutus ex codice Yaticano. » — « Cataci- e Facundus docet qu» fuerit liber ille ex quo Me
smi. Sive catechismi, ut patet ex Facundo, qui lib.
ix, cap. 3, primas, lineas hujus fragmenti refeft ex cator cxcerpsit quod ex Theodoro affen; sic enim a
alia versione, et sumptas ait ex Libro ad baplizatos. (Lib. ix, cap. 3): Noveratisle (Theodorus) Christumi
-At in collatione quarta concilii v constanler scribi • D carnis manifestatione venientem factorem esse mund
tur Ad baptizandos, non solum in editionibus, sed et proprium Dominttm; nec dicendoduas esse natur
etiam in antiquis exemplaribus calamo exaratis, quod Christi, dtios dicebat filios, aut duos dominos, aut du
melius videtur. i EDIT. christos, sicut menliunturhwretici. Nain sic aperte i
• b Libros istos postremos inscripsit Theodorus nsp" libro Ad baptizatos locutus est. Neque enimsi duas n
ivavfyswTDje-Ews'TOUMovoyEvoOr; sed quia in his verae turas dicamus, necessilas nos ulla conslringit, a
incarnalionis ratio non exponitur, sed evertitur, ma- duos dicere filios, aul duos dominos, aut duos chr
luil Mercator adversus Domimmi et ejus incarnatio- stos, quoniam hoc pulare extremaeest amentiae.
nem scribere. Qbservandum porro Mercatorem vesligiis Theodo
Fuit vero opus illud spissum ac grande, ut quod ri inhaerere ; ut enim Theodorus idera agit hbc in 1
quindecim libris quindecim millia versuum comple- bro quod in symbolo, ita et Mercatornunc idipsu
cteretur. De numero Iibrorum testis est Facundus : quod in refulatione symboli. Demonslrat scilicet
de^versibus fheodorus ipse in prsefalione operis De Theodoroduos introduei filiosDei, unum natura,
Apollinario et ejus hseresi (Lib. ix, cap. 3), ubi totam aeternus; alterum adoptione, qui temporalis; atq
hujusce elucubrationis hisloriam referl, queriturque ita Filium Virginis, seu Emmanuel, ac Christum es
ab adversariis corruptam esse, inserlis quae de duo- purum reipsa hominem, sola ayio-ti unitum Verb
bus filiis invidiam facerent. Anle 30, inquit, jam hot ut Deo sancti et prophetae.
1057 EXCERPTA THEODOUI MOPSUESTENI. 1058
naturas, necessario fiet ut duos filios aut duos domi- A vu) : ursum, pardum, leonem, et aliam, qucchas im-
nos asseramus, quia hoc arbitrari extremae probatur manitate praeceUat,et ideo sunt qualuor, quod una-
dementiae. Omnia enim quaecumquesecundum aliquid quaeque bestia nihU minus juxta subslantiam reli-
duo sunt, et secundum aliquid unmn, non interimunt quis bestiis comprobatur existere : Duorum, inquit,
per nnitatem utriusque divisionem : Ego enim et hominum lestimoniumverumest (Joan. vm, 17), quia
Pater unum sumus (Joan. x, 30). Sed non quia hoc uterque natura quod alter est. Sic et illud : Ne-
unum, neganda est utriusque proprietas. Et alibi de mo polest duobus dominis servire (Matth. vi, 24), quia
viro et uxore pronunlians ait: Jam non sunl duo, sed praebentis servitium tamquam doroino, nihil minus
una coro (Matth. xix, 6). Sed non quia una caro vir uterque est dominus; ita ethic, si uterque secundum
et uxor, j'am non sunt duo [Baluz. add. sed una ca- substantiam esset filius et dominus, possent aliquo
ro]; manent enim duo, juxta quod duo sunt; et modo duo fiUiet domiiii nuncupari, secundum nume-
unum, juxta quod unum. Secundum hunc modum, rum personarum. Quoniam vero hic quidem secun-
et hic duo sunl natura, sed unum conjunctione: duo dum substantiam filius existit et dominus, hic autem
natura, quia multorum [Leg. naturarum] diversitas; secundum essentiam nec filius, nec dominus appro-
sed unum conjunctione, quia indivisam veneralionem batur; conjunctione vero quae illi facta cum illo est
quod susceplum est, cum suscipiente sorlitur, velut B Usdemparticipasse cdgnoscitur, idcirco unum filium et
templum ejus individuum perseverans. dominum dicimus. Principaliter quidem intelligentes
2. a Omnia enim quoecumque duo dicuntur, tunc eum filium et dominum, qui secundum subslan-
duorum conlinent usum, quando alterum alteri tiam utrumque vere esse creditur et probatur ; com-
indifferens creditur, j'uxta quod duorum voca- plectentes autem cogitatione et illum qui inseparabi-
bulum connumerationemque sortitur: verbi gratia , Uter ei conjungitur, et per ineffabilem cum eo copu-
quatuor bestias divina Scriptura commemorat (Dan. lam et i\\u[Bahiz. filii et] domini particeps aestimatur.
. CASTIGATIONESET NOTiE.
sed etiqm infirma illa scripla audientibus apparere : doro AntiochenaeEcclesiae presbytero, cujus Genna-
quoniam neque firina raiione, neque cbnvenienli hoc dius Photiusque meminerunt, esse diversum. Certum
possibile eral ostendi; et ab illis idcirco infirmis erat enim est a Mopsuesteno conscriptos esse Ubros quos
conscriplum, qualenus ille qui scripserat facilius inde Antiocheno tribuunt Gennadius et Photius. Cur ergo,
convinci potuisset. Unus ergo ex nostris, propter mul- inquies, vocatur Antiochenae Ecclesiae presbyter?
tam facilitatcm, hmc noslra esse credidit scripta, et More consueto hujus temporis, quo inscribebatur
\hujus reigratia digmisfide ab illis credilus esl, qui ista libris gradus auctorum, in quo positi libros conscri-
perlegeret, et renuntiavit nobis ea quwfuerant scripta. pserant.
Cum ergo audissemus. ctdpavimusquidem illum, quod Ex his autem observatis colligo primum, scripsisse
conlra nos dictis sermonibus credidisset de his rebus Theodorum libros de Incarnatione, non solum prius-
quas swpius et in Ecclesia et privatim dicentes nos quam fieret episcopus, atque adeo ante annum 394,
andivit, cum fideliorem scriplis nostram vocem judi- quo primum sedere coepit, scripsit enim presbyler,
care debuerit, ad documentumnostrw sententiw, quam Q et 36 annos sedit; sed etiam ante annum 390, siqui-
ih dogmaiibus votum nostrum est conservare (Apud deiri hunc codicem composuisse se teslatur triginta
Facundum, tib. x, c. 1). annis antequam de Apollinario et ejus hoeresi scri-
Atque inde inlelligilur quod Gennadius (Lib.de Scripl. beret, quod opus elucubravit aliquot annis ante
Eccles. cap. 12) tradidit de Tbeodoro AntiochenaeEc- obilum: obiit vero ann. 428, ut tradit Theodorelus.
clesiae presbylero, qui scripsil adversus Apollinarislas Golligo, deinde, emendandum esse Hesychium
et Eunomianps de incarnalione Domini libros quinde- presbyterum Hierosolymbrum in hisloria ecclesia-
rim, ad quindecimmilliaversuumconlinenles, in quibus stica, cujus fragmentum profertui in v synodo (Col-
ratione purissima, et testimoniis Scripturarum, oslen- lat. 5); ait enim (Cap. ult.) : Senectutejam cana de-
dil Domtnum Jesum, sicul plenitudinetri Deilatis, ita bilitatus, pietatis scinlilta, si qua forle in eo fuisset,
plenitudinem humanitaiis habuisse. Docet el liominem inveterala, libros componereadversus Domini Dei ap-
duabus tanlum substantiis constare, id est, anima et paritionem prmsumpsit, quarum multitudinem prmter-
corpore; sensuinque el spiritum non alteram substan- millenles (nec enim fas est impios revolveresermones),
tiam, sed officia esse animm ingenita, quibus spirat, unius in prmsenli memoriam faciamus. Agit vero de
quibus ralibnalisesl, quibus sensibile facit cbrpus. hoc ipso opere, siquidem Theodofi quiddam refert
Quartum decimum autem hujus bperis liorum prbprie in sermonibus mysticis : at sermones mystici procul
de increata et sola incorporea, dominaque omnium dubio a codice de Iiicarnatione non dinierunt,' cum
sanctmTrinitalis nalura, et de creaturarum ratione dis- Facuudus ex libro 13 mystico referat qnod in lib. de
serens, pio sensu, cum aucloritate sanctarum Scriptu- Incarnatione fuit de Paulo Samosateno.
a Gallidius nihil ad dialecticam dici potuit. Tra-
rarum, explicuil. Quinto decimo vero volumine tolum
operis sui corpus, cilalis eliam Palrum iradilionibus, D dunt enim artis Ulius magistri, non coalescere in nu-
confirmavitet communivit. merum, nisi quae sunt ejusdem denominationis, nee
Neque enim potuit de alio sive opere, sive auctore ejusdem esse denominationis, nisi quae eodem modo
loqui, quam de quo Theodorus, cum characteres eamdem formam habeant, quam Arisloteles vocat
operis quos referl mirifice congruant cum illis quos ouo-wtv XKTK TouvoftK.Quo ex principio Theodorus in-
Facundus quosque Theodorus ipse exprimit. / fert1 : ergo licet Verbum et homo non uniantur
Verum ergo non est, quod nonnulli aiunt apud xaS u7roo-T«o-tv, sed o-xso-sttantum; duo tamen filii,
Miraeum,idoperis tribuendum esse Theodoro Rai- duoque domini dici non possunt : quoniam elsi fi-
thuensi; vixit enim Raithuensis temporibus Maximi lietatis ac denominationis formam eamdera habeanl,
martyris, id est, septimo sseculo, Gennadius quinto, non taraen eodem modo habent, Verbum siquidem
sub finem, atque ila inter utrumque anni fere 168 nalura, homo sola conjunctione : unde audita voce
inlerfiuxerint. Filii Dei, omniumque domini, Verbum per se- et
. Neque etiam verum, quod eruditis quibusdam vi- Mpio>{atque shnplieiter intelligitur, homo X«TK TSat-'
detur, Theodorum Mopsuestenumepiscopum a Theo- que oftHvv/Moj-.
1059 MARHMERCATORISTRANSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 10G0
Ilaque sicubi filium bunc, qui sumplus est, divina A . commixlione format infantem, perducit ad aetatem
Scriplura commemorat, relatiohe suscipientis, juxla virilem, incremenlorum quidem processu naturae si-
unifatem, dicimus eum filium riuricupari; cuni eiiim militudinem pro modo credulitatis insinuans; occulle
dicit : De Filib suo, qui faclui est ei ex ieiriiheDavid vero eidem copulatus existens, non aberat cum for-
secundumcarnetn (Rbrh. i, 5), *>riohdhrhVerbuni di- maretur, non dividebatur cum nasceretur, loquenli
cit, sed formaih servi siisceptaih : hoh eriim DSus cohjunetus est [Batuz. 61] praesens, in ejus actibus
est securidum carriein, riee Deris ex seinine David persevefaiis, alque ibi suam cOnnexionemsine pec-
factus est, quem Filiuhi beaths Pahlus evidehtef apr cato custodiens.
pellat. Intelligiihus autem eurii Filiuni, rion quod per 4.d Jesus, inquit, proficiebal mtale et sapientia (Luc.
se dicalur Filius, sed quod illa corijuhctiohequam ha- ii, 52) Hoc autem de Verbo Deo [Baluz. Dei] non po-
bet cum eO qui vere est Filius taUtef huhcupetur. test dici, quia Deus -perfeclus natus est de Deo per-
3.c Miseftus estCreaiof pefditaecfeatuf-h, e't sine fecto, sapientia de sapientia, virtus de virtute; ipse
a In V synodO baec Kipvmirhdicitur excerpta ex quia dicens Apostotus,qui persbiiatn Verbi significavit
librb Theodori Ad baptizandos, Facundus scribit Ad in Dei esse forma , quod esl in essentia Patris; non
baptizalos. Facundo favet ipsamet Y synodus; nam dixit, quia qui eral in fornia servi accepit ul non prw-
36 excerpto dicitur : Renalus aiter facluSe$t, non jain exisleiiti homini demonsiraret Verbumunilum secun-
pdri Adarii inutabilis, etc., quae Verba praeterili sunt _" dum Theodoriet Neslorii insaniam. Manifestumqup-
feniporis, non futhri. que popularcni super ea re de Tlieodori atque Neslo-
- Cum aulem ejusmodi fragmentumserie continua rii senieritia opinionem ortam esse, vel ex vocibus
sermonis connexum sit cum primo, quod Facundus quibusdam utriusque non recle inleliectis, vel, quod
ex eodein librp excerpslt, intermedia quaecumque hiagis opihor; ex praejudicioquod uterque Samosa-
sunt ad librum Ad baptizafos perlihere apertum est. leno hac etiam in parte erroris consenserit, quia in
Videquam seritentiam feriit Vigilius papa in con- praecipua de Christo puro homine reipsa ambo coh-
stiluto nuni. 35, de f heodori fragmeuto. veniebant. Jesus, inquit, proficiebal,etc. Hoc ego fra-
h Legendum esse non Deum patet ex eodem consti- ginenlum, quemadniodumet consequens, desumptum
tulo papaeYigilii et ex concilio v. BALUZ.
- * Isiud conjicio exlibro xde Incarnalione, ubimullusestf lieo-
quoque fragmenlum ad ,-UbrnmAd bapiiza- dorusiu congerendisScripturaeteslimoniis, quibuspro-
tospertinere, ex eo conficio,quodpost extrema ejus- bel ponendam esse distinclionem, noh tahtum liaiura-
iriodi vefba, atque ibi suam connexionemsine peccqio rum m Christo, sed etiani persouaf um,seu potius,hjTpo-
ciislodiens, procul dubib sequantur isla, ut muilani slasewn; abutebatur enim scepepersoriaeseuTtooitinzo-
qhidemejus faceret diligentiam, etc, quaein vsytiodo nomine, quod olim apud Graecos, immo etLalhios,
excerpta dicuntur ex eodem alque praecedenlia libro, ad mores polius quam ad res, ut aiunt,' physieas
id est,exlibro Ad baptizatos. Undeea adjungenda pertinebat. Ea de causa personam unaro in Christp
putavimus (Excerp. 57) : Ultnullamquidem.ejus fa- falebalur libens, cum duas tamen hypostases reipsa
!ceretdHigentiam;ontniuautemillius propria faceretet doceret, ul aperte conslat ex hoc ffagmento, quod
toieraret, per omneseo ducto passiones perquaseuin et apud Leonlium libro saepiuscitato, et iu v syflodp
secundumsuamviriuteinperfectutn fecii, nec a tnortuis Q collalione 5 : Manifeslum aulem est quod unilas con-
secundumsttwnaiurwtggem recedens, sed sua prwsen- venit, per eam ettim collectmriatuiw uiiath peisoiia
iia, el operalione, et aratia iibemns quidem eum de secuhdum unilalem effecerunt. Sicut enirii ae viro e
triorte, et inaiis quw iridesunt; resuscitans auiem de muliere dicitur auod jatn non suntduo, seduna caro,
mbrluis el ad melibrem finemperducens. .. dicamtnsel nos rationabiliter secundum unilalis ralio
A Afiinis est locus quem ex.libro xm de Incarna- nem, quoniam non sunt duw persbnce,ied una, icilice
tione Facuiidus refert :tBoriumest in hoc.locomaxime naturis discretis: sicul enitn ibi non nocelriuineroduo
concluderequidnrtutishabeant ea quw dicta sunt, sive runi unam dici carnetn, cerlum est enim secundui
conversari, sivebaplizari, sive crucifigi, sive et mori, quod una dicilur; ita el hic non nocel nalurarum dif
iiveetsepeliri, eiresurgere. Nbnpurb alicui itwc ccap- ferentiw personm unilas; quando elehim naluras dis
tantes homirii dicimus. :Hoc enim in. rinaquaquedicto- cernimus, perfectdm naluram Dei Verbi dicirrius,e
fiim demonstralioneaddere non moramur, ul nullam perfeclam personam; nec enim sinepersona est subsi
•calUmhiaritibus prmbednmsmale loquendioccasionem; sleniiam dicereperfectam, perfectam autem et homiiii
sed iiihabitaib qiiidem a.Dea Verbo, ab ipsainuiero naturam et personam iiiniliter. Quando auteiii qd con
matris 'psalmatibne; iwhqbitalb yero, nbn secundum .junctionemrespicitnus, utiam persondm tiinc dicinius
iiommunehi inhabitaiionem, neqtie 'juxla eam quw in Vide etiam consequens fragmentum aphd Leontium
muitis iriteiligiiur :graiiain;:sedjuxta iquamdamexcel- in<juo eadehi impietas eadem fraude'repetitur. Porr
lenlem,secundumquametium admari diciriiusuirasque autem Theodorum iu libro x de Iricarhaiioneid age
jiaturas, et utiam, juxtq adunaiiohem, effectam esse re, ijuod diximus, conslat ex ffagmentis, timi
personarii. Affiiiem aliuni adducit Lebniius ex libfo .Leonlio, irim in v synodo, tum etiam a Facundp ai
septimo de Incarhatione : Habuit stqiinuqprincipio, Diatis. —Baluzius huic ffagmento j)faepoiiittitulum
cuiri iriixterb formareiur, Unibnemcuihipsb. Etpaulo Diodori Tarsensis episcopidivideniii dmnitaiehiChri
pOst: Habuit eliam pmpensionerii.:non .xulgarem ad sliqb ejus humanilate; subditque notam sequeiilern
mcliora exunione.mm Verbo,qua habilus est.dignus, e Diodori Tarsensis. Titulus iste, ut seqhe.htes,
fxprwcognilione. Fitii ,Dei, ,qui:a principio sibi eutn (fragmenla quae sequuntuf sub humeris 5, ^6,7,
knivit. •Etpostea : Manifeslum est quod tanto perfe- «t S.habeniuf quoque,, apud Baluzium, sub nomin
etius et innjorefaciiitaie viriutein •exsequebalurquam •ejttsdemDiodori) « additus est ex codice Vatieano
reliqui hoinines exsequipolerant, quanto Deus, auiiti Nam cum deessent in Bellovacensi., hinc factuin es
ftihcipio ipso [ormqlionis ejus >eumsibi unierat, mojo- iit Garnerius sequentia ediderit iamquam essen
rem cooperationemipsiprwbebat.Quibus ex locis, sive fheodori Mopsuesleni, curri sirit Diodori Tafsensis
quem Mercalorin texiu, sivc quera Leontius, sive Quo iactum est eiiam. ut cutn idein G.irn.eflusse-
quem Facundus adduxit, apertum estdeceptos fuis- (quenlia duo priora fragmenta.pularetesse Tbeodo
se, qui nomlrie Justiniani imperatoris libellum, a Mopshesteni, conjecerit desumpla esse ex libro Uliu
Facundo confutatum (Lib. m, cap. 2), composuerunt, dechno de incafnatione. Sed haec conj'ectura nun
jn eoque scripserunt : Oportet enim inspicere animo evauescit. > EDIT.
^ Wi'2
1061 EXCERPTA THEODOIUMOPSUESTENSI.
igitur non proficit, nec enim imperfeclus est, ut ad A , homo hinc est: Maria non peperit Yetbum, d nec
perfectionem incrementis indigeat.aNonenim eitnox enirii Maria erat Deus [Baluz. om. Deus]; sedhohii-
formato vel edito orrinem propriarri sapientiam Dei- nem nobis similem genhit, melibreihvefb per omriia,
tas contuUl; sed hanc parliculatim corpori tribuebat. quia de Spiritu sancto.
5. b Dicite, inquit, eis : Prophelam vobis suscitabit 8. ~ Ad diligens cautumque dogihatum vos exa-
DominusDeusvesterex [ratribus vestris tamquam me -menevehimus : f laborariius propter vos, ne ratio-
(Deut. xvni, 15). Ex fratribus non esl Deus Yerburn •. nem Dominoreddamus pro nbstro silehiio. Perfectus
propheta namque est qui gratiam Spiritus accipit, et iaiitesaeculaFilius perfectiihi eum qui ex David pro-
fulura praedicit,ministrans Spiritui, ad praenuntianda batur assurapsit, Filius Dei filiumDavid. Dices ergo
[Baluz. pronunlianda] ea quae ventura sunt. Deus mihi: Duos filios praedicas. Non dico duos filibs Da~
igitur Verbum, cui ministerium praebuit, aut cuj'us vid, humqiiid Deum Verbum filiumDavid asserui ?
prophela monstratus est? Vides ergo quia diviha Sed hec diiOsfiliosDei secuiiduhi substaiitiahi dico :
Scriptura caute pronunliat. s numquidehim duos filios assero.de Dei substahlia
6. Precor inquit, attendite. Dicunt ad iios : Ut genitos ante saecula?Dico autem Dei Vefbiiih haM-
quid separalis ergo ? Vos respondete, qui noh sepa- tasse in eo quod ex Davidseriiihe coriipfobatuf.
ratis. Numquid Deus Verbum in novissimisest terii- B 9. Non sic, inqmt, in eo quodest ex.semiue Da-
poribus ? Quid aiuht ? Putasne, hoc dicunt ? Nequa- vid, sicut in propbetis, habitavit DeusVefbum. Illi
quam, sed ante saeculaest. Et si ante saeculaest, enim~particulari quadani e't modica [Bdliiz. hiodica-
quod est ex semine David, mullo magis ipse David, taj quahtilate saiicti Spiriiiis ^ralia ffuebantiir; hic
ex quo est semen ; sed non est David ante saccula, autem in bis, Ui quibus interdum erant illi, jugiler
nam multis hominibus probalui- esse posterior, et permanebat, et gloria Verbi ac sapientia repiebatuf.
post viginli octo generationes a David, id quod est Altef intelligendus pfbcul dubio praefer eum, et sub-
ex semirie David. Si autem ante saeculaest quod in sislens [ Baluz. sustinens*] proprie filiusac seorsuni;
vulva formatum est, non ex semine David, et divina non enim Verbum seinetipsum sapientia fepiebat et
Scriplura mentitur. gloria, sed alteri potius haecquS surit ihsigiiia cbh- '
~
7. Homo ungilur Jesus Dominusuostef, Verbum iTerebat.
non ungitur: Yerbum namque majus est Christo, 10. Adoramus purpuram propter Induturo, et terri-
quia Christus per sapienliam magnus effectusest. plum propter Iiabitatorem; formarii servi pfbptef
Yerbum enim desufsum est, Jesus auleni Christus fbrniahi Dei; h agnmn prepter pontiflcem,assumptum
a Videntur deesse haec verba aut similia : Profi- Q subslanliam dico; nec ehiin dico duos ex subsiaiiliq
ciebal Jesus; vel, Proficiebal homo: non enim, etc. Dei, cuth dico Detim Verbumante swculaJiabitqssein
b Suspicor id sumplum ex iibro xv de Incarnatio- genito ex semineDdvid. Animadverte ea.quae in v sy-
ne, quo concluditur tolum opus, ut ait Facundus: liodo, collatione 5, primo et secundo lpco, proferun-
et ita qmdem,' ut quod scripsit Gennadius, citatis tur, ex iibris Cyrilli adversus Thepdprum, a Lepniio
"Patrumtradilibnibus conimuniatur et corroboretur, adjudicaii Diodoro; et vero opus lipc Cyrillus ad-
Immo, ut colligilur ex aliis fragmenlis, interrogatio- versus utfumque composuit, uf cbnstat ex Facimdb
nibus quibusdam fieri solilis responsio afferatur. Id (Lib. III, c. 5, etalibi). Mirare vero stropliam homi-
ego coUigoex fragmenlo quod in v synodo reperitur, his abulentis, et sua ingenii subtililate, ef lectprum
appellato opere tine numero libri; sed apud Leon- patientia : hinc etiam perpende qua ratione unum
tium hanc habet inscriplionem, Ejusdem ex lib. xv. Filiuriifateretur Theodori magister Dipdorus,ipse.que
Sic autem se habet: Nemo artificio inlerrogatiorium f heodorus, cum suis posleris. Attende .simiiiler
decipiatur, flagitiosumenim esl deponerequidem lan- quam Yefbi cuin Christo conjiinctibneni admittefet
iatn leslitim nubem, secundum quod Aposiolusdixit, Diodorus, qualis nempe est Verbi cura,pfpphetis,
astulis auieininterrogationibusdeceplbsadversariorum per EVEfiyEtKv; triplici tairien discrimine, qupd pefpe-
parli conjungi. Quw vero sunt quw cttmarte interro- tha forel crim Cliristo, quod ad ihaj'ora officiaob-
gant?.Horiiinis genitrix Maria, an Dei genitrix? Et eunda , quod rijajbfis sive horioris cpmniunicatipne,
qui crucifixusesl, nlrum Deus an komo? Sedislorum sive virtutis aftlueniia. Satagat nunc Facundus ut
cerla esl absolulib, elc. tam impvbbe cauii impieque subtilis disci-
« Hujus quidem fragmenti partem, quaead Virgi- hominis
quidem
sequacem, de-
pulum, euraque magistri apprime
nem pertinel, Eusebiusexhibet in obtestatione, sed " fendal,
tolum Leonlius repraesentat,verum uterque ex Paulo f Hocmembrum deest in excerpto Leontii. BALUZ.
Samosateno : quomodo igitur ipsum Mercator Theo- B Pro his ista habet Leontius : nec enim dico duos
doro tribuit? Anforte Theodorus e Samosateno de- ex substaiitiqDei,,cumdico,Deumyerbum ante swmla
scripsit? Nain solemne videtur bujusce faclionis bb- fiabitasseiti gehifp.exseriiihe Dqvid. BALUZ
minibus , alios ab aUis quaedicerent mutuari. h Suspecia fnihi est vox pontificis, immo expun-
d Garnerius videns sensum esse hnperfectum, ita
.genda , ejusque loco vox pastoris scribenda.. Nam
supplevit: nec enitti Maria erat Deus. Melius Leori- aghus et nomen cui jungitur perinde distinguunlur-
tius~ : nec enim erat ante swcula Maria. BALDZ. acpurpura et indutus, assuraptus et assumens, for-
Hoc fragmentum a Leonlio tribuitur Diodoro matus in ;utero virginali et oranium creator, id est,.
arsensi, diciturque excerptum ex libro 1contra Sy- homo et Verbum. Alqui Nestorianus quisque horre-
rasiastas, ex cujus Graecotextu ita verlit Franciscus bat dicere, Verbmnpoiilificemi ut constat,,tum ex
urrianus : Hbribr vbsut muiiiti sitis et firini ad dtli- Nestoriosermbne 4_et 6, tum exreprehensione de-
entemcogniiioneindogmatum. Perfectus ante swcida cinii anathematismi, sive ab Aridrea Saniosaieno,
iiius: perfectumquodex David assuinpsii, Fiiihs Dei, sive a Theodoreto. Abhorrere nemo,factio.nisjstius
iliusDavid. Dicesmihi: Duos igilur filips prwdicas? potefat a Verbo agnum, id est, hominem ferente,
uos filiosDavidnon dico; noneniriidixi, Deum Ver- eiioi se adorafe jaclarent portatum propter portan-
um filiumDavid. Sed nequeduos filiqsDei secundum teh?„ etc, 4ddb qubd quaestio de Deo ponlificenon
MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORUM OPUSCULORUM. 100$
1063
propter assumentem; formatum in utero virginali, fc.Deus; quod enim ipse faclus est, ego factussum,
propler omnium conditorem. His confessis rebus, quia meae naturae est.
unam offer venefatibnem, non.nocebit adoralio una, 13. J>Hodie Jesus factns est immortalis; quando
si res fueris ante confessus. adeum accessit Maria post resurrectionem, dicit ei:
11. Unamdicis veneratipnem, sed per unam vene- Noli me tangere; aestimabat enhn iUa ipsum Domi-
rationem introducis blaspheiniam, ut si una sit ado- num esse qui fuerat; et nesciebat quia post resurre-
ratio, sit et una substantia. ctionem perfectus fuerat factus.
12. aNon invideo, inquit, Christo cum factus est
videatur mota ante dictam a Proclo Yhgini Deiparae beat, et ad voces tamen, ubi primum prolatae sunt,
panegyricam orationem ann. 429. Animadverte au- exhorruerit Ibas ipse cum aliis, verus esse non po-
tem uude profecerat Neslorius, qui multa, partim ex test: quare opoftet alterutro alio voces intellectas
Chrysostomo, partim ex Theodoro mutuari solet; sed fuisse; utroque vero, borreudam impietatem super-
ex Chrysostomo bona quaecorrumpat, ex Theodoro biamque continent; et priore quidem Samosatenam
mala quae augeat. ac Pelagianam, posteriore vero Theodorianam,
« Impia haec sententia, non eodem ubique modo o Hancne aliquando impiam vocem Ibas protulerit,
legitur ac in praesenli. In concilio Tyrio, interlo- incerlum est: nara Patres Chalcedonenses oblata
quentibus episcopis judieibus, ita exponitur-ab ac- Ibaecrimina nonsatisprobata fuisse edixerunt, et
cusatoribus IbaeEdesseni: Non invideo Christo facto nihil ejusmodi objectum estlbae in v synodo, in qua
Deo, i» quantum enim ipse factus est, elego faclus tamen damnatus est cum sua epistola. Cerlrim famen
Stim. Ou 5>6ov5 TWXpumj)ysvofiEvi» ©E<3•.if oo-ovyap reor, si quando protulerit, non id fecisse primnn;
auTOflyivETo,Y.icyii iyEvouw. At in instruclione cleri quo tempore accusatores presbyteriMariusaiebaut, anno
Edesseni sic habetur : ivoii invideo Chrislo faclo Deo, scilicet 445, nam opusculum istud ante hoc
quoniam et ego, si yolo, ppssumfieri, secundumipsum. tempus scripsil. Quare Mercatori credendum puto
Ou y8ovwTWXparrSiyeyoviri@eat,ETTESSIJ xkyi>,ei (3ou- tribuenti, vel Theodoro Mopsuesteno,. vel potius
"kopou,yivo'p.o:iZKT'«UTOV. Priore loco ascribilur Ibae Paulo Sainosaleno, cujusduas anteaitepixonusaddu-
Edesseno episcopo a quatuor ej'usdem Ecclesise pre- xerat,Idvero curpotiusdeSamosatenoputem, causa
sbyleris. In posteriore presbyterorum accusatio te- est, quod Theodorus ob merita negaret assumptnm
stimonio quinque et sexaginta' ministrorum ejusdem liominem, sedsingulari gratia; cum prhnum Yirginis
Ecclesiae diluitur. Crimen porro lam nefarium Ibas in utero formarelur, id vero Samosatenus assereret;
commoto, ut par erat, animo ita purgavit: Ana- quodque Theodorus, licet reipsa Chrislum FiUum
thema ei qui dixit, etei qui calumniaius est; decies Dei adoptivum doceret, contenderet tamen ea digni-
millies egO secari patior, quam dicere hoc verbum, tate ornatum, eoque honore eveetum, quo nullapos>
abiit hoc a me, vel cogitare, etc. Hujuscemodi voci- sit creatura pertingere, quantumvis nitatiir. — Apud
bus hon unus tantum sensus accommodari potest, Baluzium habetur fragmenlum istud sub nomine Ibm
sed tam roulliplex, quam multis referuntur modis. C Edessenorum episcopi, cum bae annolatione : <Et
Si legaritur prout sunt in instructione cleri Edesseni, hunc quoque titulum debemus codici Vaticano, cum
non incongruus est quera aftulimus in dissertatione 7 deesset in Bellovacensi. Quo faetum est ut Garne-
in pfiOrem parteni, iste scilicet : Non invideo Cliri- rius, cum videret Ibam negasse se ea dixisse qu»
sto quod Deus factus sit; possum enim pariter fieri mox referunlur, et putaret a Mario Mercatore tribui
Deus si volo. Nara suis illehperibus, suisque liberi Theodoro Mopsuesteno, ei credeiidumputaverit, buc
arbitrii nativis viribus promeritus est divinitatera, tamen valde inclinans ut facilius sentiret esse PauU
quae et ego opera, ut sum ejusdem communis natu- Samosateni. Re aulera vera sunt Ibae episcopi Edes-
rae particeps, praestare possum. Scd si presbytero- seui, ut testatur Marius Mercator. Vide ullimum con-
rum accusantium intelligantur verba perinde atque stitutum papae Vigilii a nobis editum in nova Conci-
sonant, sensus iste mox ; occurret : Non invideo liorum editione. >EDIT.
Gbfisto, quod Deus factus sit; quantus enim factus b Huic quoque fragmento praeponilur titulus : quo
est per assumptionem, lantus et ego faclus sum per sic se habente, Ejusdem Ibw cum populuinalloquerelur
baptismum, uterquescilicetililius Dei adoptivus. Ye- in Pascha. t Hinc, inquitBaluzius, patethoc fragmen-
rum voces a Mariorelatas benignius interprelari posset tum conjungi posse cum superiore. Ex libello enim
quispiain bunc in modum : Non inyideO Christo quod presbyterorum Edessenorum contra Ibam apparet
factus est homo; quod enim faclus est, factuset eum superiora de Christo protulisse cum in Ecclesia
ego pariter, honore tanto scilicet ex ipso in me, secundum consuetudinem in die sanclo Paschoe fa-
propter communionem naturae, redundante. Verum- ceret sermonem. Dicta autem ab eo esse et alia le-
tamen tertius ille sensus, cum pielatis multum ha- stanlur iidem presbyteri.» EBIT.
II.
THEODORETUS CYRENSIS.
ADMONITIO.
Qui fuerit Theodoretus Cyri episcbpus, quamque praecellens doctrina, nemo nescit; notum pariter omni-
bus, quantum.studuerit Nestorio, antequam, vexatione coactus ad meliorero mentem redierit. Ea de re dixi-
mus salis, quoadpraesens negotium, in praefatione historica; dicemus longe copiosius in auctario Theodoreli
ubi de,vita ipsius, fide et Operibus curiosius dissertationem instituemus.
•quodapparamus,
Ediinus nunc coUectanea Mercaloris, cujusmodi reperiunlur in manuscriptis codicibus, auetiora daturi suo
loeo> non ex Mercatore*sed aliuhde cpnquisita, non sine labore. Hisce vero collectaneis continentur ut ba-
1065 THEODORETUS CYRENSIS. — ADMONITIO. 1006
bet lilulus, epistolae et excerpla quaedam, sive ex libris, sive ex sermonibus. De epistolis postea, nunc de li-
bris quinque, quorum mentio fit a Mercatore.
i Sunt autem illi ipsi sex priores, quos ex viginti septera Theodoreti adversus haereticos a se lectos tradit
Photius; unum enimin duos dissolvit. Verum haectota res, ut multum habet obscurilatis, ita prolixiore de-
elaratione indiget; sed prius exscribenda quaehabet Photius (Cod. 46).
c Lecti sunt Theodoreti episcopi Cyri septem et viginti libri adversus varias propositiones.
t Primus liber agit conlra asserentes unius fuisse naturac Deum Verbum, et quod ex semine David sumpsit
principium; itemque adversus eos qui Divinitati passiones attribuunt. Secundus liber cum eisdem e Scriplura
manum validius conserit. Tertius de eadem re disputat. Quartus sanctorum Palrum continet doctrinam de
gloriosa incarnatione Domini nostri Jesu Christi Filii Dei. Quintus haereticorum colligit opiniones, quas com-
ponit cum opinione eorum qui in Christo duas naturas minirae agnoscunt, et ostendit magnam eos iuter se
afiinitatem babere. Sextus ponit unum esse Filium Dominum nostrum Jesum Christum. >
Scripserat Theodoretus, ante concilium Ephesinum, adversus duodeeim analhematismos Cyrilli, scribehdi-
que auclor fuerat Joannes Anliochenus, qui et eamdem provinciam dederat Andreae Samosateno, ut duorum
totius Orientis docrtssimorum virorum auctoritate praeverterenlur animi, ne Cyrillo crederent, anathematis-
mis, veluti quodam coropendio, fidem catholicam tradenti. Prior ille conatus successu caruit, lectis in con-
cUio anathematismis, nec rejectis, iramo catholicis Patribus in partes Cyrilli adversus Neslorium concedenti-
bus. Quare tentavit iterum Theodoretus, post solutam synodum, si qua ratione posset, et quaeprius objecerat
confirmare, et qiiae constituta fuerant in conciho labefactare. f entandi causa fuit, quod vel reipsa cum Ne-
storio aberraret; vel quod, animi affectu excaecatus, non satis perspiceret, quam impie Nestorius sentiret,
quam calholice Cyrillus.
Opus hoc, cujus excerpta prae manibus habemus, ila divisit in quinque libfos, ut tribus prioribus molirelur
ostendere catholicum dogma evangeliis adversari Patrumque doctrinae : conficere vellet in quarto Patrum
Ephesinorum sententiam haeretieorum opinionibus esse affinem; quinto denique explicaret quomodo Christus
sit unus FUius. ,
Singulos libros, etsimultis capitibus distinctos, non fuisse tamen admodum prolixos ex eo conjicio, quod
Photius scribat iis majores fuisse tres libros Eranistse, nec ipsos tamen per se valde magnos.
Quod autem secundus et tertius in unum reipsa conflentur, indicare videtur Pbotius his verbis : Tertius de
eadem re dispulat; divisos tamen puto ea differenlia, quod secundus ex novo praesertim Testamento, terlius
ex vetere testimonia contineret.
Totum opus inscriptum fuisse mpi EvavSp&MnSo-Etaj, colligitur exparte non mediocri, quam hac
donatam ex libro bibUothecaeregiae Latine simul et Graeceexhibebimus in auclario; habuisse inscriptionequoque no-
men nsvTaXoyiou ex eodem libro conficitur. Prior appellatio ab argumento, posterior a numero librorum ac-
cepta est.
Porro autem eruditus pater Combefius Pentalogium putavit, esse idem cum libris quinque haereticarumfa-
bularum; quo melius nihil conjici potuit ab homine qui careret ope Mercatoris differentiam iudicantis inter
ulrumque opus w£VT«gt>?Xov.
Tempus scriptionis non improbabiliter concluditur ex epistola prima ad Himerium Nicomediensem, de his
siquidem intelUgi debent ista : Lectis ex jEgypta lilteris destinatis, et ad nos smpe discussis, invenimuseas do-
ctrinw quidem congruentes Ecclesiw, duodecimvero capilulis contrarias esse probavimus,qum usque imprwsen-
tiarutn impugnare perslitimus. Quare eo temporis intervallo confectos oportet quod a recessu Orientalium
Epheso in patriam ad negotium pacis Ecclesiarum intercessit, id est, ann. 432.
Hujus operis meminerunl veterum plures, et primus quidem Irenaeus episcopus Tyri, cuni quereretur lit-
teris ad Theodoretum scriptis, ab ipso, dum suae opinionis testes produceret Patres, praetermissum fuisse
TheodorumMopsuestenum, immo et Diodorura Tarsensem Theodori magistrum; utrumque enim revera prae-
termisit hoc in opere Theodoretus, etî longe plurimos alios proferret; visusque est objectioneni occupasse
libro quarto, parte ultima, ubi de ista re iterum sermo erit. Cur ita videatur, causa est, primum, quod Ire-
naeusscriberet ad Theodoretum eo fere tempore quo diximus editum islud opus, quando scilicet agebatur ne-
gotium pacis inter Ecclesias, mitterenturque ultro citroque fidei ' expositiones verbis quibusdam ambiguis
studiose compositae.
Deinde vero Justinianus imperator in sacra ad Patres v synodi, cum queritur impietatem a Nestorio tradi-
tam iterum introduci per Tlteodorum Mbpsuestenum Nestorii magistrum, etc, neciwn per impia cbtiscripta
Theodoreti, qum contra rectam fidem, et Ephesinam primam synodum, et contra sanctce memoriae
exposuit, etc. ' CyrUlum
.
Quintaesynodi Patres, can. 13 : Si quis defenditimpia Theodoreli conscripta, quw contra rectam fidem, et con-
tra primam Ephesinam synodum, et sanctum Cyrillum, et duodecimejus capilula exposuit, et omnia quw con-
scripsit pro Theodoroet Nestorio impiis, elc, anathema sit.
NihUporro Mercator aUud hisce collectaneis ostendere nititur, quam quod Theodoretus eadem quaeTheo-
dorus et Nestorius senserit, id est, duos reipsa filios duosque dominos distinxerit; atque ila filiuin Virginjs
meruin esse revera homiuem ratus sit, quanfumcumque contrariam opinionem tenere videri voluerit. Id vero
efficit Mercator duobus argumentis, consonantia vocum et sententiarum Theodoreti cum praefatisduobus, et
professo in utruinque studio, odioque in sanctum Cyrillum et Palres Ephesinos, quos Arianormn atque Apolli-
naristarum nomiue traducit.
Nec mirum sit tibi, lector, Mercatorem Theodoreto viro magni nominis tantam accusationem tam gravibus
yerbis struere. Malmt egregius lidei defensor adhaerere toti Ecclesiae,quam homini turbarum aliquanto aman-
tiori quam verus prudensque veritalis zelus permittat. Marius certe tunc scripsit, cum dubia foret Theodo-
reli fides apud sanctos, nec adhuc in sacra synodo Chalcedonensi contestata esset.
Mercatoris judicium approbavit Gregorius Alagnus, si modo, quod docti confitentur, nomine Pelagii sui
praedecessoris,ipse adhuc in minoribus constitutus, scripsit epistolam, sive librum, ad Eliam Aquileiens,ein
et alios Istnae episcopos schismaticos, qui damnationi trium capituiorum non consentiebant. Objicit emm.
Theodoreto eadem quae Mercatoraisdem excerptis testimoniis et iisdem, immo totidem, verbis. Suis singula
proferemus locis. Videsis epistolam cap. 20, unde quatuor intelliges.
Primum, codicem Marii Mercatoris a Gregorio Magno visum; inde enim omnia exscripsit quae loco mox ci-
tato bene multa profert. Alterum, iri eodem codice cum litteris Theodoreti fuisse quoque reprehensiones ana-
thematismorum Cyrilli, et excerpta de libris de quibus nunc agitur, quomodo sunt reipsa in manuscriptis no-
slris. Tertiuin, eurifdemesse omnium interpretem, Mercatorera scilicet; totidein enim verbis a Gregorio citan-
tur. Quartum, quam opinionem dc Theodoreto, nondum in Chalcedonensi concilio iidem professo, Gregorius
PATROL. XLVIII. 2k
: i0'67 MARIl MERCATOMS f RANSLATIONESVARiORUJI OPUSCULQRUM. . 1068
conccpissel; ipsum enim ait coiiira rectam fidemscripsisse, sanclq}E.ccfesfmdipers.qseftsis.se,pos,lerrorgm re-
cte sapuisse, destruxisse uiiitqljemPeilqfis ef;litmianitqtisjn C/irislo, comppsuissescripta pram, Imreficqit psnni
impietqleplenq; quijbiKS,ubjui^ vi-
deat quaritd teineritate pienmrisit Theodoreti sctipla gup,eriiendp defejt.dqre,aum eupidem ipsum cqns^^ r§cta
post confilendo, dqnmqsse? Ej pp.stea : .S.oiqejiti hfBr.eti.ca §ertipt,qfpspveniei, et cum syifqfloqdhuc Nestqria-
mni insequii)tur,ei cum sijnpdp
.JSlgue.11S3C,.sive .Peiagi.usipsepapa scrjpserjt, siye Gfegbrj.us adliuc diaconus, ppntificis" nomine, niaidma
*""
,saueianctpritate pollent, m.ajoresaiteni.quamqui contrariaMercatpri meoseniiiipt. ;"".'- "'
Qbserya, leci.pr, Gregoriuro, cum ,de tribuscapitiaiis in epistbia scrmeret, de duobus ea pos.u.issexpae ex
guinta syuodp sumpserat : curii auiem accessit .ad tefjtium,de fhepdbf.etb, ex splp llencatore .accepissp cpUe-
ctanea,' et licet quaedamin v synpdb .etiajh legantur,yelhti qua3'peribienjtad pririiuinanathematjsniuin,
*"'' " i.niis
|ameiij relictp ipxtu y .synpdj, Mercatpfis yersjipijeihpr,aeitiuU.ss.e.~ '."''"
',. E& libris quinque quos adversus B. GyrillumAlexandrinpspimtatjs anlisfiien). spngtuyiqup,

cqnciiiUm Ephesinum, q qu,p flesf.orius dantnqtyise.sf, diahpip fastiganle, cpnjcripdf.
EXCERPTUM PRBJUM. ,A nobiscum enjm Djeitsi^tej;pfetatpr^ ±tpct&t, innpstra

Ex prmfqfioifc Theqdpreli in auinque fibrps adv,er$us i patuiji Peus, in .liomineD£.us,D.eusei homo,."" Deus
beqtu)nCm-i.ll^metsqncfmi liomo factus, Deus natura hominis iiicircumseripta
EXCEJIPTDM PMMDM. se vestiens, Deusin templp nimiano,peusnpb,iscum,
Priusquam conyeiitus apud Ephesum .celebraretuf, . Pcus prppter niiitatem ejus,quem ex mobis accepit.
.dup.decirocapiluUs strictim aperteque xestitimus, nt; Ergo non solum. Deus, sed «tiam homo «st Emma-
praescius horum fieret intellectus ctiam rudioram, et; huel; ipse vero ct Ghristus appellatiis est, et Jesus
Tatipnis experliiim. Quiayerp se nianjfesjujn, %qui i nonnnatus., pt Salvatpr vpeatus.
jsta proi#t, |n conciiio declarayit, ,e,tplures ex Uis item ex epdem jtibro primo.
qui convenerant, imperili fBttfo*. imperitia] potius, '. c Si permixtio aut confusio fieret, atque una ex
nec uUa dpgmalis imbuti nptitia., pia bsec arbitrati 1
-utraque substanlia redderetur, neque Deus essel {Bp-
,$unt:; pperae pM.liuijivjsum est, iterum ^contiranjti, iuz. mansisset] Deus , nec templum existeret iem-
sermonemque distendere et succisam [Baluz. succes-
ut plum; sed et Deus templum, et templum jiatoa Peus
sam] blasphemiam multipliciter confutare, igno- esset, id enim .operatur admixtio; «t si dioe ita est,
xantibus eyidentiusapprobemusqueroadmodum evan7 non convenienter Dominus ait: Solvite
templum hqc,
geliis .declareutur adversa quae nunc sb istis maxime! "* el m iriduo suscitqbp illud
(Jpan. u, JL9).Opprtebat
jproferuntur. enjm ut diceret : S.olviteme, et in tribus diebus re-
EXCERPTIJM SEC.UND.UM.
? surâm; siquldem duae naturse unam Bermixtipnis
Ejusdetn exMbrb ipsius apefis prinib. temperamentp fecissejjt-
Idcirco Emmanuel jampridem, el ante multa nati-
EXCERPTUM TERTIUM.
ylta,tl.stetnpora ex yixgjiie [Balu.z. yjrghiis], appellar
ûs ;est paryulus. Emmanuel autem, ,et -ej'usqui spmr Ifem ejusdem de iibrq f1 secmidb.
~ Sed et
psit, et ejus qui assumplus est, naturas insinuat; Gabriel evangelizans Vijghji^ siput Lucas
. CASXIGATIQSES m mTM.
* Obseiva quomodo in excerptis e libro pfimo tra- adboerere Apollinaristis, confusionem naturai',umuai-
ctasse scribil Photius contra asserentes uiiius fuisse tione factam d.elirantjbus. Apollinaiistis, inquam, non
naturae Deum Verbum, et quod ex seniine Payid suih- Jiem Apollina.ri ipsi; iradit' eniih Tbepdbretus .Pole-
psit principium, itemque adversus ebs qui diviiiitati mium qjiemdatn (Ppiem.ipnem alU ,npiriinantj p-ii-
passipnes attribuunt. mum iuisse ,confu'sionisauctorem. Pqlemius 0idam,
J>Voces istae admodum cailiolicae suspieione npn ait, ex
fijus (Apollinaris ) .scnptis fittsqm hacius, et
carent, propter dicenlis qualitalein"\ et'Coiisequentia' G sttbstqntiqrutii cqnffi.sipnemfaciqm ^dixii, §t commiX'
verba, Deus prbpter unildtem ejus jqueinex ndbis ,as- tionem Pivinitalis ,et .corpbris. Jnde P.olemiangnan
sumpsit. Fuit enlm loquehdi formula JNestorjanis fa- iiwresis natq_est (,Z#.. is'am.r.Fqbnl.mp.^).
miliaris.propî' unitai&mhomo dicilur Deus, quemad.- d Animadverle,ieclbr,elmqmnibns qitwejxse.ciihdo
modum propter affectum amicus fit amans.; et verp librp excerptq sunt recognpsce c-harqcterenisecunli
suspectoe milii sunt sententiae"illae,Beus }n nalura iibri descripfila Phqtio, in qv,pait ,q TMeodoreiqeun
nqslra, in iiomine Deus et hpmb, Deiis natuta hoinmis ,adver.sani'sex sqcrq Scripturq vqlidms mqnumcphseii.
se vesliens, Deus in templo ituniqno, Deus nobiscum; e Totum.hoc exceEpfum edemus pijppediem ;au-
quaapurain inliabifationem et indutibnem sigaificaiif, cti.us,iGraece,et "Latinejin ajicta.ripTbeod.bretijipsuiii
atqhe adeo Nestoriaiiam 'fvuo-tvo-x2«x>jv.Quare Mer- verp .magna ex pa.fte exscripsjt Gregoriui.SlagjJus, st
catpr npn tpmere, acl probanduiri duos a Theodoreto ;iri epjstdlam in prarfatipiie laiidatam transtulit. ,Najn
filibs.asseii, haepadduxit. .ppst aUatas ahgeli acl Yirginem .yo.ces,.slc iiabet :
c Goritfa"Cyrilli dictum, qudd und sit natura Verbi .''« Cbnslderate Kic etia.m „quia cuncta.ûmaiiitiis .4i-
incarriati; id vero videbatur nonnullis, quasi rectae cijntiir. Eri?,jnqu;it;,''(iw^
fidei symbolum, utVidere est apud Cyrilluui, in epi- Mtissimi vpcqbiiur,hpriîxit,.i>ocatei;.jfei:jaMf .ei Dq-
slolis ippst pacem Ecclesiarum scriptis ad amiccs ' inirius jSedeht.fi:aV.i,d;Pq4ris sui, nbi dixijt,jiqbet,^spd
quererites qiipd videretm- recessisse ab ip6o§o%la.,~4abU.eiPoiiiinus.Et regnqbit, ripn dixit, .regiiat. Et
cum duas pbst unionem natm>asin Christo Orierita- '..suppr qups? Super dqrmunifycob,, noh .p\w.i, supfir
Ubus eoncessisse^ qui ex eo prius ipsum arguebant angetos et archqngetos. i
1069 EXGEiiPTA EX LI8IUS QUiNQUETHEODORETI i070
beatus exponit : Ecce, inquit, ht utero concipies,ei A Itemqueibidemppstqliquavia.
paries filium, el vocqbisnoinen,ejus Jesum; luc er.it Ut autem duaruni naturarum diyisionemmanifeste
magnus, et Filius Allissimi vocabitut;,et dapit illi Deus p.eryideas, acl doctrinam ipsius Dpmini veniamus.
sedem David palris sai, et regnabit l\ic super.domuin Acceiserttht ad eum Judwi dicenles : Quod
signum
Jacob in wlemum, et regni ejus non erit finis. Idepque ostendis
nobis, quia hwc facis(Joan. n, 18)? Bespondit
et quod nascelur,ex te sanclum, Vbcabitm:Filius D.ei Jesus : Solvite
iemplum hoc, demonstrativa voce eos
(Luc. i, 31). Coiisiderate, .quod hie etiain cuncta di- ad sisibile
canlur humanitus. Eril, jnquit (Ibid...v. 55), mqgnits, illud pertrahens, et in tribus diebus suscitabo
(Ibid. v. lfl), Deitatis potentiam audientibus
non dixit, est: et Filius Aliissimivocabitur, non dixit,
manifestans.
Vbcalur,aut est; non dixit, hubetsedem David Ralris Ex eodemlibro.
sui, sed dabitei; eiregnabit, non dixit, r,egnqt.Super
quos? Super dqmumJacob, noh dixit snper angelos. Hunc Deus auclorem et Sqlvatorem exaltavit (Acl.
et archarjgeloj. Etiteruin, .sqnctumvocab}iur FUitis V, 31). Quisigitur exaltalus? Non excelsus, sed ea
Dei, non dixit, vbcatur. nalura, quamPeiias exaliavit [Baluz. excitavit],quani
R Quid ad haec dicilis, qui Veritali proprias pas- Judaei interemerunt suspendentes in Ugno; haecenim
gjojies prppQnentps [Bglu%.pKEpoiipnJ-es]:,prppter B exaltata est, conjunciibneejus qui sumpsit eam, et
Jjuniaga certajnina, D.ep pr,ae)iumpassi jestis mferre ? babitayit in e.a.
£jji ista epjjyeniunt? peo, et qui semper esf; [Bql, Ex epdem lih'o.
pdd. etPjmjno], etregi, etsancto,e]t FilipDej? Aij Maiiifeslumest, inquit, quis die terlia resurrrexit,
autem femplo, qupd ex semjiie Dayidsumpiflm [Bq- et
quis Uoc resuscitavit, seeundum Salvatoris promis-
litz. ganetuin est] et prppter nnitatem Dei Verbj li.ffi.c sioriem dicentis : Solviie
templum hoc, et ih triduo
ipsa prpjnerjiit? . rewdificqbo itlud(Joqn. n, 19). Quodiertia die re-
Itemque ibi past paululum. surrexit, hoc suspenderunt in ligno Judaei: Hocunxit
Non itaque Dei [Baluz. Deum]Verbum post najivi- Deus sancto et virlule (Act. x, 58). Non enim
Spirilu
tatem Virginis magnum futurum esse prsedixit; sed Deus
yerbum. u.ijctioneaul pperatjpnp S.a.ustiSpirfûs
templum, quod ex Virgine sanctum, assumpUmi,urii- egjnJ' S,edtenipjum, qupd ex sejnin.ej)ayid ,assumei|,s
tum, et cpnnuncupatum etiam ipsuni filius; non ut sibimet copulavit, a et hoc evidcnter ostendit Apo-
duos fiUpsadoremus, sed lit iji jteujplpyisibjli peum
stplus cpininemprans unctionemquaeapeo factaest;
invisibiiem conluentes, unam illi venerationis glo- et a gjip unctus est, (etyiFjtujiem
Spiiitum sancl,um
riam deferamus.
qua fruebatur; et quemadmodum sanitatem opejâtus
Item ip eodein librq secundq. " est:
J>Cum inyeperis ; P Ppmitms autem plenusSpiritu Quonjqm,inqiiit, Deus eratin iilq (Marciyi, l|).
lanclo regressus q Jordane (Luc. iy, 1). Et itefuni : Ex eodetnlibro. '
EgressttsestJesiisin virtuteSpirilusihGdliiwam(Ibid., Pfiulpmjnus ql> gngelis mi/iprqlimividemus Jesum
ijl). N,p,nDei yprbum cppperatione yel a.uxilio prapter passionemmortis, gloria et hpnore coronatum,
eguisse Spjritus arbhreiis; sed visibile templum, ut sine Dep prp omnibttsgjjsfqret mortem (ffeb. n, 9).
~
quodvarUs SphLlus sancti dpijatipnibjjs fmebajui''. Diyidjjta passipije, it\ sine Ppo, inquit, prp oninibus
CASTIGATroNESET NOT_jE;
a Magna hominis audaeia sjm.ulet jmpietasJ autem, oVw?
XKpnt 0£o5x>7tep TOU
TravTojÊVO-II
' .8ayjit'r.ou.
dacia quidemaccusantjs p3cunj,enicamsynodiim pro- Legerririt tariieri Grseci "quidam';,'oioy; yjfli' 'TOU
djtoepropter' pervprsitatejn yejijLatiS;impietasyero, GEOG,etc. Adjuvat lectio', quaia'sequitur Tlieodbfe-
aperte FUiunjPei a iilib Virg.inis,.najjjralemab ado- tus, hEeresithdicentiinh bohjihema: "Dbodfipbsitum
ptivo, dividehtis, aUefnm.quealleri gpl.aveneralionis fuisse tempore passionis, quarii liaeresim'alteiius'pe-
glojiKque.uni^tecbpulaiilis, 'ete. /f vitibsa vefsio loci; Cblbss."rr,'iS:'Ubi erihij le-
b flaeccumtituio ipsb exsciipsit Gregorius: « In perit gitur : Deleiis qitod advefsui rios''erdt chifdgfaphum
eodem libro secundp ait : Jesus gtitempleniis Spiritu - decreti, qupd erai'conlrdriuin nobii, "etipiitwi lulii de
sqncfqregressttsq Jof'dqi}e.JEtiterum : JSgfessusest medio,'dffigerisitlud cruci, et iixspoliahsfirinciptiius'et
jesttsinvirtufeSpifilusin'iGqlilfeqtti.NpnPeiyerbum potestales, Iraduxit cOnfidentcf.,paldrii trimripliaiis'ii-
cboperatiorie vei auiilio eguisse Spiritus arbitreris; los in semetipso; legebant veteres quidam,' exueiis"se
sed yisUijle tejnplum yarUs Spjritus sancti donatio- cdrnerii.Ita Bilarius libro de Triiiitate; Aihbfosiusih
mbusfruebatui\") "Exscfipsjtyerp, ad id.ipsum pro- 0 tractatu de Byrabolo, Cap.'l3; Augustjiius cuihlibfo
banduin, ad quod el MerôvVaTJieploMo nempe de Agone Ghrjstiano, cap. 2, tiiin alicubi passini.lilla
duasm Christo persbhas astrui. porro baeresis, quoe visa est Capreblo 'Nestpiiahae
c Jestis 'pitfeiri.J3j'crcpbsuim.us#x
,yet.erJb,uslibrjs, pafs, cum in Hispania serperp coepisset, coegif Vita-
cura Gafneriiis edidisset Dpinmusautem. Hanc emen- lem et 'ConstanXiumlaicbs Hispanoscohsuiefe'"Ga-
daiipneni confiiihat etiaiii epistplaiPelagiiJI. BALDZ;. preolum Gaithagihensemepiscopum,qu.a fafibneim-
d Baluz. adcUthic, cfpdeiitibusaue tribnit qmnibus pugnanda foret. Gonsulentium epistolain et CapreOli
sqiiifdfqiii.Moxêtiim, ~)pUeppimeniprans,additnff- responsibnem edidit pater .Sirmondus,*aiui; '1650.
\iardit pfSqwi' pbstr/enia'yiirljhsic niiitur : Haec kd- Utramque retulerurit in genefalium eoncUipiumCpl-
3itasiiiit ex codicibusaijtiquis. Legendumautemyi- lectionem, sive qui regiam, sive qui ma|ofem' accu-
detur, cpnimcnipfqiis" Nd^qrwiuncitpneni,ejtc.Respicit rarunt. Verba consulentium ista s.untiii vulgaiis li-
cbinjôiuiihibâd,capui
'-• decimuni
........ Actorum aposlplieo"- bris : Sedethominetnpurum dictintpependisseiridruce
•rum'.EDIT. Aiunt: Becessit Deus qb eo'.'Quipiis
"'"e Longe aUter in editione, sjye Latina Vulgata, comprehensum.
parviias nostrq sic dicii: NumquairiDetts reeessit ab
sive Graeca: Ut grdtia Dei pro othnibusguslafei tnor- homine assumpio, nisi quando dmtrde'cruce:HeU,
1071 MARII MERCATORIS TRANSLATIONES VARIORUMOPUSCULORUM. 107S
mortem. Hunc etenim et paulominus ab an- j i. sanctorum Patrum qui apud Ephesum Nestorium
gustaret
. gelis asserit minoratum; Verbum autem Deus non damnaverunt sub exclamatione protulit dicens:]
e Audite, surdi, etcaeci, respicite. Et quis est caecus
nunor angelis, sed creator est angelorum, et virtu-
nec vult inten-
lum, et dominationum, et omnis invisibilis et visibi- et surdus, nisi qui mente captus est,
Uscreaturae. dere veritati, oculos suos claudens radiis, et se lu-
Ex eodem libro. minibus privans? Magistrum ergp veritatis audite j'ure
praecipientem, voces evangelicas apostolicasque di-
ser-
j a Unum his omnibus badjiciens testimonium, videre, et Deitati quidem sublimes ascribere, humiles
knoniterminum dabo : Jesus Chrislus heri et hodie, autem humanitati deputare. Tandemque desinite huic
tpse et in swcula. Quomodo igitur (boc, sapientissimi, piae divisioni resistere; nec metu anathematis pavo-
debemus advertere), quomodo ipse idem hen et ho- rem simplicioribus inferatis. Nos enim tamquam pur-
die et in saecula, et temporalis et aeteruus, et in tem- a vobis formidolosa proferuntur, at-
garoenta, quaj
pore et super tempora ? Nam si aeternus est, tem- tendimus, sauctorumque Patrum magisteria custo-
poralis non est; et si in tempore est, super tempus dimus.
non est. Verba Marii Mercatoris,
[» Verba Marii Mercatoris. B His verbis profanus iste, tam in Nestoriuro quam
Item ejusdem ex Ubro quarto, post testimonia in [Bahtz. add. ej'us] similes recte latam sub anathe-
sanctorum Patrum quae scelestus et impius ad suum matis interpositione sententiam, ut sestimat, atte»
nefarium sensum retorquere contendit, d post asser- nuare cohtendit, ne sectatores et complices metu
tioneni ei in nonnuUorum Uaereticorum (nam dico et praesentis et futurae poenae, dogmata pravilatis abji-
Theodori) non timuit facere mentionem quos sumniis ciarit, et ad unitatis tramitem venire nitantur. Deni-
quoque laudibus efferre molitus est, haecin injuriam que ut nequitia cordis ejus evidenter appareat, inul-
Heli,lammasabactani, Deus Deus meus, quareme dere- comperta. Ut alios omittamus , S. Ambrosius lib. n
tiquisti ? Ex quibus tria conficio : primum, opinatos de Fide, c. 8, baechabet: « Quam bene aulemposuit
fuisse hos Hispanos Verbum ab homine recessisse, Apostolus : Ut SINEDEOpro omnibus gustarel mor-
imminente morte. Alterum, vitiosam esse vulgarem lem; ne divinitalis Ulam passionem pularemus fuisse,
lectionem, quod salis ostendit discobaerens oratio, non carnis. >Et iterum ibid., lib. v, c. 8 : i Incarna-
comprehensnm.Aiunt: Becessit Deus ab eo. Postre- tionis Dei mysterium universaesalus est crealurae, se^
mum, qua ratione vitium emendari debeat. Arguunt cundura quod scriplum est: Ut SINEDEOpro omnibus
enim Vitalis et Constantius errorem suo pejorem, gustaret mortem; id esl, quod creatura onmis, sine
eof urii scilicet qui non solum in cruce, sed tolo pas- passione aliqua divinitatis, Dominici sanguinis redi-
sionis tempore, atque ita ab ipsa comprehensione, de- C menda sit prelio. i Attamen retineiidam esse vulga-
positum a Verbo hominem dicerent. Quare ita legen- tam lectionem x^pm ©so3>gratiu Dei, ex consensu
dum puto : Sed et hominem purum dicunl pependisse omnium mss. codd. Gr. et Lat. pluribus' conlendit
incruce; post comprehensumenim,aiunt:BecessilDeus Millius ad Nov. Testam. Gr. Heb. n, 9. De boc autem
ab eo, etc, id est, post comprehensionem. loco post Miliium fuse Wetslenius in suo Testam.
Porro autem VilaUset Constanlius eo venialius er- Grwc. tom.U, pag. 592. Quod quidem spissum opus
rabant, quod magno forte exemplo decepti erant, improboque labore confeclum, ut plura conlinet uti-
Ambrosu scilicet, cujus haec sunt verba : Hwc beata lia, erudita et scitu digna, sic absona lidei plura et
anima, quw in cruce ad diviniUttemclamavit dicens: absurda complectitur, quae immodica licenlia usus
Deus Peusmeus, quareme dereliquisli? clamavit homo parliumque studio abreptus auctor sibi permisit, ali-
Divinitatii separaiione moriturus. Nam cum Divinilas quando Deo auspice castiganda. GALLAKD.
morlis libera sit, utique mors esse non poterat, nisi a Illud ipsmn Gregorius totidem verbis in praefa-
viladiscederet, quia vita Divinitas est, qum numquam tam epistolam transluUl, indeque erroris Nesloriani
patitur vel morlem, vel corruplionem, immortalis enim Theodoretum cbhvinci posse credidit.
b Hunc locum refert integrura Pelagius U in epi-
semper et incorruptibilis est. Deus autem, qui Verbum
et Spiritusest, qtti ubivuil spirat, carnemhumanam ani- stola mox laudata. BALDZ.
mamque susceptam non deseruitinvilus, sed quia voluit, cSupplevimus integrum hunc locum ex Baluzio,
ubi vbluit, quomodo voluit et qaando voluit, relinqttens qui descripsiteum ex Valicano codice. Non exslat
posuit eom, et iterum qssumpsit eam. Non ergo cujus- enim apud Garnerium, qui Bellovacensem secutus est.
piam jure ac potestate exutus est cqrnem, sed ipse se " EDIT.
a In mendo haec verba cubare noscuntur nonnisi
exuit. Namquipotuitnon mori, sinoluisset, proculdubio
quia vbluit, mortuus est. Quod ita esse comprobans mss. ope sananda. GALLAJJD.
e Intendit anjmum in quartum Cyrilli analhema-
Apostolusait: Spolians se cqrne, principqlus et pole-
states exspoliavit, triumphans illos semetipso, per mor- tismum, qui bujusmodi est: Si quis personis duabus
tem scilicet hominis suscepti. — Sine Deo. Hebr. n, 9. sive substantiis (&iroo-ra.o-ea-i)
dispertiat voces quw sunt
Texlus cum Vulg., xo\pvzi6eo£i, gratia Dei. Legebat in evangelicis vel aposlolicis Scripturis, quwquevel de
Theodoritus x"/5'? e£o5i s'ne ®eo- fli)ic Mercator in Chrislo a sanclis dicurilttr, vel ab ipso de seipso; et
inscriptione huic excerplo praeflxaillum carpit, quod lias quidem ut homini, qui prmter Verbtimseorsus in-
textum Paulinum corruperit. Sed iiumerito. Sanclus telligalur; has vero utdivinas, soti Deo Verbo; ana-
enim Hieronymus sub initium lib. n Comment. in thema sit. Gonsule reprehensionem Theodoreli ad
Epist. ad Gal. m, 10, de utraque hujusmoii lectione istum anathematismum, etcura istis confer eam, at-
sic scribit: « Seriptura teslis est, quia Christus gra- que ex cognatione ulriusque intelliges quanlum fuerit
tia Dei, sive ut in quibusdam exemplaribus legitur, Theodoreti in omnes anathematismos, sed in istum
ABSQDE DEO,pro omnibusmortuus est. > Haecsane po- maxime, odium. Unde non immerilo Mercator se-,
sterior lectio non latuit Origenem in Exeget. ad Joan. quentia paulo commotius scripsit.
i, 1, et xi, 49. Quin el Latinis Patribus haud fuitin-
EXCERPTA EX LIBRIS QCINQUE THEODORETI. *
1075 1074
lima parte quarti Iibri Theodorum Mopsuestenaj A [Baluz. livore] potius, illam protulisse sentenliaroy
[Baluz. Mamsuestinse]civitatis episcopum, quem om- quatenus Apollinaris oUm sepulta perfidia per eos
nes fere catholiei haereticum esse cognoscunt, suis renovata esse videatur; hanc autem contumeliam
praeconiis ita concelebrat. in sanctos Dei pontifices his perlidus verbis exag-
EXCERPTUM QIJARTUM. gerat. • ,•
Ex_ultima parte libri a quarli Theodoreti. Ex libro quinto Theodoreti pro Theodoro.
. Idcirco, inquit, magnum Theodorum, propugnato-, h Tanlum valuit invidia, cui vos mancipaslis, ut
rem pietatis, et evangeUcorum defensorem praeconio- quae olim per unum aut.duos, et hos latentes, Apol-
rum, in medium non deduxi, quia et ipse, propler linaris loquebatur, haec nunc per multos Ecclesiae
nescioquse, riobiscum.impugnatur a vobis; et post praesules congregationibus Ecclesiarum sacris exlii-
sudores quamplurimos et labores conquisitos [Baluz. beat, et tales [Baluz. lethales] herboe per pasloresL'
loco requisitos], post tot certamina et studia nume- gregibus offerantur, luporumque morsus, rectorum
rosa, non externorum, sed suorum sociorumque fidei ministerio, rationalibus ovibus infiigantur; et qui in
calumnUs appetitur; oportebat enim, eum cum Paulo duabus aut in tribus civitatibus extra murorum
post gentiUum, et latronum, etiam falsorum fratrmn septa, paucos alloquebatur, quos etiam variis canti-
(H Cor. xi, 26), ej'us denique generis enumerare pe- j> cis seducebat, nunc iste per vos in mediis tripudiat
ricula. Hujus rei gratia tantum virum sponte praeter- urbibus; ejus enim prsedicatis errores, et vocum no-
ire voluimus. vitatibus decoramini, reparantes ejris blasphemiam,
EXCERPTUM QUINTUM. quaejam fuerat consumpta temporibus.
Item in quinto libro, ^qtiiest lotius ejus, operis Verba Marii Mercatofis.
extremus. Qualem unitatem Deitatis et humanitatis idem Theo-
Verba Marii Mercaloris. doretus fateretur, per quae scripsit necessario decla-
Hane calumniam sanctae synodo quae Nestorium ratur his verbis.
jure percuUt, exsecrandus isle struere nititur, ut au- EXCERPTUM SEXTUM.
deat dicere, beatos Patres qui apud Ephesum con- Ex eodefn libro.
~
venerunt, non recti dogmatis intentione, sed timore Quod, inquit, Dominus de viro et uxore ait, ut
CASTIGATIQNES ET NOTiE.
a Ad hunc librum videri potest spectare Theodo- ~ In his cohtinetur dolosa
Nestorianorum subtili-
retus, cum Irenseo episcopo arguenti quod Diodorum pu tas, qui nomine personae abutentes, ônfessi sunt
et Tbeodorum praetermisisset in Eranista, respondet quidem unam post miitionem naturarum in Christo
(Epist. 16) : Quo cullu viros lantos prosequar, teslis personam,sed qualis viri est ac uxoris post conj'u-
est liber quem de illis composui,in quo conflatam in il- gium, yjo-ei nhnirum, npn yuo-et,vel, ut aiunt, non
los accusationem dituimus, nec accusatorum potenliam una physice et substantialiter, sed una moraliter, et
nec structas conlra nos insidias reformidantes. Liber jure tenus. Crediderit Jbrte quispiam, aut hic Theo-
enim Pentalogii ab Apologetico pro Diodoro et Theo- doretum ex Theodoro profecisse, cujus aliquando
doro non diffeit; id manifesle demonstralur ex con- sententias integras exscribit; aut Marium Mercato-
sequentibus Mercaloris verbis. rem nominum affinitale deceptum esse; aut alio vitio
Eranistse dialogo 1 idipsum habet: Proferrem etiam coutigisse, sive exscribentium quae Marii sunt, sive
tibi fortissimontm verilatis propugnatorum Diodori el excerpentium quae Tbeodofi in v synodo referunlur,
Theodoti enarraliones, nisi viderem vas infetiso in hos ut in aliis peccatum est non semel. Naih in praefata
animo esse, Apollinarisque in eos odio et malevblenlim synodo collatioiie k, et apud Leonlium, liaeeipsa
sttccessisse.Vidissesenim hos etiatn cwleris consonon- tribuuntur Theodoro, velut excerpta ex libro oetavo
lia scripsisse , et ex divino fonie fluenla hausisse, ri- de Incarnatione. In eam ego senlentiam venirem,
vosqueel ipsos quoque spirilus exstilisse; sed hos qui- nisi me retineret Gregorius Magnus, 7rpixo7r«vislam
dem prwtermiltam, quia implacabile bellum adversus Theodoreto tribuens, etin ea quidem epistola, quam
eos suscepistis. nomine summi pontificis ad Theodoreli stu-
b Eadero nunc effundit in sanclos Dei pontifices, scripsit
diosos, qui calumniam Theodoreto inustam queri
quaeante scripserat in Cyrillum, cum Joanni Antio- possent, si mbdo ipsi spurium aliquid supponeretur.
cheno mitteret suas analhemalismorum reprehensio- D Quare opinior Theodoretum ex Tlieodoro sunipsisse
nes. Valde dolui, inquit, cttm ahathemqlismos legis- ex parte quae Mercator exbibet, non tamen ita quin
sem, quos direxisti, nobis prwcipiens ut eos scripto immutaverit quaedamunde possit discrimen agnosci:
destrueremus, et hwrelicumeorum sensum nudum om- quod ut constet, et sua simul Mercatofi fides salva
nibus intimaremus. Dolui aulem quod vir pascendi sor- sit, juvat exhibere, sive quae apud Leontium, sive
tiius officium,el ctti grex tantus credilus est, et oves quae in v synodo eLepislola Pelagii 2 a Gregorio Ma-'
infirmas curare prwceptus, non solunf languet ipse, ei gno couscripta reperiuntur. Apud Leonlium igilur.
quidem vehemenler,sed nititur etiam oves mgritudine Ex omni parle manifestum est sttpervacaneam esse et
implere, et feris bestiis swvius ea quw sunt pascenda indecoram atque discrepantem confusionem, cum una-
discerpil. Illw namque ea quw sttnl aispersa el a grege quwque natura in se indissolubiliier maneat. Bursus
divisa rapientes dilacerant. Hic autem in medio gregis manifestum est aptam et congruenlem esse unionem;
existens, el servalor reputalus et cuslos, latenlem erro- per hanc enim naturw copulatw unam personam se-
rem in eos qui illi parent introducit. Quod enitn aperle cundum unionem constituerunt. Quare quod Dominus
oppugnal, id observare facile est; qttod vero sub specie in viroel uxore ait, quamobrem non jam sunt duo, sed
amicitiw insidias parat, invenit eum conlra quem pu- una caro, dicere nos consentanee possumus secundum
gnat incaulum, eique facile Iwsionem infert. Hoc tne raiionem unionis : Non sunt jam dum personm, sed
mulib magis cantristat, quod sub pietalis nomine alque una, scilicet naturis discreiis. Ut enim illic, in viro
figura, et in pastoris dignitale, in hwreiicas et blasphe- scilicet et uxore, non Iwdii numerum duorum quod
mas voces erumpit, et dudum exslittctam Apollinarii una caro dicqlur, manifeslum esl enim. quaienus una
inanetn simul et impium doctriitqm renovat, etc. dicuniur caro; sic hic non latdii differenliam naiura~
1075 MARII MERCATORISTRANSLATIONES VARIQRUMOPUSCULORUM. 1070
jamnon fmidriPi sed una txtro (Maitli. xix, <3),ana- .A que dignitatem tuam; inteiligo pbtestaleni; ccgnoscd
turis procul dubio cPiislantibus, sed. diseretionem Ua- dominationem; fateor servilutem, quamvis refuga
bentibus; et sicut ibi nihil obest duorum nnmerus esse cognoscar; victoriam vero cedo et angelis' et
quoniinus una caro dicatur j eertum est enim «piali- omni coelesti multitudini, ex quibus aliquaiidoet ego
ter una dicatur; ita et hic personae unitas nihil obest infelix exstitefahi | Writfa huric aiitem suscepi certa-
differeritise riaturafuih. DMqiie euin hatiifas Uiscer- men, qhem de liiho formasti, et ad 'magineiri tuam
himus, Dei-Vefbi hathfhm mtfegfam 'dicimhs' et pfer- fecisti; et ratione hbnorasti; et paradisi Civemcbh-
sOriam siiie dubitdtibne peiieetam; fiec hniih siiTe stituistis et terrae marisque dominum denionstrasti..
persbna fas est assevefare substahti'aihvperfe'etam Hunc seductione-, non necessitate; decepi; hunc
quoque iiatiiraffi liunianam cUm*Sua pefsPha sihiilitef usque in hbdiernum diem superare; dejicere ac niorti
eOiifitemuf. Cuiii vefo a'd cbhjunctipncm fespicimus' ti-adef"e" noh cesso; persevero hunc ad stadium per-
tunc deniuni Uiiam personain nferito ffuncupanras' ducens, et mecum luctari praecipiens [Baiuz. perci-
E"S3MPTUli SEPTilrJft piens] : ipse spectator assi.ste; pliam arte, quam
Itelii lex ejnsde"miibfi ihpiiiilb decimb ifuiiiifr. athletae insumunts ostende luctari, demonstra et in-
stituta certaminis ,. unge [Bqhz. ungue] ut voles;
Haec, ihquit, ApblMariiafguhht variitafehi, qhi B tantum ne huic auxilium praebeas; non enirn sic au-
pfb fatiorie vel nieiite Peufri Vefofuh in 'assiiiripfa dax ego et mente privatus, ut adyersum te factorem
cafne asserit nabitasse. Nam si iiori liabuit hriiriariaih certare
merifein 'assiimpta riatufa , Deiis quideih erit, qui pertentem. Haec ad Salvatorem Christum
juste diabolus diceret, si non esset homo, sed Deus,
contra diaboluhi eeitavit, Deiis etiam qui victbriam
qui pro hoinine decertareti
operatus est; JSeb auteih 'bpef aiite vietoriam, ego
De capiluiq iigeiimo nono.
qnjaerii ,'d'ehac vielbfia mMl iMUEt&afMpi', velut Dei Filius hbihirii Irisepafabiliief adjunctus , eum
qiii niliil niiic iiifeffe £btuefnh} sed et laetiiia; qiiiB
ex hac re contigit, privor, super tfihmphis hUeriis disciplinaih suromaevirtutis 'edocuit, et a peccatofum
exsultans. TripudM autehi aiafibiiis et extollitur, et jacuUs illaesuhicustodivit-, et integrum et superioreirr.
diabolica fraiiclc' monstravit; mortemque ad bfeve
superbit atque gloriaiiir; quali 'eum Deo luctatus sit;
est emm lfti etiam a fieb supfaif. tempus gustare perinittens; prbtihus ab ejus tyran-
maghum nide iiberavit, et parlicipatum ei proprise vitae con-
Ilem ex ejusdem libri cqpitulo decihio iexio. ad cbelos evexit, et ad dexteram sedere ma-
~-Hac etiam usus defensibne cohvenienter diabolus 'tiibiiit,
ghitiidiiis Fecit; :et 'dbiiavit illi hbiheh 'qiib'dfestûper
Deb dicefe poteiat': Egb, Dbinirie, cfeatbf uhiverso- „ bmhe hbhieii; digriifatein suaih eidem cbhfeferis, ei
•
fiiih, rioii cbntra 'te ceftariien assumpsi scio hairi- G appellationem naturae eius assuihens.
CASTIGATIONESET %mm.
futh uriid pefsdiik. "Gti^fi&iifh 'riktWpfidis'cefhimiis, dicimus,^ In f.ep.isfoiaPeiagii 2 ad Eliam. Aquileien-
perfectqrii n'dtur&m\DelVêWi/dicifriui:,'el peVieclqm sem;,etc. \Natpras dhcerniinus.Dei Vefbi, naturam
pefsPriqm,'rieqjieeiiimiieetmcefeiv^pitgpihi"imeper- iritegrqm, dichnus etpersqnqm sine dub'itqiiotteperfe-
sofid. P&fe'ctqhi veip etfitni h^fdmjiitinims ei per- ctam, nec enim sine persotmfas est qsseverqresubstan-
sdriarii'simiiifei. "Cu%tiiiWh'ad'cifp^ffitimemrfspici- ligmj per{eci,amquqqite/humanarn nalurain, mm.iiia
rnit*,Mami peYspriam iwicdicimtis.\.h v syKpUb'(Col- persqnq shriiliter fionfiteninr...Cum V.eroqd,cpiijuh-
%dt. %,'riphi.%) ': M(MfestiA'cmtemreM quMumtas ctionem respicijnus-, tunc deinum unam personam tne-
cbhSidhit';per eqhii0)i 'cbUpcimUuhYWuiipihpersp- ritb mtncupamus., < _ ,,, ... t.,(. ,,.. ,
nft'k Wc\uidiimuniiiite*th'e'ffec'efuiit.Siciiiehihi ae viro .,_*.Bajuz., naturis.procul,dub'to conilaht sub discre-
eimuUefe dicitur,.!quq'd'jqyhhonsuiikduq, ie'duria cq- tidne,munentib.us;gf,.etc. EDIT; ....... .:.. :,.
vif, 'dicamui fh hpi fqiiifhabiliter., sectifidtitiiiimtaiis . b Ex hpc Ipco, quj.in codice Graeco regiae biblio-
riifiqiteih,ûpiiianyriPh sunt driw"perjoiVife , iti&imq, _Uiecaedicituf sumptu.s.ex,ppere 7fEpt.'yopQpfiw.rio-eo
s'cifaxtrititurii ^bWeiis'..SiPutef0iibi. nqn hqcet hu- pefvulgata opinio convelliiur, qiia viri..eruditionis
riiefo pJuptWi uiiiitn.dfci 'curhWi, ceriuhi isi .ehthi fama celebres, cum.decepti essenta cprrup.tis fJen-
**^cîtî4»v^sjt'.'^*^ ^*'^f.^.'"5j*?*.^ >^?^.**9.*l"^P'c^?-^^H:r»- liadii cpdicibjis, crediderunt opus quod deincarna-
Vitiii'ki^pfeixtid} piMdnwf^ds.Jâhitp nqtii- tipne Pbhjini a f beodPreio, compositum Geunadius
'eipiyvrii
rds SpfnpftS, jjeifBffiaii". hWufam Dti Verbi ctici- sbfipsii_, ripn.fuisse diyersumuajibris,.quatupJ- Era-
ikftfs.elljlifcciaiii foribivqm, iMsenim sine persohu est hisipe adyersus Eutychem et pioscoruni ejaboratis.
'siiisiSeiitttffiiJfipeie êtfeikahV;êrjeclqn^dufefh et ^. istud.enim excerptijm, ihimpiotam ientationis })o-
iipmiriii riaihfiph ei periohdriiiithilitei-: Qiiandq aiiteth hiinicaeliistpfiam, cujus pariicula est, ffustra quaeras
'dd corijuhetiohem.respicirims, iflfeiji persohtim tuhc in iibris Efanistoe.
-> •
EXCERPTA EX EPlSf6LlS THEDtJ(3liETI.
Hacteriiis _delibfc Mepi"tvav9^'u3T"ni7s%,. seii PeiitS- Verba Marii Mercatoris.

i1 ipgib, de
iiiihfe epistolis, et d'ee8 pfmihm qharii Theb-
dbfetiis WBitbriOsbfipsii j 'cuiliiifeMbfcatof a se ih & Nestbfib ih exsilib rifo Sua pefIiHia coiistitiiib ,
Latinjmi iefihbriein ""OhVersai jif&fatibiieriiharic prae-
pOsiiit: scfipsit epistbiarii f hebdbfetiis, qria patefacit, non
CASTlGATIOtNESET NOTJE.
* Exsiliihohiihe iiitelligit secbssuniih ihoriasteriiiih heqiie eiiiiii sigriificafi, ppteit
Uepbftatip m.dasihi;
SahCti Eupf epii. de qho egihiiii iii pi-eefaLibhe
liistbricd; quie pbsi qiiaiiiof anhbs a cbncilio EpUesirib ioiuio
M77 EXCERPTA EX EPISTOLIS THEODORilTI. 1OTS
a honpris amore, sed ipsa verilate compulsus, pro- A et aliquara illis imponere maculam
formidavi; non
basse se dogma beati Cyfilli, quem vocat h Mgy- tamen yelut is apprpbetur, qui totimundo causa per-
ptium; iu damnationem vero ejusdem Nestori" nullo turbationis exstiterit; etspero me pro hacre nullis
inodo praebere eonsensum. delictis in die judicii subjacere, quia judex justus ex-
plorat proposituin singulorum.
Epiiibla 6 Tliebdofeii dd NesWfmrn. His autem quae coritra tuarii Veheiatidriem irijuste
Dbmirie meo yefS Dei amantrssimb ei verieiaiidb
atque inique palrata sunt, nec si mihi utrainque ma-
sahefblPatfi Nesfbfib episcbpb, Tneodbretus_ih num
quis abseinderet, potero, praebere consensum,
Dbriiiiiosaiuf!em. ditina procul dubio niihi eooperante gratia, et iiifir-
Quod urbana me eotfversatio et obsequium gloria- mitatem animaesublevante.
que non superet, liee excelsis indigeam sedibuS',ar- Hoc autem etiam bis qui haec exigunt certum litte-
bitror tuam cognoscefe saffctitatem.- Nam etsi nihil ris feci, e.t vestrae [Baluz. tuaej sanctitati * quid eis
aUud, saltem soliludo eivitatis,-cujus dispensationcih a me rescriptum sit exempla transmisi, quatenus
videor esse sortifus, hane me philosophiam sufficien- agnoscat quod nullum tempus nos per divinam gra-
ter edocuit, qiiam constat ad sohtudinis cumulum tiam commutabit [Baluz. commutavit... ostendit], nec
etiam turbas habere causarum ,- quce retafdare plu- _gpolypodas, nec chameleontas [Al. versipeiliones ]
rimos valeant, etiam qui rebus talibus nimis exsul- ostendet, quod illi quidem petras, hi vero folia juxta
tant. . colores proprios imitentur. Omnem quae cum tua*ve-
NuUusigitur tuee persuadeat sanetitati,- quod ego neratione est in Dominofrateriiitatem ego et qui me-
praesul esse desiderans,-clausis oculis,'velut reeta do- ctmi sunl plurimum salutamus;
gmata, iEgyplia scripta susceperim: nam, per ipsam
fateor veritatem, saepius ea revolvens, et diligenter Vefbd Mdfii Mefcaibfis.
examinaus, ab haeretica iravitate Ubera deprehendi, Aliam in fayorem Nestorianorum ° Constantinopo-
CASTIGATIONESET NOTjE.
cpriiigit,cum;h'ae.eepistpla.flata sit , vel cuniageretur Nequepofro causae quidqham est cur supposita vi-
de CQneiliandisEcclesiis Alexandrina' et Antioebena deatufy quia Leontius tradit circumferri lit_tera'smu-
dissideritibus, vel paulo post pacera initam,-arino sci- tuas Theodoreti et Nestorii supposilas ab haereticis :
Hcet.452,'sub fihem,-aul.prima statiminilio sequentis; nairhid si dictum de his ipsis inteiligat,-Mefcatofis te-
— Nestorio inexsilio. Putat Garneriusi istud esse in 1 stimonio arguendus est, qiii cum memoriae mandaye-
ielligendum de secessu ejus iri monastefium S; E.UT rit res sui temporis, auctoritate praestat Leontio,
prepn jhxia Antiochiam.' VefUiniste secessns nullibi G post quinquaginla saltem annos scribenti.
yocatur exsiiiuni; et procfi.vius est exislimafe hanc d Tbeodoretus non interfuit cbhcilip quod aprid
epistoiam a,Tlieodorelo script.am esse cum Nestorius Acacium Berose Joannes Antiocbenus habuit, de' pace
depprtatus fuisset in Oasim. Vide.quae a.npbis dicta cuhi Alexandrinis compohenda";-sed pritouni per. lit—
sunt de eo arguroeisto ad captit M synodici adversus teras interfogatus est quid de cohdilionibus pacis ac
tragcediam Jrenccj.;BALDZ. , . professione CyrUliiientiret ;•tum"coriventusj ut.paetis
« Catholicis objiciebant homines Nestoriahaepartis; conditioriibus subscriberet; Ipse vero et rejecit con-
quod magnarum sediumpfomissione ad se pellicerent ditiones velut hiiquas, et professioneni Gyrilli accepit
episcopos minorum. civitaturii; Sed .quaesierit forte tamquam palinodiam pristinae senlentiae; et ambre
quispiaui qtia" speci.evefi potuefit illud ohjiei viris Nestorii Stque impatienlia Cyfillianaeyictoriaesiibscri-
diseipliiiceeeclesiasticaedissolutacihifiime feisj siqui- bere noluitj Qtiaeomriia piolixe ostcndiihus hi disser-
dem ea aetate iiefas esset episcopuro cbmmutare se- tatione de Vita Theodofeti prccfigenda Operuin au-
dem, eamque ob causam Procius diu rejeclus sit ab ciario. ~Non
iirbis regiae episcopatUi quoniairi Gyzifeerice Ecclesiee efit, credo, vanissimus conjector qui putave-
praefectus erat a Sismnio; istud vero dubium non sa- rit hancce epistolam scriptam esse ad Ahdfeam mo'-
tis solveritj qiii.cum subtilibUsnorinullis transire ne- nacbum Consiantinopolitaniim Neslorio ,faveritem,-
fas dixeritj. fas trausferfi; qjiasi caiiones id ambire ad quem est ea quoque quam 143 feeit in editione
vetareiitj.sinerent aceipere bblatum.Nam causa Gre- sua Sirmondus; neque eriim dissiroile est utriusquc
gorii Nazianzeni solntioni pugiiat, Cum raplus sit ad argumentum i qiiahiquam Tlieodofetus mentem in
ConStantinopolitanaeEeclesiseregiinen,' et inde tarhen jv Mariana manifestius declaratj iri Sirmondiana aftifi-
coactus recedere;.propter objectum electionis vitiurii; ciosa brevitate dissimulat; Sic enim habet^lfpisr.llS):
ciimque in eausa Proeli non prius desitinii sit repiilsae, Scribes uulem nbri alterius opinionis homini$ sed in
quam Coelestinussummus pontifex siiper ea r6 dede- apostolorum disciplina eruditoi et trinilatisj noh qtta-
rit responsum, utauctor est Sbcrates(iiiii. vti);
b Theodoretus postquam iracundius agef e coepitin terititatis asserlori. Beverqenim perwqiieinipios censui
eos qiti duas Unigenitinaturas in unam cOgereaudeht,
eausa Nestorii adversus Cyrillum, hunc isto nomine et qui Dbhiinumnoitriim ^Jeiinn GlirisliiPiFilittin Dei
appeUat in omnibus praesertim; sive libellis; sive epi- vivi, iwminem fnctum DeiiiriVefbttmin duos filios di-
stoUs, quseipsius nomine iiiscribtiritur, parliih n pafte videre conqntiir; si qiii sunl landetn, etjb enim non
coneiiii Ephesini, parlim in v sj^nodo; Unde facile di- puto~.Sed hanc setnper caluniniam Ecclesim-,qtii Arii
gnoscas quo auetore singula de quibus diibium oriri suht el Eitnomiii qttique Apolliiiaris.partes sectanfur,
posset vere sint. impudehler affinxeriini. Al vefo facite est diligenlibus
c Epistolascripta
haecrefeftur in V synodo; sed alio inter- pervidere ceteberiimosPatres nostros, luniina Eccle^
prete; data vero ibidem dicitur post unitatehi inlef iiafumi hanc ipstim h veritatis hoslibus crimihaiionem
Grieiitqleset sanctissimutn Cgrillumfactam. Quo lem- passos esse_quumlios hoc iemporeab oplithis nbvmhm-
pofe nimifunij ilt ex corisequenti epistola constat, exi- fesis defafsoiibiis sustinemusi Quorum impiet&iemsa-
gebat Joannes Anliochenus episcopus ul qui sibi sub- pienlisiithus Pominusptttefecil, nonpermiltens diuiurna
eraut conditiones pacis accipereht; Nestoriique dog- patienlia nefariam hwresim corroborari. Balum igiiur
mata damnarent, atque ejus rlepositioni et Maximiani habedsjdOmihe,te ad fidei consqrtesscribere-,quod libi
ordinalioni consensuni scriylo darent. facile eit ex miiltis lucubralionibitsnoslris coanoscere.
:i079 MARIl MERCATORISTRAiSSLATIONESVARIORUMOPUSCULORUM. 1080
lim destinavit, in qua dicit quod duas quidera naturas A ulentes ejns assertione, qui pro veritate bella siisiinitit.
etcaetera pietatis dogmata confiteretur, ut JSgyptn; Pro una naroque natura duas impraesentiarum confi-
de iniquitate vero, quae in Nestorium commissa est, tentur (analhematizantes eos qui permixtionein aut
nulla sit cbrreptio subsecula. confusionem praedicant), et Deitatem Christi impas-
» Theodoretiad Andream monachum Constantinopolit sibilem [Buluz. in passibiUtate] venerantur, et carnis
tanum. esse edisseruntpassiones, et evangelicas dividunt vo-
Et post alia. ces, et Deitati quidem sublimes, et Deo dignas ascri-
Fidelis autem Deus, qui non patietur, neque nos bunt, humiles autem assignant humanitati; talia nam-
neque vos tentqri supra id qttbd possumus; sed faciet que nunc ab Êgypto scripta delata sunt.
' cumtentatione eliam
exitum(lCor. xm, 10), uttolerare VerbaMarii Mercatoris.
possimus, et mendacium quidem redarguet: quamvis Aliam quoque scripsit ad Andream Samosatenum
et nunc assertio probetuf mendacii confutata, et episcopum, lectis sancti Cyrilli pontificis Alexandrini
veritatis ostensa potentia. litteris d a Beroa directis.
h Ecce enim qui Salvatoris Christi naturas impia Theodoreti e ad AndreqmSamosatenum episcopum.
ralioeinatione confuderant, et unam naturam ausi Magnificus vir Aristolaus ab iEgypto magistrianum
fueraht praedicare, ac Deitati passiones adjungere : B [Baluz. Magisterianum] cum litteris Cyrilli destinavit,
propterea etiam sanctissimo et venerando summi Dei quibus anathematkat Arium, Emiomium, Apollina-
pontifici Nestorio insultarant [Bqluz. resultarunl], rem, eosque qui Deitatem Christi passibilem dicunt,
c velut quodam chamo et freno (Psql. xxxi, 9), secun- et qui confusionem atque permixtionem duarum asse-
dum prophetam, maxilUsomnino confraclis, et a pra- runtnaturarum; et super hoc quidem gavisi sumus,
vis ad recta perductis, veritatem iterum addidicerunt, quamvis f propositionem noslram ille diffugeref.
Lilteras redde, erunt enim lim rursus, si Deo placet, data, cum sit ad Domnum Joannis successorem. Ex
qd charitatem incitamenta. collatione intelliges non raagnam fuisse Binio aliisque
Circa duas istas, quas contulimus, epistolas, obcausam cur hanc ipsam ad Domnuni epistolam rejice-
serva primum earii quse in collectione Sirmondi est, rent veluti supposititiam.,Id aperte oslendimus in cen-
non alieno, quodquibusdamvisum est locoponi; per- sura Operunv Theodoreti auctario prceposita, adver-
tinet enim ad posteriora tempora, quibus Theodore- susd nonnullos eliam veteres.
tus haeresisaccusafus est, immo et damnatus a Dio- Non obscure inde confieitur synodum quae a
scoro in lalfocuiali concilio Ephesino; non item ad Joanne Antiocheno, dum tractaretur negotium pacis,
priora ista quibus Nestorii turbaenpndum quievissent, habita scribitur apud Acacium, Beroae celebratam
quod doeent ista verba : Facile est pervidere Patres fuisse, et non Antiochiae, quod opinantur Concilio-
nostros, lumina Ecclesiarum, hanc ipsam a veritatis rum editores, aliique communiter plures. Colligitur
hostibus criminationempassos, quam nos hoc lempore p" etiam, quod aliunde certum est, Theodoretum non
ub optimis novm hmresis defensoribus suslinemus. Ob- interfihsse hujuscemodi synodo, sive quod inipalien-
serva deinde ex altera epistola, quam Mercator de- ter ferret de pace agi, hoc est, de condemnatione Ne-
floravit, quomodo Theodorelus paliriodiam a Cyrillo storii et Cyrilli receptione, quorum alteri vehemen-
recantatam rion crediderit modo; sed eliam jactabun- ter studebat, alteri infensus erat supra modum, sive
dus hanc shn victoriam gralulatus sit, proptef repre- quoe alio impedimento prohibitus.
hensos anathematismos, coactumque, ut aiebat, au- Epistola haecin v sjoiodo dicitur scripta, post pa-
ctorem in senlentiam Nestorii venire. cem Ecclesiis redditam. Alia legitur Theodoreti ad
a Baluz.: Ejusdem Theodoreti ex epislola quam pro eumdem, data Ephesi, quo non convenerat Andreas
consolationeNestorianorum Conslaniinopolim destina- morbo impeditus, post Cyrillum etMemnonem ab
vit, in quu dicit quod duas quidem naturas et cmlera Orientalibus depositos, et a sacra synodo restitutos,
pietatis dogmala confileantur JEgyptii, de iniquitale id fest, circa fiuem Julii ann. 451.
vero quw in Nestbrimn commissaest, nulla silcorrectio Quam vero propositionem? Eam nempe de qua
subsecuta, post aliq; et in nota : < Garnerius bic ex CyriUus ad Acacium Meliteiiensem : Concilionescio
esse ad qtio apud sanctissimum piissimumqtte Beroensem epi-
conjectura censuit hanc epistolam scriptaminaucta-
Andream monachum Constahtinopoliiaiium, scopumAcqcium congressi curqrunl qd me scribi con-
rio vero operum Theodof eti p. 96, islud posuit tam- ventionismodum,id esl, sanclarumEccieiiarumpacem,
quam rem certam. Illud certum est, scriptam esse ad nisi eo modo quetn ipsi prwscriberent, fieri non debere.
ConstantinopolilanosproconsolationeNestorianorum, Volebantautem ea otnnia abbleri qttw vel epislolis, vel
6ieut pro eorumdem consolalione illas ad ipsos scri- tomis, vel libris evulgaveram, et soli fidei quam JVi-
psit quae exstant in synodico adv. tragoediam Irenaei D cwni Patres ediderunt consentire. Ego vero ad ista
cap. 40, ¥1. J EDIT. rescripsi. Expositioni fidei, quam Nicwni Palres edi-
h Hinc coliigitur, datam esse epistolam post missara derunt, adhwremus otnnes, nihil ptbrsus ebrumquw in
a Cyrillo professionera fidei ad Joannem Antioche- ipsa conlinentur labefactantes; sunt enim ea omnia re-
num, id est ann. 432, sub finem. Cyrillus porro, vel cte4nculpateque tradita, neque lutiiin est, post illam
geminammisit, unam arite exhibitam a Paulo Emeseno fidei vero editionem, quidquam adhuc curiosius tractare.
Joannis fidem-;alteraih in epistola, Joannipostmodum Quw recle contra Nestorii blasphemiasscripsimus,
datam; vel eamderiialiis, sive temporibus, sive verbis ea ejusmodi esse, ut nulla nobis ratione persuaderi pos-
scripsit. Quamquam primuro e duobus credibiliusest: sil ul recle scripta esse negemus; optts proinde magis
unde Cyrillum quidam imprudentiae accusare ausi esse utipsijuxta pientissimiChrisliqueamantis impera-
sunt, quod prior professionem fidei miserit, quasi id toris decretum imtno vero sanclw synodi Ephesinw
sit rei hominis, satisfactionera prius exhibere quam sanctionem, ilhtm qui contra Saivatoris Christi glo-
accipere; atque hinc nata est insultantis Theodoreti riam pugnavit, ejicerent. impiasque illius blasphetniai
vana calumnia, quae consequeiitUius verbis" conli- anathemate iiuectareniur, ejusque deposilioni consen-
netur. tirent, ac sanclissiini piissimiqne episcopi Maximiatti
c Confer hunc locum cum altero simili in epistola ordinqtionem approbqrent.
quae in quinta synodo perperam dicitur ad Joannem
1081 EXCERPTA EX EPISTOUS THEODORETI. 1082
Exigitautemsubscriptionem factae dudum danma-, A.cimus sanclitati, quod' leclis ex jEgypto litteris de-
tionis, etut anathematizetur sancti episcopi dogma stinatis, et apud nos saepe discussis, invenimus eas
Nestorii. Scit autem vestra sanctitas quod si quis doctrinae quidem eongruentes Ecclesiae; s duodecim
a indiscrete doctrinam anathematizet ejusdem sanclis- vero capitulis contrarias esse"probavimus,quaeusque
simi et venerabUis episcopi, idem est ac si pietatem impraesentiarumimpugnareh perstitimus.
anathematizare videatur. 1Placuit igitur nobis, utsi sanctitates veslrae rece-
Oportetergo, si omnino compelliniur, eos anathe- permt Ecclesias divinitus sibi commissas, Êgyptiis
matizare qui purum dicunt hominem Christum, aut et Constantinopolitanis communicare, aliisque qui
qui in duos filios unum Dorainum nostrum Jesum contra nos cum eis militasse noscuntur, quia nostram
Cliristum dividunt, et qui ej'us abnegant Deita- fidem, magis autem apostolorum, se habere professi
tem, etc. sunt; damnationi vero venerandi et sanctissimi Ne-
i> Existimo prae omnibus maxime satisfactum esse storii, quae facta dicitur, non praebere consensum.
domino meo sanctissimo etvenerando Joanni-episco- Iniquum namque vere et impium comprobamus, si
po, quod nuUatenus acquiescam in damnationem do- iisdem criminibus quibus et socius ej'us reus exstite-
mini mei «anctissimi et venerandi NestorU episcopi rat, iili quidem veniam largiri, Uuic autem ostium
c praebereconsensum,necviolarecommunem promis- B pcenilentiaeclaudere; multo igitur magis iniquum et
sionem d quaein Tarso, etCbalcedone, et Epheso fa- magis impium, innocentem morti tradere.
cta est: meminit enim et eorum quae nuper apud An- Sciat igitur sanctitas vestra quod non prius eis com-
tiochiam postnostrunr regressum a nobis saepe de- municandum esse censemus, quam vestras recipiatis
promptasunt. Nullus igitur tuam deeipiat sanctitatem, Ecclesias. Haecautem non solus ego, sed omnes san-
quod ego acquiescam hoe aUquandofacere, Deo pro- ctissimi nostrae regionis episcopi, habito concilio.de-
cul dubio mibi cooperante, et me conforlante. creverunt. i Et ante jam tuaesanctitati praedixi, quia
Theodorelie epistola adRimerium episcopum si domini mei venerabilis et sanctissimi episcopi Ne-
Nicomediw. storii fuerit dogma damnatum, nec ego his qui lioc
Inter cmtera. Intentionem nostram certam tuaefa- faciunt communicabo. Quod si tuse sanctitati placue-
CASTIGATIONESET KOTM.
a Id est, nulla restnctione facta, et sine ulla dog- suas singulis civitates redeuntibus.
matis et personse discretione. Atque hinc intellige e Scripta procul dubio est quo tempore Pau-
quam velus sit Uiud v.pyo-fb-yerov, quo nonnulli ali- lus Emesenus, a synodo Orientis legatus, Alexan-
quando abusisunt, et nuper impius ille qui Cyrillum, driae negotium pacis gerebat, et, quemadmodum ha-
synodumque Ephesinam haeresis Eutychianae seripto bebat in mandatis, conditionibus quam honorificen-
libro accusare ausus est. Verum hac de re plenius tissimis rem peragere moliebatur, iis nempe, ut sola
aUas, cum de subscriptionibus in causa Pelagianorum G in fidem Nicaenam consensio exigeretur : non item
dissertationein instituimus. depositio Nestorii subscriberelur, sed solo silentio
">Baluzius aprcecedentibussegregat sequentia cum rata haberetur; utque episcopi a Maximiano depositi,
hoc litulo : Item ejusdem Theodoreliad Alexandrum Himerius, Helladius, Eulherius, el Dorotheus, suas
HierapolitanumSyriw prwsulem,asseveraniisnumquam sedes reciperent. /
se in damnatione Nestoriiprwbercconsensttm;remque f Eo refer epistolam Theodoreti ad Joannem, quae
sicprobat: e Hunc tilulum addidimus ex codice Va- est in v sjmodo; altera enim ex altera lucem accipiet,
ticano, cum deesset in editione Garnerii. Exstat qui- immo et auctoritatem.
dem in Bellovacensi, sed mulilus, ideoque omissus a s Hoc est, quod Andreaemonaclioscribit,CyriUum,
Garnerio. Pelagius II in epistola cujus paulo anle fe- apravis ad recta perductum, veritatem tandem addi-
ehnus mentionem : Ad Alexandrum vero Syrim Pa- dicisse. Operae pretium est ambas epistolas simul
Iwslinorumprwsnlemscribensaii: Exislimo, etc. Epi- conferre.
stola autem isla Theodoretiad Alexandrum exstat inte- h Libris quinque de quibus an-
mpi evav~pairno-eo>s,
gra insynodico supra laudato, c. 68. »~iExistimo. Hoc tea dictum est, immo ad mortem usque capitula Cy-
fragmentum non est ex epistola ad Andre.ain Samo - rilli non impugnavit ipse tantum, sed aliis quoque
salenum, ut putavit Garnerius, sed ex epistola ad exsecranda traduxit. Unde Gennadius, Anatolii in se-
Alexandrum Hierapolitanum, uti jam ostensum est. dem Constantinopolitanam successor, paulo posfTheo-
Quare in auctario Theodoreti disjungendum est ab doreti moftem , atque adeo post conciliuln Chalce -
epistola ad Andream. BALUZ. damnatumque cum Eutycbete Dioscorum,
c Prmbere consensum quw in Tarso. Garnerius vi- donense,in haecverba adversus anathemalismos Gyrilli erupit:
dens hunc locum esse mutilum, sic illum interpola- •p. Vm mihi a malis! Heuheu! unde enim quisqttamin
vit: Prwbere consensum, nec violare communempro- prmsenlialiunde sumat exordium? Quales CyrilliJEgy-
missionemqttmin Tarso, etc. Verum ex citata Pelagii plii, el quanlas blaspliemiasincurri? quanlas blasplte-
epistola apparet nihil aliud illic olim fuisse in libris mias audivi! etc. (Apud Facimdum, lib. i, c. 4.)
Marii Mercaloris quam quae etiamnum a nobis legun- 1 Cyrillus in epislola ad Donatum narrat historiam
tur. Certum sane est nonnulla deesse in hoc IocOquae totius illius molitionis, pro reslituendis quatuor epi-
supplendaetemendaiidasuntexsynodicoita: Prmbere scopis, Himerio Nicomediensi, Helladio Tarsensi, Eu-
consensum, qitia tnemor est eorum quw in Tarsb et therio Tyanensi, et Dorotheo Martianopolitano, qui
Chalcedoneet Epheso factasunt. BALUZ. a Maxhniani synodo exauctorati fuerant. Copiose
d Orientales statuerant se numquam, vel in depo- banc ipsam historiam tractamus in dissertatione de
sitionem Nestorii, vel in Cyrilli restitulioiiem con- Eulherio, cuj'us Opera Theodoreti auctario, proptef
sensuros, nec id semel, vel uno in loco; sed Ephesi cognationem, conjungemus.
primum, cum inde Constanlinopolim legati acceptis i Apud Baluzium a superioribus reliqua secernun-
mandatis proficiseereiitur; iterum Chalcedone, cum tur cum hoc titulo : Ejusdem Theodoretiad Alexan-
exea postulationem imperatori obtulerunt; Tarsi drum Hierapolitanum. Vide integram epistolam ex
posteacumdimissireverterenturin Orientem; tandem qua segmentum hoc sumptum cst insynodico, J • *cap.r 99,,
Antiochise,priusquam a se mutuo divellerentur, ad p.806. EDIT.
1085 MARII MERCATORISTRANSLATIONESVARIORMI GPUSCULQRUM. 1084
rilidipsum lilteris inserere/ quaeAntiocbiam dirigen- A sunt qui dicunt quia Deusest qui cruciiixus est? Non
lur. lioc fiat;iie ergo differalur obsecro, tuis haerendo est crucifixus Deus, sed homo crucrfixus'est fesus
vestigiis. Christus. Deusauterri iempiuhi'suurii ex.Pavicl siisci-
a Ad eumdem,-'pbstquamrescimt Jqaiinem analhema- tavit, sicut itieiriDavid aiite praedixit: Hbriiogenerat
, tizasse dogmaNestorii. ljpniihem. Naiufa auteriiDeiFilius esf DehsVefbuni;
Post alia. Non, inquit, tuam lateat sarictitateih Christus auterii fifrus est David : sed' fiei Fifrus lem-
quodppstquam legi epistplam quceinipefatbfi difecta plum non est \Baluz. lilii tempiuiriestj. Cbiiteitip ul-
est, nimis animo dolui; quia manifeste cogribscb tra jam nbn est, siib uhb jugb j"Egypltiset Oriens
quod is qui hanc scripsit, idipsum seritiens, iiidiscrete cpnverierunt, mbftua esi iiividia', et corisepulia
atque inique damnavit eum^qui nibil praefer doctri- illi est hcefesis.Jain qinescurit qui passuih"praediavrit
nam sanam novit aliquid et dbcuit [ Baluz. nbvi ali- Deuui, etc.
quid docuit]. Sed anathemaiismus inseftus, licet
idoneussit ampliusquam consensus dcunnatibnisejus Alia versioinv
synodp, nqn verbis tanltim, se'deliatn
turbare lectorem, tanien, quia non indiscfete, sed siib sehteniiishohhullii divefia.
quadam consideralione posilus esf, solatiumprcestitit. 1
Nec enim dixit : Analliematizamusdoctririam ejiis; p Nehio iiehiiriemjairi cpgit blaspheinare. Ubi sunt
sed qucecumquealiter dixit auf sensit quam dbctifria diceiitfescjiibdDeus est qui crucifixus est? Non cruci-
apostolica continet. 'ifgrtuf beiis; hbriibcfucifixusest Jesus Ghristus qui ex
Verba Marii Mercaioris. Semiiieest PaVifl, filius Abraliae.Hbmo est; qui mor-
Item ex gestis quce*contra bomniini Aiitiocheiium tuiisfest Jesus Cliristus; Deus vefo Verbum resuscita-
episcopumconscripta sunt, in quibus accusatuf idem vif suhriifeiripluhi,-tjiii est ex David, sicut Davidlo-
Ppmnus, quod. eo prcesente,palarii in Ecclesia, ausus ciiiiis est: Hbmb hbminem gerierat; Qui vero nalura
sit idein nefandissiinusTheodofetus, post pbilutrisaii- FiUus Dei esf,- hic est Deus Vefbhm; Christus vero
ctaerecordalionis Cyrilli Alexandrmi pontilicis, irisui- est filius David; sed teiriplum est Filii Dei. Non jam
fans beatae dormitioni ejus, ita prpferre. est contentio, Oriens et iEgyplus sub uno j'ugo est,
Ex sermene Aniiochiwhabiloa theodoreto, posi mbffiia est ihvidia,-et cum eb bbruta est contehtio.
obilumsancti Cyrilli. Requiescaht theopathitce.
c Nemo jam neihiheni blaspheiriaie cbmpellit. Ubi
CASTlGATIONESET NOT.E.
•a lnscfibit BalUzitishbc ffaghientum i Ejusdem ritaiem, etc. . . .....,:,:,.;.
Tliepdoreii ad eiiihdem Alexaiidrum;pbstqttani rescivit c Proptef IiunC sefmonem aliaque forie slmiiia, cic-
jqarinehi. Aiilibthenuiii epiicopurii anathematizasse cusatus est f heodoretus quod Christum divideret in
dbgritaNeslbni; nibnetque iri hotis'« epistolam istam duos filios; fuil enim ea tptius aecusatibnis in ipsum
liaberi iritegraiiiiri syribclicOsupra laudafo, C 128, p. conjectae Summa,ut leslaturin epistola95, 101,165,
quaniquam calumniam sibi.fieri ribique passim que-
i>Nch f iiebcldreliis friit; aut adihtfdtfai Ccccus,qui C ritur; eahique m epislola 84 ex eo natam cahsatur,
iioij viderit blasphemias Nestorji; aiit inpaucjs Ne- quodin Oriente quidam ita senlifent. Hcecautem epi-
ijffiiliasce blasptieihias HaibUefitpfb sana stola inscribilm-ad episcopos.Cilicice,adquam Tlieo-
•storicinus;,'.
dbetiiria'; ut riiifSri sStis lioh p'6'sslihplacuisse muliis dori sedes Mopsiiestenacivitas pertinet; apud bosj
Agpbardi sententiam dicentis,-iiivehiithi a Theodorelo enihi suspicatur aliquos esse ejusce sententise, quos
mediulnjpcum iiiiei NeSiPriuihhwfeticuriiel Cijritlum redargui poslulal, ne ex amicorum crimroe aliqnid'
sliiholiciiih;tihde piigrianipfb vefitate ageret coiiifaVe- ih se invidiae,redundaret.
1083 EUiliERiUS' TIIY iNMSIS; - Ml^FATiO. "(j85
w..——.....—- — ' — ~~"" " ' ""~i "i""",",'"'.I."."." ..-„..'":,.,.
'TIM."'I" , '±.'"-
iiiv
EtffHERItTS tHYANto^.
MARit MRCATORIS ^RMATIO.

a DeEutherio 11
iVes^bVidnffipafto.epscopb, ejusque sermombus aJdversui S. fcjjnlti el
calUbUcorUtn aliquot senientias.'
e Patefaclis hacteims Neslorii Theodoriqueac Tlieq- kc.
5): Moriebatur, et non moriebatur; sepeliebatur;
doreii blasphemiis,quod eadem fueril Eutherii ac itet non sepeliebatur; reitirgebqt, et non
resurgebaUquia
lorum impietas, sed calliditis, atque ctdeopemiciosius,
cofpus proprium sitscitabql; quiq quod cecidilÎtocre-
insinuatq fideliumtmimis. approbemus ex sermonibus . surgit; quodnoricecidil,n'onrestifgit.
qubs conscripsit,in aliqupt calholicPrumsenteniias, et Sed Nestorii sectatores ununi in duos filios divi-
eam maxhne beati Cyrhli Alexandrini pontificis;quam dentes; allerius voluntates; et alterius passiones se-
de Cbristo prbtiiUt diceiis : d PASSUSESTIMPASSIBI-
pararil; nec creduht natuih Deum de Virgine secuh-
LITSR.Qusesentenlia catlioUcceveritatis auctpritate diiiri cafnem; nec dicuht secundum carhem crucis
munita boc asserere nititur, ut unus idemque Dei Fi- injuriam pertulisse; sed hominis has contumelias as-
liris; secundumDeitatem impassibilis, secundum car- sCrentesj arcahuih salutiferce dispensatioiiis a Verbo
nem passibilis essecredatur; sicutet e sanctus Am- Dei seceriiunt; ac sic ingrati tantis ejus berieHciisap-
brosiris Mediolaiiensis episcopus in libro de Incarna- probahtuf.
tione Chrisli Uis edisserit verbis (Lib. de IncarnaU
Verbd Marii Mefcuions.
Sed jaih siipradicti Eutherii versuta pravitas, et niliil apud fidelesulteriiis valilura prodatur.
CASfiGAfibNES ET NOT,E.
R De ipsius cum persbiia tuni libris disseftaiibnem âf<_>',.a7r«ei»j;,A^.iPiebdqf6fuia , iri iih'pasjii|)'ili,
addemus.in appendice adauctarium Theodoreti; iirec Eianisies iiancioqiiehdi fbriiiuldiii quiisi cbmiriahehi
in antecessum. Fuitilie Tliyaribriiriihietrbpblita, Cbii- apiid calliPiieos adfiiittit: Impatibiliter ipsttm passum
slantinopolitance dioecesis, Nestorio imprimis addi- esse diciinus. Gjuoddictum Theodorelus veiut ridicu-
cttis.: subscripsit(sep,timp .quidem.locp relatibni Ne • liiiri trailucil: Qitis composmentis ridiculas islas ver-
stpf;ii•de priiha actibrie cpiicilii Eplibsiiii; vigbsiihb - bdfithi dfiibages ferdl? Impalibilem ehihi passiohem
aiitbih, siexto;.Uepbsilibhi Cyrilli et Meinnoiiis. Fit B nemo umquam audivit, riec.moxtem.immorf,uje)n.,,Qupd
etiatn ipsius roentjo in. sacra. iroperatpris ad Ephe- enjm est. impqiibile,.tpqssuijinpiiest,,.e't,quqd.pqssum
S.inuni.po.ncUiumj.in^cpnciliabuipiJoannis Aniiocheni est, impatibilenoh hianei. Riserat priiis ef istaiii Cy-
per Joannem sacfaf urii cbniitehi iecta, el biiinibus ih filii seliteiitiairi,' Verbuih cafrie passiini esi\ iit iiide
locii iii quibus catiiblic! scbisiiiaticofurrinbiiiiha re- iion obscure paleat Eranistce nomine non Eutychem,
censent. Inter conditib.hespacis Eeclesiarum disce- qucemultorum credulilas, sed Cyrillum reipsa signi-
ptandas, pugnatum., est,,ab,._Or.ientaJibusprp ipsius ficari, ,. ........... , ... ,.. ,
.IleUatUique.^Tarsensis,ef Hjmerii Nicbinedieris.is,,ac « Observa porro ciiriose TUebdbf etuiii ex libfoAiri-
bbfbtiiei MaftiSribpblitanifestituiiohe; sed fejjtib.hi- brbsii de Incarnatioiie; et quidern ex capite quirito,
riiiit acriter Aieiaiidriiiij titque ita homUies illi •qua- testimoniuiu decerpsisse,;quo,uleretur,ad rera.siiam,;
luor.paeisbenelicio gavisi lio.n.sunt.Vide epistolam a nec ea tamen verba.altulisse quae Mercator, quamyis
CjTiilp.adDonatum,postsedatas Ecciesiaruirituriias faciant pliiriniuhi acldiscefiiendas i.riCiifisio.iiaturas,
scripiani;,.,,.... iibrialia prbcul de causa quahi quia isto capite adnii-
|>lii liiihc iisque diein sefiribries qhi iii secundo rabilis 0011111161^ locus ad rem qua de agitur, ipsum-
tomo OperuittAtbanasii inscribuntnr, in varias licere- que, f heodoretum, au.t certe Nestorium, cpnyincen-
ses, S.G^l.q4nt_grpr_5.te,auclpr,e,incer''^p.\'nIgaii siinl; duih. Adversusoinries(liaereses)geitefalisisia esi fides,
alii Afhanasib,,alii Jiiaximb inaHyri, aiii ignolb aliciii qttia Chrisiusest Dei Filius; et sempiiefriui ex Patre,
ifibueridos putafiiiit. VeriiKipareiiteiri deihorislral eo ethaius ex Virgine. Quemqnqsi gigdhtehi.sqii_c.tus.Da-
certius Mercatbrj qiib iiisigiie fiagmentum sermonis : vidprpplietq.describit, eqquod.bifortnis.gemi0wquena-
addiicit.. Sed.de. sermphibus Eulherii longe plura in "Z turw unus sii consorspivinilaiis et corporii, qui lam-
dissertatione.mpx appeliata.,, . quam spohsus procedeni de ihalqmo suo, exsultqvit
* Restitiiiiiiiis,quaiiititiicohjectura ex aiitecedeh- idmquamgigas ad currenddmviam; sponsttsaiiimmse-
tibus et consequenlibus facta sinit, ea quae in mann- cundum Verbum,,gigas terrce,jpiia ,ums nosiri officia
scriptis codicibus desiderantur, ipsaque idcirco alio percurrens, cum Peus semper esset.mternus, iricartta-
charactere distinximus, ne fortasse quispiam suppo- tiohis sacramehta iuicepit; hbn divisus, sedttnui,quia
silionis vitium nobis objiceret. uirufnque unus, et unus in utrbque, hoc est, vel Pivini-
d_HancCyrillus senlentiam prolulit tum in epistola tate, vel corpore. Nori enim aller ex Patre, qlter ex
ieftiaJiS Nestpriuhi; alUsqhepassiin ih ibcis ; tiini in Virgine; sed idem aliier ex Pdtre, aliler ,ex..yirgine.
schbUis,eairiijiieiii defensibrie dubdeciiriiahalheiiia- Generaiib generdliqni no.ii.pmji<diccti,..nec.cqrq,.:Divi-
tismi adyersus Orientales innuit, auctoritale magni hilali, qttianec pigntisPatri, nec voltintaspassioni, nec
Basliii dicentikDeuiii iiripassibiliter per carneih inorti passib voltintati.
esseconjunfcthm, TOV ©S6V r«
3t« udpr.hgo-op.ri).Ky.iivci
lOS"" MARII MERCATORIS TRANSx,AT10NESVARIORUMOPUSCULORUM. 1088
~~ "
FRAGMENTUM
Ex Eulherii Nestoriani sermone adversus S. Cyrillum, interprete Mario Mercatore.
0 consmerata ineonsideratae sapienlice a luxuria, A-sus est, ut per omnia simUitudo servetur, aut certe
et disciplina cedificanssimul et destruens, sicut in- alii monstrentur impassibiUter passi, ut custodialur
fantes in arena ludere conspicimus : PASSUSESTIM- eorum similitudo quam gessit.
PASSIBILITER. Priusquain audiam quod passus est, in- Itaque aut Salvatorem passum veraciter confiten-
telligentiam fugit quod passus est: illatum namque dum est, aut alios quosque [Baluz. quoqiie] creden-
impassibiliter, non sinit manere quod passus est (Ba- dum impassibiliter passos, adquoriunlentatus shnUi-
luz. add. impassibiliter]. Si passus est, quomodo im- ludinem Douiinus prcedicatur.
passibiliter? Si impassibiliter, quomodo passus est? Quae autem palientiae erit ostensip, si passus est
b Fabulemur ineffabiliter, et sentiamus insensibiliter. impassibiliter ? Quomodo praedieabiturpatientia Chri-
Quis umquam vidit ruentem sine ruina, resurgentem sti, si dolorenyjatiendo non sensit? Quomodo etiam
sine resurrectione, dolentem sine dolore, sapientem monstrabitur ineffabiUset incomparabilis erga bomi -
sine sapientia, juvantem sine adj'utorio, solventem in- nes diiectio Christi, si passio ejus sine dolore peracta
solubiliter? Et admittam : Pqssus est impassibililer. est? Quis non diligat [Baluz. eligat] pali, non solum
Paiilus, inquit, in tertium coelum conscendens, et pro amicis, sed etiam pro inhnicis, si pali impassibi-
ineffabiles in coelb [Baluz. paradisoj sermones au- liter liceat ?
diens, nihil laie protulit, foi-sitan istis expositionem B Cur autem et Dominus aiebat : Spiriius promptus
subliinissimam relinquens. Hic !enim non dixit: Pas- est, caro autem infirma (Malth. xxvi, 42), si passio-
sus est impassibiliter, sed : Pidicit ex his quw passus nem incipiebat sine dolore perferre ? Quare et ad
est subjectionem(Heb. v, 8); et: Tentatus per omnia Patrem clamabat: Paler, si possibile est, transeat a
hixta simililudxneriiabsque peccato (Heb. iv, 15); at- me calixislq (Ibid., v. 59). Propterquid etiam prec.es
que ita procul abstulil talium deliramenta verborum. ad eum supplicalibnesqtie cum clambre valido et
Qui enhri per omnia tentalus est juxta similitudittem, lacrymis offerebat, qui eum de morle posset eripere
si passus est, passibiliter [Baluz. impassibiliter] pas- (Heb. vn, 7) ?
CASTIGATIONESET HOTM.
a Lusoria disciplina. Sic restituimus ex codice Va- emendationemprobantverba Graecaistius fragmenli,
ticano pro eoquodexBellovacensi edideratGarnerius, quae exstant in tomo II Opp. S. Athanasii p. SOS; et
luxuria et disciplina. Sic alibi lusoria aliquando scri- inde iri auctario Operum Theodoreti p. 701. BALUZ.
ptum fuisse pro luxuria ostendimus in notis ad caput b Id est, loquamur. BALUZ.
21 Laclanlii de Mortibus peccatorum. Porro islam
EPILOGUS.
Haecinterim cursim, ne modum libri supergredi C videatur, unum eumdemque Filium, propter utram-
videamur, expressimus, plurimorum virulenta conta- que naturam, pro nobis impassibiliter fuisse perpes-
gia simplicitatem iidelium [Balttz. qdd. simpliei teste] sum? Si haecvis creaturce atque polentia est, cur id
fallenlium, congruo tempore, favenle Deo, diffusius ipsum Creator implere non potuit, qui omniaquwcmn-
prodituri. que voluit, [ecit, in cmloet in terra, in rnari, et in on-
Sed nunc banc ipsam Nestorianam perUdiam licet nibus abyssis (Psat. cxxxrv, 6) ?
~
in hujus operis fine nonnullis exemplis arguere. [ Sed ne solita calumnia Nestorii sectatores et
Dic, o haeresisingrala, crudelis, et impia, cui Chri- b Eutychianos criminenturquisuodogmatinefariore-
sti Domini nostri voluntaria pro nobis exinanitio im- luctantur. Est enim hoe haeresibus utriusque concre-
probata [Baluz. probrosa] est, et visa humilitas ditum, ut contra quamlibet earum catholicus disputa-
vinse dignalionis indigna : quae.cum Judaeis et genti- tor assurgat, neutri crhnen suspicionis efiugiat, duan
libus crucem Christi scandalum et stultitiam reputas, nosEutychianamrefellentes insaniam Nestorianos ap-
nec Deum factum hominem tulisse passiones impas- pellare non desinant, et e contra Nestorii complices
sibiliter confiteris; si Nilus JEgypti in sua natura catliolica veritate convicti refutatores suos Eutychia-
persistens, fuil Êgyptiis sanguis (Exod. vn, 20); He- nosexistere mentiantur; necessarium profecto credidi-
braeis autem aqua potabilis; si dies lumen Israelitis D mus utramque pravitatem sua per plurimos ignoran-
exbibuit (Exod. x, 25; Sap. xvra, 1), tenebras ho- tia serpenlem beatissimi Patris Joannis Tomitanae
c
siibus, quas merebanlur, effudil; si fornax Babylonia urbis episcopi provinciae Scythiae, sermonibus pro-
tres pueros rorefecit, Babylonios incendio concrema- dere.""
vit (Dan. m, 24); cur libi indignum aut impossibile
CASTIGATIONESEf'NOTiE.
a Desunt apud Garneriura haec uncinis inclusa. EDIT.
Restituimus ex Baluzio, qui sic exagitat omissionem I>Hinc coUigi potest ista scripta esse a Mercatore
Garnerii : « Ista exciderunt in editione Garnerii. aliquanto post tempora concilii Chalcedouensis.
Exciderunt, inquam: nam ipse in praefationegeneraU BALUZ.
p. vi (Sup. col. 15-16) eorum partem refert, et his claudi c Sequebantur ergo postea excerpta ex operibus
librum scribit. Sunt autem omnia ista magni inoinenti.» Joannis Tomitani, quce intercidenint. BALUZ.
1089 DISSERT. I. bE HJERESI ET LIBRIS NESTORH. 1090
mm»— ! i .1. .,-. ,,. _ i . ... , t •v ™:=r~~-J
LIBER
QUARTUS,
DUO: — prima, DE HJJRESI ET MSRIS NESTORU; — altera,
Inquo continentur DISSERTATIONES
DE STWODISIN CADSA NESTORIANAHABITIS a tempore motarum turbarum ad pacem
Ecclesiis redditam.
DISSERTATIO PRIMA
DE HMtESI ET LIBRISNESTORH,
Ad hsec verba Marii Mercatoris : In eo igitur Paulo Samosateno (Nestorius) conjungitur, in
quo habitatorem et habitaculum pro meritis separat, dividens quod unicuique eorum sit
proprium, ex diversitale ndturm, quod quidem illis ambobus cum Ebione et Pholino et
Galata Marcello commune est (Epist. de Discrim., n. 17).
Post exhibita Ubris praecedentibus Nestorii Theo- A Deinde, propriam Nestorii Uaeresimexponere tes-
dorique Mopsuesteni, et Theodoreti, ac Eulherii timoniis indubilatis, id est, non aliunde petitis quam
Operaquae Mercator collegit, non erit, opinor, inu- ab ipsomet Nesforio.
tile, nec alienum a re quam agimus, etsi forte non Tum aperire quae fuerit opinio Arii, Apollinaris,
mediocriter operosum, Nestorianani haeresim plane et Eunomii, quam Nestorius catholicis objecit, et a
aperteque exponere; ipsoque per se Nestorio testi- qua cum vellet recedere longius, incidit in efrorem.
monium dicenfe, ostendere, cujusmodi tandero fue- Postea hunc ipsum errorem componere cum dog-
rit impietas, quce totum orbem comraovit, Cbrislum- matibus Ebionis, PauU Samosateni, Marcelli Gala-
que de solio Divinitatis deturbare conata est. tae et Photini, quorum societas Nestorio a calholicis
A variis illa varie exhibelur, et certe lam implici- exprobrata est.
tis, sive erroribus, sive loquendi fraudibus, quasi Tandem ostendere quibus vocibus abuteretur ho-
contexta est, ut non modo reeentioribus, qui procul mo improbe callidus, ad suam haeresim, sive dissi-
distant, sed veteribus etiam, et ejusdem aetatis ho- mulandam, sive insinuandam.
minibus illuserit. Denique, convellere populares quasdam opiniones
Conducet qualiscumque haee opera ad faciendam super ea re, quae partim a magnis auctoribus- in-
Mercatori fidem, et eam quidem tanto majorem, ductxe sunt, partim audiendi dicendique usu confir-
quanto constabit inde certius quam subtililer haere- matce.
shn ipse captantem lalebras, et deprehenderit, et in Postremum inquirere in reliquam Nestorii fidem
lucem produxerit; etiam tum cum multiplices sub- ejusque' libros.
inde formas induens, acutissimos quoque fugeret. CAPUT PRIMUM.
Conducet quoque ad Ecclesiceaucloritatem stabi- B
Uendam; fuerunt enim pristinis temporibus pauci Qitis status quwslionis illius celebris quam Neslorius
quidam, sunt et nostris longe plures quos convinci movit Ecclesiw, et propter quam finiendam opus fuit
fidei parlter ac veritalis interest; si quidem opinan- concilio generati.
lur Nestorium, vel nullatenus errasse, quod dictu
Tria sunt fidei Christianae dogmata, consubstan-
impium; vel leviter, quod temerarium; vel ultra tialitas divinarum personarum, incarnalionis veritas,
modum, quod injustum.
Nestorium certe Theodoretus ita purum erroris ra- et ejusdem fructus, quaesalus hominum : quibus sta-
tus est, ul ejus doctrinam damnasse crederet esse tuendis Ecclesia laboravit jam inde a primis tempo-
idem quod ipsimet pietati anathema dicere. Scripsit ribus. Nullum de tribus, ubi tentatum est ab haereli-
Socrates de sola Nestorio vocula qucestionemmotam cis, orbem non commovit; nullum non coegit Ec-
esse. Eidem vitio vertit quisquis posuit epitapbium clesiam totis viribus pugnare, suasque de hostibus
hceresi Nestorianae, quod asisereret Christum meritis victorias non sudoribus tantum sanctorum, sed san-
operum et laborum mercede factum esse Deum : nec guine etiam redimere.
pie Theodoretus, nec prudenter Socrates, nec poeta lnclytum quidem fuit bellum adversus bostes o/*oou-
juste videtur sensisse. nioo; sed si fas dicere, concedit consequenti alteri
Ipsis tamen nonnuUi, etiam cetate nostra, adhae- in antichristos,bellum seu verae incarnationis destructores
illud prius duobus conciliis ge-
rent: et Theodoreto quidem Sacramentariorum plu- molos; quare
res, quod minus mirandum; Socrati vero homines _ neralibus confectum est, alterum vix quatuor poluit,
prcefervidcecetatis et contentiosce mentis, quod non ^ et iis tamen ita numerosis, ut aliquando totus orbis
hisolens; poetcemulti eliam magni nominis magnce- Christianus unam in urbem Chalcedonem confluxisse
que doctrinaeviri, quod dolendum. Verum etsi dispar crederetur.
habitum est
Conciliorum, qucedixi, prhnum Ephesi
iu causa Nestorii, ut ingens illa quae-
est omnium sententia, par tamen iniquitas, cum et
scelus sit Chrisli hostem absolvere, et injustitia ho- stio solveretur, ex qua Cbristiani nominis salus di-
minem sceleratissimum aUeniscriminibus onerare. gnitasque penderet. Ut autem perspiciatur quis fue-
Quam honestum porro est, quamque utile versari rii tantae conlroversiae status, quod fuerint hoc capite prae-
olim hae-
in hoc opere, tam arduum illud ipsuni ac difficile standum, exponendum primo quae
videtur; sunt enhn in hac quaestione pro citatis auc- reses de coiijunctione nalurarum duarum in Christo;
toribus praejudicia, nec pauca numero, nec parum deinde catbolicum dogma Uaeresibuscontrarium; de-
veritati noxia, nec mediocriter inimica fldei, quae, nique qua parte Nestorius Ecclesiae consensit, qua
quanturavis habeant, et ab aetate pondus, et a mulli- dissensit.
tudine momentum, tolli tamen debent ex animis cre- § I. Qurefuerintolimtiseresesde coDjunctionenaturarum
dulilate, ut fit, occupalis. in Christo, et quod hseresibuscontrariumdogma Kc-
Quod ut praestetur, oportet primuni, allatis de in- clesiae.
carnatione, id est, conveutione naturarmn duarum Omnes qui nomine Chrisliano in hunc usque diera
in Christo, vetermn erroribus, statuere quaestionem censiti sunt, asseruerunt unanimi consensu diias in
a Nestorio rootam. Christo naturas, divinam et humanam, aliqhatenus
1391 AD PAilTEM 6ECUNDAMOPERCM-M. MERC.\TORiS APPENDIS. 1092
fuiss.econjunctas. At ubi priihum quoesilum est, vel A Slat e eontrario inconcussa-fides Ecclesice, naturas
quid Divinitatis per se ipsuni, quid bumanitatis, vel duas ab ipso conceptionis exordio cbnvenisse, easque
quo utraque modo socfata sity; offae shijt' de reppnte h.jioue]ji"hiimg~_fan}j ypl amisisse, vel amissuras esse:
hccreses tam inter spVcf&ersiae,qham jcatholjcae'Idei sjquiderofidelesipninejsf/isy^ profiteniur se cre-
pugnantes. iderein Chfistuhi, cujiis reghihbn erit finis. i
Jsiijgulasr_e.ceijse.f_ejijee . bi^yi.ter licet, jiec locjis Constat igitur catbplici dpgmapis partes esse ,quin-
exigitj*Id opefcepjr&StiteVuht 'ekunii cliioliiter Patres, que,Vefbuht s^cilicet,cbhsubsta^^
'Cyfilius e't Le'o'HagnuS : ille-Mh'de fecta fide ad haturae infegrce uhlone isubstantiya iri 'utew Virginis
Theodosium scriberel; isle cum Ecclesiam advefsus inseparabiUter esse junctum. Quiiique liaeccohtrabi
Eutycbetem doceret. Praestitit eliam nostra aetate possunt tres in qucesliones,cujusmodi naturce copulatce
Dipnysius Petavius, magna cum erudilionis tmn di- sint inChristo, quamdiu, etquomodo. De singulis.vi-
ligenticc laude (Tom. IV Dogm. I. i). jdendtun quid Nestp.rijissensisse s'e testatus sit.
Nos apposite, nisi falloiy ail ihstitutuni ita ratio-
nem inire possumus. Quisquis de natui.anjin in GJiri- § II. Quid Nestoriussenserit
•" de naturis in Chrislo
''". V""''" conjunctis.
sto conjunctione cogilat, stathn naluias ipsas.' quce
chnjungiifltei',;a conjnnctiojiis inodo mtelligejitice vi- Verbum idiyinuni)qupd natuyae hunjance ppiijtti]-
. .djsc,ej'nU,'acji^.was iquidejjjdistingjuit duasj _egijjuji-; cluiii ess/j eyg.ngelista;dbcejt^nequ^ "_3gs,e pfplafiilum
ctipjjjisy.er.otujn.geijjjs, tjjm pefpetjjjtateih aifendit; ej,
quiddajin 4v.u,V,o!rTKTov,fl$$$ .yoJjiisspliefiurPhoti-
"CircaIiaeconima ahorinulUseiTaiuih esf; sed aibalijs lius '.p'6'stSampsatenhni'; neqnieSuJJsi^teiisaUquiflPa-
circa naturas, ab aliis circa conjunctioiiis niodiihi; ^ tref minus,'quod bieijaf AVius,'s® consuJbstahtivum
._ne.c jînej}adhjjc a cjijjcjtispajriter ;. ex illis finim qui- P Patpiatquco/jiopyfrtoy;cpjîstansfjjjf.Njestp.rii,u|;;jtm-
,i|am GI.VC^ ffiywfotM, guidapi fiWpzJijJUDa.aîtateijigue haeretjcuh) " " serjnbjie
'""• publipp
" '- 'isjjpjigKafitjs,"cpn-
— ''— '*-'"
decepti suht. Istipars cifca conjun,ctiojj_is gen'is_, p afs Jessio,
.circa p.ejîetuh,_aten)lapsisunt.. . . ---._• ,'' Et Photinum qTiidejjiap Sajjjogatejjujn iijsectatur,
Atqjuejhinc ;_esjsfitqpacU>ipai;titaqnaedain djyisio, utrpque ppsti'eiiip sermpiie,r atqup eovelienientiiis,
tpiaeidcirfib'^xhiie_fa_dt ad ifipjpQstfam, djipfiinier qijpji pa se'rppi-bhensiphi.. ab;'utr)u's,queS,bcje|3fe,cii-
.expU.caji4.as ^yjsibhis pi.ries '4fil>h)_as'ajjpeU.an.dj jion jnij argpebatiir, abstraUefe pitejrjeinf: Pqitlus, inqiiit
.sjnt .jiojnjijajtjinialii iWe iicei^ljjc}guain'_qiipriijn§j?cie- (Sem. 12",'wni'.'£l)),'et'Plioiinus fianc infefsediffe-
.tas, .yjej^ cajiiojjcis ^.estprjp/ ,yel aNgslJjrib^caJli.br fetiiium hqbeni: linjts eprfim Ciiripumsoiunf iipiiiinem
licis objecta est. dipif; allerverp. dicii a^q^^'^firfij,^^^'d^fe^nit6c
In cxp.ojiejjdpjgitur iiicapia)tiojj_isinysjerio pecca- cppfitelur esseBeiim'; gptipicit Veipuiij.tilifd, alfgyahdp
yit cbiitra Djyjjj^tein,, .qjiasi'p*ef ,e;xcessijjh,§ab_e,l- qitiqepi Pairis 'nqpiiiiewcifqri qfigupndoiûiepfTf-iii
Uus, ut qui Totain pei ~$e.pxy}ni.faif$ip incafjjafaih ifppiihenuiipupqri.Upfc
asseruerjt, propjt1erje.a ifm^fij^' ]>ef:ipî^pm, qitod esiVerbutriet Pater, sive sidici ppssifVerjilpiifpr,
,<j|j,o.ci
hon.feipâynl IW^ " ' "" ° ' "-''" ""' *'•- acpjpifps ad hqp prp sui seqsus ueguftjqiflud beiieiii
f-a.tipjj.e^
|iistXijgiie,rei.'*
' Peccaveruiit Evqncjeifp dihum: InjirinPipip/eraf^fb^nifet Verhitm
"excontrario per defeclum Sampsajje,- pmf dpud P'e'uiii,ei 'pettfemi'V0.ttqilJqaii.,X i). Vi-
nns /et Arj.us; jlle ,quj_d,enj, qnja â/;uj'aeUwnanae"fpii- lies, hi(jttiem','qu'qp'euniYerûfii^dfi^qtfîf^êtfni',qfi-
jiuiclum 'dicebat' Vefbum Dei*,'secl oyvîtfs^ro^ ja.tque auqnfp f.erbfimqppellaf', î^ffmed^jfin^ffiq^gep^-
prolatitium, et nps.trp pejie simile; iste' verb/quo'- 'Q tdcitim; nmdiifejp '0TP4^f-l}pu^rTû^f%pip^g^m
niam, etsi Verbumfaeefel liypbstaticum, noluit ta- fqpiupi':'nescitenimChfis^
-
^menjâiri pôgv^ fptm, ,sp.dunajn dujntajat de Sfitis'iaritiqpfliq'pj.j^
'Jtp! jgpiSj.biiMijim'^.uiclejjvpiîjJJani' |tq.ue pfaesiah tis- 'picfslenfempjfie spsc.ttlq'Pej,iafeni._Et'paufp'p,osl:p' /to-
simam,'sed'Deo fameh lohge hiirioiêfii'.,;' iinugf sicitl fif-psktxi,Pejlqtepi fpihypoiflfabef,' '"''
Contra hos Ecclesia catholicuih'ciogma sancivit, 'Jntflimo^p^m^tmi.'%) ^Scienfia^pieiulis est
-¥erb,uin, qna? secuiida Trinitatis persona, "Filiusque plp cpnsupstariitm Trinitdi~fP'vi)iifa0f^;pm
.cohsubstantivus Pafri, Jjuma.njlatj se jjroxisse. iionem, et fatefi divinam riaiufqn}cqrpprqiuftihpinfncm
Se.d Jajn de hujhanifa.teiji efr_orem lapsi sunt Ma- qssumvsisse. Ei,pau"p ppsf; fflyniity ::'Servdia'igitur
nichaens,flhi parnis lajvam soâro; ApeUes, jjni caiv 'cbnipptidip,fiamsfie)ifiam'pieiqf's.Qufppst duiMisia,
hem dectelo acceplam,; Ariaiji, jqui carjentem omni iffStopQofoymfpicgp^^
ahima; ApoIljnaiiuS, .quj - iexpbrtem njenfisassujn- sumepfis fiqnifpem divvrtp!ffqfum? yide' jij' %«!..•,....:.,fijajjidem
ptam asseruit, .,; !'"
i,sent.eotja"b"sbjr'iin!Pn
Ecclesia fiontra js.to.sJiaeretjcos ,totam linnjanila- Iisdein'io.cislr iuiii jiariter ilce.iii_inoiiiijia|,jimpppu-
tem, ut tota salvaretur, a Verbo Patrj cons.ubstantivo griaf :.q.ui|lajiud "ejSijro. ".e^t* fsfei^îâlQ" :Arjib
pjuppijcrôy"
ass.tunpiajn .esse,de.finivit. ; ?"
;cbntraci,icer.e Dejnd.e".tahtuin' "iiiÂiiaibi 'otiiiimi,
Circa ,eonjuijc;tionjsgeijus aliqui pariter pej' de- quahld'Nestoriuhi exarsisse dixinjus .(fii prqffdf ffift'.
fecturo, ,alUpe.r cxc.es.sttnip.e,coav.ernii.t. Uli, MtThep.- ppg. _vi),sjye cum iji utiie reîheejjclif^fhjnl^rh-
dprus M.opsuestenus, jcum'.unionem, quam aiunt njp.- plbhJ, .sjye.cu.hJebs.cleinf.ece^
,raiein solanj, îyie O-ÎKTIV,admit.lere,n;t; is.ti cum m Ieg;e",q,uani^^ ferehdaro.a^viftf^'](6j;jum''U^f;eitico1^
jiaturcc alterius in alte,ram cojjv^sjo.Jjem fingej-en.t;,D _genus"Tlie6diosio suasit; Qeclafjifsatls.quani l6.ijge,|b-
fltqne iifa, vel Divi.0.i.taJis in .carnenj, jjuod AppUinar 'esse.t0'errpxp ',bp.inahtiuiiifpr^xqP ''p%ip
jis.taruro jionii.ulli; yel 3j,uinanitali.sin D,euni>quo.d auit cerie Patre ''' -'fcpkwiffn,
' "''"' "*'"*
'' iqiiii_|dajji mirihsl''
Thebpafibitce; .vel htjiusquein iiiistuni quidcjamtei'- Denique jipji desuijt ih sefnJohjb.ns,quaeArium np-
tii.uro,.quo.d.E.u.tyches s.ensissefertur. njijiatijjj p.efjiij.t,vellut hKc''seiviiipmsiqniafti^lVijis./iS,
Defiijiyitiij.cfpposjtujjj iEcclesia, naturas duas im- 9}: Pffpfpf hqp pt Ariqhts hi>if'vdUe rff^plfprfffyie^
p.erniixfas, alque incoiifusas, cpnyejijsse EV.MSTEI y.vff sunius. Si ehipi 'uictthiqip naium^Peff^YîpWifet
VKOO-.T»^, " m& fvaiY.ii, ^tque, ut ipqpntur, ûj)- siiiipiipiief li.pminemus','vjdfex lwc''tjiiiif cpjffiiiahr. 'fi
sAantJali. ptcis siniplicifef': Deps .esilgiti nqfus e"sf%e Jftfirfa.
- ;Ej'ravei'MJJt deiiiqu.e:c.PJ.itr_aeyfoisfagp,ej>pe,tu.U,a,teiij,'Siqtiiri jfqiret^-slfifeffrepreliai^ns'; EfgQirqpiefitp
sijpn ifstantum qui,&ejnper fuûi'am, sed qui factam 'nqsafgutiis, Fijiuni miiiprepfPatre'pt cfe%fumdippnr
iiiulero Vifginis negarunt. Sic Paulus Sam.psateniis le$f quoiiigni cfpudvds' efipm lioc 'in pdifjes&ptw^psf,
. jOperibus,JJCpinejitatnab adultp Jes/i finxissejdjicitui*;; Terbmri ffeunfesse qui naiifp e§t de ildffdi^fiiiiii aitqi
.s;c'Lc}poj£^ PWM? :<iepqsi&m,aut ideinPeus Ycrvum tie seîpse%sfahf:'JEuitfesfeimf^
saitein cureTdeicruce Cbfislus se defelictuhi qjyeiêre- liate fratribus meis : VpdoffdPafrerii meuiiiPtPqfrpm
,tur, auteliaroin totp passioiiis tempore; .sjcliar- vesfrmii,Peutnnieimi.efPfupfbesiniji^
iccllus JGcSala.ppst .injpletfLm .f.e.de.hip.tipnis
"" ""*' '.''.aljj.i- Sed
;pp.uS. ciffifliocdicerqf,qui.iiafttsest debeqfaMpfiq, hit-
"cjeuda'ro'.'t^ ,'"..'"" ', ".'" manitate quidcni ribbis honsubstdnlidliserat; in eh ai*
i095 DISS.ERT. I. DE IlJlRESI ET LIBRJS NESTORIL 1JO_9A
lein quppcpifjunctttsDep,npslrq pratlpnge, quiq Peps, A per nteffspsp,afdqfipicgmpqsilp' ip ulerp Vffginis esff
mbsfanfia melior. iiiseparabililer enini iehipore sociatus est.
Ad Jiaecaccedat symbolum Tbepdpri, qupd cum Serm.pJje| (Nutp. !f); NeqjfpPpum ppprfel djcpre
iNestpiiuscredendiim populis proposuif, suum fe.cit; mi.deef itiftfptquegepefqiurif,fipniperiiffigui se esl gn-
in hoc autem jnariifesta o/ioouo-tov c.oiifessipcojjtiner liquipf•generqt; itep itefWh htttiiqjifiqfpqi ii"t4qmprqfi-r
) tur. Accedat etjani Mercatpris de Pauip Sampsateno ipi}p,un} psi, sed iipmprfftpienicprijppiiqh}peo pssegeT
tesiimpnhiin, .cuni hjseresimiNestorUa Pauiiaiia ijjsr npralpm.
cerneret; Nesfqrius,' iiiquilt (JEpisi.de Pisc., btc, Sennone S [Num. ,5) : fft ig'tpr mttlier cqfpus jia-
num. 1)_,cirpq Verbitm Pei, tfon quidem ut Pautus rii, sed Peui\ anitnafiitribu.it; nequeipep itfutipfdicflitr
spiflit,qui ngii substgntipuni,sed protgtitjum,pofeptiair atfiqiq;gppiffix,quippepefffpniniqltfiifsp.ifpeijpshqfpf-
que pefefftcqx. Verbum esse definit; nqp cqnfiteiurta- nis gpniitix; sip qupqitpbeqfqfiygq','ef^}peppfffiipini-
fftenidetn Nesfprius de Verbo substgntivq, ipsuni Dpi nepi, sjniui cpttffftqppritpiiseunle Pei Tprpd. nqifiaisa
Fifiuni nafp,raiiferesse; sed dicif, arqutequidem, quip esi Dei 'geniifix. Et poslea'(*V«m."8) ; ifjpp qnili fpr
nppexpresse, qb pzferpifqteFifium non psse, se,dVer- cidqt, hmretice,non invideppotpen Virgint Xpitnoibzu;
ppitffanfupi, quqfiiti substpfffiqPqlrfS mqfiens, Peus fqteor enim reverendam esse eani qum receperit Deum,
sif poimibslqn.liql.js, meni Grpeci6ftoou.G-.iov dicunf. per quam TIIAKSIERJT Domittttsomnium; per qufiinjtt-
Ita Nestorius de Verbi divmitate; nuncde Uoroinis stitim sbi iUuxetjt: Deits enim erai Ver.butn, el cum
patura.In.tegTaina Verbo assumptam esse; npji item hbtnipepqnjpnpiufn,efin eq hqbitans. Sedporrp spspi-
.carnenj, \pl aninia ipsa sensitiya ..car,entejn,,q'upd ppr ptausuhi. QttpmqdqItdcquqd dixi, TRANSIEMT,' itf-
Ariani;»velinerifisexperiemj qupd AppjUnarjjisvpler _ feUexisfjs'?NqjfffixipERTjiMsiif,prp eoqiiodesiqeifi-
Jbat, non ap.er.tisJtantujnyerbis dejnppstrayit, sed fa- " ftfs; rip)feniinifqf.acilp mpmsenienlimpbliviscqri^v.fî&'
cip maxjme, cjirii AppjiinarU Arjique jiiac in parte ijs^Ppuip Pfif vifginem£p.t.??oTov.ofa'Seriptitra ..- per-
xjoiiseiisioneincpntinentef unibms hyppsiaiicaedefeji- dopfus.supffKATVunonpdqciussitht.
spribus, icl est, catbpUcis objecit. Perinde ac si s,ubr Sefmone 15 iNnnh 3): Qumesigutein isiq (scieiitia
stantialem paiurai-um uiiipnbjn cpgifafenemp posset, pi.ejtat.is)rtist op'fioloyi.K! pl pdifsubsfqfitivm.divfria) Trini-
nisi qui Verburiiautanimae
'" Jotius, autmentfssaltep latis, ,efassunienlis hotniiieindivihmtiqiurie, ei invir-
vice fhngi .diceref. '. gipep nlpropqrnis sffspepia!,'ptc.Ei, pbstea (Nutii. 'S);
Quam caiuinniam ut prppulsaretCyriUus, .Citmre- Sltrifpiqvppe mpeiamo qvoniqm sqriciq Vifgo et Pei
c.tcefidej npnnain Thepdosio Jraderet, tpfaro * scj'ipsit est ei iioniftifsqpiiitrix; genitrixqiifdpinPei, propiefea
n Verbo naturam hproinis assumptam, ut _totas.ania- quod tetnplum'quodiii ea crediumesi,'uniiiimesi Divi-
j_ei.uf.Cuinque suam &emnonisque Ephesii fidem ile- niiati,elc.
ieuderet, Ariuin AppJUnarjumqueet Eiinomiumdam- Quid quod epistola 1 ad sanclum .Goelestinum,na-
nare Ijbelip dato cpacfus ,est. tam ait hum.anilatem cohjuiictain Deo per spirilum;
Hanc Cyrillo calumniam Andreas Samosatenus et aiiatbejpatism.p9 ab ipsa cpjicepliph.e.copulaiiojiem
flrieijlalium nomine fecerat. Fecerat et Thepdoretiis, habuisse. ,Quid p.lufa? ypx ipsa Xjsto-T.oj-ozoy, .quam
C^TUlijnt c riininatus sius ana.thematisrois in Uaereticas jubjque ingerit, pejn aperie .cpjjiiciit; isi' 661111yjfgo
et blasphenias yoces erupisse, exstinctamque dudtjtrn Curistum pejiejut,' Dfi.us.et hpjjib in ipsius jitero cijji-
AppIIinariiinaiiem simnl hnpiamque * doctj-inam.rejjo-
" "" jyjtcti sunt.iQuajidofl;,^ Nesj[pji;ip ,est av-
vasse. . bt.cbnjuiictinn plvinitatis instfumeji-
Nec CyrUlpfantum iUe, sed oninibus qnpque sy- _QSparrps.fieojoppr..
tum.
npdi EphesincePalrUjus, modestiaeoblitus suique, "id . Et yerfl The^dLprusipse jBjagjsteriNestoriitrad.it in
.criminis imponebat; nam.cum irae impotens propter synjibplb,y,er_!)uin'suscepissienpininenj vir.iute,e.ipo-
.damnatum 'Nestpriunt suum adversns .sacrosancfum lentfa JSpijfitussaiicliiio ute.rpyiiginis figuratuhij eum-
coneUium\irijlenUim styium stringeret, .sanctosiidei que sibi irienafrabUiter .cbpulasse': .qy.pd apertius
magistros ita .cpinpellat(Lib. y Penlalqgii) z fftplmi exppnit jn Ubi;pad "iaptizctlos^ ,cuhi ff.il:'Qpculfppipem
vq.lttitinvidia, cui vos mqncipqsth, ut quw oiim per Creqfop copufatpfpsf; ffqh dPpr.af,cphf fqrjnqrelur;
mv.pi au.tduqs, et hos Latenfes,ApqllinarisIqquebafur, tiotf .divi,dpl)aiur,cuttihdscerejpr,'elc.
Jiax nttnc per multos Ecclesia! praisuies, congregqtio- Non iongius abeffavit Nestofius a yejitatc dc 'p.cr-
nibus Eccfesiqrunisqcris .exMbeqt;eltqles lierbm per pef.uoJiaturarujjj nexu, id esj, .qiji.neq.uebacteii.us sit
..pqstor,esgregibusqfferaritur,lupqrumquemorsusreclo- mi,ej'ruptus,'-necujnquariiR^
rum minislerib rationaUbus ovibus infiganlur; et qui hunianitateni .yp.catihspptiabilevesfiineiptaiiiPivinitit-
in dtiqbusqutjn fribus civitqfibus, exlra muronim se- fis fSerrii. i3), ef incarnataePeiiaiis runiti6iiemasse-
-pta,pqufos qlioquebqtur,qubs eliam variis canticis serit ipc6mniutabilem ac semper mane.htem.(S(3;'Hi. 7);
ducebaf, munpislepervpsin mediis tripu.dfql urbibus; .el liprriiiiemd.icitpefpe.tuurhpivinitatis possessoiyjin,
ejus enim prpidicqtis .errqres, et vocptn novitqlibus Ct .cmjijpsp iridestiient.eresse yefbum pei/Seim.^);
decoraminf reparantes ejus biqspheniiam, quai jqm et inSlarceliiiih Galatara aiiter seiitientem grayissiina
fuprqt cqnsumpfaiemporims. oralipne jnveliitur .(Serpi. 12,ptfip. 2): OfpnittniPo-
mfiius ipdiifuspsi nosfrqm npiprpm, flupiquqffispqliq-
§ III. QuidKeslorius senserit de unionisnaturarum '.biiefsciifcpib.eilqljsfesfipiphium, insepqipbiip indtt-
'. inceptioheetduraiions.
3) menlupt divinmstibstaniim,specuiunfPopifniqpiiiittni,
UtUeunionisextreinis duobus Nestorius ab Eccle- quqd pppt naturm dignitatenipropfiqtnpprdidisspf, iii-
sice sententia sipnrecessit, itanecEcclesiaeopppsitum metsi.deciesfniflipsirqscqlur audiens Mprcelius,non qd
quidquam sensit. de tentpore qup unio .vel priinum usum fiaiiifatepi acpepil J/o.cvestimpntttiii,sedin scni-
exstitit, velduravjt deinceps, vel duratura est; sen- pifprnfmx,iit .ail qexier.qmsuqi Dipipifaiis fqcerpf cott-
sit enirn .exstitissejam tunc icuro .operaretur Spiritus sidere; nihil sine isio suo vesiimenloviverilibusdonqi;
sanctus inuterp Virginis, Verbpque teniplum ccdtfl- ppp jpdippf piprtuos sine isl,o;fwupf 'pssp ' ' "'"vptuii cum
caret, idesf, in ipso.hoininis conceptu. Id yero fatn isib Divitfiiqiissum rpgnum. '.
aperte iamque frequenter tradit, ut mirari salis nbn Ex' his qiisehac.len.tisexposila sii.ht, liquidp con-
possun :hpininum aliud Nestorio tribueutium .s.eitten- stat quacstio.nein;-aNestdrjp inptata.bnihj ex parle
tiam. perlinere a'd"'unipriis gehus.siye'.mpdumijup' ainbaein
Sermppe.5,(iyiuni.5,.(S): Quis.autem.secundumsub- . Cliiisto haiurac copulantur. Nam euiivuiiioiiejnnatb-
slantiqm ejus (Mariccvifginis) erit simiiis? Is sine rarunt in cojtli-pyersiani adduxeiitj cxupcibmniijus
. dubibquiSpiiifus sqncfi opifi.cio.exsii.lit. Quodepipi in noium cst;'cumque partes catliolici deûnibnejsta
ea naiumesl de Spiritu sqncto est, cmn.quoindeshten- Uogmatisquinque.oiuiijup exsiitejintj ut aîHea^bsên-
ler-erqt VerbumPeus. Verbiimergo Peus non esl na- dimus ; et in quatubr prius exppsitis",Ne'stpfiiisEc-
. tus.ex Mqria,sed in ilfq, qtti ex ea natus est, mansi.t. clesiceconsenserit, qupd confectuniest, i;estaf uldc
. N<mex Tirqine initittin habiiit, scd illi qui crescendo reiiqua una disceplaverit, Id est, de gehere fhpdpque
1095 AD PARTEMSECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 1096
uniohis, quam substantivam Ecclesia, Nestorius mo- jAfiaToov, id est, de communicatione reciproca.pro-
ralero diceret. prietatum inter naturas in Christo unitas, disputari
Et vero Leontius, vir impfimis eruditus, et indog- solent. Intelliget enini"facile, quoties fitunum quid-
matibus pervidendis solers, universum ea de re bel- dam ex duobus; toties qucc attributa singulorum sunt
ium motum esse scribit, mouetque tameh (Lib. m, propria (*StwfiaT«Grcecidicunt) vicissim coramuni-
adversus Neslor., etc), non fuisse dii vocibuscontro- cari, non tamen temere, sed pro unitionis roodo;
versiam,sed de modo tolius mysterii Christi, quod non nam si physica illa fuerit atque subslanlialis, non
simpliciterex hac ant itla voce, anl ex qttibusdamver- morales tantum proprietates, cujusmodi sunt coli,
bis approbandumest, velimprobandum,sed ex primis dominari, auctoritate pollere, prcestare dignitale, ju-
principiis.Principia vero esse modum unionis, secun- dicium exercere, etc., sed etiam physica, ut nasci,
dnmhyposiasimelsecundumo-yio-iv. Primum Patres tra- pati, mori, etc, ita communes evadunt, ut, quod
didisse; allerum hmreticos,qui ac ratione «.vBpomola- aiunt logici, etiam in recto praedicari valeant. Sin
TOSIKV indiixerint. autem unitio fuerit tantuhi moraUs et o-yjTwri,com-
CAPUTII. municantur quidem reciproce singuioruritidiomala;
non tamen omnia sed moralia in recto, ut
Qum fuerit ItairesisNestorii de genere unionis qua loquuutur; physica pariter, in Obliquo soium, si modo pro-
ambm in Chrislo'nalurm copulaniur.
pria sit dictio.
Ut apertus fiat sensus Nestorii de quaestione, vi- Quceregulcescholarum duae, partim exernplo con-
dendum primo quibus illa, sive modis, sive verbis jugurn ipsiusque hominis, partim ratione tbeologifca
proposita sit olim, quasque ad regulas examinanda g] demonstrantur. Nara cum unio physica, seu substan-
sint quorumcumque aliorum responsa, ul vldeatur tialis, sit, ut aiunt, in unilatem hypostasis; neque
rectane sint, ari fidei conlraf ia- Tum quid Nestorius bypostasis aliud quidquam existat praelersuppositum,
senserit. Postea, quibus verbis senlentiam dixerit, id esl, ut loquuntur Graeci, irpaTov iizoY.eip.evov, de
seque ipse suo testimonio haereseosconvicerit. Dein- quo omnia dicuntur; oportet ul cuncta sine discri-
de, quaeNestoriidefensores afferant, ad infringendam uni mine.attributa, sive physica fuerint, sive moralia,
vim testimoniorum adductorum. Tandem, quaeiidem supposilo tribui possint; in contrarium vero, cum
defensores adhibeant ad probandum quod Nestorius unio moralis non sit in unitatem hypostasis, sed vel
reipsa reclam fidem secutus sit. Denique quam in- affectus tantura, vel eorum quaeex affectu pendent,
id unum praestare potest, quod sibi cognatum' est,
firma sint ejusmodi defensorum argumenta.
modis sit de unione nempe ut attributa moralia comraunia evadanl, sint-
I.
§ Quibus olim proposita quaeslio hjdivisa, atque ipsa indivisio verbis indicetur
naturarumin Christo,queequesil nalura visqueuuionis que etiam recti casus; physica autem ita communicat, ut
geminaein controversiamaddueLae. divisiosimul significetur, quod fit relativa seu obli-
Quaestiodegenere seu modo unionis, qua divinitas qua prcedicatione.
atque humanilas in Christo jungunlur, etsi revera Si ergo ambae Christi naturae nexu substantiali in
unica est, pluribus tamen sive modis, sive loquendi unitatem hyposlasis Verbi conveniant, necesse est,
"potius formulis, pro tempore et loeo, proposita. est. non tantum ut una exislal Dei homiiiisquedignitas,
Qucesitumeniro primo fitit an tanta sil naturarum unaque auctoritas et veneralio, etc, sed etiam ut
unio, ut Christus iion sit hoino tantum, sed avQpanro;> Deus vere dicatur homo, et honio vicissimvere Deus:
rs9eomomy.ii/o;, homodeificalus. - C ut Deiis et de Virgine natus sil, et passus in carne,
Peiiide, an otwvopa qua Verbum caro factum est, et crucifixus, et mortuus, etc Sin autera ambce,quas
et habitavit in nobis, sit mera qucedam hoiy.no-i;, dixi, naturce inter se affectu solo seu o-ysTtxwrcon-
evSvo-t;,o-uv«5>£ia, ivip-yem,etc., aut vera potius et jungantur, oportet unam esse quidem Dei boroinis-
5>utro«inaturarura duarum evacri;. que venerationem, tinam dignitalem et auctoritalem,
Tertio, cujusmodi sit unio , quce naturas copulat propterea quod homo propter Deum colitur, etc.
admirabiliter in Chrislo; eine similis quaeinter con- Fieri tamen non potest ut communicentur idiomata
juges exsislit, an talis potius qualis animamet corpus quaephysica dicuntur, nisi oblique : qua ratione, nec
jungit in bomine. homo dicatur Deus, sedDei templum, statua, instru-
Quarto, dicine debeat singularis illa unio physica, ' mentum, vestis, evepyuo-Ttipiov, etc.; nec Deus pariter
anmoralis tanlum; substantiva, an aifectionalisdum- proprie sit homo, sed hominis dumtaxat inbabita-
taxat; Y.CS' wio-Tao-tv,an X«TKa-yio-ivsoium. tor, etc.
Quinto, utrura per incarnationem factum sit ut Ex his quaemodo dicta sunt, nemo non facilevidet
Detisvere sit homo, et homp vicissimvere Deus. omnes proponendaequcestionismodosin idunumre-
Sexto, utrum gemina sit in Christo persona, ge- cidere, quod aiebat Leontius, an unio naturarum
minusque Filius et Dominus; an vero Christus sit facta sit y.cS,iitoo-Tamv,an ZKTK O"/J.O-LV.
vere unus. Si enim unio prioris modi fuerit,"oportet ut Chri-
Septimo , an divina persona non tantum hmna- stus non sil homo tanlum, sed vere Deus; non SEOJIO-
nam naturam, sed personam etiam assumpserit, qua po;, sed Deus ipse : ut incarnalio non sit mera Ivotzu-
ralione homo unus dicitur alterum assumere ad'so- ]p o-i;, sed vera hao-t;; ut naturaruni unio similior sit
cietatem, vel operis cujuspiam, vel eliam vitcc. ei quae animam corpori copulat, quam quaeconju-
Octavo, sitne alius, qui ex Palre ante saeculageni- gem conjsingit; ut ipsas quoquesubstanlias uuiat, non
lus est, alius qui ex matre in plenitudine temporum. affectus tantuni; ut naturas jungat, non personas; ut
Nono, utrum dnae fuerint Cbristi nativiiates, una unus existat Dei Filius, unusque omnium Dominus,
celerna, qua processerit a Patre; altera lemporalis, idem ante sceculanalus, qui in tempore, idem gemi-
qua ex matre. nam sortitus nativitatem, idem crucifixus, qui Deus;
Pecimo, an beata Virgo sit,vere Deipara, seu Georo- ut denique beala Virgo tam vere sit QeoToy.o; quam
an
v.o;, Christipara tanluin, atque etiam hominipara quaelibet feminasui filii parens.
aul
id esl, XpiaTOTOY.o;, Kv6pb>noxoY.o;. At si unio posierioris modi exstiterit, id est, z«r«
Undecimo, utrum Cbristus debeat dici homo 0EO- o-yjo-tv,oppositum evenire necesse est, ul Christus sit
yopof,aut ©Eoyo/JorsDeifer, auta Deo lalus; Dei, an Dei quiddam pioprie, atque @e6fopo;tantum, nou
Peus ipse. item natura Deus; ut incarnatio sil raera hoiY.yo-i;; ut
Duodecimo, utrum qui crucifixus est, Deus sit, an copulentur naturae lamquaro conjuges, duaruiuque
homo. persona sit una moraliter, gemina physice; ut duo
Denique.utrumunus deTrinitatepassus dicipossit. vere sint filii in Christo, unus adoptione, alter na-
Unam vero qucestionem tot modis esse proposi- tura; non idem sit natus in tempore, qui ab aeterno ;
tam, nento mirabitur, qui animo perpenderit, quce non idem proprie crucifixus, qui Deus; ut nullus de
.gubtiliterin scliolis de «VTI56O-SIseu y.oviwAaT&V iSm Trinilatc sit passus, nec Deusfactus pontifex et apo-
1097 DISSERf. i. DE H^RESI ET LIBRIS NESTORH. 1093
stolus confessionisnostrce; ut beata Virgo dici non A spiritus, sive nequam energumeno, sive bonus as-
debeat proprieesoTov.of,sed ad summumXpto-TOToxo?.sumpto corpore, uti solet.
Ex his eliam apparet admirabile artilicium, quo Atque hinc Dominicamdispensationem,quam ma -
Cyrillus suos scsipsit anatliematismos, singulis Nes- lebat h«vBpimno-ivdicere quam aapY.ao-tv, etsi ali-
torianaeUcereseoscapitibus contrarios : qua de re, etsi quando non abstinuit ab hac voce, appellabat modo
fiiturus est alius dicendilocus in dissertatione conse- Evotzijo-.v, modo svSucriv,«VK^ri^tv, hip-ysioy,et o-.uvi-
quente, observandumtamen obiter, in primo anathe- o£iKv,idest.iiibabitatioiiem, indutionem, assumplio-
. matisnio Cyrillum respondere ad qucestioneni qua nem, inoperationem, et adaptalionem, ac quasi com-
ratione sua cetate disceptabatur , occasione valicinii missuram : quae voces (sin minus excludant.tvtao-tv
. Isaiae,quod in ore omnium versabatur : Ecce Virgo v.cffunwTao-tv)certe catholico sensu usurpari pos-
concipiel,el pariet filium,et vocabilurnomenejus Em- sunt, et a Palribus revera usurpatse sunt; sin autem
manuel (Isai. vn, 14). Utrum scilicet qui Emnianuel Evwo-tv praedictamrejiciant, solamque inhabitationem,
. dicitura propbeta vere sit Deus; et Virgo, quce pe- solamque indulionem, et assumptionem significent,
perit Emmanuelem, vere sit ©soToxof. propria sunt Nestoriancc impietatis verba et veluti
Exinde landem conficitur regula ad quam exami- symbola. -^.
. nari cerlo possint uniuscujusqiiescriptoris dicta, ut Hcecetiam causa exstitit cur diceret hominem coli
_constet rectene ille sentiat, an secus, de unione na- quidem ab angelis, nobisque adorari, sed cum Deo
' lurarum in Christo, vel, ut olim aiebant, de unitate tantum, id est, coadoi-ari; sic enim propter o-;j/lo-tv et
Christi. Videndumenhn an idiomata physica Dei de cultum numinis in templum religio diffundit, et prin-
homine, et hominis de Deo proprie dici negetj aut _"* cipis veneratio ad statuamperlinet, et vestis propter
concedat. Si neget, unionem moralem solam agno- eum qui utitur, haberi solet in pretio.
scit, qualis est Deum inter et sanctos, facit Chrislum Eamdem ob causam, a Verbo incarnato Uomine-
solum hominem, etc. Si concedit, proprioque sensu que assumpto repellebat quamcumque unitatem ea
accipit verba evangelistae, Verbufncaro faclum est, majorem quceforet secundum, vel gratiam, vel ope-
id est, incarnatione factum est, ulvere Verbumsit ralionem, vel dignitatem, vel paritalem honoris, vel
homo, recte sentit de Incarnationis mysterio. relalionero, affectum,etvirtutem; hujuscemodinam-
Haecauteni regula, neque fallax videri potest, neque unitas, cum duas inter personas perfectas repe-
. que dubia, quanlumvissuppouere videatur avTtSoo-Ewrriri queat, non obstabat quominus duas reipsa in
leges perspeetas fuisse auctori, cujus scripta vocan- Christo personas Nestorius agnosceret; immoipsum
da sunt ad examen; et quamvis leges illce nec subti- cogebat, si modo cohcerentiasentire veilet, has ipsas
. Ulatis parum habeant, nec ab unoquoquefacile intel- duas personas fateri,. licet id totis viiibus dissimula-
•Ugantur, atque ita potuerint a scriptore ignorari; ret: siquidem aiebat per incarnationem fieri ut Verbi
haec,inquam, regula neque fallax est, neque dubia, et hominis unica esset persona, quia una erat utrius-
cum KvrtSoo-Ews' leges neminem, saltem qui doclosi que dignitas, utriusque jus unum, unaque amborum
iuter utcumque censeatur, latere queant, quatenus; operatio; non aliter quam propter conjugiumvir et
faciunt ad iutelUgendumquaeslionis qua de agitur uxor unica sunt in rebus agendis vitceque usu per-
statum. Variusenim proponendaemodus pendet om- sona, quantumvis duce revera hypostases existant;
nino ex aliqua communicationis idiomatum mtelli- uxor enim a viro, et nomen quasi civile, et dignita-
gentia. Quomodo vero, quibus impositum est aliosi tem qua praecellit aliis, et potestatem in rebus ge-
. docendi munus, episcopi, presbyteri xaTriyio-Tai,re-. r( rendis sumit.
rumque divinaram tractatores ignorent slatum quces- Ideo etiam recusabat fateri Verbo post incarnalio-
tionis, de qua, et ad populum dicere, et in colloquiisj nem tribui posse humilia qucedambominis propria;
disceptare debeant; praesertim si illa qucestionec• atque ita fugiebat dicere Deuin infaiitem, pannis iit-
recens agitatur, nec parva animorum contentione,f volutum, trimestrem, fugilivum in JEgyptum, fatiga-
cujusraodiNestoriana fuit, quae ducentos fere totosj • tum de via, comprehensum a Judaeis,passhm, cruci-
. annos ante Nestorium episcopum, qua concUiorum i lixum, morlumn; quippe cum, ut antea dictum est,
delinitionUius,qua libris, qua disputationibus, a doc- altributa ejusmodi nulla commimicare possif fvuo-tf,
tissimis quibusque Ecclesiaeviris, in omnemparlem1 nisi quae fuerit yvo-iY.-n et Y.OS'U7TO'O-TKO-IV
, cujusmodi
vexata est? omnem abhorrebal.
Quod si tanien aliquando baecceverba more vulgi,
II. de
§ Quid qusestione N estoriussenserit. immo et Scripturce sacrce, usurpafe cogeretur, ea
negabat aliter esse vera quam v.u~'ofiwvufttavet o-ys-
Perpensis attente onmibus quaecapite praecedenle e Ttxwj, propterea quod scilicet Verbum et ih iufanle
cxposita sunt, promptum est exponere quid reipsaa patienteque homine habitaret, et hominem perinde
Nestorius de Incarnatione, id est, de conjunctione e ageret atque energumenum spiritus. Atque hceccausa
Verbicuni humananatura senserit, quantumcumque, i, fuit cur faleretur Verbunt passiones homiiiis ad se
ut eratdissimulandimirus-artifex, verbis ad illuden- referre, et quasi assumere; qua ratione solet numen
duin factis mentem tegere conatus sit. viplationem sui templi, princeps slatuce ludibrium,
TUeodorinempe Mopsuesteni, quo magistro ususs spiritus energumenioperationes suas ducere.
est, opprime apprhne adhcesit,ut ipsius non senten-- D Ideo pariter vetabat ne Virgo proprie appeUaretur
tias modo, sed verba etiam saepemutuatus sit. Quaree eEOToxor;qui enim vere possit, nisi Deus ex ea pro~
unitionemnaturarum negavit esse hypostaticam, quaa prie natus dicalur? At nasci est hominis proprietas
fit ut horao dicatur Deus, et Deus norao, id est, utit naturalis, quam sola unilas hypostatica communicat.
physica hominis idiomata Deo tribuantur, divina ho- J- Malebat dici aut X/JIO-TOTOXOV , ut qucepeperisset ho-
niini. Adraisit moralem et o-yeTtKnv, quce communi- minem, in quo Deus jam inde a primo coneeptu ha-
" care potest liomini idiomata"Dei moralia, pUysica :a bitaret; aul 0EO56XOV, propter Peum susceptum in
non potest, nisi O-ÊTIXWJ- , id est, ut loquuntur, inn templum, quod ex ipsa Spiritus sanctus venienli
obliquo casu. Verbo prceparavit. Atque hinc patet cur renueret
AfiirmavitigiturDominicaedispensationismysterium m fateri duas divini Verbi nativitates, aeteriiamex Pa-
in eo totum consistere, quod Verbum Patri consub- )- Ire, temporalem ex malre; alioqui virgo eeoToxordi-
stantiale de coelo,propter homroum salutem, et des- >- cenda omnino fuisset. ;.•-,,.
cenderitiu hominem,quem in utero VirginisSpiritus IS Quod si auctoritale Scripturaeadigeretur aliquando
sanctusforniavit, el in hoc homroe habitaveril, quasi
siy ad confitendum UliumVirginis esse Deum, id ea tan-
Deus in templo; et eodem se homine, vel tamquam m tuni ratione dici contendebat, qua Moses Pharaonis
speculo videndumpraebuerit, vel quasi simulacro re- e- deus appellatus est, quaquealiibenemulti, quibusUoc
pracsenlaverit; et quod bomiuis personam induerit, it, nomen in sacrislitteris tribuitur, pcr catachfesimsci-
ipsoquc velut iuslruinento usus sit, perinde ferc acic Jicct, et proptcr aucloritatisquamdam communionem.
PATROL.XLVIII.
1099 AD PAjVrEM SECUNDAMM. MERCATORISAPPENDIX.
QuQjJsi eUam pb]icei'ettij',siye Nicaencpsyiip.d.jsyni- A negare simul censendus est reliqua omnia, quccpas-
boluih, quo uiius' dicitur, ideiHque Dei et Yirginis SJPJiis.vimhabeut, ejusque gehere bontineulu.r; et
*\ fijius, §jye Eeclesiceauctpf-itas', negdups fiUpsagno- vieissim quoties uiium ex diclis asserit repugnare
scentis, ijec chj'istps' dommpsque(luos, sed unicuin incarnatp Yecbo, tbties alia quoque omnia repugiiafe
iantuni; resppiideba| unjcuni esse Chi-isium, qui ab affirmat: quod praemonenduihfujt, ut testimonibruro
^^ctipne. ilictus sit, Uljuinqpe Yii-gjnJspsse paiiter pondus, prb eo ac oporlet, aestiniariposset.
sed adbpjipng; nou oyowS.w.c, Sermone 1 (iYwin.2) ; Ihcarnaius est quidemDeus,
Bei iFiiiiim,npjj natuu£|'_,'
sed CTJjeftxoJtS'.. spd non mortuus; sedilluin in qupincarnalus esl,sits-
. Qubmpdpûtem has piimes suae ppiiiionjs parles, cilavit. '''.'
vel Miprie niuhierit, yel gpeftjs saiteirj ver-bisasse- Sermone 2 (Num. 7): Quoditt nutivitate ex Chri-
fvjertt, .yidendum'sequ(Jnlif, §ed ifa ut eam ad quin- sti genitrice Virgirie, divina ScripXnrapqriqt Filii no-
"jjfecapjt?.ybjlacluii simus, jieinfiijitaitestiiiipiiioj-uin men, declamvitnus. Audijant et ih morte, ei videsicubi
pppgeries leptqfi' fasîdiumpaiiat, landen\ Dei nomen posiiiimesl, ut pqssibilemDeutnin-
ducamus: Cian inimici essemus,inquii, recoiicUiaiisu-
§ IIF. Quibus argumenlis Nestoriussententiamsuamsla- musDeo,
bilire conatussit, quibusqueverbis eam exp.osiiefit,
' a iit per mortem FUii ejtfs (Rom. v, 10); nan
potiusconlrase lestimoniunidixerit. ;'" dicit, Per mortem Dei Verbi. Et postea (Num. 10):
Quis qtttem veniel? Videbunt Filiunt hbminis venieh-
Quf nulla methpdo. pulant a Nestorio lr,aditam do- temitinubibus ccelictttngloriamulia (Malih. xxi\7,o(y).
ctiinam, qua cathplicp dogmati pugnabat, ncc illi Et quod ntqjus est, dnie aposfolos prOphetamdiiife-
- p.scitaiiter UpminiscaUJdeiroprobi sermones aliaque „ slius venieiitemostendil, et clamat de Judmis dicens:
B
scripta evolveriint; jiiiiil ehim fuit hoc haereiico - Videbuiil, iu quem cbtnpunxerunl (Zachar. xn, 10).
. SicikeYTiY.i>Tepov., Quid igitur illitd coinptthctmnest? Laius. Ldlus vefo
Ifj[auteni ut appareat, observaiidum est primo, hac nbtt est Dei, sed hominis.
|n cpntopyersia, parlibus hinc et inde cpntendenti- Sermone 5. : Quoniam verq, si dixissent (Patres
bus, yisum ps.secommunitei', non adiamelius ratione Nicceni) : Credimusin unum Deutn Verbum,futuruin
. finiri ppsse ljtem, quam si diligentius quEerereturquo eralutmors divinmndturcBtribuerekr; ideoriomenac-
sensu dictuin sit a jp.anne,, Verbumcaro faclum est. cipiunt commuhe,nempe Jestts Chrislits, lilel rnqrliium
Id yerp quaereniibus occurrit statim dici non posse iltum significarent, el illutn non inorltiiim.liuquepp-
unum gliquid Jieri aUerum, nisiiquinque modis; quo rinde ac siquis dicql: llle hotno esl tnorlutis, quatrivis
nenipe vel aijimus fit Uomo, per informationem cor- anima sit itnmortalis; lamen quia notnen dixil, qupd
ppfis; vel aqua vinum facta ferlur a Christo, per significat duas nafuras, et corpitsqttodmoritur, ei an%-
conversionem; vel eiementa in mixtum evadunt, per matn immortalem, ideo nihil est perieuli in eq voce;
^patrcve.t confusjoneni; vel duabus naturis perfeclis ulrumqueenitnvocatur hoino, el cbrpus, et qnitnq.' Ita
muluo unitis , individuum unius dicitur esse factum igitttr etiqm magnus itle chorusde Vhristo•dixili
aiterius individutun, per uniqnem bypostaticam; vel Sermonei (Num. 2): Ego nqium et morluuriiDeutp,
tandem vi.Vuxoris fit maritus, mulier mariti uxor, per et sepullum qdorare non queo. El postea (Nutiu "»)_ :
habitudiuem et tryjcnv. Nvmqttid Verbum Deus surrexil d riiorluis? Si autem
Pictum e.vangelistaeinterpretatus est Apollinar-is, vivificatormortificcttusest, quis erit qui cbnferai vifam?
perinde. ac Aiiaui, de primo modo per- inforinatio- Sermone 5 (Num. 1) i .'Audianmsbeaiitm Paulttiii
nem; Eulyches, utcreditur, desecuhdo, perconver- Q aperieciqtnttnteinquisitani siiiUe crucifixus..Audi igi-
sjpiiein; de tertio Pplemius, per confusionem; de tur. aperiisshne-ejus voeetn:-Etenim crucifixttsesiex
. quarto., Ecclesia cathelica, per Ivws-wuiroo-*«Ttz>)v;infirmilate, sed pivit e& virtute Dei (llCor. xiil, 4).
jle quintp Tbeodorus Nestorii magister, per meram §i crttcifixiis est ex infimtitqie, quis infirmqtits est,
habitudinem, Nestorius igitur Theodori Ppinionem, , hmretice?IlleneDeus Verbtim?
iii qua versabatur, visus est sibi tunc demum demon- Sermone (i (Num. 9j :- 'Citrigitnr diversqseiilis a
straturus, cum assumeret tamquam confessum prin-' Pauto.?:Cur impassibijem Peum"Verbum cprp.oreier-
cip.iuin, unp de quinque modis moxrelatis, incartja- reno camtniscens, passibilempqntifwemfacis?-
tipnem fieri debuisse, et contiuuo vi argumenlorum Sernione'J (Nuni. S): Mqrtaieitieniih vivificatricem
conficeret, nullum de quatuor prioribus admitti Peilalem appellant, etin thealricas fabulas Deuth Vef-
posse; ep enim confecto, reliquum esse intelligebat, bum audent deducere, tqtnqiwm idptif,sjt pgnnis invo-
ut quiiito, modp, qui p.er meram O-ÊO-IV, " Verbum tttltts el mortuus. Proh nefits! ut PominiisCliristusin
caro factum diceretur. nos benignitatem suam exieitderet, periclitatiir qpud
Quanta igitur potuit rationum vi singulos priores eos de Deitdlis'dignilate dectdere.Et' poslea (Nttm. 6):
mpdps impugnare studuit, sed quartum maxinie: NonipsemoriUusesi, quiviviftcat;qui enbtisubsisteret?
prppterea quod in prioribus tribus rejiciendis cuin quim6rtuumsuscitaret?Veniihqminte
;Ecclesia cpnspirabai. Quartum vern dupliei ex capite namip?.emoftuis ihvgnitur aiixiiiuin ferre jucentlbus;
bp.P.Ugnavit,partim quod a prioribus non differf-et, non ipsefiairiquqmjqcens, duxiln inqpsessp- Et pauio
in qup ccecitatern mentis suce prodidit, parfim quod posl (Nutn.7):Nonergo mpritfuse.slPeus,sed siiscitqvit.
exinde sequeretur ipsa quoque physica idiomata, „"- El (Num: 40) ;; Ncmielsi qmnem qmiiinqsiniul novapi
siye hijmana Deo, sive divina Uomini, comniunicari; Scriptiifamperscriiieris, nqn qpudeqriiusquqminvenies
atque ita dici posse, et Deum passum, niortuumque, mortempei esse; sed eam scriptumest, quiCliristo.Put
etc., et duas esse unius Yerbi nativitates, Deumque Domhio qssigndri. Et. (Nunt. i%) : Nec pei Verbimor-
natum, Uimeslrem, fugitivum in jpgyptum, elc, et tetn nps qnnunliunms, cum Ppniini,cbrppreet sqnguine
beatam yirginem ver(3nommari 6EOTOXOV ; Yerbum- pdscimur : Pei enim naiura sqcrificitim•suscipit,non
que Yirginis filium, etc., et Verbum, quamvis ijalura ipsa sacrificio immolqtur; nec projilietqPeus est, sed
Deus sit, factum esse ponlilicem atque apostolura daio.r-prophetiqi. Et (Nuni. .45): Quid 2)ei notnende-
cojifessionis nftstrce. Quae quatuor coiilendebat pu- pulas mofti, quod adivina Sciipturahusqiiqm in mor-
gnare eum divinilate atque ceternitate Yerbi, immb tis comniemorqlioneprofertur ? Quid Pquiq ctatnqnie
et cum aequaliiate cum Patre, summaque in omhes cumaudias:;In-viro.inquq defiriivit Peus, stiscilans
creatui'as auctprilate, De primo arguniento futurum eum a niorluis (Act. xvii, 31),i» nqfqm eintqrtuqm
est sequens caput, secundum quomodo tractarct, ex inani imagitiqliorie judicas Peiiatem? Et. tandem
- Uis qtiaemox dicentur, apertum fiet. (Nuiri..49)":'Si 'hmreticusiibi ex perspnq epclesiqsiica
Obsei'Vandumigitur seicundo,passionis noinine si- mbrtuum Deutri tuum exprob.rqverit,irgtus iuad di-
gnificari pimjia quceaccidunt homini contra corporis ctttm rectama :'Peus esi,..qui.mscitqvii de.mprtuis pa-
animique convenientem affeGtionem, ut lassitudo, storein oviutnmagiitim(Iieb. xiii, 20); nori ipse mqr-
.sjlis, fani.es,tristari, mori, crucifigi, etc. Quarc ubi- iificaitts esi.et stibfevatus.
cumque NestojriusYerbumDei negat proprie passum, Epistoia 2 ad S. Ccelestinuin (Nutn. 15, 16). Hu-
ilOl DISSERT. I. DE HjmiiSl ET LIBRIS NESTORII. 1102
jusautem {qinUiqrifqiistiptniiieqffricctreetcoiijunctm A } in venireest, hic huniqnqmhqbei nqfttrqm,spdPpq,s.qne
carnis prpprielqtes.,generqiionemscilicet, etpassionetn, conjttncianilEXstalini (Nmii.4): pivisioiietnig\iuf su-
el mqrtalilglem,Dep tribuerp,attt errantis cjeniiiilqtis, per hoc prmcedeiiiismagistri valde sum cidpiirqlusdi-
fraler, est sensus, aut menle capli Apollinariset Arii, 'cenlis: Qui ex 'mulieretiqtusest, MECP,EU,S NUPhs,' NEC
aut re.tiquqrumpesiium.Iimreticarum, et his aliquidi PCEUS HOMO, quia tfequePeuni o.portetdicerpmde. el utr
.pejus; npcesseest et}irt\hnjusmodihomines, allfaptos; -cnmquegeneratum; netpo eniniqiti se.esf qniiqifior.ge-
fqiniliariiaiishamine,el lactalionis sociumpropter fa- nerat. Et tandem (iVuin.8, 9) .: PJcis si,irip,(ipitef: -
.iniliqriiqlein,ptmtqtis,qucpppulalimaccessit,incremen- Peus esl qui Aalusesi de Mqfiq. SfqiimlimrefipttsAriq-
tqrutii pqrlicipetnpeum.Verbumfacere; et pussionisin\ nits infert reprehendens: Ergp hiinieriipnbs.qrguilis,
tepipqre,exlhnfditqteq.uxiliiangelici ihdigentein.Ta;- Filiutn mhioreniPatre et creq.lunidicenles; quqniam
ceo chcumiisjonem,etsqcrificiuni, et sudorem, et fq- qpttd vos etiam lioc in confessione.estfTerhnn Peiim
mem, qumquidemcarni pro.nobisevenemnt: hmc tq- esse qni natus est deMaria. AudiqumideniPeusYer-
nten citm illi cqnjttngiinlur, eliqm adbranda sunt; ini butn de se ipse tesjqiuf : Eu.niesfettunliqfp fratribus
D.eifqtequleinislq, et jam tneudacitefaccipiuritur-ett ineis ': Vado ad Pqtrein nteum et Pcitrem vesixttm,
nobis tatnquam caittmniatoribus justas damnatibtiis > Peum meuniet Peum vestrum.(Ipan.xx, 1.7). Seq)Qtttn
.cqusasimpprtqnt., hoc diceret, qtti tiqius est de b'eqlqMarid, htthiqriitqte
Legendi banidem in sententiam sermones alii tres,, quidem nobiscoksubstaniialisefai; iti eq auipm qupd
8, 9 et 10. Post hsecauteih qucc prolulimus, po- conjun.ctusDeo,npsira erat iqtige,qttiq Peus, suhslqti-
teslne alicui dubiunt relinqui quin Nestorius hanc1 tia melior.
propositionem,DEUS. ESTPASSUS, falsam esse'cbnten-- . Sermone 5 (lYuiu.8,),quitptus estdeDe.pnafp etYir-
deiit? Quare nimc.de altera, DEUSESTi?ATPs,eadem "
l gine ©EOTOZO) :Yid.pqttidqc(idqi,\mretice;non.iiividpp
melhpdp videndum. iiomenVirginiXpi^TOTo-^
Obseryandumi.gitnr tertio NATI D EI nomine com- eam qum susceperiiDeitrii,per quatfitr.qjtsieritPqpti-
prehendi bnmia penitus quce orlunt vel antecedant,, nus.pmniurh,per quamjuslitim.So(illuxerii. P.eus.eiiim
:ut in utero gestari, mensium numero formari, etc, , eraf Terbum, ei cutn (ioinittecpi.ijunciuin,et, in ep kq-
vel consequantu.i|.,ut pannis involvi, iaetari, incre- t.itans. Sed porrp sttspicpi;pl.qusuth,quopiqdpItoc qifaq
scere.j bimestrem aut trimestrem esse, pi-oficere ) dixi, TRANsiEMT, inteiiexisfis,.;Npti dixi periransiit,
aetale,et cuin sprmo i\t de Verbo divinb,' dhas sub- pro eo quod est genitus^;non ettiiwitufacUemem.seit-
iisse hativitates, ac parentem habere femiiiam. D'e- tentimobiivhcor.'Trqnsiisse.P,ettniper Yirginetn~%pio--
mpnstrayerimus ergo. ciare negari a Nestprio quodI TOTozqv, a Scripfurq perdqctus sutri; na(u.innptt-edp-
Deus dici possit natus, si vel unum de praedictis,re- cVussttin. Nnsquatndivinq Scrip.tttrqPeutnex. Yirgine
jectjun ab ipso pstenderimus.. ~&pio-TOTOY.q>risspr'i,riqtuq};spdSesutnCitt;isiifm,Fitiwm,
Sermpne 1 (JVMUI.-. 6, 7): Habeimalrem Deus; ergbj Dbtninurq.
-
excttsaliiiisgehtilitasmatres diis subintrbducens.'P-au- Sefmbne 7 (Nutn, $1).j Nbii pet;sp ips.ump.ettsest,
lus ergo mendax de Christi deiiqic clicens «.âTap., , qttod in uferq fiqnrafnmesl; nonper-sp Peus esjt,qupd
u\mTap KVEU far.;. Non, vir-opthtie,
yeyit/Xo Mariqpi-- creatum esi a Spirilu sqncld.
- '
peritpeum, elc. Obsefyanduni,quartp,quaeslipnemde Gpiijunetione
S.erjnpne 5 (Num.,6), prceler-alia plurima : Ver- naturarum in Christo aiiis alias^ uf diximus, verbis
pphi ei;gopeus nonest nqlus ex Mafia, sedhi iito quii proppsilam Msse, is.tis cuin sedere coepitISlestorius,
ex ea natns est mansit. Nonex Virgine iniliuril lia-- Q an Eniinaiiuel esset vbfeDe.us,eiYirgpvere @CO.TOXO£.
bttit, sed illi qui crescendoper menses patdqlimcomrr Unde ipse sermorie £ (Num. 6):, A tipbis.,inquit,iw
pqsiitts in ttlem Virginis esl, inseparqb.ililer oifini i vicem frequeiiter sciscitqnlur o», %eoTfmp; dicerida sh
tempore sqciqtus est. Aliud esl atttem dicere : "Cum ii Mariq, ari autenj.«.yS.po>noTOYro;., Et ija ep.jstola 5 ad
illo qiii nqtus.esl,manet; et qiiud, iilutriqui cnfritfqtqo sanctuin Cpelestinum(Num. 5), cum veU.etexponere
ntq.net,huncesse cviut nascer-elur'tnensiiim opusfuis- qiiaestionissoiemnem statum : JEstimemus, inquit,
set curricu.lq.. duas seciqsconlrariqs]sibislqre,et hqrqm allem hanc
His reclamavit palam Eusebius adhuc laicus ina vocemprqferdt sptam, Qttfmos; ultera veto illam ser
Ecclesia, ipstimante smcttlp.Verbum, etiam secundqm n lam, avS|aw7roToxo_r; ef uir.qquesecfa ad suam confessio?
subiissenalivitatetti,secttndiinicamem, el ex muliefe, i, iietnqllerqpi trahqt, utsj hp.c.nQnimpetraverif,periclu
tamque pjo, sed audacj clamore commovit ccetum, i, tetttr dp Ecclesiq qadere,etc.,'
eumque scidit in cpntjicii-ja' studia. Verum a Nestoriiii iiinc etiam porotijeu.sAnastasiusque,primi impie-
factipsisdisceptusesset, liequidquamobstantibus bo- >- tatis,buccinalpres, lipii a.Iia.verboruln forroausi sunt
his, nisi Nestoriustiimultuantium coptpressissetstre- j- qu.amista, quaead quaestionemcpmmunemresponde-
pitum, tumque : Gaudeo, dixissel (Num. 1),'vestrum n rei, : 'Si quis MqriqqiPeiparain esse dixerit, qhqthdma
aspicienszelum;indidepieiiitn perspicuecoarqui pos- s- sit.' '.-..'
sunt, qumab infplicihqniitiesuiitflagitiosediau. Nam iii ' Inimp Cyrjllus testatur universum fere certanieii
tjttorutndumsuntgener.qtion.es,:eorum dito sint filii ii pj'b ffl.de" susceptunt de eo.fuisse, quod VirgpPejpafa
necesseest. Sed Ecclpsi.qunumagnoscitFiiium, ipsttm m affirmarelur": qua de. causa Joannes Ahtiochehus
DominumCliristum.Etpostea, cum de Patribus Ni- i- cura litteras amicas Nestorio scriberet, unum id ab
cceiiislocutus esset (Nutn..9) : Nusquam dixerunt, t, D ips.bexigit, ut GIO.TOXOV diceret, e.t cum fidei suae.ii-
SATCSEST. Cur, puiqmus? Ut non duas natwitales in- i- belluin daret, de Yirgine priniuin QSOTOYM dixit, eaque
tfoducerentP.ivinitqlis.,Et iterum (Ntttn. 11): Vider Zr velutj confessipnjs tesserai catholicum'se bstendere
runliqitur, utpoie scientes satictarum Scriplurarum, ii, ybluiti '>
qttod si eum qui incariiqtus,est, nalum dixerimus, in- tf S.ed exiniiuiit.est. in Uanc rem Pauli Emes.enifac-
venieiurDetts VerbitmFilius Spiritus sancti. Tandem QI t.um. Cum prpcijraret Ecclesiarum pacem Nesforji
(Num. 12): Secuti stinl evangelisfam; itam cumve- e- causa turbatam, suam in Ecclesia'Alexandrina in in-
nisset ad h«.vPpi>-nrncicv, fugit generaiionem de Verbo
'w finila .cpncipne prohaturus fidein, qua ratione func
djcere, et dixil incqimqtionem,etc. - opo.rtebat,ppst ailatum pfophetaeIpcijro : Ecce Yirgp
Sermo,ne4(iVam.2):QuiPeuinshnpUcilerdicildeMq- q- in ulero hqbebit,etc>,erupit ih haecverba : Pqrilitq.T
ija nalum, prhnqomnimnnobililalemgentibusprpsfiluii iji qpe P.eigeiiitrix.Emmqnuelem.Tum p.opulusacclam.a-
doginatis, qlqiieexponensin niediumvituperanduniid id yit : Eccefidps imcest, Dei hoc doniiniesi, Orihqdpxe
S.lalim enim pqgamis ctttn re-
e-_ Cyritie;. isiud qpdire qucerebqmtts.Qui ifanpn ipquir
'; ridendumqupproppnil.
prehensiqneqccipiens,quia deMarid Patts est tiqttis,, s, ltff,miatheinq sif..MQXPaulus : Peperit proinde nqbis
iitferef qdver$usClirislidnum: Ego nqitiinet 'moriuttrii
tii Peipftra Mqrict,Etntnantwlein; EmtnariUelemquletn,
Peiim,et sepuftum.adorare non quep. Liquida qutcin in itp.fesl, Peuin hqmhiem faclitm. Nam Peus Verbtitn,
dogmalisdivisioislaest.Quinaliiscsfelppr pqrtcsincre- e- qui anip smciiig avcano iitefftibiliquemodo cx Patre
~iiej}
ipritqitemnoyibus eguil,elmensibuslcgiiiimsporiaiuii(5 gciiilusesl, nbrissimisicmporibusnttittsesi cx muliere.
1105 AD PARTEM SECUNDAMM. MfittCATORISAPPENDIX. . l!0i
Quemadmodum igitur Alhanasii. temporibus,. qui A & verimus; sed etnendali sint gratia Domini multi ex his
ouoouo-tov fateretur, sie celate Nestorii, qui ©SOTOXOV qni perversi erant: discentesa nobisguia debetessepa-
aperte diceret, rectam fidem sequi yidebatur : et rienti oôouo-tojnativitas; quia Dei Yerbietcommixlttra
econtrario, ut Arianis accensebalur quisquis oftoouotov nulla est cum liomine, sed unio creaturm humattita-
fateri nollet, ita et Pauli Samosateni parlibus addi- lis DominicmDeo conjunctmex Virgine pernatam Spiritutn.
hu-
cebatur qui ©EOTOJ-.OV rejiceret. Tam aperte porro re- Siquis autem hoc nomen, BEOTOXOV, propter
jeeit Nestorius quam qui apertissime. manitatem conjunctam.DeoVerbo, non propler parien-
Sermone 1 (Num. 6, 7) : Audiant hmc, qui in dis- tem proponqt, dicimwsquidem hoc vocqbulumin eam
pensatione Dominicmhinovulipnisde cmcali non inielli- qum peperit non esse conveniens;bportel enim verqtn
,gunt, neque qum Ibquuntur,neqtte quibus affinnant matrem de eadem esse essentia qua est ex se nqtum;
cognovimus,a nobis inferri tamen posse propter
(I Tim. i, 7). Qui, sicut modoan'QeoTOY.ov ipsam considerationem,et
vicem frequenler sciscitanlur dicenda sit quod solum nominetur de Virqine hoc Verbum, pro-
Maria, an qutem c\v~po>7:oTOY.o;. Hctbetmalrem Detis? pter inseparqbiletemptum Dei Verbi ex ipsa; non quia
Ercjo excttsqbilisgenlilitas maires diis sttbintroducens. ipsa sit maler Dei Verbi, nemo enim antiquioremse pa-
Paulus ergo mendux, de Chrisli deitate dicens cbraTwp, rit.
«fwjTwp,avEUytveat.oyia;, id est, sitte pqtre, sine ma- Etin eplstola 2 ad sanetum Cyrillum (Num. 11) :
tfe, sine generalionisnarralione. Non, vir optime, Ma- Vbiqueper divinas Scripturas, quoliesmemineruntDo'
ria peperit Deum. Quodenim de carne natum est, caro minicmdispensationis, noh Divinitalis Christi, sed hu-
est; et qtiod de spirittt, spiritus est (Joan. m, 6). Non manitalis ejus,ralionem passio et nativitas traditnr, ut secundum
peperit crealura etim auiesl increabilis;:non recenlem _ liquidissimam cbnvenientiusac aplius sit sqn-
de Virgine Deum Verbutn genuit Pater In principio " clam Virginem, iibn genitricein Dei, id est, GEOTOKOV,
enim erat Verbum (Joan.i, 1), sicnlJoatines qit. Non sed Chrisii genitricem, id est, Xoto-Torozov, vocqft.
Ex his perspicuum est a Neslorio ©EOTOXOV, non
peperit creatura Creatorem; sed peperit hoininem,Dei- verbo
talis inslrttmenlum. lantimfrejeclam, sed multipUci quoque ra-
Sermone 2 (JVum.2) : Quoties igitur sancta Scri- tione.
plura diclura esl, velgeneraiionemChrisliex beata Vir- velNam contendebat primo sine regula, vel Scriplura,
gine, vel mortem, nttsquam Deum dicit, sed aut Chri- traditionis, loquendum non esse; ©EOTOZOV vero
sium, autJesum, aut Dominum,etc. neque Scripturam sacram, neque conciliumNietenum,
SermOne 5 (Ntim. 4, 5, 6, etc.): Et Ariani quidetn, neque alia quaecumquememinisse.
tametsi majeslale paternm Deilalis VerbumDeummi- Deinde confessionem ©EOTOXOU gentilitati favere,
norem delirent, non tamen novellumfalentur : hi au- matres diis suis subintroducenti.
tem eum eliam beatmMarim secundum,eaqueposlerio- Tertio, hac eadera opinioue mendacem fleri Pau-
rem esse pfoiiunliant, el temporalem matrem opifici lum, qui dixisset Christmn esse «7T«TOBK et upriTopa.
lemporum Divinitali consignant, etc. Et postea : Ver- Quarto, id totum pugnare cum Verbi incorporeita-
buin ergo Deitsnon est naius ex Mqriq, sed in illo qui te, incommutabilitate, aeternitate et consubstantia-
ex ea nattts est niansit. Non ex Virgine iniiium habuit, iitate cum Patre. Nam quod de carne est, inquiebat,
sed illi qui crescendo per menses pqulqlim compositus caro est; et quod Yirgo gessit creatum est a Spirilu
in utero Virginisesl, inseparabititer omni tempore so- sancto; et neino anliquiorem se parit; et quisquis pa-
ciatus est, etc. ritur, parienti est o/aoouo-to?; et omnis mater consub-
Sermone 4 (Nitm. 2) : Qui Deum simpliciter dicit Q ( stantialis eihane
est cujus mater dicitur.
de Maria nalum, primo oinniumnobilitaiem genlibus Quinto, ipsam opinionem pugnare secum,
prosliluit dogtnatis, etc. dumque Deiparam astruit, negare Christi matreni.
Sermone5 (Num. 5, 6), quitotus estadversus ©EO- Si enim, aiebat, non hominis nqtura, sed Deus Ver-
T6XOV, objicit sibi catbolicoruni rationem. Si Deus esi bumerat, quem illa pariebat; qum peperit, nequaquam
Christus, jnquiunt, et Chrisius ex beala Maria esl or- mqter ejus qui nutus est invenietnr; quomodo enini
lus, cur Virgo non est Dei genitrix? Nihil occulto qliquq fiel ejus mater, qui a nalura genitricis est alie-
quod ab illis objicilur. Nam veritalis amator omnia nus ?
qum a falsitale dici possunt accepla sibi objicit. Tum Sexto, eos qui ©EOTOZOV prcedicant, pejus Arianis
respondet: Forinaluf in utero infans, sed qttoadfigu- delirare : Ariani enim, tametsi Yerburo Deum paler-
ram acceperit, nondttm habet animam : al ubi figura- nce Deitatis majestate minorem faciant, non tanien
tus fuerit, jam anima infortnaiur a Deo. Ut igitur mtt- novellum fatentur. Hi autem eum etiam beatmMarim
lier corpttsparit, sed Deus animam tribuit, neque ideo1 secundumet posterioretn esse pronuntiant, et tempora-
mulier diceturanimm gehitrix, quia peperil animatum,i lem matrem opifici temporum Divinitati consignanl
sed potitis homhtis genitrix; sic quoque beqla Virgo,, (Num. 4).
etsi peperithomhiem, sinud cum iilo pertrqnseunle Deii Septimo, illos ipsos ©SOTOXOU defensores, excellen-
Verbo, non ideo est Dei genitrix; non enim Verbi di- tiam incarnationis, dogmatisque nobilitatem gentibus
vinitas a beata Virgine inititttn cepit, sed erat natura'~ prostitutam traducere, risuique ac calumniae expo-
Detts. De beato Joanne Baptisia prmdicatur a sanctis nere, immo et Arianis in eo favere, quod catboiico-
angelis, implendttmesse infanlem Spiritu sancto, ad--~ rum argumenta infringant.
httc ex ulero malris sum (Luc. 1,15); alque ita beaitts D 1 Octavo, sentire cum Ario et Eunomio, atque Apol-
Joannes Baptisla Spiriluin sanclum habens editus est. linari, qui ©SOTOXOU appellationem invehere sluduc-
Quidigitur? Appeltubisneipstttn Elisabelh Spirilus ge- rttnt, ut facta mixtione, duabusque naturis minime
nilricem? Huc animum referle, ac si qui in vobis fue- dislinctis, niltil ex his qum viliora sunt de hiimanilale
rint qui ad ea qumdicunlur, tamquam ad inquditq ett dictum acciperetur; ac locusillis jatn adversus
insolila, moveantur, veniam date illorutn imperitim. ~ Divinilatem paleret, tamquumomnia de uno diceren- ipsam
In epistola 1 ad sanctum Coeleslinum (Num. 4-6): tur, non ratione dignitatis ex ipsa conjunctiotteconse-
Sed et VirginemXpio-Toxov ausi sunt modo quidatn di- quentis, sed ipsius ratione nalurm (Serm. S, MIMM.
cere; hqnc vero ©EOTOXOV vocqntesnon perhorrescunt,, 5).
Nono, posita confessione ©EOTOXOU, consequens esse
quando sancti illiet supra omnetnprmdicationemPalress ut dicatur primo ipsamel Deitas ex Yirgine nata;
per Nicmam nihil amplius de sancta Virgine dixisse e deinde mulier qucelibet animteiiiii genilrix; denique
leguntur, nisi quia Dominusnoster Jesus Chrislus in- Elisabeth Joannis parens 7rvEujx«TOT6xof : tria ma-
carnattts est ex Spiritu snncto et Mari.avirgine.El po- nifeste sunt, vel impia, vel imperitiae quaeEa vero
siea : Taceo Scriptnras, qum ubiqueYirgihemmatrem plena.
» consequi conficiebat ex eo quod Virgo hominem cui
Christi, non Dei et
Yerbi, per angelos,ei per aposlblos s juncta erat Divinitas, mulier filiumqui a Deo animam
prmdicai;unt:Propterqumquqntqcerlamina sustinueri- i- accepit, et Eiisabeth Joannem jam inde a matris ute-
mus, mstimofamamprmcedeittemdoctiisscbealitudinem ii ro impletum Spirilu sancto in lucem edidit.
luam, hoc quoqueallendenlcm,qttodnon frustra cerlu- Decimo tandeni, Virgineni dici non posse ©EOTOXOV =
1105 DISSERT. 1. DE HJERESI ET LIBRIS NESTORII. HOfi
quia CUristum peperit, in quo erat Verbum Deus, nisi A igitur, quicumque Nestorii causam susceperunt, in-
dicatur pariter et Patrem peperisse, et Spiritum san- tellexerunl facile eam se tueri non posse, nisi quem
ctum, quoniam ambo quoque m Christo erant, cum haeresis absolvere nituntur, non modo ignorantiae
sint etiam in*quibuscumquejustis; immo si ©EOTOXOJ accusent, sed etiam inconstantiae condemnent, quasi -
vocelur, et non AoyoToxo.;, satis ipsa voce prodi quod pugnaverit adversus eris quos cum Patribus loqui
non unius personce genitrix dici debeat, sed tolius nesciret, et in explicanda mentis suse seutentia alia
Trinitatis, qui Deus est. - aliis temporibus verba adliibuerit, quae ancipites ha-
Est iinpelus hoc4n loco interrogare Nestorii patro- berent et perplexos sensus.
nos, et Albertinum prcecipue,qui eruditusviderivult, Distinguunt igitur duas in incarnationis doclrina
sintne hcechominis verbo imprudenter lapsi, an me- quasi partes, fidem et intelhgentiam. Fide creditur,
dilati quae diceret. Sintne haec argumenta decem in- inquiunt, quod Christus sit Deus homo, quodque
cogilantis alicujus, cui vox una exciderit; an ma- naturce duae in persona una, divino quodam atque
ligni conlradictoris qui multa commentatione singula ineffabiU modo, junctae sint, etc. Intelligentia perci-
rei adjuncta perpenderit. Sitne denique lingucevi- piuntur subtiUora quaedamcoiisectaria fidei, exenjpU
tium cestu abreptac tam artificiosa oralio, aut animi gratia, quae el quanta ex unionis modo idiomatum
potius-sibi ubique similis, semperque in instituto communicatio nascatur; <juaratione quaeDei sunt ad
constantis. hominem, quce hominis ad Deum pervadant, etc.
Observandum quinto, cum Proclus, in oralione Nestorium dicunt, ut erat probatae ad inslituendos
panegyrica (Num. 7), de utero Yirginis exclamans fideles doetrinae, perspexisse procul dubio, quantum
dixisset : 0 templumin quo Deus factus est sacerdos, salis ad obeundum officium, quae xu/sLa; et quasi
non naturam commutans, sed ettm qtti secundum ordi- " ouo-twSwjad fidem pertinent, ut quod Christus sit
nem est Melchisedechpropter miserationem indutus! unus Dei Filius, unusque omnium Dominus; quod
dicto Nestoriumnon tantum offensum fuisse, sed im- non dividatur in duas personas, nee solus sit per se
patientiamquoqueexlemporali oratione prodidisse; homo, etc. Sed, quaehumanaemeiitisimbeeillitas, ca-
immo postea, cum resedisse debuisset ira, sermone 6, ligasse in fidei conseclariis, ideoque abhorruisse a
expositis Pauli verbis : Consideraleapostolumet pon- nommllis vocibus in Ecclesia receptis, cujusmodi
tificem confessionisnostrm Jesttm, graviter in Procli sunt, Peus natus, passus, pontifex, Deipara Virgo, etc.
sententiam invectum esse, perinde ac si omnes pon- Addunt id ipsi contigisse quod solet virisiiignitate
tifleis proprietates ab Apostolo tam diligenter con- praestantibus, qui cum arguuntur erroris, aut etiam
quisilae ac expositceDivinitatem Yerbi, etiam incar- monentur, errorem malunl defendere quant fateri, ne
nati, non decerent. confessione dignitatem, aut abjieiant, aut certe mi-
Sermone igitur 6 : Apostoli nomen, inquit, in nuant. In eo igitur aiunl Nestorium pertinaciter per-
Christo audientes, Dettm Verbum male intelligunt stitisse, in quod inconsiderate inciderat; ideoque
apostblum esse; legenies item ponlificis vocabulum, anathemate percussum, velper injuriam, quod Cal-
Dettm esse imaginuntur ponlificem, mira dementia! viniani quidam effutiunt; vel propter solam animi
Quis enim aposloli officiumaudiens, non statim videat obstinationem, quod imprudenter catholicis noiinullis
hominemdemonstruri? Quis summi sacerdotis nomen excidit. '
audiens, Pivinitaiis naluram ad sacerdolis minislerium Hujus defensionis duse sunt partes. Prima proprie
vocel? defensio est, altera potius excusatio. Illam conficiunt
Tum enumeratis plusquam quatuordecim notis Q partim testimonio veterum, partim ratione; istam
pontificis Ulius, de quo Paulus loquilur, poslquam sibi credi volunt. Prior discutietur sequente §, poste-
singulas argumentatus est, orationem colligens : Hic rior in prsesenti.
ille, inquit, cum Mose, qttoad dttcendt'exercilus lypttm Aiunt igitur Nestorium peccasse quidem contra le-
comparatus, ille semenAbrahmvocatus, ille per omnia ges «VT(§6O-£WS-; sed id minime obstare quominus re-
similis fratribus, Ule tempore factus pbtitifex, ille per ctam cceteroquin iidem teneret : idem enim accidit
passionesconsummaliis,ille qui in quopassus est, ipse quibusdam PatrUius, quos taraen Ecclesia colit ut
tentalus, potest lentalis auxiliari, ille secundttmordi- fidei magislros, et illis prcesertim qui in terminis ab-
nem Melchisedech ponlifex appellalus. Cur igitur di- straclis communionem idiomatum admiserunt, quo
versa sentis a Pattlo ? Cur impassibiletriPeum Verbum nihil est intolerabilius in hac qucestione, cum aper-
corpore ierreno commiscens,passibilemponlificemfa- tam indicet naturarum confusionem. Cum ergo illi
cis? Cum sit igilur nobis hic solus pontifex, et condo- salva flde peccare potuerint per excessum, quidni
lens et cognalus, elfirmus, de.ejus fide numquam de- pariter salva fide per defectum Nestorius dieatur pec-
pellamini; ipse enim vobisex promissa benedictione,, casse?
ex semine Abrahm missus est, uipoie pro se et pro suo Yerum ea ipsa distinctio quae adhibetur a patronis
genere corporis sacrificium offerens (Serm. 6, num. Nestorii, ostendit per se satis quomodo non sit eadem
% 10). Patrum quae Nestorii causa.
Tot testimoniis tamque manifestis hon cedunt, Naro, primo, Patrum opinioni non erat consequens
quibus placuit Nestorium adversus Ecclesicejudicium ul tolleretur naturarum unio xa6' u7r6trTao-tv, qUicardo
defendere; sed conantur prhnum infirmare vim ar- quaestionis; consequens erat Nestoriance.
gunientorum quae modo adhibita sunt. Tum produ- D Deinde, Palrum dicta facile possunt ad modum
cunt testes, quorum auctoritate probent Neslorium loquendi benigna interpretatione revocari, delraeto
i'eipsa pro veritate stetisse, solcque verbo lapsum scilicet quod abundat: non poterant id pati Nestorii
esse. Denique videntur sibi posse aperire lapsus voces, siquidem eo addito quod desit, jam ea fateri
causam, accensum nempe fidei studium, et inflam- oporteat quce Nestorius ferre se non valere palam
matum ardorem in Apollinarislas atque Arianos, in professus erat.
quos cum nimio, ut erat solitus in omnes haereticos, Postea, id addebant Patres, quo vocum licentia
abreptus esset aestu, neque modum loquendi tenue- coerceretur, anatbema scilicet haereticis, quibuscum
rit, neque voces temere prolatas, prae irapatientia sentire videri possent, et in ea quidem parte qua
dedecoris, corrigere voluerit. Tria bcec sigillalim ad haeresis ouo-twSwr contineretur. Conlra Nestorius ad-
examen vocanda. jungebat nibil quo erroris suspicio minueretur, sed
§IV. Quid defensoresNestorii argumentis § superiore quo potius firmaretur, atque etiam saepe augeretur.
adduclisrespondeant,et cujusmodisinl eorumresponsa. Neque enim haereticis, quibuscum sentire credeba-
tur, dicebat analliema in ea parte qua opus erat, sed
. Eos tantum convenimus qui lidem coneilii Ephe- in alia quce non veniebat in quaestionero,Istud vero
sini rethiere se profllenlur, non item aut Socinianos, quid erat aliud quam consensionem reipsa fateri ?
aut alios ejusmodi apertos antichrislos , id est, qui Quid quod Patres apertam aliis in locis pro fide
divinitati Christi bellum aperle indixerunt, Inler illos sententiam dixerant; immo ubi venia bgefe credi
•1107 AD PARTEM SF.CUNDAM-M.MERCATORISAPPENDIX. 1408
posseni, yo.cesibidcm. proinlerunt qui.hus.sincerita- A § V. QuidafferanlNestorii f Udemf
defensores, uf ipsumprobcnt
ectaihsecutumesse.
tem lidei suce.deinQnsirarcht, ui quoil piyiiiifaspassa ejpsa
sit carne, eic.: Nestorlus postquam semel prpdidit la- Jam vero ut deiensores illi probeiit Nestofium rer
' tcns in aiiiino virus, niliil attulit nori cbrisehtaheum ctajnfidemsecuiumesse,iesiimbhiasex..eduiii, clara,
;-
errofi, nihii non-cohaerens. ut ipsjs quidem videtur , ihinimeqiie dubia. Et pri-
Aliqui iandem Patrum usi suni Nesiorii vocibiis, munt quidem iNesiorii ipsius, hori lanium feciara fl-
auyfty.£t«$j«v«iê«f(Evoixflrewff, ©soyo^qu,etc; iillllio, dem expressis apertisque vefbis; proiilenlis, sed etiani
quod notavit Leontius, senlehtias piures easdeni calumniam sibi hacin parteiii.erj q.uereiriis. Alterum
dixerunt, nec idGircotanien in suspicioneni erroris joannis Antioclienl, vifi a sanctis Patribus non lau-
veheruntjj.partim quia nondum qusestionis slatus li- dati tanlum proptcr sraijciiiatem vitae, sedietiam in
beriatbni i.oquendi iegibus quasi temporaUbus coer- fidei tesieih adducij. Tertlum; episcoporum totius
cuerat; partim quod Nestorins singuias quibus ute- fere Orieniis j.tl.uos Jhtef piurimi' sanclitatis et do-
rfiUir vpces siudiose conquisierai, ex ipsis etiara ctrinae fariia nobiies., Quaftum,Thepdoreii, quem di-
Sra''pturis. qiiae,iij. pppo.sitossensus flecti faciie pos- tinumPliotius, aliique Graeci hqminani. Qnintum ,
seiit, ad fraudem facienciani, uiiaque vocuja e caiho- Socratis histpfici, res suorum temporuiit seribentiSi
licis jij haei'elicas verterentur : ut puia incarnatip- Sextura, Diodori Tarsejisis ef theodoii flppsuestenis
nem dixit iiioixwtv. dixeruiii el catholici; sed iile quos multi Patfes miris iaudibus etiant fidei, extu7
solam. isti iion soiam-.Ghristum vpGavit.honiinem lerunt,. cum eadem nihilominus atque Nestorius dice-
@eofopov$ yocavit. et Basiiius -;ised NeslOT.iiisDeuin reij.t.
stniui nafura addere noluilj qudd addidit Basi- n Sic igitur illi argumentantur. Gum fides orlliodoxa
Uus, ctc-. UaGm parte, vei otnnino, vel.ma-xiriie quaiupr,pro-
Yerunij ut excusationis fimdamentuin eruatur, positionibus contineat-ur, quod Ciiristus non sit splus
pervidehdum, curiosius an iioii uvtiSopea; leges Nes- homo; quod unus existat, icl esi, neque duosint -filii,
torius spreverit potius quam nesGieritsIpsius. cei'le neque. dup.doniiiii, aut Christi; quod nalurae ambae
inteiiuit sprevisse, qup caiumniam. vuigo probabiiio- iii unam Yerbi hyppstasini convenerhit; el C{uod
rem catbolicis faceret: cura eniin ipsis vitio vertere.t beata Virgo dicatur Deipara. Nestorjus ne unam qui-
quasi dicerent DiVinitatem secuiiduin se iiatam ex dem partem absolute negaviti singulas- expressis ver-
Yirgine, passani in carhe, insepultain lumulo. et alia bis.asseruit-. . ...
ejusmotii. eps consensioriis curijArio atque Apoilinaii r Primain .manifesteserjnone 7 {Nunu 25) : Noti ntt-
eo eredibilius accusabatj seque catliolicum osten- dtts homo GhrisXiis,0 cqlutiimttlO.r;sed hpmo simul el
debat, quod contra hcerelicos pugn&re, et ab hccre-= Detts. Si uuteni Deus tunltimmotioexisteret, opbrtebat
lieoruiri sociis invidiam conflatam suslhiere vide- ettm, SecmidumApqUhiqrem'dicefe •:Quid me qumfhis
relur. occidefeDeurit,;qui vobis vefitaiein lccuiussum? Ndhe
Pdtuitne horiiOj inentenon! tardjssima. docendis autem dicit: QHWme gumrilisqccitierehomiiisihislum,
populis prcepositus j eoncertaliohibus exercilatiis qui spinis connatus est? isium qui dixit : Detts Petis
frequentissimiS; in lectiorie Patfum, ut ipsemet jac- metis-,qnare me dereliquisii? istlim qui triduanum sus-
taljat, versatissimus, nescire quid in qucestionej de ^ tinttit mortem; etc. . .
qtia dicere neeessarium scepe fuefit; -paflium esset . Sennoiie 12 ( Nutn. 2) : In slupore reiridnealden-
opiriP? Potnithb ignorare quis esset status conlfo- tium Paulus Samosalentts, qui nobis Dotninicainhttma-
versice per annos fere bis centum agitatae? An non (3 nitalem riudama Deiiate deiiral; quisolam, prmter Di-
intelligebat vir ex erudita Antibchenofum Ecclesia vinilutem, fqbnlxttuf kanc _ qumsemper conjiincta est
in regicc urbis thronum doctrince fahia subvectus, atqite connexa; quw ecidemqc puriier potest qttwDeus.
quid Coiitendehtes super lite contesialissiina partes Doimvit ehim illi Detis nonwn qubd est super qinne
senlUent? Fugiebatiie traciatorero veterahhm qua nbiricn.
quccque pars arte declinaret objeciiones , tuaraque Altefam hon njiiius clare; serihone 2 (Niitn. S.) :
seiitfentiamexp&herf,t?Nihil afferebat quod noti prius Dtvisto tion esi'; neque toiijunclioiris, nequepotentim,
Sahiosateiius Dioiiysio Alexandrino objecisset hibil neque filititionis, riequeInijus quod esl Cimsius-.In his
quod DioiiysiuSPatfesque Antioclieih non diiuissent. divisio non esi; ih Deiinte vero et hummtiiale divisio
exposita flde de pugiiantibiis in Speeiem Chrisli ai,- esu C.hristus; secuiickm quod est Chrisius; iiidivisns
11'ibuliB.Nulla cefte adhibebat arguihehla, itisi qucea esi; et Filius; secundttmqv.bti esf Fitius, tnrftvtsusest.
Plibtiiio sihilpsefat, se'd Tlieodbri afie fexposita. Nbn 'eiiihtlittberiiusduos ChrisWs,Velditbs filios; neqiie
Quid pliifa? Fiiiihe adeo ihehs ipsius eiriotaj cliiii est apiiti iibs pHirius GlmSiuSel secundtis; neqitealter
evomeret impielatis virus , ut eorum oblivisefefettif et ttlier; rieiftteitefttm alter 'fithtsi et iterurit aller fi-
qtite pfiiis liovefai de cOhiihuhiOiieidiPinaiumj quce- , lius: Sed ideiii ipse esl dttplex; non digiiitate; sed
que tfadfebat in Ecelfesih;cuiri palaih de CbristP di- ntilura* . .
ceret (Serm. 9) : Magnutn stthe itmfi tibtti sqcrahien- Sermone 41 (JVum. 1, 2, 3) : Muqnnth sanP ianii
tiihi' liic eitirri qpi 'viUelririiiffinl'-,llib qtti feceris uppq- dPhi sucrariitnluml Hicerihii ijili viteiur ihfahs,hic
rei; hic qtti fnsciis Cbrpbrtilibiisegel^hiti 'qtfisecuritiitiri qiti fecehs 'appnrei, hic ijiiifasciiscorpOralibtisegei; hic
visibilemessehlittm feePriier esiedittts-, riliit' est; tti . qfii secttiidmh visibUeniZsseiiiiitihrecehier 'esl Pdiitts,
Sciiplttfa dbcet; mlertitts; Filitis iiKiVersdruriiPpifex, D Fiiiiis est;.tit Scriptiira ttbeelj ceterrius; Filiits uhiver-
Filiiis qlii siim bpis fasciis dissblubilethirealufm M- , spriihi bfrifex; Films qiii sttm 0piS'fqsdisdissvliibilem
tttrarii dsliihgih liifdiis eniril Peiis 6si Sumpoiestalis; cfePiiirteiitilurariitisiiingit: Iiifaris.enim DeitseU stiij;
tdriiiim abesl; Ati&; ut Peus.Verbnrii Sil sttb Dei pb- pbtssialii : Itihiuriidbest; Arie; iii Peus Verbuhisil sub
iistaik Nbvithtts ergo huiriatiiitileih ihfdiiiis ai Divi^ Dei pijiesiate: NbvihiiiS'er'g'Phitiriahiiaieih infatttis db
nitqlem; fitiationis unitatem servaimisin DeiUWsftu-. Pivihiidieih; filittliohis uiiitaieih servariiusih Deiialis
mtmildiiscfttP 'ialtifd. Hbb ituleih Hico"ut hbiibiitis httihcihiihlisifiiehuwia: Ilbc diitein dicb ui hbvetiiis
(jiimiislipefexiellehs et siiiiimii qtimtlitiiiDeiiuiis pbri- qMih supefexiMeiis el sunitiia qumtianiDeilaiis tpfv-
juiitlib pxistebitt; eiidm iii infanlc ipi^; ctiiii DoihiniiU juiiciib exisiebiii; eliffhiiri ihftihie Vpsb;ititri Pbriiinicp
ctirb P6'rispie6feiW;vrdi eiiiiii ips'e, iit iiiftiiis; eiih- iiifo conspicifpiiif; <er'atehimipie;el infahs-,'eiiiifaitiis
furiiis ipiiiis Dpriiihiis-. ipsius Dominus.
Neêfat Sahh reetag loqiiendl fofttias; ailtepfcidi- ... SenjJGne 12 : JJntis Eilius; ,quod visibileesi, et quod
taiii iiceresiih^ sfed cuhi ilice arguitiehta sijpllisiifia invisibiip itnus Ghrisius; et islp, qui utiiur; et' idquo
eliBeftJiii,"qhibussoiis utebatUf; "3"ii'\'al'fi ipsiis iibliiit uiitur. Naiitrm duplices, sed Filius siiigularis. Quid
iiitef hnpUgiiahdafniideni : ifeque id ihifUhi, chiii seffridheiri\h cqittmniqihvocqs?
nemb ea vid&rivelit sciie tjiiijesUis'febus iricomiho- Teftiam Cathoiicce Ddei harleih exporiefe videtiir
1 diife - ntih' oliseiire, ifi episibia 2 iid Cyfilluhi (JViiin. B):
ihtelliiit;
Vt nbhtihibiiscpiibttsddihitiriii"qifehatiirceioihniiinibus
.1109 DISSERT. I. DE H^RESI ET LIBRIS NESTORlh ' IHO
et signtficalioritsjjosttis; riecfueeo qtim ychcralioriisA qtiieteiricohihihrieiriqttebrbis 'pticeinctdhiiliiit? ilit ruf-
Filii et dontittaliottisdissecenlur,neqiteeavumnaliifa- sUih:JJf«to',ut.tiife?l«/b,no)lihfipquchl&rVxleiititiierunt
iiirii siini pfbpriq.in siriqularifqte nqtiviiatis Filii ulla qitotiipsdriisoMihiidcet)t;.)iO)t 'jiiam'qiibgiteipsius tffcis
eonfusibnisabblilione peftclitentur: -riblibrieiri'ciferSeriS;siqiii vefp c'elebfibri'sfdinciieccfe-
- .. Episto!a 2. ad sahclum GcelestiiihniiNutw. 3) : Siaslici aticibfes tibi fueftrii;ui; ipsbqitffqneiibriiiiiee'd-
Mnilus etiam nobis iaborhic ceiebratur; dumeiabork- misso; 'sacrqih virijiivemMariarii Deipdrdmdppelies;te
triiisemere.sordiclissimariiiihpietulempessimmopinioiiis' islttd heiiiiqtiumfecusalurkmesse.
Apollinmiiet Afiitie Ectlesia Dei. Nescib ettijft,qiiein- Est aUteiitaiilistitis iiiiitsleslimoniuihtaiitp gf avius,
tidinodinri qnidutri; de eeclesitisiieis'qttdmduth con- -quahip fidei ofthbdPxaescieiitiof liabitus est, etiafiia
-.,,'iei'riperciiidnis imuginemex Beitate et inimdiiitaie Vrii- .-sunirhis pPHliiicUjiis;etiani cuhi de fide agef6lur.
geitiii concipientes;•mgrotenlmgritudine prmtiictbfttin - Suuhi ahtistilfem secuta est bac iri pafte dioecesis
JicereliCortirii,tiurit,'etcorporis passiOnes'auieht siiper- tota Orieniis; quce 'cuiri episeopjs abuhdafet^ sarictt-
fiindere Deiiati Cnigeiiiti,e't immutqbiliiateih:DUlntis ' iate parilef afijue dbbtfina pfcestahtibus, Neslofii ia-.
'•ctdnaiurdm cbrpbrisifahsiisse eohfingiihlfet tttfariipiie hieh'causani,suscepilj iiec ab ipsius sentehtia; si Tlieb-
nuittrain (qum prbpter cbitjttriciioriemsumhiqmet ih- dbfetuhi audittiuî fecessit Uiiiquam;hisi vefbo tehus,
cohftiiain iti una persoria vhigehiii 'adbratiir')coiifefri- molliens scilicet diifiores.NeslbHivbces; eaque, ifiter
perationis mutabililale confundunt. explicaiidum Iiicafiiatibhis mystefiurii; vocuihhecbno-
:
- Apud Gyrilluffi ipstim (l Jiarr. coiic. Eplies: c: A), hiia uteris j quahi ille pfce sbia supefbia ahiihique
libfo de ReeiaFide ad feginas, eap. 12 : Cniteiiirrihb- ' chhiuiiiacia fespUefat. Giiriiigitiif Oflefitis synpdus,
men /lOCjCiijisius,quidtiin nescioqtiOiribdbP'ei Palfis b"jJ'fbpter' ineiihdarii Ecclesiafuin paceiii; cbrisehsisset
Vefbbitiuinseorsumacpersi; hbc 'est;ul exlfa eurriehi ui Neslbrii abdicalionfeih, syhbdiqtie hbmiiieJoaiinis
positummetttecoricipilur;cbnvenireassefant; mox vefo smjjsissfet; nbh. soliiih confessibiieih Gyrillij, ijiuaih
ittilltim ifttOinteshhilitef Ulud competeie coiifenftuiit, ille ifffepfeheiisibilehidixii; sed btiaiii epistoiaih iihpe-
quiexsdcfa Vifgihe ritiiiis est, prbttthic qubqtieper se faibfij de/qua Tlieodbrhths (Epist: 2 a'dAlexihtiiiim
separalirii kibsistefe considefatiir. Pbsifemb ambobiis Hiertipbl.) : CbqribviqhPti i'squi Mnc sBftjisti'(epistq-
simitl pefihde oc uiii cOtigruefeirtidithl, ftitibUkhhrii- •lahi ad irhpefatofeiri), itiipuih Senfieiii; ihtiiscfeie til-
rum cbhjiihetibhis;iti ipsi loqttUiiiur;iriiiiiahiillbs pef- •fite iriicfttddariiiidvii eiirii qidiiihil pfivief tibctrihtim
sbriam cbiiigahiis. "sahiimnbvii aiiifiid el tidiuii. &ed ariaiheriiqiisiWsiii-
Inepistola ad Alexandruhi Hiefapolitahuiii (Ihcoric. 'serius, Ihet tifoftetissit; tiihpliusqittiintoiisettsus tiiim-
VoJcumeittc.,ibllul:~)): OpOftelhiitheferiatiifas ttistits ttitfteiitS,e;'ttsittfbdfe leclofelh, iutheii qui'a riofi iifdis-
'pfopfielalibM; et sii; perihirabUeihetbihheihrdtibhehi •bieie, sed stib cjuddciiricbrisidefatibheposiflisesi, sbld-
excedehtemuntlaieih.uitahi ihUiligi glbriuhi; 'et unrim tiitm prcesMii; hec ehiiii dixii : Antiikehitiiizqmiis
tbhfiieri FiHuiitiEt ileiuhi: Non tiutis pefsOhas rihtiih 'dbctfhidin 'ejhs,sed tyiimPttniqrie uiitef dixil; dttt sensil,
persoriairifdciirius;sett unii tippelliiliorie'thrisii duiis "qutirii'dbtlriiiti'dpbslblica'cohliiiet:
riutiiftis simul sti/titfK&ifius. Ipse vero Theodoretus quid super ea fe sehtif8t
Sefihbiie qubdahi iriiioihihatb apiid Cyfilluih (Lib.v patefecit; tuni addUctisverbis non obsCitfe; luhi isfis
CbMftid.); iii qhb iiiUucithi Oiiristiis Ibquehs : Gtfii» clarissijne ( Epist. 2 ad eumdetn) : Jqmtnm sanclitqti
sirit Dei fbrthtt; servi fofhrhm ihdui; citih sirii DHiis fjfmdixi qitid si dbriiihifriei vetiefcibiiisU sdriciissimi
VHrbmh, iri citirie 'cbhspicibf'; Vtiiiin'riiv'ersii'qiissihi . episcbpiNesiofn fifefil "ci&giiiti dariiriutum,riee ecjbcuiii
Dbiiiiiihs; pefsditifhi paufiefis pfopier Dbs iiitiui;- G liis qttilibc fddtini coihhiuriVcubb. Qixbtisi ttiiesuhcii-
ctitiiesunatti visibiliier, esuiiimtibuspibtlirishbrhihislro. itiii plqciierit, itiipsttihtitiefisifisefefe,qum Anti&chiqm
Qiiattuhi deriique; seiihbiie 6 (Nuiri. &): Dixijtiih 'diriguhiur, h'0'cficii: iie .6'rgtidijfqruiuf, bbsecrb, iuis
'smpius: Siqiiis inief vb"s'siiriplifibr; sive iriief tjSiJs-' hmieridbtiesft^tis.Nbniniiius ihhhjfesre ihehteih iipefit
ciiriiqnivlibs, voceiiac gstifoxoi'gdiitiet,"dpfHd hfeiiulih seriberisAhdfeae Saniqsatehb. JSiftjjiitquiehiArisiolqits
est "de vbce inviditi; tqntufh rie Vifgtivetri fqeitit "sttbscfipiioheiii fdctm "dMiiih Uariiliqtibnis' -,ei ut tiria-
detiih; etc: ihefriiiiizeittfsuncii episcbpi.dbgma Nesiqrii.. Scil 'tin-
Epistbla 5 afl sahbtufn G*lestihiihi {Niiih.2) : Egb leriivesirti stiiiCiitai qiibd si qiiis ihtiiscfeie tiqctriiidm
aitteinei hqric.qttidehi vpcefri, qiiise'esi §EOT6xojr; hisi arialheiridiiiei'ejiisdeirisiiiciissiriti el veheftibiiisepiscb-
secuiidilm'Apbiiirittfisei Arii j'uf'o)-eiii, 'ud tprifusiorieih p\, itiein est tic ii pieiuieih tiiiatiiemuiizdrii videaiuf.
riaiaftirtiriipibfefdtiif, vbieritwttsdibefp,rim fesisti). Opbfiei efgb, Si oinhiho 'ceiiipeiimittf,e'6's'qriniliehiuli-
Serriibiie 12 (Niim. 7) : Dailttiaeos qiir diiuiit, se- zufe, qui piifufritiicuriihbriiihehi Clifisiitm, attt qtti ih
cundiiinApollinaris et Arii seitsuin, Dei geriiiriceni; bl tiubs filioi uiittm Doihiiimu i.bsfftim Jestihi Clirisiurii
e'go,iihaiecumcUirioBEOToxoii. Etpbstea (iYuiii.22) : "dividkni;et,qiii iijhs tibriegutiiPeiiatehi.,
Filius Pei huiits esl Detis Y'er'biirri1et hbhio; 'efgoqitcb Qiiiii bt feocfates iiistoficus, cuih"Ncstofii libfos
pepefil; pfopiei uniidiein tiicahif Pei ghiitfix, id est evblvissei tufio'se, utipse qUideiiilestcituf, scfipsit
BioTOY.o;.' .'_.... tanJeh iri iiaecvefba (Lib: vii; c. ,52) i Nesibfiiis qpud
Sei-iiibrife15 (JSrtft)i:7) : Qiitiiiiitnidiiiein 'bpoftei, "cOiripiiifes veiiiit')i'opinibiiem,quOtiPoiiiiiiuihsihipliceih
prbpter 'eosgiiilucidipieihfequiruhiiniettechim, ihdxihie hpihirierit esse dicefet, qudaijue Pdttii S'dhiPsqleiiiel
cumsinlEcclesice ftlti, itti.irianifestibreibcttiibrie",pfb-, lj Piibtiiii dbgiriairi Ecclesidmihtfbtiiiceiet;. titqiii de htic
'
piereti ei iriqdoeadeiri defih'iiiohequa pfius. bfemtertie re iarita cbiiceritiiib, idntdqiieieinpesltis cotiiiiibtaesi,
illa be&idMtiria seiriper vifgHie prcediccivuiri,'eiiiihi tit wctiptenico.concilioopus fuerit. Ego. vero; ditih ejiis
riuric,evideiiiipresei-htdiie,sumlhav'0'ceprocldtrio,qito- iibibsiiistfb,.hbtniheih inipefiitiih ieperib, etc., itec la-
riiqiii sqticiti Yirgb 'eipeiesidhbfriihisqehitfix., nieii miiii vicieiiiririiiiafi Pciiilttip Stipipsqieitiihi,tiiit
-Hacterihs prp se NestrifiuS, riunc JocuiiltTsAriiip- Plwiinuiri, eiPbtriirittiribriihiripsihipiiceriihoihineihdi-
cbehus, fidei IXestofii proUe.cdnseius, Sive'pfbpief cefe';.seci solptri Wiivkik. vpceriiiqfiifjudiniapam fe-
dihtufhuin Aijtiochiae cbhvictuni, studibfuriique fet fbiihidafe. Et pbstea : Videiuf veipfufn,tuciibftiiibiiei
magistfi coihhiuhiohehi; sivebb diligehieih, pbsl cohi- igribfrirp,idebque, tti dixi, vpcprnliqnc irisecttifi. Nec
rodtas airecessu tufhas,' fei tbiius jiertiilfentigiijciaihi- eiiiriiChfisiuni siiripiicehihbfifiriein'd,icii,itiPhqiiniis ei
chiii iritiuisiiibnem. Sbfibehs igituf ail Nesibfiiirn (i Pqitius Saihosqienus. Ei, hbmiiim ab ib ptiiia? dbceni
pctrl. cqnc.Ephes. eap./25): Si Pnim, iiiqiiit, irierisinti eum iiitllb rribifpdiiiirii ,Vei;bipefspfiufk absiulissp; ied
eadetiis'dj)ii'eiieiititqucBsuiiciiPaires Ecciesitcijttedo- ubiqueillud fti\eiifrsttbsisleh~sPi.ih^
ctbres (mfirili'6'c,dbihihe ihi, ei exmitilis, ei-ex cbfnmn- . senlieniein reperip, lurii-ex ehs libfis qubs legi, iiirii
nibiis &t'il«s, de ie'.dciepHhtis), 'gtibr.siirii vefefis piuni ex Ifis cjumainatofeisipsius,dicuni, ,.._.-.. ,, -..,_..
seiisutiieo.JtiietiieiUt v'6'cepiibltiafei Et postea : Qiiis,. Diocioiiis.tahdeni, qiii Tliepdofum dbciiit, et Tlieb^
qttmsb,feprehehkaifsiiedcjitmseritis libefe expohas? dpfus, qui jSestoriiiro, cphinjuriis.discipjiiiJiieiiteror
Ihinio veto , 'qitis iioti iaiitiet, si. tiottteti,cuius sensuhi. sua patefacta, apefire possunf,; ipsis enim Nestofius
pieictsiua\ ui cogrioviiritis,pdssitiel, pfopier pitbiicahi pefinde acThebdoretus discipulbruih alter appfihis
1111 AD PARTEM SECUNDAMM. MERCATORISAPPENDIX. MI2.
iiihcesit, quod et Cyrillus aperte probat, utrumque j\ sed Dei templum; ut Yirgo non sil 6EOT07or, sed
cuniNestorio sensissetradens. At Facundus, postquam «V6_OW7TOT6XO?, etc.
DiodorumAthanasii, Petrique Alexandrini, Timothei, Neque minor est fraus NestorUprcedicantisChri-
Basilii, Chrysostomi, Epiphaniique testimonio rectae stum esse unum, unumque Filium et Dominum: nam
lidei fuisse probavit, defensionem concludit hunc in Christum faciebat non hypostasi umun, sed roeracon-
modum (Lib. iv, c. 2): Quts autem ferat accusatuma junctione,moreconjugum, quisuntunummoraliter:
Julianb Diodorum, quod Deum natum de Virgine fa- quod exemplum obtrudit subinde, et Theodorus Ne-
terelur, accusari etiam a Christianis, tamquamhocne- storii magister, et Theodoreius scholaesocius. Facie-
gaveril? Vel quis audiensJulianumPiodorocomminan- bat et unum Filium Dei etYirginis, sedmirabiliqua-
tem, qttod Jesttm GalilmtimPeum mtermm prmtiicuret, dam stropha; aiebat enim hominem esse Filium Dei,
quem mortuumet sepullum negare nonpoleral, etdi- non natura, sed unione; non quia foret ipse Dnige-
centein propterea illum piiniri a suis diis summosup- nitus, sed quia Unigenito jungeretur; id est, ut Io-
plicio, quoti misefabiliter imbibens theologorumpisca- quuntur, esse Filium, quia Filii, non in recto, sed in
torum errorem, talia prmdicaret; a Chrislianis quoque obliquo : Verbuni pariter dici filiuniYirginis, in obli-
judicet abdicandum, velut qtti Jesum Galilmum,homi- quo tanturo, quia in filio Virginis habitabat, hoc est,
nem-tantum,non etiam Peuin esse crediderit? quod omnia Verbi hominisque communicari dicebat
Theodoriautem KepiY.ona; profertFacundus (Ltft.m, y.«6'ofôjvu^tav.
c. 2), tam exquisite excerptas, ut nihil videatur posse Jam vero improbi cavillatorisvocera personaeusur-
significantius rectae lidei afferri. Libro decimo tertio panlis praestigiasdetexit Cyrillus,ostenditque unitate
de Incarnatione : Bonum est in hoc loco maximecon- .J"R personaetegihaeresim,nec aliud significariquamquod
clttderequid virtutis habeant ea qvm dicta simt, sive Dei et hominis eadem facta sit, per Yerbi £»«»-
conversari, sive baptizari, sive crucifigi, sive et mori, Opanno-iv, dignitas, unaque aucloritas, potestas, et si
el sepeliri, et resurgere. Non puro alicui hmccoaptan- quce sint aita ejusmodi moralia vocabula. Nomen
tes homini dicimus. Hoc enim in unaquaque dictorum enim personce sunipsit veterator magnus ut est vox
demonstrationeadtierenon moramur, ut nullam calum- juris, qua ratione conjuges, ut scepius dictum, una
nianlibtts prcebeamusmale loquendi occasiqnem. Sed sunt persona : cum tamen sumere debuisset, si bona
inhabitalb quidema Peb Verbb,ab ipsa in uiero matris . Ude ageret, proul est naturaequiddam, atque ipsa hy-
plasmatibhe : inhubitalo vero, non secundumcommu- postasis, qua notione conjugum duaesunt reipsa per-
nem inhabitationem,nequejttxta eam qum in mttltis in- sonae,duaequehypostases.
telligitur gratiam, sedjttxta quamdumexcellenlem,se- Non minus subdole homo planus permittebat Yir-
cundttinquam etiam adunari dicimusulrasque naturas, ginem dici Deiparam, modo ne dea putaretur; neque
et unamjuxta adunationemeffectamette personam. minus perfidiose insidiabatur auditoribus, cum ©to-
Operaepretium estvidere quomodo singulas Theo- TOXOV dici juberet, modo ne sentiretur cum ApoUinari
dori sententias argumentetur Facundus ad ipsius de- et Ario. Erat enim in ea Uaeresiquce matrem dici
fensioiiem. posse negat ullam, nisi quce consubstantialis sit ei
seorsum per se sumpto cujus dicitur mater: atqueita
§ VI. Quan»infirma«int quaepro Nestorioafferuntur. non posse dici ullam Verbimalrem, cumneque Yerbo,
Atque hcec sunt defensorum Nestorii argumenta, secundum seipsum spectato, ulla femina consubstan-
quaequamvis habeant aliquam speciemveri, qua illu- tialis esse queat, nisi factafueritdea; neque Yerbum
serunt Albertino CalvinistaeaUisque ejusmodi Uomi- {fj factum sit per conversionemconsubstantiale feminae.
nibus, reipsa tamen vanissima sunt, nec alhrode pon- Suam porro inentem homo nequam, scribenssum-
jderis quidquam Uabent, si lamen babent, quam vel mo pontifici, prodidit his verbis (Epist. i ad Cmlest.
ab incogitantia, vel etiam ab inscitia abutenlium. num, 6): Si quis autem hoc nomen, BIOTOY.OV, propter
Nam ut eorum quaepro se dixit Nestorius pateat natam humanitatem conjunctamDeu Verbo, non pro-
fucus, notandum cst hcereticumnimc, quo nihil um- pter parienlem, proponat, dicimusquidemhoc vocabu-
quam artificiosius fuit, nihil mendacius, verbis calho- lum in eum qumpeperit nqn esse cbnveniens;.oporlet
Hcis soiitum dissimulare mentem suam, magistri enimverummatrem tie eutieinesseessenlia qua est ex
Theodori exemplb, a quo non lam dogmata quce sese nalum; ferri tttmettposse, propteripsam considera-
queretur, quam fraudes quibus se tegeret edoctus est. tionem, et quod solumnotninelttrde Virghtehoc ver-
Observanduni demde totani hceresimcui Nestorius bum, propter inseparabiletemplum Dei Verbiex ipsa;
nomen dedit in eo fuisse positam quod duas in Chri- rion quia ipsa sit maler Dei Verbi, nemoeithn anli-
sto naturas negaret x«6' u7r6o-Tao-tv uniri, sed solo quiorem se parit.
nexu morali, qualis fere inter conjuges vulgo inter- Atque haec est vanitas tesliinonii quod pro se
cedit, aut certe intercederet inter eos qui perpeluo Nestorius dixit: nihilo plus valet idquod Joannes An-
atque indissociabili vinculo conjungi cogitarentur : liochenus tulit, sive tempus quo scripta epislola est,
alter enim alterlus semper esset, nec disjungi possent sive persona scribenlis, sive etiam Neslorius specte-
umquam singuli; sed una foret perpetuum amborura tur. Nam lunc temporis Nestorii animus, ut erat exa-
dignitas, unaque auctoritas, etunamoraliter persona. cerbatus stipra modum, sic non fuit exprobratione
Ininio et idem utriusque diceretur parens," sed dis- hseresisagendus in furias, sed ceconomicapotius velut
pari modo : unius natura; allerius velut adoptio-JD adulatione palpandus. Deinde, tunc cum scriberetur
rie, elc. epistola, non erat una constansque oniniimiopinio de
Nestorius igitur, cum sibi calumniam fieri quere- Neslorii fide, nam perplexe de industria et ambigue
retur, velletque videri succensere, Samosateno affir- loquebatur; alii enimverba flexiloqua in benigniorem
manti Christum esse 'solum hominem, fucuro fecit; parlem, alii in oppositam, sed veriorem, interprela-
neque enim ipsi objectum erat quod, sicut Samosa- bantur. Denique, cfedibile est ne ipsius quidem Joan-
tenus, Christum vellet exstitisse aliquando sineVerbo, nis fidemtunc fuisse adniodum sinceram; immo vix
suamque cum Yerbo conjunctionem operibus menon certum, quam hauserat a magistro communiTbeo-
ruisse. Quisenimnonaudieratinclamanlemsubinde, doro doctrinam retinuisse aninio, tamdiuque fovisse,
naturas in ipso Yirginis utero, imrao et in ipso con- donec ipsam, aut quaestionisagilalione erudilus, aut
ceptu, copulatas esse? Sed vitio vertebatur, et merito orbis commotione terrltus, deponeret.
quidem, quod has ipsas naturas copulatas diceret solo Quamquam, ut ingenue fatear, suspecta mihi fuit
nexu morali: hnde fieret ut Deus esset quidem homi- semper, estque eliamnum, fideiconfessio,quam Joan-'
nis,.et homo Dei, non tamen Deus Uorao et homo nes in pace Ecclesiarum edidit; neque poluit hacte
Deus; ut evangelistaeverba, nec proprio, nec, si licet nus, quamvis valde averem, hanc mihi suspicionein
ita loqui, recto sensu aCciperentur, sed figurato tan- minuere prudens Cyrilli cohfessionemrecipientis be-
tum eto-x«Tix$; ut Yerbum non sitfactum caro, sed nignaque olxavopia.Nam primo Acacius Beroensis
Cariiistantura irihabitator; ut Deus non sit mortuus, auelor fidei videtur, homo, mea quidem sententia,
Iil-3 DISSERT. I. DE lliEUESl ET LIBRIS NESTORII. 111i
male affeeius erga Cbrislum. Deindeliuic fideiNesto- A Symniyslarum. scd Albertini magis lilirorura hclliio-
rius sine ullo sui dogniatispraejudiciosubscribere po- nis, auclaciam, qui contra tertium concilium generale,
luit. Denique videri potesl Cyfillus, cum turbarura cujus auctorilatem in sua confessioneCalviniani ipsi
periicesusesset, putasse Ecclesias pacandas, velsic. recipiunt, cujusquejudicium duodecim sccculorumre-
YefUriiea de re alias ilerum; inleriin adverle Aca- verentia probavit; contra Patres quinti, id est, eru-
cii quoque testimoniumpro Nestorio potuisse adduci: diti sceculi,ac prceclarissimatotius Ecciesiaeluroina;
scribens enim ad Cyrilium, perinde ac Joannes, vi- contra piorum omniuro Christi cullorum fidera, Ne-
detur Nestoriuin excusare; sed, perinde etiam ac storiuro Ecclesiaefulroinibusaltritum, Patrura dispu-
Joannes, suspectusmerilo potest esse, propterutram- tationibus conviclum, oranibus deinceps sceculis ex-
qiie rationem, etquoddubicc sit fidei, et certi in reum secrabilem, omriibusChristi amaloribus abomihatum
affectus. defendunl; qui purum erroris hsserunt, quem por-
Eadem est Orientalium episcoporum quce Joannis tentoscedoctrinaeducem leges loquuntur; qtiem im-
causa. Theodoreti autem lestimonium audiri procul peratores ne suo quidem nomine dignum putafunt;
dubiojure non debet, cum sit homuiis, velconsen- quem sua ipsius conscienliareum orbis commoti dam-
tientis Neslorio, vel singulari amicitia conjuncti,, havit, cujus linguam natura, Domini siii-viiidex, de-
quod utrumque, aut fidem omnem derogat, aut certe pascendam vermUius ante mortem dedil? Ad id im-
multum iniauit. pudentiae profecto, quantumvis dissimulare conenlur
Adde quod illud ipsum quod prolatum est Theodo- aliqui, adegit, quod unus typis maridavit, male feria-
reli testimonium rem in contrarium conficit; quo- tos homines professum in Deipafat nomen odiuin.
raodo enim calholicis persuadeat iimocentiam Ne-
slorii, qui contra Ecclesice judicium se facere in- B CAPUT m.
dicel? De tribus hmreticis Ario, Apollinari, et Eunomio, quo-
Quccpotest autem esse in re tbeologica auctoritas rum socielas per cniumninma Neslorio catholicis
Soeralis, cuih fuerit, aut de
scholasticus foro, aut de
aula scriptor? Et ut aliqua detur esse, melior tamen objectaest.
inde causa Nestorii nou evadet : nani quce scribit, ea Quamvis ex praecedenlibus capitibus aperle pateat
procul dubio vera sunt, sed non ad rem. Nestorium mens sententiaque Nestorii de disperisalione Domi-.
ait non, perinde ac Paulurn et Photinum, dicere Chri- nica, manifestior lamen adhuc clariorque evadet, si
stum simplicem hominem ; cerle : negabant enintilli patefacta fuerit causa cur tam vehementer Nestorius
hominem cum Verbo per se hypostalico atque Patri in Cyrillum, Cyrillique sectatores calholicos invectus
6_noouo-tuconjuncluin, quod cerie Neslorius fatebatiu': sit. Ea vero causa fuit, nisi fallor, species affinitatis
negabaiitjam inde a conceptu horoinis, unionem ex- inter opinionem calhoiicani, alque Arianam et Apol-
stitisse, affirmabat Neslorius : negabant Yirginem linarianam; et ea quidem tanta, ut alterius ab altera
esse XpIO-TO-OY.OV, conteudebat Nestorius. Quid multa? discrimen non potuerit, nisi perspicacibus oculis in
apertisilli verbis Christum simplicem hominempro- fidei lumine dignosci.
fitebantur,. non profiteiialur Nestorius; sed reipsa Gum enim yuo-txijjivl>o-eo>; duae sint species, una
Ivaa-wv.off-JTrooTatrtv non admittebat, in quo cum illis difficilior intellectu, qua duae naturae copulantur in
consenliebat. Illusit ergo Socraii, cum quartum duo- unilatem solius hypostasis; altera notissima, qua duo
decimumque sermonem haberet, magnamque sibi esse junguntur in unitate-nt-etiam nalurae, ut anima et cor-'
a Paulo Photinoque distantiam diceret; dicenli enim Q , ' pus: visuin est Nestorio aliisque a nemine defendi
credidit, ignarus fraudis detegendae et mysterii peni- posse ullam tvtao-tvyuo-txwi, nisi quam secundi modi
iius intelligendi. esse diximus. Ex qua cumabsurdaplurimaimpiaque
Diodorum vcro. Tarsi Theodofunique Mopsuestiae sequanlur, inde facile in odium vulgi adducebanlur
adhibere tesles, quibus recta Nestorii fides probetur, qui primi generis unioneiu tuebantur. Nec enim ab
quidaiiud tandem est quam aliquem velle purum cri- Ario atque Apollinari facile discerni polerant, et illi
niinis ostendere, producendo socios, aut etiam duces? tamen duo omnibus communiter exosi erant.
NamutrumqueNestoriiinstitutorem,viciniorerahunc, Atque hceccausa fuit cuf Cyrillo Nestorius aliisque
illum remotiorero, Cyrillus prodidit, damnavit Ec- unioneinxa9' u7roo-T«o-tv defendentibus societatem cum
clesia : neque ullum de duobus salis umquam Facun- Ario, Apollinari, Eunomioque objiceret, calholicos-
dus, quantumcumque nitatur, absolveril, cum suis se que nomine baereticorum traduceret. Expedit igilur
quoque verbis ambo, et prodant, et damnent. Quid de singulis tribus istis bcereticis nonnihil observare,
enim hac Diodorisententia niagis hcerelicum (Lib. i ut sententia Nestorii de. mysterio Incarnationis, et
coiilraSynusiuslas): NefHhis MurimpuleturDeus Ver- ejusdem in catholicos calumnia magis magisque rele-
bttin; mortalis eiiim morialem generat seaindtim na- galur. Tanto enim apertius homo nequam prodit
ttircim,et corpusgeneral consvbslaniiale; et duas ge- inentem, quanto vehenientius alienam senteiitiam,
neralionesDeus Yerbitmnon sttsnnet, tutum ante sm- vel hcereseos, vel sallem erroris daninat.
ctila, alleratn posterioribustemporibus? Quid ista im-
pudentius (Ibid.): Peffecltis ante smcttlaFUms perfe- § I. De Ario alque Arianis.
cluin, quod ex David, assumpsil; Filhis Dei filium Traditum est a veleribus capita duo exstitisse Aria-
David. Dicesmihi : Duos igitur filios prmclicus?Dttos I[)nceimpietatis de Yerbo divino : alterum, quod Palre
filios David non tiico; iion eitimclixi'Deum Verbntn minus, crealumque essel; alterum, quod carni pro
filittmDavid; sed neqiie dttos filios Dei secundumsub-* anima fuisset. Islud oniitlebant Ariani, cuni de Tri-
stantiam; nec eiiitn dico duos ex substanlia Dei, ctim niiaie agerent; illud, cum de Incarnatione : utrumque
dicoDeum Verbumante smculahabilassein genito ex tamen connexum erat, utmoxpalefiet. De poslefiori
semine David? Athanasius in libro de Adventu Christi: Aritts, in-
Haec verba exscripsit Theodorus in libris suis de quit, carnem solum ati bccultantiam Divinitatem fale-
Incarnatione; eadem enini ibi leguntur, quibus addit: tur;acprb nosiro inleriori homine, hoc est,pro anima
Non sic in eo qiti est ex semine Daviti, sicttt in pro- Yerbumin carne ait exslitisse, passionis seiisumel re-
phetis, habiiavit Deus Verbiiin. Illi enhn particulari surreclionem ab inferis Divinitaii austis ascribere.El
quadam et modica quaniilate sancli Spiritus grulia alio in loco (Lib. de Incarn. Christi): Frustra igitur
fmebantur, hic aulem ht his in quibus huerdum erant Arianisibi somnia firigunt,asserenlesSalvalorem solam
iiti jugiler permanebal. Gtoriu Verbiac sapieniia reple- assumpsisse carnem: ila ul pussionis sensum impit
btttur, alier proctil dubio prmter Yerbtim, et subsistens transferaitt ud iinpaiibilemDeitaiem.
proprie Filiits, ac seorstim; non enim Verbttmsemet- Idem de Arii seclariis docet Epiphanius (Hmr. 69)
ipsumsapientia replebat et gloria, sed alteri politis Imc in eorum hccresi et in sununa, ut Auguslinus refert
qum sttnt insignia conferebal. (Lib. Hmr. 'tttm. 49, 50); tuiu Gregoriiduo, Nazian-
His ita demonstralis, quis non miretur Albertini, et zenus epistola i ad Cledonium, et Nyssenus lrorff
llifj AD PARTEM SFXUNDAMM. MERCATORISAPPENDIX. 1118
eonira Eiinoiiiium;. Cyrillus itein Alexandrjnus in A in nobis alius bomo esl qui creatur a Deo, alius qui
cpistola apologetica aij Acaciiim Meliteinihi.TUeodo- pibeffeatur a parentibus.'
fetu', (Lib. v Hmr. Fcib.cqp. ll) Arium etJEuiiohiiurit Yt. "Utdttcefuejiiit UniusYerbi divihi naiivitaies:
scfibit ipulasse assuihpiuih esse corpiis, Divinitaieih tiilefa afeiefhaex Patre, aliefa tempbfalis ex hialre :
Vefo aniiijccpaftes.Obiisise. qiip eliam hiodp coiitingit duas existefe nativitates
Obsefyat Mereaior cohinieiiium istiid hoh fuisse icujuscumque hofflinis : unam ,ex Deo, qua creatur
ab Afib ibsb ihyeriturii,sed ab Ariaiiis, tit sfe,Ppinbf, hiens, et quidem ante saecula, si credimus Origeni;
"facilius quaestioiiibus/expedifeiit, ipiae leittpofibus altefam, qtta procreatur Uoino, defihitb tempore.
Afii hohduhi hjbvebahtuf : Iribuitiir taihen Afio, paf- YII. Ut neque Yerbuni diei possit Cbi-isti Doitii-
tito bb Misuetudiriem orifefaridimagistfos disci_iulp- iius, heque Ghristus Spiritu saiictb nlinoi'.
fuih irividia, pafiihi quia fex ejiis piiricipiis cbrtfe- Vm. Ut taih vefe propfieque Deiis asseratur hatus,
'cittto visiini' fesl,attt iis adhioduih cohgfuhffl, ut poslea passus, -mortuus, etc., quani vere dicuntur nasci, pa-
dieehius. '. /lique singuli quique horiimes.
Yeherurit, ppffp Afiaiii iii liatic ihehtehi, partiih IX. Ut deniqhe, et caro Christi deificata fuefii,
pfoptef prajudicia qttcfeciairi, sivg siia dfeVeibb, siye et Yefbuin ihcarrialriih. Quid reliqua pefsequat, uho
ebhiiiiuiliadfelibihihe elanima; pafiim qiibhiaiii sibi satis exetoplo conimunis hoininis manifesta?.
videbahthf, hac liypothesi idala, faeiie .explicafeijUce- HUic vefo dOctrincefcoiisfequehserat Ut Yefbuin
cutoque de Chfiilb fides EcciSsisetetteret advefsus cuni incarnaretur, et conversum sit in ahirriam, et
Photinttiri, crijhs celate halurii feof Afiahbrutti IiPc cafni mixturii, et patibile effeciuin; sic eriim inens
figiiieritiiiii. cttih iricafhatiif fellipinO fit, ab Origenisiis 'dicfebatur
*>
Cum enim ea tempeslate quccreretur an Chrislus iii aiiiiHam cohveftl, hiiscefique loto cofpofe, et
esset simplex homo, in qud habitaret Verbum, et quo- passiorii"obnoxia fieri,- ac onihes hominis appellatib-
hibdo Vefbuih habitafet ih Jibiiiirie; ah 0'peraiiohe nes suscipere. .
iahtum, ut Spifitus sahctus ih justis; ah etiahi 'iv&o-ei Quod ahifemalitef noh pofuferit totron incarhatio-
tpvriY.9i,qua proprie diceretur Verbum cafo TaiStum, his hegoiiiihi pefagi, ex COVidebaritm'sibi eohfieere,
et;npii caj*nissolum h.abitatpr; Qui Pliotino meram qribd duplfextanlum sUpetfessetrei expediehdaemo-
inbabitatlonem ihdhcenti resiitefuiit, pars iehiiefunt dtts: alter a Sahipsateno asseftus, quce unio pufe
sese inifa moduriii,ul catboiici; pafs excessefurit, ut iryjTif-h,sfetthioraiis; altef PhotinO a quibusdam tri-
Ariani alque Apollinaristcc. Onines ehim, curii unio- blttus, qttceuhio Uypostaticaquiderii, iion qua laiiien
hem subsianiivanj sibi derendendani videreht; si Uohio hypostasi Yefbi, sed qua Verbum hyposiasi
inodo yelient proprio sensu evaijgeiistccverUa sume- hoiriiriis sttbsisteret, quippe per se «VUJTOOTKTOV, et
fe, cunique duas inteliigereiit esse unibriis substan- prplatitium dumtaxat. Neutfurii vero adniitli posse,
iivaespecies, quas antea expiosuiiiius. catlioiici sola HPntahtum cbmmunis Eccifesiaefides adversus htruiri-
Uypbslatica cbnienli suni; Afiahi majoreih voiue- ijiie bcfefeticunievincebait, sed etiam syribdi Antid-
rtmt, quaiis henipe ihlercedil inief ariimaih et cor- chfeiiaeduae cohtra Sainosaienum, Sifttiierisisqhege-
pus : quare Yerbum dixerunl ih Clifjstb ea tfibuisse miha, hliceqUecohtfa Photinhm dfefinierant.
icafni rjticc solet anima, viiain scilicet, niofiira et Urgebaritdeihde acfitef evangeiistce dictum, Ver-
sensuin. btifricafo fdctitriiest; tuiii petvulgatum illud, qriofsuih
. Si qua verb iiciesEpipiianio (Hmr. 69), et auciori aniina iibi Yerliurii adest, et qttiderh ©us-i-/.Gf uni-
Dialpgi cbritra Apoliinarisias, quein alii Athariasio, G lurii; dehique Apollihafistafuni fatiories, sive quas
alii Maximp martyri supppsuefhni, videiiiiir afgu- Cyfillus rfefeft (Lib. de lieci. Fide ad Theod, c. 17),
jheiiiaii liac in parte,,quo fere modp Afisioieles sbiet sive qiicfepluilmae coacervantuf in dialogo 4 et 5 de
ih rebus pbysicis (Lib. u PhjjS-.).Id qiibd iiufic agi- Triiiitalej inter AtUanasiiOpera.
thr iia potuit et oiiinirib et beiie tjefi; alitef iieqiie _ Atqtife Ijcec fuit Afianpriihi haeresis de iricarna-
beneTieri potuitj neque oriiiiinb.'.;iia ei-gbCohtigif. liphe, 6fta ex aitfefa de Trihitate, qtta ctttti Yerbum
Pbthisse vefo fieri iit ea raiiphe Yefbturicafo Ue- difeefeht taehtem cfeatufafum pfhhairi, idoneum fa-
ret, id est, Uoiiio, inde coiiiiciebaht, qiiod iionio sit ciebarit qubd iabeffetur iri cofptts, et fiferetapima.
ahihia utens corpore, quodque.inehs qtiaelibetereata Fttisse hujus haefesis hbinirie suspeciurit OrientaU-
cpiiverii possitinaiiimanij id irifuiiiii in cofpiis, at- bus GyfUlum,heihb forte niirabitur qiii apud se per-
que liomo Uerij Cum efgo yerbmii dicereiit unarii pendfefit, vel lemporurii cbhditionera quibus lalebat
esse de nieniibus creatis, ipsiiin contendebaiii pp- adbuc ihcarnationis mystefitiin suis omnibus tenebris
iuisse uiiiri canii histaf aniince; atque ila hbinineih ihvoluiujn, vel suspicantium afiectionem quos livor
fiefi. ufeUat. Natn unioni yuo-txjjet v.vffiizoo-Tao-iv, quam
jPrimum principium, id esi, defliiitionerii Iibiniriis, .Cyrillus catUolice defendebat, eadem quae Arianae
veiuii concessam accipiebant ex peryulgata tuiic tem- Uaeresiet consequehlia et pugnantia yidebaniur, isiis
pbris Piatonicoruni doctrina; afteruin piuluabantur pffesertirii honiinibus quos partim invidia commove-
ab Origene, cujus erant propago quceciani; tefiium riit,, paf tim fascinaverat vesanus amor stii Nestorii.
sibi proprium Viiidicabaht: Ita porro alte insederat ipsorum animis isthaecsu-
Jaiii vej'o belle oronia constarei si ea ratione Ver- spicio, ut quamvis GyrillUsnullam praetertniserit oc-
bum, facium caro dicatur; probabani exemplo coniTD casibhem, sfve Ario anathema dicendi, sive conver-
ljiunis cuj'hsquehpminis, cujus anima corpori infusa sioneni Verbi eonfusionemque ac mixtionem oppu-
fit liomo;jiuieenim raiiojji connexuin eral: .gnahdi, sive affirmanler docendi totam humanitalem,
I. Ut Ciiristus non sit iiomo quaiis quisque np- ipsamque adeo animam, assumptam esse, vix tameri
slrum, sed vere Deus utens corppre assumplo perinde hinquam facere sibi fidem poluerit; immo coacltis
acanunasuo. sit aiiquando, cum pax Ecciesiarum inhetur, de suis
II. Ut beala Virgo iani vere appeUetur eEOToxo?. aiiatlieniatismiSj.tainquam discordiae causis, silere :
quam avtipo>noTOY.o; qucclfljeialia, qucc hominero pe- usque adeo discrimen utriusque senientice obscuruni
perit.. _, tunc erat, riec nisi oculatissirais quibusque perspi*
IIL Ut incarrialio non.sit unio .ulriusque.nalurae cuuin.
ayjTiY.ritaiiliim,- quafls inier. coujuges; sed yuo-txij Id vero ut constet non temere a me afferri, operae
p.btius. ,et oio-iafa;, cujusmodi inter animara et cor- prelium est Arianpfum doetrinam cum singulis ana-
pUS;, thematismis Cyrilli.componere.
IV. Ut in Christo ducesint quidem naturce, sicut . Dicebal ih prinio Gyrillus,Emmanuelemesse .Detun
jfl nobisj sediuuica taraen exislat arabarunt hyposta- X«T«alrfieitcv: quam vocem interpretatur ipse. ahas,
siSjinore paritef riostrU natura Detuij. Hcccipsa vox erat Arianbrum, Emma-
- Y; Ut non alius sit qui ex Patfe Filius, alius qhi nuelem iain vere ualura Deum esse, quam quisque
ex nlcilre.;sed uims el idein cx iitfoquc; neque enini nostrum homo. Addebat Cyrilius, idchco beatam
,.un DISSERT. I. DE OJiRESI ET LIBRIS NESTORIL m$
Ylrginem esse GSOTOXOV. Inclantabant et islud idemlA.Christo agnoscere. Ip vero inleUigl vix ac nc/vix
Ariani, Idque Proclo Cyfiiioque Nesiofius scepe bb--' ..quidenijiolefat, siiie Afiahofuhi cbiiiiiiehtb "de'Vefbp
jecit. ;.....' '- ... /attihise/lbcttin ieiiehie.'/. .-,,., '.'...
Docebat, in sectutdo, Dei Patrisi Vefbiihi /cafnli Aitefttiii, qttoii £.pefte diceret iuham'es's"ep6st ivs>-
_ihS>o-Bai -/.afl'u!t6o-T«s-tv,unumqtie jeum"siiaeafne '6's'se s .o-tvVefbj.ihcafnati liatufahi : ijttcesfeiitbiitia, utefat
Chfisfttni. His ipsis, vferbisshatn Afiarii meritehi '£&- jjef/.se pbscuribf, ila faciie cib libiiiiniBus..jhaalci "in
ppnebant, cum ulefehiuf exempld ahimae, qiiceciiihi GyfijJumaiiectis, pejoferii: ih pM.tehiaccipiebaiuri /
sup corpore uniis est iiorinp. Afiauapbffo hcefesis
' bppiighata est aiûnietttis
In ieriip, anathema intofquebat ih eufii qiii libiii ,praesei'timquatuof, ... ; .
faterelur Verbi e't cafnis yuctxw,Ivwirtv.Tottiiji "yirtts i t. Qubd Yefbutti sit ejuscieiji"ciiniPatrfe esseiitice,
Ariance doetiinae cohiinebaiuf his ybcibiis duabus, .aiqiie;«i)"9tv6f%'b;, queih Ai4ahi.fateba'nûf,,pfbptei,
ho>m;, cujusinodi heittpe aniinam et Cofpus; /excefleriiiaiii e5seliiice,esse"aip"TTTOV
f \>tjLY.Yj . xat avpXkoLo>ft>y,
,unit. , .afqiie ita ciepfiiiti.nciii possfe a'd cbhdiiiPnehi aliihiae
Vetabai in quaito nequis vocfes qttcfede Chtistb• "cafhfeijiiiifofinanlis. ..'.'. ",".
passim in Scripiuris sacris bccttrrunt, ittrii ab ipsb > "il. Quod iii Eva.hgelioClifistus/nietoinefit ahhhce
Ciifistb, iuni/ab apbstblis dielae, duabus hypostasibus, "suce,quctealiquahdo "cPiitufib.ata'sitSfeiristis ad ihbf-
"paftifelur. Velabarit idipsiim Afiarii, sttb fursttih Ub- jejii, ijuaihque ipsfepbsttefit, alqhe iiefuni pfp cifbi-
'inittis fexehiploabusi. .tfip "stuhpsefit. ,. ...•'..
In quinto, edicebat, Yerbuto, ctttti caip faetuih est, Ili. Qttcid iiisi Yfefburii nifeiiteih quoqiife iibmiiiis
.periiide ac nbs cafni et sattgititti cbttimtthicassie./Ni- _ sumjisisset, ioium ttiique libmiheih hbh skiyasset:
_liil aliiid dictiiabant Afiahi, iihmo totiiis hteresis bfe-P 'salvavii eiiiitiiii jihjim 'quod assttttfpsii;/etfeaiii paf-
vis efat bcee explicattdceratio. _....., .tejij pfaeicipiiedebiiii, saiiahdattiisiisciheffe,in qiia fa-
Ih sexfo, Dei Verbufii negabat essfe Chfisti dbini- .'dix.eiat ihali, qfipcijjeCcatuto. .,,,.,.
iiuih; Id riegabaht Afiarii, hfeichegabarit tantiirii, sed iV. 'Qu6*dbbe.cileiitiajQhristttsiio.ijMsse/t.ijidiiuiis,
etiam cuf id facereht caUsairi pferspibiiarii affeffe- iifefciijbfie iiiefjtus ^qiiidiquaiiipfb iib.iiiihibiis, hec
bant: quia nempe Verbuni eafni uriithiriiioiihliief est prbiiide ipsofttiii hjedialof apiidpeuttt.TIccc)giiivtttiia
Chfisths, quarri qubiriodo ahiroa ihfiisa cofpbii est ei spii eottvfehittritqui faUonaUi siniui'erjiifei'ic)f
Udhio. Nullus auteih proprie dicitiif sui dojtiirius. fuerit, . ,.'..'.'./.' '../•.
th iseplimo abriiieBai pafitef Vefbttnt Ui Chrisib §. II. "DeApoiliuarioalqhe AppiUnarisiis.
pperafi velht in Horiaine,qui rioil sit ipsummei Vfef-
burii. Abriuebaiit istud qupque Afiatii, Curijdicereht Ndii pafVa fttit Apolliiiafii ciihl Afiahis dbclriiiae
Verbiim pefihde essfeHiincHoiriiheihqtti JfesusCUfi- affinitas : in eo tamen pugna erat, qupdcum iiuiiaiji
stUs, atqiie ariuna est Hotoo aliquis, exferiipligfalia, "Afiarii aUiniam CiiriSio prcfeifefYfefUttiiitfibtiefeht,
Petfus. .''-," Abpiiihafiiiseam ribhcessefii qua ctjfpiis vigef,(ihb-
Prbiiibebat in octavo difei asstthipitttti iipiiiirifeih yetttf bt sbiiiit. SPlius bfgo toeiitiS vices S Yefbo fex-
adorafi cum Vefbo, qttasi duo siiit adorahdi, iibinp pierl assefebat, eitjiio fiiip"discfihiiiibbiigihfeittpluta
.etVerbum; ne quaternitas, quod alibi causatur, Jjrb dUxferttht,tie.ijiiibus iattibtt hbtt pfiUs ageiiciuiri vi-
Tfinitaie ihducefetuf. Istttd ipsuto veiabarit Ariani 'detiif quahi *d*eipsb Apoiiihaiib bbsefvaia fueririt
pfoplef eattidehj qiiarh pfiini iriVfeheriintcattsain. nonnulla, quae causce incredibiUtfefbbscufce ' aiiiqiiid
PfoUibebat etiarii iii nbhd he quis assefefel Ciifi-,(G Q'fdrlfe iucis affeiajit. . . ;,.
stttni Spifitus saricti viffliie velut aiieila adjUyafi; . ,Diib Jfiiefuht Apoliiflafii, p/atiif et liliiis : illfeciiih
quippe curii.Spiriius sahctUs a Filip pfbcfeclat, Cljfi- Aieiaiidfia LabtUfceainihigiâSset,isluhi sttscfepit,ijtti
stuique sit ille ipse FiUus aetei;riiisDei, a quo iSpifj- peHiitie ab patef flieibtifecetbtttili Slqhe spphisiiccc
tiis, pfbcedit. Prohibebaiit id paritfef Ariani, fet "se'dMt :; utefqhe Labdicferice •Etclesice iiisfefvivit,
quideih eadejn de causa, cUiit Spii'iiutti saiiciuih jicitef Uj pf&sbytefpfttiiigfadu, Uliils ttiSocfaii. lecior; quo
asspfefent a Paiffe pef Filiiitti Cffeafi. leijipbfb hSfeSihi fecbfttht, si cfediiritis
AiiatUeriiaiisihicohsequietttes dup, quoruih pfior Sqiiiis iilii 'celelife Sdiiiodum iibhieh fexsiiiif; db
ad eiiiii pertiiiebat qui ^diiiilefeiuf VferbUriiincaiiia- qiib taiiiett pbgnahtiatfadttiit Vetferfes; aliisiii latidcs,
tibne faciuro esse pohlificeih et apostoltthi cbiifessio- hiiis ih cohvicia effusiS.
nis riostrep, seqtte pfo nobis, hbtt itehi pro seipsb, Labdiceriuih epifefoptthiMisse sfefibit Hieidhyihus,
bbtulissfePatfi; postefiof ad feumqui cafhfemDoihiiii AiitiociifeHiiihTiieodOfettts. iicefesini ffecissferiarfal
yivificam, idest, quaedat vitahi muhdp, hegafet esse Sobfates, ciiiti iectbf "esset; pfbptef imppifentiarii
Vefbi prppfiaih, qubhiahi Pfpcii defeiideiidi causa ariimi, uitioiiferiimeditaiitis de Gjeoigib'fepjscbpo, h
coiiditi sunt, eahi doclfiriaitt cOrithteht qttani, eisi |ub alisiehths fUissfet:iiicidisse' ih errbrehi pfcfe ih-
Usdehi verbisapud Afianosfexpfessaih legefe hieiitiii cOgitahtia, fettiii 'episCPpaiiiriitfeheffet.,Epiplianiiis.
niemini, ex Afjahofuiij taihen pfiheipiis effici posse Abstehtibiiis h Ge/orgib"causainfefttiidit Soefaies ih
aperittro est. Nairisi Verbihriest prP ariiriia-,qiia exi- HiiiiiaiijcttJii geiitiii pUilbsbpUocbhsUetudihjeiii: cbn-.
stit Iiomo Jestts CUflstus, iatefi ppoftet pfbcti! dttbio ' tfeiifiitSozbhifehusid cohtigisse,;qubd cuih Atliaiiasib
quceiibetCiiristi plfieia, aiqttfeita sacefdotiiirii fetapb- LaoUifeceaifahsettiiie cOhihiuhicasset. iniiiimfefabiUa
siolatum, convenife Yefbjj. Opbttet pariier cbhclu- D j scfipsisse vpiuiniha advefshs Ariaribs, Eiinohliahos
.dere Verbura seipsuhi Patfi obtulisse pro hbbis, /et Ofigfehistas, auctbf fest Tiiebpliiius atcjiiiihtiam
suaihque, qiiahj aiiimafet cafrierri, fecissBpaherii vi- .' HiefbrijTJiiis: cohsehsiohis 'cttih.ejusiiibui iia;feticis
vilicum, qui ih sacfa iriensa pfopbmtui. Naziahzefiijs acciisat.. Reutti Siibeliian» iihjiifjlalis
Ppstremus lahdeih dfeVerbb Dei passo , cf ucifixp, ' faeiiiht Basilitts ei TUfebtiofetUs'pufUhi YihcfeHtiiis
moftuo, et pfintogehito fex riidftuis, Ut priiiiiuiii Lifiiierisis fet Leoiititts Schbiasticiis. Yefefes bHiidaih
hiaxiihe animbs Nesiorizaniium offehiiit, ita visus fest, dpcuisse ferunttrjavebementer aliena a fide : pfi-
non affinis tanium, sed ideto alque Afiahoittin bcfe- riittih, qhbfl Vefbuhi iibh assiittipsefit fexMafia car-
resis, visusqueprojndfe syhibbio Niccenb,.pfoscfipiii's, "'iifein, sfed e coelb.aiittlerit; altfefurii, qupd UiViiiitcis
. quaparte dicifur ahatUeraa asserenli FUiilittDfeiesse Vefbi, sih miritistoia, saltem expafife;iCohV6fsa"sit
.mufaiioni et alieraiioni obttpxiuhi. , iiicafnfem; ppsifeinuhl. ijupd mille cuiiiis post jhdi-
. Hcecet alia CyfUiunjsatis voCaljaiitiii siispicionejn ciiihi fegiiatufi sirii in terfa saiicti, cijiii CHfisiOj/ac
. consensiouis curii Afiattis : sttspicibheih tahien fjige- rtaridem aiiquaridb exititttfa pfigeriiaha afa&Y^xo-f;.
bant tiuO, niaghae postmdduiri futhfa contehtioiiis "Hcecet alia ejusiiibdi.jjiol-teiitaniagis bjjUiiiiHeihiqttaih -
Beniiha: . "ipgiiiaia, > *disci|iuii§excb|iiata CPiiiehQitEpipM
Aiterum, quod CyriUus saepe vbceih jyo-E&iir pfo jiius, ttiagistfuriiqufe,ht iii;, disciphlbruniiihvidid ip-
, ufroo-TKo-Et poneret :|unde cum iuiicam ihCIif isto iiypb- JpdraSfee.Sed qiiidbgo pliifa ttbn ihiiihs istii pughaii-
stasim prcedicaret, unicahj videbaiuf nattifam in iia persequaf?
1119 AD PARTEM SECUNDAMM. MERCATORIS APPENDlX. 1120
In tanta auctorutii dissensione, quam peperit, sive. (_,Filium exislimas e cccio desceitdenlein, cqrnem siitn-
scribentiura aflectus, quod non incred.ibile; sive rei psisse de Yirgine? Mqgnailk ctitn grqvitate assensus
perplexitas, quod satius sentire; malim ego adliaerere est. llerum a nobis interrogalus num et anhnam ht-
Epiphanio atque Lirinensi: qui etsi deflent hominis didem accepissetftilepari gravitute ac constantia acce-
quem yehementer laudant infelicem casron, unum pissefasstts esi; neqne aliter asserendum, sedin otnni-
ipsi taraen errofem, eumque gravissimum, objiciunt, bus, qnoti verutn esl, proiittnliandum esse dixil. lgilttr
quod Yerbum doeuerit pro mente exstitisse in Chri- Vitalis humuham a Christo animam susceptam esse
sto, caetera homini nobis simili. confessttsest. Sic enim aiebat: Omiihibperfectus hbnib
Hane in opinionem venit, si non pluribus, saltem Clirislus exstilit. Deintie postquam tie anima el carne
tribus de causis. Primam refert Mercator in disserta- sciscitali sumus, ium demtim islud ab eo qumsivimns:
tione de duodecimo anathematismo Nestorii, ubi Mentemne Chrisliis Dbininvs accepil? Sine ulla ctin-
pbstquam angelorum corporali spfeciealiquando vi- ctatione negavit, Tum nbs ex adverso : Quinqm igitur
sorum mentionem fecit, negavitque facile et temere perfectum illum Itominem fuisse censes? Ad hcecille
qijidquam affirmandum, ubi quaeritur (Num. 24) intimos animi sui sensus nobis aperuit, El eatenus, in-
utrum tanlum corpora ab his susceptq sint, in quibus quit, perfecittmhominem fuisse dicimus, si Divinitatem
illispiritus pro temporeliabitdndo qnimqrum rationa- illi loco mentis ascribamus, et carnem alque animam
lium minisleriumimpleveriht; an animdlq corporq, va- adjungamus; sic ut perfectus homo ex carne , anima,
tummore, exlrinsecUsinspiraverint;pergitmhaec verba Divinitate, qum sit mentis instar, exisiat.
(Nttm. 25): Qtue prmsumplaincerla tamquath certa, et Apollinaris igilur medium Iocum tenuit inter ca-
Scripturis minime expressa opinio, Apollinarem Lcip- n" tliolicos et Arianos : conveniebat enim cum utrisque
dicenum,et postea Arianos ( non autem ipsum Ariuni), qua parte pugnabant adversus AOWJTKJ atque Pholi-
et Eunomium qitoque, et ullhnum Macedonium forte nianos, et quos Cyrillus videtur o-yjTiY.ov;dicere;
decepit; ul hinc seniirenl et pronuntiarenl Christum nani et veram fatebalur Christi carnem eontra Aoxij-
Dei Filium corpus tantum Itominis,non etiam animam Ta?, etveram, id est, pliysicam carnis cum Yerbo
suscepisse; pro atiima aulem Dei Filinm VerburnPa- evoxnv adversus dyjTiY.ov;.
tris in illo susceptocorpore habitasse. Et postea (Num. Conveniebat ciirii Arianis in eo quod in unionis
27) : Quumvispostea Apotlinaris in pejus velut emen- essentia explicaiida modum non teneret, id est, unio-
dans, animum qv.id.emfttisse in Cltrislo confessusest, nem tantam ponerel, quanta inter carnem et partem
rationem autem seu mentem in eo hominis non fuisse, rationalem hominis exislit: quai'e Habuit suce opi-
sed pro ea Deum Dei Filium exslilisse, cum impielate nioni consequentia omnia, quibus, perinde atque
deliravit. Ariana, cognatioriem cuto calholicis mentiretur; ab
.Alteram tradit Nemesius (In libro de Natura he~ Arianis tamen discrepabat quod et Yerbum consub-
minis): Quidam, e quibus est Plotinus, aliud esse ani- ' stantiale Patri diceret, "et jjrceter carnem bumanam
mam, et qliud meriletn statnenles, ex tribus cOnstare Christo animam tribueret: quo pacto declinabat, sin
volunt hpminem, e corpore, anipia et mente. Hos Se- minus lotam, saltem partem invidice.in Arianos con-
culus est Apollinaris Laodicece.episcopus; hoc enhn flalce.
jaclo fitndqmento scnteniim sum, reliqua dbgmati suo Nam neque incommode explicabat Scripturae loca
consentaneq sttperstruxit. quibus fit mentio animaeChristi, sive conturbalce,sive
Tertiam quarlamque indicat Cyrillus in libro de tristis, sive positce, etc. Hcecenim de sensitiva inler-
Recta Fidead Theodosium (Cqp. 17); nam post fidem G pretabalur; neque cogebaturfateri tria qucedamAria-
catholicam de unitate Chrisli adversus Photinum ex- •norum flagilia, Yerbi scilicet, cum incarnatum esl,
positam, de Apollinari subjungit: Ipsi quoqtieunum aut confusionem, mixtionemque cum carne, aut con-
solum Chrisium aperie consiituunt, et unum Emmanue- versionem, aut passibilitatem in propria natura. Nam
lem in duos divellere, tainquafn rem summq cum im- prcelerquain quod eonfusio, mixlio , conversioque,
pietule.cotijunclum,summopereexsecranlur; sed Ver- ac passibilitas soli aiiimceconvenit, in quam mens il-
bum intprim carni, qumhumana, hoc esl, ralione prm- lapsa corpori convertitur, certe si vo\>; Hominis, id
dila, anima exuta destilutaqtie sit, unitumprmdicanl : est, mens, quainvis incorporetur ab Aristolele (Lib..
et cttr istuc prmdicure debeant, ralionem adntodum iii de Anhna), tamen.^wpto-Tos', -/«' «7r«6igj,Y.C.I
ap-iyfi;
plausibilem cmnpefisse se aulumant, Aiunt enitn qum • dicilur : muilo magis mens divina, seu Verbuni, sine
qd unius perfecli conslilutionem per composhionem uilasui confusioue mixtioneque etpassione incarnari
concurrunt, ea parles esse, et imperfectorumrationem poterit, et mentis vice furigi.
abiinere : nam qitbd perfectum est per se, utqiieut in Apollinarem porro Platoni Aristoteiem conjunxisse
prbpriu nalura, nan bptis habet ut ad purtialem cam- nullus mirabitur, qui ipsum a parente suo doctum
posiliotiemvenial; atque ideo cavendumesse sedulo he meiuinerit, parentemvero ab Ammonio Alexandrino,
templum quod Verbo unitum esl perfectum hominem Ammoniumutriusque philosophiccdograata miscuisse.
exslitisse concedenles, exactam itlam unius rcttionein Priusquam sit dicendi finis, operae pretium est
qttmin Chrislo qccidisse dignoscitur meritm coltttnnim qucestioues quasdam solvere, earumque solutione lu-
exponamus. Quinet illud quoque httc adjecluros snspi- cem afferre iis quae partim de persona ipsa, parlim
cor, nempe, si ex homine perfeclo, et Dei Palris Verbo de dogmate Apollinaris narrala sunt.
Emmunuelem cauluisse dicumus , in illvd nos et inu- D I. Cur a Nestorio non semel, aNestorianis frequen-
gitum et plane inevitabite periculum venturos esse, ttt ter, tanta animi commotione, tamque iracunde, ob-
vel invili duos Chrislos el duos ilidem filios tenere et jeclus sit Cyrillo cuni Apollinari consensus ? Id fa-
prbfiteri cagamttr. Plures alias rationes refert auctor ctum reor tribus de causis : primo , propter anibi-
dialogi quarti quinlique de Trinitate, inter Opera guum Apollinarianaeel catholicaedoclrinae a Cyrillo
Athanasii. defensaediscrimen, quodrude vulguslatebat; dehide,
De tota hac haeresinihil raelius afferri potest quam quia Constanlinopoli Apollinaristarum secta incredi-
eolloquiutti ab EpipUanio Habilum Antiociiice cum biliter exosa erat, sive propter absurdas quaeipsis
.Yitali Apollinaris discipulo, cum vellet ipsum Pauli- tribuebantur opiniones, sive ob latam a Theodosio,
numque, ambos ejusdem urbis tunc episcopos, de fide Nestorii impulsu, recens adversus omnes bcereses le-
pugnantes in concordiam revocare. Narrat vero se gem, cujus in fronte, ad roajorem infamiam, Ariano-
accepisse a Paulino quidem Hbellum fidei Alhanasii rum, Macedonianorum, et Apollinariorum nomen in-
manucorrectum; Yitalem vero interrogasse hunc in scribitur, quibusquehocesse diciiur fqcintts, quoti no-
modum : Chrislumne proprie carnem assumpsissepro- cenli meditqiione decepti, crederent 4e verilaiis fonte
fiteris{Hwr. 77, quw Dimmritarum)'! Pfofileor, in- mendacia, ideoque inlrct ullqm civitalemde Ecclesiam
quii. Eamdemne de Maria Virgine sine virili salu ac habere interdicitur (Cbd. Thebd. ieg. 65, Hmr.),
perSpirilum sanctuiii ticcepisse?Ne istud quideminfi- id erat jamdudum a Theodosio Magno Arcadioque
Halusesi. Vtmmnam propfie Deum Vertnnh Peique prohibitum. Denique, quod Apollinaris nomen ab
1121 DISSERT. 1. DE ILERESI ET LIBRIS NESTORtl.. 1122
omnibus pUs et a probalissimis quibusque episcopis, Astonon tantum mentis locum/tenere opinaUantur,
mvidiosum reddi soleret, ne, ul erat immensae au- sed animcequoque, cujus est dolefe, ebsque affeclo
ctoritatis, orbem, quod ait ille, Iraberet in suas corpore motus experiri, quae7raeiaGi'8ecisvocaiitur.
partes. Neque enim eo usque putandum est insaniisse Uomi-
II. Cur tatn invidiosum evaserit Apollinaris nones, ut Divinitatem Verbicrederent flagellissecundum
men, viri eceteroquin nobilis, qui pro fide exsilium se posse cacdi,affigi clavis, perforari lancea, sepeliri,
ab Arianis passus esset, quemque moribus probatis- etc. lnde procul dubio •KCS-CITOV Yerbum nominabant,
pimumEpiphanius, libris editis celebratissimum Hie- quia pati posset, perinde ac solet anima conjuncta
ronymus, magistrum orbis Yincentius Lirinensis ap- corpori, cujus motibus propter cognationem et, ut
pellaverit? Apollinarempulo, quodtradit Epiphanius loquebantur, o-uvouo-iwo-tv quatitur atque etiam per-
(Loc.cit.), non tam sua quam discipulorum invidia turbatur.
laborasse; idque experlum, quod solent magistri, IV. Upde constat haecnon esse Apollinafii ipsius-
alias non inculpabiles, in quos debitum pejoribus met,sed discipulorum commenta?Pluribus cerlisque
discipulis odium vulgus effundit. argumentis. Nam primo, Athanasii ad Epictetum
Quamquani magna procul dubio fuerat in ipsain Corinthi episcopum scribentis, istaquepmnia refel-
Apollinaris sententiam excitata offensio , nec imme- lentis, epistoiam Apollinaris ipse magnopere lauda-
rito, cum funditus tolleret generis nostri veram re- vit his verbis (Epist. ad Serapionem, t. V Antiq.
demptionem; id enim sanavit Christus quod.assum- Lect. Henrici Canisii p. 112) : Epistolam domini mei
psit. Si ergo non assumpsit mentem , qua maxime (Athanasii) Corintltum missam magnopere approbavi-
peccatur, sed corpus solum, quod morli obnoxium , mus. Eorum autem qui dicunt carnemDeo consubstan-
aici certe non potest hominum genus liberasse a pec- B tialem, magnam insaniam damnavimus.Deinde negat
cato, qucemors animce; sed a corruptione sola, quce eaipsa flagitia merito posse sibi objici (Epist. adDio-
njors corporis. Hcecautem quantula est quamque exi- nysium, ibid.): Quod aulem nemo hmc objicerepotest,
Hs redemptio ? Potuit igitur eam ob causam videri qum cbntra quosdam tiicta sunl, mqnifestum est ex iis
Apollinaris, quamquam inde lis nulla fuit olim facta, • qumsemper scripshnus, neque carnem Salvatorise
aut injuriosus m Christum, quem nollet redemptorem cmloesse, neque carnem ejusdem sttbstantimesse cum
animorum fateri; aut Pelagianceimpietatis reus, qui Deo, quatenus esl caro. Denique haeceadero, pariter
animos negaret redemptione egere, quasi forent puri atque Arianum dogma, unde fere orhhitur, quod
culpceorigiuaHs, suisque sibi naturceviribus ad salu- Filius Deicreatura sit, expressis verbis condemnat,
tem adipiscendam sufficerent. non suo tantiun, sed veroruro quoque discipulorum
HI. Qute tandem fuerint ApoUinaristarum propria nomine (Ibid., p. 116) : Apollinurius et qui mecum
commenta? Sexpraecipua mihi reperta sunt apudve- sunt hmcsentimus de incarnalione : Carnem 6«oouo-tov
teres auctores (Theodoret. tib. iv Hmret. Fab.). noslrce carni assumpsit ex Maria Verbum Det, uniens
Primum o-uvouo-iwo-i.: , id est, nalurarum coufusio, in unionem cum Divinilale , ex principio conceptionis
cujus inventor Polemius : Mc Polemiaiiorum, sive in Virgine; atque ita factus est homo, quoniam carq et
Synusiastarum, sectae nomen dedit. Alterum, xpao-t? Spirittts esl homo secundnm Apostolum. Etltocest
TijfeeoTJiTos-v.cdTOOo-ifiKTOf,seu Diviuilatis et cor- Yerbumcarnem factum esse, unilumesse carni, ut hu-
poris contemperatio alque mixtio, cujus iuventor mqnus spiritus; Vocalurenim homosimilis nobis coro;
idem : atquehinc orta Eulychianorum haeresis; o-uv- Dominus uutemesl supra nos homo: quomobremel ccri-
ouo-tatftv-porroet o-uyûo-tvac v.pao-ivrecte sanctus r, leslis esl, propter proprium Spirilum cmlestem, cui
Thomas interpretalur informationem corporis _ab prudentia carnis adversabalur. Atque ita destruebatur
aninia. Tertium, couversio Yerbi in carnem, cum in Christo peccalum',et dissoluta est morSex peccato.
fieret honio; et rursus carnis in Yerbum, post aseen- Et nos facti participes hujus operis, fitie salvamur; et
sionem, qucc Yerbi o-piY.pao-i;, et carnis K7rot9eWif: cttm simus ex patre terreno, efficimur similes ccelesti.
hae conversiones duae aliud nihil reipsa sunt quam Analhema igilur sil, qui non dicit carnem ex Mtiriu;
duo, ut loquuutur, animae status in corpore mortaU et qui dicit eqm carnem esse naturm non crealm, et
scilicet, in quo servit quodammodo corpori; et in im- o/xoowtovDeo; immoet qtti dicit Divihilalein esse pa-
mortali, in quo ei dominalur omni ex parte. Quar- libilem, et ex ipsaesse passiones qnimw,
tum, qiiod ex Yirgine Verbum non sumpsisset car- Admonendus lector, sub finem, Pelagianos, etsi
iieni, sed e coeloaltulisset: atque ita Yirgo ©EOTOZO? forte magna jungerenlur cum Apollinarislis necfessi-
dici vere nonposset; immo nec «v6/>w7roT6-/oj, nisi tale, iis tamen in suis fidei Iibellis anathema dixisse.
specie tantnm, ut quae non genuisset vere hominem Vide Theod. in Symbolo; Rufin. cap. 45 Fidei; Pela-
Yerbounitum, sedtransmisissetdumtaxat velut aquaro gium in Libell. num. 7; Ccelestiuni, ibid.; Mianum
canaUs. Id ego figmenti excogitatum reor ab illis inLibell. part. mnum. 6. Causas prptulimus innotis
Apollmaristarum, qui cum Deiparaehostibus ferendis ad citatos locos, quas consuluisse nonnullum erit
ebrumque rationibus solvendis pares se non senti- operaepretium.'
rent, maluerunt delirando dicere, id quod est, Yirgi- § III. De Eunomio.
nemecoelo gravidam factam fuisse, aliudnihil fuisse
quam inde corpus aceepisse quod pareret. Quintuni, Eunomii error circa trinitatem divinarum perso-
quod caro de coelo allata aeterna fofet, et cum Yerbo D narum pervulgatissimus est, omnibusque.riolus; non
simul creata. Oportet ita delirantes defecisseab Apol- perinde alter, qui circaincarnationem Yerbi. Quis
linari ad Arium, qua parte Verbum creatum dicebant, enim veterum eadem Eunomium cum Ario de Filio et
qua vero concreatam Yerbo carnem, ad Origenem Spiritu sancto sensisse non tradidit? Sensisse vero
aut saltem Origenistas, qui praeter vertun Deum , qui cum Arianis de Yerbo animaelocum tenente in CHri-
solus Pater, incorporeum nihU esse contendehant. - sto, qui scripserit quinto saeculonon memini me le-
Sextum, quod haec ipsa caro, ut erat Verbo, perinde gere quemquam, prceter Mercalorem, Theodoretum
ac nobis nostra, consubstantiaUs, ila nostrce esset elNestorium. IUi vero tres, utEunomium semper
hefooiaio;. Qui hoc delirium sequebantur aperle Arianis jungunt propter societatem erroris, itafaclo
deflectebant ad AOXIJTK? ; nam si Christus neque ani- . docent niUilde ipsius errore afferri posse quod inter
mam habuit, neque carnem nostrcco/ioouo-tov, non fuit agendum de Ario non sit occiipatum : quare rem
Tevera homo, sed videbatur tantuin. Septiffliun , pa- hujus Uominisfacile absolvemus, si pauca qucedam
tibUem esse secundumse Divinitatem Verbi. Fuit et observata fuerint.
ista impietas Apollinaristarum a magistro eam ob Observandum igitur primo Mercatorem Eunomio
causam deficieiitiumad Arianos, quia non salis erat socium addidisse Macedonium, quod vel nemo vete-
ipsis persuasum de differentia animccet mentis, quam rum, vel pauci tradiderunt. Neque vero mirura hccre-
tamen Apollinaris pro principio poneret. Haic enim ticum alterum alteri, velut in conclusionc, consen-
nientis et aniinaedifferentia sublala, Verbum in Chri- sissc, cuiii de principio convenirent; arabo eijira fa-
'
3/1.2$ AD PilTEM SEGUNpAMIvi. MERCATORiS APPENlUX. nOi
-
teb,ajt^r..îun}..,p.(a, c.reaâm esse inejitepi, idep- A :" sjve 4e iitcarnatipne; spd qupd iiivaluissent in urbe
qiieia/ptumiad,,cafripnjiiisi.af anintaci;i,*uen_lani.()ua ppt.fentius,p,b|titi.sseiitiqpeojbsiinafius.ui€is rcgiae ah-
ex.pi-ijicipip,^fiftni ""'.jii^îiant
j' [-"riundrpF^r^^Qipjiigrjiigg tjstitibus., Gj'egipxip,Neci.ario.,joanni et Attico, quo-
($,(pi;es.$§, iifmi. S|),/f iiitiiii, I^pb/qucjd-ijatre jhin rum virlutes Neslofius, iegis auctor, non tam laudir
iipr.siit, ih_i^js§|.Gg5-pi^_;'.s§5'.:i dfctum yir ii]e: sanciu| biis quam iiiiiiatipne celebi^re, vestigiisque insistere,
lipiipbfjufe, ^lguf/suj"aucfiofes bgcgpit,, 'Ajferebaiii autsiudebal, auf cei'te vide.ri avehat.
ebiiijjljir^tjonefn ctti' Eyius, npri ifeaj Palef, bifnem Ohservapduni denijup, veiHs_s_inium esse, atque
ppssif iiidpei'b. ilnteile.xitifepijiiiaiiiiisgua§i ass.ererpnt ex Hac lege CQ.nstare, djctum Yiiicenlij Lirinensis
ifjcircb' ipjpsa* in_cjujss_e,qiipUâtrgîjiiriQr" ps.se/ti. , (In Gp.mm.c, 16,).,Nesiorium, itt uni sum Imresi adir
vfelqtihd^-necisssitas ipgijpntiaeg_\rnjge't IIQIIppg§ibV, ium p.qfefqcerei; cunctm;uv.i.limresepn blasphemias
Hias offa^sit Eitib/ tlnde Spifitus "saiictiangelpruhH in,sectutuhi.esse, Yeyuiii/id ea arte vir caljidissijnus
qugejenjplum ai'gutjj§ijtaitur,;qtjo,s;e!_siApisim'fete- praestitit, ut haereses., quajmin invidia , vel ipse ad-
Eei^rir ujjtioi^ Bafe.J npti tamen a.ss£i'ereijtirjduisae versarips, vgl ipsutn 'adyersarij oiiei'«iufi ibrent, ve-
G^riêjij;*"iêYuVq. ju .-QSltertle EpipHaniiToco, henieiiiius insectaretuf, eum aliis niitius agerel, at-
/ OUsefyapdiimijgiiide.Eunpfliu dfecipijlpjtefi usqug. . que etiaiii ren,iis,sius,Quampbrem ut initio.leg-isAjia-
"aisf^ssiijs^/^niji^str^., ui,~ii gya ndjs NpmesipphH nprum, Jtlacedpjaianovnm et ApQniuarian.Qrum, sic
Ipsbpho,, 3it>|«M),i>, Y,eri~tipidicerenj cutn cpjppre unfr iii fine Phoiinianoruni, Paulianojujii acMarcelliano-
iftrtijfcigsg,IIOJJsv_bst.qn.tiq, spd fqcultqiibus uiriusqup;. ruin mentioneni fieri pmcuravit; iiiorum euhn so.cier
neqifqqnPMspbsfaiitiqs pnifqs^vpi inler s.eipmppmtqs, .tatem Qbjepturus ei*at catholicis,; istoruni objectatp
sed{qci{tiqtefcpj;.jfqris,fgci{lJqlibM,s divhiis'esse cqm^ fjjilii,taijtp. pj'cej'ud.ici0 jam Hide, 4eeHnar'feleatabat.
?iw_rfas(ifi6, (^g*ftfe'-, ftgtH-,Ci % svM-./?*,&,)• Latet
- niei bajisij, %tepi', qiice ^nlunideliriiiin eifecerit; yi^ CAPRT IV,
debj' taijjen jpilii vi.tierg'pfiginem Mpiibthejisini ex Nestorius composilus- cum hmreticis qntiquioribus
EuiycljianjsnjR\ gupd blJWi de substan tjis Ey.tyciua? aliisque omnihus quorum s.ocietasipsi' expjHtbrqtaest
njstag, c]g fabuUai.jlJug,^piis i Mpiiothblitae cUxerunt, a primis fidei defensoribus.
Ijjide s,usp.ifiip/mihis.ejpp,ei;jnl_iaes.it,qu.ceslioiiemcje
tiria yQluntate.^brastii.fljjagiie. qjiej-aliQiie,ad njenr Haefenus.Nestpi;iuniaud_jvinius.,cjini suis ipse_ver-
jeni qupcjue peftintiissg; ab pperaiione tainen vpluh; bis, exppnerbt Ijaefesii^" pui nQîijendedit; eipeii|i-
j^tjiinojn^.ac)3epjss.g-,.:.^tjcid': is(.a fp.vel njajpris njp- mu.s ei.iainargpmentai quii)us/'a siiis paij-bnis^^defbnr
iiieiitijtiMde fberiipCljj'isfipjiecjientiaqueagfiretur, siis' est: quin etna"b'uin)iis'û,aeslI6iibm defriluslicer
Sed*tptahaic. cUsputalig.cjlteriusestlocj, j-pficjs' qupfuin iij- socieffttem"caihpiicbs invjîpse
.Oijs^variûgi, ferjio, jn 0iieptegyMisgiiBis.legUi,us tfabere jiisps est.. NuiTe/cpmpafandus/viclettmbum
jij Ejjnbro.ianpsa/fneb.do,sibMa.giip,,japiin(jeai!aiin, arifiquioribus iiiis,, praesei*yin U*re(icisj":^qu£us
f>M)j.(IB9: Yiyfitat- adhuc EuftPW.ius>; a.uiiftadvet/Shjn acceptuin errpi-feijiinstaurasse
' ' " "" "cjs.t, sjioque
dictps,
fuisse tti PPJfue.ecglgsjas habere ip eiviialib.us sioe_-r npiniiibdoiias.sQ. /'.' .
feniqi!, lieque ullbs.Gpetusagitqre,,neque crearesaeer^ EjiseUius,qui D.pi'jjaeamaliquaiido rexiiEcclesiaro.,
dptes; immp ui perfjdi.aepleni .cojHc.es..,irj auctpruiii cron adbuc lajpus inereret ijiter atjiiitpfiaicisigiipiais-
oculis, judicanfum, ut ait Iex, jiiceridiocomburerenf •tieb.surbis regiae,eiprpbf avit primus bnniiuni Nes|o-
turtCodrTfeorfCrf&^rei/fe & % 11, i|,'i5);.utr iip consensibnejii cum Pajjlp S^mbsateiip; Mei$atuj
que pbstniQduiiiEjinprniani, vplut antpsignani haere-rP- praeterba EbipnJS,,Mlirc^ttqê; 6aia%j Phpjiiii et
jiicpfum, pfimi iiitef aHps ftgqubnter app.eliarentur. Boiigsi hceiêsijn;'Judaism.uro Pi-bcliis, atquêtiam
Obsjervandum, quarip, "îercatpfem, ut eratjuris genffliiim gfle6TJJT« ; CassiaiiusrEbpoi*ii atciue Pelagiar
peritis.sinius, iii legeiiil| Cjpd..fhepd. de |lcej'ej. pcu- nbfuEi.sp,eieta,teiii.; piadori ciejiique Tarseiisis-ef
lQS.îinJen^sîîpim^.fTrQri^spcips. facer§t Aritjm, Tbe.QjlpriPpps.u>esteni._r.u^*iv^,;'3"jfillys_. De siggulis
^piUnarium, Eujioiiiium.gt Maeedoniii.ra;fjecitfinijn jiujjG"agenduni, pfdine' temppris" qiip/ exstiterunt
jipse ipjperatpj.*,his vprbis,: EunbmjaiiA,Muppdoni.uni, ser-vatp, quanjquam de Peiagiaiiis atque Lepoirioiipn
.Ariqffi.,npcnpn Apqilinqriqtfi, inlet; sqpi;q;veMgiotxis pauca jn anteGessum scripta sunt iri Uiss.ertatio.iie
officia,famosq suntnomh)a, etp. septima ad prloreiii partein,
; Cogitanti vero jjiiiii gur impgra.to.1'quatupr- ista
.nomina spciaverit, venit haetsiji ni|iitein causa, adr .jj.I.De gentilibuse.tJudaeis,a_cMariichaea,
" tas etsceleratK qupruujsocie-
mpdum, ijti/ppirjor',^^prpUabilk,quo/d neinpe. illi in a
consehsioYiis.Sd.esPfoefp,CjTU16,'im--' '"
unain aliquam hceresirn consentiren,t, nec fameiiih peralbre TheoaQsio, est
aliisqueobjecta NesJorip."
aliam uliani, quant quqd Yerbum gjim s_uaicai-nesit Nemo.umquam, quod antea niemiiihnus, noniine
.libuiuna tantuni persQiia,; sed etiajn natnra^. ftupd si Cliristiano censilus est qui non aHquam in CMsto
fes ita s.ehabei, ut Iiaberiepejip pei'|,ijii\esj;,viderint divmcebunianccquen.aturaeunionemagnoverit. Quafe
'leguiii stiidibsi an non iex ista possit a ilerpatore, lu-r tiui n.ullampiniiino,po.sueriint,habiti sunt in numero
cem accipere, suamgue siYP,speciem, sive bccasio- êutilium. ac Ju.c!aeoruiii,Neque illi tantum,; sed n
nem clarius jjrodere qttani liafctehus juris periti cre- guoque qui myjTiY.riv. soiam, feptidiata Hyposttitica,
.diderint. '
i ciefenderunt; id eniin est, secujiduin apostoluin
i. Obseiâjiduin,: quinlp,: legft 05 dft Haeret. Gftd..P (I Jipaii. iv, 5), SOLVERE JESUM,atque ita se AiiTiCHiit-
'ifliebd., qqatn, Ngstprii unpulsu,, ThebUpsju.slunipi', SfUMproUtefi,qui genliliuro Judce.orumquep'oprius
adverisus pmnes. h3@nesgs,:|i^.i?l(ffiep.tium;.-P|_^ dedit ac CQ.mmunischaracter. •,--.
ijnn. I^B, Ejmpiniaiiis intodici Qmnem. in ftomaitp Atque inde factum ut etanicismus, quo.divinus
ôlb eohveniendi gfindlqjje; facuitatem, aliasqiie CuUusUominibusdefertiu', et Judaisnius, quo.Mes^
jipeiiasinfligi,/qucb,et cum Manichaeis aUi§que o,rl)is . sias cfeditur merus horiio, a PatrUiusiNesiorio obji-
pestTbius,ppnimunes essgijt, -et. Jibn,jnmus liaberent ceretur : factiimparitei' ut Nestorii gregales postmo-
infaimce/quam^ Qua.:jn. lege id nptatu. di- ,duin, lata lege, iniperator Christianpruni appellar
:gniuro7?b feaffis! Miftedbiiiaiiis, atque AppUinariar tione abuti vetnerit. . .- .;; .-•-.
nisjiqmîusGunimltius agitui'., Eunpjnianps/sejungi, - Nesipriuro igiiur OijTUIusethni^ceimpietatis, atqae
cum aitttea cpnjjmgi splerejit; aGGeiiserivero Vqleij.- ciyB,pa-!tWMTfsia;:, in eo reum fecii, qttOjdsimul falerer
finiqnipfMpnippistbi seu. PaiiscilliMnisiis,plirggibus, turCiii-istunj.-e.tDep.jub.enteahaiigeljs hominihiisque
Marcianisiis, Borbbrianis, Messaliq%is,Euchijlissjvp aUo.raii.dum,el non aHa tamen ratione .dicipbsse.ohiT.-
Jflnthusiqslis.,P.qnqtisiiSf Audiqnis; Hpirqparqsfutis, nium p.euni quam qua Jlpses Pharaonis.deus;: inde
jAscotiragitfsiPJtoiiniqnis, ptiuiiqnis, Marcefliqnis, et enimej;at ineluctabiljtei' consequehsutnierurohojni-.
qut qd imamusqite sceipfiifn neqiiifigmperveijenmi,. nem ad.orandumassereret, qui puriis putusque ethih-
Jiiqnfclwis. Npii gupd"Afiahis, ,M4bgdQiiiaiiiscjue > et eisinus, cuni ajipeUalitia/illa diviuitas-Mosem ex ho»
^poiiinafiams,'pejbra tfadefentj sive, db Tj-hiilgte;,. iiiintmi ordhie non exemejit. ,
J12"> JDISSERT. !• DE H$RESI ET LipiS JN^STQRII. , \\P,
Qbjecjt jdipsuiji Pcpclus, idque tam impaiienter _\" Et yero, ut quisque yeterum. IjaereticoruniJudaiwu
Nestbrius tid.it,"uief GyriiloivEx./jpiaT.pstav/sernipne 7 superstilioiiis ritibus addictibr i'uit, ita":(*l"iiifensioi'h
etProiclQconse.!isioneincuni' gehtilibus serni.''& ex- ahinio erga Divinitatem Christi. Id autem exeittplis
probraret: propteiea quod iUe Deum mofiuttni asser cpnseguentiuhi haereticoruniinanifestuhi fifet;
rerpf epigt, 5, 'ste Yirginem maifem Dei,/Iri bfai. 'Gpgitaiidum est inteiirii ahirob quahfa ftierit oliir,^
pahpg. dixisset; geritiles yero et'- mofiuQsibbieiiant quanitaquesif etianniuni aetatehbstfa qooâiBdaimUb-?
aivino.culfu, et dHssuis matres iiiducebarit. roiiium,'slve audacia, sive inscitra,^^siye/etiamimjirobi?
Atque bccede gentilisino. Quod Jttdaisnium spectat, tas^quiNestoriuih atkitis, yirisethhi^ Judaiccequeiro-
NesfofluniPj'QcIiisUujusnoiriinis.inyi.Ua'iiierittiijjaf; pietatisposfuiatiim, jacfarit riiHilbmihusi-Vsse' piirum
fepit, cum in hpihiUade Yh'gine ©SOTOZO) (Nuni. l8)5 crimiiiis; alque ita aut Cyrilluin, Pfoclum, aliosijue
dissiiiuilatorioniine, praesenteih iia conipellaret : Qui Paitfes ighbj'^hiiaeacciisaijtj quceihcredibjUsabdacia ;
igitttr redeinit nos ? no.tt,purus hpptp, o JupiaiE; hoti\i- atit,' Nestorii OperiMs cUiiMiilturiiqiietritis, inehiem
tiiim eitittinqlurq peccafd serviebqi, etc. iji.siusperspicere ripn yaiiierurit, qiicbiijsciUa et iijerir
Sensit dictum NeslQrius, cumqiie vellef tajii inyi- tis'sijipoj*; attf pfpptei' perversuin anjnii!lafleciuhi,
dipsam ignpiiiiniam a se rempvere, dictura illud pro- cpgnitcbyefitati bbntfadicere *--*-•" "''"'"' ypiherujit, quae inirifea'•;
tuiitqup cfimeh sibj pbiatjjni yiiie.riypluit hiaucto>- impfciiiitas. ,••;".."-••.•'•
reiu rejicere : Ne glprieris, Jup^p, Peuin enim non Mahjcjjaeuijjgeiitilibusjuiigan,ius,p.aruni.enim abest.
fixisii cruci. Sic illi.tacitis hpminibus
"' se liiijiijp ini-_ Naih qnid ret.ln^t"'Glir|siiîj|T.'' nqjniuis4qui Chfistum,
petebant. , ttiiUehomeri liabel,"assevjt yanuni qupddam e*>Ve ib:-
Judaeipprrp dfeChrisfo contraria yerjtati tria cogi:; dibriuhi, quofl ijlusis homijiuro bcuiis yjdefi vplue-
fabanf. Prinium, quod liliijs Josephi fbffet ex Mafja 4»rit esse Ijonip(,quijjulius ei-at? Jlej-caitpfSeEilpfiuih
conjuge: Nottnehic est fabri fitius? N,6ntiemdtef ejus; in suspicipneni ManipUipce insdnisp VQcavithis yerljis
diciittr Maria (Mctiih,xin, 55)? Deinde qupd Hoihp (In Cpiftrqdicfqtfuih. 'Nestpfii): Ad.djt avtepi is.!e,qct
comniuhis de turba; unde inci'epabant quasi ittjpje p.sfentqiiqneipstti,riutssqnf'siisceplsseDqi Yefbuhi, \d
Ipeutuni de Deo, yelui sup Palrp': Ttt Ppmp cutn sisf est, utijqbilu, in.quii,'inveiiiretufut'hp.mq,qsienlufibne
fqcis le ipsum Peutn (Joan, x, 55), penique, qttp.d P.etts; et hmcvqria elimp.ia Grqicus.ejfis.spfnw,deciq-
arfe roagiealiiiracula edferet: Iiipriricipe
" ' d^mbriibruni
' rqt: AO.TOV, TETOOBEOU Aoyovsl; o-apy.%. iav Ttj swr.otrs-
ejicit dmmqties(Maitlf. ix, 54), .' Tpa^Pm, yv t),c_§eyevqy^tfpoi.T.cip.o\T'o;. QeqTpjo,;eaoTpp,,
Nestprius ex VirgUifequidera fassus est C.hjristum tvi«GyJ_pf/.Ti eypeQfi,a; SyB.paTio;, avf&_ep.oi fo-To).,Qttbti
essp natiim; fassus et divina yifiplie,'quaiiiquaiii non esl :'Sf'qms d'x'eril'ipsvfit jDei Yprb.umvpfstfifiessehf
sibi lirppria, siujjeijda opera eflecisse. At nuduni cqrneiji, quqm qccepiiaa\psieniplip.neiifP.eijqlis,sttw,it{
relpsa subslaiitialiier Uoniihemasserebat, in fiup pfb- httbifi.ihvenfqlurut Jtomo, qtjqthemti.si\- 2_^?iliiaT.to-^p.v
cul duijio cotiseniiebat Judccis; ipsis taiiien ep_pejQr, Y.alQ-yjbjjLa iiabere differeifiiqiftomifes GfPfcicpgiigf
qupd cuin redeiriptorem agnosceret, fediniendi *ta- spurif'.f'ay^pcaT.co-q,qy iiqtpqtteiiittfn Gj;wcit'\niel(\gfin'i.,
meii vim unjcani, quce verij Dei iiicafnalib, utsubli- ubi"n6h viriidf, sed ppiitt.sc]fimqd fqileifdps.sensits
liter verUp afiigit Prpclus, cum' divi|iilcjte dciiraV qliqups qs.uiniiuf sipiplqiip,esivvelfig.inqifiupf;.p%pp,q.
liefbt. --•'. '-'
attieiriipsamhubiuhsignific^
Adde quod testimonia Isaiae duo, quce verarn Chri- qslejjltiiionemet iiqbiittiridicere pps.simifffrttibsfefiiqlio
sti divinitateni niaijifestius prQbanl : EcceVirgo qeceptqfigsii, hqbilusverpnqfurdfpmnis.pjsterisfqi. Qf'id
ei
concipiei e( pqriet fiiitiiii, vocabiipr.noxitenejus Em-. Q sfbi,erqo,npvtfsef vqiius iste vuli nfugistei;jspifpveLfcf
'-
mqnuel (jsqi.xp, 1&);"e't: P-ifir nafttSesinopis, etc. mps : cjuqse b.yjoâTtuJLo>ridpfff.epe^
(Ibid., ix,"(j), perinde ac Judaei, cprrupit: illudqui- ejtfs, ijfjsittf effiii diceiidtfs esi, tfpn G_\p"islfc\npxttfiu
dentin arialhemalismis advprsus Cyfjlllanos ppppsi- Quo vefq,sclieinqteiiivenfiis\est,lamqutitiflfpnip?'Y\dp-
tis ; istud sernjqiie II; najij in pfipre' Ippo expQiiit iisneh-iinc, seu vqlunlqteifequfsshriq,sed'slifiti%iqifp':
quce sit pptestas voeis Eniroanuel, jh poslefipfe quo- raiftiq, ifi Mgniphmi spifientiqtifesse prpijppsiitrj^qui
mpdp puer npbis datus sif Peus; htrbbique prb yerci' Deumnbti vtfll verunt liojniinenj,.fspdfp.hqiflqsâipi^ id
h,o>_T£imefani Eijqixgorj. induceiis. est, pufqjivuni Ci{risiujii'Pe}yFiliuifi.cr,edm,ev.'
AnatHemaiisnip i. Siqttis eufti qtti csf Eintnpnuel Yefjfijib.lipi^lercatpris' ayfpitvfa]pfbbancitifortass,e
Peum ventmesse dixerit, ei non poiius nbbiscumDeurri, non sit bmiiibu's'"puripjis 'Eilafof.'stiidip.sis, suspiclb
Iwc est, inhubitasse, .eqmqum secundttni nbs esl nulk- hcec, ut, npn gst speriienSa pyoplef aijctpritaterii
•ram, per id quod uniiwsest mqssm nostrm, quum tie yiri, ita ijec necess^rip, '" iinitanda, prpptei;,nimiaig
*
Mariq Yirgi.nesuscep.it; inalretn etiqm Dei Verbi, et subtilitatem. -'/;""".'"".""'"' ".' i ''/.'".,
npn poliits ejus qui.Emntqniielest, nuiuupqverit, etc,,
..anatlieitiasit. §' II. De Ebione, cujus
'""' s.ociet^s a'"Klsjriq "' '"": e' pbjecta
Mercatpf ;"
- Sermpne.il (NuPU% 5).in.TgfJi?IsaiB&:_Pnefdq- est"Nestorio./
tus esij.ipMs,fe!c.:Infqits pnhnPMS,esjsuw pptestaiis: Non pinnia cpjnniiiiiitejiveleres d_gEbiong scripsc-r
tanitim qbest,Arie, utP.eiis Vefpntn siisubPei.polerunt,, sed pugnaniia honiiulla, quae nemo'nisiyae|,rb
stqle, NoMmusergo inimanitqteminf.anlis qc diviftilq- cpnciliet. llcec Mercatpi; (Disserl, ht -12qatpiheiji."Ne-
lein; fitiqjipnisunitqieni servqjnus.m peitqtis Ijutnqiii- storii) : Tqtpiii-immPtqiifmqiutji Paitli ,§b jp:bipqe.
talisquenqlnrq.Hgc gutetntiicqut noverUisquqmspppr- ti Stpico phflospphf).irqciimi ,est, H\Q lpm.ppj;pqdlip:c
tsxcellen_el sjivtniaqumdqmDpilqtis.cpnjunciiqexisle- Jlpp,nnisaposiqli inlrq Asiqtn exslitil,.etChi;\slifi)i.pp-:
bot, etitiinin infante ipsp, aitn Donihjicq cqvo ppnspi- ininpm cpiiitiitinent.px Jpsepli eiMqriq nqluih,,'etqufn
ceretm;;,exut enim ipse, el infuns, etinfqpiis ipsius, vitw mefitq gpme huinutivjn geims.prqfivfsse,pj;oqqe
Domhitts.Laudaslis vocem, seti.nolife eaiti pqrum cti- hoc in Dei Filivjn ciAopiqtujit,,ausus. esl pj-qfdicqre,,
riose luudqre; tiixi enhn qupd ideiiierqthifq.ps, eifha- . asserpns, se Sfqlthmi, Mqrci et Lucm.evqngplisfqruin
bilalor infaniis, quclbiitqlem spculiitn. Quq iemp.qt;ejgqnifesqpqs~lqks
Atque.Hine patet.eur Nestorii haeresis,dietasit Jtir cotitrq,l)tfiic.condiditEvangelittint inquqpmfatus qfi;
daica impietas; cut?Anastasius Impjobus, ilie presbyT In p)ijfcij)ip esse~Vprbum, et Vgr&m es,segpud Pg?
ter, ©£OTO-/.OU..hostis^ i impietatis Juâicae.asserCpr ireni, et Deum esseVprbum,.(JQMthi)j,.Pps't.qqqi)A
,' audiret; cur Neslbrius Judaicis opinionibusimbu,fus.,. prqifqfipiipm sttbdescendeiis, ut g___eijderet q-qprtfilii
atqiie etiam Cliqldmiis Assyrius porcus ab Ari.astasio ttps, evqngelistm hqminem scripser.qnl.csscei\qmPMJP;
Sjtiaita vocarefur(/n./ib, quiDux,vmtiipiiur,,eap, ll);- tij.t •"Qttpd fq.ciuineslhi iiiq, V\ta esU Etpjqst 'pqttcq.:
mrporientosm mpersfitiouisnefafmqitespcimpflxtici-, Et Verbjtmcqrp_factiiinest. ltnnpi_iiqi__?-EMoft_&ff.p^lut
pes Theodosius Juniori SinionianQS;;Vo]uei'itdjci, ttl_ lospphttjn secttlus Mqt;celkisQqlqlqeSf,.-.P_tp_intts_(pto-
cujits scelttsessenlin tieserendo.Dpo..'tnil.qti, ejusvp- qtw, etuilitnis lemporibtts,Sarilicen~i~Bqupstis, :qiti q
cqbulum jnre viderentur-esse softiii (Leg, o6,.-de Panttisq tirbis Rqmmepiscppp.p.rmdamhqitis:esl,
Uaict.). tsla verp Epij.ihaii.ius(Hcer. M, »,. 1?) :Ebipnm
1127 AD PARTEM SECUNDAMM. MERCATORISAPPENDIX. 1128
quoad Christtimspectat, veritatis hunc esse prophelam A sira propalare coepit, jure a Mercatore consensionis
sentiunt, et ChrislumDei Filium progressionequadam , cura Ebione insimulatus est, ea in parte quaesiionis
virtutis et conjunctione citni Deo facinm, qualentis qd quce tunc temporis in disceplalionem vocabatur, de
sublhnia cmlestiaqueprovectusest, Prophetas veronon Cbristo nempe mero Uomine.
veriialis, sed inteliigentim, esse propheias arbitraban- Priusquam alio feratur oratio, observanda puto
tur, Pfoinde Jesum solum prophetam et liominem, quceduo primum de Ebione scripsit Mercator, immo
DeiqueFilium esse, licetmerus homo sil, ul jamdixi- quce nemo alius veterum, addiclum scilicet ipsum
mus, qui ob egregiam virtutemDei Filius appellari mefuisse StoiccephilosopHiae,el aucloritate trium evan-
ruerit. gelislarum, AlatlUaei,Marci et Lucce, ad probandam
'. Indicat vero postea, non discipulorum esse, sed hceresim,abusum. De priore diximus in notis ad Mer-
ipsius Ebionis magistri assertionem, de Chrislo com- catoris locum.
niixtipne parentum sato. Cum enhn, adduclo Isaice, De posteriore paulo diUgenlius,tractandum;. Habet
Jereroiceque, ac angeli, et Maricetestimomo, prolixe enim Mercator- contradicentem Theodorelum a quo
probasset CHristumvirili semine non esse genitum , scribitur Ebion recepisse solum Evaugelium V.UTK
sed coelesti Patre, pergit iu Hcecverba : Verumin- 'ESpaiov;. Sed quodnam istud Evangelium est ? An
credibilis qucedamest aberrantium a verittiteistorutn quod ipse Theodorelus raeminit cum de Judceissive
infelicitas, qui prophetarum angelorumquetestimoniis Nazarceis scriberet, Christum ipsos Honorassetam-
reliciis, ad hmieticum Ebionem adhmresceremalite- qtiam hominem justum, et Evangelio usos quod
rnnt qui ex animi sui libidine Judaica insliluta com- v.aTcc ~ihpov dicitur ? An quod Epiphanius X«T«MKT-
plexus, seselamen a Jttdmis abalienavit. _ Bniovvocat, quodque scriptum esl primo Hebrcealin-
Theodoretus ( Lib. n Hmret. Fab.. cap. 1) : Hujits " gua? An quod aliqui xaT«TAupy.ov appeliant, quoniam,
aulem cafervmprincepsfuit Ebion (Rebrmi mendicum ul tradil Hieronyinus, creditur Marcus excepisse scri-
ilu vocant): hictinUmquidem, siCut etnos, ingeniluin plo, quce verbo Petrus referret ? An illud polius
dixit, eumque mundi opificem esse docuii, Dominum quod Ilieronymus loquilur (Lib. n Comin.in Mutth,,
autemJesum Chrislumex Joseph et Maria natum esse, ad c. xn) : In Evangelioquo uluitlur Ntimreni el Ebio-
qui liamoquideriierqt. Sed virtuteet innocentiqemnibus ititm, quod nuperin Grcecumde Hebrmosermonetrans-
antecellebal, ex lege attlem Mosaicavitam instiluebat, iulimus, et quod vocatur a plerisqueMallhceitiuthenli-
Solum hi Evangelium secundum Hebrmos recipiunt, cuin?Hcec postrema opinio longe probabUior est.
Apostolumvero upostutam vocqnt. Exhis eratSymmu- Instabit forte quispiam, tres auctores moxlaudatos
cltus, quivelus Testumentum,ex Hebruica in Grmcum in eo dissenlire Mercatori, in quo conveniunt de uno
linguam iranstulit. Alia prmter hanc classis fuit nemi- Nazarceorum Evangelio ab Ebionitis recepto; trium
nis ejusdem: nam et Ebimtmi quoquevoeanlur, qui in eniin ille auctoritate usum Ebionem tradit. Yerum
cmtcris quidem omnibus cum prioribus conveniunt; facili negotio Hs dirimetur, si vel de Ebione Merca-
ServatoremverOet Dominumex Virginenalum dicuril. tor, de Ebionitis alii intelligantur : vel Ebion ipse
Evangelio autem secundum Matthmum solo utuntur; dicatur auctorilatem trium. evangeHstarum seculus,
sabbatumquesecundum legemJudaicam observanl; et noii tamen bmlo>;,quasi aucloritatem vererelur; sed,
Dominicqmmore nostro sunclificdnt. ut aiunt, ad Homiiiem, quia receptam ab adversariis
AuctPr Prcedestinati ( Lib. i Hmr. 10 ) : Ebionmi adhiUeret.
hominemsolum fuisse DominumJesum Chrisiumas- Sed cur TheodoretusreceptumaNazaraeis Evange-
serunt; et legts manduta mare Juduico cuslodienda Q Humdixit xaTa.Ukpov, siquidem non differat a quinto
constiluunt. Hos Lucas evangelistaaputi Antiochenatn illo, cujusmeminit Hieronymus,quodque aitcreditum
Ecclesiam inveniens condemnuvit, dbcens angelum a quibusdam MaUHcciaulhenlicuni ? Hancego quce-
dixisse ad Mafiam : Spiritus sanctus supervenielirite, slionem reor vix solvi posse, nisi dicatur, vel irrep-
et virtus Allissimibbumbrabit te. Ideo el id qiiotiex le sisse mendumin Theodoreti texlum, quod non incre-
nasceiur sunclum, vocabitur Filius DeifLuc. i, 55). dibiie; vel Theodoretus memoria lapsus, quod credi-
PUilastrii et Augustini testimonia idcirco praeler- bilius; praestat enim auctoritas Ilieronymi hac in
mitto, quoniam nihil admodum habent, prceterquam parte, ut qui Caesariensemcodicem, in quofuerit vera
quod in anacephalaeosi EpiphanU conlinetur, quam inscriplio, et legerit, et Latinum fecerit.
unam describere ambo fere solent.
Ex his scriptoribus totam Ebionis Uistbriam disci- §111.De Paulo Samosateno,cujus haeresisobjecla est
Nestorioab Eusebioet Mercatore.
mus. Fuit enim Cerinthi discipulus, vixitque Joannis
evangelisfcetemporibus in Asia. Primusomnium, quodsciaro, NestorioPauU Samo-
Peradmirabilemmetamorphoshn exgentiliprimum sateni haeresim objecit Eusebius ille de quo antea
Judceus; tum ex Judceo Christianus; moxex Chri- scripsimus: nam cum in Ecclesia palam redarguisset
stiano Stoicus philosophus; tandem ex philosopho episcopum hnpia docentem, cumque ab episcopi fa-
Haereticus, atque etiam haeresis sui nominis dux - ctione pro calumniatore traduceretur, obteslationem
«vasit. publice proposuit, qua, collatis inler se Pauli Nesto-
Docuit haecde Christo quatuor : natum ex conju- riique sententiis, eadem utrumque sentire oslendit.
gio Josephi et Mariae; nudum fuisse hominem, sed Eusebii exemplumMercator, vel statim secutus, vel
eximie sanctura; morumintegritate promeritum, ut in D etiam comitatus.-sparsitinvulgusepistolam de discri-
ipsum, quomodo in.prophetas solet, divina quaedam mine inter haeresimNestorii et dogmala Samosateni;
virtus descenderet: non ad communemmensuram , non qua discrimen astrueret de quaestioneproposita,
sed tota fere plenitudine efiicienliaedivinae,unde Fi- sedqua, detectis haereticilatere volentis artibus, con-
lius Dei adoptione singulari factus est. sensiouem patefaceret.
Et haecquidem dogmatum perversitas, non minor Ego quidem existimo adversus Uunc utrumque fidei
rituum quos Judaicos retineri voluit, ac CHristianis defensorem a Socrate susceptam esse Nestoru, alio-
imsceri; quin etiam plura ipsi tribuuntur, sane im- quinexosi, causam, stimulante, ut fit, invidenlia, Uo-
pia atque exsecranda, sed quae Ebipnitarum propfia minem de foro, vei de aula, ad coUeclam ab aequali-
juspicatur Epipbanius (Loc.cit.). bus suis forensibus defensce fldei gloriam minueri--
Nestorius infinitis prOpe locis Ebioni dissensit, dam.
q;uoadprimum impietatis caput, de Christo commix- Non meminimelegereapud Cyrillum ullamhujusce
1tioneparentumgenito; dissensitpariterquoadtertium, accusalionis partem, non quod tanto viro aut ignota
siquidem assumptam a Yerbo esse carnem in utero esset, aut videretur falsa, sed quod superfliiam puta-
Yirginis, et ab ipso conceptu, asserit. Iu duobus re- ret, adversus Homiiiem, quem Photinj, eadem cuni
liquis reipsa consensit, ut demonstratum est; etsi Paulo sentientis, invidia obrueret. Mirumvefo neque
mentem tola, qua plurinium valebat, nientiendi arle a Cassiano, neque a Patribus Ephesinis id, quidquid
tegere conatus sit. Quo primum igilur tempore haere- est, vitii tributum esse Nestorio.
11.9 DISSERT. I. DE HJERESI ET LIBRIS NESTORll. 1150
Teutavit illeaccusalionemrepeUere, sed postremis A que fidera inquisierunt; at is vafre et subdole ca-
solum temporUius,cum, posl acceptas lilteras Coeles- tholicum prce se dogma ferens, verbisque dissimulans
tini poritilicis,in quibus nientio erat Samosaleni, ser- ambiguis, quid reipsa in animo sentiret, illusos pon-
monem duodecunum haberet. Antea enim, etsi accu- tifices, immo gratulabundos de comperta fidei in illo
saretur a Mercatore et Eusebio, laicos lanien accu- calUolicaeintegritate, ad suasEcclesiasremisit(Euie&.
santes, velut aliena tractantes, et suaesortis oblitos, lib. vii c. 27).
videri potest prae superbia despexisse. Coacta est secunda, quinque post aunis, erum-
Repulit aulem serraone 12 totis viribus, nisusque pente iu apertum impietate Pauli. Quot Patres con-
est etiam rejicere in auclores. Sed defensionemMer- venerint, non est constans veterum opinio : conve-
catorvanitatis, ignoranfite, et suspicionis plenam os- nisse pene infinitosscribit Eusebius (Lib. vn c. 30)':
tendit (In dissert. ad 12 Nestor. anathein.), quod definit numerum centum el octoginla libellus Basilii
erudite quidem praestilit: ea tamen prceslando ad- et monachofum ad imperatores confra Nestorium,
duxit quce aut novilale sua, aut alia simili de causa, quem tamen conlrahit Alhanasius in libro de synodis,
diflicullatemcreent. Ea priusquam ad examen vocen- ubi septuaginta tantuin recenset.
tur, exponendum estSamosatenidognia, jirouta ve- Iterum Patres suis arlibus ludificari tentavit versi-
teribus referlur, immo et aliquid delibandum de vila peilis hcereticus, sedirrito conatu. Malcbion enim ex
et moribiis hominis, quem ipsequoqueMopsuestenus, sophisfica ad gradum presbyterii eveclus, vif juxta
angelum diaboli,uliqueChristo divinilateininvidenlis, eruditus et acerrimus disputator, borainem convicit,
propler impielatem nominat (Lib." xm de Incarnal. convictumque synodus de sede deposuit, depositum
apud Facutid. lib. m c. 2). R
" ipse quoque Aurelianus imperalor, Hcet gentilis,
DePauloigitufSamosaleno veteres ea tradiderunt, mandavit pelli civitate, simulque tradi Ecclesiam ei
quceliquidodemoiistrent Hceresiset nequiticespiritum qui cum Italiceet Romaeepiscopo communione jun-
eumderoomnibusexslilisse teinporibus, etiaro primis, geretur (Pelr. diac. I. de lnc. ad Fttlg.).
quibus Ecclesia necdum asserla iu libertatem, sed ad- Missaest a Patribus synodica ad Dionysiuni ponti-
Huc, regnantibus ethnicis, sub cariiificuni ictu posi- ficem Romanuni et ad Maximum Alexandrinum, cae-
ta geniebat(Ex episl. P. P. sgnod. secundm,1.1 Canc. terosque orbis episcopos. Exslat illius magna pars
Labb.). apud Eusebium (Loco mox citato): unde decerpsinjus
Ex infimcesortis homine factus est Antiochenus fere cuncta qut» Haclenus dicta sunt.
episcopus, ettertium Ecclesicethronum iisdem arti- Alque haecde persona Pauli; nunc de haeresi,cujus
bus conscendit, quibus haeretici solenl, feminaepriii- capita tria Augustinus facil (Uasresi44). Primura,
cipis potenlia, specie pietatis, doctrince faroa, dicendi quod Christus non semper fuerit; alterum, quod ini-
facilitate, et niuliitudiiiis factioscegratia. tium ex orlu ex Virgine sumpserit, postremum quod
Namque, ut aiunl Paires secundcc synodi Antio- aliquld amplius non fueril quam homo. Eadem habet
cUence: Cutn anle episcopatum pauper et mendicus totidem verbis auclor Praedestinali;habet et Nestorius.
essei, nec ullat oinninofacullates, aut a purentibus re- Addit quartum Epiphanius (Hmresi65); Dei nempe
lictas accepisset, aul ullitts arlis exercilionibi compa- Verbum, quod in Jesum descendit, esse prolatitium
rassel, poslmodutnatl incredibilemopulenliompervenil, quiddam et «VUTTOO-TKTOV. Epiphanio consenlit Phila-
per scclera acsacrilegia,fralritmqueconcussiones,etc, slrius (Serm. 12), atque etiam Mercator, tum iri epi-
pielalem qumslumesse existimatts,etc. (Ibid.). stola de discrimine, etc, tum in dissertatione ad duo-
Non rainor fuit in aucupanda gloria quam in cor- C decimuni anathematisinum Nestorii, nisi quod adjun-
radeiiilis pecuniis improbitas : siquidem in ecclesia- git Christum a Paulo dictum esse genitum ex utroque
sticis convenlibusainbiliosatn quamdam vanitatem parente: quo dicto cccterisomnibus, ipsique Nestorio
omnisiudio consectcittisest, nihil aliud quam inanem clissentit, qui et ipse recedil ab aiiis; nara Paulum
gloriam caplans, el poinpam affectans, atque hujus- PUotino componens, hteresim Verbiprolatitii Pholino
modiarlibus hnperitiorumcinhnosin stti admirationem soli tribuere videtur.
tradttcens. Vsque acteo, ttl qvi dicenli non applaude- Athanasius errorem Sainosateni refert his verbis
renl, per suos foutorescontttineliisafficiendoscurarel. (Lib. de salul. Adventu): Paultts Samosalensis Deum
Verba sunt eoruiudem Palrum (Ibid.). ex Virgine confitetur, Deum Nazafethi in lucem edi-
Pergunt vero arroganliam Hoininis reliquoruin de- tum, et inde existendi primordium regnique consecu-
spicienlissimidescribere : Inter liabendas adpopttlam ittm. Verbuinlamen efjicaxe cmloel sapientiam in eo-
concionessoliluserai docioresjaiiiprideni vita fuiictos dem agnoscit, ac prmdesiinalionequidem anie smcula
argttere, el petulantcr lacerure; cuminlerim stii foret fuisse pulcil, sed Nqzqrelhi primnm exsiqre cmpisse:
aeyu).QppYiu.ovo>v Y.a0a~epouxemo-Y.o—o;, «),).«o-ootoTjjf ul itnus, hiqiiil, supremussit Deus Paler.
y.aiyor,;; episcoposvicinoriitnlocorum,.neciwnet pre- Tain constans omnium opinio eo majorem mihi ad-
sbqteros assenialores snos submitlerel, qui in suis et mirationem movet, quo apertius videtur pugnare cum
ipsi concioiiibuseumprmdicareiil,velulangetumdecceto epistola Dionysii Alexandriai ad ipsum Pattlum, cum-
lapsiim. que verbis Pauli, quce Dionysiusadducit. Ex his enim
Professam vitcc.turpitudiriemhis verbis exprimunt: ita sensisse apparet, Spiritum sanctum in uteroMariaa
Qiim el feminas dtias wlale florentes et forma conspi- formasse hominem, quem destinaret in tetnplum, suo
cuas, quocttmqueproficiscerelur, circumduxit, itique D terapore a Verbo incolendum; profecisse hominem
deliciis afflttens,cl epiilanim qinnns, alque ejusitiodi illuiii, vitam studiosam degendo, eaque ratione ma-
sorores ei o-jveio-aY.TOv; permisit qtioquepresbyleris et gis quam alii homiues placuisse Verbo, ipsumque
diticonishubendus, non sine fiqgiiiipericulo ctlquesu- ad sui inhabitationem allexisse. Habitasse igitur iu eo
spicione; qtim elsi privuthn dolenles suspirarent boni Yerbum Dei, sed ita, ut unius soliusque Chrisii duce
cilqueiitgeintscerenl,ciccusure iamen non audebant, forent hypostases, ducequepersonm, et duo Filii Dei,
proplcr faventiuinpaleniicim(Jbid.). iintis nalitra, qui fuit anle smcula, et unus xa9' oftw-
Zenobiaercginccadhacsit, feinincealioquiu a veteri- vufitav, Chrislus et filius David, qiti non fuil ante sm-
Hus laudalce,sed Judccaeatque iniperiosce: cui ul ser- ciila, sed ftiilin tempore,et secundumbeneplacitumDei
viret, Judaicam Hnpietatemin Clirisliauum dogma in- accepit nonten Filii; sicut civitas accepil nomen do-
vexil, CHristiquedivinilatem abnegavit, immo et tri- mini, el domus noinen ejtts qui eam mdificqvit. Sic
nitatem persouarum, nescioqtiid pro Verbo et Spiritu atium virum esse Chrislumprmler Deum Verbum,ab
sanclo «VUTTOOTKTOV delirans (Theodoret, l. u Hisl. c. ailerius Chrisli substaiilia et dignitate differentem, et
8; Athun. episl, ad solit.; Chrgsost. hont. 8, in tintimChrislum inhabitantem, ac opera divinmjuslilim
Joan.). operanlem(In epist, Dibtujsiiad Paulum).
Duae synodi adversus Pauluni habitte sunt Anlio- Ut lollatur, siqua ratione possit, repugnantia quae
chiae.Prhna ann. Christi 265, co.iveuientibus uiidi- inesse videtur verbis scriplorum Hactenus adductis,
que pluribus episcopis, quoruin unus fuit Gregorius solvendaesunt quacstipnesniagiii momenti, quae inde
Thaumaturgus. IIHaccurate quideiu in Pauluin ejus- oriunliir, quarumquc c.vplicationeid fere totum con-
PlTROL. XLYIII. 36
1131 AD PARTEMSECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 1132
tinetuj', qupd de Satnosateno, et a veteribus traditum, A num ante paupos dies quam roQj'ej'etur, insignpm
et a npbls tfactandum pst. 1» Q<JS!efet\iilus ie.ipsa Dionysii feri*iepistplam?
Yerbum Dei agnqvprit, an qubd indicat ijise Pauijjs Eruenda qucbsliorijstara impedjtcespltilio ex ipsis
«vuwoo-TaTov, an quod plures alii tradunt, «yu7rooT«Tqv.PauJiani delirii.niyst'ei'iis. Fingeljat ille Deum instar
2" Chrisluijiiie djxerjt ex ihrqque parenie natumj solis, cujus tria cbnsiiiefari tjebeant', figtii-aseu dir
qtjod scribere yidetur Mercaipi*;aiutex spla Yifgine, scus ipse quidicittji', et energiae cjuae,iiiuminandi
qjjqd aiil. 5° Quid sigiiificent AtUanasii yerba ijipx ac calefacieiidi, Figiirceet substantiae similem dice,-
lauilata : Deupi Nqmrethi in liieem editum, et iifde bat Patrem, yi illuminaricSiYerbum, yi caiefaciendi
exislendiprincipiumregniqite consecutum. k° Utrurii Spiritmn sancfuni; sed Yerbuni aiebat (idero sentien-
feaijius docuerit Verbuin ab ipsp forrnationis iriiijp dum de Spirilu sapcto') geniino, perjnde ac nostruro,
|iabifasse in Iiomiije,qupd AtHanasius sigjiiricafe vl- speclari posse in statu, prout nempe vel ev5t«9eTov es-
'detur; an quod viilgp jactatur,' norinisi pbsi vitam set, vel npofopiY.bv.(JriScliolis dipunt, immauens et
sancte lraduc|-ani,laijtuijique beneUciiimpietatis ojje- transifens.) Quaindiu in Deo est, non aliani Uabet, si
rUms prqnierituuJ. 5° Qua in parte NestQriusPaulo Paulo credimus, hypostasimquam ipsiusmet intelli-
cpnsenserit aiif dissenserit. <3°Quam vei*eseripturii gentis, ut neque nbstrum, cum Hisitum cogitalur:
reHquprit Mej*cator,apibo in ep Jiaereticpsconyenisse cum aufeni profeiiur exlerius, forasque fhittitur,
qupd Verbutii tlipe}"entbb aeternb Filium non fuisse, suam incipit habei'e distinctam a profeenle bypp-
sed Yeibuni'' larituni, quce veluti raedulla Pauliance stasini, quiun famen amittit, ubi prmium fedierit ad
Hcefesis, Deuin a quo processej'at, ad opus implencluin. Yer-
Qiioclpertinpt ad priiijaroquccstjonern,yetus ppinio n" bum ergo divinuni Paulus faciebat et Ivujroo-TK-qy,
esfjariilriciea 'lpngiiiiquisductaleiiipdfijjus ad hp- cum a Deo discessisset; et «vujroq-T«Tqv, pum in Deo
Slyamusque agtatem,Sariipsalenumirihitafeni pers'6- i'esideret: alqueita avu7rqo"r«Tov antescecula, Ivu^q-
narbih .divmai-iini sustiiilisse, iiriumque Patrehi ppi o-TKTov in tenjpc«*e.Addebal, Verbuiii tunc fieri fi-
nbmijie'yocasse, cqitameii tpibiieretYerbumpbsetef- Uum, cum profertuf, incipitqtte pi'opriain habere hy-
num, sed prolatjfittrii tj|iinilaxat, et «vu7r6o-T«Tov,' nq- postasim, *prblafio eniiii ipsamfet est filii ediiio in
stfoque" sitnile." Tarii pervulgatcb opiniqnis
"' heqtip lucejn. Addebat etiain tunc tempoyis Deujji aiiquem
prigp, npqufeyerifas apertissiiiia est. fieri, ijon «Stqv, et qui ab.spterqitate'_\erse suhsisiat;
Ihvesligahti nfjlil quis piiiriiuriiprimps id Paulp afqui enirij fieret qpo,d'erat? Sed receiitfenief npveiluni,
tri^ttefit/iienipXalinpfum PiiiJaslyio, heirio Grcecp- ht qui Nazarethi incpepit. Quin etiam yoiebaf, Ver-
rurn Epipliaiiipantiquioj*occuiTil, saltem qpi expres- burii factum Filium, et per Sejam Deum existenteiii,
gisverljis jnenteni aperpprit, qhamquani ne ipsi qui- descendisse in Jesum, in eoque patj-asse ppera quaa
i§eiiiajjijjo elarjssirrielomiantui'. admirationero pepererint: quo lainen relicto, cum
"PViiaslfiqs(Tpxti.IVBibtipth, PP. iniiip) : Paulus passip, aut perte niors, impenderet, reyplasse ad Pa-
qtiidqirifuil Sqiribscitenus post /jpsm Syriqf qui Yer- trem /ideoque, nec Yfefbuindici posse passum, nec
burii bei, id'^'tiCtiristtti)tpettmpeiFilittih substuh- i)eum niprtuuni. pesertlpijis argunienlum putabat
tivu,m,qc persbnulem, et seiiipifernumessecum Pqtre certissiinurn, quod jesus ipter exspirariduui clamas-
'deiiecjtibut:proiqtivuinatftem,iti est, quasi qerq quem- set: Deus P.eusmeus, quqre me dereliqtiisli?
dhm dicebqt; pon tunienpersbnutnvivumFilii seinpi- Sic se habet insani capitis figmentuin; nihilominus
ieriiumciimsetnpjterftpPqire credendumdpcebqt. indie omnia, quce de Samosaleno a vetefibus tradun-
Epiplianius (Hceresi65) : Esi uutettiPauli liqicppi- C itir, iion difficiji negotio intelligi possunt.
nio, Peinn Pqlfe.ii, el Filhitn, qc Spiriliiih sanctiim Prlnittm igifiij' asseruit Yerbum esse «vujrotrraToy,
uiiiiniessePeifnj. VprbuniPeiejusque Sp.iriittminesse Cumprpfertuf, et EvuTroo-raTov, cuni apud Deum est.
Deo"perp"eiuo,sicttihominis ht cofde prbprium Verbwrn peinde, Yefbuni idem aeternum esse, cum in Deo
inesse cernitnus, F\linp\ D.eisubsislbniiqmhqbere per Yerbum tantum est; et temporale, cum evasit in
sesenitliqin, setiin Peb subsisiere. Ad iimc ffei Ver- Filiumi
bum 'ii iprrcisdelgp.sum,in Jesu, quj liomomeritsesset, Tertio , unicum esse Deura aXêtvov et aeternunj,
iiqb^qssp.fiq Ktius, hiquifille, beus esl: rieqiie ditt qui Pater; sed alios prceterea duos temporales, qul
Pdier esi Pgtpf, (iuiFilitts Fiiiits, tiut Spirilus sanctus Verbum et sapientia, cum miltuntur.
^jjifittis pst sqjicftfs.Iintnp verp Deusuhtts est Pater, Quarto, duos exstitisse in Cbristo FUios Dei, sed
f.%hiijits hi ipsg Filiits, ut est iii hominesenno. ununi natura, alterum adoptione; Uuncqueesse pas-
tftfiiraquesjjcuiusMercatbr (Ejpist,dePiscrim.,etc, sum, illum non item.
iium, 1), Nesipriiis, inqttit, cifca VerbitmDei, non Ex Hisetiam intelligitur qua parte cum Sabellio
iil Pqulus senlil, qui non substaritivuin,
' sedprp- de Trinilafe convenerit,' et qua puguaverit: nani
qiiiiitinpbtpriticppeiefficqx Verb]ttiK;.esse
?<ttfdept tieftnit, Eti utefque sustulit reipsa Trinitalem , sed SabelHus
aHpin iqbp (Iiitiissert. tid 12 aiifiiiietiffffesiorii, num. Yerbum et Sapienliam raera dixil esse nomina unius
l|j)':' Pqitltis' ferbufii Dei fcp^bpy^fyjsu. npaY.Tt.Y.o\ 1 Dei diverse operantis. Paulus Yerbum el Sapientiam
\byov SE evepyeTifov, id es!,' pfoiqiiVum,et potesiatis; nolebat ab ceterho esse Ev5ta6eTov quiddam, quod in
ejfeclivuniYerbutnsensit,nonsubsianiivuin, qttqdGrmci i tempore et emitti posset, et per se existere. Unde
'"
oucriwSes' tiicuni. "_"'" Sabellius Patrem aiebat Incarnatuni fuisse, immo et
rjpji minus incej^taest yeritas ppiniprris qhaihori- D passuni; negabat Paulus: atque ita Patripassianus
go : iiapi qupinpdb 'coUccrentisiai, quce'a.veteribus ille vocatnsest a veteribus omriibus, iste a nullo.
iradita, ef'a cqnseqjientibusfecepla siirit, cum yerbis Qua occasione aliain observare licet Sabellii Pau-
ipsiustnet Pauii duas bicentis in 'CUristohypostases, lique differentiam. Prior enim unionem naturarum
duasque persorias, ininib diips filios, ununi natura, v.aO'uTToorao-tv agnovit : quomodo enim alioqtti Pa-
qiii ftiif ahie scecujajaltej'uni Y.affbg.avogiiav,qui in trem passum diceret, patienle CHristo? Posterior
tfemppre? Natn siVejiium et Uoinosunt duae "15^0- eamdem omnino rejecit, siquidem duas esse Cbristi
stasfes in CUristb, qiibd deceih tiotis qucesiionibiis personas, duosque Dei FiHos, cum unione hyposla-
Pauiiis prplixe probat", qubmodo Verbuin est «vuWo'- t,ica omni ex parte pugnat.
e-taTpy'!Anibrtfcâtfis Iiypostasjsreipsa fuil in Cbii- Secundcequcestionissolvendcefacilior est magisque
sfo,'siedhpn dicefetuf tamen, qupd seiisit Sabeffius? expedila ralio. Nam quod ait Mercator, a Paulo
Sedqupmbclo Paulus, sires ita se haber.el,/non fuis- Ghrisiutn, communiterul cmteri, tialum hoininemcx
set jierinde Patfipassianus atque SabeUius, quod uiroque parente definiri; videtur quidem conlrarium
tain.eri e veteribus rienio lj*adit, plures npgant? An verbis Athanasii mox allatis , SanwsqtenusDeuih ex
supp.osiiitja est episiola Dionj'sii Alexaridrini, quod Yirghte confiletur, el istis ipsjusinet Pauli, Crescebat
nOrtiiemini,desperata noclisolutione, fofte venefit in Jesus ex Spiritu sancloelMaria Virgineiiqius (Qtuest.
iiieiiteni? At quid Uet Hieronymo dicentfe(Lib. dc• 5). Sed reipsa non pugnat. Neque enim conlroiversia
S*rtpt."Ecct. cap'. 69), advfersus' Pauluhi Sahiosalc- roovebatur de matre CUristi, vlrgone pepereril, atj
1133 DISSERTVI. DE II^RESl ET LIBRIS NESTORII. - «S4-
ex viro; sed apud AiUanasiumagebalur de Deo re- Arum Mopsufestenumaudimus, magistri sui sensa ex-
cente ac noveUo,~ul aiebant; in quaestione quinia pouehtein : credibile enim est conspirasse discipulum
Pauli de duabus in Ghristo personis, qttas laboriosfe in eamdeui cum magistro sententiam. Libro igitur
toiis qucesiioiiibus decem probare nitebatur: quo vh cle Incafnatione', pbstquam in utero Yirginis fa-
parvi admoduhi referebat cujusmodi mater diceretur, ctafn Yerbi cura Jesu conjunctionem dixit, indeque
an Maria tanturn, an virgo, an ex viro parens. Atha- Jesum et rationis expeditioreni usum habuisse, et
nasius de ipsa locutus videtuf queroadmoduin sole- adhiifabiiem vhlutis indolem, et propensionem in
bat; Paulus, pro adversantium sensu; Mercator, ut recli studium, et prcesto continenter Yerbum, a quo
res erat. Mercatori favpt recepta regula, eos scilicet impelleretur, ducetetuyque, et juvaretur ad honestis-
Uaerelicorumqui Judaicos ritus prce .eaeteris secuti sima qucequeperficienda : Capessebqi,inquit, sttmma
sunt, negare communiter Christum ex Yirgine ortum facililate absoltttisshnamviriutem, she cum.legemser-
esse, propheticumque Isaiae vaticiniurn ea de re alie- vuret ante baptismum, sive cum vitum communemin
nos in sensus, perinde ae Judaei, torquere. statu graiim post bapiismum susciperet, cujus nobis
Non ita prorriptum est quaestionitertice respondere, formam prmbebat, via qumdam nobis ati hoc factus.
cum Athariasii verba de quibus agitur conlineant my- Sic deinae, ppst resurreclionemet ascensumin pcelos,
sterium Uajresis Samosatence, quo nihil fere vulgo demonslravit se ex propria volttnlale digniim unione,
"
ignolius. cfitihanc anlea assumpserat, in ipsa formatione, bene-
Ille igitur de Trinitate senliebat hunc qttem dixi- plupiloDomini (Apud Leont. lib. ni contra Euiychia-
mus iu inoduin, si tanien hoc sehtire est, et non manos, etc).
gis delirare, Deum, qui simplieiter Deus sii ac teter- -< "
Geminus enini distingui potest secundum Samosa-
hus, esseunicum, haberetamen suum loyoi suamque tenum modus unionis Yerbi cum Jesu, Filii Dei cum
o-oyi«vev8ia6£Tov, queni utrumque aliquando emitteret filio Virginis : uiius qui a fofmatione ad absoiutam
e sinu suo ad hnplendum mandatum, expletoque ad virtutis usque perfectionem exstiterit; alter quiman-
se ravpcaret. IIH vero missi, hoc est, prolatus 16yo;, serit poslea, saltem usque ad passionem : prior erat
extenta e-ofkc,prout diseedebant a mitlente, aique velut hospitantis in Jesu Vefbi, posterior proprie in-
ita per se et yjapi; jam existebant, jta ineipiebant habitantis; ilie meri beneficii fationem habuit, iste
esse hypostases quaedam,atque etiam per se dii, sed mefcedis; de beneficio locuttts est Athanasius, de
Kfbo-mipoi, seu temporarii. mercede alU.
Yenit itaqpe, si Samosateno credimus, uterque ad Jani vero quintam qucestioneni, qua parte Paulo
Virginem, sed Sapientia velut formalrix Aempli, Ver- Nestofius de Incarnationis mysterio adhaeserit, sol-
bum tamquam habitalor; atque ita conligit, ut Deus vit Mercator va. epistola scepius citala. Ait enim
ex Maria exisieret, Dettsque Nazarethi in lucem ede- (Num. 4, 5) : fn eo Neslorius P-auloSainosqlenocon-
retur, alqtie inde existendi primordiumregniquecon- jungiiur, ih tpto habitqlorem el habilaculttm pro meri-
sequerelur. tis separat, divitiens qttod unicuique eorum sit pro-
Dicebat tamen , Deum ejusmodi, quamvis tempo- prium, ex diversitale nuiurm. Quod quidem illis am-
rarius reipsa foret, esse prcedestinatione aeterniim, bobui citm Ebione, et P-hotinq, et Galqta Martello
eaque distinctione declinabat Scripturae locos, ubi commtttie est. ln eo vero, quoti substantiale Verbum
ceternitas personce Yerbi tribuitur. Atque hcec est Dei confiteiitr, et illud esseab mterno cumPatre Deum
verborum Athanasii interpretatio, quam partim ex asserit, 4 memomtis recte dissenlit, et fidei rectmcon-
Epiphanio, partim exliltefis Dionysii, aliisque vete- (Qjungitiif.
ribus colligere est. Atlende ad hcee extrema verba: Ab ceternocum
Id autem, quoddixi, nomine SapienticeSpiritum PatreDeum asserit; ostendunt enira, quam vere ex-
sanclum a Saniosateno appeHatum esse, nullus certe positum sit a nobis figmeBtumPauli de Deo recente,
mirabitur, qui vel nostras ad Rufini iibellum noias idest, qui existere eteperit ex quo Verburn a Patre
legerit, vel eorum meminerit quce de Sabeliianis prolatum est, seu raissum. Unde Mercator statim
tradit, sive BasUiusmagnus, sive auctor expositionis meminit Yerbi prolatitii. Nestorius circa Verbum
fidei, quae 13-/.«T«pipos dicitur, ac Gregorio Thau- Da 11011 quitiem utPaulus sentit, quinon subslanti-
matui'go tribuitur. Basilius (Hom. 27): Sapienliam in vum, seti prolatilium potentim Dei efficqx Verbum esse
Deo existimani esse, sicut in hamine sapienlium hu- definit. Sed siinul aliud Nestofii flagitium commune
maiiam, qua supiensest; et Verbumsimile esse inter- cum Paulo detegit, Non confiletur tatnen idem Ne-
preldnlur verboquod ore profertur, vel menle concipir- siorius de Verba subslantivb, ipsum Filium Dei natu-
iut, nulla hypostasi. Auelor .Fidei: Sabelliani cum raliler esse,sed dicit (argute quidem,quia non expresse)
Verbum cotifiienlur, ipsum comparaiit cum interna ; ab mlernitale Filium non esse, sed Verbum tantum,
Sapieniiamverosimilem esse dicunt habitui illi qtti in. quod hi substanlia Patris manens, Deus sit consub-
eruditqmm anitna conftotur, atque idcirco untim esse stanlialis, quem Grmci bp.oo-l>o-iov dicunt; Filium vero
personam eiPalriset Filii, quoniamunus hom.o diciittn ilktm el
esse, dici tiebere asserit, qui ex Maria sit na-
nan qtvisus ab eo quod secum existit Yerbo,et Sa- tus : alque iia timdit mternuma temporali, illi quidem
pienliq.. Deo eirPei Verba qttmmajestutis sunl,'huic vero alteri
Quartum id quaeritur de Saniosaleao, utrum opl-. qiiq}humtmminfirmitatis sunt deputalis. Propler incli-
natus sit, necne, hominem Jesum, ut Ipquebatur, npn D vicluamauiem atque inseparabilem connexionem 8i-
prius conjunctum esse Yerbp, factumque x«6' bp.o>- gmtm fuisse liabitum nuncupqiione Filii Dei, quippe
vupav Deum, quam ad cctateni adultam pervenisset; qui hoc ipsutn,promerilis, et ex adaplione hqbeat, non
suisque operum meritis et laborum mercede tantam ex natura..
sibi digmlatem comparasset? Praec^puumigitur atque apertum unius hceretici ab
Disserlatione prima in priorem partem, produxi- .'Jtero discrUnen attulit, quod ille Verbum «vujroo-Ta-
mus testes qui Samosatenum ita opinatum dicerent, uOvdieer.et, iste EVUÔO-TRTOV : omisit de virginitate
eaque sententia jam pridem invaluit, et eam nos .malris dicere, deque aliis ejusmodi velut accidentibus.
passim populariter secuti sunius, aut supp.Qsuhaus Attulit et eonsensionis caput, ex quo facile ccetera
potius. Atqui oppositum tradere videiur Aihanasius, velut coBseetaria paterent: ait enim conspirasse in
verbis intef solvendam primam qHcestioneaiaddu.ctis; eo Panlum et Nestorium, quod uterque Christum
si enhn Samo.satemts Deum. ex Yirxjmec.ojv,filetttr, assereret esse FiHum Dei, non natufa sed adopfione;
Deum. Namretldin lucem edUum.. et iude existmdi nterque Habitatorem et liabitaculum pro meritis, id
priniprdmm regiiiquecomecutv.m^fatelui*pro.cuJdubio est, "Hia, et dignitate nativa divideret. Namque hic
Verbi et bomiBis factam unitionem, ,cuni primuni est qucnsticaiis cardo : quandoquidem oportet, si
missus est; angelus Gabriel a Deo in civiiateni Naza- duo sintFilii D.ei in Christo, si diversa dignitas Dei
retU, H)idsniqu.e. Virgo conjcepitde Sjiiriiu saucto. Habilaniis ei hQininis, duas in Christo personas fa-
Qpifljpjiutnpugna facile tolleiur, si mpda TUeo,dp- teri, Uiyittauaet huinanam.
1155 AD PARTIiM SECUNDAMOPERUM M. MERCATORIS APPENDIX 1156
Inde vero consequuntur reliquce omnes dogmatis A muliere, factumsub lege; videlicetul quia natus exmu-
Pauliani partes, quse decem qucestionibus Dionysio liere non est Deus, Verbum Filius ei non sit, sed alius
pi'opositis continentur. Si euim ducesunl in Cliristo qui potuit nasci parlu mulieris ( Dissert. ad 12 analh.
hypostases, oportet ut CHristusnon sit nalura apo- num. 9,10).
slolorum Deus , quaest. 1; ut sit natura Honio sicul Idipsum Mercator postea longe evidentius deinon-
no3, qucest. 2; non eadem sit hyposlasis Verbi quae slfat, iterumque monet leclorem, ne sibi patialur U-
cruciuxi, quaest.5; corpus Christi neque silSwoTrotov, ludi. Quodejus impietatisgenus non hic in htn capitulo,
neque iucorruptiim, propter vitam ipsi ouo-tuSwf sed in aliis scriptis,elin islo.tamen codice inserlis, et tra-
unitam, quaest. 4; filius Mariaenon fuerit ante sae- clatibus continetur legitur. Et inde est quod catholi-
cula et cum Patre ingeuilo, quaesl. 5; ul jtuer cum cus qui legitcauius esse debetde varietate et inconstan-
niatre fugiens in jEgyptum , nec ab teternitate exi- tia, quam ulrum astulia, ait vecordia ad alliciendum
stat, nec ubique loci, quccst. 6; utYerbum non assum- aaditorem habeat, non est facile nosse. Quovis tamen
pserit formam servi sine Hypostasi, quaest. 7; ut paclo,aulem conslat eum varium esse, sibique conlrarium.
xternus dici nequeat, qui duodecira annorum vere Qiiis non agnoscat hujusmodi hominem, aut tam-
dictus est, qucest. 8; ut Deus inagnus non fuerit, qui quam aslutumcaptalorem esse fugiendum,aul tamquam
esuriit' et laboravit, qucest. 9; ut omnino Deusnon excordem, utpote sibi adversantem, et ex vartetale
sit, qui veraciter dixerit: Nondutn ascendi ad Pa- conjusttin, nullo modo esse sequendum(Ibid., n. 22) ?
tremmeum(Joan. xx, 17), quaest. 10. Cum ita sollicitc Mercator lectorera attentionis mo-
Sed ut haecdislinclius adhuc cernanlur, revocandae neal, qucesierit forle lector ipse quanti tandem mo-
sunt in niemoriam quinque parles catholici dogmatis _" menli fuerit ista criminatio. Fuit sane maximi, ut
cjuas capite 1 distinximus: nam in priraa, quod Ver- quaecontinuerit causaetotius summam: nam qui Ver-
bum sit consubstantivum Patri, Nestorius a Paulo bum negat esseFilium Dei ante incarnationem, atque
dissensil, idque Mercator monuit. ita asserit nomine FilU ulramque naturam indicari,
Quoad secundam, quod Verbum integram hominis primo pugnat Scripturce prcedicenti aetemum Filium,
naturam assumpserit, et uon carnera solam, vel ani- quein Pater ante luciferuin genuit. Deinde cenlradicit
mce vel mentis expertem, uterque cum catholieis con- fidei Nicaence,qua Filius Patri consubstantiaUs, Pa-
venit. De tertia, quod assumptib in ipso Mai-iaeutero terque celernum Pater creditur. Postea Samosatence
peracta sit, ulerque recte sentit. In quarta, quod Ver- impietatis, non speciem tanlum, sed propriura sym-
buin indissolubilisnexus humanaenaturcc copulet, di- bolum prcesefert. Deinde, si Christus Filius Dei ex
versus abiit a Panlo Nestorius; hic enim calholice, iste tempore factus sit, proclive est ut vel admittantur fi-
contra sensisse fertur, derelictura nerape aliquando lii duo in Christo, vel generatio Verbi teterna rejicia-
a Yerbo hominein. Quodspectal ad quinlam, de unio- tur, vel conversio Verbi in Uominem Hidueatur, vel
nis modo -/.affumio-Tao-tv, uterque a veritate recessit, Christus Filius Dei adoptivus. Qucesunt Pauli, Sabel-
sed aperte Paulus, Neslorius dissimulanter. Ille eniro lii, Polemii et Mopsuesteni flagitia.
duos manifeste lilios dixit;iste nihil non molitusest, Denique, si nomine FHiiulraque nalura significelur,
ut ne duas viderelur personas in Christo, duosque fi- omnium fere argumentorum quceex Scriptura conci-
lios et dominos adinittere. lioque Niccenopetuntur, ad probandum Deuin esse
Oportet autem ad ea quae mox dicta sunt a Merca- natum, passumque, etmortuum, etc, vis declinatur,
tore id quod fuit in partitione poslremum qucerere, atque ita summa fidei catholicccde unione hypostatica
quam vere dicluin sit non confiieriNeslorium de Verbc G labefit, elc.
cansubstantivo,ipsuin Filium Dei naturaliter esse,seti Sed qucesierit iterum lector cur Nestorius videri
ab mteriiitule VerbttmlaiUtim, etc.; Filium vero ilium voluerit modo Hanc modo alteram partem in ista
esse, et dici debereqtti ex Maria sit natus (Epist. dt qucestione sequi.
Piscr.nttm.i). Videtur eijimipse NestoriusMercatori Cerle Mercator, dura Nestorianos anathematismos
expressis verbis contradicere. Eratqiiidetn, ait (Serm. refellit, aliquando demonstrat Nestorium secundo,
2), Deus Verbtttnante incarnationem etFilius et Deus terlio, quarto et quinto, aliisque analhematismis iilios
cum Patre; sumpsit vero novissimis temporibus servi duos inducere, ceternum unum, qui natura; alterum
formam. Sed ciimsit et anlea Filius, elita vocelurpost temporalem, qui adoptione, el, ut ait, v.u~~ birbo-Ta.o-n
assumplionem, non potest vocari divisus"filius,ne ditos solam existat. Eumdem aliquando vocat in suspicio-
filios conslituamus; sed quia illi conjuttctttsesl qui eral nem socielatis cutn Samosaleno, Verbum prolatitium
a principio Filitis, non potest, secundutn dignitatein, delirante; aliquando ipsi quoque conversi in honiinero
filiationis divisionemsuscipere. Verbi invidiam facit. Neque vero sunt istae hominis
Nodum solvit Mercator ipse cum 1'acil; arguit eniin aeriter adversariuin ad paradoxa cogentis conclusio-
Neslorium, et in epistola, quod loquendi ambages nes potius quam assertiones. Cur enim Nestorius tam
quterat; etalibi, quod sibi coittradicat. Accetiitetiam anxius fuit sollicitusque de i'eniovenda Sabellii, Pauli
aliud impietatis deliramentum dicentis prmtermisissc etPIiolini a se suspicione, si nuUafuit probabilis ? Cur
iltus Patres proiiuntiare credere se in Deutn Verbutn magnam partem duodecimi sermonis in Hoc argu-
Filiutn unicjenitdm; sed dixerunt, inc/uit, unumsecre- mento posuit, et curiose quidem atque laboriose, si
derc DominumJesum Christum,consttbsluntivumPatri, n hac invidia non laborabat?
Dettm de Deo vero, luinen de lumine, per quem oinniu
sunt, Deus Verbum islttm Filius § IV. De MarcelloGalata, cujus consensioobjecta est
facta lainquam cfpud Neslorioa Mercatore.
non sit, sicut in superiore ejus sermone aperlius clecla-
ratur. Unus, quod sciam, veterura Mercator Htem Uanc
Qitmhujus htecvanitas? Qtimvedemenlia? Quoti lu- Neslorio intendit, quia Marcellicausa visa est ipsi ea-
d'brium pbtius in tam incanslaiUi sermbtie, non minus dein quae Samosateni et Photini; Hanc tamen Utem
&iultoquam impio? ut Verbum Dei Dei Filius ci non noii vehementer coiilestatus cst, quoniam ista ipsa
sit; ut Jesus eisit ex medielaleDeus,ex metiietulehotno, causa caeteris credita est ita perplexa, ut Marcelli
el itiem tamen Verbutn Dei Filius esse non possil? Ut societatem Nestorio objecissc, defensio potius videri
modo sii coiisubslaniivttsnalusque ex Deo Patre, Detts posset quam accusatio.
verus de Deo vero, liimen clelumine : postea vero ho- Mercatori Mar.ellum Haerelicis accensenti favent
ru.ninihil proprium naturaliler habens, sed sola nuncu- viri inagni nominis magnaeque auctoritatis. Hilarius
panoite alterius, particeps tiivinmdignitalis, tamquam in libro ad Constantium; Basilius epistola 293, etc.;
homonalus ex lempore. Chrysostomus, homilia 2 in epistolam adHebfoeos;
Claudendmsane Christiqnmqures, cum dicitur Filii Marius Victorinus, libroi conlra Arium; Theodoretus,
nomen non significare Verbum illud Patfis quod ex libro ii Hcerelicarum fabularuni, capite penultimo;
ipso et in ipso eut. Ad iiuodteslhnonium esio, lector, aliique nonnulli, quos tamen inter uoUmAthanasiuin
alteniu*. Misil, inquit, beus Filhitn smm factum ez Epiplianlumque numefare (Hcer. 72); tum quia sup-
1137 DISSERT. I. DE HJERESI ET LIBRIS NESTORII. 1158
positaest Athanasio oratio in qua Marcellus Samosa- A Duas, ut apertum est, sententiaesuaeparles fecerat
teno conjungitur, neque Hilarius Pictaviensis Seve- Mercator; unani de consensione, alteramde dissensu;
rusque Sulpitius salis credibiliter scripserunt de Mar- secunda usus est Nestorius ad sui dolosam defensio-
cello ab Alhanasio damnato; turo quod Epiphanius nem, quod constat ex verbis initio allalis. Ad priorem
hceret hac in re dubius, profertque geminam Marcelli ita respondil(Ser»i. &, ninn. 10) : Tuncillorum bla-
,confessionem,quarum altera omninocatholica est, al- sphemia liberaberis, et facile ac brevilersacramemutn
tera varios sensus patitur. religionisedices hocmodo. Alitts quidemDeus Verbum
• MarceUumabsolvunt Julius papa, concilium Sardi- est, qui erat in templo, quocl bperattis esl Spirilus, et
cense m epistola synodica; Athanasius, m epistola ad aliitd templum prmter habitantem Dettm. Templi est
solitarios; et quod omnium inslar est, dirissimorum morle dissolvi; inhabitatilis aittcm lemplum id, ut re-
quorumcumque perpessio ab Arianis, ac pene marty- suscitet, proprium est. Non hicmeus sermo est;hoc sed vox
rium, pro flde oftoouo-tou. Quare cum apud me Haecte- Domini, eam tego : Solvile lemplttm,inquit, et in
stimonia perpendo, vix exlorquere possum ab animo triduo suscilubo illud (Joun. n, 19). Conjunctionisigi-
meo ut Eusebii Caesariensis quinque libri adversus tttr confiteamurdignitatem, naturas autem el substan-
Marcellum non plus habeant momenti ad propulsan- tias duplices. Tum (Num. 11) : Fugiamus itaque hujus
dum crimen, quam ad inferendum illi viro, qui cum confusionis errorem, Domhtnmnostrmn Christuin, se-
unus fuerit de trecentis decera el octo Patribus Arii cundttmnaturam, diiplicetndicamus; sectintiutn quod
damnatoribus, dignus esl venia, si quid aut irapruden- est Filius, unum.
ter excidere sibi passusest, aut in suspicionem Sabei- Animadverle obiter Nestoriura duas hypostases in
lianismi, quod ipsi quoque Basilio magno injuriose "_ Christo sola o-uvaynaunitas aperte confiteri; dixerat.
contigit, infeliciter incidit. enim procul dubio Grcece: TH;o-uvaysia?TOIVUV bgiolo-
His ita se liabentibns, malim ego Uujusce Hominis, ywf/.Ev TIJVtvoTHTa,T«? S^yuo-stf, v.ai TU;vtcocTao-ei;
ut et ApoUinaris,sortem miserabilemdeflerecum Epi- OVK\U.;.Mercator aulein, 'roore suo, pro o-wufeia.
phanio, quam cum aliis, in re tam diflicili taroque coiijunctionem verlit, pio u7roo-T«o-£t substantiam.
obscura, sententiam ferre. Qua in parte mihi videor Eamdemaccusalionem diluere conatus est sermoiie
sequi roagni Athanasii exemplum, quicuro ab Epi- duodecimo, ubi Samosateni primuro et Photini con-
phanio interrogaretur de Marcello, siluisse dicitur, et sensionem ostendit; tum utriusque differentiam; et
indignabundo subridentis nulu ambiguum dedisse si- tandem amborum a se discrepanliam. Ait ergo (Num.
gnum animi, vel obtrectatoribus, vel bumanaeimbe- 12,15) : Paultts ac Photinus neschint Filii Deitatem,
cillitati, irascentis. neschtnlFilii duas nuluras, nesciunt Deum ethominem;
Utut se res Uabet, Marcello trUiuit Mercator (In hanc atttem inter se differeniiamItabent: unus eorum
diss. ofJ12 anuth.) quod Ebionis etSamosaleni Uaere- (Paulus) Christum soltim Itominem dicit; aller vero
sim seculus sit; Nestorius (Scrm. 12), quod depo- (PHotinus) dicil quidein Yerbum, non aulem confitelur
nendam aliquando hunianam a Yerbo ualuram credi- esse Deum : sed dicil Verbumistud atiquundo qitidem
derit; Eusebius (Libris quinqueadversus Marcellum), Patris nomine vocitari, aliqtiando attictn Yerbinomine
quod Cbristum ex Maria coepisse dixerit : Theodore- ntincupari. Non aulem introducit Deum Verbttmhomi-
tus (Lib. n Hmr. Fab. cqp. 10), quod extensionem nem faclum; nescit enim Filii Divinitatem; nescit cli-
quamdam Divinitatis Patris in Christum venisse dixe- vinam subslantiumhominemsuscepisse; nescit prorsttt
rit, et hanc Deum Verbum appellaverit. Qucesi vera Verbi exislenlemante smcttlaDeilalem.
sint, in solo primo capite Neslorius aperte; in tertio C Observa Neslorium tria de Pholino dicere : 1° quod
subobscurius, cum ipso sensit; in reliquis duobus pu- Cbristi nomine Verbum significarivelit; 2° quod Ver-
gnavit. Neque ad id probanduro aliis rationibus opus bum illud neget esse Deum, sed modo Patris, modo
est quam quaebactenus adUibitcesunt ad societatem Filii nomine vocari; 3° quod Dettm Verbum non in-
Nestorii cum aliis haereticisdemonstrandam. troducat Hominemfactum.Tertiumistud inde conficit,
Reflecte animum, lector, in priscos Nicaenorumtem- quoil Photinus, neque veri Filii Divinitatem sciat,
poruui defensores o/uoouo-fou, et mirare plures in Pau- nequedivinam hypostasim hominem suscepisse,neque
lianismi suspicionem incidisse, vel quod Arianismi Verbi existentem ante sccculaDeitatem.
odio incensinon lenerent satis loquendi modum, qucc Dissentil a me Pciultisin eo quod dicit Christumho-
humaticementis infirmilas : vel quod Arianorum ca- minem soliim, et lunc solum initium habere ex quo cle
iumniis obruerentur, quaeiniquitas temporum quibus Virgine natus est. Ego atttem libi ideo hic resisto, ut
orbis se miratus est Ariauum. Deitatem, qucemlernqesl, carni contemporalemnon ciu-
deas facere (Niitn. 12).
§ V. DePhotino, cum quo consentireNestoriusa Merca- Observa hic etiam Ncslorium expresse exponere
tore primumdictus est.
qua in parte dissentiat Samosateno, non item, qua in
Questus est aUquandoin Ecclesia pro concione Ne- parte Photino : dolo id fecerit, an «TEXVIK, dubium.
storius, quod in invidiamPhotinianae haeresisvocare- Possunt tamen ex praecedentibus verbis tfia dissen-
tur : Ego, inquit (Serm. &), quibttsdam mihi et illud sionis capita inlelligi, ea nempe quaePhotino tribuit :
renunlianlibus, cum Imlitia stepius risi, quoniumin- possunt ex consequenlibus ista duo colligi. Quod Pho-
qttiunt: Episcopus qtimPholini siinl sapit; nescientes tinus DeitatemVerbinon habeal. Quodque Verbumnon
neque qumloquuntur, neque de quibus ctffirmunt.Hbc D faleatur ante incarnationem fuisse Filium. Quibus om-
enim qttbd a me dicitur, Photini eversio invenitur. nibus conlraria Nestorius se docuisse palam in Eccle-
Photini enim sensus a pariu Marice Verbo dat prin- sia, velut rem omnibus perspectam, supponit : id
cipium, me dicente, VerbumDeumsemperexistereanle vero quam vere supponat, nunc videndum,et eo qui
smctila. demi accuratius, quod de suroma Nestorianae neqtil
Haeccum diceret, intendebat animum in epistolam tiae, et de Mercaloris in accusando bona fide agi •
Mercatoris (De discrim.), qua primum postuJatus est tur.
publiee hujus criminis; in ea enim (JVnm. 4, 5) Mer- Mercalor Nestorii defensionem, quam dixi, refel-
cator exposuerat qua parte convenirent Photinus et lens, suamque accusationem propugnans, ita scribit
Nestorius, qua discreparent. In eo cum Paulo Samo- (Dissert. in 12 anatliem.): Photinus autemhuicinsqnis-
sateno conjungitur,inqvohabitatoremel habitaculumpro simo Nesiorio pqrem sententiqm leituit, Verbum Dei
merilis.separat, dividensquodunicuiqueeonimsil pro- quidetn non negans esse in subslaniitt, sed hoc extrin-
prium, ex divetsitalenatttrce: quodquidem iltis ambo- secusin isto qui ex Mariq, more communiconjugum,
bus cum EBIONE, ET PHOTINO, ET GALATA MAHCELLOnttlus est Jestt inhabitasse peculiariter, el omnia ilta
communeest. In eo vero, quod substantiqle Verbum per hunc fecisse in terris miractila. Et postea (Nttm.
. Dei confitetttr,el illud esse ab mternocum Palre Deum 19) : Photiittts autem Neslorii magister, Verbum qv.i-
usserit, a memoratis recte dissenlit, et fidei rectm condem hoc Dei esse in siibstanlia non negat, sed esseid
jungitur. Dei Filitim non vull. littbitasae vero pcctiliariter, vel
1139 AD PARTEM SECUNDAMOPERfjSl 81; MER&ATtMiS APPENDIX. im
adhcesisseChrisio Jesit de Joseph ei Mcififfntiib, nec A jiositus fuisset, potiiil reciipeTaresedeni_.si oblalam
quidqiiairihtthc pttts fttissequtirii hbminerii,citiii iriipie- ati ipsis ebhfessioiiem sidvefshs bpjooitfm subscrip-
laie deliraf, ijui oriinesanininb hbininesbitcemeriib ah- sisset.
tevehefit.Etiterum [Num.21): Nes'toriu"ssttiiettPiio- Conlfbvfefsiaigiluf ad tfes feliquas rfefcidit,sed dhce
tihb "auciofesuo in iti iunlnm dissehiit. qttoti ex Yirgi- postefiofes ih iiriafrifeipsa conveniunt; si enim Yer-
ne Mafia Cliristumasserit iialurn, hi feliqiiis veib otri- hum*iioh sit ab celefho Filius, prefeeto iieque est ab
nibus iottts ipsitts sCqtiox,sighifei_ ei qhtesignahusesi, seterno per se Deus; et vicissini,-si Yefbiimab teternh
et iii id riiaxhne,quotisupra ineihbfciiiuri, esl, Dei Vef- hoii est pfer Se Detts, qupd Mefcator vocat esseDehm
bimlDei Filiitm tiott esse, nec dici debefe, hec ulluiri, ih substciHtiajheceise fesittt hPrisit ab cfeiernoFilius;
nisi Jesiini exMaria riaium, Fitiuth Pei diCericlum. sed ex tenippre; eum Filius vere neino esse possit, nisi
Ut appareat quaih vere Marius scfipsefit in eo taii- qiuia Palffe Tpb-nt> T"H; wap%eo>. differat. Serl enim vi*>
tuni a Photiiio dissehtireNestbfium, quod exvifgine tefes bhiiies tfadiiiit. Pholinum rjocuisseYerbum non
Mafia Clirislum asserat natum, ih reliquis Omriibus ftilSseab aetefiio Filiiirn, sfedfextempore durotaxat:
convenire : sciendum est turic teiiipofis plttres fexsti- et iibs coiifeehniis. ciiih de Samosatfenoagefetur, Ne-
tisse qucestionesde ihcarnatiphfeYefbi divhii e± Maria stofiiiih ihefilo postttlatum fessede consensiohe cuhi
Josephi spOnsa; alicfequippe pertinebant ad Verbuih Saniosateho bae Hi partfe.
quod carnem assumpsil; alicead carhfemassuittptam; _ Restat igittif Pstehdefe a Sabfelliisentetttia Nesto-
aliiiead assumptionem ipsam; ahaead Christum; alice fiihh pafitfef aC Pholinum fecfessisse; id ehim si cott-
ad Christi matrem. stiterit. HquiclGpatebit jure Marium scripsisse in haee
DeVerbo cafiiem asshmente -
qucerebanlurqiiatuor: " Vetba (Disseft. in 12 ahal1iem"._ nttm. 21) : Nestorius
an Deiis essfetba):p6ivb;,"contfa Arium; att hypostasi a Photino oucloresuo in iti iahtuih dissentii, quoti ex
disfinetus a Patrfe,cotilfa SabelHum; an per se Deiisab virgihe Mafiii Clirisiiimdsseril iititum; in reliquis vero
ceterno, contra Saniosaienum; ah ex aelefttitateFiUus, biitriibiistoiusipsitts seqtttix,sighifer, antesignapttsest,
contra eumdem. etih i'd mctxiriie,qiiodsupramembraiumesi, Dei Ver-
Qucerebanturde carhe tria : ah vefa fuefit, nostrce- bum Dei Filiuiri hoh esse, riec dici debere_ nec nitttfh;
que bp.oovo-10;,contfa pUanlasiaslas; an siimpla ex hisi JeSumeicMtiria,hqlurh, Filium Dei dicendum,qui
Maria contra Apellitas : an ahimae ffiehtisqiieparti- lempluinhabiiqhlis iri se faclttS, ex indivisa inier se et
ceps, adversus Arianos fet Apolliiiafistas. _ Vefbi Dei societtiieet corijunctibne Itoc dici merttit,
De assUtaptiorie tbtidem pafitfef dispiitabantuf : aii ribrilariUhesse nulttfa FiMih Dei, Ulqui ex hac unione
unio naturaruiii in ClifistPx«9'ujfootao-tvfofet, an x«- Divinitatis privilegia consecutussit_ hon m haberis ria-
TKa%eari>solam, advefstts'Saffiosatenuffi; an a tfefn- liifa, UA grtiiid.
pore Concepiiohis exstitetit, advefsus Lfeporium; ah Atqui Nestofittrii a Sabfellio alienum ftiisse nehio
contihiia fuefit,- ceternuhiqueihahshra, advershs Mar- dttbitaVerit, qrii ultiniuhi ipsius sermonem legerit;
cellum. , ifieffiineritque symbdli theodoriahi_ quod suumvelut
De CUfisto plura qttideih veniebaht ih quccstioiieiri, adoptione coiifecii; in hbc enini Sabellii trovedpem;,
sed tria poiissimuiin: iitfttih puftts Hoffibessfet,advfef- rtt loquitiir Naiianzenus, aperte damriatiifi
sus Ebioneni, etc.; ttlrUihin 60 diiceforfeiitpersonse; Neino item iiificiaths fuerit a Sabellio recessisse
adversus Samosateiiiirii; et ttlruni cteperit esse ex ma- PliOtilluiii,qtti assenserit ipsiinfetNestorio; atque etiam
tre, adversusPhbtiiiiittj. Epipliaiiio Philastrioque seribeniibus Photinum ;de
De matfe Chrisii dehicjttedtto in cotttfoversiariivo- <*]Vefb.operindfeSeiisisseatque Samosatenus. Hic nam-
cabantur: ah Deipara veTfesit, COhtfaTlieodoruihMop- que tahtiim a Sabellio discrepavit de Verbi a Patre
suestenum; et Utfuiii.Virgopepererits attt ex VifOjad- distinctiohfejtit neino veterum Patripassianis, qhorum
versus Hfelvidiumetalios ejusmodi Aiitidicohiarianitas. dUx SabfelliuSfuissfetfadituf, Samosatenum annuhte-
Qucesiionesigituf pfbpbheb&hliif ofliniho quatuorde- raverit.
Cim; si quce eniiri aliae Occurfttht, vel ttccidefttnt fex Verum UafeC qiiafepf fessiuscbgente ratiocinii necfessi-
occasiPne, vel ad istas facile revocari possiint. tate dicta sunt; dilataiida magis videntur; et veterum
Indubitatis vero afguihehtis constal 1° Nesteriutti testimrjiiiis flrinanda.
et PHotihum dfematre Chfisti partim idero sensisse, Dixiffiuspriffio, Plibtinuni coiistahter in confessione
cuni uterque Deiparaih nfegaret; partim dissensisse, $po6vijU\)perstitisse. Id vero testatur Socrates (Lib.
cuih ille virginfeih,iste 6i viro peperisse, assereret. Ji. c. 24, 25) • narrat enirii PHoliffiimab Arianis Sir-
2° Aihbos in cbiiimunfeinsenteiitiara reipsa conve- ntii congregatis damnatum, et sfedepulsum esse. Tura
nisse de Christo, quod homo tantum fofet, qhodque post exbibitam fidei formulain ab iisdem eonfectam,
existere cthpefit ex Vifgihej duaequein ipso hyposta- licecaddit: Phoiitib pefsttuderehiiuhlur, pbsl ejus ab-
ses seu personafefufefiiit; duo eflim postreina a priHio dicalionem, ut istis rebtts assentirel, subscriberetque,
hon discrepant, ideoqiifeiisdero ralionibuSj atque pri- tt pbtHeiliSttrilepiscbp&mnitli se redditufosi si fnotio
mum, Pmnes fidei defenseres a Nestorio revera as- fBsipUbefei,tibgihaque SebrSiihiab ipso exeoqiiaium
sefta debioiistrant. dariiriaret aiiuthehitiVe-,aiqtte adeo ipsbftiin opiniohi
3" Ulruroque cbttvenisSfepariterde naturarum unio- uccetieret. llle replitiiat coMitiotWhi,eosqiteati dispu-
pe; heuter enim substantivam admisiti cum hterqtte lundttih prOvocat,sed bicius condeihnafuf.Pe reliqUo
Christum essfe Dfeum liegaverit; neutri a veteribus W vilani iii exkiiio degeits librum Ivih Grcecu,luih Laiina
viiio vertitur qttod vel Leporio, vel Samosateno po- iihgua coihpPsuH: scfipsil auleiri coiilra omhes limre-
tius, MarceUoqueGalatcede unionis duratione conseu- SeSi.ditih Sttttih ipsiuk dogmttdivulgtiretabofavii.
sefit. Ex hoc Socrftlis lPco disciirius pfiniQ, quae fuerit
4" Utrumque jjaritef de carne CUristi eadem tradi- Pbotini haeresis, siquidem his verbis damnaiui' in
a
disse;' riemine quippfe Veterum obj'ecta est ipsis um- fofniula fidei. Si qtiis ChrisiniriJeSttrhPei Filiithi, qui
quam consensio cuni Phantasiastis, Apellitis, atqtte Patfi ttd uhivprsiifuih refum fabricalioheth iiisefvivit,
Arianis et Apollinafistis; e contrario ab omnibus rioh unte smciilafttisse tiiXerit; sed ab eo telnporeso-
[iilriusqtte odituh in praefatosbaereticosnarratur. luin, qtio ex Maritt riuliiSfuil_Filittmet GhriMfimfuisst
I De solis igitttf quccstionUiUsad Yerbum pertinenti- et ttthi hxcbipisieDeinii esse, sieii?Paiiltts SqhiPSaienhs
"jbus lis potfestintehdi Mario, velut immerito Nestorium asserebai; r.hqiheiriaeStP;
'hac in parte reum fecefit consensionis cum PUotiiip. Deinde, PIioiiiiutiiSaiiioBateiiidogma secutuni esse.
Verum cum quatuor sint ejusmodi qucestiones, de Tertio, ipsitis nomeii iii fofiiiula expi*essuiiinon esse
prima nemo calumniauisfuerit Marium; nam etNesto- ut eam focilius subscfibeffe.Quarto, adversus
rius consubstantialein Trinitatem confessus est, ut ex oirines licereses posset scfijisisse Pliotiiium, ut unam suam
ultimo ipsius sermone patet. et Pbotinus conslanter credibiliiis vulgaret: quo exemplo prceivit discipuUs
teniiit 6fioouo-iou iidem: nam inde accendit ih seAriario- suis; TlieodOfoet NeStoriP,qui hcereseonrfeliquarum
rum furorem. a quibus cum in Sirmiensi cohciliode- omnium impugnatione suaeaditum molliorem inoliti
1141 DISSERT. I. DE HîRESi ET LIURIS NESTORII. 1142
Btiiit.Postremo, ex UOclibfo desiiriipta esse tjtiseNe- i [ iius iiyposiasirii UivinamLomiiiejn suscepisse ; scivit
stofiusaliique aPholiiio dicta fefefUnl. quoqtte Christi Divinitatem', si Ciifisiuni esse Deum
Dixiuius deinde. posteriofes duas de Yerbo qucc- aiiud nihil sit quciinYerbura liuinaiicc naturae esse
sliones in unaitt reciderfe.Id prcetefquam quod fatib COHJUIlCtiim cruvaoi£ta. Ivoty.ijoEt, evepyua,et aliis pari-
ducta ex SainPsaieitiuoginatis intelligentia satis evin- bus modis quos' Neslorius agnoscii. infeierat vero
cit, probal Audenlius vetiis sCTiptor,de qtto Genna- Nestorii meiiliri, neslaiimab unoquoque is agnosce~
tlius (Lib. de Scripi. Eeci. c. 14) : Siripsit speciuliiri- fetuf, qufemdixit Mercator, PnoTiNiMAGISTBI SEQUAXJ
iemionecantra Phoiihitiiios,qiii riunc vbcariiurBorio- SiGNIFF.R Ef ANfESIGNANUS.
siaci, librum quemflfietttuldfil de fide fldiiefsyirioni- Mercator H.aiic solam Photinuih inier ei Sambsa*
nes hmfeticos-,ih qub osfeiidit aiiiiquitatem Fitii Pei teiittm diflereiitiaiii ponit (Pisseri. in 12 ariatii. nttm.
comlerntilemPalri fttisse; riecintfthm Deittiiis ittnc a 19), quod Puttlus Yerbum Pei npofqpLfbvxui itpaY.'
Deo Patre accepisse; cuiride betiiti Mafia virgihe ho- TIY.OV loyovY.aievepyeTiv.bv, id est, prolcitiviimel poies-
iiw, Deo fabricanie, cbnceptusel ritittisesi. Utfamque tatis effeciivitihV.erbumsensit, nan subsiaiiiivuiit,quod
enim propositiottem coiijuiixit, Veluti aliera altefius GftBciOUS-IWSES tiicttiti. Pitoiiriitsauicm Nesiofii magi-
expofeitiofesset: quain bb oattsam VelefeSjCuhi PUb- slef VeibiiinqitideriiItbc Pei FUiiiiririon vult. DixjU'at
liiii Uaeresimexponunt, aliiunani, alii alteram pfbpo- antea (IViii».l^f) : Phbtiniis ttuierii ihsariisshnbNes-
sitionem, immo saepeidfeihsefiptor aliani alias referl. ibrib ptirem sehteiitiariiteriuit, YefbufriPei quideirifimi
Sumpsimus veiut arguinfeniatibriispriiicipiiiiii; Sa-^ hegtihs eSseitt sttbsiahiia. Dixerat qttoque iti epistOla
mosatenum, atque adeo PUOliHurttSahibsateni secta- sccpiuscifala (Nttni. 5) ; Nesioriiihiin eo, ih qiio stib-
rium, non eadem cum SabelHo docuisse : ifeclaihat n" stantiaie Veibttrii Pettm confiietttr,,et esse ab mierhb
quidem THeodoretus,verum jpse Nestorius (Serm,12, cttmPaire Peuril tisseril, a riieirioralis(EbiOhe,Paulb,
num. 16) noii modo assumptum faietur, quod antea Pbotiiio, e.tc.) recte dissentire,el ficteireclm cbiijttngi.
dixhnus, sedgeminamquoque affert SabelliiPholiiiique QuoriiodOisia pobcfereni?Quomodp Yerbttro nptt rie-
ut ipse quidem loquiiurs dislantiam : 1° quod Palrem gavifesse ih sttbstariiia? Quomodo Paulus cttffiPhoti-
Sabellius TionuTopu;Photinus AoyoizuTopa lioiniiiet; hO sensii de Verbo, quod aiunt veleres, si Pliotihiis
2° quod Yerbi DivHiitateiriSabfeliius asserat, neget non perihde ac Paulus VferbuittnpoyopiY.bv assefuit?
subsislentiam; Pboliuus Verbi Divinitatera neget, Difficiiis nodus'. Yerumtamen ad priofem dttbitalio--
subsisieiiliam assefat. llla ipsa Nestprii confessio, et- "hispafiein facilis responsio est, Pmissarohtto iii ibcj)
si eget examiiie, solvit taitien qubd objeetum est ex manuscriplorhro cOdicum patticuiarii negativam, at-
THeOdoreto•:nani uterqufehaeieticus, Sabelliuni dico "qtte ita lfegeiiduni, ut ipsa vbeuiii adversaiivaruh}
etPhotinuhi-, peceat quidehi ih veramTrinitatis fidein syntaxis fexigit : Phbiihus uitteth Verbttmquitieniitbc
quod testatuf THeodofetus; nori tamen uterqtte eo- Pei in Sttbsiuhliuesse.noti riegat, sed esse id Pei Fi-
uem modo, quod ait Nestofius. lium noii vuti. Quoad posterloreiu liccfere ffie fateof,
. Pro corapfefto aceepittius PUotinuni Saniosateno "nisifdrte cohjicere liceat, Pliotinttin, ut Pattli seh-
tconsensissede fe qucein quaestiohe est: id quidem tettliaih, qttaui omnibus exosatti intelHgebat, aiiqua-
Sirmiehses Afiaiii in silstlitlei formUla, id Philastrius tfehiishiolHrei, hescio quid siihiie TfeftulUanisomiiib
EpipHahiUsqueet Augusiinus tradttht; repttgnaut ta- excogilassfe': Vefbttm Sciiicfetcttni sua HypOstasijn
iueh Nestoiius (Serhi. 12, Jiiiiij. 15) et Mercator (Dis- Patris sitttt aiiquando latere Patfique coh|ttngi, ali-
ierl.in 12 ariaih.huriiAQ);quQfumdicia ad exameii vo- quando inde prodhe atqiifeseparari.
catrdasuht,etprimuni qUidetaNestoi'ii.Pait'Uset Plieii- inter ahtecessoresNeslpriiMer-
h'tt's,inqriit,haiiciiitersedifferentiatnhaberii:uiiuseorttm § YI. DfeBohbso,qUfeih batbf aiinumfefat.
Chrisl*insoluihhomirieiiidicii,tilterverbdicilquitieiriVer-
bttmptori tiiiteriihoccohfitemresseDeuhi, seti tiicii Yef- DeBonOsoMercatOrtfia tfadit: primunij pftefuisse
blimisiiid aliquqridotjuiticihPatris riojniMvbcitari, qfi- ipsttni SafdifeettsiEeclesiae; altefura a Datoaso pfcfe-
qtiando attteih Yerbiriniitttpriri: ttiidePlittthhoc noriiine damhatiiin fesse;tertium, EbiQhishaeresihi Sectttuih;
ttppellat,&.oy'oiri.T6pu_ hoc esi; Vefbithiet Ptiler, sive, si 6x qttibus Conseqttittirquarltttti, ihtfef antecfessoffes
tiici posiit. Verbipaler, accipiensridiibc, pfb Sitisetims Nestorii cerisfcttduin.
itequilict;itltitiberieitt EvangPliodicltnn:In prihcipibefat PriMiihi liaCienus tion vttlgOtahtuhi fuit ihebghi--
Verbiim,eiYerbAiiierctliipttdDetihl,elDettseralYerbum Itirii, sed latuit ohiniuta fere dbcfissimos, BaroniuiU
(JoaiiA,\).iYide's,inquieiis,quidPeu)hVerbuihaliqttah- el Petavium. Id de se fatenluf atabb : ijle in Aniiali-
do Dmtin,aliqttahtib Verbttihappelltil, tainqiiqihexlen- btts, ad anriuhi Christi 589; iste itt lohio quarlp Ec-
lum atque coltecfttih.tNohattleiit iriifodiicttDeuih Ver- clesiasticorum Dogmatuta, Hbfb xiv (Nuin. 37).
btttn hoinineinfacltirti;nescit eiiiht Chrisii Diviriitaiem, Mercatoris senleritiam conliririat Capiifensissyiiodi
nescil dirincthiSubstuhiiam hdfitiheihSitscepiSse, nescit decretum, quo Bpnosi jttdicio postulati fiausa Anygio
prorsus VerbiexislSnlemaitte SmcultiDeilalein. Thessaloiiicettsiet MacedonibttsfepiscPpisdeihahdata
Quod ait, a SatiiOsatettoCHfisilttndici sofoiii homi- esi, Utiqttesecunduhi Ecclesicecaiiohes, qiiibhs feavfe^
nem, veiura quidem esl, si Solttshoittb sit idein ab tur ttt episcoptts quisquis retts a finititais ioepisbOpi?
non simul, homo et Dfetis; sed iiide Nfestorius a se judicelur, hon tamen a suis sttbdiiis, i-i nifetfopDlita
ipse consensiohiscuffi Saniosalfehocohviiicilur. Al si r. nus sit. Est autem Safdica civiias inetf6pBli§Daeite
v
intelligat Samosaienuui iii Chfislo hon posuisse diifts ac Macedoniaeflniliina.
naluras, el eas quidfempefpeluo nexu copulatas, iiri- Alterum ignolum quoqiie fttitj attt ad sumniuni dil'
ponit Samosateiio, ttt ex § 4 iiiaiiifestum est. Deinde bitabile viris caeferoquin ertiditioiie pfcfesiantibust
quod dicit, a PUotiiiOlioii inlfodttci Deiihi Verbiim dictum nibiloniintts Mercatoris riiiilta pfdbaht, fetprijei
fuctum esie liohiinenl, dictiqttfecausain affert, quia sertiro pars secunda epistolce, tjttam Daiiiasiis fexsy-
Photintts nescit Christi diviniiqiepi, nescil divhtaih nodo Romana ad Paulttm Ajitibclieriuih sciipsit. 5i
siibstaniium, bKoo-Tucnv,hoininetn stiscepisse, he- quis aulemdixerit Verbuih pfo hunitinb sehsttiri Pbriii
scit prorsns Verbiexisienteni attte smctiia Deiiateitt; hi carne versatutn, httnc ctiiiiblicaEeclHiti tiriailieiria^
aut ignorat Pholini sententiam, aut ipsi voleiis impo- tizat; iiecnotl el eos qui dttos iii StilVaioiefilibs cbhfi-
nit, aut sibi ipse eontradicit. Refert ehim Photini tentur, iti est, alium unte ihcqfhalibfteiri,el 'alHihipbsl
verba interpretiintis evangelisiam, et dicentis: Vides ttssttinptibneihcqrnis ex Virghie, et iwri euhidehlPei
quiuDeum VerbumaliquandoDeuin, aliqiiandoVerbum Filiuiti et attie et posiea cPiifiteftlufi'Quicuihqiieliuio
appellat, tamqtiamexientitmet conirctcttttn.Novit ergo epistolmsubscribere voliieril,itn 'aiiiCn,ut iri ecclesias-
PHolinusVerbi existentein ante sceculaDeitatein, li- licos cqnones, quos oplhne hosii, et ih Nicieriahifidem
cet non per se, seu in proprietate, subsistenlem; attte stibscripserit,hitnc hubebis ubsque aliqtta tiihbl-
quam tamen proprietatem suUsistentem habei, ubi gttitulesuscipere.
extendilur et proferlur; quod certe contigit, cum Circa quam epistolam obserVa, piiriium, suam a
niitterelur ad operandum in Jesu. Scivit ergo Photi- suromo pontifice synodieam prbporii ilistitf catttihicsii
H43 AD PARTEM SECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPEKDIX. 1144
auctoritatis, cui subscribendum foret, tamquam regu- A dederitexemplum,videlicet ul sequentesettm hbmines,
lce bp9o§o%Lu;. Idipsum Zosimus in causa Pelagiana et dttmsimilia agerent, ad consimitiq pervenirent. Vna
Leo magnus in Eutycbiana de suis synodicis edixe- ergo iinpielatisveslrmorigo, eadem errorum radix est.
runt. Obscrva deinde Bonosum in eo maxime erras- Illi soliturittinhotniitemex Maria nalum asserunt, et
se, quod duos confiterelur in Christo filios, ceternuni tu idem. llli Filium ftominisa Filio Dei separant, et
unum, alterum temporalem; neque enini incidit in ttt idem. Illi Sctlvatoremaiunt per baptisma Chrislitm
reprehensionem alteram qua Damasus Apollinarislas esse factttm, tu in baplismotemplumDei faclttm. Illi
et Arianos, id est, Diiiiccritas,anathemate percellit. eiim Detim non negunt faclttm post passionem, tu
Observa denique prceeessoribus Nestorii Bonosum negas eum etiam post ascensimiem.In uttb ergo ati-
merito accenseri, ut qui duos in Christo filios fate- modttmtantum dislut veslra perversitas, qttod illi in
retur, quce fuit propria HujusceUaeresislabes. terris blusphemarevidenlttrDominnm; tu et in cmto.
Quamquam Gennadius Bonosiacos a Pliolinianis Vicistiac supergressttses, non negatnus, qtiosimitaris.
sola appellatione differre scripsit : Audentiusepisco- Eamdem Lepofii cum Nestorioconsensionenitradunt
pus Hispaiius scripsit adversusManichmos,et Sabel- Gennadius in libro de Viris illustribus, et Chrono-
lianos, et Arianos; maxime quoque speciali intentione graphus, qui Prosper creditur, ad annum 451, Tauro
contra Photinianos, qui nunc vocanlurBonosiaci. et Basso coss.
Ex poslrema observatione apertum est quod de Nihil vulgalius in hanc rem epitaphio quod poeta
Bonoso lerliuin a Mercalore traditur, eum scilicet quidam inscripsit communituinulo Nestorianaeet Pe-
secutum Ebionis haeresim ea parte qua Christus di- lagiance hceresis.In eo infelices umbrae inducuntur
cebatur solus homo; qui enim duos fatetur filios, al- dicentes :
terum oporlet Deum solum credat, allerum reipsa Jo
solum lipniiiiem. Quonosprajcipitesinsanasuperbiamersit
' Utrum vero alteram Exutasdonis, el lumidasrneritis?
quoque partem amplexus sit, NamChrislumpietate operum,mercedevolentes
quod nempe Christi mater ex viro pepererit, non per- Esse Deuui,in capitisfcederenonstetimus.
inde certum est: imrao inde peli potest negandi ar- Speranlesqueanimide libertatecoronam,
gumentuni non infirmum, quod cum Mariam a parlu Perdidimus,quamdat gralia,jusliliam.
Chrisli alios suscepisse Hberosdefendisset, damnatus
sit idcUco a Macedonibusepiscopis, prcesidenteAny- Verum popularem opinionem super ea re convel-
sio Tliessalonicensi, ut qui uterum CHrisli hospitio limus in priore tomo Opernm Mercatoris, parlim in
consecratum, ciulamqitemterni regis concubitushuma- notis ad Serniones Nestorii, partim in dissertatio-
ni semine cohtquhtassei(In epist. ad Illyricianos). ne 2 de Synodis (Adsynod. 20, cap. 7), et postrema
Porro auteiii quia Mercator prccdamiialum ait a de Haeresi Pelagiana, ubi vera utriusque haeresisaf-
Damaso Boiiosum, id est, prius damnatum quam hce- Hnitas omnino palefacta est : quamquam rursus ali-
resim prodcrel, ratio ducitur, qua, ut caetera defice- quid dicemus, priusquam absolvatur haecipsa disser-
rent, abjudicaretur Damaso epistola ad Illyricianos, tatio, cum inquiretur in lidem Nestorii de alUsquin-
quae mox appellala esl; neque enim vere diceretur que , praeter incarnationem , doctrinae calliolicse
praedamnasseponlifex Bonosum, quippe quem auclor capitibus. Interim juvat observare neminern Neslo-
epistolce, sua senlentia intactum, judicibus a synodo riaiium, sicohaerenlersenlire veUf,peccatumorigina-
electis judicandum relinquat. le, veramque Chrisli Redemptoris gratiam, ac homi-
nis ad opera pietatis impotenliam, posse defendere :
§VH. De Pelagianis,quorum amicitiaNestorio,nontan- p iieminem Pelagianum, sin minus pugnantja loqui
tum a Mcrcatore,sed ab aliisveteribusobjectaest.
amet, posse veram Chrisfi Divinitatem tueri, unio-
Nestorio versum est vitio ab anliquorum pluribus nisque hypostaticce ad redemplionis finem necessila-
quod in amiciiiam Coelestium, Coeleslianosque epi- tem. Id ex verbis Cassiani non obscure constat, fa-
scopos, ex OccidenleConstantinopolim profugos, re- cileque positis Palrum priiicipiis conficitur.
cepisset. Id priraus omiiium exprobravit Cassianus, Sub finem dissimulare non possum, quod mihi,
in libris de Incarnatione Verbi; exprobravit postea post edilam de Synodis in causa Pelagiana coactis
Cceleslinus pontifex, in epistola ad Nestorium; tum «Hsseftationem,venit in mentem de Leporio, deque
Mercator, in prcefatione ad Sermones Nestorii; Cy- maxima Belgarumcivitate, ubi errorem Leporii na-
rillus denique, et Palres Ejiliesini. lum Cassianus scribit. Hanc ego Treverim inlerpre-
Nec amiciticetantum, sed doctrince etiam consen- tatus sum eo loci, quoniam vox maxunae civitatis
sio objecta est breviter quidem a Coelestinoponlifice metropolim significat, fuitque Treveris Galliarum
in epistola raox laudata. Quid lecum faciunt qtti sunl metropolis, ut ita dicam, polilica, cura m ea diu prae-
hwc negando damtiqli? liuiiiquam sine snspicione ea fecius praetorio Galliarum sedem fixerit.
qum sibi adversa sunl conveniiint;ejicercnltirdenique, Credibilior mihi nunc videtur, aut certe non im-
si tibi quoque similiter displicereiit. Obscure pariter 'probabilior, conjectura de Colonia Agrippina, cuj'us
ab EpUesinis Palribus eodem canone damnaiitibus Ecclesiam rexit aliquando Enphratas , Divinitatis
eos qttiausi fuerinl, vel privutitn, vel publice,ea quce Christi, ut perhibent, abnegalor. Elsi enim ille prop-
siint Nestorii aul Cmlestiisapere(Can. 4 cont. Ephes.). ter blaspliemiam depositus est in concilio Agrippi-
Prolixe vero aperteque a Cassiano totis fere Hbris D nensi, ann. 546, post coiisulatum Amautii et Albini,
anlea ajipellatis; causalus quippe esl Nestorium eam iiabito, fieri lamen potuit ut impietatis semen, quod
ob rem (Libr. i de lnc. cap. 5) iiitercessionibussitis sparserat, latueril diu velut obrutum, et tandem eru-
Pelagianislarum querelasfovere, et scriptis sttis causas perit in lueemCassiani temporibus. Certe Valerianus
illorum asserere, qtioti subtiliter his vel, ttt verius Autisiodorensis, inler dicendam sententiam, illos ip-
dixerim, sttbdole patrocinalur, el consangtiinemsibi sos Euphratce errores tribuit, quos poslmodum Le-
improbitatiimprobo sujfragalur affectu; scietts scilicel porius defendit, Christum nempe, nec esse Deum,
ejttsdem se esse senstis, ejusdemspirilus, et ideo"daleits nec fuisse ante ortum ex Maria, alque ita non Deum,
cognatam sibi hmresim ab Ecclesia esse disjunclatn, sedYerum hominem passum esse.
qttamscil sibi ulique perversitate conjiinctam. de Euplirala mirum quiddamrefertur, quod
Nota est hanc in rem hisloria Leporii monacbi, magnani Historiceecclesiasticcescrutatoribus crucem
quicuro Nesloriura conferensCassianus : Si non idem, figit: ipsuin nempe qui depositus dicitur ann. 340
inquit (Lib. vi cqp. 14), Chrislus ex Mariq e&lqtti ex in conciiio Agiippinensi propter err.ores, anno con-
Deo natus, tiuosabsquedubioChrislosfacis : secundum sequente in concilio Sardicensi consedisse inter Pa-
ilhid scilicetPelagiunmimpielalisscelttsqucesotitafmn tres, atqiie eliam cum Yincentio Capuano legatione
hominemex Virgine itulttm assercns, etndiiorem euni synodi functum esse ad Conslanlium iinperatoiT-m,
dixil humuni generismugis quam redemptoremfuisse : qui Antiochicc morabatur, ul lestis esl Atiiauasitis
quia non redemplionemvitm hominibus, sed virendi (Jii epist. ad solitarios). Admirabilecnira esl, lcga-
1145 DISSERT. I. DE HJERESI ET LIBRIS NESTORII. 1U6
tum a catholicis synodali decreto adversus Arianos A asseruit, ut merito dictus sit Theodori parens, et Ne-
esse hominem, et quidem episcopum, qui superiore slorii avus.
anno depositus et damnatus fuisset. Arianos opor- Docuit duos in Christo inesse filios Dei : euro qui
tuisset stolide malignbs exstitisse, qui subintroducto ex Maria non esse Filium nisi adoptione seu gra-
scorto caiumniam moliti sint struere homini quem tia; Yerbum neque duas Habuisse iiativilaies, neque
vera accusatione obruere potuissent. natum ex Maria; Verbuin non esse CHristum, sed
Nodum hunc inextricabilem multi putant, et vero Chrisli dominum; Deum dici non posse passum
non parum perplexus est. Ut solveret Baronius sy- seu crucifixum. Quibus sex propositionibus vel om-
nodum Agrippinensemad annuin 550 ant 551, rejecit nino, vel magnam parlem, Nesloriaiiismus contine-
putavilque Euphratam in legalione venennin Samo- tur.
sateni ebibisse : quod cum postea proderet, ab epi- Ejusmodi errores inspersit opcri quod npb; TOVJ
scopis Galliarura damnatum esse, sed suam opinio- Suvouo-tKo-Tiif scripsit, id est, adversus Apollhiarem,
nem persuadere hactenus paucis valuit. Probabilius qui cum pugnaret conlra Photinum peccantem quasi
quiddamafferl Binius (In noiis ad conc. Agrippinense), per defectum in explicanda Yerbi cum carne unione, •
duo in causa Euphrau» concilia AgrippinceColonice peccavit ipse per excessum, et Yerbum carne per-
habita, allerum ann. 346, alterum ann. 575, ut habet inde confudit miscuitque, ac meus hominis per ar-
Tritheraius. ln priore Euphratam, vel a suspicione tus infusa miscelur corpore, quod agitat alque in-
hceresis Iilieratum, vel adraonilione emendatum esse. format. Opere isto potuit Diodorus aguosci, quis es-
In posteriore depositum; utrumque vero a collecto- set, nisi orbis oculos species pietatis pene fascinas-
ribus conciliorum in unum contractron esse, quod Rset.
alias forte contigit. Ita vero accidisset idem Euplira- " Scripsit autem adversus Apollinarem provectae ad-
tce quod Samosateno, qui cum priore synodo An- . inodum cetalis. Nam abbas fuit magni nominis, cum
tiochena emendaiionem simulasset, in posteriore ad eum venit Chrysoslomus, vilce monasticcc exco-
hceresisconviclus atque deposilus est, alio in ipsius lendae,discendique studio, anno 376 : ex abbate mo-
locum subslituto. nachorum factus est T.arsi episcopus a Meletio ,jam
senex ann. 578; interfuit secundaesynodo ann. 581;
§ VIII. De Diodoro Tarcensi, in quem Cyrillusscripsit, laudatus est proannumconcione pracsens Aiitiocliicea Cbry-
velul in Nestoriimagistrum. sostomo, post 586, cum jam senio pene foret
emortuus. Nondum tamen ea aetate scripserat, aut
Post ejeclum in Oasim Neslorium, ejusque libros certe nondum opus vulgayerat ann. 392, quo librum
imperiali lege proscriptos, qui damnatani Hceresim de Scriptoribus Ecclesiasticis Hieronymus absolvit,
non relinendam modo, sed foveitdameliam puiarunt, alioqui elucubrationis tam nobilis meminisset. Huic
ex HHrisDiodori Tarsensis et Theodori Mopsuesleni forte operi immortuus est, nam anno 494 successe-
excerpla qucedam Nestorianccdoctrinaeconsona clam rat in ipsius sedem PHalerius,ut ex aclis synodi Con-
primum per fidorum raanus submiserunl, deinde pa- stanlinopolitance, sub Nectario eodem anno liabilcc,
lain sparserunt iu vulgus (Liber. in Brev. cup. 10). Id intelligilur,
eo consilio faciebant, ut quia viri HH duo summae Operis fragraenta exbibere operce preliura est; sic
erant auctoritatis apud omnes, propier colleclam do- enim fiet ut et fons Nestorianceblasphemice, aut certe
etrinao piaeque fldei famam, aut damnatores Nestorii rivus fonti vicinior aperiatur, et deiendatur simul Cy-
suo pondere obruerent, aut certe deprimerent, etja- C rillus adversus Facundum Hermianensem Diodori pa-
cluram librorum Neslorii sententia nobilium tracta- tronura.
torum sarcirent. Sed priusquam exbibeantur, monere Juvabit quse
Quomodo venerint ejusmodi cxcerpla in manus Cy- apud veteres legunlur ex Hbris Theodori rcpb; TO\>;
rilli Alexandrini et Procli regiae urbis episcopi, quas- Suvoyo-tKo-Ta; excerpta, pertinere ad Diodorum, qui
que turbas excitarinl, parlim in prccfalione historica libros suos sic inscripsil, cum THcodorus suis ejus-
dic-tumest, partim exponelur ubi futura est quccstio dero arguraenli tilulum feceril, coiitra imphimApolli-
de synodo Constantinopolitana, ex qua Proclus to- nureitt el Apollinaristas. Et vero quae Leontius, dili-
mum misit ad Armenos, et de Hbris a Cyrillo hac oc- gens imprirais auctor, Diodoro tribuit, alii Theodoro
casione scriplis; uterque enim anlistes scripla Hcec adjudicanl, ut cx consequenlibus manifeslurn erit.
refellit, Proclus tomo qui etiamnum habetur, Cyrillus Quamquara Leontius notat solitum Tlieodorum ex
Iibris duobus, quoruin niliil superest, prceler frag- aliis atque ex ipso Samosateno muluari plura iisdem
roenta admodum pauca. Perierunt, opinor, eodem verbis, quaein sua transferrel, ut hottim libri ttonscri-
fito quo libri a Theodorelopro defensione Diodori pli, sed transcripii videanlur (Lib. iu contra Euly-
ef Theodori compositi. Sed de Cyrilli Theodoretique chianos, sub finem).
Operibuscopiose agetur in auctario Theodoreli, quod
apparamus. Piodori, ex libro primo conlra Synusiaslas.
Subjunxeratexcerpla toraoProclus, sed sine aucto- Ad diligens caufumque dogmatum vos examen eve-
rum noraine, he si forle inscriptum luissel, aut fidem
derogasset Proclo, aut ingentem etiara bonorumcon- v Himus; laboramus propter vos, ne rationem Domino
fiasset invidiam, adeo alte omnium animis insederat reddamus pro nostro siiehlio. Perfectus anle saecula
'Diodori opinio. Et vero quis non eum suspiceret, Filius perfectum eum qui ex David probatur assump- •
queni ne.i o Palrum ejusdem cetatisnon summis lau-
dihus extulit, quem prccconem veritatis Athaiiasius, sil; Filitis Dei filium David. Dices ergo mihi: Duos
Tiiiiiithcus, Alhaiiasii post Pelruni successor, virutn filios prcedicas? Non dico duos HliosDavidJNumqtiid
aposloliccc fidei, angeiiccevitae, et vivtim martyrem DetimYerbum Filium David asserui? Sed nec duos
Chrvsostoinus, Epiphanius Elicc proplielce parem filiosDei secundum substantiam dico.
dixit ? Numquid enim '
Diodori Opcrum nihil admodum superest, prceter duos filios assero de Dei substantia genitos ante scc-
senteiilias quasdam in catenis Grcecis, atque cliam cula? Dico autem Dei Verbum Habitassein eo qui ex
apud Mercalorem, Leontium, et in v synodo obvias : David semine comprobatur (Apud Mercator. lib. iu).
setl catence ilores exhibeiit, alii venenum; illceenim
' Scripiurce.interprelem inducunt, isli Theodori et Ne-
storii hiagistrum. Ejusdem ex eodem libro.
Yir tamen ille tantus cuni senuisset, incidit in er- Si velit abusive Filium Dei Deum Verbum fi-
rorem, dtim Apollinaris htcresiin iiiconsiderate inse- quis
quitur; illius enim blasphemiccquam Theodorus post- lium David nominare, propter Dei Yerbi templum,
modttm Nestoriusque dcfcnderunt nullam parSemnon quod ex David esl, nomincf; ct illiim qtii est ex se-
H47 AD PARTEIIISECNNDAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX. 1148
nilhe David Filium Dei, gralta, hon Haltiia. appellet, A , strant qucc in cruce facta sunf, et propter hpminem
haturales patres non ignorans. neque ordihein sub- rioiicoriceduhthcfecfacta essfe,noiihe quaein teiripo^
Veftens heque eum qui ineorpofalis est etiam corpus ribtts Mosis, propier genus Abraliam efant, et qttce
dicens, el ante saeculaex Deo, et ex David, et passum, in teraporibus Jesu Nave, et qucein Ezechiaeregts?
et impassibile. CorpuS non esf incorporale, quod est Quod si illa proplef Judceorurapopuluffi mirabiliter
dePrsUmnon est desursum. quod est ante saeculanon facta sunt, quompdo nPn ffiagis, quce ih brttce fabta
est ex sfemiueDavid, qttodpassum est non est impas- suttt, propter Dei Yerbi teraplum?
sibile; nec enim ista ad euindem intellectum obvef- Ejusdem; ex eotietn libro.
tuntur : qucesunt corporis non sunt Dei Yerbi, el quae Filitts Dei pfOptef niilluhi; caro Filius propter Fi»,
surit Dei Verbi pfopria tton habet corpus. Naturas lium, et quid dico, pfOptef filiura? Proptef hbs cafo,
coiifiteamuf; et dispensationes hori abnegfehiiis(Iri v et ne existiraelis blasphemum esse Yerbura, pelile
stjnodo, collat. 5; apud Leont. lib. ni cotitra Eutychia- demottstfationes. Si homines non peccassentj 11011
nos). optts fiiisset lege : Jitsto enim nori esl pbsilu lex. Si
. Ejusdeni, ex eOdeinlibro. 11011ausissent peccatum, qui erant in Iegfe,noh Ppus
fuisset gratia. An quia non poterat lex peccatum oc-
Gratia Filitis, qui ex Maria est Homo; nalura au-
B cidfefe,non prOpter nbs carnfeta assuihpsit, ut niorti
tem, DeusYeiHiihi : quod auieni seciffidum gfatiam, et senfenlicc mortis remedium affferretcrucifixus, et
non natufa; et quod secundum naturam, non gfatia : ac suscitatus? Si non fecisset progressum
non dtio Dlii.Sufficiat corpori, quod ex nobis est, se- mortuus,
fallacia et sentehtia moflis conlrd nos, quid opus erat
cundurri gfaliain iiliatio, gloria, et imhiorlalilas, quia isla Servatoris oeconomia?
Quid opus erat induefe
templum Dei Yerbi factum est. Non supfa naturam
et Deus Yerbum debita a nobis corpus? nonne propter nos carnein accepit?
elevelur, pfo gralia-
riirn hetibne noii ihjttrieiur. El qttcoest iiijufia? Coro- Observa, iector, 1° CyriUumadversus ejusmodi
ponere eum cuni corpbre, et putafe indigere corporis excefpla scfipsisse tres libros, ut refert Liberatus
ad perfectam flliationem.Nec ipse DeusVerbuni vult rum, (In Brev.c. 10), et in primo cpnfutasse quae Diodo-
in secundo et tertio quaeTUeodoruraspeciareijl,
se Davidfiliumesse, sed doniiiimh; corpus autem UOc tacito tamen, vel Ulriusque, vel Diodori nomine,
vocari David iilium, nbn soluro noh invidit, sfed et quod satis intelligere Ucetex epistoia ad Procltini.
2° Totius operis Cyrilliani nihil restare prceter
propter Hoc adfuit. Et convenit eos qui bene aspi- fragmenta, quce in v synodo, collatione sexta, legun-
Citiiit,qttandoquidemnaturales patres qucferinius,netur; quod quo fato contigerit, valde obscurumest,
que DfettniYerbUta David Vel AbraliaefiliUinhotaiha- cum quartus iibei'j qui de itical'iiaiione a Liberato di-
fe, sed factorem : neqtte corphs ahte saeculaex Pa- C sil citur, jnteger supersit Hoc titttlo, Diqiogtts.,quodifni_s
Chrislttsper opposilionem(Totn. Y, pqrt, 1,edii, G.
tre, sed semen Abrahaeet David ex Maria nalum. Et L.). Eo porro niliil exactiuselucubraliusque ad hislo-
quaiido erit qUtcstiodfe ttalivitatibus seciinduin na- riam dogmafis Cyrillus scripsit, utvideatur opusar-
turam, ne Mariaefilius Deus Yferburo exisiirafetuf; ultimus tificis, praocedentibuslaboribus absolute eruditi, et
niortalis enim mortalem generat, secunciumnatiirarii scripsit eiiiin super ea re viri emnium doclissimi conatus;
Cyrillus tfibus ante ajitiis quaiji abiret
et corpus.sihiilem sibi. Duas nalivitates DeusVerbum ad sttperos.
non sUstinuit,utiaiii quidein ante saecUla,alleraitt aii- 5" Facundum Hermiatiensem (Lib. m, iv, vm) re-
vocasse dubium, saltein in speciem, an opus istud
tem in posterioribus temporibus : sed ex Patre quj- a Cyrilloincoiiscriptum esset aut ab alio sub ipsiits no-
dem iiatura genitus est, temptum vero, quod ex Ma- niine. Facundo consentil Liberatus his verbis (Loco
fia natttni est, ex ipso Uterbsibi fabricavit. moxcit.) : Cyrillusquatuor libros scripsit, tres adver-
Et paulo post: Cum vero de salutari dispensalione sus Dioaorum et Theotiorum,quasi Nesloriani dogma-
tis atictores, cl alittm.de Incurnutione librum. In
ralio movetur, Deus vocatur horoOj non quod Hoc qnibus conlinenturantiqiioritmPalrttmincorruptatesti-
factus est, sed quod Hoc assumpsit; et HomoDeus, tnonia, idest, Felicispapm liomani, DionysitAreoptt-
non lamquata incircumscriptibilis factus, nec ubiqtie gitm Coriniliiorttinepiscopi, el Greyoiii inirabiiis, e«u-
erat el g.uTovpyov cognoinhiati,F.t licei in eis librisTheodori
existens; cbrjius ehiin post resttrreciionem d\cta laudenlur coriira Aiiqnosedtla,ipsttrii tamenma-
paipabile, el lale receptttm-est in ccclum, et sic ve- ,n" gistrum Nestorii fttissecoiiienduht.Cpntrqquos cttthb-
lici verilalis defensbres sic Acephalis respbtiderunt,
niet, sicttt feceptum est. illos libros 11011esse Cyrilli, quoniam iesthnoniisqtim
Ejnsdetn, ex eodeiti libro. cotttra mortuos posttisseih eis tiicilnr, coritravivenlem
Nestorium non cs! ustts, ncqtte in synodo, nequein
Sed si caro erat, inquit Apollinaris, crucifixa, quo- aliqtiibusepistolis. Vntie tiicunlillos nec diclasse Cy-
modo sol radios avertit, et lenebrce occupaverunt tcr- rilluin, nec edidisselibrOs.
4° In v syno^QmiUamesse factam Diodorimentio-
ram oninem, et terraemotus crant, et petite disrum- nem, licetiion"ii"naliiii
appelletur THeodorus, et Dio-
pebautur.et roortui suri'exeruiit?Quid igitur dicunt, dori 7TEf twOTKt, quamvis sine nonime referantur, quod
et de tenebris in Êgypto factis in temporibus M05'- silentium arguraenlalur Facundus, et inde sancttesy-
Verum non videtur satisfex-
sis, non per tres horas, sed per ires dies? Quid auiem, nodo calumniaiiistruit.
alia Mosem facia el ponere quid causetur ; an tacilum Diodori nomen,
propter per miracula, quaeper expressum THeodori?Id factum jusia de causa, cum
Jesum Nave, qtii solem stare fecil? Quid de sole, qui illi reverentia foret adhibenda, isti inurenda macula.
jn tempofibus Ez,echiaeregis, etiam conlra naiuram, An ita parcitum praereverenlia Diodoro ut non dam-
narelur? secundus et terlius aiialhemaiisnius
l'etrovershSesl?Et de Elizceireliquiis, qucemortuum i'espiciuntAtqui excerpfa ex libris Diodori, et iis constant
suscitaverunt? Si enini VerbumDeum passum dcmon- vcrWs.quaeDiodoriisipseadhibuit.Sicenimsehabent.
1149 DISSERT. I. DE HJERESI ET LIBRIS NESTORII. 1150
2. Si tju» non confitetur Dei Verbi duas esse nativi- A diuque ab ipsis stetisset, tandem, affulgente divino
tntes, vnam quidem ante smcula ex Palre sine iempore lumine, detexit fraudes improbce factiouis. easque
incorporatiter, aileram vero in uliimis diebusdeejusdem aliquando, ne pergerent iniprudenlibus nocere, pate-
ipsius qui de ccelis descendit, et incarnalus sancta fecit omnibus, libro quem inscripsil: De Nesioriano*
glofiosa Dei genitrice et seinper virgine Maria, natus riim impietqte secreto iradita principio, et de ejus pa-
esl ex ipsti; talis anathema sit. 5. Si qtiis tiicit atium rentibtts triumphus.
esse Deum Verbtimqui mirqculq fecit, et alittmChri- Quatuor fecit illius partes, quarum in priina THeo-
siiim, qui passus est; vel Deutn Verbum cum Christo dori sectarioruro nefandas artes, in secunda Theodori
esse nascenle de muliere; vel inipso esse ut alterumin mores et libros, in tertia Nestorii cutti Theodoro
altero, el non tinum eumdemqueDominum nostrum Je- consensionem, in postrema fragmenla librorum Theo-
sum Cltristum, Dei Verbum incarnalum et hotninem dori, quibus approbenlur dicta, exponit.
faclum; ei ejusdemipsius miraculq, et passiones, qttas 1. PostDeum igitur invocalum in veritatis testem
voluniarie carne suslinuit; talis anaihema sit. causasque scrUjendi redditas, de sectariis Theodori
5° Parcilura memoriae tanti viri, propter incredi- ita narrat :
bilem opinionem de ipso conceptam, et sanctorutn Primum artificium sitrinluliotiisdignuni maliiia eo-
prceconjis mirum in nioduni auclam. rum est qttod, cuni sanclos Ecclesimdociores eta Deo
6° Theodbretum perpetuum Diodpri jaudatorem, tiatos non recipiant, simulqnl verbp se neque Theodo-
aut ipshjs docirinae pertinaciter adUaesisse, donec rum, heque Diodofttm, priritpsimpielaiis sum fonles,
ejuravit Nestorhmij aut mente caecum incredibiliter recvpere.
fuisse, qui postquam approbasset Cyrilli fidem, yelut B Deinde apud eos quibus laqueos tendttrit magnam
ab omni haefetica pravilate liberam, atque Ecclesice synodum, quam animo, si qui aiii rejiciuiit, verbo
congruentem, Diodori confraria docentis o_s6o§oijtKvprcedicant, et recipere suadent.
depraedicet. Recepta synodo interrogant qttorttni quisque Pa-
7° Diodorum, curii de matre CHristi loqttitur, eam trum solitus sit tractare libros, et quibus iriaxime sit
semper Mariam diGere, numquam Yirguiem, quod su- addictus : si alii, prcetef suos, qttamvis pfcestantes,
spicioneni Judaicaa opinionis moverepotestj necim- laudati sunt, non repugnant illi quidem prUno con-
merito, cum Diodorus Photino adhaeserit, MarceUo- gressu, etsi ne nottiinari quidem alios patiuntuf; sed
que Galalae, gentilibus suis Judaicb super ea re vene quem illaqueare voluni delerritus avolet: Boni, hoin-
neno infectis. quiunt, suttt isti Palres, non tamen meliofes qttam
8° CyrUlum in epistola prihia ad Successum ea de straies.
Diodoro scripsisse quae consonent excerptis, ut ex Si vero simplex ille roget nofriiha: Lege pritts, iri-
ipsis accepta videantur; quare utililer possunt Uicad- qttiunl, et iunc cognoscesquales el qttanti siht, qttprum
jungi : Diodorus quidam, sancli Spiritus olim impug- Wtiserne nomina quidemaidicisti.
nalor, ut aiunt, cum brihodoxorumEcclesia communi- Tum Hbris addttht aliamunera, poliieehtur auxilia,
cavit. Hic deposiia, ut putqvit-,Macedonianmhwresis opemque aittae, si egeat, atque etiam gfadiiih in ma-
labe, in alterius morbivim decidii. Sensit eniin ac scri- gisiratibus, et erttdiloruffi qnos iiabettt cdnvictum :
psit alterum seorsim esse Filiitm eitm qui ex semirie Nec prius desisiuht, quam succttmbcihtsive iriscilim,
David ex sancla Virgine Deiquemqtre nutus esi, alte- sife iridigentim,sive asserittiiioni,sive aliis cfamcuhique
rum rursiti privatimFilium illud exDeo Paire Verbum. iilaqttectre SPleriieos qiti noriofnnicttslodia cbf suum
Qui stib ovina pelle qubdammodblupttm contegens, n custbdiunt.
unttm se Christum dicere simulut; sed cum referut qui- Jata verb pdstquairi captuta tenerit, fet suis Obsfe-
dem hoc rionienati solum illitd ex Deo Ptitre genitum qiiiis obnoxium, si hiPhaclius sit, injiciunt pfbfessio-
VerbumFflium unigeriitum,ipsum quoque ex semine his fastidiuii), prOiAittuAtqiie se iii brdinem eleiicoruhi
Pavid filium appellat: sed tamquam grutim ioco no- coopftilurbs,put ctlibnibdb auxiliafuros, si SttcedoctJ*i-
men hoc ei tribuii, ulpole qui illi seciihdurhvefttatem nae fiat particep^. Ai si saecularisfuerit, accotattiodata
Filio sil unitus. Vnitus autem, non ut hos asserimus, polHceiilUr; qiiatis tamfen donis inliiafe cbgiint, ut
sed secundumsotam dignitaiem, ei secundumauctori- Spe fallaci devihetittn in suis paflibus intefim deti-
talem, et secundum honoris cequalitatem.Hujus disci- Hfeaht.
pulus exsiitit Nestorius : itaque ex illius libris obtene- Cuni videfent quotidie apud fideles justuro odium
bratus, simulal quidem se Christttmunnm, et filium, et ih itapia dogmata auctoremque dogmatum attgeri,
Pominitm confileri; sed dividitetictmipse uhum in dttos, ne invidia praesidis premerentur, dixerttrit iri actu
ac seorsith ponit, cum hbmihem cbttjunctumesse Deb stto persoriali : Yaieat Nesibritts, ebrumdem dbgma-
Verbo dicat, commtinionenoriiinis, honoris mqualiiate, tuffi secutufi patf em, ttnde ipse hausit. Natiique ut
dignitate. ManichaeiHi electos et indifferentes, sic isti in Nesto-
Ctiltoreset damnatores dividuntur.
§ IX.De TheodoroMopsttfestiae episcopoNestoriimagistro. rii Cptoinunionfem Ecclesiabsiniulantes, uttiiiiur Eecle-
Dissertatione prima, in priorem partetri, dictum a sia tamqttam praelorio; cifero, vfelut exercitu, ubi
nobis est quaefuerit ihdoles Theodori, qui mores, at- pmnia dolo Diiiit.CumqUealiquaiido quidam abductus
que aniraus hominis bellttm gereiitis cum Christo. iii partes qufererfeturnoh pOssecum ipsis Communio-
NiHileo fuit commulabilius in quamcumque formani, Dheffi sacrof um nlysteriof um et cum Ecclesia simul
pro tempore et lbco; nihil ad pietatis speciem in- liaberi : Nbh opqrtei, inqiiinnl, te moleste feire hunc
duendam accommOdatius; niiiiladfascittandos anitaos tiscoitoiniam;puiiis enim tn typtim corporis Christi pro-
artificiosiiis, subripieiidamqufegloriam callidius; nihil pbsiius hon pltts benedictionisparticipqvit qnmn pattis
audacius ad errores spargendos, pervertendamque •gttiin foro venditur, et qttam punes qttos Philomurio-
Scripturam sacram et fidem populis perscrUiendam: nilceofferuht in nomineMarim.
nihil denique suis in discipulisinfeliciter felicnis, cum Quod si laborent in defendendo principe dogmatis,
antequam iiiteriret, plurimos videritEcclesiisOrientis iaudatum aiunt a viris illustribus, eademque cum
prceesse,duos maximarum urbium antistites, Nesto- ipso sensisse Basilium magnum, duosqiie Gregorios,
rium .Cohstantinopolis, Joannem Antiochice; duos et Patres alios, etiaro Cyrilluro, quoruiu voculas un-
lama dobtrihsecelebefrimos, Andream Samosalenum, guibus coiradunt, eas tamen, qUibussumhia rei con-
et Theodoretuni Cyrensem, etc. tinetur, utyuotKvjvaivodov,et Deiiicationem, et san-
Verum quid ego Iaboriosius verser in ejusmodi ho- guinem Dei, et crucem et passionem, et, quod plus
minis elogio, cum Leontius scliolasticushoc mitnere est, seciinduni Yerbi generalionetti, atque hoxnv XKS'
vaniter defunctussit, et eo quidem credibilius,quod vir u7toot«o-iv,'aPatribusaudire nolunt; non quoddfe vo-
eruditissimus de re sibi in priihis perspecta agit (Lib. fcibusciiin ipsis, quod mentiri soient, controversia
ii, advers. Eutych. el Neslor.) ? Nam cum adolescens Sit, sed de rebus ipsis dogmatibusque, qumin com-
a seetariis tUeOdori stias in partes abductus fesset, "nttiigbriiimidivihi Etclesim iAttffititiioficofdi seriteh'
llSi "ADPART.EMSECUNDAMOPERUM M. MERCATORlSAPPENDIX. 1152
-ta fejecerunt, ac rhaxime postrema omnium synodut A gressu virtulum paulatim purgatum esse, et aptiorem
Chalcedonensis, oinnium junctura synodorum ante- facium qubtidie ad suscipienda divinitus bona, qum
gressurum, sigiilum, et obsignutib,qumimpietatis pro- ei ut hbmini adfttlura erant. Baptizas eum, ut ex eo
pugiiaculiimfunditus evertit, illustribus prmconiissum- tempore, ac non prius, perfecttts secundum virtutem
mum ponlificetnLeonemcelebravit,qui abditcitriimpie- legis, CHristtisvocaretur perfecttis, el ad evangelicam
tatem dissipavit ac exstinxit. vitatn aggrederetur, et hanc compleret. Nonne dicis
Ubi pressius urgentur, negant a magna synodo tempus etiam fuisse illi ob hanc causam contractumIB
damnatum quem sequuntur, defensum a viro erudito brevius? Poluisset enim defatigari spalio temporis; et
causantur; verurain anathemale infelicissimi Neslorii idcirco brevem salutis viam, id est, crucem adinve-
ipse sitnnl ejeclusest; etdefensio copiosinsargumenlum nisse, invitttm eum agis, pro se quidem non minut
accttsalionisattulit. quam pro toto mundo morilurum.
2. Hadenus de sectariis Leontius; nunc de Theo- Sub finem exprobrat Leontius Theodoro libros
doro episcopo sectce duce. Illum ipsum esse aiunt quindecim de incariiatione Yerbi, qum bellaficla vo-
quera de monasterio profugum magtius Joannes ex cat et simulata contra hmrelicos adversarios, vere au-
intemperantiae profundo extraxit; qui vixdum pueri- ttm conlra veritqiem suscepta, guam cum oppugitare
tia egressus sacras lilteras tractare aususest; quera propositum illi essel, et tusceptum perfici non posse
cum sedera Tarseiisem affectaret, repuIitTheophilus, cognoscerel, inscriplionem belli conlra veritatem in-
coegitque continere sese mediocris oppidi Ecclesia; scriptione belli contra Itmreticoscommutuvii.
qui pro concione in Ecclesia Anliochena non dubita- 5. Post haec comparationem Nestorii et Theodori
vit palam improbatioue SSOTOKOU tolam multitudinem „" verbo absolvit; ait enim ab utroque negatam ©SOTO--
commovere; qui deuique ittomni prava interpretatione Y.OV, et ab hac negatione ductum ab ambobus impie-
Scriplurcirum tnbores sanctorum doctorum, qui in eis tatis propalandae inilium; siquidem post Apollinarii
laborarttitt, numquumirridere el illudere desiil. et Arii o-uvouo-two-tvdamnataro, hac una voce, et
Rejecit Hle sacrorum librorum ex canone Jobum, summa lidei, et catlioliccepartis ab haerelica discri-
velut ethnicam fabulam; libros Paralipomenon et Es- men continebatur. Scitum porro est quoinodo Ne-
dram, tamquam inanes rapsodias; canticum Salomo- . storius haeresim prodidit sermone primo, OSOTOZOV
nis, uti carmen amatorium; Epistolas canonicas, ve- scilicet ejurando. Refert Leontius, Anliochicea Theo-
lnt suppositas apostolis despexit; Psalmos Judaice doro bac ipsa ©SOTOV.OV voce damnata, Ecclesiam to-
ad Zorobabelem el Ezediiam retulit, tribus tantum tam fuisse commotam, ipsumque adeo prcesentem
ad Dominum rejeclis. Nestorium, si Joanni Antiocheno credhnus (In epist.
Atque hccccontra Scripturas a Spiritu sancto inspi- adNest.). YerumTheodorus,autEcciesiam reveritus,
ralas; adversus traditiones, alterum Spiritus sancti aut serviens teropori, publicas edidit poenitenticeno-
afflatum debacchatus cst non minus impie; et ne in tas; Nestorius pertinax bcesit, et failacein, quam
contra primam re- fecerat pro concione Constantinopoli, ©EOTOXOII con-
• singtilis aggrediendisdefatigaretitr,
ligionis christianm informationem stat, et Deificum fessionem retractavit Ephesi, cum trimestrem Deum
sytnbolumeorum qui regeneranlur tbllit; fidem,inquam, adorare se non posse obtestatus est.
synodi Nicmnm, non solum mutilans ipsum, sed 4. Jam vero Leonlius excerpta de libris Tbeodori,
omnem penitus fidem destruens, et aliam prmter illam contra incarnationera , ut loquitur, prolaturus, de
tradens. aliis Operibus praefatur, aitque ab eo perverse plures
Attdet et alittd malum non secundum ad superiora, Q in sacram utriusque Testamenti Scripturam exposi-
alictmenim missam efftttivit,prmler illum qtima Patri- tiones composilas, sed virulentius in Epistolas PauH,
bustrudiia est Ecclesiis; neque reveritus illam aposto- et Evangelia tria Matthaei,Joannis et Luca*.Addit et
lorum, nec illam magni Basilii in eodem spirilu con- apologiam pro Basilio contra Eunomium editam, sed
scriptam, in qua missa, bltisphemiis,non precationi- quce Basilii accusalio videri possit, Eunomii defen-
bus, TJJV Telnnv, itiest, mysteriumEucharistimopplevit. sio. Addit etiam elaboratum Hbrum contra Magu-
Quin et raettim judicii inferorumque sustulit; unde saeos, id est, Persarum magos, quo portenta deliriis
exardescens Leontius -.Propler hmcte diligunt, miser, arguantur. Ccctera Opera prceterraittit prce libris,
qtii sunl tttmsectm.Hoc lnillis pharmacum ad eximen- sive qni de Incarnatione inscribuntur, sive qui adver-
dum titnoremDei confecistivere amarum, et lugendum sus Apollinarium, monetque ipsos nonnisi magno
pharmacum. Hcecin tuis libris posita sunt, quos tuae labore, adeo occuitabantur, coroparari posse, quam
factionis horaines in sermonem Ciialdaienm et Arme- forte ob causani a Facundo et Hesychio Hierosoly-
nicum verterunt, ut quisque venenum quasi vernacu- initano mystici dicuntur.
luin facilius ebiberet. In exoerptis porro colliguutur ea quibus Theodorus
Post inulta vero de gratia etlibero arbilrio, pecca- in quinque propositionibus blasphemiae convinca-
tique origine et angelorum conditione objecta, de tur : 1° quod Yerbum non sit reipsa factum homo,
CHristoLeontius conversa oratione ad Theodorum : sed visum dumtaxat fieri; 2° quod Christus sit solus
Tu fingis crealum esse ab ipsa Trinitate alterum ani- homo, in quo Yerbura inhabitaverit, jam inde a pri-
matutn idolttm Christitm tuum, ipsamque Trinitatem ma formatione; 5° quod homo iste sit adoptione
calumniaris, quasi doceitt colcre creatnram; non enim D tantum Dei Filius; 4* quod mater Christi non sit
Deo homini fncto tioces, sed homini appellalione De\ Deipara; 5° quod tluce in ipso existant hyposlases,
honorato, cultttmin mterttumudhibere. Honoralum ei etsi ad fastidium unilas personcc memoretur, sed
speciosumortum, et educationemhuic homini applicas.i qualis nempe virum inter et uxorem reperitur.
et pattto fere exceilentiorem ortu prophetico. Quoc Conviclo suis verbis Theodoro, affert qute Dipdori
scilicet Verbiim Dei, secnndum prmeognitionem, in Paulique consonent; tum Pauli Nestoriique compo-
ipsa fonnatioite qum in ulero fiebut, unionem ei com- silionem ab Eusebio proposilam Constantinopoli;Na- de-
niodare voltiit, cognoscens numquam a proposito circa nique synodi Antiochence, utriusque Gregorii,
viriutes discessurumesse. zianzenum dico et Nyssenum, Ephremii, CyriUiet
Ignorcintimeliam caligine enm tegis, nihil scientem, Isidori Ererailcc senterilias hcereticisadversas.
prmterquamcntodVerbo, ei secundumdignitatem unito. Antequam dicendi de Nestorii magistro finem fa-
videbalttr. Vsque atieo aiiiem ignorasse eum dicis, tii cio, commiltere non possum quin ab ipso suppositumi
cttm leiitaretur, nesciret quis esset qui euin tentnbqt, a pfo vero CHristo idolum, ut ait Leonlius, depingam
a peccutoX«T«SIKVOIKV , id esl, a peccalo cogitationh suis nativis coloribus, nbn tamen aliis quam quos
concedis nec ipstim mundum fuisse, nedum sanctos, Theodorus ipse aut Nestorius adhibuit.
neque ipsum peccutum cogitationis peccatum esse pu- Cogitandus ergo primum homo qui, a Deo in sal
tas. Non horres docens.molesiiores fuisse illi passio- valorem lolitis hominum generis electus, praeter in-
nes anhnm, quqmcorppris; sic enim perspictte ais: E, ! dolem virtutis eximiam, propensionemque maximam
raiione fortiore voliiplates subiijebat. Concedis pro- in honestum, gratiam Dei tantam acceperit, quantan*
1153 DlSSE-RT. I. DE HÊRESI ET LIBRIS NESTORH. 1154
ulli hominum, aut etiam oriuiibus, inaximain largiri A Ncstoriani in Christuin congcrunt ornanienla, omnia-
Deus decreverit. que officia jirccscribi, quibus reparalionisliumancc
Cogitandus ilerum hic homo lanta gratia donatus, opus imjjleretur.
assislente divina aliqua persona, regi conlinenter, ne Verumtamen doctores isti mirum quantum a Ne-
vel aberret a vero rectoque, vel alios inducat in er- storianis dislantt, quantum nempe potentia ab actu,
rorem; sed certus vice aUis prceeat, exemplo et ut in scholis aiunt, id est, quantura differt id quod
verbo. mente sola informatur ab eo quod reipsa factura as-
Cogitandus etiam Deus qui Hominemcunctis etiam seiitur. Non ila distant Sociniani, sed plane conve-
cUarismatum quae dicuntur donis congruis ornatum niunt cum Nestorio, cujus hceresim ab inferis revo-
jubeat pietatis operibus ardenter studere, et quid- carunt.
quid inde meriti collegerit, in aliorum utilitatem CAPUT V.
transferre: quamquam meriti non meminerunt Ne- De operibtts Neslorii.
storiani, sed exempli tantum, quo sanctus ejusmodi
vir ostenderet quid posset hmnana vis, auxiliante Qucc opera Nfestorii Mercator exhibeat, totum
numme, eaque ostensione reliquis hominibus spem istud volumen loquitur : quccquinli saeculiscriplores
virtutis absolvendaefaceret. quatuor, et tinus sexti, Cassianus, Cyrillus, Arnobius
Dux ille vitae, siquis ejusmodi esset, merito Filius Junior, Gennadius et Evagrius, nhiic exponendum.
Dei dici posset, non tamen nalura, sed gratia; non Plurium verba, etsiexoccasione aliquando, veluti in
generafione, sed adoptione; et nec Filius tantum di- praelatione ad excerpta,~aliisque passim locis adducta
ceretur, sed etiam unigenitus, quia per eximiam gra- sint, huc tamen, opinor, non importune referentur,
tiam electus foret; hnmo et prhnogenitus, quia Uiter B ul tanto facilius intelligantur quce observari debent,
multos fratres Deique filios adoptivos emineret. quanto fuerint manifestius oculis subjecta ea de qui-
Diceretur quoque j'ure CHristus per excellentiam; bus observationes fient.
lum quia, prae caeteris qni christi vocati sunt sanctis, Non omnes porro quos laudavi omnia Neslorii
unctione singulari uiictus esset in caput, regem, ju- opera recensent, sed nonnulli plura, quidam pau-
dieem, et sacerdotem totius hominum generis; tum ciora. Cassianus tria commemoral, epistolam scilicet
quia electus foret a Deo ad opus omnium prcestantis- primam ad Coelestinum pontificem, et sermones
simum, qnccomnium salus. duos, primum ac secundura. Yidesis notas ad singula
Nec minori j'ure vocaretur onmium vere Dominus, Haec tria; exposuimus enhn eo loci quid ex quo
Hcet alios fratrum nomine compellaret; pro cunctis opere Cassianus retulerit, quibusve in libris relata
enUu pretiosum daretsanguinem, populumque dono refeUerit; nec dictis addenduro aliquid superest.
datum jam suum, dato' pretio, faceret. Cyrillus in uno plura memorat, sic enini in praefa-
Vere quoque posset prae cacteris sanctis nominari tione libri primi Contradiclionuni : In iibrum qttem-
Emmanuel, ut in quo scUicet Deus, et operaretur, dam a quodam composilum incidi, in quo multi erant
velttt in epyKo-Tjjpiwpeculiari, et habitaret, tamquam congesti sermones, per elementa, et velul ordine dispo-
in templo singuiariter sancto. siii; riullciqueraiio ei tieerat quominus relineri posset,
Nuncupari etiam Deus posset, lum quia eodem ho- si a scriplore ejusinodi atiquia dicium esset quod obli-
nore coleretur quo Deus, propter o-xeo-tvet «v«yo- vioni Iradilum evanesceret. Forsan ntique slatuissem,
p«v; tum quia Dei vicibus fungeretur, et quidem et mihi silendum esse, et cmleris consulendumut idein
praestabiUus Mose, cum totius generis judicium du- P facerenl, ne mutlis aliis posteftsque nostris nota essent
ctumque recepturus esset. tam absurtie latnque imprudenter dicta. Sed quia bla-
Haec species CHrisli a Nestorio atque Theodoro sphemiaruin iurba in eo libro congesta esl, el mulluni
adumhrali; hoc idolum quod Patres non armis tan- adversus dogmuta veritatis declamatum, et oblatrattim,
tuin e Scriptura sumptis, sed his etiam a ratione ac- qnotnotiotion necessarinm fuit propemodumut accin-
ceptis dej'ecerunt. Nemo , inquit Proclus (Lib. de geremur, el pro satule lectorum certaremus? ne ulliim
Recta Fide cup. 2), salvare potest homines, nisi Detts; ex ea re damnttm palerentur ac discerent potius jaciu-
hic autem merus esset homo. Nemo, ait Cyrillus (In ram ex perperam diclis provenientemstrenue rupeitere.
Psalm. cxxix), sutvure potest hominum genus a pec- 1. Ad Hoc testimouium, observa pritnum, libruin
catis, nisi gui natura impeccabttis; hic aulem pecca- cujusmeminit Cyrillus, huncipsum esse, quidicitur
biHs, quia creatura. llle poluit redhnere, clamat Au- a Mercatore, in excerptis Cyrillianis, codex confectus
gustiuus (Hotn. 6), qui se non polidt vendere; potest ex multis qualernionibus; eadem enim et ex libro et
autem quaeHbetcrealura. Eusebius, qui dicilur Emis- ex codice excerpta suut. Hunc ipsum pariter esse
senus (Lib. v contra Eutych.): Intervenire non pbtest quem memorat Petrus notariorum primicerius, cum
pro servis, astrictus legibut servitutis. Yigilius Afer ait: Habemus etiam prce manibus reverendissimiNe-
{Lib. li ad Trasimundum cap. 2): Ut contraria in slorii blasphemiarum libros, e quorutn uno capiia sele-
unum revocarenlur, et sitpera et ima resliluerentur, gimus, qum, si sanctmhtticstjnodo placef, prmlegenius
non aliler fieri poluit, nisi tcilis mediator exisleret, (upart. conc. Eph. act. 1). Nam oinnia fere qucc in
qui de cmteslibusveniens counirelur terrenis. Fulgen- synodo praelecta sunt reperiuntur apud Cyrillum in
tius (In Psalm. XLVIII) : Quomotiobeiieficenlimlargi- libris quinque Contradictionum, quibus refellunlur
tor universalis existtref, quem alienm opis indigum D excerpta ex libro quo de agitur. Neque vero cui-
nalura monslrarel ? Basilius : Solus hotno Deus potest quam consonantia Haec videri deUet mira, cum tria
dare propitiationem Deo pro peccatis. Quid adeo ma- quae dixi, Ubri nerape Contradictionum, excerpta seu
gnum in hoc smctilopossideat quispiam, ut idoneum deUorationes, et capita in synodo Ephesina praelecta,
habere possit tmimmpretium. ejusdem sint auctoris, Cyrilli scilicet, cujus presbytcr
Nesloriano figmento nescio quid simile inducere fuit Petrus prunicerius notariorum.
videri possmit, qui hominem aliquem aiunt tanta 2. Observa deinde hunc eumdem librum indica-
gratia ornari potuisse a Deo, aut quantam eapere lum fuisse a Gennadio, cum de Nestorio scriberct
valeret, aut quantam Deus umquam omnibus simul (Lib. de Scripl. Eccles. cap. 55) : Poslquam, eloquen-
Homhiibuslargiri staluisset; poluisse quoque homitia ejus et abstinentia commendante, Consiantinopoli-
nem lain rounificedonalum constilui caput totius lanm Ecclesim ponlificain donalusesl, apertum se ho-
sui generis , raandalumque accipere de singulis ope- slem Ecclesim, quem diu celarat, ostendens, scripsit.
ribus bonis ad merabra referendis, atque ita ipsis librum qttasi de incarnatione Domini sexaginta ei duo-
promereri, etiam condigne, ut loquuntur, gratiam, bus divinmScripturm teslimoniis pravo senstt suo con-'
qua sanclificarentur solverenturque a peccatis, etiam slructum, in quo qttidquid asseveraverit, in catalogc
ab Ulograndi quo totam in se Adamus vitiavit natu- hmrelicorumdemonstrulur. Liber enim, de quo loqui-
ram Huic homint, per excellentiain Filio Dei ex tur Cyrillus, procul dubio inscribebalur mpi hav-
adoptione, acconmiotlari possunt omnia quae suum 8»umio-t<of.Quodporro dicitur aGennadio de Serij).-
1158 AD PARTEM S^CUNDAMOPERJJM M. MRRC.^TQRISAPPENDIX. i]H
turae divince testimoniis sexaginta dtiobus, vel ut A _ de quo dicit ipse Dontititts: Ego in spiritu Pei ejieja drn^
ementiavimus, quinquaginta duobus, aut ad suminum monia (Luc. xi, 20). Ipse carnem ejiisfeiil ienmlum,
septem, exponetur in dissertaiioue de Uiiris Cyrilli, uiide dixit Baptisju: Yidi Spiiituiii mnpiWh dtscpn-
5. Observa, tertio, Uunc in Hbriim soips sermpnes dfintenjdf*mlq, et pianefitein in eo.i item
pqnfa.po.st:
compactos esse, npp item epislplas, sive quae ad Coe- . Qtfitieditei ele.vqifoneinin cxpip\ht ccffttm\,dit{enhn\,
lestinum papami, sive quce ad Cyrilluni scriplce sunt. detiit tmtfdqia qpostolis, qups elegit per Spiriium sqiir
Nihil enim ex epistoHs decerpsil CyrJUus, studiosus ctum, el pbsleaeievaiits esi in cwlum (Act. f, 2), Himc
alioquin deUorator, cum iamen in ipsis plurima, ne- itqque, qtji Christp tqntam donqvii dkp.enmtioneni
que meliora sermoiiUius, neque minus recfce fidei [doriapUglpriqqi, esse cibMs qsseniur Chrisfi sprvm],
pugnantia reperiantur. Non omnes porro sermones qid iiqium pttlqnt cqnjeum, sepuraniq divincinalura.i
quos Habemuscomprehensos fuisselibro, inde constat, Item in tttiq ppcpdicqtiojte,cqjus iniiium hpc es.t :
quod ex duodecimo et consequente nibil legitur in t Nttttq dpteripr mgriludq Imijiqnti(ji?f{?H's, quqm.igub?
excerplis ullis, etsi ambo fuerinl vetieno Nesloriano rajltiq. t Et pqulpposiii isti'quieinfqdttni Deiiitisecitn-
infecti, immo longe praecedentibus pejores, ut liabe- -fam post beqtatn 'Mqriqmf cum hiairein tpmpo.ralem
tur in relalipne episcoporutn qui Alexandfia ad creatricp.iptempqrtimPeilqiem qssigijni.a[crpatrici tem-
Neslorium cum Iitteris apostplicis atque syuodicjs ponim Peitati assiqnanl]; immo w.c tftqlrefttClirisii
missi suitt. Sic enim Theppemptus Cabasoruni epi- eqm esse permittunt, qum et Xpto-Tqroxoj pst: nqm,
scopus (Conc. Ephes. pqrt, ji, act, 1),: Accepiistitieris sicttt itli aiunt, non ftimiqnqnq.turq, sed Deiis Verbjtm
non satisfecit, seii publice.pro concianeeqdemqitmqnte, g.billq hqtus fst, ei eq gum peperit, nou est njqier nctti,
et his qupqiiedeleriora dogmuiq, proppsuit, Neqtte verb Qttpmpdp.en.im tnqfer es.sepqiest qlieni q s.ugnqittrg?
soltttn anle reddilas liiterqs hrnc docebqt, sed-inuitp B Si quiein tnqier est, itt qb ipsisvgcafur, hiimpnjlqsest
pejora, pbslquamqccepil, dqpdii; e\ usque lipdie dbcere qttod nqfum esf, et nbk Deitqs.'P'rqprium est eitim pq-
non desinil. rere tn.qtvi[mptris pqrere] esseitlim sum similem; qul
4. Observa, quarto, dubjum esse an primus sernio, enim ijpn erit ingter, si essentimsum shnil.emnpn pe-
qui omniura jiessimus, huj'.iseero,Qdilibro contentp.s perit; atil si mqier est, esspniimsum shntipnjpeperit. t
fueril; neque enim quidquam iiide excerplum habe- I(em 'past qlia : s Dpttseitint inenshtiijel cr.eafarpst, et
tur, nisi forle quod num. 9 legiiur. Qbservatuin est in non metisittriiparifj$gs(; fabftpalbr sqnpltqMqrim, nqn
notis, quod jpsa per se videbttlur niihi avTo-tyw. decla- poslea ex Spirilu iri ipsu fqbricqtusf.Setf sine mea
rare, fragmenta ista ex sermoue septimo dfeprompta doctrhiq qndj gngeluin ud ipsum Jospph dfceijtem: Ac-
esse, ex quo pluriiija aUa decprpsit CyriUus, eumqiie cipe puefum ef,mqtreiii ejns (Mtiuh.fi, 5). Igiim pieri
in sermQneiii indueta. Sed observatfouem jam tuni dixit, npn i)e\iuiis.ilient, post )jmp:. Visiibiqddiseiiuii-
typis excusam emendare cogit loeus Arnobii pQStnio- dtim leslimoniunf?Coniptetisuni iiqque dies ut pqrerel,
dum leetus, ut rnox referetur. el peperit Filjttm sutim prinjogenflum(Ltic. ii, Q). Ecce
Etsi verp mifum videri pptest primuni sermonem, hqbes cttjus inqier fuifxpipTofbY.pgfidest, pjieri mgjex
reliquorum caput ef causaih, in codice quo de agimtis quetn peperii Maria fnon Peitatis, qum oijmjq cirputn-
non iuisse coniprehensuro, id tamen forte facttim est stringit. Audi et aliud le.slimonittin: Videntps quiem
quod Uber ejdilus sit ad minuendam inyidiam quam niagi stetlqm, guvisi sunl gaudw mqgnp vqlde , ef in-
primus sermo conflavprat; atque ita carere debuerit trqtjtps doijmtn, inveiiefunl ptterum ctm. Mariq mq(r$
mali quod mitigabatur ihcentivb ef foraile. Hceceadem ejqs (Mult. ii, 11). UMquepueri muter, non Peituli§_
causa eftbcit, opinor, ut quarlus qupque abesset, quo Q ( Yirgo prmdicaiur. Qiifdiqilur prdinqs cariiem mqtrpm
nullus fuit invidiosior," proptej* reprehensam Procli Deiiatis? »Et paulo post :-s Virgini Xpto-TOTox^. con-
homiliami immensis laddibus concelebraiam: abfuisse tigit pqrere.!iumaiiitalent,pei Verbo[ponjuiictuini,Dei-
vero iiidfe;cpnjieiiur, qupd iiecinde quidquam sit in tqlis ministerium..i'Ei ci{inlegeret'h<ec,judices d\xp-
excerpiis, Ucet capitalia quceciam ad rem quceage- rpnt: Hqclenttf Neslprii djctq sufficiant.
batur ab excbrptoribus suriii possent. Gpnnadius, ante verba lnpx ariducta, scripsefat:
Arnpjjius juuibr, praeler priniinn serroonem, duos Nestoritts htpresiarches, ctttp in Aniip.chenaEcciqsia
aljos jnenibrat, qpos ctjjn iertio coniuciinius. Inde presbyter in docendp insignis ex tempore declqmutpr
tampii iritiiia referi, quce vpl in editis dps.idei'aiitui', hgberetur, composuitijifinitojsirqctqitts djtJeiWH/rihy-
vel iunien addere possunt nostris ad edilos notis, pqtpposeom,in qiiibiisetiain tum sublili iiequitia infu-
Quare iotijs Uic'Arnobii lpcus visus est exscribendusj dit posleq proditm impietqlis venenq, qnm moralis
pfout a Fevardenlio publicatus est, notatis tainen hiierdum occuUabatsuadela (Lib. dpScrip.t.Eccles, 52),
meiidis quae viri docli diiigentiam fugerunl. Infiiiiii tj-actaltis, quos jnemprat, vei iijyidioso.noi-
Nesiofiiis qitm cis$erit,prm riiqnibushabeq : sijubent niiiiis fato, vel ffaniiiiis jinperatprura vindicibus.ab-
jttdices, r.eciiqbo.Jiidipes ttixeruitt: Lpgqlttt;, qtiqd af suinpti sunlj si lanieri pmnes abstimpti sunt, nepali-
Atptobiop.jfefiur, iti ppssit Serqpipnis, si verq est, ob- qui, qupd non iiicredibile est, geitus suum emenliti,
ieclio dpmp.iislrari.Citmqupqccepia essei hqniiiiq, ad nielioribijs parentibtis se supppsuerunt : duo cerle
tqciim iectciest iiq : t Npn peperit sqhptissima Mqria sermones qy.osConibifjsius.Athanasip aiijudicat (fp.m,.
peilcitem; nam quocfnqlunt est de cqrne, cqro esl (Joan. I auct. Biblipt. P. P. G. L.\, de regjjrfe.ctioseei sscen-
in, 0). tibtt pe-ppritcfeqiurq'Gyeatqrem;seppeperit homir sioiie Cbrisli, charactere Nestorii se prpdtml, fipridb
\iemDeitqlis mh.iislruni.Non mdificqvilPettm VerpttniJiD hpnjpe ac inlerdum pene ppetjpp, metaphpi-js effe-
Spirittis sqncitts, qupft epim e$ ipsq nalum.est, aif, de rbiite ses.e, et app.s,ti*ppbis qua_siauiniatp,, S.cri_p.tur.3j3
Sphiitfsqncfb"est \Mplflt. i,.'20). Pfb ilqqitp Yerbp testinioniis, iisque Hiteralj sensij apcejjtis. iiisj qtia.ndo
lempium Yixghie mdifipqvit.» pqqlb ppsf; t Npn tid htEresini delorquentur, sjibinde Jisiinelo.
ex Et
per se et seciuiditni?p P.ettsest, quqd in ntpro,fprina- Habeiif Hunc ipsum cUaracteferji serRipnes alii,
tumest.t El pattibppsf:« 9,E(J.TOZQU (%o§o^pu] foanam ppjnipiie fo.j's,aiiplures, sjye qui Aslerip, AmphilaplJio,
in Peo hpnpi;pt)itt$, » ... B,a3|UpqueSeleu.cicetribunntur; sjve qui rejecti iiiter
lleminqiiq prmdicafipiie, cujus hiiiuip hpp esf: sptifia Chrysbstomi, nu.iUjmprceferunt parentis np-
i Smpp inpcttin(luetus vitm versqps, pt to'«s|i;îH, re- jiieii; sive iantieiii qui genuiiios inter CJiiyspsto.mi
rum mttliifpliceitf. tnjxfqbililqfemfspq.iipi\qupppr vitqin ij*actaius,,fi>audefacla ipsis qitpque dftctis Qperum
insidias cqgifgits,, hwsfiqns exciqpiqpf: Qttis poterit Qljrysbstproicenspribus, latejit. Nequevero idmirum,
liberuri? » Et pqsf pauhihfm: <iS.pirfittmtiivhia sepq- biitn Nestpiuus Cliryspsionji slylum imitari suinffio
rat naturq [Sphpiumq dwiifqsppqmnf nditirq], qiti ku- gtjiciipconatus sit, eaque se imitaiioiie cQjnnieuda-
mqnilqtpm.ejus crpqvii; quiclqttid\quod enim, i.ngîf] bilioi^bmpbpulo, fecerjt. Verum hac in part.e diutiu.s
ex Sqjiq naimn est, de bpiritu sqpcip esl; qiii el sp- (aiinpraj-ij'iiep locus permittit, nec argunienti ampji-
cunditmjttstfftqtj),rpplevifqitqd prqqlujnpst; lipc q#$.d Ludb. EQi*s,an aliquaiidp id pp.ercepj'aestabinius.
inanifeslaluni ei>iin eqppe,jusjfficgtjirn esj. in spiiilu "Ev,a,griiJS, sphftiasticu.s(Lib. i Hist. Eccki.~cap_.7).
(I iliiit."iii, 10|;_qiii fecfi ^mipefpentipAjidmmqpfibpi; itiwUioueiiifacit epistplartmi triijni, a_IUsaatea ilicp-
HS7 DISSERT. I. DE H.-ERESI ET LlBRlS NESTOKU. _U53
gnitarum. Has librorum noinine appeilat, traditque a \ flbinaiiuin confugere. Alquejnrejuratido adjecto, sic
Nestorio in Oasi exsulante conscriptas esse. ab illo postulavit: Nobis per vos, quaeso,
Primaememinit in licecverba : ln librum quemdam prmlerea
ab ipso Nestorib editum,in qubrerum ipsius conlineiur liceat in Hoccommorari domicilio, ad quod ab Oasi,
narmtio, forle fbrtuna incidi. Itaque blasphemimpa- cum essemus a barbaris diroissi, accessimus; ut quid-
rens Nestbrius, ad eos qui illi crimini dederant, tum quid a Deo de nobis decrctum sit, id jam nobis ob-
qttbdinconsiderateres navusmoliluseratflnm quodim- veniat.
prudenter poposceralconciliumEphesicogi,prmter alia
nonnttlla, quibus sitamblasphemiamtueri dc defendere Ex allera Nestorii episloiqscripttt.ad eumdem.
voiebat, isla prmterea scribit: i Ad id suscipiendum Has Htleras ad tuam ampliludinem a nobis per-
necessilatecompulsussum. Quippecum Ecclesia distra-
herelur, et pars Mariam «vSpujroToxoy, paj-sSEOTOXOV scriptas, sive ut argumentuni araoriserga t,e.liiei, sive
nominandamaffirmqrenltipseequidem,qttoiti neulram ut admoiiiljonem a pafrp ad filium niissam dupis,
pariem peccarem,velGhristummorliminimeobnoximn aniraum, quaeso, attende rebus in illis explicatis :
esse asseverando,velin alteram parlem inclinandoeum
immortalitate primrem, ItaiiGvocem XpWTOToxov, qua quae sane permultae simt, eaeque paucissimis verbis,
Maria appellareiur..exeogitavi.i quantura fieri polerat, a nobis cpraprehensae. Oasis
Pergit Evagrius ei eodem libfo narrare qqcemul- quae Ibis quoqpe dicilur, nomaduni raultitudine in
tam lucem historiae afferant. P-a.rro anietn in eodetn
libro ostendit Theodoshm priinp prppter amorem,qtto eant irrupliQnem faciente jampridem penitus vastata
eum compleclebatur,ejus abdicalianem minimerctium " est. El pqttlp.posi: Quccres curo ita accidissent, fua
fecisse.Peinde cumquidamepiscopiex ulrqquefqciiane ainpliluilQ,nescio qua causa impulsa, aut qua arre-
ab urbe Ephesa ad Theodosiutninissi essent, pptestq-
lem sibi datam adsuum.monqsteiitnn revertendi; qupd pta occasione, jussit ut ad regioncm quamdam, Ele-
atiie poxtttsAntiochimsituin est. plianlinam noniine, sitam ad extremain oram pro-
Narrat item ipse Nestorius, se in eo_Ipco quqdrientiii vinciaeThebaidis, per milites barbaros ex Panopoli
spqlio commoraium esse, variis qffeclumhonoribus, abduceremur : quo quidem manu militum, quos dixi,
variisque prmtniis dopalum : posted' atttem relegatum
ad OasimedictoTlteodosii,Yerum, quodcapul omnium raisere raptati sumus. Ac cum ilineris longitudine
erat, penitus occultqvil.Neque certe in eb loco vilam essejnus Uacli coniritique, niaijdatum. jiiinhiie scri-
degens a stia destilil blas"phemia,adeo ut Joannes plum iilud quidera rursus a tua raagnanimitate acce-
Ahliochimprmsul istam in aperlttiriproferrpt senten-
liam, Neslbrium scilicet perpetub
' ' ex«(io mttictandum pimus, utj Panopolim reverleremur. Itaque. mole-
esse. stHs, quae in tanto et lam prplixo itraere npbis pbli-
Secundaeet tertiae meroinit his verbis : Scribit prm-
lerea Nestbrius alium libellum acute et sublilitef, ad gerunt, debilitali, corporc morbo vexalo, et p.j*ae
quemdqmvidelicetJEgyptium, de sua in Oasim relega- sepectute languido, manibus etiain et lateribus con-
timie; iit quo de iis rebtts disputat uberius, ete. fracfis, yenjmus denuc Panopolini, jbique adversjs ca-
Ex epistqlqa Nestoria de his gumjamdudumEphesi de _ sibus et acerbo dolorum niorsu concisi, fei\e aninjam
sqnciissimq religione qg\tqbqnlur cojiscfipta et qd egimus. Rursus aliud inandatum seriptum a tua cel-
prqffeciuinThebmdismissq. situdine ad iios, allalum nos a Panpppli ad quoddam
Ex imperatoris edicto, Oasira, alio nomine Ibin iUiuSco.nuhium fraduxit. Ac curo nps jam fihem
appellatam, demigrare coacti sunius. Ac quibusdqm mandatis contra nos edilis slatutum fore putarenius,
deincepsinterpositis, adjungit istq: Poslqqam Qasis, exspectareinusque imperatprum illustrissimorum de
quam supra dixi, a barbaris eapta erat, ignique et nobjs voluiifatem, de iinjirpvlso aliiid crudplo sape
ccedibusfunditus yastata, nos ab eisdern barbaris, qui dabalur mandatum, ul jam quarto mulctaremur ex-
nos, qua causa adducti nescjo, sunt derepeiite cpjn- silict. Ac paulo infra : Sis, quccso, his rebus gestis
raiserati, dimissi sumus : minacibus quUjusdamcon- co.ntentus; satis sit lot exsilia conlra, unuin corpus
testationibus ad nos perteirefaciendos adjectis, ut decrevisse; acquiescas, amabo te, inep.iiimpdisquae
quamprimum e regione illa egrederemur; nam Ma- jam abs tua amplitudine accepimus. Quaestionemquae
zicj, inquiunt, nobis abeunfjhus suijt exitemplpeam pst exercenda de iiobis (per quos pporluerat causam
occupaluri. Venimus igitur in Thebaidem,'cuin capli- declaratam fuisse), qtiaeso,iniperatpribus nastris jn-
vis quUmsdam,quos barbari ob misericordiain (quid victissimis, ul cequitas postulat, perinitlas. Ista con-
autem voluerint, equidem non Iiabeo dicere) nobis silia a nobis ad le, tamquam a palre ad ftliumscripta
u
adduxerunt. Postremo isti ad cUara sua quisque do- sunt. Quod si eadera jam, sicut aiitea, gravifer et
micilia dimissi sunt, nos autem ad Panopolim nos iniquo animo feras, fac quod volunfas jubef, si niodo
ipsos propere recepimus.yerebamurnamque ne quis, vincere ratio non possit voluntatem.
quoniam captivi erarous, ansam iiide ad negotium Prael.eristas epistolas, ducc alice repeyiunlur in
nobis facessendum.arripiens, vel fugilivorum crimen actis Epliesinceet quinicesynodi': pi'ior est relatio
contra nps cpnfingeret, vel alio quodam accusationis Neslorii ad iinperatprem dp gestis ii.isyno.do,qua die
genere (variaecalumnice hominibus malitiosis solent huc depositus est, niliilque habet singulare propter quod
refcrri deb.eat, cum sif pbvia unicuique conci-
abunde suppetere) nos per fraudem iraplipai*eraoli- lio.rum codicein tracianli ; posteripyis, qutc .ad
retur. Quapropter vestram celsitudinem obsecramus Alexandrum Hierapoliianum, teeve est istud frag-
ul nostrae'captivitalis, sicut Ieges poslulant,.curam mentum.
habeatis, et np patiamHiiqupmquara Honjjnempapti- Oportet manere naturas ip suis proprietatibus, et
i-tni -veteraloribus ad perniciem dedi: ne omnis po- sic per mirabilem et pmnero rationem excedepiem
'
steritas veltjt tragice boc decantet, salius esse a bar- ratioucm unam inlelligi gloriam, el uitpm cp.nfU.cri
baris duci captivum, quam a;lvUHcausa ad imperium Filium. Et iterttm: Non duas personas unam perso-
1159 AD PARTEM SECUNDAMOPERUM M. MERCATORISAPPENDIX. nfiO
^nain facimus, sed una appellalione CUristi duasna- A ctoritas sane gravissiraa non mediocriter augeat, non
turas significamus. assenlior lamen admodum lube.ns. Neque enim me-
CAPUT VI. nlini me usquara librorum Nestorii legere quod va-
/ leat ad opinionem lantorum virorum confirraandam:
"
Defide Nestorii quoud cdia qttinqtie dogmata. immo vidcor mihi videre qnod infirniet. Nam in con-
Praeter impietatem iliam nptissimara, cujtis Ephesi tradictione noni anathematismi, cuni potuissel Ne-
Nestorius, suo ipsiusmet testimonio, convictus est, storius Cyrilliatium illud, quod Theodoretus verbi
atque totius Ecclesiaesententia damnatus, aliorum tam contumeliosis arguit, traducere, maluit impiica-
errorum noniine fuit olitn suspeetus, et pergit etiani- tum aliquid afferre de raediatione Spiritus sancti, seu
num esse quibusdam, illisque nec paucis, nec iudo- ope qua Christus copulatus sit Verbo, quaque mira-
ctis. Sunt iUi errofes saltem quinque. Primus ad pro- cula in hominibus patrarit, el in dtemones potestatem
cessionem Spiritus sancti pertinet; alter ad merce- exercuerit, quam verbum ullum facere de proces-
nariara, utila loquar, Divinitatera Chrisli; terlius ad sione Spiritus a Filio, de qua Cyrillus aperte senlen-
peccatumoriginis; quartusad gratiam.qua bene vi- tiain dixerat, non in analliematismo iilo tantum, sed
vitur, postremus ad corpus Christi in eucharistia. Vi- in ipsa epistola, cui subjuncti sunt anathematismi.
sus enim est asseruisse Spiritum sanclum a solo Pa- Scripserat enim : Etyup v.uiIVTIV et bnoa-TuaeiTOHVJO-
tre procedere, hominem suis operibus unionem cum pjxiSc/.Y). x«t SriY.»iVOZZTUI
xuB'tetUTO Y.UBO
nveOfjt« ICTTI,
Verbo meruisse, solam in Adami posteros transire Y.ulOU_£ TtOJ,«W OUV ECTtVOUX aXkOTpiOV «UTOU, IlVlOpJK
pcenam niorlis, gratiam in sola lege doctrinaque et yup u).7i9eiug &vbp.uaTui, v.uiCCTTI Xpto-To;17uXriBeiu, xai
exemplo CHristiesse positam, denique CHristi corpus •npoyjeiTui Kuf «OTOU Y.uBunep up.ilXu, Y.UIZY. TOO0toO
esse quideni reipsa praesensin euciiaristiam, non sisli B v.ai UuTpbg.Quumvisenim in sua sit subsistentia Spi-
lamen per admirabilein Hlam conversionem quae ab ritus, el ejtts intelligatur in persona proprietas, juxta
Ecclesia transsubtanliatio vocalur, sed per solam id qttod Spirittts est, el 11011 Filitts, attamen alienus non
lanlum o-uv«y£t«v,seu ouvouo-tcoo-iv, est ab illo: nam Spirilus appeliulus est veritatis, et
quaeirapanatio veritas
frequentius dicilur. Christus est, unde ab isto shniliter, sicutex Peo
Palre, procedit.
§ I. Quid Nestorius sense.ritde proeessione Spiritus
sancli. § II. QuidsenseritNestoriusde retributa operibusChristi
unione cum Verbo.
Negatceprocessionis Spiritus sancti a Filio reus Erroris qui fuit in partitione secundus, suspicione
olim visus est Nestorius, nostraque etiam aetate cre-
ditur a viris magni nomiiiis et doctriua prcestantibus. Nestorium absolvimus capite primo, ubi osiendimus
Causa cur ila visus sit, credaturque, fuil, primo , ortam esse' popularem accusationem, ex eo quod
quod Theodorum magistrum audierit; deinde, quod Nestorius de incarnationis modo eadem omniuo sen-
Theodorelum el coiidiscipulum et amicum conjun- tire credereturqucePaulus Saraosatenus et Leporius,
ctissimum habuerit; terlio, quod Pelagianis commu- a quibus tamen mirum quantum discrepabat quoad
nione doclrinae fcederatus sit, ul Pelagianorum con- tempus conflatcenaturarum unionis.
fessioties probanl; quarto, quod THeodori symbolum .Nequevero falsa haec opinio de Nestorio Occiden-
tradiderit populis, quasi certam fidei regulamjipsum- talibus solis illusit, auctore, ut videtur, Cassiano;
que adeo fecerit suura, cum suaecommuiiionis lesse- sed Orientales quoquemirabile 11011paucos decepit, atque
ram esse voluit; quiuto, quod reprehensionem ana- ipsum aliquando, quod est, Cyrillum; visus
thematismorum Cyrilli a Theodoreto tanlo cerlius C est eniin ipsi Nestorius Virginem CUristi raatrem 010-
dicendara idcirco negare, quod Christum ope-
probavit, quanto .studiosius et faciendam ctiravit, et TO/.OV
sparsit in vulgus. Denique, quod Arianos Macedonia- ribus crederet coiijunctionem cum Verbo, quasi mer-
cedera laboris esse proinerilum. Verura id initio ac-
nosque, velut "hostes infensissimos, more suo, idest,
impotenle coutradicendi Hbidine, oppugnavefit. cidit, cura obscura esset adhuc hceresis, seseque li-
Hujus enim hceresis Theodorus parens auctorque niide aut callide potius per partes proderel, atque
ita falleret prudentes quosque , ipsumque etiam Cy-
perhibetur. Hanc Theodoretus a Theodoro magistro rillum, re postmoduin magis perspecta ,
acceptara acriter palamque defendit. Hanc procul du- hanc qui tamen,
bio Pelagiani secuti sunt, qui de processione Spiritus opinionem deposuit. Vide quae disseriatione
sancti non aliis dixerunt verbis sentenliam in libellis septiraa in priorem partetn Operum Mercatoris di-
suae fidei, quam quae ex Theodori syrabolo descri- ctuni est, cum revocaretur ad examen epitaphiuni
communi
pserunt. Hanc symbolum Theodori non obscure indi- rianae qtioddam Prospero tributum, quod Nesto-
Pelagianaeque haeresis sepuicro inscribendum
cat, cum ait : v.aiOUT£ Ttov vop.U_oit.ev,
OUTESt« TtoO
njv \ntupl\iveB.vfb;. Sed nec Filiutn illutn (Spiritum poela elegantius quam verius scripsit.
" sanctum) putamus, neque per Filiutn suutn subsislen- § III. InquiriluropinioNestorii de peccaloorigiDali.
tiam habentein. Hanc aperte prodit reprehensio ana- Non perinde promptum est ferre judicium de
thenialismi noni, cum-rejicitur velut iinpium quiddain meiite Neslorii in hac parte terlia, quam in priori-
ac blasphemum, uyiov IIvsOjjt«i_ TtoO, w'Se§i TtoO bus. Cvimenenim lertu erroris, quod 11011 sit tradux
niv vtzupi'.veyjiv. Ariani denique cum Macedonianis peccali, sed sola sine culpa ab Adamo in posteros
catholicam sententiam dicebant, non tamen sensu D poena mortis transeat, nec facile dcjielli potest, nec
calholico, sanctum nempe Spiritum a Patre et FHio clare approbari. Sunt in utramque partem conje-
procedere. cturcc nequepaucae, neque leves; sunt el testimonia
Quaeret obiter quispiam cur Ariani Macedoniani- virorum gravissimorura hinc et inde pugnantia.
que super ea quaestione, aut sentiebant, aut potius Pro depellendo crimine facit, primo, lestimonium
loquebantur cum calholicis. Id feeerunt, opinor, quo Ccetestini papae Nc«iorio scribenlis : Legimus quam
errorem suum de Spiritu sancto inter creaturas ceu- bene teneas originale peccatum: quuliier ipsam natu-
senilo possent iribus assumptis principiis probare. ram asserueris debitricem, el cummerito debilum red-
Primo, quod Spiritus sanctus a Verbo procederet, ut dere, qui descendit de genere debiloris (I part. conc.
erat traditio majorum; deinde, quoti oiunia prcetcr Ephes. c. 1S).
Fifium ipsum et Palrem per Verbumfacla sint, juxta Facit deinde illa ipsa Nestorii sententia, in quam
evangelistce vocem; denique, quod communis homi- Ccelcstinus scribens aiiimum inlendebat : Chrisius
/ium notio sit, creaturam esse quidquid factum est. debentis suscepit personam nuturm, et per eum debitum
Concludebant enim : Ergo si Spirilus a Vcrbo proce- tamcptamAdm filiusreddidit; oportebat enim debitttm
dit, et quidquid a Verbo procedil factum est, et omne luentem ex genere deduci ejus, qui id aiiquando con-
factum creatura est, Spiritus certe creatura est. traxerqt ( Serm. 1 num. 14).
Hcecut faciant suspicionem 11011levem,eamque raa- Tuin ista ejusdemsermonisverba (Ibid., num. 19):
giiorum virorum Bellarinini, Pelavii, Allatiique au- Iittiic de diaboli victoria Christus agens iriutnphum.
1161 DISSERT. I. DE H/ERESI ET LIBRIS NESTORH. 1162
Nunc jttdicium,inquit, est mundi hujits, nunc princeps A peccato, et orilur injusla defensio conlra pmnam no-
mundi mittetur foras (Joan. xn, 51). Sicut enim pro- slram, quam ex inilio ille qui prior figuratus esl, stto
toplasti tenuit diabolus culpam adverstis omnem ejus generi intulit. Hmc suscepti hominis occasio, ut homo
posteritatem, et originariam habuit actionem; sic in- per carnem dissolveret, quam per carnem merilus est,
culpatas in Christo primitias massm sum natura cum corruplionem.
possedisset, adversus diabolum nitens, ipsis vincebat Quid quod sermonibus quatuor contra Pelagianos
defensionibus de quibus adversbrius prmsumebat; in nihil aliud efficit, quam quod mors corporis, partu-
Christo enim justissime primiliarum suarum contra rienlium ccgritudines, et agricolarum sudores, ortum
eum inculpatam originem profert, si priores ex Adam duxerint a prirai hominis peccato; id vero nuspiam
realus causas diabolus ingerit. Et Itocest quod Pauhis tradit propagari adposteros.
ait : Christus mortuus est pro peccatis noslris; imma Adde quodubi mentionem facit chirographi adver-
qui et resurrexit, qui est in dextera Pei, etiam inter- sus homines a diabolo prolati, solius mortis memiuit
pellut pro nobis (Rom. vm, 54). (Serw. 2, adv. Pelag., n. 5): Diabolus autem profere-
Denique sermones quatuor adversus Pelagianos, bat, quod est adversusnaluram,illudchiroqraphum quod
quorum in primo naturae fetus dicuntur maledicti et scriplum est: Terraes, et in terrumibis (&en.m, 19).Et
condemuati; dicitur et partuum dilUcultas, quccnatu- instabat ex hoc generationeshominummorte consumens.
raUs oUm erat, in corporibus maledicta propter pec- Immo pelagianizat non obscuredebaptismo propter
catum : quin etiam ipsa terrae veiut iniquitas, sudori- regnum coelorum suscipiendo (Ibid., num. 9): Hoc be-
bus colentium non respondentis, peccato Adcetribui- neficium omnibusconfert lavacri salutaris necessarium
tur; immo et catechumenus ad suscipiendam baptismi R sacramentum; qui enim ablutus est baptismo, fit itlius
gratiam ea de causa incenditur : Ne quibus matis obli- domesticus, et concorporaius, et familiaris, qui iltud
gattis Adam est, ipsis et tantis eliam ipse mergatttr, et chirographnm solvit, et cum ipsb cmlbrum efficitur in-
auferat secttm pmnales sententias adversus natttram colci. Cbi enim ego, inquit, illic et minister meus est.
prolatas (Serm. 1 adv. Pelag.). Et postea : Non sunt renaii (catechumeni) ex aqua el
In secundo (JVitm.7) habentur ista : Ille (diabolus) spiritn, txt perducantur a vobis ad regna cmlorum.
peccqtumex Adam tamquamchirographumproferebat; Denique in terlio et quarto sermone meminitquidem
ex diversoChristus, ex carne sine peccato, debiti hujus geminae mortis, corporis et anirai, cujus utriusque
evucuutione niiebatur; ille condemnationem qum per auctor sit diabolus : tradit quoque naturam, Adam
Evatn adversus lotam naturam processerut relegebut; sic tamquam fundamenti ruina, collapSam; quae vi- >
Chrisius vero mortificationem,qumper beatam Marictm dentur facere plurimum ad astruendam peccali origi-
generi obvenerat, referebat. Et postea (Ibid., num. 10): nalis Udem. Verum inde nihil amplius re ipsa efficitur,
Manet autem debitor calechumenns, tamquam ejus qui quam quod primus homo peccaverit, morsque peccati
evacuavit chirographum alietius : cujus cum anima de poena ad posteros cum peccandi exemplo transierit :
carne migraverit, angelis perductoribus animarum se quod diaboli, qui princeps mortis, lyrannidi genus
immiscens diabolus, Hanc, inquit, meam exstuntemcur humanum obnoxium exstiterit, ex eaque lyrannide
eripitis animam? Meumjus, meam invadilis possessio- nos Christus ereDtos, immortalitatis et regni coelorurn
nem, meos invaditis debitores. Quod si etiam iti videtiir partictpes effecerit: quce omnia Pelagianos plures,
quod fit aputi homines, metior hmc de catechumenis post Honorii sanctionem et tractoriam Zositni, fassos
oratio obtinebit, addente diabolo : Illi eis in terris Ec- esse, testis est Augustinus.
clesiarum januas claudunt; vos autem ad eorumsusce- C Hcecet alia cum afferant ancipitem, mutua colli-
ptionemde cmlisoccurrilis. Jurimeo, o angeli, vimin- sipne, conjecturam, certam, raea sentenlia, opinionem
ferre canatnini. Quid enim vobis cum catechumenisvi- facit apertamque Nestorii convictionem synodus de
detur essecommune?Non snntrenaii ex aqna et spirilu, qua diximus in notisad secundam Nestorii.epistolam.
ut perducaniur a vbbis ad regna cmlorum; hmredilati, In hac enim, praesidente Nestorio, defensoribus pec-
qumobnoxia mihi esl,non renuntiaverunt. cati originalis analhema dictum est, catholicumque
Ih tertio (Nttm. 2) : Duplex in nos mortalilus gras- dogma inter Manichcei Marcionisque irapietates reje-
sabatttr: una quidem accidensmortali ex pepcato fuclm ctum. Et vero quid poterat aliud vel a Theodori dis-
nulurm; altera qum scientimabjectioneconlingit. Igno- cipulo, vela Ccelestianorum patrono exspectari?
rare enim Deum, insensibUiiulis, qum ex morle evenit, Cur ergo, dicet aliquis, contra homines quibuscum
similitudinem gerit. Utriusque ergo mortis opifex dia- sentiret in Ecclesia palam, ipsis etiam audientibus,
boltts faclus est, qtiem Christus elidens ex utraque vi- non semel, nec per transennam, sed ter qualerve,
tam nostram mortificalione levavit. oratione prolixa dixit ? Id fecisse versipellem homi-
In quarlo denique (Num. i) : Sicut in Adam hominem puto pluriUus de causis : primo, ne Occidentalis
tfum natura accipiens fundamentum, ejusdem funda- Ecclesice, undeejecti erant Pelagiani, cujusque gra-
menli ruina collapsa est, et facta est sub manum et tiamcaptabat, ifam in pertiuaces hcereticosconceptam
poieslalem diqboli, qui dejecit Adqm; sic Dominum in se converteret. Deinde, ne contra Honorii impefa-
Chrislum Ecclesim fides habens fundamentum, manet toris sanclionem, adversus ejusmodi homines scriptam,
ejttsdemfundamenli virlus immobilis, el secura, atque et in Oriente etiam publicatara, peccare viderelur..
inconcussa, sui capilis firmitate, qum divelli non po- n" Terlio, ne Theodoti Antiocheni episcopi, a quo ordi-
lest. Et sub fihein : Naturm lapsm restauratorem clili- natus fuerat, sententiam in Pelagiumlatam improbare
gamus; amplectamur eum qui communisinimici vires crederetur. Quarto, he quid comraitteret in memo-
ac nervos incidit, etc. riam sive Attici prcecessorissui, qui eorumdein epi-
Firmissima videntur inspeciemhcecargumenta, sed scoporum legatos confulaverat, et Ccelestiumex urbe
suam ipsamet infirmitatem produnt, simodo quaepro- regia expulerat; sive Sisinnii, qui judicium Attici se-
feruntur, paiulodiligentius perspiciantur. cutus erat." Quinto, ut ne prcesulum CUicicesecundae^
Nam ut a verbis Ccelestini ducam initium, quan- qui coacta synodo in Julianum sententiam dixera.nt,'
lumvis iUa Nestorii fidem extollere videantur, osten- animos, quos sibi conciliari non parum intererat, ab-
dunt lamen uon omnem omnino suspicionem ex ani- aiienaret. Sexto, ut, quod innuit Mercator (In prmfa-
mo pontificis sublatam fuisse. Ait euim : Quid tecum ticne ad Sermones Nestorii), Mopsuesteni malam fi--
faciunt qui sunt hmc negando damnati? Numquam dem aemularetur, qui quos diligebat impense, quibus-
sine suspicione ea qum sibi sunt adversa conveniunt. que, libris etiam editis, cpnsentiebat, in praefata suce-
Ejicerenlur denique, si tibi quoque displicerent. provincicesynodo, invidice declinandce causa, verbo.
Deinde, pontificis suspicionem Nestorius ipse au- lenus damnarat. Septimo, ut Ccelestianorum ope tanto.
gere potest; nam debitum mortis, quo naturam to- postea securius uteretur, quanto minus ui speciero
tam obligatam dicit, corporis esse, non animi, aperle eis favere videretur. Denique, ne duorum simul erro-
significat. Unde, Interpetlat, inquil (Serm. 7, num 20), rum invidiam sustineret, quorum unius suspicior.e
o Chrisloinduta massa noslra, libera, prorsus ab omni pene obrutus jacebat.
PATAOL. XLVW, 37
1165 AD PARTE5I SECUNDUMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. «64
§ IV. Quaefuerit opinioNestoriide auxiliisgraiiaedivinse.ASienim nulla est caniis cum Verbo vitcefonte unio
jper .Ghrislum. vera, nuUa quoque est Verbi curo carne nostra vera
De quarto ei*rbfe,'tjui ad gratiaetlivuiaeauxiliapei*- miio, atque ita in corpus nostrum e Verbo per >com-
tinet, diximus 4n nolis ad ifertiomser-monehiadversus niunionem immortalitas non profluit. Non tamen sine
PfelagianoS;:^hbi'observavirnus, meihinisse Nestorium causatheologi, quoslaudavi, Nestoriaiios dixeruntde
geminaemortis per peccatum contractae, et a Christo eucharistia recte sensisse, nec a Cyrilli sententia re-
destructae'-. aiiefaniquG 'deUiiivisgefsolulione.roaninii cessissfe; Cyrillus enim de vi effectrice eucbaristice,
a cofporc,'iaiteraih ejusdem separationem a Deo. Du- quam infrUigia Nestorioquerebatur; istiUe reali prce-
plex,inqjM, iriftOs'mortaiiilisgrassabalui; 'uhaquidem sentia carnis Christi tittm symbolis loquebantur,quam
uccidehi moftali '-expeccaio factmiiaiurai.; aliera, qum prcesentiam Nestorius, cum tota sui temporis pristi-
scientim abjectionecontingit: ûlriiisqueopifex diabolus nique Ecclesia, fatebalur.
Gliristus elideiis, exntraque viianvno-
fa:cttts-e"st,-Cjtt'6m Ilancvero Nestorii fidem, ctun alia multa demon-
îrariVirioWficaliorie ievavit, aiiiirittni viaelieet prnce- strant, tum ea maxime, quce sermone 2, 8 et 9 con-
plis vivifiMtitibus'erigeiis,'fesiirr-eciibnp-vero idquod tinentur, in qtiibus ait carnem Christi a nobis mandu-
tpqrttileeSivPcfettrisatqtte festituerisfSerm.^ adversus cari, nec tamen eo modo quo cUms invisUjilis men-
Petagiahus); fium, Divinilas. Interrogabat enim, cum dictum illud.
Ad quceverba hbtahduni i3St,Nestorium, Cuhiinor- Chrisli exponeret, Qui manducat me, el ipse vivit,
tfemaiiiini cibjectione sciehtiafedefinil, vitaffi aninii, quem maiitiucemus,Diviititaleman carnem; ut osten
non 'in cliariialfe cbttsiiituefe, sed in scieniia; atque deret iiaturas per incarnaiionem non esse confusas
ita CHfisii sgfa'tiaiij,pfaeeeptis vivifiearitibus, non dif- o autconversas, qtiandoquidemuna manducatur, nempe
fusione cbaritatis, hoc <3st,'le'ge «t iUuminatione>men- caro; altera non manducatur, nimirum Divinitas.
tis, iion .gralia et inspiratione volunlatis, circumscri- Sumit ergo tjuasi rem confessam et non dabiam Car-
Uere : >qu'ce<ininia pura pttta stint Pelagianorum do- nem Christi a nobis manducari-ad sacram mensam :
gihata. alioquiii exôquod Divinilas non manducetur, caro
Hahe ob reih aiebat ihcarnatum fuisse Vefbum, et manciucetur, siulte omnino conclusisset nalurasin
Habitasse iii Jiomine, quem assumpsit, ut hominem, Chrisio per incarnationem, neque confusas fuisse, ne-
id est, divincfenaturce iroagiheni Uejectam in corru- qtte invicerii commuiaias. Hesponsum enim 'continuo
ptionehi, restitueret, Sedîjuahicbfruptionem intelli- fuisset utramque ore solo menlis manducari, ineutram
gefet, mox fleclarat, «dducto ApostoU iestimonio : ore cai*nis.
iQuotiiariiper horifinemmors, etiper•liomiiiem resurre- •Hucfacit qued babetur sermone <7,ubi idem argu-
•ciiomortuOfttin(lCor. xVjl^.Ihdeeliam factum est lnentum traetat Neslorius, aitque Nec Dei Yerbi
lit ctthi ostfenderet maiediclibhes >quasDeus in Uomi- mortemnos qiinuntiainus, cumPomini corpore et san-
rihffi genus conjecerat a •CHristosolulas fuisse, male- guine paschnur; Pei enhri natura sacrificiumstiscipit,
dictionisipiurimaead corpus, oiullius ad animam per- non ipsa sacftficio immoiuiiir. Concludit enim co loci
tineritis nieminerit. naturarum «o-uyûo-tv et «//.eT«6).wi«v,
exeo quodiion
Haectandem causafuit cuf in ntilla parte Operum immoietur Divinilas, sed caro in sacrificio, quod tunc
mentionem graticeinterioris-fecerit. Neque vero facere peragitur, cum corpore et sanguine Domini pascimur;
potuit; quisquis enim Christum opinatus fuerit solum qui enim fieret ut utium immolarelur, alterum non
esse 'homiiiem, hunc opof tet, quod sceperepetit Cy- item, si vel ambo in unum coiissent, vel allerum trans-
rillus, negare humani generis'v.eram illam redemptio- (C Hsset in alterum.- Sui porro ratiocinii principitim ac-
nemquaiiberamur apeccato, totumque Incarnatio - cepit, corpus Christi quolidife inter sacra ni}'steria<3t
hisiructum in exemplo CHristiponere, quodPelagia- immolari, et edi: quod nisi velut indubitatum sua
Hcepestis nocentissiraum venfenumesf. aetale atque concessum sumpsisset, incidisset procul
dubio in auditorum omnium reprehensionem.
§ff. AnserraveritiNestorius.circa modumquo Christicor- Denique, Nestorium de reali ccrporis Ghr-istipraj-
puseucharistiaasymbijiispraesenssistitur. sentia cum syrabolis ;CyriIlo consensisse, velinde
Ut inquisiiio quinti erroris de eucbaristia admira- aperiutn est, quod alioquin Gyrillusejusmodiprcesen-
bilior Ttttura "est, propter noyitatem; iita etoperosior tice vehemens asseftor, dissenlieniem acriter incre-
videtttf, prQptbr' praejudicatam quorumdam senten- puisset; siqiiidem Ubique passim ex manducalione
tiam: necessaria*tamenest cunvNestorii ipsius causa, carnis Christi argumenium desuniebat ad suam sen-
tum dliorum; fetiNestofii quidem., quoniam, ut ait teniiam ttrmandani.
Gyrillus.,-NjSo-Topitp?v.oiipl Tja«U.TOO jppovouvrE? KupaXv- 'Porro aulem, quod dixi, CyriHumfuisse vehemen-
ouo-.tvi«ftK?5?T60fiy.o-,T)jptouT,ijvSuvapjtv.Aliorum vero, temrealis prcesentiaeasserloreni, probationenonad-
quia intef coritrpvprsiafuiri traclatores scholasticos- modum eget, cum ab ipsis 'Calvinianis eahi ob rem
que tUedlogos f.epiertisunt qui dicerent Nestorianos aliquando repreliendatur. Et vero qui manifestius
de eucharistia reetesensisse, quamvis de conjunctione valutt sententiam dicere, quam vel in expositione un-
carniscuin Vefbo.errareiit/Qujsporro sit sensus ver- deciirii anatliematisroi, Velrespondens "Nesiorioquae-
borum vfelCyriillj, vel doctorum quos dixi, non est renti quem mariducemus, Divinitaiem an carnein.
difficile 'inteUige,re:pianus eerte mox fiet, postquam ,_. Quemadmodutn,inquit, vivifictim-estiliud ipsius Verbi
caetera, quaa r.econijlitioriissjint .dactrinae, expiicata J" corpus, quoti sibi propiium fecil per veram unionem,
fuerint. qumet itttelligeniiain et sermonemsupera%sic nos quo-
IJt autem BxpTicfehtur,bibservandum ;est, primo,, que, quiillhissanclmcarhis elsangtiinispjuspariicipa-
Cyrillum ,e't aphd *e sensisse., et 'PatfUJUSEpHesjo.is iione fruhnur, omnino vivificuniur;cum in nbbis ma-
persuasisse, tnes in dSuchafi^tiaepaflicipatione cpgi- neut Yeibum, non solum divino tnodo., per sanclum
tafi debere .uriiones: (Uriamcafms^CbrisfifiUni Tefbp, spiiitum, veruni etiam 'humctrib,ppr sanctum illam
eamque .immeUiatam .e.t .pUysipahi,;.alierain carnis carnem, preiibsumque-pjussunguinem. Et postea : In
nostrae cum.carneiCiirisf4,,eteaffi.flhpqueinimediai,ani ridbisnianet, el cormpiionis victor.esejficit, dttm se in
etpHysicam; .posiremani nlediatam C0i*pprisnpstri nosira demitiil corpora, ttt dixi, etium per suam cur-
ciihiVerbQ, ex quo, sic;iamquain«x'fpjite pjnriis vitce, nein, gum verus .estcibtts(IAb.V!'Contradict.cap. o).
noh .tantum.in,aniinam spiMtuatlisvita, spd in corpus Quae cum ita ant, mirari satis rion ppssum auda-
quogue immorJtbUtaseflUiefeit. ciam Albertini -Calvihiahi'Sacramentarii, qui suas in
*Quapropferip ieo 'CJTJUUS vimeucUafisfiaeeflieien- partes Nestorium, giianrumvis Teluctailtehi, trahere
tiaiiriqtteicoUocabat, quod yere & Jioliis manducelur nisus est; ipsum>eriimpostguani exhaeretico eatholi-
caro facta fypmoihz,propter unipnem ctun Vei'bo a-5 cttm feeit, quoad incarnaiionis dpgma, ex f.eahs jjrae-
nru.navTu&oxoieivItrybovzi; afqueidcjr.co Nestoriuiii sent.iccassertore in Sacramentaiium sib.i shnilem,
merito 'arguebat, quod vim eucharistice g&ioirotov in- transfpriijare conatus est, propte.r haec setraonis se-
Mngeret, subiata carnis cum Vei"Jjoh.ixru oucwij. Cllildiverija [Num. 10): filene mftTtn traparpi ocOwO.
M6S DISSERT. I. DE HJIRESI ET LIBMS NESTORIS. H6G
TOU SfO-ffOTiXOU
TO'7TpOXEt)StEVOV,
'OOKJtt? av laBaiTeTONA 'muhicaritufpropfifetates,ht DeuSUicaturpasiius,etc.,
AiPTON TOTTON,ou lo-TtTOo-fifiKKVTITUTTOV. Qucesic hoffio binnipoteiis, "eic.i-;iri euebafistia, :pfbpter sa-
afguhienlatur (Lib. n de Eticltur. Sacrcitn. pug. 772 cramentalein carnis CHristicum-symbblis^bnûhctio-
ed. uliinim) : Per PANEM UUNCnecessario inlelligit, nem, et caro tangi, etsymbola ViVificaf e dichhtuf, ietc.
atit accidentiapttttistibsquepanis substanlia, aul veikm Ad incarnatiohis veram ifidfem'demohslrandani, HScc
substanlia panein, aiilpropriuinPoiiiinicorptts. Qttar- una sufficit sentfentia,si proprio sehsu mfelligatuf,
lutn enhn aliqttotiftnqi liic nullo modopolest. Pfimum Verbumcaro factum est (Joan. i, W) : sttfficit.quoque
aittem 11011 potestdesignare; lum quia hieptissimnmes- ad eucHaristice faciendaih fidera haecttriica Ghfisti
sei tiicere: Quoliescitmquerriandticubitishmcaccideri- vox in proprium sensttm accepta, Rbc >esi'corpus
tia; cum accidentiacibns non shtt; tum qttiu ibi agi- meum. Quid caetera persequar diligeiitins, cttm ne-
tttr de illo pattequem Pominus corpus suum appella- mini non facile ex his pateant?
veral: honautem accideiiiiasunt qumcorpus suumesse Observandum iUeincle, nbn pafvam intefcedefe
dixerat; ut apnd adversariosipsos in confessoesl. N011 Nestorianos Hiter et Sacfaffientariostraiissubstahiia-
tertium; namcttm tiictilCORPUSDOMINI essePANIS ILLIUS tionis hostes affinltatem. Ea taihi videftir qtiatubr ca-
ANTITTPUM, hoc esl, rem seu veritatemctbillo pane ium- pitibus cbnstare : ham iisderriutrique princlpiis htun-
qttam q iypo suo figiiralum, TVPUSQUE, ut notui Cyril- tuf, iisderhiurgenfurargumfentis,eadem Captaht effu-
lus, NONSIT VEitiTAS quum figurut, sedillius simula- gia,iisdem loquendi fbrmttlisefroffehisUttraexpohunt.
crum; per PANEM ILLUM non potest intelliqereproptiwrii Haeccfeftesuritet iliis e't istis>comffiunia principia:
Domini corpus. Superestitaque nt fer eum inlelligut l°hrillam agnoscere, sive naturafum ih !Christ0j sive
verum panem Siibstantialem,gvi proinde cum manatt- partium in euchafistia, unitioheffi, praeter moralem,
catur, hoc est, post consecrationem, substantiuliter, B quaeO-UVKOEIK dicatur et pura &yi<n;,ne niajor :aUqua
qualis erut ante, permtiiiet. scilicel troyyjotrivuiiitofttm iiiducerfet; 2° duas adniit-
Hoc in ratiocinio tria raihi videntur peecari : pri- tere in stto" singulos compositohypostases, ne quae
mnm vilio logicce; alterum, ffiala fide; postremum, uhiuntur, vfel'ihiperfecta evadaht, vfel sttae essehtice
prava intelligentia, sive Nestoriancfesententice, sive detrimenium capiarit. 3° negafe, quod pOssit quid-
quaestionispropositse. quam aliena subsistentia niti, ne vel humanitas sub-
An non est logiccevilittm, inter enhmerahda quce stantiaiiter a Vfefboassifmi, vel accidentia sine sub-
significaripossunt HUJUS PANIS nomine, recensitis tri- jecto existere credantur; 4° fejicefe unipnem bm-
bus, praetermittere'quartum,quod cum sit unicuique nem o-yjTix^majorem, necaro Chfisti, vfelcoextfen-
hac inre obvium,rem omnino conficit, corpus nempe datur Verbo, vel sit immensa.
Christi symbolis indutum, seu Cbrislum ipsum specie Premuntur pluribus quidem utrique argumentis,
panis et vini abscondilura? Unde "Ghristusipse dice- sed uno maxime, quod ex his evangelistte Christique
bat, se, et manducari: Qui iriandttcdtme, ipse vivet; verbis sumitni*: VEB:BUM CARO FACTUM EST; et : Hoc
et esse panem hunc quem daturus foret : Ego sum ESTCOBPUS MEUM; si modo, ut par est, et proprie, et
panis, qui de cmlodescendi. juxta traditionem Patrum, et secundurn communem
An non pariter malcefidei est, scire probe quidem fidelium sententiam, et congruenter aliis Scripturce
unum istud contendia Nestorio panera eucUaristicum locis, in quibus eadem res agitur, intelliganrur.
non esse DivHiitalis,sed eorporis figuram,qualiscum- Eadem sectantur effugia : nam primo utrique ob-
que tandem illa slt: et hide tameu cottcludere a Ne- jectum sibi Scriptufaelocum figufatum esse opiniosis-
storio dici hunc eumdeni panem hon esse tantum fi- /i shne defendunt; et, quod mirabile est, eamdem utri-
guram, quod unum satis erat ad propositum, sed esse. que figuram causantuf. Deinde, utrique Pairttm au-
figufam vacuam, quod minus ad rem efat? Demdei ctoritatem, sin ffinius aperle cbntemnunt, certe ele-
cur «vttTuj70vhoc in loco aiittd significari dicatur, vant. Denique Sola judice Scriptura utrique litem
quam signuni, et TUJTO?, ciun alleruin pro altero po- dirimi vblunt. Sed locos mde proferunt eadem, 'quod
natttr, et loeus non aliam postulet quam TU7TOU signi- stupendum est, et fraUde Cofruptos, e'tviolentia de-
fleationem? Adde quodpossiiidem stti esse «vTtTujfov, tof tos, quod sigiUatim ostendere nec diflicile est, neC
si geminam submde specieminduerit, e't altera sit al- necessafium, Curnunicuique utrofumqUe HbfPs le-
teritts signum, undedistinctio signi vactti et pleni orta genti testimonia occurrant, non hiuititiidine niagis
est, quam eyidehtia.fidemdietis hbstfis factura.
Au non denique NestorianamlUlesenteniiatti quce- Eodeffi, et illi xlfeChristo, et isti de eucliafistia,
stionemque parum assequitur, qui cum de reali prce- modo loquuntur. Nestoriani olim nfegabant, ostenso
sentia cotilroversia sit, de modo praeseniiceloquatuf; CUristo, difei posse proprie : Hic festDeus; sed Dei
cumque Nestorius impanator fuerit, ut mox ostende- dunilaxat simulaclutn,. et aliud alitjuictfejusffiodi.De-
tuf, contendatab eo conversionemadmirabilem quami moiistrata euchafistia, Sacramehtarii vetant ne quis
catholica Ecclesia contra Suvouo-tao-TK? luetur non1 audeat asserere hoc esse proprie corpus CHristi, sed
fuisse defensam? corporis signum, figuram, antitypum, etc. Christum
Sed jam tempus est id demonstrare, quod mox; fatebantur Nestoriani posse vocari Deum, sed bg.ov\>-
dixi, Nestorium, etsi Christi corpus reapse praesens: g.o>;;aiurit Sacramentarii pariter eucliaristiam vocari
sub symbolis offerricrediderit in sacrificio, etin com- quidem corpus Christj, sed oftMvuftw?, etc.
munione manducari, in eo tamen circamodum prce- D Observandum denique Nestofium, cum duas in
sentiaeerrasse, quod corpus Christi parii crederet per Christo naturas integras, incorifusas, fetimpferihixtas
meram O-UVKJJSIKV atque o-uvouo-two-tv conjungi, quod agnosceret, quod catholicum fuit; sola tamen eas con-
iffipanari nunc vulgo dieunt. junxisse o-yio-ei,et non x.S' vnbo-Txortv, quod aiifenum,
Id vero ut liat manifeslum, dno puto -811601105 ob- a fide. Gonstitit ergo medius intef unionis hyposta-
servanda; et primum quidem istud, magnam esse: ticce6t confusionis auctores; ideoque cavit diligenter
iiicarnationis atque eucliaristicecognationem, ut Ucec : ut, ne verbo quidem, vel his, vel illis accedere vide-
Uliusextensio qucedam et continuatio a iPalribusvo- retur. Quare cuni probe intelligeret nihil esse co-
cetur : nam sicut per incarnalionem Vefbum huma- gnatius, nihiique simiUus quam Ghristum et eucha-
nitati, sic per consecrationem corpus Christi symbo- ristiam, de utroque pariter sibi, et sentiendum puta-
lis unilur. In utraquefit utpropterineffabilem quamvit, et loquenduni; ne si quid incautius de altero my-
dam unionem, et eadem sit Dei Hominisquepersona, sterio dixisset, id sucede altero sententiaenoceret. Aut
et unica corporis Christi ac symbolorum hypostasis. fuit igitur reipsa Sacramentarius, cujusmodi nune
In utraque et Deus £t corpus Christi latet, Deusque: Lutherani; aut -certe videri potest gravissima suspi-
specie hominis, corpus Ghrlsli symbolorum specie: cione laborare. Atque ita Cyiillus non siiie causa
videtur. Per illam Deusvere fit Uomo, per istamr-cor- scripsit, Nestorium aliosque eadem cum ipso sentien-
pus Cbristi vere fit cibus. In incarnatione propter• tes, trupKkbewrov TOOfiua-T^ptou 5uv«_itiv, quippe CJIICC
aidmirabilemutriusque ttatufae Iv&io-tv reciproce com- . non tantum in reali corporis prcesentia posita sit, isdt
1167 AD PARTEM SECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 11G8
eliam in ipsius cum symbolis unitiohe pene substan- ___.
nominis raagnaequedoctrinceviris, Cusano et Alano"
liali, et hypostaticaesuppari, quaesine transsubstan- cardinalibus, Gregorio de Valentia, et Gamacliceo
tialione contingere non potest. theoiogis, ipsisque dialogorum Eranistce Graecorum
Hanc suspicionem miriim in niodum augent qua- primis editoribus Rotnanis, de unione corporis Chri-
tuor. Primum, quod legilur apud Leontium (Lib m, sti cum symbolis non aperte satis, pro catholica ve-
contra Neslorianos et Eutychianos, nnm. 6) de Theo- ritate transsubslantiationis, senlire; immo in opposi-
dori Mopsuesteni seclariis (fuit, quod saepe dicium tam partem, cognati erroris impulsu abreptus, incli-
est, Theodorus Nestorii et Theodoreti communisma- nare.
gister), qui non nemini moleste ferenti modum quem Tertium, quod Sacrameniarii Calvinistce,sui quo-
servarent, causantique fieri non posse ut simul et que erroris pondere, in Neslorium vicissim, sin minus
cum ipsis comraunio haberetur et cum Ecclesia, oinnes, saltem plerique, propendent. Id vero ctim
quippe cum aliter Ecclesia, aliter illi sacra mysteria fama didicissem, alque etiam relatione viri non di-
tractarent. JVotioportet, inquiebant, le molesieferre gnitate magis quam eruditione prcestantis, a ministro
hanc mconomiam;panis enim INTYPUM COUPORIS CHRI- Calviniano scriptis editis non obscure proditura legi:
STI PROPOSITUS , no» plus benediclionis parlicipavit nam et expressis verbis negat, nec sine pluribus ar-
qtiam panis qtti in forp vendilur, et qtiumpanes qttos gumentis, Virgirtem posse dici proprie Deiparam;
Philomarianiim (DePhilomur. ugit Epiphan. hwr. 78, et affirmat suos hodie a Deiparaeappellatione absti-
num. 23) offeruntin notnine Marim. Yides quomodo nere,.
Nestoriani tandem illi ad Sacramentarios, quales Quartum, quod tradit Hilarius libro vm de Trini-
sunt Calvinistae, paulatitn defecerint; pronus enim •* tate, ubi cum dixisset carnem et sanguinem accepta
est ab uno errore ad alios lapsus. atque Uausta id efficere, ut el nos in Christo, et CHri-
Hunc Ioctun librariorum incuria corruptum resti- stus in nobis sit, subjungit: Annehoc verilusnon est?
luimus, addita particula negaliva, quain sentenlia de Conlingai plane his verumnon esse, qui ChristumJe-
pane in typum proposito ac torlis mulierum Mariae sttin veruin esse Deumneganl, etc, quasi diceret: Ne-
sacrificantium, et scopus loquenlium , aperte exi- gare nemo polestquin vere caro et veresanguisCIiri-
gebat. sti, id est, HominisDei accipiatur, alque hauriatur,
Secundum, quod TUeodoretus, Nestorio inprimis nisi qui Christum Jesuin verum esse Deum pariter
addictus, et tunc cum Eranistem scriberet, cum ipso negaverit.
pariter in Christi mysterio aberrans, visus est magni
DISSERTATIO ALTERA,
DE SYNODISHABITISIN CAUSANESTORJANA,
Temporequo turbas Neslorius excitavit, ad id usque quo in Oasim deportalus periit.
Longe plures quam vulgo creditur habitae sunt no, cum omnibus qui cum eo fuerunt eptscopis; sed
synodi episcoporum in causa Nestorii, donec in Oa- ista manifeste probant: Scribunt enhn nobis vehemen-
sim deportatus est. Quindecimmihi videor, aut etiam ter offensi. Indieant enira scriptum fuisse communi-
sexdecim, posse demonstrare, quamvis consistam inter ad CyrUiumab episcopis qui cura Coelesliiiotunc
tra tempus titulo definitum. Coactce,sunt enira Romce erant. Id vero quid est aliud, quara dalas esse syno-
quatuor, totidem Alexandrice, Ephesi duce, cecurae- dicas litteras ? quandoquidem communescum summo
nica et schismatica ; Constanlinopoli quatuor : duae >G pontifice litterae, non nisi ab episcopis legitime con-
sallem ab Orientalibus, priof Antiochiae, ante pa- gregatis mitti solttcesint.
cenl Ecclesiarum, cum baccbari pergerent in Cyril- Tempus synodi exinde constat, quod acceptis Ro-
lum; et posterior Beroae,apud Acacium, cum jussu ma Htleris Cyrillus Nestorio scripserit autumni tem-
imperatoris de pace deliberarent: quamquam ex re- pore, ut sequenli capite planum fiet. Oportet igitur
censitisnonnullceforsanordinariaefuerunt,atqueetiam Romaesynodum contractam esse, aut ineunte aestate,
alias ob causas vocatce. aut circiter.
De singulis breviter non alia aunotanda puto, quam Non fuit ordinaria, cujusmodi cogebatur anle Qua-
quae aut aliorura diligentiam magnis operibus fatiga- dragesimaro et aulumni tempore; neque lamen ex-
lara fugerunt, aut contra Historiaeveritalem scripto- traordinaria, id est, quce per tractoriam vocarelur :
ribus incautis exciderunt. alioquin incognita non laleret, sed ivSôuo-Kaliqua
ex episcopis, qui tunc forte aderant Romce,urbico-
I. que clero : quales scepe habebantur, quoties nego-
Synodtts a Cmlestino snmnto potilifice Rotnm habi- tium alicujus momenti occurreret.
la, occasione chartarum Neslorii Conslanlinopoli In ea lecttesuntimprobataeque charlaeillaeNestorii,
missarum, Dionysio el Florentio coss., anno Chrisli quaeConstantinopoli Romam allatae, occaslonem sy-
429, post. festa paschalia. nodo dederant. Continebant vero tres priores Nestorii
sermones, ex quibus orli fuerant lanti motus in urbe
Obscura est ista synodus, nec fit, opinor, ulla us- regia, quantos Socrates (Lib. vn) Cyrillusque (Epist.
quam ipsius mehtio, praeter quam in prjma CyrilUad ,r. ad Ccelestimimpapam) describunt.
Nestoriura epistola. Quiti postremo faciam? lempus Incertum, quis chartas miserit ad sedem aposloli-
enim est loquendi,vel conferentiipotius cum veneralio- cam: ipsi forte apocrisiarii, aut. sedis apostolicae, aut
ne tua, inlerrogante de charlulis quibusdamqum nescio Alexandrince Ecclesice, vel alius aliquis studio fidei
quomodoRotnam perlatm sunl reverendisshnoac reli- succensus. Quid si Marius ips"eMercator ? Constanti-
giosisshnoRomanorum episccpbCmlestinb,cumbmni- nopoli certe tunc temporis versabatur ; tunc nego-
bus qui cum eo fuerunl episcopis venerandis, _quia tium Nestorio, Pelagianorum faulori, qua ratione
utrttm religionistum hubeunlur, incerlum est; scribunt posset, exhibebat; tunc Nestorii sermones amabat
enimnobis vehetnenteroffensi,etc. (Epist. 1, Cyrilli ad Lalinos facere, ut sucegentis hominUiushaereticiim-
Nestorium). pietas innotesceret.
Congregatos fuisse in synodum venerandos istos Missaesunt ebartulaein Latinum sermonem versae;
episcopos, et non fortuito quodam ccetu apud Coele- alioqui non statimdeipsisjudicatumesset, ut postea
stinura exstitisse, ostendunt quidem haec verba non non est, de allatis aliis per Antiochum virum illu-
obscure : Interrogante Romanorumepiscopo Ccelesti- strem, Nestorii amicum : propterea quod, ut causatur.
1169 DISSERT. II. DE SYNODIS HABITIS IN CAUSA NESTORIANA. 1170
Coeleslinus,exspectandumfuit, donec sermo in Luti- A i prmsule, eodem anno, iisdemque coss., aulumni
nnm verteretur. tempore.
Utut res se habeat, certe potest non imnierito dici
haecprima Ecclesiae de Nestorio victoria ; siquidem Litterae sumrai pontificis, et si quae aliaea synodo
in ista synodo prhnum damnatus est, non quidem Romana datae, Alexandriam venerunt, ineunle au-
nominatira, quoniam certum non erat, aut saltem tumno. His acceptis Cyrillus primam epistolara misit
nOn perinde ac legitimi judicU forma postulat, quem Nestorio per Lamponem presbyterum et monachum,
atictorem chartae habefent; sed generatim in suis qui cum a Nestorio responsum retulisset, cujus bre-
dogmatibus, quaeut offensionempepererant, eamqite vitatem supplevil alia mox consecuta epistola, in-
vehementem, ita -unanimiPatrum eonsensu damnata gentes, ut loquitur Nicephorus (Lib. xiv, cap. 35),
sunt. hmresiseructans fiuctus. Cyrillus epistoiam dedit an-
Scriptum inde est Cyrillo Alexandrinae Ecclesiae tirrhelicam metise Mechir, secundum iEgyplios, id
episcopo; sed non eo tantum fine, ut de auctore est, ipso Une Januarii, vel Februarii initio.
charlarura certi aliquid docefet : qui enim Iateret Ambas ego Cyrilli epistolas, sive quam Lamponi
auctor m tantis Ecclesice motibus? Neque etiam, ferendam dedit, sive qua Nestorio respondit, opi-
quod suspiciosus aUquiscogitaret, ut sciretur, an non nor scriplas ex synodo, non illa quidem universali,
ipse quoque Nestorib ccnsentiret; siquidem integer id est, totius dioecesisyEgypti, sed particulari Ale-
famce, omnisque erroris purus habebatur. Sed ut xandrina, seu primae solius provinciae ; non tamen
prhnaepost Romanam sedis antistes jam inde excita- utramque datam ex eadem, sed ex sua singulas reor.
retur adsuastemporepartes agendas, promovendum- Quare videor mihi duas, anle universalem jEgy-
que negotium, quod parabatur ; qnamquam ad tuen- B ' ptiacam, provinciales synodos advertisse, quam sive
dani fidem per se satis vigilanter, immo ad invidiam conjecturam, sive senlentiam, argumeutis non im-
nimiae diligentiae, incumbebat. probabilibus confirmo.
Perierunt lilterae, sive qucea Ccelestino, sive quce Quo tempore utrasque Hlteras scripsit Cyrillus
ab episcopis, Cyrilio scriptae, si tamen geminaefue- (scripsit vero primas autumno, alteras ante Quadra-
rint, et non potius unae, pro more sedis aposlolicae, gesimaro), eodem Habebatsynodum ordinariam, id est,
et majorum forte sedium, quarum prcesules ut plu- quam Nicaenuscanon quotannis habendam prcecipit;
rimum suum nomen inscribebant synodicis quoties neque enim, ut erat disciplinceecclesiasliccein pau-
ex provinciali concilio darent : ex provinciali dico, cis observans, neglexisse credendus est praeceptum
secus enim accidebat, sive cum ex universali totius quod ubique lerrarum religiose nemo non servaret.
suaedicecesis scribebant, sive quoties plures aderant In hujuscemodi synodis non tanlum judicia de
majorum Ecclesiarum aiitistites. personis agebanlur, aut statuebatur de disciplina
Hic curiosus aliquis interrogaverit, cur Alexandrino quod e re foret Ecclesiae; sed de negotiis ettam ma-
potius Cyrillo, qui procul Constantinopoli aberat, joris momenti, si quando occurrerent, consilium an-
quam Antiocheno Joanni, qui vicinior, litterae sint tistes cum fratribus habebat, siquidem illa potius ad
Roma missae. Faciiis atque expedita responsio est. sedem ipsam quam ad personam antistitis spectabant:
Pritno, suspectus videri poluit Joannes, ut qui ejus- censebantur enim majores causae, quas olim, non
dem cum Nestorio, et EcclesiaeAntiochenae presby- tam episcopus pferse quam sedes ipsa, id est, episco-
ter, et magistri Theodori discipulus fuisset. Deinde pus cum suo concilio dijudicabat.
Joannis industria, navitasque in rebus agendis per- p( Erat porro negotium maximi momenti, cogno-
specta non erat, quippe qui alterum vix annum in scere causam antistitis urbis regiae, qui turbas orbe
episcopatu ageret. Postea sedes Antiochena tertia fere toto moveret, quem viri fide digni Constantino-
tanlum erat postRomanain; immo Conslantinopolita- poli venientes erroris accusarent, in quem summus
ncej'am inde a pluribus annis concesserat : quod pontifex velut in hominem haeresis suspicione labo-
tamen Romani pontifices approbare reeusarunt. Ma- rantem inquiri mandaret, qui suis se ipse scriptis
jor autem sedes a minore j'udicari non solebat. At ubique sparsis argueret, qui a Cyrillo canonice mo-
contra CyriUus, sive suo privato, sive publico suce nendus esset, et vocandus ad canendam palinodiam.
sedis studio, Nestorio favere credi non potuifc; et Quare non video qua ratione stare possil, quod
jpsius solertiam anUnumque strenuum toti septemde- aiebat eruditissimus Petavius (Tom. IV Dogm. lib. i),
cim episcopatus anni, iique diffleiles ac negotiosi, privatis primutn Htteris duabus, tum synodica una
probaverant. conveiitum fuisse Nestorium a Cyrillo; qui enim si-
Ut Hacduae causce mihus valerent, certe Alexan- nat ralio j'uris ut privatce dicantur litterae , quac ab
drincc sedis, ut reipsa erat majorum sedium prima Ecclesia ipsa Alexandrina missaedicuntur, quae pri-
post Romanam, et velut prima a Romanis pontifici- mae secundccquemonilionis canoniccelocum obtine-
bus, ConstantUiopolitano concilio hac in parte adver- bant, quarum secunda in oecumenicoconcilio Chal-
santibus, habebatur, ita veteri more de tribus aliis cedonensi expresso nomine appellata est syriodica ?
judicandi jus erat; eoque j'ure utebatur, quoties se- Atqui epistolas de quibus agitur, ejusmodi esse aper-
dis aposlolicae non placeret judicium sibi relinere. tis testimoniis eonstat.
Unde factum, ut si quando causa hujusceniodi esset Nam de ulraque Cyrillus (Epist. 3 ad Nestorium):
exorta, Alexandrinus episcopus a Roniano partes J) ] "SUVESETO 8e v.tt.i13xaT« Tiiv'Vi>p.tiv uyiu o-uvoSo?,Yti
suas agere juberetur, gemjnaque potestate instru- lj^tetf «7r«VTEff , tu? bp6S>;eyov&ui;, x«t «VE7rt),»]^Tw?
ctus, quippe ex Ecclesiceinstituto primussub suramo TUTS •ypuipeiuuisem_-To'kui;,npb; TW o-«v£u),«§et«v,
pontifice judex, negolium perficeret. rzupu.TV7S- 'liXe.uv^pia>v etc. Epistolis autem
'SY.Y1-.(J_US,
Atque hccc ratio esplieandce potestatis, qua pol- ab ALEXAKDRINA tuce religioni directis ECCLBSIA con-
lerent Alexandrini prcesules, eo probabilior videtur, sensum prcebuit, lam ea quceapud urbem Romam
quod pugnantes super ea re auctorum sententias Hi convenil sancta synodus, quam etiam nos omnes,
concordiam revocat : servat enim j'ura utriusque se- . velut irreprehensibiliter conscriptis.
dis, apostolicae et Alexandrinae; nec confugit ad Cy- Cura ergo nihil aliud sit, more antiquo ecclesiastico
rilli admirabilem quamdam delegationem, cuj'us si- loquendi, milti tanlis de causis ah Eeclesia Alexan-
gnum exstiterit PHrygium, seu paUiuro, mitraque ex drina epistolas, quam mitti ab Alexandrina synodo,
urbe missa, quae vix NicepUorus Theodorusque Bal- ambaeprofecto Cyrilli ad Nestorium epistolcea synodo
samon viris non incredibiliter credulis persuase- scriptce dici debent.
rint. Sed etipsas habuisse rationem priracesecundceque
monitionis, aperte docet Coelestinus ponlifex ad
II. Nestorium scribens : liaque quamvis etiam frater Cy-
rilltts sectmdis te episiolis suis asserat esse conventum,
Synodus cptmprima Alexcmdrina, sub sancto Cyrillo inlettigas volo, post mimamel secundamitlius, et hano
1.171 AD PARTEM SEGUNDAMOPERUM M. MERGATORISAPPENDIX. im
correphonem noslram,quam consiat.essejqm tertiam. A certemus, cursttmconsummeims, fidemspneinus, egen-
ab universitate collegii et conventuChristiano.ruiiite tium miserias sublevemtts, soletnttr orphanos, vidttis
prorsus esse sejunclum, nisi mox qum male dicta sunt patrocineimr, remedia coinpamnus cegrolis,invisumus
corfiganlur:, etc, vinctos, benignos, ac mittum charitalis, rethientes nos
Itiipsum docet eliaro Cy.riUus,in lilteris ad eum- prmbeumus, Videtur enim canere quasi classieum,
dem Nesioriuin (Epist., 5) :. Ecceitaqtie tesimul, cum quo inceuderentnr fideles ad pugnandum pro.CHristo
sqnptq,stjnodo,,qum,upudtmiplqm urbem Romqmcon- inHorainemcui, praetei*uSeoTmu,deprcedatio bono-
greggtq.est, prmsidenfe,sanotissima,el venerandissimo rum Ecclesice, atqtte adeo patrimonii pauperum ra-
frqtfe. et, consaper.dpienostro Creleslirioepiscopo, his pina objiceretur.
scriptisjam tpriip convenimui.,.consilittntdunfes, ut a HI.
prav.is abstineas distortisque.'dogmaii.bus;,qum et sen- Synodus qum secunda Alexqndrina sub Cyrillo cpi-
twe cogno_scerisef docere; recipias, vero,fiaem.rectctm scopo, Theodosio xm et Valenthiiano m AA: CC.
Ecclesiis p.er beqlissinws, et
qpostolos evangelisiqs ab aniw 450' anle Quadrageshnam.
imfia. trqqitqm, qui ei, op.ulisinspexerqnt,. et ministri
Verbf fuisse nibiislmnlur.. Qubd si hbc religio,lua fa- Huj'us syiiodi. roeminit Chaicedonense concilium,
cer,e disfuterit,, juxiq, dilqfionem,litteris prmfinitum cum secundam CyriUi ad. Nestorium epistolam ex-
sctnc.tissimiet venerandissimi,consacerdolisnostri Ro- pressis verbis synodicam nomiiiat. NomHiatvero in
m/tnm prmsulis.Ecc.lesim Cmlestini, scias: te nullam defiiiitionefidei : Propter illos aulem qui disppnsatio-
sprlem hqbere nobiscum, nec Iqcum aul coltoquium nifs myslerium corrumpere conaniur, ei purum homi-
cum Dei' sacerdiotibus:et episcopis oblinem. neni.esse genitum ex sancla virgine Maria, impudenler
In eamdem,senlentiara Gyrillus ad monacUos.Gon- B, delirant, EEISTOLAS SVMODICAS beaiissimiCyrilli-Alexan-
stantinopolitanos, ait Nestorium a se ternis jam Ht- drinm Ecctesim prmsulis, ad Nesiorium, etad Orien-
teris commonefieri(i part. conc. Ephes. cap-.28)^ tales, etc (Act. S, in defin. fitiei.) De iis namqueepi-
Cuni igitur ipsa quoque prima Cyrilli ad Nestbrium stolis sernjo est quce in actione seeunda lectce ftte-
epistola sit synodica , ut nianifesle confecimus, ne- r,ant, ut; cuilibet intuenli perspicunm est. Lectaevero
cesse est fateri Uabitam esse Alexandriae synodum fuerant duce tantum, secunda nempe ad Nestorium,
anno 429, autumni tempore, quo nimirum. tempore cujus iijitiura : Obloquuniurquidam, etc, et celebris
missa esl epistola, eamque synodum fuisse provincia- Ula pacificatoria : Lmtentttrcmli, et exsullet lerra, ete.
lem, atque ordinaiiam. Et; vero Gyrillus ipse litteras priores duas ad Ne-
Hujus nihil superest, prceler litteras ad Nestorium, storinm non tam suas quam Alexandi*inceEeclesiae
et ad monachos iEgypli, atque homiliam paschalem nominaf.. Epislolis qtttemqbAlexandrinq tum religioni
1;7, qua indicebatur paschalis dies Ui annum conse- directis Ecclesia consensumprmbuii tam ea qum apud
qnentem 430. Homilia porro ejusdem est argumenti urbem. Romam cotivenitsancta synodus, quom eliam
cum epistola ad monachos : iiain in utraque egregie nps omnes, velutrecte irreprehensibUiterqueconscriplis
refutaniur omnia Nestorii dogmata, prioribus tribus (Epist. 3, ap N.esiorium).
sermonibus comjjrehensa. Sed;de secunda synodo Alexandrina, ex qua datav
Homiliam vero cuni epistola dogmatica ad mona- sunt secundcc a Gyrillo ad Neslorium litterae manUes-
cbos ad synodum pertinere cerlum reor. Nullus enim tumvideri potest NicepHomtestimonium (I,ift. xv/cap.
dubito quin homiliaepaschales, ut erant maximi mo- 33) :Sed: enim-divhius quoqueCyrillus, ubi Nestorii
menti, praelegerentui' in synodo; et ea quidero au- (->blasphemias audivit, txiiamctcieum tie&ilepistolum,el
tumnali, siquidem mitli solebant autunrai lempore ex aiteram; in quibtts.diserlis verbis eos qni non aperie
Alexandrina civitate, quo pervenirent mature ad alias Ghristiim Deum. prafiterenltir., sed: btasphemis verbis
Ecclesias, in quibus indiceretur pasclia die ©eoya- hominem.(Beofbpov,, alque orgcaittm seu inslrumentum
fieltK..Neque etiani anibigo , quiti epislola ad mona- Diviniiaiis esse dicerent, analhetna esse proclamavit.
chos ex eadem synodo scripta sil; nam Constanti- Ctii Nestorius, litteris obviavii, conviciissitnul et bla-
nopolim magis quam ad monasteria destinabatiir : sphemiis.rem agens. Eis veroNestqrii litleris, ingenles
sed interfuit inscriplionem supponi, ut ne bellum hmresis fluclus eructanlibiis, qcceplis, cutn quatuor qtti-
prius gereretur quam legitime indictum esset. busdam aliis, proviiicialemAtexandrimsynodum con-
In bomilia porro, defendendo pariter atque aggre- gregavit, alque ei ulriusque ultro ciiroque datas epistb-
diendo, pugnatur : nam ea defenduntur quae Nesto- las exhibttit, qttttrumexempla, et synadiipshis decreta,
rius impngnaverat, ut duajVerbi nativitates, serm. 3; ad veleris RommepiscopumCmlesthnimhtisit. Ati Ne-
divinilas EmmanueUs , serni. 2; unitas Christi, eo- storiutn insuper tertiam dedit epislolam, cui multum
dem serm.; QeoTOY.o; Virgo, serm. 1. Impugnantur vi- celebrataitta dnodechii capilula una cum anaihemalis-
cissim quae Nestorius defendebat, veluti Ghristus mis adjunxit.
etofbpog, sei;m. 1; coadoratio Ghristi, serm. 1 et2, etc. Verum ad haocNicejjHoriverba observare juvat:
Explicantur etiam Scripturae loca quibus Nestorius primo, litferas duas aGyrillo soriptas essead Nesto-
abjilebatur, ut «^.JJTW/S, UITUTO>P, elc, serm. 1; Misit rium, ante synodumuniversalem Alexandriaecoactam;
Detis Filittm sttum, etc, serra.3. Repelluntur tandem deinde, synodum Uanc fuisse Uabitam, priusquam ad
quae idernhaereticus catholicis objecerat, ut «VT/JOTTO- summum pontificem._mitterenturmutuacCyrilliNesto-
fknaeiu serm. 1;, etc. v riique epistolae; tertio, missa quoque Romam cum
Q.uodsi curiose cuipiam hac in parte versari fuerit litteris decreta synodi, utique per Possidonium Ec-
otiuin, homiliam praefatam cum epislola ad mona- clesiae Alexandrinae diaconum, ul aliunde constat.
cHos JHgypti, tum ambas cum prioribus tribus Ne- Cum ergo epistolae, quas Romam missas Nicephorus
storiii serroonibus componat, nori sine aliqua animi tradit, longe diversce sint a terlia, quce subjunctos
voluplaie animadvertet : primum-, quo statu fuerit habet analhematismos, haecenim scripta est hi synodo
Nesloriana res tunc lemporis; deinde, quam pru- universali post reditum Possidonii colleela,; necesse
denter Cyrillus cum Nestorio coeperit sub aliena per- est s^Tiodum cujus meminit NicepHorus, cujusque
sona coiifiigere; lertio, quomodo tameh non ita po- decreta per Possidonium ad sedem apostolicam delata .
tnerit Cyrillus dissimulanter rem agere, quin Nesto- sunt, differre ab jEgyptia, seu universali, ex qua
rius se peti senserit, ideoque, ut par pari referret, missa est cum litteris pontificiis et anatUematismis
Photji cujusdam ementito norohie, epistolam refel- CyrilU ad Nestorium legatio quatuor episcoporum.
lere conatus sit; denique, quam callide Cyrillus in Atque haec causa est cur eam ipsani synodum Nice-
fine paschalls homiliaeexhortationem Hancliabuerit: phorus proviucialem vocet, ut ab JSgyptia, quae uni-
Igitur quoniam prelio empti stttnus, nec suinus nostri, versalis, distinguat.
ssniamits Emplori pro juribus, el carais quitiem re- Observare ilerum oportet ex NicepHorilestiniomo
bellesmolus edomemus,longe nefaria scelera amovea- duas oriri quaestiones admodum obscuras, et proptei
nuis, onmique moderqtione conspicui bonum certamen quag crediderit forte aliquis narratioui toti deroganT
1175 DISSERT. II. DE SXNODIS,HABITIS 1N>CAUSA NESTORIANA. 4171-
dam esse fidera. Quaeritur enim qumsit.unailla et til- .V IV.
lera epislotain quibus diserlis verbis eos qvi non aperle Synodus qum secundu.Romana, sub Ccelpslinosummo
Glirisium DewtiLprofiterenlur,. sed. blaspltemis verbis iisdem consttlibuseodemqueauno ab prce-
hominem.Qttxfbpov... seu instrumentum pontifice,
alque orgqnnm, cedens, menseAngusio.
Divinilatis esse dicerenk, analhema esse. praclamqvit.
Quceriturilem quaequatuor Ulceepistojce CumNestorii Ccclestinuspontifex, post aeceplas ajCyrillOiUtteras
litteris acceptce. derebus.Nestorii, quas Possidonius diaconus-.,una
Obscuras dixi quaestiones : nam. epistola in qua cum exemplis rauluafum Cyrilli et Nestorii epistola-
dicitur apertis verbis contineri anathema in eum qui rum, decretisque synodi, atque efiam excerptis sen-
Christum profiteretur esse hominem.®eofbpov, et Divi- lentiis ex Nestorii operibus, detulit, syhodnm Rpmae
nitalis.inslrumeatum, neque prnna est, neque se- coegit plurimorum episcQpormn,ex eaque ad Nesto - •
cunda CyriUiadNfestorium; Utneutra enim tale qiud- rium misii denuntiatorias damnationis litteras , qua-
dam legitur. rum iniiium est: Aliquanlis diebus vitm nostrm, etc.
Deinde, cura in prhna Nestorii epistola ai Gyrillum (i part. conc. Eph. cap. 18.)
nulla pai's dogmatis, ne verbo quidem, attinga tur, Hujus synodi mentibnero fecit Cjrillus, cum scri-
cumque secunda quaenunc habetur, plenasit quidem beret Joanni Antiocheno (Ibiti., cap.. 21;),: Porro tiu-
blasphemiis, sed scripta sit quoque post synodum .lem lectisin concilio.expositionibus:illhts,. epistalisque,
Alexandrinam, quam Nicephorusmemorat: qucetan- el iis prwcipue in quibus, quod aper.tamipsius subscri-
tiera sunt Nestorii litteraeeructantes haeresim, necnon ptionem prmseferr.ent, nullus tergiver.sandilocttsreli-
exUibitcesynodo, ex qua scripta est secunda GyriUi qttus erat, sanclu Romana synodus disertamsiatim in
ad Nestorium monitoria, curoad secundam istam Cy- I* illuin sententiam tnlii : qua de ie et ad tuam quoque
riUi respondisse 'Nestorius litteris haeresirneructan- pieltttemperscripsiL Horumprohide decrelomodis om-
ttbus videatar? Ut baec lucero accipiant, paraphrasi nibtts parentium est illis qui a tolius Occidentis com'
quadam exponendum videtttr totum Nicephori testi- munione excidere noluerinl: scripserttntnamque expo-
monmm (Primq epist., num.Pi.f silm sententim exempttt., cum. ad Rufum piissimum
_ Cyr.illus, ubi N.estorii blqsphemioi:uudivii (referen- Thessakmicmepiscopttm,lum ad attos,quoquenonnul-
tibus viris fidedignis Constanlinopoli Alexandriam ap- losreligiosisshnos Macedonim episcopos, qui ab illius
pulsis; et apoerisiarUs monentibus) iinam ud eum tie- senlentia nitmquam decederpsolenl.. Seripsemnl. nihilo
dil episioltttn,el alteram (in speciem quidem, ad mo- seciusel ad Juvenalem quoquepiissimuimHierosolymo-
naclios JJgypti, reipsa vero ad GoiistanthiopoHtanos, rtim episcopum.Jam tumpielalis fueril quidinrem fu-
ipsumque adeo sub aliena persona Neslorium).; in inrvm sit diligenter expentiere; iws etiim sequemur,
quibus diser.tisverbis eos, qui non aperie Chrislum Deum qum illi indicaverunt.
profilerentur, sed btasphemisverbis hominemQeotfbpov, Facit item mentionem tertiis in litteris ad Neslo-
aique organum seu instrumeiiium divinilatis esse dtce- rium (Ibid., cap. 26): Ecce ilaqite ie shnul, cumsqn*
renl, anatltemaesse proclamavit. Cui Nestorius (Epist. ctq synodo, quai apud ctmplamurbetn Roptani'congre-
ad monacli.) ( cum breviter per Lamponem primum gatqest:, prcesidentesanctissimoetvenerandissimo fra-
respondisset) litteris (qucecontinebant capita blasphe- ire, el consacerdote noslro, Ccelesiino episcopo, his
miarum, quibus postmodum Cyrillus secundis liiteris scriptisjam lertio convenimus,consilium tiantes, ut a
coutradixit) nirsus obviavit, cbiwiciis el btaspheiniis pravis abslineas distortisquedogniaiibus, qumel senlire
rem agens. Eis verb Nestbrii lilteris, ingentes hmresis n cognosceriset docere; recipias vero fidetn rectum, Ec-
fluclus eruclqnlibus, qcceplis, cttm quatuor qutbusdam clesiis per becilissimosapostolos.et evangelislas ab ini-
aliis (cleri Gonstanlinopolilani, monaGhorum urbis, . lio iradiiam, qtti et oculis inspexeruiit, et ministri
agentium in rebus Alexandrinae Ecciesiae et Buphce Yer.bi[uisse monslranlur. Qttoti si hoc religib lua fa-
diaconi sui) provincialem (non universalem tolius cere tiisiulerit, juxta dilaiibiiem litteris prmfinilam
^gypii) Alexqndrim stjnodttm congregavit, alque ei sanctissimi et venerandisshni consacerdotis nostri Ro-
utriusqueuliro cilroque datasepistolas exhibuit>(primam manm prmsulisEcclesimCmleslini,scias le nuilam cum sor-
suam et duas Nesloru), quarum exempla et synodi ip- tem habere nobiscum, nec locum aut coiloquium
sins decrela, ad veteris Romm episcopum Cmlestinum Dei sacerdolibusetepiscopis obtinere.
misit (per Possidonium Mexandrinae Ecclesiae diaco- Quin et ipse Nestorius Ccelestio scribens, roeminit
num. Decretorum nomine intellige epistolam, quam hujusee concilii, quod episcoporum Occidentis vocat.
secundam ex synodo Cyrillus Nestorio dedit, desti- Noli igilur, inquit, a veritale deficiens eqm prodere
navitque Constantinopolim, cum responsis ad alias ( siquidem epistolmmissmepiscopisa concilio Occiden-
aliorum litleras). Ad Nestorium insuper (post reditum lis, et ab Alexandrino, multis rescriptis manifesiam
Possidoniiex urbeRoma, exuniversaliiotiusjEgypti nobis nostram fecere sententiam) prudentibus scilicet
concilio) ieniammisil epistolam (cum litteuis Goele- ejusdem orthodoxm professionis,elc.
stini summipontificis,per quatuor episcopbs legatos), Arnobius junior, in confiictu cum Serapione, non
cuimultum celebrala illa duodecimcapitula, una cum tantum meminit; sed refert etiam partem orationisa
anathemaiismis adjuiixit. Ccelesiino praesidente habitce. Sic enira scribit (Tom.
Mentfo quoque istius synodi est apud Vigilium HV XV Bibliolh. Putmm); Arnobiusdixit: ApostPlicmre~
bro v cohlra Eutychem; cum enini afferret Cyrilli Io- B' cbrdqtibnisvir sqnctus GyrillusEcclesim Alexqndrinm
cum, qui in secunda ad Nestor-iuroepistola iium. 8 episcopus, cum cognovissetNesloriqnum dogma con-
etseqq. continetur (Tom. IV Bibliotli. PP.\. scribit truriutn fidei pullutar-e, scripsit per tolam Jfigyptum,
in hceeverba, quibus nihil apertius dici poimt ad rem et ad sanatum Gmlesihittmaposlolicmrecordationis aii-
noslfcun, hoc et bealus Cyritkis in epislola totius sy- lisiiiem mistt, dicens, ad iqudemsuam perlinere, si ab
nodi ad Nesiorium; neque enhn audiendos puto viros eo, qui pontificatus arcem lenebat, fuisset aliquid emen-
alioqui doctissimos, qui synodum islam, de qua lo- datum. Sancltts Cmlestinusila eyxo>p.iuQ-TJi; ejus exsli-
quitur,VigUius,Ephesinam interpretantur, propterea tit, ulinNestprium damnationis dictasset sententiqtq,;
quod ipsius Actis isthcec epistolaj inserta est. Quis laudetn-vero. Cyriili eVin conspectu Pei, et omnium
enim ex eo concludere meiito queat, ipsam esse sy- prmdicassel,'asserenssensum ejus prmclarorumnostne
nodi totius ad Nestorium?- alioquin et epistola Goe- provincim episcopalttm[F. log. episcoporum]prmdica-
lestiniad Nestorium. pariter actjs Ephesinis Hiserta, iioneroborari; etDamasi, Ambrosii, Hilariihunc fuisse
dicelur-totius synodi ad Nestorium, sensumevidenterexposuil.Aiienimin ipso concilio: tRe-
Adsummara, habila est ista synodus Alexandrice cordbr beatcememorimAmbrosmmindienatalis Doinini
ann, 450, aitte Quadragesimanj, metise Mechir : fuit noslriJesu Ghrisiiomnemfecissepopulumana voceDeo
provincialis, prsefuitCyrillus; et inde litterae ad Ne- canere Yeni, Redemptorgenlium, oslende partum Vir-
storium datcc, quce ab agentibus in rebus Ecclesiae ginis,mireturtnnnesmcuhim, tatisdecelparlusDeum.»
Alexandrinaeredditcc Neslorio videnlur. Numquid talis parlus decet homineih? Et odjecit:
1175. AD PARTEM SECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 1176
i Ergo sensus fratris nostri Cyrilli, in hoc quod dicit A Ea vero fuitforma sententice: Aperlecognoscehanc
QeoTOY.ov Mariam, valde concordat, TALISDECBTPAR- nosiram esse sentenliam, ut nisi de Christo Deo no-
TUSDEUM.Deum parlu suo Virgo effudit, ipso po- slro ea prmdices, qttm et Romana et Alexandrina et
tente, qui omnipolentiaplenus est. Hilarius quoquevir omniscatholica sentit Ecclesia, sicut etiam Conslanti-
acris ingeiiii, scribens in Constanlium imperalorem de nopolitana Ecclesia ad te usque optimetenuil, juxla
incarnatione Domini, sic ait : Filius Dei factus est expositam in synodoNicmna fidem; ac nisi hctncper-
homo ; et prmposterans repetit : Dens fitius hominis fitiam novitatem qua hoc quod venerabilisScriptura
faclus est; sed homo non est facius Deus, nec Filius conjungit niteris separare, intra decimam diem, a pri-
hominis factus est Fiihts Dei; superavil enim magni- mo innotescentis libi hujus conventionis die numerun-
tudp Domini parvilatem servilis formm, ila ut ipsa dam, deposueris, alque aperta el scripla confessione
forma servilis, quam assumpsit, cessuret esse servilis damnaveris, noveris te ab universalisEcclesim catho-
per eum Dominum qui eam assutnpsit. Si enim qui licm communione dejectum, et ad omnia qumcumque
natttra non Fiiii Dei, per ipstim ejficiunlur filii Dei, sacerdotalis auclorilalis sunt minime idoneum.
quanto magisipse, qui nalura Filius Pei est, hunc cum Factum postea decretum de restituendis in com-
Cfttovolttittntesua alvo virginali conceplus et nalus est munionem iis omnibus, qui ex Ecclesia propter fi-
ita snbtimavitin Deum, Ut in nomine ejus omne genu dem a Nestorio, sive episcopi, sive clerici, sive qui-
, flectatur cmlestium, terrestrium el infernorum (Philip. cumque aUi ejecti fuerant: immo declaratum eos
n,10)? Item prmcessor meits Damasus scribens ad numquam a communione' sedis apostoliccesej'unetos
Paulinum AntiochenmEcclestmepiscopum, inier cm- esse, idque significatum, tum Nestorio, eujus iniqua
tera ait: Anathematizumuseos quidnos filios Dei as- sententia rescindebatur, tum Constantinopolitano>
serttnt: alterum, qtti ex Patre est genitus; et alterum, o ciero, ut cum ipsis eommunicaret Hberius. Ne tamen
qni ex assumptione carnis nalns esl exVirgine. Itetn ad lemptts ejus videatur valeresententia qui in se jam
ipse apostolicmmemoriwvir Damusus in ullera episloia divinam sentenliam provocaral, aperle sedis noslrm
ad Puutinum : Analhematizamuseos qui dttosin Sal- sanxii auctoritas, nullum sive episcopum, sivecleri-
vatore filios confitentur: ununi ante incarnutionem, et cum, seu professione atiqua Christianum, qui a Neslo-
alium posl assumptam carnem ex Virgine, et non eum- rio vel ejus similibus, exquo taliapimdicare ctaperunt,
dem Dei Filhtm, et antea el postea, ipsum esse Chri- vel Ibcbsitb vel comtnunionedejeclisunt, vel dejectum,
nedum Dei Filium, qui natus est ex Virgine, vel excommunicatumvideri : sed hi omnes in nostra
- slum,
cottfitentur. J communione et fuerunt, et huc usqueperdurunt, quia
Inde. lucem accipient Gennadii verba de Ccele- neminem dejicere vel removere polerat, qui prmdicans
, stino scribentis (Lib. de Script. Eccles. cap. 54): ialia liiubabat.
Cmlesiinusurbis Romm episcopus decreta synodi ad- Atque ut statuta conciUi suum sortirentur effe-
versum supradictum Neslorem dictavit";habitum voltt- ctum, sumriius ponlifex suas vices demandavit CyriUo
men describensad Orientis et Occidentis Ecclesias de- ad sententiam exsecutioni mandandam, providen-
dil, confirmans, tiuabusin Chrislo manenlibus perfecle dumque apostolica auctoritale EcclesiceConstanlino-
naturis , unam Filii Dei credendam esse personam; politance; non item, quod nonnuliis visum, ad co-
huic enim sententim sttpradiclus Nestor ostensns esl gendum conciUum tjecumenicum. Sunt ennn Hcec
esse conltarius. delegationis verba : Quamobremnostrmsedis auctori-
Ex his autem omnibus texi potest ulcumque con- tale ascita, nostraque vice et loco ctim polestale usus
1cilii quo de agimus hisloria. Coactum est Romae, a C ejusmodinon absqw exquisita severitatesententiamex-
Ccelestinopapa, initio mensis Augusti, THeodosioxm sequeris, nempe ut nisi decemdierum intervallo, ob
. et Valentiniano m AA. CC. Convenerunt episcopi, hujus nostrm admonilionis die nttmerandorum, nefa-
tum qui commode post adventum Possidonii Alex- riam doctrinam suam cbttceplis verbis anathematizel,
; andrinae Ecclesiaediaconi evocari potuerunt ex Ita- eamque tie Christi Dei nostri generatione fidem in po-
lice civitatibus, tum qui forte ex locis remotioribus sterum confessurum se spondeat, guam et Romana et
• venerant, ut mos erat ad natafitia apostoloruro, aut lum sanctitatis Ecclesia, et universu
. alia decausa in urbe versabantur. Convenisse plures Chrisliana prmdicat, iltico sanctilas luaderiique religio
illi Ecctesite
oportuit, cum a Patribus Ephesinis Nestorioque et prospiciat. Is vero modis omnibusse a noslrb corpore
. alibi passim dicatur Oecidentis synodus. Credibile segregalum esse intelligat; ut qtti omneinmedentium
. est Possidonium Cyrilli apocrisiarium Hiterfuisse, curam aspernalus, necnon instar pestiferi morbi per
quemadmodum Bessula, Carlhaginensis Ecclesiaeilia- universum Ecclesim corpus insano nibdb grassalus,
conus, a Capreolo antistitemissus cum lilteris, Ephe- jam seipsum quam cmteros omnes sibi commissos,in
. sino adfuit: una convocationis causa fuit Ecclesice extremumexitium prmcipilare studueril.
a Nestorio vexatae pax. Lectaesunt igitur ipsius exe- Ex synodo scriptae sunt tres aliae.epistolae, una ad
geses per Antiochum virum illustrem allatae, lectae Nestorium, qua vocaretur ad poenitentiam inlentalis
et epistolaeduce pro Pelagianis a Nestorio ad sedem rainis, si obfirmaret animum; altera ad clerum Con-
. aposlolicara missce, quarum primam Valerius cubi- stantinopolitanum, ut de re tota, fideque majorum
cularius Coelesthioreddiderat, secundam Antiochus. retinenda, raoneretur; tertia ad Joannem Antioche-
Quinetiam Httercemutucc Cyrilli et Nestorii recitatae v_. num , et a pari ad Juvenalem Hierosolymilanum,
sunt; iranio et excerptce qucedam sententice, sive ex Rufuro Thessalonicensem, el Flavianum Philippopo-
operibus Nestorii, pugnanles fidei, sive ex Patrum Htanum, ut in defensione fidei constanter cura sede
. libris, Nestorio contraricc : recognitum forle ipsum apostolica allaborarent. Etsi vero nomen summi
quoque Cassiani opus de Incarnatione, in quo sep- pontilicis omnes praeferunt; si tamen Cyrillo credi-
>tem. libris hceresis Nestorii refutata erat, impulsu tnus, tres posieriores ad synodtun pertinent, prima,
Leonis archidiaconi. qucc ad Cyrillum est, ad Ccelestinumsynodi praesi-
Plures consessus tantum negotium lenuit, dum res dem; Hle enim hortationem continent, et sententice
pro dignitate causaque fidei diligenter agitur. Ora- latce significationem, qucepartes synodi; ista potesla-
: lionem fecit summus pontifex ad Patres synodi, qua tis tradilionem, quod jus apostolicum.
consentire Cyriilum cum Ambrosio Hilarioque et Gennadius dictis fidem facit (Loco mox citato), et
Damaso ostenderet, simulque praejudicatam esse simul lucem datet accipit; quce enimdecreta synodi
hanc causam a tantis doctoribus, in gratiam Cyrilli, a Ccelestino dictata scribit, illaeipsae sunt epistoiae
cujus fides approbata est; et contra Nestorium, cu- tres postremae,quce etsi a synodo sint, Ccelestinita-
jus errori dictum anathema. Ea quoque dicta est in men nomina scribuntur. SimiUter quod ait volttmen
i auctorem erroris sententia, ut nisi intra decimum habitumab eodem ponlificedescriptum, Orientisqueet
diem a denunliatione palinodiam caneret, non sua OccidenlisEccksiis dalum, easdem epistolas intelU-
tantum sede, sed etiain coromunione fidelium ca- git, ad Joannem et Juvenalem Cyrillumque Orientis,
refet. _ . ... _ ad Rufum et Flaviantun Occidehtisepiscopos missas.
H77 DISSERT. II. DE SiNODlS HABITIS IN CAUSA NESTORIANA. U78
Denique deOnitio fidei, qua, duabusin Christomanen- .A terfuisse: nam par est opinari a Cyrillo doctissimos
libus naturis, una Filii Dei credenda sit persona, forte quosque sttcedioecesis, et Alexandriam evocatos, et
aliud nihil fiiit praeter damnationem Nestorii contra- Ephesum adductos esse : adducti sunt vero Ephesum
rium sentientis. Unde Gennadius subjunxit: Huic quinquaginla, ut est in relatione Orientalium ad im-
sententimsupradiclus Nestor ostensus est csse conlra- peratorem per Palladium missa (n part. conc. Ephes.
rius. in actis contra Cyril.). Quod si Hcccsuspicio non con-
V. temnatur, ut revera non debet, consequens est ut ad
Synodus, qnm prima Conslanlinopolitana, a Neslorio iEgyptiamsynodum, velsoli, vel maximam partem,
cdacta, iisdem consulibus eodemqueanno autumni inde episcopi civilaluminferioris JEgypti coacti dicantur;
tempore. enim Ephesum plurimi, si non omnes, vene-
runt, quod fdeile advertet qui Ptolemaicas tabulas
:
Perobscura est hujusce synodi memoria neque cum subscriptionibus Ephesinis contulerit.
eniin innotescil aliunde quam ex Htteris Nestorii ad Decrefa estlegatia quatuor episcoporum, qui Con-
CyriUum, qucevulgo secundce appellantur, etsi revera stantinopolim profecli synodicas Romanas et Mgy-
sint terlice. Bene autem facis eorum qui de nobis of- ptias deferrentNestorio, cleroqueConstantinopolitano,
fendunlur curam gerere, et de his solticiludinemhabere, et archimandritis. Legali sunt Theopemplus Caba-
qumapud nos sttnt. Vnanimitati tum gratiam habeo; sorum, Daniel Darnensium, Polamion et Macarius,
scito atttem, seduclitmesse le ab his qui a sancto con- episcopi (n pqrt. conc. Eph. acl. l).
cilio deposili siint, propler qttodmorbo Manichmorum Nescio quid causae habuerit illustrissimus Anna-
essent repieli; aut, qtiodpolissimumest, a clericis ma- r, lium scriptor cur duos posteriores in ordinem rede-
gis affectionistttm. gerit, feceritque Ecclesiae Alexandrince presbyteros.
De concilio Nestorii plura diximus in notis ad ipsas Repugnant enim ejusmodi facto Petri priniicerii no-
Nestorii litleras, quae ut describere superfluum est, tarioruin verba (Ibid.): Vertimea etium qtim sanctis-
ita relegisse proderit; continent enim non pauca ad simus piissimusque Alexandrinm Ecclesim episcopus
bistoriam synodorum pertinentia, atque rei admo- Cyrillus, et universa Mgypti synodus per Theopem-
dum obscurae, de anathemate in gratiam Pelagiano- ptmn et Danielem et Polamionem et Macarium reli-
runi dicto, lucem afferunt. giosissimos episcopos ad eumdemdestinuveranl, etc.
Ex hoc vero datam Nestorii ad Cyrillum epistoiam, Repugnant et ista Cyrilli insCribentis litteras quas,
nemo inficiatus fuerit, qui et allata epistolae verba post depositum Nestorium, Conslantinopolim misit:
perpenderit, et roeminerit moris antiqui, de non Cyrillus archiepiscopusAlexandrinus Macario et Po-
scribendis dogmaticis epistolis, nisi in synodo. tamioni episcopis, et tiominoDalmatio monasleriorum
archimandritm, etc. (lbid., acl. 1. conc. Ephes.)
VI. Repugnat denique antiqua consuetudo conveniendi
Synodus , qum prima universalis tolius Mgypti, iis- antistites majorum sedium, si quando vocandi essent
dem consulibus eodemque anno sub initium mensis ad j'udicium, per tres saltera episcopos. Sic Nesto-
Athir secundumMgyptios. rhim ad synodum cecumenicam vocarunt; primo,
Hermogenes Rhinocurorum, Athanasius Paralica,
AUalisper Possidonium ex Occidente litteris, ipsum Pelrus Parembolarum, Paulus Lampac, episcopi. Se-
CyriUus continuo in Orientem misit, qui deferret sy- cundo, Theopemptus Cabasorum, Theodulus Helu-
nodicas Ccelestini ad Juvenalem Hierosolymitanura G sce, Anderius ChccronnesiCretce, episcopi. Tertio,
et Joannem AntiocHenum: interlm coegit synodum, Joannes Hcephesli, Anysius Thebarum, Domnus
quaea nonnullis Alexandrina dicitur, ab urbe in qua Opuntis Helladis, Daniel Darnensium, episcopi.
convenlum est; ab aliis, et quidem rectius, Êgy- Sic Joannem Antiochenum, primo, Archelaus Myn-
ptiaca, quia totius dicecesis Êgypti episcopi vocati di Cariae, Paulus Lampae, et Petrus Parembolarum
sunt: quamquara vix credibile sit, vocatos fuisse ex Palaestinae. Secundo, Timotbeus Termesi, Eusta-
-Egypto inferiore, ut postea dicemus. sius Docimii, Eudoxius Chomalis Lyciae, episcopi.
Habita est auteni sub finem Octobris, quo tempore Tertio, Daniel Coloniae, Commodus Tripolis Lydiae,
incipit mensis Athir, aut etiam initio Novembris: et Timotheus Termae Hellesponti, cum Musonio no-
siquidem synodica inde ad Nestorium missa die tertia tario, citarunt (Ibiti., acl. 6). .
Novembris consignatur, quae fuit feria secroida, at- Sic Dioscorum, priino, Constantinus Bostrensis,
que adeo roitium synodi, cum vix ulla synodus olim Acacius Ariarathirensis, et Atticus Zelensis, cum
inccepla reperiatur, nisi feria seeunda. Neque vero Himerio lectore et notario. Secundo, Pergamius An-
potuit haberi tardius, siquidem ex ea missi quatuor tiochiaePisidiae,Cecropius Sebastopolitanus, Rufinus
• episcopi, et Constantinopoli exstiterint, et Neslorio Samosatenus, cum Hypatio notario. Terlio, Fran-
synodicam reddiderint, die 7 Decembris , quce fuit cion PHilippopolitanus, Luciartus Byzensis, et Joan-
Dominica. Non potuit etiam citius, quandoquidem nes Germaniciae, cum Palladio diacono el notario.
Possidonius Roma non discessit ante diem undeci- vocarunt ad synodum Chalcedonensem (Conc. Chulc.
mam Augusti, qua consignantur omnes Coelestiuilit- act. 3).
lerce ab eo aliatse, opusque fuit duobus sallern meri- _ Ista porro consuetudo originem accepisse videlur
sibus ut et Possidonius Alexandriam Roraa reveni- " ex eo quod Christus dixit: In ore tiuorumvel trium
ret, et episcopi per tractoriam vocati ex universa testium stabit omne verbum (Matlh. xvm, 16). Et
dicecesi, Alexandriamconvenirent. Apostolus : Adversus presbylerum accusutionem noli
Convocationiscausa aperta est, acceptcescilicet a recipere, nisi sub duobusaul tribus teslibus (I Tim. v,
Romana synodo lillerce, pontificis mandatum, nego- 19). Voluit enim Ecclesia in judicio quod de episco-
tiumque nioleslum juxla et operosum : ex quo siqui- pis exerceret, quam maximum poluit disciplinaerigo-
dem penderet, non sola Ecclesiarum tranquilHtas, rem tenere.
sedetiam fldei laborantisfirmitas, quoque urbis re- Missi quatuor legati Constantinopolim appulerunt
giae antistes imperatori charissimus, aut cogendus ante diemoctavam Decembris; ea enim ipsa die, post
esset revocare quaedocuerat; autde sede-pellendus, peractani synaxim, coram frequente clero et illu-
ad quam a THeodosio, faventibus annitentibusque strium multitudine, Nestorio litteras reddiderunt:
attlicis, evectus esset. egerunt illce quidem Nestorium fere in furorem; ca-
Qui convenerint, quove numero , definiri non po- ruerunt tamen successu, propter indictam synodum
test, cum nullafere mentio synodi fiat, prceterquam generalera"; jam inde a die 19 Novembris, probUii-
in lilleris tribus Gyrilli inde missis, atque una Ne- tionemque imperatoris, ne quid ante definitionem
sterii ad Ccelestinumhcereticum. Non incredibililer synodi a quoquam innovaretur.
tamen quispiam suspicetur plures eorum qui cum E legatis duo, Macariuset Potamion, Constantino-
Cyriilo Epbesutn accesserunt, ei quoquc concilio in- poli remanseruiit, ad res pro opportunitate ger-en-
11,70 AD PARTEM SECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 1180
das, consUio tamen Dalmatii archimandrilce viri A.iwprehensibililerqueconscripiis; in epistolis eniro ebn-
BanctissHni: reliqui duo.,. Tlieoperoplus et Danjel tinebattii:fides cui.se: quoque consentire signUicant.
Alexandriam redieruiit, tempestuoso Ucetraari, ut His aulemilacQnstitulis, apparet anatliematismos
ad synodttm, quce. ante, QuadragesUnaro iiabenda Alexan,driaeih aHqua;synodo fuisse confectos; sed in
erat., d,e. sualegatlone referrent,"GyrUlum,suoque parliculaiiis,e,cunda,.quaslconceplos anno450, mense
' coijsiUbsupferaccepfa iropefatorissacraj s.ivepiivata, Mechir; in universali yEgyptiaca, eodem anno,
sive tractofia, juvarent; nam auice statum urbisque mense Athir editos. Ita. Mercatoris verba, de quibus
affectiooem, et.Nestbfiires viderant per se ipsi, et agitur, inlelligenda sunt,; ttt veritati coijsonent; ne-
ab
' aUisCyrillb.addjctis, probe didicerant. qtte enim cfedibilfe est tjjfuluih alip: post tenjpore
Exfenjplunisynodicae vulgalum, publicalique ana- shppositum fuisse, cum ad invidiamNestorii nonme-
tUematisroi, quos in urberegia njetus fecerint, di- diocriter conducat, eum contradixisse capitibus quae
xitous, non tantuiji in* praefatioiie historica, et ad vero judicio EcclesiajRomana approbasset.
iniliuro libri secundi, sedaliis etiampluribuslocis : Jam vero anatbemaiismos admirabili quadaraarte,
quod atitem ibidjem promisimus dfe anatUematismis, et methodo quasi geometrica, qua nihil exactius,
seu, capitibus duodecim,, nos bbservaturos quaedam confectos,esse , cxeoliquet, quod primo tbeorema
ad Uistoriaropertinentia, tenjpus est. exsolvere. Nam probandum, tum probandi principium et duo lem-
de epistola, cui subjuncta surit nihil dicendum est, mala, deniquecorollaria novemcontineaiit.
prceterquam quce in notis ad ipsam attulimus, et Qucestioerat an Emmanuel, cujus meminit Isaias,
istud brevi.ter, in ea Cyrillum non suo noroine, sed quemque omnis Ecclesia adversus JudceosGhristum
totius dioeceisisioqui, R Jesum interpretatur, vere Deus sit, malerque Emraa-
"
De, anatHematisrois igitur hsc Uabeo dicere, ubi nuelis vereDeipara. Respondet (Anathem. 1) Cyril-
et quando conjpositi sint, quanto artificio , quibus lus, Emmanuelem vere esse Deum, et malrem Etri-
Nestorii dictjs repugnent, quibus sententiis prcece- manuelis vere esse Deiparam: iliudque statuit quasi
dentiuni Patriint consonent, quos habuerint adver- Iheoreraa demonstrandum, simulque demonstrandi
santes, quosque. aliquando patronos, quem primum principiunjiponit omnium firraissimum,dictum evan-
interpretem Latinum,. et si, quaealia occurrant. gelisice: Verbtim:caro faclum esl. Deindelemma pri-
Et. prijno quidero, de tenjporfeet loco qucestionem mumconficit, naturas esse YM uiroo-TKo-tv unitas, Clifi-
faciurif verba,, tum Ccelestini., tum Mercatoris; ille stumque esse unum eumdemque Deum et hominem
enim (Epist. ad Nest. sub finem) niemorat fitiem (Anathem. 2). Mox alterum concludit, naturas non
quam modo Alexandrinm Ecclesim,xaoAoCyrilii vo- esse conjunctas sola, cyio-ei, id est, unione moraU
cat, quam.queet ipse probaverit, et Nestorio tenen- (Atiathem. 3),
dam prcescfibat. Scribit iste- (In, liiulo refutaiipnis Demonstralionem ex lemmatis non informat, cum
anath, Nestorii), CjTnUcapita vera judicio a Roinana tamen facile sit, id enim non patitur lex anathema-
Ecclesia approbatq esse. Quaeritur ergo, cujusnjodi tismoruro.. sed continuo,novem consectaria coUigit.
fuerit verum. istud j'udicium, cujus memitijt Merca- Gorollariumprimum, ea quce de Christo djcuritur,
tor; et quaj Hlafides AlexandiinceEcclesicesacerdo- noii ita esse partienda ,.ut; alia soli homini, alia soli
tis, de qua Ioqujtur Pontffex. Deo, et non omnia uni eidemque tribuantur (Ana-
Cerlum vero est noroine judicii, ab Ecclesia Ro- them. 4),
mana exerciti, significari syn.odumin qua CyriUica- Secunduro,CHristumnon esse Dei, sedDeumipsum:
pita, et diligenter examinata fuerint, et soiemniter G obliquus enim ille casus, ut relationem, sicdistin-
probata. Hcecauiem synodus dici debet babita ante ctionem significat (AnatHem.5).
Ephesinam oecumenicam, antequam nerope Merca- Terlium, Verbum non esse hominis, verbi gralia,
tor adversus Nestorii anatUematismosscripsit. domUuim,etc, sedipsummetUominem(Anathem. 6).
Certtim parit.er fidem cujus roeroinit Pontifexpro- Quartum, reverenfiam non deberi CHrisio,.eo tan-
batam ftjisse priusquam scriberetuf ad Nestoriuro. tum nomine quod in ipso Verbum operetur, ipsique
Cura ergo ad ipsuin scriptuin sit ex secunda s)rnodo dignitatem, ut alteri a se, communicet (Analhem. 7).
Romana, fides illa dici debet Alexandriaecomposita, Quintum, Ghristum non alia ratione adorari, quam
ante secundam synodum Romanam, et inde per Pos- Deuni'ipsum (Analbem. 8).
sidonium diaconum in urbem allata, alque ita perti- Sextum, non aUavirtute operatum miracula, qtiam
nere ad secundani synodum Aiexandrinam.. qua Deus (Analhem. 9).
Quccstjoigjtur est an fides illa sit; eadem cura ana- Septjroum, pontificem eonfessioiris nostrce vere
tHematismis, an ali.a aiiqua... Opinabar esse anathe- esseVerbum, nec pro se obtulisse sacrificium, sed
matlsnios,, cum prcefatio.ad secundurojlibrumsub pro nobis tantum (Anatheni. 10). •
prelo esset'; re autera dUigen.tiusperpensa, differre Octavum, carnem pro nobis oblatam eo esse vivi-
perspexi, aijudque niliil esse praeter confessionem ficam, quod est caro propria Verbi, id est, vitcees-
fidei,. quaein seGund.a.Qyrilli.epistola ad Nestoriura, sentialis (Anathem. 11).
a numerQ,S,ad i4,continetur;:lj_aeGenim Al.exandri- Nonum denique, Verbum vere passum esse sua
nae Ecclesiaeîpsiusque CyriUi recte dicitur, cumin carne, Christumque sua virtule surrexisse a mortuis
synodo, Alexandrina,. Cyrillo prccsidente, confecta JJ (Anathem. 12).
Sit: UyCG Romam pcr Possidonium dfeJal*fest» eum Animadverte porro,tota novemconsectaria in duo-
mutuis Cyrilli.et Neslorii U.ttbris: haecin secundaRo- bus astruendis esse posita, unitate Cbristi, et re-
njana synodo,appfobata; est,. haecab, anathematismis demplione hominum. Gum eniro triplex sit unitas,
in iitiila pafite discr,epai,praeterquam quod.de ponti- suppositi, dignitalis, et operatiottis, primo et seeundo
ficis nostri divinitate et carne Cbristivivifica inana- consectario unilas suppositi, teitio et quarto unitas
IhemalismJS:dicitiir, inepistola niliii; et analhema- dignitatis: et cultus, quinto et sexto unitas operatio-
tismi proprie antirrHeiici sunt, fides absoluta quae- nis et virtutis conficitur. Cumque tres quoque sint
dani professio, partes redemptionis, sanctificatio animae, viviiicatio
Atque ea: mihi videtu!* causa cm* capita Gyrilli corporis, et satisfactio pro peccatis, jirima seplimo
Mercator ab Ecclesja Romana vero judicio approbata consectario, in quo de sacerdotio Christi; altera
dixerit, tupe nempe cum fides approbata est, Gur oclavo^ ubi de carne vivifica et eucharistiae vi; ter-
sunimuspontifex fidero hane, modo AiexandrinaeEc- tia nono, ubi de morte Dei passi in carne agitur, ad-
clesiae, modo praesulisdixerit, scripta enimestin versus conlradicenles asseritur.
syiiodo, cuj Cyriiluspraesideret. Ctir denique jjjEgyptii Aliam artem adhibuit Cyrillus, qua fecit ut non
Patres Neslorio:scrifjseruit: Epistolis aulem ab Alex- omnia tantuni capila toti doctrince Nestorii, sed sin-
andrina lum retigioni directis Ecclesiq, conspnsum gula shigulis partibus pugnarent; opposuit enim
prmbuil, lam eq qum apud ur.bctn Rotnam convenit theorema theoremali, principium principio, lemma-
sanctasynodus, quam etiam nos pmnes, vekt recie <r~ tibus iemmata, et coaseclaria eonsectariis, eaque
1181 DISSERT. II. DE SYNODISHABITIS 1N CAUSA NESTORIANA. 1182
fuit ingeniosi hominisindustria, perturbatam adver- ,A Proderit vero analnematismos, sive Daraasi; ad
sarii sparsamque per par.tes sententiam in ordiiieni Paulum Antiochenum, sive Gregorii Nazianzeni; ad
redigerej ut shnul exquisita niethodo, et dogma ca- Cledonium , sive ascriptos Gfegorio THaumaturgo,
tholicum traderelur, et erroris sihgulcepartes expel- sive consequentiuni conciliorum, cum CyrilHanis
lerentur. Id aperte cuilibet conslabit, si modo Nesto- componere; inde enim admirabilis quaedamde incar-
rii error ordinereprcesentalus fuerit, aique indicati nalione Verbi et Gbristi divinjtate theblogia confici
Operum loci, quibus unaquaeque sententia seu pafs poterit.
erroris continetur. Adversus anathemalismos. Cyrilli pugnavit primus
Verumiidegregie demonstravit Cyrilitts, tum in omnium NestoriiiSj opposiiis duodecim antirrheticis:
synodicaeparte, quaro negativam jure dixerim, qua pugnarunt deindfeAndreas Samosatenus et Theodo-
nempe negat a catholicis dici quaeNestorius assefe- relus, quibus respondit Cyrillus: ipsitaet Patres
ret: tum in defensione anatbematismoruni, ubi sin- Ephesini eatenus obstitisse videri possunt, quoad
gulorum necessitatem causatur; tum denique in exposilio singulorum facta esset: pugnavit cerle
adniirabiUiUo dialogo Quod unus sit Chrislus, in quo Gennadius, sanctissimus ille Gonslanlinopolilanus
duxinclytus, quasi colligens vires adversus reliquias post Anatolium episcopus, quo tempore adhuc erat
Nestorii, artis vincendi specimen dare voluit, etcum presbyter, quaestioquefervebat, ut cofligitur ex Fa-
brevimoriturus esset, tropaeumsibi immortale erigere. cundo (Lib. n cap. 4); immo ad singulos respondit,
Tertia quoque arte usus est admirabilis defensor verbis sane atrocissimis. Addendi Orientales omnes,
fidei: anathemalismos suos aliud nihil esse voluit, qui et propter capita deposilionis sententiam in Cy-
quam Patrum sententias, sed velut in fulmina confla- **rillum tulerunt, et suis ad imperatQremlegatis po-
tas. Adhrouit igitur testimonia Patrum decem, ex testatem paciscendi non alia conditione fecerunt,
quibus Latini quatuor, Julius, Felix, Cyprianus et quam ut capita velut haeretica rejicienda totis viri-
Ambrosius; tres iEgyptii, Petrus, Aihanasius, Theo- bus curarent; et post solulum concilium Anliochiae
philns; Greecitotidem, Gregorius Nazianzenus, Ba- rmsus ea proscripserunt, et cum pacis conditiones
sUius et Nyssenus, omnes, praeter unum, majorum proponerentur, retractanda eontenderunt, aut saltera
Ecclesiarum et «UTOXSâls>v praesules; ex Occidente obruenda silentio. Postremum istud oplavit obli-
tres, ex Oriente totidem, quatuor ex Meridie, nuitque a Gyrillo turbarum pertaeso synodus ipsa
omnes sanctitate nobUes; quatuor etiam martyrii Constantinopolitana, cui praesidebat Maximianus Ne-
pro fide palma inclyti; sic enim ad certam voluit storio suffectus, in quo visa est ipsa quoque synodus
of6oSo?t«fregulam examinari sua capitula, ut quibus parum aequacapitibus. Pugnavit denique Ibas, adhuc
nihil continerelur, nisi quod ubique, quod semper, presbyter Edessenae Ecclesiae, in famosa epistola ad
quod onmes docuissent. Vide Vincentiuro Lirinen- Marim Persam.
sem ea de re suo more, id est, diserte, subtiliter et Nolandum vero Constantinopolitanam synodum,
pro veritate tractantem (In commonit. cap. 42). quae Maximianum ordinavit, pro Ephesina haberi
Observa porro, testimoniis Patrum adduclis Cy- posse, ut postea ostendetur, cum de tiac ipsa agendi
rUIumnonpltrres ferepropositiones confecisse,quam locus erit: nam in eafuit legatus sttminipontificis
quatuor: 1° quod Dei Filius vere sit factus homo; Philippus presbyler; fuit et unus quoque legatorum
2* quod idem sit, et non alius, Filius Dei, qui fiUus oecidenlalis synodi Arcadius episcophs; unus patriar-
Hominis; atque ita Deus ex muliere natus sit, duas- charum, qui solus catholjcaepartis lUier erat, Juve-
que Verbnm. generatioues habuerit; 5* quod Virgo Q nalis : fuerunt et alii synodi oecumenicaelegali, ma-
sit Deipara; 4° quod immortalis mortem pertulerit, j'orumque Ecclesiarum anlistites, cuni reliquis epi-
et ideru crucifixus qui adorandus; ex his enim qua- scopis, qui lunc plures Constantinopoli reperti sunt,
tuor aliceomnes de quibus agitur in anatbemalismis atque etiam ex vicinis civitatibus evocati. Quare,
facile efficiuntnr; poterant vero et ipsce quatuor ad cum omnes illi de capitulis silendum censuerint, ni-
unani Athanasii, quod Dei FUius OVT«)? et «Irfieia fa- hil mirum si dicatur Ephesina synodus tertiam qui-
ctus sit Uomo, facile reduci. dera CyrilUepistolam retulisse in. Acta, ut qttaelecta
Qusesierit aiiquis, curiosius forte quam utilius, cur fuerit palam; solam tameii secundam pro regula fi-
ex Antioehena dicecesi nuUum Cyrillus, nullum ex dei habuisse : quod cum certissjme constet ex singu-
ConstantinopoHtana Patrem laudaverit, cum tamen lorum episcoporum sententjis, diligenter notandum
ex utraque posset, eosque neque pauciores aliis, ne- est Hoinini rerum ejusmodi studioso, tamquam op-
que leviores veritatis testes. Quaestioninon officiunt porlunum ad plurimas, qu.aestjones historicas sol-
Attici Amphilochnque testimonia, quae invulgatis vendas.
concUii Ephesini codicibus legunturj addita enim Qui vivente CyrillQcapitula qqo-
creduntur : nam Lirinensis tribus post concilium an- que animo, satis ostensumest; iropugnaverrot,
qui: vero defenderit,
nis scribens, decem tantum numerat Patres, nume- praeter ipsummet Cyrillunjjtribus singularibus Hbris,
rumque myslicum videri vttlt. Cur, inquiet curiosus et Mariuni Mercatofem, qui Nestoriaha antirrhelica
Ule, Hiter veritatis testes relalus non est a Cyrillo evertit, nemo, quod sciaro, a veteribus proditus esf:
magnus ille EustatHins Antiochenus, unus etrecentis neque id mirum, cum ea tempeslate, ariimi ijbndum
decem et oeto Patribus Niccenis? cur praetermissus satis pacati perspicere non valererit quantum ab
Joannes GonsiantinopoHtanus? cur Atticus Joannis D Apollinariana haeresi distaret ivi>o-ewg Y.US'bnbtrTamv
successor? cur Ammon Adrianopoleos, Severianus confessio, quod onjnium capitulorum prhjcipium est,
GaUalorum, AinphUochius Iconii episcopus? cur An- et quasi radix.
tiochus Ptolemaidis , et Vitalius, quorum testhnonia Atque haec causa videri potest cur in ipso quoque
proferuntur aCyrillo in lUjro de Recta Fide adregi- . concilio Chalcedonensi, qnod qiiinto ab obitu Cyrilli
has (Cap. 9 et seq.)l cur item anathematismi, vel anno celebratnni est, de tertia epistpla tacituro sit,
GregorU Thaumaturgi_ vei Damasi papae omissi sunt, etsi videbatur tanto diiigentius loqueodunj,,. quanto
curo tamen admodum similes Gyrillianis existanl, intolerabilius deHrus ille monachus EutycHes Dies-
ipsisque pondus addere potuissent? De Gregorio corusque Ephesini'latrocinH dux,abuterentur.
Thaumatm-go expedita responsio est, anatlieniatis- Hic orituf quaestjo qup tempore, capituia CyrilH
mos ipsius nomine editos alium babere auctorem probata sint et recepta ab Ecelesia, vielutcanoiies
quod Bellarmino et Petavio videluf; de ceeteris ne fidei. Dum Mercatoris verba quaedam'exponeremus,
divinare qnidem licet, cum res. ejusmodi peiideat ex probata diximus in secunda synodo Ronjana, sed,ve-
arbitrio producentis testes. Nam quod suspicioso iut in radice tantmii, id est, qua parte non differunt,
nescio cui venit in menlero Chrysostomum non esse nisi forma tenus, a professione fidei in secundis Cy-
laudatum a Gyrillo, propter offensioais reliquias re- rilli Htteris contenta. Sed quando recepta sunt ipsa
posias mente, absurdum omnino est cum Cyrillus in perse et suaforma?
Ubro ad Reginas Joannis tegtimonknvadhiUuerit. Sunt quj opinentur id contigisse, in ipsamet Eplic-
H83 AD PARTEMSECUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX. 1181
sina synedo, cui adessent Ecclesiae Romanaelegati A fervore cqtholicm fidei incensus, Nestbrii Cyrillique
(Christ. Lupus, in schol. ati conc. Eplies. cap. 5). epistolas transferre cnraverat, a fidelibus lingttm sttce
Tria proferunt opinionis sucefirmameiita, quod con- fratribtts cognoscendas (Prmfat. in Sermoneset Epi-
tradictorio, ut aiunt, j'udicio Joannes AntiocHenus, stolas NestbriiacCyrilli).
qui propter capitulaCyrillum deponeudum censue- VH.
rat, damnatus sit;'quod aliud dogmatis decretum
synodus non fecerit, cum fecisse iamen aliquod tota Syttbdus, qum teriia Rbtnana, iisclemcansulibus, itbiiis
credat Ecclesia. Quod Cyrillus (In apologia uti im- Maii.
perat.), fitiei sum rectiludini tesliinoniumperhibuisse, Postquam Nestorius litteris Joannis AntiocUenimo-
elRotnanutn Ecclesium, et sanctqm qtioque synodutn nitus est allatum iri propediem epistolam Coelestini,
ex universoorbe congregalam, testetur. Quartum addi qua damnationis sentenlia in concilio Romano lata
potest, quod Orientales objecerint catholicccsynodo significaretur, nibil non molilus est, quo tantum ma-
subscriptionemcapitum, et Tbeodoretus ab universis lum capili slio impendens averteret, nec eflicacius
accepla queratur, Ibasque Osrohenisclericis nego- Ullumprcesentiusquereinedium putavit, quam si ob-
tium ea de re facessiveril. fineret ab imperatore indici generalem synodum, cu-
Verum non multum ponderis haechabent: nam, ut . jus ad judicium omnia deferrentur, interimque ne-
a postremo incipiam, Nestorianaepartishominesmulta mini quidquam attentare fas esset.
menlili sunt, et Hoc maxime, quod catholici cum Id ab imperatore hon acgreobtinuit, quippe quem,
Apollinario sentirent; id vero apud ipsos ideni erat, turn suis artibus, lum aulicorum potehlia flectere pos-
quod capitibus subscribere. Deinde, qiiod ait Cyrilius _" set quam vellet in partem, et in istam praesertim in
imperatori scribens, de fide intellige dum est secun- quam et monacliorum impulsu, suaque Conslantini
dis litteris conleiita, et in secunda Roraaesynodopro- magnique Theodosii,qui ex orbe toto synodos coege-
bata, non item de capitibus post ejusmodi synodum rant, aemulalioneinclinabat. >
confectis, ut aperte ostendimus. Tertio, decretum Scripsit ergo Theodosius evocaloriam sacram ad
fidei nullum editum est in tota synodo, praeterappro- omnes majorum sediura praesules,qua prtefalus, reti-
bationem secundae Cyrilli epistolce, et rejeetionem gionis et imperii eam esse cogmlionem, ululrumque
oppositceNestorii, ut constat ex singulorum episco- allerhts successibusincrenieiitasumut. Reges Dei pro-
porum sentenlia, totiusque actionis primcelectione, videnlimhominumquesequestres, illiits esse ministros,
et concilii quarti quintive historia, in quibus lecta di- istorttm ati vitam pium rectatnqueduces. Et ecclesia-
citur secunda haec Cyrilli epistola, non item tertia. sticum slatum imn demumfuturumquem esse oporlet,
Denique, Joannes Antiochenus contradictorio judicio ctimomnesotnniumortiinum clerici, el nmvoculpaque
damnatus non est; qui enirn potuisset Homo,qui va- vucaverint,et cottcordia conseusionequejuncli fuerinl
dimonium contumaciter deseruit? Et ut esset, non (I part. conc. Ephes. pup. 52).
idcirco tamen capitula forent recepta; sed rejecta Mox jubet, adesse metropolitas omnes Epbesi ad
potius prceceps, injuriosa, et illegitima auctoris capi- diem Pentecostes consequentisanni, et secumdoctis-
tum inauditi depositio. simos quosque suae provinciaeepiscopos adducere;
Quando igilur primum vim canonum obtinuerunt? tum synodi cogendae causas exponit, quo nhtiirum
aliquando enUnoblinuissevidetur innuere Gregorius tttrbm, qumex mttllis dissidiiset concertalionibus litnc
magnus, cutn scribit in exeniplaribus Ephesini con- indeenatm stint, secundiiinecclesiaslicoscationescon-
cilii Romanis alque Ravennensibus, nihil aliud con- Q.sopiantur; et illa prmterea qum parttm decenter hacte-
tineri in definitione analhemuliset reprobationis, nisi nus adtnissastint corrigantur; et pielatis deniquequm
quod capitula beatm memorimCyrillireprobant (Epist. in Deum est publicmqtteuliliialis firmituli consula-
195, qum 5 libri sexti). Verum hicGregorii locus nihil tur.
admodumconficit : id unum enim significat, in prcc- Ad haec vetat ne ulla interim, ante sanctissimam
falis codicibus non contineri ullum anathema in eos coactam synodum, communemqueejusdem quae de
qui assererent Atimaniniam in peccatonon [uissemor- omnibus dabitur sententiam, fial privatim a QUIBUS-
tuum, sed solos tantuni Cyrilli anathematismos : ex CUHQUE innovatio. Tandem nullam se testatus absen-
' quo non video qua ratione concludatur recepta esse tice excusationem accepturum, omnes ad diem con-
tunc lemporis capitula veluti canones fidei. Quam- stiluluro impigre adesse maudat.
quam aliunde id confici non abnuerim, nempe ex eo Islhaec sacra iraperatoris, cum data sit Conslanti-
quod quintum sextumque concilium tunc admissum nopoli, Theodosioxm Valenliniano m AA. coss. xm.
esset, quo in utroque capitula recepta sunt. kalend. Decembris,Romam procul dubio deferri non
Crediderim vero non aegre, ea tempestate Acta potuit anle finem Decembris, aut etiam initium Ja-
Ephesina, quaeRomaeRavennaequehaberentur, fuisse nuarii: hinc orta Coelestinonecessitasdeliberandi, de
admodum mutila, nec aliud comprehendisse, quam mittendis Ephesum Iegatis, qui RomanaeEcclesiaese-
quod DionysiusExiguus in Latinum sermonemtrans- disque apostolicselocura tenerent. Quod cum de more
tulit. Certe in codice Bellovaeensi, quo usi sumus, fieri deberet in synodo, praesertim cum ageretuf de
nomine concilii Ephesini pauca hcec, quce in prcefa- fide OccidentalisEcclesiceexponenda,episcopos coegit
tione generali receusuirnus, quceque omnino rejeci- pontifex Romam, nec parvo numero, nec vicinis tan-
mus, comprehenduntur. D tum ex civitalibus : siquidern congregandus eral cce-
Quis porro primus epistolam.Cyrilli Latinitate do- tus qui merito dici posset OcCidentalistolius Ecclesice
naverit, incertura adhuc esse non potest, cum Mer- synodus.
cator, ante ipsum quoque concilium Ephesinum, ana- Hujusqui mentionemfaciat expresse nullum novi:
thematismos; non longo post teriipore, epistolam in subobscure facit Philippus presbyter Coeleslinilocum
Latinum sermonem verterit. Quare nihil habuit ad- tenens, cum ait, Orientalis el Occidentalis Ecclesim
modttmcausaeDionysiusExiguus (Inprmf. adPelrum sacerdotes, per se, vel per stios legalos sacerdolali
episc.) cur sexto saeculogloriaretur se epistolam sy- Ephesino consessui interesse (Part. n conc. Ephes.
nodicam sancti CyriUiAlexandrini pontificis deGraeco act. 5).
in Latinum eloquium transtulisse, qtib tanli doctoris Paulo clarius Cyrillus legalos inteiiocutus depo-
aposlolicafides Grmcis jamdudum bene comperla, seti suisse Nestorium, supplentes locttm sedis apostolicm,
ignoratu Lutinis hactenus, innotescal: ut Nesloriatia totiusquesynotii sanctissimorumDeoqtie diiectissimo-
labes evitienteragnoscqtur ab liominibus, el pro sua rum Occidentaliumepiscopornm(Ibid.).
malignitale merilo respnatur, qum sub prmtextufidei Manifeste tota synodus Ephesina, THeodosiorefe-
perfidiam insinnure non desinit, et furore Judaico pq- rens de legatorum adventu (Ibid., in relot. ad im-
riter el errore trqnquittitatemcatholicm Ecclesim ioto perat). Vestram,Christianissimiimperatorcs,ergapie-
terrarum orbe diffusm lurbare conlendit. Nam ante talem curam el studium universorumDeus gratnm ac-
DionysiumMercalor ex Grmcoin Lqtimtmsennonem, ceptumqtiehabens, etiam sanclorum Occidentaliuin
4185 DlSSERT. II. DE StNODIS HABUTS 1N CAUSANESTORIANA. 1186
episcoporumammoszelo, ut Chrislumconlumeliaaffe- A _\ ex insunria et siciua; roque viaeniur nonnuua san-
cluinvindicurent,exciluvit.Nam licelmaxitnumitineris ctorum Acta indicare.
spatitimuniversamillam sanctissimorum episcoporum Actum prccsertim de mittendis Ephesum legatis;
multiludinem ad nos pervenire prohibuerit; allamen quamquam et de fide tractatum credibile est, sive re-
illic shntil congregati, Cmleslinosanclissimo piissimo- cognitce fuerint prcecedenlium duarum synodorum
que magnm Rotnmepiscopoprmsidente, etiam el nunc definitiones, sive iterum vocatcead examen Nestorii
nostram de fitie sententiammagno consensttprmdica- CyrUHqueepistolae, sive quo alio modo dici possit
riiiit, eosquequi diversa sentiunt, ab omni prorsus sq- fides Occidentalis Ecclesiaeexposita, et mandatis quae
cerdotiisorte graduquealienosesse definierunt. El hmc legatis darentur comprehensa.
quidemeliam anlequam sanctissima hmc synodus con- Functi sunt legatione tres, Philippus presbyter,
venirel,CmleslhittSsaiictissimusmagnm Roptmepisco- Arcadius et Projectus episcopi, quibus additus est
pus per lilteras suas indicaverqt,Cyriltoquesanclis- Siricius sanctce cathoHcaeEcclesiaeurbis Romaeno-
simo, DeoquedilectisshnomagnmcivitalisAlexundrinm tarius.
episcopo,iilsuasvices subiret, commiserat.Sed etntinc Quid haberent in mandatis, intelligene licet, tum'
denvoatiis etiam litteris sanclm synodo, quum veslra ex litteris Coelestini, lum ex legatorum ad Patres
majestas in Ephesiorum metropoli convenireprmcepit, Ephesinos sermonibus in concilio: id unum nerope,
hmc significavil: misit aulein has litterctsper Arca- quoad res Nestorii, ut exsequerentur a Ccelestino
dium el Projeclumsanciissiinosepiscopos,et Philippum j"ampriderastatuta; alterum, quod ad synodum, ut
religiosisshnumpresbyteruinmagnm Rotnm, qui Cmle- decreta concilii confirmarent, ipsisque pondus apo-
stini, sanctissimiDebquetiUeclisshniepiscopiprmsen- . stolicceauctoritalis adderent.
tiam supplent. Quia ergo viri isti, qui venerunt, TOTIUS "• Ccelestinus Pontifex (In epist. ad synodum): Di-
OCCIDENTALIS SAKCTJI SVNODI senteiiliom noslrm huic reximus pro nostra solliciludinesanctos fratres el con-
synotioper litleras exposueriinl, sensuinqne tie fide et sacerdotes nosiros, unanimesttobiset probatissimosvi-
pietate nobis consonutndeclararunt, et eademqumnos, ros Arcatiiuin et Projeclum episcopos, el Philippum
decreveittnt,ttitn per litleras, tum per ea quw in inctn- presbyterumnoslrum, qui iis qumagunlur inlersint, et
datis acceperunt, qumet in scriptis-tieposuerunl: ne- qum a nobis antea statutu sunt exsequantur.
cessario, quod officii ralio postuiabat, de consensu Philippus postulans sibi exhiberi quae ante adven-
iltorum nobiscumati inajeslalemveslram reliilimus, ut tum acta essent, causam reddit, quojuxta beati papm
pieiati vestrmcertoconsletjudiciumquodpaulo unle a nostri prmsentisquehujus sancti cmtussententiumacta
nobis exiil esse ttnam communemquelotius terrarum; nos quoqueCONFIRMEMUS.
orbis sentenlium. Arcadius. Seculi formamCmleslinisanctissimipupm
Htec verba, sive presbyteri PHilippi, sive Cyrilli,, aposlolicmsedis, qui nos tiignaius est hujus neyotn
sive Patrum, neque eommode, neque omnino inlel- EXSECUTORES suos miltere, etc.
ligi possunt de secunda synodo Romana, in qua nibilI Projectus. Ego quoque,auctoritate legalionisapostb-
cerle putuit deliberari de miltendis ad oecumenicam i licmsedis una ctiiii fratribiis senlentim EXSECUTOR exi-
synodum legatis, qui totius synodi Occidentaliumepi- siens, definio, etc.
scoporum parles agerent, cum nondum cecumenica i Nihil Actorum superest, quod quidem sciam, prae-
synodus indicta esset: nihil pariter potuit definiri dej ter epistolas tres summi Pontificis, quarum uria est
ffde ab episeopis quos Deus imperalorum studiumt ad synodum cecumenicam, altera ad Theodosiumim-
confirmans, zelo succendisset, cum nondum impera- C peratorern, tertia ad Cyrillum. Priores duae vm idus
torum studiura perspectum esset. Deinde voces istcej Maias consignataeleguntur, tertia nonis Maiis.
CyriUi, eliumnumab episcopisillis congregatisprmtii- In prima Patres pontifex hortatur ad tuetidani fidem
catam Orienlis seiitentiam,an non clare demonstrantt concorditer, in eo praesertim loco, ubi praesensades-
bis congregatos esse in synodum Occidentales? ? set Joannes apostolus, divinitatis Cbristi charitatisque
maxime cum consensio Oecidenlaliumcum Orienta- singularis praeco; tum legatos commendat.
HHusdicatur contineri raandatis, qucelegati a synodo> In secunda, post laudatam Theodosiiin fide catho-
Occideutalium accepissent. lica defendeuda constantiam, ipsum obsecrat, sub di-
Quid quod ex tribus legalis PUilippuspresbyterc vini tamen obtestatione judicii, ne quid turbidmnovi-
dicitur locum tenere Coelestiiiipontificis, Arcadius ett tali ticere permittat, neve facultas aliqua his qui divi-
Projectus episcopi legatione Occidentalis Ecclesice i nm majeslalis potenliamin humanmdispensatioiiisru,-
fungi. Fuit igitur Occidentalis Ecclesia in conci- lionem arctare cohiendunl, quo perturbetur pax eccle-
lium collecta, quomodo enim alioquin legatos mi- siaslica, allribualur; majoremfitiei causatn tiebereesse
sisset ? quam regtti; prb imperii salute geri quidquidpre qniete
Causa, locus et praesesconcilii manifeste constantt Ecclesimvelsanctmreligibnisreverenlia laboratur.
ex iis quae dicta sunt : de tempore vix ulla moveri1 Ex poslrema discirausconsultumfuisse Coelestinum
potest controversia; nam lillerceCoelestiniex eo datae e a Cyrillo, an recipiendus foret Nestorius, si sua dog-
vm idus Maias, vel pridie, id est, nonis Maiisconsi- mala daninaret; quoniam, post induciarum tempus
gnantur. Neque vero potuit cogi concilium ante idi emensum, videbatur sententia dudum lata vim suam
temporis: qua enim oralione factum esset, ut vel1- nD **
exercere. ReSpondetpontUex, sedis apostolicaemore,
sacra imperatoris deferrelur Romam anle finem De- numqtium displicere Deo acceleratamin quoquocor •
cembris, atquefetiam initium Januarii sequentis; autt reclionem, cum omttemhoininemvelit salvum fieri, et
tractoria pontiiicis ad reraolioresEcclfesiasperveniret,,, venireati scientiam veritalis; sludere se qttieti calltoli-
nisi idoneo tempore; vel episcopi Ecclesias suas de- )- cm. sludere pereuntissaluti, si lamen volueritmgritudi-
sererent tempore Quadragesiraae,quo catechumenis s nem confiteri, etc.
veteri more ad baptismum instituendis vacabant; autt Priusquam dicere desinara Hac de synodo, obser-
brevius tempus quam trium hebdoraadarum confi- vanda qucedam reor de legatis Philippo presbytero
cieridoitineri episcopisindulgeretur? Cum igitur hocc et Arcadio ac Projeclo episcopis; sed de Phiiippo
amio Pascha incident in diem 19 Aprilis, non potuitit maxime.
convcnireconcilium nisi circa nonas Maias. 1° Fuit ille Ecclesiccapostolorum presbyter (Conc.
Incertum dixi antea quo numero episcopi; incer- Ephes. act. 5), videturque Baronio (In annal., ad ,
lutn quibus e civitatibus evocati sint: Actorum eniuin a»». 418, nnm. 77), nec sane improbabiliter, is qui -
nihil admodum superest, quod certam opinionem fa- ejusdem nominis, ordinis, et muneris, ante annos tre-
ciat, sed quod lantum conjecturcelocum dare queat;; decim Zositni legatione functus est in Africa cum
nunierum tamen oportetliuisse non exiguum, nequee Fauslino Potentince Ecclesiae episcopo, et Aselo
e vicinislantum civitatibus collectum, cum synodus is presbytefo, ad negotium appellationum tractandum.
dicatur Occidentalis Ecclesim. Crediderim facile exx 2°"Etsiires illisimul, singuliqtie aiiquando, sedis.
remotioribus quoque locisconvenisseprcesules, velut it apostpiicae,seu EcclesiarjRoma:iaclegati, siipplenleSj-
1187 AD PARTEM SECUNDAM. OPERUM M. MERCATQRISAPPENDIX. 1188
que locuinsedis apostolicae,lotiusque synodi Occiden- A ciurum. QumsynodusEphesi prior sequentianno cele-
talium cpiscoporum nominentur; solus tamen Phi- brata est, frequenliducentorumepiscoporumconventu.
iipptts iioininatim dicitur Ccelestiniloeum tfenere: di- Si qtta fidfcsadliibendaesset scriptori ejusffiodiAclo-
citur vfero,'tuiii in relaiione Patrum ad imperatbrem ruro, non impulsu Nestorii, sed odio, Theodosiuspro-
de adventu legaiorum, lum .in mandato qood cecu- curasset cogendamsynodum; non eam ipse indixisset,
menicasynodussuis ad Tlieodosium legatis dedit. sed Ccelestiiius; nori eo tempore quo indicta est lu-
5° Suaeconsciusille auctcf itatis, de summi ponti- lisset pontifex damnatioriissententiam, sed ferendam
ficis prcecellentiain'concilio lotius Ecclesiaeloquitur synodo mandasset; non exsecutorem sententiae Cy-
verbis si quae alia umquam araplissimis. rillum cottstituisset, sed totam synodum.Verum nutat
4* Legatorum primus sanctam syiiodum alloeutus fides Aciorum, quantumvis eam, interpolatis veteri-
est ,(Act.2) : primus sehtentiam damnationis in Nfe- bus monumentis, Sigonius firmare conatus sit; nam
storium 'tulit, pfimus danmationi sttbscripsil (Act.5). Nestorius ipse petilam a se synodum fatetur : unde
•5°;Prinius,atque >extrapraescriptum abimperatore et synodi. petitor a Coelestino dicitur. Legati sedis
numerum legatorum sancttc synodi, quorum tamen apostblicae,ipseque imprimis studiosissimuspontificiae
unus erat Arcadius,.unusiquoqueJuvenalispatriarcha, dignitalis asserlor PUilippus,non a Ccelestino,sed ab
ad impieratorempfofectus est (Aci.>6). imperatoribus indictum concilium lestatus esi; ei eo
6~ Primus legatorutn appfellatur iii mandato Uis tempore indiclum est, quo sententia pontificis in Ne-
vej>bis: Phiiippo religibsissimo Deoqtte dilectissimo storium lata mandanda erat exsecutioni; et exsecu-
Cmleslirii;sanctissimiepiscopiapostolicwsetih maxhhm tionem Cyrillo, non ceeumenieaesynodo Coelestinus
urbis locum cienenti,let religiosissimis episcopis, fetfe.j, commisit, nt ex litleris Nestorii, Coelesliniqueet Ac-
(Ibid.). tis conciUiaperte constat.
7« Videturet ipseMaximianum,ijuicum in Ecclesia Vffl.
Romana mepuercit,una cunfCfjelestinoSixtoque ejus-
dferoactatistunc presbyteris-,' postea summis pontili- Synodus, qumEphesina mcutneiiicaFlavio Anliocho,
et Anicio Bassocoss., seu post corisulattimTheotiosii
cibus, in thronum dejecti Nestorii evexisse. Unde xm et ValeritinianiIII AA. mense Junio, die 22, fe-
CtelestinustdeMaximiauo RomanceEcclesiaealumno:
Fert illi, ac sisuiqbrpbris-parti, RbhiariatesthhOnium, ria 2.
qumihunc:semper inter suos habuit, eiriumeravit, Ec- Cum ea quceperiinenl ad synodum Ephesinam to-
clesia\(hlparl.POnC.Ephes.Cap.%%inepisl. ad imp.). mum tertium recentioris collectionisConciliorumfere
Et alio in loco, cum clericos Cohslahtinopolitanae totum teneant, in eoque distribuanlur tres in partes
Ecclesiaead Maximianum colendum hoftaretur : Au- omnia, sive quce synodum prcecesserunt, sive qucein
dile ub <eo qiim-a majbribtis nosiris nobiscum positus ipsa gesta sunt, sive qucesubsecuta, donec pax Ec-
frequenter .ujtdivit. Nosiro 'vobis bre ibquitttr collega, clesiarum coaluit, nceego frustra sim, si prceterprae-
quia una fides nccesseesluniler prmdicetiir.Non hoc fationem historicam velim aliquid amplius Hac de
in ejtis personq alictcjiislesiinioniummuiuatur; a no- synodo scribere; cum neque nielius quidquam aliud,
bis idatus .est^quiesfelectus ex nostris, etc. (Ibid., neque eompendiosiusvaleam. Quare addenda putavi
cap.Vt). dumtaxat duo, quae forte lectori ingrata non acci-
&° CalumniamUeniquepassus est a Nestorii patro- derit : quid nempe de synodo Ephesina didicerimus
nis, qui ejus iiioraineepistolam sparserunt in vriigus, primum a Mercatore, et qhid inter legenda tum vete-
quasi diceret, Sixtum Coelestinisuccessorem aegretu- G rttin, tum recentiorum scriptorum Opera de rebus
lisse Nestorii depositionem (Ibiti., cap. 55). Calum- EpHesinis observaverim, sive singulare quod disca-
niaecausam explicuimus(t purt. Op. Merc.,dissert. 6), tur, sive contra certas aliunde regulas quod caveatur.
inter agendum de auctofe librorum hypognosticon. Tertium addipoterat, synopsis scilicet eoruro qttaead
Dealiis-iduobusilegatis,Arcadio et Prbjecto episco- synodum EpUesinampertinent, ostetidensquoedesunt
pis,hocunum conjicere possumus, quod viri fuerint in editionibus vulgatis, eaque supplens, et quceper-
docti pariterac induslrii, uttantae legationi pares es- turbato ordine ponunlur suuni in Iocum restituens.
sent; quod legati OcCideutalisEeclesiae,sedisque apo- Verttm id in fine prcefalionispraestituni est.
stolicaedicti fuerint; .quod denique Arcadius alterum
vet wtlinatione, Vel aetate prcecesserit. § I. Quid de synodoEphesina primum a Mercatore
Ihcerta est Utriusque sedes ac patria. Nam quod aeceperimus.
Baronius suspicatuf, Areadium in Galliis sedem Ua- Mefcator suppeditat nobis, 1° quinque Nestorii
buisse, ProgectttmForocofnelii, inde evertitur, unde sermones adversus Pelagianos, tredecim de sua
stabiliri possevidetur. Ait enirailtastrissimus scrjptor; Uaeresi,quibus se manifestam prodit haerelici mens;
in litteris Ccelestiniad Galliarumepiscopos, de sancto 2° Excerpta Cyrilli ex Nestorii Qperibus, longe
Augustinoab caiumniatoribus defendendo, appellari ampliora Ephesinis;
noinen Arcadii infer eos quibus litterce inscribuntur : 5° Refutationem anathematismorum Nestorii,a
at inde manifeste concluditur, aliuhi esse Arcadiuro nemine Hactenus tentatam, et qua plurima continen-
ad quera scripsit Gfjelestinus,,aiium-quem niisit Ephe- tur ad Uunc usque diem ignota;
sum; scribebat enini anno 431 ad ATCadiumGalHa- g 4° Refutalioneni quoque symbolia Theodoro Mop-
rum episcopum, qiio temporeArcadius legatus Ephesi suesteno conipositi, unde convellitur opinio Facundi
versabatur. Herinianensis, aliorumque Nestorio id symbolumtri-
Affert deinde Baronius Petri Chrysologi sermonem buerifium;
ihordinalione ProjecliForocOrneliensishabitum, quo 5° Excerpta quccdamex Theodori libris de incar-
probel ejusdem nominis legatum forte Forocorne- natione, quibus totutp. virus Neslorianae impietatis
liensi Ecclesicepraefuisse.Verum sermo quem laudal continetur;
a Chrysblogo j'am episcopo dictus est, quippe qui or- 6° Fragmenta libroruro quinque a THebdoreto
dinatione episcopi quem ipse consecraret. Atqui Pe- seriptorum adversus saiictum EpHesiiiumconcilium,
trus ipse Chrysologus ordinatus est a Sixto, qui Coe- unde niulta elucescunt hacteniis oiiscura;
lestino successit anno 432; non potuit igitur concio- 7" Opusculum adversus Eutherium Nestorianaefa-
nemhaberein ordinatione illius, qui ante annuni 451 ctionis hominem, ex quo redarguitur Photius THeo-
episcopusfuisset, ipsumque adeo tribus annis in cura doreto stipponens alienos sermones;
pas't';rali aniecessisset. 8° Epistolam Theodoreti ad Nestorium, edita longe
-Occasione;legatorum,dicendum breviterde Petro- emendatiorein;
nio,iquema Theodosioad Coeleslinumpapamin causa 9° Ejusdem,litterasad diversos, quibus suara pro-
Nestbriimissum aiunt, litterasque hnperatoris desu- dit impatientiam pacis inter Ecclesias restitutae;
lisse, quibus responditpontifex se, ne hmresis lalius 10° Ejusdero quoque Cyrillo instiltautis coneio-
aerpcret, oscumenicqm,ut moris esset, synodmn ihdi- nem, aut potius concionis parficulam : uude poptila-
1189 DISSERT. II. DE SYNODIS HABITISIN CAUSA NESTORIANA. 419C
res multceopihiones delentur, Mercatore facem prav A 5° In Oasi vixisse adhue Nestofiurii, cttth istaSo-
ferente. crates membriae mandaret, id est, anno 439, qtio
Docet practerea numerum Patruiu qui Ephesicon- usque historiam a Conslantino magno ad xvij Theb-
venerunt, haclenus incertum, tradit enim convfenisse dosii consulatum spalio 140 anhoruih perduxit.
ducentos septuaginta quatuor; deinde Theodoretum Digna sunt isla quce observentur : ccetera fere om-
adversus capilula Cyfilli scripsisse ante synodum, nia perturbate , attl eliam falso, ne dicarti inscite,
quod dttbium fuerat in hunc usqufe diem; denique ab homine forensi res theologicas tractante profe-
oblalo suo «ommonitorio damnatos esse a Patribtis runtur.
EpisesinisPeiagianos episcopos. Scribit 1° Nestorium cuni Paulo Samosateno et
Haecet ailiaMercaiori accepta referri deberit; cujus Photino non asseruisse Chrisiuhi merum fessehomi-
etiara beneiicio tolli potesl pertufbatio maxima Ope- nem, sed vefbo lantura a catholicis differre, et a sola
rum, quae prhna lertiaque parte coticilil EpHesuiiin voce OEOTOZOV, preplef iiisciiiaro et veterum negligen-
vulgalis editionibus reperitur. Quam facili autem ne- liam, abhorruisse. Quaro sit alienum istud a vero,
gotio restitui possit ordo, post prcefationem nostram deinonstrat tota praecedens dissertafio.
hisloricam, neino non advertet, qui subjunctam prae- 2° Neslorium post eelebrfernlllarn 'blaspUemiam;
fationi synopsim Iegerit. Eum qui menstruis spatiis atioieveriXDeum non appel-
Observandum porro, acta, quae secunda parte con- lavero, recessissfe ab episcbporum coetu. Repugnat
tinentur, non esse integra, secta sancto Cyrilio bre- Actis Ephesinis : nam a Tlieodoto Ancyrce episcopo
viata , pluribus omissis, quce ad reni Nesioriaiiam relatum istud est actione '1, velut dictum a Nestorio
non spectarerit. Acta se scripsisse innuit Cyrillus in „ tribiis ante diebus quam Patres Coetumhabuissent.
epistola ad Eulogium, suum Constantinopoli apo- 5° Die vigesima octava Junii daronatuni fuisse Ne-
crisiarium. Offer, ait, mugnificentisshnbprwposito storium a CyrilHanaepartis ariiistitibus; et vicissim
duos libellos, quos ad illum tnisi; atterum coritfa Ne- a Nestofianae partis episcopis, ante adventum Joan-
storii biasphetniasseriplum; alierum Acta synodi con- nis Aiitiocheni, Cyfillum "fessedepositum. Utrumque
tra Nestorium ejusdeinqiieasseclas complectentem'(m manifeste Actis pugnat; nain et Nestorium Patres
part. conc. Epltes. cctp.37). die 22, et Gyrillum Joannes, qua die primuih adve-
Omissa csse plura, vel idunum demcnstrat, quod *nil tumultuario concilio deposuit.
Leo magnus scribit (Episi.$%qd Maxitnum Antioch.. i~ Joannem Ephesi quidem Cyrillo succehsuisse,
cap. 4), Juvenalem in synodo Ephesina tentasse Pa- sed non prius quam Antiocliiani revertisset, exaueto-
laestjnaeprimatum per commentitia scripta sibi vin- rasse. Itl totum falsi revincitur Actis conciliabuli
dicare, cujusmodi nibil in actis legitur. Orientalium.
QrientaJesschismatici quertmtur suis ad impera- 5° Denique ambos episcopos, reconciUata amicitia,
torem legatis quo(1qdversqrii non vessarent, usque in sibi mutuo sedes restituisse. Aiqui conditiones pacis
prmseniemdiem solitam exercere tyrannidetn,vo qttod tres erant dunitaxat, damnatio dogmatum NeslorU,
niillum indignationemexperliessenl. Ubiqueenim illi- consensio in ej'us deposilionem, el consensio item
citas depositionesin Ecclesius niitlenles, tnrbare et in ordinationem Maxiroiani, ut ex litteris Cyrilli,
clerumet plebem (n part. conc. Ephes., in actis conlra Joannis et THeodoretimanifestum est.
Cyrittumeiepisiolis scltismatic). Deillis depositioni- De Eyagrioscliolastico-Epiphaniensj.,
bus altum iu actis silentium.
Huc afferat quisjjiam, tjuod est apud Gregorium G Evagrio debemus conservatam Theoduli epistolam
magnum, de absoluiis a coeluOrientalium Pelagia- de rebus Nestorii post depositionem; eam vero sin
nis, dictoque anathemale|iis qui defenderent animam minus in partes discerpsisset, sed ihtegram inseruis-
Adaeper peecatum fuisse morluam. Sed ostendimus sel historiae, majorem procul dttbio Inlisset a posiefis
Gregorio impositum fuisse a Joanne Jejunatore pro gratiam.
Ephesinis actis ad ponlificem roiitente gesta a Ne- Multa ex Socrate accepit, plura ex Actis synodi,
storio in sua synodo adversus Manichceos, de qua . non pauca tamen de suo addiclit, quse veritali, et
. disseruimusin notis ad epistolam secundam Nestorii illi quidem certis testimoniis coniprbbatae, pugnent.
ad sanctum Cyrillum. 1° Scribit Nesto.fium cum Antiochia tonstantino-
polim pergeret, Theodorem in urbe'Mopsuestiaecon-
II,
§ ijnae iaîngnlisscriptoribus historiae
synodiEphe-
sinaeobservatasint. venisse, auditatjue illius doctrina, a Vera pietate
descivisse. ld repugnat litteris Joannis Antiochehi
Synodi EpUesinaehistoriam scripserunt e veteribus adNestorium de Theodoro scribentis, velut de ccin-
Socrates (Lib. vn Hist.), EvagriusEpiphaniensis(Lib. i muni magistro olim ijisis audito.
Hisl.), Liberatus diaconus (In Breviario), Tlieo- 2° Innuit, aut etiam declarat, a Nestorio prius ac-
phanes (In Chronographia),NicephorusCallistus(Lib. ceptas esse CcBlestiniCyrillique litteras, quaro postu-
xiv). E recentioribus, Baronius (Ad anmim Christi lasset ab imperatore concilii indiciioneni, Afqui sy-
451), editores Conciliorum, Petavius (iom. I Doginat. nodus indicta esl die 1UNovembris, qua consignathr
lib. iv) et dhristianus Lupus (In ^clioiiis ad canqnes sacra; acceptae vero litterae Ccelesiini die 8 Decfem-
concil.-gener.). In singulis annotavi quid eximium et '**.bfis consequeniis, ut oslendit Marius Mercator.
singulaie attulerint, et quid contra mihi visi sjnt, 3° Excusat Joannis Antiocheni raoras in via, quasi
oppositumceitis aliunde rationibus tradere. non de industria fuerint, sed necessitate factce. Ve-
rum tainen a veu -xuptKzvj,id est, hoc ipso anno, a die
iie SocratescholasticoConstaulinopolitano. 27 Aprilis ad diem 21 'Julii, quinquaglnta quinque
Prceter ea tjuaecommuniter apud omnes occurrunt, dies interfluxerunt, nec nllus dicecesis Antiochenae
eximia surit, 1° in vetustis exemplaribus Grcecisiclem episcopusEpheso distabat, ipsd teste Evagrio, immo
posilum fuisse, quod in versione vulgata (I Joann. et Joanne, panlo amplius quadraginta mansionibus,
IV, 5). Id valet ad Vulgatceauctorltatem 'firmandam, sive itineris diebus.
et Graecorumcodicum nuperos laudatoresarguendos. 4° Affirmat ab omnibus utriusque patris episcopis
2° ScepissimeNesiorium adversus Deiparamser- in nnum coactis acceptos esse CyrilU Memnonisque
monem fecisse : «t distantiam ipsius a Paulo Samo- libellos, vocatumque et excomraunicatuniJoannem
sateno ac Photinoex concionibusquas habuit, patere- cura suis. Aperte Acta reelamant; ei ntnon reclama-
Haechdem cbnciliantsermonibus Neslorii a Mefcatore rent, pugnantia certe loquilur : quomodo enim oro-
in Latinum sermonem versis : nam et in tllis fre- nes in unum coiverint utriusque partis aiitistites, et
quenter Nestorius contra Deiparam disputat, et Joannis tamen sacerdotes veluii contufflaces abstenli
suam, ut loquitur, a Paulo Photiiioque distantiam sint?
ostendere nititur in ea concione quam commotissi- S° Denique redintegratam ponit amiciliam Cyril-
mam acceptis a Ccelestino€yrilloque litteris Uabuit» lum inter et Joannem, antequam Paulus Emeserai|
1191 AD PARTEM SEGUNDAMOPERUMM. MERCATORISAPPENDIX, 1192
Alexandriam adveniret. td vero indubilatis monu- A Joannis tractata non est, est autenl copiose in se-
mentis falsitalis arguitur, cum pacis ipse Paulus secundo. Corrigenda est-igitur vulgata Cbncilioruin
quesler fuerit, idque mutuccJoannis et Cyrilli litterce edilio, et primaeEmeseni Homiliaesubjiciendus sermo
Ioquantur (m part. conc. Ephes. c. 30, 54). Cyrilli, qui post secundam positus est; secundaeve-
De LibpratodiaronoEcelesiaeCartliaginensis,in Breviario rb,3.fragmentum a Liberato servatum.
oausaeNesloriauoruuiet Eulychiauoruin,capitibusde- Refert eliam particulam epistolae, qua Joannes
em prioritms. Anliochenus imperatoris litteris per Arislolaum tri-
butium allatisi-espotidel, cujusque meramit THeodo-
Liberatus diaiconusEcclesiceCarthaginensis, Irium retus in epistola ad Himerium (Cap. 8): Propter illa
capitulorum defensor, cuncta quae prosecutus esl in ipsius capilula fidem meunt Cyrillo dirigam, quam si
Breviario haeresis Nestorianae, accepisse se scribil. suscipienssttbscripseril, coinniunicaboei, alioqui pttci-
parlim a Socrate, partim ex Actis conciliorum, Pa- fictis cttmeo esse non potero. Ex ea vcro multa coUigi
trumque epistoiis. Optandum esset ut tam sincera possunt, quae lor.is alioqui, vel obscuris lucem, vel
tamque ordinata tradidisset quara acceperat ex Aclis dubiis iidem faciant, de quibus vide notas ad episto-,
conciliorum, Patrumque catholicae partis epistolis, lam hanc Theodoreli.
minus a veritate discessisset quod fecit non semel; Jam vero contra indubitata aliorum teslimonia
minusque in ordinem peccasset, quod saepe : certe quain multa scripsit! quammulta contra ralionem
non prodidisset suam in Nestorianarum parlium ho- temporum! Id omitto dicere, quod legitur de ordi- .
mines animi propensionem. natione Nestorii, quam conligisse tradit primo die
Habet tamen hoc in opere quae conducant ad Aprilis, cum acciderit decimo; potest enini esse vi-
emendanda quaedamveterum scriptorum, atque eliam R tium notarii, qui cum reperisset inlibro uude ex-
illustranda quaepertinent ad historiam Nestorianam, scribebat, die 10 Aprilis, scripserit die 1 Aprilis.
iinmo et restiluenda in ordinem quae in terlia potis- Suo certe vitio ait (Cap.4 Brev.), 1° epistolamJoan-
simum parte concilii Ephesroi perturbate conge- nis ad Nestorium scriplam esse antequam Cyrillus ad,
runtur. Ccelestinumdaret litteras de rebus Nestorii. Constat
1. Cum scripsisset (Cap'.2), Nestorium in eo dif- enitrt Cyrillum ponlifici primum de rebus Nestorii,
ferre a Samosaieno, quod Neslorius confitens exislen- lum pontificem Nestorio et Joanni, et tandem Joan-
tittm Divinitatis Filii Dei, Gttristumpurum honiinem nem acceptis Ccelestini Cyrillique litteris Nestorio
tradidit, conceptumatque formatum, el poslea in Deutn scripsisse. Hinc Ccelestinus ad Nestorium: Sancti
provectum, hoc esl,.hominem deificalttin, el noti Ver- fralris et coepiscopimeiCijrilliprobalissimi sacerdoiis,
bum cariiem factum, et habilasse in nobis. Ostendit per filium meum Possidonhtm diucomm, tulia tie te
fontem unde id hauserit: Propterea in epiioma Chro- scripla suscepimus, quibttshis qui tie tuq ordinatione
nicortim Lucenlius hoc ponit, el dicit: cFelice et Tau- deiulerant periisse sttumteslimoniuindoleremus.
ro consttlibus, Nestorius Gonslaniinopolitanusepisco- Hinc etiam ad eumdem Joannes : Clerici Alexan-
pus novtttn Ecclesiis molitttrerrorem inducere, prmdi- drini diversastie tua pietale lilieras mqgnoad nos slu-
cans Christum ex Maria hominem tantum, noit etiam dio pertulerunt; unus qitidem piissimi episcopi Cmle-
Deum naiitm; eique Divinilutem co'tlatam esse pro stini, reliquus omnessunctissimi episcopiCyrilli. Ua-
merilo, tiicit.» rum autem exempla miltens , charitalein luam obnixe
Peccat quidem, cum errorem Leporii Nestorio rogatum cupio, ut itu eas legut, etc.
tribuit; sed ulile quiddam simtil tradit, cum Luceti- r 2° Sacram ab imperalore ad Cyrillum missam esse
tium aUctoreni appellat annotationis tributae Pro- rogatu Nestorii (Ibiti., snb fin.), posl acceptas a Ne-
spero, uuaque docet secundam partera Chronicorum, storio Cyrilli litleras, quibus duodecim capilula sub-
quaevulgo Prosperi nomine inscribuntur, aliud nihil jungebantur. Atqui praecessit tribus fere hebdoma-
esse quam continuationem a Lucentio additam: atque dis : nam sacra consignatur xm kalendas Decembris;
ita ostendit qua ratione depelli possit a Prospero, litterae vero acceptae sunt vn idus Decembris.
magnce eruditionis exiniiique judicii viro,' infinita 5° Post scriptam Cyrillo sacram unam, missani ad
prope uvio-Toptio-ia , temporumque confusio, qucc in universos episcopos aliam esse, qua vocarentur Ephe-
lioc toto additamento pene continua est. Fuit autem sum ad concilium. Verumlamen in illa fit islius men-
Lucentius episcopus Asculanus, unus de quatuor tio iTuum quqque reverentiam ati teinpus, qtiod aliis
legatis a sancto Leone ad synodum Chalcedonensem litteris ati universos ntetropolitanosmissis significqtur,
missus, qui epitomen ad ann. 4S5 perduxit. Sed prmsto adesse oportebit(I part. conc. Ephes. cap. 51).
Haecalias. 4° Ccelestinumepistoia, cuj'usiniliuin est: Tristitim
2. Refert, post orationem a Paulo Emeseno habi- nostrw sanclitatis veslrw litterw, etc, Cyrillo vicem
tam in Ecclesia Alexandrina , de duabus Christi na- suam dedisse in coiicilio obeundam. Atqui epistola
turis in. una persona (Cap. 8 Brev.), ad illa verba Ccelestinisanctionem synodi indicem tribus mensibus
Joannis : Yerbumcaro (actum esl, et habitavit innobis prcecessit: consignatur enim HI idus Augusti ejus-
(Joan. i, 14); Cyrillum tractantis sermonem de more dem anni, nec Romam nuntii de synodo indicta vene-
excepisse, et inter ccetera dixisse : Qniti de his cla- rttnt ante menseni Decembrem, eumque inclinantein,
rius dicipolest? Qua indigent hmc explanatione? Nos quo tempore Nestorius ea de re Coelestinumprimo
docuit, quia aliuti quitiem esl qui inhubitat, et atiud qui D certiorem fecit. Plocuit vero piissimis imperaloribus,
inhabitalur; et aliud natura humana, athfd divina. Et Dominoadjuvante,eliaiiisynoduminexcusabiliiertolius
cum serraonem concluderet, repetiisse verba Eme- orbis terrarum indicere, propler inquisilionem aliarum
seni: Conspice,inquit, Joannem duas nulttras prwdi- rerum ecclesiastkarum: nam dubitutionem verborum
cantem, et unum Gliristum: duas naiuras Unigenili, et non mstimbhabiluram inquisilibiiemdifflcUem,nec im-
unum personam. Etenhn quando tiixit: El habitavit pedimentbesse futiiram ad tractalum Divinitalis Da-
in nobis ; et duas naturas prmdicavil; tunc qddidil mini Jesu.
hmc: Et vidimus gloriam ejus, gioriam tamquam Uni- 5° Joannem Antiochenura biduo post depositum a
geniti a Palre, plemtmgralia ei verilale. Quibus rela- concilio Nestorium venisse Ephesum, pugnat relationi
tis Liberatus : Hmc, inquit, Cyrillus Paulo prmsente Candidiani comitis ad Joannem et ejus synodum (In
tractavit, et Alexaiidrinam tibcuil Ecclesium ila tie Act. conciliabuli Ephes.): Cum ante quinque proxhnos
Chrislb credere sicut Paula dudum iraclanle didi- dies reeerendissimus episcopus Cyrillus, ac Memnon
cerut. - hujus civitatis episcopus,et gui cum ipsis sunl reveren-
Hinc colligere est, post utrumque Emeseni sermo- dissimi episcopi in sancta Ecclesia convenissent,a me
nem, duos enira habuit, verba fecisse sanctum Cy- prohibiti suiit ne conlra dominorumiiostrorumet piissi-
riilum; et ista quidem mox relata post secundum; morimiiinperatorumtiecrelainter seconsessutnfacerent,
quae vero in lerlia parte coiicilii Ephesini (Cup. 5) atquemotiili ut otnniumvestrttmadventumexspectareni;
liabeiitur, post pritnum. Nam in primo sentenlia ilti autem ut sacram prwlegerem efflaqilaninf: CHIB.
1193 DISSERT. II. DE SYNODIS HABITIS IN CAUSA NESTORIANA. 1104
vero id recusarem propler sqnctitqlis tum absentittm, A tere aiebant ut piehtissimnsJbannes Antibchenusana-
etc. Retulit vero Candidianus eo ipso die quo Joannes thematixaret Nestorii dogmala, ac scripto illiut depo-
advenit (In synodica ad Cmlest.): Nam simul utque sitionem approbaret. Episcopum vero Alexandrinum
Ephesum ingressus est, antequam pulverem ex ilinere privatas offensiones oblivioni truditurum, et contume-
coiitracltiin excussisset, antequdm se vcste exuisset, lias, licet em gravissimmac maximm exslitissent, quas
congregatis quibusdamqtti cv.m Nestorio recesteranl, Ephesiperpessits fuerat, propter churitatem nihili faclu-
el btasphemaverbain suiimcaptttloquebanlur,et ylorim rum. Cum itaqtte religibsissimusimperalof iis assenli-
Chrisli lanlum non illudebant, ac veluli collectocolle- ret, magnamque ex eo consilio volnptatem caperet,
qio hominumcirciler triginla nttmero, qtti nomenItabe- missus est, qui hoc ipsutn perficeret, dominus meiis
'buiil episcoporum,etc: prmclarissimus Iribtinusel notaritts Arislolaus. Postea-
6° Orieutales suam in Cyrillum et Memnonemsen- quqhi vero Orientalibus regiumdecrelttmexpositnmpst,
tenliaih pubUcasse,proposito programroate, ante ad- el tamquamfiictumex eorum episcoporumsentenlia qui
ventum legalorum Occidentalis Ecclesice.Id Actorum Consiunlinopoli aderant, consilio nescio quo, apud
EphesinOrumfldei adversatur. Nam legali advenerant sanctissimumpiissimumqueBeroensemepiscopumAca-
die nona Julii, postridie enim auditi sunt in synodo, cium congressi,scribi ad inecurarunt conventionismo-
cum haberetur actio secimda. NUiUdmnvero tunc dum, id est, sanctarum Ecclesictrumpacis,nisi ea modo
leinporis de sententia schismaticorum in CyriHuniet quem ipsi prmscriberentfieri non debere.Erat auiem ea
Memnonemrescitum erat: namque ubi primum ru- petilio gravis qc molesla; volebontenim ea omnia abo-
•more vulgi de hac ipsa senfentia Cyrillus et Memnon leri qumvel epistolis, vel tqmis, vel libris evulgaveram:
acceperunt, obtulerunt lroellos sanctce synodo die _" at soli fidei quma sunctis Palribus nostris Nicmmedita
decima sexta JuHi: eadem die vocatus semel atque fueral consentire.
ilerum Joannes cum suis, ut facti rationem redderet, 8° A Joanne collectam fuisse synoduui Anliochiae,
antequam tertio citaretur, sententiam, depositionis propter negotium pacis : Beroae apud Acacium con-
quidem in Cyrillumet Memnonem,excommunicatioiiis gregatam tradit Cyrillus loco mox citato (Pag. 274,
vero in iolani synodum, affixa parietibus tlieatri col. 2),- tradit et Mercator in praefatione epistolae
cliarla publicavit. Sic enim actione quintainlerlocu- Theodoreti ad Andream Samosatenum.
lus Cyrillus est: Vestrapielas omnia gerens perreve- 9° Cyrillum,post pacem initam, respondisse THeo-
rendissimos religiosissimosqueepiscoposprima et se- doreto capitula reprehendenti, suaque capitula expo-
ctttida cilatione vocaviieos, quetnadmodumfides Aclo- suisse (Cap. 9 Brev.), atque ila pacera et unitatem
rum continel. Illi vero cum ietneritutem suam nullis Ecclesiis redditam. Locus integer exscribendus vide-
rationibus tueri, nec ullas juslm excusationis viasinve- tur : IIwc sunt, qum Cyrillus scripsil itt dejetisionem
nire possent, rem fmtiamel circttlutoribttsac circumfo- Orienlulium episcoporttmpro duubus unius Christi na-
raneis dignam commiserunt.Cum enim, si qitidmugnce turis, quam quicumque iunc minime receperunl, hos
huic synodo palam fctcerevoluissent, illos potius acce- esse pttto auctores Acephalorum, qui neque Cyrillum
dere modesleet cum decoro, quod Christianos homittes habenl caput, nequequem sequanlur ostentiunt. Tunc et
decet, coram exponere qum conveniunt responsaque Evoptius Ptolemaidis Penlapoleos regionis episcopus
audire oporlttisse!; acprofeclo nihil obsluret quoniinus accipiensexemplurlitierarum Thebdbreti,qui scripserat
id illis facere licueril (nec enim ante sanctam synodum contra duodecim capilula Cyrilli, direxit iltud Cyrillo,
milites coiisliterunlsicttl anle illorum dotnos), chartu- ut responderet ad ea, et sua capilula exponerel: qnod
lam arroganlia inscitiaqueplenam concinnantes, eaque G gralissime snscipiens Cyrillus, fecit.interpretationem
publice proposita, lolain hanc civitatem, non lam ad capilularum suorum, duodecim addens exposiliones,
lunmltualionemqnam ad inconsuttwtemeritatisipsorum quo videretur plenam pro eis reddere rationem. Itaque
condemnalionemcondemnarunt. Cyrillo suscipiente et defendenle fidem Orientalium
Manifesla porro apparet causa cur tunc lemporis episcoporum et sua capilula exponenle, pctx et unilqs
pubHcaverintschismaticisuppressanidecemetseptero Ecclesiis reddita est. Repugnat CyriUus, qui nullam
diebtts sentenliam; ipsorum enim intererat desertum damnati Nestorii mentionem facit in tribus apologe-
vadimoniumprobare apud populum, ne a tumultuante ticis quos pro capitulis composuit, facturus utique,
male haberentur. Probabant vero hac publicalione, sin minus et duos ante synodumseripsisset, et terlium,.
cum a judicibus nulla auctorilate pollentibus, quippe ut diximus in praefatione, cum in cuslodia teneretur,
excommunicalis, citari se ad judicium ostenderenl: penderetque adbuc sua Nestoriique causa, propter
' sed cur programmate seiitenliam publicarunt, et non sanctionem principis gesta qucelihetsuspendentis, do-
canonico more, per exseculores ecclesiaslicos? ut, nec de re tota dUigentins cognosceret et statueret.
quam aliis facerent, persuos milites ad Joannis domum Quod vero duos ante synoduni scripserit, adversus
excubanles, vioieuliam, eain sibi inferri mentirentur, Andream scilicet ac Theodoreiujn, Hincapertum est,
atque ita prohiberi secunduriicanones agere; maxime quod respoiisum fuerit prius Andreae, tum Theodo-
cunicharlam quaro arcliidiaconus Joannis nbmine sy- reto, velut homini nondum noto. Qua vero potuit
nodi OrienlaUum obtulisset, ab episcopis Joannem ralione post synodum ignotus esse Theodoretus Cy-
tertio cilantibus 1epudiatam causari possent. rillo, cuin fuerit conciliabuli quasi mens atque inge-
7° Scripsisse, post solutam synodum et ordinatum _nium?. i
Maximianum,episcopose ConstanlinopoliCyrillo, quia D 10° Deniqiie, ne diutius moram ponam in rebus*
amicitidrummodum et pacem Ecclesiarum non aliter Liberati curiosius scrutandis, omitto plura levioris
fieri convenirel,nisi omnia qum ab eo in causa scripta momeuti, unumque istud addo, Liberatum prae inco-
epistoliset tomisel libris cvacuarentur (iu part. conc. "gilautia id quod in codice Socratis reperit ab aliquo
Eph. cap. 55). Verum CyriUusid ab AcacioBeroetisiet annotalum, vel ex uiargine in textura translatum,
Orientalibus poslulatunirefert (Epist. adAcac. Melit.): accepisse velut a Soerale scriptum, quem oportuisset
Imperator ergo ad se accersensreverendissimumpien- pugnare secum intolerabili aroentia; negat enira anno-
lissimumque EcclesimConslantinopolitanmepiscopum tator Nestorium dixisse CHristumesse Deum; affirmat
M.aximianum,ac alios non paucos, qui pro lempore Socrates.
ibidetn comperiebanlttr,serio cumillis consullabdl quo- Locus videtur exscribendus, quia pluribus occasio-
nam pacto Ecclesiarumdissidium e medio lolli, tiivino- hem prcebuit ut Nicephoro, Evagrio, etc, errandi cum
rumquemysteriorum jniiiistri ad concordiatn et pacem Liberalo; sic igitur se habet: Socrqtesin libro Ecctesiq-
possenl redigi. Illi vefo non qliter umquqm id fieri slicm Historim dirimiiNestorium a Paulo, eorumque
posse,nequepriusillos dequibtisaqebalurinconcortiiam differenliam sic ponit: « Apparet, inquif, Neslorium
ventttros uiebanl, quam unanimilatit et consonw fidei ignorasse lectionesaniiquorum, quapropter, ut dixi, in
viiiculumiis prmfulgeret, et quasi prwferrelur: et opbr- sermonesolomoralus est. » (* At non solum sermonem
* Verba quae ex margme
irrepserunt in textum, Socraliaperte pugnant,dicentiNestoriurncatholicesensisse'
PATROL. XLYIII. 38.
1195 AD SJ3CUNPAMPARTEM M. MERGATORISAPfiENDIX, 1191
exqmjni decfil,sed etiqip pmninq Penpi esse, qiti.iiqlps A _exiiUeris tuis orilttrum sperctsses,.cur, pbsecro, alia
,esi, denegavii.,Nos auteni.fqleriiuffquonidnf.qqi.cl.e :j)fivalimtidnos, etadEudoxittirifeligiqsisshnqm cpri-
stinctd Vifqijie nqlfis esl, et cfucifixusest, Poininittjpst Jttgempieqmfaliq verp qd P-ulcherimri.sordreirimeqni
'._f)(pniB,si^r:Htc(t'Ajjo$fdfiis: Si enim poqiiqmsseiii, .qtt.gusfqm,ptirridpmcttie, pieiqtis slutiipsissjiriainfpefScfi-
riumquqniporijifiumgl^ 'p.sissesfipqri. conc"."Epfieh'cap.,31)?'
rius;. ificit':''fNoli g(oripr'f, 'Jutiqie, 'iiqnf.cfficifixifii 'r"""|°'Aj.t:^d(^J^'tiQ#iiexcus^^ .03$utiain, ob labo-
peunf; i fqfgqpqfiiipse'.Dqmijiifs,gtorigf,~ideiifftqn $it 'xpi UfejpaU-tejbpesfjate ih rijari tpibf aridbs.: at excii-
. ê^.y.i^^^ji^t pK^^ ^RBMGi?'^ "nogt".
' ' %*^^Cîr|s(i|^,
'"'' satioiieqjiepei'sbipsaidonea_'.e,s% ciifh Vfernafbhjpfe-
.sjcgrife4q$Mts_'etci "!"',!'"!",,-,V .l'."""- ''.•' .^faie iIei*"bbhrjeiendum'esseU' eaqiie' affbcta| siquidein
De TheophaneCerameoin Chrbnograpliia. ati"Pehtecbsfenicbhdicturii'eiat, id esf,' addjefh septi-
jnron,Juiiii; (Peque yera, cum a guhjihb^pQhtiUceper
!..Qu?^^§i-.t^'4iît-Tl]le5__3]toJ^fi'3 a priofibus Ijistoficis I'^|aiQS.aB^raJurr^
,pi',a3tefjhj|sa,Pfjmura^ ',aB''Ejiseblh 'tuhc 'fr.%qiu_riixto §enteji|ia_';quQU'^tOritiatis esti; S8d ile' exsecufibiiL
,T|?. §aiTi>,iSp's '^r^Msum^Tjaisse, IJestopumi,"'cum 'mariUanla,j,"qubdi 1 obsequii potius (Coiib.'iEpjieL
,jiejnO .hSctb.nus.ajjsus 'esset afgiuerie",antj^titiejii jjj*1'?S ''i^f^f^-rfft
0 .:"*;.'"":' ."•"'- "i"".'" '-:!r-
fjni^giê*..
aul^ '^y4.|i^JWi»""gt'JiifiiV '-flP^TS^J^t.^^^ggrfidi L,r1>,yjtilisfpb.djim iriiiHpafaniCSSQ djfe20 JhnU, ela-
.piofeiituriiopei ^.iiJsiQficis priiorijiijsijisif",fjamLieoin,- Jpsis ai''conjileib'*terrijJnQ
jfiiis Bjyzaijiiatis;jaippiriêiin 'illsicl,iradjdefat"'.'{LW.ni :yefQ%bb:bQT&Mren'>:tttiij^^ sliJijitiihiiciis^cbri.ciUiTn^
"gt
.qdvefs. 'Sfesibritijf, feyiyc.)."i"Alt(iiru'm ^"Ijiiric i.psujii ,îjdwius|feiHunus; fjytiti die§"D(mirii^si.Pfentfecbstb^
.'EuspUiitniAgastgsio"presb.ytei*q.M^ iqiii HjcjUjt:m;sbpti{riumLJuiiH,"ui: fenipo-
"ieiisoriBusQeoTiiovrestitisse. Tei*'fium," îipracj.0yiciaiii "P.rutn.cpjitsfat^'Acta^yeiQiSpey^lbjjjijfnlur*jratiufnisy-
esse, prccsidente in Ecclesia NestQ'rlQ,,':pa'negyric 'iib|ib;.'.factium;. UieiM Juhij;, fef,yero:'iiQrl deUujtJ"'curii
Sii^yUgme.fi^ jpsam inâmj.biem" iricidefjf.'fefiasfepuhdia, ' qUB.sbjemhfe:efat *''
biaitio.iiem Uabltain h pia xyptui.n;,'jailqtioViiie festb :aaiîhUjuUiis|nQdIsI^''. .""'.'.V" ''.'!.'.';J-'..' "V,'-.
'soieiiihibp.,,;nehipe aijriujbfiaitag'' -vipginjl,§.','-ut.,'dixi£i]£^ :i"v:f3°..Hlst'Qriam:,V^'tani.eh Hjstpria sit.ei noh fabiila,
iri iiolis ad oratioiiejiV,BQitre)imm,'^'Nbwo,'.£d.eg'$e :_deinchQatibne"synpfli,fexjtiihhiifein mqidpm: flje;ii4-
. ep.iseopQ;spripr^49rawi-'4pttbciieho tnHcfecyei.Ua": due.,Jffiiii'ftieiisis ''vigcis.imq cejebfqfi^ccepit.eqriciliiim,
fEfip.ttfqqEcclesidm, vir'Peifa. Nestprii 'iixqtiiis, et .NpslpfiPi ifyrfllo qti.PxafyHb'cprivenfuipfmsicipniibus,
,eoittrn.ppffidiq.ilj.ide.iiiieHigimus,Nojiiiq Rabbuiaih, Ciffiilbferp'.JSLOjoiavt;- pjpjoi*t/?(f?i.'|i4i4|Mis:oib^îê',''fcura'-
..E&bliujseilb.ain sticcfe.ssisse;
iii.ledemEdessen.ani^'"-"'. .ciisqtte..Mjthpdipgiq-. sefriipnphi"fqpiehlibus,Nesibfius
V iî noji guii-iqjietalttum pec.Gayit.iNanil0.,o,rcHiiatiq- ''iriqgnddfrpgqrilid ' dixit ,« Nbh egp ettniqui bimestris
iijejii Nestprii rb%t: ad annuin Clirjsti'.'f&if Jqariius _q\ji.~'tfinjps'.ii$s_ fuerit P.euni qp.pell.qvefp','gucipfppter
.AntiqcU^f&jSW^ ^Cce- ,mpnMs swiii'a vesifb pjtiiuuriisgngiiirie,neqriepostnicfi
lestjrii siunmi .pQiitificisi|.; quae priiiiia proqjil ab.sti.nt duin qd vqs veniahi.' i Cliriftiiploexivil sex cPiniiariii-
a yero, ijndecumqUe*iande.iji ahni Iriitiuih TljeppJjaiie's .btt.sepiscdpisfqiti ipsius sentenlim ddliwreb.ani: Ctjrilli
.sumpserit, siye a &eptbpibfi, iit revfera.suriigsii';"sjye ,'sequqpes,postridie cqiigregqii, tfes episcqppsmisefunt
ia JanuariQ, nt aiiiVspleht.Nam secuiiduni tuianimfera .giiiNesfqriuhivocafeni, ifetc.Nam cmicta hsec Actis
bihniiim' senteniiam ofdinafusi est Nestorius ^TaiifQet Vcpiiciliipughant (iypttri. conc.Eph. acf: 1), ex quibus
Eelicecdss./atqfte iia aiiho CUristi ^28,' siqiiidieih hejhpe cbnstat, ccep.tam synodum die ~\%JunH; ad
successitin sedetnCoiistai.jtiijQpblitanamSisjnhib yita g .eajiJVnohvehisse uiiiquain Sestorium, liiulto roijiiisin
jfuhcfQSub.finem^nn.4f7-Deinde Jqanhes Ahfiocl.ii.ee ba'prcesedisse; blasphertjiam a Nestofio prplatani in
,'bpiscQpuss^ffectusest in locurii tHeodoti, qui aiih. fainiliari Conajessu cuin AcafeioMeiiteiiensi, et Tliech
M%.viyerc;"desii;,' tesie 'tijeqdqfeto (Li6'._y Rist. Êir dbto AiicyranO; eos exUsse NfestOriihospifio. • . sacfUe-
cfes. cffp.5.9).'lêrte*Acaciu^' B.ero.ensisad 'CyriHum '" .ganj .yocem exsecratos.'
feserjbeiis, arin/^ iiic oi*jturquEestib solvenda obiter, qui factum sjt
.(ip.qft.' conc.Ephes, cqp. ^Sj/jpbsiea FTrayiijis"ppgt ut cijm synodiis.Uabericqepeiit die 22 Juiiii, eplscopi
Jbannem JHibrosotymitanain.Ew;Iesicuiirexif; Jioatjhes iajneb ea ipsa die ad synoduriiretulerint sepiitjife aid
vefb fliem suum 'obiit atifl. 416, iinmo, PrayUus Jam ybcajjdutii iNestprium missos esse, utiqtje a synodp;
cbssbrat juyejalj"morieiis sbdeoj; ufbisjsanb.tcc ante ;'bfafigitur pridie jaih collecla. VCTumctimdies vige-
.aniiV 0&, uf iex ebdem*MieQgbietb",cbnsjtatiCJ6iiof..4,.sima; pfihia DQhiijiiCafueiil, conVeiiissead synaxim
..fecfepsieriie
1 Juye^ '.Patres opbi;tu.it:' uiide chin abesset Nesforius, h qua-
nus tenerb^cffipiise.dbra.ap.osiQlicaifi'BQnifaciibjjiiifi tuof ^piscQpjsinvitatum quiderii'venire ad Cfastiriam
,'vacaijiein dje 3 Nqvemibfis aintj.123, atqueiadeo jioh 'syjjQUuro,.hbh citatum jure,.quippe cuni festus esset
prcecessjt sep^m^ni&j^.es,tbîtun'di'e 10 Aprilisanii. '"""*' "'"* 'Uies::hecVadHucfepiseopiiegitjinuJh fecisseni iriitiuih
i4|S,ip sedeurijBirfep^ >' VcbhcHH• juide facluhi ul secttndum c^nones poslfrio-
' ^jl^VScriiit Gcelestjfjuin dedjsse."littefas. de causa bhmiiertib vocatussit, cumyocatio priraa noh ijabe-
Nesto.rU'.aUJpahnbm itoiiocUehum,et Prayjiihij'sraiul ,r§t vipi cahoijifeiprocessus, sed ; admoiiitibnls
' ' -' tahtum
. Hiefosblymitaiiuixj': fepugjiant scriben.ti Coelestiiius' 'atqueihvitatiojiis.
ipseet Cyfillus; iile enim, triissis perPossidohiuniad , 1° Narfat Joaimem Antioehenum cuni suis tertio
,,j,C,3rriUu."h de Joanne et Juy-e.nalililtreri§.':Eqdenflfmc, P piosl.coeptainsjjnoduinUje aUvenisse: qno efrore*po-
:mfimt(ipa^ . stefiofeg aUte Mpiicuit,*'.'coh.tra. ! nianiffestum CyrilU
. frqlres,etpoepjs.copqsifbSifps .Joqniiem, Rufrini,'Jiivj.- , "testiniQUi,iiniariffeaifelatjiin. - "-!
, rialem,ei;Fiqv'ighum,.pfer^ V9V9S^ JJJW- ' ''l|.°''']S^&i.Ewiter.'.:N^bj;ium curn Joa.nne aliisque
naiein de iliis, ijisis Cîestijir fCttniieiprpndis- scUismîifeiS cynj ih Cyriilum fetMemnbnem
CQrtsfedissfe,
sipiits-,ait, pj$§iniufsg\£'-Ap)n__^--"Eccfpsiai. episcojifts '.seiitgrifiaUepbsitiQHis^^^feiTiefuf :.'atqui istud iijilia Acta
. Cmfesfirittscqrpperiq,dp cp,sfiripSeiit,ipsupquei Kiiefgs .'CQhfineht,;imiho sil^ntib. s.uo contradictint.: Et yero
qd-mefdedprft;;equidept fylds ~ vipissitii.' qdfip''•.-
hfifiehdtfs .JoMnis ^yjiijiiiis'_Nifestbfiuiri'ihbn resijtuit; heque enim
exislimuvi, etc. ". !' piQteirattV- cwnriVJS(i^*St
"^sJBt1'"i|)j; a qua 'db|ecths fuerat;
39 Traî,t.Cj__îl_l_g..(ici-,.
.>_p.p^t.
ap_3«3p|,^$. aib.ihjgQi:a,tore fieqiie,"sii "pji.ttiiSS.QlV sivisset'*tairifetiJoanhes, quippe
Htterag,,quibus';incfeparetjir, Scj:ipsissed.b;rectaiTitle . iiinUibnspiilijGlpiitUms^jMi)fe.Ui, bupidilati obstitisset
. ab, TJjgodbaujiiJe^ . ^(e@1fpr|u^.^ "jpWy.8^-y^
"^P^^^^Sai* 'J-i^''"J¥-'!POSl§
J-^P^^PPP"*
. fbit, Atqui; iittferae'imp^ôris^îsj&Xis' cpnyiiiciipt litano 3bohiciltb.'sfeeijrida pfis|;
, ,Thet)phaii_bm .;;' nain^jn' fis" yjtib Xpiftit.THeQdbsiiUS iiiierat."''':' 1' :":v' "'" ' '"':" RQraanajhj^cbns.tjtuta
'''' '"'""'";
..Cy.fiilb^.quQji.alio-a<l;'se,,alip. aq P"ulclieriai_a '•'''^'llife TheodoretQ capilula .Cyrill.i.arguente, el da
_directQjteii.tafe yoluJSsb|icojicbfdjam êgi.ceidpiiius, CyfiUoÎieb.UoffelUini. pQ^Câîe^T.tfûitttftVperin^p. ac
Iratremque cum sorore'comporiere, nisi dtiqtidtiiiiier sirepfeliehsio illius, 61islius fespoiiSib:syiiodiieriipoTG
nos.ttissidium esse pufqsses, uut cerie ctliauidejusmpdi confecta sit. Ouibus cQjjlraUicjtTU.cotiQ.r.etus. '•Prhs-
1197 DISSERT. II. DE STN0OIS IIABITIS IN GAIJSA NESTORIANA. ,1198
quatn conventusapud Ephesum.celebraretur, duodechn _Lmonachqs pervqnjsse exegeses Nestorji, âsque a
'capilulis strictim aperleqite resliiiimis,ui prmscius ho- iiorinuiiis circuiiiiatas, ad sinipliciorum aninios fal-
ritm fieret intetleclus etiqm rudionun el rationis exper- lendos. ' Asseiit Ufeinde
liunifelc. (In prmf.qd quinque iibfos conlra coricil. , epi.stqlam ad jnqnacbqs aGyriJlo
• scfiptain esse priusquam a Ne^fofiqpipderetiif haefe-
Ephesirium).
I0°'Aitab Orientalibus ad suas EeclesiasredetiiJti- . sis (Nijrif. 22) i aiqui iqia est illa: in prirap ,sefjnqne
bus abducium secum Neslorium.'jiTferiini rfecess.erat , Nfesloi'!!,immq fej,secujidb reteiiendq, jit ex ipsa "epi-
Epheso, priusquam legali venjrent Chaiced.qnem. , stqlaeserjnqrinroqtje cqliatjqiie cqnstatV ^.enjui peu-
11* Scribit pacem Ecclesiis j'eddjtam, cqrivenienti- trtira serijionem ' .iUustrissiinuscarfliiialis yi.dgf.e_pq-
bus Cyrillo et Jqanne, jussu .iroperatpris, post depor- tuerat.
taium ih Oasim Nesfoiiuro, quaj-to ab exaucio}*aliqne 'Probabilius ni.ihi P.onyidetur, quod Uieaniui' Hbri
anno. Ferbmtaroeiipax recbhciUata est, ul-cerlis tem- de Recta 1'idead Tlieodosium gtregiiias s,Qi;QreS;Con-
!pqium ribtis constat, ajterq ppst Ephesinaniisynqdum ; fecliijajite priinamepistQlam a Gyrillo Uatanj:ad Ne-
Vanhb.NihUHoc!atietqfe peitmbatius. .,".'; : ,stQ_rijiih(I.id.) ;:.c.oiifici.ensJorum enijrt pcp.asib.iiem jfe-
" :"'De libro Xiv 52 sCitjsecuiida Nes.lorii a.d'jseeiin.damGyrllli jepistolam
-': '.-.-.'••Caliisto,
,:: ':'. Nicephoro Historise,-a.pap;.
"_'ad 37. ff "f'"~ '"'''•;_•"'.} t.jnionstravironsV,'.
rfisponsiQjLqjUqil in;,noiis:;.a.d,:epistq]am ! êstorii -de-
:; :;'.i\i *:; •;rf;r:
rVNicepUoiûsninnia,fere,sunipsit ex,,:$Qcral«,:cujus -; Jaro' vero quodjafTeEtde epistqlaaC.yialHajdjclericos
;vevbabxsciibit,;ai]penatqe.&jnpqjniiie.jsump.siipari- .• Go.nstaiJlinopolitaftos,:'deqij6iBofuiJilibenQ,.eljObjeciis
VibrexEyagribetiM :Gyrillo feriraiiiibusiia .qnatuor.fhbuiinibhsjNes.t8rio"ifu-
•ciiin tatnen eOTuni scripijs. ulsttur,_êrvala qiioque ?rentiiserVientibhs:(¥,um. 58«^se^.)i,partini aMer-
apfunaVroqupnlispei'spna,:quoâiiiniralioneni inQvere -- catore refelUtur,"ihscriptibnem epistolce'veramhppo-
^potest {juare tjuse jfe :lribus:il!js,sciipforibiis tibser- • nente, partira exprava .versioneliathia episfolBe,;'qua
_yaia sunt,Vjiuceiiam speolant, febnemnirotiuni Nice- factumestut qriceGyfillusistis nequam>* ' ' objecit,;ab
.piibrq cpm suis "magistris, aut aut iilis objecta CyriHo pularentur; r .>Vs>.;;.,
* - bene ; sentjentfi,
'"'' ; ':: ,Adannum &3Q:(Num:M'); ijulianusfieiagiisecta-
-jpeccanle. '.. ', ; .
• /j?rbprium nibjlopiinus peccatum ipsius est, quo Sy- •rius dicitur Capuanus origiiie, sede Atellanehsis.' Id
nodum Epliesinani asserit (Gap.-M) .qua.dr.agesiino; comniuniter a pluribus, pfbpter corraptosGennadii
^prijno post secundam aiino Uabiiam : Vquinquaginta . Prosperique chrbhographi codices, assfertuihfei5j;sed
.eiiim inlerutramque anni intercesserurit,:oumsecunda .enira, emehdalis codicibus, " jam nemio fefe eruditus
; coierit anno 581, Ephesina anno.45.1. . idcredit, : '.'':.'": '-:-'' r''-
Propriuro et istud, Orieaiales tbr.tiura: aijiium ab Dictintur a Cyrillo missi ad Goelestinumtomi quos
l EphesUia synodo per Viraretinuisse Nestorium in epi- • adversus Nestorium scripsisset ( Num.ii ), festisque
.scopatu; nequidero enim drtte pacem Joanries cura • advocatur Cyrillus ipse; sed Cyrilli,verba: (Epist. i
. suis euro episcopi loco habuit. tidCwleslinitm)viderttiir contradicere : Qito fitiptitus
»Afferttaroendiioad historiam conducentia. Primum tittt, lamqumiile dicilel sUpit.'quaihqumbeqiiefiritiyni
(Cap. 55), de synodi Aiexandrinsedecretis ad Ccelesti- . ilti Patres hoslritradidm-uht, cltireperspiciatymisitb-
hum sumroum pontilicem missis, quod argumentati mosaligiioi. capiMiiiguoivindarii'frqgm£iitdcOM
. sumus iritferagendum cle secunda synodo Alexandrina. qiios eiiam cib iis cjtii -A'(ea;aftart^':veâ<itt(r'''£a]A'ne •. """"
• Allferum(Cap. 54), de EuthymH niagni illiussanctique r reddi curtivi: '" V'V'*'-
. yiri mandato, quo Petrum Saraceuorum episcopttni Quoniodo autem, qtise soquuntur (Nnm. 1S), de
jussit adhcerere Cyrillo Alexandrino, et Acacio -Meli- • coactasyrtQ.db.Rbiri'aria,-post acceptaisGyfillipef Pos-
.teriensi, tamquam columnis et apicibus rectoe fidei : sirioniuni litterasjsynqdo , inquam, eujus hjehlionem
id accepit a Cyrillo monacUo, • qui vitam Euthyhiii fecerit Cyrillns in>epistolaprirtia'a'd"Nesfbriuni'), "de-
. -. fendi queant, nuliiis plaiie video. Ifacreniihin epi-
conscripsit.
stola Cyrillus ad Nestoiittmscribit qiiidem de Rbuiana
D.e.illustrissimoAnnaliumscriptpre cardinaleBarotiio, aliqua synodo ; sed illa, qufemadmQdumprsepessit
'""-_"'"'" 'ef.airisreceniioribitis','etc.-* hancce priiiiaihiGjrilii epistolairi aidNestqi;iiiiiiJ;qiiod
Illustrissiraus Annaliuni scriptori'de;rebusNfestorii, per se apertuih est;ita quoque prior';eSffCyriili ad
eo quosoletjudicio, eaque docirjna et.diligenliascri- - Coelestinum litteris, ad queihVrienipeipsas etiam^se-
psit, ulsicunctia qucea veleribus dicta, vel diligenter - cundas NestoriiepistoIasperPQssidohituh njisif.
collegit, vel felieiter emendavil, vel.subiiliter coujecit, 'Deihde,' quod dieitur epistola Ccelesijrii ad Ne.sto-
aflerri deberent, fota fere quinque annorum Hisloria rium ( Niiiri. 15), cujiisihodi iiunc iiabetur, e.Latino
exscrjbenda esset. Sunt tamenn.QnnhUa in qiuibus sermqne in Grsecum, et rrifsus e Gfoecojri 'jLatihum
;ut maxime yeliin, propter reyerenliani tanti"viri non : versa, undfeaccepturo sit, periifus irie iatet, ijjirop in-
.possinifamenassentiri, siveiprop.ter tsrdjtateminge- - credibife viclefttr : riam Epiiesiria qb^cumqheb Grse-
nii, sivequia videntur mihicei*tisquibusdaui prccjudi- cis in lJatiriuill-cqilvei,sa-stiht, ajiisip editibhibus aliter
-ciis, autpugnare, aui nonnisi difOcuiterconciliari. Ea leguntur; epistQla'vferoqria db agltur lijiiq.qe'esiUtem
•vero Hiepro.ponenda.puto, et cuui pugnantibus argtir esti iisdetoque verbis, etiis quidera-IJatjnîn5lofjuendi
.menfis conferenda, ut quam patiorbac-' iniparte'diftl- D" forraam apei*teretiiieniibus : quaniquani in CqiiJiiana
cultateth doclioribus ostendam. *:'- EphfesiniCbnciHi ed:itione'(A,rf^
Atqueut oroittam dicerede iis qu* ad annum 428 : Nivellium)' aliguid quQJi'iliustrisgiihi iârdUlalis'.iopi-
-(IVain.i20)referuntur, sive de Neslorio sbcundiira-ria- riibriem 'juvetcqntjnei*ifateqiv sed etUtiiQVillatam "jma-
turain Samosatehi uepote, quce opuiio nata fest ex perfecta ' est,ur'niiiiusipsam secutus sit."'V ,!*."""'
•Suidaewrbis alienoseasu acceptis ; sive de origihe 'Niliilmorqf inSgipa*yiban(b pofesta|Isa.Cqelegjino
-hseresis NestorianjeexPelagiana' dferaeritis haturte, -sumriiqpbiltiflce ad"CyrJIJtfjttraisja,'iflesf, PiHrygiimi
•qui error Leporii Nestorib affictus a Cassiano'(Lifr. i .siyepalljum, siye capilis tegjifheniuiin*,'îiain.hiltram
delncarnatione, etc), indeqtte popiilariter credittis; vbieant. iH.fficeijimVqttia i'bfeftjhtuf a recehfloribus
sivede Nestorli quadara historia (Nmh. 27), iribhia ' Groecis,sihe' yfeterhhi;tqstimSUiQ,'nonVroagijamHUeiu
-THeodoreto Cyrensi (Lib.wHmrelic.Fabulariihi ctip. ' qbtinerit; eit quja sUUjilVcum ii^.'i^gq'iîn),.aîis^m
'11).; sive de obtestatiqhe Ettsebiiadversus Nesibrium
"" :•'•'"''' " a.uctoribus n.qiriijja~tum'papg?',:furn julicis unlversi
'"'
''CyTiUo suppqsiti (Nwh. 51).' brbisAiexarijifiHqiriButa^yix
i
'A'sseritadannuhi'429 iU*ustrissinius,qardinalis,lit- etjain apud',ipsuhj,gafqiijum (ife_|iy.".2f)*.'Cum Senlque
ad
;terasaNestorio data^^sse "MgyffiimeiiacIibs^lVimi. hsec bninia iseeeritiQfesis)i'j6f®qt^ss%anf sS suoj^s-
:
^2), quUitts ipsbruhi Udem tehtaret id verb neqiie sores ftyfUUtr,ansmi3sa,'cuh:c.ta!la"bu^mst^^^^ nou
"Gyrillus"teslattif"(Efrisf. £),' neq.ufeuUu.s\fetefUmscfi- yideiitur ljQujjhiUus'Ubn,suirime c*fb3uUs^ Quis eniui
ptbruhu Otilii potius" cuiiGti coiriniiiliiier tradiint ad liesbiaf quodvefefes bmhesiihagihesdbcerit, quosli*
- AD SECUNDAMPARTEM M. MERCATORISAPPENDIX. ISOO
-H99
bet Grsecos episcopos, saltem metropolitas, pallium A quara, Nestorii rogatu jussuque Joannis Antioclieni,
gestasse, cujusmodi Occidentalesantislites a summo Andreas Samosatensis et Theodoretus Cyrensis ad-
ponliUce dono accipiunt? Quis ignoret nomen papse versus ipsa scriberent; quam enim expositionemcon-
quibuslibet episcopis, judicis totius orbis, nulliinusu
attri- tinet tertia pars concilii Ephesini diversam a respon-
butum? aut quis opinetur mitram, qualis vulgo sionibus ad objecta utriusque prsefati episcopi, ea pe-
esl,summse illiuspotestatis essesignuin; immo qua- tenteut synodo confecta est a Cyrillo in custodia pnsi-
lem nunc gerunt sutnini pontittces, vel ab antiquiori- to, confectum fiiit in notis ad anathematismos, et
bus gestatam, vel ad vicarium, si quando fieret, trans- demohstrat epistola schismalicaesynodi ad suos ad
missam? Id sane si coiitigisset,meminissent veteres, imperatorem legatos.
lamquam rei, aut insolentis hoc uno in facto quod actus Non memini me legere apnd veteres judiciales
nunc tractatur; aut ordinarise,quoties vicaria potestas diebus Dominieis, prsesertim in conciliis, um-
a summis pontificibusdaretur. quam perfectos esse, sed tantum iegitimis feriis.
: Fugit me prorsus ratio, quae impulit Baronium Quare mihi difficuitatem creat, quod ait Baronius
(JVutn. 50), ut assereret Cyrillum, ante Coelestini (Num. 48), die 21 junii a Palrihus missos quatuor
sumnii poiilincis cognitionera,noluisse in causaNesto- ad Nestorium episcopos, qui jure ad synodum voca-
rii habere ullam synodum ; duas siquidem habuisse rent. Nam cum ann. 451 littera Doininicalisfuerit D,
priusquamad Coeleslinumscriberetjamdudum osten- dies 21 Junii fuit Dominicus.Et vero prima Ulaqua-
<sum est (Cap. 2 hujus dissert.). Quodvero illuslrissi- tuor episcoporum missio ad Nesloriura, amica potius
. mus cardinalis suse illius assertionis testeiii adducit fuit invitatio ad synaxhn, quam judiciaria citatio ad
Cyrillum, suis ad Coelestinum litteris, valde rairor; _ synodum : qua de causa neque ullus cum episcopis
nam quse verba profert, longe alium mihi videntur "profectus est notarius, quod in cilationibus semper
habere sensum: Fateor, inquit, iri animo fuissesyno- accidit; neque citatio conceplis verbis scriptisque
', dicis litteris ipsum commonefacere,nos cum eo com- comprehensa est, quod tamen canones jubent. Et id-
munionemretinere non posse,qui talia doceretac sape- circo Juvenalis cum intelligeret posse queri quem-
ret; rattts tamen lapsis.munumporrigendum, proslra- piam, qnod jure non ageretur, sed causa cognosce-
- tosquetamqttamfralres erigendos esse, hoc ipsum in retur ante trinam rei citationem canonicam, callide
hodiemum usque diem non feci; attamen ne nihit hic interlocutus est haecin verba : Quamvisecclesiasticce
agerem, horlutus sum illum per litteras. Neque enim saiiciionessal esse slaitta.nl,si rei ad diluendu objecta
negat Cyrillusse synodicislitteris Nestoriummonuisse, crimina tertio citenlur, nos ttimenreligiosissimtimNe-
cum ibi faleatur litteras ad NestOriummissas Alexan- storium guarta insuper cilalione ativocare per Deo
drince esse Ecclesice: sed hacteuus se non dixisse amabilissitnos episcoposparati eratntis. Verum quod
analhema negantibus ©eoToxov.perindeac Nestorius sateUilumturmis mdes suas undique obsessashabeat,
. aientibus dixerat, nec ab e.juscommunionerecessisse. quodquenemini, sicut reverendissimiepicopi intie re-
Id quod dico ipsis quse Baro.iius citat verbis epistolse aeunies tesluti sunl, adiium ad se patefaciat, nvtnife-
ad Constantiiiopolitaiiosaliquos constat : Quid, in- sttim est conscientianequaquampura sanctmhujus sy-
quit (i part. conc. Eph. c. 9), veiabat, et nos quoqtie notii conspectum recusare. Proinde juxta canonicas
vocibnsillius coniraria scribereac sentire,anathema, si sanctiones, qum jam prw mcinibussunl, el ad rectam
qttis Mariam Deiparam esse negaveril? Yerum id hac- piumqiie fidem noslram corroboraridamconferunt,ea
tenus facere nolui, ne sint qui episcopumAlexundri- capessanlur (Conc. Ephes. part. 11,act. \). Tiraebat
num, Mgypiiamve synodam, analhemaiis sententiam0 erum ne dies citationibus absumeretur, negotioque
., in Nestorium tutissedicant. finis imponi non posset, quod tamen erat opus, ut
Miror etiam npn parum, cur ex jEgyptia synodo quse erant Hi votis ad exitum perducerentur.
dicantur raissi duo episcopi,qui Nestoriolitteras sedis Intelligo salis cur illuslrissimus Baronius (Ntim.
apostolicseCyrilliqueredderent (lbid.), Theopemptus 78) iverit conimuniter in sententiam de Pelagianis
et Daniel; et duo prseterea Alexandrinse Ecclesise episcopis ab Orientali scHismaticorumsynodorestitu-
ministri, Macariusac Potamion, quos alibi Baronius tis, sancitoque canone adversus peccatum originale.
archimandritas facit (Num. 115). His enim posterio- Credidit scilicet Gregorio magno ita opinanti, nec in
i.ribus duobus, quiConstantinopoli remanserant, scri- rem singularem atlentius inquisivit, cum immenso
bit Cyrillus litteras hac inscriptione : Macarioet Po- labore universalis Historisedistraheretur. Veritatem
lamioniepiscopis,et dominpPqlmqtio archimandritm, sin minus certo argumento, saltem conjectura vehe-
etc. (II vart. conc.Evh. acl. 1, inter eo. catlt.).S>cri_i- menter probabili, assecuti sunius, nisi fallor, in nolig
sit et alias postea, (11111priores duo inter legatos sy- ad secundam, quse dicitur, epistolam Nestoriiad Cy-
nodi ad imperatorem raissi essent, Theopempto, Po- rilliiin.
iamioni et Dariielicoinminislris. Non perinde capio qua de causa (Num. 85) dictus
Non ita miror illustrissimum Annalium scriptorero sit Pliilippus presbyter ante duos episcopos legatos
ih popularem opihionem venisse (Num. 60), de ne- allocutus svnodum, et damnationi Nestorii subscrip-
tita Nestorii precibus indictaque a Theodosio impe- sisse, quia cardinalfespresbyten, etsi oigmlale cedant
ratore synodo Ephesina, post sedis apostolicse Iitte- episcopis,proxima tamen connexione capitis, Habue-
ras, a quatuor Êgyptisedioecesisepiscopis Constan- runt etiam olim quo interdum episcopisprseferren-
tinopolim allatas. Hanc enim opinionem, quac ipsi D tur. Nam ut de cardinalium eminentia nihil dicam,
quoque illustri^simoMarcseadhsesit,convellere Mer- alia fmt certe causa cur Philippus ante Arcadium
cator utius potuit, patefacta die qua litterai Nestorio Projecturaque, et diceret sententiam, et subscriberel;
redditte. sunt.Nam inde conslat, noveindeciis ante Ule enim Coelestini,isti Occidentalissynodi vice fun-
diebus indictam esse synodum quam Htteraeexhibe- gebantur, atque inde factum, quod jam advertimus,
rentur, quamquam aliquo modo excusari posse, inque ut cttmjubente imperatore legati ex utraque synodo,
partes veritatis trahi coramunem sententiam ostendi- catbolicorum scilicet ac Orientalium, septem raitte-
mus, in proefatiohehistorica. rentur Constantinopolim,iverit PHilippusprseter nu-
Non tam facile potesl excusari, quod indicta dici- meruro, quo tamen comprehensus est Arcadius epi-
tursynodus consilioCcelestinisuhjmipontiflcis (Num. scopus, ut qui propter auctoritatero Cceleslini,cujus
62, b3): nam ut alia multa sileam, pugnantes Coeie- " legationem obibat, non velut unus de syuodi mem-
stinus eqdem tempore voluntates habuisset, cum hinc bris, perinde ac Arcadius, sed veluti capitis personam
damnationis sententiam deflnitivamferret in Nesto- gerens, suse sponlis habitus sit.
et exsecutores mitteret; inde causam concUio
L rium, De Victore monacho accipi quidem debent quse in
Certe suis ad synpdum Htteris, de suo, apologeticoCyrillus narrat. Verum plane nescins snm
- permitteret.
si quod fuisset, consilio nonnihil attigisset, etc. unde potuerit resciri (Num. 86) Nestorianos aliud
, Intelligere non valeo qua ratione velit doctissiraus quidquam de ipso mentitos, quam quod accensuerunt
jsardinalis -sua Cyrillum explicuisse capitula, prius- tribus aliis J!g}'ptiis Cyrilli caluroniatoribus. quo^
mi DISSERT. 11, DE S.YKQDISHABITIS IN CAUSA NESTORIANA. iHo*
rum nefanda criraina Cyrillus refert, ttt antea dictinn .A ctatum in dissertatione lnstorica anathema,tismisprse-,
est. Uxa.
Accipivero procul dubio non debent de Pelagianis Tradit etiam (Ad ann. 452, num. -57) Joanneni ha-
in syriodo Ephesina damnatis (Num. 100), quce Pro- buisse Antiochise synodumpost tribuni advenfuiii, ex
sper habet in carmine (Carm. de Ing. cap. 2), ipsos eaque prius ad Sixtum Romanura scripsjsse, quam ad
nempe per tumultum Epheso expulsos. Nam vivente Cyrillum, de sua iii damnatioriem Nestorii et ordina-
Auguslino tumultuatum esse Ephesi adversus Coele- tionem Maximiani consensione; immo cuin Cyrillo
stium, hae inEcclesia ordinatura presbyterum, ipsius- aliter se gessisse, quam cum Sixlo; siquidem imic
que sectatores clericos aperte, nisi mea me fallit opi- suam statira mentem aperuerit, illi dissimulaverit,
nio, demonstratum est in notis ad commonitorium, quasi arte licitando. Verum res e contrario habere se
aliisquepassim locis. videtur : duse namque synodi, vel unius duo tempo-
Relatio synodi ad imperatorem, quseincipit: Circa ra distingui debent; Joannes enim primum scripsit
pietatem solticitudinemveslram et studium; non vide- CyriUo Beroa, ubi synodum celebraVit apud Aca-
tur posita suojoco; credit enim Baronius per eam ab cium, indeque misit Kmesenum;.tum rebus peraclis
imperatore petitam missioneni, et omnibus absolutis, Alexandrise, receplisque Cyrilli responsis, Aiitiocnise
et Hs quoque de quibus actum est actione septfma. cum suis subscripsit Ephesinaefldei, et coramunes ad
At scripta est actione tertia, quod aperte ostendit Sixtuni, Cyrillum et Maximianum litteras de more
subscriplio Cyrilli taniquam prsesidis, cum tamen misit, quibus se .catholicsecomrounionis esse osten-
ante septimam sessionem a comite Joanne traditus deret.
sit in custodiam. „" Subscripsit, inqiiam, Joannes cum suis, sed non
Cum sermo flt de Joanne comite Ephesum mlsso omnibus; nonnulli enim recesserant indignati, hanc
ad res componendas, hsec scribit Baronius (Nttm. pacis conditionero non fuisse positam, ut sua Cyrillus
128): Erat aulemqui missus est Ephesum ab impera- capita relractaret expressis verbis; alii non interfue-
tore, Jbannes ipsi Thebdbsib,ut aiunt, ab eteembsynis, rant, quos inter Theodoretus impatienler ferens dam-
qui propriori titulo dicebalur comessacraittm largilio- nationem Nestorii, et victoriam Cyrilli. Id cum Theo-
num, etc. Ista ego non mediocriter admiror; neque doretus Liberatusque lestenlur, mirari non possun>
enini memini me legere in hunc usque diem comi- salis cur Baronius (Num. 80) a Tbeodoreto subseri-
tem sacrarum largitionum esse eleemosynarium, sed ptas dicat tunc temporis pacis leges, Cyrillique ac-
unum de secunda quadriga illustrissimorum, cujus ceptam fldem, maxime cum postea pluribus locis se-
officiaproUxe describuntur in notitia imperii. grum Theodoreti animum super ea re prodere coga-
Neque minorem mihi admirationem creat (Num. tur.
154) quod dicilur apolqgia ad imperatorem a Cyrillo Hsecet alia non pauca miUiAnnales legenti nego-
composita Ephesi, cuni in cuslodia teneretur ; nam tium facessiverunt, illudque tanto majus, quanto li- ,
verbis iUa flnitur, quse non obscure indicant Cyrillum bentius optarem ab illustrissimo Annalium scriptore
Alexandrise scripsisse post reditum, cum pace jam non dissentire, si modo per aiios auctores liceret,
frueretur, velut in tuto a tempestatUiusportu : Nos quorum tam aperta videntur testimonia, ut suas in
velut exardenli camino ereplosplacidissimis veslrisnu- partes invitum trahant.
tibus sprvastis, ut uhu cum aliis, qui per universamve- Id ipsum testari posstim de Patre Petavio, cujus in
stram JEgyptum sparsi sunl, sanclis el
episcopis mona- tqmo qiiarto Dogmatum doctissima continetur Neslo-
chis conlinuepro imperio vestroel victoria ac stabilitate C rii, cognominisque hseresis, atque synodi Ephesinse
gratiarum actiones sanclissimo Christo offeramus (m historia, de qua cum sit anliquis ex auctoribus colle-
part. conc. Eph. cap. 15). cta, facile potest ex iis qusead singulos ejusmodi au-
Poterat forte ignosci Theodoreto (Num. 170), quod ctores observata sunt judicium ferri.
cum in epistoia ad Rufum meminisset Mediolanensis Prodiit nuper quoque in lucem Historia concilii
episcopi, a quo ad Theodosium missus esset liber Ephesini a Chrisliano Lupo Lovaniensi doctore Au-
Ambrosu de Incaruatione, Marlinum appellaverit, gustiniano, erudita illa quidem, sed, non satis exacta,
cuni nemo hujus nominis tunc Mediolanensem Eccle- vel ad temporum rationem, vel ad certa veterum te-
siam regeret. Potuit, hiquam, id ignosci Theodoreto : stimonia, quasi immensitas doctrinse obruerit curio-
nam homini tam longe posito potuit facile error sub- sam veritalis indagandse htptStiav. Prout occasio se
repere in tanta cognatione nominum, quanta est dedit, sive in dissertationibus, sive in notis, emenda-
Martinum inter et Martinianum, quo nomine appellatum est quod in hoc auctore visum est indubitatis ve-
batur Mediolanensis hujus temporis antistes : poluit terum testimonus nugnare.
etiam esse vilium notarii prolixiorem vocem contra-
Uentis Hi aliam breviorem et sibi notiorem. IX.
Tradit Baronius (Num. 185), Joannem Antiocbe- schismaltca Ephesina, sub Joanne An~
rediit ad suam auctorem Synodus quw
num, postquam Ecclesiam, tiocheno, qitinquepost catholicam diebus inchoata.
fuisse Andreae, impulsoremque, ut nomine Orienta-
Uumcapitula Cyrilli argueret, idque ab eo prsestitum In tertio tomo postremse collectionis Conciliorum, '
accepturaque mercedis loco, ut ex monacho Constan- Acta synodi schismaticaeActisoecumenicteita conjun-
tinopolitano Samosalenus episcopus a Joanne lieret. D guntur, ut prima pars post actionem primaro, secuuda
A vero abduxit forte communio nominis virum alio- post sext.am posita sit. Illa narrationem gestorum iu
qui prudentissimum. Nam qui Andreas scripsit adver- deposilione Cyrilliet Memnoniscontinet; ista confes-
sus capitula, tunc cum scriberet, erat unus, si Libe- sionem fldei, et homilias Theodoreti ac Joannis; ulra-
rato credimus, de concilio Joannis Antiocheni, qua que varias, sive relationes ad imperatorem, sive epi-
loquendi forma indicatur episcopus. Certe Samosate- stolas ad diversos, quibus multa historise illustrandse
nam Ecclesiarn terapore concilii Epbesini regebat, ut utilia comprehenduntur.
docet Theodoretus : regebat et cura primum Arislo- Joannes Antiochenus, cum moras de industria fe-'
laus tribumis Antiochiam veriilde pace Ecclesiarum cisset in via, Ephesum sabbato peryenit, id est, die
acturus. vigesima septiroa Junii, vigesima post condictam,
DeindeConslantinopolilanus ille Andreas etiamnum quinta post Nestorii depositionem.
eral monachus, cum ad eum Theodoretus litteras da- Moras excusavit apud imperatorem, quod pluvium
ret anno 449 (Epist. 125), perpessus mjuriam a la- esset vise tempus, quod iler terra faciendum, quod
trocinii EpUesiniprseside. Adtle quod aliensedioecesis episcoporum longe distantium Antiochia exspectan-
ordinare hominem, insolens fuit illo sseculo, nec.sine dus adventus, quod ipsa Antiochia partim fame labo-
gravi querela prseterniissum esset facinus lanta arro- raret, partim ab exundantibus fluviis male sibi me-
ganlia peractum, prcesertim ab Antiocheno contra re- tueret (npart. conc- Evh., acl. 1, inrelat. Jounn. ad
giseurbis episcopi juraj. Yide id totura accuralius tra- imperat.).
1203 AD SECUNDAMPARTEM M. MERCATORJSAPPENDIX. 1204
j: Jqannem accusavit .Cyrillus in i Apologefifeoaffe- & el eis consenseriint, utpoie verce•fitiei consonanlibus:
ctalse larditatis, propter suuin in Nestoriuin sludiuhi, otnnes Ortenlis episcqpiipsttin Cyrilhimdejecerunt, et
jrg-cbgeietui seriieritiainfeffb iri eum, queiii stta Ec- coiitrqalios episcopds,qui consenseruntcapilulisexcom-
clesia Constaniinopolilansesubmisissel (in part. cotic. ntttnicutipneindecreverunl(Schpi,.lqm.. I, pag, 410).
Ephie::Wj: ':' ... '.;..;. :..• V ... Quibiisallaiis pfo.se lauuat FacuijduiiiHermiaiieitseni/
Faeurilus Ilei.rriianensisrein jhilii videtur Callidiiis qui iameii expressis yei'bis contrarium asserit: Ibas
iiitfelfexisse;i obiefyat enim (Lib. yii, C. 5) a Joaiirie titttethiion'hilerfitiiEpliesinpfpncilioiin qwoNestorius
ita.depSsiibs essb•Gyfiliuihet Meihhqneni, ut Nfestq- esi dqmiiditis(Lil),î\,eqp,'f>).- .
riuis,tameji nori sit feStitutus; eaqiie obsferyatiqiie" _.Irivicta diiq afguriieiita-prp,F.a.cundopugnant. Altes
ribii'oUscufe inriuit mbraifurii iii . eaus.a niliil aliiid^ ruin, iebensenturiii Actis cqncUiiEpijesini iion semel;
iuisse.pfcetef anibilioneiri Jqahnis, qui pfiiicipaturii seciiterum atque itbruni iiohiina eplscogoruni Orieri-
sfiibdi aiTiperbteritafet. Nariii si opiaijs dolisque. lalitirri syiiodi scUisriiaiicae:appellantur'enint de no-
eyeriiuS rfespohdeieiyfuturum erat rit, defSqsitispa'-, niiuei actiQiie i, quadragiiita tres, qiji subscripserunt
tHarcHariiiri duobus; Aiexaridrinffa siiti syriodo, fet senienticea Joanne AnliocUenqiatoe.Itertlm numeraii-
CoiistahtiiibpolitanQab ailtera, libnvanis legatis fibii- liif actione S, cuiri-Patres dfeOrientalUiusad impe-
duriiappulsisj etflief osolyrriifahoyix qiiidquitiiipise- ratqfem.referunt,: in aiia .rursuin relatione, quae
tfeYiibhiehdigriitafis liabeitfe,. stq/crfesBeiipse tiiiiis, i'espoi)siq ad sacrani per Pailadiutn allatani: tandeni
qiii prccMUefepossfei toli syiiodo; quippecuih Spera- iri synodica,prsefixacanonibus, nec laraeii uspiam ulla-
rfet"se' IfeiiiieiGaWdidiartiqoe' comitum artibtiSeffectu- iheiitiq Hl Ibae. - .
rnrii; ut- impefcttor juberef iri hrihiii coire oriines _" , Alterum, Epliesiiiain Ecclesiani rexit.tcmpore cqn-
Ulriusque paiiis episcopqs (Relal, ad.hnp,). cilii Noiinus prsecessor Rabbulae, et Babbulas arite
' Letrte igituf ineedebaty.dohec Nesloritis depOiiefe- Ibam sedit; Rabbulas lamen vivebat adhucann. -435,
thr sib Usqui ciifrii.'Cjfilltf conVfeneraiiil: sfed post- quojempore scripsit de Diodoro Tarsensi et TUeodoro
qiiaiji iii iactuih.audiif,; alitis riioTfeadv.oilayit, c£uole- Mopsuesteno ad episcopos Armeniae, et ad sauetum
gato£:0cbiileiitis-prafevbftei*et, Gyrilirtihque
' jsih sech- Cyrillum, a quo. et lilteras .aceepit. Ibas igitur nqh
rOS'(lejiccfet.,: r ,. , ;'•. ,, . ... fiiit fepiscopustempore concilii Ephesirii, sed elericus'
Pfaemisitiaiheii sjMblfe.hifetfopolilas'daos, qui de tantuiii,- et. quiiieni; noii optime erga suum episco-
sfio Myeisiii propediein ;fufui*6s'yri6_duhi ihonerent, pnm aflectus. Unde Lib.eraltis(Bpev.cflp.10) iUbiJioc
sisriuitjufe; lorigiQfIsmbfaj' peftsesanijioftarfentur vfei- agnqveruntAcacjuSiMelileneiisis et Rqbbulas Edesseiice
IX§-aihhighis,-id"agerev seihfeispfe.ctdto,quod ageri- c\vitqftsepiscoptts.(de.qiio Ibds sitccessor ejus in epi-
drirh viileiêtuf,id est, ut ip'sfe;.saxisiptelHgfeUaf, Nfe- stoiastta.djcil-.Httricprwsitmpsil,qtti bmnitiprwsiiriiii;
srefiiihfdejicfeere: Hac ehhh affe, et sbis*febtTs" provj- aperfe in Ecclpsiasuanitrilhemalimre, scilicelde Tlieo-.
debat, sublato per aHos, .quem ,p.ei'_se lipnpolefat dpro Mopsiiesieno.superiuS: loqitens),scripseruritAriiie-
pfeVjjinMtiay Nbstbiibj et pr'OchraUat..' ne
tfccas.ibri.ehi niwepiscopis; TJieodoriMopsuesteiiitibfosiitseipc-
calhihiiitb^yrtriiUflaef6ilU$,;qii.iSijpditjum pfiBcjpi- reifi,if.ajnqttqmliwi'eiicixtauctoris.dpgM
t:«M'i et'Irdiifebsthhcibiii Spifeiet^fd. aTiUciurii ,aihiciim. ..Suntqni CUrisfianiLupi: argumentum ab epigfolat-
so-farbiiif,;vfeihtiipsiriybahsajijIjil,:iibn'ih'qli!r:ef:ur;Vet' pglifum::eievent,rejectione ipsiusmei fepistolcey qhasi
ipÔ^biiatW cbfriites Nbstbritffeyei^ supposilifia sitj.suumque illa vitium prqdat,- Vel ei
serrire per ignqrantiam cogpbatiAtyrieliiêjidetuf eo maxin)e.;quod phgnaritia cumActis corifeiliiEpTife-'
airebtatce'tai'ditajtts;yfefa caiiia, quahtuihVconjeclura C sini cojiiiiifeal,-'ut d'eadventu Joaimis EpUesumpost -
assctfuilfcfe!t;-::'': ;',.„,'.:: ... ,,._..,:! . biduuui, a deposiiiorie _Nestorii;etc. Haeeopiaib licet
:AUyeiiibhfi.iiunJ: b&i;qbyiaiii 6iirfi ciyiiafis phrtas. placueritnonnuUis, etiara anfe Facundi aetatehi, jaih-
norirtafttgih.cblericisVe^Mcrijiisijuepltifib'us,^sed ab dudum evaniiit, velut leve qubddam >cOriirrieiittitn:
ip'sb'qiibqhe'GyrilloljfjOilj.pfaesldeVHiiric.ainice eom- iSalius est igitui fateriy prinio, genuinam essfefepi-*
plexus Jpannes, reiiqtlos cbhteihpsit.,!.atqufe etiarii stolainiliam iot jurgiorum pareniero. Deinde Bjarii
mhifeiiabefl ai cQmiilbiis .pefmisU;: nbriîgiiafus.a: Ephesi fiiisse tempore synodiEpliesiiioe,he niendacii
•syhbdo}riii!s:s,qi ^jtil;dfeNesl.qiiiTeUu^^ eijistola arguatur. Tertio,- feo vehisse iii coiiiitattr-
que"'dfep"osl.ii'."^to^re^îXt.Yiiiit'_^'aSM£>perenl;-. ;,._.,. J6anni&Aiitiochehi; aui potius irt cQnsortio Theqdo-
'0bi& egjifii.iliaci_fgpijife_0ii ye'sp.fera,:pQfius,:su"q're.ti,, cuiii qub neGeSsitUdiiife sludioruihqufesocietate
in^Hbspitiq',. ^dfty.Q^puiWdy.ttl&itjufs'id'evia, .ia'Aciis"co»- conjunclus erat. Qttarto,' ea tfehipeStatfe nonduiriEdes-
tiiieltit(iip'ai%cdncfEplie's^ _ '.,._ sejjaeEcclesicepraefuisse,idebque nec ihter episcopos
'Quiifque',feg6sirigUlafiibfVdificutieijda''putayi._]Pfi-subsciipsisse.Qtiinto, ex iiidttsfria pfeccassede biduo
miiih,' qhUnipergoiiaririiv<^*^'0i'jidjj.iil6' êiserjtt .Tliiep- adyectus: jQaniiis; ut jQaiiiii apiid iriiperatbrehi idem
doretus, an episcopi dumldxat rintus'e iiiuitis; an fe"rementieiiti asseiitiffetui.Pqstrfeihodeniqiie, reli-
potius actoiis cujusdam, eiti quasi direcloris, ctijus quam Neslorii liistoriarii breviter pefstrinxisse, ne
nutu, et impulsjone Joannes ageret, cceterique niinus cogeretur ea dicere , quse tacita cttjJeret, Marique
HluBtre^ siykdaStririaj'sivfeuSt|;feftirrteptecbpl. Persae scripsisse , afltequaiii episcOpusHferei, id est,
In liaiie m'e'Sbeuhdariiseiitenfiain aMhxil primuhi ante anh. 459. Haecoraiiia hoii operose probarl pns-
propensa iii.jTbeodqretuni Jpaiiiiis yqlunfas, iugeriiii-" sunt, parthii ex verbis ipsiusriiet epistolae, quibos
qUeadmifatib, alque praedicatiq faiita, ut; ei nibil Nestoiii damriationclbas loquitur, velut ab aliis facta;
aiquaffet.DeiiidequbciTlieodofetus ipse de rebus tunc parlim fexipso FaGttrido Liberatoqtie de Iba, quem
gesitisperiride"loqiiaiur,. ac solet de suis :. tandem, venerabilem Vocant,veltit de presHytero ad summuin
quptl coiiciliabttii Apip hon qbscure.pj;odant audaces loqtienfibtts.
illQSq* pfieUdfen.ies Tijeqdoi'eti spirilus;, aijitjii cegri- Tefliura, an plures fuerint hujus synodi consessus.
tudiiieiij iii Cyriliurii, prqpter contenjpta.5 auallieina- Tametsi ljaberitiif unius tautnrii Acta, plures tamen
tisHibfuihrepfelieiisiphesj.oratiphis modum, stylum- exstitisse oporfuit, cum tribtts inensibhs coutiuuis
que*flictibhis, ei singuiaresquasdani voces, ac solilas > Ephesi Orientales substiterint, hec tamen otiosi; sed
in Cyrilluni de sqcietale cum ApoUmarialiisqueejus- multa praestileriiit,-quae ad conventum episcoporum
modi HcbfetlcisoUjectioiies. spectenf : nam comniumtei' primo responsum est
Secuhdurii, an Ilias nofissimus ille Edessenorum utrique imperatoris sacrae, ei nempe quseper PaUa-
episcbpus syhocio^ Joanms ihtei'fuerit, Affirmat Chri- dium allata est, et illi quae per Joannem eomiteiu
stianus jUipus, prqpler Hcecfiunosaead MarimPersani sacrarum largitionutn. Deinde septem episcopi ad
epistolai VefUa: Post duos autem dies dutnnulionis comitalum niissi sunt, ipsisque data mandata. Adde'
hujks., vejiitnttsin Epliesiim, et cogiibscentibnsnbbis, quod confecta sit fidei professio et postulatio ad im-
cumdidicissemtts,quod in dejeclioneNestorii,-(jiiwabiis peratorem : denique acceplaea sttis legatis, dateque
factii esi, duodechncapilttlacqnscriptqa Cyrillo,contra vicissim ad ipsoslillerse, quaesine coiisessucouciUari
(onstiiuta hdei verm, proposueruni el confirmaverunt, peragi non possunt.
120S, DISSERT. Hi DE; SYNGDIS ilABITlS IN CAtJSAVNESTfcmiANA.
Sed occasionelegatoruriiscHisiiialiccfe syHodiobsfef-A neriipe quod lnc%riati6jiehi:mefa Evotxijo-st.ef ovakiffiet,
vanduiiiesi, unumexipsis fuisse Joarinein Antiofclie- pyfTaf defniireffi;(Awqiii:ii)", lyo>c-fv faff v7ioo-Tt/.o-iv
iiurri-,idqtieieo consUio, tit si coiJveiiirfeiJtutriusque. r'e|icbrerit (Aiiatkein.2); duos feipsa agrioscefeiit in
partis.Iegalijiquod futuruiri speiabaluf, AntiocheiuiS C;Hfistofilios' (Aridthem.4 et 9);, phfistum diceferit
mefitoisuae.sedis prseesset, urbisque regiae fepiseo- HbniiheriiBeqfipov(Anqthpfn,5) ;ihegarent Deuiii fesse,
pum..ofdiharel,,siquis Nestofio, cujusrbs depiofatae sive qui apostolUs fet piQritife.x.cbhfessionisiiostrae
videbantuiy.sufflcieiidusforet. Nullam enini oceasio- est (Aiiuthem.10); sive bui passus ih cafhe, lAiia^
nem prselermittebaniOrienlales; ipseque Orientalium tltw.iZ). ' .'
antistfesarrogandi sibi de.CyrillONestofioqufejudicii, Post syriqduui , cuirt dfe!pacfeageretur, pbslulayit
aliisque Ecclesiisy.salte.msemel, domiharidi; Urebat ab:Qrientalibus Cyfillus Uaitiriafi dbgihaita,Nestbfii
enini dolor episcopi novifi R.otnae,vpe"rCoiislantirto- fidemque scriptQ expoiji, qhod ab jis faniutq exigi
politanum concUiumpftelati AntiocnenO. sblet,qtii vel errofeih ejurhnt, yel salteiri effpfis
-Quarliini, quid dfeCoelestianissit acttmi hatcce iri suspicione gravissima labqrant :; eixpositaiiiille qui-
syuodo? Mirum enira quam diyfersaa diVefsis cori- dfertifidero acCepit, sed, ht pqstfeasihcef e apud ariii-
jectentur, propter Gregorii Magni nOnhullasepistolas, cos fassus est, 'QiY.ovdpbi&e feranibffe'' pacis, dubiaiin
narrat quid negotii Habuerit cuirt Joanrie Je- meliorem parteiu interpretalus. ''
quUjus
junalore GonstahtiiiopoUsfepiscopo, occasibiie qri'6- Quid quqd Orientales seipsi videntur .convicisse
rumdam inbnacborum haeresis acctisaitbrum. Verrini haeresistunc quidfenidefenli»., ctirii syribSusHabefb-
cum popularis super, ea fe opinio corivttlsasit a nobis, , tur; feteritae vefO, ciim fiderii exponefeiit;! et ftefttm
.non unoin loeo, et pi*»sertjin in HOlhiad sfecuhdani'w propalatae, post pacem? Nam inter expohericiahifi-
epistolam Nestoiii, nihil aUridin pfaesfentidiscepiari- " dem : picemus , inquiebant,, brevitpr,sicuii qb injtio
dum puto, qiiarii quid caiisaefuerit cttf Oftfentalibiis ex divinis litteris scificiofttpigtte Pqtfttmirqdiiipiie Jiuu-
iniidia Soeietatiscura Ooelfesliariisfaicta sltacailio- simusi fidei iri Nicmah sdiiciisPtiinbus.ex]hbsitp):nihiL
licis; etidem vititim CaiHolicisvicisSihiab Oiifeiita- pfdfsus adjiciehtes. Itla eiiiiri',-:iiiqritegdixhnus, qd
libus affieluni sit ? Id vero ih causafuisse reor, quod .oirihethpietttlis cqgniii0riphi:,,6innisgiie hmrelicmprqvw.
ea teihpestate nulluiti nbihen plu's;Haberef invidiae, ducirihm depiilsioiieriiqbiiride.saf.esi. Qub.enim spe-'
prhpferea quod Coelesiianos feceiis tota Ecclesia, ciahi illae Vqces, pb:iriiiib,M uiqiiled diximifs?:;_Non
totuniqiie imperiuui ita damiiavferat, ttt nullos iri aliq cefte, cUhirelaltiVtt&iriiliii,lia]jbai!,,toiayepistp!a,
isfum nsqufe diehi hceffeticos;Nath oriihes niajofuhi qiiaih ijd haec.inahdai,i lfegaiis.datLyeiba;.JiumMud
sediuhi! aritistites, daiis ad totam EcclfesiatnHtferis ' ceituin'sit\riehipq;cpffi
derinntiatoriis"HOccfeJgeittis hafefeficQruriipfoscrijjse- aGyriltb Mexctiidfihb afrfitiehf^Puir.uirifqu^
rat : ita THfeodotusArifiochenus CuiriPraylio Hiero-i ~ coriveneruntqdjpcta sunt,.tamquahi limrelicq,,ei q.cq-
solytiiitario ahn. %I6,ita Zosimus sttromuspohtifex iliplicqfiq.pq'stpiicaEccleMadlieiiq, esseinpdi.s.omni-.^{
ann. 418, ita Atticus CohstahiiriopOlitanusariri. 425:y btts rejiPieiid.ai .QuibuSyerbisiiidicaritsaijs seeam-
ita Cyfilltis Alexandiihu^ ahri. 450y ita rursus alpO-: dfehiipsarii fideih:.tuiic seqiijVquam oliihj.irisynqd.o;
sloHca sedfessub Coelesfiiib sferiielyet iteruni. Jain quae nimiruin capiUbus esset oppbsita , hbc quibus- '
vero Hi Occidente HohOriiis, iii Orierite Th6ojI6sirisy dain sqluhi, Sed singulis, ut ne.urif..quMem yeUent
sanctioiiibus ad pfaefectospraetorio iriissis, hos ipsos . asseijtiri; etsijijeiifbfatim discefpendiforenf. Alqui
horiimes ihsecuti fiieraiit. neino feaptttteftitnh haefeSs hccusavefitj riisi haere-
Qiiinliirii et postieriiiimy qriee criusa ftterif, cur' C ticris; quis ehiih, liiî Nfestofjanus, asseratnaturas
Orifenlalfesepiscopiab aliisdiscfesserint:.ari proptferfea iiiCHfistq solaiuinbhe hiqfaii cpiijurigi? ,,._ _.,.__ ;
quodfeadfejii ffeveracuifiNestqfiOsentiifent,Vautidclrcq ~M~t\eqiiod insuiie Tidei exposiliohe', nbn ipsa.da-
taiilum, qiiqd .ih sanctiiin Gyrilltirii cifiterosque ipsi mnant dogmata Nestqrii ,,sed,gav,).af «OTOO xgt §sSt_-
coiisehtienies Malganihio "aflectiessertt; jd est, ulrum ).ou?KKiyoy&vtaf; quasiiy^
Orientaliuni synodhs hcefetica verfefuefit; ain fanfiihi pfeceassbt, qttod plim J6arihes,aUlpsurii^scripseiât,;
schisriiaUca. . '.V., se"d,feijisa sequereluf VcaihoUcaniy.quanj putabant,
Patres eertfe Ephesini antfe pacfein Ecciesiafum iidbm, tarrtbtsi Occideiiialibiis, sujhrabque Ecclesiae
JoartnentOrientalium"ducem suspecfum habtiefurii capiti', et hiaijiiijje Oriehiis parti cbntrajia esset.. .....
nomine conseusionis cum Nestorio ' Erat hwcnosira Qttld ijubd fidei. expositionehi dedfefUrif,qua nihi!'
de Jotiririe-episcbpdreligiPsissitnositspicio noninohis, fallacihs: : ijjianiobfehi TI]e!6d6i*etus, djssirijuiand-
necuita. Namciim priimm tippttlissel, Nesibrii. seri- praihgritudiheVaiiihii inipatieris , siricfefefassus esf,
tentiwsese tidhwrere,apefte saticlmsiftibdodeclarcivii: qriqd rfesefat ,'d6iique niaU srios argiiit, ut qui dai-
sive Iwc iride evetterii, qhod airiiciiice graiificdfelur; infiaffentih Nestoiib quod re ipsi crederertt?
sive itxde, qiiOdin dogthaiis errore ctim eo communi- Jam Vefo, ut di.iiturhi secretilihpblens cqnimotus-
caret. qrie ariinius,hoii est capax , itefuni, posit pacem ini-
CyriUus cunctos hajresis dainriavit: Alii ex illis latii, sua pristina sbtisa paiulatiniprOdidefunt, sparsis
sqiiclcBvirgirii Peipqfw ttppellaiioneitl coiiceduftt,ui in vujgus Diodoti Tljeqdorique Hbris, quasi qporle-
elium faleninr ilitihi honihiismutreih : tiiii veroprorsus rei vei in Neslorio. Ofifehtls magistfQS dainiiafi, aut
negunt, adduntqtie paratiores se esse, ut maiius suas inipsis Neslofiuni absolvi; uf Cyrllluin fere poeni-
atnputandas prwbeani, qiiarii ui hujusmodi vocisub- D theiit approbatae Hdeiad se riiiss.fi,.suuraqueiacturo,
scribani. UbiquPattlem turpiier Segerttht, Itwrelicbsse partiro excusavferitapud. ariiicosid impiobarites, par-
declarantes. tim solatus sit in sihtt, otxovofftKfcqijscientia,,etpafeis
Necid tempofe soliihi synodi, cuffl ariiiiii cbrfiriib- sttidiq. Vertihi Uafecpfoiixius iii auctafib TUeqdqfeii,
verentnr,- sed etiani arite, curii liortdumres ageretuf curo ipsiiiS irt peflurbanda pace_ a'rtes_deffegentur.
tanta oemulatione; imiho et postea, cttriinieiis utriiis- Nrihc dfescribfendabrfeviter CyfilU.quacdain, uride
que partis se manifeslius verbis, ut usu veiiit, pa- fides dictis fiat. Sic ergo (Epist.udAcqc.Meliten.) :
tefecisset. Nain ante synoduin Cyrilliis y cum stla Peflegi ve'r'6episibictmlitw sanclilutis, scripiarttad reli-
capila defeiideret, 6t objieienti Aridrecenohiine Orien- giOsisSirivuht el reverendissirntimepiscopumAntiochim
taliuih fesporideret, tria vicissim objecit, quaJ certa Jounnem, plttfimwplenamconfidentiwsiriiul et amofis
oronino iNestofianisraiTexp.-npio:. Primum, quod &eo- Pei. Scripsi auieiri ei egb itiles epTstalusud ipsupi:
T6»V.rfejicereht (Ahdttteiri. 1, 10); allefum , quod seti, utvidetur, pejora yincunt. Gonfingetflesenim quw
Ugurato sensu iriterpreiarentur diclum'Joartiii^: Ver- Nesiorij sunt odisse, uiio iterum ea hftfdducunlniodo,
buin ctiro facititri est, perinde acistud Pauli, Fncttts qum Theodorisunt admirariles, el certe mquatem, mq-
prb nobis maledictum (Ahath. 1); postreraum , quod gis verb inultp pejoferit mofbnm impielalis iiabentia.
duas Yerbi nativitates fateri abiiUferent(Analh. 10), Nee enihi Tlieodorus Neslorii fuit diicipulus, sed iste
Pugnans cum THeodoreto, profitenti se Orientalium illiiis; etvelut ex uno loquuriiur ore, einnummalm
fidem exponere, alia sex objecit non mihus impia : doctftnw ex Stiocbrde evbihuhivehehum. Scripserunl
ISOf AD SEdUNDAMPARTEM M. MERGATQRISAPPENDIX. «08 .
prgp ctdriie Orientales quod non oporlet quwTheodori l Lunice venerabatur; et Ephesinaesynodo, quam cum
' sttrit accusuri, ne, sicut dicuitt, et beati Athunasiiet Dalmatio apud Theodosium juverat; et sancto Cy-
Theophili et Basilii et Gregorii diclq accusentur. Qum rillo, cui cum Dalmatio aliisque monacliis sunnua
enim locutus est Theotiorus, eadetn el illi. Ego vero eral necessitudo; et cleri CoiistanthiopoUlanicatho-
scribenies islo non sttslinui, seti fitiuciatiter dixi, quod licaepaiii, cum qua naviler laboraverat; et aUisNe-
Tlteodorusquideinbtasphemamhabuil linguam, efca- storiq favenlibus, propter religiosam simplicitatem
lumiimminislranlem ei; illi uulem fuerttnl totius ortho- et imperitiam, Nestoriidesideriunifacturam; et aulae '
doxiw doctores, et splendueruht in eu. Persituserunt virisque rerum polientibus, propter indolem pacis
vero ilu Orientalibus, ut exclamutiones fiereni in Ec- amantem; et toli denique populo, propter sanctitatis
clesiis a poptilis, crescal fides Theodori; sic credhnus, famam, curamque pauperum. Hunc enim teste sum-
sicut Theodorus, cum cum aliqtiandq lapidassent in mo ponlifice (m pctrt. conc. Eph. c. 20), non divilia-
sua Ecciesia, ansttm aliquid subloqui breve. Seti sictit riim glorict, non aiihnus potcnlimcupidus, qui solel
doclor vull, sic sapil grex. inesse ambientibus,non honorum fiatus evexit. Suffra-
Vide in eamdem sententiam epistolam ad Lampo- gio pauperum, quibttsfitielis servus et prudens cibitm
nem et ad Genuadium nepl Tfi;_oh.ovog.iK_: dabat in lempore, super omnia Pomini sui constilutus
esl bona (Mallh. xxxiv).
X. Post hajc Coelestini verba, sequitur : El tamen
Synodus, quwsecunda Constanlinopolitunuin ortiina- eliamsi desiderittm fttit episcopatus:,nonnisi propter
lione Maximiani, iisdem consulibus, viu lialend. opus bonnm, sicut ait Apostolus (I Tim. m),- bonum
Novembris. optis concupivit; ila Peus noster, et qnid velimus,et
I> cur velhnus, atteitdit. Quis dubitet possemagis qgere
Theodosius imperalor, cum ex sanctissirao arcUi- prmsidentem, quod potuit exercere sttbjeclus?Exosus
mandrita Dalmatio cognovisset illudi sibi a comitibus " el blasplieiiiusistttd offtcium non poteral habere, id
Ephesum missis, qui prohiberent ne Constantinopo- est, corporum curtts, qui nitebatiir animas vutnerare,
lira certi nuntii de rebus Ephesinis venirent, jussit etc. Quibus non obscure indicatur, Maximianumla-
ad se mitti ambarum partium episcopos, qui palam borasse invidia expetilae dignitatis, Sed a ponlifice
verum referrent. Missosaudivit in villa Rufinianapro- defensuin, quia quas Nestorius pauperum opes dissi-
pe Chalcedonem, et quintum quidem Orienlales; sed paverat, ipse debitos in usus convertere volebaf.
ipsos, faclus certior de relota, dimisit ad suas Ec- Ex ea synodo datae sunt litlerae tres, nempe ad
clesias, calUolicosConstantinopolim adduxit, adprae- summum pontificem , ad episcopos veleris Epiri, et
ficiendum urbi regiae antistitem (n part. conc. Eph. ad CyfUluin; sed luec ex sola responsione cognosci-
in lit. cathol. et schism.). tur, nam teftia epistola, quae in terlia parle concilii
Convenerunt igitur Constantinopoli die vm ka- Ephesini legitur (c. 16,17), famUiaris esl, et Maxi-
lend. Novembris, ann. 451, hi synodum, PhUippus miani solius ad amicura scribentis. Prioribus ad pon-
presbyter locum Coelestini papae tenens, episcopi liiicem per Joannem presbyteruin et Epictetum dia-
septem ab ceeumenico concilio missi, Arcadius, Ju- conum delatis comitata est imperatoris ad eumdem
venalis, Flavianus, Firmus, Theodotus, Acacius, epistola; posterioribus ad Epirolas conjuncli canones
Evoptius; quatuor Êgyptii, Daniel, Tlieopemptus, ab occumenica synodo sanciti adversus Nestorii Coe-
Macarius et Potamion; septem alii in comitatu tum lestiique fautores : illarum nihil superest praeter me-
forte existentes, Eulalius, Eutrecliius, Acacius, CHry- Q moriam in responsione pontificis; istaecoiitineiitur
saphius, Jeremias, Theodulus, Isaias, et alii de raore tertia.parte concilii Ephesini; ambremonent de ordi-
ex civitatibus vicinis sedi Constantinopolitante sub- natione Maximiani in locum Nestorii, quaefuit abso-
jeclis. lnta fidei quidem de errore, Christi vero de Nestorio,
•
Inler deliberandum de antis.tite prseficiendo, ile- victoria. Qute Romam missae sunt, Maximianilaudes
rum orta est contentio, propter Philippura Ecclesise coniplectebantur; quae in Epifum veterem, monita
ConstanlinopolitanceprCsbytetum, et Proclum Dei- de cavendis schismalicorum artibus, mendaciis'que
parae encomiastem; sed Philippus facile rursum causa jactantium se oecumeniciconcilii societate frui, cum
eecidit: major fuit de Proclo pugna, aliis e clero in- tamcn ab eo forent, per excommunicationis senten-
stanter eum expetentibus, aliis, et quidem auctoritale tiam, alieni et extorres facti.
pollentibus, veterera repulsce causam objicifentibus, Porro autem synodus, quos canones Epliesinos in
Cyzicensescilicet Ecclesiacepiscopatum. Ad sludium Epirum miltebat,, iisdemusa est adversus quatuor
magnae partis clericorum populique erga Proclum dioecesis Conslantinopolitanae metropolilas, Hime-
accedebat synodi oecumenicae summique pontificis riumNicomedice, Helladium Tarsi, Eutberiura Tya-
favor, imrtio ei quoddani quasi jus, quippe cum pro nae, et Dorotheura Martianopolis, episcopos, eosque
lide pugnasset aciiter, et a Nestorio, cujus impia sede, proplerea quod pergerent adbaerere Nestorio,
dogmata palam arguerat, passus esset quae solent a deposuit: atque, ut credibile est, aiios in ipsorum
lyrannis martyres. Sed haec ipsa causa Theodosii locum suffecit. Sentenliae Hujus obscura est menlio,
voluntatem principumque retinebat quoroinus eo in- scd nihilominus certa, quemadmodum suo IQCO
clinarent : metuebant scilicet ne Proclus, vel CHri- ostendimus.
sostomi exemplo , uteretur amore populi ad auden- D - Quid a Macedonibus responsi dalum sit, ignora-
dum quod aulaenon placeret; vel proe Nestorii odio, lur. Rescripsit Coelestinusidibus Marliis, per Joan-
consilia pacis, quam, etiam fictam, imperator voie- nem presbyterum , et Epictetum diaconum, qui cum
bat, impediret; vel denique veritatis fideique studio • Romam venissent diebus DoroinicaeNativitatis, Con-
impulsus palefaceret polentum Nestorio faventium stantinopolim ad diem Paschatis redierunt. Rescti-
arles, religioni, occulte quidem, sed perniciose, ba- psit vero palernas quatuor epistolas optimus senex,
ctQnus noxias (Liberat. in Brev. c. 1). ad synodum, ad Theodosium, ad Maximianum, et ad
Fecit ea rationum pugna discordiaque, utambo- clefum Conslantinopolilanum. Et ad sy-
bus praefatis presbyteris postpositis, in Maximianum nodum populumque quidem, congratulatorias de absolutione vi-
animi omnium convenirent, salagenle PHilippo le- ctoriae, id est, de ordinatione Maxmiiani; ad Theo
gato, in gratiam sui in Ecclesia Romana commili- dosium vero, non gratulatorias tantum sed etiam
lonis. horlatorias , ut Nestorio procul ejecto pacem Eccle-
Fuit Maximianus EcclesiaeConstanliiiopolitanaeex siarura procuraret; ad Maxiniianum monitorias, ut
monacho presbyter, pauperumque procuralor, iu ovile Christi a lupo dissipatum congregaret, majo-
Ecclesia lamen Romana innutritus fuerat. Neiuini rumque vestigiis insistens Ecclesiam sibi credilam
non erat gratiosus, etsummo quidem ponlifici, quia pristino splendori restitueret; ad cleruin denique po-
cum ipso diu Romana in Ecclesia vixerat; et impe- pulumque urbis regiae prolixas admodum, de vicloria
ratiri, qui DaliiiafitimMaximiani spiritualem patrem Christi ex ltaste Neslorio, de constantia Ecclesiae
im DISSERT.il. DE STOODIS HAMTIS iN CAUSA NESTORIANA. 1210
Constanlinopolitansi in retinenda fide adversus ty- A tantis ad componendum Orienlalis ef Alexandrinaa
rannidem pastoris in lupum versi, de laudibus Cyrilli Ecciesiae dissidium; leelo pariter apologelico libro
pro Christo pugnantisy de suo periclitantibus ferendce quo Cyrillus se facile apud imperatorem, qui jaro in
opisstudio, de Neslorio synodiquam expetierat judi- partes syhodioecumenicaeconcesserat, adversus Orien-
cium subterfugiente, de Coeleslianis eidera adhccren- talium calumnias defeiiditjin-consiHumvocavit Maxi-
libus, de audienda Maximiani doctrina quam Romee mianum fegiae urbis episcopum, aliosque praesuleSin
in foiite Uausisset, denique de retinenda constanter coinitatu repertos immo et urbis clerum, quo deli-
religione. beraret de modo ineundae pacis , tollendccque discor-
Atque hae sanctissimi pontificis liltera tanto plus diae inter majores illas duas Ecfelesias,quaesuas in
habent auctoritatis, cultuque dignioressunt, quanto partesdistraliebantOrientisimperium, ipsamque Con-
magis spirant apostolicos sensus; et animi exsultan- stantinopolim, ubi clerus populusque adhuc, sive
tis, parta victoria; et senis optimi a Deo raissionem sponte, sive a' Nestorii amicis impulsus, factionibus
expetentis, post exantlatos dUficillimibelli labores, laboraba.t.
eamque cum legituna justitiae corona obtinentis a Neque vero parvi momenti, facilisque negotii res
juslo judice. Nam cum scripsisset idibus Martiis, in agebatur; nam utriusque maximce civitalis praesul,
eaelum abiit terlio Nonas Aprilis, impetraturus a Alexandrinae scilicet ac AntiocHenae,magna et in
Deo quod ab imperatore petierat, Ecclesiarum con- primis gravi auctoritate pollebat, non tantum digni-
cordiam, et Nestorii, discordiarum causae, procul ab tate sedis, sed suo quisque singulari nomine.
hominum societate deportalionem. Non levem ambo sanctitatis opinionem.fecerant;
XI- ambo sanctissimis viris amicitia conjuncti erant,
^•" Joannes Simeoni Stylitoe, Cyrillus Dalmatio; arobq
Synodus qiim secunda schismalica, ab Orientalibusha- • doctrina florebant, fideique studio; alter alteri tanto
bitu, stalim ut solutum esl Ephesinutn concilium, veheraentius
adeo circiter mensemNovembrem ann. 451. pugnabat, quanto honestiore causa
mque pugnandi, iinmo necessitale, cogi se pulabat. Tolara
Orientales staluerant se numquam consensuros, nibiloniinus dissidii invidiara Antiochenus ferebat,
vel in deposilionetn Nestojii, quam injuria factam et siquidem abstentus esset communione utiiusque Ro-
cum sui contemptu causabantur; vel in restitutionem mse, qua cttm frueretur Gyrillus, ideo bonitate causae
Cyrilli, quemjure exauctoratum a se propter hcere- vincebal; eo tamen et ipse riomine suspeclus.multis
sim jactabant. Id vero concilii neque sfemelcoeperunt, erat, quod acceplas Ephesi injurias veteresque simul-
neque uno ra loeo, sed Ephesi primum, quo terapore tates ulcisci velle crederetur. Antiochenuro praeterea
legati, mandalis acceptis, GonstantinopolUnprofecturi premebat suspicio consensionis cum Nestorio, quem
erant; iterum Ghalcedone, cum ex ea postulationem videbatur defendisse ultra inodura illum quem ratio
secundam et terliam imperatori obtulerunt; Tarsi opis 'periclitanti amico irapendendae sinit. '."'''
tertium, ciun dimissi reverterentur in Orientem ; po- Cyrillus contra eb vel maxime prtBJudiciodefehsor
stremuro Antiocbiae, quo Epheso, Chalcedoneque fidei audiebat, quod cum sfede,apostolicatotaque sy-
confluxerant, priusquam a se mutuo divulsi suas sin- nodo communionem retineret'.
guli Ecclesias reviserent. HKCet alia cum distraherent conventum in varias
Haecprieterquam quod magna ex parte probantur opiniones visum est imperatbri, primum ad utrumque
Actis concilii Ephesini, Tlieodoreti apud Mercatorem praesulemscribere, sed disparibus litteris ; quibus ta-
testimonio firmantur, scribens enim ille Andrea;-Sa- G men ambos juberet Nicoroediam venire, indeque non
mosateno : Exisiimo, inquit, prm omnibus maxime priusegredi quam negolium pacismutua conventione
satisfaclum esse domino meo sanciissimoel venerando peregissent. Deinde has pacfs conditiones imponere,
Joanni episcopo,quod nullalenus acquiescam in dam- ut Anliochenus damnationi Nestorii dogmatumque
nalionem domini mei sanctissimi et venerantii Neslorii ipsius, et ordinationi Maximiani consenliret, Cyrillus
episcopi prmbere consensum, nec violure commuhem injuriarum oblivisceretur. Postea Acacium Beroen-
promissionetn,qum in Tarso, et Cltalcedone, el Epheso sem, el Simeonem Styliiam litieris urgere, ad mode-
facta est; metriinit enim et eorttm qtiw nuper apud randum Joannis animum, et pacis in partes incUnan-
Antiochiam post nostrum regressum a nobis swpe de- dum. Quarto, velare ne Cyrillus Joannesque Nicome-
promplasttnt (n part. conc. Epltes. in Aclis concilia- diara adducerent ullos secum ad disceptandum
buli). episcopos, sed paucos tanlum clericos, quorum fa-
Antiochenam synodum impulsore Theodoreto coa- mulatu egerent. Quinlo, nedum geritur negotium ulla
ctam esse, dubitare non licet; quippe cum amici Ne- interim quorumcumque episcoporum, aut creaiio, aut
storii casum, adversariique, ut ipsi quidem videbatur, depositio, aut quaecumque alia ordinalio tentarelur.
Cyrilli victoriam cegerrime animo ferret. Postrerao denique, Aristolaum tribnnum mittere, qui
Convenisse episcopos, sive qui Chalcedone, sive non litteris lanlum et mandatis, sed potestate nego-
qui Epheso redierant, par est credere, immo et alios tium prorooveret (mpart. conc. Ephes. c. 24).
plures, qui tempore conciUiin Oriente substiterant, Haecomnia prsestita sunt. Litierce ad Joannem et
sicut Andreas Samosatenus, etc. Stylilam datse ab imperalore ad nos pervenerunt
Quid"actum sit, coUegi potest utcuraque ex testi- (Ibid., cap. 26). Perierunt omnino quae adCyrillum;
moniis veterum duornm, qui hujusee conventus me- ** ex parle, quce ad Acacium. Neque enim stare potest
niiuerunl. Socrates (Lib. vn, c. 55) : Joannes Anlio- opinio quorumdam existimantium litteras imperato-
cliiam reverstts,mullis episcopis in unum coileclis, Cy- ris, quaetertia parte conciiii Ephesini inscribuiitur ad
rillttm, quijum Alexandriumredierat, abdical. Libera- beatum Simeonein Slylilam, vel ad solum Acacium
tus (In Brev. c. 6 ) : His agtiitis, jussit eos (legatos datas esse, vel cum Simeone communes fuisse; qui
synodi cecumenicae)imperalor Ecclesiam ingredi, et enim sic opinentur, oportet eos non attentissime le-
pro Neslorio alium ordinare episcopum; et post hwc gisse litteras, quaesaneuiHil contirient quod Acacium
jussit omnesepiscoposabire, unumquemquein propriam spectet, niliil quod non Siraeoni proprie conveniat
regionem: et ita Joannes ctim sttis Antiocltiamprofe- . (Ibid., cap. 25).
cttts est, ubi colligensplurimos episcopos, damnavit Non erit aulera importunum aliquid ex His tribus
iterum Cyrillum, cumjam essel Alexandrim. epistolis delibare. Et ex prima quidem ad Joan-
Xll. nem, dignas principe christianissimo voces : Vehe-
mens magnique mmroris occasio ea ex re
Synodus quw terlia Conslaniinopoliiana, seu potius nobis mgrilndinis offertur, qnoti ecclesiasticmpacis dociores, ipsi-
consultaiio episcoporuminpalaliocoram iinperalore, concordice fonles, eo discOrdiurumprolapsi sint,
de rqtione pacis Ecclesiarum constituendie, Fl. Ya- qtte ut tatibtts iiidigeanl; qui illos stios hortatu ejus rei com-
lerio, el VI. Aelio coss., ann. Christi 452.
monefaciqnt, quam pro offtciisui ralione prwtiicqre
THeodosius, accentis litteris sancti CoelestiniHor- debtterant (m parl.conc. Eph. cap. 24). Dignain quo-
1211 AD SECUNDAMPARTEM M. MERCATORISAPPENDIX. 1212
que obseryatu seij.tenliam.Inierea aum exoplqtqpa- A. cqnyenfum,.qua ratione subduxitsese ipsius prceces-
cis, coiicofdimpi.iriuittmihtef vos amicitia),convenliq spr Nonnus Epbesinaesynotlo,.cujtis Iiajc synodus.ve-
pefitef quoqtte tid iibstfwni cptloqitittinconfirmaiur, lui complemoniumerat, siquideih appiimecatliblicus
nitfltipfprsiti qiiofttiripiimgiie,epis.copp.rum; ptff cfeulip. fuit etCyjillo. societate dogmatis coiijunctus. Abfuit
auit^^^l^dîaitrûiBcutiii/ue ordintiifdieitfabifur.Sed_ cer.te theodoretus segrefereiis, vel deliberari de Ne-
si;' qiiid hifefirii liujusfnqtiifaciiim,esse cpnfigerit,,id siorii damnationfe et; concordia eurii Cyrillo; vel fea
iihriidiilm.eliiiiperiufbdiuriiEcclesiwcatlioiicwcotnpo- rescindi quoe.lanto conaminestabilire nisus erat.
siliprieirie,x'speciet;._ciiiii r.eiigipsissimiclericiad divinq Lectis divaiibus litteris, visum est rem geri non
. iniftislpfia.pxsecfttm quearit, donecperfe- debere, Nicomediajduos inlef sblos antistiies, omni
ciqririio. cpns.eqttaittrXIbidt).
":Ex sfeeuiida , ... , ,, cqnsilio deslitutos; idenim.periculo iion carere, si-
yfefa ad Siylitam : Gonieriiipet.discpr- quidem Joannes non ita pridem ordinatus Cyiillo vi-
diq tidpprips'cpifliirbdi,ul htificexisiitneiriusprwcipuam ginti annorum episcopo p.arnoii essei, ciirii dOctrina,
Oiiiiiiitikiiostfaruiii caluiiiilutuinesscfcausctm,et con-,_ tum usu. rerum; quaffe negotium ibi procuranduin,
fidarnus regni.uqstri res e.xvoluntutebenicjititulis Dpi ubi securius posset. Visuto quoque, desperalis, Ne-
esse. pfb.cessiifqs,st ris Ecclesiw ei orihodoxmfidei- sfqrii rebus, parenduro quidem imperaloii, sedraoria
nieiribia coifjiijiclqcopttlttiaque.ftterhif(lbid.,cap..23). fafigandum tribunum, callideque curti Cyrilio sic
'Ei.'lcfliJfe'deriiqiife'ffaginento • Pecet tuam suncii- ageiiduro,nt OrientaHuinHonori consulerfetur,etC}r-
taieiri 'tiliiiii.diligeiititi'et sludidfhwcaDeo tieposcere, riUus crederefur, vel pacem avefsari, vel; si adrait-
qtti probcilos WXHiuSM ' hisLiGioNis' sacerdotes declctrei teret, eam potius .obthiuisse a Jbanne quam repor-
(Ibid:_ cup. 2S)V ',. _ tasse victoriam.
XIII. & Senex igitur ille veleratof Acacius scripsit Cyrillo
Sqnpdtts,quwiti Qrienlttlhtm adhuc schismaticoriiih, non posse fiferi Ecclesiarum pacem, nisi eai oniriia.
httbita.Beromaptid Acacium, postqccepta per Aii- abolfefet quaevel epistolis, vel tqmis, velliUris vul-
stqiuumfribuniim.iriippralorisniandatq, eodeinqnrio. gasset, et soU fidei quae a saiictis Patribus Niccece
SiibfiiieminerisisJunii. edilafuerat consentiret, id esl, retraciaret epistblas
d.uaspriofesad Neslorium, tefliainque cum duodecHn
:pQsiquariJ Arisiolaus iflburihs pefyenit m Syriam, capiiibus icapitumque defensioiiibus, et quae libfis
litiefa.sque ihjpfefatbfis j.bahn.i Aiitiocheno,; Aeacio quitique-edidissetadversus blaspHetniasNestorii, nam
BferQeii.si, fetSilheohi Stylitcef eddidjt, Joannes e toia epistolarum nomitie duaeprioresintelligebanlur; tomi
sua;; difeecfesiy.feybcaVit episcojpos, ut.iquia oinnium vero sunt ttim tertia epistola cum analliemalismis,
causa; a'geb_atuf,oihiiiuriiquqque senfeiitia statuere- tuni sciipta de recta lide, quamquam et lUiriquinque
thfiquidSgeriduih: etVqua fatione paferiduni: regiis contradieenles blasphemiis NestorU inscribuntur '
liiiiiidaiisfbfet;:;^".,.:,;_.,:;!!,,.,:!_:.,; ." .: ;.... . , tonij.; '.. -..
_TeiiipusHabttibsyhQdiijoh ijiipfqbabiliter ita iii- . Rejectis a Gyiillo conditionUjttslani absUfdis',hiis-
veiiifippifestV^.N^ Uabitajii qmnes fateantuf sus esl PauIusEmesenusAlexandriarii, qui coihirius
aiirio Io2; idqiie in3ubi(ati's~ afgufneiitis,conslet; cuin- pugriarel, datceque a Joanne ad Cyrilluirtduplices lit-
' que HiipefatQjisepistolas,. etsi. ribfa temporis carent, lercc, quarum unce conlinerent querelas, et veiiiam
qdiaVtSriieiiVC&lesfihl papfe mentipnem faciuiit, dalas : quasi offerrent; alicedemissionispieniores esserit,;ac
op6,fte,ai'aiitbiiiediuriiAprilbm, quando scilieet non- sequiores, qttibusque pro letriporfeUtefetur ad faileh-
duiii, CQifstaiilinbpqiiriihunlii.de. niqftc Coeleslini,G 'dura, si qua ralione posset, Cyfillum.
Rqhjiih"vitai funfeti.clieGAprilis,: advenerarit; necesse Actum quoque in synodo de fofnia fidei coihpq-
est Afistqlauiri iii Syfiain noii prius appulisse, vel ter- nendai sed iam artifieiose, ut coiicipefetur verbis
restrj itiiifeffeyferiissfe,quaiiimediijs;MaiuSjeffIuxis*set. : qucenon usurpasse.tquidem CyriUus, sed rieque rfeje-
Alqui eo aiirtbidiesPeritecostes:incidit in yigesitiiuin- cisset:; quaeviderentur Nestorio contradicefe, ifeipsa
seeiiHUuiiiMaii.': .quare licfetiracfojia missa dicatuf: taroeii coiiciliari possent; quaetaiidem si a calholidig
stafith abceptis ijlfefis, vel fesiis.peractis, pervenire accusafentuj' pravi serisus, facile staiim vefleiehluf
taiiierihoh.potuit ad 6hih6s episcqpos, quorum ali-. iii catliolicum et sanctorum sententiis consohuniVHu-
qurd.uqdeferinhi.aiisioriibusAiitiocliia distabant, nisi jusmodi lorriia conlinetur, tum iii fepistolaJoannis ad
subihitiurti Juriii': atqiie.iiaflec episcopi ante inciir Cyrillum, tum in litteris Cyfilli ad Joanhem (in prifi.'
nariteriy JuiiiUiii COriveiiifead CQndicturalocum po- concilii Ephes.).
tuefunt.:; Actum pariler de urgendaiquatiiof schisnialicoruin
QUahivisahtfeniVttigocredaiur Antiocliiae Habita, episcoporum, Helladii, Hinterii, Eutlierii et DorotHei,
populafeih. hihiloihjrtus fidem certis teslimoiiiis Cy- a Maximianisyuodo depOsitOrujn,restiiutione.
riliiis et Mfeffeafof irifringuril.Ille quidemAcacio Me- Actum etiam, post acceptas Cyrilli, in pacis condi-
lilbiib Scribfeiis.':Postquani, itjquit, Orieiitulibus re- lioues cons6ntientis, litleras, de forma fidei abomrii-
ghiih decfeiurh expdsiluht. esi, lainquam fqclum ex bus subscribenda.
eorum episPPpdrurii.senteiiiiti qui Coiisiuiiiinopoliade- . Denique ad imperatorem rursus de re iota relatum
rani, Cbncilibhescidquo tipiidsqnciissimnmpiissimum- est, quemadmodum et ad Sixlum; qui Coeleslinoin
que BefoeiisefhepfscopumActicinm conqressiscribi.cid sedfemaposiolicam successerat: atque ita pax, sin
me cttittrifiii, etc. Iste vero, cum referl epistolam a -Dtninus facla, saltem licta est.
Tlifeoiioietq ad Aiidfeani Samosatenuiji scriptam, Formula fideisic seliabuit: Corifiienvarigitvr Do-
leciis Cyiiiti litteris ti Beroti tnissis, quamquara non miiuimnostruin Jestim Clirislum,linigenitum Pei Fi-
incrediijilitfef dici possit initiiim syiiodo Bei'oseda- littm esse Deum pcrfeclurit,el liomhieinperfectum ex
ttim, iiiteni' AiiiiocHiiaeiaciura, ui poslea declara- aninitt ralionuli el corpbre; antp smcula qitidem ex
iiittir, ',..... •... Pulre seciindiimDivinitateni geriitiim; poslreniis vero
De ipsii egirriiisiri praefaiione Iiisiorica prolixe temporibuseuindemipsuih propler nos, et propter no-
sntis. alque efiam in liqtis acl prcefatam Theodoreti stram saiulem, ex Mariti Virgine, securtditriiIvuniani-
epistolani,' qtiibus in locis exposita surit maxinjam latem natntn; eumdemconsubslanlialemPatri secttn-
parlem quce Cyiillus in, epistqUs ad Acacium Meli- diimDivmitulem, et coiisiibsianticilem nobis secundum
lenes, el DohaturiiNicopolisepiscopum, sin.cerejuxla humunitcitetit,siquidem duarum naluraruni facta est
et copjose n.affat, quaeqiiepartim ex Cyrilio, paiiim unio, propler quod 111111111 Chrislum, unv.m Filhim,
alitiiide Liberaius scripsit... uittanDomhiumcoitfiteintir.
Cfedlbile est convenisse decem metropolilas dioer Secuiidumhutic hiccnfusmuiiifqtis hiiellectuin,con-
cesis Orientalis, cum duobus singulos subjectis epi- fitemur sancluni Virginem Dei geiiitricemesse, pro-
scopis; agebatur enira! res communis, et ea forroa pterea quod Deus Verbinnincuriiaiutn esl, et hoino fu-
conveniendi sc6pefuit a Joanne expetita ; Rabbulas cluiit, et ex ipsa concepliOneuttivilsibi lemplum, cftiod
tamen Edesseniis cum sufs videtur decHnasse Uutic ex illa assumpsit.
1213 DISSERT. II. DE SYNODISHABITISIN CAUSA NESTORIANA 1.214
Evattgelicttsauteiriei aposloiicasde Domino voces,£A- CQpimunicationeidiomaluni, Deqque.passoi ita .disse--
sciintisqrciiesiheployos,tilitisqHidenicOhiirittries faceie. fuil,..u't,fee Cyfilli.flocifinaiiiiraciier.etcstareliii'i:ilaque
lahiqiiam ad' UKairi persdriarii perlhiphies; alias vef'6; uiieiri ;dice'iitli
f&cpfei:.~Qud. vestrgûnl.vpbisapposui-.
piopler dutiriimricilurarum diversiiaiem, tiivisiitihttri,- iriits.Hmc esl.ettim.pqiiis vesifi doctriiut. hic iliesqufUs.
el
cuparz; ijlas qitideni.qum Deo eoriveitiunl,a d Chfi- eii vqbis qriitis. Hcticfbeitti Aihanqsii siint dogtriald;
sti Dmnilaierii\htiiiiilesvero ad ejusdeinhttiiidnilaieih. hdicnidghi Tlicophiliesi doctrinq, cotttmtiarumortho-
feferre sdiere: - dbxmftdei: ... V
Hatic iibi fidfeiiiTlieodoretiis atieiife perspexity xiv. __:..: ,;.- . :
<xjnfideiiterasseftiiteariidfeiriesSe qticeNestorH; iiec Syiwdus _:..'f._._[
a Cyrillo pbiuisse recipi; riisi post ejtiralaiii prisliiiairi qiiw sectindauniversalisJEgypliucq, tie pqce
Ecclesiurumineunda. iistiem ctiss':.circiter tiittum-
seritentiaffi; GapitUjusdubdecini cOnlentaiti. Suiini iium. . . ,.,
istud^ opinor, jtidiciurii iri Peiitalogio, seu libris pro
Diqdoro et THeodofq conserijiiis prbbare riisus fest. Sicut Habiiif siiiirtj priferis pafflih Bej^piiejpartiro
Sed qtiia toliiis opefis hih.il superesi, pircter frag- Aiiiiochicesynoduih;ita el siiaiii^gypiug Aifexand.riai.i
BifeiitaHliroteitib exUIbila,jacturaniIiaiiC,\si taiiieh ciiiti pacis iiegoiiumagefetuf. Unafuit ulfique synodo
jactura est, sttpplfere, nfeque opefosura est, neque cqnyeniendi ca.usa, non fuit eadem ulriqtie iiiens,ea-
fqrsan iriuiile, eOHaiisiritfefse.fidfei.el Nesforii ver- demque negoiii tractahdi fatio : Oiientalis sjquidem
bis : rioiiiqu'6fidesJoahnis a Palribus laitdala dairi- adhibeliat aftes qiiibus advfefsariuriifalleref; .jEgy-
ncturyid eriim leiiiefitatis esf, audaciacquesingjiiariS; ptiaca tqlis viribusincumbeUat iri oprisjjoitisomnibus
setl ut coristefhoii de niliHofuisse sniifctofiimCyrilli T> , expetittim, yefilatis rifeihpfedeffeiisjonem,et Eccier,
SffllcOrhihquerelamyquod ajqttitas aC reverentia vi- siarUra coiicordiairi. v> :;_
deri potesl fexigefe.Sed ciira ejiisriiqdicollatio facile Habilam reipsa syhdilum AlexaiidfiBe,quam.dixi-
ab uhoquoqufe fefficiqtieat, pattca ego milii obser- riittSjvfel6x eo iridubifaiuin est, qubd litiefae Cyrilli
VSndaputo. ad Joaiirteiii Airitioblierium,quafUiuinitiiiiii est:'. Lw-
Primum. Orientalis synodus tres sua; Hdeipaftes tehiuf cwli, etciy quaeiri cOticilioClialcedoiieri.sileclae
essfe voiuit,- uriahi de CUfisto,1 ajleram de Virgine siiht; iriiquinta syiiodo ' tioniiiiaiitihVsvKohiCiE(Jh 5
6eoTo-/&, tefliarii de «iJTtSoo-Et,'
seu pfqpfietaturiicOih- sijhddOcoll.G). !.',_.',.,,.;,;
riitirticaiiorie.Iri priqribusduabus afflfmanler pronuri- Plures illa hienses tenuit : nam .cirbjtef autririiiium,
liat, ih-terfia seiifehtiam sustiiiet COnieniadicere inebbari debiiii, ipio teitippffeVailatae'st.fiexantifiam
scfre se.quoniodb tbeologi graves ea dfere •oquantui*. imperatorjs sacfa, curiijugsibii.eiheuhdce.pacis; hec
Quri"diclb vldefi potest irilfef.aSiatpopacensere «vTtSo- aiite hiediiiihJatiuafiiiihiinif j potriityqriqparitef teiii-:
»iv Twii! tStwftHToiv, cuhi lanien sola sil, certa; aut sal- poffepefactuhi vidfetiifabsqjutuhiqufepacis riegqiium,,
teih ceilarurti pfaccipuafegula, ad qiiam exariiirieri- rfedfeuhtescilicfetiti OfieritfeiriPaiiiq Eiiibsehb,0fifentls:
thfquae dicijrittir de iiicarrialione:Vefbi; ut pateatVt leâtq,' qui irib'iihife; JaMairio in lEccieSiaAlexahdriUa!
slritue CatUoUfca, ah secUs.^VMedisserffi cup, 2). cohciOiiem:HaUuit, qtiique ffeveftehS:'HtterasVCyfUii
• SecUhduih.Haefesis Nesiorii in eo posiiif est, quod; dfeiuiit. """>:..:';':..,,.' i":,^..:::,^-,:, •
riatuf as ille idiiasiii Gilristo sola unione rtiorali'juh- IriitiOfbrriiulafidei c(drisfcfiptS^êst;;hj;i&s^"qhe; AiitioT
gefef,' atqhe ita tluas in Cliristo hypqstases sett per- cliiani pfef ArfexahdfHiqsclericps : cUjhsriiqdi auteih.
sbhas pbnfefet,-qhafdih uria eSset aitefihs, piita Deus! Aiefit, diviriafe hqh jibet; fcutnhoijV.exStfet: Neque:
esset hominis.inhabitator; homODei esset lemp.luro C : l eiiiriidici potestpafs illius celebris.epistolae,queeip-
quamuhiiatfeiriideirco'iTxl<r£(o| :
Vocabat. Quare tres cipit LiPienturcipliet exsiiliei teffh,êtevNam.fides,i
Statuebatvbcesutriusqueii:itufsesigftificativas,Filiuis, de qua nunc sermo est? praecessitJittera,s;JqaiirtiBad' 1
Christus,.Domi.nns,quae inlerloquendum deCHfistO, Gyrilluiiij epistola sub's6cutaest:'''deilidS quaefbfert
pfb jra;ti6hcattfibuti, mbdb hanc in recto, ut ahint, Theodoretus de liac fide; niajbfi ei parfb iri fepistola
mpdo alleiain riaturaiihsignificarfeiit:exemp!i gfalia,- nort leguiitUf. ", ';,i '',-..'...'..,/.,',, ;-:
cum dicituf Cliristus esse ihortuus, Chfisthih Neslo- Fideirt Harie leglt THeodbffetus ef cogferite'vefitate'.
rius ihterpffetabatur hpminem, iiiiqUoesselDeuS,6l6. approbavit. Nullus enim dubito quin de ipsa loquatuf,
Haecfetalia deihoiistrant quantairi tegeret His tribus* scribens, tum ad Nestoriuhi,!cum ait,: Nullus igilur
vbcibus ffaudfeiri,rifeciianc ipsam ffiiudeiti detegi tttcepersuadpalsamtilati,.qupd,pgo,prmsul.pssedeside-
pb^se siiie fegulis avTtSoVsKij, dissertatione 1 positis : ftiris,. clttiisis octtlis, vehil ficid; dqgniqtti? .Mmffix
atque ita euiri qui super hac qiicestjoiienieiitem ape- SCRIPTA: siisceperihi;htihi, per ipsarii fcifeofveriiaiefn,
rife detfeciat, vel reipsa cuni Nesiorio sentire, vel smpinsea revolvens,et tiiligenterexamiiiaiis, ab licbre-
cbrisferisioriishoihiriesuspectjirn merito' esse posse. tica pravitaie libpra deprehentiiêt. uiiquam illisimpo-
Tfeffiuhi.Noh sine cattsa Orientaliuni fides videfi itere inaculafnformidpvi;tum ad Aijdreariiinoriacliurii
potriit suspectd doctissimis Cyfilli amicis, ut et N6- Cohstautinopolitanuin,_inhcecverba : Ecce erihh, qpi.
s^fbfiaha Tbebdofeto. Natri prima secuiidaque pars S.alvatorisChristi nqluras ihipiq .ratiocinationeconfii-
ejushtodi 6st, ttt si sold verba attfendaiitur, ei Nesto- tierant, et tinatn nctturain qusf fiterani prwdiccire, cic:
rius facile sinfesiii dogmalis dispendio subsciib6ret. Deitaii pdssioneSadjungere; proptereq etiam sanclis-.
Id quisque liquidocefnel,-qui Volueritpfirtice dissfer-~ " siino ei venerandosumriibPei ppit.iificiNesloriainsul 1.
tatioriis ea loca relfegere, in quibtts Nestorium, vel itifant, velut quotidtn camo.eljfeno,secuiidttinprophe-
sui palrorii defehdurit, vel nos ostendimu.s adversus fctiit,muxitlis omiiino coiifrctctis(PsqL xxxi, 9), eta
Afianos, Apollinarisfas, Marcellum et LepOriuin ca- pravis ad recta perduciis.verilatemiteruinaddidiceruhi,.
thdlice sentii-e.Isiud pervidit Cyrilltts, atque idcirco, utenlcs ejus qsseriiotiequi pro veriiqle bella sustinuit.
cura apud Acacium Meliterium se alque Orientalesi Pro tiria namque haiura diius hnprwsentiarum Confi-
pui'gafef, aid fidei formulaiji addidit conciones Emfe- teniitr; tinatliematizanles eos qui perimptio.nem.uut
seni, lbrige conformiorescatUolicaeveritati. confusionemprcedicanl: el Deiiqlem Giirisli intpassi-
Postrerinim.Non teniere quiscon.jeceiitEmesenurtii bilemvenerantttr : et ctirnisesse.edisserunlpussiOnes:
idcirco in Alexandrina Ecclesia CyriUoprajsid6nie> ei evangelicasdividutilvoces,et Peilati quideinsjiblhnes
sermonem sfemelafque iteruih fecissfe,ut quod deessett et Deo tiignas ascribtint, humiles auiem assignanl Im-
fldei supplefet utefque serhio, et poslerior pfiorii rhaniiali: talia numque.ntiitcab JEgyploscripia delata
liicem aflerret. Atque hceccaiusaesl cur in ipsoprio- siint. Vide notasad utrumque locum. .-"
ris initib ad sqienineni quacstiortemvferbis coricepfisi Lecla est etiain Oiientalium fides, e.aque ab.Homi-
fespondens, adducio jsaice festiniOriio, dixit: PARIT nibus cliaritate fervenlibus, et turbaruiu fqrsitan.
ifiQUEDfefriENifRiiEMjiiNUELEji. Quo dicio vistts; perlcesis, bonam in partem benigna iiiterpretatione
est popiiloidipsumassfererequod prinio capite Cyril- tracla est.
lus. Vertihi ajtero serniorie inanifestius, Ue geminat Hanc ooconomiamnon qmnes aliarum provinciarum
Yerbi hativitate, uiia duaruiri naturafum persona,, episcopi, inuno neque viri sancti, velut Isidor«s p^»
1215 AD SECIJNDAMPARTEM M. MERCAT. APPENI). DISStiRT. II, ETC. l-2io
lusiota, probarunt. Certe Cyrillus ab araicis, et ipso A portala.prmslilerit,et ideirco inlelligendumestquid Iqu-
etiam eximio lidei defensore AcacioMeliteno, vix non dis habeat lantosrevocassepaslores. Gregesaspiciuntur
idcirco praevaricationis postnlatus est, ut opus habue- in singulis; necunius hic causu traclatur, quotiesagiltir
lit apologiam scribere ad Acacium quem dixi, Vale- de soniiute mullorum. Lwlamur hic nihil egisse nos
rianum Iconii, Donaturn Nicopojeos, Successum Dio- prwcbauuni, quandb fructu nbslrw sententiw gratula-
coesareoeepiscopum, atque etiam ad Eulogium apo- mur. Sustinuiimis fralres, certi eos ncn spinas, sed
crisiarium suum in urbe regia, quo auUeis proditam uvas esse lecltiros.Tum : Exspectamns igilur memo-
a Cyrillo fidem querenlibus satisfacerfct (m purt. rati fratris noslri Joannis clericos, el oplamusvenire:
conc. Ephes.). Scimus ei, el pro honoreel pro labore tuo dare respon-
Dataesunt inde litterae synodicaetres, ut roinhnum, sum. Et sub fmem : Hmc ad venerationemluam frater-
nimirum communicatoriaeJoanni Antiocheno; denun- nitas mecutnsancia scribit, probans tuos in omnibuset
liatoriaj, Sixto pontifici; et, ul credibile est, Maxi- confirmans labores; qui tamen graves aul amari esse
hiiano regiae urbis episcopo : primae ad nos perve- nqti poluerunt, quia huic impensi sttnt cujus onus leve
herunt, secundarum fit ' mentio In responsione et jugum suave portamus. Dalttm xv kalendas Octo-
Sixli. bris, Theodosioxv/ etMaximo consulibtts.
. Quid praeterea gestumAlexandriaecum PauloEroe- Ex hissancli ponlificis verbisplura intelligere pos-
senb, quid cum Aristolao tribuno, diclmn est abunde sumus : 1° quanta laetitia perfusus sit apostolicus si-
satis in praefatione hislorica. nus successoris Petri, redintegratam Ecclesiarum con-
Pax hujttsmodi placuit utrique" summsepotestati, cordiam cernenlis, quoque Cliristi vicarius fuerit
Sixto et Theodosio, propter turbarum taedium, non animo hi Neslorium Christi hostem; unde refellilur
perinde placuit aliis citjuscujnqueparlis. " calumnia Nestoiianorum, qui per summ.ainimpuden-
.Suuro enim quique antistitem criminabantur de tiam sparseraiif in vulgus litteras Philippo legato sup-
nimia quadam oecoriomia; Joannem Orientales, quod posilas, quibus Sixtum segre tulisse scriberet Neslorii
damnationem capitum non exegisset: Cyrillum calho- dejectionem.
Hci, quod duas in Christo post unitionem naturasfas- 2° Leclas fuisse in synodo RoroaeCyrilli litteras;
sus esset, atque ita videretur deseruisse orthodoxae eamque synodum habitam fuisse apjid Sanctum Pe-
Hdei quasi symbola haec duq, quqd natiirarum unio trum : 11011 quod litterarum acceplio fuerit cogendae
sit- VRS'ynwTao-tvef yuo-txij,quodque post unilionem causa; sedquiaconveneranl de moreepiscopiad na-
riiansefit unica Verbi natura incarnata. talem Sixti, id esl, ad diem assumplionis.
Joanni calumniam fecit Theodoretus, pluribusque 3° Qua die celebrata sit synodus, nimirum 26 Apri-
persuasit; CyriHumin suspicionem yocavit, non epi- lis, hacenim ipsa die assumptusest Sixtus, siquidem
scoporum tantttm, aut clericorum ordo, sed ipsaquo- successit Coelestino(ad superos abiit vni idus Aprilis)
que aula, immo et sanctissimi monachi, quos inter cuni vacasset sedes viginti diebus. Corrigenda igitur
Isidorus Pelhsiota. (Hunc Cyrillus patrem vocabat.) est temporis nota, quaeapud Baronium et in coneiUis
Oportet, inquit (Lib.i, epist. 323), te, o admirabilis, habetur; neque enim fieri potuit ut ad xv kalendas
Hrmumatque cpnslantem semper manere : sic nempe, Octobris epislola haec synodica differretur, cum in
itnecmelu cmtestiaprodas, nec tecum ipse pugnare vi- ipsa-seribat pontifex se nondum accepisse nuntios a
dearis. Nam siea, qumnunc abste scripia sunt, cum Joanne Antiocheno, adquem tamen aUaSixtiepistola
superioribus perpendas, aut adulqlioni obnoxiusesse data dicitur xv kalendas Octobris.
4° Epistolam Sixti reipsa esse synodicam; ipsam
videberis, aut levitatisminister,ut quiinani glorim suc- C enim dicitur fralernitas saneta cum praesidepontifice
cumbas.
Quid Isidoro Cyrillus responderit, lgnotum est. scribere. 5" Qui episcopi ad syriodum venerint, ii nempe
Quid aliis tribus, apertum ex epistolis quse in terlia natalem pontificis solebant conventu suo celebra-
parte concilii EpUesini ieguntur. Verum de his pro- qui
lixius in auctario Theodoreti calumniarum aure : id vero babebanl in more, non vicinarum modo
cloris. urbium episcopi, sed etiam reraqtiores alii, quUius
hac occasione piaceret natalem Eeclesiarum fontem,
XV. ut loquitur Innocentius I, et ecclesiam principalem,
Synodus qttmquarta Romana sub,SixiO sumino ponii- ut ait Cyprianus, unde unitas sacerdolaiis orta est,
fice Theodosioxiv et Maximb coss., ann. Chris.ti453, recognoscere. Sic enim Leo Maghus Sixti successor,
die 26 Aprilis. • post laudatam Petri in suecessore universaleni ovium
Christi curam : Undevenerabilium quoqtte frairum et
AcceptisaCyrillo litleris de pace Ecclesiarum inila, consacerdotummeorumdesiderata mihi et honoranda
Sixtus, cum incredibili gaudio exsullaret, Cyrillo re- prmsentia liinc sacrutior est atque devotior, si pielate
spondit in haecverba (III part. conc. Eph. c. 41) : 0 httjtts officii, in quq udessedignati sunt, ei principaliter
relatio digna miltente, digna conventu! Gaudii c.w- deferunt, quem non solumhnjus sedis prmsulem, sed et
leslis indicium tales habere debuil cogiiilores; et quia omninni episcopomm noverunt esse primatem (Serm.
res el causa deposcit,locum quoque convenitrion iaceri. 2 in die anniversurio assumptionis sttm).
Ad beutum aposlolum Peiruni frqternitas universucon- 6° Unde nata sit calumnia Nestorianorum, men-
venit; ecceaudiloriumcongruensauditoribus, conveniensD lientium Sixlo displicuisse Nestorii dejectionem.
audientiis. Hctbuerunlcoepiscopinostri illum congratu- Nempe litteris apud Sixtum Cyrillus institerat ut in
lalionis testem, quem hubeinushonoris exordium. San- Jqannem Antiochenum Neslorii patronum ferretur
ctm namque et venerttbili synodo, quam natalis tnihi apostolica sententia; sed eam ponlifex sustinuit, unde
dies fuvenle Domino congregaral, qtiia sic credendum ait laetari se, quod nihil egisset praecoquum; et fru-
esl, ipse prmsedil, qnandoquideniprobatur, nec spirilu, ctum suae palientiac percepisset. Benignam hanc pa-
nec corpcre defuisse. Adfuil putmm, qui canlenlibni tientiam Nestoriani suum in sensum interpretati
non defuit: jitvit animorum voia nostrorum, "qnividet sunt.
symbolo,priinum inter apostolos tradito derogari; 11011 Adde quod, teste Gennadio (Lib. de Scripi. Eccl.
passits est nefandumcaput gqudefe solqliis, nec turbari c. 54), litteras ipsimet Nestorio Sixtus dedit, quUius,
diu sivit lululento gurgite fonlis illhis perspicuiptirita- si qua ralione posset, malis fractum aut salteni sub-
tem. Adnos reversi fralres,udnos,inquam,qtti morbum actum revocaret ad bonam menfem : Similiter eliam
communi siudio persetpientes, anhnariim curavinuis Sixtits siiccessorCwlestinipro eutiem re, et ad ipstim
sanclitutem. El postea : Exsiilta, fraier charissime,'et Nestorem, et ad Orienlis episcopos,adversnmerrorem
acl nos recollectis fratribus viclor exsulia. Qumrebat ejus succidendum senlentias direxil. Id ipse testalur
Ecclesia quosrecepit: nam si neininein perire volumus Sixtus in lilteris ad Joannem Anliochenum : Credo ud
de pttsillis, quanto mcigis gaudendum nobis est de sa- dilectionemtnam rerum cursus et ordo perluleril qua-
nitale reclorum! Leqimusuna ovis quantumgaudii re- liter ei (Nestorio) vokimus nostra admonitione succur-
1217 INDEX AUCTORUMQUI IN I PARTE HUJUS TOMI CITANTUR. 1218
rere; retinuiiniisin prmceps eunlem, quierat blasphe- A Cumiea quaesubsecuta sunt ad aliud negotiuni per-
miarum pondere in profunda mergendus,etc. (m part. tineant quam quod Nestorii, placet facere finem scii-
conc. Eph- c. 41). bendi de synodis quas plurimas postmodum babitas
Observa, lector, Uisce Htteris Sixtum non respon- in causa capitum Cyrilli Theodoretus scribit (Epist.
dere epistolaeJoanni quae in parte concilii EpUesini, ad Domn.); partim quia incenlor ipsarum Theodore-
cap. 27, inscripta legitur : Sanctissimis Deoque dile- tus ipse ihit, cujus historiam propediem edituri su-
ctissimisfratribus et comministrisSixto, Cyrilloet Ma- mus; partim quod synodorum, quas tractatas velle-
ximiano Joannes et reliqui omnes qui mecum sunt; mus, definivhnus tempus vita Nestorii, quera, ex quo
sed alteri, quae non exslat, cujusque in exordio Six- ejectus est in Oasim, inter mortuos more fore cense-
tus diceretur Ecclesiae lucifer ubique fulgens; his mus: quamquam imperatoris mandato rediturus erat_,
enim verbis nihil quidquam shnile in epistola, cap. nisi Deustam inUuiamindulgentiam niorle impii prje-
27 coUocataittvenitur. vertisset. - -
AD LECTOREM ADMONITIO GARNERII.

Triasunt, de quibus te, lector, priusquam opus desino, moneri velim. Primum, promissam esse; ipsa libri
quarli inscriptione (a), dissertationem tertiam, de iis quw viventeNestorio scripta xurit, sive pro fide a Proclo,
Cyrillo, Cassiano, Theodoto, et qui hmresimnascituram prmvenit,Attico, aliisqtiehobilibus catholicw doctrince
defensoribus;siue pro hmresia Nestorio, Andrea Samosatensi, TheodoreloCyrensi, Eutherio Tyanensi, et cm-
leris Nestorii palronis, atque etiam analhemalismorumimprobatoribus. Promissq sfltisfactumesset, nisi duo ob-
slitissenl; alterum qtibdjam excreverat tbtum hoc velumenin majorem quttm credebuiur molem, el dissertatio
tamen, cufnjam per se ipsa prolixa esset, debebal augeri monimentk quibusdamveteribus, qum alicnnde adhuc
exspectamus; alterum, quod disserlaiio, quoniamargumeniumhabet cognatum ei quod tractari oportet inter cen-
sendos Theodoreli libros, visa est ad auctarium Theodoreli differenda; ubi commodumhabebil atqtte etiam ne-
•cessarium locttin.
Secundutn, de inaastria silere me imprmsentiarumquibtise locis moriimentaveiera exspectem, etsi expediret
dicere, ut similia forte benevolusaliquis commodet: veritussnm nempe ne id ipsis continqat, guodMercatori, de
quo cttm aliquundo apud nonnullossermonem facerem, ut jubenl amicitim leges, aperte et libere, diceremqueme
uti manuscriplis duobus codicibtts, Ydlicano et Bellovacensi, quorum allerum ipsttm hqberem, alterius dpo-
graphum; faclum ut aticui inciderit volutitas occupandi laboris quem susceperam : faclum pariter ttt prhici-
pis optimibeiiignitateex Yaticano exscriberelur quod intie me accepissedixerum, ut tenturelur artibus anonymo-
rum Bellovacensis capiluli beneficium erga me; ut pene sit subreplum supremo magistratui, quo potestas
qumdaminiqua fieret; ut pqrvi penderentur reluctanlium superiorumjussa, atque operarum fities sollicilaretur; •
et quod in Gatlimimperio non licebat per justitiam, palraretur impuneibi lerrarum, ubi dissimulanternuric bqllum
geritur'.
Teriium, in cotiiceBellovacensiActa qumdam concilii Ephesini inter Opera Mercatoris esse permixla, sea ad-
modvm imperfecta, et vix ullius momenli: eaetsi visa sunt Lucm Holstenio Mercatoremhabereinterpretem,in-
digna nihilominus, quisquis legerit jttdicaturus est, qum tanto viro tribuuiitur; duo enim inter legendumoccur-
rent qumspttria munifesle evincant. Nam symbolumTheodori conlinenl, longe alia pejorequeLatinitate dona-
litm quam quod interprelatus est Merculor; et auctor rejectaneorumejusmodi cenlum nonaginta tres episcopos
Nestorii daninatorei numerat, Mercator ducentos.septuugintuquinqtie.Adde quod prmter testimonia Patrum
itt prima aclione allala, negotium Cltarisii, quod pertinet ati aclionem 6, et subscripliones episcoporumplane vi-
tiosas, nihil udmodumhmcActa complectnnturquo sibi pretium faciunl. Quure id lotnm putavi omittendum,non
suam tantumob vilitatem, sed etiam ne volumeninde, velduobus fotiis, gravarelur.
(a) KeveraGaroeruis in afgumentoquarli libri promiserataliamdissertationem,quae de librisa defensoribusfidei
todein lempore(Nestorianajscilicethae.resis)conscriplistraclaret. Cujusoperibus,cum nullum exstaret vestigium,non
visa est nobismentiofaciendaia titulolaudalilibri.EDIT.
INDEX AUCTORUM
QUORUMOPERAIN PRIOREPARTEHUJUSTOMI
vel illuslranlur, vel emendantur. ,
'AiiBROsn loeusinsignisHb.i in Luc. cap. ~\ eniendaliis AuctorQusestionumveleris et novi Testamenli tlefen-

et iliustralus,609. sus adversusLbvanienses,etc, circadivinsegratiajauxi-
ASASTASU papseI epislolaad JoannemHierosolym.num. iium, 310.
4 et 6 emendala,23i, 257. Auclorissupplementi conciliorumGalliaeopiniode sy-
AUGUSTINI locusex epist. lof, adversus Vigneriumde- nodoin qua Leporiusreceptusrejicilur, 363.
fensus,2&9. BABONII opiniodiscussade primaPelagii ab Innocentio
Ejusdemlocusiib.w Op.Imperf.cap. 115 emendatus, damnalioiie,71.
216. 4,--rf J)e legationeAlipiiad annum419,387,
Ejusdemafter in prsef.lifiride ocloDulcilii quaestioni- De GenedioAurelii successore,394.
bas emendatiis,361. De cpncilioAfricauoccxivepiscoporum,388.
Ejusdemaiter lib. vi conlra Julian. c. i illustralus,S84. De Memoriiepiscopalu,130.
Ejusdemalter lib. v advers.Jul. cap. 4, de viris a Ju- De reditu AlipiiRavennam,339.
lianonotatis,113. De tempore librorumAugustiniad Marcellinum,S47.
Epist.157,ad Optatum,ex Mercatore,635. Epistolajad Demetriadem,S54.
..Item lib. de Pecfi.orig.cap.22, ex Mercatore,634. Libride Grat. etlib. Arbitr.,S62. -
, Item serm. 7 de verbis Apostolicap. 6, ex Mercatore, Epistols ad Paulin.Nolan.;SSS.
144. Epistolaead Joann. Hierosolym.,SS2. .
Item lib. i Op.Imperf.cap.46 restitutus, 128. ad
Epistolas HilariumSycacusanummonaclium,349.
AuclorepitaphiiNestorianajhseresisnotatus, 691. Epistolaead Evodium,et libri de Nat. el Grat., 531.
Auctorquidarareprehensus circa peccatum originale, EpistolaeAnastasiiad JoannemHierosolyuiitaimm,231,
De rescriptoimperialiad Aurelfttm,397,
4219 INPICES PRIMiE PARTIS OPERIIM M. MERGATORIS. im
De lempore epistblaead Ciesiphontem,558. JOASKIS Latinoiide
" libeilo fidei Pelagii dissertaiio lau-
De lempore,quoscripiisunt dijjlogiab Hieronymo, ' 540. data,491.' ;/
De PatladioPetagianorumsociq,685, 686. :' - . LEXullimade Judaeisillustrats, 414.
i
B'EpA,lib!inCaQticacap. illusltatus,29.0.5 - -L<Bx,nUima de iiMre.ltcisemendata,4:14.
in
Noiauis pr.aefat. Cantica, iu 6'ccasio'ne' Juliani, 270. Sli_RUKUs:Vic!.or,iniis,',i"ii no"tii!a*d':Hi"i>rpnym.
"" ' '" dial.I ad-
*"
Ibid.,Cap.5,606: : '.'"'-' «:'-"—;.<••>-- 245!. '" ''•"'
Ye.fiusPâgîi.oisms,"
Itehilib. 1iEcci.Hist. gentis Anglprameap. 17, 571.
• BELiiBMiwTatioiies^proyehdiCaiiffis^Bedse "MENARptppiii.ib.Seviclua, ad guam scripsilPelagius,
"" dis«
cpmni.elitariis 1J05.'"-' ',!'-'- '"•— .'-' i-y' "•''''-'-''.-"'•i'- «
'"''^''"- :-f- •/-•:*: ,^.<i- '-MERCATOR cussa,-
iu Pauiuuiifexperiduatur,60>7i' Gommonit. cap. 1.emendatiis, de temporequo
Bellovacetisiscodexex-VaiicaDOet-Hieronymo einen- OtEleSi-iustêcessit-feXÛSrbfe, 90'.-"' '''' "•:"' .'-ir ' '--
datus_,158.
' ::"-•: :::'v. -: -,.',c- : -: ":.% •:- _ -,. ^yMteat&ris locus Commonft.cap. 3. de imperialibusin
iBiKitis, ,de syno.dO; adYersus.Me_s.s_aIia.iios emeadatus,543. pjijtogiaiioslegibus.illusiraius;;ex;.j&elasji. egisiola ailepi-
itetii in hotis ad 5 can. cbiiciliiReiensis,376. scnposper Picaenum,116. ...":• :,:. < •".
Item in notis ad epistolamInnocentiiad Juliaham, 354. lbidem, de commentatiisPelagii, ex Augustini eptst..'
,CAN0N4-6-GodiC'.~Ecclfisiae Africanae-explicatusr289. -507-,'508.~ : ,.-_.^^._„.„^_,.,__„K...
Ejusdemcan. 73, 531. . _Ibid..,num..2, 553.
CAPELLI opiuio.de litteris in cgusaPelagiahbrUm;a,!Z63M. Jltem;iociii(^;8:!Siibiibi. emendatus,134.
siino scriptiscopiosediscussa,540.
' jGxssiAiff:optrtio . Mureatoris locusex responsioneS. Ccelestiniillustratus.'
;de oihuimbda-jcbnsensioneMeslorii icuiil •jjjjjg,,::,. ,„-„:,-._,,,;,. .-,:.^. .•.,;;.„.. .;-., •^-..,_m
-' ':: '," .-''<«:', > • : ilbid., locusicap.9,',num;5,:!162." ",J;VJ
'f^"l(),S?ihos5tei^.'.ev,ej(^,\'p^,!K2y,C',3..
'CHiBFLEiiibpihiode .sedeviJjuliaini.exMercatprelab.e- ... ,Ibid,,ioeusnuin. 10-,resti).u!:!is, 1S7 _ .,:.-,'(
facUiiX'^!,;"'!''^*!;.! V!',!;r " i
.'.".!!.'!'".•'•.' '...', '•; ,,., ... REJSTPRU ad
epjstolffi S, ;Coei.e.slinBm i.lluslrantur:,ex;M.
"IGSELESiids/apiid Aiig. .lib!..'de;P!e'cc,prig.c?p, îlluslra- ,M«i;c3i!p!.fe!£pmmb'nii..caj),.
" 3,.nuin."2,' 9 8! !"!.'"" !'.'."
Itisêx^MefcHtore^piaiâif libl Subiioiki!, 6 5*.'" N.icEPHORi Incusde iipiscQp.atu 'Tjieodqti.cprrec.tu„s'; 54^.
fi5£bKSTiimus' lib".i "'Yitb.S.'G ermaiii carj..19, illuslra- .,.'. N oTATi'quid.ain' 6 ru'diti d_j":ediclis'' " priiici'pum"'adVeTsUs
tuSÔr-i"""-'" '- •• ,",;-;':- "' "''"::•:,; ' S-;JV,>,- Oiigetiianos,'257. "'"i"'r.:;."'.'•- " ;: :""''""" .''.tws
-JEpflEsisi.synodicae locusde ejectis Pelagianisemenda- - -" " ''""ORiisiiiocusÂpolog. c. 2 illustratus,-282.
luSjjlrlSiij'::.•:. ':• ".•: -;-. :- '-. ••''•:- EjiisdenVapoIbgiaadversiis Vasteiiumdrfensa, 567.
Epbesiniconciliilocus parte n, act. 3, emendatus, ' 292. PADLUS Diaconus
'- " librode ' Gratia
' illustraltis
• ' esMderca-
. .Ejusdeminterpres Rqmanusemendatus,5.74.;' lore, 289- •"..: , .-.
"_.EMEHDATA"vulgaris lectidih .epislolaprima
"'" Nestorii ad de
i?ETAvnopinio prima.Eelagii * ab Innoeenliodamna- -•—«
CtBlesiiiiuin*, Xliftl&.spqq."" ,T Uoae,"7i'.". ""''. ,'"' --':•'--•
'
'--Exbdixxiiilocusilliistralus,"355. ' El de Pelagii ' inconstantia,quod
' •'•''---' <-' dogiiia
- ': - de
:-. venia
:-:..:- pecca-
A..\ •-•
-!PrbTOrli:xi!(v:'23);'i04/'"' toruni,680.
FRANCISCOS BERNARDINOS FERRARIDS, lib. it de epistolis ; PniLipptLabbeisententipd.etempore "" ' ' judicii * ab Attico
eccles-emendatusexcan. 76 Eccl.es.Afrie. etcap. 20'lib. de Coeiestibexei>citi,'74.' '"" ' " "•'" :A'-""'
Magnide tractoriis, 91. •"•• • Etdfe trac,lorii5,91; ,
vaCapitul.Garo_li
• GELASIUS, '"" -sahelseRom..Etfcles.,iirustralus
iii decret. ex PHOTIUS, cod.S4,de ejectisaTheophilo Alexandrino.Pe- "'
Mercatbre, 289. lagianiseiiiendatus,1.0.0,.'543.' .' ''
"GEjiNADihsâdversus Vigneriumdefensusde JuIiaDiobi- PnoTiu.s, coii".177,Coelestianierrorissuspectus_217.
tu,298. PpNTiFicALis.Iiberexf>li.caLus,deconstilutoIp,uo.cenii
"Item de-libris3ulianiadversusAujjustimim "'' ' nptatus,391,
-',..- PbwjLARis opinibde.p'ere:g'rinhtioae
' '" - - • Petagii
''"''' in iEgypiumj
..--;.-.
~Del:ibris:a"PeIagibscriptis, 9*8; etc, Gonveljitiir; 271;
-Desede Juliaiii;'214. De mdnarihaiu0oel?slii,278.
-Locuscap. 44, ubi est lacuna,suppletus, 556. De sedeMemorii-Julianipairis, 150.
Loeusalter de Ccnlestio.illustralus, 278. POSSIDII indiculttsde episcopatu'Mercatorisemenda-
GoinOFREDiJSj de tractoriisnotalus, 92. tus.-15. •" "•"
' De pranpmine AtireliiaffictpA.uguslino,376, 689
_Iteminparatitibde liaerelicis,415-
7Itemadleg.iS de episeopis, 403. PROSPERIIOCUS lib. conlra ' Collat. '"' cap".4 «li.uslratus.,331.
»...-..- r
Itbm tbiri.VI cbd. Tlieod. iii' Prosopograp. -'-'-• '-- emenda-
'" - A|Ler"etcap.'i4,384'.
tus,579. Et ia epigramniatecontra Auguslinioblrectalorem,278.
.HiERqNnios, adyersusaccusanles ! ; ' ~ ignoratae &rae_cE yocis . E.tin Ca™iu,ede Iiigrat. cap. 2, 75.
«voijip^Ti;,'defensusr689. . PROSPER Cliroiiographus
">•">• ••'' de oliitu : Innoeentii
" '-:.-.. emenda-
.'-' :ii"J-
>'Deorigiaeiiaeresisi.T.txUm_ ab Origene et Evagrio Pon- tUS.97.
tico explicatus,686. De humero episcoporumsynodiAfricanae,333.
Desocietate Pelagiicum-ManiGhaeo, 686. De tribus aliis-aperlefalsisUQlatus,-3S9, -
Item in epist. ad Ctesiphontem,359. De annis,quihusConstantiusimperavil,403,-404.
Item praefat.lib.ni in Jeremiamde Rjifino - Aguileiensi,
' In Chroji.ad ctiss.Florentii et,Dionysii explicalus,569.
277, 278. REMIGU Lugdiinensisralionesde librisHypognostifdsn ad
HINCMARI rationes * de libris Hvpognoslicou
' J ' ' ! - ad ' - examen
'" • examen vocataj,576. ,,.
vocatae,576,377. . RDFINOS Aqtiileieiisisitbtatus,propter corruptumfocum
HONORII imperatorisconstilutio adversus
prima ..:> ,.„>.,, Pelagia-. Origenislib, u nrE?i ifxav,235.
nos expficata,590. - .,. ,'" SALsrAsius in'.Eucharistico de geslis synodi Carlhagi-
• HONORIHS Augustodunensis de libris Juliani adversus nensis ab Houorio acceplisreprehensus,388.
Augustinumnolatus, 291. ... -—Itenijibidem,occasioneZosimi,455.
IDATUallucinatio de lempore.quo Constaniius pateT ' Ideuide qualuorPrEefcctis,591.
VtiIeQlinianiiIiim(ieravit,i403.;404.' : •::•--:.,"- SIGEBERTOS,'de Scripl. cap/70, de Anniano " : interprete
3crip.i.eccles. cap. 4, de homiliarum Ctirysostoroi nolalus, 500. " - •-'"''~
.isip.ORus, Hispalensis.Iib.,de 'i
Paulini presbyterioemendalus,68. <De: tempore synodi. ex quamissi sunt
"" " ' in Brilannias
.jANSENii Iprensis opinio de:iiitempera.ntiaPelagii dis- Germanus et Lupus, 568. . ; -.':'-
CUSSa, 151. .;:'i :i':' : :, .—•-•;-,: - SIRMONDOS adversus-Gothorredum defensus, 413.
•De apologiaOrosii,99, SIXTDS Senensisad
' • lpcumHierpnymi : " ' ' in "' cap.ult.
": : Isaia
•'"
Circaquatuorslalus Pelagianismi, 139. nolatus, 245. .
De tempore quo Cbelesiitis fugit ih Siciliam, ' 2' 81. IJSSERIOS, de Britanuic.Eccles. ' '"' primord.cap.8,
''-- .•-
de CoJe-
De Coelesliireditu an.iBrilannias,"28o. ; stiipaiiia notaius, 277. _- •;"
De Anniano,cquem vult esse Peiagiuin, 501. Item, ibid., pccasione Zosi:iii papaj,453.
Detempore scripli libri deGfai...tel.lil); Arbitrio, 362.. ViGNEhu opinio de sede Jtiliani ' lestiiiionip MercatOris
De tempore quo scripsiftlilarius.diacoiius, 5 16. 214.' ; '•"••' '-' - '-'--
' rejiciluf,
De "episcopiscongregaiis'- "' in" cbllatione
• ; •:'"- ciini'Doiiatistis, ' De obilu Ju]iani,297. j
82. De Juliauiad iiisulam Lerinensem appulsu, 296.
De &_-/am et amasioPelagianorum,682. Ejusdem- c orrectib iii "Iili.:Iu Qj).'Tmpe"rf. empiidatayîe.
De Pelagianismoorto ex Origenc, 270. Vossibs(Joaniies G-erartlus)lib. iiHisl. Pelyg; parte t }
JoAitNEsMaxentius'2'conressioiiie
* iilustralusex '" prsef. ad noutus de origine quaeslioius circa peccatUQi oriKinate,
ib. Sulihot.; 633- '" ''' --"' !"""": ,r '; 646_ ,- :- •"!•:;».::+.-•!;.•:,,::-«««:
,j22I [iNDEXPERSONARUU-ET MflUM MEMORABILIUM- . -.1222
"•
""7" --::';0DJEX :::"':;:: 7/:' V
PERSOEfARUM ET BEttUM KpTABILIUM,
dequibus mentio fitinprioreparte operumMarii Mercatoris.
' , Anliocbusvif illustrisprimaniiSestqriiadS. Ccelestinum

' .&:.>'.",y" V'"- 174i;Qiiis'ei qiios'gessit magislratus;
.epistolam';de'tu!i'i,
Abrahamquomodofideliumpater, 510. 179. .'-. -'. '':-" •; :.''"'" '"~;:-'''^!:~i"'".:''-";""' :';'-
Acacius'BerbensisNest'oHidefen.spri;432. i; >'Aêcv:quid''Hierpnymq,'686.. .." .."' '"_'':. .
blimform'ul£i!r126." .'
- Acclamandi Aipelle.s'pfJeit''Apb'''\ii!iT^,^^"6\X(ip_^%.":':'
Adain,mprlalis an imrriortalisfactus,6,58. Propter pec- '" Apblliriafius:,Eutych'i'_inK;h^
catummorituriis,642,Cur facile peccayitsqciimluiTl<S,ela- -teWcqnlfafius,246.:Apolliriafisi!afrim
sii sententiam,197.' Adarriusqiioriiqdd 'perfectus cr-datus, 'damnaiufaDamasb'^516;î:';"ii?;'T-''-''y:!'',.CJ':.'.:.''-'',!!.'.!'.*!"
•515:- Quomodo:ler'reflusfactus,';512.-Afe mdftalitasji.iopiier '-Apostolica Wedes''fesi'pi0iMtes.'a^
peccatum'persetractatuf iri,se.curitjo bper.eAiuguslinia.d- ssiolitsesedisjOdicium-iderii.yiciirif^ûiliyiefsal^ ™
ViefsusJuliahurii,107V'Peccatupi':quombdb jiertransjitiri _m,.'n-:):ri..iy-'::: p:f;"^" %___.*,./<;'; -^'fffTf:-]
pbste'rqs,'i44.'Hujiispeccatogekinamors co'nii;aci.a,'2Qi'. ' ..' '.'!'""''"*, r':'Appg]latio:in''icansa']B'deibIim''ra^
"Adulticuf oliirifdifferrehl baptismiim_iii9S.
- AdyeflluspGiniiiic»bpniiatiscelei)!ratus',-1.88.': 'riaii),-559;;:;!^'";J:1U,::;"!!'!,i!:^..";'"',:.'';",
• *!":.:''',.!':":'-;
: .'Aqiiilieieri^synqSi cqnlfaPeiagiariosriejp^ ...'.;,.
'- AtlvbcattiSausarum publicafum-a civitatibtiscogriomi- : Araijsicaria»' 'iii:syri6i).i''
cbritfa'.Seriifpelagian^bs.', .leiripius,
natj, 115. *'";
* -.576. CanonespfbpriB&cibianirim 1, 560.''"'""'- ;' ' "-.
•" jEmilii episcopiBeneventaniObilus,,'151. iEmiliu?Jae Afchimaadrilarumgradiis, 258......: ,- ...:•...,.'!"
. pareiis'e co3lobenedicit J uliluo celebfarili- • "iArelatierisis-synoBus a"'pfsfebip'_0aHiarurfi
151.'
iiiis,"' - •' ": eiJseniiplias
' :i--'"' ":" ''"• .corigregari
' JEtaiesbominum so]U'a~-569..'Afelat'etasisijnd.di,a''ty'efku'^ '• ='>>!-»i';-- -;----> *' ;•
''" quomodo a veleribus distinguerentur, liquias ieiiiptis; 5 78;': y''"'';''' ; '-;;
288. •' '":''- -"' •''- ". ' '' AfiariipfseeiiiilAjiqlliiiarislls', 2b2..:Arianpriim,qqaestiO-
Aetiiutriusquemilitiaemagistrifidesdubia, 179. :nes';qubtempdrefefveiJaiit,267..'!" ''",;'''' i*.',!'!'""'
-
Aifricafamelaborat,516.Africaplures quingenlis.Eccler Asclepiodotius pr«f,ecliis.P.6fientis, 4.14-.' '
sias'episcopale's tiabuit catholieas, 5 48 seqq. Africae c bncilia i A^suriiplibpersonajquididicat, 200.' :'.
extraordinaria" a
non riisi.postintegrum festis pasciialibuS Atabulusventus, 1 29. " "
.... '.'"
merisem habila, 530. De Afrieahis .conciliisdissertafidi, Alticus' syriodumhabu.itConstantinppoli- adyersusCcele-
550 seqq.Africauaprima syriodusuniversafis'in causa.Pe- istiuni',';etnpn judiciiiin'pfivatuiii,Sagii-Ad.jiriiiiassedes
lagiana,qute dicenda,SS.O.Patrumiiumerus, et 'tiempus, .riiittitiitterasdedariiriatioiie ' '" Cbeleslii,74 sedq.Laus,*561,
ibid. Secundaia causaPelagianorumcur solacanonescpn- 562.0l)ilus,295,-562..'" "'•'"':;-..'.;'
didit, 533.Cur a ducenlisetviginti ad suriuriumepiscdpiS !Audiforiales • scjiplaisUcj, 4.12.
habila, 548scqq. Tertia eonlfa Pelagianosquandoliabilia, Augusiiiiusduijii?!,~fdPelagius,etCoelesljussinthsere-
538.Patrumnflmeius, ibid. Africanaquarta syhpduscriiir sis suse'auctbfes, a'n dbferisb'fes'lan'niin,''189'.' iPelaglaiiâ
tra Pelagiaiiosquandoet ribiliabita,539.Pairum numerus. odiosus,424.ActorumAtticinonpriusmeminit,qriamscri-
ibid.Africanaquinlasj;nodusiu cattsaPelagianorumelLe- beret adversusJulianum,74..Recognoscit"acfa pfiiriaesy-
pbrii uionacuiquandohabila,565. Afrieamedioecesisplii- nodiCarthaginensisadversusCoeleslium,321seqq.Scribit
res provineiaa, 347seqq.Afrieanae Ecclesisebaptizandicon- adversusJuliaiium,.109.Quaoccasipnescripsitlibrumpri-
suetudo variayariis lemporibus, f94. AfricarisaEcclesiae ' iriuriide Nuptiis'etCoricupiscentiai664VQi.ibfum;!im'pulsu
codex quando, ubi, et a quo corifeclus,539! librum de'Fide etOjiieribus,;244.'Quiis" qutestibnes'iii' eb
- Agricblai SeverianiPelagiani filiiishiseresimspafgit in traciat, ibid.Discerriiiadjutofiauifiiisquestalus, 676.Du-
Briiannia,276. i)iu.sde origineanimariini,ô^.TJvocatbrias abiriipefatbfibus,
Alexandfinasynodusin causa NestOfiiet ex occasione non procuratofias,accepit litteras , 597.Nonadfu.il- priiiisb
contra
-' Pelagianois, quarido habita, 576. synodoGarlhaginensi advefsus 521.
Coeiestiurri, Quomodo
AlipiiRavennam altefa profeeiro, 3 59. Alipii pomen Au- praBsens E phesinaj synodo, 5 75..,Quare.fion examinat pfb-
gustini;epislolsead Paiulinum cur praefixuni,356. Alipio positioriein liaric1:' Iiexsictfiifiil 'cidregnqccelofuni,etc,
abjudicati bypognosticon libri, 375. 102.Juliano Cbrysostomum'laiida'nti fespbniletexipsoriiet
- Aiiibrbsius ab curlaudaluscontra 1SG
• ' ''-•"Augusiino Pelagianos, Chfysoslonio,'669;"JiuIiarii !amaiis,' :."Si ligulisTielagiario-
669.""
' rum:ra[jonibus;c'b'nU'a'pe'ccatuiri origirialeailkisfespqndet,
Ampsaneluslacusin Italia, 127.Pestilentememillit ba- 664.Quotemporescripsit librqs de,(Jra.tiaf,|instij ei'de
litum.,128.Accedenlesodoreeri'ecat';'jWd. Descriplioejiis,- PeccaloorigiiVali;'27S.!Episiolama()Bilanurii Syricusanun)
ibid. Cufdictusi.nferqrum aditus, ibid. Victimsecjrca i liiiin monachum, 159. Libros quatuor ad iBonifaciurn ',"'283.
cur noriinimolatoe, ib.id. - '"' Quandoprimum adve.csusPelagianos,i59..iLbgitexpbsi-
; AvcctiaftT.»'"
1;prtBcones,687. • tiories Pelagirin ei')is'iblas:Pauli,.4:l9. ;S;u'am ad .Pefagium
; AnastasiuspapaI, tjuo tempofesedere coepit,254. Quo epislolamiritefpre'Uificoactius," 272; Scfibitili.bfbs"' d.uqs
tenipbre obiit, Wid., '271.'Pfqscribif libros Origeiiis, 233 ReiractaliOrium, 118. Scdis apostolicEe. 1egafu.s' ifiAlajirila-
seg<j.DaninatRufiriuriiAquileiensgm, 'i&Vscqq.Scrihit"a'd nia, 558. AuctofetriQutes.tipriiim' yetetis:ieit.iipvi"!ie.ila-
JoaririemHierosoiymitariumd.C RuBnoet t)ffgene, 255saj. menti laudal lesterit iidei caliiblicfe :c'6riifa'Pelagiaiibs,
HaricabHief6ri'yiiid!Suppositafii liiifinus jactai, ibicl.Epi- 511.Curad Julianaui malrern.potitisqpa.m,,.ad Demetfia-
stblaa'djoanrieriiHiefbsplyriiitanumI.brigecastigalibr,
'' -.:,.,.• ibid. demfiliamscripsifde episiolaPelagii,Sbi.-Legityialbgos
•: Analhemaiismiis qiiicl,"242.•- HieronymiadversusPelagianos,495.Manichasismi caluin-
Atiglicarinfuii)scriptbruni fabulEe de Eelagio, 267. Angli- niamet a se, et a calhoiicisitola vi amolilur, 666, 688.
cariaEcclesiaPelagianaihajfesi:quarido: et a qupinfeeta, Pelagium yidit lemporecollationis,. 5 68. Probat p^ccatum
5&iseqq.Ariglicana Ecclesia-adyersus ' Palagiaiiainhffiresiin originalea misefiis infanlium',659;' Zoiimi' tfadtofiam
aiixilium a
petit Gallicaria,567. miltitad Optalum,'528."iM:ercatpfis:fiientioiiem facil,.'l67.
- Annianus"codicis diversusab bomi- Augustinum riiodusi' d pciriria in
bfevialqf interprele legendi 5 f(5'.,Augiis.tiiii
liafttmCiiiysbs£omi,'-299,ArinianusChrjsostoriii quindecim Gallii» unde agitata, 564. Augustini-lausab.Hierpriymoi
homiliSriim "intefpres\ ibid. Quandpscfipsit, ibid. Hbmi- 223. Augostirii'laus: ab' Hofliiisdapapa;'546.Eiicliifidiou
liamChfysbstomiadiiebpliylpsinterpreiatusesi, 506.Ca- quo lemporescriplum, 227. Episl.olse.ad Paul.iiiqmN.bla-
lumniaturAugustiriurii, i"6'iaV-Pelagianiis:favet!et caibolicps num scribendajoccasio,396. Libefprimus ad .Bphifabuim
inseciatuf, "299; Pelagijiirmigef, 304. fdem cum diacoiioi cbntra Coeleslium,caHeritfescoutrkJulianrim, scripli.ilS
Celedensi, 299'. UiideE'Ceietiensis. flictus,'505! Librbftun seq.AuguslinilibfiadversusJiilianuin,ibid.Augiisiiiiiriiodt-
ejusijidi.culus, 504.'Opefarjtisesupefsunt, 626.AnnianiPe- slia in r.espondendo,119.Respbnsio'ad iquefelairijiiliaitt
lagiaiu cjiafacteres.se'glemj'29,9;'"' de Valerioicoinite,598. Aiigustinipostrernum'oprisadver-
' ^riuniiatibriis:!sblemiiitasi H88seqq. susJulianumquare diclumImperfeclurii,'ll8,119..Serind
AritibchenaEcclesiaPauTiSamosaieni veneno infecla, seeundusde verbis Appsloliqtfandohabittis, 557! Opefa
238.Antiibchenasynqdus stibTfieoHof
*' o advef ' siisPelagium, adversusPelagianosrecensentur,547.'LibftIfesde Libefd
544, 543. Augustiribigriola, 5W. Arbitrio,ibid.LiberltnusdeduabiisAnimabus,ibfti.Ex\>n-
1223 INDICES PRIM^ PARTIS OPERUM M. MERCATORIS, f22l
sitio quarumdampropositfonume\*Epistola atTRomanos, CassiodorusemendavitcommenlaribsPelagiiinEpistolas
347. Libri duo ad Simplicianum,ibid-.Libri tres ad Mar- Pauli, 84.
cellinumde peccalorumMeritis eL Remissionibus,ibid. CatholicaeIrigisauctoritas,585 seq. Catliolicae
" fidei notae
Liber de Spirilu et Littera, ibid. Epislolaad Honoratum, tres, 668. -
ibid. Sermo in die nataliS. Joannis,praecnrsoris,S48,Ser- Catholici,quid contraPelagianos senserint de lege sive
mo 14de verbisApostoli,ibid. Liber, sive Epislolaad Hi- naturali, sive scripta, 677. Urgent adversus Ccelestianos
larium monachum,S49.LiberdePerfectionejuslitise,ibid. mortem ex peccato Adamiortam, 645. Calholicorumcum
Epistolaeduae ad Hierdnymum, 550. Liber de Natura et Pelagianiscorisensioet dissensio, quoad principiumgra-
Gralia, ibid. Epistolaad Joannem Hierosolyniilaniim,S51 tuitum aclionismeritoriaB,680.
seqq.Sermo apud Eugyppiiim,itiid. Epistolaad Mercalo- Calilinaeindoles, 171.
rem, ibid".Epistolaetres ad Innocentium,ibid. Epistolaad mortem Christus cur peccati originalis purus, 167. Utfamque
Hilarium episcopum, ibid.Sermo 2 de verbis Apostoli, Adami peccalo contractamsuperat, 202. Novit
S35.Liber deGeslisPalaestinis,ibid. Epislolaad Julianam, diem judicii, 247.Vere legislator, 104.Chrisli poteslas in
S8J. Epistolarid Dardanum, ibid. Epistola ad Paulinum pontifices etregesparlita,577. Inhominesbeneficiaexpli-
Nolanum,S5S.Epistolaeduaead Sixlum,ibid. Epistola ad , cala, 134. Chrisliresurrectioneomnesresnrgunl, 141.
Optatum,ibid. Liber primusde Nuptiiset Concupiscenlia, Chromatius AquileiensisOrigenem damnat,257.
Ciliciaesecundaeepiscopi, 215.SynodusadversusJulia-
ibid. Libriduo ad Albinam,Pinianum,el Melaniam,ibid.
'libri quatuof de Animaet ejusOrigine, 538.Libefsecun- num, 560. Episcoporurrinufneruset nomina,560.
dos deNuptiis, ifcid.EpistolaadVilalem, ibid, Libri qua- Clericisomnibusimperatasubscriptio incausa Pelagiana,
tuqr ad Bonifacium,ibid. Enchiridionad Laurenlium,860. 436.Clericorum subscriberedetrectanliumpoena,437seqq.
CoelestinusRomaesynodumcogit, 182. Litleras com-
"I.ibrisex eontra Jalianiim, ibid. Liber de octo Dulcitii
OuaestioBibus, 561.Ilber de Gratiaet liberoArbitrio,362. minatoriasNestorioscribit, ibid. Quo tempore ad Nesto-
Epistolae duaead Valentinum, ibid. Liber de.Correptione rium rescribil, 187.Litleras procuratoriasCyrilloscribit.
et Gralia, 565. Libri duo Retractationum,ibid. Liber de 1§2. JoannemAntiochenumet Juyenalem Hierosolymila-
Praedestinationesanctorum,ibid. Liber de Bopopqrseve- numdecausaNestorii monet, ibid. Lilteras condeninatio-
ranlise,ibid..Opvislmperfectumadyersus Juliarium, ibid. nis Neslorii mittitad majoressedes, 563. Ccelestiuipapse
JOibeirde Haeresibiis," 566. Augustinl obilus, 107, 118. obilus, 368.
573. " !',..' '., CoelestiniI pontificatus, 561, 389.
Aurelius Carthaginensis, 395 seqq. Aurelii Carlhagi- Caelestius haereticus quis et unde, 67, 68. Qua ex
nerislslius, 393. Judicium de CceleslioCarthagineexer- regione oriundus, 277. Nobilis natu, 278. Auditoria-
cet, 159, 160. ConciliuinconvocaladversnsPelagjumet Quando lis scholasticus, ibid. Naturae vitio eunuchus, ibid.
Coelestium,274. Imperialemde subscriptionibusexigendis Quo nalus, ibid. Quotempore adhaeret Pelagio, 279.
ad parentes scripsit litteras de mona-
*epistdlaittrecipit, 539. Siculis subscriplionemmandare sterio,tempore 280. Numquamfuit monachus,278. Pelagio adhae-
tion poluit, 530.In epistola ad episcoposAfriciementio-
liem octocanonumcur non facit, 401. Aurelio abjudicati sit, cum uterque Roniseversarelur, 67 seqq.Suo magislro
Hypognoslicffin libri, 374seq. pejor,277.Audacioriuspargendahaeresi, 279.In Milerilana
Aureliipfsenomenundeaf6ctumAuguslino,688. synodo cur non 535.
excommunicalus, Aperte movelquaet
De Auciofe Qusestionumveteris et novi Testamenti stionem de adjulorioDei per Christum,quatenusgralui-
inquisilio, 505. Manichaeosimpughat, et Malhematicos, tum est, 678.Coelestiipressumdicendigenus, 279. Mores
et ingenium,ibid. Perlinacia, ibid. Coslesliusfactus sla-
310. Etasserenles paremlegis et Evangelii dignitatem, tim
ibid.DivinitatisChristi defensor, 516. Peccati originalis ex discipulo-magister multos discipulosqua libris,
assertor, 509.Idem quiauctorcommenlariorum in Paulum qua sermonibus colligit, 69. Rufinum Syrum RomsB
Ambrqsiosuppositorum,318.AuelorisQuaestionum patria, audit, 109. Aperte negal peccatumoriginale,139.Primus
316. Obitus,ibid. scripsit advergustradueem peecati, 280. Quo tempore,
Avernuslacus, 128. 68, 112, 280. Haeresimper se docet in Sicilia, ibid.
Hipponemappulitcum Pelagio, ibid. Carlhaginemquando
B profectus,282.CoslesliusPelagio comparatus, 114. Cur
Baptismusduqbustantum diebusolimin EcclesiaOcci- parvulorum, eidem praepositus,401 Faletur Christum redemplorem
dentali celebratus, in Orientalitribus, 193.Baptisrnidiffe- 159. Inier _,ecc!esiasticos scriptores cur nu-
rendi vetus consueludo poslerioribustemporibus abro- meratus, 613.Roma fugit in Siciliam,propter niettimWi-
gata, 195. Baptismiolim differendicausa pro infaniibus, sigothorum, 78, 272. QuamdiumansitSyracusisin Sicilia,
ibid. 272, 280seq.Carlhaginensesclericossibi conciliat,282.In
Basiliscussubdiaconusa Zosimopapa inAfricammissus, judicioCarlhaginensisub Aurelio a
fatelur se erroremde
590. peccalooriginali accepisje RuBno,86. Cffilesliopresby-
Basiliiet sanclorummonachorumsupplicatioad Theo- terii gradumambientiobsistuntmeliores clerici, 282. Cce-
dosium.defurore Nestorii, 176. lestius damnaturprimum Carthaginea concilioepiscopo-
Bassula'diaconusEphesumallulit opus postremumAu- rum, 6 seq. Appellatsedemaposlolicam,et negligilappel-
guslini contra Oulianum,cum litteris Capreoli Carlhagi- lationem, 71, 551.Excommunicatur,7t. Ephesi presbyter
•nerisis,107. ordinaturab HeraclideMemnonispraecessore,72. Epheso
Bedaeopera quaegermana sint cognitu admodumdiffl- , proficiscitur Consiantinopolirti, ubi damnaturab Attico, 75,
cile,606. 74, 282. Ab Attico Constanlinopolipulsus Romam fugit,
Bio;quid significat,205. 285. fuit
Numquam Hierosolymis,282. Coelestiidogmata
' Bohifacius Zosimi successormulta palitur ab Eulalio,* quinquenominatimdamnata, 141.Coelestiuspoenacapilis
292. Expulit ex Italia Pelagianos episcopos,94. Agit eai proposita jubetur exire ex urbe Roma, 409.Cajlesliusvo-
dere apudConstahliiimpoliusquamapud Honorium,405. calur sedis
ad judieiumsedis apostolicae,77. Negavitse examini
CaÎestiumRomaexpellit,285. Subscriptionemfaciendam damnationis apostolicae,78.DamnaturRomae,et ad majoressedes
damnationiPelagii et CoelestiiSiculismandarenon potuit, episfolamittitur, 77. EdictoHonoriiquo tem-
630. pore primumproscriptus,283.Elatebris turbas movetop-
BritanniaBpraefectoP. Galliarumolinisubdil», 412. portunotempore,408. Ephesi damnalurin conciliooecu-
menico,283.Causamretractari petit a Coeleslino,284.Ro-
maedamnalura Coeleslino,283. Romaeurgelur missisex
c Africagestis cumillovet de illo confectis,77. Detectisar-
Caeciliae libus judiciumdeclinansdamnatura Zosimo,590seq. De-
marlyrium, 410. creloria sententia,283.Fiduciariamabsolulionema Zosimo
Caecusinbaptismoepiplianiorumvisumrecipit, 193.
Calvinianiconsentirevidentur cum suffuratur,283.Abutiturlitteris a Zosimoin causaPelagia-
de causa
formali jaslilicationis, 674. ' . Pelagianis norumadAfricanosdalis,76.Exurberegiapellilurimperiali
CanonRomanuslibrorumS. scripluraeAfricanosimilis. sanctionedataadFlorenliumP. P. 63.De suaex urbe regia
S13. _ expu!sioiieapudNesloriiimqueriturl81.Julianumcomitatur
E cclesia , in Ciliciam,284.Unicumfideisuaelibellumfecit,497.Coele-
Capuana
' Carthaginensis Beneventanae numquam subjecla, 130. stii libellusfideitotus fere similisPelagiilibello, 139seq.,
prima syflodusepiscoporumadversusi 498.Habetur integer apud Augustinum, 498.Zosimounde
Coelestium quandohabita, 521.Actorumfragmentum522. missus,390.Coelestiiscriptapro sua haeresi
Cartbaginensis secunda synodus adversus Pelagium et; 283,286,615.Liber defiriitionum,616. Libellus defendenda,
Coeleslium,551, 552. Episcoporumnumerus,351. Cartlia- simooblatus,622. Epistolaad clericosRomanos,fidei Zo-
jjineiisistertia synodus in causa Pelagianorum,347 seq. Obitusincertus, 285.Coelestianae 622,S05.
haeresis parens et origo
Carthaginensisepiscopusprimalumlenebal sedi addicluiti; i in Oriente, 111, 259, 652,655. Quaeet quas habet partes,
lionaslati, utinaliis provinciis, 68. Carthaginensispro- 652. Propagalio,259seq. Omnes ex una dependenl sen-
vinciae-primalus, urbis privilegium,593. tenlia, 115.OrientalibusnotiorquamPelagiana.llI.Ipsius
CassjanusNeslorium refutat, 178. a Pelagianadiscriwen.115.Cceleslianiputant nasciomues
\m, LNDEXPERSONARUMEf RERUM MEMORABILIUM. IB*» .
immortales,et parvulosmori propter sua peccata, 644. Dolor panendipoenapeccati, 191.
Cumpaganis et Judaeisconsentiunt, 154. Ccelesiianorum Domnus Antiochenusa Dioscoro depositus in eoneilia-
sensuscircadivinumpraeceptumde morte corporisAdami, bulo Ephesino,13,14.
643seq.Argumentaconlra peccatumoriginale,644. DonalianusTeleptensis, 399.
Coenobitae, qui, 268. Dorotheusepiscopusde Virginedeiparaidemsenlit cum
CoIIatioeum Donatislis,282, 521. Nestorio, 190.Plebem docuitConstantinopoli,204.
Commentariiin Epistolas-Paulia Pelagioquaudoscripti, De Dragmatenotatu di"iium, 1S4.
516seq. Ex quosuppositiAmbrosio,316.
Commonitorii significalio,65,109. Commonitorium Mer- E
caloristotamrei Coelestianae seriem explicat, 65. Partes ^
quinque,63. Graeceprimum, deinde Latine scriptum,65. Eclanumoppidum,214,289. ;
Quando editumsaltem Latine, 65,66.106. Notisillustrandi 416. Ecclesiastica disciplinaquintosaeculoappriineobseryata,
65. et
necessitas, Quare quo tempofe offerturTheodosio,
81, 65,106.Quarereligiosissimisviris, 65. QuareEcclesiae Ecclesiaeindulgenliain recipiendis redeuntibus ab hae-
Constantinopolitanae, nonitem episcopo,65. Oblati even- resi Pelag., 93. Ecclesia nemosalisfacit,nisi qui prsestat
tus, 65. id quod ipsa exigit, et qua rationepraestandum jubet, 103.
Compsaurbs,128. Edictum imperiale contraPelagianos,436. Edictumprae-
Concupiscentia peccalioriginalistradux, 134.De concu- fectorum legi postponendum,391.Edictisuti quid, 828.
piscentiaquaestionesquatuordecimunde ortae,664. Ephesus dicecesi Constantinopolitanae subjecta , 283.
Consectariasive Pelagianorum.siveSemipelagianoruiri, Ephesi tumultuatumest, quo tempore Alticus Constanti-
ex errore quodgratia delur ex meritis, 679 seq. nopoliCoelestianosexpulit, 75. Ephesina synodusparticu-
Constantinuslyrannusdepositapurpurapresbyter ordi- laris contra Pelagianos quandonabita, 576. Ephesina sy-
nalur ab Erote Arelatensi, 81. nodus universalisquandohabita, 13,14, 575.Epbesinorum
Constantinopolitaua plebs amans fidei, 188. Constanti- Patrum numerus ex Mercatoreprimumcognitus, 67,186,
nopolitanaprima synodusadversus Cosleslium,338.Se- OiO*
cunda in causa Pelagianorum,361. EpiphaniusConstantinopoliet Hierosolymisplebem do-
-."ConslanliuslaicusPelagioprimus obstitit,17,18. cuit, 204. Epipbaniiet Joannis Hierosolymitanidissidium,
Constanliiimperium,389,405.Constitutioad Volusianum 240 seq.
P. F. V. de pellendoex urbe Coslestio,94. Decretumad- EpiscopiPelagianorum damnationisubscribere coacti,
versusCoelestiumquandodatum, 283 seq. Epistolaad Vo- 285, 456.EpiscopiAfricaniqui subscriberedamnationi Pe-
lusiauumcur neque Theodosio,neque Honorio Iributa, lagianorum detrectaruut, incertum, 59S. Episcoporumii>
403 seqq.Ejusdem epistolae[historia,405. Constantiiobi- causa fideisubscriberedetrectantiumpoena,437. Episeopi
tas, 405. minorumsediumin majoribusEcclesiiscoramprimate ple-
ConstitulionesimperatorumadversusPelagianamhaere- • bem docere soliti,204.Episcopiolimnon depositisinecon-
sim, 94. cilii congregatione, 365. Episcopisdirectte feges, quarum
Consuetudosummorumpontificumin recipiendis epi- exsecutiomuneris ecclesiastici;praefectis,quae vim coer-
scopislegatis, 537. cendi poeniscriminosospostularent,66.
ContTadictiones analhemalismorum Nestoriiquo tempore randam EpistolasynodicaAfricanorumad Innocentiumad implo-
scriplsea Mercatore,15,14. auctoritalemsedis apostolicae,332. Epistolis non
Convenlusquinque episcoporumCarthagine adversus semper omniumimperalorumnomenpraefixum,404.
Pelagium,533. Erasmirationesde libris Hypognoslic»n ad examenvo-
CreatioquolidianaanimarumnonDisi post octavumsae- catae, 377.
culumconslans,254. Eremitaequi, 268.
Cresconiuset Felix Adrumetiniconcordiamliberi arbi- Eros et LazarusPelagiumlibello accusaruntin Diospo-
trii et gratiaeab Augustinoedocti, S62. litana synodo,99, 330.Perse accusantPelagiumin synodo
Ctesiphonopibus juvat Pelagium,273,274.Hieronymum Antiochena, 99. Absunt ajudicioDiospolitano,allata excu-
consulitde 1^^^^, 273. satione, S42. Versabanturin Oriente anno416 et 417, 99,
Cubiculariorumqusedignitas,181. Cubiculariipostprae- 100.Erotis Arelatensisepiscopihistoria,81.
fectosUrbi et praetorio,etc, 181. De Essentia et viribus liberi arbilrii motaequaestiones
Cupiditaspeccandicaiholicis objecta a PeIagianis/667. septem, 676 seq.
Curiosi,qiiiolimdicebantur, 201. Etbnicismusquid, 160.
Curioquis, 129. Eucharistiarecens baptizatisparvulis,qua ratione etcur
olim data, 196. In OrientaliEcclesiaeliamnum infantibus
- Cursuspublicus, 201.
196.
Cyrilfus,quo temporeTheophilosuccessit, 100, 34S. oblata, Eulalii schismaexstinctum,505.
•Alexandrisesynodumcogit, 182.Neslorio sententiamCoe-
lestini papaedenuntiat, 182. Atque etiam .ToanniAntio- EusebiusDorilaei adhuc laicuspublicam contestationem
chenoet JuvenaliHierosolymitano, haere- proponit
182.Coelesliana? adversusNestorium,17,18,190.
sis suspicionema se cur depellit, S61. Eustochiivirginisobilus,302.
Eutycheshaeresisuaeortum non dedit, sed nomen, 495.
Absolutusa Dioscoroin conciliabuloEphesino,15,14. Eu-
D tychiana haeresisab aliis ortum, ab aliis nonien accepit,
Damasiingressusin pontificatum,317. Obilus, 271, 516 246, 247. Eutychianain causa fideiformufaqusesubscripla,
seq. 433.
Damnatioorbe loto facta significatsupremam auclorita- Evectio qnid, 201.
tem sedis apostolicae,90. » EvodiusUzalensisepiscopusfamanobilis,536.
—Decretalesepislolas, praeserlim de dogmatibus, icri-
bendi consuetudo,91. F
Decretalisepistolatracloria dicta, 90, 91.
Deductoresseu custodes,201. PacundusHermianensisfrustradefenditTheodorumMo-
Deificationisvox frequens Patribus, 176. psuestenum, 259.
Demintiatoriaepistolatractoria, 91. Fides divinaa Volusianoquaedicta, 407. FidesEcclesias
Deportatio,haerelieorumpoena,585. vinculum,418. Fidei controversiaeScripturis sacris diri-
Diabolinomenspecialiter sumptum,198. Diabolusqno- mendae,121.
modoimpiqrumpater, 510. Florentius praefectusP. Orientis, 414.
Diaconiailte 23annumnon ordinati olim,288. Fforus episcopusJulianisociusdamnatus, 117.
Dies luminum,195. Franci et GothiGalliasdepopulati,177.
DiodorusTarsensismagister Joannis Chrysostomi,215. Fulgentii ortus, 297, 298. Episcopatus,ibid. In Africaia
Negatipeccatioriginalissuspeclus,216. reditus, ibid.
Diospolitanasynodusadversus Pelagiumquandohabita, Obilus,ibid.
326. Curhabita, 841. Cur miserabilisappellataab Hiero- G
nymo,551.Fuit extraordinaria,341seq. Carthagihenseju-
diciumantecessit,160.Differta conventnHierosolymitano, , Gallicanaprima synodusin causa Pelagianorumquando
99. Episcoporumnumerus, 99, 527. Aclaadversus Pela- habita, 367seqq. Gallicanaeregionesseptem, 409.
"gittm,527. Omniumepiscoporumpraeterquinque sedes s GennadiusMercatorisnomen cur tacet, 121.Gennadius
notse,545. de Juliano, 622.Gennadiistudium erga Pelagianos,584.
Disceptare,quid proprie, 592. GerrnanusAntisiodorensisfidemcatholicamdefenditin
a in
Dogma quaestione quo differl,143. Dogmaia cum ti Anglia, 367. Germani Antisiodorensislegatio a summo
personis olim damuata,139, 431. - pontificead Britannoseademac ejus missioa synodoGal-
PXTROL. XLVIII. 39
,im iNDiqES HmiM PARTIS OPERUMM. MEiiGATOiiis. im
licana,567. Quotemfiofe facta,'567.GefmariiAiilisiodo- I
•rensis obilus, 568;
Geslaecclesiasticaconficerequid, 548. IbasEdfesseriiis Theodofidefeflsbf,239.iniriibftalitasqua
Gothiquo lemporevastariifitUfbfeiri,159; rationga Deb pfbiriissai bbriiirii,638. .., .... . „ .._
GraeciPaires de peccatbbfigiiiali;168 seq. ImperatorJegem subscribqndipraescfibit,139',Ecclesias
Gratia Chrlsli oiiiiiS qhiljiisaairiiiitriiumpfaedicta,674 Dei judicium secutus,577,-578.Iiriiiefalbfes qiia faiioue
seq. Graiia_Deisimpliciter_ et gfatia Dfeijier GhMfcliiiri ab dtibentirisequiiiSefeticbs,407. _,. . _
Augustino distincla,ab Hieronymoconfusa,671.De gratia InferiofumculpSadfectb'fesfefeferidae,i42, _ ,
Dei quatenus est per Cliristiim,vivente Auguslino,nihil ihiibcfentiusI Juliaiiuriimbnet de cavfefida\\&iî\\,%\.
definitum,674.Graiiasexlupiex prajter naturam a Pela- DairinavitCa3lfestitim et Pelagiiiiii,90. Habet jiicliciuriide
gianisadniissa,675.. Pelagio felCoeiestio Roritse,159;iriiibeeiitiiidecreiiiiri rion
, GregoiiiisNazisirizetiu&HifeforiylTii iriagisler,I4S. tiivehi- fiiitfideifofiniilaiii causaPeiagiaiiasubscfijjiurn,433. gtia
tur in eos qui baptismumdifferebanf,195, fatibiifediffefta Zbsiiriitfactofia,ibid. De.cretalesepisioiss
GffegoiiusNyssfeiiiisTestittiiidriis
Origeriiahafepeccatbrum ifes a mehdis_fepurgafsfe,357..Senteiiliahiifiai cbncilia
piifgatbriassiispeetus,245.
pbst pcfeiias praecessefiint,i00. Obitus,96, 291.
Inquisitoresad conquirendoshaeretioosdali ab iifipefa-
toribus,405.
H liiiibvatioriisa feribvatibnediscfimeii,122.
J
Hafef
esis Spififus,130,180,579.Hiferesisspargendaear-
tes, 418seq. Gdercfendse femecliiim.579 seq. Haeresisflu- JanseriiiisIprensisnOnutitur auctoritate apoiogiaeOro-
niinibuscbmpafaia,237.Hssresisaperta sine.synododarii- Sii, 152. , . .. ..
iiSla, S55.Haeffesis* dfehibmlitate Adseubi fetquoparerite JoariiiesAritiochenus ,Nestorii defensor,-452.Nestorium
jiata, 409 seqq. Quando et a et
quoRpmam,adveeta Pela- riifenetde praeiveriierida Goeleslini sententia,.182.
gib tfadita, ibid.Hafefeses judiciisparliculafibusexstiriclas, JoannesIJelagiifaritofin sedem HierosoiymitanamCy-
S§5. rillo succedit,254. QuamdiusedjL;ibidt Anastasiumpapam
Haereticieo perniciosiores, qup calholicismagis per- iittefis subdqlisconsulitde RiifinqAquileiensi,ibid. Epi-
niikti, 427.Haereiicistefiiererioncrecleridum., 180.Haefe- pliariiiiiriarguit, 204. A multisaccusatus,254. Origenislis
licbfriirifities ad cfefiamcorifessionis.Ecciesiae.ibrmularii et, Pelsigiaiiisfa*ef, ibld. Quo tempote adhaesitPelagio,
exigefida; ibid. Calumuiaadveisus catholicos,250; Vetus .273, 524. feyribdpmcbgit _incausa Pelagii, 274i Repellit
qiietelri,173Seq. Orosiumdiiasi blasphemantem, 524 seq. Pelagii causam
. HifefOriyirius.Mefcatbri ifi specieineontrariusde princi- .remittitad Innocentiumpapain,528.Gur prassensin.Dio-
pibus hsetfeslsPfelaglaiise, 681 seq. Magninominis, sed iri- spbliiaiiasyfiodo,541.Mieronytnocur infensus,524.Joan-
yidioSi_ia PSlsesfiua,iempbfibussyriodiDiospolitapao; 223. nis Hierosolymitaniobitus, 101.Dubia ejusdem[memoria
ClfefbHomSriqexosus, 27,1.QuandoRomasecessilin Ofieit- quare, 10i, 548. (.
tem, 27Q,Legit exposiiiohesPelagjiin EpjstolasPauli,S88. JoannesLaunoiusde libellp fidei Pelagii, 491;
AliquptOrigenis horiiiliasL alinasfaciti236. honi.z.Tq&iii3o- JbaSnisMaxeritii2 cbrifessioillustrala ex Mercatore,
fifiianS/pfimiisbbijecit,690.Rnfinumfalsitatisarguity251. prsef.ad Hb.Subnotat, 654. ,
Hieroftymiispef calumniam rpprehensus ;a Rufino Aqui- Jbviiiiariie ffbf et 6
qiiis, quseejus carisa, seq.90
Ieieiisi, 250. A qubHebfseaihlinguamdidicit,222.P.elagia- , Juljana mater Juliani, 151,287. ........
nis exosus,424 seqq. A Pelagio appetitusjn suo fideiIi- Juliariiisquaridoriatus,2§9. ijua ex regione, 15. Graece
be!l0j;494iTacet Pelagii nomenin epist-ad.Gtesiphontem, .et.Lalinepefitus, 503.Ad eloquentiamnatus, 290. Augu-
?74. Pfelagiuii^pefse cur.ipsenonaccu.ssit,S42.Obi de.li- stiribchafissimus,288. Lfeclbfiri Ecclesia paterna; 287.
befb Stfbitfiodispjitavii,-614i.Ancipr,libeliiaccusationis.ab Inter Ecclesiaedoclbresclafusante haeresim,290. Qui do-
EfofeetLazafb Eiilogiobblati, 841.Inipugnat librum Pe- ctof Ecclesiaediceridiis,622.Qupusqueconstansiri fideca-
Iagii de Naiiifa,-et librurri tilujorum.859. Hieroiiyriiiis ad- thqlica,291. Quo tempore uxofefh drixitj 151. Quamdiu
jutpria utriusquiestatus npri djscefnitj, saltem exprfesse, liccifesiarii iufbavit,298.Nestofiarisehaeresissuspectus.521,
676. Quo 'tetripbfeapoiogiarnadversus RuBnttiii.scripsit, 552. A Nestorioamice fexceptus,185. iuviiatur ad resipi-
555. Hieronymilaus, 525, 689.Hieronyiiiizelus. 157.Hie- scehduftiexeiriplosubruni, 1.06.,A.CoelestmoIlalia ej'e-
rqnymipbitus, 389, 5.61.,ConcordiacriinMercatorede.aut ctus, 294. QuotemporescripsitadvefsusArigusliniim,106.
etbribiis liaeresis.Pelagiaiise, .694. Diajogotiimpfaefatio DuobusIibrisAugustinide Nupt. el Concup.duodecimre-
qiisridoscripta,157.Gfavemoniiumad Ctesiphonfem,274. pqnit, 118, 290. Qualuorpriores Turbanlio,qcfq poste-
Senlentiade origine animarums,254.De. Gbrisliahis,- sed ribfes.Florbdicat, 178.Italiaprimunipulsusfugftiii Orien-
peccatoribus.reslituendis,245. Opera adyersus Pelagia- iem, 295. Eji Ciliciain Italiamredit, 294, 560. Quandoin
iribs,'S57.Epistolaad Slafcellinumtribunum, 538. Epislola .Ciliciampfoffectiis, 218,284, 829-Abinnocentioqrdinatus,
ad Ctesiphonterri,S5§. Dialogi tres adversus P.clagiahos, 96, 289.Creditrisproiegilimaprqlesuppositusparenlibus,
S40.Praefationesad librosCommeniarioriirij in Jeremiam, 151,287-Cumsphinge collaius, 161.Et cumCatilina,171.
545.Epistbiaad Alipiuinet Auguslinum,S4S.Epislolaediiae Ac Curione quodamvetere, 129. Chrysoslomumlaudat,
ad Augustiriurii,ibid. Hieronymoabjudicatilibri Hypbgno- 669.Duasad Zosimumepistolas scribitin causa Pelagia-
875. .,.'.,,
'sli.c8.fi, norum,141,290. DeclinatauctoritatemScripturaedepartu
Hierosolymltana Ecclesiaschismatedivisa,241,274. Hie- labofibsOmulieris, 192.Fbfte auctbr definitioriurii,quas
rosolymitanse synodia Joannecoutra Pelagiumhabitcetein- Augustinusrefellit, 146, 147.Auctorlibelli fidei adZosi-
pus, 525. Acta, 325.Hierosolymorumex.cidiuftj,51S. iniim fiiissi, 66, 526, 529, 832.CfiriiPelagio etiCbjIestio
HilariusdiaebriusLucifefianusarictorQuseslionum vele- damnatus,116.Romaea GoelestinO quaododaniiiatus,295,
ris et novi Testamenli, etCommentariorumin Epistolas 296.CurriPelagio e'tCoelestibfabndamnalusnofirinatifii a
Pauli Ambrosiosupposilorum;517 seq. Senlitcatholicede Zosimo,164.In concilioEphesinqcuni suis qiiandodarri-
Reccatooriginali,517.De gralia; ibid.De donofidoijibid. natus,66, 296. CiiiriSuiscompii.cibus Zbsiriiitfactbfifesfib-
D6 mbflalitafepef peccatrimconlfacta,518. Objecta ipsi scribere /lelrectantibusdepbsitus, 185,433, SS.9.jScribit
solyunlur,ibid. Zosimonominexvriieriiscoporiim,et csmsasfeddit.derie-
^Hilaflus SjracrisariusmbriachusAugustinumconsulit, gata; subscriptionisiri causa Pelagii Coeiestiiqiife, 66,'95.
273,280,565. Dicitur, sed falso,itt coriciliabulb.scbisriiaficbnim absblu-
Honoratus quo tempore factus Arelatensis episcopus, tus, 37S.HaeresimderiibrtalitateAdaedefendit,ll6.'Caile-
S68, 412.HpnoraliAreiaterisisobitus, 570. stio magis:quamPelagioadhaesit,21S,291.Qiiaridoadbaesit
Hoiioriifepistolaad Aiifelium,66,-94. Augusliniimptifsu Pelagio,290.LibrisriniltisdefenditPelagiisenleriiiairi, 156. .
data, 598.DepmhibtisAfriboe: prbvinciisintelligenda',39S. De susceptaPelagianaecausaedefensionfeglofiaifif, ^91.
EjuSdeirihisibfia, 397.HoSoriidecreiumad Aureliumcur Suamuegat essfeepistblamad cleficosRomaribs,140. Ab
epistolaappellalum,594.Prima conslitutio.quaoccasione Hypognostecur dferioiriirienoriappellsitiis,S74. Ad theb-
et cujusimpulsudata, 590. Quo tempore. Cur non relala dofiiriiMOpsuestferiuiri pefrfexit lamquam ad magistfiim,
in utrumquecodicem,585. Ejiisdemhistoria, 586.Honorii "215,295. Queirilaudat,'216. Cuiqriecorisentit-,228seqq.
obitus, 409. . A quo faifiendaniriatfis,215,214,.295,360.A Neslbriifau-
HugoVifciorlhUs cbrislifetudifiem commuriibnis darid»re- tbribuscfif anailiemaiizatiis,-56i),.Malighe dafiinatApbl-
cens baptizatisabfbgatamquerituf, 196. _, liriaristasfelJovinianistasifi siiolibellb, 319;AtqufeAria-
Hypogripstesdiversiisab Aligustirib,578. Alius.aMer- rios,519. Legil libfeilumRuiiriiSyrl,S!64.!Etinlerfireiatuf,
calbre, S78.CoritraJuliariiifiisfiribitiacilb.riomlrie,S74.Pri- 480.Iisdemcontra peccatumoriginale Scriptoraetestimb-
lagiaiiotiiriiquarisiibriesqtiiiique sî(&t,572. Hypbgribslis niis utitur ac UuiinusSyfiis, 2§5.Rbmaedispiitdtde pec-
stylusiiiaeqiialis,S73.Ciit ririliaraeiifibaptidvetOres, 584. catb bfigiriali,291.Negat bapfismumcbhfefripafvulisin
Hypogiibslicbiilibii Aiigiistiiibduduiiisuppositi,S76. remissionempeccatoruni, 639.AdvefsusgiatiarnDei iioii
im INDEX PERSONARUMET RERUM MEMOilABlLlUM. 1-^30
nisi ex occasionedisputat,291. GratiamChrisli reyocatad ibid. Scribebat anno 429, 68. Ondescribendioccasionem
deceriicapita,674.Innocemiimofiitumspernitj291.Semi- arripuit, 109.,GiifscripsitCohinibnitbfiurii,,178 seqq.Quo
pelagianismi semina jacit, SIS. Juliani artes detectaea impulsore edit libiiiih Siibriotationum, it)9. Mef eccle-
Sixtopresbytefo,296.Calumhiae novemin catholicos,820. siasticosscriptofesquafe.hohfecenseluf, 121.VefbaPe-
Cavillalioimbiidens; 144.Contradiclio,133 seqq.Impu- lagii fideliter exscripsit,-89. Tertiam epistolairiiri fcausa
dentia, 126seqq.lmj)udioitia,131.Infirmavaleludoundej ipelagianoruma Nestoribscriplamihtefpretatus, 173.Pfi-
129.Ingeniumet studium.127, 290.Methodusin tractan- mumNestoriisermoneiiiintegturiiribriretulit, 197.Unam
dis qiiaestionibus, 126,146seqq.Moreset slylus,126,552. yel solamquaestionemurget contraPfeiagianos,224.Cur-
Episcopalissedes, 128,184,214, 289. Libellusfidei nunc vehemenliusJulianorespondet, 126. Mercalorifaclafides
primum editus, 308, 809.Quandoscriptus, 826.Zosimo a Photio et aliis, 634.Metcaiofisjudicium de iibfisJu-
.obtatus,851.Opera pro"llaeresi Pelagiana, 622. RuGni lianiad Flortim,129.Preefatibin symbolumTheodori, 215.
presbyleriPalaestinsepfovinciaeliber de fidetrauslalusde Teslimoniumpro sacrificiO fnissae,157. Opefa qtiibns ex
Graecoin Latirtum sermonem_ 623. Epistola prima ad codicibusaccepta, 17, 35.Stalus dumscriberet. 120.Offl-
Zqsimum, 625. Epistola seu libellus fidei ad Zosimum, cium et patria. 114.
ibid. Epistola ad Rufum Thessalonicensemnominexviu MilevitanasynOdusquaridoet cuf habiia, SS3.'Patfurii
episcoporum, ibid. Libri qualuor ad Turbantium, tfcid. nunieras, 335. Synodicaeauctor, 354. Miievitanicanones
Libri octoadFlorumBeneventanum,624. Liberde amore qui dicuntur,quo tempore.adversusCofelestiuifi sanciii,
sive commentarinsin Cahticacanlicorum,ibid, Liber de 285.Nonsunl pro Ddeiformufasubscripli,25o. Augustino
.conslahtias bonOcontraperfidiamMahichaei,623. Poslre- tribuii, 276.
raum oprisadversus Augustihumin Ciliciaelaboratum, Monachisimplicitefqui olim,.268.Monachiin clefum
161. Juliaiiiparentes, 126,287. Participesqui,-etnobilio- adoptalisiii gradus nomine appellati,26V.
tes, 66. Gomplices Sicilise episcopi, 9 4, Juliani pater Au- Mopsuesliaoppidum,109,215.
gustiniamicus,-129.Querelade Valefiocomite, 391, 598, Morsduplex transiit in posterosAdami, 144.Morsspi-
Superbia, 380,381, Patria, 128,286. Familia, 286,Soro- ritualis a Nesloriodefinita, 202. Morscorporalisan pro
res duaea sancliiatfeparenlumdegeneres, 155.Nonca- poenareo; an misefbdata pro beneficio,658 seqq.
stissimae,287, Obitus, 297. Tumulus, 297. Juslificaiionis . Mosanliquusproscribendi errores, ex Jusiiriiano,257.
causa fofmalis,quaesecundumPelagianoa, 764.Justilia MundustribuscohstatsecuriduriiOrigeriein.
fcriginalisAdamograliscbil&taj 135.Justiliaeoriginalisduas
parlcSj155.De justitia divihaet pecfcatomotse qriaesliones N
quatubr, 676. Nestorianahaeresisab aliis ortum ab aliis nomef)acce^
L pit, 246, 247. Pelagianaecoghata, 432, Quein babuil pa-
Laici Tocabanturservi Christi, 18,16. LaicisSaltfem Dio rentem, 239.Nestoriusquandoordinatus,187,295. Sisin-
siiffectuiiusedem Coristantiribpolitariam, 6i, Anliochise
«uspectisimperatasnbscriptioincausaPeiagiafia,'437_ 458. prius Dfe
populumdocuit, 204. gratia inleribre Pelagianis
laicOrum in eausafidei subscriberedfetfectanliumpoeria, omnino consensit, 205. Scfipsil tres epistOlas causaPe-
i n
438. lagianorumad S. Coelesliniim, 187.PfermittiiPelagianisin
Lazafi Aqiiensisepiscopihistoria,82, Ecclesiasua mysteriissacrisinteresse ,61. Traclatus suos
LentulusLafinofum,127, contta Polagianamhaeresimad S. Coeieslirium rbn misit,
. Leo Magnus{NicetamAquileiensemmonetde CSvendiS 185seqq. Qho tempore a Coelfeslirib littoras accepitj 182.
Pelagianis, 142.Pelagianosrejicit, 297. Multumvalet apudTheodosium,a quo evocaturAntiOchia
LeontiussicholaslicusdeiThfeodoriMopsuestfenilibriSj^n. iad sedferiiGonsiantinppolitanam, 61. ReligibheTheodosii
Leporius propter suumerrorem Ecclesia ejecUis, 565. ablititur, ut haeresisuaeviamfaciat,63,Suadfetferfelfegfem
•Leporii m oriachi e fror _ 364.Haeresisde divinilate Chfisli, advefsiisornnes haereticosj185.Quacavet he Pfelagiani
694. Historia,565. Libellusfidei, quo temporevel oblatus ""compfehehdaiitur, 61, 63. Donis, opinionesahctilatis, et
Africanae synodo, vfeladGalliarum episcopos missuss 563 dicendi faciiltatfeafilicossibi de.vinxefatj6L Pelagianos
seqq, Africanas qriintaesyhodo cuf tributus , 565. Leporii excusat,452. NfegolitimJuliaoi et CoelestiicelatumVult
_nionachi epistolse aufcloritas, 565. Lex divina sancliolffipfe- Theodosium,179.Juliariiimet cseterbsin amicitiamreci-
ratoris dicta, 407.Lex hutaana ediclum prsefectidiciluf, jpit, et promitlit speni abSb]utioi)iSj61, PersoBaerionline
409.Leipfirifeipisedictopfaefeelorumprapbnenda,591, abutitur, 200. Sermoipsius lertius advcrsus Pelagiahos
Liberalidiaconiteslimoniumpro MercatOre* 45. •hacfenusChfysdslonio aut Asleriosiipposftus,202.Neslo-
Idbferiafbitfii status seehndumPelagianoSj675; iius a Joahrie* Antiochenbmbnithiinactiepitj 182.Aiiiona-
Libidodeiiriiiaab Auguslirio, i~~h cliozelofidei accensoprohibetur ab ingrfessiisanctuariij
Livaniavidiia,103. " .190.Tbeodori Mbpsiiesifehidisclpulus, Proclum arguit,
LoxiasApollo, 138. 204.In sanctos monachqssteviit,175,176. Anrecle sehe-
LucasHblstfeihius videratopefaMercatofis,17,18. de pfeccsito ofigihaft, 170, 184seqq.€oelestiumcon-
- LupnsTreceriSisDderiicalholicamin Afiglia deffendit sefit solatur postejfectioiiemex urbe rfegia,285.Nestbfiiarles
367Ex monachoLefihensiTrecensisepiscopus, 368. ih spargehdahSefeSi,179-,180.Driodo lucta Chrislj cuh»
diabblo serihbhes,202.Drioih Adamtefnibhes ,202; Ne-
M stofiifavoffacitrit vafia feitiriarilade Polagianis senlen-
tia, 61. Ffausiiidissimhlandahaeresii 191,Hseresisde di-
• Matedohiuse.sedeejfectilSi4S0i viriitaleChfisli,696, Jactahtias188. Iniperitia,177,Prayit
Magistfipopuiumdbcenles,204. i.ndOleSj 191.NeSlOriipfiofum duarum epistblarumiid S.
s Manichaeisrnus in a
cathblicis,Ipsique prifhisAfigliSliiio'. &lesiihumiritefpT6si173iPfi'maqfiotti.mp6f"escfipta, 175.
-Pfelagiariis objectus,-fetsiquibusi687seqcj. TotuhiNfestbfiahae virus coliiineti,173,Secunda
" Mariichaeus cumMafciohecorijiiiictuS, 146.MaiiicIiaeOramtjuoleihpoted&ta,1iinpielatiS78,|NeslOrii sfefmopnmhsquis et quah-
septemdogriiata,687; . . dOliSbitris,189.TfeftiilsubihabitiiS,202.Sefmonibussih-
MarcellinussubdisiDbfiiiS libelltiiriPauliriiRomaindfetti- grilisshus tithliiS reslitulUS,202,
•lils344.Etsiifiulacta ih Africftih cauSaPelagiaria,77. Nicaeaa qrit»coUditaj1S7*Quoiibihineolimdicta, 127.
Marcellirius tfibunuscbllatibniinlefesse jussus, 838,
Mafullihiimographiiinpudentia,1S7 0..
Massilifeusfes stiiiifldfegfatiapfaeveriienieeftorfebtiliiidfe
siiiiipsefuht.esî ,. OpinibrifeSquiiiqiieolimde originfeanimarum,S3S
MauritariiaTingilanaciiipfiihatisiibBita,593, , Optati Miievitahiobitus, 837. .:
Maiiritahiaehffiusqufeiegali cur inSfiffeiriahserBntih ; Opus QuaeSlionumyetefis etnovi Teslamenti quan.do
Affifcaha leftia syribdb,358. «Griptum,314.Pelagianis erroribus iion inqainaiur; 305.
Maximiisseu Masiittiiafius Anszafbefius§_yfiodb itiGillcia 3t?&rtfes liabel quatiior,50St .;
adversusJtilianuihbabltaejifaefriitj359. OfbisuhivefstiSduabtisfeminissubdilusinitioquihtisae-
MelahiaRufihiAqulleiBrisis pattes Ibvit,102 feulij*10i
Mfemnbn Ccfelfestiahai bsfefesis
; suspicibiiema se depellit, OfigetifespfjfeivitNestorio negahli Virginem ©eotiixo»,.
'560, ; •S47.MfeiiteBtihuiiianattiahgelicte natur* fecit, 251.Sentit'. '
MembfiusJuliani psitfef;1S9,150,287. feuin
aliqiiahfib 246,Apblliriari d e incamationej 346. AHquando
Mephitis deafe teniplulri, i!28. tSUlflPbotiribj AliqfiandO eum ieatliolicis,246,Duode-
Mfercatofqub ierhjidfeflofult, 11.Vixit Afigiistinisetatfe, feiiriRUBhiahathfeirialisihis petitus, 242. Itfipiasentit de
11. Maghitibihiriis,Aiigiistihiiehiporibiis,liiifetlaicus,13, Ttimtete, ^48, Damhatus&bAnafetisiopapa>,250,LWinis
!5i 17. QiiaSi gfentfeetregiorie, 1S. QUOtfeinpOre scfipsit igiioius fihtfeRiifini ihtefprfetaiionem. 256.A©83. Pelagianis
-advefsusThebiibfelum, Ig! Et advfefsusNeSlofiariiSfliurri,divefstiSiri feO,iri qudconsenlireVfilgofeftuf. Origfe-
1S.Accfepilliitefas ab Augtisiiuo'',11. Quam M sfetatem iiis quaestlUuesquo lempore agitatae,266. Errorfes uiide,
-perveUeiil,13.Dbhiefelicas rfefcCcfelestiiet Juliahifcfcft, 249, 530. Opiiiiode potestalc afbilriiet pruedestinatione
1251 INDICES PlliMJ; PAUTIS OPERlll» M. MERCATORIS. 1252
longe diyersaa Pelagiana,681 seqq. Commentumde ani- scanliumepiscopum,ibid. Libros ad viduam, ibid. et 103.
ma Christi,250.Defensiovana, 249.Liber de Resurrectio- Romain Siciliamfugit, ibid. Syracusismoralur, ibid. Lbi
ne lotusfere periit, 254. Libria RuflnoAquileiensi inter- scribit librumde Nalura, 275. HipponemRegiumappellit,
polali, 249. Quis ei purgatorius ignis, 248. Sententia de ibid. ScribitAugustinoepislolam,iHd. Carthaginemvenit,
poenadsemonumet impiorum, 245.De animabusnostris, ibid. Scribit epistolamad Demelriadem, ibid. Accusatus,
230 seqq.De Christo, 247. Origenianae condemnationis quod ad viduamadulatoriescripsisset, 102.Scribitad ma-
prbmotores, 238. Origeniani edictis principumdamnati, trem Juliani, 151.Absolvitexpositionesin EpistolasPauli
237. ante primam vastationemUrbis, 68, 268. Alienisverbis
Originalis peccati nomenquinto saeculoquomodocom- scripsit, 269. Scribit de Libero Arbitrio libros, 278, 614.
murijtersumplum,639. Originalepeccatumquare non di- Vere auctorlibrorum quatuorde LiberoArbitrio, 614.Quo
citur naturale, 124.Originalispeccati maculanon est na- tempore rnortuus creditur, 275.Pelagii nomeu, 266.Pa-
luralis, 124. tria, 112, 267. Statura, 267. Ingenium,268. Magislri,270.
Orosiusab Augustinomissusquotempore in Palaestinam Discipuli,ibid. Artesin spargendahaeresi, 268,269.Per-
appellit, 274.Ex Africasolvitin Palaestinam,858. Pela- tinacia,415.Armiger quis dictusab Orosio,281. Sententiae
gium accusatin synodoJoannis, 324. Pelagiumper se cur severiores, 268. Opiniode origine animarum,234. Error
non accusat Diospoli, S41. Queritur de synodo Joannis de &m_ui?t._bf quisetunde ortus692,693. Quaminconstans,
Hierosolymitani,274.Autumnononreditin Africam, S41. 695, 694. Argumentatio contra peccalumoriginale, 90.
(Juo tempore in Occidentem reversus, 274.Litteras Erotis Persona damnatain synodoAnliochena,ibid. Pelagio ea-
et Lazari detulit ad Patres Africanbs,99, 274. Quo tem- dem objectaDiospoliquseprius CoelestioCarlhagiue,102.
pore et cur apologiamscripsit,S66.Orosiiapologiaepartes, Responsioad objectaDiospolifaclavidetur Mercatoremar-
572. guere, ibid. Pelagii et Coelestiidamnaliototius orbis epi-
P scoporumsubscriptioneroborata, 90. Pelagii et Coelestii
comparatio,139. Pelagii IibellusDdeiubi et quandoscri-
PactumDeuriiinter et Adamum,134. ptus, 495.Huicadditionullafacta,247. Hieronymosuppo-
PalladiusRufiniAquileiensiserrorum socius,262. silus ante tempora Carolimagni, 491. Non tantum suspe-
PammachiusHieronymoaddictus, 262. Pammachiido- clus, sed etiam perfidiosus,27S.Pelagiilibrorum indicu-
mus monachbrumhospilium,280. lus, 276.Pelagiimonachioperapro suoerrore deferidendo,
Pannoniavastata, 316. 587.De Trinitale Iibri ires, 587. Expositionesbreves iri
Papa formamsubscribendiprsescribitiu causaPelagia- omnes EpjstolasPauli, 139, S87. Jam a sexlo saeculosup-
na,139. positaeHreronymo,387. A Cassiodoroemendalae,888. Li-
Parentes qui ab imperatoribus appeflarentur, 385, ber de Natura, S99. Missusad Augustinum,275.Epistola
384. adDemetriadem,seu liber de InstilutioneVirginis, 189,
Parvulos miseriisconflictariinjustumest, si sint inno- 606. Sensu Pefagii, sed vel Anniani, vel Juliani verbis
cenles, -660.Parvuiorummiseriaeex Auguslino,660. composita,88.Curolimsup*positaHieronymo, 606.
Paschaliumdierum vetus religio, 562. ad S. PaulinumNolanum,159, 596.EpistolaprimaEpistola
adsan-
Patres iidem qui primatesin Afriea,70. Patrum tradi- ctum Augustinum,606.Secundaad Augustinum,seu char-
tio de peccatooriginali, 167 seqq.Patrum testimoniadefi- lula purgationismissaper Carum diaconum,608. Epislola
nitioni dqgmatumex quosubjecta, 855.PatroclusArela- ad Innocentium1,610.;Epistolaad Constantiumepiscopum,
tensis episcopus,409.Constantiifavoresuffectusin locum 896. Epistolaad amicum quemdampresbyterum,609. Li-
Erotis,82. ber unnsvel alter ad viduamconsolatoriusatque exhorta-
Paulinusdiaconus,68. Coelestiumaecusatnegati peccati torius, S97.Testimoniorumliber unus, 193.Libri quatuor
origiualis, 261. Quotempore, 282. IQ qua synodo, 522. de Libero Arbitrio,611.
Pauliniiibellus cur scriptus et quando, 343. Accusatorius Pelagianismiprigo,651,632.Propagatio,ibid. Quatuor
periit, 69. ExcusaloriusZosimounde missus,590.Paulino status temere excogitati,160.
DiaconoabjudicatiHypognosticfin libri, 374 seqq. Pelagianahaeresis,quae,631.A Pelagio nomen, ab aliis
PaulinusNolanus tentatus a Pelagio, 423. Monelur ab ortumhabet, 258.In Orienlenata in Occidentem profluxit,
Augustinode cavendo errore, 554. 246.Novemmodiscrevit,419.Ex una dependet senteniia,
PanlusEmeseuusAlexandriaeplebemdocuit, 204. 118. Viguitannis xix, 98. Pelagiana dogmataunde nata,
Paubts Samosatenusan Pelagianaehaeresisparens, 2S8 642, 643. Variea variis auctoribus relata, ibid. Pelagiana
seqq. Praeivit.Nestorioneganti Virgiuem OSOTOKOV, 246. haeresis,an primum Romaedamnata,discusssiquaestioet
Apollinari contrarius, 246. Impie sentit de Christo,238, soluta ad mentem Prosperi et Facundi,71.Pelagianaia
696.In Antiochenasynodosecundadepositus,258. causa quae fidei formula subscripta,425.Et dogmatumet
Peccatum et mors"transierunt ab Adam in posteros, personarumdamnaiionisubscripium,'429 seg. Pelagianae
155. haefesisortus et progressus,111,270.^llates, 189.Variam
Pelagiusmonachus,267 seqq.Inter laicos semper sub- a variis auctoribusquasi formamaccepit, 696.Tolias com-
stitit, 267 seqq. Quo tempore Somam profectus, 271. pendium, 550.Notitia a quopetenda, 276. Statusin Pa-
QuamdiuRomaesubstitit, 111. Fidei libellummittit ad In- laestinaabadveniuPelagii adsynodum,S45.Parentes,2!)8.
nocentium,27S, 346.Litteris et libello missis conaturoc- Ejusdem defensores, ibid. Acerrimi inseclatores, 113.
cupare illius animum,101. Libellum Zosimusaccepitpost Pertinacia ob causasquatuor,418. Quaestiones quinquead
mortem Innocentii,101.QuotemporeRomaedamnalusab duas revocalse,630. Pelagianaehaeresisdogmataseu ca-
Innocentio,273. CuraCcelestiodamnatura Zosimopapa, pita quatuor, 63S. Caput secundum,613. Caputtertium,
95. QuandoRomarecessit,98. Quotemporein Palaestinam 670. Prima quaestio, unde malum, 655. Secunda,uude
profectus, 273. Patribus Diospolitanisilludit, 99, 327. mors, ibid.Tertia.an morianturinfantespropterpeccatum,
Anathematizatdicentespossehominfem sinepeccatoesse,et ibid. Quarta,an sit aliquodpeccatumoriginale,ibid. Quin-
Deimandata,etc.,165,Quorumepiscoporumlitleraspro se ta, car baptizenturinfanles, 636.Sexta, an libidositnalu-
Diospoliprotulerit, 606. In Diospolitanasynodoabsolutus rale bonum,ibid. Septima, unde ignorantiarecti et difii-
damnaliahaeresi,274. Sua essenegat quaeobjectafuerant, cultas boni, ibid. Octava de necessitateauxiliidiviriiad
431. Hieronymumaccusatinvidiae,137.Hieronymofami- vincendas tenlationes, 657. Nona, cur Chrislusvenerit,
liaris Romae,270.De Deipera videtur bene sensisse, 698. ibid. Decima,de necessitateauxiliidiviniinterni.iftid.Un-
Pluribusin locis exposuitargumentaoppugnantiuictradu- decima, an gratia Christi sit sola remissio peccatorum,
cem peccati, 86. Ex suis tantum scriptisdamnatus, 451. ibid. Duodecima, de gratia praveniente, 638.Pelagianae
Quamvislaicus, sedit inler presbyterosin synodoHiero- quaeslionesde gralia Dei per Chrislum,quatenus superna-
solymilana,524.JoannemHierosolymitanum sibi conciliat, turalis alque auxiliansdicitur, 678. Pelagianaeet Nesto-
•273.LegemexaequatEyangelio,102. Consilia pervertit in rianae haeresis vera societas, 697. Pelagianaehaeresisa
prsecepta, 421.In Milevitana synodocur non excommuni- Cceleslianadiscrimen, 118. Pelagianaeel Nestoriauaehae-
catus, 333.Cur publice non docebat, 269.Fidissimis solis resis epitaphium,et verus ejus serisus,694, 69S.Pelagia-
communicatcommentariosin EpislolasPauli, 84.Dissimu- naehaeresiscausanullusde sua sede episcopus,aut alter
lans menlemde adjutorioDei per Christum,quatenusgra- quilibet e civitatibusejectus,ante cohstitutioriemHonorii,
tuitum est, mendaciiaccusaturab Augustino,678.Divini 74. Pelagiani episcopi subscribere detrectantes duobus
adjutorii iiecessitatemad implendapraeceptanegat, 259. conciliisdamnatidiversis temporibus,365. Ex Occidente
Docei Ctelestinm, priusquam conderet commentariosin ejecti, desperata causa, Orientemcogitant, ut episcopum
Epistolas Pauli, 112. Haeresimde mortalitateAdaetradit urbis regiae in parles sfias trahant,61.Fruslra tentant in
Coelestio,ibid. Haeresimde mortalitateAdaecommentariis parles allicereAllicumet SisinniumlConstantinopolitanos
in EpislolamPaufi ad Romanosinserit, ibid. Quotempore episcopos,ibid. Quo tempore ab Attico Constantinopoli
scripsitadS. Paulinum, 272. Quolempore, et cur scripsit ejecti, 294. Confugiuntad Nestorium,tamquamad homi-
libros de Trinitate, ibid. QuotemporeRufinumSyrumau- nemsihi addictum,61. De sedibussuisquandoejecti, 529.
divil Romae,ibid. Coelestiumsibi adjungit, ibid. Scribit Pelagianivix noti in Occidenteanno 412, 100.Adamuni
commentariosin epistolasPauli, ibid. Epistolam ad Con- morialemfactumdicunt,641. Dogmade causa mortalitatis
1233 INDEX PERSONARUMET RERUM MEMORABILIUM. 1234
deserunt, 641. Privatam esse suam causammentiunlur, 290. - Presbyter anteSOannumnemo legitimeolimordinatus,
426. De qusestione,non de dogmate,agi causanlur,143, Presbyterum alierum fralris nomine olim appella-
426.Mullain speciemcatholica admiserunt, 638-Pietatis bat, 120. 548. ._
i
specie episcopossibi conciliant, 422. Postulant causam Presbyterium contrahere,quid, *
suamretractari,441.Appellantcecumenicam synodum,441. acPrimasin595. provinciisAfricaediyersis a proconsulariidem
SymbolumOrientalecur secuti, 552. Diserti, 421.Graecae senior,
linguaeperiti, 684. Cur dicurit quotidie creari ariimasa Primates semper adfuereconciliissupra numerumlega-
Deo, 254. Proborum sanctitali insidianlur, 425. Majores torum, 358.
sedes tentant arlibus suis fallere, 422. Querunturse ca- Proclus CyzicenusConstanlinopoliplebem docuit, 204.
lamniampassos,441. Urbe regia pulsi a Theodosio,187, Prosperquo temporescripsit, 863. Prosper et Hilarius
285.Dissimulatapoenilentia,yix umquamEcclesiabene laici duo restitere primideMassiliensibus presbyteris,17. >
ejeeti,427.Cur negantpeccatumoriginale,ibid. Quodna- Prosper scripsit carmen Ingralis vivente adhucAugu-
luralemalunldicere quamoriginale, 124.Laxatammorutn stinb,75. Prosperi verbade Africanoconcilioad quod lem- '..•,
diseiplinamab adversariis clamant,426.Nihilnisi ambi- pus referenda,352.Prosper Curonographusab Augustiui
guum dicunt,429. Cur parvulosbaplizari dicerent, 125, discipulodiversus,371, 389. Prospero abjudicatiHypo-
658. Subdolefaientur infantes baplizari in remissionem gnosticoiilibri, 576.
peccatorum,152.Dissentiunlinter se de remissionepec- Provincialessyuodiquaedictae,548.01imquandohahitae,
catorum,686.Discessionemab Ecclesiacur vitarunt, 427. 349. Quibusin locis,ibid.
-Divilumet potentiumgratiamaucupantqr, 423, 424. Quid PulcheriaeAugustaeindoles,408.
senserintde lege sive naturali, sive scripta, 677.Negant
processionemSpiritussancti ex Patre, 494, 509. Mani-
chaeismumcalholieis afflngunt,424, 660.Contraraliones Q
catholicorumsex distinclionibusse defendunt,638. Sen- Quaestiode gratia Dei per Christum, quatenus est prae-
sum affinguntproposilionibusdamnatis, 441. Dialectica veniens, quando primum agilata, et unde nata, et quot
arte abutuntur, 121. Suos jactaot, 137. Argumentnma modis proposita,678, 679. Quaestiode origine animarum
baptismopeliluma catholicis,propeccatoorigiualiastruen- quarenota, 90. Quaesliode peccaio originali,oelrtaeex baptismo
do, adhibentin contrariampartem, 638. Quomodose gere- parvulorum unde nata, 644, 645. Quaestiones Pe-
rerit erga Patres, 669. Quorum Palrum testimoniisusi iagianorumrationibuscontrapeccatumoriginaleet respou-
contrapeccalumoriginale, 668. SummamIncarnalionis sionibuscatholicorumad easdemrationes,662 seqq. Quae-
gratiamfatentur, 160.Item redemptionis,ibid. Item ado- stiones motaedegratia,quatenus per Christumest, etsa-
ptionis, ibid. Nestoriam in Ecclesiatractantem audiunt, nans dicitur, 675. Quaeslionisde impeccantiastatus tri-
187.Nestorioconsentiuntde Incarnatione in quibusdam, plex, 665. Quaestionis de morte Adami appendicesunde-
Sll, 512.SanctioneTheodosiiadversus omnes haereticos cim, 645.
latanon contiuenlurnominalimut alii, 188. Subscribere
delrectanlessententiam sine synodolatamesse conque- R
runtur, 458.Formamjudiciinon servatamcausantur,457, . Rationescalholicorumpro peccatooriginafi,cum decli-
458. De judicibus suae causae qnerunlur, ibid. Depositi nationibushaereticorum,654.
episcopi,qui detrectarent subscribere, 44S.Resipiscentes RenatusmonachusAuguslinumconsulit,858.
indulgenlerexcepli, ibid. Pelagianis exprobrataimpudi- Romanaprima synodusin causaPelagianorum,556. Se-
cilia, 152. Pelagiauisgemi.naredemptio excogitata,638. cundain causa Coslestii,338. Tertia, 55S. Quarla, 562.
Geininaraltoin baplismo,ibid. Geminuseffectusbaplismi, Quiuta iu causa PelagianorumNestorioadhaerentium,372
689. Duplexhominisgeneralio, ibid. Pelagianosab Ephe- seqq. Sub Bonifaeiocontra Pelagianos,376. Sub Gelasio
sina synodobis damnatos,primum dpcet Mercator,186. adversusPelagianismum,377.
Pefagianornmartes in tradendahaeresi,410.In spargendis RufinusAquileiensisEcclesiaepresbyter, 261. Hierony-
libris, 141.Adversus Ecclesiae damnationem,417,418. Pe- mo inimicus,262.Origenis defensor,ibid. Origenislibros
lagianorum faror in Hieronymum et sanctosmonachos, interpolavit,248, 683. Excusat se apud Anastasiumpapam
552. Couviciain catholicos,138.Mendaciaquinquequibus *•de iuterpretatione libroram Origenis,239,240.Ubi mor-
causampromovent,424.Spes de re.conciliando sibi Sixto luus,262.RufiniAquileiensishistoria,234.RutinusPelagii
ponliGce,S84.Jactanlia de libris, 141. Paradoxade im- Coelestiiqnemagister quis,110,261, 262. Ab Aquileiensi
mortalilateAdami,144.Odiumin Origenem,683.Senten- diversus,241, 261, 262. Theodori Mopsuestiaediscipu-
lia de Christiadvenluin hunc mundum,675.De Incarna- lus,450. -
tione"non aperte sentiunt, 698. Pugnant inter se de eo RufinusPalaestinusRomamPefagianismumadvexit,110,
quodbaptismussit in remissionempeccatorum,659.Com- 652.RuGnusquotempore ab Hieronymomissusad Vene-
menta de infantibusin femissionempeccatorumbaptizan- rium Mediolanensem, 265.RufiniSyri mores et ingenium,
dis, 505, 804.Dislinctioin baplismoadultorumet parvu- 265.Rufinilibellusfidei ubi et quo temporeeditus, 239,
lorum, 121.Exceptionesadversuslegem subscriplionum, 265, 266. A quo Latiiiitatedonalus,138.Catholicasenten-
445. Exceplio adversus modumsubscriptionisexigendae, tia de Trinilate, 248. Opera pro Pelagianis dogmatibus,
440. Exceptioadversusimperialemsanclorum,440. 585.Sentenliade orgineanimarum,2S4.
PelagiiH papaetestimoniumproMercatore,45.
Pelliceaevestes postpeccatumdataeprimohomini,quid s
significent,638.
Petrus abbas Tripolitanusauctorcolleclaneoruniin epi- Sardiniafame laborat, 316. .
stolasPaali tributorumBedae,607.. SchismaEulaliiunde ortum, 418.
Philippi Labbei encomium, 3 5. Semipelagianoruni diversasecta, 680.
Philislionesduo ex Suida,126. SiciliaItaliaenominecomprehensa,293. Fame Iaborat,
Philistionismimographipatria, ibid. 316.
Philislionisactoris patria,ibid. SilvanuspraesesMilevitanae synodi,333.
Photinus praeivit Nestorio neganti Yirgiuemsioioxov, Sirmondusedidit fidei libellum Rufini 265, 264.
247.Sirmiiquandodamnatus, 314. Haeresisde divinitate SirmondietCbiflelii contenliode nomineSyri, PP. Galliarum,
Chrisli,696. Obilus,314. an Amacius,an Almachiusdici debeat, 409, 410.
PhotiusexcerpsitopusTheodori MopsuesteniconlraS. SisinniusAttici successorin sedem CP., 295. A Coele-
217
Auguslinum, seq. stio fruslra tentatus, 285.
Pinianus et Melania quo tempore in JSgyplumpro- Sixtus presbyter Pelagianis primum favit, 425, 573,
fecti, 27S. 879. Dicil analhema Pelagianis, 283. Auctor librorum
Placidiareginaimperium regit, 368. Cujusindolis, 408. hypognosticauasserilur, 879.
Platonicahominisdefinitio,251. SocratesNestoriidefensor,433.
Plenariasynodusquaedicla olim apud Africanos,549, S. SophiaeBasilica, 202.
350. Specimeneorumquaeprimuminnotescunlex operibus
PossidiusCalamensislaudatus, 93, 96. CumProspero • Marii Mercatoris,27.
concilisitus de opere ImperfectoAugustini,117.In indiculo Spiritussanclusdictusa nonnullissapienlia,451. Dictus
op. Aug.posuissehypognosticumvidetur, 585, 586.Mer- . olimcumjustis, nuncin juslis esse, 312.
catorismentionemfacitin indiculo,11. Possidoniusdiaco- ' quoque, Stalionarii,qui dicebanlur,201.
nus AlexandrinusCoelestinilitteras Alexandrinamdetu- S. Stephani reliquiairuminventio,327.
lit, 183. Slyluspublicusquid,385.
. PraefectiP. auctoritasdefiuila,595. Subnotationumliber quotemporescriptus a Mercatore,'
PraefectiD. aucloritasdefinita,ibid. 107.Tria continet observanda,107. Cujusimiiulsuet qrio
ProiliusJoannis Hierosolymitanisuccessor, 101, 234. tempore in ordinem redactus,ibid. Induos taniunipriore»
InterfuilsynodoAniiochen»,101,346, Juliani librossqriptus,120,
.1235 INDICES POSTERIORIS PARTIS OPERUMM. MERGATORIS. I-qs
SubscriplioIncausaPelagianorunjquid, 416.Curexigi- ibid. Episcopatum ge.ssitannis 16, ibicl.Thepdoti obilns,
i lur, 93, 416.A quo et quibusimpefafa, 417. AjbAfricanis 54S.
-ofiscopis quandb primfimexacta, 438. Damnatipninpn TbeopliilpsAlexsmdrinuslibellum offert per Jegatlos
lanlumdogmalum,sed etjampefspjjarjj.mjrinperata,430. Arcadioi.mp.eratpri, 259!.
Sobscriptionis vjrtusfriplex,418, Malef.ia quae, 416. For- S. fhomaeAquinatisd.optrinade peccatopriginaH,133,
ijmaa quo-prsescririta, 417.A Pelagianisexigendaenecessi- timasius
'" Pelagii"discipfilus
" ' '""""ad fidemrectam
" conversiis.
'
tas, 418. Sacerdotalisiniulet impefialipoiestate sancita, 273, .
<-45S.:Rccusantesimperiaiibus"legitjiisfet sacerdot.alib.us Tractare qujd olinisigni.ficabat, 592,
statutisdepositi,resipiscenlesa sede apostolica restituti, ' Traclato.resaisliqniplpres1?elagianisfavere visisiint,
89. .'" -: 6S2,6S3,.
, SufiimaS. Thomse,Augustinuscontfact.us,156, Tractatore;p.pTJmis.tempDribusqui dicerenlur,187.
f ractoria 9.2.f
rindedi.c,la, ractoriaruingenpsmnltiplex,
Superbia humana nihil ingeniosius, 6 65. 90. Tractoriaruindupii.clsgeugrisa sumpioppniifjcedala-
Superstitioprseterita,qnidin constituti.oneHonorii, 4.57. rum forniulae, 92. Evq-calofi.a, §1, Excusaloris,ibid, Pro-
Sylvanuscogit synodumMilevjianam .conlraPeiagium, cur.atoria,, ibtd. 'fracfori_a3 ad m,aj*ps sedes uon missae,
^74,, ni.siex coiicilio,35.8. !
Symmaclii versioSoripturae c aeteris
o lim auteposila,224. Traditiopeccaio".origifialiexplipan.do utilis, 155,
Synodusquinfg.generaljs Theodorum f cur in
Mop.sue.sieijum ribo.nistriu.s nullani cpdiceniejitioneihfacit legis
, damnat, >259.
Syiibdus c ontraMessalianos a Sis.inpio,quando nltimaB de Judwis et legis ultintae4e hq"r£iicis,414,
habita,548. Synodiexlraordinariae cufhabitae,!84i.Synodi Turbantiu.sJuliani soieiqsad Ecclesiam redil, fet quo
ordinariaecur habitae,ibid. Synodiprovincialesolimdupli- temppre,66.
cis generis, ibid. SynodorumadversusPelagianamhaere- f urpiliuscomicus,129.
sim habilarumsynopsis,95. "l
. Synopsisoperum Mercatoris,prout jacent in Bellova- V
.censicodice,17. Uniy<ersaljs gynodosquaedicta olimin Africa,.549..
Syracusanasjnodus contraPplagianosquando habita, DrbanusSiccensisepiscppuspugiiatcijm.Pelagiode Au-
576. , ..gustinidic.to,832,
T IJrbsprimpvastata ahno 4j)9,die 24 Augusli,67, 68.
Urbe sumrooyeri,quid, ,cumscribiturad Praefectos,392.
TestimoniaScripturaea Coelestianis allat.acpiilrap.e.cca-
tum originale,cuniresp.onsiscalholicprprri, 647. v
TestimoiijaScriplura?a cathplicisailata,p.rope.cca.to Pfi- ValentiniatiiIII ortus,369,409.
ginali, cum respoasisiCpelesiianpfum, ibid.
- TheodorelusAoliochisepopulumdocuit,208.Nestorii SanclioadversusPelagiariosepisoqpos,66, 94,369.Pla-
defensor,452.Et TheodoriMopsuesteni, 239.Theodoretus cidiae Iribula,410.Constitutionis
283.Valentifiiani III
hisloria,411.Ef fempus,
dolosaesubscribendiformaeiiiventor,450.ADioscorodam- ccclsio,298..
natusin conciliabuloEphesino,13.Post abjuraiamNesto- yalenliuus Valerius,153.
•rii haeresimreceplus"a Chal.c.edonerisi, 15. fhepdpr.eti stomi ValerianusPelagianusabinterpfete homiliarumChryso-
distinctiopericuiosa,430. diversus,303.AmiciliaCyriliiabulitur,422,
TheodofosMopsuestiae Valeriuscitblculariusimperatoris a Pelagianiscorruptus,
quamdiu episcopus,258. Tfteo •179.Secundam Nestoriiad Caelestinum epistolamreddidit,
dorus Mopsuestenusquamd.iu.episcopus,215. Diodofum ibid.
Tarsensemaudivit.doefentem, 289.PauiiSanaosatenisecla- Vandaliin Africam
rius, 258.Quandodocerecoeplt,450.Comiriunismagister • VeneriusMediolaoensis trajiciunt,117,17fl,847.
Pelagianorumet Neslorii,258, JoanneChrysostomo fariii- Origenemdamnat,257.
liariter usus, 215. HaeresisCcelestiariae VerolamiiJIIAngliasynodusadversusPelagianos,371
parens,109,110. Viduaad quaniPelagiusscripsit,an Demetriadismater,
Juliano consenlit, 328. Ei taifien anathetna dicit, 5.60. 1597.
Imniortalilateniper se in bonisaonjiume.r.at, 252.'D.pgma
de mortalitatehpmiijisseptem rationibusimpugnat, 228, Vigiliuspapa 'TlieodoriMopsuestenilibros legit, 21.7.
226.NonscripsitadversusMaiiichseos, 221.Ne.quecoijtra Virlutujn«eminaan homininaturaliteririsila,311.
Origenistas,ibid. Menlitur.adversarii npnien,contr.9qn.em • Vjsigolhi H ispanias populati,179,
scribitde naturalipeeeatp, 222- Videtjirjndicafie,se ad- menos VolusianusP. U. Coeleslio indulgens,284.Inter calechui
•versusHieronymumscripsisse,ibid. Scripsit opfis suunj ûandoversaltis,407.
adversusAugustinum,e.diditcontra Hierpnymufii,225.
•Quotemporescripsit adversusAugiislinum,'227, Augu- z
-slini Enchiridionnovitatis arguit, 227.TheodorusAi.igu- ZosimusInnocentiiûccessor,285.Sedere .coepitapiip
fitino exprobratpotenliamin aula, 227. Gemiuamremis- 417,96, 358, lioijjaecqnciiipm'.cogit adyersus Pelsigium,
cSionempeccatorumcommenlusest,:,659.Theod.ori Mo- 273. Noo iapluniipriyalrinj.judi.cium, sed synoduifiyere
-psuestenipatria, 109,213. Sedes, ibid. Ingenium,260, Ijsbuit ativersfis.Cflelesfirim, .53.9.Qsjplemporedeiiferit lii-
tMores,ibid. SpargendaehaeresisaTtesiiMrf. Famaillusfrjs, teras iricausa Pel.agianqrum,7fi. IJrget Coelestium,75.
ibid. Postmorlemdamnatamemoria,ibid. Magister,215. Conalur«Jtn reyo.carpad sanam nientem, ibid, Excussit
Jiiscipuli tfes nomiri3tissimi,-2I3,260.Scripla,217.Erro- p.e.rlitieras apudAfricanos,i_Wd,Accusatuf stipferCcelestii
rt>s,258.Librorumorrioet methodus,221.Operapro Pe- negotio,79. Defeuditur,ibid. Subscriplion.em danvnationj
lagianisdogmatibusscripla, 583 seqq. B|asphe,mia ip Chri- Pelagjanorum omnibus prj.musma.ijdayit, 8 27. A Julistno
stum, 250 Opus a Photio lectutn, 217.Error depr.oces- calumniampassus, 551.ZosiniiJjitersede Pelagipquando
sione Sjiiritossancti,447. Symboluma MefcaloreLatini- dalae,390. Prioresde Ccelestioqutiinlodatiae, Wid-Decre-
late doiiatiim,215.Obitus, 107, 2is, 560. talissimulet denuntiatoria,91.f plaiiiPelagii el Coelestii
. Theodosii3exNestorioauctore data adversus omnes causamcomplexa,556, 433.D.ogmata cum personjs dam-
lisareses,65.ConslitulioadFlorentiumPP., 94. Conslitu- nat, 455. Quidipsiussuperest, 3S6,557.Qustndoin Airi-
lionesduaeadversus-Pelagianosquaiido, ubi et ad quos cam allata, 275.Ad loti.usoj'bisepjscoposmjssa,,93,292,
dalae,,415.TheodosianiCddicisbreviatioquandofacla^SOO.454. Quoin consessuAfricae .subscrjpta,402!fajpquam
. Theodotusin sedemAotiochenam qrioiempore Ale.xan- fidei regula subscripta,3S6. Abbismihusepisoop.ise.t cifer
dro successit,.545,Anliochiaesynodumcogit contraPela- ricjs, 397, 454,528,Et 3 Jaicissaltem susp.ecl.is.,!59S. Tra-
.giuii),273. Laudatur a Theodoreto, 100. Apollinaristas clotiffifructus,557. Discrimenab Innocentii I decneto,
reduxitadEcclesiam,ibid..Messaiianos ejecit ex Eccleiia, 455.Zosimjobitus,14.0,.292,528,
iOTEX AUCTORUM
OPERAIN POSTEBIOEEPARTEHUJUSTOMI
QUORUM
,vel illustfa0ur, vel pmwdantur.
AlbertinusCalvinistanotatuscirca realem praesentiam De epistolaCyritliad filerjcosguosdajijConstsintinopoli
Chrisli in Eucharislia,lib.11de Euchar. sacram.p. 772 exisfentes,ibid., num.58,et seqqi,ibfd-
edit. ultima, 1164'.- De Juliani Tefagianipatria et sede ad ann. 430,,jjum.
CardinalisBsronii opiniodiscussade litleris NestOriiad 46, ibid.
inonachosjEgyptiadann. 429,num.22, 1197- De tomisa Cyrillo?d Coelestlnqnimissjs,i6/^._,nunj.11,
, De .epistOla.Cyriiliad«osdem,
ibid., num,22,1198. ibid.
, Delibris%rilii4efecta>flde,ibld., ibid. Pe synodoj Romana,nuij).\%pMd,
1237 INDEX PERSONARIIMET REIJUM MEMORABJLIUM. 1233
De epislo.IaCoslesliniad Nestorjum,njjjij. 15, 11.98. . De yerbisgocratisuppositis,ibid.
De insjgoibus
" num. 26,
vicariaepofes.tatisapos,l.o_li.cae, Mercatorjsiocussefm. i Nesloriiresiituuis, 7(50.
itid. . Lqcussermone"INpstbrii eijieridafus,•!$•
. DeCyrilliprioribussyiipdjs,n. 50, 1199, Lqcus,eirie,ridatus sermone _L2Neslbf ii, !§48.
BaroniiJo.cusemepdatus,.de eo ,quodopinetufCyfill.o ipcjis iij fiqnfradjplione, ' japLherijatismpriiiii N.estoiiia
objecla,aquibpsdam.crimina, qqspjpse ii.sohjicjt, 805. 'Petavio correctus,912.''
Dicta.deAndreaSamos.ate.no.ad anii. 431, num.183pxa- Nestorii serrnbpisij locuseniendatus,-789.
tainata,955. ','.'. Nestorii seriri. 7}bcusex
- • Cyfjlli
• - -noiniliapasc_h.alj
• 17 il-
Desede Arcadiiet Projecli, legatorumsedis aposloli- l.ustratus,-790.
.caeopinio,1186.. . .. " '"' de
Nestorii sententia "' yerbo
'" " 'prolatitio
"""" pxainipatur,
De qualuor episcopisConslantjnopolim a sy.ngdo 1140.
,roissi_s
jEgyptiopinio,1178. Nestorijsermpnis7 lociduoresljtutj, 799),800.
BiniusnotalusabjudicansTheodoretoepisLolamdemor- NicephorusCalUstus.de ' ' "'" syripdi
(.eiijporeiiaibijtae
"•""' ' Efjjtesi-
"
te sancliCyrilii,1080. iJ.senotatus, 1197.
Cassianilocus, lib. vp, cap: 24jUuslratus,7(61. De Nestorioab Orientalibusiu episcopumreiento, ibid.
Alinslib.ynde Incarn.",cap. 8 emendatus, 762, Notati quidam apwl Myraeum de TheodbroRaiithuehsi,
Aliusiib. ni de Incarn., cap. 13 illustratus,792. 1037.
Coelestiniiocusin ep.islolaad Neslor.i.ipart.conc.Eplies,, Opinjo eoffim qui afOfmantEpbesipsim^yiio.duina
cap. 1Sillostrauis,795. saricloCoelestinbindictarijessediscutiLuf',^845," ;
CliristianiLupi inconstans opinio ciroa caiumniatores de
Pqpularis aecusalioThepdori homine prius f!orinato
. -Cyrillinolatur, 814. quamassumploa Deb, refelliiur, 10(50.
Sontenlia de Ephesinaesynodiindictione rejieifur, 844. Romanusinterpres concjliiEplifesini.em.endatus,854-
CodexmanuscriptusPP. GarmeHlarumDisc.aIceaL.orum Eiriendajusquinia?.syiiodilbcuscollat.s,iijjni. 5S, 1039.
•.conventus Parisiensisemendatus.deteujporisn.oi.app.islo- "Illustraius.quiiitajsyribdllocus
' " " " " '•""•;"; !57,
coll.a"i.'.S','.feMei'i);
lae LertiaeCyrilliad Niestorium,551. 1059?".'"" ""'
Cyrillilocusex epistola ad Donatttmjllustratnsni part. Illustralusquintaesynpdi
' locuscollat.3, primoet secu.n•
conc.Ephes., cap. 58,1082. ,.dplo.co,1061.
Ephesinaexcerptaillustrala-exsenn. vn Neslorii, 793. . Socrates,*}ib.yn, cap.Slrpprehensusdeffibus
""'"" " "'""" "" ' Nestqriii "
Epiphaniilocusbseresi69, num.82 illustraLiis,1125. 759.
EvagriusEpiphaniensis deNesiofii profeclioneadTheo- Lib. vn cap. 53 illustratus,861.
dorumreprehensus, 1190. Reprehensus,quod asseralNestoriumsolavocedifferre
De accepiis a NestorioGcelesliiiiet Gyriililitteris, anle ;a catholicis,1190.
postulatamabimperaLoreconcilirindicLionem, ibid. De recessu NfesLorii ab episcoporumcoe.lupostblasphe.
De excusationeJoannisin viamofantis, ibid, tniam de Deotririiestri,ibid.
De vocationesimul el excommunicalione Joannis, ibid. De temporedamnalionisNesloriia CjTilljanaeparlisari-
De reconcilialioneJoannisetCyrilli, anteEmeseniPauli tislitibus,idtrf.
adventnmAlexandriam,ibid. De exauctorationeCyrillia JoanneAntiocli.eno, ibid.
FstcundusHennianensis, Iib. xi, cap. 7 emenclalusde De sedibusmutuo restitulis, rfeconciljataajjjjcilia,ibjd.
pmitione seholiorumCyrilli, 1003. Theodofelilocus ex locoCyrilliillustratuspar.tejn.co.nc.
GennadiusUb.de Script. Eccifes.,cap. 12 illjistralusde •Ephes.,c. 55, 1080.
-TheodoroAntiochenffi Ecclesiaepresbytero,1057. Theophanesde tempore ordinationisNestorii notatus,
. Gennadiuslib. de Script. Eccles., cap. 84 illuslratus 1194. ".-•,-
scribensde GoelesLino, 1175. De lillerisCoelestiniponliflcisad JoannemAnli_o,ch,enujn
HesychiiHierosolymitani locusin vsyno.docollat.5emeu- et PrayiiumHierosolymilanum,1195.
dat.us,1038. De lemporescriplia Cyrillolibri de r.eciafid.e,ibidr
Leonlii Ioeuslib. iu conlraNestorianoset Eutychianos De causacur CoeleslinusEphesumnon ypnerii, 1J96,
emendalus,Hfi7. De die inchoaliconciliiEphesinj,ibid.
Lex 15de haeret. cod.Theod. illustrala, 1125 De modo, quo - •fiefi ccepitconcilium,
- „ et d.eprffi.sjd.ibus,
Liberatusdesacra imperatorisad melr.opolitasnotalus, ibid.
1191,1192,1195.' De advenlu JoannisAnliochepiEphesum, ibjd,
De epistblaCoelestiiiiad Cyrilium,ibid. De consessuNestoriiin synodoschisma.tica, ipid.
De aclvenluJoannisAnliocheniEphesum, ibid. De Tlieodofetireprehensione.capilulorijrii,ibj.d.
De publicatain Cyrillumet Memnonemab Orientalibus De recessfiNeslorii cumOrienlalibus,•1-197.
sentenLia,ibid, De leuiporepacisinitae,ifiid.
De eondilionepaeisCyrilloproposila,ibid. ViucentiiLirinensisloctisiriconjmonit..cap.16 jll.ustrar
De r«sj)onsioneCyrilli ad jxprebension.esTheodoreti, tus ex lege 65 de haeret.cod. Tlieiod.,1124'
'
IIDEX
PERSOISAIIDM ET RERUM NOTABILIUM
de quibus meritiq fit in Posteripre parte operum Mdrii Merc.atoiris.
Samosatenocirca Incarnalionem,948. Refellilurde De.o

A pontifice, 958, SS9.RefellitGyrillicapitulalibroab obje-
AcaciusBeroensismale affectus erga Christtim,1112. cLionibtJSdiverso, 96S, 969. Cyrillumafguit quodsecum
ÂcaciusMfiiitenesffastra teulat animumNestoi'iiin Ec- pugtiet, 941, 942.AudreaejSamosateiisisjiielhbdus
""' in'ar-
' ' '
clesisesensumadducere,721. guendoCyrillo,955.
vEgyptiuniversalissynodqs prima adversusNestorium Aniiochiaquariiumdislat Eplieso,719.
curetquando habita, 1177. Appelliserror de humanilaleChrisli,1091.
Agobardisententiade Cyrillo,1085. De Apollinarioaiictorumpugna, lll^. Apollinariierror
Alexandrinai synodusadvefsusNestoriumcur et qnan- quis el unde, 951.Verahseresis,lliS.Haerfesiscau"sse,:iWc/.
do habita,1170.AlexandrinasecuudasynodusconlfaNes- Error de humanilateChristi, 1091.AvumK^<rew5 et*.._p.wi.iT.-
toriujnquo tempore Jiabila, 1173.AlexandririaeEcclesiae plSo?.meritionemqui feceffnt,'-939.Cuiri Ariariis'affifiilas
jus, 1169.Alexandrinj f ere omnes laicse
episcopi«surpalae simuleLpugna,1118, 1119.Nomeninvidiosum,llSl. Er-
poteslattspostulali,715. rbrrefellitur, 932."
AnastasiusSinaitamultadocet de Andr.eaSamosatensi, Apollinaristarumerror de coiijunclionenalurarum in
967. AnastasiuspfesbyterNestoriisyncellusprimusfiega-r .Cliiisto,1,091.Sex praecipuacommenta,1421.'
yit "Viirginem
Deiparam,.810. " "curtam "invidiose
Apollinarismus a Neslo'ifdobieclus.Gy
••••- •'•
Anatiematismiubi et quotempore a Cyrillocompositi, rillo, 1120.
1179.AnathemalismorumCyrilli ars et jnefhodus,1180, Argumeutapro detensioneNestoriiallata, 1M)6,1407-J
U81. Ariuscontra divinitatemChristi
' peccayitquasi
• pef "de
4udreas Samosatenusquis, 951. Non reêdit a Paulo . fc-ctum,1091.' ." f": :' '":"
i'.2i9 INDICES POSTERIORIS PARTIS OPERUMM. MERCATORIS. 1210
!
Ariaui,nonArius,baeresimfecere de carne Christi,907. in paucisobservans,1170.Monelurab Alticode referendo
Cur sentiebant cum catholicisde processione Spirilus Chrysoslominominein sacra diptycha, 832. tyrillum intef
sancli, 1159.Verbumcarni pro ariima fuisse, cur et car- quo ei Nestoriummagnaecontentjonesortae,707.Cyrillusvide-
tempore firixerunt,1114. QuomododicerentVerbuui tur legisse Nesloriisermoriescontra Pelagianos,840. Ve-
nem faclum,1118.Arianorumerror de humanitaleChrisli, hemerisassertor realis praesentiseChristi in Eucharistia,
1091.CircaIncarnalionemunde offus, 1116.Doctrinacum 1003.MiiltascripsitadvfersusprimumNestorii sermonem,
analliemalismisCyrillicomposita, 1117.Haeresisquatuor 755.Litterisad Nestofiumdatis poeniteniiamsuadet, et
polissimumargumenlisoppugnata, 1118. suamin promovendare fidet constantiamspondet] 707.
Arianaehajresisde Verbodivinoduosunt capita, 1114. Conciliumcoegil in jEgypto de causaNestorii, ad qufem
Augustinusfalsarii crimen objicit interpreti homiliarum misit synodicam,71S.Ex synodoAlexandriuascripsit se-
Chrysostomi,785. cundasad Nestoriumlitteras, ibid., 715.Cyrilli prima ad
Aurelianus imperator licet gentilis Samosatenumde Nfestoriumepistolaquo temporedata, 801. Aquo delata,
sede depositumcivitatepelli mandavit,1130. 1170.Tria conlinet historiseutilia, 802.Anteascripsitepi-
; Auctor,ciii Praedestinalinomeu fecit Sirmondus,unde stolamad monachos,/Egypli,810. Contrahomiliam primam
oriundus,927. Nestorii, 707, 708. Secundaad Nestoriumepistolaqiiando
B data, 804.Solasententiis Patrum Ephesinorumapprobaia,
et solain conciliou Constanlinopolitano et Chaicedonefisi
Baroniuscardihalislaudatus,1197.Videtur legisseser- lecta, 801. Cur syuodica dicta a concilio Chalcedonerisi,
monemNestoriiduodecimum,849. 1171.Cur praemisitCyrillussymbolumNicaenumin tefiia
Basilius archimandritaobiata Theodosiosupplicatione epistola,835.Nestorii calumniamrefellit, ibid. Cyrillus
queritur de saevitiaNestorii,709. Arianaehaeresissuspicionemvix potuit a se removerfe,
BonosusSardieensiEcclesiaeprsefuit,907 el 1142.Hae- 1116. Cyrilli tres commonitoriaead Nestorium epistolae,
resim Ebionissecutus est, ibid.BonosusMarcelliet Pho- prsetergratulatoriamde Ordinatione,et paschales,_801.Ab
tini haeresimrenovavit,928. A Damasopraedamualusesi, ipsa EcclfesiaAlexandririascrirjtaedicuntur,1171.Monitio-
ibid. el 1145. A quibus damnatusiempore Siricii papae, nis legitimaevim habuerunt, ibid.Lecta Nesloriisecunda
928. epistolascribitlibrosde fecta fidead Theodosiumet regi-
BuphaMartyriidiawmusagensin rebusEcclesiaeAlexan- nas, 715. Respondet nonnullis querentibus,qriodtacendo
drinse ConstantinopoliCyrillummonet de rebus Nesto- passusnon esset ruere in pejus doctrinamNeslorii,ibid:,
rii, 710. 709.Ante synodumEphesinamdiluere noluitquae crimina
Theodosius objecerat, 715. Meminit sermonis seplimi
c qui qiiarlus in Proclum, 789.CurDenmPatrem
Candidianuscomes et Nestorius de Ephesina synodo Nestorii, potiusquamsiotoxovmavult
etojew/jTofa dici,8l5.Rejieituriio-
mendaciterreferunt ad imperatorem,721. nem in Christo dignitalis homonymiae,inhabitationis,
Canon,quo dicebatur anathemaei qui assereret animam et npommvijiraui,
858. Calamniampassus,qu3siVer-
Adsein peccalo mortuamesse, cumdiabolusin cor homi- mvifiia; bumin carnemcommeasseinnueret, suspicionispurum se
uis non ingredialur, in quo concilioscriptus, 825. pfaestare vix potuit,911. Quosensudixit Virginem pepe-
Cassianusopus de Incarnatione Christiseribit adversus risse carnaliterVerbumcarnemfactum,956. Cur apologe-
hseresimNeslorii, 711.Cur libros sepleminscripsitde In- - licumadversus Orientalescomposuit, 933. Apudimpera-
carnatione, 756. Quotempore Romam miltil, 713. Contra torem curiositalisaccusalus,821.Aliter cum Andrea Sa-
Nestoriumadhibuit symbolumAnliochenum,770. Neslo- mosateno,aliter cum Theodoretose gessit, 953. Gralias
rium urget graviter, 770.Lib. vn, cap. 50, eumdemvehe- agii Evoplioob transmissumTheodoreti opusadversusana-
menter arguit, 812. ViditepistolamCyrilli ad suos cleri- themalismos,969.AceusatTheodoretumflctae jgnoranliae,
cos, 813. et ostenlalaedoctrinae,971. Atque etiamcontradiclionis et
Calholicidogmalisde Incarnationepartesquinque,1092. inconstantiae,986. Libris quinque Contradictiorium Pro-
Catholiciel haereiicimonarchisenomenvariosensu usnr- clumdefenditadversusNeslorium, 786.Misitad Acaciiim
parunt, cumioquerenturde Trinilale, 929. Beroensem litteras, quibus subdoleille respondet,713.
Causadissidii-interCyrillumet Nestorium,815. Qao temporeEphesumprofectus,717.Ante inchoalamsy-
Chalcedonenseconciliumquandohabilum,1182. nodumexcerpitquaedamex libris Nestorii,ibid. Cur ex
Charisiicausaubi el quandoagitata,727. Antiochenadicecesi et in concilio
Chrislusquomodosine patre, sine genealogia,789.Quo- Ephesino nullum PalremConstautinopolitana
laadaverit, 1181.Iniquas pacis
mododicitur aposlolus,962.Qtiomodosit factusmaledictum conditionesa Joanne propositas 'espuit, 741.Pauli Eme-
et peccatum,937.Quomodoscit el uescitjudiciidiem,984. seni ab OrientalibusAlexandriammissi fraudesdjssolvit,
A Nestorioduplex diciturmullis in locis, 923. Quomodo ibid. Victoris monachiapologiamscripsitad imperatorem,
unus secondumNeslorium, 1111.Chrislumsolvere genli- 815. Refellit excerpta ex libris Diodori pro defendenda
lium est et Judaeorum,1124.Christicorpusquomodocor- hseresiNestoriaua,1143.Cyrilluset Memnonabsolvunlur
j)ora nostra viviHcat,963. ab Ephesinasynodo,725.Cyrillussuos apocrisiariosmonet
Chrysostomus Diodoruntadiit monasticaevilaeexcoleudae de re cum Nestorianisgerenda, ibid., 711. Cyrilliepistola
sludio, 1146. • ad suos Constanlinopoliconstitutos,interprete MarioMer-
Ccelestiuuspapa homiliis Nestorii Romamallatiscom- catore, 809. Quotempore scripta, 810. Corrigi debet ex
movelur, 707. Scriptas ad se a Nesiorio lilteras Cyrillo Marianaversione, 809. Quem habfeatlitulum,808.Tota
mitlil, 832. Nestorii scripta mitlit ad Cassianum,quibus fere historicaest, 808. Prout editur ex Mercatore,longe
respondeat, 711. Romae synodum cogil in causaNestorii, diversaest ab ea quaelegitur in concilio generali, ibid.
unde septemepistolsEad majoressfedesper Possidonium Homiliapasehalis xvii quo tempore in universumorbem
delataecum lilleris Cyrilli ad JoahnemAnlioch.et Juve- 709. Hujusargumentumidem cumargumentoepi-
nalem Hierosol.,713.Suas vices Cyrillodemandatadexse- • missa, stolaead monachos,1171.Scholiade Incarnationequo lem-
quendam latam contraNestorium senlentiam, 1176.Trium pore et quo in loco scripta, 969, 1001. Quidcontinent,
posteriorumepistolarumargumentum, 1186. Obitus, 759. 1001. qnis, ibid. Partitio, 1005.Synopsis,ibid-
Colleciionesexcerptorum ex tractatibusNestoriitres, CapitaInterpres duodecirija quibusimpugnata, 1182.A quibus, qtio
quibus quartaadditaest ex variisaliorumscriptorumlibris, iiomine, et quo tempore refulala, 931.A quibusdefensa,
865. CollectioprimaexcerpLorumex librisNesloriioblaia 1179.A quo primumLatinitatedonata, 1183.Quantoarli-
EphesinaesynodiPatribusquotemporefacta,865. flciocomposila,1179. Cur ab Ecclesiavero judicie dicun-
Confessiounionismtrim&nwiv unicaolimindubiiatarectse tur probata, ibirf.Quo lemporepro canonibusfideihabita,
lidei nota, 834. 1182.Cyrilliobitus, 1059.
i
Constantinopolitanasynodus in causaNestorii quo tem-
porehabita, 1177. Constantinopolitana synodus ordina-
de D
tibne Maximianipro Epliesina haberi quomodopotest, Dalmaliusarchimaudritaquis, 723.
1182. Constantinopolitanaplebs secedita Nesloriohaere- Dalmatiiarchimandritaeepistolaad synodumEphesinam
sim propalanle,703. missa,731.
Constantiuopolitani symboloNicaenoutebautur, 770. Decreti de recipiendisa Nestoriodejeclisforma,1176.
Constantinopolitani c leri dissidiriininter agendum de DiodorusTarsensis a Patribus , 1145.Quarido
successore post Sisinnii obitum a Theodosio composi- factusTarsi episcopus,laudatus 1146.Errores, ibid-Quamuhionem
tum, 699. naturarumiu Chrislo agnosceret,1062.Diodori Tarsensis
Consuetudocitaudi episcoposmajorumsedium qualis et proNestoriotestimonium vanumest, 1113.Operumquid
unde orta, 1178. superest, 1148. Excerpta ex libris contra Synusiastas,
CorpusChristiquomodopropriumest Verbi, 962. 1146.
CyriacusJoanniJejunatori successitin sedem Constanti- DionysiusExiguusCyrillianathematismorum versionem
nopolilanam,825. ex Mercatorevidetur mutuaius,"907.
Cyrillichaiacter, 709, Cyrillusecclesiasticaedisciplinte Disertuliqui MarioMercatori,755.
'4241 INDEX PEKSfMARDM ET REP.UMMEMORABILUJM im
Dissertaliuuculade iUusfrissimiMafcaeseritentia, qua G
putat suspensam a Theodosio sedis apostolicae inNestoriuno
sententiam,et fegilime rescissa priora concilii Ephesini cessor, GennadiusAnatoliiiu sedem Conslantinopolitanam suc-
acta, 845, etf. 1082.GennadiiMassiliensisaetas, 1057.
Dorotheusprimumanalhemadixil adversusesoioxov, 70! Gentilismuset Judaismusunde, 1124.
et 810. GratiaChristi, propter quam venit in mundum,quid
TheodoroMopsuesteno,lOSt, 10S2.
E GregoriusMagnusviditcodicemMercatoris,1065.Gre-
Ebion fuit Stoicus philosophus,907, 927, 1126.Ebion gorii Magniopiniode Theodoretonoudumfidemprofesso
9 28. Ebionis de Chrislosenten- in concilioChalcedonensi,1065.
negat divimtatem Christi,
tia varie a variisrelala, 1126,1127.Ebionisddgmataqua- H
luor deChrislo,1127.Ebion trium evangelistarumMat-
thaei,Marciet Lncse auctorilate abusus ad probandan: HistoriamonachorumIsaurorum, qute occasionemscri-
hseresim, 9 27,1128. Ebionis magister atque selas, 1127 bendidedit GfegorioMagno,825, elc.
; EbiOnisinconslantia.ibid. HomiliaProcli habilasedente Nestorioinmagna Eccle-
"Elioniiaeunum Matlhaeievangeliumreceperunt, 928. sia Constantinopolis in incarnationemVerbi, 778seqq. Ho«
Ecelesiseprimade Nesloriovictoria,1169. miliaepaschalisxvn collatiocum epistolaCyrilliad mona-
"Elipafjdi liaeresispatefacta, 793. chos, 1171.
EVCWIJvera quidsit, 940. Homuncionitae qui vocati
" ab Ecclesia,907. Homuncioni-
£vuiri5 quidsil, .ibid tae qui, 929,930. ,
$mx_
-- Ephesinasynodns rogatu Neslorii indicla, 841, 842 Hypostasisapudipsosphilosophosquid, 924.
Quandohabila, 1188.Ubi etqnando inchoala, 721.Adim-
peratoremrefert de deposilioneNestorii, ibid. Scribitac I''
...
clerumurbis regiaede Nesioriidamnatione, 725.Ephesi-
na synodusqueritur apud imperatoremde Candidianiar- Iniquisitioin concilium,de quoloquilurNestoriusin se>
tibus, 723.Ephesinasynodus EuchariumEcclesiaeConstaa- cundaad Cyiillumepistola,ubi eum deceptumdicit ab iis
tinopolitanaedefensorem nionetNestoriumesse deposilom qui a sanctoconciliodepositisunt, 821, elc.
721. Ephesini conciliisententiadeposilioniset excommu. Irenaeuscomesepiscopos,qui concilioadfuerant,Joan-
nicationisiti Nestorium lata, et quotempore significata, ni occurrentesa satellitibuscaediyefjubet vel permittit,
721. Ephesinaesynodiactio secundaubi habita,725.Scri- 723.IrenaeusprocuratdamnationemCyrillia Joannefacianj
bit ad episcoposin urbe positoset ad clerum , ut verita; in EcclesiapublicariConstantinopoli,727.
innotescat,729.De danmationeJoanniset aliorumrefert
ad imperatoremel ad summumpontificem,728. Apudim- J
peratorem Htteris queriturde factoJoannis comilis, suam,
qiie constantiam testatur, 729.Scribit adDalmatium, 733 Jesue Christusdicilura Mercalore unus de Trinilate.
Ephesinasynoduslegatos cum mandalis mittit ad TheodO' 925
siumde Cyrilli et Memnonis causa, 731. Ephesinaesynod JoannesAnliochenusacceptisCcelestiniet Cyrillilittefis
legati quolempore Chalcedonem appellunt, 733. Ephesi Nestoriumamicemonet, sed fruslra, 713. Ephesumprofi-
' nae synodi iegati admilluntur in urbem ad ordiuandua ciscensde industria moratur iu via , 719. Quo tempore
episcoptim,relictis Chalcedone schismaticis,ibid. Ephesini Ephesumpervenit, 723.Coactasynodo45episcoporumCy-
synodusad primas sedesconcilii demore scribil deordinationt rillumacMemnonemdeponit,723.Tentat occuparelitteris
Maximiani,757. Ephesini actorumordorestitutus imperatoris auimum,725. Post tertiam citationem dam-
747. Ephesiniconcilii secunda pars tota perturbata est natur ut contumaxa catholicasynodo,725. AcceptaTheo-
719.Episcopiquatuor delegati Conslantinopolim ad syno dosiisanctionesynodumcogitBerceae,741.Ejuspro Neslo-
dicasNestoriodefendendas,quo lempore appulsi,1178 rio testimoniuminfirmatur, 1112seqq.
. Episcopumcommutaresedemolimnefas erat, 1077. Joannes comesS. 1..mitiilur Ephesam, qui Cyrillum,
Epistolatertia Cyrilliad Nestorium831. habita olim pro tot< Memnonemet NestoriumnomiueTheodosiijuberet esse
concilioEphesino,quando scriptaf Epistolae tertia depositos,727. Cur et quo tempore Ephesumvenit, 727
tres
Cyrilliad Neslorium partes, a 852. secjq.Tentat partiumconcordiam,sed frustra, 729.
Eranistes quo temporescriptus Theodorelo, 1041.E- JudaismusNestoriocur objecius, 1124.
ranistaenominequis significalur, 1086. Jiidaeitriade Christoveritati contrarisisentiebant,1125.
Eucbarisiiae e t Incarnationis aDBnitas, 1165. JuvenalisHierosolymitanus quo temporeEphesumpro-
Eunomii errores duocum Arianis communes, 1 122 fectus, 719,
EuphralaeAgrippinensis haeresis quae, 1144.
Eusebius laicus,qui fuit poslmoclum Doryieiepiscopui L
quis, 769. Primus deprehendit haeresimNestorii, et de- Lampo presbylerquis, 805
prehensampublicearguit, ibid. Primus omnium, obtesta- Legali Occidentisad synodumEphesinam generalem
tione in Nestoriumpubliceproposita, animosinflammat f i- ubi et quandodelecti, 1188,1186.
dei studio, 705. Quotempore stiamadversus Nesloriua Legati sedis apostolicaesubscribunt damnationiNestorii,
obteslationemprnposuil,768, 769.Eusebii obtestalioad- 723.
versus impiosNesloriisermones,769,775. Leo Maghus,adhucdiaconus,Ccelestinipapaeadminister
EutheriusThyanorummetropolita Nestorio imprimisad in regenda Ecclesia,711.
dictus,1083.Unde notus, scribit ibtd. Viginti sermones ad Eu- Leporii errorde perpeluitateunionisnaturarumiu Chri-
stalhiumParnassiepiscopum contra synodum Ephe- sto, 1091.
sinam, 759. ImpugnavitCyrilli Seholia, 1005. Eutheric Libelluspreeum Theodosioofferendusdiffert ab obte-
plures a MarioMercatore adjudicalisermones, 1083. staiione 81S.Libelli calumniae
in Christo. proposita Constantinopoii,
Eutychetiserror de conjunctionenaturarum pleni adversusCyrillumNestoriodati, 810.
Eulychianorumhaeresisunde orta,de1121, M,
EvagriusJoannemAutiochenum industria morantem
in via excusarenititur, 919. MacedoniusEunomii erroris socius, 1122.Eadem cum
Evangelistae d iclum, Verbum caro, etc., quo sensu at Arianissensit de carne Christi,907.
haereticissumptum, 1099. Macedooiani cur sentiebantcumcatholicisde processione
Evangelium mV iefdm., quid, 1128. Evangelium «ax& nt
ibid. Spiritfissancti, 11S9.
ifovquid, 969, Legatio ad Con- Majorescausaequaehabitae,1170.
Evoptiicbaritas& Cyrillolaudata, Manichaeierror de humanitateChristi,1091.
stantiumimperatoremexplicata, ibid. Manichaei haeresisde Christo,849.
Excerpta a Mario Mercatoreex libris Theodori Mop- Manichaeiet Marcionisde malahominisnatura una fuit
suesteni,1081, etc. Ex epistolis aliquot et libris quinque 826.
Theodorefi adversus Cyrillum,1067.Excerptaa Leonlio opinio, Manicbaeismus Nestorioquo meritoobjectus, 1126.
Theodorumconvincuntin quinquepropositionibus,1182. MarcelliGalataehaeresisde Christo, 849.MarcelliGala-
ExcusatioNestoriia defensoribusallata, vana est, 1106, lae, cujus consensioobjectaest Nestorioa Mercatore, dis-.
1107. . •
cussaopinio, 1136.
F Maximianusurbis regiaeepiscopusordinatus,757. A quo
in thronum Nestoriieveelus, 1187. Quos in -sua synodo
Filii nomenNestoriosignificatduas nalliras,773 deposuitepiscopos,1082. .
*iu..fquid,942. Meleliusfunebri orationelaudatus a Cbysostomo,fffit,
'
Am INDIGES POSTPIORIS PARTIS OPERllM M. MERCATORIS. 1214
MemnonRphesus velat aperiri Nestorianisecclesiam stimoniacorrupit, 1123.Cayillodeclinabatfes.timoniaScri-
SanciiJoannis,721. pfurjE,ubi CliristusdicilurDeus'et Fjlius Dei, sicutei Ni-
Mercatoriscode.?,gjjidcpnlin.et, ef qu.oteniporescrip- fesfinfesynqdjaubtbfitatem, 1098seqq.Curtempli frequeri-
tiis,783.Operjiib*p.afs'se.epij.ija .tpiaipNestorjiCafiîricqinti- ter irieiniriiiiri expiicandaInfeaniaiione,855. Direcle ca-
uet, 699.Meiekofjs.cofiimprtjt^ JumniaturTheqphiloet Cyrillo,oblique Rotiiano'pontjfici,
Epistolade discriiriiri.e iritfif baefesjmlS,estqtjifetPauli §50,'851: Cafpif Verba Coelestini* papfe, 859.Adversariis
Samosatenl,'ibld.,7t)6,'M.efcatpfiadfiup;efat"Jaicjis',cum suis,.coactasynodo,Manichaeismum objicit, 7li. Proclum
sci'J()R.r.ei ijjifif fiffiresimNesfbrii reprehendit,
id,e'd.iS.fef,iriijrie
epjstol.ajij 78S.J!>icenti de
Pfoclo VirgineDeiparacon-
!iet PaijliS.siriiosate^^ gfMciyitjoidecep- tradicit, et tribus sermoiiibus praeeipuasillius orationis
fus, sicut etpoSt illutn plufje|,"91"?_. _Qfi»(lam'Tli_eiqdibreti sententiasarguit taciloBr.ocIiinq.miije, 7,06,.707.:Ex.lfim-,'
post conciliumscripla exhibfet,"719. Qriitlinteridefitiri porali dicendi faCultate valuif, 781, -Pjigijantia(lisit de
exeerplis ex libris quinqufeTheodoreti,106S.Videturin- -«toTo'x(j, 307.Suamde &_____« mentemjdissjmuiat,842,'"D'e-
terpres esse collectionisprimae excerplorum ex libris Ijacchalurin divinitatem Christj, et digniiaiLe.m Peip.arai
Kestorii, 865. Pro publico Nesiorii aceusatore habifus, Virginis, 759.Calumuiatur c alholicis,
q uasiVirginem deaiii
911. MultiplicisflagitiiNestoriuraairguit, 909. Nestbrium .aefiUrent,786.Aule Ephesinpm.c.oiiciij.urn.a.dnjbnjtus sae-
incoiistanfiae simulel calumniae accusal,916. Refulatduo- pius ut Virginem©toioxov confiteretflf, admo.nitionem spr.e-
decimanailiematisnios Nestorii,717. Quotempore refuta- Cum
vit, 910.CumSahelliocomposjtus,11,40. Cfeporio efefri-
veritafaathemsitisriiosNestorii, 907, 911.Est verus inter- positus a Cassianop.taliis, 1145.CumEbiorie,1127.Vene--
pres analbemalismorumNeslorii, quos bis Latiriosfecit, ficis comparatus,759. Queriturfieri s)bivim,,qqamfaciebat
907. Naturam"pbsuit pro Jiypostasi,924.Differt ab Epi- aliis, 839. Cur probrose invehjtqr in MarceliumiPau-.
phanio de Praxea, 929. Multadocelde syriodoEphesina lam, etPhotintim, 836.Nestorii_e)PbQtinide incsniatijone
hactenus inaridjta; |1S8. Mefcatbris,p5tass i9l0.Mefjcato- xlissensio,sinml et' consensio,11,3.8 seqq, Pjjotiriiirija.ciSa-
ris TheodoretuminsectanlisdefeiisioGregoriiMagtiitesti- jposalenuni,,etAriiuiijiiisectaitur,|j092_.DuqiCapitadfsseii-
monib comprobata, 1065.OpusadversusNestofiariismum 'sioriisa Pliotirioindicaf,qii.serpfellit Mercatof,ti;58".IJna
quomododivisum, 1041.Vfefbade conserisioneNestorii -tahienidiffefenLia,929, 9?0. Bectfesensitde tempqre,!quo
eura PbOlinocircalncafnatiorieniexaminanLur,1158seqq. primunlexstititrinio, etde pefp.eluitatejrinionis riatrirafrim
Dissertatiode duodeeinioarialbenialismo,924." ia Ghristo,1095.Haereticosensu.uititurqmnjbijscatljoljco-
Monolhelismus ex Eutychianismoorjjjs, :1123 ,rum vocibus,sed fefugit .taDUimadmilffife''uniqnemxztr
MontanusSabeilibaccensitijsa Socfate, 929. inimam,855.Duas reipsa in Christo byposlasesadnjisit,
, 1098;1138.Haeresiriide duobnsflliisdissimulat,8§l. iPpst
-uniiionemdividitihypostases, 941.jQuidsentiatdenafurisln
. f Christo conjunctisj1092. Naturas jn jpso yjrginis ulefo
Nestoriusex monachopresbyter factusa TheodotoAn- conjunctasdocet niultis in locis, 774. NegafVefbiinjesse
tiocheno,701. Presbyler catecbesipraefeclus,ibid. Antio- EHiumanle"incamalionera,923. Nestorii haeffisjsde g£-
cfiiaConstanlinopolim a Thebdosioeypcalus, ibid. Secum nere unionisnaturaruminCbristo, 1Q95se^. Argumenta,
.AulJDchiaAnastasium.prfisbyterumiConstantiilo.po.ljin ad- quib.us-snam3fenalurar.umnmqae ,in Chrislose.iilfentiaiii
duxit,ibid. Quotempore ordinalus episcopus, iUH.Sa- stiabjlireconatus est, 1099seqq. Defensiorfis, quiclrfispbn-
jperbeTmperatoremall.oqujtur, M d. Anianoruijificciesiam deant argi)mentis,qiiibusiprobatuririale seijsiss.eHe iijtioiie
e.veritondatri (curat,ibfd,Aflesadcap.taqdambeneyole.otiiam, nalurafuiriin Chrislq, 1105 seqq. Cnde jUiiicam fperspnsjm
nt poteiitum,ef fegiaefamiliae,iftiq, N,es.tprii artes jn spjar- catholicosensu asserere quibusdam.cre.ditus,,820.Maja
•geridabaerisi, 102.Adniinistrijji jsp.arge,nda Jjaenesi.'1:032. fide negal se dissentire a Samosateuo,1128, 1139, Quo
HaeMsim",per se quando'jJoc.et,'703,Adyersusamnes bie- teniporfecorisensionemcum Samosatenorepellefe nisus
-reticoslegem obtaneta Thebdosjoi'ut suseliaer,esiyiamfa- est, ibid. Abstractisvocibusutitur pro concre.lis,ju.tcal.iiiji-
-cial, 702. Spargejitihaer.e.sim •simpjfex monacjiusconlradi- niam faciat Cyrillo,819..Calholicesensilde mprtecofporis
-cit, -7.05.In Chrisfunjloventi,qujprjmum pesliterjnt, 705. per peccatumconlracta; sedde morle anjmaeqx Adamo
Saevitin Etisfebium paiainjiae.resjsj.jsecon,trMiee;iJtfi.m, jifcid. jifopagiataadhaesilTheodoroMopsuesteno,826. .Qn.icJ sen-
. TJieodpiM hiagislri-8.01 symboj.ojjsus, 1032,Njcaen.o^ymboloserit"depeccalooriginali,1160 seqq. Qnosensu jnlelligit
abusjis,77il. Tfinliif.occupar.eaDinjumftelestinijjijissisde .yerba Evangelistse, ferbnm caro, fitfe., 1099. lmjirobe
stia ,et Pf.Iagjanofuiii .causap_erA.nliocJjiim J itler_isjcuniiri- vexat dictumAposioli',Gal. iv, 8S8.Becle senlitde riatu-
bus IracLati.bus, 7,09. S.e,rm.o .fl.rjmus m idicius•jjiijijim,:a_n raehumanaeassumplaeiutegritate, 1093.Quid senserit ,de
scriplusa Neslorio,-75,3.'J.u 45gyp.l*n» WlUJUir M tmojjasie- modo,"quo Chrisli "corpusISucharistt.ae syjnboljsp_r»seiis
.,r,ia,iad spargendamJi.^r^siqj,«W.(Ser.mos.e.cp.nd,us.de do- sistitur, llQosecjq.Afide Kcclpsiae,<IeEucharjstiacuf yi-
•gmate,s.e.u B'n.n'a\.,'70.3.§"erfflt_ JCjatljplicosdetur recessisse, 1166.Vere fnit jmpaijator, 1165. Qriid
tejjtijjsjadv-,cilsi5S
verte naturarumuniouisiii Chrisiodelensores,jpsi adjiidi- senseritiderelributa operibusChristi uuione cum Verbo,
catus, 766seqq. Quotemporedictus,et quas habet partes, 1160.Quidde auxiliisgratise divinseper OjrjsMim,1165.
766,768.Macedonianorum ljlasphemiamrefellitalqueAria- ' De processioneSpiriiussancti,1159.Se.cundaad 'Cyriilum
norum, 766.Sermo quarlusde facariiaLi.qne iady,er*iis Pro- epistplasecta iii conciliisEphesino etChatlcedoneiisi, atqjie
.iClri.m:quo lemporeiiabittis,18%'seqq.jjfpjirnissusad,Cq2le- damnata,817.Nestoriichartaea quoriiissae Ronjam,il6'8.Nfi-
stinum,783.Sermoquintji.sdp Vj.fgjneîioidmi, .qriisecu.n- sloriusGiii'scribitadversusPelagianos,,cumquibrisseutit,
,dus,advei'susP.rcclum,783. iSerjrnp sexlus 4e diclis Apo- 4162.'Socielascum Pelagianisa.quibusqbjecla,1140.AdCce-
sloli, 787. Sermo octavusin Judam adversus haefelicos, lesliumPelagiariumfescribii,84S.Bona panpefibusxlebila
.quotempore iiabitus,827.S^r.mqtipnus veluti ,co,ntra".'€__-pra3datur,790.NesLoriiindoles, 701.Pairia,ibid,Iucqnslaq-
reticos, quolempore habitus, 828. S,effrio'"4eciim.Hs yfelnti fia, 930.Aftes quibus lentavit aulaefldeqi,8S1, Nesiqrius
i.n Ma.c.ed.onjaijos, T.ey,e.ra_iij(M_tlip)ico_>,829i. Sefmp.uiidecj- pbstrilata Theodrsioindicicecumenicam synoduni,jjt jni-
rousadversusArianosquandohabitus, 850.Sermoduode- pendenlemcapiti suo fempestatemavertat; sed fsiclumpo-
xiojus, quo,iempore,.quoargumentq,etjqua arlfehabitus, steadbiuit, tflS, 844. Sperabatforeuf pras.ideretsynodo,
848,ei.c.totius N.e.stor.ia.n.Efe.d.ocifiriae cbinpericliu.m ,dic.ipo- 842.A TheodosiofacileObtinetindici, 1184.Deindiciascfibit
test, 847. Sernjo.d.ecymiis teftiusquq itemppfejiabitus,,862. ad €delestinumpapam.velut insullans,7;13.fluo jteuipore
Nestoriiprimaead Coelesiiiiumlittefae',' qriotenipbretlal», Ephesamprofectus, 717, 719.Post damnationemsficedit
768. Iterum tentat Coelestimanimum, missisde sna et Pe- in monasteriumS. Euprepii, et turb.acep.ergi.te inqria-
lagianorumcausalitteris, fil.Tertia ad Coelestinumpapam sterio, 74S.Theodosii sanctione.deporfaiurjh Oasirii, et
.epislolafluq.Le.mpore da,w,.8.4,1. Nes.iorjjis^Cpelesljju Jitte- ejus libri comburuntur, 747. Qnandoideporlatus,1076.
ris, quosepiscopiAlexaridr]ri*sy,nb:di,dedefiiiil, nbnsatis- Nesloriiopera a quibuspraeLerMercatorfim rficensiia,1J54.
fecit, 717. JfyiniaeCyriUiepislola?slalim ries.piondet, per Nesloriimisera mors, 747. Nestorianismuscurjliclusini-
Lamponem'presbyterum," 801.'SecuridaeCyrj|li:e,[)is.tolse s.e- pietas Judaica, 11*24.Nestbrianae.cajjsseljistorja.quibus ex
cundamreponit, qusePatrjbusEph.esiriis"yj.sa ,est.dqc.tfm__ auetoribusaccepta, et cur conscriptapost aliqrum opefa,
calholicsecoAlrar.ia) 711. N,eslofi.us crif fam yehemfenterin •€99.Nesiorlaflseinipielsilisduo primi ,3dmi.nisJ!i'i, 1102.
Cyrillumiriveclus,1114.jQuafeide.Gyrillo,conquestus?S05.Nestorianabaeresisqnbrumauctorum Jibris spar.sa, 1059
C.yrilliêpjstqla ad .njonachosinceijsqs jubet Phbtiuniqiiom- -seqq.Aquil)u'saricloribnsimpugnal'a,ii)id. Nestoriausefa-
dani responderfe*et Cyrilloaccusaibressubornat,707.Cri- ctionisJnaiiJa paLroni,727.NestorjanaefacjjojjisJjqrnines
men a CyTillo sibj cbjecLumco.naturfeê.rere in',CyrilIiim, alii ab aliis quaedicefentmutuari solebant,. 108:1. Nesiq-s
.818;iTyfiinnldis 86!.
,'crimeriobjjcitiCyriillo, Cyfilli'epi.slo- fiani nou nec
possiintdeffinderfepeccalumoriginaj.e, '.•.- v
..Jaiijargjii.t/isuiimque l!a.udait, 818. Duqdecim'vahalhfe'ma,tj-jairiiGliristigt-aliam,1144.Qua ratiouetujiCjUn)Dej Fjlhtni
sriibsCyfiliiariisfepbriit,'7lY. Nestbfii biaspl)e,ij)iafum ca- dicerent, 1062.Nestorianorumet Sacrainentariorimjsiffi-
iPiluladuodecjuj,a Marip^lercatofe refqlata,!9p7.N.eSt'o- nitasin qualuorconsistit. ljj^4 seqq. NicaenafPatres idescorifir-
Vir-
jrîi^^jju^clicit^Sccî^siae ôctories^^JBSr' pklrqijxt matura PatribusEphesinis,^ seqq.Nicseni
'Sitnctbr.uiria'"
cVriiempiof," lri dfespiplendisiajiis
803!!S*rip'e'rl)ia3 ilbctofj.bris, ginem Gtot&ov nqn dixerupt .quidem, sed aliibene uiulli,
el ignorsinii$sijnul sic.cusaiiis, .813,'y.eiefjsf.estariiehtite- quibusfepugriaiNestoriiis^Sfl
\m INDEX PEUSONAROI ET RE8I3M MEMORABIUUM. 1-2|.!3
. O '':':.
. Observalionesaliquolcirca excerpta ex libris Diodori iRefatatjoThfiq.dgrjanj symbpli a Mariq Mercatprfi,1045
,'adversusSynusiastas,1146seqq.Observalio ad verbaNi- seqq.
cephoride secunda Nesto-. '. llegolae duaefiircafiofpinunicgtipjjem * idipjnatujji,obs,er-
...- synqdo Alexandrinaadversus
- --: • . vaudae,40.96-
'
".'"."'"'"
riuin, 1172.
ObiesiatioConstantinopoli propositaauctoremnonhabet Besponsip.atiargqiijgnta3 ^fifclis.bfJbus NgslqriiaUat,i,
Cyrillum,816. 1111. Proliheginp Consfantiae" Cypfi'fepisfMp.o' jpdicjjjpj
Occidentalesfere omnes cjredidere Nestorium eadem ffirluradyersusJoaiinein.Arilipicibeiiujji, 729.
seniire cumPauloSamosalenb,806. KomanaI sypbdusoccasiongf.Jiaf.larjjjn.Neslo.rii, quanjjo
Opiniode fide TheodprfitL'.eijaijiPJipLiifgqip.Pribqs, habita, l'i67.1'isynq.dusspntrajt.estprj.iiri) prif Alejtandfirid
1041.Opiniopopularjsdecanoiie,qup.anathema.dicebatur potiusquam Aritiochenqprsesulidfeditjilleras. i|69, tf.es
Un.deOfta,823_.
ei, qui ariiinamAdsej!rip.eg.catqifptx,- synodicaslilteras dfidit ad diyfijsos, 11'7$..IJ syijbdiad^,
Orienlalesschismaiicisuspecti erroris, quodduaesinl in versusNesto.riunjhjstoria,,117S.Quote.mppre'hajijta, e.ta
Chrisjqpersqnae,g_37;CyriJ.li apolqgeticopffensj,9.54.'S,ta- quibus memorata, 1175. 111synpdus iri caiisa Nfistbrij
luual CyriUiimn.bri^.sse riegipiendum,nec deppnendum quandohabita, et£uf, ligi, 118S'. "" Actorumqiaid
" srinefest,
Neslorium, 1081. 1186. "..'"."'"
: jOnenlalissynbdus legalps gjjmjnandalispijtlit ad Theo-
dosiumde Nestorii,Cyrilli,et Meriirioniscausp, 751. Lfc •s
gati quo tempqfjeCha)Ggdone.m .apppllunf,735, Theodosio Sabellii error, 029. Tfinjtatem " spstulit personafjijn,
"'"' "'•
libellumterlium miserun.texprob.ratiqriisjilerium, ibid. 1152.
Sacramentariinegant, Yirgijiemposse
* ' dici proprieDci-
P pararh,1168.
. Sententisejn IfestoriurnJalaeforma,1176.
Passionisnojnineqiiid veniaf, 109.9, S,cjiismaticicuf' *lioluefurit"
" apprbbare ariaUiematisiiios
Palripassianorumerror, 929. NestOrii,827". ':"
PaulusEnieseiiusrebiis compositisin communibnem re- Sisinuiisaccessoris Atticiobiltis, 699.
cipilur oralionecum pl?usuhabilade Incarnatiqneet Dei- Sixtusporjtifex,qno temporeCoeleslinosuccessit,lltl"!,.
para Virgine,743 ôpifiiatii'Nesloriihaeresimrevocarunt, J154.
Pauli Samosateuielogium,1129 Mysteriadtsi.eguntur, Sbcratesde Ephesinasynodotria docet ab aliis.scnpto-
1152.Zenobiaereginaeadhaesit,1129.Crir Palripassiamis . ribus pf9etfirmis"sa, llg9. Nestoriumdefendil ab liSEresi
non dicttis,1151.Ha;resiscapitaab auctoribusvarie relata, Parili Sambsaierii, 1128. Ipsius pro Neslorio lestimonium
1150.Triuilatemsoslulil personartim,1132.De Trinitate nulliusest ponderis,1115.
delirium,1133.llaeresisde.Verboprolatiliodiscussa,1151. Substantiaponilurpro bypostasiseu subsistentia,924.
A Sabelliodifferentia, 1152. HaeresisNeslorio objeSta, SupplicatioBasjliialjqrumgue
' '•'"'" monachorum diversa est
4128. Opiniode lemporeunitionisnalufarumin Christodi-r ~a libellopre.c.um,816." ',:• --.-.. :, ;
scussa, 1155seqq.Error circaperpeluitatemunionisnalu- Synbd'rdiiae*Aritiocbenae adversusPaulumSamosateaum
rarumin Christo;1091.Consensiotetdissiensiocum Neslo- quandohabitae, 1129.
rio, 1135.Permisit clericis habere feminas,quas sorpres T
dieferent,1129.AMalchioneconviclus,a Palrjbussecupdae
synodiAnliochensedepOniluf,1130, TtagdpretijsCyrl epispopusquis fufirjt, i065_.NesfqriaT
nismi
PenlalogiiTheodoreliqualeargumenlum,1041.Qjiijne- sit s"uspecjUj's,'.975, Explic.atq'uo§erisu'Clifisii.isdicipos-
mingrint,1063, J98S.
etoefeo;, jCuf* sipcusatusqribd.Cliristurii divideret in
Personaenomenquid significetNeslorio,1112. dqosfiiibs, 1081,1082.Dicit Verbtimnon esseinaiumiex
PetroninsBononiensisepiscopusan Tlieodosiiad S, JGCB-beata Virgi.ne,sedcumpalp fuissetantjum,872.Diodoruni
lestinumlegatus,1187. et TheridOfumMbpsuesteriumdefenditriliS.Scflbitlibros
Philippuspfeiiyler unus e tribqs legalis sedis aposto- jquinqneadvfirsussynoduqiEphesinam, 759. In quinla
lieaeCoelestinilocumnominatiriicur solus lenere dicatur, synodbdairinaius,275;BarictjAnibrosiitestiinoiiio abusus,
1186.A Nesloriocalumniampassus, 1187. .1086,In Ipjpatibiljexscfipsitlpcumserrnonisseplimi Nfi-
Pholinus Sirmienslsepiscopus, 928.A Sabellioalienus, stofii, et illniri aiiiit, -794.Cum Iba iurbas movet post
1140.Samosalenoconseijsitde Verbo prolalitio,1140seq. deporj.atiq.nem.Nest_orji, yulgatisDiodoriel^Tlieodoniiibris,
Quidseritialde Verbo,836. In quo ei coiisentireNestorius 747. CaiumrijatqfSyfillp quasipreniteftlianj egisset, ,745.
dielus est a Mercatore, 1137. HaeresisNestorio objecia, Npnjri,te,f|ujfcbricilioapiidAcaciumBefoese h abiloa Jqanne
785.Haeresispartesduae,quorum prima NfisLorio cuiii
obiecta Antibchenodepace inAleicstndriiJiscbmponenda, 1078.
est, 819. lactantia, JQ79..Qdinm sanclumCyrillum,1078.Obstina-
Photiuspresbytcr Anastasiisocitis, et Nestorii admini- ,tioin ffejicieridis'ariiitheiriatisiJiisCyriili, 1078.Prb Nesto-
ster, 810, 811.Pholii errorduplex codice49, 141. fib .testimoniqmnullumesl, 1115. AdNestoriumfipistbla
Polemius confusionisnaturarumin Chrisib primusau- nbji"est siippositiiia,1078.-Qusindpscripta",,"1077.Libro-
ctor, 1068. fumquiuqueadversusCyrilltiriihistoria,argjimerilum, par-
Populus Theodosioobjeeit favoremin Nestorium, 705. lljio, inscript.io,ej. teiripus, "\P0. Epist.ola' a "d'A ndroam
Popuiusmaledicliset inlnisagit curi)Nfistorio,Md: mqnachumiilbristantiribpolitanum, qiiotemporedata, 1078..
PossidoriitisAlexandrjnseEccjesisediaconiis,quo fem- EpistolaadAfldreaniSamosatenumquo temporescripfa,.
pore litteras CyrilliRomaihdetiulit,713. 1080.Epistolaad Himefjum 'Njcomedieusemqusiiido
"'* ''"' scri-
Praecedehsinagisterquis dictus,581. pta, 1081, 1082."
Primussc-rniode IucarDatione
' " Nestoriano " adjudicafus, TheodorusMopsuestenusvixdnmadolesceijsScriuturgs
735 seqq. ' tractare ausus, 1131, E monasleriqpfofugusa Chryso-
Preclus cur diu rejeclus ab episcopatn regiae urbis, s.lbmorevOcafuf,ibid. LibrosScripturaaadarbitrium fpji-
1077.Dixiladversus primuriiNestorii sermonem, 705« cif, ibid. ©toT&oy inipugnat Anliocbiae,1152. fionjunctio-
756.<Juotempore habitaoralio, 7(i8. Praclus excfirptaex riemnalufarrirriiri Christb cbnjunctioriiconjugutnsinJilein
libris Diodori
' pro defendendaJiasresiNestoriana refellit. .dixit,856.Idolurii
'••"•' pro Cbrisio supposiiit,1131, 11S2.Ijili-
1145. nija propescripsit, 1055. Qup lempore scripsit .opns,dje
PqlcheriaeTheodosiisororisindoles, 701. Inicarnalione,1058.Maleseulit de "gfaiia ei libero arbi-
irio, 1151.Idem cumrTlieodor0AnliochenseEcclesiaBpre-
sbylero, 1037. Voce ifoiiimoiiabutebalur , 1060,.T.arso
Q repnlsus Mqpsuesliamoccupat, 1151. Elogium, 1149.
Erfor de corijuncliorienatursirumin Ghristo, 10.91,Error
Quaesliode unionenaturarumin Christoquibusolimmo- iri librqad Baplixalos,1059,Opusde Incarnalionfifuit s],js-
dis prppostla,J0.93,Qu,ae_sli'o de Dfio pontiliceji.ndeorta, ,sum, lOSS Symboluniab omriibus,qui illiusmem.iijerjiil,
1001,"Djjarido"niota!;1062. Qiuaesiioiies' de Iiicar,naiione damnaturprfeterquama Facundo,1019.A MarioMercajqrje
,,, Vfirbidivini b lim
quOX niplae,1138 seqq.Qi\mfuerinlolifn lalinilate donalum, 1042. In Ephesina synododaij),n;a-
"I li.aer.esesde ilalurarunijn Cliristo,'1090.
scpniun.c.Ubii.e - ' Q
; uis tum, 727.Liber dd Bdplizalosqiiis 1059.yersuLi.adia-
IsLatasquffisdqijjsaNie.siqriofiioiae, 1094," Senlenlia de" processioneSpiriius .sa.ncti,
1058.•"-
. Qoaratibp.epfiasidi.citjifsusclLasseClirjstn.ma jjiortuis, lectica, 1139/"- •'""'' "-,-•; ;;
.93.0,Qua fegula examinkri dfibet fides scfibeiiliurii
"" * '"""' ê Thep.dqriMon§uestenisectarioramiudoles,1149.pjeq-
unibijferialurafiiminChristq,1)0_97. '^lqf/ariotbfitaspfoNestbrip ' yana
'" • ,esjt, 1115, Tljfiqdq.ra JM6-
. QuintisaeculjJjdes.de reaii praesentiacorpoils
........ .-, ..~ .Christi
...... - i n obitus, 1058.'''* "
. Eucharistia!,.829,: J)§uesteni
*
Theodorianjsyiriboljerrores, 1050.Theodorisuiisyiiiboli
Quomodouni Chrislo convenientiadona magi oblule- aquibus auctofibusfaciameutjo',"i049."' *'! :'i'
rint, 937 TheodoriKaiihueiisisaelas,1057.
1247 ORDO KERUM 12*$
TheodosiusMagnusleges dediladversusEuuomianos, -Unionissubstantialisquis effectus,1095. Unionismoralis
1125. effectus,ibid. Unionestres nostri cumChristoin Eu&iari-
Theodosji'JuniOL'isindoles,701. Theodosius Junior Ne- stiae partieipatione, 1163.
storii instinctu indicit conciliumEphesinum generale, Unum non potest fieri alterum, nisi quinque modis. '
715. Scribit evocatoriamad majornmsediam episcopos, 1099.
1184.Thepdosinsa Gandidiano deceptusjubel gesta con- UtilitasinquisitionisinliaeresimNestorii,
1089.
tra Nestoriumrescindi,missoper Palladiumrescripto,cui
respondet synodus,723.Jubet Nestoriumsecedere quo
vellet, 751.Ecclesiarumpacem procuratsanclione edita; V
740. Nestorianoslibroscomburijussit edictis,811.
TheodolusAncyraefrustra tentat animumNestorii n Verbumtriv«oquomodosit accipiendum,937.
Ecclesisesensumadducere,721.Theopathitarumerror de Voxiradm-owi,
conjunctionenaturarumin Christo,1091. quomodoLatinereddita a Mercatore, 806.
Vox,camalilernalum,noninsolitaPatribus loqiiendifor-''
Theophanesquiuqae tradit de Ephesinasynodoab aliis mula,938.
scriptoribuspraetermissa,1194. Verbumquomodosit caro factumOi«cfniG<, 936.Verbum
TestimoniaGregoriiMagniad historiamIsaurorumper- non est ab aeteruoBlius secundum
tinentiamullademonstrantriotaludigna, 826. Testimonia Versuram Nestorium,1135.
Patrum explicanliumquid sit Verbumessecarnemfaclum, solverequid, 917.
id est, natum ex Virgine,958. Vigilii papse in constituto
num. 35 censurade Theodori
defendit fra»mento, 10S9.
TriatJogmatavelutde lncarnationefundanienta Virgo quomodoDeipara Nestorio, 1112. Virgo unde
Ecclesia,1090. etotixo;dicta Theodoreto,972.
u Vitaliset Constantiuslaici HispaniconsuluntCapreolum
Carthaginensemde unionenaiurarumin Christo, 1070.
Unio physica Verbumnon subjicit aut necessitati aut Viriboni est zelo adversushsereticosincendi,935.
violentiae.980. Dnionisphysicseduae sunt species, 1114. Vox etojojojveneni Nestorianiplenissima,921.
ORDO RERUM
QUiE IN HOC TOMO GONTINENTUR.
In hancnovissimameditionemAdmonitio. 9 PTEMquibusintegre contineturHistoriaPelagiana,mul-

GarneriiPraefatiogeneralis in oniniaopera MariiMer- taequepopularesopinionesrefelluntur. 23$
catoris. II Praefatio. i_<i___
BaluziiPraefatio. *o DISSERTATIO PRIMA.— DEPRIMIS AUCTORIBOS ETmm-
NotitiaHislorico-Litterariaex Schcenemanno. 47 CIPOIS DEFENSORIBDS aaERESIS PELAGIAN^. 257
CAPUT PRIMJJM. — Raliosusceptse et obiter
M.MERCATORIS OPERUMPARS PRIOR,SIVEMONU- de Paulo Samosateuo,qui videridisserlalionis, posset primus auctor
MENTAAD HÊRESIMPELAGIANAM. bseresisPelagianae. 237
Praefaliohistoricain commouitorium M. Mercatorissu- CAPDT II. — De TheodoroMopsuesliaeepiscopo,primo
pemomineCoelesiii. 61 haeresisCoelestianae auctore. 258
COMMONITORIUM DE COELESTINO imperalori obla- CAPUT III. — De Rufino quem Coelestiuspro magistro
tum. 65 agnovit. — 261
CAPDT —
PRIMUM.De causa Coeleslii,quomodo acta est CAPUT IV. De a
Pelagio, quo haereSis Pelagianadicta
Carthagine, Conslanlinopoli et Romae. 67 est. 266
CAP.II. — De Pelagii doctrina,cujusmodicognoscilur CAPUT V. — De CoelestioPelagii discipulo. 277
ex ipsiusscriptis. 83 CAPUT —
VI. De JulianoEclanensiepiscopo. 286
—
. CAP.III. De condemnalione et
Pelagii Ccelestii, P e- CAPUT VII. — De Anniano diacono Celedensi. 298
lagiipraesertim,lum a Romanis ponlifjcibus Innocentioet CAPUT VIII.—Deauctorelibri Quaestionum n oviac vete-
Zosimo, tum a PatribusDiospolitanis et Theodoto Antio- ris Testameiiti. 303
chiaeepiscopo. 90 CAPDT IX. — DeauctoreCommentariornm in Epislolas
CAP.IV. —De communiulriusquehaereticisententiaet Pauli qui olim Ambrosio —
tribuebantur. 516
condemnatione. 101 DISSERTATTO II. DE SVNODIS DABITIS INCAUSA PELA-
—
CAP.V. ConvenilurJulianus, et invitatur ad resi- GIANORDM VIVENTE S. AOGDSTINO. 519
piscendumexempfosociorum. 106 PRIMA STNODUS. — AbAurelio adversus Coelestium
Admoniiioin librumsubsequentem. 107 habita CarthagineHonorioIXet Theodosiov AA. CC.
LIBERSUBNOTATIONUM in verbaJuliani. 109 inense Pebruario, annoChristi412. 521
. Praefatio. IUd. —
II SYNODUS. A Joanne episcopoHierosolymisin
INCIPII LIBER. „„„.,.. *" causa Pelagii contracta, Honorio x et Theodosiovi AA.
TRANSLATIONES VARIORUM OPUSCULORUM quae CC.die 30 Jutii, annoChristi415.
— 325
Graecescriptasuntin causaPelagianorum. 171 III SYNODUS. Ab Eulogio Caesariensi adversus Pe-
EPISTOLJE TBES. 17S lagium Diospolicollecta, Honoriox et Tbeodosiovi AA.
EPISTOLA PRIMA.—Nestorius adCcelesLinum papam.Ibid. CC.die20 Decembris, —
annoCilristi41S. 327
—
EPISI.II. Idem ad eumdem. 178 IV SYNODUS. Ab Aureliocoacta Charthagineadver-
KPIST. —
III. NesloriusadCoelesiinumrescribit. 184 sus Pelagium et Coelestium absefltes, heodosioAug. vn
T
NESTORIITRACTATUS conira haeresim Pelagii seu et JunioIVPalladiocoss.circatempusautumniann. Christi
Coelestii. ,.1.83 416. 531
PrcefqlioMariiMercatoris. Imd. —
V SYNODUS. A Silvanosenioreseu primateprovin-
SERMO PWMUS.—Tractaius in Adam. 189 ciseNumidiaeadversus eosdem haerelicosMilevicongre-
SERM. —
II. In idemthema. 197 gata, iisdemconsulibus,circa finemOctobrisanno Christj
SERM.III. . .__. 202 416. 353
SERM. IV.—In id quodscriptum est: Si procidens ado- VI SYNODUS.—Carthagine aquinqueepiscopis, i isdem
raverisme.' 204 consulibas eademque causa, sub finemejusdem anni
de
AWERA VERSIO SERM. III ETIV INBNOREDACTOROM,—ln liabita. 555
liaecverba : Si Filius Deies, millele deorsum;et in hasc: .VII SYNODUS. Habita— Romae adyersusPelagium et
isswmpsifeumdiabolus,elc. 203 Coeleslinum; ab Innocentio I, Honorio xi et Conslantio
SYMBOLUM THEODORlMOPSUESTENI, cumrefula- 11coss., vi kal. Februarias, anno417. 556
lione. './»• ..2^- VIIISYNODUS. —AbAtticoConstantinopoli congregata
APPENDIXPRIMAad partem pnmam Operum Marn adversus Coeleslium iisdem consulibus, a nno 417. 558
. . 231 IX SYNODUS.—Romae a Zosimocelebratain causa
- Mercatoris.
; EpiSTOiA ,
Anastasiipapaead JoannemHierosolymilanum Coelestii,HonorioannoChristi xi et Constantion coss., circiter men-
te scribenlissuper nomineCcelestii. Ibid. sem Septembrem, 417. Ibid.'
PIOES RuOniAquileiensis.- 239 —
X SYNODUS. A TheodotoAntiochenoepiscopoad-
„.„,„„„„
APPENDIXSECUNDA. DISSERTATIONES SE- versus Pelagium liabifa, ut videtnr, Antioclilse,iisdem
1249 QbJE m IIOC TOMOGONTINENTUIl. <C2S0
consnlibus,menseOctobriannoChristi417. 544 Parsprima: Ve Trinilaie,Incarnalioneel aliis symboli
XI SYNODUS. — CoactaCarlhagineab Aurelio,Hono- arliculis. /, S09
rioXIIetTheodosiovm AA. CC, ante Quadragesimam, Pars II: De gralia, lihcro ctrbilrio, nutttra hominis,
;anno418. 347 nupliaruminslituiione,peccalooriginali; et sanclisveteris
' 514
XIISYNODUS. — Carthagineab Aurelio ex omnibus Teslamenli
Africseprovinciiscollecta,Honorioxn et Theodosiovni Pars JII: lleprobalioalienorumdognuttum. S18
AA.CC, kalendisMaiis,anno418. 350 Pars IV : ExcusalioPelagianorum
' , provocalioad
—
XIHSYNODUS. QuaesecundaAfricanaibidemhabi- pletiariamsynodum,eic. 525
ta, eodemannocircilermedium Junium. 355 DisquisitiohistoricainLIBELLDM FIDEI praecedentem. 526
—
XIVSYNODUS. Romaeiisdem coss. a Zosimopapa DISSERTATIONIS VI PAR8PRIMA. — DESCRIPTIS X
adversusPelagiumet Cceleslium, die 15Apriliscelebrata. DEFENSORlBUS FIDElINHZERESIM PELAGIANAM ANTE MORTEM
555 S. AuGDSTINI. 535
—
.XVSYN0DU8. Carthagineab Aureliocongregatae.x CAPDT —
PRIMDM.De scriptisa S. Hieronymoadversus
tola dicecesiAfricae,eodemanno, menseAugnslo. 558 Pelagianos. 537
XVISYNODDS.—Carthagineab Aurelio convocata, CAP.II. — De scriptisab Angustinoadversus Pelagia-
MonaxioetFlinta coss.,mkalendasJulias,anno419. 559 nos. . 546
. XVIISYNODUS. — Episcopornm secundaeCiliciseAna- CAP.III. —: Quid scripserit Paulus Orosius adversus
fcarbiaMaximiano habitaadversusJulianum,Asclepiodoto Pelagianos. 866
et Rufocoss.,anno425. Ibid. —
CAP!IV. De librissex hypognosticoii. S72
—
XVIIISYNODUS. Constanlinopoliab Atticocollecta —
DISSERT.VI PARSII. DESORIPTISHOSTIBDS AB FIDEI
iticausaejectorumex Occidente episcoporum, anno 424 PROHiERESi PELAGIANA, VIVENTE S. ADGDSTINO. S8S
Vel423. 361 CAPUT PRIMDM. — Quaescripta sint a TheodoroMopsue-
XIXSYNODUS. — Romaea Goelestinohabitaia causa stiaeepiscopo,et RufinoPalaestinae provlnciae presbytero,
episcoporumPelagio pertinaciter favenlium, Victore et Theodori discipulo, Pelagii magistro. 585
Castinocoss.anno424vet TheodosioAugustoxi et Valen- —
CAP.II. Quaescriptasint a Pelagio monacho, Rnflni
tinianoCsesare c oss. anno425. 362 discipulo,et Coelesliimagistro. 887
XXSYNODUS. —Africanauniversalisab Aureliocon- CAP.III. — QuaescripseritCoelestius Pelagiidiscipulus,
gregata, iisdem coss., in causa cum aliorumtum etiam et Julianimagister. 618
Leporiimonachiadrectamiidemex errore conversi. 365 —
CAP.IV. QusescripseritJulianusEclanensls episco-
—
XXISYNODUS. Quseprima Gallicana,ab flonorato pus. 622
episcopo-Arelatensicoacta, ut conjecturaest, Arelaie, —
CAP.V. QuaescripseritAnnianusCeledensis diaconus,
Hierioel Ardaburio coss., anno427. 367 Pelagii amanuensis. 62S
, XXII SYNODUS. — Verolamiiin Angliaa Germanoet DISSERTATIO VII. — DEORTD ETINCREMENTIS HJERESIS
Luposedis apostoliese legatis, adversus episcoposPela- PELAGIANai. — 65
gianoshabita,FlorenlioetDionysiocoss.,anno429. 371 CAPUT PRIMDM.Quidin hac dissertatione, et qua ra-
XXIIISYNODUS. -r- Romaea Coelestinoin causaepi- lione praestandum. 629
scoporumPelagianorumNeslorioadhaerentium,Theodosio CAP.III.— Qusesliode morlalitateAdami, prima Pela-
xm et Valentinianoiu AA. CC. iy idus Augusti, anno gianarumomnium,et agiLalaest a disputanlibus,et re-
Christi430. 372 censitaa scriptoribusquintisaeculi,et a catholicisejusdeni
XXIVSYNODUS.—Quae totiusorbisEphesicongregata, avi refutata; habuit vero proprias appendicesuhdecim.
AutiochoetBassocoss.,die 23 Junii, annoCliristi431. 658
373 —
CAP.IV. Quaesliode peccatooriginali orla ex priore,
XXV.—Synodiocto habilaequinlo saeculoin eadem plurimasaliaspeperit, et eam quidem may.imatm, de ba-
causaPelagianorumvariis temporibus. 375 ptismo parvulorum, eorumque redemptione per Chri-
DISSERTATIO UI.—DECONSTITUTIONIBDS IMPERATORDM stum. 64S
JNCAUSA PELAGIAJME H3ERESIS. 377 —
CAP.V. Quaestionisde necessitalegratise Dci per
DISSERTATIO —
IV. DE SDBSCRIPTIONIBDS EXACTIS nr Christumorigo ex praecedente;aliarum quoque ex ipsa
CAUSA PELAGIANORDM. 415 ortus, et istius maxime,qusead poteslatemliberi arbitrii
CAPDT PRIMDM. — Quaecausa et ratio dissertationis. pertinet. 670
Ibid. CAP.VI. Examinanlurverba sancti Hieronymide prin-
CAPDT II. — Quid nomine subscriptionisintelligalur, ' cipibushaeresisPelagianae,pugnantiain speciemcumsen-
quaeipsiuscausae, q use virtutes atque uLililates. 417 lentiaMariiMercatoris. 681
CAPDT III. — Quanlafuerit necessitasexigendisubscri- CAP.VII; r—InquiriLurin versas quosdamProsperotri-
. plionesin causa Pelagianorum. 418 butos de societate haeresis Pelagianaecum Nesloriaha.
CAPDT IV.— Quorumdamnationisubscriptioexacta sit 694
in haccausa: an lantum dogmalum,an etiam auctorum. MARIIMERCATORIS OPERUMPARS POSTERIOR,
.429 SIVE MONUMENTA AD H&RESIMNESTORIANAM.
CAPUT —
V. An quiaiictoribusdogmatumPelagianorum 699
lavebant,ipsiqueauctoresfaterentur, sua esse, quaeob- Praefaliohistorica. Ibid.
jiciebantur,tainquamex ipsorumlibris excerpla. 431 LIBEll PBIMVS.
CAPDT. —
VI. Quaefuerit, el a quo praescnplaformula
fidei,cuisubscribendum foret in causa Pelagianorum.435 M.Mercatorispraefatioin sermonesNeslorii. 7S3
CAPUT —
VII. Qua aucloritate sancila sit lex subscri- NESTORIISERMONES. 737
bendi,an sacerdolali sola, an etiam imperiali. 433 SERMOPRIMUS. —DeIncarnalioneDomini. Ibid.
CAPDT —
VIH. Quibusimperata sit subscriptio,an solis SERMO H. — De dogmateseu eupuai.., id est, de .con^
episcopis,anetiamaliisde clero, immo.et aliquandolaicis; junctioneinconfusaduarumnaturarumi'n Christo,et com-
et quaepoenarecusantlbusstatuta. 437 munionenominiim,velut in Apollinaristas. 763
CAPDT —
IX. Quidcausarentursubscriberedetrectantes, SERMO III.—Habitusa Nesloriovelut ihArianoset Ma-
et quam in partem accepta sit detrectantium exceptio. cedonianos,reipsa adversus catholicosverae nalurarjim
458 linionisin Christodefensores. 765
CAPDT —
X. Quibus aliisartibusrecusantesusi sint' ad EPISTOLA M. MlillCATOMS, de discrimineinler
tergiversandum. 441 hceresimNestoriiel damnataPauli Samosateni,Ubionis,
CAPDT —
XI. Quaralione sil aclum cumrecusanlibus et Pholinialque Mareelli. 772
resipiscentibus. — 444 SERMO IV. — De incarnatione.Quiprimusatque extem-
DISSERTATIO V. DELIBELLIS FIDEI ABADCTO-poralisadversus Procli orationempanegyricamin virgi-
SCRIPTIS
HIBDS EI PRECIP01S DEFENS0R:BDS aaERESIS PELAGIAN2E. 445 nemewtoxov. 782
STMBOLOM TheodoriMopsuesteni. 416 SERM —
V. De Deonatoet Virgineetoi&u,qui secundus
LIBELLDS FIDEI a Rufino presbyteroscriptus. 449 adversus Proclum. 785
LIBELLDS FIDEI a Pelagioscriptus. 488 SERMO VI. — De dictisEpistolaeApostoliad Hebraeos:
Pars prima, qucetheologica Ibid. Consideraleapostolumel ponlificemconfessionisnoslrce
Pars secunda,qucececonomica. 489 Jesum, etc. .787
Pars Jertia, tjuce.elhica. 490 SERMO —
VII. Quiquarti»in Procluin.Adversuseos qui
LIBELLDS FIDEI Zosimopapaeoblatus a CceleslioPelagii propterconjunctionem, vel divinitatemVerbi mortificant,
discipulo. 497 vel humanitatemdeificant. 789
BREViARiuMEPiSTOLBquamvelutiregulamDdeiCoelestinEe EPISTOLAPRIMA S. CIKILII episcopiAlexandrini
scripsilad clericosRomanossuaepartis. S03 ad Neslorium. 801
LIBELLDS PIDEI a Juliano Kclanensiiuissus ad sedem EPISTOLA EJUSDEM ad clerkos suos constilttlos
atostolicam. 508 Conslaitlinopoli. 808
1251 ORDO UERUM WM KNHOG TOMO COJSTINENTUR. 12!>2
Commonilorium -epislolaiAubjunclum. 817 magiscaro sil factum, si\ c homo perfectus, secuniliun
NESTORII EPISTOtA ad S. Cmillumrescribenlis. Scnpturas 1020
818 CAP.XVIII.—Quod EmmanuelDeum habuerit aliler
SFJVUO —
VIII. In Judamad\ersus hoerelicos. 827 1021
SLBMO IX. — ln ld qiiodscriplumest: Si liaberealiquid iiihabitautpin, — quamnos.
CAP.XIX. Dicla apostolicain quibus DeUsnominalus
recordatusfueris'ftdversus t e fralrem luum; \oluli conlra est Chrislus. 1022
KerpLicos. . ' 828 CAP.XX.— Aliud. Ibid.
SERMO X.—Voiuiin Macedoniands,revera in catholicos CAP.XXI.— Aiiud. Ibid.
\eise incamationisdefensores. 829 —
CAP.XXII. Aliud. Ibid.
. SCIIMP. XI. — AdversnsArianos, In bsec \erba Isaioe: —
CAP.XXIH. Aliud. Ibid.
cst
Pticr.datus nobis,el filius nutuseslnobis. 830 —
CAP.XXIV. Aliud. 1021
, EPISTOLA STNODICA S. CTRILLI ad Nestorium. —
CAP.XXV. Quomodooportet intelligeie: Verbum
831 caro fuclumesl, et Itabitavilin et quoinoiio]iro-
EPISTOLA NESTORII episcopiConslantinopolitaiii, priumipsius dicalurcorpus. nobis; 102ii
ad Cwleslinumpapmn. 841 —
CAP.XXVI. QuomodoiiUelligilurM Yirgo san-
EPISTOLA NESTORII ad Ctelesliumrescribentis,de cta. 1028
Graicoin Lalinumiranslataa MarioMercatoie. 843 Cu-. XXVII. — Dictade Chrislo. 1029
SEBMO —
XII. ln ecclesiahabitus, in qua litteras Coele- CAP.XXVIII.—Aliud. 1030
siiniRomaniepiscopi,CyrilliAlexaudrini dcnunlialionisac- —
CAP.XXIX. QuodDeusnominaturel homoapparens
cepit \u idus Decombns,consulatuTlieodosiixiu et Va- Unigcnilus. — 1051
lentinianiui Augg., posl bextumdiem quameasdemlitte- CAP.XXX. Aliud. Ibid.
ras sumpsit. 848 —
CAP.XXXI. Aliud. m%
SEUMO XIII.— Die altera, id esl, Donwiicadiclus. 862 —
CKV.XXXII. Ahud. Ibid.
EXCERPTAcx VARHSKESTORIITRACTATIDUS, iu CAPXXXIII.— De Chribtipassiono; et quod ulile sil,
quatuor coilectionesdistnbuta.
' COLLECTIO 865 quodsecundumaliud et aliudde unoet codemdicilur, m-c
FIUMA Excerptorume\ libro Nestoni, seu Si- divitiimusin duo. 1035
BODI EPUESINJ: ACTIO VI. Ibid. CAP.XXXIV.-^-Aliud. 1034
COLLECTIO SECUNDA. 897 —
GAP.XXXV. Adversusillos qui ainul, qoodsolarela-
COLLECTIO TERT1A. 905 liOneDeumVcrbum deceanlhumaua. 1036
COLLECTIO QUABTA, dictorum Nestorii in
quce Cjrilli opc-
ribus sparsasunt. 905 LIBER, TERTIUS
EXCERPTAEX LIBRIS THCODORlMOPSUESTENT.
LIBER SECUNVUS. 1041
PrmfalioMeicaloris. Iliid.
Adnwnitioin BlasphemiorumNeslorii capitulaxu. 907 EXPOSITIO PRA\/E riDtiTheodori Mopsuesleni. 1043
JJLASPHEMIORUM NESTORIICAPITULAXII. 909 TiErLTATio Tlieodonauisymbolia Mercatore. 10io
S. CYKILLIAPQLOGETICUS pio duodecim capitibus 0BSEH\ATK»ES ad sjmbolurael ejus reiutationciii, 1049
adversusOrientales episcopos. 953 ExcEBPTtM PRIMUM. 1081
. S. CYMLLIAPOLOG-ETICUS adversus Tlieodorelimi. EKCEHPTUM-11. 10S2
969 EXCERPTUM III. '', iOHt)
S. CYRILLISCHOLUde Incaruatione Unigeniti.1005 ExCEUPTtijiIV. 1056
CAPUT —
PWMUM.Quidesl Cbristus. Ibid. ESCEHPTUM V. Ibid.
CAP.II, — Qualiteriutelligi debeatEmmanuel.
• 1007 EXCERPTAEX LIBRIS TIIliODORETlCYRENSIS.
CAP.III. — Quidesl Jesus. 1008 1065
CAP.IV. — Quam ob causain Dei Verbum dictum sil Admonilio. lbid.
homo. Ibid. EXCERPTA SEPTEM ex hbris quinque qubs advor*usR.
—
CAP.V. QOfam ob causamexinaiiitumdicitur Dei Ver- Cjnilum conciliumqueEphesinum consciiosit. 1067
Jjtt.no. i 1009 EXCERPTA EXEPISTOI.IS THEODORETI 1075
• CAP.VL—Quomodounus est Chfislus. ' ' Ibid. LXCERPIUMEXSCRIPTISEUTHERIITIIY
' AKtNSIS,
.- GAR; —
yri.; QuomodoCbristus estÊmmanuel. 1010 . .' 1085
: CAP.VIII. — Quamesse ducimusMufiationem.. lOll Pfaifaiid Mefidlofis. Ibid.
-: CAP:IX-^CeCarbone. ...'.,. "., ..!"..': 1012 EXCERPTUM ex Euiherii sefifione adversus; S^
• Cip. X.:—rQuod ihcorporalisdiyinitas facta fuefitipsa "inih. : Cyril-
1087
iiiarohabens anitnamfationabileni':'.et quodsi ea a sese EPILOGUS. Ibid.
• ^dividere voluerimusiprocul dubiolabefactabimusdispen- ''" LtBER QVARTUS.
sationem, qusein GhristoipteliigiturV Ibid. DISSERTATIOf)EHJERESiBTEiBWS NESIORin 1089
V CAP. X I. — Quod adunaioDeo Tefbo vgrg lihmahitati, —
CAP.PKIMUM.Quis status quaeslionisillius celebris
driconfus:etamen substantiae[Idest subsislentise ] per- quamNestoriusfhbvitEcclesiseyel propterquahi ffniehdam
mansefunt. ! 1015 fuit conciliogehefali. 1090
CAP.XII. —-Quoflehni TessetDeus Verbum,factus sit .eptis I I.
CAP- ^QtrEefuefithsefesisNestorii genere de hnib-
liottio, nec bomosimpliciler,audaiconjuuclionehonoratus, his qua aihbaeiiiifilifisidnaturse-copulahtur. 1095
-vpcatussit ad parem digmiatemDeiT.efhi,-.'si.veLau6tdrila- ' Cit. Iil, — De tfibiis htefetieis Ario;Apolliriariet Eu-
,tem, sicul quibusdamyidetur.... , . •' '..'.' Ibid. hohiib,qUOrumsocielaspef caluihhiam a NesiOTio catlip-
....CAP;XIII.4r QuodClirisiusJesus voeeiifriiomo facius :licis objecta est. ";'•' - 1114
,Deus y.erbum. =*-
1016 ': £&. Ty. Nestofihscoihpositiiscuhihasreiiclsantiquio-",
:„ CAP —
XIV. ExempladiyihseScnjitufaj qiibd DeiJVef- rihiis Miisqiieomuibus qubfum spcietas jpsi exprobraia
.bum homofaclummanseritDeiis.De prbpilisthrio. 1018 !est a primis Cdeidefensbfibus.' 1124
—
GAP.Xy- Aliud.devirga Mosis. „ '. 1019 CAP.V; — De obefibusKiislofii. 1154
'•; -CAP.XVI.—Ahiidde maniiMoysisleprosa, et ititegre GAP.VL ^De fide Nestbfii quoad alia «juinqnedo-
.•fi.anatai;_;;' — .. ; ... 1020 :gihata. _ HS9
. Cip.,.XyiI: QiiodClifistusnb.iieratliojiiootoyopo;, nec DISSiERTAtlOALTERA,Dii Sra^js^^ras m CAUSA
:5»iuiplicitlrinliomiiieiiiMabitarlt'l^û$-VSr1)in1i';.$^d;o]iioa NESTORIAKA. .:4I67.
^ta^^3o\
FINIS TOMi QUADRAGESIMIOGTAYI,

Migne. Patrologia Latina Tomus XLVIII.

Încărcat de

Informații document

Titlu original

Drepturi de autor

Formate disponibile

Partajați acest document

Partajați sau inserați document

Opțiuni de partajare

Vi se pare util acest document?

Este necorespunzător acest conținut?

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Migne. Patrologia Latina Tomus XLVIII.

Încărcat de

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Marius Mercator. Marii Mercatoris,...

Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE

QUI AB MVO APOSTOLICO AD USQUE INNOCENTII ni TEMPORA

PATROLOGI^E TOMUS XLVIII.

PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

MOMMENTA AD PELAGIANAM NESTORIANAMQUE HMESIM PERTINENTIA.

JliXTA ERUDITISSIMAMGARNERIIRECENSIONEMADORNATA,CUJUS AMPLISSIMISPR^SEKTIM

PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

QJLE IN HOC TOMO CONTINENTUR.

QglfiUM M, MPRQAT^QSIS MRS I&I8R.

Scripta ad PferSgnr.rd.tri h#resim perlinenlia. Coll. 9-699

Scripta ad Nestorianam Jijgrgsim per|jnent||, G99-1218

NOTITIA HISTORIGO-LITTERARIA IN M. MERCATOREM.

§ 1. Vita. qui nullam alicujus dignitatis nolam in suis operibus

OPERUM QU^E EXSTANT

CUI TITULUS EST IN ANTIQUISEXEMPLABIBUS

CAPUT PRIMUM. G quidem innovat creando, sed non omnes renovat

GA^TIGATIONES'" ET; NGT^fe,

m TRES EPlStOLAS SEQUENTES ADMONITIO*

NESTORII EHSTOL^ TftES*

* EPISTOLA. I A tibnfes, velut (vfera iriier ribs, securidtim ScriptufSs,

« PRJEFATIO MARHMERCATORIS. B deflnitionem d quamvis recte sentiret et doceret

Colligb qiiirilo ex eb paritcr quod ojrines canones ut liberiiisintereapeccarent.soluiinimirum legihus,

,ET EJUS REFDTATIO.

IRJEFATIO ^ARIl M|RpA^QRIS. j^p.rayura ejusVdp.d5sgerisatibj)e.Dbjriin.iCa,et^a fide

OPERUM MARII MERCATORIS,

OPERUM MARII MERCATQRIS,

DISSERT ATIO VI,

Cur pbrro tres fefe mensbspontiiicisresponsum'clerici urbis regise exispectavefiiit;caii^afuitpfocul dubio'

IMPir NESTORII SERMOMS. j

SERMQ PRpiIJS. affert mihi sestaS:spicas,; hiems,;pluviasrgenefat-, au-

EX VARIIS NESTORII TRACTATIBUS

COLIiECTIO PRIMA EXCERPTORUM

Interprele, at credi polest, Mario Mercatore.

Posl consulatumDD. NN. Fi, Theqdqsiixm et Fl. j\ reverentissimieireligiosissimiepiscopiMeinnonwianclh-

\. Dc codiceconfeclo, qitalernioiiexxvi. Inter cm- AGhnsti

NESTORII BLASPHEMIARWM GAPITUIA KII> ?

\}''..' '•':. -'< CASTIGATIONESET NOTvE.

•AbatOMTIO IN APOLOGETICUM S. €¥RILLL

Cyfilitts fepisfPltcsitictefliiBadNestorittfiisitbjuiixefaicapilaerrorum duodecim, quse quia singula Sttbje-

APOLOGETICUS ADVERSUS THEODORETUM, I

ADMONITIO IN SDBSEQUENS OPUS.

CAPJ3TPWMUM. j^ safiiih ei Medofuinrege. Cpnlfa Babylonibs enim illp

tnquo continentur EXCEUPTAa MARIO MEKCATOREex libris THEODORIMOPSCESTENI,

EKPOSITIO PRAViE FIDEI THEQDORL

REFUTATIO THEODORIANI SYMBOLI A MERCATORE. ,

OBSERVATIONES AD SYMBOLUM ET EJUS REFUTATIONEM,

THEQDORI MOPSIJESTENI EXCERPTA.

',. E& libris quinque quos adversus B. GyrillumAlexandrinpspimtatjs anlisfiien). spngtuyiqup,

EXCERPTUM PRBJUM. ,A nobiscum enjm Djeitsi^tej;pfetatpr^ ±tpct&t, innpstra

EXCERPTA EX EPlSf6LlS THEDtJ(3liETI.

Hacteriiis _delibfc Mepi"tvav9^'u3T"ni7s%,. seii PeiitS- Verba Marii Mercatoris.

MARit MRCATORIS ^RMATIO.

Temporequo turbas Neslorius excitavit, ad id usque quo in Oasim deportalus periit.

AD LECTOREM ADMONITIO GARNERII.

'AiiBROsn loeusinsignisHb.i in Luc. cap. ~\ eniendaliis AuctorQusestionumveleris et novi Testamenli tlefen-

' , Anliocbusvif illustrisprimaniiSestqriiadS. Ccelestinum

Samosatenocirca Incarnalionem,948. Refellilurde De.o

In hancnovissimameditionemAdmonitio. 9 PTEMquibusintegre contineturHistoriaPelagiana,mul-

FINIS TOMi QUADRAGESIMIOGTAYI,