Anastase le Bibliothécaire. Anastasii abbatis, sanctae Romanae Ecclesiae presbyteri et bibliothecarii opera omnia... accurante J. P. Migne,.... 1852.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.

Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.

 PATROLOGLE

CURSUS GOMPLETUS
SIVB
BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OEGONOMIGA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOGTORUM SGRIPTORUMQUE EGCLESIASTICORUM

QOI
AB MVQ APOSTOLICO AD INNOCENTII III TEMPORA
FLORUERUNT;
RECUSIO CHRONOLOGIC14
OMNIUMQVM EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICE TRADITIOMSTER DUODECIMPRIORA
ECCLESIJE S^ECULA,
JDXTAEDITIONES ACCORATISSIMAS, INTERSE COSIQOE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS.-
PERQUAM DILIGENTER CAgTIGATA; , -'
COHMENTARIIS
DISSERTVTIONIBOS, LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTiNENTEH. ILLDSTRATA ;
OHNIBDSOPERIBUS POSTAMPLISSIMAS ~ED1T10NES QUJETRIRUS NOYISSIMIS S&CULlS DEBENTUR ABSOLOTAS
DETECTIS, ADCTA;
IXDICIBUSPARTICULARIBUSANALYTICIS, SINGULOS-SIVE TOMOS, SIVEAUCTORES ALICUJUS MOMENII
SUBSEQUENTIBUS, DONATA ;
CAPITULIS
1NTRAirSCMTEXTUM RITEDISPOSITIS, NECNON ET TITDLIS SINGULARUM PAGINARUM NARGINEM SUPERIOREM
DISTINGDENTIBUSSUEJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA;
OPERIBUSCUMDDBIISTUMAPOCR\THIS, ALIQDA VERO AUCTORITATE INORDINE ADTRADITIONEM
'
ECCLESIASTICAM AMPLIFICATA; ' ' - - __
POLLENTIBDS,
DUOHUS INDICIBUS
GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTERO SCILICET RERUM, QDOCONSDLTO,
I N JJUIDQDip.^S^yj^,
ONDSQOISQDEPATRUM QUODLIBET TUEMA SCRirSERIT UNOINTDITU CONSPICIATUR ; ALTEUO /fc<$y~~~-Q''S-%N>
SCUlPTURiE SACR^E, EX QUOLECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QDINAM PATRES. //<$?/'=r-«j%
ET IN QUIEDS OPERUM SUOKUM LOCISSINGULOS SINGDLORUM LIBRORUM f,~~,"~~\ __^
|*=c/ V"
, SCRIPTURJS TEXTUS COMMENTATI SINT. 1___,\ '. J ,C;
EDITIO
ACCURATISSIMA,CETERISQUE OMNIBDS FACILE ANTEPONENDA, SI FERPENDANTUR : CRARACTERUM WttiftnWKjf, '/J-~
CIIART.EQFALITAS,INTEGRITAS TEXTUS,PERrECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TDMVARl• 4'^J"0\^^
IUMNUMERUS, FORMA-VOLUMINUM PERQDAM COMMODA SIBIQDE INTOTOOPERIS DECDRSU CONSTANTER'"'
PEETIIEXIGUITAS,
SIMILIS, PR,ESERTIMQUE ISTACOLLECTIO, DNA,METIIODICA ETCIIRONOLOGIC^y*^
SESCENTORUM *FRAGMENTORUM . OPUSCULORUMQDE IIACTENDS IIIC 1LLICSPARSORUM^;
PRIMOMADTEM IN NOSTRA V/^/\
BIBLIOTDECA, EX OPERIBDS AD OMNES&TATES ,/ /XX^^S.
LOCOS,I.INGUAS FORMASQUE PERTINENTIBUS , COADUNATCRUM. j ®. k(p \vj>\
- SERIES t_, "
SECUNDA,. %\§\
IN QUA1'RODEL'NT PATRES, DOCTOUES SCRIPTORESQUE ECCLESLE LATIP&O c3 \ ^j\
A GREGORtOMAGNO AD INNOCENTIUM IIL ~^ *lZ*\
\r**\.
ACCDRANTE J.-P. MIGNE , \£\ "&>' \m
'Qfi >-> I [»7___j
BEELIOTHEGS CLEBI nHIVERSS:, \T \-rf*'^t
CURSUUSICOMPLETORDM
IN SINGOLOSSCIENTI/E ECCLKSIASTIC.E
RAMOSEDITORB.^T rf

FATROLOGIABINA EDITIONETVPIS MANDATAEST, ALIA NEMPE LATINA,ALIA GR^CO-LATINA.—

VENEONTMILLEFRANCISDDCENTAYOLDMINA ET
EDITIONISLATINiE; OCTINGENTIS
— MERELATINAUNIVERSOSADCTORES
MILLETRECENTAGRjECO-LATIN^E. TDM
TDMOCCIDENTALES,
OIUENTAJLES
EOUIDEMAMPLECTITUR J HI ADTEM,IN EA, SOLAVERSIONELATINADONANTURj

PATROLOGIiE TOMUS CXXVIII.

ANASTASII BIBLIOTHECARII TOMUS SECUNDUS.

EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM,

N VLADIGTAi)'AJI/BOJSE,PROPE PORTAMLUTETLE PARISIORUMYULGOD.'.EiVF£fl.NOMINATAM,
SEU PETIT-MONTROUGE.
1.853.
 S^CDLUM IX.

ANASTASII

AtRBAJTIS,

SfflCTMflfflffllllliEffiE MifElfET BlBLIflTHECAEH,

EMTIO PR^ ALIISf OMNIBUS

«sMlS?'
.
*.>:..-.:: ;-J j'-\-•'•' - "> '' ^.:'"«:''
. ^.it.-Eiuifr-ti
iHJ
;;"' AD FJDEMMANUSCRlPTORUJtf^^Dt&UM *'''.,.
ET JUXTA; PROBATISSIMAS EDITIMiS.^EXPRESSA^BL/lN^eHi^I ^EMPE ROMANO-
T
"VATICANAM," QUOAD LIBRUM PONTIFICALEM, MABILLONII,
CARDINALIS MAII, ETC, ETC.

ACCURANTE J.-3\ MIGNE,

CK.EBI UKIVERS^E,
BIBLIOTHEC^
S1Y£
IN SINGULOSSCIENTLfiECCLESL.STIC.aE
CDKSDDMCOMPLETORDM RAMOSEDITORE.

TOMUS SECUNDUS.

VENEUNT3 TOLUMINA21 FRAN5IS GALLICIS»

EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM,

IN YIADICTAD'AMB0ISE, PROPE PORTAMLUTETl/E PARISIORUMVULGODyENFER NOMINATAM»
SED PETIT-MONTROUGE.
1852
.-^i«iT,i.,tf. ih-A ur.SiSSlSiTsl-
 ELENCHUS

RERUM QUJE IN HOO T03EO CXXVIII COXTIHENTUR.

ANASTASIUS ECCLESLE ROMANiE PRESBYTER ET BIBLIOTHECARIUS.

VitfB Romanorum ponlificum (continuatio). Col. 9

- - ' - '
Appendix. . 405
Vilae Romanorum pontificum a B; Petro ad S. Psulum I, ex codice
capiluli Veronensis. 1405
Fragmenlum Catalogi pontificalis in Vigilio desinens. 1423
Lidex locupletissimus ad Vitas Romanorurr pontiticum. 1425

Ex lypis MIGNE,au PclU-Monlrouge.

 '
. HISTOElj® . ,

.. DE YITIS ROMANORUM- PONTIFlCUM"

CONTMUATIG.

(in vaiiislectionibnset- nolnlis, ex margioe editionisFabroltieollcetis*indicat coriicemVdsrri collatomcum va-'

iicano; B, lectiones ex cod.card. Baronii;H, ex ejusdemcardinaiissententia;C, ex Conciliisedilis per Suriuui.-}
•
'XXXV/SANCTUS MARCUS. ^' -
,
AKKOCHHISTI 3&8, CO?iSTAIfTlN'I
mp. 31.

||,f__»Marcus; natione -"Romanus , ex paire "Prisco , sedit annos. daos ,' .menses
octo a, dies viginti. Fuil auteni temporibus ~~Consiantini, et Nepotiani, ac. Se-
cundi i consulum, ex die .Salendarum Februariarum, .usque ih diem ILalendar-um
Octobris. Hic. conslituit ut episcopus, Osiiensis', qui consecrat' episcopum IJr.bis,
&' pallio« uteretur, et ab' eodem episcopo urbis .Mpmw consecraretur, et constitu-
" '
tum de oroni ecclesiastico .' ordine" fecit.:~ Kie" feeit duas - basilicasY unam.
ubi requiescit, ~
via 'Ardeatina, et aliam in-urhe Roma juxta "Pallacyris. Hujus
suggestione obtuiit donstanlinus -Augustus basilicse^, quam« ccemeterium, con-
slituit via Ardeatina, fundum Rosarum-cum omni _agro- campestri prss^tautem
• 30 solidos quadraginta. In basilica in urbe Roma obtulit hesc : pateuam argen-
ieam pensantem libras triginta. Amas argenteas duas, pensantes, liiiras yiginti.
Scyphum argenteum unum pensantem libras deeem. Calices rnmisieriales argea-
teos tres pensantes libras binas. Cororiam ^trgenteam pensanlem, libras decem.
Funaum Antohianum via Claudia praeslantem, soiidos triginla. Fundum f Vac-
15 canas via Appia" preestantem solidos quadraginta,, et 6 trimisios .duos. Fundiim
tOrrea via Ardeatina proestantem solidos quinquaginta -=quinque , et \ trimisium
tthum. Hic fecit ordiftationes duas i ,per- mensem Decembris, presbyteros viginii
quinque, diaconos sex, episcopos per diversa' loca vigirili septem. Qui~ etiam
k secundo nonas Oclbbris,
sepultus est-in cmmeterio Balbinx, via Ardeatina, et
-
20 cessavit episcopatus dies vigikti. _ ", -
CATALOGUS SUB-LIBERIOI
Marcus menses octo, dies-viginti. Et Mcfuit temporibus Gonstantini, Nepotiano-et Fa^-
'
cundo consulibus, ex die. xv Kalendas Februarias usque In diem Nonarum Octohrium,
consuiibus SS. . - - -
KOTULJGMABGINALES TABROTTI.
~
a" B, minasd. 8. L B,Facundi. <=paiij„m.VideBaron ' annDpmini 338 infine. C, palalinas.- «C,deest
Baeeanas. £ *
C, tremisses. " C, Mojrea. C, iremissem. i Baron toc.cit nullam putat fecisse
-k CB,
LB, pridie. . -
VARIiE LECTIONES -
Apud Fabrotlum extra margmem ex cod Frehcri, A ali eodem epispoptis u. R. c. conslitufum deohinibtis
B
Kpriino, secundo. ecclesiaslicis ordiuibns fecil Basil 2ivia. Ard {M.
NwnlQ, hn 8 A B, conslilumm de omni Eccle- id est, via S. Pauli) in-(]ua sepnltus est alians in
sia. lin 9, A B, Rosarium.. lin 13, A, coron.tm nrbeR. Ex jnxta Paiaiinas (M, itl est, pi-ope Capno-
liura).
argonleam. lin ead , palenam argenlear.i. lin 14, lica3, luijus suggeslione Const A. qliiuliriiitsc
A B, s.olidos-40.lin M el 4S, B, Baccanum; lin 16, q. cimit c. lin 10, in basilica quse_est in urhe
liorrea. lin 17 A B, duas- in urbe Roma. Ijn 19, obtulit haec dona. Pateiiam arg. lin 11, pens sing
A B, via Ardeaiina, quod ipse instittiius fecil lib20. lin 15, corarg.'!,* pens. linii Baccaiias. lin\5,
trimissos 2. Eundum marmoriitm vja Ard pr. solSo
Ex cod Reg Maz el Thuan. eftrrintssuin 1. lin 17. viginliocio. Qiti-lin/19. via Anl
Lin % el Fecundi c. ~Md Februarii. lin 5, et 'quejiiipseinsisteiis (M,quiL i.) leterat 2_ISbi-. Octobr.
PATROL. CXXVHI. ' i ;
 II - . ANASTASIIBlBLIOTHECAB.il - .12
Ex cod Thuano aitero. A Apud Holsleniumet Scheleslrathim.
Lin b",de omni Eeclesise.ordinc fecit. lin 7, Pala- Lin 2,F/orFacuii(li. [in i3Flor..-deeslKa\\ns.linead.
linis ex liujus s. o. c. A B, qiiein^imil? Hn 9, Ro- Cass et Flbr episcopus. lin 6, Jid codiie omni Ee-
sarium c. o. a. campeslroriim. lin 14, Baccanas. clesia ordinavii. lin 7, Flor Pnllicinus. al. ms. Pala-
/in 15, el trimisinm. ,Hic fecil ordin 2 in tirbe Roma tinus. lin 9 Flor, rosarium. /»'»» 14, Cass Baecnniiiu.
p. m. De.cembrem.lin 19, via Ard.'qucm ipse insi- lin 17, Vat, in urbe Roma. lin 19, Flor Vat, quod
stens fecit, sec Non. ipse insistens fecit pridie Nonas, elc.
NOT.E VARIORUM.
ALTASERRA. ab eodem melropolilanis episcopis aliquando o!)
Linen l. — Hic consliluit ut episcopus Osliensis, eattsas arduas, et ralionabiles impertiii soliium fuit.
Hoc aiias appellalur Phrygium, fbriasse ideo, quod
qtti consecral episcopumUrbis, pallio nlerelvr, el ab Plirygiortim
endem episcopustirbis Boma' consecrarelur. Pallium, opere crucibus conlexi solel. Baron.
qnod esi plenitudinis ponlilicalis oliicii insigne, de anno 356, n. 63.
jnre confertur tanlum arcliiepiscopis, can 1 el seqq, BLANCHINI.
100 dist., cap •£de Eleci. Vcrum ex speeiali gratia, Notce chronologicai.
eiiam episcopis qnibusdam indullum fuit a stimniis
pontificibus, ut a Marco episcopo Osiiensi, propter Beato Marco, praiter menses octo, et dies viginti
consecrationcm snmmi pnnlificis, quam babel ex ununVepiscopatus, annos quoque duos Iribunnt ciim
S. Pauli catalogi vetustiores, exceplo Lihe-
anliqua consuetudhie; Syagrio episcopn Auguslodu- picluris : neiiipe-calalogussub Felice Qnarto, Cavensis,
--nensla Gregorio, de q io ipse Iib-vii,ep'isl h el aliis : R" riano
iinde manavit consuuitiiio, ul Osiiensis consecret Farfensis , Lucensis , et Colbertini omnes, supra
snmnittm pontificein , ui rcferl Rojierl. abbas in relali in Prolegomenis seriem Rom.ponlif., necnon
Snppl Sigeberli ad ann i!80. « Ostiensis cpiscopus irxius illi
Bibliothecarii. Uiiicum-lamen paT consuluui
ex antiqua consueludine ordiuat ei.sacral poniificoni assignanl lum calalogns Lilieriauus, lum ab illo
Romanum , quoe consiicludo exinde nccidil, quod proximns Felicis Quarii, ei Bibliothecarius,-<itcodex
Ocriculensis qnartus : quoiquot seilicel appomml
marlyrizato beato Sixto, et saneto Laurenno ejus nolam consiiialus. Siuit aiileiu consules qui in Marei
diacono, beatus Justinus presbylercsim.cleroRoiua-
no elegit Dionysium inponliflcem Romamnn, queui poiitificalu exprimunlur Nepolianus et Facundus,
sacravit Maximus Osliensis cpiseopus : ex hnc con- qui annum signanml aerseChrisli communis 536.'
sueludine exinde Ostiensis episcopus ordinal, el sa- Ilis neinpe consulibus electns pontifex Romanus
cral Romanum ponlificcm, el babet pallium sohini- dielius quindecim (lol euim numcral cum Bibliothe-
modo ad ea, quaepeilineiil in ordinaiione et conse- cario calalogtts Farfensis) a motte Silvcsiri decesso-
crajiorie Romani ponlifieis. > Ejusdem riius meiniuil ct ris, qui vitam olauserat supremo r.nni Romani die, "
Auguslin in Brevic. collat diei 5, eap. 16. t Ilom. Christi coiisulatus Conslauiii elAIbini 51 .Decembrisa'n«
ponlifex solel ordinari a uibus cpiscopis, quoruui 55S (ul in Silvestri nolis Chronologicis jam
: et aposlolicts sedi soiemniler illatus d:e ,
.prirnus est Osliensis. » Anasias. in JonnneV : « Hic oslendi)
consecratus esl a tribus episcopis, Ostiensi , Por- Dominica 18 Januarii Pascba uiiicum celebravii '
tuensi, Velilernensi, sicuii prtedecessor ejtis Leo eodcniconsulalu Kepotiani et Facundi, quo noiidum
" absoluio migravit in coeltim nonis Octobris. Quarc
.pnpa. >
Linea.6. Ilic (ecit duas basilicas, unam via Ardea- C vicarialum
aiini dtio pontilicalus qni praecedunl, perlinent a I
tina, ubi requiescil, et aliam iri urbe Roma, juxla Silveslri? cum ab ipso exerciium extrema in scnectuie
PaUachm. Tuenda esl vulgaris-leclio : malo Baro- neccssitas adjumetiii ad cxercenjia
nitis legit Palalinas. Pallacenis fuit uonicn cloacte ponlificalia niunera per confectam ill.mi Silvcsiri
- Urbis quaeesljuxra inouasleriuih S. LauYentiimar- iciatem nonniinus exigerent vicarium in paceEcdc-
tyris, cujus meminit Anaslas. infra. in Nicolao I : ' si;e, quam excgissent consiante persecutione snb
_«Inde coapit decurrere mi cloacam , qute esl juxia dccessoribus frequenlia illa discrimina superius ex-
monasterium sancti Laurenlii-marlyris; qifsevdcalur plicaia in noiis ad eorumdem vitas. Aliai quoque
Pallacini. > Idem in Leone III: « El in monasterio causaesuaseruiit Ro'niauosponlifieesbujus prsesertim
beali Laurentii mariyris, qtii appcilatur Pallaciui. > quarti a Chrisio sacculi, eui moJo immoramur," ut
Idem in Benediclo III: « lnde atitem Tyheris iinpe- vicarium iii Urbe consiitueren! modo presbyterum,
lum faciens ccepit decurrere iii cloacam, quoa est modo episeopum ad plures acius exercendos. Quare
juxia monasterium sancti Sylvcstri, et <sane.liLau- in Aclis Liberii Damasus tune preslyler dicilur
rentii mariyris, vquod vocatur Pallacini. »Idem in adbihitus a Liherio vicarius. Quin etiam observare
GregorioTV: « Feeil etiam' in inonasterio bealissimi licet, eodem qtiarlo soeculo procedente, usum qui-
dem vicariorum fuisse prudeiiler adbibitum pro op-
niarlyris Cbristi Laurenlii, quod dicitur Paliacinis, porliiniiate in Romana Ecclesia; sed in pluiihus
canistra de argenlo sex. » Eadem Palacenis dicia a
Gregorio Iib v, epist M : < Tabernarii in bac" Urbe, Ecclesiis degencrasse in ahusum ; cum- fuerit cobi-
bendus per iSlicmuoscanoucs , leste Augustino : a
qua5 est positajuxia Palaccnis..»
BINll ETLAB8JEI. ] quo disccmus epistola 1.10eiiaurposlillos canones
JJ
nnillo ante condilos, sed a Yalerio Hipponensi epi-
—
Linea &. Ilic consiituil «i episcopus Osliensis. scopo, et a"se ignoratos, contra eorumdem .legem
Consueludo illa, qua Ostiensis episeopus Roinanum consiiluluin sefuisse vicarium a Yalerio cum fu ura
episcopum conseemre solel, hoc tempore anliquior snccessionc. Unde facile comperimus, noir modo
esse videtur: nam Dionysius papa a Maxiiuiano usiun legiiimum vicarii fuisse in Ecclesiis compluri-
Ostiensi episcqpocoiisecraius.fuisse legiiur. S. Au- bus frequeii(em,"se(l etiam i:i aliqnibus descivisse
gustin. in Breviculo collal. diei 3, cap 16, ngens in <orruplelam assitmcndi virarii ciim pacto succes-
adversus Donalislas,
' hujus ritus lanquam vetustis- sionis. lliijusinodi corruplLl.tm, et abusuin. dcsi-
simi meminit. guandi vicarios cum MiccesJone, Ecciesia Roinana
—
Linea 5. Pallio uterelur. Pallium aliter canone ncque in se admisii, neque in caUcris approbavil.
12 Gangrensis concilii, aliter bic accipitur. iiii Lcgiiimum vero ustim vicarii, sive presbyteri, sive
enim sumilur pro vesle qua ulebantur illi,^uiyiiani episcopi, pront pontifici liberel, cilra jus Ai(ur;e
ausleriorem iiionaslicanr professi, carni; ki:nitindo successionis, adbibuit Romana Ecclesia eodem
renunliaveranl. Hic vero sumilur \rro iridumenlo, quarro sasculo, el subsequenlibusrelititiit: quemad-
et insigni summi p-?!U,ificis Romani, qub sumiitiis nioduni.reliiiel a?ta'tenostia providentissiine, ntilla
boner, "$r~,'Sgae;'«isec«v "*ssiguiiicniur; quodque c;im fraude caiionuin, imo pluriir.o ctiia iructn, 6:
 HIST0RL4 DE VITIS .ROM. PO.NT. — S. MARCUS. •II
eompcndio ecclesiaslice disciplinse; cnm etnndem A Js stimmi sacerdotis sriperbtimerale insigne (Exod.
adbibuissei siecnlis quailum pravcedentilms, iiuo et xxvni) qnod nefas esset aliquem aliorum saeerdo-
a prim&va siia insiitnlione a Petro apnstolorum (um vel pontiftcum indui, de quo eliam primo leriio
principe ejusdem exempla aceepissel in Lino, Clelo, sfepe locuti sumus; ita in Chrislianas religioiiis sa-
Ciemente, uti suo loco explieuimus. cerdotio genus iliud indumenti, quod pall.uin diei-
Si recedamus igitur in anefiora tempora ex die liius, sunimi lantum ponlificis cessii usui : ab co la-
7 Octobris anni 356 emorluali R. Marci per octo men compluribiis episcopis magna ex causa conniiu-
ntcnses, el dies viginti-unum, compniaiis extremis; iiicalnm. Pbrygium itiem diclum, quod Pbrygiorum
epocba ejus enthronismi ad e"p>scopniumRomanum opere crucihus inlexi soleret.
eadel in diem JJominicam 18 Jamiarii, feslutn caLho- e Quod vero inbasrereL,dum ponlifex sacra agerel,
draj Romanae ejitsdcm aniii 536, littera Dominicali Kiduniento illi, quod (ni primo tonro riemonslraium
D eam diem indicante. Ofdinaiiis auiem fu.critepi- esl) pallii prreseferebat imagiiiem, nos;aulcm punc
seopns biennio anle, nt ponlificalia nuinera exerce- planelam seu casulam riicinuis : inde fortasso acci-
ret sub Silveslro , sive ul alicui ex proximioribus dit, ui pbrygium"ipsum prsecipunm saccrdolalis pal-
Urbi ecclesiis procsirieret, pririom fundniis, cl paulo lii ornanieuliim , inde pallium appellaretur : crni
anle auctis basilica, et reddilibus.per Constanlinum alioqtti paliii nomine omiie operinicntiim in rebus
Maximum. "Ordinatioiiiscliem i"npnedicta epocha in- sacris significari soierel. Hir.c esi, quod vela obLt.t
dicalum si supponamus^.cril illadies Dominica 20 sancias cruci in ecclesia a Gregorio Turonensi epi-
Januarii anrii 534 , ex qua liccl anni duo , menses scopo erecta Venanliifs Forlunaius pallia appellai;
oclo.diesdecemetnovcnr taritum fiuaniad7 Octobris rp qusa et ipsa crucum imag^.nibusesseiit conlexla, ut
' 556,'inclusis extremis, et die unica deficiat a summa ipsc declarat lils versibus :
in calalogo Liberiano, aliisque nnmefala dierum 20 ;
altamenlevis isia dimimiiio-refundi.poiesl in re- Deniquesanctacruri hsc lem|.la Grpgnrius olTert,
Palliadum coperil,«igna_>erend» rrucis. !
cursiim diei eleclionis ad ponlificaiom Romanuin, ^Dona repenle.aediLdiyiiiM pnieiiiiaClnisli;
sive enlhronismi, qtiam rctiilimus ad 18 Jnnunrii Moxfuit et'voti oausasecmviapii.
anni 556, post biennium fenne solidom a sua orrii- 1'slla nmi nieruil, fiinl qna; orucelextile pu'clira,
nniione eplscopali. Obse(_uiisc_ue siiis mix babct alma cruces. '
Hoc aulcih Uiehmiirirepiscopalis dignilatis, el vi- Serica cui niveis agnataesl-biactealebs,
carii inea niinislcrii, colligiltir ex eatalogo ordiua- El lextis crucijiusiiiagiiifieritiir
opus. ^,
tioniim nobis prtcservalo per Anastasium. Bis enim Sic cilo pdiililiiidedilhncdi"oia \o!iima<;, , ,
ordinaliones ltabuisse legtltir Marcus mense Decen:- Atque dicata.crucican ;i(iavcla plae-nt. » •
bri, quibus sacravit presbyterbs viginti qiiinqiio, Doctissimi cardinalis olsrrvalionibus, cl cor-jecju-
diacorios sex, episcopos per clivcrsa loca viginii rts tatitnm anctoritaiem conciiiaiit allaia per ipsiun
septem. Porro nullus incnsis Decciuber eflluxil <!un> documenia; ut supervacancum videri possii novn
Petri caibedram tenuitMarcus , qtiein dicimus n'\s5 illis addeie firmamciUa. Si qnis tnmen velit pleniora'-
elecliim, sive iri lltrono Bomano collocaluni die 18 cognosccrc tuin e Earonii fonlibus, itim aliunrie
Januarii^SSe, eqdemque anno obiisse die 7 Ocloiiiis. coUccta, adeat noias ud sjclionem S. Co3lesiini'nifra
Quas.igilurordiriationesdttasfecisse narralur in lijiio collccias, tibi erit pluribus disserendum de pallio pcr
Pontifican mense Decembri, bas oportet ab llio ba- euindem toleslinlim tfansm sso tuFS. Cyrillum epi-
bitas in vita' decessbris Silvestri, dum vices gerercl' C scopuni' Alexandriuuiii, hic a Rnronio memoratuin.
muneris pohtiiicii,-ejusque jussu promoverci ad or- Noii lariienpigebii.paucula delibnre in Snlecessurnad
dines pnefatos, et ad episcopatum viros a Silvcsiro confirmationem/ertim in nllato llaforiii"Joco proriii-
designatos. Crescente scilicet numero recentiorum ctarum cirea pidlium pontificdie, ---•' qnss fusius expoiic-
sedium episcop.riium,' Conslnntini studio et benefi- trnis iri Cceleslino". --
centia fundaiarum ,. curaverit Silvester in TJibe Superhumcrale veteris Sacerdotii propriuhi Aaro-
exerceri ditilius, el ad regimen animarum formari nis , ejiisque successormn in smnino poniificaiii,
eos, qnos primos in eisdem sedibusinslitueret epi- trnnslato ad Cbristianos per Dei Filiuhi maximo sn-
scopos ,_"eosdhmqiie^ita. formalos exemplis urbauis certlolio, figurari placuit. in pallio Petri, ac succes-
liic eiiarii initiari elordinari.per -Vicariumin ponti- 'sorum, ampliorisciliceL velocirca humeros corivo-'
fieio muriere adjutorem , qiiando ipse acgritudinis, lnto, cui binbus .afflxus_ et iir eo.symbolrt adjecia
aut seialis gravioris incommodo. proliiberelur tot siint maxiniiB poiestatis, a Christo Dontino contra-
curis, et muneribus lempestive perfungi, ct prseslo ditae principi apostolonim , cjiisque' calliedra;, ae
esse, requirenlibus seneclain -vivldiorcm. poteslalis bseredibus ponlificibus Ronianis )egitime
Nolm liisloricm. soccedentibus.
Lin. i. — Constituit ut episcopus Ostiensis, qm S. Qiiemadmodum igilur supra observavi in notis ad
Stepkanum,'nuhi. ,24, lin. 9, ex epliode Le-
consecral episcopum-Urbis, pailio^uleretur. Gardinalisi vilarum", et, capliio saccrdolali simul juiiclis 'cappa,
Baronius hcec verba Bibliqtbecarii recensens ad an- anx dieilur sacefdotalis comp.tr.ta est; ita ex ponli-
ntim 556, num. 65; observat, in Gestis pontificum U J iieio '<acliafai fascia. et lemniscis in
Romanorum bic primum memorari pallium lan- uiiumsuperhumerati, tegumen humerorum, et capitis compendioso
quam indicium summi honoris , et plenitudinis po- colleclisJpallium pontificale coaluissc videtur aaiato
teslatis. « Prinio autcnf, inquii, hic-mentio in rebus prima": qnod-subiride visum est oppofliinitis divisiiii
gestis pontificnm Romanorum habelnr de pallio, adbibere in 'phnjgio mitras, ac pallii inter insiguia
summi bonoris, et potestaiis pleriiiudinis intliee. maximi saccrdotii. In ilio igitur pallio Pelri, apie ut
Idemque diclum reperifur Pbrygium, quori polissi- ' exprimereiit primi fideles summi illius sacerdotii
mum essel poniilicis Romani insigne, a» eoque me-' maximam poiesialem, elcgerunt symboliim adhibir
tropolitanis solittim aliquando imperliri. Collatum liim a Ciiristp Doniino; riempe claves regni ccelo-
fuisse ejusmodi pbryginm a Cceleslino Romano [jon- rum stio in Lerris v[cario Lraditas ah seterno Sacer-
lifiee, Cyrillo cpiscopo Alexandrino, ctim eidein vi- doie, ac Domiiioiiostro Chrisio. Yidemus igitur in
ces suas delegarct, Grnecitestaulur.Cur.autem phry*• vetuslis anaglyphis ct pietufis Cbristianorum iia
gium, quod crucibus intexlitm est, pallium appella- figurari traditionein claviiirii a Christo Domino fa-
reLttr, cum veteris palli.i forma longe essct diversa; clnm Pelro, nt in ejus pnllio depositas fepraeseritenl.
ci amplior (ut qua3 superius dicta stint lam in-priiiio Ita scilicet sculpserunt, Eiisebio, et
qnam in secutido Annalium ibmo satis docenl), baud1 nempe anno serse Cbrisli 359,' in sarcopbago Hypalio coss..
arbitror me rem peniius habere eompeftam : dicami Bassi, quem iniegerriintim e cryptis Yalicanis effos- Jfinii'
tamcn qua?.eonjecltira snggesseril;" alqite in primisi sum ilerum' illa cuslodiunl ex adverso confessionis
illud : Sieui olim in sacerdoliollebrffionini -eral in basilica Vaiica-.,a."In vase aigenleo sacri' miui-
II ANASTASII BIBLIOTIIECARII 16
sterii , cujus meminimiis -in nolis ad sancttim k uti conslnt ex anaglyphoin ejusdem arcu triumphali
Urbantim , eodem plaue lypo claves ecelo- Romoepraservalo, in qtio exbibelur seplum cancel-
rnm collocal Domimis in Pelri pallio. Alia quoqtie lis liibunal principis apud basilicam in foro Trajani,
exempla ejitsdem symboli spectari possunt aptid sive in foro Pallariio, cum aslautibus principi judici-
Alainaunum de Laieranensibus PaTieiinis pag. 06, bus, el magisiratibus curix. Anaglypbi isiius ico-
6.1 et sequenlibus : uhi occasiqne data exponendi nemprotuli lomo superiori in noiis ad S. Coriicliuni
idem emblema clavium pallio exceplarum a Petro ubi indicavi, ab erudito praesule Joanne Ciam-
apostolo, iia figuraio in nmsivis, picturis, nnmisma- pino idem anaglyphum exbiberi in libro de Can-
t.ihus e't signaculis diplomatum, adiiit qitoque iesti- cellario , similiier interpretnto potestaiem ali-
monia Palrum, per qute docemur id symbolum quam atlributam iis, qui geslamen illud pectorale
apiari Petro, ejitsque successoriSmsiri serie Romana. proeferunt valde proximum laticlavio praasidum pro-
« Iniinila vero sunl, inquitpag. 62 , Palrum lesli- vineiarum. ln sacro itaque principatu sacerdotalis
monia", qtiihus Petri claves Romanis ppnlificibtts • hicrarchioe perinde invenio communicalum a Roma-
vindicanlur. Ad rerii ntodo est Tbeodori Sturiitoeilla nis pontificibususum pectoralisfascioe suae crucilus
Leonis III, et allera Pascbalis I ejus successoris insignitoe seu pallii pomificalis illis" episcopis, quos
compcllalio, qtioeGraec.isvocibus Latinas borumiiu- provinciarum ecclesiasticarum prtesules, seu melropo-
inisiiialum imagines declaral. 'AKO-JS, -sltiaovyj rHs litasconslituissentB.Peirus", aul caateri apostoii, sive
oupKvwv Audi, clavigerregni ccclorum, Petri successores in prhna fundatione Ecclesiaruni;
j3«o-t).Ei«?,.elc.
peira lidei, super qua fttndala eslEeclesia caibolica; vel etiam plenioris concilii proesides vice sua desti-
Pelrus enim Lti es', qui Pelri sedem ornas_, el gu- g narenl iidem Roinani poiilifie.es : quod proeslilit in
1-ernas. » lla alloquebatur poiilificeni Romanunr Ainbrosio Siricius el in Cyrillo Ccelesiiuus. Tessera
TbcodoriiS Sludila, stta in epistola ad Leonem ler- igilur fuit qu;Bdam cornmunicatae a Romano pouti-
iium. Et in alia ad Pascbalcm I, ita scribebai: «T6 fice amplioris suoe polestalis ejusmodi episcopis, ad
t"ioyyi).io-jTOOXJOIOTOU, ou o-vT«Jjt).£XsI'§E<;W,
elc. Chri- regendam proviriciam sive provincias, institulis, aut
sli tevangeliuni cujus elaves ab eodem Chrisiotu ac- delegatis ad proesidendum nomine suo synodis plc-
eepisti per apostolorum antislitem, et per eos, qui nioribus sacerdotum, ut vice sacra jttdicarenl supra
sticcessive ad tuum usque anlecessorem sacratissi- qtiam melropolitica jurapermilterenl, pnllium iliud,
inum tunm caput proecesserunl, et de Roniana Ec- quod de beati Peiri corpore sumplnin, velutt ex ejus
ciesin Evniigcliuro , idem pronunliavit ibiriem : poniificali vilta pailioquedepromptum rite accipiutu
KopvftdosG_pc,vo?, Iv M 0 Xpio-ra; IBYIY.S TK?x).s?fcH; a Pelri successoribus pioesulesmetropolilae, ut supra
wioTEoj; piimaria sedes, in qua Chrisius Dominus episcopos comprovinciales exerceant parlem aposlo-
posuit claves lidei. » licsesollieitudinis, el poiestatis. Unc igilur lege Mar-
In hoc igilur superbumerali seu pallio aposlolici cus pnpa communicasse legitur insignc pnllii epi-
principatus symbolo aiuiquitas expressit emblemnta scopo Ostiensi, ui bie destin_atus ad consecratidtini
maximos)polesiatis per claves regni caelorum in eo, eleclum ponlificem Romanum excellere videretnr.
deposilas a Cbristo Domino. Eidem pallio summi hac honori.spraerogaliva supra episeopos comprovin-
pontificis aetales ab apostolis proxima; apposiieruni ciales uni OsLiensi-allribula, quasi ipse aposlobca
Hildilamentum orarii , seu liinbi candidi aul fascioe vice fungeretur in collcgio proesulum,sibi deinandata
"rucibus insignilae : quam fasciam per oram pallii „^ a deces^oribus illius, qneni sacraret, et rata bahita
"ircumriuelam liumeris, et ad pedes deflueiuem fc- ab eoilem, qui per ipsius minislerium vellet in
pfaiSenlaiU antiqua niusiva, et piclurae sumniorum Ecclesiaecalholicae summum auiislitein ab eo conse-
pontificum a saeculolertio,et quartoad duodccimum. crari.
Pars vero ejusdem iiUegunienti seu pallii ad oceiput Lin. 7. Juxta Pallacinis. Emendala Ieetio C, 111
reflexa , quae consliluebal capitium sacerdotale, marginem texlits lomi I, scribens Pallatinas. Sed
cuin ornarelur eadem pbrygiata fascta, relinuil leiiuendum esse cognomen Patlacinis, eiiamsi for-
idem oriianieulum phrygii etiam quando capiliuin lasse natum sequiori selaie per barbariein Latini
a pallio sejunclum eonsiiluit miiram quam dicihius sermonis docel vetus inscriptio apud Aringiiiuui,
pretiosam : felinenle etiam pallio in^ora aiiteriori lonio II Rotnai sribierrariea.', pagina 288, quacpoiie-
cx collo, et htnneris ad pedes descenrienle eu.ndeni batur anno 515, Pbilippo etSalia consulibus, nempe
ihrygialuin limbum : sub quo "ad oscula principiun sub Julio papa bujus "Marci de quo agimus proxi,mii
^anctuarii excipienda maniim porrigit hierarcha successore : ubi AK-TiusdicilurLECTOit DJEPALLA.CI.\E:
guiuimis. Fascia vero crucibus pbrygiata, quoe 111110- ila eiiim iegitur:
yeri; ac removeri iacilius posset, in sacro minislerio (lePOSlTUS ESTPETROS VIII.IBUS I
supra hunicros el peclus nptala ftiit, eaque retiuuit maniAs QOIVIXITANNIS XVIII _ I
immen puilii, cui apiabatur, et indicationem maxinite
DEP. 1NPACE PHILIPPO ETSALIi |
potestaiis jn niunere saccrdolii-: non secus ac lati- COSS. DI30 FRATRES
clavium, insigue poleslatis proesidis provinciarum, ANTIUS LECTOR DEPALLACINE ,
ei niagislraiuum majorum apudRoinanos, per eadeni
lempora, quod erat genus togoe elavo. laliori scu [) DEP.XII.KAL.SEP.
limbo ex purpura ad oram iniextuni, nomeii iransmi- CIACOMI.
_sil, et indicium aniplioris illius poleslaiis,~ad fascbmi
•jurpuream, circa iinem seeundi saeeuli,el per sub- Linea 1. — Sedil annos duos, tnenses oclo, dies vi-
sequenles oetales supra bumeros, et pectus co loco ginli. Mendurndies est. Sedit ilamque snnclits Mareus
assutani : quo loco simis togaj colligere consueve- menses octo, vigimi ei umnn, 111test-.uurIliero-
rant, el in bttmerunt apte refleclere togali omncs nymus in Cbronieo, et Sozomenus lib. 11, cap. 29.
cullum deccntiorem professi, uli Quinlilianus in Crealus xvn Kalendas Februarii, q:ioe inciduni iu
libris dc Oratore lestatur, dum priecepla tradit diem xvi Januarii anni 556, Flavio Popillio Nepo-
componenriaecoram magislralibus logoe, ul publiei liano, ei Facundo VV. CC. coss.
decoris ratio habealur. Ea res iiel-apertior in noiis Linea 5. Pallio uieretur. Pnllium summi uonoris,
ad S. Ccelestinum, ubi afferenda reservamus antiqua el poiestalis pleiiitudinis index est. Cur autem ex
docnmeiila illius laliclavii ex purpura.assuli supra lana ovium, vel agnorum conliei solerel, non ex lino,
hunieros elpeclusproesidis concilii, el provinciarom, hysso, aul bomhycino, vel serico, magni honofis' il-
inier coeteros as.sessdres , ab iUoriiin cultu tqgam lud insigtie, Isidonis Pelusiota raiionem retidit ;hb.
-suam dislingueniis lali ornamento, in cseteris noit 1, epist. 136", ad ilerminium scribens: 1 Hoc, in-
appareiue 3£iale autem Conslaniiiii usus fasci;e nli quil, amiculu r, quod sacerdos bunieris gestal, ei e-s
cujus 'pecloralis ad, laliclavii descripli formam acce- laria, non ex Lno contcxtiim est, ovis illius, qnam
denlis coammnicalus invenitttr oluribug judiciU';', Domiiius aberratilem quicsivil, inveniainque huiue-
!7 IIISTORiA DE YiTIS ROM. PONT. — S. MARCUS. - 1S"
ris stiissustiilil, pellem designat. Episeopus enim, i episcopis, Osliensi scilicet, Portuensi, et Yeliter-
qui Chrisii typum gerit, ipsius muneve fungitur, at- nensi ordinatus est; sed in ejusdem Leonis poniifi-
que ipso eliam iiabitu, illud omnibus oslendit, se ciuu oslendemus, Romanos ponlifiees a tribus epi-
honi illins, ac magni Pasloris imiuuorem' esse, qui scopts semper qrdinatos fuisse, inler quos prinium
gregis iiiiiriuiiates sibi ferendas proposuit. i Mysle- locum oblinebat "Osliensis, secundum Portuensis,
rinm igitur pallii ila Isidorus Pelusiota parum noium lerlium Albanensis: licei enim tam Leo II quain
rvseravit. Joannes V ordinati fuerint alj Ostiensi, Portuensi, et
Linea 6. Hic fecit dms basilicas, unam via Ardea- Yelitefnensi episcopis; "Velilernensistamen non erat
lina, ubi requiescil, el aliam in urbe Romajuxta Pal- unus ex consecratoribns ordinariis, sed ideo liinc
hcinis. Prima basiiiea niine vncatiir Sancl3e'Balbin;e Osliensi, et Poriuensi addilus, quia, ut ail Anaslasius
ad radices Aventini nionlis. Hnnc Gregorius papa III in LeoneII, vacabal sedcs Albariensis".- Hic mosposl-
resiiiuit, ul ha-belurin Nicolafl Yila; ubi de cceme- ea, quo tempore me latel, desiil, et alius obtinuii,
terio S. llarci agitur. Alteta, jn frequentiori parte scilicet iii piior episcbporum cardinalium, cum duo-
Urids jnxla Pallatinas atino'Domiiii-556ftindala "est. bus «diis episcopis, ex seiiioribus,jd muneris obirel.
HoriieSancliMarci tilulo, a fundatore, vocatur. IIu- Augusiinus Palricuis, lib. i, cap.-3, secl. 2 Riluuin
jiis basilicse meminii Adrianns I papa ad Carolum S. R. E, observal "tamen suo tempore solam" Sixti
Magnum scribens, pro imaginibus, hoe modo : « A Quarii ordinationem factamesse^ non a priore',epi-
ttine.usqjie hacienus sanciorum pontificum, virieli- scoporum eardinalium, sed a cardtnali. Rqthoma-
<el Silveslri, Marci, Jiilii, mirce magniutdiiiis snncta; gensi, qui episcopus Osliensis eral.'
eoruiii ecclesiae.apudnos sunt depictas, tam in niu- 5 Efimus, qitem seiamus, ex episeopis, hoc honore
sivo, quam in ooeieris bisloriis, cum sacris " imagini- affectus utpallio uterelur, est episcopus Osliensis,
bus oroatis. i . qnl illud a Marco papa aecepil. Pallium enim solis
PAGll. pairiarchis, el arcbiepiscopis compelii. Illmi lamen
postea Romnni ponlifices aliis _episeopis concesse-
Anno Domini 336. ruiit, vel inluilu meritorum, vel alia justa de causa.
"Sanelus Marcus, naiiojie Romanus, ex palre Siagrio episcopoAuguslodunensi a Gregorio Magno
P.-isco,. post septeindecini dierttni "interpoiuift- coticessnm est, cujus evstat hac de re ad Adriano illum epi-
ciuin, sancttim Silveslrum exceptl, ordinalus die de- stola lli, lib. vii, Aclardo NahneLensi ab II,
eima octava Januarii anni 558 Dominicali, el feslo ULconslat ex cjttsdem ponlificis epistola ad euin di-
caihedroe sancti Petri sacra. Liber Ponlifiealis ipsi recia. Idem privilegiuin babuit Theodiilfiis Aurelia-
aecepluin-fert, quod episcopus Ostiensis Roniani neiisis, etplures alii, de quibus legendus Bona car-
pontificis consecralor pallio.ulatur. Postquam unica dinalis lib. i Rer. liturgic, cap, 24. num. 16, ubi
orriinatione, prcsbyleros quinqtte, et diaconos. sex addit, nunc eo uti, perpeluo privilegio, Lucenseni,.
crcassei, et episcopos.per diversa loca septem, obiit et Ticinensem episcoposinltalia, et Bambcrgeiisem
die seplima Oclobris ejusdem anni, Dairiasi Chro- in Germania/Romanus pontiiex, cujus rest supet'
nico tesle, post sedem mensium octo, et dierum vi- omnes Ecclesias suinmuin.jus, ac plenarin polesias,
giiiii. Ejus quidem depositio nolaturiii marlyrologio pallio semper el ubiqneutitiir. Reliijtti, lum arcbi-
Ilieronymiano ad diem sextam Octobris; sed id iu- episcopi, lum episcopi eo uti nonpossunt, riisi inlra ctini
lelligi debetde aliqua ejus translatione eo die faeta'; i' ecclesiani , quibusdam et designalisex dielius, con
dfe-enim vn Ociobris etiam niemoralur in Sacra- missarum solemnia celebrant, idqtie ainiqtia
meniario S. Grcgorii.- Sepullus .esl in ccemeierio suetudine, quani indicat Gregorius Magnus lih. n,
Balbina;,"viaArdca:ina. epist. Si, Joanni arcbispiseopo Ravennati, et lib. iv,
Tomo sectindo Operum S. Athariasii, pag. <325el epist, 30, Yirgilio Arelalensi,
seqq., referuntur epislolse duse, quarum prior Inmc Pallii origo in utraque Ecclesia Occidentis et
titulum prafefl : « Epistola Albanasii et JEgyplio- Orientis antiquissima est. Baronius eam Marco papa
rum episcoporum ad Marcum papam pro exemplari- anliquiorem pulal, qnilamen in eo obiter corrigen
htis conclbl Nicaeni, quia Ariani eorum exemplaria dus est, quod anno 450, num. 26, credideril Coele
iJicenderanl. » Poslerioris titulus e^l: « Rescriptum stinum papam ad Cyrillum Alexaiidrinum misisse
Marci papie.de missione capilnlorumNicaeni Concilii itisignia vicariae poiestalis, id esi phrygium sivc
Athanasio, et omnibus JEgypliorum episcopis. s H;ec pallium, sive capitis legumenUiiii, quam milram vo'
attiem uliima supponil ^igyptios dira Arianorum per- canl, quod quidem referlur a recenlioribus Gnecis,
seculione -vexatos, dispendium passos esse Nicoeno- sed sine veterum lestimonio, ct rejicitur a Joanne
rum canonutn, qui una cum «mnibus aliis libris ab Garnerio in dissert. 2 de Synodis habilis in eausa
iisdem incensi fueranl, quorum exemplar a Romana Nestorii, pag. 550. Isidorus Pclusioia, qui anno circi-
Ecclesia postulaverint. At perscculionem ab Arianis ler412 llorebat, lib. i, episf. 156, ad Herminium,
nulhini passi suni jEgyptii sub ConslanlinL, sed tan- pallii mcminjt, dequeejus usu, et mystica raiione
lum sub Conslanlii imperio. Deinde sepluagjnta ca- fnse disserit. Porro pallium esl fascia lanea candida
nonesii Nicoanasynodo condlios asserit conlra fidem ' iribus circiler digiiis lata, eiirimodumcirculi con'-"
Alexandrini codieis, a S. Cyrillo missi ad Africanos iexta, qua3super bumeros imponilur, ex quo circulo
aiUisliies, qui viginti laiiluni exbibebat. Praeterea S. alia similis fascia ante peclus, alia deorsum ex: op-
Aihanasiusanno irecenlesimo trigesimo sexto, quo posilopendet, duaesuper bumeros demillunlur qnoa
.Marcus papa sedil, jam exsul agebat kt Galliis:non faseioepurpureis erucibus sunl insignitaa. Ipsum au-
sive-spinulis aureis alli-
potuit ilaque Alexandria scribere ad Marcum Roma- tem pallium tribus acictilis, candidorum
niim ponlilicem, ut ipsum scripsisse boec epistola galur. Fit ex lana agnorum sine macula,
supponil. Unde ea supposilionis indicia militanl qui in die S. Agnelis inejusdemecclesia, viaNomen-
eiiam conlra priorem epislolam. Cerle utramque ut tana, singulis amiis oiierri ad missam solemnem, et
purum ac putum figmentum rejicit Baronius; utra- benedici solenl, ac suhdiaconis apostolicis cousi-
que enim consula esl ex variis. seuientiis Cceleslini gnari, elin aliquo monaslerio sanclimonialium tiu-
priini, Allici Constanlinopoliiani episcopi, S. Leonis, triri, donec veniat tempus ipsos londendi. Ex quo-
et Agathonis. rum lana lexuntur pallia, quoain basilicam Vaiica-
Ex eo quod Anastasius scribit, sanetum luarcum nam delata super corpora sanctorum apostolorum
Ostiensi episcopo Romaui pontiflcis consecralori Pelri et Pauli ponuntur in vigilia Natalis ipsoruin,
pailium dedisse, Ciaconius in Leone II, et Sigonius ibique tota nocle dimittuniur," ac die sequenli depu-
iu Hisloria de regnollaliae ad annum 682, scribunl, latls custodienda tradunlur. De palbo plura ideni
Ostiensem episcopum solum fuisse. episcopi Romani cardinalis Bona hudalus, ex ' pleraque ex his
"' quo
conscctaloreiii, usque ad Leonem il; qui a tribus excerpla.
 19 ANASTASII BIBLIOTIIECARII , 20

XXXVI. SAKCTUS JULIUS.

ANNOCHRISTI 336, COKSTAKTINI31.

• . .50 Julius, natione Iiomanus, ex patre Rastico, a sedit annos 11, menses % dies 7.
Fuit autem ~~ temporibus Conslantii hfflretici filii Constantihi, a consulatu Fceli-
eiani et Maximi. Hic c in multa tribulatione, a et exsilio e fuit mensibus 10, et post
hujus Constantii mortein cum gloria est "reversus ad sedem beati Petri ipostoli.
5 Fecit duas basilieas in urbe Romana, unam justa forum, etaliam "via Flaminia. Fecit
autem et coemeteria tria, unum via Flaminia, et aliud via Aurelia, atque aliud via
Portuensi. Hic constitutum fecit, ut nulius clericus causatn quamlibet in publieo
ageret, nisi in ecclesia; -et notitia, quffe omnibus pro fide ecclesiastica est, per nota-
rios colligeretur, et omnia monumenta in ecclesiam per primicerium notarioram
10 confecta celebrarentur, sive causationem, vel iustrumenla, aut donaliones, vel Coin-
mutationes, vel traditkmes, aut testamenta, vel allegatiqnes £, aut manumissiones
clerici in eccJesia per B sctinkrium sanctas sedis celebrarent. Hic fecit ordinaliones
tres in urbe Romana per mensem Decembris, presbijteros decem et octo,~diaconos
qualuor, episcopos per diversa loca novem. Qui etiatn sepultus est via Aurelia in cw-
lli melerio Calepodii, milliario ab urbe Romana tcrtio, pridie Idus.Aprilis, et cessavit epi-
scopatus diebus 25.
' ' •
CATOLOGUS SUB LIBERIO.
Julius annos quindecim, mcnsem unum, dies undecim. Fuit temporibus Constantini,; a
consulalu Felieiani et Titiani, «x die vin Idus Februarii, in diem pridie Idus Aprilis Con-
stantio V et Conslantio Caasare consulibus. Hic multas fabricas fecit: basilicam in via Por-
tuensi milliario m, basilicum in via FJaminia milliario n, quaa appellatur VALENTINI [An
Jorte est VALENTINUS cui Kalendarium sequens inscribitur. BUCHERIUS.Quem vide-], ba-
silicam Juliam, quas est regione vn juxta forum Divi Trajani: basiJicamtrans Tiberim,
regione xiv juxta CalJislum,: basilicam in via AureJia, miJliario III ad-Callistum.,
NOTULJ3MABGINALES FABROTTI.
o B. annos 15, m.'5, d. 17. L B, CoiistaiUiiii,et uTiorum.a Coss. Nepotiani, et Facundi, ad Conslan. 5,
el Galliiin Cxs. c * mtiltis.iribulaiionibus. d * post m. tribulalioncs in cxil. e i?. negat exsulem fuisse
''
ad annos 552. f B, obligationes; C, colligaliones. g Scrinium, vel scrulinium sanclum.
VARLE LECTIONES.
Apud Fabroltiim ex cod Freh. A liuea ii, qui sep. esl (M., qui eiiam). linea 15 , C, 3
JVam. 50, linea 1, A, die-s G, JB, 5. linea 5, niiltario ab uibe Roma, 2 Iil. Apr.
A B, Maximiui. linea 5 , aliain via Flaminia, Ex cod Tliuano aliero.
B, tians Tiberim. linea 12. A B, et ut clerici Linea 1, annos 14, m. 2, d.b. f. a. t. Constanlini
per scrinium sanctum cclebrarenlur. linea 14. 151Const hser. linea 5, et Maximini. Hic. tinea 5, el
A, 19. poU b. Constaiitiiii. liiiea 5, Fecil d. b. uuam. iinea
Ex cod Reg Maz et Tliuan, 7, et al. v. P. linea 9. MonumenlaEc. linea 10, sive
Linea 1, sed.ann. 15, m. 2, d. 6-.Fnil autem tem- cauliones. Hnea 12, -per scrinium. lineu 14, oclo.
poribus Conslanlis filii CoiistaiUini hoer. a cons ApuJ. Hohlen el Scheleslr.
linea 5, llic in multis iribulalioiiihusln exsilio fuii. Linea 1, Ftor et Vat, amtos xv. linea "3, Fdor
linea i, Gonslanliiii m. cum rev. cst ad. linea 5, Sec, Maxiniini. linca 5, Flor unam in urbe Roma
Fecit autem Romaj basilicas 2, unam j. f. et al. via Fortim, altera Irans Tiberim. Hnea 10 , Flor
Flam. et cimileria 5, un. via FL, aliud via Aur. juxta el Val, causLiones.lineu 15, Flor, quaito.-
linea 7, quanil. el in p. a. nisi in eccl. tantiim, ci
ul notilia q. o. pro lide est, p. n. c. et ulomnia m. Apud Peniam ex cod Cavensi.
in ecclesia per primicerimn noiariorum c. cei. s!ve_ Linea 2, Feliciani et Maximi. Hic in mulias iribu-
rautioues, vel inslr. linea 12, per scriuium sancium lationes ei exsilio fuil. linea 7 et 8, in publico
cel. imca 13, in'urbe Roma. linea 13, diac. 5. ageret, nisi ecclesioeet nolilia. linea 11, cymilerio.
NOTJE VARIORUM.
A SCHELESTRATE. B•citer iuielligi poiesl liic locus, vei quod anllqua
Liuca 5, — Fecil auiem ei camieteria tria. Dupli- inariyruin cosnieteria suis temporibus detecla Cbri-
 ' "
ffiSTOR.A DE VITIS ROH. PONT/ - S. JULIUS. , 22
5!
siianis lUeliuus aperiri jusscrit, vel qttod loca sub- . Lgesta redduntur: sic Liberio resiituta speclabiliora
eruni gesla.
lerranea, seit cryplasarenarias ad usnm septtltura3 BINU ET LABBEI.
Chiislianornm adaptari mandarit. Utroque modo
Jiilius potest dici fecisse ecemeteria. Quo aulem Linea 5. — Hic in mutta tribulalione, et exsilio
modo ea fecerit, milii compertum nori est. mensibus decem. Julium ponlificem pro exsulibus
episcopis Athanasio, Marcello, aliisque pluribus re-
ALTASERRA. sliiuendis, mulios labores imperidisse, in dubitim
Linea 8. --— Et notitia, qum omnwus pro fide ec- non \erliiur; ipsunr vero aliqno tempore-exsiliuin
ilesiaslica eslj per omriia colligerelur, el omnia rno- sustinuisse, proeler Platinam, errorem libri Ponlifi-
nnmenla in Ecclesiam per primicerium notariorum calis sequentem, nemo, quod sciam hacleuus, as- " -
confecla celebrarenlur, sive causaliones, vel instru- seruit. ,
menta aul donaliones, vel commntaliones, vel tradi- BLANCHINI-
tiones,aut testamenta, vel allegationcs-.Saivieuleper- Notw chronologicm.
seculione offlc.iiim nolariorum in Urbe crat gesta Catalogns selalisLiberii non solumexprimilconsu-
martyrum colligere : cessanle pers"cu!ione, ne sine lalum Tiliani,et Feliciani (celebremepocbain niortis
ncin essent, eis iributum muniis curamli notiiiam Constantini Magni) quo consignalur primum Pascba
reruni ecclesiasflcarum, id est, confieiendi omnia poniificalus-Ju-ii; verum eiiam indicaldicm notalam
acia ecclesiaslica, qiioeconfecta referebanttir ad pri- ejusdem sedis exordio, nempe 6 Febrnarii, qu;c
lniceriuni notariorum, qui eral primus e sepl^m, et iisdem consulibus, anno 357, incidil in Donunieam
dicebatur priiniccrius nolariorum, ut primioerius 5 aplain in episcopali consecralioni. Error lamen ir-
dicilur preefeciusminorum clericorum can. Perlectis. fepsit in summam temporis aitribulam Julio ponli-
vers. Ad primicefium, dist".25. Ad primiceriuin no- fici, quoe id eodem calalogo sibi non conslal, cum
iariorum, inquam, referebanlur omnia acia eccle- preeler annos solidos assignet mensem ununi, et
siaslica, pula causationes, id est inslrumenta qrse dies sex , camque summam dinumeret, ex proef.ita
periinentad cansas, seu judicia ecclesiastica, dona- die 6 Februarii, sive vin. Idus Febr. usque ad pri.iie
lioues, commiitationes, tradiliones, ex causa scili- Idus Aprilis. Defectum mensis, in expressione sum-
cetacquirendi dominii, puta cmptiones, vendiiiones, nis- sublracii per librarios, emendanl picluree in ba-
lestamenta yel delegaiiones : sic enim existimo le- sllica~S. Pauli prooservatse, quee duos menses di-
gendum pro allegaliones. Delegata siint legala, vel stincleexhibenl, «-xpressoseiiamin qnaluorcalalogis
quaelibet novissimae volunlalis judieia. Anaslas. in eodicum Ilalioevetusliorum, el in Belgico Papoebro-
Innocenl. I : « In quo loco bealissimus Innocciiiiiis cliii, ncciion in Colberliois fere omnibus, "quem-
ex delegatione illustris feminoeVeslinai, titulumRo- admodum et.in codicibus Anastasii. Vermn et iu
inanum conslituit. t AugusLin. de Tempor. serm. picluris et in catalogis, qui menses exbibenl cor-
76 :e Cseierum dispendium niagnum est, cimi liiii reclos, vitialus esl nuiiierusannorum; cttm undccim
Dominus ad boc dederit ut dispenses, ejus delegata laiuummodo udeantur in his assiguali Julio papoe,
non serves: » Oplat. Milevit. advers. Donatist. lib. i: cui catalogus Liberianus et Felicianus altributint
« Brevis auri, et argenti sedenti Cceeiliaiio, sicut anuos quindcciin signatos eiiam nola consulari ad
delegatum a Meusurio fueral, iraditur, adhibitis- consulaium scilicet Conslanlini Aiigusti V ei G.dli
tesiibus. i j
"" Caasaris (Chrisli 552) ex memoralis coss. Tiliano et
Aut manumissiones clerici in ecclesiaper scrinia- Feliciano 557 : quibus Sermiiiis qiiindecennium i:i-
rium sancta; sedis celebrarent. Julius statuisse me- legrtim continelur. Conjectari ergo possumus,' no-
moralur, ut manumissiones in ecclesia fierenl apud tas numerales nonnibil fuisse deirilas in apograplio,
scriniarium sedis apostolicoa : sed verius esl ex unde. hanc epocbam descripserunt lum librarius in
coristiiutione Constantini boc introductum, ut ma- catalogo quarti saaculisubLiberio, lum auctor piclu-
numissiones fierent in ecclesia, 1.1, c. De his qui in rarum proximo seeculoper oetaleinLeonis Magni
eccles. manumilt., Cujus meminil Sozom. lib. m, ex XV": 1. VI. librarius catalogi expres-
cap. 9. Manumissiones flebaiu in ecclesia apud serit XI: II VI,
episcopum, et apud gesla ecclesioa insimiabanlur, ~
quo itilius essel libertalis beneficium. Augiistin. el auclor piciurariim efieceril lam ex XI numc- II VI.
serm. 2. de vit. com. Cleric : « Tamen de laboribus JBlesliiuendaigitur epoeba'hon figuris
suis, anteqiiam esset elericus, emeral aliquos ser- roriim quam ex perioclne verbis expressis in calalo-
go Liberiano ex die vui Idus Februarii, Titfanoel
yulos, bodie illos in conspeclu vestro maiiiimissiirtis Feliciano
est episeopalibus geslj.s. » Manumissiones in Crbe coss. (Clnisli 557), ad diem pridie Idus
fiebanl in ecelesia apud scriniarium sedis aposloli- Aprilis Constantino Y et Gallo Coesarecoss. (Chrisli
cae, quia referebanlur in scrinium, id esl, archivum 5S2), recte complexa
' annos solidos xv, mens. n,
% .
ecclesiie, cujus custodia est penes scriniarium sedis dies vi.
aposlolicas,cap. Ad audientiam, de prwsiript. Comprobalur leeiio ealalogi ex alio opnsculo
- quarti pariter ssecuU (nenipe ex- Deposilioneepisco-
_ BESCINI. ) porum) supra exbibiio in Prolegomenis ex Buclie-
Linea 5. — Eic in multa iribulatione. In marty- rio ; ubi deposilio Julii refertur ad .eaufdcm
rologio veter. Reginee. 'uli adverlil Holsleiiins"in m diem, prid. Idus Aprilis, via Aurelia, miliiario \u
animadversionibus ad mariyrologium, cousimilia ie- Caliisli: ubi adverleiidum est, non esseintelligen-
dum cosmeteriiim Callisli via Appia silum, sed
gunttir : t Pridie Idtis Aprilis, Roma. depositio Julii tcemeterium
episcopi, et eonfessoris, qui Constantio Ariano filio viee Attreliee, in quo Callistus papa
Conslanlini decem mensibus tribtilationcs el exsilia deposiltis fuil, cui nomen fuit ccetnelerii Calepodii ab
perpessus, post ejus mortem cum magno decore ad auelore, uti supra in nuni. Callisli declaralur,
suam sedem reversus esl. - Julius liuuquam actus Hac observatione resliliUisepochoe notis iiuniera-
in exsilium; insuper damnato Julio adbuc per aliquot libus, coeleriquoquecalalogi pfoducli in^Prolegomenis"
annos Conslarilius imperavit. Hoec, tit reor, erant ad S. Julium in serie PoiU.Rom., preesertim Ilatici,
antiqua gesla Liberii; sive quoe in Liberio inseri quos diximus fuisse descripios ex piciuris basilica-
debueranijnfaclisaddiiionibus calalogis.etindiculis rum, suam recipiunt inlegrilatem, et assignanlur
I.oaianorum pontificiun; ex scribeiilium vero osci- anni quindecim, menses duo, dies-sex, Julio ponti-
tantia, siculi in aliis ponliflcum geslis factum ad- fici.
vertimus, iu Julio insertum csl. Hsec vero addilio, JVO.CBhisioricm.
si in Liberio addalur, expungantur reliqua, quee de Linea 5. — Hic in multa tribulaiione et exsilio
coimnunione cum secta Rebaptizanlium perperam, fuit mensibus x, elpost hujus Constamii mortem cum
et falso inserunl. Sicuti a Juiio exptuicta vcriora qloria reversus est ad sedem beali Pelii aposloli.
23 ANASTASIIBIBLIOTHECARU 24
Card. Baronius ad annum 352 jure asserit, reseran- jA concambiat. Min. (Manu mea.) -j-Joannes
(iiiin esse a scctione Julii boe addilanicntum, perpe- secundus mm. ss. (manu mea sub>ignavi)presbyter
am illatum in lexium Bibliotbecarii; cujus con- cbius presliyler tertius mm. fBenedictus f Eusta-
texlui xognoscitur repugnare. Cnm enim Biblioihe- mrn.t Adrianus presbyter mm. Joannes presbyler Dei
rarii lexius altribttat B. Julio sedis annos undecim, judex. f Ego Georgius Domini gratia arcarius nutu san-
menses duo, eamque temporis summam inchoet sub ct;e apostolicee sedis. t Marinus germanus domini
ronsulalu Feiiciani (Cbristi serse 357) cui Maximum Crescentii urhis Romoeprajlecli. EgoPelrus scriuia-
rollegam loco Tiliani mendose assignal, consequi- rius sanclie Romause Ecclesise q. s. (<jr«isupra.)
inr, ut Juliuin poniifieem vita functum senliat anno scriptor liujus chartse per lertium subscriplioues et
548, ncc propterea superstitem fuisse Conslaniio tradilionem faclam coinplevi, et^ibsolvi. J
Ariaijo.qui vitam produxit ad annuni 561. In cata- Placuit iuserere boc documentnm, non modo ftilur
bgis cefie nihilprorsus invenitur de exsilio Julii rumspecimen servaloelegis a sssculo quartoadun-
papoe.Quare li'anscripta videiur apocope ex Actis decimum, eelebrandi scilicet cessiones, etpermula-
Liberii papoeJulii successoris, et imprudenler appo- liones fundorum periinentium ad Urbis ecclesias .
sita margini ab amanuensi loco non suo, unde alius per seriniarium sanctoe sedis aposlolica;, cum sub-
descriptor aeque imperilus insereiidam pttlavit in scriptionibus coiitr.ibentium, e! judicium, ae notarir
loMum marginali annolalioni respondenlem. Cluodsi sanctoe sedis, el.nobilis viri, qualis erat Germanus
exsilium foriasse toleravit mensibusdecem sub Con- prsefecti Urbis (et fortasse adhibebatur ut lesiis)
sianlio Ariauo ponlifex Julius (cdjus lamen indicia unde consiet de accurata administratione rerum ad
aliunde non suppetunt), reversio Jtilii ad sedem g littilos, ac diaeonias Urbis pertineniium; sed etiam
suam politis contigerit poslquam Constantius abierit, indicium fulurum apud posteros consuetudinis nun-
qiiam poslquam excesserit vila; et niendttm fuerit quam intermissae dividendi Urbem in regiones civi-
in reddendo exquo obiil Conslanlius. Cum legendum les siv, ab Augusto instilutas in Actis forensibus
esselex quo abiii Constantius, verum donee exsi- (quarnm in nona sila est diaeonia sancti Enstachii),
lium Julii aliunde non^doceatur, proximior vero vi- elcoinprbbaliirum nomina ThermurumAlexandri, et
detur senteniia pulans, ex Liberii successoris hislo- oralorii sancli Salvatoris, notra etiam setate pree-
m impriideiuer excerpia haecverba-fuisse, vel ali- servala una cum Plalanis, unde cognomenliim ac-
quid delriinraliim de exsilio beali Anastasii bujus cesserat diaconisesancti Eustachii in Platanis lunc
seciioiiis beati Julii. appelkuse.
Linea. 5. — llic fecil dnas basilicas in urbe Roma, CIACOMI.
unam juxla forum, etc. Hanc sacris pictuiis, et mu- Linea 5. — Hic in mulla tribulfiiione, el exsilio
sivis decoratam ab eodem pontifice Julio affirmat
Adrianusl in epistola ad Carolum Magnum, deculiu fuit mensibusdecem. Confulaiyr commemum islud;
nam nec cxsilium unqtiam subiisse legiiur; et ipse
imaginum sacrainm, legenda in- concil. general. obiilanle Conslanlini niortcm : qtuc quidem tuin ex
eiiit. Labboei, lomo VII, pag. 955, et in preeeedeiili Groscis et Laliiiis
edii. Binii, lomo III, seclione poster., pag. 126, col," nasio scriploribus, tum ciiam ex Alba.-
idii habetur : « Sanctorum ponlificum Sylvestri, quivis clarissime poiesl.cognoscere.
Marei, etJulii mirse magniludinis sanclseeorum ee-- PAGil.
clesioeapud nos suiit depiciee tam in musoeo,qttam- ^ Sanctus Julitis, nalione Romanus, ex patre Ru-
que in coslerisbisloriis cum sacris imaginibus. j stico sanctuin Marcum excepit, ordinatus die sexta
Linea 9. — Et onmia monumenla in ecclesiamper Februarii, quoeaimo trecenlesimo trigesimoseplimo"
primicerium nolariorum confecta celebrarentur, ete., in Dominicam incidebal. Bo sedenle uuhersus
vel insirumenta, aul donaliones, elc, clerici in eccle- Oriens lumultuabalur ob hasrcsim Arianam, et Aria-
sia per scriniarium sanclai sedis celebrarenl. Ita norum odium in S. Atbanasium episcopum Alexan-
proeslitum fuisseper ssecula complura doceni arcbi- drinum. Anno irecenlesimo quadragesinio primo
va Urbis, et Urb>proxinia, Proferam exemjilnm un- celebralum est concilium Anliocbenuui, cui occa-
decimi sseculiex Farfensi iu tabulis signatis anno v sioncin dedit dedicalio templi Atuiocbeni, quod a
Benedicti papse [Seplimi] et Henrici iiiiperatoris III, Constantino MagnoiiicboaiuiP, sub Conslanlio abso-
iiidiclione xv, qui sunt cbaracteres anni 1017. In Iiuumesl; unde Atbanasiusiii libro de Synodis ail:
bis tabulis arcbipresbyler et clerus diaconise sancti Antiochia;novam synodum per cnusam Encainiorum
Euslachii cedunl D. Hugoni abbati domos posilas coegeruni. Quare Consianiius imperator Arianus,
Romse regione nona, et cessio celebratur per scri- praelexlu htijus dedicalionis, Orientis episcopos con-
iiiarium sancue RomanaeEcclesisehis verbis : vocavil. Hanc synodum Arianorum conciliabuluin
« IN N. D. D. SAL. N. 1. X. (In nomine Domini ciedidil Baronius, e! omnes alii post eum usque ad
Dei Salvaloris nostri Jesu Christi.) Anno Deo propilio. Schcleslraiium, qui in libro, quem edidit de sacro
ponlificatus doinini nostri Benedicli summi pontifi- Aniiocbeno concilio, osicndil qualruplici litulo
cis, et universalis papse in sacratissima sede beatl synodum Antiochenam impelitam fuisse. Primo,'
Petri apostoli V, et iniperantis domini nostri Henrici qriod Arianorum conciliabulnm fuerit. Seeundo,
a ,Deo coronati magni, et pacifici imperatoris I) quod Atbanasium deposuerit. Tertio, quod (idem
anno ejus m, per indict. xv, inensis Januarii.die perverlerit. Quarlo, quod disciplinam ecciesiasticam
25. Cerlumest nos Pelrum religiosum archipres- impugnaril. Sed vir doclissinius ibidem ostendit
byterum venerabilis diaconioesancti Christi marlyris liacc qualuor non convenire primordiis Anliocbense
Eustacbii, qui appeliatur in Plalanis, seu Joannem synodi a nonaginla Patribus celebrata?, sed fini, aut
secuiidum, atque Eustacbium_ tertium religiosos novissimis Andocbeni conciliabuli, a quadragiuta
presbyteros jam diclse diaconia;, consenliente in hoc circiler Eusebianis celebrali, actis.
uobis cuneta congregalione presbyterorum Dei Cum vero ante illud concilium Eusebius Nicome-
ejusdeni veri, diaconioesancti Eusiachii hac die ces- diensis episeopus legationem misisset ad Julium Ro-
sisse, aiqtte iradidisse, elc., domos, elc., positas manoe uibis episcopum, rogans, ul eausseAtbanasii
Romocregiorie nona in Scorliclari inler Thermas judex ipse esse vellel, Julius S. Aihanasiiim et Euse-
Alexandfinas, el inlra bos fines. Ab uno lalere te- bianos Romam evocavit : ubi poslquam advenil
nenlem Benedictum presbyterum, qui est juris no- Aibanasius, Julius Elpidium et Pbiloxenurn presby-
strsa diaconisBsancli Eustachii, el oiaiorium Salva- leros suos in Orienlem misit, Eusebianosad syno-
toris tui (qui supra) doniine Hugo exigue abbas con- ' dum Romanam cvocaluros. Eusebiani ab liis Romanr
cambialor, eic. Quam scribendam rogavimus scri- ad causam dicendam citaii, audiio nomine ecclesia-,
niarium sanctse Romanoe Ecclesiooin mcnse, et in- siici judicii, adeo conireniueriiiu, ut ad solitas artes
dictione seprascripia xv. fPetrus archipresbyler de conversi, Julii presbyteros ultra diem synodo pnef.i-
diaconia sancti Cbrisli mariyris Euslachii in boe liitani a Julio, del;iiuerint, vanasque prseiulerinlexcu-
 '
25 HISTORIA DE VITIS RQM. PONT. — S. JULIUS. 28
saliones, qttod melu Pcrsici belli, Romam ipsis nro- A lus, et sepiimus <vanonjns appellationum in episco-
ficisci non licerel. Ouare concilium Romanum jam porum causis asseriinl Romano pontifici, ad hono-
anlea indiclum Julius eelebravil anno 542. Htiic randam sancli Pelri dposloli memoriam.
adfitere quinquaginta episcopi, cura Vilonis Sylve- Ex iis quidam asserunt, sed falso, jus appellalib-
stri ponlificis in Nicoena quondam synodo Jegati. num ad Romanam sedem non eonfirmatum, sed in-
Ibi eausa S. Albanasii ad examen vocata est, isque stilulum a concilio Sardicensi; nam hoc ipso quo
communione et episcopatu dignus judicalus, ul Romanus-pontifex esl jure divino omnium episcopo-
purus criminum, quse ipsi affinxcrant Ettsebiani : rjim primus, et coeteris jurisdiclione superior, "ac
lecise sunt in concilio litlerse Eusebianorum-ad Ju- Ecclesise caput, conseqttens est, iil ad ipsttm epi-
lium papam, synodi Antiocbenee nomine dalse, quse scopi, eum injnriam patiuntur, appellare possint.
sivlo insoleriti et conlenlioso-eranl scriplse, et mul- Quare jus appellationum episcopalinm ad Romari.am
lip.icem adversus ponlificem querelam coiilinebant. sedem poniificii primallis appendix est. Et revera,
lis respondit ex concilii sententia ponlifex, cujus inqnil Perronius cardinalis in Replica ad responsio-
epistola, quam refert S. Athanasius apologia u neni Magnee Britannise regis "cap. 3,"si jus iTluda
adversus Arianos, Insigne est ecclesiasticse disci- concilio Sardicensi -inslituluni esset, qua ratione
plinseprompluarium. Jtilius Romanns ponlifex pluribus anle concilium
Marcellus Ancyranus episcopns, qui Jjnno trecen- illnd annis boecad Eusebianos scripsissel : < Opor-
tesimo trigesimo sexlo in synodo Conslanlinopolitana, luit secundnm canonem, et non isto modo,.judicium
in qua S. Atbanasius exsulare jussus esl, episcopatu fieri;_ oporluit scribere omnibus nobis, rit ita ab
deposilus, el exsilio muliatus fuerat, quique ad se- T>omnibus, quod juslum esset, decerneretur. Episcopi
dem suam reversus",iierum de beeresi accusalus, in enim erant, elHon vulgares ecclesioe, qui ista palie-
diclo concilio Antiocbeno daninatus fuerat, in liac banlur, sed quas ipsi aposloli ad fidem inslruxernnt.
synodo Romana coram Julio papa causam dixil, el Citr igilur el iu primis de Alexandrina civitate riibil
iiiiiocens declaratus est; Alhanasiiis quippe in epi- noliis scribere voluistis? An ignari cstis lianc con-
slola ad solilarios de eo scribit : Ille aulem Romam sueLiidinem esse, ut primum nohis scribalur, tit
profectus, sese innocentemdocuit: sed commimionein hinc,.quod justum est, deliniri possit?-Quapropter
ante ipsi Julius non rpsliluit, quam lidei professio- si islis liujusmodi suspicio in episcopum concepla
nerii in scriplis illi tradidisset, quam refcrt Epipha- fuerat, id huc ad nosiram Ecclesiam referri opor-
nius hseresi Lxxii.\Verum esl Baronium exisiimare, tuit. 3
eam professionem fidei non esse eam quam Julius Petrns de Marca Iib. vu de Concordia sacerdotii
per omnia consenlienteni esse tradil Ecclesisecaiho- et imperii, cap. 3, existimatjusin Sardicensisynodo
licee, quod licet in ea mulla ad Aiianorum impieta- qusesitum episcopo Romano, diversum'prorsus esse
tem confulandam reperiantur; lamen quod polissi- a judicio appellaiionis, nibilque aliud ei concessum,
mum exigebatur a professore catbolico , nomen quani ut deccrnere posset cattsae retractationem.
consubstantialis in ea nori"legatur. Sed sileniium Verum^jam viris doclis observalum, synodum hane
illud Marcellominime vilio vertendum ; ctim nullus non solum jus concedendi revisionem, sed potesia-
eum accusaret, quod non crederel "consubsianliali- tem judicandi appellaliones ab episcopis depositis
latem-. quam subscripseral et defenderal in concilio factas ad Romanam sedem, pontifici Romano asse-
Nicoeno: sed tantuin ei imputarelur error coiUrariiis, p rulsseet confirmasse. Quse contra hsecvir doclissi-
Sabellianorum nempe et Pauli Samosateni. Porro iniis affert, ab aliis confntala, ostensunique appella-
licel Marcellus lam in bac synodo Romana, quain in tionum usum,'lum in Ecclesia Oiientali, luni in Oc-
Sardicensi, de qua mox- absolutus fuerit, enm ta- cideniali post concilium Sardicense frequentem
men ab boeresis suspicione liberare aliqui fruslra f.iisse; cjusque inilia perperam delrudi ab eodem
contendunt, cumab Aihanasio, et postea ab omnibus proasule ad concilii Trullani tempora in Ecclesia
biereticus agnilus fnerit, ut videre est in criiica Graeca, et ad octavum sseculum in Latina. De bis
Baroniana ad annum 547, et apud Schelestratium in legendus Natalis Alexander soaculoiv. Porro cano-
dissert. m, de sacro concilio Anliocheno, cap. 5,nbi nesin boc concilio Sardicensi sancitos explicat Cbri-
ob.servatur ejus bseresimnonnisi post niultos ab ejus slianus Lupus in partc i decrelorum et canonum
oiiitu annosinnotuisse. synodoruni
* generalium et provincialium.
Post synodum Romanam Eusebiani improba Ursatius et Valens episcopi Pannoriii, hic Mursiea,
iteriimaudacia,in Ecclesiis perturbandis, insidiisque ille Singindoiiis, qtii in suspicionem Arianse hoeresis
Aihanasio tendeiidis, usi suni. Quare Julius pontifex venerant, ideoque a synodo Sardicensi damnati fue-
causam Atbanasii ad Consianiem imperatorem re- rant, libellum supplicemporrexerunl synodo Medio-
tulil, et commendavil, ul apud fratrem Constanlium lanensi eodem anno trecentesimo septimo congre-
pro ejus in sua sede restilutione ageret. Constans galoe,quo Arii et Pbotini perfidiam damnabanl, a
ad Coiistaiilium fralrem hac de re scripsil, el ambo qua suscepii sunl in .communioneiu. Hsec synodus,
iinperaioresconcilium Sardicse, quse urbs confinis quse celebrata esl prseseutibus Julii papse legatis, ut
est lllyrici, Mysiee, el Thracise in annum trecente- testalur S. Hilarius in fragmenlo de synodis, vel
simum quadragesimum seplimum indixerunt, ul D presbyleris RomanoeEeclesioeproesenlibus, ut docet
manifesie palet ex eadem Atbanasii secunda apolo- epistola concilii Aritninensis, babila est, ul in Pbo-
gia, ex ejus episiola ad solitarios,'et ex ipsa syno- lini episcopi Sirmiensis hsaretici causam inquircre-
dica cpistola Patrum synodi ad omnes episcopos. lur, ui ibidem babet Hilarius. Numerosam fuisse
Huic synodo trecentos fere episcopos inteifuisse sj'nodum„oportuii, cum de slatu metropolilani epi-
auctor est Atlianasius in dicta ad soliiarios epislola. scopi, el de causa fideiageretur. Prima auiem Pbo-
In ea S. Aihanasius, Marcelius Ancyranus, Ascle- tiui damnaiio facta esl in bac synodo Mediolanensj,
pas Gazensis, et alii ab Eusebianis inique damnali, et repetita a Julio papa in synodo Romana biennio
ahsoluti sunl. Epistola synodica ad Julium papam post habita; et landem in synodo Sirmiensi anno
scripta, in qua illa-verba nolatu digna sunl, quibus ireeeiitesimo quinquagesimo primo, quadriennio
cgregie asseritur Romani ponlificis primalus : Hoc posl Mediolanensem, in qua uliima Pholiuus primo
enim oplimumel congruentissimum esse videbitur, si damnalus ac deposilus esl. Harum irium synodoium
ad capul, id esl ad Petri aposloli sedem, de singulis epochse in criiiea Baroniana exacle discussse.
quibuscunque provinciis, Domini referanl sacerdotes. Porro Pliotini hseresis boec fuere capila. Primo :
Idem constal. ex epistola synodica ad Ecclesiam Deum solilarium esse,.el mofe judaieo conlitendum
Ale.vandrinam, et ex epislola synodica ad omnes effuliil, nullam Verhi diviui, aul Spirilus sancli ptt-
cpiscopos, qtioea S. Atbanasio ap.dogia n referun- lans esse personani, sed unam esse Palris, el Filii,
uir. Viginli canones ab ea synodo condilos nume- el Spiritus sancli operalionem proedicans. Secuiido:
ratu Gneci.; viginti ei unum Lalini. Terlius, quar- Cliristum iniliuin accepisse ex Maria,"et meium esss
 ANASTASHBIBLIOTHECARII
bominem asseruii, qna> conslani ex Epiphauio lioe- A mariyris,quam proxime seiptebalur aposloloium i'e-
fesi LXXI,Tbeodorelo, lib.m luereticaruiu Fabular., iri Jacobi, Joannis el Pauli feslivitas, qiiseiinaeadein-
et aliis. que die agebatur, ut idem S. Gregoriusnos docelin
Julius pontifex Sirmiensi synodo non diu super- oraiione de laudibus S. Slephani. Deindesequebatur
vixil; obiit enim die duodeciiiiaAprilis ai.ni trecen- celebrilas S. Basilii die prima Januarii. Eumdemmo-
lesimi quinquagcsimi secundi , postquam sedisset rein de cclebraiione NalaliselEpipbanise in Ecclesia
annos quindecim, meuses duos, dies set, ut legiliir siia oluinuisse, lestis est Gregorius Nazianzeniis in
in chronico Dauiasi. SepulLus esi via Aurelia, in orat. 49- in Epiphaniam, p. 632, ubiNalivilatis Do-
coemeterio Calepodii, indeque posiea iranslatus ad mini, eimagorumadorationisfestivitaiem, dequa pe-
basilicam sui noniinis, sive SancloBMarioetrans Ti- Ciiliaremoralionemhabuit, ab Epiphanisefeslo diver-
berim. Trihus ordinationibus mense Decenibri, fe- sam fuisse diserte affirmat: i Al Chrisli quideni
cit presbyteros decem et oclo, diaconos quatuor, JVaiivilasapta solemnttale prius lum a festi duce,et
episcopos proeterea novem per diveisa loca ordina- auspice, lum a vobis alque adeo ab omnibus, tam
vii. qui in lnimdo versantur, qua n qui in mundo subli-
Ex omnibus Jnlii papoe scriptis supersunt duoe niiores sunl celebrata est, etc. Ntinc vero alia Chrisii
lantiini episioke ab Alhaiiasio in apologia secunda actio, aliudque inysterinm sequilur, >'ne:npc Epi-
ielalse ; quaruni altera adEusebianos, altera ad pbania, qu;e ideo post Nativitatem eelebrabatur.
Ecclesiam Alexandrinam missa. Dusevero di-creta- Joannis Nicseninarratio eliam confinnalur ex iis,
les, qu;e sub cjus iiomine circtiiiiferunliir , quieque quoe babet Chrysoslomus in sermone 55 de Chri-
in editionibus coricilioruin legunlur ad Orientales H sti Nativilale, qni exstat (omo V ejus Operum, pag.
scripioe, ct epistola Orientalium ad ipsum Julium 466, scilicet aiite decem annos idem festum Natalis
supposilitise sunl, el consarcinatse ex variis Lati- Domini, seorsim ab Epiphania, die 25 Decembris
nonim scriptorum fragmenlis a decreialium fabrlca- eelcbrari cOBptumfuisse. Erat tum S.Joannes Cbry-
lore. sosLomus,quo tempore eam orationem babuit, noii-•
Joannes archiepiscopus Nicsonusin epistola de die dum episcopus, sed presbyler tantum AiUioehenoe
Nalali, qu-.in Conbelisius ex Grseco translulii, et Eeclesios,ut oslcndil Combellsius in notis ad lauda-
ndnolalionibus lilustravit, narrat Cyriilum Jerosoiy- lam Joannis Nicoauiepistolam; sed sive oraiioncm
niitanum episeopum ad Juliunr poiilificem litteras dixeril Anliochiie,'-ive Constaniinopoli, vix deceu-
dedissc, quibus monerei impossihiie esse ul in Epi- nium prseteiiisse docel, ex quo Nalalis Domini ve-
pbanise solemnitate Lriplieis sdlemnitatis memoria rus cogooscerelur : El quidem, inquil, nonclumdeci-
in sacris ac inter se distanlibus locis perageretur, mus annus esl, ex quo hic i,ise dies manifesie nobis
inler quas celebritales, cttnr Naialis Domini esset, hinottiii. Peigit deinde narrare ex Ecclesia Occi-
ex Jacobi fratris Domini, sive iraditione, sive per- denlis, in qua Nalalitii diei anliqua traditio erat, in
-missione accidii uiRomaa opiiine redicussa, ei di- Orienlalem, ilaejtis celebiitatem rediisse, ul non
ligenii, quam-adhibel suppulatione adhibila, Natalis oniuibus statim arriderel, Dominum mense Decem-
Doniini verum diem in 25 Decembris incidere bri natum esse : Mic dies cum ab exordio iis, qui in
eonstaret : « Inque hunc modum, inquil, Jtilius Ro- Occidenle hubitqnl, cognilus fneril, nunc ad nosde-
inanus patriarcba menses Oebrecoriimatque Ronia- mum, non anle multos annos trunsmissus. Dicit post-
Tioriim composuil : a quo leinpore ccepit Romana p ea dissensionem bujus reiinler doolos fnisse, aliis
Ecclesia lselis gandiis celebrare Nalalem-Salvaions eam tanquain rem novam rcjicienlibus, aliis vero
diem 25 Decembris, tradidilque celebramiam usii- tanquam aiiliquilati eliam Orienlalium consonam,
versis Ecclesiis. i Hinc addil D. Basilium non modo se.l jaiu diu aiuiqualam suscipiendam el restituen-
in suis Moralibus signasse SaJvaloris Natalem diem d.-.m coiilendentibus. Greizerus quidem ad ca-
25 Decembris, sed Gregorio Nazianzeno in man- put 8 Codini ncgal hanc homiliam esse S» Chry-
'dalis dedisse, in synodo Constanlitiopoliluna pro- sostoini; eidem tamen validissimis argumentis
mulgari, ac ceiebrari 25 Decembris,quanquam qui- astrtumt, tam Casaubonus Exerciialione 2 in Baro-
dam non assenserinl; tandem sub Aicadio el Hono- iiium, qiiam Coiiibefisiusioco laudato. Videndusiiac
rio, dum hic Bizantium aliqnando accederet, coope- de re Floreniiniiis in notis ad martyrologium Hie-
rante sancto Joarine Chrysosiomo, et ex -Cypro ac- ronyiniamim Exercitatione 2, pag. 195 el s.eqq.,'ul)i
cersilo sancto Epiphanio, definiLuin quoque in eiiam fuse disserit de pervigilio ejusdem festi. Le-
Orienle esse, ut eadem die 25 Decembris Nataiis gendus itidem 2acagnius in proefatione tomi 1 ad
Domini celebrareiur : quibus assensum c.t reliqiii CoIIectanea moiiunientoriim veieruin Ecclesiae
"deincepspatriarchse dederint. Sub Ilonorio auie.n Grsecie ac Latinoe, ntiiii. 35, ubi exisliinat vcfba
festum Nataliiium jam Romeerilu soleinni celebra- sancli Chrysoslomi superius relaia, inlelligenda esse
tum, itanarral: Romani suu i.ie nalale Domini cele- de Anlioeheni palriarchaius Ecclesiis, in quibus
irarunl, cum leclionibusperfeclis, mullisnue Iropariis iEgypiioruin more, una eademque die, Epiphaniseet
atque modulis. Exsial haic Joannis Nicseni epistola Nalivitaiis festtim anliquitus agebatur. Non me la-
tom. II Auctarii bibliolhecsePairum, pag. 511. le.l Combcfisiumiaudatum scribere Joannis episcopi
Hssc consonanl cuni bis, quoe babet Gregorius WNicssni epistolain de die Natali novain esse, et fabu-
Nyssenus episcopus, initio oralioiiis funebris iu S. "iis plenam : sed quidquid liac de re sit, quoeex ea
Basilium fratrem, in qua, postqtiam locutus est dc supcrius relulinitis, fabulis aecensenda non suni,
festis quoe prsecesseninl Chrisii appariiionem, seu cuin eoiifirniata quodammodo videaiilur ex duobus
Natale, ila habet: t S~d primam celebritalein una sanciis Gregoriis Nysseno etNazianzeno, ac sanclo
«um aliis non numero : nam quee propter divinam Clirysostomo locis citatis.
«nigeniii Filii apparilionem per parium Virginis Cseterum quo pi\ecise tempore festum Nalalis
iesliviiasinsliluta esl, ea non siinpliciler sancia ce- Cbristi celebrari cceperit, incerium omninoremanet.
Iebrilas est, sed sancta sanclarum, el celcbriias ce- Certe Cleinentis Aiexandrini seiate, ideoque sseculo
iebrilalum. Igitur, qiisehancconseqiiiiiilur innnere- secundo exeunte, vei nondum celebralum, vel pecu-
mus. Primuni nobis aposioli el prophette spiritualis liari dici affixum non fuisse, saltem in iEgypto ubi
ccelus initium fecerunt, sunt auLem hi : Slephanus, vivebat, et in provinciis vicinis, deduco ex libio i
Pelrus, Jacobus, Joanues et Paulus. Deinde post hos Slromat., ubi circa fineai scriliit : Sunl auletn qui
eoiiservalo orJine suo, pastor et magisier prseseniem curiosius•Nalali Doinini non solum annum, sedelimn
iiobis celebritatem auspicatur, t nempe Basilius, diem addunl, quem dicunl 28 anni Augusli, in
cujus feslum Groeci primo Januarii die celebrant, 25 Pacon, id est vigesiinuin diem mensis Maii,
qiiem diein ex Giegorio Nysscno antecesserat appa- non vero diem decimiun quiiuiiiu, ul quidam volunt;
ritionis Cbrisli per partum Virginis festivilas; post mensis eniin Pacon -/Egypliorum initium ducii a
quam celebrabatur solcumiMs S. Slepbaui proto- die vigesima scxta Aprihs noslri. El paulo post:
29 HISTORIA DE VITIS ROM.PONT. — S. LIBERIUS 50
Quin eliam dicunl ex iis aliqui cum natum csse 24, A Ab ilto tempore Naialis Cbrisli feslivilas in Orieiite
vel 25 Pharmuti, id esl die decima nona, vel vige- mense Decembri celebrari ccepit, remanenie tamen
biiua Aprilis noslri; niensis-enim Pharmut jEgyptio- prislina, Januario mense, Epiphaniofum solemnitale.
rum incipit vigesima septima die Martii noslri. Ex , Sed alioetunccausoeillius appellationis el festivitalis
qiiibus necessario inferendum videlur non solum. reddi cceplse; nam qui dies prius coJebatur, vel ce-
iiatalem Domini pe.uliari diei affixum non fuisse, i Jebrabaiur ut Natalis Christi, jam cultus est ut bap-
sed etiani non fuissc lunc eelebratum, sicul celehra- lismum.eius representans, et Magorum adveniuin.
uir ejus baptismus, quod tradit idem Clemens Ale- Qna de re legendus idem Clirysoslomus in Oralione
xtiiidriiius ibidem : Basilidis aulem seclaiores, in- de Baplismo Christi, elHieronymus, lih. i Comiiienl.
quit, ejusquoque baplismi diem celebrant, lolam prie- - in Ezecbielem. Hsec ex Goihofredo. laudato, apud
cedeulemnoclem in leclionibustrqnsigentes. quem pJura.
Illud lamen certo constat priscis Ecclesisetempo- llanc utrariique ceJebritalem tunc fuisse divisam
ribiis, el post~ Clementem .Alexandrinum, fesuim constaleliam ex Jaudala lege Theodosii Junioris imp.
Epiplianiseidem fuisse ac festum Natalis Chrisli, quo de Speclaculis; in ea enim Natalem el Epiphaniam
scilicet Salvator nosler mortalibus sese conspicien- Chrisli diserte distinguit imperalo/. Hsec tamen in-
diini proebuit, et Epiphania lam Chrisli Nalalem, stitiilio al)omnibiis Qrientalibus recepla non.est. Nam
quaui advenlum magorum, et Christi baplismum Abnlpbaraius in bisloria Dynastiarum,p. 94,mentio-
signasse, ut demonsirat Dionysius Goibofredus ex nem faciiepisloiseannoquingenlesimoquinquagesimo
SS. Patribus in coinmenlario legis 5 Theodosii Ji:- prinio a Jiistiniano impcratore ad cpiscoposscriptse,
nioris de Spectaculis, anno qnadringenlesimo vige-.T) ex qua id nobis innolescil: «Anno, inquii, vigesimo
simo qtiinto datsa. FesltiniaiiLem Epipbanise celcbra- - quiiitoiniperiisuijadomriesubiqueepiscopos scripsil,
balur, lam in Occidenie, quam in Oriente mensis ut fesluui Natalis celebrarenl vigesimoquinto Caniiui
Januarii sexta die : de Oceidenle lestaLurAmmianus prioris (Decembris scilicel noslri) et Epiphaniam
MarceUinus scriptor geiitilis, lib, xxt, eap. 2; de sexio Caimni poslerioris(videIicetmerisis Jaiiuarii);
Oriente vcro lesies smu Epipbanius, lib. m, ei Cas- dictoque ejus paruerunt, exeeplis Armenis-.illisiqui-
sianus, collat. lib. x, cap. 2, et quo tempore Chryso- dem morem priorem relinuerunl, quo ulrumquefe-
siomus habiiit orationem priinam in Pentecosten, - sliini eodem die ceJebranl. » Porro Armcni, ul id
tres taiiluin, prceter Dominieum, dies fesli rolebau- oijiter noiem,.qui Justiniani imperaloris decrelopa-
tur, scilicet Pascha, Penteeoste, et Epiphania, seu rere reiiuerunt, jam inde tempore Gregorii lllunii-
uatale Chrisli. Poslea Coiistantiiiopoliiani a Romanis naloris circa Consiaiilini jtfagriileinpora fidem.Chri-
edocti, quarium fe.slum addidere, et diem Natalis a si.ianam receperant, sed anno qiiingeiUcsimotrige-
die Epiphanise disLinxeie, elquidein pauloposlquam siino sexlose ab Ecclesia abstraxerani, ei Eutychia-
divus,Chiysostoinus'pr;edicLamorationem i, in Pen- nam hoeresim profilebanLuf. Qua de re legendus
tpcosien, quaj lonio V ejus Operum exslat, habuil. auclor eriliese Baroniana3ad annum Christi 555.

XXXVII. SA-NCTUS LIBERIDS.

16.
ANSO CHRISTI352, CONST&NTIKI

51- Liberius, natione Romanus, ex patre Augusto a, sedit annos 10-rnenses 7, dies 3.
Fuit autem'" temporibus Constantii filii ConstanJini usque ad Constantinum c Au-
gustum terlium a.. Hic e exsilio deportalur a Constanlib, e'o quod noluisset-hosresi
Arianw consenfire, et fecit f in exsilio annos duos 6, et congregantes se sacerdotes cum
5 consilio Liberii orMnaverunt in locum ejus h Fclicem presbyterum ' episcopum, venpra-
bilem virum,.cl fecit concilium Felix, et iuvenit 2 presbyteros consentientes Constantio
. Augusto Ariano nomine Ursalium, et Valentem , et exegit i k eos in, coneilio quadra-
gintaetocto episcoporum;' Post paucos aulem dies zclo ducti Vrsatius et Valcns, roga-
verunl Constanlium Augustum, ul revocarel Liberium de exsilio, ut una tantum com-
10 munione participarent, m extra secundum baplismum. Tune missa auctorilate per
Caiiilinum agentem in rebus, simul Ursalius et Valens venerunt ad Liberium n.
Qui consensit prsBeeplis Constanlii/ ut una participatio conveniret communionis cum
Iiaji-cticis tautum, ut non rebaplizarent. Rediens autem Liberius de exsilio °, iiabi-
lavit in cosmeterio sanctss Agnelis apud germanam Constantii, ut- quasi per ejus
15 interventionem, aut rogatum rediret Liberius in civitalem. Tunc Constanlia Au-
gu<Ua, qus fidelis erat Dorniuo Jesu Christo, noluil rogaYe Constanlium Augustu.m
germanum suum, quia -senseral consilium doJi.VEodem tempore Constanliusuna-cum
Ursatio, et Valente convocaverunt aliquos, qui ex fldc Ariana erant,- et quasi facto con-
KOTIJLiE MAHGIKA.LES FABR0TTI , .
« B, anr.os 15, m. i, d.l. h B, Cojislanlii, «unani, Joviani, Yaienlimarii, ei Vaieniis fmp a coss Con-
sianlii Y, el GaJliad Lupicinum, et Jovlnum cpss: c C, Constaniium. d C, Oclavum. e Vide Baron.
sd annum Dom 555. f C, fuil. s C, tres. *' B. probal ab liwresticis
' Baron. ' tantum eteclum; non consitioLiberii.
diaconumfacil, loc. cit. ni * ejecit. k *. damnavil. Vide Buron. anno 357. D1B. negat Arian.
lunc rcbupiizasse,ad annosZWu Libeiii lapsus, de quo.Buron. annb 557. °.~Baron. locodt. id refelliu
3f ANASTASil BIBLIOTIIECARlI - 59
silio misit, el revocavit Liberium de coemelerio sancto3 Agnelis , et ingressus Romam
in ipsa hora fecit Constantius concilium cum hmrelicis simul eliam cum Ursatio
20 et Valente, et ejecit Felicem de episcopalu, qui erat catholicus'; et revocavit Liberium.
§2 Ab eodem die fuitpersecutio inelero, itaut intra ecclesiam presbyleri, et clerici
necarentur, et martyrio coronarentur. Qui FeUx depositus de episcopatu, habitavit in
praidiolo suo, via Portuensi, ubi-et* requievil in pace iv. Eal. Augusti. Ingressus
, Liberius in urbem Romanam iv Nonas Augusti consensit Constantio h haretico-, non
5 tamen rebaptfzatus esl Liberius, sed consensum prcebuit, et tenuil basilicam beali Petri
apostoli et beati Pauli, et basilicam Constantinianam arinos septem. Et persecutio
amagua fuitin urbe Romana, ita ut clerici-et sacerdotes neque in ecclesias, neque in
balnea haberent introitum. Hic Liberius ornavit de c plalinis marmoreis petris sepul-
.- crum sanctse Agnetis martyris. Omnes itaque anni Feiicis in ejus ordinalioue dinu-
10 merantur.Hic fecit.basilicam nomini suo juxta macellum d Liljia3. Hic fecit ordina-
tiones duas in urbe Romana per mensem Decembrem, presbyteros decem et oclb,
diaconos quinque, episcopos per diversa Joca decem et novem. Qui etiam sepidtus
est in ccemeterio Priscillw, via 1Salaria, octavo Ealendas Maii, et ccssavit
episcopatus
diebus e
septem. '
, CATALQGUS SUB LIBERIO- i
~ Liberius fuit temporibus
Constanlini, ex diexiEalend. Junias in diem a consulibus
Constanlio V et Constantio Cassare.
K0TDL7EBIAR6INALESFABROTTI.
a causam persecut vtde in Bar. I. cil. Baron anno 557 probat marlyrem fuisse. h Nan consensissein
hmresim probat Bar. I. cit. c C, platoneis. d Livia».Basiliea S. Maria; Majoiis, leste Baron. ° CB, sex.
VARi_35 LECTIONES.
Apud eumdem ex cod b rehen. A Numoi, hn 1, ab codcm oieiuit pers in cl. ita irt
Num 51, linea 1 , B, m. 5, d. 4. tinea 3, A B, inlfa eeclesiaspresbyt etdii.coni (M, et clerici) nec ct
Conslantium A B, annos 5. linea 4, A, tunc m. cor. Tunc Fel. lin 3, nbi req in pace IVkal A. Li-
berius iv. Non A. Homam ingressus cons C. b. nosi
congregali sacerdoles. B, et congregans sacerdoies tamen rebaptizatus esl Liberius (Jii, est ha-relicus),.
cum concilio eoriim Liberius in locum siium ordi- sed
navit Felicem. tinea 7, A, el ejecit. B, damnavil. non pra.buii assensum, cl len. lin 0', ac B. Pauli, nec
linea 13, A el B, rebaptizarenl : lunc revocavernnt lio inConstanlinianam an. 7, et fuit inagna persecu-
Liherium de exsilio; rediens autem. linea 18 A, urbe Roma, ut cl. et sac neque in ecclesiis,
qni ex fece. B, sec a. neque in balneis hab. inl. HicL. ornavil de plaloniis
Num 52, lin $, A, ornavit de platoneis. B, lalo- marmoreis sep S. Agnetis. Ilic fucit bas. liu 10 iii.
" Lidia3.Omnes itaque anni Felicis in ejus ordinaliorie
mis. lin 11. A, presb 19. iin 14, A B, diebus 6. dinumerantur. Hic feeit ord 2 in urbe Roma. liu
Ex cod Reg Maz et Tliuan. ult, dies 6. - - '.
Num 5!, linca 1, ex palre Liguslo, sed fiorrectum Ex cod Tliuan alt.
Aug (JV,Ligusto) : sedli annos 6, m. , 3 d. 4. Fuit Num lin i, annos6,ni. 5,d.4. f. a.'(. Conslan-
iiuiein lemp Coiislaniishier filiiConstaniini(if/, lemp lini f. C.51, usque ad ConstanliumA. tini, aunos 5, con-
Coiistainini luer). tinea 4, el fuit "111 e xsil. edita sacenloLesciim' cousilio sito Liberius 0. lin
leciio metior. tinea ead tres congregalis itaque gregans 6,sentienles C.A. linl, et damnavil. lin 9, et uuain
sacerdolibiis cum consilio eortnn ordinaverunl epi- (aiiliim cominuuioiiem p. lin 14, et simul Ursalium
"scopuin Felicem presbylerum in loco ejus, virum B ei Yalentem ven ad Liberium, qui Liberius cons
venei'abilem. Qui Eelix fecit concilium cum episco- pneceptis ul una p. lin 13, ui non reb. Tunc revoea-
pis 48, et invenil 2 prcsbyteros, Ursaeium el Yalen- rtiiit Liberium de exsilio. Ilediens a. lin 14, S. Agiuc
lein, consentienics Consianlio A., quos ab Ecclesia apud gennanum Constanlis Augusli. tm 15, Consian-
seqtieslravil. Post paticos autem dies dncii Ursacius linaA. lin 17, quia sens consiiiuni eod lin 18, qui
et Valenszelo malo, rog C. A. ul revoc L. ab exsilio, ex bece A. lin 18, B. Agna;.
et unam taritum coinmunioiiem cum eo participarent NnmS'1, lin 4, iionasA.quieiiam consenliensCon-
secimdum baplismuin (M, id esl seeundum bajiti- staniio. fe6,basilicas beati Peiri etbeati Pauli. lintt,
sii.nm ). Tuncmissa auctoriiate per Catholinum ag. etl m pers fuilniagnain urbeRoma. lin 8,p!aiouiis
in reb et simul vos. linea 12, ut una panicipalione m. sep S. Agnae. lin 9, 10, denum. llic fecii ord 2-in
coinmunionis conveniret eum lisereticum lanlum, ut u. Romar). m. Decembrem. lin ult, d. sex.
11011rebapiizarenl. Tunc revocarunl Liberium de
exsilio. Rediens aulem Liberius habiiavil in cimiie- Apud Hohlenium el Scheleslraiium ,
rio S. Agn. apud gernianam ConstanLii A. ul q. p. NumSi, Hn 1, Flor% Liguslo. Florprim, annos 6,
e. i. aut r. redirel in eivilalem. Sed Constaniia A. menses 5, dies-4. lini, Fioreni duo : el congrcgaiis
quia fid. e. D. noslro Jesu C. itneu 18, comocavif saeerdoles cum consilio eorum Liberius ordinavit in
aliquos q. e. f._A. erant, et facto concilio misit el r. loeum suum Felicem. AnselmusjlinEl congregaLi sa-
L. de cim. S. Agn. el Felicem , qui erat calbollcus, eerdoles cum consilio Liberii.. 7, Ansel el Flor
de episcppalu ejecit (M, et ingressus Romam in ipsa damnaviteos, elc.,'/in 9, Cass ui miam (antum eoiii-
bora fecit ConsLanliiisA. eoiicilium cum haereiicis, niuiiionem participaret. lin 15, Flor duo, rebapliza-
Sviimiletiam crim Ursatio, ei cxpulil Feliccm de epi- C ret. Hinc revocavcrunt Liberiuni de exsilio'.-Itn 15,
sV-npaiu,qnicral catholiciis, etrcvocavil Liberium. Flor, Conslauliain, lin 17, Flor, qui assenserat con-
Ab eodem d.) siiio doli. Iln ead.Flor sec, quoniam senserat cousi-
35 HISTORIA DE ViTIS RGM. PONT. — S. LIBERIUS. , 54
Jium. lin 18 , V-at et Flor, ex faece.lin 19, Ftor el A. Apud Peniam, ex cod CavensL
Vat, Auguslus. Num S\, lin 12, prseceplis, ul una participalio. lin
Num 52, lin i, Codd mss, Komana. lin~J,Flor sec, 14, in cymiierio. s. A. a. g. ConstanliiArig ut
clerus. lin 8, Flor et Vat, deplalomis inannoreis se- lin 15-, inlerrentionem, aui rogatu./.n-l?, senserat quasi.
pulcrum. lin 9, Flor, in hujusordine. /...11, Flor,v coiisiliiim. Eodeni. lin 18, de cymilerio.
Idus Seplembrls. In anliquo Marlyrclogio S. Cyriaci, Num 52, lin 4, in urbe Roniana. lin 13, in cymi-
ix ttal Ociob. Romje deposiiio S. Liberii episcopi. terio. liqfere semper mendosescribilur etiam inconse-
quenlibus, quod imposlerum desinemusadnolare.
KOT7E VARIORUM,
A SCHELESTRATE. videntur conflala, et ex additioniluts coordinala de-
Num 51, linea 13.— Tantum-ut non rebaptizarent. sumpiis ex Luciferianoriim, et scbismaiicorum snb
Arianos lemp.oreLiberii papse rebap:izasseieos, quiex Felice, e'l Ursicino calumniis in Liberium conflatis,
Catholicis ad.seclam suain veniebanl, imuiifesiinn lit qtias quisquam collegil, el in margines calalogorum
ex"hoc loeo, qucm auclor libri Ponlilicalis ex se- inseruil, el colJecla imposuit, et gesta Liberii inler-
cinido.cat-ilogo descripsil. Quandonaiii aiiLcmcoepe- poiavil. Quod certoprobabitur, si priorem in Julio
rin» rebapiizare Ariani, nonduni iiiuotuil. Verisimile addiiionem ad Liberium perlinere dicainus. De exsi-
lamen est, eos rebaplizandi morem a Donalisiis ac- Iio" enim Liberii et resiituiione ibi loquitur, et ei
cepisse, et Donalislas, neamplius.in Africae angulo rlilionemconvenit (eisi Julio perperam affingitur), quam ad-
lalilare dicereulur, anle Libefii lempora unionem cum collector videret non Goncordare cum
cum Arianis iniis.se. _. aliera, quam in aliis Catalogis invenii, Julio trihuil
ALTASERRA. priorem, cl secundam impdsuil Liberio, iilramque
] falsam. "Siintegra cxstaret Yila Eusebii presbyteri,
B
Nuni51,linea 10.-—Tuncmissa aucloritateperGa- ciijus tantuni fragmentum exhibcl.B.duzius, forsitan
Udinumagentan inrebus,s'mulUrsalius et Valens ve- nostra eoiijectur.t firmari posset (tom. II Miscelian.
nenmlad Liberium.Pes agentes in rebus perferebanuir pag. 141). Inlerim latneii ex illis actis desMinpiam
Jittera; et mandataimperatoris, et qui erant evoeandi fuisse constat, dum inter exstantia lnonuineiua nul-
in comitatiim principis, per eos evocabantur. Ain- libi Jegitur, nisi infragmento Eusebhino, qiioj_ de
bros. de Qffic. lib."n, cap. 27 :'* Legebaiur reseripli comniiiiiioiie et rebaptizatione hr: dicitur; Fiagiiien-
forma, directio magislri officioram slaluia, agens in lum enim sic habet etincipil: < Sbdein lempotequo
rebus iniminebat. J El Symmacb. lib. vn, episi. 59: Liberius de exsilio revocatus fuerat a COnsLanLio
«Sacras mihi litleras Julius agens in rebus exhibuil.t- Augusio haoretico,- in eodem, lanluni dogmale, ut
Nuin 52, linea 6. — Et perseculio magna fuii in non-rebaplizarenL populum, seJ- una coiiiniiinione
urbc Roma, ita ul clerici el sacerdoles, neque iii eecie-' conlaininareiiL plebein. J H.rc vero aclisLibeiii as-
sias, ne que in balttea haberent inlroitum. In elcricos sula-sunl,'eL ad verbum desumpla ex Viia Felicis
perseculionisgeiius sub Constanlio, iiiterdiciio ecele- III, quueexstat integra in pluiibus codicibus Colber-
siarum etbalneorum. Christiani eliam meliorum te.i:- tiua; biblioihecse,uii tesialur Baluzius, el videtur con-
poruin u_e'.;an(urbalneis, nou deliciaruin, sed vaie- scriplaab Eusebio, dum plura leguntur in fraginento
tudinis causa. Terlull. Apolog. cap. 41-: Lavor hone- Eusebiano, qu_e in Yita .Feiicis. In his vero actis
sla hora el salubri. Joannes apo_,lolus ipse uon. . piura falsissima leguiitur, praecipue quod Yalens et
abstihuit balneo, verum aliqnanJo balneum lavaiidi Constantius dicanlur presbyieri, cuin certo cssenf
eausa ingrediens, cum audiisset Cberintum in.us C { episcopi, et senteniia depositionis exstans eos ato
csse, staUm foras se proripiiit, ne Javarelciim ii;e- episcopalu removet. Nec lunc_Rouia_adesse poieranl,
reiico",de quo Euseb. Jib. m, eap. 22; lib. iv, cap. sicut el Constaiitius, uti probant, qu'i Constanlii ge-
15; Epiphan. in-Panar. hasres. 50, art. 24. Post sta enucleaiiiis expendunt. Imo in codd. Jaudatis
aiorlem matris,' mceroris levandi causa, balneo se Yitse S. Felicis Romanipresbyleri, Y;\\ens et Ursaeius
usiiin, de se lestis esl Augustin. Confess. lib. lx, diciinliir, voeein vero Romani oinisit- interpolalor
cap. 12 :"« Yisum eliam mihi est, ul ircm lavaluin, borum actorum : sic enim ulraque lectio babet.
quod audieram inde balueis nouien indiium, quia
GraeciSxlavitov dixerinl, quod anxietaiein pellai ex. Libri Pontiflcalis. Vita S. Felicis juxla Ba-
auimb. > luzii editionem.
Linea 8. — Hic Liberius ornavit de platinh mar-, Et fecil conciliumFe- .uElfecLcoiiciliumidem
moreis velus sepulcrum sanclce Agnelis marlyris. Se- lix, el invenil duos pre- Felix, et' iinenit duos
conseniienles pfeshyleros ' Romanos
pulcra mariyrum et majorum ornari solebant crusiis Eonslanliosbyleros
marmoreis. Unde mempriae in.irmoratae s;epius"me- Auyuslo Aria- conseniientes Consianlio
moraniur. Auguslin. in psalm. xxxmelXLVni: . Pla- no; nomine Ursalium et Augusto Ariano, nomiiie
tin;e sunt tabute marjnoreae. i -Platonias vocat Ana- Valenlem, et exegit eos m Ursatium et Yalentem,
stas. in-Damaso :,< __EdificaviiPlatoiiiam,ubieorpoia concilio qtiadraginta et et damnavil eos in .con-
aposiolorum jacuerunt, id est beali Petri el Pauli, oclo episcoporum. cilio corani quadragiula
quam eirversibus ornavit. i Idem in Sixlo III: J Can- rant el octo ejiiscopis, qni fue-
cellos afgenteos supra plalohias porphireticas, peu- , congregan. ilic declaravii Consuiiiliuni lilium
santes libras trecentas. ,>Et infr:eodem.: t-Hiciecit 3-Conslantini baereticum, ei secundo rebaptizaluin ab
platoniam in ccemelerio .Calisii, via Appia, ubi no- Eusebio Njcoinediense juxta Nieouiediam iirAqui-
niina-episcoporum et-marlyrum seripsiLcum memo- lone villa, etsuo.a pro boc declaraloejicilur S. FelLx de
riis. >Idein in" Leone III: < Super lilios ex melallis episcopatu Consianlio Augusto lilio Constaii-
niarmoreis plalonias posuit. u Ulrumque a Gr&eo tini Augusli. i
jr).c.Tuv_jdilaio, "exlendo. Cassiodor. 3 Variar. episl-. Collecior geslorum -Liberii el Felieis, seu polius
9 : t Supra -memoratas platonias, vel columnas. i inierpolalor verba desuinpla cx Aclis Felicis priora
BENCINI.. integra inseruit.m Vita-Liberii: illa vero verba, Hic
decturavit, etfeliqua, in Yiia Felicis interposuit.Qiiiu
Num 51, linea 12.-—Qui conscnsil prwceplis Con- vero falsa, inepia, -e.t insulsa-eilutial meudacia jn
staniii. Mira liic inlervenii geslbrihii"corruptio, ei cir- Felice erunt receiisenda.-
ctiiiistanliaruni inordinala series, el chiinerica re- Lin. 9. In una lanlntn communioneparVciparcni.
bapiizautiuni bajresisperOonstantium promoia, qu_e Liber "Poniificalis baec ex geslis Eusebii, et FeJicis
Oiiiiiiasicuti a co_evis, el indubiis seriploribus aliena desumeus, Liberii lapsum in eo coUocal,-quod ipse
a veroosiendiiiitiir, ila scioli cujusilani, aift i;i Libe- faclusesi praevaricaiorin communicandoctim haen ti-
rium pessims. anifflositaiis addiiio aiilumaiida. Haic cis Arianis, ci unam cum ipsis coinniunioiieminettndo,
 -50 ANASTASIl-RIRLIOTHECARIl
non lamen, in dogmale de reljaptizaiione, aiique, ;A conjectura firmatur ex illis verliis fragmenti Euse-
qtiodelsi Conslanlius, etperftdiee socii-dogmaii ad- biani, ubiEusebius describilur inlerrogalusaLiberio
hflcrerenl, Liberius ab eo eral alienus. , De com- coram Constaniio, cum aiebal pag 141: sConlidimusin
mento rebaplizalionis 1n notis infra , intcrim ex Domino, quia fideles nos inveniet Christus, sicul eL
jiromota lapsus causa inilsc unius communionis cum baplizali sumus,-ct benedictionem quam a beato
Arianis per Liberium, suspicio oria, Acia hcee seu Julio suscepimiis tenemus. Liberius dixit': Nos cujus
potius Eusebii el Felicis gesla vel ab aliquo LucU fungtmur vice? -nonne Julii-anierioris nostri ? J IJbi
feriano, aut schismatico.Ursicini assecla esse.enu- aperte oslenditur, Luciferianos dogmalizasse, per
cleata. Lucifero eniin Calaritano occasionem prae- _has communiones Ecclesiam defecisse, omnesque
buit se separandi a communione reliquormn lap- episcopos ut prsevaricaLores reputandos esse, ipsos
sorunVindiilgenlia.quoeepiscopisAriminensibuslapsis vero a imimmes ab ea noxa, quia a Julio consecrati,
iiiit coiicessa, prsevaricaiiom.mque vocabanl Lucife- non Liberio ; unde nosira conjectnra manifesla
riaiii concessam oommuniouem. H_ecpriino' a Lihe- depreheiuliLiir. Hi ilaque Feliccm primo, deinde Or-
rio vulgaiiir et coiifiriiiatur. in qua confirmaiione sicinum lueni.es acla aut scripserunl, aut interpola-.
lacile Luctferianos pcrslringii. Exslal iiilcrllilarii runl, atque liisce futilibus replerunl. Neqne mirum
.fragmenla pripris decreli pontiiicii cditicoiifirmatio, quod luto' hi.ec ynigare potuerint,, cuin per ipsds
in qua edicit Afimincnses scdi resliltnos p"ostedi- circumventi iniperatoresediderinl favorabile rescri-
laiuejuralioneni decreli AHiiiineiisis, ei. fidel calho- 'pLtim Cynegioprsefectopr.TJloriodatu'm,'ub_isiceos-"
lic_e professionem, J3t."addil(Frag. 12.. Eug. 155.8). dem coiumcndanL._(in PP. bib. 66i.)>«-Tamen"per
«Pci quam proTessiouein, eiianisi quibustiam leve, ,n Fauslinum ei H.irceJJinumplenissiMos-fidei sacer-
-cijremissjim videiur, reciipefeu id' qu'od, pcr astii- dotes inierpellaia clementia nbstra-, veriii sjimus,
liani rectilatis fuerat amjssum. » Ei aniecedenjter nisi per nos nihil fuissel responsum petenlibiis, nds
diSeraL: < Nec enim si aliqui forte, qiii hOc sliulii videremur aniiiiereiis,"qui'divin_e legi, cui servimus
geruiii, ratione piovis.um, dcsiruere iniptulenler ss- co.ntraadeo proposjtmn nostrnm .aliquid. addidisseut.
veriori .censura lioc exisiimaverjiii.,.et novare, qubd Atque ita jtftuimque moderamiir, ul.petilioneiii..
' jafn ex aposloiica anclorilate' niunltum esi de pie- qii_c est oblata,. veneremur, lidei-auteni/nihil cx-
taie.-» Reeolit ergo Liberius qtiod .jani factuui de- iiostfo arbitrio optcmus, veljub.eamusadjungi. Nemo
cretumque iiierat, el eeiisiir.il.eos, qui decrelum ' . iinquam,-t.am profatine meuiis -fuii,'.qiii cum "sequi
dixeranl leie) ei remissum, qtio Luciferianps iiitirit, catliolicos doclores_debere_L,-qnid .sequendum sit
qui, ui ibilegitur, prbclamabanl non esse pdrcendum jdTocloribus. ipse consiituai. Et .-sanc pVobaliilis, et
Itis qui apud Ariininitm ignojantes'.egerunt.^auWi- justa laiidatio preeumjesl, qu_cpmnem prope scriem
nus, ei Marcelliniis ',' 'qtiibiis aslipiilalur Gregbjii.s lj_eretic_esiipersiitioijis, quas conlr;iria jest-fldqi ca-
presbytef, et alii Valeiuiniano Theodosio et 'Afcadjb liiolicac,,ordineiiiqueV'Comp]ex-iest. Na.m el unde
Auguslis olj.lulefunl libellum precuiii, uhi Luciferia- orta, _et quo auctore p'0veeta fuisset, apcruit.Jj)
iiorum causam luentur ei opiscopos quoqiio .liiodo Gregorius "p rro, qji.iauctor esl Vii.cs-fiiisebiij ul in
Arianls communicanles (uti esse. pulabautur lapsi fragmenlo laudaip_in calee -lcslaiur ip e, eral, uL
episcopi Ariiuineiises) adul.er.ii_e veriiatis~calIiolic_e reor, illeqiii injibello precnm a sdiisiiiajieis, lajida-'
iiisiniulani, et per eam indiil_;enliaiiiEcclesiam iiiii-~ tur; ;>nsil ille qui Betictis deinde factus episcopus,
Versamprccvaricalam' esse aijdacier assenini,'paii- inier Luciferi asscclas recenselur, esl alierius disce-"
C
cosijue cuni Lucifero reiinere lulei puriia:em_, et piaiionls locus.' Jiiteriin satis erit noiasse, ex hisce.
• sifiml allirmaiit quolqi.ot subseripsenint Afianofum scliisiiiaiicorum libellis conll.uam IiisiQfiaukeiJap-
placiiis pr;pvaricaiores esse -Imbendos (lom. V, suni Liberii, tr-adjicliui. pravaricatoris per cominu-
liibl.Sl, pag. 654.) lla efiini propriam ei catholico- nioncm iiijiani cum Arianis, quornm tantum re-
Tuni partein describuut. « Isiterea quia apuj q"uos- ba.piizalionem rejecjt. An perinjuriamLi.berio po.i-
dam iiiuliiiudo prcepouilur verilati; eo quod paucu- liiier imposiiiiin.qiiod coiiiiiiunicavei'i.1cum.Arianis,
"los"habral seetatores, ct ob hbe' ailligimur, quod in vjdendi qiii' causam hanc ex profgsso. reiractalam
jidem, el.mullos vila- dedersint. - , -
paucis sequliiiur iuviolahilem et
imis propter impias hajreses, sacrilc£."aspftx.vari- Linea 10.— Extra secundumbaplism^m. Scbisma-.
cato'rum siibscriplioncs, q.iidcenselis in haccausa,' tici iii Vila,Felicis primi (el singulares sunt in JKIC
o justissiuii Imperaloi.es, el caihdlicaefidei vindices, niirratione) Arianos Liberii .ieinpore fii,gunl pi;p-
de liis dnabus parlihus cui calculum dalis? Una esi tnovisse sccmidum i.aplismum, neiupe rebapiizanics
-pars m qua suni.niuhi episcopi: sed ubi suni muki eos, qui ex cailiolicis^id illorum castra jiomen da-
-illie per-pr_evaricaiionem sacra -Ghrisli-fidesviolat.i Jiani. Elenim, nec .Athanasius, nec Hilarius, ,nec_
est-semper ante dcfensa. .illie metu legis, Arii su- ullus ex aliis, ,qul_'ex professo errores -Arianbriim
scepla impietas esi* -semper anie-damiiata..Uti vero descripsere, eosJem .iiisinuilat de prpinoia. rebapii-
paucissimi suni, iliic.per exsilia,-per cruciatus, per zatione. Primus -qui inter Arianos. erroreni liuiic
effusionen. saiiguinis, per ipsam morlcjii lides Christi diMilgavit fuil.JEnnonius, -ei qniiJem'_posl Liberii
vindicalur, ei Arii impietias e"l omni-i haeresis-ui obitiiin, qiii ex odio in Aiianos priores,.et.seini-AriaT
suiiimum iiiahim exsecrahiles sunt.». Discriininaiii U nos capul et dux /actus eornii), qui dissiniiliUtd.,-
itaque hos qui eranl "nullificiitimerilo Jtaircsis, vel nem in.essentia Yerbi curii .Palfe dognializabaiil,
pnvvarictilionis, el pnBvaricatores-oihneseos jiabciit, ni-
ppgt aniium. 58p,.jiniver.sini>proniovil rebaptizatio-
«jiii eisi -hairesim rtiianam noii-amplectefciilur, "'iiein, el reordijiatioiiem oninium, qtti siveex reli-
•biloniinus quoquo modo cum Arianis coi.iim.uuica- gione calholica, sive ex-aljis seclis ad.ipsiim adve-
Jiant. -Hiitaque oiicnsi Liberio, ^uem auclorem ha- niebant. tia constal ex Philoslbrgio, qui EunoiniaT
iiebanl' damnalloiiis Luciferiaiiorum, conlinxerunt norum sub TheodosLo.gesta rejerens _scri]iil 1. .x,
Liberium cmu Arianis cominunicasse, et-tantum ab C %,.%156 :.,«Eunoinianos adeo a .pr_ediciis.li.ere-
cis discriminari, -quod dogma de rcbapiiz.aUoiiciion sihus"sese secr.evisserii neque bap,tismaeorum, ne-
iueretur, ut-sic osleuderenl Lib.criunj indignum po.:r que -ordinatipiiem admijLierenl..»Hinc etscbismaii-
-liiicem,"sieuti ei Damasijin "sticcessorem, qtieni vi- cormti liiendaciiim inaiiilesiaiur; etuiideorta ejus-
cariuni- sutim .coiistitucral Libcvius in exsiliuni de- dem origo : simulque probatur jnterpolaiio Jiorum
porlandus, ui hoc paefo pr-oihoverenicausam Or- gesto.ruin. . -- - '. '
siciiii, quem verum ponlificem babebani. Quomddo .Linea 18._—RevocavitLiberinm de cosmeterioS.
_adsuHin.pbanlaslicuiii Rgmnnuin primaium vindi- Agnetis.. Haecdesumunlur ex"Actjs.Felicis, et paueis
-candum Donaiisig. coiiiinxere Marceiliui.ljpsum, tti "Jiiterisniutatis. bic.inseruiitura consarcinalore Yitae
Melchiadis, praecipue, .et Siivestri in. cosaem -lalas Liberii, , -
sentcntias .infirmareiit, ,el verum cail'.e'dr;E,-Perri "..Linea 18. —^.Ingressus Romam-in ipsa.Jwra fecit
successorein',o_3leijdei:eiii,VictoreiH Garbi.ci)semVQu_e •fionsignlius.concilhim.A revocalo.LiberioCpiisiaiititis
 F,7 IHSTORIA DE YiTIS KOM.PO>'T. — S. LIBER5US. 5k
Romx non erat. Dum enim Cbronologi exactiores re- A pnblica. damnavit Liberium facta synodo cum epi-
dilum Liberii slatuuntad aniiuin 558, refenintqiie scopis viginti et octo, et preslrytcrisviginli ajiinque.
scriplores Conslauiium co integro anno conslitisse et cessaviihas pcrsecutio, non tamen rmilium'lempus.>
Sirmii, belloque adversus QuadosSarmaiasque fuisse Qtiis vero nscnias credere andebii, cnm ex aciis
iNigaliim.iiceodeiiiannoconciliuni regressum, iiiquo D.imasi cbnsiet .D.unasum consliluiu.m vicariuni a
ititroieranl Constanlinopoliinlegati Persafum die vn, Libcrio; et4n ipso .rcemclerio S. A.gnelis S! Dama-,
Kal. Marlii (ex Idacii Chrori. ad an. 558) ad.quos au- sus comes erat ponlilicis ?_Ex liisce lacunis prodiit.
diendos profeciionem iandei!! paravit : jniie fajsilalis inlerpolalio gesiorum Liberii, indeque cordalus quis-
Acta Felicis nolanda, adeoque quse ex iliis Aclis in- que cognoscet, non majorcm fidem pra.slandaui liie
lerpolatqr Liberio assuere, niiilp liahi-O.er.ierio n.on interpoiaiioiii.bns, qi,ain.mcren1ui,_ vel fragmenfmn
esl yeritus, lum-de Conslaiiiii-mora in.urlie, dum ex Eiiscliiamim, aul acia S. Fclieis, qua. conflanlur a
exsilio regredilur, siculi el de subseculo concilio in Luciferianjs offensis Liherio, quem priiiium auclo-
Coiistanlii pra.seiitia.~Scd adsiint aliaindubiaargu- rcm liabelianl iniln)genii;epublicaia. proiapsis cpi-
mer.la, quod.laudalo anno Cm.slanlii.s Roni;e-non ' sropis Arimin_eiisibiis,qii.iwjiieindnlgeulia occasio-
fueril, dcsunjpl:!ex legiim publiealione. in fiue eiihn ncm dcderat Lucifefiano schisinati.
,anni 557 era! -Mediol;Mii,-u!.iedidil I-5, s_ib lii. de Linea 8.— Hic Liberius ornavit de platinis mar-
MalefieiisCod./flieoil. sicnl ct legein -1-4dejepiseopis, moreis petris sepulcrum S. Agnelis. Dixerant schi-
ibi, qu;e dala esl 9 Dccembris, J_lt.dio.ani. Ibideni smalici presbytcri caiholicos babere '-tempjapreliosis
edidjt legem 9 de cursti publico. Sinnbim vcro pe- niarntoriliiis fulilanlia. Jam enim per ipsumConstan-
tiisse, nc ibi in auno extremo fuisse denotai lex 27 r> tinuin iemplofum splendbr iiivaluerai, pra_cipue per
de Appellal. _qu_e S.rmii .pnbJicaiiir. Peliberasse •' isliusmodi genera ornamcnforum, necRomae taniuin,
vero non RomaVsed Sirmii Liberium ab exsilib re- veruin eiper reliquas orbis ecclesias. De Nectario
voeare:.lradit Philoslor-gitis,"<!u:n gesla C.o.isiaiiiii referlur, .qiiod creaitis anno 581 Constantinopoli-
prosequiiur-1. iv, c. 5, | 65 : •« Ipsa vero Sirinium lanus[episcopus,-congrepaie, qiioad_.vixii,'nondesiit
profeclus ibi egil, ubi el.Lil.efiiun episcbpuiii tnbis marmora ad vesLiendumS. Anasiasia. templum. Qii;e
Romaea Romanis jsuiimiopere e>.peiiliimab exsilio ciini iiesciamus quq casu deperdita, occasionesn de-
revocavil _ il,:gilaiiti!)iisque reddidil (1. xyi, pag derc caliimniatorihus Confingeiidia-S. Cbiysostbmo
ASS). > Diibiinnonjne cvacual"Marcelliniis, qui anni inicr fuisse venditi. In synodo eniin ad 7 apudPIioliuiis
557 Conslaiiiiijiioram iifurbe descrjbans", (juodque alias aeeuSationesel ha.C'aliala esi : . Qifo.l
per triginia dies maguificeniia urbis.suniinopere- de- marmora S.' Anaslasi;Dquae Nectarfus il!i Ecclesias
Secialus, addit: « Cupieiis itaque augitstrssiina oin- marmofibus oriiandaereliqiieral, ipse vcndidissei. >
iiiiim sedo morari diutius imperator, ul ojio puripre BINIL-ET LABBEI." -
frueretiir, elvolup.afe, "assidiiisnuniiis lcrrebnlur,
et cerlis, indkaniibtis Siievose Rhetias ii.eiirsar-e . N.uin Sl, linea 5. — Ordinqverunt in locum ejus
quoadusque..Valeriain-, el Sarmatas '(lairocinandi Felicem preskyieruni. Liberium ,quod caliimiiianiur
periiissir.uiiii genus) siipericrcm Mcesiain, el seeuri- lurrelici,-Ariana.baeresi iiifecium fuisse',falsum est,
_jiauipopulari Panuoiiiai.i. Q-.iibiispereilustrigesimo siquidem nihilorihodoxaefidei cbnlrariiim scripserii,
postquain csl ingressus die iv__K.il.Juiilas au .urbc aiil docuerit.-CumAriauls coiiiintii)canteni /Ailiaua-
prolecliis, per T-rideiuiuumiiefin lllyucum fcslina- •p siuni injiislecoiideiniianteji), fideique formiilis noini-
vii. Liide niissbin lociini Marcelii Severo,-bclloruisi ne consubslantialis ciire.ili, quaniumvis cailtolica es-
usu, el inaturitate firmato, Ursicinnm ad se veuire sel, siihscfibcutcni peccasse,suspicionemhaefcseosju-
pnreepil. El Jlle litteris gralaiiler accepiis, Sirmiuiu slaiii inforo exicriori iiicurrisse,justaq<ie decausa':.
venii. » . _ '.. crtlholicis vitalnui ftiisse, lihetiter cpncedin.ius.'Yi::e
Niim 52, Jinea 1. — Ab epdemdie fuil persecntio Baron. ann 555, num 5 et seqq, el_557, nuin 4Get
inctero. Qiue inlerpolatorhicap'posuif,desiimun!urex seqq;
' BelJarni deiRompont lib iv, e. 9.
fragnieiito Euseuiauo,sie lanienut dmnis perseculio- Linea 12. — Qui consensii praiceplis Constanlii.
nis causa revocetur ad reiiituniLibefii, jn Actis vero Pcr vim nimiruiii, ' tormenla,
" ac laediiimexsilii in-
Eiisebianis pejore.errore auclor dicilur Consianlitis ductus. " .-
"lajiqtiam lloma. pr.esens, apud Balnz.pag. 142 : Num 52.-Line'a2. — Marhjrio cprpnarentur. Tunc
« Ab.eodem.die linra bcelesias jussu Consiant.i iiii- coniigissevjdelur, niEiisebiiis Ronianuspresbyter a'
peiatoris quisquis iiivcnius fuisset"i.ibnsic eonliteri, niinisiris Conslaniii inlra cubicblum clausus, illic
veJparlicipari siciil Libeiius, iifdiscussus g_Iadio'pu-' nieiisib!is*septi'inpers&veransfainc coiisunipius spni-
nirettir. Quapropler in pJalejS,,'el in vicis, el in ec- liim exbala.vil.Baron in marinoiis die"__.i_A.igi_.sH.
ciesiis, sive in balneis gladio oecidehanjiir, perse- Liiiea'4. — CdnsensifConslaniii Imresi, non tamen
qiieple CbiislaTilioCbfistianos nna .cum Liberio.» rebaptizqlns esl. Hoe videLiiriiidicare, quod etsi
Et liber Poniiliealis paulo posl : « Ei perseeuiio Libciius cuin Arianis communicaverit,. non tameif
magna fuit in uri.e Roniana, ila tit clerici ei sacer- facius fuerit Afianus per seciindum baplisniuiri, qiio
in
dotes neque ecciesias, neqne in balnea haberent solerent illieaiholicos ad se deficientes iteruni b;'p"ti-
"
J
introitifm. i A Luciferiai.iis coiiliela' mendacia, <io- zare.Sed iiaec qui em superllua,'et ab aliqupad-
cent.Fausliniis et liarcejiiinis in libello supra lau- dila; noiidum eiiiui Ariani rebaplizabanl: qiiin et
dato, qui Rorna. faciaui persecutionem_ asscrunt, Ecclesia boc lcinpore noii respucbai Arianorma"
eain tamen nec Libeiio, atit Conslanlio.ifibuunt, baptisiiiiim, ul leslalur S. "Hicroirymus-adversus
sedex invidia populortnii in Liiciferianos; ciini cnim LucifciJanos. Baron anrio 557. rium ~_.l.
dixisseut: «.Ubi su.nl niulii, illic per pi-;evaricaiib- . Linea 6.'—- Perjseculio'mugnafuil in urbe^Roma.-
nem sacra Christi fides violala esl.,". iJlic tuetu llli qui Liberio lion communicabanl, non lanium ah
legis Arii suscepta impielas est; t addunrjnox : ecclesia, sed eiiain a balneis pnblicis airsiinebfliU-,
<Ubi vefo paucissimi sunt, illic per exsilia, perciu- ne scilicefuna cum itlis J.iviireuttir,' ut qtti .scirenf
ciatus, per effusionem sangiiihis, per ipsani inbrlem ex senieiitia Joauiiis evangelislne,ueque -halnei lo-
iides Clirisli vindicalur. i Pfictcrquani quod nujlibi Xionecu-.iiInwcticis pariicipanduin esse; atque ideo-
legitur apiul scrip.iores profanos isiiusmodifacia in in lios a -iiiajistratu sajviuim esl. Baron ann.557_,
Urbe persecutiot reviiiciuuur eliaiii, dum .asserta nuiii 68. . . ' '
magiia litec perseculid exerceri non poleral nisi i'n • • • -
paucissimos,ut ipsi Luciferiani testaiiiur, respectu _ BLAISCIilNL.
qitoruiu vix.pars conficlarum poenartim.poterat agi- Nola>chronoiogicce
lari. Sed quod magis mendacissimum. facit aiiclo- Liberii-eppcham incimlcm ex cafalogo eiusdem;
rem Efisebiani fragnienii, esl quod addit .inilne ; aetaiis oiiiniumveliisiissimo lenemus hicIioassedic_xi
t Jlofiuo atitem Liberio, levamr Dlimasus, qiii-voce. Kalendas-J.Jiiias-Cijnsiaiiiio Aiig V.ct Coi)st.iii!io
 39 ANASTASHBIBLIOTIIECARII 10
Gallo Caesare cossqiio anno depositus eiiam Jegitur .A quandoquidem in cbronico Hieronymi. ef apnd alios
in opnsculo quarti saectili Julius decessor prid. Idus scriptores'-legilnr Liberiiis iterato exsulare jussus)
Aprilis. Ibi nos deslitiiilcataJogus , antiquilatem colligere possiimus ex Jin 5 hujus sectionis, ubi Iiasc
suam boc lermirio comprohans. Finem vero Liberii Iiabenlur :-*-Fuit autem lemporibus Constaniii "filii
non miims certum-reddil Libellus precuni, Theodosio Constantini usque ad Consiantinum Angustum ler-
Aiigusto porrecius a diiobus presbyieris Fauslirio et tium. Hic exsilio deporLaiur a 'Gonslantio quod
Marcellino, eodem quarlo s_eculo_adfiriemvefgente: noluisset basresi Arianae consentire : el fecil in
qnem Baronius indicavil ad annum 567, edidil vero exsilio annos duos, elc. i Illis in verbis usque nd
Scheleslralius Anliquit-. Ecclesiae iomo I, lib n, cap Gonslanlinum ttrlium, uiii legeiiduln pulo -usquead
n. 2, ex Cod Yaiicano4905'unde pridem relnlerat Constqnliumlerlium, indicalur, ni faJlo-_eonsulalns
' 9,
Panvinius liistEccles tom I (Ms.in p.adembibliotheca -lertius Constanlii Galli cum Constantio Aug Yll
Vaticaha asscrvato), affirmans illum codicem uncia- consule anno Christi 554. Occurrit eonsulatus iste
libus-Iiiterisscriptum asservari in biblioiheca niona- pluribus in legihus uiriusque codicis TheodosiaiTi
slerii S. Crticis de Avellana, et in illo legi ea qu-.e scilicelae Justinianei (et quidejn_aliquaridomeuriose
sequunlur: Itaqac oclavo Kal. Oclobris Graliano et signatus Constanlini VII reddentihus Joco Constan-
Daglaipho,~Coss.Libcrius Ivumanis rebus exiinilur. lii YIl) in "ehron "Alexandr Faslis Flor Maj el Mi.
Pertinenl aulcm consiilatus Graiiani etDaiglaiphi ad .Faslis Idalii, chronico Prosperi, Fasli.s Anonyini, ct
•annumCbrlsli 366. Quare cum Libefius ponlifiealnm alleriiis Anpnymi apud Biicberiuin - de Prref Ufbi
Romanum iniveril airiio 552, die' xi Kal. Jimias quo colleclis a Relando.. lumvero priffris exsilii-iex
eligebatur (nisi legendum sil ix Kal.-Jiniias die Do- jU coiitra Libefium scripta videtur. Et quidemanno
miiiicaquaordinabatiii); et cum rebus Iiiimanis 555, Arbeitione el LoJIianoeoss. inexsilium peJJitur
exeriiptusTueril die 24 Septembris anni 566, Gra- Idibus Augusti, ut ex Actis ponlificum aniiquissimis
liano el Daiglaiphocoss.; necesse fuerif ejusfleirise:li collegit •Panvinitis videnmis apud Scheleslratitini
atlribuere -annos qualuordecim , nienses qualuor, Anliq-Eccles disserl 2, cap9, n. 5, nempepost an-
dies duos.. nos 3, rnenses 2, el dies 21, a snscep.a ordinatione.
Miram igitur videri pptest, quod iia cerli cuin Biennio post ah exsilioredux Felicem.ex Arehitlia-
sint lermini ponliiicaliis Liberii, nulla ta_iie.iiepoelia -eonopresbyle.rum, deinde ponlilicem reperisse-dicl-
lmic sumnwe respondeal ex~collectis iiiier prole- tur conlra jusjiiraiidum a ciero electunr (TUrefertnr
igcmena ibi altamen adnotavi , delrahi Irjcii- Jntrusum etiam in chronico cui nomeri pr_efigiinrIlieronyiiii)
nium exsilii,' quo delinebalur Liberius a. Con- - primo faclioneAriandrtim, licet ipse ea-
stanlio Augusto (cnjus eiiam temporis pars iribuenda tholiciis esset. Yaria (Jeinde vieissixudine ab Ariano
esl legilimo ejusdem sttccessori S. Felici papae el "principe, etasenatu populoqiieJlomano niodp Libo-
mariyri, ul bac ipsa et sequenii seclione osieudetur) rius. modo Felix ,ve'xanttir,'ei per vices peliiintur cX
lum a picturis basilicae"S. Pauii, itim a catalogis Urbe ae~rev"ocaniur: qub iemporesive ex conseiisu
numeraiilihus ejusdeiii sedis annos decem, menscs Liberii Iterum cxsulis, sive ex riunore in Lrbem
septem,"dies Ires. Quin eliam Felice, de consilio perlato, quod is Coiislanlio consensis?e djccrei'ir in
Liberiisuum in lqcuni ordinatocum ipsc in exsilium admiitenda fonriula Sirniieiisi, elecLum jnre f;iisse
deporlarelur, ul in liac Anastasii num. .52 diserte ~ constat successoreinsedens I_iberiFelicem."Lsi:i Caihedi-a
niira flriniiale fidei ita
scrihitur linea 9,- omhesanni F^licis in ejus ordina- (" apostolica legilime
lione dinumemntur. El quamvis legilinius pontili- restiiit Conslanlio, ul posl anmim solidiim, nienscs
calus Felicis exlendendus rion sit ullra annum unum,' tres, "dies duos, legilimaB sciiis" ipsi atirihulos in
menses ires, el'dfes duos, iil ex disserl"2 Schele- picluris' S. Pauli et in caialugis" aliisqiie docu-
slratii, cnp 9, indicavi eo lem fol 105 iii Prolego- menlis, quae retulimus in Proiegomenis , juxta
meriis col 2, allainen catalbgns sutr Felicciqiiarto nonimllos UrlVe pnlsus ct clani morti tradilus
assignal Felici irienniuin solidum essilii,. qiiod _jttssu Corislantii dicatur diem, sive iv,',idns Noiieiu-
adimilur Liberio. Bibliolheeariusmembr.il
' biennitim
" bris; ab aliis verb dicatur quidem expuJsus-abUrbe,
itf exsilio exacliim a Lilierib aniequam ejusdeni el poiitificatucessisse ad indicairim diem III Idus
suasione Felix-ordinarelur. Linea k, nunrSJ"; « fiic Noveml.ris, sed vitam produxisse puteiur ad anniim
exsliio depoflatur a Couslan.io",. quod nqlui.sscl 565, cum in~Jibello precuin' Fausiiniet Marceilini
liaeresi Arianse consentirb, et fecit in exsilio _annos oiiiissenarretur Yalentiniaiio et Yalente consulibiis.
duos, -et coiigieganies se sacefdoles eum cons"ilib Post-obitum seu dimissipnem.Felicis/cessavitepisco-
Liberii, ordinaverunf in ejuslocum Felicem pfesby- patus juxta _calaIogu_m Farfensein- Hies57, Jiempe ex
leriiin episcopum, »' Hinc biennio si addaiur arinus die 12 Nofemljris ad "20 Decembris; jiixla Biblio-
uniis cum niensibus Lrilius,'ei diebiis duobus Felici lliecariuriiverp fineluilentem foi'tasseterminosriiorlis
tribuiis", coHigiiur snmma annorum 5,. mens 5, cl Fflteis etiteralae efcciiGiiisLiberiij _ce~ssavil die_s59,
dierum-2. IIa_caulem deifacla ex aimis_14, meri- nempe ex die 11. Nbvembfis. ad .21- Decenibfis
fcibiisi, diebus 2, nunieralisab iiiIto_per.Libcriui.ii ejnsdeni-jmni ~ 359. Tiiiievero ilerum electus die.21
^oiUiiicatu ad ejus jjhitum ex docuiueutjs quafli ,'D Decembris Rbmanus pontifex- -Libeiius tenuisse
sieculi ~ ' H5 X 2 diciluf tresbasilicaspatriarchales Coiisiantiriianairi,
. _ 5 , -2 Yalicanani, elPaulinam per annos septem fsecl.152)
supersliles relinquil annbs 11 mens.l. . 0 nempe usque ad annum «r_e Chr.Btian_e"566, quo
Tribnunl picturaeS. Pauli et complures calalogi viia cessii coss.
die 24 Septemhris, Graliano el Da-
_aunos decem, glaipbo
cmiiBibliolbecariopontificatuiLiberli Postiteratameleclionemsedilann 6 riiens9 dies 3
menses seplem, dies tres. Quare mensesquiiique, ei Sederat.ante
dies_vjginli septem supra annos duos solidos ejus- prinium exsili.um unnS iriens2 dies 21
- . 'sfimma est9 11 , 24
jdem exsiiio suiil assignandi.' . .are.diluexprloriexsllioadsectindain .
Tumvero exbisce aniiis exsilii "2 nieris 5 dieb 27 ' relegaiionem si addaniur 0 7 .9
etTix legiliirio ppntificalu Feiicis 1-5 2 quot.ffuunt ex n Augusli ad x
ctmi assignatis sedi Liberii 1~0 7 5 Mariii sequentis, liunt ahrti 10mens 7 dies -5
.eolligilur sunima temporis ann il mens & dicr 2 Attribuli Libeiio per catalogos Berggniensem et Col-
resporideiis.iniervallo tcJnporis inlerceplo ex die beriinos dtios iv'ci vi consentieniibns quoque piciiiris
22 Mai anni 552,_.ConstaniioAug. Y el Gailo Coss, S. Pauli, ui supra reiuli iii Pfolegotn.
qua die S. Liherius inibal jxmlificalum ad diem Erit iiaque chronologia duorum pojitificumLiberii
24" Septembris anni 566. Gratiano et Daiglaijiho el.Felicis ex allatisdocumehlis ila bisponenda:
cossyqua rc-bttsbumanis ex-eiripius"fuit. Anno 552, -die Dominiea
~ 22. Maii'" ^rdinatur Roni.
_ "Quibus. snllem annis fucjjt' in exsiliurri pulstis ponl Liberiusl
Ai H1ST0R1ADE YITIS ROM. PONT. — S. LIBERSUS. il
355, Idibus Angusli pellilur in exsilium Li-. A coemelerioPriscilla., nempe Marcellinus, Marcellus,
berius. Silvester, Liberius, Siricius, Coelestimis.Aringhius,
356. die . . .' intruditur Felix in sedem Ro- qui eosdem recensuilRom_esubterr. lih. iv, cap. 28,
manam. . n. 10, advertit eliam ex epistola Adriani papaead
. 357. die iv. Nonas Aug redit a priori exsilio Carolum Magnumconslare, picturis decbratum fuisse
Liherins. ,_ hoc coemeleriiiffla Coelestino. Suhdii n. 12, a Pas-
358. die 10. Martii exsnlal iterum Liberius chali papa compluriuni ex iis reliquias in Urbem
posl mens 7, dies 9, a reditu numeratos, fuisse perlalas (quando fuerunt a Saracenorum et
et cedit pontificatu. liaereiicorum incursihus el injuriis vindicandae)uii,
358. Eligiiur legitime successor S. Felix "docent labuloe marmoreae in lilulo S. Praxid^s
die vin Aug. affixae,ubi SS. ponlificum Siricii et Cceleslinilipsaiia
359. S. Felix expulsus mariyr sive occiditur, ipse deposiiil: quorum et epigrapbes sepulcrales, a
sive ceditpontificalu diexi Novembris. Baronio et a Grulero eliam produclas oslendit.
359. Cessat episcopatusjuxta Bibliolhecarium Aliunde etiam novimus CoemeleriumPriscillae"fuisse
per dies 59, ex xi Novembris ad xxi ceJebre a_tate Liberii ex solemni baplismo ibidem
Decembris; juxlacaialogum Bergoma- adininislralo per eumdcm ponlificem, dum Urbis
tem dies 57, ex xi NoTembris ad x.x ingressu probiberelur : iia sttadenie Danfaso ciim
Decembris. universo cuelu presbylerorum ibidem collecto,u.i ex
359. die xxi Decembris ilerum eligilur Ro- Aclis anliquis Liberii memoral idem Aringliius Iau-
nianiispoiitifexLiberius,quiApostolicse T) dato libro iv, cap. 50 et 51, ubi illustrat parles
sedi pr_esidelusque ad obituiu suuin ccemelerii PriscillaJ dictas coemeierium Novella!et
xxiv Septembris 366. " "ccemeleriumQstianum. Ilaec stipra indicavi lomo II,
366. Gratiano el Daglaipho,coss. diem claudit in notis ad S. Marcelliiium, pag. 259. Ca_lerumDa-
supremumS. LiberiusxxivSeptembris, masus, qui superstite Liberio presbyter ej"usquevi-
cum lenuisset Romanam sedem ab ite- carius in Actis noniinatur, deinde proximus succes-
rata eleciionesua annis fcrnie sepiem. sor fui:., in eodem ccemeierio Priscillae, ubi deces--
-JVo.-Bliisloricm. sorem Liherium eondidil, on.avit versibus sepul-
rrttm Marcelli pap_c, Iegendis apud Baronium, in
Num. 51, linea 1.—Sedit annos decem,mensesseplem, App.' lom. 111, pag. 509; Gruterum pag. 1172;
dies ires. Qua ralione colligaiur basc sumnia dixi Aringhium, lib. iv, cap. 28, n. 7.
paulo ante in nolis chronologicis. In codice S. Marci CIACONII.
Florent. legituriSed ann vi,mc..s. iv, dies m. Suspi-
cor ex velusiiori exemplari desumplum ubi fortassis Linea 5. — Hic exsilio deportalur a Constantio.
anni vi, mens vim, dies m, exprimebaulur; qu_e Mittilur in exsiliumLiberius usque BerceamThraciae
siimma tempus definit ab iterala eleciione ad finem urbem ab imperatore, eo quod conlraAlhanasiuin
vitas Liberii, rotundo numero antiorum septem subscribere, el cum Arianiseommunicare nollet.
signala per Biblioihecariuin sectione sequenii. Linea'5: — Ordinaverunt in locum ejus Felicem.
Sessioisia Liherii interrupla perileratuniexsilium, Felix RomanaeEcelesiac archidiaconus, procuranli-
abrupla per dimissionem , el coiisensum ab eo bus Arianis, et prassertiinAcacioArianorum principe
praeslitum ad eleciionem p
Felicis, repetila denique in locum Liberii sufficitur : ortliodoxus tamen, nou
per secundam eleclionem ad Romanam Sedem, nam qnod ad religionem altinebat, repre-
reddil ejus tempora ilaimplicala; ul omnium pene Arianus;
Jiisioricorumel cbronologorum calculos fugiat, aul hensione caruit, licet cum illis, qui illarii labefactare
certe palienliam faliget ejusdem sedis clironologia. naiionem studebanl, iibere comnmiiicaril et in Alhanasii dam-
Accedit difficullas separandi in liisloria Liberii ea suhscripseril. Auciores sunt Hieronymus,
Eccles. inAcacio;Theodoreltis, lib.n, c. 10,
quaeprius gesla sunt a creteris subsecutis post revo- deScripl. lib. iv, c. 10, aliiqtie. Yivenle aulem
catiouem : ul ipse Annalium conditor Baronius ad Sbzomenus, S. Liherio nou potuit Felix plusquam chorepiscopus
annum'557 observal, complicanda sibi esse neces- esse
sario prioracum posierioribus, ut idea resullet inle- deiec.us; ne unius catholicaeEcclesiajduo essent
abeo : episcopi, et unius corporis duo capita lurpiter emi-
jgia geslorum ponlifiee ciijus invicium robur
in asserlione calbolica. fidei, etmorum saiictimonia nereiu. Linea 8. — Neque in ecclesias, neque in balnea
a Palribus aelaleipsi sequalibttscommendala fit ma- haberenl introilutn. Clerici cnim et
nifesla, si piiina cum poslremis temporibus confe- Felici adhajseranl, ab ecclesia ubisaeerdoles, Liberius suos
qui
runtur. Quae autem humanilus passus esl medio in- convocabat abhorrentes, etiam balneis publicis absti-
tervallo, dum taedioafleclusexsiliisubscripsit senten- nebant, ne una cum illis lavarentur, ut qui scirent
lite conlra Alhanasium, et fbrmulce dolose sibi ex sentenlia Joannis
evangelislae nee balnei loliom.
porreci_e (licet a catholica fide non dissentienti) cum baereticisparticipandum esse.
divellinec ipsa possunl a serie plurium gestorum in
aliis fonnulis subseculis el ab illa diversds, quarum D PAGII.
"desubscriplione nola illi impingi non poiesi. Quare
mirum vlderi minime debet, si paulo obscuriora et Linea 3..:— A Constanlio. S Liberius, nalionc
ronfnsa Liberii gesla se nobis olferant hoc in Libro Romanus, ex palre Augusto, post duorum-niciisium
Pontilicali: quaeapud bisloricos el cbronologos dili- etaliquoldierum inlerpoiitificium, ponlificiam sedem
genliores non sine permislione et implexione dis oni ascendit, ordinalur die vigesima prima Jiinii, quae
jioiiierunl. Ea tamen dilucidala reperiet leclor prio- an. trecentesimo quiuquagesimo secundo Dpminica-
ribtts cttris apud Baronium ad annum praesertim557, 1s fuit. Stalim Orientales episcopi iijsum in partes
deinde apttd Pagium juniorem in scciione Liberii, et suas perlrabere lenlarunt, sed hic Oricnlalibus re-
fortasse nitidius apud Somier, inllistoria dogmatica seripsit, se iis consenlire non posse diuque Albana-
S. Sedis: uli experietur ex eo specimine nolaruiii sii causam damnare consiaiiter rectis~avit. Quare ui
seleciiorum, qu_eej'usdemex commenlario hic affe- imminentem', non lam adversus Athanasium, quam
runltir. universam Ecclesiam catholicam, ac praeserlim ad-
Num. 52, lin. 10. — Hic fecit basilicam nominisuo vcrsus Occidentales. episcopospersecutionem, anno
juxta macellumLibies.In Sixlolerlio amplilicaloreba- 553 _ad Conslantium imperaiorem, qui, profligato
siliC-cLiberianaeeril locusopporlttnior deilla agendi. MagnentioArelate substilerat, legalos misil Yincen-
-. Linea 13. — Sepullus est in cwmeterio Priscillce liuin Capuanumepiscopum, Marcellum Camp"aiii_e et
via Salaria. Et eomplures pontifices ab aetale S. alios nonnullos, quibus in mandalis dedit,- ut ab eo,
Marcelliusque ad Siriciumlconditi leguntur in hoc concilium generaleAquilcifc cclebranduni imprtra-
PATROL.CXXYIIl. 2
 ANASTASII BIBLIOTIIECARH'
renl, in quo• prius de fide, iur.i, de causa Alhanasii A tc.re.constare :. comperlps silii quosdam ex iis q';i
• • • adessent, hosretica lalie polluios; expositam fideni
ageretur. _
, L.egatortim Libcrii occasione concilium.Areble co- _apud Nica3aniposult bi jbiedio-:"spondensoimia quae
.iclum est, in quo impera.ior, Ursacio et -Yalen.e postulafent esse faelurum, si- pro fidei professione
episcopis Arianis, qui post conciliuni Me.diolanense, .scripsisseiit. DiorijfsiusMedioIanensisepiscopus cbar-
de quo in Julio egimus, ad vomitiiin redieranl, ,insli- tam prinius accepit, ubi profiteri scribendo ccepil:
gantibus, una cum Salyrnino Arelalensi episcopo .Yalens' calamum el chartam-e niaiiibus violenLer
eliam Ariano, plerosque.episcopos ortliodoxos, et .exlorsit..n Tum-. Ariani,-Mediolanensis populi, qui
Ipsiini in-prirnis Yincentium Capuanum, Liberii calholicam fidein egregio sludio conservahal, meiti,
.papae legalum, Atbauasii damnationi subscribere .syriodum ab-Jeclesia ad palalium transiulerunl. Ihi,
ut ail Sulpilius Severus, lib. ii Hist. saerae, o Epi-
eoegit,; bic est ilie Yincentius, qui in.synodo.magna
Nieoena,Silveslri legalione funclus est, quiqite etiam slolaih sub imperaloris nomine emiilunl emiii pra-
in magno- Sardicensi cdncilio cum aliis episcopis vitale refertam : eo nimirnm consilio, ut si eani
•judex sederal ad cognoscendam ei judicandam aequis auribus popnlus recepisset, publica auctori-
Athanasii causam, el candidum, ul ainnl, cal- .tate_cupiia proferrenl : sin aliier fuissel excepla,
culum,, prp .ejusdem absoluiione ,.-in urnam stepe omnis invidia essel in rege, etipsa venialis; qina
injeeerat. Postea tamen adversus eosdem Arianos, eliam tunc catechumeims sacraiiieniiim fidei meri.o
pro tuenda fide.catliolica perseveravil, infracitis, ut viderelur potuisse nescire. Igitur lectam in ecclpsia
de concilio Arimincnsi ioquenles dicenuis. Soltts epistolam populus' avei'satur. »
Jerme ex episeopis orthodoxisin, conciliahulo Arela- B Cum Euseijius Vercellensis, Liicifef Calnriiarins,
Jensi, invicli animi speeimen dedit Paulinus Tievi- Pancratius et Hilarius, aposlolici, in propugnalida
rensis eplscopus, qui ob fidem el Alhanasii innocen- fide et justilia, pecloris viii, danniationi Albaiiasii
liam, egregie.foriilerque propugi-.atas, ab Arianis subscribere reciisarciil, Conslauiius imperator eos
exauctoratus, el a Constantio in exsilium. apud exsiJio damnavit; el Hilarius, Ursacii, Valenlis, et
Pbrygiam" aniandattis esl, ubi anno 558, gloriosus eunucborum Constantii malis ariibus, llagris imma-
confessor pccubuil., Hujus eonciliabuli hisloria dc- jniter easus est, ut discimus ex saiicto Alhanasio
prompia esl ex Liberii epislola ad aliis.
Constantium, ex in epistoia ad solitarios. Dionysins Mediolanens-is
-
sancli Alhan.asii apologia prima, et , episcopus, qui imprudcnler Athaiiasii .damnalioni
Piirte alia Ariani episcopinuniero circUer iriginta Siibscripseral, adjunctus poslea in corifessionis glo-
Anlioclii_eIn synodo anno irecenlesimoquiiiqtiage- ria aposiolicis legaiis, ei ciim eis in exsilium mis-
simo quarlo congrcgaii, « ad omnes ubique cons.i- sus, ibidem morttius esl, in cujus sede.n Conslaii-
tulos episcoposlilteras scripserunt, quibus aifirma- •tius imperator Auxeiitiniii Arianum-.inlnisil.' -
bant, Alhanasium eonlra Ieges Ecclesiae rediisse • His non conlentus imperalor Liberium papam
Alexandriam, non in synodo prius iunocenfem deela- Mediolauum accersit, quo cum perveriissel, noluit
rafunijSed per conlentionem ebrum, qui idem cnm dairinalioni sancti Aihanasii,- secundum imperaioris
illo senliebanl: librtalique sunt, ut neque cum illo vola, assensum praebere; lum quod comperla ipsi
communicarent, neque ad eum scriberent, »ut seri- esselsanclissimi illius anlis:ilis innocentia, el Aria-.
bil Sozonienus lib. IV, cap. 8. norum in eum invidia : lum quod fidem Nicaenam
Liberius, auditis iis, jquae prioribus a se missis pL per cuniculos peti videbat, cum strenutim ejns pro-
Jegalis ad Conslaiiliuin imperalorein, conligissent, piignatorem saiiclum Atbaiiasiuin persequcbanliir.
aliam rursus legationem ad eumdem imperatorem anno Unde Conslanlio id ab eo extorquere conanli 're-
trecenlesimo quiiiqiiagesimp quario misit. Legati spondil Liberius : '< Ego vero postulo, uf pfimuiu
aulein ad tanlum opos dclecli suiil Lucifer episco- quideih generalis proecurral subscriplio, qn;e fidem
pus Calarilanus in Sardinia, Panrraiius Roinamc Nieueaeexposilam coiifinnet. Deiude ut revocaiisab
Ecclesi-c"presbyter, el Hilarius ejttsdem Ecclesia. exsilio fratribus noslris, ct in sedes suas reslitiiiis,
diaconus, -quibusj cx mandalo ejusdem ponlificis, si iiqui lumullus in ecclesiis nuncexcilant, aposto-
se adjuuxit Eiisebius Yercellensis episcopus, qui ad licoe fidei consentire visi fuerurit, lnnc uuivcrsi Ale-
Couslanlium adhuc in Galliis_agentem Liberii pap;e xandriam convenienles, ubi et accusalus ipse el.
epistolam detuleru.nl, q«aj exstat in fragmentis san- accusalores sunl, et defensor eoriun, exauiinato
cli Hilarii el apud Baronium. lili, quod poslulabanl. illorum -negotio , concordem' seulciitiam profera-
a Conslanlio oblinuerunl, couv-.xaiioiiem videlkei mtis. i H;ee coiistaul cx dialogo qnem inij:eruio'r
concilii generalis in amntm scqueuiem, ireeentesi- cum Liberio babuil ilediolani, rela;o a Theodoreto
niutn quinqiiagesimum quinlum. lib. .iiHisl. eccles., cap. 16; in quo cedro dignae
Eo ilaque anno, el qutdem nbn miilium affeclo, sunl ille voces, quibus Conslaiiiio exsilii minas, iu-
scilicel anle fincm-"mcnsis Maii,, pauci ex Oriente tentaiui respondit:. Fralribus qui Roma; sunt jam
- vale dixi. Poliores enim 'sunl ecctesiaslicceleges quum
episcbpi, ex Occidente trecenii. et amplius,' ul_-te
siaulur Socrates et Sozonienus, iUediolanicongrcgati domicilium Romce' Aliquibus diebus' elapsis cuni
sunt. Lucifer Calafitanus atque bbllegae, apbstolicae imperaior Liberium accivissel, nbque is de senten-
scdis legaii, necnon sanetus Eusehius episcopus D tia discederet; eum Berceam Thratije relegari pr_e-
Yercellensis, prcevideiues lyrannidem in hac sy- cepit. •
nodo, a Consianiio imperatoie Ariano -exercendaVu, Elapso biennio a Liberii exsilio, Constanlius Ro-
aegre admoilinn ad illam acccssere, et praecipue Eu- mam profeclus esl, uhi a matronis Romanis rogatus,
sebiiiSj qui lainen duabus epistolis. quarum prior ut eum ab exsilio redire jnberet, ut ail Tlieodorelus"
jjst Arianbrum, posterior eorumdem Jegatorum, ad lib. ii, cap. 17. Imperator « ciim episcopis suis re
coneilium evocalus., ad illud accessit,-cura soJidis connniinicata, reddilurum se eis hominem pollici-
dielius decem cnncialus essel, ui teslalur sanetus lus esl,* si in eamdem ciun episcopis suis concedc-
•Hilarius ad Goiislantium scribens. H_e duae epistoloc rel sententiam. t Libeiius itaque et lasdio \iclus,
a Baronio cx Aclis S. Eusebii, et ex tabulario Yer- ei desiderio impoienti recuperandoe sedis oesiuans,
cellensis Ecciesi;e edil;e, exstant [onioprimo conei- vim etiani et verbcrapassus, et Atiianasium damua-
liorum. vit, et formul-c fideiab Ariaiiis sibi obIal_esubscri-
.- Eusebio -Yercellensi et legalis apostolicis in ec- psit; ideoque anno 558, ut nii Hieronymus iii Chro-
clesiam et synodum admissis, Ariani, qui iidei Ni- nico, Liberitis viclor Romsm ihgressus esl, el quidem
caenoeeversionem, et omnium episcoporum, qui die secunda Augusti,~ut liabet Anaslasius : Ingres-
Alhanasii damnaiiohi non subscriberent-, exsilia sus Liberius in urbem Romam quarto nonds Augusti.
iiiedilabanlur, ab iis poslularunt m in Athanasium Nec dici potest cjus Romain reditum anno 557 con-
subscriherent; sed, ut-subdil Hilarius laudaius, Eu- ligissc, cum non ante ab exsilio revocatus fucrit,
sebius respondit: < De^acewJolT.li fide.prius opor- quam stibscripserit formula., quse cotiscripla est a
 45 HISTORLADE VlTiS ROM. PONT. — S. LIBER1US",: . .46
lertia synodo Sirniicnsi anno 558 cclehrala. Cerie _A "' Athanasiiis in epistola ad Africanos
' et sanctus Hila-
aitno 557,'mense Deeembri'l_i!seriusnontlum RomaB rius in fragmerilis ct.alii.
erat cum lex14 Cod. Theod. deEpiscopis,dala mense • Liherius papa el Vincentius Capuanus episcopus,
Decembri MedioJani.dirccta sit ad Feliceiii cpisco- •' qui Afianorum sordibusanlea labefaciativisi fuerant,
pnm Romamim, ideoque Liherius sedi suae non- admeliorcm frtigem conversi pro flde catbolica in-
diim restitiitus erat. .Haecporro formuJa cuiLibe- • trepidi sleterunl, et Arianorum perfidiaesubscribere
riiis subscripsil, videtnr esse e.v quani Hilarius in rcciisarunt, ut pafel ex epislbla Damasi pap_e ct sy-
fragmeiitis vocal pcrfidiam ab Arianis conscriptam, ' nodi Romariaeadlllyrios aTheodoreto lih. n, cap; 22,
et quam Liberius catholicamvocat, ac a Demophilo relala, et ex legatione concilii Lampsaceni ad ipsum
sibi oblalam suscepisse se dicil in epistola ad Orien- Liberium missa. Cum onim , defuncto Joviano impe-
lales. - • - • . • • ratore, episcopi Ilellesponti ct Bylhiniae, aiiiqiie
•
Cum post terliam synodum Sirmiensem anno consiibsianLialitaiisassertores concilium Lampsaci,
trecenlesimo quinquagesimo oc-tavo,utlegere csl in quaj civitas esl in Hellesponlo, anno trecenlesimo
Ciitica Baronii, celcbralam, in qua conscripta est sexagesimo quarto celelirassenl, in quo decreverunt
illa fidei formula, cui- Liberius subscripsit, non lam •• dqclrinam illam ralam fore, quaeFilium Palri sub-
pax inler Orienlales -sanciri visa" essel, quam inier " slanlia similem asserebat, celehrato concilio legalib-
ipsos nova Jeniefgeredissidia, Gonsiariliusimperatbr nem miserunt- ad Liberium papam; Jegatisque in
cecumenieam Arimirii -synodum indixit anno tre- ' mamlatis dedertinl, til nequaquam cumLiherio dc
centesimo quinquagesimononb celebrandam; sed fuledissentirent, seil communicarent cum EccJesia
eamdem, .consiiioAriaiiorum, duasin parles divisit; p' Romana, fldemque Consuhsianlialis ratam facererit.
iia ul Orienlales Seleuciae in IsauriapOceidenlales Legati Romam advenientes , concilii lilterasoblule-
vero Arimini.. in.j_3Dmiliaeonvenirent/ Orientales • runi,' sed Liberius eas recipefe riolebat, quod eos
qitidem mimero' 160 Seleueiaecorigregati episcopi, Arianse bcereseos snspeclos liaberet. Al illi se catlio-
cum.muluis J5eseaccusationibus divexai-ent, eonci-' ' Jicos esse .professi suni, ciqne Iibcllum dblulere', in
lium in duaspartes scisstim esl," et-nova fiJei for- ' quo verba ipsa Nicaeiii symboli conscripla eranl.
nnila ab Acacio Caesareae;PaI_estin33'-«piscopo prioris Hrecconslant ex Sozomenolib. vi, cap. 7el exSocratc
factionis duee edila, in qua,.exploiis vocabulis,-con- lil).-iv, cap.4 et li,quo in liliimo locoidein Socrates
substanliutis, el cequiconsubslaritialis,-tanqiiam a subjicil lihellum a praefalis'legalis Liherio Ifadituni:
Scripluris abborrenlibus, simililudinem Filii cum quoprofilcntur se fidem catholicam tenere, servare-
~
Palre fatebalur, verbtimque dissimile anathemate que, quse a sacrdsancto concilio Nictcno confirmala
damriabal, rejecta eslpb alleriusfactibnis episcopis ' fueril, in qua vox consubslanlialis, ad perversairi
semi Arianis, qui.Filium Palri similem in substantia Arii docliinam expiignandam, sancie pieque posith
proptignabant.-rionverosola voliintate, "uTAcacius. •esl. Deinde, Arium,-impiam ejus docirinain et er-
Quare Acaciani discesserunt,- semi-Ariani vero in roris fautbres exsecranlur ci damnant. Terlio, di-
ecclesiam convenientes,eos adesse recusantes ab- 'curiiaiialhema nominalim lldei formulae in concilio
dicarunt et excomriiiinicarunt. De hislegendi sari- 'Ariminensi recitaia.,'utpote"qu_e'Nica.n_efidei repu-
clus Athanasius, Iib; de Synodis; Socrates,-1.' n> gnat. Qnarto , exponunl fidemsuam,"qnseinomnimis
cap. 51 ei seq., Sozoriiemis,-Jih. iv, cap. 21; el Se- •Nic_ena" fides est. Isto libelloLibefiiis' legatos, tan-
. verus Sulpitius lib.nvqui scribil-S. HilariumPicta- _"quain sponsione obstringen-., in communionernrece-
viensem cpiscopuni huie synodo adfuisse".-Unde L pil,-datisque litteris illosdimisit. Qiio.Isane cerlum s
ipse.Hilarius, quaein ea gesta sunt accuralius'nar-
' >- est 3e orthodoxa Liberii fide argumenturii.
rat lib. conlra Conslanlium. • SanclusiieniAthanasiusin epistolaadsolitariam vi-
QuadringcntosepiscoposAriminensi concilioinler- -lam agenles narrat, Eusebium Constarilii imperaloris
fuisse auctor est idem Severus Sulpitius loco laudaio. Arianletinucliutn multa B. Petro muncra ohtulisse,
Episcopis in unum congregatis, lect'_estinl Constan- sed Liberium ejusdem oeclesiaecustodem acriterin-
lii imperalorls lillcrav quibus jubebatul soluni lra- crepasse; qtiod illa inferri in ecclesiam passus esset,
(.tareuir"de iide. Valens et Ursacius Ariani, tertiam ipsaque lanquam illicita et exseeranda ab Ecclesia
(idei fonnulam Sirmiensem in mediuui protuleruut, projiei mandasse. Yerum quid haeremus, cum certis-
quasFilium Patri similem secundum Scripturas do- sknum de ortbodoxia Liberii argumenlum nobis-sup-
cet; sed iicel ea imperatori plaeuisset, a Palribus peditet Siricius papa in epistola quam ad Himerium
lainen rejecla esi. Deinde Nic_ena-fldesunanimi ca- Tarraconensem episcopum scripsit+ de qua mox. In
tholicorumanlislitum suffragioprobala; hancque ad ea enim capile primo diserte asseril, non solum
omnia sufficere judicatum. Ursacius, Valens el alii Liberium magna animi fiducia, Arianorum procaeite
qiiaiuor episcopi Ariani damiiali, e.l epistola syno- perdilissimis illis temporibiis reslitissc, Arianaefidci
riica ad Coiisianliuin Auguslum data, quam refert •formulaein concilioAriminensi reeiiatae rion subscri-
. Athanasiuslib de Synodis. Hanc episiolam Patres ad bendo, ul plerique omnes scribiinl-, sed ullerius pro-
imperatorein per legalos miilunl, quos ut benigne cessissc, ei concilium illud irritasse et cassasse.
suscipial, orant. Supplicanl'dcnique ut episcopos, Siricii verba num. 15 reciiata
quos el gravitas aetatis, .et-paupertas affligit, in pa- D Cerle magnam fuisse in Ecclesia calbolica Liberii
_ triam reiluci jubeat, ne ecclesiae,absentihus episco- famam, S. Ambrosii elogiumpnedicat, quilib.m, de
pis, deserta; relinquautur. At. Ursacius et Yalens, Yirginihus, quem scripsit ad Marcellinam sororem,
qui legatorum orihodoxoruni advenlumpraeveneraiil, ail: « Quoniam quae habuimus, digessimus superio-
ita imperatoris aninium exacerharunt, ut episcopi a ribns libris duobus, lempus eslj soror sancta, ea quae
couciljo niissi nulluin responsum rcferre potuerini. mecum conferre soles, beatoememoriaeLiberii prx-
H_eeomnia Arianorum ariibus facla testatur Tbeo- cepia revolvere, ut quo vir sanetior, eo sermo ac-
dorelus, ut orthodoxos episcopos mora diuturniore cedat graiior,-) ubi postea inlexit ejusdem Liberii
laiigatos, Laedioqneoppressos, ad desiruclionem de- sermonem habilutn in ejusdein Marcellineespiriiua-
creiofum compellerent, qu_econtra haeresimejusque iibiis nupliis,ctim«eDeo perpeluavjrginilate dicaret.
defensores euiderant. Sed calholici pivesules, datis Sed , ut. quae sunt Ariininensis concilii absolvam,
ad Constanliiiin liueris, professi sunl nunquani se a episcopis illitis concilii,ob lapsumadeo lugendum
priori proposito ct sententia discessuros, idemquc inereseos nolam noii esse inurendam dissertalione
&econcilii legalis in mandatis dedisse. Yerum cuin peculiari ostendil Nalalis Alexander soeculoiv.
episcopi a eonciliouiissi, compulgi essent ad Ariano- Liberius papa Ariminens;ipoilcilio cassalo, gene-
rum ..perfidiam subscribendam , alque cum ipsis ralia ad Chrisii fideles decreta misil, quaequidem ad
communicandum, in eam praevaricalionem non soli nos non pervenerunt, sed eorum mentib est in epi-
adducli sunt,'sed et omnes pene ortbodoxarum par- slola Siricii papae ad Himerium Tarraconensem epi-
liam. anlistiies de quorum lapsu lcgendi sanctus scopum anno treccnlesimooctogesimo quinlq scrip,;»,
 47 ANASTASll BIBLIOTHECARH 4S
'- o.apile enim primo ila legllur: < Prima
ilaqne pa- A fidei causa tuendae. Felieiter illi eontlgit, ui la^o-
gin:r-lu;cfronle_.ignasti,baptizatosab impiisArianis, rum suor.um exitum prospero fine commeiidauim in
plurimosad fidem catholicam-festinare, et quosdam omnibus ferme viderit, et propiium paliiarehatum
tle JYalribus noslris, eosdem denuo baplizare vclle, Occidenlalem sernper fldelem etobsequeiUein : bo-
,_-qt.od non licel, cum hoc fieri et Apostolus velel, et nam vero causani, Jicei in Orieiiie vexaiam, lio^stiuin
.eauone.sconlradicant, et post «assaium Ariminense insi.iiis contiuuo superiorem; haue.ieos peipeluo
, cnnciliuin, missa ad provincias avenerandae memo- confusos, incassum licel suffultos propiiis ailibus,
ri_e prtedecessore ineo Liberio generalia decreta pro- et suprema .poteslate principiiin eos proiegeiiiium.
. .liibcant, quos nos ciimNovatianis, aliisque biereticis, - Hacc.scilicet ostendemus capitibus suhseqiieniii.us.
sicut -e-»t in synodo eonsliluium ,per invoealionem Arianorum faciio pr_ecipuum seclae suae fulcrum
' splani septiformis Spiritus, episcopalis maniis. impo- semper experia eslin Ensebio Nicomedicnsi.icujus
sitione, calholicorumconvenlui sgciairius.Quod etiam propterea sociis nomen indituin est Eusebiaiiornm.
lpliis Oriens. Occidensque cuslo.lil : a quo traniile S. Ailiaiiasiusepiscopus Alexaiidrimis ftiit scopus
vbs quoque posthae miiiime convenil devi.uc, si uon pr;ecipuiis, m qiiem torquerenlur eoruindein" tela,
vultisa uoslro collegio synodali separari seuteniia. J • utpote qui zelo. verilatis luendae, quam ipsi subver-
Ilic tamcn obiter observandum Gregorii Magui le.u- tere conai.anlur, casteris anleiret. Nibil-igitur inten-
.. pore li_ere_icosquideni in Occidente sola inaiiiiii;n . lalum reliquerunl-Eusebiaiii dolosarum artium, sce-
imposilione, sed in Orienle cum addilo cbrismate lernm, el calumniarum, ul in conciliahulo Tyiio
exceplos fuisse, ut videre est in ejus epislola 01., •illum depouiab episcopalu obtinerenl.Cuin vero
- libri ix, ad Hibernos episcopos.Ariauos per manutiiu j{ j senlenlia. cqnira etiiiuiem ab ipsis proiataj niinis
iinpositionem in Ecclesia Romana recipi, asserit evidens injuslilia paleret, el ideirco sperare. facile
eliam Innocentius papa, in epislola 18, ad Alexan- non possent ul iJlarum poiesiauiinauctoritateflrma-
drum Aiitiochenum episcopum, cap. 3, i relur, _qu;e ad . exsequendas decreias conlra illuin
-._. Postquam Liberius duabiis ordinaiionibus mense poenas necessaria. «oguoscebanlur, eo nialigniialis
b.ecenmri presbyleros-18 el diaconps 5 fecisset; ac et aslus perveiieruni, ul verili noa fuerint-, pcr-
.insuper episcopos 19 per diversa loca ordinasset, ducllioiiis crimen ipsi inieniare datis ad Magiium
vilam cum morie conimutavil die yigesima terlia Conslaiitiiiuiii litteris, ct hunc adigisre ut inattdilnm
inensis. Se.pleiiibr.isanni trecentesimi sexagesinii pelleret in exsilium. Quod postea faclum ConsU.nii-
sexli, sepultiis via Salaria.in coemeleiio Priscill.e. nus ila exeusabat, ui a se id praeslitum faterelur,
Autiiim et diem.-iibilusnon notalLlironicon Damasi, praeservandi causa Athanasii, ei ab hos.ium suoruui
~quod ante Liberii mortem exaraUim bstendit spa- inudia sublrabendi, polius quam punieiuli criminis
.liiim vactuun relictuiu, atl diei el aanl numerum , ullius causa.cuin nullius reum peraclum agnoscerel:
quandd Liberius morereiur, notandum. Aiinuui seque ad revocandum. ab exsilio Alhanasuim para-
jnortis haberiius ex Chronieo Eusebii juxta editionem lum esse ctim indicaret, morle prasvenius est. Tres
Pontaci, el ex praefaliot.e libelli precuin Mareellini • Caesares, qui in imperio successeraut; p.iiris optata
-et Fauslini presbylerqrum Luci.ferianorum, ad ini- .perfec.erunl; rejeclts eum pudore Eusebiauis, quoriim
peralores Valeriliiiianum,TJiepdosiuui«l Arcadium : mendacia refutabanl missi ab Athanasio legati (S.
nbi diem ejus sepuliurae nolant, nempe diem vigesi- .Allian. ad Soliiarios). Yerunf Eusebiani cum jacta-
; lnuni qiiarlum Sepiembris, ut eiiam habeluriu Mar- rent restitulionem Athanasii factam adversus lege-
.lyrologioBedoe; in Hieronyniiano vero notaturdies G * sacrorum canonum, ausi quoque siinl Pislum in
ejus
ti.oriis, riempe vigesimus lertius Scptejjibris, sicuti locum episcopum ordinare : quod vivenle Constan-
el in anliqiio Marlyrologio saneii Cyriaci. Sedit .linopatre, nunquamalientaveranl. Quin eliani veriti
itaque annos qiia_uordecim,-mensestres etdies Ires. iioiisuiil adJuliuni Romanum pontificein scribere,
.Jnler ejus epistolas una est.«d omnes episcopos, al- .«. ipse decretorum Tyri de Alhanasio sancitorum
•lera ad "Allianasium~et /Egyptios episcqpgs,qwjf a judex essel {Sozomen.lib. m, cap. 7 Hist.): ei Pisius
.viris ei-iiditis spiiria; reptnantur, utpoie consarci- , ipse coiilra Alhanasium inlrusus Romam se cbnti.-
iiat;c .ex epislohs Siricii, Leonis, Marlini pri.i.i, et lit ad causam suae«leclionis luendain. Yerum istius
- ulioiuiii. ... defensores < cum pares non essenl presbyteris a i
, Alhanasio missis, ac semper, ab liis eonvicti refn-
SOMIER 1NSS. JULIUM ET LIBERIUM. talique essenljconcilium indici a Julio postulafuni,
Cur notas D. archiep: Somier in ulriusque ponlifi- lilterasque et ad Eusebianos, el Allianasiiini Alexan-
-is Jiistoriam, Julii scilicel ac Liberii, tradamus _driam, quibus convocarentur, milli: ut coram oin
conitinclas qccipiat teclqr ex causa Mhanasii. .nibusjusio judicio. de causa coguosci posset. Tuin
Occasione-exsitii innum. 50 memorali visum eit enini se de Aibanasio probaturos quod jam nequi-
expedire",.ul ex P. Pagiqnotce prcccedentes,ei ex D. reiit. s (S. Alhan., Apol. 2.) Cum bisce legatis tratis-
archiepiscapo Soinier sequenles eligerpntur, cjiite ad niiserat Alhanasius -Romam. epislolam synodicam
exsilium perlinent S.. Alhanasio^indiclum mqtis arti- episcoporum sui patriarehatus, per quani fundiius
i>us,Ensebianorum, qui ad concilium Anliochenum everlebantur. calutnniae Eusebianorum. Qui pro
convenerant, et ea quct,perjineril ud nequissimi illius D 1 Atbanasio stabant bona cum fiducia alacriier resiste-
decreli revocdliqnem, auctorhnte-Julii_ papai insecu- banl adversariae factionis artibus; ila ut bis aqua
tam : qni .prolectionem aposlolicum lum. Alhanusio, baererel, confusis oninino et eiitiguihus redditis.
lum Marcello Ancyrano, altisque episcopis ob,calho- Julius neque.Pisium passus est sibi pi_esentaii,-iie-
tjcm ftdei causam simililer expulsis conslanter,accom- que cum illo communicare voluit. Eusebianonim
tnodavit. Inde enim poterit leclor judicare, num -igilur ablegali, ut suae causae discrimen eludefent,
periochadeexsilio huic num. inseria, excepla.fuerit ex causali se-nondum satis babuisse spatiiad jura sua
gestis Ltberii injnarghie transposilis imprudenler ab colligenda, suppljcarunt ponlifici Julio, ut conciliuin
.Jimantiensi, an detruticata ejus verba et confusecqm- vellet indicere,- in quo linis imponeretur ejusinodi '
inista ex nqrralione gestorum Julii in cognoscenda conlroversiae. , . ;
causa exsilii, beato Athanasio,.et Marcello Ancyrano Romanus pontifex, etiamsi probe cognosceret ex
inique decreli, ul alii suspicatitur. Hmcigitur excer- primis collationibus, flU-ecunque adversus Athana-
pcrda duximus ex Hist.dogm.-hb. m, cap. 5. . siuin compingebaiitur iniquis arlihus esseconiexla ;
' ' atianien providens, ut rein omneni fuiiditus baberet
; 1NICLIO._ :
perspectam, ne ut-aliquando excipere quispiani, aHt
Juliuspapa illustrem reddidil. pontificatus.su' _suspicari po.ssel, se ah alteru.iva parle praeveiiltiif,
gloriaiii,' ob -.streriuafn defeiisioiieiu, "et, exereitain concilium, quodexpelebant Roniae congregari uia i-
auciofitatem sedis suae,, ncciibn ob .-protectionein .davil, alquejit scrijiil Theodoretus-lih. u,-ca;s. £ :
oanstaiitef iniDensanfepiscopis"perseciiiioriempassis Ecclesia canonem secutus, ct eos (Eiiscbi.uios) jussii
 49'- IIISTORIA DE YITIS _ROM.PONT, — S. LIBERIUS. m
liomtim venhe.et divinum Athariasium qiio pro se iti A ex epislola Julii papae apud Albanas., paulo auie
judicio responderel.-vocavit. Eusehianoruni missi/ liiiem. -' < Firmilatem
fiianisi conciliumliaberi impelrassent, ila subirati' quam hic -ostendit sanclus-
. ac pereulsi siml de Pislo non admisso ad se sislen- Julius in tuenda animi, anclorilate suprema sedis aposlo-
dtitn pnevaHdis Albanasii rationibus, ila cum intruso licae, quomodo exercuerit ingestis subindeconse-.
agi stiadenlibus, ut inter legalos praecipui Macarius, cutis , exponit luculentius idem archiepiscopus
Martycius et Hesychius, quamvis gravi valetudine Somier, cap. 6, 7 el 8," occasione concilii Sardicen-
afll.cli de nocle profeeli fugam repente arripucrinl.' sis,' quod a surttmopontifice convocalum demon-
In illam vero seuteniiam congregandi concilii eo fir- stral: "et nbi' de appellalionibus ad sanclam sedem
mius descenderal Julius, et in ea constantius persta- jure inlerposiiisv ac interponendis docte pro more-
bal, quo plures erant episcopi- ab Eusebianis vexati suodisseril. Ejusdem selebliora hic allulisse siiffi-
perindeaiqueAtlianasius. Neque~«nim(air sancltis - ciat, quae ad constaniiam lanli ponlificis in asse-
Paler Apolog. 2) .soluni Aihanasius el Mareellus rendo Romanae sedis primatu' et auctoriiale supra
episcopi -cum querimoniis de illalis injuriis, sed et casteras s veluii specimen ouinium conseculorum
plurimi alii episcopi ex Tliracia, Coelesyria,-Plioeni- delibavinius. »
ce, Paloesliua buc convenere. t Teslalum legimus
apud anliquos scriptores lianc Orientalium causam 1S LIBEIUO.
ail Romanum Julii papae iribunal fuisse deductam Linea 3. — Hic exsilio, elc. Ad exhibendamveram
posl Antiocheni concil i cognilioiiem. ipsomel Euse- ac distinclam notionem' ponlificatus Liberii plurai
bio legalos ad Juiium miltente, ttt quce adversus Atha- g-pracstabimus. Primo exporiemus ejusdem sollicilu*
nasium decrela essent, rala Imberel (apud Phol. cod.- dinem pro fidei calholica_defensione. Secundo ioco"
257 el258). Quod eliam Socrates lib. n, cap. il indicabimus mala quaeperpessus est, ae persecu-
afflrmat. :id vero satis.demonslral, quam rata apud liones quas susiinuil, eadem""de causa. Terlioper-
. antiquos essel el-inconcussa auctorilassuprema-Ro- nos ostendetur.lapsum Liberii niliil derogasse sancuu
nianae sedis. Hoc enim exemplo ila eamdem confir- sedis auctoritali. Quartodenique jialam fiet,:eumj
tiiani episcopi in synodica coneiliiTialiaea~dTheo- dem relevalum ex>eo quod humanitus passus fueral,
Josinm Auguslum scribentes : < Jure et more jnajo^ subinde evasisse vividiorem et uliliorem Eeclesia.',
runi,- sicut et sanciaememoriaeAlhanasius, ei dudtim quam deinceps plurlma cum laudeadministravit.
Petrus Alexandrinae Ecclesiae episcopi, et Orienla- Reperitur edila interfragmenla opertim S. Hilarii
. lium plerique fecerunt, ul ad Ecclesiae Romanse, epistola sub Liberii nomine ad-episcoposOrientales;-
lialiac, et toLius Occidenlis
- confugisse concilium vi- - in-qiia exprimitur, ab-hoc pontificeexcommunij
derenlur. J _ caium fuisse bealum Atliaiiasiiim, recusanlein- \xv
Urbem venire- ad respondendum acctisaiionibus ite--
- Verum omissa hnjus cbronologiae serie, id faclo rnm ipsi intenlatis circa firienv pra.cedenlisponti-
comprobalur praecipue, nempe ad Romani ponlificis (icalus. Compendium phirimum ex hac epistola cum
- tribunal deferri causam controversam : Eusebianos - jiitituentur errori suo scriplores Proteslanles; irio-
. submisseprofessos Romani ponlificis sententioesepa- nere oporlel, quod evidenler constat ex omnibus
. liiuros-: S. Alhafiasium accersilum quantocius huc mitiquis monimeritis,hanc episiolam-nonessefetuin
- advenjsse : c Ensebianis. ad certam diem ut se sisle- - Liberii. Raronius id invictis ralionibus demonstrat.
renl judieio esse mandatum : eosque plurimum coii- G Annalium lomo-IH, et^plane constat eamdem -dolose
turbaios, qnod corilra ipsorum spem Atbanaslus insertamfuisse ab Ariano' quopiam operihus sancti
Romam se coniulisset commentos fuisse futiles ina- . Hilarii, -ac substitutairi loco alterius huic omnino
Jiesquecausificatiories tergiversando i (exS.Alhanas. cbnlrarioe. Id enim manifesie colligiuir ex iis, quaj
Apol. 2). Id planius exponam ubi prius amovero ibi sanctus hic Pater subdit immediate, quae oslen-
difficullalem , quamexcilare aliquis posset de non- dunt S. Hilarium tum lemporis iniime addictum
nttllis vocibus veterum scriploruni,~quibus abulunlur ftiisse parlibus Athanasii. Nam lilterae ab '.Egypiiis
infensi auctoritali Ronianae sedis, ul insinuenl le- episcopis per ea tempora ad eumdem poniilicem
ctoribus lianc.delalionem causae ad JuJii ponlificis Ronianum datae petebanl.-non u't sedi suae reddere-
tribunal Iiaberi ojiorlere simplicem arbilri electio- lur Athanasius, sed ut illum manuleneri in.commu-
nem ex consensu- parlis Eusebianae ; Athanasium nione Ecclesia; decerneret, qui-a Julio -decessore-
,-vero praeier consensum in eumdem arbiirum, re- fuerat receplus.
-
spexisse Romam lanquam asylum. A"erum causoe -
Negari minime polest, Liberium sub initium sui
iiatura si allendalur, si delectus doeumeulorum a pontificalus ah Orientaliliusepiscopis fuisse admo-
Julio coiiqjiisitus ad inslructioneni animi .sui, si dum sollicifatum, ut a communione arcerel Alha-
modus deliniendi"conlroversiam ab ipso adhibitus, nasium. Sed cum ab jEgyptiis episcopis 75 eodem
- lioecomnia abunde docent, judieium Julii pontificis lempore lillerae supervenissent, quorum de Alha-
fuisse exspeclatum ex vi supremae illius auctorilalis, nasio sentenlia prioribus Orienlalium lilteris repu-
quae huic sedi demandala fuil a Chrislo Domirio gnabat, utrasque communicavil clero-suo Liberius-,.
supra universam Ecclesiam. Tribunalia sunt revera__D ac in synodo legi praecepit-, et __Egyptiorumlesii*-
asyli et loca refugii, quo se recipiant, et conlra - nioiiio permotus, insinuavit etiam episeopis Ilalis-r
oppressiones praepoteiilium opetn implorent debi- Conlra divinam legem iisum fuisse cum-jEgyptiorum-
liores etunjusle vexati. S. Albanasius , ejusqne numerus pro. Alhanasio major existeret, inparle ali-
socii perseculionem ab Eusebianis passi Romam se qua illius'criminaloribus. __ir.es'areconsensum ( cpist.
conferunl, non niodoul lutiori Joco degant, et fu- Liberii papae ad Constanlium-Auguslum)*Et in hane
rori-Iiosiiuni-se sublraliant, sed etiam ut juriurii sententiam respondit. -
suorum legitiinam altributionem a supremo judice Praevidit jam tum, ex Arianorum aslu , qui apud>
consequantur. Ad hoc iribunal provocanl una cum imperatorem gralia poilebanf, iinpendere Ecclesiae
. aliis Orieitialibus non ut gratiam impetrenl, sed horribilem procellam. ln orlhodoxi dogmalis con-
jusliliam ut reportent adversus perturbalores, juris slanlia perstiterat el pei'slabal adliuc Occidensuni-
ordine etc. Denique ipsemel Julius aperte versus, vigilanlia Romanorumponlificum ila- prae-
- declarat,sectito,
jus controversiae illitis definiendae ad se servante e proxima statioiie-, into escenlro,-qtiod
perlinere ;- neque ipso inconsullo quidpiam -posse obtinent; cireumpdsilas provineias" a corruplione
iegilinie defimri. < An ignoralis hanc consueludineiri illa, quoe Orienlem jnfecerat ulpole remotiorem.
esse, ut prinmm nobis scribalur, ut hinc- quod ju- Accedebal eliam .luehdo Occidenli a contagione i-1-
siumesldefiniri possell Quapropter si' istlc liujusr lius"peslis religio principuni Constanliiii' el Conslan-
-niotli suspicio in episcopurii eoncepta fuerat', id tii, qul hanc impefii parlem in fraterna divisione
huc ad noslram Ecclesiani referri-oporliJil, > Ibidem sorlili, Nicaenaefltfci. eui flrmiter adhsefcbaiU,-i~-
5i- '
ANASTASIIBIBLIOTHECARII 52
scrtam a se verilalem patrociniq ttitabantur in siia __ _.lcnpoi'inn conslitulicne? Id uinunei supcrfuii pras-
proesertim dilione. Yeruni piis' hisce prinoipibus, standum, nempegemeresimulelconsolailcumafflictis
anle Consianliiim.decedcntibiis cum uniyersum im- per epislola^, se participem reddere earumdem pas-
perium sub istius polesiale redigeretur, exsiinctis sioniim pro Cliristi nomine, et ipsorum ex precibus
eliam tyrannis, qui iiomiullas parles dislraxeranl; per eommunem fideai ac spem praeslolari graliam
evidens eral, litinc principem solntuni fraternjs de- ei gloriam ad suheundum cum ipsis marlyrium.
linimenljs, et oeir.uloriimmetu, lihei-e pror.uplu.rum- Htec certepraestilii inepistola ad Confessoresexsules,
i.n. effrenatam licentiam Arianismi 'Solemniler.pro- in qua legimus : < Posilus inler nicerorem wahsenli_e
_ilendi, etubique disseminandi. Erat praelerea li- vestiir-, et gaudium glorioe... quaesoutme pr_esen-
mendum, ne occulti si qui anlea fuissent iii Occi- leni voiiiscnmessecredalis. Et quia proximiores eslis
dente, ejitsdem lnrreseos fautores, naeli principem Dco eflecti, vestiis oratipnibus me vestrnni consacer-
illam apefte professum, impune ac libere deinceps dotcm fauiuium Dei adDominum sublevate; utsuper-
cxercerent easdem violentias , quarum tbeatrum venienles impetus.qui de die lirdiem ciimannuntian-
iinicum fueral haclenus aperlum in Orienie nou sine lur, graviora "vuhiera infiigunt, tolerabililer lerre
aliqria moderalionis consilii vicissiludiiie. . .. possim, J etc. . . . ,-, --. .
Ul hisce malis iiiipendcnlibus occurret tempestive Allerum quod pollicebamur circa Liberiumnos
Liberius, legatos ad'Coiistantium misii, qui post pricsliluros eral ul ostetideremus, quanlain persecu-
excidium Magnentii Arelate agebai.""Haec._a_aiida'ia lioimm vim sustinueritab Arianisin eum coucilatis.
legatis fuerant, Yincenlio scilicel Capuano. et Mar- Neque enim diulius iminuiiis fuit a •tempestatibus
ceilo -in Campania pariter episcopo, ul oblinerenl j[}quas praeviderat. Scrjplores tiim ^Jhrisliani tum
a piincipe assensum indicendi concilii apud Aqui- ethnici, qni earumdem ine.minerunl, ideliara leslan-
leiaiii. Con.slaiiliumArelate conyeniuni, et congrc- lur, scdis Ronianae'auclorilatein in Ecclesia maxi-
galos ibidcm complures episcopos , plerosque Aria- mam in.causa fuisse ul-eamdem pr_ecaeteris Ariani
Jios, qui miper damnaverani ALbanasium, jubenie appeiereni qiiam-pr_e«_eter.isformidabanl. Amniia-.
|>osl cam sententiam piincipe, ne quis episcopus iiiis Marcelliiiiis,lib.'s.v')posl-nied.ilascribit: < Libe-
intra fines iinperii posilns comnmnicaret cum AtJia- rius Cbrisiianae legis, antislcs a Conslanlio ad comi-
iiasio, exsilii lege inohedienlibus etiam indicrn_,.Lc- lalum -niitti •praecepjus est lariquam imperaloris
gaiorum poslulata. super, concilii celebratione ne jussis ei pltiriinoinuti sui consortium decrelis obsi-
proierri quideni passus esl Coiislanlius. Quiti eosdeni siens... Hunc (Alhanasiuiii) pcr subscriptionem abji-
iiiinacibiis verbis.et hosiilibus factis niale babilos cere sede sacerdolali paria seniienscasieiisjubente"
adegit ad injustum decretum propria subscriptione principc, Liberiiis monilus pei_sev.e!'anler- retineba-
sigiiandum conlra Albanasium. Quanto id moerore lur, nec visum boniineni, nec audilum. damnare.
perceperit I iberius, declaranl ejus litlera. morlem nefas ultinium s;rpe exclamans; aperte scilicct recai-
sibi ex eo dolore pene illalam fatenlis.- (itiaus iiiipcnnoris aflsilrib. Id enim ille,'Ath'ahasio
. In suo lamen coiisilio persislcns poniifex, ut-ge- srinper iufesius, licel scirel-implelum; tamen aucto-'
nerale coiicilium indicerelur, quod uiiieum reme- iilate, qua poiiuiiturasteriiffi Urbis episcopi, firmaii
(iium esse ducebat avertendis ab Ecclesia malis, d_>Mderio nilebalur ardenli, quo non impelralo Libe-'
hovam legalionem adornal ad Conslantium, adquam rins asgre,"populi nletu, qui ejus amoie flagrabai,-'
adlegit Luciferum episcopum Caralitanum, Pancra- cnm diliicullate, iioctis medio potuit aspor-
tiuni prcsl.y.crum, et Hilarium diaconuni. Jussit, Q iari. iinagiia
pt apnd Eiisebiuni Yercellensem -pr_esulem nolai S. Aihanasius qui pr_e-Marcel!inoniulio penitius
saneliiaiis diverlerent, eumquestudio et observantia noveral factum adeansam suae religionis, ct suaiiiet
iaviolabili erga Romanam sedem affeelum adhibere ad ncgotia perlinens, gesia ah Arianis contra Libe-
ci-rarent consorlem muneris ejusdem legationis, et, rium, et a Liberio pr-o-fideac justilia. adversus eos
petiiionis. - liiciida, pleuius explical in epislola ad Soliiariossaspe
, Addidil epistolam ad Couslanlium Auguslum, non iiieinoraia : « Primum (iuquil) isec Liberio quidem
iiiinus apostolicai firniiialis indicem, quam debitae Roniano episcopo pepercerunt (Ariani); nulla reve-
erga principeni observanli_e, ostendens necessiia- renlia ducLi, vel quodsedes i!!a apostolicaesset, vel
teiu concilii lum ad finein imponendum causee quod I\oiiiamelropolisessctRoniaii_edilionis...neqiie
Aihanasij, funi ad luenda fidei dogniaiti, elc. Inhac rccordari se eos- apesioiicos viros in suis Jitleiis
eliam inanifesiai quae sint a potestatibtis s_ecularibus appellasse. Cum Liberium 'vidissenl orlhodoxiini, et
pr;esla;ida iii conciliorum coii\oeaiione el celebra- osorem quidein Arianae seclte, sludiosum vero in
tioiie corunique decretorum exseculione. Auctorila- hoc, ut cuncios ab ca li_ei'esi relraberel, ista secum
lem.nempe suaui inierponere debent pro "publica iinpii cogitarunt. Si Liberium in nosiram senlentiam
pace tuemla, ut congregati ejus pairocinio gauden- Iraxcriii.us; onmes breyi supcrabimus. Rem igilur
tes, juxta legum ofdinein tranquille omnia discutere ad imperalorem dcferunU llle aulem sporans per
ac- libeiHjsvalcani" definire : et quae fuerint judicio Liberium omnes se posse atlriibere, niiitil eutui-
sacerdotum !)ei confirmata. a^niienle auxilio princi- chum quemdam Eusebium cuni litleris cl doiiis, elc.
puui a jioptilis recipi oLsequeiiter, ei exsecuiioni U Episeopus conlra veibis suadens quajrebal quo modo
demandarc studeanl. boc contra Ailianasiuiu posset fieri; quein non itna;
. ObiiuueruiJl a Caesare posieriores Jegali coucilii sed jam aliera-synodus probe ab omni crimine libe--
iiidictinnem, ,qua; fuerat prioribus denegata. Medio- ruin pronuniiavii, et Romana Ecclesia cuni»pace
lani synodum eongrcgari permissumfriil : ubiinler- dimisil. Non ita se huhet ccclcsiasticuscanon, neque
es,s_evoluit piinceps non tamen ecclesiasticaeiibei- unquam accepimus lalem a Palribus iradilioiiem,
lalis luendiLs sed ejusdem oppriinendae causa, et quain et ipsi a beato et magno apostolo Petro acce-
Aiianisnii substiliiemii in locuni catbolic_edoctrinae. perint, t etc.
« Idcirco in lociim .ccclesiastieae cognitionis (uti Conslantiiis, cum videret incassum ccdere suos-
scribit S. Alhanasius, episl. ad Sotilarios) siiuni priores conatus « scribil Romani; rursumque pala-
palatitini uibttnal earum causarum eonslituil, seque tiui, notarii, ei comiies eniiimnnir, et liiteroe ad
eaiuni iititiin suinnium piincipem, el aiictorem priefeclum, ut Liberium aut per doltim e Roina so-
facil.n.El:... t Cog!iilaI.auliiii,Luciferi,Eusebii,Dio- ducium in casira ad se niiuereiii, aut vim in eo
nysii episcopoium liberlate... illos quidem in e.vsi- persequeudo aeliiberent... Trahiiur ergo Liberiire
Jitiiii ejecil; concitalior aiiLemin Ailianasium Jactus, ad iinperatorem : quo <:um pervenissel, magna quo-
atrocius.iii eum edictuin proinulgat, niinirum el etim que et ibi liber.aie dicendi usus esi. » Idem il;i,-
debere poanas suas-luei'e, el. ccclesias Arianis iradi, Theodorelusnobis praeservavitcolioquii iJIiusseriem,
iisqtie se li_jei'um'facere, ut agani, quid. velinl. i el Consiaiiiii ac Liberirsensus ila liLteris.comuien-
Quid agerel Ecclcsi_e pasior et capul.in_tam'difiicili tktviillb. ii, bisi,, c?.p, 16.- Gonsiamkts . c -Tantans
53" HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. LIBERIUS. 54'
orbisterra. pars, Libcri, in te residel. ut tu solus A benda damnalione Albanasii nihil lale promerili, et
liomini impio subsidio venireet pacem' lerree, ac in adinitiendis ad comihunionem ejusdem hoslibus.
snundi lotius difimere audeas? - Linerius :-< Esto Yerum hoc conversationisfuil vilium non vero prce-
quod ego solus sim : nori tamen causa fidei propterea dicalionis, uli Terlullianus (lib. de Prwscript.) mo-
flt inferior. s Constarilius : < Unum est quod quaeri- nebal de bis quae Paiilus exprobayerat Petro. Hos-
liir. Volo, ul lu Ecciesiarum communionem amplec- les" Atbanasii occasionem quoereiites eum perse-
laris, et deinde Romam redeas. Proinde cbnsule qijendi et proscriptionis eidem parahd_e, nunquam
piici, siibscribe, ul Roinanf reyerlaris. J Liberius : cfiminati sunt ejus fideni, licei vcra illius per-
< J.un fraifes qni sunl Romaevalere jussi. Nam leges sequendi causa in fn!ei pi'ofession'equain oderaut',
ccclesiasiicas observare pluris faciendum censeo, resideret.' Accusabant illum de illata ' vi, de con- '
qnam habere Roni_e domicilitim...»,'Biduo 'post' in ' cussionibus,, de' sof lilegiis , de macbinalionibus
BefboaniThfaciae/relegatusfuiiLiberius.'.
' •... adversus pfincipem ac stalum i'eipublic_e. Horum
Dubitalum fuil apud antiquos scriplores, .pront cfiniinuni causa (a qiiibuslameri Jonge abesse Alha-
hodiequoqueinancipiii res esl apudrecenliores, num liasium Liberius noveral, aut nosse debuerai) eum-
Felix diaconus RomanaeEcclesioe quem Arianorum dem innocenlem injuste damnavit. . . ;
factio curaveral in Iociun Liherii pulsi iri exsilium Quod atitem atiSnei ad communibnem cum Qrieri-
pbniificemcreari, fuerit unquam legilimus pontifex. laiibus initam, pporlet advertere, a Liberio idcireo.
Utrinqtie producunlur gravissimagesiorum nioriicnta dalam, quotl Sirmierisem formulam subsignassent,.
ad pondus titriusque. seiilentioe augendunv Citra pfout ipse signaviftanquam aclum calholici dqgina-
erroris periciilum affirmarejioc possumus, electio- gtis. Sed praeslat inquirere, qualis demum fueril,.
ncm Felicis plane illegitimanj fuisse;, cum cerlissi- quibusve terminis expressa haec fidei forniula, fle-
iriiini sit sedem Romanam nullalenus vacasse per" qua nobis est sermo.,
exsilium Liberii. Quod- autem bona fide liabitus Tres fidei formuloe distingutintur dictatae apud -
fueril per lempus. aliquod ponlifex Romanus Felix, Sirmium. Prima concepta est contra Pholinum
quando scilicel ex faclo cxterho Liberii subscribentis ejusdem loci episcopum, cujus inilium esl: Credi—
(lamnationi Athanasii,'et cuiri ejusilem adversariis mus in Deum Patrem omnipotenlem crealorem, et
cpmniunicantis, persuasum aliquibus MiLiberium faclorem omnium, eic., et in Unigenilum ejus anle- Fi-
a Nicasnaflde descivisse ; paulo post ex homiiiunt tium Dominum nostrumJesum Chrisium, elc.,
nienlibus as^-umpta opinio sublata esl; cum cilo omnia scvculaex Patre genittinl, Deum de Deo, lumen
-Ecclesia'perceparii,pr_esuinp_am in Liberio aposta- de lumine, elc. Eos porro qui dicunl ex nqn enle,
siani falsa stispicione subniii :.ila ut eumdem Libe- aut ex aliosubsistenle, el nbn ex Deo Filium exsli—
rliim ad se reducem singularis" laetitiaesignificatione lisse , aut quodlempus, aut aitas fuil quandoille non
Roma excepeiil, ,et summum, ponlificeni pcrinde erat ,,alienos a'se censet sancla et caiholica Ecclesia.
cbliieril usqiie ad exitum ejus vitae, ac priushabue- (Aptid S. Alhanas., lib. de Synod. Yid. S.ntaxime Hilar.
rat et coluerat quam in exsilium pclleretur. Unde' de Syn. adv. Arign., qui earii recogiioscit ~ . ' - '
cpl.igilur e poniificia auctoriiale nihil deperdilum, ofthoiloxam. ) _
neqtie Rpnianoesedis gloriam ullalenus iinasinutam Secunda fidei formula cbnlexia per Yalenlem,.
ex lapsu Liberii : cujus liistoriani brevi examine Ursaciuih ac Geminium, et ejusdem farinae homi-
jain proseqnar, tii terliuin illud a me propositum r-" nes, declarat non esse ulendum vocabulis substanliai
expediam. oucr.Kfet coiisubslaniialis opoucr.oOvel' similis in
.'.Liberii conslantia ta.dio landem et calamilatibus substantia op.ov-nov duin loquimur de FiliiDei ge-
•
cxsilii labefactata esl ; uti teslanlur liller_b-ab eo ricralione, etc. Nulli vero ambiguum duci oponere,
p.erscripia. ad Vincentium Capuanum,- el ad coeteips Patrem majorem esse neque est quoddeitale, quisquam du-
episcopos Campaniae, ut reversioni sute allabora^ biiet, Patrem honore, dignitate, esse.
atque
r.ent, quae leguntuf apud Hilarium in fragmenlis. adeo ipso nomine paterno majorem FiHum
Spuria lameh. esl illa et subdole conficla quse sub vero Patri cum i omnibus quae illi Pater snhjecii,
«omine Liberii ad Ursacium , Yalentem, et_ Gani- subjectum esse. S. Hilarius banc vooal blasphe-
nium dala producitur a nonjnullis, quippe qu_e nar- miamOsii el Potamii, lihro de Synodis. ~ ( Yide et
_fet segregatum fuisse Albana^ium a communioiieRo- S. Alhanas., de Syn.)
iiiaiise Ecclesioe per Liberium priusquam Liberius Tertia credendi forinula Ancyrae conlexla fuiL, et
ad comitaiuni priricipis pervenissel: quod vidimus inde perlata Sirmium, ut antidotum contraponeret
e diauieiro pugnare cum recilato tesiir-oiiid ipsius venenopropinalo in "secqnda "ab Arianis. Continet
Athanasii, et reliquis docttmentis apud Tbeodore- igilttr terlia catholicum dogma iliis senlenliis ex-
tnm in Hisloria. - pressum qsioelegunttir apud S. HiJarium, dc Syno-
; Ariani ut Liberium inducerent ad condemnalio- dis adv. Arian. : < Filius Palris imago perfecta est.
nem Aibanasii, adminisirum fraudis su;e adbibue- Perfecta similitudo iamen non efficil ul Filius sil Pa-
ninl Fortunaliannm episcopum Aquileiensem, ob' ter. Imago Palris Filius pfaedicalur per similitudinis
constantem adha.sionemNic_en_efidej aiias celebrem, veritatem, a subslanlia Patris cujus imago est, sub-
qnam tamen paulo anie deserueral; necnon Deino- 3 stantiae diversitale non differt, i "eic. S. Ililarius
philum Beroensem, aptid quetn Liberius exsulabat. qui hanc formulam exbibel, appellal ejusdem aucto-
Uierque istofum insinuavit ponlifici, causam Alba- res < Yiros sludiososcalor apbsiolic_e alque -evangelicae-
nasii nihil habere commune cum causa Ecclesiee. docirinae, quos lidei in lantis tenebris hoere-
Hiijuspropterea paci ne dum Orientis lotius con- licae noclis accendit, elc, quiconstaiiier audacis-
sulendum privati bominis negolio dimisso ; quod perftdiae impetuin feiuderunl .'.: : Doinino eniiit
autem atlinet ad causam fidei, nihil esse coriformius gratias, qttod ignorationem per vbs adinoiiitus im-
calholico dogmati quam forniulaTium Sirmiensi in perator agnovit, et errorem non suum, sed astan- -
concilio ab universis Pairibtis subsignatnm, qui tium, per basfidei vestrae sentenlias recognovil.
eodem convenerant. Haec igitur insinuata Liberiq, Praler has formulas,' alia qnaedam signata fuit
acriter percito ab exsilii angoribus ac miseria , nec- apud Sirmium, ul Ariminum deferrelur, quo scili-
non a mortis cpniminalione jussti principis inlen- cet loco decretum fuerat synodum celebrari. In hac
lala, ila inftrmarunl ejusilem couslantiarii , ut amo- Sirmiensi poslrema posl confessionem Filii a Deo
verit Ailianasium a comiiiunioiie fidelium , juxta genili anie omnia ssecula, ex solo Patre, quem Fi- •
placilum ejusdem adversariorum,, et fofmiilario lium Deum de Deo similem Patri qui illum genuit,
suhscripserit sibi.proposi.o : quod_ex Jiltefis ipsius afiirmal, secundum Scripturas, subdilur nomenii snb-
Liberii ad Orientales et Athanasii ' ~ad -Solitarios stantim a. Palribus simpliciler positimr, cum po-
cojisla.. . , pulo commupiter ignoraretur, offensioncm multis
Nomo ncgaverit pcccas.c Libcrium in' subscri- coucilarc Quapropier o re videri ul rcmovealur, cL
 5S ANASTASI1'BIBU0THECARII S6
nulla menlio liat hujus verbi < substanlia cum de A suspicionem. fidei a no^lra discrepanlis (cujus ty-
Deoloquimur : quia lilleroe sacroe omnino subslau- pus legitur apu.l S. Athanasium de" Syiiodis, Esse
lioe vel Filii, vel Spiiilus sancli iieuliqiiam memine- unum Deum-totius universitatis in quem credant, e>
rhu. Filium lamen Patri per omnia similem dfcimtis : in unum Filium Dei unigenitum, ante omniit smcula
quippe cum Scripturae sacroe Illud asserant, do- exislentem,el coexistentemcum Paire, etc); sive tle
ceantqne. nltadescribiturbaec postrema formulaSir- illa loquaiur, aul de duabus illis, quae iii eodem
miensis apud Socralem, Hisl. lib. n, eap. 29. ebncilio diutatoeac rcceplae sunt unariimi eonsensu
- Certum est a Liberio nunquam subscriplam fuisse Patrum : una apiid sancliim Hilarium de
formulam secundam ex inemoralis. Non enim Be- synodis itaquarum inchoatur : Credimusin urium Denm Pa-
>'Ooe subscripsil; cum illa quam ibi agens subsigna- trem, etc, in unum Dominum Jesntn ChrislumFHiuin
vit pbrrecta Liberio fuerit per Deniophiluni con- ipsius ttnic/enitumDeum, per quem omnia, etc; allera.
texla ab episcopis, quorum plurimi eidein adversa- apiid sanelum Athanas. de Synodis ita concipiiur :
baiilur ; nempe Basilius Ancyrae, a quo constal esse Credo in Deum Palrem, elc, et in Filium ejus uni-
proscriptam in synodo a se ibi celebrata ; Silvanus. genitiim Deum Verbum,elc, Dominum nostj-umJe-
Tarsi, qni eam aperle oppugnavit in synodo Seleu- sumChristum per quem omnia. etc, genitum ex Paire
ciensi ; Cecrops Nicomediae,aliique Oiienlales, quo- antesmcula Deum perfectum exDeoperfeclo, el apud
rum nomina praeservala sunl nobis a beato Hilario Patrem exislere in persona,elc. Quodsi JIRJC secunda
(in fragmenlis) eosque novimus fttisse tanlum semi- ex duabus posiremis Jbrmulis nonnulla continei
Arianos. Novimus proelerea Theodorum Heracleo- verha, qua? per setalem S. Hiiarii a pluribus piila-
lam (ex illonumerofuerat) yila functum anteexsi- g bautur sensum reddere a calliplico diversum, pula
lium Liberii, adeoque anle conceptam formulam, _ cum nomiha Patris, Fitii, el ~Spiritus sancli dice-
quam scimus contexlam post iapsum Hosii, exsu- banlur propriam _uniuscujnsque nominalorum sub-
lante Liberio. Denique comperlum est a sanclo Hi- stanliam el ordinem, et gloriam diligcnter significare,
lario, caialogum perlexenie illorum qui eam dicta- ul sint quidem per substantiiimlria, perconsonanliam
verant, neqtie Hosium, neque Polamiunt, neque Ge- vero unum (apud Hilar., de Synodis); Hilarius orh-
uiiiiium nieinorari, qtti procul dubio ei subseripse- nent tollit dilflcullalem, ostendens conciliuin Illud
rant. . - Aiitioclieninn non fuisse congregalum contra h_ere-
Sed neque Sirmii agens Liberius dicendttsesi re- sim < ausain pnedicare dissimilis substantiae ires esse
cepisseforniulam illani secundani, et subscripsisse, divinas personas; sed contra haeresim illam, qu;e
quando illuc accitus esl ab exsilio Beroensi, rogalu post Nicaeiiam syiiodum iii id prortiperat; ul xria.
'egatorum, quos episcopi Occidentis miserant ad im- noinina Patri vellet ascribere. Yolens igitur congfe-
peralorem (tesle Sozomeno, lib. iv, cap. 14) et Ko- gata sancioruiu syriodus'impietatem eam perimere....
inam inde remissus. Nam rumore perciius, qtieni idcirco ires siiDstantias esse dixerunt, subsistenlium
Ariani "studioseexcitaveranl, divulgantes Liberium personas per siibstaniias clocenles; non substanliam
Antiochioe agentem Hosii exempla fuisse seculum, Pairis, et Filii, et Spirilus sancti diversitaie dissi-
cl Consubstanlialisvocdbuium condemnasse,et Fitiuni niilis esseiuioe separantes. » In lerlia vero formtila
Palri dissimilem confiteri, hoc, inquam, falso jru- hoc deelaratur, dum dieilur Fiiius apud' Patrem
iriore percitus Liberius fidei eonfessionem ipse di- exislerein persona : quemadmodum el apud S. Alha-
cl avit, et ab episeopis universis tum Orientalibus lum n, iiasium, lib. de Synodis nilidius exponilur, ubt
'-•
Occiden.allbus apml Sirmiinn lunc, versanlibus suh- vox hypostasis adhibelur respondens voci substaniice
scrlbi fecit, in qua eos qui Filium secundum substan- per Hilarium a<lhibil_ead signiflcandam personam;
tiam, et per om".ia Palri similemnon esse assererent, vlsingulqrum(\lh-.naii\u~)propriapersona(vKO--Tdtri;)
alienos ab Ecclesia. pronuntiabat. ordo et gloria inleiligantur;~ adeo utterni sintin ra-
Tertiain pariter formulam neque aptid Beroam, lione personarum, unus tamen per concordiam (esseri-
neqtie apud Sirmium signavil, ubi nonduin conspe- lia;). Obiimiii deinde comniunis loquendi usus setaie
cia fuerat in suo ad Urhenireditu. Nam Liberius B. Augusliiii, sallent apud Lalinos, utfixa esselislo-
Romam reversus inlra Urbem receplus fuil (ex Li- riim leriiiinornni signilicalio, et pecvocem substan-
bello precum Marcellini et Fauslini, et exAnastasio lice iniellfgereiur essentia; neque deineeps perniil-
in Liberio) iv Nonas Augusti anno 357, et formtila lereiur dici esse in Deo unain esseniiam el ires
lertia apud Sirmium conlexta el subscripla legitttr, siibslanlias ; sed unanv essenliam vet subslantidm, et
Flaiiio Eusebio et Hypalio coss., ad iv Kal.Junii (Socr.. tres personas debeamus enunliare. S. Aug. lib. vm
lib. n cap. 29,'et Epiphan. Iicer. 75. num. 22)neitipe de Trin., cap. 9 : < Sed quia nostra loquendi (La-
vigilia Peniecosies arini 359. tine) consuetudo jam obtinuit, ut hoc inteiligatur
.Superest igitur, iit Liberius Beroae conslitutus cum dicimus essentiam quod iiuelligimus cum dici--
dicalur sjibscfipsisse lanttim primae ex formulis mus substantiam; non iiudemus dicere iinam essen-
paulo anie expositis, i quae' eral contra Phoiiiium. ilam tres substantias; sed unam essentiam vel sub-
Qiiqd si apud Sirmium agens quidpiam alittdcoiri- sub- staiiiiam; tfes autem personas. >
sjgriavil, uli narrat Sozonienus, ab iinperalore Qnod perlinet ad suppressionem vocis consubstan-
pulsus," suasu Basilii Ancyrani, aliorumque episco- D tiatis, quam exprobrant ac nonmilli papaeLiberio tan-
porum in comiiatu' priiicipis lunc degeniium; id quam omissionem signi tesserae dislinguenlis ca-
prqfecto nibil -fuit aliud (eodem Sozomeno teslante tholicos ah Arianis; observandum est, lemporibus
1/6. iv, cap. 14) quam complexus, seu coJJectiode- proxime coiisequenlibus Niceenam synodunt non
creiorum conlra Paulum Samosatenum, et Pholinum fuisse niandatum, utinformulis profilendaefidei vox
Sirmicriseih, et formula .fldeiin Ecclesirc Anliochetiae illa seniper adhiberemr. Neque enim legilur in illa
dedicatione edita • quae scilicet collectio compacta forinula, quam Marcellus Ancyranus, Yalens, et
fuerat ad everlendos errores quorumdam,' qui simu- Ursacius Julio papae obluleruiit. Non reperitur in
latione bujus verbi Consubslanticilisprivalas bcereses al:era, quam S. Ambrosius edi voluit a Palladio el
suas cbnstabilire tenlabanl. S cundiano ad exciudendam suspicionem Arianismi
Constat profeclo decrela.conlra Paulum Samo- ipsis objeciam in concilio Aquileiensi.' Quemadmo-
satenurit, blaspbenie asserenlem in Chrislo Domino dum neque oecurrit in priniaAntiochenis aul in tertia ex tlicla-
.unicam-lanlum riaiuram humanam, et conlra Phoii- fisapud Sirmium, neque iu tribtts qua-
nuni paulo arile memoraluni,esse orlhodoxa. Idem rum supra meminimus. Pefilla igilur leinporaex-
senliendum est de forinula lidei apud Antioehiam pressio vocis non habebatur necessaria ad ilislin-
vulgaia in Ecclesiae dedicatione, cujus Sozomenus jguendtim sensum Caiholicum ab heterodoxo. Quare
ineiniiiii; sive illam inielligal indicare, quani Euse- nec Liberius ex omissione vocis nondum esl necessari_e
-biaui, prbcuderaril anle celebralioncm synodi, ut informula quam subsciipsil, eulpabilis haben-
catholicis fucum facerent, ei ase reiiiovcrcnl oniriein dus de ctiiniiic hoeresebs. Tanlo autem longius distat
 IHST.ORIADE VJTIS ROM. PONT. — S. LIBEIUUS. 3S
a Liberi.o Iiaec suspicio, quaiilo expressius denotat A riiini larii injuste debacchari voluisse' in Liberium
rem significatam, etiam omissa voce consubstantialis. proprite sedi jain resliliilum, atqueita gloriose de-
Nam declaransin formula Sirmiensi, eos, qui Filium feridenlem Nicaenamfidem, lam yalide se opponen-
secundumsubslantiam el per-omnia Palri similemne-. lem Arianis, praeserlim in rejMciendoet abrogando
ganl, isse alienos ab Ecdesia, assetil profecto ejus- Fofmiilario "Ariminensi?
<ieinesse substanliae Patrem ac Filiiim.lqnod idem Quando aulem sanclus Hieronymus (de Scripl.
valet ac tiicere -consubstanlialem); nam imago per- ecclesiaslicis, eap. 97) memorat a Fortnnaiiano de-
fecla, «l omnimoda simi.iludo influduni uniialem teslabili compulsum Liberium,-et fraclum, etadsub-
subslantiae; cum simililudo per oinnia non habeaiur, scripiionem hmreseoscompulsum;etin Chron. afflr-"
neqne perfeclasil, ubi admitlilur differentia. • mal: Li_i(!»_tstmdioviclus exsilii in hwreticumpravU
Cnnfirmalur haec immunilas Liberii a labe Aria- talem subscribens, elc, loquilur juxla riimo.rem•de
nismi, ex eo quod qnicunque perfectam. similitudi- illo vulgatum, el vulgo recepluin, ob commmiionein
nein sttbstanii_e admittebant in diyinis personis non rescissam cum Athanasio, el cum Arianis initam,.
idcirco recognoseebanl tres deos. Consequebalur quasi eorumdem formulam -recepissel. Sive eliant
~,erpex eontm placiio, tres deos esse admiltendos, Ilieronymo placuil appellare hcerelicam pravilatem.
si ires diversas subslantias divinas in personis, el fonnulasillas a Liberio sigualas, quai licel suaple
non iiniiaiem substantife sive consubstantialilaiem naiura non, essenl hasreticie, ali luerelicis tameti;
in ipsis recognovissent.CerieB. Athanasitis conci- - fiierant illi captiose.propositoe, ul i-eliquarimi usus
piehat aiiimo liane neccsariam sequelam, quando abolerelur, in quibns fidei dogmala coiilinebanlur
Arianisquibusdam objeclabal fruslra per ipsosrejici 11a se rejecla. His tantuni formuiis allirinaii poiest
vocem consubslantialis, cum adniiiierenl Filium subscripsisse Liberium, recta sentienlem, et ortho-
esse imaginem a stibslanlia Palris nullaienus diffe- doxain fulem db Yerbi diviiiilaleprofessum etiam ia
icnteni. < Si tu, Acaci et Eudoxi (ail in lib. de Syn.) illa omission.e consnbslantialis, cujus. defeclum sup-
iion i-efugiiis in Encaeniispromiilgaiam fidem, et in plcbanl^iddilamenia proxime_sequenlia; licet Ariani
ea scripliim esl, Filium substantiae Patris e se in- sltidiosesiipprimerenl diclionem nitide desigiianlem
difFereniein imaginem, cur jgiiiir Isauriae scribitis : vcram ideam negali a se dogmalis; et satis profe-
Ii'-.jieimus vqcem consubstantialem? Si enim Filius cisse ducerent aiLsensim aholendam veriiaiis fidem
.secundiim suhsUinliam non est. similis Palri, quo- in ea dictlone coniprehensam, si in posteruni omii-
niodo sineomni dissimiiiLtidin, 1intago Patris fuerit? > teretur. ' . . -.
Advertenduin lainen est ne confundamus id quod Yeteres idcirco scriptores npn aecusanl Liherium
Liberius gessil cum eo quod praeslilerunl Iia.re.iei laaquam fidei deserlorein in subscribendo. .Rufinus,
inemorali. Liherius subscribil foriiiul_e,ubi lermimis Ilisl. lib.i, cap. 27, dubitat, num remissus in Lr-
constibslantialisnon legebatur expresse; se.dfonmilie bein a Conslanlio fueril Liberius,- quod acquieverit,
idcireo non deeral sensus orthodoxae. Econlra Aria- volunlali sum ad subscribendum; an ad populi -Br-
ui, de quibus loqttilur B. Alhanasitts, suhseripse- mani graliam, a quo proficiscensfneral exoratus. Sul—•
rant Jbrinute nolorie et palam ha:ielic_e,"iudepen- picius Sever-ussac Hisi. lih.-ii.resruutioiiein Libeiii
tieuter a suppressione illius vocis ac lerniini. Liise- coiicessain asseril ob seditiones Romanas ejiis reditu.
iiiis citra damiiatioiiem vocis consubsluntialis, con- conipescendas. Socrales, llb. n, cap. 29, Liberiuin
se.iitii, T.e illa in professione -fidei sibi oblata, et „ ab exsilio revocalum et Urbi reddiiiim qnod popullis
cieteroqui orlbodoxa, exprimalnr, ea duclus ratione, L Romanus,seditione conficila,Felicem ilta Ecclesiaeje--
ne sciiicel haerelici conira quos eadem proiessio . cerat. Theodorelus uarral inilexum imperaloris ani-
e ehalur abuli possent voce ilia ad fulcinienlnm er- Hium a nobilibus feminis Rohianis decrevisse, nt
rorum snoruni. Sed Ariani direcle.iinpe.cbanl ter- -uterque cominuniier (Liberius el Felix) illam, Eccle-
iniiium consubstanlialis ; cum seopus illorum -pne- siam regcrei.» Oinnes uno orevociferantur : Unus
.ipuiis essel subversiofidei circa iny._terium, ctijus Deus, uiiiis.Chrislus, unns episcopus. Quibus vocibus
vox illa ideam excilal piopriam ac veram. -Nihil Ciiiiipietateeljusiitia a pia pleheprofusis, icdiit epi-
jier nos hic asserilur, cujus doeumenta iiou pro- scopus Liberius. Felix lamen clam Roma se snbdu-
tulerimus. ..... cens in aliam urbent tnigravil. i Sozomeni lesiinio-
Non negamiis hisloria prodilnm esse, posl reriir nio paulo anle reJdito de stihscriptlone Liberii apttd
lum Liberii ad Uiiiem persecutionem in Ecclesia Sirmium nibil deroganie (idei Nicoenaeaddeuduni
fuisseexcitaiam. cum cleri pars abillo disseutiens est illud cjiisdem hislofici ibidem reddilo de modo'
iiequc in Ecclesiam neque in balnea vellel inlroire, reversiouis. Liberii. «.linperalor dal Liberio pote-
si ibideiii nossel degere fauiores Liberii. Falsus slalem Roiiiam reverlendi. Alque episcopi Siruiii
nempe rttmor percrebuerat, usque in Orientem pro- coiigregaiiscribunl lilteras Felici, luin l.omaiioe Ec-
pagalus, de Liberii defeclione adArianas parles. clesiaeanlisiili, et clero ejtisdem Ecclesiae, nli Lihe-
Qaare visum esl compluribus zelo fidei .luendae, a riiim recipiant:' et ambo pariler sedem apostolicaiu
qua cxcidisse pulabant Liberium, ab hoc recedere adniinislrein. . Haud ita ditt posl morilurFelix ;.
utpote exaucthorato et ad Fiiicem anlipapam se splusque deinceps Lihcrius Ecclesiasilli praeesU.Quod
«liiferre, qui cum Arianis partibus reniuuiassei, a D quideiii non sine diviua providentia faclum esi, ne
qttjbus paulo ante steteral; et ctim damnasset Coii- sedes Peui a duobus prassulibusgubernala (-quse.est
S.antium Auguslum lanquam hasreticum ; eanidein jilaite nola 'dissidii) ela sacrosancli* Ecclesias lcgi-
v.cem cunt Liberio subiit, utnenipe redderelur per- l)us aliena, isllainfainia:nota aspergeretur. s Denique
secutionis ipsorum scopus, noirsecus uc presbyleri S. Ailj_tii.j_.iiis, liceL a Liberio derelictus iu ejusdeni
siioecommunionis. Idcirco Roniana Ecclesia in" c;ir dcfeiiSionfcinslrenue descendit, dicens: < Liheriuni
sigatione sui Marlyrologii sseculo Redemplionis de- - posl exactum in exsilio hiennium fuisse inflexum, mi-
cimo sexlo, duxit praeservandos esse Felici titulos> nisqiie nioriis ad suhseriptionem inductuni. > Ilanc
jiapae ac_ martyris, quoruin possessione frucbatur. ipsani vero.violentiam ipsi"iiitentaiaiji asserit esse_
Verum rumores illi conlra fldem Liberii extitaii i documenlum aversionis Liberii ab Ariana impietate,
quantocius evanuerunl, itaul in posterum illuin pror et propensionis erga Aihana_>iuin.< Yeruin illud
imle bonorarenl, ei sectarenlur Romaui, ac venerati ipsum (aii).el eornm ( Ariaiiorum ) violenliam, el
eiiiu fueranl et seclalrquando in exsilium pelleba- Liberii in heeresim odium, et suum pro Athanasib
lur. - cum libcros aifeclus habcbal. salis.co^
- C-Cterumdiras et analliemalismi .contra Liberium suffragiuni,
arguil. Quaeeiuin per torinenla conira priorem ejiis
inlorti, rjui j-eperiunttir inseiti fragmenlis Opcruiii t.eiitehiiain- exloria sunl, ea jam non nieliientiuni,
S. Hilarii, ejusdem fetus non suiil habendi. Nam sed ila cogentiuin yplu.ii.alcs habenda; sunt. (Aiha-
prajlerquam quod liber ille lactuiis scatet etinen- nas., epist. ad Sotitarios.).
dis torrifpius iu locis pluribus; quis dixcjjl llila- Quartuin a nobis in Liberio pi-_cslani!umdixiinu.s
 ' ' '
59 ."' ". ANASTASII mBLlOTHECARIL C9
essc, ut.osteiidamus, qtianla ctim utililate Eccleske ". insiiper reddiint ejus sen!enli;vs,sig.iifieanles pacilice
prasfueril Liberiits ad sedcm 'suamTeiluxel reieya- agi non posse ab iis qui pacem tollunt :t et contra
tnsia 1ipsu qiiem passus fueral in subscriptione con*. eosdem jure clamaturas Ecclesias casieras, praeser,-
ti'a Athanasiuni. ..,'_-_..-. , < ' , _..".-', tiin Roiiianam. < Nam quoniodo pacificeagere pote-
PosiLiberii rogressum in Urbem, contigit Arimini. mni - (scribunt in epistola ad Consiarilium Palres
conciliabulum celebrari."Neque enim concilii nomine Ariminenses; -apud S. Athanas., de Synodis et So-
donari potesi conventus episcopornin,,cujus neque. zomen._-/__i.iv, cap. 17) qui pacem lollunl? Sed
convocatio, neque' celebralio, hequeexilus legilime potinsinde conienlionem.lurbationemque, lunt re-
processit. Imperator qrii defeiisorem Ecclesias pro liquis civilaiibtis, tum. Romaiiae rirbi oboriluras. !>
suo mnnere prasslare debuerat, oblilus officiumpro- Ubi notandum est per reiiquas Ecclesias ihi b
tccioris, assiiiiiebat partes poniificis ettmaxiini sa- Palribus.significari- eas ,<-qiiarum ex dclegalione
cerdotis sibi nullalenus congrueiiles : quare el-con-' nenio aderat in illo eonvenlu,' uli iton-aderani " • ex
ciliuin generale convocaveral adeasdem procellas Romana. ' , ,
seiiainlas, quas ipse exciiabal, arrogans sibi' regi-r '. Veram fuisse episcopornm conjecttiram probavit
irien Ecclesiartim. < _Dal__maiidalum' (inqiiit Sozome- eve_uiis.-Ta.dium nioraeAritninensis diuiurnae, arlcs
nus /._). iv, cap. 15) "ufdecem episcopi ex parlibus adversariorum, «xsilii nielus, ei*maloram quae iri-
Occideiitis, et totidem Orientis, ttuos concilium com- lenlabanlur a principe, inflexil animos ad subscri-
uiuni, sententia deligeret, ad palatium suuni ttna bendum-formul-e.ffiquivocis verbis conlexlas, unde
venirenl, sibique, qtiae decreta essenl, exp.onerenl; Ariani poslea muluaii sunl praesidium erroris sui ad
ad eiim linem, ul ipsenon cognoscerel solu.ri.utruni j, veram Ecclesiaedoctrinani eliminandam. Roina non
convenienter Scripturoe sacrailiiter se consensisseni; dcfuit suis parlibus valide se opponendi novitalibus
verum eliant quid-oplimuin factu videreiur decerne- perniciosis; et Liberii sticcessor in sua Synodica ad
rel. »DeindeopporluriHm-duxil, suadeii_.ibus-ATianis lllyricianos'(apud TiieodoreU,:lib. >tr, cap. 22) asse-
Eudoxio, Acacio; ctc, quorum consiliisulebalur, ut vetal quod «niimerits qiiantumvis maguus episco-
bilariam dividcretur coneilium : et orienlalesquidem porum jcjuierant-Arimini congregali, praeiudicii-vim
episcopi Seleuehe,'Pecidenlales vero A.imiiii_conve- habere.non tJehet, pr:esertim cum formulailla com-
nirenu \ Scribiiqtie imperator episcopis"(iesle eodem posiia sit, neque episcopo Romano, cujus senteniia
Sozonteno ubi supra,..necnon-Ai-haiias.de Synod.) ul prae coeteris <)niiiibusexspeclanda eraU, neque Yin-
priumm de his, quoein fide -ambiguaviderenltir de- ceniio,.qui.lot annis episcopalum integre gesseral,
ciderenl; ad extremum causasepiscoporunrqui qiie- neque aliis eidemconseutientihus. J . '
rerentur, disceptarent,- deqiie criminibus accurate HoecLiberii cotislantia conira eum accendit iie-
jiidicarent...-. rebusqiie-oninibus dijudicalis , decem rum Arianorum persecuLioneni.Poiestalem ab im-
uiriusque partis ad aulam.accederent, qui,_quavacta peratore obtinuerant corapellendi omnes episcopos
essent,. ipsi reniinliarent. t lia nempe el iu pra_scii- ad suJjscrJberidum-fidei formulaea se conlextse; ebs
bendis concilioiegiJjus super maleria-etordine judi- vero qui resislereni Ecclesiis exlurbandi. Exordium
cii, necnoii in judicali causa ad se peri-rahenda stt- licenliaefuii contra episcopum Romanum Liberium,
premi in Ecclesia judicis paries ipse assumebal. -, . cui necesse fuit in oryplas marlyrum sese recipere,
Cerlum esl Liberiumpapam neuiri concilio asti- ubi clerus eum" eonveniebal, ad deliberandum de
lisse; queniadmoduiii est-ceiiissimum eidem convo- _, Ecclesiseiiecessitatibtis. Secundaj hujus espulsionis
citioni non cbnsensisse' tam ridiculis conditionibus ac recessus Liberii veteres iiieriiinerunt. pi-oecipue
pfoposilis ab -imperatore Constaniio. Sed-tteque Sozomemfs, qui .vcram ejiisdein epocham eliam
opinari-possumus, Yiiicenliuni Capuanuni,- quem signal,-licet alii scriptores minus accurati perperam
-dicuni interftiisse-converitui Ariminensi, ineodem ilhmi.confundaut-cumpriori• exsllio pontificis apud
ccetu astitisse lanquam legalum sedis aposlolicae-, Beroam." , -
;
quod receiitiores nonnulli ;gralis assuniunl. In utro- Nonnihil temporis boc in latibulo duxit Liberius,
que consessu agendi meihodus ila eral.aliena re- a donec .eleclus iiuperalor Julianus in ipso impefii
gulis Palrum, -til-credi minimepossel synodus in exordio peniuisil episcopis. a Conslantio deeessore
Ghrisii nomine congregata , nec proinde ex auciori- suo exptilsis aut • in exsilium aclis Tedilum ad pro-
tate iflius qui -vicesChrisli Domiiii in Ecclesia sua prias" sedes. ; • -
geril. Missi ab Auguslo per provincias magislri offi- • Eriiria Libefii cura in bac malacia fuit amnistiam
ciales (lit indieal Sulp. Severus, Ilist: lih. x.x)quidam generalem edicere et conccdere episcopis, qui ab
ettam illorum iileeli spe consulatus, si non anle Arianis circumvenii rcaptioso eorumdeni formulario
collectos diiniitereni qiiam in uuam fidem consenti- subscfipseranUEneyel.cam igilur epislolam deditad
renl, salcllimni more non tanliim accilos sed eiiam cpiscojios per Italiam, uhi edisserens <adaposlolieam
'ii'aelos'quadriiigcnlo5 et ainpliuscpiscopos.occiden^ atieioritatent suam peniuere', ul -oninia moderale
lales Arimijii cong.egaiunl. Taurus vero ex illis ma- perpendat, et in malorum auctoribus condehiiiandis
gisli-is praecipuus veluii suo custodia .delinebai prae- miserioordi_e'non .oblivisci, praeserlim erga cos qui
siiles,.iie qiiis illorum prius inde dilaberelnr, quam prseoccupali ignorantia cum admisissent -errorem,
i;i senteiiliam principis subscripsisset. i aposlolieis vocibus exeitali ab illo, resipiseerent.
Et caiiiolici quidem episcopi consianter egerunl, Hos eninV restitui mandat-propriis sedibus. Verum
peraliquod tenipus, praeseriim Ariiuini, ubinumerus si aliquis uoiit oonverti... auclori perfidicv<perfide
poiior ex ipsis consliiuebatur. Verunttamen in ea depulalus-Ecclesiai calholicm spirkati vicjore plecla-
btatioiie lassaii succttbuerunl, el infelix documenltim i«r.(epist. Liberii ad episcopqsItaL, apud Hilarium,
ovaserunl postcriiaii ejus-axiomatis; quod-Spiriius in fragm.). ; _ . . \
Chtisii meiiliri nescius in 'mcilio oorum-iioii resi- EoJem tempore habita. est synodns Alexandrhe,
dercl; cum sine Ecclesiae capite eongregati repr_e- ubi pariiei' deelaratum fuil, ad coiisecutionem venioe
senlare miiiimepossenl corpus Ecclesi-C. - . esse -admittendos et in dignitatibus Eeclesiae quas
Qiiisquis ilaque-sarius el orihoiloxus Ariminensi ohlinebanl nianutciiendosac esse qui- non auctores
in ecetu supererat praevidii 1'acilequo lenderent im- fiiisseni,-sed tiecessitate .violcntia compulsi. Vi-?
peratoris consijia, et qualis fufurtis esset exitus suiit esl, inquil, illis quidem esse ignoscenclum el iri
.convocationis. Calbolici faJsam Arianorunt pacem cieri locum. rcsliluendos (vid.' epist., Athanasii ad
nihiliiabenles, et pr-omissamab eorumdeni prote- Ruffium apud concil. Nicaeii.n, actione 1). Quem-
clore Ecelesioe tranquillitalcin,- cilo judiearjinl, cum admodufn Itac et Romam.scripla suni, Romanamque
bosiibus veritalis nitllam iniri possc verain concor- Ecctesiam omnia "comprobasse-constat.-
diain,'ciim millam adniissiiri-cssenl Ariaui sine sub- Credcndum cst, visilaliones Ecclcsiarum Orienlis,
yersione justitiae; et aperle pronuritiaruiit pro veteri quas tunc obierunt Euscbitis, YercclJensis cpjscopus,
JiJc per Nica.!iam .synuilum coiifiiuiiaia. Causam ct Lucifer Calarilanus, cl aclus juiisdiclionis ab
Cl HISTORIA DE yiTIS ROM. PONT. — S. LIBEMUS. 02'
ntroque exereiti cle aposio.ic.e sedis mandalo et au- ^ noliiil (aii Socrates, M>.iv, cap. II): nam eos sectas
cloriialc liaberentur. Lticiler Calaritanus c-iim-An- Ariaiiiefsuitores esse dixil-...:-.Cuiilli respondeirt, se"
tiochiam perveuisset, clissiilenlibusiidhuc parlibus pGfsiiiteniiaducios veritaiein agnovisse, Filiinn in
(ut ait Ruffinus, lib. i, Ilisl. cap. __7)'pra.pro})er_« - omnibus Patri similem confileii;atque illam vocem
calliolicumet sanclum virumfac per omnia dignum sintitemnibil a consubstantiali diserepare. Qitaeeum
sacerdolio Paulinum episcopum in ca sede colioca- dixissent, Liberius postulat ab illis, ul opinionis suae
vit, elc Etisebitts Vercellensisparfes" Orieniis pera- declaralioucm scripiis maniliireni. llli libelhun ei
gruns (scribil Socrales, lib. m, cap. 7) infirmos jide, obiulere in quo .verba in lidei formula Nicacaeedila
instar prwstantis medici, ad integram vatetudinem contprehensa, fuere prasscripla, etc Quod si quis
resliluit; doclrina ecclesiaslicainslruxit., erudivitque, " posl lianc fidem a nohis expositam, aui contra nos,
elc 'Poslremo'{uV narral Greg." Nazianz.-,'Oral. in aulconlra-illosquiiios miseruiii, aliquod crimeit ad-
taud.Rasilii) aderanl episcopi quidam ex Occidenle, . dii5,erit, eum luoeSanclitatis lilteris ad orlhodoxos
cjni orlhodoxos omnesad suas purtes pertraliebant. cpiscopos quos ltia pietas probaverit, venial : et
Episcopfsimplices.lanta conari ,'el'exscqui prOfectc coram illis nobiscum de eo disceptel r el si quid
uon poluisseul, nisi nuc.oritaie superiori iiiuiijli, , offensiiiu,esse consliterilj.iii auctorem illius vindi-
quse haud alia tsssepoluil, quam Romanae sclis. Ita . cciur..»'....
eiiaht judicareiiecessariumesi ex iis quae-S; Grego- His-pcraciisponlifex eos ad communionem admi-
rius Nazianzenus remlil in Monpdia ila scribeiis;: , sii, ei redeiiiiies bi pairiam lilleris conimendaiitiis
'< Lnciferiim et Eusebium episcopos cx urbe Roma inslruxiL dalis.ad cpiscopos orientales, in quibus
(";t.sanvamnttssos fuisse, ad sedilionem, qtiaein Ec- ,-,'gratulaiiir de ePiwndem reversione ad Ecclesiaeurii-
clesia Caesariensiorla fuerafj-sedandam..J., - - • lalein, elad/idem apostolicie se_dis,aliarumque Ec-
"Hancetiam auciorilaiem apostolicae sedis reco_- clesiaruntoccidentalium. ConcJudilepistoJam decla-
giioveruiit «emi Ariani orientales , - qui- legaiioiieni -raiibne anaibeiiialis in iHosprolali, qui persislerent
a lornarinit ad Liberium, a.dconsequendam unionem in Ariana. impietale, elAfii seclatoruni.'
ciini orlhbdoxis. Cognoscentes se impeli ab Aiianis, Peculiarem.vero epistolam Li_ber'msdictavit pro
prieiuleriinl consilium aceedendi, seu.simulandi,-uli 'EustaUiio. in quamandabaleumdem reslitui seiii
ait S. Basilius,. accessum-.ad fldem .Romanain , id suae M.elilena.,cujus leslisest loeuples S. Basiliusin
potius fbfe judicahtes ,"quani coiiimunicare cuni eis- • epist. 7-i, .diini ait: < Qu_c vero sinl illi (Eustalliio)
detn haereticis: < Millunt Hypatianum oralum (So- a bealissimo episcopo Liberio p-oposiia, el ad quae
zom. lib. vi, c. 7) ui sibi de doclrina fidei rite c.osi- co.nseiiserilnot)is clam eslriiiii quod epistplam atiu-
siiliienda in unum conveniendi poicslasrpennilte- lit, restitucitstur. i . -
per quam
.relur. Qui.cum venisset ad Valciiliiiianuni, et episco- " C-iintin Orienteni rcversi fuissent legali, episcopi
portim postulata ei exposuissel,'respondil ille :.Sibi qiii sub Joviano impeialore-Valentiniani acValentis
quia umis e laicoriim nuiuero eral, non licere se (iecessoie synodum habiierant Aniiochiaaad luendaut
ejusmodi negoliis inteiponere; et ideo sacerdotes et doetrinam consubslaniialis, Tyan;e celebrarunl con-
episcopi, iiiquit, quibus liasc curae.SHiil, seotoim per ; ciiiuni, ubi.Liberii iuterse- el episcoportiln occiden-
se, ubicuuqiie ipsis iibilnm fueril, in liinitn conve- laliuin jiccitatoesunl. •Siiigubircni.vero Iseliiiam-Pa-
)iiianl. Quo'respdnso ad legaiioneut Hypaliani dalo, iribus'alLulerunt,-ila ul subinde darent encyclicam
Lampsaci concillum cogunl. » Ex eoque' concilio ^ ad uiiiver__as-Orienlis.Ecclesias.horiaiiles.ttl apud
.ires episcopos in Oecideiilem ahlegaut cum nian- C eas diligenter legcreniur "decre a Ecciesiae occiden-
.datis scqueridr per .oinuia doclriiiam ac sensus Li- talis et Liberii aliorumque episcoporuni cpistolaea
berii papae, recipieudi eomu.unioiiem EcclesiaoRo- legatis perlalfb. Hoflanlur, ut adverlanl'numerum
.maii_e,-el- subscribciuii .doclrinae consubslantitilis episcoporum dccldeulaliitin, qui eariidem scripserant
Fitii. Qiiasita nari'aiiiur a Socrale, lib. IV, cap. 11 : • mulLo majorem esse suntma' illorum qui Ariinini
« Himelii, imo potitis vi iii.aiigustiaisaddiic.i, de convenera.nt. Suadent ui suas comniunionis doetri-
civii-.nibus suis alier ad alleruni legaios milie.re, nam recipianl: ul scripto deilarenl' se in posterum
-signiiicareque "sibi ncccssario coiifugieiidum, imji ab illa.non recessuros, et ul ad diem cerlain Tarsi
•ad fratrem impernloris, tuiit ad episcopum!Tloina- iii.Cilicia conveniant ad conciiium. In boc vero con-
num : iilorum fidein potius amplexaiidani-,quaiu ul cilio perlectis Liberii liileris,'Eustath'uiin resiiuieu-
cuiu Eudoxio comimiiiicarenl. Laque Eustathium; tibus, ad suuiii.episcopalunt" Sebasieiiuiu illico ad-
-etc, iniltunt, ill.sque in maniJaUim dant,nl cuin lnissus fuiu.
Liberib neuliqtiam riissenliaiil,: sed comuiiinicenl . - Per idein lempus magnas ciebal turbas in Oricnte
cuni" Ecclesia Romana , fideinqite" consubstamiali- suborta conlroversia-de-Spiiiius saiicti divinilate :
raiam faciant. i Nec disscnlil Sozomenus, lib. tv, cujns rumor Romam peiiatus cum fuisset; visuiri est
cap. 10, iia_cmcmorans : «.ScribunlqueTiHeras lum Liberio decisionis sentciuiain proferre.: qui mox ad
ad Libeiium episcopum Roiiiaiium,:'tum ad rcliquos - Orientales Ecclesias judiciuin transmisit, ciim mo-
episcopos Occidentis; nipoie qui fidem ab aposiolis iiiio,.ut. eadcm sentirenl cunt Ecclesia occidenlali,-
_ duciam raiam firinamque teiicreiil; el prsa casicris docciite ires divinas personas coiisubstantiales esse,
debereni religioiiipiospicere : ut legatis suis, qtian- [) acasqualis gloriae: sive ul Sozomeni verbis utar lib.
lum in ipsis silum esset, subsidio esse, et cum "ipsis vi, c 21, elNicepb. Callisti lih.xi, cap. 50, « ut una
coiisiliiiin de rebus agendis iiiire velleut". expone- cuiu sacerjolibus et episcopis Occideniis Triniiatem
j'entque quid ad siaiiiin Eeclesiae conslitueiidtun et eoiisiibsiaiuialem, et gloiia oequalemexisiimarent.
oplimum f.iclu videretur. » Eusiathiu.s.vero SebaT Q.io faclo siiiguli rebus-ab Ecclesia Romana semel
slenus, uniis ex tribus iegatis, ad sancLam sedem ju.licatis acquieverunl: lisecqueconlroversiafineiri
prolicisccbalur, ul resLiUierclur episcopalui,' a qua babere visa esl. »'
iueral in coucilio deposilus, leste S: Basilio, episl. Liberius itaque tol rebns a se praeclare gestis me--
74 : « Etisiathius episcopatu ejecius, proplerea quod moriam sui reliquil Ecclesias"eiiin viiatiiigrarel in.
in Melitena- synodo deposilus essei, viaui sibi ipsi priiuis pretiosam."Tres \ iri' inagnie sancLiiaLisqui,
jtitr quam jesiilueretur, excogitavit: eaui vidclicel, illi-superslitcs fuerunl prasciarum de eo lestimoniiini
ut aif TOSproficiscer^lur. ». litteris prodidere. Sanctus Ainiirosius eumdem ap-
Jioecoiunia profecto sunt certa' lesliinonia reco- pellai-sanciuin,. el sancl_e incinoriae virurit (lih. m,
gnoseendi puram docliinam, et auctoritaiem regettdi de Virg.). Sanclus Basilius cpisl. 74; el Saiictus
C-eierasdepositam esse apud Ecclesiarii'occideiita- Epiph. haeres.75, bealuin, ei beaiissimum nominanl.
lem, afque adeoapud Roiuanam sedem, a qua unica Iiitei-.sancios aiitem-refej-unl Marlyrologia Beda. cl'
lccipit-hocprivilegiunt supsa-Orienlalcm. Mmdalberii.
Iibeiius \nimum litteras a legatis oblatas« rcciperc
63 ANASTASii MBLIGTHECARH. 64

XXXVIII. SANGTUS FELIX II.

AN_.b CHRISTI355, COISSTANTINI
19.

; 53-Fettx, ~-i nalione Romanus, expatre Anastasio, sedit anno uno, mensibus duobus-.i
Hic declaravit Constantium filium Gonstantini hwreticum et secundo rebaptizatmn
ab Eusebio Mcomediensi juxta Nicomediam in Aquildne villa ~~, et per hocdecla-,
ratum ejusdem fConslantii Augusli Qlii Constantini, prseceplo c martyrio coronatur
5 et capiie truncatur. Hic fecil basilicam via Aurelia cum presbylerii bonore fungeretur.
Et in eadem basilica emit agrum circa locum, quem obtulit ecclesiae, quam feeit,
- milliario db urbe Romana 2. Hic fecit ordinationem unam per mensem Decembris,'
presbyteros 21 , diaconos 5,. episcopos per diversa loca 19. Qui etiom passus est
iu civilate Coranad cum multis clericis et fidelibus, occulte juxta murbs Urbis ad-i
10 lalus eformm Trajani 3 IdusNovembris, et exinde raplum est corpus ejus noctu a pres-
'
byteris et clericis, cum Damaso presbytero, et sepultum est in supradicta ejus
basilica, quam ipse cons.riixit via Aurelia, i2Ealendas Decembris, milliario secundo in
pace. Et cessavit episcopatus diebus 39 f. j
' ]
NOTCL_ESURGINALESFABROTTI.
a Baron ad ann cil probal non potuisse esse Rom episcop. ~>Bar ad ann 357 negal hanc causam morlis |
Feiicis. ~ Hmc pugnant cum dicds in Liberio. d C, Coroua. B, Cora. e C. Lacus. f*38. _ :
VARIiE LECTIONES.
Apud Fabrotlum ex cod Freheri. iH - Ex cod Thuano aliero.
Num 53, lirii, A, meiis 2, B, mens 3, d. 2. lin 3. . -i
Lin l, annum 1, m. 3, d. 5. Imi, decl ah eodem
A, ab Eusebio Nicodem B, episcopo juxla. lin 10. Constantii proeceplumAugusli lilium Constanlini A.!
B, inurbs Urbis allatus est, etbxiiide rapiferiinl cor- inarLc. lin 6, el ad eandem basilieam. lin 6,
piis cjus Cbrisliani ciim Daniaso. lin 13, A, xn. Kal fecit. Hie fecit ordinationem in urbe Roma. quam ,
Decentb B, xvn Kal. lin IA. A B, diebtis 38. Hn 9,
Corana 3, Id. N. et e. r. e. c. e. a. prcsb et a. cl. et ,
Ex cod Beg 'Mazet Tliuan. sep inb. Iht 13, Kal D. in mil 2, et cess. ep. d. 38.
Lin i, sedil.anniim I, m. 3, d. 2, lin% elsccundo - I
- . Apud Holslenium et Scheleslratium.
haptizatiini (M, rebapt) ab Eus Nicomediense epi-
scofio i. N. ^in-3, villa. Hoc"declaralo ab eodem Lini, Flor sec, Felixjunior. lin 1,-Floret Vat men-
Cor,s'anlino prsecepto Constanlii A. filii Goiislantini sibus
sisnioris mariyrio cor lin i, quam fecil. Ilic fecit or- claraloIII, diebussanctissimus
n. lin 3, Monbriiius : et pr-o hoc de- |
Felix de episcopalu suo
dinaliones inurbe Roma per m. D. lin 8, 19. Qni a Constantio ejicitur
eiia.ii capite iruncatus ctim inullisclericis et fldeli- iin Hmc Atigusto filioConslanlini. Hic-fecit,elc.
8,
bus inlra miiros Urbis ad lattisformsc Titrgann 3 Id. Flor,eniinus agnoscil AnselmusLncensis.-Codex lametf, '
N. exinde rapuerunt (M, et e.xieuies r.) corpus ejus omissis rionnutlis ita legil: Qui eliam
Cliiistiani cum Damaso presbjUcro, et sepelierunt in capiteet truncaius esl. lin 10, Flor Trajanre. Itn. 9,
basiliea supiadicla ejus via Aurelia 12 Kal D. ntll- Flor exinde rapiierunt corpiis ejus noctu. Chri*
liario 2 ab urbe R. et cess episc dies 38 (M, via A.), stiani cum Damaso presbylero et sepelierunt. <tn12, '
17 Kal Dec in pace. Qui cum passus esset in civitate -1}Flor el Cass xvn Kal.
Corana, esinde caplum est corpns ejusa presbyteiis
el clericis, el sepulnim in basilica, quant ipse con- Apud Peniatn, ex cod Caven&i.
slruxil via Aurelia 12 Kal Dec inilliario 2 ab urbe Lin 3 et •&,declaratum ab ejusdem Conslantii prse- [
et c. d. 58. - ,
Rouiii; ep. . cepto Augusii fllio Constanlini,
NOTiE VARIORUM.
A' SCHELESTRATE. jjerii in exsilium deportalionem, et Filicis suhstitu- '
Liriea 2. —- Et secundo rcbaplizcilvm ab Eusebio lionem addit : < Felix utpole ."vir catholiciis, et t
Nicomediensi juxla Nicomediam hf Aquilone vilta. limens Deiim, el justus homo fecil concilium, et
Qu.e auclor libri Ponliflcalis boc foco aflirmal de invenit duos presHyleros Romanos consenlienles i
baplismo Constaniii, Eusebius el D. Hieronymus in Constantio Augusto Ariano, nomine Ursalium et ''
Cbronicis referunt de baplisnio Conslantini, eum Valenlem el daiiinavit eos jn concilio coram qua-
S il:cel in fine vitse ab Eusebio Nicomediensi bapr draginta el octo episcopis qui fuerant congregati;
ii'-'iinm fuisse in Aquilone villa. Qua de re alibi Hic deelaravit Conslanlium. J Qtiid egit aclorum i
aginius. inleipqlalor? Priorem periochen, ablatis illis verbis i'
BENCIM. primis, iniposuil inter acta Liberii." Ha>cvero, hic
- Linea 2.-— Hic dectaravil Constantium. In vila declaravil Constaniinm, elc, inseriiit in vitaFelicis; j
Sed falsitatis revincuntur gcsla' iFelicis, quia anr
Folicis apud Moiiibrilium verba bajc ciim illis aliis nis 557 ei seq. Valens et Ursacius Romaenonerant, '•
aniecedeniibus, qiue legnntur invita Liberii ad ver- ciint eo lempore proinoverent SirmiensesTorjiiuks
buiniiiseria sunt; ibi enim postquam nurrassei Li- edilas anno 357 et 559, Forinulie enim priori Sirmii
 65 IIISTORIA DEVITIS ROM. TONT. — S. FELIX II. 06
edit_e subseripserunl Ursacius et Yalens ex Hilario A neuiiquamliaec agere' poteral superstite Constantio,
de synodis his-verbis : < Perfidiam -aulem apud ul hic asserilur.
Sirmium descriplam... Hi snnt qui conscripserttni: Linea 4. — Martyrio coronatur : Fragmenlum
Narcissus, Theodorus, Basilius, Eudoxius, Demo- Eusebianum coiiscriptum.posl Liberii obitiim reticet
pliilus, Cecropius , Silvanus , Ursaeius, Valens , mariyrium, et solius exsilii meniionem facii, duni
Evagritts, elc., J et alleram similiier ibidem condi- inducilur Eusebius hascConstanlio et Liberio impro-
lam in lib. adv. Constantium appellal, deliramenla perans: <"Quanlum ad vos, insania diaboli, el invi-
Osii, et incremenla Ursacii et Valenlis. Eosdem an- dia superslitionis veslrte , ut Felicem episcopum,
nis illis Sirmii fuisse docent Socrales, I. n, c. 25, quem vosnon tacuistis Calbolicum et Dominum Jis-
et alii. Perseverasse Ursacium et Valentem ambos sum Christiim invocanlem piirum saceriiolem ab
Jiirmii promovere perfidiam ad ann. 559, probat oinnibus.declaratum, in damnalionis causam exsilio
epislola Germinii, ubi agit de tertia formula Sirmii direxislis, qui tamen in prsediolo suo oratioiiibus
edita anno 359. {in frag.) <Nam sub bonaememoriaj vacal. i Cum enim-fragmeiiti auctor Eusebii gesta,
Conslanlio imperatore, quando inter qtwsdam ccepe- et Felicis commendare instiluissel, et leslaiur se
rat esse de fidedissensio, in conspectu, ejusdem scripsisse post mortem Liberii, qui Consiantib
iinperaloris, praesenlibus Georgio episcbpb Alexan- damnalo per aliquOi -.1111108 supervixil, cum Fehcis
drinorum Ecclesite, Pancralio Pelusihorum, Basilio manyrium coniingeie deliuisset supersiiiibus Con-
episcopo tunc Aneyrilano, prasenle etiam ipso Va- stanlio, «l Liberio, non reliquisset praerogativam
lente, et Ursacio, "el mea parvitate, po»t habilam hanc adnolare. Cum vero latilum exsilium meinorei,
usque in noclem de flde dispulaiionem, etad certam B el de Felicis martyrio altum sit sileniium, exinde
regulam, ete. > Eadem habet Epiphanius Haer. 73, nterito dub|tandum de asserto bic martyrio Felicis.
qtioeest semi-Arianorum num. 22, exquibus falsita- Deinde h;ec declaralio facla a Felice, qua Conslau-
tis nota hoec perioche inurenda, sicut et firmalur •lium uti hifireticum eniintial, uno eodemipie con-
prior observalio de commenlilia Conslantii mora in textu facta supponitur in gcstis Felicis apiid Mom-
Urbe. cnm ab anno 557, ab ejus fine ad annum 559, britium, adeoque anno 557, quando in exsilium Li-
quousque "edilaestullima Sirmiensis formula Romas berius ducitur, nihilominus eodem anno Consianiius
non adfuerit, sicut nec esse poteranl Valens et per 50 dies -Rontaecommoralui^.ul ex Marcellino
Ursacius Cbnslanlii perpelui assessores dictis -vidimus; anle fluem vero ejusiiem anni Mediolani
annis. Conslantius legem 15, de episcopis in Cod. Theod.
Ibi el secundo rebaplizatum. Schismalici in vila edidit, quam Felici episcopo Romano direxit. Unde
Felicis «ommenta augenles addunt ,• a Constantio conslat Cohslan.iuni nec potuisse reliapiizari eo
<lognia de rebaptizalione inductum, et quod magis anno, nec ei offensiimFelicem, cui legem imperator
est, Ipsum abEnsebio Nicomediensi in villa Aquiloue misil. Cum reliquis itaque quisquiliis reptilanda'
-rebaptizatum., ejusdemque jussti Felicem , a quo liaec addilio desumpla ex aclis Felicis per scbisma-
hsereticus fuerat declaratus, addictuin marlyrio. lieos, ul reor, Luciferianos conflciis. Proindeque
<5use falsa esse.nemo non videt. Cerlum est eiiim addiliones ut.omnino imporfunaj ab uirisque geslis
•atino357 Conslanliuni non fuisse bapiizaluni. Teslis expungeiidaj, veluli ab inscio inierpoJalore additat
oculaius, et uuiversa Conslanlii gesta trulinans anliquis calalogis Rom. ponlilicum : untle sequenda
Hilarius affirmat quod eo anno, qqo edila est priina r- narralio de Felicis obitu, quse babelur in Liberiov
Sirmiensis formula, episeopi Sirmienses < fefellerunt ubi dicilur. < Qui Felix deposilus de episcopalu ha-
ignoranlem regem, ui istiusmodi perfidiaj fidemhel- bitavit in praidiolo suovia Porlueusi, ubi requievit
lis occupatus-exponerel, et credendi formam Eccle- in pace. 1 Cui concordat Philostorgiiis, qui cum
siis nondum regenei'atus imponeret • (in lib.. de dixissel Liberium abexsilio fuisse revocatum, addit
Syn.,p. 119.4).» Deinde si lempore Liberii et Felicis (ubi supra):,< At Felicem, qui medio tempore Ronne
promovisset imperator dogma de rebaptizalione, episeopus ordinalus fuerat, sese recepisse digiiilaleni
tlilarius in libris adversus Conslanlium, defensalai equidem episcopalus gerentem, iiulli vero de cselero
pravitaiis memoriam insectari iiiiiiime destilissel. ecclesiascerise prasposilum. > Lucifeiianos porro pu-
-Philostorgius pariler .qui secla Eunomianus, quique lasse, quod omnes episcopi Ariiniuenses, fueriut
rebapiizationem omniuin seclarum promovere de- lapsi , et communicaverint quolibet modo cum
buerat, si Constaiitius rebaptizalus vere fuissel, mi- Arianis, adeoque illos, nec esse epscopos, nec ab
iiime iiarralionem omisissei de isliusmodi Conslanfii ipsis ordinalos fore suscipiendos, sed Ecclesiam
rebaptizatiohe ad prajsidiiim propriae perfidias, qui inde evasisse Anlichrisii syuagogam probat Lueife-
lamen simpliciler baptizalum asseril, inqttiens de rianus, ille interloeutor in dialogo adversus Lucife-
Cousianlio (lib. vi, c. 5.) < Cum pervenissel is ad rianos edito a sanclo Hieronymo,qui eosdemsugillat
Moysucrones,morbo correplus, et exinde ab Euzoio uli declamatores canineeeloquenticein omnes calbo-
baptizalus, iinperium cum vita, synodosque ad im- Iicos episcopos lunc exstantes. Exinde faclum, tit
pieiaiein reliquit. i Unde nseniarum farrago ,in actis in fine fragnieiiti Eusebiani scbisinaticus, ut i'eor,
.Felicis a Monibrilio publicatis apparet, e quibus in- Lucileriaims addideril -inendacissimam calumniant
terpolalor hsec desumens.inseruit calalogo Romano- D de Damaso publica voce Liberium hasreiicum de--
nnn pontificum. nuntiaiiie, ulsuis gregalibus oslenderet, Liberii de-
Linea3.—Ab EusebioNicomediensi: putidissiinum creiinn de .recipiemlis lapsis Ariminensibus flocci
meudacium ejusdem notae ac asserla rebaptizatio. esse faciendum , ulpote, ab b;ci'etico coticiliariler
Eusebius enim Nicomediensis denatus esl an. 542, damnaio profectum. Qua arte Felicis acta a Mom-
ubi ostendil Valesius in nolis ad lib. n soc.c. 15, et britio edita conflcla eliam esse cordatus quisque la-
Consiantius baptizalur anno 561. Euzbium yero eilealhrmabitrQiiid vero dicendum deepiscopatuFe-
baptizasse Constantium, uedum Philostorgius asse- licis? Adeundus Pagius in crilica ad Baronium... -
ril, sed eliain sanclus Athanasius lib. de Syn., BINII ET LABBiEI.
\,~~\.698, el Socrates, lib. n, cap. ult.
Linea 3-1.—Elperhoc declaralum : supponilur Linea 4. — Martyrio coronalur : Felice defunclo,
hic, quod inlerrebaplizationem, etmorlem.Consian- nulltis in locunt ejus subrogatus est. Nam Liberius
tii intercesserint leinpora, unde innotuerit Felici abrupta penitus, quaij"re'cip'ieiidae sedis causa inier-
rebaptizalio, qua cognila, concilium Romae.indixerit, cesseral, Arianorum cominuiiione, abomiiibus legi-
el declaravil Iia_.relicumConslaiilium. Insuper alii timus Romanaa Ecclesias ponlifex, ut fuerat ante,
_ iniercesseriiit menses, in quibus Conslantio perlalus cognitus et aeceplusest. Risu igifur potius quain
riimor, ilerum miseril qui Felicem martyrio-cprq- fcdargulibne dignunt est recentioruht qiiorum.lani
narenl. Quse falsa esse declaranl adducta, dum a historicorunt, quos libentersequiiniiir Magdeburgej>
:"i-eopio bapfismo moriiur Conslanlius; unde Felix ses, coninieniuni, dicenliunt Felici secundo fuisse
 -' - ANASTASIIBIBLIGTIIECARit " fjg
67
siiiTecluiiiLeoitem qticmdam Ari.ir.iinr, in .sanctuni._,').evinci pulat ct ftrmari aperlis teslimoniis Palrum
-Hilarium parum sequum, quein sero ad synodum aer Constanlio Aiigiislo fcqtialium, qnales fuere Aibana-
cedentein, iii poeiiam lnimi considere-jtisserit: aique sius e Grascis, et e Lalinis Hilarius. Apud biinc re-
ideb eadem a-Deo vihdice, qua Arins.-.poena mulia- -dargiiitur in libro de Synodis audacia Couslaulii,
lum uiia cum visceribus aiiiiuamelllavisse. Sed cum qni noridum regeneralus credendi formamprwscribere
omnium anliquissimorum lestimonio-Leo Ifempore auderet Ecclesiis. Difficullalcni Barbnii de iteralo
concilii Cbalcedoiiensissederit; cumqtie nulla men- baptismo Constantii promovent illa, quas Pagius in
lione bujus rei facla, omncs omnino, Liberio et Fe- ejtis critica congerit adannum.524, n. 5, utcontra
lice deftiiictis,-Daiiiasum subsliliieiinl; hon hisjo- .senleniiam Baro<iii co.tisiilual baptismum fuisse it
riam, sed fabellam esse scias a receiuioribus forte niagno Conslanlino .suscfpiiim, cum lcrminus viias
excogilatam, quod falso opinati iiierttui, Liborium; Jnslaref-Nieoinedi;». Verum _dcbaptismo. Rom_e'Si<i-
Felice secuiido expulso, inslar Leonis iii.cailiolicos jiiiiiislrato jier bealum Silvesiruin (non autem Ni-
sseviisse. Vide Baron. ann. 557. uum. 69, Bcllarin. comedia; pernllym episcopum).JilaxiinoConsianlino,
lib. iv. de Rom.. pont.cap. 9. quod totis octodecim aut 20annis ante ipsius obiiuni
' BLANCHIM. cum eodem principe upa. perceperuiit Heleua mater,
-et ii qui eranl degencre Constantini (cvyy-v~i{a-i-ov)
-Notw chronotogicw. • nec non.amici plures ac familiares ex bistoria Jyan-
-nis Malalae,ac vetusliori ex Cbronograpbo per.ipsiiiii
Pielur_e via Osliensi in basilica S. Pauli, el ca- • adducio, aliisque documenlis videniur salis flrniasse
talogi lialici alque' exleri supra recensiti in Pro- " Baronii scntenliam conlraPagium tomo II jn notis ad
legomenis consentiunt in iribuendo Jegi.ima. sedi Sylvestrum pag. 293. Quajaulem de-iterato.bai)lismo
Felicis annum 1, menses 5, dies 2. Solus caialo- c"nslanlini a iioiiiiullis proferebantur, ostendimus
gus sub Justiniano solidum trieimiiim -assigiiat Fe- faJso alflrmari, et diximus ea videii polius iranslaia
lici , deliitis sequenlibus numeris;.ut suspicio ab Arianis Jraudulenter' ex gestis Conslanlii ad vi-
sil, ab amanuensi confusas unilates metisium cum -lam Constanlini'. -..--..
prascedcnti unitale sub columna annorum, ita ul .Verum bic nodus alter proponilur dissidvendus
ex i, ni male iiiterpunxeril in, i... sive etiani de iteralo baplismq Constantii; contra.qiiem priuci-
dctrita uniliite aniiuiii jndicanle, lernariiun men- pem S.. Hilarius. scribens quhsquenuio anle qu.im
siuin qui scquebatur relulerinl descriplores codicis Arianus ille imperator vita excederel (alii autumanl
ad nuineriim annorum. Si vcro auctor catalogi trieu- cliant tardius)'aperte-.dicil-nondutn regeneratum suf-
nium Felici ascripsil, attribuit biennium exsilii fragaute etiam Albanasio in libro de Synodis; uiide
decessoris Liberii, el confudit cum anno Jegitimse cognoscitur caleebumeuus persliiisse" Consiauliiis
sessionis .Felicis subinde insecul-B, post clectionem non modo grandtcvus, sed morli jam proximus. Vix
peractam de eonsensu ejusdem Liberii, vacuant autem credibile videlui; bos Patres, qui lolies vide-
caihedram.stia dimissione rcddenlis.,In-notis chro- rant et allocuti fuci'anl Consiaiiiium, baptismi illius
nologicis ad .numeruni 51 vitae Liberii, prolaia sunl prideni suscepti {juxta eos qui rebaptizaium pulani)
doctinienla, qtue. spaliiim certum definiunl legilimi ignaros fuisse. Dissimulari non potest momeiUum
ponlificatiis Felicis aiino uno, mensibus tribus, gravissiinum objeclas auelorilalis. Veriim et conlra-
diebtis.duobus; sive capile truncaliis. fueril'jussu jia peipendere oportel studiosum verilatis. Mature
Conslanlii iy ldus Novembris ob asseriionem ca- C < igitur perpensa ralione lemporuin assigiiandoruiu
tbolicaj fldei, ul codex Ocr.iculensisenuntiat, sive baptismo Constanlii, et buius principis Arianotifllatti
eamdem ob causam a memorato principe prope Ur- quo apttd amiiam imprudenler involvebalur, post
bis nturos ad latus formae Trajani ftietii capite obiiunt vero palris acrius incendebatiir ex consuetu-
plexus die subsequenii, nempe III Idus Novembris, dine presbyteri ejusdem secl_e fatniliaris Constanti_e
elsubinde a clei'0 sepultus cttraiite Damaso pi'esby- sororis Cons.anlini (dequo Socrafes, Hist.lib.i, cap.
tero, die xn Kalendas Decetnbris, ul Bibliolliecaiius 19, et lib. n,cap. 2, necnon Theodoreius, 1. n, bap.
aflirmal lin. 12hujus nunieri; sive eiiam exsulare 3) non est difficile captu, eur a lionimll.s dicatur.re-
luin jiissiis, cl iibro cedcns ponlificatu vitam pro- baptizatus Conslantiijs, ab aliis vero habeamr ellaiu
dttxeril ad consiilatiimValeuiiniani et Valentis, ul postreiiiis vilas lcmporibus tanlutn calecbumenus et
exponuiit in libello precum Fausiinus cl Mareellinus noiidum regcneralus.
presbyteri (quo tamen in libello coinplura a scbisina- Diem el annum Constanlii emortualem lenemus
ticis hiscc presbyteris conficla opinatur Bjronius ad tradente Socraie in iliie libri n. Decessit(inquii) nr
aun. 557, ii. 48,. et Papebrochius, in conalu chrono- Idus DecembrisTaitro el Fhrenlioconsutibus, neuipe
logico-bislorico ad. Vitas ponlificum, in S. I~elice anno as atis Chrislianse 561, ajlalis vero suse45. Sul-
dissei',t. 9.) et indieare videtur Bibliothecarius fraganlur Hieronymus, et cieleri seriptores, qui ha-
liHii). 52. lin. 5. in Liberio. Quocunque modo basc tum assertint die 6 Augusti Gallicano ciBasso coss,
leslinionia concilienlur, spalium sedis legllima; Fe- boc cst anno 517, ttli Cangtus ostendil in fannl.is
lici aiiributum in piciuris PauJinis, el in codieibus Byzanlinis. Supra in notis ad Silvestrum vidimus,
inemoraiis Anasiasii et. aliorum, clauditur anno i, D ] baplismum a Constantiiio.Magno stisceplum Romat
iiiensibtis ni, diebus n ex die 8 Aug. 558 ad 10 una cum malre, et reliquis* sui generis relerenduni
Beceinbris 559, ubi supra exposuimus in line nola- esse ad amium 519 : quooxlllyrico Romam rediens
riim ciirojiologicaruni ad vitam Linerii. lertio ex Fausla filio Constanle augebatur. Cum
fuerinl baplizali o_Q-oy-/z*itZ- unacuni pafreConslan-
NoiwIiisloricm. lino, fllii qtioque (bi euim pras casleris erant o-vyyt-
Linca. 2. — Hic declaravil Constaniiumfilium Con- vtt~esui generis) sacramcnlo baplismi fuerinl doilaii.
stanlini hmreticum, el secundo rebaplizalum ab huse- -Qneinadmoduiiiigitur Conslanlii soror, et Crispns
bio Nicomediensi. lleraius iste baptismus, queiii per ex jjribri conjuge Minervina lilius numeranlur inter
calumniam Ariaborum iranslatum fuisse niulti no- baptizalos cum Constantino illa a Bibliotbecario in
biscum opinanlur (in notis ad Silveslrum toino II, Silvestro nu'm45, iste a Theopliane apudLaugium,
pag. 295) ex Vita Conslanlii fllii inVilam Constanlini pag. 44, ila el filiiex Fauslas conjugio nati liieiint
patris, elianisi a Bibliolliecario attribualurConslan- sacro fonte una cum patre perfusi. Crispum com-
lio; altanien a pluilbus, el gravissimis scripioriJ.us probanlin Cbristoicgeneraluiu complura (iociiinenia,
negatur. Horiim agmen dttcil Baroniusad aniium denuo et.nuinmus a nobis jtroduclus toino I, quem hic
557, niiin: 49. Scriptor emiiientissimus non n:odo exhibenduin curainus, signatus pluriijus nbus
-
1'efragalurasser;o Libri Poniiflcalis; sed coiitrariuni religioiiis.Gliristi.tna2.
C9~ THSTORIA DE VITIS l'GS_T. ROM."PONT;"— S..FELIX"JL; _70"

NttmusCrispiCaes.ex MuswoVrincip.Burghesii,olimFulvii Vrsini.

Constanlinus et Constans ex eadem ntatre Fausla A 45 ab Euzoio episcopoAriano ad Antiocbenam sedeni
fralres Constantii, necnon sorores ex eodem conju- pauloante provecto, cui Eusebium ejus faclionis
gio Constantina, et S. Conslantia, el junior Helena gregalem subsliluit error amanuensis. Mulio esl dil-
cum fuerinl unda salulari perfusi in lenera aslate; ficilius nolum uniyersisbaptismumAriana.impielatis
quidniet Conslantius in palris baplismo jam bimu- a principe morti proximo poslulatum el perceplum
lus ? Saiiclaeniin Ciinslaiiliauna curn amita ejusdem componere cum laudibus illi post triortem tribulis a
nominis baplizata legilur a beato Silveslro in ajde S. Gregorio Nazianzeno. Has lamen composuit Ba-
S. Agnelis; qttsescilicet amila multo ante Conslan- ronius ad annum 361; n. 21 el seq., prasseriim vero
lini nioriem decessit. De baplismo igitur admini- 31 cum excusalione, quod Gfegorius ignorans facli
strato velinfanti, vel puero Conslanlio dubilare vix pulaveril'pxnitentem. Si faclum igilur.Augusii mo-
possumus. Ipsius deinde inconstaiitia in suscepla rienlis publica in luce, suaquc in vicinia gestum
lide, imo et aversio subinde conSecuia a ccetu ca- . ignorare poluit Gregorius -Nazianzenus, atque' ex
iliolicorum in causa,ut arbitror, fuit, eur eodem vo- Ariano pce.tiilenteniputare,cum scriberel qiiadrienno
lente, ae de induslria dissimulante dubitatum postea ab ejus morte nonduni exacto; nemini inirum videri
sit, prajsertim in Orienle ubi imperavit, de illius ba- debet, quod totis quadraginta annis, ut mininnim
ptismo, ex quo Ariani presbyteri colloquiaDilatanova illi -felapsisa priori baptismo infanti aul puero Conslnn-
studia, et amila) Constanliaeinfuderoiu. sii- tio in Occidente collato, AtbanaJus el Hilarius re-
sceplione allerius signaculi confirmalionis (obtenlu scire id non valuerinl, quod princeps in Oriente <!e-
fortasse paterni exempli, de quo -supra , aul 'gens se accepisse non prolileb..tur, aul.inaniter sibi
simulato sludio illud- percipiendi postquam ple- j- puero collatum"fortasse opinabattir.ex ' ' quo secesse-
niori calechesi reddilus forel inslructior) sensim , rat ad partes Arianas. ,
dilapsus a Calholicis ritibus abstinuerit quoque a Itac dicta sunt ad libranda utriusque seiil'enii_e
mysleriis catecbumenum se professtts.' Quse conse- momenlaantequam de praisumpto errore Bibliolbe-
cuta sunl ipso iniperium adminisiranle per annos 24 carii, ac defide monimentorum superiieraio bapli-
etquod excurrit (ab adepta-vero Csesarea dignitale smo Consianlii' testanlium quidpiam severius sia-
50) contra calliolicos prassertiin episcopos, salis dc- tuatur. Caeierum declaratio alliibula Felici papas
•
claianl sciiploriim teslimonia , sub IIlo principe adversus Constanlitim referturad basresim Arianam
cum Hieronyuio deploranlium': Orbis terrarum se *abboc princijic asserlam. Id enim expressil laiituiif
Arianum esse miratus est. Miriiin itaque vidcri non inscriptio vetus reperta una cum corpore S. Felicis
tlcbei, si orisis lerrarum sub cjusdem imperio catbo- HinEcclcsia SS. Cosma;et Daiiiiani, de qua Baro-
licam fident lol in provinciis ferme oblilus, susce- nius ad annum 557, n. 1, Aringhius, aliique corpus
plum in-pueritia baptismum principis,et diuturna S. Feiicis pap.neet martyris qui damnavit Conslan-
aversione sacrorum ab eo de induslria dissimulaltim, tiuiri. Quod additnr jn texlu Bibliothecarii de ilerato
in Orienie ignoravit, et illum adeunies episcopi, ac baplisino; eum ileratio contigeiitposi morlem hti-
videnies per annos quadraginta catecliumenum pro- jus Felicis papoe11,relereudum nou est ad lnijus de-
iiieri, pariter ignorarunl. Romana vero Ecclesia, clarationem, sed ad expriinendum - conceptum bisto-
quasgesta siiorum pontificum, el Magni Constaniiiii, -
nci : ul sensiis sit: Hic (Felix II) diclaravil baire-
diim hic morarelur, diligeiuer scripta evolvehat, ea- licum habendum esse Conslanlium (licel iionnulli
que non modo codicibus, sed etiam marmoribus jie- *-" „ excusarent) qualem exitus demoustravit; cum iie-
reimius incisa tol in ecclesiis per ipsum fundatis, ac ravit baptismum suadente Eusebio Nicouiedicnsiad-
dotalis asscrvabat, el hominiiin memoria) tenacius minislralum ipsi ab Euzoio Ariano ad sedem Antio-
impressa relinebal, non ila facile obii.viscipotuii cbenam paulo anieproniolo. >
coilalum Copstantino Magno ejusque fiberis sacra- Linea. 5 — Hic fecit basilicam,via Aurelia, elc,
inentum. Quare salva Pairum aucloritaie, illa scri- ei lin 11. Corpusejus, elc., sepultum esl insupradirla
benlium de.principisprofessione inler caiechumenos, basilicn, qnam ipse conslruxit via Aurelia milhario
qu:e videbant ab ipso geri palant et pradicari, de- secundo. Adjacet loeus ceeinelerio Calepodii iiuii
neganda non esl lides Romanis, primum ejusdem longe ab Ecclesia-S. Pancratii, viaAurelia : de quo
pueri baptismum ex documenlis arciiivortim leuenli- videndi Panvinius, Aringhiiis el Boldettus, lib. u, c.
bus, et appellautibus iteralum baptismum illum, qui 18 obs. adccemei. Corpiis inde iranslatiim ad litulmit
eidein coulerebatur inorti jam proxinto, asialis auno SS. Cosma: et Damiani iutra Urbem, concessa ta
 71 ANASTASIIUIBLIOTIIECARII
ineii parte inelusa sub Gregono VII, ciim aliis re- { cissiinis, tutohacin re fldes adhiberi potest, .cnm
iiquiis inlra tabulam marmoream, qu;e consiiiuebat ea narreni, quoe in conspeclu lolius Urbis gesta
mensam allaris in consecralione sacelli S. Pasloris cranl.
a fundameiilis tunc renovati cum ipso lilttlo : qna; Controveiiiiur an Felix vere fuerit pontifex Roma-
tabula iiiinc affixa visilur parieti intra sacelluin S. nus. Perrouius cardinalis in sua ad MagnseBritaniibe
Pelri, postquam opere magnifico ab Excell. Cajela- regem responsione, Bellarminus in defensione F,eli-
tiorum familia excilaluni est novum sacelluni S. cis papae, el Henschenius in appendice lomo III SS.
Pastoris. lnscriptio aulem Benedicti litulaiis ejus- mensis Apriiis subjecla, ostendunt Felicem. vertim
tleni Eeclesioesub Gregorio VII, lalis csl: fuisse ponlificem, quod in anliquo ponlificum cala-
almi Jogo, imo et in Libro Ponlilicali Iegalur, dum Libe-
TemporeGregnrii septeoi prasulis riiis in exsilium ducerelur congregasse se sacerdo-
Pre«byier eximius prseclarus virBeiiedicttis les cum consilio Liberii el ordinasse in locum ejus Fe-
MoriliusErclesiamrenovav.lfundiinsisiant
Qtiamconsecrarisaeer idemiCarqiietiinalis tkem. Unde in inscriplione sarcophagi ejusdem Fe-
E.usdemsacr;eiee.i sul>lempoiepsp:u licls anno 1582, sub Gregorio XIII, in tede SS. Co-
AngnstiniensisseptemnovemqiieK-londis,_ _sma!et Daniiaui reperti, legitur : Hicjacet cbrpus S.
Nouiinepastoris, prrecur;.orisque .lo-iimis. Feiicis papm el marltjris, qui Constanlium hwrelicum
De iruce ves.e_I.eilocusliicest san<lus haberi - damnavit. Nec dici polesl id intelligendum de Felice
Cuipat s dtssaactisociaturvesteJoaiinis (livaiigeiistas primo,iiic enim, ut in ejusponlilicatu diximus, marty-
ManyriselSiepliani papali noininp priiui riuni passus non est, ciim ante perseculionem A11_
, Maiiyriset papieFelicisliotiore%erundi
Kec ininusHernielis praJV.ctiinartyrisUrhis [) relianeam ad Deum migrarit. Quia iamenet quat deFe
lii Traitqii-ililiiM3rciMarceliqueani. licis secundi marlyrio tradit Ar.asiasius exeo Aflo,
Jforumreliqniisconstatlocusiste celebris. aliique Maiiyrologii, fabulosa videnlur, el Marcelii-
Hincel tnullonnn,pnssenmstioiiiinaq.iorum IIIISac Fauslinus laudali, eum niorte nalttrali defun-
Dicere, si tabu'a locusillis esset m isla clum tradunt. dicendum ciimauctoreCrilicajBaronii,
NosoiorilisJioruiiiredeamiisad astra polorum. Felicem 11 ideo martyrem appellalum.fuisse, quod
CIAC&NII. iniilta pro Cbristo pertulerit, idque ex modo i lo-
Linea. 1.— Felix nalione Romanus, Felicem a quendi prioribus Ecclesia) s_eculis usurpari solito,
non vero occisusfuerit.UndeFroiito
Ronianorumporitificum limnero Ciaconius expungit canoniciisquod-ejuscausa
obrationes superitts adductas, tt. 51. regularis ordinis sancli Angustini scribil,
exslareLilanias in codicems. a seplein, aul octosae-
PAGH. culis exarato, in quibus Felix H in numerum pqiili-
SanclusFelix II, nalione Romanus, exPalre Ana- ficumrefertiir, euni sancti ac confessorisnomine. Li-
sfasio Liberio, cujus eral diaconus, anno irecente- cet auieni Patresconcilii Sirmiensis ad Felicem epi-
simo qiiinqiiagesiiuo quiulo, ut vidinius, in exsilium scopum et ad.clerum urbis Romsescripserint; ui!Li-
pulso, ordinatus est ponlifex Romanus, el quidein ab beiium i-edetiiilem susciperenl, ulque antbo siraul,
Arianis hominibus in Constaiitii palatio, cum non pos- scilicel Felixac Liberiusepiscopalumadministrarent,
set a calliolicis :sedilque annosplus niinustres, us- quod idem Conslantium imperalorem siatuisse re ert
que ad diem vigesiinuiii nonum mensis Jmiii anni Tbeodoretus lib. n, cap. 17 : certuni lamen esl exFau- eo-
treeenlesiuji qiiiiiquagesimi octavi, quodie deppsitus dem Tbeodoreto ibidein, et ex libello.precuui
"diciltirab episcopalu in aucliori caialogo, veierum C stini Mai-cellinilaudato,Liberio Rpniam reileunle,f e-
ponlilicitm, qualuor neinpe diebus ante Liberii in- licem alio se conlulisse, et in prsediolosuohabitasse;
gressum in urbein Romanam, qui, ut diximus,"die ubi defunclus est. Cbrislianus Luptts in parle qninta
secunda Aiigusti ejusdem anni configil: Felix depo- ad dictatum Gregorii VII, aliique viri docti e contra
siius, ut liabelur in illo calalogo, de, episcopatu, ha- coniendunt.Felicem II non fuisse veruin pontificem.
bitavit in prwdioh suo a die iu Kuiendas Augusli. Ulraqueopiniosuospatronos, suasqueraiiouesljabel,
Marcellinus elFaustiniiSjScliismatici, presbyferi Ro-* nihilque certi de bac controversta dici polest, sed
mana) Ecclesice,in prasfalioneprecuni, quasexhibue- illud eerlum, Felicem ut marlyreni coli in Breviaiio
runl Theodosio imperaiori, scribunl : Terlio anno etMartyrdl. Romanis, die riiens. Julii, quemadmo-
rediil- Liberius, cui obvians cuin gaudio poputus Ro- dum- in Martyrologio Adonis, aliique, et in Sacr-a-
manus exivit -; Fetix noiatus a senatu et populo de mentario S. Gregorii- legi officium in Missa S. Feli-
Urbe propelliiur, etpostea addunt: Post annos octo cis etpontificis.jye Felicis episcopatu Romano ,ejus-?
ipx quo Roma pulsits est Felix) Valeniinianoet Va- que martyiio legendus Papebrochius in Conatu Clirt>
lente coss. (id est anno Chrisli trecentesimo sexage- nico-Hislorico, ubi e.t plura ab auctore Libri Ponti-
simo quinio) x Kalendarum Decembrium defttnclus licalis relala, rejicil.
est Felix. lllis aulem presbyteris, licet alias inenda-

^
XXXIX. SANGTUS DAMASUS.
ANNOCHRISTI 367', VALENTINIASIET VALENTISIII.

54 Damasus, natiohe Hispanus, ex Patre Antonio, sedit a annis deeem et

octo, mensibus duobus, diebus decem, et cum eodem ordinatur sub con-
tentione Drsicinus. Et factd consilio sacerdotum constituerunt Damasum, quia
forlior et plurima multitudo erat, et sic constitutus est Damasus, et Ursicinum
- 5 ejecerunt ab urbe, et constituerunt euin Neapoli episcopum. Et mansit Hama-
sus in urbe Romana praasul-in sede apostolica. Fuit mlem"~ temporibus Juliani.
' ' NOTUL-E '
_ MARGINALES.FABnOTTI. ~-
a B, an 17, m. 3, d. i. Vide Baron annb Domini 567. 'b _B,Valenliniani, et Valentis, el Valentinlaiii
junioris, et Tbeodosii a Coss. Lucipitii, et Jovini ad Ricimerem, el Clearchum.
 '
75 _ HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. DA5IASUS, 74'
Hic fecil basilicas duas, unam juxta theatruuia sancto Laurenlio, et aliam via
Ardeatina, ubi requiescit in eatacumbis, elh aedificavit platoniam, ubi corpo.ra
apostolorum jacuerunt, id est beati Petri et Pauli, quam et versibus"ofnavit.
10 Hic multa. corpora sanelorum martyrum requisivit, guprum etiam c., concilia
versibus - decoravit. Hic constituliim fecit deEcclip.sia. d Hic accumtus" est itivi-,
diose et iucriminatus de adulterio, et facta synodo, purgatus est a quadr-aginta
quatuor episcoph, qui eliam dcimnaverunl ~ Concordium et Calixtum diaconos
~
accusatores, et projecerunt de Ecclesia. Hic cohstituil' tittilum in urbe Romana,
13 sciiicet "basilicam quam ipse construxit, ubi et donavit patenam argenteam
peasantem libras 15 e, scyphum .anaglyphurh f^pensantem libras decem; calices
ministeriales argenteos quinque-.pensantes singuli libras tres; coronas argenteas
quinque pensantes singulae librasoclo; canthara cerostrata S3rea pensantam libras4G ;
domos" jn ,circuitu J-jasilicas- praesiantes - solidos quinquaginta jqukique e •. posses-
20 sionem' Papyrianam territorio Ferentino'-eum adjacenlibusii antiquis, prasstan-
tem .solidos'; ducentos et viginti-, - et> trimisiunl; possessionem-Antpnianam'ih
territorio Casin. prasstantem-sol.dos centum et tres; balneunrjuxta litulum praa-
stans;solidos septem et' viginti i..Hi~c coastituit, ut psalmbsdiu noctuque cane-
rent per omnes ecclesias: qui hoc prascepit presbyleris et episcopis,Lvel mona-
. 25 steriis. Hic fecit ofdinationes in urbe quinque per mensem decembris presby-
- teros 31, diaconos .2, episcopos per- diversa' loca sexaginta-duos. Qtii- etiam
sepultus est via Ardealina in basilica sua, III IdusDecembris juxta ' niatrem "suam,
• et germahain. -El cessavit episcopatus per die&3l. '

JSOTCLiBMARGINALES FABROTTI. •
. adedicavit. '~hVideBamnadann~\%i,quid,sit~Plalonia. cC.concliylia, et scpulcra.^ A-VideBqron ad atmi
"567. e-G, 20. f C, argenleum. ~eC,.-355.. h-C. atiiguis. ' 1__Jct tremissein.l i Baroii loc cjt ia
negat. -_ . - < - - ,
' ;
'
VARL-E LECTIONES. "[
Apud Fabroltumex cod. -Freh. _
A . Excod. Tltuano'allero.
Num M, lin 10", AB, requirens Tnyenit,qute-eliam Lin 1, sedit ahn 18, m. 3, d_ U^ et cuni e. ord
versibus declaravil 39 (A, 47)<episeopis expnrgalus. sub-inientione Ursinns. lini, etUrsinuin egerunt
iin 16. A, lib 13. B, 20. Addit B, ainam Jtrgeiiteain ab.u. el.c. e. Neapolim ep. lin 6, in urbe Roma p.
peus lib 1S,-scyplmm \elc. /.u 18., 4j- aureal6. B, in S."A. eodeni tempore fecit bas 2, juxla tb.
eanlliara cerosiata asrea 16. lin 19. AB, iSS.~lin S. Laurentio, el aliam iiVcalacumbis, libi jaeiienint
20^ AB-,atliguis. A,] prjestanieui' solid 122. B, sqlid isorpora S. aposloloruin Petri et F. in qno loco-pla-
420et tremissem. Jin 25. B, 26. iin 26."A, 65_./m27. loniant ipsain, tibijacuerunt corpora "sanciatersibus
AB, JIIJ. exorua.vii. .lin 10,, liican. c.T. m. r. ei.-invenil,"quo-
Ex cod. Reg. Ilaz. el Thnan. - rum etiam yersibus deelaravit. iinii, .de Eecl.- Uic
coiisiiiuil' aceusalus invid accusatum de adnlterio.
Lt.nl, sedlt-annos. 18; m. 3, dies 11-. ihv 3, sub iinifi, Galistuin.diacones."lin i<5,lib-20, amain ar-
conl-Ursimijs. lin i, -el iplurima cum eo titult e. et 'genleatirpeiis. Iib 15, scyph aliaglisin_i.lta.i8, ce-
sic c. esl Dam. Ursinum. vero ejecerunt alr u. et "reosiala. /I'H19, sol 155, PqssessioPapiranam. lin %',
Neapolim coiislituerunt episcopum. lin 6,_in urbe altiguis. lin 21, sol 120-ef tr, Possessio A. Un 23 :
Roma. lin 7, juxta tlieatrum, quod S. Laureniii ATO- Hic fecil "ord in u.rbe.Roma 5. lin ead sex d. Hic
catur nqmine. Aliam via- Ard. lin 8, el dedicavit constituit, utpsalmpd.-n. eanereiitur. linHi, mona-
Plaloniam, tibi corpora sanctoruni apost lin 9,"),rers- steriis. Qiii etiairi sep.' lin -28; germaiiam suiim, ct
lornavil. Hie mulla cdrp niariyrnm req el inveiiit, cesseprd. 31. __ -
quortim etiam liimbas versibus exornavit (M, quo-1 , '
Tiint eliam luiubas etinartyria versibus decoravit). ~ -. ,Apud Holstehium-et Scheteslratium.
Tlic invidiose ~de adulterio iricriininatum, et facla Xiri % Cass el Flor, mens3, lin 5, Flor duo,-Cnn-
,Godd mss., Rolna..- liiv &,-,Flor ,duo,
_syn.iin.~ii, intirbe Roma basilicam q. i. c. ubi et ' cilid.-,/m-5,
et in catacumbis, ubi -jacuerunt .corpora sanciorum
h:eccl_oiiaobtiilil: patenam arg pens lib 20,"amain 'Tiposioloruiii Pelri et Pauli, in quo locoplatoniam
.arg pens lib 15, -scypbum arg anaglypbum-pens ipsani, ubi.jacuerunt corpora sancta, veissibus exor-
,lib 10, cpronas a.rgenteas. lin 16, ealices minisleria- -navit. Jin U',Flor sec, el invenil. Hn
les.arg peuslib 10, eaiithaisa ceroslraia a^reaib. do- .tiibe-Ronia basilicani. lin 20,~C.' vel." 'ii, Valic, in
inus in circiiitu basilica)prajsl sol 155, possessionem '
,P. in t. F."cum- adjacerilibus adtignis pr. sol 120 et .Apud. Peniam ex ~odt Cavensi. »
*triraisiuin. lin%-\-,cassino./tn 23, sblid 28. Hiecon-- - Lin 2 et 3, sub intentione. /iV16, scyplium ana-
stituii ut psalmi diu noctuque canerentur per o."eccl glyphatuni; alia lectio interlinedris superaddita,
qujque boc prascepit presb. lin 25, iri urbe Roma". unaclifum. /i«2', fol cxx et Irimisium. Poss A'llo-
i~m28, ei germ'3' id. Dee et cess ep dies 31. - liiauam lejiit Ciissiniim nrcesl fol ciit.'

" ' ' "

PATUOL. CXXVIil . • . 3'
 75 ANASTASI! IsULiOTIIEOARtl - 70
.
' NOT__E-YARIOI.U">T.
A SCHELESTRATE. A paiiiiim. ne popnbss mosroiis taedio eonlabesreret.
Linea 7. — Juxta thealrum. Scilicel Pompeii. iniiituium esl. . Qni riius Oricnlalis erat supr. (!e-
ALTASERRA. scriplus. Morcm porro alternaliin canlandi diu no-
ciiique el per boras s-.epinscominemoral Cjr.lius -in
Linea 23. Hic consliluil ul Vsaimos cliu nocluque Viia S S.i!;e apiid Cotelerinm (tom. III. Mon. gr.ec.
canerent per omnesecclesias, qni hoc prwcepit presby- Ang. 242) cuni varia exercilia moiiacboiiim dcscri-
teris,'el episcopis vel monasleriis. Idetn de Daniaso bit. prarcipne p^almnrum delermiiialis lioiis ])eia-
SigebfiJi. in Cbroiiic. ad ann. 382. Falso Damaso ctam recitalioijpin aclam laudal n. 57: « Alia vero
t'ii)uitnr instilulum de canendis psalmis diu nocluque nocle egressus est. e spclunca sna beaius Sabas, so-
inecclesiis.quiaboc iiistilulum-eral aprimordiis sur- liisque ad'lorreiitpin. incedebal jjsalmos Davidieos
sentis Ecclesias. Sed Damaso aceepiuni ferri potest ]>erversus i-eciiaiis.n
Psalieiimn, quod secundum LXXiiiierprcles in om- - BINII ET LAfiRjEI.
nibus ecclcsiis canebatur ab Uieronynio emendaiiim,
a Damaso cancndtini Gallicanis ecclesiis tradilum : Linea 2. — Cuni eodcm ordinainr snb contcntione
tinde Gallicanumdiclimi est; a Romanis retento psal- Ursicimis. Cum a majori parte Damasns preshytcr
lcrio seciindum LXX inierpreles : unde Roinanuii) Felicis el Liberii post Ariminense concilium vicjirius
dicium esl; et boc esl quod ait Sigeberius- Ioco pro- electus fuisset, pars atlversa id indigne ferens, ali-
xime laudato : « IIoc Psalierium Damasus papa ro- quanlo lempore posl Ursiciimm pseiido-ponlificpin
gstlnHieronymi, in Gallicanis ecclesiis cantan insli- creat, atque basilicam Siciuii occupat : « Quo r-a
luil, elproplerhoc Gallicannm vocaltir, Romanis |> fact.a, inquil Rufinus, lib n , c. 10, (ania sclilio imo
Psalteriuin secundum LXX reiinenlibus sibi,propter vero lania bella conria sunl, alierttirum dofetuipnii-
. quod Romanunt vocalur. » IJIISpopulis, ut repleientur. litimaiio saiiguine oia-
RENCINI. tioinim loca. «
Linea 4. — Ursicimim ejecerunl nb Urbe; auclq-
Linea 11. Hic constiluium fecit de Ecclesia. Con- ritale scilicel Pr;ciext_ati Uiliis priefec.ii.
sneia phrasi Liber Pontilicalis Roiiiaiiorinn pontifl- Linea 8.-— Aidificavit plaloniam. Platonia esi pa-
cuni conslilutiones innuens omitlit constituli argti- vinipnliim tabellis marmoreis variis figuns decorc
inenlum. Vorum hocce Damasilaudalum consiituiiiin, slratuni. Vide Baron , ann. 384, n. 17. "
ut ieor, illiid censcnduni,quodedidil, cum Gralianus, Linea 11. — Hicaccusalns esl invidiose.Scbisma-
Valenle fidci Nicasme iiosle infensissinio e vivis sub- lici ciim ipgiiiniam poniifieis ordinationeih iiiillit
lalo, ul occurrerel Orienlaliljus ecclesiis sub Con- hostium inviilenlium calumnia labefactare ]iossenl,
slaniio, Juliano Apostata, el Valenle miserrime a eademque impeiatori el magisiraiibus nota csscnt,
variis sectis dcformatis, edicttim vulgavil, quo de- •ad falsas cassleinque lurpissimas acciisaiionps con-
crevil eeclesias cujiislibet eivitaiisab iis regendas, versi sunl, ul patet ex litteris, Valenl. viruin sanclis-
qni comniunione feiim Damaso concordarent. Qua- siinum, et ptirissiinum adulieiii iicctisariiut, qiiem
propter Daniasus celebrein eniisit Tomum, seu lidei . S. Ilieronymus epist. JJOvirgineni Ecclesiajque vir-'
professionem, qiiam pcr Pauliiiuuietdirexit Meletio ginis docloieni appellat.
Aiiiiocbeno,'qui prinnis eum 150 "aiiipliiis epi- I.inea.25. — Ilic constituit ut psalmos, elc. Con-
scopis orienlalibus cident subscripsil auno 578 in sueludo illa ecclesiastica convenieudi ad ecclesiam ,
concilio Antiocheno, et deinde j-cliqui in conciiio p-"et diu noctuquepsallendi, antiquissima esl, aposio-
Coiistatttinopolilano. IIiijus fragmenla primus edidit lorum institutionead nos derivala. TJmlcqttoii hic
RoJslenius in colleclioiie Romana parle prioii. De scribitnr a Damaso inslitutum ul die noctuque psalmi
ea agtinl PP. Clialcedoneiisesin aureaad JUarcianum jn ecclesia cananitir,' falsum est, et ab aliquo su-
allocntione, el nos fusiori caianio id probaiiim dabi- peraddiliini. nisi basc de fonna qiiadain psallpndi
iiiiis in conimenlariis adeanidcm allociilioncni,qtiain, ab i]>so prasscripla explicemus. Raron, ann 58-1,
Deo annuetile, publici juris facienms. n. 20'.
LInc':i25.— Hic comiiluit ut Psalmos diunocluque BLANCHIM.
canerenl per omnesecclesias. AIieniaiiin,nempe, cum Notm chronologicw.
jam psalmorum canliisRomae,eipeiM)rbisecclesiasab
ab omnibus fre-
nposlolico ievo fuissel indiicUts,-et Epoclia B. Damasi conslabilita fuit docunsenlis
qiienialiis, uti erudiie probat cardin. Rona in tract. syncbronis el auiograpliis, qua: snpra exhiliiiiiius
<!ePsalmodia. Allernis auleni vocibus recitaiionem loino II, pag 67 et scqti necnon 106, in Projegoinc-
facere Anliochi_cpaulo ante bajc lempora invexerant nis. Cuni cnini S. Liberius vita funclus essei die
Flaviaims et Diodorns monachi, qni usus per Orien- \xiv SepiemJ)iis, Gratiano et Daglaipbocbss, uii stt-
tem propagalur. De quo Tlieodorettts cum de mona- pra denitiiisiratum esl in ejusdem ciiroiltilogia, ccs-
cbis illis agil, inqiiil in Hisloria ecclesiastica (1. n. savil episcopalus tlies seplem, uli Bililioihccaiiiis
cap. 24): < Noclu dieque ac pietalis sludium choros sedulo Ciiunteial in liue Liberii. Kalendis igitur Octobris
-omnes excilasse, eosque primos psalleiilium i;sdem coss sera; Chrisli 560 , qu;e dics incidit in
in dttasparies divisissu, liymnosqueD.ividicosaltcr- D Dnininicam, ortlinatus Damasus exnrdium ccepit sni
nis caneudos traditiisse. Qme res Aiuiocbiasprimum poiiiilip.atus: quem ctim perduxerit ad diem xi De-
ca_pla ubique pervaserit, el ad ultimas orbis lerras cembris anni 584, Recimere et Clearcbo «oss, ut
"jjartes pei'vagala sil. > Cum vero addat episcopis Prosper ejustlem asqualis teslalur in chroijico, ct
universis id inlimasse, videtur iude S. Ambrosiuui confirmanl ecclesia; tabularia producta in Prolego-
jn suain Ecclesiam usum indnxisse, quod indigitat nienistomi U, p. 68, consequilur, ut anni solidi tie-
'__>.Aiigiisiiiiiis, dum referens acia circaannum 387 cem et octo, nienses duo et dies deeem sint ejusdem
lisechaljet (1.ix Confess. c.7): jNonlonge.coeperalMe- sedi tribuendi : quot illi assignanl pictura; supcrsli-
diolanensis Ecclesia gcnus hoc consolalionis, et ex- "les in basilica S. Pauli, et catalogi, aliiqtte coilices
hortalionis celcbrare, niagno siudio frairum conci- niimerali iu iisdem Prolegomenis, I'oll06."
lientium vocibus et cordilms. J.iniirnm aimus eral, In catalogo Felicis IV facile cognoscilur error
aul iioii niullo amplius, cum Juslina Valentiniani re- aiiianucnsis : quj unlialem exemptani e colunmaan-
Ambrosium pro-
gis pueri niaieriioiiiinem sanctunjfuerat norum transtulit in proximam coluinnani niensiiim,
seqiicrelur, hasresis causa, qua seducia ai) el scripsit:
Anauis. Exsulabal pia plebs in Ecclesia, niori para- Ann. inens. dics
lacum episcopo suo, servo tuo. i Alternatim vero Damasus sedit xvn. m. x.
.oiieinisse doccnlvcrba, quas subdit:« Tiincliyninipl piimdebprpisp^iiwe x~~\]\. n. X.
jjsilmi til canerenlur seciiudum niorem Oiienialium GiKisulcnd.isiiiit dociiiuciita iclata pag 67 coium-
 ' HISTORIA DE VTTIS I.O.M.PONT. — S. DAMASUS. 7S
77
i.pni Prtilcgom. ubi cpocfia.Damasi luculenlcr ostcn- A lianum, el hisioriciis Tbeotlorclus lib. m, cap. 1S*.
diitn'. Tunc vcro Daniasus presbyicr' el Liherii viiarius
Nolcehisloricw. suadetLiberio, ul Iiaplisitiuni adminislrct in cusnn--
tcrio Ostriauo. Ex his igitur actis bieviator aliqui»
Linea 2. — Sub conlenlione jJrsichms. F.t faclo conlraxisse videtur -Iiimcverstim, in quo ii)cinoi'.,t '
consiliosaccrdolum constiluerunl Dumasum , elc, et Riblioiliecaiius Damasum fuisse lemporibiis Juliaiii.
Ursicinum ejecerttnt ab Urbe, el consliluerunl einn Addere debueral fuisse tune presbylcriint vicariuni,
Neavoti eviscopum. Ex codice Anaslasii Florentino ct iionthim episcopuin ac successorem Liberii; qtiod
produxi inter Prolegom. tom. II, fol. 61, eatalogum illi poslea coniigit clapso irieiinio posl nioiiem Ju-
epiM'oporumEcclesia; Neapolilana;, ubi Urstis iiunie- liani, Romainini iiiiperiiim nioilcranle Valciiliiiiano.
raiur qilseopus xm et dicitur iequalis aslali S. Da- Linea 7. — llic fecit basilicas duas, unam juxia
masi, etinfiodem episcopatti sedisse tradliur annos theatrum S. Laurenlio, el altam via Ardeaiina. Basi-
quatuor. xm. Ursus episcopus seclil annis mi. Fuil - licam S. Laureniii ad thealriimhisloiiam Pompeii compluies
temporibus Damasi papie, et Valenliniuni el Grutiani illitslrant scripltires. Ejusdeni ill. pleniorcni
impp. Suiii qui conlehdant hunc ipsuiii Ursum ha- propediem edi exs|)cciabainus ab ac rev. prassnie
beri oportcre eunidem ac Ursicinum , aliis Urstnum Fonseca cx caisonicalu ejttstleni basilica; uupcr pro-
dicliim el in conlenlione Ronia; ordinatuni adversus ntoto per S. D. N. Benediclum XIII ad episcopaumi
Damasiim. Nitunlur aulem lcsiinionio Joannis dia- Ecclesias jLsinas, Tbcalri Poiiipeiani cx jiiinis, cl
coiii (NeapolilanasEcclesia; diacoiiuin putant pleri- adjunclie curke (in (^naCassarcih dictatoretn confos-
que Joaniiein) id ipsum aliirnianlis. Ncgant alii cum j, siiin fuisse fcruirt) eliossas lradunt coluninas in ma-
Baronio ad aiinuni 581, quos inicresl Ughellus in gnilicis aidilms caucellaria; aposlolicie ornantcs basi-
lialia saera; liim quod nomen diversum sit; tiim licain, iipcnon siatuani MagniPoiitpeii hodie asser-
ac deiudc vaiam in leclissiino Musieo Clenienlis inarchioni.s
quod Ursicimts illeper factionem ordinaltis, Damasiiin
rclegaltts in Gallias, tttrbas excilel conlra "Spada;. Inscripiionem prope basilicam eges.aiii in
eiiam post annos quindecim a Damasi electione; qua noiiien Geuii uomen Tlieaui Pompeiani lcgiuiiis
liiin deiiiquc ex co, qnod faetionis illitts asseola;, :i])iidGiiileruin fol. 111, n. 8. Exieiisiim vero tbca-
iieuipe Marcellinns ct Fausiinus picsbyteri in sup- irtiiii liiisse circa aream hodie diclam Campuni Floiiu
plici libcllo qui]ipiam non nicnioreiil de Neapobtano docent ingenics columine paucos anie annos repcrias
episcopatn, ipsi, ut supponiuir eollato. Lcgiiur i{iii- in fuiida:nc!iiis a;diiini .proxiiiiaruni card. Pii C:ii-
dem apud Baromum ad ami. 5U8 rcscripltiiii Yalen- pensis, indcque protensis domibus ad vicuu; a fabris
liniani et Valentis Augg. sigualum SbcuntlocotisiiJalu lerrariis deiioniinatuni : ii.bi scenani ihealri fuisMS.
eorumtlein Augg. pridie ldus Junias, in quo pcrmii- exciiaiam colligimus cv niagiiiiicis epistyliis iiiarmo-
lilur sectaioribus Ursicini, ul ubiciinque voluerinl reis ilii passim eflossis a.fronte ecclesite S. Aiidreas
absque religionis injuria deganl, eisdcm tamen in- tle Yalle ad exiluin cjusdem vici respoiidentem arca;
lerdicia sola urbe Roina. Quarc iibnnullis con.poiii S. Caioli ad Calinarios, ubi paruer lraginenla co-
posse videtur quadriennalis ille episcopatus Ursieini liininaiiiin iiigenliiini ex lapitte porpbyretico nuper
apud Neapoliin, doncc inde pulsus, ac relegains in detecia magnilicenliain veteris slructuraiconfirmaiii.
Gallias, superstes sit, et aptus ad iurbas misccudas SequebiUur eniin poiiicus perducens ad diacoiiiam
pnsi aunum qutiiiuiii dccimum poniificatiis B. Da- S. Augcli ab boditsrno foro Piscario dictam, quani
masi. Verum in eo rescriplo.cuni nihil sialiiaut im- C j-cgioiiispartem -arcus et 'iiiscriptio hodie stiperstcs
peratores- dc Ursiciuo in scliismaie ordinato pust Sepliiui Severi et Caracailas cullu splcndidioi'e or-
JJamasuin, a;gre censent tradiici posse,illam princi- natani sub iistlen. Aiiguslis fuisse probat. Poiiicmu
jjiini iiitlulgciiiiam:td aiictorein pnrciptium faclioiiis, "Joviam sub Diocletiano diclaiu in reparaiioue intli-
ila ul noii modo prohihiius non sit prope Urbcm cal inscriptio ibitlein reperta de qua Grutcrus fol.
degerc, sed eiiam assuini potucril per legrliuuim 111,11. 6. ln opusculo octavi s;eculi de rcgionibus
ponliliceiii Damasum, siveejns de conscnsii per com- urbis Rointe, edito per illustreni antiquilaus vintli-
jirovhic-ialesepiseopos, aiiiperclenim Neapolitanum cein Maiiilloniiim iu Analeclis, cui iieiiim cuso vt
ad" regimcii illius Ecclesia;."Qnod auiem aitinet atl nolis adauclo loctini iribuimus in Prolegoineiiis
lestinionittm Joanuis diaconi post coinplura sascula biijus iiostra; editionis Anaslasiante. Ntim. 1 hs-
ab illo dissitlio nati, conteiidunl illiim scriptorem gilur pi-ogressus via; a porla S. Petri ud S. Pau-
halluciuaii facile poluissc ex aHinilatc noiuiiium tum. In illoaulem progressu posl liiulum S. Lan-
Ursi et Ursicini, et pioxiiniiajc ;etatis uliiusqiie, et reulii (in Damaso, uli expressius. indicanl seclio-
gesla diiorum niiscerc polnisse uon niiuiis qu.uiiiio- nes 2-et 5) .scqiiilur Thealrum Pompeii : deindis
mina. Ex Joantic aulem diaeono irauscripiain ntm.- subdittir : et per porticum usque ad S. Angetum,
liulli piilauiin LibiiimPor.liliealenihane peiiodiain ; el teinptumJp.bis[scil.cet Capitblini}ut ibidetn mo-
quas atiamen ciuu omitiaiur al) llciiscbeiiio , indicat, uiiimus.
ii) quilHistlaincodicibus illam desideraii: ubi scilicct Ilanc igimr basilicani S. Laurenlii a conditnrg
expiimltur ordinalio Ursicini stib comeiiiioiie, sed R. Dainast) fuisse tlccoratam sacris imaginibus o<.
nibil tlc Neapolitano
" episcopalu ipsi. eollalo sub- j^ liistoriis doccl Adiianiispapa in epislola au Caroliiit:
diiur -- Magnuni, inseiia Aciis synodi Nicaina;secimda; aptn<,
Li_nca-6.— Fuh autem tentporibus Juliani. Eccc Riniiini lomo ill, paiiepost. pag. 126, in fine 'col. 1,J
aliain peiioduin aut periodi colon, dcsuinpiain ex el aptitl Labbaiini toni. Yll, colunnia 955. ,
actis Liberii depravatis, uiquidaiu suspicantur. Ju- Consecrationis vero ejusdem basilica; per S. Da-
lianus imperalor jam obicratv Kal. Juiii amio 365, niasuni ])eracl;e (quotl foiiasse antiqiiissjmim est
constaiiie Vila Liberii; quare liieiinium soliduni biijiisniodi ritus liociimontumgenuinum) cdidi testi—
inlercedil inler Juliani obilinn, et cieeliouein Damasi inoiiiiini iiiiiij. 55 in pnelatione lomi primi reperliint
papasKal.-oelobris anno 566. Erat quiilein Dainasus inler velusla marmora ab Alexandrd cardinali Far- '
presbyter Liberii papa; vicaiins constitutus lenipo- nesio collecta, qui S. Laureniii lilulum S.I-R.E. Vi-
ribus Juliani, si eadein acta respicimus, setl noiitiuni .cicancellaiius obtiiniil, eamqtie basilicam slrticluris
adispiscopaium prouiotus. Ad Julianum vero Apo- pliiiiinis prajberliin utl aram maximam el ornamcii-
sliilam, non ad Coiislaniium Ariaiium refeicnda'"vi- lis decoravii. llla in labclla marmorea leguntii)*tii-
detur cxjeditio illa eontra barbaros, quani min_e cisa; lilterte :
-ponscquunliir Libcrio inlenlalas juxla eadem Acta :
quoclvic.lor revcrlcns carucs ejus volucrivus cceliel T.I.X^N. EGO (jAMASI
iisiiis terrw immolarcl. lllaruin quoquc memiuit S. VS VBijJIO.ME EPS AN
Joaimes Gbiysosionms advcrsus Gemcs, tit observal
Baronius adaiiiiuin 565, ncciion S. Uieronynms ju c flOjiv c (7s t: c rt A V I
clnoiiico, S. Gtcgoriits Nazianzcnus Oiat. n in Ju- N.Ii.li./' M./'. PA. S. 1»E
 79 ANASTASll BlBLIOTHECARIt 80
Quas ila cxponenilasCPIISCO. Titulns in Christi no- A sime retineri. Dum basc scriho S». dominns noster
mineego Damtisiusurbis Romtvepiscopushancdomum Bcnediclus papa Xill, ante dies quainor, nempe die-
consecravinona regione dedicalam septembri mense Dominiea.17 seplembris biijus anni 1724, sotemul
S. Paultts S. Pelrus. ritu dedicansbasilrcam litularem SS. duodecimApo-
Damasi ,el Daniusii nomen promiscue siiniplum , slolorum, a fundanttii.is inslaurari cosplam sult-
fuisse pro arbitrio varie pronunlianlium, sive pro Clemente XI, qui primaiiuni ejus lapidem coiloca-
, iniperilia quatlratarii in inarmoiibus, el amaiiuen- verat die 27 fei). auno 1702, banc inclusit-epigra-
sitimac librariorum in coilicibus, lum in hoc lnpido pbcn :
observavi, tum inveluslislibris lectiooariis basilica: «Anno Doiuini 1724, die 17 mensis Seplembris,
•Liheriana; inlra Ui'bein, et Ocriculensis Ecclesiaein -Doiiiinica 15 post Peniecosteni, festo Impressionis
Sabinis nona, recjione ex Auguslaeis,quis dicebatur sacrorum siigmalum in coriwre S. Francisci. Eg»
Circns Fluminius. Conslilutnin fuisse basilica; hujus Benedietus X.II, catholica;Ecclesise episcopus,jain
• anibilum ad Theatrum Pompei satis noviintis ex P. I"r. Vinceniius Maria card. Ursinus ordinis Prasdi-
.V-iciore.Eaiiideni regionem proiensam ad diaconiam calortin., aichiepiscopns Beiievenianus, consecravt
S. Eustachii, aique ita appellalam in publicis labu- ccclesiam hanc in honorein SS. xn Apostolorum et
Jis, qute signabaulur sieculo etiani undcciino, vi f- allare hoc ad nomen et memoriam SS. aposlolorum
. iniis supra in notis ad S. Jiiliuin. Dedicatio ejusdem Philippi et Jacobi, et reliquias SS. MM. Donati et
, basiiic.e Lanreiili <nae,in Daniaso nuncupala;, cuin Severini in eo inclusi; et singulis Cbrisli fidelibus
vecolalur Kalendis sepiembris, ita signaia in labu- hodie plenariam iiidtilgeniiam, eiiii die anniversa-
• lariis recentiluis ac vetusiis, consentil cum lapidis B lio consecrationis lnijusmodi i|)som visiianlibus an-
insciiptione. Denique sigbe poslremacsfP A./PE nos quinquaginla et tolidem quadragenas de ver:»
- tieminem tlubiiare siniini, quin expririianl liomina pariter indulgentia in forma pariterconsueta cou-
. SS. aposlolorum Peiii el Pauli , el apposita sint cessi. Hascesl prima ecclesia, ef alfare hoc primunt
loco signaculi, Ecclesia; Romana; pontificibus fami- ciint ipsa a me licet imnierilo, amia pontificaius mei
. iiaris, tum in diplomatibus, tuni in rerum sacrarum primo consecralum, pra;ler alias ecclesias CCCLVI,
euslodia. Antc annos viginii cum jussu Clementis XI .allaria fixa HCCCCLXUI , el poiialilia bcxx , quae
recluderelur capsula rcliquiaruiu reperta in aliaris cuin eardinalalus el arcbiepiseopattis bonore insinnil
loculameiito sub Ara maxima diacoiiia; S. Mariae in - saciis eisdem ritibus stilemniler dedicavi.»
S. fungerer
Dominica, tibi repeiia fuit magna pars ossium Altcram basilicam ab eodein Damaso papa fiinda-
Balbinaecum plumbea lamella orbiculari inscripia lam exlra Lbijem via Ardealina eveiiit clades com-
iilleris : CORPVS S. BALBINAEVIRG. in oper- intinis compltiribus aliis sacris a;dificlis suburbanis,
culo eapsula; o.tislodienlis alias reliqttias a virginis qiiando scilicel colluvie barbaroruni inundanie, et
ossibus diversas observabantur expressae imagines caslra inelaule circa Urbeni, non niodo spoliala, sed
. SS. aposlolorum Pefri et Pauli; neqtie eitini ulluin •pl ue dirtita et soloasquala fuerunl pleraque^uliur-
signaculi indiciuii)adbibebatur frequenlius in vitreis bana sacraiia al) agiomachis ; ita ut providenlia
pateris ad sacriim niinisieiiuhi paralis, et adloculis eolli- . pontilicum praccaventeinjurias, quas illi inferebant
gendum sanguinem inariyruin, eorumque passim sacris lipsanis niaiiyrum extralienda sibi
duo
apponcbalur, quametiamcapila ac noniina eoruniilein esse duxerint pastores oplimi complura corpor;i
aposioloruin. Qua nomiiii de catisa nomen Pauli, hoc SS. mariyiiim et confcssorumel intra Urbem trans-
iudicat varialnni Q
in lapide pi':t;niissum Petri, 1'erenda, ne impiorum manibus dispergerentur. Hac
pro arbilrio sculploris locum , ut iu vilreis sive orbiculis , vcro occasiojie eiiam corpus beati Damasi, quod Ln
observant Aiingliius, Fabrellus, Bonarola, sini- eatlembasilica extra muros a se fundata quieverat
slrorsiiiu posilum, ul in plumbeis Biillaruni signacu- , (uli legimushoe ihnmn. _>£,lin. 7ei8) traiislaiiimfiiit
lis lum veliistis, lum recenlibus conspicimus. . ad illam priorem basilicain Laureniianam diclam itt
Pars adversa bttjtis maiiiioreic labellae oslendil Daniaso a suo conditore :iibi religiose assei-vaturet
nomina sanclorum, quoruin reliquia: de more fue- - colitur infra aram maximam intra altare in hypogteo
niiiisub aliaris mensa rccoudilae in ejusdent eccle- . ecclcsia; coii_>iiiuium.
isia;consecralione. Linea 8. — JSdifteavil platoniam, ubi corpora apo-
hie reQUfESCIT CAPUT stolorum jacuerunt. Iisdem verbis rettilil Ado """icu-
SCTI CRESCENTINI. M. nensis in Chronico, quemadmodum observat Can-
gius in Lexico med. el inf. latinitatis, verbo •Ptato-
ET REL1QU1E"S SU PANT nia. Ibi exponens ideam, liac voce signilicatam, pro-
' bal
Hic requiescit caput sancti Crescenlini marlyrts, et • per illam indicari pretiosa marinora in labulas
' subliles dissccta, quibtis magnificenlet' co.ivestiun-
reliquiwsancti Superdnlii. non secus ac supra, in- Liberio,
Sanctus Crescentinus miles Romanus fuil, cujus lur ajdes internie,
corpus absque capiie iranslalum fuisse legiiur Urbi- - niim. 52, lin. 8 : «Hic Libcrius brnavil de platinis
sttb Maynardo epi- inarmoreis pelris sepulcrum S. Agnelis maiiyris. t
' ntini aiino salulis nostra; 1068,illtid
scopo ejusdem civilalis, qui impetraveral a D Linea 10. — Quorum eliam concilia rersibus deco-
Euleone Tiphernate aiitistiie. Passusvero fuerat Cre- ravil. Concilia-inariynmi -dicta stint apud veleres
sceiiliniis sub Diocleliar.o Kal. Junii, qui eliam dici- sacra coemeleria, ubi maiiyres sepcliebaiiiiir, queni-
» tiirCresccniianus, ut in oflicio ejusdem Romae, ac '-admodum observal Baionius in nolisad maiiyrol..
Fani impresso aiino 1657, ex concessione sac. Ri- Rom., die 23 Junii, et Boldetlus, de sac. Coaii.ei.,
- liiurm congregatioiiis.-Eadenidie in maiiyrologio ve- ' lib. ii, cap. 19, pag. 585, ex Actis S. Slepliani pp.
' tustissimo Antuerpiensi occurrit Koma; passio SS. et ex Hieronymo in epitapliio Nepoliani. Coniplures
* Jiiventii, Ciriaci, el Superantii, qtiem maiiyrologia epigraphes a se dictatas ineidi curavil B. Damasiis
Florenlinii et Corbeiensis coenobii vocant Exnpc- ' in sacris cceineteiiis, et in ecclesiis supra ipsa cce-
rantitiin, uli idem Florenlinuis retulil Kal. Junii. ' meteiia excitatis ; quas passim'proiluxit in-Aniiali-
Quisquis igilur banc labellam litularem dediea- btts card. Baronius, coilegil vcro Martius SIile=ius,
' tioilis
ecclesiae, cl signaculi sacrarum reliquiarum, ' ediditqiic una ctim opcriljus ejusdem -poiitilicisqua;
quas Dainasiis papa collocabat sub altari basiiicas " siipersunt, Ex iis nonnu.la;adJitic speclaniur intaclae,
confert cum syngrapba mcmbianacea ab ut in cryplis Vaticanis inscrrplio fontis, in basilica
••oedicaia;, ecclesiam consecrante de more incJudenda tt. Sebasiiani via Appia epigraphe S. Eulychii mar-
episcopo
cum sacris lipsanis sub mensa allaris, videi profc- tyris, alia in pavimenio tituit SS. Silvesui et Mar-
clo rilunia majoribus institutum in bac sancta Ro- tiiii in montibus, quarunt in- siugulis liomen Damasi
mana Ecclesia ^ier sffcula quatuortleciin ct quod incisum legitur.
excurrit a B.Datnaso ad icialem nosiram constantis- Linea 11.—' Ilic constiltiluin fccil dc EcAe-iu.
 81 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. DAMASUS. :S2
' Quid inielligal BibJioihecaiius nomine conslituii de A eilio advcrsus calumnias factiosorum. Vitle uolas
Ecclesia claiius aperit sequenli num. in Siricio, lin - -Soniier.. Id iinum obscrvanchim adjiciam, iiempe
2, ubi tegiiuus : « Hic conslilumm fecil de omni Ec- aiidaciam prorsus effrontem ejusdcm sieculi haereti-
clesia,'telconira omnes luereses, et disperstl peruni- ' -coruin el schismaiicoruni adversus viros sanctissi-
versutnmundum, ut in omnisJSccIesiwarchivio lenea- ' nios ppiinde effrenem fuisse in Orienle,- ac in Occi-
lnr ob impugnalionemj-ontra vmnes hmrescs. » Solenl denle. Ibi.enini inlenlavit crimina stupri et magicae
npinpe scriptores Libii Ponlificalis itomine tonstituii ariis Athanasio; Basilio vero tst Gregorio Nazian- •
6e Ecclesia a Romanis pontilicibus edili significare zeno calnmnlam hasresis, quam uterque strenue
cpnstiiutlonem apostolicam atl lidem aul ad mores persequebatur (vide Baron, ad ann 371). Nec ntilior
perlinentem. Quas aulein conslituliones ediderit fuit crga Hieronynmm in suspicione probrosac.con- '
Damasus tnm in qualuor Rqmanis conciliis in Urbe siietudinis cum sanclis feminis, quas Romae et in
liabitis, lnm in appTobatloiie synodi oaciimenicac Syria ad Cbrisiianas virtutes instiliieJiat, aut <inhsc- ,
Coiislatitmopolilan_a;ita stint celebrata sciiplis anli- reseosnotailli mrpiler Inspergcnda, qui mallens erat
qtioruni ei reccntium historicorum, et apte eollecia ificreiicoruin. Pro ingenio-itaque suo calumnias ma-<•
apud Baronium, Riniuni, Labbaaum in Amialibiis et chinari non desiitil adversus-Damasum, non modo
Oonciliis, ac in nolis Pagii el Somier, ut indicari violata; pudicitiae miinniir insinuans,. sed eliara
Canttimhic debeanl siimma capila rerum praecipua- nmssitans de thurifieaiionis aclraditionis impielale,:
rum. Iii primo igitur concilio Rt>majio>perDa'niasum quam jpsi commuiiem cum MaTelline,- Marcello,
celebralosub iniiiiim sui pohtiFicatus, anno 567: Mclchiade, SiIvesli'o, fnisse jiientilt sunt illi, quos
« Valens et Ursacius", caslerique manifeslo" Ariani g Augustiijus refellit in libro de Baplismo contra Pe-
damnati sunt, » qucmatlniodtint Alhanasius ad epi- lilianum, cap 16. lilorum malcdicla eompressiinus-
scopos Africanos perscrifjii : Gralias habendas cnm saineto doctore in notis-atl MarceHimiih, cui-
ejusdem Damasi pietali, et caileris, qui Romaecon- qiiaiifiim deferre oporteat etiam in, Marcellini inno-,
veneruitt, quod Ursacio el*Valente cum sociis suis ceulia tuenda, praeteribi proihiPtas aucloritates, do-
ejusdem sentenliae
• ejectis, coneordiam Ecclesiae cumento esse potest S. D. N. Benedicti XIII, disser-.
eonservarinl. Tertio suae sedis anno ailerum con- lalio inserta synodico Beneventano, et publiei juris
ciliimi iu Urbe babnit "Bamasus, iii quo Auxeulius facta, du m eidem Ecclesise Benevei)lan:e arciiiepi-
Mediola.uensisepiscoptis Arianus deposilus, et Ursi- seopus praesset, inscripla De corpore S.'Barllwlo-
cinus -scuismalicns damnalus esl. Hujiis concilii sy- mwi, ' fol. 75.
nodalis epistola superest ad episcopos lllyrici dala. Linea 12. — Balneumjnxla titulum. In propugua-
Romaim synodus lerlia sub Damaso, • cui Pelrus tione jiiiiuni parocbialium ejusdem basilicae S. Lap-
jMexahdrinus episcopus intcrfuit, damnavil baerfisiin reniii in Damaso, cujus-inter canonicos nuinera-
Apollinaris episcopi Laodiceni ex. lider Nicaena;pro- bar, cdila ahiio 1706, art n, sectLRomse n. 6, observa-
piignatore-in haeresumauctorem niutati, ejusqite di- bam in litnlis antiquissimis urbis atl eorum-
-seipulum-Vitalem-afacliosis inlrusumhi sedem An- detn -ftindalionem ut plurimumad deleeta fuisse loea,
liochenam psrculil anathematisinis eadem occasione iibi aquarum copia suppeterel bapiismumper-im-
iteralis conlra Aritim, Sabellium, Macedonium, Eu- hiersionem de more ~ celebrandunv cum lilulifutida-.
jioinium el Photiniim. Videnda epistola Damasi pp." rentiir « tanquam diceceses propter baplismum et
sttl Orientales apud Theodoretuni, lib v, cap 10. Pr<e- n' pcenitenliam multorum, qui convertebantur ex pa-
senlia Pelri Alexandiini osiendil post aniium septi- ganis, et sepuliuras niaiiyrum, » ul supra. vitlimus
iiium regiminis hanc synodumaDamaso celebratam. iu Marcello,'num 51. Quare.el in primasvis liiulis
<Juarla dcmuni synodus ilomana, qiiam oscumPni- adnolaljam reperiii proximas lltermas, aut eroga-
ram Daniasus Indixerat, excusaliones admisit Orien- liones aqitarmu, imo et in plmibus adhuc superesse
Jaliunt, agnoscentiuin per legatos a concilio Con-_ tliermarum rudera. Pasloiis tilulus, «ive sanct;ts
sianlinqpoiilano ad Damasiim missos Romaiiipoii"- Pudeiilianae, apostoiorum hospitio celebris situs esl
tificis aucloritalem, qua eos ad synodum suam cectt- -in Ibeiiitis Novati. Tilulus S. Priscse in Aventino
inenicajn"uire convocabat, ut in-epistola synodicaad thermas el musivum illas adornans adhue oslendit
ciiindem dala testantur apud Thcodoretuni, lib v, in liypogaeo.Adjacet tbermis Tili aliud hospitium
oap 9, referenda ad aiinuin 382, iibi causanlur dis- aposlolorum, ubi ]iostmodum Eudoxia; tilulus fuit
'criniina siiarum Ecclesiarum ab hasrciieis impen- ereclus : quibus eliam jungitur litulusS. Clemen-
<ientia, si Romani itineris causa -ab iisdem longitis tis. Tbermis vero Dioeleliani prox.ime adhaerent ti-
abessent. Eadem synodus Romana pi-acmissosui pri- tuli tres, nempeS. Caii papse, S. Snsanna; virginis!
iiuttus lesliinotiio vetenim .patiiarchalium seditim el S. Cyriaci : et'Anlouini thermas lotidem ferme
«rdinem confirniavit, Alexandriii_e scilicel, - atque aiiingtint, nempe S. Balbinae, SS. Nerei et Acbil-
Atiiiochen_c,non numerala Constautinopoliiana ; li- iei dictus Easciol.e, el S. Sixli, qui el Tigridis
cel Grascorum quorumdam antbilus conlen<lala..je- appellatur, ubi et piscina. Ad erogationem aquae
etam fuisse appendicem canonibus synodi Conslan- Marciae.bincS. Ettsebii, inde SS. Silvestri el Mar-
tiiiopolilana; de secuntlo -sessionis loco tnbuendo .." lini, qui eiiam noniinalureqtiilii. Ad aqus; Virginis
episcopisillius.sedis. Ilos tanien refellit Baronius ad ducitis S. Marcelli : prope naumacltiam .Transiiberi-
aiinimi 581. Et-licet a Baronio dissentiai uierqiie nam S. Chrysogoni ei S. CaeciliiC,ubi eiiam llierma-
Pagitts in gerntanilate canonis assercinla, ailamen rum lumuli conspiciiiniiir. Quai-e et in, Damasi' li-
concludil.Pagins Junior in Damaso, n. 1-4, iiis ver- tulo balnei proximilas- qu^silam oppojiunilatem
bis : « Sed tpiidquid sit, certum esl iiluui canoiieut "demonslral foiilis baptismi in eodem aperiendi, cum
ab Ecclesia Romana recepluiii non fuisse, ac diserte lmic potissinmm niuneri destinareiiiiir lituli Romanae
probatiim ante Innocenlium 111,qui in coucilio La- -•Ecclesias-,uli • supra -indicabam in hotis ad S. -
Diony-
ieranensi iv, can. '5, sedcm Coiistantinopoliianam ~sium. -
inter pairiarcbicas secundo loco nunieral, propriam- Linea 14. — Ilic constituit litulum.in urbe Roma,
- sciticelbasilicum, quamipse condidit.ln notis ad S. Cl.e-
que ei asserit secundain a Roinana dignilaiciii. »
Hoiscigiiur luiii de fide asseiia, tum dc disciplina "tumuon pauca collegide-nunicro lilulorum xxv pii-
Ecclesite a"Damaso constilnta agnosceuda sunl in mum eoiistitiiio,ita mandanlp. aposlolornin piincipe,
lirevissimo illocomate Bibliolheearii: « Fecitcon- •eoque custodito pef successores.ieuipore perseculio-
sliiulum de Ecclesia. • limn, deiitde aucto ad xx.vm in.pace Ecclesiae per
_Linea II."— Ilic accusaltis est invidiose, etc. Erat Silvestrum, Maictim, Julium, .Damasmn, dum nu-
alterum in concilio geslum a~Dainaso superius ~ad- iiierus basilicartim amplificatus proxime fuisset por-
jicienduiii. Veriim illud rcftrri minimc debuit inler Liberium. Ibi cliani egielde parlitione viciiiinsacerdo-
eonstiluta de Ecclesia; cum fiierit peculiare ejus fa- (aliuiit cleri Roniani, assignatione litulariuni se-
eium, voluiitaiia scillcet pttigatio' pontilicis iu cou- litem ad saera mysteria cerio ordine ci serie p_er_r-
 85 ANASTASHBIBLIOTHECARR - 84
agenda in singulis basilicis e\ i.s quas posieri tlixe- A nysitim, luni oardinalis Rasponi in nolis ad S. Cle-
Tiinl pairiiircha^es, utpoie referenles imngincin Ec- liiin, quare liuic diutius non inimorabor.
clesiaeunivevsncin hac Romana sede ciinctarum maire Reddenda lanlum esl ralio qua iribns praecipuisse-
el principe conslitiila per Pelii callietlram, ad legi- dibus orbis ChrNliani, Pefri aucioritate lundaiis cum
timos successores in illa considentes jus suniuii sa- lale palenti spalio jurisdictionis, responderet imago
cordolii iransinittenlem. Lieei aiilem complura con- congrua in tribus praecipuis basilicis Romanis asiate
•tulcrim luni in Clelo liiin in Dionysio circa angmen- Cnnstanlini Magni conslruclis, dum esset lituloriim
iniii ecclesiarum pafriarchalium in Urbe paulo anie numerus prisciis ille xxv a beato Pe.tro pra;sciiplus
eelebralioneni synodi oecinnenicacConsiantinop. sub " C.lelo et relenlus a successoribus usque ad Silve-
Dainaso, altamen ad liilidiorein coiispeciuin illius siruni; et quaerendumcui paulo posl a^tatemSilve-
'systemaiis exhibeiidum nonnulla bic adtlere videiur siri numerus lilulorttm cuni essel aucius ad xxviu,
. ojipoiinnum, ne minus perspicue explicata a scri- basilicajque duac superaddilas tribits illis proecipuis
pioie brevilati consulente coiifusioiieinparianl ulte- iiuagineni trium palriarchaluuni reiereiilibiis obli-
liiis progressuris. nuissenl sttas vices seplenarias tilularium presbyte-
Dixeram ilaque reperiri seplenariiim numenini rorum, et viderenlur referre, juxla senteniiam In-
mitiquitus aiiiiljtilnm ex epistopis el presbyteris noceulii III et card. Rasponi, duas alias sedes hono-
eardinalibus eonsliliientibus ]jrincipes saccrdfttii una rifico jure pairiarcbatibus ferme aiquatas, licet nulla
cuni diaconis, septenario pariler iiinnero uiiiveisiia- jtirisdictioue nova donatas quarto et qiiinlo s_eculo
tis indice definitis, in hae sancta Ecclesia Ro nana ex aclale concilii Conslantinopolilani primi ad :ela-
singulis ejiisdem basilicis patriarchalibiis ad sacra B leni concilii Clialcedtmensis; eur, inquam, in qui-
jiiysleria dielim peragenda per vices sacerdotabss, naiio isto -iiumerohasilicarnm seplenaria lituloiiiin
certo ordine perhebdomatlem reversuras, non secus aitributione gaudentiiim referri possel imagoqtiin-
ac in Ecclesia Mosaica; Iegis viginti qualuor vices qne illarum sedium ex "placito pntificum Boinano-
sacerdotalps slalis leniporihus recurrebant, tle qui- rinn, cum Romani ponlifices a Damaso ad Leoiiem,
JJIISI Paralip. cap. xxiv. Addidi Ecclesiam Christi.i- nempe a concilio Constantinopolilano ad Cbalctsdo-
iiam lutii ex geniibus, tum ex circumcisioiie colle- nense obsisterent auribtts duaruni sediiim Consian-
.iam lioc incremeiitum ampliludiiiis habiiisso supra lir.opolilaiiseet Hierosoymttana; ordinem asqtialeni
iiiigustos limites EcclesiaeMosaic;e, ul orbem terra- afftsctantibus cum prituario illo censu Irium patriar--
jiiut iiniversum ad verum Dci cultum colligcret in cbalium a Petro fundatarum Romae, Alexaiulriae tst
imilale qiiidem unius fidei el congregationis fide- Aniiochiae. Pugnare enim videntiir invicem conalus
litiiii sub uno capite sed non uno in loco divina mi- vetans, ne anliquus trium patiiarcliatiium nuuiciiis
nisleria obeunlium. Triplicem enim Deus voluit augeaiur, ei concessio designans in imagine orbis
eminere sedem ampliori polestale donalam per prin- Clnistiani non tres laiitumniodo sed quinque se.kss
<Ipem apostolorum : et ex hispraecipuam esse Ro- caeteris thronis episcopalibus diguitate sua prasfe-
manam, cui privilegium supra caeteras siugulare reinlas.
<oiiiulerat, nempe in corpus Ecclesiae uiiiversum Ut ab hae poslrema comparalione incipiam de-
exercere plenitutlinem poteslalis. Nexus isle calbo- pellere speciem prsesumpta; conlradiclionis, prasino-
lictis hierarcliise iintim spiritum Christi demonsirans, nuil opporlune auclor doeiissimus et veieris ac nov:e
ii quo inembra universa animala unius capitis sub n diseiplinss illustralor Thoniassinus, dislingtieiHiiun
jniperio regunlur, visus est ila excellere sapientibus, esse jus honorificum considendi digniori loco, uiendi
architeclis Clirisliani corporis compagemcuranlibus, certis insignibus, el hujusmodi decnra specie, pecn-
nl iit Ecclesia Romana oninium principe conslilula liarem in Ecclesia reverentiam erga cerlas setles
tiunquam.destilerint illius imaginem tum menlibus indieante, dislinguendum (inqnaht) esse a jure ,po-
ttim oculis exhibere. Quod igitttr Petrus impresserat lestatis exercendae tuni eogendo, ttim dirigendo in-
\e_sligiumin fundalioiie lituloruni xxv successoribus legras provincias, exarcliains, ac dieeceses lanquain
proxintis deniandata, unde agnosci possenl in una subjectas. Restilerunt acriler ponlifices Ro nani
Ecclesia colleclaeonines •vicessacerdoiales, illud li- quarlo praesertim et quinto saeculo perturbalionl
•doiiler retinuerunt ca^teri tisque ad Silveslrum pon- liujus secundi juris, coliibemes audaciaiu praesuliini
iilices, qtti eunidem nunierum repararunt, quolies a Constanlintipoliset Hierosolyina;, si quid])iam atteu-
pcrseculoribus niinueretur. Fun.dameiiiis Ecclesiae tarenl alien;e poleslatis tiiin direclivae tum coac.iv;e
- Romanae per tria priora ssseula ila linniler jaclis.et petiinenlis ad tres illos patriarcbalus vetereset pri-
solitlatis, dum inlercryplaiiim angustias preliosi lapi- marios Pelri auctoritate fundatos Roma;, Alexan-
' <|p.s rcelestis islius Jerusalem coinprimerentur, pax driac, Anliochi;e. Vetabant iransgredi fines Pairnni.
iimdem Ecclesiae reddita sub Consiaiuino ansaiii de- Viiidicalionemsurrepii juris hujiisinotli antiquis se-
<lilediicenJiex hypogasostructurani Ecelesia;, eam- dibus decernelsaiii, a Damasi pi.a;senim ;ei;-,ie ad
dtsmqueexponendi octilis omnium magniliceiitius in Leonem Maguinn, quando gradatini usurpari intclli-
i-pgiisniolibus basilicarum. Cura tamen potior ea gerent, polissimum a Consiautinopolilaiiis episcopis,
semper fuil, ul materiein superaret opus, et apti- poteslalem jiiiiuum lleracleensis niefropoliias,-<!e-
ludo mysterii vincerel slructurae dignilalem, nempe D indejurisdiclione exarcbatus Ponli, tuin Alexandri-
Lidicarel, queinadniodiun Ecclcsia loquilur operis naeet Anliochencejsedis,postniodum etiani Uoinana;
sui sapientissima inierpres, « quantum leniporaiiis per illain seiiem geslorum, qtiam 'Iboniassinus l.i-
proliceret spatiis, laiiluin augmenli a Deo poseere culenler exponit parle p., lib. p., cap. 10, dmn au-
spirilalibus incrementis. » sus recenset Hilarii, Altici, Sisinnii, ei sticcessorun:.
Quaiio igitur s.tscttlofundal;» per Consiantiiiiim, liuic peiiurbalioni veteris potestalis valide i-esiite-
1 <Iedicat;e per Silvestrtiiu poiiores basilicasRoniaiiae i'unl Romani ponlificcs, suis etiain legatis :ul con-
siio non caruere mysterio. lllud exposuit Imiocenlius ciliiim id mandaiiiin tradenles, « quo jubebamur
ei Innoceniii detessores longe antiqtiiores faclo velare, velandoque irrilai'e quidqnid novaerei nioli-
' III,
tomprobarunt in liaiinonica illa parlilione basilica- rentur episeopi, quae vel detrinieiiio esse possent
rtini.ac lilulorum, quac sedeni Romanam Dei et aposlolicae sedi, vel Ecclesiis aliis in alias iucrc- .
Agni esse ntonstrareiil inler pauiarchales orbis niisiiio, » ttl ibidem collegit, n. U, Tliomassinus, a\
Ciirisliaiii ihronos veluii centrum unilalis, et ty- sessione 15 eoncilii Chalcedonensis.
inmt universitatis cathoIic;e positam , ei omniuin Sed illud jus boiiorificuni ab boc longe diverstim,
Ecclesiarum coronas concordi a seiiitirumchoro sive quo.l s-ola ailribulione dignioiis loci in coiifiden.io
!iii ordinala sacerdolum hirrareliia Christo oblalas posl Boinana;sedis anlisliteni aut legatos, sieui nutla
j.iaterno sinu stio colligenleiu. Itleam illam l_cc!esi_e iituii prxcellenlia donabal epistopos luin Ileioso-
.i.uvt-rsalisin hacRomana ita exp:c»s:iiiisupr:i retu- Iym;v, liiin nova; Roniic, ila indiilgeiiterpeniiisciiiiil
iuuus tuiit verbis Innoceiiiii III, in notis ad S. Dio- s;-::iiitiipoiiijficcs a coneiliis deccitii, ui eorumUcm
 85 HISTORLVDE VITIS ROM. PONT. — S. DUIASUS.
h-gaii non modojtissi non sint illud iiijlare, setl etiam A vii,- niagnum allare bonore beati proloinariyris
j ixta deercia semcl indultuin scmper vigcre oonien- Sippbani, et bealj Nycolai, cl alt;<re de ponicu a<l
dcrini. Quapropter in syiiodo Cbalcedoiieusi legaltis hotiorcm beate. Marie scinpcr virgiuis, e.ibeali TI10-
p..|s;e Paselias.nus conqiicrilur de non alliibulo in me apostoli, et be:ili Egiilii conlpssoris, el ponsliluii.
pscitdo-synodoEphcsina digniori lotd episcopo Con- ut in onmi anno iu dcdicalione ujus qiiiciinque ruiu
st.iiitiiiopolitano supra Alexaiidrinum et Antioche- devotione venisset ad dedicationem isiam habeat
liiiiii, quibus praeponi Aiialolium _spcelabanl onincs ainium unum dimissiini de sua peiiilf-nlia, pt quar-
ei comprobahant in Chalcedohehsi. Ea de re salis lampariemdevcnialihusculpjs^etevquinque, aut plu-
pgiittus in nolis ad Dionysiuni ubi observavinius cum jiuinannoruiiihabealiinum peiiilenti;e, ei leliqui auiii
'i lioiiiassino periride facluni a Nicasua synoilo ciim sinlsibitlimissi, elquartaepartis.tle venialibus ctilpis.»
qiiscopo Hierosolymitiijio, cui canone 7, indulsil, Dcnomijiatio igilur isla episcopornm Latciaiicn-
ut haheat coiisequeniiain lionoris salva inelropoli situii hoc in lapidc memorata, el coneoiilaiis ciim
(Cesareac) proptia dignita'e. « Unde facluni esl, ut - Ordine Romano per Baroniinu el Raspoiniincardi-
ralva 'urisdieiionis iniegrilaie iribus germanis setii- nales producto ad ostetidcndam assignalioncm oificii _
lii;s patiiareJialibits a Peiro auclore ftindatis, Hicro- hebdonuidarii ab cpiscopis perageiidi in basilica oni-
Mi.yitiifanasinNicasno concilio, Gonstanliiiopolilaiia; niiiin priniaiia, denionsliat coiilinuatum cjusniodi
i i jbideni celcbrala synodo honorificenlia; gradus iiitim usquc ad soeculumChristi duodccimum. Exoi-
[liitriarcbalibiis illis ferme suppar decetiiereliir ; ne- diiiiii vero iliius ex quarto sieculo esse repclcndiini,
q .e ulla essel repugnaiiiia poiiliiiciim Romanoinm in iuio -ex ipsa fundatione basilica; episcopos in Lalcra-
fouimunicalione proximi a se fastigii, mqdo uulla 15 ncnsi patriarciiia fuissc cum siimmo ponlifice cosn-
fiercl accessio potestatis surrepta; a lrihus palrbir- moratos complura suatlenl ejusdem tctalis exeinpla.
thalil us, qiiibus' -anilqua jura praeservari jtibebaut Nam1Conslantini Magni in coniitatti'episco]i"osuon-
inlacta. nullos seniper adlccuts. tradil Eitsebius, quos volnit
. Ilac-igIturpra;servaiione jurisdictionis, et poiesla- essesibi et coinniensalcs, el assessoi-es,el j]isis 111iii-
Jis iiiillis conslabiliia, el iigurala tribus in Jiasilicis .neribus socios, lib. 1 de Yita 'Cohslantini, c:ip. "pi';v-
iioinacs priecipuis Laleraueusi, taficana, Pauiiita, seiiiiu 42, ita inscriplo: Ilonores episcopis detaii.
iiiliil impediebat Damasnm ac sticccssOTes,qtiin ima- Multo autcm erat decentius, ut suiuiiii ponlilicis la-
gmes quoque duarum illaiiim sedium. nomineicnus leii atlluercrent cpiscopi aliquot siiburbani, quoi.iiiu
ei honoiis lilulo accensilaiiim ordini tiium patriar- pneseniia propriis parceciis non siibli'aliebatur iu
<I.ialiumspecfandas propoiicrent in Eeclesia Roniana, .lania Lrbis vicinia, cum aslarc ceiiseantur- projuiis
fiihisChiistiaiii sysiema integruni fidelibusexhibcnle. ccclcsiis aiiiplissiniaruiiiparceciarum prassules inullo
Nuin auteni sedenle Daiuaso, aut post obilutn Da- reinoliores ab caruuulcm exlremis, liccl in mcdliullio
masi, a successoribus insiitnla sil illa paiiitio. ei residcnles. Ad ba:c aposloloiiiiu principis xsxpmplain
assign.itio sex cartlinaiiiini episoporuni tul qnoli- Urbe adhibentis episcopus»atljutores, elsuccessor.iim
dianasvices in Laterancnsi basilica peragendas, im- ctinsueiiido in proxiniis apud se ditiiius jolineudis,
phiile summo ponlificc srplimtuii seu primaui die ct in advocandis atl limina apostolica ceiiis aiino-
Duiiiiiiico, ncc non xxvm presbyicrorinn cardina- iuiii s|ialiis eliaiii Ibnge tiissiios, uii lacilitaleiii roni-'
l mii in quatuor scplcnarhs viccs p".o jpiuiero qiiatuor ji.triuit Constanliuo Koinie coinnioranti c\ vicinis
. Iiasilicaruni a Laleraiipnsi proxini.iiiini, de qtiiliiis ssaltem habtinli coniiibciiialcs in snis astlilms, ita
Joijiiiturex amiquis rihialihus uterque cjrdin:.iis Ba- G eauidem iacilitaiein reliquil Silvestto in ;edibus sibi
{•oiiiiiset Rasponiis, non ita 1'aciltsdecenii iiUst. Lx a Ctinslaiilino donatis reiiiieinli Lateianiii.ses istos
D.ituasi quidem addilameulo rouipletus f'nl .juiierus s.'ci.is beiiiiii operaittros. Sex aiiieniiu logereniur
liiiiforuiii xxvm, diini ille basilicam S. LatifMii a qni _>t:|iteiiariiim cuiit siiuimo poulilipe iiiiiiitiiini lut-
s.e construciam . constiluit litulum in '.irl.e H mia, i II.CILIIIpft' singiilas Ii<:biloinatl;p 'fcrias juxla \iceni
•u Itsgimns Jinca 14 biijiis iiuiii. cuin ante li-tu.asi ni t.itiiia iiiysleria expleluri, coiigruii id qiiot|iie"a:laii
Mipra xxv, Veteres lilulos atldiius luissti .,!.:_. Ive- S \!'utii": a quo hoc 'qisiini iiisliliitiiin reruni, ul tlics
slro lilulus eqtiiiii, et sub M.irco alter t-jus tic 1100ii e .*i.ri li liebdiim.iilis a lcstn tliei Douiiiiica' iiroxinie
dititts in Palacinis. Dainasi iiiiiem a-laie :-tI<!ittos s>'i'-tsihiitPb leriaiiim ntuiiiiie tlonarciilui', liutli: 111-
|ani fuisse aliquot cpiseopos ct presbyteros • 1 inoi a irlligprpl cleru^ t|iit)litlic sibi cessandiini a hiepiilari-
cbos psaliiioditc ciiin clci'o intra ecrlesm n.lsists lm euris., tii uni Deo tacareui atllccii in stiiicui Do-
dpcaninnda; colligiiur ex boe ipsoiiiim. in q I.J^. u - iiiu!. LjriM.tiii aiaiis aique nsus sunt Kalcnilaiia
lialur, lin. 25: c Hic consiituit, ui.psulnios <i'\i 110- Iiebdtini.itljiiiis lilieris :iputl Cbrisliinos prasuoiaia,
etiiquecaiiereiitperonniesccc!esias:t|ui hoe [u.iqiii i|ii.p pcr liiitiiLiiiim suni eiiita tiua cinii |iascliali La-
piesbyicris,- et episcopis, vel nionaslciiis. > liiioiiim fVtio a canl. Ninisio inipei' iliiisliiilo, til
.Quaniumigilur asseqtii.coiijcctura "|tossum,\iilcn- jilauts (•iiii->tol,(|iiidqitid pcitiiiel atl sepUMiiiriaspar-
tur ecclesiaeLaieranensi, utpole oiiinitim piiupipi, titituips divini iniiiibtciii, po.slpacciiilicticsia: reddi-
ot in qua veluti iir episco|iio suo resideret i-\ eins laui iu prupuiulo cxp<siti, itl atl Silvestii '.ciatcii!aut
fundaljone Silvesler, iissigiialusiiehdoiiiadariiis bo- , illi-[iro.\iinaiu cssts jvfereiidiiiu. PrasiiiOiislraYeralaii-
nor sacris operandi siimiuo ponlilii.i ei episcpis )U J icm antitjiiissiina iiisliitiiio aptistnlica Ilierosolymis
cardinalibus, quos ;et:is, posicrior itlcirco iippt:ll.irc , in vn tliaconis, litiina: in paii iiunicro diaconoruni,
consuevit etiaiii episcopos La.eranenses. lnipr bos sub.Iiacouoiiim, rpgionuni ct nolaiioruui, Asite in
vero nunieratum lego aiuio 1158 cpiscopiim Tibur- vn ejiisropis juxta seplcni spiritus Dei solio aslantes,
liiium sub Innocentio II, in anliqno lapiile ercleshu cl septom cantkiabra A]iocaly|)scos, liuue ininierum
S.Slephani pi'opc muvoscivilalis Poli iiuue atlriUiia jira: c;eltsris apluiii divino iiiinislerio, euni adhibitus.
RR. PP. Scholarum Piarum, ct afiixo parieii sini- sit ad intliciindam univcrsiiaiem cx quo reruin Con-^
strorsum iiwngressu ecclcsiaa-.cujusleeiio iutpgra liic diior ojxi-iiui suoiiiiii periodum hoc ipso dierum nu-
dabiiur (eum plura coiitineat liieiuoiatu digna) et niero tlpJinivil.
cttni vitiis contra reg. oiibogiaphia;, propriis ejus- Eqnidem 11011 ncgavcryii trcs episcopos a principe
dem astalis. iqiosioioiiiijj RoniiU aiiliibilos, ut feninl, atljutorcs
« Ahno DominicaeIncarnaiionis li5S,j)rccihus t!o- . una (iiin xxv presbyieris titularibus, qnos vidimus
jnini Oxldonis couiitis, cl Joannis- sepiscopi arehi- de illius maiidiiio |Ji'r Cfeiuiii ponsliluios in Urbe,
prosbytcii bujtis -sanctie .veclesbe", et aiioiiim M-.its-- . tctjiiaie exaclitjiiatuor stspitsnarias vices. Quaiie si
lium Dei, dominus Guido eanliiialis :t'pispopus Late- triiiui seuiiini piUriai^cJiaiiusna Pctro iiistilularum
j-jJticnsis,ut SiincliuTibuiiinae :ccclcsi;c,-i:i nndccimo - iinagti in liac Ecclesia Roiiiana exbibcri debiiit per
dicineusis Maiiii a-pclesiani istain ciiin.<lu<ibiis ;.Ita- liiio basilicas |)i'iinaiias, et quarli Uironi Hieroso-
lihus ex leliquiis saiutoruiu )iiaiivf'siiu~C(isi.Tybur- hiiiilani titiiloieiius cuiisequetiliam honoris adepti
tiij.Stcpliani pap;c, ct alioruni saiiotoniiii coiibecra- iii 2Jitit:u_).synodoSilvcstri cura' typttm expicssisset.
 87 ANASTASIl BIBLIOTIIECARH
iii quarla basilica.numerum vicium sacerdolalium A Eeelesiae Romanae resiituit vel adjecit, disiin-
romplebatur apiissime per trcs episcopos, e sex guantur a caeteris per Damasum, vel ner decessores,-
proximioribus Urbi seleclos, et per xxv presbytert s aut successores pariter adjectis, aut restiiUlis ex
priori originis summae exacte respondentes. Similis nova anlexveteri disciplina aposlolicarunnjuarum-
ileiiide hoitor in synodo Constantinopolitana delalus vis ecclesiarum, quae summorum poniifictim provi-
rpiscopo iilius sedis uli quihlam basilicam require- denlise viderentur ex tisti, et congruentia prae caele-
batad ejus imaginem cuni coeleris tepraesenlandum, ris futura in hae Erclesia Romana. Hoc enim saeculo
ita etiam quinti septenarii riumeruni deposcebat ad quarlo, quo pax fidelibus reddiia' jMiblicum sacro-
nimislcrium sacrum In ea perficiendum. Quintus rum nostrorum "usiim faciebat, episeoporum vigi-
. vero septenarius Iiahelur aslate Damasi quando ti- lanlia banc agendi libertatemnacta non desiititas-
tuli excreverant ad xxvui, si duplicatus trium pro- serere propriis in Ecclesiis veleres consuetudiiie&a
ximorum episcoporum ternarius cum sninmo hierar- viris aposlolicis rile inductas, easque dirigere ad
cha oninium eapite ac principe colligatur. Recte ati- cerlas regulas, quae communi Ecclesiae nniyersali
lein talis episcoporum chorus soli liasiica: Latera- praxi uoii repugnarenl: quam praxim ul a collegis
nensi assignabatur qone sedeni refert Romanam; perciperent opportnnilas conciliorttm generalium
casteris vero addicebanlur septenaria presbyterorum, effecit. Cum igitur in __EgyploAthanasius, in Orienle
tit dignitas primas, sedis a reliquis'non asquati eo- Basilius, et Joannes Chrysostomus suas consueludi-
gnosceretur eliani ex gradu sacerdotum majorum nes ordinarent ad usus liturgicospropriis in episeo-
in illa minorum in his divina mysteria celebran- paiibus ac dioecesibus : ila eliamJB. Damasus boc in
tium. Qtiare linjusmodi parlilionem referri par esl U Romano episcopalu praesciibere voluiiceiium ordi-
vel ad selalem Silveslri, vel ad aetatem Damasi tum ncm prassertim in psalmodia retinendnm, et assi-
cx argnmenlis supra indiealis, tuni ex provide.niiae "gnare ex assertione hujus Libii Pontilicalis episco-
eura posl concilium Constaniiiiopolilanum maxime pos, presbyleros, el ex monasteriis Romae-tune ac-
necessaria adunibrandi figuris, Ecclesiae universae crescentibus ccenobilas, qui Romanis in basilicjs,
systema exliibeiitibus, piiinatum Romana: sedis su- ac tilulis divinas laudes perdiu et in noclurnis vi-
pra caeleras. Cessatigitur quaelibel suspicio conlra- giliis riie eanerent ac Irequenlarent. Consequens
dictionis in admitienda figura triunrpalriarehaliuhi enim erat, ut pace Ecclesiae reddila dum jnagnifi-'.
jurisdictione anliqua gaudentium, et dtiarum poste- cenlia principum sanctuarii el imperii augebat nu-
rioris addilamenti, tiiulolenus oblineiiiiiun conse- merum, molem et ornamenta sacrarum aedium, re-
<juenliam honoris per .concilia generalia delati, ea- ligio quoque et.sollieitudo lanloruin praesulum pro-
que figura"jungenda sttb Damaso cum istius repul- •spicerel ordini, numero, vicibus, et officiisminisiro-
sione consianti- altentafa; invasionis duarum a'<l rum, acrilibus cerlis, quibus divina muhia persoJ-
tisurpanda jura Iriiim patriarclialium, eum in figtira verenliir. Qna vero ratione sub Damaso prseserlini
ila ordinata semper emiiieal privilegium' Romanae, compleltis jeddereiur numerus -ille basilicarum ae
supra universas primalum exercentis, et iiv olficio lilulorum, qui aptae parlitioni per septenarias vices
coiilinentis reliquas, saivaque jura esse jubenlis -universitatis myslerio aceommodalas maximerespon-
tribus illis a Pelro conslitiila in permissione hono- •deret paulo ante explicalum fuit.
rifici lituli aliis communicali. -Vernmid quod polissimum praeslitit Damasus in
Linea 23. -j- Hic constituit ut psatmos diu noctu- p psahnodia ordinanda (de qua hic num. loquilur) fuit
que cancrent per ecclesias : qui hoc prwcepil presbyie- " emendatio exeniplarium sacri texlus divina;' Scri-
ris, el cpiscopis, vel monasleriis. Falso id affirniaii pturae curala per Hieronymum ad Italicam versio-
puial ab auctore Libri Pontificalis Pagitis Junior, - nem collalam cum GraecaLXX inlerpreium, ul ipse
n. 22, "quasi asseratprimum auctorem iliitis inslituli Ilieronymus teslalus>est in posteriori prselaiione a<l
fuisse Damasum, ctiin duo cardinales doctissimi psallerium, quando posl annos aliquot adornavit ex
Baronius el Bona comprobenl multo anle Damasum Tlebraeo fonie aliam versionem bortatu Paulae et
in orientali el occidentali Ecclesia viguisse morem Eustocbii. Versatus enim Romae ferme per trien-
psalmos decanlandi in liturgia diurna et noclurna. nium poslremum vilae Damasi (id esl ex anno 582
, Venia lamen impelrata ab erudito scriplore, puta- ad finem 385) ut ipse narrat in epist. 99 ad Asellam,
verim nihil conlrarium antiquitali el cpnsueiudini tum illudpraestilil ad reslilutionem Italicaeversionis
nocturnae ac diuruse psalmodiae, ipsis exordiis na- ex LXX, luin alia multa contulit hortatu Damasi ad
scentis Eeclesiae uierilo assertae, hic afiirmarl a procuralionem divini cultus. Illa complexus est Ma-
Bibliolhecario. Iste enim bic loqui videlur de disci- rianus Victorius in Vita Hieronymi, praefixa editioni
per Damitsum constituta in omnibus cleri ur- - Romanae
~ operum ejusdem S. doctoris, his verbis :
Iilina
janj coilegiis psailendi siatis vicibus, cerioque de i^onlantum haccomnia Romaemanens procuravit,
rilu adhibendo per diurnas el nocturnas preces in el ctincta ecclesia; munia ut honesie ac sanctepera-
basilicis, tilulis et monasleriis, cum universa quae - gerenlur effecit: sed quidquidetiam boni velAnliocbiae
jn hoc num. leguntur ex Iin. U ad ejtts finem per- aqua Petrus-aposlolorum princeps Romam veneral,
tineant ad negotia bujus Ecclesias Romanae peculia- vel Hierosolymae,ubi ecclesiam quoque idem funda-
ria, noii ad generalia omnium orbis Ecelesiarum. D vit, et Jaeobo gubernandant poslea reliqttit, esset,
Videiur itaque Damasus paiiitus fuisse vices sacer- ul Romaequoque, ubi Pelri sedes manet,.observarc-
dotales ex Ordine Romano obeundas in omnibus lnr, procuravil: eo inslanle Alleluia, ul testalur -D.
sacris acdibus, intra Urbem et in Urbis episcopatu, . Gregorius, secundum HierosolyiuilanasEcclesiae-cqn-
sive in j'egione subttrbana silis,nempe in basilicis, suetiidinein, et sec.undum Anliocbi;e usum in fine
liiulis, diaconiis et monasleriis, ac ccemeteriis, par- oinnium psalmoruin Gloria Palri Romaecanlari cce-
tim per episcopos sibi assisienles, parlim per pre- pitini est. Eo emendanle Roma legendos canendos-
sbyleros, clerum urbanum, et inonachos, et assi- - que jn ecclesia LXX. interpreluni psalmos suscepit.
gnasse dietim certos psalmos, versiculos, antipho- Ipse Tesiamentuni Novum, quod Romana posiea
nas nociurnas ac diurnae (iturgiae, assumplo in liujus seniper legil Ecclesia, Damaso rogante, e Graecotune
curae partem sludio Hieronymi, cujns iioiniulla mo- primum coiTexil lpsemarlyrumiincs,qui in ecclesiis
nita ab exemplis ac tradilionibus EcclesiseIlieroso- 1 recitantur, primus, ulCassiodorus, t)suardiis,Adoquc
lymilaiiae petita liuc translulit, uii docemur ex lih. lestantur,in'unuin sub brevitate collegil. >Hucusque
vn, episl. 64 Magni Gregorii, quam observavit Marianiis dellieronymo. Cominiinei))attlem Damaso
laudalus card.- Bona de Divina Psalmodia cap. 16. laudem ac Hieronymo redduntin hac procuratione et
Quod si aulem idem cardinalis monet, catite in ordiiialionepsalmodia, ac delectussacrorumrituum,
telligcndum esse idem asseiium B. Gregorii ; cau- vigiles curas pontificis tuni in his Hieronymb deman-
tcJa iiilelligcndi in hoc adbibenda esl ul ea quse dandis, lum ju aplandis Jiis, el -compluribusaljis atl
Daroastis Ilieroiiyiiitim consuleus ritibus anliquis usus quolidianos clcii Ro_uani,_qua: ab aj.osloiicis
 89 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. ^- S. DAMAJSUS. 90
ecclesiis nndique conferrenlur ad Urbem per san- _A Debemus itaque euraeDamasi pastorali non qtiideiri'
ctissimos praesules Imc accilos, aut susceptos liospi- priinani inslilutioiiem decanlandi psalmos, quas in
tes abieodem Damaso. Consideranli cerle mihi Pe- Ecclesiae Christianae fundatione ab ipsd Domino ac
trum Alexandrinuni sedente Damaso noh modo in Magisiro uiiiversorum suis disciptilis commehdaia-
Urbe apud eum fuisse, sed_ ellant adfuisse lerlio ex semper in eadem vigtiit; aul primant efformalibnehi
conciliis Romaeper Damasum celebralis, etPaulinum yersiculi doxblogiaeGloria Patri, quae expressa jam
Antioclienum hospitem pariterab eo susceplum ciini prtdem feperiebatur;'sed partitionem jllam, ae dis-.
Hieronymo, elcomplura ejusmodi lumiria insignium. iribtitioneht per eerfas yices pensi diurni atque",
orJjis Ecclesiarum, quaeutrisqnecoelibus clerieorttm nocliirni ejusmodilaudum- -divinarum»-, singillaliiii;
et monachorum praefulgebant, et leges dabant, Eu- assignali ex praecedehli conisueliidine, et imposle-
sebium dico Vercellensem, Hilarium Piclavieiisem,- rum;decanlandi ex codicibus emendalis cum deleclu
Epiphaniuni Salaminae episcopos, dubium superesse hyhlnorum',.'vefsuum; colleclafum, cpiscopis , pi'e-
non potesl de asserlo per Biblioihecarium Damasi sbyteris,- cler-icis.,-mOnasteriis'tune ii)\Occ'ide'nle
sludio in pluribus staliiliendis ex rilu a"c.disciplina, succresceritibus indiclo perDamasum, ex InijusPoii-*
niajoriim, quaeparlem non modicam prdinis Romani iificalis Iibfi-assertione :'cui mores,et.hisloria ejus-
constiluunl, locupleialtim deiltdea siiccessoiibus, dem a;tatis maxiihe isuffraganlur. ; _.-'
el
praeserlim Leone, Gelasib, Gregorio Magno. Idem" Linea' 27. —.Sepultus est viaArdeajina in bdsiticd
suadet ctira DaniasisingnJaris iuin _in'providendo sua. Ibidem quTevit, donecad aliefam liasilicam sui'.
per experlissimos Romanae Ecelesiae presbyteros di- iiluli inlra" Ufbem-transrerreluf : quod cdniigitan- '
sciplinae in provinciis etiam reliquis sancte reti- .'„- tequain S' Adrianus primus lecitiin ejusaeiii- reno-
nehd», tum in imilandis singuloruni' episcoporum varet, ut infra legimus num. 324. Ibi assei'vatur sub.
exemplis ad excoienda studia, quaeDei cultum respi- ara maxima in altare" confessionis'«ive hypogaei,'
cerentac promoverent.' Primumilhid apparet ex" coneesso ejuscapite sacros^ BasilieaeVaiicaiu» cujus ;'
delectu preshyieri Simpliciani, ,ex titulo Romano cut iu secrelario iiiler selectas reliquitis colilur. . . r
praeerat transmissi ad Ambrosium ex calechumeno '.'- :
^crealum episcopum Mediolanensem, uteidem veltiti CIACONIL
director curae pastoralis et magisler adesset, qualeni* Linea'% '— Efcum-eodem ordinatur'sub confen-
Aiigiisliinis teslis oculatus experluni se fuisse lesta- tione Ursicinus. Eqdem aiino in, schismate ponlifex'
tur Confessionum libro vtif, eiip. 2,-per Baronium acclamalns esl Ursicinus; disserisio enim ,-quae coe-_'
prodiictus ad annuni 57S. Alierum vero."pefspicue' perai in Liberio.^elFelice, iii clefo Romano ex snh-''
colligilur ex Damasi opusculis quae.supersmH, col- stilutione FeJicis "(iicet" Liberius'eam componerer
latis cum sanclorttm pracsulum, el scriplorum lihiis sluduisset, recipiens in clero, atque uniens"'cuinaliis
ejusdem aelatis. Hdc scilicet saeculo Naziaiizenus' eos qiii ofdinati fueraut a Felice) latenier serpens,' •
carmine eompleclebalur mysteria fidei, el gesta san- novli>oiitificisoccasione rccanduit. Duin alii ex paiie
clorum, ut apudChristiaiioslitierarum sludia confo-? Felicis, ex paiie vero Liberii alii 'conarenliif ordi- -
verenlur, quae feralibus edietis suis Jidianus evertere iiare pontificem. .
hilebatur. Carmine complexus fuit eliam Damasus. '.
." PAGII.
Hymnbs passim hac aetate conscribebant in Ecclesia
Orienlali Epbrem Syrus, in JEgypto Synesius, iii „' Sancttis Damasus, Hispantis, Antonii filius,~ppst
Occidenlali vero Paulinus Nolae, Hilariiis Pictavo {v diertnn septem sedis vaciflionem Liberio successit,'
ruin, Ambrosius Mediolanensium antistes. S. Basi- ut ail Anastasius, ordinatus die prima Oetobris aiini.
lius Magnus tuiii Jiturgiam ordinabalclero et sacer- treceniesiml sexagesimi sexli, quae eriit dies Domi-
dolibus, lum precum et vivendi regulam monasteriis.' nica. Sed ejus electio turbata esl ab Ursicino Ro-
Joanhes Chrysoslomus suos pariter -liturgicos ritus inano diacono. qui ih schismale electus est conlra .
redigebatin codicem. Psalmos enimcertos assigna- DamasuniTegiliniis * ' sttffragiis elecluni,
*" ' titniox di-
bal pernoclaiionibus, et, pompis funeralibus deliin- cetur. •' . '. , _.
elorum, hyninorum .modulationes diluculo; sacras —
Liriea ,5. Et faelo consilib sacerdotum. Ipso'.stii'-.
slationes in ecclesiis slaluebat, in.monasleriis indi- ponlilicatusinitib, eT .iule liheni itiiiii-lrcceiiiesiiiii"
cabat angelicarum acierum choros; in eeenobiis vir- sexagesimi "sexti,-ant'saliem initio anni irecentesinii
ginum greges Mariam imiianlium, Diividici psallerii sexagesinii sepiimi synoduin'Roin;e celebravit a'd-'
penso absolvendo, et sui cantici laudibus Ciimuiando, versus Ursiciiiijm antipapani, et" adversus Yalentem
ut ipse diserte scribit Homilia vi de-Poenitcntia re- -. el Ursacitim , aliosque" haeretieos jani damnaios ,'
latus a venerabilis memoria; cardinali Thomasio in cujus synodica-a conciliorum collectoribus imer acia*
iprasfaiione~ad Psalterinm. Has profecto Jeges, ac gynodi Illyricianae perperam relata, ejiis enim liicc -
studia non negligebat Damasus", dum vices sacerdo- esl inscriplio :_Dileclissimis fralribus per lllyricuni
lales in Urbe distribueret aucta basilicis a se funda- fidem palernanrreiinenlibus, episcopi -llaliw in "Do-_
tis, el Hieronymum presbyterum adhibebal ad insi- mino cetetnam salulem. ln tia scribtirit episcopi illi,
nuahdas nioiiasiicae vilae consuetudines Romanis se concilii Ariniineiisis recisionem mUlerej subdunt-
viiis ac.feininis (el quidem jlluslribus) Christiana: JD1que :'« Auctores aulemhaeresis Afianaevel Aetianae"
perfeclioiiis aiilore succensis, cujuspraeclaros typos Valeiuem etTJrsaciuih, eaetcrosqite eorumdem con-
hahebant prae oculis ih lot saiiclissimis Pattibus sortes, uon nuncesse, quod inanifeslaiiapud Illyri-"
__Egypliis,Palaestinis, Syris, Groecis, Latihis, a Da- "ctimccepeninl, sed olim condemnasse manifesiuni
niaso iion semel excitisad celebraiida in Urbe con- est.j Ideo autemeaisynodica ad lllyrios missa, q.uia'
cilia. Hinc nempe evenit, ul ardor ilie cceleslis, qui Valens Mursi, Ursacras'Singindonis in lllyrio ante
siib Damaso coeperat, cum Urbis clerus, studiosi depositIonem,"episcoj)i fueranl. Untle sanctus Aiha-
viri^.et virgines ac matronae nobiles uliiusque-Te- iiasius in epistola ad Africanos,- ait: « Gratias ha-
stameuiL libres excipereht emendatos adcodices bemus et. illiiispieiati (nempe Damasi) el castefis,' '
genuinosjubente Damaso,-et deelaratos exponente qui cum ipso fueiimt cpiscopis, quod Ursacio et Ya-
veiitis Hieronymo, ac mofibus comprobante luii) lente cum sociis-suis ejusdem sentenliae ejectis, con-
ipso, tum Paulino, lum Hilario, Etisebio, Epipbanio; cdrdiaiii Ecclesideconservarint. J Numerosam fuisse
. ardor, inquam, ille coe'eslis non deferbuerit sub illam synodum dedueitur ex "eailem Alhanasii epi-
proximis successoribus Siricio,-Anastasio, Innoceii- stola; in ea enjm anteTaudaia verba lcgitur : « Suf--
lio, sed impuleiit sanctas niuiieres Paulam, Eusto- ficiunl scripla' Damasi-comministri noslri dilecli et
chium, Graccborum slirpem, sobblem Scipionum, magiiae Romac episcopi, et lam niullorum eum ipso
aliosque cceitisinnumeros nobilium virorum acfeml- coiigregatoruriiepiscopoiiim. iPorroeam synodum -
ir.iiiiui, qui rudimenta sanctioris vilae sub eo paslore jnilio ponlificatus Daiitasi coaclam, probalur -exeo
- Rj.uxsusceperani, ad eaproliienda Hierosolymis. quodltuclor libclli synodici scribat' Dainasuin; ubi
 01 ANASTASU lSISSLlor.-1-CAKR _)_"
poi.iiiicalinn adt.plus esl, fonfesitm ..tjnotlnmconsire- A tiius*. upqtie Ppisitila RatiiaM. qn.Tineipit ; Qucd t'e-
i:nsse;.el-cciic S. llilarhis, qui aiino iretpiitcsi no bilam tijo..iolicu_'scdirctcrciuium c.vliiber,qu.e. rppi-
spvagesiino srpiimo obiil, ejus syuodicani inter fra- tatiiralicodciii-Thefldoreio L v, c. 10, tion e_,t pnim
guiti.la rorilai. episfola synodalis linjiis courilii, ul eliain Bai-onii-s.
Liiipu II.— llic consiiiniiim ftcit cieEcclesia. Se- el alii posieuni arbitrail siiui; LPIIest episiola de-
cunilnm synodiiiii Dainasus Koma: cocgi.l advprsus crplahb ipsius Daiuasl <liu piist scrijil:), iu noiavil
Auxciilinni Aiianmii in sedpni Metljidanciisem in- Yalp.sinsin nolis ad Tiipotloreiiiui. Deiiiquc1u libello
iiiisum, cl quideiii anno li'Pceniesiitiosc(itiiagpsi!iiti syuotlico dc liaetenia synodo Ki»iii:'.tialegilnr ; < Pe-(
ijptiiiido, nijiis synodi epistolain syuodicaiii ad epi- tru- (jiii_>ti|uainAlexaiuiria ejetiii;» luit) Koniaiiicou-
.SPOJIOS lllyiios scriptani referuntTlieoilorel.is Jih. n, tentiii : coque receplo, jiapa .Diiinasiis Boina: divi-
p;i|i. '22, So/.onieniis lib. vi, cap, 25, et Nicepboius naui ct siiiicUiiiisyuntliiiiipiuiviitavi!. Qu,v aiiieineiii
lib. xi, cap. 51. lliiiesynodo inteiiuerc episcopi lau- illuii! A|iolliiiai'iiim,Sle|ilianii!)ii|iip pjus dispipultiin
xiiin noiiiigiiita trcs exrescriplo imperiali, ul halje- (lejjcntliini Timotbeiiiii , t|iii Apollni.nis t!isci|mliis
tiii' in ppigra|)he syuodica: collcciionis Koi-iana.'ab luil) el I.aironeni Liiciuni .iii;ttlit:niale ntilaVil,.,. ex
lliilsleuiopublicalas.. liiiiilins in ea acliiiii est de qiiibus <:iiani constal Apollitiaiis baicsiui in Occi
consubslantialiiate Spiritus sancli cum Patre, iil le- dciite |)ii)iiiim a Damasu pa|ia tlaiiiiiat.iin.
ttorcesi.iu lantlaia synodira i'l in fragmciitis epi- Poiio-palnaris Annlliiiaiis lia-resis luil,"quod na- '
stolii; Dainast ei suhjeriis in eatlem colleclione Ho- liirain noiuinis in Cbristo sriiMplenaiii putavit, hoc
niaiia el ex ca lomo Jl Concil. ediiioni» Labbai pag. est aniina cajeiucin, CIIJIIS,\iceni siipplebat cor-'
895. Un.de haercsis Maccdonianorum in Oecideii.e |{ pori Vorlnim ipsuni earo latiiiiii. Spcuiido, Apullina-
priiiiiimtlamiiaia 'csl in hoc-concilio Romaiio; nam i'isi:c asserebani corpiis Cln.isii <iivii.it.iii eonsnb-
quotl qnitlam aiunl cani prinnini p'roscriptani in Oc- stanliale esse, ex quo seqtiebalurpassibiiem cssc
cidciite a P.itribus concUii illyriciai.i, subsistere non diviniiatein Yerbi,'ei revefa crreiafus cl inoiiein
potes,!, ctfin coiistel synodiitii.lllyticlanani. post ae- csse perpes>am. Tenio asserebant Vciiunii divinuin
ceplani Iiiijus secund;e synodi Roiiiaua: sub Dainaso caiiieiii ex Yirgine liou siiinpsissc, sed -ex coeioait^i-
epis^olaiii synotlicam,"coiigrcgalam esse, ut legere iisse. Quaiio, divinain ipsaui Verbi siibstaniiam iu
e~siin crilicii Baronii. - ' carncin coiiversam esse pfliiticbant. Tandciii circa
_--
HascMapedoiiianoruinbasrcsis proscripta cst pns- Triiiiiaieni erravil Apollinaris,' -quostlaiii ilignitaliE
lea in concilio oecuinenico Conslaiiliiiopolitani) gr.idiiS excogilans, liiagnuni stilitet, niaju?, et
piinio, <lequo inlra. Ejus aiilem hoc fnit iiiiliiim. niaxiiiiuni; tit ihagiuis Splritus s.unius, nfajor, Fi-
Eusobio Nicoinedieiisi sedis Conslaiiliiiopolitaine in- lius, maxiintis Pater clicereliir. Alia 'Apollinaris ileli-
vasore defiincio, Maeedonius ab. Arianis anno ire- iia iqiiul iiatalem Alexandiiim s-.eculoiv legcnda.
cenlesiitiOqiiadragesinio sccuiijlp.illius Ecc!esi;e p|ii- Quaiiam indixil Daniasus l.tmr.e synod.iin anno-
ccopusortlinattis cst; sed cunl propter miilla eri- lipccntcsimo scptiiagcsimo ociavo, 1:1111 advciMis
in'ua aiiiio irccciiicsimo quinquagesiiho nono ex- varios luereticos, qnam ndversusepisco|ios c faciionc
^aucloraiiis esscl, novam lutsresimtioiuliilii, asscrens Lisicini anti]iap;e. Quaie-ciiui in epislola sive syno-
Spiiilmn sancttiin non ejustlcin ctini Patre et Filio tiali sivc decrctali Daniasi a Thcodoieio lib v,cap 10,
honoris patiicipein, sed ulriusque liiiiiistrtim cs_.e.. relal.i, dicat Damasiis: t Quitl dcpusiiioiicni Timo-
ac ereahirani; imdc noii-sohiui in bac, setl eliam in -. llici .1inc deniio postulastis? qui et lnc jutlicio setijs
qnaiia synodoiloniatia sub Damaso, de emisubftl.iii- apo.-.lolic;o,puesciite etiatn Petro AlexandrinoiiiiiL
tiaiilate Spiritus sancii aetuni, etin hac ultima di- urbisepiscopo, depositiis csl uiia ciiiu niagislro ip-
cli stinl aiiatbeinalismi contra plures haereiicos, et sius Apiiiliiiare, s apparcl jamantea ApiiHiiiareui et
. nominatiiii contra Macedonianos : « Analbcinaii/.a- TniioiliLiiiii aiino trcccntesimo scpiiiagcsinio-quiiuo
nius, inqiiil DamasiiS iii opisLuIaquam atl Pauliiiuiii in poncilio Komaiio lerlio luisse ilannialos, ideoquc
PXbac synodo niisil, Maccdonianos, qni de Aiii lianc Daniasi ppislolaui ad iioc qiiaiiuiii couciJiiiin.
stirpe veiiienles, noii perfidiaui niulavcrunt. scd HoiiiaiiiiinPS>Orciereudani. Atl li.tnc pariier syno-
jiujncn. J.Elinfra : «Si quis dl.Veril Spirituni san- (iuiii rpfpniiiliir anallieinalisiii; adversus'Arianos,
tiiiin facluram csse, aul pcr Filium facitnn. aua- alitibquc luercticos ex cpisioln Dainasi ad P;iiilinuiii
ibenia sit Si quis non ilixeri' Patris et Filii _.i Aiiiiocbenuni ppiscojniui, tliim Pb»ti Tbessalonica-.,
Spiriltis sancti unaui diviiiitaieni, potesiaiein, ina- inissa, a Thcodoroto liii v, cap 11, iccilaii. Jn.
'csialcm, potenliani, uiiam gloriaiu, doiiiiiiatinntiii libello cniin syuodiro post uarralaii) Y*alcnlisiisipe-
iiiitim regninu atque iinam volunlalcnt ac veiiiatiiii, ralofis moiicm, qu;e dic noiia Augusli anni trccen-
siiialhenia sil Si qtiis non di\e:it Spirituiu san- l. simi SP.pttiagp.siinioctavi ituiiigii, Ipgilur : « Cra-
ciiim adoraiidinn ab omui creatura, sictit et Filiuni lianus filiiis (scilicol Valcntiniani, tle quo loculus
et Paircm,anallieiiia sit. _ H;ec porro sccuuda M- fiierat) .Occidcntis ei Oricnlis iiuppraloi' facliis, pios
iiodus Roinana praecipue eontra Aiixeniiuui coacin, ppiscopos ab C-vsiliuicvocavit. Qno tiiiiporo bealtis
videtnr esse effectus moijilioiiis facine Daniaso pap;e tiiam Damasus, sacraiu Uotua: t-oinocavil syuo-
jt S. Alhaiiasio, qui cx synodo jEgyptiaea, qtiain diiin adversus Arianos, liiiMiiiiatoiiiarbos, el alios
.tiino Irccentesimo sepluagesimo prinio cclebr.ivil, I) plurimos biercticos; e\j)ositaint|uc tlpiiniiionem tli-
ad Damasniii scripsil, ul constat ex cjusdenl Allia- viijorum cajiiltim,-Tliessiiloiiicaiu ad Paiiliunm mi-
nasii epislola ad Aliicanos.- in qua ait seiipsisM: .-.e sil, qii;e cx tlivina tiispensaiioiie ulii<(iic uiaxiiua
ad Daniasum conlra Auxenlium invcisorem Mcdiolu- perfecil, et Trimiatis Iioniouslon adoiandain esse
nensis Ecclesiw, et niirari se cur nondum deposttv.s oinnibus persuasit. 1 Atl hane syiio.liiin Koiiiaiiani
eiectusque sil ex Ecclesia. r.icicnda qu;« diximus de Macedouianis in secuinla
Tertia a Damaso Roiiiana synodus anno tiwenlo- DaiiiitbiKoniana synoilo.
sinio scpiuagcsiiiio quiiiio babita, cui Pctrus Alexan- lliijus synodi t[iiaii;s P.iircs 'iul Cralianuin et
(liiniis cpiscopus, sancti Atbanasit sucressoi'. inicr- Valciilinianuni iinpcr;Uo.'C? sci'i(i.seruni de dam-
liui, dc qua So/.omenus lib. vi, cap. 23, loqucns t!e iiatioitc scliisniaticoiiinicifactioiic Ursicini. quorum
dtiobus Apoliinaribus patre el lilio, hrcc habct:« Pri- ppistola refciiur loino II CoiKilioriimcdilionis La-b-
iiuis llamasus episcopus urbis Roina:, _ctuna ciiin bci, pum rescri|ilo Gialiani Augusli, pixla jllius '
illo Peirus Alexantlriiius antistes, cuin liaiic h;eres:m pjiislol.u relalioneni, tlalo atl Atiuiliiium Urbis' vica-
hcilicet Apolliiiarisiaruin) latius serpere iuliilexis- jiiiin; lic.el enim Ursicimis anno trccenieciino
seni, eoncilio Roma: congregato, cam ab Ecclcsia sopliiagcsiuio quarto Yaleiiliniani iiuperatoiisjudicio
c.iiholica alienani esse dccrcveruni. > Ad hanc syT in Galiias relegatus fuisset, ipsc lanicti, ejttsqnc-
iitiduin non rcfeiiiiilur anallieniatisiui ativersus Aria- cxemplo noninilli episcopi Ecciesiis iiicubabanl, et
ni>S,aliotque baielicps e.xcpistola Damasi pap-.e a ('.oiiieiiijiiiscogniioribtis, vel ftigatis, j)itii't:"s cx ca
- Tlicddoicio llb. v, cap. II, leeiuui, ut crcdil liaro-. faciioiic Ecelcsias snas rciinebat.t. Qttaie iiiipe- •
 95 IHSTORIA DE ViTiS ROii, PO.*ST.— S. DAMASUS.
ralores jubent senteniias iu seditiosos alias latas A Pori="i.ta-i-pitau<i«ii!:iipm com.cqmmUir, si Romani
exspcuiioni mamlati. Ilic porro locus se ofieii de p.iiilifieis assensus acccdat. - ~
Uroicini scliismate sermonem habore. An__oticceiiiesiniti octogp.simo, Damasus "conci-
Ursicini schisma conlra S. Damasum. liuiii Kom:e indixeraladdiscutieiidiim MaximiCynici, ~
ihionum Coiislanlinopolilana: Ecclesia: invase-
Ursicinus, Romanus diacomis anno ireeentesimo qni
sexagesimo sexlo.morluo Liberio papa, Romanain r.il, caiisam"; qiiod cuni Orienialcs cpis.copi detre-
Ecclesiam nefando scbismate turbavit, ordinalus esl ciassen(,iteruin anno irecentesiino oclpge.siiiiqpriino
-ltaiice cpiscopi jiosl concilinm Aquihsieiise, Theodo-
ciiimepiscopusconlfaDamasuinlegilimiselecliim suf- sium iinperatorem ut I.onjae.generalis sy-
fragiis, et mtiltos ex clero, populoque Romano suas nodiis Oriehtaliuin rogarunl, -siinubet Occidentalittm coiigre-
ii! jiaites perlraxit. Ex quo lam atrox sedilio orta
est, ul si A-mmianoMarcelbno lib. xxvn fides, in ba- -saieliif. Ad quam couvocaii aDamaso episcopi
siiiea Sicinini uno Uie 137 cives oceisi sinl. Ciiinvero Orienlales,moranlsuam Conslanlinopoliexctisartini,
-sphismatici legitimam ponlificis elee.tionem convel- qnoil ob suaruin Ecclesiaruni tliscrimen in Oiiente
-Ifie noii possent, ad calurnnias conversi, sanctissi- diienli, Romam proficisci noii-possenl temporis an-
iniim virum Damasum adulterli accusarunl, qtiein guslias insuper causali : tignoscentes niliilomimis
S. Hieronynius epislola t adPanimaciiitim, virginem, Romani ponlificis auctoritatein qna eos ad siiuiii
nt legere est in eorum
Ec.clesi_eqiievirginis doctorem apppllal, el cujus in- coiiciriuiii jure convocabat,
tegerrimos inoi-es antiqui ecclesiaslicae Hisloriic scri- e|iistola synodica, qure data esl ab episcopis Orien-
lalibiisConslaniinopoli anno trecentcsiinooctogesimo
piores, Soerates, Theodoretas, etSozomenus prae- B secuntlo ilefum congregatis, dum synodus Romae
dicanl. - _ _ • - .-in qua synodica i'elalionem eortnn quae
Exstingtiendo Ursicini scliismali catholici impera- agebalur
•loies auclorilaie sua adlaboraruiit; Praelexiains anno ti'ecenlesimo oclogesiino primo inconcilioad
.piiimUrbis pracfectussuly Yalentiniano Augusto eum OBCirmeiiicogesia tlecrelaque fuerant per legatos
Damasum et Occidentales episcopos.milluni. Hacc
Roina-expulit Ammianolaudalo lesie; rescriptum- rcfcrlttr a Tbeodoretojib. v. cap 9.'
(|iie ab eodeni imperator.e accepit, quo jnbebatur ha~ synoiica "-Ceiitiim' ilaque et qtiiiiquagiiita Orienlaltjs 'epi-
.'si.ieam a schismaticis occtipalanr Damaso restitui,
oosque etiam Urbe pelli. Praeterea, ut mox diclum seqpi, pneside Timotbeo Alexandrino mcnse M.iio
esi, Valeniinianus, tit Ecclesia; pitci consulei-et, Ur- aniii irecenlesimi pctogesiini primi synotluni cecu-
siciiiinn in Gallias exsulem iiiisil, unde revocatus est inenicani celebraiiiul, in qua Maximus Cynicus
ea lege, iit nec Romam; nec in suburbicarias regio- Conslantinopolitana: sedis invasor abdicalus est, et
i.ips, nec ipse, nec scbismatis fautoi'es pedejji inferre " setles sancto Gregorio Nazianzcno confirniaia, cui
siudio pacis nuntiiim remisit. Uude in ejus
jiossp.nl. Valeniiniano moiitto Ursicitius Romanain laiiicji
SP em itertim invadere conatus -esl : episcopi in- locuni Npclaiius, virex ordine senaiorio, adhuc.ca-
schismate ordinali,-et calholicorum aiuistilum ju- iecbunienus, eodem in concilioet suffectiis est. Se-
dieio exaiicioiilati, quas invaserant Ecclesias rcii- ciindo, Macedonii, ApoHinaris,_ Etinoniii confixa;
miertinl. quo fac.tum ut Gratiaiuis Augustus Ursici- siint haereses, edimmque adversus.illas lidei symbo-
iiMinin Gallias expulerit, et ad petilionem Patiiim lum, quoNicaena fides magis exposita liiil et-confii-
maia. De baeresibus Macedonii el Apollinaris locuii
syo ii quartic Roma: sub Damaso celebralae. scbi- suiiiiH, de priori quidcin in secunda, de posterioii
sniaiicoruminsolenliam lata lege.coiiibueiii, til con- P ^ \ero in teiiia
siat ex synodica illius coucilii, el ex fescripio Gra- nomii synodo Romana sub Damaso. Jle Eu-
liiiui, de quibiis supra. episcopiCyziceniblaspheniiislegendusR.ironius
lomo
Liuea S. El mansit Damasus.- Eiflem imporatori , admiuisirationem IV Annalium. Tandeni cauones Ecclesianiin
supplicavprc Patres concilii Aquileiensis anno Ire- collectores exbibent. speclantes edili. . Septem Gracci
cpniesimo oetogesimo piimo, pneside S. Ambro.sio Tres duniaxat edilos fuisst:
Metiiolauensiepiscopo celebrali, eplstola quSe exstat longe probabilius est:alioalios verq insancitos, aliera synodo
lmic
iomo li Coiicllioiiim, quaque imperatores obsecrant, concilio Con-jiantiiioj^olitana tempore
iit: Ursicino sedem Koinanam posl damnaliouem re- sia: GraecoB ascriplos fuisse ab iis, qui codicem Eccle-
peiere nioliemi, faciles aures prceberenl. Postea ta- coniposiieruiit.
iiieii inoiiiio Damaso, Siricius non sine tintiiillu, ab Canoii lertius, qui est de secundo episcopi Con-
Ursicino excitato. in ejus loctim subrogatus est, ul slaiilinopolitani in ecclesia loco, et boiioris pri-
ibidem diceuius. Caeleriuti auclor Libri Ponlilicalis, maiu posl Romaniim , comme.ntilius non est., itt
Raronius; cum aniiqui omiies codices,
ipso fatenle Baronio, falso-scribit Ursiciaum, jiosl- pulavit et eolleciiones omnes media; aetatis et
quaiu Roma pulsus esl, consecratum' fuisse Neapoli- jjosleriorum s_eculo.iiiniantiqua; illuin conlineant; el prav
tana: Ecclcsia: episcopum, cuni ex Gratiani el Va-. ttsrea Socrates lib.
Jeniiniani Junioris rescriplo anno trecentesiino steiiiur. lllum autemx»,canonem cap. 15, illum condilnni le-
lerlittm secuudo nou
scpiuagpsinio oclavo emanaio, constet euni lnne adversari, imo nec illo aliquid derogalum fuisse ju-
Jonginqtio exsilio Jiiullaium ; nec MarccHiiius ejus ribus EcclesiaeAlexandiiiiaevidere est in crJtica Ba-
jianiaritis i:i libello, quem Tbeodosio iniperatoii ob- ".ronii ad annuin trccenlesiinnm ociogesiinuin p;i-
iulil, aiit iilliisveterum seriplorum itl refei'aiit. miistj. Sed quidquid sit,-ceiium esl lilluni caiionpni
Goncilium Conslanlinopoliianum
' primum , .generale iib Ecclesia Roniana recepfum non fuisse; ac ilisciie
i secundum. probauiin ante Iiiiioceniium 111,qui in concil.o La-
Anno Dainasi papa; decinio quiiilo, Tlieodosius ipraiicusi iv, eanone S, sedein Coiisiantiiiopoliia-
iiupei-ator episcopps -Oi\enlis Caiisianliiiopuliin con- nani inter pairiarchicas secundo loco numerat, pro-
vo-avil, piiecipiii: adversus Macedomi hasresim, in- piiamque ei asserit, secundam a Romana dignila-
coustillo Damaso, tpii idco legalos ad illud ponciliuin le.ii.
ti'ii misil, qtii ejus nominfeeidem praeessenl. Unde Concilium finitum fuisse die nona mensis Jnlii
isl u! concilium per se non esl habiium pro otscume- coll giturex eo quod canones illum tiiem pracleruul;
uico, sed lanium ex postfacto, Dainaso neinpe banc ceiic di« irigesima ejusdem mcnsis Tbeodosius de-
illi suo consensu dignilatem ct auctbritaiein iri- ditlpgem Scodicis Thp.odosiani cleFide calholica,\n
bue.iiie. Licei enim eeclesiasticae regul.e synotlos fa- qua mentio esl Nectarii episcopi Conslaiilinopoliiani J,
cere, et tiecreta in .Ecclesiis sancire absque Roma- iu <o:icilio ordinali; ex qua, et ex lege 8 ejnsdem
tiortim poniificiimauctoriiate vetent; non probibcul codicis de Hwreiicis deducitur, co die jam concilio
faiiien absque ejus aiictorilate,_naiio:iales syuodos, liuem iiupositum 1'uisse.Statitu atque celebra.ir.n est
vei loijiis eiiain Orieniis conciii.i couvocari, quse poiici!"iu'iii, ejus conlijinationcin Pntres ab imperaiore
ceeumoiiica quideiu non sttiit vi (.'OllvocalioIlis,al.. TIJPO;osio poslulavernnt, non quod eam-(dncilio
ijiiperaioribiis^paUiarchis. vel lueicopoltluuis £)Ci:e; csj^Huteiiicoftcccssuriam cvutiinarculi, sod ul liafr,
 95 ANASTASII BIBLIOTIIECARH . 9(5
rallnne imperalorem aslringerent ad fidem prole- A uigpsimo sexlo celebraio, nbi actione S legitur :
gendam, hacreticos profligandos, necnon ati ca- < Nam spccialitcr syiiiboluiu irecentortim decem et
iionum observantiam suis eliaui legibus impelran- DCIOsanclorum Pairum, in qtio baplizamur, ipsas
*lam. tre.s sanclae synodi consone conlirniarunt. . Sed
Patres postea concilii Constantinopolilani, sequenii cum, PXdiciis, Cohstantinopolilanun) symbolum in
anno treceniesimo oclogcsimo secundo cclebrati, nt Nicvni lociini siibrogatum fueiii; noinine' non mu-
• Jam diclum esi, de rebus in synodo cecumenica de- lalp, in hoc el aliis locis ab eo citalis suspicor ,ser-
crelis synodalem per epislolam moinieruni Dama- monem esse de symbolo Constaniinopolilano, qiiod
sum papam, qure apud Theodorelum lib v, cap 9, dicitnr Nicaenum, quia illo Nicxna fides ma-
inscripla.esi : _ Dominiscbatissimis et religiosissi- gis exposila fuit et confirmala. "Unde ipseinpt
•iiiis fratribus et comminislris Damaso, Ambrosio, Martene falelur in vulgato ordine Roniano, in
Briltoni, Valeriano, Ascbolio, Anemio, Basilio et ordine Gelasiano, in Poniificali Salsburgeiisi, in
reliquis sanclis episcopis, qui in magna urbe Roma - veiuslissimo codice .Rhcmensi annorum 900, et
collecti sunt, _ ete. Ea epislola Patres, eorum quas in piimo ordine Scrulinii Godicis Gellonensis
acla fuerant in synodo ceeumenica, et quoruni re- nolari Conslantinopolitaiiuni symbolum. non Ni-
lalionem miLtunl, confirmationem postulant, cum caenunr. Et sane convenienlius videtur Constan-
aiunl : « Quibusiaiiquam eanonice ac legilime apud linopolilanum catechumenis tradilum' fuisse , ul
nos constitulis, veslram quoqiie revereniiam, gralu- de divinilate- Spiriltis sancti edocereni.nr, qua; iu
lari hoiiatnur,' inlercedente spiritali <cbaritale : et Nicacno clare expressa non eral, ut fuit in Con-
Domini timofe, omnem qttidem affeclum compri- B slanlinopolilauo.
mente; ecclesiartim aulem aidificationerci, privatae Symbolum porro Conslnnlmopolitamim lale esl r
erga singulos bencvolenlire et gratiae pr_epoiieiile. s <iCredimus iii unum "Deiun Palrem omtiipofeiiteni,
Haec synodica missa esl Dainaso per tres cpiscopos, Aictbremccelietterne, visibilium omniujji el invisi-
Cyiiacum, Eusebiitm,. Prisciannm. In ea causam cur bilium. Et in iinum DomintimJesum Chrislum , Fi-
Romam vdcaii non adiissenl, exjjlicarunt, el ascume- litim Dei uiiigenilum, ex Patre iialum ante omnia
tiicaesynodi, quamsuperiorianno Conslantinopoli ce- saccula, Deiint exDeo, lumen ex lumine, Deiim
Iebraranl,acta Romanoponlilicirecognoscenda mise- veruni ex Deo vero ; natum, non faclum", liomon-
rnnt, qnae ab eo conlirmata sniil. Qno ex tempore sion Patri, boc est ejusdem PUIIIPatre'subslanii;p ;
ea tanquam per apostolicam sedem approbala summa; per qucni omnia facla sunt. Qui propler .nos homi-
semper veneralioni fuere. nes, et propter nostram salutem descendit de coslis :
Qtiod allinet ad ConslanlinopoJilanum symbolum, - et incarnams esl ex Spiritu sanclo, ex-Maria Virgi-
illud slatim ac prodiil, ab omnibus Graecorum Ec- ne, el homo factus est: cnicifixus eliam pro nobis
clesiis in Nicaenilocum, nomine tamen non mulato, sub Ponlio Pilalo, passus et sepultus : et lertia die
siiffecium esi. Unde omnes Constanlinopolilana po- resurrexit secunduin Seripturas : ascendil in coelos,
sleriores synodi et Patres, quoties de Nicaeno sym- sedet ad dexleram Palris ; inde venlurus est cum
bolo Ioqiiuiilur, passim inlelligurit Constaniinopoli- gloria .judicare vivos et mofluos ; cujus regni non
lanum; neque lamen Constanlinopolilanum, sed Ni- erit fiiiis. Credimus iii Spiritttmsanclum, Dominum
caenum vocanl. Jitiam hodie nos quod ad missarum el vivificantem , ex Palreprocedentem, el cnni Palre
solemnia canianws, Nicaenumdicimiis, cum tamen P etFilib adoranilum cl glorificandiim : qtii loculus est
sit Coiislaiiiihppolitnnum, ul observavit Liipus per prophelas. Et unaih sanctam catbolicam el apo-
lomo I Concil., cap. i, ubi addit in Ecclesia urbis stolicam Ecclesiam. Confitcmur unum baptisma iir
Roma; servalum ftiisse antiquum morem recitandi -remissionem peceatonim. Exspectamus resiirrectio-
symbolum apostolorum, quod imlla haeresis ibi sum- nem morluorum, el vitam ftiluri sa;culi. Ainen. i
pserit exordiuin. Eodem jure symbolum apostolicum Ramasius papa mullis pro EccJesia' exanllatis Ia-
slne addiiamenlo relinuerunl Ecclesia Africana, Ita- boribus ad Dettm migravit die decima mensis De-
lica, Gallica, Lalinse omnes, ul Iiqucl ex Aiiguslino, cembris anni trecenlesimi octogesimi quarli,- post
Chrysologo, aliisque Lalinis episcopis, qtii istud so- quam annos oclodeeiin, menses duos,-dies deeetn
luin legunlur catechumenis' tradidisse. Cum enim sedisset. Diem mortis nobis conservavit S. Hierony-
Theodoreto,Sozoii)eno,aiqiieSocrateleslibus,Ariana mus in Martyrologio .. annos, menses et dies sedis
haeresis lllyrici finestransire nunquam valueril, apud Atictius Cbronicon veterum po)itificum : anntis vero
Europeos nova professionis tessera opus non ftiit. moiiis dediicitur ex epitapbio Siricii ejus successoris
Excipiendas lamen suiitHispaniarum Ecclesiaiqua; a abannotatore Baronii relato ex qno conslat Siri-
Goihis, Arianis, Vandalis ei Suevis pervasa: el pos- cium anno 58i pontillcaliim adeptum esse. -Quinque-
sessae, sicnli trinam baplismatis mersioneii) in tini- onlinationes fecil mense Decembri pfesbylerorum-
cam, ita apostoliciimsynibolttm in Nicamummulave- iriginta unins, tliaconorum novem : episcopos veio
runt, id est Conslanliiiopolilanum, ut clare habeliii' sexagiuta duos per diversa" loca consecravit, et via-
in leiiia synodo Tolclana anno quingentesimo ocio- Ardealina in sua Basilica sepultus est, plures enini
gesimo nono celebrata, in qua consilio Reearedis maiiyruin basilicas ei-exii, plurium sepulcra versi-
-
Hispaniarum regis statuitur : Ut per omnes Eccle- f Ims exornavit, sibique ipsi epilapbium ed:dit. lnfer
sias Hispania; et Galliciaesecundum formam Eecle- sanclos miraculis clarus recenselur et inler scriptb-
siarum Orientalium concilii Constantinopolitani sym- resecclesiasiicos.
boliim reciteiur . s Imitatae id posunotlum sunt Sanctuii) Hieronymum Stridoniensem in scribeu-
qtiaedam suj) Carolo M;igno Gallicana; Ecclesia:; dis epistolis, et in ecclesiasiicis negotiis adjuioreni
aliae lamen,*ae ipsa capella regia imitari non siinl habuit, ejusque jussu idem Hieronynms Novum Te-
ausac, donec a Leone 111veniam impetrassent. Nam slamenlum Gra:cae fidei reddidil. llic in libro dc
Romana Ecclcsia necdum sub Joanne oclavo eam- Scripioribus ecclesiaslicis de eo scribit : « Damasns,
dem canlaudi, consuenidinem receperal; poslea la- Romanae urbis episcopus, elegans in versibiis coni-
hieo,ne a subditis sibi Hispaniarum el Galliarum ponendis ingenium habuit', mullaque el brevia.
Ecclesiis, inoreni bunc deponere iiolenlibus, disso- opnscula beroico melro ediilit, el prope oclogenn-
narei, illud symbolum intra missarum solemnia ean- ritis sub' Theodosio principe morluus esl. » Ejus.
lavil. opera a Mariio Milesio Sarazanio eollecta ;.sedepi-
Edmundus Martene Jibi, de anliquis Ecclesiae stola VIII, quae dicitur scripta Slepkarioarchiepiscopo
Rilibus cap i, arl n, num 10, exislimal~ post con- concilii Mauritanim et universis episcopts Africann:
cilitim Consiantinopoljtatiiini primum calechunie- provinciw, supposiiia est, ul ostendit subscriptio :
uis, aniequam baptizareniur, tradituin esse sym- Dala Flavio et Slilicone V. V.C. C. coss. Flavius
holiim .Nicaeiiiini, quod probal cx. concilio Con- enim Stilico unus et idem est, qui annoAOO',Aure-
suntinopolitano sub Menna, anno quingentesimo liano collega, consulattiiii gessit, et ilerum auuc
97 IIISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. DAMASUS. 98
405, collega Anlheniio. Praelerea prfeiiotatur epis- h vir. sane - propter vitae praestabilis oiiiamcnla insi-
lol.i : Damasus servus servorum Dei, alqtie JI T gnis : qui doctriuam apostolicam assidue lutalus
graliam ejus episcopns sancla: Ecclesiaeurbis Ro- esl. i Sozonieiius lib vi, cap 22, tradil : « Morluo
jnoc, t cum tamen anle Gregoriuin priinum jtonii- Liberio Damasus Ecclesiae Rom:e sedem capessit.
lices Romani non sese servos servorum Dei in epi- In qua eleclione Ursacius diaconus compelitor ejus
'slolis appellarent. fuif, qtti suffragiis prasteritus iniqno aniino lulii. >
Liber cliam Pontificalis,seu Ponlificale tomis Gon- Ui's:nus quidein hic a Rulino tlicius ct a Marcel-
ciliorum inserlum Damaso pci-peram tribuilur, ut Jino Ursicinus « prselaluin sibi non ferens Damasum
inler eruditos convenit. Nec denique Ilieronymi ad in taiilum furoris ertipii, ulpersuaso quodam satis
Damasum, et Damasiad Hierouymuni epislola inter iinperitoel agresliepiscopo^.nempePaulo Tiburtino,.
opera-Damasi numeranda, ut oslendil Scheiestratius collecta turbulentorum, el scditiosorum honijnum
in secunda parte Antiquiialis illuslratae. Quoad cata- nianu in basilica, qu;e Sicinii appellatur, episcopum
logiim velerum ponlificum, quo usque ati Liberium, se fieri extorquerct, legibus, et ordine, el traditione
in quo desinit, usi sumus, quique Cbronici Damasl peiversis. i Rufin, Hisll.n, c. 10.
nomine a nobis appellatus esl, Damasi paiiuin non Scliismaiica hasc ordinatio tuinultusexcitavil ae
esse recle vidil Baronius, sieuti ct falsum esse quod raedes in Urbe non modicas : ad quas averlendas
de eo in Libro Poulificali iegitur, eum nempe consii- JUmiani niagislratus dejui'e Damasi non dubiiantes,
luisse ut psalmi, diu nocttiqne in ecclesiis cane- antipapam exsulare cogunt: pulsoqtie (cttin asse-
renlur, quasi priinus sacriillius morisfuerit auclor; clis) Ursicino (ait Ammianus Marcellin, lib xxvn)
ut eniiii probat Bona cardinalis cap 16, dedivina B alla quies pari jain proposilo civium Romanorum
Psalmodia, in Ecclesia Occidenlali, liunc aiiernaiint aptissima adolescebat. > Verum non dtuluriiani Ted-
peranliphonasnioduni inslituil S. Ambrosius, quem dere tentarunl ejus factionis asseclae, qui nacii apud
Damasus apostolico decreio stabilivit.. Qua de re Valeiilinianum Auguslum patrocinatores suartim pre-
plura apud etimdem Rona legenda, ubi et pag 458, - cnm, ea conditioiie copiam redeuiidi imjielrarunt,
ait caute inlelligenduin esse quod Gregorius Magnus iit poenas graviores subirenl, si "novilumullus per
libvii, epislola 64, apudBaroniuni scribit, Damasuin ' eosdem excitarentur. El cum injpolenlei'<proclives
iieinpe papam ex B. Hieroiiymi tradilione accepisse, rcperii essent in"eosdem motus, iteniin in Gallias
nt ad imiiationem Jerosblymilana: Ecclesiae, Rotna; relegati suni; erepta sediiiosorum sociis nnica
concitierelur Alleluia. Non • enim, inquil Bona, coepit ecclesia, qtiaesuperfuerat ipsoruin habendo conven-
eo lempore in Ecclesia Roinana eanlari Alleluia, Uii. Marcellinus, eibnicus licei auctor, referl, magi-
sed cum lempore lanlum Paschali canlarelur, stfalum qui Romsettinc gerebat, Praetexlatiun pariter
innc sancilum esl, ut eliam extra illud frequentare- ' elhnicuni,~ jusla veritati suffragia pulso Ursicino
' con-
iur. iulisse. ' •
Ait insuper loco laudalo Bona, pag.447, muJtos Interea Damasus sua usus aucioritale ponlificia
doclores alioquin fide dignissimos-Jegem canen.ia: ad schisma abolendum dainnalionis senleniiam pro-
doxologiae,Gloria Palri et Fitio et Spirilui sanclo, tulitin auctorem el in complices criininis. A com-
sicui'erat, elc., in finepsaluiorum ad Damasum munione fideliuni eosdem reinovil; et in concilio
papam referre, a quo hac de re sanclioneni ediiam quod Romae liabuit lertio sui pontilicalus anno ad
aiunt divo Hierouynio suadenie. Sed isti deeepti P deponendiim Auxenlium Mediolanensemcontra eos-
sunt ob epistolani llieronyini ad Damasiuii, qiiam dem non dcstitit ilerare senlentiam anlea prolatam.
niox adulteriiiam esse dixnntis. Conciiium Vasense De his nempe deci-elis' aposlolicaa sedis loquilur im-
seu Yasioneiisesecuiiduni, sub Felicc IV, aimo 529, perator Y~alenlii)iainisrescribeiis Ampelio praefecto
celebratuni eanoiie 5, slaluii,"ui in Ecclesia posl Urbis, el Maiximinovicario V. Pl (vide apud Baro-
gloria, dicaiur, sicul erat in principio, adversus eos, niiini ad ann 571) super schisinalicis inenloralis.
qui Dei Filiunva lempore eoejiisse blaspliem.ini. _ Ad faciliorem exseculionem parandam Ecclesiae
Damasus non esteliani auctor decreli de Scripitiiis legibus saiixei'at Yalenliiiianus, causas reliqtioraiti
divinis, et opuseuiis sanclorum Palrum quae in episcoporum esse a Roniano pontifice judicandas :
Ecclesia calliolicarecipiunlur, seu decreli de libris siquidem causasfidei, necnon de regimine ecelesia-
recipiendis et "non recipiendis, licet in colleciione slico ad'cjusdem ordinis viros peiiinere : ita ut sa-
Cresconiana, librarioiiim errore, decrelum illud Da- cerdoles desacenlolibus judicarent. VideS. Ambros
lhasi nomen pra:fei'al; quia plerique Gpusculorum epist XIII', ad Valentiniau; imo apud Raro», ad
in eo liieinoratoriim auctores, jiosl Damasum vixe- ann 586, epist xxxi, S. Ambrosii etCollect. concil.
liini et sciipserunl. Qua de re plura-iu Gelasio. lonio II, aiin 578.
• SOMIER.' . . . Moiiiio 'Y7aleiitiniano,Ursicini et suorunt inquie-
lum ingeniuiif nova niacbhiamenla contra Dama-
Linea __.—Ordinatursub conlentioneUrsicinus, elc. suni struxitjjidhibiliscaluniniis. Cum vero coguosce-
linii: Hic accuialus esl insidiarum, elc. reni neque de ipsius doctrina, neque de regiiiiiue
Ilujiis hisloriae serieni exacle prosequi ducimus u„ niale ailministrato ullas facile processuras, de .ejus-
Jiecessarium, ~utora obstruanlur iiihiiicorum Romau_e dem privatis moribus falsum rumorem' dissemiiia-
sedis," qui caplare niiuntiir inde occasionemlinpri- "ruhl. Vcrutii caluiniiiis cito' deleclis, Ursicinus • itt
inentli aiiiniis iioniininii falsam ideani circa ejusdem Gallias pridem relegatus, colhbilus fuit areiius
seilis auctoriiatem." Coloniae Agiippinae inira angustiorem secessum :
Nunquam dubitari jure conligit, quin eleclio' Da- el Isacem reiuolus Hispania; angulus littilo danina-"
masi ad sunimum ponlificaluiii omniiio legilima tionis inclusit. UliGratianus et ValentiniatiusAugg.
fuerit el rite peracta. S. Hieronymus, qui ttim Romae hrreseriplo ;td Aquilinum vic ordenuiitianl. •
agebat, el rheloricic operam dabat quando eleclus Dainasus allanien suae conscieutia; teslimonio
luit Damasus, -in suo chronico ad annuin SG9, salis secttrus, cum posset illo contentus 'irrituin
scribit: « Damasns xxxv Romana; Ecclesia: ordina- conalum despicere accusalortini, aul sola declara-
lur episcopus, » et Riifiiiussequalis eoi-uuideintein- tlone innoceiiiia; suie public;c quoque opiuioni de se
porum iusi lii) n, c. 10, ail: < Damasus post Libe- consulere; qiiemadiiiodum a. successoribus su_jinde
rium per successionem sacerdotium inurbe Roma praeslitum non sentcl legimus, maluitse imiocenleni
susceperat. i Omnes atiliquae bisloriae de lmjusniodi probare in concilio, ac in conspectu coinilaliis iin-
Jacto coiiveniunl. In Socratis lib iv, cap 24? lcgi- peratoris. Multuni inleresl hic deinonslrai'e bujtis-
mus : ( Damasus Liberio in episcopatus Roinani .inodi faclum Damasi nibil prasjudicii intulisse juri-
administrafione successil. J Apud Tlieodorel, lib V,' bus inconcussis sunimi saceidotii Romana; sedis,
c. 2: t Hic Damasus episcopus Romanus fuit, in inviolabiliter id ojlincniis,- ut in lcrris a neiniue
illius Ecclesi;e adiniuisiralio.-.e successor Liberii : jiidicetur. <_• - . .
 '
99 ANASTASII RIBLIOTHECARH 100
Non cst eur aliunde qtiDeramusasserii demonslra- A Siiborium fuerai. scbisma Ecclesiae Anlioclieiia;
lioncin, cum abumJe suppctat in ipso' Roiiiano con- «edentecum RomaeLiberio. Eutloxius euim Ariaiiusepi-
cilio Damasi dc qtio agimtis : a quo jusu; prohilnm sc.opus sedi palriarchaJi Anliocliena;"quani oc-
dicinms lestimonium polius quant decrcluin dc jn-o- cnpaveral. praetulissel ConsiantinopoJitanam ( vide
Jiitate alt|iie hcroicis viiiulibus sancli pontilicis; Socr. lib. i, c. 54) ditiori patrimoiiio dolatam ,
iiiin eiiam in rescriplo Aiigiisiorum Graiiaiii et pjusdem faclioiiis assecla; slabiliverunt in tlirouo
Valeniiniani II, jiiiienlium vicario necnon jiraeferlis Auiiocbeno Meletium olim Sebastenum, liinc vero
pneiorio Galli.e alque llaliav (vid Baron ad ann 581) Berrboeenscm episcopum. Nam fama et exisiima-
iit ancioritiUe-adliibiia, scnicntias a Romani cpiscopl lione ejus fnlurum pulabant ( ait Sozomeims libl iv,
ju.licio prolatas valitie suslinere el -exacte lnandaie cap. 27) lit noii modo incolas Anliocliiie, veruni
- eliani uibes finitimas, et niaxime'oljni Eustailii.iiins,
(lebiiaspxsccuiioiii non oniitiant.
Coiipiliuin tle quo nobis esl sermo, in quo scilicet qui ita de Deo, sicut concilium Nicaeuum fjaiiiilcrat.
Damnsi innoceiilia jjlene perspecta etpublico enco- senlicbanl, omnino ad suam seetain atlracluros. »
mio celehi'...a-eslcoiHra caluiunias seliJsmatiroiiim, Riifiiius addil Hist. lib. i, cap. 24, Iranslalionem
«ledii ppistolani synodicam ad imppraiorem, in qua Melelii fac.lam conira leges sacrorum_iaiioiitiiu.
praioissis gratiaruin aclionihus, eidem ptineijii per- fiiistratos Ubivero se cogiiovcnini Ariaui sua-exspectaiiont:
soliilis ob asseiiaut in suis etiam legibus Romani fnam Mcieiius pro Niciena fitie se staii:
ponlificis atietoiilaieni judicandi de cacleris episro- dispiie professus csi) Conslaiiti imjieratorf aucioies
|)is, coiiqucrnniiir de Ursioino, ac de iionnullis fiuiit ejus c.\i>ellendiin cxsiiiuin, eiquustibsiiliiendi
episcopis depositis per Damasuiu, qui exemplo sui jj Eiizoguni. appiie Aiiamim, et tiiiiiin ex j)ia:ci|)iiis
aniosignani schisma in Ecclesia conlovebanl. Asse- tiiscipulis Arii. .Vetercs iuter Aiitioclieuos calliolici,
Jiiiil, liuc lendere perditorum hujusniodi scbisniali- qui consulislanlitds lldem coiistaiilci' servavprant,
corum consilia, cl fraudos, <iut dunt causani dicit quos appeliabi.ul EiiStatbianos, Mticlii declaratione
qni in oniues ]udex fuerat coiistiiiilus, nemo esset iiibil permotiet recusaveraiu eiimdeni epis,P0]iiimre-
qui de lapsis, vel de farliosis posset episcopaltis in- eognoscere,« ciim illis.qui eideni adli;erebaiii eoni-
vasoiibus judicaTe. s ( Epist. syn. concil. Rom. ad tnunicare, duplici iioiujue; lum, quod Meleiiiis
Gralian.) Perspicuuni reddunt, voluisse in hoc re- ipse Ariaiiorum suffiagiis fu;s et ad sacertlotii liin-
niiii siaiu snopte ingenio ponlificem «severioribiis se ctionem delectus (ait Socrales loce cit.), luin qiiol
dare judiciis sacerdolum » . .. ita ut « yir sanctus ejus sectatores ab illis bapilsuii lavacium recepis-
(iiKitiiuiH ) veslrae magis eonlerre pietaii quam sibi seni. » !
prasstare desideret, nec derogare cuiquain, sed siam Lucifer CalaTitanus ifa conslilulam reperil Ecclt:-
principibus adrogare. » Subdunt sequi Damasum AiUiochenam, quantlc post dccessum inipcia-
voluisse exemplum sui decessoris Silveslri papa:, loris Gonslanlii eamdem visiiavit (uti supra (iixinr.s
< qui a sacrilegis acciisatus apnd pareiitem veslriiin in notis ad Liberium). Speravii rccouciliari posse ei.
Constantiniini causam propriam proseculus esl. J in unum ccetum conveuire uirosqiie cn;liolicos Eusia-
Imperalores in resciibendo niagistrauuim desitliam Lhianos ct Meletianos, « si talis eligerelnr cpi.scopus
ineiiem ei inofliciosam culpanl, ac desidiam jncli- (scribil Rufin. lib.-i, c. 27) erga qtiein non iiii.rjijoi.s,
ctim , qui retigioneminquieturi (quamnos, inquiiiiil, sed ulraqiie gauderel. Quare praeproperiis callioh-
jnre veneramur) palienler accipiunl, e~lin banc so- P ciim qtiidem, ct sancluin viruni, ac per omni.i.ii-
p.ordiiiui refundunt causani hiijtismotli tiiniiilliiuiii gnum saccrdolio Pauliimm episcopuin eollocavil. t
:n: iiialorum. Ttim dc scbismaticis subdunl : « Hinc Veriim Melefiani eumdein recipere deirectarutiL; iin
illi iiispctaiores sauclissima: sedis, non soluin Dei ul schlsma per aimos plures jiro.lucium fucrit, uiris-
iiiiiniiie, quod siitiseral, sed eiiam jutiiciortnu cxa- que parlibus in lo.-um decedentittinad uovam proce-
iiiiui t:x|)lt)iatuiu nientis sanctissima: virum, ul eiiani dentibus eleclioiiem.
divo Pairi Valeiiiiniano esl. comproljaluni, lurpissir Sancltis Basilius cerliorein fecil S. Damasiini p:i-
niis calniiiniis episcopiiin Datnasum inquielare non pam de hujiismodi luntullibus, simul etiam scribeits
vcriii; postquiiin desperavejiintposse percelli, po- ad B. Allianasiuni ppistola 52, bis verb s usus : »iVi-
piiluiii, pro quo ille divinilali obses est, inquie- 'siiin esi ..aiiiein milii conseiitaneiiiii, "uL scribatin' -
tanl. i Praecipiunl itaquc, ut facliosL ila Lurbanies. episcopo Roniae, ul quae bic geruiilur considerei.. ct
(jiiiptein civitalum ab illis expellanlur, el ceiituin senleiiliain suam expromal. El qiioniain dillicile esl,
inilliariis ab tirbe Roma arceautur.« Qiiicnnque au- iit coinmuni ac syno lico decrelo alittui illine iiiittan-
leiii jutlicio Damasi, eLc., condemnaiiis fuerit; et - lur, ipse sua atictoritatc in hac causa nsus viros eii-
qiii evoealus ad sacerdotale judicium per coniuina- gal ad ferendas quidem ilineris molesiias idoneos,
ciam non ivissel, ab illusiribns viiis prtcfectis ad \erum juxla ad hoc.quoque accoinniodos, ut man-
cpiscopale judicium reiuittalur, sive a proconsnli- sueludine el felicilaie ingenii eos qui distoni et obli-
bus, vel vicariis, ul ad urbein Ronsain sub prosc- qtti apud nos siinl, eorriganl, apte ac dispensatorie
piiiioneperveniat.eie., vel siipseinetropolitantisesl, sermonem attemperantes, oinniaque secum babentes
Romam necessario, vel ad eos, qttos Roinaniis epi- quae in Arimino, ad ea rescindenda, quae illic pcr
scopus judiees dederil, sine dilatlone coulendal.. . 3 vim ei violentiam gesta sunt.»
Quotl si melropolilani episcopi, vel cujiiscunque sa- In epislola vero atl Damasum, num. 220, quem
cenloiis iniquiias est suspecia, aul gratia , :id Ro- appellat Patrem eolendissimum, exponiL anijjliludi-
m:.nuni episcopum, vel ad conciliuin quiiidccim , nem regionttm illis motiJms perculsarum , et -remc-
liiiilimoiiim episcoporum acccrsilum liceal provo- dium a S. Sede Roniana exspectamlnm. _ ftuidquid,
care: inotlo ne posl exaniein habiium, quoJ deli- iiujuil, ab ^gypto ad Illyricum usque protenditur,
niliimfiieril inlegreiur. t vebcmeiili lcmpestaic, el flueiuinn ngitatione percel-
Hoc igilur modo imperalores soletnni declaratione liuir... Horum cerle maloruni remcdiiini esseunicunt
el tsxpiessa lege recognoverunl jns in Romauo j.on- arbiiramur miscralionis tuaevisiiaiionem sollieiltidi-
tilice siluin judieandi de episcopis, et provocaiionis neinqiie... Eo tlesceiidimus, ut per iitleras noslras
recipiendic atl suatn apostolicain sedem ; quotl jus" aliqiianlultim solalii nobis facereiiius., si vos exeilaii
aniea palam et auibenlice recognoverat Etele&ia tandem iis, nostii susciperelis curain, et qiiosdain
universa in sjnodo S.irdicensi. ejiisdem jiobisciiin confessionis hnc inittejetis : qui
Linca 1L — Hic conslittttum fecil de Erclesia. dsscortlanles inlcr se parles vel conciliare, vel Dci
- Funesia quaedam conlagio ila inlecerat priecipiias Ecplosius rcvocare atl aniieiliam, el unionein pbs-_
Orieniis Et-clesias, ut sedes, Aiiiioeliena, Alexan-1 htint; vel sallem eos propalam manifestos redtlere,
drina, el Conslanliiiopolilana eoJem iciiiporc scbis- qui fliiciualioiiisislius caus;eeranl: tie c.Tleiifvohis
maie laborarcnl, quo lurbabaliir eliam in Occidciile ouinibiis liquere qne.it, ad quoiiiiii (luiiium.coiiimu-
Roina.na. iiio.ieiii accedcre debeatis. »
 SOl IJISTORIA D:<__ YITJS ROAI..PONT. — S. DASIASUS. - 102
B. Ilierosiyniiis, in ea provincia degens , quem A demetOmousiosfidem confirmabant, el.Pelricrea-r
nrrilcr sollicitabant ad se a.ljungendum palani par- lionem J (ait Socrat. lib. iv, cap. 50). Populus
libus P.iulini, aut Meletii, aut cujusdain Vilalis quem igilur iltis confisus expellit Lucium; Pelrum aulem
Apulliiinris lalenler hasreticus", de qtio Joqtiendum in ejus locum inlroducit.
nuliis erit inlcrius, eiigi curaverat teiiiuni episeqpum Per eadem circiter lempora Ecclesia Constanli-
a noiimilliscalholic.s a Melelianocuetu divuisis; san- hopolitana a qnadraginta ferme annis gemenie suh ,
piiis,-iiqiiam, "Meronymiisad B. Damasiiin sciibens lyrannideArianorum, qui eam sedem. invaserant,,
his iiiiliirsensibus (epist. 57) :~. Ego ntillum piiuium, pauci quisupereranl in regia nrbe catholici oiiho-
nisi Clirisiiuii seqtiens, Bealitiidiiii iuae, id esl catbe- doxorum antisiitum in ea viciiiia silortiiii ,pra:sidio
<ira:Ptiri coinniiinioneconsocior: stiper illam pelram fulti S. Gregorium Nazianzehum eo -perduxerant.,
:t:di!icalam Ecclesiam. scio. Quicmiqiic exira banc Ule obnixis utrorumque precibus ac suasioiiibus,
tlpiiimn agniiin comeilerit, pi-ofanus est. Si quis in divinoque in piimis spiritu impulsus ad eam cxpe- '
arca Noe non ftierit, "peiiiiil regnante diluvio dilionem (ut in ejus Viianarrat Gregorius preshy-
N;:c possuui sancimn Domini tol- iiilcj-jacenlibiis ler)perbienniini) aul irieiinituh fclici successu illum
spniiisa sanciinionia lua semper expetere; i;leo agrum Doniinicuni, excoluil," eitra assuinptionein
hie collcgas luos JEgyplios conlessores sequor, el illius episcopaltis. Inlerea Maximus quidani Cyhicus
-snb oucrariis navibus parva navicula delileseo. Non clienles sibi cum conciliassel, sanciuin veroGrego-
uovi Vilalein; Meletium respuo ; ignoro Paulinum. riitm demeruisscL specie probilalis exiiniip., quam
Qiiieiiiiqiielccuni non colligil, spargit: hoc csl, qui aslulus bypocrita liieiitieljaiur,'ita se insinuaverat
Caristi non esl Anlichristi esl... Digiiare. scripta i> ul episcopns per obreplionem fuerit ordihalus. lu
iraiis.niiiere : siniul etiam "cui aputl Anliochiain de- suasparles periraxeral complures e|)iscopos, ipsum-
beatn •communicare, signiliees. >. Et ejiisi. 58 : que Petritm , Alexandrinum, de quo Naziaiizeims
« llinc euiiii falsis prtesidiis fnlla iniindi Ariana ra- .--alludens ad Petri negationeih a fletu-siibseculam
bips freniil; binc in tres paiies scissa"Ecclesia ad .ila loqiiitur (oraiione in Maximiini): nFacltim esi,
_serapere nie feslinal Ego- inleriin clamilo : Si -ut Petrus etiain me abjuraret: ac fortasse- noii,flet
<i-.is cathedrae Pelri juiigitur metis est. Meletius, rjuideniamai'e, ut peccato meileatur. t
Vitalis', aique Paulinus libi baerei'ese dictinl. Possem Verum Damasus "de Cyiiiei hujus inlrusione -cer-
eivdere, si boc unus "assereret. Nunc autein duo -tior factus, jia vigili cura el laboribus conslantpj*
mciititiiiliii', aul omnes...... Idcirco obleslor Beaiilti- Iinpensis profecit (quod lesiabanlur complures ejus-'<
(liiic.ii tiiamper cruceni Domini, etc, ut miliiiitte- •epistolaeNicolai piimi setateiiondum depp.rdilae)nt
ns iiiis apud queiii in Syria debeam communicare .Conslanliiiopoliexpelleretur. « Maximus- posiquani
significcs. » .multum a Damaso papa, sicut.ejus ad diversos epi-
iJainasus Patilinum praetulit, eiiiiidem Antioche- -slolae indicanl, laboralum est, Consianiinopoli pul-
nmn (piscopum appellaus 'in epistolis. Neque enim .susesl. » Epist. Nicol. adMich. imp. Synodus oetn-
iiiins lides. adhuc eral suspecla Roiname Ecclesia:; iitenica quae.subindc celebrata- ibidem -fuit (Sozoin.
coinp 'liiorum vero suspicioni eraL obnoxia.' lib. VII, c. 2), declaral, hunc Maximnm neqtie esse,
S. Basilius Meletio imprimis addiclus, incassiim .neque unquani fuisse episcopum; el cum prius L-
ad uiagistraLus Aiiiiocheuos, aliosque perferri cuin -gisset ad e_amdemcailiedram S. Gregoriiim, deinde.,
epistoiis suis per illas- curavit, falsa cireiiiiiferri ^,-hoe recusante, Neclariuni; Palres concilii atl Da-
L
contra euiiidem asserens in 'Occidenleui; ei ad masum perscripserunt, (tim teiijporis^contili.iiii in •
Ailiaiiasiiim, ul Roiuano judicio sedes Aulioebpiid Urbe celebraniem, obsecrantes in sua synotlica, ut
(leferretur Paulino. Fruslra decedenli e.vila Meletio ralum babere vellet ct gralanter digiiarctur acci,- -
successor dabaiur Flavianus, ctsiilra coneordia: pa- pere quidquid gesium atque sanciiuin fuer..l"juxta
cliiiii a PJulino el Meletio sigiialuin, ul allennro •leges sacrorttm canoniin). lmperator quoquo Theo-
decedenle, qui supersles ipsoruni essel leneret ca- dosius confiiiiialidnem illitis electionis per missos'
thptlraiii 'Aiitioclienam ; et contra suffragiiim B. suos a Damaso postulavil, uli scribit Bonilaeius I
Gregorii Naziauzeui (c.trm. 1,) indigiiati Oriciua- -in episl. ad episcopos Illyrici : « Clemenlissima; re-'
liuin -|)iopcnsioni ad scliisma. Daiuasus pypa , in .cordationis princeps Theodosius 'Neciarii oiihnaiio-
foncibo Roma; a se habilo Paiilinuin nianuteneri in •nem, proplerea quia in nostra notione non essel,
p<)ssi:ssione_suscepiae dignilaiis decernii, d.uis eiiam habere non exisiimans firniiiaieni, missis e laiere
a<l ipsum lilleris synou:ilibus, quas e conlra Fl.i- suo aulicis cuin episcopis,, formatam htiic a sede
viano iiuuquanr direxil,' nec ralos habuil lilulos -Roinana dirigi regulariier tleposcii, qute ejtis sacer--
lmic delalos a suffragaloribtis. « Quin el episcopos, dotium roboraret.: J
qui illuin ordinarani, pro excomniunicaiis liabeoaut .Non deeranl alibi quoque schismatici per diver-
Rosnaniis poutilex, et cum eo mulii sacertlotes Oc- 'sas provincias, qui ad Urbem ablcgarent, imo con-
citlentales » aitStizomeims lib. vn , cap. 11. Yide -stabilire lenlabaniRoina: episcopos e suis sectariis,
Ypislolas 10, 272, 521, 525, 549 S. Basilii. -simios agenles ver;eet caibolicae Ecclesiae, cujus
i Ecclesia Alexandrina post obituin S. Allianasii -gloriae apicein Pelri.sodes non» niodo illusLralsed
crudelius vexata est a scbismale quam Anliochena. D eiiam roboral. Tales vero mimos se pr.Bbuerunl Lu-
Pelrus electus fueral, el unaninii consensu rect:- ciferiani, ac Donalistae. Beatus Damasiis omneni'
plus tam a clero, qtiant a magislratibus, et a po- movit lapidem, ut-has quoque oves erraules ad uni—
pulo. De electione sua scripseral Damaso, a quo lalem revocarel. Oplatus Milevitanus scribens con-
per diaconuni Romanae Ecclesias recepit litteras tra postremos, ostendit ex novilatc falsilatem ipso-
consolaiionis, el communionis (ex Theodoreto 1. iv, rttm Ecclesiae, fundamenlo destitutae, cum ,in Peiro
cap. 20). Ariani, qui S.-Alhanasiuni pacilice landein ' non solidetur": cujus calhedroe successio episcopo-
jjermiseraiit in sua sede tot annos persecutionis rum non inierrupla characlerem ostendit eeiium
cuin vita absolvere, leire non poteranl successio- . "veracis Christi Ecclesiae. « Nec 'Caeciliariusrecessit
nem Petii, utpote ab ipso auiea desigu.ati. ArmaLa a cathedra Petri, vel Cypiiani; sed Majoriniis, ciqus
inanu liiinc exirudunl, collocalo in ejusiocum Lucio Tu' catliedram sedes, quse'ante ipstim Majoririum
qtiodain hac menie ab ipsis aniea ordinato. Peirus origincm tton habebal. t (Oplal. Milev. 1. l). ldent
Rjinani se recepil lanquam in asilum honorabilein,' ' lih. II siibdil: « lnler dples catbedra est priina.
ac luliini adversus furorem Valcntis imperatoris ei Videndum ubi piior sedeiit. In uii)"elloina Peiro
collalaih : in qua
ipsitts iniiiisiroruhi, a quibus una cum Lucio psen- piitno c.itbe.iraiii cpiscopaleui esseservaretur
(toepiscopo dira quaeque exercebantur conlra ca una catliedra uniias ab omnibus : ul cie-
tiiolicos Alexandrinos. PosLquani pcrseculio defer- teri ajVosiolisin.gulas sibi quisque" derendere.nl;' lit
buit, < Peiiiis Roma cuin liiieiis Damasi episeopi jani stiiisinaticnspt pcccaior cssct, qui ponira-sin-
l_oni.ini_reversiis eo (Alexaiidiiam) erat : t]u;e qm- g-ilareui catlie.hain nliertiin collocarel. Sedil piior
 103 ANASTASHBIBLIOTHECARH . 101
Petrus,- cnt snccessit Liiius, etc. Liberio Damasiis; A Filii et Spiritus sancti unam deiiatem »sub pari nia'
eum quo nobis totusorbis coutniercio fornialarum jeslate, • el sub pia Tiiniiaie credanius, etc.
in una communionis "socielate concordat. Sed et Ne autem opinetur quis hujusmodi leges universo
habere vos in urbe Rpma parlem aliquam dicilis; imperio praescriplas, et per oinnein Christi Eccle-
JRamusest veslri erroris, prolensus de meiidacio, siain i'ecepias respicere singtilarem Damasi perso-
non de radice verila.iis. iiam a suo charactere ponlillcali sejunctam, nequt;
« H;rc in caeteris patriarcliatibns Ecclesiae Dama- referri ad sedis illius privilegia quam lenuit; ne, in-
sus exercebat conseius juris a' Chrislo Domino Ro- quam, quis baecojhnetur, prodticendi sunl lesies omni
nianac sedi pe.r.apostoloriim principem atlributi, exceptione majores, el aequales illorum lemporum,
Quanium sub qtii diseiie confirmant, auclorilati hujus augtistaese-
jtempe ut sil depositaria fidei divinae. dis jus illud insitum ad credentes ila conlirmandos
Damaso celebratuni ftieiil tuni a Paltibus liim a in fide. Sunl autem SS. Hieronymus et Ambrosius.
principibus hoc axioma, ad hunc locum peiiinet
compendiosa; llle in epistola 57 ila scribit: «Quoniamvetuslo Oriens
explicare; ut intelligalur nitidius vis inler sepopulorum furore collisus indisc.issamDomi-
illius narralionis, fecit conslilutum de Ecclesia, lum ni
in Damaso, tum in decessoribus ac in successoribiis lunicain, el desuper texlam minutatim per fruslra
;i Bibliolhecario persaepe adbibitae. Capnt 16 libri ilie discerpit... ut difficile ubi fons signatus , et hortus
III domini archiepiscopi Somier idem axioma ita dnunconclusus sit, possit intelligi: ideo mibi cathe-
sub Damaso viguisse denionsiral. » Pelri, et fidein apostolico ore laudatani censui
or- consulenda-ni : inde nunc mea; animaeposiulans ci-
Gralianus post mortem Valentis dum Romani unde olini Clnisli veslimenla suscepi, » etc.;
bishabehas solus ihoderarelur, «lmperii toiius quasi JJ buni, et iu epist. 58 Dnnvasumita rogai, praemissa noiiohe
primilias oinnium "guberjialori De.o obtulil (scribit "dissidiorumin Orienie : « Hinc enim praesidiisfulta
Theodorelus lib. v, c. 2 el'5). Nam conscripsil le- mundi Ariana rabies fremil : llinc in tres jiartes
gem, qua jubebal, tum paslores ejectos in exsilinm - scissa Ecclesia ad se rapere me feslinat. Monacho-
redire, snisque gregihus reslittii, ttim sanctas eccle- ruin circa mancntium in me furil aucloritas.
sias tradi liis, qtti Damasi coinniunioneni amplcxa- Ego inierini clamiio : aniiqua si quis ealhedrae Pelri jungi-
rentur. HicDamasus-episcopus Romanus fuit... Ut 'liir meiis est... Mihi litteris tuis, apud qucm in Syria •
atitem lex qtiam dixi modo-majorem haberct attcto- debeam cominunicare significes. t Trilum el illud
ritatem, misitcum«aducei~n Saporem. Eo advenianie esl Pairis consilium ad DenieLriadem
Aniiocliiam , cuni.Iegeih-Graliani ostendissel, Pauli- 'episl.ejusdeni 8 : « Cognovi in quibusdam adhuc vivere, et
a
iius se parlibus Damasi slare conslanler afiirmat. venenata planiaria : illud te pio charitaiis
idem quoque affirmat, inorbo erroris stti oceullato, TJullutare affectu piiemonenda puto, ut S. Innoceniii, qui apo-
Apollinaris...» TheodoreL lib. v. cap. 2 el 5. Trifa- siolic-C et supradieii viri successor el fi-
riam igiiuf divisa cuni essel Ecclesia Aniiochena, lius est calbedra:, tencas fidem, nec percgrinam, quanlumvis
singuli qui' partibus prifiisrant Pauliiius, ApoIIinaris, iibi prydens ct.Hidaque vldearis, docirinain reci-
Meleiius se a Damaso:stare prolilebanlur. Paulinus pias.K Ncc niiiius celebre illutl esteffalum, quod j)ro-
valide sita jura luebatur. "Apqllinaris, errores suos ttilit lib. III in Rufiiium : « Scilo Romaiiani fidem
'occullans, rion hiinns acriter pugitabat pro sua ele- apostolico ore laudalam ejusmodi pracstigia non
clione. Flavianus cliens-et fautor Melelii ut consla-, recipere; eiiainsi angelus aliter anniiiitiet, quani
bilirel illius jura cujus sub patrocinio degebat, con- pl' semel praedicatum est, Pauli auctoritate muuitam
tendit demonsirare iieulriim ex illius advcrsariis sett iion posse niiilari. »
"coinpeittoribusgaudere conimunioiie Romani poniili- Sancliis verc Ambrosius Damast pariter aetali
cis, cum Damasi doctrinani non sequerentur. Quare
Theodorelum loeo intlicalo Flavianus ila inter- aeqiialis ila scribit in I ad Tim. cap. 5 : « Ut cuni
apud lolits niiindiis Dei sil, Ecclesia tamen domus ejus
rogai Paulinum, duee audieiiie: « Si Damasi com- "(licalur, cujiis hodie reclor est Damasus... lllic ne-
jiiunionem.o amice, amplecteris, nobis tuae elillius cesse esl diealur doinus et verifas. » Facilc
doclrinas conseitsuncognalionemque maiiifesto coin- hinc assequimur senlenliainDei, lanli Pattis circa aucio-
monstra, ef ecclesias capesse, sicut Iex jubel. » rilalem et cbiiracterem illius, qiiem respicit tan-
Deinde- ila'Apollinarenv alloquitur : « Demiror, o quam direclorem, et arbilrum iiifallibilPmvcrilatis.
amice,'te non soliim tam iiiipudenlei' velle veritati Haec siquidem verba declaranl ideam piivilegiorum
rejjugnare, cttm certo scias, Damasum, virum sane sedis, iion vcro peculiaren) cffectum'virlutis ex viri
admirabilein ,. affirmare-perfeclam nostram -natu- iiioribus profecla:. Ita atitcni spusisse et iulime af-
ram a Deo Verbo sumplam esse : vcrunt eiiam con- feclum fuisse Anibrosiuni de Romau_csedis
trariam opinionem docere... Damasi docirinam am- gio, ut fidei ac veritatis sit promicanda el privile-
plectere, et.sacrosancias ecelesias capesse. » Res csi slris, pcrspicue cognoscimus et ex cis quaeproiufil seque-
tit aperte cum constitissei, Paulinum ac Me- cum retulissct fralrem siium B.
•recidit,
lelium nullaiu aliam fidem admittere, quani Roma- fragio praeservalum, alque ad littus Satyrum , exliiau-
in re
•nam, ab hac vero elongalum longe recedere Apolli- giouc a schisniaticis frequentaia. «appiilsunt Advocavii atl se
liarem, hic ab omni Ecclesia;Antioclienaeministeiio _'!>episcopum, inquit, percunciaiiisque ex eo est,
recedere jussus sit, duobtis auient oiihodoxis, Pau- uliiiiiuie cuni ej)iscoj)is-catbblicis,hoc est cum Ro-
lino ac Meletio,paci tit"consuleretur,annuenle eliam mana Ecclesia convenirei, » ctc.
(dc obiiu fratris
"Augusli delegato, permissum fuerit antislileingrcgis circa meditim). Perindc igitur eral per Salyrum el
portioni pi'a:esse, qua: singillatim alterulrum seque- 'Ambrosium cum caibolicis episcopis,el cuni Roniana
batur. Vide Theodoret. ibi cap. 5 et <&. ' Ecclesia sentire.
Tlieodosius qiioque imperii consors a Gratiano Conlirniat auiem Ambrosius hos seusus, quando
.assuinpius segnior. non fuitin zelo pro saci'a doclri- in synodica ad Daniasuin ciiindem appp.llat « lide-
na osleiuiendo, cujus sequesirem sciebat Roniajiain lein custodcm Doininicigregis, dignuni qiiem Dointni
.sedeni, promnlgala e'a celebri legeitd popiilum Con- oves audianl, el sequaniiir..: Credani symbolo ap.o-
sianlinopolilaiium, quae iij eodice Theodqsiano legi- sloloruni, quod Roinana Ecclesia iiilemeialum sem-
lur (lii. de Fide calh.,1. tj) :"« Cunclos populos, quos per et custodil et seival. » Ibi etiam poniificein Ro-
cleiiienlia; nostrae regil-imperiuui, in lali volumus nianuni vocal Doclorein episcoporum cl coiiciliorum.
religione versari, quain divum Petrum aposloluni .« Sed quid plura apnd Magislrum, et Doc.orem? »
iradidisse Romauis religio usque adhiic ab ipso ciijiis judicio se conformeni: « Joviniaiiuiu, Atixen-
insinuaia declarai : quauique pouLificeni Dainasum liuin, elc., quos sanclilas vcslra 'damnavlt, scias
sequi clarel, et Peirum Alexaisdii-e cpiscopum,' apitd nos quoque secundum judicium tuum esse
.virtim apostolica: sanciiiatis, hocest, ttt secundum damnatos. .
apostolicani, evangelicatnquc dociiinam Patris el Veruin dc judicio liicrelieorum de causis omni-
105 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. DAMASUS. 10(1
nioda cum potestafe cxercito per Damasum, et sen- A perversus fuerat ad Arianam inijiietatem seclandaui,
tetitia dainnalioiiis' iu eos prolata -docuuienta iilu- illi adjunxerunl legem, episiolaein inorem diclalam,
- . . ut recipi e.urarenl ea, quae in utroque concilio Ro-
stria
' juiigauius.
'Synodiia epistola , quam R. Athanasius uiia cum niano et GaJlicanofueiant decrcta. : s Nos autem nom
.lonaghtia cjtiscopis sui patriarcbalus secuni in con- aliier senlimus, atquc duo concilia quoruni alteiuin
tilio sedeiitibus dedit -ad episcopos Africanos nobis jam Romae, alterum babelur in Gallia. » Epislola.
piiescrvavilineinoriam ailerius synodi, qiiam B. Da- Valentiniani imp ad Asianam diceces apud eumtl
masus sub initium sui ponliiicatus Romae celebra- Theodoretum lib iv, c. 7.
vit ad exslirpandain Arianam perfidiam. Ex l>ae S. Basilius tum suo tum aJiornm ortbodoxoruni
epistola cognoscimus frequenlcm fuisse nmnerum Orientalium episcoporum nomine defcrt ad triDunal
Pairum ibidem congregatorum , ut verilas fitlei de OccidentaJis Ecclcsiae tres aiitesignanos laciiontim,
consubslantiali Verbo ab ipsomel Doniino apo- lanquam ad illam auctoriiatem, qnse sola jiossit
siolis tradila , et per aposlolos Ecclesiae in synotlo opem ferre in discrimine per h.osseeiarios iiitentalo.
-Sicicna illam soleniuiier' professae , constabilire- «•Nonesl autem (ait S. Doclor) quod aliunde openi
lur. Doeemur,'inaxiiuam adbibitam Ciiram in eo exspectemus, nisi per vos Dominus,' a quibus •
sin-
concilio", ut illi detegerenlur qui haeresim indica- cere colilur, curationem miserit. Improba quidem,
lam fovcrent, et quicunque in eaiiidem fuisscnt et impiidens Arianorum hseresis maiiifesle ab Eccle-
prolapsi. Percipimus denique ex eadem epistola, siae corpore" divulsa proprio inimoralur eiTori, pa-
decreta Datiiasi papao in eodem "concilio prolata rtimque nos laedit, propterea quod illius impieias
sitfficcre ad confirmandum Ecclesiae fideni. « Suffl- ~Qonmibus nota esl. Qui vero ovium pellem induli,
ciuiuquidcm scriptaDamasi (aiiAllianasiiisetcuin eo niansuetudinem ac piaciditalem exleme quideni
synodtis^Egypiioruinineasynodica) cbmmiiiistri no^ simulant, i)ilerne vero gregem Cluisii crudcliter
siri diIt.c'Cei niagria: Romseepiscopi, cseterortimque lacei'ant; et lioc noiiiinej quod ex nostro greiiiio;
lot nuniero ibidem congregatorum : nihiloque minus progreditintttr, simpliciores facile Jsedunt, ii suuC
suflicjuiil scripta aliorum conciliorum, qtiaepartim perniciosiilli, el qtti non ita facile caveri possunt.
iu Gallia,.paiiim inllalia liabila sunt, ad adslruen- Quos per vestram diligentiam onmibus Orieutis Ec-
dam eam quaein iiobis est fidem, quam Gbristus lar- clesiis publicari, ac manifesUtiipetimus; ut vel recta
gitus estet aposioli piaedicarunt, et Patres qui Nicaeae ingreuieiites, sincere nobis conjuncti sini; vel si per-
nndcquaque ex nostro iiabitabiii orbe~ conveneraiit, versi esse perrexerint, peslem suam sibi ipsis solis
liadidere: sunmia propter Ariaiiosadbibita cura, ut contliieanl; ne jiostliac per incauiam coinmunioncni
qui in eam baeresim Japsi essent resuigercni, et rhorbum isuum vicinioiibus affricare possinl, »
auctores ejus deprehenderentur. i Coiligiiur inde, a S. Basil epist 1i.
Damaso persciiplum Juisse ad Allianasiuni de judi- Tres isti factionuni principes, acctisati a~S. B?.-
tsio a seeonlra Arianos prolato, ac devVaIentiset silio, erant Eutaschius Sebaslenus, Paulinus Aiilio-
Ursacii deposiiione. « Gratias babemus et illius pie- cheiiiis",et Apollinaris. Etisiachius, qui aitctorilate
iati, et caeteris qui Romaecqtiveiierunl, quod Ursacio Liberii papaerestilulus fuerai episcopalui Sebasteno,
el Valente eumsociis suis ejusdcni senlentia; ejeclis, cum Romae Jidei professionem, ttii diximus,-praesll-
concordiam catboiicae Eeclesiae conservarint..» tisset, in Arianismum fuerat reiapsus, inio el ilforuni
• Episcopi palriarcbalus Alexandrini dum gj-alias haeresim complexus fuerat, qui divinitalem sancli
p
^-
agunt Damaso papaede rebus pro Ecelesia gestis, Spiriliis pernegabanl. Hic per sumniam impuden-
-cidemquerelas" deferuul contra « Auxeiitium inva- liam recriminari ausus esl B. Basiliuin et adversus
sorem Mediolauensis ecclesiae, euiiique significant fideni magni doctoris inlenlare calumiiiam (ut Basi-
non soluni In conimunione esse Ariatiicae seclae, sed lius lestatur epist 74). Yerum divina ultioni citi>
pneierhoe tnullorum scelerum leum esse, qusedesi- subjacuil, justo ejus decreio infelicem exilum viUe
gnavit cum Gregorio socio suae impietatis : miran- expertus. Paulinus Antiocbenus accusabatur de ad-
ttirque cur nondum • depositus, ejeclusque sit de missa doclrina Marcelli Ancyrani et de baeresi con-
Ecdesia. » Ibi. fundente divinas ires personas. Hujusinodi lamen
- His jEgyptioium querelis cum accessisseni dcla- accusatio liibiliRomaehabilaiiiinlme impedivil, quiii
lioues ab episcopis GaJIiarum ac Veneliaruin, signl- ab Ecclesia Roinana semper judicalus fuerit legiti- '
ficanles, Auxenlium bunc, aique alios lioiinullos, non mus Antiochi-e episcopus Paulinus, excluso Meletio
modo iufectos esse Ariana labe, sed cliam novam quem tolerabat sanctus Basilius; ei qtiin sedis
Ifaeresim procudisse contra Divinitateiu Spiiilus apostolicae'mandalo sttspecii defidein ejus Pauliui
sancti; confesliin Damasus indixit liomae conciliuui ihanibus fidei professionem de more jurareni.
episcoposdiversarum nationum advocans. Ibi Auxen- « Apollinaris scripsitel de resurrectione quasdain
litis daiunaius. Ibi excommunationis senteniia conlra fabulose, imo judaice coniposila, iu quibus nos dicit
hostes cousubstaniialis et divini Spititus prolata est. iieruin ad cullum a Jege pra:sciiptuni revcrsuros...
1151declaratuin 1'uit nuliius synodi quanlumvis nu- Deinde et de incarnalione... » .S. Basil episi li et 77.'
jncro episcoporum iugenti conslaret, ratam seulen- « Meniem ab Chrisli incarnalione t.inioveie, eum-
liam futuram, aut ullo robore pi'_editam, cui non D demque carnem cum anima duutaxat suseepisse,
accedat consensus poniiiicisR.omaiii, ctijtts senienlia menlein vero nequaquam asserere... Apollinaris
est prae caeteris oinnibus exspectanda. « Numerus Laodicenus hujus diguitalis auclor acpropugnator
episcoporum qui erant Aiimini in unuin congregali exstitit. t S, Epiph bier 87. Y'ideTheodoret. iib v,
piiejuiiicii vim babere non debet : praosertim ciim c. 5. Hanc liseresim Damasus damnavit in concilio
fornntla iila composita sit, neqtie episcopoRomano, Romaehabilo; ei illius auctorem Apdllinareht depo-
ciijiis senteiitia prae caetetis oinnibus exspectanda suii, una cuni Timotbeo ejus discipulo. Cum vero
eral, neque aliis eidem coiisenlieiitibus. s Synodica post ejusmodi judicium haeresiarcha ejnsquesecta-
coiicil Rom ad Illyric epise apud Tbeodorel I.it, lores simiilarenl apud catholicos ab-ea sontentia se
c. 22, et apud Sozom. lib. vi, c. 25. alienos, et in commiinioiie Roinaiia; scdis versari
Htec nos addisciinus ex allegata-synodica Romani gloriareuiur; Orieulales episcopi ea de re adDama-
concilii sub Dauiaso, quam Illyriciaui pra;sules sum praescriljent.es rogabant, ut damnare ac deuo-
deinde per niaiuis iradiderunl Asianis, ei Phr.ygibus, nere vellet bujusmodi seclatios. ViLalisprae cacleris,
aliarunique piovinciarum ejiiseopis, significauies in quem Apoilinaris episcopuni creaverat suas factionis
suo libello (ap. Tbeodoret. Jib iv, c. 8) eamdeni ad apud Anliocbenos, jaclans Romanae'•commuuioiiis
se perlaiain Roma qua>esl caput imperii, ab ipsis sese participem, delaius cuin fuisset apud beatis-
cunrEgidio -collega ad eos mitti, ul discai, utrnm sinium Damasum (scribil S. Greg N.iz ej)ist 2 ad
veslrn pradicalio ita se Itabeal annon. Iinperatoi" Ciotlon)adactus esl ad eunidem se couferre in Urbeui
Valeutiiiiauiis, ejusque frater. Valens, uondum et fideiu suam scriplo expoiiere : quod ila prtcstitii,
" qui " ' ------
pATfcOL.CXXYIII. &-
~\-yi ANASTASHBIBLIOTIIECARII 103
tn prima fronlc sana et recta vidcrelur; nam verliis A i fcclo, si non pravo slutlio corrnpissel optimum inge-
auexlalheral ila riccommodalisad ideas di\ersas,,ut niuni. Prorsus mulia in eo animi el corporis bona
sop.la:suae crroribus vclandis, :eque ac verifati ca- ctsrneres : vigilare multtim , faniem ac sitim ferre
ibolipoeexprinicnda: servire possel. poteral, habendi minime eupitlus, utendi parcissi-
Respondit ilaque Damasus Orienlalibus episcopis inus. Sed idem vanissiinus et jilus jtislo inflaiior
in liiinc sciitcuiiaii) apud Tbcodorel lib v, cap 10 : profanarum rerum scientia : quin et magicas artes
o Ouod vest.ra chariias debilam scdi aposlolica»reve- ab adolesceiilia ettm exercuisse credilum esi. Is ubi
renliiiin Iribuii, filii bonoratissimi, vobis qunqiic doetriuam exiiiabilem aggressus est, mulios nobi-
j|>sis niaximo sane bonori esl. Nam lamelsi sancta liiim. pluresque populares auctorilate peisnadendi,
Ecclesia, in qua sanctns aposlolussedens nos docuil, ct arte blandiendi allicuit in socieialem. Ad hoc
quo pacto illius giibernacula quac suscepimus imilieres novarum rerum cupidae, fluxa fide, el atl
traclanda sinl, nobis prhmc partes defertuiiur; oninia caplioso ingenio calervatim ad etim con-
l.imcn confiicniur nos illo dignilatis gradu longe Jl.iiebanl. Qttippe bttniililatis speciem ore el ba-
jiileriores essc... Scialis veJim, fratrcs, nos Ti- bitu praeieiidens, lionorem stii el revereiiliain
lnotiiciiin ilhnn profaiium Apollinaris Jiacrelic.i ciinciis iujecerat. Jamqne paulatim perfidias istius
discipulum, etim impio suo dogmale janipridem ab- tabes pleraque Hispani:e pervaserat : quin 1 et
dicasse; ct ob eam causam credimus reliquias ejns lionnulli episcoporum depravali, jnler quos lnstan-
niliii iinposlcrtim liiomenli habituras... Itaque quid !ius el Salvianus , Priscillianuni non solum con-
csl, cur abdicationem Timothei a me rurstts re- sensione, sed sub qtiadam etiam conjuralione susce-
qisiratis, qui eiiani bic judicio sedis apostolicae, U perant. QiioAdyginusepiscopusCordubensisex vicino
}?etro quo.iuc episcopo Alexandrino praesenle abdi- agens compeiio, ad Idalium enieril;e aelatis sacerdo-
' Cumcsl iina cttm
calus tnagislro suo Apollinari ? letn rcfert. Is vero sine modo et ultra quam ojioiiuit
igiltii' susccpla fuissel a Damaso professio lnstantiunijSociosque ejus lacescens facem quaindam
fidci per Vilalem praeslila, nibil decrevit tle ipsius nascenii incendid subdidit: ul exasperaveriL malos
jicrsona; scd eumdein remisit cum litletis ad Pauli- poLittsqunm compresserit. Igitur post nmlia inier
iiuni Anlioclieimin cpiscoptim, ut judicarel an sincore eos, el digna memoratu ceitainina, apud Caesaraiigu-
agcrcl. « Per (iliuni meum Vilalem, (inqiiil apud stain synodus congiegatur : cui tnm eliam Aquitani
Baron. Anual. ad ann. 575 , n. 5), ad le rescripia episeopi interfnere. Verum b;eretici commiltere se
dircxcram, luacvoluutati,el luo judicio oinnia dere- jndicio non ausi. In absentes litm lata sentenUa,
linqueiis : el per Petronitim presbyterum brevitpr damnatique Instaniius, et Salvianus episcopi, Heljii-
indicaveran), me in articulo proli-Clionisjam ejus dius el Priscillianus laici, t ele. Secta ad coiifirnian-
aliqua ex parlc commoium. Unde ne atit tibi scru- das viies suas contra synodum Cacsar-Atigustaiiani
.jiulus residcrct, et volenlcs forsilan Ecclesiae copu- Priscillianum etiain laicum, sed piincipcininaloiiiiii
lari lua caulio probanda diffejrel, lidem nostram oninium episcopum ordinat. Cum vero episcopi ca-
.uisiiiius non lam libi, qui ejus lidci comiiiunione tholici a Graliano principe ediclum impetrassenl ad
sociaris, qiiain his, qui in ea subscrilicntes, libi, id hasrelicos e civitalibus ac provinciis expellendos;
esl nobis pcr le volucrint sociari, dileciissime fra- Priscilliauus ejusque assecl.c episeopi Romani se.
tcr. Qiiiiproplcr si supratlictus filius mens VilaLs, et coiitulernnt, « ut apud Daniasum urbis ea tempeslate
qui cum eo simt, tibi voliicrint aggregari, primnm ^j-, Piiiscopum objccla purgareut. Sed iter eis pracier
debcnl in ea cxposilione fitlei subsciibere. s inteiiqrem Aquilaniam fuit (Sulpic bist lib n,) ubi
Formula fnlci a Damaso transniissa ad Paulinum ltim alj imperiiis magnifice susccpti sparsere perlidia;
•analliema dicit eis « qui profano ore dicere aiident semina : maximetjue Eliisanam plebem sane luiii
Spiiitiim sanctum perFilium factum esse, anatliema bonam, ei religioni sludentem pravis praedicatoiibus
'(Itsminlialomnibus, qtii nou libere pr.icdicaiilSpiri- pervertere, » etc.
tuni sanclum ttniiis ci cjusdem lum es.seniiie, tum Coinplures ex anliquis Palribus eorumdem errores
poleslaiis euni Paire el Filio, » elc, aptnl Tlieotlor. percensenl'. Videndus de iis S. Auguslinus de ba:r.
iib. v, crtp. 1L Fuil vero haec formul.i veluli Lydius • cap 70, S. Hieronym adv Pelag ad Ctesipb, Orosius
lapis, per quem htcrclici a calbolicis disceiiicrenliir. ap. S. Aug in consuli deerrorPriscill, S. Aug eonLra
Vilalis, ncc nou alii subscribere liuic formulie recu- mend, S. Leo episi 95 ad Turib, elc. Scqniltur Sul-
sarunl. Alquc iia Romae deiecta ipsius in errore picitts loco intiicalo : « Ili ubi Romain pervenere,
jieiiitsacia, anaihemaie perculsus fuii una euni ejus- Dainaso se purgare cupieutes, ne in conspecium
xlem farina: hoiuinibus versipcllilus , non atteuta quidein ejus admissi stinl. Regressi Mediolanimi,
piioii illa siibdola professione, quam scriplo consi- ipqne adversanlem sibiAmbrosiumrepercruhl. Tuni
gnalam obltileranl. verlcre consilia, ut, quia duobus cpiscopis, qtioruin
Sllusiremquotjne reddidii fn.ei suae zelttm B. Da- ea leinpestate summa auciorilas erat, non illuserunt
Biastis, el aucloritaiem sedis su_e contra liaeresiar- laigiendo el anibiendo, ab imperalore cupita extor-
(.bani liiscillianum, e,usque asseclas. queient : ita cqrrupto Macedonio ttim magistrq olii-
lllorum lucresis erat hreviaiium seu complexio cioriim, rcscripiuin eliciunl, quo calcatis qua; prius
errorum seclae ManicSieaeei Gnosticae. S. Epipba- D decreia eranl, rebtitui EccJesiis jubebantur. Hoc
nius videlur Indicare origineni ejusdem liirrcseos freli Iiislanlius et Prisciliianus repetivere Hispa-
(liiin naiiitl (liicrcs. 26, ad fin.) delatos a se juvcnia nias, » etc.
luiii fJorchte in __Egyptoad episcoporunt notiliam Quod allinet ad Damasum,is constanter tttm illis
'tioinuillos coeltis iitfaines, iu quibus iujuriam bone- restilil, tum novo bacresttmnionstro, Helvidio appel-
siati sii.e infcrre cuni leiitassenl qni eo conveiierani, lalo, contra virginilatis evangelicaeconsilium insur-
episeojioriim vigilanlia expitlsi ac dispersi fuere. gcuii, cl per Iiorribilem blaspliemiam auso conlra
Ihius ex his facinorosis noniine Marcus Meinphiiesi inleineratae semper Virginis Maria; eniovere telriim
in Gallias sccetlens, complures seduxil nobiles jine- illuiriafflatum quo perculil aures calliolicaeEcclesiic,
Miiim feininas, illedas \olttptalis illccebris, quibiis allirmaiis eannlem post Clirisium Dominum diviiii
sua dogniaia condiebal. Hispanias quoque infecil, Spiritus operalione conccplutn, et iliaesavirginiiate
ttbi per illuslrein feminain , ei per rhelorica: artisi iu lucem ediuitn, filios a S. Josepho sustulisse. Con-
prolessorcm , qui priiui fuerniil cjtts discipuli, vali- ira liuiic infamem bacreticum beatus Hieronyiiiiis,
dam manuiti collegil seclariorum, quibus Priscillia- qui tuiicRomae agebat.slyhun assumens proDeipane
ims prieposiius uoiueu dcdil (vide S. Hieronym. in virginitate perpelua librum edidit pra)clarissiinuni :
'
ls. cap. xi.iv). Hic, juxta dcsc.riplioiiem Seveii qucm declaral apapaDa)iiaso, viro egregio, et crudilo
Sulpicii Uist. hb. ii, fauiilia uobilis, praedivesopibus, in Scripturis , et virgine ipso Ecclesiwquevirgiuis
aocr, iiiquics, facundus, tnulta Icclione eruditus, ~~ ciocloie,repertum immunemab omui repreliensiuiw.
d-iaserendiac tlispulandi prohipiissiinus. Felix pior ilis igitur ediiis a Damaso speciniiiiibus iiiiVaciib
 K9 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. - S. SIRICIUS. . -410
cpnslantiae"conli-a Iiaerelicos, et apostolicse attctori- A.
. suae Hist dogmat sanctse sedis. Nos temperamus a
lalis suaein Ecclesisecalholicae doctrina asserenda, pluribus inde repelehdis ~innotas bujns num, quenl
el ecclesiasticis judicis exercendis, respondent cae- satis lllusiiiinl bacienus inde excerpta. Eodem vero
lera ejusdem aucloriiaiis pontificiae experimenia, capite collecta reperies quae de vicariis aposlolicis
quae dedit in convocalione oscumenici concilii Gon- per Illyricum a Damaso conslitiilis scitti digna illu-
stantinopolilani, quasaneotericisnonnullisin dubium strare possuuL bisloriam ecclesiasticam earuntdem
audacler revocata, sirenue asserta et confirmala regionum.
producit D. archlepiscopus Somier, lib m, cap. 18,

^ *
XL. SANCTUS"S1R1CIUS,
&.NNOCHRISTI385, YAIENTINIAM 10, THEODOSH7.

5§ Siricius, nalione Momanus, ex patre Tiburtio , sedit » anhos io , men-;

ses 11, dies 28, Hic constitutum fecit de omni Ecclesia, vel «ontra o.tnnes
hasreses, -st dispersit per universum mundum, ut in omnis Ecclesiaa archivio te-
neantur ~ob iiapugnationem "b-contra omnes haereses. Hic constituit, ut nullus
S presbyter missas eelebfaret per omnem hebdomadam, nisi consecratum episcopi
Joci designati susciperet declaratumy quod nominatur fermentum<". Hic Mani-
chagos, quos exsilio deportavit, d hoc constituit, ut noh participarent cum fide-
Iibus cotnmunionem, quia ore poUulo non Jiceret sanctum corpus Dominicum
vexari. Hie constituit ut si quis conversus de Manicbajis rediret ad Ecclesiam,
i9 nullalenus communicaretur , nisi tantum relegatione Monasterii diebus vitas suse
teneretur obnoxius, ,ut jejuniis, et orationibus niaceratus, ~et probatus sub
omni exaroinatione usquead ultimum diem transitus sui, et ob humanifa.em Ec-j.
clesise viatictim eis largiretur. Hic constituit hcereticum sub manu imposilionis.
- recipi, prfesenle <cuncta Ecclesia. Hic fecit _ ordinationes
' quinque in TJrbe per
fS mens«m Decembris, presbyteros 31, diaconos 1(3, cpiscopos per diversa loca
tfiginta et duos. Qui .etiam sepullus est in cczmeterio Priscillm via Salaria, ncno
• . Ealendase Marlias, et cessavit episcopatus per dies 20.

JSOTDLiBMARGINALES KABRQTTI. - ;
a B, annAZ, m. i, d. 14, a Coss. ArcadiiAng. et Bautohis, ad Honor iv et Eutychian. h C. oppisgnat.
c Vide Baron lomll Annal de fermenlo. <~VicleBarontom V ad ann 398. « C, \m-EaL
VARLE LECflONES. . .
Apud Fabroltum ex cod. Freheri. '.
_B Ex cod. Thuan. alt.
Num§~\, lin 5. AB. archivo. lin 7. B, in urbe, Lin-l, ann 1S. Hic c; lin 3, exparsit p.u. m. ut
quos etiam.7.» 10. B, ei communicarenlur. liu 13.- in omni ecelesia: archivo teneretur ob. opp. lin 5, ni
AB, ei largiatur. lin 16. AB, triginta quinque. cras.- iin 6, hic invenit M. lin 9, vexare. lin 12, sul
lin 16 et 17, vm Kalend. ob. h. Un 16, ociavo Kal lin «/. episc dies 20.
Ex cod Beg Maz et Thuan.
Lin 3, et exparsit pcruniv m. ut in omnium (M, Apud Holslenium et Scheiestrdtium.
omni) eeclesiarum archivis leneretur ob oppugna- Flor. Lin 3. Cass el Flor sparsit. lin ead:, archivio. lin 5.
lionem uontra omnes {ilf, omnis) hsereses. lin 6, _qui ,Nisi qoi conseeratum episcopi designati susce-
nomin ferm (in ora cod Maz, hinc comprobaiur pit. lin 1, Flor addit in Drb. lin 12. Flor sec, ut. lin
quod Ecclesia primiiiva consecrabat in fermento. _3, Flor, suh manus impositione reconciliari. lin 9.
V. sup in Vita Zephirini). E\e invenil Mamchaeosin Flor, oclavo calendas Maii. • ,
Urbe, quos in exsilium deportari jussit, et consli-
tuit uf non parliciparent c. f. communionem, (M, Apud Peniam ex cod. Cavensi.
communione). lin 9, vexari (Jf,vexare). Hoc quoque Lin l et % ex patre Tyburtio, sedilann xv,~m. xi.
conslituit ul si q. lin 12,-lrans sui ODbuman eccl, dieb xxv,. lin 3, et exparsit. lin 3 et i, arcbivo le-
vtalicum ei in flne tradalur. Hic consliluit haereti- neantur ob oppugnationem conlra omnes haereses.
cttni sub inanus impositione rec. lin 14, in urbe lin 6, liic invenit Manicbseos, quos exsilio depor-
Roina./iM 16, vm-Kal. Mart. - - .
p tavit.'
NOTJS VARIORUSI.
'
_. A SCHELESTRATE. pcenitentise in monasterio peragenda: : unde duo
Linea 10. — Nisi tanlum reteggjione monaslerii. quiedam consequuntur, et monasteria ante Siriciuin
Cuni Manichajorum hajresis-no.n modo pravissima, fuisse, etgravioribusdelictispoenitentiani perpetuam
sed etiam obscena fueril, nu.llam leviorem poenam impositant fuisse; cum hoc lamen moderamine, quod
illis Siricius imponendam censuil", quam perpeluae in ultimo consiilulis vialicum concederetur.
 -
if5 AMSTASII BiBLIOTnECAIUl- 112
XLTASERRA. A constitiiluin Siricii ad omnes Ecetesids speclans,
<Linort 2. — Ilic conslilulum fecit cleomni Eccle- '.: ' ejirque matcria rcspiciebal oiiuies h.ereses. Qua oc-
sict vel conlra luereses, el dispersil per .uiiicersum Jj casioue id edilum ftnpraiseiiliarumexpeiidenduni, ut
niundum, nl in omnis Ecclcsiwarchivioteneanlur ob lf •' llrniioi'evadat h;ec eeclesiastica oliservalio, ei!in
impugnrilionemcpntra omnesltmreses. Consiilutiones s antecedeniilius, et •subseijiientibus libri ptmiificaiis
pniililicias confra hxrclicos in archiviiin ouinium n • geslis Sicpius Jaudanlibus constiltita ponlilicia,
Ecelesiaruni referri, a Siricio slaluluin, ulomnibuss oniissa plertimqiieeorumdem argumeniortiin inemo-
«oiiE essenl. Constiiuiiones et episfohe pontificiie e ria cxplicanttir qitomodointelligenda veniaut. Con- ,;
servanliir in archivo Eoeleshc Roinan.e..Ilieron advv . siiiuliim ilaijue S-rieii, quod conlra omnes hwreses
Rulinuiu lih n : « Si a me fictani epislolam snspica- per omnem Ecctesiam Viilgatunrbic asseritur; ceft-
ris, cur eam in Roniamc Eeclesia: cbarlario non re- srndum illud esl,. qnoii pontifex Sirieius editlii,
quiris? t Anastas in Ccelesliuo : «Tlicfecit consti- Tlieodosio pnirociiuiiilc, ct. Roma: pr.escnle anuo
tiituni de onuii Ecclesia, qnod bodie arcbivo EccJe- SSS, poniificaliis aimo v, cnni imperator ti-iumpliinn
si;e fenetur recondiium. »Itlem inLeone : t Iterum^ -agerct de devicto Maximo tyraiii.o. Consiieltiineuim
liiiiiiiis cpistolas fideiinisiibeaiissinius Lco archicpi- cral iinperaloribus in qiiinquenualiljns,dccciiiialiiius,
seoptis, qu;e bodie recondilaain arcliivo tcneiiLitr.i_, el vieennalibiis fesla insiitneie, el sictiti pop:iltiii_
Gel.tsj. liiirijtdversus Eiilyebcnt et Nesloriiiiii in ar- largiiionibus aut similibus solemnitalibus aliicere, ct
chivo EcclesiuacusiotiLecaus.i repositi. Anastas in,' niu'i:ei'ai'e, sic ad imperii felicilatein sacViiieiaiu-
ejtis Vila : ' Hic lccit el iibros adversus Euiyclieni, iia dipere, el religionis puriora obsequia promovere :
ei-Nestoriiim, qtii liodie in' bibliolhcca el Ecclcsim j g] et in tiiumpliis actiiabaht. Hinc persccuiioiips in
arehivo recoudili teuenlur. Cbirographuni, id estl Cinistianos in diebus istis agilalte,' tii egit Diocletia-
sciilciiliam anatbeinatis dictani coiilra Di.oscoruin , niis ex supra animatlversis. Ctiin religioncm Chri-
scliisinaticuni in archivb Ecclcsi_ereposuitDunifaciits 3 ' stiaiiam suscepit Constaniiuiis', etcum ipso scriuen-
1!, do quo Aiiastas in .ejus Vila : Quem cliirogra-. ies imperalores, Chrisiianai i*cligionisjn-iisdem tlie-
phuni archivo-Ecciesia reclusil, quasi daninans I>i.i- bus accuraliorem c.illuram, et privilegia piviniovcre
scoruni. s S3rnoJus-Romanababita per Marlinuin in, aissuetieraut. Cohsiantinus enim Mviceniialia agcns,
archivo Ecclesia: posita. Anastas ih Martiuo : « Quas qure ad dietn vm Kal Augusii incidcranl ex Soso-
synodus hodie archivo Eeclesia: coniineiur. » Idem{ meno, ul Ecclesiam ab Arianorum Jabe purgarei,
iu Joanne V: « Quoruni cliirograpbus arcbivo Ec- concilii Nic_eni celebraiiouem promorif, et iu ipsa
clesia1delenlus esl. i feslivitaiis pompa ba3Cctiin qjiscopis cgit. . Cnm
Linea i. — Hic constiluil ut nullus presbyier mis- lirec a concilio ita decreta esseul.-fo.le aictdit.iul
sas celcbrarelper omnemliebdomudam,nisi consecra-> Vicennalia Cbnsiaiitiui eodem teniporc celebrareii'
lum episcopi toci dcsignali susripefet deblaralum,' lur : est cnim liic' mos Romanis, ul dccimo quoque
quod nomhttuur fermenium. Siricii decretum esl, ne'j stivitaiein.anno uniuscujusque imperatoris piiblicam agant fe-
quis presbyter lnissam celebrarelpriusquant ab epi- mans Coiniuoduni igitur adesse tempus existi-
scopo suseepisset fermcnluiii, id est panem fermen-. ad eonviviiini iniperator, episcopos, qui synoMointerfueraiit
i.aluni benediclum; ei boc esl fei*nienium quoil ex invitavit, doiiisque eonvenientibus ho-
iusiilulo Melchiatlis mitti solebat ab episcopo per_ noravit. t Sic ConSlanliUsin qttiiiio quinquennali ad
Ecclesiasiii synibolum coiiiiiiunionisEcclesiie. Ejtis-. r^( niiillipltces de flde diseeptaliones componend.is,,
«lciiiritus insigne vesligium exslalapud liinoeentiiim, Orieniales Seleuciae, OcciiientalesArimini cogendos
1, ejiisi. ad Decentium : « De ferincnio vei'0quod die.' "vohiil. Quod siniiliter egit Antiocbia: annoS-il,, et
Dotninica per tilnlos niillimus, superflue nos cousu- SarJicaj anno 547. Tlieoilosius vero in singulis.suis
Jere voluisti, cunt omnes Ecclesi_eveslra: intra civi- victoriis niliil aiiliquius babtiit, quam Deo datori,1el
talem sinl cousiilultc, quaritm presJjyteri, quia die, bencfactori per religionis ubcriorciu provenlum of-
ipsa propter pJeJjeutsibi creditam, vobiscinn conve-[ ferre isliusmotli largiliojies, ctlicta saluberrima
nire non possunt, idcirco fernienlum a nobis confe- edendo, vel ad Erclesiae rcsiauraiioncm, vcl ad pcr-
ctum per acolythos accipiuut, ul se a vestra commu- dendos idololairas, et literciicos. Anno eniin aSO,'
nione maximeilla die non judicenl separatos, quod[ Alanis deviclis, Hunnisque cuin Gothis, et Tliessalo-
per parochias fleri deberenon pttlo, quia nec longe, nic_ebaplizatis, illico legeni edidil advcrsus lia;j'eii-
porliinda sunt sacrameiila, nec nos pcr coeiiieier.a|'. cos, qui diversariim sectaruni in qtialibel .Oricntis
diversa consliiulis preshylcris destinanius, sed pre- civitale plures Ecclesias oblinenies, caiholicis snm-
sliyleri corinn conflciendoruiii jus babeul alque ii-' niain invidianiDamasi faciebaiit.pccrcvit it.-ique ul solus
eenliam. s Olim in Orienlali Ecclcsia eticbaristia in episcopus, qui coininuiiioncih, ctfidein ain-
festo Pascbae.transmiiiebatur. per alias Ecclesias, plecieretnr, in ciyitaie qualibet • lvsideret, eta rel!-. '
quod vetuit — synod Laodicen can 14. . quis Ecclesiaj auferrenlur. Cunctos, ait IiiTcge im-
Linea 9. Hic conslitnit \il si qtds conversuscle, perator, populos quos clenicntia: liostra: rcgit lem-
Manichteisreditet ad Ecclesiam, nullaicnus commu- peraiiieiifuni in. tali volumus religione versaii, qiiain
nicaretur, nisi lanlum relegalione monuslerii diebus T diviiiuin Pelrum aposlolum iratiidisse Roinanis, rc-i
vilm.suca tenerelur obnoxius. Siatiiiutn Siricii ne, D Jigio usque nunc ab ipso inslituia tlcclarat: ; .-Hauc
Manichtei c<_nvcrsirecipiantur ad sacram coinmii- Ie«em seqtientes, Christianoruin catliolicorumiioiiicu
ijionein, nisi in vitse cxii.it, et in inonastcria pueni-,,: jubeiiius auiplecli : reiiqui vcro dcmenles hsereiici.
lenlia: causa detrudantur. Familiaris clericorum fuit noininis iiifamiainsuslinere, ncc conciliabnlaeorinn,
posna, delriisio in nionaslcrittin poeiiilentioecausa,• Ecclesiarum noineii accipcre ; divina priimnn vindi-
can Si episcopus, SOdisl, can ull, 55 disl' can-St' cla, post etiain motns nostri, quani ex coslesiiarbi-
quis clericus, can Diclum, 81 disl can Clerici, 25 qu." ' trio stmipserimiis, ullione plectendos. t Ad Jegem
8. Eadcm poenausus esl' liinocent I in Cataphrygas. editam subscculam catholicoruin opiscoportimrcsti-
Anastas in Jnnocoiil < El niullos Calaphrygas in Urbej ttitioiiem ci, Ecclesiarum, Inereiicoruinque cxpulsio-
iijvcnit quos exsilio t:t niflituslefiis rclegavit. . neni- descriJjil- Philostorgius luue Constanliiiopoli
BENCrNI. degeiis aiino letatis vigosinio, dtini sciibil. t Quod
Tiieodosius iniperator prope Sirinium ctiin barbaris
Lsnea 2. — Hic consliluliimfecitdeomniEcclesut,, congiessus;(eo quippestatiiii ul iinpcrium cepilnc-
vel conlra omnes luvreses. Verba litcc, cieorumdemi cessitaie id exigente prolceius est) belloqueviclor,
expressio firinanl facias aniinadversioiics de inodo> inde Coiislaiilinopolim inaguilice' concessit : iis-
cxplicandi pontilicias coiisliliilioncs, quaruni argn- que qni O-LOOVITWJ profitebanlur Ecclesiartim eu-
ineiila elsi niiniine iiidividuentuiviijliiloniinusdeno-- - lam deniandavii; Arianos voro. el l.uuoiniaiui.s
lare editas cons.itutioncs spectantes ad Eeclesias,, iiibe evpulit : e qtiibus crat ei Deniophilus, i eic,
Yulgatas ul gcneraJia Deereta. lsliusmodi eral boc; et rcljqui rcccnscnliir primipili haircbiiui Uiiie
 113 - HiSTORIA D£ ViTIS ROM. PONT. —" S. SIRICIUS.. . 1U
inun-..aui-..im', qui' e sedibus stiis expulsi et a- A _ momenta ab-hsereticis in collectione Conslanliiiopo,-
libi vagatites describuntur : ex quo magis robo- lilanapenifus convellenda. I.olnitTlicodosium inigel-
rala manel prior animadversio in Damaso facta de Jere etiani Slaximi tyranni obtestalio, Siricio rescrir'
edito-fidei conslitufoab eodem-pontilice, occasione benlis, ad ejusdeni postuiaia, se in anjmo cbh.eepisse
alLeriusedicttis a Gratianoemanati. Et_cum Eccle-. exslir.pare b-ereses/modumqiie-imponeredissensio-
siarum Orientalitim epjscopj adesseni Damasi fideni, nibus. Exstat - cpislola, in qua boec Maximus Siricto
et .commuiiionem sequenles,. Theodosius alia lege denuntiat. Accepimhs Klteras sanclitaiis tusb,"qi!aj
emissa post. atinunt 580decrevit, ut in posterum nul- nobisfueregralissimae, qtisequeplflnecLnoiiiinisacer-
lits in Orieiilalibus provioqiis episcopus baberelur, doiis, el diguilati Urbis splenditlissimaj cdnvenirent.;.
iiisi qiii'comniiiiiicai'ei eum episcopis iliis, fidem el Fidei vero.calholicEC, de qua Clemenliam nostram
coiiimnnionein Damasi profitenli.jus. Cum eniin 1. 3 consnlere yoluisti, qno majus circa me, el speeiale
ejusdem.iif cod Theod-enunierassel episcopos- car diviniialis experior, boc ad nicconfitebr. cui-am' liabere
tliolicce.communionis, proprio nomine addil: Om- majorem; quo vidclicel imperium ab ipso.siatim
nes aulem qui ab eorum, quos cominenioralio spe- salutari fonle conscenderim, et cui in omnibus sem-
cialis" espressit, fide coBJiiinnimiisdisscnliuni, ul per conaiibus, atqtte successiJjusDeusfautor asseriiii,
niauifestos hierelieos ab eeclesiis expelli, netpie bis cnjtisfitie bociie, et ul sperq, perpetuo profector, c-t
peiiitiis posthac oblinendarum Ecclcsiarum poniifi- cusios esse digneiur Cseteruin itl liobjs animi,^
eiuni faeiiiiatemt;ue permiiir. t Elsi vcro per syno- et voluiitaiis csse profitemur, ut fides catliolica ,
<hin.iCo.HStaniiiiopolitanainosciimenicam aun.o 581 procul onini dissensione submota, et coucordanli-
tseiebralani vitleretur provisum Ecciesiis Orienlis; ,T, bns universis sacerdolibus, ei nnaiiimiler. Deo ser-
iiihilonwiiusvociferanfibus iilis, el noyam andien- vienlibus, illassa, et inviolabilis perseverei. « Eieniin
liarn exspeclanlibus ex.indulgentia jjerinisil eojivcn- si aiiiio anlcriore Siricius cum Maximo liseresum
tum^ adveneranlque Gonstaniinopoli anno383 lisere- exstirpationem promovil, promiseratipie lyrannus ;;
suni duces, et ituer hos Eunomius, quiperfidlm.sii-e cnin Tbeodosio pio, el victore Romam agente atino
_.pt'olixiorein exposilioneni edidit, quain.refert VaJe- sequenle, et promovisse, et cojislitnjum-adversus,.
sius in no.iis.ad Socratem pag 61, ei Baluziiis iu omneshiereses promulgasse certum-erir; eoquema-
aova concil colleclione. Cqlleciip babita esi eo anno, gis,quod ab anno 380 ad 592; loi Jeges edideril, el>
meiise Junii, el de ea i:!cmSocratesl. v, c. 10, So- etlitas exseqin elaboraverit- ad omnes biBrelicoruin -
zoiii lib ,v«, c. 12, et cunt vidissel eorumdeni perfi- conalus infringcndos, quod revera egit, ,el floreu--
tiiam conlu.niacissiin_&mentis.proposituhi-, allerain lissime fides "1'efloi'uil: inipetravitque eodem tem7
-Segent-nedidil, in qna sic eos coercendos decrevit. pore Siricltis a Tbeodositf, uLidoIoruiit fana Roime
- Omnes omniuo
qnoscunque diversaruni seciarum desiruereutur ex Prospero in Clir.onico,.et<;S;A-ti-
error exagim,id esi, Ewiomiani, Ariani, Macedo- gusliiio.
siani, Pneumalomaclii, Maniclisei, Encratiiae, Apo- Linea 5.— Dispersitpevunkersummundum. Tbeo-
tactica;,S,accopheri, Hydroparassatae nullis circulis ^dosiopairocinanle, poluil Siricius constiluluni pro--
eocaril, _necad imagines^ecclesiarum parietes priva- vinciis oranibus inlimare, sicuti Damasus adbuc Iise-
tos ostendanL; nibil vel publice, vel pri.vaiim, qnod retica: pravilatis dticibus, elprotecloribus viveniibus,
caiholieas saiiciioni offieere possit, exereeaiit. >Re- siiujn lojjium in Orieniem direxit, direclnmque aJj.
petiturque anno 384 nova alia lege, sic ut. ab eo *,_« episcopis subseriptum esl. In ea autem-circunistao-
lempot% cuin idoJolatria repressi jacerent couatiis lia eranl assue.li Roniani pontifices pro potenliori
li.erelicorum, qni ab anno 519. usqne ad 583 Eecic- principaJjtate,-ei cura omniuin Ecclesiaruin encycli-
siss siniiiii-diianiaveraiil.Ad bas iiaque varias-fidei cas dirigere, qtiibns quid essel credcndum, quidve
formulas,- quas in Coustaniiuopoliiana colleclione refiigiendum declarabanl. Quoinodo ex Lirinensi
obttilerant bifiretici, necessariuin erat, ut puripri el Slephanus per ea verba' in controversia rebaptiza-
calholica occurrerel Ecclesia, el singulis oppouerel tionis episcopis rescripsii, nihilnovandum , sed qttod-
opporuniiora remedia, ad radicilus convellendam ' tradilum est reiinenciutn.In eadem solliciludine per--
lierfidiain. Obstahat interim Justiua iniperan-ix con- severantes successores, ut suis- locis dicemus, fidei
hiiiiacissime adhajrens, Arianis, el ex odio in catho- formuiariuni, quod regutam vocabat ea __Eias,,aut
- licos concepto reliquis sectis_.Verum baec damnata Tomtim, per provincias episcopis diiigebant, cum eo
-aiinoSSS quo eliaiii anno, ]irospero evenlu impera- onere, ut unusqui receperat, proximiori intimarej.
tor, de Maxjino lyranno fauslam victoriam reporia- Quod servalutn essc prseler alia ja concilio Hjspatii-
vil, Roniamque exiemplo ingressus esl triumphum co, quod quidani Toleianum 1'numeraiit, conslal ex
- <Jediversis hostibtis aclurus. IJji Siiicium ad tracta- bis verbis inter Acla : « Incipii, Regula fulei calbo-
, liim,. fldeique formulam adversus ennctas hasreses li«e contra oinnes haercses, et quam maxiine coiilras
cmittcndaht iniptilisse crediJjile esl. Ha;ic la.udari a Priscillianistas quani episcppi Tarracon.enses,".Car-
libro Pontificali, et t.unc ediiam, etsi forte perierit, ihaginenses, Lusitani, ct Retici fccerunlt et.cum
aul laleai. rernm cnarratarum series cvineii. A de- prxceplo papie urbis Ronis: Leonis ad Baleoninm
-'viclo MaximoRornam adiisse referl auclor Miscellie, episcopum Galiciaj IraiismiscnuiL s Reliqttas fidei
- qiti post bcllum cnni Ma-ximoaddil: « Tuuc D regttlas a poniificibns transmissasrvideinseq. notis.
igiiur:. E
iinpera_orValeiuiniainis..etTheodosiusperacLaVic.o- Jbid. Ut tn omnis Ecclesimarchivo iencanlur ad im-
lia Romam venere. t DeRomano adrenlu,acLisque in pugnationem tonlra, omves hwreses. Ex bac ecclesia-
- Urbe<a Theodosioplura babet P.icatus in Panegyrico stica diligenlia olim_.reJigiose cuslodila, ul episLolae
Roma: dicto occasione iriumphi. Ah- eo moniento encyclicae in archivis Ecclesiarum resevvarenlur,
oninem operam ioeasse-aditdei calboliraa resiiliilio. puto factum, ut collector haruni Viiarum bmiserit
- riein LesiaLurRufiiius ittnc vivens, qui Maxinii in r.ecense.re.Constitutionum argtimenta, cum baec in
Graiianum niacbina.liones J'eferens deinde atldii. codJcibus encyclicis reservarenlur. Ra vicissim epi-
«Afluit Tbeodosius pi'op.er regni fideni bqmlalis- scopdrum snbscriptiones edila: consiitulioni addilse
que, ac. beneficiorum Gratiani memor : et in vindi- dirigcbantur ad sedem apostolicam, qua: in arcbivis
. ciam.iolius viribus Orienlis ingurgens ultits es.l san- ' reponebahtur. Qtiod ih fme fragmenti.Holsleniani
guinem jusltnn. Valenliijiani quoque impia inter h;ec de tomo Damasi subscriplo ab Orientalibus ibi no-
inaier riefuncla, fidein calliolieani, qpnjn ipsa viola- taltir. De. custodia vero conslilutionum apostolica-
verat, et regimm, lyrannide dcpulsa, restiiuil. At- r.tim, forsiian in codi.ee aliquo colleclarum, et inli-
que ipse, posiquani Roniaiu iliuslri tritimpho inve- " nValione,uli de re usitata,- scribil ZosimusadHesycbio
Gtusesi,ad propria rursus regna remeavii. » Con- Saloiiitaiio episcopo,: <Bride mii-ainur, diligen-
griicntissimutn aptissimunique icmpus aderat, til Siri- liam. tuam statuta aposio!ic_e sedis non fuisse per-
cius, Thcodosii zehim promovens, conslilulum ede- lala. j.Et.-TnnOceiitinsl exigit ab episcopis, ul pj-o- -
,scl adversus omncs ha_j;eses. ad fidei formulas, ae benl hoec non fuissc iniiuiata, scribens Luxupcilo,
 il") * -
ANASTASIIBIBLIOTHECARH lifi
Tolosano: < Nam si ad aliquos forma illa ecelesia- .'A tbolicorum eonvenirent, sed non in partieipatione eu-
sticaeyite pariier, et disciplinae, quoeab episcopo charisliiB. Id adverlerat Philostorgius, qui Arianas
Siricib ad provincias commeavit, non probabitur consuetudiiiesrecensens,asseriteoscuincaiholicoriin5
pervenisse. J Probalionem, inqtiam, exigit Innocen- ccetu in eeclesiis convenire consuelos, nunqnans
tius, ciim diJigentissima esset-sedis aposlolicaa hsec vero in parlicipalione sacrilicii. Sicenim ille : « Etsi
solhcitudo, quod leslaium reliquit idcm Innocentius Ariani sentenliis difTerenliljusab his qui omousioii
Rufo Thessalonicensi sic comnionitum faciens : pr.Tcdicabanl; attamen et precibus, el hyntnis, e?
«Nam voluntalem hanc. nosti-am per imaniqiianique consullaiionibus, aliisque fere onmibus, prajtcrquan
prdvinciam, satisul decebal,manifestavimus.~j Gum niyslico sacrilicio cum bis communicare. i Eo vero
vero id denunlialuni habebant cura metropoiitano- loci agere Siricium de parlicipalione encbaristica
rum episcopi, lenebatur ihetropolila de subseculo deducilur ex altero Siricii decreto in libroPontifieali,
episcoporum obsequio pontiftcem commonere, quod qttod immediate subditur, ttbi apparet ponlificem lo--
declarat Innocenlii successor TJonifaciuseidem Rufo qtii, seu librum Poiiiificalem de eadem eucharislica
scribens : t In notitiam s.iigulomm, ad quos ante paYiicipaiione,assignando nempe cui danda, et qui--
jam scripsimus, quem deberenl tramitem cusiodire, IJUSdeneganda. « Hic in Mahicha:os,quos ex.silio,de-
' nqslras te epislolas prolulisse, dixisli: quibus debi- porlavit hoc constituit, utnon participarent "cunt
ttim se commendare consensuin plurimi sacerdotum fidelibus communionein, quia ore polhilo non liceret
sacrarum Iraditioiium memoi'es suht professi. t Ait corpus Doininivexari. t Ra:c agei'e poluit Theodosii.
id debitum esse profluens ex sacra traditione. Unde Roma: prsesenlis adjiilorio cujus mora Roma: ad ires
Jiquet quomodo bene bic anjmadversum, has ponti- ]_• ] annosfuitprolraela. Quo tempore edidit legem - in cod
ficiasconstitulionesin arcbivisEccIesiarnm reservari. Theod sub eodem lil exstantein , ubi sic : Hi qui
Professiones porro isliusmodi, et subscriptiones sive sa:vi dogmatis relineiit principatum, hocest,epi--
synodicarum, siveencyclicarum epistolarum in archi- scopi ,presbyteri, diaconi, atque lectores, et qni
vis reservalae grande erant verilatis argumenitinf. clericatus velamine Religioni maculam conantur
Ilinc cum AFricani episcopi Sirmiensem perfidiam inlligere , vel cujuslibel hseresis, aut erroris no--
eommuni calcttlo damnassent, ac priores perfidias lnine constituti, ex funestis conciliabulis, sive iutra
duces Ursacium, et Valentem, tolius Tragoedise'Sir- "urbem, sivein suburbanis esse videanlur, omniinode
miensis auctores, bas subseripiiones eripere ex ar- propellantur. i
chivis Africanarum ecclesiarum obniiebatur, Con- Linea 6. — Quod nominattir fermentum. Niceias
s.anlius miserrime tunc circumvenlus a perditissimis Nicomediensis arcliiepiscopus ex lioc loco, et allero
episcopis Ursacio, et "Valente.Tyrannicum impetum Melchiadisobnilebatur probare, in primitiva Eccle-
ila Hilarius in Jibro adversus Coiislantinm sugillal : sia maleriam EucbarisliiE essepanem fermenlatum^
« Subtraxisli enim voluntati luae Orienlales episco- Aiisehnus episcopus Havelburgensis Lolharii legaius
pos, neque solum voluntali lu_e, sed et violenli_e. ~ad Joannem Coinnenum respondit ; « Gonslinilum
Mandas libl subscriptiones Afrorum, quibus blasphe- hoc Romanorum pontificum Melchiadis,et Siricii
miam Ursacii, el Valenlis condemnaverant, reddi. non de fermenlata hostia, sed tie Eulogiis polius in--
Renitentibus comminaris, et poslremum ad diripien- lelligendum videri, qtisesingulos Dominicos dies per-
dum niitlis. Quid ?~exislimas Chrisluni nonnisi per Ecclesias distribui jttbenlur. J Plures Anselmi expo-
lilleram judicare, et ad arguendam voluntatem agere P . siiionem sequunlur : sed errant; cuni in adductis
ebartula Deum ? aut quod semel scriptum est, etper locis manifesie panis conseeratus vocelur, et lnno-
. le violenler abreplum, id de conscienlia posse divi- cenliusi, qtti Siricii conslituttim deJaravit, non de
iue polestalis aboleri ? » ccereinoniali eulogiarum distiibiitio"" iiiielligendutu
Linea _..—Hic ut nullns presbyler mis- esse dixil, sed de consecrato pane, dum raiioneui
- sos celebraret per constituit,
omnem hebdomadam, nisi conse- assignal, cnr ab episcopo per parocbias presbyteria
cralum episcopiloci designati susciperel declaralum. constitutis Eucharistia non sit mittenda, c quia non
Oum Melchiade, et Zepherino coincidit coustituiio. louge porlanda sunl sacrainenla: nec nos per cce-
Siricius lamen videtur, quod decrelum pro circuni- ineteria diversa consliiuiis presbyleris deslinamus,
sianlia temporum extcnderit ad universain Ecciosiam. "eLpresbyteri eorum conficiendorumjns habenlaique-
Eqttidem banc consueludinem post Siricium usurpa- licentiam. J Neque vox fermentum Graicorujn ei'ro-
lam docet decretalis laudata Innocenlii I supra, ubi rem juvat, cum non dicatur, panem essefernienluni,
ponlifex respondet Decentio Eugubino, quiponlifi- setl consecralum episcopi nominari fermenlum. Quia
cem interrogaverat, an Eucbarislia siculi presbyieris nenipe persecuiionis lempore, ne digaoscerelur Eu-
ecclesiarum civilalis dirigebalur, sic et sacerdotibus "ciiaristia, fermenlumindigiiabanl, cl ideo hic dici-
.extra urbein per parochiam conslilulis esset niiiteit- tur, quod nominaiur fermenium,nempe apud fideles,
,,da. Unde certo supponit hane consueliidineni ex Si- per.vocem eam iiilelligeules Eucharistiain.
rtcii decreto fuisse per Ecclesiasvindicalam. Oppor- RINII ET LARREI.
tuna vero censenda eslh-.ec constitutio in ea circuin-
slaniia, in qua Oriens, Occidensque eousque vaYiisD Linese 6 el 7. —Hic Manichwos, quos exsilio_de-
liaereticorum turbis foedattis, et in majori eujuslibel' poriavil, elc. Hsecadversus ManicbajospoiililexcDn-
Ecclesisecollocalo calholico episcopo, ha:reiicis an- slituil, ideo quod a caiholicis difiiculler discerni
tislitibus'expulsis, ut presbyteri reliquarum Ecclesia- possent. Secreta euim duntaxat conventictila babtie-
rum reetores ctini episcopo calbolico dignoscerenlur runt seque perjuriis, el mendaciis iiiterposilis catbo-
esse in unafidei,et coinmunioiiis professione; vo- licos esse alfirmartint. De mendaciis ha:resi, ac per-
luit Siricius, ut nonnisl de conseci'ala Eucharisiia juriocouvicti,po3niteniiainsimulateagentes,snaniqiie
ab episcopo designaio acciperenl, veluti ex certa liiBi'esimexieriore actu delestali interius' Manicluei-
tessera unilalis reliqui sacerdoies dignoscehdi,Quod esse per&everaverunt: nedeiegerenlur,calholicoruiii
etiam firmare videtur verbum designaii, seu episcopi ecclesiam frequemanies cum iisdem sacram Etieba-
catholici, qui eo tempore expulsis aliis variarum risliam participarunt. Jure igitur meriloque depre-
sectarum episcopis in eadem civitate degentibus, ex bensi, exsilio niulctati ,*vel si pcenilenliaui ageront,
professione Tonii Dainasi, aul Siricii, soli erani tle- ad participandam saci'am Eucharisliam in fliie vitte
signati ut sedem oblinerenl. Yocemvero designaii duuiaxat admissi fuerunt. -
. episcopo competere oslendunt alii cod., ubi voxloci RLANCHINI.
oiniltilur : Praxim hanc apud reliquas Ecclesias ob-
seivatam doccl epislola Latini Lalinii, quani in suo Notw chronologicm.
Jiierolextco vulgavil CarolusMacri. Specialem vero Chronologia nosira ponlificia porlum jam tenet.
hanc missa: tesseram se legissevidetur Siricius, ciiin Ex quo eiiini fixit ceiTuni lermiimm viiiB S. Da-
Ui reiiquis cjerici rcltquaruut seclaruin in ecclesiis ca- ttiasi die xi Decembris amio 58i, non 11111111$ cer-
 ZU HISTOUIA DE YiTIS ROM. POMT. — :S. SIRICIUS. H8

" tuiij exoidium delegil suecessoris Siricii ejnsJcm in A die Kalendas Aprilis. »Is aninis icra: Chri___.ii eom-
e.pisloia Decrctali ad Himeiium Tarraconensem, iiiiinis 417, c.ujus' anui Pascba in ciidem ppistola
«jiiasab omnibus recipiuir tanqunm geiiuina; consi- sotncl et iferum alfirnialur rftleliraliiiit es_>e sub
gn.ila vero est iii.ldus Februaiii Aicadio et Dau- Zosinio. Si Zosinii t_U-el\oet ortlinatio statiiatur tlie
(oiieconsulibus, boc est aera:Cbri=ti communis anno Dominica xi Martii ('jusdem anni; isque pontifex
385. Cum Siricius hac in.epistola respondeat littcris, auspicatus fuerit a-pielalis officiis crga decessorem,
ab Hiineriopaulo ante dalis ad Damasum decesso- curando ejusdem exsequias die proxime consequeiiii,
rciii, sumaique responsionis exordium a i'ecen!i sua quac fuit XIIMartii, donec in ccenietertufn iransfcr-
sttccessione; maniieslum fif, Itoc ipsum exordium jettirad Ursum Pilealum v^ Kalendas Angusti ( ex
snccessionis Siricii posi obitum Datnasi ad Roma- Ribliotbecai-jo in fine nttni. 58); epocbae ouines aU
nain sedem esse referciitiuni atl aliquam diem inier- Anaslasio assertic, cl a caLalogis, el a picturis"a
b.ler niorleni Damasi xi Decembris 581, el S. Siricio ad S. Innoceniiiim adanmssim conveiiiuiil:
' eeptani
xi Februarii 385, qua littera: consignantur. Biblio- et ostendiirit, oidinauoneni Sirieii ad- episcbp.tlu
iliccarius et calalogi liiemorani post oliitum Damasi munus referehdaiij essecum Chronico Maiccllini ad
vacasse diebus 51. Electio igitur Siricii adRoma- diem Dorniiiicamxxiv Septembris anni 583, Mero-
.iiuin poiiiilicalum incidil in diem xn Januarii 58S, bauded Saturnino coss.; ejusdem vero evectiuneiu
tpi.e fnil Domiiiica, apta luni oriiiualioni, lum cu- ad Ronianum ponlificaluiii post niocium Damasi '
ilironhmo ^c.Qpovio-pa)episcopoi'um. Ul auleni en- diebus "51 pariandam esse cum die Doininica xu
' thronismo polius quain ordinalioui tum .iltribuam, sua- Januarii anni 585. Ex die vero ordinatiouis episco-
.lcnt veiusla dociiinciiia,coiifirmata ex Chronico j3 palis Siricii .constiluta ad xxiv Seplembris aiiiir
Prosperi Aquitani tequalis iilius a:tatis, in quo ini- 383, si niimerenlur episcopalus anni qiijndeciiii,
' titiiit episcopalus Sirieii 'refertnr ad etimdem constt- nienses nndecim, dies viginti quinque expressi tuiii
laiuurRicinieris el Clearcbi, quo Damasus vila fun- in picturis S. Pauli, tum in oiiinibus fernie calalogis
ctus esf; liini ex ChronicoMarcelliiii comilis, in quo potioribus (in Prolegom.); conipleltir vila el pon-
' consigualur consulibus. proxime praecedentibus Mc- lificalus Siricii anno 599, Theodoro el Eulrnpio
robaude 11ei Saiuriiino, qui peiTiiienl ad annum 585. eoss. die xix Septembris. Yacasse dicilursedes ab
"Concilianlur autem Jia;c duo asserta,si supponainus, ejiis .obitti dies viginli ( Biblioth. in fine niiiii.
Siriciuin ex presbyiero quideni ordiiialuni Episco- lnijtis 55). Electio igilur et ordiitatio Anastasii sue-
' pmii anno 585, cohstilibus Merobattde aiternm et Sa- cessoris anni incidit in dicm Dominicaiti ix Oetobris.
Utriiino, ipsius episcopatui assignatis Marcellino; ejtisdcm 599-
jiec uon dicamus anno proxiino 384, Damasi emor- Ponlificalis epocba Anaslasii, ut in seqtienli nam.
luali Riciinere el Clearchoconsulibus vicarium Da- osteiidatn, deftnilur annis duobus cl diebus vjginli
niasi Siricitnh supplevtsse officia ponlificalia, et quitique seu viginti sex. Obierit itaque S. Anastasius
iorlasse orduiatioiiem qttoque liabuisse mcnse De- circa diem inJNovenib. anni 401. Pust cjns'uJiitum
eemhri, quo Damasus inorlalilalcm explebat, ut Riblioihecarius euunierat vacationis Apostolicaesctlis,
"iiiiinorialilatc frtieretui'. Esse aulem ita rcferendain dies viginli. Quare electio el unlinalio S. Iiinticentii
tpneham episcopatus Siricii ad aniium solidiim ante successoris refertur ad diem Dominicani xxiv JNo-
iiioriem Damasf (sive illius aetalis incoinir.odis re- vembris ejusdem anui.
' levandis, sive ad aliquani ecclesiam proximam Urlii p*- Niiineri denique annorum quindecim, incnsiuiiv,
icgendam fueril oidiiiaius, tnide ad Ronianaiii vo- uudeciiii _ el dicrum viginli omnium cvidenlissi-
catus sif, non sectis, ae aliique hoc sacculo ex una ' uij in postrema illa imagine S. liinoceiilii, qtiaj--
ad aliam sedem , Ecclesiae utililate ila poscente, mi- claudit, seriem ex Leonianis superstiieiii in basi-
grasse legunlur) evineit comparatio eerli lermini "Jica S. Pauli; comprobantur consensu, calalogti-
dtiorum pontificum proxime conseqiienliuni, neuipe rttiii et~~codicum fere oninium, aul certe prax-i--.
S. Anasiasii, el S. Innocenlii, iir quo desinunl pi- puorum (in. iProleg.), el ostendunt slatuendum esse
clurae supersiites ex Leonianis in basilica S. Pauli. liuein ejusdem pontificalusacniorialis vitaeaiino417',
Ad eam coniparaiionem ila proceditur. Honorio Augusto XI, eL Constantio 11coss., die xiv;
I. S. Innoeenlii lerniinus redditttr certus ex indti- Februarii : a qua nunicraiidi cum sinl jtixta Biblio-,
iiilalo exordio sedis Z_osiniisuccessoiis slatueudo tbecariuni dies viginli duo vacationis sedis usqtte atl,
paulo ante festa Pascbalia anni 417, Honorio Augu- electioncm Zosimi successoris; pervenilur ad .diem,
sio Xlet Consianiio II consulibus : quae fesia cele- ix MarLii, tribuendam eleclioni Zosimi, queni biduo^
brala suitt die xxv Mariii; die vero xn mensis ejus- posl ordinalum, nempe die DomLnica Passionis x(
' dem depositio et Innocentii occurrit in veLuslissiinis "Marlii,
" die 23 ejusdem mensis jani ponliliceni Pa-
ab obilu ipsius sedein vacassc die- scba ceiebrasse aflirniat Pascliasinus ajqualis ejus-
marlyrologiis;
bus xxi Ribliolheearius et catalogi allirmant. tlciii lcmpoiis in episiola ad S. Lennein Magntiiii.
'
II. Litterae Pascbasini ad Leouem Magnuni de re Poilera vero die ipsius ordinationis, neuipe xu Mar-
Pascbali dalse, edilte vero apud Riicberitim cum , lii exorsus Zosimus a pieialls officiis erga decesso-
.canone Yictorii pag. 75 lioc tcslantur : « Tciiipoie rcin ctiravcrit illam priorem Iunocentit depositio-
piae reconlalionisidoniiiii niei, praedecessoris aposto- D nem, quam inveiiinius coiisignaiam eailem ilie xit
latus vcstri Zosiint anno consulatus Uonoiii Augu- Alariii vetuslo in martyrologio FJoreniini, aliisque
s.li XI ei Couslaniii bis, cuni declinaLur,ne x Kalen- supra indicatis. En suinmam temporis et ordinuui-
das i.Iaii die Pascha lenerelur, celebratum esse viu epoeb.arum o.culis coiiipendJosius-suJiieelum.
• AKKI.MEKSES.
DIES. ASSO.JIENSE.DIE, UTT.DOMIKICAU.
Ei ordinalione Si-
-riciistatuendanumer. 15 11 2$ (Ex Pict. Calalogisel Uibliolh.) 385 Sppt. 24 DomiujcaA.
20 Viicaiseiies ex Jiihlioiii. 599 Sept. 19 OUuisSiririi.
ElectioAnastasii. .2 0 26 (Ex Pict.etCat.etscriploribus.) 590 Ocl. 9 Ordiu. Anast. die
v UoniiiiicaB.
21 Vacalsedos ex BibKoLh. 401 Nov. 5 ObiiusAuasLasii.
F.leciloTnnocentiiet
ordiuatio 13 % 20 (Ex Pict. Eiijliolh. efCatalogis.) 40t Nov. 2i Ordin. Inuoc. die
Uomicca24.
22 Vacalsedes ex Biblioth. ' , 417 Febr. 1S fihitus lnuocentii.
li!cf.tioZozimietor- - i!7 Mart. 9' El ctio
diii-.LO i ilT aiarL. 11' D.>ininicaG. ordi-
natioZobiini.
-SffiMia.. . _,. 5a S 14
 ' ~
119 ANASTASII BIBLIOTIIECARII tf20
„' liacc summa annorum triginta tritim, niensium A ineuni, et. menses Autiimni prajcedentes cum _li[s,
quinqtie et dierum quattioidecim, quse coljigitur ex .eonsociant. Cocieriun diceudus estvInnoceutius in
epochis fritim islorum pontificum ita signaiis in calhedra Peiri sedisse diebus circiler quadraginta
. picluris et catalogis et ex vacationibus sedis recen- anlequam consuIaLum quinttim gerere incipereut
sitis Ribliolliecarium solo biduo djsiat ab exaGla duo Augusli fralres Arcadlus el Honorius,. nenipe-
' rmmeratione temporis ex die ordinatio.nis episcopa- . Clirisli anno 401, die xx.tv T~ovenil)ris: ui integra
lis Siricii xxiv Seplembris 585, ad diem elecliftnis sit cjusdem poiitiftcaljs eppcba; summa annorum xv,
Zosimi ix Martii 417. Quod biduutn addendum esf niensium n, ac dierum xxt, eomprobaia tunV ex,
vaealioni sedis post ohituin liindcentit, u,l snmnia pJetuiis S. Pauli, lum aliis ex documenlis ; quaejam
proveniat omiiiho exacta, et forta.ise detiitum fuil p.roduximus lomo II in Prolegom. fol. 107.,
setatis vilio in iriembranis codicum. Quaj-e ex omni- ' Perstricla igitur utraque meia consiilatnum, ad;
Jius confirmalur distribuiio temporis, el eppcharum quos i'cferebatur poniificatus Innocenlii I, ientanda
"assignalio iia ordinala. sunt etiam vestigia certa, quaj itd iiiitiumdecessoris.
.| IIujus vero intervalli terminumincidere in annimi . deducunt.. neuipe Anastasii. -
serte Cbristi comnmnis 1.17, signalttm consulaltt Hiijus vero exordii cliai'acierem,_una.cnm terniino,
Honorii XI doceht liLlerie"Pascbasini, quce Pasclia.lis Siiicii papoe sinle ipsum proxime defuncti, nobis.
diem, uti diximus, referunl celebi'aiam vm Kaleri- _praservax concilimn Tolelannm priniiim, iiotatuiii.
, das Aprilis : eui dies Dominiea et utriusque Lumi- asra Bispanjca-458, Pagius.ad annuin 490,' nttm 4t
liaris positio sulTraganlur. excusat Idacium, quod idem referat ad annum Abi'a-1
' ,. Esl alius eliani ca_ierischaracter anno proximo, g bami juxla suam putaiionem 2?i'C, seu sera: Chrisil.
Cbiisti scilicct 418, publice speclalus, et ab Jtislo- _599, quasi peccantem conira fidem Actornm, misi
ricis memoratus, qui reetani linjus clironologioera- _annos suos inconsiantcr deducat niodo CJCKalendis.
tionem conTirmat. Sequitur enim In fastis post con- Seplembris, modo ex Oetobris iniiio. Pace tanliviri
, sitlatum JJ Honqrii collega . Constantio II, qujljus . affirm.Tveiim, annumalj Idacio ejus lemporis ajqnali
signalur annjis 4l7,~ejusdem Hohorii A.ugusli Con- reete signatum de, more indictioniim deduci ex Kal.
sulaius XII, gest.us cuin Theodosio Juniore Augusto ' Seplembris, et pariari ciimaera: CbrisLianaecomnni-_
"VI!!,indictiouei, anno 418. Iliiic i.ndielioni ei con- nis anno 599; cnm liune ipsum indicet asra Hispanica
'( sulami assigpal Marcellinus in Chronico defectum 158, dedttcta ex anno Periodi Julians: 467S,~Urbis.
solis, el"cuni'MarceIIiho chronicum Siculum vulgo eonditaj juxla nostras.taljulas 7.1S,ex Palilibus ejiis
dictum, iiidicanle. diem' Idacio rienipe xiv Kalcndas anni, uli demonsiravimus lomo II in Prolegonienis,
Augusti : ad quant diem et annum per tabul^s . et nostra in' chronoldgia, rctrahenle "consulaltint,
astronomicas osienditur a .Peiavio Rbmse speciabilis duorum geminorum ac superiores caHerosperannum
«iigitorum 11 etsemis,post'meiidiem minulis 26; el .-solidttm ex cerlis demonstrationibus lempbrnm, per-
a Calvisio Rhemis conspiciendus digitorunt 12,boral, " eelipses, aliaque documenla flrmalis. Acta Palruni
ct miimlis 20 ante mcridiem. Ctim igilur initium mense SepLembriposl habilum ipsis Kaleiidis conci^.
. ZosimLcoIloeetMarcelljnus sub conjsulatu Ilonorii XI lium, quae consequuntur III Konas, eL VIII, ac III
eiCbnslahtii II, indiclione xv, manifesluni esl pariari . ldus ejusdem mensis _era Hispanica 458., dicc esse
per ipsnni.cum anno oeriBCbrislianse 417, ad quein aji Jiuiic ipsum annum vulgaris mrx 599 referentia.
. Pascbasin.i quoque leslimonio refertur paulo anle p Neque eniin id esi' confra fidem Acioinm; imo rebns.
Pascha,, eodem anno cclebratum xxv Marlii, Utrinn- gestis ila cohvenit adamussim, ul SiriciL papa: Obi-
queigitur extrenium summa: aiinorum supra colle- tus,ct apostolicte sedis vacalio post eos djesproxime
,<_i~&, alque in tres ponlifices divfdendosjuxla nume- consecula coguoscaliirpost easdemldus Septembris,
ros annprnm,. merisium acdierum singnlis atlribulQS et expressa intelljgamr ih Iilleris concilii datis ante
in picluris Leoriianis, el in catalogis,-cum demon- notioiiem Tolcti redditam electi sticcessoris intca
' slretur evidens ex charaeteribns certis per hisioricos mensem Octobris. Siquidem iisdem Aclis suhjcctmii
et chrtmologos memoratjs;. recte etiam disivibuta exontplar deJinitivaj senteniia:, quam Patres tuleruiit
_ dicenda est juxta parlitionem paribus testiuioniis . p-ituloposl, reb.us mature perpensis, et post pnrsfi-.
comprobatam" sumnia tcmporis intra eadem exirenia lam reispalieniiahi ad i'esipiscendum,expiin!it Siri-
intercepli. ciumjam vita funcliim fuisse, cum euindem nommet
. I.unc quoniam de summa conslat, qusarendu.mest sanctm memoriw Siricium papain; et oslondit- uoli-
de parti.bus, ut demonslrelur, singulis ponjificibus liam successoris nondum fui_ssead conciiiuni perJa-
ex illo terhario esse propriani jure 'aitribulam. Proe- tam. Nam condiliones dum pr_csciibiLrecipientiis ad
stat a.b Innocentii lermino, tot documenlis demon- _communioiiem posnitenlibus, recensel i.nler caeteras,.
' sirato, recedere in antciiora lempora, el singulas ut exspeclentur rescripta Romani ponlificis, nec non
epochas, ex numeris superslilibus in serie Leoniana rcsponsa Mediolanensis episcopi Simpliciani succ.es- -
.jam definilas, cumulatis probalionibus confirmare. soris Ambrosii tum in episcopalu, tum in delega-
Ul fi.nis regiminjs Sl.Imiocentii conslabiliius est lione Summiponfificis ad eani .cau.sam cognoscen-
ex initio Pascbalis Zosimi successoris, el anntis sene dani. Ei Simplicianum quidem. expriniii iio.iiiinaliuii
Chiisti et consulatus indubitalus reddiiur ex moli- D.Romamim vero ponlificeni, utpole nondum eiecluni
' fcus Ltiminaiium in soljs eclipsi.spectalts; ila exor- .qiiando illa senteniia scribebalui' (aut cerie Toiela-
dium sedis innocentianaj obsei'valione non dissimili nis Patiibus nondum de eleclione posi objium SK
solidalur.AdnolaviL PeLavius de Doclr. temp. lib. II, ricii ceriioiibus reddilis) nominare'cuni nequeant
cap. 50, ex Idacii Faslis el Cbronico aliam Solis uno el altero loeo, eadent generiea formula semper-
EciipsimAi-cadio V el llonorio V, coss. consignaiam indicanlPatres, papa qui nunc esl.»Verba sententia}
<iieIII ldtts Novembris feria u (emendat, recie scri- siiul: _ Exspectanles pari exemplo quid papa qui
bendo 111} quam tabute aslronomicse eadein die nunc esL,quid S. Simplicianus Medioianensis episco-
prodttnl"Romoshora 5 ante meridieni digilorum 1.0 pus, reliquique Ecclesiarum rcsciibanl sacei'dotes. J.
el semis : eamque periinere demonstranl ad aiiniim- El paulo inlra-: « Coiisliliiimiis autein, priusrjuant
xraz Cbrisli 402. idem Chrouicoo Idacii quo anno illjs per papam, vci per sancium Simplicianum com-
relulit cum eclipsi coiisnles-V Auguslos iralres AY- iiiunio reddilur, non episcopos, non presbylei'os, uon
cadium et Hojiorium, referl. exorttium funoceiiii.i :. diaconos. ab il.Iis ordinandos. t
cujus quoque pontihcatus epocham sub iisdem con- Ex bisce foimulis papse riomen hon indicanlibus
sulibus collocant Prosper et Mareellinus, tum qtiia cogitoscilur dlciatum exemplar senlentia; post Acta
prinium Pascba stii ponlificalus-iisdem coss. cele- - supcriora niensis Sepiemhris sede aposujlica adhuc
tiravil; lum quia-Marcellinus per -indlclkines prore- vacante, sive anle- noiitiani electionis Anastasi' ad
dcns qua: a Sepiembri mense inclpitinl nuinerari, _ P-atrcs perlalain per anluinnuni anni 599. Laltmte
^ttribttit coss. gesta ejtis anni quo roagistralum 32ra Ilispanica 458, rectc per Idacium muneraia. et
 H\ HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIRICIUS. 122
~respondente nostra in Chronologia deinonstratis. A mirifice confirniant errorem innocentem iJIoruiti ho-
Recle igilnr el isla procedtinLciim epocha ponlili- spituin.qni raplim transcripserunt in siios catalo-
cis Anastasii, consigiiaia -in piciuris -basilicae S." gOsponlificales vitiata exempla-iiiinierorunj, etiarnsi
Patili, elin cataiogis, eidetn liiliuente ahnos d.ios, consulerent aniogr.iphas basilicariun * Roi.innarnm'
et die-5.26 suppulandos ex die 9 Oclobris anni 599, picluras, ubi vcri depicli fuerantanliquilus niimeri,
91Idiem 5 Ndv.-401. Ojiod altinel vero ad alleram sed Iongo saeeuloriini'senio fenne oJjlillerali, nulex
depositionem ad Ursuin Pileaium, illa cura" eurata pavimento adspicientibus obscuraii pnlvcre, el lucis "~
fuit pro leihporis opporiuniiaie, et conslructior.isin vividioris defeciu, uli suo loco jam ostendi.
ecemeferio a'd Maium seqiienlem, uti niemorat Bi- - Linea 2,— Hic consiitutum
' • • fecil de omni Ecclesia,
biioibecarius.
~ vel conira omnes licereses.AnliqiiissJma DecreUlium
Triuhi-ilaque ponLificnni islorum anni, menses, epislolarum Romanss sedispontificum, qiia: hodie
dies, Panlinis in picturis expressi,eriinl conformes supersit, et citra controversiam genuina "a"ciilieis
- riocumeniis chronologiae, ex eclipsihus el consulaii- babeatur, est illa Siricii papoe, quam scripsit ad
bus deducla1, nec 11011 ex.aciis pnblicis con.cilioram, Bimerum Tarraconen&ent. De illaconsiile ulrumque
ita si tlispo.iiantur. Paginm, et illiistrissimiim' Somier arcbiepiscopuni
iElL&CHWSTI. - Coesariensem in notis ad hunc ponliliceiri. Sunima
,- .
" " capita ejtisdem indicabo, et istoruhi in Notisparles,
Anno Mense Die quoc praedicla epistolae -Siricii canita singillatim
583. Sepl. li. Doniinica A.- Ordhir.tio Siricii ill.ustrant. - "
_ .
ad episcopaium , non tamen gj Respondens itaque Siricius consultalionibusad
; -- • - ad-Hoinaiiunj. decessorem siiuni Damastim ex Hispania transinis- „
584. Dee.~"' 11. Oljitns S. Daniasi. Vacat sedes sis, nl lcges- disciplina: Ecclesiaa servandas traderet,
- _ usque _addiem 51 Decembris,. •utilur qiiidem jam consiilttlis per eumdem Dama-
- 585. Eal. Januar. Suecessio Siricii in sede Roma- siiiii, aliosque dccessores sttos,- seil ubi opns sit
- " -
" 599. ~ ~ 19. na. veierJbiis illis suafum procsidia adjnngit ab omiiibus
Sept. ' Obitus Siiicii ab ejus ordina- Ecclcsiis observanda'. Ita vero.fit, -titIisecima Siricti
liene Episcopali annisxv, -Epislola praeservet noliis tum meiiioriam lum_par-
mensibus x-i,
• cal sedes dies diebus xxv. Va- tein non modicani aliarum a supeiioribiis pontifi-
xx. -
" 599. Oclob. 9. Dominica B. Ordinaiio et suc- cibns edilarum, qtiso vitio ostatis interctderiihl.
Oslendil aulem ei a Liberio siniiliaeniaiiasse De-
cessio Anastasii papse. c-rela generalia, a quilnis recedere fas hulJi sil, qui -
401. Nov. 5. ObiLus Anastasii post sedem nolit a Chrisii corpore cpiscopali senteniia separari:
annoruni n, et dierum xxvi. etanle Liberium docel ab ejus decossoribtis el suis
Vacat sedes dies 20. pro temporis opporlunitate,~ ac hecessiiale fidei aut
4G1._ Nov. "-24. Boininica F. Ordinatio el suc- disciplinae tuendae decrela, siihitia fuisse condita el
cessio -
" 417. Fcbr. - 14. Obitus Innocenlii. in provineias -transmissa tanquam legcs pontificias
Innocentii post sedem aby onjrdbus observandas. Vide in Ndlis Somier
annorum xv, mens. 11,-xlierum cxordiumDecretalis Siricii; ulji docel ad-hosi'edita-v
xx. Vacal sedes dies"22. ~ p, teni Romana: calhedrse perliriere, ul aiicloritas con-'
4l7. Mart: 9. Eleetio Zosimi, ejusque ordina-*^-dendaj-regulae, cui sacerdoles omnes obtemperent9
lio die Dontinica 11 Mariii G. a Petro apostolo sibi in ea succedeniibus tradiLa una
Jil. Dom. ciiiii dura-Toiius gregis, inlegra perseveret. • ..
4:18. Dec. B. Obitus Zosimi postquam sedis- Qua vero diligentia pro-.ulerit Siricius singtilis
selannum unum, menses VIII, •pariibus orbis Cbrisliani sive Ecclesirc,in Orienteui
dies xxv. Depositio ejusdem el Occidcnlcm <ii8'ui;ae dum curas apostolicas utro- -
vit. Kal. Januarii. bique exercet providentissimus pastor,' Iuculenler
Nolw hisloricm. percipilur ex Nolis lum Pagii, tum Somier. Quee in
' Lineal. — Sanclus Siricius. S. Hispaniam contulerit circa disciplinam-, vide apud
Optalus Milevila- Pagium nmh. 11 apnd Soniier, ex pag. 2 ad S. Quse
Hiis seriem coiitinualainponlifictiin 'Roniniiorum a providerit in Africa fideLeausa et disciplinie, Pagius
beaio Petro~ a.poslolo ad Siricium atlexit Jib. 11his num. 5, 4 et S; Somier a pag. 3 ad 7 proSequilur.
verbis : Eigo caibedra tihica, qiioe estpriina de "Qua: MediolanensLscdi subjeciis dederit ad exstiu-
doiibus. Sedit piior Peirus, .cui successit Linus : -giiendamhocresini Jovihiani; quae in Illyrieo perflci
Lino successil Cleinens, elc. Julio Libeiius, Liberio niandaveiii, tuin in Bonosi erroribus ilerum cohfi-
Daniasus,- -Damaso Siricius,-hodie-qui nosler esi gendis, tiim in vicaiiatu aposlolico ibidem constii
socius. i luendo, petantur ex Pagios inimeris 6, 7, 8; a So-
Lin. ead. —- Sedii annos 1S, mens. 11, dies 2S. mier vero,-lib. iv, cap. 5, pag. ,15. Quoe insuper
Ita dislincle legiliir in picluris Lasilicae S. Pauli, ubi staluerit pro Aiiliocheni throniprovinciis, et orienle
liueraesunl inlcgerrimae, et evidentes in bocponli- D I universo liberando .1 Flaviani scbismale, el inva-
fice : consenlienlibus etiaiu calalogis Ilalioe vetustis- sione , conlracta, eleganter reperis- apud* Pagiuin
simis qualuor aliisque produclis inler Prolcgomena num.ld; apud Somier, cap. 2, fiisitisvero pertra-
toml II, fol. 106: In picturis liasilicae S. Peiri dis-. clata apud Raronium in Annaliljus; et-Florenilnhim
jectis sub P.iulo V, Grimaldtis notaritis deperditos - jn- Martyrologio Velust. ad diem 26 Novcmbris, fol.
'jet nie eolores cum offendereiXqtiod ex ejusdem ver- -1001, ubi-hujus pdiitiflcis'sanclilalem eliam a Jjeato
liis apparet relalis fol.'72~el74), licel epocbss tan- Ilieronymo cominendalani fuisse probat laudalus
tum sex pontificum exempli causa -.reddere conare- Florentinins, et tilrumque sanclum virtim niuluae
lur, ita abstiiupia reperil litteraruin v^stigia u"tpun- exisiimationis. leslimonia sibi vicissim dedisse, quod
ctis tantuninio.do indicaverii coeleroruin Iacunas, cl, nonnulli scriplores 11011 asseqnebantur. Qttod atlincJ
solius Sirici annos, menses,' ac dies reddideril. a'd codices antiquitate praestaiiies ubi Jeguntur epi-
Qtiare mirandum non esl, si ejus in meusibus 11, sioloe decreUles Siricii, in Monasterio tituli S.Cru- .
viderit tantummodo niedieiaterh supcrioreni dena- cis' ad Hierusalemin' uiiie, cod. 800. Den.ique ea
rii in liltera 10,-el pro illa-obtruseril quinarium o', - <]iise Roniae.peregit Siricius sive. ad. eradicandas
et in expressione dierum qiiinarij. liiteram Somnino elbnicae stiperslilionis reliqiiias, sive ad asserciidam
dcpe'rditampost20 reiicueiit. Scripsil enim Siricius sedis aposiolicae dignitatem, vide apud Soinier csp.
' sedii ann. 15, mens. 5, dies 20, cum exintegra epi- 5, .i pag. 18 ad 21.
grapbe in Paulina basiljca praeseryala perspicue le- Linea 5. — Exhibetur exemplum cx pra:slaiiiio-
gjiur'; Siiucnjs SED.AKK.XV.M.XI.-D.xxv.-Eiascvcro T-ibus*'Denique consecralum ~episcopi,-clc.-,-tfitod110-
 m ... -ANASTASIl BIBLIOTIIECARII 124
minatur fermeninm- Fermenli nomine tumliic. lum A _. ealus initio, teiito -Idus Febriiariianni Irecenlesiini
in epislola Innocenlii primi ad Deccnlium intelligi oclogesimi quinli celebrem illam ad Himerium Tar-
sacrosanctum Euehaiislioe sacramentiini , nianile- raconensem episcopnm epistolam scripsit, qua ejus
stum esl. Eadem de acceplione meniorala epislola relalioni ad Damasum missae respondel, quaeque
Innocenlii, vide Mabillon Musa:i Iialici lomo II, qiiindecim capitibus conslal,quiIjus ecclesiastica di-
pag. 1, ad ordinem Romaiium : ubi ejns libti Ordiuis sciplina reslauratur, et in ea decreta observari vult
pomaui antiqiiitalem proliat ex liac ipsa significa- non lantum in provincia Tarracon^nsi, sed el in
SioueFermenii. Quanloevero antiquilatis fuerit h:rc CaiTbaginensi, Baelica, Lusilana, alque Galhecia.
appellalio, colligi p&lesl cx iis, quac lomo pra:ce- Haecprima esl Decretalium Roinauoruin poniificum,
denti conliilinms, in Melchiade, secuti Sehelestra- qiiiun eruditi passim lanquam verani agnoscunt,
thini de. disciplina arcani. Prse omnibns lamen primaque quoe in anliquis Eeclebioe Lalinae Colle-
aperuit nitide veram acceptionem eiicbaristici sa- cliouibus legitur.
cramenli boc in noinine Fermenli Ven. Card. Consians^est et indiibilala apnd prudiios senteri-
Tiioniasius in Not. ad Aniiquum, lib. Missaruin in tia, sacramentuni baplismi primis Ecclcsiie saeculis
cap. Evang., num. 160. Elalia acccplio vocis fer- in solis Pasbbee efPentecosies solemnitatibus admi-
menti, qua indicantur eulogim, seu panes non nislratum fuisse. Cui eonsuetudini eum Ilispani ad-
consecrali, Jicet henediciiono-donali a sacerdolibus. didissent, non solum diemNalalis Christi et Epipba-
De his videndus Macer in Lexico, et auctores per niani, sed eliam apostolornm, Marlyrumque dies
fesios, Siricius in dicia ad Himerium epislola, non
•ipsumindicaii.
Linea 9. — Consliluil tit si quis conversus de Ma- g] solum aiictorilaie sedis apostolieae frefus, sed om-
nichmis, elc. De Manichocorum subdolis arlibus in niuni etiam ecclesiarum consuetudinem in mediitm-
simulanda calboli^a religione, ,et de vigilanlia Siricii addiiceiis,ea de re comnioius, in hoecverba scribit::
in eorttmdem fallaciis detegendis et reprohandis Sequitur deinde baplizanriorum, prout unicuique
agit Somier, pag. 7, tomi II. Affeclaverant illi jam libituin fuerit, improbabilis el eniendanda eonfusio,
pritlem hanc falsam siiijiliuidineni in jejuniis sub qnae a hoslris consacerdolibus, quod commoli dici-
Melchiade : a quo pariier providendum fuil, ul a jniis, non.ralione aucioritatis alicujus, sed solate-
.calhoiicis dislingui possent. (Vide notas noslras in ineritate praesuinjlur; ut passim acliberein.Natali-
. Melchiadem.) .liis Clnisti, seu Apparitionis, nee non el apostolo-
Linea. 10. — Nisi tantum relegatione monasierii. l-tiin, seu marlyrinn festivilalihus, innumerae, ut
Scbeleslralius opporuiiie bie observai inonasiic;e asseris, plebes bapiismi mysierium conseqiiantur :
professionis incremenla in Occidenle speclata sub cuni hoc sibi privilegitim et apud nos, et apud om-
ponlificatu Siricii. In Oriente vero ctint niullo ante nes ecclesias, Doniinicum specialiler cum Penie-
fttndari et frequenlari ccepissent niouasleria , non cosle sua Pascba defendal; quibussolis perannuin
destiterunt liac ipsa aetate Siricii slrenuani operam diebus, ad finem confluenlibus generalia baplisma-
navare in provinciis, ubi ftucluabat pliiriinoriim . lisiradi convenil sacrainenla. i H;ec. in dictae epi-
fides, ab haerelicorum fraudibns ex.menda. Solus siolae secundo' deeieto, de quo el virie dicenda in.
.Maronitarum nionaeborum cceius per banc ocialem -Leune. De primo aiiiem deereto, quod esl de Aria-
,a B. Marone abbale collectus iu Syriae collc ab nis iioii rebaptizandis vide dicia in Liberio..
.ethnicorinn superstitionibus expiato Apamoeauiinter „ Anno trecentesimo octogesimo sexto, niense Ja-
et Einesam prope Orontem fluvjiim tol colonias enii- '-' nuario Siricius Romae synodum ocloginla episeopa-
sit ascetarum ibi educatoriiin, qui monastciia com- rum celebravit in basifiea S. Petrij.cujus exstat
plura subinde erigebanl per "Orieiiiem; ul (ides epistola synodalis ad episcopos Aliicanos daia Ro-
-calbolica irarm teinporis per eas provincias vexata mai in concitio episcoporum ocloginig, sub die ;VJU
ab asseclis Macedonii, Apotlinaris, Neslorii, Euty- Idus Januarii, posl consulctlum Arciidii Auguslip et
cbetis, el Jacobi, nliisque ab hacrclicis, Maronita- Baulonis virorum clarisshnorum eonsulum. Novem
rum islorum opera incorrupla inter eos servaretitr, capilulis Siiici.us papa in hac synodo coijstiltftis, cr-
et perinde foret Calholicum dicere inter Syros, ac clesiaslicain disciplinam inAfrica collapsam resti-
Maronitam. Vitlenthis ea de re Pagius pag. 120, luere conatus est. DeNovalianisacMojileiisibuspriiuo-
num. 46 , observ. Hist. ad Vilas pontif. Rom. Jtire cautuin, ul venienles ad Ecclesiam per inaiius im-
, igitur slatuit Siricius; ui Manichiforuni ab errore ad pnsitionem coiieiliarenlur. Per Montenses inlelligit
Ecclesiam calliolicani revocali, caulionein conslaniiae Donalistas, qui ita dicti sunt, quod Roninepriinum
in flde catbolica perpetuani procstent inclusi inlra ecclesiam suam in inonle habueiint. De hoc decrelo
nionasleiia, dtim pcenitenlis viioedisciplinam il.idem vide dicta in Liberio. Mouuit proeterea, ne sacerdo-
addiscunt, ubi fides ealbolica universarum virtu- - les atque diaconi conjugali, cum ordinati essent,,
.ttim exempiis soiidala, speciincn edil insiruclum ctim uxorihits permanerent. Gujtis decrcti memiuit
omnibus praeceptis el consiliis Eyangelicoe sancli- lnnocentius papa in epislola ad Exuperium episco-
inoniie. pum Tolosanum. Auctor CriticaeBaronii anno 418*,
, Linea 16. — In cwmelerio Prisciltm via Sataria. _, liuni. 66, ait in concilio Canhagiiiensi qttinlo anno
.Unde asporlatas fuisse reliquias ejusdein a Paschali **51J8celebrafo, cunr de incontineiitia claieorum re-
primo, et recondilas in lilulo S. Praxedis una cum Jerrelur, placuisse Patribus, episcopos, presbyteros
aliorum SS. ponlificum ibi recensitorum lipsanis el diaconos ab uxoribus abstinere secundum priora
die 20 Jnlii, indiet. x, Christi scilicet anno 817, _&tatula,id est juxla definilloiiem concilioruin ante-
docet anliqua tabula marmorea prope sacellum .S. cedenlium. Verum cum magna essel clericorum
.Zenonis aflixa in eadem ecclesia.-Ejusdem epigra- Afrorum inconlineiitia, duae Siricii episiolae, ex qui-
pbem sepulcralem Baronius retulit. Jius allera ad nos non pervenit, in concilio Zellensi
ClACONIl. ..iniio 418 coacto, relectoesunt, et juxta eartim pne-,
Lineae 6 et 7. — Manichmos quos exsilio deporta- tjiiorum scriptum, decreta ilerum aliquoi disciplinae capila,
suminam relulit Ferrandus in Brevialione
vit, etc, Secreta collegia Manichacosliabuisse in Canonum Ecclesiae Romanae, cap 60. De canpiie 9,
TJrbe; sed tum Siricii papoe "studio, tum princi- in quo Siricius hoiTatur preshyteros ad centiuen-
ptiiti legibus, exagitalos, ac undique pulsos esse tiam, legendi Marca,- lib. i de Coneordia, cap. 8, et
tr.idiiur. Sehelesiralius in Dissert. 5 de Ecclcsia Africaiia,
Linea 16.— Sepultus esl in ccemeierio Priscillte cap. 12.
via Sataria. Ita babenl Indices onines. Licet apud Has duas ad Himerium TaiTaconensem, et ad
Bedam v Kal. Decembris Siricii ponalur obitus.
_episcoposAfricanos epislolas, Papebrocliiusin cona-
PAGH. tii Cbronico-Hislorico -ad Catalogiini veteruin pon-
Liliea 2. - - Hic constilulum fecit. Ipso stii ponlifi- lifictim aduUerinas stispicaiur, sed de earum ^itice-
 128 HiSTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIRICIUS 126
litate dubitandi locnm non esse ostendit CriticeeBa- - Aintelligennum censet Garnerius iii Nolis ad iliani
ronianae Auclor lomo priino,.qui, el tomo secundoj dissertationem, quod daninalus fueril Bonosus a Da-
poslerioris epistolae sinccritalem ex Schelstralio ett riiaso, sub nomine tum Marcelli, tuni Phoiini, quo-
Ratali Alexandro astruil contra Qiiesnelluin, qui ini rum hoeresimrenovavli: illi enim in synodo Romana,
dissertatione 16 ad Opera S. Leonis Magni, lam:i ex qua prolessio fldei ad Paulinum Anlioeheniim
eam epistolam, quam conciliumZeliense, in quo re- missa est, proscripiisunl, de qtia synodo Romana
citala fnit, suppositilia perperam credil. anno 578 celebrata in Damaso egimus.-Sed licet 5d
Linea 5. — El dispersil per liniversum tnttndum. verum sit, qiiia tamen haeresis Photini in.liibiis
Pugnavit certe Siricius contra ManichoeoselPriscil- conciliis sub Julio, nempe Mediolanensi,'Romano, et
lianislas in pluribus cum eis senlienies; cumquee Sirmiehsi, jam anie Damasum damnala fueral, si atl
omnes radicilus, Romoe praesertim, evellere nonii baeresiniPholini Marius Mercalor respeclum habuis-
posset, Iegent t. Theodosio Magnoimpetravit, uf se- set, non a Damaso, sed a Julio Boriosuniproedanma-
cularibus poenis lollerenlur, quod etiam cqnjeciaturr tum dixissel; unde ad solam Marcelji lioeresiin
Baroniiis anno £89, num. 64. Pugnavit etiam conlraa respexit Mercalor, ievera enim haeresis Marcelli, et
Flavianum Anliochenaesedis minuslegiliriium occu- consequenter Bdnosiqui eam renovavif, damnala est
patorem, et synodo inobedientem, iterato datis ad1 in illo Concilio Romano sub Damaso Jiis verbis apud
iiiiperalorem lilteris, ef Capuana ob id synodo indi-- Thcodorelum lib. v, cap. 11: Anathematizamus eos,'
cta, eodem Baronio ibidem imra. 68 leste. Deniquee qui duos fitios asserunt, unum anle swcttla, el alterum
Jovinianiiiii Clirisliariorum Epicurum damnavit, si- post assumptionemcarnis ex Virgine. Pbotiniaiii ni-
ctiti et Bonosnni Sardicensem episcopuin, ut moxr u hilominus dicli stinL poslea Bonosiaci, tit liquet ex
dicliim est. Plura snppeditabit Elorenlinius citatus3 Audentio episcopoHispano, qui, ut referf Gennadius,''
adveisus omnia Sirieio objecta. lib. de Scriplor. ecclesiasl., cap. 14': « ^cripsit ad-
Postquant Siricius pro fide et pro eradicandis gen- versus Manichoeoset Sabellianos, et Arianos, riia-
iiliiatis reliquiis, a Theodosio Magno lege impelrata,, xime quoque speciali intentione contra Photinianos,
nt idolorum fana Romae destruerentur, quod eo se- qui nunc vocanlur Bonosiaci, t etc.
(Jentefacluni esse Prosper in Cbronico et Augnstinus5 Linea i.—Ul nullus presbytertnissas, etc. In Libro
lesianiur, pfurimum desudasset, ad Deuin Lransiitt Pontificali de Sirieio baec legmilur : . Hic conslituit
die 26 Novenibris. ut nullus presbyter missas cclebrarel per omnem
Linea 4. — Conira omnes hwreses. Anno trecen- lieljdomadam, nisi consecralum episcopi Ioci desi-'
lesimo octogesimo secundo Joviniatuis inonachus ei gnati susciperet declaratum, quod' noininatur fer-
monaslerio Mediolanensi, in quo sub calbolico no- mentum. i Decrelum a Melchiade papa editum ex
inine, cl liabilu monaslico aliquandiu delituit, egres- eodem Libro Ponlificali, in eo pontifice reiulimus,:
stts, qtiam solnte et impure vixerit,..Hieronyinusi in quo eiiam de fermenio agitur, quae Baronius
cgregie describit lib. i conlra Jovinianum, cap. 2, anno 515, numero 49 et seqq., de Eulogiis, seu pane
addens huuc hasresiarcham sensisse virgines, viduas, benediclo inielligenda censuit noinine fermenii. Sed
et marjtalas ejusdem esse meriii; renaios plena fldei liunc inler erudiios convenil, tam in iliis duobus de-
in baptisnib, a diabolo iion posse sttbverti: nulltim creiis, qnam in alio, de quo in Innoceniio primo lo-
esse abstinentioe ciboruth meiitum : omiiium, qui quemur, agi de primitivae EcclesitB consaefudine ,
bapiismuni servaverinl, esse unam in regno cookj-"_, qua episcopus ad urbis presbyleros, qui sacrificio
rum remuneralioneiii. Omnia jieccata paria esse di- diebus Doniinicis adesse non poleranl,-sacraniei)la
cenat Joviiiianus ex S. Auguslino lib. de Iberesibiis, iuiltebal, ttt observavii Scbelslralius in Opere de
ex quo et habemus, euin coimpieiatisadactuiii esst>, discijiliua Arcani, cap. 7, art. 5. Vide dicla in Mel-
ut negarel saiictissimam -Deiparam Maiiani in partu cbiade, el dicenda in Innocentio, ubi Melcbiadis et
Vii'ginein fuisse, sed reliquarum more femiuarum Siricii decreta fusiusexplicanlur.-
coiTuplam. Cum aulent illos errores Romoe sparge- Linea 9. — Ut si quis conversusde Manichwis, etc.
ret, nonnullas sanclimouiales, quarum de pudicitia Lleni libri Ponlificalis.auctor aliutl decretum a Siri-
.suspieio nulla praecesserat, in nuplias dejecit. Pam- cio editum scribil boc modo: « Hic constituil, ut si
Eiachius senalor, S. Paulae gener, eum ad Siriciuih qnis conversus de Manicliaeisredirel ad EccJesiam,
ponlificent delulit, ul conslat ex epislola 50 S. Hie- iuillatenus conimunicaretur, nisi taniuin relegalione
ronymi ad eumdemPammachium fldei catholicaear- nionasierii diebus vitae suacTenerelur obnoxius, ut
denlissimum propugnatorein data. Quare Jovinianus jejuniis et orationibus maceralus, el probalus sult
a Siricio damnalus esl e't exli'a Ecclesiam ej'ectus in oinni examinalione, tisque ad ultimum dieni Irans-.
synodo Roniana, ut conslal ex epistola secunda Si- ilus sui, et ob liunianitatem Ecclesiae Viaticum eis,
rieii ad Eeclesiam Mediolanensemdala, el Iransmissa largirelur. J Ad quae verba Scliclslralius in parle {
per legatos Crescentem, Leopardum, el Alexandrum, Anliquitatis lllustrate, pag. 465, ait: « Cuin Mani--
,qui ejusdem haereseos, ac heereticorum damnalio- cboeoruni boeresis non modo pravissima, sed eliam
iiem, in concilio Mediolani celebrando, procurarent. obscena iueril, nullam Jeviorem ptenam illis Siricius
Siricii eijislola et legaiis honorifice exceplis, S. Am- inipoiiendam censuil, quam perpetuoe pcenitenliaein
brosius Mediolani concilium eongregavil, in quo se- D J iiionaslerio peragendoe: unde dtto quaedam conse^
ctindum Siricii judicium, Jovinianus ejusque secla- quunlur, el monasleria anle Siricium fuisse, el gra^
lores damnali suiit, ut conslal exsynodicailliiis con- vioribus deliclis pcenitenliani perpeluam imposiiaiii
filii epistola, quaeinler S. Amhrosii epislolas Jegiiur. fuisse; ctim boc lamen inoderamiiie, quod in ullimo
SeJ an Jovinianus in concilio Mediolanensianuo 590 ~constitutis vialiciim concederetur. t
coacto, vel in aiio damnatus fuerit, inceiTum. Linea 16. — Qui eliam seputlus est, etc. De ejus
Bonusus Sardicensis episeopus Clirislum purum sanctilale Baronius dubius, eum in Romano Mariy-
homineni asserens, duosque in Salvalore filiosagno- rologio noii reposuii, ad quod moltis est lum propter
scens, oeternum iinum, alterum teniporalem : asse- •ralioiiesjam diclas, luni quod non probarel Siriciuni
rens prasterea Deiparam Yirgineni, a parlu Chrisli, exemplo Damasi in conscribendis cpislolis Hieronymi
iilios stiscepisse liberos, ab Anysio Thessalonicensi opej-a usuin non fuisse, neque hunc, ul par erai-,
et caelerislllyrici episcopis, quibus fuerat a synodo fovisse. Certe negari nou potesl Hieronymum a Si-
Ciipuana, circa annum 589 celebraia, causae illius ricio, inilio pontificatus, non magni factum; quod
cognitio deniandata, dainnaius est. Ejus errorem plures romaiii clerici, invidia et odio in sarictuni do-
damnavit eiiam Siricius pontifex, ut constal ex ejus ciorem Ilagranles, persecuiionem in eum moverint,
-Cpistolaad Anysium el caeteros episcopos per llliri- ac grave aliquod crimen sanclo viro iniposiierint, id
ciim constitulos. Maritis laruen Mercator in Disser- enini ex illius epislolis colligilur, et monet Baronhis
tatione ad 12 analhematismos _N.es.orii,illutn hocrc- »]iiio 585, num. 8. JSecdifiicileerat, uiagis magisq.ie
siareham a Damaso praedaniiiatum sctibit; quod ita iii euiiiilios irasci, qui palam eos i'edarguebat, dum
 .57 - ANASTASII BIBLIOTIIECARII - 128
Romae esset, et in epistolis ad amicospost discessum A _. niinl leges,- fore EcclesiiE universoe,: Quid ab uni-
rialisj vehemenler exagitaljat, dum Pltarisworum se- versis poslhac ecclesiis sequendum sil, quid vilandum,
nalum vocabat, et apenis verbis insciiiae, alque pra- gen.eralipronu.nliaiionedecernhnus, etc. Declaral ri-
voruiii morum arguebal. Quare Sjricius ciiminosis gi.depunitum iriabapostolica sede illostiielr.opolilas,
lelalionibusadversus Hieronymuni forsiian. circum- qui legibus hujusmodi non parnerint : et ostendit
ventiis»--ad sedandos ttimulms illiim Romoe non ecclesias omnes, utpole membra illins corporis cujus
refinuit, sed sanctoruoi locorum el sltidiorum. 3r- Romana capul est, teneri ejusdem capitis leges no-
dore inflammalum permisit Jerosolymain regredi. scere et eisd.em obleniperare. SciUnt postJiac om-
Aceessit, quod sancUis doctor in Joviniamim vebe- iiiuni jiiovinciarum.suiiimi' antistites, quod.si" ultra
jaienler calamum striiigens, ita "virginitatein ex.lulisse quemquam conira canoiies, el interdicla uoslrapro-
visns esl, ut inalrimoniunt quodanunodo damtiare vexerint, congruam ab apostolica sede promendam
crederelnr. Quod licel abejus mente prorsus abbor- esse senten.iiam De quibtis adRomariam Eecie-
1
reret,JUa tamen communis tunc Romaefama fuit.. siam,'ulpote ad capul tui corporis reitili.ti .... inei-
Unde Pamniacliius Romaepariter coacius esl exem- tamus, uthaec,. qtioead lua consoUa rescripsimus,.in
plaria Opusculorum adversusJoviniaiium subtrabere, omniuni episcoporum noslroruni perferri facias no-
quod S. Hieronynms, epistola 52-, ad ipsuin. Pamma- lionein : n_onsolnm eorum. qui in tua- sunt- dioecesi
chium, prudenter et amanler faclum Jaudavil. constituti; sed etiam ad universos Carliiaginenses,
Siricium eliant in sancluni Paulinum cpiscopum ac B:eticos, Lusitanps, alque Gallicos, veleos qui in
Nolahnm niinus oequianinti fuisse dcd.ucilBaronius , vicinis libi collimitant binc inde provinciis Quan-
ex ejusdem sancti epislola prinia, nunc ordine qninla -g | qnam.slauita sedis apostolicac nijHi sacerdotmn Do-
"
ad -StiipitiuntSeverum, in qua dolens, dum llomoe niini ignorare sit liberum; ulilins tamen, si"ea; per
fuit, zelotypoiutn incendia clericorum., addil: Sed unaniniitalis tuaesolliciludinem in universorum fra-
pleiiius indicare jjoiueruht conservi npsiri pueri tui., li.um noslrorum noliiiam pcrferaiilur : qualcnus et
quantum nobis graiise Domiiiicaedetrinienium faciat quae a nobis non inconsulie, sed providesub nimiit,
Urbici papoe superbadiscreLio. » Ex h.is; jnquain, caut.ela et deliberat.ione sttni salubriier consliliiS»i.
Siricitim Paulino infensum deducit Raronius, vel intemerata permaneanl,. ei omnibus iinjjosteriim
qnod illunt inter sttos clericos compulare noliierii-, . exciisationibus adiitis, qui jam nulli apud nos pa'tere_
vel aversatus fuerit, quia-repente ex Iaico Paulinus poteiit', obstruatur, ete.
vir cohsularis el senalorius in Hispania, presbyier, - Epistola Siricii ad omnes orlhodoxos, respicil 1 di-
quaniviscoactus, evaserit. Sed facile poiuit ex eo- sciplinam sanclarom. ordiijaiionuni, quam hic ponr
dem penu clericorum et curiae Romanae Pauliniis tifex j'ubet ab omiiibus ecclesiis observari. Ei ipso,
criminari, apud Siricium, et invidiam in euro con^ qiiiilem in exordi.o dodarat, omnium ~ecclesiarunv
llare, utin Hieronymum, quod jam monacbus, conlra cijj'ain sibi esse demandatam, etc.
laxioris vitoe cleticos declamaret. Sed vere eiiam Suli Siricii poiiiiflcatu celebralum fuit terlium_
faieiidum est Pauiinum ex Uuinaiia rali.one.opli.muii concilium CaiTbaginense cujus canon 26" decernil i.
semper non fuisse hominum, ei eorumdem inorunj « Ut piimae sedis episcopns non appelletur princeps
seslinialorem, dum Siricium superboe discrelionis sacerdotum, aul summtis sacerdos., aut aliquid ejiiSr
insimulat, quem Hieronymus nimiae simplicitalis et inodi, sed laiiutm jjjimee sedisepiscopus.» Decrelum.;
innatas bonilatis quodaminodo coarguil; et quan- „hoe . naiionalis.concilii referri non poiuil ad episcor
*-'
quam .sanctilale morum Paulinus pollerel, niinus pum Romaniim, uti novalores aliqui coiitenduiil; sed
acris ingenii repulaii polest, dum de unoquoqne bq- lantummodo respiceie poiuit episcopos Africae , qui
riuni prassumens, qiiemadmotlum ei Siricius, eliam jurisdiclionesua compleciebantur aliquot provineias.
Kufinum Aquileiensem, ex Pal.oeslinacum pace' et illain poriionem eAonrianles patriarcbalus Occiilen--
amplexibus Hicronymi discedentem, niagrii Jecerit; lalis, quae subcrat primali Cartliaginensi. Id eviden.-
VigiJantium, in' longo Hispaniarum ilinete, non agno- lcr ostenditur ex canone 26 ejusdem concilii, tibi-
scens, laudaverit; et Melaniam Origeiiislaruni erro- etiani meiropolilanus "respectu sulfraganeoruni pro-.
rimi antesignanam, sanctam dixerii, et pluribus lati- vincnc suae diciiur episcopus piinia: sedis. Episcopi
dibus cumulaveril, ut animadvertit Barouius anno Irttiis tn.are non profi.ciscaniv.r, nisi constttlo primie
397; num. 5. Cunt ergo baec sancliiati Paiilini non sedk episcopo suw cujusque provinciw, eic., el cap.
obfuerinl, ex eodem -capite, quae Bnronius notavit, 2, pag. 11. .
Siricii sanctilali non deirabiinl. Sed c'e Siricii snn- ConsiabiH.aiiisce curis disciplina aniinum adjecit
ctitafe pliira Florenlinius laudaius; quiljus adtlo Siiicius a;l lollentliim scliisma, quod taritiiu vexabat
niirum videri non debere, quod Siricius (idem arihi- E.ctiesiani Aniioclienain. Sub praeccdenli pontilicaiu.
buerit iis quoe contra S. Pauliiium el S. Hiero:iy- rcLiiIimusoiiginem illius schisitiaiis", cum adversus.
iiiuni a clericis Romanis dicebanlur, vel e contra; pacta convenfa inier Paulinuni et Meleiium, quoruin,
cum S. Bernardus Clareevallensis ahbas, cujiis lania uterque regebat poriionem gregis a qua pastor agno-
fuil exisliuiatio apud reges et suinmos ponlifices, scebalur, ila ul uno ex iis decedenterisqui sujjere.v-
iiinoceiiler adbaeseiit factioni conira S. Willelmum ssi inlegram assumeret aucioritaLem, asseclaeMele-
electuni^et consecralum episcopttm IJboracensem, D 1 tii posl ejns mortein Flavianum subsliluei'unt. Sedes.
.qneni episiola .254 Jdotum Eboracense, el epistnla Romana, quee hanc el.eclionem danmaveral, ratam,-
500 pestem commnnem ajjpeliat, quia niagni ac piis- liabueral electionem Evagrii, qui Paulino sueeessor
Bimi viri jfalsis rcJatioiiibus qtiajiiloquc decipinniur. clectus fucrai. Siricius pri.uio ea de_rescripsil ad.
Sed siciit ciiminaiioiies adversus "WiilelmuniEbora- imperatorein Theodosium , mox etiajn pioeseiiieiu
censem exeogiiatae, non obsiitere, quoininus Ilojio- allociiius (veoerat quijjpe Roinam Tbeodosius triuiii-
rius III euin SancLorum Catadogo,ascriberel, ila phi causa ob vicioriani de Maximo tyranno parlani)
dicendum, scripta a sancio Paulino iu Siiicium ejus iia perojavit conlra Flavianum, ttt jmperalor IA
saiictiiali nequidquam ohftiisse. Cum Siricio finem Oiienteni cum redis<;etFlaviano proeceperii Roinain
Cbronici Eusebiani supplemenlo iinponil D. Hiero- se conlcrre, et jiidicium causae suoe exspectare in
nymus. - concilio Capuano : quod declinaveiit Flavianus, ele.
SOMER. .Sancliis Ambrbsitis scriplOr aequalis,,elijui pbnimum
- laboravii in hujusmodi ciuisa*j!idieanda,in Epist. 9^
Linea 2. — Hic conslilulum fecit-cleomni Ecclesia. liliri i,data ad Theopbilum A.lexandrinum, quem
Soinier, Hist. dogmatico ecclesiast. cap. !,H. 8, in cum ^Egyptiis episcopis judicem sublegerat synodus
fine. Postquani conquesins est de uegligenlia metro- Capuana, exponit arles subterfugii a Flaviano adhi-
polilanorum circa ordinationes, proliiliei diacona- bilas « Habeal quod metual Flavianus : ideo refugit;
liini et.presbyteralum bigamis conferri: ac dcclarat, examen, elc. Sanereferendiim arbitramur ad san--
deereta sua in Jiis quae asjenda aut evjtanda .decei'- clum fralrem nostrum, Rojiianoesa.cerdc-iem Eccle •
 129; HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. ROM. — S. ANASTASIUS, 150-
sioe, quoniam jiriesiinjiinus ea le judicaturuni, quae A _ naii exlra Ecclesiam remaneretit. Obsei'vatione tii-
«liam illi displicere nequeant. Ila enim utile eiit "gnuiii pi'Oi'sus est, quod Romanus pontifex iia rie
consullum senieniiae, ut cum id gestum essc coguo- sua decisioiieioqnilur, uli IlierosolyiiiJlaniim con-
veriinus, qttod Ecclesia Roniana baud dtibie coinpro- cilium sub appstolis congregaluni de propriis decre-
baverit, laetifructum hujusmodi examinis adipisca- tis enuhtiabat : Visuin est Sphilui sancto el nobis.
111ur. > Divina senlentia et 'noslrojudicio. Pontifex ad Ecele*
- .Ex hac Ambrosii epistola complura addiscimus. 1. siam Mediolancnsem transmisit judicii sui lcgcuiy
"Flavianuni sludtiisse, ne causa asseeuliB a sc Aniio- u£ leaindein susciperet et custodirct.'
clieuaesedis discuiereiur, -cui pltiriiituin difTitlebat. Hoc illa obscqtieuler pracslitit, indiclo statim
• •
2. CoriciliumCapuanum jioc jndicium remisisse ad concilio. Nairi Palres qiii ad illud' cohveneraht iu
TJieopbiluiJJAlexatidrinuiii, ct ad episcdpos ejusdeni - sytrodica epistola ad 'poniiftcem Romamim daia af-
pairiarcbaius. Hic vero oportel aniniadvericrc , boc finnant ,,|am ejusdem senlenliam-seeuios damnasse
iniuiinc fieri potuisse, nisi cedente sanctae seriis au<-. pariler sectarios illos cum suis erroribus. ln eatleni
cloritate, ideirco coinniunicala concilio CapuanO-; epislola lestanlttr se agnoscere in -Siricio pastorom
ciim potestas delegandi sit aclus.jurisdieiionis, qui uniyersalein totius Ecclcsise-, « qui lideliter coiii=~-
excreeri non polest nisi a .superiore. 5. Flavianum missam sibi januam etpia-sollicitudine Cluisli oviie
cUntendisse judicium eludere adhibila saeculaii po- custodiat: dignus queni oves Dontini audiani, eisc-
testaie. 4. Hanc fuisse inentein Capuanae synodi quantur Credalur symbolo aposlolorum, quctu
-Palruni, nl saha partium coniniunione lis illa diriine- Ecclesia Roinana inieiiicratuin semper cuslodit...:; .
rclur. S. Oportuisse ut sedes aposlolica id approbaret Jo Sed quid pluia apud magislrunt atque doclorem
qttod a judicibus probaium fuisset, ul exsecutioni Itaque Jovinianum, Auxenlium, elc, quos Sanctitas
lijandareuir scnlentia. tua damnavit, scias ajjud nos -quoque secuuduiJi
-Linea<_-.— Conira omnes hwrcses. Somier ibi judicium luum esse daniiiatos. » . . ,
pag. 18. CeiTissimumest sanctum pontifieeni Siti- Maximus , qui sedcnte ad clavum Eeclesiae Siri-
citim Roiiiaedamnusse Iia:rt:siniJoviniani, el curasse cio, Inipeiium Graliano eripuerat, respomlens lille-
in Meriiolaniqtioque ; ubiexorla fuerat, proscribe- . ris ejusdem papae , quibus ei deniandalial Ecclesia:
-jelur. Seclarii .tiioiiasticam vitam ibi professi Ro- calliolicae defehsionem , et fidei ejusdem professio-
snani se conliilerunl', ut sciipta sua errorihus ejus- nem ab illo exigebal, eiinidein ttppcll.it Patrem cba-
snodi inspersa in uriie disseminareiil. Contineniium riSsinium, el viruni apostoiicuni, plane responden-
eitiin prwvertentes blaspliemins suas conscriptione te- teiiinoniinisacerdoliseidignitaii urbis sjjledidissimae.
meraria publice prodiderttnl (uli epistola Siiicio Fidei vero catholicm, de, qua cleirientiumnoslram con-
•aseripta ad PP. Eccl. Mediol. memorat), docenles stllere volnisli, tneconftteorcuramliabere majorem,Pa-
virginitaiis. professionem non praestare conjugio ; ler charisshne, eic. ln aiia veroepislola. quam ipse
Deiparam rirginem quidem ante partuin, sed a partu Maximus autea dederal-ad VaJeniiniaiium Auguslum,
virginem non perseverasse : et jejunioruin praxiin liunc removei ab adbaerendo perversis novaloruni"
(lainnabaul. Delati lamen stini hujusmo.li blasplie- consiliis in pracjudicium catholictc iidei,"consiabilitae
«iiaruin el errorum auciores ad Siricium papam, ei coiiiirmatae'ex pluribus soecttlisin Italia ,-Africa,
•eui el scripla scciarioruin obtuleriiiit" fideles if.si CaJIiis, Ilispaniis, et Roinae pr;eserLiin quae orbss
gcnere optiini , l-eligiqne.pracdari, qui defereban!. „ princeps eifecia est non niinus iitulo verae rcligionis
•Siricius coacloRomaiiicleiicoiiciliosolenint seulen- ** * qiiam causa iniperii. «italia oinnis alqne Airica hoc
tia daiiinavitJovinianuni ejiisqueseclatoreS, titpote sacramento credunt, liaciide gloilantuiGuIIia, Aqui-
docciiic.sdogmacoiitraiiuihdoctiiiiieseriisajjosiolica:,. tania.oiiinis Hispania, Roina ipsa venerabiiis, cujus
-qiisc eariem est ac :
legis Christiaiioe ac'dedaravil etiam" in hac parie piincipaius -est. ~
ilivitta senlenlia el noslro judicio in perpeluum dam-~

XLI. SANCTUS ANASTASIUS.

ASXO CURISTI 398, ARCADIIET HONOEIIk.

50 Anastasius, natione Romanus, ex patre Maximo, sedit a annos duos,

dies viginti .quatuor. Hic aonstituit ut quoiiescumque -.Evangelia sancta re-~
citantur, h sacerdoles non sederent, sed curvi starent. Hic fecit constitutum
de Ecclesia. Hic fecit b.isilicaui., guae dicitur Crescenliana in regione -secunda, in
S via c Mamertinia, ' in urbe Roma. Et hoc coustituit • nulla ratione transmafinum'
hominem in" clericatus horiorem suscipi, nisi quinque episcoporum designaret
chirographum' propter Manicha^os. Hic fecit ordinationes duas per rnensem
Decembris , . presbyteros noveni d, diaconos quinque , cpiscopos pcr diversa"
locq undecim «. Qui vero sepultus est iri ecemeterio suo ad Ursum ' pileutitm
v Kalendas
10 Maii, et cessavit episcopalus dies 21. . .

NOTUX^ MARGINALES
FABROTTI.

a B, ann i, m. i. d, 13,' aCoss Honor IV eTEiilych adllonot et Arcud. V. h Vidr Baron adan. Dom 402»
'
paq lot). c C. Miiiiiuriiiii. .M.iiiiurriua. d C: B. oclo.- « C. B. deccui.
151 ANASTASHBIRLlOTHECARIt il5"__
VARIAE LECTIONES.
Apud Fabrottum ex cod. Freh: A nulla r. lin 6, nisi qui. E. d. cyrographa, qui et
Num 56, lin % A a. 27, B, 26. linl el3. B, recl- eodem tempore Manicbsei inventi suni.jn urbe R.
l.irentur. lin 5. AB, vla' Mamorlina. lin 7. A, cbi- Hic fecit ord in urbe R.lin 9, qui etiam sep.iesl
lin ead eodem Mani- in c. •i
rtigrajiha. AB, quia tempore
choeiihventi sunt "in urbe Roma. lin 8. B, jiresbyte- . Apud Rolsten. el Schelestrat.
JGS 19. v
Ex cod. Reg. Maz. el Thuan. Lin 1, Cass, Ann 3, d. 27. lin 5. Florentduo : Et
clericum tTansmarinum,nisi
Lin i, sed ann. 3, m. % d. 10. (M. ann 5, d. 10). ' liocconstituit,utnulluni
sui designaret chirograpbum, qnis suseipe-
/in-2, ut quolienscumque. lin 5, via Maniiulina in u. ret. episcqpi eodem tempore Manichaei invenli stini in
R. Hic constiluil n. r. lin 6. in cl. honore s. (M, ut urbeQnia Roma. Hic lecit ordin, etc Lin. 8, Flor. XIX.
ed.) nisi q. episdesignarenl cliirographa. lin 7, bic
fecit ord. 2 inurbe Roma. lin 9; loca 10 (M, .5), qui , Apud Peniatn, ex cod Cavensi . \
eliam sepulius est in cimit.
,7JnS, invia Mameriini. iin 9, in cymilerio suo
, Ex cod. Thuanb attero. ad Ursuui pilealum v Kal Mag'. ,
Lin 1, sed ann 5, d 10. lin 5, Mamorlina ib. ut
'miM VAMORUM.
. -ALTASERRA. B Gallinis albis quoeerant boc loeo insignls vice. Villa
Caesarumquaeerat ad Tyberim juxta nontim bipidem
Linea S. — Hic constituit ut quolicscunquesancla via
sed Flaminia, tlieta esl ad Gallinas, quod ibi serva-
Evangelia recilanlur, sacerdotes non sederent,
ternui -slarent. Anaslasii decrettnn esl, ut, cuni legi- reiur proles gallinoe albae,quam praelervolans aquila
allo aljjeeit in gremium Livioe Drtisillaesedentis'
lur Evangelium, clerici starenl. Cuni legilur Evan- ex sub dio, de qua Plin., lib. xv, cap. 50
gelium, slamus, ut illo babilu corporis atl iter com-
ad seqiieiiduin BENCIKI. . ;
posilo sigiiiflcemus, nos esse paratos Linea 5. — Hic constilulum fecit deEcclesia. Ori-
Deum ejusque lldem Evangelio lestalam." Hunc nio-
rem fuisse Ofientalis Ecclesiae leslis est Jo. Clui- genianum dqgma per qiiosdam iriv.ectum disper-
sost. de divers. iitriusque Test. loc. ferm. de Circo. suniqne malis arlibus censendtim conslitutionis Ana-
ln Qrienlali Ecclesia, cunt Evangelium Iegerelur, stasian.e aLibro Pontificali laudati: argumeiilitni.
cerei accendebanlur. Hieronym. ad Vigiianlium : Occasionem dederat Theophili episcopi Alexandiiui.
t Per lotas Oriemis Ecclesias ,"quando legcriduni est epislola denuntiativa errorum Origeiiianorum, el
Evangelium, accenduntur luminaria j'am soleadTuii- artis quorunitiainiiionaelioruin qui fraudulenler<per
lanie^ non utique ad iugandas lenebras, s(ed si- domos sese introduceuies venenum propinabant. Ad
griurii hetitiee demonstrandum. » Iilerit serviLiim Ro- consiitiilionis diclaenieiiioiiam spectanl duaeepisiolae
iiiie. Anastas. in Leone 111.t Fecit luceriias fusiles Anaslasii ponlilicis, quarum tnenlio occurril ajjud
duas ex argenlo purissinio, et boc consiituii, tit Do- ecclesiasticos scriptores, et de bis S. Hieronyniiis in
niinicoruni dies vel In sanclis soleinnitatibus hinc apolngiis adversus Rufinuni, qui inler antesignanoa
inde juxia leclorium consislerenl, et ad legendum C Origenistaruni numeratur, projixe agh. Adversus
siicras lectiones lumiuis splendore refulgereni. » Rulinum epislolam coniminaloriam, et perempto-_
Linea 5. — Eihoc consiiluit nulla ralione irans- riam edidisse pontificem ila Hieronymus scribil.
marinum hominem in Clericalus honorem suscipi, nisi Et tantum Romanw Urbis jtuiicium fugis, ut magis'
quirique episcoporumdesignarel chirographum, propter obsidionem barbaricam, quam pacatw Urbis vetis sen-
Manichwos. Ab Anasiasio projiier Manichaeos qui tenliam susiinere. Tei'giversaiiones Rufinianas tlein'-"
jnaxime valebant in Africa, slatulum ne clerici ordi- de pandit, ut judicium ehiderel Rulinus, et iiiier
narenlur sine chirographis, idcst lilteris cominen- liasunaerat, quod Hieronynius eplslolam ponlifi-
datiliis quinque episcoporum. can.Trajisraflrinos, 98 ciam confinxeril, qua occasione allerius Anastasianoe
dist., quod repetitum esl a Gregorio I et Alexan- epislohe memoriam refricai, qua poniifex Oiieiiiali-
dro III, can. Afros, ead. dist., cap. 1 de Cleric. pere- bus scribens, errores Origenis insectabatur. Ila U:e-
grin. twn ordinand. ronymits loco cit. : « Eslo praeieriti anni ego epislo-
Linea 9. — Sepullus esl in cmmeleriosuo ad Ursum Jam fiiixerim : receulia ad Orientem scripta quis
Pileatum. Id nomen fuil vico in quo fuit ccemeie- inisit? quibus papa Anastasius tanlis se ornat iiori-
rium Anaslasii, sumplum forte ab Urso Pilealo, qui bus, ul, cuni ea legeris, magis te velle defendere in-
eral pro insigiii. Tabern.fi circa foruin signis dislin- "cipias, quam nos accusai-e. > Dirigilur iiaque scri-
ctoe eianl. Quintil. 6. Insl. , cap. 5. Digito demon- pium ponliflcium ad Orienlales, in qua plaga nio-
siravit imaginem Galli in scuto Mariano Cimbrico nacborum arte virus disseminaluin erat. De 'quo
pictam.Tabernae autem eranlIncirca forum, ac sculuin judicio Juslinianus imperator scribens MennoeCon-
illud sigui gralia positum. scuto Mariano fuisse p>sianlinopoliiano lirec habei. i Audiamus et saiicLum
imaginem Galli exerentis linguam, addit Plin. lib. Theopbilum episcopum Alexandriae ex sermone ad
xxxv, cap. i. Talem, inquit, ostendens in labula quosdam monacbos scriplo, qui Origeni assenliren-
picium inftcelissimeGallum exereniem linguam. Ludi Ittr; sic eniin dicit: Quare anatheniatizamus Orige-
causa signa ponebanlur, quae risum moverenl, ut uent, caeterosque haerelicos, exeinplo noslro; et
riihil jiiirum sil hoc loco, Ursum Pileatunt quasi ser- Anastasii sancta: RomanaeEcclesiae ejjiscopi, qui ex
vum nianumissum signi causa vistim esse. Innocen- veleribus certaniinibus clarus, .nobilissimi populi
lium I in eodem ccenielerio ad Ursum Pilealuin se- dux creatus est, quem el universa beatorum Oeci-
pullum refort Anastas. in ejus Vita infine. Ejusdem dentis episcoporum sequilur synodus, quae accepit,
ccemeterii ad Ursutn Pileatuin meminit Anastas. in et -pi-obavit Alexandrinoe Ecclesiae senteiiliam' ad
Nicolao 1: Nec non el cimilerium eadem via ad Ursum impium iatam. t Eamdem laudat S. Hieronymus et
Pileatum reslauravit.V\t_m Ursi Pileati fuit in regione conslituti celebritalem sic commendat, Pammachw
quiiila Urbis seu Esquilina. Sext. Ruf. de Regionib. scribens : Proedicationem catbedroe Marci evarige-
Urb. Similiter in legione quarla Urbis fuiL Iocus listae, catbedra Peiri aposloli sua pradicatione ct.n-
-dictus ad albas Galiinas, cujus meminil Sexlus Ru- firmet.-Quanquant eelebii sermone vulgatum sit bea-
fus in libello de reg. Urb. Et Gregor., lib. n, episl. lum quoque Anaslasium eodem fervore, quis eoilejn
17 : Domum positam in hac Urbe regione quarta spiriiu esl, laiilantes in foveis suis haereiicos perse-
jtixla tocum qui appcllatur Gallinas aibas. Foiie a ciUuruin : cjusque liticrae doceant, dair.naium in
 ..a HISTORIA DE-VITIS ROM. PONT. — S. ANASTASIUS. m
Occidente, qnod iti Orienlc damnalum est : cui, \ Origcnistas Primopiltim Rtiflnum saltem inler Occi-
imiltos precamur annos, ul haereseos rediviva jilan- deniales ad examen poniificium evocaium esse, ne-
laria per illius suidium longo tempore arefacla mo- dum Hieronymus in Apologiis adversus ipsum edilis
rianlur. i Et Demetriadi pariter sic. Pene prwlerii, aflirmat, verum leslis accedil Rufinus in epistola ad
quod vel prwcipuum cst. i Dum esses parvula cl san- Anastasium. Hoec itaque Romana synodus, ejusqtie
cuc e.t beatae memoriae Anaslasiusepiscopus Roma- gesta strictim noiata iriljuerunt occasionem dicendi.
nani regeret Ecclesiam, de Orienlis parlibus iisereii- et hanc fuisse coaclam soleinniler,"et de ea veriflcari <
corum saeva iempeslas sirnplicitaleni fidei, quae. verba libri ponlificalis adduela : Hic conslitutum fc-
aposloli voce Jaudata esl, jjolluere, el labefaclare cii de Ecclesia. El cnm liocce consiiluluni lunc essel
roacla esl. Sed vir ditissitnaepauperlatis, et nposio- celeJjerriinmn oJjyiumque inler reliqua Codicispon-
•liraesollicitudinis, statim uoxium perculit capul, et tificii constituta; colleclori visum est illud innuere,
sibilanlia hydrae ora compesciiit. Et quia vereor, relinquendo argiimenliim. Untle optime scripsei-at in
3mo riimore cognovi, in quibusdam adhuc vivere, et duplici synodo sub Anaslasio, el Theopliilo, Occi-
pullulare vonenaia planlaria; illud te pio charitatis denlali, et Orientali damnatos Origenislas : t Ergo
•alfeclu proeinonendam pulo, ul sancli Innocenlii, beati episcopi, Anastasius, et Theophilus,- el Vene-
qiii aposiolicaecaibedrae, el supradicti viri successor r,ius, ei Crematius, el omnis lam Orientis, qnam
•et filius esl, leneas fidem. s Porro has Anaslasianas Occitlentis calholicorum syuodus, qui pari senien-
«onslitulioiies per orbem Cbrisliantim disseiniiialas lia, quia pari spirilu, illud hoerelicum denunliant
fuissc, et per bas Origenislas inseclatos observavil populis. » —
Hieroi.yinus haec Rulino olijeclans. Quid facient 3 Linea S. Et Itoc constituit, nulla ralione iruns-.
epislolw Theophili episcopi? Quid papm Anaslasii in marinum hominemin clericalus honorem suscipi (no-
lolo orbe luerelicum persequentesSII.IL\\\$,colligeudum nrine liansmarinorum Afri iiilelligebanl Iialos, siculi
dainr, quod conciliis Alexandrino, el Cyprio, quae_ Romaiii ipsos Afros). Soejjiusid advertere licet apud
ponlificatus hnjus tempore adversus Origenisias acta S. Auguslinum, et concilia CaiTbaginensia ejusdein
s-iiu, etiaiu Roinanum esl atijuiigeiidum, juxta verba sevi, ubi vox repetita occurril. Qui iiaque clerici
S. Ilicronyini supra laudala. Quem et universa bea- advenienles Rtiniam, ad oilicia ecclesiajTion admii-
torum Occidentis sequiinr synodus, cujiis niemoria lebantur, nisi cuiit tcstinioniali episcoporum, unda
omissa esl ab ediloribus conciliorum. lloc vcro cou- snbditur Iinea 6,
c.iium celebratuin piinjo Rotnee fuisse, tlehide cou- Linea 6..— Nisi quinque episcoporumdesignarent
stilutuiu directuin per provincias in parliculaiibus chirographum, non cunctoruui, quinque, et, ut reor;
synodis sub singulis nieiropolilanis iiiliniatuin, et eoruni episcoporum, (jni robur chartis ecclesiasticis
«iihfccriplumhaec suadeiil. 1. Quia examen insliluit tiibuebant; erantque primas, metropoiilanus,-senior
-tjuoi so.emni more in conciliis habebatur, cl exa- in provincia, dicecesanus, ct proximior in civitate,
juhiis causam deditzelus Marcellae,uii diserle lcsia- quando proprins obierat. Has eiiim consuetudines in
iiir Hieronynuis in epistola ad Piincipiani virginem, Ecclesia Africana invaluisse, ostendit codex canc-?.
•quccesl Marcellae viduoe epilaphiuui : in qua cuni num ejusdem Ecclesiae.
Jatidassel Aiiastasium, el ejus conatus adversus Ori- Linea 7. — Propier Manichmos.Africa tunc Mani-
genisias, sic tic exaniine subseciiio. « Dicas, quid chaeorum lurbam palicljittur : hi ne delegercnlur,
ba:c ad laudem Marcellae?damnalionis haereticorum ~> ~~etiam perjurio inlcrvenicnic, simulabant ad libituni
4i.ecfu.l principium, duni adducil lestes, qui prius religionem : de qua hypocrisi plura babet S. Augu^
ab eis erudili, et jioslea a)j hoereiieo iiierant errore stinus lib. xxvi de Moribus Manicliacorum.Ilinc Si-
corrcpli; dutn ostendit inultiiudineni deceplorum; ricius decessor decreverat, ut siinilis liominum pesiis
<lum imjiia Ttzoi o.pyJ__-> voluinina, qnae eniendata nunquam admiltereiur ad coiiinmnionem nisi proba-
.11:11111
Seorpii monsirabanlur, diim accili frequenii- lus sub omnXexaminatione. Cum enirii clerici juxta
bus litteris h.-creiici, ut se defenderenl, vemre nop gradum advenientes invitarcnlur, ut cuin. ciero in-
siiiil atisi; taritaque vis conscienliaefuitr^it absenles leresseni sacriflcio, et Maiiichocorumclerici religio-
daninari, quam praisenles coai-gui malueifiit. » Qu;e nem simulareni; hinc Anastasius voluit et decrevit,
gesla concilinrc insiitutuin examcn ostendunt. Occi- ul omnes clerici e\ Africa advenicntcs leslimoniales
detitales vero cpiscopos coniiuonilos damnationeni aiferreni subscriplas ab 11110 ex laudatis cpiscopis,
ab Anaslasio edilam susccjiisse, el subscriplionibus' ne sacrilega iniervenirel parlicipatio. De siinula-
rqboi-alam populis iiiliinasse, lestaiur Idem Anasta- lione Manichaeorum in sacrorum panicipalione lo-
sius in epistola data Joaniii Ilierosolymitano ejiiscopo quitur, eamque dauinat ilerum Lco Magrius, qui ila
in qua et nicininit-editie Conslilulionis, alque quod Jideles omnes admoniiil. _ Cumqiie ad legendanr
eaindein cpiscopis deniinliaveril, proeeipue Vene- in.idelitaiem suain noslris audeant inleresse myste-
rio inler praecijiuos Occidentalis traclus primali, riis, ita in sacramcnlorum conimiiiiione.se tempe-
cx epistola edita a Garnerio inler opera, Merca- ranl, ut inlcrdum, ne penilus lalere non possinl,
loris, ubi pontiiex : Damncitionis auiem episto- ore indigno Christi corptts accipiant, sanguincm
lam fralribus nostris Venerio, el Chromasio scri- atilcni' redeniptioiiis noslrae haurire omnitio decli-
psimus. Hiiic spccialilcr Acla conciliaria rccensila "nent: quod ideo vestrae notunt faeimus sanclilali,
in cjjistola synodica dainnationis ila commemorai til vobis hujtiscemodi liomines, elhis manifesleiilur
ibideni. Quare nosce qualem epistolam ad fratrem, indiciis, ct qiiorum dcprehensa fueiit sacrilega siniu-
el coepiscopttmnostrum Venerium diligenliori cura, latio, a sancioruiti sucielale sacerdotali auctorilate
tcripiam parvilas noslra transmiseril. Quitl vero ciim pellaiiLiii'.t Reliqua ilji leganlur, quoe de moribus
relitjuis Orbis ejiiscopis egerii per eucyclicas dam- Miuiichivorumadducit S. Ponlifex.
n.iiioiiis denunliaiivas; el quomodu inipe.raloris
cdicla sint subsecuta sic ibi: « Milii cei'lc cura 11011 BINII ET LABREI.
deerii Evangeiii fidem circa nieos custotlirc populos, Linea 2. — Hic consliluil ul quotiescunque-Evan-
piirlcsqne pujiuli niei per quaequespalia diversa ler- gelia sancla recilantur sacerdoles non sedercnl, hinc" sed
raruiii dilliisa, qiiaiiiuin possini, litleris convenire : curvi stareni. Occasio bujus decreti saneiendi
jie qtia profana: iiUerprctationis origo subrcpai, qiue lluxisse videtur : Tempnre Anasiasii Romoe. inter
devoias iiienies iniiuissa sui caligine Jabefaciare co- presbyteros", et diaconos gravis contenlio oborta
nctur. Illud quoqtie tjuod evenisse gaudeo, taccre fuit. lli enim adininislranies res ecclesiae, super-
iion polui, bealissimoruin principum manasse re- cilio elali , presbyieros sjjerncbant. Presbyteri au-
sponsa, quibus uiiusqiiisijue Deo servic,ns ab Orige- lem in eosdcm insurrexere, atque ex conSueiudinis
uis Jcclionc rcvocetur; dainnaiidiiiiique scntentia RoiuanocEcclesiocpncscriplo, ipsis sedentibus, coi
principtiin, quem leclio rcrum profana jirodiderit. stare i!ebe.rc-coniendebant. Scd eousqtte contenlio
llacteiiiis ^cuu-itiiv;niCie forina proecsscril..} .Inier peniiiax progrcssa esl, ut ctiatn cuui slanles dia-
153 ANASTASII BIBLlOTHECARlI 156
cpni coram populo legerent Evangeliutn .proesbyleri A iisdeiii fonlibus hauslae, el per ea temjiora renovaiaci
lamen miniine sessione exsurgerent. Anaslasius ita- a Juliano, quoe Solis idololatriam sub niysiico illo
que boc facluin. meriio deteslatus . hujusmodi de- nu !<ero565, notis in dictionibus A.BPACA3 el NEIA.OS
creto eiuendaudum esse putavit. exjjressam, falso spoponderatil sectatoribns suis ila
' (iemeniatis vicloriani repoiTaturiiin de culm Chri-
BLANCHINI. stiano. Mens igittir Augustini est deinonsirare, an-
Nolw chronologicm. nos 565 oninino esse absoluios in consuJatu Ilonorii
ei Eutycbiani, quacunque mensura etiani luxata
Prneter ea, quae siipra cohsliluimus de Epoc.ba ulereiiiur factortim el consulum ; nam ullra eum"
ponlilicali S. Anasiasii, eam deducentes ex coss. lerininum non piocedere seriem indicatam annorum'
Thcodoro ac Euiropio \ GiiVisii'599 die Dominica, 565, quod oppido verum esl. Sin aulem quaeramus,
8 Octobr.,) eairique perduceiiles ad coss. Vincen- qiionam ex anno pete.nda sinl exordia indicatae sum-
tiuni ei Fraviilam { Cliiisti 401, diemque 5 Novem- III;Bteinporis ul cxacte compleaniur anni 505, in
bris) duo sunt expeudenda scriptorum teslimouia, consulatu anni 598 , dediicendaerunl ulique ab iiia
quae temporis sunimam colligunl priino ex Christt fidei nostrae iiliistri amplificaiione et promulgatio-
soeculo, adcoss. Iiujus ajtalis;- aiqueadeo possint ne-, quee gentibus osiiuni aperuil ad Cbristi
admodum illuslrare Chronologiam poiitiliciam- con- percipiendam, non ex somniala Pelri Magia,gratiam sed ex
sulari ita coiinexam. coelesli visione eidem exhibila , Corneliuni
Primum testinionium pelilur a S. Augiislino lib. cenlurionem ad enmdem perduxiL, quae
XVIIIde Civ. Dei, cap. 55 et 54_, riumerante annos n principem invilavit ad fundandam ,ei apostoloruui
cathedram An-
565, ex-Idibus Maiiduobus Geminis coss. ( quin- liocbenam , ubi priniunt discipuli cognoniiiiati sunt
quagesimo scilicel die post Dominicam resurreclio- Cbistiani. Noslra Chronblogia su|iVa explicala et
nem, sive in festo Penlecostes ab exordio praedica-
tionis apostolicae) ad Idus Maias in consulaiu Ho- probala, slaluil etim annuiii eeraeChristi couimunis
" 55 , ciii si addanLur 565, provenil annus 598, eon-
norii ei Eulychiani. sulatum referens Honorii el Euiycbiani, indicatus
Pagms:ad"amium 598, n. <_.
observat, hane sttp- ab Augusiino, lanquaui lerininus, a falsa ethnico-
pulalionem Augustini non suiTragari cbronologiae rum exspectalione praelixus ad eversionem divini
Baronianae, nec su_e~:sed calculos niale subdnclos cultus Cliristianoruni, sed nostrae religionis novo et
osiendere se puiat a bealo doclore ; cum a consiili- luculenlo Iriunipho nobilitatus, quae lunc lcmporis
bus duobus Geminis, sivo ponantur cum Baronio vidit publico iinperaioriim dcereio eversa esse Char
ad aiinuni oereeChrisii comniiuiis 51,-sive ad 29, sub proximis consiilibus leuipla inanium
cum Pagio ad anu. 598, summa 505, non constet. tbagine deorum, quaiido ridiculi oraculorum ejusmodi arti-
Perpenso allamen universo contexiu capiiis -55 et iices supremani diem et exitium sacris noslris com-
54 bdali Augustini, coiligilur, sanclum doctorem minabaniur.
recte inferre contra paganos ex pulata juxta illoruin Alierum leslimonium illuslransCbronoIogiain Ana-
assuinpliones mensura temporis ab ipsis deliniti ex
mendaci daemonum respoiiso ad lerminum cultus- quarli papae
siasii -pertiiiet ad aiinuni posiremuin siuculi
constile Stilicone : petilur vero a Sulpicio
Christiani. Commenli enim fuerant Ethniei-. « Nescio Severo eorumdem Leiiiportunaequali, ita scribente :
quos versus Graecostanquam consulenii cuidam divino _ Domifms crucifixus est Fusio (Ftifio) Geinino, et
oracuJo ellusos ( ail cap. 55 ) ubi Chiisium quideiu iL<Rebvllio ( Rubellio ) Geminbconsutibus. A quo tem-
ab biijus tanquaiii sacrilegii crimijie faciunt inoo- pore usque in S.iliconem'Con_Alemsunl anni 572.
ceiitein : Peirum aulent malelicia fecisse subjun- Exactissime respondet summa leinpoiibus a clirono-8
gunt,.ut colcretur Cbrisli nomen per 565 aunos : Iogia nosira ordinatis. Si enim anno 28 aei-;eChrisli
deinde coinpleio memoralo numero annorum sine conimunis ei bissexlili, cui duos Geininos eonsules
niora suinerei fineni. » Coinmenti ejusmodi causani ei Chiisii passioncin attribuimus cum Yiclorio Aqui-
ibident refert. Cuin enini viderenl tol laniisque lano, el cumPaLribus passim referentibus ad viu
persecuiioriibus religionein Christianarii non posse KaJ. Aprilis eodem consulaiu passionem' Doiniui-
consumi, sed his' potkts majora increinenta sum- cam, adjeceris annos 572, a Sulpicio inde colleclos
psisse; » ad mendacia oracula a se conlexta confu- ad consuleni Sliliconem ; proveniel annus oeroeCbri-
gerant inanium deorum cultores : ut falsa exspecla- sti communis 4,00 Anastasii pajj;e sccundus, cui
tione, ac prsdictioue ruinee nostri» superstilioiium consulatus Flavii Stilieonis et Aureliani ex oniniuui
suarum asseclis fucum facereni, ac vanam spem nostri leiiiporis chrouologorum scnieiHiadebetur.
lactarenl : quorum propierea dolo ut redarguai, et
fundilus venat S. doctor, oslendil in duobus illis Nolw hisloricw.
capiiibus 55 eL 54 quacunque raiione ac "melliodo Linea 1. — Anastasius, elc. S. Augtisiinus, episi.
eosdem annos 365 dinuniereiit, sive a Christi Do- 164 ad Graliosum, recensel seriem |ioiiliiicum Ro-
inhii baplisnio, sive a passioue,'et ab adventu Spi- nianorum a B. Peiro usque ad hunc de quo agimus,
riltis saucli, ulterius extendi ininime poss~e, quam Anaslasium. , . '
ad consules anni 598, Iloiioriuin el Eulycbianum. :r. Lin. 5. — Hic fecit constitutum de Ecclesia. Lex
Subdii vero, consulatu proxime conseciilo Manlii ac ista quam loti Ecclesiae proposuit esl Oiigeiiisia-
Theodori, nempe Chrisii 599 ( cui alligandum esse rum jusla damnatio. Origineni illius erroris hattcs
osiendi exordium Anaslasii papae de qtto aginius).: in notis Somier et Pagii. Delalus fuerat.Siricio papje
non ntotlo , iiujuiL, Christiana sacra non desiere , a S. Epiphanio Joainiesepiscopus Hierosolyniitaiius,
«sed in civitate nolissima et einiiientissima Cartbagiue quod ex Origenis lilnis inscriplis -nepi'Ap_^5v(de
Africae Gaudeutius et-Jovius-coniites imperaloris principiis ) decerpsisset errores aliquot, et liisinuas-
Honorii xiv Ralendas Apriles Jalsorum deorum lem- set Chrisliano populo. Conliiiebaniur oclo praecipiiis
pla everteruni, el simtilacra fregerunt.» Legitima capitilms, qnae singillntim enuuicrat S. Hieroiiynius
et evidens est ilialio Augustini conira-Eihnicorum epist. 61. Rtifnuis Aquileiensis (vide notasPagii iu
praesunipia, el mendacia, quocunque landeni ex Auast. n. 2, el in Siriciumll, Roinie acerrimus deiensor
leriniuo desumereiit exordiiim maleficiorum ab ipsis Origenis, nt cosdeui errores dissejiiinarel,
de B. Petro conficiorum, ei illius summaeaiinoruni laiinitale donaveral libros Origenis enunliatos, ei
565, quos ad eversioneni religionis nostrae prscscii- vulgaveral anno 598, aureo poculo Romanis vene-
pserant. Hanc autem sunimain observat Pagius va- num propinans. Duni hujusmodi haeresis Origeniina
riari non posse; cum ab omnibus exemplaribus nondum eral patelaeta, Rulinus oblinuit a Siricio
operttni B. Auguslini referalur, nulla varianle le- papa litteras coinmunionis. Deiectis auiem non mulio
ctione eamdeni iu tiubiuni revocanle. Eam ila ieti- post eisdem perniciosis docirinis,,ac delatis ad apo-
neiidamsiiadenleoiisueiae supeislitiones, tum Milhrae slolicain seaem, quam Anastasius iniplebai, daluin
apudpagaiios, lum Giioslicoruin apud hoerelicos, ab. fuii -liieronymo apud.Orienlyles agcnti negotiutu Ji-
 157 ~~HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. —_S. ANASTASIUS. 1515
deliter reddendi Laline libros Origenis.dg principiis, A genis, necjneapotocjia ad nos missa, se purgaverk
ui ipse'testatur in'epistola 64 atl-Oceaiiuin. Qiiae_ iimo forle iisdem erroribns reipsa conseittiat, liomant
inde secula.sinl,Teges luin in notis Pagii, n. 2 et ad judicinin sedis apostolkw vocavimus, et renuen-
15, lum in nolis Somier, cap/4-. Sumnia esi. « Ana- lem venlre eadem seutenita involvimus. •Damtiuliotds
slasius libros Periarchon proscripsil, (Pag. n. II..) autem-epislolam fralribus noslris Venerio ( Mediola-
Rufflnum inierprelem casligavil, populos terruit ueiisi ) el Chromatio (Aquileiensi episcopis) scrip-
edictis Principum, et Joannem Jei'0S'>lyniilanuni simus. »_ ".
Episcopum Buffini, alque Origenis faiitoreni arguit," Hiijus epislplae anliquissiinurii" exempluni iriier
serioque monuii, ne sibi paierelufillutli ab lioinine" piaeclarissimos eodices nono Chrisli sacculo cblleelos
erroris defensoie. Haecconslanl ex celeberrima illa,- a Pacifico sa.nctteEcclesiae.Teronensis archidiacoiio
et Aposlolici vigoiis Epislola, ab Anastasio p«pa ad seryat archivum ejusdem «atbedralis : cujtis speei-.
praedictum Joaiinein Jerosolyiuorum ejiiscopum da- meii characleris ducimus esse hic exhibendum , ttl
ta, in qua sic loquilur pontifex.: "Origenis quidem -plaue conslel, quain geiuiiiiis.docuiiieniis compro-
scripla el errores damnavimus : mlerpreiem viro, "lientur_g~esla pontilicuhi , quorum epistolas cndicibus
- cuni non satis negue sua Prwfatione ad libros Ori-" lantaeanliquilalisinserias.possumus eshibere.

~ ~.
Specimen charactefis aliquvt ^odic.um antiquUate ;-
rcestantiuminter complures in Caihedrali ecclesia Veronensi _
. _ asservatos in Archivo-, et Bibliotheca >• /-
- " ~Revefendissimi ' ''
_'
CapUuli.
_N'~l. Ex codicemembranaceo }itteris capUdlibus scripto, iri quo diversa. SS. Patruin
• -
epislolw. N° XXIII legitur hxc S. Anastasii papce ejus nominis primi:

'
PATIIOL' GXXVIII. . • , .'S', . .
i59 ANASTASHBIBLIOTHECARII UO

Imitatio scriplurw , qua exaratus esl codex, olim in Bibliotheca ouslelU , nunc in Bod-
leiana Oxoniensi asservatus, ex quo ipse Justellus anno 1615 cdidit Canones ecclesite
Africance
Post Consulatum.

Veliislalem ferme snpparem ohservanius in mem- _{ Ursum Pileatum. Dnplex coemeterinm hoc nomiuc
branis conciliorum Ectiesia' Africanae, olim perli- celebratiim iiputl veleres distiugiuint sacrarum cry-
nenlibus, ul acccpi, ad Clirislophorum Juslellum, pl rum diligentes cnarratores BO.TUS . Aringhius,
uobilem in primis, pium, ac documi editorem codicis Boldeiliis, etctim illis Florenlinius in vel. Maily-
canonum Ecclesiae AfricaiKCante annos 110, iiune rol. ad diem xn Marlii et ad xxi Decembris, ubi
vero asservalis in biblioiheca celebri Oxoniensi : legitur depositio S. Innocenlii bujiis Anastasii pro-
quarum specimcn ini.e per me exccpium anno 1715 ximi successoris.conseniieiililjuseiiamvciuslis codi-
placet adjungere. Meinbranarum nolitiam altingam cibusValicanisibi ex Aringliio indicatis, qtii ad Ursum
iium. proxime conscqneuii S. Zosiini. Proestai. vero Pilealum via Porluensi deposiluni memorant ntruin-
conjuncta hic exbibcre cuin specimine codicis Vero- que ponlificem, Anastasium, et liinocciilium: iri cst
nensis hoec nioniinenia gestorum ejusdem aelalis, prinio sepulios via Porluensi a;l coemcteriuni Ursi
n Tnpe conciliornm Ecclesioe Africanae, a quibns JPileali exlra Urbem : deinde iranslalos ad ali-.nl
adornata ftiil legatio ad eumdem Anastasiiim papam, ccemeleriuminlra Urhem Ursi Pileali nomine parilcr
de qtio agimus, iinpetrandi causa inlerprelalionem insignitum, sed a priori pluriinum dissitum, ulpoto
aposloiicarum conslitulioniim super clericisa Dnna- circa ecclesiam S. Bibianoein Exquiliis. Horum qup-
tlstarum schismate recedeiililnis, et adniientibiis- que poniificiim reliqnias a Sergio II, in titulo-Equitii
in cleruin catliolicum recipi, et atlnuinerari. De his ex nostro Bibliolbecarionuin. 491,contlilas novimiis
quoque vide nolas Pagii, et Somier. cum aliis pluiibus sub sacro aliari-in nova deriiea-
Linea 4. — Basilicam, quw dicilur Crescentiana, lione illius titnli, a funriameiilis per eiimtleni ponii-
ht regione secunda in via Mamerlina. Cuni de loco ' 5 flcem reslituli. aVerum illa sacra lipsana non dicuiitur
ccemeterii ad Ursum Pileatum aliquitl statuere conali lunc extracla ccemetiio via Portuensi, sed lanluiii-
simus, a nobis requiriiur, ut indaginem hujus basi- modo collocata sub altari in dedicatitme. Quarc ex
lieee Crescenlianeenon negligamus. Designatnr ejtis- diversis ccemcleriis et ecclesiis liim urbaiiis iuni
tleni locus in regione secunda ccclesiastica : qtiae subiirbanis decerplas estc iniclligeiidiim cst itii-
compleclebatur tres cx quatuordecim ab Augusto quias illas, seu paites corporiiin plurium sancloriun,
inslitulis. ii et viu el xi nempe Cwlimon'ium, Forum qui ijjidcm indicatilur. Quocina non repugual afiti-
Bomanum, et Circum Maximum, uli cum Nardiiio mare, ad ecclesiam sancia: Bibiana. primum leposita
«taluimus in Prolegomenis. fuisse corpora sanctorum ponlifhunt Anastasii <T
Innoccitii cum a coeiiietciioviaePortuensis d.cto ad
In tam ampla regionis extensione difficilisreddittir Ursiim Pilealum inlra nrbcin illala sunl, ne pate-
loci designalio : et licel difficnltatem videatur nii- ronlur injurias a Saracenis, agrum Romanum dcva-
iiuere jiidicium viw Marmerlinm, quam Nardinus do- s<niilibus,-ei quidem cuni aliis plurimis saiiritriiiii
cuir.eniis phnibiis ostendil consliluendain in radi- maiiyrum el confessoruni pari ex periculo inde exi-
ciljus clivi Capiiolini-versusfora Angusli et Trajani, inendis, et ad eamdcm ecclesiam reconditis, quoruin
cx arcu Scptimii Severi, et carcere S. Pelri (dicio in antiquo lapide, iiiimeriis ingeus exponiiur, iinde
eliam Mamerlino) procedendo ad tilulum S. Marci: foiiasse noinen ccemelerii ad Ursiim Pileaium eitiem
altamen basilicoeillius Crescenlianaealtuiii sileiitiuin ecclesiaeuna cum sacris lot cceliiuni reliquiis coni-
apud scriptores condiioris eetalein consccutos nos inunicalum fuisse, nonniilli opinantur; deinde pcst
veiat quippiam cerie de cadem proferre. Gotborum aliquol a:lalcs a Sergio II alii-que poniificihus Ro-
proxima mvasio , et Urljis direplio, quemadmodnni (2 manis ex novo illo cceineierio Ursi Pileali intra
alia complura, ita eliant recens illud sedificiumfor- Urbem
-tasse vasiaveril. Nic mirari dcbemus, si ilJius con- •dedicaiionuinportiones sacroritin ossiuiirpeiitus oceasioue
allarium et ccclesiarum. Quod auleni
struclionis vcstigia confusa sinl inler Urbis ruinas; attinel ad nome.n Ursi Pileati ulrique ceemelerio
cnin ex uecenlis ac jiluribus ecclesiis, qnas in Urbe indilum, vjdeo iniranioanianunj boc S. Bibiaiuv
numerai Qrdo Romanus a Ccncio Camerario scrijitus sittim fuisse ad vicutn Ursi Pileali memoraiuin a
saectiio sn, (vid. apuo' Mabilloiiiuni Musaei Ilalici Sexio Rufo Urbis icgione v, uii Nardiniis
lomo II, pag. 192) plures riecades illarum hodie in- lib. IV, cap. 2, obseiyal
pag. 162. Quare abcxlramcenianoillo
lercidcrint sive solo .-cqiiaiae,"sivein alios usus con- ad viam Porltienscm jus noininis niiiUiaii vix po-
versoemonasteriorum , et Iiospitaliuin, aut diversos liiisse videtur. Jndicabo tamen occasionem denomi-
liiulos conseuilae ex novis coiisiriictionibus. Proba- nalis, qtii-.m adbaesissccoemetcrio alteri ex
suspicor
bilius igilur est hanc basilicam fuisse silam. non aliero. Hanc niilri suggerit inscriptio vetus tabulie
loiige a Foro Romano in iractu procedenle ex xeno- marniorea: as^ervatae in archivo basilicae Yaiicaiue
dochio S. MariaeConsolationisdicta: versns ecclcsiam Ursi illius
S. Martinoe, ubi vias Mameilinoe ajipellatio non -csl Yero principe logali, qui vilrea pila prinius lusil sttb
ex tiisjecto sive sepulcro sive simn-
oinnino Jeperdita. lacro, cl txiiotaphio iteiita, et adbibiia ari subslcr-
.Ltnea 9. — Qni sepulins _esl in co~nte!ariosno ud neiidum artie s.pulcrali Chiistiiini boininis (uljjas-
 U\ HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. —S. ANASTASIUS. 142
sim corsligitseqiiioribus Sicciilis)condili "propearam & ccemeterio via Litina sito iiiultaesancloriini rcliqui»
maiimaiii veteris basilicoeValicanoe, quod testalus illue peri.itae siini. E contra ox certo Ecelesioeloco,
est Grinialtlus nolarius in Epbemeride demolilionis quo reliquiee ab uno vcl a pluribus cceincieriis in
veteris basilicae ~adejus Acla scribenda depulalus, eaui perducLsereeoiide.iaiHur, nonicn emersit novi
Ila referens folio CLXIH. nl in S. Marise ad martyres evenit,
• * Ursi Iqgali vitreae pilaelusus reperloris,-in eoque ccenielerii,
quando sub inilium septimi soeculi, Phoca impe-
tempoiibus Caesarum usque ad niiraciiluni excel- ranle; a S. BonifacioIV plurium ccemeierioriim sa-
lenlis elogium, quqd marmorea tabuia incisum •cra lipsariain ejus.lem tledicalioue ibi fiierunl de-
. -sialiia:, quam ejtis rei gralia meruerat, priintini posita; lionnunquani vero novi ccemeterii nomeii
subjecliim erat: quse tabula poslmoduin cum liomi- veteri desigtiando adbibitum fuit, cujus jn lociim
nis Chrisliaiii sejiulcrali arca: siibslr.UaJuisset, dnni subrogabattu' ad coiilutanda sanclorum corptira. Iloc
-sternendo pavHnento-piHjpearani maximam basiljcae in sanctae Bibianaa ad Ursum PUeatum conligissa
Valicanae •fundamenla jacerenlur, elfossa est ann.o "oslendit observalio ejusdem scriploris, qui a Cencio
4591, et -asservalur in archivo^ejusdeiii basilicoe. > Camerariq ita circumscriptiini nionet, Ccemelerhim-
Vixit Ursus lempore Veri imperaloris. ad Ursum Pileatum ad sanctam Bibiaxam, el coiu-
memoral inler marlyres ceiios el insigniores iiii
CRSUSTOGATUS.VITREA QUI PRIMVS W LA i'eeondilos Simplicium, Fausiintiin, ac Beairiteni
- XVSIDECENTER CVJl M EISLVSORlMIS
- - AAVDAiiTE POPVLO MASIMVS CL.UIORiBVS quorum sacra corpora et inscriplionein aniiquain
aJlare noslrae hasilicoe Liberianae obtinuit ex oede
TIIF.RMIS TRAIANI THERMIS AGRIPPAE ET TtTI
. MVLTVH ET KERONISSI TAMEN MlltlCREDlTtS [I Sanctae Bibiaua: el hodie relinet, deduclos fuisse a
EGOSVMOVANTES CONVENITE PILICREPI Shnplicip papa JJXvia Porluensi, tesie Barbnio ad
- STATVAMQ. aiintim 1125. Qtiare cosineterio vi_e Portuensisper-
ASIICIFLORIBVS VIOLISROSIS inde poluit Ursi Pileali nomen aplari, ut intellige-
- TOLIOQ. MVLT0ABQVE VNGVENTO MARCtBO
ET MERVM PROFVNDITE retur, Ui*si Pileati ad sanctain Bibianam -ccemete-
«NERATE AMANTES rinm illos complecti marlyres , qitt ex priori ad
KIGRVM FALERNVM AVTSETINVM, AVTCAECVBVM viam Porluensem Ua exspqliato eJrodiebanmr. Hxc
, VRSVMQ. CANITE VOf.ECONCORDI SENEM dicia siiii ad , iiidicaiidairi pccasionem -receiitiiim
UILAREM JOCOSVM PILICREPVM SCHOLASTICVM "casmeierioriim in .Urbe, in qua mortuum scpeliri
• JQVIVICITOMXES ANTECESSORES SVOS
' SENSVIIECORE ADQVE ARTESVPTILISSIMA. piioribus teroe Christianoe stectilis Romanorum lege
NVNC VERAVERSVVERBA DICAMVS SENES "prohibebalur, et ad. eliicidandas nomenclaluras
- BVMVICTVS IPSEFATEOR A ITERCONSVLE utriusque coemeteritad Ursum Piiealum, ubi sanctos
VEROPATRONO XiECSEMEI,SEDSAEPIVS poiitificesAiiastasium etlnnocentmm deposilosfuisse
- «VIVSLIBENTER DICOR EXODIARIVS. niemoraiit-aniiquae-Ecclesiarumlabulifi, et iioster,Bi-
"bliothecaiius.
Iliiiic igitur Veri liberlum Ursum, quem togatum -CIACONII.
describil epigraplie poslqiiam asseciilus iiberla.etn
fueral et a patrono Vero ler consiile,, eiiani Linea 1. — Anaslasius, etc. Sedil annos duos.
' logam ut ait"-Hieronymus ad Principiam," din ba-
pilealum -fnissenecesse est ab aiio libertatis liidicia, Quem,
et ritu pileum iinpoiicndi. Slalua iUi posita cum bae ^J bere Roma non meruit, ne orbis caput sub lali
-iiiscriplione,et cuni recensione ejusdem invenii piloe obilum cjriscopo truncaretur : nani" haud mulio po.jl «jtis
vilreae lusoriae in vieo -ad Exquilias inlra urbem Roma a Gotbis caplafuit.
Thermas Titi IUi memoraias, plebi, ul arbi- Linea 5. — Via Mamerlinia. Mendum est: diet
piiipe
iror, ansani dedit vicum ab illa statua Ursi pileuii "enimdebet catis.
Mamurrina, ab sedibtts Mamurri ibi lo-
vulgo nominandura<(qtiemadmodu:iinunc aPasquilli PAGn.
Vulgo dicii siaiua quae gladiaioris est in regione
Paiionis nomen obtinet via prope circum-Agona- Linea 5. — Hic fecil conslitulum de Ecclesia. .Tam
Jeiti) eliam duai scriberel Festus. ldjcerte vero si- in Siricio diximus Rufinum Aquileieusem Origenis
iiiilius videtur, quani Ursi feraesiinulacrtnn pileaium _acerrinium defensorem, cjus errores Romoe disse-
iniagii.ari, qnale hodie ex sequioris saeculi.sctilpiura minasse, ejusque libris Periarcbon lalinitate donalis
ilri dilfractuni jacei. In Exqniliis ad bivium ex ca- aureo poctiloRomanisveneniim jiropinasse. Eam ob
-StelloAquaeMiiriiae,passim tlicto_exTropJiaeisMar.i, causam S. Hieroiiyn.ius Ruftnianae interpneialionis
.perdueens ad S. Bibianoeet ad S. Crucis ecclesias, .pei''speclanifecit perlidiam, et RuJini versionem cor
olint collocalum fuisse marmor veius, sublntle irans- arguit, data ad_Panimachium el Oceauum epistola
latum adtjorlicuni S. Bibianae in quo scriplum le- ,LXV.Hieronymi criminaliones apoiogia •djiplici de-
gimtts, c haec est via, qua itur ad loeum, qui voca- pellere conatus est Ruftnus, «ui duplicem quoque
balur aiiliquo teniporeUrsiPileati, elniodertio tem- :t|Jologiam sanclus Hieronymus opposuit. Conten-
pore monasierium Sancloe Biltianoe, in quo loco .tione eilervescente, et Ronianos, aliosque tolo orbe
ineruiil sepdiia quinque niiliia ducenla sexagin- Chrisiianos diversa in sludia disirahente, Anasia-
la,eie., corpora.sanciorum inartyrum, > eic. Testa- -*sius pontilex Romanus Origenis errores baereseos
tiir soepe conimen .alus Can. Boldettus in observat. - nota inussit, ut teslatur Tbeophilus Alexandrinus iu
ad Ccemel. Iib. u, caji.18, pag. 557, tjui etianias- epislola ad quosdam nionachos, quam Justinianus
seril, nulla subietianearum cryplarum vestigia se profertin Traclatu ad Mciiahi, et S. Hieroiiymus
"unquam detegere poluisse quantavis diligentia adhi- Jib.iiApologice, cap. 6. RuIIniiin praeiereaad cau-
bita • circa eamdem ecclesiain, submissis etiam fos- sam dicendam Ro.mam vocavii; qui frivolis excu-
-sorihus Iwjusmodi indaginis pcritis in puieum adja- saiionibus ponlificis citalionem elttdens, fldei-pro-
centem. JuieJ(aque couslituii, ccemeierium illud fessionem ad ipsum misit. Quare Anastasius libios
.coiisiriiciiiin'ex rnateria Uinc ftiisse, quando locus Periarchon proscripsil, Ruflriuni inlerpretem casli-
quajrebatur aptus ad recipienda corpora sancloruin gavit, damnavit Origenem aiictorem, populos ler-
ex cryptis suburbanis Cliristi martyrum : quemad- ruit edictis priiicipum, el Joannem Hierosolymita-
uioiiuin elin litulo SS. duodecim aposlolorum, et in nutn episcopum, Rtifini atqu.e Origenis -fauiorem
collegiata ecclesia S. Mariaead martyres cosuieieria argttit, serioque nioiiuit, ne sibi palcreiur illudi aii
. _aliquandomemoranlur reliquis sanctorum insiguita. boinine erroris defensore. Haecconslanl ex celcbtsr-
. Qiiinimo scite observal, conceptaculis matTyrum rima illa, eLaposiulici vigoris epislola ab AnasLasio
jconsiruclis in eisdem sacris aedibus rjommunicari papa ad praedicluni Joannem Hierosolymorujn epi-
nomen ccemeleriorum unde illae fuerani illuc aspor- scopum data, in qua sicloquilur pontifex: -5Orige-
laloe; nam lilulo "SS. apbslolorum aplaUiin esl no-! nis quidem scripta, el errores damnavimus :.iiiier-
mcu cwmeieriiAproniani, quando ex Iuijus uoiiiinis prclem vero, cuni 11011 saiis, neque sua p^a;J'aUoiie
 31-5 ANASTASII BIBLIOTKECARII U4
aa libros Ongenis, neqtie a_pologiaad nos missa, se A \ callide se trausformasse, ut ab codem pontiflee lit-
-purgaveril, inioibrie iisdem erroribus reipsa con- leras cominunionis oblinuerit, quibus ubique-ule-
seiitial, Romam ad judicium sedis aposlolicae voca- batur. Sub Anastasii pontificatu fraus deiecta est,
"vimus, et renuentem venire eadem sentenlia invol- ejusque auclor proscriptus a sede apostolica.
vimus. D.ininationisaulem epistolam fraliibusnosiris Origenisiiius, de quo bic niaxime agilur, qcto ca-
"Verierio (Medioianensi) el Chromalio (Aquileiensi, pilibiis praecipuis conslabat, snper quibus Joannes
' episcopis) scripsimus.» Hicrosolynioruni ejjjseopus a S. Epphanio accusa-
'De fiarnm cerle Iitierarum sineeri(ate dubitari batur tauquanj ex operibus Origcnis dccerpiis. .Eos-
non polesl, cuin S. Hieronymus lib. n Apologioe dem errores Rufiims advexeralab Oriente. Octotibi
primae adversus Rnliiuim sciil)al,"da(as ab Anasta- . quwsiionum capiia bbjecta siinl, ail S. Hieronyinus
sio-lilteras, qnibus Origciiein toIOorbeprosequere- (episl 61): Primum : Incogriilum est dicere.quodpos-
tiii'; iisque accepiis Veneriuin Mediolanensem, et sil Filius videre Patretri, etc., Anlequam Romaead
Cbromaiium Aquileiensem coegisse synodos,' in qui- sententiam procedereturconlra llulinuin rie lisdem
bus pari scnlenlia, quia el pari spiritu, hoereticum dclaliim, consueta in ejusmodi negotiis jjrovideniia
«Origenetndeiiunliaveruiit populis. Damnalum prae- sedes apostolica instruxii causam. Dalae sunt ad
lerea a se Rufinum Anastasius jiapa satis ostenriit Hieronyniuniin Orienle agerilem litlerae, quibus ab
iiis poslremis epis'ol;e verbis : «Ipse deniqtie vide- eo petehatur fidelis versio libri OrigenisdePrincipih
ril, ubi possit absolvi. > Paulo ante, haec verba iu seu Periarchon : cirjus scilicel legiiimiim" sensiun
ea leguntur : «JUutl quoque quod evenisse gautieo, nosse intcreral pluriiniiai; crim Rnfinus de illoper-
non potui : bcatissimorinn nostrorum jirinci- Q verse reddito acciisareiur. Auditi stint coniplures,
' lacere manasse g
pum responsa, quibus unusquisque Deo qiii- cuiii a Riifino suos in errores pertracti fuissent,
serviens ab Origenis Iectione revocetur, damnaium- aj sanam Eccleshc docliinain subintle redierant.
que sentenlia principum, quem lectio reum prtjfana Ipse pontifex Anaslasius non semel ad Rnfinum per-
prodiderit, hacteniis senienli;e meae forma prae- scripsilj-maiidans tit se sislerel anle iribunal apo-
' cesserit. s Ad quee verba Garnerius in notis ad eam slolicum, purgalurus objectam sibi falsae doctrinte
epislolam lomo 1 operuni Marii Mercaloris pag. 109 communionein. rtis prieniissis, Aiiasiasjus.solemiii
relatam, aiUlmpeiialitiniTescriploruni adversus Ori- senteiiiia Origeiiismum -proscripsit, queinadinodiim
genislas meminit Hieronymus his verbis, -Apologia i S. Hieronymus in epist mi Paminachiiim et-"Marcel-
adversus Rufiinim: « lmperatorum quoque rescripta, lam exposuii : . Quanquam celebri scrmone vulga-
quaedeAlexandria et__EgyptoOrigenislaspellijubent, tmn sil bealuin quoque papam Anaslasiuin eodem
tne siiggerenle dictata suni.j Hanc porro Origenis el fervore, quia eodein spiritu esl, Jalilaiites in foveis
Kufini damnalionem conligisse anno qiiadriiigente- suis Jiaereticos jiersecuium, ejusque littene doceant
siriio priuio, eodemque episiolain illam ab Anasiasio damnatuin in Occidmite qttod in Orienie damnaliim
,papa datam probat Annoiator Barouii eo atino uum. est: cui nuillos imprecamur auiios, utbacreseos re-
lx et seqq. diviva planiaiia per illiiis sludiuiu longo teinpore
Eodem anno quadringeritesimo priino ex concilio arefacta moriantur.»
CaiThagiiiensi missani, ad Anaslasitnn papam lega- Anasiasii de.inilionsiii atlvcrsus Or'genismum ea
- .tioneni Tefert Baronius,' .posiqMam Gelebratum esl quapar eral obetlieniia et alacriiate receperunl Ec-
_aliuilconcilitini itidem Cartliagine Idibus Septembris .^ clesite Mediolaiiensis et Aquileiensis, ad quas illa
ejusdem auni ex omnibus Africae .proviuciis; prius L *- perscribebauir, mox orbis Christianus uuiversus
_enim celebralum fueral xiv Kaleittias J.ilias, quain eatlem veneralione et gaudio suscepil.
ullimain synoduni iiioniiu ejiisdem Anastasii indi- Rufiiius variis leehnis inutiliierreni protelans, apo-
ctam esse censet. Ciim auteni iiiraijue synodtts eo- logiam suaui et li.lei professioiiem ad Aiiastasiiun
rieui anno coacta fueril, sub unius concilii Quinti papaniTandem iransmisit, coiiliJentiae quideni ple-
tiomine exliiboiur in Coliectione veteri./De utraque nain, setl jejunam ejus delestationis erroruin, qttae
synoilo legeiidus Marca in Disseti. de veler. Coll.ec!. ab illo proe cicleris exsjiectabaiiti :"< iEqiiuin pu-
con ciip 8 ei 9, et Sclielsiralius in diss. m de Ecclebia lavi, inq-.iil, nl iitteris iueis satisfacerem beaiitudini
-Africana cap 10, qni plura iit.lanl de eanonibus in tii;p, iioii iil de sancta mente lua, quoevrelutquoiidasn
•iisdem synodis e.dilis. Adslii Baronius desiderari Iit- Dei sacraiiiim aliquid iniquum nonrecipit, niacii.am
- ter-as quas ponlifex scripsii ad episcopos Aiiicaiios. siispicioiiis absiergerem; sedut arnuiis adyersum me
• Liber -Pontifiealis de S. Anasiasio scribii: t Hic foiteobkiifantUius liaculuniquenidam tibi confessionis
coiistituil, ulquoliescunque Evangclia sanela reci- meae,quoabigerenlur offerrein. ) Verumponiifex ani-
uintur, sacerdoiesnon sedereutsed curvi slarenl. i jnadvertens per illani apologiam non satis purgari Ru-
Huic decrelo Baronius credil occasionem dedisse fiiiuui a conlagio errorum Origenis, quoruiti causa
conlen.ioiiein, quac liis iemporibus Roiiiaepresbyie- iiistilutum erat judiciuin, coiiltimacem ita pereuiit
ros inter et diacouos oborla erat : hi enim adinini- seiiLeiiliadamnaiioniSjUliexpriiniiuiin Iitierisab eo-
stranlesresEcclesiie, presbyterossjiernebant; pre- dein anasiasio dalis ad JoaniiemHierosolyiiiitamim :
• sbyteii autein in eosdem insurrexere, atque ex eon- in quibus de RonianaeEcclesiieconslaiiiiain deposito
sueliidinis Ecclesue Romaiiae praescripto, ipsis se-• p| ii.iei luendo pi'acclai'umh.beiur lestimonium : « ll.ec
denlibtts, eos slare debere conteiidoljaiit. Sed eoi ipiiur mente concessi, quodqul Urbis nosirae, poptt-
usque contenlio progressa esl, ul eliam cmn siantesi lis de iranslala Oiigenis leclione patefecil, quamdain
diaconi coram populo legercnl Evaugelium, presby- puiis nieiilibiis velut nebulam exiilans injectam, ii-
leri lamen assurgere non tlignarentur, ad m.jorcmi " deni*aposioloruiu , majoiTim traditione iirmalam ,
' diaconorum humiliationem : quod Anastasius ponti-. velut deviis anfraclibus illiiin voluisse xlissolvere.
fex decrcto emendavit, si libro Ponlifieali li.les sitL •Approbo si accusal aueloiem, et exsecrandum fa-
adhibenda. cuiiii populis prodit, ut juslis landem odiis teriealiir,
SOMIER. -quem jamduduin liiina consljinxerat. Sivero inter-
— prcs tanloiuni llialorum erroribus conlenlum prae-
Linea 5. Hic fecil constitutum de Ecclesia. slal, et legeuda impia doginaia jjrodit in populos,
Kempe in causa Origenislarum : de qua ila Somierr nihil alititi sui opera laborm e.vslruxit, riisi ul pro-
lib iv. Hisl. dog. S. Sedis lib. iv in
~ line capilis 5, elt - pii;e velut nieiitis arbiirio hanc quee sola, et qu;e
•
cap 4. . prima ajmj catholicos Christiatios verafules
- jant ab
S. Hieronymus in epist. ad Pammachium et iuu apostolis usque ad tempus preesens tenelur, inopi-
Apol. coitlraRufinum enarral,Joaiineiu episcopum n iiaiaetimhi assertioriis everleret. Absil haee ab Ec-
_, Hiei'osoIymiianum delaluiii Juissc'aptul Siricuiniu clesia Romana nequaqtianj catholica disciplina.
papam a S. Epipbanib laiiquam fauiorem errorunin - Ntinquiim profeclo evcniet, ut aliqua-boc adinilia
Oiigeriis : et lluliiium iisdeui eiToribus mibiiluiii itaa miis ralioiie, quo-.ljure meriioquc dauuia - u's. Qua-
liS : HISTORIA DE YITiS ROM. PONT. — S. I2.NOCENTIUS.-. 1*»'
propier in tolo orbe Clirisii Dei nostri diffusa pro- .Aaliisque eplscopis in'concilio consrdeiitibtis-velue-
videntia probare dignabidir,' accipere nos oiuiiino rani in clerttm- catholicum recipi clericos Eeclesia.
i ou posse q_uaeEcclesiam maculeiil, prohaUts mores Donatisiaruin, licei scl.ismati renuiitiarent. Vertim
evenant, anres circunisfmtiuni vuliiereiil, jurgia, Africani Palres Carihagine ad conciliuin collecii xvi
iras, dissensionesque disponant.» etc. Qui rie rebus Kal. Junii, Ecclesiartim Dei per Africam constiiuia-
ecclesiasiicis scriliunt deberenlprofecto hos illustres rum necessiiatem exiremam repittantes, ul clerici
cliaracteres aurtorilatis pontificiee prae oculis habere eisdenr darenlur, legalos et<litleras' ad S. Anasla-
aliisqueprop.nere, potiiis.quam truncata leslinioiiia sitini mittiint, necnon ad Veiieriuui, utde diseipiina
aiit a-nbigua, qmeiu vulgus spargere inep:e student, decreli iionnihil remilterenl, dojiec ab inojjia niini-
ad illam conlra fas onine (Jepiimendam. stroriim Ecclesiee Africanne rtievarentur. Litterw
Linea 5. — Consliluit nulla ralione transmarinum mit anlur ad fralres et coepiscopos nqslros, et, ma-
hominemad clericalum suscipi, nisi:quinque episcopo-. x.me ad sedem apostolicam, elc. Ex his tesliijioniis
nim designarel cftirograpliutri, prbpter Maniclitros. palel, ah eccIesiisAfricaiiis recognosci transtriariiio
Somier ibi cap_. y, auuo 401 : Quo concilia Cariha- in Iraclu, in Ilalia, poiesiaiem supeiiorem, a qiisr
gine celebrala sunl, priiniini xvi Eil. Junii, et alte- leges sibi dari posse falentur, illisque.parenriuiii sihi
rum Itlib'is Sepienibiis,
~ in quibus lesiimonia illu- esse senliunt omnimo.le, ac promiittint, ut hic, ada-
Siria rcpeiinius.' . niussiin ubservandis circa Donatislas. Cwtera vide
Ponlifex Anaslasiiis' cuni Venerio" Mediolanensi, in noiis Pagit."

XLIL SAN€TUS INNOCENTIUS.

ANIVOCHRISTI 4-02 , ARCADII ET HONORU8.

57 lnnoceniius, natione Albahensis, ex patre Innocentio, sedit annos quin-

decim, menses dtios, dies viginti ~, Hic conslitutum fecit de omni Ecclesia,
et de reguiis monasteriorum, et de. Judaeis, et de paganis, et multos .Cataphry-
'
gas in urbe invenit, quos exsilio et monasteriis b relegavit. Et hic invenit Pela-
Sgium, Coelestium hsereticos, et damnavit eos. Et hoc cohstituit, ut qui natus
fuerit de Ghristiana,--denuo per baptismiltn renasci - debeat, hoc est baptizari ,
quod Pelagius damnabat 0. Eodem tempore dedicayit basilicam sanctorum Ger-
Yasii et Protasii, ex devotione testamenti cujusdam- illustris feminee Vestinae la- '
boranlibus presbyteris _ Cusicino a, et Leopardo, et diacono Libyano. Quse fe-
10 mina suprascripta testamenti paginam sic ordinavit, ut basilicam sanctorum raar--
iyrum ex ornamentis, et margaritis, venditfs juslis sestimationibus construeretur,
et constructa est usque ad perfectum. Inquo loco beatissimus Innocentius ex
delegatione illustris -feminee. Vestinee titulum Romanum constituit', et in eo-
dem Domihico loco " obtulit patenas argenteas duas, pensantes singula? libras
15 viginti ; coronas argenteas duodecim , pensantes singulae libras quindecim ;
amas argenteas duas, pensantes singulse Jibras vigtnti; pharum.canltiarum ar-
gentum unimi, pensans libras22; cerostrata argentea quatuor pensantia singula,
Jibras triginta quinque; turrem argenteam cum patena, -et columba deaurala
pensantera libras triginta ; ad ornatum baptismif , ceryum- argenteum fun-
20 dentetn aquam, pensantem iibras viginti quinque"; vas ad oleum chrismatis
argenteum, pensans libras quinque ; vas aliud ad oleum exorcizatum, pen-
sans libras quinque; patenas duas ad chrisma, pensantes singula. libras qua-
tuor ; scyphum argenteum anaglyphatum 8 , pensantem libras decem; scyphum
alium argenteum,, pensantem libras decem ; calices argenteos quinque, pensanles
28 singuli libras tres- cajiees argenteos baptismi numero tres, pehsantes singuli H-
bras duas ; et alia dona multa largitus'est ; aquwmaniles argenieas,. pensantes
; singula iibras 16~; pharacanthara wrea sexdecim, pensantia'singula libras decem;
item pharwcantharwwr-ece cerostratceh in gremio basilicw numero viginti, pensanles
-
singulw libras quadraginta. "". ,
~." NOTCI-JEMAllGISALESFABUOTTI.

_.*B,' mens i, d. 10, a coss. Are et Honor 5 ad Honor II A
riu Baron : non verbis sed reipsa,
* guta ncgabal pecc orig.
slerii. * C, atiaglyphum. " cerosiroisc.
et Gonstaniiuih 2. ">CB, in exsiliof monaste-
C Ursiciuo. '! C, eadem douio.'
" C, Bap i-
- -
H7 . AN'ASTASIIBiELlOTIIECIIARlI • 1JS
SS Domos juxta , basitica n Libyanam, eolidos 32 -
prcvstantem ; domum in
clivo salutis balneariumh, prcestanlem solidos 8&, ef trimisium"; possessionemCor-
<"
ras in tcrritorio Clusino , prxstantem solidos septuaginta et trimisium',
unum,
possessionem Corvianam in territorio Clusino, prwstantem solidos octuaginta octoi
3 possessionem Fundanensem in tcrrilorio Fundano, cum adjaceniibus attiguis 15..
prwstantem solidos centum octuaginUj.. unum, et trimisium; possessionem Figlynas
in, lerritorio ~solidos sexaginta el trimisiutn;
Casinate, prwslantem tres", posses-
; sionem Antomanam in lerritorio Chdiano, prwstantem solidos quadraginta * duos %
posscssionem Amandani, quam donavit illustris femina Yestina consobrinw tuw,
13 in territorio Tegetano, prwstantem solidos quadraginta sex et trimisium ; domos
Emeriti in clivo mammori g intra Urbem juxta basilicam, prwstantem solidos sexa-
ginla duos; domum in clivo Patricii arbitratam domum juxta basilicam in ~vie&
•longo, quoe 'cognominatur ad lacum, prcestantem solidos octuaginta duos; domum
' ad eaihedram
lapidcam florianam, prwstantem solidos quinquaginta octo; prisli-
15 num 11 in vico longo, quod '
cognominatur Castorano , prwslans solidos sexaginta
unum; balneum in vico longo, quod eognominatur Templum, prcestans solidos qua-
draginta ; siliquas tres , uncias portm Nuntanw t tres, prwslantes solidos septein
_ etdecem et trimisium^. Hic constiluit m Sabbato jejunium * celebrafi, quia Sabbato
Dominus in sepulcro positus esl, et discipuli ejus jejunaverunt. Hic constituit
basilicam beatee Agnetis martyris a presbyteris Leopardo,<et Paulino cum _sol-
20 licitudine gubernari, el ° regi, et ornari. JEt es dispositione Vestinee tituli su-
prascripti presbyteris est- concessa potestas. Hic fecit ordinationes quatuor per
mensem Decembris, prcsbyteros 30, diaconos 12-P , episcopos pcr diversa locs
quinquaginta qualuor. Qui eliam sepultus est ad Vrsum pileatum, v Kalendas
Augusti, et cessavit episcopatus per dies 22.
' - NOTULJEMAliGTNALES FABROTTI.
-• C, 85. h C, Balnealce. « C, Iremissem. <"C, Sarras. 6 C, 58. ' C, 62. ?C. Manmri. ~>'C,Pislri-
'
Euni. C, qui. k Nunieutanaj. " Q, 22, et Iremissem.
' «n VideBaron
~ ad annum 417.- u CB, solliciie, ' et'
digue ° C. tegi. r CB, 15 _
VARIJ; LECTIONES. [
Apud Fabrollum ex cod. Freh. A ex ornain et margarilis (Maz, margarelis, nt incod
' Thuario semper) ejus conslruereLnr, venditis scilicet
Num 57, lin 2 B, dies 21. lin 5. AB, Caeleslinum jnstisiBslimat. ei conslructa usquead perfectumcon-
lin%. A, Ursicinoj B; Ursino. tin 16.' A, libras, 23. summaretur. In quo loco bcaius Innoc. lin 15, el ei-
B, 21. Un 17. AB, ceroslata. lin 18. AB, Iibras25. dem Iocohsecdona obtnlil. lin 15, 20amas argenteas
lin 19. AB, baptislerii. lin 26. B, -aquamaniles ar- Ires pens
lin 28, fara canlbara nerea eei'OSlataA B. singulaelib 20, cor arg. 12. p. s. lin 16,
getiteos. canlharum 1 p. Hnil, cerostrala (M, cero-
Num 58, lin 1,2, A, solidos 50. B, 75et tremissem pharum lin 18, lib 25, turrim arg. lin 19, baptislerii.
ibid. A, balneum in codem loco juxla templum -. siaia), lin vas atl oleum crisme lin 22, libr 5, scyphos
Mamuri, prsesians solidos 55. B; locoMamori, praj- arg20, 2 pens sing libr 10, cal arg. bapl 5,
stans sol52. lin eisd B, riorims iti clivo salutis bal- pensanaglyphos lib 5), patenas argenleas 2 tid
iietila. A, solid, 78. B, 77. lin i, A, possessio- crismasing lib 2 (Maz,
nem boras. B, possessio Corbiam, lin ead, AB, 79. pens sing lib 5, scyphos argcnl anag 2 pens
lin 6, A, 180. lin 7 el 8. AB, sol 58. lin 9, AB, il- sing. lin 25, cals. argenl6, fara
aquamaiiules argenteas (M,
car.lhara serea ceroslrala)
luslris femina. lin 11, AB, Mamurtini. ,iin ead, B, argenteos) p. 15,
cerostata- iu gremio basilicae20 peusantia singula
solidos42. lin 15, A, qui cognoniinalur Castoriani. M,
lin 17, __?,- uiicias tres. AR, solidos 25. lin 20, A, libNum. 40.
58, lin 1, Dcmusjuxta basilicam Blianam prtcst
qnoruin disposilione potesias liluli supradicti Ve- sol )35 (JI/,,55) et trimissum (M, irimisiuni). Balnea
slinae presbyteris concessa est. lin 24, B, dies 25. in eodem loco juxla leniplum Mamuri (M, Mamurci)
- Ex cod. Reg. Maz. et Thuan. sol 32. Domus in clivum. salulis balneal_e,
" praist sol
B
prasst 81 et trimissum (M, sol 77 et irimissum).
- Num. 57, lin% dies 21 (!/, d.31). HnZ,Calinvenit, Possessionem Soras in territ Chisino, preeslsol 79.
quosinex. in monast rel. Hicinv. Pelag.ei Ccelestiiium Possessionem 15 in lerritorio Fiindano, cum adjacen-
hser et d. e. el coiisiituii ut q. n. f. de Christiano de libtts adtiguis pra:si sol181 (M, 171el trimisbium).
uno nascalur per baptismum (in ora Begii cod, hoc Poss F. i. t.. c. pnesl sol.58 ct U'. Possessionem
est baplizelur, quori Pelagius damnabal). Hwc non Amandum, quam donavit illustri femitia: VestiiiEe
.sunl in cod Maz. Hic constiluit Sabbalo jejunium ce- cons suse in territ. Vegentano, preest sol 46 el tri-
lebrari, quia Sabbato Dominus in sepulcro jacuil, et misium. Possessioriem Antonianam in lerrit Ludiana,
discipuli jejunaverunt. Hic dedicavit basilic. lin 9. pi'sesl sol 72. Doinum Emeriti in cliv.um Mannutini
Ursicino et Leupardo (M, Ursiano). lin 9, qu* fe- intra urbein Romam, juxla basilicam, prtesl sol 7&«
mina religiosa esl p. Sic ord. tit basilica SS. niart. Domuiii in clivum Patiicii arbiirata, prasl sol 60.
 149 mSTORIA DE VITIS ROSI. PONT. — S. INNOCENTICS. 130
Donium. jux'a basilicam in viciim tongum, qnse.A in clivum majori Intra urbcm Romam i. b. lin 13.
cogiiomiiiatnr ad Lacum, prsesl sol 82. Pisirinum Donms ad calliedrain Iapide Floriana. lin 14, Pistri-
in vico longo, qui cognoniinauir Caslorini, pra:st -nnm lin. 15, Castorani p. s. 51. /m 17, Mameyta»
sol 61. Balneum in v. 1. qnod cognom Teniplus, nSs, praesl sol 22 et triin. lin 18, discip jejun. Hie
pr.vslsol 60. Doninmad cathcdram Florianain, lapi- consliluit ut bas B. Agnse. lin 20, tegi et orn quo-
deam, prajst sol 58, siliquas 3, tincias 3. PoiT.e riim depositione litnli supradicli Vestanse p. c. p.
Kumenlanae,pnesl sol 2! el triniisium. Hic consli- tin 21, bic f. o. i in urbe Roma per m. d. lin 22,
luit Iiasilicam B. Agnclis m. a. pr. L. el P. guber— pr. 50. Qui eliatn sepultus est in cim ad V. lin ttll,
i.-ari, et eorum solliciliidine regi et ornari. Similiter cpisc d. 22.
disposilionis liluli supradiclie Ycslinse ab eodem Apud Holsten. et Schleslral.
presbyteris est com pot. lin 21, in urbe Roma per Niim. 57, lin 2. F/or,_dies xxi. Lin 4. Flor duo,
m. D. lin 24, esi in cimilerio ad Ui'sum pileatum., in qnos exilio monaslerii relegaril. LinS.In Flor
Ex cod. Thuan. altero. sec deesl testameiili. Lin 9. Flor, Ursieino. Flor sec,
Ursino. Lin 12. Flor deesiioco. Lin. \QFIor, auretnn.
Num. 57, lin 2, d.'22. lin 5, et m. C. inv q, exilio Num. 58,/?« 20,7"7oi'rfHo:ornarieorum disposilio-
monaslerii r.elinv/in 6, denuo nasci per bapihocesl. ne lituli Yeslinse prcsliyleris concessa
lin 9, Ursicino. lin 10, suprascripli l. ibid nt ei ba- - p.oiestale.suprascripise
lin 22, Flor dno : Diaconos XVII. lin 25,
silica S. M. ex o. construerelur vendilis justis aaslim Flor sec, in eoemeterio ad Ursuni pileatum Kalena.
ei c. lin 15, Rom:e c. in e. D. obl. lin 16. farum c.
uiiiim pens lib 22, cereoslala. lin 18. lib 25. lin 19, Apud Peniam ex co4. Cavensi.
ornattim b. lin 25, Iib 5, f. a. anaglyphum. lin 26, Num. 57, lin 5, etCcelesiinuni hnereticos,el dampna-
libras 2. vil eos. /ni6,renasci,hocesl rebapiizare, quod Pela-
jNum.58, lin l,pra:slsol 85 etirimisitim. Balnetiiii giiis dampnabat. lin 9, prcsbyteris UrsicinoelLcopar-
in eodem loco juxia lemplum Mamuri,prsestans sol 52. ao. lin 10, ulbasilicam sanctorum mariyrum ex orna-
Doinus in clivuin S. balueaia,' prsesl sol 77 el ir. nienliselniargarllisconslruerenljvendilisjuslisaesti-
Possessio Soras lerritorio C. Possessio c. t. cl. pr. nfiationibus. lin 12, et construcla est~usque ad per-
sol 79. Poss Fundanensis terr Fr. lin 6, 58 et tritii. fecitim basilica. lin 18, pens lib xxv.
Possessio Amandini q. d. illustris lemin» Feslinse • Nitm. 58, iin 20, gttbernari, el tegi, et ornari eo-
c. S. terr Yegelano, pr. sol 46 et ir. Possessio rum dispositione, litulum superscripta: Vestinie pres-
Anloniana lerrLodiano, prse_>l sol 66. DomusEincriii liyteris conccssa polestas.
NOTiE VARIORUM.
A SCHELESTRATE. dem conslituiionum argtimenta proplerea non assi-
Num. 57, linea 3. —Et de regulis monasleriorum. gnavil, quia obvia in codice aliquo earumdem erat
Undenam desuntpseril auctor Libii Pontificalis, quod reservata memoria. Quod essei propritis cpdex Iu-
vocaius ab ipso Liber regularis, ubi
Iniiocentiiis primus decreluin ediderit de regulis mo- nocenliiinus,
haecconsliliila coiJlinentur,Nprob:ire videnmr verba
nasterioriim, nie penitns lalel, nibil enim hac dc re ejnsriemInnocenlii ad Yitiicinni Uolbomageusemipso
iu secundo Calalogq lempore Jnsliniani imperatoris C in limine
concinnato. Nolat anlein ad hoecverba Lueas IIol- epislohe scribenlis : « Erit~dileciionis tuai
sicniiis : Hinc apparel imperitia scriptoris. Attamen per plcbes iinilimas, et consaccrdoles nostros, qui
miralus stim, hoininem eriidilniii h;ec animadvcr- in illis regionibus propriis ecclcsiis praesident, regu-
lisse: a Dauiasi enim seljle n.onacbi Rmnam vene- larem lunic librutn, quasi didasculum, atque moni-
rant ductore D. Alhauasio, Romanasque virgines et toreni sfidulo insiniiare, ut et nostios cognoscere,
ad. fitlem confiueniium niores valeant docendi se-
inalronas mon.icbaiuin inslimi.i docueral D. Hiero- et diililate formare. >'
nynius, adeo ul Innoeeulius prinius, qui diu posl . Linea 5. — Et de regulis monasleriorum. Hele-
Daniasuin flornit, de regulis monisierioruni statuta rodoxi.
etlere poiueril, praeseriim cum Siricitts Innocenlii • hanc additionem aliquique eiiam ex noslris importuiiam
pra-decessor, ab lw.rcsi Manicliieorum revenentes aibitranlnr, qua asserilur cceno-
in nionasieriis ad ageadam poeiiileiiliainrecludi vo- bia tunc multiplicaia, cum prorsus riulla censeant in
Urbe fuisse nioiiasteria; verum insulse, Fanorum
luerit, ut supra annotavimus. deslrnclio pcr Theodosii legem datam Sirmii potuit
ALTASERRA. occasionem praebere, ul in monasteria verterentur
Num.57, lineaS.—Hic consliluliimfecildeomni Ec- collegia sila apnd eadem fana; domus enim amplas
clesia, el de regulismonaslerioium. InnocenliiisI regn- pro sodalium antislitum receptaculo fuisse Romse,
las.dedit monachis quse desiderantur. Per id lempits licnio est, qtii vel primis labiiserudilionem degusla-
et ignoret. Celeberrimum inter hsec eral Salio-
Augusiinus regulam dedil sanctimonialibus. Testem ril, rum. Eranl el qtii vocabanlur fratres, et lioruni in-
ipstnn habemus episl. 109,' qua contineiur regula.
Ante Siricium moiiacbi erant exlra clerum. Siricius jj scripliones ostendunl loea, et .sodalitium, quas viri
I monacbos in clericos ordinari opiavit et voluit, docti illuslrarunl. Exstitisse lunc in lialia inonachos
can. Monachos 10, qtiaest. 1. docel epistola,.quam tunc senex scripsit ad Pattli-
Linea 25. — Calics argenteos baplismi numero num S. Hieronyuius de insiiiutione monachi. Aper-
trcs, pensanies shig. libras. Innoceiilius obtttlit cali- tius exprimilur in epistola "16 ad Principiam, ubi
c-^s argenteos baptisini causa. In ecclesiis erattt sic : Suburbanus ager vobis pro nionasterio fuil,
calices dicaii baptismo, id est, ad tribuendam sa- el rtts elecium pro solitudine, mnltoqiie iia vixislis
rr.un corninunionem baptizatis, quia baplizali sta- tempore, ut ex iniitaTioiieveslri....gauderemus Ro-
tiiu a haplismo admittebantur ad sacram coinmunio- niam factitm Hierosolymain. Crebra virgiiiuin ino-
neni sub uiraque specie, ut moris erat ea selate. nasteria, nionachorum iiinumcrabilis niulliiudo, ut
Tertull., de Pudicilia, cap. 9 :~Annulumquoque acci- pro frcqiienlia servientium Deo, quod prius igno-
pit tunc prhnum, quo ftdei paclionem interrogalus niiniie fuerat, essel posiea gloriae. >
Linea i. — Monusieriis relegavil. Quod anlea de
obsignat, alque iia exinde opimitate Dominicicorporis Maniclueisdecreverat
vescitur. Siricius, unde usus eorunidem
BENCIM. probalur. ExsiUj, et relegationis poenae facilius ex-
sequi polerant, ea leniporis circiiinstantia, cum posl
•
Ntim.57, Unea2.—Hic constitutum feciide omniEc- . annnsia 3S8 Theodosii leges eranl promulgatse, quse
Jesia. Summalimdeinde receiiselquselnnocenliusde- hcerefeis {sauibus exsiiia et relegationes impone-
crcvil, unde ctim veltiti de"re manifesta id elfcrat col- l»nt.
ector harum addilionuni calaiogis faclarum, earuin- Vii. : £•.'.«(,~.~m&;iPeLigium. fiitc oujnkt tinica'
 131 ANASTASIIBIBLIOTlIS'~ARII 15?
periodo refenset Lber Pontillcalis ,• quo ostendere A viiidicant a lali noia. Quid «gerit Iiinocentius ma-
. vt.lelur, el illa in libro Consiiltitioiium reservari. nifestum esl, dutn senleniiani in haeresiarchas pro-
Dicitur autem quod inveneril Velagiumel Cwlcslium, tulit.
id esl ner epistolas familiares episcoporum, alioruin- Lin. 6. — Denuo per baptismum renasci debeat.
que primo cognitorum,-deinde per synodicas eortim- Priinum errorem Polagianorum proscribil pontifex
detn, ac Lunctandem damnavit. Eiant epislobe fa- perhsec verba, dum illi negautespeccatum originale,
iniliares qttasi excilalivae epistolae ad aliquid agen- - consequentei' inuliem pro -eo rcmitiendo puiabani
dum : bas a synodicis discritiiinal S. Augtislinus baplismi collationem. Eral error Iiic veluti caetero-
epistola data Paulino, sive Bonifacio, sic quod sy- rum omnium basis, quem ila in praefationelibri sub-
nodicaeinscriberenlur relaliones ad sedem aposloli- nolaTtonumproponil-Marius. < Progeuiiores hiiniani
cam, alii ad Iiiiiocenlium. Sicpo^l iniiitim : Missie generis Atlam, el Evam morlales a Deo creatos, nec
sunt iiaque Iiac de re. ex riuol.us coiiciliis Cartlia- quemquam posteriorum sui pr.evai'icalione irans-
ginensi, el Milevitanorelatio.ies ad sedem aposioli- grcssi laesisse, sed silii Jautiim nocuisse, seque
eam scripsimus etiam ad bealse inemori.e pa- iiiandali reos aptitl Detini fuisse, alierum penitus
]ian Innocenlium, propler conciliorum relaiiones, nullmii. > Declaravit itaqtie Jnnocentius haptismuni
lilteras fainiliares, ubi aliqnanlo diutius de ipsa iiisliiulum ad reinitteiiduin peccaluni orighiale, nec
causa egimus. Ad omnia illeliobis rescripsil eotiem Chrisiianum reputari, nisi qui peccato originali
niojo, quo fas eral et .qpoitebal apostolicaesedis an- niortuus per baptisnium renascalur. Unileqiiiiila ~a
tistitem. > Siculi eiiim eranl epislnlai-um direcia- Zuziino Ccelesiiiproseripla propositio erai :lnfantes,
rum discriniina, iia eodem modo potitifex conve- g eiiamsi non baplizentur, habeni vitam wternam.' Ex
nienlia respondebat. Qua distinclione occurrerunt commonilorjo Mercaloiis.
calholici in celebri cojlatione, cum prolatae essenl Liji. 8. —Es devolioneteftamenli cujusdam illu-
Mensnrii primatis Canhaginensis epislolseari Sectin- slris feniinw Veslinm... Quaehic receusenlur facla ex
dum Tigistaiiuin, nam lcste S. Augustino in brevi- reriim mobilium largitiuite, et de.nde possessiones
culo c. 13 in fine dicitnr : Hw lillerw Mensurii et Ecclesise allribulas infra numeratas, poluit Liber
Secundi donec legentlotermincirenlur,calholici paiien- Ponlilicalis ex labulis eruere exslantibus in ipsa
ler audicrunt, quamvisteslali fuerhv, eus esse fami- Ecclesia, ubi plerumque, el lestanieiilmn, et duna
liares, nec ad causam Ecclesiw perlinere. Discrimen Ecclesiseoblata, et benefaclores recensentur : uli In
nempe ex consueiis epislolarum notis colligenles. prefalione lomi prioris enutfeavil clar. editor, nattrs
Hseresiarcbarum itaque delectio facta est per cpislq- ad profanain et sacram erudilionem illuslrandam.
las faniiliares; aticlorita:iva vero danmatio suljsecuia Aputl gentes hsec numerica, donorum, el "bonorttni
esl a.l petitionein episcoporum posl faclas relaliones largilio in labulis incisa reperitur.' Plura exhihet
ad sstleiii aposlolicam. Carlliagiuensis enim synodiis, Grulerus; nosseleginius eam, quae mutilaiaSinyrnae
cL-M.Iev-._ana,discusso negoLo in relalionibus syno- invenla est, propria Smyrnensis Gynmasii, ubi el
dicis cerliorem fecerunt pontilicem, ul ipse sua au- Lueii Yestini meulio occiirrit, et sic in fragmenlo :
cloritate, el suinmo jure firniarel gcsla conciliaria. « Sub htijus prsetura polliciti sunt, Cl. Bassus cerla-
Aitint enim in relatione synodica Patres Carlhagi- niinum praeses Nemesiuin palalium legere; Fuscus
iienses : Censuhnus hujusmodi persuas.onis auctotes opiis facere Minarum VIII. Clierlsiphron Asiarcba
Pelagium,' el Cwtesliumanalhemaiizari ororlere. -Ea p^ l.orlos ad Palmelnm, Lucius Pompeius in Palmeluni
nempe ralione, nt emanala a sede apustolica auclo- min. V. Lucius Vestinus eam palalii parleiri tegere,
ritas ab uuiverso orbe recipialur, quod innutint qusecuriae proxiniat, et ostia senea facere, Smarag-
setjuenlia synodicaeverba. « Uoc ilaque geslum, do- tlus Pryianis Forlunte faiium exslruere in Pahueto
miiie fraler, sanclae charitati inse inlimandum duxi- Claudiaiitim inaurare teclum loci ungendis senato-
littis, ul slalutis noslrse mcdiocritatis, eliam aposto- ribtis destiriali. Et alii in templi pulvinar (seuJociim
licse sedis adhibealur auctoritas, pro ttienda salule supplicandi) columnam cum capilelo torlili. Nyin-
inultorum, et quorumdain etiam perversitate corri- phidia sacenlos sumnia, Cl. Arieinilla, Cl. Polla,
genda. >Eodem sensit MilevilaniPP. in s,uasynodica : Cl. Niceta, Theudianns, Steplianopboriis II, Fl. As-
< Quia te dominus gratise suae praeiipuo munere in clepa, Isidorns Sophista, Antonia Magna minam I,
sede aposlolica collocavii, talemque nostris lempori- Cl. Ariston, Albidia Magna niinain l, Cl. Hediami-
biispraeslilil, ui nobis poiius ad ctilpam negligeniiae nam I, CI. Charis niinam I, CI. Leoniioirminam I,
valeat, si apud tnani veneralionem, quse pro Eccle- Cl. Aurelia columnas Siricius : toitilibus in Palme-
sia sunt suggerenda, tacuerimtts, quam ea lu possis liim III. Qui nuper aliliiere Judaei iuiiiam.I, Metrodo-
vel faslidiose vel negligeuler accipere, magnis peri- rus Nicanoris lilius. Dicenus iu Palmeiiun denario-
culis iiilirniortiiii menibroruin Cliristi pasloralem riun VII, CIC. S. Murruus, el Cili.inus minas II. El
(liligentiani, quiesuinus, adbibere digueris, n etc. quseaccepimiis a domino CsesareAdiiano per Anlo-
Et reli jua qme adtlucuiilur, ubi assignalum discri- niuni Peloinonem, secundum neinpe SenatusConsul-
nieii probaliim apparebit. Quam explicalionem ro- liim, ((uo tempore bis editui erannis, certamen sa- -
horat Prosper in carniine de ingralis, cuiu de Pela- crum, imniuiiitaleiii, theologos, hymnorum cantores,
gianis: . 3 niiriades centum quinquaginta, columnasin ungendi
I*
Pestem subeuntemprimarecidit locum Synnadeas DCClIi. Numidicas XX. Poi-pbiii-
Sedes HomaPetri, quaepasloralis,lionoris licas XC, sed conslriicium esi eliam Solarium a
Facta caput muudoquidquidnou possiJelarmis Sexlo pontifice Maximo. i Hsecerat prioris aevidili-
•Relligioiieleuet .
- Eodem sensu incesseranlPatrcs concilii Hieroso- getitissiinabenefactorummeintfriiBConservandaecura,
quani meliori instilulo reforniaiitesChiisliaiii locum
lyiuitani sub Joanne, qui leste Orosio in Apologia, dederunt, et inde liber Pontificalis, sive additorii
tibi cap 2, 3 et 4 gesta referens, disceplalionis finem labore, ei siudio collecta rudera, in libris, mannori-
sic profert : n Joannes episcopus novissimam tan- bns, inscriptionibus et similibus pro memoria reser-
dein postiilaiioheni, inienliouenique nostram, tit ad varet.
beatum Innocentium pnpam Romanuin fratres et Niiiii. 58, lin. 19.—PrcsbyterisLeopardoet Paulino
epistolae miiierenlur, universi quod ille decerneret cttmsolliciludinegubernari, et regi.el ornari. Piior bic
seculuri..,. Tihiverai in haue sententiam consensi- occurril mentio plurium presbyteroriiin regeniitim
IIIIIS: gratiaruin aclione celebrata, pace facia, el eamdem Ecclesiam; et quidem cuiii potestate, uii
consununata ad pacis leslimoniuiii oratione tliseessi- declaranl sequeniia verba. Et ex dispositioneVestinw,
nitis. > El si liaecAcla Janseiiius siippositilia tlicat, tituli suprascripli presbyteris concessapoleslas. Unde
Giirneriiis iaihendisseii 2 ad Mariiim MercuLorem, etiain colligendum videtur, quod cum in vitis singu-
notis lib i Hisl Pelag, c- 7, et novissime PP. Bene- Iorum pontilicum assignatur numerus- diaconorum,
diciini in prsefat ad lom X. Opertim S. Augustini e;i et presbyieioruin, id lantum inlelligendiiin.jdeordi-
151- H1ST0'.UADE VITiS ROM. PONT. — S. INN0CENTIU3. 154
nalioiie facla persoiiaruni ad dignitatem el dosigna.- .,\ dam moncl cum chronologorum pnceipuis, Petavio
lionem ecclesiarum, seu liLuIorum, noiivero qtiod pr.rserlim, in feria alterins eclipseos solaris anni
tantum eas personas ordinaverit, el non alios. 402, die xiv Kalend. Augusli, ubi Y pre VI feria est
Eteniin eiim plures recenseanlur presbyleri, el major perpeiani enunliala. Alierum erraiiiui Idacii est iit
ordiuatoruin diacoiiorum nutnerus non excedat sc-. liumcro successionis assignando. Ostendil enim card.
pienariuiu, inde esset argueiidum, quod assumpii Norisiiis, innoceiiiiuni dicj oporlere XXXX ponti-'
fueriirt diaconi, quod a ficem a B. Petro in Romana calbedra, Zosiiiiuin
presbyteri aiilecedenler nonalienum
moribus Ecclesiae oiiinino est. Deiiule cer- vero XLl; quain cinendaiionein dicimus ex sequo
tum esl quotl subdiaconi acolyllii, el leciores esseiil neccssariam. Tei tiuin vero quod exhibel corrigen-
in Ecclesia Romana, u.li leslalissimum facit epislola diun in anno inclioati regiminis ab lunocentio, dum
Cornelii ad Fablum, et njhilomintis non recenselur eleclpm puiat Norisius anno 402, non admiltimus,
eonim ordinatio. Ordinabantur itaque et alii cum iis, poslqnain coinperlum fuit Anastasiiim ejus decesso-
quos ponliliees depuiabanl ad curam Ecclesiarum, rem vita perfuncliim ante exitum anni 401 (uli paulo
ut adessent plures suo tempore assinnendi ad digni- anle probalum fuit, el conlirinari polest per adtlucla
latemvel presbyieralus, vel diaconaltis Ecclesiae in Annalibus Pagii ad "ann. 402, n. 16 el 17 necnoii
Romanae,reliquis persisteiilibus in proprio niinisle- ad 417, n. 4, licet de die morlis citm boc non con-
rio : Quod Iiic clare designatur, ex eoquia Leopar- seiitiam) : non vero circa finem Aprilis a"nni402, tui
dus, el Paulinus (oninino legendum Ursicinus) anlea senserunl scriplorespr;eLeriti sseculi quibus adluesii
simplices eranl presbyteri, et ex Yeslinae disposi- Norbjius, nontlum cditoMaiTyrologio veieri per Flo-
tione poleslalem .habueruiit_ basilicse S. Agneiis, jj rentinium.' Ex hoc rtirsum addiscimus, deposilionem
qiue polestas explicatur hic per illa verba gubernare, S. Iiinocenlii papae refeni ad 12 Martii, uli ex pltt-
regere, el ornure, el facli sunt presbyteri liluli ribns M.irtyrologiiscollegit Pagius senior ad annuui
S. Agnclis, seu dignitalem ilUm oblinnere. Habuisse 417, n. 5 el 6, cl aliquam ex iraiislationibus ejusdeiii
vero curamreddiluiim, possessionum, fundoruui,etc, reliquiaruin 'perlinere ad diem 28 Junii, qua colilur.
infra nolabitur, et bic certo supponilur. Nns die deposilionis non iinintilala ab asserta in his
. Martyrologiis, obiluin ejusdem ex documenlis antea
BINII ET.LARBEI. . proriiiclis in notis Chronologicis ad Siiicium reluli-
Num. 57, Iinea-2.— Hic conslilutum fecil de omni miis ad diem 14 Febr. ann. 417, quo-anno succes-
Ecclesia. Id est decreluiu ad universalem Ecclesiam sisse Zosimum, et Pascha celebrasse jam constat.
periinens. Unitatem itaque addendam numero utritisque ferise
Lin. 4 el 5. — Invenit Pelagium el Ccelcslinum.De . apud Idaclum admillimiis cuni Norisio. Aniium ocla-
qua condemnalione S. Prosper adversus Gollatorem v.im Arcadii alligari eliam polttisse apud eumdcui
ex verbis Zosimi pap;o hsec relert : < Consiituimus cuin piimo Iniiocentii priori iif triitiestri anni 417,
in Pelagiuin et Ceelestium per venerabilem Innocen- anle Pasclia conlendo ex cousuela melhodo Chrouo-
liiini de beatissimi aposloli-sede prolalam manere lugortini illius selalis passim referenlibus aiinos im-
seiilenliani, donec aperlissima confessionefateantur. peratorum, prseserliin Orientalium, ad flexum indi-
graliam Dei, > etc. ctionis mense _feplembri, annos vero ponlificum
Lin. 6 el 7.—Baplizctri, quod Pelagius damnabal. Romaiioruin ad epocham Paschalis fesii per ipsos
Pelagius epislola sua a.l Innocentitim scripta, ut ha--i~~P celebraii; Ctnii igilur successisset limoceiilius Ana-
bei August. de Peeenlo Orig., cap. 17, conquesius aiuii siasio circa fiiiem anni 401.; in proximo Pasebaie
est se caliiinniose liac in re infainari. Dicil, ihquit - 402, labebalur adluic priinus annus ejusdei»
Aiiguslinus prsediclo loco, se itb Itominibnsiufamari, sedis : quo etiam tempore signari potuit oclavtis
connolando iniliclionem ab ejus octavo in-
quodnegarelparvulis baplismi sacramenium, etabsque Arcadii,
redemplioneChrisli aliquibusregna ctelorumpromiltal. choatam et iu Paschale 402 adhuc labenlenu Siqni-
Unde quod hic dicilur Pelagium baplisnium infantu- dem" Theodosius Arcndii paler diein objeclal xvi
lorttni negasse, sic accipiendum esi quod si non ver- K:-.leiidasFebr. anno 594, labenle indiclione vu, qu;e
bis, reipsa laiueii dainuasse videri poterai, dum cteperat «x mense 'Sepleinbri 393, el patri Theodosio
peccalum originale cujus gratia baplismus necessa- Iribuebatur cujus viia cotistaute incboaverai. Se-
rius est infc_:jiibus,negaret."- quens aulem indiclio viu, quae exordium sunipsiL
]ier Septembrem anni.594, afliciebal annum piiniiiin
RLANCUINl. lunc labenlem imperaiilis Arcadii. Quare post annos
N0T__E CHROKOLOGIC_E. septem inde evolulos, neinpe Septembri anni 501,
numerari coepit indiclio xv, tunc pariala ciiin oclavo
'
Non est cur addain pltira ad confirmandam epo- rogiminis-Arcadii et diirundeiida usque ad Seplem-
cham sedis beali pontifieis Iiinoceniii ejus noininis brem aiiui 402. Aiintis igitur Romiinus 402 Kalendas
prinii; cum satis demoiislrala sil in nuin. 55 S. Si- J.iniiarii obtulit siguatas indictioiie pariata cum oc-
ricii: ubi iriuni ponlilicum lempora sunt perspicuis tavoArcadii etcum prinio anno Pascbali Innoceniii,
documentis. qui secundiim Pascba nondiiin celebraverat sui pon-
O
Unum discrimen superest numeralionis hac in lificatus. Hac igitur ex pulatione temporis Paschalis
"epocliaablilaciiChronicotiispuiigcndum.-qiiod plurcs in pontilicibus, et indiciionalis in iinperaloribus iit,
ciironolo^i pridem nolarunl. « Idalins episcopus (ait ut ainius octavusArcadii piirietur apiid Idacium cuni
Card. Noris, Hisl. Pelcig. lih. l, cap. 11, pag. 72) piimo Innocenlii, et Arcadii vigesimus qtiarlus cum
qui -juvenis sub Imiucculio vixit, iniiium et liiiem primo Zosimi, qui successit InnocenLioante Paschu
poniifieatus Innoceniii duplici cbaraclere coalesti anno-ii/.
signal : Aiuio Arcadii oclavo solis facla defeclio leriio KOT_E msTomc.€.
Iilus Novembris (eriall. RomanwEcclesiwXXX VIII
habelur episcopusJnnocentius. Allera cliam eclipsi Num. 57,linea 2.—llicconstitulum fecil de omniEc-
dcsignat annum obilus' ejusdem. Honorii (Anno) 24 clesia, clc. CoiisiiliilionesprsecipuasInnocenlii tribtis
solis facta defeclio die xiv Kal. Augusti, qui fuil V cjiisdemepistolis decretaliljus coniincri Pagius obser-
Feria. Ronian e Ecctesia. XXXIX prwsidel episcopus vat ex n. 5 ad 18. Prinia signatur xv Kalendas Mari.
Zositnus. Initia Innoceiitii recte sialutintur anno coss. llonoiio Augusio VI et Arisiaeiieio, nempe
oclavoArcadii (cura Hpnorio, fralre die 17 Jantiarii anno Clirisli 404, et inscribitur ad Victriciitiij epi-
ann. 595 imperare coepil) nempe ann. 402, eic. Tria scopum Roihomagensem. Dataesl-seciindax Kalend.
etnendat cardinalis doclissimus in texluldacii. Primo Alartii Stilicone itertim et Anthemio coss. (anno 405)
feriam tilriusque eclipseos solaris : quarum priorem ad.Exuperiiini episcoptuh Tqlosanuin. Terlia xiv.
m Idus Novembris feri.e III nou secundse nomine -Kalenil. Aprilis Thcodosio Aug. Yll et Palladio coss.
rfonandamostendil. Siniilein correctionem adliiben- (Christi ii,6). De reliquis ejus decrelalibus vide
 .155 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 15«
ipsius numerum XIX. Supeisiint ali;e Innoceniii A proque Ecclesia luenria, ecrtaniine pneslilit, ul res
cpislolic prarer decrelales, quas Pagius expendit cjus gestse indicani, praeclarumque teslimoniiim
numeris subseqneuiibus. danl Clnysostonius, Palladius Helenopolilanus, illitts
Lin. 5. — Et de regulis monasteriorum. Mirum discipulus, TbeophiliisAlexandriuus, S. Hierouynuis
profecto est reperiri cordatos viros, qui rcguias mo- in epist. ad Deineliiatlcm, S. Augusiinus in multis
nasleriorum ab lnnocentio perscribi minlnie po- epistolis el in iib. contra Julian. Patres pr_elerea
tuisse conlendanl; cuni inlclligalnr ex hbris SS. - concilii Carlhaginensis. et Milevilani.
Patrum lum in Otienle, ttini in Occidenle hac ea- , Num. 58, Iin. 23. — Sepulius ad Ursum Pileatum.
dem liinocenlii aelale praccipuas monacliorum regu- Corpus S. Itinocentii sepultum ad IJrsum Pileauiin,
las fuisse diclalas. Ul vero sileam de Oiienialiuin ad S. Bibianam, postea iraiislalum ftiisse ad litultim
inonachoriim legislaioribus Innocentio saqtuilibits, Equitii, id est S. Marlinum et Sylvestrum in mon-
Basilio, Gregorio Naziahzeno, Athanasio, Cyrillo, tibus, docel vetus inscriplio ibidem posita.
inler Occidenlales monachorum niagistros solus
Ilieronymusphalangem ostendil in Gallia : ubi Ru- PAGII.
stico monacbo indicat Exupeiium Tolosanum cpisco-
pmn tanquani magistrum, ad qttem decreialis illa Num. 57, linea2.—HicconstitutumfecildeomniEc-
celtibris ab LunocejjJjodabatur, paulo anie a nobis clesia, el de regutismonasteriorum.Ad quaeverba Hol-
jiiemorala : et cum E.vuperio demonsti'at.sanclum sieniusnoiaiinde apparereimperitiam scriploris libri
dtjcluuiqtiepontilicem Proculwn : qui viva, inquit, Pontificalis. Sed Scbelestralius in Nota ad illa verba
et prmsemi vocenostras schedulctssuperel, quotidia- g miralur hominem,.eruditum bsec animailverlisse : a
nisque tractaiibus'iter luitm dirigal. In Gallia Hila- Damasieniin anaie, inquil, inoiiachi Romam vene-
rius, in Gallia |l irtinus monaciioiiiin scbolas ape- rant diiclore divo Athanasio; Romanasque virgines
riiernnl, et regulas Irailidcriint seiate Hieronymi et et matronas monacharuni instituta docuerat divus
liinoceniii. Eiicherius, Maximus, Lupus, una cuni Hieronymus, adeo nt Innocentiiis I, qui diu posl
Ililario jam memorato, casdein addiscebanl sub Ho- Damasum floruit, de regulis monasteriorum staiula
norato in insula Lerinensi prope Massiliam, ut pro- edere potuerit; prseseriim .cum Siricius liinocentii
lial card. Noribius, Hisl. Pelag. lib. n, cap. 1. Quid praedecessor, ab hieresi Maiiicliaeorumrevertenles,
plura? sii.guli propeinodum episcopi ccenobilarum in monasleriis ad agendam poenitenliam recludi vo-
ferme viiam iuter clerum suuin hoc Tempore insli- Inerit, uiin Siricio ninn. 19 dixiutus. .Undelniiocen-
tuebanl. Ilaiiempe Auguslinusin Africa, Patricius iu lius in epislola ad Victricium episcopum Roiboma-
Hibernia, aptid Anlissiodorenscs Germanus , apud gensem, slatuit decreto decimo, propositi sui lena-
Nolanos Paulinus, aliique passim. Videnotas Sche- ces, el monasiicse disciplinseobservalores esse nio-
lcslralii et Pagii 11, ad huuc iuim.' nachos qui ad clerum promoventur.
Lin. 5 et 4. — Et multos Calaphnjgas inUrbe in- Non me latet heterodoxos riiclam Innocentii ad
venit, quos exsilioel monasteriis relcgavit. Calapbj^-. Victrieium Rolhomageiisem epislola.n stigillare, vel
guni haircsis, a Monlanoex Plirygia disscniinata, etiam peiiilus rcjicei'e ; quod in ea qua:dahi sint
inter caeteroserrores de Divinis personis impie sen- decreta, quae de verbo ad verbum conlinenlur in
tiebal, ul ex episiola 54 S. Ilieroitynii docenmr. epistola Siricii. Sed ciim decreta 12 et 15 ejusdein
Quareeoruindein bapiisma luin a concilioLaodieeno, t Innocenlii epistolae, de quibus loquuntur beterodoxi,
lum a Nicajno rejectum Barotiius oslemlit ad anaos Lciieulur ex epislola Innocentii in concilio Turonen-
514 et 525. Horum c grege snpcrstites|'uissein Urbe si ni, anno 566 vel 567 celebrato, et, ibi appiof.e»-
constat ex aliegala epislola Ilieronyini; cum in- tur, et Iiinocentiiismelins facere non polueril quam
sussurassct Marcellic qutdam Monlani sectalor lesti- > niajorum inslitula tradere, neino jure dubilaverit de
inoiiia ex Evangelio Joannis ad suam h;ercsini tle- illa decretali epislola Innocenlii, quam Dionysius
lorta. Conlra bos igitur insitiiatores catholicaereli- Exiguus inseruil inlegram-in Codice Ecclesiie' Ro-
gionis aposlolica Innocenlii cura judiciorum aticlori- nianje, sictili nemo dubitaverit de epislola Siricii, a
taiem exercuii. Quare Socrates Hist. Eccl. lib vn, concilio Ztilensi, et a Fcrrando laudata.
cap. 9, scribil : Anastasmm deinde excepil Inriocen- Hanc decrelalem epistolam ad Viclricitim scripsit
tius : qui quidem primus Novalianos Romce dcgenlcs Innoceniius papa anno quadringentesimo quarlo,
persequi cmpit, multasque eis ecclesiasademil. Conlu- eaque eum inonel, ul illam episcopis stiffraganeis et
maces exsilio muliavil : resipiscentes monasteriis vicinis Ecclesiis notam faciat, ul cogntiscatur qu;e
inclusit (uii llieronymus indical epist. 4 ad Rtisii- sil Romanaj Ecc!esi;e praxis. Innoceiilius epistolani
cum), ut ibi possenl jttxla probatas SS. Palruni re- illam Librum Regutarem appellat, qui alius esse non
gulas aiislerum vitie genus colere sub pnepositi videlur ab iis decrelis, quaeadeo epistobe ipsi con-
obedienlia sibi pluiiniuui profultirum quicunque su- jiincta sunl, ul illius parlem constituere videantur.
perstiliosa Montani jejunia anlea seclati non motio Tredecim decrela in ea coniihenttir, quorum teriio
irrilas, setl eiiam invisas Deo pcenas de se sumpsis- slaltiil, causas clericortun, tam superioris, quamin-
sent. Nec defuit prope Urbem per lucc tempura mo- ferioris ordinis ab episcopisprovinciae juriicari, se-
liaslerium ; ciim exlra porlam Angelicam primo ab D cunrium Nicaenos canones, « sine prayudicio lamen
Urbe lapide coiistruclum monaslcrium, Pineli no- Romaiia: Ecclesiae, cui in omnibus causis debel re-
inine dictunt el a Ruiino descriptum, osiendat card. vereniia cuslodiri. > Duodecimo staluil i eas, quae
Norisius, Hist. Pelag. pag. 19 in fine eapitis 2. Cbristo specialiter ntipserunt, et vehiri a sacertlote
Lin. 4 et 5.— Et hic invenit1'elagium et Ctclcsiium nieruerunl, si poslea vel pulilice niipserinl, vel he
. liwrelicos, et damnavil cos. \~indicias lilteraruni et claiiculo corruperiut, non admiitendas esse ad agen-
gestorum Innocentii contra iniquas censuras Erasnii dam poenilenliam, nisi is cui se junxerant, de sae-
et Vossii vide susceplas, et fciiciler prtemissas ante culo recesseriL: et eas, qtiaevivente adhuc viro,
duodecim sircula ab Augustino in locis per eminen- alteri iiupserint, haberi adulleras, nec eis conceden-
lissiinum Noiisium produclis ex libris ejusdeui Pa- diini esse agendaepcenitentias licenliani, nisi unus
tris, Ilist. Pelag. 1. i, c. 11. e'x eis fuerit defunclus. > Decimo tertio landem el
ultimo decrelo staluit ': < Poeniientiiini aliquanio
CIACONII. lempore iis esse agendain, qiiaj nupserint, poslquam
in proposiio virginiiaiis semper mauere promiserant,
Num. 57,llnea 1.—Innocenlius nalioneAlbanensis. eliiiinsi vulataenon fuerint. > Caetera decrela in lo-
In Maiiyrologio Romano mariyr legilur. Quo nomine .mis Conciliorum legenda.
is fortasse appellalus esl ob admirabilem virtiilem, Secunda Innoceiuii deeretalis epislola arino qna-
• suniinain conslanliam cum marlyrum foiiiiudine driugeiitesimo quinto dala esl ad Exuperium T«-
coinparaisraiij, quani in omtii pro fidei defensione, losanutn t3piscopum,ei seplem decrela seu canones
 137- HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. INNOCENTIUS ~m
coniinel. Piimo clencos inconlinenles, nehipe sacer-'- A. Deinde Schelestralitts ex Origenc lib. i contra Ccl-
dotes etdiaconosomni bonore ecclesiasticopiivandosis" siim probal eamdein de myslerio * Areatii discipli-
decernit: elsanciissiniam cailibatns legem a Siricioo nam in Ecclesia lam quoad dognia quam quoad ri-
decessore ipsis positam conlirmat. Septimo librorumn lus receplam fuisse. Ibi enini eimme_!'at Origenes
caaoiricorum indieem deseribit, eosque ab Ecclesiaa dogmata quse palam praedicabaninr, ut Incarnalio-
receptos velul sacros et divinos leslaluf el.pronun-\- his, Passionis, Resureclionis Domihicae.-Non loqni-
liat: queni iiidicem cum legant Calviniani etLulhe-:- lur autem de sanctissimse Tiinilatis niysterio, neque
rani, se ab Ecclesioe veteris sensu et fide, quoadd de sacramento Eucharisiiaj,' neipte de aliis sacr»-
numerunt librorum canoriicorum, agnoscent alienos;i; mentis, quod illa ex iis essent, quse non comniuiii-
rion enim Innocenlius senlentiam solum suain expo- cab.tnUir quibusvis, adeoqne circa quse disciplina
nii, sed Ecclesice doctrinam el traditionem ab apo- i- Arcaui observaiida eral, prqut de myslerio Eucha-
stolis ad sua lempora derivaiani," et in Romana Ec-:- risiise tractaturus, homilia 15 in Exodum diserlis
clesla conservatam. , verhis praemonuil. Chryso&loniuseliam, homilia"40
Sed, tit ad dictam Innocenlii ad Decenlium Eugu- in primam ad Corinthlos epislolam,- proiilelur se
binum epislolam redeain, ex- ea Arcani disciplinaa non audere loqui deforma haplismalis ei symbolo
primisEcclesise sseculis caute custodila probalur; ; quibus sanctissiinse Trinitatis niysteriuin exponitur:
cum Innoceniius ad calholicum episcopum scribens,~, Non audeo, inquit,propter ~eosqui non sunl initiati :
ne quidem de forma consecrationis, sed nec et de ii enim exposilionem nobis faciunl difflciliorem,ul qtti
,_forma confirmationisscribere voluerit; capite eniiiip5 nos coguril, vel non aperle dicere, aul cis arcana enun-
de hoc ullinio sacramento loquens, ait : Verba veroo £j tiare. Sed tatnen dicam, quoad ejus a me fieri poterit,
dicere rionpossum, ne magis prodere videar, quamadi lecle ei adttmbrale, elc. Sanctus eiiani Cyrillus Jero-'
consullaiionem respondere;-rie qua ideo disciplinai solyinitantis, Catechesi 6 agensile niysieilis in Syn:-
Iiic agendi locus se offert Nolum est illud Auguslinii bolo contentis, ait: c Ilsec my .leria sacramentaque
traciatu 96 in Joannem : Catechumenis sacramenta% nunc patefacit Ecclesia ci, qui ex eatechumenis
fidelium non producnnlur; etillrid magni ejusdemi excetlil; nec inoris- est genlilibus exponere : non
EcclesiiBdocloris : Nesciunt calechumeni quid acci-- enim genlili cuiquam dcPalre, elFilio, el( Spiriisi
piant Cltru.liani, .Notum .quoque esl illud Cbryso- sancto irjysieria dcclaramus, ncqiie palam iipud ca-
s!omi,Tioinilia27 in Matthseum : Eucharisiiw myste,- lechiiinenos de mysleriis verba 'facimus, sed niulia
rium iniiiaii solummodonoverunt. Et illud .Gate- s;cpe loqtilmtir occulte, ut fldeles qni rem leneni,
chesis prioris Cyrilli Jerosolymilani ad bapiizandos:: intelligant, qui non tenent, jionLedaniur. >
Sciunt iniliali vhri hnjus poculi; scielis vos quoqries Ex hac Arcani disciplina provenil, quotl primis Ec-
paulo post. Apud ipsas philosophorum sectas diui clesiae sajculis nulli tractatus de septem sacramen-
ante Cbristi advenlum observatum fuisse, ut profanii lis, qtiorum riostris lemporibus lam frequens mentio,
procul a sacris arcerentur oslendil Sehelesiraiius3 scripli sinl. Dicunt "quidemPi'olesianles, aniiquiores
laudaiiis ex jauiblico lib. u de Yila Pythagdrse, cap. Piilres a commeniariis de seplem sacramenlis absli-
82, et ex ClemenieAlexandrino, lib. v Stromaium.. - nuisse,quod numertim illuni sacranieiitorum non ad-
Porro inter ontnes convenit eam discjplmam proj niisetinl. Sed idex oricnlalis schismaticae , eloccir
catechumenis, Judaeiseigeniibus observalamfuisse, , denlalis oriliodoxaeEcclesiaeconseiisione facile Tefel-
nonvero pro firielibiis seu baptizatis, quibus cun- , lilur. Neque eiiim Orienlales f.cliistnalici cum orlbo-
cta religiouis calholicae mysieria absque ulla verho-- C *- doxis Latinls in unam eamdemque sentenliam ab
ruin ambage exponi poteraht. Pulabant enimPatres 5 oclingeniisaiinis conspirassent, nisiillam a majoribus
seqnendiun grave illud Chrisli mandalum apud Mal- accepissent.Aliailaqiieralioquaerenda.Cum traciaius
thajum cap. vn : Non esse dandum sanclitm canibus,, de septem sacrameniis eduntur, necesse est illoruni
nec margnritas projiciendas esse ante pbrcos. Cumi riius exponere, maleriam et forniam qnibus-.cotifi-
VITOsancti Paires unanimi voce ex verbis Chrislii ciuntiii' deierminare ; dogma ipsuiii de omnibus ad
relalis disciplinam Arcani introdttclam fuisse asse- sacrameuiorum consecraiioneni. ct administrationerii
xanl, liquet eani ex Lraditioneaposlolica provcnisse:: spectaniibus minime celare. Quaetanien prisca Ec-
neqne cniin communis ille Ecclesiarum consensusi clesiaedisciplina o.culis et auribus gentilium, Judseo-
ex deereto alicujus pariieularis vel generalis conciliii rum el catechumenorum religiose occullabal; quo-
ortuin duxit, sed omues per orbem Ecclesiae eaindemi riini profanaiionem liieluenies antiqui, ab iis absti-
disciplinam observaruiit, absque eo quod certo quo- nebaiJLin sermonibus, et sihi cavebanl, neque in
'riam tempore ea ccepisse reperiatur : Quai'e juxlai scrlptis de iis agebanl. Conlra vero, poslquam sexlo
D. Angusiiui regulam, haec una est ex eis, qu;e~ex E<clesiaj ssecnlo disciplina illa aljolila ftiit, freipiens
traditione apostoTieaad rios pervenere. saeramentorum mcmoria non tanlmn apnd Gnecos,.
Protestaiites Arcani disciplinam apud orlbodoxos; sed etiam apnd Lalinos, saltem a Caroli Magni lem-.
in meraTiluuin occultalione olim siiam fuisse di- pore ; apud Gi'aecosvero post tempora Photii, qui.
cuiit. Setl complura sunt sanctoruin Patrum testi- in sua bibliolheca ex Jobio monacho septerit sacro--
monia, ex quibus Iuce clarlns monstrari potest, an- sancla Chrisli Ecclesim mi/sieiia celebrat. Disciplina-
liquam Ecclesiae disciplnam non solum in syniljulisi D E itaque Arcani in eausa ftiit, quod sex primis Ecclesiifi-
saeramenlorum, eoruinqiie rilibus,~sed etiam in re- sseculis, catbolici scriplores a iraclatibiis de sacra7
bus per ipsa significatis,,seu coiiicniis, pccultandis inenlis.abstintierint, rarius et obscurius de iis scri-.
vigiiisse.Exslat celeberriinum tolius Ilaliae (estimo- pserint, neque de eorum numerb recensendo sollicili.
niiim, quod Julius piimus suo nomine ad Eusebianos fuerint. Quae omnia occasione Decrelalis InnoceuiiL
liaiismisit, el conlra eosdem urget Alhanasins in pupae ad Deeeiitium Eiigubiiiuin, ex Scbelestralio in;
Apologia'secunda. Non solum euim accusant Etise- Disserlatione laudata excerpere liaud abs re esse no-
bi.=iios,qtiod de calice et mensa sermonem habitis- bis vistun esl; ex ea enim disciplina complures Pa-
seni in prajseniia praifecii, assistentibus lunt etlini- trum sentenliae, quas Proteslantes
1 conira catholicos-
c:s, tum-Judaeis; sed quod corarit iisdem,.pr_esen- adducunt, exponi possunt. Porro quo circilcr tem7- '
libus quoqtie catechumenis, qumstiqnemde sanguine pore ea discipliua,,. tam in Oiiente, quaiii iu Occi-
ei corpure Cliristi habuissent. Quaeiiis veibis lotius liente desierit, dicemusiii pontiiicalu Eugeriii papaa-
4__g.vpLi- episcopi in synodica ad oninem sub ccelo piimi.'
Ecclesiam deplorant: Corameiltnicis hominibusquw- Est et alia decrelalis Innocentii epistola ad Feli-
siiones deEcclesia, de calice, de inensa Domini, de cem Nuceranum episcopuni, qitinque caiionibus con-
sanctis sanctorum habuere. Nam per sancta sancto- slans, el altera ad Macedonia;episcopos, quas omnes
riini-inlelligenda sunt sacramenta corporis et san- ecelesiasticae disciplinae lesles Jocupletissimas esse
giiinis Cbristi, qusegentilibus, Jttdseis,calechumcnis, perspiCiiuni esl. Earum oninium canones iu CoIIe7
occultanda, -tion publicahda.erant. lioiie concilioriim legeiuii. Qubad Decrelaleni quam
 m ' ANASTASHBlBLIOTIIECARn , 100
dedit ad syno.lnui To.lelanam, ul collapsa.'iu Ilispa- A ex oinnium anctorilaie seiitcnlia inforinali.ira regu- -
tiiis iliscipliii-Cjnederclur, proisciiimquc vitiis ordi- lam riiscipliuae.Litegrinn nenipe esse dehuerai nec
jiationum, in quibtis canones impune violabantur, ea q;ii,Iqiinni novari,,dum definilio deliberaiaprocede-
data non est ad Toletanam synodumSiilicone consule rei; cuni intcrca inirum quo Idam pr:etipitituii fe-
relebratam, ea enim pertinet ad arinum 400 qtio slinationis exarsit, ut iion cxspeclatis lilleris sacer7
Anastasius, non_Innocenlius sedebat; sed ad aliam dotum, qui fuerant miilua partiumlegalioneconsulti;
synodum Tolelanam, scdenle Iiinocenlio coaclam, noii examinatis rebns, in exsiliuni Iraderenlur anli-
cujiis acta perieriinl. stiles, aoimariversioniprius addicii ,quam senlenliain
Sedente Innocentio magnus anno quariringente- judicii episeopalis expcrii. nenique quani innnatura
simo terlio Constanlinopoli lumtiltus excitaius est, illa damnalio fuerit, res prohavit. Namque Iii, quo-
schismaque inEccIesianiinvecium, ob EudoxiieAu- rum exspectabalur auctorftas (nempe ponlificis Ro-
guslae, Arcadii iniperatoris uxoris odiuin in S. Joan- inani et ejus asscssor-m) pacilica Joanni comiimnione
neni Chrysoslomuni episcopum 'Conslantinopolita- permissa , faciendam concordiain censuerunt, nec
nuni, quod orationeni' babuisset ari populuni, qme qiiemquani pularunt ante judicium consortio repel-
oinnium generaliler mulieruni viinperalioiiem conti- lenduin. >
neb t. Augusla enini ilialam sibi conliimeliam pu- Sententiam vero deposilionis a Theophilo Alexan-
taus, curavit ut synodus adveisus eum convocare- drino, ejnsque consortibus anno quadringeniesimo
liir, ad quam prwcipue ii confluxcre, qui Joanni va- lerlio, in synodo ad Querciim Ialam, rescidisseel in
riis de causis erattl infensi, hiquil Socrales lib. vi, irritum misisse Iniioeeniium, liquet tum Palladii,
-cap. 15. Conventtis ille dictus esl ad Quercum, Sub- ,. tum Innocentii ipsius tesuiuonio. Palladius quideni
ur.liium Gbalcedonis. Theophilus episcopus Alexan- in Dhjlogo de Vita S Joannis Chrysoslomi scribit :
driiius ei prsefuil, adfuerunt episcopi triginta sex. c Ad IiiBcrescripsil bealus lunocentius papa , cdm-
In eo Joannes deposilus cs'-, et ab imperaiore in ex- niunioncqiie titriusque parlis adinissa, Theophili ju-
siliuni aniandatus, ex qno paulo post jussu inipera- dicitim cassiim, alque irrilum esse decrevit, dieens,
toris revocatus, rogalusque a populo, ut in episco- • oportcre confl.iri aliam irreprehensibilem synodum
pali calbedra setlcrct, ae pro inore solilo pacem ap- occidenlaliumet orienlalium sacerdoluni, cetlenlibus
precaretur, reposuil: Id judicum decrelo ftcri debere, concilio ainicis primum, deindeinimicis; neulrarum
el oportcre ulii, a quibns condemnatus esset, mutala quijipe partium ul plnrinium reclnm esse judicium. >
senteniia ipstim absolvereiil,ul referl Socrates citaliis Innocenlius vero epistola 51 ad Theophilum, quam
cap 16. Scieb.il enira in concilioAnliochcno 541 ha • idem Palladius recitai: t Fraler Tlieophile , inquit,
bilo, hor decfeniiii fiKiuiu esse: Episcopus asynodo nos et le, el fratretn noslrum Joannem, comnumto-
depoiilupp si sacra cetebrare austts. ftieril, redeundi nis noslrse esse decrevimus, sictili et in prioribus
poteslaiem.non habel. Quare noiebat sedem suam litleris aperte salis expressimus, et nunc in senlen-
'rocuperare sine majuris synodi jutiicio, ui canonem lia noslra ei volunlale perriuraiiles, rursus eadem
Anliocbenum, qiiocuiique scnsu' exponcre.iur, obser- scribimus. Ei quolieseunque scripseris, nisi debitum
vasse vid.'reiur. Tantleni lanien ad prcces populi sequaiur, convenieusque jtidicium, propter ea qu;e
acqiiievil. Baluzius in sua edilioneGoncilinium Iuijus magno cum dedecore gesia sunl, possibile non esl
synodi hisloriani lextiil, ah auctore conseri|ilaui, a Joannis communione discedere. >
qui Lum assiduus eral divo Clnysostoino, a Palla- 'C Nec de judicio tantum Tlieophili, anno ut diximus
dio nimirum Helenopolilanocpiscopn, cujus dialo- 403 lato, ad Ronianum ponlificem appellavil Chry-
gum de Vita Chrysoslonii nunc habenius samim et soslomus sed etiam de judicio, quod alii episcopi,
iiilegrum benefieio Einprici Bigotii. jncentore Tbeophilo, in illuni auno 404 tulerunl.
Aimoquatlringenlcsinio quarlo nova synodus Con- Cum enim episcopi, Chrysoslomi hosles, eum iterttm
slitnlinopbli coacta, in qua S. Joannes iieruni depo- damnassenl, ille Innncentii tribiinal ilerum appella-
situs, et ab Arcadio imperatorc iterum exsilio miil- vit, ui significani illa ejus verba in epistola ad Inno-
tattis. Iii ea synodo lecuis est canon 4 dicii concdii cenlium, prout referuir a Palladio : «-Scribite, pre-
Antiocbeni, quetn Tbeopbilus cpiscopus Aloxandri- cor, et auclorilale vestra decernile, hujusinodi inique
nus, pra>cipuusCbrysosloini adversaiius niiseriit, jn gesla, nobis absentibus, et jndicium non declinanli-
quo legebaiiir : t Si quis episcopus aul presbyler in- bus, iuillius esse roboris. Porro qui lalia gessere,
juste, sive juste depositus, ex se ipso absque syuodo eos Ecclesia; censurse subjicite. Nos aulem.insontes,
in Ecelesiam redierit, hic jam excusalionis non ba- neque convictos, neque deprebensos, neque ullius
beatlocum, sed omnino expellalur; > cum laincn criminis reos comprobalos, ecclesiis nostris jubete
canon concilii Anliocbeni adverbiuin illud injuste restitui, ul charitale frui, et pace cum fratribus
non contineat. Chrysosioinus dupliei responso usus nosiris consuela possimus. >
est; ac primo quidem conalus est oslendere se se Senlentiam inhoc secundo judicio adversus
canoni Anliocheno salisfecisse; deindc euni nec sic Chrysostomuni latain spqtte rescidisse Innocentium,
quideni-adversariorum caUimniani eifiigerel, respon- his rationibiis demonstrat Natalis Alexander in
dil objectum canonem non atl Ecclesiam oiilbolico- parte ii sseculi iv, dissert 27. In Dialogo Palladii
rum, sed ad Ecclesiam Aiianorum pertinere, quia D Theodorus Romanse diaconus Ecclesiaerefert verba
scilicel.canon a Tlieopliilo producius, alius oinniiio Coitimonilorii ab Iiinoceniio dati legatis, quos a
crat a canone concilii Anlioclieni.-Canoiieniin Theo- suo Ialere inisitConstantinopolim,til adessent synodo,
pbili ediius efal non a calholicis episcopis Anlio- quain ad islius caus;e plcniorem disceplationcin.et
cliiac congregatis, sed a solis Eusebianis posl syuo uliimam deiiniiionem lieri peroptabat. In Jioc enim .
diim Anliochenamin odiumAlhanasii. UnileGeoigins Commonitorio hsec inier alia legtintur : « Non opor-
patriarcba Alexandrinus voeal cnnoncs a Theopliilo lcre Joanncm judicium aggredi nisi illi prius Eccle-
transmissos adullerinas el falsi nominis scripluras. sia, coniinunioque redtierslur, ut- omnis dilatiOais^
Qtia de re plura Sclieleslralius in Disserl. 5 de conci- occasione sublala, sua sponte concilium ingredi
lio Antiocheiio, cap. 6. possei. > Pr;t'terea Tbeodoretus lib v, cap 34: i-Epj-
Chrysoslomum, poslquam sede dejectus est, atl scopi Occidenlis, inquit, non prius ctim episcopis
Innocentium papam appellasse constat ex epistola Jilgypii, el Oiieniis, el Bosphori, atque Thrachc
Honorii iinperaloris ad Arcadium in Orienie impc- coniniunicare voluerunt. quain nomen illius sanctis-
ranlein apud Baronium anno 404, num. 80 elsc:iq., simi' viri, (nempe Joannis Chrysoslomi) in labulas,
ubi refert lum Chrysosiomum, lum Tbeophiluin in quibtis noinina episcoporttm nioiTuorumconline-
ipsum legalos ad Iunocentium misisse, qui cjus stt- banltir, reltilissent; atijue Arsacium ejus succes-
per jiidicio in Clirysoslomum lato sentenliam refer- sorem ne salulare qniilem dignati sunt. > At deeer-
rent: < Missi, incfuil, ad sacerdoles Urbis selernse, ncre non poiuit Innocenlius ut nomen Chrysosiomi
alque Ilalise uliaque cx parlc legati. Exspt.clabuiur dccrelo concilii Orienlalis ex tabulis Ectlesiae ex-
 iQ{ HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. -- S. fNNOCENTlCS. m
pnneltimeisdemrestilucfclur, nisi rescissa senlentia A . quod freqiienLcr Pelagianis exprobrat Aiiguslinus.
<|tiaein illtim Iata fuerat. Ulraque illa synoilus, hempe Carlliagiueiisis el
Hinc Innocenlius Alexandrum Aniioclienum pa- Milevilana, diseusso negotio,' relalionem lirisil ad
triarcham, et Acacium Berrhoensem episcopum apo- Iijndcentiujn-papani, ut ipse suaaucioritale firmafet,
stolica communione. prius non rionavtt. quam me- quori eplscopi censuisseiil do daiunaniloPelagio ct
moriae Chrysosioini fecisscnl salis,- ejnsque uninen CoJlestio, eortiinqiie h;cresi. -Rettilerunl,'- inqnii
in sacra diptycha reiulissent, nl palet ex epislola 17 Marca in Disseii de Veter Collecl canon;'c'ap 14, ad
lnnocenlii ad Alexamlrum, elex epislola 19 ejusdem papain Innoeentium, ut ipse sunuiwjure" decernai.
Innoceniii ad Acacium-Beriiioensein, jriem riecer- iiec enim sunl verba synodi Carthaginensis :-Cen-
iienlis. Hinc Gelasius papa atl episeopos_Dardaniae suinius hsjusmodi persuasionis auctores,-Pektgiuni el
seribens, epislola 13, C.irysostoniuin solius sedis Cwlestinm"anathemaiizari oportcre. Definiunl quld
' aposioiicae judicio absohilumiestaiur absqne ulla - "setli" agendunivldeaiur, sed non pronuiuiantTTri stinnme
-synorio. Denique-Facuridus lib vi docel Cbryso- Ecclesiam reservant, cii.iis auc.Loritas per uiiiversain
"Lstoniitlamnalionein _~bInnocenlio fnisse rescissam. expansa ponigitur. "Qtioddocent sctpien-
Qii_e probatio ex appellaLioue Chrysostomi de-- tia verba-: « Hoc il.ique ,igcsluin, riomine fraier,
prompta, eo jiiajoris est roboris ad probandum sanclae cbaritati tuse jiiiimandum duximus, ut stii-
-appellaiionum iistun posl concilium Sardicense, tulis nosirseniediocrilalis, etiam" apostoiiese sedis
"qiiod ejus causa non essel fnlei, sed merae disci- adliibeatur auclorit.is, pro tuenda-saluie mriliorum,
pliiiae.Quare noriadmilienda distinclio, quam aliqui ;etEodem quoruniilam eliam perversiLate corrigeiida.->
viri erudili e*xcogilariinlinler causas fldei, et eccie- g lendil" synodica concilii- Mileviiani, quse
siasticae-disciplinae: duin priores ad sedein aposto- episcoporum culpae imputaiiduin -fore ait, ^si. quag
licam seinper deferri potuisse, per appellationem siinl-suggerehda sedi apostolicie pro Ecclesiaecom-
episcoporum dejectorum confessi sunl; non auiem modo tacuerint. Quapropter de nota bseresi ad In-
posleriores. Huncenim iisum invahiisse in Ecciesia .nocenlium fescribunt, utipse pastoralem diligen-
lam Orieniali. quam Occidentali, pluribus post con- liani niagnis periculis adlribeat r« {Juia le Dohiintis
cilium Sardicense'saeculis, demonslrat Natalis graliae suae praecipuo mrinere in sede aposlolicacql-
Alexander laudatus. iocavil, lalemque iiostris lempofibus "prsestilil;-ul
Adyertendum- lainen cttin eodem viro erudito nobis_potius ad' culpairi negligentise valeat^sbapud
i,saeculi v, -cap 4, de ConciliisNationalibus et luani venerationem,' qusejjro Ecclesia suni. sugge-
rovincialibus, afl 2, Innoceiiliuin eam Chrysoslomi fenda, tacuerimus, quam e*atu possisvel fastidiose,
?arte
appellaliqnem decretorio judicio voluisseinsynoilo vel negligenter accipere, magriispericulis inflrinorum
oecuinenica judieari, oiiinemque dedisse operam, ut membroruin Christi pasloralem diligentiani, quoe-
ea congregarelur, propler- periculum schisinalis siuniis, abhibere digneris. Nova qttippe bsefesis et
imminens, si ciim solis llaliae, aut tolius etiaut nimium pertiiciosa tental - assurgere iniinicoruni
Occideiuis episcopis causam lam gravem judicaret. graiise Dei. >
Ciirn etiini Orienialiuni maxima' pars episcoporum, Prseler synodicas concilioruhi Carlliagiriensis et.
Arcadius iiuperaior et Eudoxia iniperatrix,- Chry- Mileviiani epislqlas, quinque episcopi, scilicel kwro-
sostoniuin ui legiiiine deposilum habereni, Arsa- lius, Alypius, Auguslinus, Evodius," ac Possidius
ciumque, ac tleinde Allicuniin ejus sedem intrusos, .L alias litteras fitmtliares cotnmuni iioniine eidem ln-
ut legilinios antistites Constanlinopoliianos venera- nocentio scripsere,' quibus Pelagii causam apud
3'cnlur, liineiidum eral, ne Oiieniis Ecclesia com- ilhun cxpo^uere, asserenles ipsius Innocenlii pfae-_
iiiunionein cum Occidenlali penitus abrumperet, si seriiin interesse, huic lanio nlalo niederi, proplerea
. Ronianus pontifex Arsaciunt, ac deinde Atticum quod in Urbe plurimi essent Pelagiahi dogmalis
invasores Coiislaniinopolitanse sedis in ordinem re- seclalores. Augustinus in epistolis ad Yalentinum
degissel, ac in Theoplnlum, aliosque episcopos ipsi 215, alias 47,,et 186, alias 106 ad Paulinuiii,. eas
naquiiia et iniquilale consilioruin foederatos, cano- lilleras non synodicas, sed faniijiares appellal. In
iiuni quos itnpune violaveraul, severitalein disliin- priori quidem, quando ait : « Quod scriptuin esl ad
xissel : "sed provisoiio iiihilominus decreto, synq- papam Innocentitmi Roinanie urbis episcopum in
duin praedaloriam ad Quercitm re_.ciditInnocenlius; concilio provincise, Cartliagiiiensis, ei de concilio
ac iandem deerelorio, cum oecumenicaesynodi cele- Numidiae,el aliquanto diligentiusti quinque episco-
brantlae nulla spes superessel, orienlales compellens pis, > elc. Iri poslefiori vero quando numii, ait:
ad iiiemoriani Joannis Chrysosloini inter Coiistanli- Scripsinius eliam ad bealac memoriaj papatn Inno-
iiqpolitanos episcopos in Ecclesiae tlypiicba restiluen- cenlium , praeler -conciliorum relaiiones , litteras
dain,-uec]jrius suspen=am redintegrans cunt Orien- fainiliares, ubi de ipsa causa aliquanto ' diutlus '
talibus coiiinjunioiieni, quam id exseculioni nian- egiinus. t .
dasseul; pluiibus deinde probat communionem Ad laudatas conciliorum Carlhaginerisis et Milevi-
Orientalis Ecelesiae cum Occidentali suspensam lani synodicas, et epislolam familiareni quinque
potius fuisse, quain abruptam, nec ad schisma usque episcoporum rescripsii Innoceniius papu sexto ka-
iiegotium illud processisse : sed solum forinatarum D leniias Februarii anni quadiingentesiiiii decinii se-
litlerarum coiiiiiiercinni fuisse inleiturbalum. ptiini. Et priuio qiiidein Patres dictorum conciliorum
_ Linea 5. — Et dumnwii eos. Sttb Iuiibcenlii.pon- laudal, lum quod olim in hac causa pronuiiliassent,
tifieatu contra eain b.eresim coactitm est concilnnn nenipe adversus Cceleslium, luni quodnunc venera-
aimo qiiadringenlesiino decimo sexto, lioneiii debitam sedi apostolicae conservent, eam
- Carlhaginense
in quo Pelagii et Coelestiiejus discipuli errores ana- cpnsulendo , el omnia ad ejus jiidicium referendo,
"
ihemate confossi sunl. Statim synodus quo.jue qiiod a Diospolitiinis Palribus omissum miralur ln-
Nuniidiae Milevi celebrata, cui inteiTuit.Aiigiisliuus, iioceniiiis, qui postea addil diseussam fuisse ab
. exemplo sjtiodi Caiihaginensis eosdem errores episcopis qiisesiiouem, bicresim qtioque damnalam,
daninavit, iicet Palres utriusque synodi Pelagii setl nondum pro.inilgalam sententiani, quae decreto
ac Coelestii personas pepercerint, forsan quia seiis aposlolica: pnieu! dubio egebal, ut oiunes lene-.
in synodo Diospolilana in Pal-.cstina"anno qua- rei. Tandeui liinocciilius post longam dispulaiioncm
dringenlesimo deciiiio quinto habita Pelagitts .ab- •riuoqiisedaincoiisliiuil, ac primum quidem nefarium
solutionem suffuratus fuerat, vel potius per cre- Pelagii dogma coiideninat, ut regulae lidei'contfa-
bra mendacia- damnalionem declinaverat; - nam - rimn : Quisauis ergq huic assenliens videlur senlen-
synodus Diospolitana ab Augustino. aliisque ce- lim, in quo dical adjutorio nobis non opus esse divino,
lebralur, veluli prima de hac hseresi vicloria, inimicum se catholicw fidei, et beneficitsprofuelur in-
ciiiri taiUiun absit, til in ea absolulus fuerit dignum, inquil in episiola ad synodum CarLliaghifiii-
5'ciagius, ui poiius suo seuiei oie damnaiit •, sem. Delride aiiclores baereseos & comiiuinioue.se-
 "
163 ANASTASII BIRLIOTHECARII 104
parat, donec resipiscant, quos noniinatim appellai A aposlolicam piiiiiam fuisss, quaa daninaverii " Pela-
in reseriplo ad coiicilium Milevitanum : « Qnarc gianam hseresiin, his versibtts : >
Pelagium-Ceelesliumque, id esl invenlores vocun Pestem subeunleraprimarcci.ilt
jiovartiin, quse, sicut dieii Apostoius, aediflcalionis S<*des RoiriaPetri, qusepasloralishonoris
tiiliiliiin, sed inagis vanissimas consuevei-unt parer. Facla caputmundo,(luidijuidrioripossideiarmis
quseslioiies, ecclesiasliea communione privari apo- Relligiouetenel. Nonstgniur inde Orie.Qlis
stolici vigoris auctoritate censemus, donec resipi- Reclorumcura emicuil:
scanta diaboli laqueis,aqttocaptivi tenenlur seeun- Non facile esi explicr.re hos versus, cum Anrelius
ilum ipsius voluntatem, eosqtte interim Dominicc Cartbaginensis episcopus anno quatlrijigentestmo
ovili non recipi, quoad ipsi pcrversoe vilae, qtiau] dtiodecimoj quinqueniiio ante Innpcenlium, Pela-
Iramiiein deserere voluerinl. t
'secuti sunl, gianain hseresim proscripserit. Varii viri efudili et
^Juia vero quinque episcopi supeiius nominati epi- intereos Baroniusel Garnerius in diversas hacdere
slola familiari etim monuerani, Pelagii eausam a sentenlias ai.ieruni, quibus oniissis exisiimb verio-
pluribus in urbe 'foveri, el Diospolilanam syiioduiii _reni essellarcaeopinionem, qui iu riisserl. de veier.
ab eo delusam ambigua gratise significaiione, atlji- Collecl. canoniim cap. 15 ita diificiiltateni solyii;
cienies .qtioque consilium suum, ut aul Pelagiuiii ai'bilralur enim,.a sede apostolica primumPelagii
Romam evocai-et, aul cum eo litteris ageret, ul re- atque Coelesiii dogma prosciipium, lanquam catlio-
spondercl quam intiiligeret gratiam; huic epistoloe licaiildei conlrarium generali decrelo. N,am Cartha-
rcspoiidil lnnpceulius, ui rcfert Marca laudalus, ginensis synodns sub Aurelio repulil quidem Cee-
nescife se an in Uiiie sirit, qui Pelagii doctrinaj [{.lesthim a presbytefio et ab Ecclesise coinniunione,
-faveaiit, saliem lalere, nec similia jaclare; jquod quod errores spargeret. Sed haecerat privala in eum
attinel ad purgalioneiii Pclagii in Oriente actam, hominem censura, quam ille appdlationc ad Roin.a-
Labere se qttidem gesla episeopalia a laicis bo- nam sedem sese elusisse. pulahai, ipsique adeo Afri-
.minibus ad se perlata, sed dubitare an vera siut. .cani ad eam referendum tunc quoque censiteraiu,'a
Niillam Innoceiilius Actorum Diospolilana: synodi qiia proinde tolius rei deflniiio exspeeiabalur.llaque
rationem babet, Pelagliimqne non habelpro absroIulo Prosper non iminerito Romanae sedi piimam Pela-
et pnrgalo ab accusaiione; quain Gallicarii episcopi gian;e haereseos dnmnationem tribuit. <
insiiitieraiit,' elsi a synodq Diospoiiuna absolutus Majus negoliuiii facessit tjriod subjungil Prosper,
fuisset; Noluit autem Pelaghun Rouiam evocare, Palaeslinorum episcoporuni in Orieiitejudicio, id e&\
-aut cum eoper lilteras agere, ut monebant quinque synotiiDiospoIilan_e,dognta quoqnePeiagiantim con-
•episc. pi, sed suo ipsius libro convictum coinniii- demnaturii, quod cum actum fuerit arino quadrin-
nione privavil. gMitesinio decinio quinlo el rescripla Innoceiuii ad
Neiiis putabitaliquis e.t alienum a judiciorum or- synodos Africanas promulgala sint anno quadrin-
dine, prosequiturMarca, iiiaiidilum lioniiiiem dam- genlesiino decimo sepiimo, priini videnlur ejriscopi
nare. Sed sLquis e.xpendat veierem usum, inveniet illi bac de re decrevisse. Sed facilis esl responsio,
sceleris alicujus, liomicidii pula, per lestes convi 'iiii|riil Marca laudatus; Pelagium illi non condemria-
clum, sLalini coiiimuiiioiieabstentuni, nulla admoni- riuil, absulverunt per ignoriinliam .facLi; el quamvis
Tione prcetia, qua vocaretui' ad se purgandum; ,ul gratiam CliTistiprobarent, sequellliusvindices gere-
-ceusura iila coaclus, ad episcopuni- accederel, ant , renl, non damnaverunt ignotos sibi per Pelagii ver-
innocenLiam suam probalurus , aul confessione cri- ^ suliaiu errorcs. Eornm iiaque ctira profuil Ecclesi;e
•nien agnoscens, heneliciuni poenilentise petiturus. ad assercndam gfaliam, setl nullo eorum decrelo
sQtiodtanlo accuratius obseryaiidiiin eral in ha:reseos baeresis ignoia proscribi diseile potuit. Giavior est
crimine, quanto diligentiiis lmic morbo occurrendii.n. quaeprocedii ex unico apud Prosperum veriio dfficul-
llecte itaque eijuxia veiusitim illum inorem sub- ias, a qua se erudilissimus Petavius exjtedire no:i
juiigilliiiiocentius de Pelagio loquens: « Qui si con- potuit. Yidelur enim significare, posl dantnalaiii
iidil, noviique nonnostra digniim damnatione, quod .Pelagii liseresiin, in Orienle Palseslinos episcopos
dicat jam hoc se lolum refutasse quotl dixeral, non- judicasse, Incie Orientis reclorum cura emicuit, cam
"anobis accersirijSed ipse debet poliusfesiiuaie, ut certum siljudicium Piospolilanum aniecessis-eduo-
possit absolvi, > scilicet ab exconiinunicalioiie, qua bus annis Romani pontiiicis decretum. Inde boc in
jiliini.liinocenlius percellit. versu non tempus, ui puianl, sed Ipctim signiflcat.
Garneriiis has oinnes epislolas ab Iimoeenlio in Scribebal Prosper in Oecidente, ei iiabita raiior.e
Afiicam missas, in aliqua synodo Roinana ab eo climatis ait : Inde Orienlis rectorum -cura eniicuit;
coacla, daias puia-viLin Disserialione de synodis in zc si dicerel : Hinc in Occidenle peslis adversus
causaPelagianorum babilis, iioc fundamento nixus, ^ratlam recisa esl, et Inde in Oriente ejus qiioque
quod praedecessoribus,'sive successoribus ejus so- rei curam gesserunt episcopi Palaaslini. Quaeqmiiia
lemne fuerit, decreiales epislolas, rie dogniatibtis ex Marea exscripla. Qui plura de haeresi Pelagiana
pra:serliin,iii concilio scribere,et inde jn uiiiversuni volet, iegal Marcam laudaium, cardinalem Npiisiuin
•orbemniitiere. Quod idem censel Marca lib. vu, de in Hisloiia Pelagianorum, Garnerium in disser-
'•Concordiacap. 12, nuin. 5. Sed qtiia hujus synodi Dlaliouibus ad Marium, Mcrcalorem el Auciorem
Homaiia; iiulius Airtitiuorum meminil, neuLribac in criLicseBaroniauae, ex quo praecipue superiora nar-
re assenlitur Baronianae crilicse auclor, dicens Au ravintus.
jguslinum lib. tv ad Bonifaciuniop. 12, respondentem Post Siricium Anaslasius, ac dein Innoceutius vi-
.-adPelagianos, qui poslqtiani a Zosimo papa dani- cariam suaiii poiestalem episcopo Tliessaloniceusi
jiaii fuissent, provocabant ad conciliuni, scribere : per Iltyricas provincias eommisere. De Aaastasio
* Aul vero congregalionesynodi qpus crat, utaperta conslai ex epistola Innocenlii ad Anysium Tbessa-
jjernicies damiiareuir:quasi iiulla haeresisaliquando lonicensem daia, ui qua apud Holslenium in Colle-.
aisi synodi .coiigregalioue damnala sil : cuni potius clione Romana id diserle asseril. Innocentius autem,
- rarissim.B iuvenianlur, pfopter quas daiuuandas ne- Ai-.ysiomqrtuo, eam cominisit Rufo" ejusdem se;!is
cessitas talis exstiierii. Mulioque sinl, alqiie incom- -episcopo de sede apostolica bene ,nierilo,-his verbis
|jarabililer plures, quae ubi exsliierunt, illic iinpro- apud eumdent Holslenium ibidem ila pag. 48: « Divi-
-bari, damnarique niertierunt, aiqueindeper caelcras nilus ergo liaac.praecurrens gratia lougis inler-
teixas devifandae iniioLescere poiuerunl. t Imo ipsj vallis .disiermiiiaiis a me Ecclesiis discal consuleu-
Pelagiaui,poslquamab lnnocenliq, etposiea aZosinio 1 dum, ul prudentise gravilalique lua; committendam
-haeretici declarati sinl; de Romaiiis cleiicis tanliim curanreausasque, si quae exoiianlur, per Achaiae,
-questi iiiveniuntur, ul videre est apud Augustinuin. Thessaliae, Epiri velerjs, Epiri novae et Cretae, Da-
lib. n ad Bonifaciuni cap. 5 ct seq. cioe ripcnsis, Moesi;e,Dardaniae, el Praeviili Ecclc-
Prosper in caruiiiie dc lngraiis, inntiit sedcm sias CiirisioDoiiiiuq suiiuciiic censeam. Yere euim
 103 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. INNOCENTIUS. ISG
ejtis saeralissimis monilis leclissimae sinceritatis A cliariiatem vestfam obsecro, utprovocetur ad con-
' luae providentUe ac virluli hanc injungimus sollici- dolendum, faciendnmque omiiia, quo mala hsec si-
ludinem; non priinitus ha3Cita slalueuies, sed prae- stanttir. t Inler remedia proponilet enixe rogat, ut
decessores noslrqs aposlolicos imilati, qui beatissi- scriplo declarel, aucloriiaie stta a se irriium et
mis Aeholio et Anysio inj'ungi pro eorum meritis inane reddi jtidicaiuiti illud, quod conlra absenlein
voluerttnt. » Paulo post addit : « Arripe igitur, jiisioque judicio se sistere non recusanlem injuste
• isla
dilectissime frater", nostra vice per supraseriplas pronunliatum fuit : iriiquos jndices pcenis canonicis
Ecclesias, salvo eorum-prinialu, curam; et inler jnullandos deoenial . lilleras coiiiniunionis imn-
Ipsos primates, primus, quidqttid eos ad nos necesse qiiam inlcfrupise cum apostolica sede ac cseleris,
ftierit miltere non sine tuo postiilent arbilratu. lia sibi concedal, et eccleslaesuae restimat cxpiilsuiri.
enimaut per luam expenenliam quidquid illud esl, « Auctoritale, jnqttil, vestra decernite, quod baec
finielur, aut tuo cousilioad nos usque perveniendum lani inique .facta, et absentilius nobis, et non decli-
esse mandamus. i nanlibus judicium non babeant -robur, sicul neque
Hic non omiiiendum Innocenlium" mullas eccle- lialnra siia-baher.t. Illi -atitem qui inique egeruni,
sias Novalianis Romse degentibus ademisse. Socra- puuiae ecclesiasiicaruin legum subjaccint. Nobis
-les enim lib. vn, c. 9, scribit : t Anaslasium deinde. vero, qui nec convicli, nec redarguti, ncc habiii ut
ejicipil Innocenlius : qui qttidem primus Novalianos rei, litleris veslris, ei cliarilale veslra, aliorumque
Roinae degentes persequi ccepil, mullasque eis ec- bniniunVquorumsciliceieianieasocielatefruebamur;
clesias aderiiit. i Coeleslinus poslea omnes alias frui concedite, el ecclesiis noslris jttbete restiiui. >
ecclesias eis abstulit, et eorum episcopum clam in j> Ad b_ecrescripsit bealissimus papa Innocentius, _
privalis sedibus plebem colligere conipulit, ul in eo ail Palladius, coniinunioneque"ulriusque parlis ad-.
"poniiflce diceinus. missa, Theophili judicium cassutn, atque iiTituin
LlnealO. — Cervum argenteum ad fundendum esse decernit: dicens oportere conlliiri aliam irie--'
aqnam. Liher Pontiflcalis', prajler superius iuitio prehensibilein synodum Occidenlalium, el Orienla-
litijuspoiiii.icaius narrala, scribit: Innocenlium fe- lihin sacerdolum, cedenlibus" concilio ainicis pti-
risse nd orna>um buptisierii cervum argenleum ad inum, deinde inimicis. Neutrarnm quippe parlium,
fundendamaquam perisanlemlibras quindecini: quia - ut. - pliirimum, feclum esse j'udicium. .
scilicet, cum benedicia semel aqna mulliltidini .ba- ,t. Paucis -post diebus advenit Pelrus quidam
plizandorum, qtiaead plura Iioniinum millia, iu ma- Theopbili prcsbyter una cum marlyrio Ecclesiaj
guis praeseflim civitalibus exsurgebat, sufltcere Constanlinupolitanaediacono, "ipsius epistolas defe-
non posset; sialim lit poiilifex baptizandum in sa- rens, el quaedam simul, commeiitariola , in quibus
cruni foiitem mergere cccperal; detlucla per cana- videbatui'Joannesa triginla sex damnatus episcopis,
les aqna in ipsum continuo influebal. Fecit, et ex ex quibus viginii"hovem~jEgyptii, seplein .alii ex
eodeniAnaslasio,vasad olcumclirisinalisargenteurii aliis regionibus erant. Ea comnienlaria ctini legissel
pensantem libras qiiinque, et alia quaedamapud ip- papa lnnocenlius, coinperisselqne, neque culpas essc
sum legenda. Porrohaec fecitin-ecclesia SS. Gerva- graves, neque pnesenieni Joannem fuisse, neqtie in
sii, et Prolasii, quam dedicavit; faciem reprehensiim, insaniam Theojjhili niagis ac
SOMIER. magis exhorruil, quod conlra abseniem adeo saevam
_ immilemque scnienliani evomuisset. His igitur a se
Num. 57,-linea-2. — L
Conslilutum fecit de omni dimissis cum liueris gravibus, _>etc. Paulo post Ro-
Ecclesia. Somier lib. iv, cap. 6, pag. 57. mam advenii Tlicolechnus,.presbyler Ecclesise Con-
PonlificalusInnocenlii ejus rioiirinis primi abun- siantinopolilaiiic, aflerens Iilteras ab episcopis stan-
dal evenlibus, quae tesialam faciunt sanctae sedis libus pro Joanne, qui frequentes in concilio fucraiit
aiictorilalem. Definiliones de fide ab hoc ponlilice riumero vigiriti qiiinqnecirciter atU triginla, el luno-
prolatte contra haeresesei haerelieos aeiale sua sub- centio signiflcabant.expulsum ltitsse ab Arc.T.IioAti-
orios, ieges disciplinae ab eodem consliiutae in Ec- gtislo JoajMG.il e sua sede Constaniinopolitana, ei
cleoiis sni pairiarchatus Oecidenlalis, judicia ab rele.gfiiuinCucusam. lnnoceniius universis illis epi-
ipso exercila intjausis-episcoporuin aliorum patri- scopis lilleras (-.0111111111110015 transmisit, el ut paiicii-
archaluiim, quos consliiuunt Orienlales ERclPsi*, ler advefsa tolerarenl rogavit : dolens levamen a
illaui aticloriiatem deinonstranl. OnJinmurah acti-. se praeslari non posse quod vellet, validissimis ad^
lms juiisdiciioiiis ab ipso exercitts supra Orienlales versariis conalus suos oppugnarilibus. A suo lamen
E clesias, supra illa_s scilicel, qiue primae cdntra" conspeclu removit einissarium episcoporiini factionis
niicloriliiem sancfae llonmiiae sedis lurbas exci- adversanlis Clirysoslomo,strueudaruiii caliimnianim
lartint. causa adventaniem, ne fesponso quident digualus
Noium est, S. Joannem Chrysoslomiim episcopum ejus temerilalem.
Coiistanlinopulitanum injusle deposilum fuisse in Yenerunl denique in Urbem episcopi ac pre-
conciliabttload Quercum faclione Theophili episcopi sbyteri complures,- aliique ecclesiasiici viri sttis
Alexandrini iinperialis aulse favore subnixi. Primiun ab ecclesiis cxpulsi ob servalam coniniunioiiein
ea de re nunliiim Hoinamperliilura esl per clericuin D Joannis. 1 Yenit secundo Denietiius episcopus Pes- '
Alexandrinuin a Theopbilo missttm cum litleris ad siiiuntis, ail Palladius, qui peragralo Orienle praedi-
InnoceiUium,ut cerliorem litinc facerel de Joannis caverai communionemEcclesiseRomanae cuin epi-
•depositione. Ponlifex Theopbili tenieritate, et facli scopo Joanne, lestibus papae Innoceniii' liitens :
indigniiale perculsus ne responso quidem dignandas; aflerens cpisiolas ab cpiscopis Caiite, quibus Joannis
esse censuit ejusmodi litteras facii seriem non ex- aniplectunlur comnmnioiieiii: ab Antiocbenaeibi-
ponenles. Post diem-teiTiumires aliae epislolse ipsi dem Ecelcsi;e presbyLeris, ubi Ronianorum seqiiun-
•sunt reddilae, tina a Joanne Chrysostomo, altera ah1 tur disciplinam, laudantes inlegrilatein judicii, el,
•episcopis qtiadraginta ipsi adhaereiilibus, lerlia a ordinatipnem apud se factam de Porphyrio ut ilii-
ciero Consianlinopolilanoperscriptte,' quas episcopi cilam. ac iiefariam exsecrantes. >
qualtior, ac diaconi tluo ah ipso Joaniie ad «11111 le- lnriocenlius tam Joanni, quam cleri sutflJelibus.
gali demleranl. Ex his epislolis plenam notillani ipsi ailliicrenlibus respondil. Illi quideih, ulconsian-
liinoceulitispercepit rerum faclarum in conciliabulo ter agerei pro jnsliiia, « cuiri conscientia bona lir-
_ ad-Quereum,-el perlnrbalionum iude consecutarum.- muni revCia muiiiineiitumsit adversus oinues casus
Chr)Tsosioinus in suis signilicalsal'omnia exposilum imnierilos, » elc His vero signiflcal scipsum cru-
iri nitidius.ab illustribus ablegalis, ul quantociusi ciari cum illis. «Declarat Atlicuni, in se.lemJoannis
considcre saiiclitas-sua'-possel'al_lictis Ecclesite re- expulsi,violenler inlrusnm, conlra Nicaenoscanones,
bus. « Yeruni ea quae perperam fiunt, inquit, non ejusqne ordinationcni irritam : se auietn multtim de-
soluin deploranda, sed et corrigenJa sunt : et-ldeo liberare, quoinodo synoJtis a^cunicnicacongfegari
 lf>7 ANASTASIIBIBLIOTHECAIUI 108
poss.it,per quam divina voltinlale.lurbulenli isli mo- H Chrysoslomi caiisam eliam post ej'us ohilum. Jusli-
liis con^opiri possinl. > liain enim qnain vivenli adminislrari jilenario incon-
Rjvera pohlifex ad Ilonoriiim scripsil, cl impe- cilio lioii permisit mors Joannis accelerata,-palam
travit, ut hiandaretur episcopis Occidenlalibus, ut ejiis inenioriae prteslari Innoceniii conslaiitia evicit.
ad syiiodum convenirent. Concilium in Ilalia Irabi- Pro siaiioiie enim sua vir apostolicus slrenue dccer-
tnm.-t Congregali llalise episcopiimperatoreni orant, laiis, nulli Orienialiiini se coininuiiicaliirum edixit,
ut scfilieret Arcailio frairl "suo, ul jnberel Thbssa- qui contra Clirysostomuni .cerlarent, nisi cecunie-
lonipac concilium lieri, quo facilius possenlulr.ir.qiie niea in synodo puirida membra eorum qui ista gesse-
paftes Orienlis elGccidenlis concurrere. Ilis inllani- re, curarenlur. « Est autein b;ec (ail Talladius),
malus imperator episcopo quidem Roinano scribil, Hcclesiae Rohianse sententia, non conimunicare in
ui mitlai episcopos qninque, presbyleros duos Ro- finein usque Orieiiialibusepiscopis,inaxiineque Th- o-
manae Ecclesiae, diaconum untini, qui ipsius ad fra- plrilo, donec Dominus universalis synodi tribuat
treni epistolas ferrent. >Innocenlius hac legalione locum, ac per eam curet puirida •nieinbra quse isla
adornata una cnm lilteris Honorii ad ArCadiumcdiu-. gesserunl. > Fruslra enim Patres Africani concilii
lnonilorium adjunxii Occidenlalium cpiseoporuiii, pro OrienLalibiis inlercedebant. Neqtie Innocentitis,
quo mandabatur ut Joannes episcopus non anlea ueque ullus Occidenlalium episcoporum aniinum 111-
judiclo se sisleret, quin prius in propria sede con- dnxit ad concordiam inenndam eum episcipis jEgyjj-
stabilitus forel, et communionl cum omnibus Orien- li, et Orieniis. et Rosphori, atque ThraciaEi,neqiie
talibus restiliilus. « Acceplo comnipnilorio Occiden- ciim Antiocbeni patriarchatus, priusqiiam in dipty-
lis concilii (loiius" Occidenlis oii Patladius). Erat [j cbas ecclesiasiieas nomeh Chrysosloini non relu-
aiitem commonitorium liujusmodi : Non oporlere lissent, in quas de more episcoporuin in communioiie
' Joannem judicium ingredi, nisi illi prius ecclesia Ecclesia? decedenlium nomina referebaniur.
communioque redderelur, nt pmni djlationis occa- Alexander Anlioclienus antisies priinus omnium -
sione sublala
" sua spoiile' coricilium ingredi pos- exseciitioni mandavii hahc sedis Romariaejussionem
seu >, , (Theodofeto aiieslarite lib. 5, c. 55). jGumenimUlc-
Recenliores nonnulli vocem illam Commoriitorium fiinclo Porphyrio, qni fneral Chrysostomo infensus,
reddtinl Jnslritciionem. Quoj'evera sensu accipi so- eleelus fuisset successor, confestiiriadornata adlnno-
let acilebelin qtiibiisdam casibus; qiiemadinoduiii centium legaiione ita « pacem postulavit et inerttil,
accipilur dum quis ablegat aliquem, el meiiioriae ait Innoceuiius (epist. 140 ad.Bonif.) ul Evagrianos
causa meihodiini rertim agendarum illi de scripto suis ordinibus ac locis intemerala ordinaiione qiiam
tratlii, ne niaridatorum obliviscatur. Hic lanien Com- acceperanl ,a memorato (Evagrio Porplryrii riecesso-
moniiorium sonai idem ac legem a inandaiue prie- re, et pro Cbrysoslomo staiite) susciperet.....Promit-
scriptam lit exsecutioni niandetur lanquam quid tens ipsius eivitalis episcopus fraler nieus Alexander
consultumaedelilieraluin.ablllo qui poteslalem de- nomen episcopi tiieniorati (Joannis) inler qniescene^
cernendi ac jnbendi hubet, quo sensu ab auctoribus episcopos recilaturiiin. Cui rei nos noveris iratlidisse
passim accipilur. Casus lsle speciaiim cilalur a Du hianus, frater charissime, et eos in nostra viscera
Cange in Lexico inler piures ejusdem siguifica- rccepisse: ne diu ineinbra, qnie requisieiant sauiut-
•lionis. tem, ab unitate corporis haberenlur aliena. >
Hocpracliminare judicium maiiifesta esl compro- P Eodem Aiexandro intercedente, Acacius quoque
ltaiio iliius jurisdicLionis, qtiam Occideulalis Ecciesia Berrhoensisantisies ea lege ,ad optalani comuiunio-
oblinel supra Orientalem. Cur autein Occidentalis iiem .decefnilur adiniltendiis, si Alexandri exempla
ila praepoilel Orienlali, nisi quia ponlifex Roinanus, seculus « omnes inimicitias, oinnem aenuilalionem
quT ulriqtie- praeesl, sedem stiani obliiiet in Occi- litmde nomine S. Joannis inirandi episcopi, quam de
tlenie? oinnibus ej'usdeni.commiinionis participibus de sua
Adversatii Joannis cerliores lacli de. legalione, til aniiuosilaielonge abigal, elc, et omiiia.quae his aclis
cain fi'usti'arentiir,iegaiis in itinereiiisidias slruunl, firiitiita sunt, apud medialorem nostrum ainabilem
cdsque iujuiiis aifeclos re~infecla redire cogunl, Alexandiitm, ore proprio ut coinimiuicanlem conve-
abreptis vioienler liilerisquas deferebant. nit, falearis t, ailinnoc. (Ep. 19. ad Acac.)
Cliiysostouius ab exsilio suo hacc gesla percipiens Acacius Iniic Iegi obleinper.iiis uon inodo pro se
secuiidam epistolam de.iil ad liinoceniiuni: «Per- consecutus est gratiam ab lunocenlio, sed eliam pro
peluas, inquil, gratias agiuuts vobis quod paternam Atlico Constanlinopolilano laboravit, e.ir.ndeniad pa-
erga nos beiievoleriliam dfclaraslis. Nam quaiitum reiiiluui .suadens apostolico decreto. JPro ejusdem re-
iri veslra pietate siluni fuit, jain res omnes sedai;e, ceplione scripserat eliani e Macedonia episeopiis
et eniendatae el sttblata oninia scandala fuisseiit, Maxiiuianus: cui ita rcspondil lniiocenlius (epis'.
gauderelque Ecclesia tranquilla et sincera pace, et Kiii): < Coininuniosuspensa reslituilur tleinoiislRinii
essent plarie secunda onniia, neqtie coritenipiaeleges, causas, quibiis id acciderat, jain. essedeiersas, ct
hequeviolaia'. Pairujn coiisliluiiones foreni. « Con- prolitenli conditiones pacis implelas. Fidein facim.is,
veitilur deiude ad precandam pro hosiiliits propriis eL magiioLramile omnibus eamdem (pacein) postula-
cleinentiam piissinnis exsul, ne segregeniur a ceelu " luris os.tendimus, si modo quae discussa sunt atque
fidelium; ea sciliccicausa perinouis qua pneyidehal compleia eliam ipsi se pro suo loco fecisse, vel cont-
jjluriiiium perietili omiiiljus Ecclesiis inde"_consecu- plesse aliquando monsiraverint, comiiiunionemque,
lurum, cum uuiversus ferme orbis in partes advcf- ui isti (Antiocheni) legalione solemniter deslinata
. sas divideretur. « Ne allliganiur, inquil, neqite e' sibi logaverini adhiberi. Exspectamus ergo et pro-
ccelu abjiciantur, considerata lanti operis magni- fessionem niemoraii dc compleli. omnilnis condilio-
tudine. Cerlamen enim iliud ferine Orbis lotius nibus, quas diversis temporibiis prsedixiinus, et pe-
esl. » litioneni communionis; ul recle eipelenti, el pro-
Hostes Chrysostomi miris in ilinere malis el banii se eadent mereii, reddamus. -, Tentpus diu
calanriialibus affecium sanclum aniisLiieni maturato trivit Atiiciis, missis etiani legalis, donec niemoriai
exitti vita defungi curant. Ferunilnnocenliuin jiapam Clirysoslonii jusla non j'eddereit non ante obtinere
iUiits niorlis nttnlio percepto Arcadium Auguslum et poLuilpacem, quam Joamiis nomen in Tabulas rciu-
Eudoxiam segregasse a coniniunione fidclium : quod lisset. « Attictim aulem, ait Theodoreius, lib. 5
iacium alii negant, praesertim critici recenliores, qui cap. 54, qui succedebal Arsacio, quique saepe lega-
supposililias esse lilleras ejus rei tesles arguunl ex tos ad eos niisera.t, stepeqne pacem pos.iulaverat,
vitiosa Chronologia ' aliisque cliaracteribus documcnti pos:ej tandem cum Joann» nonieii in tabulis scrip-
non genuini. sisset recepCrunt. >
Qiiidquiil slalualur de postreino boc asserlo cer- Dum baec al Innocentiogeranlurad tuendam aut
tum "est a bealo InnOceiuio nuiiquain desertani reparandam in Orientalibus Ecclesiis unilatem, pari
 Iffil NISTORIA Bfi VITIS ROM. PONT. — S. INNOCENTIUS 170
solliciludine invigilat in Occidenle lum disciplinae i A j'us ecclesiasticum de lahefactalis causis eum, qui
"apostolicaj per decrelales epislolas conseryandae, non defenderil, praeslare compellat. >'
tum fldei calholicae puritali a Coeleslii ac Pelagiii Referri potesl inter constiiuia"de disciplina etiam
COnlagioiribusarcendae ac liberandse : ul triplici ex: vicarialus aposiolici per Ulyricuni iterata declaratio
cura iiniialis, disciplinae, ac fldei per ipsum ubiquei et confirmatio. Collata primum. fuerat a S. Damaso
(errarum exereita ievera dicalur a Bibliothecario ;; poteslas vicaria Ronianae sedis supra complures II-
Fecit conslituium de Ecclesia. De primauniLatis curai lyrici provincias S. JE.io episCopoThessalonicensi :
Iiacienus acLuni est in Nolis Somier. De duobusi quo decedente S. Anysus successor simileni ppie-
proximis quoe sequuntur exlraximus ex ejusdem statem oblinuif a qualuor Pontificibus Roinanis,
'Hisl.
~Ex dogm. 7lib. IV, cap. 8, 9. > , Damaso, Siricio, Anastasio, ct Innocenlio. Anyso
cap. cifca disciplinam Viclrieio episcopo vita funclo sublegitur Rufus successor : cui eam-
Bholomagensi in Galliis «RomanseEcclesiaenormarn dem poleslaiem delulii Iunocenlius. Utraque colla-
magnopere postulanli digestas vitae et inorum pro- lio Iiinoceniii legilur iii epistolis, quaruui exempliuu
babilium disciplinas transniiiiic Innocenlius (epist, superest in Aclis concilii Romani tetiii sub Bonifa-
. 2) suis litleris, per quas advertant Ecclesiarunt re- cio ejus nominis papa secundo. « Dileclissimo frairi
•gionis,inquit, vestraepopuli, quibujj.rebus et regulis Anyso Innocenlius. Cui etiain anteriores lanli ac "
Chrislianorum vita in sua cujusque professione de- lales viri praetlecessores inei episcopi, itl esl sanclae
beal conteneri: qualisque observatur iuurbis Romae memoriae Damasus, Siricius, atque supra meuiora-
ecclesiis disciplina. Eiil dileclionis luae per plebes lus vir ( Anastasius ) ita deiuleruni, uL omnia, quae
finilimas, et consacerdotes noslros, qui in illis re- ,, in illis partibtis gererentur, sanciilati luae, qtiac
gionibus propriis ecclesiis prsesident regularum plena j'usiili3e esl,_ traderent cognoscenda : nieani
hunc librum quasi didascalicum, alque admonilo- quoque parvitaiem hoc lenere judicium, eamdem-
reut sedulo insinuare : ut el noslros cognoscere, et que habere voluiilatein ledecel recognoscere. Neque
ad fidem confluenliummores valeant docendi sedu- eiiim fas eral, ut aul ego contra tantorum bonoruin
litate foruiare. . .Haecsunt quae deinceps inluitu viroiTunjudicium venire lciilarem, quorum ,in Iocuin
divini judicii omnem catbolicum episcopumexpedit' successisse dignoscor, aut luo nierito, cui pi'aeclari
cuslodire, > etc. Iiiter regulas caeteras banc rcfert viri tanlain gratiam auciorilatis hnjiisce coiilulisse
de gravioribus causis ad sedem aposlolicam referen- videnlur, aliquid denegari videreiur. Proe me ita- "
dis : « Si aulem majores causae in medium fueriut que fero, ut hoc ipsum eliam meae parviiaii reser-
devolulae, ad sedem aposlolicam, sicut synodus sta- vatum recognoscam, ut pari judicio, sitiiiliqueforma,
tuil (Sardicensis) el beala consueludo exigit, post et bonis adaeque,et tuaechaiitati Lribuam quod me-
j'udicium episcopalem referanlur.- » reris. Dilectissimo fratri Rufo liinocenlius. Ita tota'
Ad Exsuperium Tolosanmn (epist. 3) sua Decre- miseratione tnirabilis Paulus Tito quae curet apud
tali praeter disciplinse norntam, canonem quoque Crelam, Timolbaeo quseper.Asiamdi sponat, connni-
scribit utriusque Teslamenti librorum, e nuinero sii: ul sacrarum episiolarum leclione cognoscinius.
excludens apocryphas scripluras, quae lalso inscti- Drvinitus ergo haec procuiTens gralia ila longis in-
ptse circumferebantur nominibus aposlolorum. tervallis disiei*ininaiisa me Ecelesiisdiscal consu-
Patribtts concilii Tolelani ex Hispania rescripsit lenduin, ui prudentiae, gravitatiqu'e luae coiniiiitlen-
snper ordinalionibus. Ad episcopos Macedoniaedi- dam curam , causasque si quae exoriautur per
rexil Decretalem de aliquot regulis sacramentorum. C < Achaiae, Thessaliae, Epiri veteris, Epiri novae, et
Aurelio Cartiiaginensi Africaeprimati edicit: « Hsec Cretae, Daciaemediterraneae, Dacise ripensis,,Mcesise,
velim cuncla recitanda per omnes Africanas Eccle- Dardanise, et Praivali Ecclesias Christo Domino an-
shrs scripla dirigas. > Decentio Eugubino isla com- nuente censeam, etc. Accipe itaque, diieclissinie
meiiioral de traditionibus R omanaeEcclesise. « Quis fj'ater, nosti-a vice supra diclas Ecclesiiis, salvo
nesciat, aut non adverlal id, quod a principe aposlo- earum _priinatii ciiram : et inier ipsos primates
lorutu Pelro Romanas Ecclesiae Lradiiuni esl, ac primus, quidquid eos ad nos necesse fuerit lnittere
nunc quoque cuslodatar, ab omnibus debere servari; iion sine tuoposlulent arbitratu. Ita eiiim aul pcr
nec superiuduci, aui iulroduci aliquid, quod aut att- tuaiu experienliain quidquid lllud esl linietur, aut
cloritaieiu non habeat, aut aliunde accipere videa- tuo consilio ad nos usque perveiiienduui esse man-
tur exemplum ? Praeserlim cum sit maiiifesluiniu damus. Licilum autem, et apostolicie sedis favore
omuem Italiam, Gallias, llispanias, Africam, atque perinissuin tuae frateniilali cognosce, ut cum ali-
Siciliam insulasque interjaceiites niilluni instilttisse qua Ecclesiastica ralio vel in tua, vel in memora-
Ecclesias, nisi eos, quos venerabilis apostoius Pe- lis provinciis agitanda, cognoscendaque fueril, quos
trus, aul ejus successores constituerinl sacerdotes. velis episcoporum socios quibuscunque de Ecclesiis"
Aullegant, si in his provinciis alitts aposlolorum in- assunias lecum : quuruin et lide et moderatione
veuilur, aul legilur docuisse. Quod si non legunt, quidquid necessitas, causaque ilagitaveril, oplimus
quia nusquam inveniuul, oportet cos hoc sequi, dividas arbiter, ei prsecipuus : quippe a nobis le-
quod Romaua Ecclesia custodit, a qua eos princi- ctus deflnias intercessor, > etc.
piuui accepisse dubium non est: ne dum peregrinis D I Ex cap. 99 circa fidem constitiitorum damnalio
asseiiioiiibus studeni, caput insiilulioniim videan- cognoscittir Pelagianse hsereseos a duobus Aiiicaj
Tuf onvlttere. >Felicem Nucerinum commendat, quod conciliis expetila. •-
more inajorum hiiic repetenda esse duxerit dubia- . Octo pr.ecipua errorum capita conslituebanl sum-
' rum rerum definitionem. « Mirafi non possumus di- mam hareseos Pelagianae, « ut nondefendendo, sed
leciionem luam seqtti insliluta majorum ; omniaque, poiius in sacrilegam superbiam exiollendo liberuui
qua: possuut aliquam recipere dubitationem, ad nos arbilriiim, nulluin rclinquant locum gratise Dei, t
quasi ad caput, :atque apicem episcopatus .referre : quemadmodum perscribunt Caribaginensis concilii
ut consulta videlicel sedes apostolica ex ipsis rebus Palres ad Iniiocenlium in sua synodica. Hos erro-
dubiis certum aliquid faciendum pronuntiet. Quod res fu.sse primuni a Romana sede proscriptos tlocet
et nos libenter accipimus, et diieciiouem luani me- auctor aequalis §. ProsjJir cariiiine • de lngralis
ntorem canonum approbamus (epist. 4).» Et ul cae- cap. 2 :
leras praeiermiitain, zelum disciplinas requiril a Pestemsubeuntemprima recidil
Joanne episcopo Hierosolymitapo (epist. 52), ita il- * SedesUom;iPelri, qu» pastoralis houoris
lum iiionens, utdefensioni nionasierioriiiii stttdcat Facta caput niUQdoquidquid11011poiijidetarmis
impensius. « Vide, frater, anliqui h stis insidias, Helligioueleiiet.
etspiritu boni rectoris pervigila ; ut haec quse ad Pestis, seu sectae Pelagiana: nosnine, a Roma pri-
nos.opinioue magis, quani accusatione manifesta mum recisseseu daninal_e,hic Prosper inielligit JOT
delata sunt, vel corrigantj.tr, vel retundantur : he viiiianum, Ruiir.um, el Evagriurii Ponlicum, quorum
FATuor.. (JXXVIll. 6
1T5 ANASTASIIBiBLlOiiiECARII 172
errores a Damaso et Siricio damnatos, ilernm susci-,A icferendam appiobastis esse judicium : scientes quitl
lavit Pelagins : ita nos docenle Ilieronymo prscf. apostolicaesedi (cum omnes hoc loeo positi ipsum se-
!ib. iv in Jeremiam :« Cum subito haeresis impassibi- qui desideremus Aposlolum) debeaiur, a quo ipse
litalis el iiiipeccanliae,quseolim in Origene, et dtiduni .episcopalus, et lola aucloritas nominis hujtis emer-
in discipulis ejus Grunnio, Evagrioque Ponlico, et sil. Qucm sequcnlcs tam mala jam damnare novimus,
Joviniano jugulala cst, ccepil reviviscere: et non so- qnam probare laudanda : vel id vero qiiod Patfum
lum in Occidentis, sed et in Orientis parlibus sibi- instiluia sacerdoiali officio custodienles non censetis
lare. esse calcanda : quod illi non huniana sed divina de-
Primuni iiaque judicium direcle insiitulum ac crevere sentcntia, ul quiquid, quanivis de disjunctis,
prolatum contra Pelagii seclam proprie diclam de remolisque provinciis agerelur, non prius ducerent
jioinine aucloris, el Cceleslii ejusdem socii, fuit in fmienduni, nisi ad luijus sedis notitiam perveriiret :
Africano concilio celebi'ato anno Cbristi 412, cujus ut tota hujiis auctoriiate, jnsla qnse fueril pronun-
Ada rieperdila supplet aliud concilium post quin- cialio firmaretur : indeqne sumerent caeleraeEccle-
quenniuni ex eadem provincia Carlhagine congrcga- siai, velul de natali -suofonle aquaj cunctae procede-
luni, iia scribens in sua Synodica ad Innocentiuiii-i renl.elper diversas toiiusmundiregionespuri capitis
« Pelagium et Ccelesiiumauclores nefaiii eiToris ad- incorruplae manarenl. His praemissis confinnal sen-
vertimus. Unde factum est, ut recensenduni pelere- tcniiam concilii el damnalionem baei'eseos cjusdem
huis, quid ante ferme qiiinquennium super Coelestii proferl. Similihus ferme sensibus ac nietbodo re-
iiominc, !iic apud Ecclesiatn CaiTbaginenseinfueiii spondel Milevitance synodi Pairibus : Diligenler crgo
agilalum. i et congrtie ajioslolico consulitis honori. bonori, in-
___[
Marius Mercator recensel quae subinde peregil quain, illins, queni praeterilla, tjuai sunl exirinsecus,
Coslestius. « Episcopi, inquit, regionis Jllius i'eslilc- sollkimrio tnanel ouinium Ecclesiarum, sujier anxiis
runl Coelestio,el jusserunt, ul.eatlem condemnarel, rebus quae sil lenenda senlentia, antiquae scilicel
quia essenl haerelicisensus. SedCcelestius nullo modo rcgiihe formam secnti, quam lolo semper ab orbe
acquiescens, quinimo l-esistens aciis eisdem, ecde- niecnni noslis esse servatam Qui id eliatu ac-
siaslica comnninione privalus est. A qua scnlentia tione firmaslis, scicnies quod per omnes provincias
ad Roniani cpiscopi examen credidil appellandtini : de aposlolico fonle petentihus responsa seinperema-
qua niox ipse appellaiione neglccia EphesunT, Asiae nent: praoserlim quoties fidei ralio venlilalur, > elc.
urbent contendil. ijrique ausus est per obreptioncm Deinde procedit ad confirniantla concilii acia,, et ari
locum presliylerii peiere. » hajresum damnationem.
..P.osl annos aliquot, Pelagius, qui se receperat in Praeler bas synodicas liileras, etiam peculiares a
Orieniem, delatus est concilio Diospolilano in Pa- nonnullis Palribus, praeserlim a quinque episcopis
laesiina. « Conlra graliam Dei Pelagianam sentenliam, (quorum e numero luit Augustinus). recepit lnno-
ait S. Auguslinus (epist. 107), peclore quidem ficlo, cenlius. Insinuabant, til Pelagiuni Roniam acccr-
scd lainen catbolicos judices liniens Pclagius ijise screl, el cogeret ad abjurandatii lia;resim, ac scripla
danmavii,'clc. Fefellil judicium Palaestinum ipse Pe- sua, ubi illa continebalur, analhemalizanda. Yerum
lagius, propterca ibi videlur esse ptugaius. Roiiia- Iiinocenlius respondii, satis a se "declaratum quiri
nam vero Ecclesiam, ubi cum notissiiiiuin esse scitis, ipse prolulcril lum de erroribus conlra Dei graliam,
fallere tisquequaque non poluil, quanquam et boc (. lum de recia damnalionis senlentia contra ebsdem
fuerit tilruntque conaius, » addit S. doctor de Pecc. a conciliis lata. Pelagiunt oportere, sive innocens
mer. el remis. lib. u, cap. 8 et9. esse conleudat, sive pcenilens fatealur deliclum, ad
Paulo posl concilium Diospolilanum in Pakestina sedem aposlolicam se conferre, purgandi sui eausa
duo celebrala sunl in -Africa, scilicet Carthaginense atil veniani consequendi. Neulrum vero praesliluruin,
et Milevitaiium : ubi baeresis illaciim suis aucioribus jiisi anaihemalizel errores ila ab Ecclesia jjroserip-
damnala fuil. Patres Carlbaginenses in sua syiiodica tos. « Quod si ille perlinacitei ni hac voluerit im-
jtaalloqiiunlur lnnocentium: it lloc itaque gestum, pielate persistere, agendum esl, quaienus vel his
doroine fraler, sanclse charitati ttiae iiilimanduni du- possiL subveniri, quos non suus, sed hrijiis magis
ximus ; ut slalulis nostrae mediocritatis, etiam apo- error indtixil. >
slolicsesedis adhibeaiur aucloritas, pro tuenda salute Commendal plurimum Innocenlii responsa Au-
Htullorum, el quorumdam eliam perversitale corri- gnstinus. « Ad omnia nobis ille reseripsil, ail (episi.
genda... Et innunierabilia, quaede scripluris oiniii- 106), eodem modo quo fas esl, atque oportebaiapo-
bus, si colligere velimus, tomus non suflicit. Et vere- slolicaesedis aniistitein. t
inur, ne apud le illa eomnieniorando, qui majore Sanctus doctor profeclo diversa ac melioi'a sen-
gralia de apostolica sede praedicas, incouvcnieiiier tit, qnam recentiores iioiinulli, qui audent affirmare,
facere videanmr. t Milevilani quoque episcopi simi- usurpata fuisse ac-sibi allribula jura ab Innocen-
lia ferme complexi de erroribus a se damnaiis pari tio, quaesedi suae minime debeanlur. Ejnsdem egre-
veneratione conlirnialionem postulanl a se gestorum. gii Patris ac doctoris moiigera erga sanctain sedem
« Sed aibitranmr, inquitmt, adjuvante misericordia ageiidi ratio plane diversa pariler esl a praxi quam
Doniini Dei noslii Jesu Chrisli, quae le .et regere D actu usurpant indicali recenliores, qtti lamen se
consulentcni, ci oraiiiein exaudire dignatur, auctori- Angitslini discipulos esse jactaiit. Recusaniiii per
lali sanclilaiis tua:, de claro Scriplurarum luniine incredibilem peiTiiiaeiamobedire apostolicae<defiiii-
rieproniplae,facilius eos, qui lani perversa, el per- tioui germano, el solenini, si unquain alias, auclo-
niciosa sentiunl, esse cessuros: ut de correctione ramenio munitae ct-coniprobalx; eiim is, quo se
polius eorum graiuleinur, quam conirislemur inteii- doctore gloriantur iiisUiulos, solemniler declai'ei in
lit, domine beaiissiir.e. > seiiuone ad populum Ecelesiae stigepalam recitato
Innocentius ulrisque rescribens laudal « servata (serm. 2 de Verb. apost. in fine)': « Acta duorum
antiquae tradilionis exempla, et ecclesiasticam disci- coneiliorum Africae,quorttm paulo ante meminimns,
plinam una cum nostroe religjonis vigore, non niinus Romam fuisse transmissa, ut a sede apostolica con-
nunc, inquil, in consulendo, quam anlea cutn pro- firuiarentiir : cl responsa inde venisse : atque ita
nunliarelis, veneratione firmatis, qui .ad nosirum causam esse finitam. >
 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S: ZOSIMUS. ili

XLTII. SANCTUS ZOSIMUS.

ANNO CHRISTI 417, HONORII 13, THEODOSII 12

gg Zosimus, natione Grwcus , ex patfe Abrahamio, sedit annum unum ,

menses oclo, dies viginti quinquea. Hic multas conslituit Ecclesias "> : et feeit
constitutum, ut diaconi Iwvas tectas haberent de palliis linostimis, et pcr pa-
rochias coneessa ° Kcentia cereos benedici a. Et jussit e ut nullus" ciericus
S poculum in publico propinaret, nisi tantum in cellis fidelium, maxime cleri-
corum. Hic fecit ordinationem unam in_ Urbe per mensem Decembrem, pre-
sbyteros decem, diaconos tres, episcopos pcr diversa loca octo. Qui etiam ,se-
pultus est juxta corpus beati Laurentii martyris via Tiburtina TIH f Kalendas Ja^
nuarias [al. Junias], et cessavit episcopatus per dies 11 e.
N0TUL__3MARGINALES FABROTII.
a B, mens 4, d. 7, a Coss Honoiii -11et Constantii % ad Honor 12 et Theodosii B. ~~Hic multa consit
luit in ecclesia C B. ~ C, concessit. a CB, cerettm Paschalem. e B C, ut nullis clericis p. in p. propi
ijaretur. f C, 7. B Baron uno die.
YARLE LECT10SNES.
Apud Fabrollum ex codice Freheri: A reum b. el praecepit. ul n. cl. iji populum publicuov
Ntim 59,- Hn % B, mulla Ecclesiae constiluit. propinaretur, nisi lanlum celloelid. lin 2, Hic feeit
lin 6, B,-ortlinaiiones fecit in urbeRoma.. linS, A, ordinaliones per m. D. lin i, vn Kal J. et cess epigc
dies 10. d. 11.
Ex codice Regio, Mazarino et Tltuano. Apud Hotstenium el Schelestratium.
Lini,Abramioq.annl,m. 3, d.l2./Mi2,Hicmulla Lin % menses dies duodecim. Ita Flor. tin 3,
eonstituitin Ecclesia, elf. c. lin 3, linostumis. iin 5 Flor, hic niulta tres, consliliiil Ecclesiae. lin
et i, par. comessa esll. c. b. Hoc quoqtie consliiuit,, • Flor, cereum. lin i, Flor, vn Kalend. 8, Cass et
uln.cl. Un6, in urbe Roma per m. D. lin 8, est
via Tiburtina, juxta c. B. L: m. vn Kal el cess episc Apud Peniam ex codice Cavensi.
d. 11. Lin 1, patre Abramio,. tin 3, nt diacones lmva
Ex codice Thuano allero. rocta habercnt de palleis linoslimis. IhiietH, ut
Lin 2, m. o, d. 11. et multa conslituit in Ecclesia. . nullus clericus in populo pitljlico propinarelur, nisi
tin 5, laeva lecla h.-lin 5 et i, per parrochiam c. 1.ce- tantum ccllaefideliuin, maxime clericorum.
NOTJS TARIORUSI.
ALTASERRA. B in Ecclesia. Loqui enim de edilis conslituiioriibus,
Lin. <iet 3: — El fecit conslilulum, ut diaconVlw' non vero de ecclesiarum construclione, verba *e-
vaslectas haberent de palliis linosthinis. AZosimo con- ,est quenlia declaranl, cum addalur, ei consliluil, qure
slitulum, ul diaconi in laeva geslareni niappnlas, Coeleslino ejusdem periodi, ei argumenii indeji. Quod in
: Ilic fecil multa consliiuta; et
quaepallia sunt lintea seu linea, can. Illud. 93 dist. consliltiit. repelilur
Animadveriendum vcro, quod prinui
Hodie manipulum appellanl.
Lin. 3 et 4. — Et per parochias concessaliceniia verba exprimentia constiluta, non indicato Constilu-
cereosbenedici. Zosimo tribuitur conslilulum de be- lionum argumenlo, fidei, aul morum erant genera-
nedicendo cereo Paschali. Idem Sigeberl. ad ann. lia decreta, in codiee obvio in arehivis Eecleshe re-
ui infra in Coelcstino, contenta; cumque
417 : i Zosimus papa decernit cereum Sabbato san- servato, cunctis manifesta, omillitur distincta memoria :
ctoPascbaj per ecclesias benedici. > Inde Sabbato cum vero additur, et constituit assignala in particu-
Paschae cereus solemniler benedictus accendilur. -lari materia
Leo Osliensis chroiiic. Cassinens. lib. m, cap 31 : «rant conslilulionis, id factum reor, quia
-
Argenleam colunmam supra basim porpbyreticam nime reservata. particularia constilula, aut in^codice illo mi-
Codicem
staluii, supra quam cereus magnus, qui Paschali lisse suo loco probabilur. vero Constilutiontim exsti-
Inter vero fidei constiluta
Sabbato benedicendus est, solemniter imponere- a Zosimo edita
tur. s primum oblinel locum solemnis illa
Lin. 4et5. — Eljussitulnullusclericuspoculuin in proscriplio errorum praecipueCcelestii, quos dam-
et cum tergiversaretur haeresiarcha, celebrem
publico propinarel, nisi tanlum in cellis fidelium, navit,
maximeciericorum. Zosimi decreium, ne clerici la- Q ( iractoriamad jomnes orbis episcopos, ut ait Ccelesli-
bernam seu cauponam ingredianlur, edendi vel bi- niis in epislolaad Galliaeepiscopos,dedit, ubi dogma
bendi causa. Idem veluil synod. Carlh. iv, can. 27, Pelagianuin damnavit. Capilula,, lergiversaliones,
damnalionem, ac inissain
nisi necessilas causa in ilinere, can. Clerici ii, dist. lractoriatn'bj'eviter sed accurate ad episcopos a pontilice
in suo'
Clericisguoque non licet cauponam exercere. Synod. Comnionilorio Marius Mercalor. Ibi digessil vero cum prio-
VI in Trull. can. 9. ra narrasset, sic de daninalioue, el promulgalione
BENCINI. seiilcnliae : Alque ob boca beatae memoriae prae-
Linea 2. — Hic mulias consliluil Ecctesias. Le- dicto Zosimo episcopo scriptis ainplissimis vel lon-
gentliim cuiii Baronio, altisque : Hic mutta consliiuit gissimis praedaiunaius esl: in qtiiljus etijisa capilu-
173 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 176
la, oe quibiis acctisaitis fueral, coiiiiiieniur, et 0111-.A illiisliia monumenta viserem anliquitalis Graecaeac
nis causa tam de Ccelestio supraseriplo, quam tle -Laiinaein marmoribus Arundellianis, circa theairum
Pelagio magislro cjtts graviore videntur esse narrala . Schcldonense positis, et nummos vcleres insignis
(quorum scriplorum el nos hie habemus exemplaria) -illius cimeliarchii, necnon praeslanlissimos codices
et Orientales Ecclesias, ^Egypii dicecesim, et Con- lcclissimaebibhothecaepro lubilu evolvendos ac de-
slantinopolim, et Thessalonicam, el Hierosolymam scrihendos mihi concederent viri clarissimi, ail bene
similia eadem scripla transmissa esse suggerimus. J de hospitibiis merenduni semper inlenti : quemad-
Ad has patriarchales, vel primaliales sedes constitu- modum etiam Londini permiseranl excell. com.
tiones aposlolicaadirigebanlur, ut peripsos suffraga- Thomas de Pembroke, cl praeclari eqnites Foiintaine
iicis liotilicarenuir, ut stipra observaium esi. Lon- et Germain in domesticis cimeliarchiis, et quideni
gisshnis et dmplissimis scriplis omnia PelagianOrum maximi pretii, qnaepossideiil; in Regia vero biblio-
deliria damnala esse cum dicat Marius,Iucem tri- tlieca, ct Colloniana humanissimi illarum cuslodes:
buil laudatis yerbis', quod Zosimus multa cqnstituit qui omnes inclytae nalionis Anglicaesingiilarem in
de Ecclesia,' qttia nempe onmes errores profligari bospiiem benevolentiam, el studium erga liiteras,
euravit. Untle prosequitur Maritis. t Quaeoninia su- quod fueram j'amdiu experlus, amplissime cumu-
jiraesctipla capilula (anlecedenler enim quinque er- characLeris
larunl. Horum igilur beneficio expressum specimen
rores recensueral) conlinet illa bealae memoriae epi- illorum codieuin,ad concilia Africana
scopi Zosimi epislola, quae Tractoria dicitur, qua sub Innocentio et Zosimo celebrata periiiienliuni
Ccelestius, Pelagiusqtie dantnati sttnt, qtiaeel Con- apponeiidum curavi, ad iidem docuiiierilorum chro-
stantinopolim, el per totum orbein missa subscrip- {j nologiaeet hisloriae ponliflcaliscopiosius astruendam.
iionibus sancioruin Patrttm est roborata, > etc. Et Codicisenim amiquitas attingii procul dubio octa-
S. Prosper lnnocenlii, et Zosinii sententiarum edila- vum, aul lionum saeculuiii; ulimago illius cbaracte-
rum raliones exponens scripsif:« Tunc istorum nia- - ris collata cum Mabillonii exemplaribus in re diplo-
cbinaJ fractae sunt, tunc in superbiaesociis ac prin- matica aperlum facil.
cipibus corruei'uiil, quando bealae niemorioe lnno- Consensiis calalogorum velustioruni,Farfensis, el
ccnlius nefandi erroris capila aposlolico mucrone Cavensis, ac liium Colbertinoruni 1, 4, 5, cum aliis
percussit, quando Pelagium ad proferendain in se, peranliqtiis in altribuenda sede anni unius,mensiiim
suosque senlenliam Palaestinoruni episcoporum sy- octo ei dierum viginti quinque (sulo Bergomensi ex
iiodum coacervavit: quando Africanoruin concilio- qualuor selectis lialiae inensium numerum' unilate
rum decreiisbeaiac niemori-e papa Z,osimussenien- minuente, fortasse ex errore amanuensis) suadei, ut
-tiaesnaerobur adnexuit, el ad impiorum detrunca- Bibholhicario assentianiur, eaindetn sumniam nu-
-tionem-gladio Pelri dextras omniuni armavit anti- nieraiiti : et figamus B. Zosimo vitaemorlalis ter-
slitum, etc, et Gemiarfu(s,-Innocen!iusurbis Romae minuni el immortalis inilium die xm Decembris ; de-
episeopus scripsil decrelum Occidcnlalium, eiOrien- positionerii vcro post x vel xi dies consecutam as-
lalium Ecclesiis dalum. Post quem successor ejus signemus xxv, vel juxta alios codices xxvi Decent-
papa Zosinius latius promulgavit. » Yidendus Au- hris, eodem cum Anaslasio, qua eliani die colilur il-
gusliniis in libris contra Julianum Coeleslii asse- lius memoria.
«lam. Inler haac constituta, crediderim fuisse de Sedis vacalionem paucis admodum diebus pro-
Appellalionibus ad sedem apostolicam, quae nunc r*- dttctani non modo Bibliolbecarius asserit, qui vel n,
agitari incoppta esl, et sub Bonifacio successore ma- velxt defiuivil, sed elam comprobal vetusium inar-
jori conlcnlione rccruduil. lyrologiuni Florenlinii : in quo ordinalio successoris
Bonifacii consignatur die xix Decembris, indicanlis
-BINII'V.T:LABB^l. codem anno4I8 diem Doininicamliltera Doniitiicati
' -Lineae"3H i. —Per
parochias cencessa licentiace- E. Si vacatio sedis biduo laniiiin extensa fuii, eleclus
reos benedici.Zosimus boc lanluni censliluil, ut idem Bonifacius xv Decembris dislulil ordinari ad alie-
cereus, qui in majoribus diiniaxal basilicis incendi ram Dominicani : sin diebus xi eleclus in pervigilio
solei'el,aeqtiesingulis parochiis concederelur. Bene- NalivitaLisDominicaeordiiialionemepiscopalemrece-
diclionem enim cerei paschalis in Ecclesia antiquio- peiil pi'oxima Doininica infra Oclavam Naiivilaiis
rem esse docel Prudeniius, qui deeo liyninuni ceci- xx Decembris, ut .Bibliotbecarius tradil, ei velus
nii. Baron. anno 418, n. 27. Matiyrologiuin. Inde auteni peti oporiere epochani
Linea 6.-— Permensem Decembrem. Prosper in sedis Bonifacii oslendam mmiero proximo.
Chronico docet sedisse annum uiiuni, inenses novem, Non desunl pontiiicio ministeiio Zosinii, licet
dies novem, ideoque a die XVIIIMarlii anni 417 ad brevi intervallo temjjoris delinilo nol_e cbronologicae
xxvi Decenibris 418. illuslres, prteter enumeratas. Eclipsis enim solis die
BLANCHINL xix. Julii feiia vi recenselur a MarccHinocomiie sub
consulatu Honorii XII ac Theodosii YIll, suflraganli-
NOTiECURONOLOGICJE. bus aliis chronologis cl historicis : quani tabulae
Initium Zosimi demonstralum ex epislola Pascba- astronoinicaepariter jungunl cideni anno Cbrisli 4i8.
sini perlinere ad consulatum Honorii Augnst. XI, D Idacius in Chronico suh eodem anuo xxiv Arcadii
Chrisli anno 417, quo Pascba ipse celebravit vui el Honorii, quo eclipsim pnefaiain nieinorai, addil
-Kalend. Ajtrilis, dediicilur ex die ordinationis Do- Periocham, quaenon modo illustral aunuin eventu
•minica xxv Februarii. Quare et in Chronico Marcel- celebri, licet infaiisto, lerraeinotusPalaesiiuam quas-
lini signalur iisdem consnlibus. Terminus vero per- saniis, se>lctiam indicat mandala esse lilieris gesia
diicendus eslad consulatum proxime consequentem Zo&iini.Diiranle (inquit) episcopoquo supra (Zosimo
llonorii XII, ac Theodosii Jun. Octavum, Cbrisii Romanoe Ecciesite xxxix per ipsum enumerato,
418, celebrem ex Africanis conciliis, quorum Acla « gravissiino Lerr;enioiusancia in Hierosolymisloca
iisdem coss. praenotanlur. Illorum Acloruminsignem qiiassantur, de qtttbus in gesiis cjusdem episcopi
codicem asserval bibliotheca Oxoniensis, scripLum suiplaileclarant. i
capiialilms lilteris, olim in bibliolbecaille
Christophori KOT-EHJST0MC2E.
Jtistelli custoditum, ex quo editionem adornave-
ral codicis canonum Ecclesiae Africanae anle an- Linea 2. — Ric constituit multa in Ecclesia. Ex
nos 110, uli superius reluli. Inde partem editam rnullis a Zosimoconsliiutis pauca retulit Bibliotheca-
a Juslello describere mihi fuil, dum an- iius, eaque non elegit, q.ttaevideri debent praecipua.
•no 1713, die xxvi Januarii permissum
deducius perhumaniter a Fortasse quia ejusdem gesta scriptis essc mandata
•viris clarissimis Gardmer vicecancellario, et Joan. noverat cum Idacio. Ea vero sunl dataead Africauos
-Hudson bibliotbecario, editis geograpbis veteribuset Palres epislolae,imo, -el ad universos episcopossuper
•iiova Josejjiii Flttvii versione celebri apud eruditos, Ccelestii, et Pelagii causa, necnon ad ejiiscopos Gal-
 177 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. ZOSIMUS. , 178
Uarnm de privilegiis Ecclesise Arelatensis; conslilu- A euin versari contingati integrtim lamen esl illarum
tio viearii aposlolici in Lribus earumdem provinciis : Ephemeridum aucloribus inserere gesLis ejusmodi
iterala damnalio Pelagii et Ccelestii posl fugam eo- tum ea quae peuinenl ad liiinc episcopalum, ad
rumdem qua se sublraxerant a Romanaesedis judicio, lianc provinciam, el ad htinc pairiarcbaiiini dicece-
cuin huic* sesislere jubeienlur: Ea quaedetrans- ^eos Occidenialis , lum caetera quie speclarit ad
marinis appellalionibus incboata sub Zosimo sunt, universalem Ecclesiam toio orbe diifusam, et leges,
perficienda a Bonifacio successore, et his similia vi- leg-ationes,consiitutiones a summo pDnlificePetrLsuc-
deri utique debent mullo ampliora et graviora, cessoread illiusregimeneditas; siveeliamunicepfo-
quam constltutiones de pallis linostimis diaconorum, sequiea Lantuin,quaead sacras caerembnias,'autreriim
de cerei benedlctione per jiarochias, ac de vetito consisLorialium. summam laiilumniodo reFeruntur.
clericis ttsu publice propinandi. Quanquam eniin et ILec semel indicala occasione hujus numeri ad
Ista digna fuerint ponlificia cura, el memoralu al- ponlificaluni Zosiini perlinenlis, aplanda erunt c:e-
que usu posterilatis, .adeoqiieuierlto recenseantur a leris,.quando observelur prq lubilu ejus Bibliolhe-
liibliolliecario; atiainen illa qnae fidei catholicaecon- carii, qui lunc scribebai, alicubi recenseri facta
servandae, quod caput esloninium, el ordinatae hie- _unius generis, quac alibi reliceniur. Refundenda e.st
rarchiae offleiis acjuribus adminislrandis in- sacer- illa varietas styli, et eleclionis in propensiohem, et
dolio reticere omnino non debuit."' curam diversatn ingenii eorum,.qui ponLificiaeiiiblio-
Deserenda lamen nilhi non est excusalio- hujus ihecae, scriniisque publicis, et archiyo praeerant,
praelerifionis. Dno autem prae cEeteris perpendi ve- per varias aelates. ...
lim, vel ut ralionabili animadversioni fial salis, vel g Linea 3. — Ut diaconi twvas conleclas haberent de
"nt occasio aperiatur defeclus, non sine altqua ceu- palliis linoslimis. Id ante constilneral Silvester.
sura dissimulandi. Primum est, a diversis bibliolhe- Yide num. 55, el notas Alleserrae ad etini locum.
cariis pro tempore' singulorum ponlificum gesla "His lamen ex notis laudati viri quaestio subo-
fuisse collecta, el siricliiu indicata, ui coHeclio ipsa ritur, nuni pallia illa linostima ad laevam a dia-
relerret potius breviarium actorum aut spicilegium, conis adbibenda, dicenda sint mappulw, quas
quam liisloriam. Hinc aliquibus jjlacuit illa omnino .liodie manipulos dicimus, seu polius oraria, qirce
jiraBterire, quaemajoribus lomisinserta jam leneban- .uunc stolm frequenlius appellantur. Ulrumque com-
lur, aut integrum codicem j'usiae niolis de se con- prehendi pulalur ab -Aiteserra illo in decreto Silve-
siiluerenl, utpote locuni babilura in- aliis elenchis stri per Zosimuin renovalo. Rem fusius perlraclat
tlecretalium epislolarum, aut similibus in •aliam clas- Dominicus Macri in Lexico sacro, verbo Linosiima,
sem digestis, ubi expedite inveniri poteranl. Hanc ubi de orariis quoque inlelligendum ptital his argu-
regulam conseclalus esl ille qui B. Gregorii Magni mentis : « Palliim linoslimam (inquil) quam S. Sil-
.peiiochen hoc in libro contexuit. Integros-enim li- vester papa diaconibus eoncesserat, Gavanlus puiat
bros duodecini ejusdem epislolarunt sublicuil, licet fuisse manipulum, se.i hic etiam subdiaconibus com-
alias lucubrationes sancti doeloris enumeraret. Illos tnunis esl. Ego tamen esisiiiiio fuisse slolam, quam
enim putavitad epistolaruni Tegesla pertinei'epolius, Graeciorarium dixere, de quo suo loco; et quarit ipsi
quam adepiLomen Vilae. Non secus praestitit auclor supei-siiiislrum humerum deferunt; cujus anXerio-
bujus periochae ad Zosimum speciantis. Noluii boc rem parlem ad brachium revolvunl, ac pendentem
in breviario geslorum ej'us pontificalium Decretales P relinqttunt posleriorem partem. Idetn observant
ejusdem epistolas singillatim enumerare, ulpote no- Carthusiani; sed hi Latino riiu ad dexlrum lalus-
las ex alia «jlleelione canonum, seu regulai'um et liganl, ac iongiorem pariem in brachio ad instar_-
decretalium summorum {.ootiiicum. illa vero ininu- manipuli stringunl : quae opinio aittiquissima san-
liora decreta prosequitur, quae ralus est difliciliori ctortim Petri el Pauli iinagine conlirmalur, quae
indaglnerepertnm ini in crassioribus tomis omnium ejusdem S. Silvestri jjapaefueral, ac magua venera-
epistolarum. Aliis vero collecloribus el biljliolbe- tione in basilica Yalicana conservalur : in cujus
cariis "diversa senteniia sedit : quibus visum esl infeiiori parle idcm sumnius poniifex est depictiis
indicare iiominaliiii eiiam illa, quaelusiusiraelala re- cum asslstentia duoriun diaconorum Constaulinum
periebantur in geslis conciliorum, ei regnlis ac lilnis Jbaplizans, diaconi vero induli antiquo cotobio, quo-
. Patrum. Hinc haeresuin dainuatio, et piovinciartim rum in liumeiis pendet stola, sive manica, quae re-
parlilio, et Imjusmodi gesta grandiora pro sin- vera non alia esset nisi linoslima palla. Conlirmalur
- gulorum-arbilratu, etidea diversa projtriaescripiionis secundo ha;c nostra, opinio verbis Rodulphi prop.
-cxpriniuntur. ' 23, ubi de hoc Silveslri decreto agens "inquiL: Ut
Allerum ex observan.dis est, librum bunc Ponlifi- diaconi dalmalica ulerentur in ecclesia, et palla
calem natuui fuisse ex calalogis Ecclesias:Ronianae. liiioslima eorum laeva tegeretur. Ergo stola est, quaj
tili oslendimus cum Scbelestratio , aliisque in ad laevam antiquitus, tanquam in parle lunc, ui di-
Prolegomenis., et ' subinde adauctum a posteris cium esl in dicta bnlla, nobiliori pendebal. Elymo-
iiiserlioiie ilia.cuni iioliiiaruin, quae ad peculia- logia vero aeuie ab aliquibus traditur cx Graeoo.
.rem_usum et bisloriam liujus sanclau Romatiae n'^tvos-Tgfiov, id esl lini stamen, fortasse ad differeu-
1
Ecclesias referebanLur. Hinc observaniur coileciores liam stolae, quae lame stamiuisin illis saeculis.erat.»
illi sludiose inienli ad recensendas fun lationes, Addit Carolus Macri Dominicifraler in aticlario no-
dotes, ornameiila basilicarum, liiulorum, el cceme- laruiu, quod palla Iinostima videatur fuisseorarium,
tcrioriim Urbis, aut circa Urbein,et ordinatiojies sive-stola : etex-eo-possenos conjicere, quodvesletn
presbyterorum ac diaconoruiu in illis minislerio illam lalarem Medorum, quain Herodotus lib. yi,
fungeiitium, ei riius in illa vigentes, ae per illam Xenoplion lib. vm, Pluiarchus in. Alexandro, Aria-
-transmissos ad alias Ecclesias. hujus palriarcbaLus nus Ifb. iv. et vi a-tolt)-.vocant, Q. CttrLius lib. m,
.Occidenlalis, licel aliqnando adjunganlur eiiam de- patlam appellal, el Iloratius sal. 2, lib. i, pallam pro
crela omnibus Ecclesiis orbis Cbiistiani per ipsam fascia suinpsil inquiens :
indicta, necnon gestaad slaliini (oiius C!iristian;e . Ad talos stoja demissaeLcircumdalapallaj
reipublicae pertinentia. Non secus .cvenil hac noslra . efSeneca in Troad. 25 :
' ajiate in libris diurnis, sive sacris ephenieridibus
Ronianorum ponLificum, qui per ejusilem S. sedis Ciugallunicas palla.solutas..
s;;cr. caeremoniarum magislros diclantur de more, Haec adnolala erudilorum virorum efflcinnt-,
"aul per nolarios, et rerum consistorialium cura- ut veslium sacerdotaliuiri novae legis afflnilaleui
tores conseribuntur. Licet enim in ulrisque recen- agnoscamus cum oriiameutis <sacerdolalibus, a
seantur ex. institulo ea quae potissimum pertinenl Deo praescriplis in lege veteri :- quam affiuitatein
ad rilus et actus.pontifieales in urbe exercitos a in Pi'olegomenis cum perlracla verim-. quaiiltiin
suuimo lotius Ecclesiae bierai'cha, aut in locis, ubi satis fuit ad gentis universUm. intelligetiduin. ia.
 179 ANASTASi! BIBLIOTHECARII iSO
omni cultu ad ministerium altaris perlinenle, saiis A posiiores sacrorum rituuni, ipsasque lineas mappulas
erit hic perslringere illa, quoe adpropria diacono- jn sinislro bracltio gestandas ex lege Ordinis Romani
lum insignia refei'unlur per lmnc numertim. VI apud Mabillon, uecnon pallas linostiinas a diaco-
YidimuS igilur ex B. Hieronymo, el ex Josepho nis uti ad laevamadhibendas ex hoc num. et ex superiorp
monebam in nolis ad S. Slepharium. Es illo
peripsum produclo in epistola ad Fabiolam, Mosaicas 35 linleo ac symliolo ministerii profieisei pulant,
legis sacerdotes habuisse coinmunia cum pontifi- scilicet vere maxiinus Christus Dominus prae-
cibus, una cum pileolo rotundo, seu tiara semi- .quo Ponlifex voluit cum instilueret novae legis sacrificiuni
sphaeriea, tria alia indumenia, quaesunt: « 1. Linea ,cingi sacerdotium. Quare indicaviinus eliam anle Sil-
feminalia seu bracca?. 2. Linea luiiica lalaris ad el
instar militarium camisiarum corpori astriela. vestrtim hasce lineas vestes, et aiias sacras fuisse
3. Cingulum, seu ballheus ad instar pellis colubri attributas nostris Levitis el sacerdolibus, cum ex-
texius subiegmine cocci, jiurpurae, biacynihi, et poneremus ne decretum a SLephano papa et niartyre
siamine bissino, quem baliheumdigilosquaiuor la- conditum, sacerdoles ac Levitae sacras vestes
in usu quolidiano,- sed inira Ecclesiam
tum, et Lhoraci circumligalum inter unibilicum et adhiberent tantumniodo ad minislerium altaris. Quaenamigiiur
pectus, el ex una parle- ad crura dependentem ob- eausa fuerit decreti condendi sub Silveslro et Zo-
servat Hieronymus; cuni ad sacrificia cttrsu expe-
diliore opus esset consuevisse in laevumhumerum simo, inquit, si ante Sihestrum Siepbanus consli-
tuerat de sacris vesiibus sacei'dolumac diaconoruni,
relorqueri. i el inter lias erant lineae pallae, et oraria Christi
Iliqus baltei Levitici quemadmodum mensura re- Doniini ex Iinteo desumpia? Causain assequemur,
tenta est in slola, quam dicimus g
diaconalem, apud .si respexcrintus atl anipliorem culltim vesliimi sa-
Christianos Levilas; ita et ejusdein relorsio in sini- craruin, lalius explicatum post redditam Ecclesiae
strum humerum expressa cernilur in collocalione, pacem.sub Silvestro per Consianiinum. Per illam
ita ipsis demandala, lum a Silveslro supra niim. 33, ajlatem trabeoe consulares, ac regia purpura, et
tum hic a Zosimo. Superponitur enim bumero sini-. palmatae vesles ac triumpliales, passim oblalaj a
slro lum in Lalina Ecclesia, tum apud Grfficos.Et principibus fidem Cbrisli professis regali ejusdem
his quidem libera pendei poslerior pars, et ad crura sacerdolio, rite dedicabantur Deo per ponlifices,
descendit; pars vero anterior alligatur brachio : aptantes snpra easdem insignia crucis Chrisii, et
noslris aulem Latinis ministerii causa liberius exer- Pallio aposlolico laneo non dedignautes contegere
ceudi pars pendula per reiinaculum aul nodum circa aurea el phrygiala Ornamenta vestium regiae gazae,
cingulum colligalur ad latus dexterum; et brachio ita devole in sacrarium illataeab Auguslis, sese ac
siuistro loco circumplicandi aliud exlremum ejusdem regna Chrisio subdentibus. Consultum itaque cum.
inslil.fi, segmetilum similis lalitudiiiis veluli ex lon- fuissel dignitali veterum sytuboloiuin Pontificalium
giori fascia aut balleo dccisum ita duplicatur ut in ornamentis niajoris sacerdolii, consultum pariter
inseri possit sinislro cubilo, quod omamenti genus esse voliierunt Silvesler et Zosimus LeviLici mhne-
appflllamus manipulum. lta etiam paltium noslrorum ris insignibus primaevaj inslilulionis, neinpe lineis
ponlilicum majorum , seu fascia illa index amplitu- mappulis humero de niore apponendis etiam in as-
dinis potestatis, quaeusque ad decintum saeculum sumplione dalmaiicarum auro ei purpttra contexta-
eirca humcros aplala utroque exlremo suo anterius ruminpaceEcclesiae. Quin etiam lanla fuitconsiantia
epeetore, relrorsum e dorso ad pedes usque de- C non deserendi veterum hujusmodi j)allarutn sive
fluebat, ut omnia velusta musiva Romanis in basi- orariorum et limboruin sacrata symbola, ut ad al-
licis ac lituljs praeservaia denionslrant, postquam taris minislerium diaconis neque tunelicuerit neque
experimenlo compeiium est, in. ascensu ac descensu nunc liceat sine illo ornainenlo sisii, eiiain illis die-
graduum altaris ae throni poniiiiei celebranli oeca- bus, quibus dalmaticae sunt depoiiendae : neque
sionem cespitandi ac labendi non semel praebuisse, subdiaconis pateat accessus ad munus sui ordinis
nt alio in httin. infra dicemus, decmiaii cospit pro- oljeundum iu sacrifieio, nisi lineis illis indtili sint,
videnier, donec aelale nostra vix infra costas pertin- et majipulis ad laevani inslrucli, eliamsi tuhicas
gat. Ila expedilum magis, et a lapsus periculo im- extimas et pretiosas certis diebus deponanl in mi-
murie citra- myslerii aut oecoris iniminulionem nislcrio. Qui plura bis de ornameniis desideral,
reddit ponlifici ministerium. Haic igilur de figura; eonsul.at ea quae conlulimus in Prolegomenis de
nunc de materia diaconalis illius ornamenti a Silve- cullu vestiuni sacrarum.
stro et Zosimo ileraiis decreiis conslabiliii. Lin. 7 el8. —SepultusjuxtacorpusbealiLaurentii
Lineam pallam diaconis geslandam in sinislro via Tiburtina vin Kalendas Decembris. Certe post
huniero proescripsil Silvesler : lineam pariter, seu diem v Nonas Oclobris in vita egisse dicendus esi;
lineis staminibus el filis intextam (quod esl linosli- cum supersinl ejusdem liilerae ea die signalae et in-
tnum) conslituit Zosimus, ea sciliccl ex causa, quod scriptae Commoniiorium ad presbyteros Ravennw,
lini materies ita esset addicta sacerdolalibus indu- Honorio XII et Theodosio Coss., nempe anno Chrisii
nientis', ul in singulis propemodum locum liaberet. 418. Legunturin codiceinembranaeeononiaut deciriii
Nam et braccae sunt lineae; lineae tunicae talares; jQ saeculi Romae custodito in bibliotheca tituli S. Cru-
el ex byssino filameiHo, hoc est sublilissinto lino cis ad Jerusalem, de quo egimus paulo ante pag. 35,
baliei sacerdolalis ac Levilici lela coiiiexla. Unde ubi haiicepistola.ti alia praecedit, a Zosimo dala ad
et poniificum nostrorum vittaecum inunguntur, et Hwsitium episcopum Salonitanum nouo Kalend.
episcoporum milrae quando summo ponlifici assidenl Martias eodem consulatu.
lineae adhibenlur. CIACONiL
Causani trdis indumenti diaconis prrrscribendi lum Linea 1. — Natione Grwcus.Non ut quidam dixe-
ajtale Silvestri, LtimZosimi, nemo felicius aperiet, runt Cappadox Caesariensis,sed Realinus ,ex magna
quam Cbrysoslomus Zosimi aetatem attingens. Ejus Graecia nunc Calabria dicta.
jestimoniuni in homilia de filio prodigo retulit Goar
ii Euchologio p. n ad ordinat. Graecorumiium. 23: PAGII.
«JNoslis,inquil, sjjirilales delicias qui eas degusta- Linea 2. — Hic multas conslituit ecclesias. Alia
slis, et recordaminiIremendoium mysteriorum divini leclio : Hic mulla consliluit in Ecclesia. Ccelesiius,
sacrificii imitantium angeloruni alas teimibus lineis audiia Innocentii morle. ex Oriente Romam siatim
stolis, quae sinistris bumeris iinpositae sunl, el qui advolavil, nt. lestalur Marius Mercator in Corimio-
3nEcclesia discurrunt. » nitorio his verbis : i Praediclus tamen Coeleslitts
Prceler hanc slolae diaconalis originem a Leviiici eliam hinc (nempe Consianiinopoli) ejectus ad ur-
Biiiiislerii balieo in humerum sinislrum reflexo, a bem Romanam sub sanctae iriemoriae Zosimo epi-
acvi quoque foederisexordio repetunt .symboiuiiiex-_^ scopo, ioia feblinatione pcrrexil. J Ubi Romam per-
 181 IIISTORIA DE YTTISROM. PONT. —S. ZOS.IMUS. 1S2
v.anil, Zozimus papa in sancti Clementis basilica A cilio oninia gesia in causa Cceleslii ad Zosimum
foncessiim habuil, etqnidqiiid ad eam usque diem, missa sunl.
in ejus causa aetum fuerat, excussnm est, inlrodu- Cum eo loco res essel, Zosimus examinatis, quao
clusque etiam Ccelestius, ac lectus liliellus, quo fi- hactenus adversus Ccelesiium lam Rohtae, quam iu
dem snam lestabatur, ui scribit Zosimus in cpi- Africa facta fuerant, eum ad pleniorem audienliam,
slola ad Aurelium et universos episcopos Africe, suiiiinuiiiquejudicium vocavil; sedhseresiarcha cum
anno quadringentesimo decinio septimo data, in arles suas patere, nullumqne superesse tergiversandi
qua consules legunLur, sed dies el mcnsis dcside- modtim viderel, sese examini subduxit. Cujus fuga
ranlur. Ccelestii professio Zozimo visa esl caibo- ubi innoluil, conlinuo lala in eum acPelagium.de-
lica, non quod, quaa dogmata Cceleslii coutinebat, "cretoria sententia, scriplaque universis mundi epi-
ipse approbarel; sed quod apostolicae sedis judiciiim scopis a Zosimo grandis illa epistola, quam Traclo-
amplecli se paralissimum ille exbiberet. t In boniine riam Marius Mercator vocal, et cujns aliqua lan-
accrrimi ingenii, inquit Augustiims, lib n contra lum riobis fragmenla restant. Haec Mercatoris hao-
duas epislolas Pelagianoi-um c. 3, qui profeclo, si de re in Commonilorio verba :« Episcopis vero ex
corrigerelur, pluririiis profuissel, voluntas emenda- • Africa resciibentibus, omnemque causam, quaeapud
lionis, r.on falsitas dogmatis approbala esl. » Non eos facla fuerat exiionentibus : missis eliam geslis
pulaviL lamen Zosimus, ejus libellum sibi debere exinde, quae fueranl tunc cum ilio, vel de illo con-
suflicei'e, sed variis inlerrogaiionibus ej'us animum fecta, vocatur ad audienliam pleniorem, ut quaepro-
exploravil, ui liquel ex laudala Zosimi ad episcopos niiserat, feslinaret implere, idesl, ut damnalis prae-
Africanos epislola. Nec lamen Coslestium excom- „ dictis capitulis, sententia Afrorum ponlificum, qua
inunicalioiiis vinculis, quibus innodalus erat, absol- " fuerat comniunione privalus, absolverelur; non so-
vendum esse judicavit :' t Sed inierposilo duorum lum non adfuit, sed etiam ex niemorata Roniana
inensium tempore, donec rescriberetur ex Afiica, urbe profugil: atque ab boc a bcalae memoiiae prse-
resipiscendi ei locus sub quadam medicinalis sen- dicio Zosimo episcopo scriplis amplissimis vel lon^
leniiae lenitate concessus est, t inquit Auguslinus gissimis perdamnalus est; in quibus el ipsa capiiula,
lib II dePeccalo originali, cap 7, quod Aurelio, cae- de quibus accusalus fueral, continenlur, el omnis
terisqtie episcopis Africanis per litteras Zosimus causa lam de Cceleslio suj.rascriplo, quam, de Pela-
signifiea.il daias xi Kalend Octob. ejusdem anni 417. gio magislro ejus praviore videlur esse narrata (q-.io-
Ill.s litteris sanclos illos praesules duritis increpuit, rum scripiorunt el nos hic habenius exemplaria), et
dolens Pelagii, ac Coeleslii vices, qui cum catbolica ad omnes orientales Ecclesias, ^Ggypli dicecesim et
saperent, hiereseos damnaii fuissenl. ConslanliiiopolimeiThessalonicam, eiHierosolyinain,
Poslquam Zosimus pro Cceleslio scripsit ad epi- similia eademque scripta ad episcopos Iransmissa
scopos Afiicanos, Pelagius suant quoque epistolam, esse suggeremtis. >
qua hajresis criinen a se depellerel, niisit cuin ad- Zosimns Tractoriam suam el gesta synodi Africa-
juncla fidei professione, in qua sincere quid crede- nae _ad Honorium imperalorem Ravennae ageniem
ret, quidve respueret, sese declarare praedicabat. In misil, petens,ul Coelestiusomnesque Pclagiani Urbe
ea, Ceelestiumimilalus, ea capita, quorum nemoil- pellerenlur, el loio Ghrisliano orbe tanquam haere-
le postulabat, ntultis disputal, sed ubi ad baplismi tici liabereutur. lis acceptis Honorius rescrjpttiin
quaeslionem venit, « Baplisma, inquii, uniiin i.ne- emisit, quod Baronius ex codice nionasterii sancti
nius, quod iis.iem sacramenli verbis in infaiilibus, GYedasli anno 418. Annalibiis i*.iseruil,postea Sahna-
quibus eliam in majoribus, asserimus esse cclebran- sius, Usserius lib de Britannic Eccles primordiis,.
dum. > Quaeverba nihiloniinus ipsum atl originalis Baluzius in Appendice ad Salvianum, el ntiper Gar-
culpte confessionem non astringebanl. Sic neqiie nerius paiiim collatione ediloruin, parlini Mss. ope
exprimebat qualem gratiam agnosceret necessuriain, cori'ectius dcdil in* dtsserl 5 de ConsliLulioiiibus
el ex eis quaj Auguslinus de Pelagianoruni fraudi- imperatorum editis in causa Pelagianorum. ln eo re-
bus tradil, inlelligimus illam fidei expositionem, in scriplo ad Palladium Prajfo.ctum praelorio Italise di-
<iuanibil prorsus videiur nisi orlbodoxuin, januam rectaHonorius ait : Illustris ttia auctorilas victura
eorum oninibus erroribus patefacere. Ea lainen in omne wvum lege nos stgluisse cognoscal, ut pnlsis
accepta Zozimus scripsit ad episcopos • Africanos ex Urbe primis capitibus dogmalis exsecrandi, Cmle-
supra cilalam epislolam xi Kalend Octobr datain, stioatquePelagio, si qui hugus de cmterosacritegii se-
in qua ail, liquido purgare se Pelagium, ac iiJein clalores, quibuscunquelocis poluerint reperiri, aut de
siiam tanta perspicnitate exponere ut lociini ina- pravitale damnata aliquem rursus proferre sermonem,
lignis inlerprciaiionibus niilluni relinqueret. Yeriim a quocunque correpli ad competenlemjudicem perira-
ciilpam, quain Zosimus imprudens admiseral, postea lianiur. Imperiale edictum jnssione sua proseeuti
correxit, ideoque Auguslinus eum, qiiantum in se sunl praefecti praelorio Jtinius Quaiius Palladius Ila-
fuit, excusavit. Jiae, Monaxius Orientis, el Agricola Galliarum, qui
Episcopi Afiieani, acceplis Zositni papae lilteris, decreto suo,- quod adhuc exstal, jussere Pelagiuui,
anno quadringenlesimo decimo oclavo duo concilia et Cceleslium ex Urbe ejici, oninesque isloriim er-
eelebrarunl, qttorum primuin S. Augnstinus Alrica- j) roriscoiiviclosfactiltalibussuis spoliari, ac perpetuo
cum semper appeilat, licet Carlbagine celebratum mullari exsilio. Honorii rescripium dicilur datum
fuerit: Eiducenti decem et quatuor episcopi inlerfue- pridie Kalend. Maias, Ravenna, D. D. N, N. JJono-
runt. Ex eo obleslalio ad Zosimuin papam niissa; rio XII et Theodosio VIII AA. CC. ideoque anno
graviter in ea expostulabanl Palres concilii adversus ~ 418, post mensein scilicet, et aliquoi dies, quani
Zosimum, quod post babito, ct AfricanaeEcclesiae, Zosimus lerliam ad Afros epislolam die xxi. MarLii
el Romanaeper liinoceiitiuni judicio, quo finiia Goe- sciipsissel, qui ideo intra. illud lempus, et Cosle-
lesiii causa fuferat, ad novum eam exameii revocas- stium poslremo ad judicium vocavil, el iraeloriam
set. Beinde cum inlelligereitt ex epislolis Zosimi, suam adversus Pelagianos ad universos orbis ejjjsco-
hunc ad Pelagiun, Coelestiumque absolvendos festi- pos dedit.
nare, nisi accusatores Romam occurrerenl, el su;e Episcopi Africani Carihagine in concilio, quod a
accusalionis capila pi'obareiit: ohleslaiorium libel- D. Auguslino plenarium dicitur, cotigregati Zosimi
lum interposuerunt, quo sitiim sibi jus servari pus- Tracloriam receperunt, el epistolam gralulaloriam
tulabant, et ul nihil dc sententia in iitriiinque illum atl ipsuin scripserunl, qua, de Pelagianorum damna-
prolata imniutaretur; sed in^odem cuneta relinque- tione, Zosimo, ut par eral graliilali sunl. Hujus.
renlur slatu, sallem donec uiiumesuisRomam iniile- Epislolae, el Zosimi Traetoriae mentio esLcap 8 ca-
rent cum idoneis causae instrumentis, quibus haere- piluloruin, quaeepislolae Coeleslini Papaead episco-
licorum artes .tpcrircnliir, docereturque quam lcgi- . pos Galliarum, suhjici soleiu. Coeieslinus, cui illa
tinie el canonice damnati esscnt. Ex eo itaqite con- Ciipitulaattiibuunlur, ait: <i Quod omuia slutlia, ct
 183 ANASTASII BIBLIOTHECARU 184
omnia opera,'acmerita sanclorum ad Dei gloriam, A epislola III talis esl: Zozimus^Aurelio, etuniversis
laudemque refcrenda sinl, quia nemo aliunde ei pla- perAfricam, etc. « Magnumpondus examinis magua
ceat, hisi ex eo, quod ipsedonaverit: In quam nos desideral; ut non sil rebus ipsis quae geruntur in-
sententiam dirigil beaiae recordationis papaeZosim ferior libra judicii. His accedii aposlolicae sedis an-
regiilaris aucloritas, cum<scribens ad toiius orbis ctoritas, cui in honorem bealissiiiiiPetrl Patrum de-.
episcopos, ail : <sNos autem inst.inctu Dei (omnia creta peculiarerii quamdam sanxere reverentiarii..
enim bona ad auclorem suum referenda sunt, unde Coelesiius presbyter nostro se ingessit examini, ex-
- nascuntur) ad.fratrum, et coepiscoporum noslro- pelens, ea quae de se aposlolicae sedi aliter quam
« rum conscientiam universaretulimus.iHuncaiilen. . oporiuit essent inculcata, purgarl. . . Posthabiiis
sermonem sincerissimaeverilaiis luce radiantem tan- omnibus, die cognilionis resedimus in sancli Cle-
to Afri episcopi honorc venerali sunt, ut ila ad eum- mentis basilica. .% Omnia igilur, qttae prius fuerant
«lem virum scriberenl : «lllud vero quod in litlteris, acla discnssimus.. . Inlromisso Ccelestio, libellum
quas in universas provincias curasli esse mitlen- ejus, quem dederat, fecimus recitari. Nec boc con-
« das,posuisli, dicens: Nostameninstinclu Dei, neic. tenti, utrum hrecquce scripsisset, corde loquerelur,
Sic aecepimus diclum, ut illos,-qui conlra Dei ad- an labiis, saepe numero exploravimus. »~S. Augiisli-
julorium exlollant humani arbitrii liberlaient, dis- nus testatur Ccelestium in professione fidei, qiiam
triclo gladio veritalis, velut cursim transiens ampu- obtulilZosimo, declarasse, « si forie ul iiominihus,
lares. Quid enim tam libero fecisli arbilrio, quam quispiam ignoranliK error obrepseril, vestra scn-
qtiod universa in nostrae liumililalis conscientiam tentia corrigalur. J S. Aug de Pec orig cap 6.: t In-
relulisti? Et lamen iiislinclti Dei factum esse fideliter U super etiam Ccelesiium se pnrgare molientemad
sapienlerqtie vidisli, veraciier, fidenlerque dixisti : consentiendum supradictis sedis apostolieae, id est
« Lleo uliqtte, quia proeparatur voluntas a Domino, Innoccntii papae litteris, crebra inleiiocntione con-
el nt boni aliquid agant paternis inspiralionibus striuxeril. » Id. conlra 2 episl Pelag lib n, c. 3:
« snorum ipse langil corda filiorum : quoiquol eniin « A vincttlis lamen excommuriicalionis nonduni est
spiiitu Dei agunlur, hi filii Dei suni;ui,nec no- credilus esse solvendus; sed interposito duorum
« striim deesse senliamus arbiirium, etin bonis qui- itiensjum tenipore, donec rescriberetur ex Africa,
« busque volunlalis bumanae singulis motibus magis resipiscendi ei locus sub quadam medicinali senien-
illius valere non dubilemus auxilhim. _ Ita Cceler tias lenitale concessus esi. t Id. de Pecc oiig cap~8.
slinu;. Laudatam epistolam abAfricanis episcopisin Pelagius quoque non seguiter liiLeraruin remedia
concilio plenaiio congregatis, ubi Zosimi Tracloriam conquisiverat ad eludendam, si fieri posset, Ro-
recepere, scriptam esse oponet, cum Zosimus sub niani pontilicis diligentiam in caus_e istius cogni-
liiiem anrii quadringentesimi decinii octavi viyere .lione. Scripserat enim ad Innocenlium fidei suaa
desicrit, nec aliud anle morlem ejus in Africa con- professionem, mulualus ex aposlolico symbolo veras
ciliiui) congregatum fueril. : seiiieniias, ncque aperte illis permiscens errores
Liu. 3 ct 4. Ut diaconi IwvastectashaberenVdepal- suos, quin el libertalem arbilrii asserens, el nos
tis tinosltmis, cl per parochias concessa licentia cereos semper indigere divino auxilio : el universa iia
_>__ttedici.Zosimo liibnit liljerPoiilifiealis, quod licen- eoncludens : i Haecest fides, papa beatissime, qtiam
liam benediccndi per singulas parochias eerei Pas- in Ecclcsia calliolica didicimus, quamque semper
chalis concesserii. Quod non ita intelligendum est, pu lentiiinus eL tenemus. In qua si ininus perile, aut
inquit cardinalis Baronitts, quasi Zosimus cerei Pas- parum cauie aliquid forle posilum esi, eniendari iii
ebalis ,usum priinus insliiueril, sed illud tanium a primis cnpimus a le, qui Petri et fidem, et se.'e;ii
• Zosimo insliliHiim. ul idem cereus qtti in majoribus lcnes. Sin aiitem h_ec noslra confessio aposiolatus
lanium basilicisinccndi solerel, aeque singulis paro- lui j'udicio comprobatur; quicunque nte maculare
chis coneedereLur: aniiquioreiifenim ftiisse tn Ec- voluerit, se' imperitum, vel malevolum, ve\ eliam
desia ejusdem cerei benediciionem, docel Prudeii- _non caLlioIicum,non me haereLicuiiicomprobabil. i
llus, qtii de eo hymnum conijjosuit. Ad liacc, addideral eliam Prailus Hierosolymoruni
Idem liber Pontilicalis asseril eum constiluisse, episcopus suas episiolas ad Zosimum,-quibus carpe-
ttl diaconi kcvas leclas haberent de pallis linoslimis. bal accusaloresPelagii el Coeleslii, etiia obsequen-
Nomine hujus pallae inielligenda cst stola diaconalis tem Pelagiuiij ostendebat sedi aposlolicae, ut le-
ex lino, el lana contexla, quam diaconi in humero ciis palam lilleris commendaiitis el coinmendaii,
sinislro dcfcruni, ad dilTerenliain sacerdotalis, a col- qui aderant RomanaeEcclesiae viri sancli -vix lacry-
, lo antepecttis pendenlis. Hicauleni ususjam a lem- inis praegaudio temperarenl, ait Zosimus (ep. IV).
pore concilii Laodiceni anno circiler treceniesinio Iiilerea inter Romaiiam el Afiicanain Ecclcsiam lii-
sexagesiino lertio celebrati, invaluerat,Canone ul diaconi teiis ultro citroque dalis suspendebatur judicitim
stola ulercntur in sacris minislcriis. enim pontificis, donec pleniora documenla afferrenlur e
XXXIIsiatuilur subdiaconos cum orariis assisiere * Palribus Africanis, qiiibus eomihunicaveral Zosimus
non debere, et canone XXIII,lectores, canioresque ea qnae Iransmissa fueranl a Pelagio et Coslestio.
enm orariis agere officium snum non debere. Ad « Quamvis enim, ait Zosimus, epistola x ad Aure-
quem iillimum caiionem auclor anonymus ineinotis D lium, Palrum tradilio aposlolicaesedi auclorilatem*
ad conciliorum canones observal, lecloribus, aliis tanlani IribuerJt, utde ejus judicio disceptare nullus
tili orariis fuisse probibitum, ne ordiimm gradus audeiet, idque per canones semper regulasque
confunderentiir : orarium autem idem fui_.seac sto- servaveril, et currens adhuc suis legibus, Eeclesia-
lain seu, ul alii volunt, sudarium, quo os absterge- siica disciplina Petri nomine, a qno ipsa quoque
relur, quod tandem in inampultiin evasit. Yerisinii- descendil, reveientiam quam debet exsolvit, ete,
lins tamen esse orarium hic sumi pro stola, quae Tamen ctim tantum nobis esset aiictoriiatis, ut nul-
olim laiiludine sua humeros tegebal, el cujus oram lus de nostra -posset retractare sentenlia, nibil,egi-
laniiim relinuinius, quae circa collum dcfertur :-Grae- mus, quod non ad vestram nolitiam nostris ultro
cis in hoc a Lalinis discrepanlibus, quod apud illos litleris referremus, danles boc fralernilali, ui in
ante pectus, et" retro, crucis in nioduni, orarium commune consuleutes, non quia quid deberet fteri
illud decusselur. . nescirennis, aut faceremus alquid, quod contra uli-
_ lilaiem Ecclesiae veulens displieerel; sed pariler
SOMIER. vobiscum voluimus habere iranct.iium de illo, qui
Linea 2. — Hic mullas conslilnil ecclesias. Alia apud vos, sicut ipsi per lilteras dicilis, fuerit accu-
leclio : Hic multa consliluit in kcclesia. Nemo nobis saius : el ad noslram, qui se assererel innocenleni
leslari poiesi securius quid egerit Zosimus in causa non refugiens judicium ex appellatione pristina, ve-
Pelagianorum, qtiam ipsemet in suis litteris, et S. . neril insedem, accusatores suos ultro deposcehs, et
Attgiistiiii dc ipso j*eddiium teslimonium. Zosimi qufc se crimina perrumoiem falso dicebal illala
 185 HISTORIA DE-YITIS ROM. PONT. — S. BONIFACIUS. 186
condetnnatfs, etc. Idctrco noverit veslra fralernitas, A ostendit S. Augusiinus lib. n ad Bonif.-, cap. 3.
Jiihil hos post illasquas superius vel litteras vestras Zosimus in encyclica ad episcopos jussernl, ut
accepimus, immutasse : sed in' eodeni cuucta reli- illa condemnans Pelagianos ab omnibus subscribere-
quisse statu, in quo dudum fuerant, cum ltoc no- lur, iudicta refractariis pcena dcpositionis (ex Mario
stris litleris vestrae indicavinius sanctilali; ul illa, Merc. in Commonil.). Honorii Augusti lex huicpon-
quae a vobis ad nos missa erat, obteslalio remane- tificlae conslitutioni .ila se praebuit adjutricem in
ret. ». causa fidei, ut accusalionem publicam ubique Joco-
Ad causae huj'us definitionem deventum tandem rum instilui, exsilii poenarii in rebelles-decerni man'
fuisse per sedem tum "plures aueiores oslendunt, . daret. , , , .
tum prae-caeleris S.-Augustinus (contra 2 epistolam Experti stint tum pontificioe, lum imperialis po-
Pelagii lib. II, cap. 3) scribens praesules Africanos leslatis justam coercilionem Julianus episcopus
suasisse Zosimo , ut-contenius -non esset corisensu Eclanensis, aliique septeriideeim;, qui subscribere
generico, quein liti.eris Innocentii praisiare se j'acia- reeusanles, a sede aposlolica sunl ejusconimunione
bai Coelestius, sed speciaiim abeo requirerei, « ut " privali, etab Auguslorumjudicibus sunlin " exsilium
-
aperie anatbematizaret,quae in suo libello prava pulsi, ui ex Zosinii n epislola constat.
posueral :ne si id non fecisset, multi paruni intelli- Quae baclenus proseciiti suimis Zosiirii conslittila
genies magis in libello ejus iiia fidei venena a sede ad Ecclesiae universalis regimen ipsi concreditum
aposlolica crederent approbaia, proplerea quod ab pertinere noseunlur. Quaeautem peculiaria in regio-
illa dictum erat, eum librum esse.catholicum, quam nibus palriarchalus Occidenlalis ordinayil, «a sunt
emendaia propler illud, quod "se papae Innocentii gprimatus Irium proviriciarum per Gallias," nenipe
litleris consentire ipse responderet. Tunc ergo cum Yiennensis, Narbonensis l eLNarbonensis n, confir-
ejus praesenlia poscerelur, ut certis ac dilucidis matus episcopo Arelatensi, cui, fuerat etiam ante
responsionibus vel aslutia hominis, vel correclio de- collaius, adjetto vicarii apostolici munereper Gallias
lucesceret, et nulli ambigua remanerel, se sublraxil, universas (epist. 5 gt ,6). llesychio Saloniiano in
et negavit examini. t sua Decretali (epist. 1) jjraescribil ul in suaprovincia
Ilae igitur methodo cum' aslutia simulanlis Dalmatiae eadent obsorventur de ordinationibus
.jiromptiiudinem ad parendum et se sisiendum judi- decreta, quae ad Gallias, Hispanias, et Africam
cio fuisset delecla, lestanlur" S. Auguslinus (epist. transmisit.
47, ad Valentinum et epist. 157, ad Optatum), S. In Africanis provinciis compmra etiam. slatuit. In
Prosper (lib. contra collat.) Marius Mercator (com- Byzacenam increpat episcopos,quodlaicorum judiciis
monit. ad Theodos.) aliique, non modo prolalam non vereantur suhdere sacerdotes.
fttisse coiilra Pelagium et Ccelestium damnationis In Mauritaniain Csesariensem Auguslinum' se
senientiam etiam a Zosimo, sed hunc circularibus conferre impulil ob LerminandasEcclesiaenecessilales
lilleris ad universos lolius orbis episcopos dalis cu- (ex Possidio in Vila Aug. cap.14 el ex episl. S; Aug.
rasse, ut in omniuni nolitiam a se decreta perveni- 157 ad OjJialum)>eumde causa Donatistarum, el de
rent. Legendus pras caeteris Paulinus EcclesiaeMe- appellationibus ad sedem apostolicam agebatttr. De
diolanensis"diaconus in libello, quem eidem Zosimo . his videnduni esl coneiliuin Caiihaginense vi, cap.
in gratiarum aclionem obtulit, ubi seriem-judicii ac 2: Iiyuncia nobis sunta sede apostolica aliqita
seiiientiae contra Ccelestium a se delalum a Zosimo Hoc est de Nicaenis carionibtis ut observentur. »
prolatae,. post priorem ab Innocenlio profectam, C Sardicensis concilii candn erat, de quo ibi agebaiur,
describit. < Ego Deo ei Christo Domino gratias ago, licel Nicaenuscanon appellaretur a pontifice, eo quod
quqd Ecclesiajcausam ila agi voluil, ut sedes aposto- illa diio coticilia, NicEenumel Nicaenoruni
Sardicense, juiictiin
lica, a qua oportuil ore duorum ponlificum haeresim uno in libro completa' (cum et explicalio
condemnari, ea damnanda- praeeepit, qu_e a me Cce- in Sardicensibusbaberelur) Kicaeni noniine passim
lestio fuerunt objecla. » venirenl, ea praeserliin aetateac plttribus conseculis.
Quo aulem paclo approbata fuissel anlea in Goe- Reyerentiam quam debuerant Zosimo se professos
lostio volunlas emendalionis, qua depluribus tlubl- leslanliir Patres Afrieani in sua syuodica ad Boui-
lans inslrui se velle asserebat, non verq falsitas fa_ciumZosinii successorem, ul in subsequeniibus
dogmalis, quam profileri tunc non declarabat, ostendelur.

" ' •
XLIV... SAKGTDS BONIFACIUS.
ANNOTHBISTI 419, HONORII15, THEODOSII.12.
60 Bonifacius,nationeRomanus, expatreJocundopresbylero, sedit annos lres,menses
_ quatuor, diea tredecim a." Hic sub contentione cum Eulalio ordinatur una die., et
fuit dissensio in clero mensibus septem,' et per dies quindecimb.. Eulalius vero
ordinatur in basilica Gonstantiniana, Bonifacius autem in liasilica Julia?.. Eo-
5 dem tempore audiens hdc- Placidia Augusta cum filio suo Valentiniano .Augusto,
dum sederenl Ravennae, retulit Honorio AugustoMediolani sedenti, eodem tem-
pore ambo Augusti missa auctoritate • hoc praBceperunt, u,t ambo exirent eivi-
tatem.. Qui dum eompulsi exissent, habitavit Bonifacius" in coemeterio san-
ctffi Felicitatis martyris via Salaria.. Eulalius vero in .civitate Antii ad
10 sanctum. Hermen. Y^eniente autem proximo die Paschae,- prsesumpsit Eu-
klius, eo quod ordinatus fuisset in basilica Constantiniana, el" introivit Ur-
-NOTULJEMARGINALESFABROTTI. •
a B, ann S, minus 2 mensibus, et 3 dieb a Coss Honor XII et Theod VIII, ad Martmanum et Asclepiodorura
Coss. b "VideBaron ad ann Dbiriini M8, in iiue. ...
 " '
187 ANASTASII BIBLIOTHECARH iS8
bem, et baptizavit, et celebravit Pascha iu basilica Copslanliniana. Bonifacius
vero, sicut consuetudo erat, ceiebravit baptismum Paschae in basilica sanetae mar-
tyris "Agnetis. Hoc audito Augusti utrique miserunl, et<~ ejecerunt Eulalium'
15 et missa auctoritate revocavemnl. Bonifacium in Urbem, et constituerunt Epi-
scopum. Eulalium vero miserunt foras -in Campaniam. Post annos tres, et
menses octo defunctus est Bonifacius. Clerus autem- et plebs petierunt Eula-
lium revocari, quod tamen non consensit Eulalius, Romam reverli. Qui etiam
in eodem loco Campaniae' post annum mortis Bonifacii, defunctus' est.. Hic Bo-
2.0'nifacius constituit, ut nulla mulier, vel monachah pallia sacrata contingeret, aut
lavaret, aut incensum poneret in ecclesia, nisi minister,: nec servum clericum
fieri, nec obnoxium eurice, vel cujusiibet rei.
@"3 Hic fecit oratorium in ccemeterio sancte Felici.atis, mxta "corpus ejus, et
ornavit sepulcrum -sanctee 'martyris Felicitatis, et sancti Livanii», ubi et.posuit
heee: Patenam argenteam, pensantem libras viginti; scyphum argenteurn pensan-
lem libras decem ; amam argtnteam , pensantem libras tredecim ; calices minores! ar-
' 5
genteos duos, pensantes libras qualuor; coronas argenteas Ires, pensantes libras quin-
decim. Hic fecit ordinationem unam per meusem Decembris , presbyleros tredeeim,
diaconos tres, Episcopos per diversa loca sex et triginta. Qui etiam sepultus est in co3-
meterio sanetee Felicitatis martyris , via Saiaria , octavo Kalendas Novembris ; et ces-
. savit episcopatus per dies novem.
KOTUI..E-MARG1NAI.ES PABHOTTI.
~ Vide Baron. ad an. H9. h Pallam sacralam. ~
C, sylvani.
VARIJE LECTIONES. . -
Apud Fabroilum ex cod. Freh. A sep esl, via Salaria, juxla corpus S. Felicitatis mart.
novem.
Num 60, lin i, A, menses 8, B, mens 5; lin i, A, linpen episcdies cod. Thuano altero.
Juliana; lin 9, AB, Anliochi. Ex
Num 61, hn % A, Silvaui. lin i, lib 16. B, 14. Num 60, lin 1, Jucundo p. s. ann 3, m. 8, d. 7.
lin 5, A, lib 8, el post lib S. lin 6, A, presbyl 16, pic sub intentione c. E; lin 3, seplem, d. 1S. tin
B, U. lin 8, AB, juxla corpus S. Felicilatis. i in bas Julii. lin 8. qui cttm pulsi ex. lin 9;
Anlio ad. S. H." Yeniens autem dies proximus P.
Ex cod. Reg. Maz. el Thu. linii, Agitae. ibid. elegeruntE. liniS, fqris. lin 17,
Num 60, lin i, mens. 8, d. 7, lin 3, mens. 7, d. 15, clerus, vel populus p. Er. mox Romam se reverti.
Etilalius ordinatus est in bas C. Bonif vero in basil Qui lanieu in e. lin 20, pallam.sacraiam.
Julii; audiens hocPlacidia. lin 6 el 7. sedenli eodem Apud. Holstenium et Scheleslral.
tempore ambo Augusli m. a. praeceperurit, ut ambo Linea 1, Flor., menses VIII. Flor sec IX, Bomual-
elccli ex. c. qui cum pulsi exirent. lin 9, civilAn- VII, Flor ei Cass, dics VII. linea 3, Flor, men-
lliio adS. H.venienle aulemdiepr. P./mll ell2, in dus
urbein Romam. lin 17, Clerici autem et plebs pe- sib VIII. linea <_.,Romuald, Julii. linea 8, Flor et
lierunt Eulalium in Drbem revocari. Ipse lamen liiim Romuald, pulsi. Ihiea !<_-_Vat, el erigerunl Eula-
non consensit in urbem Romam reverti. Yerumta- 2S2 episcopi. linea 1S, addit Flor, alii episcopi.
men post annum mortis Bonifacii defunclus ost tineail, sacraiam. Flor et Cass, populus. linea 20, Romuald,
Eulalius in eodem loco Companiae. Hic Bonifacitis P-dlam Num 61, lin % Silvani. lin i, cal m. 2. lin 6,
constiluit ut n. m. aut monach pallam sacratam ]• unam in urbe Roma p. m. D. lin ult episc d. 9.
contingeret, aut 1. vel in c. p. in eccl nisi lanlutn
ininister, nec servum clericum iieri. Apud. Peniam ex cod. Cavensi.
, Num. 61, lin i, S. Felic niariyris el S. Silvani, Num 61), lin l, sedil ann ni, m. vm, d. xm. Ilic
ubi el posuil haecdona : pal. lin 3, lib,15, scyphuin stib intenlione. liti 10, veniens autem proxiinus dies.
argentcuni, pens liblO, coi;onas arg 3,'p. s. lib 1S, . lin 18, d. e. Eulalius. '
calices minores % pens sing lib i. Hic fecit ordina- Num6l,lin % codd, Silvanii. /m7et8, Flor secund,
iionem 1 in urbe Roma per m. D. tin 7, qui eliam in coemeierio juxla corpus S. Fe icilatis. -
NOTiE VARIOIIUM.
,A SCHELESTRATE. C noxiumcuriw vet cujuslibet rei. Bonifacii decreto veti-
ne servi , vel obnoxii curiae, id est, curiac
Num. 60, lin. 13.—CelebravilbaplismumPascltm.Ll- tuin, rationibus publicis , admillantur in
municipali,vel
cel urgenle"necessilaLesenqjerbaptizare licueril, bap- clerum. Idem constilulum variis sanclionibus Goesa-
ilsmus tainen extra necessitaiem taiitum bis in Eccle- reis, el poniificiis , L. Officiales. L. Si quis. G. Dc
_sia solemniter olim conferebalur, vigilia nimirum ' episc. el cleric. can. i. Et. per totum. 51. distJ can.
Pascbalis, ef Penlecosies. Unde hoc loco baptisinus Legem. 53. disl. can. i. Et per lolum 54. disl.
Paschae vocatur, ttt a baptisnio Petitecoslis disliiir-
guatur. BLMI ET LABDEI
ALTASERRA.
Num.60,Iin.i.—Boiiifarnis.Inlpgedoclissinnis.bo
Nttin. 60, lin. 21.—Necservtimclericumf.eri, necob- nisnioriljiis coniprobatus,acclarnalione totius popuii.
 189 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. BONIFACIUS. 190.
et plurium Optimatum, invilus ponlifcx elegilur , ci \. aiictorilati lanti scriptqris, nisi Prosper, et Marcelli-
consecraiur. inis comes, qui titnc siipereranl, aliter indicarehl.
. . BLANCIIINI. Marcellinus iia digcssit in Cbronico gesia sub consu-
lalu Asclepiodoli et Maiiniani. lndict. vi, Ctetestinus
KOTJECHEOSOLOGIC-E. Romanw Ecclesiw XLI,' antistes crealus esl:- vixit
- Ad consules Monaxium et Plinlbam referri exor- annos hovem. Tum caeleiis'ejusdem anni eventibus
dium Bonifacii papaepaulo anle dixii cujus ordinatio enarraiis, piislremum illud enuutial, Ilonorli scilicet
in vetuslo marlyrologio Florentinii consignala proe- mortein. Nec dissimiliLer Prosper in Chronico
cessit per triduum Kalendas Januarii annum 419 sub iisdemRomanw coss prius -memorat iniiiitmCoelesLini,
Ecclesiw guadragesimus priinus
aperientes in processu eorumdem consulum. Testis scribens,prwsidet Cmiesiinus annis novem, merisibus decem,
seqii.aliseorumdemLemporumeslProsperinChronico
cditus castigaie a Schelstratio Anliquit. Eccl. pag. diebus quindecim; deinde refei'1 Longobardorum
secundum regnasse Lamissuin, et annigesta con-
466, ubi haec leguntur :
Monaxio el Plinlha coss. Romanw Ecclesiw qua- cltidit morte Ilonorii, et tyramiide Joannis. .-Equa,
liuiii jgitur scriptortiiiitesLimoniii non modo noii
dragesimus episcopalum agil Bonifacius. Huic stiifra- jjraeponunt llonorii obilum moiii Bonifacii, sed ini-
galtir epistola ipsius Bomfacii ad episcopos Galliaa liuin pontilicatus Ccelestini
data Idibtts JuniiMonaxio consule, et allcra ad Rufum Porro si inense prsefcrunt niorti Honorii.
Thessalonicensem eodem consulatu signata xm Ka- lare non licel lum Augusli obiitTlonorius (dc qu.odubi-
lend. Octobr. apud Holstenium. Prioris exemplum duclis e~xhisioricortim tesiiiiioiiiis ad-,
]i.giiur_hi laudato codice biblioth. S. Crucis ad.J"R luiii ex per Ducaiige in Consliiiilhiopoli Cbiisliana,
Jerusalemita subscriplum: Data sub die Idus Junias iegibus codicis Theodosiani datis hoc cousu-
Monaxio viro clarissimoconsutequam alia subsequilur ' latu^ nempe vi Uus Aug his coss 1. LXI,de Hajreticis,
trieunioTpost directa Hitario episcopo Narbonensi, et lege xix, de Appellationibus, et lege v lib xi, de
cujus. initium : Difficile quidem fidem querimoniis conl'donai collala cum pr.ecedeiiti,' ct 1. vn, de
eommodamus: (inisvero: Data yldusFebr. DD. NN. inofflc Tesl, til 19, lib n);.el iiiter.priina.htijus anni
Honorio XIII el TheodosioX, consulibus Augg. gesta refertur inilium sedis "Coalesiini,qui die -xxv.
l\\ colligendasumma temporis quo sedilBonifacius, Octobiis poiitilicatum auspicatus est; profecto deije-
mus colligere, Octobreiit illuin spectasse a'd indictio-
discrepare videntur scriptorum etiam velerum sen- neni scxtam,
teniiae, numerum niensitim ac dierum diversimode dis Januarii qua labente cousulatum iniertmt Kalen-
statuenles , ut apparet ex .variautibus leclioni- Asclepiodolus et Marinianus .ereCbristi
bus ad texlum Anastasii. Verum observant .oppor- 423; cum incboasset niense Seplembri anni 422,
tune crilici diligenliores, hanc diiFerenliam meii- nempe paulo ante ponlificale initiuni Coelestiiii.Rur-
sium ac dierttin -supra trienniuni solidum ipsi sus ex annis r.ovem, mensibtis decetn, diebus quin -
tributorum esse refereudam in illius schismatis decl.ii. Ccclcstino tribulis colligitur electio ejusdeiu
anuo 422. Dilferri enim non potesl ejusdem obilus
inenses, quibus Eulalius faisa iiisinualioiie .Symnia- ullra aetaiein anni 432. Quare si anni decem, el
cbi apud Ilonorium Augustum Ravennac agenteni meuses
subnixus, dispntabai de eleciione cum Bonracio. decem, et quod abundal eidem iribuendi
non potesl exordium sedis desiimiex 311110
Chronologiae illius dissidii collectae in notis Pagii suul;sed uecessario esi anno 422.
432,
Jtmioris a nuin. 2 ad 1 i inveniitir, et omne discrimen alligandum
lollit. Tres menses, aul quatuor impensos fuisse KOT-33HISTOIUCJE.
adinittendum est ad diluendas calumnias Eulalii et
Syinmachi : quo tempore jussus fuit Bonifacius Num.60, lin. 5.—AudienshqcPlacidiaAugustacum
ahsiinere a poniificiis nmheribus in Urbe exercendis: filio suo Valentiniano Augusto dum sederentBavennw,
donec pluribus Honorii litleris Ravennaj daiis usque relulil Honorio Augusto Mediolani sedenti. Nequid
ad diem m nonas Aprilis (quod refeii Baronius ad obscuritaiis offundaiur bisioriae ab implicata expres-
an. 418) seiis Romanse paeificam possessionem sione nominum Placidiae et Valentiniani ejus fllii,
adeptusfuil Bonifacius , expulso Euialio. Aliqui cui liltilus Augusti hoc in numero malurius tribuilur,
proptei;ea codices tribuerunt sediBonifacii aiegilima quam par sil; observandum est Placidiarii Augustam
eleclione cleri, ut par eral, supra annos tres, menses Tbeodosii Magni iiliam, et duo.rum imperaloruni
oclo dies tredecim. Alii vero menses ires el dies. sororem (Arcadii et Honorii) posl obilum.. prioris
.li'edecim supra Lrienuium : qui videntur- ex- "aliquo mariii Alhaulsi Golhorum regis uxorem datam Con-
principis rescriplo eppcbam illam incboai'e. In mar- .slanlio Patricio Christi anno 416, Theodosio VII et
tyrologio Florentinii depositionis dies constiiuilur iv Palladio coss ex hoc geiiuisse Yalenlinianunt ter-
Sepleinbris"-: quod exacle pariatur cum summa tium vi Nonas Julii Uirisii 418, HonorioSlI et
teinporis a codice B. definiti ex die ordiuatipms xxix Theodosio VIII, coss (Pi-osper in continuat Cbron
Decembris si dies legantur septem expresse nun.e- -Euseb) Bonifacius electus esi Romanus pontifex anno
rati in calalogo codicis Palalino-Valicani anno- proxinie procedenti ad.iineni vergente, scilicet xxix.
rum 865 , queni dedimus in Prolegorpenis, ex Decembris' Cbristi 418, qua eiiain die schisnjalico-
Schelslratio, et in pltiribus exemplis operis Anasta- I) runi faclio in Lateranensi palriarchio collocabat
siani, ab ulroque Pagio indicatis. Ita enim ex ordi- Eulalium, agenie lunc apud Ravennaies Placidia
naiione Bonifacii, consignata, ut vidimus, die xxix cum. marito Constantio, in consortium impeiii el
Decembris, dedticentibus epocham novi poniificatus Aiigustaedignitatis adlecto, sive aniio eodem Monaxio
couslat ratto exacla mensium, ac dierum septem e.t Plintha coss ut habetldacius, ex observatione
liuicpontificiassignalorum supra triennium soliduin. Besoldi casligata per Ruperttim pag426; sive anno
Quarn iliustre addatur hoc triennale regimen Bo- 420, cujus exordia jjrocedunt cum schismate Eulalii.
nifacii ex litteris Palrum et conciliorum, indicaut Quandiu -yivil Honorius (vixit aulem ad xvn Kalen-
notaealiorum ac nosirae, quas"consule. das Septemb anni 423, Asclepiodolo' et Mariniano
Superest, .ut ostendam, cur anno 422, polius quani coss) Valenlinianus puer Augusiani dignilalein non
423, niortem Bonifacii consignem ; licel eam diffe- obtinuit, quam pater Constanlius ab Ilonorid accep-
rcndampiilaverit ad 425 cardinalis Norisius, bistoriae lam relinuerat ad supreinuin vilae diem n Seplembr
et cliroriologiaeillustraior lib. primo historiae Pelag. 421. Valenlinianus post obitum palrui Houorii a
cujus eaplii 22 haec praeQgiLin litulo : M-mitur Bo- Theodosio"Juniore pairueli suo Caesar el Augustus
norius imperator, ac postea Bonifacius papa. Exor- diclus fuil xviii Ociobr aiini 425,.delato illi iiiipcrio
dium vero capitis Jale est: Obiitanno iH~t,die xv Occidentali. Quare texliis Bibliolhecarii ne iuibet
Augusii, Honorius imperalor: et quintum post versum bistoiiaiiiiiaesiinlelligendus, uLinelecti.oueBonifacii
subdit: die veroxxv Oclobris Bonifacio eliam pon- papae Placidiani exhibeat ujia cum filio Valeniiiiiano
liftce worluo,Cw!esiinu$ subrogcitus fuit. Delcrreni ajhuc infaiito Ravetina: cominoranteui, non vero
494 - ANASTASIl BIBLIOTHECARII' -, '192
i
ctim eodem. tanquam Auguslo sedcnlem, sed polius Asaneiorum Alcxandri, ac Yiialis eiMartialis inar-
cum Conslanlio marilo, cui Augusia dignilas eodem lyrum. seu saiiclarum seplem virginum a novo re-
aimo collata fuit. Placidia igilur Honorii soror, et siauravit. Pariierque in eadent via Salaria ecemeie-
ConslanliusPlacidia: maritus ad eutndem Honorium rium S. Silveslri confessoris alque pontificis, alio-
Augustum perseribunt de scliismate Eulalii: quem rumque sauclorum mullorum in ruinis positum
nb utroque Augusto, post festa Paschalia jussum renovavit.-i Quo in lexu emendandum<puio .efro-
Urbe excedere cum narret hoc num lin 14,' cogno- rem amanuensis bis in poslremis versibus,- ila
sciniiis hos Augustos legem exsilii Eulalio indicentes fortasse legendis : imo et ctemeterium Jordanorum,
esse Honorium et Conslantium. •videlicetsanclorum Alexandri, ac Vilatis, etMar-
Linea 20. — Ut nulta mulier vel monacha pallia tialis mariyrum, seu sanclorum VII FF. (pro quiijus,
sacrala contingeret; aul lavaret, aut iricensumponeret ui arbitror, siglis imperitus descriptor substitnit VII
jn ecclesia. Decretum huic non dissimile_edilum a YV. pro septem fralrum exponens septem virginum)
Solere, ejusque condendi eausam indicalam vide num. a novo restauravit. Haee enim nomina sanetoruhi
12, ad S. Soler, cum sciicel Marcionis hseresis ad Alexandri Vitalis et Marlialis sunl trium ex sepletn
ministerium altaris admillerel mulieres ejusdem frairibus marlyribus, iisdemque filiis S. Felicitalis,
seclarias. Renovandi ejus decreli hanc oc.casionem ttl conslal ex aclis inler Sincera el selecta recusis a
fuisse arbitror sub Bonifacio. Posl pacem Ecclesiae R. P. Ruinart : qui eliam observat, in vetiislissinjo
redJitam sub Constantino inprogressu saeculiqnaiii martyrologio Buchriano ad quarluni Chrisli ssecu-
ciim inslilula monaslica ilorere in Urbe coepisseni, lum pertinente eadem iiomina, ei reliquorum fra-
ut snpra explicuimus in Damaso, el virgines Deo y- Lrum, eaindcmque deposilionem consiguari his ver-
sacrac rudimenla qusedam monasierioruin fuudare bis: f SextoIdusJulii, FeliciselPhilippi in Priscill»-:
el incolere staluissenl, Lumeliam regulas cerLas, et in Jordanorum Mtirtialis,' Vilalis, Alexandri :.et
siciiti in Orienle a Basilio Magno, per ASricam ab in Maximi Silani (lege Silvani) (huuc Silvanum
Auguslino (epist 109), ila elin Occidenle ab Inno- martyrem iNovali furati sunt) et in Praetextali,
ceiitio aliisque Palribtis accepissent, nionente Alta- Januarii. Nos in Prolegomenis edidimus cum
serra in notis ad Ionocentiuin,, Siricius moaacbos nola niarginali Bucherii, asserenlis sunt septem
in clericos oplari voluissel (can Monachus 16, q. 1) filii sanclw Felicitatis :-ubi etiam pro Novati ftirati
faciinnest, ut etiam virgines illaeDeo sacrae ailmii- sunl, jure putat legendum esse, Novaliani furati suni.
terenturad nialriciilamdistribuiioiuim Ecclesiaecuni Hac igitur via Salaria ad primum ab Urbe lapidem
ciero percipiendain, ulpole curae episcopi cominen- tria siintcoemeteria sibi proxima, Priscillw, Jorda-
daj,ae.Unde el canonicw aliquando appellanlur apud norum, et Maximi ; in quibus sex fuere deposili ex
Chrysoslontum virgines illae sub certa regula casti- filiis S. Felicitalis; cum prinnis <e septem, nomine
tatem professae. Yide Tbomassinum vel ac novae Januarius deposilus fuerit in ccemelerio Praeiexlati
Eccl. disciplinae parte i, lib m, cap 42, num 12, viaAppia. Yide eliam veluslum capitulare Evange-
quemadmodum et piaefeminae,qtue fidelinmsepulturis lioruih, et notas venerabilis card Thomasii admen-
operam dabanl canlanles eum acolythis «anonem sem Julium pagl83. Seplem filii S. Feiicilatis dicti
Ecclesiae'cbnsequebanluf. Vide eumdem Thoinassin eranl, i Januarius, n Felix, in Pbilippus, iv Silva-
ibi cap.51,' n 7. Ne igilur ex ralione canonis, atque nus, v Alexander, vi Vilalis, YJI Marlialis. Solus
ex adjuiiclioite cum clero iiiferiori in psallendo pos- „u ex his Jaimarius sepullus legiiur-viaAppia in cpjine-
setillis aliquaudo subrepere opinio.aul ainbllus paris terio Praetexlati; Felix ei, Philippns in Priscillac;
ac sibi cum clero delalae destinalionis ad aliquod Marlialis, Vilaiis ei Alexander iu Jordanornni, Sil-
allaris minislcrium, ad omnem erroris hujusmodi et vaniis' in Maximl cce.neterio. Hoc aulem ccemete-
ambitus originem et occasionem radicitus exslirpan- riiiin Maximi constitulum esse via Salaria eirea pri-
tlam, censuii Bonifacius in memoriam revocanda, et mum a!) Urbe lapidem lum alia documenla probanl,
nilide confirmanda esse decrela suorum decessoruin, tum fragmenluni marmore;e labtihe ibidem effossum
ne ulta mutier vel monacha pattia sacra contingerel. in vlnea D. Joan Baptistae Sinles Medici anfe annos
• Num. 60, linea7. — Qui eliam sepullus estin cwmet , decem, mihi ab eodem donalum uiia cum pliiribu.s
S. Felicilalisvia Salaria.~\r\r clarissimus falsilalis nr- ejusdem coemelerii Clirisiianoriim inscriptionibus':
guit Bibliothecarium ex Ciaconio. « Ctim, inquit, ex •quartim noniiullaeexhibent de more consulalus, qui-
Ciaconio constet ccemeierium S. Felicilalis fuisse biis depositi fuerunt lideles ibidem memorati. Tabula
proxunum Callisti via Appia, ubi hodie exsiai sacel- vero illa, cujus typum hic exhibendum curavi,-prae-
liiin ejusdein marlyris, in.-quo legitur inscriptio ter epigraphen delruncaiam (cumpars marmoris de-
Bonifacii papaeI confessoris, et loculus ejus suspici-~ sideretur) quae oslertdit ex eleganti characierum
tur, ubi quondam depositum' fuil ejus cnrpus. forma aelatem salis cultani, qualis apparet aliis in
Vcniain tamen indulgebit illustris atictor, si vindi- monumentis lertii a Cbrislo saeculi, exliibel eliam
candum assumam Bibliolhecarium certis ex docu- duas figuras considenles in sedibus, quibus pulvina-
mehiis, quae demonslranl coeineierium S. Felicilalis ria hislrata sunt. Adduntur iiginis noinina, uni
via Salaria consiilulum, nec repugnant depositioni Maximus, alteri Seeundinus. Inter ulramqiie figuram
D eminel sedes ornatior et sublimior cum postergali
primae Bonifacii papae via Salaria : quemadtnodum
buicnon reptighat iranslalio ejusdem poslerior ad fulchro, cui nemo insidet. Hanc opinor esseepisco-
coeniet. Callisli via Appia, divisis eliam reliquiarum palem caihedram. Ad dexleram sedis illius Maximus
jiartibus inter diversas ecclesias Urbis, ubi custo- considet, vir barbaius, el lunica indulus, et pallio.
diunlnr el coluntur. Ad laevam vero Secundinus iniberbis, tunicaius
Coemeterium igilur Sanclae Felicitalis situm esse pariter, et pallialus simililer sedel. Maximusexertam
via Salaria eique adjacenles fuisse ecclesias S. Sil- manum dexleram elevat more sacerdotis benedicen-
vani mariyris,' et sancli Bonifacii papa1 el confesso- •tis, duobus quidem digilis, indice scilicet et medio
Tis nonniodo.hictlocetbiograplius, sed eliam monet exlensis, caelerisvero complicatis advolam; ila ut
in Vita S. Adriani papaj, num 345. Reslaurata ab videaiur Maximus presbyler hic exhiheri Chrisliano-
basilicas, rum coiiventum agens cum Secuiidino, elad coenie-
ipso fuisse eadein et proxima coemeteiia, Felieitalis
el aedificia. « Ccemeterium vero Sanctae teria martyruni sacra oflicia celebians per ccetus
via Salaria una cum eeelesiis S. Silvani martyris, illos antiducaiios, de quibus Plinius Scribit ad Tra-
inquil, et S. Bbnifacii confessoris alque poniilieis janum lib x, episL97. Cerle Maxhnus eodem ritu
tino cohaerenles lbeo miraereslauravil magniludinis. benediclionem imperlilur, eodemque modo assidet
Sed ei hasilicam S. Saturni, in praedicta via Salaria digniori loeo prope sedcm episcopalemquo presbyter
posilam una cum ccemeierio sanclorum Chrysanlhi bebdomadarius uobis in choro considenlibus, et ad
et Dana<>renovavit, -alque cnemelerium S. Hilariae matulinas preces Ieclionem inchoaniibus benediclio-
iiiriovav.i, imo et coenieierium Jordanorum, videlicet nem jjroiiunliaus signum crucis efformal inanu.
 493 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. BONIFACIUS. iU'

Maxininm pfesbyterum et martyrem in persecu- A eorum subinde fuerint translali ad Ostiensem per
lione Decii memorat Bibliotbecariiis, tum in Vila Tieatum Marcellum.
S. Fabiani niim. 21, inm in gestis S. Cornelii num. Maximi ergo ecemeterium, et sanctse Felicilatis,
22. In S. Fabiani ilascribit: c Et post passionem ejusque filiorum via Salaria, silum circa primum ab
ejns (qnae conligil Decio ilerum el CraLo coss., Urbe lapidem, et jnstauraiuin ab Adriano I, fuit
Christi ,250) Moyses"et Maximus presbyteri , et locus depositionis sancti Bonifacii papaeet confes-
Nicoslraius.diaconus comprebensi suut, et in carce- soris ejus nominis primi; eujus corpus translatum
rem missi sunL. Eodem tempore supervenit Novatus deinde fuisse ex illoarenarioadaliudccemeterium via
ex Africa el separavit de Ecclesia Novalianum, et Appia,exemplo lotaliorum martyruni et confessorum
quosdam confessores, postqtiani-Moyscs presbyter inde translaiorum , uli memoravi, nihil repugnat
in carcerem defunclus esl, qui fuit ibi menses xi, asserlo Bibliolbeearii, primam ejus humalionem in-
sicut et multi fueruni. » Tum in Vita S. Cornelii dicanli ad coemeteriuni S. Felicilaiis via Salaria,
Iitecaddit: i IVc facto confessoi'es, qui se sepafa- ubi lol reparaliones vivcns ipse consiruxeral.
veranl a Cornelio cum Maximo presbytero, qui cuni - _ Stipra monebamus in notis.ad Zostmum, desi-
Moyse fuit, ad Ecclesiam snnt rever-si, et facti sunt derari non seniel in bac Anastasiana collectione
confessores fideles. t An Maximus isie preshyter et .decreta potiora quae in libris, alterius argumenti.
confessor fideliscum Moysepresbyiero sub Cornelio, descripta, et nola cum haberenlur; putavit foflasse
fiempe Christi anno 252 , superfuerit adhuc per brevialor liujusmodi Yitarum, non esse hic repe-
sexennium, et in persecutione Valeriani anni 258 tenda. Praeter causas ibi indicalas praeleriiarum
marfyrium subierit, quando proposilum fuil edi- j^-conslitulionum, aliam suggerit Yita Bonifacii : in
clum, aS. Cypriano memoralum epislola 82, episcopi, qua Bibliolhecarius non recenset, gravissimis de
presbyteri et diaconi in continenti animadvertanlitr, rebns tumjn causa fidei, lum de disciplina decreloria
ila ut idem sit preshjter Maximus, de quo Martyfo- judicia, et leges a BonifacioIatasper suas iraclorias,
logium Romanum agit die x Novembris et iu perse- ,lum in Pelagio ac Ccelestio damnandis, lum in
ctttione Valerianicoronalum asserit, mihi non liquet. vicariatibus apostolicis consLiiuendis. Haec eadeni
•jElas cerle consenlit cum lypo lilteraruin|et deli- fidei ac disciplinaecapila cum Bonifacii decessores
neationis in boc marmore expresso. periractassehi, et prosecuius jjosiea sil ejusdeni
De Secundino autem martyre, hac eadem via successor Ccelestintis, salis esse duxit colleclor
Salaria deposilo, aut ceite cnllo ttna cum SS. Cyriaco Yitarum (ut arbitror) indicare in alterulris seciioui-
diacono, Largo el Smaragdo, ac sociis, translafis bus consliluiiones luncedilas, quarum in colleciione
deinde ex via Salaria ad Osliensem per S. Marcel- .caeteraeconiinebantur. Nobis vero opportunum vi-
lttm, videhdus in Maiiyrologiovelusliori Florentinius detur secernere cnjusque ponlificis proprias ex
"ad diem VIHAugusli :*ubi collalis codicibus Pisano, notis eoruni qui diligenter id perfecerunt, prauseiiiui
Aniuerpiensi, Corheiensi, et reginae Sueciaa (nune • Pagii, et Somier, de more bic exseribendis." E\
Vaticano) viam utramque receiisentibus (Salariam' opere tamen-arcbiepiscopi Somier compendii causa
et Osiiensem)"ila scribit: « Jam ergo quae in libris .sumniani dicloruin conlrahemus, citra ueccssitatein
nostris et Corbeiensi inarlyj'oIogio apparet confusio veibum verbo reddendi. t
facile lollitur ; cum SS. mariyies el sepulti et vene-
"rati sint lunt via Salaria , lum Oslieusi: » quod CIACONII.;
scilicet ex Salaria, ubi prius deposili fuerant, nonnulli iG ~-\"uin.-{!0,Iiiiea2.—
Hic subconteniionecumEtilalio
i'g5 ANASTASII BIBLIOTIIECARII - ~4J33
ordhtaturuna die. ScbismaortumeslBonifaciuminter A culi scriptorum leslimouiis, ab eodem Garnerio in
et Eulaliiim. Symmacbus aulem , pv-crecliis Urbis, disserl. de subscripiionibus ex aclls in causa Pela-
in Eulaliumpropeiisus, sinistre causam-Bonifacii gianorum recitalis.
Honorio imperalori, tunc Ravetmae agenti, rettilit, - Sicui porro in causa Eutycbiana, non alia fuit
ita iit Ettlalitim, meliora jura assecuthin, ipsumque fidei formula, quam epislola.S. Leonis de Incarna-
rite, et legilime ordinalum, ilonifacinm vei-o spu- lione ad Flaviannni episcopum Gonslantinopolila-
rium, et illegiliinum fore, et relalione falsa Symma- num; ita nec in Pelagiana,adalia fuisse videlur, qnain
chi, eum quod se tyrannice intrusisset, expellere, Zosimi papae Tractoria universos tolius lorbis
sicque.pact consulere, el ecclesiasticae discijilinsa cpiscopos; quod cum alii non obscure; tum Marius
prospici debere, dicerel. Sed re vere nota, atque Mercalor in' Commonitorio clarissime teslatur his
comperta. Honorius imperator adversus Eulalium verbis : «dictum Hoecomnia suprascripia capitula," utjam
rcscribens Bonifacio favi.l : hunc ad sedem reslituil, superius esl, conLinel iila bealae memoriae
illtimque exptiiit ab Urbe. ejjiscopi Zosimi epislola, quae Tractoria dicilur,
Linea 9. — Felicilalis marlyns. Juxta corpus il- qua Coeleslius, Pelagiusque damnaii sunt, qiiae et
lius. Conslaniinopolim el per ioium orbem missa,' sub-
PAGII. scripiionibus sanclorum Palrtim est roborata, cui
Jttlianus et reliqui -ejus complices subscribere detre-
Num. 60, lin. 15. —Mhsa auctoritate revocaverunt clanles, consenlaneosque se, nolentesque cisdem
in Urbem.Bonifaciusin sedem suam restilutus, paci- Patribus facere, non solum imperialibus iegibus, sed
fice sedens, egit apud Ilonorium imperaloreni, ut g el sacerdoialibus siatulis deposili, alque exaucio-
Ecciesiae paci in fiiturum prospicerel, ne scbismate rali, ex omni—Ilalia delurbali sunl. J .
novo post stiuni obilum seinderelur. Sariciissimi Linea 21. Nec senum clericum fieri vel ob-
ponlilicis volis annuil religiosus imperator, edixil- noxium cufiw. Bonifacio sedenle, Theodosius Orien-
que, si duo per ambitiim elecii fuissent,.nullum ex tis imperator anno qiiadriogenLesinio vigesimo
liis fore pontilicem.: « Sed illtiin solum iii sedeapo- primo pridie Idus Jutii rescriplunt dedil, quo jura
slolica perniansurunf, quem ex numero clericorum; episcopalus Conslantiijopolilani, ad lllyricum ,quo-
nova ordinaiione, divinum judicium, eiuniversila- que exiendit, ideoqiie iilyricianani dicecesim Ro-
lis consensus elegisset. J Id conslat ex rescripto mano poniilici aufeii, ei transcribit in jus palriar-
Honorii ad Bonifacium apud Bai'onium anno 419, chicuin regiae civiiaiis. Sed, ad postulationem Ho-
njni. 12. Quo tempore Eulalins una cum suis apud horii patrui, Tiieodosius eamdem legem rescidit
Anlium, non longe ab Urbe exsul agebat, in eccle- anno 422, ul patet ex rescripio ejiisdem Theodosii
sia S.Hermelis opperiens obitum Bonifacii, longa ad epislolam Honorii, quae publicavit Holslenius in
seiale el mala valetudine fracti el debililali. Yertiin colleclione Romana pag. 81 et seqq. Ea autein lex
ipsum Eulalium Nepesinse Ecelesiae poslmodum dala fueral ad inslanliain episcoporum lllyriciano-
facium fuisse episcopum scribit auctor libri Ponti- rum ; ail enim Theodosius in rescripto ad Uono-
iicaiis. rium : « Omni supplicanlium episcoporum per IHy-
Son soluin Boiiifacius Ecclesiae paci in fulurum ricum subreplione remota statuimus observari,
prospexil, sed etiam conlra Pelagianos ab Honorio quod prisca Apostolica disciplina et canones veteres
constjiutipjiem obtinuisse videtur, cum Prosper con- r. oloquunlur. Super qua re secundtnn formant oraculi
tra Collalorem cap.'41 scribal: t, Sancfie niemoriae i pereunilalis tuaead viros illustres praefectos pfaito-
Bonifacius, piissiinorum imperalorum catliolica de- rii lllyrici nostri scripla porreximus, ut cessanti-
votione gandebat, el contra inimicos gratiae-Deinon bus episcoporum subreptionibus antiquum ordineni
soluni apostolicis, sed etiain regiis titebatuf edi- specialiter facianl cuslodiri. i.
clis. uHujus constilulionis meniinil ipse Honorius - Cum Rufus Tbessaionicensis episcopus, et sanctai
in epislola, v ldns Junias Ravennm ad Aurelium sedis per Illyiicuni vicarius Bonifaciuiii papam de
Carthaginensem episcopum daia, qua signifieat quibusdani disciplinae.ecclesiasticae capitibus consu-
sese conslilutioneni, quani anno 418 dederai .adver- lttisset, et Bonilacitts ad ejus consulta respondisset
stis Pelagium atque CcelesliumTenovasse,-siinulque ex aucloritale sedis aposlolicae, Rufus passus est
sanxisse, ut quisquis eos, ubicunque lerrarum age- conlradiclionem a noiinullis provinciafum illarum
rel, sciens noii denuiitiarct, aui expellerei, ijtse- episcopis, dum exsequi curaret Bonifacii niandala.
rnet in exsilium pelleretur. Quae consiitutio ad Au- Quare enim Rufus ad Boriifacium-fescripsisset, ne
reliuin cum jirsedictis litteris missa, ad nos noji sibi infatistum haruni constiiutionum exittim "iiupu-
peivenil. Aurelius hac accepla, litleras ad cpiscopos tarel, Bonifaeius, ul illum inagis excitarel ad con-
Byzacenaejjj-ovinciae,alque Ai'zugilan_ededil Kalen- servandum debitam sedi apostolicae reverenliam,
dis Augiisli, in qulbus consiilutionenj imporaioriam vices ei suas, ut factum fuerat a superioribttsipon-
ab epislola sibi-direcla secernH, eosque omnes ad tilicibus, delegavit litteris_ad ipsum datis xinKal.
subscribendum Goelesiiict Pelagiidamnationi cohor- Octob. Monaxto v. c. cons. ideoque anno 419,! tjuaj '
tatnr, quod Iloiioiius in dicla epislola jubet. exstant apud Holsteniuni pag. 54. |
Yalde: refeii bujus epislolae verba nolare. JSon D In litleris illis Bonifacius non exprimit, quae fue-
ehim ajias unquam, inquil Garnerius in dissert. m rint illa consliluta, -quae-receptanon sunt a quibus-
ubiaclum esl de profliganda bxresi, praecessil iiUa, dani parlium illarum episcopis. Quare ea aliunde
quod sciahms, conslilulio principum Chrisliaiio- -1'epetendasunl, et qtiidem ex aliis ejusdein Bonifa-
mm, de~conveniendis universis episcopis, sive qui cii epislolis, ex quibus colligitur Rufuui ad eum
defuissent concilio, in quo fuissel, aul coudiLafldei relulisse, episcopos illos, se inconsulto, syuodunt
fornmla, aul damnaia cum aucloribus haeresis";sive Corinlhiacam indixisse, pro relractanda causa Pefi-
etiain, qui in sua slnguli scde quiescerent, neque genis, qui Patrensis episcopus ordinalus, quoniam
suspecti babereiilttr nomine baeresis, ul subscrlbe- ejus civilatis"incolae illutn admillere recusabant, in
renl lalae ab Ecclesia in aiiquem bominem senien- melropolilana sede Coririlhi constiiutus fueral_ a
tioe. Nulla .certe in ioto eodice Tbeodosiano est, sunimo ponlifice. Arldiderat etiatn Rufus vicaria-
liullaque apud scriplores rerum ecclesiaslicarum : lum sibi concessum in contempmm venisse, ljtinc-
quse eniiivjactaiitur de Eusebio el Theognide in que etiam iri sui personam redundare. Rescripsit
causa Ariana, habent speciem longe diversam. flacc crgo Bonifaciiis nova lenlamenla episcoporunnlily-
igitur constitutiocenseripoiesl pierito exemplar con_- ricianortini, quae vetustati conlraria- erant, valere
sequentium plurimarurn. Lex autem subscribendi non posse, uec cansas a sede aposlolica definilas
sancila est sacerdotali prinium, deinde imper_ali Tetraclari in provinciis : siatum Perigenis Corin-
auctorilate, ut.patet ex laudaiis numero superiori ibioruin nietropnlitae, nulla posse pcniius raliotie
Prosperi de Bonifacio verbis, alnsque cjusdcm -sse- turbarij-ci conciliaintra Hlyiicum congregari non
197 HISTORLADE YITIS ROM. FONT, — S. BONIFACIUS. 138
posse extra conscientiain Rufi, adeoqne huno hono-, A ritalem circa Perigencm, ex eo liqiiet, quod semper
randuni propter aposlolicam vicein, absque quo fion, is djgnitate sua-polilus sit. Bonifacium vero sla-
liceat episcopos"ordinare per" illas provincias. tuisse,- tit ordinatioites episcoporum cilra conscien-
Sollicilnm prsesertim habebat Bonifaciuin, inquit liam Riifi celebrari non possent,- osiendunt eadeni
Baluzius in siipp'enienlo -ad liljrum v Marcae de epistola ad episcopos.lliyricianosj aliaqtie ab eodeni
Concordia cap.- 24 causa Perigenis, eharilale sane" Bonifacio ad episcopos Tbessalos eadem-die-daia.
erga Iioiniriein sedi aposlolicae addiclissimum, sed . Bonifacius Narbonensis Ecclesiae j'ura a Zbsiino"
praieipue propler convulsam ab episcojiis Illyricis decessore suo imminuta, epislola 3 ad.Hilariutii
Romani judicii-definiiionem, "qui.posi illud, eam " Narbonensem scripta-reslituil, elPatroclum Arela-
causam rtirsus judicare nioliebaiiliir-inconcilio Go^ teiisem episcopum, ad cujus jireces Zosimus Narbo-
jiirthiaco, utvidere esi-in epistola ab eodem Boni- nensent Ecclesiam Arelaiensi subjeceral-, quique Lu-
facio ad episcdpos per Illyricum v Idus Mariii data tubensi-Ecclesiae, -in Occilania inferiori,-ad Narbo-
anno 422, -etiib eodem Holstenio recitata._Dupficiier nenseniprovinciamspeetanti.episcopnmordinaverat,
enim in hoc peccabatur adversns sedis apostolicae coercuil, Nieaenorum canorium exseculioncni impe-
majestatem. Prinio, quod eam causam, retraeiare rans, quibus slatutum erat, ul-singulis-pfovinciis
praesumerent, quae supremo Romarii pontificis aibi- proprius melropolitanus praeesset..
irio jiidicata ftteral. Deinde, tjuod eam syuodum Cum clerici Yaleiilinaecivitatis Maximum episco-
celebrarecogiiarent, praeter consensum Ruii episcopi puni variorum criminuni, et Manichaeae praesertim
Thessaionieensis, qui yicarius -erat-Ruinanae-sedis haereseos reum ad Bonifacium papam deiulissent, ad
per omnesflllyr.ici provincias. Haec-duo capiLa-com- j> - quem iioverant majores causas ex Ecclesiae-disci-
plexusesl Bouifacius, in .epistola-ad-Rufum, eadem,, plina- referendas,- ponlifex epistola 2. ad-tJjiiscopos
die qua praecedens dala; neinpe v ldns"'Martii. <-Ad _,Galliae luijus itegqtii cognilioiieih sepiem provin-
synodum quae dicitur illicite cohgreganda de causa ciarum episeopis demandavit : Decrevimus, inqiiil,
fiatris nostrl et cOepiscopi Perigenis, eujus scripsi- veslrum debere intra provinciam-esse judicium,- el
nius slaium.-iiulla posse peniius ralioiie turbari, c-ongregarisynodum ante diem Kalendarum Novem-
talia sctipla direximus, qnibtis universi fi-atres , brium-; jure tamen_reJationis ad sedem.aposlolicam
inlelligant, proximo convenire se citra suam con- seryaLo,-ad quam ab• ipsis conciliis naiionalibus po-
scientiani miniine debuisse, deiiide -de.nosiro~ non leral appellari. ,
esse judicio i-etracLandum.Nnnquam etcnini licuit - ' SOMIER. ,
de eo rursum, qnod semel~slalutum ' est ab apostolica
sede, Lraclark t . - •. Num. 60, lin.&^- Hicsub conlentionecum Eulalio,
Adeo.alle -iiisederal-haec catisa animo Bonifacii, etc.EleciioBoiiifaeii-ejusnominisprimiad Romanam
ul-adepiscopos Illyricos,_tjui atl synodum Corinlbia- sedem lurbala est intrusione Eulalii hujus Ecclesiae
cam-conventtirierant, proedictas litteras scribens, archidiaconi.IiUerprinia certantina , quae ulrinque
aperle contniinalus absienlionem sit, si Perigenis excitaveruiit studia partium, Honorius^imperalor
causam iterum ad discutienduni in niedium adduce- praeventus erat a fatitoribus Eulalii. Maj'or tamen ac
renl,- c-ujus-lioiior dubius et incertus per regulas sanior-pars-clcriRomani/quaP Bonifaciumelegerat,
oinniiio esse non posset, posl"senteiitiam Roniani- libelluni supplicem obtulit imperatori, ut-removeri
poiitificis : t Xlongregetur ergo, inquil, ut redeanius r•-'juberel priora constitula,' nempe i'escfipta qtiae dede-
ad causambujus injurise, «ynodus,-cujiis dileclo rat, alque Enlalium evocarei ad comilatum, hoc est
consiilttiin semper superhabeus concilii recogiioscat Ravennam accerseret, nbi Honorius residebal^ quo"
arcanum : et fiet quod quidem - fieri per regulas poilicebantur papatn Bonifaeium cuni suis sacej'doli-
omnino non-poieril,; fratris „et coepiscopi - noslri busadveiituruin.Libentersuscepitoblalampelilioneni
Perigenis honordubius et incerlus, quemin sedeni Honoiius. Neqtie- tamen atiribuit -
sibi ecclesiastici
Eeclesiaesupradiclae hoslra senieutia collocavil. t Et btqnsce judicii polestatem.
infra: « Coiivenientes, ul condecet, fralres, ne quis Quin ex diversis provihciis advocaturum se re-
volens in nostra communione durare , fratris et scripsit episcopos;<utrem deductantin dubium absol-
consacerdolis noslri Perigenis iiertim ad discuLien-_ val nobis coram disceptatioplurimorum (Rescripl. Ho-
dum in medium nomen adducai, cujus sacerdoiium norii ad Syminachum),
apostolus Petrus semel jam Spiritus sancti sugge- Yerum Eulaliiatteiilala.(a Biblioih. descripta liu-
stione iirmavil. u jus num., lin. 10) jiidicii episcopalis neeessiliUem
Displicebat itaque Bonifacio _papae episcppofuni substulerunl. Expulsus enim ab Urbe fuit Eulalius
Illyricianorum audentia , qui ~concilia* congregafe jussu principis, veluti refraclarius pcr Syuimachiim
prajsumebanl citra conscientiam Rufi. Nam Iiino- praefecium llrbi; el Bonifacius in Urbem reducttis
cenlius papa ei concesserat, ul quoties causa aliqtia jilaudenie pojiulo-tanqtiain legiiimus- ponLifex, cuni
evenirei, quae congregalionem sacerdotum require- ordines- omnes divino-judicio, et majeslatis veslrm
ret, posset quos vellet episcopos, de quibuscunque acquieverunt voluntaii, ul idem praefectus ad Hono-
Ecclesiis evocare, el cuni eis controversias definire. ritiiii. rescribit.
Sed ultra hoc consfituit Bonifacius, ne liceret epi-^J) .In Africa.tamen causarum sub Zosinib inchoatum
scopislllyricianis convenire, id est concilia eelebrare ,--examen prosequcbanlur episcopi in concilionationali
conlra conscienliam ejusdem Rufi.Quare ctun inau- Cartbagine collecii exprovinciis 17 coraih lcgatis a
disset episcopos illos -synodum indixisse-apud Co- Zosimo missis.
fiiilhum pro reiraclanda causa Perigenis, continotus Qtiod atiinet ad appellationem episcoporuhi ad se-
ei exagitatuSfUl ipse ail in eadem epistdla, pfopterea dem Romanam, papa Zosimus ejiis lucndae-causa
fuii, synodumque non - aliier "celebraii mandavit, produxerat quinlum canonein Sardicensis concilii
quam ex auctoriiate Rufi, electionem vero Judicum sub nomine Nica>ni; cum per ea tempora, nti ante
a-Rufo facieridam esse: « Sane quoniam servandus diximus, lisec duo cdncilia unictim haberenlur, lum
accusatori locus est, inquil ibidem Bonifacius , ne excausis' supra relatis, tttni eiiam ne verum conci-
audientiam penitus incitare videamur, si quid, ab Iium per caiholicos Sardicae celebralum confundere-
eodein, posiquam episcopus nosiris est attctofitatibus tur cum conciliabulo ab Arianis inilo Pbilippopoli :
consliluius, conlra disciplinam el propositum sacer- quae res Africanis non "satis eral explorata. Alipius,
dolis ferlur admissum , coepiscopus noster Rufus, untis' ex concilii Pairibus "negabat in aclis Nicaeni
cui ad vicem noslrarii cuncla coininillimus, cuni concilii decreliini illud niininie inveniri. Qnare pe-
caeleris frairibus, quos ipse delegerit, negoiium cu- lenda esse diixeranl exemplaria Nieaenaesynodi, lum
xabit audire, adnoslraiii rels.ljirus omuia nolitiiim ab episcopo Bonifacio poslulandtim, ut dignaretur.ad
quaecunque-cogniiioni ejus. reruni curstis ei ordo easdem E.cctesiasaliquqs millere,'qui eadem exempla-
iuoiisiravit. _.Pori'o valuisse-aposLolicaescdis auclo- ria prmdicli concilii Nicceni secundum ejns scrwla
139 ANASTASII BIBLIOTHECARII 200
proferre possent. Inierea dum exspectantur, se obser- A immensum gralulaiionis exlollitar, quoties prrevidet
vaturps jussa Bonifacii per legatos producla. . concessi sibi honoris a Doniino intemeralae se pacis
Aettini quoque fuit de appellationibus presbytero- filios liabere ctislodes. Et in alia ad eumdem epistola:
rum. -Qua in causa cum, jiroLeslareLur Fausiiuus _ Quapropter, fraler charissime, fretus jam duduni a
S.. sedis Legalus ejusdem sedis juribus minime de- te auctqrilate "subscripta contra inimicas tufinas
rogandum, Aurelius Cartbaginensis episcopus dixit: itJoneus Dei minisler arniare... Non paiilur-ille sedis
<tPraeter ipsa quae prohiisimus aclis, necesse est suae perire privilegium, -te laboranie, piscaior... In
eliam- ut nostrae parvitatis. litteris sancto fratri et eseleros eonlumacesjus concessaepoieslaiisexerce...
consacerdoii noslro Bonifacio singula quae-tractamus Ad syjiodum, quae dicilur illicite congreganda,- de
plenissime intimemus..» (Goncil. Caiib: vi, cap. 5.) causa fralris nostri, et coepiscopi Perigenis, .ciijiis
Quod non modbprtesliterunt, sedjuxta exemplum scripsimus staturii uulla posse penilusralione.lur-
superiorum synodorum sub Zosiino.sanctaesedis su- bari, taliascripta<direximus,quibus universi fralres
prii Africanas Ecclesias-potestai.em luculenler expo- intelligant, piimo convenire se citra tuarii eonscieti-
suerunl, arbitrio Romani pontificis relinqiienles vei tiam minime debuisse; deinde de nostro non esse
delegare cum potestale .cognilionis suos -missos, vel judicio retractandum." Nunquam enim licuit de eo
provincialium episcoporum
' judicio litemdiriniendam rursus, quodsemel stalutum est ab apostolica sede,
relinquere, elc. traelari... i>necnoninsubsequenti.epistola-adRufum
Ex diclis igitur conslal, jiis- appellaiionum ad'Ro- eumdem et caeleros~ episeopos Macedoniae scri-
manam sedenrjtb Africanis Palribus non fuisse nega- bit: c Nemo unquam apostolico culniini, de cujits
tuni, sed de modo.ejusdem juris prosequendiiet B judfcio/non licet retraclari, manus-obvias audacler
exercendi fuisse dispuiatuin, ciim legati"-Romaiii iutulit, nenio in hoc jebellis"exstilit, nisi-qui de se
protiilissent caput 4-el 5 Coneilii Sardicensis : « Si voluit judicari. J
aliquis episcopus, elc, seribaiur-Romano episcopo, Praeter, bas epislolas, -Bonifaciuslegatos eiiam di-
etsi judicaverit,renovandum esse judicium, del Ju- rexit ad Honorium principein, ad impetfandam ejus
dices, cap. 4 el cap..5. Alter episeopus in eadem ca- defensionem,qua usurpationes et praejudieia afJraecis
tbedra post appellalionem ejus, qtti videtur ess_e.de- inlenlala averlerentuf. HonorlusadAuguslum Im-
positus^omnino non-nrdinelttr, nisi causa fueriiin perii collegam Theodqsium.. litteras dedil, quibus
jtidicio Romaiii episcopi determinata.,j obiinuit ut posleriofi illtid ir-rilaret, quod
Juraetiam vicariatusaposiolici per Illyricum a se Hlyricianiin rescrjpto
i'raudem_juriumRonian_eEcclesiaeprins
conslitui et sua, in causa Perigenis episcopi, Cbrin- impetraverantj-cui .plenam,fruitionem atque tisnm
lbiis peieniibus -ab se concessi, praevia remissioiie anliquaepolestalis pra.serval. Omrii supplicaiiii.uiii
coguilionis cum suffragio ad episcopum Thessaloni- episcoporum -per Illyricum<subreptiohe remota sta-
censem vicarium sttum in eo tractu «onslilulum, luimus observari quodpfisca aposlolicadisGiplina,
conslanler defendit, qiiando factiosi promolores novae ef canones veteres eloquuntur. Sup~erqua-re sectiit-
jurisdictiqnis -per ConslanlinopolilanaeEcclesise epi- dum /ormam .oraculi.-perennitalis tuae.ad viros illu^
scopos ustirpaiae (occasione legis editae a Theodosio stres praeseclos praetoris Illyri.ci nostri scripla por-
principe per quam Illyriciprovincias a Romano pa^- reximus, ut cessaniibus episcoporum subreptioiiibus
triarchatu uivulsas Constantinopolitani-praesulis ju- antiquuni ordinem specialiler faciant cuslodiri; ne
dicio atiribuebat) Corintbii concilium.indixerant jn- r venerabilis Ecclesia sanclissimae Urbis privilegia a
consulto vicaiio apostolicq d.e Perigenis causa judi- veieribus consiitula amiltat,. qu_eperenne nobjssui
caturum. Qua fortitudine ac vigilantia his ausibus se noiiiinis consecravit imperium. (Rescript.vTbeodos.
se opposuerit Bonifacius, et B-ufum Thessalonicen- A ad Honorium A.) ,D
sem similiter affectum conira nsurpaiorum violen- . fljijusniodi lex inserl debuit corpori juris,- loco
liani confirmaverit, lestantur epistoljDeper ipsuin alterius per hancabrogalae. Seci compilaLorumversu-
daiae, lum ad eunidem -Rufumlum fad caeteros epi- lia id solerler curavit, ut quidquiii RomauaeEccles"aj
scoposMacedoniae,quaelegun,iurajjud«oncil. Rom.in prolicuum animadvetierant id excluderent a.sua cpl-
sub Bohifacio II. i Beatus aposiolus Pelriis (iitquil) leclionej qiio Conslantinopolitanae usurpationes cou-
ctii arx sacerdolii Pominica voce concessa esl, in fideniius vendiiareiit ac fovereni >

XLV. -SAJNGTUS CCELESTINUS

AN.NOCHRISXI4-23 , THEODOSII16.

<S2 CwlestinUs, natione -Campanus <', ex patfc Priscb, sedit annos* iibvem,.
mensem unum, dies noveui.b= Bic fecit. UiuHa constitute, et constituit, ut cen-
tum quinquacfinta psalmi David ante saciificium psallerentur antiphonafi.c ,
quodante non fiebat, nisi tantumd ^recilabantur Epistolw. Pauli apostoli, ct
5 sanctum Evangelium, et sic mfcsw flebant.. Hic fecit coustitutum ^e omni Ec-
clesia, maxime et de r-egioriee guse hodie - archivio THcclesiae teneniur recon-
•ditse.' Sic dedicavit basilkam Julia8s,_in qua obtulit post ignem reticumh pate-
nam. argenteam pensantem libras quindechn ; scyphos argenleos duos pensan-
tes singuli libras octo; amas argenteas duas, pensantes -singulas libras de-
NOTULJBMARGINALESFABROTTI. , .
a C B, Rb.manus. h B, ann 8, m: S, d. 5, a Coss. Marhnani- et Asclepiodiad Mtitm et Vaterium Cgss.
« C, aiiliphoiialim. d'C, sedtantum. -C,'Ae religionibtts. f C, quod reconditum. « "C,"Juliam. hC,
201. HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. COELESTINUS. 202
10 cem ; candelabra argentea duo <~,pensantia dngula libras triginta; cantharas ce-
rostratas aa-eas 14- ">, pensantes singulse libras triginta; item coronas argenteas de-
cem, pensantes singute libras 10. Ad beatu.m Petrumc, aposiolum Pharum cau-
thafum, pensantem libras viginti quinque ex argento purissimo. Canlharas argen.
teas cerostratas in gremio basiJicae viginti qualuor, pensanles singulas libras viginti
15 Hic .fecit ordinationes tres per mcnsem Decembrcm, presbyleros 32, diaconos 12,
episcopos per diversa loca 46 .• qui etiam sepullus cst in cwmeterio Priscillw, via Salaria
vm Idus Aprilis, ct cessavit cpiscopatus per dies 21 <~.
NOTULJEMARfilNALESFABROTTI."
*C,7,~1C, 24. c C Patilum. <"C, 20 ";
'
VARIANTES LECTIONES. < '
Apui Fabrollum ex codice Freheri. A- Ex codice ,Thuano allero.
Num 62, tin i, AB, annos 8. 5, menses 10. lin Num 62, lin 1, nat Homanus, ex p.^P. S. ann 8,
3. AB, antipbonalim lin 6. B, de religione, quod m. 10, d. 17. Hic mulia consliluil f. lin anlipho-
bodie !in 6. el 7, lenete reconditum ,4, Julianam B, naiiin lin. 4, nisi tanlum Epistola B. Pauli3,apost re-
*ulii. lin 7, A, Geticum el Gelicuni. lin 8, A, B, li- citabatui', etS. E. et sic niissa celebrabatur. lin 6,,
bras 25. lin 10, A,B, calices minores argenteos S et mox de religione, quac b. a.-cbivo iiril, Julii, in
peus sing lib tres, aquamaniles argenteas, pens. qua o. p.- i. Zeacuni lin 8, lib 25. lin 10, decem,
sing lib 10. Ihi ead, caiitbaia cerostrata aerea 24 calices arg.nteos minores 5
pensan sing lib -4; aqua-
B, 38. lin 12, B, Paulum apostolum; A, Paulum. inaniles argenteos pensan singul lib 10; candel arg
jin 15, B, presliyl 22. 2. peiissing lib 50; canlbara cereostala aerea 25.7m
Ex codice Regie Mazartno el Thuano. 15, cantbara arg cereostala Ihi 13et 14, Jib vig ad B.
- Num 62, lin I, iiai Camp' vel Ronianus ex p. S. ' Paiilum apostoluiu, pbaruni caniliarum argenteuni.
ann 8, m. 10, d. 17. lin 5, aniipiioinuim quod anle pens lib 25; cantbara cereostata 24, pens sing lib 20,
non fiebal, sed lanltiin Epislola B. Pauli recitabatur, Hic, f. ord in urbe Roma per m. l)ee presb 55,
•el f. m. f. et «onsiiluii graduale post outcium ad diac 12, cpisc per div loca 45. lin 17, episcop d. 21.
missam, (M, inissas) cantari. Hic lecit c. d. o. eccl Apud Holslenium el Scheleslratium.
maxiir.e de regionibus q. b. in arcbivo eccl t. r. HiG
{M, cl) dedicavil bas Jiiliam, in qua post igiiem ce- Numtj% lin i et 2, Flor et Bomuald, annosIX, men-
licum oblulil baec dona {M, posl ig. zelari o.) pa- B sesX, Julii. dies XVII. lin <5, Flor, de religione linl,
tenaiii arg pens lib 25 lin. 9, lib 10. calices niino- Flor, lin 8, Flor 25. lin 10, Flor addit cali-
res argenleos, jiens sing HIi i (M, 6) aquainanules maniles ces argenleos V, pcnsantes singuli libras III,-aqua-
2 pens sing lib 10, candelabra arg 2 pens siug lib dinationcs argenteas pens lib X. lin 15, Florenl, qr-
IV.
50; canibara ceroslrala aer. 24, pens sing lib 50, __**;>*____
coronasarg.fi» 13 ci 14; lib 25, canlbara cerostrata Apud Peniam ex codice Cavcnsi. /~5\Vtb.'.J
__erea24,pens sing lib 20. Hic fecit ordinaliones 3,
inurbeRoma perm. D. ihi SC.loca 42, lin 17, cpisc Lini, reciiabatur Epistola beatiPauli apastoli. fitif.
6, arcbivo -Ecclesiae. - "-
dies 21 (M, 22). | __./ I-
NOTJi VARIORUM.
A SCHELESTRATE. CENCINL '"^^
Linea2el3.—Ut 150 psalmiDavidanle sacrificium reninr Linea 5. — Psalmi David anle sacrificntm^psalle-
legercntur. Lucas Holslenins nolal in margine", anle aniiphoncttim.Quidant inlelligunl Cceiesiinum
ul psalmis prajinillerenliii' anliphonae i
Canonem. Romualdus intelligil inlroilum 31issw. In coiistiluisse,
alii tit ex psalinis in inlroilu missaeanlipbona selecla
quo lamen nunquam 150 psalmi canlaii sunl, sed recilarelur, quod in caLalogoPalalino-Vaticano re-
pars iiiiius psalmi ianlum. Unde bunc locum de ma-
ttbi in Cuelesiitio legitur: Constituit ut an-
luLinis quis reclius intelligere posset, in quibus per periltir, ante
aimi circulum omnesfere psalmi Havid antiplionalim liphona sacriftcium canerelur. Verum arbilror,
canuntur. Desumpsit auctor liaecverba ex secundo niadam S. poiitificem consiiluisse, ul periiniversam hebdd--
catalogo, a quo nonnibil differl catalogus Palalino- cerio eoriimdem psalnti dividerentur cuilibel diei assignato
VaticiinuSjinquolegituriilanlipliona antesaerificiiini Olim enim die sabbali, ntim6ro, ei in ecclesiis canerentur.
caneretur: quolocoaliqna verba desideranlur. Neque uli et Dominica collectaefiebant,
apparel ex Cassiano, Palladio, aliisque qui receu-
introitusexpsalmis Davidicis aiitiplionaiim olim ca- C senlservalos
nebatur a clero in ecclesiis; sed lnaiulinum, jnsli- dere rilus-a mouacbis. Ponlifex eliam divi-
luente id Coeleslino,ui exLibro Pontilicali colligilur. poluiL psalinoium numerum, qui maluliiio
tempore essenl recilandi, el qtiidem allernalim, ct
ALTASERRA. qtii ante sacrificinm. Occasionem constitutiouis, et
induceiidacconsueludinis baberepoluit exArianorum
Linea 2, — Hic fecil multa consliluta, el constilnil, prava consueludine, qui ut popttlos inficerenl, bym-
ulcenlum quinquaginla psalmi Duvid nme sacrificium nos composuerunt, inquibus perlidia Ariana erat
psallerenlur anliplionatim, qttod ante non fiebal, sed iminista. Hos vero noclu intra parietes allernatiin
tiintumrecitabanitirepistolmPuuli apostoli, ~elsanclum canebant in civitale, mane deinde procedentes tur-
cvanglium,el sic missw fiebant. Idem reierl Sigebert. inatiin ad ecclesiam extra poiias (ex Theodosii enim
ad aun. 428. constilulo baereiicis adimuntur ecclesiae in civilati-
Linea 15 el 14.' — Caniharas argenleas ceroslratas bus anno 588) eodem rilu utebaniur. Soci-aies enim
in greiniobasilicwviginiiquatuor pensanl. sing. librtis Arianorum Conslanlinopoli degentium consuetudines
viyinti. ln gremio basilicie, id est in choro seu niedio recenseiis, ita ad rem: i Singulis hebdomadis quo-
ecclcsiae.Anaslas. in Silveslro : Canthara ceroslrata lies dies fesii occurrebanl (Sabbalum inlelligo ac
in gremio basilicmargeniea quinquaginla. diem Doniinicam, (juibus colleclae in ecclesia agi
PATUOL.CXXVIII. 7
 '
ar,~_ ANASTAK.TTilRI/iOTin-r./.R?] S(!A
solenl) ipsi hitra civilalis portas, eirca poriicus pti- A. Scmipelagianos egeril, manifesltim esi, ~acproiude
lilicas eongregali, hymuos apie ad Arianam bajresiin ceiitim, Coelesiinuin mulla cnnsiitiila de retigioui-
coinposilos, allernatim sibi respondentes, canebant, bus dedisse. Komine vero constilulionis de Religio-
idque majori noclis parte faciebanl:mediam dilnculo vero nibns, denotari fidei decrelum pro usu ejusdem lein-
casdem anliphonas canentes, per Urbem poiis conslal ex synodica concilii Roinani, laudantis
iiicedebnnt, et exlra parlem egresst, prolicisceban- verha Rcscripli iinperalorum-Valcnliniani ei Gia-
lur ad locinn, in quo collectas celebranl. lAdhorum tiani. « De reliquis Eeclesiarum sacerdoiibus episco-
conipesccndam proterviam jjottiil singulis dielius pas Romanus habeat examen : ut.de religione i!eli-
indueere psalmoriiin canlum in ecclesia allernatini gionis ponlifex cum consoiiibus jndiearei. t
instiluendum, ul verliis psalmorum, qui Christum Linea (i.—Quwhodie arclitvio Fcclesiwienentur( re-
anminliant infringeret hymnorum haerelicaliuinnio- condilw.Probanthaeeverba,el firroant superiits dicla,
dnm, et errorum silvam. • h:ec nempe fideiapostolica decreta, quia in codiceobvio
LineaH. — Hic fecit constilulumde omni Ecclesia, et in arcbivis reservato contenla, proplerea in libro
maxime el de regione. Melius veriusque legendmii Pontificali non fuisse expressa. lla ei de epistolis
-.ciim aliis codicibus : de Belicjionibus. Ad formulas - decrolalibus S. Leonis dicilur infra : Quw hodie re-
vero Libri Pontificalis intelligeudas, animadveften- conditw in archivio teneniur. Ohria fuisse, el Romae
duiu superiiis dixisse. Hic fecit multa consiitula, et el rn archivis setlium pairiarcliatmm, et aliarum
eoJis/,;(Mii,omillens de Ecclesia,ut ubique in antecedeu- decrcta- generalia reservala ceiium f.icil Acacius
libiis el sequenlibus reperilur, eisi maieria constitu- Simplicio ponlifici scribens de decrctis emanalis a
.lionis omittaltir; quod faclum esl, ul ostenderel ;l> sede aposlolica pro Ecclesia Alexandrina, quae ci iu
_priora slaluta fuisse parlicularia, posleriora"vero de Ronianis
- el clarissimis arcbivis cuslodiri asserit.
fide, et moribus ad Ecdesiam universam speclanlia. Sicuiln noslris arcbivjsfinvenltiniesi, ei de veslns
iiem priora plerumque recenset, ulpole In epistolis scriniis, si dignamini requirere, poleriiis agnoscere
particularibus aul similibiis scriptis ediia, posleriora qiiic iu lempore de eodem subsectiia, ab Alexandiiuo
.vero qnia in codice conslitnl.innum, el penes Eccie- ' episcopo Roniain ad akerutrum sunl relala. > Ana-
-siaruni archiva rclenla, adeoqu_enota et nianifestu; slasius pap.i cuin in Ruffinum commonitoriam' de-
el quie sacerdoles ignorare non poteraiit, exinde dissel, el ut -vimeluderel Iluilinus, caluniniarelur ab
-argumenti retraclati omissa est nientio. Ceeleslinuni Hieronymo conficlam, ad caluinniam eveiien.iani,
vero consiltuliones edidisse plures de regionibus seu inler alia sic Rulfinum compellit. Si a me fi-
de lide, praecipue adversus Pelagianos, Nestorianos clam epislolam suspicaris, cur eum in Romanw
-ei scbisinaticosOrientales noium est. Haeresiarchaiii Ecclesiai chartario non requiris ? El nolas ccrias
enim Cofilesiium,novnnlem consuelis machinalioni- inditas hisce epislolis docent S. Hieronyuii sequen-
Ijiis priora baTelica.liainsiiluta, compescuit, pracci- lia verba : e Ipsitts esse (Anastasii nenipe) ad-
pue cum nioliretur obuncre audienliam, ei relracta- versum le epislolam, ei orbis agnose".t,el autben-
.ltim editarum scnleiiliarum InnocenLiiei Zosimi, ne- licam in nianus tuas venisse coirvinciinus: ei miror
dnm compescuit audaciam, sed exiota Italia expulii quo pudore, imo qua inipu-dcntianegas quod vcuim
Prospero tesie. « Venerabilis memoriaeponlifex Ca,- esse ambigis. n Diligenlia vero aposLolicaesedis in
Jestinus, cui ad calholicaeEcclesiaepraesidiumniulta bis epistoiis dandis, ct leservando exemplari etiu»
Doniinus gratiaesuaedona iargitus est, sciens damr.a- ^._, Notis iisdem describitur aNicoLio I in epistolis da.is
lis non cxainen judicii, sed solum poaniienliaereme-( a.l Micbaelem iniperalorein, causanique diligentiie
dhim esse praesiandum , Coeleslium, quasi non assignal, ne f.ilsarenlur ab improbis.
disciisso negolio , audieutiam postulanlem, lolius Linea 7.—,Posl ignem Reiicum.Codex Flor. Bibl.
Ili.liae finibiis jttssit exlrudi, adeo et praecessorum _ S. Marci legii Geliciiin. Videlur indicare post^cla-
suortim slalula , el decrela synodalia inviulabililur dem uibi illalam amio 410« Gelis (quos etiam Go-
servanda censebal, tit quud semel meriieral abscinili, Lbosdicimus) sub Alarico. Diligenlissiina eratcnia
neqnaquam admilleret relraciarij t Deinde cum Ju- ponliiiciim ad instauranda quie abrepia fuerani,
lianiis sociique Neslorium convenissent, quem scie- preser.iiu saera vasa ad niinibteiiuin Eeclesiaeiper-
baiil CoeleslinoCyrilloipteoffensum, quia impiis pbi- liiienlia. llinc in Leone : Hic renovavit posl clndem
cilis, quae animo conccper.il, ac tuehatur, obsisle- Vandalicam omnia minisleria -
sacra argenlea;
' per
renl, lunc synodnm Romaiiain coegil anno 424 aut omnest lulos conflala.
425, uti osleudil Garnerius in dissmalione de Syno- BINll ET-LABBEl.
dis coaclis in causa Pelagianoriim , ibique ilerato
Pelagianos el veiera cl nova eorntn placita damnat, Linea i. — Cwlestinus.Aucloritate liiijus poniifi-
Zosimi Tracloriani confirmal, ac non rccipiendos cis Biitaiinia, Scotia el llalia a Pefagiana ; Orienla-
(lecernit, nisi per explicilam ejusdem professioiiem les Ecciesiie a Nesloriaua haercsi siint expurgata;;
el sui.scriptionem. Acta baec conciliaria a pontifice liurgundiones el llilerni ad fidein Cinisii conversi.
direcla ad Palrcs Ephesinos communicalculo recepta Quam inepte itaqtie umisLaurcntius "VallaGraninia-
fuere, uli tcstanlur Palres aclione S : « Perleclis in ~ ticus, ecclesiaslicarum rerum plane ignarus, Ccele-
sancia synodo commentariis Aetoruin de depositione D slinuin papam, qui priinus omniuiii KesioriumRouiae
itnpioruiii Pclagianorum el Coclestianoruni, quae a dantnavii, el per legatos ab cecumenica synodo
pietate lua de ipsis decrcta, el consliluUisunl judi- Epbesina acqueejiciendum curavit, ejusdem Neslorii
cavimus, el nos ea solida firmaque pennanere de- ha;resiiiusiiilccluinfiiisseasserueiil,nemononiniclli-
iiere. . Adversus sane Pelagiauos decerlasse S. pon- git. ilaecex liospeio Beda, Baron. ann. 423 et seqq.
lificein, prusier epistolain ad Galliaeepiscopos, docent BLANCHINI
cliam quoe Prosper in Chronico commemorat, ut ad
auniim 429 : < Agricola Pelagianus, Severiani epi- KOT.43 CUK0K0L0GIC_«.
scopi Pelagiani filius, Ecclesias Brtianni.e dogmatis Ccelestini, Xysli el Leonis asia ponlificia demon-
sui insinuatione corrupit. Sed aelione Palladii dia- slratur ex die Nalali sive ordinalione Hilari, qui
coni papa CoelestinusGcrmaiitimAntissiodorensem Leoni successil. In Aclis coneilii Romani anni 40S,
episcopnm Vice sua lniliil, el delurbalis haereticis, cuss. Fl. Basiiiscoet Harniinerico, et in epistola Hi-
Britannos ad calbolicani fideni dirigit. i>Sociuiu ba- Iari iisdem coss. data, cum referaiiir anniversaria
buil Lupum Trecensem episcopum, de quo Auony- dies ejusdem ordinationis episcopalisad WNovem-
nms in ejus vitaiad annuin 428 , quando episcopus biis quadriennio ante illud conciliun) (ipiippe coss.
eligitur, adilit : Exacto bicnnii spalio cum sancto Sevcrino el D.iglaifoanni 461 ejus initiiiin siguatur
Germano contra ha'resim Pelagianam, quw sauctm a Marcellinoin Chronico, una cum morte Majoriaiii
oppugnabatfidcm, in Britanniam profeclttsest. Quid Augiisli, ([uain Severino consnle conligisse constat
adveistis Neslorianos, sdiismalicos Orienlales, et ctiani cx opislola II Si<!onii,lib. i), cx illa die Do-
 203 HISTORIA DE-VITIS ROM."PGNT. — S. COELESTINBS. 200
niinica 19 Novembris 461, natali calhedrae Hilari, A putato vacationi sedis inlervallo dierum singillatiin
altribulo unicuique ex ejuslem decessoribus rece- atlrihulo post ipsorum decessum, stimnia teniporis
deudo in anleriora usque' ad Bonifacium,spatio lem- constat. Sunl auiem baecspalia el inlervalla in Ana-
jjoris illorum sedis in monumeniis expresso, cLini- siasio aliisque scriptoribus recensila.
' AN1.I.HENSES. DlES.
EX
4 Septembr.422 ObitusBonifacii.Vacatsedes 0 0 9 Bibliotliecarius..
12 Seplembr.422 OrdinatioCcelestini,qui seilit .' 7 10 9 Bibliolhecarius.
21 Julu. . . . 452 ObitusCaieslini.Vacatsedes. . ." 0 0 29 Bibliolhecarins.
10 Aug. . . . 452 Suceedit-Xvsluspei- 8 tl 19 Bibliotliecarins.
29 Aug, ... 447 MorsXysUIII. Vscalsedes 0 0 12 Bibl.in Cod.Flor.S Marr.i.
•8 Septembr.440 OrdinatioS.'1-.eonism., qui sedii. 21 1 26 Bibl.et reliqua Documerila
4 Nbveuibr. 461 Obit S. I.eo m. Ejusautem depositiodilaia ad Yide nolas.
diem 10 quajiu Martyrol."
Flo.entiuiieadem
riielegitnr.
1(3_Noven.br.461 Eligilur S. Hilarus,cumsedes vacasset 0 0 7 Bibliotliecarius.
Summatem oris. 59 2 .12
Adualurauuis.. . 4i2 0 0
Filsumma.. ... 461 2 12
Ex die igiltir I Scptcmbris anni 422, qua viiam ]B ttim in disquisilione veleriim ritimm ad canium mis-
ftioiialem deseruit S. Bmiifacius, nuiuereiiliir anni sae, pnclixa Antiquis libris missarum RomanaeEc-
solidi 59, menses duo et dies 12, juxla compuLum clesise pag. 10 et seqq. In praefatione indicala ad
praecedeniem rile collecli : provenit numerationis Respons. el Anliphon. prajmissa notione antiphonw,
terminus dies _. Novembris anni 461 poslrcmus va- tit sit vox reciproca , qua bini canlonim cbori can-
catiouis sedis posl obituni Leonis Magni. Dies vero lum allernant, dislinguit veterem rilum, a Davidis
subsequens 19 Novembris insigiiila liliera Domini- aelale induclum in Ecclesia Mosaicacanendi psalmos
cali A aptissiinum lempus parai ordinationi B. Ili- alternatim per choros canlornm tres, Galiathilartim
lari, quam ipse ea die quolannis recolere consneve- sub Heman, Gersonitarum sub Asaph, Meralilarum
rat ex Actis concilii el epistola ejusdem ponlificis siib Ethan. (/ Par. cap. vi) deiivatum vero inde ad
jam memorata. Ecclesiam Chrislianam : in qua observal ex Hist.
Prajter extrema liujus summaetemporum, quaead Eusebii lib. n, cap. 17, anliquissiniis lemporibus
amussim convenitint cum" documenlis, parianiur frequenliorem usum fuisse canendi psalmos Respon-
etiam epoehac inlermediae S. Xysti III et S. Leonis sorios, choro scilicet integro - respondenle uni prae-
Magni, ul infra ostendam in singulis eorunidem niim. centori: lum ait pag. 22 : Prinii qui psalmos binis
Qua-ehacde parlitione el assignalione, sibi uhiquc choris conciuendos instituere , fiiernnl Flavianus el
constante, resultat epocba Ccelestini oplime cousti- DiodorusS. Allianasio ajquales.i «Isti namqueprimi
liita. (ui scrihil Tbeodoretus episcopus Cyri aptid Hist.
NOT.-E .
IIISTOr.IC-£ Tripart., lib." v, cap. 52) in dtias parles cliorunt
Q psalieniiuin divideutes ex successione Davidicam
Linea 2. — Ilic fecit mulla conslitula; et lin. S : melodiam eanlare docuerunt : el boc in Anliocbia
liic fecil conslilulumde nmni Ecclesia maxhne el de primilus fieri ccepii; ei dispersum ad ierminos lotius
religionibus, quw hodie archivio Ecclesiw tenentur orbis usque pervenit. t Vide S. Basiliiim episl. ad
recondilm. P.-ilamesl, bibliotbecarium Romanae se- clericos Neocaesarienses; Sidonium lib. v epist. 17;
dishic et in aliorum ponliftcuni seclionibus iudicare Cassiodorum in psalm. 55, n. 5, et alios passim.
lant.mimodo voluisse ex aliis Roinanae Ecclesiaj - Sub ejusmodi alterni cantus genere is niaxiuie
coaicibtis esse petendas constiiutiones ac decrelales ecclesiaslico ritu comprehenditur, quo alteruaiit
epislolas eorumdein summorum pontificum, et polio- quiilem chori melodiam, non unum tamen eumdein-
res sancliones de fide ac caeleris negoliis gravioribus que psaliuum vel canlicum ex successione conci-
edilas in conciliis, vel transmissas ad provincias; nunt. Sed unus quideni chorus psalmi alicujus ver-
cum hoc in Breviario vilarum colleclo ad forinam sus modulalur, alter vero aliquid aliud preeter ipsum'1
veierum catalogorumpauca quaedamsusceperit deli- psalmum vel canlicum per versus singulosintercinit.
banda, quae ad hujus Ecclesiae Romanie peculiarem Hoc porro quod sajpius repetitur ab allero clioro,
siatum et ornatum peninenl: eujusniodi sunl liiuli, generali usu Ecclesiae anlipliona apud Latinos, ap.ud
ac basilicae bic fundatceac dolalae, et donis auctse; Graecosautem Troparium antiphoni appellaLur. Est
ordinaliones hic habilae, aut caelera hujusniodi. Ma- igilur in hac signilicatione anlipbona, canticum ali-
jora aulein opera ad univcrsaeEcclesiaeslalum ac re- quod contractius breviusque , sive verborum jusa
giinen pertinentia, ut plurinium indicantur breviler complexio sui intercalaris senlenlia , quani choius
generica illa clausula, fecit consliiutum de Ecctesht. .',vchoro
,J alteri psallcnli respondens inlercinil. Quo de
De Goelestino afilrmal: Hic fecit mulla consliiutn. genere antipbonarum loquilur SocraLeslib. vi, c. 8, <
Mulia ceiie tum in conciliis Romanis, tum in Ephe- non de psalinorum alterno concenlu, quem Flavia-
sino contra Nestorium; tum in Italia, Anglia et nus el Diodorus insliluere primi, ul supra vidintus-
Africa contra Pelagianos acNovaiianos; lum in de- ex Tbeodorelo. Qui quam facillime Socrali concilia-
creialibus epislolis de disciplina edilis, de conslitu- lur praediclaiMtione;quam sibi coneiliaiionem expe-
liunemeiropolilarum siirgulariuin per provincias, de lebalaiTerri vir docius Pelrus Gussanuillaeuspresby-
promovendis ad episcopaluni, aliisque pluribus : ter in Praefatlone ad Autiplioiiariuin S. Gregorii. Sic
quaecum recenseantur in Notis illustr. doinini So- aulem scribil "Sncrates ex veleri inlerprelalione
niierarchiepiscopiCaesariensis, et Pagianis collecta, Epiplianii Scbolaslici, Hisl. Tripur. lib. x, cap. 9 :
in nostris fion sunt repelenda. De ecclesiis quas in Dicendumtamen esl, unde sumpsil inilium ul in Sic-
Urbe CoelesliiJiisademii Novatianis, vide Socivttem, clesia anliphoncedecanlenlur. Ignalitts AnliochiaiSy-
Hist. eccl., lib. vn, cup. 11. ,- riw tertius post apostolum Peirum episcopus, qui
Linea 2. — Hic fecil, ut cenlmn qainquaghva eliam cumipsis degebataposlolis,vidit angelorumvisio-
psalmi David anle sacrificiumpsallerentur anliphona- nem quomodo per aniiphonas sanclw Trinilati dice-
lim. Quiil sil psabuunt canere antiphonatim exponit banl hymnos. Isque modum visionis Anliochcnm
prae omnibus doctissime ac niiidissiine venerai).- tradidisse probatnr Ecclesim el ex hoc ad cnnctus
niein. eard. Thomasius, producens hiine ipsum Bi- transivil Ecclesias. Socratem atttciii anliplioiiae ap-
lihoiliecarii locum luni in praelal. ad Responsorialia peilalione bymimm aliqucin composituni alterne re-'
ei AmiplioiiariaRoiuanse Ecclesiaopag. 21 cl seqq., sonanlem iutellexisse, argtnuunio essepotest: quod,
 £07 ANASTASll BIBLIOTIIECARTI 208
4nae de S. Ignalio narrat; ejus fuisse generis indicel, A monaslerii S. Crucis ad Hierusalem in TJrbedicli,
a~ccaelerariim anliphonartim ab"Arianis prinium Signata esl consulibus Florentio el Dionysio ad
CoiiSlanlinopoliusurpalarum, el a S. Joaniie Chry- dieinxn Kalend. Augusti (nempe anno Christi 429)
soslomo vicissim postea inter calholicos insliiuia- illa, ipiam scrihit Cosieslinusunivenis episcopisppr
rum. Ariani enim ,suas anliphonas ex Ariano do- Bienncnsem (hoc est Yiennenseni)el Nurbonenscnx
gmale eompositas decantabanl : frequenterque hanc provinciamconslitutis, cujus inilium esl: Cuperemns
impie decaniabant: Ubi sunl qui tlicunl trina virlule quidem, etc. In conciliis'vero celebris illa est, quae
unum; calholicorunicontra antipbonae, bymni eran. in Ephesino producta ab ejusilem legatis aclioim
1
Homousionpraedicantes. Yide cap: 10 IlistoriaeTii- secunda ostendit qualem quanlamqne cnrahi gere-
partitac. ret beatus pontifcx oinnium orbis Ecclesiarum. *-Ar-
--. "S. Ambrosius primus instituit anliplionas in cadins episcopus et Romanae Ecclesiaelegatus dixit:
Ecclesia Mediolanensi,inquil enim Paulinus in e]"us Praecipiatvestra beaiiiudo, sancli, et ciuu omni ve-
Vila : Hocin temporeprhno anliphonw,Jtymni el vi- Tieralioirenoininandi papie Coelesliniaposlolicajsedis
gilimin EcclesiaMediolanensicelebrari cwperunt. Cu- -episcopiJilteras Urbis allatas recitari ex quibus ve-
jus celebrilatis devoliousque in hodiernumdiem non stra beatiludo cognoscere poierii, qualcin oniniuuT
solum iu eadem Ecclesia verum per omnes pene Ecclesiarum curam gerat, > etc. Eam consecutte
previncias Occideniis manet. Quod S. Aiigustiniis acclamaliones Palruni satis ostendmiL: 0 iines
coiilinnat lib. 9, Confess., c. 7. Tunc hymni ei psal- reverenilissiuii episco[ii siinul acciamaveruuL: Uoc
mi ut canerenlur, secundummorem Orienlalium par- juslum judiciuni. NovoPaulo Coelesiino,novo Paulo
tium ne populus mmroris tmdio conlabescerelinstitu- TJCyrillo, Coelcstinocustodi fidei, » elc Dataj sunt
tum esl. Qiiibus scnlcnliis eani vim esse arbitror, autem lillera: ilke Coeleslinovm Iilns Maii, Basso,ct
iil non soliini psalmi aliernis cantarenlur, verum et Antiocho coss. nempe anno Clirisii451.
hynmi JJlJquotsivc eclogaesacrarum -caniionum, al- AcclamationesPairum concilii Ephesini quae ce-
terno concentii responderenliir. Nam hymni eo loco lebre tesiiiuoniuni reddunt eximiie CceJesLinicurae
non veniunl ea sacra carmina, qnibus auctore prai- jn Ildcicalholica. veritate (uendacomniehdaiueliam
cipue Amhrosio hodie uiimur. Eorum eiiim usus - firniitalem plane aposiolicam in veteri disciplina
iiullus esl apud Orientales, eo jnodo^uo usurpaniiu* consolidanda, el Romai.aesedis aucloritate exer-
a noslrisOccidenialibus. Quare hymuorum noinine, cenda ad tiniversunt Cliristiannmpopulum et populi
-ceuseo accipiendas essc sacias ilias cantiunciilas , Chiisiiani principes, Ecclesiarum scilicet oimiiiini
quas Paulinus anlea antiphonas appellaveral, iia ut pasiores in ollicioconlinendos. Quar,eprimatus ejus-
priori vocabulo canendi niodum, posieriori vero id dem sedis iia luculeiiier ejns in judiciis el Jegibus
-quod eantabalui', explanaveril. asserlae illuslre prae coeierisnionunientumin titulo
i Anlipbonarum usum Eeclesia Roniana, quantum S. Sabime niusivo opere exprcssuiu illa ailate dedi-
ex aiiliquis scripioribus babcri polesl, S. Coelestiuo candiim putavit Pelrus prcsbyler limlaris : qiiod
"paprc acceptum refert; vide eruditiss. Heiischeiiiina adbuc iiitegerrimum supci'esl, ei antiquissiiniimha-
iu Aclis sanctorum 10 Aprilis die 6, pag. G44. Se- belur ex Cliristiauis niusivis ita praeservatis per
mel auteni accepiumeonslaiiter retinuii, ul ex libro saecula duodecim. Edidei'e complures, et cum figuia
diurno Romanorum poiililicumlil. 7, ei Aniiphona- aeri incisa protulil prajsul sacnc aiiliquilatis siudio-
•riisS. Gregorii lum missaeliimolTicioiuniplancdoce sissimus Jo. Cianipinus, lonio priore. Vis>iuriu illo
. niur. DeaiiLipbonarumusuaptid caelerasOccidenlis G • inter c;etci'iH5xpt'essaEcclesiaex£cniibus,ct Ecclcsia
Ecclesias consulenda sunt variarum concilia velera ex circumcisione : quarum in utraque cum Pelrus
liationuni, consiilutioncsque anliquaeiiionachoruni; apostolns cathedraesuao pnncipaluni instiLiierit,iia
-.pioperandumesl enim ut id prosequamur, quod Ec- etiant haeres calbedrae ei atictoritalis Caelestinus
clesiaslicorum liiuum scriptores mintis clare per- exercere non destilil in condliis generalibusjura
tractaritiil, quam par cral, circuinstatiLias,inqiiani, tueri. Epigraphc supra easdcm figuias eniiuens et
aiiliplionarunij modum -stilieel riluinque illaruni in parielem universum convestiens oe Ccelestino, pri-
ecclesia concineiularum. matum Imnc splendide adiiiinislraiite, et conslaiiter
i Antipbona ilaque, ut dicebamus, esl versus ali- tuente, ila loqtiitur:
quis sive sentenlia intercalaiis, qnae una ctim psal- Culmenaposlolicum cumCcelestiimshaberet ,
ini canticive veroibus, sive aliquoLsiveomnino oni- • Priinusel in lotoiulgereLe|)iscopusoii)e,-etc.
nibus docantatur intercalari conceniu, eodempror-
susordine, quo ecclesiasiica responsoria canlantur. Veruin de bis eonsule quae in prolegomenis biijns
Cum earalione a responsorio antiphona differat, loini .praemisinius de piiinatu Roinanaeseiis splen-
quod in responsor.is cliorus uni cantori respondeiil, dide asserto per baec s;eculii, quae hoc ipso toino
in aiiliphonis vero cborus unus alteri choro succi- coinpleciinnir lum ex disseiiatione pnelimiiiari
nal; et in responsorio qtiidem unus canlor versus arciiiepiscopi Somier, luin ex nosfris observalioni-
iiiterciiiat, iiiLercalaniescmperclioro rcsponsorium; bus ihi produclis.
in anlipliona vero cliortis alter condiiat versus, al- Linea 7. •— Hic d-edicavilbasilicamJniiw. Intra
tero choro aiiiiphonam reciprocante. Rabaiius de vvpairiarcliiciim Laieranense quaerendam esse hanc
Inslilul. clericorum, lib. i, c. 55 : lnier responsoria basilicam docuil card. Rnsponns de Laleran. Pa-
cl antiphonas lioc differl, quod in responsoriis units triarch. lib. iv, cap. \i, pag. 3o2. In coJice, inqnit,
dicat versum, in antiphonis aulem aUernenl versibus antiquo Rituali, in quo dc.Roinani imperatoris coro-
chori. > natioiic agitur, liujus liasilica; frequens admoduai
Quandoigiinr pontifcx Gceleslinusinsiiluit in S. est nienlio, babeliirque Constantem imperatoi'emad
Ecclesia Roiuana psalmos aiitiphonalini cauere, ut Urbem delaunn progressum die Sabbati ad Latcra-
-Jcginius in lioeiniin., coiisciputur, ut in disp isitionc ijuiii Iii basilica Julia accubuisse. Observal etiain
divini officii prccum iiocturiiaiiim ac diiiruaiiim lecium fuisse paulo ante in iinm. 60 S. Bonifajii, in
operam non niodicaiu ipsc posucril; cum psalmi an- co schisiiiate quod cjns elecLioni infensi fauiores
tiplionalim decaniati uiiiversas ferme paries perva- Eulalii susciL.rniit, Bimifaciuni creauini fnisse pon-
ijanl pensi quotidiani a clero in Dei laudibus cxi- tiiiccin in basilica Julia; Eulaliiiin a factiosis ele-
£endi. ctuni in Coiisiaiuiiiiana. Hanc igitttr basiliciim Ju-
Linea 5. — llic feat conslitulum de omuiEccie- liain babcndam esse auluiual sacellum pairiaixbii
s.a, etc. Qttm hoilie anlhvio 'Ecclesicelencntur, elc. Laleranensis silum in vicinia oralorii et sacelli
Rcliquce cousiiiutioiies lnijtis bcali pontificis qme- S- Silvestri, qnod a ponlifice Julio conditore nouieii
rendie sunt in decreialihns ejus iiilcris, actis(|tie acccperit. Quod eiiini juxta Forum condita diciilur
roncilioruni. Eariinidcin episiolarnin vctusta exem- a Juiio papa ejus basilica, id nihil impedil qiioiuiniis
,pla supersum in sxpc memoiaio codiee tiluli -ac inieliigaliir t'e liac \p~i\jnxta Forum Lateruucme
 209 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. COELESTINUS. - 210
oxci.ala. lia enim sitam de-seribit Bibliolhecarius in A j ignem ferculo impositum prajferunt in eaniliaro liii-
Siricio,.nuin. 158,' moneiHeeodem Raspono el Fa- jusniodi ansalo, ad usum sacrificii adhibendo. Qua-
niiano JSardrno: ubi post moiiem Cononis vacanLe re et in compluribus sacrificiortini iniaginibus vasa
sede aposiolica, pars eleri eligebai Theodorum ar- exprimunlur craieribus palulis et canlharis affiniav
cbipresbyleriim, qui tenuit iuleriorem parlem pa- quaeimponebanlur tripodi ad carbones conliiiendos,.
latii Lateranensis;' Pascbalis verb arehidiaconus ab supra quos litarettir. Verum usns ollae hujusniodp
alia faclione ad ponlificaliini productus occupavit manuhrialae seu canthari ad noclis lenebras flamma-
exieriorem parlem patriarclm ab Oratorio S. Silvestri, perenni illuslrandas in festoruin apparaiunociurno*
et basilicamdomus Juliw, quw supra Cnmpum respi- uii frequens veteribus fuii, ita nosiiisquoque teni-
cil. Hinc eliam tollilur diilieultas duplicis appeUalio- paribus non oniiltitnr, cum picis, olei,-s_evi,aut pih-
nis basilicseJulii, el basilicaeJnlise lmic oratoiio al- guis iiqiiaminis affusionecollustrandaesunt vias. Py-
tiibulae, quaenegoliuni facesseral cardinali Raspono roieclmis dicuntur padelle, quaevulgari plebtsusui<
ioco indicato;. cum satis evideuter appareat ab hoc iu pace, aui militariuin operalionum in bello- adliiv
teslimonio Bibliothecarii appellaij a Julio papa con- bentur. In sacris vero aedibus,ubi pretiosae-malerite-
ditore tum basilicam Julii, tum basilicam Juliw, cerearum facum, aut balsami sere admisti- ardere
neuipe domus Juliw cujus eralporiio el membrum. solent per sacras vigilias ex veleri Ecclesiasconsue-
Cnm enim S. Silvesler dono Maghl Constaniini acce- ludine, preliosa quoque fulcra ad eosdem- ignes ef
fiissel aedes Laleranenses, a se incolendas el a suc- luminaria suslinenda comparaiitur : candelabra sci-
cessoribus ponlifieibtis, ita eas ordinare suscepil, ut licei exaere aut argenlo cereis candelis et inloiiiciis -
apliireulur usii.us cleri secum degenlis. In oclime- B suppouunuir ex edito liiinen qtiaquaversum emissu-
stri ponlilicatn, quo Mareus Silveslruni exiepitvix ris. Alia"vero fulcra perinde ediliora paranda eraiu
ulluiii perlici poLuiladdilamentum. Julius vero papa antiquis ad coiiiinendiini balsainum.oleumqne nar-
Marci successor amplificavit aedesa Silvestro acqni- dinum, ae ceram in lnijiisniodi vasis niaiiubriatis-
silas accessione-novaedonius Juliae, sive paterna ex sen caniharis colliquatam ; quaefulcra phari iioinen
luu.redilate ad se peninentes cum Romanus esset oblinuere, ex imilatione turris illius Alexandrinae-
Jnlius, sLvepreliocoinparatas, sive in fmiio sui jn- perceleluis, qtuc portuni illustrabal ignibus-de ipsa.
ris a 'fundanienlo constructas. Non se.cusevenit in su^pensis..Ex utraque igilurvoce phari quae fulcro
poniiiicio palaiio Vaticano partes ejusdein div.ersas coiivcnit, et caiilhari, qiiaeaplalur vasi ad inateriant
ab illis pontificibus appellari, qui easdem pro. tem- flaniiiue alendam superne imposilo, pharacanlhara
pore sui regiminis fundaruni aut excoluerunt, nenipe- dicta sunt candelabra exeelsa liqiiatani cnui balsamo
Innooeiilianas, Borgianas. Clemenlinas, et Sixlinas. ceram cleuniqueiiardinuin, el.alias odoratassi^cies-
Illis igitur ajdibus palriarchio per Jtilium adjectis in.descriplis vasis suslenlaiiira, ul in figura anagly--
liomine domns Juliae oratorjum quoque- inclusit di- phi Albanensis videre llicel. Aliis vero oandelabris
(ium basilicam domus Jnliw, uti nunc ainplissima. siisliiieniibus ceram, in teretes cyliiidros-cflbrnia-
sa,ella Sixlinum et Gregorianum in Vaticano, et (am, quoscereos diciinus, sive camielas, uomeii pha--
Paulinuni in Qtiirinali pontilicum palatio rc.iinent ri. poiius quam pliaracunilturi conveiiil.. Qiiareel.in
uouiina- fundalorum, et iiisigniora hahcniur pr;e liac. sectione disiinguuiitur caiidelabra a caniharis-
caieris niinoriljus sacellis intra cadein palatia eici- - et a pharacanlharis. Obiter liic ohservare lieeal a
laiis per diversos. pontilices. pro usu secreliori suo p~ Magno'Conslantino provisuni luisse-buic usui no-
aut comitalus Palatini : quie pariler a contliioribus- cturni luiiiiiiis per sacras vigilias in ecclesiis adhi-
jiiincupamus, nempe a S. Pio V, a Sixto V, a Cle- bendi, dum ipsa in fuiidatione basilicaruin Urbis et
ineiiie VIII, a Paulo V, usu a decessoribus recepto sacri fontis Lateranensis inler caeteras specicsan--
Juxia commoiliorem cujusque pontilicis praxim nuas, quas proviuciae-ei fuudis ipsis allrihiiti pras—
orandi, et private lilandi, aut sac.ra pignora re- stare deljent,.enunieianlur olei nardini, el balsami-
condendi prout oppoiiuniias .enipor.s suadebat; librae aiiquando lerceniae, pj';eler ceras. USIIIJJin-
mide supersunt oraloria llilari, Joannis, Theodori dicai in Silvesiro, inim. 58, versu S0, ubi haeclegi—
intra auibLlumpalriarehii Laieiaiiens.s inciiisa. Ve- jinis inier donaria basilicaj Laieranensi- assignata :
riim hoc de argumento exempla superaddere ininime - In medio foiiliscoluninas porphyrelicas, quaepoiv
necessarium "esf cum praesiiles iernie singuli pro- tant pliialam auream, ubi candela est, pensans ex
priis in aedibus episcopii cousuetudinem cainJeiu re- auro purissimo libras 52, ubiardel-in diebus Pascbae
lineant. balsainuni lib 200, nixuin vero ex stippa ainianthi. >
Linca 12. — Ad bealnm Petrum dposlolnm plia- Usus balsami ad ltimen iierenue, non secus ac in ve-
rum cuulhurum penscinlemHbrasSS, ex urgento pu- teri sanctuario nostri liguiaui exprinienie- eucba—.
.issiiuo; canlharas argenleas ceroslatas in gremio ristico sacramenlo eiiulrienduin servat ponliliciiinfi
bitbiiicm24, pensanlessingulm iibras riginli. iSoinen, sacelluin :.in quo clerici ad id niinieiis depiitati li-
ct figurani linjusnio li supeiJcclilis sacrae ad luniina- quatam cum balsamo cerain melallicis pbialis orbi—
ria in basilicis susiinenda dednci posse reor ex aii- cularis figuraeiiiftiiidunl in morejii liicernaj candela-
tiquo marmore eleganlissini;e suulpiuraj, qiiod visi- bro Veleris Teslamenli allixae,licel in celebrandis-
lur Albain in horlis olini Saiielloniiu principum, I>vdiviiijsofQciiscandelse adhibeanLiir.
jiunc vero haeredum clar;e inemorbe caol. Pauluiii Linea 10. — Sepulius esl iii cwmeierio Prisciilw
ex celebri Domiliani villa. ut arbilror, superstes. via Sctlaria. Unde poslmoduin ejus reliquiae a Pa-
Geims candelabri, in illo exhibetur, oslendens cur scbali papa colleclseac iranslaue sunLintra Urbem,
ccmlhari et phari noniina conjungaiitiir. Cantharus -etin tiliilo.S. Praxedis reposiue, nli saepe niemora-
esl vas ansaium, ad v.inuin continendnm ut- pluri- luni martnor in eadem ecclcsia alTixuinindicat, di-
iniim adhibilum, crateris amplissiini speciem praj— - viste subiude a successoribus inter plures ecclesias^
seferens, pociiluiu Baccbo el Herculi ailiibiiiujn a praeseiiimS. Pauli basiiicani exlrtt niiiros via Os-
Gr.ecis, et a Laiinis etlmicorinii anctoiibus. Figura- tiensi.
sasis persimilis esl -propaluk: ollae orbiculari ad CIACONII-.
jgiiem quoque in aulis niagiiaiuni per liieiiiem re-
iiiiendum adhibitae, quae ex argento duclili parari Linea4.- Qtiottnon anle fiebat.Perfecta enim epi-
, soJel bodieqiie, el a vcieiibiis pcriude adhibeha- slola et Evangelio linissacrificio iinpoiiclialiir. Referl
lur : ul nieinini ine adnolasse Neapoli in qiiodam Martiims Casiuus: Judica me, Deus, et discerne cau-
veliislo anaglypho eleganlis sculptiirae asservato stnn nieam, quod in pri' cipio saerilicii diciiur C(e-
iiilcr coiupliira eruditae aniiquiiaiis liionuineiila Ieslini invenliiin fuisse. Missiequoque Gradualeidciu.
in atrio doiiuis principum CaralTensium, ubi co-, ponliiex ordjnavit.
inKesBaechi exliibenliir ferulas passim gestauies et PAGJI-
sjiubola iii cjusde.n orgiis adbibita ; duo vcrp ex iis L':r.ca2. — Hk fccii multa cousiiiuia; ei liuea 4'.
 ~ "212
211 AKASTASHBIDLIOTIIECARII .
— Hic fecit conslilutum'de omni Ecclesia. Sanctus A cuilu alienas, ideoque Iiaec Prospcri veroa, fccil.
Coelestinus, decessorum suornni vesligiis inhaerens, eiiam barbaram Chrislianam, aliqui de Scotia, aliqui
Pelagianorum conalus infregil, eosqtie tota Ilalia deHibernia interpretanttir. Qua de re legendi Usse-
expulit. I'lli quidem singulos quosque Romanae Ec- jiiis in lib. de Britann. Eccles. Primoj'diis, cap. 16;
clesiae praesules, sub eorum poniificalus initiis sub- Alfordtis in Annalibus Briianuicis ad annum 451,
dole tenlare sueli, iisdem aiiibus in Coelcs.inigra- al.ique scriplores Auglici eL Hiberni, qui inlerse de
tiam irrepei'e lenlarunt, ai illum deeessoribns longe hac Palladii missione digladianmr. ,
infestioren. experti sunl. Ubi enim sub Bonifacio Sed quidquid sit dehac controversia, certum est,
extra centesimum ab Urbe lapidem, ex Constaniii et inter omnes convenil, circa haec tempora san-
imperatoris decrelo a Baronio anno 420, num. 2 re- cluni Patricium in Hiberniam inissuin, et lliberniae
lato, licet peiiineat ad aniiuin 421, quo Conslanlius apostolum appellandnm esse. Ei enim Hiberni de-
imperalor diclus esl, degerejussi sunt, Ccalesiiuus lient, quod patria sua facta siL sanctorum insula el
proctil ab Ilalioe finibus eos rejecit, ut docet Pro- lilteraruni, seieniiarumque fuerit aliquando gymna-
sper lib. eontra Collatorem, cap. i\ : « Veneraliilis siiim.-Nam quamvis lioiinulla Chrisiianae doctrinoe
memoriaeponlifex Coeleslimis, cui ad catholicae Ec- semina ante eum in Hibernia sparsa fuerint, et ideo
clesise praesidium mulla Dominus gi"aLiaesuaedona sanclus Palladius ad Scolos in Clirislum credenles
largitus est, sciens damnaiis non examen judicii, niissus dicatur, conversae lamen Hiberniae decus et
sed solum poenUentiaeremedium esse praeslandum, titulus tiiii debetur Palricio, perquem nonpauciali-
Cceleslium, quasi non discusso negotio, audienliam qui atque ex vulgo lioniiues, sed reges el principes, '
postulanlem, totius Ilaiiaefinibus jussit exlrudi, adeo g popnliqtie gregatim salulari lincli baplismale, jugo
et praecessorunt suorum statuta et decreta synoda- iidei snbmisere cervices. Ipse sanctam Brigidam ve-
lia inviolabililer servanda censebat, ut quod semel lavit, aliqua concilia a Spelmanno relata congrega-
nteruerat abscindi, nequaquam admitleret retra- vit, ejusque opera plurimse sparsim Ecclesiaeere~
clari. s Hinc Palres concilii Epbesini parle u , clae, in iisque episcopi ordinali. Sancti Patricii epi-
aet. S : « Perlectis in sancta synodo, inquiunt, scopi, apostoll, et primalis Hibernii Vilam exhibet
conimentariis Aclornm de deposilione impiorum Pe- Bollandus ad diem 18 Maiiii, et in Commenlaiio -
lagianormn, el Goieslianoruiii, et quae a pietalclua prasvio, ubi pluribus de triplici cjus captivitate,
de ipsis decreta el constiiula sunt, judicavimus et vila nionastica et peregrinationibus disserii, existK '
nos ea solida firmaque permanere debere.» Garne- niat nioiiem ejus conligisse anno quadringentesimo
rius in dissert. de Synodis in causa Pelagianorum sexagesimo, licet Maiianus Scolus, Sigeherltts et
babitis, putalanno424 aul 425 coactam a Coelesli- alii eam consiguent anno quadringentesinio nonage-
no Romaesynodum advcrsus episcopos Pelagianos, sinio primo. Licet autem " lam nmlta in sanclorunt
qui formulae fidei a Zosimo praescriptaesubscribere lliljernorum Vilas irrepserint fabulis simillima, Pa--
pertinaciter detreetabani; sed sicut tempus synodi tricianae lamen flistoriae Clironotaxim verosimilibiis
illius, ita et synodus valde incerta. conjecturis innixus Bollandus digessit.
Non solum ex Ilalia, sed etiam ex Brilannia Pe- Yicariaium sedis apostolicae per Illyricnm"Rufo
lagianam baeresimeliminare conatus esl Cceleslinus; .. Tiiessalnnicensi episcopo continuavit Coeleslinus
Prosper eniin in Chronico sub consulibtis anni qua- papa ; Holstenius cniin in Collectione Romana exlii-
driiigentesinii vigesimi noni, scrihit ~. Agricola C bel ejus cpistolam, Perigeni, aliisque novem episco-
Pclagianus , Severiani episcopi Pelagiani filius, Ec- pis per Illyricum constiiutis inscriplam, sine dieet «
clesias Brilanniae dogmalis sui insinuatione corru- consule datam, ex qua discinms, Felicem episco-
pil. Sed actione Palladii diaconi papa Coelestitius piini provinciae Dyrracena., quoruindani accusan-
Gcrmanum Antissiodorensem episcopum vice sua liiini faciione circumvenlum pene oppressum fuisse
iniltit, et deturbalis bacreticis Britannos ad calholi- si Cceleslini diligentia non intercessisset. Ea occa-
cam fidem dirigit. > Eam anlem Icgationem S. Ger- sione CceleslintisIllyriciauis episcopis significat, jain. '
manus suscepil collega sancto Lupo episcopo Tre- iiide ab antiquitale sedent apostolicam derivasse
censi, cujus vitam Anonymus scripsit, in qua ail: parlem aliquam suae solliciludinis in provincias 11-
F.xacto biennii spalio (ab episcopatu nempe Lupi Jyricianas, earumque ctiram Tbessalonicensi Eccle-
anno -428 ad eum evecli) cum sancio Germano con- siae semper esse coinmissam : confirmassese eam
tra hmresim Peiagianam, qum sanam oppugnabat fi- auclorilaieni Rulo episcopo Thcssalonicensi cui eos
dem, in Britanniamprofeclus esl. De hac Gcrmani le- ohedii'e praecipit in oninibus causis ecclesiasticis :
galione legendns Constaniius presbyter in ejus Viia Stneejus consilio, inquit Ccelestinus, niilhis ordine-
apud Suiium ad diem 50 Julii, el Beda lib. i, c. 17. tnr, nulltts usurpel eodem inconscio commissam illi
Anno postea quadringenlesimo trigesimo primo proviuciam colligerenisi cum cjus volunlate episcopos
CoeleslinusScotis episcopum dedit eumdem Palla- prwsumanl, per eum etiam ad nos, si quid est, refera-
dium diaconum, cujus stiasu sanctum Germanum lur. Mox pcenam excoinniunicalionis intenlal illis,
in Brilanniam miserat; sctibit enim ideni Prosper qni his conslilutis aposlolicaesedis non obedierint :
sub iilius anni consulibus : Ad Scotos in Christum Secl hac prwceplionecognoscanlel eum, qui refragan-
credenles ordinalur a papa Caeteslino Palladius, et Q ditm noslrw aucloriluli, vel illius crediderii jitssioni,
prhnus episcopus mittiiur, quod eliamhabet Beda a fralernilalis cmlu cum ipse se separel, segregun-
lib. i, cap. 15, dicens id eoniigisse anno Theodosii ditm. Haec episLoIa recilaia esl in synodo Roinana
Jniiioris oetavo, a nioiie nempe Honoiii imperato- Bouifacio II sedente celehrata. Est porro Dyrra-
ris deduclo. Magna conlroversia est, Hibernos in- cliium urbs Macedoniae,posita in ora occidna niaiis
ter et Scotos de Palladii apostolatu, Hibernis, quos lonii, inter Brundusiuni Italiae urbein el Thcssalo»
certum est a veteribus Scolos appellatos fuisse, nicam.
contendentibus ad suam iiisulam Palladium missuni; Inilium hwresis
contra vero Scoiis, seu, ut nunc loquimur, Scoto- Nestorianw. et conciliumEphesinum,
Brilannis illum sibi vindicanlibus. Difficullalemau- generale terlium.
gei Prosper lib. contra Collaloreni, cap. <_.!,de Cca- "Ccelesiinosedente, emersit Nestorii haeresis, quam
lestino papa scribens : « Nec segniore cura ab boc damnavit in synodo Romana ante conciliiun Ephcsi-
eodem morbo (nempe Pelagiana baeresi) Brilannias nnm coacta. Ejus hoeresisinilinm el concilia conlra
I.beravit, qunndo quosdani inimicos graliae solum eam sub Ccelestini pontificatu celebrala, liic paucis
Siiieoriginis occupanies eliam ab illo secreio exclu- describerejuvat. Cum Sisinnius episcopus Constan-
sii Oceani, el ordin&loScolis episcopo, dum Roina- linopolitanus circa finem anni quadringeniesimi vi-
nani insulam sludel servarc catholicam, fecit eliam gesimi seplimi obiissei, et iuier agendum de succes-
barharam Clifisli.iii.ini. » Roniani barbarorum no- sore clerus Conslantinopolitaniis divisus essct, vi-
jainp dcsiguaiiuni geqtes oiniies .a sua diiione ct suat est Tbeodosio imperalori NestoriujJ ex Eccle^.
 213 HiSTORIA DS VITiS ROM. PONT. — S. CGELESTINUS 211
" sia Antiocbena aeeersere. Erat iiie Genuauicia A Nestorius posl piiorem illum sermonem, aiieriini
oriundus, oppidulo Syiiae, et, ul scrihil Evagrius, fecilanno quadringenlc&imovigesimo nono velui ad-
monasticam vitam professus erat in laura sancti versus Arianos et Macedonianos, reipsa vero adver-
Euprepii prope Antiochiann, ubi versabanlur Joan- sus caiholicos, quo prioreni confirniare visus est,
nes poslea patriarclja Antiocbenus, el Theodorelus Quo tempore contigit,' uitrabile (piiildain, atque au-
<lein Cyrensis episcopus. Magislrum habuit Theodo- ('ax facinns, quod narrat Cyrilluslib. rContradict.
ruin Mopsuestentini,a quo didicil male senlire de ('e Eusebio causarum patrono , qui propler singu-
Incarnatione Verbi.Cuntquemagnam snnctilalis spej larem doclrinani el pielatem Dorylei episcopus posl-
ciem-affectaret, ConslaiJtinopoiim a Theodosio evo- ea renuntiatus esl. Is ctim inier laicos versarelur,
catus, el episcopus Kalendis Aprilis anni quadrin- iaipie dicentein pro concione episcopiim ausns est
gentesinii vigesimi octavi ordinalus, illuc venil cum \erbo pnlam arguere, suaeque fidei, atque aiiimosa
Anastasio preshytero, omnium consiliorum "suorum in haereses fortitudiiiisspeciinen dedil. Fec.il el-ter-
socio, quo jJosinioduiiiususesl vdui adminislro sui lium sermonem Neslorius brevi posl-tempore, velul
Hi Deiparam odii. in Apollinaristas, in quo venenuiii panlo arlificiosius
Nesiorius ipso suae ordinationis anno haeresim texil, lanloque noceuiius poptilis infudit, quod vidc-
snam propalavit, sed aliier primuni ejus facium.nar- i-elurinApoHinarislas.qui naluras inCbrislo confun-
rant scriptores. Nam Cyrillus in epislola ad Acacium debant, invisum calliolicis ea lempeslatc nomeu,
-Reroensemdicit, dum frequens esset iu ecciesia po- invehi: quanquant baeresiin suam de Clnislo |iuro
puliis, Nestorio in calhedra ecclesiae sedente, Doro- . homine, el soia praeslanlia a caeteiis bominibus di-
Ihetini quemdam episcopum surrexisse, et magna [} verso, tacere non potuit. Conlra bnnc iilcin Euse-
voce exelamare ausum esse : Si qnis Mariam Deipa- bitis laicus obtesiaiionem puljlice proposuit, eoque
tam esse dixerit, anaihema sil. Soeiates vero lih. vu, faclo ojuiiium .animos inflammavit in fidei sludio,
cap. 32, ila rem narral: « Anaslasius presliyler, adversus Nestoriunt luerelica Pauli Samosaleni do-
qui una ciim eo (scilicet Neslorio) Anliochia illuc gmata renovantem. Referlui' baecEnscbii obtestalio.
venerat, ejusque consueludine semper tisus erat, et in parle i, coneilii Ephesini, cap. 15. Exemplo lai-
in magno honoreab illo habilus, eique in rebus ge- corum incensi presbyteri, cum in ccclesia, quai
rendis consiliarius, quodam tcmpore in Ecclesia'do- Irene Marilima diccbatur, in pravum dogma invecli
cuil Mariain a nemfne Deiparam vocaii debere;_ essent, coiitinuo minis el aucloritale frendentis-
cainetiim homincm esse, ei ab homine Deum n.in episcopi silere jussi stinl; unde accedil ut populus
posse nasci. i Hwc verbaotnnium ariimostam clerico- nsitalam fidei praedicalionem requirens publice in-
iitm quam laicorum magnepere coniurbarunl. Quo- clamaret : Imperaiorem liabemns , episcopnm non
<unque modo res accideril, non lantum palienter Itabemus, utTegitur iu supplie. Basilii parte i conci-
iulit Nestorius Anastasium, Doroiheumque impie lii Ephesini, cap. 50.
loculos, sed ei ipse in niagna ecclesia, ubi frequens Proclus Cyzicenus episcopus pergebat' populum,.
eral omniuni ordinttm cousessus, serinonein hahtiiL til ante docere, dumque fieret amplissima qti;cdaiu
<leiiicarnalior.eDoininica, qui toluni contincl ve- synaxis, habnit in niaximo ordinuni omiiium ccelu^
ueuum impielatis tuoc piiinuin ab eo propalalae : pro Deipara Virgine contra Nestorinm oralionem-
< Habet niatrem Deus, inquit inler alia Nesiorius, panegyiicain, in qua, licet adversarii nomen tacue-
ergo excusabilis gentililas malrcm diis subintrodu- r» '~~rii, prasenlein episcojiuin reverilus, haeresim la-
eens. Non, vir optime, Maria peperit Deum,elc.,pe- men omnibus nolam sununo auditoinm plausu re-
perit hoiniiiem doitalis inslrumenlum, « elc. fellii. Hahita es! aulem illa oraiio die feslo solein-_-
Illum serinonem recitat Marius ifercalor apud niore, ideoqiieChrisli aut beata; Yirginis, el proba7
Ganierium, lomo II, pag. S. Contia illam' Keslorii biliter die 23 Maiiii. Liiei dicenlL Proclo niagnus
blasphemiam Proclus. panegyricain orationem de pljususab omnibus daius sil, ausus est lainen Ne-
laudibus DeiparaeVirgiuis de qua niox, Cyrillus cpi- storjus conlinuo pio nioro populiim alfari, sumnia-
slolam ad monachos JEgypli scripsere, et Cassianus que impudentia ac hnpieiaic , Procli pnecipua quo—
seplem libros edidil, qtios idcirco de Incarnatione quedicUi reprehendere, imo elbIasp!ieini;edaninaro..
inscripsit, quia in his pugnahal conlra Neslorii tra-. Ilis non ronlentiis Nestorius. tres iierum habuit.
clnluin de Incarnalioiie. Ad tantam Neslorii bla- sermones^ irilms consequeiuilms post Paschtilia sy-
sphemiam eohorreseeiUibusomnibus, ea fuit audilo- naxiims,, quiiius trcs priecipuas Procli sentenlias-
lum indignatio, ul eoilem diequo sermo dicius esl,. argnil, quod Deus sit passus el mortitus, quod Deus-
simplex quidam monachus, stalim Itabita concione, sit nosler ponlifex, quod beala Virgo dici debeat
etim fidei sludio arderet, in medium ecciesiw pro~ Deipara.
gressus, cum synaxis celebrarelur, impielalisprwco- Miserat Nestorius per fidos homines primum suum_
iiem, quod hwrelicus essel, ab ingressu prokibere co- iractatuiii de Incarnatione, cuni nonnullis aliis.ho-
uaius sil. Sed vir sanctus Neslorii oppressns poien- miliisin provincias, ad pestem latius spargendain.
lia flagrispubliee caesus est, ac in exsilium ntissus, His in yEgyptum peiialis, Cyrillo Alexandiinse Eccle-
ut lestantur monaclii Constantinopolitani in suppli- siae episcopo necessiias imposita est scribendi ad
catioue imperalori oblala, quae exstat paiie i.couci- ) nionachos, ut obviaiu irent nialo, qnod propler non-
!ii Ephrsini, cap. 50, ubi cap. ii- referlur episiola nullorum, quortiin.,in niaiuis scripta veiieranl,-impe-
S. CyriUi ad Cteleslinum, in qtta teslalur mouachos, ritam simplicitatem cl credulain leviialem limeri,
el seualus, populique Conslanlinopolilani niaximain jjoteral. Ita rem narrat Cyrillus Ccelesiino papaein
parlem, iiese_Nesioriioommunionepolluerent, inox a parte i concilii Ephesini, cap. ,14. Cum exempla.
synaxibusabsihiereceepisse.DuoiiaqueNesloriifiiere illius Cyrilli ad monachos jEgyplios cpistqlaeCon-
p.dinarcs errores. Primus,bominem in ulero Yirgiuis slanlinopolim- fuissenl deporlaia, lanto adjiimenlo
forniatum, alitim esse ab unigenilo Dei Verbo, et In- fueriinl, ui plnrimi e magisiratu, ejus rei causa,
carnaiionem esse merain inhaliiiaiionem Dei Verbi per lilleras Cyrillo gralias egcriui, quod Kestor.io
in"liomine velut in suo tetnplo, adeoque Dc.im non ir;e conira Cyrillum susceptae Ibmentuia, submini-
esse Jiatuin, passum el niortiiuni; nec Chrisiiiin stravil. Q:iare cum in urbe regia jEgypli. quidaui
esse Deum, sed templiim duntaxat Dei. Alier ejus versareniur, iu qnos Alexandrinus episeopus pro-
error eial, quod beaiissiman Virginem Mariam pter iiifaniiaui vitae ex caiiomun praescripto aniniad-
Deiparam csse negarei, ul jiim-dicluin est. Unde lue- verterat, eos .Ncstorii.s suboruavit, ad caliimiiiani
resis Nestoriaua niaximam liabel conveiiienliaincum' Cyrilio faciendam, daudosijue adversus ipsum sibi et
lueresi Ebionis, elPauli Samosateni, ac cum dogma- Tbeodosiih iinperalori lihelios, quibus arguerelur,
tis Diodori Tarsensis, et-Tlteodori Mopsuesteni,, non Eccle^iam modo inale administrare; sedinJi-
quain con.venieiiliam pluribus expILal Garnerius gypto etiam conlra inipcratorem el magislra.us.
gi"i- SOG.el scqq^ tttrbas cier.e, ul viiereest in parte i concilii Lpjie
 £15 ANASTASIIBIBLIOTHECARH ?- < 216
sini c. 12, ef in Apologet. Cyrilli ad Tlieodosium. A Cyrillus, acceptis Ccelesiinipapaeliiteris, concilium
Cum Cceleslinns accepisset, non Conslanlinopoli in jEgyplo coegit.el qnidem Alexandriae, indeque
solum, sed loto Orienle lurbatum esse occasione synodicam misil Neslorio , qua eonlinebaiiLur tria,
sprinoniim Nestorii, offensus inde, cuni aliis episco- fidei expositio, duodecim anaiheniatismi subscriben-
quorum in coetti relalionem de cunclis fieti vo- di, et denuniialio sententiae ab eodem Ccelestiiio,
fiis,
uerat, consulendumratus estsnper ea re Cyrillum, laiae, quae releriur part. i, concil. Ephes. cap. 56.
an perindese res haberet, alque lama jactabal. Ha- Legati sunl a synodo eplscopi qualuor, qui lilleras.
rnm Ccelestinilitierarum uieminit Cyrilius in epislola Cceleslini, et synodicam dai-ent Nesiorio, cleroque
prima ad Neslorinm. Inter haec cmn Nestorius ad Conslanlinopolitano , ac arcliimandriLis. It fuere
Cceleslium data semel el ilertim epistola, ipsius ani- Theopemplus Cabasorum , Daniel Darnensium,.
njum occupare tenlasset, S. Cyrillus verilus ne Ro- PoLainion, ei Macarius episcopi; consueiudo enim,
mano ponlifici imponeret, ipsum de illius erroribus eral conveiiiendi episcopos niajorum sedium, sb
certiorem fecit, el de iis quae in ipsnin buc nsque quando vocandi essentad jiidiciuni, per tres saltenv
egerat. Epislola inscripta esl : Bcaiissimo, Deoque episcopos, ui variis exemplisprobal Garneiius, pagi.
dileclissimoPalri Ctelestinoin Dominosalulem. Ale- 558.
xandrinus antistes, secundaesedis episccpus, Ronin- In ea synodica Cyrilli, et concilii Alexandrini est
nuin Palrem voeal, ob priinaltisutiqiie rovereuliam. insignis Ibeus, quo realis Chrivti corporis in Eucba-
Duo propterea in illa epislola noianda veniunt. ristia praesenlia, ei incriienluni inissae sacrificium-
Primo, quod lesteturCyrilius banc esse Ecelesiarum • asseniiilur : • Quin, et illttd, inqnii Cyrilius, et cum.
consuetudinem, ut de emergentibus uhique terrarum T, eo Patres synodi, uon possum lwc loco non adjicere,,
liaeresibus ad sedem apostolfeam refei-atur. Veius, neinpe dnm unigeniii Filii, lioc est Jesu Chrisit
inquit, Ecctesiarum consueludosuadel, ttt ejitsmodi moiiem, et resurreciionem ex niortuis annunliaiiius,.
ressanclitati tttmeommunicentur. Secundo, quod ait ejusdenique in coehnn assuinptionem confiienmr ;-
seausum non fuisse, inconsullo Cceleslino,el inexspe- incruentiim in Ecclesia sacrificium nos celebrare,,
ctala sedis apostolicae sentenlia, se a Nestorii com- alque ad inyslicas benedictiones accedere , eaque
mnnione subtrahere : « Non piius autem, inquit, ratione sanclificari, nlpote sacrae carnis,.el preliosi-
illius communionempalamque aperteque deserimus, sanguinis Chrisli omnium noslrum salvatoris parti—
quam haec ipsa pielati tuae indicai-emus. Digneris cipes effecti. Neque eniin iilam ulcarnem coinmu-
proinde quid llic sentias praescribere; quo liquido neni SJiscipimus: ahsiL huc, uequeTiirsum laiiquam.
nobis constei, communicarenenos cum illis oponeal, divinam inhabiuuionem sorliii,, aut diguitatis lan-
an vero liliere eidem denuniiare, iieniinein ciim eo tum verbo consociaii, sed tatKpiain vere vivificam,.
eommunieare, qui ejusniodi_erroneain docirinam ipsiusque .verbi piopiiam , > et caetera apud Baro-
fovel ac praedical. Porro luajintegiilatis mens, et iiium anno 450, niim. SS, iegenda.
snppr hac re senlenlia, piissimis, DeoqiiedevoLissimis Autequam senieniia Ccalestini ad Nestorjum de-
Macedoniae episcopis, necnon lotius Orientis antisti- ferrelur, hfc lertlain ad Ccelesliuumepislolam dedit,
libus jte-rspicueper litteras exponi debeu Nant cu- in qua poslquam Cyrillum perslrinxil, indictam a
pientibus illis ansam dabimus, ul omnes uno aniiiio Theodosio imperalore generalem synodum monet^
3iiuua sentenlia persisiani, rectaeque fidei, quaejam idque callide, velnt insultans ponlifici ob declina-
.jiiipugnaltir, opem ferant. > „u tam ipsius seiiientiam : t Placuit vero, inquit, piis-
Coeleslinus anno quadringeniesinio trigesimo ae- simis imperatoribus , Doiiiiuo adjuvaule, eiianr'
ceptis Nestovii lilteris, et Quaiernionilms apeiiam synoduin inexcusauiliter lotius oi'bis terraruin-
conlineniibus btasphemiain, indignaius |)r;eierea indicere, pixjpter inqiiisilioneinaliarum rerum eccle-
quod Nestorius Pelagianis episcopis auxilinm prae- siasticariiin, » qu;e vox , inexcusabiliier; et sacra
fcberel, dinlius responsioucm disiulil; el acceptrs a imperatoris ad ineiropolilas, iiidicanl non obscure,,
Cyrillo Alexandrino liueris, quihus ejus errores me- inquii Garnerius, qui primus hanc Nestorii indictam,
morabaniur, siaiim acres ad Neslorium liueras de- et coimniiiiicatain cum ipso indiclionis quoque for-
dil, qttibus illum uii veterum li,erelicoruin jjalro- niam. Quare cuin indiclionis synodi Ephesinae de-
ijum, novaequeinsuper baereseosauctorein increpa- cietuni xni Kalend. Decembris coiisignetur, ea'
vit Eas lanien lilleras non recta ad Nesiorium episiola non uiiillo post daia, el quidem anle-
perferendas voluit Coelesliiius,sed per Possidoniuin diem xxx Novembris, quo reddilae sunt Nesloiio-
Ecclesiae Alexandrinin diaconnm ad CyriHum iu decreloii:e Ccelestinilitterae, in ea siquident earnni-
• ^Egyplum inisit, qui illas postea Coiisiaiiiiuopolim ruierariim Coeleslini non lil mcmio, ulique non
iransniitlerel. ' oinitienda, si acceptae a Neslotio jiun fuissent.
Eae aiilem lilterse dafie sunt in synodo Romana, Dnm haec Coiistaniinopuligeruntur,'eo appulerunt
quam Coelestiniis"sub iniiiuin mensis Augusii cele- quaiuor episcopi a synodo Alexaudrina ad Nesiorium
bravit, in qua lala est senlenlhi ftxe.oinniiiiiiealioiiis inissi , litierasque apostolicas Giiieslini, el synodi-
el depo^ilionis in Ncsloiiiiin, nisi inlra decimuni a cas Cyrilli pjns vicarii Neslorio dederunl, el quidem
deiuintiatione. dieni errores suos aperla el scripta die irige.sima Novembris, ui Theopeniplus legato-
con.essione dainiiareu Resliluli quoque in Ecclesia; Q niin uiuis narravil Patribus Ephesinis par. i,
('oniiiiunioneni, qui jiropter fidem a Nestoiio ejecli aci. i: « Die Dominica, inqtiil, post synaxim per-
inerant; Alexandrino landem jiraesnli exsoquendae acliiui; in episcopium ascendimus, ibidemque toto
sonieniiae provincia demandata. Dainnaii sunt in prajsente dero, ciinctisqne fere illustiihus aslanti-
eadeni synodo Pelagiani, ut qui sociciale erroris bus, litteras, de quihtis sertno est, Nesiorio tradi-
rimi Nestorio jungerentiir, eadein senienlia pereel- dimiis : quibus aeceptis consliluit nobis, ul sequenli
lereniur. Denique ex synodo scripue septcm epislolae die seiiiiouem cum eo liaberemus. Abivimus ergo :
a suinnio ponlilice ; Gyrillo seilicel nl seilis aposlo- at postero die reversos non aiimisii, neque etiam
liacvice in hoc negocio fuiigereiur; Neslorio, ui ad satisfeclt lisleris, sed publice pro concioue, eadem,
K)<J0niienliam rediret; clero Constaniinopol tano, ul quae anie, el his quoque deieriora dogmata propo-
coiistans remaneret in lide; Joanni Autiociieno ; siui, > nempe die sexta Deeembris, qno die ser-
Rufo 'iiiessalonicensi; Juvenali Hierosolyiiitano; liionein illum babuit, quem rccitai Garnerius piig,
Flavio Philippensi, id est, inajoruin sediiuii Orieutis 85, quemadmoduin et pag. 95 aliuui a Nestorio
ojiiscopis, tit slrenue causani fidei agereni. Reciinn- (lictnin, die alteraid cst Dominica, seplinia riuensis-
lur hae lilterae parle i. concil. Epbes. cap. 15, 17, Decembris "die.
49 ci 20, consignanturque eadem temporis nota, iu Nesiorius aceeptis Romanae el Alexandrtnae"
tdus Angusli fheodosio XIII el Valenliniano III synodorum lilleris , coiifesiim exenipluin Ariliu-
c>)?s,ideoque perliii.cnt ad aiuium qiiadringeniesi- cbiain misit, ad Joannem Aiitiocbeiium ejjisco()imi
niuiii iiigesiimini. _ - ainicum suuni, rogans ut a doctissiniis episcopis
 SI7 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. COELESTINUS. 2!3
sui consilii, et nominatim ab Andrea episcopo Sa-• A• num. 1, ail, videri Ne.slorium ad imperatorem ap-
mosateno, hoe tempore inter Orienlales*doclrimei pellasse , ab eoqne rescriplnm obiinuisse, qfio tam
pielalisque fama celebri, et a Theodorelo episcopo• Romanae, quam Alexandrime synodi sentenlia vel
Cyrensi scribendum curaret adversus duodecim suspenderelur. vel auliquarelur' in oinnino, ruit, in-
anatliematismos Cyrilli in hujus synodica conienlos, quam, illa opinio, quia fundatttr eo quod Marca
quasi Apollinaris, Ariive haeresiin renovarent. Illi snpponii prius significatant fuisse Neslorio ulriusque
anatljemalismi nihil aliud sunt, quani Palrum sen- synodi seiiteniiani , quam vel quererelur apud
lentiae, quibus nihil coniinelur, quod non tibiqne ac: imperalorem, vel concilium ipsius rogalti indicerc1-
seinper onines docuissent. Omnes reduciintiir ad tnr, quod repugnat liim Sacrae Theodosii, tuni an-
qiiiiluor proposilioiies. Rrinia, quod Dei Filius vere: cloritali Marii Mercaloris , luin Ipsi Neslorio. Unde-
sii faetiis homo. Secunda, quod idem sil, et non ctim senientia sedis apostolicae denuntiaia non
alius, Filius Dei, qui filius hominis, atque ila Deus fueril, nisi post synodimt indiclain. quod Marcatn-
ex muliere natus sit, duasque Verhum gcnerationes fiigiehat, pr.evenla potius videri debet, quam ediclo
liabuerit. Tertia, quod Virgo sil Deipara. Quarta, suspensa, si proprie loqui velimus.
quod Immortalis-niorlem perlulerit, et idem cruci- Cum Cceleslinus anno quadringentesimo trigesimo
fixus, qui adorandus.. Conlra dictos anaibemalismos primo Sacram imperaloris aecepisset, Romam evo_-
Cyrilli-Andreas Samosalenus, eiTheodoretus Cyj'en- cavit Occidentales .episcopos inilio mensis-Maii; hi-
sis scripsere, sed eorum objecla anie Pascha annt que illic congregati, ut aiunt Patres Epbesini concilii
quadringentesimi trigesimi primi Cyrillus diluit-- in relatione ad imperalores, el reclam de (ide sen-
duplici Apologelico, altero adversus Orieniales ejii- n teniiain magno consensu praedicariiiil, eosque, qui
scopos, aliei'0 adversus Theodoretinn. Uterque diversa senlirenl, alienos esse peniius sacerdotio, et
exslat apud Garnerium pag. 155 eL 178. Sed cuni clero, etgradu definierunl. In ea synodo Romana
inierim vidcrel Ncslorius analheinalisinis Cyrilli dclecli legati, qui in Ephesina Ccelestiui jiracsentiam
quasi totidem tclis stiani doclrinam peti , duodecim supplereril, Arcadius et Projectus episcopi, ae Phi-
et ipse anallientaiisnios condidil, singulos singulis Iippus presbylcr Romanus. Illis legaiis Cooleslinus
Cyrillianis resjioiidcntes, qui recilantur in paii. i, mandata seu inslrucliones dedil, quae licet non ex-
concil. Ephes. cap. 29. siant, Baroniiis tameii ex epistola Ccelestini ad
Aniequam Nestorio redderenlur et lillerae Cceles- syiiodum Ephesinain colligit, sic a Cceleslino Roma-
lini papae ex sjiiodo Rqmana dalae, ei synodica naque synodo missos esse legatos in Oiientem, non
Cyrilli, Joannes Antioclieinis episcopus ad ipsnni iii re Iditis irritis, quae ab eodem pontifice adversus
niiseral litieras ad se a Ccelestino et a Cyrillo Nestorium decrela eranl, causa ejusdem novo snb-
sciiplas; cumque Nesiorius ex iis intelligeret jaceret examini . sed potius.ut seiitenti;e in Neslo-
quanla suo capili inipenderel lempeslas, tenlavit riuin a Coalestino lat;e iidem essenl exseculores.
eain in caput Cyrilli converleie. Quare cum ipsum Quod sane confidentius'assernisset BarOnius, si
apud Theodosium , lum impietatis in Detnn, tum commonitorium Coelestini a Baiuzioex duobus codi-
ciiininis in imperalorem accusassel, peliil coiivocari eihus mss. altero Colberlino, altcro Vatirano crutum
gcnerale concilium, in quo jiidiciuin de reo instilue- vidissel: ex eo enim manileste constal lcgalos apo-
retur. Theodosius, Nestorii inslinclu, illud conci- stolicae sedis ad synodum Ephesiiiam missos, ut
lium indixit, atque ex universis dioecesihusep^sco- _ exsequerenlur quaea Cosleslino jam slatiila fuerant
pos ad diem Penteeostes anni qtiadringenlesiini ^ quoad res Neslorii, el decrelis concilii;pondiisapor
trigesimi primi Ephesum vocavit, missis ad niajorum stolicaeaucloritatis adderenl. Illud eomnionitorium
sedium anlistites Ccelestinum Romanae, Rtifum diciiur dalum die viu Iduum Maiurum, Basso el An-
Thessalonicensis, Cyrillum Alexandiinae, Joanneni liocho cousulibus, ideoque anno quadringenlesimo
Antiocbenae, Juvenalem Hierosolymitanae, Capreo- trigesimo primo.
lum Canhagineiisis, Jitteris. Gt aniem singulos sine Licet tcriniinnn synodo Epliesinae a piissimis im-
excusalione vel mora, cum suLs, quos iduneos sci- peratoribus jjosiluni fuissesacrainPentecosles dicm;
rent, venire jussit, ila vemil, t ne ulla interiin ante I.Ieoqiie diem seplimam inensis Junii; conslet mm
.coaclam synoduni, coiiiimineiiiquecjusdem, quaede ex epistola ipsius synodi ad Coelestiniiin,lum ex epi-
omnibus danda esset, sententiam, fieret privatint a stola Cyrilli ad quosdam de clero Coiistanliuojioli-
qiiibuscunque innovaLio, > ul legilur parl. i, concil. ' lano, quae exslal tomo II Conciliorum, pag. 562,-
Ephes. cap. 50. Coiisulebat scilieei Nestorio, quem' Patres tamen Conciliiin epistola ad iniperalorespag.
.alioqnin senlenlia"sedis apostolicae de suo solio erat 570 aiunt: Vigcshnosecundodie tnensis Juuii secun-r
ticjectura. Datum esl Theodosii edicluiu Conslan i- dum Romanos congregaii sumus. Joannes Anlioche-^
tiopoli XIII Kalend. Decemb. Theodosio XIII el nus episcopus, qui de indusiiia per viam trahebat
Valcnliniano 111 AA. CC. ideoque anno quadriu- inoram cumOiienlaliljus, liiijus dilationiscausaluii;
geuiesimo irigesimo. scripsit lainen Cyrillo per episcopos duos, cuin
Porro syuoduiii indictam non esse consilio Coe- abesset lantuiiiitincre quinqtte aut sex dierum, qui
leslini ex eo constat, quod lilleraj CoelesLinireddilae non semel- lestali siinl, sibi datum in niandatis a
sunl Nesloiio die laiiium irigesima Noventbris, D i Joanne, ne ;sacra synodus prorogaretur, si ipsum
diiodecimscilicel diebus posLquam synodus iudicta tardari amplius coniingeret. Quare ciiin diebus sex-
csl, pugnaiiies enim alioquiirsenleniias eodem leiu- decim frustra exspeciatus fuisset, synodus inchoata
pore babuissel Coeleslinus; cum hiiiG (lamnaiionis est, statimque divisa in duas eomniunioiies ; minor
sentenliain defiuUivam ferret in Neslorium; et Nestorio, majdr et sanior pars Cyrillo adhaesit,prae,
exsecutoj'es senteniiae milterct; inde causam conci- seriini MeiiinoiiEphesinus cpiscopus.
lio periuitieret. Parie alia Neslorius ipse petiiam a Sed antequam baec prosequaniur, depracside et
se synodiim faielur; unde el synodi petitor a Cce- nuineroPairum synodi hic paucisageiiduin. Joannes
leslino dicilur el legatis sedis aposiolicae: et ipse Launoiiis doclor' Parisiensis negat Cyrillum vices
Philippus pres'iyter- ex legatis aposlolicis uims , Cceleslini papa; in concilio tenuisse, sed ut notat
sUidiosissiinus impriniis ponlificiae dignitalis asser- Baluzyis in Notis ad Mariuni Mercatorem, pag. 488,
lor, non a Coelestino,. sed ab imperaloribus indi- nullus tergiversalioni loctis esse potesl, cuiii in mo-
cluin coiieiliiiiulestatus est, ac eo lempore congre- niimenlis, « qu;e gesta sunl in Epheso snb praesentia
galum, quo sentenlia pontificis in Neslorium lala eoruiii, qui de Roma veneruiit episcoporum alque
niandaiida erat exsecutioni; et exsecutioriem Cy- presbyteroiiim, » de Cyrillodicatur, t regente etiani
rillo, non ceciimenicaesynodo, Ccelesiiiius coiinni- lociim sanciissimi el beatissimi archiepiscopi Ro-
sit., ul ex litteris NeslorJi ac Goeleslini et ex nninorum Ecdesiie Ccelestini. > Adfuit igilur Cyril-
Aciis.concilii apeiie constal.Ex qtiibus ruil senten- lus el tanquaiu episcopus Alexandriiiiis, et tanqiiani
lia Pelri de Marca qui lib. iv, de Concordia cap. i, vicadus Ccelestini, sicut paulo post Flavianus cpit
sia ANASTASH BILIOTHECARII 220.
scnpus Pbilippensis inLerfuit, el suo, ac Rufi Thes- A alii vero coinniunione privali sunt propler haereti-
sal micensis noniine. Cciie Cyrillus in Aelis concilii cam vesaniam, et inexjjlicabiles luinulius illicilos,
hoc lilulo ubique exornalur, etiant posl advenluni piarumque sanciionum contemptum. > Candidianus
legalorum Romariae sedis, ut patel ex aclione iv, kec postea relulit ad synodum : < Ego in ipso,Sab-
ubi legali Romani stalim posl Cyrillum ante reliquos balo ad vesperani rogavi, et sequenli die valde dilu-
omnes episcopos iiominantur. Imoet anlcadventum , culo vadens ad reverendissimum episcopum Cyril-"
legalorum, vice Cceleslinipraefueral, ullifjuet ex ac- luin, id est Doniinico die (ideoque xxvin mensis
tione prima : <Considentibns insai.ciissinia ccclesia, Jiiiiii) non cessavi rogare alque precarj, ul meae
I|U;Bappdlatur Maria, religiosssimis et sanclissimis postulationi concederet. Illi vero non acquiescentes
episcopis, Cyrilli)Alexandriae, qui el Coelesiiniquoque esierunt, collectamque fecernnt. Contra quos con-
sanetissimi sacratissimique Romanae Ecclesiae ar- lendere ullro non valtii. > Liquet aulem ex Aclts
chiepiscqpi locum oblinebat, ei Juvenali Hierosoly- synodalibus Jpannem audita Candidiani reiafione,
luoruin, » elc, neque injuria, cum ei a Cceleslino conclusisse Gyrillum ctim suis denuo praevaricatum
sedis apdslol.cae auclorilas delegala essel ad exsecu- esse, deliquisse in quanuin canonem A-nliocheiiuiiij
lionem sentenliaeconlra Neslorium in llomana sy- el niinalum esse sese ad principes relaiurum.
nodo latae, de quo iiegotio agebalur jn concilio Stalim post priniam s^iiodi aclioriem Candidianus
Ejdiesino. Nesiorio favens retulerat ad iniperaforem de jgesiis
De numero ej)isropprum, qui synodo adfuere,' in concilio; retulerat el Nestorius, sed ita mendaci-
vcleres non conseniiunl, sed Baluziiis citatus lecle ler, ul aiiinjiini Tbeodosii, jain in Nesioriuni pro-
asseril illam ojiinionem videri veriorem, qnae t!u- ,. mim, el a Cyrillo aversum in tolam synoduni com-
cenlos ant eirci.er fuisse docet; id eniin legilur in nioveriiil. Candidiani relalione Constariiinopoli leeia^
collectione Cresconiana, in qua nominaniur cl nume- TJieodosiusreseripsit continuo per Palladium magi-
rantur episcopis qui Epheshuv. synodo inlerfnerunt stiianum, jussilqtte onniia rescindi, tanquani vilio.
centum nonaginta, el idem numerus reperitur in gesta, ei communi senteiilia examlnari dogmata, ut
Croeco codice bibliotliecae Regiae num. 206. Stan- lanto facilius omnos coiiseulirenl; nec ulli faeiendi
dum itaque, tit recte Baronius, lesiiiuoniis Cyrilli el poieslalem exeundi Epheso, sive in patriam, sive ad
episcoporum synodi Epbesiine, quae,manifesle do- coiniiatuni, priiisfjuam omnia rite absolnla essent,
cent episcopos, qui buic synodo inteifuere, non, quo foret necessitas rei niaturand*. Synodus questa
fuisse ultra durentos octodecim. e.;i, Candidiani arlibus faclum haclenus, ut verilas.
In priina aciione concilii, qttae die vigesima se- lalcrel imperatori, pcliitque ab eo accersiri, e'l una
ounda mensis Junii celebrata esl, feria secunda, quinque episcopos, qui cdram exponerent, quid re-
lectis omnibus instrumentis, et inler ea, Nestorii rui-i ah ulraque pane, et qua raiione gestum esset.
epislola ad Cyrillum, quae incipit, Admirabilium Inlerim die decima Julii Arcadiuset Projectus
lillerarum iuarum coniumelias, elc, quae tiiianimi ejiiscopi et Pbilippus presbyter Ccelestini poniificis
Palrum calculo exjjlosa est, ob jsamque Nesiorius Icgati Epbesum appulere, ei excepti sunt a concilio,.
anathemaie confixus, tanquam haereticus; lecta cclebj'ataque eodent die aclio secunda synodi cecu-
iusuper Ccelestini ponlificis ad Neslorium epislola, ineuicae, in qua Iectaeritu solemni Cceiesiini lillerae^
et synodica Cyrilli ad Neslorium, illiper Tlieo- ipsi a Patribus acdainatum : < NovoPaulo Ccelestino,.
pcmplum, Danielem, Potamionem et llacariuin epi- C Coeleslino cusiodi lidei, Gcelesiinocum synodo con-
scopos iradilis : exceplis subinde illorum testimo- cordi , Ccelestino universa synodus gratias agit. J.
niis, quibus asseruerunt Neslorium non salisfecisse, Postridie babila actio terlia, in qua lectaei quae anta
neque Cceleslini, neque Cyrilli, cl synodi Alexan- gesla fueranl in deposilione Neslorii; dicla in
drinae lilteris, sed publice pro concione eadem quae eumdem Nestorium a Lribus legalis sigillalim senten-
aute, et his detcriora dogmala proposuisse : lala est lia; poslea relalum a synodo ad imperalorem de le--
in Nestorium haereseos nefariae conviclum reum et gaioniin adventu, ei uLriusqueEcclesia; consensu in
auctorem, exauctoralionis et excomniunicaiionis damnaiioneNeslorii; ac tandeni posiuhua discedendL
genlenlia, in qna maxiine liolandum quod synodus facultas qnasi omnia peracta esseot. Actio quaria
a"deam ferendant coaclam se dicilper sacros cano- 'celebrata esi die decima sexla Jufii, in qua ohlaius.
nes, et epislolam SS. Palris el comministri Cmleslini, a Cyrillo el Memnone libellus quo apud S. synodum
Romanw Ecc.lesiwepiscopi. Haecsenlenlia postridie, exposlularunt, de injuria sibi ab "Orienlalibus facla,
nenipe die vigesbia leiiia niensis Junii Nesiorio peiieruniqiie voeari Joamfe.n AnLioc.henum;qni cum.
signilicala csl. lioii compareret,pronunlialum aPatribusirritaesse,
Joannes Antiochenus episcopus, quinto dic a lata qiaj Jqannis synodus fecissct adversus Cyiilltiin et
in Neslorium senieiiLiaadvenit, die Sabbali, ideoque Tiiemiionein; deci'euimque, ul liae de re^scriberelur-
die vigesima sepiima Junii, eademque die siiuin iiuperatori, ac lertio citareiur Joaiines, priusquam
conciliahuliim egit, et ut babet jelatio quintae actio- jure in-ipsum ageretur.
uis ad Coelestinum papam, « Joannes simul aiqne Aclio quinla habita esl die decima septima mensis
Ephesum ingressus est, antequam pulverem ex iti- Julii, et Joannes tertio vocatus; qui cuin renuisset
uere contractum excussisset, antequam se veste D legaios episcopos per se audire, synodus lala in eutn,
exuisset, rem ausus est impiam. Etenim privatum ejusque episcopos excommunicatiouis sentenlia, sia-
scriplum quoddain confecil, depositionisque npnieii tiiit iterumessenl. irrilaesse, quaeadversus Cyrillum alios-
elconlumeliani iinpegilsanclissiino Cyrillo etsapicn- qtie gesta Interim Joannes tentavil occupare
lissimo Meninoni. Excommuiiicationis noinine etiam litterisimperaloris animuin, ab eoquepeliitsynodunL
universae synodo coniumeliain fecit. Insuper baec vocari, aul Conslantinopoliin, aut eeiieNicoiiiediam,
scriplo eliain publico mandata deposuil legeiida unde cilius nunlii peiierreiituradin urbem regiam. nii-
quibiislibet, lhe.iiri parielibus affigens, ut suae iin- Ireiiicus comes, quein Joannes et -iinpei'alorein
pielatis spectaculum exhiberel. • scrat, ConstanLinopolimvenit, procuravii damna-
Tum, ut legere esl in cap. 12 synodici tragcediae lloneni Cyrilli in Ecclesia publicari. Verum aula ad-
adversus Irenaeum, Joannes Amioclienus, praeseiile veiiienle Joanne niedico, el syncello Cyrilli ,
sua synodo, ac Candidiano comile, qui ab itnpera- in duas paiies scissa esl. Vicilsenlenlia.de millendo
tore ad concilium missus fueral, ul ordinem servari e primoribus aliquo, qui ires esse dejiosilos nnmine-
curarel, dixii Cyrilluni aliosque ejiiscopos, in quos Theodosii juberei, Cyrillum , Memnomen, el Missus Nesto-
seritenliain lulerat, velle missarum celebrare colle- riiim, omnesque in unam synodum cogerel.
ciam, seque rogare magnificentiam ejus, ut ad eos igiiur Joannes comes Sacrarum, cum lilleris hnpe-
transiret el coiileslarelur, « nc calcareniecclesiasli- raioris ad oinnes utriusque pariis episcopos nonii-
cas sancliones et jjia decrela, neque collectain cele- ' natiui inscriplis, ul coilionis in unam syiiodum ii)i
Lrarcnt vtri, quortun jusie quidcm quidani deposili. lium darent. Ex rclalioiie ad Coelestiinunf.iclai con-
 £21 HISTORIA DE VITIS HOM. PONT. — S. CGELESTLNUS. 222
stat Pelagianornm dcposilionem a!) ipso decretam A cum aucloribus hwresis constat omnium fralrum sub-
Epbesinos Paires couliruiasse in bac aclioue quinla. ,. scriptione damncttos. Deinde ijffirmal poutifex non
Die vigesima Juiii celehrata sexta actio, in qua *. lantum a Romana Ecclcsia lianc clemeiiliam indu-
damnatuni symbolum Theodori. Die denique ulliina , clam; sed etiam per imperiales loges slabilitam ,
Juii coacta sepiima aclio. - . ideoque non possenon adhiberi rediluros e Nestorii
Inlerint Joannes Sacrarum comes Ephesum ad- bieresi episcopos, dehere ipsum cum suo doginate
venii, el episcopos ambarum partium ad suum di- anaihematizare, alque ita Ecclesiis suis reddi; banc
versorium voeavit. AdfuerunLJoannes Atitiochenus, professionem exigi, et praeslari debere etiam ab epi-
el Nestorius cum suis; ndfuit et Cyrillus ctim aliis scopis, qui principi obrepserant, et qui per saecula-
cpiscopis, orlaque est allercatio, aliis negantibus rem aucloiliatem Ecclesias suas recepecanl. Uhi
Neslorium inleresse debere, aliis conlra conlendeu- loquitur CGfllestiniisde Joannc Anliocheno, aliisque
lihus, el Cyrillum rejicienlibiis. Comes Nestoiiunt cl apud Ephesuni damnaiis episcopis, quos ad propria
Cyrillum in custodiain tradidit, monuitque imperaio- dimiuens Tbeodosius, orlhodoxos el innoxios jutli-
renvepiscoporum animos irreconciliabiles e_.se.In caret. Hos eniin Coelestinus ad islam professionem
his rerum angustiis jubet imperator Nestorinm a compelli mandat. Deniijue eanidem clemenliam erga
concilio recedere, et ex utraque parle legatos ad Joannern Antiocheiiuni adhibendam jubet, licel fa-
jegiam urbem - venire. Suns legaios-elegit sacra Cionis capul, et omnium suffragiis tlamnatum, quia
synodus, suosque Orientalis faclio ; qui uliimi suis a.I nempe non propter haeresim, sed propter tuinullum
socios litleris se Chalcedone fuisse die quaiia Se- ac conlumaciam dainnalus fnerat.
jjlembris lestanlur. Imporatorlegatos schismalicoriuu _° Semipeiagiaiiismi i.nitia referuntur ad annuni
in vilia Rnfiniana quinquies audivit, et quidem salis quadringeiiiesimum yigesimum ociavum; cum eo
benevole in speciem, sed jussit legatis synodi catho- anno S. Augusiiiins scripserit epistolam ccxvn, alias
licaesese comiiari, ul episcopum Constautinopoli or- CMIad Vilalem CarLhaginensenidatam. In ea Augu-
dinarent, Orientalibus interini Chaleedone reliet|s. sLiuus, sciens Yitaleni virum eruditunt'docere ini-
Ili latideni post accepiam aheundi poleslalem, mise- liiim fidei non esse doinim Dei, fortiter reclamavit,
runt suis Ephesum, deploi'atam esse Nestorii cau- aitque: ' Hli (nempe Pelagiani) omnia ad fidelcm
sam, et Cyri-lianos lyrannide, adulatione, et donis piamque vitam liominum perlinentia ila tribuunt
omnes decepisse. Quid a suis legatis cecuihenica sy- litiero arbitrio, ul habeuda ex nobis : non a Domino
nodus acceperit, Acta noil referunl; sed lanluni jiuienl esse poscenda : lu autem, si ea quae ~dete
Cyrillum die trigesima mcnsis Octobris Ale_vandriain iiudio, verasunt, inilium fidei, ubi est eliam initiuni
Jiftpslisse, et a .suis quasi trininphanlis exercitus honae, boc est piae volunlaiis, non vis domum esse
duclorem acceplum esse. Haec suinma rerum post Dei, sed ex nobis habere contendis, nt credere in-
septimam aclionem geslarum. cijiiamus : caelera aulem religiosaevitie bona Deiun
Episcopi a synodo ceetimenica ad Theodosium im- per gratiam suam jam ex fide petenlibus, quaercn-
peralorem missi Constantinopolimpervenienles, die libus, pulsantibus douare consentis.. > Vitalein ex
vigesima quinta mensis Oelobris, quadrimestri sjia- piecihus Ecclesiae confulal Angusiiuus, ac duodecim
tio post Nestorii abdicalionein elapso, Maximianum rcgulas proponit ad fidemEcclesiae peiiiitentes circa
ex monacbo presbyierum, non quidem excuUissi- qu;eslionem de gratia Dei.
iniini lilleris, sed probalae iidei ae pietatis viruiii r Cum Semipelagianorum faclio qnae in Afiica or-
C
Conslantinopoliianum episcopum ordinarunt. Nesto- " lum babuit, in Galliis augerelur, Prosper Aquita-
ritisin sutim sancti Euprepii monasterium anlepor- inis presbyler, S. Leonis papae poslea nolarius, el
las Anliocbiae situm a Theodosio amandatus est; Hilarius vir laicus, qui Aiigustini doctrinain defe 1-
unde poslea ad alia loca deportatus, ejusque lihri, dendam susceperanl, Romain ad CcelesLinumpapam
jnbenfeTlieodosio, combusti, ut legere esl in Auna- profecli, obiinuertiiit anno circiler.qnadiiiigeniesiiiio
libus Baronii, et iu eorum Crilica. Maximianus sta- trigesimo secundo epistol-ini ad Galliae ej)iscopds
iiin ab ordinatione stia in synodo Conslantinopuli- daiam, in qua eosdein acrius iiicrepuil, quod laniani
lana lilteras demore dedil ad primas sedes, atqne licenliam presbyleris darenl, ut indisciplinalas quw-
eiiam ad episcopos veteris Epiri, quos schismatici sliones vocanles m. medium periinaciter praedicent
fallere tenlabanl, proinde ac si sanclae synodi com- adversantia veriiaii. Eadem epistola, S. Augiistini
nninione fruerenlur, quamvis a prislina senlciilia iiomini obslrepenles reprimil, Imncque debitis ex-
noii recessisseut. Synodus Ejdiesiiia in episiola, ornat- laudibus. Exstat ea toiiil U Concil., sed sine
quam ad omncs qrbis Ecclesias niisil, enumeral epi- die et consule, cuin lainen in e3 sermo sit Aiigustini
scopos a se gradu vel Chrisliana cominunione pri- lanquam hioriui, hcec epislola vel anno 431, vel in-»
vaios, el inter eos n.eminit Joannis An.ioeheni pa- sequenli scripta.
t iarchaj, Dnrothei metropolilani episcopi, Halladii Huic epislohe in plerisque codicibus siibjiciunltir -
Tarsei.s.s, Himerfl Nicomedicnsis, et Eulherii Thya- prwlerilorum sedis aposlolicw episcoporum ductori--
nensis. Horum vero, quia a synodo Ephesina depo- lnles de gratia Dei et libero volunlalis arbitrio, sed
siiornm, ob singularem eorum contuinaciain, depo- haecjure meriio disliiiguuntur ab epislola Coelesiini
sitio in hac Maximiani synodo Conslaiuiiiopojiianu D in editione Labbacana. Nam dccem istortim capitu-
confirmata. Hoc decrelum letulil synodus ad Ccele- loruin siylus plane diversus est a stylo epistohe.'
Blinum,ul ab eo confirmaretur, elMaxiinianus ex ea Siimondus tom.lConcil. Gall. ea capitula Ccelestino
synodo ad eumdem Coelesliiiumsynodicas misii. ahjudicat, sed certum illorum aiietorem preferre
STeriimCoelestlnus, die decima quinla JUarlii anni lion audet. Quesiicllus tom. II Ojiei', S. Leonis M.,
(jir.idringeniesimi irigesimi seiundi, respondens ad dissert. ui, divum Leoiieui M. verum horuni paren-
synodicas Maximiani, et ad relationem synodi Ephe- tem esse exislimal. Veruin cardinalis Norisius in
sinae de ejus iii.eritis ac viiiulibus, decretuin illud Vindiciis Augustiniaiiis cap. 8 putalea capitula es_e
quoad omnes suas parles conlirmaiiduni non judic.i- Prosperi Aquilani; et Anlelmius in disscrt. de veris
vit. Censuit enim omncs Nestorii asseclas, et Epliesi Opcribus sanclorum Leonis maiiyris Prosperi Aqui-
damnalos episcopos, a suis sedibus non extrudeiidos, lani Quesnellii opinioncm evertil, et ex vocihus et
nec eisdem oninem spem veniae,et reslilutlonis prae- Ioculionibiis, quibus Prospcr uti soIcL,-cum verbis
cidendam. Quare exisiimavil decrelum islud nimis liiijns iniliculi ininulalim collatis ostendit, liniini
(liinim, ac conirarium antiquo canoni, olim S. Alli - tiiiudemque Prosperum in praefatione ad objectiones
nasii suasu a Romana Ecclesia edilo, quo solis h;e- Vinceniii Lirinensis, indicare se ex sedis aposlolict.
resiarchis, licei pcenitentibus tdllebatur spes prist i.i inandalo cajjitula illa coniposuisse. De Semipelagia-
gradus recnperandi. Huiic caiionem quoad Kesloii;.- iioitim daninaiionc rgetur siih Bonifacio-II. I)e eo-
i.os Coelesiinusobservari voluit, ct quidenrcuin alia rn:u erroribus lcgendtis N.nalis Alexandcr sae-
cvlensioue, illorum nempe respectu, quos.proprie ctilc v. - - .
 225- ANASTASHBIBLIOTIIECARII 224
Coelestiiuis epistola secunda "ad episcopos pro- A II ita ralum fuit, ut quocunque tandem consilio
vinciae Vieunensis ct Narbonensis plura- staLuit. sese subducere lenlarent Africani a transniarinis
Primo, Teprehendil clericos qui in veslilu novtini appcllaiionibiis, ca tamen diseiplina vigueril juris
iisnm induxerant, inccdenies ainieli pallio et luinbos: anliqiii a S. sedc per Africam de more exereiii
praeeincii, quos jubet, ilitini quein -a majorihus ac- ecclesiasticis in judiciis : quandiu regiminis' ccele-
eepissenl habituin retinere, quod praeslarel morihus siastici .forma ihi su|ierstes fuit, quod aperle con-
rnagis, quam iiidumentis sacerdolalcm praeseferre leslala est synodus in Afiica celebrata anno 646
decorem. Secundo, jjrohibei ne poeniienlia ntorieu- circa reformationem judicalorum ab eeclesiastieis
liiius denegelur, < Horremus, inquil, faleor, lanlae in provinciis ita scribens Tbeodoro papae:. <Maxime
inipielatis aliquem reperiri, ut de Dei pietate despe- vero jusleque ab ipso prcesulum examinari dehet
ret, quasi non possil ad se quovis tempore concur- vertice apostolico, cujtis veiusla solliciludo esl tani-
renli succurrere, el periclilaniem sub onere pecea- mala damnare, qiiam proliare laudauda. Antiquis.
lorum hominem, pondere quo se expediri debiderat, eiiim rcgulis sancitum esL qnidqtiid qnanivis in.
liberari, > etc. Teiiio, vuli per gratlus ecclesiasticos reinolis agatur proviiieiis non prius Iracianduni vel.
promovendos esse episcopos, non ex laicis assuiuen- accipiendum sit, nisi ad nolitiam almaesedis veslrae
dos, nequc ciiniiiiosos. Quarto, decernit ut unaquae- fuisset deducuim : uL ejus- auctoriiale jusla quae
que provincia suo essel conlenta meirojjolilano-, fuisset pronuiuiatio firinaielni'-. > (Synodica JAfiica-
Bonifacii consliLutionem confirmans circa Narho- norum ad Theodornm papam.)
nensein et Arelalensem Ecclesiam. Qtiiulo, vetat Curain aposlolicam suam omnes in provihcias.
iiiilltim invilis episcopum dari, et absque cleri, ple- U extensam declarat Ccelosiiiuisin Decretali ade|)isco-
bisqne consensu consecrari, vacantis Ecclesiae cle- pos Viennensis ac Narbonensis provinciae data ad'
ricos, exlraneis. ul in sacriseleetionihtis, anleponi; confirmandam veterem disciplinam. < In speculis,
nullum biganium, iiulhiin viduae niariium ordinaii iuquit, a Deo conslituli, ul vigilauliffinostraediligen-
prajcipil, factasque hujusinodi personarum. ordina- tiam coniprobanLesel qu;p coereenda sunl resece-
tiones illegiiinias proiiimlial. Tandem Massiliensis mtis, el quae ob.servanda sunt sanciamus. Circa:
episcopi, qui unitis e suis coepiscopis iniejiecioii qnainvis longinqua spirilualis cura non deficil, sed
graluldUis fuisse dicebalur, causam Gallicanis epi- se pcr omnia qua noinen Dei praedicaiur exlendit :
scopis piovinciarum Vieiinensis et Narboneiisis ncc noliliam noslram siibierfugiuiii quae in ever—
judicandam delegat. sionem l-egularumnovellaepraesumpfionisauctoriiaie-
JMonsolum Pclagianos Italia , sed eliam Novatia- lentanlur. >In alia vero ad Perigenem el epibcopos.
iiorum episcopum, Roma cxpiiliL. Socrates enim per IlLyricum constitulos vicarii aposlolici a se-
qui lib. VII, cap. 9, dixeral Innoeenlium Novalianos constiluti aucloritatem enuntial, scribens : < Ad<
Uomae dcgentes persequi coepisse, inullasque eis eum, fratres charissimi, quidquid de causis agitur,.
ecclesias ademisse, postea cap. 11 ejusdem libri i'eferalur : sitte ejus cousilio nuUits oj'dineiur :.
scribit: < Huic (nempe Bonifacio) snccessil Coeles- nullus usurpet illo inconscio commissam -sibi-
tiiuis. Et hic quoqueNovalianis ecclesias quas Romae jjio.iiiciam. Colligere nisi cum ejus voluulate epi-
iiahebanl, ademii; ei Rusticulam eorum ejjiscopum scojjos non praesumant: oer euui etiam ad nos sli
clam in pritalis icdibns plebem colligere compulit. t. quid est referatur. >-
Prae caetciis aulem provinciis tractus occidenlalis-
p'-' einicuit
SOMIER. in Britannia et Hibernia pracsens omnibus
Linea 5. — Hic fecit conslilulionem cle Ecclesh, cura aposlolica Coelestini,narrante Prospero fn Chro-
tnaxime et de religione (al. rcgione), eic. Diximus in nico. < Nec vero segniore cura ab boc eodem morbo-
praicedenli pontiticalu de appellaliomijiis Afiicano- (Pelagianisnii) Briianiiiasliberavit, quando quosdam
riini ad S. sedeni inlerpositis prajseiiim Anionii iiiimicos gratiae Dei sohim suai originis oceupanies
Fussalensis episcojri in ea sede conslituti curante ab illo etiam secreto exclusil Oceani. "> Methodum
Angustino , qtue ab Ilipponensi sua fuerat ideirco vero curalionis attcxil, scribens i < Agricola Pela-
sejuiicta. Hunc de criiuiiiibus accnsatum synodus gianus Sevcriani Pelagianl episcopi filius Ecclesias
jirovinciae deposuerat ab episcopalu. Provoeaverat Britaiiniae dogmaiis sui iiisiinulatione corrupil : sed.
is a synodi smlcnlia ad Roinanum ponlificem Boni- adaclione Palladii diaconi (Romanae Ecclesiae, unde
facium, quo subinde vita funclo scribit Aliguslinus euni iniserat) papa CcelesiinusGccmaniimAnlissiodo-
ad Ccelesiiniim successorem : obtcstatur, et rogat renscm episcopuin vice sua mLilii, ut delurbaiis h;e-
productis ralionibtis et cxemplis recentibus, ne in- reticis, Brilannos ad caibobcam fidem dirigat. >Hic-
lirmet judicium cpiscopale justa cattsa subnixum; jiempe Germanus idem est, queni scriplor aequahs ..
se ex (ransmissis aciibtis rccogniliiniin, episcopos eoruindem lemporuni affirnial (Conslanl. lib l,capl9 -
ininus severam foiiasse qiiam oporleret in etuinlem apiidSurium, lomo IV) a Gallicanis episcopis missuni
senleniiam lulisse. His perniolns Coelcslinus juxia tina ciitn S. Lupo Trojae episcopo eadem de causa,.
Augitstini insinualioiies ac petilioiies egisse videtur. qiiam Ccelesliiuisprae oculis liabuii, et Prosper o.x-
Allerum appellationis cxe,i pliim Ajiiarius presbyier ponit (adv. Collat. in fine) c'oj'dijiatoScotis episcopo
dcderat sub Zosimoet Bonilacio. Verum stib Coele-D J (Palladio) dum Romaiiam insulam stuciet servare-
stino novis de criminihus acctisatus iia siicciibuii; calliolicam, fecil eliam barbaram Chiistianam. >
ut etiam coram legafo Fauslinoa S. sede transmisso Coeleslinuscitra dtihium insinuaviLepiscopis Gallia-
ad ejus reslitutionem exseeiitioni inandandam, se riiin MagnaeBritanniae proximis, tit ex sno ccetnse-
j'euin confessus ansam de.ieril cpiscopis Africanis ligerent eos qui videreuiur apiiores ad eaniprovin-
jnipetrandi quasdam moderaiorias leges in causis ciam obeundain. Ilis vero, qui iLa designati el se-
a|ipellatioiiuin, quas non infringerent aut linminue- leeti - essent, vicarii aposlolici munus*a se concredi,
rcnt sedis apostolicao polestalem , sed disciplinae papa CcelesLinusvice sua miLlit. >
recle per canones insliiuiac exactiorem observan- Ad Scolos igilur in Chrislum credenlesordinalur a
tiam inducereiit. Quod constal ex synodicis liiteiis papa CwteslinoPalladius, el primus episcopusmilli-
episcoporum. Salva in piiinis Sardicensis canonis tur. Piosper ad ann 452, in Chron. Apjiellatus est
aucioritale, quae Romiuii cpiscopi poieslalem iia Palladius Scoloruni aposlolits : qui deiude in Uiber-
declarat: _ Qjiod.si is qui rogai causain suam ife- niani profectus jtissu llomani pontilicis, ciun paulo
ruin audiri deprccalione sua movcril cpisrojjum posi decessisseL viia, successorcm habuilPalricium
Romanum, ul c latere suo presbyierum niittal, eril illiiiii sanctitaie percelehrem, qui eadem insula ad
iii potestate episcopi quid vclit, ei icsiimei. El si fidem Chrislianam conversa, Hibcruiae apostolus
decreveril mitiendos esse qui pracsentes cum epi- meruil appellari.
seopis judicent, babcutes ojus auctorilatem a quo Dum haec in Occidenle geruntur a Cceleslino,
dcstiuatisuni, ciitin aibitiio. . (Sard. coE. can. 7.) illius vigilaiiliara ac zeluui exercuit-imminens Oriea-
22S mSTORiA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS !U. 226
talibus Ecclesiis ruina : quam providenler averlit, A minabatur : cujus Historiie snmmam ex Pagio sele"
vicibns paritersuis bealo Cyrillo demandatis. clis nolis paulo ante piacinissain non "esl cur hic
Hferesis Nestorianae funcsta origo ruinam hanc repetamus ex D. archiepiscojjo Soniier.

XLVI SANGTUS HXTUS III.

AKNO CHRISTI i'32 , THEODGSH25, VALENTINIANi8.

'@3 Sixtus teiiius, natione Somanus, ex patre Sixto , sedit annos octo, dies
19 a. Hic post airnum primum, et rneuses octo, a quodam h Basso ificrimina-
tus accusatusque esl. Eodetn tempore audiens hoc Valentiuianus Augustus , jussit
- coneilium sanctas sjnodi congregari, et facto conventu cum magna examinaiione
;S judicio synodico"c purgalus a quinquaginta sex episcopis, et condemnatus Bas-
sus a synodo, ila tameii ut ad ultimum diem <~ vialicum ei non negaretur
propter humanilatem pietatis Ecclesias. Hoc audiens. Valenlinianus Auguslus
cum matre sua Placida Augusta furore sartcto commoti, proscrfplione Bassum
condemnaverunt, et otnnia prredia facultatum ejus Ecclesise calholica3 socia-
10 verunt. Qui Rassus nutu divinitalis intra menses tres defunctus moritur. Cujus
corpus Sixtus episcopus cum linteaminibus, et aromatibus manibus suis tra-
ctans, .recondensque •* sepelivit ad bealum Petrum apostoium in cubiculo pa-
Tentum ejus.
@4 Hic fecit i JDasilieam sanctae Mariaa, qute ab antiquis Libcrii cognomina-
'balur juxta macellum Libyas *, ubi et obtu.it hsec: altare argenteum puris-
simum pensans libras trecenlas ; patenas argenteas Ires, pensantes libras sexaginta ;
amas argenteas quatuor, pensanles libras sexaginta; scyphum aureum puris-
"o simum, pensantem Jibras -quinquaginta ; scyphos argenteos quinque, perisantes
libras quinquaginla '; calices ministeriales argenteos decem , - pensantes "singuli
Jibras tres ; aquaemaniles argen leos h , pensanies singuli libras oclo'; coronam
pharam ante altare argenteam, pensantem iibras triginta; coronas argenfeas pha-
rales Iriginta quatuor, pensantes librasdecem; candelabra argentea quatuor, pon-
10 sanlia libras viginti ; tuimiamaterium argenteum, pensans libras quinque ;
'
canthara cerostata aurochalca viginti quatuor, pensantia libras 15'; possessio-
nem scaurianam in territorio Gacitano i, prssstantem omnia .inibi cum adja-
cenlibus ad iignis solidos 312, et trimisium * ; possessionem Marmoratam in ter-
ritorio Prasnestino, prasslantem solidos centum quinquaginta duos ; possessio-
15 nem celeris in terrilorio Afilano l, praestantem soJidos centum, et undecim, et
trimisium; Domum Palmati intra Urbem, juxta inibi basilicam cum balueo, et
pristino •«, praestantem solidos 15;(. ; cervum argenteum in fonten fundentem
aquam, pensantem libras triginla ; omnia vasa baplismi sacrata argentea libras
15; CGenacuIa regiaa gradorum adhaerentia' 0 basilicse, vel quidquid videtur esse in-
20. trinsecus. Hic ornavit de argento confessionem beali Petri apostoli, qure habet
libras quadringintas.
©5 Hujus suppheatione ontulit Valentinianus Augustus. lmaginem auream i>
cum duodeciut portis, et aposlolos duodecim, et Salvatorem in gemmis pre-
tiosissimis ornatam super confessionem beati Petri apostoli. Fecit aulem Valen-
tinianus ex rogatu Sixti episcopi fastigium argeuteum in hasilica Constantiniana,
5 quod a barbaris sublalum fuerat'» quod pensabat' libras quingentas"'et :unde-
N0TOL_EMARGINALES FABROTTI.
* B, minns d. 50, a coss __Elii,el Valerii, ad Yaleniinianum Vet Analolium. h Vide Bar. ad ann. Dom.
435, pag. 640. ~~~Judicii synodici purgatus. <\* In ultimo die. e C B, recondidil el. f* refecii.
E"JJioi;e. ' h~ Aqiiamanunulos. i-aurochalcei. i Gajetano. k C. trimissem.
~~"
l* Asiliano. ™C. pi*
"
siiiiio. n Fontem Jiaplislcrii. ° e regione graduum adlierenlia. Imaginem aurcam Salvaloris.
 ~ ANASTASUBIBLIOTIIECARII
227 228
ei/n °. Hujus temporibus fecit- Valgntinianus Augustus confessiohem beati' Pauli
apostdi. ex argento purissimo, quae habet Jibras ducentas. Item fecit Sixtus epi*-
sco|)us confessionem beati Laurentii martyris cum columnis porphyreticis, et
oruavit transeDDamh, et altare, et confessionem sancti martyris Laurenlii de
10 argento purissimo. Fecit altare pensans Jibras quinquaginta ; cancellos argen -
eos supra platonias porphyreticas , pensantes lihras trecentas ; absidam su]ier
cancellos cum. stalua beali Laurenlii martyris argentea,. pensantes libras du-
centas. Fecit aulem basilicam bealo Laurentio, quod et Valentinianus Auguslus
concessit, ubi et obtulit dona haec: patenas argenteas tres, pensantes singulae
15 libras viginti ; amas argenteas tres, pensanles Jibras quindecim ; scyphos argen-
teos quatuor, pensanles libras oclo ; scyphum aureum ornatum de margarilisj
pensantem libras decem ; calices argenteos ministeriales duodecim, pensantes
Jibras duas; aquaemaniles argenteos, pensantes libras octo ; ministerium ad
baptismum vel poeniten.iaj ex argento pensantes libras quinque ; • concham
;20,aurocha3cam, pensantem libras viginti; coronas argenleas pharales triginta, pen-
1
santes libras sex; pharacanlhara argentea tria, pensanlia singula libras quindecim;
cantdelabra argentea duo, pensantia singula Iibras- triginta ; cantharas cerostatas
in gremio basilicse tsreas viginti quatuor ; pharas aereas c ,,21,
Hic fecit in basilica Conslantiniana ornamentum super fontcm, quod ante ibi
25 non erat, id est epistylia marmorea , et columnas porphyrelicas erexit, quas
Conslantinus Augustus congregatas dimisit, et jussit ut erigerenlur , quas et
versibus exornavit. Hic fecit platoniam in ccemeterio Calixti, via Appia, nbi
nomina episcoporum et martyrutn scripsit commemoransd. Hic fecit ordinatio-
nes in urbe lloma per • mensem Decembris ; presbytcros viginti octo, diaconos
30 duodccim, episcopos per diversa loca quinquaginta duos. Et hujus tempbribus
fecit Petrus episcopus basilicam in Urbe sanclae Sabinae, ubi et fontem con-
struxit. Qui eliam sepultus est via Tiburtina in crijpta, juxta corpus bcati
Laurentii, et cessavit episcopatus per dies 22e. A morte Silvestri usque ad hunc
piinium Leonem sunt anni nonaginta novem, mcnses quinque, dies viginli sex f
NOTOLiEBl.iEGINALESFABROTTI. |
a C, 610. h ' Suggcstnm. c* Phara acrea. >"* C, cum memoriis. e C B, v Kal April. * IIwc
verba non sunl in lomo I Concil.
VARI/E LECTIONES.
Apud Fabroltnm ex codice Freheri. A libras sex, ad beaiiim Pauliun unum, qni pensat
Numere 65, linea 2, B. Basso patricio. lin S, B, libr.is sex, ad bealum Laiirenliu.n iinuin, qui pensat
libras tres. Calices ministeriales aureos 12, pensan-
purgatur 66 episcopis.
JVttin64, lin 5, AB, singulas lib 20 tin i, A , lih les singuli libras siug. linea 28, B, ordinaliones tres
IS B. lib 25. lin 5. AB. Iib 12 dict. HnSel 6, lih 10, lin 29. A, diaconos 15.
B, 50; A, aureos minisieriales duos. lin 7, A, libras Ex codicibus Regio, Mazarino el Thuano.
singulas. lin 9, coronam el pliarum argenlea. lin 11,
AB, pens sing lib 15. tin 15, AB, aliiguis A, solid Num 65, lini, Sixlus nal Rom lin 2. Hic post
500. lin U AB, sol 92. itn 15, AB, clcricis. tin 17, annum unum ct m. 8 iiicriminalus est a qiiodani
AB, pistrino. lin eadem A; sol 155. AB, sili- Basso; hoc audiens Valenlinianus A. i. lin i et S
quas ires ; B, domos Clodii in Sisicino. Sicinnium, exam jnd synodici purgatus esl a 56 episc etc csl
praeslaiilem solidos 104. lin 18 el 19, AB, libras 20. Ilassus a synodo, ita tamen ut in jiliimo die viat
Num 65, iin 2, B, genimis preliosissimis, quain ei n. n. p. h. ecc!; quo audito Valent A. cum Pla-
volo gralias suae. lin 5, A, libras 610 B, libra- eidia A. malre ejus. lin 9, prajdia ejus eecl cat socia-
Tum 2000. lin 9, B, ornavil latomis iransennain ; veruiiL. Nutu autein divinilalis inlra m. 5. defunctiis
A, Iranseiiiniani. lin 11, A, platonias; B, lalomas esi liassus. lin 12, Lractans el recondens sep ad
purpurcas. lin ead, A, absidam argeiiLeam.lin 15, S. Pet. aposl.
et 16, B, scyphos, pensanles singulos argenteos. NumGi, lin i, Iiic Xisius fecit basil.cam S. M.
lin 16, AB, auream lucernam nixorum, pensanieni Virginis, quae ab anliquis cogn Liberii, juxla Ma-
libras 10. lin 20 et 21, AB, pensanies singulas. Q celluin Liliiie, ubi et obtulit haec dona: alt. lin 5,
linea 2U A fara argentea 40 ; B, aarea 60. linea 2i, pens sing lib 60. lin i, peus sing lib 4 (M, lib 60);
fecit aij'ein monasteriti.il in catacumba, fecit et scyphum arg pens lib 12, scyphos :.r,r 5 peus si:ig
foni^ii-liaplistcrii Hic ad S.-Mariam, ,ct columnis pur- lib 10, calices arg ministeriales 10 pcns sing lib 10
purc.sexornavit. consliluil columras in bapti- _. (M, lib 5) aquanianules argenteas 10 pens singulx
ster.o basilicas Coiiiiaiiliiiianae, qu;e a tcmpore, ete. lib 8 ; coronam argeuieam farum anle allare pcns
lii'.ia 27, B, laiomas. thiea 10, B, fecil aulem scy- lib 50 coronas argenteas farales 28 pens sing lib S0;
I>uos auicos 5, uiium ad S. Pelrum, qui pcnsat cand arg 5 pcns sing liij 20 lli. a. p. lib 15 c. cero-
 229 ILSTORIA DE VITISRGM. POST. -- S. SJXTUS III. 2f0
f.tralii aur25 pens smg lib 15; possScauranam (iii, A, diac 12, episc per div loca 52, qui etiam sepullirs
Scaiirianam) in lerritorio Cajetano { M, Gaj) cum est via Tiburiina in crypta. lin 55, episc dies 22.
omiiibiis adjacenti.uis adliguis , praest sol 307 et Cwlera non sunl in codd Regio et Maz.
trimissum (M, Irimisium) . iin 15 , triinisium. Pos- Ex codice Thuano altero.
se.-^lonemceleris in lerr.t Afliliano, praesl. sol 111 ct
lcrinissum. Doinum Palmas inlia Uiijem, juxla ba- Nnm 65, lin 1, Sixl nat ^Rom lin 2, post annunl.
silicam, cum balnco et.pistrino, pr. sol 154 ; pos- nnnm et m. 8 incriminalur a q.a Vasso eod l. lin.S,
56 episc el coud
sfssionem Marmoratum in territ. Prajnestiiio piae^l judicium syuodicum purgatur
sol 111 et trimisium , donitim Claudii in Ficinum Vassus a S. ita tamen, ut ultimo die. lin 9 el 10,
(M, in Fitiinum) pracst sol 104 cervum argenlcum sociavil. Qui nulu d. tin 12, recondens sep.
fundenlem aquam in fontem, penslib 25. Omuia Num 64, lin S, pens lib 12. tin 6, miii aurcos 2
vasa baplislerii argcniea sacrata, pens sing lib 15. pens sing lib sing cal min arg. lin 7, aquam. lin 8,
Cenacula quoqtie e regione graduum adiiacreiiiia pharum. thi 9, pens sing lib 10. lin. 10 pens sing
I)asilicae,velquidouidiiilrinsecusesse videlur. /»i2!, lib 20. lin 11 cereost. ibid pens singlib 15. Posses-
"A, pens lib 400. sio Scauriana Lerrit Gazi.tano. lin 13, altiguis sol51^
• Num 63, linea 1, imag' anr Salv gemmis preiiosis ei Irim. Possessio lerrit Afiliano, pr. lin 16, do-
trrnaiam, et 12 apostolos cum 12 psnis argenleis mns Palmaii. lin 17,154 siliqnas 5. Domus Clauiiii
super confesslonem beali Pelri apust. Fecil qnoque in Sicinum, praest sol 103. Cervum in fontem ar-
val A,- ex. r. linea S, ftierai pensans lib 2610 (M, genieiini fund aq. pens lib 20 oinnia v.
2700), hujus teinpor. linea 7, <~xargento, pens j} B.Num 65, linea 2. Salv geinmis p. ornalum f. c.
lib 200. ltem fecil x. linea 9, Iranscendam fecil aposl. Fecit autem v. A. linea 4, in basilicain
-quoque altare ad 12011165810110111 saucli Laurentii de A. linea 5 1610. linea 7, ex argento q. b. linea 9,
argenio purissimo, pens lib 50, caueellos argenleos.. iranssendam. linea 13, quod Val H.A. ubi et oblulit
liitea 12, ducenlas. Fecit quoque basilicani ali.im pat. linea -13, tres pens sing lib ,15 scyph arg pcns
Iseali Laurenlii, qui Valenlin.anus Aug ei concessi', li!) 8, scyphum singularem aureum. iinea 17, di-
ubi obtulil haec dona : Paten arg 5 pens siag lib 10, cem Luceriiam nixorum auream, pens lib 10. li-
scypbos argent 4 pens sing lib 8, scyphum argeni. iiea 17, pcns sing lib 2. Aquam. l.neaHQ, cantar.i
(M, aureum) singularem, pens lib 10, ornatum mar- ceieoslanie i. g. b. aerea 24. "Pliara ivrea 60. liuea 21,
ogarilis, in ora B. cod Jucernam nixorum 10 au- qnod i. 11011 erai. iinea25 cpistoliamarm. /m<.«27,
ream, pens libras 10, qurn non snrit in codice M. plaioni linea, -52. Qui etiain f. linea 53, episc
calices minor arg 12, pens sing lib 2 , aquama- d. 22. Cwtera desider-anlur.
nules argcnleas, 2 pens sing lib 8, minisleriales Apud Holsleninm el Schelesiralium.
argenleos :>d baplismum -\el posniumli-iutt.2--pens Num 63, Linea l. Flor duo, Xixlus. linea 6.
sing libras 10. Fecit auleai monaslerinm in cata- (illinio die. linea 8. Flor, Piaci.Iia.
•ctnnbis.Fecil el fontem bapiisterii ad S. Mariani, Flor, Num 64, lin% Holsl., niacdlum Libyce, insni-
e't colunmis porphyrelicis exornavit. Hic consliluil plio anliqua ibidem.
columnas in baplisteiio basilicae Gonstaii-inian.p, Num. 65, lin 51, Val, Ro.na.." lin ull. Flor, dics
a
f)U8e lempore Conslanlini Ang fuerant congregal;e 12. - ,
cx meiallo porpliyretico numcro <5, quas erexit r.
«nm epislitiis suis, etversibus exornavil. Concham Apitd Peniam ex codice Cavensi.
nmichalcam 1 pens lib 20; coronas argenteas NitmliS. /.j.l,Xyslus lerlius. lineaead Xyslo. lin 5,
jiliarales. lineaiH, quindccim, canlliara cerostrala 3 jttdiciosynodi, euiii pnrganla qiiiiiqnagiuLasex epi-
iit gremio hasilicae 24 (ara aerea 60, candelabra scopis eL condempiialus Bassus a synodo. lin 8, Pla-
<arg2 pens sing lib 50 : fecil quoque in basilica cidia Augnsla.
Const. linca 2i, quod anle non erat. ltem in episii- Num 61, lin 1. In margine codicis Olthoboniani
iia (M, ibidem episl), marmorea. Erexit quoqne R.P.I). Penia hwc adnotavil: Tomo II Epistolarum
roluniiias porpbyreticas, quas Constanliniis. linea 26", Stimmoiiiin PoiiLilicum imper Romas edilaruni,
qnas «t versititis ornavit. linea 28 , episc el.numeriiin pag 714,exsiai epistola Hadriani pap;e 1, qua diluunliir
se. commtiiiorans.Hujus lemporibusfeeilPeliiis epi- objecliones coutra seplimnni synodum, et paulo ante
scopus lllyrica delergenle (error codicis corrigentlus . flnemin respousionc incip: Nos quideminfrascientes.
cx Musivo S. Sabinm, ubi legitur: Iliyrica de genie) Num 65 lin i, in margine aiia leciio manu
Aihenis basilicam S. Sabinas in nionte Aventino in Peniw. imagines xu Aposlolornm. linea 3 eli,
urJie Roma juxla monasterium S. Bonifacii, in quo Yalenlinianus Augustus ex rogatu Xysti episcopi.
ei S. Ale-vitisjacet. Fecit eliam in ecclesia S. Sa- linea 7, Xysitis cpiscopus. linea 8, 9, el ornavii tran-
binae foniein ad baplislerium. Ilic Sixius fecit sendam. linea i9 ei 20, concam aurocalincam.
(irdinaliones 5 in urbe R.omapcr 111.Dec, presbyt 28, lineal^, faras canlharuS argenleas m.
'
, NOT.E VARIORILYT.
RINIl ETLARB.&I. D Iloruni versuum in oclangulaio opere, binos in sin-
Kum 1)5 liuea i. — Scdii annos oclo. Cum sedis- gulis epistyliis exaravil. Cumque de origitiaii pec-
sel annis oclo iniiius iriginta diebus v Kalendas cato calholicam asserlionem contra Pelagianam
Aprilis, anni Chrisli 440, qui est Theodosii 53, et baeresim eonlineaiii placuit eosdem hoc loco recen-
Valen.itiiani iniperaloris 16, ex liae vita migravil (S. sere, ut qui utiliier toto orbe promulgantur, in
1'rosper in Cliron Bai'on ann 440). perpetuas aeternilales conservenlur,
Nuin 64, linea 1. — Hic fecii bas.licam S. Mariw, Genssacrandapolis hic spminenascilur almo,
qnmab anliquis Liberii cognominabalur. Forlassein CHiain iecundalisSpiritus edit aquis.
aiiipliorem formam restiiuil, el amplioribus orna- Virgineotetu geaitrix iicclesiunaios,
uieniis exornavil in laudem el honorem Dei Genuri- Ouossjiiraule Ueo concipil,anme parit.
cis Hariae,cui, de Nestorii blaspbemiis Iriumphanli, Ccolorumreguum sperale lioctoulo renaii.:
lantum
' Kum tiiumphalemS foniicein erigere voluerii. Kon recipil felixvita semel genilos
65, linea — Quod a barbaris sublalum Fons liic esl vila, elqui loliiindiluit orbem
-ftierat. Jilnc plane inlelligimns, quod dum Goilii Suiric.nsde Cliristi\ulnere principium.
Urbem occuparent, non ab onmium ecclesiarum Mergere peccalor,sscro purgaudeIIueMO:
ornanienlis abslinuerint, sed ab iis duntaxat, quae Quem veterem accipiei, proferet unda novum.
Insonses^e volens, isto mundarelavairo,
ad basilicas sanctorum apostoloruin Petri et Pauli Seu pjtrio premeris cnniitie, seu proprio.
spectarc sciebaiil. Kullarenascentiim.esl dislautia,quos lacit uuuni
Linea 26 el 27. — Quas et versibus exornavit: •Uuusibiis,unus Spiritus, una lidcs.
251 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 252
Kecntimrrns qnemqiiamscelerum,uec 1'ormaluorum A experirentur in pronuntiando contra se anafliemate,
Terreal ; hoc naluslluininesanclus erit.< qui de illo tanquam patrono magni nominis falso
Linea 32. — Scpulhts esl. Injnrias quas supra Ilectione gloriabanlur: Quin eliam doclissimis seriplis, el di-
notis epistolac primse Sixti primi, Sixlum priinnm planc pasLoraii erga Dominicum gregeia
Roinanum poiitilicem el mariyrem, post obilnm ;animatus, ita pngiiaviLadversus nascentes ei-rores
aucioreHieronymopeiiulisse dixiinns, easdem eliam, pro . graiiae'defensione ; ui Augustinus intefroget
et quidem majores Sixlus III, de quo hic agimus _quid illis praestanlius legi vel audiri possit! Verum
suslinuit. Nam sicut ejns noinine ab Origenisiis post annos oclodecim de Xysto ad ponlificaluni
maledicta iterum sparsa fuisse perBassum
prodiit-liber Sixij, vel sexti Pitbagorici; ila hujus promoto de Athanasio mulier impttdica
Sixti noinine a Pelagianis tria voiuniina seripla exconsuleni,ulqualia vir venerabilis judicaveril voluiitariae
fnerant. Prinium de divitiis; secundiiin dc malis confixei'al, reniedium
doctoribus, operibus fidei, et jndicio futuro; ter- piirgationis esse in concilio adhibendum,,
lium vero de caslitate. Haec Pelagianismis referta id salis idoneo lesle iion comprobalur. Cii'cunifere-
esse oslondilBaronius ann. 440, n. 7 et seq. ex eo banlur quidem acla quaedam concilii "Roniani; unde
Bibliolhecarius foiiasse excepil, aliique a Bibliothe-
quod primo volumine Pelagiaiium hoc contineat, cario exscripseranl. Yerurnde aelishujusmoJi quid
non posse salvari divitem, nisi omnia sua pauperi- senliendum sil doclissimus Baronii
l)us'ei'OgeL Secundo volumine omnia opera bona danus decernit ad anniim 455, num. brevialor Spon-'
5, quem polerit
libero arhilrio gratiaj "divinaenilii! tribuat. Denmm Ieclor consulere.
quod leiiio volumine eos subsannel, qui ex gratia prudens 64, linea 1. — Hic fecit basilicamS. Marim-,
Dei bonum caslitalis provenire conUiidanl. Ilis B ' Num. ab anliquis Liberii cognominabalur juxla macel-
itaque coloribus libclliim nianifeste satis depictum, quw '
tmn
qui non sinegravi periculo fideiium, noniine Sixti, lis basilicac fybiw. Supra, num 55, in Vil^ Liberii fundato-
liaud piideni excusiisfuil, leetoi', agnosce, ne de liunc locum illa nioiiuerain, oppoiimiius dilalum iii ad
aureo calice Babylonis venena, insigiiiiiomine hone- proferre, qu;e de fundatioiie, ampli-
stala, bibas. iicationc, et variis appell.ilionibus hujus basilicasdi-
Linea 55. — Ccssavil episcopatus per dies 22; cemia erant. De variis enim nominibus huicaedi sa-
verius 42. Ita enini scribitS. Prosper in Chron. cne altribtilis, nempe Liberiancein fundalione, Mttjo-
ann. 440. 5Refnncto Sisto [jontificeKiiieiidisApiilis ris in aiiipli.icalioiie, eL ad Prws-pe in aeqiiisiiione
qundragiiila ampiius diebus Roinana Ecclesia sine - sncrorum pignoruni DoniiiiicaeNativitaiise Palacsiina
aniistite fuit, mirabili pice atqoe patieniia adven- liuc adveclorum, coliigiintur documenta rerum ge-
tnm diaconi Leonis exspeclans, quem lunc inier slarum, quas non modo coinprobant hujus basilicae
Aetiuin,.et Albiuum (duc.-s Roinani exerciius) ami- sialuni, sed etiam illustianl historiam ejusdem gene-
•ciliaeredinlegrandac causa Galliae"(ieiiiiebani. t ris reliqiiiaruni, in praecipuas -Ui'bis ecclesias ab
Or.enle perlaiarum. Qu;e sane tractatio non inutilis
BLAKCHINI. videri poiesl; cum de plerisque notio conl'us.%et a
NOT.ECHROKOLOGIci:. caligine tcmporis liueris desliluii, atque a' nobis
Epoclia Xysti lertii, pr;eter ilhnn indieaiionem,. adnlndum dissiti obscurior reddila desiderel inter-
accurationein.
quam vidimus resuliarejex temporis smnma collecta prelein
in praecedenti numerof* et ex assignalis paiiibns Q Dt igiiur a nominibus basilicae nostrae bistoriani
jllius sumiiiaj a Bonifacio ad Hilariuiu,' comprobatur arcessum, opportune monei Bibliothecarius, eamdem
etiam exepistola ejusdeni Xysli ad Cyrilluni Alcxan- ab aiiliquioribus Sixlo III diclam fuisse Basiticam
ilriniiiii, qnae referlur paiie iu concilii Epbesini edit Liberii de noinine fundatoris. Amplificalo auieni
Colon Binii pag456. Ibi sanclus pouiifex gralitialur ejiisdem spalio per Sixlum, qui novus ejusdem1con-
ditor babeiipoicst, adeo pivecclluit supracaeteras sub
Cyrillo de Joannis Aniioclieni pace cum ipso ei Ec- inviicalione
clesia iniia": cujus nuniiuin ad seperlalum signifi- Virginis DeiparaeDeodicalas in Urbe;ut
cal, diiin occasione naialis sui (neinpe anniveisaria SanctwMariwbasilica quasi «V-OVO^SO-TIKIM? diceretui',
die su.aeconsecralionis) synodus episcoporum habe- el Majoris cogiiomenlo a reliquis disiinguerelur.
rciiir ad S. Petruin : « 0 relaiio, inquii, digna niii- Qiianluni' augineuli, alque oiiiamenli per Sixtum
.teiite, digna conventu ! Gaudii eu.Iesiis judicium acceperil, saiis declarant Musiva ulriiisqiie Testa-
tales babere debuil cognilores, etc. Ad beatiim apo7 inenti hislorias compiexa, quae basilicam nniversain
sloliim Pelrum fralcniilas uiiivcrsa couvenil. Ecce convestiunt in navi Eccles.* praecipua, ubi arcus,
adjutoriuin auditoriiim congruens, auditoribtis con- queni vocanl triuinphalem, exhibet nonien ad dedi-
veniens audiendis. Habiierunt episcopi nosiri illum eationem poutilicis XYSTUS EPISCOPDS PLEBI
.congrauilationis lestem , quem liabemus honoris DEI. Veius quoque inscriptio in Grulerianis pi;_eser-
exordiura. Sanctae namque el venerabili synodo, valasol 1170, iiuin 7, iudicat, praeter enuntiata mu-
quam JNatalismihidies, faveiiteDomino, congregai-at, siva, sacras quoque imagines inariyr-um plurimo-
quia siecreilendum est,ipsepracsedit, quandoquidem rum fuisse ab eodem expressas cum adjeclis insigni-
probalur nec corpore nec spirilu deliiisse. Adfuit "„ bus passionis, a singulis pro Chrislo foiiiier to-
pahnaequi coiiienlioni non dcfuil, » eic. Idein ferme lei'atac.
.rcpclil in subsequcnti cpislola ad Joannem Antio- VIRGOMARIATIBl XTSTUS NOVATCCTADICA.VIT
cheiium. D:it;e sunl aulcni turisque lillene xv Kal DlGNA SAI.VTIFERO MUKERA VENTRE-TDO. <
Octobris Tlieodosio xiv el Majcimo coss. (hoc esL >TUGKNiTillX IG-SARA VIRI: TE IlEKIQUE POETA
anno CbrisLi453, die xvu Scpieinbris, altero scili- VISCERIIJUS S4LVISERITAKOSTRASALVS.
eelriiense posL ejus naialein uiem juxia nosirain de ECCETVITESTESVTERISIBI 1'RAEMUPORTAKT
Xysti exordio senlentiam : qu;e dicm illitts ordina- SVBrEDlBVSftVE 1ACET PASSIOCVJQVE SVA.
lionis constituit Domiiiicain x Julii 452. FERRUM rLAMJIA FERAU FLVVIUS VEKENVH
SAEVVMQUE
KOT_E HISTORIC-E. TOTTAHEK DASHORTES VNACOROKA MAKET.
Num. 63, !inea 2. — Hic post annum primum, et Columiiae ferme singulae navem medianain susti-
tnenscs octo etc. Calumnias in Xystuin conflatas nentes praeferunt iionien Rulini ad iiuuiii scapum
ftiisse, el quidem impudentissime a Pelagianis igno- aiiiiquiliis incisuin : quod videlur ostendere, non a
ratncnio, qui legerilapud Augustiniun episl. 104 et Liberio, sed aXyslo fuisse collocatas fexiis fonasse
lOoadeuindem dalas RomanaeEcclesiaeitini lempo- excerpias, quae Ruiino Arcadii lutori paralse cum
rispreshyleriofungeiitein subZosiino: inquibus san- fuisseut ad splendidum aliquod aedificiumconslrucn-
ciusdociorgralulaiur easdcm caluinnias a beatoviro duin,'eodein hosie reipublicse declarato, posl ejtis
fuissc depulsas plurimo cum fosnore catholicaeveri- inortcm cum plerisque Rulini bbnis fisco adjudicaiis
latis; tiiin hosies"divina3 gralioe cumdem.principem ab inipcraioribus Arcadio ct Honorio ad-hujussr.cn
 os-.. HISTORIA DE VITIS ROM..PONT. — S..SIXTUS III. 254
tempti amplificalionem rogalii Xysli suiil atiributae. A ssecundi, pax composita esset inter Cyrilluni Alcxan-
Teruin quidquid sil de Rtifiui nomine iii illis inciso, drinuni d et Joannem Ahliocbenum, liic ad Sextuin
S. Adrianus papa priinus, in "episiola ad €arolum papam p scripsil, synodasque liueras dedil ex "synodo
Magnum pro cultu sacrarum imaginum lecla in A Antiochena, in qua Joannes assensus esl daninationi
synodo Niciena secunda, -aflirmare n.on.'dubilat INesiorii, ci Maximianiin episcopum Constaiilinopo-
basilicam a Xyslo noii tanlum ornatam ftiisse, sed litaiiiini I onlinalioni. Praelerillas' litteras synodicas
factain, iiempe ita amplificatain et cultam, ul babeii fi Sixlo, Cyrillo.etMaximianoinscriptas, JOannes ct
possit per illum refecia.'. Beaius, * ihquit, Xyslus. {Cyrill.us siiis.singiili litleris.ad Sixtum reluleruut.
fecit basilicam sanclissimaejDei Genilricis, cogno- Joannis 3 Anliocheiii ad Sixlum relatio periil, sed in-
inento Jlajoris, qttae a~d"Pr_Bsepedicitur," tam in - ..iicatur. .. in fesciiplo ejusdeiri, Sixti ~ad eumdem
meialljsivureis; qiiamquein diversis hisloriissacris i
Joannerii dafo, in quo alflrmat eam fuisse solemniter
decoravii imaginibiis. > Praeler seeundtim igitur - 'lectam <1 in syriodo,"quam "ejtisnalalis dies congrega-
cognomentum-Majoris, aetale"Adiiani terliuiii jam i'ai.~Multiim i de hac pace gavisiis esL Sixtus, ulex
aeccperat,'hempe ad Prwsepe. l.\ yero noininis.cum (ejus ad-Joaiihemet ad Cyrilluliiiilteris corisiai.
noque sub-;Liberio, neque sub Xyslo audiatur, -sed . Helladius Tarsensis et Euiherius Tliyancnsis ine-
pfjmum oecuii-at illi alirjbuium sub Theodoro papa jiropolilae, ])psiqiiam videriint non soluin sese a pace
r/infra num. 126) ansam quaerendi praebuit, num iila . exclusos t , sed-etiam disposilionem-abEpIicsina syn-
•iahtunimodo~aelateaucta "slrlicec basilica.ieliquiis t
odo factani'; eta Conslanlinopolitaiia .Maxiiniaiii
D.ominicipraesepis et cunarum? Haneinquisilionem, confirmatam, ( prpJjari etiam et admitti,a Joaunepa-
prosequi eo Juljeiitius" iristilui," quo.d pervideiem, g ~|Iriarcba, nihikjiie sibi-nunc superessc. piaeler exsi-
irfde luirieii affulgere possepleiisque iranslaiionibus liuni, TheoJosio.imperalore paceih iniianj omnibns
ioiiipluriuiii sacroruiii pigiiofuin, quae a Pah.slina, .modisltiente, , el adversariis nianiim pracsidiariani
e'l i' cajleris Orienlalis .Ecclesiae provinciis has in ',pr_ebei)le.-appellartiiilad Sixtuni Roriiaiiiim-pontifi-
•regiones, el prsesertim in -Urbenicoiivecta,' Occidens ,cem, iion solum advcrsiis pacem, sed eljam adver-
po.ssidet; Quanluni assequi rnilii baeieniis "daLujnsit .stis , oimiia Ephcsini cqncilii acta. Quod nos docel
per diligenleni inspeclionemelcomparaiioneni.mq- '_
episiola ejusdcm Eutherii Tliyanensis Alexandro Hie-
nunieiilorum-inserUrdisquisilio nionsirabit : qtiarii rapoliiano
} et Theodereto Cyrensi data , qu;e legitur
-exlra noiarum seiiem proprlo lilulo inscriptani, ac "(cap llQsynodici adversus tragacdiam Irenaei^exqua
divisam per^iiumerosmaiginalesidcirco essc vdlui, ci _, dediicilur h;inc appellationem interjeciam, ante
• ulal), angustia brevium iiolarum so.iuia, liberius .datam ( iniiae pacis a Sixlo confirinationem. .Eiilhe-
excurrat "ad-ihvesiigandamorigtnem, el causam ium 3<
rius autem et Ilelladius Tarsetisis Alexandr.um et -
appellatfohis, lum 'acquisilioiiis adeo singularis,
' et Tlieodoretuin roganl ul lianc communem _appellatio-
-Hiemoraridae. ' ' - - '
_'_ __nis formul:<in,~cui ideo,-adhaereaiil,alii quamplures
' '
(JJisseriationemliicprbmus'anv;i<ide_in fine-Nola- < episcopi, Romam"tra!isiiiittanl',-quod_el factum ess_e
Titmoriiniumltd Vitatii S.Xijsli III, ubij_iiam ' addi- maiiifesle
; declarat alia' Etilherii et Helladii epislola
lur .altefa disserlatio ejusdem'nucloris de -musivis '"ad Sixiumpapam sci'ipla, quaeetiainiegilurcap. "' ' 117
opeiibus~aS.,Xyslo Tllconslruclisyoslsacrairi eecu- '"eju~sdeiii_synodici.." „' \
menicamsynodum ' Epheshicim in basilica Liberiana.) _ In liac ad Sixtum epislola_Eulhcriiis-et llelladitts
; "' :~~ '
- "- :;,- -~ " ---.-- •€:i.varia in nieditim ad.ducunt adversus Cyrillum, ae ejus
- • - - • ; CiACONII. ;~; capilula, qui» dicunl blasphemam vocum-nov.ilatem
'
Ktini".63,- linea 2. — hiahninaltts jiccusattisque " cdnlinere, Cyrillumjussisse~ea subscribi a Neslorio,
_-esf. -Quod nempe»virginem inoiilalem, Clifysogo- alioquin depqnendo'; Nesloriuin haereticis dolis con-
jsentire-iioluisse,
-fiiteni noniine 'diceretur_yioiasse :-quapropler jpse , ] et ob, id sdlumab Ephesina synodo
-pontifex spoifte'voluil suam "in syuodo causam ju- -'. damnalum, et-quidem anle mullorum qui exspecla-
tiicari. _~ ':_>-'. .bantur, cpiscoporum adveiitum,' a,Lqueita sine sy-
nodo. Varia eiianriii-mcdium adducunl adversus
.-- T~um."84,linea 1. — Hicfecii basilicam S.' Mariw, Joannem Antiochenum,
auw ab - anliquis Liberii', cqgnon}inabalur. Meimiiit ,egeral, postea relraclaril,praeseiiim quod, quae jusle
-ac lapsus silin maiiife-
ejus ecclesiae Adiianus papaadCai^Olum.Magnuni . lam praeyaricalionem, Cyrillum -sine poerillenlia , "ac
-jmperatorem scriberis, his-yerbis : Successor Cmle- .aiiallietii-.le_suorum capimlorum in communioiiem
siini'Sixtus papa fecit basilicdm sanctw Dei Genitri- ^admiltens. Contra Epliesinam j.ynodum plura eliam
~cis"Mariw, -cognomenlo ad -
' Majorem,',gum
~ Prwsepe alfuruiil, piffiseriim quod Cyrillum, qui reus erat, in -
Micilur. - - --•- praesidem adiniserit, Neslorium sinedebiloexamine,
Num. 65, Iinea 2(5_et 27. -r-• Quas el- versibus _'acaule .' convocatorumepiscoporuin advenlum dam-
~exorna_vil.In oclangulato. opere,, binis :_in singulis ,narit; quodproinissionibus,-miiiisetfraudibtts, ttt
epistyliis Maralis,- ut •renovati existunt a" €rego- . seuteiitiae Jn-Mestorium siiljscribereni, adduxerit":
rio XIII. • , ... . qnod episcopos,-_quirecusabant.-ctiam dainnarit, et
' " ) alios superordiiiaverit. Denique.appellanies non de-
-PAGII.' -V'\ 'i'°. .treclant damhare Neslorium, sed volunl-judidali or-
°
Nnm. 65, linea 1. -rr Sedit ktnnosocto, etc.. Gesta «diue et juxta.sacros canones idiieri>_
sub iiiiliuni jiontiiicaius ila colli^it ,Pagius. Ubi "- c-Rogamiis,"inqiiiunt, et sanctis luae feligiosilalis
Sixlus - diclus esl .pontifex nibil praelerniisil, ut provolviniurpedibus, ut niamnflporrigas salutarcin,
-Nestoiiiini ad suae haereseos damiiationem per3u- et < auleras mundi naufragiuin, oinniumque boru.m
cercl, Gennaditts eniin lib. ,de Scripioi'. Ecclesiast. inquisiiioiieinjubeas lieii, et~his illicilis eceleslem
~cap. 51, Inquil: -t Siiiiililer-eliam Sixtus successor "',•superduci correciionein.- Ut revocentut" quidem
Coelesiini pro eadeihre, ef ad ipsum Nestorium, •SS. ~^ pastores| qui injusle surit a suis ovibus elfugali,
el.ad Orieulis episcopos adversus-errorem.ejus-suc- ]el reddaiur gregibus ordd , el anliqua concoiiiia. ,»
-cidendum-sejileiitia~s<direxitr-i-Uiideipseiiiei-Sixlus 'Rogaut seac alios, _aut ejeclos, aul dejeclos episco-
in lilleris ad Joannem Antiochenuni anno quadiin7 pos, •] iii iutegrum restitui, per papam omnia retra-
genlesinio trigesiiiio tertio datis, a Barouio -ibidem -< -ctari, ac"etiain deliniri.- Tum pergurit: « Olim qtti-
recitatis, scribit': t Credo~.ad dilectionem-luaiii < •deni concurrissemus-iios a'd saiictilalein luam," qtti e
rcruni cursus et ordo perlulerit, qiialiLer ei (scilicet - diversis • regionibus suinus, id est exEiiphralesia, cx
'
Neslorio) voluinius noslra admpnitioiie succurrere, ulraque Cilicia,-secundaCappadocia',Bylliiniaj-TIies-
rciiuuimus £tiin in prajceps eunlem, qui erat Jjlas- salia',"el'Moesia, '• nisi detinereL nos Juporum lerror,
pliemiarum pondere jn profunda iriergeiidus. n, insidiaiitibus.gregilius ad rapinani, _ei ad errorem,
Cum, circa flnem anni quadringenlesiuiiirigesimi '< 'oinneiJjqueadveisitaicm." Unde coacii suinu» nostra
PATROt. CXXVIII. .. .8

235 ANASTASIl BIBLIOTHECARH.
vice dirigere religiosissimos clericos _et monachos, A posl
qui inipleaiil locum nostrum. » Ex qiiibus patel di- >T;
versarumprovinciarum episcopos huic appellalioni terra
adbaesisse. _ • -
Quid post eain appellaiionem inlerposiiam feceril epist.
SixLus, neque jn laudalo synodico, neque alibi legi- paribus
nius. Lujius quidem innolis adcapul 117-synodici vius
aulumai poriiificem eam admisisse, el anle daias . ^
Cyrillo ei Joanni Anliocheuo litleras, qulbuspacem
conilrmabat, mature tnnnia relraclasse, etiam Con- Unde
slantinopolilanam llaximiani synoduni, et appellan-.
"lesnon quidem in omnibus, sed in quibusdam exau-
divisse, quod probare conatur ex utraque illa Sixti <j
episiola. Verum nihil in eis legilur, quod contrarium
non insinuct, ut ait crilicaa "Bai'onianaeauctor, ideo- "Hunc
que existimandum pontificem sancila a synodo Ephe-
sina effectum sortiri voluisse, nisi quod aliqua in sy-
nodo Maximiani facta circumscripsit, et qualuor me- vel
re-
iropolitanos in ea digniLatedeposilos in inlegrum Ex. Minisleria
sliluit, dummodo arliculis pacis subscriberent.
hoc porro egregio antiquiiaiis nionumenlo-apparel,
quantum hdllucinati fuerint, qui voluere orientales Ecclesia
episcopos, -riunquani olim ad Romanos pontifices, minisleriis.
sed semper ad generalem tolius Ecclesiss synodum in
provocasse. Imo idem crilicae Baronii "auclor anno rium.
455 scribil Alexandrum Hicrapolitanum episcopum
cum iola sua provincia ad Sixluiri * appellasse, cl <
;Iren_eiim synodici auctorem, licel Nestoiiannni,
ideoque ab aposlolica sede aversum, Romanas ap-
pellationes probasse; el usum appellationum apdnti-
fice male informato ad melius informandum, seu pe- Be
-lemlaeDpostoIicijudiciirelracialionis, non a-generali-''
synodo, sed ab -ipso eodeni poniifice, autejus suc-
cessore,
' aiiliqulssinium esse.
Linea." i. — Ei facto conveniu. "Circumferunlur . tiohes sequentes divisa.
acta synodi Romanaedecattsa Sixli 111,a Rasso ex-
coiisuleaccus.ui, quod sluprq se polluissel, in qua I.
dicitur purgalus, clero, senaiu el imperatore praesen-. ' que
acta falsa consulum noia
tibus; sed baec eonsignaii-
lur, et anaclironismis scatenl, quse suppositionem
produnl. Ncc uilum robur illis accedit ex epistola
Sijtii ad episcopns orienlales; ctini contexta sil ex
• senleniiis concilii Tolelani vm, Felicis III, Gregorii
Magni, Adriani I, codicis lam Theodosiani quam
Justiiiianei, Ariani itilerpretis et Sixli Pitliagoraei.
Ejusdem farliiae.siint acta de synodtili accusatione el
expurgatione Potychromi' episcopi Bierosolymitani,
quae -sub pontificaiii Sixli Ilom_c dicunlur babita.
Toto enim sedisSixii lempore, Jffve-nalispraefuiiEc-
elesiie Hierosolyniiianae, el niliil illis atiis insulsius.
Referlur quidem accusatio eipurgalio S.sliin Libro
•Ponlificali, sed cum in co aliae fabulae lecileiilur,
ulraque bisloria-suspecia? fidei baberi debet.
Num. 63, lineal.'-—Imaginenv attream cum duo-
dectm porlis seu paiittionibus, quomotio antiquitus - pelliiiio_S.Marimod Prmhepelnnc basilicaeaccessii,ct
imagines efformabaiitur. In jllis eranl aliorum san-
clortim iinagines. Vide Ciampimim, elalios anli- . eidem attributa.—
- quarios imaginum irones exhibentes.
- Linea 6. — liujus temporibus fecil Valenti-
nianus Augustus confessionem beati Pauli apo-
sloli ex argento purissimo quw habel libras dncenius.
Confessionis apostolorum, maiiyrum et sancloruiii
sunt sepulcra eorum. Anaslas. infr.-eod.: Iiem fecit
, Sixtus episcopus confessionemsancti Laurenlii mar-
lyris, cum columnis porplnjrelicis, et ornavit transen-
nam el allare, £-1confessionemsancti martyris Lau-
renlii. ldem in Hilario : Confessionemsancti Joannis
ex El infra :
Baplislm fecil argenlo. Et^confessionem
ex
sctnctiJoannis Evangelislwfecit argenio. Et rursus
. In oralerio S. Crucis fecit confesstonem, ttbi lignum
Dbminicum posuit ,cum cruce aurea cum gemmis.
Idem in. Auaslas. II : Hic fecil confessionem beali
Laurentii marlyris ex argento. Idem in Honorio : Et
inveslivit confessionembeati Petri ex argenlo puro.
"Linea 8 el 9. — Et ornavil transennum el a'i<ire.
Tr^iisenna esl transiius. Idem in Stephano IV -; Et
"
236
p mocficosdies ipsum de eadem custbdia ejicientes
Waldipertum jtresbijlerum, eumque projicienles in
t< juxia transennam campi Lateranensis ejus effo-
a
"dernntoculos. Pergula, per quam Lransitur. Paulin.
e 12-: Hwc basitica aperitur tribv.s arcubus
prwtucente transenna. .Macrob. lib u, can.
V
10
* : Sedenii in transenna. Vel trajectus funis. Ser-
in illum locum v jEneid ;
> Et volucremtrajecto in funecolumbam.
\ transenna dicitnr extenltis fuuis. Vel ciitles seu
j
inacliina qua aves capiuniur: ' Plaut. inRudenle :
jJ... mtale hominum phtrimw fiunl transennw, ubi
decipiuntur dolis. Ideni in Bacchid. : Nunc ab trun-
5
senna hic lurdus lumbricum pelit. Idem in Persa :
1 ego hominemhodiein transennam.doclisditcctm
"fl
dolis.
Linea 11 et 19..— ilfJHtsferiuindd baplismum,
k pcenitenliam, ex argenlo, pensan. lib. decem'.
1 vasa sacra. ldem Anaslas., in Hilaiio ~:
B Ministeria
"j acl bapiismum argenlea libras decem.Ideui
i Gregoiio :Ambonem etiam marmoream in eadem
in
I fecii, eamque divcrsis dilavit linleis, atque
»; Capellai.n vocaiil recenliores. Eginart.
i Carolo M. Capellam, id esl Ecclesiasiicum ministe-
r
FRANCISCI BLANCHINI _' .
DISSERTATIO PRIMA
j translatione sacrorum cunabuvorum ac
prwsepis Domini Jesu Ciirisli, nccnon cor-
._.- poris beati Hieronymi ab ecclesia Bethte-
% hemitica ad basilicam Liberianam, in scc-
INDEXSECTlONUiM.
Occasioinquirendide Dominici-natalis prsesepi, ejus-
C inianlilibuscunis, et pannisinfantisslmc translatis,
ex nomiiieS. Mariw~adPrtvsepe,iiuodaccesserit basi-
licajLiberiansasubponiiticeTlieocloro.— I.I.Allribiilio
novinommisindicatacquisitionemrei per illud signiti-
caliE,cum .adjiinclisad eaniderapraicipu-ini rem perii-
nentibus.—III. Proponiturqiiajsiiode irEiislalioiiepar-
lis prsBsepis Doniinici,el lii.sanonimad illud pertinpn-
liuin, neinpe cunabulorumClirisli, et corporisS. Hie-
onyini in nnslrambabilicam. — IV.Obscnritasbislorise
translalionis ex hisloricorum-inlreque.iia pcr illam
SBiaieui augeiur ex prodnciionescripioruui incfrli lem-
poiis, et auctorumper aliosfacta. — V. Nejiciiurcum
card. Darouiofalsamomoriaprimifitrnnslatiouiscorpo-
. ris S_Hieronymia Pctrode Vineis allribulaS. Cyrillo
Hierosolymorimi episoopo,qni «riius piisquam Iriginla
obiilante S. Hieroiijniuin—VI. Adiriiititnrcumeodem
cardinalilanqiianivera trarislaiiopartis prapsepisDomi-
nici,.etadjunctorunilipsaiioruin inlrajiostrambasdicam
circa mediumsaiculisepiimi.— VII.Tum lemporisap-
.siibiiidecontincner adliajsit,quaeantea non reperilur
VIII. Ad annmniranslationispropius
j) accediinr, si siatuaLurinter 6i0 el 6S0. Hisloriairru-
ptionis Saracenorum.in Palaestinam,eorumiiue novae
(lomiiiationisin eadem regione juxia annorumseriem
collecla, el collatacuttl gestis eorumJemlemporumin
Orieutali eL Occidentaliimperio, uanslaliouis idem
lempusvidetur requirere. — IX. Sub ponlilicaluTlieo-
dori papffies auno 642ad 619occasio,'el indiciatrans-
Iatioiii<spraesepisDominiciiiiaximasuppeuinl.—X.Qtiae
asseritur a scriploribus insimiilfacta cum translalioaa
corpons li. Hieronynii.—XI.Ui clariusinnolescalprs-
sepis Dominicitrauslalio,prinmmstaluiturquid inlelli-
gpridum"sil per nouienprasepis Dominiciex ajlate S.
Hicronjmiad noslram.Praasepeest pars intimaspeluucas
: Nativilatis,ulii Dominusa Viigine matre -recensnatus
reclinatusfuit. —XII. In adiLuspeluuc»sepullusfuerat
S. Hieron.ymus,liocest,in ingressuspeluncseDomlnicse
_Nali\itatis, — XIII. l"ra?.sepeDominicumeliam a sub-
secuiisitinerum descripioiibusintelligitiirinlimus re-
cessusspelnnca"Nalivilatis.— .XIV.ReiquiceBominici
piaesepisdicunlurruderae.t saxa, quseiliuminteriorem
speluncs recefesumcoiistituebant.H»c~proinderudera,
scu porlio intimirecessus.anlri NaLiutstis.,iu basilicaia
 "
237: HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. -? S.SIXTUS IQ. 238
.Liberianamiranslala-sunt reliquis DominicipraesepisA - partitio, et erogatio segmentorum ejusmodisacrorum
hicreconditsB-ffitale Theodori'papaj.—'XV.'.Easdemin pignorum,quippeq*uK,inlegracums'ervantur, documen-
auliquo.allarivelerissacellieuslbditas peranuos S29cir- lum praestantius afferuut ad excitandos" vividius pios
citer,iranstulitgixlus V ahuoISSo cum ipspaltari,subejns "aniuii«ensus erga mysterium in his celebratum,
niensareconditasin capsa.plumbea^adnoYum-saeellum
Shiinum asemagnilic.enterexstructum,-ubi.bodje'a>ssef- -
vantjir.—XVI. ,'Vereaffirmant.anliqua documeiita.ndslr._e , i. Cum liistoria Libri Ponlificalis .referat in lioc
JEecIasiie, translatasfuisse.cumDominicopraesepjrplt- num."i),4' va'ria noinina i)asilic_e 3- Mariae Majpris
qufas S. ffierbiiymi,postquamorlia__t._fei.iiie fiierat.Pa- LilJerium' fnnijate ei .aiijplificatejjer Xysfiim
'la.slinasan&orumfeliquii-."-^-XVII/Traiislalideariim- per tertmm^ alj lioii ,J,qeodisjungenda"iion
idem reliquiafum sub iiieoclbfo papa, el: Jerbsblyma ejus.iiominls" esl "conskleraiipalterius appclfationis, licet' seriiis
oriundovideturperaela-coiisilio S. SopUroifii" postreihi
Jerosolymitarum patriarclia;post iiivasionemvSarsceno- Kiiribuii3e_.posV^l.ieriimU'Xysto.SMCulftmi'nemjp.elsuB
. riirn.— XVUI.Cullusin LiberianabasilicadatusUomi- Tliepdoro papa,, - in cujus ' -Vila'.pr.iftnim nbmiiia-
nico.prajsepiex aJLale.Tiieodo-i., qt.ando-sacriimijlud iiir.',SaiictiB,JIari-e' ad Prajsepe (num. 126J . qtipil
pignus transbtum fii.it,e I-_,,alaesiioa,__per suecessop.es nomen/deiiiceps- oliiiuct" ,sub "proximis- Thebdbri
proximosTiieodori iii dies aiigelur. — XIX.De sacr.is suceessftr-jljuSj/iil,vid_erelice.hiVila sancti'Martiiii
CiiiisLicunabu!is_cTalaesiiiiaJii basilicamLibeKanani l.iiuiii. ^Sa^ubl^arilei^Jla.iiidicgiliir,: _iJn_Sii:/i:crt .t's(ijj-
'lianslaiis,' ubi liodio assfrvapl.ur..—:XX.'Duogriiera ctw '.Dei'.p,eriiWicis,iemperqitc yirgihis Mqrife,, quw
sacrofuftiiipsanofum adpriecipu-igesta rehgioriisnosLra qppellalur adPrcesepe. ,, ., _ .,,,''{' ,,,
•periii.eritiiim;in .Palajsliiiadislingiii p OS-Uiit, i° in.iiio-
— XXI. Supra inimobilia'aetate ;,K2.."-Nom'ini*s;.liujus,a'ccessib indicium est translalib-
liiliuiii;-2° mobiiium.-
"ConsLanliui Magnifundat.-Eifiieruiit :Koclesia?, .p.ijaecipiie~~\iiis,prKcip!ubriini,pigiioru!.iJe sacr,i'sli,psaijis,';Heth-
supralficuniJfatJviUili.s.Domiuiciu, e"tDominic3E!,ilesur7Jelieinilica ab .ecclesla^Inicadvectisipeinpe^j.rsesepis,
—
rectionis. iilf. Lipsana se.umii .generis, Iioc'est £t,.,citnabulofuiii Iiifantix Ciirisli JDomiiii, e'l s.acri
jnobiIip,~ih e1sdem'basi!icisa'ss'eiv:i!iant;jr.—JCXlil.-Quse- •corpbris begti Hicrpnynii, ibideiii olini conditi (julnlo
iu.nj e__Jipsahis mobUibusprajcipua'asservsreiJlu^in ^geculb sera; Christiaii;c,.'_o.iihcautem 'quiescehlisin
basilicai-esurreetinnis*? — XXIV.'Quaenani"in"basilica
K;ili\Ual!S? -ulri agiiur de cuhabnlisDbmiuLaprwsepi JiacLiljerjana ei Sixtina basiliGa prope~e'adem."venc-
-di.stiiictis.— _XX-V. Cwifldwioj-Miii.iiomineintelliguntur :i'abilia "pignora, ipud.iios bodie deposita, ~c"treli-
lam lectuli _n1-.iilium, quaiufascia?,panni;et Tetiuacula- ^giose.asservata: quibiis ut pfppjtis' fruefetur' sanetus
ad eosdeminfantes obfolyeiidoset in ounis -JCmiier.de- Ecciesiffi,,,doctor, el^ Iacr.ymjs_piissimis",jrfigaref,
linendos.iie escidant. Gra?cisaatem .djcunlur oirttfjctra.canereljugiterj indeslneijLer.pfarel ('ut"jpse "meiiio-
tam fq_ciw,qiiam reliqua supellex iridicglq, quseipsas .raiiiii^epjs^tpla a.d Jfflnreellaijti.-.adilla.frequentaiida
compj-ehenditcurias. — XXVI.'Pr'_emiss3 iiac liptkme eamdem "jnvifahs,) laias
.Urbis~'j)qi'LieusV et "aufata
vocumI_atinarum *el GrKcarum;,quibiis signifiC-iiilui'
- fasqlie, panni, relinac'u!a,_'ciiwe,'e't oriinisa"pparatus,':e"tiRoma; laguearia lulieiis j}e]iqii'e*rai,~iii"speluhea,;
" " el
siipelle;;-infanliiiiimleciulorum,el puerperji, "oslendi- , -prsesep.e.eljn Sal.vaTpris'".suas dclicias", -ei in 'villula
lur, Ijujusmodi-supellectilem iirCluisli Domini Nalali, •Cliristi, Blaria)diversbrio sua palatiaet Capi-
el in ejusdemiafanliaadhibilam,et Laliue.biclamcuna- .Lpliacoiisiilueiis. .... '. ",~ , ,
bula, Graeee-n-.&na.*, fuissecusioditamin_ecplesna Iflero- . -3._Qu'a ogiliii-aetale, aique occasibne eontigefit
sulymitanaJet JBetlileliemiticaiisque quarluiu ad Cliristi Belblehemitica hsec tropsea nosli'-B-religjonistid Ur-
saeculuiii, una "cumaliis saeris 'iipsjnis, 'Chrisli Dooijni •bem transierre, <etin basilica Libefiaiiain posterum
coiilrauu,autDeiparse, c'l aliorum 'sanclbrum,veifcra- ;_cii_sloi!ienda
iiilibus'redditis.—.X.\TI1. Doiiec'"EudoxfaTlieodosii;Q statuere, ei.qiie iiovuiii."cognbhientuin
-JuniorisuxulriuPal&sihiamprofeia,'etTslarciaiiusAu-' conquirere 'Scinclw Mariw ctd "Prtssepe/ operse' pre-
gustusocc..-sione.con'cilii Chalccdoqcisisimpetraveruiil ,.1'mmme.factviruni spero', si geiiuinis'ex,docii,in~eiilis
cunsbulGriimintamiae.QliriSii
'p,iiieiii.i'a.sciarum_,,el doiiari iColligere saSagani, ,et jiiis. cuIioi'ibus.liuc '-adoraiidi
siiiiapatiiarcliaBierosoljjiiiia,!»: quseCQiistaDlinopolini.studio coiiilueiitibus, aperiani, quanLuni.palilur lj{-
pprlaia, fuitreposita ccleberrimisuie.cclesiisJ_)eo'dica- storjie raiiq,'ad ea s;ecu'la penineiiljs, qtfse noh
lis siibuiiilis Deiparse'Virginis0(tegoriiin,'.'etad Blan. ruodo scriploruni infrequentia.a cbjjspectu.poslero-
cliernas":ex "qiiibusporlio ail reges Fraiicprum pervenlt ruinlonge, submbvit, sed barbaforum incursibj ,et
ecrlrsias — XXV.lll.Ab
' sajculoiiu.elad Hispanicas.
Ecctesia "OrientKli e oi-uuidem r-unabulorum,SFUlascin- imperii Roniani subversio iii Occiclehte,'ih Orieiite
Tumpars, el sopellfclilisinfantiaeChristiila illis Augu- vero defor.uja.iioacdctruncaiio deiisa(-caligine unili-
flis concessafnit,quemadmodum aliaiuni:Pals;s,tiiiEe r.e- que involvit'.
IiquiardmjioiLioabqua eoiicedebatur etiam qu.arlpSSB- • 4.,<)l,)scuracerte apud bisloricos lioslfLleriiporis
cu.o tiini liugiisiis vhis ei femjnis, niiii'.saiiciisiiiiis esse cognbscitur ejusmodi lraiislaj.ionum eiiarratio,
episcopisillalipbanaexpetenlibusj praesertimobcasibrie exdefeciu procul dubip sci'iptorum rei gestse^sequa-
. iiinerisHierosolymitani abiisdem"suscepli.—'X-ViX.iiajclium.~Hii.icin diversaisabiere seiitenlias illr quo'qiie
1'acilitasindislr.brieiiclisreliquiis,qusein Jei-osoiymitaua intei' recenliores,
lic.,lesia'vigebal-, praeserlini posl ileratas.ii)\~asiones qui d.e^sacr.isbasilicfe.Liberianae
Pdbarum, etfecitul 1'alsesruia'orijala propeiriodumlue- reliquiis, conali suh l scribere, coiisullis.'lanluinmodo
ril C-fileri»Jjp^arijsauiovibilibus,quaodo,.Saracenjs in couinientariis, vel ajialis.iiieerlaa, vel.siifi proxim'8e.
pnedauicessifcircaannuiii610,-iia ul prsesepisDomitiici Ut,,enini pfaeiermillain .OcLaviiiin'Paiiciroliuin, in
portio, cuna;*et cuuabiilanimpars luiic su|ierstfs,'necnun
hierunt ex sacns ReconditjsRomw ihesauris fiajc "jejune tractanieni,
corpusii. 'Kiero.n\mi,pbsirema" J) vix ea delibames in periustfahtiis' seplem
'piguorii.us,quje' Lrausterri"posserit in Occideiitem.•— aljpsque,
XXX.TT.inslata-vero ielieilerin nostrambasilicanilipsana Ur!)is "ecclesiis; abbas Paulus" de" Aiigelii, 'qui
pi-a_.sepis,'Cutia?um,-eL corpusS Hieronjmiper-ef.sdem Jibris xii complexus «sl Liberianse. basilicaj descri-
annnssub 'iiieodoro-papainimiiiutioiiempassanon.suiit; ptioiieni, -seneis labulis magniffce decbfalam "sub
cumdisci.itmaEcclesiaj-Roiuanae .tuiic.vigens,et amiis'_43 Paulo quinib.l non mintts prnaiiieiito, qu'am>ciiltui
ante poniiiieaiiimTliijpdpriasse/taa S. Gre-gorio(iapa, ejusdem impense addicto pphtiiic.e',ljliri sexii_caput
non ita Jaclle adi>iilter'et_parlitiO(ieiifsacfaruui feliqijja- quartum,lotum_impeiidii in,dilu"ci.ilahda'ffaiislatip'ne
rum/salLemprxcipuaruinV uf admiLtefrat eecleiiaHiero- sancii Hieronyint. Is tamqn* videiijr'*;'pi'0-
isolymiiana. — XXXf. E x parLe'rapudnqs supprslile cu- cqrporis
narum Domniil-olligitiirplusquamdimidiuniilliussaferi positum sibi iiegbliuiu haud" mullunfteliciief aljspl-
ferciili,seu_leciuiiiiifaoliaeCliristi compouiexquinque visse : duiii iuier se "ptfgnantibus"uiittiriesiimpriiis,
assenbus' religiose asservaiis ui tbeca argenlea, .qu» , et •assertis codiciim. «lalis incerlae, aujcloruihque
"quotaunisexpouitur j>upraallare sanptissimi.p.raesfpis ignotoriim, relalis inter librbs passibiiar_ios,"':,4it
nocte JSaiivuMiis Dpmiiii, die verouatalis supra.aram vocanl,__seu lectibnarios mox" feferehdbs.. Codex
_niaxliiiambasilicaefideliuinveiieraiioul: quibus si'a'd- iiioiiasterii Sancf» Cppcilii»,ab eo prodiiclu's_pag.,18
-"daniurciassior_es aii_t'lai)ula?ejiisdemci-iial-ijVirecqridita;etpag., 113, col 1, asserit Liberiuni papam ih.pr'i-
a SixtoV, sub meilsaalLsii»piincipisin ainpliorisacello - ,ma fundatione basilicae in ea cpllocasse. prajsepe
' prasepis constiliilo,iritegnim fermesaerarutncunarum
corpus compqnitur liac in liasilica praeservimnn.— Domini, cunabiila,allari fehum.el pannqs' Domini'"iibslri
XXXILQuare conmiendatursludiuniveleris disciplinae- Ilcdeniptoris?sub ejiisdeni .pfaesepis,cuih hiul-
-iiostraetiam.8etalereliiiendum, quocavelur iuimiiiutio, .ti.s aliis saiiciorrini,reliquiis.',Ifi'al'ii>s._vero li%is, lura"
 239 ANASTASII BIBLIOTHECAMI 240
Liherianoebasilicoe,lum Vaticanseobserval affirmari, A DeincepsTero conlinenter adliihilam lianc nomen-
cbrpus beaii .Hicronyiui (quod scimus apud Dbniini- claturam Sanclw Mariw dd Prwsepe probavi ex textu
cum prajsepe sepullum fnisse circa annuni 420 ejus Bibliolhecarii. Conseutiuntlibri Sacramentales, Anti-
emorlualem, TheodosioIX et Constanlio III coss., ex phonarii, et Missalesante pohlificem Thebdorum sub
Prosperi liinc vivenlis Chronico, nempe diniidiosse- Gregorio Magno ordinati ( qui annis quadraginla
culo post Liberii pontificalum) diulius remansisse in praecessil pontificatum Theodori) edili per venerab;
Beilileliemiliea ecclesia universis reliquiis spoliala, card, Tbomasiuni : ubi quoties indiciiur slatio ad
quandOjpeecaLisIibminumjuslaDei Qagellaprovocan- sanciam Mariam Majorem in basilica Lilieriana ,
libus; Palseslina in prtedam cessil Persarum el Sara- nunquam additur cognonieiitum sanctse Maiiie ad
cenoruni, paulo posl initium, et circa mediuin sseculi Praesepe : queiiiadinoduiriel iri Regeslb epislolarum
septimi aeraeChrislianse : donec supernae visionis ejusdem beali Gregorii Iib. 11, sub iniinim, ubi ordi-
nionilu inde subriperetur a monacho, et claiiculum naiur lilania sepliformis, lilulus ila concipilur charta
transferretur ad urbem Romam. Ulcselera nari-a- quaerelicla esL: De Litania majore in bitsilica San-
lionis utriusque vitia praeleream, hic lantum consi- ctw Mariw. Sub Theodoro 'aulem papa, el conse-
dero illarum inier se pughani et refragaiionem, quenlibus proxime ponliQcibus, Manino el Eugenio
documentis minime incertis. Qui enim potuil Libe- id nomiiiis reperilur expressitm, el in Gregorio III,
rius papa recondere in basiliea' a ' se Romae con- num. 196 el202, in Leone III, seci. 383, 386, et in
structa Dominieum prsesepe_ et cunas Christi Paschale I, seel. 450, 4S1, alibique passim. Ordo
Domini, cuni Hieronymus dimidio circiier sceculo Romanus per duodecinmin Christi sseculumcollectus
superstes Lilierio deposilus fuerit ad praesepe 13 e vetuslioribus et inserlus libro Censuum a Cencio
Dominicum in Palseslina : quo cum fuissel reversus S. R. E. carnerario lune diacono card. S. Lucise in
posl obilttm Liberii, et cjusdem successoris Dama- Orthea , qui postmodum eleclus ponlifex Honorii
si, ibi aderat pielali Romanawim virginum, ac lerlii nomen assuinpsit, haechabel nuni. % editionis
malronarum, quas illuc ab Urbe acciveral, solila- Mabillouiaiiae: In vigiliis nativitalis Domini in mtine
riaj vitse magisler, eldigilo in praesepe Domini, et dominuspapa vadit ad basilicamsanctw Mariw Majoris
cttnas ibidem inlento indicabat istorum pignorum pro canlanda missa, el in sero pro celebrandis vespe-
sariclimoniam modo iisdem piissimis feminis ad ris : el remanet ibi nocte ipsa, et celebral vigilias, et
illarum religionem fovendam, modo scelestissimo post vigilias celebral ibi Missam ad PR^SEPE.
diacono Sabiniano ad inculiendum l.-orrorem erimi- 8. Pressius lamen agendum est, et annus, si ficri
num ibidem patraiorum, ut ex ejusdem epistolis in- potest, proxiine slabiliendus allribuia; Iiujus appel-
ferius producendis abunde constal? lalionis sanclm Mariw ad Prwsepe : ut collatis gesiis
5. Par esl lapsus hisloriae el cbronologiaj apud ejusdem anni, ac proxime superiorum, cognosci pos-
Petrum de Nalalibus referenlem ad Cyrillum Hiero- sit num occasio novi nominis ila effoi'iiiandilluxeril
solymilanum ex veteri manuscripto translalionem ex delalione cunariim, ac reliquiarum praesepis, Do-
primam corporis beati Hieronymi; cum sanctus miiiica nalivilate illuslrati ex Beihlebemiiica-eccle-
doclor, ul oljserval Baronius in INolis ad Marlyrolo- sia ad Romanam basilicam Liberianam.
gium, ad diem 9 Maii, Cyrillo __evila abeunle ad Appelalionem illani attribui ccepisse sub Theodoro
annuni 386, supervixeril annos 33, nempe ad no- papa jam vidimus : qui ^edem Romanam tenuil a
num consulatum Theodosii junioris, qui fuil seraep mense Noveiubris anni 642 ad mensem Aprilis, anni
Chrislianae 420. • , 649. Non est difficileex Chronicis Orientalibus Grai-
Cttm igilur doctissimus cardinalis jure staluat corum, Arabuni , el Syrorutn, quin etiam ex 110-
rejiciendam esse, veluli falsam, proecocem ill3m strorum Occidentalium aiiiialibus indagare, in Pa-
iranslalionem reliquiarum sancli Hieronymi sasculo testina quid acium fuerit per lioc septeimium, el an-
quarlo ad finem vergenle in morle Cyrilli, utjjote "liis proxime proecedenlilius. Quin etiam a pluribus
"adhuc conslanle vila Hieronymi; mulio potiori jure chronographis et hisloricis magni nominis inde col-
everiilur malurior deposiiio praesepis ei cunarum lectam seriem gestoriini inepitomencum redegeriut
Domini in Romana basilica sub Liberio, apud quae .eorumdem , breviatores, eidiligenier expenderini cri-
sacra pignora Belhlehemiiica in ecclesia sancius ticiAnnalium , prseseriimPagius, exigui laboris ini-
doclor sepullus est niullo serius. pensani requirii nolilia brevior , quam hic altexo ,
1 6. Exclusa hujiismodi translatione ficlitia, et secutus Pagium ( qui prae cseleris diligehlius videiur
quarlo saeculo ialso allribula lam corporis beati expendere el corrigere diUerenliam bierinii, aut
' Hieroiiymi nondum vita functi, qiiam sacrorum, missam triennii aliquibus in Iiisloriis in ej"usmodigesiis ad-
Cliristi cunabulorum, ac prsesepis a Bethlelieniilica , ) ui inde cognoscalur occasio sacrorutn il-
' ecclesia liondum amoti, conveflimurad stabiliendam . lorum pignorum e Palseslina in Occidentem perfe-
auspicio ejusdem Baronii in Nolis ad Martyrologium, --rendorum.
veram Iranslalionem saci'orum illorum pignorum Vix igitur anno seroeChristi C29 (Cedrenus refert
circa annum Chrisli 640, qhando Saracenis Palaesli- ' ad aimum Heraclii 19) crncem Dominicania Persis
nam invadeniibus ^ublrahenda fuerunl barbarorum recuperaiam una cum Zacbaria fflerosolymorum
injuriis sanctiora
' quceque• lipsana ibidcm prius cuslo- D_patriarcha, cajterisque fidelibus caplivis in Persidem
dita.' qualuordecim annos an_ledeductis, reslitueral san-
Admiilit laudatus Cardinalis, lanquani translalio- clse civilati Heraclius imperator ea solemni pompa
nem priinam sacri corporis beali Hieronynii ad Ur- cujus meinoriam Ecclesia quotannis recolil die 14
bem ex Palaeslina illam, quam Pctrus de Natalibus : Septembris; quadriennio indeevolulo, neinpe anno
in Catal. lib. iv, cap. 145, nominat secundam, et refert Christi 633, Arabes instituia sectanles Mahumetis
ad a3lalemexcursus Saracenorum in Palaestinain.
' Huic pseudo-prophelse et impostoris (qiii "proxinie supe-
senlenliaeBaronii non modo asseuliiiiur, sed riori auno 632 occubuerat [Cedrenus referl ad atin.
eliamdicimus, ad eamdem aeiatem siniililer perti- . Heraclii 21]) conlia Heraclium imperatorem bellum
nere translationem reliquiarum pi'_esepisDominici , gerere insiitueruiil.
sacrariimque cunarum" Salvaloris nostri, cum aliis -• Annis 653 et 634, Arabes Saraceni sub Eubere,
pluribus sanctorum reliquiisadUrbem perlatis (quas qui aliis dicilur Abubacharus, aliis-Abubacrus, Ma-
inlef sunl corpora beali flieronymi, necnon aposioli liumetis successore, etejusdem genere, aui cognaio,
Matlhiaeex Palsestina, el inlra basilicam sancia; Ma- invadentes Gazensem regionem eamdem dinpiunt,
' riae Majoris a Theodoro papa condita ) quoscilicet - occiso Sergio duce ac prseside Pakestinse apud Cae-
lempofe eadem basilica Liberiana novam denomina- , saream (Tlieopbanes annoHeraclii23).
tionem accepit sanclm Marimad Prwsepe. Eodem Abubacharo Saracenorum duce primario,.
7. Hanc cerle appellalionem non ante reperimus sive amira, defuncio die 23 Augusli 654 (juxla Pa-
allributam basilicee, uti- numero prinip observavi. ^giuniex Elmacino), juxla Theophanem et Ccdrenum
 "
24I_ fflSTORIA DE "VITIS ROM. PONT. _- S. SIXTUS 111. 242
ad ann. Heracl. 24, eadem die regnare ccepil Omarus A ad portam Osliensem, neenon'dona SS. Primo ct
sive Umarus, lerlius calipha Saracenorum. Is, creato Feliciano oblala in litulo sancli Slepharii in monte
duce Othomano contra Persas diiiiicaiuro, Arabiam Ccelio apud Bibltolhecarium memorata in ejus Vita,
occupat,-el Damasco potilur, lanloqtie melu percellit'' num. 128.
Heraclium, rei exilum circa Edessam exspectantem," - Augebant sludium pontificis Theodori recentia
ui lleraclius qtiasi relius desperatis, Syria relicla', el- exeinpla Jpannis quarii decessoris , qui palriae suae
venerandis ligniscrucis viviflcaeHierpsolyma aspor- sacrariis consullum volnil translalis Romam sacris
taiis," Consiantinopolim recesserit (Theophanes et corporibus SS. martyrum Venantii, Anastasii, Mauri,
Cedrenus loco indicalo). el sociorum e provincia Dalmatia, quando irruptio-
Anno. 655," Saraceni Phoeniciamuniversam inva- nibus Arabum , Sclavorum, el Hungarorum vidit
dimt, el ad JEgyplum.nsque viclores progressi, tra- Illyricum universum sub Mauritio et Heraclio Augu-
ctuni Syrioe subjugiiin miltunt, ohsideniflierosoly- slis frequenter compilari, ut regio universa incolis
mam, et jEgyptios redigiintin servitulem. viduata in speciemsolitudinis redacta esset, queniad-
_ Anno 656, obsidione Hierosolymaenondum solula. niodiim ex Byzantinis historicis collegit D. Dticange.
impeilitur S. patriarcha Sophronins ah adeundo: de famil. Byzanlinis, pag.. 270. Suppelebant vero
BellilelieniiiicotinlroNaliyilatis el ProesepisDomini Theodoro.papae.occasiones aplissiniae ad sncra pi-
per festa "Nalalitia ad sacra -ibi -celebranda cum po-, gnora huc transportanda ex Palsestina per Sleplia-
pulo, iiti piius cpiistieverat. nuni Dorensem episcopum, ultro citroqueinde navi-
. Anno 657, Umariis, expugnala Hierosp]yma,reddi- ganiem in ltaliam, ul Romano pontiftci se sisieret, et
tura patriarcha Sbphronip ita placaliis.Clirislianis, g palerno suo solo pericula, lum ab hserelicis, turii a
ut liberum islis sit patrio culiu sacra peragere. Nec barbaris impendenlia manifestarel, opemque implo-
diu tanieii supersles vivit ]_. Sopbronius : cui mo- rarei prsesentibus malis a sedis aposiolicae provi-
rienli cum nullns iiipatriarcliain successor rlte deli-.' deulia. Ilunc enini praesulem inler comprovinciales
geretur, Sergius Joppensis ejus locum violenter sub Hierosolymilano patriarcha praecipuum beatus
invadit. Saraeeni fugato lsdegerde potiuntiir Me- Sophronius' morli prpximus secum duxerat iji sa-
daina; et regiis tliesauris ibi recohditis. Uniarus crirni Calvariaenionteiii, etproeceplo suo adegerat, et
eoi-umcalipliaduplici imperio enervato, scilicet Ro- jurcjurando impulerat per sanclissima illa, quaeocu-
nianorum , quibus iEgypliim el Syriam abstuleral, lis spectabant, et manibus atlreclabani nosirae re-
et Persarum quibus Cliaklseam,Mediam,el Persidem, demptionis monimenia, ui qtiantb cilius Romam
ijisam ferme oc upaverat, donalur a suis novo tilulo adnavigarel, ei afflictis Chrislianorum rebus, divi-
Amir-al-Mumini, neinpe imperaloris credentium. npque in primis ciiltui suppelias ab Ecclesiaeuniver-
Anno 658, Ariiibchia ah Uniaro subacta, Mavias sse patre, et paslpre Christi in lerris vicario suppli-
dux et amiras consliluilur universoe ditionis Sara- ciler peleiet. Demandato sibi munere non impigre
cenorum ab __Egyplousque ad Euphratem (Theo- perfunrtus episcopus Doreusis Romam navigavit, et
plianes). papae Theodoro exponens quae a Sophronio patriar-.
Anno 639, MemphimJSgypli melropolim hoc anno cha morti proximo lam religiose in se recepefat
"obtiuenl Saraceni, juxia Elinacinum. . perlicienda, parem in Romano ponlifice vijgilan-
Anno f.40,morluo Severino papa, Ecclesiaj Roma- liain, el afdorem animi reperit ad occurrendum
risepoiiiifexconstituiturJoannesIV',nationeDalmata, p periculis, ac nccessitalibus illiusprovincioe, prae-
per hiennium non integrum superfulurus. Theopha- cipuis religionis noslroe mysteriis a Clirislo Do-
nes fiigam Isdegerdis in Persidcm inieriorem meiu mino decoratsc. Demahdat igittir Theodorus apo-
Saraeenofum ad iiunc annum ' differt serae"Chrisli slolici vicarii poteslatem In sedem Hierosolymorum
640, Ileraclii Augusti 50. morie Sophronii vacanlem Stephano Dorensi, lum
Anno 641, niense Martib, indiclione xiv, Ileraclius ul liserelicis Moiiothelilis forlller obsislai, tum ut
imperalor obil post annos imperii 30 et menses 10 csclera sacra ibidem prbcuret. Quse autem gesserit,
(Thebphanes, cui caeleri hislorici consenliunl). Con- in ea provincia Sleplianus vicarius aposlelicus, lum
stanlinus Heraclii filius, patri supersles diebtis tan- stib Theodoro papa, lum sub ejus successore Mar-
tummbdo 103, veneno a noverca Martina propinalo tino 1, videri possunt in litleris ejusdem Marlini
(utpulant Cedrenus ac Theophanes), successorem papse ad Joannem episcopnm Philadelphise; quas re-
relinquit ejusdem Marlinse filinm Heracliniii. Verum lulit Baronius ad annum 649, iiecnon in aclis syno-
illi meiise sexlo iinperio abrogalo sufficitur Constans dalibus concilii Romani sub ^eotlemMarlino papa in
Constanlini filius Ileraclii nepos. scrnl. % ubi Stephanus Dorensis ea quse hactenus
Eodem anno, Alexandria" __Egyplipotiunlur Sara- jecitavi luculenter enunlial, et in libello supplici
ceni jtixta Elinacinum. '*", , ,_ cpnsignai: cum qub ilerum ac lerlio Romam re-
Anno 642, Joanni quarlo .pont.' Romano vita fun-_ gfessus, aposiolicis pedibus se sistit (Concil Rom.
clo succedit Theodorus ex patre Theodoro episcopo stilj Marlino 1, scrut 2). Orator communis voti pm-
de civilale Hierosolynia , ut iiairat Biblioihecarius, nium Orientalium ' orthodoxorum ejusdem regionis sa-
sccl. 121. Is aulem Theodorus papa fundavii in pa- ^ cerdolum , necnon prwdicli sanclm memoriw So-
triarchio Laleranensi allare S. Silvesiri, ad Sancta " phronii, die 6 Ociobris feria leriia, indiclione octava :
sgnctorum subinde dictum el pfoximum sacelio S. qui stint characlcres anni 649, poslquam, Theodoro
Laurenlii : in quo lum ipse, tiuri successores ponli- ad superos recepto anie Idus Maii, successeral Marli-
iices inlulere proecipuas reliquias, e Pahesiina prse- nus mense Jnlio.
seriini allatas. Videndusea de re Pancirolus in sacris 9. Hoc igiiur septennioponiificalus Theodori nu-
nfbis Roinseihesauris RegJ % niini. 12, ubi aliam meralo ex 642 ad 649, necessitas, si unquairi alias,
diversam lectionem Anaslasii dc liiulo illius altaris arclissima adigebal curam calholicorum antislitum
in aliis codicibus aptid card. Ilasponum vocati de provinciae Palsestinse', et illius Slephani Dorensis, a
nomihe S. Sebastiani refellil. Verum sive altare di- Sophronio patriarcha in monle Calvariaesacramenlo,
ceretiir S. Silveslri, sive S. Sebasiiani, pars fuit sa- niandaioque obstricii, a Romano vero poiiiiflee post
celli ponlificum' ad recondendas reliquias omniuni obitum Soplironii ejusdem sedisjura exercere vica-
pre.iosissiinas consirucli. Praeler luijusmodi Sacel- ria potestale jussi, ut non modo prospicerenl lidei
lum a Theodoro.condilum, unde probalur illius cura a Monothelilis oppugnalse, sedsacraquaelibetsludiose
jii conquirendis sacris lipsanis, quaenomen ad San-' ' vindicarenl, ac lula redderent, lum ab injuriis bar-
cla sanciorum sacello conciliarent, docurnenia prae- barorum, lum ab liaerelicorumoccupationibus'. Sacra
beiit ejusdem religiosi sludii maxime intenti ad ho- vero lipsanain ecclesiis Hierosolymitani episcopalus
uoranda sacris aidibus ac donis marlyrum Chrisli, <deposita , tum in sancta civilate, lum in proximis ,
aliorumque sanclorum lipsana quse inveiiiuntur, Ec- ierant e praecipuis ihesauris ab hoslium illorum im-
clesiseS. yaleniiniad poiuetn Milvittm, el B.-Euplii'. ]petu et poleslale sublrahenda: praesertim, cum aiino
 243 • - - ANASTASIlBIBLIOTHECARH 2'44
C45, noviis pffnceps Umar aggrederelurihstauratio- A mandatas curas hanc eliam adderet, iil Hierosolj'-
nem templi Hierosolymilani ul lu cultus Maliume- milanse ac BetlilehemilicseEcclesi;e leelissimii, quaj
liei fanum converleret, el nescio , qua suasioue snperesseiil a barbaris sublrabenda Lipsana, in hu-
Judaporum permotus , crucem amoveri imperasset a jiis novaeJerusalem, Romanse scilicetEcclesise, ma-
Christianis dedieaiam in monie Olivarum (Tbeo- ternumsinum, tanqiiam in asyluui tuiissimum com-
phanes eLCedrenus. Vide Baronium ad annhm eum- poriarenitir?'Id cerle de prsesepis Dominici parte,
deiii)., Fiincsimh" riiique fodiciniii' violentise"inde a« de sacris Chiisli'cunabulis factum-sub Theodoro
tinieiitlae sanctiofibus quibusque piguoribus nostrse arguitnova, uli dixiihus,'appella\ip SnnciceMariw ad
religiorii's e'tali auspicio c.ajiere debuii .'Slcplianus , Prmsepe, qtiaetum primum.audilur adjecla vbteribus'
coqtie nomine qnaritociiis possel,' cnrare, ul profa7' nomihibus nostrse hujtisbasilieae-Libefianoeiiii qua
nonlni corispeclui ac polcsiali illa suljdticereniur, ei proxime conseculi pbniiffees ad hoc Prmsepe niissas
ih.itlto cblldcarentiir , qnre augusliora seinper sunl quotannis agere iiistilueruiit Nalali Dominico, illud-
habila ac venerabiliora decora Hierosblymilanocec- que sancluariumadornarunt donariisomniuin pretio-
clesise', a"c"Belliiehemiiicse , el proximaruni. Cum sissimis, ad indicandam sacri illius lliesanri prajslan-
enjm Ileriicliiis Augustussemelel iteruih vindicas- liam; ita ut Paschalis ejtts nominis primus altare
sCLorucem Dominicam a Persis el a Saracenis ,' Prmsepis et confcssidnem (imiiatione Salomonis ac
eamque sancla; civilati redditam auno 629 quiiiquen- lempli Ilierosolymis conslructi) auro solido undique
nio posl, iiigiiienle graviori pcriculo sub Uniaro, conyestiveril., lesie Bibliolhecafio num. 450. « Al-
Conslanlinbpolim, praeservandigralia, relulissct; Ji- tare'proesepis jani dielae basilicoe seu venerabilem
cet exercitus, terra marique comparare adhuc pos- g confessionem ultro citroque exauro purissimocutif
set ad provincias recupefandas ; mullo celerius de- diversis bisloriis miriflce coiripsilj atque decoi'avit;;
buil episcopus inermis curalor tantorum pignorum, pensanlibtis libras ducentas quinquaginia
< quatuor
< et•
!
prbvida subtractione coiisulere.eorumdem indenini- uncias'qualttor. »
tati, etiriloco luiissimo collocare aniequam Umari, -10. Sed et corpus beali Hiefbnymi ad nnfrum
ejusque borisiliariorum infensus in crucem Ghrislia- Beihleliemiliciprsesepis iii Palgestinaquibscenseadem
nahi animus ad creriianda, aul violanda sacrilegis ^ccasioiie lnlc asporlaltun vetusta docunienla pro-
ahsibus mysleriorum saltitis nostrse moninienta , at- bant in basiiicoe libris expressa, unde cogubscituf
qhe ihstrtimenla conVerteretur. uiemorata translatio sancti doctoris ad Liberianarh
Verum quis unquam locus- lantis pignoribus reci- -scclesiam annuis sacris in Marlyrologio celebris,
piehdis, et luio custodieridis in Asia,el Africa jam adnotata pridem ex Iibris iisdem a Pelro de Nalali-
siipereral?Aiilioehiam,Hiei'Oso]ymam, Alexandriain, bus, el a card. Baronio recogftila. Pelrus de Nalali-
ifes pairiarchales sedes, Saraceuorum victoriae sub- bus observavil in hisce Romanis Cbronicis reperiri
egerant, et haerelicorum aiilislilum, atque iniruso- translationem sacri corporis beati Hieronymi ex
rum violenlia occupabat. In urbcregia Orientalis ^alseslina ad urbem Romani contigisset post niiilta,
iiiiperii, ubi Mohotlielilta palriarchali Ihroho incu- inquit, annorum etirfictila ab .obitu Iliefonymi
babanl,' cl prihcipes ejttsdeni sceiie ffequeiilibus gloriosi, Jerusalem destfubia, et a Saracenis ocfcu-
tfagoediis paucorum ihensium in ordihem redacti, pata, cum.pene oinnium sancloruiii essel orbata reli-
nihil firniitalis oslendere, attt sibimetipsis polliceri cpiiis, solo beati Hieronymi" corpore in partibus
poieraiilin Augustifedigniiatis possessione ac ttttela, ^w illis reiicto. J Nolitia islius asporlationis per
qtiis asylus sanctorum reliquiis, Dominicis cnnabulis, idem lempus qub omniuni' pfopeniodum reliquia-
ac jirajsepe dignus videfi poierai Siepliaiio Dorensi ? riini thcsauri cxti'acli fueraut ex sancta civitate
"Nullus pfofeclo sanclior uii nec tuiior Ibcus sese r Saraceiiis occtipata, confirmat aeram transla-
otferebal circumspicienti lanlorum piguorum cu- ionis reliquiartim sancti doctoris ad Urbem esse
stodi et patriarchalis sedis vicario, quam urbis jompoiieiiilam cum advectione praesepis Domi-
Rom;e saciaria. Occasio in itilunt perdncenili locuni ilci. Jd uon modo affirmat Petras de Naialibus; setl
quotqiiol legerat indelipsana sese offerebal am- < Jtiain Marianus Victorius in Vita Hierpnynii, qtiSihi
plissima, cum Inlra "seplenniurii prsedicLum ter na- ;;)'se diligeulissiijje collectam ex ejusdem serijJlis;
vigare cogerelur e Palseslina in Ilaliam, ul Romaiio <iliisque doeunientis perspeclae auclorilalis prajmisit
ppniilici. se sisleret : et qnideni Romano pontifici iditibni Romanse operum sancti doctoris adornaloe
Th_eodoi'0,qui Theodori episcopi de civilale Hiero- :siib acri jttdicio cardinalis Sirleti, et Pio IV pontifici
sblynta fllius, ut' memoral Bibliolliccarius',' apprime <naxiino nuncupatse, vitamque ipsam peculiari dedi-
nbverat quidqtiid 'sacforum e -Palsestina huc aspof- jatione obtulit ejusdem Pii Nepoli sanclo Carolo'
tandtiin reliciiim essel. Ad illum, inquani, Tlieodo- }?Orromseo~, Liberianae basilicae' arcliipresbytero.
rum papam liajc itiuera ex Hierosolyinifana Ecclesia 1Sgregius hic auctor, qui excusserat in Romaiiis ar--
frequentabat, qui proximi sui decessoris Joannis <:hivis et bibliotliecis vefustos codices ad Hieronymi
Quarti Dalmataerecens exemplum recolebat, vindi- _icripta, et memoriam pertinentes, de sociata trans-'
cantis ab exchrsibus et injuriis nalionum barbaTa- i alione prsesepis Dominici et corporis S. Hieromymi
runi corpora sanciorum marlyrum ejusdem regiouis ila perscribit. « Humalus post mortem in Belhleem
sibi natalis. Pihgebantur adhucin Lalerano patriar- O fuit (Hiei'onymus) exsequiis illi'~ex Chrisliana reli-
cliio prope fontem Coiistaiitinianum musivo opere,. gione, ul Antonium Paulo fecisse ipse referi, rile
quod adhuc spectahius, sacrse imagines Venanlii, ahtea celebratis. Translatus inde postea Romam est
Anastasii, Mauri marlyrum, Domnionis, el aliorum, una cum Chrisli Salvaloris nostri prwsepio seplinio
quos ipse ex Dalmalia liuc perferri curayerat, ciim !dus Maii, eo sciliceldie, quo prseceptoris sui Gre-
illam provinciam redderenl obnoxiam frequentibus ' gorii Nazianzeni festum agitur.Rejectus deinde dies
irruptionibus « sub Mauricio el Heraclio Avares seu ih vigiliam Ascensionis a Pio U pontiftce maximo ut
Hungari, Slavi, et Croatse, non semel compilatam, fesiiviusac frequeniius agerelur, pleharia sepulcrum
el ita viduatam ineolis, ut in'speciem solitudinis 2Jusillo die adeutilibus criminum indulgentiacondo-
redegissent, i quemadmodum ex Byzantinis hislori- nata. Jacet autem beatissimus vir, omni prteconio
cis collegit Du Gangein familiis Byzantinis, p. 270. major, et quem cunela suspirent saecula, super Ei-
Hsec, inquam, recenlissinia' exeiiipla sui proiinii cjuilias; proprio sibi juxla "prsesepeDonnni ereclo
decessoris prse oculishabeljaE Theodorus in Lale- illari, ubi sacra adhuc ejus servatur tunica, in ec-
ranensi patriarchio, iii qub ipse suam basilicani, et ^lesia S. MariasMajoris, etc. >
sacrarium palaiii pontilicii ,fundabai, S. Silveslfo Sociata isla translalio prsssepis Dominici et cbr-
nuncupatum, ubi reconderet ipse, el superadderent fibris S. Hieronymi referenda esse Intelligilur ad
successores sanctiora quseque lipsana, imdo Sancta Jhnos priores pontiflcalus Theodori papseex indicata
sanctorum Iocus posimodum. appellarelur. Quidni • ab antiqufs codicibus, quos Petrus de Nalalibus el
ergoiniercaeierasSl&pliahoDoreiisi episcopo de- iariaiiug Yiclorius viderani, occupatione Jerusalem
 245 HISTORIA DE VITIS RO&LPONT. — S. SIXTUS III. . 246
a Saracenis, quae atmo 637 contigit: et ex addita A terrse h foramine -coelorum conditor llalus est : hic
noiione transportafibnis jam peractse omnium ferme ii involulus pannis, hic visus a pasloribus, hic demon-
reliquiarum, cum solius Hieronymi corpus esset inde slralus s a stella, hic adoratus aniagis. s
efferenduni una cum -praesepio. Quam validum sit Beda Venerabilis ab Adamanno proximus scnplor
_ indicium ejus temporis assignandi, salis declarat eejusdem ferme vei'bis et vestigiis insistil.
'; beati Sophronii sermo liajjitus die Natalis Dominici Proxiiiius ab Arculpho episcopo, Adamaimo.iJio-
' in conspecluBethleernitici praesepis; a Saf acenis lunc ' nnaclio,' et a Bcda presbylero metator sacfi illius iti-,
._
oceupati, anno sciiicei 656, cum Hierosolymam ob- neris n fuit Bernardus monaclius e Francorum genle,
siderenl, etposilisin soloBethleemiiico castris, im- qui q anno Christi 870 impetrala a Nicolao papaprimo
pcdiretur ipse ab accessu sacrali specus el prajsepis, facultale
f; percgrinandi cum apostolica benedictione
, ubi nocle Nalalitia saertim solemne Deo offeri'e de Alexandriam
A J2gypli primum delatus est, deinde in
more optabat. Conqueritur sanctus antistes <i se PalsestinamI concessil una cum sociis. Itineris me-
suosque auditores veluli peccatorem Adamhm inde" moriam n scripto cum consignaverit; eamdem,publici
exclusbs, ul ille paradisi horluni quem oculis usur- jnris ji fecil laudatus P. Mabillon. in lomp indicalo
pabat (cum e regioneillius liabilarel) ad ipsum lamen hist. h Benediciinse posi Adamannum, lbl.525.' , ...
regredi non valebat, impeditus ab aspectu flammae n. a'
Ul Belhleem pervenil, 16, hsecibi se spectata
versatilisque romphaeae; iia ipse ciim audiloribus commemorat:
c i Bethleem ergo, inquit, habet.eccle-
redderelurexlorris a vicina eiviiale Bethleem, quse siam s valde magnam in honore sanctse Marise, cujus
anle oculos versabaltii', Agarenorum'sica csedem iri i medio est crypta sub uno lapide, cujus inlroilus
intentanle : el ad praesepe quod Deum cxccpit el ad r>' est c a mei-idie, exittts vero ad.prientem, in quo
coelesiespecus, ad quod convolare gcstiebal, et toto oslendilur
c proesepttiriiDomini ad occidcntcm ipsius
ariimi impetu rapiebalur, ul latens* in- ipso mysle- cryptse.
c Locus vero in quo Dominus .vagiil, est ad
rium conspicarelur,. el hymnum ilhini angelicum ~ orientem. c Habel ibi altare, ubi celebranlur missae.
Gloria in excelsis Deo, in recens nali gloriam depro- Juxta J hanc ecclesiam est ad meridiem ecclesia bea7
meret, ingredi vetabatur. » l
lorum inariyrum Innocenlium. Milliario denique uno
Praservabalur igitur apud Bethleem anno 656, ai Betlilehem est monaslerium sanctorum Paslorum,
quo ita. perorabat Sophronius palriarcha, non modo cquibus angelus Domini apparuit in Nativitale Do-
spelunca illa Chrisli Nalivitaie coelesiis'reddita, sed mini.
i Ad poslremum triginta milliafis ab -Jerusalem
etiam prsesepe ipsum quod Deum excepit, quando est c Jordanis ad orienlem, supraque est monasterium
reclinalus fuit in prscsepio. s
sancli Joannis Baptistse, in quibus locis multa con-
11. Dislinguendaeninrsunl duo illa, specus sive sistunl s monasleria, J elc.
anirum, in quo slabulumTiro illius regionis more in- 12. Aiitequam xtlterius progrediar in huj'us Ber-
digenaeaperuerant,- eipraesepe, iniimus scilicei ejtts- nardi i inonaclii, vel aliorum post ejusdemoetalem de
dem stabuli et antri recessus, in quo antmulia pabu- saficluariis
s Palseslinse scribentium nolionibus affe-
ltim sumere consueverant ; ubi Verbum caro fa- Jrendis, duo placcl adnotare, quse pltirimum con-
ciuni, a Virgine malre in priino exoriu suo voluit ferunt i ad assequendum. teriipus translalionis cor-
reclinari,- ]
poris S. Hieronymi una cum parte .Dominici pi'ae-
Partem utramque illius sanciuarii descripsil per ssepis in occidenlem. Primum eril atlendere, quod
ensdemannos illucprofecttis episcopus Galliarum _ < collatis inter se Adamanni, el Bernardi descriptio-
Arciilphus, ex ciijtis dictanlis narralione Adaman- C;i «nibus, cognoscitur, oetateprioris illius, nempe Ada-
ntis monachus et presbyter Scolohybernus excepit iirianni, seu polius Arculphi episcopi, cujtts fuit iier
ei posleris indicavit: unde Beda-venerabilis sequenli ei ( recensio sacrorum locorum , eirca annitm 650,
sieculo intexult commenlarium de silu Jerusalem, osiendi ( consuevisse sepulcrum sancti Hieronymi
tolidem ferme verbis ex descriptione Arculphi <_t in i peculiai-i ecclesia exlra -muros Beihleeni in valle
Adamanni expressum. Sunt aiilem hoscverba Ada- adhserenli dorso meridiano collis Bethleemilici. Scri-
manninuper recusi a claiissimo scriplore Joan. Ma- bil ] enim Adamannus : « De sepulcro quoque, sancti
billon sec. in Benedicliho, parte n; pag.' 512 : 1Ilieronymi simili sollicitudine nbbis iiiquirentibus,
« In ejusdem vero civitatis (Belhleem) orientali et Arculfus
J sic ait: Sepulchruin sancti Hieronyini, de
exlreino angulo, quasi quaedam naturalis dimitlia (quo inquirilis, ego conspexi, quod in alia habelur
inest speluifca, cujus inletior ultima pars preesepe (ecclesia, quaeexlra eaindem civitalulam (Belhlehem)
Doniini nominatur, in quo natum puerum reclinavit irivalle i esl fabricala, quse in meridianolalere siia su-
liiater : alius verosupradiclo coiiiiguiis praesepioin- pra ] memorati dorso monticelli est conlermina Belh-
Iroeunlibusproprioflociis proprie Naliviiatis Domi-' leemiiici.
I Quod videlicet Hieronymi sepulcrum si-
nicai iraditur fuisse.Illa ergo Bethlehemilicas pelunca mili i opere ul Davidicum monumenlum composilum,
ornalnm habel. » '
praesepisDominici tota inlrinsecus ob ipsius Salva- nullum J .
toris honorificemiam, marmore adornala esi pre- IIoc poslremum non oiiose subdiliii' ab Arculpho
tioso : cui ulique semiantro super lapideuin coena-- " el i Adamanno. Indical enim ornamentorum deslilu-
culum sanctae MariaeEcclesia supra ipsinn locum itio, sacra Hieronymi ossa inde. fuisse asporlaia
ubi Dominus natus specialiler traditur, grandi stru- D) paucos
_ ante annos ad Theodorum papam, ex quo
'
clura fabricata, fundala est.i-Basilicam hanc Db- ' Umarus calipha amotis crucibus e nionle Oliveli
minici praesepis antro superstruclam a beata Helena isuspicionem excilavit in animo Stephani Dorensis,
Magni Conslantini matre, describunl praeler Euse- vicarii aposiolici munus ibl' gerenlis ex mandalo
bium de Vita Constaiuinilib.m, cap. 41 el 43, quoi- ejusdem summi pontificis Theodori, ne corpus B.
quot peregrinali sanclorttra locorum culibres, lilieris Hieronymi, quod unicum ferme supereral in Belh-
mandaruht Palaeslinae chorographiam; e recenlio- leliemiiico solo post alia sacra lipsana jnde subtra-
ribus vero ejusdem ornamenia luculenier exposuit cta', dispergeretur^ibimpiisUmari consiliariis, non
Joan.' -Ciampinus, de sacris anliqiiitatibus optime secus ac de ossibus proecursorisDomini conligisse
merituspraesul lomoll velerum Monimentorum. , narrant sub Aposlata Juliano. Quin etiam dubilare
Descriptioni Arculphi et Adamanni respondet spe- licet, num sepulcrtim, Arculpho indicatum in eccle-
liiiicseac praesepis Dominici anie aniios ducenlos et sia i paulisper remoia a spelunca el prajsepe Salvaio-
quinquaginta proemissa distinctio aBetlileemitici sa- ris, fueril secundum poiius receptaculum corporis
crarii cuslode Ilieronymo episl. 17 et 18, ad Mar- sancli docloris, el quidem lemporarium, ut caulius
cellam, quam illuc invitanl Paula, el Euslochium, < efferri posset, ubi a primo ej"us conditorio (quod
. Chrisli et Marisediversorium iia celebrantes : « Quo elegerat ad antrum ipsum in vesiibulo sacri specus)
sefmone, qua voce speluncam tibi posstinius Salva- reinoveretiir, et oblentu deponeifdi iri Ecclesia oc-
loris exponere? et illudprsesepe sermone honoran- < cultareiur felicitis secunda translatio exlra Palsesti-
dsim est. »' Et paulo infra : Ecce in hoc parvo nam, qua Romain delalum fuit.
 ~"~
2*7 ANASTASIl BlBLIOTHECARH 248
Ejus cerle sepulcri llieronyniiani ila remoli a A de Virgino, elc, et nola quod ibi juxta rupem proe-
spelunca prsesepis Domini vix meminerunt posleri diciam, in qua Chrislus nalus est, est alia xapacior
ad Palseslinam prpfecti in recensione vcnerabilium a prima, quatupr lanlum pedibus distans, subquaerat
locoruni, quaj, sibi indicabanlur. Monasteriiini Hie- prjcsepe, iu qub dulcissimus ille puer mox nalus, ae
ronyini, inio el lectulum, ei cellulam sibt ostensam pannis involulus, juxta bovem el asinuin reclinaba-
narrat Bernardus monaclius e Francornm. genle, , lur ; ct videiur una fuisse spelunca continua, quam
qui, appiobanio ac benedictionem imperiiente Ni- , soluni dividit facttun psliuni, cl ascensus, quo de fca-
colao papa primo, illue profectus esl anno Chrisli pella ad chonmi ascenditur. Feiuiin vero proesepis
870. Sepulcruin vero sandi docloris in ecclesia illa Romse delatum esl ab Helena regina. et in ecclesia
non rclulii sibi indicatum; cum Lanien referal se- Sanctse Mari;e Majoris decenler reconilitum. Non
pulcfa a se visa" tam circa Hierosolymam, quam longe a presepio fnii sepultus Hieronymus. Ad locum
circa Betlilehem, imo el in JSgypto extra muros autem dulcissimneNativilatis descenditur ab ccclesia
Alexandrise ostensum sibi nieinoret sepiilcrum S. in capellam per dec,-mgradus. Est autem capella illa
Blarci evaiigelistae, licet inde sublati a Vcnetis mer- " tota inlerius facla de opereMosaico, et slrala mar-
catoribus, ut ipse disertis verbis adnotat, ante annos more, el snmpiuose valde facla. Super locum illum,
quinquaginla.
' ubibealaVirgo peperit, poleslmissa celebrari super
Sed ueque Marinus Sanutiis, qtii cadem sacra loca tabulam mannoream, qua? esl ibi: de. lapide etiam
a'se eonspecta descripsil anno 1521, dum, summo nudo videitir aliqua porAo ubi natus esi Chrislus. Si-
pontifici librum offerret lioc lilulo inscfiptuin, Se- miiiler pars quaidam prmsepis in quo jacuii, nuda re-
crela fidetium Crucis. Ibi enim lanltimmodo indical R licta est. » Quaj loca cuin devotione el reverentia
non longe a praesepioDomini sepuUinnfiiissebeattiiii maxima visiianlur. Vix in orbe terrafum puichrior
Hieronymiiiii : et certe in vetusto codice mcmbra- ecclesia, vel scque devota poleslinveniri. Smil eiiim
naceo arcliivi sacrosancue basilicac' Liberiahae, tibi in ea columnse mnrmorcae noljilissimaeper qtialuor
Vila Hieronymi collccla legilur ex ejusdem scripiis, ordines disposilaj, sed eiiam magiiiludine slupendse.
el aliorum Patrum, de priori ejus humatioiie bsee Prselcrea navis ipsa eeclesiae desuper columnas us-
habeiilut': « Porro bealtis Ilieronymiis dum adluic quead (rabes facta est de opere mosaico pulclierrimo
viveret scalpcndo saxuin in ingressu spelimcai Do- et nobilissinio : sunlque ibi depictse cunctse historise
minici prsesepis sepiilcruni sibi fccerat nou longe a a mijjidi creationeusque ad Chrisli advenlum acjndi-
sepulcro pivcdiclarumsanctarum (Patilajet Eustocliii) cium, etc. In hac quoque ecclesia S. M. deBetlileiiem
ubi sajculi potestate dcvicla sopultus est pridie Ka- in jjariele ex parle sinistra esi locus ulji posilus fuit
lend. Oaobris. » Marini Sanuii librum infra reccn- iimijilicus el circumcisio Domini, ei ex parie dextcra
sebo. chori versus Auslrttm est lorus ubi sepulti fiierunt
•'•Unnm sepnlcri Hieronymiani iijdieium, quod vi-_ sancli imiocetilcs, ulii el allare coiislrucliim cst. Hu-
derim pbsl Arculphi setatem, supeiest in Brocardo, jus veneiabilis ecclesise preliosas tabulas ei colum-
siveBrucardo, scriptore sseculi xm, sed is queque nas prajcipil Soldaiius quidam pro consiruendo sibi
locum sepulcri designal juxta pnesepe Domini, tibi palalio in Babylone deferri, eic « Hic reciial impe- -
et nionasterium, ei leclulum sancii doctoris peregri- diium a iransfcrendo fuissc oslento coelilus ipsi
nis pstendi narrat, una cum sepulcro ejusdem, oblalo. t Tum subdii : « Saraceni quideni omnes ec-
nec noii cum sepulcris Pauloe el Kustocliii, non vero clesias bcalse gloiiosse Virginis, sed hanc prtccipue
in ecclesia sttbjeelaj vallis. Proestat hujus aucioris <-ivenerantur. jElpancisinlerpositis seqiiilurit Inexiiu
conlextum dare ex nupera editione inserta Geogra- Iiiijiisecclesiaeconlra Aquilonem esl clauslrum niona-
phiae sacrae a NicolaoSansou Chrisliaiiissimi regis choruin, ad quod per gradus aliqiios ascenditur ; in
geographo, pag. 181. crypta quadam "ostendilur cella, in qua bealus Hiero-
15. Bocardtts igitnr, scu Brncliardus Argentora- rymus poenilentia se afflixit, etin Iranslalione acbx-
lensis c\ sacro brdine Proedicatornm, qui aliquandiu posilione sacrae Scripiurx plurimum laboravil. Le-
vixit in Paloeslina, ac diligenler cxposuit sub fiiieiu ctulus quoque cjus oslenditur, et oflicinse clauslri
s.ieculi xni ea quae viderat, ita describit speluncam cui praefuit. De Ecclesia predicta fere quaiilum est
Nativitatis, et praesepe' Domini : « In exlremilale jaclus lapidis, quasi contra Orientem, esl Ecclcsia
vero oiientali sub rupe quadam-quse eratjuxta mu- S. Paulie ei Eustochii ftliasejus, ubi pceiiiieiiliam ege-
rumcivi;aiis(Bet!i!ehem)fuit, secundummoreniillius runt : ibi eliam osleiiduiilur eorum sepulcra.-»
lerrae locus jiro slaljtilo : habens proesepe in rupe Testiinoiiia Imcusque allata scriplorum a scptimo
excisum, ubi mundi Salvaior de Virgine nalus, et Christi sajculo ad quarLum decimum sibi succeden-
recliuaLus fuil, cuin loctts alius commodior in diver- lium in Belhlelieniiiici sacrarii et proximorum de-
sorio non essel, quam praesepe, in quod mundi scriptione, oculata idcirco duxi esse insimul cxhi-
Crcalor el Iledemplor reponerelur (Luc. xi, 7). Hic benda, ul aperle consleL quid hoinine praesepis Do-
hbdie sacelhim est exstrucium uobilissimum, stra- minici el reliquiarum ejusdem' ad Liberianam ec-
lum maiinbre, et marmoreis erectum columnis, ut clesiam una cum B. Hieronymi corpore iranslala-
vix hodie inveniri possit locus sacer illo pttlchrior, rum debeal inlelligi. Quaesemel si definiantur, ac
ut etiam Sullaiius lentavit hinc asportare columnas, D contesti asseflione loi saeeulorum si affirmenlur;
el alia crusta marmorea, .quibus parietes nitent; obscura esse non polesl tum causa,' lum lempus
sed serpente subilo apparenic, elterrorem incutiente, translalionis.
desislcre coaclus esl a conceplo proposilo. Videnlur Prajsepe Dominicumigltur, asserenlibtis Arculpho
quoque juxta hanc ecclesiam indicia quaedammona- et Adanianno, el Beda, imo et B. Hieronymo, est
sterii, iu quo leclus et sepulcrum divi Hieroiiymi inlinius ille anlri nalivilatis, seu Betlilehemitici re-
peregrinis oslendilur, eic, ei sepnlcra Paulae et cessus, sive speliinc;e sacrae inierior et angustior
Euslochii hand longe ab hac ecclesia. » portio (quam Hieroiiymus idcirco dixit cxiguum
DeniqueMarinus Sanuius Torsellus in libro per lerrm foramen) pro slabulo jumeniis altributa, in
ipsuin oblalo Chrisli anno 1521 siimmo pnntifici stib qua sanclissima Virgo DeiFilium ex se natuni recli-
hoc littilo : Secreia fidelium crucis, ubi lerrae sanctoe navit. Distincius est recessus hic seu praesepe a ca-
loca a se couspecta describil?paiie xiv, lib. m, cap. paciori antri area, quam vocant speluncam Nativi-
11, de Betlhehemilica spelunca Nalivilalis hxc nobis latis, pedibtis lanlunimodp qualuorex mensura Sa-
scripta reliquit: iiiili. In illo anguslo praesepis recessu, et quidera
« Ex parte Orientali esi spelunca in rnpe jttxta data opera exciso in rupe pro regionis illius more,
muruin civilalis, et videlur secuiidum moduni terrse ut obseivant laudati scriptores, altare ila ereclum
illiiis, fuisse locus pro siabulo, habens prasepe exci- ' -fuit, ut mensa altaris non impediat conspeclura
sum, ul ibi inoris csl facere proesepia. Hanc speliin- omiiemsaxi ubi nulus est Chrislus. Quin eliam de
cam quibus laudibus efferain, ubi orlus est Chrislus iiidusiria pra:servaia est poiiio aliqua non coritecla
 2^9 , HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III. _S0
lam saxi m qno nalus, tnm prsesepis in quo recli- A Aimminet, non secus ac Sixli V sacellum in Liberiana
Jiains esl Salvalor niundi. basilica imminel veleri pw.sepis sacello in ejusdem
ii. Cum lw:c sitnolio prsesepis Dominici constan- cenirnm translalo. Martini Sanuii verba jam reluli,
ter iradila per scriplores a sseeulo flieronymi ad diserte scribentis. t Saraceni quidem omnes eccle-
nostrum, consenuilur, nt reliquiseDomi-iciprsesepis, sias beatse glorios;e Virginis, sed banc prascipuo
si dicanlur iranslalse, intelligi debeal portio aliqua . (S. Mariae de Bethleliem) veneraniur. > Id vero lum
saxi illius, prsesepium Dominicum in recessu anlri ipse, tum alii sacrorunVPalpeslinaelocorum descri- .
nniea constituens, inde excisa el asporlala': eni plores memorant, non modo de Saracenis irtalis
propierea nomen prsesepis Chrisliapprime eonvenit, " siise, sed eiiam de superioribus ; cum narrenl absti-
utpoie parii inlegrum illud prius effnrmanti ciim cse- nuisse Soldanum a removendis columnis el marmo-
teris ibi reliciis. Nam cl partihus ihi permanenlibus ribusillius ecclesi;iein loco Nativilatis Domini ab
el ab exuacla separatis, el illi porlioni guse imda ' Helenn" Conslanli>ii Augiisti "malre magnifleenter
rolieta fiiii,-IIl a dcvolis culloribus videretur, prseso- cdnslriict;B, quando' in Babyloniam' transferre illa
pis nomen perinde iribuiiur, ae iribuafur his' por- ornainenia meditabaiur."
lionibns ejusdem saxi inde avnlsis et alio asporlatis. Perspecta igilur disposiiio et moderatio in animis
Quando igilur in Lilieriana basilica audituin primo Saraceiiorum residens parcendi eeclesiis . Deipara3
fuii s:ib T!<eodoropapa nomen Sancise Marise ad nnneupatis , pr.eseriim vero luiic Iielbleheniiiica3,
Pr;p.sepe,."exnolionerei lioe nominc indicata1,opor- laiitam (iduciam ingessii. noslrorum Cbrislianorum
lei inlelligere de allata iilius venerabilis saxl por- menlibiis,ut quas ad eamdem ecclesiam sar.ra lip-
lione, nbi nams Salvatora Virgine matre reclinatus gj sana servabanlur (inter b;«c vero beali Hieronymi.
f:ierai, aiigustum vocaliiilum sacrario aceessisse. corpns pnccipiie rec.ensebaliir)'satis lula ab injuriis
io.Ubivero collocataftierintpisesepisDominici se- pntarenl, donec priucipis Umari edicta, a diruendis
g:ncnta e Belhlehemitieo excisa, obscnrum non es!, crucibus lempsrarent. Qnin etiam memoranl vetusti
posica quam Dominicus Fontana Sixti papai Qiinli codices arcbivorum "a Paulo de Angelis producti
arciiiiccins, cni demandavil ponlifex jcuram illius _lib. iv.,'cap. 4" descriptionis basilicae LilierianaB,
veteris sacrarii Iraiisferendi in parlem basilicse, conlesle Pelro de Nalalibus, quibiis Baronius suffra-
magnifica struciura Sixlinse capellse a se amplifi- galnrin nolis ad Marlyrologium, ausos non fuisse
calam, diserle relnlit esse recondita ihcapsa plum- ii leles ejiisdem.sancti doctoris reliquias inde amo-
bea suhmensa altaris, pronl aiiliqiiitus eranl consli- vere, priusqiiam tripilci visione nionitus el inerepa-
- luta. In libris quos edidit tie slructuiis eodem Sixlo tsis de eoniumacia monachus ex illo sepulcro edu-
mandante a se peraciis.ubi agit de saccllo sahctis- cei^e,et Romam transferre divinitus jubcrelur. Sive
simi prajsepis, hcccreferl pag. 40 : igitnr accessiorie visionis a monacbo spectaue" vo-
« II luogo dove quesla cappelia si aveya da met- luerit Dominus signiflcare Iranslationem corporis
lere, e cavaio sotio ter.ra per maggiore divo- sancii docloris fieri oportcreper ca lempora, quibiis
zione, e sopra vi e slalo iailo uti altare di marmo suaserat Ileraclio Augusto metus barbarorum pra;-
fino con snoi scalini attorno, cbe cnopre tiiila della" poienlium sttbducere ab eorum manibus sacr"ata
cappella, e sopra detio allare sua saniiia celcbra la pignora,etianisi Beihlclieiniiicisacelli lulela mitiores"
messa della nolie, con quella del giorno rii natale , reddereLSaracenos
: erga ornamenla in eodem asylo
penti(icalmenle'con lulli i cardinali,e la corle. Sotlo "_,' posiia sivo providemia poiuificis Tbeodori Pabcsli-
quello a perpendicolo e posto 1'altro altare nel norum conlerranei caveril indemnitali tantarum
mezzo della cappella anlica, denlro il quale sono le reliqniaTiini, occasione sibi oblala curandi per Ste-
santissime reliquie del presepio posle in una cassa phaiuim ] Dorensem episcopum vicarium a se eonsli-
di piombo, ed ogni sacerdoie puo cclebrarvi sopra. liitum ea, qii3ebealus Sopbronius pairiarcba cidein
Hanc vero cnpsam et reliquias prcesepis Dominici commandaverat i ad sedein Romanam perferenda,
capsui inclusas novil nrchheclus, qui asseril altare a ;anlequam viia conccderet; universa comprobaht,
veteri silu remolum f-uisse.Esso allare fu rimosso diulius i non permansisse in PalDestinsesacrario Be-
i
da quello cbe slava prima, cbe gia slava per fianco, ihlehemilico saeri doctoris ossa, posiquam omnes
adesso e vollo in faccia di detia cappella. » 1fermc reliquiae sanclorum in eadem provincia quie-
In removendo igitur allari a priori sede, ut in sceniium i bac ipsa setale fueranl asportalseConslanti-
eam iransferretur, quse p.ilaas septuaginta distal a inopolini, aut in urbem Romam. Coinprobant etiam
loco antea occupatos(ul idem architecliis enunlial stndiiim ; ejusdem papaj Theodori et successorinn in
fol- indicalo 40) recoguiia de more fuit capsa illa reparando cultu ac veneralione, CbrisliDominicausa
plunibea, sub mensa altaris reclusa, et continens iipsius prcesepis debito per translalionenrpartis ab
reliquias Dominici praesepis, Betblebemiiieoex antro ieodem prsesepi excisse, et in hasilicam Liberianam
lmc allalas una eum sacro corpore B. Hieronyini, ;asportaise una cum corpore S. liieronymi; nl adim-
quando Saracenis in priedam cesseral Pahrsiina, el pleretur ] bic per Romanos ponlifices sacrificium Deo
Umaro convertenle vesligia templi Hierosolyniiiani ioblatiiros noctc ac die Dominiese Nativitatis siipra
in a;de:n Mabumetana3 superslilionis, el amovenle idem i proesepe Romam perlalum, quidquid beatus
sacras cruces e monie Olivarum, limendum jure Di !Sopbroniiis perficere optaveral de more in illo sa-
fuil, ne iisdem suasoribus, quibus obleinperabai in icrario", dum a barbaris inde arcereiur : ut vidimus
noslroereligionis vexillo inde amovendo, impellere- ex i ejusdem homilia supra laudala : prseserlim cum
lur eliam ad subverlcndas Belhlehemiilcae speluncse prsesentiient,
) doniinalnm Saracenorum ad universa
niemorias, obslruendosque adilus sacros; unde ani- < Orienlis imperia iia jam fuisseprolensuni, utcapli-
mali noslrse fidei bosles qui'lalia suadebanl, reno- viias Palaesiinsenoscerelur fulura maxime dinturna.
vare vellent exempla sub Juliano speclala ct deplo- , 17. Hoc itaque sludio moius Theodorus papa So-
rata insnltaiidi sanclorum lumulis, officiiinique su- phronii ] pielali addiciusnon minusquam Patrissuiepi- '
persiitum cremandorum, ul sacri cineres disperge- ' fscopi, et palrise Hieroselvmse, religioso sludio innu-
renlur. ttrilnserga Dominiciim prsesepe, el reliquiasibi dcpo- .
1G. Cur aulem inler postremas sanctorum reli- silas i beali Hieronymi, et nondum sublraclas"a Sa- '
quias, quod veleres libri testanlur , - e Palseslina racenorum l capliviiale, licet regio Palsestinsenudata
sublalas, ut in locmn lutiorem reciperentur, adnu- ferme I foret cseleris sacris lipsanis exlra Betlilehemi-
nierandum sit corpus Jjeati Hieronymi, ralio co- licum l asyliim aniea servaiis; cogitavit sacellum in •
gnoscitur, indicata ab iisdem scripioribus, qui pere- LiberianaI basilica designare, in qno culltis adhibe-
grinalionum piaruni cansa illuc profecli mandarunt relur i lanlis pignoribus salulis nostrse plane similis
1
lilteris, Saracenorum animis iusedisse revereiitiam Bethlebeinilico, e.l in Roinano sacrario^repararetur"
peculiaremerga ecclesiam liancBetblebeniilicam Dei- < qiiiquid siiblrabebatur devolioni fidelium in Palse-
panc Virginis litulo Deodicatam, qunesacroprsesepi ssiiua,p'er Saracenorum invasiones impediisc a liberO'
_M . .. ' ANASTASII BIBLIOTHECARII 2S_~-
accessu ad speluncam tot mysleriis consecratam. } solidos supra mille ab Agaihone cohlributos ad ln-
i8._Auspiceigilur pielale, ac sludio Theodori papse minaria adornanda (146), cuin sciiicet frequenlia
aiidirj coepit Romse in Liberiana ecclesia nomen aflluentis populi ad vigilias Nataiis Dominici niaxima
Sanctai Marice ad Prmsepe. Reliquise saxi ubi Chri- essei post reliquias T3ethlehemitici illius hic deposi-
slus reclinatus a matre Virgine reeolebatur, hnc,fls- tas; necnon litanias a Sergio inslitulas ad S. Marisa
porialse cu"m fido anlri cullore Hieroiiymo : illse ad Prsesepe per quatuor "solemnescjusdem Deiparsc
collocaise sub mensa aliaris, ul sacrificium divinum dies, Annunliationis, Nativitatis, Dormitionis, et
ibldem peragereiur, quemadmoclumin Bethlehemiiico Hypapanles; sect 164, et monasteria uria cum Ge-
sacello corisuevefal. Locus perinde cullus niusivo roniocomio addita a Gregoriollsecl.' 178, ulperdiu -
op.ere,ul in Palseslina. Dona, ornamenta, nomen, noctuque' divinis laudibus personaret basilica,' liacj-
Chrisli natale solum referrent Romana civitate do- res quodammodo reddila Hierosolymitanse, ac Be-
nalum seupolius urbemRomam feliciler conversam, llileemiticaepietalis thesauri.
ul Hieronyriri verbis ular, in diversorium Chrisliet 19. Instiluti sermonis ralio deposcit, ut conjun-
Marise. gantur cum prmsepi Dominico memorise sacromm
'Feliciter dediicfa sub Theodoro colonia (si fas est cunabuloimm, inde pariter translatorum ad nostram
dicere) Nalalis Chrisli in prsesepis parle huc trans- basilicam. Ut in angustum contraham ea quse pro-
lifta, mira incremenia accepit a successoribus.. S. lixius essent exponenda, duo mihi prsestanda eriint.
Marlinus papa ab illo proximus hoc in prsesepe aus- Pfinnnn indicare oportet quomodo in Palseslina
picatus esl marlyrium, quo erat alibi consummandus. prseservarentur antequam ad nos pervenirent. Alie-
Legilur enim ab Olympio exareho neci destinaius p rum consequetur inquirendum de translalione co-
ob iidem catholicam fortiter asserlam slruetisinsidiis, rumdem.
diim peragefet missarum solemnia in hac sede S. 20. Ne autem cogar sigillalim persequi liisioriam •
Marisead prsesepe: ut suum quodammodoStphanum prsecipnariim reliquiarum, quse in Palseslina asser-
Rbmse quoque invenirel hsec nova Palsestina. Verum vabanLur anle Persaruin et Saracenorum irruplio-
de Marlini confessione hic non deduco imilalioiiem nes, monuisse generaiim sulficiat, in sacris lipsa-
sacelli Bethlehemilici ejusque cultus. Arguo ex rnissa- nis ad nostroe redemptionis mysleria, et Chrisli Do-
rum solemnis hic illico instilutis et frequenlatis mini ejusque sanctormn gesta prascipua pertineiili-
sUlim ac Domihici prsesepis nomen ac reliquice ac- bus, duo gencra posse disiingui;- iinuiiiimniobilium
cesserunt. Quod el in successore Martini Eugenio corporum, seu difficile amovendorum; alterum vero
papa spectatum fuit, cum cleri et populi zelus reli- illorum, quaj loco facile moveri possent et alio aspor-
giouis emicuit, ea conditione, ac tessera fidei calho- tari. Primi generis dicam montes Thaboris, Sion,
liese requisitain acccssu ad operanrium divinis in Oliveti, Calvariae; antra, Nalivilatis, el Ilesurreclio-
hac Deiparse basilica ad prsesepe, ul inde omnino nis Dominicse mysteriis consecrata. Quse vero difli-
afcerelur quisquiseamdem fidei lesserasn non redde- culler moveri possunt ac transporlai-i, ut domus,
rel inlegerrimam. Cnllui preeipuo missarum solem- sepulcra, et nioles hujusmodi, Chrisli, Deipar;e, apo-
nium, ibi cbnstiluio in prima tfanslatione sacrorum stolorum prophetarum , marlyrum , el confesso-'
piguorum-sub Theodoro", Marlino, et Eugenioad rum, aliorumve sanclorum geslis, ant depositione
normam Bethlehemilici sacrarii, respondet aeeessio venerabilia, eidem generi ferme accenseri possunt.
aliaruiii decoralionum, his reliquiis adbibitarum per <J ~ Alterum genus lipsanorum facilis transvectionis
pontiuces subsecutos in quibus semper elucetpecu- sunt irislrumenla ipsa gestorum, quoaab homirijbus
liaris quidam conatus conleslandi aucloritatemge- mahn geruntur, puta cunarum, et pannorum irifan-
nuinam Belhlehemitici prsesepis in parte sui rion nio- tise Chrisli Domini, vestiiun, crueis, coronse spinene,
dica hicproasefvati. Ul enim Chfysostomi&tateillud " lancese, et bujusmodi, necnon-Deiparse indumento-
auro argentoque clusum ila asservabalur, ul mysiica ' rum, Petri catenarum, calhedrse episcopalis Jacobi
regtim munera 'aspeclu solo manifeslaret; ita hoc aposloli apud Hierosolymitos aul Marci evangelistse
cerialim exscultum preliosissimis quibusqiie metallis apud• Alexandrinos asservalse, ac similium. Huic ati-
per sumnios poniifices, regumque maximos par tem generi-includuniur etiam ossa sanctorum,alla- in
sludium sacerdolii el imperii manifestari in suis eorumdem sepulcris deposita,"aul<:ustoditain
faseibus nato Dbmino hutnilis prsesepis bospitisub- ribus; quorum asportandorum" nulla est diffieultas,
mitlendis aelas quiEcunque viilii, donec ad cumu- ' ubi aperta sint conditoria in quibus asservantur.
liim aucloramenli et deelaralionis oninimodse Sixti 1
2i,22. Observoigitur, apudHierosoiyniam,ejusque
V magnificenlia et religio nihil propemodum prae- patriarchatus eeclesias in more posilum fuisse, ex quo
tefmisit. Jam illa' leviorvideri potest sequiparatio, publicus religionis nostrse cultus in pace Ecclesi;e
qiiod in auguslabasilica ulrobique offcranlur regii auri sub Constanlino ibidem exerceri ccepit, ul in ipsis
primitia?, ibi Orienlis a magis, hic Occidentis ab In- mysleriorum nostrorum editione consecratis locis ,
diis regique,homiriigae, Deoque • quod ulrbbique co- ubi primi generis lipsana immobilia -sita(sunl, aedes
liimnis, musivis,' el marmorum cruslis. lectissimis sacrsc magnifice excitarentur, quoeeadem venefabi-
sacellum prsesepis Dominici convestiatur ibi a Cbn- • lia et immobila lipsana, et memorias gestorum Do-
siantino, hic a Sixlo; el Virgiuis' mairis memoria D mini'el sanclorum ejusinlra ambilum suornm parie-
ibi ab Helena, hic a Paulo; quod altaria ibi ful- Lumclauderenl, ut maximo divini sacrilicii cullu
geant aureis argenleisque donariis Eudoxise, et Pla- ibi Deus honoraretur, ubi sedem-elegisse" videbatur
cidiie, hic apostolicse' sedis antistitum Leonis ter- misericordise suse erga homines exercendse. Quoeau-
lj~i(577, 579, 40i, 409)," el Paschalis I (4S0, 481), temreliquisesecundi generis, uempe asporlabiles ha-
qiiorum pielatem ac.magnificentiam" sunt imilati e berentur, ad eadem gesta perlinenles, quoerecoli in-
regibus Hispanis Philippus IV et Gatharina regina, e tra designatas ibidem ecclesias speciatim debebanl,
cardihalibus S.RfE. Jacobus Goluuina el Pelrus Ot- illse, inquam , asportabiles reliquiaa appendebantur,
lobonus vicecancellarius arcliipresbyter, boc ipso; el asservabanlurin thecis etloculamentisearumdem
quo"seribimus anhojubilsei 172S argento solido sa- aedium sacrarum. Legimus apud Eusebium, beatam
cras historias affabre exprimente, uniiique vesliens Helenam ConsLanlinimatrem afilio Auguslorogatam
aram principem, in qua fidelium veneraiioni sacra ut ad Hierosolymam se conferret qusesiium Domini-
cunabula proponunlur Chrisli Domini infantise pre- cam crucem, aflaque sahtlis nostrse inslrunienia,
-
liosum "ejusconlactu reddilum monmnentiim. rpisefidei nosirse bosles ingesta terra occullaverant,
. Ut hsec postrema prseieream, el illa lantum con- iiiriusque generis lipsana in lucem Deo dante
secter, quse proximi a Theodoro ponlifices conmlere eduxisse. El in repertis anfris nalivitatis, sepulcri, et
a.d cultum sacroriim pignoriim labenle sseeulo-vu resurreclionis Domini, rile expurgatis ab sacrilega
quo nomen-memoratum accessit- cum reliquiis prae- profanatione Adriani, aliorumque-prineipum etper-
sepis Dbmihici noslraj basilicse, satis erat indicare secutorum, qui idola genlium supra ea conslitue-
 2S5 HISTORIA-DE.VITIS ROM. PONT. -- S. SIXTTJS III.
ranl,_ne..a fidelibus in .posterum frequemarenlur, A £pistoIa B. Hieronymi-ad diaconum
stiidio ejusdein Augustse basilicas Clirisliani cullus Sabinianum,
fuisse fundatas,quoe sacraria illa immobilia intra se .eiijus scelesta vota' in eo sacrario admissa dum cx-
confinererii. Mobiliavero lipsana apud easdem Ec- •probraf, bis utilur : t Angelns ille cubicidi
;Alarise Janitor,yerbis cwiarum Domir.i cuslos, ct infanlis
clesias parlim reiiquit, ul antediximus", asservaiida, Cbrisii
partim secum advexit ad Constanlinum"filium, <:iad prodidil.gerulus; coram qno laiilii faciebas, ipse te
basilicas ditaridas , el sacraria ab ipso constructa i Cunas certe a prasepi distinguit Ecclesia,
-lom Ronise, lum in aliis praclpuis-civiiatibus Ro- quoe, uiiiiatuVn Domimim a Virgine matre eadem
mani iiuperii. Quse igilur in Paloestina reliquii,- ple- nocie reclinalum in prsesepio novit ex Evangelio, ita
raque invenimilufe inelusa fuisse sacris parietibus eunidem in cunis adoralum ascilicet magis cum Leone Ma-
ille
earum, quas dixi ecc.lesiarum, aut thecis preliosis gnopaulo postirecital: quas .caHfls'--fa'ber
apud easdem depositis decorata,' ibique custodila nutritius beatus Joseph et una cum angelis Chrisli
quarto et quinto sasculo. gerulus designalus aptare non omiseril, expertus/
23. In basilica Resurreclionis, ubi anlrum -el se- iocum sibi deesse in diversorio , el sentiens cilo
pulcrum Redemptoris noslri adhuc immotum visilur, transmigrandtnh'in'alias sedes. Ila Domiiiuin,.queni
Arculplius episcopus iiarral circa medium septimi pastores acceperant in nocle quserendum iiifanlehi
saiculi'adversa sepulcro fuisse suspensa-linteamina, pannis involutum in prmsepio,magi posl aliquol die|
suh quibns aliud aliare excisum e dimidiato - saxo vencrati sunftV cmiabulis. Eadeni dislinclaphrasi
quqd fuerat advoliilum in sepulluraDomini ad oslium casligate eliam in carminibtis caiiuril Patres et poclaj
niohumenti. TestaturAdamannus ejusdem sseculiscri- g Chrisliani, uascentis quidem, et adorati a pastoribiis
plor ilasibi.namtlum ab Arculpho , oculalo inspec- solum proesepe memoiantes; adoraii vero a magis
' -
tore (num. i). Inter Golgothssecdesiam, ubi Domi- prsesepe et cunas.
hica crux fuerat infixa , et proximam basilicam- . Atnbrosius in hymno diei DominiciNalalis •'
marlyrii nomine quoque donatam a fundatore Con. ~~ Prsesepejam fulget luum,'
slaniino,tria seiectainstrumenla-passionis Dominicoe . Lumeiiquenoxspirat novum.
cjislodiebariiur aslale ejusdem Arculphi, ut eodem • El Jtweneus presbyter, lib. n , vers 168:
ifarrante scribit Adaniannus numero 8 , nempe calix ' Iioc
argenleus utrimqiie.ansatus, quo a se benedicto usus signumdicarii,puerumqueni cernere vullis ,.
tradilur Dominus ad sacramentum sanguinis sui Jam licet implentemgracili prcesepiavoce."
: '
tfposiolis,in coina libandum, el ad. convivium cum Et ve"rs..l76
iisdem celebrandum post. resurrectionem : in eoque Pastorespropere veniuntpuerumquejacenlem
spongiamasservafi dixitquam aeelb-plenam sitienli Prsesepisgremio cernuot;
Dominoin cruce obtulerat miles. Inporiicu ejusdem El Sedulius presb.-, hymn. de Cbrislo :
ecclesioe Constantinianse a- se conspectam narrabat Feno jacefe perlulit,
Afciilphus i lanceam militis, qua lalus Doniini in Praasepenonabhorruit.
cruce peridentis ipse percusserai. Ita vero servalam
describil: Hseceadem lancea in porlicu illius Gon- Et Venantius
' Fortunalus, lib. n, hymn. 11
stantirii basilicse"incerta habelur in cruce lignea , Prassepeponi pertulit,
Sub mairepannosinduiL.'
ciijiis hastile in duas iritercisum esl partes, quam si- ^- -
niiliier lota- Hierosolymitana frequentius osculatur, Et Prudenlius in Enchirid., epist. 28:
et veneratur eeclesia. rloni de sudarii velo hsec Prsesepejacenti-cunaerat'.
subtexit. t De illo-quogue sacrosancto sudario, quod Adofati vero a magis, et ab Herode ad neceni
in sepulcro super capul.ipsius fuerat posituni, sancli qusesiti cunai commemoraul cum Prudenlio, hymni
Arcuiii relatione cognovimus, quiillud propriis eon- Epipb. vers 100 :
spexit obiutibus : Item jeferl in scrinio ecclesise re- Satelles,i, ferrum rape,
conditum alio involutuhi lihteamine, cujus eliam Perfuudecunassanguine.
iriensuram Iongitudiriisdefinil oclonum pedum. t
. .AJiud quoque linteum majus Arculphus in eadem Autsi prmsepeicomiriemorant, non omittunt cuna-
bula et cunas jain Chrislo paratas et custbditas a
Bierosojymiianaciviiaie vidit, quod, ul ferlur,'sancta
Maria contexuit.elob id magna revereniia in ecclc- nulriiio suo' et "gerulo, matrisque Virginis sponso,"
sia habitum lolus Yeneratur populus (num. 11). - ubi illum adoravere Chaldsei.
.Verum ^it instar omnium beatus Paulinus, -qui 0 sancLapraesepistui,
/Eterne rex, cunabtila;'
(epist.M)enumeratsetalesua,«quarloseilicel Gbrisii - Poplisqueper sseciumsacra
s-jeculb, hsec omnia ostendi in Palseslina, proesepe Mutiset ipsis credila!-
• nati, fluvium hortum alrium
baptizali, orantis, judi- -' Adorathsecbrutumpecus,
cati, columnam districti, spinas coronali, iignum Indoelaturba scilicet:
suspensi, saxtim «epulti,- locum resuscitati, memo- AdbratexcbrsnaliB,
riam evecli. » Videflrelser. de Cruce lib. i, cap. 95. Tis cnjusin ]ia-;tusita esl,
24. Tot igitur immobilia et mobilia lipsana -novi- D Sed cumfidelispirilu
mus prseservata usque ad ffilateni ingressus Sarace- Concurratad pr-esepia
norum paulo antemedium sepiimi ssectili; ul in sola Paganage.ns,et quadriipes,-
basilica Resurrectionis; et in proximis Passionis, et Sapiatquequodbrutumfuit:
Sepulcfi, apud Hierosolymamhsec bmriiaindicaren- Quod ehim.Pfudentlus asseral, hsec sancta pfse?
iur,.'nempelinteamina sepulcri, el sudafium, bstium sepis cunabula-pef sa3cul.asacra esse populis,'hbri
praecludens saxum conversum in mensam altaris, id poeiice dictum, sed hislorice haberi debet: Vidi-
calix ccanseDominicse,spongia sitienti oblaia, lancea mus a Hieronymo cuslodem lum prwsepi,' lum cunis
in demortui latus infixa, prseler crucis Dominicse ascriptum angelnm Christi gerulum; sive angelum
parlem a Persis recuperatam; quibus et spinese co- sacrse speluncse tutelarem inlelligal; sive custodem
ronse partem addereoportel, a Bernardo monacho el sponsum Virginis, Chrisiique infanliseJoseplmni.
visam anno 870, appensam in ecclesia Montis Sion, Eo.lubentius vero cunas indicociim Hieronymo, nec
ubi eiiani columna porlicum suslinens, et Chrisli tanlum cunabula, ut de ulraque supellectile infanliae
cruore perfusaostendebaiiirPanlse, leste Hieronymo. Cbrisii ejusque venerabilibus r.eliquiis impleliiiri
InEcclesiaveroBebilehemiticanon minorcopia sa- abunde intelligatur Prudentii votum, ut populis-per
crorum pignorum amovibiiiuni fuit-quarto preeserlim omnc sseculumsacree babeantur. - -•••;-
et quinlo sseculo,perlinentium ad mysteriuni et gesta , 2S. Sciocim«s"a«H!fl6!i/Jsapud Lalinos aliquando
Doininicse Naliv;talis. Gunas a spelunca Nativitatis dislirigui: ut cunrnproprioe.sinl lectuli inobiles,veiv
disiinclas, s>edibideni asservalas, iudicare videtur, •salilibus fulcris tii plurimum inuixi ail infantes huc -
 2SS ANASTASII BIBLIOTHECARtl 2S6
ilhic movendos, quo facilius sopori indulgeant; cu- A aulograplio Lalino expressisse Leonem de Christi
nabula vero, sive incunabula, sint vincula el fascioe, Domini nativiiale loquenlcin, Ihfanliaparvuli oslen-
quibus colliganttir infanles in cunis posili, eorum- 'dilur humililale cunarum, Grxeee reddi:K«i y.ph
que corpusculis panni aslringuntur; ut ex Plauto VHmoTvj? xovBpitfov;SiutHs TWVtmupyuvtavsiziltiu;
elicitur Truc. vers 15-: imyiyviiaY.Ezui.
""
Fasciisopusesl, pulvims,cunis, incunabilis: Quin eliam in divinis iiiteris utriusque linguoe
Inlerpretes Grseciel Latini acceplionem vocis con-
Et in Amphit i, S2. firmant, "dumvertunl Hebrseamdiclionem inVin in
vers. 9 cap. xxxvm libri Job, quse scilicel eompo-
Neque eumquisquamcolligarequivitiu cunabilis/ nilur ex radice^nn fasciis i»vo/tit(,proprieindicanle,
et cum adjunclo pronoinine ejus ad verbum redde-
Auclor Lexici aniiquitatis, qui hsec erudite colle- retur, fasciam ejus; ita ul versiculus Hsebr<capbrasi
gil, observal inepte repeiilum a Plauto dicendum, sonel, quando posui nubem veslhnentnm ejus el cali-
sicuhabiila essenl fascise. Quare etiam cnm Ferra- fasciam ejus, rectissime a vulgala Lalina
rio"Elecl. 1120, ita concludil: « Credibile igilur est, ginem
versione exponalur : cum ponerem nubem veslimen-
cunabula fuisse fascias, instilas, sive vincula, quibus lum ejus, et caligine illud quasi pannis infanliat
infanles in fasciis involuti Iigabantur in" cunis, ut obvolverem,a GroecuveroLXX sequefelicilerconver-
hodie fit-, ne inde exciderent. j laltir, 'Ou.iy\y SE uv-y)vBUIUGGUV itsr.upyuvavtt '.
. Credibile id quidem; sed ratum et exploratum R nempe, nebuld vero ipsum (mare) quasi fasciis ( seu
esf, per eam diclionem cunabula tum fascias, pan- " cunabnlis ) infaniim obvolvi; exponenle Symmacho
nos.ct inslitas.illas, tum eliam anw ipsas perinde - vim irauslali eleganter desumpti circulari ex- aslri-
inlelligi. Ut enim praaleream complura scripiorum ciione infanlum, pcr fascias, panuos infanlioe, et
veleruni loca id suadcmia, el in solius Claudiani cunabula, seu retinacula, inira cmiarum amhilum
carmjnibus indicem seleciiora",nempe in cons. Pub. relenlorum : quse oninia sunt cTzi.pyuvu: unde ver-
et Olybrii yers. 144, in lerlio cons. Honorii vers. 17, bum tTKupyuvioi, fasciis involvo.Mirificeauiem con-
ct in quarlo ejusdemcons. vers. 21, iiccnon de Nup. venit siniilitiido infamiliuin faseiarum nebu!is,uude-
Hon. el Mariseversi : quaqne per isyrum cingenlibus "circnlarem superfi-
ciem Oceani, el complexaniibns' cunabulorum more
Jam gratserediere vices,cunabulapensat; corpus- inclusum. Synunacbus in edit. . Valicana
Sixli V : w? viuily Kspidlrio-oiKUTIJV : perinde nube
quoePyrrhus interpres in edit. ad usum Delphini ita ex- circumvolvitillud (marej.
ponil: Te compensat, ob cunas et educalionemsuam: Suui rgitur Grseceo-xupyayaseque ac Latme cuna-
•
ul, inquam, has auctoritates omittam, phiresque ai- bn'a tum fascim, el panni infaiuiai, et inslilm, el re-
miles, prseterire certe non possum defmiijonem p-sr- tinacula, lum ipsm cunm, seu lectuli, si placet, ad '
spicuam, Isidori, in originibus docentis, non modo infantium corpora circnmplexarida, et confovenda
vini dictiohis (cunabula)' sed etiam eiymologiam. quo lutius dormianl el ab externis incursibus et
Cunabnla, inquil, suiit Iectuli, in quibus mfanies ja- niolestiis nndique proteganlur.'
cere solebanl, dicla quod parlui adhibebantur quasi
26. Morosius insisiendum esse auxi in nolione
cynabula; nam r.vtivest Grsecisenili. Ulrumque Isi- G vocmi
dorus haiisit e Servii Coriimeniariis in Yirgilium diversarum, quibtis Graece ac.Lalinesigniti-
canlur bsec instrumeula puerperii et infantise, ut
Ecloga iv, vers. 23: omnis ambiguitas averli possit in requircndo apud
scriplores ulriusque lingnse, quid aclum sit de hu- -
Ipsa libi blandosfundentcunabulaflores. jiismodi cuwtbulis el cnupyuvoi;adhibitis ad sanclis-
in quoeServius ita perseribit : Cunabnla lecluli, in simum Cbrisli corpus tuni in Nativitale excipiendum,
et adoratione aptandum in antro Beth-
quibus infanles jncere consneverunl\ vel loca quibus lehemitieo, lummagorum alibi in progressu infanlise, nempe
nascunlnr, nam r.iuv Grmcis est eniti. fuga in jEgypium, et reversione in Palsestinam, de
Manifestumiiaque fitexallatisaiicl.orilalibus,ciraa- more cusioiliendiim et coufovendum sludio
bula dici generice et promisciie de universo apparalu malris, ejusque iniacli sponsi et Chrisli Virginis nulrilii
el supellecl'le puerperii et infanlioe, nempe de cunis, beati Josephi, ea, qua decuil cura non minus soler-
fasciis . pannis,. retinncnlis, ad infanle? fovendos, ler compaiaiis in Doinini Salvatoris infantia, quam
obvolvendos, aslrlniiendos, et inter dormiendiim studiose asservatis poslquam excesserai ex ineuria-
conlutandos adbibilis, licel aliquando de cunis intel- bnlis, ei proficiebat oeiate'ac sapientia apud Deum
ligi possit aul debeat, aliquando de solis fasciis. el homines. Si enim fideliuni primorum cura lanta
Quod auleni Laiinis accidil in lisu vocis cunabula, fuil in asservandis apud Hierosolyniam aposloli Pe-
id Grseois pariler contigii in diclione illa a-itupyuvu, tri vincubs, ab Endoxia deinde iransmissis Romam
quseutriquecuiiflfriiforumindicalioni exacte respon- », veterein et novam qmnlo labenle sseculo, et Jacobi
del pro lnbitii scribenlis : nempa utperinde significet caihedra ad setaieni Eusebii prseservala, ut ipse
lum fascias, qiiibus panni astringunliir leneris in- scribit Hist. Eccl. lib. vn, cap. 19, mtilto sludiosius
fanluiii corporibus, el inslilas, ac relinacula, quibus Virgo prudenlissinia et tedes sapieniise intelligebat
fasciis el pannis jsm inyoluti et aslricti infantes preiium bujiisinodi supelleciilis, divino Cbristi eon-
inira eas lem cunas religantur, neexcidanl; lum lactu «acratissiinse jam reddits, et ad futura ssecula
cunas ipsas eadem diclio shjuificet, quibus inclusi et cum elogio Prudenlii transmiliendse :
alligali infanles sccurilalis gralia detinentiir.
Idcirco Screvelius in Lexico Lalino-Graco verho 0 sanctaPrajsepislui,
Cunm; Latinoruni recle apponil, tanquam synoiiyma ACternerex, cunahuia,
Komt, el o-7r«p7Kvov. Alia quoque lexica Giseeo- Poplisqueper sajelumsacra;.
Laiina expoiitini, Grsecam diciionem attupyuvov
duabus Laiinis fascia et cunabula respondere., ut in et angelorum custodise, Hieronymo teste, concredilse
-Lexico Scapulse, et aliorum legimus. in Cliristianis ecclesiis, ul sariclus doctor inclamat
lta.autem ralum baberi debel Gfsecis, diclioni sacrilego Sabiniano.
tnrupyuvurespondere Latiiium vocahultim cunarum; 2". Fulsse autem ila prseservata et custodita eadem
ut videamus in sacro concilio Chalcedonensi,aciione cunabula et atcupyuvuapud Jacobi aposloli successo-
secunda , - edit. Rom. pag. 207, D. ubi epistola res in sede Hierosolymiiana, cni suberat ad sexlum
Leonis papaj ad Flavianum publice fuit recilata, in lapldem illi adjacens ecclesia et oppidum Belble-
2S7 HISTOitlA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III. 258
hemUicum una cum prsesepi Dominico, constal ex A itransmissas Augusli possidebant, aliqnot spinas co-'
hisloria Nicephori, lib. xiv, cap. 2, narraniis, ab fonm ; Domiinnostri Jesu Cliristi et sanctorum Inno-r
Eudocia Augusla, Theodosii junioris uxore, Hieroso- ceutiunii reliquias, ul Aimoinus testalur lib. m, cap.'
lymam profecla, fuisse transaiissa Conslantinopolim :18, Historite Francorum. Unrie comprobatur Incc
tria sacra munera inde collecta; quse tanquain cce- idona anlisiilunrHierosolymil. ecclesioe.traditamaxi-
leslem lliesaurum custodiri volnil in celebri ecclesia ]misprincipibus, el a sanctissimis"episcopisin Orien-
SancloeMariseVirginis qnamruv oSn^Gvseu Visedu- tali i Ecclesia diligenter cuslodila, subdividi nonriun^
cum appellabant a Pulcheria Augnsia Tbeodosii so- iquani coepisse, et quidem adhiliila caulione, ul pre-
fore ac lulrice magnificenler exciiata. Fuerunl au- tiosa i illa possessio transfunderelur in lales hmredcs,
tem tria illa dona. lc' hnago Deipara' ab apostolo, iqui ejus venerationem pari -diligenlia' servarent ac
inquil, Luca depicla, de qua eliam loquitur lib. xv, promoverenl.
] Ut nimius nonsim in aliarum reliquia-
cap. 14 ; 2° Sacra colus, adhibita scilicet aDeipara rum : caialogo sublexendo, quoe Hierosolymis asser-
in lanificio domesliGOad pannos, el vcsies divino vabantur ; per illa' el per complura sseculaconsecula,
Filio sub, sibique ac sponso parandas. 5° Senaloris i
salis est indicafe lipsana, quae.peilinent ad Christi
tpsiwsfascim: ila enim reddit Latinus interpres R. icunabula,' de quibus'hic specialim agimus, neinpe
P. Fronlo Ducoeusid quod Grsecus hisloricus appel- ad supelleciilem ejus nativiiatis el infantise.lliius
lat miupyuvu.Hsecvero Iipsana, sive dixeris fuscias, vero partem abEudbxia acquisitam-Hierosolymis,
sive pannos infanlim,~el retinacula, sive cunabula, <et ab cadein iransmissam Conslantinopolini, ibique
sive etiam cunas,'perinde est; cum ex eo lesiimonio recondilam in sacris acdibus, Deiparsenomine Deo
•
"probari dicimuSjlabenlequinlo Cbristi sseculo cu-p dicalis, appellalione Odegorum, et Blancliernarum,
slodilam fuisse in episcopalu Hierosolymitano su- constat usque aJ sseculumduodecimum ac decimum
pellectilem ualivitalis et infantise Salvaloris nostri : tertium lerse Cbristianse inchoatum, ibidem prseser-
eujus partem inde transmisit Eudoxia Constaniino- vatam; eum Balduinus imperator ad Plrilippum Au-
polim. A •quonam vero donatore hsee munera ipsi gusinni diclum Francise regem inler cselera saera
fuissent conlradieta, discere possumus ex eodem -munera lipsanortim transmiseril de linleo quo Cliri-
hislorico, ubl de Ptilcherise studio iterum agit iri -stus -. Dominus fuit involulusin prmsepio, ut Rigordus
tedibus saeris magnifice extruendis lib. xv, cap. 14. -mrrai apud Spondanum ad ann. 1200, num. 1, et
Docel enim Auguslam Pulclieriam petiisse a Juve- observal Joannes Ferrandus ' disquisit.
" " reliq. lib. i,
nali Jlierosoiymitano archiepiscopo et ab episcopis cap. I, pag. 9.
Palsesiinse Chalcedonein. profectis ad concilium 29. Cum itaque liberales admodum fuissent Hiero-
cecumenicuiri celebrandum , ut Deiparse Virginis solymitani anlisiites ab EudoxiseAugustse sseculoin
corpus sibi conlradereiur, quod audieral depositum ma.gna parle sacroruni hujusmodi pignorum eidem
Hierosolymis. Verum Juvenali respondente, sacro- contradenda,' quam ad ecclesias"regise urbis Con-
sanctum quidem corpus illud elatum esl prope Hie- sianlinopoliianso ditandas inde transmisil; nec a
rosolymam Gethsemani deposilum fuisse angeiica largiendo desislerenl ex residuis apud se parlibus
simul et aposiolica cum' hymnodia, sed triduo post- ejusdem supelleclilis sacrse in adventu venerabiliiun
reserato tumulo, solas invenlas fuisse sepulcrales episcoporum, sive occasione.alicujus concilii,' sive
fascias odorem plane suavissiinum ac coeleslem ef- sacrseperegrinationis causa inPaheslina profectorum;
fianies ; corpus vero divinitus reeeplum in ccelum, £ tum eiiam piorumprincipumel regiafum feminarum,
et ante conimrmem resurrectionem immortalilale . illuc adyenlanlium pietaiem jdeutidem corisolarenlur
donalum : tPrincipesipsiab eo{Jirrena1i patriarcha parlitionc iterata' decresceniis apudse copise preiio-
Uierosolymil.) ut sancium ejus lumulum (o-opou) ima .- sarum hujusmodi sarcinorum ; miriim videri minime"
cum sacris vesiibtis («ftyuav)probe obsignaium a se debet,quod in irruplione Saracenica.sseculo septimo
niitleret rogarunt : eumque ita a Juvenali transmis- labenle, non admodum mulia superessent e sacris li-
sum, in maximo quod abeis construclum est Blan- psanis, mobilibus,qu;e transferri facileposscnl: ita ut.
cliernarum leinplo piis corisecrarunt alque depo- " postrema ferme baberentur circa annum 640, inde
suerunt manibus prope ad sacrani, divinamque tnen- exlrahenda ex hoc"genefe -ad virgineum Deiparse
sam. > puerperium perlinenlia, prseler Dominici pnesepi?
excidenda ex anlro BelMeheniitico saxa, portiones
28. Constat igitur ex Grsecis bistoricis, quinlo cunarum el cunabulorum, ejusdemque ecclesioe
Chrisli sseculo cusiodiia fuisse Hierosolymis tmup- Belhlebemiticsee sacris pignoribus, cmn illis conve-
yuvu infanlise Christi Jiomini (quo nomine inlelligi- - henduni in Occidenlem nonuisi corpus S. Hieronymi
mus significari supellectilem universam puerperii et superesset. Neque enim regna lanlunimodo Orien-
infaiilioe) nec non vesies, - et linteamiiia,,ct sepul- - talis imperii sacris Pakesiinse reliquiis ab episcopis
crum, ubi jacuerat triduo corpus Deiparse, fum alia Hietosolymorum accepiis dilaveranl principes; sed
complura sacra lipsana, cle quibus agimus. Cohstat - eliam occidentales ecclesias qtiandoque locupletave-
etiam, per patriarchani Hierosolymiianum eadem ranl ejiismodi donis. Exsolius patrioe mcse labula-
sacra pignora cuslodiri consuevisse, eorumqtie par- riis, Veronse scilicet, unde collegil ante annos
lem aliquando erogari ejusdem signaculo probe mii- D cenlum et quinquaginta calalogum satis- ampliiin
nitam imperatoribus ilki expetentinus, lanquain the- • doclissimus el piissimus cardinalis tunc illius epi-
sauros. Dividebantur eliam reliquise episcopis Hie- scopusAiigustinus Valenus, possem luculenla exein-
rosolymam adcunlibus oraiionis causa, uli comper- - pla proferre, numerando compUires e Palses.ina
tum est exsermoiie'17S. Gaudenlii Brixiie episcopi, reliqnias illuc. perlatas prsesertim ad ecclesiam
cujus opera nuper edita suii auspiciis eminentissimi - S. Siephani olim cathedraleni, ubi ex illo gcnere
principis Joannis Frai.scici cardinalis Barbadici nolis - asservanliir una cum parle Dominiciecrucis, reliqiiise
doctissimis aucla sunt per Y. C. Paulum Galleardum ex capil!isDeipar;e Virginis, ex corpore S. Slepiiani
canoiiicumlirixiauum.ReferlS. pnesul, se in ilirfere proloinarlyris, el qualuor corpora SS. Innocentium.
Ilierosolymitano reliquiis donatum etiam a sacris HanUn-scilicei reliqiiiarumiiide advectarum perce-
virginibus Basilii Magni sororibus, ipsis olim tradilis plio inlelligilur facile tribtienda GalliePlacidiie Va-
ab eodemBasilio, < orantilius Deuni, utilla lani pre- lentiniani III lilia:, el Olybrii postrenii imperatoris
liosa possessioin lales iransfundereiur bseredes, qui . Occidenialis viause : quam in Palsesiinamprofcciam
ea<;onsimili fide, di[igenliaque percolerent, qui slu- •. post viri obiium, et reducem inlt.iliam Yeronoe non
dii acveneralionis ipsarum elsuccessores elaugmen- solum degisse^itam, verum etiam sanclissimeobiisse
talores consisterent. * Disiribuit eiiam Justinus im- tradil Panvinius Anliquitat. Veronensiiim lib. iv,
perator beato Germano Parisiensl episcopo e sacris '.- cap. 19, et eum seculus D. du ,Cange in Famil. By-V
.PaloeslinseIocis reduci et reliquias sanctoium tan- zanlinis, pag. 76, uli ex tabulariis ecclesiceejusdeui
tummodo deposcenli ex iis, quas HierosolymisJ i_colligitur, ubi sepulla colitur, recilante eliam Ro-
 259 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 200
niano Marlyrologio memoriam die 14 Oclobris : A cunarum c ex hisce asseribus compingendumadjectis
cujus in notis cardinalis Baronius Auguslini Valerii iis i: , qui ad complementum desiderantur : et iacile
utitur tes.limonip. Quod ego in palrioe mese sacris oopinor inclusos fuisse in capsa plumbea sub altafi
a3<Jibusobservo, hoc in aliis compluribus Italise, Dnminici I prsesepisa SixtoV reperta, et ab ejusdem
imo el- occidenlalium Europse regionum ecclesiis architecto a Fonlana, qui viderat nobis indicata in
cseleri recognosceni: nt sit omnino . evidens, con-- libro li de jEdificiis ejusdem pontificis, fol. 40. Stru-
slarc fidem Ijisloficis, qui circa adventum Sarace- clura c cunariim talis esse deprehenditur. Asserei duo
norum in Palseslinam maximam parlem portatilis eerigendi sunl in hac ligura signatiliileris AB, CD :
ibesatiri sacrarum reliquiarum fuisse jam erogatam quorum q primus ad ccrvical infanlis fulciendumadbi-
significanl; Deo.scilicetprovide disponente, ne 1: -
per betur, ^ecundus ad pedes apponilur. Uterque
msnus impias tol venerabilia monumenta disperge- facilioris f convectionisgratia plicatilis reddimr circa
renlur : quod eliam prcestilil in.minenle jam ab niedium r per fcrreas'ligulas seu ininusculos cardi-
iisdem barbaris clade, consulendo postremis exlra- nes i EF, quales in vulgaribus capsis ad operculum
clionibus.Dominici praasepis et cunarum, nec non < converiendtim, ul omnes norunl, apponi consueve-
-corporis B. Ilicronymi in Urbem ad basilicam Libe- runl.i Cardines isll infiguntur in transversum ligil-
rianam. ,. ,- . - l
lum H I medium asserum A B, C D pervadens.
^ 50.'Hicyero diversam a Palsestinse pra3sulibus Asserumsivefulcrorums"ectioitaperagitur..Centro3i
\ad
disciplinam perea tempora cusloditam iiovimus in t ? intervallum 8'C palmi unius cum dimidio
c
describiiur
partitionereliquiarum, non ita facile admissa tipud qui hifariamcirctilus per CHDI puncta transiens,
dividilur, ducla serra per horizon-
nos acapud Orieutales, quemadmodum constat ex rj-c
'
lalem diametruni H gg I, ul complicari possinl duo
responso MagniGregorii ad Conslanlinam Auguslam, semicirculi,
celebri apud insigniores reliquiarum scriplores indi- ^ . D recidat nempe superior >BC supra inferiorem
catos per soepelaudalum Boldeltum de sacris Coeme- gB quando opus fuerit, el adhscreat
ieriis SS. Marlyrum, lib. 'ii, cap. 2, qui proponunt ,£ suspensus per minulos cardines sive indicattis ligu-
•praxifn tuiic temporis a Romana Ecclesia custodi- las * E, F. Inferlori semicirciiloin diamelro seclionis
tam in frugali concessione btijusmodi sacrorum £affigitur clavis exterius ligillnm horizonlale II I,
pignorum. Llcet enim-B.Gregorius non solum bran- -< nunquam al) eo separandum. Deindelam superior,
-]
*dea,et claves sacris cineribus -Chrisli inariyruni .quam inferior semicirculus apte excavatur in S, Q,
admotas, scd etiain aliquotparticulas ossium inaliis JZ, (
K, ita ut in K pes ntitiicis appositiis ultro citro-
,que
epistolis pierisque illorum significare videatur a se .cunariim reciprocante inolu deprimat elevetque alternis
-distribuias"; altamen omnes fatenlur, quam parcis- Ita c lalcra ad conciliandum infanli soporem.
' seclo asscii C D similis el parallelus erigiiur
sime lum ab eo lum a decessoribus erogatas inde B
'cognosci. Providerili riempe Dei consilio orieniales al,ler.A removendus ad distantiam A C, seu'B D
circiter quatuor snpra horizontale1planum
episcoposad erogationem, occidentales ad parcimo- •palinorum ]
niani disponente, utinde facilius asporlareniur ubi B * D, cui debet uLerque insistere ad cunas iulcien-
Cunaruiri vero corpus septem asserculis ita
barbarorum injuriispaluissent, hic vero tntius cu- *das. '
slodirentur, ubi erantin posterum asservandse. Ex componitur, quorum singuli exiendentur in longum
illa cerle discipIinaRomanse Ecelesnc lioc benefi- .palmos I qualuor et semis circiter, in latum vero
' tres vel quatuor. Duosuperiores, nempe H L,
' cium perceperUnt oinnes occidentales, nt insigniora p djgiios
insfrumenla mysieriorum redempiionis nostne, et'-' et ' ilb parallelus iu I slatuenuus, reddunliir pervii
'
lnonuiiienta sanclorum, Dei gratise constantiam et circa uirumquecxlrenium per crenam sive quadruin
gloriam in sua Ecclesia comprobantiuin seris poste- ' forameii
]versi II H,I. ctInL,allo
ad excipiendtim capul ligilli trans-
ris prajservarenlur. ] autem silu firmiter ueiineiitur
. Jinfixo ligneo claviculo in 11 pro lubiiu removendo.
51. Quod atlinel ad sacras, de quibus loquimur, Alius asber similis longiludinis funduin cunarum
i
Chrisli cunas, senlectuluin illius infanlise,in basilica constituens adbibetur in M N, lanquam iig.Hum
Liberiana asservalunr, quem quotannis semel edu- iransversum, el per crenaiu in M 0 promhiens,
ctum ex loculamenlomarmoreo supra fastiginm alla- iquemadniodum et in N. conligiiur pariler clayiculo
ris e lalere Paulini sacelli ante presbyierium apie ligneo in 0. ila vero corpus cimarum plicaiilium
coiistiluiOsveneraiionl fidelium exponimus in pervi- expedite conslrucium inlelligilur : cui firmius conli-
giliOquidem Nalivilalis Dominiesesupra arain inte- nendo adbiberi superne possunt tres vii^ulse ferreoe
riorissecr.elarii, nocte auiem Naiivilalis supra aram . P ,Q^A C, R S, qn;e yelum quoqtie susliuere possunt
• .principem sacelli Sixlini Dominico prsesepi iinmi- ad auram infanti de niore teinperandam. Sint .1 H .
nenlciii, die vero ipsa Naiivitalis supra altare ponii- paralleli. asserculi T V, X Z, ci illis ex alio latere
liciuin, el basilica'.,primariuni,ubi summus poniifex ,respon.'enles
, V et K ut foeniimvel leciuhim susjti-
- Clemens XI, sacris operatus, bomiliam ad pnpulum neanl. iiujusmo.ii cunarum compago expeditissime
- priseo de more. non semel habuil, quod, inquam, .periicilur, dissolvitur, el restiluiiur. Talis autem
atiinet ad hasce.cunas iufantise Doinini , argeniea fuisse intelligiiur ea quani servat OasilicaLiberiana,
theca ita inclusas munificenlia Pbilippi IV, Hispa- ^.. si aitente consideremiis quinque asserculos supersli-
- niarum regisCatholici, u( per crystallos earumdem les.ex seplem qtii semicyliiidruin ciinaniin compone-
• maieries el;figura.dignosci facile possit, comperimus bant L ll, T V, N M, 11,Y, I (quamvis ei vqiurique
ex illius conspectu plus quain diuiidiuin sacrarum - foriabse suflicereul). quorum IIHUSpeilbralus in H
cunarum ad nos pervenisse, easque luisse compa- ostendit locmn iininissi ligilli : loia veroeicalenulse
ctiles,:quales nairanl viri complures e Palsestina re- inde penrienies iiidicanlcolligaiuin fuisse cum pro-
duces hodierna cliam consueiudine ibidem a paupe- ximo asserculo T V. Soluminodo igitur desunt asse-
ribus adhiberi. Noslra in thecaquinque asseres con- res perpendiculares A B, C D, vel aniiquilus donati
spiciuntur.ex abiete vulgari secli, qjiorumlongitudo Auguslis feminis Eudoxia:el Placidise,et Conslanti-
- .palnios Romanos quatuor cuni dimidio circiler . nopolim Iranslati cuni parie reliquse suppellectilis
1"sequal, latiiudo adsemipalmum ferme exiendimr : cunabulorum, sive TMVtmupyi.vojv de qua supra ex
elduo ex his obsefvantur quadrato foraniine circa bisLoricis Groecis nuincro 1; sivc eLiamiuclusi in
extenium suse longiaidinis de. indusiria .insculpio, plumbea capsa cum saxisex Dominici proosepis
ila perforati, ul ligillum per illud iinmitii possil ad - spelunca excisis, quse sub allaris mensa a Sixio V
• lolam macbinulam cunarum plicalilium ,Qrmiier - ...reperla , et ibidem reslitula fuit in translalione
conlinendam in sua compagc, ut adjecta figtira ..saceili, a Dommico Fontaaa architeclo curala et
deiuonslral: per quam oslendimus, iulegrum corpus descripta Hbro iudicalo.
 HISTORIA DE VITIS ROM. PQNT. - S. SIXTUS III. 262

Taiis aiitem slrucmrce cunas -a nutritio Cbrisli A nos viget ad sacrarum cunarum thesaurum .eadem
Dornini eodemque fabro lignario bealo Josephoig. religione ad-poslcros prceservandum, quaf riobis -ma-
liaratas fuisse, tiempe compactiles, quse-circiimferriff jores nostri tradiderunl; curn cxperimenlo conslet
posscntin-regressu ad Nazaneih, imo, quse et ihf% vividins excitari -fidelium atlenlam fidem ad
jEgypliaco ilinereadhibereniur, probabile admodum'*_v recolendum majori animi contentione mysterium in
rcddilur tum ab inspeclione supersliluvn assernin, -." iis celebratum, qriando pars lanta simnl *conspe-
lum ex consueludineOrienlalium nobis a fidc dignis/ cla comprobat sco.culorum prfeeefleniiurii eonjiihcta
viatoribus asserta , - tum ex maiura perpensione ".studia ad eosdem religionis acins nobiscum exerccn-
occullandse infantis fugse, quce demandala fuerat- --.dos; non sccus ac -proficisceniibii's'iii .Paloeslinam,
lijopsea,,^sive ad
Josepbo, ut ab Herodis indagine et ira uMvinusinfans •iiui adaposioloram - sepulcra >etconlendentibus
"per ejns studinm subtiaheretur. Plicalilis eninl ' Chrisii niartyrum coenieleria.. ad
lecliilus minimum impedimenli in ilinere et obser- oraiulum el contPmplandum Chrisli servorum me-
vaiionis per viaih occurrentibns dabal. Nani convoiuti '[morias suavis quidarii sensusrexcilatur comnmnis
In fasciculum asseres a fabio lignario si perferaniur, cum illis firiei, spei' el charilalis :in Deunr : cirjus
speeimen polius exhibenl opificis comporlanlis de .- Iiiculenta tcslimonia salis exprimunl Ilieronymi epi-
"proximo tigilla ad opus aliquod fabrile exerceinluin, stolce , nd -Dominicum .prir-Sepeel .Chrisli. vi.lltilam
quam iler-longum suspicienlis ad conjugem ac filiuni inviianlis .Gracchorum soboicm,'Eus'tochium, Pau-
'a persecutoribus elongandum. His accedit faciliias -"lam, Marcellam el commendanlis commune sibi ctiin
imra boram unam aut alieram fabricandi hujusmodi sequalibus sludium in inariyrum cryplis per dies
-
cunas, qnam experiri volui prcefectis ad eaindem JJ: Dominicos •frequenlandis". Bcati Ecclesise doctoris
mensuram asseribus, ut imilarcr saciorum ctinabu- '.piissimis sensibus respondeht mirifice adhdrialloncs
lormn pfblotypuni. Pius Virgi-.is sponsus in slabulnm - sauclsa memorise Clemehlis Xl,,post duodecimum a
"descendere.coactus, cuni locus negareitir in diver- -Hieronymo soccnlum in-sua •jiatriarchali.-hasilica Li-
sorio Yirgini de proximo pariiurm, ubi uaiuni vidit, "beriana inter missafum solemnia his vocibus.nos
infantem In praesepio colloeatuni, credibile est arre- alloqueiilis , qnarum suavissiinus sonus.excilabit in
ptis illico asserculis portatiies cunas -DeiFilio con- filiormn cordibus paiernse meditaii'.nis ac pietalis
struxisse,-ut in: aiiguslia talis liospifii quo-saltcin . tum ipsins, lum decessorum imilaliorierii nunquam
dabalur' aftis stia3 prsesiilio divinum partum ab r inteiitur.am:« Graiuleinur,.dilectissimi, felicilati no-
hiemis inclemeniia tutaretur. Vefum sive portatiles - strce; nobrs qtiippe datuin est in hocsaeratissimo
et plicaliles cunas sauclus patriarcha consiruxeril in teuiplo , -in hac ipsa , ad quam litamus, ,.ara prope
antro Bfcihleheniitico, sive procedenle infantia Db- ">-intueri ac venerari sacra cunabnla -Salvaloris. .Hoc
mini easdeiii aditer"J£gyptium, vel-ad iegressum in prscsepi reclinalusseterni Patris iiiiigenilus Filius,
in Palsestlnam-apiaveril-; "istse superslites ostendunl in.simililudinem hominum factiis apparuil, et habilu
ioiiuscorporissirticiuram el figuram ex parle illa- . invehius ul hoii p.~ Hic gelidas inter tenebras bru-
rum plusquam dimidia hodie spectabilem beneficio malis noctis frigore obriguil paryiilus, qui iiatusest
"hujusdisciplinse Romana' in Ecclesla euslo"diloo,non -•nobis ,, el filnis , qui dalus.esi jiobisl Hic«cipro-
ita facile partiendi primaria hoee- pignora' Christi cantis spiriius calidis vicibus e brularunv pectore
Domini ac Beiparse Virginis contaclu venerabilia ,- animaiilium olentem animam reflaiitibus incaluil.
Teddita : quo beneficio non-poliremur, si faciliias p Hic pannis involutus a matre , hic visusapasiori-
'EcclesieeHierosolymitanaeprsesulum eademparliendi bus, hic demonslratiis a slella,' hic adoratus a ma-
in minora segmerita per decem hoec s;c-euLi,ex quo gis. Ilic tenero substrala capili pungentia' gramina
•ad nos pervenerunl,-una
" cum cunis ad nos fuisset . asperioribus adulta frontem coronaluris vepribus
; prolusere. H.ic ubereb effudit iacrynias diyinus Iq-
•perlata.
*52. Jure igitur optimo talium - Iipsanorum cu- ""fans,-sui oliin pro redeinptione nostr.a fundendi.san-
slodia, etimpatiejisdivisionisciisciplina sanctse apud guinis tirocinia. Hic virgineis exceptus nlnis tremu
 2G3 ' ' -ANASTASIIBIBLIOTHECARH 264
lus puercaslissimse genitricis amplexibus yentura A bium fluvio.Cur a Moyseducaturinilium?— XXIF.Connu-
lenivit vincula crudeliiaiis, quoe sibi pafari no''-erat MoysiscumSepphoro.Exod.n. — XXHJ.Moyses
ab bsculo prodiioris. Verum, ul beatus^ait IFieTony-— t^^te^iu.jEgyptum.tnitlil^r divinitusad fratres'suos e
ilethlchcmiiici '; servilule" educpridosiiiHuenaicta. hxod.iv.—XXIY.Lex
•mus, ditilurnns olim, dum viverct, Pa^eiialis(ier Moysemdp.taHreeliiisex itSgrptoprofe-
incola nunc vero Be'*t*ie"licnii!teum' -
specus , prope cluris. Ex"0,l.xn.—XXV.Eanslonesprioiaiisraeiitr.rum
proesepe in hac basilica condiius : Pmsepe 4timLjs==jttagffiriieatium ad mare Hubrnm.Exid. xn. —• "XXVI.
in qtio infanlulus vagiit, silenlio magjgs.quam TransilusHebrasorumper ciure Hiforam,et <iemertio
infimo sermone honorandum est (Clefli|enS?\XI, Pharaoi.is.lixod.xiv. —XXVII.Aquaeligni. j 'l'one
in hbmilia Naiivilalis Dominicai, aifiSSs» )• dulcoraias: et coturnictimpluviafnecnontiiaii,A> cujlo
demissa. E\o.i. xv et xvi. — XXVIII.Aiiua e *mue de-
- • dncta virga;Mosaic;opercus^ione.Exod. xvfi. XXIX. —
jpr Pugria Israiiilarinncoutra Amaleciias,w<el vicloria,ele-
'FRANCISCI BLAtfCHINI vanlenianusMoysein.peLra cousm.uto. E xod.xkvn. —
XXX.Moysrsel Aarona gloiia Dotnini pro*ecticontra
BISSERTATIO SECDNBA sedhionem populi, lapidibus eos opprimere voiwnis.
Num.xiv. — XXXI.DeuLeronomium Levilistradilur ia
De mnsivis imaginibus a Xysto papa III col- Arca custodiemlum.Josue declaratur Dux popub, per
locatis in amplificatione basilicw .Liberia- euin inirodiicendiin lerram prnmissionis.Moyas obilus
• 1103, post mcumenicam synodum Ephesi- in monle Nebo..Deuler.xxxiet xxxiv.—XXXII.Josue
duce obsidetur Jericlin.Ttababmeretrix liospesexplo-
. nam. ralornm, expoiila vitta coccinea,ab excidio pr*seiva-
B tur. Josue cap. u. —.XXXIII.Transiluspopuiiper Jor-
. INDEXSECTIONUM. danem sub Josue. Duodecimlapides ibi coiistnuli,"in
Curasummorumpontiflcumin deleotuornamentorum, memnria;n,ac lolidem irauspoilali,-Ibid. cap.ni eLIV.
qusestatuerunt in basilicis, el sacris-sedibus,a se fun- — XXXIV.-JosueurbeosJericboolisidensvirumsibidi-
daiis, aul dedicaiis.^-T1. Ejuscura docu.nVntumilltisire vuiitus apparenlem adorat: quem. ducein exe'cilus a
. percipilur ex,sacrisimaginibusopere mnsivoroiislructis Deo consiituluni aodil. Josue cap. v. — XXXV.Arca
a S. Xysto JIl in basilicaLibcrianaper eumdem ampli- Deiseplies eirenmduwa, claugenlibus saeerdotum luiis,
licala atque ornaia pnsl oecumemcnm s; nodum Hpliesi- jussu Jo-ite, excidnnl muri urbis Jer.ciio, c-uae
i n pras-
-nam in fine pomificalus S Coeieatini decessoris sui ce- d;m cedit ^icioribus Israeiilis.Jos. \i. —iXXXVI. Josue
lebrala conira bieresiin Nestorii. — Jil. S.-llatirianus pugnaiile sol ac liinacursumsisluut: et Japidesma.^ni
papa in epislolaad CafoluniMugutinilecla in synodoge- de ccelovibraliinsiar grandinishosies Israelilarumeli-
nerali Nicana II liujusoperis Xjstiiii memin-t,e't curae dunt. Qiiiiiquereges eo:,ira eosdemIsraeluas todprati
poniiliciae, alque jnsiiluli in linjosmoJi _oniameiitis fugiuni in.speluiicas: undeextraclijussu Josuesujiplicio
aplandis bistonaj ac dogmatibus —
iicieiconstabililisper nBiciunuirexlieiuo; Ibid. eao. x. _ .
eadem condlia generalia. IV.Coucilorum gpueia-
Jium memorias in erclesjanim parieiibusdedican:so- i ,
Jemuefuit eliamin J.cclesiisorieuuiiilju^,ut cousiiii.ex
Beililebemilicaaelale Magni Coiisianiinilundila , ex
Gonstaniinopohlana, alhsque. — V. In musivisbasilicie I. Debetur huieloco alfera dissertalio ad illu-
Li-benansea XysioIII posins npn soiiunexlnbelur me- strandain hisloriain pontiticum a S. Silvestro ad B.
moriasynodiEpliesioae,*etdogirialiscaLltoiici m ea pro- Gregorium Magntnn.hic polissimtim insererida ob
pugnati coiilMNestorium,sedexpnmuiiiureliampoliora causas modo eminliandas.
teslimoniautriusque Teslameiili, quibus usi sunl cjus- Q Ev
dem concilii Paires ad illiuscailioUcidogmaMs c oulbma- quo sublaiis persecutionibus Ecclesia Cbri-
- tionem.— VI. Tesiitnnniae.\ novoTestamentoproducta sliana illam pacem experta esl, quaj non modi»per-
in concilioXystuscollocaiilin arcu navismediuiisscjus- misil fidelibus diviimm cultum publice in Urbe exer-
dem basilicae,quem appeilaularcumlriumplialein..'1'e- cefe, scd eliam paciiiei nostri Salomonis Christi
slimouiavero ex VeLeriTeslainentocoliala ab iisdem Domlni oslendeic solium regale in basilicis, piclate
Palribus ad iiguramdogmatisillusirandaiudisposuitin pruesulum et munificenlia principum non niinus re-
ulroquepariete, navjmeamiiemcoiisUtuerite.Praelerea ligiose quoni magnilicenter excitalis, atque ornalis,
in arcu IriuinphalicollocatavisiturTai,ella'vorivadedica- et adorationi lotius orbis proponere; plerisque ex
tionis concilii,quain aelasAnastasiidixissevidelurvota-
reani.—VII. Singillatim enumeruiitur testmiouia po- proximis Silvestri snccessoribus novas redes Dco
lioranovi leslamenli, a BatnbusEpu>sinisproducUt,et sacfas dedicarunt, ul praeirenl exemplo cseieris eiiam
a Xyslo papa Iil expressa in musivoejusdemarcus ad in hoc religionis officlo, quibus praxi universarum
comprobalionemcaiJiolicidogmatis ibidem propugnati. virluliim , perinde ac inuneris ampiiludine, el pole-
Primum esl ex Aununtialione Deiparss-Virgmilactaper siale,-pra*.eranl, ac prselucebanl. Sapientes vero ar-
—
. arciiangelumGabrielem. Vlii. Secundum pelilur ex cbilecli, cuin essenl in ffidificationemcorporis Cbri-
prsesentalionepueri Jesu —
in templo. IX.TerlUiinex
adoralioneniagorum. X. Quariuin es csedeluuoceu- sti, quod
- est Ecciesia, in disponendis etiaih parlibus
tium parvulorum.'—XI.Ouinlum ex ChrisliDominidis- aiquc Grnanienlis basilicarum a se fundalarnin, quse
puialione inlef doctores.— Xll. (Juaeomuiaai infan- eamdeni ecclesiam Dei et referrenl myslica ima-
tiam ac pueriuairiClnisli Domimcum perlineanl, i-tu- gine, et In populis congregarent ad verum Dei cullum
diose delecia sunt a Xyslo,ui iila exinbeier, quaain precibus et sacrificiis rileobeuiidtnn, ita providenli
ipso Iucarnationiset Nativimis lacioac mysierioDemn |J atque inaturo consiiio singula perpenderunr, ut nibil
el hoiniiiemdeclarautClnislumDomiuum,etjure Dei- colloearent, quod non relerrenl ad fi-
parani iionmiari sancLissimam Virgincu ejus inalrem propeihodum
contra blaspliemiasNesioni, uliurnqiie oegaiilis — nem liuic struclurte propositum, elevandi scilicet
XIiI. Figurseliuiusiipgiiialis,selectEeex Veleri Testa- lidelium mcnies ad statuta religionis oflieia sancte
niento a SS. Palribus Epnesuii»,prascipueve:o a U.Cy- atque ordinale prastanda. Duo igilur pracipiia suis
rillo, nommeCoelesunipapieeidem cnuciliopra'siiiente, in einblemaiibus et ornamenlis praesidia' comparare
babenlur in musius — Xystmissupra rolunmas,ia iiavime- speciftntium nientibus sludueruiil-, historiam sciiicet
diaua collocalis." XIV.Piima esl dtducia ex cap. rei gestse, el documeulum ex illa hisloria coiiigendum
Gen. xix, ubi UelchiseJecb icx acsaceidos Abraliauio verl Dei cultus, el adorationis ex divina revelatione
benpdicit,'el paiiemae vinum offen. — XV. Secunda fidei nostr-E ab universis praslandae..Duo haec per
Abrahaiuibospitioexcipieulistres quandoumuiiadora-
Mt.Genes. .wiii *—XVI.Lolii atque Abialiamin di- ponlifices a nobis commendala in traditione sacra-
* versa abeuuiescum gregibus. Geues. xm.—.\V1I.baac rum iniaginuin ita proposilarum in ecclesiis implent
' Jacobobenediceus.Genos xxvn. — XVill. Jacobiser- ulramque paginam actocum scptimai iynodi, seu
vilus in dumoLab.in, ut Uacbebsnupnaseonseauatur. Nicenaj secuiida.1,uleadem percurrentibusliqiiei. Ita
Genes. xxix. — XIX.Segicga'io gregurii Laiaiiis ct " sanclus Gennanus palriarcba Conslantlnopolilaniis
Jacobi.Geues.xxx,—XXJacnlnao iilforumgcsla apud lcetus in synodo, acu k, scribil edit. J3iiiiipag. SO,
Sitbem, el ejusdemJacubi mi^ratiom Bethel divimtus eol. 1. CD^ <LQuaehislorica narralio per auditum
demandata.Genes. xxxiv PL xxxv.—XXI. Figura;iii lacens pictura per imilalioneni ostendit.
adverso lalero navis basilicaeab Exodi cap. 2. Moysis . docet, ea
historiam referum : et primum ejus edaciioiiise Ni.i Magnus enim Basilius inquil (serm. in 40 Slartvres,
 3)5 ffiSTORIA DE VITfS ROII. PGNT. — S. SIXTUS III. 260
teclo pariler ad. 2, pag. 16), ex utroque ad foHilii- A cilia feliciier absoluta, in gratiarum aclionem Deo
dinem iiicilari.Brevis,et,ut ila dicam, per surinnsra dicare hujusmodi monumenla parlse per ipsum vi-
lacla narratio et factorumin imagihe per picluram ctoriai catiiolica3veritalis, ah hserelieorum insidiis et
expTessofiiin imitatrix demonstratio nobis conleni- oppugiiaiionibiis vindicabe, fulnra simul tropa^a me-
planlibus utilis est. » Et. actione -o,pag.. 67 ejusdem moranda eertaminis bene gesli,'et incitamenta prac-
edil. Epipbanius .diaconus legit in refutatione pseu- clara fidelis poptili ad constahiliti cultus hostiiiiii
uWynodi iconoclaslarum, posl recltatum can. "82 bonorum oinnium largilori offerendam.Enunierat
jiynodi vi sub Jusliniano, "in quo decernitur typus Adrianus singulas oecumenicas synodos-a decesso-
:Christi Dominia pracursoredesignalus in Agni spe- ribus suis celebratas, et digitum intendit in sacras
cie uixin veterem tradilionem exprinicndus, hsec a^des ita exornalas a Silvestro post "Nicoenam, a
-qnseconseqiiunlur. ~cVeieres igilur lypos etumbras, Damaso post Conslantinopolitanam, a Ccelestino et
veluli veriiatis symbola el pTseflgurationcsab Eccte- Xysto postEphesinam feiiciter absoluiam: quoenobis
•sia traditas amplexanies, graliani el verilalem vene- snggercl suis in a"clionibnset menioriain rei gesls
raniuf. Ynlemus igitiir omncs e't hitolligiinus, qno.l hisce parietibus commendatam , et dogma divini
el anle sacras sex synodos, et posl has eliam san- cullus in eadem constanier asserii iisdem Scriptu-
clorurii pictura: in Ecclcsia traditse liierint non alitef raruin documentis, per Liberianse basilicaemusiva,
ac sacra Evangelii leciio. Nam qua3legunlur, ubi ad perinde ac in concilio pcr sacros codices, repras-
aures verieiinl, ad aninium deinde legamus, et Iraiis- sentalis.
TOittimus; et quneocuiis videmns in picturis, e'a qiio- i. Recolendum pariter duco, ex ornamcnlis plane
que niejitecomplecliinur";aique pei*ista duo invicem g similibus, non modo in Occidenle, verum etiam in
consequerilia, lectionem (inquaml et picturani, unam Oriente, positis in saeris sedilnisa Magno Constan-
cognilionem acquirimus, qua. ad recordalioiiem re- lino, aut a proxime subsecntis principibus magnifi-
Jtitn gestaruni pervenitur. Unde e duobns isiis sum- cenler construclis, et perpontifices solemniler dedi-
"mis serisibus' in Caniicls canlicorum invenire licet catis constare, sollicitos fuiisepra^sules desynodoruni
"elfieaceriitonjunctionem. Ostende milii faciem tuain, memoria illis inserenda , ut Ecclesia Dei promplius
/ei audirefae mihi vocem luam. Yox.cnim lua suavis, repeleret religionis actus divini Spiritus afflatu in
ei facies speciosa. Qnibus et nos convenicnler et iilud iisdem synodis" conslabililos. Sit instar omnium
ex psalmo accantamiis': Ojiomadinodum audiviinus, Ecclesia Bcthieliemilica a Magno Conslantio fundata",
tta et yidimus. » Ul ctetera Patriim testimonia pne- cl subinde refecta cum suis mtisivis circa finem se-
lereain, mjas sacras imagines generalim respiciunl', ptimi el initium octavi sa^ciili, nti constat ex inscri-
earuinque cuitum rcferendumadprololypumpcreas plionibus nori Graecismodo ac Lalinis, verum etiam
expressuin, pressius colligam qu-aead rem nostrae Armeniaca et Arabica lingua ibidem positis, et a
disseflatiorii propositam perlinent, nempe ul oslen- prsesuie Jo. Ciampino etiitis in libro de sacris a*di-
dani, ex antiquissimis hisce imaginibus, iubente liciis a Magno Constantino conslruclis, cap. 24.
Xyslo III, Liberianam basilicam adornantibus , co- Complurium conciliorum imago et memoria ibidem
gnosci posse, deleclum talem ab ipso, el a ca3teris exhibetur ; itnago quidem per altare musivo expres-
liomanis pontificibus habilum suis in basilicis ac sum, in quo sancli Evangelii codex de more colloca-
titulis ita decorandis, ul iinagines sacra, quas ibi ius tanquam in suo throno residet: eo scilicet ritu,
pingendas curarenl, ct memoriam rei gesla3, et lidei lj„ quo in sacfis cohciliis proponebatur tanquam supre-
.dogma proponerenlEcclesim revelatum: duo scilicel mus judex et oraculum fidei; memoria vero el indi-
prajsidia pra3 cselcris efficacia ad excilandos Cdelium gilalio cujusque "concilii per epigraplien singulis
animos in laudem Dei. (hiare siculi lectori permis- imaginibus apialam Groecis pleruinque lilteris: ut
sum temere non fuit quos mallet libros anl sectiones in areola teriia concilii Ephesini (de qtio agi et in
in eeclesia publice legere, sed designatos ab episcopo Liberiana ostendiinus) memoria ita proponiiur :
recilare ipsi niaiidattim est'; ita ncc pictori fas fuit *$iH AIIA SXNOAOC H EN E*E
quas arbitralu suo prscferret bislorias in sacrarum Cil TO J3POTEFON TQNC AIT
aediuniparietibusdelineare; sedprovidenlia; pontifi-
cum rescrvata disposilio esl. ac deleclus, cui ars jxn etc.
colorandi obsequeretur.« Teslimonium perhibei ipsa Latine redditur apud Ciarnpinum- •
rerum anliquitas (ait Magnus Basilius lcclus pariler *$( Sancla synodus Epliesina prius ducenlorum Pa-
eadem aet. 6) el Spiritu induelorum Patrum do- trum sub Theodosiojuniore coacta est conlra Neslo-
ctriria: quia videnles has in venerabiliiius templis rhim, qui Ckrislum in. duas personas dividebat, et
susceperuht et ipsi venerabilia templa de.iicantes lialrem Domini Deiparenlem non fatebaiur. Defmivit
Iias plrigere studuernnl .... Igitur eorum esi inge- aulem sancla synodus el confessa esl TJhigenitumDei
tiium et traditio, el non picloris. Nam pictoris sola de crnlisdescendisse, el-mcarna um fuisse de Spirilu
"ars esl: disposilio manifestuin est quod sit sanelo- sanclo ex Maria Virgine, el liumanalum fuisse secmi-
rum Patrtim, qui dedicaverunt. » dum unionem"hyposlalicnm, et eam qucs ipsum pepe-
2. -Quo igitur delectti dispositionem istam pra3 ril Deiparam csse , et Ncslorium ahathemate per-
oculis habuerinf Roniani poiitifices, ut memoriam D cussit.
rei gestmproponerenl, el dogma verm adorationis per Quod in Bethlehemitica Ecclesia litteris expres-
eanideni memoriam comprobarent, musiva""per Xy- sum fuerat do sacris conciliis "circa fmem sa^culi
, stum addila basilicse Liberii a se amplificaUe pra3 septimi, id multo ante piclura reddiderant complures
. eaiteris declaranl; cum pns cseleris custodila reli- Eccleska orientales, ita ut piciura quatuor aul sex
gioso tot sssculoruni cultu , et peculiari quadam tu- priorttm generalium 'synodorum nomen haberet pro-
lela setati nostra3 sint prseservala quippe qua3 et prium, «t in sect. 474 et 179 Bibliothecarii obscrva-
novissimo stndio ac largiiate sanelissinii in Cliristo biinus; sive Bolarea diccnda sit; sive Pancarea, xit
Patris Benedicli XIII, hoc ipso quo dissertaiio ini- alii cofrigunt, sive, utMacro vi.iiim fuil, Eolarea a
priinilur anno post reparatam tecti univcrsi; ei sa- ' Grsricovocabulo Boulij?conciliare quid sonans. Ima-
cellorum struciuraiu,- omni squalore delerso, splcn- gincni igilur iilam sex conciliorum gencralium "in
dori piisiino siiit resiiniia. Ecclesia Constanlinopolitana dcpictam Philippicus
5. Ut' assequamur felicius memoriam rerum ge- imperator lconoclasla deposuerat, TheodosinsJunior
starum, et Ildei dogina his in nmsivis expres- resiituil. Bjbliolh. 179 :'« Prolinus eliam ut ingres-
. .sum jussu ac deleciu Xysti, pivsslat illud atleudere, sus esl meinoratus Tbeodosius regiam urbem , ima-
. quod pra3iniseram in Prolegoinenis," ex epistdla gincm illam verierandam, in qua sancia; erant sex
. S. Adriani papa* , ad Oarolum Magnuni, -de synodi depicta3, et a Philippico nec dicenclofuerat
. cullu sacrarum iinaginum data, Ronianos sciliccl deposita , prislino erexil loeo. » Yide Baroniiiiii ad
pdiitifices consuevissc pnsl singula oscumenica con- ann. 711. Romahi vero statim ac Philippici ad-impc-
^PATROL.GXXVIII, , . , "9
 " -
267 ANASTA5II BIBLIOTHKCARli 1268
rmm |)ronloti sensus hoereticos perceperunt, zelo A il, demoiislranlfbiis eumdem esse renini omnium
fidci sucCensi (ut ait Bibliotb. secl. 174) « iniagi- principium, ac jinem ad qiiem referuntur) ad culinen
Bem, quain.GraeciVolaream vocanl, sex conlinenlem provebit lamlis, cni ccelitcs accinanl, el omne genn
sanclas , el universales synodos, in ecclesia beati llectalur coa!esiiuin,terresiriuni,ct infernorum. Vide
Pelri erexerunt. » Synodorum hujnsmodi memoriam Tabulam, lit. A.
*fi!isin imaginibus dedicalam iia venerabaniur etiam Hicigilur titulus dedicationis, et arguhientum hi-
Ecclesia: Iongius dissitae, ut Giaeci ac Moschi suis sloriae simul rerum geslarum et adorationis debitre
cuoque in Memeis apud Bollandianos videndis (Act. a fidelibus addiscendae, ila coinpendiose proponilura
SS. Bolland., lom. 1, mens. Maiij frequenter expres- in votiva imagine post' concilium Ephesinum
serint. Tahti nempe semper babiium fuil meinoriam Xyslo |)osila,'tit in eodem arcu triumphali dociimen-
rei gesla* in conciliis, et fidei dogmala ibidem ab lapingat Novi Testamenti, quibus polissimum Pa-
haerelicorum oppugnalionibus liberala ad veneran- tres Ephesini, et is praeserlim qui apostolicae sedis
dum -ac fecolendum proponere tum his qui litteras nomine praeseditCyrillus, divinani Verbi personam
nossent, tum Iiis qui ignorarent, exposilis ante om- in Ghrislo adorandam apertis oraculis docuerunt;
iiium oculos picturis, musivis, anaglyphis, et inscri- in lateralibus vero parielibus consensum addil Vete-
piionibus, dogmata ipsa et memoriam ad fideiium ris Testamenli, stib vafiis figuris idem mysierium
animos revocaturis. adumbranlibus, tali delectu ex his etiam habilo ut
5. Revertamur nunc ad epislolam Adriani papae^ illaeul plufimum exhiberentur, quibus pfaedicliPa-
*affifmantem patere cuique posse, Xyslum in Libe- Ires Ephesini, et Cyrillns prae omnibtis, usi suril
riana basiliea id pra?siitisse ]iosl Ephesinam syno- g lum in coiicilii sessionibus, tum in libris ediiis ad
duiii, quod post Niea3iiam Silvestcr in Laieranensi, ejusdem veriialis caiholicaedemonslralioneni.
posl Conslanlinopoliianam Damasus in suo tilulo 7. Enumeratione igilur sola opus est ut cognOsca-
.'am prxslileranf, ncmpc rei bene in concilio geslae jnus in arcu. inaximo sive triumpbali reproeseiilafl
niomoriani dedicare, dogmaiis ibidem asserti lidem praecipuaMeslimoniaNoviTestameuti declaranlia li-
cxcilare, ac cailera religionis officia, quso vene- derii catholicam in Ephesina synodo per illa consla-
rabilium imaginum prospectus, meiiii contuenlium hilitani ; ul subinde recenseamtis in Iaieralibus mu-
in Deiim elevandoe ausam proebens, solct reddere sivis figuras in Veteri Teslaineuto a Patribus iisdem
naraliora. t producias, qnas juxia niajorum tradilionem eadeift
Porro qua3 fnerant ,in conciho Ephesmo contra mysleria significabarit.
olasphemias Nestorii conslabilila juxta regulam fidei "NoviTeslamenti oracula dogmaium illorum fidem
rie iinigcriuo Dei Filio in utero Virginis hyposialice nobis manifeslaniia exordium suinuul ab angeli Ga-
nnito humanaj naiui;e quam assumpsil, ac de litulo briclis Annunlialioiie ad Virginein Dei Matrem de-
Da Genilricis eidcm Virgini tribuendo , non tantum signalam ex Luca; Evangelio desumpla eap. n. Xy-
liic expriinunlur, sed eliam divina; Scriplnra* loca stus cnravit in suo imihicoexhiberi aiigelum salu-
<iotiora demonslraiUur tum ex Novo tuin ex Veicri lanteni, Virginem respondentem, et Spirilum san-
Tesiamenlo, qua3adbibita sunl a Patribus Epbesinis cliim supervenienteni, ac divinilus obrumbrantem.
ad veritalem eorunidem dogmalum ac revelationis Tab. 1, l.t. B. Huic liisloriae evangelicai adjecit
uohis traditae coniprobandani. Xystus in hoc musivo revelalionem adoralibnis an-
6. Q1133 seliguniur ex novo fosdere implenl arcum u„ gelorum lunc procslilam Verbo snmenti carnem ex
nr-jceipuumbasilictc, qui ubiappellatur triiimphalis. In Virgine consignalam in Epislola Pauli ad Hebr,ieo&
siunmo ejusdem fasiigio, Xyslus epigrapben po- cap. i, illis verbis, psahni loslimonio comprobalis :
suit XYSTUS EPiscorus PLEBIDEI, deliiieaia est area El ium iierum inlroducit Piimogenitum in orbem
•eircularis exprimens apparatum concilii, nenipe sa- terrm dicil: El adorenl eumomnesangeli Dei. Addidit
crum Evangelioruni volumen seplein signaculis con- ergo figuras angelorum reverenter aslantiiiin, quales
si"iialum (ad Novi Testamenli indicium ex Apoca- ame Ihronum Dei vidil Joannes Apoe. cap. vm, n. 2.
lypsi faciendum) etanlecollocatum in suggesto pro more Utraqtie hoectcstiinonia, Gabrielis scilicet iiuntianiis
coneilioruin paulo niemorato : qiiem morem in Virgini euin qui carneni sumebal ex suis visceri-
Ephesino cuslodituni leges in Apologia Cyrilli ad bus esse Filium Dei; elPauli proe.licanlis adoralio-
Theodosium cum actis inipressa edit. Koiu. pag. 624 nem angelorum, Dei jussu lunc redditani Yerbo Dei
i). Visitur quoque sedes episcopalis velis instructa, sumenti carnem ex Virgine, producta sunt in conci-
mensa altaris cum oblationibus coronalis, tiliibis lio Ephesino ad comprobandam Cbristi divinitatein,
crucis ereclus, et sacroo imagines Petri el Pauli et unicam Verbi personam in duplici natura ex lunc
aposlolorum hinc indea colloealaeprope sedeuienume-
ponti- subsistenteni, aclione prima, el quidem in primo ex
ficiam : qutfi omnia Cianipino diligenler Pairibus lestimonio ibidem producto, edii. Concii.
rala alque explicala, addita eliam figura peculiari Boinanaepag. 5S2, col. i, nempe Petri Alexandrini
huius areac- orbicularis, ul singula dislincie appa- episcopi et martyris, iteruin recitato act. 6 ibi,
reant, legunlnr laudato lomo veluli
1 veterum monunien- pag. 451. Demonsiratur ex verbis arebangeli Chrisli
toruni pag. 200. Hanc aream labellam quam- ' diviniias, el unica Verbi persona : Uominns leciuh,
dam votivam (quod fortasse vocabulum barbare in- D lioc esl Dei Verbwnnunclecumesl. NamillaGabrielis
llexit sequior tclas Anastasii quando appellavit Vola- salulalio DeiVerbum inutero virginevnalnm etcarnem
ream) in gratiarum aclionem Deo oblalam hine inde faclum insinual. IJinc el scriplum est: Spirilus san-
suslineiU SS. aposloli Petrus et Paulus, proecipui clus sitpervenietin te et virtus Atlissimi obumbrabil
praeeones' apud nos illius Testamenti, quo veritas tibi; ideoque et quod natum ex le sanctum vocabilur
Ecolesiaerevelata manifestalur, et tradiiione, lesli- Filius Dei. Adorationem vero angelorum ex Epislola
monio, ac sentenlia Palrum in Cbrisli nomine sub Pauli productani fuisse cognoscinius a Cyrilio in de-
Petri et successorum primatu in conciliis cougrega- claralione 8*Anaiheniaiistni 8 idcirco etiam relalam
torum hoereses universas profligaf ac deslrtiit. Qna- parte m -concilii Ephesini, edil. Roni. fdl. 509, his
tuor quoque evangelislae.circa apostolorum capita verbis.
expressi consueiis symbolis quatuor animaliutn, ANATUESIATISMUS VIII
Ezecbielis el Joannis descriptione nolorum, ad cur-
runi.glorias: Dei impetu ejusdem Spirilus ubique gen- \
lium irahendum destinali, veluti cceleslis quadriga t Si quis dicereaudet hominem assumplum una
in arcu iriiimphali dcdicata divinilatenv-alquehuma- cum Dci Verbo adorandum, el conglorificandum,' et
ni!,aleni Cbrisli Doiuini in uhica Verbi persona mi- Deum. tanqiiam alterum cum allero, connominan-
rabilitersubsislenlem, et in concilioadoraiam confes- duni esse (bunc enim inicliectum panicula cum ad-
sione lolius EcclesiaQ(in suinmo afeus fastigio Cbri- jecia, perpetuo ac necessaiio affert) et non potius
sli mouogrammate ± expressam oinato litleris A el una adoratione Emma-.melemhonorat, unanique illi
259 HISTORIA DE \TT1S ROM;PONT. — S. SIXTCS III. 270
atlribuh, qualehus Verbum faclum A Succedit in serie secunda ejusdem arcus adoralio
glorificalionem riiagorum indicioslellae ccelitus misso ad natum Do-
est caro, anathema stt. » minum accedentium. Nemo ignorat ex^ consensu
DECLAItATIO VIII. Palrum nos esse edoctos divinitatem Ghristi Domini
f Baplizali sumus in unum Deum Patrem omnipo- in hac evangelica historia probari, quae Malthoein
fentem, el in unum Filium, et in uuum quoque recenseiui'. versus Satls est legisse Hieronvmum ex Juvenco
Spiritum sanctum. An ignoratis, fratres (ait beatus presbytero
"* proferentem:
Paulus Rom. vi), quia quicunquein Chrislum Jesum Thus, aurum,mirrbam,regique, hominique,Deoque
baptizali sumus, in morlem ipsius baptizati sumus ? Dona ferunt.
consepulti ergo sumus cum illo per baptismum in Et illa Prudentii carmina, quaeGiampinus retulit
mortem; ut quomodo Christus sufrexit a morluis in huius musivi descriplione vet. Monim., cap. 22,
per gloriam Patris, Ha et nos in novitate vitaeam- tom. II, pag. 208 :
bulemus. Gredidimus ilaque, et baptizati sumus in
urium, nt dixi Filium, Dominum noslrum Jgsum Hic pretiosamagi suh Yirginisuberc Clirislo
Clirislum, hoc est incarnamm, h.ominemquefaeium Donaferunt puero, myrrhEque,et lburis,#etauri,
Dei Patris Verbuni', unumqite exisieniem Deum ad- ' MiraturGeniirix tot casti ventris bonores;
orare edocti sumus, ac supernae virlules nobiscum. Seque Deuhsgenuisse,hominem,Regcmquesupremum.
Scriplum est enim Hebr. i : Cum autem introducit Ea modo non inquirimus, quae alibi de hoc mysle-
.' PrimogenUumin orbem terrm dicit: Et adorent eum rio el historia siiht prolala : sed illa respicimus
omnes angeli Dei (Psalm. xcvi). Faclus est au- „ quce a PP. Ephesinis sunt de hoc Evkngelii capite
tem unigenitus primogeuitus, quando hobis similis deprompta ad "dogmalidei comprobandum adversus
, apparuit. > Nestorium. Videtab. 1, l. E.
8. Hucigiturpertinetexpressa AnnunlialionisDei- Recitanluf ibi aclione 1, pag. 351 , ex Amphi-
fiaraehistoria, qtiaeGabrielis archangeli, ex verbis et lochio Iconii episcopo haec verba : « Quoniam enim
ex adoratione angelorum probat Verbum Dei, idem rex et Deus est, el rnorlem ob passionis dis-
•qtiandocaro factum esl in ulero Yirginis non desi- pensationem guslavit, munera mysteriorum sunt
ssse id *esseiquod erat, atque adeo adorandum ut indicia : olferunt magi aiirum, cognoscentes ipsum
Deum Fiiiurii Dei ita natiim ex Yirgine, et Virgi- esse regem: offerunt thus, norunt enim se Deo
nem esse Deiparam appellandam. Addita est eliam offerre : offerunl myrrham propler morlem in my-
in musivo figura Zaehariac ab eodem angelo Ga- sterio passionis. > Lecta est pariter inler caelera
brieleaudienlis oraculum nascituri sibi filii Joannis Palrum scripla in Ephesina synodo Theodoti san-
quipraecursoressetDomini, exuleroMalrisreplendus clissimi episeopi Ancyroehomilia habila In Nalivi-
Spirilu saucto : ut integrum scilicet exhibet pri- tate Salvatoris nostri Jesu Christi, et pag. 602 im-
mum caput Evangelii Lucae, in quo lum angelus., , pressa in edil. Romana conspiciiur. Sanctus iste
lum sacerdos, lum Elisabelh divinilatem Christi proesul dogma de quo.agimusita exponit. t Nani et
testanlur. Gabriel angelus de Joaime ad Zachariam magi ei qui videbattir thus oblulei*uiit,lanquam"i)eo,
loquens praidicit futurum magnum <corainDomino, non sepiranles naluram anatura, neque cogitalione
sed non Dominum, aul Filium Allissimi; de Jesti dividentes quod seuiel unituin est, sed semel mira-
vero ex Yirgine nascituro annuutiaiis non lantiim culo eum qui apparebnt hoscentes Deum, thus obtu-
niagnum, sed Filium Altissimi Kilium Dei appellal " lerunt, co niunere divinam dignitalem indicanies.
Cbristuin (Lucwi). Sacerdos Zacbarias de suo Joanne Neque antem angeli intelligenlia, ut lu dicis, quo.l
iuxla angcli monitum eadem profcrt, fore propheiam nalum est a Deo Verbo separaverunt; sed eumdem
<juiparei viam-Domino; de Domino vero Chrislo, .esse scientes, et visibilem et inieiligibilem clama-
qui visilavil nos oriens ex alto, niullo excellenlius hant, dicentes : Gloria in excelsis Deo,'et in terra
Joquilur, cum dicit, illuminandos ab ipso, qui ita or- pax, in hoininibus bona voluhtas; et non alia quidem
lus est ex alto per viscera miserirordim Dei, eos qui dicentes, ut ipse facis, cogitantes autem alia; et
sedenl in lenebris el umbrh, moilis. Ihec alius Evan- verbis quidem confitentes unum Christum Jesum,
gelisia dileclus Christi-discipiilusplenius exponil, de cogitatione aulem dividentes eumdem, sicuti lu seii-
J.ianne dicens (Joan. i) illum non fuisse iucem qum sus babcns repngnantes verbis; sej unum eumdem-
illutuinut oinnem hominem, sed hanc lncem fuisse que ghifiiiiant Deum. i II s addiltomplura Theodo-
Yerbum, qui Deuseral in principio apud Deuni, ct tus contra i\cstorianorum crrores, hac ipsa ex histo-
caro factum est, ct habilavil in nobis. Cyrillus vero in ria perpcram explicata propriis h;eresibus patrocinia
homilia Epliesi habita conlra Nesioriuhi et impressa conquireutium; quos etiam non reiicuit Cyrillus in
parle priina concil., act. 1, pag. 587edit. Romana*, ead. edit. Concil., pag. S13, producens Onentalium
respicil ad Zachariae leslimonium, el Invenit Divi- opposilionem ex adoralione magorum et angelorum,
nitatis Clnisli-asseriionein in rcl.itis verbis, cum ait quibus pag. 514 ila respondet: i Dona vero allata
de Virgine Deipara : per quain Uniyenilus Dei Filius esse diciiiit a magis convenientia et ei qui intellige-
iis qui in lenebris et in umbru morlis sedebant lux batur, et ei qui videbatur, dividenles in duos ite-
resplendet. Elisabeth illitts uxor Yirginem Mariam D rum posl unionem unum Domiuum Jesitni Ciiristuin.
Dei Genilricem fatetur cum marilo, quando eam ita Qui enim inlelligilur factus est visibilis non imnni-
alloquilur : Benedicta lu in mulieribus, et benediclus latione nalurae, sed uniiioue cum c&rpore qnod vi-
fructus ventris tui; et: Unde hoc mihi, ut veniatMa- debalur... Convenientia igitur fueTnnt dona illa uni,
ier Dominimei ad me? (Vide lab. 1, lil. C.) hoc esl Chrislo : etenim esl iu eodcm Deus simul
9. In adverso quoque i;iSligiohujus arcus S. Sy- el homo idem. Hac ratione naio ipso cbori quidem
slus exhiberi curavit pueri Jesu proesentationem in cecinerunl sanctorum angelormn, cxercilus quoque
icniplo : ubi scilicet Siiucon senex , el Anna vidua spirituum dicentium ipsiim Salvaiorem ac Redem-
reJdunlur divinitatis conlostes a Spiritu sancto per- ptorem. J Coniplectilur tam Cyrillus quam Tbeodo-
eoruui ora loquendo, ut scilicel monente nos Ambro- lus adorationem angelorum et magoriim. Comple-
sio in Luc. c. ii, omnis^ctas et ulerque sexus, et ctitur et in Musivo suo Xystus. Nam praeter magos
eveiitorum miracula fidem adstruanl. Tab. 1, /. D. dona offereiites exprimi voluil angelos Christo puero
Tol sunl divinitalis Cbrisli praeconia in primo et non secus ac Dei ibrono aslantes; et' quidem obser-
sectindoLucae capite expressa, el inde selecla a Pa- vat Ciampinus in hujus Musividescriptione Cbrisiiim
triiius Epbesinis, proecipuea Cyrillo, nt Xystus papa Dominumibi non repraesentari infaiitem pannis in-
eadem colligenda esse dtixerit in serie superiori Im- volutum et reclinatum in praesepio, sed puerum in
jtis niusivi lanquam arma fulei nostrae potissinia, solio regio polius quam in leclulo considenleai. Di-
quibus parta cst victoria veritatis contra haereiico- vinitalem Chrisli Ddmiiii ita liguraiam etiain iu
ruii) blasphemias. puero Jesu monei Cianipinus ex psalmo cix, adeo ut,
 " "
£?i , ANASTASIIBiBLIOTIIECARll 272
iEqtiit, ad mysleriumpotius in hoc respexeril piclor, Ai. niavit. Nam et nasciliir et fasciis involvitur, et la- (
quam ad hisloriam. Malim cgo ex Patribus Ephesinis ctalnr, el in proesepioponilur; el omnes denique •
-quam expictoris arbitrio eanidein riiysterii expres- propler antecedentia peccata naturae noslrae inlir-
sioiiem repelere. Ita enim Tbeodotus prosequitur in miiaies experilur.*Interim lamen cum infans adliue
hohiilia paulo anle laudata : « Tanqtiaiu.regcm qua*- essel, iniinicurii, ipsiusque cohortem exterruit, ma
rebanl magi, regisnativil tem interrogantes, Judseis- gosque ad pceiiileniiam adduxit, et ul regis, a quo
que dicentes : Ubi esl qui nalus est -rex Judworum ?• praeceptum acceperanl, praeceplum- conteninefent
.. Vidimusenim stellam ejus in Orienle, et venimus intrepide effecit. »
adorctre eum. Regcm quoeris, o mage? ct eur tan- Aniequam Thcophilus ista conscriberel, usus fue-
quam Deo thus offers? sed novi et regem el Deum. rat hiseisdem infantiae Cbrisli Domini leslimoniis
' Proplerea et aifruin ei olTero,et thus, muneribus Irerieeus, ut os haereliconimsui temporis obslrueret,
simul Deum, simul regem designans. » el divinam humanamque naturam in una Christi
i Sed ille qui tunc magos ineffabili virtule ad persona,nempe Yerbo Dei, subsislenlem Inde proba-
pieialem traxit, idem laetamhanc feslivilalem ho- ret lib. lii, cap.-18, contra eosqui dicunlillum putative
dienio die consliiuit.: non jam in priesepe' positus, apparuisse. Poslquam enim ad verilatem divinte
sed in hac salutari mensa propositus. Illud namque el humanaenatiirae in Chrislo comprobandam , ad-
praisepe mater faclum est hujus mensae. Proplerea duxil hactenus cnarralas scripluras, nempe angeR
in illo cst poVuus, lil.in isia*edatiif,et fidelibtisfiat Gabrielis annunlialionem -et magorum adoratloneni,
salutaris cibtts; sed illud praisepe "quidem clarani' adbibet etiam caedem infanlium pra3 liinore regn'
banc niensam designavil. Virgo aulein chofos istos wj Cbrisli in Bethleliem nascenlis ab Herode occiso
virgiimni germinavjt. Belhlebemitici autein diverso- Tiim:quos martyrum flores elveritatis hujusinodi
rii vilitas clara ha3c leinpla' exslruxil *, etc. Yides testes non loquendo sed moriendo effectosEcclesia
pauperlatem lantarum factam divitiatum parentem, a primis illis saeculisveneratur, uli probanl bcecipsa
. Quid eniin exprobras Chrislo Betblebeiuilicamhumi- testimonia Irena3i,elHoiniliaeOrigenis, atque alioruif.
litatem ? Cur paupertatem profers in medium, lucra Palrum.
exindeorbi terraruin parlanon comparans?» Verum ne exlra orbilam divagemur allegalionmr
Haec scilicel Theodotus, el pliira quseconsequun- quas Paires Epbesini adbibent bujusniodi scripluia-
tur respondei Neslorianis, idcirco dividentibusimpie rum ad dogma caiholicuin contra Nestorianos cno-
Chrisli personam unicam in duas, qtiod ipsis repu- res coiiflrinandum, saiis fuil ex Theodoli homilia
•marc videbantur diguitati Dei ea qtue Verbum caro ibidem reciiata el Patrttm acclamalione comprobata
factnm patiebatur ut homo. Thronum igitur Dei, oslendisse, cui Xistus in musivo cum adoraliciu
quod etiam in praesepi agnoscit Theodotus, in mu- Magorumexpresseritreliquaspartesejusdemh.isoriae
sivo exhibel Xystus, utEphesiiise probaiiones catbo- nempe Herodis perconlaiionem ubi Cbristus ntisce-
ik'i dogmatis hoc in Musivo ubique elocescanl, et -retur, etcaedcm infantium. Ilis cniin gestis coinpro-
proponautur sanctoepLbi Dei has imagines conspi- batur : pucriim illuni adorari oporiere cum magis
cienli. ut Deuni, qui lanlis indiciis prseiiictumfueral a pro-
10. Subesl in eadem parle musivi el arcus trium- phetis in BethlelieniEmiiianuel nasciturus ; el simul
"phalis lub. 1, l. F. Innoccniium parvirlorum slrages, verum hoininem babcndum esse, qui nuntiabalur •:
quos a bimalu et infra rex Herodes occidi jtfssit in „^ ,1 Virgine concipiendtisde slirpe David, el ut vere na-
Bclhlehem, et finibus ejus , postquam ex adventu tus-intra Bctlilebemiiicosfmes inter biniulos infan-
niagoiiim nalum regeni Judoeorumqiiaerenliuman- tes conterraneos quoerebatur ad necein. Id unum
sam arripuil congregandi sacerdotes el scribas, ei proeterire
1 npn debeo quod glorioeXisiini operis mul-
ab liisaudivil;prophetarum oractilis teslatum esse iloque magis catlfolicasfidei hisce ex imagiiiibtis ac-
in Belhlehem Judae uascilurum. Perculsus enim li- icedil, nempe hoc in dilecti evangelicaehistoriaeet
more fuil,neab hoc puero rege solio dclurbaretur. IEphesiiiEenostroeque confessionisquotidieXystuin re-
IIunc Hcrodis timorem, ab-Lifanle Dominoin pan- petere ] id quod perinde docuil proxiiuns ejus suc-
nis, et in proesepiiialo incussum armato regi-j ejus- '<cessorin calhedra Leo Magnus, ac universi digni-
que satellilioper caedes intpune debacchanii,"sancli ssimi i successoies,quorum nomine el suo poslsoecu-
Patres proponunt uli aTguineiitumdivinitatis Cbristi la I XIII, Clcincns XI in bac schola erudilus inde col-
eiiam in fasciis infanlilibus conqiiassanlis capita 1Iegil, et nos cdocuil in Homiliis de DominicaNati-
ihimiconim. Sed in concilioEphesino euit Rom Con- vilaie idein repetere(ex S. Leo. M. boinil. 8 de Nai.
cil. lomo B, p. 554 A555 B, adbibelur cum explica- IDomini): e DominusDavid faclus eil filius David,
lione Theophili Alexandnni scxta primo in Epistola et < de promissi generis fructu proles est orla sine vi-
paschali ad confulandamNestorii blaspbeniia:n,qu;e iro,- in unain personain gemina conveniente naltira :
Pauli Samosateni haeresimrecoquebai (uli Ccelesti- xit i eodem concepm, eodemquepartu gigneretur Do-
"nus papaad clerum el populuni scribit, et itienicle- minus
i nosler Christus, cui vera iuessel deilas ad
" rus contesiatur, Concil.Epb. edit. Roin. fom. I, pag. miracula
i operum, ei vera humaniias ad tolerantiam
285, D et 268 D), dicens aliuni esse Cbrislum qui ex -}passionuin. » Clcin. XI,hom. an. ilijt, de Nat.
Virgine nascebatuf ejusdemVirginis Filius, ct aliuni D 11. Aptaniur huic confessiom partes evangelic»
' Filium Dei qiiianle Mariamet ante saecula Yerbum hislori* 1 iu reliquo areus cjusdem mtisivo per Xy-
eral Patris ; el idcirco htine Filiuin Dei et Verbiun stum s reproaseiuatoetub.j, L G,nempepueriJesu intcr
non verepassum nec vere incarnaluni, sed (anium '(doclores reperii profecins oetatiset graliae, acrever-
ficle et imagiuarie, uti docebat impiissimusMani- sio s cuminalre Virgine, et eum nuliitio Josepho, s t
chreus. (
esset subditus illis (Lv.eTu).flanc historinm non in-
Contra has igitur hacreses Nestorii in blaspliemia uliliter
i recensiiitXystusEpbesinoesynodi iriumphuiii
inclusas, aul certe ex"illa conseqnenics, inler caeie- exhibens.
< Abtisusfucrat i.npius Neslorius luijusinodi
ra Scriplurarum oracuia ex Kovo Tesianiento adbi- lestinionio
t evangelico, ut in qualernioiie sexio per-
bentur leslimonia qu;e probenl puerum Jesum etiam iscripsit, pubiicelecto in sancla synoao, act.prima,
in aetateinfantili severum 'hoininem et venun Detna p. \ 505, quasi inde confirmaretur Jilaspbemia, qua
insimul eomprobasse, dum uoslra* humililatis et Christum ( affirniabat paulalim eveclumad poiiiiiiciani
carnis assumptse incommoda uiiiversa i^atitur, pec- < dignitateui, adeoqtie ;ibesseaDeo Yerbo, suapie na-
calo duntaxat excepto, etnaturoe diviii3e,quam nun- lura t perfeclo et inipassibili, hunc pontificeinpassibi-
quam dimisil, potestalem ac viin eodem tempofe " lem 1 ei proficicntciu.
exercct ac lnanifestat. Edit. iloni. pag. 555. t Quain- Perversam bane inlerprelationem Scriplnrse Pa-
vis nativilalis 'modo a nobss dilTerrel, » ait Theo- ttruin-indignatio, m par erat, exccpil: mullavil au-
philus, «-'siinilittidinem lamcn noslram, peccaio clorem c anatheiiiate ac depositione ab cpjscopaui,
oumiaxat excepto,-per omnia auiplccicudain exisli- juxla j scnlentiani Coelcstini. Lcgiiinmiiivcro scnsiini
 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III. 271
iexuts evang iici exposuil Gyrillus in defensione A ria ex Veteri Testanienlo peiita, et auiiibila ad
Analheniatismi quarli conlra Orienlaiium opposilio- coufirmandam fidem dogmalnm propngnalorum' per
nes, pag. 525, coliala inlerpretatione cum Pauli epi- ieosdem Patrcs-, aut in concilio considcntes, aut in
sloli.s ( pritna ad Corinth. et ad Romanos): cui san- concilioledos et approbalos. Eril pfae caelerisadbi-
ctorom Pairum conciuii chorus, inquil, cl osieudit bendus-Cyrilhis; rion inodo in concilio praesens, ve-
productisin mediiim- scriplis Atlici Constanlinopoli- rum etiam locum "ae vices in illo administrans Ro-
l.iiii, et dnoruin Romanorum poiitificum Julji, ac inani ponliiicis Cceleslini: qui eadem se plane senlire
Felicis. Undecunquc igiiur conslal deleclum Xysti cum Cyrillo diserie declaral, postquam paroeneticas
in imaginibus htijus niusivi, ex evangelica Hisloria Cyrilli ad Nesforium ab haeresi revocandum "litieras
depromplis a:l arciim decorandiim Ephesinoesynodi vidit : ita ul etiam vices 1111suas concfediderit in
dogmati coiiiineiv, et. probationes dogmaium in ea. eoncilio obeun.das, Tanlns aiitem- fuit consensus do-
nroduclas, el ijiia-i fidei signaculomunilas hic ex- ctrinae Coelesiini ac CyrilU, ut faleaiur Ceelestinus,
liiberi conscnsu Patrum jure acclanianlium, pag. cupienlem se nonnulla snper addere; temperasse ab
405 : t NovoPanlp Coalestino, novo Paulo Cyrillo : hoc sludio, cum nosset oiimes fidei suae sensus in
Cffileslinocustooi fidoi.Coelesliiio cuni synodo cou- Cyrillo maiiifestari. Pag. 275 : i Quin et nos quo-
cordi, Coeiestinou iversa synodus gralias agit. Unus que, dilecie fraler (inquii), nonnulla addituri eramus,
CtBlesliniis,unus Cyrillus, una fides syiiodi,.una fi- nisi eadem omnia, quae nos senlimus ac tenemus,
des orbis terrariun. », te ilidem sentire ac teiiere perspiceremus. t Curii
42. Ultr.ainfanljam ac pueriliam Chrisli Domin.i igitur adoptet Cy.rilli, sensus pontifex Cosleslinus,
non progredilur evangelica Historia hoc in musivo g presertim in hoc argumento, quod causam commu-
reprcesentaia , ea.sciliccl decausa, quia.proecipuum nis fidei dcclarandee concilio dedit, et Patres concilii
causae momeiiluin ad definitionem conlra Nestoria- in eamdem senleniiam subscribant et acclamenf,
norum haereses, pronuntiandain in eo versabalur, ul pag., 405 : t Untis. Coglestiniis, unus Cyrillus, una
demonslraretur ab ipso"conceplionis exprdio illum fides svnodi, una lides orbis terrarum, » perinde,
qui naseebalur in ulcro Yirginis Chrislum essehtw fuerit a Cyrillo, vel a synodo, yel aCcelestino do-
uiinem pariter ac Deuin veruui; quo semel compro- ctrinam muluari huic dogmati stabiliendo aptatam
bato per gesta in anniinliaiione Deiparae, in nativi- et in musiyo repivesentalam a Xyslo.
tate Pueri, in adoj*alionemagorum, in praesentalio- - Age igiiur couversi ad latus basilicse proximuni
ne ad lemplum, in dispulaiione doclorum, et in re- iihaginibus geslorum Novi Testamenti jam explica-
gressu cmnparenlibushi Nazarelh; consequens erat lis in ea parlearcus quae vergit ad meridianum,
ui caeleri.quoque aclus vitae, morlis, resurreclio- producamus singillatim ex Veteris Testamenli histo-
nis Domini- dcclarantes^ ejusdem human&m di-, ria*et oraculis praemissas ejusdem dogniatis liguras,
vinainque naturam in Verbo perenniter subsisten- a Patribus Epbcsinis admissas el approbatas, atque
lem , oslenderent. dogmalis catholici regulam Ua explicatas juxta unaiiimein sensum Patrum ibidem
de Christo senlire. per omnium selaluni gradus : coniesiantium scripio scu voce hanc esse fideni
et ab eadein jegula aberrasse Nestorium, dum. as- Goelestini,hanc Cyrilii, hanc lotius orbis terrarum.
serit (Prosper. Cliron.) « Chrislum ex Maria Duae ac viginti areolae.quadraloe supra. ordinem
hoini.nein tautum non eiiam Deum iialum : cique columnarum in hoc pariete visunlur, respondentes
.diviniiaiem collalam esse pro merito. » Quare totidem in "adverso pariete apte "disposilis et ele-
cum Gregorio Nazianzeno, aciione 1 recilalo, sla- ^ ganter ornatis.Implct areolas musiviim opus, .in
tuenduni (Edil. Rom. pag,- 557) : « Si quis ex ope- aliqiiibus deperdiiuuijvet pictura supplelum, in aliis
ribiis perlecium, aut posi' baptismum aul resurre- vero aul iniegrum omnino', aut modico cum supple-
clionem ex mortuis in Filium adoptari meruisse mento picluroe. Recensenda; tantum ertint integras,
dixerit, queniadino.dumelhnici ascripiiliosinducunt, aul modica* in parle inslaurala*, ulpote quoeperii-
anaihema sit.» Deum ilaque etliominem Chrislum de neant ad Xysli aeiatem, unde probatio pelitur do-
Spiritu sancto conceptum inticta Yirgo dum utero. gmalis calbolici tuhc propugnati in synodo Ephc-
gestal ac parlufil, Deipara jure appellanda. His de - sina, et hisee in figuris recogniti, quas ad perennem
gestis ita in coneilio staluilur, et in musivo conlir- rei memoriam e"t constabiliti cultus exemplumXy-
nialur pcr Xystum : cujuspariter dogmatis revela- stusCoelestinisuccessor apposuit veritali evangelicae,
tio saiis cousiabilitur ex infanlia ac pueritia Domini hiculenter cxpositos in synodo, el in- arcu nostros
Salvaioris, citra necessilatem exprimendi gesla post biisilicse pev bistorias jain rccensitasincarnaiionis
eam lelalem consecuta. .-.--" Verbi, et inl'aniia3Cbrisli Domini.
Ptiiavii Ciainpinus in infnna areola dextroe parfis M. Areoia ordine prima, quaa scilicet jungitnr
hujusce arcusliiuinjibalis supra imaginem civitalis angulo arcus triumpbalis el presbylerii ex libro
Hierusalem, ibi coilocatam adjeeio eiiani nomine; Gcn. cap. xjv, refert hisioriam Abrahami ex pugna
Hiernsalem, referri Praeeursoris Jo::nnis feralem ab reverleulis superatis regibus Cbodorlahomor et so-
Herotle prolatam senlcuihm in figuris-qute-regeni ciis. Occurrit redeunli cum victoria Melehisedech
o.onsidenteniinter plures exhibe.it suo nomine pr33- rcx Salem, el prolulit ipsi panes, et vinuin,-Eral
noiatum Herodes. Verum Ilerodes bic. esl ille co- D autem sacerdos Dei Altissimi, el benedixil ei Mel-
gnomento Magnus, qui magos excipit adventantes cliisedech.*. .
-ae interrogautes, Ubi est qui natus esl rexJudmorum?- Producenda fuit Cyrillo contra. Nestorium hasc
Ante ipsum magi tres ornatu extero et ad iter suc- figura in Veteri Testaniento pramissa Christo Do-
ciucii repraeseiitantur : iia ut- plane constef esse niino ad ejus sacerdolium aete.rmimsignificanduni :
parlem bisiorias adorationis magorum, in qua npn quia eadem ad suos. sensus. impiidenter deloria
secus ac in caeieris documeutaprostant infantiaj Do- abusus fuerat Nestoritis, el abutebanlur ejusdem
mirii, puerum Jesiim Deum et hominem, uli.dixi- asseclae, licet nossent ipsummet Dominum Jesuni
mus,"comprobantia, et in cdncilio Ephesino adhibiia divinitatis suoe dogma ex psahno-cix, prnponenlem
ad calholici dogoialis asseriioneni. Vid. Tab. i, tit. indicavisse versiculum, Dixit Dommus Domhio meo,
II ell. ubi eodem conlexttt sequitur litulus, Sacerdoiis **<*-
-.13. Hacleiius consideralis liistoriis ac documenlis. cundum ordinem 3Ielchisedech, eidem Domino, cl
exnovo fcedere ita produclisper Ephesinos Patres, Filio Davjd per Dominum atlribulus, Tu es sacerdos'
et ita .dsposi.is per Xysmm iif arcu prascipuo basi- in mlernum secundum ordinem. Melchise'dech.Hanc
licaestipra aram principem constitulo, convertaiiiiir iegitiinani, ac divinam inlerpielalioneni disshriulans,
modo ad reliquas iinagines ab eodem Xysio disposi- ac .negligens Nestorius, pag. 5(i5, ad haereseos sora
tas per utruiiique parieteni dextra hevaque assurgen- placituni" sceleste infleclebal lum psaliui oraculowi,
tcm ex preJiylcrio. ad frontem ecclesiae stipra co- lum Pauli Epislolain eodem de sacerdotio loquen-
Jujanas : ui in etsdem cognosc.nniisgestaac inysle- lem-, ntraniqi.ie Scripluram impie foadansconsiiotis
275 ANASTASII B.BLIQTHECARII 276
de more blasphemiis, quas aclione prima ex ejns A cui succinehanl scclarii in objeoiionibus relatis con-
qualcrnione 6 recilatas exsecrati sunfPalres, aha- cil. Ephes. parte m, pag. 552 edit. Rom. ad Anathe-
themalis ac depositionis senlentia contra Neslorium malismuin 10 : « Si quis dixeril pontificem, et apo-
prolala. slolum nostrum non esse ipsum DeiVerbum, post-
Hanc vero imaginem sacerdolii nostri poniificis quam caro et homo nobis similis factum est, etc,
asteini prtemissarii in Melchisedech, et a Paulo anaihema sil. » Cavillos Nestorianorum ex Melchi-
aposlolo riie allegalam, vindicavit Cyriilus a caluni- sedechi bistoria perperam explicala contra Palrum
niis biereiicorum, et jtixla consensum Palrum rile tradilionem dissoIvilCyrillus, secutuspra^cedentium
intelligendain de Christo Domino ostendit lum in Palrum doclrinam,- qualis estHieronymi iia scri-
libro de recla Fide ad Reginas impressb parte i con- bentis ad Mareellam. t Melchiledech /regem Salem
eilii Ephosini,*fol. 240, de quo mox erit sermo, hiijus.principem invenies civilatis : qui jam lumin
tum in lib. n Glaphyrorum in Genesim sect. in- - lypo Chrisli panem et vinum obtulit, el mysterium
scripla de Abraham el Melchisedech: qui tilulus esse Cbristianorum in Salvatoris sanguine, el corpore
poiest liujusce areoloe et imaginis .quam contem- dedicavit. » Neque ab his dissentil Juslinus niarlyr
plamur. in Dialogo cum Tryphohe pag. 9, F, col. 2 edii. Lat."
Agens itaque Cyrilhis de lypo Christi ejusque sa- Rnrsus Cyrillus in libro de rccla Fide ad Reginas
cerdolii exeellenlia supra omnem cullum legalem inserio concilii Epbesini parti primic edit.. Iloni.
nobis .proposila in Melchisedech, et a Paulo aposlolo pag. 238, num. 37, ei in declaratione Anathematis-.
rile explicai;*, ila scribit: niorum 10 el 11 ejusdem concilii, part. m, pag.
i Vidcs iiaque perfectionis per Chrisium typos g 511, paria cum Hieronymo facit. tllenjue enim sc-
cl .re in Melcbisedech emicanles, et legalis cultus - quitiir Pauhun aposlolum docentem, ad Heb. vn, 10
mensuram iuloriorum. Siqnitiem induhitalum est et 18, et cap. x, 15, typum Christi poniificalus, ac-
quod.omnino id qu,od ininus esl a majore et p.rae- sacerdolii potioris supra Leviticum praemiui in Mel-
stantiore bencdicitur, juxta Scripturam. Radix au- chisedeoh regc Salem,et ideirco dici Cbristum Do-
tem quodammodo Israelitarum divinus Abraham, et minmn sacerdotem secundum ordinem Melchisedech,
excellens in ipso Levi divini sacerdolii gloria orna- et non secundum ordine.m Aaron. Conchidit ergo
tus, caelerum adhuc in illius lunilhs deliiescebat. Cyrillus Glaph.i lih. n, pag. 03, E : « Siatuit itaque
Siquidem bealus Abraham eorum, qui ex ipso pro- sacerdolem Melchisedech non ex tribu Levitica.
gressu tempo.ris oriluii eranl, potentia pater erat; Deinde ostendit sacerdotem quidem fnisse altissimi
At hoc qiiidem csse arbiiror sapienter dictum de Dei, oflerentem vero panss, et vinum : alque ita de,
Levi. Adiiuc enini ei-at in lumbis patris, quando ilh ipso ail: Inluemini atilem quantus sithic,cui et
obviam fuit Melehisedech. Benedicta itaque esl decimas dedil Au pracipuis Abrabam patrjarcba. Et
lypus quidem de filiis Levi sacerdolittm accipieules man-
justitia legalis per culLum in Chrisio, cnjus ulilior
est Melchiscdech. Quod vero inconiparabiliier datum habenl decimas sumere a populo secunduiri
sit ea benediclio.,,qua3 bencdicendi facultale proedita legem, id esl a fratrihus suis, qiianqiiani el ip*,i
est, quam ca "qiiaeilla virlute caret, nemo quidem exierinl de lnmbis Abralnim. Cujns aBlem gene-
dubitaverit. i ralio non anniimeraliir, in eis deeinias «uinpsit a!>
Deinde procedii Cyrillus ad uberiorem^htijns typi Abraham, et hunc, qui habebat reproniissiones, be-
declarationcm. Et prinio recenset obiter varias nedixit, » eic.
quasdam,.vanasque opiniones de ipso Melcbisedecb, C « D.emonsiratnm ilaque esLad Hebr. vn in Mei-
• Interroget autem foriasse (inquil) et prae caeleris chisedech, Iransferenduni esse sacerdoiiuni a tribu
discendi citpidus, quisnam fuerit Melchisedech. Ya- secundum legein id exercente, el alterius sacerdoiii
rias enim opiiuones de eo coniminiscuiilur variis moduin ac legein exoriri...Tdcirco divinus Paulus de
iiugis iiiiprudciiter capli, el divinae Scripturoe con- his rebus tractans, iia ait: Si ergo eonsummatio.
•suetudinem non bene callenles. » His nogis relatis, per sacerdotium Le.viticinn erat (populus enimsub
nc refulalisai.i : « Apage igilur cum isla cogitatio- ipso legem aceepil) quid adlmc necessarium fiiil,
liiini absurdilate.Melchisedech itaque homo fuit, non secunduni ordinem Melchisedecb atium surgere sa-
Spiritus sancius. » Ef paulo post ad verum hujusce cerdotem, el non secundum ordincm Aaron dici?
typi sensuni ex Paulo apostolo declarandum acee- translato -enim sacerdotio,: necesse est adhue ut el legis
dens ita scribit. %Paulus, uipole qui legem optime translalio fial. Et rursum Ei ainpiius mani-
callebal, non simplicibus argnmentis cum Judaeis festum est, si seeundum ordinem Melehisedech ex-
agebal, sed scriptis Mo.saicis,qnibus verisimile erat surgat alius sacerdos, qui non secundum legem
ipsos etiam nolentes cessuros, qtii veritali repugnare " inandati carnalis faclus esl, setl secuiidiim virlulem
noranl. Staluil ijaque Melchisedcch in similitudi-. vilae insolubilis. Contestatur enim : Quoniam tu es
nem.-ac typum Christi, proplerea quod dicatur Rex. sacerdos secundum ordinem Melchisedecb."» |
jusiilia? et pacis. Convcnit enim hoc soli mystica Hac apostolica inlerprelatione subnixa, Latiua
ratione Emmaniieli. Justilioe enini, ac pacls auctor, Ecclesia memorat sacrificium et sacerdolium Mel-
alque Iargitor cffectusesl morlalibus. Jusiificali si- chisedeoh, ulpole typum selerni sacertlolii Saivaloris
quidarii sunms per ipsum (ad Rom. I, etl ad Cor. vi) ..u nostri Dei, non modo in solemni ofDcio hujtis insti-
excusso peccali jiigo. Coiiseciili etiam sumus pacem lulionis ante quinque sa3cnla jussu Urhani IV con-
ad Palrem, ac Dium, etc. Aptavii-iUique divinus lexto per B. Thomam Aqtiinaiem, ubi exordium
Paiilns hacc ex similitudine clara, ac manifesta ducit ab aniiphona Yesperlina psal. 109 praemissa :
Melcbisedech Cbristo. Statuit aulem Symbolnm, sive Sacerdos in wternum Chrislus Dominus secundum-
lypiun sacerdolii proeslanlioris, quam esl hjgale, ofdinem Melchisedech pancm el vinum oblulit; sed
benediclioiiem Abrahai 'factam, vinique, et panis, etiam in canone missae, et quidcm piioribus Ecclesiae
oblaiionem. Neque enim alia ratione benedicli siif saeculisscripio.
mus a Cbristo, magno ac vero sacerdole. » Denique . Reperitur enim lum in Saoramentario Gregorii,
probat Paulum legis peritum ibi curasse confuiare tum .sela.te beati Amhrosii cxpressuin, ut relationem
ilie recitat
duo praejudicia Judaeorum, quj piilabanl antiquari lib. iy de Sacramenlis, cap. 0, cujus typi
non posse legale mandatum Moysi, uec sacerdolium ad Cbrisli Dei, el lioiniiiis sacerdolitim' signiliean-
a tribu Leviiica transferri. « Conatur ilaque Paultis dtim exponii cuin apostoio Paulo loiidem fernie ver-
(ait Cyrillus) ipsa etiam Scriplttra sacra probare, bis, ac- sensibus certe iisdeiu, quibus Cyrilltts lau-
quod et lcgis novilas, et Sacerdotii ipsius translatio dalo loco.
praedicta sit, quodque utriusque significatio in typis Jure igitur collocat Xy.stus III inler monnmenla
"prasnimtiaiafueril. » ^iclorire a catbolica vcritatc relalie contra* Nesloiii
"" Nestorius impienegabal Christum Deum Verbiim, blasphcmias Cbrislo Doiniuo denegantes diviuaiu
lioaiinctfiqiie, sacerdote nque esse, ac poniificem : nalurain, el sacerdotium ajternum, consiguatas in
 HISTORIA DE VTTIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III. 27»;
Lisce inusivis operibns basilicam adornanlibus Dei- , Ambrosio et Cyrillo contestatam, et a Hierbnymo,,
paroe illius Matris, imagines Melchisedecb sacerdoiis rejectis et abrogaiis coinmentis haefeticorum Nesto-
Deisummi panem ac vinuin offerenlis, elAbrahamo rianorum, ad sua placila distorle trabeiUium ipsius
benedicentis, juxta nobis traditam ab aposlolo Paulo Melcbisedech hisloriam et sacerdolium..
interpretationem in canone inissse dedicatam, ab

15. Succcdti proximus iconisnms repraesentans B et de promissione per Isaac, et-quodper ipsos prtvftt
Abrahainum hospilio exeipientem (res virbs qui ap- guralum sit fidei myslerium.
parueranl, nieiisamque iis apparaulem, el a. Deo Pontificem, inquit, el apostolumconfessionisnostraj
recipienlem Messiaelvproinjssionem. factum esse Chrislum divinus Paulus scribit, elc.
Propugnalor calliolicae fidei contra Nestorianos Sed expressius inahifeslat in priori libro contra
Cyrillus eaindeni, hisloriam exponit in laudalo Gla- Jnlianum ita scribens, ul comprobet divinilatis pro-
pbyroruni lihro capite proximo ab co in quo expla- prietalem esse quid inenarrabile, cum infra ejus
naveral lypmn Abrahami el^Melchisedech, ita exor- dignilalem sit quidquid exponilur de illa huinano
sus cap. l^.lib. III, cui tiluhtm indidit: De Abrahmn, sermone; et idcirco per lypos ac liguras veluti per
S79 ANASTASIl BIBL50THEGARJI- 2-80,
speculum .aut tenigma, nos in divinis liiterjs edqceri, A,tiouiSjagnoscens. Nee tainen tantas fldei lestimonio
sicut' de" cpnsubslaiitialiiaie triiim divinarum perso- caruit : Bpmino in Evaiigeho dicente : Abraham
narinn in typo triiim viroruin apparenlium hospili pater vesler laeia.balurut videret diem meum : vidit
Abrahamo. « Sic denique, inquit, divinum ilhim et gavisus cst. Vir ergo conspectus reilittirum se
Abrahanmm rnstitutum as.severamus,'quippe de ilio pollicelur. Conluere responsionis effeclum. M.cmentb
iia'scriptum' esl : Apparuit ei Deus ad querciim timen viriim esse qui spondeat. Quid ergo-Scriptura
Marnbre sedenli, ad fores tabernaculi ejus. Cuni dicit? Et Dominus visitavit Saram. Vir ergo iste
rneri-.Iieaspicerel, suis oculis vidif, et ecce tres viri Doininus est, de quo Scrip.tura dicit effecisse.quod
steierunt supra ipsuin, et conspicatus in occursum spopondil.Qnid autem el fecit Deus Sarae
cis properavit, praeque foribus tabernaculi sui pro- sicut locutus est. Vir insequitur? loquendo nuncupaius, Do-
volutus adoravil: Domine, si Inveiii gratiamcoram niinus in visilalione significalus, Beus annunliatur
le, ne pneterieris servuni tuuni. Et post alia dixit ad in factor» Sive, inquain, cuin hisce Patribus, di-
ipsnm. Ubi Sara esl uxor lua? Ille respondens ait: cendus sit ipse unigenilus Dei Filius unns cum Pa-
F.cce estin tabernaculo. Dixii vero : Rediens veniam ire, ae Spiritu^sanclo Deus apparuisse Abrahamo.
nd le,. el circa lempus illud opportuiie Sara uxor i.iter duos angelos, ac se veniunim spopondisse;
ina filiiim habebil. Eece' apertisslme sibi visum sive cum Augustino malit quispiam tres viros Abra-'
Deum aii, Tuissevero tres homines conspeetos : ac- hamo apparentcsfuisse totidem angelos,qiiorum unus.
currentem vero divinum Abrahamum noti lanquam divino jussu responsa reddens delegantis Deinohiine]
tribus dixisse : Domine, si invcni gratiani coram ioqiierelur, ut in lihris de Trinitate seniit ct injxvt
vobis, ne praeterierilis servum vestrum; sed Domi- j> de Civ. Dei, cap. 29, perinde est, qnod allinel acf
nurii uniee vocantem tres tanquani unum uti ad se argnmentum nobis proposifnm aXjTstp.papa in hujus
diverterent, rogasse, quando et tanquam unus exi- hlsloriae typo recpgnoscehdum; nempe oslendil di-"
stenles, tres velut ex' una persona dixefunl, Ubi esl viiiiiatem Yerbi iia carnem assumenlis, ut Dominus
Sara uxor lua ; ej, iliud. Rediens veniani circa hoc mauens, qui setnpei' est ante ssecula, fierel hoino iri
teinpus mature. Cerne. igitur, cerne visos tres qui- pleniludihe teniporum, et Cbristus Jbret non liomo
dem existentes et propria unumquemque subsi- Deiphorns ul blasphemabat Nestorius, sed Honio-
Slenlia verbo coiisubsianlialitatis subjacentes,' in Deusut calholica confitctur Ecclesia sibi revelatiim,
xinuin conipreheiisos, ac ila collbquia inler se data ac tradilum, el publiee confessa semper fuil pra>-^
opera miscentes. Sed hnjusmodi imaglnes obscuroe serlim in concilio Ephesino. Cnde et illius Dei-
quodammodo, ei hiullum infra-verilaieih sunt, nisi Hominis maler, et Yirgo vere diceretur Deipara,
quod alicul usui sunt ad nos quasi manu ducendos utpoie Genitrix vera ejns Filii, qui subslsteret' per!
in earuin ferum cognilionem, quaa mentein et ora- unicam iiyposlasim divinam Yerbi Dei, non autem
tionem exsuperanl. Quippe purissimis duhlaxal per efeaiam, quam sonmiali siint inipius haeresiar-
menlibus'divinse visionis-luinen illabltur, ac lan- cha, ejusque asseclas, divinam Yerbi hypostasimin
quam ab iis quae sub seusiun cadunt,adea quoc duplicem distrahentes (uti scribil Vincentius Lyri-
sensu nastrOj^eTt" vi rafionis longe majora sunt, evo- .nensis) el Chrislum D.eumappellari aegre palientes,
lamus. Uria esl enim eonsensu omnium divinitalis sed potius.coutendentes dicidivinitatis ofganum, et
nalura, quaesuper ouines, per omiiia, et in omnibus inslrumeiituhi,.. hominemque Deiierum, Cl-alia' his
est : per lnlellectum vero exlendituf in sanciain, ., inepliora, el vocisni Theolocosaversati, "sacram Yir-
vGiierabilem^ et cOnsubslaniialem Trinifaiem, in-'-r gineni feiiueiit.es appellare Deiparam, ulxonqueiiitur,
Patrem/inquam, el Filium, ei Spiritum sanctum : Cyrillus Jn epistolis paraeneticis ad.eumdem Nesto-
nisi qubd etiam subsistunt unaquseque -dictaruih rium dalis, ac legendis eoncilii Ephesini part. i, pagt *
persoharum per se existentes reapse et vere id, quod 255, edU. Rotnanae. - ,
esse dicunlur, lamen consubstantialilalis ralio in Hisce igittir oraculis Scripturarum ita nobis expo-
jndifferentem eas iiaiurairi colligit. Genitus enim est sitis per^aposlolos Cbrisii, eoi-utnque successores
Filius ex Patre, estque ex "ipso, et in ipso nalura- legitimos, altendens Cceleslinuspapa jure perscribit
liter: procedit etiam Spiritus proprius existens Dei Cyrillo, et graiulatur, < eadem onmia qtioenos senti-;
et Palris, et similiter Filii. Sanctifical enim Pater mus, ac leiienms ab ipso pariter sentiri ac teneiu :
per ipsuiviid quod. sanctifieari apium est. Non igitur el niagnum esse hunc noslrae fidei triunipTium, quod
ignoravil pfogeiiiior* noster Ahfaham adorare in niinirum el no^tra tam vaiide-probaverit, et his op-
sancla Triuitale lerroe et ccaii, oniniuniqtie rerum posita per divinartim Scripturarum tesiimonla tara
architccium, penes quem imhcrsa "est poleslas. » potenler.exposuerit.j Jureqtioque pfoxlmus a Coele-
(Confirmal. in lib. vm, pag. 2G8.) *siinoisuccessor Xystus triunipliales hujusmodi lypos
Propohitur ilaque' in iypo lideli Abrahaino con- fidei nostraa exposilos per Cyrilluni aposlolica»-sedis
Riibstantialis Trinilas adoianda, durii promiltitur . vices tenenleniin concilio Ephesino, et consensii
Filius Dei Deus in aeternum inaiiens in tempore Patruin redditos proeclariores expouit plebiDei spe-
facius homo de Yirgine nasciitirus, ejusque mysterii ctandbs prope arctun (riuinpiiaiem ejus basilicife,
tvpus mox futurus Abraliae et Sarae illius Isaac; ut quae ad incarnati Yerbi mysieria,"et Deiparae Virgi-
asstiescat fidelis unum Deum adorare in trina iiy- D nis titulum recoleridum hac occasione fuit ampliii-
posiasi subsislenlem, et iinum Chrisfiim Deum et cata, e.t ornaia inonumenlis,"tum rei gestae memo-
bominem cohfileri, in unica Verbi incarnali persona riarri, lum debifam adoralionis praxim * Ecclesiaeuni-
duas naluras non confusas, sed in Yerbi hyposlasi yersae contestawris. * .'
unilas exhibentein. iu
10. Ne nimius videar perliactalione argumenli
Sive sub specie trium virorum Abrahce apparuerit siniililer comprobati per singiilas imagines utruirique
Dei Verbum, nempe Filius secunda Triniiatis per- basilicK lalus dexlra, lnevaquc ndofnahles, salis fue-
sona duobus angelis slipala, uti phieuit Jusihio ii>ar- rit enumcrare veteres illas niusivi Xystini quae'su-
lyri in Dialogo cpntra Triphonem pag. 55, cf Irenaeo persunl, et iudicare testimonia Patruin, et concilio-
contrahaeres.lib.lv, cap. 25 (nam aliquoi, ex his rum, praecipue Epbesini, ex quibus cognoscere quis-
fuisse angelos consiat ex Paulo' aposlolo ad flebr. que poterit delectas fuisse potissimum ex Penlateu-
xm), et Hilario in lib. iv de Trin., ita scrihcnte : cho Mosis, et ex "libroJosue jinus"sucbessoiis figtt-
a Deus istic ad Abraham loquilur, jpariiuram Sarnin ras,quae dogmaia iidei iu Ephcsina synodo declarata,
pollicelur, post horc viri tres sedenti assistunl : et per Co*!esiiiiiimet Xysluin cbnfirmaia ila propo-
unuin adorat, et Deum confilelur : idemque el ad- nunl, iil historiara siiiiul rei gesUB,el norniam ad-
oratus ct conspecttis ah illo lempore eodem in futu- orandi prnescribanl.
ruiu reditiiruni se proiniMil,et Saroe fiiiuni (uiurum. Latus ineridianinn prosequimur, in quo Melchi-
Viruin cnim licfel coi.spcctum Abrabam Deuni lanien sedechi et Abrahami figura?prima, et secunda jam
pdoravii *: sacramcnlxim sciiicet iiiiurae corpora- cxpltcatse spectautur. Tertia' succcdit, i/i qisa1et
 "
£8.1' HISTORIA DE YITIS ROM. POXT. — S. SIXTUS III. 282
Genes. cap, 15 exhihelur Loth ob rixas paslor.um se A edit. Roniae pag. 213, indicalo testiinonio superius
subducens a societate Abrahami palrni sui, el bm- adductae epist. ad Phil. Ita infert Cyrillus : « Quo-
niunrcredentium Palris,-et sedein eligens apud So- modo is ergo Deus non est, qui in divinoemajesialis
domoruiu uberes eampos, sed infelici delectu, spe- gloria existere haclenus proedicalus est ? >
etiilis incolenlium sceleribus divinam ullionem paulo 18. Figurae. proximae usque ad duas poslremas iri
posl experturis. Sufficil B. Ambrosii docloris indi- eodem pariete superslilcs complectiintur historiam
calio ad lypum hacin figura recognoscendum rerum Jacobi patriarchse : quam fidelis explanator Cyrillus,
sua oetate gestarum in causa fidei, quando et ipse idemque vindex catholica3verilaliscontraNesloriuin
contra haeresim Arianam, (haud admodum a Nesto- perpetuo ferme commentario componil cum typis
riana diversam, cnm ulraque abneget Cbristi divi- dogmatum eorumdem antea «xplofatis.
nilalem, licet fallacia, ac methodo paulo diversa) In areola nona (nam octavoe musivum. inlercidit,
utebatur, et oraculis Novi Tesiamenli, et typis eo- et recenti pietura suppletum fuit) Jacobus patriarcha
rumdem in Veteri adumbratis. Sanclus igilur doctor in domo Laban exceplus seplennem operam in grege
ita illustrat figuram Loth, ejusque pastorum cum pascendo pollicetur Labano, ut nuptias assequatur
pastoribus Abrahami rixas excilauiium. « Qui igitur Rachelis : et deLia loco Rachelis contradita con-
pasiores stuit, el quorum. animalium, eL quae rixa queritur. Seeundum laboris septennium lolerat in'
inler paslores Abraham, et pastores Lolh considc- decima areola expressum, quae lamcn dimjdia parte
renius. Pasiores sunl inagislri greguin. Qui siinl musivi carel prae niniia velustate delapsi. Consequi-
ergo phstores sciisuum nisi praeceplores, et quasi tur tandem nupiias Rachelis in' musivo undeeimo
guidem rectores gregum, duces eorum, vel-monito- r> expressas. In hisce omnibus geslis figuram Cbrisli
res alieujus sermonis, velmentis noslrae cogilaliones? recognoscit Cyrillus lum in lib. de Ador. in spiritu
Qni si pasloralis disciplinoegnari et lenaces sunl, el veritate pag. 65, edit. Paris., lum in lib. iv Gla-
non permiituiit longius seiisuum gregem evagari, el phyr. in Genes. pag. 125. Cyrillo facem praelulit ad
linililibus, ac novis inhserere pabulis, sed provido. hoec explicanda Ireneetis contra heeres. lib. iv, cap.
doctore revocant, et fraenosrationis adhibent, atque 58. Ulrique autem Juslinus marlyr in Dialogo cum
obsistunt reniteniibus. Mali aulem praeceplores vel Tryphone adversus Judsebs circa finem : Quem Pa^
imililis disceptationis permillunt eo,s irnpetu suo tferii lihenter produco, lum ut proximum temporibus
ferri, et in praecipitium, ac perieulum ruere. J elc. apostolicis, turn ut exemplar quoddam, cui Cyrillus
Hoc igitur (ypo docetcum Ambrosio Xyslus, non inhaesit in melhodp suoeexplicalionis, prasmonslrante
esse recedenduin a vera doclrina per patrem cre- ulrique eorum proiolypumPauloaposlolo in Epistola
denliuni ad nos derivaia, et per unigenitxim Dei ad Hebraeoscap. 1*1,ubi per gesta et fidem patriar- "
Filiuin factuni ihter nos primogenitum mullorum in charum, ac ducum pbpuli Moysis,et-judicum, riecnon
fide frairum, quos ipse Patri suo adoplavit in' fitios, aliorum prophetaruin, mysieria Christi docet prafi-
manifeslala, et pasioribiis populorum ab ipso ira- giirata, et ulranique Chrisli naturam divinam , et
diia; sed hnio firmiter inboerendum,iie cum scelesLis- humanain in Verbi persona subsistentem typis eis-
alienigenarum slirpium propaginibus communi ruina dem propositam , quos referunt ' eiiarii sequentes
involvaniur. figurae, nempe : .
17. Pergit-in proxime depositis imaginibus Abra- 19. In areoia duodecima separatio gregum Labani,
niidaruni, benediclionis' paiernae ac doelrinae haere- el Jacobi cx Geneseos cap. 50, et versicoloruni
dum, lypuin adunibrar-e Yerbi Dei carnem sumentis G ovium copia Jacobo nascenlium in areola decima
ex Ylrgine, et-caiholicoe veritatis dogmala hoc de' teriiaex conspeclis ramusculis plalani, decorticaliSj
mysierio ab Epheslnis Palribus confirniala plebi Dei et projeclis in canales inler potandum.
tra.lere. Et tres qiiidem areoloe succcdenles cum suis Luculenter lianc figuratam de Chrislo Domino
inusivis oinnino dirutoeinPaulini sacelli conslruclione- exponit Gyrillus Glaphyr. in-Genes. lib. v, pag, 148,
soluiu desidcrium nobis fecerunt reliquum historia- exillis verbis irichoans : i Virga nobis figurante.
rum in -illis propositarum : quas ad -Abrahami et- adumbrat denuo Emmanuelem. Hinc subdit, abslulit
Isaaci sacrificium„.et ejusdem Isaaci actus reliquos. Deus omnia =-pecoraPatris vestri, et- dedil inibi »
usque-ad supremam .benediclionem opinamur perliT eventui respondere plane divino,: i adduxit eiiim
nuisse,'Cinii lypi hujusmodi ordine eodem succedant Cbristus omnes, qui in mundo sunlad se, jiropriis-
in libris Glapliyr. Cyrilli, necnon in Ambrosianis ad que.suis ovilibus includens eredeutiiim greges, divi-
Genescos conseciitionem accommodalis. tias habet Deo convenienles et gloriam praeeminen-
Superstituin igitur series Jsaaci patris
- figiiram tem. Ait enim alicubi ad Palrem, el Deum coelestem:
exprimit Jacobo lilib bencdictionem inipariienlis , Omnia mea tuasuni, et-tua mea, et glorifiealus
qtiam sacer lextus describit, cap.-27. Explanal au- suin in eis. j-Neque aliter exposuerailrenaeus lib. iv,
tein Cyriilus Giaphyroruin lib. ui, proesertim circa cap. 58 : 9 Varine oves , quae fiebanl liinc Jacob
fiitem-,agcns de benediclione per - Isaacum prolaia inerces, et Chrisli nierces : quia ex variis et diffe-
supra Jacobum. « Transferlur benediciionis potest:is.: reniibus genlibtis in unam cobortein fidei conve-
in. ipsum rursus Eniinaiitielem -.Serviant enim libi nientcs iiunl homines qnemadiiiodum"*Paferpromisit
gentes, inquil, cl adorenl te'principes, ei esto liominus D ei : Postula, dicens, a nie, el dabo libi genles hmre-
fratris tv.i. Nuncupatus est enim primogenilus Em- dilalem luam, el possessionem' luam 'terminos ler-
inanuel, quando factus esl' secundum nos , el in rm. » .
inultis franibus. Sed neque ob hanc causam quip- - Subditurin spalio inferiori ejusdem labulaodecimae
piam deperdat, quomiwis Deus"sil et uhiversorum lertia* occursus Jacob.et Esau; queni ad Chrisii-
Doininus.Adofamus enim ut Dominum, el dominatus mysieriuni referri docet idem Cyrillus Glaphyr. in
est tu Dcns eormh, qui in fralfes vocati sunl per Gencs. lib. i, pag. 162.
graliam. Quis entin in nubibus, inqilil, mquabilur 20. Quartadecima et quinladecima musivi labuloe
Domino, el quis similis cril ei in filiis Dei? Doniiua- pertinonl adhistoriam Jacobi habitunlis in laberna-
tus igiiur esi Enr.nanuel ut Deus eorum qui ad fra- culis Sichem, qiiaudo ejtis filii Simeon et Levi, tilli
lerniiaiem adducti stint : evipsi flecletur omne genu cum fuissent injuriam Dinas sorori illatam- coede
coslestium,lerreslrium, et infernorum, el omnis' lingua Sicbimiiarum , increpantur a patre. ls vero Dei
confilebiiurquia Dominus Jesus Chrislus in gloria moiiiiu ascendere jubelur in Bcthel, reliclis Sichi-
esl Dei Patris. » mitis, el ibiconstituere aliare Domino, qui ei appa-
.'Intelligit unusquisque Cyrilli dictis , ac typo he- rueral cum fugerel a facie Esau :-cui mandalo parens
nediclionisablsaacimpcrliiae Jacobo filio, conieslium palriarcha praicepit, ul universa genlium idola a
Scripturarum anctoriiaie ita explicato, configi hoe- suis abjicerenlur, alque ita mundatis omnibus arani
resim Nesiorianam : quandoquideni eliam in epistola exsiruxit in Luza, nominans lociim Belhel, hoc e=r
ad Rcginas, i|ii*. part. n concilii Ephcsini continelur donnts Dei. Hiuc oinuia ad, Christi Domini tvpqm
 '
283 • ANASTASH BIBLIOTHECARH 284'
exigi dcmonslrat S. Cyrillus lih. vn Glaph. in Gen. A invenit ipsum ad aquas, quae ty.pum gerunt santSi
pag.221,faclum Dinae,acSimeonis,eiLevi uhionem .baptismi, per qnem, et in quo Chrislus inveni-
expendcns. Bealus vero Anibrosius (deJacob et viia\ \jlur. » etc. Ilauserat Cyrillus ex epistola. Pauli apo-
beaia lib. n, cap. 7), contestis earumdem inlerpre Jsioli ad Hebr. xi : Fide Moyses nulus occultatus est,'
tationum, post consideratam inansuetudincm el cle« mensibns tribus a parenlibus suis, eo quod viderent,
inentiam Jacobiin ullioneDina: qui dolenter scmnam eleganteminfantem, et non timuerunl regis ediclnm.
illam exaclm nllionis accepit, ilaprosequitur : « Unde Segmenttim inferius ejusdem areolee Moyrsisadulti
propbeianli advenlttni Domiui Jesu responsum divi- gesla priora.exseqniliir pro defensionestiorum po-
juini est daluiii. Exsurgens ascende in locum Belliel, pularium, quae scilicel B. Pauhts uuper laudalo Ioco
hoe est in doinum p'anis,ubi nalns estChristiis. hicut subtexiiit. i Fide Moyses grandis faclus ncgavil se
Micheas propheta lestatus est, dieens -.Et lu,Beihlehem esse filium filioePharaonis, magis eligens affiigj cum,
doinus Ephrata, von es minima ut sis inter principes populo Dei, quam temporalis peccaii babere jucitn-.
Juda. Ex le enim exiet princeps Israel, cl egressus dilatein : majores divitias oeslimans the.sauro ^Egy-
ejus ab inilio a die smculi. Vere donius panis,' qnie piiorum improperium Cbristi... Fide reliquil Jigy-
doiims Cbristi est, qui nohis panis sabuaris advenii e plum non veritus aniniosilalem regis. j Exhibetur
cof>Io,utjain nnllusesuriat cibuin sibi immortnKiaiis itaque in hacareolre parteinferiori Moyses.ad tribu-
ncquirens : ubi jubetur habilare palriarcha,ubiaram nal voeatus, ttl responderet de viri jEgypiii caedein.
facereDeoqiii:ippariieraiei,elc.Quanlamysteria,quia defensionem conlribulis sui a sepatratte, a Pharaone
ibi estccclesia Dei, in qua apparel Detts, etloquilur quaosittisad necem, el sese recipiens in lerrarn Ma-.
eiunservissuis.lbieripiunliireiabsconduntursiniiila- dianitarum. Siepbanus protomarlyr (Act. viijiiunc ,
era genliiun. Fides eniin EcHesiseomnem observan- jj Sloysen potentem in verbis, el in operibus, sed recu-
liam geniiliiatis abolevit. » HascAmbrosius. Sedom- satum, et repulsum a suis, ipsi dicenlibus: Quis le-
iiiuin brevissimeCyprianns, et ad rom noslram maxime consliiuil princivem,etjudicem super nos?-HnncMoy-
acconiiiiodalo leslimonio ' conlirnia! , Giun figuraiu sen, \nt\\u\,principem quem negaverunl, principem el;
hanciliibibcl contra Jndanos, lib. n, cap. 6, ad pro- redempioremmisil cum manu angelii qui illi appanrii-
baiidam Chjisti divinitalcm his verbis :- Qnod Deus in Rubo. A quo deiiide Moyseaudierunl: Prophetam
Chrisius. ln Genesi :. Dixit autein Deus adJacob : suscilabitvobis-Beusde fralrib-nsvestris fanquam me:-
Exsurge, cl ascendein lociun Bethel, et habita illic, ipsum aitdietjs. Quo vertal ha3c figura, et promisslo -
el fttc ibi altare ilti -Deoqui libi apparuit, cum fuge- Moysi.beattisSiepbanus salis declaral iridicans Chri-
res a facie Esau fralrisiui: Adliibenlur neinpe aiiealo stum. Cyrillus titephanum imilatus- Glapbyr. loco
Xyslo in suis musivis hoec figurae ef a Cyrilkrad indieoto hunc lypum referf ad Ohristuni Dominum.
Chrisli divlnitatem contra haereiicos sui temporis Verum in hisce figuris seligendis, ebChrisliano/
demonstrandam, quae adhibiiae prius fuorant a Cy- popnlo proponendis tam Ephesini "Palres, quam
priano conlra Judaeosad eumdem arliculum fidei ex Xystus nonsolam simililu.-iincin ligurae cuin proto-
inysteriis Yelerjs Teslamenli comprobandum. lypo prje oculis habueruiil, sed eliam alieruin ele-
. 21. hi boc basilicae.Jatere quae sequebanlur, nni- ctioni suoefinem constiuiebanl, ut scilicet docereni,
siva cum excidissent, picturis recentibus illaruin Cbrislum Dqminum in typis illis figiinuiini, lucem--
areolas ornavil eardinalis Pinellus : quas propterea fnisse infinile priestanliorem lalibus iinibris, quibiis
oniiiii.inis, ul ad reliquas coiivcrlaniur ex Yeteri p praeiiuiuiabaiut*.Hinc inler coelera P-atruin testimo-."
Testamenlo a Xysto prolalas figuras, el a Patribus nia in synodo Epbesina reciiata,. luculenlum esi il-
Ephesinis adhibiias ad connolanda fidei dogmata lud Tbeophiii episcopi (jiag. 205' edit. Roiuan;e •
circa ulramque in Christo naturam in Verbi persona corcil. Epbes.) : Mullifariam, multisqwemodis olim
subsislonfeni. ejnstlem concilii auctorilale conlra hae- Deus loquens palribus in-prophelis^novissime diebus-
resiin Nesiorii declarata. *, . istis loculus est nobis in Filio, quem constiluil Iwre-
Qiiemadmodum igitur in laterc hactenus conside- dem nniversorum, per qncm fecit et smcula : necnon
rato seleclaafuerant ex Genesi bistorioe ac mysteria Cyrilli Alexandrini oralio secunda de recla fide ad,.
Imic ariiculo fidei connotando olim praemissa apud Reginas, ubi ex eadem epislola Pauli ad Hebroeos
Judoeos, ei a concilii Palribus recognila ; ita et in producitur censeculum ex illo cxqrdio. argmnenlum
latere adverso ex reliquis Pentalenchi libris, necnon demonslrans, exea relalione sinrilitudinis, quoeprae-
ex libro Josue gesta, ac mysleria delegil Xystns, qtise cessit in Moyse ad Chriui poniificatum-significan-
pariier ab Ephesinis Palribus perpensa fuerant, prae- dum, tanto amplioris glorias compoiem csse Chri- -
se.rlim a Cyrillo in propugnalione ejus dogmalis. sium Filium, et Dominum prae Moyse minislro ac
Prima hujusce Ialeris areola .cbnsumpto proe vetu- s^rvo, quanio ampliorem houorem haiiel domo qui
stale miisivo, ostendere non potesl figuras quas fabricavit illam : i Nam Moyses quidem fidelis erat
aetale Xysli continebat. Se.cundalamen, el: reliquoe in tola domo, lanquaui famulus in leslimonium eo-_
usque ad nonam decimam proeservaiaeXystini ope- rum qu;e dicenda erant : Chrislus vero itanquam
ris prosectilionem oslendunt : sccuuda igiiur bifa- Filius in domo sua. »Indical igilur, per hosce typos
riam divisa in superiori partilione exhibet Moysen speciari simililudinem quidem in huinana Chrisli
infanlem e Nilo extractuin, et lilioePharaonis cxbi- D natura per Verbum assumpia, pnccelleiiiiam vero
biliini, ejiisque.jussu.enulrilum a malre (Exod. n). proloiypi in eadem Verbi persona, ac naiura sua
Cyrillus Glaphyroriim libros in Exodum hinc.exor- divina, quani non dimisil, cnjus causa dicilui; Chri-
dilur, professus in praefatione ad Palladium, se de- slus vere Deus. « Qiniiis nainque -domus labricauir
monslrasse in superioribus, quisnam intelligi debeat ab aliquo; qui autem omnia. creavil Deus esl, >
modus adoralionis in spiritu el verjlale ; buic vero nenipe illeFilius de quo dixerat Paultis in cxordio
operi Glapbyrorum in Exoduni sc reservasse ea, per > episloke per quem fecil el smcnla. Toia igilurratio
qum p"arerttl Chrislimysterinm velulin umbris qnond adliibendi hasce figuras Chrisli in Moyse pra-missas,
fieri polest prmmonstrnri. Proposita igitur hisloria ncciion Josue filii Nun qua3 postmoduin consequen-
Mosis ex tiibu Levitica naseentis, et a maire in iur in boc basilicae Ialere, eadem esi, ac Patruin
fiscella inclusi per Nilum feliciter innatante, donec Epbesinoiuin in iisdem deligendis ad iliusirandum
a filia Pharaonis vagitu infantis permoia extrabi, dogma caibolicum de Chiisli nalura divjna el hu-
praeservari, ct a matre educari juboretur/singula ad niana, inultifariam, niultisque niodis a Deo per legis
fypum Chrisii Doihini exigil accurate. « M.iyses promissa, loquente patribns in propheiis, adum-
atitem tlcinissus, ait, aique exposilus in fiscella scir- bralum, novissriie aulem diebus islis inanifesuitiiin
pea per iiianutii suaemairis manifeslus bujus-rci est in ipso Filio, per quem fecii et saecula,nobis aperie
typus. Siquidem.et Juda:orum synagoga aliennvit a locuto, ex quo carne de slirpe David et Abraham
se ipsa Emmanuclein. Sed Pharaonis lilia, hoc cst assunipta, in nobis liabrUre dignalus est. ldera
Ecclcsia gentium, et si jialrem Salanam habuerit, Pauli teslinionium Romana Eccle-jia legendum no-
 "
285 "HISTORIADE YITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III' 28«
bis offerl ia feslo Dominicse.Nativitatis, quod Patres Aidolum
A vituli in deserlo ftistim (Exod. xxxn) ante-
Ephesini recitari in testimoiiium dogmaiis volne- quani dcmersionem Pharaonis recenseat, quae lnir
rtint," el Xyslus in lola hisloria Moysis duxit eliam betur cap. xin, neque figura animalis in edito
oculis fidelium in Deiparaehasiliea per intisiva sua slylobalo collocati vituluni exprimit, sed agniim
esse repraeseiitandurn. Qaol igiiur sunt hic -figuroe canilidiim. Quare ad legem Pascbalem perlinel, ul
ex Moysigestis seleciao, lot numeramiis documenta reor, recensitain (Exod. xn) : Ut lollai nuusquisque
typofum divinae, atqtie htitnana*Chrisli naluroe a agnum per familias, etc. Nulla frequenlior Cbristi
Xysio papa dedicata ex sua, ac decessorum poiilifi- figura celebratur ex Yeteri-Tesiamento ab Ecclcsia,
ciin., riecnon Ephesinorum Patruin toliusque Eccle- qiiam agni Paschalis immolalio. Qnarc. lypus non
siae"".'octriiia. indigei aucloritaiibus singularium doctorum ul com-
22. Proximae areolae musivum refert Moyscn, probetur. >
conniibiunicelebrantem cuin Seppbora, cuindemque 25. In sexto-musivo (apud Ciampin. expresso
]iastorem ad pasceadum gregem soceri ex Jelbro tab. LVII,HHHI.2) profectionem jubel Moyses princi-
Ragitel cognoniinali, quod interpretatur Cyrillus pibus familiariini inlenlis ad legenduin agnmn e
grexDei (Glaph. in Exod. pag. 259, edit. ParisA grege, quem riiacieni. lnfra vero ires mansiones
ldem Cyrillusutrumque expmiit de Cliristo. Prinuim cum appareanl,.coneionaiite ex stiggesto Moyse s"is
illud de Seppbora (circa-Iyiem lib. secundi Adorat. in popularibus nondum ad marededuclis, videiur expri-
spiritu etverilate, pag.'78, B)*: « Vbcala, inqnii, ex miex cap.Exodixiu,iter, et caslrameiatib per lres-i!-.
gentibus dum sequereiur legem, ac tanqiiam cum lasmansiones, quas ante apparitionem colmnna: ignis
Moyse poedagogonialfimonib juncta, qui optime ad B B per nociem, et nubis per diem peragraias ab lsraeli-
Chrisli inysterium perducit: esl enim lex magisler iisostendil Hieronyinus(adFabiokiin de qiiadraginla
quidam eleiiienlarius, qui perducit ad inilia sermo- duabus mans.) nempe Ramesse, Socolli , Ethan.
nnm Dei, ac per ajnigmata, el uatbras cognilionis Eodem planestylo vidimus iiineraria etiam Roniani
ejus, qua Cluisli niysierium peivipiiur, veluti se- orhis in charla Peulingeniana disposila a pictoribus
mina quoedamriobis inserit. De Pnsloricia vero Mo- luijus aeiatis, qna musiva Xysti coniponebautur.
sis cura circa gregem soceri Jethro sacerdoiis siib- Hieronymus in eo traclatu, sive Epistola cxxvu ad
indellaguel appellali.quod esl grex Dei, niysieriuni Fabiolam probat ex Psalmo LXXet ex prima ad
Christi,' Cyrillus invenil- etiam in nomine : Siihiit Cof. ' cap. x haec omuia leferri ad Chrisli mysteria:
enim (inquil Glaphyr. in Exod. lib. i, pag. 259 E) iegressionem scilicet ex.jEgypto in solitudinem, et
nianum stiinmi illius oinnium pastoruin principis, iipsum numeruin niansionum quadraginta duaruni
*
hoc est Cbristi Jesu, per quem, et cum quo sit Deo, respondcntem pari.numero generalioimm in gcnea-.
el Palri gloria ctim sanclo Spiritu, unde appellatur 1logia Chrisii ajmd Mallhaeumnon carere hujiisinodi
grex Dei. » Itypo ae figura: « Monente Aposlolo, omniain ligura
25. Succodil in areola quarta Moysis reditus in iillis conligisse, ct palres noslros omnes sub nnbe
jEgyplum ciim uxore, ac liberis ad confralres"suos Ifoisse, oinnes niare iransiisse, omnes in Moyse
e servitute Pbaraonis educendos. Pr;eferl autein 1baplizaios in nube et in mari. >
virgam illam, quam sacer lexlus noniinat virgam 28. H;ec posticnia Aposloli verba satis dcclarant
Dei, portans virgam Dei in manu sua (Exodi cap. '.sepiiiriam hisioriaiu Xyslini nnisivi, in qua transilus
J
:v, 22), iii qun propierea C rillus, aliique Palres ^.,' Hebraeoriim expriniiliir per inare Rubrmn , Pha-
etiamanliquissiini, queinadinodum Jusliiins mar- raone i subinerso Exodi xiv, Cryptoe SS. Marlyruin,
lyr in Dial. conl. Trypli. pag. 24, lyp-uinChristi con- '• anliqui sarcopbagi Cbrisiianorum hujus tciatis,
sideranl iMoyses,aii, ctim virga adTeriimenduin po- perinde ] ac Rituales libri, el veiustissima quajque
pulum ihissus est,eamque maiiu lenens cum antece- monumenla i Romanac Ecclesiae frequeniissiiiie adhi-
deretpopulummaredivisit.»Cyrillus vero ait:«Yirga 1
bent hanc hisloriam Mosis ad liberatoris noslri, et
itaque est Dei Filius. J El de Moysis typo virgam Salvalorisi Dei beneficia, el saeranienta in bisce
lianc indicans ait: « Id enim verum signuin , cui 1figuris obumbrata olim Hebraeis, maiiifestanda nunc
omnes credidimus, Yerbum nobis simile facium ad fidelibus. J Quare non egemus monitore privalo, ut
nos devenisse : quod virga biimo projecta designal. J Xysti - ponliiicis consilium assequamur in hocce facio
Qlaphyr. lib. n, pag 298. C: Et rursus in scbolio < exhibendo, cui publica Ecclesioe auctoriias lol suis
de lncarnaiione videndo parle III , concil. Ephesini documentis
( explicationem minislrat.
cap. 15, edit. Bom. fol. 581, nhi boc dogma calholi- 27. Octavacareohe hisloria desumilur ex capitibiis
cum : Quod Dei Verbum el homo faclum manserit xv i ac xvi Exodi : in quibus murmuranie* populo
Deus, probat ex symbolo de virga Moysis, scribit : contra ( Moysen, cum dulcium aquartim potu, et
i Et facla esl virga in niaiiu ejus , el dixit illi: <
ciboruin inopia laboraret, apparei Doiuinus Moysij
ut credanl iibi, quia apparuil tibi Dominus Deus et o providcnti niiscratione utrique neccssitati opein
patrum luorum, Deus Abrali^am, el Deus Isaac, Iferens, oslendil lignum, quo injcclo, aqu;c amarie
et Deus Jacob. Animadverle in his natura, «l c
dulciorem coniraliant, el coturnices . ac inanna do
verilale Filiiitn Dei, tanquam si quaedam virga ccelo ( pluii, quibus vescantur ingrati, ac desinant
sit palris. Virga aulem insigne est regni. lu Fil.o DI cdiffidere, et murmurare.
enim hahet omnium potesiatem. Denique etiani Hisce pariter in figuris-Christi mysterium intel-
divinus David : Thronus luus, inquit, Deus in sm- 1ligendis lanla est copiadocumentorum Ecclesiae, el
culum saiculi, et virga mquitalis virga regni tui. Sed coneordioe
c Palrum, ul vix egeanl indicalione. Cy-
eam projecit in terram , id esl corpbre tefreno cir- " rillus
i in Glaphyris ad Exodum capul inscribit de
cumdedit, sive perhumaiiitaiem misil in terfam. » manna ii el coiurnice. Narrata hisloria, ila prose-
Hinc exhibet Xystinuin hoc niusiviiin populos ad- quitur q lypum. « Cenissimc aiiiem doeuit eos e.vpc-
oranies in conspectu ejusdem virg;«, quales nobis rrienlia, inquil, ac rebus ipsis, quod-.Deus possit
reiulii sacer texlus (eodem cap. iv Exodi) : Et fecit etiani
e iuinc dare, et parare niensam in deserlo :
signa coram populo, el credidil populns, audieruut- sicuL s revera et Doniiiius noster Jesus Cbristns si-
que, quod visitassel Dominus filios Israel, ei quod milia n edidit miracula , cum ex quinque pauibu;
respexissei aflliciionein illorum, el proni adora- fraclis f comphires saiuravil in deserio; .duodecim
vernnl.
• 24. Areola insuper copbinis ex fr.igmentis replelis: »Judieoruin.
\\
cjuinta Moysen siantem inter complu- ^ero v nauseain inoffieiosain , qua cibo de ccelo pne-
res viros lalari vesle indutos oslendit, quos allo- ssiilo praeferebant jEgyptias carnes ,(ita GQniponit
quilur, et agnum in edilio eollocalum. Hinc putavit cum c rejectione doctrinae Gbristiet s-tcfanienlorum in
iH. Ciampinus esse vitulum absenie Moyse ab .Aa- postoros p derivata. i Simile quid miseris Judaeis ac-'
rOne fusum ex inauribus feniinariini Israeliticarum. c
cidil, inquit, t-empore Salvaloris : uniljroe eniin, ac.
Verum neque series hisioriaa Mosaic;c rcferre debef typi 1] fucrunt illa quae luno pi*a:iiioiislrala fucriiiit.
 •287* ANASTASII-BIBLIOIOECARIT-
futurorum. Cumenim ipsi vero manna3hocest Chii- & qucm etiam virum dicit Moyses. Nam fet-diyinus.
sto, qui dcscendit de ccelo, et potesl nos omnes -Pauhis sic inlelligens seribit: Bibebanl enim ex spi-
enutrire, proniiiiitque vitam aeternam, proelxilerinl ritunli, sequente pelra : pelra autem erat Christus.
xisum terrenorum puiidum aique insulsum, offende- Vir igilur, contra quem jurgabaniur, ipse eral ille,
"runt necessario. non soluni Deum , verum etiani qui nondum incarnatiis leniahalur ab Israelitis. Nori
ipsum divinum Moysern. Scriplum esi enim : Iratits enim alium fuis?e Fiiium anie carnem, alium vero
est furor Domini'contra populum suum, el Moysi ab ipso diversum ex semine David, sicul audent qui-
item videbatur maluni. » dam dicere, sed uuum et eumdem ante incarnaiio-
Cyrillo praeiverat Cypriantis ih epislola LXXVIad nem quidemnuduni adbuc Yerbum, posi partum
Magnum scribens : « Ctijusatqualiiatis sacramenlum atitem cx sancta Virgine, incanialuni ct hominem
videmus in Exodo. esse celeliraium, cum de.ccelo faclum,si.eut seripserunt sancii illi, eLdivini Palres;
inanna delltieref, "el Tuturorum pr-Bfignratione ,ali- alio quoque sigiio comprobavil Moyses. Nam quasi
riieiiuim panis cooleslis, et, cibum.Christi venienlis. inlerrogaret quispiam, et discere cuperet, de qtio-
oslenderct.» nani viro menlionem fecisset, .quem sane ef lenla-
Utriqne assentitur.Ilieronymus (de quadraginta tum fuisse, et objurgatum ab Israelilis diceret, lan-
duabus mans. in v, scribens :. i Marath intellige lum non intenlo digito Jesum demoiislrat, ct in-
aquas Occidenlis litterae : quibus "si immiitatur quit, »-ete.
confessio crucis, el passionis Domiriicaesacramenta 29. Sequiturin decimo Xysli nuisivo pugna Israe^
jungantur, omnequod importabile, el tristevidetur,' liiarum conlra Amalecilas, elevante manus Moyse,
acrigidum, "verliiur in dulcedinem-1 g suffulto ab Aaron, et Hur in lapide adjulorii; Josue
Verum ne faiigemur id quoerereiii Patribus_ quod vero fortiter dimicante juxta praicejUum Moysi.
ipse Dominus in EVjangeliotiigiiaius est propalares Sanclus Cyrillus, ut Ephesiriorum Patrtim praeci-
cum de ligura sacramcnlorum" suoruin in- manna' puiim.adbjbeam (deAdor. in.int. et verit. lib. m^
prsemissa, luni de excellentia sui panis vitam tri- p. 88) facli mysterium requirenli Palladio, Quisnam
buentis aeierriamsppra Mosaicuin cib'um.a morte non est hujus scnplurm s.ensus~L\l&respondet: «Atque
Iib,eranf,em.Indicat similitudinem quando aflirmat: opinbr nihil difficileest inspicere volenlibus. Nam si
llic est panis de ccelo descendeus. Testatur diffe- cogitetquispiam praeceptum.esse a MoyseJosue,quid
rentiam el excellenliam sui panis Vjvi supra Mo- aliud suspicari poterit, -quam illud omnino, quod
saicumamorte non eximciitom, quando suhdil:>Non cum Verbum esset.Deus,. faclum esl sub lege, quod
sicul mandncaveriinl palres vesiri mahna, et morlui ad humanitatishabitunipertinet, acsubditumquodam
snnt.Qui manducat huncpanem , vivei in mlernum. modo Moysi mandatis; idque pluribus modis, nuuc
(Joan. vi). circumcisionem perferens eam, quae-.est secundura
Erat autem id exprcsse repraeseulandum in hisce.. carnem, nunc didrachma solvens, elc. Yerxim etbi
liiusivis Ejiliesinoe synodi gesla, ac dogmatis docu- factum esl sub lege propter humanam naturam , la-"
menta expressuris; cum Actione i, pag. 363; ex- men tum quoque Deus erat, Salvatorque, ac Re-
Qualeriiione i Neslorii ab hac proinissioneBedem- demplor universi popnli. Nam cum ex universo
plqris noslri absurrie explicata. impius heeres:archa populo Israel, et ex omni gente viros potentes elo-
suas tjlaspbemias astrueret : el Patres e conlra huie gisset, sanclos, inquani, aposiolps, el eos, qui per
veneno opponerenl pharmactim legliimae inlerpfe- „ hdem vocali suni, etc, una cuin his congressus est
lationis, tum in Tbeophili expositione contra Ori- ^ cum htijus mundi prlncip.e. . . » Videri possunl re-
genisias incapite quod inscribilur : Quod Chrislus, liqua hujusfacli mysteria ibidem de Chrisio paiefa-
esl vila, el vivificus(pag. 589);,lum in xi analhema- cta, lam in Moyse, quam in petra ubi consedit, et in
tismo Cyriili : Si quis ipsam Domhii'carnem vivificam aiiafi quod erexit. « Quod namqiie mantis extendit
negaverii, anathema sit, pag.- 506, ejusqtie defensibne Mpyses, inquil, crucis speciem oslendens, et Ama-
pag. 557, lucnlenler expressie. lec, ea res, ut opinor, eos prorsus significal, qui per
28. Noni musivi argiiinentum est miraculum a illam crucem venerandam Salanam vincuni,el ati-
Deo patralum per virgam Moysi ad a_pias coiiiKuli- versus hosles invalesciinl., » Et .paujp post lad ea
clionis. Moysem, virgam, petram, aquas inde dedu- verba accedens', accipienies lapidem xupposuerunt
elas perlinere ad. niysterium Christi nemo -ex. P„- sttb ipso, et seditsuper eum. Aaron, el Hur susienla-
tribus dnbitat. SedB". Cyrillns ad afgiimeiiluin sibi banl-mtfims ejiis, unus hinc, el aller hincj « Lapls
propositum - catholici dogmalis eonlra Neslorium antem preliosus {suhdit) elcctus, angularis, probalus
asserii apiissime inlerpretaiur inepislola ad Ana- Cbrislus est, super quo requiescentes (sessio namque
slasium, aliosque .muiiaehorum-Paires daia, quoe quicteui significat) qui ex Israei obsequentiores., ac
impressa est parie ui concibi Ephesini, edit. Rom., docilipressuni, ilbe, iiujuain, reliqui:e gralia;, quae
pag. 705. Ejus verba siint lioc loco reddenda.J/a-" secundum elecllonem^est, expaiidunt manus, id est
nifesiavit nobisverilalem (ait deChristo Doriiino) cul-- crucein suscipiuni,"Chrisio illos _conf:nnanle, alque
tui illi, qui in umbris^et figuris eral finem imponens: coniinente, qui per Hur,"aique Aaron significatur, et
Deinde ad boc faciiim Mnysi descendens in divinse Judex simul, et summus sacerdos infelligitur : Hur
Scripluroe verbis illud expiimentibiis iuveiril sym- D siqtiidem judex iriiegerriiiius eral. Aaron autein sum-_
bolum cxpressum, ac tcstimoniuni divinaa et huina- mus sacerdos. Denique ad altare pervenil a Mqyse
na3 naiur;e post carnem a Vefbo-assumpjam in <:o erecium completa pugna, et vicioria", dicchs : Profii-
subsisieiifis. « Ilhim tentaverunt, inquit, in Ipnla- gaio igilur, ac vicio Ainalech, erigit Moyses allare
lione, jurgali sunt contra eos apud aquas conlradi- Deo, illique hoc nomen impoiiit : Dominus refngium"
clionis. 0 rem admirabilem! Virum "dicens euin, meum : quodjpsum eiiam Christi figuram praefert.
stalim Duum "declaravii, quem exaceibavil, el (eu- is cium Doniiiiiis ntistcr est faclus, ac rcfugium,
tavii Israel et in eremo, el, ad aquam conlradiclio- cum dehellarit mundi bujiis principem, calcaventque
nis : ejusque rei fideni faciet PsalLcs,,diceris : Di- mortis iinperimn, ac seipsum obLuIerit pro nobis, ut
rnpil pelrttm in eremo, el polavil eos vclnt in immaculataiii bostiain, in odorem suaviiaiis Deo ac
abysso mulla : et eduxil aquam de pelra, ct dcduxil P.itri. Fuil igitur aiiare illud Chrisii figura, cui de-
lanqiumi flumina aquas. Ei qttid posL boc? Et len- c<:nsac veruin nomen est Dominus meus refugium
taveruni, inqnil, eum in corde SHO, et male locitli menm. »
,snnt de Deo, et dixerunl : Nunquid polerit Deus AntcCyrill'im in eisdem typisrecognoveratChristi
prcepararc measam in deserlo , quoniam percussil figuram Cyprianus in libro secundo adversus Judeeos
petram, el fluxerunl aquw, et torrenles inundave- cap. 16 scribens : «. Hic est lapis in Exodo, super
mnt? Numquid el paneni poterit dare, lut parare quem sedit Moyses in cacnminc collis, quando Jesus..
mensam popitlo.stto ?-Inlelligis igiiur, quomodo jur- Nave eonlra Amalech dimicavil, el sacramentb lapi-.
gali fuerinl aJversuni Deiiin miracxila facientem, dis, ef stabilitate sessionis Am?!ech superatus esj.
 HISTORIA BE VTTIS ROM. PONT, "S. SIXTUS III. 290
ab Jesn ,*id est diaholus a Christo vicius est, J el A, concessatemere procedentiini. Eslalia seditio, quam
cap. 21 ejusdem libri: « Hoc signo crucis, et Ama- Deus asserit Nuiner. xiv, vcrs. 22, fuisse decima.m
Iech viclus est ab Jesu per Moysen. In Exodo dicii ex quo educli fueraniex _Egyptorebelleshi Israeliiie
Moyses a.l Jesuni : Elige libi viros, el exi^ el consli- niunnurantes, quos propterea exeludil e nuniero
tue citmAmalcchin craslinum. Ecce ego slabo in ca- inlroducendorum in lerram promissionis: Tenlaverunt
cumine collis, el virga Dei in manu mea, elc. El mejam per decemvices, nec cbedieruntvocimem: non
fugavii Jesus^Amalechet. omnem popuhim ejus. Et videbunt terram, pro qua juravi patribus eorum.
dixit Doininusad Moysen : Scribe hoc, ut sit memo- • Illius deciiuaeseditionisbistoriain bic repraescnlari
ria in iibro, el da in aures Jesii : quoniam delelione ila conslat, ut singula narrationis adjimcta fideliler
.deleam memoriamAmalechde sub ccelo..» expressa recognoscantiir, praeseniin vero conjecliis
Hoh inyslerium ratum babet eliam Hieronynius in lapidum a furente populo, 'non solum Moysen et
mansioue xi scribens adFabiolam : « Moyses ascen- Aaron duces expediiionis, sed etiain Josue et Caleb
dit in monlem : Jesus conlra Amalech mililat: ad ablegatos ad jcorisiderandain terram, ita inseculo,
signttin crucis siiperalur inimicus. » donee ad labernaculuin corifugientes, ope divina
Uiroque hocPatre ahtiqtiior Juslintis martyr in ptotegcrentur, qualcs Jiic"exprimuniur,- non pictoris
eamdem sentenliam concesserat in Dialogo adv. Ju- arbilrio. ac icmcritaie, sod ailenla sedulitale ponti-
da:os ita scribenspag. 26 : « Cuin populus belbim ficis Xysti, e divinis litteris hislorioe lineainenia
cum Amalecb gerebai, Naveque filius is, qui Jesu niusivario pracsiribenlis.. Murmurali sunt contra
nomine appellatus esi, hello proeerat-, Moyses Ipse Moysen et Aaron omnes filii Israel (ait sacer textus
Deum expansisin coeliimmanihus precabatur. Aaro- r> Num cap. xiv, vers2) dicenies, utinam, elc. Consti-
pius aiiiem eas tota die stiblevabat ne defessus eas tuamus nobis duces, el revertamur in Mgypluin. Quo
deprimerel. Si eniiii aiiqua ex parte ab ea figura, audilo Motjses el Aaron ceciderunt proui hiterram
quas crucem imilatur, deflexefat, iiinc, ui apud Mo- coramomni mulliludine filiorum Israel. At vero Josite
_sen scfiptum csi_popuhis vincebalur. Si vero. in eo . Filius Nun, el Cglebfilius Jephone, qui el ipsi lusira-
statu ac figura manebat, Ariialecus tanliim vinceba- verant, lerram sciderunl veslimeniasua,et ad omheni
tur, el populus cruce fbriis reddebalur. Neqne enim, muliitudinem filiornm Israel -loculi sunt : Terra
' rpiod ita Moses precabatm*, propterea superior erat quam circuivhnus valde bona esl, etc. Noliterebelles
populbs, sed initio pugnae eurii nomen Jesu essei, esse cnnlra Dominum... Dominus nobhcum eslf no-
ipse signum crueis edebat. J lile meluere. Cumque clamasset omnis multiludo ei
50. Gonsequitur in undccima areola musivorum lapidibus eos vellel opprimere, apparuit gloria Domini
Xysii repraesenlata seditio populi, excitata non ex super teclum fcederiscunctis filiis Israeli et dixil Do~
punilione Gore, Daihan,d Abiron, uti Ciampinius minus ad Moysen: Usquequo detrahet mihi populns
putavil,*sed ex redilu exploraiorum lerroc proinis- iste ? Quousque non credenl mihiin omnibus signls
slonis, qui ad lerrorem suis popularibus incutien- qum feci coram eis? etc.-Jn solitudine hac jacebunt
dum falsa reluleranl nunlia Numerorum cap. xm ct cadavera vestra.
XJT expressa. Mirabatur eruditus praesul cum cer- Considerantibus verba a sacro lexlu adhibita in
nerel in lioc musivo pdpulmn iitrore percitum exbi- historia hujus sediiionis, et conferentibus illa quoeB.
beri jacenlem lapides coutra viros ad labernaculum Cyrillus conscripsit in explicatione nuper relata
confugienles, et inffa nubem prolectos ope divina; r proxinie superioris palam esl, aptari eadem mysteria
cum caeleroqui non legerel, lapidatum fuisseMoysen, divinitatis Clirisli jilrobique adumbrata,.dum sedilio,
aut Aaron ex suboria sedilione posl pcenas inflictas coiilra Moysen dicilur quoque contra Donrinum
lemeritati Core, Dathan. et Abiron, et ducentorum Deum, nempe Cbrislum Doiniiuim, in eodem lypo
quinquagiuta virorum, quos ignis ullor absumpseral Moysis, Aaron, et Josue perinde significaluni legisla-
Numeroruin cap. XLI, quain sedilioneni puiabat hic torem, pontificein, et ducem popnli perducendi in
esse delineatam. ln explicaLionetabula: LX,n. 1, ubi terrarn promisslonis : cui rebellis et incredula Ju- .
hunc Iconisnmm musivi Xyslini curavit incidi du- *daeorumgens sublegere ducem •alium meditabalur, a
bius haerel de noiinullis in pictura niusivi expressis, quo reduceretur in _Egyptum terram servilulis ac
quae insacro lextu non reperit iia enuntiata, proeser- lenebrarum. Huic propierea sediiioni perinde ap-
lim vero de populo lapidibus impelente viros inlra lanltir mysteria a Cyrillo detecla in superiori :
nubem receptos. Hos^iuiumat esse Moysen, Aaron « Inlelligis igitur quoinodo jurgati fuerint adversus
et Hur : sed addil: « Dubium me diutius lenuit Deum miraciila facientem, quem etiam viruin dicit
ille virorum globiis noh utcunque irruentium, sed Moyses.» Comprobat Cyrillus explicationem ex Pauli
lapidibus impetenlium fugienles : quod lamen mi- Epistola ad Hebroeos comprobalura et isla. Cum
iiime sacro cujusqiie versionis textui consors csl. enim capite iliius epistolae terlio suscipiat Paulus
Quare, cum boecvera lapidalio*videatur,elc.,nullam probandum, louge excellentiorem esse Chrislum,
lapidationem haurire polis fui, quae hisce figuris utpote Filium Dei, quam Moysenin domoDei servum,
aptior esset, nisi ea qua Josue cap. vn, Achan cum procedit ad seriam admonitionem, ne ab hacin eum
omni domo sua concidit, J elc. Hanc vero excludil fide recedamus imitando incredulitatem -ac rebel-
ab hujusce inusivi imagine, cum post obitum Moysi D lioneni Judteorum conira Moysen, in faclo Nume-
sccuta sit: neque in ea proiectio Domini lapidaios rorum exprcssam, nuper recilato ac delineato in
cxiincrei, utpote fonles delicti eadem pcena ex di-, nnisivo. Addutil enim Paulus eadem verba capitis,
viua lege plectendi : neque Iocus pcenae inflicia; *nuin. 14, vers. 57, ut obduraiionemet exacerbationem
Achano sit apud labernaculuin, sed extra caslra. *indicei seditiosorum contra Dominum*a nobis fu-
Qnare eoncludit hanc imaginem referre quidcni giendam. Pariicipes enim Chrisli effectisumus, ait
Moysen,el Aaron a seditioso populo impelitos post Paulns. S. tamen inilium subslanlimejus usque ad
inortem Core, Dalhan ei Abiron, sed fapiduin pro- finem firmuni relineamus... Quidam emm audienles.
jectionem, quae in ea sedilione non legitur, addilain exacerbaverunl, sed Tionnniversi qui prgfecti sunt ex
fuibsepictoris ex arbiirio, ul furorem slolidaeplebis Mgypto per Moysen. Quibus autem infensus est qua^
aiiquopacio exhiberei. draginla annis ? Nonne illis qui peccaverunl,quorum
i'ace altaincn proesulis de sacris antiquilatibns -cadavera prostrata sunt in deserto? Quibus auiein
oplinie merili, dixerim proeoccupaiiim semel ani- juravit non inlroire in requiemipsius, nisi iltis qui
lnum ab opinione qnani proeluleral de expressa in increduli fuerunl ? Et videmus qttia, non poluerunt
hac arcola seditione longe posie;iori, quae insccnia inlroire propier incredulilalem. . .
«it exci-JiumCorc, Datan et Abiron, non attendisse 31. Duodecima in areola,! quam expressit Ciam-
imagiuem esse referendasn ad aliam seditionem, qua> pinus labula LX, n. 2, Moyses Levitis tradil Deute-
praieesserat non inodo posnam, sed eiiam seehrs, ac rouoiiiii volumen i.uarca ciislodieiujumj ut legiinus
sacrilfigitimirium illorum ad sacerdotii ofiiciasMiimon •Deutcr. x-xx-u: P.oslauam. ei~go.$cripsilverbti.legis
 291 ANASTASHBIBLIOTHECARII 292
hujus in volumine, ntque comp.emt, prmcepit Levilis A lib, » etc. el Justini maflyris cum Triphone de Jesu
qui pmlabuni arcam fcederisDomiiri, ditens : Tollile Nave siiccessore Moysis ac lypo Cbfisli ila collo-
librnm islum el ponite eum in latere arcw fvederis qiienle : « Atque ut ille populum in lerram sanclani
Domini Dei veslri, ut sil ibi contra le in teslimonium. iiitrodiixit, non MoysesJ atque ul idem haeredilario
In illo nulem volunhiie quod dicitur lex seeunda, jiire,cliam jnler eos qui secum introiveraht, divisil;
sive .Deuleronoiniiiiu (ipso eliain vocabulo indicans sic etiani Chrisllis po[.iili dispersionem convertet,
novain Cbristi Iegem quoein teslimonium fulura erat bonainque lerram viritim dividet: quanquam hon
incredulis Judoeis rerum in "priori proemissaruni) jam eodem modo. Ilte enim Ir.oreditalem.quee ad
exbihebattir, per Jesum et noh per Moysenintrodu- lempus duraret eis dedil, quod nec Clirislus Deus
cenduni esse popdlum in lerram proinissionis liis *es^et, nec Dei Filius. Hic aulem post sahctam rfe-
verbis : « Et voeaVlt Moyses Jesum, dixilque ei 'surrec.lioiieni aelernam nobis dabit possessionem. t
"coram lotolsraele : Confortare, el eslo robustus. Tu Hoec,inquam, possent ab hujiismodi patribus Cyrillo
diim ingrediens anlefaciem hujuspopiili in lerram, anliquioribus colligi ad coinprobandain, figuraeinier-
quatn juravit Domiuus patribus nostris daturum prelalioneni non esse a CjTillo adinveulam, sed ex
se ipsis, luque hanc sorte dislribues eis, et proficis- Patrnm consensu redditani : quare el a Xyslo rela-
.cetui' Dominus tecum. Ipse non dimiliel le, neque tam inter seleclas a tanto viro , suas sive Coelesiini
descret, iie timeas, aut timearis. » Hoec posiquam vices agente in synodo Ephesina ad defensioncm
retuIitCyrilius ex capile Deuieronomii xxxi, pag.429, dognia:is ibidem a catholicis propugnati. Pars infe-
subneclit exposiiionem typi, acmyslerii in Cbrislo rior ejusdeni niusivi Levilas exbibct arcam testa-
Jesu. « Cumoplinws Moyses, inqiii_,erebiis hiuna- g menti ferentes, et in illa inclusum Dexiteronomii
nis essel migraturus, et in supernas postea iransle- vohiinen juxta praecepium Moysi, et myslerium
rendus riiansiories,substituilur quodammodo, elsiic- Cbrisli, incredulo Judieorum populo veluli in arca
.ceditinprincipatuin divinus Jesus. Yeleri eiiimatque obseratum; nobisvero post aiinuin redeniptionis et
anliqua litfera quasi cessante, culttique legali, sicut iibertalis filiorum Dei feliciler vocatis' ad taberua-
jamdixi, ferme coafctalo, descendil ad nos e ccelis cula, reseratum in Evangelio.
Uiiigenitus, ethomo factusest. Hic vero eisi onuuuin 52. Devcninius ad iconem lerliani dcciinain Xy-
Doininns esset, ut Deus, antiquissimuiii habens hac slini musivi.in qua Josue hisioria rcprasentatur,
in fe dignitalis splendorem, tamen ila denrisll, ut auspicaiitls ducalum populi sibi concfcdittlm post
propier nostri simililudincm ad priiicipium regni mortem Moysis. Justinus niartyr paiilo anle pro-
vocalus fuisse videatni'. Hinc-el ipse ail :' Ego con- ducius idoneus interpres est liguroe Chrisii Do-
-slltntus sum Rex ub ipso (nimiruin a Deo et Palre) mini per Josue successionein sigiiificaii. < Ita euim
super Sion monlem sanclum ejus prwdicttni prmce- coarguii Tryphbnem iiicredulum. Jestim, ut ante
ptum ejus. Nullus igitur reducatileruin nobisMoysen, dixi, qui sa:pe Auges dicitur, is qtii- cum Chalebo
qui cessit Cbrisli gloriop,"neqiie valeant auiplius speculalor in terrani Chanaiioeoriim missus, Jesum
typi, neque uuibra a quoquam proetendalur.J vocavit. Hoc lu non quoeris qiianiobfem fecerit,
Sola haec.Cyrilliexpositio, quae oinnibus numeris non ambigis, non cupis discere." Itaque Chrisluni
accinil caeieris symbolis-per heec musiVa expressis, ignoras, el legens non inlelligisrneque niihc cuni
el polissimum priino illi de Abraham el Melchise- Jesuin Cbristum noslrum esse audis, cogitas, ct
decb, idem arguiiientum praeferenti cuin episiola ^_ concludis, non sine causa, nec temere hoc 3111 i;o- •
Pauli apostoli ad liebracos de Chrlsti Dominidivini- men inipositum fuisse. SeJ cur ununi apriori Ai.ra-
late conscripta, et de ea quae ex divinitatc conse- hami iiomini addiium sit, disscris; ileiuque, qua de
quilur exccilenlia inlinila supra Mosaicos lypos, causa unuin r additum sit Sarroe nomini, conipia
i ola, inquam, sufficil ad comprobandum, referii bas oratione dispulas. Cur atilein Ausm nomen, quod a
imagines musivo Xyslino expressas ad dogma caibo- patre habuil Nave filius, lotum in Jesu"nomeu inu-
jicum in Epbesina synodo propuguatuni conlra hoe- lalum sii, non quaeris. Pari modo cur non sobiin
rcsim Neslorianam : adbibeiuibus iu ea Palribus, ejus noinen niuiatum sil, sed etiam cuin in Moysis
qui praesidebat, hiijusinodi iesti- locuin successisset, cur solns eorum, qui ex _Egy'pto
•proesertimCyrillo Teslameiito
monia ex utroque collecta. « Moyseigi- id aeiaiis, qua erat, exieranl, in terram sanctam po-
(ur quasiremolo (ul cum Cyrillo redeamus ad haiic puhiin desluxeril, » elc.
imaginem de qua loquimur, Moysisseeuiidaiii Iegem •Ju.siiiioconsonal Irena-us cap. 50, libri iv, contra
_ive Deuteronoinium tradentis sacerdotibus, ct Josue haereses : « Universa, inquit, quae ex /EgypLoprofe-
substilueuiis) et e medio suhlalo, exoitus"est quo- . ctio fiebat populi a Deo, typus et imago fuit prole-
dammodo ac dux nosicr ilcclaraius Cbrisius", per clionis Ecclesiae, quse eral fulura ex genfihus:
quem, el in quo translaii in regnuni ccelorum sem- propter hoc et in linem edticens eam, hinc in suain
piternam felicitatein consequemur sinceram ef san- lioeredilalein: quain non Moyses q>iidem fainulus
ctam, omnique cnlpa vacuam degenles viiam. » Dei, sed Jesus Filius Dei in h__rediiateni dabit. »
Recte animadverlit Mose remoio Jesum subslitui Haecvero Jiistinus accepla refert antiquiori presby-
ducem Israelitis, quod eliam expriinilnuisivi Xysthii lero Joanni, leinporibus' aposlolicis.plaue suppari.
labula : in.ea cuini tiJenius Moy-en in buimlibus D His eliaoi consenliL Terlullianus adversus JuJieofc:,
campesiiibus Moabtradente n Le\iii_, qui porlabanl pag. 116 edit.
arcam foederis Doiuini voliiiucn Deuteronoinii ad Ihfc eadem tabula musiva cx prioribus gesiis Jo-
•incliidendum in arca, utsiiigulis septenniis verleule suc illud coiuinel, quo exploralores ab eo missi ad
anno remissionis in festo labernaculorum idem re- Jer.cho el a Rahab domi recepli, ejusdem mulieris
legerenr,(0<*ui'. xxxi), el in eadem musivi labula hospilis suoe Indemniiati proecaverunl: quando per
exbibel Moysen,vocante Deo, progressum ad liion- fenestrani demissi, ne capereiiiur a saielliiibus prin-
lem Nebo in verticem Phasga conlra Hierico (ibid. cipis, et ultimo aiiicerentur supplicio, ipsum funicu-
xxxiv) ibi juxta levelationem sibi praenunliafani viia luin coccjiieuni quo deinillebantur ul fuga sibi con •
perfunctum. Possel symbolica hajc praefiguralio suleient, appensum in fenestra dum victores lsrae-
Christianaelegisper Deuteronomium arcaeinclusum, litoecaptain Urbem inlrareiit ac diriperent, hospitis
el excellenlieeJesu Deiac Ducis nostri supra Moysen feminae ab exitio concivium eximendaesignum con-
servum fjdelem, coniprobari cx pliiiibus lestiinoniis stitueruiit (Jos. n).
- aliorum Palruni, nempe Irenasihb. iv contra haeres. Qiianquam auetorilas Pauli aposloli abunde com-
cap. 2 et 5 diceniis,. « Moysi litlerae verba stint probel syiiiboium btijus figur;e rcferri ad niler lideiu in
Cbrisli,» et cap. 50 cjusdem libri quem locum in Cliristuin, dtim in Epistola ad Ilebraeos alia
expositione imaginis proximaeafferam, elIlieionyini inysieriorum Cbrisli rudinicnla in lege veteri prae-
scribeniis, in epislola ad Paulum,« Deulerononiium missa hoc cnuineral, dicens cap. xi, vers. 51 -.-Fule
qiioijue secunda lex ci evangclicx legis prsefigura- Rahub iiierclrix nou periil cum hicredulis, excfpiens
 295 HISTORIA »E VITIS ROM. PONT. — S. SIXTUS III. 294
cxploralores cum paee ; attamen conciso Apostoli A liorem lilieros expositionem facturi spiritualiler eam .
siylo accedent intefpreles non inopporiuni veteres interpretantes. > Hine dCscendila:l singula symbola
Patres : nempe Juslinus marlyr in Dialogo nuper de Cbrisli Domiiii lege ac revelaiione in duodecim
adhibito ad praecedentesfiguras declarandas pag. 31, magnis lapididus scripla, quos interpretalur chorum
B: « Signuni eniin, iiiquit, coccinei, purpureique apostolorum, divina ejus arcana dilucide nobis ma-
funieuli,' queni dederuiil Hierielione speculaiores, nifeslantiumposl transitum Jordanis, ex quo scilicet
qui.a Jesu Nave filio missi erant, Rahab meretrici, baplismo salutari ejusdem Christi Domini pefcepto
monenles eam, ut eum deligaret ad fenestram, per ,jus aelernae hoereditatis accepimus nobis tradituin
_quamipsosdeiniser.it, ul clanl insciis hoslibus ab- per diiceiu nostrum Jesum ad promissiones ejusdein
irent; pari modo signum Chrisli sunguhris notabat, in irrilum non cessuras.
quo ii qui quontlam conslrupratores et injusli erant Jure igilur objjurgabal Coelestinus Neslorium,
ex omnibusiialionibus , remissione ac venia pecca- quod i e symbolo ab apostolis tradito ea verba suslu-
loruin accepta, jam non peccanles salutem adipi- lisset, quoenobis totius spem vilae,salutisque promil-
sctinlur. J lunt. Piene enim et cuniulaie (inquit in episiola
'' Inluerent inlerpretalioni Justini martyris tres Cmlesl.ad Nest. ediia concil. Ephes. pag. 278), plene
Ecclesioedoctores, Hieroiiymus, Ambrosius, el Au- enim ac manifeste tradila ab apostolisnobis, nec
giislinus; Hieronymus ad Nepotiaiium de vita et -augmentum nee iniminulionein recipiunl. Legimus
moribus clericorum, pag. 13 edit. Rom. lom. I. in libris noslris non addi debere, non detrabi. »
Ambrosius lib. v de Fide cap. 4. et Atigustinus in Eosdem sensus Cyrillus expressos docet in duodecim
explicaiione Psahni LXXXVI , quem a*lale iittingit g e Jordane leclis lapidibusapostolorum Cbristi typum
conciliuin Epliesinum, el Xyslus papa, « calculum gerenlibus. < Lapittes, inquit laudato loco, igituristi
suffragii sui eisdem adjiciens in hoc musivo, iil Josne inagiii,* ef in ediliore loco posili significant sanclo->
successoris Moysimysteria, el Dominici saiiguinis rum apostolorum chorum, elc. Lapides aulem alba-
sacramenlum in resticula coccinea a lide Rahab Ec- rio illili hahent Scripturam, neinpe legem ariinodum
clesiae figuram gerenle in feneslra 'exposilum,«eo- expresse. In sanctis enim apostolis subtiliter, et
gnoscamus : quo domus ejus salvaretur, ut ait Hie- perspiciie reperiemus conteiiiplaliones legis, non
ronymus,.Jericho pereuiile. » jani aiupliiis iittera adumbral.is, neque caliginosum
Hinc itaque initium ducitur gestorum Josue riabenies veluni et umbiain, sed splendorem et pu-
substerncndorum vesfigTs Cbrisli, ab ilineribus riiatein.j
aetcrnitalis hic temporaria signa imprimenlis in 5i. Consequilur in areola decima quinta ex eadem
1'egeveieri ad nos deducendos ex umbra moriis in historia Josue ad urbein Jericbo obsideiulam acce-
sanclo.rum splendorem, et iu admirabile lumen dcns : viruni conspicil, a quo audit, ducem exercilus
suum. Domnii se venisse. Hunc Jqsue prouiis adoravit, ut
33. Quartadecima areola in suo musivo proeservat facerei imperata. Rursus Dbiniiiusappaiet Josue, et
nobis imaginem Iransilus Jordanis sub Josuc, in cjus pollicetur urbem ab eo captum iri. Josue cap. v el vi.
libro descripli capitibus 4 el 5. In exsiccato Jorda- Juslinus martyrin Dialogopag. 18,illusl,ralplurimuni
nis alveo stanl sacerdoies .porlanies arcam fcederis Iiiinc lypiim, de Cbrislo Doniindprolatum ostendens.
Domini: quo loco duodecim lapides visunlur a Josue Quin eiiam in eam propendet senlenliain , ut pulet
collocaii in facli meinoriain, . t totidem inde sublati ... ipsum Verbum divinum siib angeli, ae viri specie
*-*ducem exercilus.se prxbuisse, acfignrasse advenluni
' liuinerisTsraelitarum deferunlur, ul consliiuaiilur in
Galgalis, futurum posteris nionimentum forlissimae suum incarne nostra per ipsuin assumenda lempore
Domini manus ita tradticentis pdpulum suum sicco constituto. < Vobis, inquit, testimoiiiuin ex Scri-
vesligioper fluenta Jordanis. pluris afferain, quo doceboDeiini principio ante oiii-
' ln hoc scilicel fluvio ubi cmplum esl Chrisli mtgi- nes creatutas vim genuissc quamdam ex se rationis
slerium juxta Augustinum (tomo X in Appendice ser- parncipem, quaaeiiam Domini gloria a Spiritii sanclo
nion 25 el 56) Phalanges Israel « Duce Jesu Arcam vocatur, iiilerdiim Filius, inlerdum Sapienlia, non-
Douiini sequuniur, nube subtracta lanquam vela- nunqiiain angehts, aliquando Deus, iilias Dominus cl
mine ablalo » (idemAug. in Josue quacst.5). Plena Verbum: liouiiimqiiainvero ducem exercitus appcllat,
sunl omnia lypis Cbrisli Domini. Longuni esset ad cuin huniana figura Jasu Nave filio apparuit, etc.
singula -conferre concordem Patrum exposilionein. Yerbuin autem Sapientiaetcslabitur, biinc ipsuin esse
Sisiemus in Cyrillo, uipote antesignano Epbesinorum Dcuin, qui a Terum parcnte geuilus sil,, et verbum,
Pairum pro dogmate divinilalis et hunianilatis Sal- el WHI, et glorium ejus esse qui genuit; cum haec
vatoris noslri 0ei, non modo cum Coelesiino, cum prieter Salomonem dixeril, etc. » Et paucis inter-
Xysto, el ctiin illis Patribus produceiue novi foederis posiiis rurstis affiianathuiic, ipsum Deum, Patris Dei
apcrta leslimoiiiasole clariora, sed eiiam ex veteri Filiuin, et sapienliani apparuisse Jesu Nave filio
sublegeiiie hosce lypos ct unibras,' in lege ac pro- prope iirbem Jericbo clausam et niunilam, qiiemad-
pbetis praemissas,niairifeslandaein adventu Fiiii Dei inodtiinin boc niusivo pcr Xysium repraeseilLaturex
verilatis. Cyrilius igitur in Glaphyr; ad Deiiteron. n cap. v Josue. «CuniqueJesus Hiericbonc essel, videt
jiag. 426, observat, colleclionem duodecim lapidum **lioniiiieni sibi proxiiiium stantem, et accedens
grandiorum ex alveo Jordanis, quam Josue inandat rogai euin, Nosier es tu, an hostium? » etc.
rxsecuiinni, prcccepiam fuisse a Deo per Moysen ilJjus generis appariiioues plures in Penlaleucho
{Deitt. 27) : Quando ergo transieritis Jordanem, et Ueplaieticho reiaias conjmigit ibi Juslinus, nentpe
erigiielapides, quos ego hodie prmcipiovobisin monte ex Gen. factain Abrahamo ad ilicein M-unbre,Jacobo
Hebal, et Imvigabiseos calce: el scribes super lapides in lucla cum angelo; ex libro Exodi eam qute Moysi
omiiia verba legis liujus plane et lucide. Ad singulos spectabaiur in rubo; e.vlibro Josue hanc prope Je.i-
-propenioduni versus prolata mysleria Cyrillus expo- cbuntein; et in singulis eartiin observal, euni qui
nit, quibus hanc proeniiltit genericam noiioneni ex apparebat dici perinde vino», ac angelum, et Deuin :
Paulo apostoloaccepiam. « Idcirco , inquit, et divi- colligens inde Verbum divinuin esse revera qui appa-
nus Moysesvelum ponebal in faeiem suain : quo rebat sub specie hominis, aut angeli,aut ducis,
significaret, ut arbiiror",cordatioribus, quod dupiex eodeinque tenipore se Deum asserenlis; ut scilicet
sit lex, quodque in intimis lateal veritas, et uinbra sancli illi viri, qui in exspectaiione Cbritli venluri
&it instar larvoe inducta; quodque exteriora siiper- per lidem exercebantur, assuescerent in bisce lypis
fluum quoddam tegumeniuni sint interioruni, atque el figuris adorare Deum el hominein unicaui Verbi
bccultorum.Docel ergo nos in Deuleronomio Moysis, " persi.iiain perincarnationis mysleriuni illisnobisque
quod novi atque in Chrislo testainenii dociores promissam.
loquenlur quidein per tempus sef moiiem per ipsuin, Ex hujusmodi doctrina per Jusliiuun comprobaia
quodque introducluri sinl ad veritatem, et miuiifes- jn phuibus apparitionibus memoratis seligitCyrillus
 235 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 29.
Unam (ut exunaindicct sensum rcliquarnm) in expo- .\ nlosque naiura: in una Yeibi pcrsona per incarnalio-
silione Symboli, qii33legilur in concil Ephes. 1, p. 2. rnis inysterium sociandae lempore constituto: ctijus
edit. Rom. pag. 702, ncmpe apparilionein in lticta \vicarinm quodammodo speciein criin aiigeliis -lunc
Jacobi: ubi diciiur apparuisse vir luctans cum eo, e3xhiberel, appariiilul vir ; et insimul vidit advol.i-
quem virum subinde appellal Deum; Vidi, inquit, tLumsuis pcdibus Josue; ttt inajeslalem scilicet Do-
Deum facie ad faciem. Subdit Cyrillas causani my- 1: mini adorarct, a quo intelligebal angelum ad se
sierii ac'sy'mboli,caeleris quoque cum Jttslino appli- rtnissum figuram exliibere, iiliusqiie Slagni consilii
caridam, his ver-bis: « Nam patriarcha3 Deus porleri- cmgeiits venmrus enunliabatur, et rfajcnoster, quem-
debai, quod homo"futnrns esset aliquando unigeni- sfidinoilum Hieronymus scribil Psal. LXXVI : . Ipse
lum. ejus Verbum. J El paucis inlerjectis subdil: 3Jesus dux nosier gladium lenel, et semper nos prie-
« Verunitamen .iilud considera, quori, cum homo ccCdit, el pugnat pro .nobis,, et vincit adversarios. »
iuctatns sit ciim eo, vidisse se dicil Dominuih facie 'IUno - verbo : Visiones istae gemellae,,_ul ita dicam",
ad faciem, ipsun.que speeies Dei vocai. Mansit eri.m siinl viri lucianiis cum Jacobd suh Luza, et viri ap-
Yerbum Dei eliam homo f.ielum-, in forma Patris. \parentis Josue sub Hiericho. ldem symbolum in
secundum spirilualem, -iiiquam,.imaginem, et secun- iulraque recognoscit Justinus marlyr, Cbiisti Domini
dum naluram omni ex parte incoinmutabilem. » sscilicel Dci et hominis prxmonslrali. Ulrique igilur
Hos eosdem sensus in caeleiis apparitionibus alque convenil( mysticus ille senstts, querii de priori ita
adeo in hae quam tractamus in musivo expressam declarat < Cyrillus in Seholio"de incarnalione-pafl. ni
ad Josue prope ufbcm Jeficho virum videnie, quem '< concilii Eplies. c.ap. 25, edil. Romanae, pag."584":
arioral ef vocat Dominuin, agnoscit Justiims': dum r> «'Mysticusqttideni esl Scripiurarum sensris,-inquit,
'"Trvphoiii roganli ut ostehdat illud Dei Verbum, ,etc. Allameri illud cerle honio erat, qui luclabatur
Filiuiii, Sipicnliam voluisse ex Virgine hbininem ' cum i Jacobo, cum Dei facieni noiniriabat. JSJequeid
nasci, respondet: « Jam hoc quoque a me deinon- soluin i : nam sciebat eum Deum esse verilate. Vidi
slratum csl iis propheliarum locis, quaeanle protuii.» • (enim, inquit, Deumfacie ad faciem,el salvala est ani-
lllaruni poslrema fueral haec ipsa apparitio viri "ari ma: i Deus nainque est liaiuia Emmanuel. Dicitur
Josuc, iubenlis ul solval calceamenta de pedibus etiarii i facies Dei;"na"m est figura substanlisePairis.
suiSj el spondentis victoriam de ufbe Jerlcbo obsessa: Iia
] -se vocabalapud Judxos cum dicerel de D.eoet
quam app.iritionem recle ctiam' in musivo Xysius Patfe i : Neque faciemejus vidislis et verbuni cjus non
adjnngii caetcris per Cyrillum aliosque Ephesinos ]
habelis in vobis manens : qnia quem-misit ille, huie
Patres juxta veterem traditionem pioduetis ad dogma vos non crediiis. Qriod vefo Detts \erus sithoirio ille
caiholicum asserendum contra Neslorium de una iquiluctahalurciiniJacobo,sacra3litlera>iterumfaciunt
Verbi persona post incarnatiohem subsistente in lidem ] : dixil enhii, ihqull, Dominusad Jacob : Siirge,
duplici natura, et unutri Christum constiluenie .,ascendein locum Belhel, el habita ibi,-el fac ibi alture
' Deilm et hominem.. Deo, qiii apparuil libi cum fugcres a facie Esaii fm-
35. In decinia sexla areola visrinlur muri civita- tris tui. Allera quoque visio viri armati a Jqsue con-
tis Jericho ab Israelitis obsessaeduceJosue dilabi ac specll, el interrogati, Nosler es, an adversarioriini ?
et arca-foederis Domini nolioriem viri manifesiat: qnaec.opulatiininotioni Dei
' ruere, clangenlibus tubis,sacerdotes.
sepiies circuniducta pef Asserta esl a cumi diciltir eidem viro a Josue adoraiile, Dominus
Paulo apostolo relaiio hujus symboli ad fidem ac meus loquilur ad servum suitm. » Uliumque igitur
mysteria Christi: Fide (inquil ad Hebr. xf. Hie- 30) <->symbolum perinde feferlur ad dogma fidei in E]ihe-
viuri Jericho 'corruerunt circuitu dierum seplem. sino concilio declaraium et vintlicatum ab lueresi
ronymus vero mysterii praeclarus inlerpres accedit Nestoriana, ac propferea rclatnm a Xysto inter cae-
in libfo i conlra Jovinianum (edit. Rom. pag. 505) tera documenia suis in musivis expressa.
dieens : « Quia sic erat Doniiniarmalus exercitus in 56. Decimam septimain areolam ornat pugna con-
lubis sacerdolalibus, quasi ad evangelicam prrediea- tra quinque reges Aniorrheeos ab Israelitis suscepta
tionem. siib' lypo Jericho mundus subvertitiir. » duce Josue. ejus libri cap. 10 descripta :in qua
esl Hieronynms in eodem locO ad exbilien- scilicet turbala sunt eastra fcederalorum regum non
' Mullus
das nobis symbolicas relaliones Josue ad Clirisluin modo gla"diisIsraelitarum, el viribus a Deb confir-
Dqminum, ex quibus illuslrabinius eiiam rcliquas malis, sed etiam Iapidum ingenlium .graiidiiie do
jniisivi Areolas quoe suboequimliir. coelomissa. Ad hisioriam ejusdem capiiis 10 perti-
Libenter lamen ab iiujns areolae illustralionem nent areolaeduoaconsequentes, queeeiiam poslremae
consistimus in paulo anie producta per Hieroiiyniuin, sunt ex praeservatis ab injtiria lemporum. In uha
in tubis sacerdotalibus septies circa Hiericbuntem musivum exprimit solem ae lunain duo luminaria
. concinentibus, et in arca Teslamenii septies cir- stare jussa inandanie Jostte , donec hostes inlerne-
cumducta inlelligenies evangelicae pracdicationis cione deleret. In altera quinque reges profugi,-qui
validum sonum , et Verbi Dei, in ecclesia tanquam sese receperanl in speluncas, extralnintur mandato
in arca per colleclos sacerdotes delaii robur invi- victoris"3osue.
cluni ad dissipandas hoslium muniiiones; lypuin Compleclemitr tres areolas nna explicatione, ctim
seilicet tanlo aplius Ephesinaesynodi gestis appli- D perlineant ad eamdein bisioriani dehellalornni quin-
canduhi, quanto praecisius in humero sessionuin que regum , qui lsraelitis Inipediinehto eranl ne as-
septenario parialur summa circuniductioiium areas sequercniur designatani sibi a Deo baereditatem ler-
Dei contra niuros seu conceplacula bosliuin vcrita- rae promissionis, quam Josue singulis erat dislribu-
lis. Conneclilufquoque necessario expugnaiio urbis lurus. Ad banc respiccre videtur Codlestinus papa
lliericho, in hac areola repraeseniala, cum appari- posl Epbesinam synodum Iia graiulalus coinmuneni
libne viri a Josue adorati in superiori. Patres enini tidelis poptili victoriam in episiola ad clernm cl
superiusadducli, qui censent ipsum Dci Filiuin sub plebem Constanlinopoli consiiiuiain, edition. Roni.,
specic viri tunc apparuisse ad incarnaiionis niysie- p. 64. «Illtun nainque ex quo erai sicut leginms in-
rlum aduriibranduni, ttti bumanae nalurae a Yerbo ciialiis (Nestorius) vobis legitimis Deifiliisba:redila-
' assumendse typum aguosctint in specie viri qua turic tem conabatur auferfe, quos, dicerite Aposlolo , pro
apparebat; ita divinae indicaiiouem .esse testantur iide vestra et lioeredes Dei, et Christi nostfi futuros
praedictionem el promissionein de urbe expugnanda credimus cohaeredes.Non ergo ei palinam de vobis
' quani faclo mox comprobavitl Al.i vero Paires , qui referrepermissum est; qui de ipso magis per arina
pulant non fuisse Yerbi 'personam quae loquebauir fidei triumpharunt. Victbres vos, imo communis re-
cum Josue, sed ahgeliim a Debmissum , nempe ar- gis de hoste. Vietoriam roquitur.tyramuis exclusus.
cbangelum Miehaeleni (juxla plerosquc) cum dicalur ' Viclt in vobis, cujus tnceria fieri diviniLaspulaba-
Princeps exercilns Domini'(Jos. v, 14), periiule re- lur. ».Ex quo Josue dhinilaiem arioraveral ejus viri
ferunt ad confcssioiiem'a'c syhiboiumdivinje hunia- qui apparuerat, profiteniis se ducem ac principein
 297 HISTORIA DELYITIS ROM. PGNT. -- S. SIXTUS 111. $98-
exereitns Bomini, ejnsqtie manrialo parens arcam A De-quinqiie aulem regibus a Josue superatis et ir_
Testaiuenli circiimduxerat contra Jerieho, et lubas areolis postreiuis ex superslile rimsivo a Xysio papa
sacefdolum evangelicae praedicaiionis indices juxla proposiiis beaius Hieronymus, intendens digiium in
Hieronymum excitaveral ati clangorem-, disjectis lypum Christi per Josne expressum, ejusqiie viclo-
•jericliuiilis moenibus regem adversum susiulit, et riam, qua nobis ad promissain haeredilatein vocatis
e'x universis hoslium spoliis analliema obtulil Deo. removentur obslacula ad eam consequendain , ita
Mpxquinque.reges foederatosuno praslio ac pluribiis scribillib. i conlra Jovinia.nnm: « Ul infinita prae-
fniracuiis fudit, fugavilque, ila ul in spelitncis lati- teream (neque euim nunc mihi_proposiluinest omnia
i.ula quecTerenl.Iude auiem educlos proteri pedibus Veteris Testanienti aperire iuysteria) quinque reges,
viciorum jussit, el ultimo supplicio affectos in eam-- qui in lerra repromissioriis.ahlea rcpugriabanl, fesi-
dem spehincam inorluos detrudi, in qua profugi stebanique evangelico exercitui," Jesu ptignanie su-
laiiiaveranl. peranlur. t Ordo vicioriae fuil, ut irriienle primuni
- Haecomnia per eximitim ducem Josue a Deo pa- conlra profugos hostes exercilu Israeliiarum, lapides
trala gesla ac prodigia ad Chfisli Domini typum re- ingentes de ccelo grandinis iiistar enrissi eosdein
ferri ita certuni esl ex Patrum consensit, ut proba- fiigienles contcrerent, ac muho plures occiderenl
lione iion egeat. Soltin. ducis iiomen indicitfm aper- iclibus, quam gladii victortim priits obtriincaveranl.
tum esl hujusmpdi relalionis, uli advertunt inter- ' Hoecparsvicloriae in pnnultinia areola ropraeseiiiatur.
preles, illius elogium in libro Ecclesiastici cap. XLVI Poslrema vero figurat reges quinque e speliineis
ila expressmn legenles : Fonis.in bello Jesu Nave, eductos et ante Josuam consiitutos, ul poenas' dux
successof Moysi in propheiis, qui fuifmagnus secun- n forlissimus de viclis sumal. Nam ferro lsraelilarum,
•dum nomen suiini, ihaxiiiius in saltilem eleclotum et gfandine ccelesti percussis iriililibus, tanta formido
Dei: Sonat quippe noineii Jesu seu Jqsue Sahator, reges invasit, ul lalibulum in antris quoererenl;
el refertur ad eleclos Dei; nam subsequitur modus, eosdemque solerii invcstigatioiie detectos aiite.se
qtio Josue fuil maxiinus in salutem electorum Dei produci Josue maidavit. Musivoruhi pars reliqua
per ea verba qttaeEcclesia subdit : Expugnare insur- diulurnae aetalis vilio labefaclaia desideralur.
gentes hostes, ul conseqiterenlur hareditatem lsrael. Probabile-adniodiun reddilur, in paucis illis areolis
S. Cyrillus conlfa Jnlianuni in Josue synibolum Ghri- quae-anibitum navis medianae clatidunl, expressum
li exponil: sed luculciilissinie id exhibel S. Hiero- fuisse Josue iiuem, el successioneni Judiciim proeci-
nymus pluribus in Iocis, proeserlim vefo conlra Jovi- * puorum, Gedeon, Barac, Samson, qiios bcasus Pau-
riianum lib. i, pag. 504, cujus cbpioseeconiparationis ius in adduclo capite xi epislolaead Heb:"aeosciiu-
solum initium hic reJriam, ne plures paginas sancli inerat inter eos qui ;;<:?• fidem viceritnl regna, boc est
docioris transcribain in argumeiilo satis manifeslo. figuram Chrisli gerentes in ejus diviniate aique
« Ti*anscei)dam,inquit, ad Jesum filium Nave, qui huinanitate adoranda catholici dogiriaiis veriiatem
tisile dictus^sl Aose, sive, ul rectius hahelur in He- ab Ephesina synodo propugnaiain posleris pi.vnun-
braeo, Gsee, id.est Safvalor. Ipse enim secundum liareni. Hac. eniin inelbodo sqleinne fuit'lum Cyrillo
epistolam Judacsalvavit et eduxit popuium Israel de - luni Patrihus anle ipsuin florenlibus ex VeleriTesta-
_4_gyptoet in .lerram' repromissionis' induxil. Hic menlo docuinenla niyslica muluari Illius dogmalis iu
Jestis slalim ut.venil ad Jordanem, t etc. Seligam novo luculentius exposiii per nianifesiatain, ii Filio
«x beato doclore aliisque Palribus eetalem Xysli _ Dei verilatem. Ila enim Justinus .in.' Dialogo cum
-proxiroeatlingentibus, aut praccedenlibus, breviores C Tryphone, ubi conlra Judaeos Cbristi diviniialem
-sententias, <juaelypiun Josue ad dogma de Chfisto neganles res agitur, Paulum"ac Steplianum iinitalur,
Domino in Ephesina synoJo propugnatum referuni. eiiiimerando figuras Chrisli praunissas in jiatriar-
Hieronyniiisilaque in isai. c. xxvm, et jn Epiiaplrio chis, in ducibus, in judicibus, in saeerdolibus,
Paulaj, el adv. Jovinian. per niiraculum lifiiiiiiarium in regibus Veteris Teslamenli.'Nec secus pra~sli-
Sitl vocenfJosue sisieiitium proprios cursus, ut per- tit Terlullianus adversus Judaeos, el Marcioucin :
.ficerelur vicloria, Israelilarum contra Amoriiueos, quein pune sequilur Cyprianus, ul aliiadnoiarunl
ita concise iniaginem Christi designal in Josue : (de la Barre. in iine arguineuli libri a Tertulliano
Fiducia habitaniis in se Dei loculus esi Jesus, steiit scripti adversus Judaeos, pag. 98A) in Iraclatu ad .
sol. Quo iu locoadvertendum est quod loquebatur de * Quiriiium. Cyrillus vero caUeris forlasse felicior in
Josuc nudo homirie, et ligura imperfr-cla Christi, nietliodo, el uberior.in copia typorum, egregie id
Hieronyinus, quanrio de illo affifmabal, Fiduciarha- pra3slilit tum in Glaphyris, lum in Jibris adversus
bitanth in se Dei locittum fuisse, elsolem sletisse. Julianum : oblala sibi bccasione Itai; illuslrandi ejus
Secus de Christo Domino"dicenduin inleliigens, qiii dogmatis perfiguras aniiqui foederis, qttod in Ephe-
iion fiducia habilanlis in. se Dei, sed potcslale divina sina synodo tot oraculis Novi Testainenti conlirina-
sibi propria, ulpole Detts ipse <*xis._*!sXulail Alhana- veratieontraNestorium. Cyiilli sensusila confornies
sius a Cyrilio allegatus iu defcusione analheinalismi - apostolicis- ac suis reperii Roinana sedes; ut Ccele-
xi concil. Ejihes. fol. 539) hwc operelur.t Hauserat s.inus pajni. a quo pra._es concilii sno nomine fuerat
eniin cum Albanasio etiam Hieronyinus eic aposlolo declaratus, ad'eum jierscripserit. « Quin eliios quo-
Paulo quod scripsil ad Principiain virgineni, nempe D que, dilecieTialer, nonnulla addiluri efanius, nisi
-in Christo omnem plenitudinein divhrilatis inhabitare eadem omnia, quoe nos sentinius ae tencmus, lc iii-
corporuliter (ad Coloss. n, 9), non ut servi sui dem» senlire ac lenere prospicerein; » ei successor
"Noe, Moyses, ac coeleri jusli paiiicipalam ah alio!a Coelestini Xystus hisce iu nuisivis Epliesiinc synodi,
,se diverso gratiam accipiens, sed ipse ex sua eaque ctcatholicoe vefitaiis ibi a Cyrillo propugnai_e"docu-
diviua substantia effundens in universos gralianiel meiita cblligens, ejusdem Coelesliniepisloloesubscri-
poleslatem ad ea palranda per ejus doiiuiu ,' quee ' bere videatur per has imagines nostra in basilica
„ipse propria vi, utpote graliae et nalurae Dominus, dedicalas. « Magnus^sane hic noslroc fulei triiimphus
*tam gratiae quam nalura3 ]ir;ecipIendo. efficiebal. est, quod nimirum el nostra lam valide probaveris,
Siuiililudo igitur typi est in auctoritaie jiibehdi, qua el iris opposiia jier divinaruiii ScripiUrarum lcsiiino-
•usiis esl Josue dum -Clirisluin figur.il, ct idcirco nia tam poteiiter expugnaveris. J (Epislola S. Coele-
. ulrique luininari in .ejiis fide ac ligura priccipjens, stini ad S. Cyrillum in concil. Ephes. Roinariaeedil.
ut indicet auctoritatem jubeiidi^onniiinodaui a Cbri pag. 274.)
slo Domino iiiseparabilein et suaple iiatura innaiam. . Haecfueranl a me perlractanda in hac riisseria-
qua ijisedixit, el facta suni, utpote Vefbuniexisleiis lione de basilicie Liberianoe ornamentis a S.Xyslo
-
per. quod facta sunl ouinia; dum lalein ac laulain. additis .in ejusdeiu amplilicalione, lion morio" ut
coiiinuiiiicavii scrvis, quenidaiu typiim et imagiucui hisiofiaiii hujuspontificis, ejusque operuiii illuslra-
teiriporariam*aiqueumbralilein.suae inajcstalis ge - lem, sed etiam ut iu_suo lumjne insinuil coliocareni
rerilibns inter .homines. Kisiusdecessorum ac successorum curam ci proyi-
PATROL.cxxvm. $.0
"299 ANASTASIl BIBL_OTHECAB.il 560
denliam in seligendis ornamentis sacrarum sedium, A eomprobatee,quas mandat Sixlus ad aliorum episco-
quae per venerandas imagines ad verum Dei culluni ponim nolitiani per eos Iransmilti, « ut diseant de
incendercnt animos, ut et memoriam rei gesloeinge- lanta re, el si olim plenissime euncia definita fueriiu,
rerent, et dogma rcvelalum ostenderenl, juxta quod lion cessare tamen apostolicam sedem. Nequc enim
debitix*adofalionis tribula lides nostra persolvat.. permitlit nos quietos esse ab ejusmodi curis prb 0111-
iiibus Ecclesiis solliciludo.»
SOMIER. .
Yincenlius Lirinensis Commonit. adv. heeres. cap.
T.um. 65, linea 4. — Et facto conventu, etc. So- ultimo de Sixti epistola' ad Joannem Antjochenum
iriier, pag. 259. Acta quaedamanliqua (a'pud Baro-
riinm sub ann. 455, num. 320 et seq.) niemineruni loquilur lanquam de excellenli tuitione veteris do-
in causa ctrinoecontra novatorum insidias et errores. «Adje-
judieiia Sixto papa propria prolali, quem-
admoduin de aliis jionlilicibus trariitur data occa- cimus, inquit geniinam aposlolicaesedis auciorita-
tem... Sixtus in epistola . quam de causa
sione-non dissimili, conlra Bassum et Martinianum NestoriiPapa Anliocheno misit episcopo : Ergo, inquil.
suos calumiiialores. Liber ponlilicalis nonnihil de quia sictil ait Apostolus fides
his attingil. Alia vero acla recensent judicium ab oblinuit, dicenda credainus ,una esl, quneevidenter
et tenenda dica.mus.
codem ponlifice prolatum contra Polychronium epi- Tandem illa quee lenenda et credenda prosequilur,
ftcopumHicrosolymitanum(apud Binitim sub Sixto . et ail: Nihil ultra inquit, liceat novitaii, quia nihil
111) et contra' alium episcopum Euphemiuin. Verum addi.convenit
cum in hujusmodi Actis nonnulla oecurranl suspe- credulitas nullavetu.staii. Perspicua niajorom fides, et
"coeniperniistione turhetur. Oiiuiino
ctam illorum fidem indicanlia, ab iisdem hoc loco T>aposlolica ut majorum crediilitatcm perspicuiiaiis
adhibendis abstineblmus; nobis enim constiliitum Iumine ofnaret, novas vero
est in copia prop.emodum infinita faclorum, quoe hiistione describeret, i etc. profanilates cceni per-
perlraclamus, ea tantum adhibere lestimonia, quoe Sanclus Prosper in Chronico ad ann. 440 haic
s'int cerliludinis indubitatoe.
Jn hisloria vero Sixli hsec doeumenla sunt atten- adnolavit de Sixli zelo et providentia contra Pela-
denda nulli obnoxia dubilalioni, recensita cap. 24, gianos. « Hac tempestate, inquit, Julianus Arelaten-
lib. IV ejusdem D. archicpiscopo Somier, nempe sis jactanlissimus Pelagiani erroris assertor, quem
epislolae 104 el 105 S. Augustini ad euindem Sixlum dudum-amissi episcopatus intemperans cupido exa-
in causa Pelagianorum. ln prima S. doctor affirmat gitabat, multimoda arle fallendi correctionis speciem
ad eos cognoscendos qul post damnationem mani- praeferens molitus est in Ecclesiaecommunionemirre-
fesio sedis aposlolicae judicio faciam eorurndem pe- pere. Sed his insidiis Sixlus papa diaconi Leonis
siilenlium errofum repente conticuerant, nec tamen hortalu vigilanter occurrens nullum adilum pestiferis
sanationis suee tulius dbcumenlum praebebanl, adi- eonatibus patere permisit. Et ita omnes caiholicos
gendos esse non solum ul dogmata itla fal_a laeeant, dejeclione fallacis bestiae gaudere fecil/quasi tunc
verum eliam ut illis * vera conlraria eo quo illa solenl primum superbissimain haeresim aposlplico gladio
studio defensent .* in secu.ida vero epislola laudal delruncasset. »
litteras Sixli ad AureliumCarlhaginensem datas, quee Idem S. Prosper advers. Cohalorem in finede felici
vigorem Sixli proprium adversus preefatos errores Sixli labore ita loquilur : « Hoecsit pars huic reser-
salis indicabanl : ubi eliam adnotanda esl prasclara vata paslori : et ut illi praedecessoresejus Innocen-
Augiislini observatio circa epistolam ab apostolo C lius, Zosiinus, Bonifacius, Goelestinus lupos abegere
Patilo ad Romanos datam, in qua tantopere-Gratiam manifestos, ita hic depellat occultos. » ^Etate no-
Dei commeiidat, « ut inde se pracdicalio ejus, velut stra Clemens XI priscas victorias aposlolieoe sedis
a capite orbis (Roma scilicet) lotoorbediffunderet. > conlra inimicos graliee Dei, et libertatis liumaueere-
Attendi debent Sixti ipsius epislolae ad Joannem novavil exemplo Sixti. Innocenlius X et Alexandfer
Anlioclienuin, et ad Cyrillum Alexandrinum datoe, VII ejus deccssores devicerunt declaratos Jansenisml
•conlestes ejusdem claritatis eximiae, ac providentiae defensores de simulata abjuratione in ejusdem secioe
et; solliciludinis plane apbslolicae iisdem epistolis Complicibus.

XLYII. SANCTUS LEO.

AWNOCHRISTI1V1VO
j THEODOSII33 , VALENTINIANI16.

60 Leo , natione Tuscus f c% patre Quintiano, sedit annos 21, mensem 1..
dies 26'". Hujus .lemporibus fecit. Demelria ancilla Dei basilicam sancto Sle-
phano via Lalina milliario k B, in praediq suo. Hic invenit duas hareses, Euty-
chianam et Nestofianam, per quosdam episcopos. Hic ordinavit prascepta sua
5 auc.oritate._j_et.misit.ad Marcianum Augustum fidelem principem catholicum.
El facta pollatione": cum eodem prineipe, collecti sunt episcopi, et e factuni est
concilium sanctum episcpporum in Chalcedonad in martyrio sanctw Eufemim e,
et congregaii sunt 256 sacerdotes et.alii, quorwai chirographiim cucUrrit 406
*una cum Thomo
episcopi) qui' congregati {, hoc est fide; apostolicae Eccle-
10 siee Homanee eum chirographo sancti archiepiscopi Leonis. Sed *t in preesentia
NOTULil, 5IARGINALESFABROTTI.
*«B, ann. 21 minus d. 32, a coss Yalentin. v et Anatolii ad Severinura et Dagalaiphnm. i"o.
= Vide Baron ad.an. Dom 431, i>ag 138. <i• Chalcedonia. « C, '
Enphemioe.' f C, Tomo.
 SOi HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. LEO. 502
*
catholiei principis Marciarii Augusli congregatum eoucilium numord -1.00
episcoporum, una cum Augusto Marciano. Qiii exposuerunt fidem' catho-
licam et apostolicam; dtias riaturas in iino jChristd Deo simul et homine,
In quo * lood piissimus Augustus Marciantis,-" una cum uxore sua Augtisla.
io Puicheria, deposita regia rriajestate, fidem suam exposuerunt ante conspecium
sanctoriim episcopbnim. Ubi et damnaverunt Kutycliem, Nestorium et Diosco-
i' rum. Et iterum fidem suam imperaldr Marcianus Augustus cuni conjugc sua
Pulcheria Augusta chirographo proprio fidem suaro exponentes ,• pbstulaverunt
sanctum Concilium, ut dirigerent ad beatissimum papam Leonem, rogantes ,
20 ut fidem calholicam exponeret h. Bcaius vero- Leo direxii fidei catholica.
tomum et exposuit, damnans omnes htrireses. Itertim multas epistolas fldei misit
beatissimus Led - archiepiscopis , quo? .hodte reconditee in drcfiivo <~ tenentur-.
Hic firmavit frequenter suis epistolis Synodum Chalcedoriensem. Ad Marcianum
Augustum epistolas dubdecim , ad Leonem Augustum epislolas 13, ad Fla-
'^o vianum episcopum epistolas octod., episcopis per Oriehleiii epistoias decem et
oeto,.per quas fidem confirmavit sybddi:
§7 Sic renovavit post cladem Vandalicam omnia minisleria sacrata argentea
per omnes titulos conflata, liydrias sex, duas basilic-fi Constantiniana3, duas
basilica^ B. Petri apostoli, duas basiiicae B. Paiill apostoli : quas Constantinus
-. Augustus obtulerat, quae pensaverunt singula. libras ceritum. Qua3 omnia ~vasa
'
8 renovavit sacrata: Hic feeit cameram basilica. Constanliniana_, et aliam came-
fam basilicas beali Petri prnavit, et basilicam beati Pauli apostoli • renbvavit ,*
fecit autem et basilicam beato Cornelio episcbpo. et martyri, juxta co3meterium
Calixti; via Appia. Hic p.ropter nomen ROmanum suscipieris legationem am-
bulavitad regem Unnorum i, nbmin<3 Athilam 8, et liberavit totam Ilaliam a
10 periculo -hostium. Hic constituit monasterium apud B. Petrum apostolum, qua?
nuncupatur. sanctorum Joannis et Pauli 1. Hic coristituit ut monacha noa acci-
peret velaminis capitis benedictionem, nisi probala fuerit in virginitate sexa-
ginta annorum. Hic conslituit super sepulcra aposlolorum custodes. qui dicun-
lur cubicularii i ex clero Romano. Eic fecit ordinaliones quatuor in urbe Roma
.13 per mensem tlecembris, presbyleros octuaginta et -unum; diaconos unum et tri-
ginta, episcopos per diversa loca numero centum octuaginta quinque. Qui, etiam
sepultus tst apud basilicam-beati Petri aposloli in Idus Aprilis; el-cessavit episco-
patus dies 1 i.'
KdTtJLJEMARGiNALESFABROTTI;
** milie Baron 600, ex Leon. episl S2. * Vide Baron ad ann 450. <*C, Rom Eccle-
C, d 200, al. C00.
site. C, novem. e CB, post ignem divinum, id est, conflagraiionein. f fulmine. « Hunnorum. Vide
Saron ad an. Dom 452, pag 178. h CB, Hic constiluit ut inlra aclionem sacrilicii dicerelur : Sanclum
sacrificium, immacutatam hostiam. i B, qui capellani nunc dwuntur. i B, refellit:
VARI.E LECTIONES.
Apiid Fubrollum ex codice Freheri.' A thol pr. M. A. preesentia congregavit concilium
Num 66,-f.nea2, A, dies 28. linea 5, AB; millia- M.cc episcop qui exposuerunt lidem cathoiicam et
rio 3. linea 7, AB, Chalcedonia. linea S, B, el alii, aposi. linea 16, Eutyclieni et Nestorium. Et iterum
quorum chirographum.occurril 408. linea 9 B, cum Marcianus A. linea 19, Leonem, damnantes omnes
tomo. linea 11, B, mille ducentorum. linea 21, AB± hoereses. Item inullas epistolas fidei misil b. Leo
damnantes omnes heereses; iierum lin 25, B, epislo- arcbiep quee hodie recondiiee sunt in archivo. Hic
Ias9. firm fr. suis epistolis concilium, seu synodum Chal-
Num 67, lin 6, B, post ignem divinum ibidem cedonensem. Ad Marcianuni episi 12, ad L. linea%b,
renovavit R, fecit vero cameram in basilica Constan- episcopum.8, episcopis • per Orienl 18,quas fide con-
jlinlana. Fecit aufembasil. lin 9 B, Hunnorum. lin ' iirmavit ' synodi.
-10, B, Apostolum. Hic constiluit ut inlra actionem Num Gl,'lin 2, liydriassexargenteas. lih 5, P.
sacrificii diceretur, Sancium sacrificium, etc. - Petri, duas basilicaeR. P. quas const A. lin 7, feeit
Ex codice~Regio Mazarino et Thuano. quoque basilicam R. lin 10, apuifS. P.apost. Hoc
conslituit, ul intra actionem sacrificii dice-
Num' 66, linea "1, nat Romanus; in ora : al. quoque retur, Sanctum sacrificium, eic.Hoc eliam consihuit
Thuscus (M, Tuscus). linea % d. 13. /i'nea'3, mil- . ut monacliie non acciperent benedictionem velam
.liario 3. lineal, in Calcedonia. linea 9, 408episc. ' cap nisi probatae fuerinl (Jlf, nisi fuerint in
Jnea 10, cum chirog episcopi Leonis. Sed et ca- virg quadraginla annorum. Hic virg) in
ouoque conslituit
 393 ANASTASll EIBLIOTHECARII 3*05
sup. lin 6, 86. /.n ;'_•.*,apud S: Pclrum Apostolum A graphus. linea 9, Tomo. Ihiea II, Ftor 1200, altus '
tv: Id. A, et cess episc dies 7. 600; linea 15, desunt in Floreni. fidem suani.
_E_ccoi/icc Tliuano altero. '- Num 67, lin 4, * Obtulerit. lin 5, Flor. Hic reno
vavit basilicam B. Pctri apostoli, et cameram, et
Nitin 6(>,liiieji 2, <I.15 /inefl 5, mil 6. ibid Eu- IJ. Pauli,
<>,t~NeslOrii./JJiea 7, in Chalcedonia. linea 8, propter igneni diutinum renovavit. Fecil
lychii vero caineram in basilica Coiislanliniana. Fecit
lyrograpluis-C, 40'6 episcoporum una cum Thonio. autem basilicaui B_.Cornelio episcopo. Flor 2 legil
liitea 11, congregaium est c. n. m. 200,' episc. posl ignem divinumLoco
linea 12, lidem eatliol. duas n. linca 15, Pulcheria papa Romanam propter, etc. lin 8, Flor, Hic
regia fu. linea 16,' Enl et Nesl el iterum. linea 19, diaconos2I. suscipiens legationem.' lin-' 15,Flor,
III dirigeret ad b. P. L. dainnanles omnes haereses.
Iiernm.
- Num 67, /i«5, bic fucil cameram B. P. basilica. Apud Peniam ex codiceCavensi.
ornavit lin 6, renovavil. Hic fecit ord 4. Num 66, linea 5, duas hereses pe.r quosdam
Holslenium el Scheleslralium. ..piscopos'.linea 9 et 10 h. e. fule aposloIicoe-Ecclesia.
Apud Romaneeciim cyrographo sancliarchiepisoopi Leonis.
Num 66, linea 2, Flor dies xm, cujus, elc. tinea 3, linea 19, beaiissimum papam Leonem damnantes
Flor el Cass milliario lerlio. linea 5, Flor, Ortho- onines lnereses, etc.
doxum prineipem, et Cathol eic. linea 8, Cliiro- Nutn 67, lin 9, nomine Alhela.
NOT-M VARIORUM.
BENCINl. , B -Leonis papa?, 'quam beatus Abundius cor-am omnt-
Num. 66, linea 8. — Congregati sunt 256 sacer- bus piaesentavil. Concordaiilibus leslimoniis Roma-
dotes et alii, quorum chirographum cucurril _0G noriim •Palruni >et{-reecoruin Aiiatolius episcopus
episcopi-Chalcedonenses iiaque Patres juxta lauda- Constaniinopolitanus huic epislola. S. Leonis *p--pa_
lum numerum fuere 622, ctim lanicn alii non continenti calholicae fldei .eriialem, concordan-
recenseaniur in Aclis nisi 630. 1H vero in duplici libus lesiimoniis Patrum ab eadein aposiolica seile
classe ponuniur, qui subsciipserunl epistolaedogma- direciorum, jdena devotioneconsensit «t subscripsit,
licae anie synodi celeliralionein, et qui ei non sub- anaibema dicens Eulyeheli el Nestoiio, et ipsbrum
scripserunl, sed tamcn concilio adliiere. Si divinau- dogmali cuni seclatoribus coriini. ld ipsum fece-
dum essel, dicerem in eo nuinero denolari episcopos rmii qui- -aderanl cpiscopi, presbyteri, Archiinaii-
„turiusque partis, qui in eo discrimine aciione 1 driloe et diaconi. » De qua subscriptione l__latus
Chalcedonensi recenseniur.- Catholici stabant ex Leo paulo posl Paschasio Lylibifano episcopo seri-
parle legalorum cuni Ahatolio , eranlque onnies i sil, eamque primus yulgavit Quesuellius (ep. 6Sj:
Orientales , qui a D.ioscoroin latrocinali Epliesino « Tolam Constantinopblilanain Ecclesiain,'cum nio-
liepositiouis sen.entia nol-aiitur, dc qua depositione nasteriis onmibus , ac nnillis episcopis noveris
loquilur .Theopbanes , qui, latrocinalis Ephcsini Inebuisse consensum, el subsciipiionilnis suis Ne-
actis recensilis mox addit, in Chron. pag. 87 : sioritim aique Eutychem cum suis anaiheinatizasse
t Porro' Dioscoius Theodoretum, Ihani ,ct Andream, dogniaiilnis. » Eodem tempore eadem cpislola ad
Doninum insupei' Anliochia>, ciinclosque Orienlis inetropolitas dirigilur, qui in provinciis sedenies,
episcopos ecclesiastica potcsiate fccii extoires. > p"--'siibjectisqiie epistolis siibscrilientes, chirogiaphiiiu
Hos saepius Dioscori assccloeeadcm aclioiie 1 _N_s- subsciiplum synodb Conslaniinopolitaii-C.adhue
lorhuios appellanl, ullegere ibi eril. Allera pars ex_ coaclae dirigunl. Quod legilur act. 4 Chalced., p. 50.
adverso slabal cum Dioscoro, et eranl episcopi t Cutn pauci Consiantinopolim convenisseiil, missa
^Egyplii, lllyrieani et Palaestini; et inler utranique esl epistola almi archiepiscopi Leonis iis qui ubique
pariein tonccrlaiio facla est aptione piima, quotis- er.iul melropoliiis , et subscripla esl. » Unde hi
que cpiscopi Palieslini-et Illyrieani in pArlein calho- eadein aciione inler inlerloculiones siepius episcopi
licoiiuifabieiuiu^relicto Dioscorocum solis tredeeim dicunt, jani cpisiolse subscripsisse. Exemplar alia-
cpiscopis iEgypli. Priorem ilaque parteni Liber lariim siibscripiionuin exstal in epistola Tlieodoreti
Ponlifiealis ait fuisse episcopoium 406, posierio- lescribentis S. Abundio,qui el direxerat epislolain-
rcm 256."" dogmaiieam subscribendani. Ait enim Theodoretus :
Pcleial id agnoscerc ex epistola dogmalica ante « Graiias cgi Deo omiiipoienli quod religio qu;e pe-
concilium anno 450 subscripta ab episeopis Orientis lieliiabatiu- rciiovata est per sancliiatein vestrajiii ..
•sub S. Abundio, quaeRomain niissa in arcliivo re- Iliec ex litleris ... doiuini uoslri I.eonis didicunus.
posila,' locum dederal colleclori numeniin conune- Legimus eiiim quoe ad sahciae et beatae n.emoi'i_e
niorandi.' Aulhenlicoe eienim subsciipiiones in ar- Flavianum' scripsit et gralias eginnis Deo, quod
chivo sedis aposlolica.-•diligenter cuslodicbanlur, advoeatum et propiignatorcm verilalis inveniinus.
uti de subscriplionibus coucilii Aniiocheni anno 578 llis ergo liileris consensi , et huic e,_islol-e incoe
ad toimini Damasi observnlur in fraguieuto llt.l-.ie- cxeinphun earuin copulavi, cui el subscripsi. ..
niajio in calce .ejusdein.- Nouiine vero clrirograplri lieni el Domiuusmcus Ibas, et doniiims nieiis Aqni-
quod cucurril, venire. fidei a Leone' editum decre- |) liuus. i Partis htijus calholicic episcoporum 406
lum in epislola ddgnialica ad Flaviauuin, intcr alia iride in cdncilio Clialcedonensi-erat s^ecialis i rairo-
ostendii similitudo locuiionis, qiue saepeoxpensa esl gaiiva, quod episiolae dogmalic.usubscripseriul. Iu
in Silvestfo cuin <ledecrelo Nicienoactum est. H;cc Tpsoeienini limine actionis 2 ciim judice» epi.icopos
verosubscriptio facta esi in concilio Consianiiiio- jogarenl de regula, seu flJi-i decreto co.idciulo
politano, in quo subscripla esl a pr__seiilibus, et -Cecropius 'Sebaslianopolitanus ejiiscopus oinnhun.
lieiiide ad absenles direct.i est, quod bic exprimilur, noiuine qui subscripscrani audacler rebpondit (pug.
quorum bltirographum cucttrril , et chirograplium -286):! Enieiserunt qtiaeadEuiyehempeiiinebanl, ct
'siibscriptum- iterum in eadem synodo exaininalur. super his fornia daia esl a saiic.isbinio archiepi-
I.e synodo Consuuiliiiopoliiaua sub S. Al.undio, scopo Roinanic -urbis, ei.sequinuir euin.-el epistoloe
; S/ Leonis pcr Orieiiteni legato, lesiatissimuni id facil oin.ics subscripsiinus. t Regiilain fideiputabse c.pi-
-.Yagnienluui Viloe ejusdem , ubi ita (apud Baron., stolam S. Leonis ac posl subscriptionein alienam
' ««. 450 ): s Anaiolius episcopus Cousiaiitiuopoli- oainein reiractationeiii-paiiduiit in eadem aciione,
• laiius nova»Romaeacccpia epislola S. Lconis papac cuin Illyriciani. et l'ai;eslini leraclatuih el colla-
de confessione caiholica*fidei contra vcsaniain lue- lioneui cuiu cpistol.i S. Cyr.lli pio.novereut-, et
leiicorum, congrcgavit concilium episcqporum. ar- jndices annuerent. Subscripii enim e.iscopi peii-
cliimandrilaruui, picsbyieioriini el diaconorum, et lionibus relragaiites (pag. 307]: t Onuies r^vercn-
ante conspectuni oiiuiium rccilata est episloia S. dissimi episcopi clainaverunl: Nos~ita ci^dimus.
 305 HISTORIA"DE \TT1S I\OM. PONT. — S. LEO iw
-Sicut Leo iia credinius , ..osirum nulltis" dubitat. A recitavil
i deftnilioiiem; tpiam nnn placet lus geslis
*Nosjam subscripsimus.VUnde cum ex judieum iiuserere, et post lectionem, duhilanlibiis «liquibus,*
indulgenlia episcppis Illyficianis el Palaesliiiis ca- -sJoannes. ... ejiiscopns €ermaniciae traiisiens.ili me-
lechisimis perniitlerelur, ne perinissio praejmiicaret iliuui i dixit, Non bene habel definilio ; sed debel
editae professioni factae ab' episcopis qui subscri- iintegre iieri. » Quae verba ceflo maiiifesium.iaciunt
liseranlFloienliusepiscopusCecropiiinleiiociirionem <
episcopos univcrsos rion inlerfuisseaJ-decreti com-
S-audansobie?latus est: « Quamvis in noslra per- pilalionem. 5 Alioquin cfuidubilabant.elqui refragiri'
sona, qui epistoloe 5.S. Leouis subscripsiinus, non |
publice non sunt verili, insulse id actitassent, cum
indigemus cqrreciione.»Subscriptio ilaque lncc tanti in i congressu opporlunius id agere potuissenl.-
Iiabila ab ipsa parle catholicorum, tot professionibus Deinde 1 quod Orienlalium poiior pars adfueril cort-,
ilerata, debuit esse autlienlicum verilatis testiino- 1gregationi paiet, quia conclamatiini est: Nesiorianos
nium;-et in fastis ecClesiasticis recensilum, potuit mitte . foras, inimicos-Dei-miite' foras, a Joanne Ger-
•eollectorid iuserere, '-ef numerum subscribentium 1manicioe episcopo, cui'asseiisere dubitajites. Porro
liberare. --.-.- 1 nota iri priori aclione compellati Orientales,qui
hac
Lin. 9. — Qui eongregati una cum Tomo, hoc esl :aparle Dioscori s:epius ea censnra nolautur.-Et«
fitle aposlolicm Ecclesite Romana; cum cltirographo 1luiiversim Eulychianos Nesloriaaismi incusasse ca-.
S. archiepiscopi Leoms.-Duplicemsensum paiiuiilur tholicos l monet S. Leo in epistoia ad Proterium,
heec verba. Prinius sicexrendendus: Qui congregati < qiiam primus vulgavit Quesnellius, ubi sic. (epist.
cttm Tomo , m quo coniinebaniur subscriptiones 1103) : < Hoc igitur, fraier charissime.pro sollicilu-
episcoporum Occidenlis, qui episloiam subscripse- g jline s fldeicoinmiinis adnwned, ut quia inimici crucis-
-i-ant, et lestahanlur hane esse communem -profes- t_iirisli 1 omnibus cl verbis. nostiis insidiantiir el.
^iouein et (itlem •apostolica; Ecclesim Romanm; et ssyllabis, nuliam illis vel tenuein occasionerii demus,-
eum chirographoquod cucnrril, quodque conlinebal < qna Ncsloriano nos sefisui congrucre meiUiantur. »,
npisloiam S. Leonis , el Orieutaiium episcoporum Qiia.conjectura
. ducti putamus 400 fuisse/jui cxpo-.
subscriptiones, vel sic. Qui~congregati cum Tomo, suerunt i fidem priorem, et hoc voluisse iiinuere Li-
seu episloia dog.nalica, quaeeralexposiliva el decla- lbrum.Pontificalein. . - - •.
rativa fidci de ariiculo controverso apostolicee sedis, Liue.al4.—Una cum nxoresna Augusta Pulclieria..
qiii erat conscriptus a S. archiepiscopoLeone, etcuni (
Coneordant exemplaria alitpia Lalinae editionis con-,
chirographo quod cucurrit ante synodi Chalcedonensis cilii c Glialcedonensis, actione 6, ubi legitur, pag._
celebr.ttionem per Orlenlein. Ulraque exposilio ex 463 4 : <Praeseme ex divino zelo et fervore fidei etiam,
superiofibus aniinadversionibus firmiialem accipit, piissima j et Cliristianisshna regina Angusi.a Pulchc-
el ex epistolis episcoporum Occideiitalium exsian- ria. 1 > Concinit Brevicuhun Euiyehianistarum, ubi
-libus inter S. Leonis epislolas , qui subscripsere eadem . gesla recen.seniursynodi Chalcedonensis,' et
«pislolae dogmalicaa, antequam eadem ad Orientern additur _ : « in qua et ipse, el Pulcheria resedit, et
fiierit direcla. Neque enim novum aul iiiusilaiuin, onniis c cum eo senatus et polestates. » . Vefum Ba-
ut in coneilio cecumenico dirigereniurepistolae Occi- luzius 1 docel praedicta verba.siculL. 11011cxslaol iu
ilentalium, in quo sensus lotius Ecclesieeeral expen- cunclis ( Graecis exeinplaribus, ila nec in Latinis ajiti-
deiidus. Piioreiu exposilionem confirmal siibsequens cquioribus exslare. Un.lc postcripri manu additio.
faciuni ejusdem Leonis Magni, qui cum vitleret per „ facta.est,
f sicut eliliLibro.Pontilicali.• (Innova Conc.
refraclarios monachos el Eiuycbianos conciiii Clial- co L c L, pag. 1204.)- , .. ,
cedonensis auctoritatem opptignari an.' Chr. 357, —
Luiea 17. Et Ueruinfidemsuam imperator Marcia-
scripsil ad melropolLauos el ad palriarchas, ut eos ,'ttiis. '_ Augustus cum conjuge sua Pulcheria Augusla
excilarel ad Jefensio;:em , hl lestatur epislola dala cchirographo.proprio fidem suum exponeiv.es, pouula-
Aeiio.preshylero Coiislantinopolitaiio, quam vulgavit vemnl % S. concilium ul dirigerent ad. beatissimuni pa-
•Quesiiellius, uhi sic (episl. 121) : « Placuil eliam pam j; Leonem, rogantes ut fidem catholicam exponeret.
nobis.utad inetropolilanos episcopos generaies lit- Iterata I haec.concilii expositio el ad Leonem direciio
teras nuiieremus, quae aniniiim eoruni firirii nl aique innuere
i videtur quoddam 'a.liud praeler. decretuin li-
corroborenl; ut sciant ad defendendam Chalcedo- dei, c quod necessarium piilarunt Marcianjis^el Pul-
nensem synodum oequali studio el concordi unitate < cheria, quodque Palres Clialcedonenses"Jex_5eeutioni
liilendum : de quihtis epislolis unain ad Anliocbe- demandarunt
t 31Leo M. approbavit. Quale";|it"hoci!e
nnm, alieram ad Jerosofymitaiium, si vobis in com- deGretum < difficHiterexplicari potesl. Veruriisi con-
-mune visuni liierat dirigelis. Nos eliam ad Hlyrios jeclnris, j et quideui petilis ex temporum circuinstan-
episcopos .siniilja jam scripia liansinisimiis. » De jiis, 1 locus- suppetit, non improbabililerdicere possu-
episiolis vero Occidentalimn receplis ut unanimera ,1 mushisverbisindicaiiaureainconciliiChalcedonensis
-pro tuendo coneilio Chalcedonensi consensuin oslen. alloculionem
s ad Marciaiium, editam ad occurrcnduiri
tlereul, ac imperaioris reliquisque offerrenl, exem- tdispersis rumoribus Eulychiariislarum. Teiiipore
plaria -niiiere sciibit: « Exeniplaria quoque lilte- " celebraliouis
t concilii erat iiindamenlale Eutycliianii
_ rariiin, quasGalli adnos atqueliali episcopi concordi istarum-principium, nullain aliam fidei fofinulani
crcduhtale niiserunt pariler direxiinus ; ut quam D retinendam 1 piofiiendanique uisi Nicaenam,etquani-;
eliaui iiloruin nobiscum sit iides una- 11011la- jcunque . ahani , a quolibet' ecclesiastico_ uibiinali
leat, J etc.. <
editam, uli aiienam excludendatn csse;.ac deppsitioT-
Lin. 10. —_Sed .» prmsenlia calholici principis ,nis ,1 poena muhandos sive edilores , sive proliteiites.
congregalum concilium numero 400 episcoporum, Per JJPrincipium' istud unicuin in hurocinali Ephesiuo
heec vcrba .denolai'i videulur acliones 5 et 6,..in quir .promovii
.] Dioscorus, qui canoueni Ephesinuni legi
bus fidei deeretuin enuclealuin landein publicatur ,1 curavil, a quo id velari declaravil, et suis volis. ac-
pracsente Marciano. Adtlil eniin Liher Pontificalis : cessere t concordes qui aderaui Dioscori seclatores-.
Qui.exposuerunt fidem calholicam, etc. Certuin cnim }Eo niotivo inhibuil ieciionem epistolae-dogmaiic;ei *
est quod ad decretum condeiidiini non fuerjnt vocali Flavianuin
I deposuit, quia iii concilio priorl- suo Con-
omnes, episcopi, sed pars episcopoium, et cuni hic sstaniinbpolitano Eulychi et Paiiibus proposuit alte-
dicalur quadringenlos eongregatos, el sujjerius di- rani 1 forniulani profitendam; majori, deinde- insania
ctum fuerit quod ii arite eelebtaiionein subscripse- cum c videret per orbis provincias dogmalicam sancli
rant, exinde colligimus juxta Jianc Libri Ponlificalis Leonis 1 recipi,.profiieri; et. solemni more subscribi,
mcinoriam, eosdem quadringenloj*.fuisse eleclos ad ausus _ _est excommunicationis senlenliam, in ipsum
decretum eirormanduiu .Equidem nec omnes fuisse 1proferre. Heeueticale fundanienium arle aulicorum
vocaios, et delcctos.fuisse subscribenies heec sua- Ilcge dala lirmavit Theodosius, sequendumque per"
denl. Aclioneenim 5, pag-_447,legilur: «Asclepiades jmperii i provincias decrevit. Cum veio Dioscori ,as-
diaconus niagni iiominis SS. Ecclesiae Cci"V UIHIU. ~s •""cloepraecipue in Pakesiina iiiona_chi,ubi Hierosri-
 307- ANASTASIIBIBLIOTIIECARII 108
Jypiif* Theo-dosii uxor, nempe Eudoxia, degebat, A. editasque absque ulla hoesitalione fuisse"susceptas :
audirenl' ratrocinaie Ephesinum fuisse rejectum a imopost canonem Ephesinum edilam-fuisse epislo-
Chalcedonensi, obfirmatam epislolam dogniaticam, lam pacificam a S. Cyrillo, canonis Ephesini conlro-
et Dioscorum deposilionis poena multalum, impe- yersi auctpre, el a catholicis schismaiicisque conr
]'atricem viduam circuinyenientes, PatresqueChalce;- cordi suilragio subscriptam, jndeque fundamentum
donenses veluii injurios legi Tlieodosii conjugis heereticale Eutychianistarum convellunt. Secundo ve-
traducenles, imo oecumenicae Ephcsinte decreiis ram germanamque canonis Ephesini mentem expla-
- osores „ Thepdosio monacho duce, Patres omnes nant," nec Nicoenumconcilium aut Ephesinum cano-
Chalcedone adhuc consisfentes uti deposilos de- nem Ecclcsia* adimere poluisse poieslalem, fidel
claratos habere coeperunt ex decreti Ephesini defensandie. Terlio landem S. Leonis dogmatiea.
dispositione ,* eo quod ausi essenl npvam formu- tlefensionem suscipiunt, et consueludinem expendunf
lain rccipere, curii' id omnino , ut hariolabantur priorem, per basce epislolas fidei dogmata :decla-
Eutychiani , carione Ephesino foret inhibituni. randi. Argumentttm hocce allocutionis sic exhibent
Hoec,auiem acta tempore concilii Chalcedonensis, Ael' (pag. 643) : « Allocutio sancli et universalis
el quidem per nionaclios Eulyclrianos ope Eudoxiae Chalcedonensis concilii ad Marcianum piissimum et
referl Theophanes in Cbronico, funeslae liujus tra- amatorem Cluisli imperatorem. Quod non innovans
gpedioeinitia recensens, pag. 92 : « Theodosius mo- aliquid adversus NicaenairiHilem'ifunc"sanciissimus
nachus, vir exitiosus, peracto Chalcedpne concilio arcliiepiscopus Leo scripsit epislolam ad sanctse me-
(prioribus "nempe sex actionibus celebratis) cursu niorioe Flavianum Conslanlinopolitanae rcgiac nrbis
concito Hierosolymam delalus, et de EudoxioeAugu- JJ episcopum; sed sancios Palres seculus est, qui post
sla3*versus Dioscorum a concilio depositum affeclu inagnam synodum Nicaenamhaereses queeper unum-
certior faclus, adversus illud, quasi rectam perver- qtiodqtie iempus exortae stml, similiter Tefutaye-
lissel fidem vociferare ac declamare ccepit: et Au- runt. i Hanc post decimam sextam actionem editam
gusla in propiiam sentenliam rapla, circumveiilis probare videtur tum quod:hic dicilur, ilerum con-
ilidem moriachis, familiaribus sibi coedihus usus, gregatuin concilium, sicuti et quod alloculio priiuum
barbarico more in ponlificiuni thronum, etiam ipsis occupel in cimclis exemplaribus locum gesloruni
Augustse doiiiesticisinvasionis bujusinodi adminislris post sexdecim celebralas actioi:es; landem quia
iutruditur (diiin Juvenalis legitimus episcopus llie- Marcianus anno 452 vulgavil legem qua irritavit
rosolymitaniis In synodo Chalcedonensi assiderei) et Theodosianam, qua latrocinale Ephesinum conciliuni
per urbes episcopisadhucin concilio (Chalccdoneiisi recipiendum ut cecumenicum decerriebatur : exstat
nempe) -considenlibus episcopos destinat: Severia- in parle iu concil. Chalcedonensis, sub litulo (pag.
num autem Scytliopoleosepiscopum cum ipsius pra- 675) : De infirmandis iis gum conlra sanctm mento-
vis erroribus assenliri nollel, civitaie expulsum in- rim Flavianum episcopum'Constantinopoliianmurbis
terficit, perseculionemque in eos qul ejus commu- injusle sunt prolata, el confirmandisiis qum poslea de
nionem aversarentur, excitat, et quosdam quidem" eo constituta'sunt a sancla synodo Chalcedonensi.
exaniinat lormentis, aliorum aedcsigue depopnlatur, Ileec lex subdilur Tlicodosianaelegi quoehabet hanq
adeo ut civitatis a barbaris devastatae facieni in ipsa epigraphem (ibid. pttg. 673) :Inlerpretatio legis, h
eivitale exliibefet. -Tandemque Anastasium sanctae Thkodosioiuniore, cum seduclus fuissel a Chrysapio,
Resurrectionis diaconum, sunimam ejus impietaterii „ adversus 1'lavianum el socios pro Eutyche prgtnul-
probris el rcprehensionibus inseclantem , necavit *- galm, quod religiosissimi-Marciani principis lex sub-
crudeliter, sanclique corpiis per urbem publice-in secuia destruxit. Occasio haee oiia ex lurbis moiia--
ludibriuin raplum canibus objecit. > Patriarchalem. chorum, quee augebantur ex Auguslee favore, Dio-
ilaqoe Ilierosolymitanaiu sedem occupavit, et reli- scoro elasseclis patrocinanlis, debuit certe iinpcllere
quoirim episcoporum Clialcedone corisideniiurii,quos imperalorem ut eam provinciam illustrandani Palri-
iiti depoMtos jure dispositionis Ephesini canonis et bus Cbalcedonensibus commilterel, et assignalam
lairpcinalis sub Dioscoro declaravit, poluilque Au- impigre episcopi adhuc collecti exsequerenlur; quod
gnsiain ailicere siib motivo tuendi conjugis vulgata effecere in laudata alloctitione Patres, ut edilam
edicfa. Quae'tragica iniperaloris el asseciarum.arte uiittereiiiLeoni. De hac ilaque ilerata congregatibne"
facta surit, pluribus proseqiiunlur epislolaeexslantes loqui videlur Liber Ponlilicalis. Porro Eudoxiam
pa"rleni concilii Clialcedonensis. Imo pari audacia in obslinalo animo a cor.cilii Chalcedonensis celelna-
facinoribus audcnt nedum concilium Clialcedonense tione promovisse causam Iatroeinalis Ephesini et
analhemalizare, verum el S. Leonem, quod eis obji- monacliprum seditiosorum j)er qualuor integros an-
cit MafcianusAin epislola ad -eosdem (ibidem., pag." fios dstendit Nicepliorus cum de Eudoxia lib. xiv,
671) : «Vos autem praeter ea quee dudum ausi estis cap. 50 : « Hierosolymis undecim transegit; ex eo
gladiis, aliisque crudeli.atibus... necessiiateni plu- lempore qualuor vixit ani.os Oniversalissynodi Chal-
rimis non dubiiaslis inferre, ut consentirent yesfris, cedonensis Acla non probans; 'postquam autem
perversis doctrinisjet clamoiibus atquesubscriptio- synodi ejus decreta rala gfataque habuit, alios eliam
nibus anathematizarent eamdein sanctam synodum, transegit aiuios qualuor, et landeui morlua est. »
et sanetissiiinim patriarcliam sedis aposlolicaemaxi- D Queeaulem decrcia synodi Chalcedonerisis hic lau-
mae Roriiec Lconem, et alios sanctissimos Patres. J dantur, alia non sunl nisi fidei decretum, epistola
Rumoribus hisce perlalis ad iinperatorem et ad con- S. Leonis dogmalica, el alloculio ad Marciainnn.;
cilium, etsi primo pplasscnt Patres per actionis quee ut Eudoxia agnovit, et pondus scrulata, nedum
piimee gesla, in qua lecttim cassaluinque erat latro- hoeresis' patrocinium reliquit, verum Juvenale et
cinale Ephesinum, sufficienter provisum; nihilomi- episcopis catholicis revocaiis ca.tholicam religionem
iius 'cuiU' adhuc exstaret, vigeretc[ue Theodosiana propugnavit et in ea decessit e vivis. Tria porro illa
conslitulio de lalrocinali el canone Ephesino ser- decreta laudat S. Leo, et per ea sufficienler rescissa
vando, et hnjiis esset necessaria iniei-pretaiio seu oninia Eutycliiaiiisiiii capita ita Theodoreto propo-
auctoriiaiivs deelaralio, imperalor ileruni, ut hic nit, unde auctorilas* allocutionis cx Leooina hac
dicitur, Palribus collectis discussionem demandat, confirmatione librantla. SIc enim anno 453 scribil
cjui aureain ad Marcianum dederunt alloc-utionem, Theodoreto de perfidia Euiycliiaiia, epist. 95 :
in qua primo probanl eliam invitis Dioscorianis fa- i Quam et in apostolic;e sedis epislola, univdrsalis
lcndum esse, a concilio Nicaeno ad Chaicedonensis sanctse synodi assensu firmata tauta divinoe auctori-
teinpora 'exaralas fuisse varias fidei formulas et pro- •'latis lesfiuionia'novimus esse congesta, ut nullus
fessas, deceinque noliiliores assignant, quarum ali- •'queai ulterius dubitare nisi sibiinetipsi errorum
quas haeretici admittebant, ut inde probaTcnt *ab lenebras inferre maluerit; cum synodalia gesta, vel
jpsa Nicaeni celebfatione Ecclesiam; pro hoeresuin quibus prinium defmiiio fidei legitur esse finnala,
ciicunistantia, novas fidei declaraliones edidisse, vcl quibus pra_fata_litierae apostolitae sedil, eliam
 300- HISToruA DE VITIS.RO.tf; PONT. -^ S. LEO". 31.0
tua fraiernitalis sludio defensae sunl, et maxime ad A_ < qui siugulas haereses pro divina sibi dispensatioite
piissimos principes totius concilii alloculio, tot sit commissa
< cum synodali congregatione damnantes,_
praecedentiumPalrum te.slimoniisroborata, ut quam- < quid cuncti generaliter sequi debeant Christiani,
vis inipudenti ac perlinaci aniino, sit lamen non mansura i in aevum.Iege, Iaudabifi commemoraslis
jam cum diabolo pro sua impieiate damnalus est, affeclu.» s '- • . ,
yaleanl suadere. » Maximum. fuisse impedimentum . Linea 22. ^.Qumhodierecondilminarcldvio tenen-
ab Eudoxia susceptum Euiychianislarum patroci- tur. t Hiiic magis probanlur superiores animadversio-
ijium, preeter clades liagoediasque in Palaeslina nes, J consliUita riempe fidei R. R. poritificum dili-
seculas, docent eonatus Marciani, qui Leonem adhi- genler . servala in archivis, et quia haac ohvia, Liber
imit veluli suasorem, ul Angustam ad meliora con- PoiitificalisI coirstitutionuni afgiimenium omiserit.
silia adduceret.; et pontifex Valenlinianum Eudoxiae Linea23.— Ric firmavil frequentersuis epistolis
generum excilavil, ul Atigtistam monilam redderet. •" synodum Chalcedonensem. Necessaria cautela nu-
Ita enim in epistola Juliano Coensi prlmum a Ques- merus 1 epistolarum recenselur, etaLibro Pontificali
nellio edita, epist. 88, pag. 306 : « Et quia secrelius LI i laudanlur. Confirmaiionis liecessilatem pandit
niilii clementissimus imperalor per fllium nostrum laudata 1 Marciani epistola excod. Boldeiano. eruta,
JPauIum mandare dignalus est de admonenda filja < quoeileralo confirmalionem pelit. Et quidem ut oni-
uoslra clemenlissima Endoxia, feci quod voluit, ut' nium i evacuetur dissidiorum causa , ut i.ri iine
Juteris quam fructuosum sibi foret si catholicse fidei, < epislolae imperator scribit, pag.' 307 : « Quapfo-
faveret, agnosceret; et ut clementlssinii filiisui Iitteiis pler
1 veneranda digniias tua istud quam pfirnum
super hoc admoneretur, obtinui: non ambigensipsum £>per ] lilteras -ubique significat , quibus.plenissime
quoque pro studio elaboraturum, ut auctores sedilio- - oslendat,
< synodum Chalcedonensem te ratum ha-
gum proposltumsuae professioiiistagnoscant. u.tsi non 1bere, ne dissidiftrum discordiarbnique de Judicio
inleiligant docenlium praedicalionem, saltem vinili- sanclilatis
s tuee ulla relinqualur. suspicio._i Ulterius
canlium limeanl poiestaiem. _ Oecasione ista mis- has > eolleclas, reor, occasione 'Tiinothei Eluri, qui
sam aibilrorLeonisepislolam a Marciano,-quam ex sub f Lebne imjieralore anno 457 relractatum Chal-
codice Boldeiano G. L. edidit Quesnellius, ubi post cedonensis< promovebat, veluli de concilio non reci-
iuiiium, ibi pag. 507 : « Veliementer adiniramur. piendo 1 uti cecumenico, ob qiiam conlroversiam
quod synodo in Cliaicedone celebrata,.el litteris ve- ,-*scdandam ad episc.opos totius orbis epistolaediri-
nerabilium episcopornm atl pielatem tuam missis, guntur, I qui synodis particularibus per epislolas^
per cjuos omnium rerum in synodo gostarum scriem encyclicas .profiienlur se recepisse et recipere ut
<
e_i*posueruril,neutiquam illaea sanciitate tua fuerint •-eciimenicam synodum Clialcedonensem, ex quibus
cmissee, quae lamen in sacris ecclesiis leclee, in sin- faclusI esl liber encyclicus concilii Chalcedonensis,
gulorum noliliafn pervenisse debebanl; unde aliqui- el < epislolae plures exslant in m parte ejusdem con-
bus, qui Eulychis falsam opinationem et pravilatem eilii.Ecclesia
< vero Romana particularem codicem
eliamdum persequuntur, magnus est injeclus scru-" *epistolarum-Leonis collegit, ubi pontifex lirmabal
pulus, ulruin beaiitudo tua, quoe synodus decrevit, tlecrela < concilii Chalcedonensis, quoe erat necessaria
confirmaverit. Idcirco pielas tua emillere Iitieris 'cautela, ut occurrerelur Eutycbianistarum tergiver-
djgnetur, queis omnes el Ecclesioe et popuh" cogno- < saiionibus.
'
Hunc codicem veltiti nolum eliam reser-
scant acta synodi a healitudine tua approbari, etc. -» _ vari in archivis palatinis principis scribit Simplicius.
et reliqua quoeibi conlinentur, unde niagis. hoec Li- ^p->'in ' epistola ad Basiliscum (non vero ad Zenonem, u't
bri Pontilicalis adnolatio relucet. Et hoecesl secunda vulgata habet Iectio, de quo infra) ciim imperator
Slarciani cpistola petons concilii. Chalcedonensis a IEutychianis favens de perdendo concilio Chalccdo-
pontifice aucioritativam confirmationem, de qua hic nensi ' meditarelur. Ita enim ponlifex : « Suppetunt
loqui videlur Liber Ponlificalis. !
affatiin clcmentiee tuae (si in palatii sui reperiri
Linea 20. —Leo direxil fidei catholicte lomum, et mandet ' archivis) cum nostrorum coeunlium defini-
£Xposuit.Approhasse-missam alloculionem ostendit lione' ' majorum documenta copiosa. Keque enim
epislola data Theodoreio; ulteriorem confirmatio- conscienliam
( veslram latefe credendum est, quaa
-iiem dedisse actis concilii Chalceilonensis seribil in per I" cunctas provincias Orientis ex imperii vestri
epistola ad Mafcianuni, quoe est edil. Qiiesn. 89. Di- arce diffusa sunt, illa scilicet quoe vel ad augustae
rexisse tomum lidei catliolicoe uberiori retractatu '
memorioe Marciani nihilomhuis et Leonis, vel ad
'
exposiluiii ostendil epistola 97, ad mQiiachos Paloe- Clialcedonensis concilii bealae rccordalionis proede-
sliiia*, in qua incarnalionis niysterium adversus (cessor meus Leo cdnsulla direxil. »
Nesiorium et Eutycbem amjiliori iractatu expendii, Nuiu 67, Iin 6.—Basilicam beali Pauli... renovavil.
el veritalem caiholicamexplanal. Unde in epislola Additur in aliquibiis codieibus posl jyneqi.diyimim,
Juvenali dala 110, ubi congaudei sedi restitutum, ^De ' qua renovatione et pictis imaginibus haec habet
proferl epislolam tlog ualicam sequendain, et allo- Adrianus' 1, scribens Carolo j)ro concilio Nicaenou,
«itioneni, qua ejusdem epistohe defensio suscepta loin ' IV, Concil, pag 812 : «De sacro quarto concilio *
esl: « Haecauiem verilas (jiianlis elNovi et Veleris < cgregius aique mirUicus. proedicator S.. Leo papa.,
Testamenti auctoiiiaiibus declareiur, pro anliqui- DI < qui efipse fecit ecclesias, quas in musivo ex diver-
latc sacerdolii tni evidenter agnoscis, cum fides Pa- sis s bistoriis seu imaginib.us pingens decoravil: ma-
trum, ei scripla niea ad sanctae memori;e Flavia- gis i autem inbasiliea S. Patili aposloli arcum ibidein
luim daia, quoruin mentionem ipse fecisti, adjecla 'majorem faciens, et in niusivo depingens Salvalo-
nniversalis synodi confirmatione suflicianl. i '
rem. Dominum noslrum J.esiim Chrislum, et secum
—
Linea 21. Damnans omnes hmreses.Edidis..etra- "• viginti qualuor seniorc.s noiiiine suOcuui versibus
ctalum, quo singulis liasresibus propositis regulam < decoravil, et a lunc usque haclerius fideliter a nobis
fidei sequendam exposuil, lestatur Justinianus, qui lreservantur. J
tum Coelestini,tum Leoriis istiusmodiopus conuuen
dal Vigilio papa .lesie in epislola data iiriperatori, in BINli ET LABB^SI. -
qua cum exslarel J.tisliuiani fidei professio, edicil, Num.66, linea 1,—Leo natione Tuscus. Anno Do-
recle se gessisse danuiando baereses.universas jtixla imini440, qui est Theodosii imp. 55 el Valenliniani
methodum servatam a Coeleslino, et Leone R. R. 116, posl interregnum, tesle Prospero, quadraginta
ponlilicibus, apud Bar-.ann; 540, pag. 304: « Ex qua et < amplius dieium, septinio Idus Maias.Leo natione
*rc venerabilis iinperator, devota venerationis gratu- Etruscus,
I Sixli pomilicis diaconus absens in locum
Ialione suseipimus, quocl ardore fidei, et suavis ira- defuncti
< subrogatus fuit. Referf deLeoiie Sophronius
cundiaecommolione succensus, nobis etiam pios cli- in i Prato spiiil.. cap. 149, quod quadraginla dies
rcxistis affalus, in quibus bealee recordatiouis Coe- 1perseveraverit ad sepulcrum beati Pelri apostoli,
lestinum, alque Leonem apostolicee sedis prsssules. 'vigiliis et oralionibus insislens, petensque ab apo-
 " "
.511 ANASTASIl BIBL10THECARIE 512
"
stolo ut pro se apud Deuni inlercederet, ul dimiile- -A•donariis ornavit sanelus LeoJV (nterque syncelfita
fentur sibi peccata sua, quotlque iniplelis diebus sui decessoris), qiiemadmodum. in• islorum Vitis iri-
•
qnadragirila apparueril aposiolus Pelriis dicens ei : fraHoe dicemuscum-Bibiiothecario,
-i Oravi pro le, et dimissa suirt llbi, quoad poenam, semel conslilnto finemortalis vitae sancti
oinnia peccata lua preelerquam imposilionis ma- Leonis Magni, ejusqne deposilionjs epocha ad diem
nuiim, » indignis quibusdam ad ordines sacros pro- 10 Novembris anni 461, Severino ei -Daglaiphocoss.,
molis : « hoe solum a te requiretur, sivc hene. sive cqnseqnitur, ini.ium. ejusdein ponli.ficalusannorum
fortasse male cgeris. » Refert insuper sanclus Gre- 21, mensis unius et dierum 26 (ita defmila snmma
"goriris, lib. Hi, epist. 50, quod hisce temporibus, •ab Anaslasio, e! a calalogis vetustioribiis acismen-.
dum quidam Graici de accepto brancleo dubitarent, datioribus, Farfensi, Cavensi, et Bergomatc, sola
Leo pontifex allatis forfieilms illutl inchlerii, et ex bidui diffcrenlia in hoc |)ostremo adnotata, fluibus et
ipsa incisione sanguis effluxeiiL Quid sit brantleum •plerique Colberlini suffragantur) cadere circasecun-
verbis patilo antecedeniibus" hisce expheat :" « Co- -dam hebdomadam Septembris anni 440, Valenii-
"gnoscat autem Iranquillissima riomina, quid Roma- niano el Analolio c.oss-.Prosper Aqniianus'; qni luuc
iiis cqnsneludo non est,quando saiicloritm reliquias vivebat, his consulibus consignat eleetioneni Leonis
ilant, ut qiiidquam' tangere- proesumant de corpore; papae. Menserii qnidem ac diem "rionindical. Sed
geti tantummodo in pyxidehraiitfcum millilur, alque utrumquenon diuieiilferassequimur ex"definitos|)a>.
ad SScraiissima sanctorum corpora ponitur : quod tio. dierum 40 et ultra posl obitum Xysti, quibus
elevafuii-'in ecclesia, quae est dedieanda, eum vene- Ecclesia Romana sine aniislite firit,ejusdem Prosperi
ratione reco.ndi.ur : el taatae per hoc ibidem virtmes JJ leslimonio; nam iia scribit in Clironico.; «Valen-
- tiniano Augusto V el Anatolio coss. deftinelo Xysio
liiml.ac gi illnc specialiter eoium corpora deferan-
tnr.' » Ejusdom>moris.antiquissimiponendi vela, vel • cpiscopo/quadraginta amplius diebns Romann-Ec-*
sudaria supra apostgii Petii sepulcrum, ut benedi- clesia siiieanlisliicfiiil, niirabili-pacealquepalieiilia
ctione locuplelaia reeipcrenlur, meniinit *- Gregorius praesentiam diaconi Leonis ex.pecians : queni lunc
Turonensis lib. i Miraeiib. cap. 28. inter Aetiiim et Albinum amietiiee redFntcgrandae
Num. 67, lin. U.-^Hic consiituit ul monacha, elc. cansa Galliae deiinebanl: quasi idco longius esset
Ad imilationem et exIiortationeRn^-Leonis Mareianus abduclus, ul elccti incrilnni, e! eligcntiiim judiciuin
imperator pfomulgavit edxtiim ijdyersus eos qui; li- probaielur. I<IeoLeo riiaconus iegaiione publica ac-
lias virgincs invitas cogebant sacrnm. .veliimacc.ipe- .cims, et gaudenli palrioepraeseiiiauis quadragesimus
re, Dcoque in perpetuum virginitati.s cnUii dicari :_ 1lcitius Ro.nanoeE>.clesiie episcojius ordinalur..:»
prohibehs ne aliqua hnjusmodj a paren iu)us oblata .HaecadMUussim coivcniunl ciun exilu vitoebcali
virgoante quadragesimum aelatfs annum saerpjn ve- Xysli, per i:os assignaio dici 29 Julii, tinde ad diem
Jamen aeciperet, utusqiic ad illud tempus liberags- Jlbminicam 8 Sepienibris, qua dicinius ordii-atum
' '"
set posselque nubere si vellet. •-. cmjscopum Lconem Magnum. ex Gallia. accitum et
BLANCHINI palriee reslitutum, inlercedil mensura tciupoiis a
•-•.,, definiia. Ncque refragatur Iiuic tesiiitiouio
NOT/ECnilO-iOLOGlC-E. Prospero
Pro|j..eii nosler Bibloibecanus, quamlo assignat
Cardo temporum, inconcussus ad apeficnilam ve- dies 22 .yacationis sedi Romanaeposl obitum Xysti.
ram chronologiam sumnioriim pontificumaCoeleslino „ Si «nini eo.wpnlat lerniinum sedis vacantis vel ex
ad Hilariim venhur snpra Ililari naialem catbe- L eleciione, vel, ex consensu eleeti, potuit sive electio,
drae, sive consecr.ilionis episcopalis diem nobis sfve conseiisus coiHingere die"20 Augusli.tribus iieb-
notam ex cqnciiio Roinano, nt supra diximtis in domadis post obiinrii decessoris; et spaiium tempo-
iiolis; cbroriologicis ad Coelestimim I et ad Xy- ris reliquum ad dieS.quadraginla et ultra qtiibus sine
slum III, quam dicm cadere in Dominicam 19 antistite fuisse scribil' Ec\clesiam Romanam Aquita-
Novembiis anni 461 ibidein ostendimus et in Vita nus, et mirabili pace adven.um Leonis exspcctasse,
Ililari rursus astnienms. Sepiem diebus sedeni va- etiamsi teinpus vacalionis nori">?ssel,eral lamen stie
casse ex ohilu decessoris ad eleciionemllilariveleres pastore quodanunodo desiilnla Rovnana Ecclesia,~cui'
calalogicuniBibliolhecarioiesianlur, ut observal Flo- datns erat antisles quidem elecfh,*, sed nonduni
rentiuiusin notisari sui Martyrologii diein 10 Novem- ofdinaius. '"-^ !
hris, qua consignatam reperil "iu eodem Marlyro- Conslabililis igitur terminis electi LeOiii_set qrdi-
logio,- Romm' depositionem sancti Leonis episcopi. uati anno 440, necnon sanclissimee vilae fi!.'eJ461,
Piotulit eliam idem attctor Marlyrologium Hierony- complures anni iiiiertnedii ejus vicennii comprpO-in-
inianum perantiquuin canonieoruin Lucensium, uhi tur per consiilatuscxpressos ab ipso Leone in s'"*,.s
eadem die iv Idus Novembris sancli Leonis pap;c epislolis, qnarum exemphiin antiquiiate pneslaris:
celebrilas* consignatur, nonsecus ac apud Rubelun _xhibet blbliolhcca tnonasierii sancloe Crticis ad .
legilur iv Idus Novembris, Romm deposiiio sancii Uierusalem in Urbe diciae, inler seleclos codices in
Leonis episcopi.Mire autem eonsenlit cum riie depo- jadem collectos ex vetuslissimis monasleriis RR.
siiiLeonis Magni 10 Novembris vacatio sedis per PP. Cistercensium : qui in eodeti) lilulo non mino-
tiiesseptem, ct electio Hilari succcssoris cum 17 D w edunl specimina religiosissimi cultus, quam exi-
cjusdem inensis, et coronatio sive lv6poyt<r/to_- bidno aiiaa doclrinao sacraruni praeseriim lilierarum , et
post consequiliir cum Dominica 19 Novembris. Ut bibliothecam ijisam nuper amplificatam atqne' ele-
auiem eruditus anclor respondeat iis quoe opponi janter- ornatam et cur.uit diligenlef et sedulo fre-
possent ex feslo sancii Leonis Magni attributo diei juentant.
11 Aprilis in lVlartyrologioRomano, observal,- in Lueulenltim quoque lesiimonium rernm geslarum
vetuslo Sacrnmetiiario beati Gregorii fesltim sancli inpontificatu Magni Leonis, ejusqne aelalis clirono-
Lconis papeecadere in diem diversam, nempein iv logiae,suporest in concilio Chalcedonensi, generali
Kalend. Jttlii: et uterque Pagius aniinadvertii, lan- ,juarlo, et in epistolis paschalibus Proierii Alexan-
luinmodo ex eelate Gregorii XIII affixam fuisse cele- , Irini ad eiimJem datis, necnon in cyclo paschali,
hralionem fesii sancli Leonis die 11 Aprilis, in Mar- _«em Victorius Aquilanus edidil Conslaniiiio et
tyrologio Romano.-Quare concludil, festtim assigna- iiufo coss., Cliristi anno 457, ac transmiiit ad Hila-
luin diei 11 Aprilis fuisse causa translalionis solenmis rnm, lunc archidiaconum RomaneeEcclesiie, cllposl
eatlem die peractae, lortasse ejus quae a Sergio pajia ;uinos quatuor Leonis successorem , etim suborlae
celebrata quando ex inferiori-secretario basili- 3ssent qnaesiiones de die paschali annis 444 el 445.
• coe,libi est,
per annos ducenlos ac-lriginta fueranl euslo- In eo cyclo,- annomm 532 summa coniex'to, qnem
,diia ossa beali pontificis, recondita sunl inlra basi- Joclissimis commenliniis illustrayii Bucherins , ad
)it_am'in oratorio apte disposilo : cujus allare"puu!o tnnos singulos pr.cior indicium consiilaiiis leguiiitir
posl fjeo JII convestivit-argento deaurato aliisque. eiiam feriac heb.lomaiHs,jn qnas incid.int quoianni'.
 513 JHSTORIA DE VITIS ROM. PONT.-—S. LEO. 31,4
KalendoeJanuarii. In opusculo per nos ponlexlo ante A 4nni ' Ani-*PleiiHun. media . .
' r-ifcli-ili»^ xiv._ Aulicip. PaMli.
annos24 cum de reclaordinalione Pasclinlis agere- ..Uirisli. Chrisii nu Di(,_ Hor _..y
'lurin sacra congregatione, a Clemeute XI allecla
sub praefeclura' eardinnlis Korisii, cui opuseulo pne- . 565 5 23 . 8 M" K m'l -* 8 27 M
fixi litulum : Solitiio probtemdlh Pasehutis, proluli- 566 6 ., II 6 A 10 A 1 6 16 A
.567 7 31"' 1. M , 50 M 1 . 14 . 1 A
ihns labulahi Paschatuni celebfaiorum ex leslimoniis 508, 8 20 0 M- DuodecimusmeUsK
sanclorum Pairum : ubi vitlere" licel characlercs -.368 8 18 12 A '• 18 A 0 12 * 20 A
coinphirittm annorum et Paschaium ad. sancli Lconi.s ! 7 A 0 21 12 A
'369 "9 '7 21*A
ic.lalfin pertinenlium, unde illustrauir magnl ponlifi- *• . 570 10 '23 5 M 27 JI 1 5 ' 28 m
" 16 5 A * 15 A 1" 3 17 A
cis chronologia. Alienum esse nonpnlo ab-assumpta 371 . li.
coinpiobaiiene Jioc tloeumeiilum. Quare eamdem - d 572 12 4 12 A 4 A 0 12 8 A
<* -
573 13 .21 21 M 24 M 0 21 31 M
.abulam hic inserendam curavi. -' 574 14 12 18 A " 12 A* 0-18 ..15 A
-
575 15 - 2 5 A 1 A 13 5 ,A
f-576 ' 16' 21 12 M . 21 M 0 12 27 M
TABULA PASCHALIS B 577 17 9- 10 A '9 "A 0 10 10 A
378 18 29 18 M 29 M 0 18 1 A
Auctoritate sacrl concilii Nicwni stalnta, a' ! 579 " 19 " 17 ' 16 A ' 17 A 0 "16 21 A
Theopfdlo- patriarcha Alexandrin oprodu- i' 380 "" 1 6 1 A* S A • 1 1 - 12 A
cta, usu ct doclrina sanctorum Athanasii, 581 2 2'i -10 M 23 M 1 10 28 M
Proterii,1i 5S2 5 ' 14 7 A ' 15 A 1 7 17 A
Ambrosii, Augustini, Cyrilli, - 585 4 5 16 A 2 A 1 '16 ' 9 A
Paschasini et Leonis papo? comprobata. • -58t H 25 1 M " 22 M - 1 1 24 M
58S- -6 10 22 t 10 A 0 22 13 A
[Pienilumamediasuppvtattsunt e1*Talulis Riccioliaiisad "586 7 51 7 M 50 M 17 S A
vieridiaiiuniRotnm) i 387 8 • 20 16. M l.tioieeinms meiisis.
Arhi Aur. P.eiiilun.media Anlifip. k
" 587 8 19 .5 A " 18 A 15 25 A
Cliri.iti. mi. iVscli.ilin,, xiv. xiv. Pascha. 588 9 - 7 15 A 7 A '0 13 9 A
Dies. lior. Di Hor.a - 589 10 27 22 M 27 -M 0 22 ' 1 A
390 11 15 20 A 15 A 0 20 '21 A
325 1 6 23 A "> A. I 23 7 A 591 12 5 4 "A 4 A 14 6 A
321 2 26 8 M 23 M l 8 " 29 M 392 15 21 15 M 21 M 0 13 28 M
*>525 3 U 5 A 13 A 1 S 18 A . 593 14 -
12 II A ' 12 A 0 11 17 A
i - 526 4 3 * 14 A 2 A 1 14 5 A f.nt 15 1 20 A I A 0 20 2 A
32/ S 23 23 M 22 M l 23 26 M 593 16 ' 22 4 M " 21 M . 1 4 25 M
528 6 10 - 20 A 10 , A 0 20 II A 596 17 9" 2 A 9 A 0 2 15 A
329 7 31 .5 M 30 M 1 S 6 A .597 18 29 11 M 29 -M 0 11 SA
330 8 20 14 M Duode.cimusmensis. 398 19 17 8 A 17 A 0 8 18 A
f 530 8 19 5 A " 18 A 1 5 19 A 599 1 6 17 A 5 A " 1 17 " ".10 A
531'. 9 8 12 A 7 A ,1 A1 11 A 400 2 26 2 M 23 M 1 2 1 A
552 10 27 20 "M 27 M 0 20 2 A i 401 3 14 0 A 15 A 1 0 - II A
333 II -13 18 A 13 A 0 18 22 A 1 402 4 3 8 A 2 A 18' " 6 A
5U 12 5 3 A 4 A 1 3 7 A » 403 ,5 25 17 M 22 M 1 17 ' 29 \\[
553 15 25 12 M 24 M 1 12 50 M C n 404 6 10 15 A 10 A 0 15 17 A
536 ii 12 9 A 12 A 0 9. 18 A 403 7 -51 0 M 50 M 10 2 A
557 15 i 18 A I A 0 18 3 A 4C6 * 8 20 9 M
. 558 16 2. 5 M 21- M 1 3 26 M 406 8 18 21 A 18 A 0 21 22 A
33y 17 10 0 A 9 A 1 0 15 A "407 9 8 6 A 7 ,A 16 H A
540 18 29 9 M 29 M 0 9 50 M 108 10 27 15 M 27 M 0 "1=3 51 M
511 19 17 7 A 17 A 0 7 19 A 4(19 "II 15 12 A 15 A 0 12 18 A
542 1 6 15 A S A 1 15 11 A 410 12 '4 21 A 4 A 0 2! ' 10 A
-f 515-2 27 0 M 25 M 2 0 27 M . 411 15 25 6 M -24 M 1 6 26 M
31-4 5 _13 22 A 13 A 0 22 15 A 412 14 12 4 A 13 A nfi.st 14 A
543 4 9 7Al2Al 7 7A
" 15 25 M 413 15 1 12 A ' I A 0 12 6 A
f* 546 5 25 .13 M 22 M 1 °P4I4 16 21 21 M- 21 M 0 21 22 M
517 6 li 13 A II A' 0 15 12 A (Die 26 P/ifii»e(iotA.)
5i8 7 50 22 M 50 M 0 22 3 A 415 17 9 19 A 9 A 0 19 U A
541 8 '20 - 7 M Duodecimusmensis. {Dieinpharmuliii.)
- 3.9 8 18 " 20 A 18 A 0 - 20 25 A 416 18 29 4 M 29 M 0' 4 2 A
f 5*>0 9 8 4 A 7 A 1 - 4 '8 A 7 Pharmulhi.)'
(Die
5S1 10 28 . 13 M 27 M 1 13 31 M '1 417 19 17 1 A 17 *A 0 1 ' '22 A
5o2 11 15 11 ' A ia A 0 II. 19 A (Di. 27 Vharmulhi.) -7 A
5S5 12 4 19 A ' 4 A 0 19 . 11 A . 418 1 6 1.0A_ SA I 10
584 15 23 4 M 24 M 1 4 27 M (V e \2Pha~mutlii.)
5J5 H 13 2 A 12 A 1 *2 16 A r 49 2 *
28 19 M ' 2'i M ! 19 , 50"Ji
5D'J
' 557- 15 I 11 A 31 A 1 lt 7 A D ('Viei Pliaru ulhi.)
16 21 20 M 21 "M 0 ""20 25 M 420 3> 13 16 A 13 A 0 16 18 A
•-5S 17 9 17 A 9 A 0 17 12 A (/)ie23
' 2 APliarmutlii)
'1 1
3S9 18 30 -- 2 M 29 M 1 2 4 M 421 4 3 1 A - 3 A
c 560 19 16 23 A 17 A 23 A f (DieS Pharimtthi.)
361 16 8A5A1 8 8A 422 '5 23 10 M. 22 M 1 10 26 M"
.._. 562 2 26 17 M 23 M l 17 51 M (Die 50 Phamenoth.)
"
563 5 14 ' 15 A 15 A _ 15 20 A 423 6 11 7 A .10 A 1 7 1S A
804 4 2 25 A 2 A 0 23 4 A ( Die20Pharmttlhi ),
a 4-niicipationesquarli decimi cjcli, si'aceommodpnlur k S. Proterius,ep. ad S. I.concm.
nsni eq.lesiastico, diem a
oidienli niedia nocie.-angeiida; 1 S. Aug., episl. 256, ad Xaniippiini.—Tlieopliilu.,
sniil liorisdnodecim. episl. ordine -', die II niensis Pliarmullii. ,
'• Hocanoo relebraltimest conciliumNicainum. m Theopliilus, brdine l.tiie 22 ii.ensisPharnmthi.
'. S. Aniii.G-..pp. 85. " Tlieopliifus,eepist.
pisl
ordiiien, die 2_ ni"iisis IMiarmnUj.
'1 S. Ainliros.,-ep.85. . °i> S. Innocentius,epist. 11, ».i Aur luitn. 414-412.
' S. Proierais, pp. ad S LeoncmMagnum.' Paschaiiafastaa S. CyrilloAlp.xand.iii6-_-atriar.-liaaiiuuU-
"f S. Aniliros.,ep. 85. iala per annos29 in loiidemhomiliis.
« S. Pniurins ubi SII-JT^. i I'. scliasinnsin episi. ad S. Leonenia Laliniscelebra-
* S. AnihroMus. nnr ail Pascha die 23 Marlii,ab Alexandrinis22 Aprilis
i TIocaniioiinipit cyclns,l?-^clia!isTinopliili. jtiod el-miraralolonlis ctirnprobDijum allirmat.
) Ex 1.. Anibosio:S".AiWos. ep. 83. r S. August.initiolib de octo tjuteslionibusDu.cilii.
315 ANASTASll BIBLIOTHECARU 310
.„.. , Plenilun.media \ facullateiii. * Providenlis quoque charitatis ac ne-
rhri-S* nu.
Uirisli. n» DiesPaschalia. xiv. Anllcip. Pascb. cessariae seyeritatis leriiperamenta
Hor> ^ praescribit, <juo-
rum alii proficiani, dum. ail: « Qubs po-
424 7 50 16 m ' 30 m 0 16 6 A tuimus exemplis
emendare correximus, ut damnarent Mani-..
(Die 11 Pharimtlhi.)
423 8 18' 14 A 18 A 0 14 19 A clia_um cum praedicatoribus et discipulis suis pu-
blica in Ecclesia pfofessione, et manus sua3subscrip-
(]DieU.Pharmutlil)
426 9 7 23 A 7 A 0 25 .11 A lione conipurunus,«t"ita de voragine impielalis sir_e.
(Die 16 Pharmulhi.). confessos, posniienliam concedendo levavimus. Ali-
427 10 28 7 m 27 m 1,7 *.31" qttanii vero, qui se ita demerserant, ut nullum
(Die 8 Pharmuihi.) bis auxilianlis posset remedium subvenire, subdiii
428 11 15 5 A .15 A 0. 5 22 A Jegibus, secuiidum '^11^8113110^0^'
(Die 27 Pharmmhi.) principum con-
429 12 4 14 A 4A 0 14 7 A slilula, ne "sanctum gregem sua contagione pol-
(DieilPharmuthi.) , luerent, per publicosjudicesperpetuo sunt exsilio re-
430 13 24 23 m 24 m .0 23 50 m legali. > Expurgata jjrbe alque Ilalia_ non minori
(Die 4 Pharmulhi.])- vigilantia praeservandis*studuit Iiispaniis ab erro;
431 14 12 20 A 15 A posl 19 A .ribus secla. Priscialliani, quai de Irlanicliaeaveluti-
(Di<*2_Pliarinulhi.) surculus propagabalur. Admonilus ab Asluricensi
432 15 1 4 A • 1A 0 4 5 A episcopo .de pestilentia» reliquiis quae in iis regioni-
(Die 8 Pharmulhi.) bus pullulabaiii. datis ad jeumdem litteris (epist. 95),
453 15 21 15 m 21 iri 0 13 26 m -necnon « ad fratres et episcopos nostros (inquit
(Die30 Phamenoth.) B
454 17 9 10 A 9 A 0 10 , 1S A cap. 16 ei 17) Tarraconenses, Carlhaginenses et
(Die 20 Pharmuilri.) :Lusilanos, alque Gallaecos,synodorum remedia pro-
455 18 2'. 20 m 29 m 0 20 51 m ponit, el illbs in primis antisiiles qui hacreseoscon-
!' DieS Phannulhi.) . tagione polluantur a comiiuinione sine dubio sepa-
456 19 16 17 A 17 A posl 19| A randos praecepit, si iielaiiilissimam seclam per om-
(DieU Pliarmullti.)
437 1 6 2 A 5 A 1 2 , II A nium sensuuin pravilates damnare noluerint. »
(Die 16Pharmutlri.) Prosper de Promiss. et Pricdicat. Dei, cap. 6, lesta-
458 2 28 11 m . 25 m 1 Jl -27 m lur pari fervore conlra Pelagianos, et inaxime Ju-
(Die 1' Phannuihi.) liaiium, Leonis viitutcm se exercuisse: quod emi-
459 5 14 9 A 13 A 19 10 A nenlissimus Norisius, Hist. Pelag. lib. 11,eap. 15,
(Die 21 Pliannuihi.) • in fme, confirmal aucloritale Gclasii et boc
440 4 2 17 A 2 A 0 17 7 A elogio Leonem commendal. « Obiil papa* sanclissimus
(Die 12 Plmrmull.i.)
f .441 '5 23 2 m 22 m 12 23 ni ponlifex anno salutis 461 : ille enim Manicba.os,
(DieTl Phamenotli.) Neslorianos, Eutychetem, aliasque pesles profliga-
442 6 11 0 A 10 A 10 12 A rat, alque eas snler Pelagianam quoque haeresim
(Die 17 Pharmuihi.) 'ultinio pene ictu jugulavit, Gelasius papa in epistola
445 " 7
0 444 51 9 m 50 m 19 4 A ad episcopum Uonorium Leonem postremum ponit
8 18 li A 18 A 0 6 23 A Homanorum praesulum,qui Pelagiauos damnarunl.
445 9 7 15 A 7 A 0 15 * '8 A An [orlasse, ail, nesciiis, hanc hmresim de qua lo-
446 10 23 0 m 27 m 10 51 m C ab apostohca dudum sede, per bealmmem.
447 11 15 20 A '15 A 0 20 20 A fitimur,
448 12 4 5 A 4 A 0 5 11 A nnocenlium, ac deintle Zosimum, Sixtuin, Leonem
' 4.9 15 24 14 m . 24 m 0 14 27 m conlinuis, el incessabilibussenletitiis fuisse proslra-
450 14 12 12 A 12 A 0 12 16 A tam. » Caelera qnse ad nieihodum bsereseon abolen-
451 15 1 20 A 1 A 0 20 8 A darum Leonis Magni exempla, et scripta posleris
452 16 21 5 m 21 m 0 5 23 m «uggerunt, et in Ecclesia aple adhibentur, coinplecti-
l> 4.35 17 9 5 A 9 A 0 5 12 A tur breyibus in Hist. dogm. sanctse sedis D. archi-
c 4,4 18 29 . 12 m 29 m 0 12 4 A
d 455 19 17 10 A 17 A 0 10 episcopus Somicr, libro v, cap. 1, a quo plura ex
24 A -adduciis
456 1 3 19 A S A 0 19 .8 A nuituamur, necnon ea quaesequunlur : Ex
e 437 2 26 4 m 23 m 1 4 51 m Prosperi Cliron. ad ann. hAk, publicam damnalio-
453 3 14. 1 A 15 A II 20 A nein el manil'esla'.ioiiein errorum a poenitenlibus
459 4 3 10 A 2 A 1 10 S A ha.relicis eniitlciidam : « IIoc lempore, inquil, plu-
460 5 22 19 m " 22 m 0 19 27 m rimos MaiiicIiDeosintra Urbem latere diligentia
461 6 , 10 16 A 10 A 0 16 16 A _papa_Leonis inuotuit: qni eos de secretis suis ertt-
462 7 31 1 m 50 .m 11 1 A tos, el oculis totius Ecclesiae publicatps omnes
EJUSDEM BLANCniNI. dognlatis sui itirpiludines et damnare fecil et pro-
Num 6G, linca 5.-—Hichnenit dntts ha~rcses,Euly- tlei-e. » Quin ex Leoninis epislolis deeretalibus pro-.
chianam el Nestorianam, elc. Recenset Bibliolheca- iliicil regulas et pra_cepta„episcopis a Leone Iratlita
ritts novani Eutycbelis, quain copulal ciun veleri de reqtiiiendis bujusmodi "subsigiiationibus a reis*
Neslorii,ex acquo damnnndam, licet una alleri ad-D *posniientibus aiileqiiam admitiantur ad communio-
vcrsaretur. Prseler banc iiovam , rcpeiit anliqnam nem, et de fornutlariis damnalionuni prsescribentlis,
Maneiis, et quidem in Uibe serpeulem clanculum. in quibns exprimalur, omnia decrela synodalia apo-
Ab islius occtiila. pestis coercitione giegis Dominici siolica auclorilate firmata ad excisionem ejus secUe
Ctiram exorcus '« plurimos (inquit ep. *_,ad episc. amplecli se, et in omnibus approbare", plenis et
./«/.) impietalis Maniel>3_a_ sequaces ct iloclores in apertis, et propria manu subscriplis protestationi-
Urbe investigalio nostra reperit, vigilaniia divulga- bus. Epist. 86 Leonis Magni, ad episcopnm Aqtii-
vit, auctoritas et censura coercuit. t Triplicis liu- leiensem.
jusmodi studii ad investigandos , divulgandos et Lin. 8.— Et congregati sunl 256 sacerdoies, et alii,
coercendos ba.rcticos metbodum tradil, caaleris etc. 406 episcoporiiin iiunierus Palrum in synodica
exemplo lutniain in verbis , qua_ subsequunltir. eorumdem relalione ad Leoncin papam, qtiaslegilur*
« IIortoirdilaclionem yeslram', obleslor, cl moneo, parte 111Concii. Epbes. edil. Ronianae, pag. 459 D,
ut qua debctis, et poiestis soliciludine invigiletis ad asserilur fuisse quingentoriim viginti. Sed^cum
jnvesligandos eos, necubi occultandi se reperiant aclionibus sexdecim conslet, et plures uni lnier-
a S. Leo ponlifei M., epist. ad MarlinmimAuguslum, 3 S. Leo pont. m.
el Pasciiasintisad S Lcoiicm, el s-mciusV.roterius_sd e Auliquuinmarmorex co.mel.B. Castuli erulum Ito-.-
eumdetri. 0133,exposilum ab eminentissiaioNtuisioFpnol. ad Fastos
>*S. Leoibid. Aiiotiymi,el in dissori. de Gyclo Raveoji., iiecnon a cl.
f S. Leo ibid. Y. Rnph.T.ihrclto Iusciipl. anti ] , rnp. S/.pa^. 377.
317 JIISTOIUA DE VITIS PONT. ROM. — S. LEO. * 318
fuerint qul adaltcram hon accesserinl, yarius polest A secuta Pe.tri conressionem rquae iraditio davium,
in diversis liumcrus exbiberi. Yeiuni jle 'luunero et- confcssionis argumenlum antiquo etiam. opere
yide em. caftl. Baronium' ad annuiii -431, necnon anaglypho insculpla asservatur in «acratissimo Va-
JPagiumn. 5S. ticanorum cryptarum loco, ;ante condilorum scilicel
Num.66,lin.9.—Vnacumfomo,hoceslfideaposto- • saiictorum aposiolorum, ctii nomen confessionis
lica EcclesimRomanmcum chirographo sancti archi- ,Iribuiinus : ubi sarcopbagus in eisdem cryplis re-
episcopi Leonis. De dogmalica episiola Magni Leonis pcrlus anno 1607 et ab Aringhio expre^sus.lib. u,
quae Iiic significatur, el lanquam fnlei regula bmni- . cap. 10, pag. 295, inler caeteras imagines e sacris
btis iiumeris absolula universorum Patriim laudibus lilieris desumptas .lioc ipsuin Pelri apostoli lestimo-
excepta esi, vide in nolis Somier bistoiiam diligen- . nium divinitalis Cbrisli, quod in Ecclesise magisle-
tissime collectam. ID. riuin cessit, insculptum exhibet :• ut quodanunodo
Lin. 23.—ific firmavit frequenler suis epistolis sy- videalur sauclus aposloltis, JI suis cineribus nolle
'(lodum Chalcedonensem. D. arcbiepiscopus Somier unquam disjungi boc documentiini suae confessionis.
IiujusmoJi confirmalione illustrat lib. v", cap. 6 etJi ln nostra quoque Liberianaebasilicaeabside Nicolaus
suae Hist. dogmal. Yide nolas Inde selcctas ad banc quartus ejusdem restitutor bealum Pelrum cum suse
Yilam. confcssioiiis ouiculo :. Tv ESCIIRISTVSFJLIVSDEI
VIVI rcpiaeseutavii. Hac unicain confessione et
SOIMHISTOIUC^;. Nic_en_elidei dogma. de Chrisli divinitale, contra
blasphemias Arii, et Constaniinopolilana. symbolum,
Num. 65, lin. 4.—Bic fecit cameram basilicmCon- « el Epbesinae doclrina contra Nestorium, et Chalce-
slftnlhrianm,el aiiam cameram beaWPetri ornavit, et donensis veritas adyersus Eulychelem sOlidatur.
basilicam beali Pauliap. renovavil. In tribus palriaf- In Laleranensi abside iinago Deipar_evirginis ornalur
cbalibus basilicis cameram, sive absidem presby- lilleris Graecis^MATRis DEI nomen.ipsi tribiienlibus :
lerii, quam vulgo dicimus tribunam, ornavit- san- quam el lliolus Yalicanus, et imago vi-iusiissima
ciiis Leo. lu basilica tamen beati Pauli via Liberianae basilica: in sacello Paulino similiter expri-
Ostiensi pnecipua suarum constru.clionum et orna- munl, Epliesina. scilicet lidei moniimenlum praeclaiis-
mentorum monumenla constituil. Quare Adrianus simum-contra Nesloriuni. In Laleranensi, el in Libe-
papa in epistola ad Carolum JVIagnumde cultti sa- riana sanctus. Joannes. evangelista pneferl inilium
craruni imaginum, bujiis nominatim mcminil nti sui Evangelii:_ IN MINCIPIO ERATVEBBVM, quo impie-
relulimus in cap. 4 dissertatioriis de antiquis Ro- tas Ariana, et ba.i'esuiii eidem alBnium in concilio
nianorum ponlificum Catalogis, et in disserlaiiohe Nicaenoaliis ,ue consccuiis relusa fuit. In Vaticana
secunda post notas ad Yiiam S. Sixli III. Quaein illa . ab lnriocentio III reslitula Agnus Dei.qui tollit pecca-
disserlalione observabamus Adriani papae auclorita- la muii-Ji, pro nobis oblalus victima, el sacrainenta
lem secuti, dum expenderemus bisloriam oecume- _corporis acsanguinis sui nobis profundens expiime-
Iiicae synodi Epliesinae, et utrinsque* Testamenli batur. Non secus ac vidimus cxpressum in veteri
lestimonia ab ejusdem synodi Palribus producla .ad Valicano sarcophago paulo anle memoralo agnuni
conlirmandum iidei dogma de utraque in Cbrislo illum typicum-Clnisti noniine in fronle insigniium.
hatura divina, et liumana in unica Verbi persona Quot -coiiciliorura decrela de lide b;ec unica ligura
subsisiente, ftiisse iu sacris imaginibus basilicaeLi- _ complccleretur, salis aperlum esl ecclesiasticae bislo-
Leriana. diligenter expressum, possemus ostendei-e ^ riae-salteni leviter iniliatis. Quare et in titulis Ro-
pari niodo in picturis, el bistoriis, et musivis basi- manis saepe exliibelur, ul in sanciorum Cosmae ac
lica. sancti Pauli a Leone Magno repraesenlatum. Scd Pamiani a Felice IV, in sancti Marci a Gregorio IV,
neaclum agere videaniur, et prolixius morari leclo- in sanctae Praxedis el sancta^ "CoeciIi_.,a Pascluili
fem quam par sil, indicabiinus tantummotlo came- primo,'videntis apud Ciampinum. In basilica PauJiiia
ras, siveabsides, et arcus .primarios basilicarum viae Osliensis, pra.ter, absidis emblemata restituta ab
Uriis palriarchalium, bic a Bibliblhecario recensi- Honorio III, supersunl Leonis Magniconsilio, ct juss.ii
tarum, etiamsi post Leonis Magni reparationem a . in arcu absidem cofonante viginti ipialuor seniorcs
subsecutis pontiftcibus ejusdem successoribus fue- Apocalypseosadoraiites, et quatuoriiiyslica animalia
rint non semel renovata., et quidem saeculis admo- diviiiilatis Christi praeconium .accinenlia Salvaioii
dum iuter se disparatis; attamen retinuisse semper noslro, uli Adrianus indicebat in stcpe laudataepi-
ac retinere qualuor piiorum universalinni concilio- - stola in ojcumenica synodo vu praelecla tle cullu sa~
fum memoriam, et dogmatum fideiibidenipropugiia- crariun iinaginuiii: cui etiam appositum noineu
lorum documenlain testimoniis diyinarum lilterarum ponlificis, et Placidiae Augustoeita legilur:
iliidem cxpressis. Illa raplim indicafc liceat. In
PLACIDIAE PIAMENSOPIiRIS pECVSOMNE PATERNI
unaquaque ex bis Jiasilicis imago principis aposlolo- GAVDET P0NT1FIC1S STVDIO SPLENDERE LEONIS.
rum in abside, seu concatneratione presbyterii mu-_
sivo ui plurimum compacla visilur cum teslimonib In Valicana et in Paulina sancttis Leq 111 (lcsle
divinitatis Chrisli Domini, quod" fldei "fiiiidamentum Anaslasio, sect. 410 et 411.) scuta duo argentca
ponitur : Tu ES CnRisius FILIUSDEI VIVI.In Lale- D collocaverat Scripla uiraqhe symbolo, unum quidem
ranensi a Sixlo quarto restituia post iiiceiidium . lilleris Grmcis, et aliud Lalinis supra ingressum car-
_basilieaeid omissumnon fuit, sed dc more ohserva- poris; a quo scilicel synibolo omniuiu syiiodoium
tur expressum : quemadmodum obseryari polesl in lides "exordjum ducit. <Juod in Jiis basilicis insiiliiil
ejusdem musivi ictme eleganter incisa,' ct inserta Leo, singuiis in altaribus bodie servamus. Jn Lale-
iibronuper inipresso, scilicet, anno 1725, l)e prm- .ranensi abside Spiritus sanctus columbae specie
semi stalu ejusdem sanclmpapalis ecclesimLaieranen- rcpraeseiilalur (peiinde ac in Valicana supra calhe-
sis. Ita efformatum pariter in abside Valicanaa resti- dram) qualubi* paradisi fluniinibus iiinniiiens, Chrisii
tuerat Innocenlius lertius, ut conspieiendum praebet bapiismum, et graliam ex eo perceptam sigiiifican-
Ciampinus in imagine musivi, jllius ^bsidem' ador-. ' libus Jordaiiis %fluminesub his apposito, tanquam
nantis, in libro de sac Md.t. a.Magno Constaniiho per illa indicatb Cbristi lavacro. ld ipsuni baptismi
conslruclis, pag. 45. In basilica sancti Pauli via symbolum in veteri musivo ad absidem Yalicanam,
Osliensi Uonorius papa III ante annos quingentos uti diximus, per Innocentium III restituto, videfi
eamdem Petri cpiifessionem similiter exprcssil. Li- polest apud Ciainpinum in laudato opere, cap. 4,-
cet vero absis vetiis basilieff Vaticanae in receiitis pag. 43, ubi figura ejusdem incisa esl. Palma el
conslruclione cum suo miisivo dirueretuf; non plioenix in Laleranensi typus mortis, ac resurrectio-
deslitit«adem confessio .dpraesentariin ajneis orna- nis Christi Domini visilur, cum aliis.symbolis a"car-
rnenlis catbedrae, ibidem collocatse pcr AlexandrunL dinale Raspoho enumefatis lib. i, cap. 9, de Basil.
sepiimum,-ulii traditio" clavium opiessa e»t, stib- Lalcrancnsi, Palma eipliaipix (vctus Clirisli myste-
 3J9 AiNASTASlIBIBLIOTHECARII 520
viorum einblenta eliam in nummisCiesarum Christia- A sirnctae s supra coeineleria,.in quibus fneranl deposi.i
noruiii quartict quinti sacculi, ut antiquarii noruni) ssancli* decessores; lTTbani,,et Miirci via Appia, Da-
•perinde in Valicani adside exhibebatnr in ejusdem niasTvia n Ardealina,' el his similesEcclesiaisuburba-
renovatione per Inndcenlium Jll.Ciaiiipin. de sac. nae n frusira quierunlur; cum per saecuJa <:omplura
_3_dif.cap 4,'pag. 45. in musivi ejiisdem icone noh "1 'barbaroriim excursiones circa Urbem faclaa, pia*ser--'
salis dislincle reproesenlavil: sed illa" pars musivi "tim "t "a .Sarracenis,- onmia ferme deleverim sacra
uiia cuineffigieeapilis Innocenlii 111praeservata, qtia. .rediflcia
a Urbisinoenibus non inclusa. De coemelefia
-bodie collocata visilur in ecclesia'eivitaiis.Poli, ad- *a aulfiii saiicti Cornelii papae in propfio ejus fundb
boerenie "pnlalio - excellehtissimo domus comilum via "t Appi-a viiie qu;e .supra adnolavimus ex Bi-
-ejusdem civiiatis ducum pboenicis symbolumclare i bliolhecario in notis ad ejus ; vitam et ad' S',
;
ostendil. Ad symboli aposlolici coinplenienlum ih Pinm. I
presbylefiis palriarchalium Romae basificariun plene ' J_in. 9.— E/ liberar-iltolam Ilalittiii apericulo ho-
exhibenduin una cum indicatis fidei articulis, san- siitiin'. s Sancti ponlificis lcgalionem, ejusque felicem
cllssimaeTriiiitatisJIdem, 'elSalvaloris iioslii divinam : exitmnt Yictor Tununensis inlegro s.*ecuIo'aj)eo noii
humanamque naiuram, incarnalionis, nativitatis, <
ilissitiis recenset irieniiio iiiannius, subeonstilaui
passionis.morlis, resurreclionis mysieria complexis, Asierii i et Protogenis. Quin et Prosper beali Eeonis
recoliturejusdem venturi judicis, et nostiae fesurre- ii.naritis i (titi uomiiiatnr ab Adone Marcellinum
' se-
ciionis ex.pectatib in Lateranensi musivo expressa < culo), in Chronieo edilionis Dli Chesne tolidein.
verbis apostoli Pauli ciim-ejtisdem.aposloliima.iiiie: I
feruie verbis lelulil, qtiae.in.Yiclorelegunlur.l --
SALVATOUEM EXPECTAMVS DOMINVM NOSTRVM 1.' CIIR.,...* Liii. 10. — Ilic constiluil monasieriumxid sanctmn-
£ic. Ojiin et Eeclesioe catbolicaeunitas, et coiiimunio Ei-i -Pelrqm, elc.Monachos miillo anteLeonis pontifica-"
exhibclur imaginibus, erepigraphe Yaticani musivi, tuin I exstitisse- snpra jam dixinius. In Urbe au-
perliinoccuiium III resiiluii. et inscriplione Lalera- "1 lem, el: circa Urheiirnionaclios ex aiuue sancii
nensi: quemadmodum apparet in aLo musivo sub "I "Hieronymi; cl lnonasteriorum regulas "pnescii-
Cojlestino I ih litulo sanclas Sabinae repiieseiilala per plas - a sancto Innoceiilio vidimus
] " supra. Non-
-imagiues elinscripliones ECCLESIAEEXCUICVMCISIONE, -<
-tliiin taincii legiimis" icdificata ftiisse a stini-
-ETEX GENTinvSsubuno Chrisli in terris Vicario et mis i poiitilicibus inonasleiia prope Urbis basilicas
pasloruin principe collectae: Additur- deniqtie con- ante : Leonciii Magnuin. Piinius ilaque bujiis disci-
-fessio poslremorum symboli apostolici dogmaiuni re- plina. \ auclor vidotur Leo in conslruendo pfope Ya-
missionis peccalormn in clavibus Peifo traditis, qiuc licanam monasterium saiicloruiii Joannis et 1'auli*:
basilicaruin palriarchalium insiguia evascitinl. aiqiie '<quein iinilali sunt' pro.vimi successorcs. Hilarus
-aiiernx vita in Valicani abside Inndceiitlano per li- enim < ex ejus diacono eleclns successor anno 461,
brum a-icrnaevitaein manu Cbrisli Domini in ihrono < fecil monasieria atl sancium Lauieiitium, et intra
sedenlis jtixia lypum Apocalypseos(adnotanle Ciam- Urbem ad Lunam. i (infra, num. 71.) Except bnnc
piuo pag. 45, ubi snpra) indicata., et per Agnum sanclus Siniplieius flhno 467 : « Qui dedicivithasi-
toilentcm peccala niuiidi: lum eiiam per voces Prie- licain lieali Andreae » aposloli jnxli basilicam san-
ctnsoris sub boc lypo illum indicanlisin Liberiana, cl;c Maii-.c{injra, num. T2); nempe eeclesiain san-
uhi sain lus Joamies Baplista volumen explicalum cti Andrea. (dictam Cata Barbara), proximam basi-
-tlexiera l<nel inscripluin liileris: ECCEIAGNVS DEI . lic;e Liberianae, -nbi nunc saiu ti Anlonii _Egyptii
in qua eliiiin basilica, Altaris, et sacramenloruni, C_** ecclesia"el ca.nobiuin visilur, el ante annos 60 su-
necnon caihedrae, et caetera inysterioruni symbo-a peierat musivum Simplicii papae nomine inscii-
ac documeiila dogmaluiii prtt ulriusque Tesfainenli pluin, a Ciampino edii. vet. lomo I, pag. 245. Ibi-
labulas expressa, et in conciliis generalibus producia ;^de.m vero fnisse monasienum post annos 250 a
vidimus conlineri -. ul plane- conslel, paliiarchales Gregorio II reslilutum, tesialur Bibliotliecarius sect.
Uibis basilicas per summos poniiflees ita excultas a 178 his verbis : nHic Gerocoinium[Geronlocomiuin]
Silvestro ex earum fundatione ad earumdcm subse- quodpost absidem sanciae Dei genitricis ad praesepe
cuias reparationes usque ad hanc aeiatem, esse lide- - siiuinesl, monasterium instiluit,aiquemonasleriuin
libus populis velnli librum illnm Apocalypseos,cap. v, *sancli Antlrea. aposloli, quod Barbarae nuncupalur,
- a.nii»Joanne spectalum in dexlera sedentis supra tliro- ' ad niniiam dediictum deserlionem, in quo nec unus
scriplum inlus, el foris, el apcrium'ab Agno habebalur monaclius, adsciiis monacliis ordinavii,
habenle seplem Spiriius Dei missosin omnem terram, -iit uiraqite monasteria ad snnctam Dei geiiilricem
*nempesepli.brmem graliain divini Spirilus, ubique "singulis diebus atque noctibus laudes cauerent. >
geniiuin in piolessione doclrinae catbolicae, quam -Uude r
etiam iliscimus caiisas liujusmoli monasleria
exponil iiiviianleiu populos ad acclamandum : Seden- -rcirca basilicas et tilttlos*insigniores fundandi, ui
ii super thronum, el' Agno, benediclio, el hondr, el -scilicet monaehi psalmodiae peusum diurnum ac
glorid, et polesias in smcnla saculorum. Et qualuor -. iiociurnum una eum clero persoh^erenl in celeberri--
animalia dicebant: Amen. Et viginli quatuor seniores mis bisce sanctuariis-. Neijue in Urbe tantum *mo
ceciderunt in facies suas: et adoraverunl vivenleinin naslicani regulam indificaiis a se coeuobiis promovit
*smcula smculorttm. Hoc cerle "symbolo visionis a j)[) Leo, verum eliam in provinciis Occldemalibus con-
Joannc. descriptse in Apocalysi sanclus Leo Magnus *stabilivii, et auxit. Gloriantur enim Massilienses,
insignivit arcum triumphalem basiliea. palriarchalis sancti Victoris monaslerium, quod inler Occidenta-
sancti Pauli viaOstiensi, suo eliam nbmine apposiio, lis Ecclesiae eoeiiobia celeberrima et anliquissima
"qnod superest post tredeciin ferme sacciilain inusivo -*meiiioralur, fundaioreni habuisse Cassianuin, Leonis '
:pra.seivaium : cujus tleinde exemplum imilatus san- -M.igni amicissiuitim : qui sancli Pacboniii rcgulas,
ciusPaschalis priinus, nono ineimte sa.culo, in lilulis *aiioriimqiie Palruin _Egyptiorum in Occidentem per-
sanciaePraxedis. elsanctae Caecilioeeaiudeni visionem _ ferens, duas quoque ecclesias una cum inonasierio
"qualuor, el \iginti senloruni adoranlium, el coronas "erexit. Easdem a sancto Leone Magno fuisse dedi-
'suas ouerenlium ante ihrohuin Dei, exprimendam calas, hislorici Massilienses iraduut, pne cicleris
curavit, queinadinodum observari poleslapiid Ciam- diligentes-Rufli pater et filius, lib. xi, cap. 1, num.
piniim veierum inoiiimeiUoriiin Jieclesiae Roinana. 5. Superiorem lilulo sanctorum Peirisub et Pauli apo-
loino II, cap. 25,'tabula 46 'fol. 1*47; et cap 27, la>. slolorum insignilaiii.iiiferiorein vero invocatione
*51,pag.'15/.' . Deiparae, et sancli Joannis Baptislai; unde etiam
Lin.'7;—Basilicam bealo Cornelio episcopo,el Mar- iionien eorumdem apostolorum pra_tulisseaffirmant,
tyri, juxta camieterium Callixti via Appia. Frustra licet aclas posterior a reliqiiiis sancti Yicloris M-
"i.odie quaerilur' hoec suburbana' aedes sacra, quem- dem condiiis ecclesiam, abbatiam el monaslerium
adinodum cl aliae complurcs in eodem tractu viae isancii"Vicloris iractu tempoiis appellavcril. Ei a
"A[spia*!,et proxiinarum a "diversis pontificibus cou- Lconc* quitiem idT>r;eslitumCussiani prccibus autu-
 521 tHSTORIA DE YITIS PONT. ROM. S. LEO. &*•**_•
"
mani, utgratiam repeuderet pro insigni opere, lior_-"A< capellam nolav,imus.in -Marlyrologio ; cuin;alipqni
tntu ejusdem Leonis per Cassianum scriplo, tle Jn-, iej. nliquos ex ciibicularlis fnisse laicos bbiniiios, '
t-arnaiione Domini conlra haeresitii Nesloriaiiam : tloccat i ordo Roinaii.us= t Addit Carolus Macer ail
q'iod opus ipsi Leoni dicaverat, duni diaconus -Xysii Dpininici fralris-sui,Hierolexicon, iu verbo Cubicu-
III in Galliis versarelur. '_ ,. larius . synonyma esse capeilanus el cubicularius
Probabile admoduin reddiiur Leonem papam,- apud Lalinos, et iiKoroyopofapud Gr.ecos, el pasio-
tliun in Galliis tlegeret, attenle conlemplatuin -fru- pJtoria, chorum; et thdlamum el cubihun ideni sigui-
c-iuspraeclaros nioiiasieriorum, quoe in Galliis vide- fic.afe.Cubicularios itaque a Leone.iiislilutbsiiabcn-
.rat seininaria" (jeri sanclissimorum episcoporuni, dos esse capellanos, qui cuslodiait inleriores lias
eademspedisciplinae sanciioris inxlero conseivanda., partes ecclesiae, capellas sive eubicula, el cbori ae
ac promovcndaj perviciniam , el contubeiiiiuin, ut presbyierii anibitum circa sepulcra aposloloriiin. E
itadicam, monaeborum, eogiiasse de monasleriis clero igittir eligendos. Nam et ad ciibiciiliim episcopi
apud basllicas inslituendis in urhe Roma. Porro do- adhibendos clericos suasit poslea Gregorius Maguus
cumentum iiluslre illius uberis fruclus disciplinae Decrei. disl: 2, q. 7, -c. 58, ita iil" vel clerieos,
In clcro promolse ex monasteriorum insiiiulione vel inonacbos ad cubilarii sui munus obeimdinii
apud episcqpia redditur nobis ab insigni niarinoie adhibeant, polius quani laitos. Iilem esse intelligen-
per 3_talemLeonis Magni inciso in ecclesia Narbo- dum videtur de eubiculariis aposlolorum a Leone
nensi, ali iisdein Riiffis edito-in laudala Historia Jnstitutis e clero. Cuni enim monasteriiun prope
Massiliensi, cap. 1, libri x, ex colleelaneis Balusii basilicam principis aposiolorum fundassel Leo.ut
ad opera.Salviani. Inscriptio lalis esi *_SDOET XTOJ^ noctiirnas vigilias et diurnas preces cum clero alter-
HISERANTE-LIM. HOC,etc. Deo, el Chrisio miseranie, ilis, aiiljunctim monacbi recilarent; eosdem quoque
limen hoc collocotum e_. anno quinto consule Valen- custodes. esse, voluil cum clert; cubiculorum seuxa-
liniano Auguslo VI, terlio Kalendas Decembris XVHI pellarum, thalami, el chori, circa aposiolorum se-
anno poniificalus Ruslici. Ruslicus vpiscopits,episcopi pulcrum slatione" iis altribula. ln Ambrosiana ba-
Bonosi filius, elepiscopi Aratoris ex sorore nejitis, epi- silica eadem ralioadhuc viget, quoiidiana minisier.a
^scopi Venerii sociusin monasleriocompresbyterEccle- altaris et chori, tam per ciericos, ipiam per mona-
simMassiliensisanno x\~'episcopalussui, die anniquin- chos obeundi.
la, el ni IdusOclobris cum Urso presbylero, Hermete . Linea 17. — Sepullus est apnd basilicam B. Pelri
diacono, et eorum fequeiitibus cwpit deponere parie- qposloli. Deposilio S.,Lconis Magni apud-.basilicam
lem ecclesimditdum exusim : trigesima seplima die Vaiicanain illustrala fuil per coinplures scrijitorcs
guadratum in fundttmenlum poni coepit, elc. Plura liim veteres, tum recentes, occasione Irium transla-
essenl in bac insciipiione notaiu digna, de epocbis lionum ejusdem sacri corporis :"quarum prima fuit
episcopaiibus eadem selate diligenter numeraiis , ex adito veleris secietarii inli-a basilicam sub Ser-
de rilu reparationis ecclesiae. aliaque ejusuiodi ad gio papa ejus uominis priino, annis circiler ducen-
Iiistoriani Poniifiealem coniprobandam opportuna. tis, et qnadfaginta posl ejus obiluin. Y7ctusinscr-
Verum iis pr.eterinissis, uiiicum illud observari ptio a Sergio insculpln in rei meinoriam fueral,
cupio ad prieseulis inslituli argumentuni perliiiens, quam ex membraiiis Palaiinisprimum e.ridit Crule-
de vigore scilicel ccciesiasticae disciplinae ab episco- rus in Appendice Tbcs insciipt iol 1170, deintlc
pis Gallicauis in suo clero per eam a_ialem proinoto ^* „ card Baronius -Annal lomo X in Appcnd pag 9ia.
ex .iiionasleiioriiiii vicinia apud sua episcopia, qnae Secundae translalioni ausani dedit co.istructio noyaa
vidcbaiiiur opliinoium clericoruin reddi seniinatia, basilicae Vaticana. supra veterem in illa inclusam.
ciiin ex iliis non seiuel presbyieti el episcopi san- Gregorius XIII providens, no in funJalione. molium
oliiuoiilapraeslaiileslegereiiiur. Rusiicus et Venerius e quibns ainplissiinae paraslatae, maximi fornicis
bic leguntur syncellitae. Risticus ille esl, ad qiiem innituntur, el in diraendo sacello Leoniino per Ser-
adhuc moiiachuin exs'al sancti JJieronymi epistola 4 giuni consiructo sepulcrali ejusdein. conceptaculo
qui deinde presbyler Massiliensis eleclus fuit, de- casus' aliquis"labem Inrerret,.traiisferendum dii.ce.bat
inuin Narboneiisis'EccIesi-e.anlisles : a<lquem cliam iu-patreni aliquam tuliorein. -Verumdilala fuil trans-
data est celebris episiola decreialis Leonis Magni , latio ad pontificaium Pauli. V, cum -nioles- recen-
num.-92. Yeueiiusauiein exmonaeho Rusiici col- tionis basilicae ad eam elevationem jamTeliijei per-"
lega compfesbylei' primum evasit Ecclcsia* Massi- dticla, quae citra periculu.ii ruina. patereluf*.;sace]Ia-
liensis, ,deinde ejiisdem episcoptis. Cum Rusiico 110- perlici. Tunc vero e' veleri condilprio per menseni
ininatur in epistola 52 a.saucto Leone ad cpiscopos Maium anni 1607. solemni supj)licalione -elalum sa-
Galiiaruni Uaia post coiicilium Cbalcedonense, et crum corpus, .et-illatum fuil sub meiisa allaris B,
cum. Ritslicb stibsctibit in responsione collegarum- Mafiie Yirginis de columna, ibitlem Tetiiien.duni
ad LeoneiiLMagniim, posl liujus epistolam 51 edita. donec perficerentur K)riiainenia pfoximi altaris,
-JJeatus Marlinus in Turonensi, Hilarius in Picia- ejusdem S. Leonis' nomine insignili,- sed uoudiiiu
viensi et altef in Arelalensi, Geniianus in Anlisio- conslabilili siib Paulb. Perfeclis iaiideinornam.entis
dorensi, Jn Lugdunensi liaicheriiis, in Trecensi Lu- omnibus in eadem parle basilicae sub Cleinente.Xl
pus, aliique-passiin cxperiinenlo j_uo eomprohabanl D translationis terliae opporiunitas.oblata .fuil niense
veLconiprnbaveianl, quaiiluiii conferret adopliinum Aprilis anni. 1.714, cui non niodo interesse datuin
_ clerum efforinandiiiii coiispeclus vitae ac disciplinee nobisfuit, sed eliam sacri corporis Jipsana de pro ,
regularis iu monasieriis : qfiae-pjoinde adniovebant «imo conspicere, ac. veneraii, ei "ossium in sua
suis episcopiis, non secus ac Leo- admovere cpepil setle persisiehliuan, ac vestium quibus ,amicieI)allll,
"basilicisp.iiriiirclialibiis in Urbe. Jiguraih .tlelmeare. "Id enim conlerre.non modicc vi-
- -Linea 15.— ilic consliluit super sepulchra aposto- debatur ad. aliquot - sacerdotalijm ornhmenloriim
Jorttm cusiodes, qui dicunlur. citbicularii, ex clero dispositionein assequenjlam juxia usuin -ielatis L"eo-
Romauo. -Praiier osliarios, ad ininisterium ecelesiae niaiiae pi*'a.serlimvero de pajlio circa hiimeros du-
el ad aliqua. aliaiis ollic-ia depulatos , cubiculaiios •cto el acubus inlixo, necnon .de capiiisinleguiiieiiio
jnslituil. Lco.JIagnus ad sepulcra- aposiolorum. ex iis quae adoperlO- cjtts ferctro fcpectabaiilur. In-
Illis eiiiui plertinique ad ingressuln- et fores ecclesias sererem bisce-iiotis iuicgrain Iiisloiiani cum nuim-
sisiendum erat; Jiis custodienda Inleiioia cubiculi, -advefsioiiibus in plura capiia orJinaiis, nisi ad po-
seu thalaini-ecclesia., neinpe cliori,*et piesbyterii, streinum lonniin isiius operis oppor-iuiiius -reserva-
aul eliam capellae, *il cardinali Baronio visiim est -relur.-quando ad-Sergii piiiiii- vilam Bibliolhecarii
_ad aiinum.481, num. 11, luinc ipsuni Bibliothecarii -tevlus nos deducet. Monere lanieii debenius, iconem
Iocjum ita exponenli : i qui dicnnlur cubicularii. .sacii corporis Lconis Magni, quam ex Grinialdi au-
- Quos nioilo dieiuius capellanos. Cubieiiliim eniiu lographo in archivo canonicali.VatiCanae basilicaa
ideni- fuisse. apud antiquo.*, quod hodie apud hos - :custodilO-fideliter expresserunt'RR. PP. Hensc-lie-
3fc3 ANASTASII BIBLIOTHECARII 524
nius et Papebrocliius inPropyleo ad loinum I Maii, A riiembra; -ut vix anatomicae, et qtiidem superficial|
non respondere prololypo; Jacobus enim Grimaldus descriptioni locus remanerel. Nostram lamen baiid
ad Acta conscribenua seleclus non potuit ita facile effugit diligentiam., Capitis silus in osseorum fra-
reddi piclor cx ea depulatione, qna declarabatur gmentorum congeriem elevatus, ac prae caeteris ca-
notaiius; lii imagine igitur cum aclis delineata ex- . pitis parlibus integrum segmeiilum inferioris ma-
bibet capul iniegruni sancli ponlificis papali mitra xillaecum denteextra alveolum super jacenle, dislin-
roliinda. conteclum; sed in descriplione emendat cte conspiciebalur. Caeterum thorax, uli etiam bra-
grapbiiexcursum. Nam aperle-declarat, eaput sancti chia, laceris, utel minime magna parte consumptis vestibus
Leonis"consiunplum fjiisse, ac in ossium frusla re- obvelaliatur, ab invicem.distingui polue-.
diiclum : el quidem exigua frustula, ut- nos vidi- rint.Colli tamen, ellumborum verlebrae suo naturali
mus; iiiilia TOtunda mitra (seuregnoulhodie vocanl) inde situ localae videbanlur, et circa finem sterrii binc
supfa illaossium frustula apparente, sed- ettantum- duo rameiita aureae liguloe, sive allerius Oma-
modo plicis velamenii circa verTicemflexis; ascen- menli vestigia adjacebant. Os ilitim -elaiius, ei ulri-
dentibus exeodem sinu veslium, quae ulrumque hu- usque femoris ossa sublalis legumeiuis janidudum
meruin ac peclus velanl, veluti cum illo cotitinualis. laceris dislincle prominebanl. Tibiae quoque ad ex--
En ipsa Grimaldi verba ex aulograpbo descripla,- Iremilatesusque integrae visebantur. exceptasinistra,.
fol. 14i_-. - -• , cujus fibula disrupla uon procul a tibia locabatur.
.-e Aperta igitiir capsa visumfuit ab omnibus inibi Tarsi, et K.etatarsi, et digitornm ossa inspiccre ne-
circumslanlibus*(iiemp<*compluribus episcopisLeonis el ca- quivimus. Yerbjsimillimum iamen duximus eadem
nonicis quos nominat) sacrum ipsum sancli „" vestimentorum inler -et "earnium cineres-,-involuta
Maghicorpus adhuc intcgrum (ItoCesl nulla ex prm-_ latere, vel sparsim capsuhe.iiluries-Concussa. fundo
tipuispariibus ossiuhi desiderala aul- loco mola, .si subsedisse. Duo quoqueibi lfagmenta salis distincta
capul excipias) auod erat staturaepalmorum seplem apparuernnl,. quaelocala eranl [iropc -capilis silum.
elquartorum trium,-et ul conjici polerat"(licet lon- Horum alterum referebat clavicnlam, ea prorsus
gitudine lemporis et anliquiiale satis consumplum parte, qua huinero adneclitur; alterum vero certo
essel) sanctus bic poniifex eorporis fuit gracilis et certius erat unum ex ossibus crani. Sed probabile.,
extenuati. Eral indutus pontificalibus- indumentis, admodum est, quod ha>.cduo fragmenla e superiori
scilicef-planeta,' sive casula lata more antiquo ex trium sanctorum Leonum capsa ceeiderint. Oper-
purpura coloris easlanei : manus babebal .compli- culum enim plumbeum Iigneumque capsa. sancli
catas, et legcbanlur a planeta, quae in ossa abierant. Leonis relaxatum, et compressuin a,praet.icta"supe-
Tunicsecl dalinaticae IVagmenta habebal crus dex- riori capsa trium sanctorum Leonum _locum dare
•irum, elpcdes in ossa ilidem redacla cernebantuf. poluil fragmen.orum intioniissioni. >
Captil consumptum erat in plura fragmenla ossium, Loquilur bic de capsa trium sanclorumsuccesso-
et denigralum. - Conspiciebantur -ponlificiae niitrae rum et cognominum Leonis Magni, secundi scilicel,
reliquiae ob summam veiustalem.lacera.,.et offu- tertii, el quarti, quoe illorum ciueres tribus locula-
scal3_i Circa eollum relucebanl quaedani fila aurea; mentis dislinclis compleclebatur, et imposila fuerant
item supra"manus. 'Remanser-aisuper humero dexlro anliquiuis supra jam descriplam saneti Leonispri-
tcrux parva rubri coloris, quaeeiat pallii pontilicalis. nii, utfusins cognoscere nnusquisque potest lum ex
ltem aliam crucem.paulo-longiorem ejusdem pallii actis Grimaldi sub Paulo V,-tum exrecenlibus in
juxta pectusin partc dexlrauna tenebat. In medio pe- £ translalipne sanclorum quatuor Leonum Romae iui-
- ,
ctoris conspiciebatur aurea spinula pallii inlixa pressis sub Clemente XI anno 1715:
planela..'De pailio-vero nihil exstabal. Planela lum pe- .Unum crat desi Icrandum in illaRomana editione.
ri.es atl.ingebat. Tactu cuncla dissolvebanlur, anni 4715, ut imago cum illis impressa desumpla
ob materiam anliqiiatam, ium ob locum madentein, iioii fuisset ex ea, quam Grimaldus per inipcritum
quamtis oplime clusum,. elc."- delineatorcm fieri curaverat, descriptioni suae non
Huic descriptioni. Grimaldi plane respqndet con- respoiidentem, sed ex archetypo omnibus conspecto*
spectuspost annos cenlum a.c seplem nobis oblatus lantum efformari curasset. Hanc nos cum reddide-
cjusdem sacri corporis, ac vestium, quibus ita con- ririius diligenler exceplam in conspeciu sacii cor-
•lcgebatur-, ut ,p,eclus qnideni el humeri omnimodo poris die secunda Aprilis, et iterum collatam cum
velarentur, aitus vero inferiofes sub sinubus ve- eodem sacro corporedie xi Aprilis,- quando Cle-
stium earumdem, ibi tenuiorum ac niultasui par-te mens' XI, ad arcam sancti decessoris descendit, tune
dissolularum apparerent evidentes." Conspiciebantur . asservatain in .sacello S.--Nicolai, et sacro ibidem
denudalae colli et lumborum veriebra.. .Onsa ilion, et peraeto, una cum plufibus emineiilissimis ac reve-'
utriusque femoris, ac libiarum dignoscebaniur : a rendissimis cardinalibus, necnon illustrissimis ac
quarum sinislra sua fibnla dimola paulisper ei*at, reverendissimis episcopis,Leonum et praesulibns atl vene-
caeteris in situ suo exacte -permaneutibus. Capitis randa-qualuor sanctorum corpora genibii3
vefo figuratalis erat. Ex ossibus cfanii exiguatau- advolutus, publicas tabulas ea de".re confici jussit
lum fruslula - inlcr velamentorum reliquias decidua per Cosnium Anlonium de Beinardinis publicum
-
supererant. Mandibulae inferioris par.s sinisira re- y. aposlolica auctoritate, et sacrorum rituum Congre-
maiiserat integra ex qua-dentem excidisse aduotavit galionis noiafium specialiler deputatum ab eoden»
illustrissimus Pauli arcbiater ponlificius,. mandante summo ponlifice atlacla illa excipienda, eamque
sanclissimo ad eaininspeciionemadhibitus, ut pro -iiuaginem approbaverit -illuslrissinuis domiuus Mi-
artis peritia noininalim diclaret nolaiio ossa quae cbael Angelus de Paulis archiater ponlificius, et ab
apparebant. -Processus humeri dextri deciduus et ejus secretiori cubiculo honorarius, qui ossium sin-
prolapsus jacehal non longe a reliqua humeri parie, guloruin silum considerabat, et nomen exceptori"
quae sub" vestium sinubus .prominebat in suo situ. diclabal, non absre duximus hic inserendam. Osten-
Nulla -igitur porlio sceleli loco dimota fuerat. Cran.io dit eniin ejusdem sacri corporis posilum, et ligu-
tanlummbdo dissoluto, et caeleris paucis ossibus quoe rain ossiumin sua sede -permanentium,' et yestium
-niemoravimus. , Dabo eliam verba a jiontilicio ar- sinus, unde amicimim formam deprehendere noii
chiatro-diciaia notario in .publicas labulas redigenti est diflicile versalis in antiquitalibus Ronianis, et
•solemnem hanc recognitionem sacrarumreliquia- consueludinibus lum civilibus, tuni" «cclesiaslicis
rum. cUhi.S. Leonis papae primi arca moiiumenii saeculi Leoniaiii. Plicae enim.Jongiores sinualae ex
ut venerabiles ejus reliquiae,.vel corpo- infuna parle libiarum versus brachia eliaui in lace-
•reclusa-fuit,
ris formainspicerentur,- rudis primo obtutu coniri- lis vestibus euuidem ductum reiinenies ostendunt
- tarum- -vestium, et "consumptarum carnium moles .planetaeveteris figuram ad lalos fere demissam, et
pfopler sa*euIoruui diiiiurnila- cappaeepiscopalis more corpus -ambieiuem, ex qua
- npparuili-Enimvero
tem atieo dimiiiula,* et fere<,x*onsuri)ptaofieudimus exsertis brachiis sacris-ope*>abaiilui*antislites ac
523 HISTORIA DE VITIS POiNT. ROM. - S. LEO. 3i6
sacerdotes. Supra pec s vero integumcnlorum plu- A illius ContpectusSacri Corporis S.inssn Lconisilf_i_.ni,reseraia
ClcmetitisPp. Xt
rium collectio aliquid simile capitio inlimo birri '*diebus Arca e: Uerum obsignata
II et XI MDCCXIVin ejus tramlaione
episcopalis oslendil, et illius mundioris quem sum- solenmi.Br.CranioAprilis fruslitlaexnnasuperperanl, cum parle
mtis ponlifex supra planetam ex colli apcrlura re- dimiiia mandilmlminferioris. Ossa reliqua in situ per-
jectum sacrificans adhihcl (phanonem appellant,) ,manserant(dimototamumsuperioriprocessuhumeritie.c-
ex clavicularum et juguli summiiale ad ciibilorum tii _ eljibula alibitsinhlra) : qum redtlebauturcouspiciia
exirema pcrtingenlem. Huic vero infixtim fuisse snbvestibus _ crocAcol rk prm te'usate atenuatis, et wore
palliuni ponlificale crucibus purpureis insignitum < qttamcirca pecius et arlusinf-
cppm tamsupra ca-ui, tlecenter
' in amplos S»>IMS collectis.Supra steruum
(uii in musivis Leoniani sacciili et conseqiienlium riores ad confiqendiimPaHium:et circa juncturas
ostcndiinl summorum ponlificum imagincs, in basi- Acusinauruia
'
et cubitiaurci limtrifilamentavisebanlnr.Sacri Cor-
licis, ac litulis Roinanis supcrstites) osleiulit carpi
longior voris
J longitudo erat/palm. Romanorum7 3.4.
inaurata acus supra pccfus conspecta lam a Gri-
maldo, quam a nobis. Yelamcnia vero supra caput
reilucta, quse in hoc tiunulo plicas relinebanl, ex
humeris ad siium ossis brcgmalis ac teinporum
ascendentes (licel culvaria resolula in fraginenta
ossiuni subsedissel), denionsfrant, vel partem ali-
quam pYiaiionisex occipile reduci consuevisse more
cuculli supra verlicein, untle niitroe origo pelenda
est, ulin dissertatione de sacris induineiilis sacer- -j
dotaiibus suo loco osicndam; vel aliquod velum ap-
positum .oisse supra faciem sancli pontificis, dum
cjus funus curaretur. Grimaldiis memorat fol. 45,
siionun {vctorumex scripto Jacobi Herculani cano-
nici sancti Pelri, in canonicali arcbivo asscrvati,
die IVFebruarii 1545 delectum fuisse ad sacellum
sanclse Petronilla. in Vaticana basilica scpulcrum
Mariae uxoris Honorii Augusli, /n-quo conspecta
sunt indumenta auro lcxla : inter qua* recense.
aureum pannum spiris compluribus ainbientem
caput, et prxlcrea alium ab co dislincluni, cl fa-
ciei ac peclori imposilum: unde mos illius actatis
agnoscitur in hiimandisprincipum et illiistriiiin viro
rum ac fominarumcorporibus. Vcrba Herculani sunt:
i Memoria quod die ni Februarii 1544 delcclum
fuit sepulcrum in sancto Pelio in capella qnoe dice-
batur sancta Pelronilla, alias regum Francoruni,
Cum novae fahricaefiindamcnlum fodereiur. Quod
sepulcrum crat inagnum piliim marmoreum cooper-
lum lahnla simili crassitudinis palmi unius quarl.5, G
longitudinis palm. xim, laiil. palm. xi in quo erat
corpus Mariaeuxoris Honorii imperaloris Constanli-
nopolis. Quod corpus indiitum erat vesle ex auro,
nt vulgo dicilur, Oorolirato. In capite hahebal pan-
num aurcum pluries iiivoltilum, et alitid exlcntuin
supra faciem et pectus. Qnotl aurum in forma panis
fusuii*ponderavit libras iriginiaquinque, i etc, de-
scribil alia ornamenta ciun his reperla, quae hic
non recenseo; cum develi. lanlum capiti injectis,
et circumduclis sil scnno, qiinriim usus in tumulan-
dis magnatibus vigcbat aelate S. Leonis, et proxime
consecutis.
Proeter indumenta igitur casulae, sive planetaesa-
cerdotalis, ad pedes defluentis, et in flexum cubito-
rum collecta. more capparum episcopalium, necnon
pbanonis, et pallii, et velaincnii capitis morecuculli
(cujus ex abscisso limbo et lilulo milra videlur ex-
orta), conspecla in S. Leonis tumulo circa jugulum
aurea filainenta, et circa utrumque carpum, nobis £)
indicanl limbum ad insertionem capitis, el ad aper-
ttirani manicarum tuiiica:subdiaconalis, etdalmaticae
diaconalis adhibitaenon secus ac Latinis et Gnecis
in usu est, figura iuler utrumque riiiim media ex
manicarum inserlione colligenda. Yerum de illis fu-
sius agendi locus erit opporlunior inferius pe-
culiari disserlatione ad h:cc tracianda, per nos p.i-
rala dum sacrum Leonis Magnicorpus detegeretur :
cujus figura consignabimus praesenles notas ad ejus
Vitam.
CIACONII. ex Maria Virgine, hominem taiitum, non eiiam
Num. 66, lin. 16.—Vbi et damnaverunt Eulychem, slum Deum natum.
Constanlinopoli coram iribus legatis aposlobcis CL Num.ti7, Iinea8.—Ambulavit ad regem Hunnorum
Patrum concilium cogitur, in quo anatlicma prola- nomine
tum adversus Eulychelem, qui dicebat, in Christo lonia. Aihilam. juxta Athila post cladem in campisCatha-
Domino anle incarnalionem duas fuisse naluras, susceptam Tolosam, criimitus ltaliaiu pe-
tit. Aquileiain in limitibus Provincioesitam triennium
post incarnationem unam lantum naturam; ei con-
tra Nestorium, qui assercbat Dominuni Jesum Chri- obsedit; cumque rebtts desperatis obsidionem sol-
vere cositaret, vidissel ciconias e.v urbe in sgruin
.£7 ANASTASIIBii.HOTilECARU 523
suospullos defereiiles,"ausi*iciomotus,*_icri(isurbem A Euiyches quidam arcbimandiila Conslanlinopoli
landem cepil, diripuil, et'inccndil:
oj)|i(igp:ilai*.i, cxorlus, qui diceret totum Christum esse iialuiani
niilliliominiim generi jiarcens, Ftagetlum Dei se vo- itnicam. "J _ ' -'
caus. Ticiuum alque Mediolanuiii, regias urbes, "ex- Gelasius papa in ejiislola 16 ad episcopos Dartla-
cidil. lride vaslalis circuinclrca pliiribus locis, cum nise, inriiuni luercsis Eulycbianae ab anno quadrin-
Roinam qubque _j.ararel evertere, Lco Magnuspapa, geniesiuio quadragesimo oclavo .repelit; quia co
adbbrlanle Yalehti.iianb iinperalofe obviaim proces- aniioEuiyches in judicium vocaius est apud * -Flavia-
sil, .eumque adeo mitem reddidit, ul ill.ico,promissa iiuin episcopuin. Consianlinopoliiaiiuin , accusante
pace fimiiissima,'ullra Dariiibium nou.redilurus per-' Eusebio Dorylaeiin Pbrygia Salulari ejiiscopo, Eu-
i*exerii*.leriilus-dMbruni -virorum, iniuanlem iiior- lychelis amlco, cujiis;rei ineininit Brcviculus Euty-
lem, slriclis ensibus super=e_uscapiit, nisi pouiifiois. chianisiarum : t Cuni Eutychem Euseliius Ddrolyta-
sancti verbis actjuieseeret. Ciedili sinil Pctrus el nus episcopus suadere talia reperissct, zelb fidei,
Paulus fuisse,. qui in re tanta italke el- llomae prae-. queni eiiam,' cuin" agehs in rebus esset, oslendit
sidio fuere. Ex hacAquileiensi eversioneYeneli in- (ipsecnim Ncstoriuin quoqite in lempore Tepieben-
sulas iransinigrarunt, alque Patavint rivumalltlm dil iii Ecclesia res sucrilegas praedicinieiu), detulit
occuiiaruui, et ila Yenetioeintra aquas babilari, et ad Fkiviaiium episcopum. i Accusaiio siimmopere
- ' "*
coirdi-coeberuhl. ..
" ' EiilyeJietein offeiulii,,quareapud S. Leoneiuqueslus
" ' - bsX,quod Neslorianu limresisquoruindani rursus slu-
_, PAGII. diis pulluiurel. Leo ejus zelum laudavil, ac be<.igne
Num. 66, linea 5; — Hjc invenii <luas Jimreses. -r. rescfijisil, xn Kal. Martii aniio quadringfiilesiino
Alias" quoijue -reperil ac -repressit ex Pagio inenib- quadragesiino nono. Hinc Acla qiiinii concilii aiuiil:
raudas. Devastala a Vandalis Alriea coniplurcs f Leo sancloe memoriaepapa antiquioris Itoina., et
Manicban Romam venerani, ibi<juc_calhblicis "admi- suscejiit Eulychetem, el rescripsit, coniprdbans
sli lalentes convenlus agebanl, et plures impia sua euin, el utincn pos:ea condeiniiavit, et anaiheniaii-
doctriua seJucebanl., Prinms Leonis coiigrcssus zavil eiiin. ul haereticum. » Sed anteijnaiu a'd jridi-
advcrsus illos fttil, et plurimos diligcniia ejus detc- ciuiu episcopale deferreair Eiiiycbes, jani ad-Theo-
closiiarral Prosper suli "eonsulibus aiuii 445. Eo- dosium iinp. d;'Ial;i liieral a "domiio -Aniiodieiio -
rum libfi innumeri Roma» combusti -el ex ipsis cpiscopo accusalio de rcviviscenio -ApoUiiiaiislise-
Maiiiehaus jilures ad 'saniialein revocali. Tum anno iesi, Eulycbelis indusifia et artilms, nl*consiat ex
sequenli 444. S. Leo cpislola 7 qu:e alias eral 2 cilata domni synodica epistola ad Tlieotiosiuirijapuj
ad cpiscopos per lialiani, dala m KaleudasFebrua- Facuiidniii Jib. viu , cap. 5, "Bxqua disciinus-qui-
rii, -plurimos Manichtfiprumvigikiiitia sua in- urbe nani fuerint illi quos Eiilyches apud S; Leoneui
Ilonia deleclos esse, el pari ab eis solliciludine in- lacite iiifain:ibai,,taii(iuam"Neslorii scquaces et pa-
vesligandos admoiiet. .Ha;c epistola |>er.piwincias tronos : clariim esl eiiini e.iin de -Doimio, et TIico-
adonincs ejiiscopos inissa esl, ciun ldacius illorum doreio, eLaliis hujusmodi Ioqul,.qui tle analhehiali-
lempdiiim _t_qiialis'seribal-: Per epis.-opuhi Romm zaiis per _Eutyclien Diodoro -et Theodoro 'apud
tuiicprmsidentem gesla de-Manichmis per provincius Theo.losimn conqiiesii fuerant.
diriguutui: -Aiinb poslea .quadringentesinio quadra- tloacla' est illicoCoiistaiiiiiiopbli-aFlaviano-episco-
gesimb -sepliinb. cosdcm Manich-eos*iu llispania , po synodus, subdievi l.lus. Novembrisaiini qun-
reprcssit,-el PrisciUianislas, quorum errorespaftini (_ driiigcnlcsiini quadragesiini "oclavi, iionjjuideuioi'-
eranl cuin M.uiicliaeisconnniines , pariiin-proprii. •dinaria',""sedex iissolis ejiiscbpisqui repeiti simi in
lllaiu aulein Priseiltianislariiiii Seciam coiiiiiv'n,.da- eoniilalu. Occasioneni cogendte syhodo "tlcJil "orla
la ad Ttifribium Asliiricensein episeopimi cpistola qiiEeslioinler Floienliuni Safdoruiu cpiscopum, Ly--
95, in qua singula" hujus scciaL>capita seorsim diae nietropolilanum, et duosiiie pro\ inciurepjs o-
cpiireritj.ac Tnrribiuni, episcoposque Galkcciae ct pos : quia linila acliim-csidc Euiyclieie, qtii oliui
Lusilanke ad cbncilium.-voeat, "tit simul videani, Neslioriana. baeresi proiligantke cuin.sancto Dalmaiio
quid adversus gliscenlcin liaeresiin agenduin-sil. iuqnacho "navaral operaiu. Euiyclies sscpiusab Eu-
Hanc Lconis epislolaiiilegaul. qtii ihijiios Priscillia- sebioDoryla.i episcopo aniice ailmonitusde aivjiciendo
lfislaruni inores nosse voluerinl. Non solos Mani- errore, in eo obsiiifale persiilerat,' curii.queeiianViu
cineos"el" PrisCillianistas. *"sed.ciiain
" Pelagianos S. sjiiodo duas "qui.ieiii -asserti.ssel nftHiias~ aiite
Leo irisectalus est. . . - •'uiiidiiem,-unain vero posiunioiiein, daninaiusesta
; Liuea 10. —Cum chirograpnosancli archiepiscopi synodo, liequidquam obliiienleCIirysaphio eunuclio,
Leonis-. Sedente sanclo Leone exoria esl Euiycbiaiia iinperii adniinisiio quem niinus Euiychctis- amoi-,
haeiesis.-ciijus iuiliuni ei concilia cqniia euni cele- quani Flaviani odiuni urgebai. Sublerl'ugil"judiciuiii
lirlila bic coinpeudiose-exbibenda'. Emycbespresby- Iiicrelicus, quilaineii ex scriptis suis conviclus esu
tef,' arcbiinandrila, seu abbas cclebeiiiini.ciijusdam "Syi.odus sejuem actionibus comjilela,. eiqtie sub-
in uibe regia'Conslaniinopoli irionasterii, teste Li- Bciipsere episcopi oiunes 'numero triginla' duo et
• beraio cap. 2ex ninilo in DiodoiuinTarsenseni, et arciiiin-,indrit:Bniinicioviginii tres. Episcopi hac
Tlicodofuiii Mbpsuesienuiii' oliiii episcojibs pdio ,.j) formulasubscripseruni : Basilins episcopnsN.'judi-
lapsus esl in blasphemaiir inipielalem Apollinaris, cans subvcripsi, urclriniandiiia* 'varoYN.-presbijtcr
t "uiysteriilncarnalioiiis dogma corrunipens , et di- >elarchimaiidrila, subscripsi irideposilioheEutychetk,
viniiaieni Unigeiiili", et liuiiiaiiilaieni yocans uiiam quia scillcel episcbpi coneiliis udsuut u.tJudices;
naturam, coiinriisiioneinqueelconfusioiiem asseiens abhates vero ul bonorifici speclatores : illi' senleii-
. faclain,. el salularem passionein- ipsi iiicoiiuniiiabili liam dicunl; isii seiueiitke ab episcopis latae asscii-
Deitali adncctens, _> ut scribii'JFacundu's_-lib.-vin, _sunrpr.ebc.il. PonoEutj-cbetis ut lucreliei seiilentia
cap. 5,, exliibcns fragmeiitum cpistolac - dbiuui:epir. proiata esl bis verbis :*« Lacrjinanles ct' lugenies
scppi A,iiliocheni • ad Theodosiunrimp. Asserebat perfccl-.uncjus jierdilionem decievimusper Doiiiimim
ilaqtie Euiyches Christuni esse ex"tfuabus naiuris, iiootiuiii Josuin"Chrisiuni ab eo biasj.beiinil.uiu, ex-
sed non iri duabus, id esl, duas fuisse ante unilio- Iraiieuni _euniesse aii_oinni. oflicro sacerdoiaii,*el a
iiiein na.turas.-unicam postea : iind.e'illud' "consecta- noblra coiiiniunione, etjirimalu niojiasterii. »
rium, Clirisluin consubslaiuialem nobis non esse '-EulyclicS eiirii anctorilate Chr.ysaphii''et tutela
$ecunduiif carnem. Ciun' autem- dic.la douini Aniio- Tlieouosii Augusti doeiiinanfsiiani leclarii,' sartaiu-
.cbeni ad Tlieodusiuiirimp.-cpislola scripla sitanno que norixerneiei,• ad Rotnaiiuin poniificeiii coiifugil."'-
.circi.(cr-;quad_i'ingeniesinio=ljuadrag(.si[iio.secundo, tjuod -absenteiii circunivenire in -proptu.esset. Ejus
EiitycMaiiaeli_eresisiuitiuin,ab eo anuo fepcienduiii; Jillerae-leguulur in synodico 'adversiis tiagcediain
-unde- sariclus .Anaslasius Syuaita- scribit:-1 Annis lrenaei a -Chfisliaiio "Lupb*pubiicato ca~p.-222. Jn
«irciler posl .(Ephesinum scilicct concilium) riecem eafum fine.ail Eutycbes-^ < Su"bjunxiaui*ei"n iiislii-
 SS3 BISTORIA DE YITIS ROM.JPON.T.— S. LEO. 553
lerismeis otnimquelibellum, et"eum,qui atw,cusa- A modidecretls-sribscribereni^etcont.ra ius el aeguitaiis
lore meo oblatus est synodo, et qui a me quidem leges omnia fiereril, Fknianus qui ad summum
geslus esi, non iamen >susceplus. i Sed in ea epi- ponlificem appellaverat, no':i modo injuriis, sed et
slokvnnlla nienlio de .Eiiiyehelis appellatione. Ttim verberibusplagisque affeclus, Epipae, quae civilasest
capttl 225 ejiisdein syuodici coiitinel liliellumcon- Lydiae, quo in exsilium amaudatus esl, seusuper-
testatorium ab Euiyciiele propositum in Conslanti- veniente,seu ingesta moriespirhmn Deo reddidit. eo-
nopoliiana urbe, ut dpccni verba Leonis in episiola dem anno 449 ut baliet Marcellinus in elironico. la
vm ad Flaviaiiumejiiscopiini Conslanlinopolitanuni. tanlarerum desperalione legaii Leonis .papae obfir-
Sanclus Leo , de Iiis quoe Conslanlinopoli "gesla male restiierunt conalibiis haereticorum adversus
. eranl, non adnioniius' a Flaviano. ne vcl iniioceulem condeinnaiionem Flavjani, indeque (in' cusiodiam '
eondemnarei, vcl reuni absolveret, ad Theodpsiiim dali. Ex quibus gestisjure prtedaloriu, aul lalroci-
inijieratorem Flavianuinque scripsii. Protinus ad nalis, lisec synodus appellata est.
suuimum poulilicem rescripsil Flavinnus. el acta Hilarus diaconus, Leonis papae legalus, cum post
Coiislantlhopolitans* synodi iu causa Euticiietis, si-- infinilasuperala vilaediscriininaex Ephesina pseudo-
mni oum epistela atl eiiiu "misit. synodo se subduxisset, Roniamque advenisset, a
Aceeptis Flaviaui litteris, Leo ojiem, operamqne Leone papa excipiiur, t^ui audita rerum ul evene-
suam adversus Eulyclieteui pollicciur; et per iliu- rant narratione, conciiimn Roinae coegit, inquo
strem virtim Rhodariuin epislolam niisit, quai.n pri- qtiidquidEphesi fueraiacltim, danmavit ae rescidit.
imimQiiesneHiispublieaviioidinexxii, qnamelsieeuta Crehris deinde institit lilleris, Theodosium et Pul-
•eslaiia ad Theodosiuni, quse ortiine estxxni,* in qua R cheriam Augustam u.gere, _ut unaninii consen_u
Nicoena-"iideise inb-erere profitelur. Neslorii et Eii- " synodus alieia, qua Epliesinam ignominiain et la-
tychelis dogmala coiidemiiai, postulatque synodum bem delerei, inlra fines Italice cogeretur. Sed et cum
inlra "Itaiiam eong.egari.-lii ea ampliores litieras - muliis Italiie episcopis obviam prodiit Yalentiniano
jirbmiiiil* jief Flaviani nuriliuni perferendas ; fuit- Augusto, qui cum matre Galla Plaeidia, el conjuge
que illa celebrala adeo-ad FJavianum epislola, alias Eudoxia, religionis causa Romam ad aposiolbruin
ordinex, utincxxiv.'lau<lala Ciialcedone,Palribns ap- limina veniebal, et lum eas, turn Valentiriianum
pfobaia, -ei relenla adfidem Eccleske (ie incarnatio- orando compulit, uti Theodo-io scriberenl, efllce-
ue Cbrisii explitaudam, ut ea, .quasi Lydio lapide, rentque, ui alio inrsus concilio, quae Ephesi perpe-
sincera aduilerinaqiie lidcs probelur. Ea epistola ram gesiafueranl, retractarenlnf. Veruiu Eutychia-
olim integra in Eeclesia Roniaua lcgebatur tempore nisfabulis acdolisiirelitaTheodosiiriiens,nullis litte-
Advcnlus, quod etiam ih ecclesiis Galliarum factita- ris, nullis precibus, nulla suoium necessitudiiie flecii
tum esse eruil Qiiesnellus ex mn. codicebibliotbecoe polnil. QiiinpotiiispublicislegibusFIavianuin damiia-
Hegiae. Eam anno quadringeniesiiho quadragesimo vii,Epbesiiiamquepi'a.datoiiam synodum Nicairiaejus-
noiio deiulerunt legali Leonis pajiaeadpseudo-byno- silictjuari. Alneque leves, neqtie seras taifli fac.rioiis
diun Epliesinani, de qua mox. poenas dedit. Skjuideiii noiiinulto post dum equita-
Inierea Euiyciies suppliccs libellosdat imperatori, ret, collapso equo graviter clisus, aique morluus
nclaque synotiiCoiislanlinopolilaiia. dimiuuia, falsa- esl die vigesima oclava niensis Jtilii aiini quadrin-
taque arguit. Imperator Chrysajihii Eunuchi*sertno- geniesimi quinquagesimi, nullo luerede ielicto.
riibus deceptus, relractari acia jttbel, et videre an 'iheodosio imperatore mortuo, Pulcheria Augusla
quid omissuni, niutilum, adulieratumipiereperiatur. G ,ejus soror, sufliaganie senalu el exercitu, Orientis
Qnainobreiii eosdem episcopos, qui superioiein sy- imperiiim_«l se ijisam m matrimoniuin dedit Mar-
iiodtim "Conslanliiiopoli celebrarant, .jttbet. iteruni iciauo elarissimo senalori, genere Thraci et filio viri
anno miatliingeiitesinio qtiadtagesimo nono cbgi, rem militarem exercenlis. Marcianus ubi iiriperiiim .
sed-illis Thalassiuni episcopum C:esarea_in Cappa.do- \suscepit, sancli Leonis horlatu de concilio generali
cia prajlicil, amoio Flaviauo Conslanlinopolilano, icogendo cogitavil, iiilerimrjiieCoosianiinopoIi syno-
cui jus sedendi-auieitur.Quinlo ilaque ldus Aprilis idum haberi jussit, in qua iecla celebeninia illa epi-
coepla esl synodus : ad exanien Acla revocaiilur; islola S. Leonis alias 10, nunc 24, ad Flaviauum ,
nihil depravalniu aul inimulatuii) reperilur, oiiiuia- <juam omnes sua subscripiione conlirmarunt. Ad
que ull gesta erant, ila scripia esse onines ajjprobanl. :alios deinde metropplilanos missa, qui cmii suaepro-
Euiycbes, dmn hac via omnes adiius iniereiusos rincke episcopis eain approbarunt. Aiiatbema diciiun
jnleiiigii, Jiioscori episcopi Alexandvini, Flaviano ]Nestorio et Eutyelii, el eorum baeresis Constaniiiio-
inimici,_patrociiiium implorat. Dioscorus ad impe- ]loli proseripia, ut leslatur S. Lco in epistola i>8
ratorem scribil, alianique synodum jioslulai, cui ;ul Pascbasinuiii Lylibaeiantiiii, "riata -meiise Julio
per litteras imperaioris jubctur praesidere; rejecto ex ;inni 451. Sed falsum est quod scribil Baronius, et
iilo ccaiu Theodorelo, qui Dios.coro infensus eral, j)ost eum aucior anonynuis Delecltis aclorum Eccle.
et Eiiiyehianae docliiii-_ aperle contrarius. Indicia siia>universalis seu novaeSummae Conciliorum, in ea '
esl iiatjne synodus apud Epliesuin lertio Kaleiidas ilempe syoodb vetitum esse, ne Dioscori Alexandrl-
Aprilis amii quadringeniesimi quadragesiini noni,' ili, Juvenalis Hierosolymilani, e.t Euslaiiiii Befytbi
anletjuaiii retraciarciiiur acia concilii Conslaniino- j) <ipiscoporum nomina ex dyptichis recilareiiiur :
polilani anno 448 celebraii, ut ad Kalendas Aiigusli iianctus. enini Leo in epislola LXalias XLad Ariaio-
incipereiur. Ad illani S. Leo, ab iinperalore in- 1ium ejuscppum Coustanlinopolilanuiu, Idihus Apri-
vilatus, legaios inisitJuliuinPuieolanuni episcopuin, 1is anni 451 eliani d.tta, ail: « De nominibus auteni
Rem-.tum prcsbylcrum limli .Sancli Cleineniis, et Iiioscoii, Juvenalis, et Euslathii ad sacrum altare
Hilaruin diaconum. Synodus inccepla esl die ianlum " ilon recitaiidis dileclioiiem luam baiid decet custo-
octava niensis Angusli, eique inieiitiere cenliim tri- tjire," quod nostri ibideni cbnsiiiuli faciendutn esse
ginta episcopi, ji.a*sediique Dioscorus Alexaiidrinus. " <iixerinl. » Quare, ul recte noiai Qiiesnellus, Leo ad
Eutyches -iiitroduclus continuo confessionem iidei _Inalolium scribit, non tanquam de re ge,sia,sed
proposuil, falsitalis el siinulationis plenain, ac ain- |.auium definiciida a suis legaiis cum Anatolio.
bageverborum perplexani.Jieiractala deindeacia ejus Licet S. Leo.differri synodum oecuinenicam, etin
condemnalionis isque declaratus innocens ei solutus 1ialia fieri optarei, Marcianus lamen imperator, ne-
ab excomniunicationisvinculo. Flaviauus vindex lidei i.essilate reruin et voiis Orienlalium sollicitaius.
condemiiatiir, cum Eusebio Dorylasi episcopo; plu- <iynodi iudicenda. consiiium cospil,-el edictosuq jus»
rimique pontifices proscripti coiideiniialique, Inier slit episcojios ad Nicmam cipilalem proximis Kalendis
.quos Ibas .Edessenus ejiiscopus, Tbeodoielus. Cy- ;Sepiembris_ anni qiiadringentesinii quinquagesiini
rensis, el uhinius oinnium Doinnus Anlioclieiius. jirimi advenire. Sancius iiaque L.eo,,accepiis inipe-
Imo cum oinnia susque deque gererenliir, el eyisco- i'atoris liueris,' extemplo de legaiis iniltendiscogi-
pi convocaii, iuteiuato quasi faucibus glatiio, fjus- Iavit, ad euiiique scripsii epislolam i_xiXjalias xiiss '
FATRQL. LXXVIii. -
_ H
 51 ANASTA5II BIBLIOTHECAIHI 352
•significaviiquese legatos riiittere, ad vices suasim- A Damaso, Eceleske Conslnnliiitipolilan.c eoncessa, ut
•|)lendas, Pascliasinum Lylibiti episcopum ,Data Bonifa- scilicei, primo post sedem Roinanam honore fi-ue-
cmm presbyteriim, el Juliannm Coeusem. epi- relur, jusqueelpolcslatem haberetiu Thraciae; Pon-
slola vi Kiilendas Julii. Prsefatis legalis poslridie ti et Asisedioeceses, earumque metropolitas,*et bar-
duos alios adjunxil, Lucentium episcopuin, et Basi- barorum insuper e|riscoj)os ordinaret.
lium presbytermn. It! postquam andivere legati apostolici in aclione
* Interim ciim Atlikt Htinnornm rex in GaTiis vi- decima sexlael ulllma, Kalendis Novembris.habila,
ctus fuissel, el Orienlem^versos iler ccepisset, lo- postularunt ut relegerelur canonde scde Constanii-
lumque lllyrium perlurbari ob immineiiliuni bafba- nopolilana, se absentibus eondilus. Eo recilato, cum
rortfrii meium, ex lilteiis pracfeclorum accepissel omniuin fere Pairum siibscriptionibus , Luceniius
imperalor, heque Nicoeampossel se conferre, con- sodis aposiolicae lcgaius, judices inlcr|)cllans dixit:
cilium Nicoea Cha.cedonem, quae Conslantinopoli « Piiino gloria vestra perpendai, qtia circitmvcn-
septem tanium statiiis abest, iransinlit; eamque tione cum sanclis episcopis gestnm sil, ul non con-
cpiscopis insinuavit, ediclo dalo x Kaleudas Ocio: scripiis canonibus, quorum meulioiiem feceruut,
bris. Translatioiri btiic eliam occasionem dedit ob- subscriberc sunl coaeii. » Coiiclamaveriint omnes :
secralio legalorum aposlolicse scdis, qui imperalo- Nemo coactus est. Quia vero de canoiiibus eral con-
rem enixe rogaveranl, ul ades&el sanclo concilio, iroversia, judices jusseruni-ul canones ab utraqtie
proteslaii-se, ipso abscnte. illuc non venluros. Ista parte profeiTCiiiur, quod poslqtiam faclum fuit, hi
roiistaiit e'x epistolis Marciani iniperaloris ad syno- canoneni iierum rccensilnm sua firmaverunt auclo-
dum, quoe Nicaeaniconvenerat, relatis part. i concil. -r, ritaie, Pairiims acclamautibiis : Bmcjuslasenieniia;
Cbalced., num. 41 el seq.; ex Liberalo cap. 15 limc omnes dicimns, elc.
Brcviarii, el-ex Evagrio lib. u, cap. 2. Porro syno- Sed reclamavit Lucenliiis apostolicoesedis legatus,
t.iiin a Maiciai.q Augusto priiiium Nicaeam cpuvoca-. cl meriio : unde S. Leo huic delinilioui vebeineiitcr
taiu , deinde ab eotiein Chalrcdonein translalam succensitit; ulpote quae Nic;enos canones everteus,
consentienie sancto Leone, recie probal Natalis Ale- nilatur reprobalo Constaniinopolilani primi concilii
xander S-Cculov, disserl. 11, p.tg. 2, ubi etostendit lerlio canone, et falso asserat Romanain Ecclestam,
ettmdem S. Leonem synocio prccfuisse per l-.gaios non nisi acceplo a Paliibus, quod in universam Ec-
Paschasinum Lylib__laniimet Lucemium Ascuiantim clesiain habet, potiri primaius priv.legio : biiic co-
epkcojios, et Bonifacium presbyterum, quibiis Ju- dem Consiantiiiojjoliiaiian) sedcm, ulpoie cuin Ro-
lianum Cocnsem, ut consilioruin parlicipem, potius mana factam jam sequalem, doiiandam esse. .Quare
quam legationis socium adjunxil. Incoepla est syno- S. Leo, sicul eorum , qua. adversus baereiicos illi
dus oclavo Idus Oclobris anni Cbristi quadringente- decreverant, fuit coiistaniissimiis approbator,' iia se
siaii qninquagesimi primi, in amplissima sancta. amhitionis acerrimiim pra_hiiii vindicem , baudtjua-
Virginis et maiiyris Eiipheinis* basilica, in civilatis quam passus, Ecclcsiarum coniinulaii. jtira, quoe a NicaenisPa-
suburbiis sila. tribus conslituia fueranl, Itaijue, cano-
Aclione secunda de fide agi ccepttim est. Publice neiii illmn 28 improbavii, qui el e nuiucro caiioiiuni
rccitatum Nicaenuni, Conslaniiiiopolitanumtjuc sym- expunctiis cst a Graecis ipsis. Canones vero celeros
bolum; deinde Cyriili ad Nestorlum el Joaunem An- concilii tacito salloni conseiisii approbavit, eosqoe
liochenum lillcra*, ctiin pax inlcr eos inita est: tum Ecclesia recepil uuivcrsa. Porro syuodus a 650 Pa-
S. Lebnis ad Flaviantim epistola, cui illis verbis ac- C ii'ilitis'celebraia, ineuuie mense Novembri anni 455
vlamaveront episcopi: Peirus per Leonem ila tocinus absolula. — ,
est: Apostoti iia docuerunt, Lin. 25. Episcopis per Orienlem ephlolas oclo-
Aclione quarla rcdituni- esl ad constabiliendani decim. Aimo quadriiigciiiesimoifuiiiquagesinio tefiio
fidei formul.im,et ad Leonis epistolam. Rogati Pa- sanctiis Leo scripsii ad Julianum cpiscopum Coen-
tres quid de ea epistola eenserenl, stio siinul ordine soni, ut vice stta funcius assumcret spccialem t-u-
responderunl, symbolis Nkaeiio et Consiantinopoii- rain, ne hmresis, vet Nestorianu, vel Eioychiana in
lano consentaneain esse, necnoii fidei a sancio Cy- atiqua parte reviviscerel. Ea epiS*oin,alias 56, ni.ne
rillo iii epistolis exposilac, ideoque se iili siiL/Scri- est 86. In epistola vcro ad Marcianum hi-.peiaiorcia
psisse. 84, de eodem JiilianoloijuensLco ait : « Viccmipsi
Actio undecima, quce est de Domno Aniiocheno iiieam .conlra lemporis nostri haerelicos-delegavi :
Cpiscopo , nou11csl commeniilia ut arbilralur Qtie- aique propler Ecclesiaruin pacisijue custo.iiam, ut a
snellus disserl in Opcra S. Lconis. Nam Baluzius comiiatu vestro non abes.ei, exegi. » Daia ea vi
in Pr&faiione ad concilium Clialccdonense num 52 Idtts Manii 0,,ilione V. C. cos. ideoque annc Christi
et seqq euin hac in re deceptum esse solide deuion- 455. Qnibus ex verbis el siinilibus Marca lib. v de
strat, el ad oinnia ejus argiunenta respondet. Dom- Concordia, cap. 15 et seqq., el Quesuellus iri Nolis
nus Aniiochenus ejiiscojius ab ejriseojiis Ephesinai M\ easdeiii opisiolas, vlcariorum, seu, ul niaic loqtii
•.ynodi latrocinalis depositus est, in ejusque IOCIIIII consuevimus, imiitiortimse.lis aposlolicaein coinital<i
ordinalus Maximus abAnatolio episc. Constantinopo- ageutium, originem deducunt. Qua in insiiluiione,
litano, jubente Theodosio imperalore. Omnia bujus *_> oiiciitaliiiui palriarcharmn morem seeutus esl S.
latrocinii acta in irrilum misit sanclus Loo, resliluil Leo ; illi enim apociisarios ad imperalores Orienlis
episcopos qui e suis sedibus dejectiimo fuerant: Doni- tiesiinaruut ab eo lempore, quo sedes imperii By-
nus unus ab eo non esl restitutus; confirmatus zuniiiim iranskua. In umllis tamen Leo se_e ab
est episcopalus Maxitni, qui ipsi superordinatus fue- eis.len? prosna proerogalivadiscrevii.Videratsaiicitis
vat. Domno vero annuuin ex Ecelesi__ Aiitiochenae pontiiex per novani Nestorii bseresim orjeiiiales Ec-
facullalibus, permillente synodo, concessit Maxi- clesias diris proccilis jactatas, vix et ne vix quidem
-Bius. per coiscilii Ephesini definitiones qnievisse. Non
Lin 25. Hic firmavit frequenler suis epislolis syno- ignorabat etiam Constanlinojwliiaiium aiilisiitem
4um Chalcedonensem,etc. In actioiiedecima quiuta. canoue secttndi couciliigeneralis fretinn, totis viri-
Constantinopoliianoe Ecclesiae clerici petiere, ut de bus aniplificanda. jjotestali suaeiuciimbere; nec prius
sede Conslantinopolitaiia Patresaliqua constituereiii. iiiolitionibiis suis linein posituruni, qnain jsiiii ma-
Legati dixerunt id sibi non esse in mandatis; judices jores piiniiitessubjecissei; quibus sulijeclistinieiulum
-vero pronuntiarunl rem esse synodi, statiinque ex erat ne de miiiuendapaiiter Romanae «edis auclori-
ea discessere, et eos legati seculi sunt. Palres nihilo- tate aliquando cogilaret.-Quare existimavii, aiiquem
«unus, utrisque absentibus, complures canones con- in urbem regiam niitteiidum, qui lidei et ec.Ie-
(Jiderunt. - Graeci codices habent 50, Latini 28, ex siasticae paci vigilarel, ageretque apud imperaiorem,
i.julbus vigesimus oclavus coiifirmal patriarehica de compescendis conalibus eidem lidei, acpaci con-
privilegia, a concilio piimo Consfantiiiopolitano sub trariis. Clericis aut presbyieris npocrisaiioraia
 -
ES*3 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. LEO. 531
numus creditum .fuilpriori oevo, eamque ob causam A jiontifices emineat merito singulari, el instructus
imprimis iiistiltilum, ediclisque imperaiorum sanci- cum esscl doiibus uhiversis ad maximum ponlificem
itim, neail comitatum venirent episcopi, quod ex efformaiidum necessariis, earumque exereendariim
"Jusiiniani Novelia 6, cap. 11 manifestum est: iiiinc occasiones nactus sil plmimas, ad sunimum laudis
"sacpe episcopis tniinus illud commitlitur. Sed de culmen pontificams gloriam evexit. A suavadmi-
legalis, apocrisariis aut lesponsalibus Rouianorum nislrationis exordio salis ostcndit, -Sibi apprime
iinulificum ad imperalores , pro negotiis universalis nolam fuisse amplituiliiiem acsublimilalem muneris
fecelesioe procurandis, legendus Marea laudalus. sibi demandaii : quippe qui a sacrificiis Dominicoe.
De origine vero nuntiorurii aposlolicae sedis in co- laudis incboandum esse censuit, imploralo divino
inilatu Francorum regum vitie diccnda in Grego- auxilio (scrm. de Assump. sua) alque iis confisus
rio III. viribus, quas in aposiolorum Principe a Chrislo Do-
Num.67,lineal.—HicrenovavilposlclademVandali- mino solidatas fide perpetua, ho_redilas calhedrae a.d
4./.***,e'c.Aimoquadrmgenlesiinoquin<iuagesiinoqi!in- successores transmjtiit : « El sicul perinanet qttod
lo Genserico Yandalorum regi urbem Roniam improvi- in Cbii.slo Pcirus credidil; ita pennanet qnod in Pc-
so aggredienti et ingredienli S. Leo occiirril, ipsmn- tro ChrislHS inslitiiil (sec. serm. 2) cujus etiam di-
que pluribus alloculus, oblinuit ut igne el f. rro, quo gnitas (ail) in indigno lnerede non deficit... qnem
civiialem de.Iere parabat, abslineret, sola direpiione noii solum bujiis ssaculi praesuliim, sed et omnium
eonleiuus, ul referl Prosper in Gbronico : Roniaiiam maximam episcopornm noverint esse primatem. » Hanc igitur
vrbem onmi pia;stdio vacuam Gensericus obtinuit, oc- poiestalem etasseruitel exercuit, luin.in
currenle sibi extra porlas sanclo Leone episcopo,cujus B haeresibus damnandis atque evellendis (cap. 1)' tum
supplicaiio, ilaeutn, Deo agente, lenivit, ul cum omiria in lide ac disciplina catholica siabilienda (cap. 2).
Praeelaruin illud circa fideni, quod primus exprcs^
poleslalis ipsius essent, Iradila sibi civilate , ab igne sum ac fonnale leslimoniiim in Ecclesia reddiderit
lamen et cmde,atque suppliciis abslinerelur. Post qua-
tuordecim igiturdies securael libera scrulalione omni- "desancti Sjiiriliisprocessione a Patre ac Filio, epist.
bus opibus suis Roma -vacuala est: multaque millia 85 al Tiirribium Asturic, cap. 1 de summa Trini-
caplivorum... cttm regiua-el ftliabus ejus Carthaghiem lale itaelc... scribens : t Quamimpie senlianl (Priscillia-
abducta sunl. Tres primarias basilicas a direptione nisUe) lanquam nec alius sil qui genuil, alius
dcfendit sanctus ponlifex. Nam cum resarciendis qui genitus est, alius qui de utroque processit. »
damnis post cladem-animum adjicerct, argentea -cf (Somierpag. 268, tomi II) discijilina. auteiii, actra-
inagni ponderis vasa, oiim tribus basilicis Constan- tini ditioiiuiii, el eanonumvindicuin se praebens, proeser-
liiiiaiiae, sancii Pelri, et sancli Pauli a Conslanliiio in administratione sacranienioriim, abusum re-
data conllari jussit, et per lilulos Urbis dislribui, ut movel exigendi a poenilentibus publicam confcssio-
liabel libiT Poutilicalis, qui et comjilures basilicas iiem occullorum ciiiniuum; « cuin realus conscicn-
ejuspieialeet sollicitudine .edificalas, instauratasque tiarutn sulliciat solis sacerdotibusindieari confessione.
incmorat. secreta, ejiist. 80, sufflcit enim illa confcssio, quaa
Deo olfeiiur, lum eliam sacerdoii, a quo
Linea 17.— Sepulttis est ad basilicam B. Pelri apo- primum
stoli, etc. Poslqiiam sanclusLeo annosvigiriiiunum, pro delictis poeniteiiiiain peccalor-aecipii. » Solem-
nem bapiismmii adminislrari vctal extra dies con-
inensein uiiuni,eldieslredecim sedissel, adDeum mi- sliluiosPas,chniis etPenlecosies. lhi Ieges et praxim
gravildiequarlaniensisNoveinbrisanniquadriiigenie- Q reconcilianJi poeiiitentis tradit vi a*griiudinis a vocis
simi sexagesimi primi, ut probal Annotator Baronii * oflicio
ad eiini Clirisii anuiini, uiii et oslendil a lempore tan- impediios episl. 91, c.'5. Ordinationes vero
tum Gregorii XIII festum ejus diei xi mensis Aprilis episcoportun jnxla limiies a dccessoribus suis uni-
afilxum iiiissc. Sepultus est in basilica sancii Petri, cuique conslitulos ila veluil perlurbari per sanctos
ul babet liber Poniilicalis. Tres posiea ejus reli- eliain antisliles qualis erat Hilarius Arelniensis; ut
Yienneiisem inler ciArelaiensem provinciain certos
quiaruni l.anslaliones faclae sunt. A quo ponlifice lerminos (ixerii, aliribulis Yiennensi vicinis quatuo-r
piima luerii facia, ignoratur; sed secunda facla est oppidis, Yalenliae, Tharantesiae, Genevae, ct Graiia-
a Sergiopapa bujus notninis prinio, anno 688 quarlo
Kalendas Julii, indiclione prima, quod constal ex nopoleos; reliquis vero civiiiilibus ejusilcin provin-
ci;c (Narhoneiisis Galliae)Arelalensi assignatis -epist.
ejus epilaphio, in quo legilur : Depositus m idus 109. (Soniier lib.-v, cap. 5.) -
£l ilerum translalus huc a beaio papa Scrgio iv Kal. Linea 20. —Beuius vero Leo direxitfidei catholicas
Jul. indict. i, ei in codice ms. Virdunensis ccanobii lomum el exposuit. Nenipe epislolain iilam dogmali-
"sancti Vitonis apud Mabilloiiium loni. II Analcct. eam ad-FIaviannm episcoptun
pag. 451 additur: Sedit in .episcopaln annos vigind quoKposl symbolum Nicaenum,Coiistantinopoliianum,
et Conslaniinopolita-
unitm, mensem unum, dies tredecim. Terlia cjusdem mim recitaiiim aclione secunda in
sancti ponlificis iranslalio peracla cst a Paulo Y. donensi, acclamatioiiibus Palrum concilio Clialce-
Eenselienius eiiim ad diem xi inensis Aprilis quo co- mam reclae fidei in eadem esse leslanlibus. suscepia est, rior-
Hmc Pa-
litur, reciiat Histoiiam eievali el translaii coiporis Irttm ftdes, hmc apostolorum fides. .Omnes ita credi-
ejiis ex ms. catalogo Ecclesiaasancli Pelri in quo le- r, mus : orlhodoxi ila credunt. Aiialhema ei qui ila nou
gilur: « Sacrum ipsuni corpus una cum ossibusalio- '',redil. Pelrus per Leonein ita loculus esl. Aposloli ila
rum Leonmn, Stcundi, Tertii, et Quarti solemni iocneruni. Praestal aulem summatim sallem recen-
rilu iii novum leniplum-iranslaluin iiiit, niemorala [sere ordinem gestorum ad ea praemissoruni, ut au-
die xxvii Maii, Doniinica infra octavam Ascensionis jcloritatis ubiqtte cusioditoe, et providenler
1*607,jjosl caniatas vesperas. Huic traiiskitioni proe- .!'iidhib.lae,poniilicia.
exeniplum ckuissimum elucescat, juxta
scntes fueriint, i etc. t.anctissimus dominus noster ea
"Paulus papa V voluit videre corpora eorunidem S. qu;e atligimus in dissertatione analyiica primatus
sedis inter Prolegomena hujus tomi, arl. 6.
saiiclortiin, viditque illaniulio animisuisolaiio. In ea- archimandrita, seu piaefeclus monaste-
Historia etiam legilur corjius sancti Leonis M. ante rioEutycbcs in regia urbe Constanliiiopoli, novam haeresim
banc translalionem condiuini fuisse in capsa lignea, titiiii conlra Nesloriaiiam invehittir. Cum
iu qua quiescebat corpus beatissimi Leonis- Magni . 'piocutiit
eiiiui Neslorius duas personas in Jesu Christo impic
papm Primi a Sergio I reconditum. assererel, una scilicet aeterni FiliiDei, alleram vero
i se coiifictam Yirginis MarioeFilii lanquam a priori
SOMIER. ',Jiversani, Eulycbes opinatus esl, lniic crrori oppo-
silain veritatem sese inveciurum, si unicam quoque
Nuni.- 66, linea i. — Leo nalione Tuscus, etc.; et i in Christo natuiam , quemadmodtim una est per-
lin. 21. •— Mnltas epistolas fidei, etc. S. Leo nonii- :sona, docerel:«Muliosigiiurin impieialem propriam
nis priinus appellatur Maqnus ex eo quod inter ][):'a_siimpsilinferre(ut Flavianusad S. Leouemsci-i»
55« ANASTASIIBTBLlOTIfECARIi '- S3S.
-bii) dicens :. atite itiliumanationem quidem Salvato- A nensis gesla sunl, cum ex Pagio supra .reSiiierimus5
ris noslri J. C. duas naluras esse, divinilatis ei bu- - non piiiainus hic ileraiida in nolis archiepjscojpiSo- ,
manilalis : posl unilionem veio unam naturam.fa- -* niiei'.
i Seligeinus atiamen noiinulla, gesin, tain anle
etam. ... Adjecil autem elaliam impielatem, dicens: itjoam post coiiciliuin in cojiiosa serie faciorum feli-*
Corpus Domini, quod es. Maria factum esl, non esse cilcr i observala ex capilihus subsequeulibus_cjusdem:
noslrae"siibstantioe, neqiie-humanae conspersionis; D.-archiepiscopi .lib. v, ex cnp. 8, pag. 557, iconsi-
sed huinaiunn illud quidem "vocal, Jion lanien nobis . liuin auke Coitsianiinopoliiaiue in. expeienda aputl
eonsubstantiale. neque geiiitriei ejns secundum c.ar- Ephcsum syno.do .generali erat. longe diversuni a,
nem, J elc. Novus hic hoeresiarcliatiamnalus fuil in isitidio pajiaeLeonis j*naccomiuodanda aueioittnte.ei--
concilio Conslanlinopoli liabilo lanquam renovator ^ .dein coiivocalioni. Aulica; tric;e, ab cimucho Chiy-
errorum Yalenlini ei Apollinaris : et eumperliiiax, saphio praepoicnii earuiiideni invenlore, et inlcsio-
iri assumpiis erroribus recusarei ab -iisdem recc- . boste S. J?iaviaui,.Eiilyc!ietisvero jwtrociiulore, in
dcrc, cominunione privalus, el exauctoratus fuil id intender-nnl, ut recte, judicata a FJaviano dissol-,
muner.e presbylerii,, el regiinine monaslerii priva- vereiiliir servafa Jarya justitiae. Yario moiimine in-
tus. Eutycbes ad sedem aposlolicam appellalione in- cassiim proiuclq, ilitid landeni occurrit, ut in con-
lerj)osila, sese falso insiinulalum h__reseos jactans sortiiiin faciionis adiiiberct, Dloscortmi Alexandrir
contestaiorios libellosadversusEusebium cpiscopum, ntun, euin Eudocia Aogusla Flaviano infeosa {loien- _
a quo aceusabalur, proponere compulsus esi. Per ter aiicluruin aptid TheoJositim faeile circianvenicn-."
eunuchum Chiysapium ita se insinuavit Theodosio (luii).priiicipein, et ad sua voln traliendum.-Dtigitur**
principi, ul liiieras .ab co impelravit.-quibus Leoni -{jin concilio don.iinari-possehl, longiiis a .couspeclu"
papoe cominendaielur. Tenlavit eliamOccideiitales poniificis Lconis, et sub' oculisTlieodosii.esse indi- .
episcopos pra;occupare adversus S. Flavianum, a cenduin curaiil, cxclusis ejiiscbpis qui Flaviaiio *fa-
quo fuerat depositus, qttos inler S. Petrum Chryso- verenl. tll^occideiiiales quoqtie inde arcerenluf, ;
logtimpraevenire studuil, sedJrrilo conatuj.nam S. serius ad eosdeiii.peiferri convocalorias lilteras stu"-.'
archiepiscopus ila rescripsit ad JSu.ychen : « In 0111- dem. Leonem'.(juideni acciri snadent; qtiein.cum
nibus auiem lioriatnur le, 1'raler bonorabilis, ul his, considcicnt per ea_ tempora difficilia ex linlia non *
qu.as a beato papa Romariae-civitalisscripta siini, abscessiiriim; pracsideridi n.uiius Dioscoro. Alexan- "
obedienler altendas : quoniam B. Petrtis, qui in pro- drino oi.laium iri sperabaiil. Incaiituin -principem
pria sede et vivil el praesidel, procslal quoerentibus - ex composilo iia perlrabiiui ad priinas partes .Dio-
lidei verilalem. Nos enim pro siuriio pacis el fidci scoro decernendas,-lanqunm Nifanne synodi decrcia _
extra consensum Romanae civitaiis episcopi causas scqueretur. ln synodum itnque praidatoriam degene-
audire non possumiis. » ravit itidictuiu Ephcsi conciiiiim..Licet 'enini S.Leo'
Ctiin ex liiierisiiiif.cralorisnovissel B. Leo tur- suos legaios dirigeret, ul suaiii.prseseiiiiam siippleu-
bas in Ecclesia Constanliiiojwlitana subortas ex boc ies synodo de more pra>sidercnt,eos.que insirueret
discrimine, imperaloris zelum commendal, quod lilleris ad jirinripem Theodosium, ad Puiclieriam;
non inodo regium, sed etiam. sacerdolalem aniniuin Augustam et ad episcopos dalis, ui omnia servato
in eo compereril, tempusque poscil ut inslrualtir, juris ordine peragerenlur, et -jus I.iud in bisce lit-
de quibus aesliniet, eiini arguenditm. Validas vero teris exercerel i posiolicie cui_e proprium, praescri-
.epistolas eiiam ad Flavianum misit: « Miraniur, p bentli scilicei conciliis generalibus (jiiiestiones in"iis
inquiens, (faternitatem tuam quidquid illi scnndali decidendas eldirigendi judicia circa ea. jiroferenda;
fiierit nobis reticnisse. Sed' respicientes ad causam allnmen universa boec Leonis cura eludcbalur non
facli tni nosse volumus rationem, el ustjue ad no- soluin occuliis dolis, sed aperta violenliaac lyraniiide,
stram noliliam cuncta deferri, etc. Ei ideo quia di- qiiaiu Dioscorus praepoteiitiuinfavore su.Snixususur-
leclio tua de tanta causa nos videt necessaiio esse pabai. Occupaverant eiiim coneilii aditum arnuiia ma-
sollicitos, quam plciiissiine ei.Iitcide univeisa nobis, niiauke niagnaies, oblentu quijlein nvei-ieiitlariinilur-
quod ante facere debuit, indicare feslinet. t Huic bariiin, el liiierlatis Palrum asserend;e, re auiem
epistolae obteinperans sancius FlaYiaiitts certiorem vcra ad bancoppriniendain, el nd eas lurbasaugen-
reddit Leonem diligenti et exacta narratione gesio- xlns, quas ipsi couciveiaiit.ln ipso sessionis exordio
riim : et aposioIi.CK.?.edisauclorilate cuncla com- id iiperle constitit. Nam'Dioscorus .comra fas in lo-
probal : s Cominoius itaque, aif, sanciissime Pa- cnm principem Romanae EcclesiaeJegatispraeseiitibiis
ler. . . propriam faciens commuiieni causani sinnil de morc assignandum prosiliens, hos sibi assidere
tiecernere adversus eum regulariler faciam, et per adinonebal. Legaii vices habentes papa; Leonis assi-
"piopria scripia dignare... Causa enim eget soliun- dere non passi sunl, eoguod non fueril dala prmses-
modo vestro solatio, atque defensione, qua debeaiis sio sanctm sedis eorum (ail Liberaius in Breviar.,
•consensu proprio ad tranqiiillitatein et paceni cun- cap. 12). Extra ordinem igiiur spectatores facli re-
cla perducere. Sic eniin ba_resis quae surfexit, et ruut quae subinde agerenlur, eupienles eliam aver-
iuiboe quaepropier eam faciae sunt, facillime de- tere, si posseni, deteriora cjus iiifausii congressus
sl.!'iientur.Deocoopei*ante,per saciaiissimas veslras nioliiniiia, in vim aperlam pioruere universa cou-
liileras. Removebitur aulem et conciliuni quod fieii D spiciunl. Leonis liuer;e non admissae: Eutychelis
divulgaiur, qunlenus nequaquam ubique sanciissi- libeilus recejilus: : el Dioscoro praecinenle,' auclor
_mae lurbeninr Ecclesise. > libelliresliiuuis Flaviniius cum aliis calholicis epi-
Quod hic subtii! de removendo concilio, illud re- scopis Iia*reseosinsiniulaliis et in vincula conjeclus':
sjricil quod Euiycbes cum sua faclione tentabai, queni provocanleni ad sedem ajioslolicam Dioscorus
iicinpe conciliuin indici apudOrienlales, ubi fautores * ex episcopo factus cnrnifex tol ptignis calcibustjue
utpost triduum in exsiiiogravissiiue pla-
plurimos sibi pollict-batui*.Conccssil aiiamen S. Leo coniudii,dolore
tti apud Ephesuin, poslulaute id Tbeodosio, conci- gartnn confliclatus obierii T ade*o-i:i nou
iiiimhaberetur, quo eljain legaios suos niisit. Yertini synodi noiuen, setl lalrocinii Epbesiui apud posleros-
cum his dogmaticam cpisiolam siiam ad Flavianum b;ec iufelicia gesla oblimierinl.
a se persciipiam indioat imjieratori esse transmis- « Et hi quidein-qtii missi sunt (ail Leollagnusde
sam, ut ex illa coguosci possil: Quid calholicaEc- suis iegalis in epistola 26 ad Pulcheriain) recktninvc-
clesia universulilerin sacramenlo DominicmIiicarna- runt in synodo sicutoportuit, unius Iiominlsnon tam
tionis.credal el doceal. .tuiicio quam furori proleslanles, ea quae per vim
Hanc igilur epistolam Patres concilii Chalcedo- meiunique gererenttir sacramentis Ecclesiae, et ip_,i
nensis postrecitatum de niore lidci Nicaentieet Con- syniboio ab apostolis insiiiuio praejudicarenon posse;
siantinopoklaiiaesynodi symbolum aclione secunda nec se ab ea fide ulla injuria separandos, quainpie- •
ea qua diximus acclamalione legerunt. nissime cxposilaniatque digcsiain a sede B. Aposioli
Ctetera. q_u_ein piosecutione concilii Chalcedo- Petri ad S. synodtnu detuiissent. Cujus cum reeiiaiio
 ~
537 HISTORIA DE VITIS ROM. PO.NT. — S. LEO. 538-'
. poscentibus cpiscopis nonsil athiiissa, » clc. A non
u doginalicam suam Iraditioni anliqua. confoi- !
Ex cap. 1 ctii liliiltis est:- Episiola*ab occi.Ienlalis uietii.
u
iniperii principeel Augusiis fetn.ni. sciipiae, in qui- Yidelur Theodosius aliquam reparalionem allu-
busVecognosciiur Romaiiiis poniifex snprenius ac lisse li daninis a se ignoramer illnlis Ecclesia;, cnia.-
legitiinusjudex in cansis PHeiei episcoporum. e
eunuchiini Chiysaphiuin amnndaril landeni in exsi-
Cum Tiieo.losiusab Eiilychianis-cireunivcnlus sibi ii liiiin,, et uxoiis l_udoxiaerecessum in soliludiiiena
arrogassei supra Epbesinain synodum atictoiitalen*' iion n oegi'e tuleril" Erai forlasse proximus ad caelera
ad euiiinon peiiineiileni, decidendi scilicet tanquam per p Leonem- iusinuaia cxseculioni deinnndata, nisi
.irbitrum de piuesldeiilia itc .decisiiuiibus concilii, morie n prsevenius inopinaia vivere dcsissel.
ijuod conseqtiens erai, usurpavit eliam j'us ounfir- Ex. cap 8,. ubi de convocalione generalis concilii
iiiaiidi.ipsuui eoncilitini :..edicto pioposilo, in tjuo (Cbalcedonensis agitur Romaii-e se:lis aucfoiilaie
luec at.leiiiat.cxprcssc iegenda-.actioiie5-sac. concilii - indicii'
i ac celebraii, nec non de lesiimouiis pro
Clfnlccdonensis..-.', . . e
eaiiem auetoiilate prolaiis.
S.-Leo provide occurrens lotinalis ac scandalis Egrcgins princeps Marcianus Theodosii"successor
pro sui bffifii"aiicloriiale, jirseier ca quae per se i: impciii primordia rile ausjricatiis a defensione reli-
gessil, insinuari elkun curavil deecploabEulycliianis gionis g caiholiciBa Theodosio ncgligenlius procurata,
jiiincipi.sanior.a _co,usiIiapcr-Yaleiiliiiianum-Aiigtt- ila i scrihit ad Leoncm Magntim, ejiis aiicioritaiem
siiim Theodosii geiiermn, et.jier Galiam Placidiam recognoscens
r indicendi ac celebrandi synodum oscu-
ejiisdeinTlieodosii innirerii/Geiieii hujiis ac mairis menicani:
n « Pro firniitale et siatti noslri imperii.
liitera. in Chalcedonensis coiicilii .colieclione etliia. n aileninin
a divinitatem tua sanclitas deprecelur, ut
jiavie i smit docuiiicula linplissima Romanae sedis el e lale proposilum atqtie desiderium habeaimis :
aucloriiaiis etiaiii a Caesaiibus et Augustis co- qtiaienus q onmi impio errore sublaio, per celebran-
gnila*. _ . - d
dam synodum,./t! auctore, maxkna pax circa omnes
< Nos a «ostris lriajofibus traditam fideni (ait Ya- eepiscopos fidei catlmlica- fial ab omiii scelere pura,
-leniinianus) debenius cum onini compelente devo- •et e inlemcrata consislens. J etc.
lioue defendere, et dignilalem proprioe veneralionis Nee secitts loquitur Pulcberia Augusta M'arciani
B. Pctro aposlolo iiiiemeralam et in nostris leinpo- «xor u in episiola cum superibri edita prima jiarte
. ribtis cbnst rvare-:, quatenus beatissimus PiOinanae concilii c Chalcedonens>s: « et propterea tna reveren-
Ecclesiaeepiscojius, cui principaiiimsacerdolii stiper tia t quocuiiqiie modo prospexerilsigiiificare dignetur,
oinnes anliqiiilas conluIii,-Iocum habcat, acfaculta- n
ul.oinnes eliani loiius Orienlis episcopi ,*Thracise-,
lem de fide ac sacerdolibus-_u:!icare,i eic. Insinuat aatquc Ulyrici (sicut eliam noslro Doniinropiissimo.
eonciliij_erieralis indiclioiiem inira llaliam, etc. - i
imperalori-meo conjugi placuil) in tinam civitatem-
. Galla Placidia ad_euindemscribens, rogat c ut se- . velocilcr
\ ab Orienlaiibus partibus valeanl convenire n
.cundum formam ei dclinitionem aposlolicoa sedis, et c illic sancto concilio, el de cathoiica confessione,
quam et nos lanquam proecellentem similiter ve-e- et e de his episcopis, qui anle boc segregati sunl,
ramur (ut scilicet vencrnlus l'uit generis stii aucior sicut s fides, et christiaiia pietas exigit, te auctore
Constantinits Magnus)in statu sacerdoiii ilkcso nin- decernant.
_ t
nente per omiiia Flaviano ad conciliuni npostolicte Hancigitur auclorilatem cxerbens Leo Magnus
.sedis jiidicium tiansiniifcttui', in.qua primus ille, qui p iniliclo
i apud Chalcedonem concilio atlesse legntos
eoelestesclaves ineruil aceipere^piiiicipatuin episco- ssuosjubel, ct ad concilii Palres perscribil, « ui. re-
palus ordinavit, > elc. jecta penitus audacia disputandi conlra fiilem divi-
~j
Eudoxia quoque Valenliiiiani uxor, et Tlieodosii nitiis i inspiratam, vana errantium infidelitas con-
filia simililer pelit, t ul qiiidquid in illo luuiulluoso, tquiescal: nec liceal defendi quod non licet credi :
iniseirimoque concilio coiisiilttium cst (Ephesino cuni c sectindunvevangelicas auctoritales, secunduin
Dioscori) omni virlule removeatur, ut omnibus inte- prophelicas
\ voces apostolicamqtie doctrinam plenis-
gris perinanentibiis, ad aposiolicoesedis, in qr.a pri- sime j et lueidissime per litleras, quas ad heaiae me-
• inus aposloloruin B. Peirtis, qui eiiam claves regui moriae i Flavianuin misimus, fueril declaralum, quee
eoeleslis suscipicns sacerdolii principaiuin tenuii, sil _ de sacramento Jncarnalionis D. N. J. Christi pia
-
episcopalus catisa niillaltir. D t sincera confessio... Prioris auteni Ejihesina.
ei
His Atigusiis iesiimoniis dc stiprenta S. sedis au- »< synodi cui- bealie lnemoiioe Cyrilltis tunc pra_sedit,
clorilate lam luculenter prolatis accensere liceal **in i Neslorium -specialiler slalula permaneanl : ne
Theodoreti episcopi Cyri epislolam 1 iii, qun ad S. lunc i damnata impielas ideo sibi in aliqtio blandia-
Leonein provocat, -ctim in Ejihesino conciliabulo Ilur, quia-Euiycbes justa damnalione pereellitur.
fuisset tlepositus. « Si Paulus proeco veritatis, tuba Purilasenhn
] fitiei, atqne doclrina*,quam eodem quo
sniiclissiiniSpiiilus ad niagiium Petrum ciicurrit, ttt sancli: Paires nostri spirilu pra*dicamus, et Neslo-
iis, qui- Aniiocbiae coiilcndcbanl, ab ipso alfcrret irianam, et Eulycbianam ctiin suis auctoribns con-
soliiiioiiein; nmlto magis nos, qui abjecli suintis el idemnat pariler, et persequilur pravitaiem. »
pusilli ad apqslolicamvcslram sedemcurrimus. Vobis Cbalcedone igitur celebralum luil concilium, eiii*-
namque per omnia priinos esse convenil... Ego D"| 'praesedertinl de"more legali pontificii, ut aclione
autem apostolifaevesli';c.sedis exspeclo seiilentiani, prinia et sequeutibus diserle lcgilur, qui semper
,el supplico, et obsecro veslram Snnctitatem, ul :iuiino loco uomiiianiur, et qui testantur actione
mihi appellaiiii jttsium veslriim et reclum jutiicitim leriia de Leone, « qui noslram parvitatem huic
opem leral, et jidieal ad yos accurrere, et ostendere -;sancto concilio |iro se praesidere proecepii, elc, ct
meam doctrinam vesligia apnslolica sequenteui. i Et .actionc prima cxpresse declarnnt benlissimi alque
in epislola 116 : « HaLietenim sanciissima illa setles apostolici viri papaa nrbis Romae, qtiae *st capul.
(Romana) omnem per orbeni Ecclesiarum ducalum oiiiiiiuin Ecclesiafum prxcepta se hnbere prae mani-.
et principalum mullis quidein de causis, » elc. bus, qttibus praeciperedignalus est ejus aposlolalus,.
- llanc igiiur aucloiiiatem exercuit Magnus Leo ul Dioscorus Alexaiidrinorum episcopus non sedeat-.
etiaui in admissione Analolii ad episcopalum Con- in eoncilio, sed audiendiis inirouiiilalur. Hoc nos-
siantinopolitanum a Theodosio, expelita. Legntos observare necesse est... judicii sui necesse e.t-eum
euim ea de re misil, ul cerlas conditiones alierri dare raiionem : qttia cuni peisonam judicandi non-
.curarent de exjdoraia Analolii confessione catholicae baberel, praesuinpsii, el syiioduin ansus esl facere-
fidei.piiblice habenda, daniiiando Ncslorii boeiesim, * sine auctoritate sedis ajiostolicee, quod*nunquam;-
et Eutycheiis, adinitlendo Cyiiiii epistolam dogmaii- licttit, nuiiquam factum esl, » eic.
cam a S. sede approbaiam, in qua Nicacna.fidei i Jussa Romaiii ponlificis illico paratam inveniunfc
summa explicstur, et Iectissima SS. Pairum tesli- exsecutionem. Episcopus Alexandrinus e subscllio-
luonia pro eatlem calbolica fide asseruiilnr, nec judicum descendens quod anie oblinebal, in mediumi
 &"*9 ANASTASII BIBLIOTIIECARII . 5.0
pr.odii, utpole accusatus. Eusebius Doroleensis ej"usAL Ex cap. 9. In quarta aclione aulicis commissariis
accusalor insiat, ut cogalur in concilio respondere petentibus, qititl conslittttum a synodo fuissel de
<lehis, « qti.T.a nohis, inquil, et ingenmiur, reliciis fide calbolica respondenles, c Yicarii sedis aposto-
in sanclo litic concilio nioninientis ab eo conlra nos licae pervirum revereiidissimnin Paschasinum dixc-
gestis, qua: per possunius oslendere, eum et allenum rtint: Sancla synodus fulei regulam quoe apnd Ni-
esse a catholica fide, el impietale repletam haeresim c-cam a Palribus est consliittta sequiitir, el lenet.
roborasse, et injusle nos deposuisse, » eic. Theo^o- Sed etian), eic. Terlio' vero beaiissimi aique aposlo-
retus Cyri, a Dioscoro pridem depositus in concilia- lici viri universalis EcclesiasjiapneLeonis, ha_resi:n
bulo, ne qiiidtjnam reclamantibus faciiouis Dioscori Neslorii et Eulychetis daninantis direcia scripta,
episcopis, ingredi jiibelur, ui sii particeps synodi, quid vera fides haheai, exposiieruni. Siniilitor vero
quia et restituit ei episcopalum sanclissimus arclriepi- e! snncln synodus banc fidem lencl, Iinnc scquilur :
scopus Leo, etc. Examiuantur acta conciliabuli Ephe- niliil ampliiis nec addere jiolcsi, nec minuere...
sini. Respondere jubctur Dioseorus, cur episiola Episcopi elamaverunt : Oinnes sic crediiniis , sic
Leqnis pap;e ad Flavianum, quam Iegi exspnscebant bnptiznli siimus; sic baptiznmus; sic crediiliinus;
episcopi, Jecta non fueril, licet jurcjurainio non sic credimus. »
seinel |)iomisissel, enm lecluin iri. Ex ejusdein re- Quin etiam vocis lesliinnni-i ad lidemnl subsi-
sponsis, aliorumqne in illa convocaiione pra.ieiilitim gnationis iiionimenluin epislola snnrlissimi Leonis
cognoscitur, suppressam fuisse sludiose. Convincilur consonal (Nicoenoa fidei 518 Palruni, eic) ei subscri-
Dioscorus de aclorum iiilerpolalione, et de vi aperta psi ei. '
adversus episcojios adbibila. Declaratur injnsiedam- p Tricasnonnullorum ex nuperis scrijitoribus nexas
naium ab bocrelicis fuisse Flavianum sancla. me- super hac subscriplione ferme pudet referre : qui
niorioeepiscopum, cujus fides concordat cum aposto- contendunt exaniini subjeclam fuisse Leonis epislo-
ljj3asede, el Patrum tradilione : quare concluditur, 1Iam, et de illius conformilaie per viam examinis
•lecessarioin eos relorqueri oporlere senlentiam : et proimntiatum
] a Patribus. Iloc auteiu dicere nemo
.nfiiieactionispiGposita dcposilionis sententia contra potesl.] nisi abulatur verbis concilii. Per ea, quoesiint
Dioscorum ejusque, asseclas, teslimonium reddimr a: nobis hactenus prolala, sole clarius palet, a Patri-
laudis epistoloe papoe Lconis, ul|)'ote quae adversus bus 1' Chnlcedonensibus iiiinquam ;pro|)osilun) fuisse
Eutycbis infiilelem et conlrariam calholicaercligioni ad deliberanduiii, num recipienda esset tlogmatica
eniergenteni diibilalionem perscripla fueril. . 1
Leonis episiola, et a se subscribenda;"sed iniiiiim
. Secundte aciionis exordium ducilur a fidei catho- fecisse ' Patres ab ejusdem ncceplalione : el unum er
licae professione juxta receptam formulam in gene- pracipuis 1 capitiims unde Neslorius condemnabalur,
rnlibus conciliis, et a declaratione Palrum cum Ce- Iioc 1 ipsum fuisse, « quotl neque epistolam legi per- .
cropio episoopoSebastopolis leslanlium : « Enierse- 'misilbeaiissimi papoeLeonis : qua non lecla, scan-
nint quae ad Enciychclem pertinebant, et snper iis tinliimet ' kcsionem sancloe Dei Ecclesiae per lotuin
forma dala esl a sanctissimo arohiepiscopo Romanae oibeni < lerr;e pertiilerunt. » (Acl. 5.)
urbis; el sequimur eum, el episloke omnes subscri- In secunda quidem aclione, ubi lecta fuit epistola,
psimus. Reverenilissiini episcopi clamaveruni : Ista et < a concilio suscepla, non jiraevioexamine judiciali.
omnes dicimiis : sulficiunt qua. exposita stinl : alle- sed ' acclamaiionis, etlaudis lesiiinonio reddito, epi-
ram exposilionem non licet fieri... Fides bene dis- p !scopis Ulyrici, ac Palseslinaedubia t|uaedam suborta
ceptala est a 518 snnclis Palribus, et firmata a san- sunl ' circa nonnulla in eadem episiola eniintiala.
clis Palrihus Albanasio, etc, et niinc itertim per Yerum his duhitationibus nibil pensi habilis (praeier-
sanclissimum Leonem; et piecamur, ut ea... reci- 'quam quod unus ex episeopis, cl unus ex diaconis
fenlur. » Lccto deinde symbolo Nicaenoet Constan- 'similia qua.dnm allegaruiil ex cpistola Cyrilli ad Ne-
linopoliiano, necnon cpistola Cyrilli al Neslorium !slorium), concilium ilenuo acclamnvit: Nemd dubi-
el ad Joannem Auliochcmim, episcopi clamaverunt: 'tat, etc, ostendens, de supreiua hujus episloke au-
< Omncs sic credinius. Papa Leo sic credii. Ana- 'clorilale nemini dubium inhierere. Quin etiam com- .
'
tbema ei qui confundit et ei qui dividil...Ha_cPatrum missariis principis suggerentibus « peculiarem con-
litles,-Iisec aposloioriim fidcs. Pelrus jier Leonein ita gressiim
( fieri posse apud Aiiatoliuin Constanliiiopo-
Ioctiius.esl: aj.osioti ita ilocucrunl... Ifac in Epheso lilanutn
' episcopum, in quo coinmuniier de fide tra-
cur lecta non sunt?Ba.c Dioseorus occultavil. . Nos ctelur, < ui qui tiubitanl doceantur ; lerlia vice oin-
ila ereditnus. Omnes ila credimus. Noslrum nullus ncs ' reverendissimi episcopi clainavertml : Nos ita
dubilal. Nos jam snbscripsiinus. > <
credimus: omnes ita credimus: sicutLeoilacredimus _
In lerlia actione Paschasintis tanquam legalus nostrum ' niillus dubilat : nos jam suhscripsimus. >
papoc concilio de more prsesidens, et perlracianda 3Denique el ipsi cpiscopi lllyriciani, ac Pakestini in
proponens ait : i Nostram parvilatem buic sanclo < quarta sessione scriplocontestali sunl .difficultatessibi
concilio pro se (calholicus papa Leo) proesitlereprae- suhortasnoii
. aliundeprovenisse,quam ex Iingttaeipsis
cepit. Ideoque necessarium esl ba.c quaein medium iignolaeobscurilate : « qui locum conlinent aposto-
'
proferuntur per noslram inleiloculionem disceplari. n lica_sedis, quinobisdiluciilaverunt quaeliiiguaeobscu»
Propter hoc igilur porreclus libelltts a religiosissimo '
rilas secernere subnotabat.. .buic epislolaeconsensi-
fralre nostro et coepiscopo Ensebio susceptus.... re-. '' nius, et subscripsimus. .. Aliqua ex ipsa obslitertint
citetur. » . verlia...
\ Audivimus a sanctissimis Palribus, etc,
Procvia triplici monilione canonica, Dioscorus'va- < quia iiullam dicunt nariiliouein... propter quod con-
£
rias excusaiiones oblendens ad conspectum synodi se sensimus, et lomo subscripsiums. »
sistendi tleposilionis sententia percellitur, quam Concedo eiiam tredecim _Egyptios episcopos re-
legati ponlilicii proferre epnlra reum convicliini ila cusasse
< subscribere, oblendcnies causam, quod
roganlur ab unirersis concilii Palribus : « Pelimus -^ Alexandrina sede vacante, cui eranl subjecli, non
igilur veslram sanctiiateni, qui habes, magis autem possent 1 post archiepiscopum snum de more si-
qui babelis Iocum sanciissimi pajiaeLeonis promul- gnare _ : « Reverendissimi episcopi _£gyplii dixe-
gnre in etiin etregulis insilam conlra eum proferre runl. i .. Consenlimus his, qua_decrevit poteslas ve-
senlentiam. Omiies enim, el lola universalis synodus stra. £ Non contradiciinus : sed eligile archiepisco-
eoncors efficitur vestrae sanclitalis senleniiae. » _
pum : Hunc exspectamus, usque dum ordineiur. »
Denique jnqlatae per legalos senlenliae synodus ' His tamen supplicalionibus, el oblaiionibus uon
asseriiiiur, el subseribil, el in relatione ad Pulche- satiss deferendmn rati .concilii Patrei-, proni jam
riam bac formulaulilur : « Christo ad intelligenliam eraiite ad judicium de siispicione. baeresis iis intcii-
prospere dirigeule, qui ostendit in Leone mirabili ttandum, nisi legali sedis aposiolicaeiiiiercessisseni;
veriiatem : quia sieut sapiente Pelro, ita el islo uli- inierlnqiiente.
i Pasehasino : « Si prajceperil gloria vc-
tur asserlore. i sstra, et jubelis illis aliquid pricsisii humanilaiis;
Sll HISTORIADE YITISROM. PONT. —^S. LEO. 542
fidejussoiibus daiis, non cxeanl de ipsa civilate, A sterio papse? « Quaenostro prius niinisterio Dmuinus- '
quandiu Alexaudiia episcopum accipiat. Jmliccs, et dcfinivil. .,. ul-vere a se protliisse oslenderet quod
senaius dixerunl : Saiictissinii Paschasini sil «lr- jiriusa prima omniuin sede lormatuin lotius Cbristi
niuin judicium. » orbis judicium recepisset: ut in boc quoque ca*piti
Hoc igilurbonoro susccpia fuit a synoilo Chalee- membra concordent. >
donensiepistoladogmatica M gni Leonis,qiiidquid sti- Quod aulem plene confirmai, dccisionem Leonis
stirrelNeolericus, (Nal. Alex. secl. i, diss.15)imagina- ad juridicum examen revocaiain non fuisse a conci-
tus suscepiam a concilio, el approbatam prasviojuridi- lio; sed concilium credidisse suarum esse parliuuv
co exaniinejudiciali, ctnn y.riuseam adfidei regulasex- debiluin accepiandi epistolam dogmalican), el con-
pendisset. Conieiidii, sc icaium incursnrum blasphe- formandi pontificio judicato propriuui judicimn, est
miae iu Spirituin sanciuin, si aliam ucceplationis id quod contigit aclione' qtiiiua. Propnsila ibi fuit
iiietliodum s^-nodo universali atlribuerel.- Cmcum definiiio fidei, cui omiies ajiplaudendo acclamarunl,
illud agendi modum d concitio cecumcnico iri- praeter nommllos Orieniales, et legatos Romanae
iittissem; reus btasrUeniim in Spirilum sunctum sedis. Hi conlendebant, deesse aliquid proposiue de:
milti viderer (ibi).- Alier receinior de eodem negoiio finilioni, ciim non exprinieret universa quaKLeonis
periracians altribuil episcopo Lycaoniaesuffrngiiiiii, cpislola coriiiuebat cirea duas in Cbrisfo nalu-
iiiiiiqunm ab eoprolatuin, i.einpe : S. quispiam in ex rns posl unionem hyposlalicam inconfiiseconfileii-
josi.ionefidei per Leonis epislolamdeclaralam aliquid tlas. Persisleritibus episcoj.is in afurmaiido, nihil in
improbandum repereril, se id non cttrare; sibi enim ea definitione desiderari, sed esse couforinein epi-
id ra.rim, ut non conlratiical exposiiioni a Patribus JJ slolae Leonis : «Epislolam sanciissimi Leouis susce-
NiCiCnisiradiloe.Yerttmsi aitendaniur vcrba Meopto- piinus, el stibscripsimus . . . Archicpiscopus Leo,
le.ui illius episcopi Lycaoniae,- longe diversam a ul credimtis, sic credil. Definiliosubscribalur. D_(i-
sciiptore ntipero senlen iam iudicani: «Jam in !e, nitio babct omnia. Defiuitiofidem babet. Leo eadcni
inquil, ab inilio nosira palria ab oinni haeretica Iabe dixil, quae Cyrillus; Coilestinus, quae Cyrillus dixit,
puia ejiismodi qulcslionum', et coateiiiioiium expers finnavit. Xystus firmavil, qu;e Cyrillus dixit t Re-
fti.t, nosqiie simplicius credidiinus, Patrum fidem spouiierunl Icgaii :« Sinonconseiitiiiiitepisioke apo-
seqtienles expositam in Erbe Nicama, quam postea stolici et bealissimi viri pap;eIeonis , jubeie iiobi.*
imerpreiatiisest bentaemeinoriae Cyrillus, ac denuo rescripta d.ui, ut revcriamur (in Occidentem) cl iiii
dcclaravil sanclissimus ac rcligiosissinuis Romana** synodus celebrelur.» Huic etiain legatorum protesta-
nihis archiepiscopus Leo : nosque rursuni liis expo- tioni patrocinium accommodantc Marciano Auguslo,
si.ionibiii non adveisanmr. Quod si quis babere se cjusdein commissarii ab episcopis quaesivcriinl :
ptil.ii occasionem aliqtiam coiitradicendi .advcrsus « Dioscorus dicebat, quod ex dtiabus naluris est su-
exposiiionem Jieatissimi episcopi Leonis ; ipse simul scipio, duas non suscipio. Snnclissinius auiem archi-
(juaerai, aique coniendat, nobis nulla in re contra- . episcopus Leo duas naltiras dicit esse in ChriMo
(iceiilibus, aul rtpugnantibus exposilioni ireceuio- rinilas, iiiconfuse, incoiivertiiiiliier, el indivisibililei'.
liim decein et oclo, el eoinm qui poslea fiierunl in uno unigeiiilo Filio Salvalore nostro. Quem igi-
centuni qiiinqiiaginia SS. Palium Fidei. « Hoc di- iur seqiiiinini, sancliim Leonem, aut Dioscortim?
ccre \aliie differl ab i.isiimaiione, quam Neoiericus Revereiidissimi episcopi clainaveriinl: Ul Leo, sic-
i.le obtiudit contia auclorilaleiu Romani pontificis, r credimus. Qui conlradiciiul, Eulycbianistoe siinl..
dnm per illa verbaepiscopi Neojiiolemi declaralio- Leo recle expo.suil. Magnificeniissiiiii, et gloriosi'.-
nem expressam indicanlia pro epistola Leonis a.que siini judices dixerunt : Ergo addile dcfinitioiii, duas
ac pro epislola Cyrilli, et pro synibolo Nicaeno,novus esse nnluras uuilas in Cbrislo, inconverlibililer, et
Iiicinleipiessigiiiiicari docel impuneiu fore disseu- iiiconfuse. » Hoc ipsum igitur Leonis assertum cum
sum ab epislola Leonis. defiiiitioni inseiuissenl « quod una cum fide Nicoena,
Idem sciipior receniior niinis conlidenler perlra- Conslaniinopolilana, el epistolis Cyrilli ad Nesto-
bit ad siitiin .ysleina ponlificiae auclorilali ojiposi- Eiumet Ofifiitales, esse congruentem magni illitis
tum verbn Leonis in Doniino gloiianlis, «qui nulliim Peiri confossioni, asserunt, eicommunein qiiamdam
nos(inquit) in lioslris fiatribus deliinienlum susii- coluniiiain adversus perverse seniieiites,» ad confir-
nere j.erniisil: sed quee noslro prius niinisierio defi- irialionem rectormn doginaluin, eidem dellnilioni ita
nierat, universoe fraiernitafis irrelraciabili.lirmavit conroi'iiialoe.lumlegali nposiolici, tum Palres universi
asseiisu. » Ex bisce verbis opinator tolligU, solius siibscripseruiit. Nempe boc bonore ab aniiquioribns
synodi O-Ciinieiiicae irreformabile judicium dici opor- sicculis Iiabiiaesiuil decisiones Romanaesedis, ul com -
tere, et ad exainen non revocanduni; reliqua vero,, paraiae sinl defuiilionibus universalium syiiodomm,
etiamsi Romani poniiiicis sint, esse obnoxia relor- e"l ipsis oraculis divinarum Scripturaruin proxinio
malioni. , aecciibitae.
Nos e conlra observamus, a Leone non dici judi- In postrema actione concilii (quae fuit.sexta.de-
cium aeceplationem illam concilii, se.d assensum : cima) legati sedis aposiolicaeretulcrunt, pridie ejus
universtv fralernitalis irrelraclabiti firmavil assensu. diei post suuin e concilio discessum cum commis-
Assensus isie quando dicilur irreiractabilis, idcirco D sariis Caesareis,quaedamperlraclata fuisse adversus
tliciltir, quia semel praesiitus revocari neqiiaquam sacros canones, el disciplinam Ecclesia;. Archidia-
jioiest, jieque ab eo recedi liberum esl. Non vide- conus Ecclesiae Coiislaiiiinopolitaiuc resjiondil, le-
wr ullo mbdo significare, decisionem cecumenica? galos ante discessuin rogalos fuisse a cleficis illius
synoili adversari posse alleri prolalae a Romanasede, Ecclesioe,ul dignarenlur itna cum Pniribus cogno-
aul Chalcedonensis definiliones de (ide suae dogma- scere iioniutlla a se proponenda. Legatis vero repo-
ticae epislote. Profeclo ita lapsus memoria non fue- ncnlibus, se nibil habere in mandatis ab aposlolica
rat, ul oblivisceretur toties a se perscripla de S. se- sede traditis superiris, qua. cupiebanl clerici pr_efali
dis decisionibus anleqiiam concilium convocareiur. projionere, el idcirco exeuntibus e concilio; rogatos
Vide quaesuperiori capile recilavimus, Si repetere iiiissecotnmissarios principis, ul audirenlur, eorum-
bic liceat, ea tantiim indicenlur, quaead ipsos Pa- que preces remissas ad Paires concilii; hos vero ad
tiesscribit inconcilii' limine conslilutos : < Dnde, cogiiilionem precum procedenles quoedainslaiuisse-
frniies charissimi," rejecta penitus audacia dispu- •jiia*idem arcliidiaconus ex scripio reciiavit, super-
tandi conlra fidem divinilusiiispiraian_,vana erran- EcclcsiaeConstanlinopolitamejuribus Romae veteris-
inim infidelitasconquiescai: nec lio.eal dcfendi quod Jignilali fernie exaequandis, |iraecipue in ordinalione
non licet credi.» sisdem aitribuenda metropolitarum trium exarciia-
. Sed ne excedamus ab epislola ad Tbeodoreium. LuumPonti, Asiae, ac Thraciae. Conlra hoc pronun.-
Nonue Lco iu ca jleclarat, epislolam suam ad Fla- liaium, lanquam sexlo canoni synodi Nicaenaecon- .
vutii"in csse Dei ipsius definilionem, utentis mini irarium, et juribus Bcclesia; Roiriano., iegaii valide
543 ANASTASH"BIBLtOTIIECARIf
se opponenles, illtul circumscribendum esse pro-A speret modo quod per al.orum possit" offensiones
testanmr. « Sin al as conlradiclio noslra ("in- augeri. t Etin-epistola ad Pulcherlam omnino irriiat,
qiiiunl) bis geslis inlucreat, ut novcrimus, quiil et infringil consensiones' episcoporum,' eideni de-
aposlolico viro tltiivcrsalis Eccleske pap;e refcrre creio adversus Nictenos canones accommotlatns"; '
debeamus, ulipse aut de su;r sedis injuria, aul de in irritum mitlimus : el per aitrlorilalem B. Pelri
canonum eversione possit ferre scnieniiam. t Abso- aposloli generati prorsus drfinilione cassanms. In en-
Itila celebr.itione scssioiium, conciRi Patres allo- cyclica vero fld episcopos pro Goiisianiinopoliiani
quenles Marciaimm Aiigustum, tiim scribentes ud peiitione sirpplicanlesrcspontlet: « Nullus apnd- m»
Leoneni papani in liujus landes- efftisi: < nobis, iu- patrociniis ita poleiit adjuvaii, ul bis qu;e poslulat
qiiiunl, impenelrahilem in omni errore propugna- calcala Palrnm consliiutione consenliam, » el serio
torem Deus provisiil, el Romnmu Eecjesiae jinpnin ad singulos monel, e iie in cujitsquam graliamja nie
viclnrinm proeparavii, dortrinis-eum per omnin ve- velis postuiare qiiaasine ream uiriusque nosiruin nee
ritntis accingens,"ul quemadmodum fervens affeclu niihi concederc, nec lihi 1'eeaEobtinere. »*Hiscoii-
Petrus, ct bic affcctu ferventiore decertans, qm- gruenlia suni. qnoe rescribil ad Maxiimtm Anlio-
uem ad Deuni scnsiiin, inlelligenlianique pcrdti- chenum. et ad Tbeo loictmn Cyri, jil-eiiaconsianliie
cat. i Concil. Chnlced. pnrl. m, imin. 1 , cl ad nposiolieae in tnendis regulis 'Patrum, et exfmplis
ipsum Leonem : « Te tanqtiam lanli.bonjduce ct siioriini ('ecessbriim. Denique el in riala ad Prote-
auctore ad communeni iitilitateni Ecclesioe filiis hac- liuiu AIexa::driiiu!ii episloln (qui Dipscoro siiffectus
Tediiatem, sorlemque veritaiis osicndimus... Quibiis fuernl deposilo apud Chalce.Joiiem)perindc ac scri-
(quingentis viginti nobis) m quiilcm sicul meinbris "_ bensad Maxiinnm AiiiioclMiium.spOiideise non pas-
caput proceras in bis,qui tuuni tenebanl ordinein. i stirum, ut digniiali suarum sedium pra>judicia iii-
Posl laudaliim pontriiceni, ejusi|iie iegntos, ad ca- seraniur.
nonem deveniiint pro Coustniiiinopolitana Ecclcsia Jure autein-scrii.il, per qnoriimdam subreplioneiu
condiium, ctijus eondendi cansns cxponunt: scien- decrelum- illtnl einniiasse, cum ]ura Alexandrinte
tes, quia et veslra suncilas addiscens, el probaturai, Ecclesioe tiinc vacanlis ncmo iiiereiur, Autiochcnoe
el confirmalnra esl eadem. Riirsumqiie enunliant tuiain taceniis, ne cflerisam Anatolii inctirreiet; ita
probabiles causas. qiribus permoium iri Leonis ani- ul plane tlescrta essct c.ausa pr.ecipiiarum Ecclesia-
mum sperntil nd conltriiialioneni suain gestis ac rum, nisi legaii aposiolici fesiitissent.
decretis oinnibus concedendain _ licet adversaii Analolius Leonis adversaiionem non modo nr,n
sinl Iegati in re postreino proposita. Ejusdcm sen- regi'e tulit, seJ de illa gavisus esl, ctnn iude occa-
tenlise litleras tr.m Mnrcianus Augtislus, luin Pul- sioncm qua.rerel disseminandi gesia synodi Cbalee-
cberia, lum Analolius Conslanliiiopolitanus, tum donensis fuisse a Leone iinprobnta. Htnc tnmen ser-
Julianus Cocnsis ad Leoneni mitiunt. penli caluninia. Leo provkie occtirrit, daiis episiolis
Ex cap. 11. Confirmal Leo concilii Cbalcedo- ad synodi Patres, ad Augiisluin Marciamun alibsque,
nensjs omnia circa fiilem iliiilem coiislitnla, gau- in quibus ca quae de fide recle consiitttia confimnave-
dens,1« huiiiiliiatis noslroe scriplis (inquii) auclori- r.U, dilucide separnt ab bis quoe de mutalionedisci-
tate Domini mei beaiissimi Pelri Aposloli, et me- jilinoe inhibiierat, lanquam attentata contra Nicoenos
rilo roboratis rcligiosa unanimiiaie consenliens canones.
sancla synodus ab Ecclesia Dci amputaveril din- (Ex cap. xn.) Yigilaniia Leonis Magniproponilur
bolicorum sensuuiii diabolica cominenla. » Rescribit C in sua dogmalica episiola, ci conciiii Clialcedonensis
igilur : t Fraterna universilas, et -omniumiideliiun definilionibus a se confirmalis per omnes Ecclesias
corda cognoscant, me non solum per fraires, qui piihlicandis et slabilicndis. Elucet atitetn illa ex- epi-
vicem meam exsecnli sunt, sed eliam per apprn- slola, ad Havennium Arelaieiisem dala, una cum
bnlionem geslorum synodaliuni proprinm vobiscuin exemplo suoedogmaiicaead Flnvianum, utapud omnes
inesse senieniiam in soln vidclicel fidei causa (quod Galliarum episcopos eaindem perferri curarel. ,Quaui
sxpe dicendum esi) pvoptcr qtinm gcnernle conci- slndiose et venerabiliier ab onniibus suscepla jfuoril,
lium, et ex proccepio Chrisiianoruin principum, docentlitiera. Irium episcoporum ad Leoneni dalae,
et, ex consensu apostolicoe sed.s placuit congre- in quibtis paterna ejtistlem providenlia ei. aposiolica-
gari, » elc. doclrina diguis latulibiis non sohim cominendatur,
ConfirniatigilurLeo papa decrela de fitie,nonsini- verum eliani liumiliier rogatur ut exenipla quaeeius-
plici consensu,ei adlia.sioneaddefinilionem lanqiiam dem epistolocab anianiiensibus transcribi curaveranl,
ex se ratain absque stto placilo; seti auctorilate fir- "" digneiur inspicere et si qtiid Iibrarii errore defueril,
mandiquoeresiilct npud ajwslolicam sedem, ulexpri- eiiiendare; vel si addiderif jioslea qnitlpiani, insefi
mit pbrasis adhibiia per Leonem in cjiistola 77 ad jubeat, ui praesenlibus ac fnltiris leuijioribus inle-
Analolium: Ita ut Chalcedonensissymbolidefinilionem arum custodiatnr tauti pastorisdocirinoe ac vigilan-
de fide, cui cliam dilectio tua snbsciibendo consehsil, ii;e monunieiiium, pr_e..idiumfuturiim etiam lopis ulii
et quam aposlolicai scdis firmavil ttuctoiilas, profileu- nondum error irrcpserai, n'e inopindnlibus improvi-
lur Allicus se per omnia servalurnm. sus hostisadveniat, nevulneri locum prmbeat hicauia
Quod atitein altinet ad canonem 28 de patriarchali D securilas.
juristliclione ConslaniinopolitaiioeEcclesiae aitribuia Synodus vero episcoporum in Gallia paulo post
supra exarchaius Ponli, Asioe, ac Thraciae, el loco babita, de eadem dbginatica adse iransmissaavide gralia.
proximo post sedeui Ronianam, ita tlenegavit con- uberriinas rcferens dicil eamepistolam ila non sccus re-
sensum bealus Leo', ut infraclionem canonum ceptam,ut memoriier a phiribus redlelur,
Niraenorum diserle nominet in epislola ad Auaio- ac symbolum fidei. « Qu;e apo_lolatus veslri scripla,
lium. et doleai, ac miretur, « inauditis, ei nuiiquain iia tit symbolum (idei quisquis redempiionis saera-
antealeniatisexcessibussanctam synodum ad exsiin- nienla uon.negligii, labuiis cordis ascripsil, ei tena-
guendam solamhoeresiiii, et confirmationem caibo- ci, quo ad confundendos haerelicorum errores para-
licae fidei congregatam trabi (ab Anatolio) in occn- lior sil, memoria. commendavit. j Subscribilur ista
sionem ambitus, lanquam refulari nequeai, quod synodicaab episcopis 45, quibus praeponitur Rusti-
illicite voluerit mulfiliido, el illa Nicoenoruin cano- cus Narbonensis. j
lium per Spirilum sanctum ordinala conditio in Dnin bis respondet Leo, percipit esse in concilio
aliqua unquam sit parle solubilis. »In litleris quoque ~Chalcedonensi ea qua diximus acclamalione recej)-
ad imperatorem datisresistitvalide lmic perversioni: lam. Quare, ttt ad Hispanos eliam episcopos perie-
- satis sit ratur a Galliartim praesulibus cnraii mandai. Pari
(Anatolio) quod proedicto veslrae pielatis
nuxilio, el mei favoris assensu, episcopalum tanlie-' gralulationein Iusubria percepla est, ul leslalur sy-
urbis oblinuit. Non dedignetur regiam civitatein, nodica ejus piovincia. ad Leonein dala. Non destitit
4uam aposiolicam non potesl facere scdem : nec ullo Leo ad Maximum Anliochenum el ad Thcodorclum
 43 IIISTORIA DE VITIS ROM. PO.NT. — S. IHLARUP. 16
Uyri perscribere. ul illius dogmalicaeuoiitio d om- A super hanc peyam mdificaboEcclesiam meam; quis
nes pervcniai. Ibi eniin remedii necessiias iiiajoriir- esl IUMaut Atitichrisius, aul diabolus, qui pulsare
gebal. Monaclii eniin Palaestini, ut plurimum Euli- nude;il_inexpuguabilem vcritatem?... Quodain ron-
ehiani, tales civcranl turbas, ul exjiulso Juvenali lagio splendorem vestrae sereniialis obfitscare desi-
Hierosolymormnepscopo, inejus fe !e;n intrusisseni deranl, ciun sacrilegi parricitke id audeanl petere, '
Th:oi!orum grrg leni sutiin, ctii fnvor Endoxke Au- quod nec innocenies liceat oblinere. »Ita egit suis
giis'a_nondeeral, vidoa. Theo-.iosi ejus nomnis ter- epislolis Leo, ui in Ipeuni EIuri.aller eplscopiis Ale-
tii. Hoc auein snbnixi nitki parcebaniexcessiii c.on- " xandrinae Ecc.lesiaodalus sil, ncinpe. Tiinolbeus co-
Ir.i cn'lioiicos cxcrrendo, nt Rom.ir.o poniifici et gnomento Solofaciolus; qtiein ad se perscribentem
Chalcedouensi concilio abicnuiiliarciil. Lcniorilius nioncl Leo ul Nestoriani atque Enlycbiaiii erroris
irmet i"s tnraii-i prlmiim leual.i e^l, liim a Leone, reliquias omnes eliminel.esuoepiseojiaui. Monendum
lim a Marciano perscriptis ktteris. Yeriim obduraia quoque duxii AiiatoliuniGonslanlinopolilaniim,ut er-
sedi:iosor;.m p_rvicncia adej;il ini! eraio^cm ad ini- ' rores .eosdem curarel siudiosiiis evelli e regia urbe;
liirivm maiiiim scbin ttecdam, qun cogtbanitir re- quod a Gcnnadio suecessore pariicr requisiyil, dum
kelles mouachi Euiyhiam in nioiiasieriis .re.Jii i, n palliataEIuri convoi'*sione"ilacaveriduni essveper-
qiiihiisdani eliam illorum niorle nmllatis. Ad ,
J,:- scripsit, ul a quocunque privnlo "velpublicocolloquio
venalem vero s aese.ii resl:luiuni gtaliilaim-is liiic- iiefarinm hominem subnioveri pra-inoneal. ,
ras dedit Lco, seria t.iinen admonilinne res*.er_'s (Ex'. I5.;,Esl Lilurpdiiiificalus Magni Leonis
ut dlgntiiis ciir.irel gregem si i cjiiiinissuin, ne epoclia ctp nieinorahilis prae cicleris qiiaeineccJesiaslica
pestilciiti hiijusmodinfllaiu inposlcrum corripereiur. ., historiaeoccuriTinl,in qua visil>ilisDei proiectio sedi
Ecclesiicjintriarchaius .-Egypii non inintis exerce- aposlolicaeiinpensa fu.i; diflicilliifiis praeserliin tein-
lianlcuramLeoiis quam Orienlales. Cavendiiin enim poribus, quibus barbaronim"eluvies el haerestun fre-
esse coiisi:'craba'i uim a inouacliis,*lum a "Proteriti qiienlia liuinana oinnia ac.d/vinn miscebant elcon-
in locimi Dioscori sufleclo, c.ujus fuerat auditor. Yc- * fundere niiebaniur. Qiia enim leliciiale'Leo *conlra
rum a Proterio uihil thnenrium csse cognovit jxw b-_reses"decerlavit,caderii majestate rcpressJt Atiilse
cjus profes"sioiieni'fi;'eivere falholicam ad se trans- et Genserici irrupiiones. ...
missain; de qua gratulaius Leo rcgulas addil Eu- A SCHELESTRATE.
tychianos ab crroiibus revocandi. Faclionarii Eu , ,
lycbetis ahnsi ftiera:it dogmaiica Leonis epistola, Nmn 07, lin 11.— Hic constilnil nt monacha, etc.
corrupiis pluribus cjusdem locis," et Nestoriacoruni Hic omissa est periodus, quani aguoscit uterqiie
erroribus ci lein inserlis, tum eiiam in invidiam re- ms. Cod. Florent, Hicconsiiluil M inira' actio-
vocalo Chnlccdoncnsi concilio, ob injuriam Alexan- nem sacrificii dicerelur: Sanctum sacrificiwnimmacu-
drinae sedi illaiam, cum Palres praeposuissent Con- ialam hosliam. Quse verb.i, ut adiiotalur in Velseri
slanliiiojiolitannin. edilione Mogunlina, eiiam bnbebantur "in duobus
Piiori calunmia. occurit Leo dalis ad Marcianum codicibus inss.-Gernianici.s.
litleiis, iu quibus rtigabat ut Gwce reddi fitleliier ALTASERRA.
.curarei per idoncos viros tlogniaiicam siiam epislo-
lam ad Fknianuin, et in Alexamlrina ilicecesievul- Num 157,lin II. — Hic consliluil ut monacha non
gari, ut conlerri jio.sel ctini doclrina illius sedis acciperet vetaminiscapilis beuetiiclionem,niv probala
episcoporumAili.inasii, Thcophili et CyrilJi.Secundo C fueril virginitateisexttginta annorum. Leonis. decre-
autem obienlui obviam ivii, scribens ad Proterium -lunfesl, ne monachn, i.l esl virgo, velemr ante an-
quam vakde sedis npostolicaelegali reclainareruut niiin aelatis sexagesimum. Ex conc Agalh cau 19, et
ac prolestaii sinl contra decretiim Chalcedonense, syn vi.,in Trull can 40, modus imjmsilus esl uc ve-
episcopoCoiistauliiiopolilaiioea tiibuens quajNicoeni leiilur ante anmim -40; syn Cartli iu, cnn k, anie
canones ei Eieleske discijiliua velabant. Se perslim- aiinuin 2o; can Sanclimonialis et seq 20, qu. 1:
riitn firmiter in asserendis EccIesiaeAIexandrinoede- -Lin 15. liic coustiluil sujier seputcra aposlotorum
biiis jiiribus ac privilegiis, paiernae anfiquitatis cuslodes, qui dicunlur cubicularii, ex clerq liomitno.
exemplo. Decreto Leonis imposili sunt cusiodcs'^'pulcfis
Diiiiihaecfeliciler promovenliir, Marciani Augusti apostolortim, lecti ex ordiue clericoruin, qni-dicii
mors insecuta ciirsum ahrupit ejtis progressus, qui siint eubicukirii. Cuhiciilarii sunl servi qui sniii in
sperabatur. Tinioiheus Elurus , sanclo Proierio oc- minisierio cuhiculi. Tranquill in Julio, cap &~:Cum
ciso, in~ ejus locum inirusus, in taniam iiisolcntiain uno medico et cubiculariis ditobus. lnde ciibicularii
erupil, HLaiialheina in Leonein iulorquere et iu dicli siinl cusiodes corporiim a|)osloloriim, quasi es-
Ciialcedoiieiisisconcilii susceptoivs non exhorrueril. sent cubicularii aposloloriun, vcl quia asstiinebanlur
S. L;>o,cenior facius lol scelerum, uo;i desiitit ex- e ciibiculo seu cainera ponlilicis. Eailein analogia
cilare Leonem Auguslum, Marcinni successorem, cubiciilaiiosecclesitc sancii Mariini "pro ac.iituis ac-
iit palrociiiium accominodarel catholicaeEcclesia:. cepit Ottho Frisingcns Cbronic lib iv, cap 52,'et Si-
Non deslilit Eluriis versiiliam et onines fnllendi ar- gebcri. ad ann 509. Eosdein malricuktrios vocilat
lcs adhibere ut incauium principem inflecteret ad D ahbas Uspergens Vaiulalherl diacon in Vita S..-Goa-
novtiin concilium indicendum. S. Leo, ea de re a ris, apud Siirimri 6 Julii -.-Custodesvel mtilriculurii
priucipe requisittis, respondet: « Cum ergo uiriver- ecclesim.Capelhe vel oraloria adjecia ecclesiis dicun-
salis Ecclesia per illius principalis pelrae ajdificatio- lur cubicula: Anasias in Sergib : «Hic tecliiin el cu-
nein lacta sit petra, et priinus apostolorum heaii.- bicula, quao circuniquaque ejusdem basilieoe sunt,
siintis Petrns voce Domini audieril: Tues Pelrus, el sludiosius ornavit. >

XLVIII. SANGTOS HILARUS.

ANKO CHRISTI 461, LEOKIS O, SEVEIU 1.

6S Eilarus, natione Sardus, ex patre Crispino, sedit annis sex, mensibus 8?

diebus t0a. Hic fecit decretalem, et per universum Orientcm sparsit -Epislolas cie
KOTULS 5U.RGINALESFABROTTI. - -
s-i3mens 10, minus<d.2, a Coss Scverini et Daglaipbi ad Pa-acmn cl Joanncm Coss.
 '" ' ' ' '•
S47 ANASTASll BIBLtOTIIECAUII , 5ig
Qde calholica et apostolica, -confirmans tres synodos iYica.i_an., Ephesinam,'
e-t Chalcedonensem, vel <* tominn S. arcliiepiscopi Leonis, et danmavit ' Eu-
. 5 lychetem, et Nestoritim, et Dioscorum, vel omnes sequaces eorum, et" oni-
nes ha_reses, el confirmans auctorilalerah et principatum sancla. sedis apo-
stolicae. Hic fecit conslitutum d-e Ecclesia in basilica ad sanctam Bei genitri-
cem Virginem Mariam eonsulatu Basilisci et Hermenerichi, XYI Kalendas , De- '
• ' • - l
cembris. - i
69',Hic fecu oratoria tria in baptislerio basilicfe Constantiniana., S. Joaunis
Baptislas, et S. Joannis evangelislae, et 8. Crucis, omnia ex argento et lapidibus
pretiosis. Confessionem .sancti Joannis Baplisla. fecit ex argento, quas pensabaf
iibras centum, et crucem auream. i Et confessionem S. Joannis evangelista, fecit
5 ex. argento, qua. pensabat libras'100, et crucem auream : et in .ambobus oratbriis
januas aereas, et argento clusa/. Ih oratorio S. Crucis fecit confessionem ,; ubi
lignum Dominieuni posuit, cum cruce aurea, cum gemmis, qua. pensabat pon-
dus librarum. -20. Fecit ex argento purissimo in confessione januas .pensantes
pondus librarum 50 ; supra confessionem aureum arcum qui pensabat libras 4,
10. quem portant columna. onychinae, i ubi stat agnus aureus, pensans libras duas;
coronam auream anle confessionem. Pharos cum delphiiris, qua. pensanf libras
quinque; Jampadas aureas numero. quatuor, pensantes libras duas; nympiia.um,
_ et triporticum ante oratorium S. Crucis, ubi sunt columnas mira. magnitudinis,
qua. dicuntur hecaton, perita ; iacus , **et eonchas triantas c 2 cum cblumnis
"15 porphyreticis ragiatis d, foratis <* aquam .fundentes, et in medio lacum porphy-
reticum cumeoncha assirta* in medio aquam .fundentem, circumdatam a ,dex-
tris, vel sinistris*; in medio cancellis eereis, et columnis cum fasligiis, etepi-
styliis undique oruatum ex musivp, et columnis Aquilanicis, et Iripolitis, et
porphyreticis ? Ante confessionem beati Joannis coronam argenteam, pensantem
'
iibras viginli ; pharumcantharum «., pensanlem libras viginti quinque.
70 Item ad sanctum Joannem intra vsanctum fontem Jueernam auream cuni
nixisb luminum decem, pensantem libras quinque ; cervos argenteos tres Ifun-
denles aquam, pensantes sing. libr. 'trigin.a ; turrem argenteam cum delpliinis,
pensan. libras sexaginta ; coiumbam auream, pensan. • Jibras 21. In basilicam
5 Constantinianam pharacanthara argeulea,' qua-* p.endent ante altare decein.. pen-
san. singula Jibras viginti ; scyjihum aiireurn , pensan. libras sex ; calices! au-
reos, pensan. singuli lilir. 1; scyphos "argenteos duos t pensan. singuli Jibras
decem ; alium scyphum aureum , ,pensan. libr. quinque ; calices minisferiales
argenteos viginti, .pensan. singuli lib. 2; amas argenteas quinque, pensantes*
-10 libras decem. Ad beatum Petrum apostolum, scyphum aureum, pensan. libras
quindecim, alium scyphum aureum eum gemmis prasinis et ' hiacynlhinis, pen—
** sanlem libr.
quatuor ; calices argenteos ministeriales deeem, pensan. sing.-lib.
'_ 2; amas argenteas duas, pensan. sing. .libras octo ; pharacanlhara. argentea vi-_
ginti quatuor, pensan. singula Jibras quinque ; ad beatum Paulum aposlblum
15 scyphum aureum , pensan. sing. libras-quinque ; scyphos argenleos quatiior,"
pensan. sing. Jibras sex ; calices ministeriales argenteos dccem,pensantes sing. Jibras
septem ; amas argenteas duas , pensantes sing.-Jibras decem. Ad beatum Lau--
rentium martyrem scyphum -aureum cum geinmis prasinis, et hiacyuthinis, pen-
san. libras quatuor ; lucernam auream nixorum decem, peiisan.' Jibras quingue;
20 scyphum aureum purissimum^ pensan. Jibr. quinque ; lamjiadas aureas duas,
pensan. sing. Jibr. 1; i pharamcanlharam auream , .pensan. .lib. 2; lurrem __argen-
-. _ ' :, - NOTOLiEMARGIKALES FABHOTTI. - - - '.
" C perforatis. f raila.. t'jj-
«(_, elc. h Ctlominalionem. ' caslrialas. C, eitliariacas. (1C sorailis. <* - ]
i' B, niixis. s qui.t.qiic. . i yliarum can.Uiarum auretim.
esl, argenicuni.- .fyeliuis,
 549 HISTORIA DE VITISttOM. PONT.— S. HILARUS SSO
team eum deiphinis, pensan. libras viginli quinque ;' scyphos "argcnteos Ires, pen-
saules sing. Jibras triginta quatuor ; caliccs argenleos ministeriaJes duodccim,
pens. sing. lib. 2; altare argenteum, pensan. Jibr. quadraginia; lampadas argen-,
25 teas decem, pensan. libr. 2; amas argenteas duas , pensantes libras dccem ; in basilica
beati Laurentii martyris pharacanthara argentea decem , pensanlia singula Jibras
decem, canlhara aerea 26 ; Ministeria 8d baptismum argentea, libras decem;
phara terea, Jibras quinquaginta.
71 ln urbe Roma constituit nnmsteriales , qui circuirent constitutas stationes..
Scyphum aureum -ansatum, pensantem libras octo; scyphos argenteos per titulos
viginti quinque, pensan. sing. lib. decem;. amas arqenteas viginti quinque; pen-
santes singulo? libfas decem ; calices argenteos ministeriales quinquaginta, pen-
8 sanies sing. libr. duas. Hmc .omnia in basilica. Constantiniana, vel ad sanctam
Mariam constituta recondidit. Hic fecit monasteria ad sanctum Laurentium, et
Balneum , et' Prcetoriiim a sancti Stephani. .Fecit autem oralorium jancti Stephani
in baptisterio Lateranensi. Fecit aulem et bibliothecas duas in eodem loco. Item
monasterium inlra Urbem adh Luham. Hic fecit ordinationem iri Urbe pcr men.
•10 sem Decembris, presbyteros viginti quinque, diaionos sex, episcopos per diversa
Joca viginti duos. Qui etiam sepultus est ad sanclum Laurenlium i'n crypta
juxta corpus beati episcopi Sixti ; et* cessavit episcopalus per dies decenv
KOTULJE MAEGINALES FABRO". TI.
* C S. Laurenlio. * C. unam.
YAttLE LECTIONES.
Apud Fabrollum e.r codice Frelteri. A_ pens lib 12, innasil ('onslanl) fecii f. c lin 7, lih 10,
scyphos argenieos 4 pens sing lib 5, caliccs arg mi-
_V.tm.68, lin I B, Hilarius. ibidem A, amiis 7. lin i, nisicriales 10 pens sing lib 2 (M, scyplios arg 4 pens
B, el lomiini. Ihi 6, B, el confirnuuis doiiiiiialionciu lib 6; scyplios aureos 2, pens sing libras 6;
sanctae sedis calliolicie et sing
aposiolicae. min 10 pcns sing lib 21.,lin 14, lib 10,
. Num 69, lin 7, B, agnum Dominicum. lin 14, AB, calic-arg ad B. Pelrum apostolum scyplium aiireum,
qu;e dicuniur liecalon, penlalaicas et concastrialas» Iib 5; aliuni scyphum aurenm cum gemm pras
Num 70, .___*9, AB.argenleos 5. lin 16 ef 17, pens el jacpens lib 4; calices minisleriales argenteos 10
Ali, lib S lin 18, .4 , aliiiin scyplium aureiim, pens pens sing lib 2, amas argent. lin 1S, aiifcum cmn
lib 5, aureum cumgemnis. lin 2S, AB, duas. B, allare lib 10 (M, lib 5). lin 16, calices min 10
lih 40, lampadas argont. 10 gemmis pens
pens pens singlib 12 (M, n). ihi 17, ad S. Laur. lin. 19,.
argenleuni, pens
lib 20, amas. lin 20 el 27, B, lib. 40.'/.H27, ,4, 24.' lib 10; farum
lampades aureas 2 pens singliblo;
Ex codice Regio Mazarino et Thuano. caiuliarum aur pens lil) 2, litrrem auream cum d.
Num 68, lin i, Ililarius, ri. S. ex palre Crispino.' pens iib S; scypbos arg 4 pensjib 24; calicesminist
sed ann 7, menses 3, dies 10. liic fecit-"tlccr ei per Laurentii 12de arg. lin 24, pens sing lib 10. Inalia basjlica S.*
iiiiiversuin orJiem sparsit, et epist. de fide calh et fecil fara argent.. /in27, decein minisleria
ad bapt pens'libl0./.*i28,fai'aa_reao0, can-
aposl conrirmanles (ilf, confirmans). lin 5, D. et argenlea lliara rerea 26; fecil quoque pariiculos 2S scypbos,
omnes seq e. et omnes Iisereses; confirinans dona-
tiouein, et piincipalum sanctie sedis cathtilicse el niinisleriales pcns sing lib 10; scypbum aureum, pens lib 8; calices
S0 lib 4, quod ad S. Mariam
apostolicae. Hic fncil const de eccl ad S. Maiiam con- B' Majorem recondipenssing jussil (M, scyphos attr pens lib J3).,
sulatu Basiiici. Fuii inilem a consulatu Basilici et
Hermerici a xvt. Kal Dec. A'H»I71. linea 1,' in -urbe vero Roma consliiuit
*Num minisleria, qua. eirc eonstiiulas stationes. Scyphum
69, lin 2, et Joann evang. lin 3, preliosis. pens lib 8,
Confessionem beali (M. sancti) Jo. evangelista. feeit 'aulem sialionaluin25(M , stationarinm)
cx argeii!o,pensante iibr 100, elc aur. in ambubus scyphos argeuleos per litulos, pens sing lib 10;
anias argenleas 25 pens sing lib 10. Fecil qtioque
Oraloriis fecit januas a3reas ex argento cl. lin C, u!)i oraloritim S. Siephani in bapiislerio Lateranensi.
posuil lig Dom inclusum in cruce aurea (in M. deesl \
vox inciusiim) cum gemmis pondo libras 20 (__.,' Feril anlein ei bibliolbecas 2 in eodem locb.;ltem
lecit mniiasterium i. u-.ad Lunam. Hic fecil ordina-
eupra confessionem fecil arcuni aureum) in confes- tiones 2 in urbe Roma per mens Dec P'. X. 2S, diac
sione fecit januas argenteas, pens singula. librSO, S.linea ,
siipra confess fecil arcum aureuin pens lilt 4. iin 10, 12, beali Sixli, elc.
lib 2, fecil et coron auranle confess pens lib 10 ; Ex codice Thuano allero
farum argenteum cum delpbinis,penslib S (Jlllib 2, Num 68, lin 1, Hilarius lin 3, calbolica, conf. tin i,
in confess fecitjanuas argpens sing lib 20. Eecit Eul I elN. velomn. lin 6, conf dominalionem et-prin-
elcor eic) Lampades atireas 4 pens singulie lib 2 < cip sanclne sedis cnlholiea. et aposlolicm. Hic fecit
(M. lib 4). lin 14, quaedicuntur becalon. Fecil autem const (" ad sanclam Mar c. Basilici el II. 17 C.
penlalaicas, et concas castrialas 2, el ooluinnas por- Num 69, lin 1, confcss S. Jo. TI. ex argenlo. lin 4,
phjreiicas elpeiforalas (in M deest el) aquam fund iaiiream confess S. Jo ex argenlo lin 5, anibis orat
circunidaias a dexiris et a sinislris cancellis cereis, p i. i a>. arg c. /in7,Iigii Domin crucein aur cum g.
el columnis. lin 18 ex musivo (M, ex moseo). lin 19, .lin 8. lib 50 ex argento confessionem januas, peiis
dele noiaminterrogaiionisIbid,loaiinis fecilcoronam. 1li!) 58. lin 15, Iriportiuni. anle orat s. cr. ubi S. c.
lin cad,hrunx cantliarum argenleum, pens lib 25. 1
becaton pen tolaicas, el concbas strialias 2, cmn col
_i:i Num 70, lin. 4, columnam auream pens lib 2, p): uplirajalas atjuas limd elin m. 1. p. c.concha raila.
basiIicaConslaiUiniana(_Ur,lib 50, lurrem argen- iVum 70, lin 7, libras 6; alium scypbum aureum
icani cum delphinis pens lib 60, coluniiiam auream pens x lib' 5; caliccs aur quinq.ue. pens slng lib ij
 ;i ANASTASHBIBblOTHECARH <H3i
Bcypn. aur quinque, pens sing lib d. calices jnin 20. ,__ Num 09, liu 7, Flor et atler c.od, Aguum, lin. 8
ttri 9, j.ensanlsinguli. lin 12, iib.5 linea 15, scyplmni Flor, |,eiisanleslibra_ 50, supra confessioiieiii;eie:i::i
aur pens lib 5; aliiun scyplium aurciiiii, pens lib 5. arcnm. - -
- lin 16_ calices min. 10. peus sing lib 2 Im 21, pliartim Nitm 7-1,Itnea 6, Fldr., nioiiasterium. linea 7,
canlliarum aureuin. lin 25, lib 24, calices min 12. Flor oni. sancli Slcpliaiii . ".
lin 2S, libras 20, amas arg d. pcns siiig lib 10. linTo
pcnsliblO, c. aa. 25. F. L. Penim ex codiceCmiensi. \
Num 71, linea 1, iu urbe vero Roma consliiuit
lninHeria, quaj c. /in.a2, scyphos per lilulos 23 Num 69, lini, sancli Joliaimis evangelisla_-ex ar-
pen^ lib 10. linea 3, pens lib 10. linea 4, pens lih 10; genlo lin 6, Oratorium sanela. crucis /inio, u'.;i
Cai miii 60 pens s. i. % quod adS.Maiiam constiuiia sunt colunmis ecaton penlalaicas.
recmidii. linea 7, S S<epliano. linett 8 et 9,-in eodem Nitm 70, lin 7, scypbos arg. v pens sing libx. tin
nionaslerio. Iiem m. linea 12, episc dics 48. 23, peiissing lib xxiv., - , .-
Niim 71, linea S, pens sing' lib 1'1,-quod a.l
. . Apud Ilolslenium el Scheleslralium. ..anciam Mariain, eic. ' _ ;
Nuin. dSJin 5, Flor. qualuor synotlos. lin 6, FLr,
doniinationeih.
.NOT_E YARIORUM.
' ,
, BENCINI. riiiin cre.lidit clementissimtis impcralor Iibenter
Num. 08, linea 2.— Tlic fecil aecreialem, elc. Duo B iiti|ilevi, ul ad onines fralres, qui Chalcedonensi sy-
noJo inlerfueruiit, seripla dirigerem, quibus. pla-
egit Ililarus : primo decrelalem comlidit rpistolam; cuisse
dcinde sparsil epislolas alias de fide caiholica. Haic iiiihi, qua_ a SS. fralribus noslris de regtila
in unuin conjtinxil aiiliquus Ronianoruin ponliliciitn filei confirmaia sunt, demonslrarein : propier.eos
catalogus; ainpliator niilcm catalogorum deinde as- scilicet, qui ad occasionem velaiida».perfidite suae,
signavil iiiparliculari edilam deci'eialein,quam lin.8 - infirma vel.dubia videri voluni. statma concilii,, qtia.
nulla suiit consensus mei sentenlja rohorata
designat pe.r notas consulum , el infra eamdein nos Unde
assignahimus. Prior occurrit mentio epislola* De- bris studeat dilectio lua piissiinum principem cre-
crelalis, quam ah epislolis de fide catliolica distin- siiggeslionlbus commonere, ut adjunciis aflati-
guit liher Pontificalis. Quiclibet ab apnsiolica sede bus suis ad i-ingularumprovinciarum-saceriiotes d>-
edila decrela vocavil Siricius tom. i Conc. c. 15, ferriaposlolicie s >di'sscripia prajcipiat; ne ullerius
pag. 851. Decrelglia consliluUi, adeoquc scrihens ' quisquiiinverilatisinimiciisdesilentiomeoseexciisare
Ifiinerio Tarraconensi', dixil: «'Nnnc fralcruilatis prasiimat. » De qiiol.iilycliianistarumsuhterfugio le-
luneaninmni ad servandos canones, et luenda decre- genda Marciaui epistola eidcmpontilici data, qua) G.
lalia consiituU,magis ite magis incitanms » Quid L. ibid., pag. 597, primo pulilicalur inler S. Leqnis
vero veniat noinine decrelalis , sicinimil subdens : epislolas novasctliiionis. Ililarus itaque bas epistblas'
i Et qu mquani staitita sedis apostolica. vel canonum dedil; et hinc crediderim orta fueiit origo, ut in
venerabilia deliuita nulli sacertjoium Domini igno- - fldci professioiiibus, quain reeenier el_cli Rom. pon-
rare sit liberum. » Quo loci, quodprius dixerat De- tifices, ei episcopi edebant, specialiter profiiei-eitlur'
crelaiia consiiluln, el canones, deinde vocal Slatula C se recipere, et venerari concilia cecumeiiica. Vide
sedis aposlolicm el canonum venerabitia definita. In- diurnum Ronianum, et epistolas S.. Gregorii Magni.
valuit deinde tisns ul concilioruiu regulsp defariliones Lin. 5. Confirmans tres synodos Nicamam, Ephesi-
«licereiiliir, -el Roniannrum poiilificum" decrelalia. nam, el Chalcedonensem.In aliquibus codd. loco vo-
Eodem modo loquilur Hilarus infra laudandus in sua cis tres ponilurt/itnlKor. Veruin noslra relinenda es"t
synodo Romann, in qua decreia veluli indicaiiva le- leclio. Neqne per hoc inferri potesl,ab HiraroCon-
gum a sede aposlolica provenienlium appellat et ca- stanlinopoliianam secimdain generalem esse a cen-
nones uii.coiiciliorum consliuiliones. Quomodo etiam su concilioruin tecumeiiicoruiii-avulsaiii; nam cum
Simplicius Zenoni Hispalensi episcopo scribit eadem act. II, iv et vi iuiegrtim sytnboltim Conslaiiiinopo-'
loqucndi formulaulens, tom. 11 Cnnc. pag. 805: lilantim fuerit leclum, et omnium episcoporum stif-
t Talibus idcirco gloriantes judiciis, coiigruuni fragio in decreto (idei insertuin, iiilartis confir-
duximus, vicaria sedis nosirse te auciorilale fiilciri; inans Chalcedonensem synodum, consequenter et
cujus vigore nmniliis aposlolica. insiitutionis de- _Coiislanlinopolitanmn ab ea synodo ut tecumenicam
ercla, vel sanciorum tcrminos Patriim nullo inodo declaralam, prtifilebatur, ct confirmabat. Et de fide
transccndi permiltas. J Et eodem sensu S. Nico- symboll Constaniiiiopolitani ex mente Ecclesia_"Ro--
laus I scrjpsil Pholio : « Quod vero dicitis neque Sar- nianie scripsit Gregorius Magnus lib vi, ep. 121 :
dicense concilium, neque decreialia vos babere Ro- «Romana aulem-Ecclesia eosdem canones vel gesla-
maiiorum ponlificum decreialia autem qua; a synodi illius bacicnus non babel, nec accipil : in
SS. ponlificibus primaj sedis Rotnana, Ecclesia: sunl hoc aulem eamdem synodum accipit, quod esl per
inslittita, cujus auctorilate alque sanctione onines ry eam conlra Macedoniuni definittiiii. » Nomine vero
synodi, el S. concilia roboranliir, cl stabilitalem Nicieiiiveniebal Coiislaiitiiiopolilanum, quod <Iedu-
suinunt, cur vos non habere vel observarc dicitis, citur cx Tolelano, loni. H Conc. Aguir., pag 540,
nisi quia veslras ordinaiioni conlradicnni. » cui Reccaredus rex inlerfuii, subscripsitqiie fidei
Linea 2.— Epislolasde fide ctitholica. Pncter tlc- professioni, in (jua inserehattir syinhoium Coiistan-
crelalem direxit epistolas ad universos episcopos, in liiiopolitaniiui, qtiod iiitligilatur symbolmn Nicenuni.
quibus itertim conlirinavilquaiuor synodos, ut cecti- Professionetn vero cditam ab Hilaro trium tantum
menicas proliiendas, damnando lucreses. Neces- coneiliorum memionom fecisse deduci videttir ex
sum id eral eo tempore, quo ISulycliianibelliun in- synodo Romana sub Felice, qu:e synodieam dirigens
ilixeranl nedtnn concilio Chalcedonensi, verum etiam ad rlericos, et monacho orientales, et professionem
fidei catholicic, ut sic ulrunique episcopis per Orien- ab eis edendam ad insiar Roinaua., banc sic descfi-
leminlimareladcosdem corroborandos,aci!i:)giscoii- bit tom. II Conc. pag. 855 : « Et ul cliariias" veslra
lirmandos, osiendendo sedem aposlolicain perinauere possit agnoscere vencrandas synodos Nica.nam,
in professione synodorum flecunienicartim. Necessi- Ephesinain priorem, alque Chalcedonenseni contra
laiein hujus professioiiis didiceral a S. Leone scri- Nestorium, etEiiiycIietein i>npiissimumnos lenere. >
benle Jul. Coensi in nova epislola a Quesnellio, Quoiveroin aiiis professionibus dislincla menlio
cpislLxxxvm, p. 506, edila de pnblicanda per tiiii- concilii Coiistanlinopolitani fieret, Romani ponlifices
versas EcclesiasaposU>'icaCbaleedoneiisisconcilii ct non solum non iiiiprobaninl, verum suo 'calculo
aiicturitaiiva conlirmaiioue. « QuoJ ergo necessa- coiifiriiiaruiit, apu.l B.iro':i., ubi stipra. Yigilittsprci-
 '
"355 - HISTORIA DE VITIS ROM. POXT. — S. HILARUS. 554
-pterea laudans professionem a -Jiisliuiano edilain, et A, lat,- creatiis fuerat, sede tamen post cxciderat)i_i
quatn profnendani Ecdesiis Orieniis "iniimaveral, sede episcopali "collocasse. lleddidit prielerea idem
Issec rescripsil : « Sximmis lioc pieias veslra vifibus Tiinoibens Ecclesise 'Ephesinse jus "patriarchalris/
effecix; ciiin per omnes regni sui parles ei iiniversos quod coiiciliuin Clialceiionense.... .-ei ademefat. _
iines terrte eam fidemqtiam per veneiabiles seniper Ex his coristat behe dixisst; libiiun PoiUificalein,
Ciirislianie-confcssionis judicio ainpleeiendas/Nica*- IJilarum conlirmassc sedis apostolica: pra.rogaliva'm,'
nam, Constanlinopolilanain, Epliesinam primam, seil ct" inier alia -dccora, id in eo" conimendatum exhi- 1
et Ghaleedonensem j*ynodos consiat irrepfehensibi- bent gesta ponlificalia. - ' :..
liter solidatam, iiieoncussa jubeatis pace servari. > Lin 7. Hic fecit coiistiiutum-deEcclesia. Cuimvero
Linea 6. — Confirmans auclorilalem-, el principa-- additur iiota.ConsuIum, duo colligunlur, primo quod
litm sedis aposloliim. Ex peniirja Aclorum non con- cnni revera olim exsiiterii' codex Coiistitiilionum
-stat, quid.egeril Ililaius specialius ad.vindicaitdam _ poniificum , eapropier liber Pontificaiis argiimeiila'
sedis aucloriialeii). Forsilan ainbilum palriaiclia- earunideni' oiiiiseril, siitis ducens -coiuiiiemorare'
>rumConsVanlinopoIilanorum repressil, el in datis editam consiilinlonein , quam qiiisque iu eo coiiice
•epislolis quas proliieri ilebebanl Orieniis cpiscopi' reperirel':siculi conslat de" hac , qiiani novissime
-desynodo Chuleedonensi, specialius irritandum pu- vuIgaVit correcliorem. in synddico cass". cap.-227,"
lavii,- id qtiod'a:clioiieT*vivindicare pi'a_stunpsertint pag. 471. Liqnis ex coil. .Vatic. "ubi cademi.oUf
palriarcliaj-ConslantiHopojHani, priiniiiii iiempe lo- Consiiluni reperitur. Seciindo calalogos-Rom. pont.
cum supra.reliquos Orienlis paliiarchas. Nosira li.ec' babiiisse varias additiones , ac-nnum ideinquc-re-i
Conjeelura firniari polesl ex pluribus.' Speoialiler g;jrticnseri 'niodo reniissa; nio'do"fiisio'ri:nola:-Sic hocice-'
qjria Leo imperator"hon oniisitex Ecclesia. Consian-* constiluluiii in anliqno ca'talogo' legitur. H\c fecit-
lindpolilana*.cieri* precibus promovere aiiibiium p i- decretalem. Posleriorj-Sero >inaiHi__adtiitui)), expliea -
triarchseConslantinopoliiani,elcuniyideietLeonein, _ lumqiie quse fuerit de^rclalis ediia per appositam
et Hilarum inproposiioperslster.edefendeiidi Nicaenos lemjioris nol.ain.' POITOnoia ienipofis hic notaia,
-canones statuenles juia.patriarchalia, a.SimpIicio,- et«dnsules coincidinit etiin-sy'iiddo'Romaiia;:qiiaiii
-qui deccssori Hilaro ~sucees"sil,ha?.eoxlorquere cq-'~ primus vtdgavit Ltipus. Synodus pofro bane epi-"
.latus essel. Verum Sinipiicius.velienieiiliusj-es-i.ii,"
' grapben inibet: « IiJC'pijini'1'egiiJiB'papa.Ililari...'.'. '•
obslililijiie ejus conauri. missoque ad boc Pidbo".' Flavio-Basilicoet Ilrrinenricq viiis clafissiinissub
c|)iscopO'CamisinoCoiislanliuopoliuilegalo,ainl)ililm die xvi Kal. Decenibris, residonfe viro "veiierabili
compescuit ex Gelasio scribenie, episi. 15 ad~ papa"Ililaro in basilica S. Marise'.".Consiitiiiid-edila'
cpisc. Dartlaniie :*«-Eaqiiq nihiloininus _ub sancla* est de'-sacris ortlii!ationibus,"et electionibiis ,' ac ibi-
-meiuoiite papa* Siinplieio lcgalum' sedis aposlo- actum de disclplina ecclesiaslica, et de Ilispahiarum '
lica. sanctai menmri_s Probuin Ciiiiusinaer ur- -> Ecelasiis. ln ipso exordio poiitifex proponittluo-
bis'episeopnm, Leone priucipe liinc peieiue, pr;e- - servauda , Nictenos- canones, ct decreia -sedis apoJ'
seutcin docuisse nullaleiius jjosse ieinerari; lieqiie sloliica..'ul)i duo illa juxiadattim discriinen'sic-pi'0-
Jiis prorsus pra_buisse consensum, .alijueideonon' ponil. « Qtioninm religiosus., "saiicio':Spirilu con"-'
a'd civitafis* cujuslibel respiiianl quali.aiem, scd grcgante .'-conVenuis bartatur, til'qiuecuiiqiie ])ro
modum dispensaiioiiis Eeelesioe paiorna traditione disciplina ecclesiastica stinl', cura diligentioii Irar''
firmatum cQiivenienier observenlv» Ililanis itaque„ , cit.mus, si placei, ffaires, ca qua> ad'ordinatioimm-
dimoveri non esi passus juxta dece.-.soris zelmn a *->' 1 tenorcin perliuent, juxla divime legis
prseceptn, et-'
-
stalutis Nictcnis, sed magis auctorilaiem propriam", Kic_eiiorumeanonuui consiiiii!a,-ila jiibcnfe Diiniiuo-
el patriarcliartiin defendit, rcstitiiqueambiiioiii epi- * iu omne icvum mansura solidennis, ut nulli-fas,sit
scopi Conslanliuopoliiani. Cerle Gennadiiis Analolii sine slatus sni periculo, vcl divlnas consliiiiliones,
successor sive per se",-'sive per imperatorem niliil vel iiposloliciB seuis decrela teinerare'. Qiiia nos,-
niolitur. Aeacius lamen , qui anno 471 Gennadio qui polissimi sacerdotis atliiiinisiraiiuis r)IIicia-,ia-
successit, id sibi auribuii, ac-eo iinpelleni'*, Leo a liuin traiisgressionuni ciilpa' respicil, si In cmisis Dei
Simplicio oblinere conaiur eisi irriio conalu. Ncc- desides fueiiiims iiiveiili.-» Ex quo et illiurniiini.il-
dcsiit A<ncins prouiovere piivilegia Goiistantinopo- veriere lieei, qnod siprd causa llispauiarum parti- '
lilana. sedis, piu.cipue ut secunJa post Houianam culari > sacrds caiiones Nicienos ih-violabiliter snb'*
sedem decernereliir, acinler Orientales palri.irchas * intcrininalibiie
i divini Judicii a-sede apostohca soli—
principein Joctiin«btinerel, nisi-Zeuone resiituio ad .< dandos -edixil': pariter id *egeritJi« epislolis per~
iinperiiim aiiuo 477. qtiando legem obliimil nb eo- " < Oiientemsparsis de fidei cathoiicmfrofessione, spe-
dem, qiite csl xvi Cod. Jusl. sub Tib. de sacrosaii. < cialiler
~ de concilio Chalcedonensi, in quo ctnn iui-
Eccl. in qtia jiixla Constanliiiopolitanai el Chalcedo- miiiare vellent sedciii aposioiicain clerici Consianti-
nensis synodorum decreta privilegia dicuntur resli- jnopolitani ex Anatolii ainbiiti, et conira'canoiium
lui. Ctun vero dicantur reslitui, supponittir pnus Ni&eiioriiiii J disposiiioneni , ordinein patiiarcliariiui
Leonis, Hilari, et Simplicii concordi voto iuisse de- pervertere,] debuil poniilex Lconis decessoris exein-
ncgala. Bquitiein hoc "inlerjecto lempore pairiar- ] sedis aposlolica. priniatmn aucioritale linnare,
plo
.chas Conslaiiliiiopolitanossibiviiidicassojuxta aciio- D el t perperam gesia cassare. Ctnn-vcro hoc consiitu-
nein xvi Chalcedofiensem jus in ires exarcbatus, Ilum a, libro Pontificali "dicatur : es-.e de Ecclesi/i,
priecipue vero in Ephesinnm, et jnri pra.suinpio indicatur, i uisa_pius notatuin est. pertiuere ad uni-
obstitisse reliquos pairiarcbas docet Evagrius, lib. versam A Ecclesiam :-seu designatur "deereiuniad or-
iii, cap. 6. Qui Basilisci edicla referens insaneiam 1 Ecclesias dii~ectiim, quod iuanifeste ostendiiiif
bis
syiiodtiiii Chalcedonensem , quani dainnandain pr__- verlra *. Ililari iu iine sic decernenlls : « Hilarus epi-
scripserat an. 476,"qua occas.ione Tiniolheus Eltiriis • £scopus Ecclesi-_ urbis Romte synddo prajsideiis tli-
conliimax Euiychianisla , ct S. Protherii parricida, 3
xit: Quoiiiam pra.s<:nlis definilionis formam , qine
lege Basilisci ab exsiiio, quoper Leoneui imperaio- secunditm £ sanclorum est slatuta senteniiain, in oin-
rem multaius, iuerat "liberaitis, diini ad recnpe- i
niuin Ecclesiarum noiitiani pervenire decuniimus,
randam sedem properarel, secundp- se.iis privilegia ' nec i cuiquam pro sui possit iguoratione licere, qiiod.
viiidlcaiis per Orieniem Epbesino episcopo exarcha- inonlicei," etlere gesia nolariorum sdlliciliido cufa-
tusjura a Conslantinopolitano adempta decrelo sj- 1 • Exemplaria r.empe auther.lica conlicientes
bit. ' no-
nodi Chalcedoneiisis act. xvi reslituit; et quidem larii 1 dirigereiil <tdoinnes Ecclesias
aucioiilate Zacharias rbeloii-j, iia inquiens : «Idem BLNHET LABBEL
scriptor narral Timotbeum. Consiaiitiiiopoli cgres- r
5imi perrexisse Epbesnin, -Piiiilumque illius uriiis Num.. 68, Iinca '1. Ililarus. Post inlerregn nii
ponii.icein (qui .qr.idem jam- dudtim "ab*cpiscopis sseptem' fe"re meiisium, pridie liiiis Novembris anui
'pfoviucite, sicut vetus Ecctesia) consu.ludo posiu- i461,-qui cslLi jnisTniperaloris quinlus, HiliiJiisJui- •
, S'ss •* ANASTASIIBIBLIOTIIECARII 556
lione Sardus, olimdiaconus, etin conciliabulo Ephe- A pus Dei famulus offerl. Superest vetus musivum iii
sino legalione functus, in locum sancti Lconis sub- concanieralo oralorii fornice : cujus ccnlriim occu-
rogatus fuit. Inilio pontificatus ea, qua_ tribus pat agni imago, qua indicabatur a prsccursoro
cecumenicisconciliis conlra Arianam , Neslorianam, Christns Domiuus; et in lunulis circa fenestras ima-
el Euiycliianani lioeresiin deerela fueriini, confir- gines quaiuor evangelistaruni, ascriplis unicuiqtie
mavit: novuinPaschalem cycluin annoruiu quingeii- propiiis nominibus, visuniur ex eodem opere yermi-
lorum quadraginla tliioruni per Viclorium Aquiia- culato. Edidil fignras Ciampinus vet Monim. lonio I,
imm ejus facnltalis tum facileprincipem, Gennadio, cap. 26. Ad ingressum oraiorii Zophorus supra .co-
et Mariano -Scolo atictoribus, ficri cnravit. •« An- Iiimnas januain adornaiiles insculplus pariler est
themiiim imperatorem Occidentis, Inquit Gelasius llilari ponlificis iioinin
episl. 11 adDardan., cum Philoiheus Macedonianus f HlLAUUS EPISCOPUS SANCTAI! PLEBIDEI. f
ejus familiarilate sulfulliis, nova conciliabula divi-
sarum sectarum in urbem intlucere veilet, apud In adverso oratorio S. Joannis evaiigeiisl-.fiepigra-
beatum Petrum apostolum palam ne id fieret clara phe niarmorea supra columnas in episiylio sculpta
voce constrinxit, in laiitum, ut non ea facieuda cuin imii nonien Ililari retinel, lum liienioiiam Jelicis
inlerposilione jnramenii idem Imperalor promilte- iiisidiis •ejusdem evasionis ex discriiniiie, ah ha.reticorum
ret. t Hujus teinporibtis Coiistaniinopoli, cuidani ciiJemparaio in Iatrocinio couciliabuli E_-be-
pictori tJliristiimforiiia Jovis pingere conanii, ma- *ini, quando diaconus cum esset Leonis Magniejus»
iuis exaruii: posl lacinoris, el delicti confessioiiem, dem noniine legalus mittebatur cnm collegis ad pr.c-
Geiinadius episcopns Cbnsianliiiopolilanus eum sa- g sidendum cecumeiiicie synodo Chalcedonensi. Qtiod
navit. Cedren. in Cotnpend e inanihusliosliuin fidei fueril, Deo danle, subtraclus
' Tetulit ad palrocinium B. Joannis evangel. scribens-:
BLANCSIINI.
NOT.-ECHUONOLOGIC/E. LlBERATOni SUOBEATO JoAKNIEVANGELISTAE HlLAEUS
Consensus calalogorum llalia. per nos editortim EP1SCOPUS FAHULUS XPI.
loino 11in Prolegoiheuis, et celebrioruni ex Gallia Hujus Sacelli oenea.pariter valya3 sunt, non tamen
apud uiriimque Pagiuni, cum lexlu Bibliothecarii in veteres illae ab Uilaro positae, ut in pi*a.cedeiili,sed
assignanda siimma annorinn sex, niensiuin iriuni, recentiores, qu;e scilicel i'eparala3 iiierunt sedente
et dieruni decem. Hilaro papse omnem duhilaiioiiein Coeleslinopapa ejus uominis Terlio". Cencius cartli-
adinniiit de siiinina temporis illius sedi ailribuciula. nalis camerarms ex nobilissima Sabellortim familia
Ejusdem episloke, et acia concilii Romani supra postea poniifex crealus et Honorius Terlius dictus
nieinoraia innoiis chronologicis ad Coelestinuinsect. (ul Ciainpinus strihilpag. 259), resiituit,addita epi-
62 cum evincani, cleclioneni ejus cadcre in diem grapbe AN.NO VPO.NTIF. DNI.CAELESTINI 111PPi CEN-
Novembris undeciniain, qrdinalioiiem vero in cra- CIO.CARD.S. LUCIAEEIDEMDiNI.PP. CAMEBA1U0
stinum, qtue fuit xn ejusdem niensis el Domiinca JUBENTE OPUSILLUDFACTUM EST. Terlium vero ora-
anno 461, consequitur, ut obitus pariandus sil cum torium S. Crucis lestaiur cardinalis Rasponus sub-
die xxiFebruarii anno468. quod coiiiprobatuni vh:es slitisse usqiie ad aiialem Sixti V; nam agens de
upud Pagiuni iiuin. 10 et 15 in ejus nolis ad hanc Jjasil. Laleran. lib. m, cap. 9, ha_crefert:
sectiohem. Marianus Scolus (adnoiauie Pagio Se- c Versus occasum a Ialere baptislerii oliin erat
jtiori in crit. ad Baron, anno 467, num. 5) recle G ofatorium saiicla?Crucis, pariter ab Hilaro poniifice
consignat ohiluni sancti Ililari eaiiem die xxi Fe- coiislructiim, et ad quod per ejnsdem sacri fonlis
bruarii cum Florano sancloruni, et cum Marlyrolo- jannam iler erat. Hoc oraloriiun exslabal adhuc '
giis Maurolyci , GaleSini, cl Caniui adductis per tempore Xj'sli V, babebalque anle areolam parvam
" Bollanduni. Corrigemlus lanien Bollandus in anno porlicum circumvallalam, quoe seplem cohuiinis et
cniorluali sancli ponliflcis, qiiem putavil 467 ex tribus parastalis fulciebalur. Porta. vero perislyliiini
pluribiis documeiilis, pra_eipuevero ex cpistola Ge- sustentabalur duabtis columnis ex alabaslro slrialis,
lasii papi» ad episcopos Dard.mitc, tihi asseriiur et in Zopboro baeceral inscriplio :
S.Hilarum restitisse Anthemio, qui levaius fuit ini-
Domine, in^domum iuam, et adorabo ad
pera'.or pridie Idits Aprilis, Prisco et Joanne consu- Iniroibo, templum sanclum luuin in honore luo
lilms, uli scribil clironographus a Cuspiniano edi-
lus, observanle Pagio Juuiori ad Viiani ililari nuni. Januae eranl nene.iear^ento interslinctae, et ipsa _edi-
12, aslipulanle etiain cbronico Paschali iisdeni con- ctila formam crucis referens slruclura quadraia adeo
sulibus. eleganlis scitique arliliciL, ut non desiiit auctores
NOT_E IHSTOIUC-E. gravissimi, qui Valicana. basilicte delinealionem a
Michaele Angelo ex hoc oratorio depromplam tra-
Ntim. 68, linea G.— Ilie fecit constilulumde Ec- dant, » etc.
clesia in S. basilica ad sanclam Dei Geniiricem Vir- Aplatur huic oratorio S. Crucis per Iiilariim pa-
ginem Mariam, consulalu Basiliscielllerminericliixxi pam ila elcganter c.uistructo magnifica porlicus,
Kalend. Decembris.Indicaiw epistola decreialis de __)quam Biblioihecarius memorat una cum oralorio ab
ordinationibus ab llilaro data in fine concilii Rom__ • eodem pqnl'fice ereciam, ac sufniliam ingentihtis co-
celebrati sul)iisdem coss. inbasiiiea Liberiana. lllius lumnis, et quidem porphyreticis. Aliquot ex his co-
concilii Acia luui Baronius recensuit ad annum 465, luimiis visunlur supersiiies, licel porticus sil eversi,
tum editores conciliorum. Exeniplum illius epislola. et eiformant latus uniiin oraiorii sancloruni Ve-
eodeni coiisulatu siguaia. ni Kalend. Januarii legitur nanlii, Rulina. et Sccundie, ac reiinenl nomen por- -
in meinbranaceo codice colleciionis caiionum inier licus S. Venanlii, uli hindaius cardiiialis Rasponus
niss. bibliolbec.a monasteili S. Crueis ad ilieru- oslendil lib.m, cap. 5 et 6. Ibi eiiam recensel sacros
-
saleni, ctijus vcluslas ad ocliiigenios aul nongcnios ritiis a Romanis pontificibus de more bic celebralos
annos pertingii. Gesta in concilio cognosees eom- in solcmni admiiiislraiione baptismi Paschalis, quos-
pendiose collecla in nolis Pagii»ei Somier. SS. Domintis nosler Benedictus papa XIII, non de-
Num. 69, linea 1 — Hic jecil oruioria iria in ba- stitit quotannis exercere, duinRonite agerel, ex quo
plislerio basilicm Constanlhrianm, S. Joannis Bapti- ad Romanam sedem clectus_ facius est c_eieris'epi-
slm. et S. Joannis ewtngelislm,et S. Crucis, etc., et scopis forma pastorum.
inambobusoratoriis(S. Joan. Bapl. elS. joan. evang.) Magniliceiilia H.Iari ponlificis in oralorio S. Cru -
ianuas mreas et .argenio chtstis. Januse isla. argenio cis conslruendo sibi ubique re^pondet, sive exlerna
ciusx liiteris Ililari dedicationein et nomen expri- struclura, sive inlerna ornamenl-.i considereniur.
mentibus supersunl in oralorio S. Joannis Baplistaj Kxlerna facics triporlicum ingeiilibns coltuiiiiissuf-
scilicql in honoremB. Joan. Baplistm Rilarus episco- fullam ostendcbal, uli diximus, pnrpliyreiicis"; unde
551 HISTORIA BE VITIS ROM.-PONT. — S. IIILARUS. SS8
ingrcsstss n";ifoiitem, lacu paritcr porphyrclico do- A versilalem illins naiionis popiilariiim cum jtire eacra
naliim : cui cancellos, columnas, epislylia el fasligia excrcendi pairio ritu : quod propterca diximus jam
ex a_re fusa, admislis ex musivo operibus circumpo- tum ab exordio fermc primo Chrislianoe Ecclesiaj
sueral. Qiue ad fonlem perlinenl vidcnda sunl in apio translaiiim ad signiftcandum riiiim el consife-
VilaSixiilH, a quo fons amplificalus, et oclaslylo lutlinem Chrislianarum slaiionum ex idea eidem vo-
perimeiro inchisits ornatur porphyreticis colunius, .cabnlojam aliigala apud Romnnos indicandi convm-
cpisiylia et Zopliorum siisliiienlibus ; neciion apml tutn complurinnvad sacra rilu palrio exercenda con-
card. Raspoinun, eleganier describeniem singnlas fittenlium ad cerlum locum. In tiiulis igilur, ,ubl
ejus parlesel velerem inscriptionem lih. m, cap. i. eliani tcmpore perseciitionuni Chrisliani congregari
lnieriora sacelli S. Ciucis, noslrce salulis instru- consueveranl, et ubi sacrorum administrandoriim
menlum, lignum scilicet. Domiiiicum, aurea el gem-' jus altributum fueratper sunimos pontificespresby-
mata cruce pondo Jibrarum viginti inclusum cuslo- leris ihidem conslitutis, post reddilam Ecclesia. pa-
diebanl, aureo arcu onycbinis coluninis innixo supra cem .siaiiones publica. celebrabanlur, quemadmO'-
imminenle: argenlcis valvis pondo .Iibrarum quin- diim ordo Romanus declarat, et ad sacra per cerlas
qiiaginla huic sacrario addiclis : aureis pariler lain- vices ibidem exercenda, jejiiniorum pra.scnim so-
padibus et coronis circuniqtiaque appensis. Turiim Iemnium aut festorum diebus, ium miuisleriales cle-
argenteam, el auream columbam bic lnenioratain a rici, lum subdiaconi stationarii aderaul, lum sacra
Biblioihecarioin sacellis, fonli baplismati adhserenii- " supellex circuniferenda ad usum ponlificis easdera
bus, iiiielligiinus perlinere ad custodiam sacranienli statioues frequenlaiitis ex deleetu et cura eorumdem
Eucharislici, in hiijusinodi turiihus et colunibis as- g poniificum, praaserlim llilari prseparabalur.
servaii ex niorc, a inagui Basilii aitale jam inducio, _ Linea 6. — Ilic fecit monasterium ad S. Lauren-
quemadmoduniobseivantcum cartl. Baronio ad ann. iium, et balneum, et prmlorium, ete. Ilem.monaste-
57, n. 152, alii scriplorcs, id eliam significanies, rium hilra Vrbem ad Lunam. Ati iiid_gine hujus se-
apnd lionmillas ecclesias hodie vigere, quemadmo- cundi monasierii per Hilarum consliltniexordiar. In
diitn vitlimns in inetropolitanaParisiensi, uhi aurea borto, ad lituluin S. Etisebii in Exquiliis silo, ante
coltunha arae maxima" immiiiens co_les(c lioc pignus annos circiter viginti vidimus detegi parietes eccle-
fcterna'.viiteciisiodlt. StaiueniSavero eral in vicinia sise cttm adjacenti aedificioex effosso ad palmos vi-
sacri ibnti. Iiujusmoili cuslodia corporis Dominici, ginli circiter solo : indeque exlrabi columnas, et
cum post adiiiiiiislralum bapiisiui sacramentum epislylium ab Hilaro lunc arcbidiacono incisum sub
sacro fonte renatis, el confirmalis sacraineniuin palrocinio beati Laureniii: quod.epislylium iia in-
quoque eucliarisliciim erogaretur, ut passim rituales scriptum praiservat iiunc collectio lapidaria eminen-
Iibri lios edocenl, legendi apttd V. C. Edmundnm lissinii cardinalis Alexandri Albani.
Martene tomo I, ubi eliani pag. 647 illuslraiur usus
ctisloiiiendi in lurrihus el columbis aurcis vel argen- f AVXILIANTF. DNODO NP XPOORANTE BEATOLiV-
leis sacranientuni euchari.licum. BE.NTIO MARTYRE HILAItYS AltCHlDIAC FECIT
" Linea 14. — Ilecatonpcnia. Nardinns lib. iv.cap. In regione Exquilina memorat Panvinius sedicu-
4, Ittmia*aniiqiiie pag. 178, novte edit. lcgit heca- lam ' Lnnaj : quain a sancliEusebii litulo non longe
tompeda, ubi etiam ostendit Nym^.hmum s_epe abfuisse '• suadenl vestigia lempli Solis Mithra), Tn
usurpari pro fonle. Sensus itaque esi, ul coliimnoe_-> ~" borio Marcbionuin de Palumbara contra euindem
ista. e lapide porphyrite dicantui' ceniumpedules. titulum S. Eusebii pariier delecla anle annos circi-
Sivc hecaiotnpedes non quia assurganl ad lantam ter quindecim, cuni plurihus anaglyphis ac simula-
alliludinem peduin ceiilenorum, scd (jitia excelsaj cris ' cjusdem supcrstitionis. Consueverunl enim cul-
adnicdum sinl, ei tiltra niensiiram in aliis ex eodem torcs soiis liuiaj laiiiim ah illo nou disjungere quod
lapide speciaiam. lta eliam Bellorius in notis ud Soli dedicabatur. ltain Urbe ipsa Sextus Rufus re-
vestigiuui Yeteris Roma. pag. 55 observal porlicuin censel in regione templi Pacis lemplum Solis, cui
hecatonsiylon dici eam, qua. magno nuinero coluni- illico adnectil lempluin Luna3.Dtiique sitleri in Ca-
iiarinn fulciebatur, licel non eons.arot cenlenis. pitolio veieri ara constiluta lenipliimque Apollinis
Usurpatur eniin passim cenlenarii minierus pro etCIatra; ' (Nard. p. 190) et in palalio, ubi Lttna.
iugeiiii copia, ul illud Virgilianum osiendit: noclilucic icdes a Yarronememorala, lemplum quo-
Nonniilu_silinguseceiilum sint oraque cenlum. <|tieSolis invenitur ': uli in Circo oheliscus proprius
Soli, alter auteniLuii-e consecralus : el-alibi passim
et nomen Tliebis addilur urbis hecaloinpylm, cenivm Soli ac Liiiiic proxima, sed sub noniinibiis diversis
poriarnm, a magiio scilicel nuincro portaruin qtiibus posita tenipla, et arse, Jani, scilicet el Janai, Apol-
cratpervia. i
linis clDianm, Agliboli el. iialacbeii, ct bis simil:bus
Num. 75, Iinca I.—Consiiluit minisieriales, qni iqna. apud antiqiiarios, necnoii r.pud Maciobiuni ex.
circuirenl consuelasstationcs. llunc iocuin Bihliothe- veteribus, et Vossium de Idololatria inter recenlio-
carii produxil Maccr in suo lexico veiho slalio, ul res i videri possunl. Cuni ilaque ad Lunani dicatur
proharei usum slaiionum.Ibiloitge aiiliquiorcm fuisse I*_ fuiidatum
l ab Hilaro inoiiasleiium el invenianiur in
aitale Gregorii Magni.- ex B. Aiubrosio -definit hac
I Exquiliarum parle vesligia m nasterii el ecclc-
siationem, qua sta.tuin jejunandi et oramli riuim <sia. iion magna. ipsi ailjiincia. cum inscriptione Ili-
signilicamtis : el discrinuiiat a slatione , qua in- Ilari sub patrocinio precuin beati Laurentii opus illud
dicamus locum ad eos rilus exercentlos ceilis Deo I dicantis, boc esse arbitror indieaium a Biblio-
teuiporiliUS de-igiialum. Qua etiain occasione do- Ithecario monastcrium intra Urbem ad Lunam;
cel ministeriitles , qui bic nominaiilur , intelligi _Edes vero (quas PrK*loriiim nominai) cum mona-
cporlere clericos ad saeris inservienduni iis in lo- > steriis et balneo ad S. Latirenliiim consirucias qu;e-
cis addictos, ubi statio celebrabaiur. Recle de- irendas fuisse judico aptid S. Laureniiuni extra mu-
ducil a niilitari vocalmlo iioiuen siaiionis : cuin a iros, cui anlonomastice convenit denominaiio Si
caslrensibtis vocabulis Ecelesia .qu-.ein lerris Deo ]Laurenlii. Verum lot cladibus deformatus ac deva-
iniliiare proiiictur, non sil 'dedignala voces coui- slalus
i fuerat tractus iJle suburbanus, etiam anie-
plures imiiuaii in line Appendicis ad Prolego- ifjuam a Pelagio secundo basilica Laureniiaiia resti-
mena, occasione Gra*ca* inscriptionis Puteola- *liierelur,i ut indicia constructioiium Hilari fruslra iii
me ex Mnseo eininenlissiini cartiinalis Alexan-dii *rutleribus bodie perquiraiilur : et salis consullum
Albani ihidem productie, qua. Acium piihlicuiii vidcri possit memoritc nobis a Bibliotbecario pros-
Tyriorum caiisiguai consulaia Gaiii et Fiacei !servalae per epigrapben paulo anleTelalani, elrcper-
( Unisii 174 indicaiue) ei :t>*'*aTyriorinn 500 lam i in Exquiliis inira Urbem ad S. Eusebium, ubi
oliservavimus , vocem sialionis ibidcm adhibilam Iiilarus] tttnc archidiaconus Leonis Magni" si.lis
ad significandum eoeium, seu coilegium cl tmi- < oslendit venerationis suse studiuin singulare crga
 55) ANASTASUBIBLIOTHECARH. 560'
bealumLaurentiummar.yrem, apiid queni sepullnra. A- bere. Secundo, ut bigaini, aut vidua?, aul contiptaj
locum elegil crealus ponlifex, el cujus basilicte mo- niariti ad ccclcsiaslicos gradus non accedant. Terlio,
nasleria addidil, exempltim seeulus decesssoris sui ut posnilentes, aut inscii lilterarum, sive tlefectu
Leonis, qnem vidimus ad basilicam S. Petii exci- meinbrornm, aiit decisione aliquid miniis habenlcs,
lasse monaslcriuin, aliisque successoribus suis siml- - ad superiorem ordineiu non accethini. Quarto, ut
Iem curam iiisintiasse. qua>episcopus, vel decessor ejus illiciie ortlinavit,
"Linea8.—.Fccit auiem bibliolhecasdnas incodem ' • abeo qui superest, einendenlur. Qiiinlo, ul nullus
loco. I)e his consule cardiunlem Rasponiim Iih. m, episcopns sibi successorem eligal.
cap. 14, de'sacros. Eccl. .Laieranensi: 'ubi eliam Hoc iiliimum tleeretum facium est, quia, ut con-
refert pra.claruiii iocum Panvinii nostri, copiosa, ut stat ex epislola secunda llispanoruin episcoporum ad
solet, :IGsolida erudiiione illustranlis non modo has Hilaruni, Niuidinarius Barcinonensis episcopus suc-
ab Ililaro consiructas bibliothecas, sed antiqiiiores cessorein silii desiguaveral, conseniieniihtis provin»
qi.ioqu.e,a Chrislianis pr_esulibus excitatas prope cia. Tarraconensis episcopis. Quare Hilarus episiola
suasecciesias. •. , . > sua sccunda ad Ascaiiiuin TaiTaconensem metropo-
.'" - - - CIACONII litam, ct reliquos Tarraconensis provincite episcopos,
-Num.'68,lin. 1.— Natibne Sardtts Calaritanus. exRomana. syuodi senteniia dala die irigesima De-
Hic opum negleclu, et consiliortim magniiudiue, coinbris ejusdem anni 465 -Iremeiim«a regiinine
inter "subiinies poniifices ellulsit, elinciitis aliuus, Barcinonensis Ecclesiie excludi voltiii, ne, inquit,
bonor h;erediiariiim jus putetiir, qtiod
angelorum colloqiiiuin, et sainlalioneni meruit.Egii* episcopalis
qu;e ad opiiniuin poniificem' pertinebant, liiin, in B nobis sola Dei uoslri benigniiaie coiifertur, t licel
exstruendis lemplis, ornanilisqtie, liim eiiamdocen- provinciie episcopi, et Ascaniits iiictropoliiamis Ire-
tJo,admoiicndo,casiig.iiidoe"Ieemosyiiasqiiecopiosas, mco suffragarenl.ur, ipsumque optimaies et plebs,
«bioptis eral, Jargiendo. Dona aiirea,-el argen:ea lassenl. ulpote meriiis et tnoruin iiilegril-.tteiiisigiienipostii-
collignniur, cenluni duortun niiiliuin, el nongenUv vincia Tanaconensi Silvanus pneierea Calagunu in eadem pro-'
rum octiiaginta iriuin aureoruin scuiaioruui nosira- episcopits, prcsbyterum alienum"
tium superasse,. citra artilicum manus, el impensas proprio episcopo superordiuaverat in eadem Eccie-
scdifieiorum, elretltliluiim, qitos illi aiinuosassigiia- sia. l^actiim insolens ad sedem aposloiicain detule-
vil. Ut*plane ex bis appareai, qua. ftieriiii divitije runt Ilispani aniisliies, quod Calagura. ctviciliarum -
Romatia. Ecclesiie, cujus adeo proliisie essent expen- civiialiim opiimaies apud Romammi poniificem ex-
sa_in vasis sacris, et ornameiuis Ecclesiaruin. cusarunl. Violatorum canonuin veniam Silvano con-
-' *-" - PAGII. cessil Hilarus, ut el aliis episeopis tle ipso conqtie-
— slis,(jtioniaiii non.iuilliepiscoposabs(|iieinetiopolitani
Num. 68, lin. 2. Hic fecit decretalem. Aimo coiisensu, qiiilm.dain civiiaiibus ortlinaverant.
quadringeniesimo sexagesiino sepiimo Leo Orientis lJeo antein Silvani causam ad Romanum poniifi-
imperator Aiiibeinium palricium Roniain misil im- cem deliileruni Hispani cpiscopi, quia schismaiis
peratoremque constiiuil, qui, ut scrihit cliroimgra- causa erat: el ponlificii primalus praecipua pars esi,
plius a Cuspiuiano ediius sub cousulibus anni 467 i_cclcsi;eunitaieni sarlitm leclain servare.« Proinde,
Jevalus-est imperator Romse pridie Idus Aprilis. inqtiiuiil, quia his praesuiiiptionibus, qua_ uniiatem
iluic, impellente Philpthco Macetloniano ejus fami- *->divitluiit, qu;e scliisma faciunt, velociier debet oc-
liarilale suffullo, iliversartnn concilialuila nova se- curri : quiesumus sedem vestram, ul quitl super hac
claruni in uibem .Romam iiiducere volenii, aposto- parle observari velilis, aposlolicis affalibus instrua-
lica coiisiantia restitit Ililarus, et « aputl beatuin mur. » ln eadein episiola llispani episcopi religio-
. Peirum aposlolum palam ne id iierel clara voce sam suani erga apostolicam sedem revereiuiam
eum consirinxit, in tantum nt non ea faeienda cum ostendiiiil, cuni scribunl : « Elsi exstarel neeess.l-.ts
iiileiposuione sacramenli, idem promiiierei inipera- ecclesiasiica. disciplina., expetenduin revera nobis
loi', i inquit Gelasius papa in epislola ordine xm ad fueral illutl privilegium sedis vestra:, quo susceplis
episcopos Dai-daiiiae.. regui clavibus post resurreclionem Salvaioris per
Ex hoc solo loco, eliamsi ali;e probalibnes defice- loium orhem bealissimi Pelri singularis pra_dicaiio
renl," jiigulauir senleiuia Papebrocbii. scrihenlis in . uiiiversoruin illuminalioiii prospexil; cujus vicarii
Gonatu Cbrtinicq-Hisloricoad Calalogum poniilicum principalus sicul eininel, iia mciueiidus est ab oin-
Romanoruii), Uilarum papam tlie vigesima prima nibus et amandus. Proinde Deum iu vohis pcnitus
Februarii anni quadringeiiiesiini sexagesimi sepliini adoranles, ad fidem rectirrimus apostolico ore lau-
ad Deum transisse; licet eniin veruin sil, ejus inor- daiaui, inde responsuin qu;erentes, unde nihil errore,
tem.diei xxi Fchruarii nHigendam esse, ea lanien nihil praisumplioiie, sed ponlificali lotuin delibera-
diilerri debet ad anniim qiiadriiigenlesimuni sexage- tione pra-cipiliir. J
simum oclavum, postqiiani llomanam Ecclesiam A. SCiiELESTRATE. !
sancte administrassei annos scx, meiises tres, dies Nuin. 69, linea 1. — Hic fecit oratoria tria in bapti-
decem, ul habetur in libro Poniiiicali, in »ex cata- slerio busilicmConslantinianm, S. Joannis Baplislm,
logis critica. Baronianaetomo primo pr.efixis, in ca- D ei Jounnis evangetislm, ei sanctai Crucis. Duo priora
talogo Valicano-Pahiiiuo , et in plunbus aticioribus nraloria etiaiiiniun v.suniur iu Bapiisierio basilicae
in eadem ciitica ad annum 467,laudalis. Si auiein Laieranensis, cuni inscriptioue Ililari
tlie xi Februarii anni qiiadringeniesimi sexagesimi papae.
seplimi ohiisset, falso scribcrei. Gelasius eum An- ALTASERRA.
tlieniio iinperaiori, Roma. resiilisse, cuin liic dicitts Ntim. 69, linea 12. — Nymphatnm el triporlicum
sit iniperator Roma. die xn uiensis Aprilis e,usdem anle oralorium sanclm Crucis, nbi sttnl columnmmirm
anni. Ex quo et priorum pouiificuiu Ronia..oruin mttgnititdhris, qum dicunlur Ileciaon-penta. Nym-
chronologia—confirmatur. pluea siinl aidcs publicte, in quibiis iniplias cele-
Linea 7." llic fecil conslilulum de Ecclesia. Anno hrahant, qui aedihus carerent. Zonar. in Leon. M.
quadringeniesimo sexagesiino qiiinto concilium ce- Alias nymphsea siinl aquaria columnis marmoreis
lehravii llilarns papa Roma. in basilica Sancue Maria. ornaia, qu_eplerumque ponehaiiiiiranie sedes sac.ras
die xyi Kalendarum Deceihbris. ut habent Acla, qu;e ornaltis causa, itl liic nyiiipbsenmposiiuiu ab Hilaro
coirectlora edita sunt, quain ante fuerant, a Chri- aiileoraloriuui sancite Crucis. Anle basilicam Sancti
stiano Lupo in fine lom. 1 episiolarum Casinensium. Peiri fuit caiahariis coiuninis ornaliis, salicnies
Aclum in eo de disciplina ecclesiasiica, ct de Hispa- aqnas fuinlens, de quo Paulin. episi. 53: « Quare
niaruin Ecclesiis. Quiiique canones, seu decreia in pi'-_ienlo niloris atrio , fusa vesiibulo csi, ubi cau-
eo condita siint: quorum primo slaluilur canones tharuin minislra iiiaiiihuseioribuslluenla riiclanicm,
Nicicnos, velaposi-olicte sedis dccrcla cuslotliri de- fasiigiatus solido a*rc (liolus ornai, ei iuumbral, iion
501 HISTORIA DE VlTiS ROM. PONT. — S. SIMPLICIUS. 5&$-
sine mystica specie qualnor columnis, salientes aquas A platea Carlbaginis musivopicla sunt. t Paulin., epist.
ainbiens : deccl enim iiigressum eeclesia. talis orna- 12. « Absidem solo et parietibus marriioratani, ca-
lus, ul quod intus myslerio salulari geritur, specia- niera musivo illtisa clarificat. t Anaslas. in Symma-.
bili pro foribus opere signelur. > Et Anasias. in cho : t Et cantharttin heati Petri cum quadriporticu
Syminaebo: c Et cantbarum beati Petri cum qua- marmoribus ornavit, et ex musivo agnos et cruces et
driporiicu marmoTlbusornavit. > Nymphseain Urbe pahnas fecit. >Museum vocatPlin. -Iih. xxxvi, cap.
variis locis exstructa. Ammian. lib. xv:« Ad septem- 21 : «Appellanitir quidem ila et erosa saxa, In a_di-
zoniiim, celebrem locuni, nbi operis ambitiosi nyni- liciis qu;e musca vocaqt. >ColumneeAquitaiiic_3sunt
phajuin Marcus condidil imperalor. » Et Capilolin. columnas marmoris Aquitanici, quod effodilur in
in Gordiano Juniore: « Opera Gordiani Romss nulla moniibus PjTena;is, qui conlinentur flnibus Aquila-
exstanl, praeler quaedam nyniphoeael halnea. > nia3.Sidon. lib. n, episl. 10 : <Fulmenlis Aquitanicis
Linea 14.—Lacitsel conchas irianlas duas,cum co- superba. t Vitrnv. lib. m, cap. 1 : « De .'uhrienlis
himuisporphyreticisragiatis, foratis, aquam fundentes. Aquilanicis. J Fastigia coluinnis adduntur. Fasligia
Lacns eranl piseinae_apidea_juxta fores ocdium,con- columnarum sunt capila seu capitella columharum.
liuenies aquanr ad jumenlorum adaquationem, et Plin. lih. xxvi, cap. 25 : «In Ephesise Dianfe _ede
reprimenda incendia. Donatus in Adelphis : « Varro prinmm columnis spira. subditiKct capilella addita. t
docel seinper lacumporlis addilum, scilicctad usiiin Leo Osiiens. lib. m, cap. 28:«In eolumnariun ipsius
jumenlorum exeunlium et iniroeuntiuin, etprosterea Ecclesire capitellis. j-Auguslin.lib. n Qu. ihExodum,
ul adversus hostilem ignem portis de proxiino sub- cap. 109 : « Bases colmnnarum non eas lantum vide-
venirelur. t Tiauquill. in Galba cnp. 7 : « Ad bcum n lur dicere Scriptura, quibus columnae ab imo ful-
ubfadaquari solebat. » Lines vocal L. Lines, 11'.De ciunlur, sed etiam superiores, quse capitella nos di-
acLempl., Concba. sunl.vasa lapidea, qu;e aquain k cimus. t Super capita coliinmar.um onialus causa
lacuhus excipiebani. In concha. lacubus fcre seinper ponebaniur angeli ex argenlo vel auro.-.Anaslas. in
conjuriguntur, ut hicet infra codem : « Et in medio •Leone III: i Pari inoJo in basilica ipsius aposloli
lacum porpbyretilum cum .concha assirta in medio fecitcherubin ex afgenlo purissiino deauratos qua-
aquani fundenteni. n Lege, assita, vel adsiia. De tuor, qui stant Super— capila columnarum. s
concbis infr. in Paschali. Circa lacus et cqnchas Num. ,71, linea 1. In urbe R.omaconslituit mi-
qua. erant in vestibulo s_dium, ornatus causa,pone- . nisleriales,qui circnirenl conslilutasstationes-.Slatio-
kanlitr columna. inarmorea*, vel lapi.deas; et inarnio- tiones erant statae prcces ad meniorias seu sepulcra
rea. ut pluiinium, t:t lula* essent ab injuria, erant marlyruin. TertuII. 2 "adUxor.:« Utsi slalio facienda
ragiata*, id esi, a;nie_-_reticulis e ierro vel ;ere, vel est, marilus de<lie condicat ad halneas.-> Idem, de
nervis. Ulpian. in L. Fundi. § .Reliculi. tf. de act. Jejun. adv. Physic.: « Proiiide nee slaiionum, quae
empt. « Reliculi circa eolumnas, pluiei circa parie- el ips*e suos quidein dies habeant,*quana; leria_ et
tes, item cilicia vela a.dium non sunt. > Varro 5 de 'sexla*.> Anasl. in Gregor. III: « Item in cimilcrio
Re rustic. cap. 5: « Inler columnas exteriores , pro sanct33PetroniIIa.slaiionein annuam dari insliluit. >
parieie reticuii e nervis stuit, ul perspici in silva Slaiiones erant constiluta. cerlis diebus et cerlis
possii, et u_ii3_ibi sunl, ncque avis eas transire. t locis : ideo ab.Hilaro lecii sunl minisleriales, id est,
llagia est reilculuni, untle nianavit haud duhie vul- clerici qui lustrarenl, id esl, visitarent.slationes,• -itl
gare rejat, une grille de fer. Hujusmodi lacns el con- ^ est, loca et altaria deslinata stationibus.
cha. foraiis aqtiani fundebaiil, id est, per fisiulas Linea 7. — Fecil autem oratorium sancli Slephani
quae forata dicuntur, quia capila fistularum foris pro- in baptislerio Lalcrancnsi. Hilarus oralofium dedica-
mincntia per ora capitum leonum fundunt aquam." vil in haplisierio Laterancnsis basilicae. In bapliste-
Sidon. lib. n, episl. 2 : « In banc ergo piscinain fiu- riis oraloria, id est, allaria dedicari solebam. Ana-
vium de supereilio moniis eliciitim ses_ fistula*pro- slas. in Sjmniacbo': « Hem ad fonlem in'basilica
niciiteSj-leonuni-simiil.-.tis capiiibus effundiiiil. t A heati Petri apostoli oratoriuin sancta_*Crucisex ar-
Lalino forare. Frontin. de aqua* duclib. lib. n.: gento. >
<Non enim solum ad ipvarum aquarum cuslodiaii). Linea S. — Fecil auiem ef bibliothecas duas .__._,
sed eliam ad casielli iuieiam perlinet, quod subinde eodemloco. Ililarus hinas ijibliothecas posuit in ba-
et sine causa foralum vilialiir. > Et boc esl quod. piisterio Lateraiieusi.. Ecclesite majores babuere
prius idem dixit foramen: « Foramen noyum castello bibliothecas. Uieronym ad Pammacli. advers. Jovi-
iiuponunt, vetus relinquunf, quo venalem exiraliani nian. : Ecclesiurum bibliothecis fruere.. Bihliothccae
aquatn. *> Ail lacus el conchas Irienlas, lege.trienles. llierosolymitanaj, per Alexandrurti episcopiim iri-
Lacus el conch_ediclaMrientes a modttlo aquae,quia strucla.
; ineminii Ensebius lib. vi, cap. 14; Ca_sa-
capiuni trienteiu digiti aquse, quoeducitur ex formis riensis bibliolheeai Hieronym. in epist. ad Tiluni,
aqiisedheiuuiiibeneficiopriiicipis. Fronlin. de aqua.- iellib. m advers. Pelag. In bibliolbeca Ecclesiaj Ro-
ducl. lib. I :' t Unciaeergo modulus babet diametri, maua.i depositi libri Gelasii adversum Eutycliem et
digiiuin unum, et trientem digiti. > . Nesloriuni. Anasias.in ejus Vita : « Hic feejt libros
—
Linca. 17. In medio canccllis wreis, -el columnis ;adversus Euiycliem et Nestorium, qui bodiein bi-
cumfasiigiis, el epislyliis, undiqueornalamexmusivo, D hiiollicca, et ecclesia. archivo rcconditi tenentur. t
eolnmnisAquiianhis. Musivuniopus esl opus lcssel- Inier ] oflicia Ecclesia. liomanae fuit hibliolhecariiis.
iatuni, id est lessellis marmoreis variegaliun. Au- Anaslas. iu Gregor. II: « Bibliolhcca.illi est cura
gtistin. de Civit. Dei iib.xv, cap. 8 : « El caHera lio- .commissa. >
minum,.vel quasi lioiiiinuni, genera, qua_in marilima

-XLIX.-SANCTUS SIMPLI-GIUS. ,.

. iNNO CHB.ISTI167 , LEOKIS 2, .-.NTESIII 1.

*72 Simplicius, natione Tibuftinus, ex patre Caslino, scdit annos .quindecim^
. dics septem **. Hic_ dedicavit basiiicam S. Stephani - in Coelio monle in urfoe
'
NOTDL_e" "SIAUjSINAI.ES FABEOTTI. . , . .
" ' ' '
a B, inens. S, d. 10, a Coss Pusa*iei Joarims ad Anicimn Faustum.'
: "'"'" '''''- ' " '
/ 1'AiiioL. -CXXYllL 4 12
S85 ANASTASil BIBLIOTHECARH . SSt
Roma, et basTicam beati Andrea. apostoiijuxta basilicam sancla. Marice, ct aliam basi-
. licam sancti Stephani juxta basilicam sancti Laurentii, el aliam basili-
5 cam intra Urbetn, juxta palatium Licinianum b*eata_ lnai-lyris Bibiana3, ubicor-
pus ejus requiescit. Hic constiluit ad sanctum Pelrum aposlolum, et ad san-
ctum Paulum aposloium , et ad sanctum Laurentium marlyreoi hebdomaddm a,
ut preshjteri manerent ibi propter poenit^ntes, et baptismum. Regionein tertiam
ad sanclum Lauronlium ; iregionem primam ad sanctum Paulum ; regio-
10 nem • sestam, vel septimam, ad - sanctum "Petrum. Sub hujus episcopatu ve-
nit relatio de Grmcia ab Acacio- Constanlinopolitano episeopo, et affirmavit
Petrum Alexandrinw urbis Eutyehianistam ha.relicum, facla petiilone ab Acatio
• cbirographo ejus constructa. Eodem tempore fuit Ecclesia prima,
Episcopo *
hoc est sedis apostolica. exseculrix"-*. Tunc Simplicius Episcopus prcesul hoc
15 audiens damnavil Petrum Alexandrinum,. eo* quod Acacius mnumerabiiia
crimina affmnabat, ifa lamen ut [0_ni.en.ia_ reservaret lempus. Eodem tempore
Timotheus catholicus, et Acacius, diccntes quod etiam in mortc
r-escripsit
Proterii catholici Pelrus- esset permistus. Tunc arcbiepiscopus Simplicius
dissimulans , nunquam rescripslt Acacio , sed damnavit Pelrum exspeelans
20 tempus pa_nitenlia_. Hic fecit in* Ecciesia Ilomana scyphum aureum , pensanlem
Hbras quinque. Ganlhara argentca ad beatum Petrum aposlolum sexdecim, pen-
santia singula libras duodccim. Hic fecit o~rdinalion.es tres in - urbe Roma
per metisem Decembris et Februarii, Prcsbytcfos quinquaginta novem <i,. dia-
conos undecim , episcopos per. divorsa loca septem" et triginla. Hic sepultus. est
25 in basilica beati Petri aposloli vi Nonas Martii, et cessavit Episcopatus ~ dies sex.
iCl
NCTUL_EMAHGINALES~~ F ABROTTI.
a Ilcb.Iomadas C B. Vide Baron ad aiinnm -185. >>VideBaron ad annum &'i8. • Ecciesia Romana, iioc
esl, prima sedes apostolica exsecnlrix. d G 0, octo. <*C B, sex.
YARliE LECTIOSES. .
' Apud 1'aoroitnm ex codice Freheri. A 2. lineu 25, pr. 58. linea 24, loca 85, qui etiam sep
Num. 72, linea iel 2, mcns. 1, A, dies sex. linea 7, esl. linea ult dies 26.
B. liebdom. linea; 8 et 9, B , rcgionem irimii ad Ex codiceThuano qltero.
S. Latirent., rcgio prima el sepiiina ad S Pelrum. Num 72, linea i, 15, m. 1, d. 7. linea 7, hcbdoma-
Ex codice Regio, Mazarino ei Thuano. das. lineaiZ,eod. IPmp. 1'tiilEccl., hoccst primasedes
Nttm.1% linea 1, sedilann. 15, mens. uniiin, d. 7. aposl exsecutrix. Tim. linea. 1G,de quo Ac. iinea 21,
Ilic d. basil. S. Sicph. in urbe Roma in C-. m. Beiriim 16, linea 25; pr. 08, diac 10_ tinea 24, 26.
Ihiea 5, Lucinianum. iinea 6, ad S. Pclrum, el ad linea ull. dies 2. -
S. Paulum, el ad S. Laurent. marlyrem hebdoiiia-
das, ut pr. ibi man. linea 15, conslr. Fuil eodcm Apud Holstenmm el Schelesfralium.
tempore ecclesia Roni., boc esl prima sedcs aposlo- Linea 1. Flor, Caslorio; Flor 2, Casio : addunt
liea exseculiix. Simplicius enim episcopus hoc aud. anlem bi duo cotiices, inens 1. iinea 5, Flor 2,
D. Petrum Al.xandrinnm episcopum, eo quod Aca- Licianum. linea 7, Dcusdedit et Florent, hebdoma-
eius inn. cr. dc eo affirm.-linea 17, rescripscriml das. linea II, Flor deesl episcopus.*linea 15,1 Flor,
Timoth et Acacius. linea 19, exp. lamen tempus ejus de quo. linea 18 , Flor, presbyteri. linea 25., Flor,
j)03nil. linea 21, canlhara arg. 1G. linea 22, ordinai-. IAXXXIIII. linea 24, cardht. Deusdedit ixxxvi ,
iinea 15, AB, de quo Achalius. linca 23, AB, 58. ei addil : Et posl htijus obitum faclum est a presby-
linea 21, A, 30, B, 88. leris el diaconibus consiitutum de cumi Ecclesia.
NOT_E VARIORDM.
ALTASERRA. B bealiPelri ceiecrarenlur. »"H.o.cexemplo in concilio
Linea 6. — Hic consliluil ad sanclum Petriim apo- G. Lalcranensi hahito suh lnnocentio III in singulis
stolum, el ad sanctum Paulum apostolum, el ad siut- ecclesiis cathedralibus ct. conveninalibus insiiluti
clitm Laureniium marlyrem hebdomadas, ut presby- Poeniteniiarii audicndis confessionibiiset poeiiiieniiis
teri manerent ibi propter pmnilenles et baplhmum. injungendis, cap. Inicr cmlera de offtc.ordin: Ottho
Regionemlerliam ad S. Laurenlium. Regionem pri- sancli JSicblai in carcere Ttilliano tiiacoiiiiscardina-
nittm ad sanclum Paulum. Regionem sextam vel lis cl legaiiis sedis aposloiica. in Angiia in concilio
seplimam ad sancium Pelrum. Simplictus in ecclesiis liahilo 1259 in ecclesia sancti Pauli Londiiiensis,
sancli Peiri, sancli Pauli, el sancli Laurenlii insii- pnanilenliarios, id est confessores, insliluil in sin-
niit presbyteros, qui per hebdomadas posniienliam, gidis ecclesiis calhedralibus, ut refert Mallh. Paris :
et baptismuin miiiislrareiit, hinc dicti hebdoniadaiii. « Iii ecclesiis .yero cathedralibiis confessores instiiui
Anaslas. in Grcgor.. I_l_.<iEt a.presbyleris liebdoi. praccipiinas generales-. » In ecclesia Cameracensi
madariis missarum*solemnia. t Idem in SlephanoIV: po.niteiiliarii officio se perplures annos funclum re-
« Hic statuil.ut onini Dominico die-a sepleiiMjpiv ferl Thom. Canlipratan. Apum. lib. n, cap. 50.
scopis cardinalibus hebdomadariis, qui in-ecclosia Linca 10. —S'ib hujus ephcopain venit relaiiojds
Salvatorisobservant, missarum solemuia superlillpre Grtvcia nb. Acacio Constanlinopolitano emscopo, el
505 HISTCRU DETITIS ROM. PONT. — S. SIMPLICICS. S60
ajftrmavilPelrum Alexandrinmnrbis Enlyddanistam A lasii integra periodo rejeela, ac Simplicii aciis
hmrelicum, faclu peliiione ab Acucio episcopo,chiro- inseria , demonslrahimus eam perperam Felici,-aut
grapho ejus construcia. Relalio de hceresi accipilur Gelasio allribulam, in Simplicio vero reposilam",
liicpro deIalione,-qu__fichat.chirographo dcferenlis accuratam pontificum curam in convelle.ndo Aca-
obsignala. Anasias. infr. in Felice III: <tSub linjus ciano schismale —
repra_seniare.
episcopalu iterum venit relalio de Grrecia, Pelrum Linea. 10. Sub hujus episcopatu venil relatio
Alexandrinum revocatum ab Acaeio episcopo Con- de Grmcia ab Acacio Conslaiitinopolilano.episcopo,
sianiinopolilano. 2 Ei infr. eod. : « Posl annos tres el affinnavil Pelrum Alexandrina~urbis Eulychiani-
iter.um venil relalioab iiuneraioreZciioiie, ul ptrni- slaih hmreiicum. Relalio Acaciana Sitnpiicio demin-
tens retliret Acacitts. 1 Idein in Gclasio : « Hujus lians Peirurii Monginn esse liaerclicum Eiiiychiani-
lempnribris ilerinn venit relalin de Graecia, eo quod stam , el propterea damnandiiin , esi iundamenlalis
mnlla, el homicidia fiereni a Pelro,'vet Acacio. > rajio, <pia prohatur Acacium deinde cominmiit-an-
I-Jemin Anaslas.: « Ttinc Fcstus, et'ProI)inIis seria- temctim codem hseretico damnato , ac posl,aposlo-
"lores misertinl relnlioiiem regi, et caiperuiit agere Iic_ssedis monita in communionc persislenteiu , ac
ut visilntorem d-.treircx sedis aposldicaj. > ldcm Jn prpptcrea excommunicatum , el exinde sehisma"con-
Bonifaeioli: « Eodem tempore vcnit-rclalio ab Afris . _l.mtem,'pei'peram ac aniino perduelli insullasse in
episcopis de coiislitiitione, ut cum consilio sedis apo- sedem aposlolicam. Ab bac igitur relalione Liber
slolica. omnia C.irlliagineusls episcopus faccrei. » Ponlificalis aggredilur infaustos evenlusbu.us schis-
Inlibris Juris relaiio aliler sumiiur pro cohsiiitatione matis, quoe/facta esl anno 476, Siinplicii.anno 9,
emissa ad principein a praiside vel Jtidice in dubiis g quo tenipore Odoacer, lialia oecupata, Goliiorum
causis, « L. Ad principem. L. Ad imperatorein. ff. regnum insiiluit', dequo ad pncdicium anniim Mar-
de appell. et relat. » Augusiin. epist. 157 : « Qu;e cellinus. « Ilesperium Romana. geulis- iniperitim-,
vei in negoliis siecuhiribus judices faciuni, quando quod seplingenlesimo urbis condilae anno primus
caiisa. dunilaiib ai.1majorem puleslaiem referlur, 111 Augustbrtim Oclavianus Augustus tenere ccepit,
p^iideiiterelalior.callqiiid indeaiitieani cominulare.» "cum hoc Augustulo periit anno decessorum regni
Op:al. Milevil. lib. 1, adv. Donatist. ' : t Ilelatio imperalorum 522, Goihorum tlehinc regibus Romarn
missa
' est, rescripium venit. > - teneiiiibus.» Pelrus vero Mongus ita sedem invase-
Linea 15. ^- Eodem tcmpore fuit ecclesia prhna, rat. Tiinotiieus _EIuius S. Proterii episc. Alex. par-
hoc_csl, sedis aposlolica; exseculrix. Acac-iusepisco- ricida ejcctus jam fuerat a Leone imperatore Cber-
'fius Constanlinopolilamis.".gnovitprimatum Ecclesiie sonam exsilio relegatus, ac elcctus in Prolerii lo-
Romause, cuni Peiruni Alexaiidrinuni episcopuin de cnm Timolbeus Solopliaciolus. Anno ^78, Basiliscus
liaeresi detulil apud sedem.apostolicam, qtia. eo no- lyrannus imperium occupal, edictuin evulgal coutra
. ininc exseculrix dicilur,-quia deferente Acacio Sim- syiiodum Chalc. el hostes episcopos ejusdein con-
plicius pontifex, causa cognila, danmavit Petrum cilii relegalos reslituit. Exstai-ediclum, et restilu-
Alexandrinuin." Primalum Ecclesia. Romana. agno- torum catalogns apud Evagrium. Moritur tandem
vjt Ilieronym. epist. ad I.amasum : « Ideo milii anno kll .Elurus, et Pelrus Mongus seu Moggus
caibedram Petri, et fidem apostolico orejaudatam ^Eluro consors ab uno episcopo deposito cohsecra-
censui cor.sulendam,- inde nunc meaj^anima. poslu- lur, adbiic superstile Timotheo Solopbaciolo. M
lans cibuin, "iindeolim Christi veslinienla suscepi. „ cum audissel Zeno imperio resliliiliis, dejici Mon-
Facessat iuvidia Rotnaiii cuiminis, recedat ambi- ^ gum, et palriarcham Alexandrinum baberi Solophi-
tio : ciim succcssore piscalofis, el discipulo crncis laciuin' jubet. Ver.im ciun hic anno 78.1 ohiisset,
Ioquor. Ego iiulliim prinium nisi Christum sc- Jo. Talaia a Grtecis Tabbenniosila cognominatus,
qnens, heaiitiiiiini tiiae, id esl calhedrse Peiri co.n- quod essel e nuniero Tahennensiiiin moiiachoriim,
inunioiie coii.soci.>r,super iiiam petiam aeJificuiinii eligitur. Succe_stim priorem ante Mongi eleclioneni
_EccIe_iamscio. « ila describil Thcoplianes in Chron. Postquam relu-
BENCINL lit Basiliscum, Zenoite delurbalo, iinperiuni inva-
— sisse, subjungii :'« At ataiim Zenodi-e maxime ver-
Linea 1. Shnplicius. Ab Jpsius poniificis tem- i.is ad id iinpulsus recl__fidei bellum intlicii. Qtiara
pore telerrimum Acaciaimin schisma iuccepit, quo.l Thuoihcum Jilurum promulgato edito revocat cxsi-
usque ad Horinisdam universas Orienlis Eci-iesias l:o, Petrumqtie Fttllonein in insomnium monasterio
dilaniavil : sed, qtiod magis dolemluin esl, sive in- latilantem sedi resiittiil: quotquot aut-emS. syno-
scitia, sive incttria colfecioris, aut amanuensis, vel dum Chalcedonensein adversarii respuebant, fi li-
librarioruin, adeo foedata jacentacla Simplicii, Feli- berrime iuipugnabant veritaleni. » De _f_luri revoca-
cis, el Gelasii, iilprauer inlolerabiles achronismos, tionepostea sic : « Eum poslhac imperiali diplomate
vix ex ipsis in sua qua_queluce dignosci *.a!eai, ac niunitum, el synodi decretis iiifeiismn Uasiliscus
percipi quitl in eo schisiiiate, -ac perlurJbalo Eccle- Alexandriam transmisil, et Anliochiam Pelrum Ful-
siariim Orie;italiiim statu a Ronianis pontificibiis louem, aniinis utriusque adversus veritalein exas-
ftierlt actuin, si narratio librelur juxta seriem libri peralis, et ejus suasu corroboraiis.» De Acacii ver<i
Poulilicalis. Sedula itaque mediiatione incubanies, |) zelo cum hsec videret, sic : < Basiliscus, eJicto iu
duceni scqmmur cam, quani sscpius coinmemoravi- publicumlalo, Cbalcedonensem synodum eliminavit,
mus conjeeluram, videlicol de interpolalis gestis et Acacium Constantinopohtanum illud idem jussit
per varias additiones facias, eldeinde reposilas, sed exsequi. Verum toiius civilalis, mulierum eliam.
non ab afcurata, diligentique iuann; addiiiones ac puerorum conferta plehs adverstis Basiliscum>
enim pro libito huic ant alie'ii ponlifici iribulagesta concurrens in ecclesiam scelus prohibet. Acacius
coiifuderunt, ortiinem pervertei-uiU^ el falsisshmim autem alra vcste proprium corpus, lum ihroiiurn, ac
actionimi, persoiiaruiii([iiesericm, narraliouemqiie tandem aliare ciruumcin-.il; niagiius quoque Daniel
reddidere. -Confereiitiitaque ae trtiliiianti, an defe- divino plane zelo acceusus, columna, qua consedcral,
cius eveneril ex adJiiionibus faetis, nec suis locis debceudil, ct cum Aeacio populique freqiientia as-
aple locatis, lamiein lux afliilsit: et agnovi, quod si siduus cunctis ecclesiasticis conventibus aderat.» Et
qu_a sparsim ct incogiianier fucrunt inserta resti- scriplor Vila;S. Danieiis stylila. sic de Acacio (apud
tuanlur suis locis, temporilms, alque personis, Suriuin die 2 Decemh., c. &1): «Sceptra quidem ar-
nedum quippiam falsum inlercurrel,verum plurimum ripit Basiliscus, horribiliier vero staiim sibilal ad-
lucis accipient capita prxcipna solliciludinis aposso- versus Dei Ecclesiam, et de carnis a Chrislo susce-
licie ad Acacianam conipescendam pravitalein im- pliB dispensatione nugalur qtiajdam blasphema et
peirsa.. Primo ilaque nolis illuslrabimus in Simplicii adulterina. Acaciumautein , qui lunc sedem lenebat
gestis, qn;e reclo ordine referl Liher Pontiiicalis de pon_ificalem,quirectam quidem defendebal ratioiiem,
Acaeii initiis. Deinde cx gcstis sive Felicis, sh c Gc- iiliiis aulcni dogiiiatum lempQsiali spiritus fervore,
 507 ANASTASHBIBLIOTHECARJI '
.; 5GS
et dicendi lihertale vehementer resistehat, vtill ini- A scus, ul dictum esl, lyrannus, et lia_relicus scripiis
qua niorte mullare. » Priores iiaque relaiiones apostolica; sedis infractus esl, el a plurnnis revoca- *
Acacianaead Simplicium fiierunl deBasilisci, Zeno- lus excessibus, quanlo magis legitimus imperator,
tii:i>,el Mhm impiis conalibus.et simul de episcopis qui se catbolicum videri volebat, poluit ciim aposto-
syhqJi Chalcedonensis eversorihus restitutis ad lica sede cunclorum quoque poniificiim moderata
proprias sedes, inter quos impietalis -tluees enume- suggeslione moderari : mox sanclaj memoriie papn
rantiir Petrus Fullo Aniiochena. sedis invasor, el Simplicius, et post etim sanche niemoria. Felix non
Paulus Ephesinus. Acacii monitis Simpliciiis inipul- soluin Basiliscum tyrannum, sed eiiani imperatorem
sus epistolam dedit Basilisco, tunc promoventi dam- Zenonem pro iistlem ipsis excessihus aticlorilale
nalioiiem Chalcedonensis concilii, et retraclatum lihera sa.pius increpasse noscuntur. » Zeno iiaqne
defmilionis jam.edita*,et suseepla. (Ibi c. 5). Tania restilulus imperio, cuin audisset ab Acacio vuluera
fuit orienlalis Eeclesi-cjacturu perl.asilisciviilgaitim illata religioni, syiiodtim Cimstantinopolitanain cele-
decrelum, ul asseral Evagrius : « Ferlur Anasiasium hrat, ac in ea daiuiiandos elaborat Timolheum _EIu-
quoque, qui post Juvenalein autistes Hierosolyiuo- rum, Pelrum Fiillonem, Joannem Apamenuiii, et
rum fnit illis, Basilisci lilleris scriptra ad oiiines Pauluni Epbesinum, ac miliil secundam rclationem
generaliin, subscripsisse : aliosque praelerea com- ei acla synodica, quod ila narrat Felix III in epistola
plures circiter quingentos inunero. » Quo quiilem ad clericos et nionachos Orienlis, ubi luerciicis illis
iiiimero Basiliscus el-_9_lurus polerani F^idemcailio- recensitis atldit (apud Bar. an. 485, n. 52) : « Quos
licam in Oriente per concilium indicium radicilus lunc hypocrita Acacius ita fecil ab apostolica sede
evellere. Relationem banc dedisse Simplieio Aca- rj damnari, ut bis etiani vocahuium Christianoriim
cium suadel epistola ejusdem Siuiplicii data Acacio, tolleretur, (piod gesla apud eum habita mahife-
quam primus' vulgavit Holsteniiis, in qua sic tle stant. »Anno seqtienli, uti lidetur, Roim.na a Sim-
prioribus hisce moiibiis, et faciis relatlonibus (in plicio indicitur, et in ea FuIIo damnaiur, cl .Elurtis,
Collect. Rom. p. i, pag. 194) : « Lilteris ttia* dilc- et de damnatione exslant epistohe 3 el 4, in Colle-
clionis, quas per lilium nosiruin Epipliaiiium diaco- ctione conciliorum Labbaei,qua*male assignanlnrFe-
niini probaia. fidei direxisti ea qu__slriciim religio- lici, cuni Siinplicio sint iribiiendte, uti probanl, cum
sissimi viri filii nostri presbyteri, Archirnaiidriue Pagio in crilica Baroni.ana ad pr;edictos annos,
vel anle scripseranl, laiius intlicasii. et prolixo qui- emimctioris naris scripiores. Tertiam tandein Sim-
dem volumine, sed sermone uecessario retulisii, ut plicio relationem dirigit Acacius, qua acla expendit ~
qtiid Constaniinopoli, vel in aliis regionibus ab in Petruin Mongum,illuinqiie ut li3_reticumdeclarat,
lia_relicis gestiiiu est, disceremus : ac singula, qua_ et epistolam. denuiiiiativam damnaiionis Simplicio
conlra ipsam catholicam fiiiem tibicunque cominissa dirigit, prius oblenio a Zenone edicto ex Evagrio,
suut anle nostros oculos collocasli; qiiatenusvidea- ijuo eum poena mortis subjiciat, si in inlrusione .
tur, quojetiam remedio stibveiiirelur Eeclesiis, qui- perseverel. De Acacianis litleris exstat memoria i:3
bus vim sub occasione tyrannica. dominatitmis {Bu- breviculo Euiycbianistaruni (apud Sinnon. el lom. IV
silisci iiempe), ct per absenliani Cbristianissiini Concil. Labb;ci) : « C_tiandiiivixit iinperalor Leo,
principis (.Zenonis)perniciosus lalro (Tiiiiotliieu.-,vitl. vixit Tiinollieus (Solophaciohis) episcopus Alexan-
/Elurus) et recidtius iiivasor Alcxaiidriiia. Ecrleske Jriae cum pictale; sed ciim Basiliscus occupasset
lapsus exsiliis irrogavit. » Hac prima, et voluminosa ^.-, imperium, damnareco-pilGhaleedoiiensem syiiodtim,
r-elatione excilus Simplicius rescripsit Basilisco epi- et calbolicos prosequi. Tunc denique-Tiinoiheiis ille
stolam an. 470, n. 9. Hanc Barouius ex mendoso Jamnatus (_E!uru_)accepta libertate venil Constan-
codice pulal ad Zenoncm fuisse direclam; cum linopolim, el damnatos hoereticoslocis suis reddidit.
tanien lyranno tlalain piobenl L;>.bba_us et alii, ad- ¥enit Alexandriain, fugit Timothens calholicus...
juvante eiiam cod. Yirdunensi, ubi Basilisco data Redit Zeno impcralor a.I regnum, Basiliscns oppri-
asseriiur. llis epistolis receplis Acacius iiionacbos mitur. Miliiiur Alexandriam, ul, pulso pcrcussore,
excilavit, ul populi adversus lyr.iniiuiii insurgere Timollieiiscatholictis red.l'erelur Ecclesite. Se.l Ti-
non dubitarenl, ut patet ex Evagrio; el qnideni ea inolheo damnaio morle pra_venlo, Pelrus (Mongus)
fuit commotio, ut coactus fuerit iinpium edicium eonsors ipsius.ab uno lnereiico Alexandrinus episco-
conlraria lege proscindere, et indicli conc lii evoca- pus ordinatur. Quem nihilominus tlejici jussit Chri-
torias lilleras re*.ocare.Sic ediclum refert Evagrius: Biianissimusimperalor, el rednci Timoiheuni catho-
« Conirarhe liuerse iniperatoris Basilisci iinper.uo- licum, sicut Acacii Cousianliiiopoliiani lilleris coii-
res, ac Ciesares Basitiscus el Marcus : Aposiolicam, Liuetur. » Has relatioues tlistinele recensendas duxi-
el oribodoxam lidem ab iuitio in Ecclesiis conser- uitis, quia sine iis sequenles nntoe difiiculler possmi
valani, et adnostrum usque coiiiiiiualam iinperiuin, inielligi. Teriiam porro lautial Liher Pomilicalis, ut .
et nobis jam lepugnanlibus cuslodilani, el in pcr- a seiie aposlolica dictam bepositionis sententiam
pelutim cuslodieiidani, in qua baptizali sumus, et iustain osientlai, qtiain in Acacium p.onuniiavit, qui
credimus solam, iniegram,- Hrmaiiique r.eiii;eiidam, cuin tl:inin:<lo, el epistolis ah ipso dalis h;eretico
reteiitamque in omnibus catbolicis el aposlolicis puhlicato, cl commiinicaveritj el de.eiideril,legili.i.o
orthodoxoruin Ecclesiis perpeluo cuslodiendain de- 0 sleclo pairiarcha excluso.
.cernimus, luiUanique prtclerea qmerendain esse. Liuca 12. — Facla peiitione ab -Acacio episcopo-
Quani ob causaiii, litteras, nobis impelraniibus seu chirographo ejus 'conslrucla. Epibiola Acaciana, qu;e
generatiin ad tmnies scriptas, seu alias, vel si qnid relaiiouem dainnalionis Peiri Mtmgi conlinchai, t-t
consliiuiionis gralia luerelicum declarabat, eral ejus generis, qiue ileniin-
piseterea fidei, el ecclesiastic;u irrila
a nohis editum sil, niandamus lieri, abrogari- liaiiva. dicebanltir, quando lncresis, el dainnali b;e
que; atque tuni Nestorio, et Eiitycbcti, tum omni- retici, ut prajcavereiuur, Ecclcbiis per lias epislolas
btis, qui sunl ejusdcm cum iilis opiuionis, tuin oinni inlimabanlur. Plures exsiant Ibrinul-. earumdem.
denique liaeresi anaihema denuuliari, nec couciliuiu . Satis sil legere illam quam dedit Sardicensis syno-
episcopi deiiiintianlur, et
cogi, iiec iuquisilioiiem lieri de fide. » i.asili-icuin dus, in cujtis iitie h:ereiici relerauir.
sedis aposlolicuenioiiilis fractum leslaturGelasius in denuiilialionis cansa ibi Hanc episeopi v.
epist. ad Episcopos Daidaniu., duin reserat Acaciani subscribebant, ei quia erat vocaiur cucyclica, more apud
scbismalici teclnias, quem ilii scquebunlur. « Cur Lihrum Poiililicalein rccepto, cliirographu.i.
ergo vel cuni fieri viderel Acacius , non sicut sub (Toni. Concil., pag. 812.) Hancepi_lolam.et in eo
II
B-asiliscojam leceral ad aposlolicam sedem rcferre contciiia sic Acacio in commouitorio Felix III com-
curavit, ul si solus Ipse non poterat, junclis cum meniorai, titim recensel acta priora, et relaiiones
eadem consiliis, alque iraclalibusapudimperalorcni factas de titroque Petro Fullone, el Mongo, aliisqin*
(Zenonem, sub quo schibina conllatum esi) possenl, damnatis cpiscopis htereiicis. « Pcaecipuecuni in-his
qu_. religioni compctercnl allegari. _Nam si Basili- Clirislianissiuio. principi promiil_.anJis, -<iuando aJ
 SG9 _ IHSTORIA DE V.TIS ROM. POST. — S. SIMPLICIUS. 570-
rcgiam poicstalem D.'o comiiaute remeavi!, operam A veritate Timoihcns ( _EIurus) et Pglrus (_Fullo)
Itiiim, inissishuc liileiis (en autlienlicum factarnm ulrique damnali damnationis terrore traduxerant
rehiliontim leslimoniutn diroetaruni ad sedeni apo- vpniam posliil.mles, ad nos pariter destinavit, sa-
stolicam) non iacueris, veheinenter impensam esse, cerdolali pictaie lapsis snbvenire desiderans, quod
tliguam catbolico pontifice; gloriareris onmes qui divma* misericortlise inluitu, qua_ neminem vult
contra sedem vestram, coniraque Chalcedonensein perjre-, refutahile non putavimus. »
synoduni, et contra proedicaiioneni sedis apostoliess . Linea 18. — Tunc archiepiscopusShnplicius dissi-
vcnire tenlaverint, fmsse prostratos. . Petilio Aca- mulans. Additio h;ec omnino imperlinenler. inter-
ciana vero, neihimer.il., ut eonii-a Pelrum Monguin ponitur in gestis Simplicii, nullamqiie habel ciim
boereticum ah ipso deiuiiilialum, et a Zenone mbrle Acneianis gesiis Imc usque laudabilibus cohsereiir *
lniiliandtiin declaralum, suo calculo Simplicium sen- tiam, coordinaiionemqiie ; uncje supplenda per ali-
fenlia.n confirmaret; veruni ut poniilex vicaria po- quid piilahanms, et sedulo rimantes lum Felicis,
tcsiate Aci.cium decorarel, ul nemo aposlolicse sedis lum Gelasii infra adducla.gesia, perspeximus, ab
infringere possel in Orienle epjscopormn coniuma- igr.orante lihrario, qnx Simplicio erant tribuenda,
cem proierviam, quod denoianl verba, quse stib- .nulio ordine, inio periurbata interpolatione huic,
dccimiur innnediate, i.bi sic : et alteri inserta, enormibus achronisniis foedasse.
- Linea 15.—Eodem lcmpore.fuit Ecctesia prima, Ad vindicanda itnque h;t>c acia ctim ex epistoljs
hoc esl sedis aposioticmexsecuirix. Mendum irrepsit, pontificalibus , aliis.'(tieceriis monuinenlis actorum
legeiidttmque: Eodem lempore, quo facta est nb Aca- seriem agnovinius, facile daliim esl, additiones cu:
cio pe/ilio, EceJesiu Conslanlinopolilnna fuil Ecclesim II juslihet pGiilificisvilis apponcre, un le onmis ambi-
primm, id est scdis apostolicm exseculrix per Orien- igtiilas tollerelur, imo. lecondiliora sacra. eruditioiiis
lem ad debellandos Eulychianislas episeopos, per .el historia. arcana reserata permanerent.
concessionem nerupe Simplicii. Ita rem graphice
descrihit Gelasius in cpislola ad Faustum , cum de > Gesta Simplicii ex additionibus in Felice et Gelasiq
prtediclorum episcoporuni Etitychianislarum dam- perperam inserlis, restitulisque itlustrata.
ualione agit. <In hac ipsa causa Tinoiheus Alexan-
diintis {-Ehirtis nenipe) et Peirns Antiochenus .« Eodem lempore rescripsii Timolheus catholicusj
( Fullo dictns) Pclrns (Mongus) Paulus ( Ephesi- < et Acacius dicentes, quod eliam in niorte Prdlerii
nus) Joannes (Apainenus) el easieri, non solum -caibolici -> Pctrtis esset permissus (>x gestis Felicis),
unus, sed plures, neque nonien sacerdotii prafe- sub lnijus episcopalu ileruin venil relalio de Graeia,
rentes, sola sedis aposiolicaj suni, auctoritale de- Pclrum Alexandrinum revocatum ah AcacioConslnnli-
jecli: cujus rei lestis etiam ipse docetur Acacius, inopolitano (ex Ge]asio).Eodcm tempore fugiens Joan-
qui prseceptionis hujus exstilil exseeutor. i Ei in nesAlexandriniisveiiitRomainad scdomaposlolicam.
cpislola laudata atl episcopos Dardania. idem Gcla- Ipsis temporibus bealus Simplicins suscepit Joannem
s:us cum de Acaeio, el de sede aposlolica : « IIxc (ex Shnphcio, ubi supra). Tunc arcbiepiscopus Sim-
dum Acacium ceriis comperisset indiciis a conuv.u- plicius,-tJissimuIans,
j nunquam rescripsit Acacio, seJ
nione Caiholica deviasse, diutius ita non credcns, idamnavit Pelrum exspectans lcinpns pceniteiiliaj. »
qnippe quem noverat exseculorem sa_pe necessariie Acta porro.Simplicii sic resiiluia, sieuli seqtien-
disposilionis contra hnereiicos exslilisse.j» mox hsec Q lium geslorum seriem-certam pandunl, iia cxplicanl,
atldit: « Kihilominus auiem litteris suis Acacius in- qu_e desiderabanlur in Simplicio ad explicanda
dicarat, ei in Alexandrini Petri se communionem, j
posteriora hujus ponlilicis acta adversus Aeucium :
quem expelila sedis aposlolice aucloritate exsecutor < qui landcm, larva dcposiia, infensissimiis ponliliciie
ipse quoque damnaveral, sine ejusdem aposlolica. aucloritatis; bostis apparuit. In nolis ilaque Iradcndis
sedis consuitallone promptissime recidisse. i Optiine gesla . a nobi,s restaurala sequentes, sic lum ipsa,
ilaque Jric-adnoiaium e t, Acacium peiiisse vicem lum 1 -ordinem benevolo "Jectori trutinanda magis
sedis aposlolica., et obleniam, el ejusdem exsecu- .< .exliibenms.
lorem iuisse pro damnandis episcopis. - Sub hujus episcopatuiierum venil relalio de Grmcia.
Linea 1-5.— Innumerabilia crhnina affirmabat. Relatio 1 censcnda ad sedem aposlolicam directa vcl
Acacius ad pelitiones promovendas descrip-il cri- ab ; ipso Joanne, vel a nionachis ( Monachi eniin
mina Mongi. Ha_c eliam Liber Pbntificalis recen- catliolici < in hac fldei causa virililer' decerlaninl).
senda censuit, ut schisma Acacianum certum face- Sic i cnm Basiliscus inipitim vulgavit edictum..: « Da-
ret ex Acacii mala indole ortum, qui damnaverai niel ) Stylites vir ille mirandus e monachorum, et
Monguni ut bserelicum, dainnanduiiique curaveral j
populi lurba, nonntillis rcrum divinarum semulalo-
describens, et denuntians cunctis in sua encyclica ,iribus asstimplis ad Basiliscum profeclus," mulla
innumerabilia crimina a Mongo patrala. 1
liberlate corani eo disseruit. » Ex Theophane : An-
Linea 16. — Eodem tcmpore rescripsil Thnolheus 1lequam Acacius Simplicinm suis relalionibus conve-
catholicus, et Acacius. Non cessavit Acacius rescri- niret,i jam a monachis aumonilum scribit pontifex
bere contra Mongi pravitatem, sed una cum Solo- n in i epistola ab H .Istenio vulguta, et Felix III, legatis
pliaciolo moiiuil ponlificem , Timotheuni _EIurum in in i Orieiiieni prolicisceniibus , cum monachorum
-•flccisioneS. Proterii, et socium babuisse Moiigiim. consilia( universa retracianda in mandatis riedit.
CerleMongi criiiiina fuisse gravja, ac delata impe- Eostlem 1 lum Simplicius, tum successores deligunt
ratori Z.enoui, poena quam piimo slatuerat in Mon- ad i reparanda imminentia Ecclesia^ .orieiilalis mala,
•gum declaral, .qua* ncmpe capilalis erat ex Eyagr. ui i e"xepislolis adeosdeni-datismaiiifeste corispicere
aienle.: « Timolhcus vero non mttltopost cominunc < qtiisque poteril.Verum anlequain ulteriora Joannis
iialur_edehitum solvit. Quo inorluo episcopi Aiexan- Alexandrini
_ acta cum Simplicio iibrentur, .Joannis
drini Petrum cognomenio Mongtiui sua ipsomim au- eieclio t trulinanda. Aliquid supra teligimus, nuric
ctorilate -sibi episcopum deliguiu. QuoJ Zemmem , uberius i exEvagrio recolcndum, quod ipse aZacbaria
ubi ad aures ejus pervenit, vehementcr con.urbavii. I
rbetore prodi affirmat. « Joanncs'presbyter, cui
IiaquePetrum niultavit morie..» Bescripsisse Sblo- iaugiisti templi divi Joannis Baptista., et prsecursoris
pliaciolum ad Simplicium, el ilatis hinc atque inde DomiiiiI adniinistratioLOininissa fuil," quorumdarii
. litleris baerelicorum episeoporum ad Ecclesiam tunc iimpulsus consilio, Corislaniinopolim venil, Impera-
-regredientiuni recipiendi moduin ,el formulam pra_- lorem l precalurus, ut si forle episcopus Alexandrise,
scribendam ab aposlolica sede pbslulasse lesialur imigraret e vita, sibl licerct antislitem, quem vellet,
idem Simplicius in episiola data anno 478 Acacio : -< civibus illius eivitaiis nominare : qui quidem, nt
< Ul autem perfecto gaudio gaudcremus, idem fra- 1Zacbarias memorat, episcopatum pro se ariibire.ab
ler et coepiscopus uoster Tiinolbeus exemplum li- iimpcralore deprehensus est, el cum se jurejurando
belli salisfaclionis connn q.-ios a. calholica" fidci obslrinxissel
c se.niinquam sedem episcopalem Ale-
 571 - . AKASTASHBIBLIOTHECA_.il 272
jsandrinam peti.urnm,donmm revrriilur.Onapropler A Liheratiis, c. 18. _o,.nnes Taluja ejeclus de serie
Zeno cum post niortem Timothei (Solophacioli) Alexandrina propter Pelrum Moiigum, ingressus cst
episcopum creandum decernil, quein clerus et Iai- adCalendionempalriarchainAiitiochennm.elsiiiiiplis
corum mnllitudo deligerent, non iongo tempore post, ab eo inlcrcessionis synodicis lilleris Roniainmi
inortuo Timotheo Joannes d.ua summa. ponliflcem Simplicium appellavit, s'ctil_ el beattis
>quemndmodum nb ,eodcm Zacharia peeunia*prodituin esi, el fecii Athanasiusr Et suasil scrihere posse Acacio
jurejuranrio quod imperalori dederal ncglecto , Coiisianlinopolitano episcopo, et qniriem ad hoc
Alexandrinorum deligilur eplscopus. t Altera ur- Simplicius pra_parali animi, et vnhmiatis fuil. »
geniior «ccasio ab Acacii ambitu proiluens, et Pra*paraii quidem aiiimi erat Simpleitis, sed voluit
simultatum origo assignalur, nempe quod ele- priino rescrihere Zenoni, ul ail Evagrins. «'Joannes
ctus omiserit synodicain de sua electione dirigere — fngiens Alexaniria, ad anliquani Romam conlen-
ad Acacium, qnani tamen Simplicio et Calen- dit : ihique magnas concilavil turbas...'.. Quare cuni
dioni Aiiliocheno direxit. Ab inilio cnim susce- Simplicius ahliqua. Roinse episcop'us_vehemer.ter
ptipalriarchatus Acacitisin bypocrisi iricedens, uui- roiiturbareiur, et litleras propierea atl imperalorem
versa dirigebat, ul Constantinopoiilana prima inter Zenoncm daret, rescrihit Zeno, cirrehque perjurii
patriarchas sedes baberetiir, et secundum posi Ro- olijeciat Joanni, eunin;:e ejtss rei, noii anicm alterins
inamiiii pra_siilein loeuiii oblineret. lli.:ic auno 472 gralia cpiscopal» abdicaluin.csse. » De Joaiine Acii-
ab imperalore Zenone privilegium exlorsii, ul secun- cio rcribere supersedil poniifex, no Acacii iinibitum
flam post Romanam iu Orente sedem obtinerel, et fovcrel, ui reor, quo quasi in cjus arliiiro, nti pri-
supra ires dicecesesAsianam, Ponlicam, el Traciam „.' nialcni (qneni affectabal, inlcr Oiientis palri;irch;rs)
jura palriarchalia exerceret, quod a Leone el Ililaro spectarel Joaiinis Alexandrihi t!ejec'li causa; scirel-*
co usque fuerat clenegaluin; ac in Orientis dissidiis que Joanni offeiibiiui Acacium, eq quod syno'dic;is
cocgit Basiiisriim retraciare edieium adversns con- posl eleclioiiem ei dirigendas omiserit.
ciliiun Clialce.iouense ediium; et cum Timotheus Linea 18.— Tunc arclricpiscopusSiinplicius dissi-
jElurtis Joanni Ephesino jtts exarcbalus juxta anli- mulitiis. Resiiiniio a nobis facta, cl ex pruximis ec--
quam instiluilonem, quod jam Acacius usurpaveral, clesiasiicis monumenlis librata, sicnti Simplicii in
resiituisset (ut supra ex Evagrio observaium esi) Acacium geslnrum sericm illuslral, ita pariler foe-"
voltiit, ut in ediclo imp. poneivt ha_cjura deberi sedi dam in Felicis ei Gelasii gestis interpolationem fa-
Coiisianlinopolitana. : sic enini (apud Evagr. c. 7, eiain, el ab achronismis vindiclam ostendii. Quotl
I. m) : « Quiu eiiam quorum episcoporum crealio vcro hic dicitur Simplicinm cum Acacio dissiniu-
penes sedeiii hujiis regite ei iilnsttis civitalis est lasse, nec ei rcscripsisse, ila inteiligendum est; pon-
reverendissimo el sanclissimo palriarchse Acacio tificem nempe cnm per Uraniiiin nomine imperaloris
resiitui : aique episcopos, qui illis jam praesunt pro- legatum amliret in Jonnnein ohjecla, el advenieiitem
vinciis, proprias nihilominus seJes tenere, sic ul Roniatn Joannein exciperel, plurima in Acaciuin
post ipsorum morieni imlhim prayudicium conlra crimiiia nssereniein , puiasse dissimulare, quousqtie
ortiinaiioiiis jus, quod ad sanctam sedem hiijtis re- cenior fieret de denuniiaiis criminibus. Inlerim ta-
gi.e el- eximia* urbis perlinet, ex ea re fiat. » Ex iuen epistolis commonitoriis id promovit, quod erat
qua aucloritate post Basilisci inleritum causam epi- indiibium, ut Acacius recederel a communioiie
seoporum diooccsisAsiana* sibi vindicavit, ul refert C,1Mongi, pulans facilcm Joaimis resliliitioiiein ,isi ii-
Evagrius ibi c. 9. Unde Gelasius ad epise. Dardaniu. lum induccret ad recedenduiii a Pctri Mongi com-
ainbiluni istiusmodi Acaciannni ita perstringit:« Qili munione. Equiilem id pra.slitisse doeel cpisiola ad
cuin superbissimo perflalis spiritu ihronuiii luimili- Acacium daia posi Mongi per Acacium promolam
tatis aliitis efferre conalur quani decuit, el pra.sum- resliUilionem, q;t;e supponil Acacium a ponlificepo-
p ionibus suis adilum undicunque conqniril; simul- stulasse coiifirinuii Mongi rcsliiiilionem (Tom. II
que pcr fas et nefas calcat, el transit inviolabilia Gonc, pag., 910). Sic enim ibi Sinipl.cius : « lllud
slainia sanciorum; cum ipso quem iinilalus est-au- me lion niediocriier fecit aitonitum, quod iisdem
ctore superbia. in profundissimain ruinam dejeclns; lilteris luis Petrinn, qui liiereticorum dudum socius
id dereliquil. Ecclesite, unde lugerent pacifici, et hu- exsiiiissc probetur et princeps, quod conscienliam
miles flerent. »_Eodem amhitti percitus, in setiis dileclionis _lu__lneminimus non lalere, instruclio-
Alexandrinaepriinmn, deinde Antiochense jura per- nesque ipsas, quibus fticrat confutalus nosse confidi1
turbaiida insoleiis insurgit : Jnamiem eiiain dicluin mus, qnemque etiam diibium non sit adhuc extra
Talaiam e sede Alexaudriiia fugnt, Petnimque Mon- eommunionem duritre caiholicam, sypeqnc nos de
gmn, quem ba_reiicuin denunliaverat, aique ad euni eodem ex illa urbe pellendo scripsissesit eertum, ad
expellendum e sede exsecutor apostulica. sedis peli- pr;efala_ Ecclesi,- regimen exislimet promovendum,
lione data esse voluerat, nulla praemissa discussione, eumque promittat reclae fnlei defiiiilionibus con-
et legitimum declaral palriarcbam , et ante absoln - venire i Dedisse eliam Simplicio acla resiiiutionis,
lioiicm cuin eo coinmuuicat. Quod x;ontracte sic re- in qnibus legebatur, Mongum a plebibus expeliium,
fertur in breviculo Etiiychianistaruni. « Defuncto supponil pontifex, cum reserat qui erant suffraga-
isto Timotheo cpiscopo, Joannes GEconomuscaiholi- C1 tores pro Mongi resiilutioiie, scribens': « Denique'
cus a catholicis ordinaiur episcopis. Qui cuin de con- ab eisdem ipsis, cuni quibus olim a caiholica parli-
suetudine majorum ad apostolicam sedem synodica cipaiione divisus est, ponlifex dicilur postulari, ut
scripta misisset, supervenienie Uranio-Subadjiiva, satis evidenter appareat, non eos rectam fidem velle,"
et conlra Joannem jam episcopum sacra principis sed in praesule proprio nefandi dogmatis quserere
(Zcnonis neinpe) deferenie, ab cpiscopattis illius potesiaiem : neque infer ipsos et veraciler senlienles
conlirmatione suspensus est. Et quia in eisdem sa- pax inde possit fida generari : unde b_ereticaruin
cris de reslilueudo Petro (Mongo) quem ipse dam- menlium crcscit funesta damnalio, et calholicorum
navii, fecerat mentiuiiem. Ha_c pars esl oinnino miseranda captivitas. t Ad Ires annos protracimn
denegaia. Unde videlur Cleinentissimiis imperator fuisse lempus damnationis Acaciana., deinde vulgatae
offensus. » Liberaius edicit Pergemio duci _Eg\*pli, a successore scribit Gelasius Anastasio imperatori
et Apollonio Augusiali datnm in mandatis, ut Joati- (tom. U Conc, pug. 895). « Hinc Acacium quoque
nein expelleret, ei Mongum subslitueret, ciun quo jure dicimus a noslro consorlio submovendum, qui
'Acacius, nulla pr__liabita prioris dauin.ilionis ra- maiiiil in sortem transire perfidia*,quam in calbo-
lioiie, comiiiunicaverat. licte atque apostolicte comniunionis sincerilalc con-
Evdem lempore fugiens Joannes Alexandrinus. De slare; cum fere per irienniuin, ne id evenirel apo-
advciitu in urbem ita breviculus Eulychianisiarum. stolica. sedis epistolis rioceaiur co.npetenter -iiistru-
« Supervenit idem sanctus Joannes episcopus, qui ctus. » Eadem habet Liberalus c. 18,-et Breviculus
sicut dccebal ab aposlolica ,sede susceplus esl: et Eulychiauistarum. - '
 575 BISTORSADE VITIS ROM. PONT. — S. SIMPLICIUS. 57
Lmea 23. — Per incnsemDecembrem el Februa- A Vacalionem sedis producil qnidcm textus Aunstasii
i'!nm._Amalariusin lih. n de Eccl. Off. c. 1, scribil, ad dies 10, quam nos liitlno vel triihiq rppulamtis :
« quod primi aposlolici semper in Decembrio inense, sive dua. sigiseunilaliim 11a!> amanuensihiis decus-
in quoNaiivitas D. N. J. C. celebratur, consecraiio- salaj 10, denarium jrxpresscrinl loco binarii ; sive
nes ministrahanl usque ad Simplicium -Ipsepri- eleclus pontifcx protraxeril ordinalionem per lieii-
mus sacravit in Februario. » Micrologus eadem re- domariam solidam, et ansam dedcrit seriplorihiis
petit, addens id Jiaberi in Poiiiificali Romano, nempe caialogorum atliihuendi vacaiioni seriis posl rnorlem
cx isliusmodi libro Vilarum Ponlilicum. Veium ut Ililari. praUer tridmim in clcciione Simplicii com-
superius nnialum est, itrianium inlelligendum de lileium , eliam 7 dies proxinios cjus orriinalioni
ortiinationibus ad dignilatem,-et ad minisieria in inlerposilos posl cleciionem ; exigua.. differentia
Ecclesia Romana obennria, rium aliis lemporibus unius bebdoniad;nuon mercuir indagincm iilicriorein
reliquos rieclero ordinaios ad minisleria Ecclesiarum . in bac epocha dcfinienda : cujus iniliiim sil 24 Fcb.
prastanda certo supponil Gelasius, qni paulo post 468, fmis vero 2 Miirlii183. Cerlum cst beaii Sim-
sedem retinnil. » Exstal enim Gelasii decrelum cnm plici viiarn consiasse ad i Kal. Junias anni 482,
epigraphe (lom. II Conc, pag. 956). Constituta Ge- Severino consule, iia dempnslrnnle ejiisdein ep'slola
lasU Papm, qum Episcopi in sua ordinalione acci- inscripia Joaiuii episeopoRnvennali: cujus exeniphim
piunt : Unum islorutn eral : i Ordinationcs vero in codice nis. am.nrum circilcr 800 a nobis su>pe
preshylerorum et diaconorum nonnisi quarti, se- lanrialo in Bihliolheca ven. hibnasicrii S. Crucis ad
plimi, et riecimi mensium jejuniis. Sed et in- Hierusalcm signaiur iv. Kal. Juniut, Severino V. C.
gressu Quadragesimali, atque medio, vespere sabbali j} consuie. Quin eiiam ari vm Idus Novembris ejusdem
noverit celebrandas. Exstat et allera epistola Gela.sii anni eumdem superfi.isse declaral alia episiola *ad
ab Holsienio publicala, quse lotidem verbis epifjcopo, Acacium resliiulum ; qinim Binius ediiiil in Concil.
qui scribit, observaniiam inculcat (in Coll. Rom. p. gencralibus, eodcm die el consulc tiata.
•241). Pelagiusl, scribens Centnmcellcnsi episcopo KOT.EHISTOEIC/E.
inedianam ordinalionis faeienda* tempus assignat
(iZ*_rf.,p.24_):«VenienleniedianasepiimanaPascha., basilicamLinea 5.—Et Basilicam B. Andrcm aposloli juxla-
si Dcminus volneril, el si vixeiimus, unumquemque S. Marim. Ubi nuuc rsl Anionii abbalis*
perofflcia. quseprrediximus,. promovere non diffe- ecclosia monasleriiiin, ne Nosocoinium in foro Ex-
ras. » Saiis sit el illud addere, sedein apostolicam quilino anle basilica; Libcriana. fronlem extensb,
ab initio usqne ad h_ectempora per diaconos episio- ibi setate Plalinoe supereranl pariclin;e bujus erclesiie
las ecelesiasticas direxisse per provincias. His eliam S. Andrea*a Simplicio dedicat;r, qiiam memoral Bi-
pairimoniorum S. Pelri cura demandabalur, qua. bHotbccarius. Tboli partem supersliicm anle annos
riispersa erant per orbis lolius regiones : ad ha-c minus quam ocluaginla vidit sacrarum antiqiiiialjm
vero jmplenda minisleria parvns numerus diacono- stu.iiosissimus pra.su! Jos. Ciampinus, qui tomo
rum ordinalorum, qtii in superioribns gesiis recen- priino velerum Moiunnenioriim, cap. 27 , eanidem
.seliir, omnino insufficiens erat. Orriinabantur ilaque deseripsit, el iconein nolris exbibuil musivi operis
aliis jejuniorum Sabbati sacri ministri ad sacra, ct nondum excisi una cum epigrapbe olim a Platina in-
alia obeunda ministeria, quorum memoria oinillitur, tegre lectam , a se vcro in illa parle, quam capiia-
quia lanliim lia_ein indiculis nolahatur, qu;e_ciun Q libus litleris hicexpriinemus, miiiisculos characleres
dignilale neclebalur. (Apud Baluz , in nov. Conc, alteri reservanles, quani Plalina viderat, et qua.
Iiag. 554.) Equidem in Brevieulo collaliouis Cariha- Ciampini a_latejam exciderat.
ginensis apud S. Aiiguslinuni legitur : « Facile baec libimens valide.decrevit pr AEHIA XPE
pottiit a Caiholicis resptmderi, in lanla lurba cleri- cui lestalor opes delulit ille SVAS
corum Romanorum, nihil mirum fuisse, si duo vel SlHPLICIVS PAPA SACRIS CAEI.F.sTlBVS
ires aon solum slratores sed etiam Cassiani reperi- QVAE ApTiSS
renlur. » Eral ilaque numerosior clerns Romantis, EFFECIT VEREMYNERIS ESsi.TVI
ET QVOD APOSTOLICI DEESSENT LIMINA NODIS
adeoque prseler ordinatos in Vitis ponlificum nume- lunTvnis ANDEEAE NOMINE COMPOSVlT
ratos, et alii erant, aliis de bis ordinati. VTITVRHAEC IIAERESTITVLISECCLESIA IVSTIS
BINJl ET.LABBEI. SVCCEllENSQVE DOMO MysTlCA 1VRALOCAT
Linea 6. -r- Hic conslituil hebdomadam, ntpresby- PLEBS DEVOTA VENIFERQYE IIAECCOmmCrciadisCC'
teri manerenl ibi propler panrilenlesei baplismum,etc. TERREKO CEKSV REGNA superna peti.
C.onsliluit S. Simplicius ut propler ingruenlem Ejusdem sacri musivi parlem potiorem ex deli-
populnm presbyteri per vices hebdomadales in de- nealione Ciampini fideliter cxpressam lcctori exbi--
signaiis ecclesiis pra_sioIentur semperque ad con- bendamcuramus. Qui plura cupitcognoscere de no-
fessiones peccatorum audiendas, ei ad reliqua sacra- mine S. AndremCatabarbara Palricia liuic Ecclesia.
menla pro necessitale fideliuni dispensanda parali addilo ex illuslii matrona palriciie stirpis propeenm-
adsint. Qui boc munus pcragebanl, dicti sunl Heb- dem incolenle qua eliamSevernmis affirniat Irans-
(a
domatlarii,ideo quod alii aliis per vices succederenl. D laittm fuisse Neapolim
Unde manifestum esl, saeramenlalem peccalorum de nomenclalura monasleriisancli corpus S. Severiui) neenqn
Andrem,lum eliam
confessionem, a Cbrislo Domino instilulam, anterio- basilicm Sichrianm lmic a.di(iCiosplenditlo olim in-
ribus s_eculishuc usque frequenlalam fuisse. ditte antcqtiam snb noniine Andrcffi apostoli Dco
BLANCffiNI. dicarelur, consulat eumdein Cianipinum cap. 7 el 27
laudati operis : ubi conspiciel figtiras ornainenlorum
KOTiECIIRONOLOGIC_E. hic detectorum, lam sacras qua. ad Ecclesiam beati
In epocha Simplicii staluenda annorunrl5 el die- Andrea. pertinuerunl, qtiam propbanas, quss in ba-
rum7, Bibliotbecarius concorriat curn caialogis inler silica Siciniana supcreranl. Inler bas veio celebres
nostratesanliquissimis; licelFarfensisaddatmensem sunl tabuhe dua_ inde translal-.e ad palutium oliin
1, uli eliam Ires Colberlini apud Pagiuin: qui tamcn eard. de Maximis niiiic exccll. Domus Alhanaa ad
producit ac sequilur alios qualuorcjiisdem Biblio- Qiialuorfonles, ex sectismannoiibtis picitiram imi-
theea. cum nostris consentientes. Siiiiplicii fesluin tanlibus coagineniaUe, unicum forlasse exempltime
in basiiicis pairiarelnilibus Romre colimus die 2 velerihus siqierstcs iilius ariis, quam bodie felici co-
Martii, qua scrihit Bibliolhecarius deposilum fuisse naiu revocalam cxercent mannorarii noslri el scul-
ad S. Peinim in Valicana, Inde sf recedamus per pjores, pnescrlim ad ornamentuni sacrarum ajdium;
dies sep.temin anleriora, incidemus in 24 Fehruarii Florenti;e vero in inagni ducis musa_o lapidario ad
ejus iuiiio iribuendam anno Bissexl. 468, quo suprenium elegatuia. apicem perductaest.
consliiuimus obitum Hilari die 21 ejusdeni mcnsis. Hujtis ecclesi.. ac monasterii S. Andrese Cata-
 " "
375 AMSTASII BIBLIOTHECARII S7S
Burbara ineminit Bibliothecarius in .scclionibus qua_J_ liibereliirambituspr_e-ulumConstaniinopoIitanbrum,
subsequun.ur. alienas provincias invadere sturieniium, et, ipsa.
Linea3. — Et aliam basilicam inlra Urbcm juxta dioeceses priir.atiim exercere atteniantium; licel bo-
palatium Licinianum beatw marlyris Bibianm, ubi noris (itulum, et sessionis locum deferri (salvo juris-
eorpus ejus requiescit. Hanc eeclesiam basilicseLibe- dictionis elpotesiatisprima_vo jure Alexandrino, ei
riana. addictam ab *Eugenio papa quarlo instaurare Antiocbeno propriis in regionibus dehito) tum Con-
cceperanl eaiionici sedeiile Urbano VIII', quorum slanlinopolilano tum Hierosolymitano permitterenl
votis clemeuter annuens Dominus/sanclse virginis inter palriarehas. Dixeram in nolis ad S. Dionysium
et marlyris corpus reperiri concessit: unde pielas ex hac etiain deslinatione Siniplicii- liebdomadarias
Urhani poniilicis cxcitala , magnificis ornamenlis vices instituenlis ad sanctum Pelrmn apostbhtni, el
auxil sacram a_dem, el labro oiiycliinn eximii prelii ad sanclum Paulum apostolum, el ad sancium^Lau-
ejusdem lipsana inclusil una cuni sociis manyrii renlium martyrem, deligentisque eximmero septena-
Bemelria et Dafrosa, eaque solemniter transtulit, et rio regionum Urbis ecclesiaruni primm, leriia;, sextm
quolanis a clero basiliese solemni supplieationeadiri ac septhnm presbyleros, ad sacra in illis admini-
mandavil. "Venerabilisenim reddilur locus non modo "slranda, ostendi iiniversilatem sacerdotii per.toium
istorum pignorum depositione, se.d etiam veiusliori Christianurii orbem diffusam mysticeadumhraria^iud
memoria ccemeterii ad Ursiim pileatum , de qua Romanain sedem in tittilisel basilicis Urbis,.ita ex-
uobis sermo fuit supra in nolis ad S. Anasta- piimentibus majores dioscesessingulorum pairiarcha-
siiim. rum, el al) liis proximas exharcliarum, metropolilano-
Linea 6. — Hic conslituii, etc, hebiomadam, ut g rum, el episcopales hierarchico nexu snb Peiri suc-
presbyteri manerenl ibi propler pmnitenies, et baplis- cessore compositas; in quas exercet Romanus Ira-
mum : reqionem terliam ad S. Laurenlium, elc. To- dilum sibi divinitus primatum, dum lesiibus Arela-
nio pr_eccdentihujus nostra. edilionis in Noiis bisto- tensis concilii Palrihus, ibidem cuni Sclieleslralio.ac
ricis ad Vitam sancti Cleti , agenies de numero Thomassino productis, indeclinabilemjurisdictionem
institulo tilulorum, ac prcsbyterorum in Urbe, .eo- exercel in cmleros omnes pairiarchas. flanc vero et
rumque distribulione per vices hebdomadarias ad -Simplicium ^xercuisse videbimus in notis seqiienli-
operandum sacris in basilicis palriarchalibus posl- bus tum D. arch. Somier, tum Pagii, lum noslris.
nuam ilhe fundaloe sunt, et aucta. juxta numerum Hic honorifIrenti3?.consulit trium extra Urbis po-
patriarchaiuuni in orbe Christiano insliliilorum, il- mcerium posilarum patriarehalium, dttm singulis at-
Iustravimus hunc lociim Anastasii, oslcndenles eirca "tribiiit septenarias vices, e tilulis inlra Urheni posi-
medium quinti a Clirisio saiculi in basilica Lauren- tis deligens presbyleros, quidietimin illis admini-
tiaria extra muros iiiiagincm quamdam Hierosolymi- slrarenl. Quare epocha hehdomadaria. illius parlitio-
tani patriarchalus fuisse redditam, per id leinporis nis referri luto potesl ad ponlificamm Simplicii in
decrelo coi.cilii Chalcedonensis ei.leni Ecclesi;e Uie- tribus basilicis, lunc exirauioeiiianis. inlelligitiir
losolymilanse atlribuenic eam conSequentiam liono- qitoque apte ordinata singulisaltribulio ex iis regio-
Tis : quare Illa sedes numerari coeperit inter paliiar- nibus, qua_proximiores cum essent illi patriarcbali
chales. Id fusius exposuimus in noiis ad S. Dio- cui ascribebanlur, faciliorem obeundi minisierii co-
iiysium , ex* Innocenlio IH observantes disposi- piam prBebebant.
tionem Eccleske Roman;e id scmper habuisse p Addicitur enim basilica. S. Pauli vin Ostiensii cle-
proprium , ul Ecclesiam catholicain lypo quo- rus bebdomadarius ex prima rcgione ecclesiasticu,
dam exprimeret, c_eleras colligenlem sedes, el qn_e continebat duas veleres Augusti ex designalione
corohas sub primatu illius, in qua tronus Dei et diclas Porla Capend, el-Avenlinus 15. Vide inter pro-
Agni, iu Apocalypsi a Joanne spectatus, in Peiri legoniena opusculum tle regionibus Urbis. Tiitili in
catliedraconspicitur; quem proplerea typum univer- hac regione siti sunt S. Sahina?, S. Prisc_e, S. Bal-
sitalis credentiuin, htijusmodi hierarcliia. unilate binse, SS. Nerei et Acbillei, S. Sixli : quoslegitimus
Cbristo Domino ejusque in lerris vicaiioparentiuin, inter septem eidem hasilicaeaddictos apud Panviriium,
tolies cxprimendum curaruni suinmi ponlifices in de 7 Urbis'ecclcsiis. Busilicic S. Peiri altribuunlur
musiviset picturis sacrarum a_dium per 21 scniores hebdomadarii ex regione sexla ecclesiastica, qtue
Apocalypsis, coronas offereiites seienti sttper tbro- fuerat Augusli 1-1, nempe Transiiberina, ubi sunt
nUin et Agno : uli videiuus In basilica S. Pauli via Tiluli S. Mari-_Transtiberini, S. Chrysogoni, S. Ce-
Osliensi a Leone Magno, in* tiiulis SS. Praxedis et ciliae, in ea partitione niemorali inter addiclos ad
Ceciliae a Paschali 1elalibi .expressum. Alium quo- Yaticanain; et. ex regione septima Eccclesiaslica,
que typumunivcrsitatisex eadem visione Apocaly- qu;e complcclilur duas Angiisteas, nempe viamLa-
pseos sunl mutuaii, nempe stptein candelabra, uui- lam 7,"el cireum Flaininium 9, ubi occurrunl. liluli
versitatis symhohini eodein nuiiiero rcddilura, qua. iu S. Laurenlii in Damaso, et S. Marci, inlerVaiicana.
"lilulo SS. Cosm_3ac Dainiarii Felix 111,qtii IV di- depiilalionis ninneruin pariter recenslti. Denique cx
citur, una cum senioribus (maxima ex parte nunc tertia regione eeelesiaslica, quae conlinet duas Au-
excisis) et in basilica S. Maria, Transtiberim Inno- gustas, 3 sciiicel Isidis el Serapidis, el v Esquilinam
ceniius II musive expressil. Quod in parietibus sa- 'J appellataui, depulanlur liluktres S. Praxedis, el S.
.crarum jedium piclura cxbibebant, lioc in eleri llo- Petri ad vincula, addilis quoquee regione Ccelimoii-
mani ininisterio repioesentarunt, patriarchalibus Ur lana SS. Jpannis ct Pauli, S. Slcphaui Rolim.di,
bis ecclesiis, qua. ad inslar majorum diceceseonsunt, SS. Quaiubr Coroiiniorum, et S. Cr.,cis ad jlieru-
septenariuni numerum presbylerorum cardinalium salem prcshyteris cardinalibus: quibus et S. Lau-
ex litulis Romanis leclum singulis depulanles, juxta renlii in Lucina adiiuineratum lego lilularem, sed
ltumerum dierum in hebdomada, iil ibidem saeris mihi noii liqiiel, aii posteriori aliqua mutatione
operarentur: ac totidem episcopos in' Lateranensi substilutus fuerillocoviciiiioruni fortasse addiclorum
adbibr.erunt, qua. maier, apex, ac vertex oninium in hac prinia Simplicii partilione:qu__ non niemorai,
clerum Basilicae S. Laureiilii
pcr orbem eeclesiaruin habeiur'(ut verbis cardinalis nisi rcgicnis lerliaa niinisleria
Daniiani cum alio carJ nempe Raspono supra reluli- exlra muros ad ba3C altribulum. Servata
niiis in nolisad S. Clelum), ei ipsam l.omanam se- eiiim fuit h_ec disciplhia regionari_3 partitionis ad
dem omnium principem, ac thronuniiu terris Do- bebdomadarias vices fh basilicis palriarchalibus
liiini, el Snlyatoris nostri repr3_senlat. exercendas per lilulorum presby.leros cardinales us-
Dum illa adnolarem, ostendi jura veteris insliiu- quead undecimuin Christi s__culum,uti conslal ex
tionis praservala semper. fuisse tribus polioribus cpistola S. Petri Dainiani apud Baronium ad annum
patriarchis, maxima conlenlione el cura pontificum 1057, imo secuudum et ad duodecimum cusloclita usque ad
Romanorum ex xtate Damasi ad Leonem Magiium, Honorium cognosciiur ex Pandulplio
Simplicium, Felicem, ac successores adliibila/iii co- Pisano_ iii Yita Gelasii secundi, eliam PanviiiiQ
577 IIISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. SIMPLiClUS. 578
adnotanie, de 7 IJrJiis ecclesiis cap 2, et Carolo ahb. A' S. Euseldi, S. Yiialis, seu V7esiina_,
SS. Aposlolorum,
Piazza, deTitulis cardinalium pag. 358, quos consule. S. Cyriaci in 1'lierinis, S. Clemcntis, SS. Marcellini
Cur aulem illa disciplina lunc delecerit, dum lurbata ac Petri, qui elhm in partilione, nsque ad Honorium
Ecclesia. et imperii pace, a creaiione cardinalium secunthun vigcnte, eidem Liherianie cognoscuntur
ila cessasset IJonorius, ut ferme ad.. soliludinem re- ascripti: quorum de anliquilale quinto s;pctilo aequali
riigeretur sacrum ipsorum Collcgium, apud eosdem dubitare non licet; cum in concilio Romano suh
Panvinium et Piazza notalum Tcperies. Synnnaclioex oimiibus hisce titulis presbyteri legan-
Nihil igitur impedit quominus inlelligamus setate tur subscripti.
Leonis Magni et Simplicii positam fuisse ab Ecclesia - Hebdomadaria igitur assignalio episcopoi;um sep-
Romaiia iinaginem quinque sedium palF.arehalium lem in Lateranensi, et presbylerorum lolidem in
(ad eumdem numerum auctarum litulotenus in sy- qualuor reliquis pairiarclialibus basilicis Romanis
nodo Ephesina per abjectionem Hierosolymitani) videtur-primum rudimentum acccpisse sub Daniaso,
constiiuendo septenarias vices hebdomadarias eiiam et eoinplemenlum obiinuissc a Simplicio.
in Laurenliana ex-lra muros; nibil Inquam impedil , Linea 15.— Eodem lempore fnil Ecctesia prima,
quominus intelligamus lia*e augmenta honoraria per hoc est, sedis aposlolicmexseculrix. '_Elalis l)arbara_
cosdem poniilices admissa, qui novoruni palriar- ingenium agnoscimus in hujus periqchse contexin,
chartim ambitum el audaciam coercebant; cumnec quein vereor ut reddiderint implicationem errores
honorificeulia confessus ac liiuli, nec speeies ejus- amanuensium : videtur auieni ila restiluer.dus : Eo-
dem infringeret jura poteslatis primsevie lrihus ve- dem lempore fuit 'Ecclesia Constaniinopolilana sedis
leribus patriarchis .consianter proeservataea Leone, g aposlolicm exsecutrix. RestilutioiiQffi -hanc non du-
ac Simplicio,'non secusac ipsorum a decessoribus ex biain facit episiola ;GeIa'sii quarta in qua ponlifex
Dainaso ad Leoncm Magnum. Yide notas Pagii, et memoratTimotheum .Elunim Aiexandrino palriar-
Sommier. chatu, Petruni Mongum Antiocheno., aliosque de-
• Anleiiuam manum de labula removeainus agenles jeclos sola "Rbmanaesedis auctorilale, -delegatione
de hac hebriomadaiia partilione lilularium ad sacra illius exseculionis demandala Acacio Conslantino-
miiiistranda in tribus basilieis palriarchalibus tunc . politano. Verba Gelasii suiit:«In bac ipsa causa Ti-
extramoenianis, nempe S. Petri in Yaticaiio, S. Pauli molhoiis Alexandrinus Pelrus, Antiochenus, Petrus,
via Ostiensi, et S. Laurentii in agro Verano, neces- Paulus, Joannes, elcaiteri, nonsohim unus sed plures,
sarium videtur aliquid indicare de attributione ti- iiliqueiiomen sacerdotiipra_ferentessola sedis aposto-
• lularium ad minisleria proeslanda duabus reliquis lica. sunl aueioriiate dejecti: cujus rei testis eliam
patriarchaiihus intra mures Urbis inelusis, nempe ipse docetur Acacius, qui praeceptionishujus exslitil
Laleranensi ac Liberianoe. Has eniin-pari numero exsecutor.»Vide in nolis Sommier historia; lotius epilo-
cardinnlium suas hebdomadas iniplevisse dubilare guin : ex quo cognosces tiiographi isiius mentem fuisse
non possumus, cum eosdem exprimant vetusta mo- in contrahendisjirevi periocha Simplicii geslis expri-
riiiinenla. apud Baronium, et Panvinium, aliosque mere exereitain ab eo fuisse auctorilalein sedis sua.
producta. In- Lateranensi seplem- episcopos -vicem oinnium principis in exauclorandis aliariiin sedium
obiisse suh Stephano qiiarlo perspicuum est ex Bi- . pr-ecipuarum praesulibus, ab illo gradu per boeresim
Lliothecario, secl. 284, quem poniificemhistoriciis excidcnlibus; el ad ministerium suoe praeccptionis
rcfert renovasse rilum aniiquum. « Pristinum Ec- p ac seiitentioe exseculioni mandandoe delectum a se
elesioein diversis cleiicatus lionoribus renovavii ri- fuisse Acacium Conslanlinopplilnnum, licelis post-
liim. Ilic slatuil*"tit omni Dominico die a seplein modum affectarei, .priniatum , qui noveral a primale
episcopis cardinalibus bebdomadariis, qui in eccle- tolitts episcopatus delegilam tantummodo sibi fuisse
sia Salvaloris ohservant, missarum solemnia super exauciorandi provincinm, ejusdem nomine aui de-
altare beati Petri celebrarenlur. tAd quam vero oeta- legabal.
tcm Stephano quarlo anleriorem referri .debeai origo CIACONU
illius ritus a Stepbano resiituli, neque Bibliotheca-
rii:s aperle docet, nec alius quod sciam scriptpr-insi- Linea 5.—Basilicam beali Andremaposloli. Basilica
nuat. Conatus atlamen suiuin notis ad Cletum . _lia_ea papa Simplicio condila et dedicata hodie cer-
pap.SSinvesligare, qiiandonatn nuinerus_.ardinalium liiiur conjuucta a_diS.'Antoriii proplhquee S. Marire
conservatur in ea ornamenlum opere
presbyierorum, qui 25 semel definitus a Petro apo- Majori,'el
stolo, et ab Evarislo completus renovabalur in per- vermiculato , seu imisivo-' elegaiitissimo , l'n quo
secutionibus per.Dionysium etMarcellum, adauclus Chrisli imago,- 'd B. •Andreoe et aliquot alioriiin
sit ad 28,*nempequaluor septenaria, ila ut liasilicis apostolorum visuntur. Yocatur "a quibusdam hsec
quatuor possent singula septenaria.assignari. Os- , eadem Eeclesia S. Andrea in Barbaris , quod in mu-
lendi numerum titulorum 28 coinpleiuni fuisse per ris ejus varloe ferariim imagines a Diana venalrice ,
Damasum,'cum-Yeleribus25 litulum equilii Silvester et aii Hippocentauris conficianlur, opere parlim les-
• addidissel, Marcus vero et Damasus singuli singulos scllato ex variis confeclo marmoribus, parlim ver-
de suo nomine nuncupatos. Ex Anastasio in Vila niiculalo.
Dainasi eiiam adverti eadem pagina 58 notaruin, ap- D Linea 7.—Hebdomndam. llebdomariarii eraiil hn-
parere quaiudam normam, episcopis, presbyleris, ac jusmodi, quod ob iiigruenlem populum vicissim suc-
mouasleriis tunc assignalam sacrse psahnodioe,per cedere solerent. Sed bebdomadarii isli. pro (pialuor
omnes ecclesias diu nocluque persolvendse. Quare regionihus constituti, cuniseptem essent, quod alias
cum ante finems__culiquarti numerus quatuor seple- trcs regiones Ernli occuparent, qui catholicoe Ec-
nariorum liabereturin litulis, et ordinale"psallendi cleske minime coniinunicarent, utpote qui secta
norma per omnes ecclesias episcopis ac presbyteris essent Acaciani.
tradereinr, aliqua partitio hebdomadaria coepissevi- PAGIi.
rielur. sallem.ex aiiale Damasi eliam in basilicis Linea 15.—Damnavil Pelium Alexandrinum, etc.
inlraUrbispomoeriumeodem s_?culofundatis : quam TiniotheiiS-Elurus, ul in.saneio Leone diximus , S.
deinde sensim petieceriint subseculi Daniasi sucees- Prolerib cpiscopoAIexandrino vivente, Alexandrinam
sores, episcopos proximos (qui poslmodum dicti sunt Ecclesiam invaserat, sanciumqu£ Proterium interfici
cardinales) in Laierauensi palriarchio syncellitasad-' curaveral; sed anno 4-60, L.oue imperalore proeci-
hibentes. ad-sacra peragenda . quando iii Urb.em.se- pienie, ex ea, scde dejcctus , et Che.sonapi' exsilio
conferre per vices posseni, supplendo per proximos relogalus, alius pro eo ,Timoiheus Salophaciolus
lilulares regionis Cceiimonlanae-el Exquilinae de-' syiiodi Chalcedonensis defensorepiscdpus ordinaius
facluiii"episcoporum, si forte aberant: in Liberiana fueral. Yerum cuui.Basiliscus, anno 476, Orientis
vero presiiyteroscardihales pariler adhibenles e impcrium invasisset, dainnare cepil Cbalcedonen-
•uoximioribus, nem»e S. .Pudeniiana. sivePastoris, sem syiiodum, el calkolicos ,pcr_>equi.ftuare Ti-
 579 - - ANASTASHBIBLIOTHECARH 5S0
molheum _Elui'iunpromulgalo ediclo ab exsilio re- A, nes, « qiiem fidei perduclles, pro stia in Petrnm
vocavil, qui cum ileruui Ecclesiam Alexandrinam Fullonem propensione, in amentiae-subsitlitim furo-
invasissei, Timoibeus Salophaciolus in liionaslerio rem arinanies, in sancii martyris Barlaam baptiste-
laterc coactus esl. Simplicius , ul liuic malo occur- rio acutis caiamis perfossum el necalum in Oronlem
leret, tres-epislolas anno quaJringeniesimo seplua- fluvium projecerunt. Zeno porro facinus attentattici
gesimo sexto scripsit,- piimam ari Basiliscum,quoe ulturus Acacio Coiislaiilinopolilano proesuli. ut An-
in CoIIectioncconciliorum Labbei est ordine 4 , in liochioecrearel episcopum, mandavil: qtii consecra--
qna Simplicius petit ab imperaiore Basiliseb, ut vit Calendionem. » Hunc, non vero Siephanum Ju-
Timolheum ___Iiiruiu(,qni Qlexaiidrinam sedem oc- niorem, Constaiilinopoli Anliochenum episropum*
cuparal, etclam Consiaiitiiiopolisuas luereses disse- ordinatuin, diserte eliam tradit Tbeodorus Lector,
minabat, regia potesiate cohibeal. ln- epigraphe lib. 11,Siephani Jmroris ca_dem,et Calendionis or-
quidem Iiujus"epislola_lihraritts posuit, Zenoni Au- dinalionem, contra Nicamoruiiicanonum tenorem ,-
guslo , sed auctor crilieoeBaroniana. anno 476 Ie- et aniiquiim usniii Conslantinopoli factam , graviler
gendum ostcndit, Basilisco Anguslo; et tam eam , tulit Simplicius papa. Dispensalionem lamen^conces-
quam duas alias , nempe quinlam Simplicii ad Aca- sit, seu veniaminfraclorum eaiionum, roganle^enor.e
cinni ConslanlinopolitanuiuepiscopmU, et sepiimam imperatore, ea lege, ul usurpata ab Acacio^Antio-
ad presbylerbs et arcliimandrilas Constantinopoli- 'cheni episcopi consecraiio non traheretur in exem-
lanos coiilra Timolheum -Eluriim, non esse scripias --plum, et servarenltir canones, ila ut Aiiiiochenus
mense
* PaneJanuario, sed nieiise Ju..io. episcopus, el crealio ejus reservarelur synodo Orien-
alia Pelrus Fullo , qui ab anno 465 Eccle- "R lalis dioeceseos,ut Jiquet ex epislolis f4 Simplicii ad
siam Antioclienam lurbare coeperat, eam posiea in- Zenonem , el 15 ac 16 ad Aeacium, quas anno 482
vasil : qua temeriiale connnotus Leo imperaior-, datas probal idem crilicae i.aionianacauclor. Ex hoc
anno 471 synodum episeoporum fieri proecepit, ,in Simplici facto Romani ponlificis primalus stipra
qua Fullo deposilus ac damnatus, jubenle Leone, in omnes episcopps evidenler oslendilur, quippe qui
Oasim deportatus est. Sed anno 476 in sedem Anlio- cum patriarchis etiam Orientalibus de caiionibus
chenam a Basilisco tyranno resiitutus, ex ea iterum conciliorum eliam oecumeiiicorumdispenset.
pnlsus esl anno 477. Holstenius-iiicolleclione Ro- Cum Timolheus Solophaciolus episcopus Alexan-
ninna piihlicavil epistolnm Simplicii papoe ad Aca- drimis .inno 476 episcopaiu dejecius fuisseta Timo-
ciuin Conslanlinopolilaiiiimcpiscopum, quaesinedie theo jEIuro, hicqtie anno se*)iientia Zenone inipera
el constile cst, ex qua discimus Simplicium ab Aca- (ore pulsus esset, et Timolheiis restiiutus, inortuo
cio dt; synotlo a se Consianlinopoli indicta iiioiiitum, tainen eodem anno 477, Timolheo jEltiro, Petrus
petiisse uf, baereiici in ea damnarenlur. Exslat ea Moggus,seu Mongus,ipsius consors, ab uno Inerctico
epistola lom. IY Concil., pag. 1059. Quare anno 478, Alexaiidrinusepiscopits ordinatur. Hunc nihilomiims
Aeacius Conslanlitiopoli,Simplicius Romoesynodum dejici jussit imperator Zeno , ct reduci Tiinotbcum
celehravit. Jn illis Tiinolbeus -Elurus, Pelrus Fullo, Solophaciolum. Sed cum hic anno 481 obiissel,
Joannes Apainenus, el Panlus Ephosiorum episcopus Joanncs Talaia , a Groecis Tabenniosita cognomiiia-
tlamnali siint. Felixenim ill, Simplicii papocsucces- lus, quod esset ex nuniero Tabennensium monacho-
sor, in episiola ad clericos et monachos Orientales rtim, qui apud Canopum moiiasterium jaminde a
npud Bnronium anno 485, n. 52, ait : « Quos lituc Cyrilli temporibusliabiiahanl.a calholicisordinaiu.s
liypoerila Acacius ita fecit ab aposlolica sede dam- <-'est episcopus Alexandriae,siaiimque lilieras sy..odi-
nari, ul his eliam vocabulum Cbristianorum tolle- cas ex moie misii ad Simpliciiim papani, el aJ Ca-
retur, quod gesta apud eum hahiia nianifestanl. » lendionem episcopum Anlloclii;», ut ex Breviculo
Qua. verba nonnisi de synodalibus gestis inlelligi bisloriae EutycJiianistariim, et cx Liberalo liquet.
' AdAcacium vero Conslanlinopolitaiuim cpiscopum
possiinl.
Porro Petrus Fullo damnatus esl in synodis Con- synodicas miitere neglexii, seu, quod amicitiae illi
stanlinopolitana et Itoniana, quod trisagio hymno magistri ofliciorum coiifi.lerel, seu, quod jamtliu
in Ecclesia cani solito, cx his lanlum verbis coinpo- aniea: infcnsus eral Acacio. Ea res Acacii aniinum
silo -.Sanclus Deus, sanclus Forlis, sanclus Immor- ;graviter commovit, et iniperaloris animum adversus
lalis, miserere nobis, cl.uisulam hanc adjecisset: Qni > eum exasperavii.
crucifixus es pro nobis, ut nempe Theopachisiaruiu Imperalor scripsit primo ad Simplicium papam
ha_resim, qua Fullo infeclus erat, inducerei, e"tDeo per Uranium subdiaconum litteras, quibus Joaiinein
Trino, ad quem superiora spectahant, passionem lanquam perjurii reum, quod quidem Acacio eiiam
ascriberel. ld conslal ex epislola Simplicii pap;c ad iepiscopo notum esse perhibebat, sacerdolio judica-
Pelrum Fulloncin, quaeincipil, Quis dabil capitimeo bat } indigiium. Salius autcm esse dicebal, ut ad pro-
aquam, elc, quoein concilioruni colleclione Felicilll .curandam ecclesiarum Jigypli unilalem alque con-
inale ascribilur. estque ordine 3 et ex alia epistola icordiam Pelrus Moggus in sedem Alexandrinam
ad etimdeniFullonem, quoeincipit, Quoniampesiiferis resiiluerelur. Imperatoris litleris acceplis Simplicius
doctrinis imbulus, etc, esique ordine 4 inter Felicia- ipapa, qui Joannis Talniaeapocrisarios in communio-
nas, qna_dua*epislola. Simplicio reslilui debent, ul I) nem suam recipere, ejusque ordinalionem senlentia
videre est in crilica Baronii. In iis epistolis Simpli- sua5 confirmare jam paraius eral, pedem repressit,
cius invehitur in Fullonem, quod Lrisagioedepreca- ne 1* conlra imperatoris leslimonium quidquam [irae-
tioni addilionem illam induxerit. Exseculio senlen- propere egisse videretur. Mox per eumdem Uranium
lioe qua Petrus Fullo damnaius, et Aniioclieno epi- irescripsil imperatori, quod quidem a Joannis ordi-
scopaiu dejecius, rieniandniaAcacio,ut docelGelasius nationem
1 atiinet, leclo imperaloris tesiimonio sus-
papa in laudata epislola 15 ad Dardnnioeepiscopos, peudisse
j se ab ejus confirniatione, quod vero ad
ct in coinmonilorio ad Fausium , ubi loqueus de reslilulionem
1 Peiri Moggispectal, eum ulpoie lioere-
Tiiiiollieo Alcxandrino, elPetro Fullone Anliocheno, 1liciim, et ab haereticis posluiaunn, nec posse, nec
j.liisque episcopis, ail : « Sola sedis apostolicae debere( restilui, quippe qui aposiolico judicio tlamna-
sunt aucloritate dejecti, cujtis rei testis eliain ipse tus,
1 inpristino errore aduuc permanerel. Periere boe
riocetur Acacius, qui praseepiionis hajus exstitlt iSimplicii lilterae, sed exslaut quas eoJem lempore
cxsecutor. 1 _
scripsit ad Acaciuni Conslantiiiopolitaimm-episco-
Pelro Fullone, ul superius diclum est, anno 477 puni, 1 quoe dalae sunl Idibus Julii Severino V. C.cos.
dignitale moto, Joannes Aparoeims ordinalus est iideoque anno 482, suntque in collectione Concilio- '
episeopus Aiiliochenus; sed hoc quoque posl tres rum 1 ordine 17.
nienses-cjecio , Siepbanus vir speciabilis Antiochia. Zeno imperalor, sprela Simplicii papae respon-
proniovelur episcopus. Stepbano anno 481 demor- • sione,-scripsit
_ ad Perg.imium ducem 4_§ypli . el ad
luo successil Siephanus Junior, ul scribil Thcopha- .ApolloniumAugustalem, « ul Joamies expelleretur
 581 II.STORiA DE YITIS ROM. PONT. — S. SIMPLICIUS. 58*2
*ab Aiexanrinna
sede, quasi eam contra suiim jusju- A ex eo, quof! Chronicon Damaso atliihufnni, quo, ex
ramitim, quo.i in regia civitale"dedit, arripuisset: alihi dictis, mtlliim aiitiquius nionumentum d3 du-
cobperaretur Pelro Moggo, ut remaneret in sede; ratione porifificum Rom. superest; diserte scrihit,
Dec prius hoc facerel." nisi susciperet Henolicum Eusebiiim papam sedissetanium menses quttiuor, dies
principis, synodicas rieslinaret epistolas Constanti- sedecim, et' fnisse a xiv Kalend. Maias", usqne in
nopoliiano Acacio, et- Simplicio Romano,-et caateris diem xvi Kalendas, Seplembris, qui itlco niilluin
acliiepiscopis. Acacius vero, promittente Petro fai-, meiisem Decembrem insuo poniificatu vidit, et la--
rere tmiiateni, nec arihuc implenle, legitime nomen men Anastasins lesiaiur eum ordinalionem feciss<j
ejus in diplycbis recilari permisil, tanquam jam per mensem Decemhrem ; qui Anaslasii error non
Alexantlrini praesujis in sede aposlolica positi, > in- exslat inChronico regina. Sueciae.-'tamex edilione.
quii Liheralus cap. 12. Joannes, ul legiluf in Brevi- Papebrochii in conalu Chronico-hislorico, quam-
eulo Historiae Eutychianistarum, Romam venil.et, Schcleslratii in aiiliquale Ecclesiae; ulrobique enim
sicutdecebai, ab apostolic.ase.de, rul qtiam appellave- Etisebius dicitur ordinationcs "tres fecisse , iiuila
rat, susceptus est. Duin Romae essct, Simplkio mcnsis Debembris meiitionelacta; ex quonecessario
papae persuasit", nt pro sna cansa' adversus Pelrum seqiiitur eum alio nicnse quam-Dccemliri ordinalib-
Moggum ad Acacitim Conslanlinopolitanum cpi- nes peregisse. Idetn dicenduin de Marco papa, qui ex-
scopiim scriberel.. Quod quidem promptu ac libenti eodem Damasi Chronico sedil menses 8, dies 20....
aniinofecitSimplicius.Acaciusvero, acceptis Slmpli- ex die xvKalendas Februarii,- .usqne in diemNo--
cii litteris, respondil se Joannem .quidem epi_scopum narum Oclobrium -, idcoque sacros or.iines conferre
Alexandria. miriimeagiioscere, PeiruriiTeroMoggmh |j ndn pnluit mense Deceinbri,"ui.scribitAnastasius ":
jussn Zenpnis Augusti- in coniinunionem stiscepisse. unde Bstronius.anno 556, num. 61, ait: t Totum il-
Hislitieris giaviter commolus Simpliciusr rescripsit lud de diiabus a Marco habitis ordinalionibiis mense
Acaciiim nou recte neque tirtline egisse, qui Peinim Decembri evanescere. t Praetereaexponlilicibijsquiii-
coinimini senlentia damnatuin in communionem re- quagiiita sex in' dicto rcginac Siicciae Chruriico irie-
-
cepissel. . . . . moralis , qiiindecim rcperiuntur. quoniin ordinalio--
Cum Joannes Talaia libellum pararel ofterre Sim- nes f-icloetiici possunl alio niense,' quam Decembri ,
plicio varia in Acaciinn crimina conlineulem , Sim- in iis preelermisso; sunt autem Anacletus, Evarisius;
plicius morte pra_venlus"esl, amequam Acacius Sixtns, Pontianus, Anterus , Cornclitis, Sixlus H",
poslremis ejus litteris respondisset, ut prodit Libe- -Eusebius, Liberius, Siricius; Anastasius, Sixtus MI,
ratus cap. 18. Obiit enim bic S. pontifex die secunda Hormisda, Joannes I, el Felix IV, in quo iHudChro-
mensis Martii annl quadringentesimi octogesimi nicondesinil; inio cnm in eo menlio non sit or.di-
tenii, eodemqite die in basilica S. Peiri apostoli ualionum peraclarum a Simplicio , Symmacho, et
sepultus esi, ut babet Anastasitis, postquam scdisset FelicelV, menseFebr. apparet auciorem dicti Chro-
annos quhidechn, et dies-sex, ul legitur in uno exem- nici ,* lempora ordinalioncm pcractarum extramCn-
piari Ms. Colbertino Anaslasii, in calalogis 4 el 5 , sem Decemb. ideoqueextraregulam communem, vel
toml. crilieaeBaronianaeprsefixis,elinMariano Scolo. ignorasse, vel potius consulio-praetermisisse ;et
Linea 25.—Per mensem Decembremet Februarium, Anastasium, qui eo Cbronieo usus esse creditur ,
-
Ctc. Mabillonius in conimentario preevio ad ordinem existimasse omnes ordinationcs a ponlificibus factas
Romanuni, paragr. 16, baec de Simplicio ohservavit: mense Decembri, alius mensisin eb Chronico
« Primi apostoiici, inquit Amalarius in lib n, eap. 1, G non exprimebalur, quia et ordinationes generales de uiore
scmperindecembriomense, in quo Nalivitas Doiniiii et juxta antiquas -regulas in mense Decembrio per-
Noslri Jesu Chrisli celebralur, consecraliones mi- agebanlur : a quibus lamen regulis immunes erant
"nislrabant usque ad Simplicium, qtii fuil a B. Petro episcopi Romani, qui diaconos, ei presbyieros qui-
49. Ipse-primus saeravit in Februario.* t Idem lesia- buscunque sabhatis ordinabant, imo et episcopos
lur Micrologus ex Romano Pontificali, qno iiomine quibuscunque diebus, etiamsi nonessent Dominici:
librum de Geslis Roni. pontif. intelligil. Sane inier cujus rei iliustre exeniplum babemus in sanctoAga-
-lot ponlifices, qui a.d fiuem saeculinoni ordinationes pito papa, qui anno 556,„ConstanIinopoli existens ,
fecerunl, unus-Leo II, in mense Maio ordinutiones MciiiMinpalriarcham Constantinopolrtanum conse-
fecit; et in mense Sepleinbri unani Gregoritts Ma- cravit die decima terlia mensis Marlii, quoe eo anno
gnus; alii-post Simplicium onuies, vel mense De- in feriam quinlam incidebat. Hanc conjecturam eru-
ccmbri, vel in prima, vel in mediana bebdomada ditorum examini subinillo , paralus senientiam inu-
-Quadragesimae; nulli, quod qtiidem sciatur, in sab- tare si eam claudicare arbilreniur. Yide dicentia in
bato Pasehas. Haee, Inquit ciilicoe Baroniana. auctor, Gelasio et in Leone H. ;
recte Mabillonius, nisi quod asserit Leonemll mense
Maio ordinalionein fecisse; in ejus enim poniificalu - - . - SOMMIER.
osi.eiiileniusillum
* mense Junio ordinaiionem suam Linea 10. — Sub hujus episcopatu venit relatio de
peregisse. Grmcia,,e{c. Incidil in ea ter.iporaponiificatus Sim-
Sed hac de tempore-sacrarum ordinalionum qu»3- plicii, quaegravia ubique cliscrimina ostcnderent non
slione inutuie examinata, niihi quideni-videiur el siiie lacrymis aspicienda. Yidil enim Occidentis im-
Anialariuiii, etviros doctissimos falli, dum scribunt " perium eversum : el postrenios quinque-iinperatores
Romanos pontifices usque ad Simplicium scmper in sive trucidatos, sive depulsos, nempe Aiulieiniuin,
mense Decembri ordinationcs peregisse : sictit enim OlyJuiuni, Glyeerium, Nt-poiem, el Augiisluliun *_
posl Gelasium . qui primus eas Qualuor -Teniporibus (jui veluti in tbeatiiun lernporadum producti, et;
affixit, Romani ponlifices huic communi reguUe ictu oculi e scena "erepli Italiam reliquerunl sub
aslricti non erant", sed qiiihuscunque Sabbntis dia- dominatu barbari et Ariani principis Odoacris.-regis,
conos, presbyteros, et episcopos ordinabant ,'ul in Herulorum. Vidit quoque Orientis imperium ptw
Leone 11ostendemus: ila anle Simplicium , legi de nianus traditum duobus Augustis hiereliea labe in--
ordinalionihus mense Decembri faciendis, ob princi- - feclis, aut bceresuni fauloribus, Basilisco et Zenoni..
peui digiiilalem *nonalligabantur, sed ahis mensibus, Duos pariter Arianos reges Gotboriim per Gallias.et.
ubi npus erat, atl sacros ordines* prnmovebanl. - Hispanias exercere doniinatuin; el ex eadem secla.
Anastasius qnidem usquead Simplicium ordinaiiones YVandaloslyraunos crudeliter in Africa debacchari..
omiies iiiinseDecembii a Romanis pontificibus factas Abominationem denique desolationis conspexil in
incmorai;'veruiu, ul scrlbil Edmundus Marlene , locb sancto ; cum sceleslospassim aspiceret thronis.
libl de anliqais EcclesioeRitibus, cap. 8, art. 4, num. - patriarchalibus iiicubare; .Ehiruin seilicet ac Mog-
5, non negat eiiam aliis Quatuoi' Temporum -ejuniis, gum ealhedra* Alexandrinae; Fullonein Anlioclienae^
aul ab ipsis eliam,-aut ab aliis eorum jtissu episco- Hierosolyinitanae Gerontitim; et Acacium in Con-
pis cciebraias iuissc Hiec conjeclura robur accepit stantiuopolilana perciperet iterare rie palriarcliam
 "
583 ANASTASIi BHSLlOTIiECARIl 581
querelas, el amliittim sccunda. sedis in Ecclesia A mcniissiini priucipis, vocem faciendae synodi fac
catholica, per extorta iii conciliis generalibus ric- resptii. » eic in altera vero dolel in corum roein
crela ah ejus tlccessoribus allenlaiae, quie tanicn scandalum illud el ineeiiriiiim renovari, quod judi-
sedes apostolica non confirmaverat. cium universalis concilii, cl S. Seriis auclorilas jam
Confirniiiiioneni, a Simplicii decessoribns nega- exsiinxerat. « Post tradilionem, inquil, lanlornm
tam, ah ipso in ejus electionis exortlio exlorqubre Domini sacerdolum, qui Ionge ante nos in universa
eonaliis est Acacius, interposilo principis Leonis mundi parle has quoque lioeresescvicerunl, beaiae
patrocinio. Sed conslanlia Simplicii plane respondit rerordalionis praedecessor noster Leo mulliplici ser-
iirmitali Romnn;e sedis*anlislilum, a Damaso atl mone docirinte, quid catbolicoeveritalis sequalur
Hilaruni perieque cusloditoe. Respoiulit enim Leoni integrilas, quid delesletur, asseruil. Hac crudiiione
A:;guslo legali sui verbis, ul Gelasius praefert episl funilata, non conteniione opus est, nt adhuc lan-
15 ad episc Dardania., « nuUalcnus posse lenlari, quam de riubiis judieetur. .
neqtie his prorsus proebiiisseconsensum : alqtie ideo In alia vero epislola ad Acac:u:n, qui ad euin
non ad civilatis ciijuslibet respiciantqualilalcm, sed perscripseral qutccunque Conslaniinopoli cl, in pro-
morium riispensationis Ecclcsioc patema tradilione vinciis luerelici gessissent, quaeveiis remedia essent
coiifiriiialiini convenienler observent. > Lconis vero opponenda, vigilem atiimum adveriil ad abrnmpen-
Augusli liileiis ac legibus per Ac.acii snggestionem rium moram diutiirniorcm eorum qui Conslnnlino-
et lib xvi de .sacrosanctis Ecclesiis in codice poli convenerant Palrum, « ne scilicet aliquis du-
*ediiis,
inscrlis eadem conslanlia restilit; sed etiam inere- biiis raiionis et Irepidus menlis exspeclet novi ali-
pavit apnslolica lihertate et aucioritate non semel B quid-conlra ipsius defniitiones retrnctari. »
lum ipse Simplicius,. luni Fclix III successor lalia Quo aulem paclo exseculionem sentenliie deposi-
attenlanlcm : uli Gelasius papa loeo supra citalo : lionis conlra Pelrnm Fiillonem, ^hirum, Moggum,
« Papa Simplicius, ct post eum sancls* mem.iria. Pniilum, Joannem demandaverit Afacio, constat ex
papa Felix imperatorcm Zenonem pro iisdem ipsis cpislola Gelasii ad episcoposDarrinniae.
cxccssibus auetorilate libera sa*pc increpasso no- Legilinms vero preesul Timoiheus Salofaciolus
sciinlur. Flectiqiiepolnisscl, nisi Conslnnlinopolilani EcclesiteAlexanririna? reslilulus solemni legalione
praisulcs accendcrentur instinclu, qui paniceps ari Simpliciiun, peliil reinissionem pi'a_ccilcnlis er-
oeteiTne coinmtinicalionis effeelus, necessario id rali, qtiod sciliccl ante perterrilus Dioscori Euly-
quod incideraljam fovebal, inallcns in sua prseva- -cliiani noiiien in sucrornm celebralione recilassel":
ricationis obslinatione persislere,{ quam curaodiis necnon poslulavil, tit JSIuro et Moggo poeniienli-
«d salnbria - remeare : sicul ipse rerum probavit bus, et libclli. salisfactionem olfeientibus, licel Ja-
eventiis. _ • psis, suliveniretur. Magnum profeclo et excellens
Vigilantia Simplicii conslanliae par cniluil in documentum supremoe auctoritalis Romani ponlifi-
Orienialium patriarchaluuni rebus conipoiiendis. Ab cis, cui stipplex sisiitur secunda. in Ecclesia sedis
Alexandrino Timotheus _Elurus semel expnlsus niie- palriarcha, ejusque ex clero posniienles, ul.graliam
baiur in eamdem sedem iteralo irreperc Ut averle- indulgenter consequantur.
ret Iioe discrimen ecclesiarum, Simplicius Iilleras In Ecclesia pariter Antiocbena noi>dcstitit aucto-
dedit
- sium apostolico praesule dignas ad Zenoncm Augu- ritalis suae documenla dare per illam dispensalio-
in hanc sentenliam : « Functus igitur, glorio- p nem a Nicaeni canonis observanlia, in eligendo per
sissime, ac clementissime fili imperalor Auguste, Acacium Constantinopolilaiuim novo Antiocheno
munere salutandi, quoe in Ecclesiis Orientis per Palriarcha in locum Stephaniimpie trucidali: quam
IiaerelicoiTim lalrocinia recidiva rursus dicuniur ea conditione concessil iinperatoris insinuationi,
scandalacommitii, nec debeo silere, nec possunr. - providens ne in ha_relicum bominem eleclio caderet,
- Enarratis verb criminibus, ilaprosequilur:«Iisec, si a clero perageretur, ea, inquam conditione, ne in
imperalor Auguste, cum horreal aniinus vel a lunlo exempluni, auljus stibseqiientiuin trahereiur; setl
gladialore. fuisse lenlala, ninxime lamen, fnteor, jtixla canonum defmitioiies a coneiiio patriarchalus
slupore delineor, sub veslrae pietatis aspeclibus po- Orienlalis electiones subseculura! de more liabe-
luisse committi... Inler quaslibet enim occtipaliones rentur.
publicas a religioso principe magnopere procuran- Novis attamen tnrbis Ecclesia Alexandrina con-
dum est, quod ejus protegil principatum, et praefc- cussa est in electione Joannis Talaiae post, obitum
renda eunciis rebus est ccelcsiis ohservaniia. recti- Salofncioli. Joannes ad. Simplicium de more syno-
ludo, sine qna recle nulla consistunl. Neque con- dicam de sua eleclione riirexerat, ul confirmaretur.
scienliani veslram lalere credenduin est quae"per Zeno imperaior ab ininiicis Joannis pr_evenlus non
cunctas proviucias Orienlis ex imperii vesiri arce niodo Iitteras contra Joannem dederat ad Simpli-
scilicel, quoevel atl augusla. me- ciuni, sed etiam Moggi reslilutionemproposuerat:
' diflusa sunt: illa liihilominus
moriteMarciaiii, et Leonis, vel Chalce- quod attoniiiim ferme ctini redderet Simplicium,
donensis concilii beatae recordationis pr__decessor (listulerat pontifex responstim ad Joannem, sed Ze-
meus consilia direxit Perstat enim in successo- noni aperle negaverat Moggi restiiuiionem. Irritaius
rihus suis luec el eadem apostolicaenorma doclrina., D repulsa imperator Ilenoiictim iilum funeslam dicia-
cui Doniinus curam totius oyilis injunxil, cui se us- vit.quae loi iiialorum lliadeiii in Ecclesias ^invexit,
que ad fiiiein saeciili'mininie defulurum, eui portas jiibens pnefeclo _Egypli ul Heiioticam recipi a
inferi nuiiquampracvaliluras esse proiinsil, elc, quo Joaiine curarel, eaipie rccepla e scde sua expellere-
magis B. Petri npostoli vocequaliscmique sedis ejus lur.. Henotieam ah hacresi liberare frustra coiilendil
minisler obleslor, ut inimicos antiquae fidei' non receiiiior (Nal. Alcx. part. i ssec. v, cap.-5,etdissert.
sinas inipime grassari, [qui vcstros opialis hahere - 18) cum ab orthodoxis semper rejecta fuerit non ca
subjeclos. t Simplic. ejiist 4. ad Zen. Aug. tanlum de causa, quod a laico principe contexla sil
Ilis lilleris addidii iiiiam ad Acacium, alleram ad • ad jiidicanthiui rie fidei rchus auctoritate iminime
clenim Conslaniinopolitanuin. In prima cum _EIu- - prtedito, verum eliam quia cum supprimat decisio-
vus sollicilaret, ut nova synodus Chalcedone habe- nes Leonis pnpae, el sacri concilii Chalccdonensis,
lelur conira-prioreni, el contra doguialicaiuepisto- Eulycliianae haeresi pairocinalur, contra quam ma-
InniLboiiis Magni sic scribit. « Quia sanctce memo- gmis ille pontifex el cecumenicasynodus pronunlia-
ria. - pracilecessorum nosirorum cxslante doclrina, vernt.
contra''qiinm nefas esl disputare.-quisquis recte sa- MoggusRenolica recepla jussu Zenonis Aniiochc-
pere'videturnovis asserlionibus non indigel edo- noe sedi resliiulus scripsil ad Simplicium phpam se
ceri, sed plena" alque perfecta sunt omnia, quibus in Chalcerioncnsifide persisiere. Joanues auiem p.er
polestvel tleccpius abhoerelieis erudiri ,vel in vi- vim expttlsus Antiochiain primo se conlulil, et col-
ut"? Doiuiiu'piaiilaiiUus iristiliii, implorata-fitle cie- latis cum.Calcndjone cjiisdcm scdis anlistite cou.si-
 585 IIJSTORIA DE YITIS ROM. POTST.— S. FELIX III. 5S6.
liis, lillensque munitiis, atl Romanam sedcm confu- A•psii, deindeljbelhiin contra Aeacium transmisil Sim-
ginni expulsorum se coiiltdit, cxemplo Alhanasii. plicio offerendtiin : qui tainen Felici successori red-
Joannes ea honorificentia suscepliis a Simplicio qua diius est, cuiti interca rebus humanis exeniptus
par erat, hujus quoque litteris ad Acacium scriptis fuissel Simplicius. Quae poslmotlum consecuia siiu,
juvandiis apud principem videbatur. Veruni Acacius . in noiis ad Felicem dicentiir. Inierea Simplicii Iir-
Moggi el Hcnotic_e Zenonianae partes secutus, quas niiias et aposiolica vigilaniia ex oninibus ejusdcm
illi exprobrabat Simplicius, superbe prinium rescil- gesiis apparet.

' '
L. SAKCTUS FELIX III.
ANXO CHHISTX4-7S, ZEXOXIS XJIP. 10. ODOACEISREGIS 8. -

^3 Fedx teruus, nalione Romanus, ex patre Felice prrsbytero, do litulo

tasciolae, sedit annos oclo, menses undecim. . dics vigiriti tres a Hic fuit
temporibus OdoacrLs regis usqae ad tompora Theodorici. Hic fecit basilicam
snncti Agapiti juxta basi.icam sancti Laurentii martyris. Sub hufus episcopatu,
S iterum venit relalio de Grcecia Petrum Alexandrinum revocalum ab Acacio
e.uscopo Constaniinopolitano- b. Tunc vcnerabilis Felix arehiepiscopus sedis
aposlolica3 urbis B.oniae mittens defensorem cum concilio sedis suae, faelo-. con-
cilio, danmavit Acacium Conslantinopolitanum, et Petrum Alexandrinum. Posl
annos tres iterum venit relatio ab imperatore Zenone, ut pwnitens rediret
l'i Acacius. Tunc papa -'.Felix misit duos episcopos Mcsenum <*., et Titalem,
ut si invenirent complicein Petri Acacium, damnarent eos. Qai dum introis-
sent in civitatem Heracleain, corrupti sunt pecunia, dala suprascripti.s episco-
pis, et non feccrunt secundum prmceptum sedis apostolicx. Venienlibus vero
Romam ad sedem apostolicdm, eodem tempore veuerabilis Felix papa fecit
i$ synodum. et operaia est discussio. et i-ivenit indicium ambos episcopos d, id est
Mcsenuinet Yitalem, reos et corruptos' pecunia c, el cjccit Mesenum , et Vila-
lem episcopos a communionc. Tunc Mcsenus episcopus non se tacuit corruptum
'
pecunia. Eoc facturn est temppre Odoacri regis. Jlic fccit ordinationcs
duas in urbe Roma pcr mensem Deccmbrcm-, prcsbyleros viginti octo, diaconos
20 quinque, episcopos per diversa loca nunicro triginta ct unum. Hic sepultus est
iii basilica beati Pauli - apostoJi, et cessavit episcopatus dies quinque. Et post
transitum ejus faclum est a presbylcris, et diaconibus conslilulum dc omni
Ecclesia, ul nul.us aliquando in ea causa prsesum.eret se feslinum oslendere de
, ea re, quee -aIi<pjando ad requisitionein pervenire dcbet.
NQTOLiE MAUGIKALESFABRGTTI. ...
a B, ann 9, miniis d. 19, a coss Anicii ad Anastasium. Aiig et "RuuTnumcoss. — B, id irgnl. -
i Vide Baron ad annnm 485. c C, Misenuin. a * Facla discussione invenit ambos episcopos reos.
e VUe Baron. nd annum 484. •• - .
VARli_ LECTIONES.
Apud Fabroltutn excodice Freheri,- B ptuni se pecuiiia, ciii concilium concessil le >pns.poe-
Num. 73, lin 2, AB, dies 17. lin. 11, B, compli- nilenliac, cl.hoejfacium est lin. 20 loca 50 lin 22, de
ccs, elc, damnarent eos, si non offerrenl l.belliim' omni Ecclesia. Cmiera desideraniurin ulroque codice. " '
pa>,iii:eiiii__./_u]i_., B, Coiislauiinopoli. liii 15, JS," ' Ex codice Tliudno atlero.
ei facta examlnalione iiivenit ambos episc. tin 18, Niim 75, iin 1, Felix nal Rom. lin 2, dies 17. .... 8,
post verb.pecunia, add. cui conciliuinconccssiijlcin- damn Ac. cum "Peiro." lin 13, invenit in judiciis
pns puenilentiae. nin.ios. lin 16, ej. Mes et Vit a comiiiun. tin 2i, de
Ex codiceRegio, Mazarino el Tltuano. oiuni Ecclesia. Cmlera desuni.
Num 75, lin 1, Felix natRom lin 2, dies 17. Hic Apud Holsleniuin Schelestralinin.
fuit a -temporibusOdoacri regis usque ad lempus -Num 75, lin 1, Floi:, aunos 6... dies 16. lin 9,
Tiicodorici regis. Hic fecit basil. lin 4, cpisc relatio- F.ior., ,ad imperatorcm Zenoneni Ihi 11, Flor., ite- '
yciiit de Graecia.J.j. 7, siuse,et faclo conc daimiavil rmn dauinarenl. eum, si uon offerret hbclluiii poe-
Pelrum, cum Acacio. Posl. lin 11, Acac iternm dain- iiiteiiliae. Qui duni inlroissent. Constaiitiiiopolim ,
narent eos,-si non affer.enl libelliun posniteiuiae." corrupti, etc. lin 1S, Flor., el faeia exaniinaliont
Qui diim inlr in civilate ileraclia, corrtipti sunt- invenit anibos episcopos. lin. 17, Flor duo addunt .
pecun dala eis.~et non f.s. p. S. Apost vcmcniibiis- in cui conciliiiin concessii lempus poenilentite; lin 25,
illis Ilomam,-praefalus papa fecit synodum, el facia Flor.desunt verbu ul iiullus... tlebet.
est diseussio, et invenit -episcopos Mesenum et ¥i- - Apud Peniitm ex codiceCavensi.
lalam reos, ei coiTupios"-pect!iiia,et ejeeil eos a Num. 73, Iht 5, temporihus Odobacris, Hn 18,
comnuinione. Tui.c Mes enisc no;i reticuil corru- C lciiiDorc.OJdbra^is regis. '
• *-
587 ANASTASIl BiBLiOTHECAlUI 5gS„
KOTJE VARIORUM.
ALTASERRA. A Synodus Romana l sub Felice.
Linea G. —Tuttc. venerabilis Fclix irchiepiscopus Synodum hanc assignandam Felici putavimus,
sedis apostoiicmui-bisRoma;, millens defensorem cum quam ctim allera priori ponlificis anno jam adullo
cousilio sedis sum. Defeusoveseranl subdiaconi Ec- 485 celehrala confundunl, in qua delecti legati sedis
clesia*Romanae, quibus ulebalur pontifex vel ad re- aposloiicae ad Zenonem, ut Acacium ad meliora
gendiim patrinioiiium Eccieshe Romana?,vel ad le- capessenda consilia suaderent, qtiamque imam eam-
gationes obeunnas , vel atl judicandum de rebus cl Nos dem esse putahles, sic acta ulriusqne~perverlunt.
jiersonis ecclesiaslicis, can. Valde necessarinin, i)4 creatum dnas fttis.sesic oslendimus. SupponiumsFelicem
«i;si., ean. Pervenif, 11, qu. 1, can. Probinum, can. pomilicem anno 485 die vi Marlii,1el ad-
De prmsentium, 16, qn. 1. iinatain synoduin, vel :ul cclebrandam ejus ordina-
Linea 22. — Et post transilum ejus fnclum esl a lionem juxla priorem consuetudinein, qua in die
presbyleris et diaconibus consiiluluin de mnni Eccle- anniversaiia ponlificum coeius ecclesiaslicus aduna-
sia, ul nullus aliquando in ea caitsa prmsumerelse liatur , uii legilur in actis synodi Romanie sub .
fcslinum ostendere de ea rc, qum aliquando ud ._- Ililaro 46S, v.e!eamdem esse, quam .Simplicius ante
quisiiioitem pervenire debet. Vacante sede Romana obitum congregaveral, ut audiret Joannem Talaiam
morlo Felieis, clerus Romanus staluit ut nullusin- Alexanririnum e propria sede fugientem ob Mongi
•teriin festinarcl cognoscere de ea re, quae aliquando intrtisionem ,• quiqiie- in suo adventu obtulit, ex
ad requisilionein pervenire dcberet,-id est, de causa Evagrio, Jibellos fuui Simplicio, lum Felici illico ab
Acacii Coiisiantinopolilaiii et Peiii Alexanilrini, de elecl.one , el jure appellaiionis in synotlo examen
-qtia Felix agere cceperal. Vacante sede nihil imio- *Beral iiisliiueiitluin a prima-scde. Moiiva inccepbc
vandum, cap. Novil ne sed. vacanl. synodi sub Simplicio pro causa Alexandrina*Eccle-
sne nobis fuerunl, quia auctor breviculi de examine
- BESCINI. sub Simplicio institulo diserte lestalur, duiii asserit,
quod cutri inler epistolas Acacii illa legeremr, in
Perlinbalus est ordo, et series aclornm, ct qna. qua damiiaius eral Joannes diclus Codonalns Apa-
Felici cerio' conveniuni, in Gelasio leguntur. 1'iii- meiius episcopns etiam e.vAcacii senteiuia : « Quod
pterea ut in Simplicio, sic el in Feliee acla prinio cum praefalus Joannes Alexandrinus episcopus rele-
coordinanda, el posiea illustranda ibre arbitrali gisset, tacerc non poluit quod Joannem illiiiu
sumus, ul lali serie cuncta facile cxplicentitr. (Codonaltmi nempe) qtiem Acacius damuavcral cum
Fclicis III acla ex Gclasii gestis, el ilri pcrperam Pelro (scilicet Fullone) et sine reinedio poeniientiae
fecit ab apostolica sede"damnari : posl tot damna-
faclis addiiionibus supplela, et coortliiutia. liones Tyriorum niiserit Ecclesiae praesidere. t In
(Ex Gelasii geslis.) « Ipsisjemporibus beaius Falix qua Joaiinis facla. aiiimadvcrsioue (hio in examine
suscepit Jotiniiem.t (Ex Felice.)« Postannos n'es ii_- ab Acacio admissa crimiua necessarlo illata : unum
rnm venil vehitioab imperatorc Zenone, tit poenitcns qtiod ab ipso ut haeieticum damiialtun, ct quidein
redi.elAcacius. Tuncpapa Fclix misit dtios episcopos cum sedis aposlolieae decrelo, eumdem et in com-
Miscnum et Vilalem, ut si iiivenireiucomplicemPe- nmnionem, sede apostolica inconsulia, receperit;
tri Ac.tcium, damnarent eos. Qui dum introissent in altfertun, qtiod Tyrii metropolim dederit regeudani,
civiiaiem Heiacleam, corrupli suntpecuuiadaia su- quod atl jura pairiaichaltis Anliocheni spectabal,
prascriplis episcopis, ul non faceient secuuduin C pioindeque provinciarura ecclesiaslica jura usurpa-
prajceplinn sedis~ aposiolica.. Venieniibus vcro Ro- ret. Haec, ut reor, probata, et aliis adminietilis, de
niam ad sedem apostolicam, eodem lcmpoi;e vene- qtiihtis mox disserenduni, roborala , occasionem
rabilis Felix papa fecit synodum, et operata est priehuerunt Felici, ui illico a susceplo pontilicatu
discussio, el invenil indiciuin ambos episcopos, id incospta a Simplicio lerniinaret. Deea circumslanlia
est Misenum et Vitalcm, reos el comiplospecunia; jam ante synodum Romanam secuudam , in qua
et ejecit Misenum et Vilalem episcopos a connnu- legalio aposiolica directa est, discussa , meminit
nione. Tunc Misenus episcopus non se lacuitcorru- synoilus hffic,dum cuni legaiis rescribit ad uuiversos
puim. t (In Fclice.) « Tunc vener. Felix, ar- preshyteros el archimandritas Coustantinopoli et
chiepisc. sedis aposlolicaeurbis Roina^, miliens de- per Biihyniam consistentes. « Adjeeiuin etiam tnnc.
ifensoremcum concilio sedis suae facto concilio dam- cum isia in examinaiione traclanuii', quod Acacius
navil Acacium" Coiislantinopolilanum , et Peirum Joamicm illum Tyriorum Ecclesiaefecerit "prtcsidere,
Alexandrinum. t (Ex geslis Gelasii.) « Tamen qui Apainenis a Pelro (Fullone) Anlioclienic Ecclcsiie
exspeelans sedis aposlolicaesatisfaciioiiemsecuiiduni lyr.iiino fueril episcopus ordinalus. » Parlicula lunc
buinanitatein primaesedis ecclesiae.i (Ex iisdem geslis osiendit aute synodiim secundam, qua legali deli-
Gelasii) :«ilujus leniporibus itenun venil relalio de gunlur, exainen instiluium, et Joannem restittitiiin,
Graecia, eo quod mulla mala et bomicidia fierenl a damnalumque ilerato fuisse Pelruni Mongum a
Pclro el Acacio. » (Ibid. inferius) : « Et ilerum mi- Fel.ce : quae oinnia acia in hac priori syuodo Ro-
sii, cl danmavit in perpeluum A.eaciuinelPetrum, mana hreviier el rccensenda, sinuilque expendenda.
fii non poeiiiterenl. i (In Felice.) : « Hoc fa-D Annus ilaque celebraiionis luil 485, el inierfuerunt
ctuin est lempore Odoacris regis. » El reliqua, uti vel episcopi qui sub Simplicio conveneranl, vel qui
in Felice legunlur. Coordiriationem faclam, etgesio- aderant pro solemni ponliiicis ordinaiione. AdeianS
rtini serieni iniermedio momenla assignanda pro- catholicorum posiulaiiones lum civilatis Alexan-
babuiit. drinae, luin Conslaiuinopoliiaiue; illi tesiantes
Ipsis lemporibus beatus Felix suscepil Joannem. Joanuis orihodoxiam, legilimamque ordinaiioneni,
Addunt alii codices, cui etiain seeundam sedem-prm- et Blougi lyrannidem; Coiislanlinopolitanoriinivero
buii, id est recognovil uli secundsB sedis pairiar- posmlala dirigehanlur, ul Acacio fiena injicerenlur, *"
cham , ut ita etiam Acacii infringeret ambitum, quem Orienlis lolius eversorem esse clamabaiu. De
usurpantis per Orieniem pr_erogativam, eousque legaiione Ecclesi» Alexandrinaecatholicaeid ieslalur
Alexandrino concessam nullo discrepanle, et insuper Evagiius scribens (Ibid. c. 20) : « Epislola quidem
iiiler ecclesiaslica officialocum tribuit, qui debetur jEgyptiorum tum isla de Peiro complexa est, lum
secundae sedis patriarch;e. Suscepiio ista censeri eliam quod Joannes et orlhodoxus esset; el ui leges
debet instituta in synodo Roniana, cujus menlio Ecclesue postulant, ordinalus; Petrus autem ex
oecurrit apiid Evagriuni, et nos hanc primam syno- duobus solum episcopis eadem erroris pravilaie cum
tliim Romanam sub Felice .dicimus. Ejusque "acla illo iufeclis, creatus; Uim deniqne qtiod ppst Jnannis
breviier desci.beuda. fi'g->.inntilla non supplicii genera tirlhodoxis a!seo
 583 IHSTORIA DE VlTlS ROM. PONT .— S. FELIX III. 590
mflicta. Quae omnia Acacio per quosdam, qui Con- A cium ostendunt artes et diligenliae,ad legalos apb-
siantinopolim venerant, significata esse, Acaciumque slolicos eircumveiiieiidos ante adventuin in urbera
Petro in otnnibtis quae moliebalur subsidio fuisse adhibita. regiam, de quibus mox dicendum, qtias
rnemorant. i De legalis Alexandrinis Mongiseqtiaci- pandunl Acacio quidqiiam nolumde prioribus gesli.
hus id lestalum faciunt apocrisiarii Alexandrini, a Felice anle apostolicam legationeni. Joannis vero
bterelicum Mongumperseverantes ttieri sub Anasta- causam in judicio synodali discussam leslaturGela-
sio imperatore Consianlinopolim venientes, et lihel- sius affirinans de Joanne (tom.il Conc in comment.
lum offerenies legatis sedis apostolicaeihi degenlihus, adFauslnm, pag. 885) : « qui niillis causis evidenti-
queni libellum primus publicavit Baronius. In eo bus, nec auie conviuci, necpostca provocans,eiiain
vero-haereiici Mongi sequacesita coiiquereliantiir in judicio competenti potuit accusari. t In Petrum
(lom. II Conc, pag. 955) : « Legalos ad nrbem Rp- Mongum coiifirmatum primum damnationis tlecre-
mamnoslra dirigerecuravit Ecclesia.Sed ibi quidam lum, rescripluniqiie ad episcopos illos, qui episto-
ciyitatis nostrae reperlus est a recta flde dissenliens las dederani pro Pelri confirmaiione iilem Gelasiiis
(sic Joanneni Talaiam insimulanl) , atqtie ab ea teslatur in' epislola ad Anasiasium imperatorem,
causis quoqne diversis aiienus exislens, qui h.oc qni videtur promo\isse .causam Pelri. « Quod sl
visus est perpelrare, nc ulla in suscipiendis legaiis fortasse aslruxerint, qtiod ad apostolicam sedem
copia praeberetur : qui ne ad faciem usqtie saluta- de suscoptione Petri per A.caciuin cuncli consona
lionis admissi, sine, aliquoeffeclu, reversi sunti > voce retulerinl, per eunidem sibimel pari voce sen-
Acla iiaque, el decreta htijus primae Romanse sub liunt fuisse rescriptum. "» Quando nempe in hac
Felice videnturbaec ftiisse. Primo discussa est causa JJ prima Romana synodo Felix logi.imum patriarchanf
Joannis, et Mongi ,, el adjudiealur Joaimi sedes agnoscens Joannem, id Acacio denunliavit, et simul
Alexandriiia, ac insnper pontifex declaral hanc declaravit Mongiim ut intrusuni, et haereticum
secuudam esse sedem, quod eral necessarium, ut _juxta priorem damnationem esse puianduih. H.-uie
everlerentur ijuae Acacius exlorserat a Zenone, et enim episiolam, quani praemgniiioiieiii"appellalGe-
Basjlisco imperalorihus dccrela, quihus conlra ca- lasius, Feiicem ad Acachim direxisse anle Iegalio-
jiones Nicaenos,el specialiter contra Leonem Magnum nem, lestatur in cpistola uhi sup. ad episc. Darda-
Ililarumque gesla fueianl ad compescendum anibi- liise, ubi de Acacio : « Quibus ille cnni debito silen-
liun. Unde in Anastasii codiee Freheri jnx.ta Fa- lio diu non respondere proponerel, episcopalis quo-
brollum legebantur in Gelasio pcr errorcm ,, quae que directa legaiio est,'ac nihiloinimis pagina desti-
Felici con.eniebant. (cum sub Gelasio Acacitis, nala, qua. praeiiionerei, etim suormn anic ineniiuisse
Moiigusquejam essenl denali), haecverba : « Eodem gestoriun, et qute priniitus pro fide catholiea desu-
lempore fugiens Joannes Alexandrinus .episcopus dassel, oporiere respicere. t Quibus verbis ponlifex.
calholicits veniifeoiiiam ad scdem apos]olicam, quem id intendil, ad iteratas Simplicii, et Felicis moni-
beaius Felix suscepil cum gloria , cui eliam secun- tiones indebiio (ul a.ltera babel leciio) silenlio non
dam sedem prsebuit. » Seu ut veruni-et legitimu:n respondisse, setl omiies exsufllasse. Quod eliam te-
secundae sedis.patriarcham recognovil, declamavit- staliir Evagrius mox laudandus. Tandem in hoc
que. Edilum hocce conlirmalorimn decretum sttp- concilio ediia; sunl synodicae ad Zenonem, et Aca-
ponit Gelasius, dum in singulis e.iislolis Joaiinein citim (ibid., c. 20). Ilarum solam memoriam reser-
secundae sedis cpiscopum indigital, el propterea-ut /> vavil Evagrius, ubi loquens.de aclis Felicis in Aca-
ca praerngaliva decoranuii nieiito a prima sede ciuni ante Iegalionem ordinalam in sequeiUi Ro-
judicatum esse scribil, ac Acacii ambiluni in Joan- manasynodo : « Aiia*pra.terea~Iilteraea Fclice luiii
nis Alcxand. dejt-elione omiiino. iinprobat. Scrihit ad illos (monachos , aliosqne de stalii Orientis refe-
euim episc. Dardaniae, quod Fclix in piiori- renles) lum ad Zeiionem scriptae fiierunl, quibtis
«
bus suis episl. eum moiiuerit : Coniestans, et eos non modo concilii Cbalcedonensis, verum eiiam
blandiendo pariler el minando, ne se a corpore persecutionis in Africa. regnante Tbeodorico exci-
calholicie unilatis abscinderet, simulqiie quoniam laiae in memoriaih redigeret. Scripsil porro aliam
htinc Joanncs secundae sedis anlisles gravibus pul- ad Acacium .epislolanu » Praeinonitivam nempe ut
sarel objeclis, ad primae sedis audicnliam cohorta- Gelasius supra. llas vero epistolas, quae perieruiil,
tus esl, vcl venire debere, vel mittere. Licet enim quaeque,ul Evagrius lestalur, erant sinui! compaclae
synodtis ilerauda non esset, tamen congrueret, tit in codice actorum Felicis papae in causa Acaciana,
cujuslibet civiiaiis episcopus primao sedis judicium diversas esse ab iis quas dedit cum seciiiidam sy-
non viiaret ad quod convcneral seoundse seiiis \nodum celebravit, el legatos Vitalem et Misenu.n
antisies, qiii nisi a prima sede non possel audiri; * idirexit, conslai, quia ba:c exsiant , ubi de. per-
prseeipue qui prajudicalis aniinis nulla synodo a '.sectitione nrilla reperiiur inentio. Pulo itaque,
Graecis fuisscl e\clusus, etiam apud eos causam (rpiod cum llunnericus, jaiu anno 485, omnes
siiam, uec jposscl oinnino dicere, nec deberel : quia .iVfricaeepiscopos evocarei ,, ul inilio anni 48i ,
ab inferioribus episcopis poiior, nii>ia .pr-imasedc, I(quod factum est mense Fchruarii) audircut edicia
ul diclum est,vel discuti potuisset. . Unde idem ]hiereticalia, ct intcr alios fugereni episcopi viginii
Gelasius ad Fausimu, pag. 885, dixit: « El Gon- ^ (oclo, aliqui Romani ad Felicem confdgientes, ponti-
sianlinopolilanac civitalis episcopus, qu;e ulique.per Ificemadmoiiuerinl (loni I!, Conc, pag 877). Africani
canones inter sedes nulium nomen accepit.» Za- (siiim episcopiiegiintur in synodo Romana siib Felice,
charias rhetor refert, 492, Felicem dedisse mona- iubi recenseiitur episcopi adslaules : Viciore, Dohaio,
cbo cuidam, qtii Rom.im detulerat Acacii crimina, Rustico, et Paraalio Afris. Poluit monere inilio
scnieiiiiam abdicaiionis, quam lanien Acacins non ]poniilicatus occasione habilte synodi Zenonem Felix,
snscepil. (ApudEvagr., Jib. III, cap. 18) m Jonnues, <eo quod Htinnericus co line evocabal cpiscopos, nt
qui Uomam confugerat, Felicem, qui posl Siinpli- jiurarenl se posl obiiuin regis ejus (ilium Hildericiini
tiiim episcopus Romanus fuit, athnonel de rcbusa isuccessorem agniluros, quod eral in perniciem R-i-
Pelro geslis, suadetque, ut narrat Zacharias, ul epi- niani-
i impcrii : insuper ad regioneis iransmarinas,
stolam abdicaiionis ideo miltai Acacio, quod cum ad ; sedem nempe aposiolicam epislolas non directu-
Pelro communicaverat, quod quidem contra Eccle- ros, uti refert Vicior. Vilensis. Diversilas porro ha-
siaj canones iactum (quidam enim qui vitam mo- ruin epistolarum priorum nenipe ante direclos lega-
iiasiicam in mouastcrio eorum qui a-/.iop.r,rot vocan- los, quae perierunt, el-poslcriorum exslantiuin, ubi
lur eam episioSam attulerunt) Acacius adiniltere demissislegaiis; qiisequeonii.esrcciudcbanlurexEva-
nohiit. » Quse res a Zacharia prodilaa sunl.-Elsi grio iutcr acta Roinana Feticis in Acacium in causa
Evagrius id ex sparso rtimore .laniuni a Zacharia fuere, ul hujns prioris suh Felice liabiuc synodi me-
prol.-itum asserat, nihilominus anle legalionem Vi- moriam ab aiiis omissam traderemus. Unde priores
taiis ct.Miseni.a Felice aiiqiiid mediiaium in Aca- quae deperditje sunt epislolae..irii.uciida* synodo
591 ANASTASII BII.LIOTliECARIl 592
primaesub Felice, in quihiis de agnUo Joanne ut pa- A (Tom. II Concil. 818): cCum in summi essel sacor-
triarcba Alexandrino, et secuiidsesedis episcopo, de doiii dignilate locatus, utrum nolens ac invilus, du-
damnato, daninandoque Mongo, deque relinendo bitare quippe nos ejus varielas el inconsiaritia fe-
concilio, Chalced actum esl.insuper Zenonem Felix cit, verissimam de inimicis Dei lulit sententiam. >
moneiis de Hunnerici tyrannide,- excilahat ad Afri- Sub Basilisco Acacium licte sletisse pro defensioiie
canas Ecclesias erueiidas ah ea oppressione. Etenim concilii Chalcedonensisdisertis verbis teslatur Theo-
referl idem Viclor (1. n, p. 29), quotl cum Hiinneri- phanes ad ann. 477. « Hoc anno cleri monacho-
cus jam anle mensem Juiiium medilarelur de reli- rumque Consiaiitinop. agmine pro Ghalcedonensi
gione dispulalionem inslituere, S. Eugenius Carihar synodo deeeiianie. terriius Acacitis in unam cum
ginensis prinium lyrannum monueril inquiens. «De- eis ire senieniiam dissimulans, ea de causa adver-
bere eliam transmarinarum oninium parlium, qui sus Basiliscum et Zenonem ex Ecclesioe suggestti
nobiscum sunl in religione, vel commiinioncconsor- peroravit. Qno comperlo popnli furorem Basi.iscu..
les a.gnos'ccre.t Et infra. « Scribam el ego fralribus meliiens excessil civilale . . . Jam enini populus igne
meis, ut veniant coepiscopi liici, qui vobis nohiscum civitalem devaslare parabat. t Poluil ca occasione
cominuneiii fidem noslram valeaiU-denionslrare,et imperaior ex Acacii machinaiione inlimare Acaeiuin
praecipue Ecclesia Romana, qua?caput esl oinnium paralissimum ad satisfaciendum apostoLcaesedi', el
Ecclesiarum. Interim respondisseregem : Subdc mibi conconiiamEcclesiarum facile sarciendam, si Heno-
imiversum orbcm lerrarum, ut snb polestate mea lico a Zenone Acacii fraiide promulgalo subscribe-
totus inundiis redigalur, ct facio, o Eugeni, quod rel, in quo anatheina dicebatur Nestorio eiEuty-
dicis. > Ilaec denunliata fuisse Felici ab Eugeirio g chi. Ponlifici approbaiidum deslinasse Zenonem
reruni aclarum circmnstantiae siiatlent. Ex quo nia- supponit Theodorns Leclor; dum haec referl 518.
nifesle eruilur, inilio pontificatus Felicis ab Alricanis «'Cum omnes alii patriafcha. Zenonis Henotico con-
comnionitum ponlificem de istiusniodi acrumnis, et sensissent, solus Romanae urbis episcopus Felix
Fclicem de Ilnnnerici machinalionibus ceiiiorein fe- communicare einoluii. t Si nohtit, itaque a Zenone
cisse Zcnonem, qui propierea hoc ipso an. 4S5-aii!e o.ialus, nec alio lempore, nisi ctiin lictam Acacii
vulgata edicla misit ad lyrannum legalos, ut ubi poenitenliam renuntiat Felici, cl quidem cum autli-
commemorat Vilensis. Propterea hae Africanorum vit ejus electionem , posiulaviique Legatos ad Orien-
poslulaiiones-relecla. in synodo hac priori locuni de- lis el Ecclesiaruni pacem sarcicndam, nl fae.Iius
tlere, ul eliam specialiter in sua synodica Felix moni- ad medilaia ponlificem impellcret.... Porro tres
luin faceret imperatprem. Nequc enim bae epistolae anni numerandi a fnga Joannis, et intrusione Mongi
Felicis , ubi mciilio de Africana perseculiOne fit, usque ad secundam syiiDdum Romanam. Per ea
spectare possunt ad secundam synodum actam post enim lempora Acacius pervicax esse coepit, et
mcnsem Junium Romae; cum anie eumdem niensem parvi facere decreia Rom. poiitificum'. Porro siculi
legati imperatoris jam Carthagine essent, destinali de Acacio, ita de Petro Mongo eodem lempore vtil-
atl repriniendam jam in catholicos molam tempesia- gaius rumor de posniicntia, et susccpiione ejusdem
tem. In sprctiim legali imperialis _et posiulali de per pontilicem docet idem Gehisius paulo posl (ibid.
lemperanda persccutione e.dictum legendum curavit p. 918) : « Sed dicitur de Petro quanquam sine ap-
Htinncriciis coram Regino, ut ait ibi Victor : « Nam probatione dicalur ,•praeseriim de homine perspica-
die Asc nsionis Domini, Icgaio Zenonis Imperatoris „ cissimo, qni per triginta annos famosus expugnalor
Regiuo prsesenle legendum media Ecclesia episcopo J ftteral veritatis , qno.i poenitentia acla susceplus sit
Eugenio dixerit pracceplum. « in Ecclesia. Nunqtiid igiturper triginta annos agere
Post tres annos ileinm venil relalio ab imperatore poluit poeniteutiam, nisi tune cuin episcopatus
Zcnone, ul pmniiensredirel Acacius. Rtinior jam sae- airiore, et amhitionis ardore fervebal ? t eic
pius in Orienle disseminaliir Acacium velle oblem- Tunc papa Felix' misii duos episcopos. Particula
perare apostolicae sedi. Unde sub Gelasio Acaciani tnnc designatcausam impulsivam exslilisse, qua pon-
iiposlolicam sedem insinmlabant nimiie rigidilaiis, lifex ad poslulata,ct promissiones imperatoris de
quod poBnilentemAcacium respuerit. {Tom II Con- pace statuenda delegil episcopos,quam posiulationem
cil, pag-886.)'Ad calunmiam-frustrandam hsec.in ctim promissiohe datadeindemnilale legaiorum tiim
commpnitorioadFaustum: «llludenim nimisest impn- ah Acacio, sicut ab imperalore stipponunl verba Ge-
dens, quod Acacium veniam poslulassc conliiiguiil, et lasi in'sa>pius laudata epislolaiid episc. Dardatfise
nos ex-slilissedifflciles.Teslis est frater noster Andro- (pag. 907) : « -Sed Acacius non soluin despexit sa-
machus, qui anobis (loquiluriri persona scdis apo- tislacere poslulalis, verum etiam Ipsam legationem
slolicae,cum eo tempore Gelasii ponlificatus danuia- sedis aposlolicaablandiineiuis, praeiiiiis, perjuriisqtie
lusjamei'alAcaciiis,)abuiidanlerinsiruclusesl,ulco- deceplam, quibus ei cum imperatore promisit inie-
borlarelui' Acacium deposila obslinalione resipiscere, grani praesulis apostolici causam de oninibus esse
et ad sedis apostolicse remeare consorlium ; quique servandam. » Haec ilaipie exposl:iIatio imperatoris,
se sub jiirejurando magnis cum eodem nioJiiionibus etAcacii causae, et occasio a nobis censelur synodi
egisse leslatur, neque ad ea quae recta sunt po- sequenlis, quam triiiinare aggredimur.
tuisse deflectere, sicut rerum. probaiur cffectu. " Sub Felice in causa Acacti Romttna synodus n.
Certe proferalur judicium, quando miserit, quantio Occasio bujus synodi fuerunt ulleriores Joannis
veniam po-tularit, cor-reciionemquesuam-nobispro- Talaiaerelaliones ex Oriente advenienies, episiohe
iiiiseril exliibenilam, nisi forie hunc animum gessil, Zenonis de Acacii, ei Pelri po-iiiientia, el de peti-
queiri successores ejusiiabere perspieinius, ul lainen tione-Iegaiorum, cum proniissionc de "legaiorum
si veniam poslularet, sic sibi vellet impeudi, "utnihi- ponlificiorum indeinnilaie, cum spc concoidise fu^
lomimis in errore persisterel: ubi utique non lam lura jnter Ecclesias universas. Aticior enfin Jirevi-
a nobis recipi vidcrelur „ quam nos polius in suain ctili : « Poslquam ergo non solum nihil profeeisse
traduceret poleslatem. » Verum credibile est simu- litleras decessoris sui saUctusFelix papa cognovit,
lasse velle, sese cum aposlolica sede uniri, Zeuo- el ludibria quaedani ab Acacio lieii in eversionem
nemque iuipulisse, ut haec scriherel Felici, ad mo- totius eccesiasiicae disciplina., eleciis Viiale, » elc.
nachoriimcalholicorum, quijamad Felicem scripse- Ludibria hsecalia non fuisse crcdiderim, nisi confi-
ranl, relardandum zelum, Acacium appritne noiunt, clas pceniientias, saiisfaciiones, et similia, quae
cum. ex motibus eorumdem Basiliscus cogereiur oiiinia in hypociisi faciens ad improba alia consilia
priinum in conciliuni Cbalcedonense revocarepu- promovenda Acacius dirigebat. Tempus celcbratae
Micatum jam edictuni ul supra dictum_esl ex Eva-- synodi fuit annus'485, et quidem ad ejusdem finem,
grio (lib. III, cap. 7). Imo hoc in ipso nolat Gelasius, quod Cyrilli monachiexposlulalio suadel, lardilatis
quod universa in hypocrisi egeril quod sa?piusre- pontificem iiisiinulantrs cx Evagrio (1. -ui, c. 19 ) :
j.etit. Unde in Iraclatu de schismale scribil.Gclasius «.Ai priusquam Vilalis et Misenus veiierc ad impe-
 595 IIISTORIA DE VITIS ROM. POKT. — S. FELIX III. 594
ralorem , Cyrillus, qni monaehis , quos «y.oitmrovsA . Et non fecerunl secundum prcescnplum sedis apo-
vocani, pi'3_erat,mittit ad Felicem, quo eum', cum siolicm. .Nolum est sedem apostolicam, legatis ad
tam gravia peccata contra verain fidem admissa es- munus obeunduni deleclis, praeler epislolas "connnu-
sent, insimularet tarditalis. « A Cyriilo larditas pon- nes ad eoeliim insiiiueudum difcctas, propria com-
lificis nolala, qui vi Martii ejusdem anni fueral ele- monitoria dareconsuevisse, quod infra inHorniisda
clus salis ostendit ad annum declinantem synodica notandum. Legatis acturis causam Acacianam inter
acla fuisse producta. Concilii celebrati solemnila- alia in mandalis dederat, ul Heracleac convenlum
lem oslendit delectus duorum episcoporuin, Ecclesioa facerent, et quod universa confercns cum Cyrillo
Occidenlalis sensa repraesentanlium, et Felicis dia- Accemetarum praeside, el fidei catbolicae propugna-
coni sedem aposlolicam , qui lamen insolidum, , lore. Veruin siculi eorrupii pecunia de priori niiiil
deinde personam pontillciam in agendis suslinerent; egerunt, ila Conslanlinopolim adeuntcs, omnia ad
consueludo etenim isliusmodi sivc in geheralibus Acacii placitum gesserunl.' Inter haeccum Acacio, et
conciliis, sive in urgentioribus negoiiis passim vin- Petri apocrisariis ad Ecclesiam processerunl, inissa-
dicala legilur. Legalorum episcopales sedes auclor rumque soleinniis inleresse non fornridarunt, recla-
breviculi.reservavil, qui posi laudala verba dixerat: mantibus licet orlhodoxis, monacbis praecipue, et
« Eleclis Vitafe episcopo Troentinate ex Picena re- praevaricaiioneni hanc essefidei recte perdiiionem
gione, et Miseno CumanaeEcclesiae episcopo ex re- semel ileruni ac lertio coiitestantibus. Priinum qui-
gione Campaniae. t Et-in libello citationis, tet lega- deni proteslalionis libellum funiculum ad Iiamum
lortim episcoporum munus supra laudatur, et Feli- circumligantes uni ex legatis suspenderunt, secun-
cis diaconi ila explicalur. [Tom. UConcil., pag. 850]« dum vero in "codicemimmiserunl, leiiiuin olerum
£ Ad quam rem de collegio nostro fratres, et coejii- cophino inferenlcs ad legatos miserunt. Haec sic
scopos nosiros Vilalem el Misenum, cum quibus il- Theophanes (p. 114) : Ipsos Felicis Romani ponli-
luina latere noslro fidelissimumnoslrum Felicem de- ficis apocrisiarios blandiliis delinitos, el pecuniis
fensorem sanctaeEcclesiaeRomanae ordinatione di- inescatos prmter mandalorum sibi impositorum fas in
reximus. > Episcopi itaque collegiuni, seu Occiden- Pelri communionem adduxit, omnium calholicarum
lalium consensum. Feiix ordinalionem EcclesioeRo- parlium in adversum conleslanlibus, alque reclaman-
manae repraesenlabanl. Mandala vero legalorum ita tibus; nl primo quidem hamum funicutis circumligan-
breviculus : « Sub liac instruciione direxii,- ut Pe*. tes, uniex illis publiceappenderent, secundolibrum im-
irus de Alexandria pelleretur Ecclesia, et ul libello -miserunt, leriio eliam olerum cophino iinposuerunt.
sancti Joannis episcopi Alexandrini responderet Et Liberalus in Breviario : Ilum est Constantino-
Acacius, ut analbema diceret Petro. t Eadem hahel polim et supradicli episcopiin custodiam sunl redacti,
Evagrius c. 18, qui antecedenli dixerat : « Felix chartis sublatis, ne calholicis, quibus scripla fueral,
igiturscribit ad Misenum, ut nibil ante moliretur, redderelur, quos ilerum Acacius posl limcde cuslodia
quam esset cum Cyrillo colloculus, ct ab eo quod ejiciens, secum fecil procedere, ut quasi confirmalo
esset faciendum didicissel. » (In Chron. pag. 115.) Petri sacerdolio dimitlerenlur. Detrectabal enim He-
Synodus celebralur in Ecclesia S. Pelri ex Theo- racleensem convenlum, ne-ex Orieiitalium calholico-
pliane : « Felix itaque synodo in coriphaei aposto- rum senlenlia 'daiinialtis, peiiilus concideret. Uude
lorum lemplo coacta, duos episcopos, et' una deien- curo plures episcopi i:i Orienle adli__rerenl schisniali,
sorem Constaniiiiopolim ablegat, Zenonique el ,-, satis illi fuil pellicere duos legatos Occidentales, re-
Acacio litleris signiflcal, ut Peirum Mongiim, ceu *-"Iiquorum sensa praeferentes , ut sequacibus ostende-
lisereticum Alexandria ejiciant. > Locus faciendae rct tum ipsum, lum Petrum, in omnium totius orhis
purgationis in libello citationis idem templum S. episcoporum sensu communione receplos. Hinc cum
Petri assiguatur. (Ibid., pag., 829.) Delulerunl legali in sequenli Romana synodo Acacius damnatus essel,
libellum cilationis ad Acacium, insuper epistolas Acaciani id vitio vertebant, quod actio haecnon fuis-
ad Zenonem el Acaciu.m. setfacia ex ulriusque orbis discussione. Quodrefel-
Qui cum inlroiissent civitatem Heracleam. Forsi- _lit Gelasius in epislola ad episcopos Orientales, ubi
tan pontifex, ut causa Acacii examinarelur juxia sic (tom II Concil., pag. 924) :"« An de uno dolent
canones in Orienle, decreveral, ul in primaliali Acacio, quod speciali synodo non fuerit confutalus. >
Thracise civitale, cui subdebaiurConstantinopolilana Nempe ubi ambae partesconvenierites posl examen
Ecclesia, ageretur. Aeacius itaque ne iiicurreret in el suffragia judicium publicarunt. Audientia, et con-
tale periculum, et perderet apud populares quod ciliare exaineri post tres a sede apostolica eriiissas
tantis ariibus promoverat per Zenonem et Basilis- liioniliones, seu citationes, concedendum non erat,
cum, ut Consianiinopolilana secunda sedes declara- 'exstantibus propriis epislolis, quibus et crimen, et
relur,- cui ex extorto privilegio ipsa Heraeleensis confessio criminis, et contumacia innolescebanl. Se-
Ecclesia subdebatur, ibi voluit legalos. episcopos quitur enim Gelasius :•« Cum jiroprium criniensuis
perverlere, quod evenii, cum additur in libro Pon- lilteris ipse delexerat, nec audiri debuerit jam sponte
lificali, quod ibi corrupti sunt pecunia, et sic insli- confessus, et de lantis pontiflcibus catholicis non do-
luendum judicium praeveniendo everleret. Heracleae lel sine ulla discussione seclusis. J Sed fundamentale
iiaque lanium legati, ne judicium agerelur pecunia D. pelil ponlifex, quia Alexandrinuspatriarcha secundae
traducti Consiantinopolim adierunt, in qua civilate se.lis privilegio, non poleral nisi a priori sede disculi.
Acacius sub diligenli custodia domi retinuil, ne (Ibid., p. 922.) <tNam cumAcacius nullo privilegio
catholicis pontilicias, synodicasque epistolas trade- fulciretur (utique proveriienie ex j'ure canonumut
rent. Felicem' cerle juxta Leonis et Hilari consli- tle secunda sede posset ferre judiciuni, non potuit
lula Aeacii ainbitum reprimere voluisse, ac resli- jure queriiquam damnare. Simili modo, nisi primae
tuere Heraeleensi, in' urbem Constaiilinopolilanam sedis aucloritate percepta, riecexaminaiidiPelri j'us
primalialia jura constat ex senlentia in ipsum lata Tiabuil, nec recipiendi penituspotestatem. »'Unde
excommunicationis in tertia synodo Romana, ubi colligitur, opiime Felicem ex summo canonum jure
crimina recensens, sic primum in ipso sentenlia. . Heracleae convenlum instiluendum slatuisse, ad
limine proponit. (Tom. II Conc, pag. 851.) « Mul- -, Acacianam causam trutinandam,"et Acaciuin judi-
. tarum transgressionum reperiris obnoxius, et ve- cium anteverlisse, ac pecunia corruptos legalos,
nerabilis. concilii Nicami conlumelia saepe versatus, Heraelea relicta, Conslanliuopolini adductos ad pra-
alienarum libi provinciarum jura temeraiie vimii- vitatem pellexisse. Legenda est ea epislola, in qiia
casti. > Utique qu__ canone 6 decrevit synodusNi- haec nostra animadversio lirmius illustrala perspici-
cacnade divisione provinciarum,. el de juribus pri- luf, et lolius Acacianaemacbinationis summa cura,
matuum servandis, inler quae Nicseni concilii tem- ut sibi in Orienie vindicaret primatum, ae nedum
pore unum erat," de Heracleensi exarchalu. Hinc .. tres exarchalus regerel, veruni et ad libituin pa-
subdilur: triarchariim reliqiioriun jura subverteret.
PATROL. CXXVIII. 13
 595 ANASTASIIBIBLIOTKECARIl 598
Venientibus vero Romam. Anle legatorum in Ur- A Aca^metas, ul rcor, qui in Iiac Acaeiana causa unpi
bem adventum, monachorum relationes praecesse- gresedis apostolicos defensionem.suseeperi.nl; eam
i-anl, qui legatorum excessus ponlifici intimaverant. que ullimam esse ordo a Liberato servatus probal,
« Redeunt aliquando legati: sed praecesserunl mo- dum subdit inuuediate: « Ifec cognoseens papa Fe-
nachi, qui eos graviier de proditione arguebanl, » lix damnationis scripluraminisit per Toliim [melius
ait Liberalus c. 21. Quid vero de Felic.e defensore Tuium] defensorem, cujus est principium : Multarum
actum, docet idem ponlifex in senlentia ekcomnui- transgressionum reperiris omioxius. » Id acluii) in
hicationis lata in Acacitim : quod necessitate riiorbi synodo Rornaua, cuj'usjuxta supplemcntiim per Fe-
cogente tardius subsecuius, ita eontumeliose licis acla ordinaiam seriem breviier enucleanda.
e-xccptusesl ab Acacio, ut nec eumdem iu conspe- Tertiq sub Felice Romana synodus in causa
clum suum admillerc sustinueril. (Toni.JI Concil., Acaciana.
pag. 852.) «Felicem quoquedefensoremfidelissimum
nobis necessilate faciente sevius subsecutum indi- . Occasio synodi.palres, tempus, et aetarecensenda,
gnum tuis censuisti oculis. » Addit Liberatus esse ac landem sententia in legatos lapsos, el Acaciumda-
in carcerem conjeelum, chartas alilatas, eo quod la. Adventus legatorum prior occasio fuit Felici con-
rioluerit, uti egeranflegati
* lapsi, pum Petrb Mongo cilium congregandi, de quorum lapsu epistolaepra.-
commuiucare. iverant monacborum ex Eyagrio (1. m, c. 20):1« Qut
Felix papq fecit synodum. Tres synodos a Felice aulem exdomicilio monacliorum,'quos«!!oi'j;nTous'VO-
celebratas in causa Acaciana ex actis Felicis'supple- cant, venere ad Feliccm, Misenum et" Vilalem jiro-
,lis, restitulisque siipraprobatum est. '.iodoagendum ~" plerea coarguerunl, quod ad ipsorum usque Consian-
de liac syn.odo,in qua dariniatus esl.' Secundum vero linopolim adyenluii) Pelri nomen clam, el occulte in
slahiiitum ordinem facile tres cilationes, qua_ante sacris iabulis legi coiisueverat: ex eo autem ad prae-
damnationem praemiltere corisuevit Ecclesia, inlel- sens usque temjius palam el aperte el Misenum et
Hguntur, el recensenlur. Prior in priina synodo Vilalem cum Pelro cominuiiicasse. > In basilica S.
Romana, quando niillunturepistola. ad Zerionein, et Pelri anno 484, congreganlur cum pontiflce sexa-
Acacium ex Evagrio, quse perierunt: secunda, per ginta septem episcopi, ut in flne episiol_eFelicis ad
Misenum, el Vitalcm, quiBincipil (ibi,p. 829): Episco- Acacium dicitur, ubi Acacius excommunicatur. [Tom.
pali diligenlia eommonehledirecta una cum epislola II Coiicil., pag. 852.] Primo deferuntuf a legalis epi
Zenonis, quaeexstal inter acta concilioruni; cuiaddi de- stolseiuiperaloris, et Acacii. Zenonis quidein frag-
bent epislolaead Aeacium el Zenonemaliaeper eosdem - menttim exhibet Evagrius his verhis (ibid.):"« Debes
legatos drieclae. (Ibi, p. 811 etmoiiitionem
814.) In fine vero pro certo cognoscere et nostram pielatem,' et Petrum
epistolse ad Acacium ilerum mitlere sanctissimum de quo dieturrf est, et bmnes SS. Ec-
cdicil: sicut inslantius crebro repetitis hortalionibus elesias SS. concilium Clialcedonense amplecti, ei
incilasse asserit. III a Liberato recolilur (cap. 18): venerari, quod quiueui conciliuiri cum flde concilii
« Redeunt aliquando legali*, sed prsecesserunl mo- Nicscniconseniit. t Acaeii vero epislola_erant plenae
naclii auditi cominus, et convicti ex ipsis litleris, conlumeliaruni in Joannem talajam, Mongi vero
quas delulerunt, a locis propriis suut renioti. » Attu- laudes, el praeconia referebanl ex Gelasio stipra. De-
leruni itaque epislolas Zenonis et Acacii legati, et indeinducuri.ur epislolse monacliorum Acsemetaruin
ex illis prodilionis revincuntur. Ad epistolas rescri- et Cyrilli nionachi, qui vcluti aclorum in urbe regia
psisse pontificerii, ac tertiam inoniiionem dedisse sic C lestes adversus lapsos legatos haeccoram synddo <ie-
clare dstendil Liberalus paulo post: « Ubi ergo ad poiiunt juxla Evagrii narrationeni. (Cap. 21. ).« Cre-
plenum deteclus esl Acacius hserellcus, papa Felix vere etiam res islae sernione Simeonis monachi (qui
in lilleris suis synodicis ad Aeacium 'sicposuil: Pcc- fuit ex numero eorum qui vocaniur Kxoip.tiToi), missi
casti, ne adjicias, el de prioribus supplica. Susceptis a Cyrillo ad Feiicem. Nam Misenus et Vilalis ab eo
liis Acaciiis litleris perseverat, ntqtie recedens a fuere reprehensi, proplerea quod cum'ha.reiicis com-
communione Petri, neque suadens ei* palamsusci- municarunl, idquecumnomenPetrl, ut Jiaerelici,pa-
pere Chalcedonense concilium , et lorinim papae lam in sacris tahulis recitaretur, quodqiie ea ratione
Leonis. » Unde coliigo, epislolam Acacii per legalos multi simplices homines ab haerbticisi-n errorem in- -
delatam nihil aiiud luisse, nisi laudes Petri I.iongi, ducerentur, qui afflrmare non dubilarunt Petrtun
eo quod HenoticaeZenonis siibscripserit, in qua ttt ah episcopo Romano in coinmunionem receptuni
Iiserelicus Eutyches anatlieinaiizatur. sed altum de esse. Addiletiam Simeonis, cumquaedaniquaesiiones
jChalcedoueiisiet dogmatica S. Leonis est silenliimi; rogarenlur, Mlsenum,et ejus fautores noluisse quem-
tjuod ita evenisse suadent illa Liberaii verba:« neque quam orthodoxorum in colloquium vehire, vellille
suadens Mongo, palam stiscipere Chalced. coucilium, ras reddere, vel quidqiiam contra veram, sincerain-
et lomuiri papaa Leonis. » Has porro epistolas Aca- quefidem admissum accurate examinare. Producc-
cianas legatis Roruaiii regredientibus datas assignati batur etiam in medium Sylvanus presbyter, i\ui una
argumenti fuisse clare doceut verba Gelasii, qui le- cura Miseno elVitali fuisset Consianiinopoli, qui-
gationem hanc cum descripsissel, Acaciique ma- que verba nionachorum confirmavit. t Deinde pro-
chinationes, ac legatorum lapsum, addit (ad episco- JJ dueuntur Acacii epistolse daue Siinplicio in quibus
pos Dardan., pag. 907): « Nihilominus autemJitteris ille Mon^um h;ereticiii.ndeclaraium pontifici ,denun-
"suisAcaciusindicarat, elin Alexan.driniPetri se com- *liel. « Lecla est praeterea Acacii epistola ad Simpli-
'munionem... recidisse, et accusationein Joamiis, eium, quaesigniiicabat Pelrum jam piidem el ahdi-
laiidesque Petri proprio sermone deferre, de quibus eatuin, etfilium lenebrarum declaratum. t Abistius-
si iili.qiie"corifldebat, inagis vel venire, vcl mitiere modi epistola Aeacii denuntiativa, adetiqueShnplicio
debuisset; utet praesenlem de mendaciisquaedicebat, directa, .ul per ipsuni confirmata, apud omnes*cpi-
pbsset confutare Joannem, et praecoiiia Peiri, quse scopos orbis Mongus ul ba_reiicus Ualieretur. uli ex
digesserat, rationabiliter allegare. » Et in sententia validissimo telo tum PP. liujus synorii,sicuii poslea
in Acaciumidem Felix, cum de Petro, el ejus cri- Gelasius, desuniunl argumenla "ad sentenliam ex-
mihibus: <cnec eum laudare desieris, el mullis communicalionis pronunliandain. "«Ecce {ail Gela-
efferre paeconiis, ila ut damnalionem ipsius, quam sius ejristola.Acacii laudata, tom. IlConc. de schis.
ante
' retulerat, veram non fuisse jactaveril. > p. 918) testimonium Acacii validissimuni, quid de
Gelasius deinde ex servalo istiusmodi ordine in Timotheo, quid de Petro senserit, > Inde primum
pi'3-ini-Sismoirilionibus infert, justissime prolalam editum decretum -posloperatam discussionent, ul ait
senlenliam in Acacium sperneniem,.et contumacem. liber Poiitificalis, qua Misenus aeceplam peeuniam
Tertiavero monitio,qii-_ex Liberato incipiebati Pec- faietur publice in concilio, elin ipso senteniia depo-
casti, ne udjicias, el deprioribus sttpplica, quaevede- silionis: profertur. Quod sic Evagrius : « Quihus <!e
perdita censetur, Acacio intimata est per monaciios causis Miseuuset Vitalis de Sacerdolii gradu dimo-
 597 HISTORIADE VITIS ROM. PONT. — S. FELIX. 111. 598
vcntiir, et a sacrosancta, et pura communione sepa- A suscipiendus contendebat Eiipbemius, olim Acaciano
rantur, idque de sententia lotius cqncilii. > schismati adbaerens, ut idem Gelasius in epistola ad
Causa Petri Mongi, et Acacii diligenter trutinata, eumdem Euphemium scribit* (pag. 885.) Sentenli?
probala crimina, quaesingillatim recensentur in sen- ilaque non erat, uti ea quam in Petrum AlexandfK
leiiiiaexconimunicationismissa contra Acacium (ibi- num pr.otuleral Acacius, quem dairinatum, acuun-
dem, p. 851) quam in episcopumAlexaudrinum suseipiendum de-
Decretum conciiium edidit diversum a sententia nunliaveral Shnplicio. quam merebanlur qui relapsi
inAcacium, cujusfragmenla exliibet Evagrius. Qiiod dicebaiuur ob gravissima erimina puniri condemna-
qiiidem concilium quse sequuntur pronuntiavit : . lionc seeundm moriis: qua poena eliam mulctatur
« Pelrum hsereticumjampridem sententia sacra. se- poslea Acacius in iv synodo Romana, de quo modo
dis apostolicaecondemnaium, interdictum Ecclesia , ageudum.
ci.analliemale mullatum, Ecclesia Romana non re- Hujus temporibus ilerum venit relalio de Grmcia. '
cipil: cui quidem licet nullum aliud crimen ohjicia- Acacii, posl Felicis, ct Romanae synodi damnatio-
tur,' hoc profecto satis hr.bet ponderis, euin quidem nem, ulteriora admissa crimina dederunl locum mo-
non posse orthodoxis praeesse, quod ab haereiicisor- • nachis catholicis, ut referrenl Tulilapsum, Acacii
"dinalusfuil. > De Acacio sic profert allerum frag- furenlis, ac in universos orthodoxos debacchantis
mentum synodihujus: «Eadem conciliisententiahoc motam perseculionem, el, quod gravissimum erat,
quoque complexum est: A.caeiuiriepiscopum Con- , resliiutionem Retri Cnapbaei,Fullonis dicti, in Eccle-
stautinopolis gravissimo crimine dignum , rcs ipsa siam Antiochenam,*quem ipse una ciim Sipijilicio
declaravil : quippe qui taniejLsiiilleras ad Simpli- g damnaverat, ille in synodo Romana, Acacius in
cium scripserit et Petrum appeJlarit haereticum, Constantinopolitana, quod invictis rationihusprobant
tamen idem ipsum jam Zenoni minime patefecerit, Pagius ad crit. Baron. anno 478, n. 4, et seq. Hanc
cuni certe istud, si modo amaret Zenonem, praeslare reslitulionem impii baerelici supponit ,Iibe'rPonlifi-
deberet. Verum imperaloris desiderio salisfacere , calis, ac tantum memorat relationem et iteratam
quam fidei consulere expedil. > Inter tot Simplicio sentenliam damnationis in Acacium et FuIlonem.De
daias epislolas, unam i*eferunt acla hujus concilii Calendione delurbato, et intruso Fullone arte, et
diseussam, iri qua Acacius Petrum Monguni tene- Acacii ambitu, et quidem ex rclatione Orienlalium
brarum filium, et anatlicmalizatum denuntiabal. Id orthodoxorum ad sedem aposlolicam, agit Gelasius
vero specialiter examinalum, cum banc uti de.nun- in epistola ad Orienlales, ubi Caleiidionis tragoediam
tiativam, episcoporum subscriptionibus munilam expendit, el iterato causam Acacianam, respondet-
juxta riiorem' receptum, lestalissimuiu faceret, et que obj'eclionibusvulgatis ab episcopis Orienlalibus
quid olimde Mongoputaveril Acacius. In I.itterisvero Acacianis, qui calumniis traducebant senlentiam
dalis legatis, nedum laudibus Mongumprosequitur excommunicationis in Acacium prolatam. Sic enira
(ibid., p. 852): « Et mullis efferre praeconiis, ila ut de Caiendione detruso, et malis inde ab Acacio pro-
aamnalionem ipsius, quam ante retuleras, veram motis locutus addit (pag 926): « Quod calholicorum
non fuissejaclaveris, » etc, nt ipsi Felix objicil jn conlinet relalio sacefdolum, cseterorumquein catlio-
senteniia danmalionis. Sic et Gelasius in jepistolis, lica durantium, nec conscienliam latere polest totius
ei ad Orientales, et ad episcoposDardaniae.Ha.cfuere Orientis. >
acta et matura
' discussio celeberrimi hujus .conci- Eo quod multa mala el homicidia fierenl a Petros
lii. G £l Acacio. RelalionemJoqui de Petro Fulloiie eonslat,
Tunc venerabilis Felix. . . miltens defensorem. quia post Acacii damnationem liasc mala evenere, et
Tulum nempe ut supra ex Liberato dictum est. Cum specialiter per FuIIonem promota lugel Gelasius
vero addatur: cum conciliosedis ium: faclo concilio ubi supra, dum tragoediam hanc Orienlalihus rcprae-
damnavii Acacium Conslantinopolitanum,et Petrum senlat aclam per Acacium et Petruni Fullonem
Alexandrinum.Sic dislingucnda, ne dcleclus personae (pag. 921): « Imo si causa eadem latius inquiralur,
millendse ad senlenliam deferendam, retegeretur, et lanlae iilic tragosdise, tanti reperiuntur errores...
subderetur Acacianorum fraudibus, inslifulus fuerit Palam euim iilic aperteque monslralur, nihil aliud,
non a toto concilio, sed ex delectu qnorumdain con- quam quoesilam causam, quemadmodum calholico
siliaiof inn apostolica_sedis, qui Tutum secre,to'direxe- qualicunque depulso ponliflce, baeretico Petro (An-
runt ad urbeiu Constantinopolitanam; posleriora liocheno) referantur accessus... subrogahantur hae-
vero verba respiciunt synodalem concilii senteniiam, relici, nemo resultab.al... Quid de iiuiumeris per
qua per ecclesias, missis encyclicis, Acacius et Pe- lotum Orientem calholicis sacerdotibus propria sede
irus ilongus ut excommunicati denuntiantur. Se- depulsis, et indubitanter Iiaefeticis intromissis. t
crete faciam Tuii electionem ostendunl verba Gela- (Et Theophanes in Chron.): « J^etrus auletn Fulla
sii ad episcop.Dai'daniaescribentis(pag.915),: «Quse Antiochiam ingressus multa nefanda perpetravil, ut
tamcn sententia in Acaciuin uesiinata, etsi nominc puta synodi exsecrationes, episcoporumahrogaiione.,
tanluminodo phesiilis apostolici, cujus erat uiique noxiorum inlrusiones, ordinaliones illegitimas. »J)e
potestatisiegiiimse, jirobalur esse deprompta, praeci- Acacio, et facinoribus admissis post tlamnatioiiem
pue cutn secreto dirjgenda videretur, ne custodiis D plura nolanda, cum sentenlia Synodi Romanae iv
ubiquc pra_teiisisdisposilio salubris quibuslibet difli- infra narrabitur. Neque negolium facessit, quod
cultaiibus impedita necessarium liabere non posset Peirus absolute eileralur; cum Gelasius id
effeetum. » Quidvero egerit Tutus sicLiberalusposl eliam agal, qui quando simul utrosque Petros
laudala yerba : « El datis Acacio hujusniodi litteiis, recensel, priorem Pelrum Alexandriiuimvoeal, Ful-
eas non suscepit, patrocinio fultus imperatoris, iia loneni vero ferine perpeluo solo nomine exprimil.
_ulcogerenlur, qui eas delulerunt, per quemdam ino- liiio bic liber pontilicalis cum anlecedenler in Mon-
nachum Acaemetensemipsam chartaui damnationis, gum conflrmatam damnalionem dixisset, addidil
duiri ingrederelur ad celebranda sacra, suspendere Alexandrinum, ut exprimeret narrata de Pelro eo-
in ejus pallio ei discedere. > usque pertinere ad Mongum, posleriora vero ad
Tamen exspeclans sedis aposlolicm satisfaclionem. Fullonem, ut iste nomine soloPelri discriminaretur.
Siculi in tertta citalione Felix Acacium monuerat, Vcrum cum de liac damnalione, et lempore damna-
ul sedem apostolicam__upplicarei, ita cum senten- lionis Fullonis, el celebratarum synodorum contro-
tiam depositionisdirexit, reliquit locum supplicationi, vcrsise sint inter eruditiores el velitationcs, ut ordo
si satisfaceret sedi apbslolicae laesae.,Id aclum esse a nobis posilus Felicis, ejusque gestorum innole-
saepiusconunemorat Gelasius in suis epistolis. Aca- scai, de ea Synodo bic reiraclandiiin, ul eliam au-
ciani eniin sibi remiilenduin aiebant, nulla tamen ctorilate lihri ponliflcalis perspiciatur Jiunc synodo-
praeniissa salisfaclione, quod eis exprobrat Gelasius rum sub Felicc ordineni css.: reservatuin.
in comrnoniiorio ad Faustum. (Ibi., p. 884.) Ila et
' 599 " '
ANASTASIIBIBLIOTHECARII 400
Synodus Romana sub Fctice qiiarla conlra Fnllo- A_ scopi : ,in praesenli lantum recensenlur 42. Teriia,
nem el Acacium, senlenlia secundm morlis con- qtiia in priori tanlum actum de Mougo, el Acacio*,
demnatos. niliil cogiLatum dc Fullone jam dejecto, el in exsilio
eliam degente ex disposiliorie Constaniinopolilanse
Posl synodum Constanlinopolilanam et Romanam, synodi, et Romana. anni 477. In prsesenli supponun-
annu 47 /, Fullo c patriarchalu Arilioclieno dclurba- lur damnali Acacius el Pelrus Mongus, et iieralo in
tu_ usque ad Calendioncm e sede exsul vixit. Et Fullonem senlenlia damnationisprolerlur. Sic enim
sparsis rumoribus in causa Acaciana opportunum : subscripsit episcopus Tiburiinus, et alii similite.r
prospicicns tenipus ad niedilala consilia Aeacio uni- (tom. II COJIC,p. 856) : « Candidus Tiburliiiae ci-
ius, Zenone annuenie, sedem arripil, Calendione in • vitalis episcopus Pelro Alexandrina. Ecclesiaeperva-
ovsilium aclo. Thcophanes rem ila describit (in - sori, et Acacio quoiidam Ecclesiae Conslantinopoli-
' Chron.) : «lniperaiQr
'*. autem Zeno a lyrannis se op- -• lanae, necnon et Pelro Antiocheiio ab episcopatus
priineiiiibus iibcr, Calendionem Aiiliochenum Eccle- et Cluisiianorum numero olim jure ei merilo segrc-
sia cxpulil, ei Oasim rclegavit, atque Petrum Fullo- gatis, omnibusqiie sequacibus eorum, sequens auclo-
neni in sedem restituit. > Iniposilum. crimen, ac ritatem sedis aposlolicae secunduni noslrum, juxla
Majesiatis rcum iraduclum asserit Evagrius, ubi de *Ecclesiae staliim calholica deliberalione prolatum,
Calendione (I. m, c. 10), « qui posiea ad incoleiulam anathema dicens subscripsi. » Alia adsunt ejusdem
Oasin coiidcnuiatus fuil, quod parles Ili, el Leontii, ' librala. rationis momenla, quse hanc synoduin, et
et Pamprepis contra Zenoneni fovebal. Pelrus vero diversam, et diverso anno celehraiam nianifesianl.
cogndmenlo Cnapheus.... propriam sedem recupera- JJ; Et hsecquidem magis roborari possunt ex aclis con-
vii: qui ci epistolaesubscripsit Zenoni de concordia, •cilii. Acla hujus synodihsec fuere. Celebratur in
ct syriodales liilcras"ad Pelrum Monguin Alexandri- • ecclesia S. Pelri, et adfuere cumFelice42episcopi,
num episcopum scripsit. Isti Pelro Acacius etiam ut dicilur in epistoln synodica ad clericos et inona-
ejriscopus Coiislanlinopolilanus reconcilialus fuit. » • chos Orientales direcia, in qua breviler acta recen-
Quaevero Ilus, Leontius, el Painprepes agerenl ad- sentur (loin. U Conc, p. S54)."Primo ilaque priora
verstts Zenonem, vide eumdem c. 27, et Jorriandum. in Vitalem et Misenum synodalia acta lecla esse
1. i de Regn. ac temp. success." Quod periculum ostendunl, el ob praevaricationemdeposilione mul-
evadens Hus mox ad ui'bem recedens, Zenonique in- '.-lalos asseruni. Slrictim legalorum praevaiicationem
feslus, Orientenr invasit. « Contra quem Leoniius ' describunt, quomodo sese gesserinl cum Acacio, et
-direclus, pellicibus vcrbis illectus diadema arripuil; quod malum in Orienle evenerit ex lajisu legalorum,
siniulqiie Leonlius, el UusReipub. inimici, effecli quos proplerea merito damnatos, et in depositione .
lyranni, in partes Syria) et Isauriae debacchaban- jam publicata persistere asserunt.' Secundo Acacium
tiir.... sed non post riuiltuni ab exercilu Zenonis.... jam; daninalum el coiitiunacius novis'criminibus in
capii decollali sunl. > Al) Acacio procuratam resti- catbolicos insullanlem declarant in' jiriori danniatio-
tutionem notat auctor Breviculi, qui narrala Acacii nis seulentia permanere. Acactumjjuoque membris
damnalione addil : « Cujus audacia deleriora com- Chrisli perniciosius inhiahlcm, el per civitates alque
miilens, etiam PeiriiniAniioclienum, ejecto Calen- provinciusunam de fide calholica Ecclesiam dissipan-
dione, quem ipse (Acacius) ordinaverat, ad Anlio- tem, inter episcopossanclos, alque inter Chrislianos
chenani misit Ecclesiam. t Liber itaque Zeno ab iis, indicavimusnon
: haberi. Terlio cum Zeno promoveret
.quorum ad imperium eral propensior militum favor, G Henolieum,
! el quia ei subscripserat, sedi Anlio-
larva deposila, passus esl, ut adversus concilium chenaerestiluisset
i Fullonem, ea propter praescribit
>
Cbalcedoiiense dehaccbarentui' Eutychiani, et quoad synodus formulam quam sequebanlur. « Ei iil cba-
vixil, Acacianum fovil schisma. Ad imperium Justi- rilas j veslra possil agnoscere venerandas synodos
niani, etpostea ssepius imperatores tempori servien- jNicaeuam, et Ephesinam primam, aique Chalcedo-
les, eam religionis partem fovebant, ubi prouiores nensem i conlra-Nestorium, et Eutychetem impiissi-
erant mililes. Quod et egit Justinianus, cum Theo- mum j nos tenere. t Invidit librarius formulam Eccle-
dora Augusta, uli in liisloria arcana adverlil Proco- siae s Romanae,eamque onrisit."Erai vero necessaria,
pius. Gelasius in epistola ad episcop. Dardaniaj as- ut i dirigerelur, ut ponlifex sese opponeret Zenonis
serere videtur, Calendioiieui e sacris tabulis Zenonis Ilenolico,
] quod velnti unica formula subscribenda
imperatoris nomen expunxisse, eo quod Eutycbianis dabalur < omnibus per Orientem." Quarto teslanlur
nimium indulgeret. « Sed. esto (Calendion) impera- una i cum aclis niiltere senleiiliam dainnationis, qua_
toris nomen abstulerit.... An quiin liominem impe- iincipil, Muliarum transgressionum, jani anno prse-
ratorem peccasse dicebantur, nulla interveniente sy- cederiti
< directam per Tjplum: el siumj ad Acaciano-
nodo dejici debuerant ? . Quomodo res sil acta igno- rum i dicieria occurrunl, quorum primum erat; quod
ralur; at ceiium est tres perdilissimos patriarchas ]
baecsentenlia non debueral deferri per Tutum, sed
in Oriente classicum cecinisse adversus catholicani per j episcopos simul sedis aposlolicae, et Occidenta-
religionem, eisi diverso spirilu. Exulceravit eliam Jium 1 sensa demonstrantes : quod agebanl, ut eam-
ponlificis animum Tuti defectio, qui tandem et mu- dem t infirmarenl, veluti illegitimo modo publicatam.
neribus cessit, ac Iegalion.eniprodidit, uli in recen- JJ Asserunl
t ilaque hanc ilerum mitiere, quam per Tu-
sendis actis videbinms.* Synodus. celebratur anno lum i direxerant; nec eam vel prtesentem sentenliam
485, non 484, uti aliqui post Baronium conleudunl. in i Acacium el utrosque Pelros deferri per episcopos
Ex nola enim consulum et diei manifesle eruitur, t
decrevisse, cum Acacianorum insidiaefacilem, lu- *
lianc diversam esse a leiiia, cujus acta supra suiit tlumque adilum impedirenl. «Poslillam senienliam,
expensa, et ab anno. Terlia celebrala esl.ad sen- cquae in Acacium perlurbalorem tolius Orientis Ec-
tenliam dicendam in Acacium,' et firniandam Mongi clesisedicta
c est; his nimc quoque congregalis addi-
damnationem; baec ad Fullonem dcturLandum a cimus < [seu addidimus] htteris, meinoraiam subdendo
sede Anliochena, quam invaseral, qnod non evenit, gsenlentiam, qiiam placuil per Tulum defensorem
nisi posl Acacii dainnalionem, uti laudaii scripio- EccleslaeAcacio
I dirigi; ne volenles aliqui circiim-
res asserunt, el posl Tuli defeciionem : :damnatio scribere
s veritaiem, malignissimis blandiinenlis sim-
enim Acacii notam hanc habet: Daia v Kalend. Au- plicioresj quoque seducant. Nam si lerra, inarique
gusti, Venantio V: C.' consul. Venaniii vero consu- orlliodoxis
c non ponerentur insidise,plurimi ex nobis
lalus coincidit cum anno 484.'Epistola ilem syno- ' cuni c eadem Acacii seiuenlia venire poituissenl. » -lta
dica praeseiuis concilii habet iu Non. Oclobris, Sym- r. priorem Acacianorum convellunt objectionem. Unde
macltoV. C. consule. Et Symmachiconsulaius in non r estille senstts, quem idiqui perperam' afligunl,
faslis perliuel ad annum 485, ut hinc omnino ceiiuin synodum
s hanc ilerato Tutum direxisse : sedTuii
a.ppareal synodos discriminandas ex anno. Secunda nomen r apposilum veluli discrelivum senleiui-o pon-
ratio cst, quia in teriia adfuere cum Felice 67 epi- lificiac
t in Acacium factae, quam Tulus detiilerat_
 m IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S..FELIX III 402
qtiseve jam apjiensa fuerat Acacii vesli permona-A _<*uriaindoctorum amaniiensium divulsa a conlextn,
chtim, uli testanlur Tbeojibanes el Liberatus locis deinde cum. inlegris actis perierunt, uti fuse ohser
laudatis. Tutus enim forsilan in. pra_senti synodo valur in Commentario ad allocutionem PP._ Chaice-
tleposilus, quia landem; Aeacio consensit, uti Felix donensium. Hsec enim videlur germaria expositio
ipse scribil'in epistola data ad episcopos Urbis, Con- verborum illorum. Quomodo enim pontifex Tutdm
staritinopoleos el Bilbynise, quam primus vulgavit dirigeret, quem in laudata epistola hoc eodem anno
Sirmondus, et inseruii oplime Labbeus in sua col- data, asserit esse depositum ob faedatam apostoli-
leclione, et-Harduinus omisit (tom. IV Conc, eam legationem, cujus exsiabant Rufini, Thalassii
p. 1085),' cum tameu bse"c repraesentet acla hujiis "Archimandrilae, et reliqiiorum monachorum relatio-
concilii, et sil veluti synodica. Sed hoc Harduino est "nes de Tuti lapsu; aut de ejus flde polerant concilii
solemne praeterire isliusmodi aeta ad concilia cele- PP. cerli esse, quem jam agnoverant per relaliones
Lraia spectantia. Alterum Acacianorum adversus defecisse ? Certum interim est, quod post laudala
damnationis senlenliam per Tutum allalse .ublerfu- epistolae synodicae verba, et sententiam iterato da-
gium erat, quod illa non nomine concilii Occidenta- tam in Acacitim a praesenti synodo, lacuna adest, et
Iium, sed solius Felicis tlala legeretur. Quam ob- locus coii*uptus esl, ut-cuilibet legenli videre oc-
jectionem Paires sic rejiciunl. « Unde nunc causa currit. Unde, ut reor, eral hic inserla prior damna-
Antiochense Ecclesise apnd beatum Petrum aposlo- tio per Tututn delala ; el quam hic synodus edidil,
liiin collecla rursum dilectioni veslrce, uiore qui quae etiam priorum verborum mulila est, quae sic
apud nos semper obtinuil , properavimus indicare. habet : « Sic autem Acacius impietatcm pestiferae
Quoties intra Italiam propler ecclesiasticas eausas, gI damnaiionis tetendit,.ut etiam dejectus insultei, ut
praecipue' fidei, colligautur Domini sacerdoies, con- scissus saevire non desinal; efcum omnino exlra
sueludo retinelur,' ut successor prsesulum sedis apo- corpus habeatur, ejus lamen membra dilaceret, et de
slolica. ex persona cunctoriim totius Italiae sacerdo- se scriptum esse tesletur : Impius cum venerit in
lum juxta sollieitudiriem sibi ecclesiarum omnihus profundu.mmaloriim, conlemnil :,adjiciens deteriora
conipetenlem cuncta constituat, qui capulest om- prioribus, persequendo jam mortuos, ejus anima
nium; Domino ad beatum Petrum' aposlolnm di- graviter delinquendo, condemnalionem secunda. mor-
cenfe : Tu es Pelrus, et super hanc petram mdificabo . tis iiicurril; qui Calendione episcopo sanclo (quem-
Ecclcsiam meam, et porla; inferi non prmvalebunt adniodum cognovimus) nuper ejecto,'Petriim tolies,
adversus eam (il_a../..__.vi,18). Quam vocem sequen- el a se ante damnatum in ej'us immisit Ecclesiam ; -
tes trecerili decem' et oclo sancti Patres apud Ni- ita ut plurimi (si verum est) catholici cesserint, reli-
caeam congfegali, eonfirmaiionemrerum,.alque au- ctis suis sedibus, sacerdotes, et noslrae projectae sunt
ctoritatem sanctaa Ilomanse' Ecclesise detuierunt, porcis. et canibus niargarilse. Veruintamen nemi-
quam ulramque -usque ad aetatem nostram succes- nem terreal, quod damnalus Acacius non quiescat.
siones omues, Christi gratia praestanle,.custodiuiu. Elisus esi Satanas, et lamen operatur. Vicit Cbri-
Quod ergo placuil S. synodo apud bealuin Petrum sius, et vincil, nec adbuc hoslis absistil. El quia
apostolum (sicut dixinms) per Tutum Ecclesiae de- certum est nobis meniinisse vos etiam propheiicac
fensorem, et beatissimus vir Felix capnt nostruni Jeciionis, nec aliquid habere conlra coiisistentia ca-
papa, el archiepiscopus judicavit, in subditis conti- slra formidinis, oppoiiunissime coborlaihur exspc-
lieinr.*.»Dicunl ilaque Patres in sua synodica, quod p ctantes Domimim, ut (sicut el.nos) perscveretis in
etsi senienlia per Tntum delata edita sit nomine 1finem, el sententiam, quain reperitis in subditis,
solius Romani pontificis,- id larnen intelligendum animo conslanli relinealis. > Porro sentenlia nonrine
juxta prima.vam consuetudinem, qua, quia Ecclesiae Felicis, quam hic adjecisse fatenlur Patres, pariler
captit, confirmat sua auctoritate conciiiorum de- periit, quae unila erat cum subscriplionibus episco-
creia, ac suo nonrine vulgat. Cum vero aciduni: porum. JS'omine Felieis editam supponit Jaudata
« Quod ergo placuit sanctse synodo apud beatum Pe- Candidi episcopi Tiburtini subsdiptio, quse habet:
trum aposlolum, sicul dixiinus per Tulum defenso- sequens aucloritaiem sedis.apostolicm: subscrij)liones
rem, > elc, videntur verba transposila, el sic expo- sententiae docenl allala verba, quae supponunt edi-
nciida. « Quodergo placuit S. syriodo celebralse tam auctofuativam sedis apostolicaesenteiiliam. Ex-
apud beatum Pelrum ajiostolum, quod delatum esl, slat vero in Breviculti Eulychianislarum pars ejus-
sicut diximus per Tutuni Eeclesiae defensorem, et dem, quae omuino ceusenda est cum ca de qua lo-
qnod modo seu in prsesenli synodo beatissimus vir quunlur Patres, et quam inserere in epistola asse-
Felix capul noslrurii papa, et arcbiepiscopus judica- runt, quaeque praefert Felicis nomen. Sic enim ibi:
vil, in subdiiis continelur. > Juxla, inquam, anli- t Ediclum sentenliae Felicis papaepropter Acacii epi-
quam consuetudinem, de qua synodus Carthaginen- scopi ConslantinojMlilani damnationem. Acacius qui
sis sub Bonifacioprimate, cum reslituitur libeiias a secundo a nobis admonitus, slatuloruin salubrium
Vandalis ecclesiis anno 525 adimaniur. In eo vero non destilit esse contemptor, meque in nieis credi-
concilio Palres anliquos niores restaurare sludenles, dit carcerizandum, huncDeus, coelitus prolata sen-
inter alios ethunc servandum deeernunt (lom. II leniia, de sacerdotio fecil extorrem. Ergo, si quis
Coiic, pag 1079):.« Ab universis episcopis dicttim ** episcopus, clericus, monachus, laicus, post Iianc
est, ut si iquse litterse dictandse in concilio jilacue- damnalionem eidem communicaverit, anaihen.a sil
rint, venerandus episcopus qui huic sedi (Carlhagi- sancto Spirilu exsequente. » Cui fragmenlo con*ve-
nensi nempe) prsesidet, omnium nomine diciare, et iiituil quae in sua synodica asserunl Patres nostrae
. subscribere dignelur. > El hanc dicunt esse consli- - synodi -Romanae. Acacianorum porro objectiones
tutionem edilam in concil. altero.Carlhagiuensi sub fuisse, priorem 3n Acacium latam sententiam mi-
Aurelio. Imo etiam addilum ibi dicilur: « Placuit nime admittendam, quia solius Felicis noinen prae-
etiam petitum omnium Episcoporum, ut epistolis ferret, nec per episeopos Occidenlis, aut eorum no-
-omnibusde concilio dandis sanclitas tua subscri- mine directam in Orientem, probant epislolse Gelasii
- lial. > Utramque. itaque sententiam dirigere asse- saepius relatae, ubi easdem nervose tliluit, et reli-
, ruiil, ei priorem per Tutum, et alleram ediiam in qua exsufflat. Epistolam vero banc tria haec reti-
- prsesenli synodp IV. Librarius vero sicut omisil fidei nentem : 1 Fidei 2 .primam in Aca-
profcssionem;
professionem a praesenti synodo editam, pariler re- cium a terlia Romana synodo latam sententiam; 5
liquit rescribere delatam "Acacianam danuialionem secundam in Acacium"a iv Romaiia synodo dictani
per Tutum; insupef asserunt Patres, sicut jnior no- • damnationem secundae morlis in Acaciuni, ei Pelros
mine solius Felicis inscripia erat, sic el secunda in Alexandrinum, et Antiocbenum, quae tria invidit sive
synodo praesenti edila. Saepius in priorum lempo- antiquitas, siveinscilialibrariorum, fuisseencyclicam,
rum encyclieis commemoranlur missae,"vel proies- acmonachis missam,utpefOi'ienlem disseminarent,
sioues fldei, vel alia moiuimenla. quae tamen in- sicieslanturPatres.«Nequidautem maliguiinlitleris
 40S ANASTASHBIBLIOTHECARII 404
mutari apud pravissimas menies, aut aliler inter- A. pareat, allamen cum sciamus seriptam fttisse occa-
prelaii possil, primo clemenlissimo principi, sicul sione concilii Romaehabiti sub initium regiininis a
opoiiuil, supplicantes has easdem Iilieras nostras ad Felice suscepti; ct cum noverimus subinde scriptam
dilectionem veslram, clerum, plebemque, et amplis- aliain epistolam ad cumdem Acacium, quae qrdine
simum senatuiti direximus, quibus singuli, univer- sexta esl in Biniana editione, ubi senlentia deposi-
sique subscripsimus, divinnm petentes auxilium, ut, tioiiis el excommunicationis contra ipsum proferlur,
vitatis insidiis (Acacianorum nempe), haec ad vos et ita consignatur, Cmlius Felix episcopus sancim
scripta faciat pervenire. » Addilur deinde volum Ecciesim cailiolica; urbis Romm subscripsi : data
Candidi Tiburtini, ac deinde : quadraginla duo epi- v Kat Augusli Venanlio viro clariss. consule, neinpe
scopi simHiler subscripserunt. De ulraque damna- anno vulgaris aeraeChristi 484; gesta complura ibi-
tiGne, adeoque et dtiplici bac Synodo ru el iv Cala- dem reeilala, quoruin causa exauctoratur Acacius,
logus Holslenianus habet (in marg. pag. 85) : Ipsis osiendunt anno superiori nempe Chrisli 485, priores
t ieinporibus fecit synodum et misit per traclum Orien- litteras fuisse daias a Felice, sludium omne adhi-
tis, et iterum misit, el damnavit in perpeiuum Aca- bente pastoris Evangelii, ut erranlem ovem rcdu-
chttn et Petrum. Bclatanr Acacio senlentiam per ceret ad Chrisii ovile, Pelro ejusque siiccessoribus
nionacbos Acsemelas, Bassianum, el Pium reieii eoncreditum. Constat igitur de Felicis exordio satis
Yiclor Tununcnsis in Chronico, ei de hac synodo pcrspicue referendo ad dicm Dominicam ordina-
loquitur : « Acacius Conslanlinopolilanus, lJelrus lionis suie, ciicmscilicet scxlan) Maiiii anni 485, con-
Aiexandrinus, Pelrus Antiocbenus, Chalcedonensis sulaiu Fausli junioris; vel ad diem Hebdomadis eam
- synoidi inimici, a Felice Romanae Ecclesiae praesule g- Dominicam pfaecedentis; si ab electione - polius
in synodo in Ilalia facla, dannianlur : et ipsa dam- qiiam ab ordinatione epocba desumatur. Terminus
natib Acacio Conslnntinopoliiano legatis missis per auiem pontilicalus el. vilse sancli Felicis III reclc
nionacbos moiiasterioruni Archiiiielensiiim Bassiani, collocaiur sub die 25 Februarii anno 492-( qua coli-
el Pii ingeiitiif. » Opiime hicitaque ex relalionibus tur), Anastasio Augusio ei Rufo consulihus. His
cx Graecia veiiieniihus noialur, Petrnm Antioche- certecoss. decessum Felicis, et successionem Gelasii
mun, et Acacium ob continualionem criminum fuisse refert Viclor Tuimnensis in chi'0'nico : cui ealalogi
damnatos, et quidem ea damnalionc, quse dicitur pontificii suffragantur, dumtrihuunt annos 8, nien-
secundm morlis : hinc addilur : ses 11 ejusdem sedi, quemadmodum et Anaslasius :
Damnavit in perpeiuum, si non pamiterenl. Le- qui eliam exprimit dics 25. Calalogi autem plcriquc
gendum cum aliquibus cod. Duin non pcenilerent: tnntum 18 eiuinieranS, prsesertim Colberlini: detisa;
cjuaelectio magis concordat cum duplici edila' dam- ul videtur, parle inferiori litterse 10 ex-riota denarii
natione posl lol sceiera admissa ab Acacio. Quod secundi per amanuenses,qui 18 pro25deseripserunl.
ita expressi! auclor Breviculi : Sine remedio pwni- In veinsto codice monasterii S. Crucis ad Ilieru- -
ienlim fecit ab aposlolica sede damnari. Quam in salem una cum episiola synodica Felicis, recitata in
laudata iv synodi syuodica Palres dicunt Fullonem, - concilio Romano anni 487, Boelbio viro clarissimo
et Acacium incurrisse condemnalionemsecundmmor- consule, legitur in fine epistolse etiam nola proxime
lis. Felix ponlifex in episloln ad Vciranionem epi- seijiienlis constilatus Dynamii et Sifidii, qui pertinel
scopuin, quae est de Pelro Fullone sedem Anlioche- ad 488, ex ca scilicel causa, quod epislola diu Romae
nam secimdo invadcnte, loquens de Acacio eliam „ retenla fuerit anlequamin Africam transhiilleretur,
asserit. Unde inerito prmdichts Acacius iterala ex- *- iil notat Binius; sive eliam. quod aliquod exemplar
communicatione depulsus est. Llanc porro declara- ejusdem serius aspoiiaium, veliterata transmissione
iionem impoiiafe quanidain iiidissolubilitatem , ita peiiatuii) ftioril anno indicato.
Nicolaus I propohil : « FClix quoque papa Constan- NOTJEHISTORIC-B.
Acacium noh soluni deposuit, verum Linea 8. — Damnavil Acacium, elc. Tcmpera-
- tiiiopolilaiuini
et insolubilibus anatlieniatis vinculis innodavil. > mentum attentae sollicitudinis, quae censurain non
Quomodo id aclum, ct quidem meiiio, expendit deserat, et paiernse lenitatis, quoe ad posnileniiam
Gelasius in traclalu de analhemaie, ubi osiendit exipectel, adhibitum fuisse a Felice in Acacii jucli-
quomodo Acacius anatheiria incurrerit, ei quidem cio, licei satis appareal exgeslorum serie, quam in
justiliam edilae seritentia; propugnat, vindicalque ab notis D afchiepiscopi Sommier polerit miusquisque
Acaeianoruni objeclionibus. obscrvare, et in documentis ibidem selectis, altamen
' luculcntius demonstraii affirmat R. P. donums
BINII ET LABBEI. Simon Mopinot in synopsi episiolari, quam pi*_emisil
Linea 1. — Felix, elc. Post iiiterregmim sex die- -liovseedilioni epistolarum summorum pontilipum a
rum (quibus Basilius preefeclus prsetorio, RoriiK* •R. P. domno Conslanlio ejusdem Congre.galionis
Odoacris regis vices agens, electioni Romani ponli- monacho nuperrime adornala. Iliius verba rcddam,
ficis, proul acia quaiiae synodi Romanae stib Sym- quibus retundilur animosior critice' quonimdam
maciio referunl , sasculares potestaies iugercre ingeniorum, sibi usurpanlium auclorilaleminurcudse
conatus fuerafj anno Donrini 485, octavo die Maiiii noia? indiscrelae sevcritatis zelo Felicis : quem ille
creatus esl pontifex Felix, palria Romanus, atavus D* ex documenlis per Constanlium adduclis ila libe-
S. Gregorii Magni, prout ipse lestalur liomil. 58, in randum judical ab omni imputatione inteinpesiivi
Evang., et 4—Dialog. cap. 16. fervoiis, ad destruendum polius quam ad ccdifican-
Llnea 9. Posl annos ires. Conslat ex epislola dum accommodaii.
sexta Felicis, qua continetiir senlenlia in Acacium • c Felicis II (inquit vocans Felicem secundum
lata, hos ante damnationem Aeacii depulatos et Ililari successorem proximimi, quem nos dicimus
esse. Falsum esl igiiur quod scribitur liic Teiiium,) gesta quaedamHenricus Vaiesius, etalii
- ablegatos
eos trierinio post damnalum Acacium Conslantino- Valesium seculi sic exponunt, ul, jsraterquam quod
polim iriissos fuisse. in Historiam graviter peccant, Felieem ipsuin ier-
BLANCHINI veniiori abreptum zelo, eliam nolentes, nescien-
NOTJEamOKOLGGIGffi. tesque repra.sentent. Quippe sic exislimanl viri,
cseieroqui prudenles elerudiii,.pontificem posl sen-
Prima ex epistolis Felicis III, quarii Binius aliiqne tenliani in Acacium episcopum Constanlinopolila-
' editores conciliorum afferunt, data esl ad eumdem liuin,- labenle Julio anni 484 prolaiani; mox in sy-
Aeacium 'Constantinopolitanum, ad quem decessor nddo quatuor posl diebus habila; similem alleram
Simplicius tres poslremas perscripseral. In illa si- prolulisse, lum scilicel temporis cum de priorencc-
*gniflcat Pclix, se datum Simplicio successorem. dum Acacius quidquam auuisset. Hoccinc vero in
Licti auiem dies etannus.quo dabatur epistola; in Felicem cadit ? aliud cerie cum ejus liiterse, lum
ereinplaribus quse hacienusperspecla sunl non ap- liistorise quoque monuiiieiita perss.adenlvConsiantius
 HISTORLADE VITIS ROM. PONT. - S. FELIX III. 40G
nc.qua ponlifici lam pio lamque integro'inuralur A sanctm Trhtitalis crucifixo senlenliam efflcacius con-
praecipitis animi nota, suam ulrique judicio aetatem fuiaret, eamdem flnxit in Pelro Fnllone pr-cdamna-
- lam fuisse a ponlifice Romano Felice II. Tanii erat
certoassignal; ac primum quidem ad Julium men-
sem anni 484 refert cuhi Valesio, alterum vero ad (inqriit Conslanlius), pontifieis Romam auctoritas, ut
Octobrem anni sequentis : ut anatbema nonnisi ejus hivolucro tegcrent sese, vel ipsi quoque Grmci,
graves ob causas, et post exploratam diuqrie tole- quos ab sedis aposlolicmcommunionedivulserat Aca-
ralam Acacii pervicaciam iteratum fuisse liquido ciani schismatis procetla.
appareat: id quod vir docius argumenlis aslnrit « Possem e variis sive notis, sive monitis, seli-
nec inflrmis nec paucis, fusiori dissertalitme, cujiis * gere non patica, quaein eumdem scopum collineant:
ad calceni haec verbaiego : Istud quidem diligenlius sed ad alia properandum. Quaiupiam hoc praeterire
inquisisse acvproi)asse, non sine risu fueril; vero quia non possum , proditura scilicel in lucem fragmenla'
cum verilalem nosse semper inlersit, tunc complura , eaque prolixa et Iiactenus inedita, ad
inierest maxime ne Felix in dicenda, iterandaque unam eamdemque Felicis epislolam pertinenlia,
tanli momeiili senlentia juseceps fuisse videatur. cnjus epistolae argttmentum est, Orienlalibus denun-
.- « .VI. Velleni el alleram disquisitioneni liceret tiare, ne qua sc cum Acacio communione conlami-
cxhibere lolam lioc loco, qua liileras tres eitlem iient, simul et polliceri fore ut Aeacius ipse, si ab
papae allributas, unani quidem ad Zenonem impera- incceplo desislat, ecclesiasticae societali redonctur :
torem, alias vero duas ad Petrum Fullonem inscri- quod poslremurii id habet utilitatis, ut seiUcntiscin
ptas, probat. in spuriis hadendas esse. Cerneres reli- Acaciunr eumdem ab eodem Felice proiatae verba
giosi critici in secernendo vero sagacilatem, ac |j quaedain explicet paulo obscuriora, uti cxplicala
praeserlim in defendenda summorum ppntificum poslmodum ab Gelasio fuere; ncque jam in bis quid-
fama sludium. Hoc idem susceperal is, quem modo qup.m supersit, quod in ponlificis charitatem minus
laudavi Vaiesius, al argumentis quae, si plurimum convenire videatur. >
probabililaiis, certe non satis roboris haJierenl ad CIACONH.
persiiadendum. Hinc Antonio Pagio data novi syste-
malis adornandi occasio esi. lllud vero systema Linea i. — Felix terlius. Ciaconio secundus, cum
Constanliiis ostendil, nullo penitus fundatnento niti, is, qui in schismate conlra Liberium creatus est,
-qnippe quod neqne cum veteribus libris aut editis, papa dici legitimus — nequiveril.
aui ir.anu exaratis, r.eque cuin ipso lilierarom con- Linea eadem. Natione Romanus. De nobilissima
textu componi unquam possiu Itaque ralionibus domo A)iicia, qua; poslea Frangepanum appellata
Valesii non sprelis quiderii, sed in medio relictis, alias esi, S. Gregorii pap__Magni doctoris atavus, ut ipse
profert, et graviores, ei plures, quae rem omnino tradit Homil. in Evang. 58 et Dialog. lib. iv, c: 16.
persuadeanl. Siiigulas referre longum foret; prseci- PAGIl.
'puas duntaxal delibare difncile : elenim omnes ita
intcr se apiaeeonsertaque sunt, ul sine plurimo stii Linea i. — Felix tertius, etc. S. Felix liujus no-
dispendio sejungi nequeanl. Tantum observabo inter- minis tertius palria Romanus. ex palre Felice pres-
esse non parum cum ad Historiae verilatem, tum bytero. sancti Gregorii Magni atavus, post quinque
ad Felicis secundi laudem, ut ne hujusmodi liltera. dierum inierponlificiiim, Sinijriicio suceessor cfalus
genuinis accenseantur, Qjiippe his fingilur ponlifex A est; ordinatus esl enim die Dominica, sexla Marlii
cum Acacio convenisse in danuiando Pelro Fullone, ejusdem anni quadringenlesimi ociogesimi leiiii, ut
cujus consensionis nulla prorsus in toto Felicis pon- ex sedis ejus duralione conslabil. Porro Feliccm III,
tificatu, sive iniiium aut finein, sive inierjeclum non vero IV, fuisse Gregorii Magni atavum, reele
lempus attendas, chronologica nota assignari polesl: prohat Baronius in Annalibus e.t in Notis ad Maiiy-
imo cujus falsitas ex genuinis ejusdem papse litteris rologium Romanum ad diem 25 niensis Februarii,
in oculos iiicurril. Dc-inde flugitur et Acacium Ar- qua de .re viile dicenda in Felice IV.
chiepiscopilitulo sic exornasse, ul episcoposejus juri Linea 5. — Venit relatio de Grmcia, Petrum Ale-
subjectos faterelur; Aeacium, inquam , civitatis epi- xandrinum, eic. Joanncs Talaj'a ejriscopus Alcxan-
scopum , quam Gelasius, Felicis succcssor Hera- drinus, ttine Romae exislens, ul in Simplicio dixi-
cliensis Ecclesim parmciam vocal, observatque nec mus, libellum , queni buic"paraverat porrigendum,
inier melropolitanorum jura censeri; adeo abborrel, varia in Acacium episcopum Constantiiiopoliianiiin
vel a veri speeie; Felicem Conslanlinopoliianas sedis crimina conlinenteni, obtnlit Felici, ut habel Eva-
privilegia, Chalcedonensi canone 28 innixa, suo grius lib; m, cap. 18 : « Cum libelli, inquil, a
-bujusmodi assensu conflrmasse. Fingilnr deni(|uc, Joanne Felici porrecli essenl adversus Acacinm, ut
qtiod gravius est, et prius commemorari debuerat, qui illicile Pelro (scilicet Moggo in sedem Alexan-
ad Petfum Fullonem sic tanquam ad lcgitimum drinain intrusb) romnmnicaret, et alia quaedamge-
AniiochenaeEcclesiacpaslorem scripsisse, ipsumque reret conlra sacrorum canonum pra.scripliim, Felix
Lis verhis allocuius essc :« Conspice te conslitutuni, Vitalem ac Misenum episcopos ad Zenonem nrisil,
ul sis lumen iis, qui in lenebris sunl, et erudiior poscens ui synodus Cbalcedonensis firmareiui', et
insipienlium... vide a te pojmlos semel illuminatos, D Petrus lanquam ha.reticus expellerelur, utque Aca-
qui hona guslaverunl Dei verLa. > Quasi vero san- cius Romarn mitlereiur, rationem redditurus eorum
clissimum papamcredibile sit tam disciplina. eecle- quae Joannes ei objiciebal. -» Qiiarnm sedium fueiint
siaslicao, tamque sui ipsius obliium fuisse, ut Chal- episcopi, Viialis el Misenus, discimus ex Breviculo
cedoiiensis concilii hosteni infensissimum, sacrile-" flisiorise Eulychianistarum, in quo Vilalis dicilur
giim Antiochenae Ecclesias praedonem, ab decessore episcopus Trueiiiinus ex Picena regionc, quod op-
sno Simpliciopapa imper danmaitim, imo Chrisliani pidum Truenium diclum-, niiiic est excisum; et
vocabulo spolialum, Fullonem denique comnuniione Misenus dicinir Cumarise Ecclesia. episcopus, ex
sua donare, honoriflcis appellare verhis, el pro legi- regione Campanise; Cuma veroerat urbs Campanioe,
limo Antioclienoruni episcopo habere voluerit? qui prorsus etiam nunc eversa. Directi sunt autcm sub
Fullo, si de iegiiima fuissel cnratione sanatus (uli de hac inslruclione, ut legitur in eodeni Breviculo, « ut
Petro Mongo loquitur Felix ipse) ad indulgenliam Petrus de Alexandrina pelleretur Ecclesia,el ut li-
suscipi deberet, non ad sacerdotii dignitalem.Vieqvie bello sancti Joannis episeopi Alexandrini respon-
vero vir doetus adulterina id genus scripta satis derel Acacius, atque ipsi deminliafeiuj* Acacio, ut
liabuitFeliciabjudicare : investigavit praelerea, quis anathenia dicerel Petro. » Libellus cilalionis Acacii
eorum architecius, undeis fueril, qua vixeril a_lale, exsiat tom. IV Concil., pag. 1098.
quo fine haec procuderit : quibus probe cxplicatis, Legatis in mandalis dedit Felix, nc quidquani age-
concludit hominem Graeciini fuisse, eumqim Acacii renl, priusquam cum Cyrillo Acaemeteiisiuni mona-
veneratorem, qui ul Scytharum nionaphorum de uno chorum pKeposito esseni coilocuti, ei ab eo quid agen
 407 ANASTASIIBIBLIOTIIECARH 408
dumcssel didicissent, inquitEvagriiislaudalus cap. 19. A quemadmodtim et epistola ad Zenonem Augustuin,
Legati, cum Abydum veiiissenl, illic ab imperaloris qua rogabanl episcopi, ul synodi decretis oblempe-
satellitibus compreheqsi, et cliartis eorum
• ablalis, raret. Tutus senlenlia, et litleris accepiis, in Orien-
cuslodiae niaricipali sunl, ul scfihit Theopbanes. tem navigavii, senlcnliam damnationis quamattu-
Primo quidem minatus est imperator-sese eos inler- leral, Acacio inler allaria iradidit, ejusque pallio af-
fecturum, nisi Pelro el Acacio communicarent. Sed fixit, ut scribunt Victor Tununensis, Liberaius, el
cum minae nibll proficerent, ad blanditias conversus, Theophanes. Sed el edicluin Felicis papaeuniversis
(ionis ac muneribus eos corrumpere aggressus est. in Urbe Conslantinopoli legendum proposuit. His
Imo, atldito jurejurando, lam ipse quam Acacius omnibus fideliter peractis, dolis Acacii «ircumven-
iisdem pollicitus est, integram causam aposlolicae lusesl. Nam, ut liquet ex epislola Felicispapae ad
sedi servandam esse, nec ulhun inde praejudicium monachos Urbis ConstahlinopoleoselBithyniae, quae
causse fnlurum, si legati cnm Aacacio el Petro com- lomo IV Concil., pag. 1085, legitur, misstis ad Tu-
inunionis societatem iniissent. Testatur id Gelasius tum senex quidam Maronas nomine, magnam |pecu-
papa in epislola 15 ad episcopos Dardanise, haucl niaevim ei polliciliis esl, si Acacio oinnia, qnae
-procul ab inilio : « Sed Acacins non solum despexit Romaeconlra ipsum agebanlur, aperire vellet. Ve-
satisfacere poslulalis;'verum ctiam ipsam legationem rum Rufinus et .Tbalassius arcliimandrlla., et cse-
"sedis apostolicae,blandimenlis, prsemiis, perjuriisque leri monaebi Conslanlinopoli, e"t jier Biibyniam
(lcceptam, quibus ei cum imperalore promisit, inte- conslituti, sinuil atque Tuius Romam reversus esl,
gram pracsulis aposlolici causani de omnibiis esse scripserunl ad FeJicem papam, missisetiam Tuli
servandam, Peiri commuhione pollulam redire per- T»ipsius litieris, qnibus in conventu episcoporum le-
fecit. > Cum ergo Vilalis et Misenus variis arlibus ctis, oflicio pariter el sacrosancta comniunione pri-
tlecepli fuissenl, e cusiodia producli, una cum Aca- valus est anno quadringentesiino octogesimoquinio.
cio et Pelri Mongi apocrisiariis ad ecclesiani proces-' Inlerea cum Felix ponlifex videret res adeo iu
serunt, et missarum solemnia celehrarunt, recla- Oriente esse turbalas, ut uulla penilus forel spes
maniibus licet orthodoxis, el praevaricationem hanc Joannem Talaiam episcopum Alexandrinum in suam
essc perdilionem rectae fidei, semel, ilerum, ac ler- seilem restitui posse, euindem antislitem, Nolanae
fio contestanlibus. Primum quidem conlestationis in Campania nobili prsefecit Eeclesise, quod testa-
libellum, funicnlum ad hannim circumligantes, uni tur Liberatus diaconus in Breviario, cap. 18 :
ex Iegalis suspenderunt. secundum vero in codicem i Joannes vero Talaia hahens episcopi dignitatem.
inuniserunl, lerlium olerum cophino inserentes ad iiiquit, remansil Romse : cui papa Nolanam dedit
miserunt, ut scribit Theopbanes. Ecclesiam, quae esl in Campaniac regione; in qua
-legatos
His ila gestis, legati operti ignominia ac dedecore plurimos residens annos, in pace defunctus esl. >
revertuniur; cum non soluin ea, ad qua_ missi fue- Acacius deteriora coniinilleiis, ejeelo ex Ecclesia
rant, non egissent, sed cum Petro Mongo, ad quem Antiochena calholico episcopo Calendione, Iqtiem
• expellendum direcli eranl, inila communione polluti ipse ordinaverat, Pelrum Fullonem ejusdem sedis
essent. Zenonis el Acacii litteras, quas illi ad Feli- , invasorem, ab eaque ejectum, et in synodis Romana
cem papamrescripserant, Romam redeiinles secum _t Conslantinopojitana sub Simplicio damnatum, in
deiulerunl, plenas contumeliarum in Joannem Ta- eam sedefn a Zenone imperalore restitui curavii,
laiam : Petri vero Mongi laudibus ac praeconiisre- „ Calendione expnlso, et in Oasim relegato : ex quo
ferlas. Epislolae Zenonis parlein refert Evagrius ^ facluiu, ut Euiychianis liaereticis aditiis pandereinr,
lib. III» cap. 20. De Acacii epistola, Felix papa, sy- el in locum caiholicorum anlislitum subrogarentur
nodus Roniana, et auctor Breviculi Hisloriae Euly- liaeretici, ut lestatur Gelasius papa, tam in saepins
chianislarum mentioiiem faciunt. Post discessum laudata epislola 15 ad episcopos Dardanise, ;qnam
legatoriim Felix EcclesiaeRomanse defensor, quem in ea quam ad episcopos Orienlales scripsit brdine
Felix papa ex lalere suo legaluin miserai (Vitalis 15. Hanc Antiochense Ecclesiae. calamilalem cum
enim et Misenus ex sacerdolali collegio delecti fue- iccepisset Felixpapa, synodum episcoporum Romsc,
rant), cogente morbi necessitate lardius legatos uino quadringenlesiino octogesimo quinlo, lenio
subsecutus, ita conlumeliose exceptus estab Acacio, XonasOetobris coegil, cujus superest epislola ejus-
ul necin conspectum suum admittere sustinuerit, ut Jem Felicis ad Zeiionem Auguslum ordine'5. Ea
lesiatur Felix papa in senlenlia damnalionisAeacii. iitinlial Felix iinperalori, Petrum, Fullonem, syno-
Libefalus addil detrusum esse in cuslodiam, el lali judicio, senlenlia anathematis cqndemnatum
chaiias ejus ahlaias, quia nempe.Acacio et Pelro, ileoquc ab ejus coinmunione abstinendum > essc.
sicut Vilalis et Misenus fecerant, communicare no- [Joiiaiur juselerea eumdem imperatorem, ul>'Fullo-
luerat. iem deposilum ex Antiochena Ecclesia expellat.
Priusquam legali Romam reversi essent, fama Stipersnntpraelerea epistola Felicis papse ad presby-
adventiini eorum praeveniens, praevaricalionem eo- ,eros et architnar.dritas, Constantinopoli el Bilhy-
rum uhique divulgaveral. Quare Felix papa Syno- liae eonsisientes, in collectione Concil., jiag. 1124,
dum sexaginta scptem episcoporiim anno quadringen- _ -um bac inscriplione : Epistola synodi Romanm
lesimo octogesimo quarlo in basilica Sancli Petri" <idclericos et monachos Orienlales; epistola denique
collegil. Illic Vitalis ac Miseims, ciim legationis sibi .jusdem pontificis ad Yetranionem episcopum, ihi-
mandala. ralionem reddere juberenliir, el ad vanas Jem, pag. 1092. In hac itaque synodo Pelrus Fullo,
excusaliones convertereniur, Felix papa primo Vita- 5|ui lyrannico more Anliochensem Ecclesiam occu-
lem ac Miseiium episcopos sacerdolio el coniinu- pabat, anailieinale perculstts est, el Acacius Con-
nione privavit; Pelrum deinde Mongtim Alexandri- .tantmopolilanus episcopus, cuni Pelro Mongo
num, et Acacium Coiistanlinopolilanum a sacer- -.lexandrinae Ecclesiseinvasore, iterata excoinmiini-
dotali collegio et ab Ecclesiaslica conimunione pro- jalione damnalus.
. iiunliavit alienos. Haec est prima damnatio Aca- - Linea 21. — Et posi tsansilttm ejus, etc. Ctim
cii in synodo Romana habita die v Kalendas Augusti mperator Zeno, anno 482, Henolicum, seu uniiivum
Venanlio cos. ideoque anno 484. IIujus synodiRo- jdicium, vel suadente, vei dictante Acaeio emisisset,
manae unicum bodie superesl Jfagiiienlum, parssci- 3tad_Egyptiacaedio3eeseosaniisti.es, monachos, ple-
-licet senlenlia. ab universa synodo prolataain Petrum • lemque Ghristianam direxisset animo. conciliandae
el Acacium. Exslat ea lom. IV ConciL, pag 1075, ntcis, cl procurandse Ecclesiarum unilalis, illud
incipitque, mnttarum transgressionum, etc. Quid in liaxime displicuit, lum Simplicio, lum Felici ej"us
ea reprehenderent Grseci, et qtiitl Romani responde- mccessori, qui paruin religiosum principem ad olfi-
renl, legi potest in crilica Baronii eodem anno. .iuin revocare, et ad fulei iuiiionem aceendefe gra-
Senteniia in Acacium, a synodo Romana lata, .issimis litteris conalns esl. Sed nec ipse, nec Ec-
.missa est per Tuium Ecclesise Romanaedefensorein, iesia edictum illud diseiie damnavit, lum ne Zeno-
 409 - HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. FELIXIII. 410
uis animum exacerbaret, et graviora inde schismata A Ilsec rogo, quse dicta Deusesse voluit per clictsesedi
-.elmala orirentur, quorum diflieilior esset sanatio ; antistitem, vel per mei ofdinis parvitatem, qui uise
tuni quia Zeno synodum Chalcedonensem diserte securitatis intuitu hnjusmodi ideo promenda judica-
non darnnavil, nec hseresim ullam astruxit Heno- vit, ut non lam ejus qualemcunque vicariiim, sed
lico suo, imo damnavil Eiilychianuiu dogma, et praesenlis aposloli velut auclorilale commonitus al-
aliunde privalis litleris ad Romanos pontifices, et tius vias el divinsereverenliae, et bumanae conditionis
' nominatiiii adTelicem III daiis, quartim fragmen- aspiciens (cjuodahsit) non ingratiis existerevidearis
tiim referl Evagrius lib. iu , cap. 20. Chalcedonen- collocatsefelicilatis auclori... Respicead decessores
sem synodum professus' est: « Pro certo babere tuos auguslae memoriae, Marcianum scilicet el Leo-
- debes, inquit Zeno apud Evagrium, et pielalem no- • nem, et lanlorum principnm fidem legiiimus eorum
siram, et supra memoralum sanctissimum Petrum successor amplecti debes illofum in religione con-
ei universas sacrosanclas Ecclesias, sanclissimurii sensum.quorurii debes meirioriaereverentiam. Palatii
Ghaleedoiiense concilium amplecii alque venerari, tui facito scripla recenseri, ei scripta illa diligenter
quod cum fide Nicaeni concilii prorsus consenlil. > investigari, quae"ad apieem summae regrediens po-
Qua ex ejrislola, et ex ipsius Henoiici verbis Nata- teslalis, ad decessorem meum pietas -
lua :pro com-
lis Alexander sseculo v dissert. 18, iilud nullam muni gratulalione direxit, t etc. Felicis papm III
haeresim continere oslendit. Ineo Zeno non aliud epislola secunda.
symbolum admittendum decernit, quam Nicaenum : In litteris pariter ad Acacium scriptistum zelum
approbat 12 sancli Cyrilli capilula. Nestorium et fidei curandae in universa Ecclesia sibi demaudatum,
- Eulychem damnai anathemate. Illud tamen Ecclesia ]j utpote Pelri successori, profitetur; tum ab eo ra-
merilo rejecit, non solum quia laici principes decer- lionem exigit, cur deslatu fldei et in Alexandrina et
. nerede fidenon possunl; sed etiam quiaZeno in eo Orienlali Ecclesia turbaias sibinon renunliaret.juxla
deflniiionem synodi Cbalcedonensis,'eI epistolam S. decessorum suorum monita. « Cujusnam rei causa
Leonis ad Flavianum, summo loiius synodi cohsensu inlersil indica nobis, quod dileclio tua non modo
receptam, et voces ex duabus, et in duabus naluris, tanlis opporlunitatibus indesinenler exortis, verum
quibus Eulychianam haeresim jugularunt, silenlio etiam saepe numero a deeessoribus meis litteris in-
pfemendo, sua oeconoinia condescendit hssreticis, vilata, velut obstihato silentio, nunquam super hanc
qui iilas exsecrabantur. Unde Zenonis nomen post partem aut consulere quidquam voluerit, aul re-
inortem ex sacris diplychis expunctum, quando pax ferre... > Deinde serio monei, ne suspicionem do se
inita est inler Orienlalem Ecclesiam et Romanam dalam, periculi in quo versatur, pertinacia confirmet.
suh Hormisdaepontificalu. « Quapropler instanlius qui te diligimus sincero cba-
Gum S. Felix papa annos 8, menses 11, dies 18 rilatis intuilu, crebro repetilis liorialionibus inci-
sedissel, ut liabent AnaslasiusMs. Golbertinus, varii tamus, ut ipse vicissim postrbsec ea devies, quse te
calalogi, Regino, Maninus Polonus, Luitprandus et ab omni domo Chrisli ostendunt esse disjunclum. »
Herniannus Conlraclus, adccaleslem palriam trans- Prselcr hasce litteras, duos eliam aclus transmiit
iit die vigesima quarta niensis Februarii anni qua- perferendos separatim, ununi quidem ad Zenonem
dringentesimi nonagesinri secundi. Eum posl obilum Augustum, aiierum vero ad Acacium. Evagrius,
Tarsillaevirgini pronepli suse, Gordiani .palris sancli lib III, cap. 18, videtur ulriusque meminisse, et aiii-
Gregorii Magni sorori conspieuum, eam ad regnum plj ciilorum in iis exprcssorum. « In ])riori quidem pc-
coelestevocasse riarrat ipsemet Gregorius houiilia scens ut synodus Cbalcedonensis flrmarelur, el Pe-
58 in Evangel. et lib. iv Dialog., cap. 16. trus (Moggus) tanquam haereticus expelleretur, al-
SOMIER. que Acacius Romam mitlerelur, rationem reddilurus
eorum quae Joannes (Alexandrinus) ei objiciebat. >
Linea 4. — Sttb hujus episcopalu, elc. Gesla Fe- In secundo aulem aclu, ad Acacium direclo, ila per-
_licis in causa Acacii Conslaniinopolilani collegit ex scripsit. « Episcopali diligenlia commonente debue-
. ejusdem epislolis, ul videtur, Biblioihecarius hac ral dileclio tua niorem secula,quid responsiosanche
in sectione. Collegit ac evideniius digessit D. arcbi- memoriae praedecessoris mei per virum cievotum
episcopus Csesariensis Soinier lih. \i, cap. 6 el 7 Uranium snbdiaconum.apud clementissimum prin-
Historiae dogmalica. S.sedis per ea quae sequuniur. cipem, quid apud le .quoque litlerae ipsius in causa
Ex.cap. 6. Statim ac Felix 111Ecclesiae ihronum Alexaiidrin-eEcclesiaeperfecerint, indicare, elcuram,
. conscenclit, cura illius prima impensa fuit in adnii- cujus te non immerito voluit esse participem, cuncto
, nislranda justitia Joannis Alexandrini peliiionibus studio prosperorum signiflcatione moliri ut catholica
el querelis conlra Acacitim Conslantinopolilanum fldes apud Chalcedonensem synodum roborala, et
aposlplicae sedi porreciis. « Cum eiiim libelli a iterum firmata responsis omnium,. qui in eadem re-
Joanne Felici porrecli essenl adyersus Aeacium, ut sederanl, Domini sacerdolum, quam.inopinato rur-
qui illicile Petro (Moggo) comrimnicarel, et alia sus baereticorumpravitasinquietat, communi opere
qusedam gereret contra sacrorura canonum Ieges, inimicis pfopriis. subjacere non permitterelur op-
Felix Vitalem ac Misenum episcopos ad Zenonem pressa. Quod cum diu omittilur, superveniens coepi-
misit. > Evagrius (lib. IH , cap. 18) epistolas ad- D scopus noster Joannes,. fugalus ab baerelicis.perva-
clidit ad eunidem imperatorein, nec nori ad Aca- sorihus sedis Alexandrinse, libellum nobis, quein
cium. Iu dalis ad Zenonem iia praefalur. « Aposloli sancise memorise decessori meo paraverat porri-
Petri veneranda confessio materne instat vocibus, gentlum, quantum ex subjeclis agnosces, ingessit.
el suorum prsecipue lilioruni compellare non desi- Quem inoretn majoris sui beaiae memori_e Athanasii
nens confidentiam luse pietatis, exclamat : Chri- exemplo, et priorum noslrorum, non potuimus re-
sliane prineeps, cur me a curriculocharitatis, quo futare. El ideo lectis subditis, fraler.cbarissime, ad
Ecclesia universalis astriiigitur, permittis incidi ? Iiaec quaepraeposita esse cognoscis apud B. Petrum
cur in me rumpis totius orbis assensum ? Quaeso aposlolum, cui preces in nobis oblatas pervides, et
te, Jili piissime, ul lunica Domini desuper -cou.exta quem ligandi alque solvendi potestatem a.Domino
per lolum, quia in unum eorpus Spirilu sanclo ubi- sumpsisse nori potes difflteri, et in coiivenln fratriim
quercgente individuam fore Chrisli fuguravit Eccle- el coepiscoporum nostrorum respondere festina : ut
siam, nulla paliaris sorte violari, neve cujus inter jn allerutrain partem quod justilia paraveritordi-
ipsos, qui crucifixerunt Salvaloreni, mansit inte- nantes, amotis scandaJis. Ecclesiarum, quas. scindi
grilas, luis videalur esse leiriporibus divisa. vidcmus, reparata concordia, et servala iniegritale
« Nonne meafides est, quam solaui esse unam, et fidei, puris liieiilibus acceptissimas facianius,.placa-
nulla adversitale superandam" Dominus ipso mon- tionis iioslias, quas prqoinni, populo Cbristiano, et
stravil, qui Ecclesiae suaein mea confessione fundatae salute gloriosisslmi imperaloris otferimus., Ad quam
porlas inferi nunquam esse praevaliiuras promisit? renf de collegio nostro fratres, el coepiscopos Vi-
 411 ANASTASn BIBLIOTHECABII ._{-_.
taleni et Misenum, cum quibus illum a latere noslro A mus/moneraUs lamen, ut omnes, qui-catholica. fidei
fidelissinmni nostrum Felicem defensorem S. Ee- • *volunt esse participes, ab illius se communione abs-
clesise liomanae ordinatione direximus. Quibus mo- tineant,i ne, quod absit, simili subjaceaiit ultioni.
ram fieri.non oporlel; ne ad indignationem Domini iQuia non est dubium nonnullos ex monasleriis vesiris
provocandam, quae corrigerida sunl procraslinalio- i
esse deceptos, atque ad inimicos Dei seu sporite seu
nibus convalescanl. » , _ >
necessitate transisse, observandum vobis de laiibus
IVovidenlein Felicis curam elusil legaloruin dcde- boc 1 esse mandamus, ut quisquis cujuslibet loei apud
cus et socordia. In primo ipsorum -adveniu Zenonis .* vos vel sponle se dedit, vel mercede corrujitus, col-
jussu carceri mancipantur, ubi Iriandimentis, prse- legii vestri sit prorsus alienus... illorum vero alitcr
miisque tentaii ut flecterentur; minis vero, alque icausa tractanda est, quos constiterit pcenis graviori-
lcrrore incusso ne Felicis mandala exsequerentttr, l>!is. ut traducerentur, afflictos. Girca quoshuma-
decepli quoque sunt perjuriis Acacii« quibus ci cum niores VQSesse eonvenit,- ut ad celltilas stib dislri-
imperatore promislt integram, praesulis apostolici clione pcenitentias revertanlur, e fidelioribus; lacry--
causa.ni de omhibus esse servandam Romaiia. sedis rnis eorum quod lapsi sunl expielur : donec exeltisis
antistiti:,» ita ut Pelri (Moggi)icommunione.pollulam iniiiiicis, et perversoribus suis, catholica pijrgetur
legalionem, ut Gc.asitis .papa in epistola ad Dard. Ecclesia. > - j
memorat, consentiente Evagrio lib: m. c. 20, et Ex cap. 7. Acacius in jiejora prolapsus post mo-
Brey. Hist. Eulych: redire perfeceril. nita salutaria, et juslas pt~onasinflictas, eosdem ausus
Felk de legalorum pjfacvaricalione cerlior reddi- in Antiochena Ecclesia exercuit, quos iii Alexamlrina
liis. in eorumdem reditu concilium indixit apud g perfecerat. Abusus enim gratia, qua apud imjierato-
~S. Petrum, in quo jttris ordine sefvalo beatisshmts rem pollebat.evicit, ut depositio et exsilium iconlra
pupa Vitalem el 3Iisenum (legatos) ab officio el com- Calendionem patriarcham decerneretur, quasi ma-
munione suspendit, Acaciumque damnavit. (Brevi. jestatis reum, et falso iinputalae conjurationis in
Ilisl. Eulycii. in fine.) - :
principem, eique ut subrogiiretur Peii'us Fnllo. llis
Damnaiionis sententiam ad Acaeium transmisit perceptis Felix aliero concilio Romae celebralo Aca-
per Tulum Romanae Ecclesiau defensorem. Quin cium psrceliit ileralo anailiemate, necnon Pelrnm
ctiam in mandatis dedit, ut edicto publice aifixo Moggum, et datis adZenoneni lilleris monetet man-
htijusmodi ]"udiciumpubliearetur. « Acacius, qui se- dal: « Ifee legat saucla Dei calholica et apostolica
ciindo a nobis admonilus statulorum salubritim ncjn Eeclesia, ul ab ipsa proptei' praedictas causas depo-
destitit esse contemptor. meque in iis creditlit car- silum ad cominunionem non suscipial, sed pef tlivi-
cerizandum : hune Deus ccelilus probata sentenlia nos apices vestrse serenilatis ab Antiochse confiiiio
de sacerdotio fecit exlbrrem. Ergo si quisquis epi- ..propellite. > ,
scopus, clerieus, monachus, laiciis, posl banc deniiii- In synodiea vero epistoJa, quam Romanum conci-
tiaiionem eidem communicaverit, anathema sit Spi- liuiri transmiltit ad clerum et monachos Orieiitales,
rilii sancto exsequente. » , •
edila in|Labbeana' cdllecl.. Concil.j pag. 1124, liacc
. Coinplures alias de' liujiismodi negolio lilleras legiintur : . »
Felix jierscripsit, praesertim ad Zenonem Augustum, « Niuic causa Aiiiiochen.eEcclesise apud-B. Petrum .
atl eleruiu; el piebem Constantinopoliianam, et ad aposlolum collecti rursum dilectionis vcslrie, niore,
monachos ejusdem urbis, eiBitbyniae, quarum ])rse- p qui apud nos semper bblinuit, properaviniuS Iridicare
cipua capila bic delibanda proponinius. ^
quoties intfa Italiam propler tccclesiasticiis causas,
In epislola ad Zenoiiem ait: « Conlfa divinam re- praecipue fidei colliguntur Domini sacerdoles, con-
vcrentiam probabitur B; apdstoli Petri direcla lega- sueludo retinetur, u( successur prassulem sedis apo-
lio tanqiiain in eaptivitate reducla lei<erelur,et char- stolicaj
i ex persona cunclorum tolius Italiae sacerdo-
tis, qiiasbajuiai,violentei~ablatis,ad comniunicandiUn liim juxla sollicitudinem sibl Ecclesiarum bniiiiiim
ha.reiicis, hoc est apocrisiariis Alexandrini Pelri, cohipelentem,- cuneta constituat, quicapui est om-
adversum quem ierat, de cuslodia sit producla..... r.iiim; Domiuo ad Bi Pelrum dicenle : Tu es Pe-
cnm apud barbaras eliam nationes, aique ipsius trttSi etc. Quam vocem sequenles5I8 sancli jPatres
deitalis ignaras, pro exsequendis negoliis vel huina- apud Nicaeam congregati, coufirnialionem reruin,
nis, jure gentium legalionis cujuslibel liabealur atque auctoritatem sanctae Romanaa Ecclesias deiu-
sacrofancla libeiias : quanlo magis ab hnperatore lenmt : quam ulramque usque ad a_ialem iioslrara
lloinano, et Cbrisiiano jnincipe, in rebus praesertiin successiones
i omnes Christi gratia praestante jCiisto-
divinis oportueril intemeralahi servari. > i
diunt... sic aulem Acacius impietateni pcstifera)
t In veslro relinquo deliberationis arbitrio ulriim dainualioiiis
i tetendit, ul eliam dcjeclus insullel, ut
B. aposloli Petri, an Alexandrini Petri cuiquam sit- scissus
i ssevire non desinat; et cum omninoj exlra
cligenda eoniinunio... Puld autem quod pieias tua, corpus habeatuf,- ejus lamen membra dilacefei. Qui
qute etiam suis mavult vinci legibus, qiiam reniti, '
Calendione episbopo sanclo nuper ejecto, Petfum in
coolestibus deboat parere deeretis :.atque ita buma- icjus ininiisit Ecclesiam. Candidus Tiburtinae civitalis
liarum sibi reruin fasiigium libverit esse commis- .episcopus Petro A!exandrin_eEcclesiae pervasori, el
sum, ul tamen ea qua. divina sunt-.perdispensalores B Acacio
_ quondam Ecclesiac Conslantinopolilana., nec-
diviniuis attributos percipienda non ambigat... cer- non i etiam Petro Autiocheno.-ab episcopatus ei Chri-
tum csl enim hoc rebus veslris esse salutare, ut stianorum i numero olim jure et mefito segregaiis,
ciun de causis Dei agilur, et juxta ipsius conslitulum tomnibusque sequacibus eorum sequens aucloritalem
fegiam volunlalfem sacerdolibus Chrisli studeatis scdis i aj.osleliea_ secundum noslrum jtixta Eceiesiaj
subdere, uoh pra_ferre; et sacrosancia pef eorum stalum i calholica cleliberaiione prolatuni, analheina
praesules discere potius, quam docere : Ecclesiaefor- < dicens «ubscripsi. Quadraginia duo episcopi simililer
mam seqiii, non huic humanilus sequenda jura praa- isubscripseruiit:
' >
figerc, neque ejus sanctionibus velle dominari, eui Cum Acacius in scbismate persistens vita raigras-
Deus voluit elemeniiani tuam j.iao devolionis colla Sfel, . ordinatur posteum Flavilas presbylei; qui non
suhmitiere, ne dum mensura coslestis dispensalionis iconsensil- sine RSmano poiitifice inlhronizari : sed
cxceditur, ealur in-cdritumeliam disponentis. » 1
Irdnsmisit synodicani papm Romano Fetici (scribil
In litleris ad cleruiu ct plebem Gonslanlinopoli- Libcratusin
] Breviario cap. 18). Lilieras jjerferendas
tanam ail:«Filio autem nostrb presbytero Saloinohi. icuravit per clericos Constanlinopolitauos associatos
quem Aeacius, ut Jilaceret baereticis, suo privafe ab : legatis monasteriorum ejusdem urbis, qui eon-
putavil gradu, gradum propriiim senteniia vestfa slanies i fuerant in communione Romana; sedis. 1»
i eonservet: vel onmes qui fortea memoralo propulsi, his aulem profitebatur se juxta regulas id perficei'e.
in locis suis, el In noslra communione mariere pro- « Dum scilicel* ad apos.tolicam sedem regulariter
mmlii-t. Qnamvis autcm zekuri veslr__fidei iioveri- riesiinalur, per quam lafgienle Chrislo omnium soli-
 413 HISTORIA DE' VITIS ROM. PONT. — S. GELASIUS. 414
(iaiur dignilas sacerdolum. Quod ipsc dileclionis luse A profluit cunclorum gratia plena poiitificum (epislola
litierae apostolorum suminuiu, petramquc fidei, el 12 Felicis III ad Zen. imp.). Deiiique ad Tbalassium
ccelestis dispensalbfem riiyslerii crodilis sihi clavihus" arcliimaridriiam riionasleiii Conslanlinopolilani ila
B. Petrum apostolum coufilentur. Quod denique ut Felix pronuhtiat:
amplius esseunanimes valeamus, nobiscum dilectio- « Post factas litleras, quas per filios nostros reli-
ueni tiiam ofthodoxae fidei babere velle testatui' giosi propositi viros dilectioni ttiae misinius contra-
' aisersnni. » Fetix vapa III; episiola 15 dd Flavii: iienuas, ne quid minus pro catbolicaa fldei cuslodia
Constanlinop. diligentior cura prospicerel, charitalem tuam duxi-
Ita nempe"confidebat de sincera Flavitae disposi- nnis admonendam, ul eliamsi praestante Deo noslro
lione Felix ex destinatioue legaioruiii, quos noverai nomina damnatoruni, id est Alexandiiiri Petri, et
esse orthodoxos, faius eiimdem acquiescere aposto- infelicisAcacii fuerinl de Ecclesia recilationesublala,
Jica. sedis jhdicio, et juxta ejustiem prdnunliaia inter ul similes perditionis eorum sacerdolii non permjt-
excomiininieatos hahere Acaeium el Moggiim. quo- taiilur praesumere dignitateiii, non jnius lna dilectio,
riini proinde nomina expunxissel c sacris diptychis. • vel congrcgalio quam gubernas Conslantinopolitanae
Vermn ex interrogalionibus legatoriim cnm docu- Ecclesii, vel quicunque.ejus futurus est ponlifcx,
menta hujusmodi consensus iion eliccret, differri excommtinicandum dsse.deceriiat, qtiam ad notiliam
voluit eorumdem admissionem ad communionem sedis apostolica. cuncta feferanlur ; vel ipsius lilteris
opialam, litin iisdem Jitieris ila comniemorat. « Quae qui creatus fuerit episcopus, vel tuae dileciionis allo-
cum noii mediocria videantur indicia," quibus de tiia quiis. Quia sicut pcr pfofessibncm catholicairi sedis
inente nobis procedere votiva .credamus, ad testimo- _ apostolicse formam seculus es, ul te a damnatorum
nium majus accessil, ul filii nostri religidsi monaclii, "B conimuiiionc stispenderes : ita et B. Petri deliebis
recta. fidei confessione pollenles pariter huc venirenl. sequi exemplum, u't quandd ejiis auctoritate relata
Qujbus ulique visis sestimamusnon aliter destinatos, fnerit communio, tunc etiam tuum jioveris.miscen-
iiisi nOminibus damnaioruin, a quorum isti comnm- durii esseconsdrlium. Nec qiiisquam clilecliohi llise
nione distabant, de Constanlinopolitana.Ecclesia jam- oninino persuadeal jam liosirani commuhionem illis
repulsis. Itaque nihil superesse perspeximus, nisi ul partibiiR fuisse_ commissam; cum vidcas res adhuc
hi, qtii dilectionis luse synodica bajiilabant, coinnm- in dtibio coristiiulas, et apud nos de crcato illic pon-
niojiis aposlolicaepanicipalione friierenlur. Sed dum tifice omnia haberi prorsus incerta. Neque cum eo
cilhi ipsis sollieitiiis agereiur, ut (si nialleiit B. Petri posset sociari communio, cu.jus adbuc a nobis iriii- nec
apostoli coininunionem fideli corcle suscipere) re- bonor iirobatur, esse suseeplus, nec fidcs atque
sponderent vel se, vel dilectionem tuain ab-Alexan- tatio comprobata. Exspectel ergo dileclio lua sedis
diini Pelri, Acaciique deinceps recilatione fuluram '. apostolicae jussionem : el sic Ecclesia* Constanii-
modis "omniiiusaiienam : illi nihil sibi tale manda- nopoliianoB sacra se conuininione conjiirigat, si in
liuri fuisse perhibentes, oblatae salubriter gratise participalione B. Peifi et catholicse verilalis deside-
noslrae consentire nolueruiil. Qua eofum mulalione ral permauere. » (Episl. 14 Felicis pap'. III ad Tba-
permoli, cum litterae venientes, vel ipsarerum dispo- lass. arcbimandr.)
sitio aliutl promittere videretur, et relatio prsedicto- Post haec aded evidentia teslimonia, potestne afflf-
rum longe aliter quam sperabatur offerret commu- mari (uli audent nonriulli Neoterici) aliquem, licet a
nionem quidem nostram contristati distulimus : Roinanae Ecclesise commiinione rcscissum, adhuc
qiiam remotis dubielatihus optabauius plenam Catho- Q permanerc iii communione cbrporis Ecclesiu. catbo-
licisiidBi, et lioe quod circa Oftliodoxam fidem con- licae? Qui baec proferre non vercr.tur, vellchfprdeiil
sensum nobiscum se hahere prosisit, at-bitramur diibio cx calholiea Eeclesia, quae est regnum, et fa**-
esse veniuram.,Alioquiii niliil nobis poteiil imputari, myslicuiii .Ghrisli Jesu, efforihafe
miii;v;--_t-f.G*'p*i§
si coniplectenlibus fcedera charilatis B. apostoli IV regnum absque capite, familiam sibsque patre, cor-
tri consoftio. Alexandrini Petri societas prxferalur. pus ahsque aiiima.
Eadem ferme senleritia ad Zenonerii Augustum re-. Fliivitas electioni suasnon fuilsuperslesnisi paucis
scripsii, prdfitenlem in lilteiis ad Felicem datis fidei diebus supra menses tres. Euphemianus oi daius
puritaieni, el Ecclesiae concordiani suorum esse successor cum Felicis iitteras acccpisset; Petii qui-
votoriini suinmam, el poslulanlem procoiiflrmatione dcm Moggi nonien erasit e sacris diplychis; Afcacituu
episcopi Consiantinopolitani a Roimuia. sedis anli- lamen inde amovere noluil. Evag: lib. m, cap. 23.
stite, cum optel inde iiilciri, unde Christo cupiente

' '
LL SANGTUS GELASIUS.
AKKO GnillSTI ft.82, AKASTASIIIBIP; 1, ODdiCMS BEfe. 1G;

74 Gclasius, natione Afcr, ex patrc Valerio, sedit annos quatuor, inenses

ocio, dies novem a. Fuit auleni tcmporibus h Theodorici regis et * Zenonis
Augusli., Huius temporibus inventa est Ecclesia sancti Angeli in Monte Gar-
gano. Hujlis temporibus invooti sunt u Manichaai in urbe Roma, quos exsilio
5 deportari prascepit. Quorum codices anle fords basiljcs. sanctaa' Maria. incendro
concremavit; d Hic sub geslam synodicam revocdvit -Mesenuni - episcopum _ad
communionem , el restituit eiiiii Ecclesiaj suaa sub satisfactidne libelli, et pur-
gatus est recejitus. Hic fuit amator cleri, ct paupemm* el clerum ampliavit. Hic
liberavit a pericuio et fanie civitateoi Roinariam. Hic fecit* constitiitum de
N0TUL2E MARGINALES FABROTTI.
a<i
_*-/., dics 19. c i B, Anastasii imp. Odoacris regis,det Tbeodorici, a coss. Anastasii August. efcRufflni
Paiilum cons. Vide Buron ad ann Domini &9G. Gesta synotisca.
 '
415 ANASTASll BIBLlOTIIECARll 410
10 omni Ecclesia. <*Hujus temporibus iterum venit relatio de" Grageia. eo quod
multa mala et homicidia fierent a Petro et Acacio. Eodem tempore fulgens
Joannes Alexandrinus b venit Romam ad sedem apostolicam.
Ipsis temporibus
*
beatus Gelasius suscepit Joannem, et iterum misit, et damnavit in perpetuum
Acacium , et Petrum , si non pceniterent. Tamen exspectans sedis apostolicaB
15 salisfactionem secundum humanitatem primaa sedis Ecclesiee. Hic dedicavit ba->
silicam sanctae Euph emiee iriartyris in civitate Tiburtina milliario vigesimo ab
urbe Roma. 'Dedicavit autem et basilicam sanctorum Nicandri' et Eleutherii via
Lavicana in fundum Villa pertusac ; et aliam basilicam sanctse Mariae via Lau-
rentina in fundum d Crispini milliaro ab urbe Roma vigesimo. Sub hujus episco-
20 patu clerus crevit. Hic fecit ordinationes duas in urbe Ronta per menses Fe-
bruarii et Decembris, presbytcros triginta duos, diaconos duos, episcopos
per diversa loca numero sexaginta septem. Qui etiam sepultus est iu basilica"
beati Petri apostoli xt Kdlendas Decembris. Hic fecit tractatus et hyirinos.,
sicut beatus; Ambrosius episcopus, et Jibros < adversus Eutychen et Nestorium,
25 qui hodie in bibliotheca, et Ecclesiee archivo reeonditi tenentur, et post obitum ejus
cessavit episcopatus dies octo f.
NOT0I*_EMAllGINALESFABROTTI.
aB docet Petrum, Acacium multo aiiie obiisse. 3*episc calholicus 13. ° B, in villa petrosa. d*fundo.
0 CB, quinque. f CB, seplem.
' ' *
VARLE LEGTIONES. I

Apud Fabrolium ex cod. Freheri. A nuiltas. Hie fecit ordinat 2 in urbe R. per mens Jan
Num 74, lin 2, dies 18; lin 6, AB, sub gesla sy- el Dec; lin 22, Ioea 67; iin* 23, Decemb el cessavit
nodica Mesenum episcopum cum flelu, etc, qui pec- episcop dies 7. 'j
caveral in causa Acbatii el Petri; lin 9, B, periculo . Ex codice Thuano allero. \
faihis; lin 11, B, Acalio, Conslantinopoli; lin seq.,
Alexandr episcojms catholicus, elc, quem beaius Num. 74, lin. 2, dies 18. lin 3, Aug. Hu.j.it. inv.
Gelasius suscepil cum gloria, cui eliain ei sedem siint M. lin. 6 , sub gesla synodica. lin. 14 , sedes
secundani praebuit; lin ead , B, ipsis lemporihus nposlolica. iin. 17, deesl Roma. Iht. 19, ab urbe vi-
fecil synodum, el misit per traclum Orientis, et ite- ces. lin. ult., dies 7.
rum misil, et damnavii in perpcluum Achatitnn et Apud Holslenium et Schelestratium.
Peirum, si non pcenilentes suh. salisfaciione libelli
Num. 74, lin. 2, Flor. et Cass., dies XVIII. F/o-
poslularent pcenileiitiam; lin 23, B, Iiic feeit quin- rent. om. Htijus temporibus... Gafgano. lin. 6, Flor.,
que libros adversus Neslorium el Euiychen, fecit et
hyinnos in niodtim B. Ambrosii. Ilem 2 lib. adversus Hic snggesli synodi sub gesia synodo cum flelu sub
Ariuni. Fecit et Sacramenlorum praefationes el ra- salisfaclione libellum purgatum Mesenum episcopum
tiories canto s.rmone, et epislol fitlei cle limato revocavil, quem Ecclesite suae restiluit, qui pecea-
sennone; lin 26, A, d. 7, B, 18. veral in calusaAcacii. lin. 8, Flor. deesl cleri et lin.
. Ex codice Regio Mazarino el Thuano. 9, Flor. famis. tin. 10, Flor. el Cass. addunl, Con-
slantinopoli, unle Graecia. lin. 12, post sedem aposto-
Num 74, iin 2, dies 17; lin 5, Aug Ilujus tempo- j> licam, Flor. add. : quem dictus bealus Gelasius
ribus invenli s. M. in urbe R., quos in exsilio depor- suscepit cum gloria, cui eiiam secundam sedem
lari jussit (,il/, praecepit) et eorum codices ante fo- praebuil. lpsis teniporibus fecit synodum, et niisit per
res. lin 6/hic sub gesla synodica; liu 7, purgatus tractum Orienlis , et iterum misil, et danmavit
est el receptus; lin 10, relalio deEcclesia Graecias, in perpetuum Acacium, et Peirum, si non poenitcns
eo quod multa mala fierenl, et homicidia a P.; lin sub salisfaclione libelli postularet poenilehliam... Hic
11, eo lempore f. i. Al. episcopus catholicus venil dedicavil basilieam S. Euphemiae, elc. ila eliam
*
R. ad sedem aposl, quem bealus Gelasius benigne Flor. 2, ..... 18, In Villa Perlusa. Fccit autem et
stiscepil. llerum misit praefalus papa, et damuavit alim. Ila Elor. UniZ, in Flor. deest Februarii, elc.
in a_lernum (M, in perpeluuni) Ac. et P.; lin 1-i, si lin. 20, Qute hic habenlur, permenses, etc. in
non poenit. exspectabat enim sedes apostolica satis- Florent. codd. leguntur posl hmc verba ; i Roma
faciionem eorum; lin 16, mil vicesimo ab Urbe. vigesimo. lta enim habenl. llic fecit duos'| libros
Dcdieavit autem el basilicam SS. Nic et Eleuth via adversus Nestofium , et Eutycben : fecit et hym-
Lavic in tefritorio ab Urbe villa perlusa, et al. b.; nos in inotlum B. Ambrosii [Ftor. 2, ilem et
lin 18, in fundo Cr. m. ab Lrbe vicesimo. Hujus duos libros adversus Arinm]; fecit etiam el,sacra-
episcopalus tempore crevit clerus; lin 20, clertts. menlorum praefaiiones, el oiationes cautoSub sermone,
ilic fecit traclatus el. hyninos s. B. Ainbros episc et epislolas fidei dclimalo sermone multas. ' hujus
lib v advers E. et N. qtii h. bibliolhec_e eccl arch episcopatu, etc.
rec ten. Ilem fecitduos libros adversus Arium. Fecit
auiem el Saeramentorum praefationes, et orationes Apud Peniam ex codice Cavensi. i
eaulo sermone. et episiolas fldei delimalo sermone Lin. 2S, qui hodie bibliollieca dicitur cicccl.
417 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S GELASIUS 418
NOTJE VARIORUM,
' Ponlificalem.
A SCHELESTRATE. AP Sic enim ille (apucl Colel. (om. III,
ucas Holslenius in notis ad "Vitam Gelasii luec pag. 264): «Quoniam veroeorum nonnulli (loquilur
Ij;
babel: < De Gelasii papaestudiis, el moribus exslat de 9 quorumdam monasleriis, uhi Fullonis baeresis
egregia nairatio Dionysii Exigui abbalis in prxfa- invaserat)
JI aggressi fuerunt ter sanclum bymniim seu
lione decretalium epistolarum ad Julianum presby- Trisagion dicere, cum illo addilamenio per Pelrum
terum S. Anasiasii in ms. Yaiicano. t cognomenlo Gnapheum, aut. Fullonem cxcogilalo,
c'
qui crucifixus es pro nobis succeusens merito di-
ALTASERRA. ?
vinus senex jussit, ul liunc hymnum ipsi Graeci
—
Linea 3. Hujus temporibus.inventa esi ecclesia canerenl c juxia anliquam catholicre Ecclesiaetradilio-
jsancti Angeli in monte Gargano. Temporibus Gelasii nnem, non autem sccundum dicti Pelri innovalionein ;
iuvenla est crypta S. Michaelis archangelis in nionle qui q Pelrus cum Eulyche eadeni sensit, el bis lyran-
Gargano; unde el ejus memoria singulis annis cele- nico n modo sedem Anliochcnam invasil, alque eccle-
briori fesiivitate colilur. Rem refert Sigeberlus ad siaslicis
si sanclionibus expulsus esl; ilerumqueiertio
annum 488, in epocha anni lapsus, quia Gelasius postlli,seu p Hli tyrannidem in Isauria assumplam
non sedit ante annmn 492. Si imperio Zenonis, imperiali auctoritale eumdem
sub
Linea 5. — Quorum codices ante fores basiiicm ihronum tl nefarie, cum anathemala adversus eum
S. Harim incendio concremavil.Manichaeiurbe pulsi, prolata p soluta non fuissent, lenuit, omnem Orienlem
et eorum libri cremali anie fores basilicae S. Maiiae. conlnrbavii.
c Denique a papa Romano Felice lam
Idem facluni a Symmacho. Anastas. in cjus Viia : propier p prava, alicnaque dogmala, quam propier
« Posl haecomnia B. Symmachus invenitManiclucos j> memoralumn in Trisagio additaineiilum, analheniate
in urhe Roma, quoruin onniia sinmlacra, vel codices percussusp esl. Quocirca jusle, ac pie paier noster
anle fores liasilicae.Constanlinianaeincendio concre- solus s ah illo commentam additionehi repudiabat,
niavit. t Ex conslitiilione' Theodosii libri haereiico- ecclesiasiicam
e sequebatur tradilionein. t A coaevo
rum publice comhureridi, 1. vi de Hmret. Libri etiam il itaque scriplore hsecmonumentis relicla, siculi pro-
improbalae leciionis, jiula magici vel his similes bant b Iriplici analbeinate condemnalum Fulloneni,
corrumpendi sunt, 1. iv, § 1, ff.' Famil. erciscund. ita ii ultimo in hac synodo a Felice analliema diclum
Mathematici conversi lihros puhlice crematos narrat p
posl Ili et Leoutii tyrannorum obiluin.
Augustin. in psalm. LXI: c Ergo isle, nunc quaesitus, Linea 25. — Hic fecit traclaius, et hymnos. Hos
iiivenius, adduclus est: porlat secum codices incen- laudat 1; Gregorius M. (I. m, c. 2) qui in formam ac-
dcndos, per quos fuerai incendendus. t c
commodaliorem disposuiteK Joanne diacono in ejus
Linea 23. —"Hic fecit tractatus el hymnos sicut Yiia: Y t Sed et Gelasianum codicem de missarum
B. Ambroshis episcopus. Traclalus sunl exposiliones solemniiss mulla suhlrahens, pauca converlens, non-
Scriplurae. Augusl. contr. Maximin. lib. i: « Siqui- * nulla n adjiciens.» Dederal ponliflci occasionem Fullo,
dem non tanlum verbis me nudare conalus es a de d quo refert Theodorus Leclor, eum inslituisse
discipulalu eorum, verum eliam et traclalum luum (lib. ( u) « ul sacrtim chrisma in Ecclesia coram
dedisti. » Nemesianus et alii ad Cyprian. epist. 78 : . omnio populo consecraretur, utque invocalio super
< Es enim omnibus liominibus in traclalu major, in .- aaquas die feslo Theopbaniorum iieret sub vesperam.
sermone facundior. t Hinc tractatus est sermo qui ; Item I ut in onmi precatione noinen Deiparae profer-
babelur ad populiim posl leclionem Evangelii inter r
retur. Denique.ut in singulis colleclis symbolum
niissaesolemnia. Ainbr. episl. 35 : * Sequenti die,-C reciiaretur.
r J Cmn itaque potuerit Fullo quaedam
erat aulem Dominica, post lectiones atque tracla- i
inserere in bymnis, quae errori proprio patrocinari
tuni, dimissis caiechumenis, synibolum aliquibus potcrant, j quod egerat in Trisagio, Gelasius voluit
competentibus, in baptisteriis tradebant Jiasilica?.t malo I: occurrere, et missarum solenmia ordinare.
Inde missas agere et tractare sunl diversa. Yictor. - (Quidquid sil de causa instilutionis, Gelasiani codices
Uticens. de persec. Yand. lib. u: «Liberum arbi- ultra u annum 800 erant in usu penes Ecclesias. ln
trium habetis in Ecclesiis veslris missas agere vel Chronico( enim abbaliae Centulens. S. Richerii, ubi
tractare. t Inde traclalores dicti exposilores Scri- sagitur de libris sacrarii sic (1.m, c. 3, apud Ra-
pturae. Augustin. epist. 11 : « Omnes veleres tracla- c
charium Spicil. lom. IV) : « De libris sacrarii, qui
torcs qui nos in Domino pra.cesse.runt, et qui Scri- minislerio
r altaris deserviunl. Missales Gregoriani
pluras sanclas inlerpreiali suut, aut obscura inier- ires t : missalis Gregorianus, et Gelasianus moderriis
prelali sunl, aul manifesla. t Ideiu in psalm. cu : ttemporibus ab Albino ordinalus. Missales Gelasiani
c Yocal per leetorem, vocal per iractatorom.» Idem decem t et novem.»"Yide Bonani, Rerum lilurs. cap.
de lempore serm. 220 : « Dicil illud de ore suo tra- _25, § 10.
ctator, aut disputator episcopus. > Idem in Joan. cap. BINI ET LABBEI.
22: « Remotis omnibus' lectionibus, et paginis, et
voce Iectoris, et tractaloris. > Hymni sunt carmina Linea 2. — Theodorici regis. Quantumvis Arianus
in laudem Dei quae canuniur iu Ecclesia. Gelasius essel < Theodoricus, calholicos tainen gralos habebat,
hymnos coinposuit exemplo Ainbrosii. ( nou lanium de episeopis calholicis, verum-etiam
et
de ipsa sede aposlolica benc merilus fuil. Scfibunt
REtNCINI. [ eo Tbeodoretus, Nicephorus, Zonaras, Cedrenus,
de
—
Linea 10. Hujus temporibus. Qua? hic inserun- i alii, quod cuidam catholico sui gralia ad Arianos
et
tur de Joanne Alexandrino, Mongo, et Acacio, per- i
transeunti caput resecuerit dicens: « Si Deo fidem
lineni ad gesta Simplicii, vel Felicis, et ab inscio col- sinceram
i non servasii, quomodo mihi, qui honio sum,
leciore additiones lumuliuaria. inserunlur inier Ge- < conscientiam sanam praeslabis?»
lasii gesta. Quod praeter adducla probanl nolaelem- Linea 2 el 5. — Zenonis Augusti. Errat Anastasius
poris; Gelasius eligitur ponlifex anno 492. Acacius auctor i libri Pontificalis. Consiat enini Marcellini
obierat auno 488; Mongus anno 490. Unde cerio- iCassiodori in Clironico Evagrii, Cedreni, aliorum-
conslai addiliones sicuii perperam Gelasii geslis- < que scriplorum auclorilale Zenonem iuiperatorem
assutas esse, ita certius resliluendas Simplicio et i
sub consulaiu Olybrii, anno Domini 491, qui fuit
Felici. Felicis papae nonus , morbo comiliali arreptum",
Pro coronide, et diclorum confirmalione audien- adeo ut videretur mortuus, vivenieiiique adbuc se-
dus Cyrillus Scytopolitanus in Yila S. Sabae, qur pultum fuisse, atque simulatae pielalis, et religionis -
iiilegram lucluose de Fullone bistoriam memorat, et mercedem, suo merilo, jusla Dei vindicla relulisse.
secundum invasionem, et novum bocce edilum in Hormisda pontifex liujus noinen, jam plurimis annis
>
ipsum auatbema per Fclicem III, quo pondus ad- ;. tJefuncii, ex albo caiholicorum impcratorum per
ditur ad observationes iactas, el illuslranduni libruni ~? •Justinum jmperalorem expungi curavit, ac deman-
419 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 420
davit; non ut moiiuum danniaret, sed ut declararel A diem adimant huic summae, alii dierum decadem;
haerelicum.sinp poenitentia defunctum alienum esse unde colligitiir e vila migratio relerenda ad diem
ei indigiuim illo consortio communicationis catho- 19 Novembris. Ita signatum a Beila el Usuardo.
liere.qua certis quibusdani ritibus praescriptis Ee- Biduo post, neinpe xi Kal. Decembiis, dcppsilum
clesia'catholica cum mortuis communicare solet. fuisse in basilica S. Pelri scribit Anastasius : quam
(Baron. ariho Doin. 491, n. 2 el spqq.) eliam diem ej'us memoria obtiriei in vettislissimo ca-
Linea'25 et 24.— Hic fecit trdclaius, el-libros- nonicorum Lucensiuin Martyrologio Hieronymiano
adversus Euiychen et Neslorium. Hoc grande, el per Florentiniuin ediio j)ag. 1055. Kal. Decembris
praeclaruin volumen' fuisse testalur Gennadiiis de G-elasii papse, uti nuric in Baroni Mariyrologio Ro-
Scriptor. eccles. cap. 14, his yerbis : « Gelasius ur- mano. Palriarchales basilicae urbis Rqniae, objncur-
bis Roriiaeepiscopus scripsii adversus Eulycbem et sum fesli Praesenlationis Deiparae .eodem .lie 21
Nestorium grande et praeelarum volumen, et ira- Novemhris, S. Gelasii papae memoriam recohint die
ctatus diversarum scripturarum, et sacramenlorum 26, .quae octava est migralionis ejusdem adDomi-
limalo sermone, t etc. Unde patel quod libelhis iste num.
de duabus naturis contra Eutycheierii el Kestorium liOTMHISTOIilC^E.
in bibliotheca SS. Patrum exstaiis, sicqpe inci-
piens : Necessarinm quoque fuil, etc. Gelasio Ro- Linca 9. — Hic fecil cqnstitutum de omniEcclesia.
Jnano pontilici aitribui non possil; siquidem par- Inler coiisliluia GeJasii, -quaa universam l_eclesiain
vuiri durilaxat opusculiim sil, unius libri periodo respiciuni, eminct illud a tol scriploribus celebra-
lerminaium. Tum quia auctor allegali qpusculi Eu- g tum, de canone scilicet librorum sacra-'Scriptui*ae,
sebii Caesariensis scripta plurhiium commendat, quijm in synodo Romana cum septuaginta ejilscopis
quac'Gelasius pontifex in actis concilii Romani inter ex decessorum traditione confirmavil. Conlirmavit,
apoerypha reeerisuit. Tum etiam quis plurima Grae- inquam, non procudil primus. Nain ad Clemenlis
corum Patrum , Lalinorum panca, vel nulla lesti- primi sectionem, in nolis bistoricis oslendimus, ab
nionia jiroducat; adeqque Graeciispotius, quam La- ipso nascen,lis Ecclesiae primordio censum divinarum
linusseriplor esse videatur. Cum enijn adduxisset Scripturarlim ila Ihisse concreiJUiiin Jinic sancioe
quindecini Patres Gr_ecos, duos laiitum Lalincss Romanoe Ecclesiae caeterarum matri ac riiaijistra.,
Ambrosiiiin, el Daniasium profert, Cypriano, Hila- ex quo fuerat Petri sedes effecta, ut binc auctora-
rio, Hieronymo, Augtistino, Innocentio, Leone. menlum, ac vcluti signaculum expeterelur verbj
Prosperoj similibusque aliis omissis, quos sibi no- Dei in utroque Testamehlo perscripti': quemadmo-
tissimos "Gelasius poulifex niinquam pmisissel. Ba- dum ex beato Auguslino demonslravimus in libro
ronius post Idngam hujus rei inuagation.em soler- contra epistolarii Mauich__icapitibus 4 et S relatis.
tissime inler omnes alios cqncliidil, hujjis libelli De Canoncm igitur Scrijnurarum divinartim a Petri suc-
duabus Naturis conlra Eulychelem, ef Aclorum Ni- cessoribus constantei curalum exemplp Clemeiilis,
cmni contiiii, quae iom. II Conc. exslani. unum ei ver__Jeclioni restilutum jubente Damaso ,per Hie-
emndemque esse auctorem ; ttuii quod utrobique ronymum, quod Gelasius iieralo recensucril nemo
fateaiur seiilrumque opus conscripsisse; lum etiam miretur : hujus enim iemporibus (ut in hoc nur.i.
quod Eusebiiim Csesariensem plurimum commendet, meniinit Bibliolhecarius vers. 4) invenli sunl Mani-
et a suspicione Arianisini 'planeCxiniat, ut cx ulrius- y. chmi in urbe Roma. llanichaeoruni vero Jjae.resisYe-
- - -ti
quc praefalione apparet. teris "Teslamenti cpniplures lihros rejiciebal, praj-
BLANGHINI .sertim propbelas, uti ex Patribus liquet, praecipiic
yero ex Augtislin,o, blim ^eorunidem sectario, sed
NOT_E CHROSOLOGIC/E. posl conversionem prqfligalore. Qpponenda| igiiur
Anaslasio et Rufo coss. (id est Chrisli 492) Felici eral impiaeblasj)henii;e"jiiegantiumScrip.turas tradila
successisse*Gelasium testalur Yictor episccpus Tu- Ecclesiae veritas, et elavis scienliae ad easdem pro-
noneiisis, auclor ferme aeqiialis, iri Chronico. licet rnendas ei iiilerpreiandas. Proniere autem Scriptu-
Marcellinus conies ia suo posi. bienhium differat, ad rarnm can.onem iani eral paratum Ecclesiae jRoina-
consulaium scilicet Aslerii et Praesidii. Yerum Siac na3, quain sua paridere saiictuaria, niarlyrum cry-
in cliroriologia pontiflcia Jfidenduni esse Tunonensi ptas, lituloruin, et basilicarum .parietes, absides,
episcop'6 de suo palriarcha' Occidenlali e proximo ornamenla : in quibus oinnibus universi libri Yete-
scrilieuli, potius quam Marcellino laico viro et Gon- ris ac Noyi Teslamen.i,jio'n.secus acin bibliothecis,
slaiiiiiiopoli agenti, cum loco, lum selate paulo rc- el in archivis agno^scendi fidelibus proporiiintur;
lnoliori.'bslendunt ea quae de Felicis epocha supra imo paientius in saeris aedibus, quam scriiiiis, et
prolulimus testinionia coriicnm et catalogorum. bibliolhecis inanifeslanmr : ciiin el illi qui nesciunt
Quin etiani res ipsse ostendunl in litteris Gelasii ex- liiieras, et idcirco a scriniis et bibliothecis edoceil
positae. Octava ij)sius epislola ad Anastasium impe- lninime possunt, conspeclu bistoriarum atque ima-
' ratorem seribitur, nondum professum se Eiitycbia- ginurn, e sacris lilieris desuinplarnm ad ornauda
nnm liaifeiicum, et Acephalorum sectae anlesigna- ' (idelium sepulcra, et martyrum cryp.las flagrante
num (uti nempe observat iri notis Biniusanlcannum " aeslu perseculionum, posl reddiiam vero Ecclesiaj
494). In liac .epistola se purgat Gelasius, qtiod ad pacem ad ipsos quoque litulos el basilicas decoran-
cumdem prihcipem non decleril lilteras per lcgatos das, conslituanl canonem Scripiurarum divinilus
Theodori regis, illuc profec.ps, ei,in Urbem reversos inspiratarum ante oculos spectatorum. '
eirca iinem anni .495. Quare cuni legali discederenl, - . . Lqcus a me requirit ut indicem .brevissime "sele-
Romanae EccJesiae regimen jairi usnebat. Septima ctum quippiam e singulis ulriusque Testamenti li-
vero episloJa, quae data est aGelasio Kal. Npveinhris hris, et dedicatiim veJ-in sanctorum martyruin cce-
Albino consnle, J_oe.es.,eodem anno'495, aii oinncs meteriis, vel insacrisiBdibusprimorum litiilorum ae
episcopos'pei Picenum, manifesie probat, anie con7 basilicarum ab ipsa aetaie apostolica ante pontiiica-
sulaiiim Asierii ejusdem poritificalus exordia esse tum Gelasji : ila ut cupienli.tradere canonenrisacro-
pbiieiicla, iiempe cum Yic,to*>e Turionens.i .aniio 492, rum bibliorum salis sil intendere digitum in iis.c
quo cum clecesserit S. Felix IU' die 2l- Februarii*, pretiosa moniimeiiia quinque priorum saceuloruin
qua colilur, et vacaveril sedes juxta,Bibliothecar,ium au'ae Chrislianae, quae Roinana Ecclesia pra_servat.
dies quinque; "consequitui'j E.alenclis Martii, quae _ Unica Liberii basilica in Xysti Tertii nnisivis,
eotlem aiino iiici.dunt in diein Dominicani, ordinatum uii ante yidimus in dissertatione altera ad no-
Juisse ejiiscopum RbnLianumGelasium. Uuic ti;ibuitur tas adjccta, ostendit seriem gestorum, lum in
sedes aniiorum quatiiorj iriensiuin oclo, dieriim de- Peiilaleucho Moysi, tuiii in libris -Josue ac Judi-
ccm ct riovem, in aliquoj exeniplarJbus Anasiasii, iii cum enarralorum. •Unus sarcophagus Jii)iii'|J3assi,
cafalogo Cavcnsi, in uno ,ex Colbertinis, Jicet alii siguatus consulalu Eusebii ct Ilypaiii, neiiipc asico
 '
421 HISTORiA DE VITIS ROM. PONT. — S. GELASWS. 422
a_ra. Ghrlslianae 5S9 in basilictc Yalicanae cryplis A titam; in pugilluri Jcrcmiae vers. 58 : Hic Deus no-*
conslilulus ante coufessionem sanctorum apostolo- ster, et non hnpulabitur alhis ex cap. 5. Barucli; isi
rum, ostendil nobis ex Genesi lapsum primorum voluiiiineI.abacuc(cujiisnomenIegilurGraecis liiteris
pare.uiuin, et Abrahami sacrifieium; 'ex ;
Jobo, ex incisumABBAiioTM)insculplusestversiculus 3capilis
Dar.ielc, aliisque divinae Scriplurae libris selecla do- 3 : Deus a Libano veniet, el' sanctus de monle ; in
cumeiua.' Iii basilica S. Pauli via Osiiensi, a S. Leonc manibus Isaiie versic. 14 capijtlsseplimi : Ecce virgo,
Magno'musivis, piclufis, et historiis decorala, ex- ".etc. Praefert Sophonias exspectationcm resurrectio-
plicarilur oracula sacrorum bibliorum a Geriesi ad nisex commale 8, cap. 3; Jonas spbin ccelestis auxi-
Apocalypsim. Propiiet__ enumeranliir in supremo Jii ex versiculo 5 caj». 2, et hujusmqdi meihodus
parielum fasligio eorinnque nomiha Osee, elc, peda- < observalur in caeieris. In diaconia omuiiim principc
Jibus litleris sub ipsoruin imaginibus exptimunlur. !S. Marlae in via lata, ubi veius traditio esl Paulum
Quareelin valvis aeneissaeculoundecimo j.ro cadem apostolnm cum Luea eyangelista catechesim ha-
basilica conslruclis tam majores qnos vocanl,' quam buisse, et Lucam scripsisse Acla apqstoloruni, con-
minoresrecensenjur; uti constat ex lilleris supersti- ispiciuntur jJroplietarum imagines cum suis picjuris
libus complurium ex ntroque niuriero ibideniadhuc anliquissimis coloralae; quemadmodtim el in hyjio-
:
spectandis, nenipeBAPOTS, Baruch, qtii adjtingitur geo sub prcsbylerio diaconiae S. Nicolai in carccrc
Jsremiae; IEZEXIHA-Jezecliiel;AANIHA i)'aniel;imtA Tulliano. Alias complures cosmeleriorum picluras
Joel; ABAJASAjidias"; lAjsACJonas; NATMNaiiin"; praatermitlo, videndas apud Aringhium in lloma
ABBAKOYM" Abbacuin (ubi advertendum est rionien subterranea, unde inieger Seripturarum sacraruui
Habacuc scripium esse uti in exemplarihus Graecis T>canon colligi potest, ab ipsis martyribns' et confcs-
A§§«XOU>J. Abbacum;) £0§ONIACSophonias; ZAXA- soribus Chris.i, necnon a-decessoiibus Gelasii ador»
PIAC Zacharias. Rcliquorum imagines ac iiomina natus.
exciderunt. Inde autem nios propagatus el retentus Nec minori studio proximae post saeculum Gelasii
per sequentes aelates eprumdern propbetarum iina- aetaies in Romanis tilulis sacram h_3reditatem divi-
gines,nomina, a.iquandqeiiahisenteiitiasdepingendi, narum litlerafum persuos presbyieros diligenter cu-
et insculpendi, tum in Basiliearum portis, tum in ti- rarnnl. Unus sil instar oinnium* titulus
' saiicti Cle-
lulorum, diaconiarum et baptisieriorum absidihns, meiitis : eujus aram principem dum baeescribimiis
ac parieiibus, yasis el ornamentis. In aeneis yalyis cuni instaurarel magniflceniiuseniinent. ac reverend.
basilicae ejusderii Paulinae Constaminbiioli elaboratis D. Aniiibal card. Albanus S. R."E. camerarius rele-
undecimo sseculo aerae Ghristiana., quas edidit saepe gens riiagni palrtii sui Clementis XI vesligia in ea-
laudalus praesul Joan. CiampiiHis vet. Monini. ioin. dem ;ede sacra excolenda, mafmor illud omni auro
I, cap. 4, alii qaoque j.rophcl*~2 incisi sunt, qnornm alque argenlo pretiosius invenil, autiqiiilus convcr-
gcstain libris Regum etParalipomenon recenseniur, sum in fronlem altaris : in quo legitur" studitun Grc»
neinpe Elias num."55 et Elisaeus )Him.'44;"alioriim gorii ejusdem tiluli presbyteii cardinalis suh sancto
ycro eliam oracula in yoluminibus exprimiinlur : pontiflce ZacharJa, utriiisqiie Teslamenii librisintra
ul in yolumine Prophetae David num. 35. Yersiculus bibliotliecarii, aut sacrariuiu sui tituli dedicandis,
ex Psalmo XLiy: Audi, Fiiia, et videet inclina aurem bac epigrapbe comprobatum :
ISRAELITICVS DO OFFEREBAT POPYLYS RYIW '
ALIYS QYIDEM AYRVMALIVS NAMQVE'ARGENTVM
QYIDAMJGOQVEMS QVIDAM YERO PILOS JCAPRARVM
INFELiX AVTEM EGO GREGORIVS 'PRIMVS PBR ALMJE
SEDIS APOSTOLICiE HViVSQVE TITVLI GERENS
CVBAM AC BEAXI SVPREMVS CLIENS CLEMENTIS
OFFERO DE TVISJLEC_TIBI XRE THESAYRIS
TEMPORIBYS SC1SS_ZACCHARI_SPR_SSVLIS SVMMI
PER MARTVREM ET SCM PARVA MVNVSCVLATVVM
CLEMEN-fEM-CVIVS MERITIS MEREAR DELICTIS CARERE
ATQYE AD BEATAM .ETERNAM INGREDI VITAM
AISTI QYANTVMHABES REGNVM'VALET CAELORYM
SVSCIPE -rios am VELVT MINVTA VIDV/E QVJ_SO
VETERIS NOYIQVE TESTAMENTORYMDENIQVE LIBROS
OCTATEVCHVMREGVM
" ' PSALTERIYM AC PROPHETARVM
SALOMONEMESDRAM STORIARVM ILLICO PLE;-;OS
BEftUIHE STLLABARVM LECTORSEQV_*NTIAM- nARUM.
Postremus versus hujusce inscriplionis indicat, Q moris superficie non mscripla. ,Ipse prctiosi bujus
aliam labulam marmoream a Gregorio preshytero monumenli sequissimus aesliinatorin illuslrem lociim
non longe ab hac priorr dissilam fuisse collocalam, medianae navis ejusdem lituli translulit lapidem, et
in qua incidi curaverat>ersus qui consequeiianiur. ornatum magnifico limho et coronide Jectissimis e
Vix euim alilerpossuriius interpretari postrema illa marnioribus eleganter compacta nobis ac.posteris
verba, quae minuliori cbaraclere insculpta sunt in lucuienter specianiium propostiii. Illustr. ac rev.
calce illius labulae, ttbi leclor jubelur inquirere con- praesul Justus Fontaninus archiepiscopus Ancyranus
seculionem sentenlia. praecedentis.-Lecior, requircse- tritiuo post repertum lapidem n.iulit inte.r aidenda
quenliam harum sytlabarum. Dolendum esi fuisse ad siuini erudiiissimum commentarium Disci „Ch,ri-
deperditam consequentem illain pariem donalionis, sli-ani eamdem inscriplionem : qjuam lucuhralione
ubi Gregorius enumerassecredendus est post libros doclissima pari celeritate adornavjt a.dm. rev. Paier
Veteils Teslamenli, omnes qui peiiinenl adNovum, deVitriaco dum T. Flavii Clejnenlis Chrisli maiiy-
adeoque integruni canonem sacr« Scripturae; si - ris et viri consnlaris lumulum -illus.traret. Posl iihe-
utrius.que Testamenti complcuini exemplar tilulo rem tantortim vironmi messein supeiesi uobis spi-
suo largilusest, ut in propenultimo versu significat; cilegium non negligendum, qnod~colligamus ,cx cnu-
vel alia donaria cum snperius enumeralis libris meralione saerorum codicum in liacepigraphe eniin-
oblata. liaionim; licet id jilenius prsestiterimus in epistola
Jure optimo eminentissimus cardinalis Albanus ad emiiient. ac rev. card. Albanum ejiisd.era l.ilula-
bujusmodi lapide inde remoio exposuit ocnlis rem.
oninium epigTaphen-.Gregorii,a sirucloribus rudioris A Exprimilur ibi series librorum Veteris -Teslamenii"
ielaiisimprudenter occultatam, cbnversis conlra al- liebraico canoni respondens, .duni enumeral priino
taris ceulruui iilteris, et obversa speclatoribus mar- Ofiaieuchum, dcinde libros Regum, tcrtio Psallc-
 '
m ANASTASIIBIBLIOTHECARI. 424
riiim, quarto Prophetas, poslmodum Salomonem, A iransferendo sacro corpori T. Flavii Clemenlis
lum Esdram, denique libros Historiarum. Yenerabi- Christi martyris, eamdein Ecclesiam titularem ma-
lis memoiiaecardinalis Tliomasius non minus pie- gniflcenler ornari, el nilidissimam undequaque
tatis quam erudilioius ecclesiasiicaemerito Romanae reddi curavil, ipsumque paviinenlum marmoribiis
Ecclesiae adhibendus ad preliosa sua monunienla lessellato opere inlermistis anle annos circiler trc-
decoranda, ex Cassiodori libro divinartimlnstitutio- c.enlos constructum diligentissimeperpoliri manda-
liumdocet, ad quinlum saeculum(nempe Gelasianum verat, opportune conligit ut, dum observarem inler
de quo nunc agimus) esse liunc Ecclesiie Christianae coihplura veterum inscriplionum fragmenia in lm-
morem polissime referendum, qui perlinel ad sacro- jttsmodi opus tunc praefecta el apiata, recognoverim
ruin Bihliorum ediiionem juxla Interpretes septua- fragmenlum alierius tabula. marmoreae , in qua
ginia, et S. Hieronymi veleris lilnlos. Ila vero or- Gregorius presbyier recensebat libros a se donatos
dilur ab Oclaleucho card. Thoniasius, non secus ac huic litulo : iu quo pauca quideni verba legunlur
iste Gregorius SJ Clemenlis preshyter in sua epi- (cmn segmentum sit quadralum palmari niinus);
grapbe. sed pauca illa verba sulBciunt ad indicandum fuisse
«_De Octaleuchi, inquil, id esl oclo voluminnm hanc labulam mannoream porlionem secundae il-
Geneseos, Exodi, Levilici, Numerorum, Denterono- lius, quam poslremus versus pripris indicahat con-
mii, Josue, Judicum, alqtie Rulli lilulis ita scrihit sequi per illud monilum : Require syllabarum leclor
Cassiodorus lib. de Inst. div. Lil.cap. i : J Utlexlus sequeniiam haruin. Lilterae iii hoc frusto incisae
memorati Octaleuclii quodam nobis compendio pan- ita legunlur dispositae:
dereiur, in principio librorum de universa serie le- rj
ciionis lilulos ei credidiinus iinpriinendos, a majo-
ribus noslris ordine currente descriptos, i>ctc. Tum
sequilur :
« De litulislibrorum Regum el Paralipomenon ila
loquitur idem Cassiodorus, ut Regum quidem vete-
res habuisse lilulos videantur, dum libris Paralipo-
menon novos se addidisse dicat, t elc. Earumdem litterarum flgura, et magniludo, nec-
Terlium codicem Prophetarum, quarlum Psalterii non iniervalla, seu dislanliae versuum inferiorum a
recensel Cassiodorns. Gregorius vero noster, eadem superiorihus respondeiilplaneepigraphi labulae prae-
divisione in titulis codicum retenta, praefert in serie cedenlis in altari reperue: ita ut dubitari vix possit
Psalterium Prophelis, juxta ordincm scilicet lempo- esse portionem secutidae illius, in qua sequenliam
ris, quem servat Gjaeca edilio Septuaginta in velu- syllabarum Gregorius preshyler requirendaiii esse
slissimo codice Yalicano Sixlinae editionis, licet monebat. Ciim LIBRVm meiiioret, et saCRAMEula-
Hebraeorum Biblia Psalmos et Agiographos, quos riiim; opinor et in priori versu AuguSTini AMBro-
dicunt,* Jibros poslponant Projjheiis. Quinlum co- sii, aliorumque Palruin scripta percenseri, ab ijiso
dicem Cassiodorus haliet Sulomonem; perinde ac Gregorio una cum libris ulriiisque Tesiamenli do-
Gregorius iste presbyler S. Clementis : in quo com- nala lmic litulo ad usum cleri. Paris exempli est
pleclilur (ulobservat card.Thoniasius) quinque libros, marmorea illa et celebris labula, olim diaconia.
Proverbiorum seilicel, Ecclesiastis, Cantici cantico- s, nunc basilicte S. Mariae in i^osmedim, a ven. mem.
rum, Sapienlim, et Ecclesiasiici. In sexlum Codicem Rom. card. Thomasio producta in app.endice ad veleres
congeril libros octo Agiographorum noniine et hislo- Ecclesiaelibros responsorialesct anliphonaiios
ricorum niixlum expressos, nempe Job, Tobim, Es- pag. 448, el cum erudilis notis recusa a Y. C. Joan.
Maria Grescembeni ejusdem archipreshytero in
ther, Judilh, Esdrm duos, el loiidem Machabmorum. historia
praediclaebasilicae,pag 82. In ea siquidem
Qtii respondent nuniero et ordini velustissimi codi- tahula Teubaldus
cis Alexandrini quem vocant Theclae, si prinium ex- donat Ecclesiae S. Yalentini fun-
cipias nenipe Job, quem codex ille Alexandrinus libros dos, nempe domum, cellam, vineam, et praeterea
Psalmis adjungil, et praeponit lilnis Salomonis, ad usum cleri ibidem inserviqiuis, nempe
addilo eliam anle Psalterium, teriio et quartoMa-- MISSALEM.I. ANTIFONARIA.II. UNV. DIVRNT.
cbab__oi'um. Gregorius preshyler Esdrum et. Sioria- ALIVQ. NOCTVRNIOFFICII FERIALES. II. LI-
rum vocabulo coinpendiosius enuniiathisloricos illos BRYM. GENESEOS CV_1ST0R11S CANONICIS.
siinul et Agiographos cum Esdraftcanonicis coptila- PASSIONAR1Y_DIALOGY SCINTILLARIO. BINA-
los; nam Job cum Psalterio ulpole ad classem RIA. U. LIBRV EX MORALIB.Post libros recen-
nielricorum librorum periinenlem una cum Prover- set vasa sacra,
hiis, I_cclesiasle, el Canlicis ponuni S. Cyrillus Hie- lum ctim calamo nempe n calicem argenleum exaura-
el sua patena, thurihulum argen-
rosolymilanus, el S. Gregorius Nazianzenus; ut teum » 1, eic. Donalio htec Teubaldi
observant Ferrandus summ. Bibl. lib. i, cap. ult., incidit manualem
in annuni aerae Christianae die qua
aliique agenles de Canone Scripturarum. Macha- sacrabatur Ecclesia ila enunliala : 902,
haeorum denique libri duo claudunl censum Jtisiori-
corum, adeoque nomine generis scu classis isiius, D. Temporeponliticis nonisummiqueJoannis
seu storiarum vocabulo signilicalae: in qua jiropterea Est sacrata die supremoiiaecauinNovemhri i
labula videmus colleclum canonem Yeleris Testa- Dumquinta elabeuleinJndictiocurrerel annuin.
i
nienti, pro mofe sepluaginta Interprelum editionis in Curabanligilur Ecclesia.Romansepresbyleri lilulares
easdem classes , et seriem distribulum. Per haec et diacouiarum aliarumque ajdium sacrarunipi'3_po-
igilurilluslria documenlain RomanaeEcclesiaelilulis, siti, ut una cum divinaeScripiuraeexemplaribus casti-
hasilicis, ccemeleriis passimdedicala exantiquissiinis gate iransciiplisetiam liiurgicilibri,Rilua!cs,pontili-_
saeculis vigel in nostris altaribus, musivis, marmo- cales, necnoii SS.Palrum opera jirobala juxla calalo-
rlbus, non secus ac in bibliothecis el archivis, ge- gum etdecrelum Gelasiiin earumdem ecclesiarum ar-
nuinus canon sacrarum Scriplurarum ab apostolica > chivis el bibliotliecisreconderentur. Itlcirco quemad-
aeiale collectus (ut supra vidimus in notis ad Cle- modum Grcgorius jiresbyler subZacbaria OclavoChri-
menlem et per manus ' tradilus coniinenli cura sli sa>culoin lilulum S. Clemenlisinlulit ulriusque
ppnlificiim Romaiiorum, qualem in Gelasio pro- Teslamenli libros , el sacrameiilarium , aliosque .
bat concilium Romanum, sub ipso celebralum, et codiccs Rituales, neenon opera SS. Patruni : iia
consiilulum illud de Ecclesia quod enunliat Riblio- Teobaldus annis 80 posl Zaeharia. sedem largilus esl
tltecarius. EcclesJaeS. Yalentini libros Geneseos, et hisioriales
' Dum haecsubdenda
praeloclialcographusjam para- canonicos, lum riluales et lilurgicos, tum S. Grego-
ret hac die x Kal.Julias, qua emiiienl el rev. dom. rii Dialogoset Moralium libros, in praetlictis insci i-
car-din.Albanus S. R. E. camerarius iti craslinum lionibus expressos.
 425 HISTORIA DE YITIS ROM. PONt. — S. GELASIUS. , 426
Nec segniores fuerunt illustres viri aelatis Gela- A singulos Scripturae divinaelibros cognoscere, vjdebit
sianae in ditandis saera hujusiiiodi lilleraria supel- expressum Heplalcuchum in musivis basilicae Libe-
leclile ecclesiis Urbi proximis, ulimanifestum fitex' rianae a. S. Xyslo III conslruclis; lihros Regum et
. charta, Tiburlini arcbivi, quae dicitur Gornuliana; Paralipomenoi) recognoscel in hisloriis Davidenr
rion seihela viris clarissimis-edita, scilicet- primo a - exhibeniibus funditorem in pictura cubiculi ter.lii
Suaresio Romae,deinde a Mabillonio Parisiis in Rei coemel.Callisti lab. r, n*.5 ;.Eliaealque.TSlisciiilsculptis
diplomalicaelibrovi, qiiam caeleris praeponit, utpote sarcophago -ccemelerii Valicani-, pag. 50S, apud
aniiquissiniam el signalam die xv Kal. Maidrttm Ariiighium Roniaesuhterr. lih u, c".10; Jobi. historiam
domnoLeone PP. auguslo quarlum el Probiano V; C. in sarcopbago Jttnii Bassi in crypljs Valicanis re-
coss nempe CI)risli_a*rino4'7I.Jn eacharla donationis pertb, et ibidem ad Confessionem SS, Apostoloruni
Fl. Valia. Q. Theo'dosiusV. C. elJul. comes etma- conslituto, alifsque pluribus iu Aririgbio occurren-
gisier ulriusque miliiim largilui fundos Ecclesia* tibus monumentis; .prophelas J\Iajores. ac Minores
Cormtliarim, el sacram supelleclilem, vasa,-vc- rccognoscel depicios in Basilica S. Pauii, aliisque
stes, demum ei sacros codices nempe Evangelia lilulis, diaconiis. ac ccemeteriis .supra iudicatis;
iv, Aposlolum, Psalterium, el Comilem. Exemplum Tobice bisloriam el piscem in iiiclura coemelerii
chariae illius cudendum ieufavi inter Pfolegomc- Callis.iiab scilicet leiiia cubicuii lcrtii nunfll, ubi
na. Llmiiium ianien sludiosissinie Romana* exem- el Jopas propheta siib cucurbila dormieus depiclus
pla ista el Gelasiidecrela seclaius est in" dilanda est; sculplus vero in pluribus-sarcophagis passini
*a_deealhedrali S. Veronensis Ecclesiae, venerabilis occurril. et voratus a^celo. et ad lillus- icjeclus, et
fnatristiiulo mihi perpeiuo colendae";sacrorum c"o--Qredivi\us. Ezechielis coucio ad resurgenles pariler
diciim copiam celebcrrimus-ille Pacilicus archidia- «bservaiur in. anaglypho -Vaticano apiid Aringhium
conus, qui 'duceniis-octodecim a se-conlextis Jibris. tom I, pag. 527. Daniel orans inler leones frequens
el glossa Veferis ac Novi Teslamcnti bibiiothecam occurrit, ut in sarcophago._Junii Bassi in cryptis
insiruxisse legiiur in Epigraphe scjiulcrali posila sub Yalicanis ; tres pueri. in fornace illa_si'; Stisanna
Ludovico Pio- circa annuin 820, iupote summus casla a sciiiornm injuria et calumniis yinclicata, in
theohgus summusqne mullantm aliarum disciplina- plnribus pariter ccemeteriorum picluris ei anagly-
rum cullor jndicio magni Panvinii, tale de illo-judi- phis apud eumdem Aringbiiim, ueinpe in Vaticano,
ciiim ferentis aii-iq.Yeron.lihvi. paglSS, "ubieliam inCallisii, in S. Agnetis. Deuique Saphan voluinen^
-de Bibliolheca per ipsum condita ejusque parle non"* legisab Helcia repertum offerens Josiae, scuJpius^st
modica sancie praeservaia in archivo Cajnlulari iia in anaglypho vetcris Sarcophagi reperti in eceme-
scribit; «Bibliolhecarri lolius orbis lerrarum meo terio Lucinae, el inde translalo cum reliquiis SS. In-
judicio.celeherrimam condidit, cujus vesligia adiiuc noeeniiuni a Sislo V in sacellum intra basilicam
Verona. in_ monasierio caiionicbrum Veroiicrisinrii Libcrianam ase magnificenter conslrucliim ad altare
exslani, ducenlis pene lilleris Majusculis scripiisJn S. Lucia : cujus imaginerii excudit Aringhius Ronia^
jncmbranis libris ornalam. t Ex aetale"Panvmii ad subier lomo I; pag 425,-«um pluribus uiriusque
noslram non defuerunl "cnraiores tanlae haefedita.is Teslamcnti bihtoriis ibidem expressis.
quieamdem posteris pfaeseryarent. Sedjirae caaleris Pra>ler haec veluslissima dociirnenta, Jibros indi-
gralulandum esl nosiris' a.qualibus , habendaeque caniia rcceplos in canonemdiviuarum Scripturaruin,
gratiae immorialesiiberalilati ac studio iUiistrissimo- L_ ostendli Romana Ecclesia singulorum Jecliones juxla
rum capiiularium nunc florenlium, qui a fundainenlis "anni tirculum suo clero praescriplas in ordine Ro-
excitaia aula ampiiori eosdem Coclices obscuro* el mano : unde cognos.citur conlinuala per maiius ira-
angusio-in arcbivo ferme latentes non modo diligen- •diiio sacroruni codicum in.singulis basilicis suis, ac
lius curaii et pubjicae lucis usura donari salagunl, titulis religiose cuslodila-: ejusque cx fonte reliquis
sed eliahi bibiiblheeam addiinf, impressoruin copia, OccidentalibusEcclesiiserogala, qiiseOrdjnisRomani
"elegahtia/ac dclecufcum pluribus certalurain, jiro- e.xemplaria non secus ac sacramentaria ex autheniico
inqvcnie eorumdem archipresbylero- meritissimo libro bibiiothecm cubiculi ponlificii fuisse tlesciipia
Joain FranciscO Musello pairicio Veronensi sub. au- adiiotant in ipsa froiiieac-.titulis.suorum codicum, u
spiciis ill. ac rev."pra.sulisFiancisci Trevisiani., avita decem, el quod abundal, saeeulis exaralorum.
nohiliiaie, ac lilierarum cnllu, *el pairociuio inler Itecigiiur documenla parala semper habuit Ro-
Venetae reipubl.ieaeepiscopos sjiectalissimo. Exlibris hiana Ecclesia feliquarum magistra ad divinas Jit-
igittir ante annos ferme hongentos ab archidiacono teras secernendas, quas- apostolica ex aucloritaie
1'aciiico selectis, et capiialibus lilteris exaratis, recepit. Quare et Gelasius inter caelcra pro -loliiis
.cbmphires vidi, sacrqrum Bibliorum lcxtnm, cbnci- Ecclesiae regimine conslitula praicipuum hoc caput
liorum Acla, pohtiflGum RomariOrum epistolas, SS. curavit, ut hsereditatem a Piilrihus acceptam inle-
Palrum Opcra ei Rituales codices juxla consuetudi- gram "poslcris pra_servaret,_Cdito Cauone de sacro-
nem RomanaeEcclesiae complexos. Ne longum eo- sanctis Scripturis elexpurgato sensu aliorum-aucto-
-ruindem catalbgum hic altexam, qui liiiniine videlur rum, qui ad earumdem inlelligenliam, el.ad erudien- .
necessarius, unicuni indicabo codieein in Prolego- dam plebem Dei ulililer adhibenlur.
menis a nobis ediium hoceodem lomo, nemjie Ordi- D Linea 25. — Hic fecii tracthlus el hymnos, .sicut
nis Romani, qui Ponlificales riius, el ..acraineiiioruiii beatus Ambrosius episcopus, efc. Adclamluni ad iiujiis
adiriinislraiionerii oslendil. Scripius-auteni cognosci- jieriochae, lum ad superioris illustrationem doctas
lur aeiate Ludovici Pii, ul ibidem probavi. Placuil, tibservaliones, nuper etiijtat.a R. P. dpmno Simone
hac occasione decreti Gelasiani, el-llomanae epigra- Mopinot,indicatas in epislbla ejusdem ad R. P. dom-
phis sub,Zacharia.oslendeniium curam sn_3morum nmn Carolum Gonrade, n~..8, his verbis:"
poiitiliciim, ejliujus Ecclesiaepresbylerorum ac mi- .cAd Gelasium venio.. "Desideranl ejus" lit_er:>,
nisiiorum in deleclu sacrorum Cbdicufn ad usuni praeserlim vero traclalus litteris inserli,' virutn quL
«leri insiiluendosuisque in Titulis praesio haheiido : etvitiatis medicinam facere, el in dubium vocala
uiide fruclus imitaiiqnis consecuius est per ca.ieras vindicaro possit. Ila Ibadi passim naevi lexi«ni de-
Occidenlalis praesenim^traclus Ecclesias, qua_ ex rormanl; iia mulla; amhages piignantesque eritico-
. oetateCaroli Magni. discussa Longobai-dici seyi bar- rum censura. ancipilem leclbris animtim lenent.
harie, lain uberemsacrorum scriptoriiiii.copiam suis Conslanlius,quidquidstudio et lahore, quidquid ma-
pluteis inlulerunl.. iiuscripiorum lihi^orum usu et pracsiciriopotuit, id
.Si quis vero et in Clenienlis papae ac marlyris .).nine ad hanc rem conficie'ndam ctinlulit. Teslis^
epistola sxculo primo, et' in niarmoribus liiuli ,yiisldla 55, sive Decreiunude iibris recipiendis,. quod
S. Clemenlis saeculo ociavo,. canoneni sacrorurii ;niliqua' su;e-inlcgrilali restiluit suuque assernil pa-
^Bibliorum recognoscens, adhuc desiderat in aliis renii. Probaf niniirum id-Dec.reii neque, lsidoii
Uoniaiia. Ecclesiaemonimeiuis ejusdem aritiqujlalis ;Jlercatoris flgmenlum-esse, quo*SGuillelmo Ca.veoct
"
____ PATROI.. CXXVIII. J4.
 '
427 ANASTASHBIBLIOTIIECARU . 428
aliis in meniem venit; neque a Damaso. neque a A eam < epislolam eo pariter :anno scriplam;_ cpistola
Leoiie Magno, "autab Hormisda, ut aliis videtur, sed < enim 12 ad jEonium Arelalensem episcopum cieini-
a Gelasio conditum in synodo Romana : quae sen- . liis'sui ponliflcaluseliam scripta, dala esl anno ¥H
lentia esl eruditorum virorum Baronii, Norisii, et et . qtiidem x KaL Seplemb.
Fbnlanini. Hoc ipsum vero demonstral probationi- Linea Q.—Hicsub gestamsynodicam, elc. Primam
bus a clarissimo Fontanino jam occupalis, *uialias iG.elasiuspapa synodum Roina, celeiiravit-octavoI4u$
complures addat de suo, easque maniiseripiorum Marlii, Flavio Viaiore V. C. cos. ul in Actis legkur; -
li.brorum testimonio undique suffullas.-Ejus diaulbae ideoque amio quadringeiilesimo lionagesimoquinto.
perinsignis capitk hacc sunt. In ea Misenusoiirii apostolicaesedislegaius Consfani
« i. Deereti parenlem, ul jam dixi, _ueminem tinopolini a Felice papa. Acaciana comnmuione in-
alium esse pneter Gelasiuin. ob idque ab eodeni Felice,- cum Yitali alio
- «2. Idem Decrelum accessionibus crevisse ab Hor- fectus, legaio, sacerdotio et communioiie privatus, 1ut in-
inisda factis, at non ita nutltis, sed paueissimis, eodem i pontifice diximus, sedis apostolicae miseri--
iisque deniuin unls, quaeiri Gelasii teinpiis converiire cordia.n, alque .communioneni llagllans",causa ejus
nequeant. •;discussa, cuin Ecclesia a Gelasio reconciliatus est,
_ 5. Hasipsas accessiones Gelasio temere ascri- Vilali altero legalo jani jn excommuiiicationenior-'
.plas esse in libris aere excusis, quippe quae in om- -:tup : c Pi'ofesstis ergo Miseriusregulariler se omnes
nibus aut fere omnibus descriplis<mana. exempla- hoereses, -Euiychiaiiain. praecipiie cum Eutycbele ,
ribus xiesideraiiiur, siea denuiiri exceperis,quae Dioscorp, Timotheo -_Eiurb, Pelio Alexandriiio-,
hoc idem opus Hormisdaeuoinine insigniliim habenl-. j} Acacio COnslaulinopoIitanp, Pelroque Anliocheno-,
t 4. Ad priorem Decreii paiiem referri.dehere.ea vel cunclis eoruin successoribus-, sectaioribus ' el
<
-synodi Romanae fragmenta-, quae Damasi nomine coinmunicatorib.us' deleslari-, eosque arialhemate.
Baronius laudavil nofi semel, cmisilque in lucem ferire perpeluo,. comni.unionisapostolica., et sacer-
f.ucas Tlolsienius. Deinde bis subnecteiidum, qui dotalis i gratiam, quam caihqlica iradilionfepercepit,
Gelasii quoque esi,canonem Scripiiiraruin,.quo>_iet, recipiet dignitatis, » inquil Gelasins iii synodo, cui
ul Decretum simus non modo -purius, sedjnaxima <
decrelo omnes episcopiiiumero auiriquaginla quin-
sui parle auclius babiliiri. "_•-. ique subscrijiserunt. * -*-
«, 5. Penique" expungendam, quae lot hactcnus Aulumno ejusdem anni qnadringenlesimi noriage-
rixis iocum dedil, curonologicam notam , ulpote sinii i* quinti,.vel verosimilius anno qundriiigcntesimo'
nnlla salis (irfna aucloritate nixam, imo lemere ex nonagesimo sexto, Gelasius secimdam Synodum
alia Gelasii epistola advcctam. Quihus in pracvio Romae celehravii. Cum eniin Ecclesia jam a pluri-
inonito fuse explicaiis, alia mulla evolvit in notis, bus I' annis inullis referta libris apoeryphis medicam
quae criticorum censuris aul cerle observalionibus manum averel, quae sinceros a suppo_iliis discerne-
satisfaciant. '.rel, Gelasius papa convocalo Roma_concilio, ordi-
t Tractaium de- duabus Naluris, opus-jilane nem : librorum, queni Romana Ecclesia susciperet.
'
aureuiu Gelasio Cyziccno a nonnullis asGriplum, con- aul detestareiur, vel dubiosiantuiri haberel. tliges-
tendil, probaiquc Gel3siiI papaeesse. id ijtiod antea sil. Decretum illud de Scripturis"divinls el opuscu-
fecerat erudittis Socieiaiis Jcsu prcsbyter Petrus iis ; sanclorum Palrunv, quae in Ecclesia caibolica
1'ranciscus Chiffletius. Rem vero Constanlius more _ recipiunlur, valde urget beterodoxos, qui Iraditio-
suo conficil, hoc est novis ratiomini monienlis, quae^ nem rejiciunl, et libroriim cano.iiicorum numeruiu
vel ipsas CliifQeiiihallucinaiioncs cmeiidenl. Tracta- p.ro i libito, ac seetarum siiarum commodomuiilant-.
ium alterum , cui titulus De analhemalis vinculo, Job cnim, Tobiae,Judiih, Machabseorumlibri, Epi-
iot sauciatum mendis . ut uniiin fere vuhuis esse slola ad Haebraeos,ApocalypsisJoannis, Petri duae-,
putes, ad manuscriptoriim (idem recognovil, rcpur- Joannis ajiostoli tres, Judae una in eo memoranlur-;
gavilque, quod idem laboris in -eo qiioque tractatu uno vcrbo, omnes lam Novi cjuam Yeteris Tesla-
impendit, quo Pelagianorum errores confulanmr. menli libri. Statuilur postea Jn eodem concilio ordp
Denique ut de aliis sileam, colligil praterea parlim patriarchalium ecclesiarum,iieii.peIlomanae,Alexan-
ex libris qalaino exaralis, parlini e canoniim com- drinae, el Anliochenae; quatuor iiidem conciliormn
pilaloribus, lilterarnm ejusdem jiajiaefragmenla plus generalium mentio. llem sanciorum Patrum Opera
. quadraginta , qnae-nec in Roinana . poniificiartini quaedam recensenlur, quibus landem accedil noiiiia
epistolarum, nec in ipsis. eliam conciliorum editio- librorum apocryphorum, quos Ecclesia non reci-
nibus coniparent, si duodecinf duniaxat a Labbeo pit. Tliiic decrelo .suhscripsere septuaginta et duo
collecta dcmas. Veruni hacc omnia vir doctus et ,episcopi.
i-ecto disposita ordine, el notis ad hisloriain disci- Catholici inier se non conveniunt de hiijus de-
plinamqueperlinenlibus illustrala voluil, ui suus creti auctore; alii eriitnillud Daniaso, alii Horniisdae
lectori, si non ex inlcgra messe, saliem ex spicile- Romanis pontificibus tribnunls Sed criticae Baro-
gio constaret ulilitatis fruclus. » > nianae auctor oslendil Gelasium hujus decreii cer-
luni cl iiidiibitatumauclorem esse. JNamprimo quod
CIACONII. D atiinet ad Damasum, ei ceric tribui non poiest, cum
Linea3. — In monle Gargano. Facla ponilur in- plerique opusculorum in eo memoraiorum auctores
ventio cryptae Gargani montis in Apuliajuxta Mam- posi Damasum vixerint e't scrijiserint. Cum enim
fredoniam olim Sipontum diclam," ~anno Gelasii se- damnatorum voluminum index lexilur, inter ea hbri
cundo, Gliristi auiem 495. . Cassiani acFausti Regiensisnuineranturhoc modo :
Liriea 14. — Si non pmniterenl. Eral consueludo Opuscula Cassiani presbyteri Galiiarum apocrypha,
primitivae Ecclesiae diulius exspeclare ad- gremium Opuscula FaustiRegiensisGalliaruma;)ocii/p/iav;Cas-
pietatis suae aliquando rediluros. sianus aulem eiFaiislus postDamasum vixerunt * - et
scrijiserunt. -
PAGII. Neque etiam Hormisdae papae trihui poieslilluJ
Linea 2.-— TemporibusTheodoriciregis el Zenoius decrelum. Nam saeeulosexto ineimte, cum ortii es-
Augusti. Faclus ponlifex eleciionem suain epistola sel contenlio, non solum in Occidente. sed etiam in
ordine 5 in Collectione Conciliorum episcopis Dar- Orienle, de Fausti libris, Possessor episcopus Africa-
daniae nuntiavil, quos hortalus esl ul cuin Euty- iius a Trasamundo Africae rege in exsilium missus,
chiariislis non communicarcnt. Ea aulem ejnslola diim Consianiinopoli morabatur, consuilus de illis,
dala non est initio.sui ponliflcalus; retardtilus est consuluit ipsemel Hormisdam j)apam, quid de-ri.dem
enim, utipsemet aii, propter coiiiiiiuoruin lempesla- libris seriiicnduni esset.Possessoris relalio ad Hor-
tem bellorum. Quare cum pax iiuer Theodoricua) ' misdam exstat lom. 1YConc, pag. 1529,-dicilurque
el Odoacrem anno 495 peiucta sit, verosiinile cst accepta xv Kalendas Augusii Rustico V. C.xos. icleo*
 "
m:' tllSTORtA DE YITIS ROM. PONT-. — S*.GELASIUS, 450
qtie aimo 520. .Ilormisdas respondel Possessofi die A Iliturgic, c 10, concedit qmdem plures a Gelasio
15 mensis Angusli epislola -70in qua inier.alia ait. t
eclilas fuisse, nihilpminiis lainen conlendil certtim
<~Non improvide veneranda Patrum sententia fideli esse <" in ipsis Ecclesiae primordiis jam tisum [iruefatid-
poslerilali, quae essent calholica dogmata, definiit-; ntiin r exsiiiisse, earumjue institutionem vef aposto-
certa librorum eliam veterum in auctoritatem rcci- 1lis, vel apostolicis viris iribueiidam, quod deinde
pierida, sancto Sjiiriiu Jnstrucnte prxfigens, ne opi- phiribus
j prbbat. Exstal aller codex Sacfainenlarius
(
liloni sua. Iector indulgens, non -qiiotl a:di(icaiioni Gelasii pajiae iribiis consians fibris; neinjio de aniil
eeclesiaslicaeconveniret, sed.quod voluptas sua cou- ccirculo, de sanctonim lslatalitiis, el de Doininicis
cepisset, assereret. t. Quae verba. nianifeste insi- diebus',
c variisquc causis, ctrjtis veiuslaleiii nianifeslo
niiani, deerelum de libris recipiendis et non reci- farguit-, quod in Syhibolonon Jiabeattif vox, Filioque.
piendis, non ab Hormisda, sed ab aliquo ex ejus. Quod, \ pfures desint missyescpiimo et oclavo saeculo
decessoribus in aliqua syriodo Romana" emissum; iusurpari soiilse. Dcnique, quod paucioraquam in
ubn quidem ab Anaslasio et Symmacho, qui.Gela- E aliis'lilurgiis sancloruiifnaialilia celebrenlur. Cb-
sium sec.tui sunl,el Hormisdam aiuecessere, cum dex c ille ex bibliotheca Fioriacensi auno 1S62 direpta
nullus uiiquam id asseruerit,-nuilusqiie codex Ms. et c dislracia, in inanus incidilPauli Pelavii senatoris
alterutriiisnomen praeferat, sed a.Gelasio, cui in- IParisiensis, ac landem in bibliothecam Christinas
ni.meri codice.s illud allfibuunl. Qui plura hae de . Suecorum
£ reginae transiit, a cjua ilhini rec.epit et in
1
re cupit, legal laudatam Baronii Griiicam ad aiinurn lucememisit Thomasius Remae anno 'G80. Hic in
494. - ;* ". , J
praefatione notaiy exigtio-tenipore post Gregoriuni
Linea 15. — El damnavil in perpeiuurtt Acacium el T>.1 Magnuni fuisse eiaratum. -Huic"adjunxit tria anli-
Petrum, si non pmniterent. Acacio Constantinopo- < quissinia Missalia, scilicet Gothicuin, Francorum et
lilano episcopo, de quo supra, tani in Simplicio Gallicanum < veius; quoe tria posiea ciiin observaiio-
quam in Felice Iocuti sumus, anno quadring.nle- inibiis de lilurgia Gallicana Joauiies MaJiillonius re-
sinio uctogesimo uono e.xtraEcclesiae eominunipnem cudi ( curavil anno 1685 Parisiis.
morluo, ei subslilulus esl Flaviia. Sed hoc quoque Caiionis missa. incipientis ab oraiionc, Te igiiui;
<
post tfes menses vita funclo. sueecssor ei datus est clemenlissimePater, usque ad oratioiiem Dominicani,
Euiibemius, qui, ut habet Evagrius lih. in, cap. 25, (qiue absoluto canone alta voce recitalur, quidam
Cbalcedonensem synodum suscepit et veneralus est, < Gelasium papam auciorem faciunt, alii MiiSicum
ac Pctrum Mongum eidem-synodo anathema tlicen- presbyterum 1 Massiliensem, alii Voconium episco-
tem exosum habuit. Ubi Eiiphtmrius "accepk Gelasii puni J Castcllanensem in Mauritania, qui, tesle Gcn-.
electionem, more majorum ad ipsum episiolam scri- inadio, libros sacranientorum cqmposuerunt. Ansel-
psit, qua el sme lidei professionem inseruil. ul sic )nuis episcopus lib. de Laudibus virgiiiilalis, cap.
consequi mereretur calliolicae Ecclesiae coniinunica- 25, 5 a Gregorio Magno edilum existimat, Sed ipse
tionem. Cum vero Gelasius invenissei_quidem ejus (Grcgorius.epislola 64, lib. vn, ait a Scbolaslico com-
fidei professionem in oimiibus coiisonam eaiholica_ positum";
J quicunque autem fueril-ilie Scholasticus,
veritaii, reperit tamen quod in Eujiheniio feprehen- <
certum est antiquiorem fttisse Gelasio el aliis supra
sione dignum *sset, jiiniirum quod nequaquam e iioniiiiatis.i Nec credendum Polydoro Virgilio, qul
dijilychis nomeii Aeacii praedecessoris expunxisset, lib. 1 v de Invenl. rerum, cap. 10, a nmltis ponlifici-
sed pateretur in sacris recitari cum aliis episcopis -, 1bus coinpacium canonem asseVerat: licel enim ali-
orlhodoxis; ideoque Eupbemium, virum licet impri- L cquipaucula quacdairi verba adjunxerint, ipsum ta^-
mis caiholicuin, nec alios Orienlis anlistites comiiiu- i!
men, utait Yigiliuspapa in epistola ad Eucherium,
nionis houorihus donare Toluit, nisi.Acacii nomen e ex f'J nposlolica traditione suscepitnus. Concilium quoque
diptychis expungerenl. Quae consiant ex epislolis 1 Trideminuiri sess. 22, cap. 4, consiare canonemdo-
atl Euphemium, 1-3ad.episcopos Dardaniae, et 15 ad cel c ex ipsis Domini verbis, ex aj)osloloruiii tradilioni-
episcopos Orieniales. Scripsil etiam Gelasius epislo- 1bus, ac sanclorum pontiiicum instilutionibus. Obser-
lam gravissiniam et eloquenlissimam ad Anastasium "> vanduiiinihilominus venitcum cardinaliBonalaud-ato
iniperalorem, qua ipsum iiortalur ut aposlolicsc sedi ccap. ll.ubi plura babet de canone, neminem ex
-.obiehipcret, el damnato Acacii noiuine, .ecclesiaruni poiitiiicibus
I post Gregorium Magnum quidpiam ad-
pacem restiluendam curet: ea esl ordine 8. (
dkiisse canoni aut iuimulasse. De elausula,'qiiain
Linea 25. — L
Hic fecit tractaius et hyinnos, elc. Anuslasius dicit additani a Gregorio
Missarum etiam ordinem digessit, ojusqtte M'.^salia iagelur. ' ' III,-<~suo loco
exstahant anno Domini 851 in abbaiia Cenuilensi, Apud Gratianum de Consecr., dist. 2, compenmns
sive sancti Richerii. Sic enim recenseisiur in Chro- exslat< cauoii Gelasii adversus cos qui, -sumpla tan-
nieo cjus monaslerii, lib. ui, cap. 5, lom. IV Sjricile- lummodo
' corporis sacri portione, a calice absline-
gii Dacheriani, jn indice Bihlioihecae, de hbris sa- I
banl: « Comperimus,-inquit Gelasius, quod quidam,
crarii, qui mhrislerio allaris. deservhtnl, missales ssunipta tanlummodo corporis sacri portione, a ealice
Gregoriani tres, Uissalis Gregoriunus el Gelasianus sacri •' cruoris abslineant, qui procul dubio, quoniam
modertris temporibus ab Albino ordinalus. Missales nescio qua superslitione docenlur obstiingi, aut
Gelasiani 19.-Joannes Dlaconus in Y'ita S. Gregorii D iinlegrii sacramenta percipianl, aut ab integris af-
Hlagni, lib. n, cap. 12, scribil Gregorium codicem ceaniiir< : quia divisio unius ejusdenique mysterii sine
Gelasianum in unius libri volumine coarctasse, de gfandi I sacrilegio non potest provenire. » Superstitio
rnissarum solemniis multa subtrahendo, nomiulla Manichaeorum
i erat virium esse fel princijiis tene-
adjicieudo, pauca convertendo. Collectarum, quibus hrarum1 et a diabolo creatum, unde communionein
in missa uiimur, primum auctorem fuisse Gelasium, isub specie vini sumere recusabant, ut 'tcstatur Leo
onines rerum ecclesiasiicarum scriptores asserunt, Jllagnus, serm. ivde Quadrageslma. Ut igilur calho-
cl antiqua monumenta evincunt.- - 1 nomine laiilantes pioderentur, idem reniedimii
lico
lu Libro Pontilicali de GeJasio legitur : Fecit sa- adhibuit
: Gelasius, quo prideui Leo usus fueral,
crumentorum prmfttlionesei oraliones caulo sermone. •]pfaecipiens ut- sub ulraque specie oinnes xommuni-
Ad quaeverba Schelslraiius Jri iiotis habel: Exstat <
carent: ne sicalholici a calice. abslinerent, se de
Jn" bibliotheca Palaiino-Y'aiicana-; Sacrameniarium I
liaeresi Manichaeorum suspectos redderent-: aufipsi
ms. annorum- circiler millej in quo conliheiitur Manichaei1 eo signo deiegi uon possenl, si idem -fa- ,
jir-jefationes ante Gregorii tempora in Ecclesia Ro- cerent
( quod catholici sub specie sola panis cbmniu_.' .
•mana usu reeepta*.,quae forsan illae«unl, de quibjis nicanles.
i Cum vero ait Gelasius divisioriemaiiyste-- -
"hoc loco menlio reperitui'-; unde non iriale illud rii i sine grandi sacrilegio provenire non posse; eos- '
- Sacramenliirimii Gelasianum-vocatur. Ila Schclsira- t
dem Mauichaeos
tius. Ex hoc loco qtiidam Gelasio tribuunt pra*falio- irespuentes"-ianquamperslringit, qui hauslum vini
fel diaboli, divina "mysteiia
•uuin inslitutionem. Sed cardinafis Bona lib. u Rer. prbcul1 .dubio "mutilabanl, seque grandi sacrilegiu
 451 ANASTASll BIBLIOTHECARIE 452
obstnngeoanl. _.a>cex Baronio dcsumjna , ei ex A In Decretali Jiinoccntii I ad Exupcrium Tolosa-
' cardinalis Bona., lib. u Rer. iiturgic, cap. 18, ubi imii sedcs aposlolica dederai canoneni sacrarum
oslendit comriuiiiioncmsub utraque speeie, nec di- Scripltirartim. Hunc iterum edil Gelasius In Coucilic-
viiiiius instilutam , nec iinquam anliquos Palres Roniaehfihito, cujus exorditim esl: Ordo librorum
eam ad salulem iiecessaiiam esse docuisse; licet Veteris Teslamenli,qttemsancla el catholica Romaua
semper el ubiqne, ab Eeclesiseprimordiis u.que ad suscepil et veneralur Ecclesia, digestns a B. Gelasio
saeculumxn, sub specie panis et vini (i.Ieles com- papa cum sepluaginla episcopis. Posl enumeralio-
nmnicarinl. Profecisse porro linjusmodi remcdimn nem singulorum libforum ulriusque Testamenli ha_c
ad Manichaeosdelegcndos, plane doecnl quaeauctor snbdit:
Libri Ponlificalis de Gelasio habei: « Hujiis. lempo- - « Uludeliam intimandum
putamus, qnod quamvis
rihus, inquil, inventi sunl Maiiieliaeirn nrbe i
Roma, universae^per orhem calliolica.Ecclesiaeunus ,lbala-
quos exsilio deportari praecdpil,qiioruin codiccs anie iinus Christi sit, sancla lamen Romaiia calholica et
fores basilicaesanetaeMariaeincenclioconcremavit. > ;aposlolica Ecclesia nullius synodicis constituiis cac-
Gelasius traclatmn edidit,'quem de aiialbematis teris I Ecclcsiis praelala esl, sed EvangeTicavoce Do-
vinculo inscripsil, quo probare aggressus est, Acta mini i el Salvaloris nostn jniniaium ohlinuit, Tu es
Chalcedonensis concilii ea taniuni raia, quae sedes JPelrus, inquientis, etsuper hanc petram (Matili. xvi.
aposlolica approbavit : jusla esse quae in Acaciuin i18), eic, cui data esl eliam socieiasB. Pauli apo-
Conslantinopolitanumepiscojiuma Felice lil statuta • stoli i vasis eleclionis, qui non diverso,'sicuI liaeretici
erant, el Pelrum Mongum Alexandrinaesedis inva- garriunt, . sed uno tempore, uno eodenjque die glo-
soreni a sede laiilum aposlolica absolvi potuisse. ]g i
g riosa morle eum Pelro in urhe Roina.sub Caesare
Exslal tom. IV Conc. eumque coiiimentati siiril I
Nerone agonizanscoronatus est, el pariter supradi-
Augusiiims Barbosa in suis Collectaneis doctorum ctam c sanetam Romanam Ecclesiain Chrislo Domino
part. i, decreii disl. 15', cap. 5, et Didacus Cova- cconscerarunt, talemque omnibus urbibus univergo
ruvias, lih. iv Variartiin resolulioniini. n
miindo sua pr.~esenliaf atque veneraiido triumpho
Tomo IV hibliothecaePalrum edilionis Parisiensis j>!'a.tuleriuit.
p Esl ergo prima Peiri ajmsioli sedes
exslat sub nomine Gelasii papaeopus cle duabus na- Ilomana i: Ecclesia,non habensmaculam, nequerugaxn,'
turis conlra Nestorium et Eulychelein, qtiem alii nnequealiquid Itujusmodi (Ephes. v, 27).
ascribunt Gclasio Cyziceno, alii Gelasio Caesareae « Secunda aulem sedes apud AlexanclriamB. Pelri
Palaeslinaeepiscopo.Verum, ul Spondanus in mar- noiuine n a Marco, ejiis discipulo el Evangelisla, conr
gine Epitomes Baroni.ma* ad aniuim 496 nolavit, secrata s est, etc. Teriia vero sedes apud Aiiiiochiaiii
iiber ille sub Gelasii papcenomiiie citatur a S. Ful- eejusdem beaiissimi Petri nomine hahetur honora-
gcnlio, ipso eliam Afro, Gelasio __quali,in lihro de bilis; b eo quod illic prius quam Romam venisset
qtiinque Quaeslionibiis,apud Ferrandum diaconum hhabitavii, et illic primum nonieii Chrislianorum no-
cap. 18. Addit Labbeusin iib. deScript. eccles. citari vellae v genlis exorlum esl, t elc. ,
in atl
etiam a Joanne H.papa epislbla Avienum,cae- Constabilito canone sacr.arum Scriplurarum, et
lcrostjiie senatores, qiia lidem de Chrisli divinilale ecclesiarume palriarchaliuin ordine recensilo , quem
ct incarnatione exquisilis iindcquaque leslimoniis : Pelri P apostoli aucloritate et fundalione obtinuerunl,
c.onfirmal,aliisque recenliorihiis: Sirmondum testem conveniitir c ad eniinieranda scripla quaeposl divina
esse, in Mss._codicibus probte noiae, descriplum re- r,i' oracula o nlriusque Testamenti proximam in Ecclesia
V ci
perir-iopus iliud iiile.r induhilalas Geiasii ejristolas; caiholica implent classem admitlendorum, et reci-
landeinque Gennadium Massilicnscin.cap. 94, de pieiidoriim,-neinpe
pi sanelas quaiuor synodos oecume-
Scriploribus ecclesiasticis, et ex eo Honorium Au- nicas, n Nicaenani518 Patriim. Consiantiiiopnlitanam.
giislodunenseni libello 2, cap. "95, ii.sumque eliam E Ephesinam et Chalcedonensem. Enumerat deiride
auttorem Libri Poniificalis illtid Gelasio papaeaseri- ajiprobaiosa| ab Ecclcsia catholica in elsdein synodis
bere. Qtioad argunienluni, quod inde desumunt __sanctos __s; Patres, eorumque opera, qui in nuIloaS.
heterodoxi, ut.probent subslauliam panis ei vini in Ecclesiae E Romanae consorlio deviarunt, nec ab ejus
Eiicharistia r-emanere, illis jam abunde salisfaclum firievel fi< praedicatipnesejuncli sunt, sed ipsius com-
cst a Baronio aun. 496 nuin. 11-et seqq., ab aucto- nuuiionis ni per graiiam Dei usque ad uliimum diem
rilms calholicis qui de controversiis traclarunl, ac vilaesuae vi fuere parlicipes. ;
luiper a-Nalali Alexandro paft. i, quinti steculi Ec- « Ilem Episiolam B. Leonis papae ad Flavianum
clesiae, pag. 680 el seqq. Sed hic omiltere non C<
pos- Coiistanlinopolitaniiiiiepiscopuin deslinatam, cujus
siim, uhicum ex recentioribus auctorcm reperiri, lexlumlc quisplam si usqiic ad uiiiimioia dispulaverii,
nempe Josephum Pamphiliuni episcopumSigninum, et non eainin oinnibiis venerabiliter receperil, ana-
qui vivebal anno 1579, hoc opus Joanni papae tri- tbema th sit. Jlem decretalcs cpistolas, qnas beatissinii
huentem pag. 22 Chronic. Augustin. pt
papte diversis lemporibusab urbe Romana pro di-
Tandem Libri .Pontificalisauctor, el Gennadius versorum vt* Pairum consuliatione dederuni, el venera-
laudatus*scribunl Gelasium fecisse hymnos in simi- hiliter lii recipiendas. J Ista nenipe consiituebanl jam
liludinem Ambrosii episcopi; sed bymni illi pe- 1tum tu veluti corpus quodriain iuris canonici in Ec-
riere, siculi el ejus Commentarii in tredecim divi" clcsia. cl
Pauli epislolas, a Pelagianis faecibusnon immunes, . Post enumerationem scriptorum, in quibus verilas
tilpoie ab hsereticis, vel supposili, vel corrupti, lestc doctrinae
dc ab Ecelesia tradila. agnoscilur, recensel
Cassiodoro de Instil. divin. Scripl., cap. 8. al
aliud genus scriplorum, iu quibus cattiio adhilienda
Yalesiusinlib. i Observat. ccclesiast. adEvagrium, es est, ne apocrypha et snblesiaefidei pro genuinis et
cap. 1 et passim in nolis ad cumdum Evagrium, •probabilibus pi — recipianiur.
Gelasio papae attribuil iractalum inscriplum :Bre- Lin. 10. Hnjus. teinporibusilerutn venil relalio
viculus Historim Eutycltianislarum, seu, ut velus de dt Grmcia, eo qnod mulla mala el homicidiafierent a
habet inscriptio : Gesta de nomineAcacii. Sed duhi- Petro P et Acacio. Ad hunc lexlum notaeex lih. »vi,
tandum, non esl quin deccptus iuerit; prior enim -cap. -c. 8 D. archiejiiscopiSommier.
Jiujus' libelli pars lolidem verbis excerpta est ex la Euphemianus Conslaiuinopoliianus slalim ac Ge-
Brevario Liherali diaconi, qui opus ilhid Jusliniano lasii eveciioncmpercepil ad Homaimmponlificatum,
imperaiue elucubravil; posicrior vero ex ipsis Gela- ad at eunidcm perscripsil. Ex Gelasii responsione co-
sii epislolis collecla, ut legenti palet. gi
gnoscimus, Euphcmianuin sluduisse reconcilialioni
•Orientalis Ecclesiae,ea tamen condiiione, ul noinen
SOMMIER. A
Acacii.sacris in dipiycis permanerct. De eodem ar-
Lin. 9. — Hic fecitconstiiutumde omniEcclesia.Ex gumenio gi litteras ilerato transiriisit. Dabo hic partem
cap. 11, lib. vi D: archiepiscopi Sommier haecaclnb- rc
responsionis a Gelasio papa ad eumdcm direclae.
tanda ad declaralionem lmjtis texltis. * - * « Si veraciler asseculus es lia_c_diviniiusmihi
453 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GELASIUS. «i
fuisse collala, seqiiere ergo hoiiamenta non indigen- A commnnionis servanda? sicul a Pairibns esl iradila,
lis doceri, elsecundum supernain dispositionem uni- non recilandi scilicel noniina eoruin in Ecclesia qui
•versactinclaqueinspicienlis,quaeadecclesiarum perli- •. sunl praevaricali (epist 5 ad cpisc Dardan). Isiorum
nent unilaiem, et adversus diaboium conturbaiorem ex responsione colligiliir qiiam religiose alque uli-
veraepaci&alquecompagis, ut asseris, Fortiterresisleii- liter salutaria boec monita susceparint ac scryave-
tis. Si ergo de me isla pronunlias, aut sectanda libi rint
sunt quae a Cliristo, ul perhibes, eon.liiuta suiit ;' t Saluberiima (inquiunt) apostolatus vestri prae-
aut paiam lc, quod absil, Ghiisli disposiiionibus ob- cepia, Tryphone viro religioso filio noslro defe-
viare deproinis; aul ad venam luxuriac de me co- rente, qua opoiiet devolioue suscepinius, et maxi-
gnosccris ista j'actares... sed consequcnler conne- mas Deo oninipolenti el heaiiiutlini vesirae referi-e~t
ct:s condescendibilem me , et optima dispositione mus gralias, quod nos" pasiorali" admonilione,
rcvocarepotse concordiam. Proinde qiioniam isto evangelira doctrina visilare dignalns es, Doniine
verbo frequenler utimini, quid sibi vult explorem. sancic, apostolice el bealissime Pater. Desiderii
Opiima enini illa est Ecclesiaecalholicae alque apo- enim el voli estjussionibus vestris in omiiibus obe-
siolicae disposilio ad meliora proficiendo condescen- dire; el quemadmodum a Palribus noslris accepi-
dere, non ad inferiora descendendo delicere. .. Al mus, sedis aposiolicae, quae viiae el mcritis vestris -
dicis, ul caMera nunc omitlam, -descendit Doriiinus deiata esl, pra.cepla intemerate servare, alque reli-
ipsc de ccelo.Descendit })iane, scd ulhoninem ab gionem oiihodoxam, cujiis eslis prsedicalorcs, fideli
crrore libernrel,-non ul ejus miscerelur errori. .. Ul el inculpala devotione, prout noslra ruslicitalis
•erigalur jacens, miserantem convenit inclinari, non g sensus palitur, cuslodire. Eulychis enim, vel Petri_
ut ctim eo praecipitclur in foveam. De Iris quos ba- Acaciiqiie oinnium sectatoruin ejus, atque consor-
piizavil, quos ordinavit Acacius, majorum traditione fmm,' velut quaedainpestifera cqntagia anle vestram
Confeeiam, et veram praecipuaereligioseconsueludini quoque jussionem vilavimus, el nunc multo magis
congruani praehemus sine difflcullate medicinam. jiost adinonilionem sedis aposlolicae et ab eadem
Qud nos vuliis ultra descendere ?. . . An forsitan ut nos pollulionc necesse esl ahslinere: et si <jui alii
haerelicorum daninatorunitjue ex his vel eorum suc- ejusdem Eulychelis seclam, vel Pelri et Acacii aut
eessoribus comiiiunicaiiliiim nomiiia conserilianius secuii suiil, aul sequuntiir, vel eorum complicihiis
admilii? Hoc non est condescendere ad subveiiicn- atque consoriihus :e.sliinaiiiimmiscendos, el a nobis,
"dum, sed evidenter ad inferna demergi.. . Nonne "qui sedi aposiolicaesecuiulum divina praecepla, et
•missis huc sacpe lilteris indicastis cum caeieris hae- Patrum stainta inculpate scrvire desideramus, omni
1'i'licis vos Euiychen qifoque respuere?' Hoc si ve- ralione vilamli sunl, ci si qui prava inlenlione, tjnod
rum est, aut eos qiii communicaverunt Eutychetis neque arbiiranmr, neque oplamus, a sede ajiosiolica
successorihus pariler abdicale, aul aljorum quoque se. crediderint segregandos, ah eorum nos alienos
lia_relicorum successoribus coinmunicanles admil- essc consoiiio proiileuiur : qiioniam ut diclum esi,
tite. -»S. Gelas. epist. 1 ad Euphemianum, et paulo •Patrum in omuibii*,cuslodienlcs pnecepla, el invio-
infra. «Perspicis apostolicamsedeni non vitai*epacem, labilia sanctoriim canoniim insliluta sectanies, apo-
sed luereiicoruni damnatorumqtie vilare vestigia. stolicae et singulari illi sedi veslrae coinmuni lide et
Qiia*eliam vosrationabiliter iniueiites credilis com- devolione parere contendimus.i Resp.episc. Darcl.ad
iiionei!duin,.piOpulumConslanlinopolitanum non per- p Gelas. papam.
millere submoveri nomina pcrfidoriim. Quisnam hoc Duin AndreasTliessaloniceiisisconfratruni suorum
in Ecclesia De.i,.quaesole, possit audire? cum utique Hlyricianae provinciae episcoporum exeiiijila seclari
pasiorem_sequi grex debeat ad pascua salutaria re- niiiiiine voluisset in dehila sutr.uissione apostolicte
vocantem, npn per devia gregem pastor errantpm... sedi comprobanda, Gelasius scripsit ad lilyrici e.l
Die mihi, rogo te, grex pro le, an lu pro grege red- Dardaniaeepiscopos hanc sei)tentiam_:
tliturus es ralionem? Veniemus, fraler Euphemiane, « Noverit vestra fraiernitas, Ecclesiae Tliessalo.ni,-
atl illud pavendum tribunal Cliristi.- Non illic irili- censis anlislilem noslris adborialionibus sxpins in,-
ciaiionibus. non delaloribus, non inclusionibus est citalum, conlagia commuiiionis exlerna.:iiunquam
agendum, sed manifestissime comprobandum, ulrum declinare voluisse, iiec aputl nos nomen Acacii, vel
15.Pelri gloriosa confessio cuiquam eorum, quos exterorum siiniliuui perfidorum , hisque communi-
regcndos accepit, jquidquam subiraxeril ad salulem; caniitim congrua professione tlanuiasse. Qiiapropter
an eam auscultare nolens etiam cum suo periculo ciini communionem apostobjcte sedis.non recepisse
rcbcllis exsiiierit obsiinata jiernicies? ubi certe di- inanifeslum est: quoniain nisi puris sensibus, el ab *
lucidabitur ulrum ego (sicutpulatis) acerbus, asper, omui nefanda_socielaje,beati Petrj aposlqli, nec pos-
et nimis durus, dillicilisque sim vobis, qui cuni ra- sumus, nec debemus Ecclesiie praebere commercia.'.
tione veslram salulem parturio, qui clamo : eliamsi ... Cum nullo prorsns - eorum paflicipare -debelis
austeruin videlur antidotum, accipite, quaeso,bibite, mensae D.oininicie puritalem, quam majVres nostri
vivile, nolo nioriamini ? an vos',qui a noxiis prohi- semper al).hserelica magnopere servaverunt pollu-
biti, medieos ducitis cxsccrandos: inio qui vuliis lipne discretam. Sed neque vos quisquam circtimve-
inedicos vobiscuni aegrolare, quain vos recipere sa- *•'nire pertenlel, quqd dical non de religione, sed nio-
nilaleui? t ri.bus esse certamen , vel aposlolicam sedem non
Noniiemo ex selaiis noslrae seriploribus velerum causam conimiiiijonis caiholicae, fideique tractare,
illorum abalienaiorum sensus ailoplans Gelasii teno- setl injuriain dolere, cur videatur ab Acacio fuisse
"rem disciplinaciiisimulal indocijisasperitatis, in qup conlempia : quoniam haec et hujiismodi, quatenus
neque charilas, neque providenlia eiuceat, inio teri- simplices quoque.decipiant, lii qui, in error.e sunt
tlant omnia ad omne eommeiciuiii abriimpendum, pos.iti,spargerc non quiescunt. Yidelis enim per r.o-
qiieiuadmodnmabrupiuni revera fuit inter siimmuin mina praevaricaioriim, sl, quod absit, in Ecclesia
pontificem et Euphemianum. ... Yrerum quidquid recitanda credaniiir, siniul et contagiuiqpra-varica-
iiiijusinodiscriptoribus dicerelubeal, quqrumpraeoc- tionis indiicj. Sedesautem apostoli.ca iri tantum non
ciipaliones*adversus R.omanain sedem satis innote- contunieliam dolel,.sed-fldem defendit, coinniunio-
staiui, prudens lector satis inielligii, Gclasii ceconq- nemqtie siuceram : ut hodic cuncti qui in ejus visi
niiani iiiluendamajorum.fi.de ac dis.iplinapropriam sunl jirorupisse.despectnm, si ad integiilatein lidei,
iipologiam secum ferre. coinmuiiionemque.,caj.hplicaiiireverlanlui* secuiidum
Idem Gelasius ad episcppns Illyricianos formulam regularem traniilem paternum, lolo cordis aifectu
fidei direxil, uno ex iisdeni ila poslulanle, veluti me- veijjenies, et plena charilale suscipial. t
dicinam quaindam fidei, sub qua vivendum .sil, se-
cundum stalula Palrum (cpist 2 ad Laur.) necnoii . Ex Cap. IX ejusdem libri VI.
ad episcopos Dardania*regulam trausmisit Jliibatae Gelasius papa prolixam epislolam ad episcopos
 455 - - * ANASTASII BIBLIOTHECARII . 436
Dardania. Iransmisit snper schismalc per Acacium A regulas violari.nullafuerilrationeperpessus. Audiant
inchoalo, et ejusdem occasioue coniiimaio. Ex illa Anaiolium ejusdem sedis antislitem, clerum poiius
nos afferemus praecipuas parles, quae teslimonium Conslantinnpolitaniim, quamse tentasse lalia confl-
luctilenlum conlinent pro aiictoritate sedis apo.slo- tenlem, atque in apqslolici praesulis tolum dicenleni
Jicae, etc posilum poieslaie. Ipsum B. papam Leonem sedis
« Palres nostri (ail) quidquid scciindtim Scriplu- nposlolica. praesulcm, cuj'us synodus Chalcedor.ensis
rarum Iramilem praedicaiionemque miijorum facla auctorilale firniala esl, qiiidquid ullra quam ah
semel congregalione aanxerunt, inconvulsuni v.olue-, eadem pro (ide ei communionecalholica alque apo-
runl deinceps, firmumque conslare : nec in cadem - siolica illic ageiuliun consiaret csse dclegalnm, per
causa denuo quaepraafixafuerant retraclare qualibel occasionem coiigregaiioiiis iljius, praeter Nicmnos
recenli praesumplione permiserunl. Sapieniissime canones, nova videretur aciione teulalum eompe- '
- praevidenlcs, quoniam si deerela salubfiler cuiquam tenti refulaiione vacuasse. Eaque nibiloniimis ciiam
liceret ilcrare, niillum conira singulos quosque pror-. sub s.anctaememoriaepapa Simplicio Iegalum sedis
sus errores siabiie persislerei Ecticsiie conslitutum, aposlqlicae Leone principe lunc pelenle praeseiile,
ac iisdem semper furoribus recidivis omnis inlegra docuisse nullaleiins posse ienlari. t>Ibidem.
tiefinitio tiirbarciur .... confldimns t|ttod ntillus Denique addil, habitiim fuisse in Ilalia conciiium.
jam veraciier Chrislianus ignoret uiiiiisctijiisquesy- super divisionibus praesenlibus.'Quare salis conslare,
jiodi conslittilum, quod universalis Ecclesi.c probavit Ecelesiam calholicam, et Romanam sedem.nihif
assensus, non aliquam magis exsequi sedem prae o.misisse ex iis4 quse ad fralernum pertinerenl pro. •
caeleris ojiorlere, quam pritnam, quae el unamquam- y intemerala et sincera comniunioiie triiclalum. i Sed
que synotlunr sua aucloriiale confirmal, el conli- Oiientnl.ibus ecclesiaslicis, qni nnnc jirxsunl, quia
iiuala moderalione custodit, pro suo scilicel princi- sine auctoriuue sedis apostolicie oniniiim ecclesia-
jsalu, qiiem B. Pelrus aposlolus Domini voce perce- rum passim jura confunduiil, magis eligenles in er-
plum, Ecclesia nihilbminus subsequente, et tenuil rore persislere, quam praesumplionum suarum per-
Kcmper, el relinet. dere laculiatem; plus usurpationum siiarum licenliain
.« Quoriiam Aeacium Joannes secunda. scdis anli- diligenles, quam divini judicii lenentes. cordefe-
sles gravibus pulsarel objeclis, ad primae sedis au- speclum, refugiunl unitalem Chrislianam legilima
tlienliam coboiialus esl, vel venire debere, vel mil- curalione reparari. J
tere .... Sed Acacins. non solurii despexil satisfa- * In hac epistola Gelasius promiserat, a se Iucnlen-
cere jwstulaiis, sed etiam potius in consoriium tius exjiosiluin iri peculiari in traclalu ea, qua>.
communionis externa. (sedem apostolicani) per lega- raplim uinc attingehal. Duos vero liactaiiis edidil,
tos suos niterelur aliduccre, Ipstim comjieienter Aca- quorum aliquoi fragmenia supersnnl. Quin eliam de
cium a sua communionc submovit.... Primae sedis, Analhemale speciaiim scripsil, ubi complnra sunl
«ngnilionem fas non habtiil refutandi, ad quam se- sacerdoialis ejus constantiae tiociimenia. Ex cap 10.
cundum canones appellanle secund__sedis antistile, Nihil attamen praeslanlius declaral hanc firmila-.
vocabalur ad nostrorum causam .... Non reiicemus tem apostolici pectoris, qu;e in Gelasio ubique reful-
nnlcm quod cuncta per munduin novit Ecclesia, quo- sitiiiiime sociala ciiarilali Patris communis totius
niam quorumlibel senlenliis ligala poiuilicum sedes Ectiesiae, quam episiola ab ipso scriptaad imjiera-
B. Pctri aposloli jus babeal resolvendi, ulpole quas ^. toreni Anastasiuni his verbis :
de omni Ecclesia fas babeal,,udicandi,neqiie cuiquam « Fauslus, elc, puhlica legalione fuhgenles, ad
lic.eat de ejusjudicare judicio. Siquidem ad illam de Urhem reversiclemeiitianivesiramqua-sissedixeriiiit.
qualihel inuntli parle canones appellari volueriul, ab cur salutalioiiis meic scripla non nnserim.Non meo,
illa autem nemo sil appcllare permissus .... Sed faieor, inslituio; sed cum direcle duduin dePatrihus
necilla praelerimus, quod aposiolica sedes frequen- Oricniis velvidendi me liceniiam sibi vestris praicep-
ler, ut dicluin esl, inore inajorum, eiiam sine ulla- lionibus abnegatam tola Urhe disperscrinl, a liueris
synodo pnccedenle, el absolvendi quos synodus inir credidilemperanduni, ne onerosus poiius qnam olli—
, que damnavcrat, el dainnandi nulla existenle synodo cinsus exislerem. Videiis igiinr noii. mea dissimula-
quos opoiiuil, haherei facullalem. » tione provenisse : sed compeientis fulsse cauiehc, ne.
] Iloc ipsurii bealus ponlifex probal exeinplis sancli respuenlibus animis molestias irrogarem. Sed ubi
Alhanasii, S. J. Chrvsostomi, S. Flaviani, ac Dio- sereni.alis vesirae benevolenliam comperi, pnefalis
.scori. indieaniibus, huniiliiaiis mea_ clemcntcf exjicii_.se
Aliquid etiam considerahile altiugil de praeroga- sermonem, jam revera perpendi iinpiilandiiin non
. livis ecclesiarum, iiempe si quaeralurtle earumdem imnierito niilii, si tacerem : quia, gloriosciili, le
dignitate, t secundae sedis et leiiiae (aii) major est sicut Romanus Romaiium principeiri aino, colo, sti-
dignitas sacerdotum , quam ejus civitati.s, quae non scipio,. el sicul Chrislianus cum eo'qui zeluin Dei
solum inlersedes minime numeratur, sed nec.inter habet secttndum scienliam veritaiis babere desidero :
xnetropolitanorum jura censelur. i Respicit scilicet et qualiscunqiieaposiolicaesedisvicarius quoelcunque
ainbilum Constantinopolilanorumquia ex palriarcha- _ plenae fidei catholicae deesse comperero, pro n:eo ,
libus sedibns primi ordinis (quas scilxet apostolorum u modulo suggeslionibus oppoiiunis supplcre contendo.
Princeps vel pcr sc vel per Marcuni discipuliim inse- Dispensatione cnim mihi divini scrmonis injuncla,
dit) cum coriiin Ecclesia non sit, snpra easdem pa- va_milii esl, si non evangelizavero. Quod cum vas
Iriarchales auclorilalem praelationis affcclant. A ia eleciionis B. Paulus aposiolus formidei, etclamet.
votestas esl (inquil) rcgni smcularis, alia ecclesiaslica- mullo magis mihi exiguo meluendum esl, si divinitus
"iim dislribtiiio digniialum . ...» Risimus auteni, inspiraluin, el jiaterna devolione transniissum suh-
quod pracrogaiivam volunl Acacio comparari, quia Iraxero niinisterium pra.dicandi. Pieiaiem tuaiii
fpiscojius fuerii reglaecivilalis. Nunqiiid apud Raven- precor, ne arroganliam jndices divinaeraiionis olli-
nam, apud Mediolanum, Sirmium, apud Treviros cium. Absit quaesoa Bomano principe, ut inlimalam
nuillis teinporihus non constilil imperator? Nunquid- suis sensibus veritatem arbilretur injuriam.
nani haruin urbium sacerdoies nlira nieiisurani « Duo quijijie sunl, linperaiqr Auguste, quibus
sihimel antirjuitus dcputatam suis digniialihus usur- priiicipaVner hic mundus regiltir : aucloriias sacra
pariint? Si sibi de iiuperalorisprrcsentia blandhintur, poiiiilicum, cl regalis polestas. In quibiis lanlo gra-
et inde pulanl Consianl. civitalis episcopi poliorcm vius est pondus sacerdblum, quanto etiam pro ipsis
fieri posse personam, audiant Marcianum ejusdem regibus Domino in divino reddiluri sunl examine
priiicijiem civitalis posleaqiiam augmenlo urbis ralionem. Nosli enim, fili clementissime, cjuod li-
ipsius sacerdolis inlerccssor accedens contra regulas cei praesideas, humano generi dignilale, rerum ta-
oblinere nibil potuit, sancta>memoriaePapam Leo- men praesulibus divinarum devotus colla submittis,
iiem summis laudibus proscciiluni, quod canonum aique ab eis causas lute s..Iutis expeiis, inque su-
 457 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GELASIUS. *3&
roendis coeleslibus saeramentis, eisqae ut compelit A bis evidenter Apostolus praedicat, qui ait: Charitas
disponendis subdi le debere cognoscis religionis.or- de corde puro, el conscienlia bona, et fide 11011ficla-
dine poliusquam praeesse. Nosti itaqueinierhaet. ex [1 Tini. i, 5)".Quomodo,quaesole, de corde erit pnro;
illorum le "peridere" judicic-j non-Sllos ad.tuam- velle si conlagio inficiaturexlerno? quomodo deconscien- I
dirigi voluntalem'- Si enim quanlum ad ordinem" Liabona, si-pravis fiierit inahsque commisla? . . . !
pertiriet publicae disciplinav cognoscentes imperium Proindesicut nonpblestperversitalis communicatore--.
libi superna disposiiione collatum, legibus liiis ipsi susceplb non pafilerperversilas approbari:. sic non -
quoque parehl feligionis antistites, ne vel in rebus polest refutari' perversitas complice seclatqreper-
inundahis exclu-iaevideanlur obviaTe sententi-e;quo,.„ rersilatis admisso~.Legibus cerle veslris' criminum
rogo, le decet affectu eis obedire,- qni -pro erogandis _onscii, susceploresque la.rocinan.ium.pari* judi-
venerabilibiis suiil-aitribuli *mystei'iis?_Proindesicut, .- jiorum* poena conslringunlur : nec.expersfacinoris
non leve"discrimen incumbit poniifuibus sjluisse pro-_- cslimatur, qui licet ipse non fecerit, facienlis tamen
(liviniiaiis culiu tjuod*congr_uii,ita his, qiiod absil, "amiliaritem fcedusque receperit;.pr6inde cum-Chal-
non mediocre periculum est qui cum payeredebeant, Jedoriense conciliuni. jifo iidei.cklhplicae alque apo-
,_desj)iciunU r. . itblicse'Verilate- communioneque celebraluni, dam-
c.Eisicunciis gerieralilersacerdolibusTectedivina-'-. laverit Eutychetemdeleslandi furoris.auctqrem, jion
Iraclantibtis lidelium convenit cqrda submi.tli, ialishabuit, nisi pariler ejqs quoque consoiiem Dio-
quanlo. poiius sedis illius praesuli,;_cqnsen_iis__esl/ icorum, cselerosque pereelleret. lloc igilur modo
a_:ihibendiis,-qua cunctis sacerdotibus ef divinitas- licul in uiiaqiiaque haeresi vel faclum semper vel fieri
summa voluil praeeminere, et .s.ubseqiiens.,Ecclesiaeo :lon. habelur amhiguum, successores eorum Timo-
generalis jugiter pielas eelebravil? Unde pietas tua ,heum, Peirum, alque alterumAntiochenum Petrum,
evidenler adve.rlit, nunquam quolibet.penitus hu-~ ion viritim propter singulos quosque rursus faclo
inano cqnsilio elevare .se quemquaifi posse illius pri- :oncilio, sed synodo semel acta regtila consequenter
vilegio vel confessione, quem Christi vox_ prJeliili.l "lisil," , . ,. . - .
- iinivei'Sis,-'_quemEcclesia.veneranda cohfessa.semper « Quemadmodumergononevidenlefapparelctiain
esl,m,.habel deyota primatem. Inipeii -possuni iiu-. •uncios simili lenore coiislringi, et quieorum com-
manis praesiimpiionibus quae divino sunt jndicio liuhicatores. ef complices -exstiterunl,_alque-omnes
consliluta, -vinei aiitem quorumiibeV.-polesiale npn minino a catholica alque aposlolica mes-ilo commu-
possunl. Atque utinam sic contra ni.ientibus-perni- lione discerni; liinc Acacium quoque j"uredicimus a
ciosa non sil. audacia, cjueinadmodunf qiiod ab "ipso lostro consorlio submovenduri), cjui maliiilin sortem
sacra. religionis auciore jiraefixum' est,non potesi . ransire.perfidiae, quani in catholicae atque aposlo-
nHa virlule convelli •..finnamentum-enini DeL slal. . ',icae coinmunionis sinceriiaie cbnstare, cum fere
Nunc quidnam cum ali.qtiibusinfeslaia religio esl-,' )er iriennium.ne in id veniret -aposlolicaesedis epi-
quantacuiique poluilnovitale superari,elnon magis -, ilolis docealur cbinpelentei' iiisiructus.;.-Quaproplei'
hoc Invicia jierriiansit, quo aeslimala-esi posse suc- tut doceatur ab baerelica, jiarticipatione sincerus,
cumbere? Desinanlergo, qua_sole, temporibus luis <juorum seille coinmunioni permiscuil, aul cum
quidam "pef occasionem pertuba.ionisecclesiaslieae- <risdemnoii potest non repelli. *. , i
praecipitaiiier ambire quae non licel, ne et ilfa quae « Eienim, inijieralor Auguste, si conlra leges pu-
male appetunl nullalenus apprehendanl, et n.odum ilicas aliquid, qiiod absil, quispiam fprlassc lenla-
simm.apud' Deum et homines non leneanl. Quapro- L el, nulla pati id ratione potuisset; ad diviniiaiis.
pier sub conspeclu Dei pure ac siocere pielaiem <le- niram sinceramque devolionem 111libi plebs subdita
"preeor, obiestor, ef exhoiior,-u_i"-petiiionemmeam 'edigalur conscienti-e luaenon putas interesse? Com-
iion indignanter accijiias : Rogo, inquani,-ut ine in leleutibus ergo sinanl ciirari se-posse remediis:_
hac vita polius audias deprecariiem , quam,*"" * * absit, in iilioquin, quod absit, in eoruni transeundo perni-
divino judicio senlias acctisantem. :iem cum illis perire possumus;
" ipsos "vero salvare
«Nec me iatet, imperaior Augusievquod pieialis i,on possumiis. t . .
luae sludiuni fueril in privala vita. Optasli sempcr Ex iiae episloja complura adnotari-possent, et-
fieri parliceps promissionis. aelernae. Quapropier lpplicarL conslituiioni praesenlis lemporis.. Illud in ,
noli, preeor. ii;asci iriihi,"si'ie lanlumjiiligo, ul re-_ uiriiis occurril animadverlere. quod criiica subdola
gimm quod temporalite.r assectilus*es velim te habere )er nonnullos auclores recentes contexla ad Graecos
'perpeluum, et qtii iniperas saeculopossis regnare cum Hos reprehendendos, non secus _ac siniilis farinae
Chrislo... Non sintgravia, qirbso le, qnaeprotuaj sa- icripia, nuper disseminala, pliis miniio excilarunt
liitis -Cternitate dicimiur. Scriptnm Iegisli : Mctiora ' ichlsmalis spirilum, aut certe foverunt, et ut sepe-
sunl vuhtera amici, quam oscula ihimici. Quaesopie- litius insinuaret maie affectis mentjhus effecerunt."
latem tuam, ul quo affeelu dicunlur a me, eo tuis HiSTefricanda forel memoria.eladhortaiioejusdem
sensibus inliinenluivNenio pielalem luam fallal ;.ve- Jelasii in episl ad Ruslicuni Lugdunensem. « Quan-
rum esl quod figuraliler per-propheUm Scripttira am (inquil) ob impjissimi Acacii causam persecu-
lcsialur. Ui:a esl columba mea, una-eslperfectn mea. ionein suslinenms, sed non deficiemus... Fac, cha-
Una est Christiana" fides quae est caiholica. Calho- D issime fraterj, ut tuus, limrumque in nos,.vel
lica autem veraciter eslilla, quae ah onuiium perfi- )otius in- sedem apostolicam non cesset affeclus.
dorum, atque ab eorum snccessoribus, aique con- i)ui in Pelra solidabunlur cumPt_lra*exaltaburilur. »
sorlibus sincera, pura, ininiaculafa" communione Bx cap 12, ejusdemlibri VI,. .
divisa esf. Alioqujn non eril divinitus inandatadi- Praeler consiilula. Gelusii jam.producta, aiictor
scretio, sed niiseranda. confusio, nec uila jam causa , Lib.ri tPonlificalis narral,, cum invenli _essent ejus
superesi, sLhoc in quolibcl coniagio volueris admit^ clate-in UrbeManich__i, curasse ponlificem ul exsilio
tere, necunclis ha.resihus'adilum,/anuamque
' pan- - uulctareniur, eorumque scripta publice cbncremata
damus. iiisse afiirmat ante fofes Basilica. Libeiianae. Inter
cHoceslqubd sbdes aposlolica magnopere cavet, .aeteros autem errores hujusmodi sec.taecum doee-
ut quia mundo radix esl Aposloli glbriosaconfessio,*. rcnt, vinum esse diaboli invenium, rejiciebant com-
nulla rim.a prayiialis,jiulla prorsus contagibne ma- munionem sacramenti corporis el sangiiiiiis.Domini
cuIeliir..._Ergo_,'glorioseimpefaiof.-noJc) cgoeccie-. - >iib utraque specie. Hinc eos _fuisse deteclos, licet
siarum" pacem, quam eliamsi cum mei sanguihis juaererenl' lalere; cum observarenlui^umpia tan-a
iinpendio provenire possel, ampleclor ?;-'Sed jirecor ummodo sacri corporis porlionesub panis specie,
te, ciijusniodidebeai cssepax. ipsa,n'on utrumque '.alicisparlicipatione ahstinere. Decretum "igilur
se.dveraciler Christiana meiitc libremus.-Quomodo ididit a Graliano relatum, per quod elongari praecipit
e-nimpoiest esse pax.vera, cui charilas inteiiierata 1sacra mensa eos, qui sub utraque specie conimuni-
defuerit? cbaritas aulein qualiler esse" debe.it, no- .are nollenl. Decr.etuni hujusmqdi jiiJh.Ilomnino pa-
 - " " '"
439 - ANASTASII BIBLIOTHECARII Wi
Irocinatur. errori illoruni, qui conmmnioneiri subA declarat ipsius iractatus qui ea de re superesi adver-
iilraque specie necessariam ptilant ad salutem con- sus Androniachum senatorem in quo haec legunlur.
sequendam, u!i luculenter demonslrant cardiuales « Mepronuntiare convenit Christianis ista perniciosa
Baronius et Bona, super hoc articulo consulendi, el funesta indubitanler existere... Quod etiam prae-
ille ad aniium Chrisli 406," hic" de rebus Liturgicis,
" decessores ineosforsitan fecisse non ambigo, el apui!
hb ii, cap 18. iinperiales aures haec suhmovenda lentasse. Et quia
In abolen.ila superstitione Lupercalium, quam se- anditos' essei non constat, dum haec mala hodieque
nalor quidam ex paganbruiri impietatibus relineri perdurant, ideo haecipsa imperia defecerunt, itleo
sal.igebat, |!ejori etiairi obteritu, quasi ex hujusmodi' etiam noineii Romanurii, nonreniotis etiam Luper-
iJtiis intefmissioiie sterililas terrae proveriiret, quam calibus, usque ad exlrema quceque pervenit. »
Ronianipaiie!)a,nl'ur,quantoreIigionis'zelocertaverit,

-LII. S. ANASTASIUS.
A.NNQCHRISTI ".97, ANASTASIIIMP. 7, THEODOIUCIEEGIS 5*.

75- Anastasius,natione Jtomanus, ex patre.Petro, de regione Quinta Tauma caput Tau-.

ri, sedit annum unum, menses undecim, dies viginti quatuor **. Hic fuit temporibus
Theodorici'regis. Hic fecit confessionem beati Laurentii martyris ex argento, qua.
pensabat libras centum b. Eodem tempore multi clerici et presbyteri se a comiau-
5 nione ips.ius erexerunt °., eo quod comm.unicass.et sijie "concjlio episcoporum, vel
presbyterorum, vel cleri cunct8.,Ecclesiae catholicee, diajcano Thessailonicensi nomine
*
Fp^ino i, qui coinmunis erat Acacio e,, et quia vojjait occulte. revocare Acacium, et
non poluit, qui. nutu. divino percussus est. Hic fecit ordinationem unam in urbe Roma,
pesr;mensem Decembrem, presbyteros duodecim, episcopos per di?ersa loca sexdecini. Qui
10 sepultus est in basilica beati Petri gpostoli xm Kalendas Decembris, ct cessqvii
episcbpatus dies quatuor.
"SOfULJ. MARGINALESFABIIOTTI.
« B, an % riiinus d. 7-, a Cons. Pauli, ad_ Pauliimm el Joan. i> Scylham Coss. C, 80. c Subtraxer-.
runl vel retraxerunt. Vide Baron. ad.hnn. 4.47. <_C, Phoiino. « B, communionis Acacii.
VARW?, LECTIONES.
Apud Fabrotlum ~ex.codice Freherj. B el n. pot. Hicnutu divino percussus esl. tin. 9, qui-
eliam sep.
Nmn. 7-5,-lin. i,- B, 80. Ex codice Thuano altcro.
Ex" c.odice.Regio, Mazarimi et. Thuano. Num. 7-5, lin. i; quinla capul t. lin. 5, ipsius eri-
fluni. 75, lin. i. quinta, de regione caput Tauri. gerunt. lin. 6, scu cleri. lin. 10, xiv Kal.'
/i«. 2, mens. 10. /i?i. 5. Hie confessionem h. L- M.. Apud Holsleniuni el Scheleslralium.
ornavit exarg. pens.lihiiOQ; eo lemp. lin. 5, ipsius Num. 15, linea.i, deest vox Tauma ..* Flor. el
sublraxeruut, eo qiiia. lin. 15,praesb. et cleri. lin. 8, Val.
NOT.E VARIORUM.
BENCLNI. sis singtilis Acaeii, qualis fuerit, iiisl.ruclionem ple-
* Linea &. — Eodem lempore mulii.;. clerici se a nissiinam dedimus clemcntiae vestrae specialius re-
communioneipsius erexerunt. Additio censenda eruta censendam, si hoc pletali luae placuerit ciiriositts
ex aclis, ut reor, schismaticorum, qui cum partibus indagare, ne alif|uo suggeslionibus nostris verilas
Laurenlii faverent adversus Symmachiim, insur- defuisse videalur : ut pro divjna sapientia iveslra
rexeruril in odium Anasiasii deccssoris Symmachi, perspicue videre possiiis, non. superbia, vel elatione
etilla confinxere, ut-lieri assolet, ubi vigenl praeju- sedis aposlalica. in Acacium talem processisse sen-
dicia jiarlium. Falsilas vero additionis sive de tenliam, sed facinoribuseertis .quanium nosi extra
Anaslasio pontilice piromovente Acacianorum so- illud judicimn, quod solum falli non potest, aeslima-
cietatem, cl cum eisdem. commiinionem, sive de mus) zelq inagis divinilatis exloiiam. J Qubmodo
•Phoiino Thessalonicensi, facile osten'ditur ex ejusdem poieraipontifex post legalionem, et facinorum Aca-
ponliflcis' epistola ad Zenonem, quam direxit pei' L cii delatorum imperalori faclam per legalos denun-
Cresconiuii),'el Germanum episeopos apostolicae se- liationem, foedus cum Acacianis inire, et ad com-
dis apud imperalorem legalos. Conversionem quidem munionem revocare, nulla praeniissa salisfaclione'
Acacianorum promovit, eisque indulgenliam repro- Eo vel maxime, quia ab ultima sententia Syiiotii iv
riiisil, dumniodo a sacris diptychis Acacii nomen sub Felice, Ecclesia Consianliiiopolitana sese, sepa-
eraderenl. (Tom. II Conc, pag.-949, c. 3.) « Preca- ravit a Romana, uti scrihit Liberalus loco supra
mur ilaque clemenliam veslram, ut specialiter no- Iaudaio cum synodi illius acta narrasset. « His-ergo
men taccatur Acacii... Quaatos vero excessus, atque provenientibus, et Acacio permanente in Petri com-
praetiimptiones hahuerit Acacius, ne clemenlia. tuae munione, separavit se quidem sedes aposlolica a
suggerere per singula fortasse videatur onerosum : Constantinopolitana, * eic. Nec poteral adniiiii, nisi
Cresconio, vel etiam Germano fratribus et coepisco- contumacia deposita, et facla salisfactione. Deinde
pis meis, quos misimus ad serenilatem tuam de cau- Zeno, cujus fraude dissoluta fuii synodus Heraclecn-
 Hi IIISTORIA DB VITIS ROM. PONT. — S.' ANASTASIUS. "442-
sis, quam ficle promoverat sttb Hormisda, iitcrimen At usque communicavil, bene coinprobatur ut haereli-
tegeret, epislolam dcdit Hormisdae, iu qua duo ab ipso cus damnaius : consequeiiler revocari non poterat
promota scribit ; primo ul Alexaiulrina Ecclesia re- Acacius, seu ejus communio uli innoxiifac ab omni
miileret anaihema, quotl publice dicebal adversum hacrciica conlagione iinnumis vcl a Pbolino, el quod
synodum Chalcedonensem.ei dogmaiicam S. Leonis. enormius esi.ah Anastasio jxmlifice revocaripolerat.
« Nam pro hac causa altcslantur divinae liltersc ad Deinde plurimi inler erudilos probant, commbnito-
Alexandriam non semcl, sed mulloties destinata., ritim ad Faus.uiji esse liujus pontificis, non Gelasii,
jier.quas objurgavimus, ciir sibi non arbitrarenlur qui vulgo auclor pulatur; ul ex his quae de Ac.acio
>
possc suiricerc dirceiam fldei doclriiiam, recedenles dicla, ac de justissinia in eumdem lata damnationis
ab aiialhemale Chalcedoneiisissynodi, vcl venerandae seillenlia quisque prospicere poteril. Dilucidanda
incmoria. Leonis episcopi.' Unde non parvum slu- ulterius esl haec nostra in Anaslasium obscrvalio,
dium apud nos, el- conteiitio cjuoquc perdural, qua- qiiam supra leligimus. Dicebamus enim in geslis
lenus a suprascripio aiialhcmate cosdem possimus ponlificum,
j quotrubi schisma in Ecclesia Romana
ahsiraherc,' et sanctac Ecclesiae universali eonjunge- -i -occurreret, ex praejudicatis scriploribus eolleclor
re. t Sceundo, quod ut c sacris diplycliis auferreuir aliquis qnx-dam decerpere consuetus,' ea indere so-
nomen Acacii fleri non jioterat sine ingenii sedi- lehai i intcrracla ponlilicia, et foedare seriem eorum-
lione. <rDe capilulo vero, qudd solum vidctur esse dem < : ei cjiia. quandoque anlipapae eranl, legilimo
residuum, noslra volunias pelitioni vcslrac fortasse iniponcbaniur,
i aut per calumniam afliiigebaiilur a
projiler uniiateni ecelcsiariim convenircl, nisi alia -ischismaiicis, ut in Liherio nolalum est. Laurentius
venerabili Ecclesia. ex hoc renovari scandala crctle- -a eiiim
< sedis aposlolicae invasorpost Anastasium pon-
remus. Nnnc quae sint facienda perjientiilc : quia I
lificem censeiur siibscrij)sisse Henolico Zerionis, cui
gravc esset, cleiueniia vesira judicat de Ecclesia subscribere
i omnino delreclavit Anaslasins pbntifex.
venerahili, projilor-morluos vivos expclli : nec sir.e Diserle
i iri teslaiur Theodorus Lector (l.ii Histor.
nuilia cllusionc sangiiinis scimus posse ea qua*scri- <
cccl.) qui narral Festuni senatorem Romanunvob
his ordinari. t Si vcro prjedecessor Anasiasius pu- < civilia qna.dam negotia a senalu Romaiio ad Zenonem
lasset unionem cuni Ecclesia Constaiiiinopolitana, idircclum, in jussfs habuisse, nl ponlilicem suaderet
concordiamqiie sarcicndain., relinquendo nomen iHenotico subscribere. Sic Theodorus : « Porro Fe-
Aeaeii, et cum Acacianis propugnantibus ejusdem slus i oeculle, ut aiuni, imperaiori suggesserat, ut
gesta communicando; Zeno itl proposuissct Hor- iepiscopo Roinanopersiiadercl, ul Zenonis Henotico
misda3, anlccessorein nempe Anaslasium papam de- siihscriberel.
i Sed cum Romam venisset, Anastasium
liberasse de unione cmn Acacianis facienda, relicto icpiscopum jam mortuuni rcperit. Quare operam de-
Acacii noniine, el obliteralis synodicis in ipsum dil, ul per schisma promolus edicto illi subscribe- .
publicaiis, et corisliluiis. Conficta itaque censenda -: -rct. » Qui post Auastasiiim per schisma promolus
-haee, et assula geslis Anastasiarils, desumpta ex ea- .esi, Laurenlius refertur. Henolico subscribere erat
Itimniis conflatis in Anastasiuni ponlificem, ct Sym- cum i Acacianis consorlia inire, cum Henoliei au-
niac.mm, quae collector nullo praemisso criterio hic iclor, suasor, etpromolor Acacius censerelur. Quae
addere non dubitavii. Sed enonnior Iacinia de propria j aniijiapa. eranl per calumniam forsitan ex
•Photino. -ainiciiia jioniilicis cum Feslo, schismatici Anaslasio
Linea 5. — Communicasset... Diacono Thessalo- , imposiicrunl, vulgarunlque, quae nescius collector
nicensi nomine Folino, qui communis eral Acacio. G1inicr Anaslasii gesla inseruil. Interim si commonk
Meliusalii eodri. legunt (CommunionisAcacii). Thes- loriiiini inscrihi debct ad Fesluni, noii ad F^austum,
salonicensis priinas eratsedis apostolica. vicarius per ct i Anasiasio uli auclori vindicari, ex eo cognosci
Orieniem : eum adhibuit vel Gelasius, vel Anasta- poleril, j quomodo el Acaeium, et Acacianos perpeluo
* sius ad disserlalioiics sopiendas, quae exarserant in uli 1 damnaios habuerit, et nervose omnia Acaciano-
Orienle occasione Mongi el Acacii. Alcxandiia. fuis- rum i subierfugia dissolvit, et tergiversaliones eva-
se, sirenuanfque operam impendisse pro dogmalica cuai. i Ceiie Festum Laurentio favisse, et schisma- "
S. Leonis leslantur apoerisarii sedis Alexandrinae in ticis 1 auclorcm fuisse iiinnit Theodorus, adeoque id
•libello supra laudato, quem dederunt Ci*esconio,cl unum 1 iniendisse impcratori placere, qui summopcre
Germano pontificis Anastasii legatis adhuc Constan- in i votis habehal, ul onmes in subseiiptione Henotici
linopolipersistcnlibus, in quo sic de Photino (lom. U iiinirentiir. ILec confusio causam dedit collecloiibus
Conc. pag. 955) : t Quia vcro non multorum tem- Libri J Pontilicalis, ul quae eranl propria Laurentii
poris Pboiinus rcligiosus diaconus sancla. Thessalon. ianiipapae, Iribuerent Anasiasio. Certe si ab Anasia-
Ecclesiaenobiscuui "depace Ecclesiarum verba con- isio, el quidcm ex coniinonilione lolius cleri, id fuis-
seruil, dixilque sc anle spalium parvi temporis de- set i pracsiiinplum, haec Anaslasiana pro Acacianis
stinatum a sanclissimo archiepiscopo Andrea Thes- . favorabilis
I hitentio occultari non potuissel, unde sub
saloiiicensis Ecclesiaead Romanum pontificem Ana- .Synimacho, cum Anaslasius imperator excomnumi-
slasium, et aflirinabal de his,'. cjuse nos vehcmenter catus< ob defensionem susceptam Acacianorum, et
ofrendunl, In translalione epislolse sibi saiisfaclum <
conficlioiiem c.ahininiariun in Synimachum, non re- '
1
fuisse a supradicto praesule Roinanae Ecclesise; quod D 1li.quissel adducere banc ponlilicis iiuenlionem, et
scil. in cpistolic translalione comprobareniur errores: ]
jiroposilum. Nihilominns nec fecil, imo.exdccesso-
ipsam vero Lalinam epislolam juxla lideiri trecen- i exeinplo argumenlum deducil, quod ipsi invicte
ris
tormn decetn et octo SS. Palrum edilam conslitisse. adversus
s Acacianos steterinl. Sic in epistola apolo-
Insuper quaedamreiulit ex pcrsona ej'usdem Antisli- tgetica atl Anaslasium pontifex : « Dicis, quod me-
lis fuis.-e narrala, ciuie ad vitiiperationcm eoriim, ciim t conspiranle senatu, excommunicaverim le. Ila
quae in translatione sunt indila, pcriinerent : elad tqiiidem ego, sed rationabiliter faclum a decessoribtis
illos qui ea confiugere lehlaverunt ad saiisfactionem meis I sinedubio subsequor. Nos non le excommiuii-
eorum, qui reclam lidem, iinmaculatanique custo? cavimus, t imperalor, sed Acacium : tu reccde ab
dire non negligunt. Qtiihus abunde sanatis, cu- Acacio, _' el ab illius excommunicalione recedes, » eic.
jiientesque pristinam reinlegrandi concordiam; ma- Vide reliqua. Decessores vefo erant .Gelasius et
luinius ciiam a vohis si vera sunl illa, quae Pholius Anaslasius.
_ Unde fictilia haec addilio ab inscio col-
rcligiosus diaconus nobis retulerat, edoceri, veslrae- loclore
1 aclis Anastasii assula. Insulsius est quod
que tlesideravimus occurrere sanctilali, et de his .:additur,ubi consarcinaloris inscitia, et aehronismus
onmibus habere colloquium. t Si Pholinus slelit pro iapparent. ubi legitur:
Chalcedonensi synodo, oslenditque falsam Alexan- Linea 8. — Quia voluit revocare Acacium, et non
drinorum persuasionem in abjiciendis Synodo Chal- potuit, j qui nutu divino percussus est. Damnalus jam
-cedonensi, et epislola S. Leonis, Mongus, qui dux •erat t Acacius cum pontificatum suscepit Anaslasius;
erat horum haerelicorum, et cuin Acacio. ad ohilum -ut -i in Gelasio natalum esl.**Hinc concidil fabeHii.
 443 - ANASTASH BI.._JOTHECARH Mk
• "Vefbaporro illa : quriiuju. dhino, e(C., in aliis~co- A dosi Bihliolhecarii auctoritate freti, in capul-Anasla-.
.dicibus.sic reccnsentur. Anleponilur iiiterpunciio, sii pbuiiliris retorquefe non verenlur. YideBellarm.,_
', el sie_.:. Hic nuitt diiind percussus esc' Ihec vero ad- *-lib. ivdeRbman.' Pontiflcibus, cap. 10; Sanderum,/
iiilio. cfebsendaex cbrisuelisiiiiefpolalionibus turiuil- devisibili -MonarchiaEcclesiee; Hosiunilihj
•luarie_assutis Gpslis.pontificum;. hacc enim hon in doct. caj,holic. - '- < :.•.- mprop.'
- .-
GesliS'Anastasii,,necacl Anasiasium ponlificcm spe--- BLANCHINI. . :
ctabant,' sed ad Hbrmisdarii/s;ib cujtis ponlificaiu ~
iiioriiiirAnaslasjus imperatorj et causam moiiis KOTiE.CHRONQI.OGIC/E. _ -'
,
"sic Liber Po.ntilicalis assignat.- «Furore repletns ' ost- obitumGelasii cum vacaveril* sedes Roniana
.Anaslasius Augustiis conlra papam Hormisdam juxta Biblioiltecariiim uies sepiem.-ul pleriqiieseodi-!_
iiiler_alia saera sua hoc scripsit, dicens :-Nos ju-- ces leguiil, Regii, Tlmarii, ex Mazzarini. computatis-
here .volumuS, non juhcri. Eodem lempore .nitiii CXtreinis; circa diem 24 Novcmbris anni 496 bollo-
diviniiatis percnssus, esl fnlmfnediviiio Anastasius canda esl Anasiasij hujus nominis secundi «lectio,
.impcralor, elohiit. i Quaeilaqtie de Anastasio Ar.-r* auteliam qrdinalin, cum dies indicata fuerit-Domi.
•gusioalicabi legebanlur, Anastasio ponlifici assueie_ nica, lillera, F;~ Dominicali cidem obtingenle. Hune-
-indoctus quispiam putavil. Fortisan decepms ex vei'0'cum asserat sedisse.aiino uno, mensibus.unde-.
-Chronicb. Th_eophanis,quO utex illius addiiionibus cim, d|ebus~viginti quatuor, ejus vila perligerjl.ad.
Libef Poniificalis augeretur, in lalium adtlucilur.* diem 17 aut 18 Novembris.. anni 498, die-10 men-.
Ibi enim ad ann. 5,I81egitur: « Hocanno iiidiclione sis ejusdeni fuisse deposilum apud R. Petrumaliir-
XL,mensisAprilis nono, Anastasius inep.usimpera-rjj mat poslremus versus Imjns seclionis. Saiis' jgilur
tor.ocfculSuil : exegil in imperio annos septem et "fexacteprocedit-eliam diefum enumeratio ; quaa si
viginti, mensesque seplem trigesirno tjilaiio supr-a • unilate variat-in codicibns, aiil caialogisnonnuilis ;
dutSeniesimurnanno_,a Diocleiiaiii -imporip, iri cujus, - tanli non esl illa difiereniia, ex amanuensibiis per-
lociini Jusliniis pius im|>eralof,''vir aeiatis prove.clae,' saepearla, utremorari nosjiossit, in epocbaAnaslasii
-erexperlus rerum.amiliiiae cingnlo*exorsus, et atl iite conslabilita lum in exordio,- lum iri terminb sui
senalus; usque brdinem prbniolus, Illyiicus genere- sacerdotii. " ... i:
-suuecliis, est. Qtiidanraulem"autumaniAiiaslasiani
fuliriinede ccelo laclum me'ntis'slupore evivis ex-, KOT-EnlSTORICji?. _"._..".
cessisse., » Coiisuetum collectorem addilionum baec Linea 4. .—Eodem,lempore-mulii clerici', -etc;, et
ex variis"-aiicloribus excerpere, et calalogis.nddere linea;7. — El quia-voluil ticcnlle revocare Acacium,
•supra probatum est, ct inagis infra. Haec, ul reor; etc. Reele observanfad lnmc Bibliothecarii locurii
,-iirecio colleciori, aul librario ex"uomiiie AnaBtasii tiim doclissimi cardinalisBaronius el BcllarminuS;
ilectooccasionein' prsebueriuit, utea poiitificis Ana- liim D. archiepiscopus Sommier cosdem.jsecullis in
slasii gestis assiieret; /' - -notis infra recensendis,• luijiisino.ii memorias a schi-
- " BINIl ET LABBEI. sniaticorum faciione conficlas fuisse sub. proximo
B. Syinmachi, cnni plurihus de utroque
- Linea . — Quia voiuit occttlte revocare Acaciunu - poniilicaiu poritificc falsis rnmorihiis, in vulgus sparsis bpera
Neque nomen Acacii ad sacras diplycbas, neque Fesli palricii aliorumque Laureniio antipapae slu-
ipsum Acacium ad sedeni Coii<iiaiiiinoj")olitanam re-.-,^ denlium : quas eum in lilteras retulissent, ut Ana-_
-vocafi vbluisse indical cpistola prinia ejusdem pon- siasio principi, Zenonis Henoticon abAnaslasiopapa
lificis Anaslasiiin Aclis concil. qua nomen dcfuncti et a Symmacho non _>uhscribi _egre ferenti, fucum
plane rielefi ac lolli rqgavil. iacerent, ejusque-animuin vehementius incenderent
Gloriantur noslri tempofis haerelici, Anaslasium -contra legiijmos el sanclos ponlifices, quasi facliosos,
-de errore'ac' perfidia conviciuin,-quod -sine concilio ac turbulenlos-, el crimimim insi.mulalos. De Ana-
episcopormn cum.Photino, Aeaeiana. seciae fautore. -stasio prsepropere defuncto miliorem fabellam>con-
-communicaril;, sed quam inepie nemo non videt. texere sibi visi sunl, cum illius propensionem con-
.Poiuit enini resipisceniem, siiie tillius concilii aucto-. lingerent ad connivendum recilalioni nominis Acacii,
ritale ab exconimwiicalione alisolvisse, el cilra ul- etadmissioni Pholini TJiessalonice.iisisejusdem fau-
liim peccati periculum cnm eodem coriimunicasse : loiis. Hnjiismodiscripla a faciioneLaiirentiiinandala
imo si operam illam toti Ecclesiae uecessariam ab litteris ita suiit pervulgala, ul ad posteras relates
exconimunicalo, elplane sobismatico requisivissel, -nonnulla illorum fragmenla pervenerinl, ad.eoqiie
-noii modo fidem rion amisksel, sed neque ullam ad aeqiiales illj Bibliothecario,-qui sequiori saeculo
anathemalis sentenliafn eo ipso jncurrissel. Yide" ' -banc Yilam Anastasii et proximam Symmachi indi-
Bellarm., lib. iv de RomfPonl.; Raronius ann. 479, screle oolligens, lidem aceommpdavit couficlis de
i). ~27; Emendatores decrcti Graiiani in noiis ad uiroque fabnlis, easque- iniermiscuit documeniis ve-
-canonem Anaslasius, dist. 19; Covarruvlas, tom. U, •racibus c:eler<.rumab ipsis geslorum. Quod Cardi-
lib. iv Yar._resoI., cap. 45, haec conficla oinniuo nales Baronius, ae Bellarminus, aliique recenliores
•esse probant, hoc polissimum argumento, quod invictis ralionibusprobanl, i<Jeliam confirmant re-
Acacius (slcul Nicephortis hh. xvi, cap. 12; Evagr. U perta schismaiicorum illoruin fragmenlarqu_e anti-
lib.'in, cap. 18 et seqq. testantiir) lemporeFelicis 1!I quissimo charactere exaraia osiendunt aelatem
ohierit, qiiodque ipse Anasiasiuscap. 1 epislolae su__ Anastasio Bibliolliecario antiqniorem; et proinde
-ad imperalorem . Anastasiuin, Acacium jam mor- nobis manifcslanl credulilalem "rollecloris Yilarum
luum, et anie Juclicem Chrismrii nna cinii Felice non caruisse qni.iem inoiiiiiiieiilis ab aetaie iSym-
astare scripseril. ,Quod quidem de non revocaio per macbi proximis, sod caruissc crilerio necessario ad
Anaslasiuiii Acaciocertissimum esl; si>dde Photini seccrneiuias schismaticorum. teclinas el calumiiias
cominunicalione non iia couslaiiter affirmari polest, a veris narrationibus catholicorum. Placel hic al-
ctun ex.ejiisdem poniilicis' epistola
" conlrarium uon texere fragnieniuin supersies in qualernione ineiri-
oiiscufe colligalur., hranacco antiquissinii charaeteris anle annos iiuii"*',
Linea 8".' — Qui nulu divino percussus est. ui videtur, scripto, el comjiaclo una cum libro .'•».
Anastasium morbo diyinitus immisso . exsiiiiclum -Ilieronymi de scriptoribus Ecclesiasticis, aliisqu
csse, ideo quo.d hapiistritim, el sacros ordines ab opuscuiis, inter qute sunl epistolae summorum' pon
Acaeio.collatos eadem«pisiola approbaveril spargunt •tilicnm Simplicii, Felicis, Gelasii.ietc.,^ servalo in
hseretici; sed more suo jier: calumiiias, mendacia, archivo calhedralis EcclesiaeYeronensis, uno seilicet
ac fabulas. Quod "eniiii de Anaslasio imjieratofe ex codicihus anle annos oclingenlos coljectis a Pa
. haeretico c.irca ,haeciempira fulmine percusso scri-' cifico archidiacono, ul alihi membravi nolato num.
buni iri ejus vita Reda, Cedrenus, Zonaras, eiPaulus 2S. Styhis libri exprimit teialem Symmachi; de quo
Diaconus^ hoc illi nullo alio pr&ierquam unius mcn- ista conlingit auctor illius fragmenii, praemissis de
 US HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. ANASTASIDS. 446
Anaslasii papie falso. jactala connivenlia fortasse A consortium vilaverat Syminacbi, petitionem regi_pro
liiterisperschismaiicos confcclis,1 ul" hac-e pauca ad persona Laurenlii dirigit, qui eo tempore Rayennae
- ilhim
' referenda TOleii.tiir.indicare. . morabalur Symmachi yiolentiiim jierseculibriemque
<rImperatofem Aiiaslasium-direclas per Cresco- declinans, ut ipseRomanae praesiiieref Ecclesiaeiubi
• nium et.Gernianum anclorilate suffulla est, ul _qui dudum fueratsummiisponlifex ordiuatus/qiiia -hoc
hanc intenfa inenle sub divino limore perlegerit, • et canonibus esselafflxum, ut unusquisque illicper-
inaujier- liacteniis inler Ecclesias Orientis et lialia. maneat, ubi primilusesl consecratus aiilislesfvel si
tain scbisma nefarium perdtirafe cognoscil. >. quibusdam conimeniis exinde remotus fnerit,- eum
. . Sequilur deindein eo qiiaternione YitaSymmaehi,. • modis omnihns esse revocandum. Sic Laurehlius' ad
• ila fraudulenter contexla - stylo ejusdem setalis. Drheiii veniens per.anhos circiterqiiatuof Romanam
-« Qiiiiiqiiagesirnussecundus-Syramachus
* sedit annos tenuil Ecclesiam.per quae tempora"quaebellacivilia
quindecim, menses seplem, dies viginti et scpieni.-. gesia.siul, velquanla hbmicidia perpeirala", '"nojfest
- Cuin hoc auiem fuefat Laurenlius RomanaeEcclesise,- pi.aesenl)relalione parideiidum,'diimqu'eparlcs mulua
presby.lerordinalusepiS-Copus,tantaqueclerum acjio- se-dissensioiie. collidunt, ac-prb'suis stiidiis -rOgalo
piiiiiinRbmaiuimdiscofdiafefalisInvaserat.ulnec di- pnesidimii saepe.deppsciinl', adtillimuiii jiclilionem
vina eonsideraiio. neenielus regisparlesa propria con- •-.Symmachus regi per.Dioscorum Alexandrinum dia-
Cisionecobiberet. Ttmc coguniur utriqueSynimacbus.- colui'.ir<ieslinavii,asserensuiagriuriisibi jffaejiidiciuiii
scilicel, J3t. Laurenlius regium subiluri jiidicium fieri, et.niaxiihe de titulis ecclesiarum, quosMntra
. pclerecomilaluin. Ibi Syiuinachus- nnillis pecuniis _ Drbem Lajireniius ohlin,ebat.atl haiic iiif.'.-.:,atio'nem
; * * J='
~obfnet, Laureniiusitd giiberiVsndam,-Ecclesiam Nu- g rcgis aiiimiisdeliiiilus palrici F..-...
ceriiiam £amp rila_*ci.vi_a(em.plurlmis coaeius minis,.- Hic explicil fragnieniiim quaternionis assiitum
-pronfissibnlbiisqiie_ diiigilur . jwst' aliquod aulein_ membranaceo cbdici;, "aniiquitatis indubifatae lilulo
...anrios pfo m.iltis criininibiis-apiid-regein*. Symma-- pliifiiiii profectq.facieiidurii,:si acl illurii usiini adhi-
.chus acctisatur, qnomrex snb. occasiorie Paschali-. heaiur, adqiieiri piitandiiin esta jierito itliqiip' ac
qijod-,noh curii uiiivcrsiiale celebfavera.... cosnila- _. siiidioso hisioria, "ecclesiasticaefuisse" coniparatum.
,,lum convo... raiioiie... feslivitalis dissonantia.redt. ; Licct euim coguoscatiif fragineninmesse-perniciosi
tlituriim/fecilque apnd Ariminum "reseder.-. umque alicujus scripii, ab aliquo gregaii 'faclibiiis!Laufentii
ibidem cum suis clericis aliqiianiisper.moralurp.oine-. conira Syhimifclinmelaborati, el qtiidetn" stylo di-
"ridiaiiis horis siijier liltus niaris -ainbulans yidit _:clionis per illa lempora non iiielcgaiilis_ilauffoelus
mulieres Inde transire cum qiiibus accusabatur in yideaiur ,hoiiii:iis non vulgaris a -Feslo "pairicio,
^scelere, "qnae comiiaium peiebant regia jtissione; sive ai) alio qiiopiam rion infunae sbrtis "viro
_dissimula'ns ergo se scire quod vitlerai, nocie niedia', adliibili ad' capiandam auram ejiisdem faclionis
• dormienlibus cunctis cum uno tanium conscio fugiens. scbisnialicorum, el prinCipis' ejusqiie corijugis1,-per
regretliiur Romam, seqtie intra B. Pciri"aposloli "septa '- dispcndia faihee, etancloiitalis pontiliciae, duinUym-
eoncludil. Tuuc prcsbjieri eldiaconi, neciion reliqui macho alfiugit scelera, el decessori iflius 'Ariaslasio
elericorum, quos secum deduxerat adeuiit regem, et paj)ae non obscure ailribtiil propensionemad conni-
-siiicsiia conscientia Symniachiun fugisse leslantur, venrium Acacianis super rccitatione illius nominis,
per qnos rex lam ad senatum, qtiain ad clerum prae- quasi id foret reineiiiiiin innocens, et.opportunum
ccpia super ejusquodanimodo damnalionciraiismit- ^1 „ ad scliisma Orienlalium cuni EcclesiaLalinademe-
lit ; acciisalur eliam ab universo clero Romano, dio lollendmn, et plura congera*_falsa-elexsecral)ilia
. quod, cbnlra decrelum a suis decessoribus observa- dejiidi.jis contra caput Ecclesiae Dei -iriterilalis ac
luni, ecclosiastica dilapidasset praedia, el per hoc intentandis : licel, iriquam, fragmehlnm islud co-
.-anaibemalis se vinetilis irretissei : pro dieims autein gnoscatiir esse portio perniciosa scripti antiqiiissimi;
Paschalibus ab oninihus pene vir venerabilis Pelrus* poiuit attamen uiiliier colligi et inseri a siudioso
Allinolisepiscopus a rege visilator EcclesiaeRomanae hisloriae ecclesiaslicae, et pontilicia_ aucloritatis, ei
deposcilur,"~eipostsanclam fcsiiviiaiein synodus in immuniiatis, una cum Jilleris SS. pohlilicum Sim-
urbemRomam pfbvolunlale ser.alus et cleri jubeiue plicii, Felicis, et Anaslasii a'd Acacium , "lmjusqiie
rege, de ejus excessihus judicalura convenii, atque . responsis in eodem codice compactis. Nam fuerant
-idagilur a nonimllis episcopis, et senatoribus..-., jirojucendagenuinaiiaecdocuinenia adversafiorum
. in...'Symmach... audieritis subtieretur hoc palam* fraudis, et malodi.cti,-et iinposliirae ei qiii vellet has
pro «jtis defeiisione cl.amanlibus, quod a nullo_possit ipsas imposluras, fraudes. et maledicia reLllere per
Romantis ponlifex-,eiiamsi ialis. sil qualis accusatur, alia hcripla genuina siiminoruni ponii.iciim eicon-
audiri : sed.elecliores aniisiiies.-lam pro religionis ciliofuin, rei gesiae verilaiem ac jina demtmslran-
inluilu, qttam pro. regiS jussione censebant lanlae litiin : qiieinadmodum et. in conciliis cecumenicis
rei negotium, pene ubique vulgaftun, sine examine producla fuerunt scripta haefeticorum, quorum de
nullaienus deserendum ,' cumque synodus sub bac daninaiidis hlasjiheiniis agebaluf Dtjliter igitur
dissonantia plns inler jiaiies minislraret. fomenla colleeta fuerantviruleiita illa scripia, et compacla
discordiae, tandein coiisliluit ul libellus, quem offere- citm.suis antidolis, ne soliiaria si legerenlur,* impe-
hant accusaiores Symmaciii, suscepms, inter>gesta D ritorum animos oifuscarenl. . , '",".'
sol-unniler pandereiur; quo.faclo,, niox per episcopos* Sed cuni injuria terojioriim et.incuria j)o"sterbrum,
-
idem Symmachus, ui occurreret iid judicium Gonve- ul fil, veteres hujusmodi.chaiiae negligeriti.ushabilae
uilur ;- sed cum per clericos qui ei asserviebanl' fuissenl dispersae,ita ut.iniegritaie cbdicis absuinpta,
iuissei ejtis negaia"pra_sentia,ilerum el lertio,j_ecun- qualernio forieifortunasupe.rstes ostenderel niuiila
diini regnlaSj, ut ad synoda.em conveniat atidien-- illa schismaiicbrumscripli fragiienfa, quae simililu-
ii.uii,per aniisliles adinonetui;, nullumque dignatus dinem calalogi Poiifificalis i'efefurit",..lbnge iiliter
. esl dare responsum, luncaliquami cpiscopi videnles adhiheri poliieruiii alf irnpefilo aliquo*scrijiiore aut
nihil seincausa p.roljcere, •cleruni qui discesseral a collectoi*«sequioris aelatis. Is leinere.compacia cum
. consonio Symmachi , semel ef iteriim cominonenl, videret una .ciiin libris probalissiniis beati fiicro-
ut ad eum pr-elermisso*feveiialur examine; qui se nymi, et Gcnnadii, necnon cuin- epistolis sanctorum
nequaquaiii boc facere posse respondit, priusquam ponlilicuni Siinplicii, Felicis,' el Aiiastasiiibidem
laiuis criiiiinibus impetilus diseussione regtilari, vel. praeservalis, indicala fragmenta calalogi antiquilus
absolvatur, si innocens fuerit, vel si reus exslilerit scripla citra exaineif aucioris ibi jirofecto rion ap-
a.sacerdolio deponatur, sed moras7 Epi n... nl ... cuni parentis , el. cilra collatiqnein cum aliis genninis
viderent magis ac magis studia divisionis augeri, doeumcnlis teniporuin, quaevcrilalis historicae crile-
quae-sibi' milia visa sunt prn -Symmachi persona rium dcposcif, incoiisiderale suscepisse poluit lan-
constituuiU : etsic iirbem in summa confiisione quain aiuhenllca monniiieiilaicqtialis scripioris :, et
derelinqinmt. Clerus _ergo "et senatus clcciior, qui cx-hujusiiiodi. inquinalo'fonie in Libii PontilicaliS
 447 ANASTASIl RIBLIOTHECARII 458
textus easdem calumnias , et falsariorum fabulas A PAGII.
derivare :, quae negoliuin subinde faccssercnl eliam Linea 7. — El quia volttit cccuHe revocare Aca-
poliiiori aetaii ad easdem secernendas ab historica cium, elc. lpso sui ponlilicatusiniiio, ulAnasiasiiim
verilale. imperalorem ab li:ercsi ad meliorem menteni avo-
Non abs re duxi occasione dissidii lilleralos inler ciret, Geniianiim Capuainim, el Cresconium Tri-
suborli super gestis Ariaslasii quain captaut scripto- denlinum episcopos, Constantinojiolim atl eiimdem
res setalis noslrae in nolis D. areh. Somtuier mcmo- imperalorem Iegatos misit, cum epistola ad ipsiun
rati, el ab eoilein validis ralionibus rcfuiaii, intlicare dala, qua petehal, ut nomen Acat-ii, Conslaiitinopo-
fontem mendosae illius scalnriginis, unde rivuliim lilani qiioiidani episcopi, extra Ecclesiaccominiiiiio-
tlerivavit, is qui Vitae Anaslasii II iiicongriiam pe- nem dcfuncti, cx diplycbis plane expungcreiur. L't
ribchon inseruit de propensione connivendi super Alexandrinos moncret imperalor ad fidein sinceram
recitatiorie nominis Acacii. Tum illa periocha , ct . ad pacem redire catholicam; eaque. adnioiietur
iiim simrlcs qnae aliquando inlerspersae legunliir 'iniperator, ul conslilulis aposlolicie scilis obtempe-
lexlui Bibliolhecarii potuerunl incoiisiderale tran- rel. In proposilo illo piissimo nihil eflccil sanclus
scribi ex fragmeniis codicum veluslissimorum (cu- *] poniiff.x, naiii imperator, deteniis dolose Conslanli-
jusmodi esl bic Yeronensis quem altulimus) per iimpoli legalis, per fraudem el doliiin .magno conalu
iilas pra_seiihn aeiates , quae laborabaiil harharie < claboravit, ui ipsmn Romamim poniificem, ad sub-
in bouas artes invecta , et inffequeiuia perilo- scriberiduin i Zenonis llenoiico imluccrel.'
ruin , qui possenl iuulilas liujusinodi cbaiias , ti-. - Qiiam iu rem usus cst opera Fcsli ciijusdam se-
tulo el auclore carenles, cuin veracium scripiorum B natoris Romani, qui ob civilia qu_edam negotia, ut
nioniiinentis conferre, et probe dignoscere, niim a hahei Theodoriis Ieclorlib. u Ilisl. ecclesiast. ad im-
cordalis viris, ac siudio parliuin non laborantihus, peralbrein Aiiaslasium missus, favoreejusdem impe-
an polius a facliosis, et malae causae promovendae raioris inipelravil, ul sacra sanctorum aposloloriim
addictis essenl perscriptae. lnspectio illius codicis Pelri el Pauli niemoria, a Schismaiicis aliquando
iia compacii abiinde nos edocei, inquirendas es-e ' ineglecla, lionorificeiilius elsplcndidins celebrarc-
ofigines notionum a hiograpbis Anastasianis adbi- lur: i <iQuanivis igimr antea qtioque celebrata fuis-
.bitarum, non idcirco quod diflidamus ab anliqtiis iset, deincejis pos"t pelitionem Fesli, longe majori
doeuniciiiis illas fuisse desumptas,- sed quod jure fsplendore ea festivitas peracia est. t El Paulo post:
tlubilandiim sit, incaule per illos colleclas fuisse ex ti < Porro Feslus occulle, ut aiunt, imperalori sug-
fraginenlis hujusmocii calumniatortim consulis le- tgesseral, ut episcopo Romano persuaderel, ul Zc-
mereeumopusciiiisPalrum, el a perilioribtis aniea nonisi Henolico subscriberct. Se.l cum Romam ve-
perquisitis, ut retundi possenl totidem verbis ex- nisset, i Anastasimn episcopum jain morUiiim reperit.
prcssse, quales ab opposiloribus enuiiliabanlur. . Quare
. operam dcdil, ul per schisma promoius edi-
Abiindat icias Gelasii ejusmodi sycophantiis suble- cto c illi subscriberet, i nempe Laurenlius schismali-
slae lidei ab haerelicis, elschismalieis passim cumu- cus c conlra Synunachum eleclus.
latisj; ita ut necessarium duxeril indielo concilio Ex his apparet Anaslasium jiajiam, antequain a
censum libroruin probalorum perficcre, el ab apo- Feslo J de perfidia tenlareliir, integruni alcjue since-
cryphis ac vitiatis germana, inlegra, et approhala rum i in catholica fidc decessisse. Falsum ilaque el
scripta sscernere. In lanla igilur copia lucubraiio-Q^"ineplum j omniuo esi, quod in Libro Ponlificali legi-
iuini vifiosaeoriginis, quae disseminabatur tempori- lur," i Anastasiiiin nempe papam, Acacium, a Felice
hus Gelasii, Anaslasii, et proximorum jionliflcum, a ..Tertio, et a Gelasio decessoribus jam anle pr_edam-
perduellibus fidei nostrae occasione baeresum el nntiiim, muliisque jamannissub eodem FeliceTeiiio
schismaltiin subortorum,mirtimiion esl, si ali<|iiaiido mortuum, n in sedem suam revocare, aut saltein no-
(loriniiaveiinl collectores minus idonei a.tatum se- men n ejus sacris diplychis resliluere voluisse; eo-
quiorum, et ex fragmentis veleribus indiscriniina- tl tempore mullos clericos el preshyleros se
liin corrasis ex miscella partium inler seliligantium, . demque a ipsius communione separasse, eo quoJ communi-
ab
temere assuinpseriiit aliquando hostiles caluinnias casset ' c sine concilio episcoporum vcl presbylefortim
niira fallenili arte in slylum hisloricum deformalas, vel v cleri, diacono Tbessalonicensi nomiiie Photino,
• ubi subsiiluendaefiierant nafraliones noiaeverilalis qui q communicaverat cmn Acacio. Hscc eniin ex di-
scriptorum, easdem calumnias subvertentium ralio- ciis c falsa omnino esse demonslranlur. Porro Anasta-
num pondere, et auclorilate sui leslimonii. . papam nullain cum imperalore Anasiasio con-
' sium
s
c
cordiam iniisse, scd niagis illum exsecraium csse,
CIACONII. o
Osiendil Baronius anno 497.
Linea. 9. — Episcoposper diversa loca sexdecim.
Linca 4'el 5. — Se-a communioneipsius erexerunl. Cum Biblioihecarius omiserit complura insignla
Jiiiasiasius iinperator dolose moliebatur, si quo modo Q _, sub Anaslasio, iu eonversione praeseriim Clo-
,ad'subscribenduni HeiiotieoZenonisjipsiiin Roniaiium gesta u
dovei Gallias de episcoporum ordinatione,
regis per
pontilieein posselinducere. Ad hanc rem perficien- j ssupplenda esl hisloria ex Pagii numeris 6 et seq.
(laniFesium legatum misii. EratFesius senator Ro- " Sedenlp Anastasio, cum iiullus essel reperiri in
nianus, missus a senam ad Anaslasium imperalorcm tolo t( terrarum orbe penilus princejtsChristianus ca-
propler-quasdam civiles res traetandas. Festus im- iholicus _j : nam el qui velamenio fidei orthodoxaediu
jieralori clam pollieilus esl persuasurum se Romano laiuit j_ Aiiaslasius •iniperalor, apertissime cognitus
episcopo, ut concordiae Zenonis subscriberel. Ciini ' _e'st e. bCerelicus : Ronne vero, et in Italia rex Theodo-
-aiilem.Romam venissel, Anaslasiiim episcopummor- ricus, et in Galiia Yisigotborum Alaricus, et Gun-
luum rcpcrit, ul Theodorctus et Nieephorus lib. m, " rj ,j,
c. 55, concordiler scribunl. Ex quihus satis apparct tlobadus Burgundioiium Ariani prorsus erani :
Auaslasium papam iutegrum sinceruniqiie in calho- " nia itemque Suevi el si qui alii in Hispania : in Germa-
j_
n aulem el Briiannia adbuc pagani : Francorimi
lica fide permansisse , decessisseque antequam a Fe- _. Ciodoveus, cum per invocaiioncm nominis Chri-
rex
slo ej'usmodi perfidhe lentareiur. lta namqiie sfope sti Si victoriani de Alcinannis meruisset ohlinere, a
tlivino cqnsilio, quo poiissiinuni cailjnlica. lidei scin- sancto §; Rhemeiisi liaptizalus esl,
servare consucvil Remigio episcopo
per inlegriialem, factiini scinuis, non. n quidem aimo 499, tit credidit Baronius, sed
iiiquain citissime moiie miilclatus sit, qui in ali- anno a: 496, ipso iniiio pontilicaiius Anastasii, iri die
quotl discriint.il adduclurus essot caiholicam eccle- ' Nalivilalis
N Domini, ut conslat ex epislola iAviti
iiite piiritatem.
Linea 8; — Nutu divinq percussus est.. Lepra jier- Viennensis
>y episcopi in Burgundiac reguo, ad ipsum
(iissus dicitur; alii produnt iiileslina in latrinam CloJoTeum C scripla, quaj exstat lonio IV Concil.
dum p;
pag 1206, in qua.iut : t Igilur qui celeber est Nata-
cffudibne, neces_itaii natura* oblempcvaret. li
lis Dominf*.sit et vcslri, quo vos*scilicel Christo,.
449 HISTORIA DEYITIS ROM. PONT. — S. ANASTASIDS. 4S0
quo Chrislus or.us est mundo; in quo_vos aniinam A divinisque veslris monitis redire lacialis. Dt sicnt
Deo , vitam pra_senlib,us, famam posteris consccra- decel el Sjriritus sanclus dictat, monitis noslris
slis. t Eadem qua Clodoveus, die « baplizaia est et (aposlolicaesedis)obedieiiiia priBbeatiir. t (Epislola i
soror ejus -Alholledis. J Tum « conversa esl et alia Anast. II, ad Anasl. Aug.)
soror ejus Lantechildis nomine, quae in*tiaeresim Sanclus pbnlifex ad Clodoveum quoque Franco-
Arianorum dilapsa fuerat, qu_e confessa aequalem rum regem ila perscribit, qui primus ex .isdem-
Filium Palri el Spirilum sanctum cbrismata est, » regihus Christiaiiae religionis* sacra susceperai.
inquil Hincmarus in vita sancli Remigii. Dsus isle « Tiuim, gloriose fili, in Christiana fide cum exor-
baplizandi in Nalaliliis Domini, posi -conversionem . dio noslro in ponliflcatu conligisse gralulamiir.
Clodovei regis perseveravil apud Franeos. Guntram- Quippe sedes Peiri in tanta occasione rion potest
nus enimrex Francoruni, aputl Gregorium Turonen-" Uon laelari, cum plenitndinem genliuiii intuetur atl
sem lib viu, cap 9, quaeritur dilalum esse nepoiis eam veloci gradu concurrere, et per lemporum spa-
sui haptisnium ullra Kalalis Doniini soleinnita- lia repleri sagenam, quam in allum j'ussus est mil-
lem. tere iilem piscalor hominum et coelesiis Jerusalem
Dbi Anaslasms jiapa accepit Clodoveum baptismo bealus claviger : quod serenitali luaeinsinuare vo-
fegeiieratuni, slatim gralulatorias ei Iitteras per liimus per Euinerium presbylertnn : ut cum audive-
Eumeiium presbyterum rnisit, a Dacherio tom Y ris loeiiliain Palris inbonis. ojieribus, .impleas.gau-
Spicilegii publicaias, in quibus ait : « Tuum, glo- diiun noslriiin, .el sis corona noslra, gaudeatque
riose lili, in Chrisiiana fide ciiin exordio nostro inatcr Ecclesia <lclaniiregis,queniiiuper Deopeperit,
in poniificatu coniigisse graiulamur. Quippe sedes j; profetiu. Laetifica crgo, gloriose el illustris' iili,
Peiri in tania occasione non polest non iaclari, cum matrein luam, el. esio illi in coluninani ferream;
plenitudinem geniium inlueiur ad eam veloci gradu nam refrigescil charitas multorum, et maloruiii bo-
ccncurrere, et per temporum spatia repleri sage- miinini versulia navicula noslra feris iluciibus agi-
iiam, quam in alium' jusstis est mittere idem pi- ' tatur,, et despumaniibus untlis pertunditur. Sed
scator homfnum et ccelesiis Jerusalem bealus clavi- speranms in sjiem contra spem; et Domiiuim col-
ger. ii Cum autem Anaslasius mense Novembri in laudainus, qui eruit le de potestate •leiiebrarum, et
anlii 496 ordinaius ftieril pontifex Romanus, Clodo- lanto principe providet Ecclesiae, qui possil.eam
vei baptismus pertinet ad diein Christi Natalilium tueri, et conira- occurrentes pesliferorum conatus
ejnsdem amii, et Anastasii ad Clodoveum ejiistola galeam salutis induere. Perge igitur, dilecte et glo-
circa initium anni 497 scripla. riose fili, et Deus omiiipolens serenitaiem luam et
Anasiasius quoddain coiisliluluni ediderat in con- regmun ccelesli proteclione prosequalur : et angelis
troversia quae versabalur Inier Arelalensem et suis mandet ut cuslodiant le in omnibus viis tuis;
Yiennerisem episcopos; Symmacluis enim papa in et det libi in circuiiu de inimicis tuis. victoriani. J
epislola; prima ad ^onium Arelatensem episco-- (Anasl pap. H-episl. uomnes*ferme ad Clodov. rcg.
* Franc.) illius
pum dala tertio Kalendas" Oclobris anni quingen- Observaiidurii est, principes
tesimi, ait: « Conslat inter Arclalensem el Vien- aetalis infidelcs fuisse, aul fidem Cbrislianam lneresi
nensem Ecclesiam aliquocl tie ordinandis episcopis depravasse, praeier unicum Clodoveum qui lum
in vicinis civilaiibus oriri luctainen :illa re vide- primum baplizabalur .in Occidente : regcs aiitem '
Iicet facicnte, quod decessor nosief sanciae recorda- p Theodoricus, Ataricus, Goiidebaudjis, aliiqne pfin-
tionis Anaslasius, tractahs coiifusionem provinciae, ^ cipes e Golborum genere, Visigolborum, Suevorum,
aliqua conlra velerem -consu_emdinem jusserit ob- aut Wandalorum omnes Arianam ha:resim professi
servari, decessorum siiorum videlicet ordinaiionem, lenebant provincias Hispanhe, Galliae, Africae, alque
Germania vero,
quod non oporlebat, sub qualibel necessitale trans- Italiae, unde Romanos expulerant. idololafria
grediens, » etc. Deinde anliqua sedis aposlolicae ac MagnaeBriiannioc insula regibus infe-
decrela observari jubet. Sed decielum Anaslasii ctis parebanl.
nullihi reperilur. De bac et alia Symmachi pajiae ad Linea 7. — Voiuit occulte revocare Acacium. Bi-'
-Eonium episiola circa hanc coiilroversiam agelur bliolhecarius aflirmal, Anaslasium papam 11conni-
in Syminacho. vere secrelo voluisse Graecorum ohsiinalioni, quae
SOMMIER. Acacii nomen e sacris diptychis eratlere delrectabat,
verum divinitus perculsuni subita inoiic id consi-
Linea 1. — Anaslasius, elc. S. Anastasius II qui ' liiim non perfecisse. Idem auctor addil, ejus lei
Gelasid successil, ad ejusdem noininisprincipemde ergo quosdam e clcro a papae eommuiiioiie se sub-
sua electione scrihens his ulilur verhis, ejusdem Iraxisse, luni eliam ex e.i quod diaconum Thessalo-
vigilem curam pro susceplo regimine in luenda reli- nicensem, qui comnnmis eraf Acacio ad communio-
gione calholica dcclaranlibus: « Exordium ponlifica- nem admisissel inconsulto episcoporum et presby-
tus mei pvimitias oblaia populis pace pronunlio, et lerorum cceiu. E recentihus aulem "scripioribus
consequenier pro iide caiholica humilis precaior qnidamfacium-negani, contendentesBiblioihecariuui
pietali tuae oecurro. In quo jirimum mihi diviiium . perperam conlisum menioriis a faciioue anlipaptB
favorem propinquasse.confido, qtiod nunc conso- D Laurenlii consuiis, quem factio Graecorum oppqsuit
nanlia in me atigustissimi uoniinis lui nou dubiiim successori Anaslasii. Ea de re videndus canl. liaro-
praestat auxiliuiu; ut sicut praccelsum vocabuluin nius ad ann. 497, el Bell.trminus in coutroversiis
pietaiis luaaper universasgenles lolo.orhc praelulget: hh. iv, cap. 10 in tii. dePontificeRomaiio. Alii vero
ila per ministerium huniililatis meae, sitiit semper ciim Tilleinoiilio in Hist. ecclesiaslica ad eumdem
est, sedes B. Pelri in universali Ecclesia assigiiatuin aniiuin autumaiit indulgenliiis- agere voluisse cunr
sibi a Domino Deo teneal principatum. . . ul spe- Gnecis, eiianisi auciofinendis refertus, qualis eis-'
cialiter nomen lacealur Acacii. Dt Alexandrinos ad dem videlur Anaslasius miniis idoneus leslis judice-
caiholicam et sinceram lidem auctoritale sajiieniia lur atl eam senlenliam confirmandain.- -
 ANASTASUBIBLIOTnECARlI -- 452
4ol

- SYMMACHUS.
LIIIvSANCTDS
ANNOCHRISTI498, ANASTASIIIMP. 8 THEODOR.REGIS 5.

a ex patre Foriunato, sedit annos io, i*metises octo-,

-jQ.Syminachus, natione Romairus
dies 26. Hicfuit temporibus Theodorici regis; et Anaslasii Augusti a die x kalendarum
Deeembriarum usque ia diem'xiv kalendarum Augustarum. Hic sub contentione
- ordinatus est uno die cum Laurentio: Symmachus in basilica Constantiniana, Lauren-
'
.0 tius vero in basilica bealse Maria.. Ex qua causa soparatus est clerus «, ef divisus ost
senatus. A-liicum Symmacho, olii vero cumLaurentio. Et facla contentioneJioc cqnsli--
tuerunt <i partcs, ut-ambo ad Ravennam pergerenl e, ad judicium regis Theodorici, quv
'; dum ambo- iritroissent in Ravennam. hoc judicium a_quilatis invenerunti,— [Jt qui
r
priino ordinalus fuisset, vel ubi pars maxima cognosceretur, ipse sederet in sede
10 apostolica. Quod tandem Eequitas .in Svmmacho invenit cognitionem x veritalis. Et
' " *
*aclus est prossul Symmachus. ,
s congregovit synodum, et consiiiuit Lduren-
77 Eodem tempore papa Symmachus
tium inhNuceriam civitatem episcopum, intuitumisericordia;. Post annos vero k zelo
ducli aliqui ex clero, et alii ex senalu, maxime Festus elProbinus, incriminarunt 'Sym-
machum, et subornaverunt testes falsos, quos miserunt Ravennam ad regcm Thcodoricum,
. 5 accusantes beatum Symmachum, el occuiterevocaveruntrLaurentium, p.osHibellum Ilorna,
lactum, el fecerunt schisma, et divisus est ilerum clerus. Et alii coinmunicabant Syrn-
macho, alii Laurentio» TuncFestus et Probinus senatores miserunt reialionem regi, e^
coeperunt agere, ut visitatorem daret rex sedis apostoiica.. Tunc rcxdedit Petrum > AJti-
cina. civitatis episcopum, quod canones prohibebant. Eodem lempore beatus Symma-
10 chus i- congregavit episcopos cenlum etquindecim, et facta synodo, purgatur a crimine
l Altinus invasor sedis apostolicw, et Laurentius
falso. Et damnatur Petrus Nucerinus,
quia vivo episcopo Symmacho pervaserunt sedem ejus. Tunc ab omnibus episcopis, et
m reintegratur sedi apostolicm bea-
presbyteris, et diaconibus ,' et omni clero, vel plebe
tus Symmachus, ut cum gloria apud beatum Pelrum sederet prxsul.
78 Eodem tempore Festus caput senatus exconsul, etProbinus exconsul, eosperunt
intra urbem Romam pugnare cum aliis senatoribus, et maxime cum Fausto exconsule,
et csedes, et homicidia in clero ex invidia fiebant. Qui vero communicabant beato
Symmacho juste , publice qui inventi fuissent intra Urbem gladio occidebantur.
5 Etiam et sanclimoniales mulieres, et virgines deponentes de monasteriis, vel de
habitaculis suis, denudantes sexum femineum ceedibus plagarurn afflictas vulnerabant,
el omni die pugnas contra Ecclesiam in medio civitalis geiebant. Etiam multos sacer-
dotes occiderunt, inter quos Dignissimum et Gordianum presbyteros ad vincula n sancli
Petri apostoli, et ad sanctos Joannem et Paulum, quos fuslibus, et gladio interfece-
10 runt °, et multos alios Christianos, ita ut nulli esset securitas, die vel nocte, de clero
in civitate ambulare. Solus autem Faustus excousul pro Ecclesia pugnabat. P Post ha_c
omnia beatus Synimachus invenit Manicha_os in urbe Roma, quorum omniasimuJacra,
v,el codices ante fores basilicas Constantinianaa incendioconcremavit, et eos ipsos exsi-
"io relegavit. Fuil autem a consulatu Paulihi, usque ad consulatum senatoris.
79 Hic fecit basilicam sancti Andrea_ apostoli apud beatum Petrum apostolum. ubi
fecit tigurium i ex arffento et confessionem, pensan. libras centum et vigenti; arcus
NOTULiE3IARGINALES FABROTTI
° C, R, Sardus. b B, m. 8, minus d. 4, a Coss. Paulini, et Scyiba., atl M. Aur. Cassiodorum Coss-
o Vide Baion.ad ann. Domini 498. d C, conslruxeruiit. e Ut ambae partes. f C, el cognilio. s Yide
Baron. ad ann. Domini 499. t C, in Kueerina civitate. Vide Baron. ad ann. Domhri 502. » D,
Altinae. k Symmachus in Synodo purgatus, t Aliinensis. m C, redinlegralur. n Inter-quos Gordianum
Piesbyterum dignissimum ad vincula.. ° Quem fuslibus, el gladio inlerfecerunl, P Vide Baron. ad ann.
Domini 5*03in (??*.Manichworum codices exusti. i CB, ciborium.
 4S3 IflSTORlA DE YITIS ROM. POKT. — S.S.IMMACIIUS. 4o4
<trgenteos:tres, pensan." sing. iibr. sexagintaj Oratorium saiieti Tlioniee apostolrex ar-
gento, 23.ens.libr. 300; in cohfessione a li-br. yigentij; arcum argenteum-, pensah. libr.
- 5'sexdecim,'; ebnfessionem sanctiCassiaui, et sanctorum Prothi, •etHyacinthi.exargento,'
pensan. libfas-viginti; afctim argenteum, pens.hb. .12; oratorium sancti Apolliraris
ex argentoi, et confessionem eum areu e'x afgerrto. pens. libr. triginta"; Ofaiorium
sanetiVSosii ex argento in confessione, pens. libr. vigintLIiem ad forilem :in basilka
.-beati Petri aposloli. oratorium sanelee crucis exargento, confessionem, et crucem ex
auro cum gemmis_ ubi inc-lusit lignum Domipieum, ipsa criix *aurea pensan. Iibr..de-
"
. cem. Fecit-autem oraloria duo saneti-Joannis Baptistae, el saricliJoanhis EvangelistaB
-
i.n quofum confessione arciis. argenteosposuit /pehsan.Jibr. triginta c Quae "cubicula
.-"'- omnia a fundamento perfecta, construxil. Basilicam/verj. beati Petri marmofibusor*-'
; j_sivit; et cahtharum beati Petricum-quadriporlleu marmoribiis ornavit, et ex miisivo'
4b agnos, et eruces, ~et palm-as-J qraayit. Ipsumvefo atrium^omne-compaginaVitj gradus
vero ante-fofes basilicee beati Petri atapiiavit, et alios gradus conslruxit, .sub. tigiib'
- _ dextra, laevaque. Item-in eodetn loco.episcopia dextf a_laeyaque fecil*; itiem sub gradus
in atfio.aliiim cantharum foris in vulgo campi posuit, et-ad usum necossitatfs liiimanffl,
fecit-; item«talios gradusas.cendentibus ad bealum Andream fecit, et: cantharum po-
-20 suit; liic fecit basiiicafn sancte. martyris Agathss via Aurelia <*,infundumJt-ardafum, et
a funciamento cuin fonte construxit, ubi posuit arcus argenteos duos. Eodem tempore
' *
fecilbasilicam sancti Pancratii,-ubi et fecit ar.cum argenteum,qui pensabat libr. quin-
rdecim; feeit-autem in eodem loco balneum. item apudbeatum apostolum Paulum, in
basiliea renovavit absidam, qua_-in ruinam imminebat, et post confessioriem pictura
. i_S ornayit. Et cameram fecit, et matfoneum, et super confessionem imaginem^argenfeam
cum Salvatore, et duodecim apostolos posuit, qui pensabrint libras eehtum, viginti; et
ante fofes basilicae gradus fecit in atrio, et cantharum ; .etpost absidam aquam intrb-.
' ~ -
duxit, ubi et balneuiu a fundamento fecit. ,* . .
80 Intra civitatem Romanam.basilicam sanetorum Silvestri et Martinia fundajmente
construxit juxta Thermas Trajanas, ubi et super altare f tigurium argenteum fecit,
pensah. libr. 120, arcus argentos 12 qui pensabant singuli libr. decem ; confessiouem
argenteam, quaa pensah. libr. 1S. Ad bealum Joannem ctPaulum fecit* gradus post
5 absidam; item ad archangelum Michaelem basilicam ampliav-it, et gradus fecit, etintro-
duxit aquam. ilem ad sanctam Mariam; oratorium sanctorum Cosmas et Damiani. a
fundamento Gonstruxil; item iri via Tiburtina- milliario vigesimo septimo ab Urbe
Homa. rogatus ab B Alvino ,et Glafira illustribus de proprio faeientibus a fundamento
basilicam beato Peiro in fundum Pacinianum dcdicavit; item ad beatum P.etrum, "e't
'
10 beatum Paulum apostolos, et adsanctum Laurentium martyrem pauperibushabitacula
construxit. Item ad beatum 3»etrum viginti canthara argentea fecit, pensan. singula
libras quindeeim, et arcus ^2 pensan. sing. libr. viginti. Hic rejiaravit basilicam san-
eta_ Felicilatis, h quse jam in ruinam imminebat; hie absidam beatae Aghetis, quaein
ruinam imminebat, et omnem basilicam renovavit.
81 Hic constituit ut omni die Dominico, vel natalitiis martyrum hymnus diceretur
angelicus, id est Gloriain excelsis Deo. Hic.fecit ccemeterium Jordanorum in melius
propter' corpus sancti Alexandrl; hic omnianno per Africam, vel Sardiniam ad epi-
scopos, quiin exsilio erant retruki, pecuniam et yestes ministrabat; hie captivoJs per
5 Liguriam, et Mediolanum, et per-diversas provincias i pecunia redemit,et doiia multi-
plicavit, ,et dimisit; 7w'cfecit ofdinationes qualuor in urbe Roma per menses Decembrem
et Februarium, presbyUros nonaginta duos, diaconos' sexdedm, episcopos per diversa
loca centum i et septem. Qui etiam sepultus est in nasilica beati Petri apostoli» et ces-
savit episcopatus dies septem, qui etiam in pace confessor" quievit.

NOTOLiE-MARGINALES FARROTTI.
n CB, el coufessjonem. * C, Sosii. c etciiliicula p. s., d fecit. « in fundo landario. "t C, cibo
rium. C. t'Albino et Glaphyra prseposilis. * s< eui ruina imminebat. i pecuniis.' k CB', 17.
 455 ANASTASIlBIBLIOTHECARII 450
VARI.E LECTIONES.
Apud Fabrollum ex codice Freheri. A linca 5, arg pens lib 15, ad sanetos Joannem elTau-
lum f. ab. ad. S. archang. ampl basilicam, et
Nnm 76, lin. 1, B. Sardus.L.n. ead. A. mens.7. B- fecit. gr.g. etp.intr aq. ad sanctam Mariam conslrnxii
d. 27. Lin. 8, consilium a.quilalis invenil. Lin. 10, fiind Orat SS. Cosmi el Dam marlyrum via llmr- a
A. quotl landem a_quiialisjutlicium invcnit cognilio lina mil 27, ah urbe Rom in fundum Paccmianuni
\eritatis.
Num 11,-linea 2, AB, in Nucerina civitate. linea pr. (M, Paclinianum), rogatus ab Albino, el G. i.l. cle
tna.. fac. conslruxii a fund basilicam beato Petro, et
8, AB, Al dcdicavii. Iteni ad heaios P. et P. el ad sancluni
Num 79, Unea 2, AB lugiirium. Linea 4, B 190. Laureniiiini pauper hab c. Fecit ad beatuin
Lhieak, AB 20. Linea 6, AB, 20. Linea 8, B, S. Pelrum 20, e. arg p. s. linea 12, quoque el
Sossi. Linea 18, B in campo posuil. Linea 20, B. in leos, pens s. I. 20. Hic reperavil ( arcus 22 argen-
31. reparavil).
funtlo Lnrthirlo. Linea 25, B. nialoneimi. linea cui ruina iinni. Hic absB.A. qua. in ruina
Num 80, liuea 5, Gabrielem. linea 13, A, ruinam cral. 15, i
niiiiabalur.. Num 81, lin. i, ul omni dominica die, vel n. m.
Num 81, lin. 9 AB 117. Lin. 9 B Apostoli bymno Gtoria in excelsis Deo dic. Lin. 4, pecunias.
xiv cal. Aug. Lin. 4, per lig. el med. Lin. 5, pecuniis red. Lin. 6,
Ex codice Regio Maxarino el Thuano. per mensem Decenib. presbyl. 92. Lin. 8, 117.
(M. 114,) qui eliam confessor in pace quievit, et
Num 76, lin: i, S. nat. Sardus. Lin. i, mens. 6. ei in basil. beali Pelri xiv cal. Aug. et c.
d. 27. lin. 2. Tbeoderici (M.Theodori.) lin. 2 et 3, cal. " sepult.
episc*.d. 7.
Deceiribris (M, Decembrium) usque in. d. 10 Kal.
Augusii. Lin. 5,.ex qua causa divisus esl senalus et Ex codice Thuano allero.
clerus. Ihi. 6, constil. ut amb.1»partes ad Rav. lin.
8. (M Theodor.) Qui cum essent Ravennam ingressi, Num. 76," lin. 1, naiione Sardus. lin. 1. mens. 7,
,lioc ind. a~g. invenit. lin. 10, qua. ocquil. mvenil in d. 27. iin. 2, Augiisti a die Kal. Augusli. Hic sub
Symmach. cognitionem verilatis. iiilcnlione, ut tin. 8, inlroissenl Raveun. ..... 10,
Num 11, tinea 2, poslannum vero quarlum. linea quod tamen __qui_.jn Symniachum invenil cognilio
3, el aliqui ex senalu m. F. el P. incriininali sunt, ver.
S. elsubordhiaverunl t. f. tinea 4, Theodoricum, in Num 77, linea 2, in Nucerinam civit. linea 8, sedi
ulroque codice. linea 5, Symni Tunc occ r. Lauren- linea apost. linea 8, Aliina.. linea 12, quare vivo episc.
tium. Posl libellum Romie faclum feceruul sc. linea 15, redint.
8, sedi apostolicaj. HneaS, Altina. civ. linea II, P. Num 78, linea 4, in media civilate. linea 10, ut
Allinensis. tinea 12, Ep. pr. diaconib cunctoque nulla e. s. d. u. n. clero in c. a.
clero, el plebe reinlegralur Syuim cum gloria apud Num 79, linea 1, ad B.P. ubi f. ciburium. linea 6,
B. Pelrum in sede propria. Eoilein tempore F. cum arcu, pens lib 50. Oral s. Sossi. Linea' 18,' fores
Num 78, iinea 3, ex invidia exercere. Qui vero in campo p.
commun Symmacho privalim, el puhlice cum in- Num 80, linea % lugurium; linea 8, Albino, linea
venli fuisse linea 5,quin eiiam sancl. iinea 6, vulne- 12, et arcus irgenieos 22.
rabant : omhi ilaque die pngnam c. eccl. linea 1, Nnm 81, ..... 5, pecuniis. Lin 8 , 117. Lin 8,
eliam et m. sacerd occi inter qiios Gordianum pre- C Aposloli 14. e-.\l Aug et cess episc d. 7. q. e. i.
sbyterum dignissimuin ad vinc sancii Pelri etiam apost p. e. q. deposilus suh die 19 mensis Julii.
quem fuslibus, el glad interfeceruiit. Multos
Cbrisl' inlerfeceriint, iia ul .niilli essel securitas tle Apud Uolstenium el ScheteslfMium.
clero die, vel nocl per civiialeni pnblice ambulare.
Fauslus \ero exconsul pro Eccl pugn. Posl liaecoiu- Num76 linea i, CodicesCass FlorRomualdus, Detts-
niaSyinni in Manin urbe Boin qiioruni omnes co- dedil legunt' *Saidus. linea 1, mcnses VII Flbr Cas
dices anie for bas consl iucendio cremavil. iinea 14, Vat. linea 8, Flor el Vat, invenit. linea 9, poslverb.
ad cbns senioris. Cognosc. * Elor addit favere. linea iOfldem, tanien.
Num 79, Linea 1, Pelrum, ubi fccit ciborium. iVwjji.78, linea 1, Fausto. Ad hunc Fauslum exslat
linea 4, pens-.lib. 60. Orat S. Thomseapost cx ar- epislota Avili Viennensis pro Symmacho papa tom. I
genio, ei confessionein, pens lil)20. linea 5, Hyac Concil. Gatlim. linea 8, Floi; el dignissimum Gordia-
ex argento ornavit, pens lib 30, Arc. linea 6, Orat lium presbyierum.
s. Apoll-et confessionem cum arcu ex arg pur. linea JVww79, linea 2. Loco verb, in confess lib 20,
7, Orai S. Sossii ex arg ct confessionem, pens lib20. cod Fior., et confessionem; linea 15, dele marmori-
linea 9, ex arg ei confessionem, pcns lib 30, et cru- bus ornavit, quia redundat. Ihtealts, Flor et alii, in
cem. Lined J0, lignum sancla. crucis, pensliblO. fundo Laudario.' i>
Fecil quoque oraloria duo. linea 12, in quorum con- Num 80, linea 9, basilicam, eic. Exstant vesligia
fessiones ar. arg pos pens lib 30, el cubicnla omnia. hujus basiticmuno milliario eis Vicovarum, vocanlur-
linea 14, cum quadriporlicis m. orn el ex museofe- D que vulgo accolis S. Pietro Vieccliio.
cilagnos, el cruces, et palmas. Ipsum v. al. omne Num. 81, linea 7, presbyleros 92; ms. cod., 127.
niarinoribus compaginavit. Ihiea 16, el alios gradus Lhtea eadem, episcopo 107, ms, 127. Linea 8,
sub divo dextra lev conslruxil. llem episcopia in e. sep ei in basitB. Petri apostoli; ms. Flor addit, xiv
1. d. Hf. Linea 18, foris in eampo pobuit ad~usum Kal Augusti.
necessiialis bunian.. fecii. Alios" quoque gradus. Num 78, linea 6, coedibus plagarum afflicla; vul-
Ihtea 21, posuii. Fecit quoque basilicam s. Agn nerabantur;/in_a7ei8,eiiam mullos sacerdoiesocci-
niarlyris v. A in fund Lardariuiii, quani a fund c. f. dil.
linea 21, duos fecil quoqueliasil s. P. marlyris ubi Num. 79. Linea 6, Ofatorio sancti Apollinaris tx
el f. ar. arg pens lib 15. Fecil quoque in e. 1. linea argenlo in confessione pens lib xxx. Oralorio S. So-
24, abs cui ruina imin el posl conf piciuris oruavil sii ex arg linea 9, Oraiorio s. Crucis. Linea 14, cum
cameram (M. cameras). Fecil quoque malronium quadriporticum ex opere niarmoribus orn. linea 17,
(M. fecil quoque e.t m.). linea 25, arg Salvaloris, et sub gradus in ara (forlasse legendum in area).
12 aposl pens libr 120. Anle fores vero basil g. f. in Nwn 80, linea 15, beahe Agnoa, qua. in ruina
alrium, elc. imm.
JVttm80, linea it inlra civilalem eliam Rom. linea 'Num 81, Iiu 7 ei 8, episcopos per diversa loca
% ciboriumf. arg pens. linea 2, arc arg pens liblO. cxvn.
457 ' HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S; SYMMACIIUS. 458
NOTiE* VARIORUM.
Nun. 76, linea 1. —Symmachus. Posl interregnum A diam. At illud martyrium quod quispalitur ne diri-
tpiainor dierum anno Christi 498, qui est Anasiasii maiiir Ecclesite confessio, non niiiius cerle, sed
defuncli ultimus, paucornm volis Laurenlius Roina- niullo plus, meo quitlein jndicio, habet coinmcnda-
nus, plurimorum vero sulfragiis Syimnachus ex tionis, quain illud quod suscipiiur ne idolis omiiiuo
.diacono ponlifex esl elecius. Cura ct studio Festi immolelur.»
Senatoris, qui se Romanum poniificem ad snbscri- Linea 11.—Posl hmc omnia beatus Symmachus
bendiimZenonisHenoticoindiicturumimperatoripro- invenit Mantchmoa, olc. Fulilis ergo caluiniiia est
miseral, procuratum fuit,iil ciintsehisniate universae Anastasii imperaioris, qua Symmachum de Mani-
Ecclesio_eligerelur Laureniiiis. quem inipiis posiula- - eha_orum hieresi iulamaral.
lis acquielurum pr__sciebai..Addii,__sunt vires Lau- - Num.- 79, Jinea 1. — Hic fccil basilicam S. An-
renliano-schisniati, quod fatiiorem ac promoiorem drem apostoli, elc. Magnaadiniratione dignuin est a
IiaberelPaschasiiinijSancta. Roinana. Ecclesia. dia- Romano pontiflce tanlu pr__staii pottiisse suh rege
cointm, virum doclrina ei sanctilate prsesiamissi- barbaro, stib quo Urbs ipsa quodammodo'capliva
nutm, de quo S. Gregorius lib. iv Diul., cap. 4, leneri videbalur. Cum pneserlim idem Symmachiis
referi quod Germanus episcopus consilio medicoruni pasiorali inunificenlia in redimendis capiivis, et
pro salule corporis Angulanas Thermas ingressus, alenuis episcopis Africanis in Sardiniam relegaiis
pr__diclutnPaschasium in caloribus slaniem invenc- iion defueril, sed abunde cuncta siippe.ditarit.
rit; <juodqneille qussilus quiJ ibiageret, respon- Num. 81, linea 4 Hic cuplivosper-Liguriam re-
deril : i Pro nulla alia cansa in hoc prnaij loco demit, etc. Non pecunia regis Theodorici -, seJ
jriepulalussum, nisi quia in parle Laurentii contia ** „ Romana. Ecclesia. eleemosynis. Baronius anno 49G,
Symniachum sensi. Sed qmeso le pro me Dominum num. 56.
deprccare; aique in hoc cognosc.esquod cxaudilus BLANCHIISI
sis, si huc rediens me non inveneris, Qua de re vir SOTJECimONOLOGICJE.
DominiGernianus se in precibus strinxil, et post
paucos dies rediit; seil jam dictum Pasehasiuin in De exordio pontiftcalus Symmachi referendo ad
loco eodem minime invenii. i annum triduo posl obitum Anaslasii, Joamie
- Linea ead. Sedit annos qnindechn, mensesocio,dies (Scytba)498, consule Orientali, et Paulino Occidenlali,
riginii sex. Annis quindecim, mensibus oclo niimis documenta sunt apertissima. Acta enim synodi Ro-
quaiuor diebussedisse a consulalu Paulini el Seylha; • mana. ipso praBsidentecongregata; in basilica Ya-
ad M. Aurelium Cassiotlorumcousuletn probal Ba- licana iia signantur : « Post consulalum Pauiini vui
ron. anno 514, n. 6. clarissimi Kalendis Martii (nota est anni 499) in ba-
Luiea 2. — Hic fuit temporibits Theodorici. Ab silica beati Petri apostoli, synodo praesidenle beatis-
anno Theodorici in Ilalia regnanlissepiimo usque simo papa Synimacbo, Fulgentius archidiaeonus di-
-ad dttodecimum.Ab anno Anaslasii in Oriente nono xit. i Pi'_elei'eaeodem anui charactere, hoc est post
usque ad vigesiniumquartum. consulatum*Paulini subscribtinlur epistola. Syinnia-
—
Linca 6. El facia conienlionehoc constiiuentnt chi dua*.,prima scilicet dala iu Kal. Octobris, ei se- '
partes. Imporluna et malesuada necessitas, leguni cunda ni Kal. Noyembris. Terlia parilerin eJilione
nescia, htcc conlra leges et canones lieri postulavit. Binii siguata xviu Kal. Novembris licet consnlari
nota non disiingualur; cum tamen ntimeret indiclio-
BIKII ET LABBEI. c nem oclavaui, quoa cceperat. eodem anno 499, ex
Num. 77, linea 1. — Eodem lempore papa Sym- mense Septembri ostendit, Symmachuin iniissa
machus congregavit synodum.- Roinanam piiniam, pontificiam dignitatem aiino 498. Sedes ilii trihuiiur
qua ab oiniiibus qui inierfueruni episcopis cogniius, apudBibliothecariuni annoriim quindecim, mensium
ei approbatus cst Romanus poulifex. suplein, dierum vigintiquinque ; et in codicibus Cassi-
Liuea 8.-— Ul visiltttoremdarel rex sedi aposlo- nensi, el Yaiicano, quibus calalogus scptimus Col-
iicm. Qui accusationes Symmacho ohjecias cogno- berlinus omnino consenlit; Bergomas vero et Col-
sierel. Cum eniih scbisniatis auctores de illegitima herliiii tres diem unicam siiperaddiuu, alii biduum.
1 lectione Symmacho nihil negolii facere possent, ad Suul etiam qni nuuiero meusium unitatein adjiciant
-calunmiasetmendacia conversi, in euindcm niaxima tum ex coiiicibus Anasiasianis, lum ex catalogis.
criniina confixerunl, inissoque ad ipsum regem ac- Yerum lis dirimitur ex die depositionis expressa in'
ciisalionis SU8B libellocontra pontiiicem, a Tiieodo- codicibusFreheri, Regio, Mazzarino, el Thuano xiv
rico Ariano rege pelierunt visitatorem. Petro Alti- Kal. Augusti, et in Thuaiio allero signalo xix Julii,
neusi episcopo illud muneris imposiuim fuil ; pe- quod idein est. Quare ciim Anastasius II vita cesserit
leniibusquecatholicis concilium annuii Thcodorictis, tiie 17 vel 18 Novembris anni 498, etqualriduo post-
aique pr__ser..iainsuam hactenus dilalam opportuno clectus, sjveetiam ordinatus fuerit Syiiiniacbiis(nam
lempore Urbi civili bello periclilanti exbihere neces- litter.i Dominicalis ejus anui D indical diem Domlni-
saritnn esse pulavil. Baron. anno Christi 500. cam 22 Novembris), consequitur ul numeratisaiiiiis*
—
Linea 10. A crimine falso. Miruin esl quod cum quindecim, mensibus sepleni, diebus viginti septem ab
irium conciliorumacla synodalia repcriantur, in imi- ' co terniino, hasc siuniiia signel ipsain diem 19 Julil
lis ipsorum vel levis mentio habeatur dcquo criinine V anni 514 Senatore consule, teriiiinum ponlilicaius,
ponlifex accusalus fueril. Unde habes, lector, qiiod et morlalis vlta. B. Symmachi, ita eliam expressam
discas, prudenler episcopos onines illas infamia. no- in fragmenlo veiustissimi codicis archivi canonicalis
las, quas adversarii Symmacho poniilici inurerc sancla. Yeronensis Ecclesia., de quo infra. Eamdem-
conaii sunl, proftiudo sileniio sepulias, et oblivione diem obiinet illius meinoria in uiariyrologio Romaiio_
deletas voluisse; oinnique studio procurasse, ne qua- ot in oiuciis palriarchalium Urbis basilicarum, no-
vis occasione labes aliqua suinnii totius Ecclesia. stra laiiiummodo Liberiana ad diem proximam trans-
sacerdotis publicis actis conscripla. ad posteros <_i- ferente ob incursum fesli S. Epaphra. comilis B.
manaret. Pauli apostoli, in ara principe cun) S. Mathia conso-
Num. 78, Iinea 1. •—Eodem lempore Feslus caput pulti. De hoc anno consulatus Cassiodori tribueiidu
senaius. Ennodius libello suo declarat necatos in hoc Syniniacho pap__superslili usque ad diem 10 Julii,
scbisniale inariyrii corona digno_ fuisse, eosque siiccessori vero ejus Ilormisdic post eleclionem indo.
confessionisgioria nobililatos,qui aliquid ea de causa consecuiam; dubilarenos miniine siniinl epislola.,ab
passi fuisseiu : secundum illam magni Dionysii Annalium condilore producta) ad eumdeni aiinum,
Alexandriiiisenlenliam apud Eusebium lib. iv hisior. neinpe Syinmachi papa. ad Cits:uiiini Arelaieusent
eap. 37, qua ail : « Oportehat omnia incommoda episcopiimVlalam kius Jur.ii Se.iaiore V. C. consulc,
pali polius, qiiaui Ecdesia* Dei discidisse coucor- ei Aiiii-lasii Augusti ad ilormis.iam, uuem iiomiii,.i
PATUOL.CXXVIII, 15
'459 ANASTASIl BlBLIOTHECARll iGO
sanctissimum ac' religiosissimum archiepiscopum et A dinem 400: Area, nlii ludi edebanlur, lala p. 250
patiiarcjiam, signata quinto Kal. Januarias Sena- incipiebat ab inlimis gi*adibus basilicae; dcsinebat
*4oreY. C. consule. *~> ubi niuic esl ecclesia S. Marlhaeretro ahsidam atl
occasum. Obeliscus etat in medio, qui Iocus nune
est relro sacellum cliori. Exlremus basilicae paries
SOTiEHISTOKIC.E.
diiplex columnalum sanclissimi crucifixi, el sancii
Andre33 fundaium erat supra tres magnos parietes
Num. 77, linea 5. — Accusanles R. Symmachum.' circi Caii et Neronis supradicli : similis eraf circo
Impudens accusationum libellus a factione schismati- Caracalla., qui hodie pro majoreparte exstal; altis
coiMimcoiilcsliisqiialisfuerit, cognosci potestex ma- uiiinque parieiihus cinclus erat, leniis ab una parte
iedicJis inde relalis in fraginenuim assulum velusto* super quibus exstabant dicta. naves crucifixi, et
codici arehivi Yeroncnsis, supra indicato in nolisad sancti Andrea., et lernis ab altera, ubi-nuiie est
Anastasii secundi Yilam, nuni. 75. cceineteriiiin Gampi sancli, qui se in longum Irahen-
Num. 78, linea 11. — Solus autem Fanslns excon- tes lateriiii suslinebanl olim arcualos forniccs in
snl pro Ecclesia pugnabal. Duo Fausii exconsules quibus sed.lia exslabanl pro speetalorihus.lntei'
superesse polerant sub poniifieaiu Synmachi, nempe A ulruinqiie parieiem spalium latum p. 42, semis erat.
is qui consulaium gesscrat solus anno 485, quoviia capite ad pedes nullum impedimenlum, sed lan-
cessil B. Simplicius, el Fauslus Junior qui collcgn quam ainbulaiiones, et curriloria e ruinis ipsis con-
Longino signaver.it annum 490. Yide chrofiologiam » spieiebanlur. Horum parielum postreinum in circum
nosiram iii Prolcgomenis ad annos indicatos. res])icienlem, duiii lerra fuiidanienti chori egerere-
Linca 14. —A consulalu Paulini usque ad consu- lur, mensurandum curavi. Altus erai parics ipse ab
.<.'«)*Senaioris. Consulalus Paulini pariatur cum area palmis 51 seniis : latus p. 14, Max. fundalus p. 50.
jera. Crisli conimiinis amio 498, cotlega Jdanne Aniiqua. Yalic. basil. a-Conslanlino fabrefacta.
Scylha; Senaloris vero sine coilega cum anno 514, facies anlerior. Apsis el muri exlremi, ac illi super
quo consignatur poslrema Symmaclii epistola uildus columnis surgenles.qui lecta gravi pondere susiine-
Junii el prima iinperaloris Anaslasii ad Honiiis.ia.ii - bant e laterum lophoruinque fragmeiilis, circo ad-
setiiliciis eversis, celeri opera, rudique
Synimachi successorem v Kal. Januarias dala, ut jaceulibiisque
arte-oedificali fuerunl. Basilicam ipsam brevi lein-
supra dixinms in nolis ehronologicis. a Conslsintinoacceleratam fuisse lides oculala
Num. 79, linea 1.—Hic fecil basilicam S. Andrem pore leslabatur. pariim absoluta, parlim'imper-
flposloli apnd bettlnm Peirum. Marliiiellus in stia fecla : basesCapilella mulla. coluiunis absimiles : fenesirse
Roma sacra, pag. 541, indicat locum hujus ora-
lorii quod uoiiiiue basilica. liberaliler donal Biblio- arcual_e, latcrili*» priinum, poslea germanico opere
marmorca. ellicl*E.Limina ex magnis marinoribus,
thecarius. ablaia esse ex circi, vel alierius a.dificii ruinis
. S. Andrea., inquil, in Valicano, templum exci- quse inferior terra obruta indicabat,'«um sub uno es
taluma Symmaclio papa anno 498.Eidem ambonem pars liis modice arcuato rosa» sculpue erant, iu altero
fecii Joamies YI, teclum ei cameram Gregorius.IlI. littera. legebanlur CUM SPECULATOR, quas judi-
Dona coniiilerunl Stephaiiuslll el 1Y, Adriaims 1, catum est, arcum seu locum speciilatorium1ipsius
Leo 111etlY, ul BibliolbecaritiS. Idem vocalur ora- forsilan circi significasse. Ha.c de circo. iEcclesia
lorimn ab eodem : • Leo Quartus fecit in oratorio Q S. Apdlliiiaris dicebatur in poriicu, nam pprticus
l.enli Andrese aposlolr, quod sancli Petri eohseret ducens atl basilicam S. Pelri incipiebal ab (icclesia
ecclesiss, veslem,» elc.IImlie esse sacrarium basilica. sanctte M. Transponiina., ad procfatam ecclesiam*
Valieana. scribit JacoUis Grimaldus. i> S. Apoliinaris desinebai. » ||
Linea 6. — Oralorhtm sancli Apollinaris. Idem Lir.ea 8. — Ilem ad fonlem in basilica beali Pelri
-MaTiincSltss , fol. 542, scribil boc oratorium vocari aposioli oralorium sanclte crucis ex argenlo cohfessio-
ad Palmata in porlicu B. Peni ab ipso Bibliothecario neni, elc. De hoc pariier oralorio iia scribil Marli-
*
in IIo:iorio I: Fecil basilicam Apollinaris marl. in nellus pa_g.555 sancla) crucis oraloriurn ad fonlem
iirbe Uoma in -porlicu heaii Peni apostoli, qua_ ap- sancii Peiri fuisse allare seu capellam noii esl am-
pellatnr ad Palinola (alius codex legit Pahnaria) a bigeiidum. Idem Biblioth. in Symmacho., At in
soloubi dona mulla largitus cst.» Et infra: <Litania Leone III vocal oratorium et monasterium Jerusa-
exeai a B. Appollinare ad.B. Petrum apostolum. t lem. In Leone IV vocal monasterium venerabiie Je-
De ca seripsii Grimaldus. Ecclesia S. Apollinaris ad riisalem juxlaccclesiam beati Petri Grimaldi; inquit:
Palmala in porlicu beaii Pciri. Sic Bibliolheca- « Erat ad seplenirionem qua. sub Alexandro III
rlus in Honorio I : Fecil basilicam heati Apostoli, dicebalur S. Vincentius. Ista ecclesia ann. _6H
quaa appellalur ad Palmais*.
• (alius codex legil Palma- excisa novi gratia templi, ad cclla. vinariae usum
ri;i), a solo ubi dona "mulialargilus csl. Et infra: jamduduni traducta, aetalis vetuslate licet angustas
Litania exeat a B. Apoilinare ad B. Pei.rum aposio- habebat, ostium ad orlum solis ex quibus decem el
lum. De ea haecseripsil Griniald. « Ecclesia S. Apol- ocio colunina! inlcgra* marmoris glareali 20 fere
iinaris ab Honorio I a_difieaia,eral in loco, ubi nunc JJ pahn. receplie fuerunl. »
csl siabulimi cum pluribiis domibus perlinsnlibus ad Linea 22. — Fecil basilicam S. P-ancratii. De liac
arcbipresbyleralum S. Pelri juxta scalas basilica., paiiter legendus idein Marlinellus pag. 265, qui et
tjtiae domus insulam faciunl anle forum; ab uno la. primam ftmda.ioneni sub Symmaclio, el posieriores
lere, vicus lendens ad S. Officiuin; ab alia via len- rcparalioiics sub Honorio I, Adriano 1 aliisque pro-~
dens ad portam Turrionis; retro via publica saneti geq"iitur; elpost ilhim CarohisPiazza in sua Hierar-
Spirilus. Ab ista ccclesin , inquit Anastasius, Hono- chia cardinaliiia. Ulerque mcmoral, iu eadeni eccle-
rii deerelo singulis S.ibbalis litania ad basiiicam sia anno 1204, die'21 Novembris a Petro Porluensi
sancli Pelri exibal, el dicebatur ad Palinaia, reti- - episcopo inunctui)) fuisse Petrum II Aragonite regein
nens anliquum noinen eirci obviclores palmatos in ct poulificis Iniiocentii Terlii manii poronaluiii : qui
circi.ludis, donis ibi hoiicstalos. Nam circi fmis vcl suliinde perduuius ad basllicam Yaticaiiam*ibique
capul ibi erat ex qnodam quadralis" lapi.libus fa- ab eoJein pontifice armatus ad fidei catholicte defcn-
brelaelo, qui in semicirculum vertebatur. Aimo siouein, juranieiitum praestitit fi.lclilalis relatum a
1616, dum scalae S. Peiri amoverentur, apparue- Ciaconio in Vila meinora.i Innoceiilii. Subesl eccle-
runt muri anliqui re.liculali crassi, qui videbantur sise saiicli Pancralii antiquissiinum cccmeterium
fuisse e ruinis lurrium circi: ihi repeilus fuit sereus Calepodii dictum, pluribus in locis supra indicatum,
nummus AgrippinaeAug. Dum fundaretur ha_callera ut iu Yita Sancti Callisti et S. Julii.
Yaticanilenipli parssub Paulo V, inspecluni esl circi Num. 80, linea 1. — Basilicam sanctorttm.Silveslri
longlludinem fuisse palm. 720, Ro-.iiaiiorum lalilu- el Miiriini. nbi litulus Equilii suj Sylvestro ftmda-
 ~
461 HiSTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. SYMMACIIUS. , . 402
lus, ibi nova fundaiione Syiiimachi aniplificalam A plusquam trecenlos triginla episcopos cailioiico.s
ecclesiam indicat Bihlioihecarius. Ejusdem a.tatis in exsilium pulsos ab Hunneiico : et ducentos vi-
~pictura_in subterranea illius lituli parle hodie super- ginli a Transamundo in Sardini.mi relegalos pag.
suiil, tiuemadmodiimohservat Maninellus pag. 256. 115, proxime anle ponlificalum "Symmachi. Illoruin
In crypiis primis dexlrorsum ad ingressum sitis nouiiiia singillalini recenset vetus catalogus ihidem
vismuur sacraeimagines Chrisli Domii.i considenlis impressus fol. 125. Sub Syininacho papa fervebat in
inier aposlolos Pelrum el Paulum, el mariyres pro- Africa perseculio Transamuiidi regis. Quare, ut
cessmn, ac~Martinianum, el in pariele adverso ima- observat Rtiiiiarlius, idein ponlifex « accepto tam
gines sanctartim virginum. Supersunt noinina SCYS sacvseadversus Ecciesiam calholicam tempcslalis
1'AYLYSSCS PROCESSUS SCA AGNES. nuiiiio, sui esse muneris ratus confirmare fralres
' Linea 6. — Itetn ad sanclam Mariam oralorium suos in iribula.ionibiisel a*rumiiis positos, egregiam
sancloriim Cosmmel Damtani. De hoc eodem iu ad eos epistoiam conscripsil, » quam ex Eunodio
Leone Tertio loquitur niini. 405, uli monet saepe lib. ii, epist -14, descrihit pag. 579, addens pag. 582
laudalus Mariiuellus, cumail : ln monasterio SS. ea quaeseqnunlur. « At vero Syniniachus ponlifex,
Cosiua.elDaniiani, quod ponilur juxla Prwsepe; fecil cujus epistolam consolatorisun supra retuliinus.noii
canislrum ex nrgenlo, elc. Addit Marlinellus, lioe voce solummodo aut calamo Chrisii confessoribus,
oralorium deinde cognoincntuin sumpsisse a S. Luca sed re etiam el opere opcm lulit. Exempla*nempe
patrono picloria. artis, donec sub Sixto V dirueretur. praecessorum suorum secutus , sanelorum Christi
a in
Siium cnunlialur Grimaldo Clivi Exquilinl ra.ii- confessorum passionibus coinmm.icahal , eis, quse
tihus. Paulus de Angelis lib. v, cap. 2 de basiliea g ad viclum aut vesiitum necessaria eranl, suppedi-
Liberiana, sacellum fuisse pulal in eadem basilica tando. « Ilic, inquil Anastasius ,.omni anno per
erectum, sed jejune admodum de illo loqiiilur; cuin Africam vel Sardiniam episcopis, qui in exsilio
indicei hunc laniuui locum Bihliolhecarii, pra*ter'uo erant relrnsi, pecunias et vesles minislrabal. i Qu_s
stllcro tesiiinonio, quod in I.eone Tertio ex num. 405 eadem verba habeniur in brevi Cbronico, quod
sriteproluliiMariinellus.Cui narrantiaidiculamfuisse ad calcem Yicloris Yiiensis supra edidimus pag. 112.
proxiinam basilica. sub Sixto V dirulam suffragalur llabemus et terlium hujus rei tesleiii , auclorem
OciaviusPaneirolius in Hisl. ecclesiteS. Marlins*,ad nempe Yitae sancti Aviii Viennensis episcopi, quam
quamPictoruin socictas translata ftiif; ita scribens : e veteri manuscripio codice eruit eruditus vir Phi-
•Oonligilanuo icSS ut Sixlus papa V Urbem ornalu- lippus Lahbeus tomo I Biblioiheca. nova_ pag. 695,
rus splendidis aedificiis aiquaverit solo ecclcsiam ubi hsec legimtur : « Ilnjiis (beali Avili) lemporihus
S. Lucse proxiniam basilica. S. Mariae Majoris, qiue gravissima perseculio Yaiidaloriini, c-eieraruinque
Pictorum collegio eral allribula, eique colle.io con- gentium in Africa excanduii, el Synnnachus*pon-
lulerit loco prioris disjectsehanc scdem sanctse Mar- lifex per Africam el Sardiniam episcopis, qni in
linse, cui eadem socieias sancti evangelistse paironi exsilio eranl, quingenlis quinqiiaginla pecunias et
sui litulum curavil reddi comniunem. vesles ministravil. Eisderii bealum Syiiiniachiim
RUIII.81, linea 1. — Eic constiluil ul omni die quotidiana subsidia ministrare non destilisse, » scri-
Donrinico, vel nataliliis-marlyrum hymntts dicerelur bil auctor liisloriae miscellaesnb nomine Panli Dia-
cngelicus. Card. Bona rerum Liturg. lib n, eap. 4, coni lib xvu. . OmilloAdonem in Chronico, Herman-
11.4 el 5, oslcndit hymnum angelicum Gloria iii num conlraclum, aliosquea;vi posterioris scriptores,
excetsis Deo esse aniiquiorem Symmacho ; cuni C qui antiquos exscripsere.
beatus Alhanasius in libro de Yirginiiate versus CIACONIL
finem illuni verbatim referal. Legilur Grtece scri-
ptus quarto Chrisli sseculo in codice Alexandrino uno Num.—76, lin5. Hic sub conieiiione ordinalm est
quod Tlieclsenuncupaiil. una cum syuibolo ejtisdem slasiidie cuni Lanreniio. Fauslus nanique legaius Ana-
Aihanasii in biblioibeca regia Londinensi. Quare imperaioris, ul praeslarel qtio.l clancuhun iinpe-
tain csirtl. Bona, jquam recentiores scriptores dc ralori pollicitus fuerat, suadere Roniano pontilici nt
rebus linirgicis origiiiem priniain conciiiendi evan- subscriberel ZenonisHenotico,seu concordia.ciiin Ro-
gelica verba hujiis Jiyiimi in die Nativitalis Domi- mam venisset, et Anaslasiuui episcopum moriiitiin
nicse tribuunt Telesplioro, reliquum autem contex- rcperisset, el de hoc agendo cmn Anaslasio janijam
luin hyiiiui referuni cum quarlo concilio Tolelano dcfunclo spes oinnino iiuercidissel, operam dedit, ut,
ad eccleiiasticos doclores quarli circiler sseculi successor crearemr, qui ad itl praestaiidum suaderi
Hilarium ex Latinis, Aihanasium ex Grsecis. Illius facile posset, et ejus votis annueret. Multis pecunia
vero inlegre decaiitandi ritum attribuunt decrelis corruptis, id perfecit, ut prseier consueiudiiieni epi-
scopus quidam eligerelur Romamis naiione, nomiiie
Symniacbi diebus lantuin Dominicis, et in martyrum Laurenlius.
r.aialiliis, Slephano autem Quarto acceplum referiinl
ex Anaslasio ntnn. 284 «ul omni die Dominico a Num. 79, linea 1.—Hic fecil basilicam S. An-
septeni episcopis'cardinalibus hebdomadariis, qui in drem, etc.a Adniiratiorie plane dignum tania potuisse
occiesia Salvaloris ohservanl missarum solemnia prtcstari Romano pontilice sub barbaro rege, sub
super alfare heati Pelri celebrareltir, et Gloria in D quo Urbs ipsa quodaminodo videbatur leneri captiv;-.,
excelsis.dicerelur, _ quia scilicei a Symmacho fucrat priBseriim cum idem Symniachus pasloraji miiiiifi-
tiiii episcopo id reservaltim, non secus ac pacis an- centia, in redimendis captivis, el alendis ducenlis et
iiusiiianda. ritus in prima populi salutatione per viginii episcopis Africauis in Sardinia relegalis a
veiba Pax vobis.Yide Card Bona loco indicalo. '1'rasamundo Wandalorum rege, non tlefuCril, sed
Linea 5. — Hic omni anno per Africam vel Sar- abunde cuncta suppeditaril. i'
diniani ud episcopos qui exsi.io erttnt relrusi, ele. SOMMiER.
-Totidem fernie verbis Chronicon vetus, opus sexti Num. 76, linea 5. — Hic sub conlenlione, elc.
soeculi, a R. P. Ruiii&rl edilum hisl. Yandalicae Theodoricus Osirogolhorum tex , qui, profligalo a.c
parte i, fol.115, de Symmacho papa refert, « Omni caesoOdoacre Heruloriini rege, Iialiam redegerat iii
anno per Africam vel Sardiniam episcopis, qui in suam potestatem, administro ulebatur apnd aulam
exsilio erani, pecunias el vestes ministrabat. » Cur Orientalis imperii scnatore Romano,-cui nomen eriit
autem, el quomodo relegali fuissenl in persecutione Feslus. Hic ul gratiam caplaiet iniperaloris Anasia-
Genserici, et successoruin regum partim in Africam, sii, promiserat.se effecturum ut Zenoiiis llcnniicoii
pariim iii Corsicam, et Sardiniam episcopi conies- a Romano pontifice reciperetur, et subscriberetiir.
sores, ob catholicam fidem siienue el cousianier Reaux ex itinere Conslanlinopnlilano in Urhem
assertam , docet Yiclor episcopus Viiensis in Hisi. reperit sedem Romanam paslore vidualam. Hanc
pcrsec. Yandalicaelib. iv, n. 4, aptid eumdem Rui- ille occasionem prse caeleris opporlunam duxil perli-
tiariiuii) pag. 71. Chronicon "indicalum numeral cieudi ea qusjcin serecepcrat. « Miiilis igiiur pe,cu-
 4*33 - ANASTASIIBIBLIOTHECARII m
nia corrupiis (uli scribit Theodorus Lector lili. u A nere (qui dicebatur impelitus) neque antLstileinPelri
collectan., de quo videndus cliam Nicepb. lib. xvi, sedis subjacere mitioriiiii judicio, de bis, iiupiam,
-cip. 56) « id perfecil, ul praple.rcoiisuetudinem"epi- admonilus, respondit, ipsum quoque papam in colli-
scopus quidam eligereturRomanus nalione Lauren- genda synodo voluntalem suam litleris demonslrassc.
tius. Ordinanlur ilaque duo : a plurihus quideni ex Iii prima auteni sessione sanclus papa Symmachtts
diacono ordinalur Symmacbus, ah aliis vero Lau- auclorilalcm ordinis corrigcndi se dare professus cst.
reiitius. Quorum gralia Roma. csedes, rapinse, et ea tamen lege, ui ante omnia visitaior sen commis-
alia innumera mala perpetranlur. . sarius regius exira conciliuni ageremr, donec Sym-
Necessilas impulil ulriimque compeiilorem ad re- maclius laiui lnci prabsul, stalui prislino reddilus,
$ulas Iransiliendas, ellmjus negoiii judicium <fcfe- perniiliercl isla iraclari, non ante veniret ad «au-
•rendumsuasit ac rcgem, eumqiie Arianum; licet sam : quod omnino jtisiuin Patribns visum fuit.
Tcquirerel causse nalura, ut in concilio perlraclare- Novisantem difiieultatibusad Theodoricum per-
lur. Uterqueigilnr coniendit Ravcnnam, ubi Theo- lalis rcx siguificavit : « In synodali esse arbilrio
doricus sedemsui regni statuerat: coram qtio pro- in lanlo negotio sequenda pisiscribere, nec aliquid
tluclis jiiribus, fequilatis sentenlia emanavii, m i!le ad se prseter revereniiam de ccclesiaslicis negotiis
sederet episcopus, qni luissel prior ordinalus, aut perlinere, ul sive proposilum vellent audire nego-
pltiribus suffragiis cleclus. Qnse cum de Symmaciio liuin, sive nolient, quod magis puiarenl magis utile
invenirentur, ipse faclus est proesul. deliberareul, diiininodo veneraiidi provisione con-
Exordium sui regiminis Syiiimachus duxit a con- cilii pax in civilate Roinana Christianis omnibusred-
gregaiione concilii, cui ipse praisedil: in quorogatus n, deretur. .
ah universis Palribus, ul quse ad ecclesiasticas ConciliiPalres cum inlelligercnl,« Non esseovium
lihertaies, ac lolius Ecelesiic pacem et concorJiam lupi insidias praevidere,sed pastoris... ea_!osliinspi-
peilinerenl dignarelur ordinare, ita rcspondil : ralione perpensis omnihus qure in causa erant se-
( Concilium dilectionis veslroe, neglecla h}'einis crelis, decrevernni : Ul Syinmaebiis papa sedis
asperiiale solliciiudo nostra pro ecclesiasiica in- ,, aposlolicoepraisul ab biijusniodiproposilionibus-iin-
demnilale spccialiter congregavil, ut episcopalem petitus qiiaiiluniad liomines respicil (quia causisob-
ambiluin, et confusionis incerlum, tel popularem sislentibtisi stiperiusdesignatis consiat arbitrio divino
lumultum, quem per subreptioneni diaboli usurpa- fuisse diinissiim) sit imiimnis,elJiber, et Christisuias
lione aliquorum tempore ordinationis mese conslat plehi ] sinc aliqua dc objectis oblaiione in dinnilms
exortum, communiciiiopariier traclatu in fiiturnm ecclesiissnis
< ad jus sedis suse pertineniihtis tradat
possimus robusle ac vivaciier ampiitare... sancicn- divina < niysieria; quia eum ob inipiignatorum suo-
les quid circa Roinani episcopiordinaiionein tlebeal riim i inipeiitionein oh superius designatas caus.is
cuslodiri. t Synod. Rom. i sub Symni. Ha_cigiiur in fobligari non potuisse cognovimus... totainque cau-
•eonciliodecreia sunl: s
sam Dei judicio reservanles, universos hortanuir,
« 1»Ut si quis, papa supersiiie, pro Romano pon- ut i sacram conimunionen),sicut res poslulal, ab ipso
lificatti cuique quolibel modofavorem prscslare con- percipiant,
j et Del, ei animarum siiarum menii..c-
vincilur, loci sui ordine priveiur. 2° Si in miiim rinl. i »In synod. Rom. sub Symm.
tolius inelinaveril ecclesiastici ordinis elcctio, con- Idein Paires in epislola synodica ad Tbeodoricum
•secretur eleclus episcopus. Si auiem studia euepe- iregera declaranl : « Nova est res ponlificein sedis
rini esse diversa eoruin de quibus certamen eniei-- C iipsius (Romanse)apud nos audiri : nullum !constal
seril, vincal pliiriniorum sententia. 5° Si quis ad eexeiiipliim. » Ad calcem ejusdein synodicse.
ecclesiaslicam periulcrint noliliam consilia eorum, Spiritus schisniatis, cujus character est, non secus
qui conlra Iiairesynodum de ponlilicali egerint am- ac a hsereseos, obslin.ilio etsuperbia, libellum eilidii,
bilu, et ralionabili probalione convicerit, particeps cui c liluliis fuil: Adversus synodum absolulionis in-
aciionis Jmjnsuiodi non solum purgalus ab omni ccongrum. In isto arguebanlur Palres, quod inler c;e-
ciilpasil, sed eliam reniuneralione, qiiaenon indigna lera l declarassenl, non perlinere ad saeciilares pote-
_5it,sublevetur. Gselius Syinmacbus episcopus san- slaies s jus convocandi concilii, sed laniununodo ad
ctse Ecclesisecatbolicaeurbis Rom__,hissynodalibus ponliliciam;
p necnon quod pronuntiassenl Roinanum
ctmslitulis a me probatis atque firniatis consenliens ponliiicein
p non subjacere judicio aliornm episcopo-
siibscripsi. Conseusi synodalibus constilulis, alque rruiti, ul potc ipsi inferioruin; cum scbismaiici con-
in,hac prodteor me manere sentenlia. Cseliusarchi- lenderenl,l idem esse luijusmodi privilegium assereie
presbyter liluli sanclse Praxedis, his- subscripsi, et a Christo DoininocollaitimPctro ejusaue succcsso- -
consensi, i elc. — rrihus, ac dicere impune peccandi faculiaieni ipsis
Num. 77, lin 2. Posl annos vero qualuor, elc. divinitus
d aUribulam.
iNonnulliex clere, el aliquot ex senatu, prse caeleris Convocala iicrum synodus dcpulavit Ennodiiim
auiem Feslus el Probinus accusarunl Symmachum, ad a hujits libelli comnienla refutanda : quod ille
conficiis de illo criminihus, et clanculumaccito Lau- pi'_estitil
p in suo Apologetico.Docelln illo, auclorila-
rentio, schisma renovartinl. Fesli ac Probini astus eo lem l convocandiconcilii « prserogsilivamesse sanctse
progressus est, ul impelraverint aseu rege Theodorico [) Sedi
S diviuiuis ascriptam... An forte aliud puiaiis
dari visilaiorem sedisaposiolica., commissarium fuisse
fi qund diclum esl, ipsiun ilebuisse syimluui
ad hsecin aclis redigenda Peirum Aliini ejiiscopum, cconvocare, cujus opus erat oilicio, ut vos vitlelicel
qui Laurenlio inlruso favebat. Hic vero faciens de per p ponlificale examen divina senientia percellerei,
sacerdotis voto regis imperhtm uti Ennodius scribil qiios <j a capitis sui compage in salutis detriineiilo in-
in libello pro Symmacho, scbismalicis iia aperte sanusfuror s absciderat... Dico laiorem jtiris dilliui-
adlisesit, ul auxerit lurbas. l
lionis suse,nisi velil, lcrminis non includi... Aliormu
Syinmachus, convocata synodo cenlum quindecim' ibrle
ii hoininum causas Deus voluil homines tenni-
cpiscoporum , providendum essc adeo duxit unilati ac nnare; sed sedis illius prsesulissuosihe qusestionerc-
liberlali Ecclesise a scbismalicis iinpudenler servavil
s arbitrio. Yoluilbeati Petri successores ca-lo
violatse.Prsemissa igilur in synodo voluntaria purga- lanluinis debere innocenliam, cl sublilissimidiscusso-
1ione criminum quae sibi objiciebantur, damnaiionis ris r indagini inviolaiam cxhibere couscleniiaiii.
seiilenliam protulit conlr.i aposlolicsesedis invasorcm ]> Nolile a.slimare eas aninias de inquisiioribus nou
Laureniiiim Nucerinum,ct contra Peiruin Altinensem Jiabere Ji formidinem, quas Deus prse cseleris suo
ejusdem factionis adminislriim. Suam quidem aucto- reservavit
r examini. Non babet apiid illum reus tle -
rilalem interpcsucral rcx Thcodoricius,ut synodus aallegalionisnilore sulisidium,quan<loipsorum facto
liabereiur. Yerum ab ipsis episcopisqnos convocabat -rum r utitur eo leste, quo Judice t elc.Ji.id.
serio admonitus, uti legimus'"i*i actis synodi, convo- D. Dupin nunqiiam non intentus occasionibus de-
candi concilii munus ad ipsuih Symmaclium perti-^ rrogantii privilegiis ac jiiribus Romanse sedis, Euna-
 455 IIISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. STMMACHUS. 466,
dii tlicta rccenset inler paradoxa, quando scilicet A sedem iwllalenus accepta fuit Anaslasio impara-
Eiinodius videlur asserere, aul sanetum esse aut lori. Feslus promiseral eitlem principi sese efle-
saiiclum illico reddi virum ex quoad Romani ponli- cturuni, ut Zenonis Henoticum a Roinano pontifice
ficaius aplcem promovelur: conleslans, non alia uli subsignaretur : quse spes sublata jam fueral, cum
ratione Emio.lium ad exiinendum Romanuin ponti- artes et conalus Festi pro antipapa Laurenlio incas-
ficenva jurisdictione coiicilii, quam assertum illud sum cossissent. Nolttil igitur Anaslasius ad Symma-
prorsus incapax patrocinii. chum papam super ejus assumplione ad Pelri sedem
Veruin, quidquid asserat neotericus isle eriiicus, liiteras dare, quod eral iu more posilum apnd Chri-
ila promptuin esl recoguoscere impcccabililalem, ut stianos princjpes. Ncc tamen desiilil Syininachus ad
vocanl, ab Ennodio nequaqnam altribui Romanis • eumdem Augustum perscribere. Quiti imo eadem
por.tificibus, ae paraium cst verba ejusdem per nos occasione utendum ratus est ad revocandum prin-
iiidicala perpendere. Annon affirmatprorsus contra- cipem ad saniora consilia, reniovendumque a prote-
rium,,quando scribit non esseliboros'a formidine clione et comniunibne hsereticorum'.
eos tjiii elevantur ad hujusmodi siipremum Ecclesioe Imperatoriion modo pasloris vocein pronis auribus
militaniis fastigium ex eo quod mii Deo reservatuni non excepit, neque illi obiemperavit, sed acrioribus
sil illoruni exaiueu ? Reyerendissimus episcopus slimulis ail impietalem excitatus in omnes iinperii
Flenry melius judical de Eimodii pronur.tiatis, quan- provincias niilitareminanuin direxit,*ul ubique At-' ca-
do observat, plerosque Romanos ponlifices.qui ad tholici cogcrenlur cum hserelicis communicare.
ejus aslalem usque nunierabantur adeo imiocenler tendens igitur Symmachus papa gesla principis in
ac sancte vixisse, ut locum ejusmodi cogilalioni
"" vi-*,, deterius quolidie prqlapsi, seque omnino dedentis
cereiitur posse Iribuere. " exconimnnicalis qui se devovcrant memoriseAcacii,
_
Longius etiam averilaie digreditur, quando ail aIque*-hoslibiis sacri ^ohcilii Chalcedonensis,etiam att
imicuiii Ennotlii meditun cxcogilalum ad Iiberandos, ipsius exconiinuiiicaiionein processii, urgenle
pmuifices a jurisdlclione coneilii esse indicaiain Romano senatu. Id vero mirum in niodum incendit
inipeccabililaiem. At Ennodiiis aperte dicit lcgisla- aniinuin principis, adeo ul scriplo contra pontificem
lorem, licel lcgi a se lalse non sit subjectus, babere edito eumdem infamare conalus sit omnium crimi-
(ameii legem inlernam probiiaiis ac menlis, quse num iuiputalione. Qnam laudahiliter ex evangelicae
viventem sine lege casligel. Addil quoque, reserva- perfectionis prsescripto responderit pomifex , argui
lum sibi a Deo fuisse judicium Romani poniificis ; potest ex 'spieilegio quod subdimus dicloruin aposlo-
licei euindem nolit more cseterorum liomiiium ab licoviro dignorum, quorum mes.em epistola cum
Loiniiicjudicari. Gonlineat, ha_cpauca inde libamus.
Denique cmicilium ipsum, quod apologise illius « Ego quidem, inquit, Dominicis el .apostolicis
conscribendse munus Ennodio demaiidaverat, cideia erudilionibus instilulus henedietionem sludeo tuis ,
scripio approbaiionem-iiaplenamatiribuit, tit eadem imperator, referre nialedielis, coiitumeliis honorifl-
firmiiate rohorel, quagesia synodalia innnivil: « Ilic eeiitiam reddere, et odiis redhibere cbaritaienf.
lihi-lltis inlegeriinie syiiGtlaiilerabomnibus tenealur, Yide, tjuseso, ne al) eo qui ail, Mihi vindicta, el ego
atque intef quartse et quinlse synodorum nostrarum retribuam, qtiantum a me dimiltitur, tantum-a le cu-
aciiones interponalur, el ita sicul harum synodorum mulatius exigalur... contumeliis igilur, imperator,
dccreta habealur, quia in synodali aucloritate coil- quas in meain proferenduni putas esse personam,
scripius esl, ei ryboratus. » Synod. Roni. v. sub C ntinam quam mihi gloriosse suni, ila te gravare-ntm
Symni. possent! Dominomeo dicluni est a quibusdam : D;c-
Jam declaratum fuerat in concilio pra_cedenli inonium habes, vorator, de iornicatione nalus. Et
(iicinpeiii sub Sytnm.) principaium S. Petri, legcni putas quia egb debeam mihi dolere... An quia impe-
Doiniui, ei concii.oriim auctorilatein Romanse ejus* raior es, nullum Dei putas judicium? Taceo qiidd
scdi poleslalem singularem allribuisse supra omues impcratorem accusatoretn esse non convenil..' Dieis
Ecclcsias, nec aniediclar sedis anlistiiem minorum esse me Manichseum. Nunquid Eulychianus sum, vel
"subjacuisse judicio, et idcirco Dei lanlum judicio Eutychianos defendo, quoruin furoi' tnaximeAnast. Mani-
illius cansas rcservari, neqsie in concilio teneri ad- ch_aoiunisuffragalur errori?» Symm. PPi adv.
versariorum accusalionibus rcspondere. Suppelebant imp. apolog. seu episl. vi.
igltur causa. complures, praeler impeccahililalis « Me quidesn ista non sauciant: sed te palant.,
assertam Eiinodii opinionem quse producerenlur, aperleque deinoiistrant meiini cogiiasse honoreul
inio quse producta. fuerunt, et legunlur in geslis con- repellere, quem interventii suo B. pelrus imposuit.
cilii ad assereiidam Romani pontilicis exemptionem An quia imperalor es, conlra Pelri nileris polcsta-
a judicio concilii. teni?Etqui Pcirum Alexandrinum recipis, B. Pe-
Atl luec AviltisYiennensis in illa epistola ad Fau- irum apostolum in suo qualicunque -vicario calcare
sluni et Symmachum senatores Urbis, quam nomine contendis? Gonferamus autem.lionorem imperatoris
oiniiinm per Galiias episcoporum perscripsit, asscrit, cum honore ponlificis: inter quos lanltun dislsvt,
liujiisinoili concilii agendi modum fuisse plurimum quanlum ille reruni humanaruin curam gerit, isie
improhanduni; si Patres, loco soiatii principi sacer- D divinarum... Fortasse diclurus es scripium esse,
douiin pr__slandi, judicium intentassent. « Inlelligi- omni potestali subdilos nos esse debere. Nos quidcni
inns, inqnit, sanctum Syinniaclium papam, si saeeulo potestaies humanas suo loco suscipimus, dohec coh-
priinuni fuerat accusaius," consacerdoliim suorum tra Deum suas non erigtinl voluntales. Caelerum si
.solatium potius, quani reciperc debuisse judicium... omnis potestas a Dco est; magis ergo quse rebus est
Nou facile datur inlclligi, qua vel rutione, vel lege prsestilura divinis.-.. Dicis quod, mecum conspiranle
ab inferioribus*emineuiior judicetur. Quod synodus senatu, excomnuinicaverim te. Ista quidem ego, sed
ipsa prospiciens causain, quam pene temere susce- raiionabiliter faclum a decessoribus meis sine duhla
pcrai.inquirendam divino polius servavil examini... subscquor. » (Ibid:)
lii sacerdotibus cteieris potesi, si quid forte nniave- t Te reruin hiimanarum princeps, qualiscunque,
rit, refonnari: atsi papa Urbis vocalur in duhimn, sedis apostolicse vicarius contestari mea voce non
episcopalus videbitur, non episcopus vacillare. desino, ul. le memineris hominem, quanlalibel sls
Reddcl rationcm qui ovili Dominico prseest: csete- nuindi poleslate subnixus : circumspiciasque cuncios,
riim non esl gregis pastorem proprium terrere, sed qtii ab inilio dogmatis Chr.isti calholicam fide.n di-
judicis. » serso proposito persequi, vel affligere sunt conali,
Niim. 78 , linea 12. — Invenit Manichmos, etc, jpsi qui intuieriul ista prsevalendo, defecerinl; et
quorum omnia simitliicra, vel codices ante fores ba- orlhodoxa veriias prsevaluerit magis, quo putsireiur
silicm Conslanlhtianm incendio concremavit. Nolse oppressa, quae sicut stib inseculoribus suis crevisse
cx cap. 10. Exaliaiio Syinmachi ad Romanam moiistratur, sic obtrivisse cognoscilttr iuseqnenies..,
467 ANASTASHBIBLIOTHECARII m
Quid inieresi ulrnm paganus, auf,quod est deterius, A nis suis qualuor ex argenlo pnro. t Hujus meminii
su!) noinine Christiano veram sinceramque tradiiio- Gregor. Tur. de Mirac, martyr. lib. i, cap. 28, de
nem apostolicseregulse conelur infringere, atque in basilica Pelri : t Habet etiamquaiuor coltimnas in
lianc prorumpefe csecitalem, ut cunf in illis regioni- altari, quoe sunl simul centtim prwler illas, quaeci-
bus cunctse prorsus bsereses opiniones suas babeani borium sepulcri sustenlanl. t Et inf. eod. : « Sunt
piibtice licentiam profilcndi. sola calhoiicse commu- ibi et coltimnsemirse elegantisecandore niveo qualuor
nionis libenas imtelur ab eis qui se religiosos existi- mimcro quse ciborium sepulcri sustinere dicunlur. t
inanlsubruenda?Qnaesi piitatur error(quoi! non licel), Septilcro B. Agnetismartyris imposiium ciborium "ab
ctim cseieris qtiibus illic facullas est agere sinatur Honorio. Anasias. in ejus Yit. : « Ornavil aulem
erroribus. Sin inlogritas sestiinalur ;sequenda potius sepulcrum ejus ex argento, posuil el desuper cibo-
" * qnam violenla
fueral, persecittione vastanda.»(Ibid.) raim aereumdeauratum mirse magnitudinis. »
Sic recessit ab bunianis nientibiis Deus, ut ob- Fecit autem oraloria duo sancli Joannis Bapli-
slinale conira ejus voliintatem non aspiciani : et stm, el sancli Joannis Evangelisttv : qum cubicula
post bujus vitse cursum, 3IIIse tremendo non defu- omni a fundamenlo perfecla conslruxit. Cubicu-
turos examini, sub quo peniiciosoruni sludia niodis liiin idem quod sacellum vel oralorium , ut hoe loco
omnibus aciionuin discussa palefiant, et palefacta qure pritis dicta sunl oraloria, mox dicuntur cubi-
pnnianlur : nisi qui hsecomniiio non creduni, quive cula. Anasl. in Marcellino : « Hic scpullus esl in
illa se perpetrasse impune confidunl... Omnes catlio- ccemiterio Priscillse, in cubiculo claro, quod paiei
lici principes, sive cum imperii guhernacula susce- usque in hodiernum diem. » Idem in Leone III :
peruril, sive cum aposiolicae sedi novos agnoveruiit r> * Cubicula vero juxla ecclesiam beaii Peiriaposio-
' loriim
prsesules institulos, ad eam prolinus sua scripta principis in meliorem slatum erexit. >t Inde
miserunt, ut se docerent esseejus consortes. Ilaque ciibicularii dicti clerici, qui ininisirabaiit in prsedi-
qui hoc non feceruni ab eadem seipsos profilenlur c:is oraloiiis.
alienos : quod charlis quoque luis apud le etiam Gradus vero anle fores basilicmbeali Petri amplia-
possimus aslruere... non mirum, si in orlhodoxos tit. Ad basilicam Petri gradibus asccnditur! Ea est
sseviant, quibus polest cum cunclis hseresibus con- forma vclerum sedium sacrarum , ut gradibus ad eas
venire : el universis errotibus amici, non possinl ni ascendatur. Anastas. infr. eod. de hasilica B. Pauli:
solis esse non erranlibtis inimici. t (Ibid.) « El anle fores basilicse gradus fecil in atrio, et caii-
Linea 12. — B. Sytnmachus invenil Manichxos in ibariun. t Idem in Siephauo IV : « Queni ad gradus
ttrbeBoma, quorum omnium simtttacra, etc. Poniifex ccclosisebeati Pelri coinprehendentes cusiodes Lnn-
Symniachus ila eral alicnus et expers criminis Mani- gnbartlorum ad suum deJuxerunl regem. t Idem in
fhseismi per caliiinniam illi iinpiilati, ut bistoria Airiano : « Carolus rex omnes gradus sigillaiiih
Rihlioihecarii memorel, Manichseoruin codices el ejustlem sacraiissimse beali Petri Ecclesisedeoscula-
simulacra antefores basilicse Conslantinianse eotlem tus <>sl,et ita usqne ad prseiioniiuatiim pervenit
jubenie fuisse concremala,' ipsosque Mauicbaeosin ponlificcm , ubi in alrio super gradus jiixta fores ec-
exsilium pulsos. clcsiseassislebal. » Ad lempla etiam gradibus ascen-
debalur : Ammian. lih. xxiu : « Namque Kalendis
ALTASERRA. ipsis Jaimariisascendente eogradileGenii tenipluiii.»
Num. 77, linea 7. — Tunc Feslus el Probinus „ M. Tnll. ad Allicuin ep. 1. « Cum venissem ad por-
senatores miserunt relalionem regi, el cceperuntagere *J lam Capenani gradus lemplorum ab iniima plebe
nt visilalorem darel rexsedi apostolicm. Tunc-rex . comploli erant. t
(tedit Petrum Atiinm civitaiis episcopum. Inslaurato Linea 25. — Eodem lempore fecit basilicam beati
schismale inter Syminachum et Laurenliuin, Pelrus Pancralii, ubi et fecil arcum argenleum, qui pensabat
Allinus episcopus a Theodorico rege Gotiiorum visi- libras quindecim. Arcus argentei eranl ornamenta
liitorsedis aposlolicae dalus, poslulanlibus duohus sedium sacrarum, ut hic el infr. eod. « Arcus ar-
senuloribus conlra canones. Idem narrat Sigebert. genlcos diiodecim, qni pensabant singuli libras de-
a.l ann. Chr. 496 : « Aliqui Romanorum suborna- <cm. . El rursus : « Nam ad archangelum Michac-
lis falsis tesiibus,iixriiiiinanlcs Syniinachiiiiipapam, lcm basil cam amplia~.il, et gradus fecil. Basihca S.
iatenlefLaurentiuminp.ipalumsubiiilrodiixeriint^pro P.incratii fuil liluliiscardinalis episcopiAlbaiicnsis.i
quo schisinale dirimendo, rcxThcodoricus episcopum Anaslas.'infr. in Leone.lll. Prioralus S Pancratii
Pctruin, contra canones visiiaiorem seJis aposlo- tle Lewes in Anglia est unus e majoribus priorati-
licse insliluit,id est ut pulso ulroque sedcm tenerel.t htis ordinis Cluniacensis , quem fundavit Willelmus
—
Nuiii. 79. Linea 1. Ric fecil basilicam sancli comes ^Vareiinae. W. Mahnesb. lib. u, de Gesl.
Andrem apostoli, apud bealttm Pelrum aposioium, ponlific. Angl. Malth. Weslm. ad aun. i078, dc quo
ubi fccii ciborium ex argenlo, el coufessionem cap, Sacrosanctade elect.
pensantcm libras centum et viginli. Allari basili- Linea 25. — Et cameram fecil, el malronmum, et
cse iinponiiur ciborium, ut iufr. eod. : « lulra civi- sitpercoitfessionemimaghiem argenteam cumSalvatore.
talein Romanam basilicam sanciormn Silvestri et Iii sedibussacris erai pars maironarum seu femina-
Mariini a fundamento construxil, juxla Thermas D ruin labulato disiincla a parle virorum, quaemairo-
Trajanas, uhi et super aliare cilorium argenleum nceum dicebatttr. PiiCter htinc locuin Anaslas. in
fecil pensanlem libras ccntuin el viginti. » Anaslas. Gregor. IV : « Ctii ex seplentrionali piaga lapidibus
in Gregor. II : « Et altare a novo fecil, et ciboiiuni circa septum niaironseum ajiposuit. » Inde emendan-
argentciim quod fueral ruina quassatum. t Leo Os- dus locus Anasiasii in Leone III : « Matroiiam vero
liens. Iib. i Chron. Cass. cap. 20 : « Super altare ipsius Lateranensis palriarchii quae exlendiiur _.
aiitem S. Benedicti, argcnieum illud auro et smallrs canipo, et ullra imagiiies aposiolorum ; i>ul leg&liii
siintil exornans. i Quod eral cooperculuni argeuteum iii.tlroiiaeumquasi pailem malronarum. Male vulg<
quod impoiicbaltir allari ornaius causa. Joannes lcgijur malronam.
Chrysoslom. in Act. apo.io.or. cap. 19, in illa verba, Nuin. 81, linea 1.—Hic comtituil ul ontiri du
« Faber argenlarius qui faciebat deltibra argentea : Dominico vel nalalibus marlyrum , hyninus dicerelm
K«t w«_ evt VKOO,- apyvpoZcyhs-cr.t,__•_.?w_ 7.i@oipLaangelicus, id est, Gloria in excelsis Deo. Telcspho-
p.iy.pa;ei quomodo possibile erat lieri dclubra ar- rus primus instituit liymnum angelicuin decaniari in
genlea , lorle sediculas et coopcrcula quae ciboria •missa, quaecelebrareiur sub metliam nociem Ratalis
vocant?» Eodctn modo sepulcris apostolorum et mar- Domini : postea boc adjeclum est a Symmacho, ut
lyrum impoiiebalurciborinm utsepulcro aposlolorum hymnus angelicus decantareiur in omnihus missis
a Grcgorio I iinposiluin cihorimn, quod snslineretur qtise cclebrarenlur in die Dominico , vel natalibus
qualiior columnis argenteis. Anastas. in Gregorio : mariyrum. Sigebert ad annum 495 : <tHic Symma-
<>liic fecit beato Petro apostolo ciboiiunvcum colum- chus consliluit, orani die Dominico vcl nsualilio mar-
 4G9 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. SYMMAGIIUS. 470
lyriim, Gloria in excelsis Deo,~ad niissas caniari : A bis : « Cum de aposlolici consecratione ponlificis
qiieiu hymmim Telespliorus, scptinms a Pelro papn, intentio forlasse perveneril, ei ad palalium noslrum
nocle uinium Nalalis Domini ad missas a se in ipsa producla fuerit altercalio popiilorum. » Apud Cas-
noele inslilulas canlari inslituil, et in eo ad ange- siodorum 1. ix, ep. 15, pag. 589, et apud Sigonium
loruui vcrha, qu.-e sequunlur, adjecit. » Nataliiia 1. it, regni Italite in edicto Rotbaris rcgis in fine
seu iiatalcsmariyrtim sunt dies passionis marlyrum : pag. 76'legilur « ... ne aliqua fraus per vilium scri-
inde dicii quod per mariyrium martyres _Christo ploris in lioc ediclo adbibeatur, si aliqua fuerit
rwiascuninr, el. melioris vilse lucem nanciscimtur. inlenlio, nulla alia exemplaria credanlur, » elc.
Augiisiin in psnlm, xxxix : « Morles in quas Pagani Specialiier vero eleemosynam, largitionemque re-
stevieruni, in illis hoiije reficimiir, nalaiem marty- giam applicalam pauperibus ad vicinia • basilicis
i'umscelebi'amus,exempla marlyriim nobis proponi- Yalicana. eolIectis,iindeSymniachus aedes ampliavit,
nitis. t Idem in psalm LXIII : « Nani et marlyres testalur Procopius, dum de Tbeodorico scribil (in
noiiiium surfexerunt, el lamen illi nondum prolece^ arcana Hist., pag.. 117) : « Pauperibus vero, qui ad
riinl, iiondiim resiirgeiiiinm nalaliiia celebremus. » Pelri apostoli lemplum sedes liabenl, irilici e publico
Iilem in psalm. cxvm : « Purpnraia esl universa millia modimnum quolannis allribuit. » Porro sedis
lerra sanguine niartyrum, floret cceluin coronis aposlolicae hospilalitas erga eos, qui ad aposlolorum
marlyrum, oriialse sunl ecclesire memoriis marly- limina veniebant, profusissiina eral. llinc Anaslasius
riini, msiguiia sunt tempora natalibus marlyrum. » socius S. Maximi martyris in epislola de serumnis
I.ieinqite , homil xxx : « Altende animo lol marly- S. Martini pontificis, dum referi acta ejusdem, et,
riini millia : cur enim se naialilia eorum conviviis „ quoinodo Martinus a jutlice imperaloris inlerrogare-
lurpibus celebrare delectal, ei eorum vilam sequi " lur, an Pyrrhum Constanlinopolilanum cxcepcrit,
lioneslis moribus non deleclat? » Anaslas-in Vi- cum Roniam venit, etexercuerit hospitaliutis acla;
gilio : « Anlhemius Scribo veniens Romam , invenil sic pontifex consueludinem hanc aperit (lom. III
eum in ccclesia sanciae Cstcilisex. Italend Decem- . Cone. pag. 654): « Yos, domini mei, nescilis Eccle-
bris : erat enim natalis ejus dies. t siam Roinanarii?Dico vohis, qnia quisquis vcnit illiic
miserabilis homo hospitari, omnia ad usum prse-
BENCINI. bentur ei, et iiullum iiiinmnem suis donis S. Pelrus
Num. 77, linea 1. —Congregavit synodum. Pluri- repellit venientium illuc : sed panis niundissimus.
mas synodos celebravit ppntifex : iiarum seriem, et vina divcrsa dantur non solum ci, sed el homini-
lempora, el discrimina accurate in crit. Baronii ex- bus ei pertinenlibus. Si ergo in miserabilibus bomi-
posuit Pagius, easque annis singulas aptavit. nibus hsec fiunl, qui venil eiiam honorabilis sicut
Num. 79, linea 25. — Imaginem argenteam cnm episcopus,qualemsumptumliabetsuscipere? tElipse
Salvatore, et duodecim apostolisposuit. Hsec expres- S. Martinus in exsilio, dum in summa essel egeslate,
sio illuslrat modum conslructse imaginis a Valenli- el aclero suppetias exspectaret, scribir(/6id., pag.
niano, de qua supra in Sixlo, qtiseduodecim portas 687): t Nam etsi aufum ecclesia S.Petfi non babei,
liabebalcum apostolis. Haeenim imaginesperorbem frumento lamen et vino, el aliis necessariis expensa
alias conlinebanl, quse velul ornamenta eranl pri- non carel per graliam Dei. »
niaria. in medio coIJocatse.
Num. 80, linea 10. — Pauperibus habilacula con- PAGII.
stituit. Commodiora majorisque molis : cujus operis C Num. 77, linea 1. — Congregavil synodum, elc.
faciendi ea fuit occasio,'quia Theodoricus~Romam Acla synodi habent:« Post consulalumPaulini V.C.
adveniens, anmios pro pauperum indigenliis suble- Kalendis Martii in basilica beali Pelri aposloli,- sy-
vandis reddilus assignavit. Anonymus a Valesiovul- nodo prtesidente beatissimo papa Symmacho, » elc.
gatus de gestis Theodorici, cosevus, vel proximior Consulatus auteni Paulini incidil in annum498. Quare
, ad hsec lempora.sic hahet:«Eodem temporeinlcniio synodus celebrala esl Kal. Marlii 499.
orta est in urbe Roma inierSymmachum et Laufen- Linea 2. — Posl annos vero qualuor, elc. Anno
lium; consecrali enim iiierunt ambo : ordinante Cbrisli quingentesimo Syinmachus secundam Rom_e
Deo, qui eo dignns fuit, superavit Symmachus. Post synodum coegit, cujns Acla ad nos non pervenere.
facta pace in Urbe, Ecclesiae, ambulavil rex Theo- Haee Laureniium scliismalicum, ul Ecclcsiam tur-
doricus Romam, et oceurril bealo Pelro devolissi- bare desineret, Nucerise episcopum renunliavit; nam
miis, ac si calhrilicus. Cui papa Symmacbus, et TheodorusLeclor laudalus scribit: « Cum hujusmodi
ciinctus senalus, vel populus Rornanus communi perturbatio tres continuosannos in urbeRoma per-
gaudio exlra Urbem oecurrenles : deinde veniens severasset (ab ahno sciiicet 498.) Theodoricus Afer,
ingressus Urbem ad senalum, el ad Pahnam poptilo qui lum Romseregnabat, quamvis secta essel Aria- •
alloculus est oninia, Deo juvante, quod retro prin- nus, collecia lamen synodo, Symmacbo quidem epi-
cipes Romani ordinaverani, inviolahililer servaturum scopatum iirbisRomarconfirmavil; Laurentium vcro
. proniiliil. Per triennalem iriuiuphans populo ingres- cujusdam urbis, qua_Nuceria dicilur, episcopnmcon-
sus palaiium, exhibehs Romanis ludos circensiini. sliluit. t In texltitamen GrsecoTheodori non dicilur,
Donaviiquepopulo Romano, ae pauperibus annonas _)i perlurbalionem tresconlinuos annos durasse, sed lan-
singulis annis cenlum viginli millia modios, el ad lum ftiisse irium annorum. Neque enim lolo illo
reslauralionem palalii, seii vel recuperalionem moe- tricnnio Laureiitius lurbas exciiavil, cum subscri-
nise civitaiis singulis annis libras ducenias de arca pseril priori synodo Romansr, ul jam diximus. Porro
vinaria dari praecepii.J Yalesianus anonyimis coaevus lianc secundam synodum Romanam, cum anno-quin-
censetur a Valerio, et ex ipso in sequcntium ponti- geniesimo, accttrale connectil Ilermannus Contra-
ficum geslisplura addilionuinauctor iiiseruil.Elenim cius ex editione Canisii, licet quola ordine fuefil,
illa verha : Eodem lemporeinlentio orta est: totidem non exprimai.
vefbis reperitur in quibusdam Anaslasii codicibus. Annis quingentesimo primo, el quingenjesimo se-
Formula Romae hoc lempore adhibita. Unde Hor- ciuido, oninia Romse tranquilla fuere, quia Lauren-
misdas in indiculo dato legalis ad synodum Hera- litis seliisinaticus, qui anno quingentesimo inluitu
cleensem proficiscenlibus, inter alia habet de Ma- misericordim, ul loquilur auclor libri Ponlificalis,
cedonio a Conslansinopolitana . sede expulso, et Nucerinus episcopus creatus fueral, aule aiinuin
Timolheo eam invadenie' ; de duabus personis esl quingentesinium lerlitim, Romanam setiem iterum
inieniio, seu disceplalio. Pariter apud eosevumscri- non invasil. Anno tamcn quingentesimo secundo
ptorcm Cassiodorumin epislola Atlialarici ad Joan- Synimachiis celebravit lertiam Romae synodum,
neni II, qua. esl adversus simoniacos 'ambilus in quse vulgo Palmaris appcllatur, licel ut mox dicctur
electione ponlificis- admilli consuelos, ubi intenlio synodus Palmaris, anno laiiiuni qiiiiigenlesimo ler-
ct altcrcaiio unum et idem esse explicaiur bis ver- tio celehrata fucril. Exslat haec synodus-Roniana
471 ANASTASII BIBLIOTHECARII m
tertia.lom IV Concil et bis verbis inchoatur : « Fla- ^ nnis princeps ipsum quoque papani -in colligenda
viano [legendum Flavio] Avieno viro clarissimo Ju- synodo voluntatem suam litferis demonstrasse signi-
niore consule sub die vni Iduum Novembrium, in ficavit.VJnde a mansueludine ejus paginae poslulata.
basilica beali Petri. apostoli, etc. Bene quidem fra- sunl, quas ab eo directas conslabat; hasque dari sa-
lernitas vestra ecclesjaslicis Iegibus obsecuta, t.etc. cerdotibits sine tarditate constiluit. J
Hiijus synodi celebrationis eausa fuit abrogaliolegis - Num. 78, linea 13. — Invenii Manichmos in urbe
Odoacrisltaliae regis, qua Basilius prsefectus Prse.to- Roma, qnorum, elc. In quanam ex superius relatis sy-
rio sanxerat, ne absque Italise regis consensu electio nodis Anaslasius imperatora Symmacbo papa excom-
Roniam pontificis fieret. Secundp, ne liceret summo municalusfuerit, inceruini; iilud tanlum certo con-
poiitifici quidquam ex Ecclesise bonis alienare. Irri- slal, Applogiam suam adversus calumriias imperato-
la declarata sunt hsec capila, quia facta a laico ris edidisse Symhiachtnn post synodum quartam Ro-
principe. Sua lamen el synodi auctoritate statuit manam Palmarem dictam.cum in ea apologia dicat:
Syrnmacbus, ut nulli Romanorum pontificum, vel inter hnbres tapidnm totus evasi. t Quare cum Syin-
presbylerorum,.qui lilulis eranl prsepositi, Ecclesise machus Iapidibus impelilus fuerit,dum celebrareiur
prsedia qusecunque alienare, vel commutareliceret; haec quarta synodus,, ea Apologia posl annum iquin-
xiec eliam eorum usumfrucluni concedere, nisi cle- genlesimum tertium ab eodem edita est. Ex ea'Apo-
Ticis captivis et peregrinis. fluic synodo adfuere logia conslat, Anastasium imperatorem, Acacii me-
episcopi sexaginta quatuor, inter quos eminebanl moriae, et haereticis Clialeedonensis concilii bostibus
Laurentius Mediolanensis, Pelrus ~ Ravennas et Eu- commuriicanlem et favenlem, a Symmacho papa
lalius Syracusanus. - excommunicalum fnisse. Quam ob rem furore perei-
Anasiasius, sivejibri Pontificalis auctor, postquamB tus imperalof, libellum famosum adverstis ponlifi-
rettilit Laiirenli.um sehismalicumNucerinum epi- cem vulgavit, quo ipsum inler alia «mvilia , Mani-
scopum constitutum esse, narral quaeanno quingen-, chacun voeabai. Huic lihello respondit Symmaehus
tesimo tenio conligere : « Post aimos qualuor (ab dicta epislola Apologelica, in qua de Anaslasii ex-
anno scilicel Christi qningenlesimo, quoLaurentius commuiiicatione hccc habel: « Dicls quod,.mecum
dictus episcopus Nucerinus) zelo ducti aliqui ex conspirante senalu, excommunicaverim te. Isla qui-
clero, el alii ex senalu, maxiine Feslus itProbinus dcm ego, sed ralionabilitcr factuni' a/decessoribus-
lncriininarunl Symmaehum, et subornaverunl tesles meis sine diibio subsequor. Nos non leexcommuniea-
falsos, quos miserunt Ravennam ad regein Theado- vimus, imperator, sed Acacium. Tu recede a"bAca-
ricum, accusantes B. .Symmachum, et occulle revo- cio, et ab illius excompiunicatione recedis : tu te
caveruni Laurentium, post libellum Romse factum, noli miscere excommunicationi ejus, et non es ex-
et fecerunt scliisma, et divisus est iterum clerus. communicalus a nohis : si le misces, non a nobis ,
El alii eommunicabanl Symmacho, alii Laurenlio. sed a le ipso excomnmnicaius es. »In eadem Apo-
Tunc Feslus el Probinus senatores miserunt rela- logia Symmacbus poniiiiciam cum imperaioria digni-
tionem regi, el coeperunl agere, ut visilatorerii da- iatem conferens, pontifices regibus superiores esse
rct rex sedis apostolicse. Tunc rex dedit Pelruin ostendii, iliisque reverendos; principibusque paren-
Aliicinae (seu potius Altins») civilatis episcopum, duin nonessedocet, eum aliquid adversus Dei legem
qnocl canones prohibebant. t Secundum itaque jubent. - •-_-." !
schisma sub Symmacho anno quingentesimo terlio Incertrim pariler quo anno Symmacbus sexlam
exorlum, el Pelrus Altini episcopus Romam ad tu- (*;synodum. Romae convocaveril-, quia in ea imllus
multus compescendos a Tlieodorico Italiae rege mis- lemporis cliaracter legllur. B.ironius et eoncilioruin
sus est. Petrus Altinus Romam profectus, nulla collectores eam cum anno quingentesimo quarto
Symmachum reverenlia proseculiis esl; quod lamen illigant, a quibus sine aliqiio fiindamento recederi-
rex ipsi imprimis prssceperal; nullam ecclesiasticae dum non est. Sextam illam fuisse inter Syminaebia-
pacis curam gessit, sed a schismalicis in partes nas, constat ex eo quod his verbis inchoeiur:« Cum
tractus turbavit omnia, ut testatur Ennodius Tici- in unum apud beatmri Petrum aposlolum sancta
nensis in apologetico pro- Symniacho.! Est porro sexta synodus canonice a B. Symmacbo Romaecon-
Allinum civitas prope lilttis Vcnelise posita, quae gregata resedissel, » elc. Itec liabita esl contra in-
cum eversa fuisset, episcopatus Torcellum, haud "vasores rerum ecclesiasiicarum , decrelmnque, ut
procul indedissimm, saeculo seplimo trdnslatus est. nisi eas restiluerint, velut manifesii liaereticianalbe-
Tiieodoricus Ilaliae rex_ ut istis lunniltibus finis matizarentur, nequc aliter quam per satisfactionem
imponeretur, jussil Romae synodum celebrari, cui ad communionem Ecclesia. adinitterenlttr. Aciditum
interfuere episcopi centum quindeciiri. Synodus est, eadem sententia teneri omnes, qtii faeuliaies
isla quafla Romana subSymmacbo, Palmaris appel- Ecclesiae sub spe"cielargitalis regise obtinuissenl, eo
lata, a loco ubi celebrata est. Hanc porro synodum quod regum non sit de bonis Ecclesiae decernere.
quarlam esse palmarem probat auctor criiica. Nec licere iinpcralori vel regi, contra divina man-
Baronianae ex codice ms. San-Germanensi tempore dala el Palrum constitula, sibi atiquid quovis modo
Caroli Magni exaral"o,in quopost relatas ires synoclos usurpare.
Romaiias sub Symmacho, .legiuir: Quaria synodits r. A SCIIELESTRATE.
habila,Romm,.Palntaris. Ejus inilium esl: Sancia
•synodus, etc, ut in collectione Concil.jpag. 1525, Num. 98,_linea 5. — Per Africam vel Sardiniam
in qua perperam vocalur tertia, el ibidem male ad- Ut enim narrat Marccllinus comes in Chronico :
dila esi nola temporaria, quae deest in dicto Codice « Theodorico etVenanlio coss. orta estper Africam
ms. San-Germanensi. crudelis nunerici Wandalqruni regis in caibolicos
Synodum, consentienle Symmacho, a Theodorico perseculio. Nam exsulatis , fugaiisque plusquam
rege convocatam, ex Actis perspicuum est: « Memo- treceniis triginta quatuor -ortbodoxorum episcopis ,
raii ponlifices, inquiuiil Acla, quibus allegandi im- clausse sunt eorum ecclesiae. » Porro hi episcopi
ininebal occasio, suggesserunl, ipsum, qui diceb.itiir parlim per Africam longe a propriis sedihus , par-
inipetiius', debuisse synodum convocare; scientes liin in Sardinia exsulare coacti sunt, utdocet Victor
quia cjns sedi primum Petri aposloli meritum, vel Yitensis in liisloria de perseculione Yandalica, el
principalus; deinde secuta jussioneni Domini conci- colligere licet ex Siriiionduin
cataiogo episcoporum exsulum
liorum venerandorum auctoritas, ei singularem in editoper Jacobum : adlios igilur epi-
Ecclesiis tradidit polestalem : nec anteuiclaa sedis scopos, qui usque ad Horniisdae poniificatum iexsu-
antisliteii) minorum subjacuisse fudicio, in proposi- . labanl, Svmmachus papa pecuniam "el vesies mil-
tione simili fonna aliqua icstaretur. Sed, poieniissi- icbat. * i
475 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT.—S. HORMISDA.,

'
- . LIV. SANCTUS HOBMISDA.
ANNOCHBISTI 514. ANASTASII24, THEODOKICI22.

- ©2 Hormisda, natione Campanus, ex patre Justo de clvilate Frisilone «, sedit a»>

nos 8, dies 17i. Fuit autem temporibus regis Theodorici' et Anastasii Augusti, a consu-
latu Senatoris usque ad consulatum Symmachi et Boetii. Hic coinpdsuit clerum , el
psalmos <*erudivit; hicfeeit :basilicam in territorio Albanense in possessionem Fon-
5 tisd;Epdem lempore exconstituto synodi misit in Grmciam, humanitatem ostendens
sedis apostolico3, quiaGraici obligati erant sub vinculo anathematispropter Petrum
Alexandrinum, et AcaciumConstantinopolitanum episcopos sub Joanne episcopo Conslan-
tinopolitarto cum concilio" regis Tbeodorici <?, dircxit quoque Ennodium episcopum
Ticinensem, ctFortunafum
' episcopum Calenensem, et Venantium presbyiefum ' urbis
10 Romo?,, et Vitalem diaconum sedis apostol'C-8, el Hilarum f notafium sedis supra-
. scri\}tt&.Euntesque ad'AnastasiumAuguslum,nihil egerunt.*Idem secundo misit Ennodtuni
ipsum, et Pertgrinum episcopum Mezenensetn f, portantes- epistolas confortatorias "*.
- fidei, et contestationes secretas numero 12 , et textum libelli, in quo libello noluit
consentire Augustus Anastasius, quia et ipse in ha.resim Eutychianam communicaverat.
gg Yoluil itaque eosdem legatos .per remunerationem- corrumpere. l Legati vero
sedis aposfolica., contempto Anastasio Auguslo. nullatenus consenserunt accipere
pecunias, nisi satisfactionem sedis apostolicse operaretur. Tunc imperator re-
* eos in navim periculo-
pletus furia ejecit eos per posterulam i, et-imposuit
5 samk cum militibus, et magistrianis, et praefectianisl, nomine m Heliodorum et Deme-
trium. Quin hoededit eis in mandatis imperator Anastasius, ui nullam civitatem ingre-
derentur. Legali vero sedis aposlolicee secretius suprascriptas cpistolas fidci 19 per
manus monachorum orthodoxorum exposuerunl,per omnes civitates. Quas tamen epi-
sfolas ab episcopis civitatum, qui erant complices Anastasii Augusti timore omnes
10 eas epistolas .fideipr<? crinrine Constantinopolim direxerunt °. Furore repletus Ana-
siasius Augustus .coatra papam- Hormisdam inter alia sacra sua -hoc scripsit dicens :
Nosjubere yolumus, non nobis juberi. Eodem tempore nutu divinitatis percussus est
fulmme-drvino Anastasius imperalor, et obiit. Sumpsit itaque imperium Justinus ortko-
doxus, et diresit auctoritatem suam ad papam Hormisdam sedis aposlcliea. per
15 Graiumv, et illustrem nomine, sperans a sede apostolica, ut i reihtegraretur.pax
" ,-..-.
Ecclesiarum
S4 Tunc Hormisda episcopus vum' consilio 'regis Theodorici r dircxit a sede aposto-
lica Germ-mum Capuanum episcopum, et Joannem, ct Blandum presbyleros", et Felicem,
et Dioscorum diaconos sedis apostolieee, et Petrum Nolarium. Quos monilos ex omni
_ parte fidei, el lexlum libelli paJtiitentise **,qui venientes xjuxta Cohstantinopolim, tanta
5 gratia fidei refulsit ™ul multitudo monachorum orthodoxorum, et illustrium virorum
maxima mullitudo occurreret. Tri quibus ct Justinus imperalor, ,et Yitalianus consu. si-
inul occurreiunt a Castcllo Roluudo *-*,qui dicitur **usque in civitatem Cons-antino-
polim, cu.m g'oria et laudibus. Qui ingressi una cum Grato illustri, suscepti .suni a-
Justino AuguHo orihodoxo cum gloria. Oinnis ilaque clerus una cum.episcopo Joanne

NOTUL/EMABGINiLESFiBKOTT!.
<*C, Frusinona. *>Fusinona. B B, ann 9, dies 10, a Cons Cassiodori ad Maximum. * Psalmis ' C.
i B, Mefoniis. C, Mesontis. e Vide Baron ad ann 515. * C. Hilarium. « C,,,Mesenatcm. _3, con-
lirmatorias. J Vide Baron ad""aniiSil. i De urbe per posticulum. 1;Navi periculosa. " <C,_prssfectis,
m Eliodoro, et Demetrio. °
C, quibus. r Vide Baron ioc cit pag 677, el in ftne lomi VI. sLeg per
Gralum virum illi.-sirem. q C, redinieg. Vide Baron ad an:M8."* -s Cwnmonitos ex onini parlc *flde,
et texlu libelli jKxniteiiliici C, munitos. t Quibus venieulibus C, illis ref, ~*C, ad caslell. C.
quod ducil.
 '
•47S , ANASTASilRIBLIOTIIECARIt HS
10 Conslanlinopolitano, gavisus est, sentientcs eo quod gralanter a suscepti sunt .'etiam
sentienles et ii qui erant cc-aaplices Acacii, incluserunl se in Ecclesia majori, qum voca-
tur Sancla Sophia. Et consilio facto mandaverunt imperatori, dicentes : Nisi nobis
reddita fueril ralio quare daninalus cst episcopus nosler Acacius, nullatenus consenlimus
sedi apostolicm. Hic papa Hormisda perrexil ad regem Theodoricum llavennam, et cum
1S ejus consilio misit auctorilalem ad Jusiinum imperalorem, et vinculum i*chirographi,
et textum libelli, reinlegravil'ad unitatem sedis apostolieee, damnantes Petrum et
Acacium, vel omnes heereses. Hic invenit Manichmos, quos etiam discussos cum exami-
natione plagarum exsilio deportavil. Quorum codices ante fores basilicm Constanti-
nianm incendio concremavit. JIujus temporibus episcopatns in Africa post annos sep-
20 tuaginta quatuor revocatus est, qui ab haerelicis fuerat exterminatus.
gg Eodem tempore venit regnum cumc gemmis pretiosis a rege Francorum Clodoveo
.Christiano donum beato Petro apostolo : sub hujus episcopatii multa vasa aurea, vel
argentea venerunt de Gra*uia, et Evangelia cum Tabulis tfureis, cum gemmis pretiosis,
qua3 pensan. libr. 15; patenam auream cum hiacynthis, quae pensan. libr. 25'; scy-
5 phum aureum cum gemmis, pensan. lib. octo; scyphuni aureum circumdatum regno <*
pensan. lib. octo, scyphos argenteos tres deauratos , pensan. sing. lib. quinque ; pale-
nas argenteas duas, p.ensan. libr. vinginti quinque; gabala electrina, perisan. libr. 2;
thecas Cyrei aureas duas, pdnsan. sing. libr. sex; pallia olobera blaltea e cum tubulis
auro teclis. de chlamyde, vel de slola imperiali sufiltorium f super confessionem beati
10 Pelri apostoli. Haec omnia a Justino Augusto orthodoxo votorum gratia obiala sunt.
86 Eodem tempore Theodoricus rex obtulit beato Petro apostolo cerostata
argentea duo, pensan. Iibras septuaginta. Eodem tempore fuit h papa Hormisda
apud beatum Petrum apostolum trabem,-quam ex argeuto cooperuit, quae pen-
san. libras mille, et quadraginta. Hic feeit in basilica Constanliniana arcum argen-
teum ante altare, qui perisabat. libr. viginti;" canthara argentea sexdecim, pen-
san. singul. libras quindecim. Item ad beaturri Paulum fecit arcus argenteps
duos, pensan. singuli Hbras vigiuti; canthara argentea 15, pensan. sing. lib. 15;
amas. argenteas tres, peusan. sing. lib. 10; scyphos' argenteos stationales sex
cum ducibus *, pens. sing. lib. sex. Hic fecit ordinationes in urbe Roma per
10 mensem Decemb. presbyleros 21, episcopos per diversa loca quinquaginta quin-
que. Qui etiam sepullus est in basilica beali Pelri apostoli octavo idus Augusti,
consulatu Maximi i, et cessavit episcopatus dies septem.
NOTCLiEMARGINALES FABROTTI.
**C, sensil cum vinciiio Vide Baron ad ann Domini523. <*C, regium tlonum cum.
qiiod grat. i>C,
Vide Baron ad ann 514. " a Gemmis. c C, olofora blsilea. R. oloserica. f C, succinctorium. 6 C, ce-
roslrata. 1 Fecil. B, crucibus vel calicibus. i B, Symmacbi.
VARLE LEGTiONES.
Apud Fabrollum ex codice Freheri. A Joanne Const episcopo, cum const R. Tbeod-
Num 82, lini, A, Frisilunse. B, Frisinone. lin i , (_t/, episcopn; direxil quo.-*ue). Direxit 'quoque
AB, annos 9, mens 17. lin k, mefonlis. lin 10, Evodium episcopum Kemensem el Forlun epise Ca-
B, Ililarium. linensem, et Venanlium. lin 10, Hilarium noiarium
Num 83, lin 5, AB, lleliodoro el Demelrio. lin 10, suum. Qui eunles ad Anasl A. tin II, egerunt. Misit
Ali. episl fidei. lin. 9 B, 10 civilalum. lin 10, lunc fu- quoque seeundo Evodum (M, Ennodium) supra-
vore. lin 12, nulu "divino.lin 14, A, per nuntios gra- diclum, el Pcr ep. Meseventcm p. ep. eonforiaiorias
lum, R, gralum et iliustrem. lin 14. Anast Aug. ib., E. eonnnuiiis crat^
Num 84, lin 3, B, munitos ex omni parte fide et JVum83, lin i, voluit itaque legalos sedis aposlo-
(fxtii. lin 1, R, ad Caslellum Rotmido, quod ducil. licse per remlincor Icgaiieos vero conl A. lin 5, prius
lin 15, B, cum viiiculo. lin 19 et 20, J3J ann 8i. oporarelnr. A, ejccit de Urbe per poster et *
Num 85, lin 5, B, 20, scypbtim. lin 7, gabb imp in navi periculosa cum m. et magistriano nomi-
liilislrina Iibras 6, B. lin 8, olobira oblaia, ne Eliodoro et Demetrio, et lisecdedit eis in manda-.
Num 86, lin 4, B, lib 240. Hic fecil. lin 5, B, lis, ul imll3m civilatem ingr. lin 1, subscriplas (M,
argentea 26. lin 9, A, lib 10. lin 12, B, dies sex. suprascr). lin 8, epislolas episcopi civitaluin, qui er.
c. A. A. limore ejus perculsi onmes illas epislolas
Ex codice Regio Mazarino et Thuano. Coiislanlinopolim dir Furorc itaque repl An. c. P.
Num 82, lin 1, ann 9, dies 18. lin. % Tbeoderici lin 14, per quosdam Gratum el Illustrem n. scribens
reg (M, Tlieodo.) Lin 4, Psalmis er, lin 4, Mefon- ad scdein aposl ul reinl. _ \
tis. lin 5, syn cum consilio regis Theodorici misit in _ Num 84, Iht 5, nolariiim commnniios ex oinni
"
G- Unl, Alexand.episcopum, ct Acacium Const sub parle fuie, et Iqxlu iibclli poeniteu(io_. JQuibus
 477 IIISTORIA DE VITiS ROM. PONT. — S. IIORMISDA. 178
veuientibus juxla C. lin 5, mulliludo, in quibus Ju- *\ Num 84, lin 1, ad sedem aposl. lin 5, qnos muni-
slinus imp el v. c. erant simul occurrerent a los, .... 6, rauliilud», in quibus I. I. et Yilalis cons
Caslello Rot usque in civit Conslanliiiopolilanani, 5. o. a. c. R. quod diciiur. lin 9, laude. lin 9, I.
Tunc cum gloria el laude ingressi una ciim Grato, et Const senlientes. lin 10, sunl: seulientes qui.'.« 15,
Illusiri sunt suscepti a J. orlliAug c. g. lin 10, gavi- et cum vinculo civ et t. 1. redinl.
susesl, eo <|iiodgr. s. s. senlienles boc qui eranl Num 85, liu 4, lib 20, patenas argcnleas 2
complices Ac. incl se in eccl niajore lin 12, nisi pens. sing lib 25; scypbum aureum cum q. lin
nobis fuerit redd r. lin 14, bic pra:fatus papa eo 6, arg deaur 4 pens sing lib 6; gabalhum Hila
tempore perrexit. lin 15, ad Ju.slinum Aug et cuin riniam, pens lib 2; ibecas cirei aureas 2 pcns lib
vinculo cyrograpbi, et texlu libelli reiniegravit (M, 6; pallia olovera.
iniegravit) aucloriiatem sedis apostolicaj" damnans Nttm 80, lin i, cereoslala argentea 2 pens sing
P. et Ac. u. o. h. eo quoque tempore invenit Ma- lib 20. E. l. fecit. lin 5, trabem ex argenlo, quam
nicli. lin 18, deporlavit et eornm codices. lin 19, coop. lin 5. quintlecim, amas argent tres, pens iib
episcopatus catbolicus in A. revocatus esl oosl ann 10, scypb a. s. quinque cum duces p. s. lib senas.
74 ex quo ab ba_r.
Num So, lin I, eb quoque tempore venit Regiims Apud V. L. Holstenium el Scheleslraiinm.
(in regio codice emendatum, regiuim; in Maz, legi- Num 82, lin i, Flor 2, Frisinone. ib., Vat et
lur Rcgiiius) cum gemmis a rege Fr. CloJoveo Cass., ann IX. lin 4, Flor., Mefonlis, seu vulgo Fon-
Cbristiano missus (M, missum.) B. Petro. aposl, lana di Papa. lin 5, ex conslitulo synoiii cum
Eodein lempore misit Justinus Aug. Romani multa R consilio rcgis Tbeodorici. tin 11, ms. cod quieunles.
aurea el arg dona dc Graecia. Evangelia cum lab ' Num 85, lin 3, Vat et Flor % operarcnlui'. lin 4,
aur el cum gemmis pretiosis, pens. lib 15, pal a. post. ; verb. ejeo. eos adde, De VJrbe. lin 5, Flor el
cu.n jac pens lib 20, paienam arg pens lib 12, magislrizno.et perfectiano noniine. lin 9, post.verb.
{M, lib 20), aliam patenam argenl pens lib 38, liiuore, Addii ms., ejus perculsi; ei pergit Flor pro
scyphum circumd.iluin geinmis, pens lib 8, scy- crimine < omnes eas epistolas fulei Consianlinopolim.
pbos argeiil deauralos 4 pens sing lib 5, gaba- lin . 14, Floi% scriliens ad sedem apostolicam, cuni
lam bilifiriniain (M, biiifirmiain) pens lib 2, tegas qnibns verbis deshtil codex ille.
cerei 2 aureas 2 pens sing lib G, pallia bolovera Nuin 84, Ihtea 7, Flor., ad Caslellum Rotundum,
baliiiea cum labulis auro tectis 2, clilainydem impe- qund linea i I, Vat sentienles lioc ii. lin 19 episcopatus
rialem i. slolam, ei subsuloiinin super coniess. ciitbulicus in Africa posl annos 74 revocalus esl, a
beati Pelri apostoli. Hs.ee omnia a Juslino Aug vo- quo, elc.
lorum grasia beato 1'etro obL.la suiii. Num 85. Lhi 1, Val.t regium absolule sine dono.
Nuin 8(i, lin l, eodem tenip Tbcodor R. fecit Ita iiunc Regale. lin%, sub -bujus episcopalu. Adde,
apud bcatum Petruin trabem, quam cooperuit ex misil Jusliniis Augiislus Roina. lin k, Flor el Vat «rf-
arg pens lib mille 40; obtulil quoque Tbeodericus dunt: libras xx, patenas argenleas duas penean
rex bealo*Pelro apostolo ccreoslrala argentea 2 *sing lib 25.- Ihi 8, cyrei, Flor , circi. Valic, ce-
pensantia singula lib 70 ; codem leinpore fecil rei. lin 9, lectis, FJor, textis.
papa Hormisda inCoiislanliniana basiliea coronam Num 86, lin 2, fecit, Flor el Vat, fecit. lin 4,
aigemeam anie altarc, pcnsiibSO; canlbara arg libras 1040, Flor 140 ; Romualdus lamen legil 1040
lu pens sing lib 12. Ilem ad 13. P. tin 8, amas C linea 9, ordinaliones, Flor, ordinationem linea ulii-
argeiit 5. lin 8, sex pens sing lib II. Hic fecit or- ma, sep'.em. Vat, sex.
diualionem in urbe Roma. lin 12, dies 0. Apud Peniam ex cotUceCavensi. -
Ex codice Thuano altero. Nitm 82, lin 1, ex patre Tusco. ib., ann VIII.
Num 82, lin 1, Frisinone S~.a. 9. Fuii. /.*.4,psal- lin 1, et Acac Gonstanl episc cura consilio re,Jis
mis e. lin 10, Ililariiim. lin 14, communis erat. "* TbeoJerici direxit Ennodiiim episc.
Num 85, lin 4 furore. * Num 86, lin 2, codem tempore fecit papa Hormisd.
KOTJ3 VARIOB.UM.
BENCRNI. poli , Senalore V. C. consule, etc., proindeque
Nnm. 82, linca>s2.— A consulalu Senaloris. Cas- ipso anno Hormisda. elecli. In ea vero sic ver-
siodorum intelligit, sub quo clerus populusque in sipellis iinperator : <rOmn.ibus negotiis divinrores
varias parles sediliose divisus , unaniml calculo ad pra.ponendse sunl. Deo etenim omnipolente propilio,
Horinisda. eleclloliem devenit. Hinc el suo consu- rempublicam et conservandam et meliorandam con-
lalui felicilatem baiic tribuit Cassiodorus in epistola fldimus. Quia igitur dubitaliones qiisedam de orlho-
ad Tbeodoricum : « Me consule in vestrorum laude doxa reiigione in Scylhise parlibus videntur esse
lemporum adunalo clero el populo reuiit oplata commofsB, id specialiter clemeniia. noslrae placuit,
c:."COidia. . Atque optinie addil liber Ponlificalis ui venerabilis synodus -in Heracleolana civitatc
de Hormisda. t Hic composuit clerum : » baud uti- provinciaeEuropre eelebretur. Quapropler sanclitas
que, ut opinatus esl Bloudcllus. quod lunc primum * lua, cum quiliiis piaeuerit revereiulissiniis episcopis,
induxeritnovam aliquam forniain; sed quod clerum, quos de Ecclesiis sub sui sacerdotii cura constilutis,
s.dilionibus eousque agitatum, ad" unilateni revo- iJoneos el instrucios erga orlhodoxam 'leligioiiem
carit, el ad observandain priorem canonum el apo- " esse probaveril ad prsefaiam Hcracleontam civita-
siolicsp sedis instilutionem compuleril , adjeclis tem , inlra dicm Kalendar Juiiarum venire digne-
insiiper decretis, ad ulleriores lurbas pracavendas. tur,» ctc. In alleravero epislola ad eumdem punlifk
Linea 5. — Eodem tempore ex conslilulo synotli ccm causam diclurus imperalor, cur cum sede
misii in Grmciam. Legaliones a sede apostolica apostolica litlerarum commercia intermisisset, ac
direclpe ad Acacianum scbisma, quo Graecia con- soleinniler profcssus cur aposlolica. sedis judicium
fiictabatur, sopieudnm, bic confundunlur. Quare et exspeclarclur, in bunc modum scribit: « Anle boc,
legaliones, et verba suis locis resiiluenda sunt. siquidem duritia eorum. quibns episcopaius, qiiem
liaque prior legatio inslilula fuit a ponlifice, impel- nunc geritis, crat sollicillido cbminissa, leniperare
lente Anastasio, qui ul Horsmiduepacatam eleclio- nos a transmitlendis iacicbat epistolis. Nunc autem
nem audivil, episiolam ad eumdem direxil, qualenus currens de vobis siiavis opinio ad mcmoriam no»
ad coneiliiini," quod ipse indixerat Heracleae ad stram, boiiitalem paternac affectionis adduxit, utilla
sopiendos Orienlis iumultus, tegatos diiigeret. reijuiramiis, qua. Oeus et Salvaior nosler sanclos
Exstat epistola lom IV Conci! edil. Lab cum bac * aposiolos diviuo sermone docuit. ac maxime bealum
aunita noiu : Dgta v Kaleud Januarii. Constanlino- Pctruin, inqtinioriiiudinem Ecclesia. sutc constituif.
 479 ' ~
ANASTASII BIBLIOTHECARII 480
His igilur praValis initiis liorlamnr., ul ad ea, quae A esset
< a synodo, quaenunc congregata est, ijise solus
de Scyihise partibus moia simt, undc el conciliiun proliibuil,
j fe una cum Flaviano Anliocheno compo-
fieri pervenire perspeximus, mediaioreni se aposto- sila, . alque ut arbilraiusest, nosirimi imperium ludi-
latus vester faciai , ul conteniionibns ainputatis, licavit...
I et ut censuil,.nos hocce sermone decepit,
unitas sancta resli.uainr Ecclesiis , J elc. Itaque tqui sanximus synodum )iegolio infecto dirimi, s ete.
speclanl lissc ad priorem legationem, pujus acta 1l)t * autem alia ralione Chalcedonenseni synodum,
alnlequam referantur, discutienda liic qusedam sunt subverterei, in illud totus incubiiii, ut in majoribtis'
de conciliis Sidoniae , et Ileraclese, uiiiie reliqua tbronis
l declarali 6lialcedonensis synodi hosles suffi-
patefacla sinl clarius et solidius exspensa! <
cerentur. Sevenis, de quo niox, ut diclus esl Aulio-
(cbenus patriarcha pessimam causam acerrime luiatus
De synodis Sidohiai et Heraclcm ab Anastasio im- esl, ( unde universa in Oriente ad iidei proditionem
peraiore, el de synodo Romana , ab Horinisda perdilionemque
1 properabanl.
indiclis. Coneilii vero Heracleensis occasio altius est rc-
I
petenda , cum ut veteraioria imperaioris ars iu
Has synodos ut plerumque prsctereunl jejune re- '• aprico sit, tum ul gessis libro Ponlificali prodilis,
cenliores scriptores, ila nosse necessarium imprimis 'et legationibus ipsis verior explanalio proferatur.
esl ad baecHormisdsegesta illustranda. Cujusmodi ila- ;Severus pessimus monaclius, et ob gravissima cri-
quesinl, el/juadecausacoiitigerint, disscrendura.Bel- ]
mina a' monasterio dejectus,'
~ arte ac fraude impe-
limi indixerat Anastasius Chalcedonensi concilio, ralorem circiimveniens , favorem facile et graliam
sctaque cj'us aulhentica in archivis Ecclcsiaj Con- g adepius, quod infensissimus Chalccdonensis synodi
slsuuinopolilana- exstantia diripere nioliliis est. Ilsep hostis esset, auctor fuii ul Trisagio additanientuin
enim ad annum 511 annotavil in Chronico Thoopha- fleret, quo Eutychiana lia.resis.reciperelur. Putaba-
nos : t Impius autein imperalor aiUbeiiticas rcrum tur istiusinosli trisagium ab angclorum revelalione
apud Chalcedonem gestarum tabulas magislri ope a promanans, publice ob id decautatum, de quo Jo-
Macedonio recipere, el. discerperc contendebal : eas bus lib. vi apud Photium (eod. 222, cap 24, pag.
vero sigilto notatas in altari Macedonius reposnit, 1310) : t Narral lioc eliam... Quemadniodum ab
quas demum Calepodius eunuclius magnoe Ecclesiae aliis quoque scripioribus refertur, ul R. Proclus,
(Bconomusfuriim subreptas ad imperalorem delulit,» Constaiitinopolis is pra^sul eral, praBdieli bymni
elc. Acla bsec ut impius princeps oblinuit, omnem conslructionem per revelalioiiem edoctus sil, cum
concilio fidem ahrbgari penilus.el deleri lentavii. angelis sacrum liunc hyninum canentibus, primus
Adliuc in Oriente defensores.supereranl episcopi Fla- ille eamdeni deinde doclrinam hausit,. eic. A pro-
vianus Anliochenus, etEIias Hierosolymitanus. Ilos niulgalione Procli Constantiiiop. lempore facla,-
nl obrueret, Euiropio tribuho demamiavit sollicilu-. quoiidiano deinceps et jugi usu in parlicularibiis el
dinem indicendae Sidoniensis synodi, coi>cndorum- soleinnibiis Ecclesise convenlibus ab omnibus cane-
.quc omnitim , ui Chalcedoncnsi synodoj analhenia batur. Itaque Severi suasu addita 1 est bujusinodi
tiieerent. De quibus synodicon Pappi, el Tiieoplianes clausula : Qui crucifixus es pro nobis, miseiere nobis;
ibi ad itnn. 512. Fusius gcsla eadem prodidit Cyrillus ut pas.ionem scilicei toti Trinitali tribueret, et iiatu-
in Vita Sabaa inier iiioiiunienla Ecclesise Grsecse raruin comniisiioiiem, ab Eutyche inductam, coui-
pag. 298 his verbis : « Anaslasius imperator effreni _ mimi usu coiiflrmaret. Sotericus CacssireensisTlira-
iusaiiia in Flaviamfm et Eliam palrif.rclias usus, (' ci;e primas, a Macedoiiio, ut caibolicus, pridem or-
prsecepit synodum Sidone episcoporum Orienlaliuin "dinatus, aulse deinde mancijiium lactus, infensiis
el Palaastiiiornm fleri, jussilquc ul synodo prieesseni erat caiholicx fulei, et imperatoris nutibus pulidis-
Solericbus CsesareaeCajipadocioe, el Polixenus Ilie- sinie haerebal. Qnamobrem Severus, omiiium con-
rapolis, qui episcopi decrela cnncilii Chalcetloneusis silioruin auclor, Soterico scripsit, ulpeculinri edicto
jirsecipiie anaihemaiizaiiant, iiecnon Eulychi ac Dio- apud suhjecios episcojios, cseterasque Ecclesias ad-
scoro, eorumque prava. aliena_que doeiri,ii_epalrpci- diiamenluiii promoveret. Populus tamen Consianli-
nahantiir, » elc. Polixenns idem est qui Senias, pes- nop. Macedonio-palriarcha impellenle, prisci usus
sima Orienlis fax , qiio duce Cbalcedoiiensis (idej lenax. acriter additamentoobsislit: et qu.inquain ob
•assertoribus gravissima illala sunt mala I, cujusqire id Macedonius e sede deturbatus fuerit, inipcnilor
indolem describit Evagrius Iib. in, c. 31. Cuni his proposilum retinens, de poteslale, imo el viialexli-
perfi.liae aniesignanis coiivenerunl Sidone octoginia inuil. Evagrius -lib. iv, c. 4i, rem ita prodil :
ejuslcm furfuris episcopi. Proposuernnt adversus « Constanlinopoli vero cum imperator in Iiyiiino
sacrum concilium analh.nialismos, aliaque subiude trisagio has voces aiijicere voluissei: Qui crttcifixus
a recta fide aliena susceperunl determinanda. Quan- es pro nobis, gravissima seditio exorta esl, perinde
qiiain eorum conatibns obviam ilum est a Flaviano quasi Christiana religio fundilus everleretiir. llujtis
et Elia pairiarcbis, tanio equidem zclo, ul impia illo- seditionis principem alquc auctorem fuisso Mace-
ruin eonsilia in irritum abierint. Hsec breviicr Mar- donium, el clerum nrbis Constantinop. scribit Seve-
ceilinus in Cbronico apnd !_irniondum, toni. II : rus in episiolica ad Sotericum. Quam quidem epi-
< Porro redintegrala Anaslasius pravitale infamem el D) stolam scripsil, cum nondum episcopatuiu adepius
irridendam synodum apud Sidonem civilatem (cujus esset, sed in urbe regia adhuc morarelur, eo iScili-
<!enomine ridicula noniina pra[)osueriint)jocluaginla cel lempore, quo una eum phiribus, ut supra ||*eiii-
fernie' perfldorum episcopis congregalis adversus or- limus, ex suo inonasterio ejectus esl. Ob banc aiitein
ibodoxorum episcopos fleri imperavit. IFlavianus calumniani, pra_ter alias causas quas antea conime-
Anliochia. catbolicus patriarcha, et Joannes Plaleu- moravi, Macedonium sede sua expulsum fuisse,
siuni oppidi ponliiex, quoniam hunc ccetuni saerile- exislimo, » etc. Macedonio suffecil imperalor Timo-
giini refellerunt, in castellum quod Petra "dicilur, ibeum Euiycliianum, b;erelic.e ejusdem pravitatis .
cxsules missi sunt :.ibi Flavianus confessor Christi faulorem promotorenique.
in Domino requievit, j>elc. Duos bosce patriarcbas Prima ha_c iiaque versipelli imperalori oeca.io
lyranno mascule obstitisse, docenl verba imperalo- fuit seditioso populo promitiendi se couvocaiurum
ris ad Sabam abbatem, quem Elias posl syuodum a.cumenicam synodum ex Orienle el Occideine, cui
niiserat, ut ad meliorem frugem adduceret: unde et Romanus ponlifex proesideret. Eienim post Maeedo-
. apparet, elabprasseAnastasium,apud Orienlis mel.o- ' nii expulsionem, eleelionemque Timoibei hseretici
polilas, ui aiiatbeina a Sidonensis coucilii assessorl- adaucta est sedilio, de qua sic ibid. Evagrius :
biis.proclamalum, ab omnib.us exciperelur. Sic enim «Hancigilurobcausam commota plebs, cum ampiius
Cyrillus in Vita Saba. iinperatorem indiijcit loqueu- cojiiberi non posset, inulti nobilinm alque bonora-
lem (c. 507): . Unde cum Cbalcedonensis doclrina loruin in exlremmn discrimen venefunl, et intilta
analheniaie calholico et uuiversali percuiiendsi jam insiguia Urbis loca igni consunipla sunl, »]elr-.
 m HISTORIA DE YITIS ROM.=PONT. — S. IIORMISDA. 4-2
Ei aiiqnibus inlorjectis: t Porro seditio, universa de- A debantur < jilanum esl. Sic Agaiho flnte synodum vi
vaslans, oinnique roUore opposilo snperior, tanto- i
isiiusmodi Occidenialium convciuus inilixit, ac in
pere crevit, ut iinperalor necessitale compulsus, rcpistola : « Agatho episcopus servus servorum Dei
iniseranduin in inoduin absque imperiali corona ad cum c universis' synodis siibjacenlibus eoncilio apo-
eertamen equeslre, quod in circo edendum erat, ac- stolicse s sedis. t Celebralae sub Hormisda Romanae
cesserit, et~pra_cones nd populmn miserit, qui pro- ssynodi memoriam ciebeinns libro Ponlificali, qui
clamarcnl se quidem libenlissime imperio cedere, t i
iiabct lin. 5 : « Ex constiluto synodi misil in Grse-
ctc. !laque sj.opondit revocaluruin se omnia : cciam, t clc. Itaque synodus.Romana eodem lempore
.qitanqiiam id subdole, ut commotos populi animos ab a Hormisda cetebraiur, in qua cpistols» iniperalo-
promissis bisce conipescerei.-Perjurum enim osten- ris r et Vitaliani leciae sunt, ordo constitulus pro
deriml facla tum in synodo Sidoniensi, tum in ele- Orientilium C Ecclesiarum unione insiiluenda, oble-
. clione Severi, qui faclus palriarcha Anliochenus, siaiiones s discussse, deleclisque legatis commonito-'
pejora adversus fidem caiholicam machinatus est, ria r iradila, qiii subinde iter ad Anaslasium suscepe-
juvanlibus Timotheo Coiislanlinopolilano et Joanne riint r
Nicaeoia Alexandrino. Alque b_ec tricipilina diram Synodos aulemparticulares ab Occidentis metro-
adversus calliolieos episcopos persecuiionem movit, pnliiis p fuisse celehratas, haec commonstranl. Docet
exsilio miilianles, ni impietali assentirenlur.Hujus- p
primo Avitns Viemiensis doclrina celeberriinus ,
mo.ii erat posl synodum Sidoniensem Orientis quei)) q ab Ilormisda ponlifice fuisse admoniliim ipse*
slatus. - iinn.uil in epislola, qua requirit an cessarel Orienta-
- Thracia ab erroribus bisee immnnis erat : alque B g liuni.' schisma. Exstsit illa in ioin. II operum Sirr
adeo populi Yitalianum accersivisse videntur, ut inondi, ac inier- aiia baee habct : « Dum religio-
liiiei causam susciperel, qui, comparalo exercilu, nis '! staiui, el jili.nis catboiicaj fidei rcgulis pcrspici-
Tiiraciam primum confinilimasque provincias viclor lis '! conveiiire, ut gregem per tota vobis universalis.
obiinuit, exercilum deinde ad urbem Conslantino- Ecclesiae * meinbra commissnm pervigil cura vestrae
pnlitanain duxil, Theophanescribente iliid. : « Hoc riore aadliortationis inforniel, Viemiensemproviiiciam supe-
anno Vilalianus occupata universa Thracia, Scylhia, r anno,"si_inemiiiissedignemimdalis adbuniilita-
et Mysia, ducens secum ingentem Unnoriim et Bul- lem " meam litteris visitasiis, ijuieque ad incseciindum
garorum iimnerum eepil Ancbialuni, el Odyssopolim, qiiodoiiporlunilas
1 contiileratperArclateiisisEcelesiae
ipsumqueThracisemagislrum Cyrillum, proedisqua- clericos c. pcrveneruiii, et qiiidem plenissiuiae solliciiu-
qiiaversiun ad Ryzantium usque abaciis, compre- dine " paslorali-. In quibus nos, sicul per coiiversionem
liendit; ac cum Urbi parceret, ad Sostbenium ca- proviiiciarmn, P id est DaTdania.,Illyrici, vel Scytlii.e,
slrametatus est, » etc. Noverat enim populmn pro ad a communionem gaudioriiin provocaslis, sic admo- .
majori parle calliolico dogmali adbsaereiilemYilalia- nilioiie n cauiissiiiia, quid nos per ignoranl am piaeve-
nus : proindeque noluit agrum viclori-exercitui di- nire '! possit, instruitis. Eiityehetis igiiur Ncsturiiijue
ripiendiim commitlere. damiiatio, quosjamdudum perbcaiissimos deeessores
sanclae sedis veslrafcalcavil anctorjlas, ad noliiiam
Anasiasius et Yilaliani polentiam, et populiim jam ;. pridem nostram .apostolicae ad nos diHgeiila.
Ipsuin ConstaniinopQlitanum verilus, iterum quod „' jierlata est.» Disciinus ex hac epislola de-
de aecuinenica fleracieae indieenda synodo promise- jirovisione jdisse Hormisdam Arelatensi primali episiolam
rai, inler pacis cum Vitaliano pacta, adhibito eliam Qi! dem cjus-
d rei discutienda, gratia, euimlem piiinalem per
jiirejurando, renovavit. Quae Theophanes in liunc Ecclesiae g cursores ad Viennensein direxisse : argu-
motlum prodidil : t Anaslasius rebus indesperatis, n
meutum consultalionis omne fuisse, ut cum schi-
senaiorii ordinis nonnullos qui de pace agenda Sl
euui rogareni, misil juraviique una cum universo smale Nesloriana et Eutychiana causa penitus abo-
jc
lereluriepiscoposGallicanoscoiisonaadpraecedenles
senatu episcopos exsules Heraeleae Tbraciae se revo- pponlificias constitutiones rescripsisse. Quod et simi-
calurum. His addiium vohiil Vitabaiius, ut unius- liler f, Arelalensem fecisse , vix ullus est ambigendi
cujusque scholse princeps idem jiirejiiiando assere- j,
locus (apud Labb. lom. IV. Concil., pag. I474j. Exsiat
rent; alque ut Macedonius eiFIavianus propriis Qormisdis
JJ
thronis injuste expuisi eos recipercnt, et reliqui j)a- c, epistola eidem data, iri qua provinciarum
riter episcopi suos : et ila deinuin convocarelur sy- convcrsionein memorat, qua; A'ilaliano impellente,
^deposito schismate, apostolicae sedis communionem
nodus, ad quam poniifex Roroanus, et cuncti acee- ,., « Episcopi lam Dardaniae,,quani IUyrici
dercnl episcopi: ut hoc pacto, quae adversus orlho- receperaiil.„,
doxos perperam decrela fuissenl, coinmunis judicii pcne omnes, ne sinl errore condiiinnandi pra.leriio,
!,,
petentes R. Petri aposiolorum principis coinmunio-
subjicerenlur examlni. Imperalore vero et universo J,, ct scriptis, el legalionibus deslinatis, se aposto-
ncm
seiialu, et niagislraiuuni"populique reliquis jusju- ", licis
randum inlerponeiilibiis, el data flde res ordine jj, a(
regulis obedire coniirinarit,» elc. Et iu ejiistola
adAviliim idem pontifex(apud Sirmond. ibid.p. 123):
exposito gerendas alfimianlibus, pax conciliata, et «c Epiri metropolitanus, hoc est, iNicopolilanu.sepi-
ip^e doinum repeiiit, » etc. Iniperator inlerim.tem- S( cum synodo sua nuper segrcgatns ab impi s,
pori, quousque Vitalianns exercitinn dimitterel, iu- j)) scopus,ai aposiolicam communionem deproinpta qua; cfli-
ad
serviens, iaud.itas epistolas Ilormisdae dedit, quale- c,
nus sanciis obtemperare conclitiouibus videretur. et ceret, professione se conlulit. Quae ideo scriptis'
a
a_stimavimus indenda pi^aesenlibus,tit, sicut sorlem
populos in iranquilliiatem adducere. ' Eidem Hormi- n convenil dolere pereuntiuni, ila laeteiuur pariter
nos
sda. scripsil el Vilaiianus. fl salute remeaiiiium; el ut lideles coiisliluti ab eis
de
Poniifex itaque Anastasii imperaloris, magis ta- lc inslruaiiiur, qua virus eoruin soliiciiudiiie
nieii Yitaiiani precibus permotiis, ne sedis aposloli- longius d
debeat effugi, quos et a suis videant tam justa de-
cae sollicitudini deessei, sed-fidei in Oriente pericli- t< lestaiione vilari,» eic. Ponlifieem ad eosdens
tanti suppelins ferrel,-epislolas Occidenlis episco- <juoque <] Gallicanos episcopos ip_a luec moiiiiiiienta
pis, synodum Romae cl
indicturus, dedit, prisco scili- clirexisse in Encyclica iudicliva concilii Occidenia
cei recenloque more, quo consuevere pontifices ante. liiim li vel Romaeceiebrandi, vel juxta veterem consut..
oeciiiiieiiicaiii qiiaiulibct synodum Occidenialium tudinem ti in quibusvis provinciis, a quihus Eiicyclicsi
e])iscoporum consultationes audire, vel Roniam omiiium oi vola rcsponsnque conlineiitcs ad ponlificeiii
convocaniio, \el coaclis pe.r mclropolitanos in dice- ipsum if rescribebantur : imo ad Gallicanos non solum,
cesibus pariicularibus synodis singulorum- sensa sed s< ad reliquosomnes.Occideniisprimaies direxisse,
pcrquircndo; aique indelegatos Occidentalium con- suadei si lum singularis Hormisdae zelus, tuni legalOr
sensiiiii perlaturos deligebant, qui apostolicae sedis" iuin )-i deleetus, qui ex lnijus synodi, et Occiden-
noniine conciiiis prjeessent, el decre;a moderaren- lt
talium constitulo missi sunl ad ilcratleense conci-
tur. Quod c.\ opisiolarum epigrapiie^ qnaelegatis tra- li
lium.-
485 ANASTASII BIBLIOTHECARII 4S4
Illyricianis vcro conversionis et rcsipiscentise cau- A polilano episcopo delnsi, re infecta reccssere. lmpiiis
sa ftiil Iapsus Tbessalonicensis pvimsuis, de quo ibi siquideiii imperator, pactis vioiatis, ad jis.painRomn.
Theophanes :' « "Episcopo vero Tliessalonicensi ob ne veniret, clum siguiiicstvil: aliunde vero Yilaliano
imperaloris iiielum cum Timothco Constaniinopoli- concilium sacram Romam miitendam dederat, qua papam atl
tano episcopo coniinunitmcm lencnle, Cftiadraginla Hcracleaecelebranduin,nt accederet dolose
Illyrici, Graeeisequeepiscopi, ima coiivenienles, la- inviiabat. » Tamelsi auiem dicatur, frustra [fuisse
bulis etiam tesiibns professi suni, ab eo yelut inetro- priorem hanc legationem, id inteliigendiim respeclu
polila se discedcre, missisque Romam tabulis, Ro- imperaioris, non aliorum e, iscoporiiin, quorum plu-
mani pontificis commiinionem ohservare polliciti rimi lidei libello a synodo Romana directo subscri-
sunl, >'cic. Ilaque legati cum insiruciionibus, el -psermil, quod recte tlisputat, et fiiseBaroniusJlnier
libello fidei, seu professione ab liaerelicisel schisma- bos laudandi lliyriciani, qui episl-dam Hormisdaede-
ticis edenda, quam Hormisdas syno.ii Rom. consensu deruni, testanlcs se, ciun Cousuiiiiiiiopoli degerenl,
ediderat, Conslaiitiuopolim perrexerunl. Sed ciim proj)Osil:eforiiiulse subscripsisse. (Apud Labb. ibid.,
Yilsilianus mililias diiiusissel, ad consucla perjuria p. 1440.) « Pliirimi ex nobis in regiisuue fuere Con-
1'eversiis Anasiasins, convenluni Ueracleeusem irri- slaiitinopoli cum vestri sanctissinii vicarii Eiinodins
liim ifeeil. Cujux inanem exitum sic ibid. Theojtha- et Fortunalus episcopi, Yenanlius pre»liyier, Vilalis
nes : « Caelerum Hormisdas Romaims episcopus a diaconus, et Hilariiis noiarius degerent pietaiis ago-
Theudericho sollicilalus, et Yilaliano vices rcd.itu- nein. > Qua. posircma verba iimuuntlegatos a per-
rus, Evodium episcopum, et Vil;ilianuin]arciiiiliaco- juro imperaiore ceriamina pluiiinn pertulisse.' Sub-
liiim, indiclo Ileraclcse concilio, legalos niisit. Acces- "p j.mgiml dcinde et liieiropolilaimin suum in-jiiena
scrunl eliamilum ex divcrsis locis circiler dueenii iliyriciana syiiodo subscripsisse : « Nohiscum autem
episcopi,» etc. El hsec, quoad trium horiim concilio- fuil inter sanclos lactus pater alqne arehiepis|copus
liini iuiiia ct acta. Heracleensis ejusdem' exiluin in Alcyson, qui cum omni prsesumptione suppllcibu.s
sequeiuibiis— prosequemur. uiens lihellis ajnid vestram beatituJineni digims
Liuca 5. Humanilatem oslendens sedis qposto- eifecius est apostolicae se.ii vestrae communicare vo-
licm. lnter alia synodi conslilula unum iuil, ul cuin bisciim. » Tenebanuir enim siilfraganci episcopi,
episcopis lapsis remisso jure ageretur. Jure enim oblato publico cuipi im decreio subscribentes,, iliud
canonum scbismaiici et baerelici, aut in ulroque it!em Metropolilano iniimare, jnxia id quod actione
crimine contumaces perpelua depositione pleciendi 4 concilii Miceni u adveriil Tliarasius et nos fuse
cranl. Quemadnioduin enim in coniinuni omuium in priori de encyclicis epistolis disseit. Alque
naufragio lapsoruni Ariminciisium , episcopi suiil om- adeo exemplar linelli ab Honnisda propositi, sub-
-nes paiinodiam recine.Ues, absoluti et resliiuii scriplique icgredienles ex urbe regia ad metro-
propriis sedibus ex Liberii pouiilicis hiimaiiiiaie, ut politam ex more detulerunl. Episcopos etiam Dar-
ost in ejusdem epistota, exs ante inler'fi*agmeiita S. daniae, Tliracia*et Scytiiiae liliellum eumdein fuisse
Hilarii; cui ei ailhneseral' S. Aihanasius in allera professos, lesialur iu sua cpistola Arelatensj etiVicn-
epislola, quam eanonicam appell.tnl Grseci, proinde- nensi metropolilis daia Hormisdas. Inio episcdpi rc-
que iiitcr alias cauonicas in corpore juris can. Eccle- •
cenier elecii lenebantur iidei professioneni ijuxia
sia. Gra.cse inserla est, de quo ct S. Hieroiiymus in Hormisdae libellum emiUerc.Alcysone cnim melro-
tlialogo adv. Luciferianos: paii latione in hoc«isu C "poliladenalo cuni suffcclus fuissttlJoaniies,episloIam
ineedeiidiini judicaviUIorinisdas cuni iapsis Orien- Scripsit cum hac epigraphe : Donrino meo per cuncla
tis cpiscopis, a quo profectum Uiseimus in Romana sanclisshno, et beatissimoPulri Palruin, commiui-
syno.io laimalum eoiisiitiilum. Eo vel maxime pro-- siro el pnncipi episcoporum Hormisdte, Joannes
iiimi fuii pontifici lntmairilatcmbanc adliibere, quod in Domino salutem. In eadem formularii compen-
Anastasius criminalus Mascl propter duriliam deces- diiim ita proposuit. « Ego... deeeiiter ad vesiras
sorum -separatos esse Orientales a Romana Ecclesia. oraiiones concurro, etjuxla consueliidiiiem aposto-
Quod Cyrillus quoque in Vila Saba. non obscure lica* sedis veslrse, qua cunclarum 'Ecclesiaruni cu-
liotavil (apud Coieler., loni. 111, p.295).j « Cum pa- ram habel, et iNicopolilaiiormn habere dignamini,
triarcha Elias Hierosdymilariiin poiililicalum ohii- secundum anliquam spiritalem dispositionein ve-
iniissel, lertio imperii Anastasii anno ,1conlurhata stram . . . Votum autem inilii est, veslram 'sequl
esiEcciesia Dei, in tres paries dLisa, poniilicibus docliinam, sicul inter sanclos prsedecessor nieus
<]iiidemRomanis liividentibus a Byzanlinis, eo quod Alcybon exstilerat : et an.ithematizo Dioscorum, ac
sacrisdiplychis insertuin esset uoinen Acacii episcopi Timoliieum appellalione /Eluruin, et Pelrum lio-
quondam Consiaiiliuopolilani, qui illorum non secu- rum successorem ; el Petri cominunione cum his
tus fueral accuraiain diligeuliain, rigidainque disci- permisuim Acacium, et Petruni qui A.nliocheiiain
phnani. » liorinisdas ilaque, ul omucm amoverct . pciturhavil Ecclesiam, sequens in omnibus synodi-
tlissensionum causam, moderaio cum lapsis episcopis eas et aposlolicas epislolas, scfiplas a vero praesule
jure incedenduiii decrevil. R. E. Leone.» Consueiudiuem vero, ut suffraganei
' Linca'8. — Cum consiiio regis Theodorici. Eadem certiorem redderentmelropolitam, binc orlam reor,
babei rccitalo loco 'iiieophancsi, expressius addens, D quod, curn unanimes omhes cum primale esse tie-
pouliiicem alheodorico soUiciiaium. lino direxit ei berent in deposilo custodiendo, docendisque populis:
.jise rcx legamm Agapiium, qni interessel concilio, unde in concilio Chalcedonensi, acl. 4, cum edenda
dequeeodem malurc ueleclo, lisficin epistola exstanlc foret fldei professio , dixit Beronicianus : SingvU
apud Baronium. (Ad ann. 515, pag. 644.) « Sed iicct episcopi fidem snam per melropolilam consliluant
oninis lcgsilio virum sapientem requirat,icui proviu- manifeslain, ul nttlla dubielas aut discordia relinqna-
ciarum utiliias loiiusque regni slalus coinmittclur- tnr, etc. Ad melropolilas ob id diiigebsinlur stalula
vindicandus : nunc tainen necesse e.-t prudenlissi- concilii, ut per ipsum suffraganeis omnihus intima-
.inim eligere, qui possit coiura subtilissimos dispii- reiilur. Sic exsules Africani episcopi, ac doiniun re-
Jare, eliu conveiilu<iociorum sic agere, ne suscc- vocati, in co..cilio Cariiiaginensi prioreni cleii ordi-
plain causam loi erudita possinl ingenia superare. iiem resiauraules, ct id tiecieverunl : Ol secundum
•Magnares esl conira ariilices loqui, et apud illos Nicmnas disporitionesconftrmalionemeorumqumjiunl
aliquid agere, qui se putant onmia providere. » in conciiio, dandam -uniuscujusqueprovincim melro-.
Linea 11. ^Eunlesque ad Anttslasium Auguslum poliiano. Ul Jegiiur in Aelis ejusdem syuodi lom. II
rrihil egeruni. Concilium ilaqne indictiim, in quod Cancil. edil. liarduini, pag. 1079.
jam Heraclea* convencranl 200 Orientis episcopi, Anaslasius vero lameisi licracleense concilium in
cuni imperaior liber a Viialiauo esse.t, irriuim evasit. irrilum abire jusserit, fldeisuaeprofessioneni emisii,
Proseqtiitur enim ibid. Theophanes : «' Qui lam a exslantem apud Labbeum p. 1455, ne populi, qtii
sceleiato impcratore, quam a Thiiolheo Constaiilino- in partes catholicoruin inanserant, lurbas iiorum
 485 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT.' — S. f.ORMISDA. 486
excitarent. In eadem analbenia dicit Nesloiio, et A conlra seqtiaces eorum Timothcum -Eluruih, Pe-
Eulycheti, eoruxque dogmaia perversa essevenerari fatetur. trum, vel conlra eos qui in ipsa <*ausatcnentur ob-
Simulal caliidtis et versipellis princeps noxiis : simul eliam et Acacium, qui quondam Con-
se Chaleedonensem synodum, cujus eousque tsinlo slaniinopoliianse Ecclesia. fuil episcopus; sed el Pe-
molimine promo.verat"damnalioneni. Ad Acaciiuu trum Anliodienum anallienializantes cum sociis
quod attinet; expungi haud posse scribil ex diply- eorum. Haeclnaini propria eleclis venerabiiibus viris
chis, ne in Orieiuis Ecclesiis majora dissidiorum scribcnles, faciani secunduin tcxtum libelli, quem
semina excilarcnlur. Alque hsec oninia per duos per noiariuni iioslruni edidimus,» eic.
legalos Tbeopoiupum comitem domeslicorum, et Hinc eiiaui constat semper in hisce aposiolicae
Sevcrianiimcomilem sacri consislorii ad Hormisdam sedis legaiionibus notarium adfuisse, qui cxciperet
direxil. Apud Labb., ibid., p. 1430. Legalio islius- subscriptiones professionesque subinde, iit alias vi-
modi laieorum,.qui ecclesiasiica negolia, ac de flde diiiius, jn archivis Eeclesia. Romauaediligenter as-
quideni iraclareni, insolens Hormisdaevisa est, lum servatas.
quod juxla Ecclesiae morem ex cleri albo deligendi Linca 13. — Conicslaliones.secretas. Ilormisdas.
es.eni, qui res fidei iractaturi erant: tum quod id- - praeter epislolas imperatori, aliisque in secunda hac
ipsnm proinisissct, quando .ponliflci Heracleensem iegatione dircctas, prxscius circulaloria. artis lum
synodum denunliavil. Legimus haec in epistola Hor- ejusdem iniperaloris, XumTiniothei pseudoejiiscopi
inisdae apud Sirmonduni tom. H, p. 131 in qua re- Constantinop. 19 secrctas contcslalioiies legatis tra-
spondel Avilo exspectanti, poscentique gesta concilii didit_ ut si imperalor praipediret, ne palam per
Heracleensis, et insuper missaea sede apostolica et j> Orientem apostolicaesedis slalula vulgarentur ; aila-
Occidenlalium synodo legationls eventum. Pontifex borarenlper deleclos viros, ut lise conlestationcs seu
enim exponit prinium schismalicorum perfldiam, et comminatioiies clanculum in primariis circuniqiia-
Anastasii perjuria, stibindeque addil: «Nam unde que scdibus appeuderchtur. lllustre id geuns con-
esl, quod cum per Ennodium fralrein el coepisco- lesialionuni exempliim docemur ex Actis concilii
pum nostrum, sacerdpiales viros ad confirmanda ea Ephesini,. quando Neslorius pravmn suum doguia
quae sedes aposlolica poposcerat, direeluros se esse evulgare ccepil. Guin enimis, aulae poicntia fretiin.
promisissenl, multa quoque quae ad correctionein veritalis defensoribus minas et exsilia passim inten-
pravilalis suse a nobis quaesila fuerant pollicentes laret (qua de re Coelestinusin epist. ad clerum et
non soluni non religiosos viros, penes quos csiusae populum-Coiist.iiilinop. eisdem dirigens senleniisiin
ipsius plena esse posset instruciio secundum consli- in Nestorium, et fusius monachi in supplicatione
luia propria nou miserunl: verum eliam quasi res Theodosio exhibita; qua. exslant prima parte coi.c.
parva gqreretur, iaicos et alienos at> ecclesiastico Ejihes., el Socrales lib. vn ; Evagrius, lib. i; Libe-
corpore deslinanies, non se studuerunt de cceno quo ratus, lib. i nieinoranl) Eusebius, lunc Scholaslieus,
iminersi tenentur, evolvere; verum eiiam .catholica. po_ica Uorileensiiiinepiscopus, slrenuusqiie subinde
lidei clarilale fulgente, sua, quod absit, se posse catholicaefideipropugnator in synodoCbalcedoneiisi,
credideriinl obscurilate fuscare. Haec "fuit nostri debacchanlem in dies magis h_eresiarcbam perspi-
causa silenlii, quam vos quoque spiriluali vobis ciens, pavidosque alios.omnes, secretam conteslsi-
jirudentia revelante vidislis, quid eiiim de bae causa tioncm vulgavit, nomine suo qiiidem siippresso, scd
poteram directis lilleris indicarc, qtiam in stalu '- ex cujuslcctione agnoscerent oinnes, dainnari in ea
suo videbam dursun pertinaciter cuslodire perti- Nestorium, eamdeinque episcopis el catbolicis onini-
disim?» elc. Ex quo et illud discinius pbniilicem, iiusdircxit, Jcgentcs per bS. Triniialem adjurans, ul
postquam synodica Oceidenlalium sensa per encycli- illsiiiiin omiiiumnotitiam pervenire curent. Exslal haec
cam liabuerat, ctiam Jegalitmis eventum per alias cap. I, priina. partis Ephes. conc. edit. Hard. ac islius-
episiolas exposuisse. Quod ul praestaiel, secundaein modi titulum praeferl. « Conlestalio proposilainpu-
Orientein legationis frucium exspectabat, adeo ut blicocontra clericos Constantinop.et in Ecclesia iusi-
, Avitus silenlia priorr solveril, cui in hac epistola niiata, quia secialor essel Neslorius Pauli Samos:;-
nioraecausas aperuil pontifex. leni anathemalizaii ante annos 160 ab orlhodoxis
Linea l.^-Sub Joanne episcopoConsianiinopolilano. episcopis, » etc. Conlestaiioiiis initium ita habet:
Expungenda h__c sunt, el reponenda p. 84, lin. 1, « Conjuro accipieniem lianc cartham per sanclam
ubi sic legcndum : Tunc Uormisda episcopus cum Trinitatem, ut eam palam faciat episcopis, prcsby-
consilio regis Theodoricidirexil a sede aposlolica s tb leris, diaconibus, lectoribus, laicis liabiiaiuibus Con-.
Joanne episcopoCgnslantinopolilanoGermanum. Oc- slanlinopolim, insuper eiiam exeriiplar eis praebeat,
curiii sa'pius haec transposiiio; quod suo loco ob- ad increpationeni hsereiici Neslorii, quia similia sa-
- servaluiu esl. Legali enim illi Coiirlatitinopoli fuere, pil anathemaiizalo Paulo Samosateno ante annos
cum Joannes ad episeopalum assiiiupius est: siqui- 160 ah orthodoxis episcopis, » etc. Subsequuniui'
dem tempore prioris hujus lcgaliouis erat pseudo- deindc Pauii .dicta et Nestoiii, ut inferant lcctores,
episcopus Timotheus Euiychisinisia. Nestorium eadem cum Paulo Sainosateno dogmati-
Linea 11. — Idcm secuudo misil. Legalionis Iiu- zanlem, ceu haareiicumtiainnandum, liabendumque
jus meminit Honiiisdas in laudata epist<_laad Avi- E*csse. Vctus interprcs ad caicem noiain hanc appo-
lu:n apud Sirmondiim. Oecasionem habueral ponli- suii: « H;cc conteslatio posita e-t Constantinopoh
lcx ex plurium Orieiiialium episcoporum conver- in piU-Iico,adhuc icnenie Nestorio sedem ejusilem
sione, quos ul juvarel, secuutlain novi->adjeciis in- Consiaiilinopolis,etniale do::ente, t etc. Jlaque lm-
slriictionihus adornavil iegalionem. Ad luec perdu- jusmodi contestalione publice per lidos calholici do-
rabat conceptus de Vitaliano mclus, quod avertit ginatis assertores appeiidebaiilur, si quod erat prin-
Cyrillus in Yita Sabae: Anaslasius, .. deienius a Vi- cipum inierdictuni, aut superior poteslas , inhibens
taliano. barbaricis moribus consilium cwpil ea in re discussionuin baruin publicalionein. Marius JMerca-
inlerim quielemel silentium tenere, elc. (Ibid. paa. lor in scboliis a<l5 Neslorii sermoneni observat Eu-
520.) sebiuni primo ol.siilisse lucre.siarcha., publice Iiln-
—
Linea 13. In quo libellonoluii consenlireAugu- sphemanti. « Cum Neslorius in mcdia Ecclesia pro-
slus. Tenor lihelli erat cujusmodi siriciim exliibctur ianis utereliir vocum novilalibus, quibus cl OSOTOZOV
in insiruclione legniis data, niodiiiiKjuepra_seribil, et geminani Chnsti nalivitatein insectabaiur, vir
quo litici jirofessio emitlenda forct. (Apud Lahb. quidani sane probus, qui adhuc inter laicos eral,
p. 896.) « Coiisentientes eliam cpiseopi in Ecclesia sed lanieii adniirabilein sibi collegerat erulilioncm .
prasenie plebe Chrisiiana iiaecprsedieare dcbeant: ierventi el religioso zelo pcrmotus, et intensiori
amplecti se sanciam lidem Chalcedoiiensea), el epi- voce exclamaus, inquii, ipsum anle-sa3cula Verbum
slolns S. Leonis p;ij~:t",quas seripsii conlra liaereti- eliam seciindam subiisse generatioiiem, id eslillam
cos ISustorium, et Eiityciicn, ei Diosconini : sej el secundum carneni, ei cx mulicrc,» etc. Laicum huiic
4S7 AKASTASII-BIBLIOTiiECARII 488
iuisseEuseluiim, etNeslorium puliUcerejirehcndisse, A neos in synodum coegisse, ubi niagisirianus prinei-
dicitur in Rreviculo Eulycbianisiaruni. « Cum Enly- pis postulata exponebal: nl propierea aclio synoda-
clien Eusebius Dorylitanus episcopus suadere lalia lis oninino episcoporum fuerit, principum vero po-
repcrissel, zelo fidei, tiuem etiam cum agens in re- siulalio simplex. Quod et conligisse legimus in sy-
Ims esscl, ostendit, ipse enim Nestormm quoque in nodo Rbodiensi ibi c. 25, pag. 736; magistriani sy-
tempore reprehendil in Ecclesia res sacrilegas prae- nododedisse epistolam tradebant,et regressuii, lestimoniiim
dicanlem , t elc.. Eusebius ilaque .perseculionem se probans. repetebanl. Magistrianorum
passusest, forlassis exsul, quod initium contesta- cliam et praefectianoruni .erat puhlica quasvis edicla
lionis innuit, siipiidem per alios eadem Constanli- el aela excipere, ac cieferre. Hinc in. cod." Cassin.
nopoli Vulgata fuil, non ab ijiso Ensebio : prpinde- edicto a C. V. Cbrisiiano Lupo, c. 155, .pag 274, de
que absens supponilur. Ac qnidem a1 publica ea nefariis aclibus cujusdam Anasiasii ail Theodoretus:
priori reprehensione, mala phirima eumdem susli- « Sed el in regia urbemullos habet, qui conspexe-
nuisse, probanl Leonlii Byzanlini verbalib. iu cont. riint ejiis illccebras prsefeclianos el magisiriauos, et
Ncstor. et Entych. : « Proposila esl ulriusque refu- puidicos civilaiis quorum lesliinonia, in scripto no-
tatio,Pauli (scilicel Samosateni) et Nestorii ex lesii- bis Chalcedone oblala nos legimus. » Theodosius, ut
monio publice proposilo , ul aiunl, ab Eusebio qui niotam conlroversiam Palres Epliesinos inter et
lunc florebat in juriicandi polestaie, postea autem OriiMitalcs• terminarel, jussit per . magistriaiium
prsefeclus fuit Ecclesia. Doryleensium, qui divino iiiramque partem conlendenlinm proprias se<)esre-
zelo, ul teslanlur, incensus, baeresim Nesiorii el j)elere, ac peculiariier ad Joannem patriarcbam <Ii-
Euiychelis reprehendit ct convicit, infinitislaudalam
periculis g rexil, qui imperaioris voluntalein caeteris meiropo-
pro pielale objeclus, J elc. Recitat subinde iilis aperiret. Exsecuius est Joannes, perscriptaihque
contesiaiionem. Has itaque eonleslaiiones laudal a se- epistolam magislriano' dedit ab imperalore
liner Pontificalis, quas Ilormisdas, praescius futuri niisso, ut ad Alexaudrum Hieropolitannm metropo-
certaminis, legalis dcdit. Terlullianus pridem cum iitam deferret. Cum vero is nec legere, imo ne re-
eb persecuiiones velilum Chrjstianis essel apologias cipere quidem vellet, eam recilavit Magistrianus,
cderc, vulgavil lamen, el quod sine nomine aclinone clan- ejusque exemplar noiario Alexandri tradidil, et scri-
culum, lacilum libellum ipso in liminedixil. plam ab Alexandro testiflcationein reccpil,i qu..m
a proposita Neslorianisini causa discedabus, similes Joanni ostenderel. Hujus aniiqui nioris nioniimen-
occulia**'conleslaliones vulgatse-suul pier Orientem tum cxslal in synodico Cassin., c. 127, merito rc-
conlra S. Cyrillum a Nestodanis, de quibus idem colendum ad hierarchici ordinis ostensionem, cum
i, Conc. imperaloris petitiones per primaies inetropolitis in-
Cyrillus (lom. 1 Concil., edit. Hard., parl.diacouuin
Ephcs., c. 12). « Ad Bapham martyrium duas car-, noluisse conslel : conslel eliam quomodo episloiis,
qui ecclesiaslicorum negotiorunTpraefeclus religionis bono ameiropolilano direclis snbscribere
t.iulas miserunl, alleram a Phoiio, aul alius ejus tciiereniur episcojii, ut penes eumdem consenlien-
farina. nomine contra commoiiiloriuin, quod ad mo- tium iiiiaqunque de re episcoporum docmnenta ser-
nachos scripseram composilam: alteram forma qua- varenlur. Hinc si quando episcojii ipsi subscrihere
tcrnionis, cuin nova plane.ac alisurda inscVplione lioii possenl, per noiarios subscribebanl. Unde in
in hunc modum : Adversus eos, qni propier unio- conciliiEphes. siibsci;iplionibusocciirril (apud Baluz.
nem, autUnigeiiiti deilaiem interimuiitaut bumsini- L in n. collecl. Conc, p. 655). Venaiuius episcopus
latem deificanl, » elc. Perdurabat et S. Gregorii M. Hierapoleos subscripsi per nolarium meum Tlieodo-
sevo consuetiido, scribenie eodem lib. v, episl. 50 : rum. Ex quibus oinnibus liquido apparel, quemad-
Noclurno silenlio, in civilalis loco contesta.ionem po- modum eneyclica* pro terminandis coiitroversiis
suit in ejus crimine ioqueniem. editse Ecclesiis innoiescerent, exliibitusque in iis
NunY.83, linea 5. — Cum mililibns ei magislrianis. episcnporum consensus laciltime agnosceretur. Adde
Perjurus iinperator legalos non.dimisil lanlummodo. supradictis palladium magistrianum, a Theodosio
scd perdi, ieruiunisque affici jussit. Militum custo- missuiii ad uliinsque partis episcopos Ephesi decer-
dia; eos iradidil, ac insuper prarfecliaiios el magi- lanlns regressurum ab ulraque lilteras ad impera-
slrianos adhibuit, -qui et cavevent ne| cunl aliqno torem retulisse in quibus lesianlur omnes reccpisse
loquerenlur. el imperatoria edic.a ne prqpoiierenl ci- se episiolas divalcspcr eunideni magistriamiiii alla-
viiaiibus quibus dislincle vetilum, sedis aposlo- tas. Imo pra',fcciis provinciarum si qu;« pubiicanda
liee legalos excipereut. Equidem majdris momenli dirigeret impeiator, jubebat pariier ul rescriberenl,-
ctiicla per magislrianos et iiraefeclianosvulgari con- seijue publicasse lesiareniur. llnde ad edicti calcem,
sucvisse inuUa docent. Joannes Autiochenus ul quod per imperium omne adversus Porpbjrium,
Ephesum venit, horum opera Candidiano comiti ad- Nesloriuni, et Ireii_2uni vtilgavii, exstans in jiaii.
venium suum significavit, quatenus ille episcopis Conc. Ephes., haec deinandat praefeciis. Magnificen-
in concilio adunatis renunliaret; Ita Nestorius in tia lua nosirm piela.is scopum assecula, curel hmc
epist. Thfiodosiodata in cod; Cassin. c. 8, pag. 50, ubi observari, et prhno qtioqne iempore transacla reddu
de Candidiano. « Quia vero agnovit magnificenlia Legilur ct ejusdem. mandati exseculio addiiurqne
ejus et sauctissimum Joaniiem... et cos qui cum eo D nola hiijiismodi : Lecla sunl htec in ecclesia Soiila-
sunt, propinquasse : hoc enim directi ab eo praefe- riorum, 25 Pharmuii, hoc esl Aprilis indiclione iv
cliani el msigislriani manifesiuin fecerunl. » In anno Diocleliuni 164. El ciun Candidianusi comes
controversiis acii animorum conteiilione Iiabiiis direxerit conicslationem sancla. synodi Ephesina;,
legiiJinain conCilium inler- ei hos
schismaiieos Orieiiia- ul ab incceptis quiescerenl, addit in linc :i« Cogno-
lcs, epistolae iniperatoris per leguntur allaiae; scile igitar quod scripti hujus exemplar eiitun doiitino
tjuod passiin in Aclis videre est. Non secus cuni nostro piissh~ioimperalori trammissttm est. Et altera
Lco iniperaior scnsa episooporuin omniuin poslula- iniinii : Proposilnm esl decimoKal. JuliiiiiEpliesiua
rel, Ency.iicas lolius orbis mctropolitis nistgislriani civilate.Exslal in syn. Cassin. c. 9. Congruil ergo re-
(iciuleruut. Quod lcgiiims in synodica Sardian3a sy- ccpiae consueludini liber Poi.tilicalis, lneniorans
nodi iii, P. Conc. Chalccd. c. 22, pag.-729, edil. cmn legaiis nuliles missos fuissc, qui arcerem cos-
Ilard.: « Quoniam divina sanciione per Eudoxium dem ab onmi Orienialium commercio, neve alio per-
virum devotum magistrianum religiosissimo nostro gerent, sed recta Romam regredereniur : magislria-
mclropolilae Emherio data, convocali sumus in ci- nos vero et praefectianos, qui civitatibus iniiinarent,
vilate Sardiauorum, litteris memorali sanclissinii ne quis legaiorum scripta suscipere, aut eum eis
viri metropoIiLoenostri direclis : congregatisque conferre quidquam auderel.
iiobis in urbc prasdicla, veslrae pietatis liuera. sunt Linea 7. — Secreiius. Acacius, cujus parles tue-
dircclae, » ete. Ex quo non abs re notabis, a magi- batur Anasiasiiis,-pi'imiis legitur qui custodias in
slrianis nionitum metropoliiam pleiio jure suffraga- itineribus loearii, ne sciipta*apbstolica pcrOrientis
 489 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. - S. HORMISDA. 400
Ecclesias vulgarenlur, unde coacli ruere Rom pon- A gil; quam nmltitudinem quidarii Tiumerando renuh-
lifices sentenliam in Acacium lalam secreto evul- liarunt agmen decem millia monachorum conti-
fittre. Testatur enim Gelasius in -cpist ad episcopos nuisse. » Cum hi astarenl in ccclesia, el adesset
.Dardaiiiae haec in cansa -Acaciana acta fuisse ab praefeclus, Joannes responsurus « ascendit in ambo-
.apostoliea sede (lom R Conc p. 915): « Quae lamen )iem arcbiepiscopus, secum habens Theodosium ct
senlenlia in Acaciuiii destinala, elsi nomine taiitum- *Sabam inonacborum princij)es et ductorcs; omnis-
niodo praesulis .apostolici,"cnjiis erat utique potesla- que populus per mullas horas clamabat :haerelicos
tis legilimas, probalnr esse deprompta , praecipne anathemali subjice, synodum confirma. Slaiim igi-
cum seereta dirigenda videretur : ne custodiis ubi- lur ex consona unaque voce tres illi analhemaliza-
que pra_lenlis disposilio sallilaris quibuslibel diffi- bant Neslorium. Eiilychen, Severum, Solericbum
'ciillalibus impedita, necessarium habere non posset _ CaesareaeCappadociae,et oinnem, qui synodum Chal-
eneclum : lamen quia orthodoxis ubique dejeclis,'et cedonensem non reciperet. Quse posiquam ii tres
luereticis tantummodo eorumque consortibus jam praedicaverunt, atque descenderunl, reversus abbas
reliclis in Oriente, calholici pontifices aut residui Tbeodosius, hancad populuni vocem eraisil: Si quis,
omnino non essent, aut nullam gererenl libertalem.» inquit, quaiuor synodos non admittit sicut qualuor
Quemadmodum aulem pontificis decfeta in causa Evangelia, anathema sit. His itaque gestis diix qui-
Acaciana, lamelsi secreto appenderentur, nihilomi- dem multitudine monachoruni territus in Caesaream
nus pnesulis Romani nomine legebantiir Inscripla : fugit. » Ilaque per monachos aposlolicaesedis"legati
-ila,"quanquam contesialiones secrclo a monacbis conlestationes afligi in. praecipuis Orieniis viribus
per pr__cipuasOrienlis urbes appender.entur, nomen ]j allaborarunt. Contumaeior Acacianorum'et mala.
Horinisdse, omniumque Occidentalium consensum causaestudium impulit apostolicam sedem istiusmodi
praeferebanl. Quod infra notabimus. ratione fldei oppugnataeprospicere.
Linea 7. — Suprascriptas epistolas fidei 19. Quas Linea 9. — Qui erant complices Anastasii. Aca-
supra conlestaiiones dixerat, vocat hic epistolas ciani nempe, sedi apostolieae infensissimi, Acacii
iidei: apte quidem ulrumque, advertenie ad ammm vesligia premenles, quem nolavimus primum inier-
516, proindeque circa id temporis, Theojihane. dixisse, ne aposlolica rescripta vulgarentur, auto-
« Monacbi deserla Palaeslinaeloca inhabilantes, di- graphas fldei epislolas, e locis undequaque dimolas
viuo fervore accensi, quatuor fidei scriptas edide- ad imperalorem miserunl.
runt obteslaliones; qiiarum duas quidem ad impe-. • Linea 10. — Pro crimine. Respiciunt haec verba
ralorem, ad provineia. praefeclos unam, et alteram edictum, civilalibus pcr magislrianos el praefectia-
ad Hierosolymorum episcopum miserunt, palam nosmissum, ne cum Iegalis loquerelur ullus, seu
piclessi a sancla Cbalcedonensi synodo Dullalenus aposlolica exciperet scripla : aut si mavis,'quod
se discessuros, neque cuni impio Severo communio- Basiliscus', Zeno et Anastasius, edicto caverint, ne
nein habiluros, quandoquidem vel ipsis sacris locis quis auderet apostolicse sedis decreta appendere".
incendio consumptis, et morli parali forenl. » Quae Acaciani itaque secrelam epistolarum llormisdae
et legunlur in Yita Sabae,pag 515, ibid. Hinc con- piihlicalionem, ceu crimen imperatori detulerunt,
leslalionum usus el argumeiiluui conslal. ijui diirius ob id ponlifici rescripsit, ut mox dicemiis.
Liuea 7. — Per manus monaclwrum. Zelo equi- lnvexeranl patriarchse Constantinopoli, ul Ecclesia-
dem monachorum slelit in majoribus fidei cerlami- p sticorum nullus imperalorein conveniret, nisi a
nibus definili calholici dogmatis professio. Qua de palriarcha praesentaretur. Hinc Hormisdas ipse in
re passim ecclesiastici primi scriptores. Saiis crit commonitoriis traditis Iegatos monet, ne aposlolica
iilud commemorasse, quod Sozomenus habet lib vi, decreta imjieralori offerant pra.senle Timotheo Con-
c. 20, ubi disserlt, Lucium pseudoepiscopum Alex' stanlinopolstano, neve illo in hseresi contumacilcr
liami lulo sedem suam retinere poluisse ob mona- persistente, decreta ulla obsignent. Servitus haecper
cboruin fidem : « Lucius adjuncto sibi duce -Egypti, Acacianos inducta esl, utgnari, quid aposlolica re-
cum magna militum manu adversus monachos in scripta staluerent, principes ad libitum possent cir-
soliiudine degenles expediiioneni suscepit. Sic enim cumvenire. Yerum tametsi Acaciana coliors secretas
exisliniahal, si homines tranquillilalis amantes mo- hujusmodi publicaliones-, ceu crimen reputsirit, se-
lcstius exagitaret, fore iit illos sibi morigeros habe- cus plebs, quae fervenlius veritati institit, inseclata
ret, eaque poiissimum ratione Christianos in urbi- imperatorem, ut mox-ex Theophane adnolabimus.
bus agenies, ad suas partes traduceret... quorum Imo, Anaslasio denato, electoque Justino, nihil ve-
leslinionio adha_renl multiludo vulgi, eamdem cum bernenlius inter acclamaliones exposlulavil populus.
illis doctrinam fldei profllebatur : quippe quae de quam iilud (lom. II Concil., p. 1558, 1. D) : Syno-
dogmalibus disputare et garrire, neque vellet, nc- dica Romana modo valeant. Quae baud dubie ernnt
que nossel : penes illos autem veritalem esse cre- novemdecim fidei epis.ola* appensae, et ab Acacianis1
deret, qui virlutem factis suis profiterenlur. »~Ad- crimiiiatoribus ad iinperalorem Constantinojiolini
dilque cap 27 facile Orientem ad Eunomii et Apolli- direclse, de quibus el Justinianus, adliuc comes, ad
naris dogmala declinalurum, nisi monacbi obsliiis- Hormisdam ih hunc moduin scripsit: Scimus enim
sehl. « Populus enim in illis regionibus, cum mona- " lilieras vestrmbealiludinis, et antecessorumvestrorum
cbos... bb virtutem atque opera valde admiraretur, ad Orienlem directas, auid super Itanc eamdem cau-
recte illos seniire exisiimabal". eos vero qiii aliter sam conlineanl..
sentireni tanquam adullerinis opinionibus inquina- Lbiea 10. — Furore replclus. Imperalor Anasta-
los aversabalur. » Eadem repeiil Philostorgius lib sius Acacianorum suasu, haec fidei scripta , velul
in, imm 18, Theodoretus, legaljis- ad Theodosium tumulluum incitamenta traducentium, durius egit
missus. ad schismsiiicorum causam luendam, scrihit cum Romano ponlifice, ac lum primum, soluius
Alex Hieropolit (in syn Cassin. c. 20) : Clerus vero Yitaliani metu, in eumdem debacchari coepit. II;cc
viriversuscum bonis illis monachis nos valde impu- oibAcacianos. Sed populus imperatoris pcrjuriis, et
gitat, elc. Conqueritur imo horuin opera ne collectas mala fide perspeclis in eumdem commotus est, iiu-
t]uidem fieri in Ecclesia posse. IIoc ipso tempore primis ut audivil male habilos apostolicae sedis
ciim Anast.isius post synodura Sidoniensem direxis- legalos, el solutam ab imperatore Ileracleensein
let. Anasiasium.Pamphili ducalui Palmsiinm prmfe- synodum. De quibus iia Theopbanes : « Plebs autem
clum ul Joannem palriarcham e throno delurbaret, omnis.et Scnatus universus Anastasium; ceu perju-
ac coguoscerentSeveruniAniiochenum patriarcham, rum, conviciis impetebat. Ad quae nefaritiSLille im-
liecnon Chalcedonensi concilio anathema dicerent pudenlissime dicebat: haberi iegem, quae impera-
universi; palriarcha deliherandi dies aliquol peiiit lorem in necessitate conslitulumpeierare acnieniiri
el obtinuit. Interim t dmnem monachorum coelum jubeat. Haec ille seeleslus Manichseorum. discijm-
ad saiictam civitatem convocavit, et undique colle- lus. > etc. Hinc hausisse censeas Thomam Hobbe-
PATBOL.GXXVIII. 16
 IU . ANASTASHBlBLIOTiiECARIl J W2
sium exitialia religioni, imo et regnis axiomata , A vari adliuc in scriniis sedis apostolicaeatl vicinia
qiia. id generis multa in libro de Cive perscripsit. S. Petri. Necessaviaerat obsignatio istiusmodi, cum
Pravam hanc Acacianorum artem, ul et reliquorum per hanc et reliquas aliis pairiarchis datas, edicta
Anastasii aulicorum , paucis Avilo sic renuntiat Anaslasii adversus synodum Chalcedonenseni anti-
Hormisdas (apud Sirmond. ibid. p. 151): c Sed qiiarenlur, necnon episcopi ob eamdem fidem,exsu-
quantum ad Grrccos ore potius praeferunlur pacis les revocarenlur. Meminit Cyrillus ejusdem auctori-
Tota. quam peclore, et loqunnlur magis jusia, quam latis in Vila Sabae ibid. : t Cseterum sic defunclo
faciunl: verbis velle se jactant, quod operibus nolle Anastasio, slaiim Jiistinus ubi imperium assumpsil,
declarant : qnae fuerint professi ncgliguiit, quae Ieges lulil, quibus jubebalur, ut omnes ab Anaslasio
daninaverint liasesequunlur, t etc. Scd in riionacbos. in exsilium pulsi revocarentur : item syuodus Chal-
pra.cipue, quos exseculores esse noverat, diram cedonensis sacris diptycbis insererelur, t elc. Veruni
movil perseeuiionem. ducibus Severo Anliocheno, cum hacc Jnstini auctorilas , per Orienlem quaqua-
£l Petro Apameensi pseudoepiscopis: qnam-niona- versum direcla, causa fuerit ut plurimaecogerenlur
chorum Ianienam retuleriint-ad ponlificem Ilormi- synodi, et episcopi undequaqueencyclicas ederent,
sdam; alque inler cnelera (apud Labb., p. 1461): iit iterum ajiprobarenl Ghalcedonense eonciliuin, eo-
« Quoniam Chrislus Deus nosler Principcm paslo- dem modo, quo faclum esl sub Leone imperatore
rum, et Doctorum, el Medicumanimarum constiluit juxla formam lomi encyclici, exstantis ui parl.
vos, et vcsirum sanctum angelum : digmim est pas- cnne. Cbalced., ob id anteaquam nolas proseqiiamur,
siones quse nobis contigerunl exponere, el inimise- ad linjiis rei illuslralionem disculienda esl Palseslina
rieordesostenderelupos quidissipanlgregemChrisli. g- synodus, quain colieetores omnino praetereuiit.
Qni aulem sunl isli, el qui adversus nos armaveriiit, De sunodo Palmslina sub Joanne vatriarcha Hieroso-
auilisiuitique, Bealissime. Severus ille el Petrus, qui
iiuiiquam in Christiano numero repntati siint, qui lyniilano.
per singulos dies sanclam Chalcedonensem sjno- Justinns inrjieriom adeptus, duo in iimine piae-
tlum, sanctissimum et beatissimum Palrem nostruni stitii : fidei professionem ad Hormisdam Rom. ponT
Lconem publico anathemaie impetenles, qui judi- tificem direxit, edictaque per imperium vulgavit, ut
cium Dei nihil aeslimanles, et colendos canones lihello seu epistolis fidei secreto per monachos ap-
SS. PP. conculcantes, illudere praedictam sanclam pensis', subscriberent. Cum enim episebpi facta silii
synodum suppliciis inaesiimabilibus Simeonisaffligentes, conventuiim copiacongregaliin synodis, subscriptsm
eunlibus noiiis. ad mandram Domini prq lilielhi.n ediderint, in qtio comprehensa ea orimia
causa Ecclesise insidiati sunt nobis in itinere per- qiiaeIegatis.in Orientcm sub Anastasio proficisceiiti-
diti, coinqninati el supervenientes occiderunl cx bus , -jiontifex in instruciionibus dederat; iuerit
nobis 550 ; quosdam autem vulneraveriini, alios oporlel et in epislolis illis app.ensisexpositus itlcin
vero qui poliierunt ad colenda allaria fugere, ibi- lihellus , addita conteslalione, ut siquis eidem hon
dem peremerunl, el monasieria ineenderuiil. » elc. siibsciiberet, alienus esset a caiholic-e Ecclesias
Monachorum Iiorum memoria die 53 J.ilii recolitur." commiinione: cui eiiam subscribi jusserit imperaior.
De bis vide relaliones monachoium in concilio Con- Ei quidem de Joanne Hierosolymitano", cui utpoie
slanlinopolitano sub Menna, lom. II concil. primati jussahaec delata fuere, Ita Cyrillus in Vita
Linea 12. — Percussus est fulmine divinoAnasla- p^ S. Sabae (iiiifl. p. 526)": « Qua. Justuii jiissa post-
sius. De ejusdem obilu Cyrillus in Yila Sabse, ubi quam Hierosolyinam dclala fuisseht, infinilamulti-
susceptum a S. abhate iter ad solandum Eliam.epi- ludo monachoium et laicorum congregata esl :'con-
scopum refert, et genus morlis Anasiasii, et diem a curril quoque S. Sahas, el episcoporum.concilium,
sancto anlislite praedictum notavit. Elenini « re- celchialoque fcsto, sexla Augusli mensis prdniulgate
versus, inquil Cyrillus, Hierosolymamagnovit, npcle siinl divinae jiissiones , jel quatiior synodi in, sacris
deeimaediei Julii mensis, qua patriarchae Eliaevisum diplycliis reppsitae sunt. » Synodus bsec cuni anno
objecium est, tonilruis et fulgoribus circa palaiium 518, die 6 Augiisii coacla fuerit, cumqiie Anasta-
volulatis imperalorem Aiiastasium omnino solum sius intra Julii diem 9 el lOmoctu"obieril; conse-
fere absumptum, eumque animo concidentem, ac de quiiur synodorum celcbrationem" haberi coeplam
locis in loca fugientem, in uno e parvis cubiculis coniinuo ab obilu Anastasii, anleaquam ponlifex
al) ira divina coniprehensum fuisse, prosiralum, novam adornasset lcgationem, noviimque fidei libelr
occisumque, ila ul repenle morluus sit. » Quae lum dirigerel. Joannes Hierosolymitanus acta eadem
verba praadictis plane consentiiinl. Eadem habet proposuitin synodo- Palacslina episcopis.Caesariensi
Theophanes , et Zonaras , Annal. lib. xiv , 57. el Scythopolitano.. Unde subjiingit Cyrillus : ,i Tune
Hinc verba, quaa ab inscio Amanuensi insefla archiepiscopus' Hierosolymorum Joannes suadel
sunt in Vita Anastasii ponlificis, hic reslitueiida sunl, sancto Palri noslro Sabae transire usque in Caesa-
-el, ut oporlet, ad Anaslasium imperalorem refe- ieam el Scylhopoliin una cum aliis quibusdam eremi
renda. Ipsa circumslantia ibid. adnotala mendum hegumenis, ad palefaciendas imperatoris lilteras, et
et transposilionem intercurrisse indicat, dum refer- qualuor concilia per urbes sacris diplycbis inse-
lur percussum fuisse, cum Acaciauorum causae pa- D renda. Cum autem Caesareampervenissenl, occurrit
trocinarelur Anastasii pontificis lempore : cufn ta- iis sanctus Joannes Chuzibita, qui illius urbis ponti-
men Acacianorum criminaliones ob appensas clan- ficatum eo lempore oblinebal : explelisque illic qiise
ctihimHor.iisdaeconleslaliones audivcrit, duriora ob mandala fuerant, etiam Scythopolim adveneriint.
id Hormisdaerescripserit, et Acacianorum causam, Alque in occursum eorum cuncli cives una cum
catbolicos dira exagitans perseculione, foverit. sanctissimo melropolita Theodosio prodiere ad san-
Linea 14. — Aucioritatem suam. Imperialia re- cti Thomae apostolium seu templum.- Regressique
scripta nominc, interalia, aucioritatis indigeiarunt cum psalmis, synaxim in vetere sancla ecclesia ce-
Graeci. Hinc in Liberio legimus : Tunc missa aucto- lebrarunl. Tunc publicantur divinae litters, necnon
rilale Caluiinum agentem in rebus. El apud Mar- qualuor synodi in sacra dipiycha referunlur, » elc.
culphum lib. i, formul. 5 et 4 : Ul hmc aucloritas Anie synodum Pala-stinam celebrata est synodus
perpeluum oblineal vigorem, manu propria firmavi- Constanlinopolilana, ac ad populi quidem postulala,
mus, elc. Proprie itaque erat aucloriias episiola, qui Joannem palriarcham abscedere passus non est,
quam imperalores manu propria obsignabanl. Priscae nisi tria haecpraestaret. 1. Sacris diptychis qualuor
liujus coiisuelndinis vesiigia in Justino noianda suni, synodos cecumenicas.resiiluere. 2. Anathema Nesto-
qui recens electo Romauo ponlilici epistolam misit i io et Euiycheti dicere. 3. Severum analhemalizare.
cum sua fidei professione, suaque maiiu obsignatam, Unde inler acclamandum dicebant : Synodica Ro-
de qua Gregorius II in episl. ad Leoncm Isauricum, mana modo valeanl; nempe conlestaliones, quae
qui affirmal easdem manu imperatoris signatas ser- clanculum appensss fuerant, et per Acacianos prohi-
 493 HISTORIA DE YITIS ROM. TQNT. — S. HORMISDA. 494
bitae , ne exseculioni mandareritur. Cum vero tria A scep.tes episcopos benigniler excipiat: « ita tamean,
ill.i signanler in epislolis fidei praeceperil pontifex, ut eos qui fiieriiil Urbis communione sbciali, vel per
eademque populus in plena Constantinopolilana sy- eos sedi aposlolicae, vestra nobis scripta declarent,
nodo solemniler a pairiaroha publicari poslularet"; quibus eliam conlinentia librorum, quos oblulerint,
tjnod et deambone fecil; constat per synodos parti- inseratur, » etc. Neeessaria eral isiiusmodi caulio,
cnlares, jussu inelropolilanorurn congregalas, so- iit ex libellis subscriplis,\qui in archivis asservandi
lemnem rescriploruin apostolica. setlis professionera eram, unanimis Ecclesiseconsensus perspici polest.
fuisse ediiam__atqueimprimis per laudatam Coristan- Quod vero attinel ad sciiismaiis teinpus, ad lurbas
linopolilanam, cujus ope inila pax esl Orienlalem in Orienie per Acacianos moias, et encyclicaruin
inter et Occidentalem Ecclesiam. Avitus Viennensis ope compositas repressasque suliscribentibus tot
nulliim adhuc aut ab Ilormisda, aut a Joanne ubique episcopis, iiaec annolavit Facundus adv.
Constantinopolilano geslorum nuntiiim acceperat. Mocianum, (il)id. pag.'109); « Quia supradictus
Quamobrem eidem Joanni epistolam scripsil, quam Zeno sedis apostolicaedecreta contemncns, praedicto
primus edidil Sirmondus lom. II, pag. 41, acpost Acacio communicabat, et oinnes Ecclesias in siii
"inilium baec notanda : < Cum enim, ul praccipuiim reghi finibus consiituias idem facere compellebat,
sacerdotem, justo vos desfderio siliremus, adjeci.t Anastasio deinde in iinperium et prresumplioiierii
vir illuslris Laurentius honorem vestri animis similem suc"cedenle,omnis Orieiis praeter admodtim
hostris, indicans apicibus suis omne nubilum, quod paucos qui in illa muliitudine occulti Ialebant,'a
quietem Orieutalium populorum*ambiguo caligante communione sedis apostolicseper 49 ferme annos
luscaverat, redihtegrata. jiacis serenitate delersum : JJ usque ad tempora Juslini permansil, » etc Atque
el eam cumRomano antistite vosliabereconcordiam, hsec quoad synodos secundo celebraias ab episco- ,
quam velut geminos apostolorum principes mundo pis, "ut Chalcedonense concilium cbnflrmarelur, et
assignare convenial. Quis enim , qui vel calholicus unio tandem Romanain inler et Orienlalem Eccle-
dici polest, de taniarum ac-taliuin Ecelesiarum pace siam sancirelur.
non gaudeal, quas veltit in coelo positum rcligionis Num."84,lineal4. — Hic papa Hormisda. Dixerat
signum pro gemino sidere mundus exspectal. Quis anlea Hormisdam consilio consensuqiie' Theodorici
non merito delecteiur infirmantium rediiu.incolu- legationem direxisse : addit jam eumdem Ravennam,
hiium stalu, eum aliis ovibifs inlra claustra salvalis, adiisse, ul regis consilio legationem et auctorilalem
illa qua. viiio erranlis arbiliii fuerat evagala, ccele- mitteret. Scicbat enim Tbeodoricum abineunda cum
siibus caulis lsetilia plaudente revocalur? Custodite Orientalibus unione etpace alieniimiiaud esse. Scri-
igilur, quasi Palres, tradilam vobis eliam super nos bit eiiim de.eo iom&ndes: Alhalaricum, filium filim
Ecclesice disciplinam. Concordia. veslrae tantiim sumAmalascuntm, regem constiijiit, cisque in man-
opus esl magisterio , quanium et exemjilo. Quam daiis dedit, ac si teslamenlali voce denvnlians, ut
chariiatem populis suadebimus, si hanc in noslris principem Orienldlem " " placalum semper prbpiliumque
recloribus nesciamus? in
Quid corpore firmum vi- haberent, etc.
deii poteril, quid nulat in verlice mancum ? Ergq LinealS. — Elvinculum chirographi. Ilis significari
piam redeunlibus dale , ne quis inienlione pereat, arbiiror causam Acacianae damnationis ubeiius fu-
prsedicationem.-Prospicite ne speeulata signa tam siusque discussam. Qnemadmodumanlea edidit Ge-
lera bestia populetur, si ab unilate" sensus veslri Q lasius scriptum de vinculoanathematis, ubi demonstra-
Roma dissultei. Memores vero nostri, quia si super bat jure canonum damnaium fuisse Acacium.-Cum
dissensionem veslram sol occidat, damnum Orieniis enim Acaciani; uLmoxref<*7l'.ir^regcrercnt,redden-
esl.prospcrrimum quem supradixi nunlium per Hde- dam rationem tsse, causamque et aeqmiatem ape-
lissimum virum ad noliiiam iiosrram fiimate rescri- rjendam tlaninationis Acacii, voluk nontifex legatos,
plo; ut exspectans Occidenlalis Ecclesia in scmvoni- uberius instruere , quatenus osieiitterem , meriib
fausvestris doniimeoelesiis oraculi, quod se laetatur aiialheniate percussum fuisse Acaciuin. JHSILIUIS
accepissc per eoiidiscipulum, inultiplicari sihi gau- equidem operose inslilil apud episcopos, ul damnatio
deal per magislrum, » etc. Eadem fecit Tyria syno- liaec reciperetur vulgala ( epist 51). Scripserat im-
dus, ut ex epislolasynodicaconstat; exstante in synodo peratoriHormisdas, quam maximasagensgratias ob
sub Menna. Fecil et Illyriciana, cujus responslva priora vulgata edieta subjungens :' « Tanlae magna-
epislola Hormisdae dafa exstat lom. II Conc." inter ~ nimitati graiias agentes, quanta possumus petitione
Hormisda. epistolas. deprecamur, ut Acaciinomen cum sequacibus suis ,
Cum apostolicaesedis legati advenerunt, conlinuo quod plenasuhiiatis Ecclesiarum impenditgaudium,
episcopi a sihgulis civilatibus snbscripios libellos damnatioiiis ordine sil remolum', t etc, Rescribit ad
olterebant, slare fuse in relaiionibus Dioscori sedis haec Juslinus, ac de Acacio quidem haec nolat:
aposlolicselegati, exstantibus inter poiilificis epislo- « Negatiim est inter divina mysteria memoriam in-
las, el apud Baroriium.. Solemnis autem baec pro- posierum fieri Acacii praeVaiicaloris, quondam urbis
fessio per encyclicas epistolas, ab Orientis episcopis, hiijus cpiscopi; liecnon alionim sacerdoluni, qui
in causa trium capitulorum edila, et facta earum n vei primi contra constiiuta vcneruni aposlolica, *vel
medio confirinatio altera, proponitur a Rustico dia- " successores erroris faeti sunl, niilla usque ad ulti-
cono, ceu Ecclesiaejudicium, et indubium fidei ar- mum diem suum pcenitentia correcti, etc. » Hinc
gumenlum. (In Ribl. Max. PP., tom. X, pag. 582.)* secunda vulgavil edicta, de quibus exemplum reco-
Sic enim, ubi humerum in synodis et subscriben- lens Joannis Constaniinopolitani et cleri, qui Aca-
tium in suis sedibus episcoporum censet: « Licet cium conceptis verbis anatliemate in suo libello per-
sufliceret libiuniea auctoritas synodi universalis, culerunt, loquilur'Dioscorus in sua relatione: Ut
quaenuinero superal universas, quae toties cuncia- exemplum imitenlur civilutis regim, destinanda nbi-
rum Ecclesiarum consonsi senlenlia confirmala est, que principalia decrela diximus, elc. Haec ul legit
tam per encyclicas regnante Leone, quam per libel- ponlifex , Joanni palriarcha. rescripsil, quateiuis
los sacerdotum forsan duorum millium el quiugen- imperatorem sollicitaretad Iiaecscripta circumquaque
toruin, imperante Juslino, post schisma Pelri Ale- dirigendsi, ( episl'44 ). «Ea perficere quae regalibus
xandrini.et Acacii Conslaiiiinopolitani, » etc. Neque lilteris dignatusesl polliceri, ut missis adeosedictis,
inirum videbilur subseribcnlium et libellorum nu- quos ab Ecclesiaemalrisuberibusetiamiiunc devius
irierum ihnotescere potuisse : siquidem testalur error abducii, diabolicam fraudem, et auclorilale
Dioscorus in relal. subscriptos" libellos omnes ad religionis , et moderata polestate compescat impe-
apostolicam sedem fuisse missos; et Hormisdam , rii, elc. » Potuitergo cui lanta IneraldeAcacii dam-
cum recepisset Epiphanii Conslantinopolitani anli- natione solliciiudo, uiberiorem tractatum edere, seu
siitis sjmodicam, Joanni denalo suffecti, monuisse chirographum de vinculo anaibemalis in Acacium
in responsis, ut fidei causam promoveat, el resipi- lati, ut conlumacium voces compesceret.
 ANASTASIIBIRLIOTHECARII 490
Linea 17. — Uic invenit Manichmos. Horum per- A- rexii, otc. Decrelo, et concilio synodi Constantmo"
fidia Anaslasii fgvore ei sequela creveral; ut pro- politanae, ut palet ex notis ejusdem synodi et ex
plcrea et lios comprimere ad Hormisdae zelum spe- epislolis Justini, Joannis Conslantinopolilani, et
ciaril. In Orienie quidem qui polissimum in Jusf- Jusliniani ad Hormisdam scripiis.
num conjiirarniil Manichaeiiuere. De qtio Marcelli- Nuui. 84, linea 1. — Tunc Hormisda, etc, direxit
lius in Chron. (apud Sirmond. tom H, pag. 378).: a sede aposlolica Germannm , elc. Hac legatione
« Juslinus a senalu eleclus imperalor continuo ordi- Orieniales ad unionem, et communionern Ecclesia.
jiaius csl, Amanlius palatii prseposiliis, Andreas, Roinanse recepti fuerunl, postquam jussui Romani
Misael, el Ardabur cubicularii; Manicba>orum fau- ponlilicis ohiemperanles, nomina Acacii, Eupliemii,
tores, el Jtislini Aiigusli dcprebensi suiil proditorcs.' el Macedonii e diptycliis sacris expunxissenl, fidein
Quorunr duo, Amantius et Andrcas, ferro trucidati catbolicam integre professi fuissent, el memoriain
>su'nt: Misael et Ardabur Sardicam in exsilium missi Zenonis, alque Anaslasii haerelicorum e nnmero im-
sunt, »elc. Acinter acclamanduni quidem,.cum po- peralorum ahstulissent. Horunrnomina in codice
jmliis (ubi sup.) synodicactRomana vatere peiiit, in Jusiiniaiii diversis legibus alibi praefixaadhuc iase-
Ainanlium quoque plur.a, baec inler*'aliaclamavit. niuntur, ideo quod Tribonianus homo genlilis et-
Novum humutn ejice foras; novus Isumas Amanthis impius eumdem codicem coinpilarit. Contigit liaec
est. Nugalorem ejice de palalio, elc. Hinc promota concilialio Orientalis Ecclesiae cum Roniana "sub
videlur prodilio in Justinum sub initium suscepti consulatu Juslini, anno Domini 519, Honnisdse pon-
imperii, quando isliusmodi acclaniationes a populo tificatus anno sexlo.
—
_.
faciae -sunl. Intra tcmpus illud irucidalum fuisse g- Linea 19. Hujus temporibus episcopatus in
Ainantium, aliaeacclamalioues osiendunt. in quibus Africa revocalus est, qui ab hmreiicis fueral extermi-
gralulalur imperatorem populns. Ibiti. Mortuus est nalus. Aucloritate quorumdam regum Yandalorum
Amttntius rebellis Trinilatis, etc. Interim perfldia constitutum fuerat, ne calbolici in Africain locum
lisec diu pervagaia Orieniem, nec radicilus exstir- defunctorum alios episcopos ordinarent. Verum Hil-
pata,* fons fuit Mabumelicae impietatis,' quse initio dericus Henrici filius post obitum Trasamimdi regis.
seq. saeciili Orientem infecil, el deinde Iconoma- regno politus anno nono Uormisdae pontificis, qul
chismi sub Leone lsaurico.' est Cbrisli 522, praecepit(teste Isidoro in chron.) ut
Linea 19. — Hnjus temporibus episcopatus in Afri- sacerdotes catholici ab exsilio reducerenliir, el Ec-
ca. De epoclia regressus bujtis episcoporum in Afrj- clesiae aperirentur, idque priusquam regnarel", -nc
cam, pliirima ertidile conatessilNorisius Pelag. Hisl. violaret religionem juramenii, quo Trassunundo pr;e-
lib. n, c. 21. i decessori jam mortuo promiserat, se caibolicis In
Num. 83, linea 1. — Eodem lempore. Haecuna est suo regno nullas Ectiesias apfjiarum, uHrtipie pri-
ex consuetis amanuensium transpositionibus, cuin vilegia restjiutuium esse. Y*oIuitDeus bcaiissiinum
quse hic refemirliir, ad allerius jionWkis ut .gesta spe- ' poiitiJicem, eliam hac benedictione augeie, ut1 posi
clenl. Clodoveus denatus est ann. 511, Friwteici reslituiam Orienlalein Ecclesiam catliolicsB com-
scriplores probanl. Hormisdas vero crealus esl pon- munioiii, Africanam quoqne longa persecuiione ve-
tifex amio 514. Regnuni seu corona donaria erant, xatam alque novissime a Trasamundo rege omnibiis
quae ornandis apostolorum sepnlcris miltebantur. ejeclis episcopis proculcatam, prislino splendori re-
j.onaria isliusmodi per modum eoronseoblala passiin r"-*stilulam viderel.
legunlur inlemplis tum gentilium, lum Christiano- BLANCHINI
rum. Inlerim iiequentata apostolorum principis se- R0TJ3CHRONOLOGIC/E.
pulcra , el cumulala donariis hpc eodem lempoie ,
prodit epislola Hormisda. ad Epiphhnium recenter YTacalionemsedis ab oliilu Symmachi definit Bi-
eleclum Constanlinopolitanum antislitem, qui cum bliothecarius diehus septem.. Electus itaque fuerit
synodica donatia miseral, de quibus Hormisdas ipse Hormisda suceessor die" 26 et ordir.atusdie Domi-
ad epistolse suae calcem hoec addidit: « Suscepiuras nica 27 Julii ejusdem anni 514. A consulatu senatoris
calicem aureum, palenam argenleam, el aliuni cali- ad consulatum Symmachi et Boelii sedem ejusdem
cem ai"geiileum,*et*vetaduo, ministerio basiiicae B. deducit Biblioihecarius; nam consulaluni Maximi,
Pelri aposloli profulura, a charitale lua direcla.» quo obiitHormisda, tribuit Joanni papae successori.
Summam lemporis definivit annis novem (ita enini
BINH ET LABBEI. eodices praestantiores Freherianus, Regius, Mazza-
Num 82, linea 5. — Eodem lempore ex constituto rinus, et Thuanus primus Fabrotti, Cassinehsis, et
synodi misit in Graciam, ele. Reslitula lides catbo- YTaticaiiusHolstenii et Schclestralii, et Cavensis
lic.a,Miexibnsque scbismalicis liherata, hoc bonum . Peniae ; licel in aliis unilas dcsiderelur, amaiiuen-
secum atluiil ut Lazorum regem et populum, ha- sium consueta injuria), diebus 27. Hos lainen puio
clenus ' vcrai religionis experteni ad Cluistianam Iegendos 13, ut paria ha_cfaciant cum anuo et die
fidem amplectendam induxerit. (Auct. Miseell. deposilionis, expressis sect 86, versu.ll el 12. Se-
lib. xv). pullus esl in basilica B. Pelri apostoli 8 Idus Augusti
Lineal3.—T_.t/umii')>3''/i.;Exstalinterepis(olasHor-D consulalu Maxhni. Et cessavit episcoputus dies .sep-
misdaecujusinilium taleest: Primasalusesl, etc. Inler tem. Anni noveui et die. 12 numerali ex 26 Julii 514
alia sacra sua hoc scripsil : Nos jubere volumus, inclusis exlreinis, periingatad diem 6 Augusti seu
J.O.Inobisjuberi: Exstal epistola hoec inter alias Hor- viu Idns : in qua non modo Romanum, sed eliam
iiiisdse cujus inilium tale est: Etsi magnum aliquid. Bedae mariyioiogium ejusdem ponlificis memoriam
Circa fineni hujus epistolaeail: Injuriari et annultari recolil.•
- , .
suslhiere possumus,jubcri non possumus. Et impera- Honnisdam superfuisse usque ad annum 523,
tor haerelicus Pharaoni siniilliiuus, ul exertum con- praeler auclores supra indicalos, lesiatur aniiquum
tra se Yitaliani gladium vilarel, eiinstantia Dei fla- inarnior Yaiicanum bodie supersies in sacris basili-
gella subterfugeret, :astule simulavit se velle Ronia- ca_ cryplis, et ab Eminentissimo card. Norisio pro-
no pontifici parere atqueadeo nonnisi per speciem ductum hisl Pclag lib u, cap 21; pag 529, ubi eiiuu-
ferream cervicem inclinavil: quando vero hsec pe- tiatur Fl. Maximo.V. C. consule concessum fui^se
licula ainola vidit, Moysem cum Deo, pontificem locum sepulturae quibusdam conjugibus a papa Hor-
cuui 'Chrisio , obiirmata obstinalione contempsit. raisda. Conipluresepislola. bujus ponlificis cumprae-
Quid'posl baec acciderit in Orienle, videre est ex re- servenl consulalum quo dalae fuerunt, exactas red-
laiione archimandriiarum et monachorum secundae dunt chroriologicas raliones ejusdem pontificalus, ut
Syriae.quae exstat inter epistolas Uormisdae,post vi- in Prolegomenis ad eosdem annos videre licet.
gesimam secundam, in—concil gen.
Nui)). 83, linca 13. Justinus ortlwdqxus, et di-'
4^ "
.... .' HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. - S. HORMISDA. m
mjM IHSTOMG."E. . . A A « dogmatibus divinis salis strenuuni ad postulaiio-
Num S2, linea 5. — Hie eomposuit clerum, et « nejn lolius Urliis Carlliaginensis Ecclesi;e ejiisco-
psalmos erudivit. Cur dicatur Hormisda clerum com- « pum consecravit.» Idem testatur Isidorus in hrevi
posuisse id oplime exposuit inilio noiaruni V. C. cbronico Yandalorum sera 555. Porro tanta Hilderici
Bencinus. Castera quoque gesta ejus<iem hae et se- erga : catholicos benevolentia noriniillis persuasit,
quenti seclione liarraia per Bibliollieeaiiuni tumipse, ipstim eatholicam fldem professum fuisse, quam ab
tiini R. P.- Pagius, tum III D. arcbiepiscopus Som- Eudoxia malre sua accepissel. Eam tanien mansu^-
mierdilucide ostendunt-in suiscommeiuariis. Quare . tudiui ipsi imiala. polius referendam esse alii ceii-
Iiis uiterlus illustrandis non immoror- Corrigendum senl, cum leste Procopio, nulli unquain, ncc catho-
puto unicum verhum : et psalmos erudivit: ubi 'licis, nec aliis gravis fueril. ,* >
.
Hiendumest-raanifestum, legenduiu arbitror, et epi- ». «2. Devotionem populi Carthaginensis, cjua gra-
stolis eriidivit'. Nempe uti Romasium elerum in fa- - tiilabundiis excepit sanclos confessorfts, ac pra;ser-
ctiones antea "divisuin,et Orientalem ab Occidentali tiniFiiIgeiniiim, ab exsilioVedeuntes, describit auclor
sejunelum per scliisma, el hseresidissociatum. resti- Yiiae ejusdem sancti Fulgentii cap.29:« Resonabat,
luta pace alque unitale composiiil; iia eliam suis «, inquil, divina laus ex onmibus linguis. Ail sancti
cpistolis erudivit in eadem doclrina catbolica, ac « quippe Agiiei basilicam sequens populus et .prsfi- >
pace tuenda. qtiam tot lillerarum inoniimenlis com- « cedens, confessorum beatoriim triiiinpbum no- i
inendat el fulcit. Mopinot n. 12 laudali opuscuii de <ibilem cclebrabat.,» Sed singiilaris erat oinnium
nova ediiione epistolaruin Stniim ponlif *a P." Con- * 'in bealum Fiijgeniium affecius. Ubi, inqiiit Vilse
stanlio adornala ait. < Neque praet.rinisit sedulns iB B ipsius anclor, facies Fulgentii apparuil, imiiiensus
editorHormisd__.ii.eras, de monachoriim Scytharum 'nascitur clam.or, altercanlib^us omiiibus quis priino
contentione scriplas vindica-e: cui defcnsioni non salutaret >' agnoscendum, quis"capul benedieenli supt
plures modo noias, sed bifariam, eamque lale fu- poneret, i quis exlremis vel saltem digitis mcreretur,
'
saui Disserlationem impentlit. Priori parte explanat langcre gradientem, quis videre -vel oculis procul
intricatoria quaedani Hisioriae «apiia, prohatque nihil slanlem. i Gum vero immensa pluvia eodcm ten.pore
a sanctlssimo papa asseriiini, ijuod a calholica flde !superycnisset., impedilus noii esl populorum concur-
abborreal; nibirrepudialuin, aut certe silenlio pres- isus; imo tantum fides nobilium crevit, ut planelis
sum, quod non ecclesiasticsEpacis ainor et Clirislia- suis < super bealum Fulgentium gralanter expansis re-
nae prudenliae-ralio repudiari aul eerte sitenlio pre- pellerent) imbres, el novum labemaculi genus urtifi-
mi juberet, » elc. <
ciosa charitale comjionerenf.Hicvero observarejuvat,
Num. 84, linea 19.—IIujus lemporibus episcopa- *< •qnanta fuerit-beatorum confossorum religio, qui- e
tusin Africa post annos 74 revocatus esl, elc.Lege 84; Ilonga peregrinaiionej'educes, ut primumatligeruni;
nam anno 459,- Geriscricus Canliaginem inxasil, et IJillns, e navjbns egressi stalim ad ecclesiam sancti
Quolvulideum episcopum, navi veluslae imposil>im, 'Agilei properarunt, gratiarum acliones publicas Deo
cuni maxima cleri pane in exsilium trusil, Cartha- i
reddiluri: et quidem ut panlo inlerius liabet auclor
ginem paslore, clei'0, locis sacris, el senalu spolians, Vitae laudalus, vix appropinquanle vespere sanctm
iili ex Yiclore Yiiensi aliisque hisloricis probat memorim i Bonifacio episcopo reprmsenlati benedixe-
card. Norisj"Hist. Pelag. 1. n, cap. 21, el posl eusn runt » omnes, el laudaverunl communiter. Deum.
Ruinariiusind. Chron. ad edit.-Vict. Vitensis. Anno n,J « 3. Fulgeiiiins post aiiquot dies Ruspsis profe-
auiem 5251iaee adnolat ex iisdem Hisioricis. « Tran- <
clus per omnes ilineiis prolixi vins gandia majora
samundodefunctosucceditHildericusIIiinnericililius, ireperiens, hroccursum suum populis undique lenden-
qui paceni EcclesiaeAfricanac resiiiuit, revocatis ab 'tibus, cum lucernis, el lampadibus et arborum frondi-
cxsilin episcopis. Sunt autem anni 84 ex 459 ad 523. » bus, ' reildenlibus gralium ineffabilUDeo... per omnes
Consulehdus est quoque auclor praeslsuuissimus ecclesias <' lanquum- proprius episcopus susci;.iebatur.
in capite 12 SUSB hislorise Persee.uiioiiis Wandalicae', Scdi suse restiinius simul cmn suis monachis vixit,
iibi diligenlissime perlraelai gesta Africana. Ecclesiae ita i tamen ul absque abbalis Felieis conscienlia quitl-
occasione pacis sibi restitui_e: quae cum illuslrcnt < quam de rebus ad nioiiasteriunipertineniibiis nou
pluriinuni revocalionemepiscopatusa Ribliolhecario[hic '< ageret. Moiiacbos sa»pius ad eeclesiasticam mililiam
indicaiam, et Hormisdae poniificatum sub quo conli- assumpsil; adeoomnia tcmperans, ut nulla lis ali-
gil, nonnulla ex eodem cap. 12'Ruinarlii bic -tran- quandoimer
. monachoset clericos veniitaretur. Plura
scribenda censuimus. 1
babelidcm Vit.e.auclQrdeFulgeiiliiinplebe regenda.
« CAP.XII. Pax Ecclesim- Africanm resliluia. — s
seduliiale, variisque libris pro lidei calholicae-defen-
1. Ex Trasimundi morte mulala est omniiio Afri- sione s editis. Sed de istisftisius disserere a i.nostrum
cana.1Ecclesiaefacies: Mirabilis nempe bonhas, inquit non l pertinel iiisliiutiim. At omitlere non licei exi-
Fulgentii Vitae auclor cap. 28 : «llilJerici regnare Jmiiim i summsB huniilitalis exemplum. quod ab ejus
c.iitcip.eiHis, Ecclesiaecathoiieae per Africam con- •Vilaeauctore referiur cap. 29. Giimenim pro>repa
« siituia. liberlaiem reslituens , Carthaginensi plebi ~i randa Ecclesiae disciplina post redilum ab exsilio
< proprium donavit aniislitem , cunclisqiie in locis IPatresBizaeeni ad concilium Tuncenseconveiiissenl,
< ordinaliones ponlificum -fieri clenicntissima aucto- "~i )>Fulgenlius Quodvultdeo episcopo, qui se eo priorem.
t ritate mandavit. t Bonifacii ordinaiionem in Eccle- *< existimabat, omniuin judicio praelatus esl.*Quod tunc
sia sancli Agilei apud Carihaginem fieri praecepisse 'qnidem tacite tulit beatus antisles, ne auclorilaiem
Hildericum iri regni sui exordio, restifuia omnibus < concilii excusando minuere viderclur. Sed paulo
catbolicis libertate, testalur Yitus auctor fragmcnli post I in synodo Suffetana preces supplices coram
'f/ronis cbronico subjnncti apud Canisium. At Victor omnibus < Patribus fudil, ut sibi volentiQuodvuItdens
Tiinonensis episcopus in cbronico contendit id ab *anteponeretur, limens propler suum honorem gene-
Hilderico' antequam regnum capesseret pra.stilulum rari » fralrt scandalum meliusquejudicans .per charitu-
fuisse : quod ipse a Trasamundo sacramento fuisset tem t, se fieri minorem, quam sine eharitate inajqrem.
obstricfus,' nlisupra diximus, neposteaquam regnum Cum ( iiaque.ruinis Ecclesiae suae reparandis lotus
fuissei adeptus catholicis unquani reslituerel liberla- iinsislerel, quod eliam-Bonifacius Carlhaginensis
Ip.iii.t Hilderix, inquit, qui exValentiniani imperaloris 'tepiseopus gencrali loiius.Africae concilio convocalo
i fliiaa Giserico caplivata et Ugnerico juncla nalus quod £ anno'525 habilum esl, per universam Africain
< est, regnavit annis 7, mensibus 3. Hic ergosacra- ' ficri f procurabat, ad meliorem vitam anhclans, in
« menlo a decessore suo obslrictus, ne catholicisih iinsulani Circinam cum paucis fratribus niajoris per-
« regr.o suoaut ecciesias aperirel, aut privilegia re- fectionis
f studio secessit, ubi paulo post ad extremam
'« siiiuerei; priusquam regnaret,ne sacramenli lermi- tusque horam sana mente perseverans , iriqnil Vitae
* ntis piteterirel, praecipit et sacerdotes catbolicos ab iipsius auctor, ipsisJanua,rii Kalendii., post peraclam
* exiilio redire, ecclesias aperire, etBonifaciumcum vvesperam migravit e vita, anno postquain Ecciesiaj
 499 ANASTASHBiBLIOTHECARlI 50»
Ruspensi prsefectus fueral vigesimo quihlo , selatis A quenli,
q qui erat vulgaris aeraj 555, Belisarius consu-
vero sux sexagesirao quiuio. Quibus verbis annum latum 1; adeptus, moreveierum consulum triuinphavit,
oeraevulgaris 535 indicari probat Henricus Norisius ac a captivorum humeris porlalus, Xurruique imposi
lib. ii Hislorise Pelag., capite ullimo. \Eulgenlium llus, ut Procopius narrat, inde missilia de Vandalo-
die l Januarii reeenliora simul et vetera Martyrologia rum r spoliis sparsit in vulgus, vasa sciiicet argenlea,
•eommemorant,quem meritout sanclisshnumdoctorem^ zonus t aureas, variaque regii luxus inslrumenta, quse
vigilanlissimum anlislitem ,. invictissimumqueChrisli plebsj cum raagnis plausibus recipiebat.
eonfessoremEcclesia catltolicaveneralur. j ii 5. Maximusvero hujus victorise fructus fuilpax
« 4. Caeierumpax ab Hilderico concesjsa, nonnisi Ecclesiae
I Africanae : persecutionera quippe, qiiam
aliquod vehili priehidium fuil summae illius tran- nonnullir subGelimeris tyrannide recruduissevolunl,
quillilalis, quam Ecclesia Africana-postJpaucos an- • penitus
j lunc leraporis exslinctam fuisse nemo diili-
iios eonsecuia est. Eleiiira Gelimer Gelilaride Gen- lelur. l Certe Geliraerem catliolids fevisse nemo sibi
seriei filio nalus, cui post Hilderici mortem Vandalo- persuadehit,
j quem scilicet eliam.in suos fuisse sae-
rum regnum Mebebalur, morse impatiens, pulso A'issimum j omnes consenliunt, ut ne quid dicam de
Kilderico anno §51 regnuni invasit. Favil ejus re- HildericoI opiimo principe, quem crudeliter cum aliis
bellioni Hilderici iodoles; is nempe adeo timidus iipsius afflnibusoccidi jussit, ul testatur Viclor^Tun-
erat, ut ne quidem gladii aspeclum ferre posset. nonensis i in Chrouico, ad quarlum Justiniani Augusii
Deinde ide:n Hildericus Golborum animos a se alie- cousulatum
( ; qui auclor non semel observal mullos
nos feceral, ob Amalafridae Tlieodorici 'Magni filiss nobilium
« Africw ab eodem rege fuisse interemplos,
necem. Hsec Trasamundo nupserat: at xsimi post g (quorum bona' per fas et nelas poslea diripiebat.
niarili morlem, ul narral Yiclor Tuiinonensis, ad Eumiiem J vero Arianorum seclaj addiclissimum fuisse
barbaros fugiens, •eommisso praelio Capsae prope ex c Procopio colligimus, (jui lib. u de hello Vandalico.
eremum inleroepta fuisset, paulo post in custoiiia de- refert,
r Gelimerem speciosis in Galatia praediis, qnae
functa est. Quod iPgre ferens' Alhalarieps, Theodo- cuin t propiiKpiis inhahitaret, a J.usiiniano donatum
rici ex Anialasuuiha fiiia nepos, qui Osxrogoihis' in quidem
<] fuisse,palricialus vero dignilatem non fuisse
lialia imperabat, ea de*re conqueslus es|l apud Cas- aadeptum, qnod ab Arii placilis disccdere noluissel.r
-siodorum lib. ix Variarum. epistola , quae est ad « 6. Recuperala ilaque a Romaiiis fuit Arrica in-
Hildcricum data, ubi violenlam fuisse Amalafridse , diciioner duodeeima Jusliniano, Augnslo IV el Pau-
niorlem dicit, minalurque se reginae ex'Amalisan- 1 consulibus, iil esl vulgaris asrja anno ^54, post
lino
guine exorlae casdemarmis brevi vindiealurum, nisi annos s scilicet seplem supra~cenium , quam a Van-
.ipsi, cunctique Gotborum genti fiat satis. Amalafri- dalis c occupaia fueral. Simulque rcstiluta fuit impe-
-dam in vinculis detenlam, et Gollios omnes a Viin- .irio Carihaginensis civilalis annopostquam a Gen-
dalis interfeclos fukse scribitProcopiusjlib. i Hislo- serico
s capta fuerat nonagesimo quinio. Publicas ea
ri;e Vandalicae,incusjlos res novas in-reais regmque de c re gratiarum actiones Deo Opt. Max. Juslinianus.
perniciem, nioliri. Non tamen Gothos a'|dyersusllil- 1Auguslus, in conslUulione de officio prajfecti proe-
dericum quidquam islis temporibus lentasse 1 legimus, .1 torio Africae, quae habelur in codice Jiisliniani lib. r,
quo;l forlc paulo post Hildericus e solio a Gelimere tilulo t 27, uhi sibimelipsi de tanlo beneficio sibi a.
absqne negotio fulssel dejeeliis, quoruin animos ly- Deo I concesso gralulatur : « Quas, inquil, gralias,
rannus ille regnum aifectans haud dubuim placave- „ aul i quas laudes Domino Deo jioslro Jesu Chrjsio-
'-'
-rat. Theodoricum has injuiias ultum npn fuisse te- exhibere c debeamus, nec iuens no tra polesl conci^
slatur laudatus Procopius, quod non saiis valere sc pere, j nec lingua proferre. Miillas quidem et antea
classe ad pelendam Afiicara judicaret. Caeierum a; Deo meruinius largilates, el iiinumerabilia circa
Hilderico favebanl Juslinus Auguslus, el qui paulo nos I ejus beneficia confitemur, pro quibns nihil di~
•posl imperium adeplus est, Juslinianus, quod ex gnuii) f nos egisse eognoscimus. Prae omnibus tamea
.malre Eudoxia geniius Hilderieus imperalorum Ro- 1lioe,quodnuiicomnipolensDeiispemosprosualaude,
.manorum affinis essel. Et quidem Justinianus factus el c pro suo nomine demonsirare dignalus est, exce-
imperalor, cum Gelimer Hildericume solio dejecis- dit t omnia mirabilia opera quae in saeculo conlige-
•set, foedus inter Zenonem el Genserjcum regem Irunt, ul Africa per nos tam bre^ilempore reeiperet
olim inilum abrupil, atque comparalo ingenli exer- libertatem,
1 antea nonaginta quinque annos a Van-
•citu, per Relisarium ducem, viclo, caploque Geli- .dalis .( captivala : qiii animarum fuerant siinul liosies
inere, qui pauio posl Conslantinopolim ad trium- .et .( corporura. Nam animas quidem, diversa tor-
plmm perductus esl, Africam lolam recuperavii; ut nienta
I alque supplicia non ferentes, rebaptizando ad
• fuse scribil Procopius in libris de Bello Vandalico. _suam j perlidiam transferebant; corpora vero liberis
.Belisarii triumphum egregie reprsesenlat idem au- natalihus i clara , jugo barbarico durissime subjuga-
ctor, qua occasione Gelimer illuslre rerurn humana- bani: ] ipsas q^uoqueDei sacrosanclas Eeclesias suis.
. rum fragililalis re simul etvoce exemplum dedit. Ad- perhdiis
] maculaoant, aliquas vero ex eis stahula fe-
duclusquippe ad circum cum stirpis regiaeprincipibus. ceriml.
( Vidinms venerabiles viros, qul abscissis ra-
•cselerisqueprimoribus Vandalorum, qui natalibus, aut. dicilus i linguis. suas posnas miserabiliter [mallem
•
.eliam eorporis procerilale erant speclabiles, slalim D /lcgcw mir.ibiliter ] Ioquebantur. Alii vero posl di-
. atque imperalore n in sublimi sede posilum.vidil, quo. versai tormenla per diversas dispersi provincias" vi-
-ipse venisset malorum considerans, negue ad lacry- tam 1 in exsilio peregerunt. Quo ergo sermone, aul
1
mas, neque ad lamenta prolapsjis, has in voces erupit iquibus- operibus dignas Deo gralias agere' valea-
exsacrislibrisdesumplas: Vanitas vanilatum,vanitas. imus, t elc. Hac in constitulione imperator Africam
.Recensel Procopins spolia pretiosiora, quae ex Van- in i prislinum statum resliluiam iisdem privilegiis
.dalis reporlata in triumpbum ferebantur. Erant, gaudere j vull, quibus antea perfruebatur. Praeier
-inquit laudatus auclor, ea quibus soliium minislrme .prajfectum
\ praelorio, quem Carlhagine coinmorari
•regi Vandalo, .sedes aurea; el pilenla,\qum regiam jussit, j caeteros quoque officiales insliluit, qui per
.matronam vecluverant, gemmarum prmlerea incredi- diversas i Africaeregiones in majoribus urbibus sedes.
bilis splendor, ex, awo pocula quatquc atia regiai proprias \ haberent, eisque omnihus siipen..ia' singil~
. mensa; ostentamenla. Tum vero argend t centena ali- lalim I assigna^L, dicecesim Africanani seplcm in
r/uo*millia pondo, preliique ingenlis alia, qum, Ro- provincias
j pariilus esl: Tingitanam scilicet et quae
mano quandam palalio direplo Gizprichus abslulerat. ;anlea Proconsularis vocabaiur,;Carlhaginem, Byza-
ln his et illa quae captis olim Jcrosolymis Romam icium, Tripolim, Numidiam, Mauritaiiiam, et Sar-
• perluleral. Tilus,Vespasianus. Omhia quoque impe- idiniam, quarum priorcs quaiuor a consularibus,
irialia ornamenta, quoe Gcnsericus ftoma capta in tres i vero posteriores a prxsidihus adminislrari vo-
Africam transluleral, sibi reslitula ftiisse tesialiir .luil.
j In sequenti constitulione de mililarilius oiliciis
.Jjussiiiianusimperator cod. lib. i, lit. 2j/. .Anno sc- ac ; judicibus' agil, assignans loca, iu quibus miii-
 501" HISTORIA DEVITIS ROM. PONT. — S. IIORMISDA. S02-
tnm duces 'per varias Africae provincias insliluti A corbna: c ila conirnuata in Clodovei siiecessoribusjura
sedes liabere delieant. - ssanguinis et avilai pielalis apud aram Lauretaiiam*'
c ?. Nec bis conlcnlus imperalor, ut Africam sanclissimce
s Virginis Clirisli matris ostentant eoro-
prislino splendoriTestiiuerel, novas urbes asilifica- nas n duas aureas maximi preiii, quas anno!659 Eu-
vit, veleres renovavii, aliasvero mufis cinxil, om- dovicusd XIII iransmisit bac inscriptas dedieatione:-
riem-denique regionem magnificenlissiniis sedificiis,
necessariisque monumenlis adversus barbaros, et Scepira dedit Chrislusmihi : Ciiristorcddocoronam..
ornavit, et protexit,- ut fusius narrat Procopius Videnduseade re commenlariiis historicus de co-
libro sexto de JSdificiis a cap. 3 usque ad finem. ronis r plurima eruditione rcfertus et anno 1712 edi-
Ex liis caput Vadam in Biaacena, el Tuccam in tus t a Martino Schemeizel cap. 6, art. 50,, pag."C9.', -
Proconsulari urhes de JIOVGexstruclas recenset, Linea 9. —= De clilamydc,. vel de slola imperiili
Leptim-Magnam Tripolitanse-melropolim pene deje- ssuffilorhmi super. confpssionem beati Peiri ripostolk
elam muris cinxii: in eavelnspalaiitinr, quod olim IExemplum pervetusmm Bihliothecarii in Laurenlia-
a Severo Augusto, qui ihi natns fueral, oedifiea- nabibliotheca
r asservalum habel: i De chlanryde vel"
lum, sed penilus fere collapsum reslatiravil. Car- de £ stola imperiale suhsisioritim super confessionem
thaginem Justinianeam ap;e1Iari-Voluil, quo •
no- beati
1 Petri aposloli. Itoc oninia a Jnsliniano Augu-
mine etiam. donavil Adrumeumr, Bizacei metro- ssin orthodoxo volorum eausa ohlala sunt. » Cangius
polim, olim ut Plinitis 6bservai,-Sissam nigram di- in i Lexico mediaeLaiinilalis ex aliis rodicibus «hser-
clum ,.quai civiias adeo a barbaris neglem," tit vix vans v variaiam dictioncm, recie colligil reddendam-
anliqui splendoris umbram retineret. Bagum*vero in g eesse substraiorium: Nam subslralorium, inquit, esl
Proconsnlari urbem, antea vix nolam vere urbrm, in- r, mappa atlaris cui corporale instermtnr, quo.i com-
quit"Procopius, fecit, quam Ipsjus cives ,~ne ingraii , probat
j testimonio ordinis Romani. Piissimonmi igi-
viderentur, in lionorem Theodorae Jusliniani uxoris lur l principum hujtis rrlatis boc sliidium fuil, titre--
Theodoriadem appellarunt. Ex ejusdem Auguslaeno- egia insignia-Chrislo Domiuo, rcgnm scilicct Regi,
mine Tlieodoriame.balneae. speclaiu -tfigtia',"inquil suiss in allarIbuS:thronuin exeilauti siibdereut ac
idem auclor, diclae.sunt.. Alia in aliis Africse locis. dcdicirenl.
i Ul igiltir Clodoveus nx '(oronam anie
publica aedificiaab eodem imperalore.construclavi- £aram pensilem , ita Jnstiiiiaiuis inlperaior -siolain -
" - - •
desis.apud Iaudaluni;auclorem."j 1
Attgustae dignilatisobtulil in subslralorium allaris::
.. Num/85, linea i. -^- Venil regnum cum gemmis nnde i repetendasuntpreliosa slr.ignia, qu;v,fronti al-
-pretiosis a rege Francorum Clodoveo,-e.\.c.Aspiranle tarium t deducio ad nostram «latem riln pr*lendi-
divina gralia. per S. Clolildem conjugem Chrisiia- inius, quae dicimus ctiam pnliia , et pallas, lialice.
nam ad fidem conversus Clodoveus, ut ex Gregorio paliotti. } Ex impeiiali ac rogia chlamyde ad iisniii
Turonensi, Aimouio, aliiscjiie historicis Francorum )regaiis Christi sacerdoiii anliquitus bblala, partim
colligilur, imitaltis est ('onstanliniim , coronas in i indumenta 3iiinislrorum, partim in allaris ipsius
aureas inter caalera doua oflereniem luiii in hasilica (ornamentum concesserunt , uti fttsius osiemle-
Salvatoris , lum in Yalicana , tum _in Panluia via mus i infra in diatriba de Indumentis sacerdota-
Ostiensi. In basilica Coiistantiniana sive Salvaio- libus. i Ex attate Clotlovei ac Justiniani ila fnleliler
ris, num.-56,-Iin..l2 : i Obtulit corouas quatuor < custodilus est mos, praesertim in Gallia , ut hodieinn
cum delpliinis viginli ex attro .puiissitno pensanles p :regia chlamys, q-,ioe'iiiau5>;uratio,iii Christianissimo-
singulas lihras quindecim. t In .Valicana, num. 58. rum regum adhibetur Rhemis, oiferaiur subinde
lin. 21-^-i Coronam auream anie eorpus (B. Petri) auud i aedem Sandionysianam in sacris thesauris re-
ubi est Pliarmecantharuscum dclphinis quinqua- servanda: i el ex illa fiant sacerdolum pallia, seu
ginla, qui pensanlrlibras irlgiuia quinque. i El in icappae{pluvialia vtilgo dicimus) in feslis solemnihus
basilica S. Pauli, iwm. 4-0, liu. 5: < Omnia vasa adhibendae. ' Nec secus Graecialque Orientales'prae-
sacrala aurea el argentea ,. aut acrea ita po-uit sules ' ex stola imperiali sua slicharia, etpallia prc-
sicul in basilica S. Petti ifpostoli, ita et B. aposioli" liosa, in lesseram regalis Christi sacerdoiii praife-.
Pauli ordinavil. i Ulerque. princeps respexisse cen- irentes, eadem supra mensam altaris extenduiit,
sendus est ad visionem' seniorum Apocalypseos, qui Itanquam subsiraioxia descenstiro in eamdem Do-
divinitatem Redemploris noslri proiiiebanlur obla- imino, non «ispari sensu pictatis ai) eo, qiieni exer-
lione coronarum suarum aute illius thronuin. Nam cebant < ptieri Hierosolymiiani, veslimenla- s.ibster-
mullo ante apud aniiquos soli Deo coronas oblalas nentes i in via per triumphalem ingressum, quo ad.
fuisse lestalur eliam Pliiiius, lib. xvi, cap. 4, unde iredeinpiionein humani generis ahsolvendani unige,-
nros invaluit, ut sacerdotes , arae, vicliinae corona- nitus
i I)ei Filius accessit.
renlur : quo.rilu scilicel cullum divinum illi se
prasstare homines-falereiilur, quemDeum habebanl. CIACONll.
.Clirisloigiitir Deo nosiro antearas basilicarnm prae- Num 82, lineal.— Natione Campanus. Patr'.as
cipuas uti Constanlinus A*ugusluscoronas dedicavit, Venafranus.
"ita^el Cio.doveus: ita expians-a decessoruin suonim
superslitione regni sui insignia, quoe falsis nuinini- D SOMMIER.
bus accepta cum ethnici-parentcs 'reltilissenl, ipse Num 82, linea 8. — Direxit quoqiw Ennodium,
agnilo yero Deo unice tuendam , et supreina poie- elc. Pars catholicorum Oiientaiium impatiens tyran--
state regendam suhdebal.. Reliquos ante Clodoveum nicoepersecutioms qua opprimebanlur ab Anasla-
slirpis suae princijies addictes fuisse elhnjcarum sio, concitaverunt Vitaliamiin magislrum eqtiiiuiiis i
superstitionum errofibus, teslanlur praeler liislorL- ad rebellionem : qui polrfus compluribus locis, ad
cos omnes etiam cimelia illa.aurea, gemmoequein ipsas regiae Urbis porias cum accessissei, compulii
ejusdem. Patris sepulcro repertaa , quas erudilo imperalorem ad pacis" condiliones a se petendas.
commentario ChiDQetiusillustravit in sua Attastasi Uas inter numerabantur : primo, nl concilitiin gene-
CMlderici regis : ubi Apidis sivc Solis ex jEgyptia rale sub auctoritaie Romani ponlificis indicereturf
superstilione ad Franoos lunc elhnicos derivalum in quo catholicorum jusiis pelilionibus satisfieret.
gimulacruni ex auro gemmisque fahrefactum osten- Utraque pars, nempe tam Vitalianus quam impera-
dit cap. 10, et equi consepulli snperslitio, quam •tor, liiteras misit ad Hormisdam, qui successerat
.cap. 15 prosequilur. Clodovei vero (ilii niiilio diver- Symmacho. -
susauri et gemmarum usus a paterna supersiilionc In lilieris imperatoris haec legebantur': < Oppor-
facessit in exemplum sanctiBsjmae religionis nostr.e luiium esse perspeximtis quaeapud nos sub reli-
apud augustam poslerilalem suam. tlt enim ilie gionis specie commovenlur, audilui vestro commi.t-
aule quaiuordecim saecula primitias-regum Chrisio lcre. Ante boc siquidem durilia coruin, quibu-sepi-
- dicabat iu oblata apud aram primi Cbrisii vicarii scopatus, quem nunc
gcrilis, erat solliciltt io cjtn-
 - " '
505- .• ANASTASII BIBLIOTHECHARII - 504
missa, .lemperare nosa u ansmiltendis faciebat epi- A palriafchae Hormisdae continenli sedem principis
slolis.<Nunc autem currens de vobis suavis opinio apostblorum Petri deprecalio et supplicatio miuimo-
ad inemoriain nostram bonilatem palernae affeclionis rum arcliimandritarum.ei caelerorum raonachorum .
adduxil, ut illa requiramus, quseDeus et Salvator veslrae secundas Syriae provinciae. Quoniam vere
noster sanctos apostolos divino sermone docuil, ac Chrislus Deus uosler principem pastorum el doelo-
niaxime.B. Petrum, in quo fortitudincm Ecclesiae rum et medicum animarum conslituit vos et veslrum
suae constituit.' llis itaque praefatis iniliis hortamur, sanclum angelum ; dignum est passiones quae nobis
utadea-quae de Scylhiae parlibus mola sunt, unde - conligerunt, exponere, et immisericordes ostendere
elconciiium fleri convenire perspeximus, medialore lupos, qui dissipanl gregem Christi, ut auctoritalis
se aposlolatus vester faciat: ut contenlionibiis am- baculo eos expellat de medio ovium : verbo autem
pulatis unitas 'sanctae resliluatur Ecclesise. » (Anast doclrinse animam sanet, el oralionis medicamenlis
imp episl 1 ad Eormisd pap. Vid ejusd episl 5 ad miiiget... Joanne elSergio, quosmiseramus Constan-
eunidem.) linopolim, putantes vindictam fieri de his quae com-
Syminachus in hanc senlentiam respondil: Gra- niissa sunt. Sed eos nec verbo, dignalus est; sed
tias a se Deo persolvi.quod videat imperatorem in eliam cum grandi coniumelia expulil, comminalus
ea dispositione versari, ex qua sperari possil Eccle-' eis qui ista porrigereni. Unde binc esl nos, vel
sioe pax : ojms certe supernae Dei clementioe, a de- sero cognoscere, quoniam iola pravilas. et audacia-
cessoribus suissemper expetitum fusis ad Doniinura talium inalorum adversus Ecclesias facia, ipsiius im-
precibus. Quos etiam rerum aclus palernm tradilionis missione composita esl. (Relai archimandr., etc, post
ministros, et reclm fidei decldranl fuisse eustodes. g 22 ep. Hormisd.)
Hujusmodi vero paxcuui sit origo, maler et conser- « Deprecainur ergo, bealissime, snpplicanles et
valrix bonorum omnitim, nihilque sit illa efficacitis- rogantes, ul exsm-galis cum fervore et zelo, et con-
ad veias fidei normam retinendam, quisquis Chri- doleatisiuste pro corpore laniato, nain capul eslis
sliana professione censetur nibil non agere, nihil omnitim ; et vindicelis fideni contemplam, canones
non perpeli debet, ut integra cusiodiatur. conctilcaLos, Patres blasphemalos, et talem syno-
Allegavit subihde ad eunidem principem duos dtim anathemate impetilam., Vobis a Deo data est
episcopos, presbylerum unum, ac diaconum unum poleslas et auctoritas ligare el solvere... vobis veris
Conslantinopolim cum indiculo rerumab iis agen- pastoribuset docioribus, quibuscurapro saluteovium
darum, et methodo agendi publice ac privatim lam comniissa esl, occurrii ipse grex cognoscere suuni
cum episcopis, quain cum Lmperatore, proesertinr pasiorem. ab imniitissimis bestiis liberalus, et voceni
circa revocationem episcoporum ab exsilio rcligionis sequens pastoris; sicut Dominus ail : Oves mem vo^
causa expulsorum, quorum judicium sedi aposiolicae cetn meam audiuni, et ego cognoscoeas, et sequunlur
reservarelur, quemadmoduni ei aliorum praesulum, me (Jouh x, 27). Ad perfectam auleni notitiam ve-
qui accusarenlur depersecutione calliolicisinienlata, slri sancti angeli anailiemaiizanius in eadeni nostra
ac de resliliitidne illorum orlhodoxorum, qui ab deprccatione virtutem babenle libelli omr.es pro--
ejusdem S. Sedis conimunioiie nunqnam' divisi, jeetos et excommunicatos a vestra aposlolica. sede. i
iueranl a propriis sedibus per vim expuisi. Conline- (Ibid.). '
batur etiam formula professionis lanquam praelimi- Ad haec pontifex Hormisda respondit ad patien-
nare exliibenda, lum ab imperatore, tum ab epi- /• liam eos adborlatus. Tuin subdil: « Qui mundani
scopis Orientalibus super acceptatione sacri concilii smit Ecclesias lenere non possunl, quia eisluiagis
Chalcedonensis, epistolae dogmaticae S. Leonis, et convenit 'discere quam docere. Nefas est enim al-
approbaiione aiialnemaiis prolati contra Neslorium, taribus piis peregrina inferre libamina, -quia cerlos
Euiychetem, eorumque seciarios, et asseclas Aca- religiosis disciplinis lerminos Deus nosler inler ipsa
ciuiii, Pelrum Antiocheuum, eisque associalos. In- quoque cultus sui prtescripsit initia : inter Levitas
dkul Legat Uormhd a"dAnast Augusl. In epistola et populum suum divisit officia. Alia est potesias
ad Anastasium per legatos perferenda S. Hormisda hominum, alia ministeria sacerdolum. lncilavit
hscc enuntial': « Nulla vobis, sublimissime Dotuine, potius Dominum, quam placavit, qui exlernum ignein
iriumphorum maieria potest esse jucundior, quani divinis adilis sacrorum lemerator invexit. Quis enint
de subjugatione perfidiae, si lamen majorum noslro- sibi in alienis instiiulis jubendi auctoritatem possit
rtiin diffiuitio et sanclorum Palrum in suis radicibus assumere? cumnon sil ambiguum offerenlis bonorent
inconcussa perraaneat. i (Epist. 5 S. Hormisd.). debilum pro sola officii praesunipiionepunitur. ln
t Sublesta imperaioris fides elusit omnem beati regia Ozias cum reverentia et adminislratione per»
ponlificis curam. Plebs autem et seualus (Gonstan- iiiansissel, si" monitus lantae dislrictionis exehiplfrj
linopolilanusj universis Anaslasium ceu perjurum ac religionis institulis sinendo potius, quam assu-
(ait Theopbanes in Chron) conviciis impetebai. Ad nendo, nieliora tentassei. Sed dura nec prohibenii-.
quem nefarius iHe impudentissirne dicebat haberi le- bus cultorihus lempli pertinax temeralor assislit,et
gem, quseimperalorem in necessitale constilutum" inler ipsa leprae ahoininalion& perculsus allaria,
pcjerare ac uientiri jubeat. » Ut abrumperet orane L ,. ollicia regni perdidil, dum minisieria sacerdotis in-
commercium cum Hormisda, brevem epistolam ad vadil. » (Hormisd pap. epkt 53.)
illum dedit," liirbato sermone de misericordia DeL « Scianl ergo non esse accepla a Deo, quae de
mussitantem, in qua declarabat se inposterum de- mandatis ejus a praesumploribus assuinuulur;
slituriim ab ulia re ex Hormisda expetenda, quem quando unum ad oslensionem divinae sentenliae pu-.
nosset in "obslinalione denegandi obduralum. « Po- nitur vivacis dedecoris poena servavit, et alios ve-
siulalioneni nostram apraesenti tempore laciturnitale Iox flamma consumpsit... Equidem nohis cura non
comprimimiis: irralionabile jiidicaiilesillis precum defuit. Nam geminae legationis oflicib quidquid Ln
adhibere-bonitatem, qui rogafi senolinlcontumaci-. precibus humile, • quidquid in aUegatione ralio-
ter respuentes. Injuriari enim el annnllari sustinere habile, quidquid in mandatis salubre delulimus.
possumus, juberi non possumus. » (Anast imp epist ised errores nunquid ideo negligenda est justife; via ,
post 22 Hormisda1.) qua suos diligit cum obstinalione perfl-
Quod autem Anastasius nullo peiikus sensu reli- diae (Anaslasius imperalor). non siinus jungendi
gionis tangeretur expressius deinonslravit epislola cum cadenlium lapstt, sine noslra suis
contagiohe pe-.
uionachorum Syrise secundaead Ilormisdam, in qua reant, qni nec ab impielalibus errore castigato
indicantes illatas Ecclesiis et suis caedes, rapiuas, declinanl. » (lbid.)
incendia', coiiquerunlur ab ipso imperalore, per S. Avitus episeopus Viennensis cifca id lempus'
emissarios suos haec sacrilegia et scelera fuisseper- seripserat ad Hormisdam, circumferri rumores.de
Delrala. Praesial epislolae verba reddere. reconciliatis cum aposiolica sede Orientalibus^
-_t Sanctissimd et beatissimo universi orbis terraj Quaretumsuo_-tum collegarum episcoporumnomjBS.-
505 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S, JiOUMISDA. 306
ilagitabal, ut dignarelur rescribere quid sibi prae- A Libellrformtilam legatis tradidit, sub qua reciperent
standum iofet. Neque enim_diversam a sede Romana ^ Constannnopolitamim episcopum, eaeierosque ad'
seiiienliam lum se, lum Galliarum episeoposhabilu- caiholicam uniiatem sub ea professibne accedenles,
.
ros. < Utrum' fervor schismatum praefalorttm vobis, quos encyclicis epislolis, ipsimel ad concordiam
Chrislo favente dicentibns, digna fuerit correclionc exhortarenltir.
restinclus...diversorumrelatione compeiimusdere- B. Hormisdas gaudio quod speraverat Deo lar-
concilialioneTel concordia EcclesiaeRomana? jaclare gienle potiius esl; cum juxla voia sua vi.ieret om-'
se Grseciam': quod sicut aiiiplectendiini si veraciter nium ferme Ecclesiarum pacem reslitutam. Lega:o-
diciiur, ita meiuendum esi, ne callide sinmleftir. rum in ilinere pritni qui occiinnhaiil episcopi
Quaesutmis ergo servitio meo cuncti, ut quid filiis. Anlonis. Scampldis, et Lychhidis formiilarium sub-'
veslris ffatribus nieis, id est Galiicariis, si consular, signariml iia proposilum, uti ConSianiiiiopolilaniis "
. ; . '
respondere debeam inslrualis: quia cum securus, acceplaveral et subscripserat :
non dicam de Viennensi. sed de Galliae devotibne t Sanclissimas Dei Ecclesias", idcst superibrts
pollicear, omnes snper siatu fldei vestraj capl.ire vesirae et novelhe istitis Roinse iinam esse accipio :'
seiileniiam. Oraie, ut sicuthos perdilorum professio illain sedem apostoli Peiri,elisiius auguslae civiialis
fucala non fallal, sicul ab unitate, quam regiiis, ve- unam esse definio. Omnibus actis a sanclis quatuor
rilas comperla non separel. « (Avili Viennensis isiis synodis, id est Nicaena', Coiistanliiiopolitana,
epistola post 9 Horinisdae.) Epliesina, et Ciialcedonensi, de confirmalione fidel' •
Ad haec" rescribit IlQrmisdas. « uanluni ad et staiu Ecclesiae assentior, el nibil litiibare de bene
Graecos, ore poiius prseferunt pacis vota, quam R judicatis paiior. Sed et conantes' el enixos usqtte-
pectore'; et loquimlur magis justa, •quam fa- ad nnum apicem placitatum perlitrbare, lapsos esse'
ciunt. Verbis velle se jaclant, quod. operibus a sancta Dei generali et apostolica Ecclesia scio : ete
nolle declarant. » (Hormisd pav. episl 10 ad Avil luis verbis recte dictis evidenler utens per praeseniia,
Vientt.) . scripia haic dico, quia prima salus esl lidei regulanr
Num. 84', linea 1.— Tunc Hormisda ephcopus, cuslodire, ela Patruni traditione nullatenus deviare':
elc. et Iin. 10. Reintegravil ad uniiatemsedi.s apo- quia non potest Dominrnostri Jesu Clirisli praler-'
s'otic<r damnanles Pelrum et Acacium, vel omttesha- mitii sententia dicentis : Tu es Pelrus,' et super
reses. Ex lib: vi,cap. 19, D. archiepiscopi Sommier. lianc pelram mdi/icabo Ecclesiam meam. Htecquae'
. Post obilum Anastasii Justinus in imperio succes-- dicia sunt rerum probanlur effeclibus; quia in sede.
sbr electionis suavlilieras ad pontificetn Horniisdam apostolica inviolabilissemp.er conservatur religitf. »
dedit illo usus exordio : « Dei beneflcia licel mullis, (Libell.- Joann. episcopi Constanlinop. posl eplst. iO
mbxime lamen summis pontificibus convenit indi- Hormisd.)
euri. i Quibus Hormisdas iia rcscripsit: i Venera- « De liae igilur fide non cadere cupientes, et Pa-
bilis regni veslri primitias, fili gloriosissime, loco" truni seqtienles' in omnibus conslilula, anathcmaii-
muneris, gralulalibnem suam calholica traiismiltit zamus-omnes liacrcses,'praecipue Nestoriuin hacrcii-
Ecclesia, per quas se post lantam discordiae fatiga- cum, Eulychen, Dioscbruni, etc. Anaihemalizanms
tionem requiem pacis invenire, confidil. Debiias B. sitniliter Acacium complicem eorum, et sequaceni'
Pelro aposlolo imperii veslri prtmilias reddidisti: faclum, necnon et perseverantes eorum conimu-
qnas hac ratione devote suscepimus , quia Ecclesia- nioni... Probamus el amplectimur cpistolas omnes
rum per vos proxime fuluram credimus sine dubi- C B. Leonis pap;n urbis Romae. quas conscripsil de
tatione concordiam. »( Hormisd. epist. 28.) fecta fide. Quapropler, sicut praediximus, sequentes
Ad haec Juslinus ablegaio ad Hormisdam comile in omnibus sedem apostolicam et pracdicaihns omtiia",
Grato ab ipso reqnisivil, ut Conslantinopolim mil- quae ah ipsa decrela sunt: et proplerea spero in uha
terel idoneos ministros ad Ecctesiarum unitalem communione vobiscum quam apostolica sedes proe-
fesiiluendam,tina cum lilieris luma se dalis, lum dical me futurum, in qua est integra Christianae
a'h episcopo C.otistanliiiop'oliianoeadem positilante, religionis, et perfecta soliditas. Proniiltenies in se-
qttibus isle inseruil fidei professionem, conciliorum' qtienii tempore sequeslraios" a communione Ecclesiae
quatuor oeciimenicortim receplionem, Justiniano catholicae, id est in oumibus noh consentientes sedi
eiiam comiie imperaioris nepote" eadem "perscri- aposlolicae, eorutn nomina inler sacra iioh recitanda
bente atque significante omnia a'dpacem conspirare, esse niysleria. Quod si in aliqiib' a professione mea
neque uilam superesse-jam dispuiaiionem, qitam de dubiiafe tenlavero, bis quos~ condemiiavi, et per
Acacii memoria : circa quam Hormisdae peculiare condemnationent meam propriam consonem nie esse
mandatum exspeclareuir. profileor. Huic. professioni vero. subscripsi niea
Rnmanus ponlifex, praemisso Iseliliae suae lesli- manu, et direxi pcr scripia libi Ilormisdae sanctpet
hiouio super ihdicalis disposilionibus ad pacenr, ila. beatissimo, J etc. (Ibid.)
fespondit: « Recipere Chalcedonense conciliuin, et Adjunclas.lmic professioniaccepil Romanus pon-
sequi S. Leonis epislolas, et adhuc iiomen Acacii lifex gralulalorias epislolas'tuni"episcopi Conslanti-
defendere,"hoc esl <nler se discrepanlia vindiea- liopolilani, tum Jttslini Augusti, ejusque conjugis,
re. i Horinisdae epistola 29 et in cpistola 24 ait: D necnon Jusliniani comitis', et aulae procerum super
« Horianiur, fraier, ui a!>o.innitehaercticoruin con- uiiitale Ecclesiaruin et exstinctione' schismatls per
t.agioii.eAcaeium cum sequacibus stiis damiiando annos triginia qiiinque apud Orienlales radicati. llis
(lisjiuigciiSjiina iiohiscuiii Dominici corporis-com- ofiiciis laudem repenuil Hormisdas, eosque ad perse-
liiuiiicatioiie pasearis. Si nobiscum universa prsedi- veraniiam lioriatur, qui accesserant, aut insudave-
cas, cur nohiscuin non universa condenaias? » Sinii- ranl huic tinioni coiiciliahdae: ad quam ul Alexan-
les scnsus pioefert in epistolis 21 et 22, ubi etiain drinos quoq_ue,aliosque collalis slttdiis revocafe non
a.ddil : « Qnid opus esi de judicatis jebus." verba desinat, hortalur imperalorcni. Neque id incassuirt
facere, cum nos horlari laniumiiiodo deieat, ur fecidit; cum jid eam uiiilaiemconiplures landem'
expressa superius sitiuilaiioiie suhmota, suli omni accesseriijt, (jubs euumerat poniifex in epislola 51
puritate pacem debcant a qtiibus h;cc dictmlur ila scribeiis : « Lihelluin inisimus, snb quo si quis"
optare. J cominuiiioiiem-vestraii)deOrientalibus clericispopo-
, Has ejiisiolas pontifex adornata )egatione~ trans- sceril, ad eam possit admilli, secunduni quam et de
m^sii ad Justinum, ciijus de imperio graliilari signi- Tliracce, el Scythiae, Illyriciqtte parlibus.rvel Epiri
ficavit, < qtiod eum Detis omnipotens ad hoc evexil, veteris, sed el 'secuiidtim' quod de Syfia niulios jam
juxta.ejus sacras lilteras, m secunduin ea quas sunl consiai esse' siisceptos, gaudentes ad feeia coniluere,
ab ajioslolicie sedis conslitula 1prsesnlibiis-, Deo au- ei devia declinasse. i (Horn.isd eprSl ad otnnesepi-
clore, et regno ejus adniienle, Ecclesiarum et pax scopos Hisp.) . ,
el unitas/his' lemporibus desiderata _pfoveniat. > Nonnulli ex Scythia monaehi hanc pacem "ferme.
 507 - ANASTASH BlBLIOTflECARIf - - 508 -
luibarunl, aiterum scTiisriiainducturi per lioviiatis A tricius,
t! et exarchns Ilaliae veniens Romam, detulii
ideatn a se obsiinate promol:un de uno ex Trinitate secnm s sacram Anastasii principis. » Idem in Joari- "
in carne crucifixo : cujtis ihemalis inspeclionein cum ne r IV : « Dirigens per eos el sacfam, per quain de-
legaljs apostolicaesedis primtim oblulissentCoiisian- i
iiominattim pontificem conjuravit; t Augusiin lih
ijhopMi, fuissenlquefrandati speapprobalioiiis; able- cbnlra c Donalistas post collat., cap. 31 : t-Illi pnr-
garunl Romam quaesilum ab ipsomet ponliftce aulo- lant l mullortim iniperalorum sacra, nos sola poria- .
rameiitum suac productionis. Hormisdas a legaiis miis i Evangelia. » Pelag cpist ad Laiireniium ep.
adinonilos, providenier dilata ad ipsoriiiii advenium Geiilumcellens
( : « Sacram insinuant se clementis-
causa, non esse ullerius procedendum in illa duxit, siini s principis impelrasse. » Can. Priucipali 85 dist.
cuiii aecepjsset monachorum missos, laedioexspecta- Num Si.lineai.— Textum tibelli\pomiieritim. Id esl,
lionis affectos-hinc excesstsse, et caeleroqui comper- formulam
i professionis fidei et ejurationis hajresis,
liun haberet, scandalum potius divisionum, quam cquae facienda erat a Petro Alexahdrino et Acacio
aedificalioiiem Ecclesiae fore exspectandam,. si de (Constantinopolilano episcopis. Supra dixit sithplicL-
itititili luijusmodi enunlialo esset interloquendum. ller, Texium libelli. Textus pro iibro, vel codice.
(Vide epist Justini Aug et aliorum posl Horm epist (Gregor lib vn, ep. 49. In textu Heptaiici.lAem lib
65, 67 et 71. Ilem ejusdem Borm epist 70.) 3x.n,£pisl 50 in finedixit, codicem Heptatici, Textum,
Poslrema isla nohis manifestat lanti ponlificis vilie i Guinisi monachi Cassinensis dixit Leo Ostiensl
lAudabilem circiimspeclionem ad declinandas Iuijus- Iih I lri, Cbronic. Cass 4-7. ...
-niodi trlcas etex animis fideliunramovendas, ut so- —
Nuni.84, lin. 6. In quibusel JiislimisJmpemtor el"
lidioribus sltidiis scita Palrum, et ralas sententias JJ Vilalianus consulsimul occurrertint cumgloria el lau-
sibi cqnsecfandas proponereul: cum in Pausli libris dibtis. ( Jusiinus imperator et Vitalianus cdnsjii ohvii.
sibi delatis ila rescribil: - i
occurrerunt Iegalis sedis Apostolicaecum gloria et
t Ui vero, quos vos de Fausli cujusdam Galii an- 1laudibus, id esl, eum crucibus et cereis, "el catilicis
lisliiis dictis ubnsuluisse litieris indicaslis, id sibi laudis.
1 Eadem cum poinpa Joarini pap;e occurrere"
r.esporisumbabeahl: neque illud recipi, neque quem- clyes. i Conslanlinopolit. Anastas,- iri Joanne : « Qui
quam.quosln- auctorilale Palrum non recipll exa- idum ambulasseht cum Joanne papa, -occurrerunt
men caihoiieoe.fldei, aul Ecclesias disciplinfe ambi- ib_eatb_;Joaiinl mllliaribxn omnis civitas cunii cerels
guilatem pbsse gignere,-'aut religionis pi-aejudicium et < crucibus,: in bouorem beaiortim aposloloruinV
cbnipararerFLxa stiiit a Pairibus, qttaefideles sectari Petri el Pauli.» Constaiitinopoli cumgloria susceptus
debeant itistituta... Qttid ergo calumniantibus opus iest Agapilus. Anaslas in ejtts Vit. Et susceptus est
crat exlra conslilulos Eeclesite lernnnos porrigere Agapitus cum gloria. Vigilio occuvril cum Jusliniano
qiiaestioncs, et de liis qttaehabenlur dicta, quasi dicta plebs CP. cum canlicis. Anasias in Vigilio : Et plebs
non sint. movere cerlamina? cum Chfisiiana fldes iUa psatlebal anle eum usque ad Ecctesiam sanctai
canonicislibfis, el synojlalibiis praeceptis, et Patrum Sopliim, Ecce advenit Dominator Dominus, elc.
regularibus consliliilis slabili. et inconcusso ler- Henrico.III, regi Anglorum Parisios venienti soletniii
lirino liuiitelur. i (Hormisdm episl 70, ad Possesso- cumpompa obviiprocesserescliolaresParisiensescum.
rem.) - cereis et vestibus feslivis, quas comitissas appellant.
. . Nnni. 85, linea 1. — A rege Francorum Clodoveo Malib Paris ad ann 1254. Cereosvestesque fesiivas ,
Christiano. Eamdem iiwiilatem yeleris disciplinae, p < quas comithsas appetlant, et otnnia- qum' aaudium
qiiath in scriplisPatrum quaereiidam proporiit', con- poleranl; altestari, emerunt. 'i
feclatus esse cognosciiur B. Hormisdas etiam in re- Linea 17. — Hicinvenit Manichwos,quos etiam di-
gimine Ecclesiarum , dum sariclo Remigib Rliemo- scussoscum i examhiaiione plagarum exsitio deporlayit.
rnm episcbpo, per quem Clodoveus rex ad fldem' !ManichaeTuagelliscaesi, Urbe pulsi. Boetieum baeresis
christianam accesserat, vices apostolicas mandat per idamriatumflagellalumrefertAuguslininpsalm oxxn:
universuni"illius regnutn, salvis juribus metropolila- Nam quis dubiiel nupefrime, sicut audivimus a fralri-
liorttm, quae"antiqtiilus oblinuerant: cui eliam pa- bus, i qui inlerfuerunl coepiscopis noslris, itlum Bosti-
ternas regulas et decreta a sanctis definka conciliis cum i inimicum conlra Dominum lalrantem, dignefla--
bmhibus seroanda mandavit. (Hormisd. epist. 1 ad igellatum fuisse.
Rentig?) Pari commeiidalione.Joannem Tarraconen- Num'85, Iinea 1.— Eodem tempore venil regnum
seni per Hispaniam citeriorem, per Boelicam vero et cum i gemtriis preliosis a rege Francorum Clodoveo
Lusitaniani Sallustitim Hispalensem vicarium apo- Chrisiiano. < Clodoveus ab Anaslasio Imperalore acce-
" ihstituil. (Evisl. 24 ad Joan. .Tarraconen- pit
st.oliciim' i codicillos cousulalus, una et coronam auream,
s]em.) iqnam ipse oblulit beato Pelro, quaedicla esl regntim,
_ Detulit eliairi in Oriente Epjphanio Gonstanlino- forte quod a rege oblata esset. Sigebert ad ann
politarib vicariam poleslalem Romanae sedis ad re- §10 • : « Clodoveus rex ab Anastasio imperatore codi-
cipiendos, et unilali Eeclesiae consbciandbs eos qui icillos de consulatti, et coronam auream cum gemmis,
i,ibnsimulata, sed vera cbnversione' ab haerelicorum et < lunicam blateain accepit: el ex eo die consul et
erroribus et scbismalicorum consorlio ad catholi- Augustus est appellatus; ipse vero rex misit Romam
cuiii ccelum se conferrent: cum sellicel perspeclam D1sancto i Petro coronam auream cuiri gemmis, quae
baberet multiplici documenlo Epipbariri diligentiam regnum appellari solet. » Inde quaelibetcorona attrea
ac providenliam. (Hormisd. episl. 80 ad Epiphan. regnum dictitari ccepit Romae.Anast in Constanimo:
Conslanlinopolil.) c In die aulem qua sese invicem viderunt, Augttstus
Chrislianissimus ctim regno incapite sese proslradt,
; ALTASERRA. pedes osculans poniificis. »Idein in Leone III i « Fe-
.Ntim 85, linea 10. — Furore replelus Anaslasius cit aulem isdem beatissimus pontifex in basilica
Auguslus contra papam Ilormisdam inter alia sacra beati Andreae regiium ex auro purissimo, neciion et
sua hoc scripsit, dicens : Sacra sunt epistolae prin- isupra altare benlae Pei.ronillae,fecil regnom aureum
cipum. Anastas ipse in Conslantino : «lisdem lem- cum gemmis pretiosissimis. J Et infra : « Et in ti-
poribus misit supra fatus impefator ad Conslanli-. lulo sanelae Dei Genilricis,-quae »appellattir Calixti,
num ponlificem sacram, per quam jussil eum ad fecit regnurii ex auro purissinio. Et infra : « Re-
regiam ascendere urbem. n El inf eod : « Dominus gnum spanoclyslum ex auro purissinio. » Idem in
autem Justinianus imperator audiens ejus adven- Gregorio IV : « Regnum aiireum unum, quod usque
tiim, magno repletus gaudio, a Nicaea Bilhyniae mi- liodie super altare dependel. » Idem in Sergio II .
sil sacram, graliarum aclione plenam. »JSt infra: « Regnumaureum valde pretiosissimum cumgemniis
i Cttjus et sacfani cum pravi dogmalis exaratione prasinis, byacinthinis et albis. » Et infra eod :
Constanlirius suscepit. J Et rursus eod : s Posl ali- « Regnum de argento cum tintinnabulis. » Idem in
GMKIvero temporis Scholaslicus cupiculariusj pa- Leone IV : « Oblulil i-egnum de argento purissimo,
 503 HiSTORIA DE VITIS RO.M.PONT. — S. HORMiSDA, 510
prjliosissimisque gemmis, habens in medio crucem. > A A galos Conslantinopoliin misit, eisqire indiculum re-
Et infr eod : « Regntim quod pendel super- allare rutn agendarum dedit, et epistolas ad Justinum imp.,
majus ex auropurissimo sculplile sine gemmis. » ad Etipliemiam Augiislam ejus, conjugem, ad Joan-
Linea 5. — Et Evangelia cum labulis aureis, cum nem episcopum CoiistaiUinppoliianum,ad archidiaco-
gemmis preliosis. — Codicem Evangeliorum .reponi imm etclerum.Constantinopoliiatnim, ad JusiinianuTO.
in cisla aurea et gemmis ornala, mos fuil. Grcgor domesticorum coinilem, posiea Justini in jmperio
Tur de Glor confess cap 65 : « Tunc capsam ad collegam et successorem, ad.qtiosdam patricios, ad-
sancla Evangelia recludenda, palenamque et calicem praefecttini pralorio Thessaloniceusem, et ad quas-
ex auro puro, pretiosisque iapidibus praecepii fabri- - dam celeberrimas feminassenaiorias , perferendas,
cari. >Anaslas in Leone IV : « Seil-et Evangelium quoc omnes exstant tom IV Concil. a pag 1476 ad'
cum labulis argenleis. » Leo Ostiens lib III, clironic 1484. Libellum fidei praiterea edidit-, tradidilque le-
Cass 50 : « Evangelium cum labula fusili argentea galis.ciil subscribere Conslanlinopolilanus episco-
opere anaglypho. » . pus, aliique aniistites deberem, aiitequam in com-~
. Linea 8. — Pallia olobera blaliea,cum tabulis auro munionem sedis appslolicaereciperenlur. Eolibello ,"
teclis de cklamydevel de slola itnperiali. Pallia olo- Acacio dicebalur ariathema : non ilem Euphomio et
vera blaltea sunl vestes sericae, infcctaemero sen Macedonio , ejusdem sedis episcopis Joannis deces-
vero conchylio seu mtirice, id est purptira. Anasl in spribus ; eorum eniin damnationem ab episcopis non
Felice 11 :"« Pallia olovera auro lexla qualuor. » esse exigendam exisiimavit Horniisdas; satis esse ,
Quibus privatis" interdictum, L. ull €. Th. de ve- si eorum nomiha ex sacris diplycliis-expungefeiiluiy-
stib olover. Blallea dicta a Lalino blatta. quod esl JJD"quod consta.1 ex indiculo legatis dalo, ibidcm .pag'
genus vermiculi, qtii prebensus ruboreinficilmaiius. .--1476'relaio.
SiepaUiuni blatieuni, blatleara lunicam dixil Vopi- „Ubi legaliConslantinopoIimpervenerunl. Joatines-
scus in Attrelian :« Cutn ab eo uxor sua peierel, ut Consianiinoppliiaiiiisepiscopiislibello fidei, ahiisdem,
utiico pallio blalleo serico uleretur. t Ut el paulo sibi oblalp subscripsil; anatheraa dixit in Acacium:,
: « ldem concessil, ul blalteas malronae lunicas epi^coporum , qui in ejus communione persiiierant,-
- posi
Iiaberenl. » Et Gregor Ttir Hist Iibn, cap 38 ; Euphemii s.cilicetel Macedqiiii; nec nou Apastasii
tlgiitir ab Anastasio imperalore codicillos de consu- et Zenonisjmperatorum nomina ex Ecclesiip tabulis
lalu accepit, ei-in basilica beati Marliui lunicablaL- expunxit. His coiicriiionibiispax-constitula", ,el re--
tea inriuttis est. » diiilegraia communio est Ecclesiam Coiistanlinopo--
Num. $6, Iinea 8. — Scyphos argenteos slationa- litanaminter et Romanameodem anno quingentesinio
les scx cum erucibus pensanles_singulos librus sex. decimo jioiio. Jlaec constant ex libello Joanuis Con-
Scyphi stalionales eranlqui'per.acoIyihbs pra;fere- sianliiippolilani ad Hormisdam, qui exstat epdem
banlur anle statioues, ul el calices. Anastas. iu Ipriio Concil pag 1486. Quare, liofmisdas cpistola 45
Leone Hl: « Fecil vero isdem anlisles heato Petro ad Joannein scripla ipsuin latidai, quod ad tiiiilalefn
aposiolo calicem aureum diversis ornatitm pretiosis Eccleshc redierit, ct horialur ul Aiexandrinaeet An-
iapidibus, qui praecedilper staliones, pensaniem li- ad liochenaeEcclcsiafum unionem pjocurel, et. episl 4i
Lras tredecim. » Et infr. eod. : « Fecil vero com- Justinuni graiulaitir ejtis opefa Constantinopoli.
municales ex argenlo purissimo perisingulas regio- pacetn vigere, el, ul hoc ipsuiii Anliochiaeel Alexaii-
nes, qui praeccderenlper sialiones per manus aco- pT (L-iacfacieiidum curet, eliani, honatiir. Hormisdse
-•
lythorura numero viginli qualuor. » papa?Jegati, inqiiitTheophanesin Chroiiico, hanc "pa-.
cem sancivere, freti Vilalianiadhucvivenlis potentia,"
PAGII. el Joannis Cappadoe.isCoristanlinop episcopi elidm.
. Num. 85, linea 12. — Eodem tempore nutu am- superstilis diligeniiu. - _ ' . ~,
nilalis percussus est fulmine divino Anqstasius impe- . Porro Iicel, Eupbemii et Macedonii nb.mlna' e"
tator, et obiit. Swnpsitque imperium Justimis ortho-r sacris diplychis exiiuncia.fuennt, "a commiinione'
doxus,jz\.c Anaslasio imperalore, die nona mensis tainen i catliblica episcopi illi nbusunt' segregali. Id.
Aprilis anni quingeniesimi decimi oclavi moiluo, in icpnslal ex indiculo laudato, quem dedji liormisdas,
ejus locttm subrogatus est J.ustinus maximus Chal- praediclis
] legatis, in quo mimero v, dicif Hofmisdas :'
cedoncnsis coiicilii defensor, qui Kalendis Atigusli « Quod si de anathemaie Acaciicbnseiuiens (nempe.
se in imperatorem elecium esse Horniisdae slgnifica- Joannes Conslaiilinopolitauus cpiscopus)'successores"
vii, aliisque littens v« Idus Sepiembris Coi.stanli- < ejus. dixeril reeilandosj ob hoc qubd propter defini--
nopoli daiis, ab Hormisda peiiit per Gralum. comi- Itionem Chalccdonensis synodi aliqui eorum exsilio
i
lem, ut ;.d pacem Orienlali Ecclesiaerccoiiciliandain, fuerinl deportali, insinuabitis -riihil vbs de libelli
et ad lapsos recipiendos, Consianlinopolim legatos 1fqfma posse decerpere, in qua seqiiaces damnaio?.
niittere diguetur. Joannes Coiislantinopolilanus epi- rutni pariter contiuentur. Sed si cbs ab hac iionT
scopns,-per eumdeni Graltim missa Sdci professione poteritis.intentione
] defleclere, sallemhocaequiescile,
ad Hormisdam, qna synodum Chalcedonensem r.eci- ~ut i anatheniaiizato specialiter per. libellum, ijiienv
pere se teslabatur; et sancli Lennis, Hormisdaeque vobis dedimus, Acacio, de praedecesspfum ejus no-
Lpsitisnomiuibus in sacra dipiyciia reslitulLs, viam D) minihus
i laceatur, abrasis eofuin de diplychoruhi
ad uniiatem aperuit. Hormisda in epistola 29 ad iinscriplione vocabulis. Qtto facio episcopnm Conr
Joannem respousoria, ipsum ad communionem Ec- £slanlinopolitanum in vestram communioneni accK'
clesiae admiiiendjim pollicilus esl; si.homen Acacii pite.1 J Hormisdas itaque Euphemium el Macedo-
esacris diptyehis expnngerel : « Isia, inqtiit, lau- niuini' anailiemalizandos rion censuit, inip cum.;
danda sunt, si perfeclionis subsequatur cffeclus : anno 520, Jusiinus imp epistola.-quaeexstai toni IV.
quia recipere Clialcedonense concilium, et sequi (Cqncil pag 1527',peliisset, utdamnatq Acacii ripmirie,
sancli Leonis epistolas, el adhuc nomen Acacii de- el c erroris auctorihus analhematizatis caeteroruni
fe-ndere,hoc esl inler se discrepantia vindicarc » r'
nomina in dipiychis retjnerenlur, et Hormisdas.
•Anno ilaque qningeiilcsimo decimo nono, Hormi-. epistola 78 ad eum rescribens In priori senientia
sdas non dubilaus qtiin Justinus imperalor, et perstans, Ji petita niininje concesseril; rie lamen,.
Joannes Cappadoxopiscopus Conslaiilinopolilanus , IExcles.iis-Constantiiiopolilanse,Ponii, Asiae,Palaesli^.
qui anno praecedenti synoduin Coiistaniinopoli ce- rnae, ac totius pra;sertim ^diqeceseos Orienlalis sea
£
lebrarat, in qua excommunicaiis Euiycliianis, eor Ajiihioclieni patriarcbaius vis, iiiferri videreluf,
rtimque defensoribus, recepiutu est Chalcedonense rnegolium omne anno 521 Epipbanii tunc episcopi
Conciliumcum sancti Leonis episioIa,.cuj'us noinen (Cpuslanlinppoliiani priidenii;e perniisit, cui ideo
in sacris dipiychis restiliittim, sincere de pace ager. vicariain
\ sedis appslolia» pr;cfecliiram! delegav.it-
rent, Germanttm et Joannein episcopos, Blandum. eepislbla 80 sep:,imoKulendas Apnlis Valerio V.C."
prcsbytcrum j Felicenr cl Dioscorum.diaconos , lc- ccgs data;_0rieiila)es ilaque episcopi in sc-dis apos.tp-;
 5H • ANASTASJl BiBLIOTiiECARlf . . . ' 512
licae c.omriiunionem landein admissi siint, qnamvis A ditae forte monacbis fidei insimulanlis,' inlegram
Euphemihm et Macednniumnori damnassenl,eortim- causam pendere jussit usque ad reditttm legaioVtim.
que nomina e diptychis
' nbmenexpuugi-passi non essenl. Qiiod cuin monachorum oraioribiis, qui Romae ad-
Cerle Macedoiiii in diplycliis-, quibus in- erant, innoluisset, diuiuniioris in Urbemoraeimpa-
scriptitm fueral, remansisse, et a quihtis ahlalum • lientes, clam se Roma subducere (einarunt. Verum/
restitutum fttisse, indicat saeer ctillus ei a Graecis id Hormisdas prohibiiitrut constat ex ejus epistois'
cxhibiltis, et eorttin menaea fldem facittnt. 65 ad legalos, m Nonas Decembris data. Acia haec
• Niirn. 84, linea 4. —Qui veuienlesjuxla Conslanti- anno 519. Caeterum cum legati ad Hormisdam papam
twpoliin, etc. Anno quingeniesimo decimo nono,Iega- scripsisseni, eam ihesim slc a monachis exprimi,
tjs Hormisda!p'ap;e Consiantinopoli agenlibirs -mona- Unum de Trinitale crucifixum, ideoque in suspicio-
cbi Scyihae, inlerqiios eminebal Joannes cognomenio nem vocatos; quasi unam taiitum in Clirislo natu-
Maxentiiis, hanc seiilenliam, Unus e Trinilate in ram praedicarent; monaclii eo diclo se in inyidiam
carne crudfixus est, omiiibusel credendarii et defen- (rabi proiestaii stint; eoruin eiiim haecerat asserlio :'
dendam, ad sedilionem tisque iiiculcabant. His acri- Unum de Trinilale passum carne, unde in Iibello fidei
ler reslitit Victor diaconus, ac plerique alii in eo haec seripserunl : « Deum Verhuin Unigenittjm Fi-
offensi, quod "novam populis thesiin proponerent, lium Palris Doniinum nostrum Jesum Chrisium, qui.
veluti Chalcedonensis synodi decrela non sufflcerent. pro nohis passus est carne, unitm de tribus subsi-
Cumque libri Fausti non modo in Oecidente, vennn sientiis iinius Diviniialis esse creiiimiis.i
eliam In Oriente ab aliis' defenderenliir, ab aliis Anno 520, Jiistiniaiitis; qui inonachos Scythas
acerrime confulareniur, iidem monacbi illos ut hoe- J} protegebal, iteruni ad Ilormisdam papam, in eorum
relicos damnabarii, duin pltires Byzaiilii eos catboli- iavorcm scripsit,"et in suis liiteris eos apptfme ca-
cos esse asserebanl.Unde lites.in'immensiim cre--' tholieos contCbtahis, liicm verboleiius tantuiii esse
vere, et principes eliam viros In partos distraxere. auitimabat, ilerumqiie rogabal, ut jam tandehi eos^
Vitaliaiius, qui anno 520 consulatum gessil, mona- ctnn responso dimitleret, quorum doctrinam juxta
chis fayebat; Jusliniantts vero, Juslini iniperatoris tradilionem Palrtim dici vnigo aflirmabat. Jlis Jusii-
nepos, eis adversabalur in ea quaesiione. Monachi nlani litteris respoiniil Hormisdas epistola 67 eaque
Scytha3; quod ab adversariis tanqtiam Euiychiani - perslringil Justinianum, qui senlenliam in Scylhi''.a
per contempltim se traduci videreut, fidei hiielluin causa muiasset; illnrii lamen hortatur, ut cum im-
legalis Hormrsdae exhibuerunl,- iu qtio suam de peratore agat, quo Victor, aliique, qui a monachis
Ghristo fidem pluribtis expqnebant. Eo-tamen dicla aecusabanlur, Romam miitanlur, ut inelius causa
bninia coIHmabant, ut a legaiis hoec inibi inserla traclari possil. Juslinusetiam imperatqr xv Ealen-'
thesis recipereliir : Unus de Trinilate crucifixus est das Fcbruarii Vilaliano et Ruslico coss. ideoque-
in carne. Poslea, quid de divina gratia conlra Rela- anno 520, eadem de causa ad Honnisdam scripsil.
gianos et Cdeleslianos sentirent, explicabant. Conira Scylhaj monaclii longioresRomae moras trahentes,
\fifc- FxrfU sep.ieuliam in . fine concludebant: pontificios legatos opperiri jussi, episcopos Africa-
« Abominantes eiiam ees, (ini coutra vocem Apostoli nos, qui n Trasainundo Vandalorum rege in Sardi-
audent dicere, nostrum est voile, Dei autem perficere," niam exsules deportali fueranl, misso legalo cunir
cum idem dqctoi, et -velle et pen3ce_r.edonum teste- professionLi fiJei;IibelIo in partes pellicere teiitarunt.
tur esse diviiiuin. i P Coimnuni consensu libeikim.ijj bclo capita.d.igeslum
Legali liisce de rebus nihil se a pontificein man- produciuu, cumque per Joannem dkiconum ad epi-
datis habuisse dicebant, inio aperte sibi iiijunciuin, scopos Africanos dirigunl. In eo libelfo Ksqiie ad
rie aliis sesecausis immiscerent. Verum intercessione capui quiulum iiitiusive de persona Chrisli Dirsiini
imperatoris Justini coacti, monacliis tandem aures sttani ifisoruin- fidem exponunt; capite vera quario
dedere; et illis.cuni Victore diaconoalterius faclio- de illa tliesi adeo controversa haecscribunl : « Idem
nis primipilo, saepius audiiis, quo homiaum molestia Deus Yerbtiin etiam cum propria carne unus esl ex,
sese Iiberarent, tale demum responsum dedere: Trinitate, nbn quod caro ejus sit de subslanlia
Quod non est scriptum a papa Leone non suscipimits. Trinitatis, sed quia caro Verbi Dei est, qui esl unus
Novas enim praeler synoduni Chalcedonensem theses • ex Trinitale. » ,
de Christo populis inculcare, et hunc arliculum, Defensa thesi de Verbo uno ex Trinjtatepasso in
Unus e Trinitate cruci/ixus esl carne, uli appendi- carne, a capile sexto usque ad finem lihri, de Gralia
cem synodo adjicere(ilaenim legati suspicabantur) el libero Arbitrio quid sentiant, in eodem libello
lemeritati' aique - insoientise proximum' judicabani.^ exponunt. Inde de peccato originali, ejusque poenls,
Nihil lamen coram Iegatisdegratia ellihero arbitrio;' dehumani generis gratia reparatrice, jtixta sancti
vel deFausti libris dispulatum fuit. Monachi hac- Augustini dqctrinam copiose et erudite disserunt;
repulsa in indignationem acli, Romam ad Hormisdam in line capitis sexti fldem pnecipue dari a Deo tra-
legalionem mittere decernunt. Qualubr monachi ad dtinl, ac sinemeriiis praedeslinationem. . *»
eam obeumlam elecli : sed ubi pfimum cos Romam Praesules Africani, quorum ingens apud Sardiniam
-
profeclos innotuiV, Juslinianus et legati litteras ad erat nunierus, monachorum Scytbarum Jibeilo lecto,
Hormisdam dederunl,- ijuibus eunidem de iis, quaein D noii modo illorum "fidemexinlegro commeudarunt'.
illa qusestione cum monachis acta essehl.cerliorem • verurn etiam altcrum et ipsi volumen pari liiulo de
' reddebant," siinulque pontificem hortahantuf, ut' • Incarnattone el gratia seposuerunl, in quo omnes
monachos procul a coiispeclu ex Urbe pelleret. Le- Srytharuin senieniias approbarunt, aliisqne insuper
gatorum "litiefae dalae IH Kal. Julias anni*519, et solidioiibus argumenlis niuniveruni. Illi.autem ftte-
cpislola Jusliniani, leguntur lom. IV Concil., pag. runt quindecim episcopi, quorum nomina initio
1516. libri recensenlur; unius tanien FulgentiLRuspensis,
Horinisdas- suum aliquanto tempore judicium qui • scientia-caeteros antecellebat, stylo volunien .
susp^endil,sed cum decrevisset monacbos Byzantium illud elucubratum fuisse ex diseipulo saneti Fulgen-
dimillere, eaiisa ad Joannem patriarcham Cbnstan-. tiiinejus Vita cap. 20 colligilur. Illa fldei niona-
linopolilanum delegala, hoc summopore legalis apo- chorum commendatio initio siatim praefixa apparet:
slolicis displictiii; nolebant enim causam adJoannis « Vestram,-inquiuntj simui alacres el ildem cbgno-
•
tribunal devolvi, quem a yitaliaiio monachis acqui- vimus et saluleui-; inio in agnitione lidei vesira no-
situm s.uspicabantur. Quare cum poslea accepisset bis salus innoluit. J Fausti senteniiam de iniiio fldei
Honnisdas, hon soltim Vilalianum, sed et Justinia- ex virihus naturae a "capile17acute refellunl : iiulla
num, niutata sentenlia, riionachis patrocinari, et tamen censura Faustum -perstriiigunl; illius eiiini
hinic pfo iis ex accusatore strenuum iniercessorem libros nondum videranl.
agere; exalia vefo parle Dioscori unius ex legatis Dura haec in Sacdinia gerunluivlegatiScythariim,
pontiliciis epistolam recepisset, Joannem uli diven-. cum Dioscorum unum cx ponlificiis legaiis, quem
ti5 HISTORIADE VITIS ROM. PONT. — S. JOANNES. $:&
hoslem infensissimum semper experli fueranl, pro- A' dinalis Norisii summarie deseripla, ubi et dcnion-
pediem Roinas adfulurum intelligerenl, ne ejus au- slratur, monachos Scylhas, non solunv ab h:t:resi
cloritale opprimerenlur,- dititurniorem se Romae Euiychiana immiines fiiisse, sed etiam ejtisdein lise-
moraih facere non posse dielilanles, ex Urbe egressi resis slrenuos expugnaloresexsliiisse, liiet obslina-
sunt. Anlequani lamen Roma evaderent, libellos_ lum eoruin studiutn, quo praeconcepioesenienliie ad
atque exemplaria, quibus eorum de Trinilaie et* caeleroruni usqtie coniemptum adbacsere, culpa non .
divina gratia sentenlia exprimebaiur, a"dprincipum caruerit. Legi eliam potest Natalis Alexanrier s;e-
slaluas appenderunl, ul eo praelexlualiquod recepmi culo vi, dissert. 2.,Porr'o hanc iiioiiacbOriirnScyiha-
velamen esset. Eosdem ad principum slatuas excla- . rum proposiiionem anno 554 approhavit Joannes II,
masse scribit Hormisdas ad Possessorem, ttt popu- ut in ejus pontificalu dicetur, quam ilormisdam in-
luni Romanuin in commiseralionem traherent, quo- leinpesiivam judicans, el turbandae ppiius, quani
rum tamen clamores surda aure Romanos perlrans- aedifieaiulse Ecclesiae opporlunam, nequidem exa-
isse eodem auctore accepimus. minare voluit, eam inlactam el indiscussam relin-
Possessor unus ex Africanis praesulibus a Trasa- quens, ctijiis praediealionem tunc nocituram praevi-
mundo in exsilium missis, lunc Constanlinopoli debat, quod nonntillain,. specietenus, aflinilalem
morabatur. Hunc Vitalianus et Juslinianus induxe- habere videretur cum recens damnaio Pelri Ful-
runl ad Hormisdam pontificem de Fattsli Regiensis lonis-dogmate, et qubd absque ejus ope synodus
libris consulendum. Possessoris epistolam , Jusiino ChalcedoiiensisEutychetis etNeslorii haeresiiu con-
diacono delalore, accepit Hormisdas eo lempore, flxisset.
quo amaro in monachos erat animo, ob nuperam " A SCHELESTRATE.
eorumdem discessionem jure indignalus. Epistola 70 Nttm 84 , linea 19. — Episcopatus in Ajnca posl
daia Idibus Augusti. Possessori respondens Hormi- ' annos 74, revocalusest. Episcopi, quibus Syinniaclius
sdas, in priori ejus parte pluribus in monachos in- vesles et pecuniam singulis amiis iiiinislrabal, sub
vecius est, eosque laiilum non hacreticos appellavit. Symmachi suecessoreab exsilio revocali sunt.,-post-
De Fausto vero banc senlentiam lulil, bis verbis quain 74 annos in exsilio peregerant. Iia aucior Libri
conccptam : « Hi vero qiios vos de Fatisli cujusdam - Pontiflcalis, quibus noii obesl Mafcellinuscoines, dum
Galli antistilis diclis consuluissc Iitleris indicaslis, id Jusliniano IV et Paulino coss tradil, Africae provin-
sibi responsum habeanl: Neque illum recipi, neque ciam, et Carlhaginem anno excidionis sute 94 re-
quemquam, quos in aucloriiate Patrttm norireeipit ccptos fuisse, pulsis Wandalis, et Gelimero eorum
examen catliolicae fidei, aut ecclesiaslicae disci- rege. Haec enim de fugatis ex Africa Wandalis, ct
plinae ambiguitatem posse gignere, aut. religiosis receplisa Justiniano civilatibus inielligenda stint,
pnfjudicium cotnparare. > Cura vero passim dicere- cum auctor Libri Ponlificalis agalde reslitulis ca-
tur Fausius cbnlra sanctum Augustinum sciipsisse ,-' tbolicis episcopis, quae restilulio diu ante faola esi,
idem sanctus Poniifex ea seiuentia, libris Fausli ul nolai in Annalibus mss Onufrius Panvinius;|aflir-
omni prorsus auctoritale exuiis, volumina postrema mal eniin, post Trasamundi morlein lldcricum
sancti Auguslini legenda higessit, veluti purissimos Eudoxiaefilium patris crudelitale coutempla orthb-
fontes indicans, e quibus.uoctrinam calholicam de doxos omnes, quos Trasamundus relegaverat, et
iibero arbilrio et gratia Dei haurirent. Jlaec omnia praesertim episcopos, " reduxisse. IIoc enini facium
ex libro n, cap. 18 et seqq. Historiae Pelagiause car- est sub'ilormisda. • - '

. LV; SANGTUS' JOANNES.

ANKOCHRISTIS23, JUSTINI IMP. 6, THEODORIGI31.

§7 Joannes, natione Tuscus , ex palre Constantio , sedit annos dups ,mensesocto,

dies 22 ~, d consulatu Maximi usque ad consulatum Olybrii, temporibus Tbeodorici
regis et-Justini Augusti- Christiani. Hic vocatus est a rege Theodorico, Ravennam.
h Quem ipse rex rogans misit in legalionem Constantinopolim ad Justinum imperalorcm
5 orthodoxum. quia eodem tempore Juslinus imperator vir religiosus summo ardo-
ris amore religionis Christianm voluit hosrelicos extricare. Nam summo fervore
Christianitatis hoc consilio usus est, ut Ecclesids Ariqndrum calliolicas consecra-
ret. Pro hac causa hasreticus rex Theodoricus audiens" lioc exarsit ? , et voluit
totam Italiam giadio^exstinguere. Eodem lemporei' Joannes papa "ffigrolus infir-
10 mitate cum fletu ambulavit, et senatores , et consules cum eo, id.est Theodo-
rus, Importunus, Agapitus exconsul. a , et alius Agapitus patricius ,• qui hoc
accipienles in mandalis legationem, ut redderenlur Ecclesia- hwreticis in partibus
Orientis, quod si non, omnem Italiam' gladio' perderet. Qui" dumJ ambulassent
" civitas- cuni
cum Joanne papa, occurrerunt beato Joanni nlilliario 12 omnis
15 eereis et crucibus in honorem beatoriim apostoiorijm" Petri et Pauli: Quia
veteres Grascorum hoc testificabanlur, dicenles , a tempore Constahlini Au-

NOTUI.ffiMAnGlNALES"FAT5S0TTI. - - • -• . •
' ' Hac
s B. ,m. 9. d. 14. iVide Baron. ad ann. Dotritni 523 ilaqiie causa haerelicus rex auJila exarsit
<iC. exconsules. - •
 '
515 ANASTASIIBHJLIOTIIECARII . 516
gusli , et bealo Silvestro episcopo sedis aposlolicce, usque ad Justini August*'
lempora non memisse partes Gneciarum beali Petri aposloh vicarium. suscepisse
cum gloria. !
gS Tunc Juslinus Auguslus dans houorem Beohumiliavit se pronus a, etadoravit
beatissimum papam Joannem. Eodem tempore beatus Joannes papa cum senatoribus
suprascriptis eum grandi fletu rogaverunt Juslinum Augustum,.ut legatio acceplabilis
esset in conspectu ejus. Qui vero papa Joannes, vel senatores viri religiosi omnia
5 meruer.unt, et liberata est Italia a rege Thodorico hasretico. Justinus imperator tamen
gaudio repietus est, quia meruil temporibus suis vicarium beati Petri aposfoli videre
regno suo, de cujus manibus cum gioria cpronatus est Juslinus Augustus. Eodem
tempdre cum hi suprascripti, id est papa Joannes cum senaloribus, Theodoro excon-
suIe,-Imporlur.'0 exconsule, Agapilo exconsule (Agapilo patricio defunelo Thessaloni-
10 ctc), positi essent Constantinopoli, Theodoricus rex haer-eticus tenuit duos senatores'
praeclaros, et exconsules Symmachum el Boetium, et occidit, inlerficiens gladio t
§9 Eodem tempore revertens Joannes venerabilis papa, et senatores cum gloria,
dum.omnia obtinuissent a Justino Augusto, rex Theodoricus heerelicus cum' grandi
• dolo etodio suscepit eosdem, papam Joannem et senatores. quos etiam gladio voluit
, inlerficere, sed metuebat indignationem Justini Augusti : quos tamen in custodiam
' Somnes afflictos ita ut beatissimus Joannes episcopus prima3 sedis papa in
cruciavit',
- custodia afflictus deficiens morerctur. Qui defunctus est Ravennce incustodia~~~~ri Ka-
lendas Junias niartyr. Post hoc factum nutu Dci omnipotentis nonagesimo octavo die,
postguam defunctus est beatissimus Joannes in custodia, Theodoricus rex haerelicus
* subito interiit, et mortuus est. Bfic papa Joannes fecit cosmelerium beatorum
martyrum
10 Nerei, et Archilei via Ardeatina. Ilem renovavit cosmelerium Felicis et Adaucli; item
- - renovavit ccemeterium PriscillaB via Salaria. Eodem tempore positum est ornamenfum
supef confessionem beati.Pauli apostoli de gemmis prasinis et hiacynlhinis.,Item
hujus temporibus Justinus imperator obtulit patenam auream" cum gemmis,pens.
"librT~vigihtf; =calicem~aWeum cum gemmis, pens. libr. quinque;scyp"hos afeentecfs
1S quinque; pallia auro texta^uindecim, quae ipse Joannes detulit apostolis beatissimc
Petro et Pau'o, et ad sarictam lTariam,"et ad sanctum Laurentium. Hic ordinavit
episcqpos per diversa loca numero 15. Cujus corpus translatum est de Ravenna, et
sepultum est in basilica bcati Petri aposloli sub die vi. Kalend. Jun. Olybrio consule,
- et-cessavitepiscopatus dies 58 •• t
, KOTDLiEMARGINAXES FABROTTI.
~ C in lerram.. b Vide Baron. ad ann. Dom. '
52SJ et 526. C, maceravit. & C, 12. Vide Baron.
m. 52G.
VARLE LECTIONES.
Apud Fabrollum ex codice Freheri. A hajrelicus cum grandi dolo et odio suscepil, quos
Num 87, lin 1, B, palre Constanlino. lin 5, A, etiam gladio inlerfieere voluil. lin i, AB, bos la-
ct Justiniani Augusli. lin k, A, ad Juslinianuni im- men omnes in cusiodia afflicloscremavit. lin 6, A,
hic defunetus esl, elc., xv Kalend Jul marlyr. lin II,
peratorem. Jin 11, AB, Agapitus exconsules. B, refecit cimiterium. lin 10, Nerei et Archillei, A,
lin eadem,,A, qui hoc acceperunl in legalionum B. lin
mandatis. B, qui hanc accep. lin M, A, occurre- 10, A, et Audacli, et ciuiiierium Priscilhe. lin
runt ei a 12 milliario, elc. civiias tota. B, cives om- 15, AB, qnae ipile Joannes delulit ad beaios apo-
nes. lin 16, a tempore Constaniini Aug beaiique slolos Petrum et Paulum,- et ad S. Mariam, etc. lin
Silveslri episcopi sedis aposlolicae lemporibus Ju- 17, B, translalum est Ravenna Romam.
sliniani Augusti partes Grasciarum meruisse, beati Ex codice Regio Max et Thu.
Peiri apostoli vicarium vidisse, et cuin gloria Num. 87, lin 2, dies 16. Fuit aulem a cons M.
suscepisse. v. a. c. Olibrii, temp. lin 6, haereticosexierminare,
Num 88, lin 5 A, quo impetralo liberat.a estltalia ul Arianorum ecclesias catholicas consecrarel.
nb baerelico rege Theodorico imperalor tu. lin 6, A, Nam summo fer chr hoc consilio usus est. Ilac ita-
B, videre in regno suo. lin 7, eodem tempore idem que causa liaereticus rex Theodericus exarsit [ M,
papa senatores Theodorum iraporltinum exconsttles, exterminare. Nam summo fervore Cliristianitaiis
et Agapitum palricium defunctos Thessalonica posuit b. c. u. est, ul Ar. eccles cathol consecraret. Hac
Constantinopolim Theodoricus rex tenens interfecil itaquecausa h. rex Th. audita ex.] tin 9, exsiingue-
gladio. re, ct dissipare; quodel fecissel, nisibeatis papa 3oan-
iV«iji89, lin 1, A, eodem lempore Joannem vene- g_neslegalionem, quam prDeceperalhaereiicusTlteode-
rabilem papam et senatores cmn gloria re-verlentes, . ricus recepisset. Qui accepta iegatione pergens Con-
dum omnia oblinuissent a Jtisl Aug rcx Tbeodoric stantinopolim ad Juslinum imperat ciiin senaloribus,
 517 IIISTORIA DE_-V1T1SROM. PGNT. — S.-.JOAN.NES. 518
Vi esl Theodororlmportunp, Agapito, el cum con- A 20. lin 15. qiiiuque, pallia nuro texta 15,- qtrae ipse
stilibtis Agapilo et Palricio rettilit imperalori', Joannespapa delulit, ei-ad beatos apostolps Petrum
qttod a Tbeoderico acceperat in.mandatis, ul redde- et Pauluni, et,ad saiietam Mariam, et ad sanctuin
renlur ecclesiachaereiicis inp. o. Quod si non , omn Laureniium posuil. H. ordepiscper diversaloca 15;
Ilal glad. perdereU Qui cum appropinquassel_civilali, bujtis corpus translalum est d. Ravenn et sepultus
ipse rex, et omnis _civilas obviani venit cum cereis est Roraae in basil.
f,t orucibus, quasi beatus Peirus praesentialiter ad- Ex codice Tliuano altero
esset. Eiiam veteres Graeci hoc leslifieabanliir, di-
centes: Sicut tempore Constanlini A. ac B. beali xyum 87, lin 1, menses 9, dies. li». liu 6, .amoris
Silvesiri episcopi sedis aposiolicae : sicque Juslini ardore r. lin 9, ad gladium e. lin 10, Theodorieus
A. lemponbus nieruisse partes Graeciarum B. Pelri 1.A. excoiisules, lin 12, in mand. legalionuni.Ji/i 13,
vicarium suscipere ctim gloria. Tunc Juslinus A. d. ad gladium p. lin ii, miHiario 15. - . . -•
li. Deo, lm. se pr. in lefram. Nnm. 88, lin 7, in regno stio:
"~.Num 88, lin 2, Joannem. Tunc beatissimus papa Num 89? lin 1, revertentes. lin 5, in custodian. a.
Jo. cum S. S. c. g. f. rogavit Justinum Aug ut i. acc cremavit. Ihi 6, quia lameu d. e. R. iric. HnAQ,re-
in consp ejus esset; quuet Impelravil, et tota Ilalia fecit. linlQ, Achillei. lin 11, cimil P.eod./w!2, de
liherala est ab impio Theoderico Iiaeretico. Tunc genimis, pens lib 20, calicem a. lin 14 scyplios au-
Justinus imperator gaudio replelus esl, quia mer. it, reosq, liti 15, obtulit ad beaios aposl.Pet et-Paul ct-
suis lemporlbus vicarium beali Petri apostoli in re- ad sahclum Laurent. lin ult, dies 80. . " .
gno siio videre, de cujus manibus Jusiinus A. cum g -'; Apud Holstenium el Schelestraliuin.
gloria esl coronaltis. llisdem teinporibus dum pras-
npminaitis papa cum senaloribus Theodoro. excon. Num 87, tiri 1; Flor, rnciis 9, d. 17 lin. 5, Flo/,
siile, Imporluno excmisule, Agapilo exconsule, et aiio feligiosissiniiafdorisamore. lin 12, Fior, legationum-. ' -:
Agapiio.expalriiio defuneto Tliessalonica esset Con- lin 13,' milliario U, Flor, XV. __. ,"_,'-.
slaniiiiopolim Theodericus haereticus tenuil duos se- Num 88, lini, post proniis Vat qddit.m
* terram.
naiores, _el ex coiisulibus Syminaeliuni el Boetiiim-, linb, videre regno suo, Fior addit iii.
quos gtadio inierfecit. -• _ Num H\),~linea 5, Flor cremavit; d(ius:cadex,
. Nttm 8_9,lin i, itaque sanclissimus papa rediens riiaeeravit. lin 9, Val reslauravil. lin i\-, V.atposui.l.
a Consianiiuppoli cum omnia a Jusliiio iniperaioie lin 13, posl imperator, idem .addit: apud Constaii-,
obiiniiissel, ieiitns est a rege Tbeoderico lueretico, linopoiim. linflh, Vaticelad; bealosiaposlblosl^eiruni
niissusqtie iu custodia voluii euni -iuterficere._ Sed etPaulum..". et ad sancium Laurentiiuif posuii.,
n;eii;ens indignalioncm. Justini Aug_facere non po-
liiit_riani'en in. cuslodia lemiii_.eum,ubi farae et sili, Apud Peniam ex codice Caverisi.
euni senaloribiis el consiilibus, defunclus est apud . Num 87, lin 7, boc consilium. lin 8, Theodericus.
Rnvemiam xv Kai Julii. Posl hoc factttm n. D. omn lin 10, Theodorus: tin 17,a.beato.SiIve"stro e. s. _a.
9S die poslquam deftihcliis esl beatus_Joannes p.apa Justini. Aug temporibus meruisse. • « -.
iu cuslodia Thebdoricus rex hserelicus suhito in- JVum,88, 2,lin cum senatores suprascriplos: lin 7, -
teriit, el mortuus est. Hic papa fesiauravil cimile- in regiiOrSuo. lin 8, cuni liis, supraseriptis. lin 9,.
riiini beaiorum riiariyrtiiii Neiei etfAchillei via Ar- Agapiio exc et Agapilo p. d. Thessalonicarii-,etistos,
dealiiia, et ciniilerium saiiclorjim- niar,tyrum.Felicis L, stiprascriptos. lin 11, excpnsu.Iem.. -• ;
et Ad. et cimiteriuin Priscillae. J3ic pbsuTt.orriatuni Num-89, lin 2, Theodericus... lin i,. rnetuens. Hn-
stipra cbnfessiorieiu'beati Pauli apostpli. lin 12, hia-, ead. cuslftdiam. lin fi^ui, tamen.!/«H8. theodericus. •
cyntli. Iluic obtulil Jusiiniis-imp apud Conslantiiio- lin 10, Achillei lin l&. ornatum.iirt " 13, optulitfin" 15,
polim paienajn auream [M, eatenam aur] pens lib bealls.P. - , ., - . - -'"i :'' .-
NOT^E VARIORDM..
A SCHELESTRATE. tpr, mittens et evocaris Ravennan Joaiinem. sedis
Num. 87, linea 8. — Voluit lolam Italiam glltdio aposlolicaepraesttleni, tlix.it ad.eum : Ainbula Cori-
exstinguere. Vaticanus codex 4985 liaec'ita habet: stanlinopolimad Justiiium iiiipeiylorein , et die ei
t Qui et faceret, nisi bealissimus papa Joanneslega- ..;iiiler alia, ut reconciliatos htereticos in catliolica
tionem , qtiain prsecepefat haereticus Theodericus, ^' restituai. Ecclesia, > etc. Plures eiiim ex Arianis,
. accepisset. Qtti accepla "legalione"pergens Consian- Justirio elaborante, conversi ftiere,. qubs Arianae
tiiiopolim ad Juslinianum imperalorein ctnn seiiato- coniiiiuiiioniet
) Ecclesiae, cui acriter palrocinalialur
ribus Tbeodoro , Imporluno , Agapito exconsulibus, Theodoricus, restittiendos fore a ponlifice cretfidit.'
et Agapito patricio, reltilil imperatori, quse a Theo- ' el
! restiiui postulavit. Sed iniquam pelitionein inl
derico aeceperat in mandalis, ut redderenlur ecele- hunc moduin rejecilpoiilifex, ex"eo"de'mAnonyrao ;
siae liaereticis in partibus Orienlis : quotl si non, t, Cui "papa Joannes iia resppndil: Quod facluriis es,
omiieni Iinliam gladio perderel. Qui dum appropin- rex,:facilo citius : ecce in conspeclu luo adsto", hoc
quassel civitati; ipse rex et omtiis civilas obviam tibi ' ego non promittoriie Jacturuni, nec illi dicturus
venit cum cereis et crucibus,-quasi bealus Petrus '•
stim. JNamin aiiis causis, quibus inihi injunxeris,
'
praesentialiier adesset. Eliam veteres" Graeci hoc dhtinere ,ab eodem, annuenle Deo, polero. Jnbet
testificabaniur, » etc. - ergo rex iratusnavim praeparari, elsuperimpo.iiuin
ieiiin cum aliis episcopis et senatoribus Corisiaiuino-
BENCIM polim dirigit.SedDeus, qui fidelescullores suosnon'
Kum. 87, Iinea 3. — Hic vocatus a rege Tlteodo-D deserit, "cilm prosperitale perduxil. Cui Jusiiims
rico, eic. Palethic Anasiasitini biblioih. latiuilali imperatbi-veiiienti ila occurril, ac si bealo Petro :
donasse acla multa ponlilicum, suaqtie, paucis iin- :
cui, audita legaiione, omnia reproniisil facturum, •
mtttatis, fecisse, qtiaeTbeopbanesiti ChronicoGncce praeler
i reconciiiatos, qui se lidei catliolicae dederunt,
scripseral, ut ex tilriusque collatione cuivis constare Arianis restitui niillaieniis posse, i elc.
poiesl. Aliqua eiiam videiur desumpsisse ex Ano-" Linea 5. — Quia. . . Juslinus. . . voluit hmreti-
lymo, qtti Chronicon edidit, a Constantio Cliloro ad cos.exlricare. Orieniem scilicet ab ornni haeresTex-
Theodoriciim dediiclam. Edidit Valesius in sua Mar- solvere. Quo modo Plautus Epid 1, 2, 49 :. • Aliqua
cellini edil. Conferanttir Anonjrriiiverba eum iis Libri iope meexsolvam, exlricaho me
aliqua. »Et aptid'
PPntificalis, et plaimm eril,. narrationem, iino et Horalium m, Od. S, 31 : Extricalai margariiw, iil'
verba ex Anonyiuo fuisse desunrpta', Ita enim ille : iesl exptirgata>., Viunius quoque ad Cice-
t Credens qttod eiim perliihescerel Jiisiinus inipera- jronem, Faniil. perpoliias.
3,' 10, De Diomjsio luo adlutc nihit ex-
 519 ANASTASII BlBLIOTBECARtl - 520
•trico.
Itaque ad eomponendum Orienlem, lol secla- A noniine, regemque liisce verbis allocuta : Tertium
fum multijudine susdeque moliim, conslituerat im- jam annumcum Firmopatriciocontroversiam habeo,
peralor hserelicos oinnes exslirpare. Habuerat et facut expediar. Rex accersilisulriusquepariisiudi-
impulsorem S.Sabam, qui cum Justinum sub im- cibus : Nisi, inquit, juxia eonslilulum diem senten-
periiinilia adiisset, quaedampro monacbis postula- liam luleritis, et litiganies dimiserilis, pleelam vos
lurus, quae obtintiit, prophetico spirilu eidem prae- cupile. Ili vero biduo invicem congressi, senlenlia
nunliavit haec (ibid., pag 344) : « El credo aique ex iegibtis dala, utrutnqiie diniisennit. Tunc Juve-
confido, Deum pro htsce queinque ipsi gratisoperibus nilia accensis cereis regem convenit, nt gratias
adjuncturuni imperio vestro Africain et Romatn, agereij- qnod a-Iite esset absolilta. Al rex indignalus,
omnemque*reliqtiam Honorii dilionem, quam arai»' acceisiiis judicibus :|Quare, inqnii, quod unb biduo
serunt,ipii antc vestram piissimani serenilatem confecistis, prolraxislis ad triennium? et exemplo
imperarunt. Insuper uti vos Arianam haeresim cum tilriusque partis judices sccuri percussil : ex quo
Nesloriana, el illa Origenis e medio lollaiis ,-alque iugens in alios exoilus est terror, »'etc.
a lue hartim tritim hiaereseon liberelis Ecclesias - JNum 88, linea 1. Humiliavit se pronus. Eadem
Dei, » etc. .Quamobrem autem tres hasee- haereses babet anoiiymus Valesianus, unde' exscripla liaec,
lanluin a Jtistino eliminandas pramunliavit Saba , et hoc inserta loco videritur. Eadem et de Jusliniano
in liuncmodura adnolat ibid, Cyrillus : « De Arii legiintur in vila Agapeti : « Humiliavilsesanclaise-
quidem Jiseresi, quando quidem-.Gothi, Visigolhi, di apostolicte, et adoravit beatissimum papara. i In
Vandali etGepidae, qui Ariarii-erant, in loto Occi- perscriptis hoc lempore epislolis , direclisque ad
dente doininabantur, noralque animo ex inspiratione, ., Romanos pontifices, illnslria sunt Orientalis Eccle-
imperalorem ipsos dcvicturtim. > Coeperat itaque siae erga eosdein veueralionis documenia Justinia-
Juslinus ab Arianorum exstirpatioue opus, quod, mis adhuc cotnes sic Hormisdae;inscribit epislolam :
quam feliciler ealholicae ftdei cederet, Orienlales « Domino meo sanclissimo Hormisdae, priino archi-
Ariani Theodorici palrociniiim poslularunl. De vaii- pontifici, et papae urbis Romae,-Justinianus comes
cinii eomplemento haec.infra idem Cyrillus, c. 74 : salulem, J elc'Pompeius, Anastasii imperatoris ne-
t Deus vero remunerationem imperatori infinite pos- eidem -in liunc niodum scribit: < Domino meo
multiplicatam praebuil, senisquepropheiiariiad effec- bealissimo et apostolico Palri Hormisdae, arcbiepi-
tum perduxit. Qui iuiperator paulo posltempore duo scbpo universalis Ecclesiae, saluiein, i etc. Juliana
tropsea.erexil, et coronas duarum victoriarum lulit, Ariicia,-insignis mulier.inler gratulantes adfuii, cum
qualesnondum anlea ulli praecedenlinmimperato- AnasLasia|inoiiuilHormisdain, ut paulodiutuniiorem
ruin contigerat reportare. Africam enim el-Komam suorum iegatorum in Orieuie nioram permitlant,
a perduellionibus detentam recuperavil, duosque firmandae pacis gratia , qnae nonnisi apostolicae sedis
reges adduclos Constanlinopolim vidit; alque ita ope iirmari poterat. El Theodorilus Lignidensis in
lerrae-marisque dimidiam partem brevi temporeRo- epigraphe : € Domino, sanclo, beato, prajdicabili ct
"manorum imperio reslituil; tum Occidenle toto a adoraudo aposloiico Palri Hormisdae, papse urbis
servitute memoratorum , lyrannorum , qui-Ariani Romae Immilis famulus luus, i elc. ln ipsa autetn
eranl, liberalo, divinis consiiliilionibus edixit, Aria- epislola ait: « Parvuliset exiguischarlisHormisdie,
nis ubique auferri eeclesias, juxla divini senstts praedicandis el adorandis "" sese praeseniare vesligiis, »
mandaiiim, sive praediclionein. J - etc. -
Linea 14. —.Occurreruni... cum cereis el crucibus. C Kuni. 89, linea 1. — Eodein lempore. ln anonymo
Solenmis hoc aevo eral isliusmodi •oceursus susci- Valesiano iidem narrationis modi occurrunt.ii Re-.
piendis spectabilioribus viris. Exstal in Aclis conci- versus igilur-Joannes papa a Juslino, quem Theoiio-'
li.i ^phesini, epistola episcoporum Constantinopoli ricus cum dolo suscepit.el in oifensa sua euiii csse
degentium ad legitimam synodum dala, in qua nar- jubet, qui post — paueos dies defunctus esi, i etc-
rpnt susceptain a Dalmatico apud Theodosiunvim- Linea 8. Theodoricus rex hmrelicus subitojme-
peratorem pro Patribus Ephesinis defeusionem; riit, elc. Valesianus anonymus addil, quo aiiclore
quem, posieaquam calholicorum acla.imperatori et impulsore haec in catholicos acta fuerini, edi-
reserasset, ejusque flexisset animtim, populus cutri clumqueemanalum, qno'calholicis Eceleske eripe-
cereis occurrens, ad Ecclesiam deduxit. .Legaii quo- renlur. « igilur Symmachus scbolasticus Jtidaans
qtie Hormisdae', Justino imperanle, cum urbes jubente non -rege sed tyranno, dietavit praecepia
ingrederentiir, simili pompa excepti sunt; quod sic: Quarta feria seplinio Kal. Sepiembris, indi-
ieslaiui''Dioseofus in relat et Horhrisdas in episiolis. ciione iv, Olybrio cos ut die Dominica advcnieiite,
Etenini deadventu in urbem Seampuradinerentes, Ariani basihcas catholicas invaderenl. J Itaqtte in
dequeTroio episcopo, cIeri,"popuiique occursu, nar- Oriente Justinizelo edicta in Arianos exseculioni
rant obviam legalis ivisse « prope oihnes cum cereis," demaudata sdnt. Quod subiralum regem impulitad
virieum iniilieribus, milites cuin crucibus in civitate bmnes per regni sui ditionem ' ecclesias publico
rios susceperunt, » eLcAdiliinllegaii ihid reperisse edicio, uno eodemque die Arianis consigtiandas.
Slephaiuini Vilaliani consanguineuni, ac Leoiilium 1 Subjungit tamen. Anonymus : « Sedqui nou patilur
missos ah imperatore, ul legaiosapostolicae sedisD (ideles culiores suos ab atienigenis opprimii mox
dedocerent. lri eleciione nietropoliianorum idem inlulil in euiii' senleiitiam'Arii auctons religibnis-
observalris nios.' Uinc cum electus' fuit -Saturninus ejus. Fluxum ventris incurril, et dum inlra ifiduum
meiropolita a MuximianoConsianlinopoliiano, baecde evocatus luisset, eodem die <[iio se gatidebat eceie-
populi oecursu leguntur in synodico Cassin, c. 115, sias invadere, simul reguuni aiiimaiti amisit, J eic.
pag:238 : t Praeparantes ul imus occttrreret populo Cni concinit S. Gregor.us M. Dialog lib. iv, c. 56.
cunicnicibuselcereis,» elc. Qua ratione Italise urbes Hinc suspicor Arionymum fuisse scriniarium sedis
ingredientein exarchuin excipiebanl : et ex solemni- aposlolicae, cujiis eral aeia luee colligere : unde
tate exceperunt Caroluiii Rotnani, ul narralur infra et GregoiiusM. hisioriam exscripserit. Aique ex his
iii Adriano 1,'uui et illud notatum :^ i Sicui nios esl nioiiumenlis, per synchroi.os scriplores congestis,
ad exarclfum sivc patriciuni suscipiendum, i etc. De facta videntur addiiiiiuenlaraiiiiquis Rom. ponl.ca-
cadem cotisueiudineGrcgoriusTuron Jib vi, c. 11 :" talogis. " Linea 19.—Cessavil
«Iiigrediunlur ulrique civilalemdux scilicet elepi- episcopalus dies quinqnagitHa
scopus cum siguis et laudibus, diversisque honorum el oclo. Joanne denaio, prajter Tiieodoriei •
edielumde
vexiliis, i eic. Imo hoc ipso tempore si qui magnales calholicorum ecclesiis invadendis , peculiare aliud
regemconveriirent ad grates et officii causa,"c'ereos perscriptttm reor ad clerum Romauuni, ut eligen-
adhibebanl. Audieudus fheophaues in Chfoh ad ann dus poitlifex regis placituin et consensum expostu-
522 •.« Uoc anno ad Theodoricum, qui rex rcgnabat, laret. Hinc imerponliiicii diiiiurnitas , obsisiente
acScessil-lfeminasenatorii geucris Roniana Juvenilia populo novis, hisce regis praesumptionibus : ac laii-
 m insTORiA DE vifis ROM. POKT. ROM. —- s. JOANNES. . ... m .
dem ob %miriune Lonuni, et Ecclesiarum pacem A historiae Misceilae,lib 15, el Gregor Turon^praidiclo
cedente. Quod oslendit Athalarici successor.is epi- loco teslantur.
slola, senatui Drbis data, apttd Cassiodorum lib Vm • • Linea 11i Symmacliuml Symmaclius soeor fiiit
varior., nuni 15; ubi Inler caelera rex: « Gratissir Boelii, vir consularis, omiiiiim scieiiliarum, et prse-
mum nostro profileriiur animo , quod glofiosi avi . cipue rerum- llieologicarum peritissimus. Ad hunc
noslri (Theodorici nempe) respondislisin episcopa- Boefuisscripsil librum de Trinitale, suorumque scri-
iiiselectione judicio._Oportebal enim arbitrio boni ptofum arbitrum appellal. Priscianus grariimaiiciis
principis obediri. qui sapienli deliberalione pertra- Cbnslanlindpoli dbceris libruni suurride
cians, quamvis in aliena-religione, talem visus est et mensuris eidem inseripsit. - -- ponderibus
ponliiicem delegisse , nt mdli merito debeat displi- Lin ead Boetium. Severinus Boetius ^eenndunt
cere : ut agnoscatis, illum hoc optasse prsecipue, consul SymmacbiHIiaraRusticianamnombicuxoreni
qtiaiemis honis saeerdolibus ecclesiarum omnium habuit, ex qua duos suscepit filios consulares, quos
religio pullularei. Recepislis ilaque et divina gratist optimis moribus irabui curavit. Pliilosophus,.iheolo-
probabiliter insiiinlum, et regali examinalionelauda- gus el malhematicus insignis fuit. HuncTlieodoricus,
lum. NuIIus adhtic prislina conlenlione leneatur. ideo quod senalum de crimine Jajsae niajesiatisca-
Pndorein non liabet vicii, cujus votuni contigit a lumnia accusalum defendisset; Ticinum relegavit,
principe superari,» elc. Hine laicaliurn praesumpiio- ibique tandem post multas-carceris imguslias, euni-
num exordia cirea confjrmaiionem lum ponlifrcum, dem -capilis supplicio affecit, el glbrioso martyrio
lum aliorum episcoporum; qiise inductae sunt per cdndeeoravil. De scriptis illius, vide Barrin anuo
Arianos Ilalioe reges, et quas, expurgata Tecuperata- g 526, Possev in apparatu sacro.
que ltalia, Orientis imperatores rieuliquam depo- Num. 89, linea 18. ^- Sepnltum iv Kalend Jun.
suere, ul suislocis adverlil Liber Ponlifiealis. Sexto Kalendas Julias legi dehel. Nam vi Kal. Ju-
nias mortuus est; sexto aulem Kal Jnlias Romam
. • BINII ET LABBEI. translatus sepullus fttit in basilica Vaticana. -
Linea 19. — Cessavitepiscopatus dies quinquaginla-
Ntnn 87,linea 1. — Joannes nalione Tuscns, etc..- et octo. Hoe tolo quinquaginta et oelo dierum in-
Cuni septem dierum spatio sedes aposlolica paslor-e lerslitio sedis vaeantis altercatum est Roraae de
vacassel, -lotius cleri consensu subrogatus esl In electione pontificis : et licet vola eligentium in
loenm Hormisdae Joannes Eiroscus Constaniii er - alium conspifassenl, accidit tamen jussu Theodo-
iilius, Idifius Augusti anno Chrisli nali rici regis Ariani; ut nuem ille .designarat Felicem
§r'esbylero
23, qui est Justirii sextus iniperii, et Theodorici . IV eligere debuerinl. Sicut.ergo Constanlinus im-
Irigesimus primus, regni Ilalici. Hujus lemporibtis '"...peralor Arianus; relegalo. Liberio,. illi subrogavit
hiagna jEthiopum copia ad Ecclesiam accessil. Ex Felicem Secuudum: ita Theodoricusprinceps Arianus;
Manichaeis pluriini per Justinum imperalorem, et ejusdem nominis Felicem IV. Hac occasione factum
CabademPersarum regeni interfecli fuerunt. Etiphe- est; utpost haec tempora eliamOrienialesimperato^
mia Augusia de calholica lide oplime-rnerila ex hac res rion alium a clero Romano.pontificem eligi pcr-
vita rnigravil. . miserint, quam talem quem ipsi suo assensu con--
Linea 9. —Eodem ternpore Joannes papa wgmlus firmarent^ ob quod sanclus. Gregorius plurimis.jn
htfirmilate cum fletu qmbulavit. Minis Theodorici L locis gravissiine ingemiscit.
regis eommolus pontifex,' invitus et praHer consue- BLANCHINI.
ludiiiem anlecessorum- legaiionem subiit. Eidem in
ilinere posito acciderunt qttae sanctus Gregorius NOTJ3CURONOL06ICJ3.
lib in Dialog, cap 2, narralbis verbis : « Gothorutu Irt corisulatti Maximi (nempe anno Chrisii 525)
lempore, cum Joannes vir bealissimus lmjus Ro- cum sedes vacasset septem diebus post obittim
manae Ecclesiaeponlifex-ad justinum seniorem prin- S.-Hprmisdae, ex dj.e vj ad xn AtigHsii, die xin in
cipem pergerel, in Corinthi parles. advenit,. ciii quam cadebat Dominica, ordinalus _esl pontifex
necesse fuit ut in ilinere ad sedendum.equus requiri Romanns S~. Joannes, ut scribunt Aiiastasius, et
debuisset. Quod illic qttidam -vir nobilis audiens, Ordericus. Sedes illi tribuitur annorum duorum,
equum quem prae magna mansuetudine ejus cou- mensium octo. et dierum sexdecim, in codicibus
jux sedere consuevit, ita ei obttilit,-ul eo" ad loca Anastasianis Regio. Mazarino, el Thuanis duobus,
alia perveuienle, cum alius equus potuissetinveniri, necnon in aliquot calalogis prfCStantibus, Palalino-
deberct ille, quem dederat, propler suam conjugem VaticaiiO} el Bergomensi apud Schelestratum (Lu-
transmitti. Faclumque est ttt dum usque ad certum censisj Cavensis, et Farfensis unicam diem super-
locum praedictus vir "equo eodem subvehenteper- ' addunt, el Bergomensis linilalem mensibus deducii),
duclus essel, t_iii"moxut alium feperit, illum quem et tamen dies ejusdem obitus Ravennae in custodia
aCceperat remisil. Cumque enm praedicli nobilis viri apud Bibliothecarium secl 89, lin"6, sigriatur xv
conjux ex more sedere xoluisset, ullra non valuit: KaUunias, et corpus inde Romara delaium sepultum
post-sessionem lanti pontificis mulierem ferre re- D dicitur in basilica S. Pelri die vi KalJun Olybrio
cusavit. Coepit nannjue immenso fletu el fremitu, consule, nempe xxvirMaii anno 526.' In-martyro-
alque incessanti, lotius corporis molu, quasi despi- logio Rbmano, et Usuardi refertur ejus niemoria ad
ciendo prodere, quia post membra pontificis niulie- eamderii diem. Sed in Martyrologiis Bedaeet Adonis,
rem ferre non possel. Quod vir ejus prudenter in- habetur die subsequenli 28. C iligerehincpossumus,
ttiitus huncad eumdem venerabilem virum protinus cur praeter annos duos et.menses oclo, tribuahtur
remisit, magnis precibus petens, til eqtiurn ipse ejusdem sedi dies sexdecim. Licet enim a die 13
possideret, quem juri suo sedendo dedicassel. J De Augusti, unde exorsus est pontilicaium ad diem olii- •'
eodem etiara illud inquit idem S. Gregorius : « Mi- lus 18 prteter menses solidos, effluxefiiit dies tan-
rabile' a nostris senioribus narrari solel, quod in lum quinque, qui memoriain ejus viderant indicatam
Constaniinopolitana urbe ad porlam, -quae vocalur die 28 mensis Maii, ex die ofdinalibnjs et exordii
Aurea, veniens populbrum turbis siiu occurrentibus 15 ad diem 28. (inclusis exlremis) collegerunl dies
in conspeclu omnium roganli cseeo lumen reddidil, sexdeeim. Sunt igitur revera a die ofdinalionis 15
et-nianu superposita nculorum lenebras fugavit. i Augusti 523, ad diem 18 Maii 526, qua martyr de-
Kum.88, Jinea 7. Eodem leinpore cum hi supra- cessit Ravennse in custodia, anni, duo, mensesocto,
scripti, id est papa, etc. Cum Theodoricus audiisset dies quinque, seu compulatls extremis dies sex'.
Joannem ponlifieera pro ecclesiis Arianorum resli-
tuendis nihil egisse, se'd polius ablatas Arianis ec- ^_ NOT^E HiSTomcjE:
ciesias divino cullui- dedicasse, in nobilissitnos sena- .Num 87, linea 1. — Joannes, naliohe Tvscus, eic.
lores gladium Romaeconvertit. Hsec eadeni-auclor Ad illustranduni natale sblum lmjus_beaii pontificis
PATROI,; C^XYIII. 17
 525 ANAStASII BIBLIOTHECARH ,824
-ei -niarlyris incljfli, Senarum cives hasc documenla A nianorum , qui Coiistanlinopoliiii sit proieclug. -
'confeimnt.
Liiius seu Ilicronymus Gigli in suo Diario fasto-- ' SOMMIER.
ruin Senensium ad diem 28 Maiihaec scribit, per nos
Latinereddita : « Omnes scriplores qui Vitas ponti- Num. 87, linea 4.— Quemipse rex- rogans misil in
ficum ediderunl Joanriem asserunl fuisse Etruscum. 'legalionem. Ex lib y, cap 20. Jusliiius imperalor
Sigismundits Titius natum .putal Populoniae,quam 'ductns '
zelo ita praeservandaecatholicae religionis ab
civilatem cuni barbari destruerent, affirmal, etim- ointii inquiiiainenlo et admislione cujusque falsae
dem commigrasse Senas cuin aliis pitiribus. llanc 'credulitalis, ut nuila eidem adversa secla oninino
proplerea palriae loco a se deiriceps babitain hono- vigeret, legemlulit, qua coulra' Manichaaosexsilium
rasse perhibet sede episcopali. Huic Malevoliius 'et mors, caKterisauiem haerelicis, Judoeis.el paganis
subscribil. Veluslior lamen probata a nobis fuil exclusio ' a quocunque reipublica; muiiere decerne-
Senensis calhedra episcopalis ex.his qnaedixiinus die baiur. '; Arianos ab initioindulgentius habuil, ne rex
._ tertia Februarii in Natali S. Blasii. R. Pater Ugur- Tlieodoricus, qui eamdein haeiesiiu profilebatur,
j* gerius refert, norinullos scriplorescondvem nostrum irritatus comra catholicos in Ilalia, quam tenebat,:
slatuenleshuiicsanclumponlificem: cuistiffragiinirie- vehementer saeviret. Verum paulo post, neglecto
cepla aptid nos tradilio. Nec desunl qui vjciim eiiam hujusiiiodi perieulo, eadeni sanclione qua caelercs
Fontisbrandi, inter suburbia lunc recensiiuni, nobi- hajrelicos duxitesse Arianorum perfidiam coercen-
lilalum fuisse feranl ipsius domicilio. In aula Bay- ixlam, illor.imque ecclesias jussit Catholici ritus dedi-
lialus Senarum inler alios ponliftces SenensiColo- g catione > ab omni profanalione expurgari. Theodo-
nia oflos visitur S. Joannes Primus. > Assertores ricus ! ea de causa excandescens cogiiabat Ilalorurii
' hujusmodi Iradilionls, praeier indicatos a Lilio, pro- ruina: ac caedibusde severitate Iegis ulcisci, et abhac
feruulur eiiani ab aliis erttditis viris Julius Pieco- religionis sede catholicos universos eliniinare. Agen-
lomineus in suo libro, eui nomen esl Senm illuslres, dum i tamen duxit cum Justino Augusto moderalius,
Jugurlhas, Orlandus, Tommasius, Malavolliusparte i etlitteris i ad eumdem datis quasi amice iinpetrandam
historiae Senensis, Joannes Bisdomini in Cbronico revocaiionem i legis adversus Arianos latae.
rerum Senensium inedilo, scriplor saeciilixn, Hldo-- Hanc ut efficaciusobtineret, legatione uti decre-
brandinus auctor saeculi xiri, Maccabrunius de lau- vit, nunqiiam ante audita, adeoque stipra caeteias
dibus -ElrurioeGallacis Peiri in alio chronico inedilo, icelebranda,qha scilicct periiingi adigeret ipsuin pon-
etiF. Pelrus Castruccius ord PraedicFloreniius in lificem I suinmum, ea de causa Constantinopolim
sua hebdomade historica Tuderti impressa anno profeelurum, ] ul pro Arianorum ecclesiis peroraret.
1655.' In catliedrali ecclesia metropolitana inler Joannes'papa, quillonnisdaesuceesserat, utaver-
msignes reliquias hujus sancti marlyris et ponlificis l
leret ab Iialiie cervicibus cladem imminenleni a rege
mandibula asservatur. . - 1
hserelico et barbaro, non secus agendum duxit, ae
Ntim. 89, linea6._j—Quidefunclus esl Ravennmin Leo 1 Magnus apud Atiilam legeral, suscenia pro Ito-
custodia xv Kal Jun marlyr.- Ita consignalur dics manis j iegalione»: etiamsi rediini viderelur vexaiio
obitus sancti ponlifieis. Festum vero perlitiet ad Urbis niniia humilialiorie ponlificis, quem nunc able-
coinmemorandani iranslatioiieiii, quando Ravenna, •galum agere principis saecularis vulgo jactarent, et
ubi glorioso mariyrio occubnil,-- Romam delatum < contra reni Christianam susceptis negotiis implicari.
est sacrura ejus corpus : adnoiante.card Baronio G Veruin sanctus ponlifex , probe perpendens maia
in Marlyrologio ad diem 27 Maii, qua colitur. iqtiae ab usurpalore haeretico infinita propcmodum
Linea 10. — Felicis et Adaucii. Hujus sacri coe- iinininebant,
i et averti .poteranl interposita unica
mcierii pariem insignem decinio ab hinc anno de- isla i apud Juslinum suasione, ut haeretieosintlociii-
lectam prope basilicam S. Pauli -via Osliensi supra tali I propriae relinqueret possidendos, el reprobato
clrvum eidem proximum versus Ardeatinam indica- seusui f perveisae obslinalionis, legatione perfungi
viinus tom II in Prolegomenis. . non
J detrectavit. Necessarium esse duxinius haecman-
—
Linea. 15. Pallia auro lexta quindecim,qum ipse data, < et susceplaelegaiionis consilium pattlo enuclea-
Joannes deiulit, elc Ex imperiali aut regia siola lius I dislinguere, ul hisioricoium iidei consullum si(,
preliosne liujusmodi texturae' offerri passim consue- < quae plerique visa esl sibi non conslare. Tres prae
visse a pietate Augustoruni pallia sacris allaribus < caeteris sunl atleiidendi, nempe Anoiiynius quldaro
pattlo anle di-xiinus.in nolis ad S. Hormisdam. ••
adcalcem Ainniiaiii JSIarcelliniediius cum notis Va-
- JJesii; Bibliolhecarius, et Theophanes. Perpensis
CIACONU. trium istorum testimoniis , colligittir tria objecta
jlegalionisproponi. Priniuin ab Auonymo, ut scilicet
Num. 87, Ihiea 9. — Mgrotus infirmilate cum ad '• Arianismuni redire compellerentur, qui eadem
fletu ambulavil. Beatissimus ponuTex Joannes, ctim secta i rierelicta ad catliolicam fidem aecesserant. Se-
Conslanlinopolini proficiscerelur, et ad Corinlbia- < cundum a Bibl.otlieeario eisuniialum, nempe nt
nam civitalem pervenissel-, equus requirebaiur, J
Ecclesiae Arianis erepise, ei caibolici ritus profes-
qiiem pontifexillo ilinere equiiaret. Quidam nobilis D soribus' allribuite, prioribus possessoribus reddereu-
mansuetum quemdam, qiiem uxor conscendere sole- ]litr. Terliuni vero a Theophane narraium, ne seilicet
. bai, obtulit, jirecalus tamen ut jnvenlo alio redde- in i poslerum quispiam per vira adigereiur ad abjtt-
retur, ob suae conjugis iisurii, quae lenilale illius randam Arianam perhdiam.
summopere deleciabatur. In itineris processu, reper- •Joannes papa de priino illo articulo apud Justinum
lo alio, opportnne illuin pairono remisil, super quem •agere non niodo recusavit; sed regi Ariano caedes
cuni vellei uxor sua de more sedere, non lulit eqtius, niinanti
) hisverbis respondisse tradiiur, ab Anonymo
ferociens, etcalcilrans, ullum ullerius in euni con- ita i perscriplis : « Ctii papa Joannes ilarespoiidil;
secndere , super quem beatissinius poniifex equiia- < Quod faclurus es, rex facilo cilius. Ecce in conspec-
rat. Quod animadvertens noliiiis ilIe,"doiiaium misil tu tuo adslo. Haeclibi ego non promitto faclurum,
sanclissimo pontifici, precalus, ui euin perpetuo in nec i illi dicturus sum. Nani in aliis causis, quaemihi
sui obsequio retinerel : ut B. Gregorius Magnus iinjunxeris, obtinercab eodem annuenie Deo potero.j
traditlib ni Dialogcap 2. De se iiaque poeuas quas mallet sumere fortiter per-
Num 88, linea 7. Oe cujus manibus cum gloria co- imisil, ne indignani ponliiice petitionem proponen-
ronalus esl JusiiiiusAugusius. Aniequam abcederel dam > Justino susciperet.
Joannes pontifex Constantiiiopoli, voluit Jtistinus Duos poslremos articulos obslinuisse narralur, eo
Caesar ab ipso diadeinate imperii_corouari primus temperamerilo usus inler discrimiua, qnae utrimque
existens', qui a ponlifice Romano imperaioris in- imniinebaiit orthodoxis, utpernieiosiussemper aver-
signibus sacrarelur, ei primus poulificum RO- teret. Hanc pontificis Iaboriosam curam suscepti ili-
 '525' IIISTORIA DE VfTIS ROM. PONT, — S. FELIXIV. , WB
neris ac Iegationis fatani habuil Deus edito per ser- At qnam senatores Ravennam appulsos ietrb eafceri
vum suum miraculo reslilutae visionis caeco in in- maiicipayit,processurusulique au extremasupplicia,
"gressu regiae urbis/quodsanctus Gregorius comrne- iiisi indigrialionem Justini timuisset. Tahlo atlamen
morat Dialoglib in, cap 2, et hbnorilica receptione, additameiilo saeviti3e"earceris incommoda cumulavit
quain Biblioiliecariusdescribitjn hac seclione. J Oe- utaerumnis "confectus Joannes vita cedens ed mar .
eurrerunl B. Joanni papaea milliario duodecimo om- tyrio sitcoronalus : ad cujus feretrum daemoniacus'
nis civitas cum cereis el crucibus in honorem BB. deduclus coniestim liberatus est. Quare certatlm
Pelri et Pauli apostolorum, i elc. Justinus vero Aii- senalores etpopulus de velis-ejusreliquias sibi cou
gustus qui eumclem Chrisli vicarium "pronus in lef- quirebant. - ,
ram adoravii, lieet corona donatus jam fuisset so- Haec omnia comprobant slelisse promissis Joan-"
lemniter ab -Epiphanio pairiarcha Constantinopoli- nem, qui forliter repugnaturum se edixeral Theo-
tario, yoluit iierum a Pelri successore coronari; dofico in pribri articulo petitioriis, quam nec ipse
quod praeter Bibliothecarium narratetiam Aitnoinus nec senatoresinserecepisse, aucJustino proposuisse
lib n, cap i. Theopbanes addit eumdem Joannem, inveniuntur. Auxerunt Theodorici suspicionem ho-
qui causa salutis publicae legalionem humililer su- nores maximi apud Constantinopolim redditi Joanni
sceperat, cunt invitaretur ab Epiphanio patriarclia papae ac senatoribus Romanis, inierprelante scilicet
« congresstini deiiegasse, donec ipse qui Rotnanus rege eosdem redditos eo consilic, ut senatus Lrbis
essel ponlifex primumin consessu locum bbtineret. » acrioribus siimulis excilaretur ad Goihorum jugum
'ConfirmatMarceliinus scribens in chronico de Jban- exCutiendum. Hisloria certe refeft pari suspieiohe du-
ne ;-{ Dexterdextfum Ecclesiaeinsedil solium, die- g ctum Theodoricum Symniachb etBoetio mortem in .
que Domini noslri resurrectionis plena voce Roma- tulisse, viris uliqueprae caeleris illuslribus iri sehatUj
nis precibus-ceiebravk. J , PAGII. ,
Ab imperalore iinpelravii duos postfemos arti-
culos iilius petilionis", cujus primuin ^nunquarii Num 88, linea 7. De cujus.manibus cumgloriaco-.
ase propositum irl "aperte dixerat Theodorico. Ju- ronalus esl Jusiinus Augnstus, etc. Porro licet, Jus ^
stinus pariler negaverat se id praestiturum etianisi a tintis Auguslusjam coronaiusfuisseta Joanne patriar-
se peteretur, cum de illo forsitan percepisset ex lit- cba Constanliiiopolitano', ut eonstat ex ejusdem Joan- "
teris Theodorici. Ke.que eniin a seriatoribus quds nis epistola ad Hormisdam papam, ilertim tanien a
Joanni Jegationiscomites Theodoricus addi voliiefat, Joanne papa coronari voluit, quod, pracler-Anasia
par est diversam'suspicari a Romano poniifice Jreti- sium diserte testatilr Aimoinus Iibii,capi,scribens,
iibriem; cum de illorum religionis cura tesletur Bi- Joannes papa : « Justino Auguslo ul viearius beati
bliotheearius scribens: « Joaniies papa el senaibres Petri imperialem imposuit coronam. s Nec insbleiis
vifi rel'igibsi omnia merueruiit, el iiberala est ltalia fuitsubsecutissaeculis imperatores et reges secundo,
a Tiieodorico; J et auctor Miscellaeasserat,«Justinus aut etiam terlio coronari. Ante Jusiinum qnidatn
eis quod pelebaturconcessil; J cum constet ex ano- imperalores, a lemporibus Theodosii Junibris, qtri
nymo supra indicato, Juslinum spbpondisse se om- teste Theodoro lectore lib n, a Proclo Patfiafcha
nia faciurumpraeterpermissioneminipune relabendi Conslinopolilano coronalus est, coronam imperialem
in liaefesiinAfianam iis qui ad caibolicam _fidem-ex susceperunl ab episcopis, sed nuUus ante Juslinum
illa conversi fuerant. Jfoc seilicet Theodoricus cu- ab aliquo pontifice Romano soleinriem benediciionem
piebal, sed legationis princeps Joannes aperte nega- L 'acceperaU Antequam imperalores benedictione pon-
bal se unquam postulaturum, et coniites legationis tifieali donarentur, lidei-professioneni emiilebant,
senatores viri religiosi^ maluerunl deferre exemplo de t qua, siculi et de rilu quo consecrabanlur," lege
poniificis"sumini, quanibaereiici regis cupiditath - 1
Edmundum Marlene lib n, cap 2, de antiquis Ec-
i
Reversi in Italiam Jegati impetratae a JuslinianO clesiae Ritibus. De benediclione imperalorurii Occi7.
inaulgenlioris erga Arianos cletnentiae praemium dentis i posl imperii renovationem lege dicenda in
obtinuerunt longe diversum a ralionabili exspecta- Leone 111,et de benedictione regum dicendain Za-
lione. Barbarus enim rex tam Joaunem poniiiicem charia.

- '
LTI. SANCTUS FELIX IV.
ASSO CHSISXIB26, JTJSTINIIMPER. 9, THEODOIUCI34.

90 Felix natione Samnius, ex patre Castorio, sedit annos quatuor, menses duos, dies
14 a. Fuit auteni temporibus h Theodorici regis, et Justinic Augusti, a Consuialii Ma-
morlinid usque ad consulattim. Lampadii, et Orestis a die/h Idus Juliarum-usque in
quarto Idus Oclobris. Hic fecit basilicam sanctorum Cosmce et Bamiani in urbe.Rorna,
S in loco cpii apellatur via Sacra, juxta templum urbis Romce. Hujus temporibus con-
sumptaest incendio basilica sancti marlyris Saturnini. via Salaria, quam a solo refecit.
- Qui etiam ordinatiis est cum quiete,et" vixit usque ad tempora Athalarici regis. Eic
fecit ordinationes duas. in" urbe Roma per menses Februarii, et-Martii, pfesbyteros
quinquaginta quinque,. diaconos quatuor, episcopos per diversa loca numero triginta
10 noveme. Qui eliam sepultus est.in basilica beati Petri .apostoii iv Idus Oclobris; et
"
csssavit episcopatusJjaens. 1, dies 15,f. ......
' ' '
NOTULE MAriGINALESFABKOTTI. /
- a B, dies 18. 1>Justini, et. ustiniani imp et Athalariei regts, a Cons Olybrii ad Lampadiiim et Orestem.
"« C, Josliniani.- ^ C, Maburii. B, Mavprtii. ' ,CB, 29." ffBdies tres.- •
527 ANASTASHBIBLIOTHECARH 528
VARI.E LECTIONES.
Apud Fabrollum ex codice Freheri. A 58 Joannes. sedil annos 2, menses 3, dies.25.
Num 90, lin l, AB, dies 13. lin 2 A, Justinianii. [Colb., mens i, dies 26.]
lin 9, AB, episcopos 29. lin 11, AB, episcopalus 59 Felix sedit annos i, menses 2, dies 12.
00 Bonefatius sedit annos 2, dies 26. '<
dies 3. 61 Joannes sedit annos 2, menses 5, dies 5.
Ex co&iceRegio, Mazarino et Thuano.. [Colb.-,dies 6.]
Num 90, /lnl,nalioneSamius. tinead, d. 13.-/In3, 62 Agapilus sedil menses 11, dies 17. T L Colb.
die 4 Idus Julii, usque in quarlum Idus Octobr. lin $, dies 18.]
urbis Romae, vel Romttli. lin 6, quam ipse a solo ref. 65 Silverius sedit annum 1, menses 5, dies 11.
HnS, per mensem F. lin 9, loea 29. lin 11, episcop 64 Yigilius sedit annos 16 [Colb., annos 17], men-
dies 3. ses 6, dies 26.
Ex codiceThuano allero. 65 Peiagius sedil annos4, menses 10, dies 18.
66 Jdannes sedil annos.12, nienses 11 [Colb,,
Lin 1, dies 13. lin 2, a cons ab hortu. lin i, iduum. mens x] dies 26.
lin 9, 29, tin 11, episc dies i. 67 Benedictus sedit annos i [Colb addit mens
Apud Holstenium el Schelestratium. dies XXVIII].
.Num 90, lin 1, Flor Vat el Cass., dies XIII. lin 2, 68 Pelagius sedit annos 16, menses2, dies 10.
Vat el Flor., Maburlii. lin i, Flor., ni Idus. lin 11, A beato Petro usque nunc fiunt anui 444 et men-
Flgr., Vat et alii, Cessavit episcopatus dies 3. ses 6, exceplo intervallo episcopatus.
Addilur in ms. codice bibliolhecmregintv Suecim, uli B Apud Peniam ex codice Cavensi.
eliamin nis. codice Colberlino.
Lin 5, in locum. lin 11, xxix. '
57 Bonefalius sedil annos 2, dies25. [ColbXXVI]
NOTJE VARIORUM.
BINII ET LABBEI. rUm qtunquaginla quinque, Consulatu Olybrii
dixit signari annum obitus S. Joannis 18
Linea 1. — Fe/ia;,elc. Theodoricus interfeetor supra Maii et consequenter eleclionis Felicis, eodem anno
joannis, usurpalo sibi jure temere eligcndi, etno- raense Julio. Huic tamen exordienli consu-
minandi sedis, apostolicaeepiscopum, poslquam hac peraclae lem Mavorlium tribuil Bibliothecarius, qui signat
de re quinquaginta et octo dierum interregno di- annum 527 proxime consequeritem, ex consuetudine
sceptalum essel, Felicem virum in Romano clero
nominavit, ne qua occasione suae superius observala tribuendi sedi pontiflcis eos con-
probaiissimum quorum in magistralu Paseha ipse celebrabat.
voluntali resisli posset. Accidit ea nominatio, nomi- suies, His de inilio constitutis in Felice IV procedil inof-
natiraque a toto clero facta approbatio vigesima fensa ejus regiminis clrrbnologia annorum quatuor,
qttarlaJulii, anno Domini 526. Juslini imperatoris mensium duorum , dierum tredecim , omnihtis
anno impefii nono, Theodorici- regjs -trigesimo calalogis praeslantioribus, Palalino-Yalicano , Far-in
Sed absque dilalione Deus
quarlo anno regni Ilaliae.Theodoricum
auciorem tanli sceleris saevum, bar- numerisfensi, Lucensi, Cavensi, et Bergomali concordibus
consignata, non secus ac in plerisque co-
barum, duruinque lyraiuium repeniina vindicta coeli- dicibus Bibliothecarii, licet in
tus immissa prostravit, et post acceleratum dirom addatur. Decesseril itaque S.nonnullis unitas diebus
Pontifex die 25 Se-
exitiuni ad inferos perpeluo relegavil. « Accidil, piembris, licet sacrum ejus corpus sepulluroe man-
inquit Proeopius de bello Gothorum lib. i, cum datum sil in basiiica Yaticana iv Idus Octobris,
coenanti illi ministri apposuissenl mirae magnitu- ^ tesie Bibliothecario : et cum sedes vacasse dicatm-
dinis piscis- capul decoctum , Symmacbi nuper diebus lribus'ex Biblioiheeario , et
occisi capul illi visum fueril, praefixis et exstanlibus fensi, ac Lucensi, eleclio Bonifacii successoris catalogis Far-
inferiore in labro dentibus, el torve intuentibus rianda est cum die 28 pa-
Septembris anni 530, et or-
oculis furibunde sibi el acerbe comniinari : qua vi- dinalio assignanda diei proxime consequenli "29
sione territus in morbum inciderit, et non longe Seplembris, quaefuil Dominica.
post morluns fuerit. » Refert S. Gregorius lib-iv Yexant altamen hanc chronologiam subscriplio-
Dialog, cap 30, quod qiiidam solitarius viderit eum nes Iillerarum aposlolicarum et conciliorum obser-
inter Joannem papam et Symmaclium palricium, vatae a duobus doctissimis cardinalibus Baronio, et
quos occideral, discinclura, et discalceatum ,< et'
vinctis manibus deductum in Vulcani ollam ja- Norisio, qui inter se dissidenl earumdem subscripiio-
nnm causa. Consilium Arausicanum n, ceiebraitim
ctari. contra Semipelagiauos et Massilieuses a Csesario
Lineal..-r Sedil annos quatuor. Annis qualuor, Arelatensi
roensibus duobus, et diebus decem ei oclo, sedisse Decio Juniore episcopo , subscripitim fuit v Nonas Julii
principio et fine pontificatus. consule, nempe anno aerae Chrisii
colligilur ex—
. Linea 11. Cessavit poniiftcalus mensem-unum, 529. Ejus Caesarius concilii Acta, ut confirmarenlur a sede
iransmisil Romam ad Felicem
dies quindecim. Ab obitti Felieis usque ad eleclionem papam, aposlolica,
Boniiacii Secundi tres dies inlercesserunt. Legitur Duni is iler perferente Armenio presbytero et ahbale.
aulem hic sedes vacasse uno mense el quindeeim e vivis prosequitur, aut Romae dum moralur,
diebus; sed inlelligeiidttni esl de tempore illo, qttaiido qui in lilteriserepio Felice IV subleclus fuit Bbnifacius :
sublaium Bonifacius esl ab confirmalionis ejus concilii rescribens,
post scbisma cognilus D et Caesarionunlians se in locum Felicis successisse,
omnibus legiiimus pontifex. .
signal epislolam vm Kal Febr. Lampadio, ei Oresle
BLANCHINI. cons,.., nempe ChrisLianno 550. Sirmondus: < Baro-
nii chronologiam seeulus (Scribit card Noris liist
NOT^E CHRONOLOGICA3.
Pelag lib n, cap 23, pag335) legendum pulat P. C.
Sedis vacatibnem a Joannis ponlificalu deliniunt Lampadii el Oreslis, qui est annus 531. Card Baro-
Catalogi Lucencis, el Farfensis cum Bibliothecario nius AnastasiumimitaiusBonifaeiiinilia slaluitLam-
dierum quinquaginta et oclo. Cum tamen exordium padio el Oreste cons mense Octobri, finem vero
sedis Felicis IV qui ei successil, ducal Bibliotheca- 17 Octoh post consulalum Lampadii el Orestis anno
rius hoc num. lin 3, ex die iv ldus Julii (quse anno scilicet'531. Sed ulrobique eumdem errasse certum
526 fuit Dominica, et apta ordinationi 'episcopali), est. Etenim celebrala anno 529, v NonasJulias syr
recte iriferi'Pagius, vacalionem sedis iuisse die- nodon, Arausicana, Gisarius ejusdem' cpnfirma-
 529 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. FELIX IV. 550-
tionem "peiirt a Feliee papa',' misso Romam Arme- A. tamus in altera ejus Feiicis ad Sahinam, modo lega-
nio, velc. Et relata epistola Bonifacii respondentis tur xn Kal Seplembris, quae xn Kalend Novembris
Csesario "VIIIKalen Febr. Lampadio et^Oreste VV. «onsignatur. Bonifacii verolitterae alia non indigent
CC. coss tibi habelur luentio synodi a Caesariocele- emendatione quam nnica jam indicala,'et admissa a
bralae. t-Quis vero exisiimet, inquit, Gsesariumpost , Baronio et Sirmondo. Constat vero fides Chronolbgia}
annum scripsisse ad sedem aposlolicam, se synodtim actorum synodi Romanae a Bonifacio eodem cele-
apud Arausicam coegisse? » Quare aniio eodem 529 bralae, el-a Lhca Holstenioeditae.ubisessioprima
celebrali abs se concilii Felicem papam cerliorem ila.ineipit: « Post Consulatum Lampadii et Orestis
reddidisse dieendus est. Dum veroArmenius litteras VV. CC. sub die vn Iduum Decembrium in consisto-
Romam delaturus esset, morluo Felice, eodem anno rio B. Andreac aposloli prajsidenle venerabili viro
successit Bonifacius, qui anno sequenli, die 25 papa Bonifacio ; J cumejus"sedem pertigisse admit-
Januarli responrlit Caesarto. Certe subscriptiones tamus cum Anastasio, elcatalogis; admensNovemr
epislolarum Felicis, quae ponuntur datae consulibus bris annl 551. Itertim post consulatum Lampadii et
Lampadio et Oresle, ex liac Bonifacii subscriptione Orestis, ut num-seqq dicemus.
corrigendoa sunt, praeseriim cuni el alteram datam KOT^.lHISTORICJl.
ad Sabinam xu Kal Novembris ipse etiam Baronius
eadem spongia einendandam dicat. Sed neque Hiiis Lineal. — Basilicam SS. Cosmmel Damiani,elc.
ponlificatus Bonifacii recte slaluitur a Baronio, ac Via sacra juxla templum urbis Romm. Saepe a nobis
caeteris commumler cum Anaslasio die 17 Octobris productus prsesul Giampinus tomo II vet Monim, cap
P. C. Lampadii. JSTara aperlse falsiialis convincunlur JJ 7, antiquariorum.iiles coniponit de templo-Romuli
ex Aclis synodi; Romanae a Bonifacio eodem cele- velnrbisRomaeibidem siloin via Sacra, ubi SS.Cosmae
braue, et a Luca-Holstenio editae, ubi sessio prima et Damiani ecclesia a Christianis-erecta, et a Felice
lla incipit: t Post con.sulaluinLampadii et Oreslis VY. IY magniftcentius restilula el ornata fuil, additis
CC. sub die 7Idu"im Decembrium in consistorio eliam ex musivo opere sacris imaginibus, quas ille
B. Andreae aposlcTipresidente venerabili "viropapa incidi curavit ^t exposuit. Subesl imaginibus epigra-
Bonifacio, t elc. Ex quibus verBis vixisse Bonifacium ghe sequehli liexasllcho inclusa: .
usque ad Decembiew 321 evideriter demonstratur. Aula Dei clarisradiat speciosametallis
Sunt igilur lam in senlentia Baronii, quani in sen- - Irr gua p!usfldeilux preliosa micat.
lenlia Norisi corrigendae subsignaliones aliquot epi- Mariyribusmedicispopulospes cerla salutis
slolarum. Jlaronius epistolam Bonifacii ad Caesarium /"' Venit, et ex sacrocrevit lionorelocus.
niale signatam ( putat -vni -Kal Febr Lampadio" et - Oblalithoe DominoFelix antistile dignum
Ores:e coss>530, el veram lectionem fuisse autu- , Munus,ut astheriavivatin arce poli.
mai vin Kai Febr posl consulatum P. C. Lampadii - '• Praeler imagines Chrisli Domini, sanclorum apo-
et Orestis 551.~i Norisius corrigendam asserit subf slolonfm Petri, et Pauli, et sanclorum marlyrum
scriptionem epistolae Felicis Kal Marlii Lampadio. et Cosmae, et Damiani, ac Theodori, visitur eliam in
Oresle cons .ulerque corrigendam subsignationem illo musivofigura Felicis Quarli, colobio seu casula
alterius epistolae ejusde.m Felieis ad Sabinam -xu sacerdolali ac pallio oriiaia, el hujus aedissacrae a se
Kai Novembris tnmpadio et Oreste. .•' ftindalae ac dolatae proplasma seu typtim offerens.
Cum itaque in utraque senteulia plures epistolaein o Verum haec fecensior-est,' resliluta' scilicet sub Ur-
notis lemporis exprimendis mendose.-transcriptae bano "VIII,cum vetus inlercidisset, ut ibidem tradit
inveniantur, et cprrigendae, vix possumusjidereil- Ciampinus. Iclinographia urbis Romae stib Severp
larum Jndicalioni. Destrui proplerea-non potesl ex principe marmorfeis tabulis incisa , et in pavimentb
unico lestimonio-harum subsigrialionum spongiam tempii urbis Romaea Severo eonslittiia, quemadmo-.
desideranliumjChronologiaFelicis, aliunde compro- durii Bellnrius ostendit, confraeta per setalesbarba-
bata ex Anastasio, el catalogis : prsesertim, cum ras, et" hujitsce teinpli rolundi parielibus lemere
adraissa unica emeinlalionedatarum lilierarum a- allixa, quod niitic esl veslibulttm sacrae aedis BB.
Bonifaeio ad Caesarium, quam Baronius ei Sirmon- ,Cosmae ac Damiani, nullo servatpordine aul conne-
dus amplecluiiturv ulsignatae sinl vm Kal Februar xione,Teperta fuitanie annoscirciter 150, tradeute
P. C. Lampadii ei Orcstis (non Lampadio el Oresle Flaminio Vacca, qui "caemenlariisaderat. Eamdem a
cons) recte procedantuniversa.- Synodus Arausicana secundo excidio redemptam Farnesii principes suo in
Celebraia dieilur merise Julio 529. Confirmalio peti- paiatio ad campum Florae ita praeservarunl, ut Ca-
lur a sede-aposloliea anno 530 circa Autumnum. niillus card deMaximis polueril pretiosum illud ve-
I.mprobat"Norisius lianc moram annalem Caesarii. sligium aeneis tabulis ad prolotypum delineatis inci-.
Verum, si ratio habeafur bellorum crudelium tum dere, et noiis V. C. Joan Pelri Bellorii ornatuni po-.
lemporis miscenlium Gallias, in quibus Sigismundi steriiati commendare.
Burgundiorum regis uxor privignum insimulabat, f Linea 7. — Quietiam ordinatusesl eum quiete.elc.
apudpatrem, «iliumjuhiare paierno regnoper ejus Non smii otiosa .Bibliothecarii verba cum asserit
necem obiinendo, et usque in Italiam dilatando, ut cum quieie ordinaium fuisse Felicem Ouarlum. Nam
regnum qtiod avus Theodoricus in ltalia tenuit ipse D vis illata libertali electionum a Golliis regibus, quam
possideret. i Et cruenta praelia passim ^consere- deplorat Baronius ad annum 526 , productis - ex
bantur (quae ex Gregbrio Turonensi, Aimotno, et Cassiodoro lilleris Athalarici ad senatum lib vm,
Procopio colligit Petavius in Chronol ad ann 528) * epist 15,. allercationes excitaverat per bimestre illucl
mirum viderf~"non debet, ut praesules catholici spaiium~A'acalionis sedis, ad schismatis periculum
annidilationem inlegatione adpontificem Roinanum disponenles (quod paulo post in .morle Felicis, et
adornanda interposuerint, ne tanta in suspicione, ac electioneBonifacirDioscoius excitavit), nisi tempera-
.niotuuni bellicorum frequenlia alio tendere praesume- mento aliquo moderaiionis cleri sultragia cuni as-
•rentuf illorum petiiiones in Ilaliam directae. sensu principis composita illustre electi, uierilum
Prudenli ac dilalione concessa, dederit litteras -
potius quam p.raesumpiioiiem"regispeirsitassent.
Caesariusad Felicem Lampadio el Oi-estecons. Cbri-
sti 550, circa iniliuin Autumni. Armenius legalus in CIACONU.
urhem veniensFelieem per eos dies vita functtim, et Linea &. — Hic fecitbasilicam sanctorumCosmai
Bonifacium eleelum reperil: a quo responsa ad Cae-
sarittm cum optata confirnialione geslorum data sunt et Damiani, ete. Ilaec basilica adhuc exslat in urbe_,
via in Foro Romano juxta ruinas templi
vm Kal Febr P._C. Lampadii et Orestis, nerape xxv pacis.Sacra, - '
Januarii 551.Tntactam vero relinquimus signationem PAGll.
epislolaeFelicis ad omnes episcopos Kal Martli Laiii-
padio ei Oresle cons. Neque consulatum hunc mu- Liuea 1. — Felix natione Samnius, etc. Felicem
 531 ANASTASil BIBLIOTHECARIf ! 632
Quarlum sancli Gregorii Magni Romani poniificis A rus Rliemensis archiepiscopus iri libro *de"Frarfesils-
atavum fuisse exislimavit Joannes diaconns in Vila natione, cap 12, ubialt: « Nani ideo dicuntiir etecti,
S. Gregorii lib i, cap 1, el post eum Leo Ostiensisin quia de massa perdilionis sunt gralia elecli, nullum.
Chron lib. i, cap 1in fine. Sed Baronitts tam in Anna- babentes meritiimantequam eligantur, qtiorumeleclio
libtts, qitam in Nolis ad Marlyrologium Romanum, ipsa eslDei misericordia, sicut in Arausicana synodo,
ad diem xxv Februarii, in eam sentenliam propenr cui beatus Caesariusex delegalione sedis apostolicae
del, ut opiiielur, uon Feiieem Qttartum, sed Felicem praesedit, el capilula ab aposiolica sede directa, sub-
Terlium fuisse alavtim sancti Gregorii : Nam Felix scribenda et lencnda omnibus prolulil. Cap*14 dick
Terlius, inqtiil, Romanus fuit, Quartus autem Sam- tur, nullus miser,.j "eic. Caesariumsynodo Arausi?
nis natioiie, et patria Benevenianus : el perspicuum canse praefnisse ex delegatione. sedis apostblicae
est omnibtis sancttim Gregorium non ex Sanmilibus repelit iisdem Terbis Hincmarus cap 22, pag 154
originem ducere, sed ab.aniiqtiisRomanis senatori- et 142 edilionis Sirmondi. De ejus'synodi, siculi et
hus, quod et ipse Joannes diaconus, absqtte ulla du- de .Yalenlinae, anno 550 celebratae,. confirmatione
bilatione cbnfiiinal. Praeterea, si lempora alienda- agemus in Bonifacio II, Felicis successore.
mus. quibus vixit ulerqne Felix, magis congfuit, ul Linea 4., — Fecit basilicam SS. Cosmm et Da-
Felix Terlius, quani Quarlus atavus sancli Gregorii miani, etc. Felicis res geslas, ob injuriam teniporum,
dici debeat: si eniin numeresannos ab obilti Felicis jejunas admbdum nobis esse relictas, maxime dolen-
Tertii usque ad electionem S. Gregorii papaejam dtim. De eo haec lantum habel auclor LibriPonlifica-
senis, iniercurrisseinvenjes amios cenium etunuin ;" lis. siveAnastasius : t Ilic feoit basilicam Sanctorum
si autem. recenseas annos ab eo tempore quo Felix n Cosmaeet Damiani in urbe Roma, ad locum, qui
Quartus ex hac vila decessit, usque ad ejusdem appellatur via Sacra, juxla lemplum urbis Romse.
S. Gregorii pqnlificaium, annos laniinn sexaginla Hujus lemporibus consumpla est basilica' Sancti
; numerabis. Ex quibus concludit aequius videri, ut Manyris Saturnini via Salaria, quam a .fundamenlis
'.Felix Teji.ius potiits dicalur ejus atavus, quam Quar- reslituil. » Cum porro sanclorum Cosmaeel Damiani
1ttis, qui eodem S.
Gregorio jam nalo, gessit pontir nomina in canone missaeTecenseanlur, hic'ex car-
ficatum. dinali Bona libn Rerliturgk cap 12, num.5, obser-
Linea 2. — A consulalu Mameriini, elc. Exstal vandum tria fuisseparia sanctorum ejusdem nominis
tomo IV Concil epistola Felicis pap* -ad Caesarium Cosmaeel Damiani : unum marlyruin in Arabia,
Arelatensem episcopum de laicis anle probaiionem alierum' confessorum jn Asia, tertium martyrum,'
ad sacerdotinm non promovendis, quem Baronius, qui Romae niarlyrium subierunt. Priorum memoria
anno 4>8 Eelici Teiiioadjtidicaveral, quia in prsece- in Menaeislegitur die 17 Octbbris"; confessoriim die
denlibus Conciliorum edilionilms dicilur dala ni prima Novembris'; Ronianorum die prima Julii.
Non Feb P. C. M. Sev Boelii V. C. qui consulalus .Oinnes fueruiil professione medici, el dicli Anar-
in eum aiinum incidit. Sed Sirmondus veram liujus gyri, quia sine pretio aegrotos curabant. Ex- qua
subscriplionis lectionem ex Ms. Arelatensi restituil, professionis el noniinum similiiudine facile sequivo-
in eo euim legilur : Daia m Nonas Februarias post catio et confusio oriri poluit; el-eredibile-est, quod
consutaiiim Mavortii anno 527 consulis. Ea itaque cum amissa fttissent acla Cosmaee"lDamiani Roma-
epistola, non a Felice III, quo sedente Caesariuslan- nortim mariyrum, perignoranliam seunegligenliam.
luin nionaclius erat, sed a Felice IY , anno 428 Arabes, qttorum passio illustrior fuit, substilutos, ila
scrip.ta. G ul coli coe]serintArabes die 25 Seplembris. Agit do
Cum Semipelagianorum factio in Gailiis hoc lera- bis omnibus Floreniinius in nolis ad marlyrologiurii
pore ppteniior essct, quam ut episcoporum viribus Uieronymianuni ad eumdem diem, et adverlit, Ro-
stiperarjpossel, CaesarittsArelatensis episcopusEeli- inanis, noii Arabibus dicatani hanc fuisse ecclesiam
cis Quarti auxilium imploravit, qtto liostes de snpe- a FeliceiY, eorumque nalalitia, lumiiiTeteTi Calen-
riori lpco percuteret, iisque dcjectis patholica do- dario, tum in libro Sacrameniorum sancti G.regorii,
cirina iu nobilissirna provincia sarta leciaque serva- eideni diei 27 septembris ascripta fuisse, el hos pro-;
relur, inqtiil cardinalis Norisius jib n, Ilist Pelag, cul dubio esse, qui in canone niissae ' nominanlur
cap 23, "obi gesta in synodo Arausioana n accuraie censet cardinalis Bona laudaius.
explicavit. Celeberrinius in urbe Arausicana coiiyen-.
tus agebaiuf, jn dedicatione basilicse a Liberio ex SOMMIER.
praefectoprajlori.o exstruciae. Eral bic Ctesario ami-
cissimus, a quo lethali vulnere saucialus, sani laii resii-. " Linea 7. — ^ut etiam ordinatus esl -cum quiete.
tulusfuiiullradJlMessianuslibii de VilaCmsarii,cfi\i Ex lib vi,cap22.
S. Arausicaninonmodosacriaiitisliles, sedelnobilis- Rex Tlieodorieus, postquam carceris affliclione
simiquiquecoiifJuxerant; ideo.queCa'sarius opporlu- necem iniulerat Joanni pap;c, arrogavii sibi potesla-,
namoccasioiiem nactus,coacto episcoporum, ac viro- lem deligendi successorem sedis aposlolicBe.'Quo
rum illus.iriuni senatu, senteniias a sede aposlolica ad_ fticilius aulem eluderet Romanorum opposiliones.
se transmissas prolnlit; ideiiimexpra;falioiie synodi virttin nominavil supremae huic dignitali conimuni
Arausicanae II quinto nonas Julii anni 529 celebraiae D caleulo responsuruni, Felicem scilicel ejtts nominis
colligiiur, ttbi haec recitantur : « Pervenil ad nos Quartum, meritorum laudeila apud oiuucs celebrem,
esse aliquos,, qui de gralia el libero arbilrio ininus ul ncmini possel displicere.
catite, et rronsecundum fidei caibolicas regulam sen- lanien usurpationi regis Tiieodorici
tire velinl. Unde id nobis secundum aucloriiatem proTyrannicae viribus restitit clerus, imoet seiialus, el popu-
et adinonitionem sedjs apostolicaejustum, et rationa- lus Komanus, donec cedenduni tem-
quoad potuit:
bile vistini esl, ut pauca capitula ab aposlolica sede pori duxii, Iiac~sallem'conditione praemissa, ut ele-
nobis transmissa, quaeab aniiquis Palribus de ceriis ctiones in posteriim baberentur a clero de more;
Scripturarum vol.uminibus, in hac praecipue causa electus vero sui reginiinis jura non exerceret, nisi
collecta sunl, ad docendos eos qui aliter, acoportet, requisita coiifirniaiiohe Tbeodorici, ejusve succes-
sentiunt, ab omnibus observanda proferre, el maiii- sornm. Geniebat sub jugo lyrannico Romana Eccle-
bus nosiris subscribere deberemus; quibtis lectis, sia, quod Odoacer sernel ausus fuerat impbiiere in
qui huc usque, non sicut oporlebal,.de gralia el pontificis eleciione; sed Symmaclius papa in con-
Iibero arbilrio credidit, ad ea' quae fidei caiboliese cilio Romano fortiler excussii, iriiquissimalege abro-
conveniunt, aniraum suutii inclinare non differal: » gaia.. Hanc vero duram condilionem a Tbeodorici
Tredecim episcopi buic synodo subscripsere.
Uuic synodo Arausioanyesecundae piaefuit sanclus praepotenlia profeciani sustulit seriiis restitula lilier^
las post Longobardoium excidium, ut suo loco di-
Caesarius Arelaiensis episcopus tanquam Felicis IV cemus
pontificis Komani delegatus, uldiserte docet Hincma*
535 ffiSTORIA DE VITIS ROM. PONT.— BONIFACIOSII. 554

IL -
'LVII..BOWIFACIUS ,
' ANNOCHRlSII 530, JTJSTINIANIk, ATH4I.ARICI5.

91 Bonifacius, natione" Bomanus, ex patre SigiJbuiaoy», sedit annos rjuos,

'
-viginti sex^.Euit atttem lemporibiis Athalarici rcgis ha3retiei,et Justiniani Augusti. Hic
cum Dioscoro ordinatur sub' eonterilione. Qui Dioseorus ordinatur in basilica Constaii-
tiniana, Bbnifacius veroinbasilica Julii. Et fuii dissensio-in clero, et senatu dies 28c.
'
§ Eodem tempore.defunekis est "Dibscoi-us iiMdusQetpbris <=..Ipsis-diebus Bonifacius
- zelo ei dblo. ductus cum grandi amaritudine sub' vinculo analhematis' «hirographi
reconciiiavit clefuin. Quein chirographum. archivo Ecclesiee retrusitf, quasi damnans
- Dioscorum..Et congregavit clerum. Gui tamen ia episcopatu nullus subscripsit, duro
' '
. plurima nmltitudo fuisset cum Dioscoro. '-.'-'
- -
92 Hie presbyteris, et diaeonibus, et subdiacoiiibus, atque no.tariis scutellam s do
"
adeptis hayedilalibus pbtulif, et alimoniis multis in periculo famis clero subvenit, Hic
in basilica,beati Petfi apostoji,' et fecit constitutum,.ut sibi suc-
" congregavit synodum
eessorem pi;dinarent t. Qua constituto cum cbifogr-aphis sacerdotum, .et jusjurando
• 5 ante confessionem beati
apostoii Pelri in diaconum Vigiliuni coristituit t. Eodem tem-
• .. jpore facfa iterum,synodo, hoc censuerunti sacerdotes. omnes-prbpter reverentiam
sedis sancia3. Et quia contra canones fuerat hoc factum, et quia cuJpa eum .respiciehat,
ut successorcm sibi eonslituer-efc. ipse Bonjfaciuspapa reum se confessus estmajesta-
tis, quod diaconum Vigiliumsui subscriptione ctiirographi, et ante confessionem
10 beati apostoli Petri' successorem conslituisset, acipsum conslitulum in praesent-ia
- - omniumjsacerdotum,.et cleri, etsenatus, incendio consumpsit. Eodem tempore venit
relatio ab Afris.episcopis de constitutione, ut cum consilio sedis apostolicae omnia
Carthaginensis episcopus faceret. Qui etiam sepultus est in basilica beati "Pelri
aposloii siib die 16k Kalen. Novembr., consulatu Lampadii, et cessavit episeopafus
1S diesrji.- "-'
N0TULJ3M4B.G1NALES FABKOTTI. -
~
C, SigebuldorB,-
' Sigisvnliho. i 'B, ann 1, d. 2, a Coss Lampadip et Oreste,-usque6 adann 551, vacuum
ronsulalu. C,29., - &C, piidie.- Vide Raron ann Domini 530. * C, reclusil. C ScuteUas., & Vtde,
Baron ad ahn 531. _ * Constituit, s. successorem. i Cassavcrunt B. k C 17. : C niens 2, dies .13,.
' '
- . . _ --;- VARUE 'LECTIONES. -
. Apud Fabroltum ex codice Freheri. '
A. de eo, quod diaconi {M, in diac.oiji)VigilMsubscri-
Num 91, lin 1 a Sivigundo. lih 2, Juslini B. ptio::e stiocyrograpiio antecojifessioneih beatiEetri
Ntim 92, lin 14, A, xv Kalend B, svn Kalend. iin aposloli fecerat. Itaque in prajsenlia omnium sacer-
15, V, mensSl, d: 15, indicl 11, mens 1, d. 15. dolurii, el cleri el senatorum ipstitn conslltuluin iit
' Ex incendio cons. lin 12, ab Africanis ep. de const e1
codice-Regio,Mazarino"et Tltuauo. concilio sedisapost. lin 14, sub.die 17 mens. Octob.,
Ntlin 91, lin 2 et Jttstini s4. Jin 5, ordiiiatus est lin ead, episcop rnens 2, d. 15.
subeont. Dioscorus in basilica Consiantiiiiana, B ve- Ex codtceThuano altero.
rb in basil Jttlke. Fuit ilaque dissensio in clero elpo- NumM,lin 1, Sigibudo. lin p, sub intentione-
ptilo, et senatii dies 28, donec defiincws esl Diosco-' t 5, pridie Id. Octob- Hn 7, reiruilil.
lin
rus ii Id. Oetobr. lin 6,zeloduclus ab eo acta synodo iVwm92, lini, scittellas. /)n„3,.sibi;suecessordi.
s:ib vincanalheni per cyrographum damnavit Dio- nareni, quod constituit cum .cyrographis,-/». 7, se-
scoruiu, el reconciliavil clerum qui ejtis ordinationi dis ] aposiolictie.lin ead ad etim respic. lin li, sub die.
coiisenserat, qnem cyrographtim in arch ecel retru- 17 mens Oelob cons. lin 15, episcop mens 2d. 15.'
sil, ctfi lanieii in episcopalum n. subse.
Num 92",lin 1, diaconis alque stibdiaconis et notar. Apud Peniam ex codice Cavensi.
scnlellas argenleas de adepl h. lin 4.,"constilutum NumM, lini, Bonifatius n. r.e. p. Sigibuldo-
«iim cyrogi-aphis sacerdotum, el jusjiirandum ab eis i/in2, Juslini. Hn-i, Bonifatius v. i. 6 Juli. lin 6, cy-
exegit anle confessionem beali Petri apostoli, ut in' rographi rec clero. lin 8, episcopalumr
electione Vigilii diaconi post eum consenlirenl. Eo- B Num 92, /ift.2,optulil. lin i, quod conslilulum cutr-
dem tempofefacta esl iterum "synodus; ct qttia hoc cirografis s. e.jiisjurandum. I\n 9, quod in.diaconuir
consei.serant sacerdotes el omnes presbyteri reve- v. s.^s. cyrografie. a.c. b. A. Pelri ipsuin conslilu
. • ' ''
rentja sanctaesedis, et quia conlra. lin 8, majestalis i
lum.
 555 AKASTASIIBlBLTOTHECARIl - 556
NOTiE VARIORUM.
BENCINI. A apostolica, vel a primale cum suis episcopis, in sjv
Num. 9.1, linea 4. — Et fuil dissensio in clerq e* nodo congregatis, juxta canonicas sanctiones finiri
senalu. Serialus jura prineipis tuebatur : siquidem, deberent. .
ul ex Alhalarici episiola constat, demandatuin fue-[ Linea S. — Cai lamen in episcopatu nutlus sub-
ral, ul stib regrs examine successoium eleclio insti- scripsit, eic. ConLroversia bie fuit magna aniniorum
lueretur: clerns vefo Roaianus libcrtatem eleelionis; ]contentione, ab Acacianis primum, hocipso subinde
\uebalur; iinde tolum hoc dissidium orlinii esl. tempore in Orienie et Occidenle exagitata, an sci-
Slabat pro, Djoscbro clcrus, illo scilicel, ui reor, lieel j
' morttti subjici anathcmati possent. Insederat
qtiem Hormisdas legalum in Orientem miserat, nonnullos ' e Romano clero opinio, morluos anallie-"
imperanle J.usiino, cnjus et exslanl legationis obiue mati J subdendos non esse. Es his fuit Rusiicus, Dio-
relationes ihier Hormisdai epislolas. Senaius vero 'scorus, aliique inter Occidentales, lestantes in diclis :
pro Bonifacio videiur stelisse, quod genere Gothus lscriplis, quanto aslu utriusque pariis asserlores dis-
esset, ul nbmen Sigilbuldi, qui dicitur Bonifacii putarinl. 1 Acacianorum quiderninler.aliaargumeiila,
pater, indicat. Bonifacius electus, cum pro succes- cquibus anaihemaii Acacii jam denati subscribere
'
sore Vigilium,inconsulwprincipe, designasset, obsli- renuebant, prsecipuum erat, quod vivens ipse Aca-
tit senalus. Exslal Sjlverii pontiftcis sentenlia ana- cius, c a prsesule lantummodo apostolicse sedi damna-
thematis.inVigilium dicti bac de causa : < Quia 2tus ' fuisset, morluus autem antequani episcopi alii
conlra jura canonica temporibus sanctae memorioe anaihema in ipsum dixissent. Id o.nine tamen con-
Bonifacii papa3, ipso vivente designari conabaris, 'fularat pridem laudatus sup. Geiasliis, asserens,
riisi libi ainpJissimi senatus obviassel juslitia, > elc. nJJ propterea
1 Orienlein Acacii damnaiioni subscribere
Duo itaque obstabant designalioni per Bonifaciuni cdelreclasse, quod poiior pars ejusdem scliismati
pisesuihptge, jura canonica, et justitia, seu regia sadhaireret, ejusdemque potentia itinera circuniqua-
prassumplio, qiiae nullum citra regis examen ponti--. que c. custodiis disposilis prsep.edirent, ne Aposiolica
iicem designari paiiebatur. Ad praecavendam equi- lrescripta publice' ]iroponerentur. Itaque cum Boni-
dem regum servilulem arbitrabalur clerus, consul- ' facius ' sen.enliam anathematis dixerit in Dioscoruni
tius esse, ul pontifex successorem sibi designarel; rniortuum,.niagna cleri pars, Dioscoro favens, sub-
el Silverius supponil, haud irrilam a ponlifice de- scribere s Bonifacio recusavil. Deimc cpnlroversia
claralam istiusmodi designalionem; subjungit enim: Jplurima congerit Facundus Hermianensis episcopus
« Tunc prbvidenlia pastorali ac pontifieali auclori- in l! duodecim lib. pro trium capitulorum defensione'
tate, tua exsecranda jani debuerant auspicia de- eedijis; et in catalogo duodecim auctorum, qui subjici
truncari. Se'dduih pravum vulnus in le neglectum solet s Isidari libello de Viris illuslribus, legilur :'
esl, insanabile accrevit apostema, J etc. Sed inifa *
• Ferrantlus ad Pelagium et Anatolium Roinanos
diciiur adactum fuisse, senatu jubente, Bonifaciuin diaconos *] cousiilenles eum, ulrum licet quemquam
(pag. 99,' lin. 9):'« ut reum se confiierelur majesta- damnare d post mqrteni, edidit rescriptum, ubi inter
tis, quod diaconum Vigilium sui subscriplionc chi- a
alia sic Ioctilus est: Quid prodest dormieniibus Ec-
rographi, et anle confessiouem beati apostoli Petri c
clesiam perturbare? si quis adhuc in corpbre mortis
successorem consiituissel, i etc. Majestatis scilicet "hujus accusattis et dainnatus antequam mererelur"
regiae; quippe edicto caverant Golhorum reges, ne aabsolvi, de Ecclesia rapius esl, absolvi non polest
absque propiio assensu ac examine ponlifex alitts C „ uulterius luimano judicio. Si quis accusalus ante diem
approbaretur. Exoptabat autem Silvenus, edicto suo '-' .s sacri examiuis repenlina vocalione praevenlus est,'
delerminasse polius Bonifacium, ne successoris intra 1' sinum niatris Ecclesiae constitutus. diviiio in- '
eleclio aquopiam, nec ullo casu lieri possel. Inte- t( telligendus est judicio reservari. De boc tiullus homo
rim gravem in episcoporum oinniuni electionibus polest P manifestam proferre seiilenliam, cui si Deus
servilulein induxisse Gothos, liujus - temporis scri- ii indulgentiam dedit, nihil nocet nosira severitas;
piores annolant: in tanlum, ul el examen sibi ipsis sed s< si suppiicium praeparavit, nihil prodest nostra
assererent; et eleclos pecuuia laxarenl. Quod ad i" benignitas, J etc. Ex isliusinodi diaconorum Roma-
i' 1
Romands poiilifices attinet, ha3Cscripsit Athalaricus -" norii.n consulialione, el Ferrandi responsioneliquet,
in epislola Joaniii II, data (apud Cassiod. lib. ix; controversiam
c( hanc, Bonifacio sedenle, contenliose,
n; 15): «Ii.1quia omnia decet sub ratione moderuri agitalam $1 fuisse. Eadeni de re Facundus lib. IV, c 5,
necposstinl dici justa, quoe nimia sutil, cum de nbi ul fuse rei lmjus hisioriam omnem perliactai,
aposlolici consecralionepontificis inleiilio fortasse to tom. II apud Sirmoiidum, pag. 52-i.
pefvenerit, el ad*palaliuin noslrum producla fueril '
altercatio popttlorum, suggerentes nobis inlra tria BINU ET LABBEI.
niillia soiidorum, cuni colleclione charlarum cense-
iiius accipere, J etc. Seripserat antea :« Quodetiam Num. 01, Iinea 1. — Rdnifacius. Post inlerre-
iid universos palriarchas et nietropolitanas ecclesias gnum gi triduanuni in basilica Julii anno Domini 550,
volumus pertinere, i elc. Proin.ie reiiqtiorum eliam qui qi est quarlus Jusiiniani, el secundus Athalarici
episcoporum ibidem laxat coiilinnationeiii. Exar- regis rc Ilalise Bonifacius Secundus genere Gothus
clios, Ilalia a Qrajcis recuperata, eleclionum facta- D\) ci
creatus est pontifex 15 dic Qctobris. De boc scriliit
rum cliarias exspectasse, doceL Pelagius in epislola Ado A in Marlyrologio, quod eeclesiam Sancti Mi-
Yalesiaito, Jusliniani imperaioris palricio, data. chaelis cl Arcbangeli notnine coustruclam in suuimi-
« Recolere eiiim debet celshudo vestra quid pcr vos lale M circi dicaverit.
Deus feceril tenipore illo per Islilam et Venetias, Nuni. 92, linea 2'.' — IIic congregavit synodum,
lyranno Totila possidenle, Fraiicis eliam cuncla va- Cum C Golhoruni reges impie sibi usurpassent Roui.'
stantibus : non tainen Mediolaneiisem cpiscopum pbnlilicis pi eleclionem, ad hujusmodi praesumptam,
lieri permisistis, nisi ad elemeiilissimum priucipem et el vi usurpatam licentiam ex Gothorum manibus
exinde reiulisseiis, et quod iieri debuisset ejus ile- extorquendam,
e) Bonifacius Ecclesia3 consullum essc
rtnn scriplis recognovissetis, ct inler iibique ferven- judicavil,
ju ul nullo reliclo scdis vacanlis loco, suc-
les bostes, Ravemiain tameii, el is' qui ordinabatur, cessorem c( sibi eligerel. Quod licet speciem quamdam.
el is qui ordinatus eral, providenlia culmiuis vesiri justiLiaepra3
ju se ferret, postea tamen ab omnibus esl
deducti smit, » elc. A barbaris itaque Gotbis et re reprobalum.—
Arianis servitulis hujus in sacris eleclionibus arces- Linea 5. Eodein tempore facla iterum synodo.
senda origo esl, imo el a Paulianislis, qui pfiini ad Secundam Si synodum Romanam iiilelligit,-' "qua
' acta
Valerianuin imperatorem isiiusmodi coucertationes pfioris coiicilii-rescidii, el irritavit. '
pi
'
(leiciTCausi sunt; cum lainen jurgia haic vel a sede Linea 15. — Carthaginensis episcopus. Pnecrai
 557 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — BONIFACIUSII. 558
• his
temporibus Carlhaginensi Ecclesioe Reparalus A sibus admissa. Dala3 ab illo lilleraj ad C-Jesarium
episcopus. Arelatensem vni Kal. Februarii P: C. Lampadii et
BLANCHINI. Orestis declarant successisse Felici in eorumdem
consulalu cirea finem Seplembris,;cuni a die 25 Sep-
NOT.3E CHROKOLOGICif. tembris, qua vila defungebalurFelix, iriduo tantum
vacaverit sedes. Subscripla vero syiiodus Romana
Bonifacium II sedisse annos duos et dies viginti post consulalum Lampadii el Orestis vn id. Deeem-
sex cum Anaslasio omnes catalogi tradunt. -Illnm bris snperstitem deciarat anno551. Denique anti-
ordinatum vidlihus die Dominica xix Seplembris 550. qtia iriscripiio exstans in litulo S. Peiri ad Vincula
Mors ilaque referenda esl ad diem xxy Oclobris. ostendit anno 552 qui dicebalur: Ilerum posl consu-
Catalogus Vaticanus 600 annorum prsefixus decreto latum Lampadii et Oreslis, successisse decedenti
Anselmi Lucensis, el a Schelestralio editus in ap- Bonifacio Joannern cognomenlo Mercurium , liti
pendiee ad tom. I Antiquit. Ecclesias, pag. 617, card. Norisius Iaudalo loco (lib. n, Uisl. Pelag.,
. indicat obiisse die VJKal. Novemliris, seu, 27 Octo •. cap. 25) observal, eamdem describens, quam dabi-
bris. Bidui differenlia facile inielligitur ab amanuen- mus correclibrem ex prbtolypb.

-
rf< SALBO PAPA N^IOHANM COGNOKf

TOMJlGVRIOEXSCEECCLrllOM-PRESBTT.
RIS ORBINiR) EXTIT-SCICLEIffijfl S AD GLO
RLWOlfflCALE^ROMOTo BEATOPEIRO

AFPjrRONOSVO^imSEI\7SSE\ER/S--PB-oE'RT
ETIT-PCLAMPADIETORESTIS-VV-CCVRBI* CLVSCED^RI^NVSEST

uccessioni Joannis papse lit locns eodem anrib B partes distraxerat. Ejusdem synodi chronologiam a
552 ilerum post consulatum Lampadii et Oreslis ad ', pluribus male vexalam resliluilfeliciter cerlis do- .
ftnerii vergenle; nam si Bonifacius obiit vi Kal. No- cumerili^ doctissimus cardinalis, flisl. Pelag. lib. n,
yembris, ul catalogi lestimp no asseritur; cum sedes cap. 22 ct ordinavit liisloriam, oslendensqtiaj Felix'
inde vacaverit inensem iinuin el dies quindecim, ul papa IV qua3veBonifacius II Felicis successor in ea
alflrmat Lucensis catalogus edilus in Prnlegom." causa decreverinl. Sancius "enim Cffisarius Arela-
tomi II, pag. 19, nempe usque ad xi Decembris, tensis antistes « aniinadvertens Semipelagianoruni
supersunl dies viginti ex eodem anno quibus in- faclionem in Galliis polentiorem esse, qtiam ut
seriptio ita a Severo presbylero salvo papa N. Joanne suis, aui eollegariim viribus superari possel; Feli-
post ejtts eleclionem potuil dedicari. Jure autem cis IV auxilium imploravil, quo Iiostes de superiori
subdit Norisius eofrigendmn esse scboliastem ine- loco perculeret, iisque de[ectis Augtistiana a3que,
ptum Ciaconii, qtii aniium 551 putat hic designari accalholica doctrina in nobilissima provincia sarta,
ex hota 1T PC iterum post consuluium. « Certe, ait teclaque servaretur. Felix roganli suppetias tnlit,
Norisius, rideo sclioliaj-iem Ciaconii, qui in margine neque illi diu consullandum fuil, undenam in Gallias
argululus nolat veiens usos ea nota IT. Nempe auxilia submitlereiitur. Etenini decessorum vestigiis
ilerum, hoc esl, inquit, anno 551. Inepte : ctim hic inha^rens ex ecclesiasticis scriniis aureas S. Aitgu- .
annus sit post consiilatum^ sequens vero iterum slini scntenlias de divina gralia, et libero arbitrio
post consulaluiii Lampidii. i seleclas ad Caisarium magiio ciiih AugiisXiuianino-
minis incremenlo Iransniisit. J Ihcc aulem capilula
KOTJ5UIST0RICJ3, p ex Angustini senlenliis seleeta, el ab apostolica sede
"Num. 92, lineall.— Eodem tempore venit relatio transmissa ubi Ca3sarius proposuit ab omnibus ob-
ab-Afris episcopis, elc. Hajc periocha differenda eral servanda, et a concilii Patiibus subscribenda docet,
amanuensi ad ponliiicaluni Joannis Secundi suc- canones ex iisdem conlextos : qtiibus Ca3sarius sub-
pssoris, cum Bonifacius II obieril .anno 552, scribit cum ca3leris v Nonas Julii Decio Juniore V, "
succedenle ipsi Joanne II, ordinalo die xxm Ja- C. consule, id esl, ann. 529. Atque ita.nt Sirmondus
nuarii 555. Concilium aulem Africanorum pra3su- scribit toriioI concil. Gall. ad hancsynodum,« gravi
Iinu Garthagine celebratum (post ejusdem ur- ac diulurna; conlenlioni, qua3 sanclissimos.et doctis-
bis recuperationeni deviclo Gelimere. per Belisarium simos ulrimque viros in Gallia cenlum et - amplitis
anno 554) sub Reparato episcopo Carlhaginensi non- annis exercuit, iinem poslea tandem atlitlil synodus
iiisi eodem anno 554 vel 555 baberi potuit. Ab illo irausicana II, qua3tolam de graiia el iibero arbilrio
autem concilio ad Joanneni papam direcla3 synodicas conlroversiam ex S. Augustini senlentia coihposuil. i
et 'consultaliones de.recipiendis ad Ecclesiam Aria- Sequilur Norisius : « Ctcsarius, elc., omniuni a se
iiorum presbyteris qui Arianain Iia3resirnabjurarent ,gestorum illa in causa Felicem IV, certiorem fieri
dum a iegatis Romamperferunlur, Joannes II mori- ieuravit. . .« Vertun Felix pontifex decessil IVIdus
tur. Quare Agapetus papa Joannis successor ordinaT iDctobris, cui sttffeclus fuit ipse'Ca3sarii amicus Bo-
tus die 2 Junii 555, legaios excipit, et respondet inifacius, qul acceplis ab Armeiiia litteris vm Kal.
synodica3 episcoporum concilii Africaiii. Hac de !Febr. Tespondit. Do inilium epistote Bonifacii ad
chronologia consulendus Ruinarlius in Hisl. perse- iDa3sariuin: « Per flliuin noslruni Armenitim pfesby-"
cut. Vandalicaeparlen, cap. 12, n. 9. i[erum et abbalem lilteras tuse fralernitalis accepi-
Vide etiam notas Pagii ad Joannemll,' n. 11, "\ mus, quas ad nos, ut apparet inscius sacerdotii
quibus consenlit etiam archiepiscopus Sommier iaiihi comiriissi (ila enim ex vetuslissimo codice Va-
Hisl. dogm. lib.-vi, cap. 28circa finem. 1licano legil Holslenius in notis ad Synodum Bonifa-
Inserenda erat polius approbatio concilii Arausi- i;ii II) sub ea, qtta In Deo tenemur charitale di-
cai-i II per Bonifacium II papam rite peracta : et irexeras, quibus credideras poslulandum, ut id quod
quidem inemoranda; cumadnotanteijardinali Nori- :l Jieataj recordalionis decessore nostro papa Felice
sio finein imposueril diulurno certamini Semipela- ]irocaiholicaefldei poposceras firmtlale, meaexpli-
^iaiiorutii quod annis plusquain ceintpnis Galiias in <:arctur inslanlia.' Se.l qtiid id voluntas superna dis-
 "
559 ."" ANASTASII BIBLIOTHECARU . . - . 540
posuit, ut qtiod per nos ab illo sperayeras a nohis~A Num. 92, linea i. Ulsibi mccessorem ordinarenl.
potiusl.invpetrares, elc. Indicas «niin, quod ali- GoiboiTiinreges Ilaliae dominames, impie sibi vin-
qui episcopi Galliarum, cui caeJera jam bona.ex dicaranl Romani pontificis electionem; uf auleift
Dei aeqttieverint gralia prrovenire, fidem laninm ejusmodi praesumplam el vi- usurpalam licenliam
quain Chrislum credimus naluroe-esse yelint, " npn ex Gothorum manibusRomana Ecclesia exloi;qucrel,
gralise, el liominibus ex Adam,. quod dici nefas hoc pra3lextu ustis est Bonlfacius, novam hane, et
est, in libero arbitrio remansisse, non eliam mincin a praedecessoribus haclenus inteiitalam viam aggre-
singulis.niisericordiaj divinae largiiale conferri, pb- di, nempe ul successorem deligerisponlifexnulliim
sluians, ut pro anibigttilale loHenda, confessionem relinquerel vacamis sedis Jocum..^Quo(rquidenrlicet
veslram, qtta vbs e diverso fidem reclam Jn speciem jtislitia3aliquam prasseferret, postea lamei)
Christo, loiiusque bonaa voluiitatis iniiitim jttxia ab omnibus est improbatalttm, ac rescissum. '
-catholicam verilalem per praevenieiHemDeigralianl - "
. singuloriim defmilis sensibtis inspirari, aucioritale ALTASERRA. -> '- , -
sedis npostolicaeflrmaremus... alque adeo de'hae re ISHMI.92 lineai. Hic presbyteris, _eldiacombus, cl
imtlli Patres, et prae"caelerjs beatac: recprdaiionis subdiacotnbns, alqne.notariis scutellas d'e adeplis hm-
Augustinus episcoptts, sed etmajores noslri aposto- reditatibns oblulil, et aHmoniismulihin periculofd-
licae sedis antistites, ila raiione perjiibentnr disse-. mis_ clero snbvenil. Menslniae sporluiae seu annonos
ruisse lnlissiiiia,;iit nulli ulterius deber.el esse am- erogabanttif pfesbyieris-," diaconis , ei minoribiis
biguum, fidein quoquenobis ipsam veniredegralia... clericis. Cyprian, (epist. 54) : « Ca3lerumpresbylerii
- quod -eliain fraiernitatem luam habita collatibne 13honorenrdesignasse nns illisjam .sciatis, utelspor-
cum quibusdam sacerdoiibus Galliartim juxia fidem tiilisiisdem cum presbyleris bonbrentur, etdivisio-
gaudeimis sensisse caihloicam", in his scilicet, in.' i:es mensura [lege-mensurnae] ajqjiatis quanlitatibiis
quibus uno, sicut indicasli, ebnsehsu definierunt, parlianlur. Hinc clerici qtti mensLiuas sportiilas ac-
fldem, qua in Christo credimus, gralia divinilalis cipiebanl depenuEccIesiaj.frairessportiilasites dicli.i
preevenienle conferri; adjicienles eliam, nihil pror- Idem (epist. 66): « Inhonore sportulantium fralrum
sus seciindum Deum boni, quodsine.Dei quis gratia lanquam decimas ex friiclilius accipientes, ab allari-
attl velle, aut incipere, aut opefari, aut p'er(icere et sacriflciisnonreccdanl, s Vellralres mensiirantes.,
possil, dieenle ipso, Salvatore, (Jqan. xv) : Sine me,- I.Jem (epist. 28) : ( Inierea se a divisionc 'inensii-j
nihil potestis fucere, eic Quapropter affectu con- ranlmm cbntineani, non, qnasi jt.."minis!erioi eccle-
gruo saliitantes, suprasci iplam confessionemvestram . siaslico privali esse videantur, sed ul iniegris omni-.
consentaneam catbolicis Pairtnnreguli.s approbamus,, bus ad noslram praesenliam differanliir. » Et. bujusr
etc., e.t stibsoribitur epistola data vni. Iial. Febru- modi annonae seu sporiula; clericis distribiiebantur».
: arias Lampadio, el Oreste VV. €C. ,cons. t Ibique per seutulas, vel sputellas,- id est, per tesseras seu
liabelur .menlio synodi a Ceesario celebrala3. Quis signa quae dicebantur scutulae yel jscuielloe,quod es-
vero existimel Coesai-iumposl annum scripsisse ad senl in formam scutelli seu scttiuli. Scutellaest di-
sedem apostolicam se syno.ium apud Arausicam niiriutivum seuiiilae,qtiod esl signtiin iii formam scuti
coegisse? Quareanno eoaem'E29 celebrali a seeon- seu scutuli. Cassian. coll. i.' cap.5 : t Inparvissima
cilii Felicem. papam certiorem reddidisse dicendus qtiadam sctitula, quoedepicia in se conlinet praemia,
est."Dum vero Armenius Jitleras Romani delalurtis p*-"jacula vel sagillas iniorqnere conlendunl. "t ,Ei hoc
. cssct; morluo Felice.eodem anno 529'suceessil Bo- esL quod dicitur hic Boniiacins presliyleris el ,cler'icis
' nifacius, qui anno sequenti dse.Januarii respondit scutellasoblulissede rebusEeclesiae, "idest, pafliculas
Cacsario. Cerle subscripiiones epistolartim Felicis, rerum qua? obvenianl Ecclesiae tsx teslamehlo veL
qna? ponfuitttrdalae consulibtts Lampadio el Oreste, donatione fidelium : quia erogalio'hiijnsmodi fiebat
ex hac' BoriiTacii subscriplione corrigeudae sunt, per sculelias, id esl, per signa seu lesseras. Unde
praesertim cum alleram dalam ad Sabinam xn Kal. distribuliones annonae vel annonae ipsae dictae siint
Novembris ipse cliam Baronius eadem spongia sctiiellae. Sigutim pro signalo/sicul iniibris Juristes-
emendandani dicaL Sed neque finis pontificalus Bo- serae frunientariae accipiunlur pro annonisfrumcn-
nifacii recie staluiiur a B.aronio, ac caeteriscommu- lariis qtr.e praeslilabanUir per tesserariis L. Morluo.
«iier cum Anaslasio diei7 Octobris posl consulatum § 1, L. Ti.ia. de legat. 2. Aiias seuiella pro vasculo
Lampadii. Nam aperloe -fulsilalis .fonvincunlur ex - io quo ptilmenlum deponitnr. Joann. diacon. lib. n,
Aetis synodi Romanaea Bonifacio eodem celebraloe, cap. 25 : « Cui dedisli duodeciin nomismala et ar-
elaLuca Holsl.enio edilae, ubi sessio prinia ila in- genieam scuiellam, qnain libi miseral cum infusis
cipit. « PosiroiisulatumLampadiieiOreslisVV.ee. legiiiiiinibus beiita Syl\ia materlua. »
*subdie vin I.lutira Deeembrium in coiisisiorio B. Lihea 5. — Hic congregavil syitodum in basilica
Andrea? aposioli praesidenie j.encrabili viro papa beaii Petri apostoli, et fecit constilutum, ul sibi suc-
Bouifacio, J elc. Ex qitibus vixisse Bonifacium cessoremordinarei. Bonifacius II, in syuodo Romana
usque aii Decembrem auni 551 evidenler dernon- conslitulum fecil, ul sibi liceret succcssorein desi-
stfatur, eic. - „ gnare, et Vigiiium diaconum suceessorem . elegit,
« Hinc' facluin esl, tti horum duorum ponlifictim ^ cxaclo chirographo el jtirejurando cleri Romani : sed
(Felicis IV, ei Bonifaci, II) sanctionibus Cassiani, Boriifacitts iacii poeiiitens, incontra.secunda synbdo, quod
canones hoc fa-
Fausli,- ac reliquoriim ejusdem docirinae lioininum gesium erat, rescidit, qtiia
errbres ianquam baereses poslea ab orthodoxis om- cttim fuerat. Romanusponlifex non polesl designaro
' nibus rejecli fuerint,' ncque amplius inler adiaphora snccessorem, can. Si quis papa, can. pen. 29 •disl.,
numerari poiuerinl. Ita longissimo certamini, quod can. Episcono. et seq. 8, qu. 1." H •
cenlnra annos el quod excurnl Gallias praesertim in PAGIL .- i
partes distraxcral, Aiiguslino causa adjudicata ab
uirpqtiepontiiice finis landem impositus fuil. » Ntim. 92, linea 5.— Congregavil synodtimin ba-
stlica beati Petri , elc. Duas sub Bonifacio Roma-
CIACONIL nas synodos ex Anasiasio explicat Baronius,(in qua-'
Num. 91, linea 2. — Hic cum Dioscoro ordinalur vtim priori, in Sancli Petrl basiiica congregata,
sub conlenlione. Dioscorus diviso "bifariam clero in Bonifacitts n fecit constilutum, tit sibi succ|ssorem
demortui Felicis locum subrogalnr, non sine simo-' ordiriaret; quo constiluio" cum chirograpbis sacer-
nite nota, ut Alhalaricus rex ad JoamiemSecundum dotum el jurejurando ante confessionem beatiPe-
Romanum pontificem aperte tradit, ac poliores in iri aposloli diaconum Vigilium consliluit, » id esl
ponlificatu Romario partes habere "videbalur quam successorem. Baronius scribii, ipiod ctitn Gothoruih
Bonifacius, Jaclaqtie magna seditionc cleri mors reges ifnpie sibi usurpassent Romani ponlilieis elec-
Dioscoti ceiTamen diremil. lioiicm ad buJTismodi usunalam licentiam ex Go-.
 1341 HIST0RIAREVIT1SR0M..P0NT.— BONIFACIUSII. 512
lhoruni manibus extorquendam, Bonifacium Eccle- A illo speraveras, a nobis potius impetrares; pptitiqni
. siaeconsuitiim esse jndieasse, ut ntillo reliclo sedi tuae, quani laudabili fidei solliciludine' concepisti,
-yacanii loco, suceessorem sibi eligeret. Qiiodlieet catholicum non dislulimus dare responsum. t Et
speciem qttamdani justitiae proesefoiTei,postea ta- infra : « Quapropier affeclu congruo saliilantes su-
•men ab omnibus est reprobalum atque rescissiim. perscriptam confessionem veslram consenlaneam
Nam, ut subdit idem Aiiaslasius, «eodem lemporc,"> Patrtim regulis approbamus.» Quibus verbis synodus
seu, non inulto posl,«facla iierinn synoiio, hoc cen- ArausicanaTi conflrmatur. Untle incodicibus Mss.-
suerint (cassaverunl) sacerdotes pmnes propler reve- Fossalehsi et Landunensi, synodo Arausicana3""H
renliani sanclse sedis, et quia conlra canones hoc praepoiiiiurepistolalaudat.i BonifaciiII ad Caesarium,
fuerat niclum, et quia cnlpa eum (Bonifacium) re- cttni hac adnofatione : « In hoc codice contiiielur
spiciebat, ut successorem sibi constiiuerel, ipse synodus Arausicana, quam per auclorilalem S.papa
Bonifacius papa reum- se confessus esl majesiaiis, Bonifacius confirmavit: » Qitod porrolegitur in flne
qtiod .diaconuni Vigiliumstti subscriplioiie cbi.rogra- epistol», eam datam « vin, Kalend. FebruariasLam-
.phi ante confessionembeati Petri successorem con-- padio et Oreste VVi CC.' coss. » annoscilicet 550
stituissei, acipsuuieonstilutum in praesenliaomnium addiHiirifuil epislolao,quia FelixTV mortuus lantuni
sacerdolum, el cleri et senaltis incendio coiisum- esl die xvm Septembris'ejusdem anni, eique Bonifa-
-psit. y>Idem Baronius ait Boriifaciurrireum majesta- citts post triduum siibsiitnlus. De quibus lege Baro-
tis ex ea parle Golliis viiieri poluisse, quod contra nii criiicanianno 529 cl seq.
regis voluntatem, ad quem Homani poniificis elec- "AnastasIiJS.scribitBonifaciumIsedisse annos duos
lionem spectare Tiieodorieus staiueral, sitccessorem JJ et dies viginli sex, sepullum aulem esse in basilica
sibi inslituisset. Sed quod addit, illud coiistituium beaii Pelri apostoli, sub die xvi Kalettd. Novemb.
in priori synodo Romana fuisse a Bonifacio ambi- consulatu Lampadii; sed legendum, ilerum post con-
tione el coiisilio Vigilii, conslaie ex decrelo anathe- sulaium Lampadii, qua formula notalur annus 552,
niaiis Silverii papae in Vigilium, stibsislere non tit demonslralur in eadem Baronii crilica, ad anntim
-poiesi; cum ex infra dicendis in Silverio, decretum 551. Quare cum Bonifaciuspoiilificalum inierit die'
illttd sil suppositiiium. vigesima prima Seplembris anni quingeniesiini tri-
PoslBaronii inortem LticasHoIsleniiisbiblioiliecae gesimi, mortuus*est "die decima sexla nietisis Ocio-
Valieanaepraefeclus in Colleciione Romana publica- bris anni quingerileslmi trigesimi "secundi, el die
vit ex Barherina bibliolbeca tertiam synoduni a-Bo- decima septiina cjusdemmensis scpullus.
;nifacio II.Romae eoactam, quae duabus sessionibus ' - "
' couslal. Habita est post'corisulaium Lampadii' et
SOMMIER. •_ .-
Oreslis VV. CC. sub die vii Jduum Decenibrium, Niuri."92, linea 11. — Veiiit reiatto db Afris epi-
ideoque anno quingenlesimo trigesimo primo, in scopis' de coiistiintione, etc. Opportune meminisse
catisa Siepliani Larissensis episeppi, metropolilani constal episcopos Africanos de consulenda in gravio-
Thessaiiae, qui canonice eleclus et ordinalus, mox ribus negoliis sede aposiolica, ul in ponlificatti
Probiani, unius e stiffraganeis suis, aliorumque im- Joannis II proxinie seqttenii viilebimus. liiterim ex
proborum factione, abEpiphanio Constanlinopolitano D. archiep. Somiiiierobservandiim esl, sub hoc Bo-
palriarcha irregulariter .exauctoratus aposlolicam nlfacio non deslitisse alios quoqtie melropoliianos,
sedem appellarat. f.lisit Slephanus queriinoniaiTtmr. el episcoposjtira sedis Romanae itim ratioue prima-
el appellationislibellosper Thendosium Echinieusem tus stti supra unhersas Ecflesias, lum sui patrrar-
-in Tiiessalia episcopnin, neeivM epistoias Damasi, chatus Occidenlalisinclusas in hoc tractu pfovincias
. Siricii, Innoceiiiii prinii, Coelestini, Sixli, elLeonis ab usurpatorum atlentalis, el aiisibus vindicare.
-poniificum Romanorum, quibus probavit Romanum Doenmcmiimprofert illtistre de Illyriei provinciis in
ponlilicem lllyriei Ecdesias jure patriareho semper lioc liumero rccensendis lib."vi, cap. 25, Hist. dogm.
rexisse, praster jus primalus, quo Ecclesiae praeest ubi sermo est de gestis sub Boiiifaciosecundo, quod
universa;. Duplicemillam polcstateni oplime distinxit ila exponit:
idem Theodosius Echiiiiensis episcopus sessione n «In coiicilio Romoehabito sttper appcllatione ad
dicens : « Nam constal, venerandos sedis vestrae sanclamsedem interposita per Slephanum Larissen-
ponlifices, quamvis in loto mundo sedes apostolica sem nielropolilani Thessahoe, quem Conslanlinopo-
Ecclesiarum sibi jtire vindicet priiicipalum, el solam lilauus palriarcha deposuerat, Iecta estcjusdem
ecclesiasticis causis undiqiie appellare necesse sil, meiropolitani petitio hujiisniodi.concepiaverbis :
specialiter tamen gubernationi suae-IllyrjciEcclesias « Quoiiiam nullus ecclesiasticus ordo illam ve-
vendicasse. » siram, qttae a Salvalore omnium eL priino pasLore
Linea 15. — Sepulius est, etc. Consulalu Lampa- vobis est collala, polest praecellere poiestalem, exi-
dii, elc. Celebrata, sub fliiem'ponlificalus Felicis IV gtuim esl vel humile, in qtio providenlia vestra fe-
Valeniina synodo, CaesariusArmenium ablialem circa spieil. Quoniam .vos apud Deum omnes praecellilis,
niensein Augusliim anni quingenlesimi trigesimi Ro- lanlo vos necesse esl cogilare, quia liaecest probalio
niam misil, ul a Felice IV confirma.lionemoblineret Deum amanlium, et post Deum pater et doctor
eoriiin quaein Arausicana.el Valenlina synodis defi- D S. EcclesiaePetrus et -veslra3_et.lotitis muiidi lesta-
nila fnissenL.Cerlelianc ulliinam a Bonifacio fuisse lur, etc. Probo bealae memoriae quiescenle, qui fa-
coniirmalain disene seribit auclorViioesancti Caesa- ctus fueral Larissae Ecclesieeepiscopus convenit
rii, qui post laudata verha stibdit: « Bealaememoriae S. provinciaSsynoilus, et lolius civiiatis possessores,
Bonifacius RomanaeEcclesia- papa, eadem collucla- pmneque corpus Ecclesiae : et comiiiuni omniuin
lione coniperla, calcata intenlione jurganlium prose- - testimonio, nihil consuetudini detralienie sum ordi-
culionem sancii Caesarii apostolica auctorilaie fir- naitis episcopus.... sed nescio unde incilati Anlonius
niavii. t Morluus enim eratFelix IV el BonifaciusII presbyter, Probianus Demetriadoe civitalis episco-
ordinatiis, cum Armenius Romam pervenit! Bonifa- pus, ptc. Ad regiam urbem stibito profecli Sunl; et
cius in epistola ad' Coesariiirn, quae exslat lom. IV quamdam componenies acciisationem htiic ejtisdem
concil. pag. 1687,ait: « Per filiuni noslrum Arme- civitatis archiepiscopo Epiphanio querelas deposue-
iiium pre.-byierum et abbatem lilteras tuaefraterni- runt, dicentes meam ordinalionein sanclis canoni-
lalis aceepinius, quas ad nos, ul apparel, inscius bus minime convenire. Commonitoriiiinfaciens ad
adliiic sacerdolii mihi commissi, sub ea, qun in Deo. - Thessiiliam direxii provinciam, pnecipicns me a
tenemur cbariiate direxeras, quibus credideras po- sacro recedere ininisierio, uipoie 11011 secundum ca-
siulanduin, ut id quod a bealaereeordaiionis deces- nones ordinalmn. Ego vero ad principaluni sancta-
sore nostropapa Felicepro caiholicae fidei poposce- rum Ecclesiarttm ira-,!i(umvobis respiciens, dixi ul
ras lirmitate, mea explicaretur inslanlia. Sed quia si oporierel nie ad aliquem accusaniem respondere,
id voluntas superna disposuil, ut tjuo.I per nos ab aui tie mea ordinaiionc aliuuidjudicare UOHsu.beo-
 543 ANASTASIIB1BLI0THECAR.H Uk
qui judicare, dignalur, causam me dicere neeesse A nominasse. Ego eniin dixi, quia auctoritas sedis
est, sed alibi apud quem sacrorum canoniim Iex apostolica?,qiiae a Deo, et Salvalore nostro summo
custodilur, et usque liaelenus constietudo servalnr; apostolorum dala est, omnibus sanelarum Ecclesia-
memoriam raciensvestri sancli capitis et apostolicae rttm privilegiis antecellil, in cujus confessioneomnes.
sedis, dicens vos esse dominos hujtts examhialionis. innndi requiescunlEcclesiae. Senlentia igitur lecta.
« Nec liaec ad quielem meam sufflcere potuerunt: juslam denuo vestram audientiam imploravi, apud
Sed inviltis ad regiam urbem sum deductus... Nullum - quem nulla cujuslibet disceptalio veslram polest,
nocens nisi cum eligentibus me consensi; et quia disturbarejuslitiam... Cum relecla fuisset sententia,
liducialiter dixi, quod si oporleret examinationem niox in cuslodiam Dei amaloribus sacraeiEcclesioe.
aliquam lieri, ab eo fieri deberet, qui est hujus exa- defensoribus dalus stim, rit non possim ad vesligia
minationis dominus conslilutus. Deleriora ab liis vestroe beaiitudinis convolare.
quiminantur.me sustinere conflteor: damnationem, « Ut exemplo isto nemo audeat de sanclarum no-.
exsilium, et quantse sunt criminum vicissitudines slrarum Ecclesiarum jure quidquam dicere, nec
irnmerenler exspeclo... Ideo sttpplico vobis auxilinm meinoriam facere anliquilalis, vel eorum, qtiaettsqiie
mihi ferentes veslri, et veslrorum decessorum illius haclenus lenueruni : qtiia sludii eorurii esi, til sub-
bealae sedis recordanles, "quia nullum imquain ab ordinalionem, el jns sauctae regiae civitatis Ecclesioe
aliquo injusle -nocer passi sunt. Hoc opus vestrum nos miseros efflcianl. Pro quibus omnibus Ingenles.
est,-beatissime, diuet noctu, SS. Palrum, etvene- - die ac noctu omnittm Salvatori Jesu-Chrislo Deo
rabilis atque apostolicoe veslrae sedis leges, aique noslro lacrymas fundimiis, el miseram noslram prse-
consliiula itr omnibus quidem Ecclesis, praecipue£_ lendimus caniliern, supplicautes ne nos in manibus.-
autem inveslra Illyricana provincia custodire. ' eorum tradi patiamini. Pro his enim, et veslram
« Ex his quidemqui me elegerunt, et saepiusscri- appellamus bealitudinem, et apostolicam sedem,
plis suis suam eleclionem flrmaverunt, ut dignus sperantes ut ista coitgrtia emendalione corrigentes,
sacerdolio judtcarer, videntes mei studii esse aiui- reniedium dare digneinim; qualenusDei amaloT vir,
qttam consuetudinem iti sanctis nostris Ecclesiis qui sedis apostolicaejus ctistodire contendens, lanla
revocare, separanles me apud beatissimum proesulem visus esl pericula sustinere, apostolica auctoritate
sanctse regiaeurbis Ecclesioeaccusaverunt.llle atitein suo reslituatur officio: prospicienles in fullirum,- nt
accusationem suscipiens nihil anle discutiens de Iiis consuetudo sanctarum Ecclesiarum nostraeprovinciae
quae oporlet requiri de episcopo accusato, continuo nullatenus convellaiur... quia non usque ad Slepha-.
me ab omiii ecclesiaslico minislerio separavit... cum num'Dei amatorem eorum conquiescit inleniio. Sed
venisset in Thessalonicam vir religiosissimus, qui ex aliis pluriinis ista facient : et ante quieseeht,
praeceplum deserebat, continuo ei dixi: Aposlolicam qiiam ul ad effectumdesideria sua perducant. ».
sedem, id esl vesirambeaiiiudinem, causas noslrae Unus ex episcopis ablegatus a provincialibus viva
provincioeet audire convenit, et finire. Sed regiae voce haecprotulit. « Ex relaliohe libellorum vestra
nrbis sanctissimus archiepiscopus non quiescens, ' cognoscit bealiludo quaeacia sunt conlra sanclorum
etiam nie contra «anones exhiberi proecepit,et cum canones, et ordinaiioneni decessoruiu vestroruni.
veiiissem, convenluni faciens, episcoporum qui ibi Nam conslat venerandos sedis veslrae pbntifices
commorabanlur, lioc denuo allegare non disluli, quamvis in toto mundo sedes apostolica Ecclesiarum
•sancti et beati capilis vestri sedem apostolicam itn- p sibi jure vindicel principalum, et solam eceleslasticis
plbrans, et consuetudinem, quos usque hactenus in ^ causis undiqueappellare necesse sit: specialiter ta-
noslra lenuil provincia, non debere convelli; el nien giibernatioui siia?Illyrici Ecclesias vindicasse. »
supplicabam ne auctorilas sedis apostolicae,quaeul a Evidenter igilur palet, uiraque jura et patriar-
Doinirio noslro Jestt Chrislo et a saeris canonibus ' cbaius Occidenialiset summi ponlificalus fuisse re-
daia esi, iia ei aiuiquam consueludiiieni servata est, cognila in una eadentque persona Romani poniificis
in aliquo violareiur. per supplicalioties hic reciiatas, el per deciaralionem
« Sed nec a sua voluit intenlione recedere... seu- Graeci episcopi: qui ad hanc rem congessil testimo-.
iicnles aulem_ ul arbitror, meae vitae insidiatoros, nia superiorum ponliflcum Romanoruni, necnon le-
quia ordinem sanclarum Ecclesiarum vindicatis, gttm imperialiuni, aperte declaranlia censeri inter
omni conatu usi sunt, ut antequam aliqua ordinatio caeteras provincias Occidenlalis pairiarcliattis etiam
vestra proveniat, suam perflciant volunlalem. Stip- Illyricum : quee documenla produximus supra in.'
plicabam til non anle sententia diceretur, quam qiue SS. pontificibus Damaso, Siricio, Inuocentio, Boni-_
acta suiii ad vos beaiissimos referantur, ut inde facio 1, CoeleslinoI, Sixto 111et Leone Magno.
vestra3 catis:e diseussio servaieiur. Quod diclum ma- Licet non exsleljudicatum Bonifacii II super hujus-.
gis eos adversum me aniplius incitavit, putantes de modi cattsa, atlamen dubitandum non est |quin pro-
sacrarum ecilesi.iriun regiie ttrbis jure aliquid ininui, nunciariiil justa petita episcopi Larisseni Thessaliaj
quod ego aposiolicun vestram sedem visus Suiu metropolitse '

LVIII. JOANNES II.

ANNOCHRISTI531, JUSTIKIANI5, ATHAI.ARTCI
6.

93 Joannes, qui et-]^F£*jirius, nalione Romanus, ex patfe Projeclo, de Celio monfe,.

sedit annos duos a,-iuenses quatuof, dies sex-. Fuit autem temporibus Athalarici regis,
et Justiniani Auguslii>. Eodem tempore vir religiosus Auguslus, summo amore Chri-
stiana? religionis misit Qdem suam chirographo scripto proprio ad sedem apostoiic.ai3
S oer episcopos Epazium •', et Deinetrium. Ipsis diebus obtulit Ciirislianissimus impe-_
NOTUL^!MAKGINALES FABB.OTTI. !
' G
aB, ann. tres. h VideBaron ad ann 533. B, Ilypaliiim.
 '
5i5 mSTORIA DE VITiS ROM. PONT. — JOANNES il. 546
rator Juslinianus Augustus beato Pelro apostolo scyphurn aureum circumdatum de
gemiris prasinis, el albis, et alios caliccs orgenteos 2; scyphum pens. Hb. 5; calices
argenteos, pens. sing. lib. quinque; palJia oloveraa auro lexta quatuor. Hic fecit
ordinationem * in urbe R.oma per.mensem c Decembris, presbyteros quindecira, epi-
10 scopos per diversaioca numero 21. Qui etiam sepultus esi in basilica beali Petri
apostoli vi Idus Jun. post consulatum ilerum Lampadii d, et cessavit episcopatus
diebus septeme.
NOTUL.E MAB.GINALES PABROTTI. """
» C, Palliola vero. i»CB, unam. ' C, Kalend. d B, sub coss, Bellisarii. ' C, sex.
VARIJE LECTIONES.
Apud Fabroltnm ex codice Freheri. A lices argenleos 2 pens sing Iib 5; pallia ol. lin 9, or-
Num 93, lin 1, qui et marlyrius. lin 7, B, scy- din tinatii per mens. Dec./m 10, loca ll.linll vi Kal
phos argenleos. lin 11, A, iv Kal Jul., B, vi Kal Jtin. Juuii. lin 12, dies 6.
tin 12, AB, dies 6. Ex codice Thuano altero.
Ex codice Regio Mazarino el Thnano. Nuiii 93,linS palliola vero a. t. lin 11, vi Kal Jun.
Num 93, lin 1, marlyrius qui et Joannes, n. R. lin 12, dies 6.
lin i, scriplo cyr propr. lin 5 Hypatium. lin 6, Apo- -
stolo.haecdona. seyph a. c. gemmis pr. hyacynihinis, Apud Peniam ex codice Cavcnsi.
pens lib i; seyphos argenleos 2 pens sing lib 6; ca- Num 93., lin 11,'eonsulalu.
NOTiE VAllIORUM
ALTASERRA. tis.illi concreditis, qui Ecclesiaepretiosiora servabat.
Linea 3.—Eodem lempore vir religiosus Auguslus Ad sedem vero apostolicam cum "Anastasinm, lum
misit fidem stiam chirograplw scripto proprio ad se- ejus anlecessores fldei suae professionem direxisse,
dem aposlolicamper episcopos, etc. Justinianus imp asserit audacter Symmachus, eidem Anastasio epist
misil professionem fideiad Joannem secundum Rom 7 in huncmbdum scribens : « Omnes catholici prin-
poulificem ex anliqua constieludine. Symmachus " sive cipes, sive cum imperii gubernacula suscepcrunt,
pontifex in Apologetic advers Anastas : « Omnes cum aposlolicaesedis novos agnoverunt praesules
calholici principes, sive cum imperii gubernacula irislitulos, ad eos sua prolinus scripta miserunl, ui
susceperuni, sive cum aposlolica3 sedi novos agno- se docerent ejus esse inslituti, » elc. Felix pariter
verunt praesulesinstilutos, ad eam sua protinus scri- tertius eidem imperaiori perjuria objicit, palrata
pla nriserunt, ut se docerenl ejus esse consories. c.ontra fldei professionem , ail aposlolicam pridem
Itaque qui liocnon fecerunt, ab eadem se ipsos pro- sedem directam (tom 11Concil, p. 815): « Profes-
filenlur alienos: quod chartis quoque suis apud te sionem luam conscieiilianique recolendani sensibus
etiam possumus astruere, nisi te oemulum et reum, luae pieiatis iusiniip. Palalii tui faciloscrinia recen-
el inimicum vilaremus el judicem. i seri, ei seripla illa diligenter iuvesiigari, quae ad
apicem suminaeregre;liens poiestatis ad decessnrein
BENCINL meum pielas luaprocoinmtini gratulatione direxii, »
Linea i.—Misit fidem suam. Orientis imperalores etc. Justinus eadem cum Hormisda, et nunc Justi-
olim imperii jura suscepturi, publicam fldei suae nianus cum Joanne secuiido praestiterunl. Quemad
professionem, propria etiam manu subscriptam, pa- modiim vero Constaiitinopoli in sacrorum vasorutp
triarcliae Constantinopolitano , et apostolica3 sedi armario istitismodi autlienticae imperatorum profes
cxhibere lenebanlur. Consuetudinis hujas menlio siones diligenlcr reiigioseque asservabantur, IIOP
oceurrit apud Evagrium lib m, c. 32, ubi de Ana- secus Romae factum, testatur Gregorius secundus
stasio imperatore_:_« Verum alia erant, quaeanimum haecLeoni Isaurico scribens (tom IV, Conc , p. 2)
Anastasii occulte pungerenl. Nam cum Ariadna « Acceptas epislolas luas in sancla Ecclesia reposilas
Anastasiuni imperiali purpura veslire vellet, Euphe- C in limine confessionis sancti et gloriosi ac principis
niius regise urbis episcopus consensum suum accom- apostolorum Petri diligenter servamus ; ubi et Cbri
modare renuit, priusquam Anaslasius cautionem sli ainaniium pra^cessorum tuoruni, qui impera
propria manu scriptam et jurejurando flrmalam ipsi rtmt, sunl litterae, J etc.
dedissel, qua pollicebatur, fidem se iilibalam serva- Linea eadem.— Chirographoscripto proprio. Eral
turum, nec quidquam novi in sanclam Dei Ecelesiam enim aucloritas direcla" ad lestiucalionem, el indti-
itiveclurum esse, si imperii compos fieret. Hanc ille bium documentum reddendum, ut supra ex Marcul-
charlam Macedoniosacrorum vasorum cuslodi com- pho notalutnesl. Scriplumpropriumvocat, non quod
mendaverat. Haec autem idcirco egerat Eupliemius, imperiali manu subscripta ' taiitummodo esset epsiola
quod Anaslasius Manichoaorumseeloe addiclus esse scd quod imperiali eliam alramenlo perscripia
a plerisque crederetur- Poslquam igitur Macedonius lsliusmodi fuisse imperialium auctoritatutn nolas,
episcopalemsedem adeptus esset, Anaslasius caulio- prodidil ibid Gregorius : « lllud aulem imprimif
nern suam reddi sibi voluit," asserens' conlumeliam praecipuuin esl, quod lilleraj luae sigillis imperalo
fieri imperio, si supra memoratum chirographum in rum obsigriatae diligenter sunl, et accuraiae inlus
Ecclesia reconditum servarelur. Sed cum Macedo- subscripliones percinnabarimpropria manu lua, ui
nius strenue adniodum resisleret, seque lidem pro- mos est imperatoribus scribere. i Notae itaque im-
diturum negaret, omni insidiarum genere eum appe- perialis rescripli, seu unde depreliendatur scriplutn
liii Anastasius ut episcopatum ei adimeret, » ele. proprium imperatoris esse, per cinnabarim habita?
Quod subinde variis adhibitis anibus landem obli- sunt. Procopius elecli Juslini ignoranliam in liiteris
nuit. Tanti erat haec imperatoris professio ad ejus- ^. prodens, arrepta occasione imperiale alranieiiluin
dem retegendas fraudes: unde summa Ecclesiarum v describit, misluramque fuisse ait ex cinnabari aliis-
caotio iri retinendis servandisque ecclesiasticis char- que liquoribus, unde scripla dicebanlur pheenicia,
 5« ANASTASIIBlBLIOTIIECARIi 543
el addit (Arc hisl pag 26)': Culamus colore imbtiius, A 6, Joanni tribuenda; ttim in diebus 6,- vel septem
qum scribere mos est imperaloribus, elc. Golores bi in vacationis sedis ab ejus obitu computalis ad eleclio-
atiliqiiissimis Mss qnandoque occurruiii: apli eniin nem Agapeii; lum in summa undecim mensium, et
stinl ad litleras ob misluraperfeclionem alemporum dierum 18 vel 19 buic assignanda : rjuem Bibliotlie-
itijurlis servandas. Imo in Mss plerumqtie isiiusmodi carius tradit profeclum fnisse Conslanlinopolim x
Phoeniciaelillerae comparenl, reliqtiis ex alia tnislu- Kal Maii (tibi,alii putant legendum x Kal Marlii) ibi-
ra abolitis. Describitur aulem mislura ab eodem qtte aegritiidiitecorreplum vita migrasse dec.imoKa-
ibid Procopio. Hinc Anaslasius in iioiisniargiiialibus lendas Maiianno scilicet subsequenii: nnde Bomam
ad acl 10 synondi vm asseril, aulicum semper cu- reporlalum ejus corpus sepullum fuii in basilica Ya-
jtisdam fuisse gradtim , imperatorium hocce alra- ticana 10 Kal Oct qua ejusdem niemoria colitiir. Est
menliiiii conficere "ei servare imperaloris usibus. itaque summa annorum liium, ac meiisium quatuov
« Proeposilus caniculi est, qui curam ei cuslodiam ab exordio ponlificalus Joamiis ad morlem Agapeti
gerit ciiniculi, id est atramenlarii, ex quo imperator imineranda : cui siinimoealiquot dies addere oporlet,
Phuenicias liueras scribit in chartis, > etc. Et in C. ab eleclione scilicel ad ordinatimiem Agapeti, si
Ieg6, de diversis rescriptis, occurril. « Sacri affaius ejusdem epocham historicus numeiavit ex die con-
qnoscunque . noslrae manstieliidiuis in quaciiiique secrationis polius quain electionisi Joannisj inilium
parle paginarumsciipscrilaiielorilas, non aiio vtiltu, parianduin esse probavimus seetione superiori cum
atu coiore, nisi purpurea tanlumniodo itiscripiione die 12 Decembris ab electione cel.ebrata anno 552.
luslreiiiiir : scilicel ut cocti muricis el trili concliilii Cum mors Agapeti figenda sit die x KalMaii, nempe
ardore signentur. Hanc auiem sacri encausti confe- rt 22 Aprilis, ui babenl codicesAnastasii; el slaiuaiur
ctionem nulli sil licitmn aut concessiim habere, i anno 556, uti slatuimus ; lioc iniervallum temporls
clc. Ilac de re videsis Salmasium ad Solinuin. Iliius ab exordio Joannis ad finem Agapeii esl annorum
digyilas vocabatur Caniclini, de qua Pachiinercs lib trium, mensium i el diertim 10. Ex-diacsumma tri-
vni, c. 52, et lib ix, c. 24, el passim apnd scriplo- buimus Joaniii annos duos, "nienses -quaitior. dies
res Byzantinos. Rescripta, quae sacri affatus ab im- sex, compufandos ab electione 12 Deeembris 552 ad
peralore Leone diciiiiliirliujusmodi crani, repelila 1. 18 Apiiljs 555; Agapelo meuses 11,-dies 18,ordine
i Codde divers Reseript. « Non alio vultu peniius, jeirogrado iiiimeraudos ex die morlis certo 22 Apri-
attl colore, nisi laiittiuimodo, inscriplione lusirari lis 556 ad 6 Marlii 535. Dies igilttr 17 inlerceptos
iussil til cecti murieis, el -trili conchilii ardore si- aiino 555 inler morlem Joa.nnis 18 Aprilis et conse-
guenlur: eaque tantunimodo fas sitproferri vcl diei cralionem Agapeti successoris "6 Maii (quaefuil Do-
rcscripla in quibiiscuiique judiciis, quoe in chartis minica) ita pariiemur. Dabimus cum Anasiasio se-
sive inembranis, subnotalio principis subscriptiones plem vacalioni sedis ex die obilus Joannis II, 18
iuipresserit, » eie. Ei hoecLeonis senioris lex, qui Aprilis ad 25 ejusdem mensis 555, diei proximae 26
pfimus usiiiii in reseriptis excogilavit. Veieres au- Aprilis alligabimus eleciionem Agapeli: ex quo die -
tem miiiio scriliere consuevere; de quo Piinius lib ad 6 Maii decem qui supersunt elapsos fuisse dici-
xxxin, c. 7 : c Miniuiiiin voltiminibns quoque scri- mus ab eleciione ad ordinationem Agapeti. ;
ptura usurpatiir, clarioresque lilleras, vel in auro, Cum igilur suitima duarum epocharumin nlro-
vel in marmore etiam in sepulcris facit, » etc. Tesla- que exlremo jtinclim convenial, el codices Anaslasii
lur M Crusius Turogr pag 191, vidisse se coiiciiium ^„ consenliaiit ralalogis in assiguandis Joanni annis 2,
Constantinop, in quo subscriptio Jo. CaiHacuzeni nreiis i, diebus 6, quisquis exordium Joannis nobis-
erat ex cimiabari, episcoporum vero ex airatnento. cum affigil diei 12 Decembiis 552 ejusdem obitum
AsservaLuretiani inler MssColbeniua Jo Pakeologi pariare debel cnni 18 Aprilis 555, et quisqtiis post
subscriptio ex eodem alramento. Vas autetn ubi illud hunc enumeral dies 7 vaealionis sedis atl eleciionem
recondebattir auretiin eral lapidibus preliosis dislin- successoris Agapeli liibueudam diei 25 aul 26 ejus-
cium, qnod discimus ex Niceta in Man lib m, n. i : dem mensis,"' recie siatuil posi alios decem dies
Calamarium aureum murgarilis et preliosissimis_gem- Agapeli ordinatioiieni.die 5 Maii, qu_ae.fuiieo anno
mis imignitum, elc. De qtto adeundus ci Pelrus dia- Doininica iv posl Pascha, ceJebratuii die 8 Apri-
conus in Cbro.i Cassin iib iv, c. 13. lis.
BINIi ET LABBEI. Cirea finem seciionis Bibliolbecaiii lexlf.s referl
Joannem sepullum in basilicaprincipis aposlolortim"
Linea i.—Joannes cogiioinento Mercurius B.oma- vi ldus Jtiiiii, posl consnlalnm iterum Lampadii. Ne-
nus aiino, ul conslat ex velere inscriptione apud S. gligentia anianuensis iranslulil notam consulaius ab
Petrum ad vincula, posl consulaium Lanipadii el eieeiioneel ordiiialione suscepii episcopalus ad ler-"
Oresiis qui esl 531 Chrisli nati, imperaloris Ju.^ti- miiiiim poniilicatus et viue. Nam antitis christianae
niani, el Alhalarici regis lialitc 6 cirea finem anni aeraecommuiiis 532, qui nomen praefert iierutn pqst
illius eleclus est Uomanus ponlifex. consulalum Lampadii el Orestis, perlinel ad inilia
Linea i.—Misit fidem suam. Inieliigil ilkim fidei susceptae a Joanne dignitaiis, cujus documeniuni
professionem, quae continettir in episiola Justiniani evidens superesl "mvetusto marmore tituli S. Petri
adJoannempapam, non veroiilud prolixiusediciuiu, D ail vincula , quod ab aliis chronologis et historicis
cui in Suriana editione praelixareperilur ejusmodi persDspeedilum, et a me qubque in prolegomcnis
inscriptio mendosa : « Edictum piissimi imperatoris lomi I, num i% hic reponerem nisi anleduaspa-
Jusliniani fldei confessionem coutinens, et refutalio- giuas cum Norisio fecitassem in notis chronologicis
nern haereseon, quae adversaniur caiholicae Dei Ec- ad BoiiifaciuinH.
clesiae, Joanni papae secundo Iransmissum, ut patel
in vila ejusdem papae ex Libro Pontilicali. » Hanc NOTJ3niSTORIC.I.
inscriptionem mendosam esse dix"i,quia consLatiU Linea 1.—Joannes cogiwmenlo Mercurius. rjnast
lud ediclum, vel polius libellum tempore Vigilii con- Laurentiana3Bibliolh Fiorentinas dicitur bic pontifex
scripluni esse, (]uem adversus tria capiiula Theodo- Mercurius. ,
1rus Coesariensis episcopus ab ipso imperalore edi Linea 3,— Vir religiosus Auguslus, elc. Misil fi i
curavit, ut lesialur Liberatus iu Breviar cap 24. dem suam, ete. Non repetam ea quee de Joannis II
BLANCHINI. approbatione circa has lilteras Justiiiiani erudite
collecia legis in notis Pagii ei Sommier. Unicum in-
MOT.ECHR0N0L0GIC.E. dicabo addilameiiliim ex cpistola Mopinolsupra me-
JoanmsII cognomento,Mercurii,ejusque successo- morala : in qua circa litiem numeri 12 nobis indicat
ris Agapen epochoecolliguiuur securius, si jungan- adornalam a Coiisianlio alieram disserlalionem, ttbi
lur sinuil. Nam codices Anastasiani, et catalogi con- - « demonslratapprobaiam quideirt a Joanne 11,quain
setiliunl lum in sede annorum 2, mensiumi, diertim Hormisdas usurpare noluerat locutionem linus de
 549 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — JOANNESII 550
Trinitale cruciftxus esl; at neutruni tamen papam A siint statula poiitifice , eos minime m nostra com-
cum altero pugnare; imo eamdem ulriusque fidem, niunione stiscepitiius, el ab onini Ecclesia catbolica
eiinidem ulriusqtie animum fuisse; quippe diversb eSsejussiiritis aliehos , nisi errore damnato, doctii-
tempofum elconlroversiarum slatu debuisse aliam nam rioslram quantocius sequi, liabilaTegulaii pro-
ab altero leneri agendi ralionem. J fcssione, signaveriiil. J Eodein anno 531 Joannes
CIACONTI. papa , eadem de causa, lilteras ad Avienum, Libe-
Linea 1.—Joannes qui et Mercurius. Hujus ponli- rimn, aiidsque senatores dedit, quae exslant eodem
tbmo Concil., pag. 1751, in quibus Ires sibi ab im-
gcis mentio exstat iti atuiqua marmorea labula po- peratore propositas quaestioiies testaiiir, de qtiibus
siia in basilica S. Pelri ad vincula. dissidia orta eranl. Prinia , ulrum untisex Trinilale
PAGII. Chrislus Deusnosler dici possil: hoc esl, una de tri-
. Linea 2.—Sedit annos duos. ititerpontificio du- bus personis sancun Trinilalis persoua? Secunda,
rante, complures ut "ad poniificaluni adipiscepdum late? an Deus Chrislus carne perlnlerit, impassibili dei-
sibi adiium pfsepararent, Ecclesiae bona effuderaiil, Terlia, an proprie et verac.ter Mater D.JS .Jesu
el alii pecuiiia,aliquos.ex sena.loiibus corruperanl; Chrisli Maria semper Virgo debeal appellari? Qnas
quod indigne ferens senalus, adversus eos, qui ideo se propositioriestariqiiam fidei calholicae eonseniaiieas
turpiler aliquid accepissent, senatus coiisuliiim pro- - probasse scribit Joaiines II, easdemque subjeelis
mulgavit. Joannes vero papa eleelus ipnd Athalari- mat. Scriptitroe sacroe el SS. Patruui lesiimoniis coufir-
cmu regem egit, ut qui .ecelesiasticos canones pro- Denique Vigilius pajia, cuin trium capiiulorum
ctilcarent, regis perterrerehlur edicto : perdefenso- g proseiipiioiii consentire noiiet, ui Jusiiniani aninium
rem eiiim Ecclesia3ab ipso Atlialaiieo peiiil, ut ad- quotpto modb delinirel, in encyclica epislola propo-
versus hiijusmodiSimoniacos, regia agereLpoleslate, siiibnem supra meiiioralam se approbare lestatus
poeiiisiitfesaeculatibuseosdeui eoms-rimerei,quos nec esl: Passuscarne , inquil, carne est pro nobis.Dei Fitius,
Deilinioriiequeecclesiaslicacensiira corrigerel. Atha- crucifixus est, el mortuus curne esl. .Eadem
laricus ad\ersus SimoniacoSediclnin emisil, quose- eiiam proposiiio anno 555 definiia fuit in. synodo
isalus consulluiiiconfirniaiumest dequo Jocuiisumus quinta Colbit. 8, cauone 4 el seq. Hoecex Baronii
iuiiin |»onUiicalusFeIicisIV,qiiodqiieexslaiapud Cas- • eriiica exeerpta." De monachis Scylbis vide dicta
sioi!orumlibix,episl.lS,ei apiid Baronium anno553. in Hormisda. . ^
Linea i. — Mhit fidem suam chirograj ho ,. elc. SOMMIER.
Sub Hormisdaeponiificatu diximus, monacbos Scy-
tbas mulia peregrinalionum inconimoda, niultosque Linea 3. — Vir religiosus Auguslus... misil fidem
lai.ores periiilisse ad defensionem illius propositio- sttatn chirotjraphoscriplo proprio.ud sedem aposloli-
nis, Unuse Trinitale passus esl carne. Haecaulem pro- cam, -
elc. Exlib. vi, cap. 25 Somniier.
posiiio a Joanne H, tandem approbaia. Monachis Vitlimus in Hormisda conlroversiam a Scytbise
Seytliis acerrinie resliieranl alii monaclti Acmmetm monacbis excilatam in Ecctesia super themale de
dicli, qui- videntes Scytharuiti cattsam superiorem uno ex Triniiale in carne passo, et illius ponlificis
evadere, el lam episcopisOrientalibus, quam Jusli- priidentem curam in resecandisbujusmodi quaesLio-
niano iihperatori proposilionem illam probari, oeniu- nibus inutilibus. Aliis igitur monachis Orienlis, quos
laiione quadam accensi, legato*sad Joanriem II 'anno „*- Acmmeiasappellabant, nempe non dormienles,ex eo
quiiigenlesimo trigesimo leriio misere, Cyrum et quod ofiiciiim divinum coniiiienter in choro persol-
Etilogium, qui oplnionerii, seu errbrem, inquem verent conlinua successione sibi invicem in psaimo-
.ocsiu pugnoeabrepLieranl, apiid sedeni aposlolicam dia succedentes , cilra ullam inlerinissionem , his,
defenderenl, eju.-!queapprobationem a summo ponli- inquani, monachis Acaemeiisplacuit in alteram par-
fice*iiripeiiareni. In eo Acoemeiaruni error versa- tem a prioribus illis deflectere et refragari, dicendo,
balur, quod negarent: Unutn de Trinitale incarna- nondebere a nobis affirniaii, quod unus ex Triniiate
ium el curne passnm, el bealam Mariatn vere el pro- fuerit incarnalus el passus in carne, neque quod
vtie esse Dei Geuitricem. Adversus illos misil Justi- beata Virgo vere. et proprie fueril Maler Dei. Ro-
nianus Roinam HypaiiumEpbesiorum episcopum, et mam igiiur lu postremi ablegarunt quaesilitmdelitii-
Demenium a Phiiippis, qui sedem apostolicam con- lioneni super articulo a se proposilo'. Visuin est
sulerenl de his quaestionibus; el fidem imperaioris, imperatori Juslinianoea de re pariier ad pontilicem
imo lotitis Orieiiiaiis Ecclesiae, in ipsius ad Iioma- Joannem scribere , qui lum piiinum Bonifacio sttc-
iiuin ponlificemepistola,queeexsiat lom. IV Cbncil., cesserai, his verbis.
pag. 1742 exposiiamapprobari oblinerenl, « Reddentes honorem aposlolicie sedi, et vesirae
Joarines ilaque papa, acceplis Jusliniani imp. lit- sanclilati, quod semper nobis in voto fuit, el est, ut
teris ejusque legalione, dequibus moxlocuti suinus, deeel, palrem horiorantes vcstram bealiltidineni,
in synodoRomana proposilionemhanc, Unus e Tri- omnia quaa.ad Eeclesiarum slatum pertinent festina-
nitale crucifixusesl came, examinavil, ftdei profes- vimus ad notiliain deferre veslrae sanclilaiis : quo-
sionem litterls itnperaloris inserlam approbavil, uec' niam semper nobis ftiit magnum sluditim unilatem
non edictum'fidei,'quod ante missam legaiionem D veslraeapostolicae sedis , et staltim sanctarum Dei
promulgaverat, ne Acaemetarumlegali alitpiam ipsi Ecclesiarum cttstodire, quoehactenus oblinet, et in-
calumniam struerent: Proinde, inquit Joannes in comniote perniaiiel nulla intereedente.conlrarietaie.
epistola ad Justinianum , vm Kalend. Aprilis Justi- Ideoque. onines sacerdotes universi Orientalis tra-
niano Aug.-etPaulino coss. data, ideoque anno 554, ctus, el subjicere', el unire sedi veslrae Sanctitntis
qua3exslat tom. IV Concil., pag. 4744, Serenituiis - properavimus. ln proesenli crgoqua? commola suul,
veslrmapices per Hypatium atque Deinelriumsanclis- quamvis mjniifesia el indubiiala sint, et secundum
simos viros, fralres et coepiscoposmeos , reverenJa aposlolicaeveslrae sedis doclrinain ab omitibtissem-
consuelasuscepimus: quorum eliam relalione compe- per sacerdolibtts lirme cusiodita, et praedicata, tu>
rimus, quod fidelibus populis proposuislis ediclum cessarium duximusttl ad noliliam vestraeSanctitaiis
amore fidei, et pro submovendahmreiicorum conlen- pervenianl. JNecenim paiimur quidquam , quod ad
tione, secundum aposlolicam doclrinam, fratrum et Eciiesiarnm staltim perlinel, quamvis niaiiifeslum
coephcoporumnosiroruminlervenienleconsensu,quod et indubitalum sil quod lnovetur," uinonetiam ve-
quia aposiolicmdoclrinm convenit, noslra auciontate sira3 innotescat sancdtati quae caput esl omiiiuni
confirmamus. sanclarum Ecclesiarum. » (Epist. Justiniani imper.
In eadem epistola pontifex, Acsemeiasmonachos, ad Joan. pap. II, leg. 8, tit. de Summa Tnnilale.)
obstinato animo in errore perseverantes, conimti- Posl haecimperator exposito errore Acsemelarum,
nione privavil, nisi ad sanam meniem redii-ent : quos dicit sectalores esse Nestorii, professibnem
«In quibus, inquit, observantes ea quaeab ipsorum fidei emittit. «Omnes vero (iriquit) sacerdotes san-
551 ANASTASIIBIBLIOTHECARIL 552
clae caiholicse, atque aposlolicae Ecclesiae, et reve- A Malrem esse dicimus: Non quia Deus Verbum prin-
rendissimi archimandritae sancforiim monasleriorum cipium ex ipsa sumpserit, sed quia in ultimis diebns
sequentes Sanctitatem vesiram, et cuslodienles sla- descendit de coelis,ei ex ipsa incarnatus,ethomo fa-
tum, et unitalem sanclarum Dei Ecclcsiarum, quem ctus,et nalus est... Sicul vestra apostolica sedes do-
liabeut ab apostolica veslrae sanctitatis sede, nihil cei, alque praedicat. Unde pfoperavimus hoc ad noti-
penitus immutantes de eccJesiastico siatu_~quiha- liam referre veslra3 sanctitatis per Hypatium el De-
clenus oblimiil, et obtinet, uno consensu conliten- metrium reverendissimos episcopos, ut nec vestram
lur, Dominum N. J. C. ante.saecula et sine lempore sanclitatem lateat, quse a quibusdam paucis mona-
de Patre nalum , in ullimis diebus descendisse de chis male et judaice secundum Nestorii perfidiam
eoslis; et incarnatum de S. Spirilu , et sancla alque denegala sunl. »
gloriosa Virgine, et Dei Genilrice Maria nalum, et Pontifex declaravit orlhodoxam hujusmodi pro-
hoininem faciuni; ci criicifixum unum esse sanclae fessionem fidei ab imperalore transmissam. Vide
et constibslaniialis Trinilatis... Ideo et S. alque sequeniia iu nolis Pagii ad hanc sect. et irifra In
gloriosam Vifginem Mariam proprie et vere Dei Agapelo. i

LTX. SANCTUS AGAPETUS,

ANNOcnniSTi 535, JUSTINIANI,9, THEODATIREGIS 2.

94 Agapitus, natione Romanus, ex patre Gordiano presbytero, clericus ad S. Joan-

nein et Paulum, sedit nienses 11, dies 18. a Hic ortu episcopatus sui libellos anathe-
inatis, quos invidiae dolo exlorseral Bonifacius presbyteris, et episcopis contra canonesj
et contra Dioscorum in medio Ecclesiaa congregatis omnibus incendio consumpsit, et
5 absolvit tolam Ecclesiam de invidia perfidorum ^. Hic missus est a Theodato rege
Gothorum ad domnum Justinianum Augustuin in legationem, quia eodein tempore
domnus Justinianus imperator Augustus indignatus est Theodato regi, eo quod ocei-
dissel reginam Amalasintham c filiam Theodorici regis commendatam sibi, qui eum
regem feceral.
95 Qui vero Agapitus ambulavit Gonstantinopolim x Kalend. Maii, ingressus Con-
slantinopolim, et sus.ceptus esl Agapitus episcopus cum gloria. Et primum coepit
habere altereationem cum piissimo principe Justiniano Augusto de religione. Cui
beatissimus Agapitus episcopus constantissimas fidei apostolorum responsum reddidit,
5 diccns : Dominum nostrum Jesum Christum Deum et hominem esse_ hoc est duas
naturas esse in uuo Christo; et dum contenlio verteretur«i, ita Dominus affuit, ut
episcopum Gonstantinopolitanum nomine Anthimum inveniret haereticum. Et cura
contentio verleretur cum Augusto, et Agapito papa, hoc dixit ei Justinianus impe-
rator : Aut consentis nobis, aul exsilio te deportari faciam. Tunc beatissimus Agapitus
10 papa respondit cum gaudio , dicens ad imperatorem : Ego quidem peccator ad Jusli-
nianum imperatorem Chrislianissimum venire desideravi: nunc autem Diocletianum
ihveni, qui tamen minas tuas non perlimesco. Et dixit ei iterum Agapitus venerabilis
~ non esse
papa : Tamen ut scias te idoneum religioni Christiana^, episcopus tuus
confiteatur duas naturas in Cliristo. Tunc ex praecepto Augusti accersilo episcopo
15 Gonstantinopolilano, nomine Anlhimo, et discussione patefactaf nunquam voluit
coijfiteri in doctrina cafholicae responsionis ad interrogationem beati papaj Agapiti,
duas naturas in uno Domino JESO Chrislo. Quem convicit sanctus papa Agapitus, et
glorificatus est ab omnibus Chrislianis.
96 Tunc piissimus Augustus Justinianus gaudio repletus humiliavit sesancta3 sedi
apostolicae, et adoravit bealissimum papam Agapitum. Eodem tempore ejecit Antbi-
mum a communioue, et expulit in exsilium. Tunc piissimus Augustus Justinianus
rogans beatissimum Agapitum papam, ei in loco Anthimi episcopum consecravit
$ catholicum nomine Mennam. 6 Qui vero Agapitus papa omnia obtintiit, ex qua causa
directus fuerat. Postdies vero aliquantos aagritudine commotus» 1, defunctus est Con-
NOTDL^lMAGINALES FABROTTI. I
'a Baron vull plus annovixisse. * Vide Baron ad ann.Domini S56. <"Malasunlliam. d B, versarelur.
e CJS, m eum. ' >'facta." e Baron negat, ann 556. l>C, correptus.
J3So HISTORIA DE VITIS ROM. POiST. — S. AGAPETUS. 5St
stantinopoli x Kalendas Maii. Cujus corpusin loculo plumbeo transiatum est usque
in basilicam beati Petri apostoli, ubi et sepultus est xn Kalend. Octobrist.Hic fecit
ordinationes duas in jirbe Roma, diaconos quatuor, episcdpos jper diversa loca 11. et
10 cessavit episcopatus dies viginti q'uatuora.
KOTULi: SIARGINALES, Fi.BR0TTt.
~ -'. _ .
C. mensemtuuim, dies 28.
VARLE LECTIONESl
Apud Fabrotltim ex codke Freheri. A doctrinam ealh resp u't ad,ihlerr. lin 17, Christo
Num 94, lin 8, B, Amalasuentam. cbnfiteretur. quem cum vicisset papa Agap glorifica-
ArH»i96, lin 5, A, exquibus, B, propler qiiae.lin lusNum. est.
lin l, Aug gaudio repletus, huinil se se-
9, A, ordinalionem 1, B, brdinationem. lin 10, A, di aposl 96, et prostravit anlepap Agap. Tuncejectus est
diaconos 5. lin 10, B, mens uiium, d. 25. Antliemius a commiinione, et expulsus in exsil. Ju-
Ex codice Regio Mazarino et Thuano. siitjianus vero A rogavil bealissimum papam ut -in
Num 94, lin 2,19, hic in ortti E siii lihellum an. lociini ejus allerum episcoptnn calholicum consecra-
quem invidi* zelo. lin 3, can advcrsum D. (M, ad- ret nomine Mennam. Eodem tenipore venerabilis
omnia obtinuitab imperquorum cattsa directus
Versus.) lin 6, quia eodem lenip imperalor indigna- -papa
lus eral adversus Tbcodatum, eo quod occ reg Ama^ fueiai. Post dies aliquantos aegriludine delentus ,
laniiam; el mox : quae eum regem f. defunctus esl Conslantinopoli: linH, sepulium est x
Num 95, /iii-1, domnus vero papa perrexit Con- Kalend.Octobr. Hicfecil ordiriationem unain in Urbe
slaniinopblim x Kal Maii el ingressus tirbem sttsce- R. lin 10, mens 1, dies 28
ptus estcuin gloria, ei primo c. h. Alat cum piissi- Ex cddiceThuano altero.
iiio rege; id esl imper Justiniano de religione fidei: Num lih. 9, Amalasuntham.
Gui Agapitus papa const fid apostoiicae res reddidit - Num 94, 93, lin i, aposlolicae. liti 6, inlenlio v.
de Doininonostro Jesu Ciiristo Deoel homihe, hoc lin 7, A"ntenium../m ead etcunl iiUentio. lin 15, An^
esl duas naturasin UnoGhristo esse. Dum Vero con- lemo. lin 16, in hbc doctrinam.
lentio verteretur (M,ititentio, ei ha, ul videiur,iege- « iVttin96, lin% papam, utin locoAnlhemi
batur in R; sed emendatum, conlemio) ita ei Domi- episco-
calholicum M. lin 10. episc mens
nus affuit, utepiscopus Conslanlinopolilanus uomiite puni adomnuni. 1, d.
cqhsecraretn.
28.
Anthemius invenireiur hserelicus. Sed cum coiilen-
tio diu verlerelur inler Auguslum et Agapitum pa- Apud Peniam ex codice Cavensi.
pam, dixiiei JuslinianusA:: Aut consenli nobis, aut Nuin 94, lin 1, Agapilus. lin 3, Bonifatius. lin 8.
iu exsilium te deportari facio. Tunc Agapitus papa Theoderici.
icspondens cum gaudio, dixit imperatori: Ego qui- Num 95, lin 1, Magii. /HT5_hominem, hocesl duas
denr peccator. lin 12, inveni : verumlamen mi- liaiurasin uno Christo. /w9, consenlis: lin 11, Dio-
nas l. non p. Dixit "ei ileriim Agap ven papa^ Scias cliiianum inv quod.
le idon non esse f. c. nisi episcopus luus c. d. n. in Num 90, lin 1, humiliavit sanclae a: e. a. b. Aga-
Christo esse. Tunc ex pr. A. accersilus est "episc. pilitiii papam. lini; Anibiini episcop consecruvitca-
Conslarilinopol Anthemius. et disc pat n. v. conf in Iholietim. |j»'5, obtinuii: lin 7; magii.
NOTiE VARIORUM;
BENClNi: C riim injecia spe bonbrum, si jussis pdre.il. Ille vel
Num. 94, linea 5. -—Hic missus esl d Theodato... dignitaiis.vel diviiiarum spein Iiaiiain-stalini irans-
eoquod occidissetregimimAmalasintham, etc. Ana- niisit; nam ad nefarias c;jedesmoderate venireniens
stasium ex operibus scriplqrum liraecis, quae latini-' lfumana hequit; Theodalum ratiouibus mihi qui-
tali dbnavil, pluriina desumpsisse, proimm est, et dem obscuris i'n Amalasuntliaecaedemiinpellil. Ex-
obvium conferenti haec cum iis qua3 ex Theophane inde Petfus ad Magistri digiiilalem niagna qiiidem
comniemoravimus. Daecvero de Auialasinlliaeocci- pblenlia, sed odio omnium evehimr. Alqueisfuit
sione ex Procopii libb. de Bello Goihico, uhi consi- Amalasunlhae rertim exilus, i eic. Suasorem vero
milia is liarrat, videtur scripsisse. Ilic arcanam hi- aucioremque necis hujus fuisse Pelrum, repelit in-
sioriam Procopli fortasse non vidil Anaslasius, ubi fra,'ejusdeniindolem propbnens. « Senserunt hiin-,
ille quod perperam in lib. Gothicorum scripserat, gentes ac pene qtiotidianas"Pelri ofuciorum magistri
emendavil, verioremque occisionis causam aperttit. rapinas, qui etiamsi niili atque miiiime injurio esset
Pag. 71. Locus bistbriae"arcanae recitandus est, u"t ihgenio, fuit lamen fufacium hoiiiiiium postremus,
observaliones nostrae defaciisaddilamentis aposle- lurpisque compendii plentis.,' qui cliam ui supra ex-
riori manu prioribtts catalogis confirmenlur;. ut- posui, Theodorici filiae Ainalasunihae necis auclor
que pateat ex quibus fonlibus isla prodierint. De- fuit, i eic. Eadem de re Jornandes de reb. Gel.,
scripserat Procopius Amalasunthoe proposilum de pag. 175. Adverlit aiilem in cbronico Theophanes
mora. Consianiinopoli Irahenda, el ubi locorum do- iactam Petri coiisilio limitaneorum miliiuin refor-
iniciliuhi per servos suos'delegerii, coinmuni civiuni mationem, imperio exitialem : quippe irruentes
jure viclura, conlinuo subjungil. « Tbeodofaestalim ri subinde' Saraceni Asia3provincias brevi ab Orieutali
occurril feniinaeillitis nbbile genus, regia dignilas, imperio sejunxerunt.
forma corporis singuiaris, acre et induslriuin inge- Linea 8. — Commendatam sibi, a Theodorico pa-
nium; ob idque non dubitavit, quin sibi et ab illius tre sbilicet, qui haec teste Jornande, ibid. pag. IJ75,
virili animi majestate, ellevilate conjugis metuen- jusseraht. i Sed poslqham ad seiiium pervenisset,
dum foret, Nec saue leviler hane palefecil rivalila- et se in brevi ex liac luce egressurum agnoseeret,
tem, sed insidias ac liecem reginae molita, viro con-. convocans Golhos comites, genlisque suaeprimates,
feslim persuasil ut Pelrum ad eani legaret in Ua- Alhalaricum ihfanlulum adhuc vix decennem filiuin
. liam. Huic ergo Ca3sarproftciscenli, quse opporluno illiae suae Amalasunthas, qui liulrace palreorbatus
loco narravi, intperat: aLAugusla (cujus metu Arera3 erat, regem constiluit,' eisque inmandalis dedjt, ac
lunc locus narralioni nonfuil) hoc unum commitlil, si leslamentali voce dehuiitians, ut regem colerent,
ul Amalasunlhaeparei, maturetque necem,. inagno- seuatuih populumque Romanum amarenl, princi-
PATnov. CXXVIII. 18
 ' " "
555 - ANASTASHBIBLIOTIiECAMt 5§t5
pemquc OrfenlaTemplaeatum s«mper propilitnnque A bus: slabant. Sic enim ille Iib f de rJelloPersico cap
iiaberenl. Dum ergo ad spem juventntis Alhalafieiis 11 c Mortuo Anaslasio Juslihus imperium suscepii_
accederet, tam suam adoleseenliam , quam inatris Anaslasii propinquis omnibus-,quamvis et niagiuts
viduilatem Oricniis principi eommendavil, r eic eorum esset numerus, el sumnius splendor. a suc-
Num. 95, liuea 2. — Et primitm cwpii habere al- cessione submotis-,> eie.
iercaiionem. Jiislinianus, domesticis publicisque re,- Linea 7. — Anihimutn invenifet hmrelicum. fii
bus composilis, religionis discepialionibiis adjecif ponlilieis hujus Aclis, ut el seqiieniium referendis,
animum. H;cc Procopitis liberriirrus quidem, sed nee -quousque Paulus diaconushisloriam suam produxitr
iniquus faclorum censor (in BelloGoth: 1. ui):« Per- Anasiasius ejusdem integra capitula, iisdem saepe
peiuo sine custodibus desidel ad muliam noctem in verbis,- Pontificum vilis inserurl. Si<; enim Paulus
Musa30cum senioribus quibusqtie sacevdoiibws,ai- Diaconuslib -xvn, pag 675 : « Facta cum eodem de
tenlissinio sludio arcana Chiistianorum dogmatum fide collatione, reperit euin in -Eulychetis dogma
investigans. » elc. Haud aequosalis aninio' cum qui- corruisse, a quo primiius graves beatus -anlisles
liusque sacerdolibus, proindeque el cum Agapelo ihinas.perpessns est. Sed cum illitis incoBCussamin
Rom.pont. fuiei controversias inlerserebat.Fuit liaee fide catliolica conslanliam cerneret, siquidem ad
imperatorum Orientis Zenonis, Anastasii alioriim- htfc usque verbis progressus fuerat, ul lalia a prae-
que insolens praeconceptio, ut eam CbrislianortiiH siile" ttudiret ; "Ego' ad Justinianum imperatorem
parlem foverenl in dissidiis, -qu:cpotentior el asse- Cliristhniissimum venire desideravi, sed Dioeletia-
clarum numero copiosior essel. 5I!nccum Eutychia- iiom inveni, '»'elc. Ipsa haecAcla probant, Justinia-
norum partes invalescereni, pessimi illi principes g nit-m-, non ex aninto , sed ul lempori inservifel.
ab Eutychianis slelere : Anaslasins quidem non quod -calbolicorum defensionein suscepisse,' Scripserat
Eutycbianoriim deliria consectarelur, siqtiidem Ma- ibidcap-9 Evagrjus, reliquisse imperaiorem provin-
nichaeisdedisse iiomen,_im supra nobis adnolatum, eias quasdam haerelicorum regimini liberas. llincex
promovii eorumdem causani; sed quod polentior -Ecclesia Trapezuntina ad episeopaiuin Coiisianiino-
essel episcoporum populorumqiie -numero : Zeno poiilamim eveclus fueral Anihiinus, lamelsi comper^
aiiicin, ul utraque parle dissidiis hisce ^>nervala, tiiin oninibus esset, Euiycbiana eum perfidia coin-
, idololalriam resi.iltierel. Non secus, advertente Pro- macnlatum esse. Alque ob id adverlit Liberatusin
copio in Ilisioria arcana, Jusiinianiis, edomito fere Breviario, .lustinianum sinntl,el -Theodoram-aliAga-
afiiiis, moderaioque sanciissimis legibus terrarum peto pontifice poslulasseulAnlhimb eominiinicarcti
oriie lelix; felicior, nisi Tlieodorain consiliorum • Pelcnlibus principibus ttl Aiilliinium papa in salu-
rerumqiie gerendarum participem habtiissei, ex talione et communione suseiperel : illud fieri, in-
condicto enm. Theodora convenil, ut caiholicorum qnit, posse, si se libello.proharel orihodoxuin, et ad
ipse, illa Eulychianorum parfes foverenl; et qure- catbedram suam reverleretur. -Impossibile esse -,
cunipie demutn pars superior evaderel, illam conse- aiebat, translaliliumbominem in iilasede permanere.
, clarenlur amiio. Procopius descriplo versipelli Tlieo- Ausjusla vero clam proinillente nmnera raulta, et
dorae animo, ad rem subinde pergit (pag 47 Hist rursus papae minas intenlante, ln hoc.papa.perstitii,
Arc) : ( Nunc vero summam habeaintis rerum ab ea ne ejus audiret peiilionem, -i ele..
coiijitgeqiie geslarum: nam iliis in re gcenda niliil -Num. 96, linea 1.—Jusliniatius...Jfiumiliavit se.
non in communi aciitaltim; licet ditt mullumque ^„ Videns scilicet. cleri popullque Conslanlinopolitahi
oiiinibus opinionem feccrint, quasi in divcrsasirent lidem, el Agapeli apud eosdem cximiam, ui ise ca-
seiitentias,' et conlraria sludia : nam dppreliensuin .-iLlndicaefidei assertorem ostenderet, ponlifici profes-
est deiiium ex industria banc illos speciein siniula- isione.mfidei, propria manu signatam, misil, t|uae iit
tionis indtiisse; ne subdiii communicatis consiliis, 1iiinc modum incipit, (apud Labb. tom. IV Conc,
sedilioneiii agilareul qttandiu de iliis opinio essel iu |). 182) Prima salus rec:mfidei. Recepil, approbavit-
ambiguo. Principio quidem simulalis Iii»ex adverso iiue pontifex, et imperalori rescripstt, laudans et
sludiis Chrislianos inter se quaeslioijibus,ul paulo Iianc secundam, etjpriorem decessori suo direciam
posi dicam, concitalos, deinde vef-o factionum-po- ._irofessionem. Ilanc tainen «a suscipit condiiione :
pulares distraxerunt, » etc. Ei paulo infra pag 49 : ! Noirqttia laicis aucloritatem "praedicalionisadiniui-
£ llis arlibus, re quidem inlcr se condicia, sed pa- inus,^ed quia sLudium fidei vesirae .palrum nostro-
iam simulalis dissidiis, ac subdilorum iiniiuis in di- i*umregulis conveniens, conflrmamus, atque robo-
versiuu aclis, lyramiideiu sibi fiiuiiius asserue- )amus, » elc. Haec porro ponlificis verba diligenier
rur.t, J etc. Arrepta seilieel cum iinperio in res ci- • :innolanda sunt. Jusiinianus enim confessionem
viles,"et mulio, acrius, occtiltius licet, in ecclesia- 1lanc Gonslantinopoli editam, In diversas provihcias
stica slaluta et leges ettreni licenlia. Ilinc in Agape- inisit, terlio suo cbnsulalu, anno Christi 553, quas
ium altercationes, et in Vigilium itomanos pontifi- ijtGncce el Latine exstal cod. de suiii. Trinit 1.50,-6.
ees saevilia,religione, ceu Lesbia' regula usus, quod 1?ontifex scilicet ita illam approbat, ut nibil praeter
pielalem privalis intperii et reipttblica3 commodis irecla senlienlis confessioreputari velit, nun aulem,
metiretur : neqne de Deo quid sentirettir recte, iit professionis regttlam propoueniis, quod sibi ali-
quidve doccretur, rebtts ita fereiilibus, vehemenler 0 ijuoties vindicasse Jtisliiuanum, noverat. De eadem
laborarel. Egregitts de eo loctis est Evagrii lilj iv isodemque sehsu loqtiilur Facundus , librtnn i in
e. 10 : e Et Juslinianus quidem eos qui inChalcedo- ]iunc Tiiodum aggressus. « Confessionem iu;e fidei,
nensi synodo conveiierant, el quaecunque ab illis iileinenlissime imperalor, magni concilii Ciialcedo-
fueranl exposila, acriler defendebal.Ejiis vero con- )lensis defiiiitionibus consonantemel approbavi sein-
jux Theodqra ab lllorum partibus slabal, qui unam ])6r, el adversus muliorum coiitradictiones asserui, »
iuCbiisto naiurain asscrerent: sive quod ipsi re- iitc. Pergil deindeoslendere, qtiemadmodtimejusdem
.vera ita sentiebant... sive per qiiaindam simulatio- ,Iiisliniani prolessio el ulramque Nestorianorum Eu-
nem, » etc; seu ut verlii Jo. Langius ex cotnpo'- lychianorumque haeresim besiruai, el Ciialcedo-
"silo, etc; aul ulChrislophorsonus : dcdila opera; liensehi fidem, collaiissenlentiis,
" omni ex parlecon-
seu denique, ul oninium opiime Yalesius: « Sive -ilineal. ' .
perquamdam siinulaiionem ita inler.ipsos convene- Linea 2. —Ejecif Anlhimum. Dejeclionem hanc
rat, ut alter quidem eorum partes defenderet, qui" ]•itis verbis refert Lilieratus : t Anlhlmus vero videns
duas inChrisio Deo naturas essedicerelpost unilio- ;ese deptilsum, pallium quod-babuit imperaloribus
iiem; altera veroillorum, qui unain duntaxat nalti- 1[reddidil) el discessit,- ubi eum Augusta suo patro-
ram asseverabant,-» etc. Causam hujus aperuil- i3iuio lueretur. Tunc papa principis favore Mennam
iaudatus Procopius,' quod videlicel merilo limen- -]iro eo ordinavit antisiitein, consecraus cum manu
dtim essef Jusiiniano ob ingenlem illorum numerum, ijuain basilica S. Mariaa,i-etc Aiqtie Iiic uiriusque
qui ex goiiere Anastasii ecanl, ejusdemque a partf- ;iimulalio se insigniler prodittcum- Thcodora iiiUiii
557 tllSTORIA DE VITIS ItOMi PONT. -^ S. AGAPETUS.
tnuni, tamelsi e sede Consiantiiiopoliiana, ul Enly- A uM -eiiam ei Aclis concilii Consianlliiopolilani sub
chiaiiistam dejectum, lueri nuiiqiiam desieril : Ju- Meniia fii manifeSlum. llaec eadcm Acia demoii-
slinianus vero, qtti nihil consiliorum subriim apml Slraht S. A^apelum obiisse Conslanlinopoli aiile
Tiieodoram celabat, lotiis a pontificis inHibus pen- diem 2 Maii, qua celebrabatur; cifm in.iis dioaiur
ilens videri voluit; imo in Novella 42, cxslanlo Agapetus sancioi memorim, ut monel Pagius a'd ann
lonv.IV Cottc. Labb., Imjusmodi sensa expressil, 556, ntim 5. Supra yidinms illitts nioricin esse re-
«bi de Anthimo', xiag. 1400 : t Qui quidem dejectus ferendam ad diem 15 vel 25 Aprilis : ctti omnia do-
esv de sede lmjus regiae urliis- a sahclae el gloriosda cunienia concordaiit.
memoriae Agapeio, sanctissimse. Ecclesiae aiiliqua; - • '
KOTM IIlSTORIC/E. .
Romaaponlifice,eo quod nullo modo sibi cohvenienlr,
contra omnes sacros canones se intruseril sedi; sed "Niim 94, linea 2. — Sedil menses 11. Dignum
el communi sententia ipsius sanclae memoriae viri lanlo ponlilice elogiuni conlexil Pagius, qiiando am-
primum. atque eliam sanelae synodi hic celebralae, plissiina illiiis gesta comparans ciim anguslia tempo-
condemnaius alque deposilus fuit, eo qiiod a_ reclis ris ad fegendam Ecclesiam ipsi diviiiilus assignari
dogmatibus recessit, » etc V. ConciliumConstanli- seribil in iine niini 15: « Vix aiius ponlifex inve-
nopolitanum — sub Menna-. niri polesl, qui adeo brevi-fempore Ecclesiae cailio-
Liiica 5. Ephcoputn consecravil catholicutn, licae praesidens lalia laitiaque perfeeerii", cujusque
tiomineMenhani. I)esiniipta ex Theopliaiie baecvi- a3qtieapud Occideniales alque Oiientales sint am-
denlur, in hunc-mQdum scribenle i t Agapeltts Cou- plissima conclamaia praecbnia. i
staniinopolini"hoe atmo profeclus adversus iinpium g Gesla peripsum tam in Occidenle anle legalionem
SeveHnn, et Halicarnassi anlislilein Juliaiuim, et ab eo susccptam Conslanlinopolim, quam in Oriehle
reliquos alios Theopaschilas, conciliuni convocavit. occasione illius itinefis, ila sunt'enucleala et illu-
Ex his Anlhiinus Constiinliiiopolilanus episcopus, sirala per notas Sommier el Pagii,- ut nostra non
tanquam eoruin seiilenlioe parliceps, cuin isodeiii esl egeanl repetiiione. Qttiii etiam ultra ejus vilam visa
mensibus "decem tenuissel, munere abdicaiur, el prorogari illitts regiminis provideniia perlegalo-
depulsus esl. Meinias vero presbyler el hospitii cui r.uin auctoritaiem : quam ipse suo deleclu probaiis
iioiueh N. praepositttsa Rnmatio ponlificc Agapelo in viris iniperliens reddidil, iri beuemerendo de Eccle-
ejus locum ordinatur. '» sia eliam post obiluin efficacem. Quanlum enim pro-
nioverini causam fnlei, el calbolicaeunilatis in con-
BINll ET LABBEI. cilio Constanlinopoli celebrato sub Mennapost Aga-
Num. 94, linea 1. — Agapetus. Anno Chrisli 555 peli migrationem evita, lum ipsesanctus palriarcha-
ipsa hieme Agapelus archidiaconus apprime crudi- Menna, lum ponlilicii legali, omnes scilicet deli-
tus, iii locum Joannis papae subrogalus fuil, ul con- gente Agapelo ad illa munerapromoti, praeslal ' ex
stat exepisiolis Agapeli ad Jusliniaiium imperaiorem, numero 14 Pagii Junioris in Agapelo niutuari.
et Heparalum Carihagiriensem episcopum hoc anno t Aniequani, iiiquil, Agapelus Constanlinopolita-
rescriplis. — num iter susciperel, illuc praemisefal Sabin,um Ca-
Linca 2. Sedit menses 11, dies 18. Baronius nusinum, EpipliaiiiiimAseulanum, Asterium Salerhi-
Agapeium plus uno inlegro anno scdisse.probat ex taniiin, Riisticum Fesulanum, et Leonem Nolanum
episiolis ad eum scriplis,
—
et ab eodetn rescriplis. episcopos, quos apostolicae sedis legatos conslilue-
C
Num. 95, linea 1". Ain6iiiat!tf Conslanlinopolittu ral. Eos niilla imiiiinuia poleslate Gonslanlinopoli
PonrifexlegationemstiscipiensConstaiiiinopolimprofi- reliquil, quando decessit. His, communicato "cum
ciscilur; cui cuin ilineris expensae deessenl, vasa .Meiina Conslantinopolitano episcopo consilio, cura
sacra arcario regio oppignerare debuit, quae eadem poiissima fuit, ut quaeab Agapeio viveiite consliluta
opera Cassiodori recepit. In iiinere positus, niulum iitissenl, iisdem observandis Orientales cpiscopi
siiuul et claudum jnagna adstanlium a.iniiralioiie in suis ipsorum verbis obligarentur. Quare ab ipso
parlibusGraeciaecnravil. (S. Gregor. 5, Dial. cap.3.) Menna, et legalis aposlolicis celebratum est Con-
—
Num, 96, linea 6. Defunclus esl Constanlinopoti slaiuinopoli sexto Nonas Maii ejusdem anni §56
x Kaiendas Muii. Anno 556.defuncUim esse omnes concilium, cui interfuerunl quinquaginla ejiiscopi,
falenlur, sed cum xn Kalendas Ociobris "ejus nie- in quo consiituluni est, ut quae ab Agapelo contra
nioria celebrettir in Eeclesia, quod liic, de lempure Anlliimum el ha^relicos Acejjhalos decrela fueranl,
obiltis et sedis vaeaiilis refert Anastasiiis,"Iide cafcl. exseculioni mandarentur. Damnaii iierum fttere
Quam liisioriam de Agapeio refert Sophron. in Praio Anlhimus, Severus, Pelrus Apameensis et Zoaras.
spirifuali, cap. 150, apud Baron. invenies anno uiae- Decretorum Agapeli ac synodi exseculionem Justi-
diclo, niiiii. 66 el scqq iiianus imperavii Novella 42 cl luerelicos illos in
BLANCRTNL cxsilium misit. Data est vm Idus Augusti posl con-
. NOWEcnRosotoGic^;. sulatum Belisarii V. C,- ul in Aclis concilii legilur,
cujus quiula el ullima sessio habiia est pridic Nonas
Salis ostensum fuit sectione praecedenti, exordium Julias. Daronius el cum eo alii exislimant, conci-
Agapeii esse diiceiului)i,eleciioi)is quidemex-die25 D limn illttd in monasterio sancti Dii archimandrilae
aut 26 Aprilis, ordinationis vero ex die-0 Maii 555. celeberrimi congregalum fuisse; vertim illud habi-
Consensus codicum Bibliolhecatii el catalogorum in tum in Occidentali alrio venerabilis aedisbealae Ma-
ejusdem sede stabilienda me:isium 11, dierum 18 riae Virginis, nstendil Ilenricus Valesius in nolis ad
vel 19, evincit desiisse cum ejus vila diefenne aiuii- lib iv Evagiii, cap 5. »
versario snoeeleclionis 25 Aprilis 556. Annus signa-
tur cohsiilaiti Belisarii, el in Oecidente eliam dici- ClACONll. .
lur post consuluium Paulini Junioris. Ila vercsub- Num 94, Ifnea ,. —Eo quod occidhset re-ginam
signauiur coinplures eptelolaj Ag..pcti, qtt;e datae Amalasintam filiiim Theodorici regis. Erul haecfe-
suiilxv Kal. Aug. el v Idus Sepiembr. Posi cdnsula- mina ila Gr:ecis el-Laliiiis iilteris imbuta, ut cum
lum Paidhti Junioris ad einndem poniilicem Justi- qnovis docto dispiilanie congredi audeiel. Proelerea
nianus iransiniltit fidei professionem, noii Belisario linguas Barbarorum omiiiuin ila callebat, ut sine
V.C. consiile, sed ut Biuius adnolal coiTigendam, inlerpreie cum liis omtiibus loqueretur, qui lunc
Posi cotisulaium Belisarii; cum data sil xuii Kal. Roinanum inviiseraiu imperittm.
Aprilis. Veram Iectioneni epislolae, et subsignalionis
banc esse quam Binius conjecil, ex Vaiicano"codice PAGH.
osleiutil card. Norisius in upuseulo De Uno ex Tii- -Nuni 94, linea 2. — Libdlos anailiematis quos in-
nilate passo : uti observal Pagius in cfil ad Baro- vidix dolo, etc.Diximus in BonifacioII hunc ponii-
iiium ad ann 555, num. 5, el-ad aim 556, num 4, ficeih analhemafizasse Dioscorum anlipapam, cttjus
 5153 ANASTASIl BIBLiOTHEGARH SGO
analnemalis meminit Anastasius in ejus Vila, illud- A Jica sanctoe Manae, ) Ea ordinalib peraefa est ab
'que seinulalioni el dolo iribuit. Jitslinianus etiam Agapeto die 15 mensis Marlii; in Codice eiiim Vatr-
imperator iii edicto adversus tria Capilula, Diosco- cano laudalo legitur pag. 45 : < Exemplar libelli
•rum ob causam pecuniariam, id esl ob simoniae Mennaepresbyteri acxenodoclii, qtti faelus esl epi-
crimen, posl morlem analhematizaluin scribit. Aga- scopus Conslanlinopolltaiius subdie m Idus Marlias,
pelus, ubi pontificalttm adepius esl, anathema illud, ilertim pos.t consulatum Pauiini Jttnioris viri cfcr-
ceu iiijusium, sustulil, ul tradil idem Anaslasius in rissimi. » Ex -quo constat verum esse quod superius
ejus Vila. Quam obcausani injusla visa silAgapeto diximus Agapetum die 13 mensis Marlii jam Con-
excommunicalio in Dioscorum anlipapam a Bonifa- sianlinopolim pervenisse, ideoque in Anasiasio, ubi
ciolaia,'ex veteribus monumenlis miiiime comper- legitur eum peineiiisseCoiislantinopoliiii X Kaleii-
tupi est. das Maii, legendum esse X Kalcndas Mariti. Porro
Num. 95, Iinea 1. —Decimo KaLMaii irigressus primatum gloriosius exercere non potuil Romamis
Conslantinopolim. Agapelus jam Constantiiiopolim pontifex, quam Consiantiiiopolifanuiii palriarcliain
perveneral mcdio mense Manio aniii quingenlesimi haerelicum exauetorando, el in ejus loeuin aliiinr
trigesimi sexli; fidei enim cbnfessio qtlam Justinia- ordinando, idque nulla convocala synodo.
nus ei obtulil, dum Constaiilinopoli esset, signalur "Antequam Mennas ab Agapelo pnpa ordinarelur,
in codice Vaticano apud cardinalem Norisium in suae fidei professioneni publice edidii, eique sub-
Dissenaiione hislorica -de Uno ex Trinilate carne seripsii, quam olim prajscripsisse diximus Hormis-
dain papam omnibus Orienlalibus commuiiioiiem;
passo, dala xvu Kal. Aprilium P. C. id est post catholicam
consulatuni Belharii V. C. ideoque die decima sexta g expelentibus. Poslquain vero ordinatus
Martii anni 556. Imo jam Conslantinopoli erat die esl, oblulil rursuin more majorum, Romanb pont'-'
decima terlia Martii, ut mox videbitur. Agapetus in fici Agapeto libellum iidei, qtto omnes condemnavit
itinere eonstilutus. in quodam Graeciaeloco muium et hicreses, et catholicam fidem professus esl, quod
claudum natum per sanclissimi missaesacrilicii obla- diserle asserit Vigilius papa in episloln ad Juslinia-
tionem ambulare el loqui feeit, ul indubilatus est num, quae exstat toin. VConci)., pag. 514. Hisque
lestis S. Gregorius Magnus lib. m, Dialog. cap. 5. omnibus peractis, idem Agapettts poniilex, lilteris
TJt plane illud contigerit Agapeto, quod olim primo suis circularibus, omnes episcopos Orientales, de
Romano pohtifici, eidemque .apostolorum principi cunciis reddidil cerliores, quariim quidem exstat
Pelro, dum rogatus a mendico claudo elcemosynam exemplar ad Petrum Jerosolymiianiim episcopum
4are, pro pelita pecunia, qua carebat, sauilaiem eodein Concilioriiin lomo, pag. 47, ubi eliam iuter
jinni preiiosiorem auro conlufil. Meniioedigniiatis praerogalivas adnumerat, quod a
Anaslasius scribil Agapetum a Jusliniano impe- teinporibus Petri aposioli nullum alium unquaili
«Hore omnia oblinuisse pro quibus missus fueral, Orientalis Eeclesia suscepisset episcopum Romanae
*ed redarguiliir ex Liberalo liujtislemporis scriplore, sedis manibus ordinalum.
ait imperalorem ininime acquievisse
qui loco laudalo Theodalo Postridie ab ordinatione Menna3Jttslinianus im-
Agapeto pacem petenti, quod magnain pe- peraior epislolam dedii ad Agapetum, cujus iniiium:
cuniarum vim in exercilu comparando jain insum- Ante lempus in hac rcgia urbe, eic. In ea 'narrat
psisset. Qtiare spe pacis frustraius, Christi legatio- imperaior se edicium conira Acajnielas, Keslorium
iieni coepil obire. Anlliimum Consiantinopolilana; eiEutychianos puhlicasse, ejttsque tenorem epislote
Ecelesiae episcopum intrusum haereticum, posl Epi- C a se ad Joannem papam scripiae iiiseruisse, quamt
phanii pairiarchu; obifuni, ex Trapezuntino episco- vester
inquil, pro inlegritale fidei memoralus prmdecessor '
paiu ad iilam Ecclesiainlranslatum, agenleTlieodora Ecclesim iibenti gmiulatione suscipiens, suo ac tolius
iinpei;alrice, Eulycliianis partibus addicta, qiiartim creia a Romuiue firmavil asseusu, ubi inlelligil de-
princeps erat Anlhimus, iu salutalionem el commu- de Joanne II papa conlra Acamielas monachos,
.lioiteni suscipere noluit, nisi prius, Iibellooblaio, quibus in ejus pontificatu Jocuii sumus. Rogai
se orihodoxtuu probaret, et ad sedem suam Trape- aulem imperalor Agapeium, ul dccrela a Joanne
iunliuaiii reverlerelur. Nec a senteniia dimoveri auctoritate sua confirmaret. Exslai ea epislola tom.
unquam potuil, quamvis id vehemenler ab ipso pe- IV Concil.,pag., 1788. Data autem dici debet pridie
leret iiuperalor (cui nondum compertus fuerat ldus Manii, seu die 14 ejusdem lneusis. Poslea die
Anthimus haerelicus), nec non Theodora Augusta decima sexta Martii imperator prolessionem fidei a
imo et recusanti exsilium minarelur: quando et se signalam ad eumdem pontilicem deslinavit, quae
coiislanlissime Agapetus imperatori respondiu « Ego incipit his verbis: Prima saius est reclce fidei, elc.
qtiidem peccator ad Justinianum imperalorem exslaique eodem lomo Concif., pag. 1801. Ag*upetus
Christianissiuium venire desideravi: nunc aulem Juslinianiepislolain ctiin inserlislilterisad JoannemII
Diocletianuni inveni.: qui tamen minas luasnon per- papam, rescripto ad euindem priiicipeni approba-
limesco. J Cum vero post haec inlerrogalus ab eo vil. Inilium epislolaeAgapeii esl: Gratulamur, vene-.
coram imperatore Anlhimus, renuisset confiteri duas rabilis imperator, et exsiat loco laudalo pag. 1789.
in-Clirislo naluras, luncidem imperator, fraude com-- Significai Agapelus Jusiiniano exposilionem fide»
perta, humiliavil se, inquit Anaslasius, sedi aposto- B ab illo per legalos ad Joannem papain decessorem
licaii el adoravit beathsimum napam Agapetuin. suum missani, ei ab eodem ponlifice roboralam, se
Deinde Agapetus Antiiiinumsacerdolio et Chrislia- quoque laudare et ampleeti, addens : « Non quia lai-
na commutiione privavil, ejusque loco Mennam cis aucloritalem praedicalionis admiltiinus, sed quia
presb. praeposilum xenodochii niajoris constiluit et sliidium fidei veslrae Palruin noslrorum reguliscon-
consecravil episcopum Conslanlinop., ut narral Li- veniens confirmamus atque roboramus. > Poslea
beralusinBreviario.cap. Iaudalo 21: « Pelenlibus, quoslibet eidem professioni fidei, prmsenlidefinilione
inquit, principihus ul Arithiniuinpapa in salulatione iterum confirmalae,repugnautes sanctm communioriis
el eommuitione suseiperel, iile lieri inquil posse,,' extraneos declarat. Deinde ail: c Unde el Cyrum
si se iibello probarel orlhodoxum, et ad calhedram ejusque sequaces, jam anie pro hac insania "abEecle-
suam reverieretur. Impossibile esse aiebat transla- siae catholicaecomrnunione suspensoj, nisi fesipi-
litium honiinem in illa sede permanere : Augusla seant, nullatenus patimur eos saciae comniunioni
vero clam promiltenle muuera intilla, et rursuspapae restitui. t liisaniam vocat Aciemetarum obslinatam
iiiinas inleiitante, in hoc papa perstitit ne ejus au-' pervicaciam, qua contra defmilionem a Joanne U
diret peiitionem-.Anihiinus vero videns sese depul- einanaiain negabani Christuui unum esse ex Trini-
sum, pallium quod habuit imperatoribus reddidit, et tate, qua de re vide dicla iu Joanne papa. Tandem
discessit, nbi eum Augusla suo patrocinio luerelur.- inserit epistolam imperatoris ad Joannem II, el con-
Ttitic papa, principis favore, Mennam pro eo ordi-» cludil: « El huic fidei quisquis conlradicere pra3-
navit antisliiein, consecrans fcuinmanii sua in basi- stimpserit, a calliolica conimunione se hoverit alie-
 m HISTORIA DE VlTIS ROM. PONT. — S. AGAPETUS. SBS-
num. Dala*xv KaJ. Apriiis Conslanlinopoli, posl Ai Fuit hic Mennas, de cujns ordinaiione Agapeitis
constilatum Belisarii V. C. > Harum epistolarum et iencyclicam epistolam misil ad episcopos Orientales,
professionum fidei chrohblogiamresliluit cardinalis paternacbaritate
] eosdem corripiens,quod inconstilta
Korisius in laudaia disserlalione, ex codice Vatica- sede i apostolica consensissent inlrusioni Antliimi.
110,ut legere est in critica Baroniiad annumSSo Laudibus ! deinde proseqnitur Mennam, cujus digni-
ct seq. Itali accessisse id observali quod ab oetale apostoli
Ntim. 95, linea 2. — Et primutn ccepil habere' Petri ' nemini episcoporum Orientalium contigerai,
aliercationem, elc Agapelus papa a Tlieoiialo Go- ut ' scilicet manibus successoris. ejusdem principis
thorum rege compuisus esl Constaniinopolim se '• apostolorum episcoptis ordinarelur.
conferre, ut Justiniamim -Auguslitm removeret a « Et forsitan, inquil, vcl ad demonstrationem
eonsilio recttperandae Iialiae, ciini Africanrrecepis- . laudis . ipsius," vel ad deslfttctionem inimicorum
sel. Verum irriia fiiil Iiujusmodi dcprecalio apud 'inslans res tanta pervenit, ut illis ipsis similis esse
principem bellici -"
expensas gravissimas .videaiur, quos in bls quaiidoque parlibus apbstolo-
. reputantein. Quare-apparaliiis
unice jntendil ponlifex ad nego- rum ' Principis electio ordinavit. » (Epist. 8 Agapeti
lia religionis pertractanda. Tlieodora Augusta, qua3 • papce ? apud syn. sub Menna, act. i in fine.)
cianculum favorem praeslabat inimicisconciliiChal- Episcopi, et archimaiidrilfc calhotici.-<_uiregia in
cedonensis Anthimum Trapezunlinum episcoptini in . wbe * tunc aderani, libelios supplices Agapeto porre-
illo numero censilum iransfeiTi curaveral ad sedem xeruni : bisce litulis inscriptos.. <LDomino nostro
palriarchalem regiae nrbis/ Qui cum perciperel or-' fsanciissimo, ac beatissimo Pairi Patrum, archiepi-
tam de se suspicionem, quasi reclam fidem non pro- ft £scopo.Romanorum, elpalriarcha3.Agapelo.abepis.cq-
fneretur, promiserai"imperalori-« se oninia facere pis I Orienlalisdioeccsis, elc, dbminonostro sandissir
quaecunquesttmmus ponfifiexniagnaesedis apostolicae mo r et- bealissimo archiepiscopo antiquae Ronisej
.decertierei: el ad saiictissimos palriarchas scripsil, et c oecumeiiico palriarehae Agapelo," Marianus, et
se sequi peromnia apostolicam sedem. > (Synodi v (caeteriarchimandriiae, t etc. (Ibidem.) .
act-.i.) Ilis inslantibtis S. Agapetus damnavit Severum
Hiscauiionibns rrelusJiisiinianus, Tlieodoraeeliam pscudbpatriarcham
I Antioclienum,. Pelrum Apamen-
- conjugis quae pluriimim apiid illuni poleral stiasione ssem, el Zonaram moiiachum Syrum, hserelicos
peririoliis, petiil ab Agapeto, « tit Anthimum papa ^Acephalos, quos imperator Jiistinianus p.ost obilum
In saliilatinne el comnninlone susciperet. Ille fieri . Agapeii { in exsilium e.xpulit, per novellam 42 prasci-
inquii posse. si selibello probarel orlhodoxtim, el piens, I ut decreia pontificis exseculioiii demanda-
atl caihedram suam reverlerefur' _idest Trapcztmti- reiilur. '
narh) : impossibile- esse aiebat IranslaiUium liomi- , Lex ista Csesarea data est posl, synodum sub
nerii iu illa sede (Consianlii!opoli!ana),pefjnaiiere. » Menna ' celebralam, qu;c actione qtiarla ita declarat:
'
Liberai. in Brev. "cap. 21 : « Auguslii xero clam « Nos implentes ea quae a sanclissimb papa in
jiromincnle munera multa, ei rtirstts papae minas lepistola synodali acta ftrere, etc, sequentes ea quas
intenlanle, in hoc papa pefstiiil ne cjus amiirelpe- a_ beatissinio papa bene exaniinata sunl, conspicimus
iiiioiiem. » iipsum (Anlhiiiiuni) essc aiienum ab omni sacra di-
Ipseinel imperafor, qtfi puiabat Aiii1)imuiii.sc;ilire gnjtate,
S et-eflicacia : et juxta ipsius sanclissimi papa;
cuin caiholicis, exsilium .papas minari ccnpii. Sed n seiitentiam
s" a calholicaappellaiione. »
resporiso Agapeii sacerdotalis consiaiilise pleno per- ^ -. Quod' atiinet- ad Severum, aliosque seclarios,
molus.ad expforandani.AiithimHidein, eumdemad- (quortim de condemnatione "pelebatttrexseeuiio sen-
vocari jussit.- Qttid actum deinde sil Bibliotbecarius lentiae l jam ab Agapeto prolatan, Menuas palriarcha
exponil. Interrogalus enim a B. Agapelo, num duas 'respondit: « Nos, sicuf vestra charilas, apbstolicam
in Chrislo natiirascoiifiierelur, iiunquam consensit sedem E sequimur, et obedimus, et ipsius communi-
in hac doctrina Catliolicae EccJesi;c Ititelligens ila- catores( iabemus, et condeimialos ab ipsa et nos
que Justinianus deleciam a sanclo viro Anlhimi per- (condeninamtis. » (lbid.)
fidiam, procidit ad pedes Agapeti veneratione erga Sentenlia,'quam Patres prbnuntiaiit. de Severo,
ipsuin duclus, Deum glorificaiilibus universis qui (ejusque consortibus ita loquilur: « Cpntempserunl
aderanl, et sanclae sedis riiajestalem recognoscens. rquidem EccIesiamRomanam, successqrem -apostolo-
Ad haec,"Romanus ponlifex, qtiem Zoiiaras ait (in rtini, \ quse sentenliam conlra ipsos..lulit...'Propterea
Anniit. Justiniuni) vistim fuisse a Deo missttm Con-' '- i^itur sequentes SS. Patrufn nostrorum senlenlias
slarttinopoiim ad confundendam perfidiam Anlhimi contra c Severum, Petrum, el Zonaram, et alios
e_iisque,gregalium," non secus'ac-Petrtim miserat quicunque c. communicaiit ipsis in impietate, ac cbnlra
Romam ad subverlehdas praesligias Simonis magi, ccomplices eoruin... Illos lanquam lupos irruenl.es ,in
instructo conlra Anihimum judicio,"eumdem accu- ovile c Cbristi abjicimus,' et simili analbejnaie feri-
saniibus nontiullis e sacerdolibus primariis, el iims. > i (Ibid., act. 5.).
arcliimandritis monasleriorum , -neguidquam vero " ' "
adbibenle proiectionis suae" praesidium Tlieodora ALTASERRA^
Augusia. retts peractus, declaralus "Juil inirusus J) Num. 96, linea 7. — Gujus-corpus in.loculoplum-
malis anibus.in-Cqiislanlinopolilanam sedem, el ab beo b translalum est, usque in basilicam- bedli Petri
-episcopalu deposilus per sentenliam Agapeti. aaposloli. Corpora majorum s.oleb.anlcohdi in loculis
Quis^ igitur dubilare polerit post haec gesta de j. Anasl. in "Joann; 111de Narsele : Cujus
Romani ponlificis auctorilaie et polestate super plumbeis; ccorpus positum est in locello plumpeo.. Idem Paul.
Ecclesias universas, lam m .episcopalibus causis 1Varnefr. de Gesl. Loiigobard. lib. n, cap. 11. Vete-
quani in caeteris,'quas majores appellant: cum cilra ribus r loculus pro"fereiro, in quo condebaniiir cor- ,
convocationem conciiii Agapeius papa deposuerit es pora p morluorum, quae non cremabantur. Plin, lib.
primaria scde Orieiilaliiuupalnarcham regiae urbis, vvii, cap. 2, de pollice Pyrrbi regis : Hunc cremari
ejusque iii-loeum provexerii eum qui lcgilime pr*- c
cum reliquo-corpote non'poiuhse tradunt, conditum-
seniabalurr - «qne IOQUIO, in.templq.
S65 ANASTASISBiBLlOTIIECARH. --' - -:" 561

LX. SAHGTUS SILVERIUS,

AlfNO CnRISTI 536 .JUSTISIAXI 10J THEGDATJ'3.

©7 Silverius, natione Campanus, ex patre Hormisda, episcopo Romano, sedil;

aunum unum a, menses quinque, dies undecim.Hic levatus est a tyranno Theodato
sine deliberatione decceti : qui ThebrMus corruptus pecunia »>data ialem timorenr
indtmt clcro, ut qui non consentiret in ejjis ordinatiqnem, gladio puniretur.' Qui
5" 5
quidem sacerdotesc non subscripserunfc. in eum secundum morem antiquum, vel a de-
cretum cqnfirmaverunt aute ordinationenu Jam autem ordinato sub.vi et metu.Silyerio,
propter adunationemEecJesiee et religionis, postmodum sic subscrips.erunt presbyteri.
Post menses duos nutu divino "exstinguitur Theodalus tyrannus, etlevatur rex Guin
-
/tigis '. Eodem-tempore Guitigis ambulavit Ravennam, et cum vi tuljt filiamrAmaJa-
10 sinlhaef reginaj.sibi uxorem. Hoc s indignalus domnus imperator Justinianus Auguslus.,'
"'
-quia reginam sibi commendatam occidisset T-beodaius, misit Vilisariumu-patricium
i cumexercitu, utliberaret omnem Italiam a caplivitate Gothoruru. Tunc veniens pa-
tricius suprascriptus in parles Siciliae, fuit ibidem aliquantum temporis. Audiens-
autem quod Gotbi sibi fecis.sent regem contra .vptum' domni Justiniani- Augusli, venii
15 in partes Campaniis juxta civiiatem Neapolim, et obsedit eam cum exercitu suo,|quia
noluerunt ei cives i^eapolilani aperire1,. Eodem l,empore pugnando patricius contra,
civilalern introivit, et ductus furore interfecit Golhos, etomues. cives Neapolitanps, ei.
misit pradam. et nec rjcclesiis pepercit prasdando.lta utuxoribus. prffisenlibus rparitos.
earum gladio interficerent i, et captivos filios, el uxores nobilium exterminarentfc ;
"20 nullis parcens, nec sacerdotjbus, nec servis Dei, nec virginibus sanctimonialibus.
9B Eodem tempore b.ellum fuit maximum, yeniente -Guitige cqntra Vilisa-
rium !. patricium , et contra urbem Romam. Ingressus. autem Belisarius in, Ur-
"bem iv Jdus JJecembris, custodiis , et munit.ionibus, vel fabricis raurorura 1, - et
reparatione 'fossati circumdedit" civitalem Romanam,' et munivit; nociu m ipsa
5 qua introivit Vilisarius patricius, Gotlij, qui erant in eivitate, vel foris'muros^
fugerunt, et omnes portas apertas dimiserunt, et fugerunt Ravennam. Et post
hoc colligens Guitiges. 11rex multitudinem exercitus. Gqthorum, regressus est con-
tra Romam ixKalendas Marlii, et fixit caslra, ad pontem Milvium, et coeperunt
obsidere civitatem Rotnanam. Tunc -patricius Vilisarius., qui pro nomine Roinano
19-erat, incl.usit se Romaj intra civitatem, et custodivit civitatem.
99 His diebus obsessa est civitas, ut nulli esset-facultas exeundi, vel intro-
eundi. Tunc omnes. possess.iones privatsa. Yel fisci , xel Ecclesise, inceiidio con-
„ sumpfae sunt, homines vero gladio, interempti sunt, Quos gladius, gladius; quos
fames, fames ; quos morbus, morbus interficiebat. Nam ecclesia^ et corpora .sancto-
5 rum martyrum exterminala? snnt a, Golhis. Intra civitatem autem grapdis fa-.
mes "erat, ita ut aqua venuridaretur pretip,' nisi nympharum, remedium subve-
irisset, Pugnse autem maximee erant co.ntra civitalem. His diebus Vilisarius pa-.
tricius pugnandq contra regem Guiligem, vel multitudinem Gothorum, protexit
Romanos , vel civitatem ctistodia sua Iiberavit, et nomen Romanum. Tunc
10 obscssa est civitas annum unum , et portus Romanus a Gothis. Patjieius ve-.
KOTIJLJEMARGIKALESFABROTTI. |
> B, antios ires. •»pecunite dato. Baron negrit pecuri. datam. ' C, saccrtloles quidam. d C, neqne.
Y,!a Raron. ad atin. Domini 556. ' \Tbigiles.'B C Viligis. f C. Ama!:tstini!i;e. "
6 C, ob boc. h Beli
sarnHii. ' Vide Baron nrf «H«657. i.inierlicerei. k exlcrmiiiar. l. a Belisaj%n;n,hic ei infra. m CA
nocte. ~ Witigus.
 ~" ~
-5G5 . HISTORIA BE VITIS ROM. PONT. —: S."SILVERIUS. 06O
nerabilis Vilisarius pugnando ^viuit -Golhos. el- ppstmodum fugemnl GotM Ilaven-
.nampost anmun urratn.
_1§0 Eodem tempore tanta fames fuit per universum muiidum , ut Dacius episeo-
pus civiiaijs Mediolariensis'relatione* sua hoc evidetfter narraverit, qirod ia par-
libus Liguriee rau3ieres„ filios suos eomedisseht penuria famis, quas retulit ex
Ecclesiffi suas fuisse, familia a,' Eodem tempore" ambulavii Vilisarius palricius
5 Neapolim , et ordinayii eam. El_ postmoiium venit Romam; qui susceptus est a
- domno Silverio et abiit h Vilisarius- patricius' in palatium Pincianum B,
benighe,'
Id. Maii a, indiet. xy. Tuhc -eral Vigilius diac.\ apocrisiarius ConstantinopolL Do-
lens aulem Augusta' pro Anthimo" patriarcha. quod depositus fuisset a sanctis-
simo Agapito papa, qui eum-hasreticiim reperisset, et in locum ejus constiluisset
10 llennam -sefvum Dei ° : tunc Augusta, "coneilio usa cum.Vigilio diacono, rni-
sit epistolas suas JAomani Silverio papee,' rogans et obsecrans : Nel pigriteris
ad nos venire , aut. certe revqca Authimuni in locum suum. Qui dum legisset
leatissimus Silverius litteras , iogemuit^, et dixit : Modo scio quia haac causa
finem "vifee meaa-adduxit £._ Sed beatissimus Silveriiis fiduciam habens in Beo
15 et heato Pelro apostolo, rescripsit Augustee : Domina Augusta-, ego.rem islam-
facturus nunquam ero, ut revocem hominem hsereticuni in sua nequitia dam-
natum. T-unc indignata' Augusta misit jussiones.- ad Vilisarium patricium per
Vigilium diacon.. ita • continentes : Vide aliquas - occasiones in Silverium papam ,
et depone illum ab episcopalu , aut cerle iestinus transmitte .eum -ad nos. Ecce
20 ibi habes Vigilium archidia<ionum, et apocrisiarium nostrum' charissimuni, qui
nobis pollicitus est revocare Anthimum palriarcham. Et tunc suscepit jussionem -
Vilisarius patricius , dicens : Ego- quidem jussionem facio , sed ille, qui inter-
? est in nece s Silverii papae, ipse rationem reddet de factis suis Domino noslro
Jesu Christo. Et urgente -jussime- exierunt quidam falsi testes.^qui et dixe-
25 runt : Quia nos multis vicibus **,jnvenimus Silverium papam scripla - mittentem
ad regem Gothorum : Veni ad portam , qu« appellatur Asinaria , juxta Latera-
nas, et civitalem tibi trado-, et Vilisarium patricium.. Quod audiens Vilisarius
nou credebat. Sciebat enim quod per invidiam h&c de. eo dicebantur., Sed dum
multi in eadem accusatione persisterent s. pertimuit._
101 Tunc fecit beatum Silverium papam venire ad se in palatium Pincis- '.
Et ad primum et secundum. velum retinuit omnem. clerum. Quo ingresso Sil-
verius cum Vigilio soli in Mausole._ Antonina patricia jacebat in lecto , et Vi-
lisarius i sedebat ad pedes ejus. Et dumeum vidisset Antonina patrieia , dixit
S ad eum:Dic, domine Silveri-papa, quid fecimus tibi el Romanis,. ut tu velis
nos in manus Gothorum tradere? Adhuc eo loquente ingressus Joannes subdia-
conus regionarius prirnae regionis-, tulit pallium de.collo ejus, et duxitia cubicu-
lum. Et exspolians eum, induit eum_veste monachica »», el abscondit eum. Tunc
• . Sixtus subdiaconus regionarius regionis sextee, videns cum jam monachum, egres-
- 10 sus foras,.nuntiavit ad clerum,. dicens-:,Quia domnus papa depositus,esl, el-factus
est monachus. Qui eliam audientes fugerunt omnes, quem suscepit Vigilius
archidiaconus in sua quasi fide, et misit eum in exsilium in Pontias- 1, Et susten-
tavit -eum pane tribulationis et aqua angustia3-m,_Qui deftciens, mortuus est , et
confessor faetus est. Qui ei sepultus est in eodem.loco xu Kaleudas Julii. Ibique
15 occurril multitudo- male habentium, et salvantmvHic, fecit ordinationem unam
mensem diversa loca num. 19-, et
per DecembrisV presbyleros* lk^ episcopos per-
cessavit episcopatus dies * quinque...
NOTUUE-MARGINALES FABEOTTt._
d * vi l.J.
. » 'etde~ qttadam es familia Ecdesi;c sua»liod retulit. .'!>* iiabilavit. <>-* in palatio
* Pjnciano.
Jslaii. Vide*Baron. ad ann. 538: * €s* adducit.' « B, intercedit in necein. -*» san.pius. » B, m RIJICIS
tiel Pincii. i Belsaritis paUicins. •> monaslica. LC ^aJ. Pdiilianas. ~~VideBaron.addnn.hQiS.
 ' AKASTASII BIBLIOTHECARR -
§67 , §^8
, /ARLE LECTIONES
Num, 99, linea 2, pribafas vei fisci, vel Eeclesiae.A sanclorum exlerminata siml a Goib. Ifn 6, n. reme-
- _?*rc. 5. Qnos gladins gladius, et quos famis famis, elc, . diissub. Pugnae quoqite eranlqtiolidie contrjicivita-
'/?». i. Nam ecclesias. Ihi. 6, Nisi nyinpliaruin Teme- tem Iiis rfiebus. Sed Belisaritis palric. i'epugriantio
-dio. lin.l. Uis diebns Bilisarius p.atricius repugnandp, contra reg vil lin 9, et eivil. c. sna lib el pugnnnrio
" contra j-egem Gu.liigent. lin. 9. Liverabil, et noriieri vicit Gollios, ul poslmpdum fiigarenl RomauiGpllios
Rorhanum. lin. 10.;El_portus Romanus a Goltliis. iri Ravenriam. , ! I
Paliicitts ver.o Bilisarius vicil Golllios : et postmo- • Num 99, anleced lin 1, Per aiinuni verounum ob-
dumfugaverun.t Gotlhi Rabennam posl annum 1. sessa est civitas a Golhis, et porms Romanus, ita ut
Num. 100, tin. l.Tanta famis fuil, elc., ul Datins exeundi et inlrafidi non esset "cuiquariifaeullas eon-
episc. civitalis Mediolani. Relatio ipsius lioc evi- cessa. Tuiie oinnes posses privalse. ftsci vel Ecclesiaa.
denter narrabit, eo quod in parles Lygiiriae nm- inc. .'
lieres' filios "suos comeclisseiit perttiriaa famis. De Num 100, lin 1, postannum uimm eod lemp t. f. f^
quas retulit ,'Ecclesjae suse Ttiisse"familia. Eodem per tm. orlieni, tit Clar episc (M, Darius)lIediol./m2,
.tempore ambulabit. Bilisariris patrieius Neapolim qno;l in parles L. lin 3 famis, el deqnadam exiamil
• ordinabit cam et postmoriimf venit Roniam. Qtii Ecel stia»boc rclulit Eod temp. iin i BelisKeapolim,
suscepius est a domino Silverio venigne, et abiU elordin eani;poslino!liimreveniiRomam,etsuscep.ius
.Vilisarius palricius in palatio Pinciano sexla die esl a D. papa Silverio. b. el Jiabitavitin palatio Pin-
mens. Maio ind. xv. Tiinc erat Vigilitis ' diaconiis cis.v Iil.-Maii, indict xv. Tunc Vigilius d. ]apocri-
«pocrisiarius Corisianlinopolim. Dolens aqtem attg. sarius eratin Constantinopolim. Dolens autefn erat
Hn. 9, Qitod herclicitm errm reperissel. lin. lO,Cum._g A. lin 8, a sanclo A.'P. eo qiioil Iia;rcl eum reperuis-
Vigiliutii diacohuni'. lin. T2. Antliimum.palriarcTiam, set. lin 10 TuncAugiisla, usa consiiio Vigilii diaconi,
lin. 13. Quia lianc causam fmem vitas meae adduxit. mislt epislolas Romam Silverio papae, rogans ne"
Fabrollum ex codice Freheri. pigrilaretur ad eamvenire, aul certe rcvocare An-
Apud ibimum in locum siiuni. liiteras cttm legisset
- Num 97, lin i, A, sedit mens. 9. lin 5, JB, neque SiJverius papa, ingenuit,Quas et dixit. lin M add, sed
.
decrelum. lin 8, posl mensesvero. iin 9, A, Wittigis. fidueiam babens in Deum, et B. Pelrum aposiolum
lin 17, A,Neapoliiarios interfeeit, praedamque misii, resc A. sie domina Aug rem isiam n. f. e. lin 17,
jiec in eeclesiis; B, Neapolilanos, el .fecit lantam jussioneni ad B. palr p. Y. d. dicens : Vide aliquam
prsedam, ut nec in eeelesiis parceret. lin 18, B, ita peeasionem in Silv P per qttam deponas illuin de
ift uxores proeseiiiibus marilis earum. lin 20 J5, hon episcopatu, aut cerle transnuilas eriniad nos. Eccc
virginibns nec sanctiniQiiialibns." . ibi habes arcliidiaconmm e"lapdc Vigiliiim "nostrum
1 Num 98, lini, A, eodem lempore veni.ens Witli- car. lin 21, patriarcJiam. Tunc suscepla jussioneB.
gis contra Vilisariurh, el conlra urbem Romatn, B, pat dixit : Ego q. ejusjnss facio. Sed et illccui int
'bellum fecjt maximum Witigi. lin i, B, nocle iosa (M, sed et ille, qui inlerest) ut Pilaius dixit: Neci
"inlroivii. lin S, Golbi vero. ejns Siiverii papaj: ipse reddat ralionem de faclis
jV«m'99, lin 2,' B, incendio foris consumplse. tin 8, snis D. N. J. C. Sed urgenle jussione astilerunt qui-
-iB, reptignando. daih falsi leslcs, et dixerunl : Qtiia nos S33piusinv.
-Num 100, lin 7, B, v idus Maii. " ' lin
' 12 B , quas' lin 2.6,jnxla Lateranis. lin 27 et 28, qtiodaud Belis
." - patriciiis noii cr. tin 28, sed cuni m.
-dum delegissel.
Num 101, lin 5, A, ctim Vigilio sola in mauso- u Num 101, lin 1, lunc feeil eum venire ad se pal
leo Anioiiina; B, cum Vigilio solp in mausoleij.m.Ihi Pincis, et a primo el sectindo velo r. o.- cl. Ciinique
16, AB, nunicro 18. ingressusftiissel SiJveriiis cnm Vigilio solus iu mau-
Ex codice Regio Mazarino ei Thuano. soleo,"ubi Antonina patficia jacebat (M, in mauseolo)
in Iecto, et Besilaritts palricitis sed ad p. e. Aiilonina
Num 97, lin 2, dies 12.-lin 3,, pecunia lalem li- iiixil adetim. lin 6, in "manibus Gotii adliuciea lo-
moreiiiMndixeriJt clero, nt qui non consenliret ejns queiiie, ingr est I. lin 7, et lulit p de c. e. el duxit
eleclioni glad. pun. Equideni sacerdoles non sub- enm, in c. seorstim expoleum, et induit-euin. v. m.
scripserunt in eum sec. ant. morem. lin 6, ordina- et aliscondit. lin 9, monaclium factum. lin 11, quod
lionem. Pnstrnoduni vero jamordinatoet ciim vi et' audienles, f, o. Vigilius auletn diaconus et apocri-
inetu {ilf, omni vi etm.).propler adunationem (amen sarius promiserat Atigusla; Anlhemiiim revocare, si
Ecclesia?, et cleri religiosi subscripserunl presbyteri. sederet in sede Petri aposioli (M, inS.Sancti P. A)
Vmi menses vero duos. lin 8, Viiiges- R. (M, Witi- el quia Silverius papa noluit lioc facere, accusatus-
.ges).Eo tempore Vit. R. amb: R. el cum vi l. L esl et ejeclus ab episcopatti, missusqtiein exsiliuni
Amalasindae reg. s. n. proplerlioc in iniper. Jusiin., in Pontias, queni suscepit Vigilius archidiaeoT
"el quia r. s. c. occiderat Tb. m. B (M, Vilis), iin 12, nus ih sua quasi fide, et susi eum p. t. iin 13 et 14,
Goth. yeniens vero palricius fnit in parie Siciliaj et conf. f. el sepullus est. lin 1S, et sanali sunl.
aliquantum temporis A. autemeo quod G. fec. sibi Hic feeit ordinat 1 in ufJ)e'R. per mens Decemb,
"R. c. v.' I. A'. lin T5, quia noi, c. N. apert ei. co presbyfli, diaconos S,-episcopper diversa loca 18,
tempore. lin. 17, int. et Gplli. et 6. ,c. n. ila ut uxo- D el cessavit episcop dies 6.-
res procsenlibus marilis earum inlerilci juberet gla-
dio : et caplivos filibs, el nitaseorumexlerminai-el, Ex cqdice Thugno allero.
nulli parcens nec sacerd. nec virginibiis saiiclimo- Num 97, lin 1, episcopus Roraantts, sedit ann. 1,
jiialibus , nec servis Dei. Invasit quoque pradarii mens.10, d.'ll. lin 8, Wiiingis. Eod. lemp. amb,'
omnem, ila ul nec ecclesiis pareeret in praedando. Wittigis a. ~tin11, eo qtiod Goltu tin 15, cmpit obsi- •
Num 98, lin 1, venienle ajuleinBelisaiiQ,palricio dere eam. lin 18, ut nec ecclesiis parceretur prae-
Romam, bellum magnuni fecit Viliges corilra etirii, daiido, fiH'19,"interficefet, et mdx exterminaret.
et conlra urbeni Roinam. Iiigfessus atitein Belisarius Num 98, lin 10, inclusit Roma civitale. His d.
Borriam Idus Decetnb. cus.todibus, et m. et fab aul i\ ' Num 99, lin 6, erat, ut a. v. p. nisi n. reclielus.
f. tin i, munfvit. iNocle verp ipsa. tin 5, Belis. ur- sub. tin 8, fepugnando c. r. Wiligem: lin 10, palri-
bem, Golbi, qui erant iiiius, vel foris muros, omn. eius Bilis.
lin 6, et Ravenn. fugerunt. Posiea colligens Viliges Num 100, lin 5, famis, de quibus retulit Ecclesiaa
R. lin 7, regressus contra R. x Kal.Mitrt. ftxit ca- stiDsfuissecxtam. lin 6,- in palaliaPonliano v Id-.lih
^slra..iin 9, civitatem. TuncBelis. palr. lin 10, erat, 8,Anlbemo. lin 9, quodlia»ret.rep. lin 11, ne pigeas.
^laiisit se inlra civitatem, et eusiodivit eam. tin
• 12, qtti cum 1. bealus. lin 22', et dixi-t: Ego.
^Vtim99, lini, nam et «eel. et eorpora marlrrum Nttm 101, Itn 2, quo ingressus Sil c. V. S. iu
 m IHSTORIA DE VITIS ROM. PjOjST. — S. SILVERIUS. 570
mausoleo 4ug, lin 3 el 4, el Bilis palricius s. /i;i S, A Num 99, lin 1, essetinrii. lin 3,
(ioinne. lin' 0 , nos in Golb poieslaiein t. Adhuc ca famis famis. lin i el 5, corpora gladius gl. erqttos
mariirum .sanclo-
[. lin 8, veste monastica. /in 11, qni aud. rum. lin 5, 6,- fames, ita ut a: v. p.. n'. nimpharum,
lin 8, repugnando.. linii «i.12, Ravenna. -
Apud Peniam ex codice Cavensi. Num 100,//»1, Dalius. /'«2,Mediolanerelalionesria
,;
Num 97, lin 2, tiranno. lin 6, jairi ordinato sub evidnafravitq. inpartes./inf3,retEcclesise stiaef. ex
vim, et meliim, propter. iin 7, poslmodum jam or- famiiia. iin 16; dampnainm". /m23, ipse .reddatra-
ilinalo Silverio sic subscrips. p. lin 18, el nec in liohem. 'lin 23 nos vicibus: lin 27, Vilisarius
ecoicsiis, lin 20, nullis parceniibtts.
Num 98, iin 1, Yeniens Guiligis. lin 2, Romain im pairicius."' Num 101, lin "3, mausoleo, lin 3 et i, Vilisarius
Deccinb. lin • ' '
Jdus 8, ponlem Molvie. tin 10, Roma." patricius.
NOT^E VARIORDM
A. SCIIELESTRATE. . I
H;ec etquae deinceps seqimnlur, eariem fere ad ver- *
LAcelnolm Schelestratiiad catalogoset Vitas Ro- ''
-bum leguntur apud "Pauluin diaconuin, ibid. pag.
mdnorum ponlificum a bibliolhccariis colteclas desi- 676. * Insiiiuta utriusque collatio praeciare ostendit,
uanl in Felice quarlo, posl dissert. tertiam pag. 496, '' . unde ' facla liisce pontiiicum geslis additamenta d.e-
altamen in serie chronologica ab eodem suis notis .-s, sunipia sint.- Jornandes rem eariidem ita prodidit
prmmissa, in fine disserlationh secundm, brevissimas *ibid. J pag. 177 : i Anle paucos- dies rex Wiiiges
addtl, vel mas, vel Holslenii post Felicem quarlum, ^egresstts, Ravennam profecius, Malhestintham flliam
.detnorluum anno 530 usque ad annum 8 Joannis Amalesunlliae, Theodoriei quondam reefis nepiein,
ierlii ineuntem, mrm Ckrislianm 566, quarum seleclio- n' ssibi in matrimoniuin sociarat. i
res adjungimus primo numero uniuscujusqneponlifich. Linea.ll. — Quia regittamsibi commendatam, etc.
Et cv.m i<ariaiiies lecliones codicum Biblioihecarii Causas J aucupabal Juslinianiis, ut llaliani armis "a
*
prmslantiorum ipse non edideril ullra Felicem quar- beljo abs Goiborum lyrannide "vindicarel. Wiliges,
"
iiuii, nos curabimus utillm sallem hic.inseranlur qum Jusliniano inconsiillo, uxorerii Aiiialastintbani, Tbeo-
ex codice Farriesiano (quem cmlerh anliquilale pm- ldorici, neplem acceperal,,qiia.leuus lioc vinculo re-
stare judical cum Holslenio) per nos cum editione gmtm i sibi inter Gotlios Jirmaret. Hinc. imperator
Velseri collalo annis 1720, 1726, ditigenter desumptm nialrimoniiim illud, quia se, cui avus. regnitinet
j
.fuerunt Colorni. Quiavejo codex Farnesianus, uli ]filiani \ comnientlaverat, inconsiillo, celebraium sit,
alibi indicalum fuit, caret inilio, ila ut quidquid ~ irritum declaravit, artnisque Wifigem coegil rcgi-
anle Silverium papam scriptum fueral desideretur, nam regnumqiie relinquere. Siquidem, pervim se-
imo et iniiium Vilm Stlverii fuerit deperditum, redde- cum { auferens Malhemnlam (scribit Paulus Diaconus)
musex num. nonugesimonono, exquo supersles estva- , Witige- caplo,"pa(i'i«'o(/Meeffecto, adminislrationem
riantes lecliones, nop omissis eliam illh quw tanlum- illi ' juxta Persammlerminos iribuii :ibiqueWiiigisde-
modo viliosa orilwgrapltia differunt. Nam licel ad qens i viiam finivil, etc. Denovis auteth-ejusdein nuptiis
Iiislorimdocitmeniumvttrietasilla non perlineal, atia- liaec ' Joniandes ibidr pag. 179 :« ilalbesunlam juga-
•ntenvalel ad codicisvelnslalem comprobandam cequa- *lemejus fralri suo Germano pati-icio conjunxil im-
lem mlali Anasiasii, Golhorum el Longobardorum peralor. I Re quibns Posthumus palris Gerinanus na-
barbariem nontlum oblilm in pronunliatioite el scri- Uis ' esl filius, itein Germanus. In quo conjuncia"Ani-
plura vocum Romanorum. Oppoflwte atitem cadet' liorum ' gens cum Amala stirpe, speiri adhuc ulrius-
ul lantm anliquilnlis codex suppleat monimenta cata- G2 'qhe generis Doniino prastante promiltit, .» etc.
hgorum velusliorumibi circiler desinenlium, ubi Far- .- 'Unde iorfissimum regmini",diuque regnans Gotbo-
nesiani codicissitperstesportio ducil exordium. J
rnui gens, landem anno, ui scribit ibid.. Jornandes,
' Scribil Scheteslratiusin ftne sum seriei chronoto- millesimo
' et trecentesimo a Jiistiniano imperatore
gicm, pag. 326, hanc observaiionem ad annum Chri- per I Belisarium devicla est el delela.
sti 566, postxons. Basilii XXV. ~~-
. .'-Hic'des'nnnit Fasli consulares. Quamvis enini - BINIl ET LABBEL
Ntnn. 97, linea 1. — Si/»enas,.etc. Gtim in fine
• Mariiis episcopus Aventiceiisis in appendice ad Chro-
hicon Eusebii Faslos consulares usque ad secundtini anni 8 Cbristi 556 Romani Agapelum papam mortuum
"Tiberii amiuin,-qui cum anno vtilgari386 concunit, e cognovissenl, Theodatus rex per vim et metum,
esse
pYoducai, et labulaj-Graecae, qnas Vossius Heraclio ul ! ait Anaslasitts, iiitrusit. Silveritim Campanum.
aseribii, usque ad anntiin 630' Fasios constilares Hunc ' Roinanus clerns a se aniea improbatuin paulo
prosequaiilur, speciales lamen consules non assi- post I recepit el approbavit, ut schisma evitaretur.
gnant. Unde-,iis omissis Faslis, linem impono cum Qno • die et niense crealus fueritnon satis consianief
anno quo Jusliiiiaiius obiil, quo etiam plures Cata- afflnnari£
- polesl. _ - .
logi suuimoruih ponlificum finem accipiunt. t Linea eadem^— Ea; palre Hormhda, elc. Libera-
In siippJemenluni igilur Calalogoruni complurium tus l episcopus in Breviar., cap. 22, SilveriumHor-
liicdesinenliirm suceedenllecliones codicis laniorum 'misdae-papaeflliuin asserit-: baud dubie tamen legi-
Jsidiciohabiii omnium anliquissimi ex pluribus Bi- Jtiine ex prsecedenii. legiiimo malrimonio iiatum;
bliotliecarii exemplis a se inspectis in celeberrimis Dj {alioquin ad lantam dignilatem plane inhabilis fuis-
bibliotbecis lialise etexlra P.aliain. '- s
sel. . - . .
BENCINI. - Linea 3, — Qui Theodatus corruptus' pecunia da-
( elc. Quod Anastasiiiss hic scribil de simoniaco
la,
Num. 97, linea 1. — Silverius, etc. Quaa bic nar- -i Silverii falsum esso colligitur : tum quod
rantur exscripta videntur ex Patilo Piacono, ul eil. -ingressu
jLiberalus, qui bis lenippfibus vivebal-, adeoque ma-
locum conferenti planttni erit. Qtiemadmodum vero jore flde digiius, Silverii cfealionem enarrans loco
erralum sit a vulgato Anaslasii codice, dies tantum jfsupfacitalo, jie-verbo hujus rei.meminit; lum.ma-
24,inler Agapeti mdrlem, et Silverii ordinationem Jxime, qttod Silverius sedis .suse invasori Vigilio in
ponente; quod spalium ne suffecissen;tiideinvidetur, libello 1 -senientia&,quem" de ipsius damnalione con-
«t Consianliiioppli mortis nuntius Roiiiam nhltere- sscripsii, crimen simohiappotenier objiciat; quod sane
.lur : id qua ratione emendandum sit docet Pape-' non r ita libere egisset, sirejusdem criminis ipsereus
bfochius in Conatti Clironico-Hisiorico adCatalogum cexstitisset. . ...
pontifrcum iri Silverio pag. 79, et dissert. 13 de"or- -" - Linea"8. -r- Exstinguilur Theodalus tyrannus, elc;
dinat. et abdical. S, Silverii, atque Vigilii subrogat. *i
9. — TheodatiisexUrbeprofiigus, dum Bavennam.versus
L^inea Gnitigit pmbulavil Ravennam, etc;< abiret,s jiraevenius a miliiibus quos Vitiges GolIiQrunj
 '
571 -. . ANASTASII BlBLIGTiJECARil "', 572
dux-miseraf, ocostis-est, cinn regnasselannos tres, A" giliiiii),.eiimdcm ex invasore reddidit' legilimum stiCr
ut fesfalur Procopius; - -" . - - •* ce.ssorem. .... • • ! .
"
, Linea 13 Audiens quod Golhi sibi fecissent rc- -NOT.E- msTOiuari * <- •
getn, elc. Errat Anasiasius.-Nam post Neapolim oc- In fine vilse Felicis quarii, el consulatti Xampadii'
cupatam Goilii a~Tlieodato desciverunt, cl Yiligem 'etOrestis,-asrse Clirisii commiinis550,-desercbaunir
elegerunt,.iii ex_Procopio-constat. _ , . '
- , Num. -98, Linea 2. — htgressus aulem.Belhurius a secundo catalogo Ronianorum ponlif.sub Jusli-
in-Urbem iv Idns Decembris.Hac rie're Evagrius lib. niano, cnjtis dttpjex PMiiipluui Scbefeslraiius nohis
'oslendit, nempe iiniiin reginos Clnisiinae Sitecia.'',
IV, cap. 18, haecscribit: « Giviias Belisarjo-sinepu- Alexaiiilriiio Vaiicanum, alterum -vero-Colbcr-
gna fradila.esl, el -Roma uenno Roitianis subjiciiuf nunc linum. Quare in illo fitiem edilionis susftfeeil'*Scbe-
posl antios sexaginla, quibtis al) Erulis elGolliis laiiluriniiodo in calce editionis,
occupala ftiisset, non a dic Apellei, lioc est ad quin- Iest'raliiis','addens
lum Idus Decemljris, undecimo anno iniperii Justi-' rcperifi tam in Colberlino, qtiam in Alexaiidrino-
-niani : » qui esl..annus Cbrisli 537, post -dcviclum Vaiicano spqiienliumponiificum npmina, etepocbas
ab Odoacre Erulorrim rege Augustuluni sexagesi- usque ad Pelagium securiduiri ita digeslas.
inus. 57 Bonifacius sedit annos'2, dies 25 [Co/lii_,"2'6].-
Linea 7, •— Guitiges' rex ingressus est conlra Ro- 58 Joannes s.idil anri. 2, mens. 5, dies 23 \Colb.\
mam, clc. Qua obsidiorie hoc mirandum est primo, - m. 4, d. 26]. ..._.',
fluoti integro anno obsidionis nunquam illo loco Ur- 69 Felix scriit annos-4, mens. 2, dies "12.-
beni e.\pugnare conali fuerini, ubi murus ab alto g '60 Bonifaciussedit.annos2,"dies 26. '
divisus est, el quasi jam easurus deorsum inelinaba- <51Joannes sedil annos2, mens. 5, dies 5[Co/6., "
tur. Secundo magis niirandum est, _quodhostes Ro- dies6]. ' '
.
mana» Ecclesiae Ariani nibil conlumeliaeaiit damni 62 Agapetussedilmensesll,dies 17[Cqlb.,d. 18]..
iiilulerint ipsis apostolorum basilicis exlra Urbem 63 "Silverins sedit ann. 1, mens. 5,diesll.
positis; sinenies' illic calholico rilu, lesle Procopio, - 64 Vigilius sedit ann. 16 [Coib., an.17], mens. <3,
:
liliere sacra peragi aliter sane quam recentes hae- dies23. . ""
,
retici nostri temporis, a quibtis nibil pfitts cogitalum 65 Pelagius seriit ann."4. mens. 10, dies 18;
esl uiiquam, quam ut sacra monumenta sanctoriim,. -66 Joannes seriit an. 12, mens. II [Colb., m. 10],
Deo dicata, incendiis, et rapinis tievastent, et«nio-- dies 26.
liantttr. 67 Benedictussedilannosl [Colb.,add.,m.i. 28].
JNtim.100, linea 10. — Tunc Augusta consilio usa. 68 Pelagius seriil an. 10, niens. 2, dies 10.
Hane eamdeni Mstoriam Procopius de Bellq Golbico '
lib. i et Liberalus in Breviar. cap. 22 recensent. Ea, Cum in boe Pelagio II, ctti succedil S. Gregorius.
qnaa ab Anastasio el Procopio praetermissa sunt, Magnus, desiturus sit tomus bic tertius noslrre edi-
videre poieris apud Liberalum allegalo loco. lioriis (a), damus ex app^ndice illius secttndi calalogi
Linea 20. — Qui no.bh pollicilus esl revocare An- cbronologiaeponlificiajconsecutionem tali testiinonio.
lltimum. Adde promissionem diioriim auri cenlena-- confirinaiam. ,
rioriim, si, rcmolo Silverio, se Vigilium ordinari Quod aiitem aliinet ad eonsecutionem historiae ex
curaret., caialogo secundo, qua?,ibi riesinlt in Felice.quarto, et
Num 101, linea 12;Mhit eum in exsilium, etc. Quod G consulibns Lampariio-et Orosle, Cbrisli 530, in lo--
Iiacreiiea femina petierat, ambiliostis diaconus pro- ciim catalogi subslituemus leciionem vetttslissimi
curarat, Belisarius, Pilato deierior, impieadmoduin (odicis Aiiaslasiani, quain esse Farnesiani illius,.
constimtnavil; meriloqtie e summa gloria ad sui.n- ctijus scripturae specitnen dedimus in prolegomenis,
niam nhseriam etpauperlalem dpjieiuieruil. asseverant Lucas Holstenius etScheieslraiius. Dc
Linea ead. Etsuslenlaviteum pane Iribulaiionis, clc. appendice nominum el epocharum post Felicem IV,,
Liberalus inquil Silverium duobtis Vigilii defensori- in illo calalpgo. descrjpta usqne ad Pelaglum II, vidc
-lms el servis tradittim, sub eornni ctislodia inedia quae scripsimits in cap. 4 dissertalionis noslrae ad
defecisse. Hanc ob causam, peslis, fames, el bella Caialogos Ronianoruiij pontiiicuin. Nunc igilur ca-
cxorta fuerunt, de quibus Baroniits anno'559.. lalogi riefeclnm snpplebiihus ex anliquissiuu codicis
Bibliolhecarii varianlibtis leclionibus ab edilione
BLANCHINl. Velseri el Fabrotii hic apponendis^ cum has varian-
NOM3.CnBONOLOGICiE. les lectiones posl Feliceni quarlum non dederil Sclie-
lestralius , et nos ex autograplio Farnesiano dili-
Silverjum sedisse annum l.menses 5, dies.ll, genter transcripserimus dtim Colorni morarernur
cum in exsiliuni pclleretur cum pra>slaiitioribus ,annisl720, 172.6, serenissinio,diice Parmensi Fran-
Anastasii codicibus poliores Calalogi defiiiinnl. Et cisco id beiiigne permiltente ; cum paucos anle an-
quidem in exsilitim pulsiis est, duin a Vjiige Roma nos codex ilje ab urbe Roma,ubi Holsienius ct Scbe-
obsideretur.. Obsidere auiem coepit. Urbem Yitiges leslralius contuleranl cuni Valseriana editione, Par-
-circa sequinoctium vernum, labenie indiciione xv, ut j) mam iranslaius fuisset. Tcxtum igitur Biblioth. cx
Proeopius scribit : el per annum solittutn et dies 9 boe nuin. 99, unde Farnesianus codex shperstilem
irrilo conatu perslititln obsidipne Urbis. Pi. Confi- npbis praeseryal illius exemplaris leclionem, exhibe-
cla conlra Silverium calumnia.ut Tiieodoraj Augn- bioius de niore servalo in edilione lomi primi: et
stae odio in eumdem fieret satis, relegatur pontifex apponemus variantes lecliones Faruesiani, quibns
a Belisario, qtiasi Golliortini auxiliator essei, in in- eiiam addemus lecliones alterius codicis bibliolheea»
sulas Ponlias, subsiituto in ejus locum Vigilio,.in- Laurenlianae": quem anno proxime elapso 1726, cum
truso, el simonia£o pseudoponlifice, ex.prapoieiitia o.bservassem antiquitale commendabilem, etminori
Theodorae Augusta», et ordinato die 22 Novembris barbarie Iranscriptmn quam caeteri ,paris ajlalis;
S57. Triduo ante ordinationem Yigiliipinsusosi Urbe cnravi ul illius exemplum diligenlereollauiin stttdio
Silverius; cum ex die Doniinicavm Junii 556,Roniae viri clarissimi D. Anlonii Gori inihi amicissimi,in- ac
sedisset animin 1, menses S, dies 11, qttot enuine- cdilione castigata velerum in Elruria exslantium
.raniur ad 19 Novembris 533. Supersics bealus pon- ,-scripiionum c.umeruditts.observaiioiiibiis nupsryul-
Aifcx in suo exsilio tisque ad mensem Junitim 538, "gata celebris,..ad me iransmiiterelur. Variantes igi-
qtio mariyriiim complevii (ex Bibliolhecario sed. lur lectiones codicisFarnesiani signabimusliueraF^
101),-deposilus esl20 Jtinii, qua colitur. Vcrus pon-. et Laurenliani exempli litlera L.
•lifexcum haclenus fuissel Silvcrius, el Vigilius in--
,vasor;a niorle atfanien Silverii -consensus cleri
cuni accessisset ad promovendum in ejus Iocum Yi- (a) Editionis scilicel Romano-YalicaiiK__
573 HISTOKIADE.VITIS ROM. PON". —-S.-SILVERIUP. 574
• . _ . PACII. .. .. . A clal, ex -quo seqnilur vcruin esse quod -sttperiiis
(iixinius, eiim sc.ilicet depositum die decima ocfava
Num. K7. linea 2/— Levalns esl a tyrdnno Thvo- niensis.Novpmbris ' aiuii .quingentesimi • trigesimi
dato, etc. el linea 7.. — Poslmodum sic subscripse- septimi. - - -,, ; -. -•
ritnt vresbyleri,elc.Ciuii atnliltis essel Roniaeohiliis Exsiat lomo V Concil..,episto]aSilverii papae-ad
"sancli Agapeli papas, alque jain baberentiir more Vigilium, qtia ei exprobralambilionem sedis aposio-
inajortim saera comitia rie novo creanrio poniifice. licat, et simoniaecrimen admissum, euinque senleii-
Tlieodalus rex Golhorum, ul trariil, Anaslasius in lia anaiiiemaiis condemnat; cui subscribuiit quatuor
Silverio, Silverium nalione Campaimiii, Hormisdae episcopi, nempe Terracinensis, F^indanus,. Firma,-
([iiondampoiilificisRomani filium, ex legiiimo ante ntts, et Minlurnensis, nuos Uaronius siipponit in
poiilificaium matrimonio s.usceptum,per vim et me- insiila Palmaria cnm Silverio papa concilium celc-
tinn ordinari curavit pontificem, quamyis mttlli ex brasse, cl in "Yigiliunianathematis senlentiam lu-
clero ejus eleelioni refragarenfnr, cui tamen.poslea, lisse. Verum illa-epistola,.cujus initium : -Mullh de
ad eviianritnn scliisma, siihscripseriinl. Unde .spe- tr.ansgressionibusirrelilum, elc, supposititia esf, ut
cies addita poslmodum calitmniae,qnasi Golhis fave- oslendtinl styli barharies, falsa nola -constilaris,
ret. Simoiiiacain Jaliem ipsi perperam inuiit idem et eniendicataecx epistola FclicisII ad Acacitimsen-
Anastasius. Liberalus enim in Breviario, cap.-22, lentiae. Praelerea nullo Historicorum leslimoniocon-
ulii de Silverio-ex^subdiacono, ut ipse scribil, in firmanlur, qria?de Yigilio narral Silverius, seiiicet
ponlificetn eleclo, agil, nee alius qiiisquamantiquo- cruenlis sanguine manibus Ieviticum munus atfe-
fum, niliil penitus babet de pecttnia ri Silverio col- JJ- classe. Decessonbus. suis subrcpsisse, et senaltis
lata. Orriinalus est aulem Silverius die oclava men- juslitia repressum ftiisse.. Tertio dcnique incredibile
sis Junii, in qtiam anno quinquagesiriio: trigesimo est Silveriiim, quein slalim a dejectione sua sub
sexlo Dominica cadebat. Licet enini codices mss. inimicoruni cnstodia deteiilum, acin exsilium depor-
Anasiasii in inlerponlificio, quod iitit posl morletn laltim Liberaltis testalur, inriiclo episcopontm con-
Agapeli, varient, praaferenda lamen videtur leciio vcnlu analheniatis se.iileriifamin seriissuaepervaso-
(wum qui babent iiuerponlificiumfiiisseunius meii- rem pronuiiliasse. Neque enimid conlingere potuit
sis el dieruin viginli oclo, qui nihilomimis timiin eo tempore, qtto Paiaram, paljia- pulsus, sede
riiem plns numerant; ex tempore quippe quo sedit, privatus ponlifcx incolebat, cum huic anathemalis
scquitur etitn ordinatum die oclava Jnnii, et conse- decrelo, non Asiani, sed Itali subscribanl episcopi.
quenler inlerpontificium ftiisse diernm quadraginla Post reditum Silverii, excomnninicalum Yigilium
sepiem,qui Iegunliirin Calalogis 1 ct3, lomo priino nemo dixeril; stalitn enim Silverius-Yigilio aemulo
criticaeBaronianaepraefixis. suo traditns esl, et in Palmariatn.-velPoiiiiam insu-
Inierea vero, ttt tradit Liberatus Ioco lauriato, Iam deportatus, ubi verisimile non esl custodtim
VigilittsAgapeii defuncti diaconus Conslantinopoli vigiles oculos fallere, synodos indicere, canonicas
(iegens, cum Tbeodora Augiista secreio egit ut pon- sanefiones condere,. analbeinatismos in adversarios
tificatuin obtinerel, eique promisil, si in papam eli- lorquere poluisse.
gerelur, sublaturum se synodiim Clialcedoneiisem,
alqtie Aniliimiim, Severum, aliosque ipsis eonfcede- CIACONII,
ratos Acepbalos communione donalimuu. _, Niim. 98, linea 2. —•Ingressus Belharius in Ur-
^
Num.S8,lineal.—Eodemiempore bellumfuitmnxi- bcm, eic. Belisarius lyrannus et sacrilegus in calhe-
niiiffl,elc. Hajcautem acciderunt durante urbisRoma- dram Pelri, et in tinive.rsamRomaiiam Ecclesiam,
n33obsidione, ttl tradil Procopius lib. i de belloGoth., eain barbarice, lyrannice, injuriis, damnisque affi-
cap. 25, ideoque anno 537, qiio Romana urbs a Vi- ciens atque profanans, injiciens violentam maiiuin
tige rege obsessa est. Id confirmalur ex Anaslasio in in ipsum Roniainim ponliiicem; deturpans inlione-
Silverio, et ex Cdhlinualore Marcellini : qni tratiunt siansque ipsum visibile loco Cbrisli posilum Ecclesiaj
lircc acciriisse indiclione xv, quae anno 557 in cursu capttt. Magnaqttidem haeefuil, el horribilis in Eccle-
erat. Deposilusest aulein Silverius die decima octava sia Roniana tempesias, furenle haerelica femina
jNovembris,~utex ejus sedis duralione constabit. Vi- excilala, ab ambilioso diacono procurala, per Beli-
gilius vero ordinattis est x Kalendas Decembris, seu saritim autem impie consummala; sed luil poonas
flie xxii Novembris, quaeeral Dominicalis, ul testa- infelix, et imperatorem, qnem sibi per Theodoram
tur Ariastasiusin Vigilio. Angustam lucrari conatus, eadem via imperatorem
NuiiilOl.linea 12.—Eisuslenlavii eumpanetributa- sibi infensissimum naclus, in ordinem est ab ipsp
lionis, elc. Sanctus liic ponlifex in exsilio aerumnis miserabililer redactits, et tanlo ipse facinore perpe-
confeelus, inediaque consumplus, die vigesima "Jiinii trato, ut offensum divinum niimen sibi conciliaret;
exlfeinum diem clausit, ejusque niemoriam, sub mox Romae eeclesiam erigendam curavit, cujus pr;c
marlyris lilulo quotannis eo die Eeclesia celebrat. foribus liujnsmodi inciriivoltiit palrati facinoris. per-
Sppulius est atttem, ut ail Ahaslasius, in eodem ioco, peiiiuni moniinientum. Quse hodie, jeyersa eadem,
ei ad ejus sepulcrum mullitudo concurrens langueii- ecclesia, tabuia marmorea inscripta, remansii in
liiiin sanitaleiii obiinere (pns.uevit.Ejusroors imme- D muro ecclesiaeCrueiferoruiii ad Aquam Yirgiiiem «
Uiio ascriljimr Vigilio. Procopitis enim in Hisloria regionc nioiilis Qttirinalis, quan boschabel;
Arcana, cap i, loquens de Antonina Belisarii uxore, Hancvir palriciusVilisariusUrbisamicus
ail: Fuil ille minisler scelerh quidam ex famulis ' Ob ciilp» vcniaincundiditecc'esiiiui.
Eugenius nomine, qui el commissi cotilra Siiverium idcircopedemsacratnqui ponisin aedern
11:1111'
piaculi satelles fuerat, ubi Alemarinus in notis ad Utiniserelureiun sajpe precare Deum.
Iibruni illum observal Procopium indicare Silverium Jantiahsecesl lempliDotninodefensapotenti.
lerro, aul alia sanguinaria homiuis arle necatum : Num. 99, linea 5. — Inlm civilalemautetn grandis
lnstiperqne Liberatum scribere, Silverium inedia fames erat, itaut aqua venundaretur pretio,.nisi nijm-
defecisse, quod ab aliis acceperat; sed Procopium pharum remediumsubveitissel. Gothis obsessa urbe
A
scripsisse quseipseinet videral. Quoad aniuim mor- lionia, eo penuriae rerum omniiim deventum est, ut
iis Silverii, Baronius «redlt esse annum 540. Anno: aqua venirel, nisi Urbisuccursum esset nynipbarnin
laiof vero Baronii annum 538, sed ctim, tam Ana- remedio, id est, auxilio aqtiae nympheonim.id est
slasius qttam catalogi ponlificalum Sjlverii in ejus balneprum, quse frequentiora.erant Roniae. . .,, , -_
deposilione absblvat, quocunque ex illis amiis Nuin. 100, linea 7. — Tunc erat Vigilius"diaconus.
pbierit, chronologioe ponlificiae nibil officit. Licet qpocrisiarius Conslantinopoli. Apocrisiarii seu re-
usque ad moriem semper legilimus perseveraverit sponsales erant missi seu legati, qui nomine Romani
p.intifex, Anaslasiuslamen sedis ejus durationem ad pontificis semper cranl in comiialti imperaloris, ut
qnntimutttim, men.sesquinque, el dies undecim coar- rebus Ecclcsiae prospicerenl. Eo munere functtim
 S7S ANASTASH BIBLIOTHECARII S7G
esse Gregoriuni in nula Conslantinopolitana lempore A ad sumpttis suggerendos, sine illis qui gloriosa voce
Pelagii, iestis esl Joannes diaconus ejtis Vit. lib; i, Deuni confessi in carcere sunt conslituli, > etc. -
cap.26: < Necmulio poslproresponsisecclesiasticis SOMMIER. ,
ad iirliem Constatitinopoliina Pelagioprsesnle destina-
' tur. i Hodie niintii apostolici vocaiiiur. Per apocri- Num. 10D_,linea 7. — Dolens aulem Angusta, etc.
siarios mandata pontificia perferebanlur ad palriar- Qua. hic narrat Bibliolbecarius barbaro slylo, enU
cliam CP. Anaslas. in Tbeodoro: «Tunc sanciissimns liori exposuit Liberatus illortim lemporum aequalis
Theodoruspapa scripsilPaulo palriarehas regiae civi- cap. 22 sui Brev., 30 nt adnolal D. archiepiscopus Som-
talis, lam rogans, qtiamque regnlariier increpans, _ mier lib. vi, cap. Hist. dogm. ita compfexus re-
neciion per apocrisarios per boc maxime 'destinalos rum seriem. j
praesenlialiter admonens et conlestaiis. i Idem in Unicum nohis snperesl montimentum,_sed .illuri
Marlino :« Qui virieliceUtpocrisiarii, ex praeceplione gloriosissimum, poniificaltis S. Silverii,'qui.sjiccessit
apdstolicae attclorilatis commonuerunl euni, ut de Agapeto, nempe illius exsilium ac martyritim pro
lali baeretico inienlu' recederel. "t Idem in-Nicolao : defensione fidei calholicae foniier loleratuni.
« Arsenium episcopum Iiujus almae sedis aposlolicae Tlieodora Atigiista, ari Euiychianismum promo-
ppocrisiarium et missum illico deslinavit. 5. vendum summopere intenta, post Agapeti moriem
NumlOI,lin2.— Etadptimnm et secuhdumvetum illieo seduxil Vigilium diacomiin, qui liine japocri-
-relinuil omnem clerum. Silverius ingressus ari Beli- siarius' erat Romanae seriis apiid regiam urbem,
sarium- intra Pincianiim palatiuin; clerici vero qtii sponsiorie maximi poiilificaliis pacla ctim ipso, An-
eum prosequebantur, retenti ari primum et secun- j$ lliimi restitntionem, ejusijiie seclariorum, el irriia-
dum veium, id esi, ad primas et secundas fofes, ut tionem sacri Cbalced. concilii. Vigilius mimiltis ab
constat ex hoc Ioco el episl. Silverii ad Amatorem, eadem Jitleris commendalitiis apud Belisadum, titm
quae exslat in can. Gu/.s.m'.<s23, qu.-4.Yela siimun- tcmporis magistrum utriusque miliiiaj, in Italiam
lur pro foribus, qnia fores aiigiislarum vel majorum confeslim contendit; verum apostolicse sedi poniifi-
Geditnnerantvelis obseplae. Tranquii: in Claudio : cenrdatum jam reperit Silverium. Belisarius, qtii
« Interque praetenla foribus vela se abdidil. i Romam a Golbica servilule vindicaveral, inlendit
Anasu in Gregor. IV : t Yela Alexandiina tfia ante animum ad sccreta mandala Theodojve exsequenda.
porias "majores pendeniia, habenlia homines et Sive igitur ad Silverii deposilionem dirigendse ei'an»
caballos. t Terlull. adversus Valentinian: « Tot sy- macbinae, sive ad pacia Vigilii ab ipso -extorquenda,
paria portarum. » Anaslas. in Leone III: «Et alia nempe de abolendo concilio Chalcedonensi, ac de
vela alba IioloSerica majora tria, quae pehdenl ante Anlhimo et Aceplialis comniiinioni restituendis.
regias in introiiu. > Sidon. lib 1,-episl. 2 : « Pellilo- Diaconus Liberalus"auclor aeqttalis narral Belisa-
rum turba satelliium pro foribus imniurinurat, ex- riuni in Urbe lunc agenlem, vocalo ad se Silverio,
cltisa velis, inclusa cancellis. » Foribus ecclesiarum exprobrasse beato ponlifici perduellionis crimen :
eliam vela apposila. Hieronym. ad Heliodor. « Jani- quasi ipse ad Golhorum regem dedisset lilleras,
tor creber in porla, vela semper in osliis. i Nec quibus excitareltir ad urbeni Romani proditione re-
velis caruere etiam fores seholarum. Auguslni- do ciiperandam. « Ferlur enim (Liberatiis ail) Marcum
veib Apostol serm 25 : « Quamvis ille esset paganus quondam scholastieum, etJtilianumqttondaiii pr;t»lo-
grammaticus melior ad veliim, quam ad cathe- p rianuiii /ictas de noinine Siiverii composuisse liile-
dram. • Laudalur Alexander Severus quod domi ras, regi Gotliorttm^scriplas, ex quibuscoiiviiiceretur
sabitaretur quasi privatus palenle velo, remotis ari- Silverius Romanam velleprodere civitalem. Secreto
missionalibus. Lainprid. in Alexanriro:« Salulabalttr aiilem Belisarius et ejus conjttx persuadebanf. Silve-
vero quasi unus ex senaioribus patenie velo, admis- rio implere praeceptum Augusla., ut tollereliir Cbal-
sionalibusque remoiis.« Et hoc est quod aif L. pen cedonensis synodus, et per epislolam suam firmaret
C. de riaufraqJ levalo velo. liacrelicoruni fidem. Silverius, implorala ope cceleslis
Num. 101, linfj.—Joannessubdiaconusregionarius ' auxiliijfitsis ad Deum precibus, itertimsisiilur Beli-
primceregionis lulil paliium de colloejvs. Fabiantis pon- sario, qui excluso pontilicis coniitalu solum ctini ad-
lifex notariis per seplem regiones Uiiiis disposilis, ut misissei, ab oculis omnium efipuitSilverittni. J « Et
mariyrum gesla colligerent, testimonii causa adjecit poslera die convocato clero, mandavit eis ulalium
lolideni subdiaconos : hinc dicli sttbdiaconi rcgipna- papam eligerent. Quibus dubitaniibus, el nonimllis
rii, ul bic et infr. eod.: «TuncSixtus subdiaconus reiiiientibtis, favore Belisarii ordinalus esl Yigilius.
regionarius regionis sexfae.i - Silverius auiem in exsilium missus esl in civiiaiein
Lin 12.—El misit eum in exsiliunvin Ponitas. Su- provinciae Lyciae quae Palara dicittir. Sed i Siricio
verius ih exsilitim relegatus in Pontiam insulam, veiiicnie Palaram, venerabilis episcopus civiiaiis
quse est in ora maris Tyrrheni. Ibidem exsulasse ipsius venil ad imperatorem, elj-tdicium Dei conle- •
Flayiam Domitillam persecutore Domitiano legilur slaius est de.tantae sedis episcopi expulsione: mulios
Martyrol Rom. 7 Maii. esse dicens in hoc mundo reges, et non esseunum
Lin 13. — Qui deficiens morluus est, el confessor .." sicut ille papa esl super Ecclesiam mundi lolius a
facius est. Silverius' in exsilio mortuus in insula setle stia expulsus. Queni audiens imperalor revoeari
Poniia liabitus est numero confessorum. Ideni de Romam Silverium jussil, et liltcris ipsius judicium
Mariino mortuo in exsilio in Chersoneso insula, iieri. » Liberatus diaconus ibi. Verum Theodpra Au-
Anastas. in ejus Vit. Etibidem ulDeo placuil, vitam gusla irriium reddi cupiens imperaloris mahdatum
finivit in pace Christi confessor. Hoc distant confes- arcebat a regressu Italiao Silverium. Praevaluit^ im-
sores a martyribus, quod martyres sunt, qui extre- peraloris jussio; nec lamen Belisarius ab injuria
ma passi suut pro fide: confessores, qui aliquid deslitit. Ctini enim Vigiiius de Silverii ihnocentia
passi sunt pro fide, pula exsilium, carcerem, conscius sibi limeret, Belisario suasil ut in cuslo-
lormenta, non usque ad necem. Oplat Milevit. lib i diani sibi conlraderet Siherium : si secus faxit, a
advers. Donalist:'« Nain ferme anle annos sexa- paclis condilionibus se quoqtie recessurum. « Ita
ginta et quod excurrit, per tolara Africam persecu- Silverius traditus esl duobus Vigilii defensoribus, et
lionis est. devagala lempeslas, quae alios feeerit ' servis ejus. Qui in Palmariam instilam adductus, sub
.marlyres, alios confessores. » Hanc distinetionem eorum custodia defecit inedia. i (Ibid.)
juvat Cyprian \'!»'<• 5): « Queinadmodum autem
S77 HISTORIA DE VITIS ROM.PONt. — S. VIGILIUS.

LXI. VIGILIUS,
AKNOCHB.ISTI540, JUSTISIANIIMP. 14, YITIGIS UEG. k.

102 Vigiiius, natione Romanus, ex patre Joanne consuie_ sedit annos 17 a,

menses quinque, dies 26. Eodem tempore Vilisarius patricius commisit bellum
cum Guitige b rege Gothorum, qui rex fugiens noctu insecutus est eum Joan-
nes c magister militum, cui cognomen Sanguinarius , et teuuit eum, et ad-'
S duxit ad Viiisarium , et ad Vigilium Romam. Tiinc dederunt ei sacramenta in
'
basilicam Juii , ut salvum illum perducerent ad Jusliiiianum imperalorem.
Quem cum duxissent Constantinopolim, gavistts est imperator, et fecit eum pa-
tricium et-comitem, et trahsmisit eum juxta flnes Persarum, et ibi vitam finivit.
Vilisarium vero inlerrogavit imperator, quomodo se habefel cum Romanis vci
10 quomodo in loco Silverii statuisset Vigilium. Et, dato ab eo responso, gratias ei
egerunt imperator et augusta ; et da(a ei dignitate, iterum misit euni in Afri-
- cam ad Gundarum » regem Guandalorum ', et ut quae fecerut in Ilalia' fa-
ceret et in Africa. Qui veniens in fines Africae sub dolo pacis inlerfecit Gun-
darum s regem Guandalorum , et redacta est Africa sub rempublicam. Tunc Re-
15 lisarius patricius de spoliis Guandalorum *» veniens Romam, oblulit beato Petro
apostolo per manus- Vigilii papae crucem auream cum gemmis, quae pensat li-
bras centum; in qua scripsit victorias suas i. Cerostatas argenteas deauralas ma-
jores duas, quae stant usque hodie anle corpus beali Petri aposloli. Sed et alia
muJta dona et eieemosjhas pauperum largitus est. Fecit eliam Relisarius patricius
'
20 xenodochium in via lata, et in via Flaminia juxta civitatem hortas l monasle-
rium sancti Juvelanis, ubi possessiones et dona multa largitus est.
103 Eodem tempore Theodora. augusta scripsit ad Vigilium papam : Veni ,.
adimple nobis quae pro bona voluntate tua promisisti de patre nostro Anlhimo,
et revoca eum in officium suum. Ad haec rescripsit Vigilius : Absit hoc a me,
domma- Augusta. Prius 'ocutus sum male et insipienfer, modo autem nullo
5 modo tibi' consehtio, ut revocem hominem hasreticum et anathemalizatum. Et si
indignus vicarius sum beati Petri aposloli, quomodo fuerunt antecessores mei
sarictissimi Agapitus et Silverius, qui eum damnaverunt? Tunc Romani fecerunt
suggestiohes suas contra Vigilium, eo quod cum consilio ejus depositus fuisset
'
Silverius beatissimus papa suggerentes pietati tua3, quia male agit cum servis
10 tuis Romanis, et cum ipsa plebe sua-: quia homicidem illum accusamus. Sic est
in furorem tersus, ut daret alapam notario suo, qui mox ad pedes ejus cadens ,
exspifavit •
104 I»em rtedit neptem suam Vigiliamm Asterio consuh, filium muiiens vi-
duae; quo casu faciente,' fecit eum teneri nocte, et landiu caedi quandiu vi-
tam finiret." Quo audito, Augtista misit Anthemium scribonem cum jussionibus
suis, et cum virtute majore Romam dicens : Excepto in basilica sancti Petri
5 parcen. Nam"si in Lateranis, atque in palalio aut in qualibet ecclesia inveneris
Vigiliiim, mox imposito in navi ° perdiic eiim usque ad nos. Nam si non fe-
ceris, per viventem in saecdla excoriari te faciani. Qui Anthemius scribo veniens
Romam. invenit eum in ecclesia sanctae Ceciliae x Kalendas Decembris. Et ro-
NOTDLi! MARaiNALESFABROTTI.
a B, ann. 16. i>wjtjge. °* <I"enlfugientem ins. est Joannes. d C. Julii. eC, Gonlliandem, hic et
infra. r * Vandalorum. s * Gunlliaruin. t Vide Baron. ad ann. 543. * C, Cerostrata. i' Alitto.
* C, ortas vel ostia. i C , suggerimiis, inquiunt. ~~ ~' Si eum fnveneris m
* C, nepotem sutim Vigilius.
basilic.t B. Peiri aposioli parce. ° imposituin in navim.
579 _ ANASTASHBIBLIOTHECARH 580
,. gante. populo. lentus est. Erat enim natalis ejus dies, munera tradens populo,
10 qui tenens deposuit eum per Tiberim, et misitin navim. Plebs autem a seque-
batur eum acclamantem b , ut orationem ab eo acciperenl. Dala oratione, re-
spondit omnis' populus Amen, et mota est navis. Videntes Romani . quod ino-
vissetc navis, in qua sedebat Vigilius, lunc coepit populus jactare post eum
lapides, fustes , -cacabos, et dicere : Fames tua tecum, mortalitas tecum : male
'
15 fecisti-Romanis ,.male invenias ubi vadis. Et quidem amatores ejus secuti eum
'
sunt de ecclesia. . - . i
105 Qui ingressus Siciliam in civitatem.Catanensem_ permissus est facere ordina-
r- tionem per mensem Decembris presbyteros et diaconos, in quibus relransmisit Romam
Ampliatum presbyterum. et vicedominuni suum, et Valentinum episcopum, a san^
ctae RuQna, et Secunda. ad custodiendum Lateranis ', et gubernandum cleruin; Et
. 5 vaie faciens omnibus_ ingressus est Gonstanlinopolim in Vigilia Domini nostri Jesu
Christi. Obvius est ei imperator_ et osculantes se coeperunt flere, et plebs illa
psallebat ante eum usque ad ecclesiam sanclas Sophiae : Ecce adVenit dominator
Dominus,etc;
106 ^er biennium vero fuerunt confentiones de Anlhimo palriarcha_ quomodo
.promisisset eum in locuni suum restituere, caulionem manus suae ei ostendentes
quomodo promiserat eum in ordinem suum revocare. Sed Vigilius nullatenus eis
voluit consenlire. sed tanta roboratus virtute magis mori desiderabat, quam vivere s.
•„ 5 Tunc Vigilius papa dixit: TJt video. non mefecerunt ad te vehire Justinianus, et
Theodora piissimi principes, sed hodie scio quod Diocletianum et Eleutheriam inveni;
facite ut vullis, digha enim.factis recipiOi Tunc dedit alapam in faciem ejus quidam
dicens : Homicida, nescis, quibus loqueris? Nescis quia Silverium papam occidisti, et
filium mulieris viduae ad calces et fustes"interfecisti. Tunc fugiehs in ecclesiam sanctae
.10 Euphemiae, tenuit columnam altaris. Qui tractus est ab ea, et ejectus foris ^ ecclesiam.
Fecilquc Theodora Augusta mitii ftyiern in coIJum ejus, et trahi per totam civitatem
usquo ad v.esp.erum. Tunc missus est in custodiam, et dahatur ei modicum panis et
aquse. Clerus autem Romanus, qui cum eo erat, missi sunt in exsiliuni per diversa "
- -
Joca, ad metalla incidenda.
l©y f unc Gothi fecerunt sibi regem Baduam t, qui Totila nuncupabatur, etdescen-
difRomam,etobsedit eam.Et factaestfames maxima in civitate Romana,ut etiam natos
suos vcllent comedere. Die i autem terlia decima introivit in civilatem Romanam ,
indict.. xiv k,- per porlam sancli Pauli. Tota enim hocte fecit buccina clangi, usque
5 duni eunctus populus fugeret, aut per ecclesias se celarent, ne gladio Romani vitam
fmireut. Ingressus autem rexhabilavit cum'Romanis, quasi paler cum filiis. Tuiic
rquidam de senatoribus fugientes Techeus i, Albinus, etBasilius patricius exconsules,
ingressi sunt Conslanlinopolim, et praesentes ante impefatorem afllicli et desolati.
Consolatus est "autem eos imperator, et ditavit eos, sicut digni erant eonsules
lO.Romani.
. 103 Eodem tempore misit imperator Justinianus Narsetemeunuchum et cubicu-
jarium suum in Italiam, qui, dala pugna cum Gothis, donavit ei Deus victhriam, et
. occisus estrex, et mullitudo Gothorum interfecli sunt. Tuncadunatus clertis fogave-
'
.. - -runt Narsetem , ul uua cum ejus suggestione rogarent principem, utsi adhucviveret
5 Vigilius papa, .au,t presbyteros, seu diaconosm, vel clerus, quicum eodem Vigilio
."• -fuerant in exsilium deportati, reverterentur. Suscepta autem relalione Narsetis, vel
cuncli.cleri Romahi Iaetus effeclus est imperalor, et omnes inclyti ejus'eo quod
KOTOLiEMARGl\ALESFABROTTI.
. a* Plebs, aiilem~ et poptiius.j h * accJamans damantes. ' niola esset C. aqnidam. e C, ad sanclas,
*t Lateranas C.' • VideBuron. ad ann. Domini 547. b C, foias. i C, Badiullarn. i C, quadam die.
t C, 15. - i C, Cinllieus._ o5* Presbyleri, diaconi. Vide Barcn. ann. 554.' ' . •
 581 -, HISTORIA DE VITIS ROM.PONT. — S. VIGILIUS. , S82
retJtllBm donasset Deus Romanis. Et mox misit jussiones suas per dtversa loca, ubi
fuerant in exsilium deportati in "Gypso et Proconisso», et adduxit eos ante se impe-
10 ralor, dicens eis : * Vultisrecipere Vigilium, ut fuit papa vester ? gratias ago, minus non ?
hic habetis, nisi archidiaconum vestrum Pelagium, et manus mea erit vobiscum"b.
Responderunt omnes : Imperet Deus pietati tuae, restitue hobis Vigilium, et quando
voluerit eum Deus transire de hoc saeculo, tunc cum vestris perceptionibus donetur
nobis Pelagius archidiaconus vester '.- Tunc dimisit omnes cum Vigilio, et veuefunl
15 in Siciliam in civitatem Syracusanam, et ex multa affliclione calculi dolorem habens,
defunctus est Vigilius. Cujus corpus duclum est Romam, et sepultum est ad sanctum
JMarcellum via Salaria, in coemelerio Priscillae. Hic fecit ordinationes duas per men-
sein Decembris, presbyleros 46, diacotios sexdecim, episcopos per diversa loca octua-
ginta et unum. Et cessavit episcopatus dies 26 d
NOTUL.EMARGINALESFABROTTI'
a C, Gyssa, et Proconneso. b * Si vultis recinere Vigilium, tit sit papa vester, gralias agimus, sin autem.
inc habetis Petrum , et arcbidiaconum Pelagium, pro quibus manus meaerit vobiscum. ° C, noslcr
^ C, menses 5 ; B, fnenses 5, dies 5.
VAR1.E LECTIONES
Ex CodiceFarnesiano el Silverio. A ielatione Narsetis vel ctinclo clero Romano Ieftis
Num 102,lin~\.Mensessex,diesviginli quinque./in lin effectus est imperatof. Et omnis Syncletus ejtis.
4. Magislermilitum cognomento Sangiiinarius,lenuit tias9. Iu exilio dep. lin 9. Imp et dixit eis, elc. Gra-
eum, et ad Vigilinm Roma. lin. 6. in Vasiliea Juli, ago minus. Ne hic liabelis archidiaconum ve-
nl salbum illum, lin. 7. duxissent in Conslanlinopo- siruiiiPelagium. lin 12. Imperet Deus mageslati tuae,
lim. lin. 10. statuisset illiim. Tuncgraiias ei egerunt alio charactere (ri).Aug resiiluelur.vobis Vigilius, et
eum voluerit Deus transire) de boc sseculo
imperator el Augusla. -Et data ei ileruni dignilate, quando
misil eum in.Afriea ad Gundarit regem Gaundalo- cum vestra preceplione donalnr nobis Pelagias
noster. Tunc eniisil oinnes euiii Vigi-
rum. Ut quse fecerat in Italia facerel in Africa. lin. arcbidiaconus
14. tunc Vilisarius patricitts de spolia Vaiidalortiin lio. Venerunt Siciliam in civilate Syracnsas. A i-
veniens Romaoplulit. lin. 16. cttm gemmis qui pen- flictus calculi dolore abens morluus est. Cujus cor-
- sal lib. c. in qua scripsit victorias suas. ciroslatos pus ductusRomffi. lin 18. presbyleros XLV,diac xv,
argent. deauratos majores. 11. qui stantusque odie. episc per diversa loca LXXXI,et cessabit episc m,
lin. 19. fecit enim -Vilisarius, etc. Juxta civitale iii d. v.
Orlas, etc. monaslerium sancti Jubenalis. Apud Fabroltum ex codice Freheri.
, Num 105, iin. 3. in officiosuo. lin. 9. male aget Num 102, lin 2, AB, menses 6 , dies 25.
cum serbis, etc. Et quia liomicidamillumaccusannts. Num lin 1, A, filitimque, B, lilio. lin 5 deest
Sic est in furore versus. iin. 11. nolario 4>uo.Mox nam. lin104, 6, A, nam ego eo vivenle. lin 9, A, populo
ad pedes ejus eadens explrabit. praedicantem. ...
Num 104, lin. 1. Itcmdedit nepotem suam. lin. 2. B Num 105 , lin 3, JB,Valentinum presbylerum; A,
Quandiu vitam finivil, etc.Misit Amliimuniscribonem ad S. Rufinam; B, de S. Riillna.
eumjussionessuas cumvirlute magna./in. 6.Moxim- Num 108, lin 5, B, ad se. lin 6, A, Lulherium, JS,-
posilo in nabem perduc eum usque ad nos. Nam per Eleulheriiini.
vivenlem in soecula, etc. Qui Anthimus scribon. Num 107, lin 3, AB, quadamdie. lin i, AB, in-
lin. 8. Decembr. munera eroganlem a'd popultitn. dicl 13. lin 7, A, Cetheus, B, Citheus; AB, palricii.
Tenlus. Et deposuerunt eum. Ad Tiberim iiiiserunt Num 108. lin 5, AB, presliyieri, diaconi. tini\ ,-
eum in nabem. Plebs et populus sequebatur eum. A B, nisi deesl. lin 13, AB, prsecepiione. lin 15, AB;
Adclamanles. lin.iS'. El quidem aloresejus. nosler. iin M B, coli dolorem, Itn
Num 105, linea 1. ln civilale Catanense. linea 5.' ros 45. lin eadem A, diaconi 15. 18, A, presbyie-
Conslanlinopolimvigilias Domininoslri Jesu Chrisli. ' Ex codice
Obbius estei imp. obsculantes se cceperunt flere. Regid Mazarino et Thuano. \
Num 106, lin i. Pervlenniumverofueruntirileniio- J Num 102, lin 2, mens 6, dies 26. Hujus tempo-
nes. fin5.Quomodo promiserit eum revocare in' locum ribus Relis patr bellum fecit cum Vitige R. Golh qui
siium. linea ead. In ordine suo revocare. linea i. Sed fugitnoclu, seculusque eum J. m. cognomento San-
tamen tota^virtute.' linea 5. Fecerunl venire. lined 7. guinarius, apprehendil, et tenuit, et duxit ad Reli-
Facite ut bultis. linea 9. Hinc fugiens in.basiiicam sarium palricium, et ad Vigiliuni papam. Tunc de-
SanclceEufemiaeetlenehs. Qui tractusab eaejectus duxerunt eum in basilica Juliae, dederunlque ei
foris ecclesia."Fecit initli -funem in collo ejus. Et sacramenlum , ul salvus duceretur ad Justinianum
tralienles eum, etc. ad vespera. Tuiic missus in cu- Q i.mperalorem; quem cum vidissel imperalor, gavisus
Btodiadabalur ei modicum panem et aqua. linea l~> est fecitquepairicium etcomiteni, transmisilque eum
Missiih exsilio per diversa melalla incidenda. i. f. P. ibique v. f. imperalor autem Relisariutn
- A^Hin107, lin 2. Etfacla esl famisin civitatemRoma- palricium interrogavit-. lin 11, et iterum data ei d.
nam. linea 3. Quadam die inlrabit Romam a porta- m. e. in Afr ad Guntharum R. Vandalorum, ut quas
Sancti Pauli ind. xm :.tota enim nocte fecit buccina fec. lin 13, in flnibusMr.jbid.GuiiihariimR. et re-
tangi, etc, populus fugeret. linea 6. Finirent. Habi- dacta est Afr sub republica. Tunc Beli^Patr de spoi
tiibit rex cum Romanls. linea 7. Et ftigienfes Cit- Vandal (M, Wand). lin 16, gemtnperisaniern lib. lirt
t.heus,Albinus, etc. Et praesentati anle imperatorem. 17, cerostata argentea deaurai:i niajora duo. tiu i%
linea 9. Tuuc cous,olatus esl eos impefalor,- et dita- dona obtulii, el.eleem paiiper.boslargitns esf_ Eecii;
bit eos sicut, elc. -
- Num enim Belisar xeiio_dociii.um jn via lafa, el alittdj|i via
108, lin2. In Italia,etc.Donabit. lin5.Aut praes- Flamhii_a,etvjiili^fcivit. Qrtai, fecil mQViasiieriuns
byteii seudiaeelc.Inexsiiio deportath lin 6. Suscepta S. JuveBafis.
 jyb3 AKASTASU BIBLIOTHECARII . 584
iVtim103, lin 2, bona fide ttia, et vol prom de A eos praecepit anle se imper, dixitque eis : Si vuliis
• Vigilium, ut sit papa vester, gratias aginius.
palre no.Anlhemio, et rev :eum in offlciosuo. tin 9, recipere
papa, mandantes Aiigustce suggerimus pielati tuse", • Siu aiilerri hic habelismanus Pelrum, et archidiaconum
quiamaleagilVigiliusconr lin 10, et quia homicida PelagiunV.pro quibus mea eril vobiscum. lih.
illuin acc." Sic est enini in furqrem versus, ut dede- , 12, piel. tuae, ut reslibias nobis mddo Vigi)iuin,et
fit alapam notario suo, ei mox !ad pedes ejus cadehs . quando eiim Deus volueril, tr. .lin 13, saeculo, tunc
• - cura erit-prajceplionis luae, ut.doneiur nobis Pelagius
exspiraverit (if.-exspiravil).-
• Num 104, lin 1, item nepolem sutim (sed emenda-; archidiac nosler. lin 14, venerunt Siciliam ia civita-
Itim ,* ilem nepiem suam) Vigilio Astrfiiconsulisfilio - lem Syracusas, ubi afflictione calculi. lin. 15, niniium
nmlieris viduse,-qua-casufacieritefecil leneri noclu dolorem habens morltius est. Cujus corpus ducunt
filium' mulieris viduae,- et landitr cacdi qu. u. f. Romam, sepultumque est ad S. Marcell.via Salar.
(M, Item a nepote suo Vigilio Asierii cons filio casu Ilic fecil 01'dinat. iin. ult., episc. menses 3, dies 5.
faciente fecittenn.). lin 3, Scriboiieni suum cum jus- Ex codice Thuaiio altero.
sionesua, el.viriute niajore R. d. Si eum inveneris Num 102, lin 2, m. 6, ib. Belisar. tin 3, Witige-
iri basilica beali Petri aposloli, parce, quodsi(il/, si) lin 4, qui Sanguinarius. /in,5, inbasi-
iiiLaieraiiis, aui inpalatio.' lin<o, moxiiiiposittim lica Julia. cognomenlo lin Vigil Tunc grat lin 11, in Africam.
in navein, perduc usque ad nos; quod si uon feceris, Qui v. lin 15 10, et 14, Winiariitt R. Wand. lin 15, de
pervivinsaec-ex.tefaciam. Eodetn lempore Anthe- Wand. lin 17. ceiilum, scribens vicl s. et cereo-
uiius. ./w9,-Decenil enim dies nalalis ejus, munera sp. staia deaurata niiijora duo. -
eroganlem ad popuJum: Tenentes iiaqueeum depo- Q Num 105, lin 1, Yeni, et ad. lin 7 et 8, fec sugge-
suerunt-ad .Tiberinr, niiseruntque in navem. Plebs stionem c. V. . .
vero, el.populus ^sequebalur eum, acclamantes, ut Num lin 1, filio mulieris vid qiio casu. iin 3,
oral. ab eo accip. Hn 13, Vigilius, posteum jaeere visione 104, sua ?cum v. lin 6, iinpositum in navem p.
lapides coeperunt, fusles, cacabos, et dicere. lin 14,
niort lua ib. vadis. Sed qtiia amalores ejus sec suut lin 8, Decemb erat en. dies nat e. munera eum ro-
'-eum- de Eccl. - •,.-•-• gantem a populo tentus est', et. dep.osuerunt ad Ti-
" -Num beriui el miserunl eum in navem.- Plebs, et pppulus
105, liti 1, "Calinensem. HnH, diaconos, re- seqtieb eum, aeclamanles./m 11,'data orat dixefunt
fnisitque Romarn A.Jin 3,ad sanctam Rufinam, et
ad ctislodiendum, et gubernandum clei'um : et Val o. omnes popultts A. lin 14, mort ttia l. ibid invenies. "-
in iNatalis Doiiiini Num 105. tini, Catin. lin 5, ad S. Rufiuum et
pervenil Conslaiilinopolim vigil.
nostri Jesu Cbrisii. Tunc obvius^fitilei imper." lin 6, Secundum, Num 10K, lin 1, intenliones. /in.2,ostendens, q.
Uere.'Plebs vero universa.cum clero psall. eum ordine suo revocare.et mox, ei vol c. lin 9,
Num 106, iin 1, per biennium autem f. c. de An- p. basilicam S. Euph, lin 12, vesperam.
•tbemio." tin 2, restit et cautionem manus suae ei in . Num 107, lin 1, Bandua. lin 3, quadani die inlra-
oslendebani, per quain promiserat eurn in ord suo vit Romam a porla S. Pauli indict 13. lin 5, fuge-
jfevoc'.Vigilius tainen hullat vol eis consent sed lota rent. lin 7, Cilhcs. lin ead, palficii, ibid, etpi'aesen-
virttilemagis mori desiderq. v. Tunc dixit eis Vigi-
lius. MriH,non me fee venire ad se. lin 6 Diociiiia- tali impejatori affl et d.. tuitc cons est eos imper
Justinianus.
lium; el Leitercm iri. lin 7 _ tunc dedit quidam ala- ^„ Nutn 108, lin.i Nars. eun. el cub. s. millens in.
pam in faelem ejtis, dicens, lin 19, fugiens ih basi- lin S, aul presbyter, seu diaconi v, c. iin ', in exsilio.
Iicam"/in 10, qui tractus ab ea, ejectus esl foris eccl. /mlO, ^ralias ago nimisne hich..arch. v. P. lin 12,-
«tfecerunt inilti funein in colloejus, et trahi eum rest. n. modo Vigil. lin 13, cum veslra prajceptione
periotam civitusque ad vesp;poslea missus est-in d. n. P. a. noster. Tunc dimissi oiniies cum V. lin 15,
cuslod. /in.43, aquaj; clerum autem Romanum qui afflictus caleuli d. h. mortuus est. tin 17,
cuni eo erat, miserunl in exsil per diversa metalla Syracusis, Salaria. Hic fecit. lin 18, ep. m. 3, d. 6.
incidenda. - ;. : -,-..-'
iVMiB 107, lin 1, eodem lempore Golhi f. s. R. B. Apud Peniam ex-codice Cavensi.
qiii.Tol.nuiicul),qui descendens Romam, obs eam_ el iVMm-102, linea 4, Sanguinarius tenuit. lin 14 el 15,
facia est max fam. lin 5, introiv civit a porta S. Wilisarius. /i'u 19 helemosinas.
•Pauliindipi 13,;lin 5, populus fugarricaperet, aut per Num. 104, lin 5, Anlhimum. lin ead juss suis cum
- cccles se, celaret, neRoiuani gladio vitam flnirent, v. m. ad Rom. lin 0, nam per vivehieiu, lin 7, An-
iln 7el 8, Gelljegus; M, Cetheus, Alb et Bas patriGii, lliimus. ' Num 105. lin Catenensem. lin
elconsulesexconsensuingressi sunt Constantetprae- 1, S, Constanlinopo-
senlati ante imper. lin 9 sicuti d. e. - lim vigilia.
jVwm108, lin 1, Justin Augustus. lin 5, inlerfeeta ' Num
106, lin !-, intenliones. lin 2, locnm suum et
est. lini, cum eoruin suggest fogaret pr. lin 5, aut . cautioneni. lin 4, sed tamen virlute. lin 5, ad se'ven..
presbyteri,'seu diaconi. lin 6, qui cum eodem fuerant lin 14, loca et metalla.
et in exsilium deportali erant, Roniam reverti per- _ JVKI«.107, lin 1, nuneu.pabatur, descendil.
" '
niittereritur. Susc. relalione iNars.lin 8, dedisset Deus , Num 108, lin 11, arcliidiaconem. lin 12, adimpe-
Rom. mox misil jussu S.' inGypso, et Pr.-, et adduci ret. lin 13, preceplionibus. lin 16, sepullus.
. miJE VARIORUM.
ALTASERRA. imper. Necnon.nomenet dignilas comilis addi sole-
Num. 102,linea T.—El fecit eum patricium elcomi- bat bonoralis, id esl iis qui functi erant omnibus
nitmeribus reipublicaj gradalirn, et -per ordincm.
iem,etc.Patricialuseralculmendignilalum:lamenin- L. 75 C. Tb. de Decurionibus. . ...
lerdumpalricialui addebaturdignitas comitivae,quasi -
accessio-et-complementum omnium dignilatum. Sj'- mium Num.l04,lin.5.—Quoaudilo,AuguslamhitAnthe-
lies. (epist:144) : nipi TOU KO/MJTO? iyzypb.ftis,Izyii 8s rium erat scribonem cumjussionibus suis. Scribonum va-
TOUTuj_GyTOf v.fyjis TWVev T>3irwrpiSviatpuTiaz&v. munus in perferendis etexsequendisman-
De comile scripseras, intelligo aulem de eo, qui ade- datisimperatoris. Anasl. inTheodoro: tlnboialosmi-
plus est prmfecturam miliium in palriam. Joseph sitRavennam-per manus Maurini scribonis.» De quo
Tiberiadensi praeposito asdificiis ecclesiarum Tibe- plura in Gregor., lib. vm, episl. 36, et lib. xu.
riadis comilivse honorem adjecit Conslantinus: de epist. 50. •
quo Epiphan,- haares. 50 : 'A~iap.tx.mtKo/itT«vSTVX~- Lin. 7. — Anihemiusscribo veniens Rpmaminvenit
Corailis nomen dalum cst omhibus,qui ex sacro eum<inecclesiasanctm Cecilia x Kalendas Decembfh,
tfomjlalu assumerentur, nt palel ex JNotit. dignit. et rogante populo ientus est : eral enim natalis ejus
 585 - HISTORIA DE VITIS ROM. POINT. — VIGILIUS. 586
dies , munera tradens poptdo. Vigilius memoraiur A paeaqttedescripta erant, in aris eelebrioribus apperi-
fuisse in ecclesia sancta; Caaciliaejn die natali ejus, debant. Qua de re passim Pausanias.
ef muneralradidissepopulo. Hic locus intelligi potest Nuin.107, linea 1. — Tunc Gothi, etc. Quae hic '
de eucliaristia, qtiia Grsecieam vocant T6 S&pm, TK narrantur, fere ad verbum leguniur apudPaulum Dia-
VClTK«71«BilpX. ' • • conuin. Pressurae autem Vigilii et persecutiones,.
3&)/>K,
Lin 10. — Plebs autenhsequebatur eum acclaman- quas Constantiriopoli passus est, produnl Jusliniaiil"
tes,nt oralionem ab eo acciperent: data oralione, re- ' versipellem in religione simulalionem, eaiii partem
spoitdit omnh populuSfAmen.Oratione dala Romanus fbveiuis , quae asseclanim provinciarumque nuhiero
jjontifex henedicebat populo. Anast. in Slephano IV; polenlior esset, et ponliflces favoribus modo, niodo
'« Illicque or.ationeab episcopo data juxta aniiquitatis artibus et aaruinnis excipientis. Hinc suppressa ar-"
morem, tribuentemque pacein oinnibus, in Lalera- Litror et antiquata tot prsoclarissiniorum virorum
nense introduxerunt patriarchium. > Idem in Sergio nionum'enta,iqui eodem aavoinclartiertinti Utmerito
!I: < et dala a prsedicto almo ponlifice superpopu- jlhtd Facundi, bocipso tempore scribenlis, usurpan-
lum oratione, ab-ecclesia pafiler oinnes regressi dum sil, lib.- x ( apud Sirmond. tom. II, pag. 728 ):
sunt. » Cum sacerdosbenedicii, poptiltis respondet, « Non enim qtiisquam scire aut reminisci omnia
Amen. > Ambros.inpsalm. SL : « Sicut.enim cum sa- potesl, quia nec onmia quae scriplo mandala suiit,
cerdos benedicit, populus respondet, Amen. Confir- hacieiuis perseveranl,-» elc. Cum enim Oriens tot
mans cenedictionem sibi, quam plebi sacerdos a sectis, plerisque oninibus calholicoe fidei adversan-
Domino deprecaiur, ita in psalmo responsum est, tibus," dislraclus esset : Justinianus vero anceps
Eiat, fiat, quasi Amen, — amen. » JJ qtiam poiissimum sequetetur, magis magisque hae-
Num. 105, linea 2. Retransmisit Romatn Am- reret, obliferata snnt plurinia calholieorum scripta.
plialum presbylerum, el vicedominum suum. Vicedo- Ac id quidem -Vigiljus non obscure videtur innuisse
minus estvicarius episcopiin lemporalibus, can. Dia- in epislola sua,-sciTbeiisin hunc niodum : « Et ideo
conum, cau. Volum. 89 dist., can. Salvat. 1, qu. 3. s'r causa Ecelesioe ordinattir, ut pacem ei, quam
Linea 5. — Ingressus est Consiaritinopolim in tl- avtmculi sui piissinms princeps fecil leriiporibus, et
gitia Domini noslri Jesu Chrisli. Vigiliae cum jejunio inodo resfituat, ego »sacrainenlis optts non babeo,
prsecedunt majores: solemnitales, puta Nativitatis sed slafnn egredior, elc.
Domini, Pasclia, Penlecostes, Assumpiionis B. Ma- BINII ET LABBEI.
rise, Joannis Baptistae, Aposlolorum : iride diclse,
quia orationis causa in bis de nocte solebant cele- vore Num. 102, linea-1.— Vigilius, ele. Cum Vigilius fa-
lirari vigilias, cap. Quwsivil de V. S. Ambros.serm. TbeodoraeAugustaein sedem apostolicam intru-
80, de fest. Pasch. etPenlecost. t Tunc enim sicut sus posl obiliiin' Silverii se ponlificalu subdole abdi-
modo fecimus, jejunavimus Sabljato , vigilias cele- casset, ea spe forlasse, ut per sltidia Beiisarii legitinie
liravimus, orationibus pernoclantes Jnstilimus. » eligeretur, electuris noviim ponliflcem Romanae Ec-
Gregor. de Mirac. D. Marlin. lib. 11,cap. 25 : « Nam clesiae clericis ille metus incessit, ne si Vigilium
cum in veiierabllrDoniinicacNaiiVitalis nocle sacro- nnilLis crimiiiibus notorie conianiiiiatum eligerent,
sanclis deducta excubiis, pfocedentes de ecclesia ad in sacros canones deliiiqtierenl; si vcro praeterirent,
basilieam sancti ire destinaremus'. » Anibrositts de schismali et pericnlosissimss hoeresioccasionem prse-
Virginibus lib. 111: < Dies facttis est Potrtis," dies berenl. Postelloiigam consnltalioiieni, ad avertendum
Paulus : nox ftiit, cum pauciores ad vigilias con- C schismalis, haerescos perictilum, divino.insiinciu
venerunt. » Sed Iicel. desierint vigilias, niansit 110- fortasse omnium consensu elecms csl Vigilius : ca-
men, et in vigiliis jejuiiium. Auclor sermon. ad tbolicus qiiidem, scd propter ambilionem liseretico-
fralres in Eremo serm. 25 de Nativitaie Joannis rum conversationo pollutus. Postemissam fldeicoiir
Baplislae : « Haec aulemfestivilas non solum apud fessionemomnisque bsereseos exsecralioneni e.vectus
fideleSjsed apud infideles vigiliam habet: in boc estin thronum ponfificium IV Kalendas Julii anno
festo maxime pagani infideles ad erclesiam suam Christi 540, qui esl Jtisliniani 14. Hsec omnia niuu
conveniebant vigilantes, sed deslructis vigiliis.illis, Dei facla esse probavit eventus : athnirabili.eniin
adhuc tainen anliquita.tis nomen tenemus, quia dtim exemplo accidit, ut qui ad maledicendum popuio Dei
jejuhanius, vigiiiam nuncupamus. 1 autea fuerat inducltis, idem ad benediceiidum eidem
Num. 1U8, lihea 3.—Tunc adunatus clerus rogave- convertereiur; quemqiiejTbeodora, imperatrix ad
runl Narselem, ul una cum ejus sttggeslionerogarent revoeandum Anlhimum in sedem ponlificalem evexe-
principem. Suggeslio est inductio, admonitio. Ana- rat, ille post legitimam sui electioncm analhema
slas stipr. eod : « Ttinc Romani fecerunt suggeslio- adversus euhidem alque collegas ipsius lirereticos--
nes suas contra Vigilium. 1 Idem in Joanh UI: «.Tuoc irrogatum ilerum confirmaverit.
Roinaiii invidia ducli suggestionem fecerunl Jusli- • Linea ead.'— Sedil annos seplemdecim, elc. Sex-
nianoel Sophia3.'-j'Et inlra : « Ut cognovit Joannes decim annis sedem apostolicam teiiuisse Vigiljum.
papa, quia suggesiionem suam ad imperalorem con- scribit Baronius anno 555.
ira Narselemiiiisisseni. s Siiggerendaidem eslVietor Linea 10. — Gratias ei egerunt imperajor et Au-
Ulicens de persee Vandalic lib 11: « Nullum invenit D gusta, etc. Jnsiinianum de revocando Anlbimo in
feniedium immiueDscalamitas, nisi a sancloEtige- sedem stiam consciiiin nonfuisse, sed politts ,ea om-
nio ralionabilis, si cor barbarum uioverelur, sttgge- nia secrela machinalione Theodorse Auguslse cinn
renda darelur tali texto coriscripla.» El inffa: « Et Vigilio commissa esse, indicat cpislola Jusliniani ad
quia secundo "responso suggereudam me promisi Mennam, in cujus fine inler alios exsecrandos hsere.»
bblalurum. » - licos condcmnandos.enuineral Aiilbimuin Trapezun- '
lis episcopimi. Unde palet qund ipse imperalor Beli-
BENCINI. «ario bac in causa gratias 11011 egeril, nisi Ibrle per-
suasum sihi habuerit, Silvcriuin justa sentcnlia
. Num. 102, linea 10. — Crucem auream, etc. De- •condemnatiim, eique Vigilium legilima stibrogatione
sumplahaeesiinl exPauloDiacono, quiremcilatoloco stiffectum luisse.
sic prodit: « Belisarius ul Africam altigil, Guntha- Linea 11. — Iterum misil eum in Africam, etc.
rilh sub dolo pacis Illico percmit, residuosque Van- Iloecsub ponlificalii Joannis Secundi anno tUbristi
dalorum reipublicse jugo subslravit. Victor exinde 535, contigisse videaiui'.
Belisarius Romam venil :' auream crucem centum li- Linca 15. — De Spolih Guandatorum, Romam.
"Braruni preiiosissimis gemmis exornatam, in qua veniens, elc. Hoecoblatio, cujus etiam meminit auctor
suas victorias descripserat, bealo Petro per nianus MiseellaiHistorise, fortasse facia est sub pontificatu
Vigiliidelulii, » elc. -Prisco scilicel heroum Silverii, anno Chrisli 537, quando Belisaritis post
- papaj
ducunique more, qui scula, ubi eorum vicloriaj tro- devicfos Gothos Romam subegit. Si lamen aliqua
PATBOL..CXXVIII. 19
 "
587 . ANASTASIIBIBLIOTHECARU 588
donalio facta est Vigilio, oporluil eam oblatam A, BLANCHINI.
fuisse per ministros Belisarii in ejusdem absentia. NOT.ECnRONOLOSIGS.
Nam ipsum Belisarium qttarto anno belli Persici Licet Vigilius Romanse sedis invasor, utpote fa-
Rpmani "nonftiisse ingressum, videreest ex Procopio. ctione Tbeodorse intrusus in loeum Silverii
Nuni. 304, linea 1. —Item dedit neptemsuain. His- per vim deposili elAuguslae in exsilium pulsi, annos sui pon-
tdriam qiisein hac seclione contineluf, el quso in su- tificalus revera non debeat ordiri, nisi a legitiina
periori cin ab-illis verbis : Tunc Romani fecerunt electione, qua post Silverii obitum cleri«ufi'ragiis
sitggeslionessuas, deflde suspectam esse Baronius eidem suffectus fuit; attamen ipsi vulgo tribulum
anno 546, nuni. 54, probat. uitetiam tempus, quo Silverius apud Pontias insti-
ThommAceliobservaliunculm. las exsul agebal. Assignaniur enim illi a Bibliothe-
cario et catalogis anni decem et octo, menses qtiin-
Nttm. 104, linea 4. •—Exceploin basitica S. Peiri que (plures codices legunl menses sex, dies viginti
varce.,Nam si in Lateranh, elc, perduc usque ad nos. sex, alii viginti quinque). Vita migravil die iv Idtts
Vide quanti luiic lemporis habebalur vel apud hse- Jan. juxla Panvinium, ctti subscribil Holstenius in
reticain feminam principis apostolorum basilica, ut diagrammate cbronologico, et nolis ad Romanam
ibi lantum Romanus ponlifex contra ebullientem Au- synodum sub Bonifacio II, necnon card. Norisiusde
guslse.irampraesidiuminvenirel, atque incolumis ser- synodo v oecttm. cap. 8, circa "flnem.Ctim anno
varetur. serseClirislianae555 (indictione n, incboata jarii ex
. Num. 105, linea 5 --In vigilia Domininoslri. Pro- Sepiembri superiori 554) dies illa iv Idus Januarii
T>
copius de BelloGotluco cap. 3, Iransacta bieme, red- emortualis Vigilii recte componitur. Nahi' Mareelli-
ditoquenavigandi o^portuno tempore, Vigilium e Si- nus in Gbronico refert, anno P. C. Basilii xm (qui
cilia solvisse, et Constanlinopoliin appul-issescribil: . aarasChristianas fuil 554), indictione li, quoe ccepit
idque s.flperjoribusAnaslasii verbis est convenienlius. nuinerari ex mense Seplembri, Vigiliumpapam a
Nam si prope diein Naialis Dominimense Decembri, Romauis imperaloribus (Justiniano et Juslirio Jun.)
quod aii, ordinationem liabnit, quomodo in vigilia tandem exsilio relax-alum Romam redire coepisse.
ejnsdem Natalis Domini potuit ConslaiUinopoIim ifac recte componuntur eum appulsu~in Siciliam
pervenisse. Baronius anno—
547, num. 36. circa finem Autuumi ejusdem anni fiibi niorbo cor-
Num. 106, linea 7. Tunc dedit ei alapam, elc. replus niensc Januario proxime sequenfi, cum quo
Haecquae sequuntur conligerunt posl obitum Tbeo- iiichoal annus 555 viia migravit. Gonsonat haee at-
dorse anno Chrisli 551, quando excitala in eum rur- tribuiio temporum ctim clironologia et hisloriaJoan-
sus persecutione per Tlieoorum episcopuinCaesarien- nis Malalae,suh eodem Justiniano scribenlis. Narrat
sem debuitconfugereChalcedoiiem in basilica S. Eii- eiiim pag. 250, mense Auguslo indict. xv (qtti est
pheniii, ul patet ex epistola Vigilii ad tiniversaitiEc- annus 552). « Narses cubicularius Rdmanorum exar-
clesiam scripta. Unde quse mistiin, et coniuse de chus de victoria sua nunlium Roniam misit : proelio
Theodora Augustajam ante iriemiitmi defuncla, dein- enim cum Tolila Gotbo commisso Narses superior
ceps ali Anaslasio recensentur suis qusequse locis factus eum occidil, vestesque ejus cruentalas' Con-
Jeclor restiluai. sianiinopolim transmisit. t Huic sufTragatm' Mar-
Num. 107, Jiiiea1.—Tolila descenditRomam, et ob- eelbni Cbroiiicon, Totilsecsedeinreferens, indiclione
sedil eam, elc. Anno Chrisli 546 obsideri cceplain, xv, P. S. Basilii anno 12. Biennio post eam victo-
Isauri milites anno sequente Toiilaeprodideruut, ciiin '-' liani refert Cbronicon Mitrcellinidiniissionem libe-
Romanis dira fame pressis sordidibsima qiiicque deli- ram Vigilii, ab imperalorc anie .detenti in regia
cerenl, el mulli morlui conciderent. Occupatam Ur- urbe Coiisfanlinopoli,ut Romam redire posset Ctiiii
bem Tolilas jam diruere, et in oviuin pascua redigere suis. Hoc autem bienninm ex morte Toillse iinpen-
incoeperal; sed Belisarii Jitteris sapienter id disstia- dit Narses in recuperanda Itaiia, Roma prseseniin,
denlibus sxpiiis leclis, consilio deslilil. B. lisarius et Gothis undique expelleudis, donec Teja," qui a
eamdem recuperavit poslquam Totilam eodeni anno GoLhisTotilsesuccessor assumpms fueral forliler di-
547 iterum campeslri prailio superassel. micante in ponte super Draconein fluvium, e inont,e
Num. 108, lincal. •—Eodem lempore misit Jusii- Vesuvio prope Neapolim Jabente, et in prselio cseso,
nianus Narselem etinuchum. Ulo anno quo imperator Gothis Oiiiiiibusvilam paciscentibus ab Iialia pulsis,
ad inslantiam Vigilii papae edictum de iribus Capi- iinperii tranquillitas conslabilita esl. Ua eniin sti-
tttlis promulgalum revocavil, seque Romano poniiliei blaia suspicionis et caltunnise occasione, qua Vigilius
obsequenlem prsebuit, Narses dux Roinaiii excrcitus ei Roniaui proceres quandoque impetebaniur, per-
Dei auxilio per iniercessionem beatse Mariseseiuper inissa est redeundi facultas; ctim leste Anaslasio
Virginis fretus, Totilam una cuni tolo exercilu amio rente inipetrassent Romaiii a Justiniano, optioncm ofle-
decimo regni ejus (prout S. Benedicltts nioiiaclius tuuiVigilii restituendi, lum Pelagii eidem su-
eidcm prsedixerai), fttdit et interemil; ipsamque brogandi, ut Vigilius sedi suse redderelur. Cum Go-
Urbcni jain sectmdo ab ipso occupatain, secundo thorum oninium exccssus ex Ilaiia biennio post
recuperavit, anno nimirum Christi 555. Ciaves por- D inoriemetTotilsf conligeril, nempe anno 554, dimissio
tarum Narses, testc Procopio, Constaniiiiopoliiii Vigilii, profectio Uoinaiiorum reducum in Ilaliam
misil ad Justinianum imperatorem. Ita clavibus Ur- eouern amio circa Auiumnum recte collocatur; et
bis potitus esl imperalor, quando clavcs Petri in mors Vigilii in Sicilia iv idus Jan. anni 555.
Vigilio recognovil. Aiini seplemdecim ejus sedis cum nicnsibus quin-
Linea 10.—Vultis recipere Vigilium,etc. Justinia- que vel sex et diebtts viginli quinque si ex qtiario
nus hoc loco sacrilege conlirmatioiiem, et abrogatio- ldus Januarii in superiora relroceuendo numerentiir,
nem Roniani pontilicis usurpat, qtianla vero lolius incidet iniliuin VigiJii in mensem Junii, vel Julii
imperii jactura, clare infra patebit. DoJendum est, anni mense 557, quo lanieu anno dixiniiis Silveiium pa-
Novembri exsulare jussum die 19. Men-
qtiod clerus Roinanus populo poscenti promiseril, pam
post obiluin Vigilii non alium suffeclum iri cum poniifi- siuin itaque numertim etse iiiiiittendtinicredo in ejtts
cem, quam quem imperalor prsesenlasset, ea epocha, quam ad annos seplemdecim, mensem unuiu
ratione ducla silin capiivitatem doinina geiilium, et dies vig-iuti quinque redigendam puto. Ut aniein
regina provinciaruni facia fuerit sub tributo. mensium iiunterus iia sit auclus inde profecturn
Linea 16. — Defunciusesl Vigilius, etc. Pelagius credo, quod cum legilimus Yigilii poiitiiicaius non
diacouus in suspicionem occisi Vigilii incuiril; cocperil nisi ex morte Silverii, novaque eleclione
verum seipsum de illata calumnia expurgavil, Vigilii, nempe ex niense Jul.o; insidebat omniuin
ut patetinfra in Vita Pelagii. aniniis, ex eo mense sedis Vigilii verum exorditim
esse duccndum. Annonimvero nuinems, qui iiiiiiale
minuendus erat (stiperstile Silverio exsule tisque ad
589 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — VIGILIUS. 590
Junium anni 558) non ita lenebatur exploratus in ____ I
(male in aliquot codicibus Lugdunensis edhionis -
hominum memofla, uli anni tempestas, qua decesse- 1594 { expresso nomine Liberii) necnon senalu el po-
rat. Quare in calalogis mirum non est, si per aeta- pulo \ adactis ad sacramentum fldelitalis. (Ibid.,
lem tot bellis ae vicibus capiivse ac liberse urbis . nmn. 1 10.) Vix pervenerat Ravennam VitigeSjCtini
referlam, annorum numerus a sede usurpaia, nien- ]Bclisarius benevolos receplores naclusexcrcitum*via
sium vero a sede legilima possessa J
in Vigilio signa-r Latinaad Urbeni admovit, etGolbisullro excedenli-
' ]lms, Urbe potitus esl. Librarii error nscripsit aniunn
lus fuit.
Huie nos tribuitnus sedis legitimse annos sexde- Justiniani \ undecimuiii, qui erat decinms enunt-ian-
cim, menses 6, dies 17, computandos ex die circiler dus, i noii secus ac paulo ante Liberlum pontificem
-24 Junii 838 (ut demus qualridui spatium ex 20 pro _ Silverio obtrusil. Geslorum series demonsirat,
Junii,'qua marlyrium consummavit in insula Poniia (
essc aiintim prcximum a consnlalu Belisarii; cuiii
-Silverius fanie confeclus, ad perfereiiduni ejus mor- t
dnxille stipremo sui consulatus die, boc est 31 De-
lis nunlium in urbem, et novam eleclioiieni legiti- cembris i 555 Syraeusas ingrcssus fueril, el paucis
•mam Yigilii a .clero celebrandam) ad diem 11 Ja- mensibiis i anni 556 exaclis polittis Ncapoli, recta
nuarii 555, Vigilii emortualem. Aiue bos annos 16, Romani j conlenderit, et nullo' veiahtc oblimicrit,
menses 6, dies 17, usurpayerat Sedem Siiverii "Vi- nniros i insiauravcrit, et ad sustinendam diuturn ni
-eilius inlrusus cx die 22'Novembris 557, ad 24 obsidionem i a Gotbis se ac Romanos accinxerit, et
Junii 558, niensibus 7, diebtts 2, qui additi annis iduces submiserit a"dTusciam recupcrandam. (Ibkl.,
16, mensibus 7, nfebus 17 constiiiuint suminain num. i 13.) Labenle anno 557 Viliges ad Urbem caslra
ann. 17, mens. 1, dierum 19, et citm.quatridtio posuit, | et per amium iniegrtim ac dies novcm in-
a morte Silverii ad legitimam eleclionem Vigilii B, obsidione perstilit, doncc irrilo conalu recederp
complent summani anuorum 17, mens. 1, dierutn jicoactusfuil (lib. n, num. 8) exacla ajsiate anni 558.
•25, numerandum ex triduo post relegalionein Silve- Biennio igiiur solido in Urbe moratus est Beiisaiitis,
-rii, perperam vero auctam mensibus 4vel- 5, el illi cx i auiumno anni 556 ad autumnum anni 538. Hoc
auribulum annorum 17, mensium b vel 6, dicrum ;ipso biennio summtim poniificaluin Romanum ad-
25 aut 26, ex errore jam itidicato. minislrarunt S. Silverins ex die 8 Juniianiii 536 ad
diem 19 Novembris 557, qua «iie nefarie pttlsns in
NOTJ2 ,HISTORICJE. exsiliuin asiu Theoilora; in insula Poniia diuliirnnrn
Num. 102, linea 1.-— Ex patre Jpanne consule, elc. martyrium susiinuit usque ad xx diem Junii inse-
tOannescognomenf o Gibbusalius fuitc.onsul Occidentalis queniis anni 558, signatum Iriumphali ejus exitu e
anno serajChristi 499. Fuit Joannescognomento .morlali vita ad immnrtalom. Vigiljus vefo ejusdem
Scytha cos.-anno 498, sed Orieiitalis. Joaniieni iJlu.ii Theodone jussu per Belisariuin expulso Silverio in-
Gibbiim crediderim babeiidum esse patrem Vigilii. vasor redditus caihedram Ro,manam occtipabat ini-
Nam Fl. Joamies consul Occidenlaiis anno 456 ni- meriius loto exsdii ejus temporc: deinde ex invasofe
niium distare videtur ab oelate Vigilii, ut paler ejus legitiimis succcssor reddilus, pauris diebus post
credi .possit : quemadmodum'el Fi. Joannes, qui nioriem Silverii, Romanicleri acccdente consensu,
coiisulatuin iniit anuo 467, cum Fl. Pusseo pauio nempe circa fineni Jtmii 538, potuit a Belisario
remotior videtur quam selas ferat, ut filium ponlifi- oblala dona Jjasilicse Valicaiiffl inferre, quae memo-
cem sttpersliiem habeal post. annos nonaginla. rat Biblioibecarius. Prsesuniendiun vero est, post
Fl. Joannes vero Palladius Eutychianus V. G. conies Q Urbis obsidionem solutam circa iiiiliiim autumni 558
et prsefeclus amio 55'd, ita noniinatus in Actis con- banc obiationem contigisse, utgraiise Deo habendse
cilii Consianliiiopoliiani sub Menna qui biemiio po.st teslimonium foret de lanla felicilale imperio, Urbi,
consul faslos signavit, cum sit orienlalis et sequaiis ac duci parta in «xpulsione Gothorum a praecipua
selale Vigiiio, ejusdem gsnitor censeri non debel. Ilalioe parie, posl Siciliam ct Africam liberalam.
Proeter hos Joannes nemo.bujus nominis cousul in Num. 105, linea 5. — Ad luec mciipsil Vigiiius :
fasiis hae aiate legilur. Quare ad Jbannem Gibbum Aosit Itocame, domina Augusta, elc. Quomodo ex-in-
refereuuam puto originem Vigiliipapse. vasore scelesto transformatus in legitiiinim sedis apo-
— Tunc Belharius pairicius de spoliis slolicaj sttccessorem, cl constantise ponlificiae exem-
" Linea 14. etc. -
Guandalorum, Coarguunt aliqui Biblioihecarium,' plum Vigilkis,diviiiaaspirantegralia,elelei'isuffragiis
neg.imes adventum Belisarii in Urbem, el oblaiionem in illuin rite eollalis, ne EcclesialDei diro scliismate
IiujtismoJidonorum sub pontificalu Vigilii conligisse: scindei-etur, id ila perspicue per card. Bafoniutn
quos inier card. Baronius ad annum 545. Verum ostensum fuit ad aniium 510, et illiistraiur per no.tas
pace laiiti scriploris, ea de reelsaiis conslat. Proco- D. archiepiscopi Sommier, et VV. CC. Bencini ,• et
pius Belisarii in beliooonies, a secretis ipsi daltts Pagii, ad ejus Vitani bic inserentlis , ul nostrae
a Jiisliuiano, diserte scribitjib. primo belli Gotbici elucidalionis ad lextum Bilsliolbecarii locus nbu
seriem rerum dietim aBelisario geslaruni, el tempus, supersit. Uiiicum addiianientuin indicabimtis lot
modumque ingressus in urbem Romam imperio re- cogitatis illustrium scriplorum accessurtimsunimorum ex doinno
ciiperalaiii el moraiu bjennii soiidi ibidem prolraclatn Coiisiantio in nova editionecpisiolarum
pariim sub rj_ pontificum : de quo in epistola illius Pro.droma baec
paifnn sub poiuificatu sancli Silverii, sttccessore.
Vigilio,primuni iuvasore, deinde legiiimo pollicetur D. Monpinot num. 13.
Cum eiiiin receptain Cartliaginem narrassel Proco- . i XIII. Dum in siiigulis ponlificibtts immoror,
pius lib. H de Bello Vandalico, ac el reditum Beiisarii sentio me episiolce modiuii sc limiles egredi. Itaque
Conslanliiiopolhii consulatum , friumphuin ipsi a csoleris praetermissis, in Vigilio desinam.
Justiniaito delaumi tradil, qtti incidil in setse Chri- «Quam mullasprolide molesiiasdevoraviiy.igilius,
- slianae aiinuin 555, uli ex Fastis liquet. Eodem amio qtianto animi robor.e steierit adversus Eutychianos
sui consulatus miliiiur cinu ciasse in Siciliam Beli- ignoral nemo. Et lamen lol sernmnarum, tot egregie
sarius : ctijus prtidetuia et virluie insula illa impe- factorum prseltuiium, si velercs reccnlioresque seri-
- rio recuperata esl, ita ul poslremo sui consulatus plores audimus, lticluosa fidei proditio ftiil.Vexatur
- dieSyiacusasingressus fuenl victor Belisarius. Pro- ponlilex , iraduciturque taiiquani sacrjlcgoe nuiidi-
copius de BeJio Gotii. lib. i, nuin 4. Moxad Neapolis naiionis reus , qui pudore oiiini posiposilo , inila
obsidionein convertitur impiger dux, el iutra diem cum haereticis uefaria societate. proculcatisRomanam Ecclesise
20 siralageraate eanidem obiinuil. (Ibid., num. 9.) legibiis, ejurata synodi Chaleetlonensisflde,
Tum ad urbem Romam recuperandam se conferl, sedem invaserit. AltjueiKCCmacula jam in ejusno-
- cseso Tbeouorico successor dalus, in, mine sicinsediliiiveieravitqiie, ut qui de ejus pon-
quam Viliges
• Gothorum potesiate permansurain putabal, praesidio tilicalus initiis aiiier sential, lieminem bodie unum
suorum ibi reliclo, el senatoribus aliquot obsidium esse putem. Res esl, fateor, invidiosa conlra ornnes
loco secum iiuctis Ravennam, Silverioque pontifice niti, seritenlisaque communi reclamare. Veruni iti si
591 ANASTASII BIBLIOTHECARII 592
poslrilel veril-atis amor,agalurqticpraesertim magno- A imo et Orienlales, quorum gesta dielaque, si recte
tuin -virorum .fama , -nemo cordalus reprebendal. inlerpretentur, Vigilium probanl statim in sui pon-
Iiaque-impactam sanctissimo papoe C3lumniam pro- tificattis initiis, el Silverio vivcnle, pro legilinio
pulsare suscepit Conslantius : qua ralione, paucis ponlifieehahitum, ejusque rescripla in sedis aposto-
indicabo. licce rescriplis numerata.
« XIV. Parum habet vir doctus Isidofi litteris et « 5. Quse de ejusdem papoeConslanlinopolim pro-
pseudo-Damasi sive libri Pontificalis, narralioni fectione, maxime de profeclionis causa, deque populi
fidem derogare. Expendit prseterea Africanorum Romani dicteriis violentise addilis fabulalur psendo-
scriploruin, Facundi Hermianensis, Vicioris Tu- Damasus, Jiaectametsi refelli vix opus eral, suo la-
nonensis, episcoporum, et Liberali Garlhaginensis men in loco refelluntiir, nec sine aliquo bperae prelio.
diaconi de Vigilio dicia. Hoc enim cardine tola Pari studio excutiuntur s>ynotiiquinlse inlerpolatio-
fabula verlilur. Eorum, inquam, criminalioneslima- nes, jurameiitum nequiler pontiflci africltim,.liUerae
lur penilus, easqtte fum inler se, luin eliam et cum dusead Juslinianuhi el Theodoram ejus nomine falso
nliis hislorise moiiimenlis collatas funditus subruit. insignila?, cseteraque hoc genus alia, qusc non levem
Ad bsec investigal quai Silverii in exsilium pellendi ejus inlegritali labem aspergebant.
causa ; quse Vigilii in ejus locum promovendi ralio ; ,5. -« 6. Neque prsetermissum id quod alii partim ve-
quse pontificalus ejus initia ; quibus auctoribus, et teres, parlim recentiores tradunl: Vigilium sciiicet,
quo lempore moveri cceperit de tribus capilulis i, si non erroris defensione, saltem levitale peccasse;
controversia ; quid in his primo defendendis, deinde si non dolo malo, saltem exsilii impatientia, trium
damnaildisidem ponlifex sibi proposueril. Ejus de- g Capiluloriim damnationi assensisse. Utrosque coar-
nique gesla omnia sedulo cxctttit ; suam singtilis guit Constantius nuda el simplickrerum exposilione-;
ch.ronologicam nolam assignat; cerla ab incertis , inaiiemque hanc sive exsilii fabulam, sive levitalis
vera ab falsis aecurate secernit, atque hoec varia exprobrafionem explodit. Uno vcrbo quidquid | flagi-
criliccc rei argnmenla sic ad examen vocat, nullum tiose procudil malevolenlia falsariorum, quidquid
ul sil, unde 11011 aliquid ad calumniaecoiifulaiioueni liominum, prsejudicalis opinionibus indulgeiuium.
exliiiidai. credulilasincauieadmisil, hoe diligens edilor exlri--
« 1. Quotl inponliiicumVilislegimus, conslitulum eando retegendoque confulavit. »
a Bonifaeio II, fnisse (id qttod impermissum erat) 111 • Dialribam banc ut seorsim" ederet , suadebant
sibi e vivis stiblato succcssor eligeretur Vigilius, hoc amici; tumquia ad libri molem saiis aecedit,'pagi-
ne vcri qtiidem specimen haberc, Conslanlius probat. nas qttippe continetplus octoginta; tum quia rbliqui
Eodem qtioquc loco babendam esse oslendil epislb- operis gusttim dare polesl. Verum illam vir prudens
lam Silverio affictam, qua Vigilium nolal sanctus - suo servari-loco maluil, ralus, id quod res est, banc
pontifex, lanqiiaiii primae sciiis cnpiditale vel lum inter et Yigilii litteras lanlum esse cognationis, ut
-flagrasset, ctim c diaconaiiis gradu non excesserat.1 nniluam sibi lucem ulrseque praeslent; adeoque sine
« 2. Ad calumiiiam iiidem amandanda stmi chiro maxima lectoris moleslia dissociari nequeant..'
•
grapha, quibus Facuiidtis, Victor, Liberaius et alii CIACO.NII. 1
Vigilium spopondisse aiuni, se, si pontifex In Sil-
verii locum crearetur, tria capitula damnaiurum. Nttm. 102,lineal. — Vigilius nalioneRomanus, etc.
Hoc Vigilius neque pollicitiis unquani est, neque "- HtijtisVigiliiingressusparumlegilimusfuit, cum prsc-
polliceri polutl , quippc qui poniiiicaluni prius ter ccclesiaslicas regulas pr.aedecessore suo Silverio
adeplus erat, quam de eapilulis tribtis daninaiidis vivenie, el ponlilicaius administratione submoto, per
caiquam in mentem venissei. Neque mehoris fidei vim poiuificaium Romanum occtiparil, et ideo sexliiin
csl epislola eidem papoe aiiribuia, qua primariis schisma , qttod Silverii morte flnitum esl, notalur.
Accpbalorum ducibus , - Tbeodosio , Anlliimo et Proculdubio Vigilius arnbilionis spiritu diu laboravit. ,
Severo fingitur communionem suam . imperlire , Nam paulo anle sub Bonifacio 11 papa se in pontifi-
idque praeslare quod chirographis dalis promi- catu adjulorem et successorem creari prbcuravil, et
sisse dicebalur. Relelliiur baecprsecipua fabulsepars ea re illi tiinc ex animo succedenle, aliquo lempore
diseriissjmis Africanorum ipsorum, cleri Romani, posl, Silverii locum invasil, ul auctor esl Anastasius
Jusliniaiii Augiisli, ac Vigilii deuique, ut de aliis ubi supra. Quas omnia illi Silverius exsul in epislola
sileam teslimoniis. quadam quse II tom. Conciliorum excusa est veiie-
L«'3, Epistola haec neqtte ante exilum aiuii 548 nienler exprobral.
procusa cst, quo uimirum tempore simni Vigilius PAGII.
judicaium protulit; neque alios babuit auctores, 'J
quam Aceplialos, qui ciim ejusdein papae conslau- Linea 10-— Quomodo in locum Silverii, etc. Vi-
tiam nulla neque occulfa, neque aperta vi frangere gilius, natione Romauus, ex patre Joanne, sanclaa
poittissenl, eo denmm conatus omnes suos inten- RoinanscEcclesisediaconus.et Agapeti papaeConslan-
dere, ul odiiiin illi calliolieorum conflareiit, dissipatis linopoli apocrisiarius, anno i_uingenlesimo trigcsimo
per provincias rtimoribus iinprobissiniis, scriplisque L>sexlo, poslAgapeli morlem, Romam reversus cum
ejus nomine conliclis, quibus ad Eutycbiauas partes litleris Theodorse Augustse, ul in pohtificein Roma-
perfide olim transisse dicerelur. Deinde calunmioe num eligerelur, opera Bfelisarii, sanctum Silverium,
lidem adjunxere Africani trium Capituloriim defen- jam Romae ordinalum et sedenlem , in exsilium a
sores, eaque sumpserc pro veris, quae per se ipt.1 - Belisario milti curavit anno quingentesimo trigesinio
cognoscere vix poterani, nimirum studio partim. septimo, die decima octava Noveinbris ; ipseque in
abrepti, - praelereaque in exsilium ejecli, el ab ejus locum inti-usus, ordinatus estanlipapa dievige-
Vigilii commiinione propter Capitulorum damnalio? - sima secunda ejusdem niensis, ul in Silverio nar-
neni abalienali. Quidqtiid atilem de cbirograpbis, ravimus. Certe per aliquot dies vac-assesedem post
deque epistola memoranl, boc lam diverse lamqtie Silverii deposilionem, colligitur ex Procopio lib. 1
impedile memoraiil, ut neque inler se, ueqite cum de Bello Golhico cap. 25, ubi poslquam dixit Belisa-
idoneislmjus sevi monimenlis, immo nec secumipsi, rium in Grseciam Silveritun relegasse , subdit: « Ac
Facundus in primis el Liberattts, conciliari possint. Vigiliutn paulo posl ad ponlilicalum provexit. » Li-
« 4. Est illud quidem non ita perspicuum, Vigilii heratus etiam, Silverii depositione narrata, ail: 1A
protnolione canones nihil Isesos esse: Jianc enim, suis ulterius non est visns. Et aitera die Belisarius
Silverio in exsilium pulso et superslile, factam esse convocalis presbyteris et diaconibus et clericis om-
nemo inflcias ire potest. Non desunt tamen quae- nibus mandavil eis, ut alium sibi papam eligerenl. -»
legilimam-fuisse persuadeant; ejusque rei testes Ex quibus inferre iicel, die 19 Novembris anni 537,
cilat Constanlius uon Vigilium niodo ipsum, sed qui esl alter dies a depositione Silverii, Vigilium
elerum Rdmanum, sed Gallos Hispanosque prsesules. electuin fuisse, et ordiiiationem ejus dilatam in pro-
S93 HISTORIA DE ViTIS ROM. PONT. — VIGILIUS. 594
ximani Dominicam, scilicet in diem 22 Novembris, A ad Domnum nostrum Juslinianum piissimum et
adquemdiem respexilProcopius, scribepspaulopost ~Christianissimum principem ; sed et ad Mennam .•
irrogatum Silverio exsilinm, Vigiliumad ponlificattim , virum beatissimum Constantinop. archiep. civitalis
evectiim. Uniie duo ex catalogis lom. i crilicse Baro- relegens, conferens, consentiensqiie subscripsi die
nianoe praeftxisliabent cessasse sedem diem unum,' xv Kalend. Oclobr, Juslino viro clarissimo consule »
respicienles ad cjus cleciionein ; el Anaslasius ann. Chr. 540, quo ideo utraque ep. ad Justinian. -
respiciens ad ordinalionem scripserat cessasse sedem et ad Mennam seripla esl a Vigilio qui eas Romae
dies quinqtte sed a librajiis addila est sine dubio orsedicto dom.tradidit, utpatet ex episl. adMennam.
ui.iias, ex ipsomel enim Anaslasio constat Vigifutm Niim. 103, linea 1. — TheodoraAugusta scripsil ad
ordinamm die 22 Novembris, cum scribat eum diem Mgitiumpapam, etc. Nitncexplicanda esl coulroversia
ftiisse diem Naialis ejus. Ab eo ilaque die, usque ad de tribus capitulis , quorum occasione celebrala est
niorlem Silvcrii, Vigiius fuil antipapa, de quo vide quinta synodus cecumeiiica, Constanlinopolilana se-
dicia in Silverio. cttiida, cx cardinali Norisio in Disserl. de synodo
Trcs stipersuntVigilii anlipapae epislolie. De priori quinta cap. 3 el seqq. Pelagius Vigilii papse apocri-
cginiiisin Silverio; secundain conciliormnColleclione siarius Constaiilinopoli, ut Theodori Coesare®Cap-
scripla dicitur ad Eulliarium adversusPiiscillianistas padocumepiscopi.magni Origenistarum palroni, qui
et Arianos ; sed Baluziiis toino I novse Golleclionis magna apud Jusliiiianum gralia elaiictoriiale polle-
coacfiorum, pag. 1468, demoiislrat eain inscribi bal, polenliam alque cxistimaiionem deprimeret,
debere Profiituro, qtii boc lempore Bracarensis ciiin Menna opiscopd Constaiiliiiopolilano, Juslino
episcoptts erat, idqtie auctoritate plurium codicuiii-_Bsuasii, ui libellos conlra Origenem, ac gectatores, a
bibliothecaeCoiberlinse; et insuper ejus, sub noiiiine monachis sibi oblaios snsciperel, eLOrigenem dam-
Profuiuri, nientio estin gestis concilii primi Braca- narel: t Annuii, inquil Liberatus, cap. 23, impera-
rensis, uhi fertur scripta ad iiuerrogaiionem cjtis, lor facillime, gaudens se de talibus causis judicium
et propler prolixilateni geslis niiuime inserla. Ex ferre. Jiibenle eo dictala esl in Origenem et in illa
iiac epistbla inielligimus errorem rebapli/.anlium, capilula analhemaiis damnalio, quam subscribenles
olim a sanclo Siephano papa liujiis noininis piimo, uua cuni Meiina archiepiscopo apud ConsCanlinopo-
elpostea in concilio Nicsenodamnatiini, ac a sanclo lim reperii, deinde direcla esl Vigilio Romano,
Augiislino in Afriea impugnaium, sseculi sexti initio Zoilo Alexandrino, ./Ephremio Anliocheno, et Pelro
in liispaniis aii Arianis elPriseiillanislis redinlegra- Hierosolymiiano. Quibus eam accipienlibus et sub-
liim fuisse; Daiam illius episiohc rcsiitnil idem Balu- scribentibns, Origenes damnatus est morluus, qui
zius ex exemplari Colbertino, in qao dicilur, dala- vivens fuerai anie damnaius. » Encyclicani -iiaque
Rommni Kal. Julif Flavio Joattne viro clnrissimo epislolani scripsit Jtislinianus ad ^juinque orbis pa-
consule, cuin in colleciioiieConcilioruiii dicalurrfnia triarchas, in qua Origenis errores de mysterio Tri-
Kal. liariii Volusiano el-Jonnne viris clarhsimis nitalis, de aniiiiarumpr;nexisieiilia,de animaChrisli,
coss.,cum tan.en nullus per b;cc tcmporaVolusianus aliisque dc rebus referl, acsanctorum Palrum testi--
consulaium gcsserit, el Joannes solus sine collega, moniis eosilem imptignal, quoriim summarium con-
anno 558, in Oiienie consul processerii, ut omnes linelur in novem caiionibus, quos epislolae subjicil,,
Fasli habent, etliabetnr in sequenli Vigiliiepislola. et nolis iiliistrai Luptis in coiumentario ad synodum
Baronius existimavit Vigilium , postquam Silverii p quinlam. Ubi boecepisiola publicala, alque lesteLi-
moiiem a'c miracula eam secuia accepisset, pceiii- berato laudato, a Vigilio papa, aliisque palriarchis
lenliaduclum ponlilicalui male usnrpaio reiiunliasse, snbscripla fnit, grave origenianae tloctrinoe vulnus-
et post dies sex, ttt babet Anastasitis, libera cleri illatum_est. Hsec post anniim 560, el anle annum
eleclioneilerum ponlilicem Romanum electiun esse. 541 gesia.
Veritm ex diciis constat, Anasiasiiim ibi non lo.qtti . Ex damnaiione Origenis brta de tribus €apittilis
de vacalione sedis, quaepost Silverii mortein conli- eonlroversia, quse ingenlium lurbarum et calamita-
gerit, sed de ,ea, quse accidit a die decinia oclava lum origo fuil; Oilgenis enim defensionedesperata,
Novembris anni 537, postquam pontifieaiii deposilus ad ultionem animutn dolose verterunt Origenisloe.
fuit, ad diem ordinationis Vigilii, quse quinlo post Theodorus Cxsareoe meiropolila, cognomenlo Arci-
die peracta est, nempe 22 Novembris. Morluo poslea das, quem diximus magnum fuisse Origenistarutn
Silverio consensit qtiidem clerus Vigilii poiitilicaiui, patromim, Jusiiniano imperalori sttasit, Acephalos
et suffragiis suis legilimum Ecclesise pasiorem de- compendio ad subsciibendamsynodumClialcedoneii-
claravit, tain Belisarii potcnlia eoacius, quam eccle- sem adduci posse, si tria laiilum, quibus hi pluri-.
siaslicsepacis et unilatis studio ; sed ahquam abdi- mum offendebaniur corrigeret. Nempe sidamnarelur.
cationeiii intefvenisse gratis as.seriiur, et sine ullo Tbeodorus episcopus MopsueslioeNestorii magister,
alicujus aucloris lestimonio. cujus laudes habeniur in epistola Iboeepiscopi Edcs-
Subilo itaque Vigilitis in allerum virttm mutalus, seni in synodo Cbalcedonensi recilala. Deinde si
sanclo Spiriiu, qni Ecclesiam regit, operante, qttoe prohiberentur libri Theodoreti episcopi Cyvensis
alias"in synodi Chalcedonensisfidem ad Tlieodoram conlra duodecim Capitula sancli Cyrilli in-Ephesina
Augustam sacrilege scripseral, solemni fidei pro-D synodo consecrala, quos libros patres Chalccdonen-
fessione delevit, ut videre est in ejus epislola iv ad ses non condeiunarant, contenii dicto contra Neslo-
Justinianum imperaioreiu scripla , qtta qtiatuor ritim a Theodoreto procsenie anatheinate. Tandein
synodos OEcumenicas, et sancti Leonis epistolas, si rejicialurmemorati Ibaecpistolaad MariniPersam,
aliorumque decessorum, se%recipere, el seoundum in qtia laudat Theodorum, sanctum Cyrillum acca-
eas credere professus est, conhrmavilque Agapeli sat, ac Epbesinam synodum.laloe cilra exairien pr;e-
papse in Anthimttm e sede Conslaniiiiopolitana de- cipitis conlra Nestorium senienlise insiniulal. His
jiosilum, aiiosque acephalos conslittiliim. Eadem de tribus capilulis proscriptis, subitam Thcodorus Cse-
re scripsit Vigilitis ad Meiinam episcopum Constan- sareae metropolita pollicetur Acephalorum unionem.
tjnouoliianum epistola v qua graiulaiur eum, baere- Ea lamen meniehoecJtisiiniano suggerere visus est.
ticis damnatis, sanclas quatuor universales synodos Theodorus, ut concilii ChalcedoiiensiscoiTecliostrue-
amplecti; el ab haeresi resipiscentes recipi debere- reljir, quod usque ad minimum iota Pelagius Romanoe
Staluit, dummodo analliema dicant eis , qui prsedi- sedis apocrisiarius, ctim Occidentali Ecclesia, sarlum .
ctas quaiuor synodos in causa fiJei non sequuhlur, tecttimque volebaf. Theodora Augusta, quse'palam
vcl sancli Leonis papaj venerabilia conslitula in Acepbahs sludebal, id ipsum quod suaserat anlisies
omnibus non confilentur. In fnie legiiur : « Flavius Coesareensis, Justiniano inculcat, sed eo consilio
Dbiiiinic.iisvir clarissimus , comes domesticonun ,- pessima mulier facinus • moliebatur, ut uLi semel
exconsulac palricius, bas schedas a beatissimo Ciialcedonensis concilii corrcctio in-aliquibus fieret,
alque aposiolico papa Vigilio in causa fidei faclas, jam universim ej,usdem aucloritas coIJabeielur, ac
595 ANASTASII BIBLIOTHECARII 596.
nullius ponderis evaderet, quod alicubi errasse mon- A condemnaret. s Clerici eliani Iialise in epislola,qtiam
slrarelur :.« Haecaudiens imperator, inqtiil Libera- anno B52, legalis Francortim Conslanlinop. profi-
lus in fine sui Breviarii, el doluiii dolbrosum mi- ciscentibns scripseiMint, inquittnt : « Veniens ilii-
nimo prospiciens, suggestionem eoruiii libenler ac- • (scilicei Conslanlinopolim) anie sex annos istos bea-;
cepii,eifacei'e. promptissimc spopondil. » Elposiea: tissimus papa Vigilius, magis aiitcni, til quod verins
« Annuit bis princeps, er hbe se Itelus implere pro- • esl dicatiir, prope violenler dedtictus. t Ex quo'
misil, et rcliiiqiicns operis stti sltidium iinum in eliam coniirmatiir, Vigiiiunt'anno544 Romaekiisse.
danuuUibnem trimn capiiulorum condidit librum II;cc lariien non favcnl Anaslasio scribenti Vigilium-
pro deliciis nostris nobis omnibus nolissimum. J Uoc capium esse Romae.jussu Tlieodofse Auguslae au"'
est primum edicttim a Justiniano imperalore eonlra Antlieinio Sc.ribone, et navl impositum per vim Con-
iria Capilula cmissum, quod non exslai, ut moi sianliiiopolim deductum, quae et plura alia ab eodem
videbiiur. Anastasio narrata stini mera fabtilosa ui oljservavit
Stcpbanus diaconus, qui Pelagio a Vigilio Romani Baronius. Cerle Jusliniahus, qui Vigilitim in suam
evocato apocrisiaiii munere apud imperatorem fun- senientiam perlrahere volebal, eum indigne haberi
gebatur. palam edieto restilil, ae Mennam Consiau- mandare non poluerat. UndeVielor Tumnieiisis ait
tiiiopolitantim episcopum ob dattim• consensum, tanlum euni subiiiiler compulsum, et cleriei Ilalise
Jractse fldeirciim increpuit, ctii ei a pluribtis epi- prope violettlcrdedticlum esse.
scopis libclii dali suiitad Vigiliuin transmillendi, in Diim Vigilius in Sieilia nioras traheret, ad eum
: a
qmbus proteslabanlur Quod Constaniinopolitano Coiislaniinoboli venilDatiusmeiropoIila (ibi, enim
ephcopo .coacti subscriberehl. Facuiuhis laiiicn ller- JJ morabalur vel fuga lapsus ad evadendas cruenias
mianeiisis lib. iv, c. 4, scfibii Mennam Goilslanlino- Golhbritm inaiius, ul ait Baronius, vel eausa fidei
poliianum.Petrum Hierosolymilaiiiim, el Epbremiiini ibidem. cxacttis, ul scribil sanclus Gregorius papa
Antioclienum episcopos. licet nolenies et inviios liii. III Dialog. cap. 4), a quo intellexit Mennani pa-
ediclo subscripsisse. Pelagins .diacomis , qui lune triarcbam Constanliiiopoblanum, lalam a Jttstiniano
Romoeverfabalur, quique Oiigenislarum impugiiaior conlra tria Capilula sentenliam subscripsissej inde-
cral, adversus edictnm insurrexit, sicut et episcopi qtte non modo Stepbanum Vigilii apud Juslinianum
Africani. Divisa igitur esl in partes Ecclesia; nam apocrisiarium , sed plerosqtie etiam episebpos ac
Oriens' edictuin recepit-; al Occidentales Illyrici, laicos ab ejus communione se segregasse : unde Vi-
Ilali, Galli, Hispani, et ul jam dictum esl, Africani gilius in lilteris ad Mennani, quas Facundus in fibro
pro tribus Capilulis depugnarunt. conira Mocianum laitdat, scriljil: « In Sicilieiisi
Vigilius ilaque ac reliqui Occidentis episcopi edi- insula consliiuti, fralre el coepiscopo nostro Dafio
clum contra tria Capilula subscribere reciisabant, i-eferenle didicimus, qttod ipse et alii consacerdotes
arbitrali id absque gravi in synodinii Cbalcedonen- nostri et mulli lilii Ecclesiae Cliristianss a tua se
sem injuria perficinullo modo posse. Qnare cum per nibilomimis conimunione subtraxerint. s Quarefa-
htijusmodi Ecdesiartim dissidia aiiims frahereiur, cundiis loquens de profectione Vigilii ex Sicilia, ait
Jiisfinianus curavit plena synodo quseslionem in Vigilium per litteras Menriam increpasse, qtiod
regia urbe diseuti. Quo tamen palriarchas facilius ediclo Jusliniani subscripsisset. .Quomodo postea"
eo perlraberei, Acephalorum secioe ad Orihodoxam cum co se gesserit Conslantinopoli infra diceiuf.
soeielatem reducendse studium prselexuit. Vigilius up
eliam ab iniperaiore ad "synodumvocatus fuit, qui Taniliu in Sicilia remansitVigilius, non solum ut
lamen non recla Conslanlinopolim perrexit, sed in synodum in ea insula fleri Africa posse impelraret, quo ex
Siciliam ivit, eo consilio, ut ibidem synodus cogere- . Oriente, Occidcnle, atque cpiscopi facili na-
luf. Diu in"Siciliapermansil, hain Procopius lib. iu vigalione se conferrenl; verttni eiiam ne Romam a
Gothis obsessam periculosis temporibiis deserere
deBell. Goth. cap. 6, loquens de ejus Constantino- videretur. Sed landem anno 546 jam, ul videtur,
polim advenlu, ail : « Vigilius Romanus ponlifex multum facta in Peloponeso exscensione
Bizantium imperatoris accitu venit ex Sicilia, ubi lerreslri proveelo, itinere Constantiiiopolim perrexit; nam per
jam diu degerat profeclionis illius causa. » Diuti-
nam Vigilii in Sicilia moram probant eiiani" legaiio- Hefladem et Illyricum eumdem iter habuisselradit-
nes quas ibidem excepii. Afiicse quippe et Sardiniae Faeundus lib. iv, cap. 3. Thessalonicoeobvianl ha-
eum Oratores ne novis Justi- buit Sebaslianum diaconum aposlolicse sedi.s in-
episcopi per rogarunt,
niani eontra tria Capitula decreiis acquiescerel, ut - Dalmalia quseslorem, quem in provinciam Vigilitis
lesialur Facundus lib. 4, c;rp. 5. redire jussil mandans, ne Constaniinopolim accede-
Roma egressus esi Vigilius circa fmem anni 544 ret, nisi post exaclas, Prsevalis pensiones. Ingressus
et quiderii die 22 Novembris, tti aii Anasiasius, qui est auteni Conslantinopolim Vigilius die 25 Januarii
anni ut babet Coniinnator Marcellini ad eum
scribit, eum fuisse Natalh ejus diem; Jicel enim ibi- Cinisli547, annum
dem niulta faljulosa dcVigilio babeai, inde tamen
non sequitur eurii etiam in die, quo Roma discessit, Vigilius summo lionore a Jusliniano imperatore
falsum esse. Annus eruilur ex Viclore Tununensi, exceptus est, ut testatur Theoplianes in Chronico.
qui ejus profectioiienmarral post consutatum Basilii " ul)i addil: « Tantis honorum et cullus indiciis ab
V. C. anno iv, qui "secundumejus suppuiandi modtim imperal. decoratus, adeo animatus est, ut a comin'u7
est annus 544. Praterea Vigilius ipse in epistola ( niorie exclusionem rnenses quatuor sustinendam
eneyclica ahno 552Nonis Februariidala, tfadithsec Mennse Consiantinopolitaiio episcopo in pcenam im-
se ad Justinianum suo nomine per nuntiuni defe- poneret. > Sed Theodora imperatrix Mennam Vigilib
renda dixisse: « Nos ad pieialem luanr festinantes conciliavit; subdit enim Tbeophanes : « Vigilius
ante septem annos de civitale viibsira sic egressi pariler a Theodora Augusla rogatus, Junii die vige,-
stinius, ul nulia baberemus privala negolia. t Quare simo norib, qui sanctis apostolis_sacer, .patriarclise
ciim septeni annos- nuiiieret, ex quo Roma disces- Conslantinopoiilano Mennsepacem restituit.» Quare
serat, confirmat quod scribit Vicior laudatus, eum cum Mennas perabqualuor meuses a coinmunibne
Roma discessisse anno 544 et quidem exeuiite, ut ex siispensus fueril, ea circa flnem mensis Februarii
Anastasio
' diximiis. a Vigilio papa exclusus fuei'at. Id autem accidisse
Vigiliiim. profectionem illam invilum et coactum anno 547 demonstrat idem Theophanes-scribens':
suscepisse docetidem Victor Tununen. loco laudaio, - « Eodem anno die 11 Maii sancloe PenleCostes sab-
iibi scribil: e "Justinianus imperalor Acepbalorum Jiato cum ludi circenses celebravenlur, » etc. Quo
siibreplionibus instigalus Vigilitim Romanum epir ,.Paschali cbaraclere designatur annus 547. Pascba
scopum subtiliter compellit, ui in urbem regiam cnim eo anno die 24 TVIar.iiiceleljratuin esl. Decre-
properaret, et ^uo proelexiu congregaiionis eorum, tum etiam conlra Acepualos promulgavit Vigilius",
g_uiab Ecclesiaasunt societaie oUvjsi, iria Capitula quamvis ipsis faveret Tlieodora Augusla, ut testalur
 597 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — VlGlLlUS. 598
sauctus Gregorius M. lib. u, episl. 36, ad episcopos A et Sebasiiauus diaconi Ecclesise Ronianse, magni illi,
Hybernise. ut numero superiori diximns , JiidicatP.prsecones ac
.Inlerim tamen Vigilius experiebalur, quaiii pru- • laudatores, Felicis monachi Africani, Gilliiani mona-
denier decessores pontifices Graecorum synodis iion slerii Hegumeni persuasionibus vicli, a priori sen-
interfiiissent. Talis enim ac tanla eidem violenlia tentia discessere, ac perfricla fronle a Vigilii com-
inferebattir, ut in publico eonventu semel in basce , munione segregali, hoslium nunierum attxere, ac
querelas feratur erupisse: Conteslor, quia elsi me . litleras quaqtia versum disseminarunt, quibus signi-
captivumteneih, bealum Pelruth aposlolum caplivum ficabant Vigiliuni aliqttid scripshse, quod reperialur
]> facere.itonpoleslis.-Uomm. testis venit Ilalise clericus adversum diffinitioni sanclm Chalcedonensis synodi,
in epislola, seu libello supplici dalo legatis Childe- tesle ipsomei Vigilio in senteniia adversus eos lata
Leiii Francorum regis Coiislaiitiiiopolimproficiscen- anno550 post diem xvm mensisMaiiii, ut ostendit
tiljus, quo enixe rogabantur, ul Vigilii papaecausam auctor crilicseBaronii eo anno num. 4. Vigilius enim
susciperenl. Hoc uiutm, ut superius diximus, pete- jusla conlra eosdem indignatione concepla, ubi ad
Ijal Vigilius, ul in Sicilia, vel"alib quopiam Joco Oc- meliorem frugem eos reverli nolle cognovil, utrum-
cidenli proximiori cecumenica synodus liaberetur, ad que anatbemate perculsum dignilale ac gradu sub-
qnatn Lalini commode commearc posseut. Sed ex niovii. Senientia in eosdem a Vigilio lata inserta est
Justiniani decreto res in urbe regia ventilanda erat. Actis synodi quiiilas Collat. vn. Ruslicus erai Vigilii
Quare urgente synodum imperatore, Vigilius Con- papse nepos , et Baluzius tomo I novseColleclionis
slaniinopoli concilium qiiortimdam episeoporum conciliorum in Prsefalione ad Acia synodi.Chalcedo-
anno 548 coegit. Adfuere, inqiiil Facundus in Jihro JJ nensis ntim. 25 el pag. 1228, ostendit hunc Rusticum --
contra Mocianum, sepluaginia circiler episcopi cum unuin eumdemqtie ctim illo fuisse, qui priorem ver-
Romano anlislite congregali. Ssd cuiii secus qtiam sionem Lalinam concilii Chalcedonensis cuin codici-
sperabat Vigilius, rem succedere aniinadveiieref, bus anliquis coniulit.
codem Facundo ei qmbusdam aliisAfris iria Capitula Eodem anno quihgeniesiRio quadragesinio nono
vehemenlius propugnariiibus, Acla synodi intemim- episeopi Ulyriei, ubi primum Judicaltim Vigilii ad
pens staluit per semelipsum sentenliam proferre. eos pervenil, synodum indixere, et communi consi-
Diuturnioris Itaque in ttrbo regia moroeimpatiens, lio trium Capitulorum defensionem suscepere, tesle
"ac Jusliniani violentiis fractus Judicaium ad Mennam Victore Tununensi ad .eumdem aniium scribente :
Constanlinopolitanum patriarchani scripsit, in quo « lllyriciana synodus in defensione Irium Capittim
propugnala liuc usque tria Capitula, nr.ilata dere- Justiniani Augusti sciibit,etBeneiiatum primae Jtisti-
pente sententia,dainnavit, ailjecia tamen clausula : nianse civitatis episcopum obtrectaiorem eorumdem
Salva in omnibus reverenlia synodi Chalcedonensis. triuni Capilmn condemnat. » Mirum non esl, inquit
Ipse Vigilius in litteris conlra Theodorum Ceesarese cardinalis Norisius in eadein Disseti. de synoilo
liietropolilain rem ita narrat: « Pro scandalo refre- qtiinta, cap. 4, Benenatum solum ex IUyrici me-
nando condescendenles quorumdain animis , quos iropolilis contra tria Capitttla sensisse, erat enini
aii!_ua dispensalione credidimtts lemperandos quia cpiscopus, novse Juslinianse - a Justiniano imperaiore
lu jam eos pluribns annis inqiiietissitntis slinmlator prsefeciiis. .
aceettderas, quoedam pro tempore niedicinaliier Anno quingentesimo quinquagesimo Afrjcaui an-
cxisiiniavimtis ordinanda, lali scilicel condiiione, ul _ tistites , Reparaio Carihaginensi episcopo dnce ,
omni imposlerum perlurbalionc sopiia, nibil tillrai *-•gfande facimis ausi, non modo Judicatttni rejece-
iice verbo, nec litleris quisquam facere ex eadem rtiiit, veriim eliam Vigilium ipsum. anatheniati sub-
cuusa praesumeret. » Jam eniin Vigilius vidcre cce- jecer.unl, iesle Viclore Tununensi in Clironico, «jui
perai, quod Grsecirecie monebanl, iria Capiiula ad fusitis, quam cajteri, gesta in causa de tribtis Capi-
synodiim Chalcedonensem non speclare, qusejam fi- iulis suis faslis inseruii; « Posl consulatum Basilii,
nita erat, anlequamilli nomiiiarenlur, et de quibus inqtiil, anno-x, idcoque anno 550, Africani aniisies
Leo Magnus minime sententiam lulerat, quippe qui Vigilium romanum episcopum damnalorum trium
Acta synodi usque ad definitionem fidei soltiisimodo Capittilortim synodaiiter a caiholica commitnione.
approbarat. Judicatum porro tradidil Vigilius Mennoe reservalo ei poenitentiseloco, recludunl, et pro de-
Sabbalo sancto, seu die 11 Aprilis, ut ipsemetasserit fensione Iriuni memoratorum Capitulorum litleras
in epistola ad Ruslicum el Sebastianiim RomanajEc- salis idoneas Justiniano principi per Olympium ma-
clesisediaconos. gislriantim mittunl. » Ex quo palet Africanos epis-
Uirique parli se fecisse satis Vigilius putavil, copos eo usqtte temeritalis erupisse, ul ipsum ponti-
Grsecis, quod tiia Capitula condemuasset; Lalinis, ficem Romanum palam anatbemale percellerent.
quoil salva synodo Chalcedonensi id se fecisse coii- Sed et eosdem pari pcena Vigilius muliaverat, nam
festaretur. Proeslo erant, Vigilio inler alios Ruslicus Judicali detractores ipso facio aiialhemali subjicie-
et Sebastianus doelissimi Romanse Ecclcsise diaconi, bantur, quod ex his, qusa in senteiilia cjusdem Vigilii
qui uterque Judicatum suniinis laudibus extulil. At contra Rusticum et Sebastianum leguntur, intelligi-
Facundus episcopus Hermianensis qui eliam Con- lur : « Quos pco hoc, ail Vigilius, quod conlra Judi-
slanlinopoli aderat, Vigilium mendacii, prodiiionis, D icatum noslrum scripserant, per ejusdem Judicali
colliisionis cum Acepbalis, ambitionis, venalitalis iseriem constabat jam a nobis coiniiiuiiioiie suspen-
arguit, ut videre esl in libro prsesertim conira Mo- f;os. »
cianum. Africani non modo Judicaluin non appro- Justinianus imperalor acceplis aciis synodalibus
barunt, sed eidem consentieiites ecclesiaslica com- (jpiscoporum Illyricorum , quibus anno quingentesi- •
munione privaruni. Idem ab Illyricis episcopis fa- ino quadragesimo nono iria Capiiula defenderant,
clum. Fremebat universus occidens, palamque Justi- ;ictisque Concilii in Africa eamdem in rem anno
niani jussis non modo episcopi, sed inlegrse plebes <juingenlesimo quinqtiagesimo coacli,contra lllyricos
refragabantur; inde imperator ex Vigilii Judicalo iJt Afiicanos rescripsil, ut docet lsidortts in Iibro de
lites in immeusuni auctas inlelligebat, quas tamen Viris illusliibus cap. 12: c Juslinianus, inquit, impe-
eo scriplo componendas speraveral. Quamobrem iralor condidit quoque ei i-escripium eonlra lllyricia-
famaesuse consulens Vigilius, datis ad nobiles epi- ' i:iam synodum, el adversus Africanos episcopos, in
scopos lilteris, scilicel ad Valentinianum Tomilanum ijuo tria Capituia damnare contendit. t
inPoiuometropolilainet ad Aurelianum Arelalensem Vigilius nulla re in dies magis angebalur, qtiani
anni 530 iniiio, docuit in Judicalo suo se nihil con- ijuod Judicatum cmiserat, cttjus scripli non semel
tra Cbalcedonensis synodi revereniiam adrnisisse. <jumdeai poanituit; videbat eniin Occidentales ob id,
Utraque epislola inserta esl Aclis quinlse svnodi' col- <mini erga aposlolicam sedem reverenlia deposiia,
latione vii. iebellasse. Qnare priidenli consilio cum Justiniano .
Aimo quingenlesimo quadragesimo nono Ruslicus, (3gil, ut a Menna sibi Judicalum illud Tesiitueieiur,
599. ANASTASIIBIBLIOTHECARII 600
unde postea in synodo plenaria, velut ex integro A gebalur, ex quibus postea expunctus fuil.Haeeexpun-
cadein causa traclarcttir nullaque fieri posset ex .. ctio dedarabat Theodorum moiiuum fuisse in com-
priori illo decrelo Patribus in dicenda sentenlia munione Ecclesise.postniorlem veroerrorum aecusa-
prseseriplio. Judicalum ilaque suiim ex Mennoema- lum, alqueconviclum communione privalum fuisse.
nibtts recepisse Vigilium, omnemquc deinceps usqiie ' Synodus itaque Mopsuestena hanc senlenliam de
ad conciiium, de tribus Capitulis qnseslionem, sub Theodoro. prommliavit, causa ejnsdem diligenter
analbeiiialis poena interdixisse, testatur elcrus Ilalise disctissa : « Nunc veriialisrevelata est ralio etvalde
in libello Francorum legalis iradito, ipseque Vigilius evidenler declarata est, Theodorum velerem in an-
in senienlia conlra Tbeodorum lata. Illius JtnJicali tiquis temporibtis extra prajdicationem divini mysle-
nec unictiin cxemplum apud Mennam remansisse, eo rii fuisse, et sacris diptychis ejectum esse, et in
argnmenlo probat cardiiialisTNorisiuslaudatus cap. 4, illius vocabuliini rescriptnm esse Cyrilluin sanclse
quod cum poslea collalione vu qttinioe synodi ex memoiion. » Patres hoc ipsnni statimJusllniano im-
scriptis Vigilii tria Capilula ad apostolica sede dam- peratori per liiteras significarunt, cujus eliam rei
nata e;se deinonstrare GrseciPatres conarcntur, ac Vigilium cerliorem reddidere, nt jusseral imperator.
senleniiam contra diaconos Romanos Itusticum et Exslal epistola adVigilium Collat. v, synodi quinlse.
Sebaslianum, ilemqueejiislolas ad YaleiilinianumTo- Sticcessil annus quingenlesimus quinquagesimus
miianum, Atirelianuin Arelalensem episcopos, Judi- primus Yigilio infanstus ob Jtisliniani furorem, et in
eartKU miiiiine prolttlertint. Ila cardinalis Norisius. aposiolicam sedem injtirias. Tlieodorus Coesaresenie-
Verttm posl editam illam de synodo quinla disser- tropolita induciarum impaliens, fidemque servare
taiionem, Baltizius in nova coliecIiiKiecoucjliorum r, nescius, conlra iria Capilula librtim ptiblice coram
acta vnlgata coiicilii quinti ciiin Mss. Bellovac6-::-!-i, jilerisque "episeapisin palalio legendum curaveral.
et Parisicnsi diligenter conlulil , niultas varias le- G_\io'd tibi Vigilius accepit, hoininis petulaiiliam exse-"
ctiones ex his nolavil, et praelerea varia fragmenla cralus, graviori qnidem pcena eumdem ailicere de-
publicavil qurc sunt magni niomeiui, inter ea insi- crcveral, sed qno.l ille Jiistiiiiano ciiarissimus erat,
gne fragmentum exJndicato Vigilii quod ad uos r.on niilins consilitnn iniens cumdem accersilum, patrali
pervenit, supplevilque sacram divalcm Jiisiiuiani, facinoris reprebendil. llle ttt erat jirono ad Jingen-
quoc niulilala in omnibus conciliorum edilionibus diiin animo facti veiiiam supplex peliit, impciravit-
legitur. In bac epislola, seu epislo!;c fragmenlo ail que, quod posiea ei exprobiavit Vigilius in senlentia
Jiislinianus, Vigilitim in suo Judicaio tria Capiltiia conira cum lala. At ingens poniilicis ad parcendum
analliemaiizasse bis verbis : « El quoniam bis qna; facilitas, ad graviora facinora tentanda eum prom-
nobis de nomine Theodori Mopsuislini scripta por- piiorem reddidit, ul ex sequentibus appafebit.
recla sunl, mulia conlraria reclse fidei releguniur, Advenere hoc eodem anno quingentesimo qttin-
nos monila Pauli sequentes Aposloli dicenlis, Omttia quagesimo prinio Conslaniinopoliiii evocali Africrni -
probale, quod bonum esl relinete, ideoque anaihema- episcopi Reparaitis el Firmus, ille proconsulaiis, hic
lizamtis Theodoriim, qui fuit Mopsueslia:episcopus Numidariiiii piimas , Primasitis Adrumetinus , ac
oum omnibus suis scriptis, et qui vindicant eum. Vereeuiidus-Nicensis, pro trium Capilulorum defen-
Analbematizamiis et impiam epistolam, quse ad Ma- sione obsiinatissimi. fu Reparalmn tolius Africse
rin Persam scripla esse ab Iha dicilur , lanqiiam primatcm vebemenlior impressio facla est, al ille
conlrariam reclse Clirislianorum fidei, el onmesqui nec gralia , nec ntinis inflexus est, sed tria Capitula
eam vindicani, vel rectam esse dicunt. Anailiema- C constanter propugnavit. Quare indignalus-imperalor
lizamus et scripta Theodoreli, quae conlra rectam eum in exsilnim misit, in quo vixit iisque ad anmim
fidem, el duodecim capitnla sancli Cyrilli scripia 563. Ntmquam lamen Synodum quintam recipere
sunf. » Elheec quidem in ea, qiuc dicimr Judicatum, voluii, quani Romani ponlifices subscripserant, sed'
inserla sunl, inquil Jusliniamis in dicta epislola. Ex in scJiisniaie moriuus cst. Firmus Numidarttm pri-
qtiibttspalel JustinianunT el consequenier Meiinam masdonh principh corruptus, ul habet Victor ITJJIUI-
patriarcbam apud se reiinuisse exemplum Judicali nensis, damnalioiii eorumdemCapilulornm assensum
Vigiliani. Ideo atilem leciuin non fuil Collalione vn, prmbuit. Primasiiis diu conlra Juslinianum slelil,
quia Vigilius die decima quarla Maii, duodecim die- subscripsil enim hoc eodem anno decreium conlra
btts anle eam Collationem, quse habita estdiexxvi Theodorum, et anno 553 Vigilii Constituium. Yerum
ejusdeni inensis, Conslitulum suum edideral, quo a Jiisliniano relegalus, audita morte Boethii priina-
tria Capitula defendebaf, iJeoquc Judicatum ab eo lis Byzaceni, ut ei succederel, Capiiulorum damna-
revocalum eenscbaltir. tioni nomen dedil, el in Africam reversus, cum
Ctun .accepisset Jiisiinianns nonien Tbeodori e i-apinis et violenliis Ecclesioestaium lurbaret, a pro-
sacris diplycbis ecclesi» Mopsueslenoe, cujus olim viucioesynodo depositus esi, ut scribil Viclor Tunu-
opiscoptis iiicral, crasum esse, ad Joanncm metro- nensis ad annum posl constilalum Basilii xn. Vere-
jjolitam Justinopolitaimm in Cilicia minori , et ad cundtis Nicensis , cum Justiiiiani ftirori se sub-
Cosmum episcopiun Mopsuestioalitteras dedil die 17 duxissel, Chalcedonem fngiens, ibidem moriuus est,
Jtinii anno 550, ut collecta provincise synodo inve- ut infra dicelur.
sligaretur , quandonam id factum esset. Adfuere rj Jtisserat Justinianus nobiliores singularum pro-
cum Joanne metropolila oclo alii episcopi, seniores viiiciariun episcoposConstantinopolim accedere. Sed
clerici, et nobilescivilalis. Prolata sunt Mopstieslense cnin Africani tria Capiuda defeuderent, et Illyrioi
Ecclesise diplycha, in qtiihus aiuisliluni illius sedis venire noluissent, ac insuper viderel ex Occideule
nomina ila inscripta legcbaiiUir: « Pro requiescen- paucos ad synodmn accedere, neque Vigilium siue
libtts episcopis Protogene^ Zosimo, Olympio,Cyrillo, Occidenlalibiis episcopis quidquaiii decernere velle,
Thonia, Bassiano, Auxenlio, Palatino, Jacobo, Zosi- incentore Theodoro Csesareseepiscopo, eodem anno
ino, Theodoro, Simone, » qni dno tillimi pauloanle 551. Ediclum conlra tria Capilula publicavit, aique
defuncli erant. Recitalo hoc diplycho Slejjhaims palam in ecclesia regiseurhis, etalibi suspendi jttssit.
prcsbyier annos sepluaginta uiio niiiius naius dixil: « Coiislantinopoli vero, inquit clerus Italioein suo
« Nullalenus scio, vel atujivi Tlieodoruni, qui olim libello, cceperunt itcrumbe.ilissimumpapani Vigilium
in nostra civitalc fuit episcopns, noiiiinaluin in sacris compellere, utsi Afri, aique Illyriciani-,vel Dahoaioe
dipiycbis. Cognovi autem ex qtio liuic connumeror episcopi nollent, ipse cum Grsecis episcopis ea capi-
clero, quod illo adempto cx ipsis aliquando Cyrillus tula condemnarel. Sed beatissimo pajia Yigilio mil-
Alexandrinoecivilaiis episcopus in illius loco inserlus lalenus acquiescenle, edicia ex nomine imperiali,
cst sacris diplycbis reqiiiescentiuin episcoporum, qui lam in ecclesia Conslantinopolilana, qiiam in diversis
usque nuncpro ipsopraidicaiur. j ldem cocieti lumcle- locis suspendi feceruni, per quse eadem Capiiula
lici, tiimnobilescivescontcstati sunt. IiaqueTlieodo- rianinareiiiur. t Islud seciiniiiiiii Jiistiniaiii edictum
rus inier Olympiumcl Thoinamin sacris olimlihrisle- coutra tria Capitula a jniori, anno 544 emisso, di-
€01 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — VIGILIUS. 602
versum esse, jam supra probaltim est. Islud atitem A' noltiit, depositus est, cl in ejus locum Apollinarius"
j_irca diem 14 Julii anni 551 appeiisum esse oslendit - siibstiluiiis, et quidem anle meiisem Seplembrem
cardinalis Norisius laudaltis cap. 5. ejtisdem anni 551, ut in eadem'criiica Baroniiic-.
In hoc ediclo Jnsiinianus ecclesise dogmata contra gei e est.
Ariuni, Nesloriiim, aique Eulycbetem staiuil, recipit - At Tbeodorns Cappidox auclor edicli, Graecorum
quaiuor synodos cecumenicas, poslea novem cano- catervam secum irahens, ad ecclesiam in qua su-
nes staluii eonira Neslorianos, alquc E Uychianos, spensa erant edicla, se contttlil, ac sacrosancta my-
qni ad verbtim onines fere approbati stint a synodo steria celebravit. Juslinianus indignattts, Vigilium
quinta. Posiea hunc canonein ponil : « Si qttis non lion solttm edieiis imperatorisadversari, venun etiam .
anaihemalizat Arittm , Euuomium, MaccJonium , et eidem obtemperanles , ab illb ccclesiasliea com-
Ajiollinarium, Nestoriuin, et Euiyclien, elomnes, nuinione privari, euni ciisfndia?iradi jussil, qui sibi
qtti simiiia eis sajiuerunl, vel sapiuni, talis analbe- , tiniens, una ciini Datio.Mc(liplanensi episcopo in
nia sit. > Qiio in canone cum Origenis nomen non ecclcsiaiii""Sancli Pelri in Hofmisda se recepit-, ut
Ie.gaiiir , oplime coliigu Baroiiius edicti auctorem non -oluin-clcrus Iialiae, seil ipsemei eliam Yigilius
fuisse Theodonim Cajipadocem Origcnistariim du- in latidaia eucyclica iiarrat': « Cum in eadem eccle-
cem. Cimiqttein eodem quocjueAcephaJorum hoeresis sia, inquit, a eomitalu praetoris ctim nuillitudine
piiiribus proscribatiir, cardinalis TNorisiusrecte de- armatoium miliium venienle, lanquam ad bellnm
ducit eiimdem Theodorum non fiiisse Aceplialuin,' in instrucla acie, a sancfo ejus allare tracti pedibus
qua secla emn fttisse tradit Liberatus in Breviario Iraheremur, et .super nos eiiam ipsa aitaiisiiiensa
cap. 24. Poslea Justinianus iransit ad iria Capiiula, g ceciderat, nisi clericorum noslrorum fuissel mani-
qiiibiis snb pujna analbematis damnaiis, diffusam bussusientata. J Ibidem.aiitemeamviolenliam mense
dispttiatioiiem init conlra lrium Cajiituloriim defen- Augusto siU faetam affirmai.
sores, ostendiique ltajrelicos, vel schismaticos, lieel Quare Vigilius non jam fomenla, sed ferrttm ad-
defunclos posse damnari. moveniHimratus, in Ilalorum episcoporum congressu
Porro Acephalris dictos iuisse illos hocfelicos qui pluribus TheoJori episcopi Csesareensis in aposloli-
ncque sanclum CyrilliiiiiAlexaridriimm, feque Joan- cain sedem iiijuriis.rccensilis, quas ei scripio consi-:
nem Aiilioehenum aut Orienlafes episeopos sequc- gnavit, hanc conira eumtiem scnienliain protulil :
banlur, auctor est Liberaltis in Breviario cap. 9, ubi « Theodorum CsesareoeCappadocise civiiaiis quon-'
loquens de defensione Orieiilali'im episcoporum pro dam episcopum senlenlise pronmlgalione lam sacer-
dtiabus naluris Cbrisii ii Cyrillo composila, ait: dotali honore, ct coininunionu catholica, vel omni
« Quam quicunque itinc miuinie reeepehinl, bos esse officio cpiscopali, seu poleslaie spoliauim esse de-
puio auclores Acepbaloruni, qtti neijiie Cyrillum cerniiims. i Meiinam vero ConsfaiilinopoJiiainim pa-
Iiabent captil, neque, qnem sequaiilur, ostendunl. » triarcliam, ac conseniieiuesepiscoposa sacra taiitum
Leonliusiamen lib. de Seefis nonnisi jjoslconciliiiiii coinnuiiiione siispenJil. H.uc senieniia dttia xix Ka-
Clialcedoiiense Acepbalos lisereticos iiominari co3- lendas Saplemb. imperanle domino Jnsliniaito PP.
jii.se scribit. Sed iuter utrtiinque auciorem concor- Atignstp anno xxv, posl consulalum Busilii anno x,
diam iniri posse vull Garneritis in Hfsioria Tlieodo- ideoque die xiv incnsis Augusli anni 5£#. Eam lamen
reli cap. 6, apud quem legi potest. senlentiam minime publicandam duxit Vigilius, ve-
. Sed ut ad iria Capitula redeam, ubi Vigilii edicta p" ritiis ne Jiistiniannm, cujus ftirorcm jam cxpertus
principiscontra tria Capilulapubliceraflixa intellexe- eral, in rabiem rursiiB impellerel, Theodoro praeser-
iit, ih Placidiaiiam donunu, luniLatinos, lum Gr;c- tim omnia ex arbUrioJaeienle.
cos episcopos venire jussos hisce admonuil: « Qui- , Exstat tomo V Coiiciliortim epislola encyclica Vi-
cnnque ediciis islis consensuni praehere voluerit, gilii , alias-nnilila, mihc integra , in qua suartim
sciat se ab aposloliese sedis communione snspen- calamitauim seriem jjoiuifex exponit. Cum apud divi
sum. i lla clerus Iial'«.._Ipsemei Vigilitisin epistola Peiri in Hoj'niisda morarelur.Belisarius elCelhegus,
encyclica, quam anno 552 scripsil, lesiaiur se boc et Petru_ exconsules, ipseqtie Justinus imperaloris
eodem aimo 551 corani diversis""provinciaruin epi- nejios, cum Marcellino qusestore adVigilium venere,
scopis, ac Constaniinopolilano clero in "Placidiana ut accepio jura-uenlo in Placidianas sedes veniret,
donio publicc protulisse hsec verba : « Rogale piissi- seeus vel sub omni violenlia e ienrpIo,relrahendun...
nium principem, ul eJicla sua, qusejjriccepil appen- Sed ciim ibideni se recepisset, et lamen. iani sancta
di, removere-dignetur, ei consiiiiiiiim comiinine fide posibabita, in dics s;cvius se traclari aniinad-
exspeclare, id esl ut scandalizali episcopi Laiinaj verterei; semel, iterum, ac teiiio Belisaritim, alios-
lingttse ad synodtim veniaiil, aul cerie remoia oimii que judices conlesiatus esl, ulnullas jusjttraiidi religione
violenfia suas scripio dcclareiit senieiilias. Quod si lenerenlnr, qualenus, inquil, htquieludiiies,
fbrle preces nostras audire noluerit, vos nulli rci aul molesiias, sicut nobh juratum ftierat, pateremur.
prajfiealis assensttm, quse ad divisionein lendil, nec lnterea Jusiiiuanus veriius, ne Vig.lius iterum e
conlra cbnsiitiitum comminatione "aliqua veniatis. * Placidiaiiis in templum confngeret, misso clam nii-
Qnod si hoc forsilan, quod non credimits, feceritis, 1'ueoedessednlo eiis:odienilas jussit, quod ubi Yigilio
noveritis ex prsesenii die, ut praevaricaiores aposloli D siguificaiutji fuit, hiduo anie Naialem Doniini fugam
Petri per minisierium 'vocis mea. haberi' 'suspen- - meditaius, nocle iniempesta ex Placidiano Palatio
sos. »_ . caecis vesiigiis discedens Chalcedoirem iransfrelavil,
: Post verba mox laudata clerus Iialise addit: « Sed alque apud f). Euphcmise doinicilium babtiil. Yigi-".
el sauclus Dalitis Mediolanensis episcopus coniesla- lium Daiius Mediolanensis sectitusest, aliique eliam
lionem oninihus sub inagiia vociferatione dejjosuil, Laiini episcopi, inler quos fuii Verecundus Nicensis
dicens : Ecce ego et jtars omiiiuni saceidoimn, inler iii Hyzaceiia prbvincia episcopus, quem paulo post
quos Ecclesia mea consliftila est, id est Gallise, Bur- ibidein defiinciuni scribit Vicior Tuuunensis.
gundise, Spani;c, Lignrhe; _Emilioeatqtie Ycneiiie, Anno qiiingeiiiesimo quinquagesimo secundo Ju-
conlestor,-(juia quicunque in edictaisia consenseril, siiniaiHis Vigilii consianiiam, ut cxpcrimeniis sibi
suprascriplaruniprovinciaruiii ponlificcs commuiiica- safis j'amprohalain prospiciens, seposiiis mini.s eiiin-
tores habere non polerit. Quia conslat apud me (leiii per legaios cpnvenii; lcgalione atiiem Belisa-
cdicla illa sanciani synodum Chalcedoiiensem et ritis, aliiqtie mox memoraii quiiitoEalendas Februarii
fldem catliolicam .periurbaie..» Datium niiiiloininus - pcrfuncli suiii. llli cum Yigilio egermit, ul acccpla
Mediolanensem dauiiiaiioiii irium capiiulorum ante itcrum piihiica fide, CoiistaiUioopolim redirel, qtti-
moriein, quse anno 552 contlgit, subscrijjsisse tradit btis poiilifex in Iiaiic senientiani respondil : « Si
Victor Tummensis itt Chronico, quod^tamen vakle car.sa Ecclesiic ordinatur, ut paceni ejtis, quain avun-
dubium esse oslendit annolalor' Bai-onii. Zoilus epi- cu!i sui (iii estJus.ini iuiperalnris) piissimus princeps
scoptts Alexandrinus, qui .edicto consensuni dare fecii temporibus, el iuodo'resliiuaii ego sacraiucntis
 ANASTASIIBIBLIOTHECARII - G04
603
opus r.on Cabeo, sed statim egredior. Si atilcm causa A iferttm Conslantinopoliinjietiisse, post acceplam die
Ecclesia; finila non fuerit, item sacramentis opus noti. Theophaiiiorum Euiycbii epistblam oslendit cardina-
babeo, quia nunqtiam de S. Euphemisebasilica exire lis Norisius laudatus, cap. 6.
dispono, nisi scandalum ab Ecclesia Dei fuerit am- Cum itaqtie VigiliusOccidentales episcopos, timore
pulalum. » Hoec ubi Jtislinianus a lcgatis accejjit, Jusfuiiani, adesse nolle inlclligeret, se cum paucis
episiolam, seu, ul Vigilius loquitnr, chartam ad Italis alque lllyricis rem ila definire posse negabat,
eumdem niisil, mendaciis ac injuriis refertam. Eam tit nulla deinceps ab Occidentis episcopis contradielio
Pclrus rcfereiidariiis pridie Kalendas Februarias tu- fieret. Ea tandeni senientia placuit, ul pari Lalino-
lil. Ctim vero non essel imperaloris tnanu subscri- rum, ac Groecoriiiiinumero synodus coniponeretur,
pta, neque Pelriis eiilem nomcn dare vellel, vel si- qtiod anle feslum Paschse, annb 552, die 20 Aprilis
gnare diem , quo allaia fnerat, nullani illi Vigilius celebratum, slatutum fuisse observat idem cardinalis
fideinproestandam duxit. Caeierumne ream conscien- Norisius citalus, cap. 7. lpsemet enim Vigilius in
tiam silentio aptid imperilos prodere vidcrclttr, ob- Consliiulo ad Justinianum, ait: « Poslea vero hoc
jecla qusecunque crimiha validissime se confulasse, magis cum consensu fratriim nostrorum, nostrarum
in epislola encyclica conleslalur. parlium episcoporum nuper ante sanctum Paschse
Die vero qniiiia Februarii ejtisdem anni, Vigilius diem pietas veslra constiluit, ut ex aaqualo nuniero
illam famosam, ad universam Ecclesiam, dedit epi- his ponlificihiisqui in Conslanlinopolilana urbe prse-
stolam, qua cuncla, qtiaegesia essent, innotescereiil." sentes sunt, de tribus Capitulis, ex quibus quaesiio
in ea exponit cansas sece.sns sui ad sanclam Eu- verlilur, secuiidum superius designalum fratrum
jjlienriam, ei qhid ibi egerit cum legatis Jusliniani, „" nosirorum episcoporum professionem deberemus
simiilque fidei stioeconfessionem inlerscril. De sen- inire iractatum. » Al Groeci episcopi his intelleclis
. teniiaiii Theodorum Cappadocem lala, qua episco- tumulittari, vcnisse se ex longinquis provinciis sy-
paiu deponebatur, sub fineni scribil: « Pro niansue- nodi oecumenicsecausa, hujus auctorilatem , ac no-
ttidinis vestrse inluilu, et spe coriversionis e.jus, sicut nien depriuri, si a paucissimis celebrettir: jilurimos
dicttnh esl, publice proferre distulimus. » Dala dici- sapieniissimos excludendos, si pari cum Laiinis
tur hsec cncyclict Nonis Februarii imperanle domino numero coetmdumsit. Synodosfrequenlisslmas a solis -
Justiniano PP, Augusio anno xxv, post consulalum Graaciscelebratas : in CJialcedonensisexeentoruin et
Basilii aiino x, sed legendnm, aniw xi, ut annus xxv triginia Palrum convenlu , legatos lanluin Leonis
Jusiiniani cum mense Februario conjunc.lus mani- papae ex Lalinis interfuisse; Nicoenam oninibus ve-
festtnn facil. Estinter epistolas Yigilii in Collectione nerabilem synoduin ex Groecis lanlttm confiaiam:
conciliorum ordine xv. notani esse Occidentalium in trium Capiluloruni de-
Jusiinianus synodi peragenda. ciipidus, aures jani fensione obslinalionem, cum quibus se ex sequato
tandeni "Vigiliodare ccepit, videbal eiiim reluclanie numero Orientales dispulaiionein ineanl, paribus
poniifice llomano nibil solidtim ea in causa sialui hinc inde suffragiis, re iufecta Concilium dimissum
possc. Quare non amplius alieno erat a Yigilio iri. Jusliniaitus his acceplis, contrapacla convenla,
aiiiino : quod ubi Mennas Constaiiliiiopolilanus, ac a priori sententia discessit, synodumque indixit ad
Thcoiloriis Ceesariensis,aliique intellexere, libellum diem quiiiium mensis Maii, ut habent codices Bello-
fidei conlexuerunt, illumque Vigilio adhuc in templo vacensis, et Parisiensis, non vcro ad diem quartum
divse Eupbemise comnioranti obtulere. In eo expe- ejusdem niensis, ut Iegitnr in codicibus editis. D.e
dila fidei professione jtixta decreia quatuor synodo- G quo legendi Garnerius in Dissert. de quinto synodo
rum generalium, faeii veniam a Vigilio his verbis generali, cap. 5, et Anctor criticse Baronii ad anntini
poslularunl: « De injuriis aulem qusecunque bealilu- 555, mtm. 11.
dini, vel sedi vestrae faelse-sunl, eas quidem non feci, Die itaque quinta mensis Maii anni qttingentesimi
sed qtiia pro pace Ecclesise modis est oimiibus fesli- quiiiquagesimi terlii prima synodi collatio liahita
nandum, velttt si eas fecissem, veniam poslulo. Qttia esl. Adfuere tres palriareha., Eulycbius Conslanli-
vcro lempore discordise excommunicatos, vcl non nopolilanus, Apollinaiius Alexandrinus,Domnus seu -
rcceplos a beaiiiudine veslra in comniunioneni su- Donnrintis Antiochenus , Jerbsolymiianus per vica-
scepi, pariler veriiam postulo. » Subscripsere libel- lios. Patres universim cenium sexaginta quinque.
lum MennasGonslatUinopolilanus,ThcodorusCmsarem Lecla est sacra divaiis Justiniani, per Theodorum
Cappadocim, Andreas Ephesinus, aliique. Post hsec Silenliariuin ad synodum perlaia, qua Imperalor
Justinianus edicta revocat, ei jam Patribus Conslan- significabal, nihil anliquitts sibi fuisse, qtiam-, hse-
linopolim ad synodum venientibus ex integro causa resibus eliininalis , quielem Ecclesiaedare post exci-
irium Capitulorum dijudicanda dinrittilur. Interea latos ab Acephalis tumultus : Palres ad Iriitm Capi-
Memias ineuiue circiler Decembri ejusdem anui lulorum cxamen , el ad judicitim de illis ferendiiin
qumgentesimi quinquagesimi secundi, diem obiit, horiabalur, quae Roniani pontificis Judicatojam con-
cui substiltilus esl sialim sanctus Eulycbius. fixa esseni. Lcciaesuiit deinde Euiychii recens epi-
Hic anno quingeiitesimo qtiinquagesimo tertio scopi ConslaiUinopolilaniinaiignraii lillera, ad Vigi-
iiieunte, cum essei novus palriarcha Conslantiuopo- lium dal;c, fidei professionem ipsius conlinenles, el
litanus, professionem fideiad Vigilium misii, in qua pj! preces humillimas , tit prmsidenle ejus beutitudine
laudatis qualuor synodis generalibus, atque sancli controversia de tribus Capilulis flnirelur, el Vigilii
Leonis cpislolis, Yigilium rogai, ut_am tandem con- lilteroe ad Eutychiiim el subdiios ipsi episcopis, de
ciliutn de tribus Capitulis inchoet. Subscripsere quibits mox locttli stimus.
epislolam Eutychius Consianlinopolitaiius,Apollina- - Sed cum scirentepiscopi Grsecisynodum, Romano
ris Alexandrinus. Dominus Antiochenus, patriarcbae, ponlifice non prsesente, niliil haheri apttd Occiden-
et Elias Thessalonicensis metropoJiia. Vigilius ipso- tales, eamque pro oecumenicahaberi non posse, nisi
rum fidem collaudavit respondens vni Idus Jantiarii; sallent per legalos Romanus pontifex adessef; nobi-
peiilioni vero de discuiienda causa trium Capitulorum lissima ad Vigilium desiinaia legatione triuin pa-
hsec rcponit: « Annuimus, ul de iribtis Capitulis, ex triarcliaium, onuiium primaltim aulocephalorum,
quibiis qttsestio nata est, facto regulari conveniu, aliorumque antistilum eum rogarunl, ut sjrnodo in-
servata a_quitate, mediis sacrosanclis Evangeliis, teresset, et secum dispularet de tribus Capilulis,
eoilalionem cum uniiisjralribus Iiabeamus, et finis quemadmodiim dalis ad Etilychium lilteris pollicitus
(iciiir placiius Deo, et conveniens iis, quae a sanclis ftierai. Eis reposuil Yigilius":« Se propler. corporis
qualuor stinl definita conciliis. » Al illis clausulis, infirmitalem non posse ad hanc peiilionem respon-
facto regulari convenlu,servata mquitaie, ila synodum dcre, in jjostero autem die pollicitus est manileslare
ind.ci |iontifex consentiebal, ut cl Laiini episcopi qiiid ei de lali convcnlu jjlacuerit. »Nolandum auiem
jjari litimero adessetU,-nedecretis poslea synodalibns cst legalos illos non citalorianiandala, sed prcces
adversarentur. Porro Vigiliuni relicta Cbalcedone, Yigilio delulisse: « Pervenienies, inquiunt, ad san-
 603 HISTORIA-DE VITIS-ROM. PONT. — VIGILIUS. 606
ctissimtim papain senioris Romse pelivinius ejus A fuisse, et in locam ejus S. Cyrilli nomen substitti-
fieatiludinem convenire et disptitar.e nobiscuin de ''tum. -
tribtis Capitulis. i Atqtteila prima-collafio abiit. Post lisec disceplatum est, nlrum liceret defuncfos
."Poslridie nempe sexla Maii iidem patriarcbse, pri- analhcniate damnare : quod licitum esse e( quando-
iiiales, alque episcopi Vigilium iterum convenere, que necessarium gravibus niomenlis probatum est;
enixe "poslulantes, ul ad synodum accederet; quibus et verosimililcr in bac collalione variae sancli Augu-
ille xespoiidil, cum illis eonvenire JIOIJposse, quod stini epislolaeleclae snnl, nain in definltiva sontenlia,
Occidentales episcopi sibi adhserenles immero ab prolaia in ogtava collatione contra tria Gapitula':
Ofientalibiis vincerenlur : quamobrem se circa irium « Atigiistini, inquiunl Patres, religlo^se^memoria.;
Capilulorum quscstionein, seorsim in scriplis dictu- qni inter Africanbs cjiiscopos resplenduil, diversse
rum senienliam, eamque missurum imperatorem _ a episiobr. recitatae sunt, significantes, quod oportct
quo propterea poslulaverat inducias. At Juslinianus hserelicos, et post morterii analliematizari. » Ea te-
yiginli diertim inducias, quas Vigilius postulaverat, slimonia adduxil in Synodo Sexlilianus Tunierisis iu
cbncedere i'ecusavil ea.leris episcopis longioris^apud Africa episcopus",Primasii novi -Cnrlliaginerisis an-
fegiam urbeni morse incommoda causaniibus. Qttare tlsiilis in locum Reparati exsulis ordinali fegatus,
gloriosissinri judices imperatoris nomine, manda- quse lecia grandi prseconio excepil Beiiignus Hera-
runt episeopis., .ut eliam Vigilio absenle svnodum clese Pelagoniae in Macedonia episcopusj ac vicaritts
liaberenl. Elia. metropolita. Thessaloniceiisls , addens hanc
_.ColIatiV ilaque secunda- peracta esl die octava esse perpetuam Ecclesia. traditionem.
Maii, in qua legali a.priori-collatione destinati, Yi- g i In eadem quinla collaiionefiictus est posteaiians-
gilii rcsponsa retulerunt. In-eaPatres, episcopqs ad itus ad examcn allerius "Capimli, «criptorinn scili-'
Vigilii palriarchalem jurisdiciionem^xspectantes, ad cet Tbeodoreli, mnllaqueex ejtis Operibus conira
synodum invilar unt, qui constanter adesse sine Vigi- sanctum Cyrillum deflorala. Recensitse ejusdem epi-
Iio pernegarunt. Sequenli die,- nemjje die "nona Maii sioloe ad Andream Samosalenum, ad Nestorium post
iierum simul Grsecianlistiies coeuntes, terfiam ool- initam pacem inler Orientales etsaiicliim Cyrilluin.
lationem babuerunt. In ea quatuof synodoruni fldem Al deniqtie ejtts episfola ad.Joannem Anlioclicnum
professi sunl, earttmque definilioiies, necnqn dociri- post moiieni Cyrilli, qua suam de ejus obilu sigtri-
nam sanctorum Palrum, qttos ceu magistrosEcelesia fieabat loetitiam, niullisque ipsitm onerabat maledi-
veneratur: reprebensa est etiam nimium in pleris- ciis. Baronius ei-poslcum multi aliiviri doeli exi-"
que radicala opinio, sine Chalcedonensis synodiin- slimantes illam ejjistolam Theodorelo supposiiam,
juria damnari non posse tria Capitula. Et sic babita- quititse synodi Patres errore facti deceptos esse scri-
esl tertia collalio. pserunf. Verum Garneriusin Auciario adlibrumepi-
Triduo post, nempe die duodecima mcnsis Maii slolarum Theodoreti pag. 99, oslendil.eam fepisio.^
collatione qttarta synodus causam ipsafii discutere lam,non ad Joannem, sed ad donuuim Aniioeheiitini
iuccepit. Lecla. sunt plures senleni.ia. exfibris Theo- Joannis snecessorem datam, verum' esse fctuin
dori Mopsuesleni excerptse, iiemque symbolum Ju- Theodoreti. Ejns argumenla apud eum et apud an-
daicum.quodTheodoro olima CharisioPhiladelplrien- ctorcm criticse Baronianoe ad annuin 444, numero 7
sis in Lydia Ecclesia. presbylero ascriptam fueral, et et seqq. legenda, ex qua anno 553 expiingenda illa
Marius Mercalor fusiuscirca annum 451, impugna- p.•verba, quae in numero 15inemofia.la"psuirrepseruni:
veral, tanqiiam ab eodem Theodoro compositum. Verum Palres synbdi et reliqua usque adfinem uti-
-Dictum in eas blasphemias, et in ipsum Theodoruni meri; et eorum loco hsec substituenda : « Verum
a Pairibusanatbema : « Hoc symboluni, exclamavit Palres synodi errofe facti decepii non sunt, ut vult
universa synodus , Satanas composuit. Anatbema Baronius, cum episiola illa ad Joannem .Antioclie-
ei. qui hoc symbolum composirit. Hoc symbolum - imm, seu potius ad Domnum Joannis siiecessorein a
Epbesina prima synodus una eum auctore ejus Theodofeto scripla, sttjipositilia non sit. ulsuo loco
ai.alhenializavil. Analhema-Theodoro Mopsuesteno. oslciidimus. » Quod obiler iiolatiim sit. Synodus
Isle Evangelia reprobavit: isle dispensaiionem in- discussis Theodoreli dogmatibus, dixit: « Ex his
juriavit. Analbema illis qui noifanatbematizant eum: qua. Theodoreltts impie conscripsit, miranda esl
defensores cjtis Juda3i sunl, sequaces ejus pagani subtiliiassancli Chalcedonensis concilii.Sciens eniiri
siml. I. ejus Jjlaspliemias, prius quidem multis saepius usa
Quinta collafiohabila est die decima septima Maii, est contra eum exclamalionibus : poslea vero non
ut oslendit Baluzius in nova Collectibne conciliorum, ' aliter euni suscepissei, nisi prius analhemaiizasset
pag. 1510. In hac recitata sunt quae a sanclis Patri- Nesioritun, el ejus blasphemias, pro quibus antea
btis conlra Theodorum Mopsueslenum scripta fue- scripsit, defendens eas. »
ranl, et quse contra eumdem legibus imperalorum Vigilius die decima quarta Maii inler quarlam et -
erant sancita. Recensita sttiit lestimonia-saneti Cy- quiniam collaiiones Constitutum suum emisit.-ln eb
rilli, quibus pra-fali Theodori crrores persl.iiigil. qiierimr pontifex synodum conlra paclas conditiones
Lectus est libellus sancio Proclo episcopo"Constan- « coactam. Tum aggreditur dispiilalionem de tribii_
linopolitano abepiscojjis, clericis, elmonacbis Majo- Capitulis, el sexaginta senlentias, quse Tlieodori Mb-
risArmenia., et Persidis contra eumdem Theodorum psuesteni esse dicebanlur, ab iniperatore -per Beni- '
oljlatus; ilem fragmentuni tomi a S. Proclo scripii gnum episcopum HeracleseMacedonisead setrans-
ad Armenos; varise sancti Cyrilli Alexandrini epi- missas damnat. Theodori vero personarii ac iibmeh
slolse,quibus probatumestNesloriumliseresim suam, damnari non posse multis argumenlis proba.., Ex
etblasphemias ex Theodori fonte hausisse. Epistola qtiibusdeTheodoroMopsueslenosiccolligit; « Eum
RabulseEdesseni episcopi contra Theodorum. Fra- nostra nori audemus damnare senleulia, sed nec ab j
gmentum ex Hisloria eeclesiastiea Hesycbli presby- aiio quopiam damnari concedimus. » Subdit lamen .
teriJerosoIymilani, ex quo ejusdem Theodorijprobata se omnia capila et scripla evangclieis et "aposlolicis,
est impietas. Leges Theodosii et VaJenliniani impe- ac sanctarum quatuor synodorum el apostolicse se-
ratofum"contra Tlieodori et Neslorii riomen et do- dis non congruentia docirinis, non solum sensu, sed
clrinam. Fragmentum epistolarum TheoplriliAlexan- vel etiam aure admitlere nusqiiam velle.
drini ad Porpbyrium Antiochenum, et S. Gregorii Quoad Theodoretuni, decernit ej'us scripla spe-
Nysseni ad Tlieopbilum.-Testimonia Theodoreii, qui ciatim non debere damnari; cum in synodo Chalee-
Theodorum adversus S. Cyriilum vindicans, fidem donensi Nestorio analbema dixeril, qiiod solum ab
facit errores, quos Tlieodoro tribuli Cyrillus, vere eo postularuni Palres. Quamobrem indignum esse
ipsius esse. Taadem recilari jussa est Slopsuestena ait "Vigiilus,ul rsttb ejus viri nomine aliqua Neslc
synodus, excujits Aeiis probalum esi Theodori no- riana dogmaia damnenlur, .qui cum Patribus ipsuni"
men ex Ecclesioe Dipiychis- jam olim expiinctuin Nesiorium, ejusque- dogmala damnavji, idque in in«
 "
607 ." - ANASTASII BIBLIOTIIECARII 608
juriam cedere Chalcedonensisconcilii. Unde ila col- A riic et solemniter geslas fuisse viderenlur. In eo la-
ligit : « Hac ergo rertim verilale jierpensa, sialui- nien fallilur Marca, qnod existimarc videalur Judi-
nnis alque decernimus nihil iii injuriam alqtie oblie- caliiin Yigilii a Jnsliniano synodo exliihilum fuisse
cialionem probalissimi in Cbalcedonensi syiioilo el in ea leclinn; illttd enim a veriiate alienum esse
viri, Theodoreli episcopi Cyri, sub laxalione nominis mox ostensum esl. Ex opinione porro Baronii nova-
ejus, a quoquain lieri, vel proferri; sed ciislodila in lores iiilnleruni, pontificis Romani scripla in synodo
omnibus persona. ejus reverentia, qu__ciuv.jucscripla non solmn disciili, sed eliam refutari, etdefiniiionein
vel dogmaia cjus, cttjnslibel iiomine jjrobua, scele- illius decrelis pronmigalis contrariam ciim anathe-
ratorum Neslorii aique Eutycheiis inanifeslantur inatc proferri. Sed ex vera rerum gestarum narra-
crroribus conson :rc, analiiemaiizamus atque dam- lione, hanc illationem frivolam esse consial.
nainiis. » Ne vero Theodorettim defeiulendo, in h;e- Collalio sexia babila esl diedecitna nonaMaii. In
reseos Ncstoriana. siispicionem venirel, eam quinque ea discussum teriium Capilulum, scilicet epislola
analheiiialismis percellit. Ibae ad Marim Persam. Recensiia cst epislola Procli
Doniqiie nec episiolam Ibsesub ejus nomine dam- episcopiCoiistanliiiopolitani ad Joannem episcopum
nandam censel: lum quia releclaea in synodo Chal- Aiiliocbenum , inqua srripsii, apudse accusatum
cedonensi, oiihoJoxns Ibas judicaius esl : tum qtiia esse Ibam, qttod Neslorii dogmaladiligerel, ac non-
siibscripsil decrelis ejusdem sanctissimse synodi el nulla ex impiis Tlieoilori Mopsuesteni Capiinlis in
episioloe sancli Leonis : unde in sedem siiam, con- Syrorum linguam Iransiiilissclet quaciinque Irans-
seiitientibus Palium sulfragiis, restilulits esl. Nefas misissel, Pioplcrea ssepiusacctisaium, ct in synodo
enim esse retractare quse a coucilio Cbalcedoneiisi _gBerytensi seque piirgatum. Relecla sunt pleiaque
crant judicaia, cnjus decrefa se inconcussa seniper acla Ephcsina. synoii; cpislolae sancti Cyrilli ad
es:>evolnisse probal ex cpislola sua, sive Judicalo de Nestorium, el hniiis ad Cyiilhim; Cceleslinijiapoead
Iribiis C-piittlis ad Meniiam. Nestorium epislobc; duotlecimi sancii Cyrilli ana-
His demam verbis conslitutiim suum claudil : thcmalisnii; sancli Leonis cpislola adFlaviamun.et
-« Staltiiimis et decernimus nnlli ad ordines et digni- Pairitm Chalcedoncnsiiim ipsain approbanlium suf-
tales ecelesiasiicas peiiinenti licere qtiiilquam ebn- fragia, symbolum Nica.iiunielConslaiiiinopolilaniim;
trariuni his, quse prsesenii asseruimus, vel siainimus deniquo synodi Clialcedonensis definiiio fidei. Cimi
Consliliilo, de sa'pe diclis Capilnlis, aut coiiscribere, qiiibtis insirumeiitis collala Iboeepisiola, convicta cst
vel proferre, aul componere, vel docero, ant aliquam erroris, et omnes episcopi exclamaveiainl : « Epi-
post pr;eseiilem definilionem, movere ulicrius <pi.c- slola htereiica esl. EpisioIam,qu;« dicittirlba. omncs
slionem. Si qnid vero de iisdem iribus Capiiulis, condemnamus. Istam onines aiialhemaiizamus. Epi-
coiilra hsec, qu.c hic asscrimus, vel stauiimiis, 110- slola alicna synodo csl. Episiola coiuraiia defini-
niine cujiisctinque ad ordines ei dignilates ecclcsia- lioni est, iola"epistola hicretica esl. Tola epistola
sticas perfineniis, factuin, diclum, alqne conscri- blasphema esl. Qui banc non analhematizal, luere-
ptiim esl, vel fueril, el a quolibet uhicimque repcr- licuscsl. Qui eam suscipit non conlitelui' Deum
ttim; lioc modis omirilms, ex auciorilale sedis apo- Verlmm Iioininem factum esse. Qui eam suscipit,
stolicse.cuiper Dei graiiain pr;csiJe!>ius,rcftiiannis.» Cyiilltim non suscipit. Anaibema Theodoro, el Ne-
Sexdeeiin episcopi Vigiliaimm ilhul coiisiiuiiiim siorio, cl episiohe qiue dicilur Ibse. »
subseripserunl, et quideui illi.fere omnes qui ejns-p In collalione seplima, die vigesima sexla Maii per-
dem conlra Tbeodorum Cappadocein se;itcnliam acta, Conslaiuinus sacri palaiii qusestor, cum in-
, siibsignarunf , tres direcesis lllyricanse , ex Grsecis sirtimentis probaiuibus Vigilium tria Capilula sem-
vero pastor melropolita Iconii in Lycaonia, et Vin- per exsecralum csse ac damnasse, ad synodtnn mis-
ccnlins metropolita Claudiopolilauus provinciaj Pon- stts esl ab imperaiore. Reciialuni itaque analbema
lipiwHonoriadis. Jatuin a Yigiiio contr.) Roinanos diaconos Ruslicum
Licel aiiiem Yigilius consliluium stitim die decima ct Sebassiaiuim Judicati impugnatores , el txium
quaria Maii emiserii, el quinia collalio tiie deeinia Capiluloruiti|iervicacissimos defensores. Leclse ilem
scplima cjusdein mejisis habita fuerit, in ea lamen episioloe a Vigilio bac de controversia scripla. ad
lecium non est", sive quod illttd noiidum accepisset Yraletiiiaiuiin cpiscopum Tomitamim iu provincia
imperaior, sive quod se accepisse dissiinularel. Irno Scylhioe, el ad Aiirelianum episcopum Arelalensem;
in aliis synodi collaiionibus coiKliiuium leclum non ex quibus omnibus liquebal, Vigilium non semel' tria
fuisse recte probal Pelrus de Marca in disseri. de Capiliila coiidemnasse. Iis ifaque omnibus in con-
Vigilii decreto pro confirmaiione quiiitse synodi, ubi sessu Palriiin perleclis, uliim.un de iribus Cajiitulis
nuiii. 12 refellii senienliam Baronii scribentis consli- jiidicium in diem liniD.sequenlem, Junii mensis se-
liiium a Jusliiiiano ad synodum niissum. Si eiiim cundum dilatum esl.
iiiud releclum fuissetin synodo, illins recilaiio relata In collaiioiie octava el ullima dicla dic secunda
esset in Acta, quibns inseria. snnt minoris momo.nli mensis Junii celcbrata, oninibiis, quse antea gesta
releciiones. Deinde promulgalio consiiltili ahena eraiil, compendio recensilis, delinilivam adversus
fuissel ab instittito ei a prndeiuia imperaloris, qui tria Capitula senienliani protulil synodus, in qua
damnaiioni irium Capituloritm, ciim lolus incumbe- D hoec iiiler alia leguiilur : « Condeinnamus aulcm et
ret, noii debnit suis volis ofiicere, Vigilii auctoritalc anallieinalizaiims una cuin onmibus aliis hserelicis,
prolala, quse desiderium ejus improb.irei. Imo vero, qui coiideniiiali ct anaiheniaiizaii sunl a prsediclis
ut facilius oblineret, quem sibi proposueral evcntum, qualuor conciliis, el a saucia catbolica et aposlolica
ncti quis exsjjeclarct qtiid principi Yigilius respnn- Ecclesia, ei Tiicodornm, qtti Mopstiestiseepiscopus
dissei, (jueinadmodum pollicilus eral se facturuni, fnil, et impia cjus conseripia : et qtia. impie Theo-
pcr Conslanliinim sacri palatii qiiseslorern Jusiinia- doreius conscripsit conlra reclarii fidem, ei contra
nus in collatione vn synodo stiggessil, Vigilii men- duodecim Capitula sancti Cyrilli,et conlra Ephesi-
tem salis cxplicalam esse cx iis, qua. liac de re sse- nam i synodinn, el quse ad defensionem Theodqri et
pius docuerat, cum scnplis, umi viva voce. Plura Nestorii ah co scripta sunl. Super hsec analhemali-
alia hanc in rem congenl Peirus de Marcaiaudatus, zanius et impiain epislolam, qiiam dicilur lbas ad
ct Baronii ralionibus respoiulet, ostenditqne Jtisti- Marim Persam seripsisse; qtiae dencg.U Deum Ver-
irianum, ciim prohe scirel primam in synodis cecu- bum de sancta Dei Genitriee el semper Yirgine Ma-
nienicisseinper fuisse scnteiiliam Romani poniilicis, ria iiicarnaium, hominem faclum esse; et S. niemo-
qua non exspeclata nihil dcccrni moris erai, ne riae Cyrilltim, qtii recte docuil, lanquam boereticam,
proetermissa viderelur hoc in negoiio Vigilii auclo- el similiier Apollinario scribenlem , calunuiialtir :
riias, consliluitini qtiidem Siijipressisse, sed alias el inculpal qtiideni Ephesinami synodtim, lanquam
Vigilii priores senlenlias, quse annis stiperioribus ab sine examinalione el quaestioneNesiorio ab ea depo-
co latse eranl, Synodo exhibuisse, ul in Aciis onuiia silo : el duodeeim S. Cyrilli Capitula impia et con-
 ~ '
609 - HISTORIA DE ViTiS ROM. PONT. — VIGILIUS 610
traria recix fidci vocat : defendit attlein Theodonim A 1
i Eiisiaihius iu Vila sancli Eufychii episeopi Conslan-
et Nesloritim, et impia eoruiii dogmata, et conscnpla. llinopoliiani ctVictor Tunuhensis in Chronico de hoc
Proedicla igilur tria Capilttla anallicmalizamus, Iil (exsilio ne verhnm quidem habeaiit, non indn Anasla-
cst Theodorum impium Mopsiiesieiuiin, ctnn nelan- f fides dcncganda , qu;a argnmentum "negaiivnm
sio
dis ejus conscriptis : el quse iinpie Theoilorctiis con- ntillis . aliis siiiftillnm, valde infirmum csl. Certo
scri|Jsil : el impiam epistoJam, quoe dicilur Ib.e, ct Jilsiiniaiius Vigilittm post concilii quinti celebralio-
defensores eorum. J 'ncm, ciri ipse rcfragauis essel, eo.niinus Consianli-
Senlenlise subjiciuntur qttalnordecim anatbema- inopoli vcrsari petinisissel, qno non sobim alios epi-
tismi, quoruin tres poslremi feriunl Iria C^pifuJa : fscopos dcfiniiioni concilii conlrarios, anl in exsiliiim
diiodecimiisiion solum impia Theodori scrijila, sed imisit, atil digniiaie deposuit, ul scribit Liberatns in
ejus eiiam nomen et personam, defensorcsque con- fine i siii Brcviarii; scd eiiam quia in collalione sc-
figil. Decimus lerlius et decimus quarius percelhint 1
piima lilicras iuisi! ad Palrcs, quibtts probibiiit Vi-
quidem Theodoreii scripta, et Ibse epistolam, eorum- .1 -gibi noiren in saeris dipiycbis rccilari. Eas lilleras •
que defensores : Tbeodoreitim atilem ipsiun et Ibam refcrt i Baluzius in nova Colleclioneconcil., png. 1;>_.
orlhodoxos anfisiites, el in pace Ecclesise defttnctcs < Qiiare Justiiiiauo non magis religio fuil, Vigilium in
non perstringmit. His omnibus subscripsere Euly- ^jxsilium -< mitiere, quam proliibere.ne nomcn cjiisin
chius Conslaniinopolitaiius patriarcba, concilii prse- <- diplychis reciiarelur. Vigilii exsilittm diserte etiam
ses, Apollinarins Alexandrinus, Doinnus Anliochc- aflirmat : Coniintialor Marcellisiimox landahdus. '• •
nus, el alii suo ordine. ldem Anasiasius iradit, clerinii Romanuin Narse-
Non solum tria Capilula, sed etiani Origenistas B g le:n ' ii^geratorii exercitus in italia duceni rogasse, ut
damnavil quinla synodus. Cedreiwscnim ad annuni una l secnni ii.iperaiorem dcprccarelur, qtto YTigilius
Jit.sliniani xxvi referl litferas ejiisdem impera'oris ad ex e exsilio reverlerelur ; et imperaiorem, lam Nar-
quinlam synodtim, qnibtis Patres horlalur ad Ori- selis s' quani cleri Romani relatione rccepla, Vigilium
genem damnandiim : « YToshoiiamur, ail, o sanclis- et prcsbyleros ejus revocasse ex Pncconncso, qitoe
siini Pafres, ul in unum colJecli subjeclam exposi- insula ' cst jjarva A.siaect Mysise Minoris in Propon-
lioneni, et singula ejus capita cxaminetis, damne- 'lide,quod anno quiiigeniesirno quinquagesinio quario
lisqtie ciim OVigene omnes, qui idem sentiunt. » facium ^' doccl Conliiuialor Marcellini : Vigilius, in-
Praelerea in secunda professione fidei, qiisc babelur quil, papa iandem ab imperaioribus Romanis et Nur-
iu libro Diurno Romanorum ponlificum, postquam sete 5 de exsilio relaxalus, ubi Jibrarius loco, ab impe-
actum esl de qiialttor-priorihus syiiodis cecnmenicis, ralore ' Romano, scripsii, ab hnpjraloribus Romaiiis.
sttbnectitui' : « Ilaec ig>lur sancia atqtte univcrsalia Vigilium, antcqiiain exsilio solverclur-conscnsissc
qttaluor concilia, eliam sanclum quinlnm concilium ssynodo, camque approbasse"lestainr Evagrius.Jib. iv,
venerandnm assecutum est, et suh pias memoria. ccap. 57, el Pelagius 11 papa in episiola prolixa ad
Justiniano principe apud Conslanliiiopolilanam ui- 'cpiscopos Isirise, qua. cxsiat inler fragmciila synodi
beni est congregalum, etc. In lioc Origenes cuin im- qninhe, lom. V Concil., pag. .15. Marca in latulata
J
1
piis disciptilis et seqttacibus Didymo el Evagrio, et "Dissert. de epislola Yigilii jiroconfirmatione^yiioili v
qtti Creatorem omnium Deum, et omnem raiionalem refert epislolam Yigilii dd Euttjchiiim archiephcopum
ejus crealuram geniilibus fabulis prosecnli simi,- *- Conslantiiiopoleos, et ad prajacenlcm stjnodum , quoe
d
auerna. sunt condeninationi-stibmissi. » Ex qtio et f,' diciiiir daia anie sexium Idus Decetnbrts, ithperii
sequilur Origenem ef sectalores ejtis , Jnsliniano J. doinini ° iwstri Justiniani mlenii Augusli aiino xxvu,
imperanle, non soium in privato, ut scribit Garne- posl V consulatum Basilii V. C. attno AII, idcoquc anno
rius in Diff. de quinla synodo, sed etiam in univer- 555 S exislimaique illam esse, qiiam Vigilitis jjro sy-
.sali concilio.Consfantinopqliiano damnatos esse. "
nodi quinla. confirmatione dedit. Sed liscc cpisiofa
Ca.leruin cognilionein t!e Origene, ejusque damna- aaliquibtis viris doclis de supposilione suspecta visa
tionem trium Capilulorum damiiationem praecessisse, " es(. e Baluzius Jaudatus pag. 1531 inveiiii in veicri
Theophanes et atictor Clironici AJexandrini indi- codice c biblioihec.e Colbeiiinoe Constilutum Vigilii
cant, dtim scribunt, synodum cclehfalam esse primo pro P damnaiiotte trium Capilulorum, daluni liionsc "
et proecipue adverstis errores Origenis, et Evagrii, I
Februario anni 551; in ejus enim fine legilttr : Data
ac Dydimi; secundo aulem loco adversus tria Ca- VIL v Kalendaruni Marliarum imperanie domino Jttsii-
"
pilula. Prseterea ut inquit cardinalis Norisius eitalus - niano perpeluo Augusto anno xxvu, el posl coitsulatiiiii
cap. 6,-synodus canone. seu anaibematismo unde- Basilii I V. C. anno xni Consianlinopolim. Qtiod eon-
cimo ait: « Si quis non anatbemalizat Ariuni, Etino- stiiutiims videtur esse germanus eigenuiniis Jibelltis,
mium, Macedoninm, Apbllinarium, Nesiorium,-Ori- q Yigilius synodum v coiifirinavit, el Conslanii-
quo
genem cuni impiis eorumscriptis, et omnes alios ]1 nopolim
~ lam ad imperalorem, quam ad episcopos
bajreticos, qni condemnati el anailiemalizaii sunt a misit: nihil enim in eo contineiiir, quod a siylo
sancta catholica et aposlolica Ecclesia, etc., ana- ^Vigilii dissenliat. ln eo Vigilius fuse, clocieque iria
thema sit. . Qiialuordeeiiii canones ediii sur.t colla- C Capitula explicat, rcfellit et danuiat, taiidemque
lione viu quae cum posfrema fueril in causa trium cconcludil : « Praedicta igilur tria impia Capiiula
Capilulorum, evidens est anlea jam Origenis causam D) aiialhcmatizamus
a atque damnamus, id esl, epislo-
cognitam fuisse ; alioqtiin is indicla causa damnalus 1: lam, quaj dicilur lbre ad Marim Persam, in r_.ua
essel. Denique Tbeodorus Cappadox Origenis patrc- n
nelaildae superius designata3blaspbemia. conlinenlur,
nus probalurus posse Theodorum Mopsuestenum, et e impium Theodorum Mopsuesieiium cuin nefandis
licet olim morltuun jure damnari, iia synodum alio- ' ejus e, conscriplis,-ei qttseimpie Theodoritus conscri-
culus esl collalione v: « Et multos quidem etiam psil, P eic. Quoacunque vero sive meo nomine, sive
alios invenimus posi mortem analbematizalos, nec- qiiorumlibet
1 pro-defensione memoratorum irium
•
non etiam Origenem, el si ad iernpora Tbeopbili 'CCapitulorum jjrolata fuerinl, vel ubicunque reperla,
sanctaememorhc, vd supeiius aliquis recurreih, post prseseiilis
P nosiri plcnissimi Consiiuiit auctoritate
mortem invenerit anathernalizatiim ; quod nunc in vaciiamus. v; » ,, -
ipso fecit et veslra sancliias, et Vigilius papa reli- Postquam Yigilius ad synodi sententiam accessit,
giosissimus aiuiqtiioris Romae. » Fatenle ergo Ori- Romam R dimissus est; sed anieanienseAugusto cutn
genislartim principe, a synodo quinla et a Vigiiio ii imperalore serio egii de universo provineiae, ac proe-
papa Origenes damnalus fuil, el qitidem antequam sertim si orbis Romanse regimine meliorem in formain
terniinata esset iritiin Capiiulorum cogniiio. r<
reducendo. Jusiinianus ejus pelilioni nib'rein'gerens
Vigilium slatim non approbasse concilium, ob id- nobilemn sanctionem Conslantinopoli edidil Idibus
que in exsilium a Jtistiniano imperatore missum, A
Augusti datam, qua llalig pltirimuni indulsit, illo-
Baronitts aliique Anaslasium seculi inemorise prodi- ri rumque fortunas diiHurno bellb Gothico, quo fucraiit
4erunt, -in quo Anastasius fidem merelur; licel eriim fs faligati, depre. ~',~ erexit. In ea• de virgiiubus
•' •' Dca
- "•••v.. 1. \ - . . ^
 611 ANASTASIIBIBLIOTIIECARII 612
dicatis hsechabct Jtisliniantis : « Cum auteni lyran- A heralus aliribuil.Vigilio (in Brev., cap. 22), impiam
nicoe ferocitatis proesuniplionemres etiam iliicitas ei hajresibus iiifeclam. Sin atuem a Vigilioperscri-
quasi jiermissas cgisse sine dubio sil: sancimus, ut plam doeeret; constat evidenter ante legilimum
si qui nniliercs Dco sacralas, vel habiium religiosuin ipsius poiiliiicatum csse rcfereudam ad temjjusillitis
Iiabcnles sibi conjunxisse inveniaiitur, ntilla eis te- scbisinalis, et inlriisionis in Pefri sedem supersiile
nendi, vcl doles forte conscriptas, iterum monaste- vero ponlifice Silverio. Solenmis euim-profcssiofidei
riis, vel ecclesiis, aut sancto proposilo, cui dcdicala. quatuor conciiiorum,cl episloloedogmaiica.S. Leonis
suiil, restiltiaiiiur. » Hanc sanciionem cum Vigilius ac siicccssorum coiislitiiii, qttam Yigilius de more
rediens in llaliam referret, calculi dolore oppressus iraiismillii lum ad imperaloreni.tum ad patriarcham
in Sicilia usqtie ad moricm remansit. CoHslaiiiinopolilainim,quando a inorte Vigiiii scdere
Porro, ut ad synodum quinlam redeam, vere dixit coepiilcgiiimus ejusdem, cl patri successor, salis
Gregorius Magnusin qiiinia synodo non esse aclum esi ad iimsiam illius ponlificaius calumniam diluen-
de fule, sed de solis personis." Deindc non qttiiuitm, dam. Vid. Vigiliipapcecphl. i.
sed sola qtiaittor prima coucilia lanquam Dei Evan- « Iloecego, inquil, qua. de fide a Palribus SS. qua-
gelia veneratur idem Grcgorius. Quare licel Imjus tuor synoiiorum, et a tiesignaiis Jjeatserecordalionis
concilii summa sit aucioritas, parem lamen cum papa. Leonis epislolis, atque a syiJrascriptorunipne-
aliis qualuor auctorilalem non ltabel. Ilinc idem decessorum nostrorum consiituiis sunt venerabiiiier
Gregorius in.epistola t~~, lib. iu , ad Coiistaiiiiiim definila, pcr omnia nos scquentes, et eorum do-
episcopum Medioianensem, qui conabatur Theode- ctriiiaj conlrarios jjrobabili apostoficoesedis attclo-
litiidam Loiigobardorumregiiiam piissimam, a de-_rj rilale damnanles analhemaiizamus eos, quicunquc
.1'cnsoriJjusirium Capiuiioriim sediiciam, ad comnui- de fidei ejus exposilione vel rectiludine aut dispu-
jiioncni Ecclesiaj reducere, prudenier respondit: lare perveise, aul infideiiler -dubitare lenlave-
•« Qtiod scripsistis, quia episiolain meam reginse lini, » etc.
Theodelimdseminime iraiismiitere voluistis, jiro co Vigilius papa'ii'onne devotus fuisset diris, ac de-
qttod quinta synodus in ca- noniinabalur; si eam specliti oi'bis universi, si produeipotuisset hujitsniodi
.cxindc scandalizari posse credidisiis, reclo factuni episiola ab illo sigtiata, qualem Liheraius obiruidt,
.est, ut niinime iransmitlcretur. Unde nunc iia faci- el fidei professioqusepraescriberelepistolam dogma-
-nius, sictit vobis jilacttil, uKjualuor synodos solum- licam Leonis Magui, et definitionem concilii Cbal-
modo laudaremus, quinlse synodi nullani menlioiiem cedonensis?
facercmus. » Judicavii itaque Consianiiiis per jjra- Idem seiilienduinest dc alia epistola ad Mennam
vum el crroneuni de quinia synodo jiidicitim non Constantinopoliiaituin, quse repugnarci quinioeejiis
deperdi fidem, ideoque posse illud dispensaiorie ad epistolse in sanclis quauior ejus conciliis recogno-
temptis tolerari, quod Gregorius comprobavil; cum scenii ftdei ortlwdoxmalque apostolicmfundamenla.
lamen circa fidei deereia disjiensalorie dissimulari VidePagiuin eadem observanteni in notis per nos
non possit. Snccessorcs lamen Vigilii elprsecipue S. selectis.
Gregorius synodum quintam approbarunl, ul ex di- Piudens osconomiaYigilii papae in negolio trium
cendis consiabit. Capitiilorum cognoscilur ex addttclis per,enmdem
D. archiep. Sommier, cap. 55, necnon a Pagio con-
SOMMIER. ,' sideratis in Vigilio, ubi cliam ulerque conipleciiiur
Num'. 105, JLin. 5. — L
Absil hoc a me, domiiiaAu- bistoriam coiuroversiae <le iribus Capitulis, sectilus
gusla. Ptitis locuiussum tnute, etc. Modo aw.cm,etc. vesligia cardinalis Norisii in Disseii. de synodo
Non sine valhiisslmis.ralioiinm mometitis accusat quinta cap. 3 et seqq. Vide supra nolas Pagii.
JBaronius lanquam suppositam episiolam, qiiam Li- •

LXII. PELA.GIU;..
ANNOCHRISTI 555, JUSTINIANIIMPERATORIS29.

1C.9 Pelagius, natione Romanus, ex patre Joanne Yicariano, sedit annos quatuora,
menses deeem, ciies decem ct ocio. Et dum non esset ejriscopus, qai eum erdinaret,
inventi sunl duo episcopi Joanncs de Perusia, et Bonus de Florentinob, et Andreas
presbyler de Hoslia c, et ordinaveruist eum pontificem. Tunc non erant in ciero, qui
5 poterant eum proniovese, c[uia ef monasteria, et mulliludo religiosorutn, et sapien-
tium nobilium subduxeruut se a communione ejus, dicentes quia in rnorfe Yigilii
papa.se iinmiscuit, ut tantis pu_nis anligeretur. Eodem tempore Narses, et Pelagius
papa consilio inilo dala-liiania a sancto"Pancratio cum bymnis, et canticis spirituali-
bus veneruut ad sanctum Petrum apostolum. Qui' Pelagius teneus Evangelia, et cru-
10 cem Domini super capul suucn in ambonem ascendens salisfecil cuncto pojiuio et
plebi, quia nullum malum peregisset contra Vigiliuin. Item adjecii Pelagius papa, et
dix.it . Peto enim, ut petilionem meam coniirmelis, ut si quis ille esl, qui promo-
vendus in sanctaEcclesia dignus invenilur ab osliario, usque ad gradus episcopatus,
ut neque per aurum , neque per aliquas promissiones proficiat. Yos-omnes scilis, quia
15 simoniacus est. Sed si quis doctus in opere Dei est, et bonam Yitain liabens, jubemus
N0TULZ3MARGINALES FiBROTTI.
' b ' Osfia
C, ann. 11. Ferentino C. C,
 613 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — PELAGIUS. 014
eum non per dationem, sed per bonam conversattonem usque ad primum gradum
venire. Eodem tempore posuit Vafentinum notarium suum timentem Deum, et reslitui
fecit omnia vasa aurea, et argentea, et pallia per omnes ecclesias. Eodem tempore
initiata est basilica apostolorum Philippi et Jacobi, quse dum initiaretur fabricari,
_s_ mortuus est, et sepultus est in basilica beati Petri_9postoli. Hic fecitordinaliones duas
f er mensem Decembris, presbyteros 26, diaconos novem, episcopos per diversa loca
numero kQ. Qui etiam obiit die 2 mensis Martiia, et cessavit episcopatus menses tres,
dies 25.
NOTULJEMARGINALES FABROTTt.
a C, vi Non. Marlias.
VARLE LECTIONES.
Ex Codice-Famesiano. A quia monasteria, et mulliludo rel. sapienlium et
Wum.Vo., lin 2. Et diu non essent episcopi qui nbbilium s. lin 7, se miseuisset (__,, immisciiissel).
eum crdinarent" inventi sunt duo, etc. Et Andreas lin 8, Letania. lin ead spiritalibus. lin 9, Ap. Ttinc
presbyfcr de ostis etordiiiaverunl pontiflceni. lin S. Pelag- lin 10, ascendit: el sic satisfecit. lin 12, Pelo
Promoverenam monasleria. lin 7. Eodem tempore • ul pel. m. c. ul quisquis ille sil, qui proin. esl in S. .
Narsis pafricius, ete. Adsanclum Pancratium. lin 10. Eccl. ab ostiario usque ad graduin episcopi, neqiie
Suum ascendil in ammone. Et; sic salisfecil. lin 12. per a. nequeper alias (M, aliquas) pr. prof. vos eniin
Promovendus in sancta Ecclesia ab bsiiario usque ad scilis omnes (in M deesl omnes) quia simoniacmn
gradum episcopalus. lin 14. Quia Simoniacum est. esl. Sed si q. d. i. op. Dei fueril, bon".vil.h. liriiG,
•
Sed quis si ille doctus in opere Dei bonam viiam, conv. per hos omnes gradus ascendere, quod viva
elc. Nou per dationem, sed jubemus eum per bonain voce confirmaltim est ab omnibus. Eodem lempore
_aiversalionem_usque ad summum gradtim venire. pracpqsiiit Val. lin. 18, eo quoque tempore in. est:
lin 17. Nolarium suum et reslilui jfecifr lin 19: abeobas. lin. 19, quae dum fabricarelur, m. e. '3.
Jacobi qui dum iniiiarelur. lin 21. Diaconi vm, epi- sep. inbasil. lin 21, leca 51 (M, 49) et cessavit epi-
scopi per diversa loca xxxxix deposit die n mens" scop. m. 3, d. 26.
nsart el cessabit episcopatus etc. ;, Ex codice Thuano altero.
ApttdFabrotlumexcodice Freheri. * % Lin. 1, ann. 11, m. 10), d. 18; et dum non es-
Lin 2, menses fres, dies 5. lin 1, B, 11 annos."';feV sent cpiscopi qui euin ordinarent. lin 3,'Feren-
5, AB, Ferenlino. lin i, AB, qui non possenl.pro- « tino. lin i, ttuie non erant qtti pot. promoveri.
moveri. lin 7, A, Narses palricitts. lin H,AB, a'd S. tin 8, lelania ad S. Peir. lin 10, et in amb. ascendit,
Pancratium. im 16, A, ad perdilionem. lin 21, B, et sie sat. lin 12 el 15, proiii. est in S. Eccl. ab
69 episcopos. lin 22 A, quo deposito. lin 25, dies 26. osiiario usque ad gradum episc. v. n. p. a. n, per
alias p. p. /m22, 49, et cess. episc. m. 2, d. 25.
Ex codice Regio, Mazarino et Thuano.
Lin 1, Joanne Vicarlo, sedit annosxi, m. 10, d. Apud Peniam ex codice Cavensi.
28 ; dnm non esset eo tempore episcopus, qui ordin. Lin i,~ hostis. lin ead., qui poteranl promovcri-
eum in s. duo episc. Joannes Perusinus,el lionus lin 7, Ncrsis. Ihi 14, proflcianl. lin 1S, sed si quis
Ferentiniis, et A presb. Osiiensis, et ordin, eum P. iile doeiiis i. o. D. e. e. b. v. h. non p. dation. sctl
'func non erat in clero, qui posset pjomoveri , jubeiniis eum p. b. - -
T.OTJS VAIUORDM.
'
ln Farnes cod LXH, qui est in Velser cod LXI. Q ad beatum Apollinarem , et ad beatum Petrum apo-
Holslen in notis : Vigilius Romam rediens mori- slolum, cum hymnis et canticis populus omnis occur-
lur iv. Idus Januar. Pelaijius succedit'ctrca medium rere debeat. — t
Aprtih, consecralus ipso die Paschm^xsi Kal Maias. Domini Linea 9. Pelagius ienens Evangelia et crucem
ad ann 5S6 Cbronicon in cod Ms. reginse Suecise,. super capul suum, in amboneinascendens sa-
scriplum aute S00 aimos, habel sub Justino ; Anno lisfecit cunclo populo et plebi, quia nullum malttm
Jusliniani xix el anno Verbi incarnali S61. IM pereghset conlra Vigilinm. Pelagius,in ambone, id
amiiim Iiicarnationis S61 comjionil cum amio 29 esl jjro stiggesiu Ecelesis., se purgavit de nece Yi-
Jiisiiuiani juxla nostram senleiitiam, quse Chrisltim gilii per SS. Evangelia et crucem Doinini. Simililer
quiiiqtie annis aute ceram vulgtirem natum fttisse Leo lil de objeclis sacramenlo se purgavit, adliihilis
perbibet. Cum enim Jtislinianus aiinum i.9 gesserit duodecim episcopis, in amhone ecclesiae Anast. in
- anno ajra. vulgaris 556, his adde quinque annos, LeonelH can. Audiinm, can. Omritbus,2, qu. S, cani
habebis annos 561. Nos si. ead. caus., qu. 7, et Sixlus III, qtiodam
Basso accusatus in synodo se purgavil, can. Manda-
ALTASERRA.
siis, 2, qu. 5. . '
Linea .—Eodem lemporeNarses et Pelagius papa
consilio inilo, dala hlania a sanclo Pancralio, cum BENCINI.
Itymniset canlich spirilualibusvenerunl;adsanclum Pe- Linea 6. — Subduxerunl s. a communioneejus, elc.
<iMmfl;jo-(o/_)U.Lilaniaseu])rocessio solemnisindicta Tamelsi Jusliniantis Pelagio faverel, ut salis'consla't
per Pelagiuiii ab sede sancii Pancraiii ad basilicam cx stiperioribus geslis, in quibus clcro proposuit
, S. Petri aposloli.Pestis depellendse causa solemnem D Petruni, el Pelagium, addens : pro quibus mamismea
litaniam indixit Gregorius I, de quo Gregor. ipse eril vobhcum, elc, quia tamen induclas a Theodo-
[ lib. n, epist. in Pra_f. Gregor. Tur. lib. x, cap. 1, rico rege. circa Romanorum poiitificum electionem,
Paul. Diac. de gest. Longobard. lib. IIIVcap. 2S. servitutes promovere se velle signiflcavcrai, clerus
Lilaniarum usum laudavil .ustinianusNovella cxxin, Romanus tueii non deslilil liberlalem pro eleclibni-
cap. 22. Solemnis Liiania per singtilas hebdomadas : lius canonicis rite obcundis. Erat Pelagius non sper-
die Sabbali indicla ab Honorio. Anasias. in Honorio: nendse probiiaiis vir, quem Yigilius Constaniinopoli
c Hic fecit consiilutum in Ecclesia, et decrevit ut regrediens, apocrisiarium reliquerat, ut ait Libera-
per oinnem bebdomadam Sabbato die exeat litania tus in Breviario c. 22, Idemque, cum Tolilas exitium
 615 ANASTASUBIBLiOTHECARII OIO
Urbi minabatur, grandia obiil munera, sic rccensita A apostolica sedes, ulYigilioexsulanli suppefias ferret,
a Procopio lib. lllj Gotlh. Bcll., c. . : <«Erai itmc sacra vasa pignoraverit. Episcopos enim pTopter
forle inler Romanos ct sacros viros Pelagins qiii.lam obeunda conciliorum gratia itinera, propriis ievandis
diacoims, qui diu Byzantii commorauis, niaximam necessitatibiis pignori sacra vasa dedisse, frequenter
sibi cum imperatore conciliavcrat amicitiain. Unde notaiiiiii legiiiins. Hiuc in lomo Encyclico, in quo
ct pecuniariim vi niaxima circtimfulltis, Romam scilicet encyclicaeepistolsereservanlur ab episcopis
se paulo antequam ohsidereiur conttilerat. In eaque scripUe pro" concilii Cbalced. aucloritaie confir-
deinde obsidionenecessariisindigenlibus, ejus pecu- niauda, syhodtis episcoporum provincise Helenpponti
nise parlem largilur imperterritus, cum vefanle bac laudnl Leonetn imperaiorem, quod pro eadem con-
esset inter Ilaios omnes vir probus; majorem, ut troversiaconcilii ceciimenici celebrationem vetueril,
par erat, charilalis, et in proximos qtiosque benevo- atqne hanc ex aliis ralionem addil (Parl. m jeonc.
lenlia. gloriam reiulil, J elc. Trcs iiaque dissidiorum Cbalced., c. 55, pag. 756, 767): « Niliil enim aliud
cleruin inler ct senatum oecurrisse videnlur occa- studeiit, qui opiant synodos congregari, nisi ulvasa
siones in Pelagii electione : prima, qnod per Narse- sacra plurimi sanclorum episcoporum vendentes,
tem, lunc in Ilalia ageniem , pontificem eligi cura- pro siiinptihiis el expensis et suljveclionibtisanitna.
verit Justiiiianus : quse sacrarum electioiium prae- lium preiia universa consumanl; ei aliqui eorum in
sumplio ecclesiaslicse libeiiali conlraria erat. Se- percgrinalione, aut mari, vilse hujus luce privali,
cunda,!qiiodPelagio caluniniam instruxissenlaenmli, onus hoc atquc peccaliim congregantibus eoucilitim
quasi Vigilii morlem accelerassel. Teriia landem, providere noscanltir. Sed jubeie polius singttlos sa-
-quod cleri Romani pars cum quibtisdain Occidentis r. cerdotum in propria Ecclesia positos, ct ubi consli-
provinciis adhuc in trium Capiiulorum defen&ione tuti stinl:permanentes,oraiiones et preces pro vestra.
persisterel. Unde Pelagii communionem ei epislolas serenitaiis imperio celebrare, J etc. Quod et in aliis
rejiciebat. Pclagium vero eleclum a clero fuisse, synouis sancilum rcperimus. Disiractionis ejusdcin
irium Capiiulorum defensionem sustinenie, ex eo allera quoqtie ftiil occasio ex Tbeodorici edicto,quo,
liqtiel, quod Yiclor Tununensis, qui cum aliis Afri- post Joannis I ponliftcis obilutn, jusserat, ut eleclio-
canis slabatpro irium Capitulorumdefensione, habel nes omnes episcoporum a regio consensn penderenl x
in Chronico : « Pelagius Romanus archidiaconus unde pravi homines aulicos muneribus ctirnulantes,
trium prsefalorum defensor Capilulorum,' Jusliuiani consehsiim artibus hisce extorquebanl.Pridem inva-
principis permissione dc exsilio redil, ct condem- luerai Simoniaca hsec pravilas, adco ul Athalaricus
nans ea, quse dudum conslahlissime dcfendebal, hseeJoamii II scripserit (Apud Cassiod.lib. ix, epist.
Romana. Ecclesioeepiscopus a prsevaricaloribus or- 15, pag. 590): « Vos auteni qui palriarcharum lio-
dinalitr, J elc. Prsevaricalores ajjud Yiciorem ilii nore reliquis prscsidelis ecclesiis, qnoniam constilu-
oniiies sunl, qui jtislam iriuni Capitulorum damna- tio nostra ab illicita promissione liberavil, reslal ut
lionem luebantur. Ilaque Romanus Clerus stih ini- bona imitanles exempla, sine aliquo ecclesiariim
lium pontificatus "Vigiliiiu duas partes disiracius, dispendio dignos majeslate pontifices<jfferalis. lni-
ad schisma ruebal. Contrarise eiiam parti adhsese- quum esl enim, ul locum apud vos haheat ambilus,
rant Tuscioe episcopi, ad quos epislolam direxil Pe- quem nos iaicis divina consideralione praeclusimus.
lagius, eosdem objurgans , quod pontilicis nonien Qiiapropler si quis aposlolica.prsesulem Ecciesisevel
diplychis sacris non reiinerent: « Qtiomodovos ab patiiarcharum episcopum, sive per se, sive per pa-
universi orbis communione separatos esse non cre- C renles nos servientium quascunque personas aliqua
ditis, si inier sacra mysleria secundum consttetudi- sttffragii credideril ambitione promoveiiduin, et
nem , nominis mcmoriam non reiinetis, in qua licet ipsum reddere accepla deflnimus : et quod est cano-
indigne, aposlolicse sedis per successioiiein episco- nibtts slaluium, eum modis omnibus esse passurum.
palus prajsenli fempore vidcfis consistere firmila- Si quis vero quse dederit, aut jiromiseril eodem su-
lem,» etc. Scripsit et ad alios Occidentis episcopos, persiile iimueril publicare, ab liseredibnsejus Eccle-
ul in se conflatas calumnias cvacuaret. sia repctat, cujus suffragio aniistes deprebeudilur
Linea 7.—Eodem lempore, etc. Ex Marcellino ordinaliis :" noia infamise nibilominus supersliles
additionem hanc peiilam reor, qui in Chroiiieo ad iiiiirenfe,»elc. (Ibid. ntim. 16.) Imo scribens Salvan-
anii. 554 hscchabel :.« Yigilittspapa ab imperatori- lio Urbis prsefeclo, edictum marmoreisiabulis inci-
bus Romanis, et a Narseie _deexsilio relaxaius, cum siim, ad fores basilicse S. Petri apponi jussii. t Ut
Romain redire coepissel, in Sicilia morbo calGuli priiicipalebeneficiuin, et prsesenlibus hsereat sa.culis
decessit: moxque Romam perlatus apud S. Marcel- et fuluris, lam definila nostra, qnani senaius con-
lum in via Salaria sepullus est. Pro quo ordinalus siilta labulis marmorcis prsecipimus decenler incidi,
Pelagius papa quinquagesjmus duodecimus sedil an- et ante airium B. Peiri aposloli in lesiimoniuin pti-
nos tindecint, mensibus decem. Qui a populo Romano blicum collocari. Dignns enim locus est, qui et-gio-
faciionis conlra Vigiliiimincusaius, celebraiis tina riosam mercedem noslram, et senaius ainjilis-iiiii
ciini Narse litaniis, apud S. Pcirum iii ambohc con- laudabilia decreia contineat. In quam rem illuni
scenso, Evangclioque super caput suum positd, ju- direximus, qno redeunte noscanius implela qute
ramenio s'e ciiinine purgavii, » eic. D jussimus. lncertum cnim videiur babere, quod pra3-
Linea 17. — El restilui fccit omnia vasa durea et cipitjCui rertim effeclus tardius innolescat, t elc.
argentea, elc. Resliltil.iohsec, poniificis solliciludine Ex quibus illud auclorainenlum habet, qtioii st^pra
promola, ac quidem Vaienlino nolario agenie probat noiavimus, exsectttores publicandsecujusliiicl regise
supra factam animadversionem, omnia scihcel, ad auctorilaiis de re prsesiiia rcscrilrere debuisse. Ad
Romaiiam Ecclesiam speciaiuia, a nolariis fuisse publicas hasce tahulas Pelagii verba respisciuiit-,
excepla.ac in peculiari quopiam caialogo descripia, quaj bic lin. 12 habentur: « Item adjecil Pelagitts
ab iisdem fuisse asservata, ubi munerum raiiones, papa, et dixil : Pelo enim, ul peiiilonem nieaiiicon-
pondera, oblaloresque nolabaniur. Ex hisce autem - firmetis, ul si quis ille esi, qui promovendiisin sancta
catalogis poltiil Anastasius oblationes sigillaliin de- Ecclesia dignus invenilur ab osliario, usqtie ad gra-
scribere, gcsiisque addere ciijiisciinquc pontiflcis. dus episcopatus, ul ncque per auriim, neque per
Neque eniin poiuisset Pelagius facile resiiiuiiqiieti. aliquas promissioiies proficiat. Vos omnes sciiis,
jubere, nisi exslitissent catalogi, unde dignosceren- quia Simoniaciis est, > etc. Extremis verbis cdiclum
lur vasa, el quomodo eadem aut allata, aul alio repicitforibtis S. Petri luncasfixum.Addilsubir.de:
distracla fuissciil. Summa hinc in hisce notariis « Sed si quii doclus in opere Dei est, el boi.am
exigebatur fidelilas:unde de Valentino addilur, quod vilani habens, jubemus eum -non per daiionem, sed
Deum limens fuerit. Cpntigisseautein poluit ea vaso- perbonam conversaiionem usquead primum gradmii
runi sacrorum dislractio vel ob longiorem Vigilii yenire, » elc. Ulliino hoc consliluto denotal incbba-
nnoram jn ur]_eConstftuiiuojjoiitana,ve. eiiam quod tam cleri reformationem sub Agapeid, cuhiob bar-
 J>i7 EISTOIUA DE VITIS ROM. PONT. — S. PELAGIUS. 615.
barorum Iticursiones litterartmi sludia exoleveriut, A rens Holstenms, qui iJIam differunt ad annum 561,
i.uando Cassiodorus reslauralionis consilia cum non secus ac Ariiighius, qui cum Baronio scribens
ftgapelo eoinmunicavit, ul- in ipsa pra.falione insti- elecium Pelagium anno 555 mortuuni asserit .S59.
niiionum scribit: « Nisus stim ciim beaiissimo Aga- Nam ratio annoruiii el nieiisium iiaprodnci aul bre-
piio urliis Itomte, tit sicul apud Alexandriam niullo viari nou paiilur lerminos, ul respoiideant stimmse
tempore fuisse tradilur instiluutin, niiiic eliam 111 in epochiJapidis sepnicralis expressic, ulj observat
Msibi civiiate Syrorum Hebncis sedulo ferlur ex- card. Norisius disseri. hist. de synodo v oecum.,
poni; collocatis expensis in urbe Romana professos c;ip. 9, esl § 1 in fine.
dpfiores schola. politts acciperent Cliristianae, unde Non cur immoremur in causa erroris invcsii-
at._i.iasusciperet a.lernant salnleni... Sed ctim pro- ganda, per quam in aiiquol calalogis, ei exemplari-
jiicr. hella feivenlia, et lurbulenta iiimis in llalico biis Bibiiolbcearii amii se.iis Pelagii sigiieiilur.il :
rcgno cerlamina, desiderium ineum iiullalenus va- snspicari possunnis crrorem' naium ex cbronico
luisset impleri. quoiiiam non habel locu.ni res pacis, Marcellini : ubi post-consulamm Basilii anno xiv Ie-
lcmporUjiisinquielis, > etc. Pauialim tainei) ul aca- gitur: Vigilius pttpa, elc, in Sicilia morbo calculi
deniioeiudtictoe sunt in llaliam, Ci'edibile est ad tactus decessil, elc, pro quo ordinulus Pelagius papa
iiicremenla siudiorum- coiistitulionein hanc a Pela- LXII, sedii annis undecim, iuenses decem, etc.
gio .diiani, uldocti taniuni proinovendi essent. Hinc -Nam si conlinuator Marcellini ex Gra.eo lexiu aiicu-
in eoileiii lempore Primasius, Africa. jirimas, liberas jiis chronicl iribueniis Pelagio ETI A (annos i),
jjroviucias a barbaris videns, promovil sludia anno loco Iilterarum ETI seu nolie A pinxit ETIA; fa-
circiter 550. Ex>tat Jiiiiiiii ad Primasium episloia, o~ cile ex vero numero 4 prodiil falsus numerus 11.
in qua ejus poslulala de reslauranilis studiis propo- Verum de catisa erroris .alil disquirant. Nobis salis
iiuiitur, adj'ecta responsioiie. Quoesiisse Primasiiiin cst genuiiiis ex documenlis epigraphis sepiilcralis.
-
scribii (!n Bibl. wax. PP., p. 510): Si quis essel el codicmn emcndalionum s\c vetusiiorum slaiuere.
iiitcr Grsecos qui divinorum iibrorum sludio iiilelli- tribuendos esse Pelagio primo annos ^jttaluor, men-
geniiaqueQag.a.el? Ad baecego rcsjiondi, vi.isse me ses decem, dies octodccim juxiaeatalogos,jie lexuim
uuemdam Pauluin nomine, Persain genot-e, qui in Bibliolhecarii. Ibidem legimus post obitum Pelagii
Syroriim schola in Nisibi urbe esset cdocins, uhi sedem vacasse meusihus tribus, diebus viginli quui-
divina lex iuagistros publicos, sicul apud nos in qtte. Quarc successor Joaniics III electus fuerit pon-
niiindanis sludiis, grammaiica et rhelorica ordine lifex die 27 Julii S60, ei ordinaius Dominica subse-
elleguiariier iradilur, i eic. qtienli, quoe incidil in Kal. Augusii.
BINII ETLABBEI. K0T_EUISTORIC/E.
Linea 1. —Pelagius. Adrianus papa in epistola ad
Caroliim Magiiiim de-Imaginibus, boec de Pelagio Linea 6. — Subduxerunt se a coritmunione ejus,
scribil: « Multo amjjlius vero ejus sanctissinii suc- dicenles, quia in morleerroris Vigiliipapm se immiscuil, elc.
cessores doniims Pelagius el doinniis Joannes, miras Ilujusmodi popularis falsilatem, etindesuh-
seculse purgalionis Pelagii ex anibone, cu.i Biblioihe-
niagnitudiiiis eeciesiam Aposioiorum a solo aeilifi- caritts cum vulgo adhoesit, in nolis Pagii i'eperies
eantes, hisfo.ias diversas lain in niusivo quam in
variis coloiibus cum sacris pingentes imagiiiibiis, et casligaiam. Plenius lamen acard. Norisio in Disseii.
uunc usqne baclemis a nobis veiicranliii'. » de synodo quinta oscumenica, nono capite : primo,
Q
Linea 19. — Ininata est basilica apostolortm Phi-- qui ex Ttmunensi chromco, aliisque documentis, et
lippi et Jticobi. -llanc ecclesiain. Pelagiiss incospit, geslis perpensis, el collatis illtid genus piirgationis
Joaiincs vero successjr ejus perfecit, aique liltilo canonicoe ultro a Pelagio praesliium fiiisse collcgit,
sanctoriiiu Pbiiippi et Jacobi eansdem consecravit, noii causa cahimnise a se removendse circa mortein
jnxia verbum qtiem tesle Baronio auliqua. monu- • Yigilio acceleralam, cujns ponilflcis et apocrisiarius
inenia Yaiicana. bas'iiie;ea Maniio eollecia Iiabent: flJelis, et socius persecutionum fuerat lriuni capitii-
lomm causa, sed quia voluit averiere..susjjicioiiein
levit papa .oannes.
Pelagius co__-it,o.om_ iniprohaiionis quinlse synodi po.sl condemnala iria
BLANCHINI Cajiilula, qu;c prius defenderal; ctim Occiuenlales
KOT^:CHR0K0L0G1C__. episcopi complures eam condemnaiionem pniareiit
habendam esse sacrse synodi Chal-
Scdis vacationem ab nbittt Vigilii, vila perfuncti prxvaricalioneni
cedonensis. Rem toiam
in Sicilia circa diem iv Idtis Jamiarii aiini S5S, ad tolo § 1, quem inscribil diiigenter exponil Norisius
de Pelagio primo, respon-
ordinalioiiem Pelngii suceessoris die Dominica 18 dens lemerariis insullibus Peiri Halloix, sibi
plau-
Aprilis, recle numeraiii eatalogi Lucensis, etFarfen- denlis in propugualione dejjloraise causaj Origeuisia-
sis cum codicibns Bibiiolliecarii Farnesiano, Regio, rum, ei per summain impudeniiam censoria
Mazzarhio, el Thuanis mensium irium, dierum sex passim nolaniis syiiodum v O-Ciimenicam,poniilices virgula
vel qiiinque (si excludaniur exlremi). Sedes illi tri- stimmos, et doctissimos Patres, qua. ad hunc locum
biiilur annortim quaiuor, mensium decem, dicrum Anastasii a vulgari ruiuore libeiaiiduin conferunt,
oclodeeim, non motlo in Lucensi, et Farfensi, ac in D iia concludit :
cpdicibus Bibliolhecarii Farnesiano, Yelseriano, Ca- « Quare coram populo in ambone njliil abs se con-
vensi, aiiisque 'commimiler, sed eiiam in sepulcrali tra Yigilium intenlaium jurejurando haud aflirmavit,
ejus epigraphe Yaii.cana, quam refeniiii card. Baro- sed quod nihil^conlra synodi Chalcedoaensis fidem
nius iiiAiiiialibus.Gnilerus in Tliesaurovel. Inscrip., in irium capilulorum abs se slalutum fuisset. luiio-
Manliusct ex eo Aiinghius Roma.subter lib. u, c. 8, ranlia conlroversi;c de tribus Capiiulis
Rbmaims Canoiiicus apud Paulum de Augelis, De- veterem alioqtti scripiorem, in eas fabulas Anasias.uin,
inipcii,
scripl. basil. YTalic, pag. 77, aliique passim hisio- queis cseteri fidem babuere. t
rici, et aiitiquarii, pos_l carmina comjjlura, ila " Vide etiamseriptores enieiidaios ab cojein Norisio bac occa-
signatam. sione leviores errores hisioricoium oelaiisnosi.a. aut
UICREQUIESCIT PELA.GIUS proximae stiperioris illuslrium circa gesta Pelagii
QOISEDITANNOS IV. primi.
SIE.^SES DECEJIDIES5.VIII.
L>EP.IV. KO-XAS _tART!AS. CIACONU.
Bidno ante depositionem obierai, jtixla Bibitotbe- Linea 1. — Pclagius nalione Romanus. Conscci'a-
cariuui: «jaiobiildie 2 inensisMarlii. Mors itaque Pe- ius xvi Kal. Maii, die Dominico Pascba., ob eximias
lagii perlinet ad aiinuin 560 et diem 2 Maiiii. Gor- doles et virlutes quibus proedilus fuil, ad Petri
ligeiuhisidcircoPanvinius in Chronico, ei Uliadha.- cathedram evectus. • -
PATROL. CXXVIII. 20
619 ANASTASIIBIBLIOTIIECAT.H .23
PAGH. ,\ ail Roiiiiiiiiimsctlem eveclus est. HsecVictoris Tuim-
Linea 1. —Setlit annos quatuor, clc. Pclagins ncnsis verba : « Pelagius Roinaniis archidiacoiiiis
sancliC Romana. Ecclesioe diaconus, nalione Roiha- triiim prsefalorum defensor Capiiulorum Jusliniani
niis, Vicafiani filius, Vigilio succes~or datus esl posl priixipis persuasione de exsilio redii, ei condemnaiis
Iriuni circiier mensium interponlificium. Conslal ea, quse dudiini conslautissime defeniiebal, Romana.
eiiim eum ordinalum mense Aprili ex ejus epitaphio Ecclesise"ejjiscopus a prajvaiicaioribus ordinaiur. >
.afra i'eferendo, el qtiidem die xi ejusdem niensis, Ila loquiltir Victor, qtiia trium Capilulorum erat
Httse anno 555 Dominicalis erat. Eum consecraium obsiinaiissimiis defensor.
meiise Aprili anni' qiiingentesinii quinquagesimi Itec jjatilofttsius narraia suni, ul paleal deccpittm
probalur ex ejus episiola 6 ad episco- esse Anasiasium, quando sciipsil Romanos a coin-
quinti invicledata
pos Tnscise xv Kalend. Martii anno xv posl liiunioiie Pelagii se subfraxisse, quod aticlor ptibli-
consulaiuin BasiliiV. C, qui est anniis 556, quo ideo, careuir maloriim, qnse VigNiusConsianlinopoliper-
anie mensem Aprilem,-imo et mense Februario, quo, pesstts fiicrat; sitbtlcns Pelagium tcneniem Evange-
ca epistola data, jam ponlifex Romanns eral. Dies lia el crttcem•Domini sttper cnpul suum in amSonem
^ero oriiinaiionis dediicilur ex ejus sedis duratione ascendisse, et sic salisfecissc ciinclo popnlo el plebi,
In diclo cpitapbio niemorato. qttia mtlhim mtiliimpereghset conlra Vitjilium.Quo-
Linea 2. — l'l dutn non esset ephcopus qui eum inodo cnim id verum esse poiesi, cum conslct Pcla-
ordinaret, elc Pelagius anie poiiiificainm Consianii- ginin Vigilii perseciilioiiuin sociiun fuisse; ciim eo
nopoli fneral Yigiiii pajjoe apocrisiarius apud Ju- ct pro eo sieiisse, ac subscripsisse consiitiiiimi cjus,
slinianiim imperalorem , cum quo, ui ail Proco- g qno qninla synodus irrilahafur, indequc in exsiiium
pius mox lautlandus, maximam sibi conciliaveral expulsiim esse, et tria Cipilula, ulr'ail Y"iclorin
amicitiam. Dum eo nmiiere fungerelur, auctor fuit Chronico, constantisshne defendisse? Qnare coram
Jusiiniaiio ut Oiigenisias damnaret, ex diclis in populo in ambone nihil ;i se conli-a Vigilinm lcuia-
Yigilio. Constaiilinopoli Romam rediil, a Vigilio nihil liiiii jurejiirando non affirmavil Pcl.igius, scd <|iio;l
contra synoili Chalcedonensis f.dcm in uiuui
cvocasus anno 544, anlequam imperaior priinum
eilicttim conlra triaCapiiiila emiuerel. Anno 546 ad capituloruni damnatioiie a se slaliilinn ftiisscl.
Tolilam Gotbormn regem Homam obsideniem lega- Ciim cnim Romseinnotiiissel. Pclagium tria Cajii-
lns missus, eum miiiorem re.ididii capla urbe, a quo tnla coudemnasse, singuli quique tu;u sacri, liini
qmdquid vobiil . ohtiiinit. 2Id: «describit Procopius laici homiiies ab ejus commmiione se separabanl,
Eral lunc quidein, neque in lota Iialia lertius inveniri potiiil episcnpus,
lib. m de Bell. Goth., cap.
a'u, forle inler Romanos et sacros viros Pelagius a quo consecrarettir; illum quippe Glialcedoiiensis
iiuidam diaconiis, qt|i diu By/.aniii coinnioralus, synodi prsevarieatorem deleslabaiilur. Quare a Pc-
inaximam sibi cum imperalore coneiliaveral amici- riisino, et Fereniino episcopis, ac Andrca prcsbytero
liam. Unde et p.cuniarum vi maxima cireunifiillus, 0.sliensi eonsecratus ftiit, ul tradil idem Anasiasiiis.
Romam se paulo anle quam obsiderelur, coniulerat. Prociil crgo a vero sunt quoe scripsii, populiim Ro-
In eaque deinde obsidione necessariis indigeiilibiis niaiium Pelagio offensum fuisse, quia aticlor fuerat-
ejus pecuniae paitem largiter imparlitus, cuni vel perseciitioniim Yigilii; sicuti et quod Iradii; Yigilio
anie hac essel inler Italos omnes vir probtts, majo- in cusiodiam detruso, cierum Roiiianuin missiiiiies»c
rem (uli par eral) chariiaiis et in proxiinosqiiosqiic r*-"in exsilium ad diversa metatla incidenda. Constat
beiievolentia. gloriam remlii. IP.inc igiur cum pi-.e enim ex eo.lcin Y7ictoreTunniiensi, eos qui tria Ca-
fame iudigna qttsequeRomaiii el difiicillimapateren- pilitla defeiidebani, ab imperatore in louginqiia mo-
litr, facile suadent, conventitm ui Toiilam precarc- nasteria ablegatos. Porro iguoraniia coiiiroversise
lur, paucorum sibi dierum inducias bis eondilionibiis de liibus Capitulis Aiiastasium, velerem alioqui
daret: ul si inlra consiiiuitim inier se tempus nemo scripiorem, in eas fabulas Jmpeg"t, qiiibiis phires
sibi suppetias ex Byzantio venerit, sine niora se ijisi, scri|i!ores fidem babttere, ut jtit cardiualis Norisius
Urbemque barbaris proderenl.el His cttni mandatis iu Dissert. de synodo quinta, cap. 9, § 1, ubi hsec
ubi ad Tolilam Pelagius venil, ab eo esl perbeni- obsurvavit. —
gne susceptus, » etc. I.inea 4. Ordinavefunl eum pontificcm.Ab ordi-
ToiilasUrbeiningresstis orandi graliaPetri aposto- naiione Pelagii nou reccdeiiduin niii prius observe-
li lemplum ingrcditur; sedGotbi inlerea, quos obvios lims in cjus electione novuni iiiorcm iuduciiim esse,
bocpacto ex inilitihus qtii- et Jiisiiniainim imperalorem, qni jam ab auuis qua-
habenl, obtriincant. Undeduniaxal
dem desiderali viginli siint, sexaginta e luor Romapoliebalur, conliiinaiidi Roinani ponlificis
plebe bomines. lncunti iiaque id Tolilse lemplum, aucloriialem sibi, suisque posteris anogasse, exem-
Chrisii in inanibus plo dticto a Gotltotum regibus, qui coiilirmaliones
Pelagius ipse sese obviam oliert,faclus
Evah°elia gesians, supplcxque ei genu pro- elcclioiiinn ad se traxeraut. Inde posl Yigilii inor-
ctiiiibens : Parce, inquil, o princeps, luis. Tum ille tem iiilerpoiilificinin trimestre luif, et posi moriein
arriiiens, el sane profusius, ita pr__falusesl: Nunc sequentiuui poniificuiii soliio etiani diniiirnius; quia
niihi supplicatiirus advenisli, Pelagi? Ita quidem, confirmaiio ex aula imperatoris exspeclanda eral.
resjiondit, quandoquidemabstineluum me servum effeciiL* Imperalores vero electiouem non confirmasse, nisi
Detis, scJ ab aliis jam manus, qui lihi in soluta auri quanlitate consueta, di.cimus exAnasia
serviliilem cesserel ilis ilaque vicltis precihtis Toli- sio in Agatbone. Teriiam lianc clectionis ponlifice
las, Gotbis liiililibus ediclo mox imperai, Romano- periodum his verbis explical Mabilloniiisin commen-
rum de ca'tei'0'ut neminem oblruncarenl, et prsedis lario prsevio in Ordinem Romanum paragr. 17, ex
absiinerent. Deinde Pelagius Romaiioruin capiivo- operc Ms. Onuplnii Panvinii de varia' crealione Ro-
rtiin liberlatem oblinuil a Tolila, a quo et ad Jusli- mani pottiiftcis.Gotbis Ilalise dilione a Narscie om-
nianiim cum Tbeodoro uno ex prsccipuisurbis recio- nino exaclis, Italiaque cum urbe Roina in OrientaJis
ribus legaius missus esl pro pace inipetranda, ul iiiiperii poriioiicm redacta, insignior 1'uilin eleclione
babel Procojjius latidatus. papoeiiituatio usque ad Carolum M. Moriuopouiifice
Pelagius postea a Vigilio papa Constantiiiopolim cura seilis aposlolica. vacantis liibus pracipuis cleri
evocatus fuil, ut sibi in difiicilicausa de tribus Capi- minislris comnultehalur, scilicel archipresbyicro,
tttlis auxilio essel, sttb quo eliam conslanler jiro archidiacono, ei primicerio noiariorum. Ab his quam
tribus Capiiulis decertavit. Legiiurenim subscriptus prinium de morie papse iiuniiuni significaiur exar-
Coiisiiiiilo Vigiiiano. Cum nollei synodum quinlam cho, quem, Goluis pulsis, Ravennie insiiiuii impe-
subscribere, in cxsilium misstis esl, lesle Victore ralor.
Ttiiiuiieiisi mox laudando. Juslinianus Yigilii morie Post justa defunclo persolnla, cxac.liiiiiq:ietridui .
intellccla Pelagium ab cxsilio revocavil, qtti principi jejunitim, de cligeitdo ponlifice liactaiiaitir. Huie
liioreiii gerens, tria Capiiula damnavii, eoijuc pacto ehclioni intereram clertis, oplimaies, jiopulus el
 m HISTOUIA DL VITIS ROM. PONT. — S. PELAGIUS. f»_.
niiliies, hoc csl militum stationes, qui ad tutandani A. crisiarium Ravcnna., ut eleclionl faverent. Posi
adversus Longobardos reliquam Ilalia. partem, Romee dalam abimperatoreapprohalionem, cleclus landem
potissimum et Ravcnnse consistebant. De electione ordinabatur ad conressionem sancti Petri ibiqtie
mox referebatur ad imperalorem , a quo peiebatur, fidem profilebatur : moxqne fnlei suae confessionem
exspeciabalurqtte faclse eleclionis approbatio. De ea ad omnes Ecclesias dirigebal. Hsec onmia constan.
ileni scrihebatur ad exarchuin, ad judices. archiepi- ex libro Dinrno Romanorum ponlificnm, cujus for-
seoptim, et apocrisiariiim Ravennse, ut eleclioni fa- niulse ab eo tempore, id esi, posl eleclionem Pelagii
verenl. Post dalam ab imperatore approbalionem, in usti esse coeperani. J
electus landem ordinabatur ad confessionem S. Pe- Linea 6.— Subduxemnlse accmmunioneejus,elc.
iri, ibique fldem profitebatur, moxque fidei suoe Cum Pelagius reccpissel, aiqne approbassel, perinde
confessionem ad omnes Ecclesias dirigebat. Hoec ac ipsius decessor, daiiinalioneni qiiinque Capilu-
omnia constant ex libro Diurno Romanorum pon- lorum, non alitcr ac scbismaiici habendi erant ii
lificum, cujus formulae.-ab eo iempore, id est post qui bis de rebus diversimode sentirenl a Romana.
«leciionem Pelagii, in usu esse coeperunl. Ita Mabil- sedis judicio. Prima ilaque cura ponlificis in eo
lonitts, «ui in omnibus consenlil atictor criticse Ba- versabalur, ut onines perduceret ad eam unitaiem
ronii, nisi in eo quod ail inorem hunc usque ad cujiis cenlrum est apostolica sedes^ Initium duxit
Carolum Magnumqierdtirasse; regnante enim Pipino Pelagius ab Urhis clero et populo averlendo a sepa-
Francorum rege Eeclesiam ab ilfa servilute libe- ralione, discusso ah eorum ineniibus pnrjudicio,
raiam fuisse, infra cuni eodem auclore videbimus; (juo laborahaiu, quasi uon posset asscnsus praeslari
licet LudovieoPio imperanie, mos ille in prislinum g damnationi trimn Capilulorum, quin eodem tenipore
slalum resiittiltis, eiponliflcuni Bomanorum ordi- improbaretitr sancla-syiiodus Chalcedonensis. - -
natio corani legatis imperatoris ilerum peracta Deinde scripsit ad episcopos Elrnrise inhancsen-
fuerit. tenliam : < Direclam nobis relalionem <lefensore
—
Linea 17. Eedem tempore inilialus esl basil. SS. Ecclesisenoslrse Jordane deferenle siiscipientes satis
Aposl., ctc. Pelagium inchoasse sedificationcmbasi- mirali suiniis, ita vos aposlolio. auciorilalis oblitos,
iicse aposiolorum Pbilippi ei Jacobi teslatur Anasla- ut divisionem vestram ab nniversali Ecclesia, meo
sius in ejtis Vita. Qnoedumiuitiarelur, inquil, fabri- etiam voltteriiis, quod absil, consensu firmari : et
*ari, morluus esl, el sepultus in iiasilica beali Pelri quos decuil popularem ignoranliani sacerdotali do-
aposioli sexioNonas Mariii. Morlnus esl ilaque Pela- cirina compriinere, iiicoiitumeliam sedis aposlolica
gius anno quingentesiino sexagesimo, nocle inler plebisvelle sequi judicium. Nec ista dicentes inju-
ttliimuni Februarii el prinunn Mariii diem, dieqtie riam nostram dolemus , qnibus donante Domino
qtiarla ejitsdein niensis sepultus esi, ut legiiiir in propositum est in niansiieUidine superoptanies om-
cjus epilaphio; ordinalus enim fuerat-die undecima nia fralernaj pacis vincula custodire : sed, sicut
Aprilis aiini S55, el sedit juxla idem epitaphitim diximus, divisionem vcstram a generali Ecclesia,
annos quatuor, menses decem, dies decem el oclo; quam tolerabiliier ferre non poiero, vehemenler
depositus iv Non. Marlii. Sic enim oiiinia cohoe- stupeo. Cum enim healissimus Augustinus Doinini-
reni. Basilicam sanclorum Apostolorum a Juaunc cse senlenlise memor, qtta fundameniuni Ecclesise
ejus successore perfectam esse, iii.cjus poniificalu in aposlolicis sedibus collocavit, in scbisniaie
videbimus. Dicla esl aulem" basilica aposlolorum p esse dical quicunque se a prsestilis earumilem
Philippi et Jacobi, quia ejus dedicatio peracla est sedium aticloriiaie vel communione separatos esse
die priiiia Maii SS. apostolis Pbilippo et Jacobo non crediiis, si mei inier sacra mysieria secundtiin
sacra; sedificata est enim in bonoreni duodecim consueludiiiem nominis memoriain reticelis; in quo,
apostolorum, ul legitur in bulla Joannis III Pelagii licct indigno, aposlolicsesedis jier successionem epi-
successoris, quam refert Baronius anno 369, dexjtia scopatus proesentislemporis videiis consislere (irmi-
infra. latem ? . Pclag. 1, ephl. 18, ad ephcopos Tuscim.
SOMMIER. Ad lollendamvero ab ipsorum animis inquietudinem,
ct scrupiibim, quo videbanliir affecli, repulantes non
inea-2. — Et rium non essel episcopus qui eum posse rccipi quinlum conciliuin daninans tria Capi-
ordinaret, elc. Theodoricus, ejusque successorcs Uila, quin simul non damnareiiir concillum Chalce-
Goihoruin reges in Ilalia, tyrannicam vim sibi arro- donense, et antiqua fides; de Iioc declaraiionem
gaverant confirmandi Romani poniificis posl ele- emiilil (idei suse, eamque renovat in cncyelica"epi-
clionem a Romano cleroperaclam. Imperator Justi- slola ad omnes Ecclesias daia, ctijus in limine iia
nianus, cum a jugo eorumdem barbarorum Romfim praefalur: « Nihil conlra/idem Palrum, contraque
el Iialiam arniis suis liberasset, cx indicaia usurpa- qualuor synodorum firmitaiem ullatenus esse tenia-
tione jus sibi pfoprium consliluit, cujus abusus eo lum, magisque idaclujn, ut memoralarum syfiodo-
usque protraclus fuit et continuaius, quoiisqiie rum firmilas contra omnes inimicos imniobili solidi-
Pipinus et Carofus Magnus, ope victoriarum suarnm, lale consistefel. J Epist. 40, ad univers. popul. Dei.
et acquisilionum in Italia, EcclesioeRomanse prsesi- Eodem de argumeiito-perscripsii in Gallias ad re-
dium tuleruntad recuperandam prislinam liiiertatem. D gem Childebeiium, necuon ad episcopum Arelaten-
Quandiu autem violenta illa servitus eamdem oppre"s- sem, ad dissipandum scilicet falsum rumorem, qui
sif, haic erat methodus eleclionum, quam Panvinius de quinia synodo excitabatur.
referl apud Mabiflonium in commentario prarvio ad Ut felicius consequerelur volornm suorum sum-
OrdinemRomanum : < Morluo ponliflce, sedis aposto- mam, quse erat schismaiis ad exsiinclionem direcia,
lic_3vacaniis cura tribus prsecipuis cleri minislris iinploravlt stibsidium soccularispotestaiis in epistola
committebatur : scilicet archipresbyiero, arcbidia- secunda ad Nai'setem coinniemorans: «'Hoc eldivi-
cono, ei primicerio nolariorum. Ab bis qttani primtim nis et humanis legibus fuisse slalutum, ut ab Eccle-
cfemorle papsenunliunisignificahaturexarcho, quem siaeunilate divisi, et ejus' pacem iniquissime permr-
Golhis pulsis Ravenna. insliluit imperator. Post jusla bantes, a ssecularibus eliam pnlesiaiibus comjiri-
defuncio persolula exacltimque triduf jejunium, de manltir. Ad regem Childeberltim (epist. 16) conver-
eligendo poniifice tractabaiur. Huic electioni inter- lens adhorlalioiies, fervorem ipsius fliiei e\citat,tit
erant clerus, oplimales, populus et milifes-: hoc est per universas Gallioeveslras, inquit, regiones curam
mililum stationes, qui ad tutandam adversus Longo- impendat, ne illic scandala seminantes, sicnl in par-
bardos reliquam llalise partem Romse polissimum el libus isiis facere conabaiitur, fronlis luaeprocaciiate
Ravennseconsistebant. De cleclione mox referebatur impellenle discurrant: et aliquos fratres coepiseopos
ad imperatorem : a quo pelebatur, expetebalurque nostros, vel credilas eis plebes ad dissensiones ex-
factse electionhs approbatio.- De ea item scribebatur agiient. Quia dum rectse fidei non sinl, dolore oppres-
a"dexarchum, ad judices, archiepiscopnm, et apo- sionis suoe ut se ad nuirieiula scandala caihoiicis
 '
'623 ARASTASII BIBLIOTHECARII __,_
familiafes efficiaiit, eiiam reclam fidem se simulanl A ciendo ;•per potesfales publicas oppnmalur. . Pro-
vindicare: maximcaptid eos, qui fraudes ipsorum, ducit aucloriiatein synodi Cbalcedoiiensis act. iv,in
ci dolos ignorant. •» cpistola arcbimandritarum, et sancti Auguslini 1111
Narseti quoqiic insinuat (Episl. 5, ad Nars.) ut si Enchirid. cap. 72.
inquieli lnrjusinodi homines inveniaiit quidpiam sibi Sanclus hicponlifex potitus est laude,et felicilale
niolesliani ingenerans in decisione synodi generalis spectandi labores suos ooronalos compressione schi
Conslanlino|Joli celehrata. per .primam indictionem smatis per Africam, lllyricum, et Italiam, imo per
nuper elapsain, « ad sedem a|joslolieam, quomodo universum Chrisiianuin orbem, exceptis lanium-
seinper facium est, eleciis aliquibus de suis, qui modo Ecc-IesiisIslrise, ac Yenetise, subjectis nieiro-
dare et accipere rationem possenl dirigant; el non polilae Aquileiensi. Viclor Tuiiun. in Ghron. ad
ciausis ocifJis-CorpusChristi Dei nosui, hoc est san- aiin. 554, 555-C1559.
ciam Ecclesiam, lacerenl. Comprimendos autem snb- In Galliis non modo unilatem cum sancta Roinana
dit hujttsmodi homines principali, vel jndiciali aucto- setie custodivil, sedetiam Romana. sedis vicarium
i-ilale; qnia regulse Palrtim hoc specialiter consli- per nniversam-Galliam consiiluii episcopum Arela-
luerunt,'ul si qua ecclesiastici officii persona, cui tensem, roganle Childeberlo; cum antea ab inclina-
suhjecius esl restilerit, vel seorsuni' collegerit, aut tione Romani impwii in illa provincia ccclesiaslica,
allare erexet-il, seu schisma fecerit, isle excominu- parli ejusdem solummodo a Rouianis poiitificibfs
nicetur atque damnetur. Quod si forle et hoc con- Arelatensis prseficeretur.
lempserit, eipermanserii, divisiones et scbisma fa-

LXIH. JOANNES III.

-ANN0-CHRISTI559 , JUSTINIANIIMPERATORIS33.

"11® Joannes nalione Romanus, ex palre Anastasio, iilustri viro. sedit annos
••12, -dies 27, menses 11a. Hic amavit et restauravit ccemeteria sanctorum rnar-
tyrum. Hic constituit ut oblationes et arupulla. h vel luminaria in eisdem
' cti.mcteriis • ministrarentur.
per omnes Dominicas de Lateranis Hic perfecit
5 ecclesiam -aposlolorurn Philippi et Jacobi, et dedicavit eam. Eodem tempore
' et levaverunt sibi regem Sindualt- 11. et preniebant
'Heruli--in Tarsia venerunt,
-cunctam Italiam. At egressus Narses ad eum, interfectus est 1 rex,, et" omnem
genlem -.Herulorum sibi subjugavit. Deinde venit Amingus dux Francorum ,
et Buccellinus. Simili modo et ipsi premebant Jtaliam. Sed auxiliante Domino
10 et ipsi a Narsete interfecti sunt. Erat ergo tota Italia gaudens. Tunc Romani
invidia ducti suggestionem fecerunt •Justiniano e. et Sophias, quia expedierat Ro-
mianis Gothis servire, quam Graecis. Ubi Narses eunuchus imperat , et servitio
non subjicit. Et piissimus princeps noster hasc ignorat. Aut libera nos de
" manu aut certe nos gentibus deserviemus '. Quo
ejus, et civitatem Romanam,
45 audilo , Narses dicit : Si male feci Romanis, -male inveniam. Tunc egressus
.'Narses. de_ Roma, venit Campaniam , et scfipsit genti Longobardorum, ut veni-
rent, et possiderent Italiam. Ut cognovit Joannes papa, quia suggeslionem suam
ai imperalorem contra Narsetem misis-sent, feslinus venit Neapolim, ccepit-
. - que -eum Joannes papa rogare^ ut reverteretur Romam*. Tunc Narses dixil:
•20 Dic,-sanctissime papa, quid male feci Romanis? Vadam ad pedes ejus qui ffle
ruisit , ut cognoscat omnis Italia., quomodo . totis viribus laboravi pro ea. Re-
•spondit "Joannes papa , dicens : Citius ego vadarei., quam ta de hac terra egfes-
'
sus fueris. Reversus est ergo Narses cum sanctissimo Joanne papa. Tunc san-
ctissimiis papa -retinuit se in co_meterio sanctorum Tiburtii et Valeriani , et
25 habitavit ibi rnuitum temporis, ut etiam episcopos consecraret ibidern. Narscs
V.TO- ingressus Romam, post multum temporis morluus est; cujus corpus posi-
tum est in loceilo plumbeo , et reducta. sunt omnes divilia. h ejus Consfanfi-
•nopolim. Eodem tempore Joannes papa et ipse mortuus est, et sepultus in ba-
-silica beati Petri sub die 13 mensis Juiii l. Hic fecit ordinationes duas per
30 mensem Decembris rjresbyteros viginti novem i , diaconos tredeciin, episcopos
NOTDXJBMARGINALESFABROTTI.
a _., ann.l"5, miiuis 14 d. "'C, amnlse. c C, Turciam Tel Tusciam. Q C; Slndual. VideBaron. adann.
Domini 555. e ~C, Juslino. VideBaron. ad ann. Domini 567. f Yide Paulum Diac. lib i de Gesth Longo~
bard., cap. 5. J Baron. loc. cit. probat Narselemjam anle Constaniinopotimrevocalum. k C, reducluin >est
euin diviiiis. C, iu Idus Jtil. i C, 58.
C23 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. JOANNESIII. "626
per diversa loca numero septuaginta » et unum,, et cessavit episcopatus - men.-.
ses 10, dies 3.
K0TUL_G MARGINALES- FABROTTI:.
~ 61.
C,
VAIILE LECTIONES.
Ex codtce Farnestano,. A et Buxillintts,s. m. et ipsi coeperuncpremere Italiaitv.-
Num. 110.Lin 1. Joannes, eic. Anastasio illustre se- lin 10, sunt. Undeerall. I. g. .... M , ducli, sugges-.
dit ann. 12, menses 10, dies-26, bic amavit et Testau- sertint Jnsiiniano A. el S. Auguslse, dicenies: Eipe-
ravil cymiieria sanctorum mariyrtun. Hic inslituit, ut dierat R. magis G. s. q. Grsecis, ubi N. e. i. et ser-
oljlalione el-amula vel luminaria in eadem cymileria, vilulimale nossubjicil, et p. lin 14, ejtis, aut cerle
elc. niiiiisirarenl. lin 6. In Tarsiam feccrnnl, cle. civitatem Rom. et nos geiilibus deserviemus. lin 15,
Sindual: et premebanl cuncta Iialiam, qui egressus- dixit. lin 16, in Camp. lin 17,-ut cognovit aulem Jo*
esl Narses ad eos. iin lO.Erat eniin lola llalia, etc. linead., suam Romani ad 1. lin 18 , Neapolim, et
Siiggesserunt Jiistiniano. lin 12. Servitio nos sttbje- ccepit eum rogare ut r. lin 20, dic. domine P: lin 21,
cit. lin 13. De manu ejus. Aut cerie el civitalem ct tot. Ital. (M, omnis). lin. 22, dic. Prius ego-vadam,
nos gentibus deserimus. Quo andito Narsis. lin 16. quam tu de hac lerra egrediaris. Cujus deprecalione
Karsis de Roma venit Campania, et scripsit genli iflexus Narses reversus est Romam. Ttine venerabilis
Langobardorum, elc. Ut cognovit Joannis.- tin 21. ]papa Joannes relin. lin 25, mulio tempore ut c. ep.
Tolis virilius laborabi"./i.. 26. Reversus Narsis ctim. ibidem
i cons! lin. 26, non post mullum temp. m. lin
tin 29. Reaii Pelri aposloli. lin 50. Presbyieros 54', •27, et reduclum est chm omnibus divitiis ejus Con-
episc. per div. loca 61 el cessabit, eic. slanlinop. lin 2S, sep'. esl in basil. beati Petri aposl.
Hic fecit ordinat. 2 per m. Dec, presb. 59, diac. 15,
Apud Fabrollum ex codiceFrehen.- ]episc. per diversa loca 61, etc.
Lin 5, ampube, B, aniula. lin 6, A, Sinduwalem;
A B, fecerunt el levaveruiil. lin 12, B, fortilerimpe- B Ex codiceThuano allero.
rah lin 27, A, omnes divilise ejus Jusluiiano. lin Lin 2, 12, m. 11, d. 26. lin. 5, Hic insiiluit
50, .4 B, presbyleros 59. lin 50 et 51, A, episco- ut obl. el amulse. lin 6, Sindtialch. et p. c. I. qui eg.
pos 62. N. lin 8, Immingiis. lin 11, siiggesserunt I. lin 27, et,
Ex codice regio, Mazarino el Thuano. redtictus est cum omnibus divitiis ejus. lin 28, et
sepullus ost in basilica beali Pelri aposloli. Hic '-.'.
Lin 1, an. illuslri sed. ann. 12, m. 10, d. 26. lin 51, 61, e. c. ep. m. 10, d. 5, sub die 14, m. I.
lht% cimiieria sanctorum, eliiisliluit ui obl. ellumi-
uaria pereadem cimiteriaomnibus Dominicisde Lale- Apttd Peniam ex codice Cavensi.
ranismin. Hic perlecit basilicam A. lin 6,in Tharsia Lin 3, instiliiit. lin 7, Ilaliam. Qui egress. liti
feceruni, el I. s. R. Sindirald. et prem. lotam Ilaliam, 10, erai enim. lin 15, Narsis. lin 18, cepit. /m 23, _.
tunc egressus Narses ad eos, interfecil regem eorum, Reversus Narsis. lin 50,presb'. xsxvim.
et oin. 9. H. praelio sibi sub. D. v. Hermingus d. F. .
NOT_E VARIORUM
In Farnes.cod.LXIII, notm a Schelestrate,pag. 324, hujus ponliucis acta simililjiisveiiiis a Paulo Diacono'
ad. ann. 559. referunlm' (lib. xvm,- pag. 677) inio integer hic con-
Holslen. in Nolis': « Pelagius papa morilur 2 Mar- fuse ex_criptus, ex eodem reslitui debet, et ex Mario
tii. Sedes vacat dies viginli quinque. Joannes papa Aventicensi, claro-hujiis lemporis scriptore ac chro-
leriius succedil circa dieni 28 Martii. Sedil aimos nologo, cttjiis opusculum exslat inter script. Franc.
tredecim miniis dies quatuordecim. i _ du Chesne, tom. I, ubi hsecadnotanda reliqnit:«Anno -.
Et ann. 562 CltroniconAlexandriniim : < Indict. x. ^ secundo cos. Justini Jtinioris Augusti indict. i. Hoc.
Justiniani Aug. 55, Basilio 21, solo cos. 20, Marlii anno Narses ex praiposito etpatricio post lantos pro-
anno 5, Olymp. 555, completi sunt anni 552. Gycli, siralos tyrannos, id esl Raduillam, el Teiam reges .
seu orhiisefest. S. et Vilalis crucis, in qua Chrislus Goihorum, Bucellinum ducemFrancorum,.necnoii e£-.
ver.is Deus nosier morlem pro nobis subiil. i UbL Sindovalem Erulorum, Mediolanum, vel reliquas ci-
lanttim uno anno a chronoiaxi nostra discrepat.. vitates, quas Gothi deslruxerunl, laudabiliter repa^
ralas, de ipsa Ilalia a.siiprascriploAugusto-reino.us
ALTASERRA. est, ii etc.
Lin. 5. — Hic constiiuil ul oblatwnes, amulw, vel
luminaria in eisdemcimiteriis per oinnes Dominicas Linea 10. — Tunc Romani invidia dttcli, etc. Ex-
de iMleranisminisirarentur. Oraioria eranl in coeme- scripla et bsec ex bic eoiiem Paulo siint, hoc tanumi
leriis Urbis, in quibus saerilicium missse per singulas discrimhie, quod scriptores prodilorise epistolaj
dies Dominicascelebrari solebat: hlcirco nesumpius Romaiii dicmiiur, a Panlo aulem duces (ibid., pag.
decssel, Joannes III constiluil til oblaliones, i:l est "c.677). De gcstis Loiigobardornm ideni Panlus lib. n;
panisqui offerendus-erat sacrificii causa, hama. seti dia5,ductospag. 51, Romanosfuisse accusaiores et ex invi-
amulse, id esl, tirceoli qiiibiiscoiiiinenlur vinum et Patili advertil. Ex iis Longobardortim geslis
aqua ad sacrificium niissaj, etttiminaria, id est cerei Diaconi, per sequentia Romanorum ponlificum
niiiiislrarfintur de Laleranis, id est de Laleranensi gesta, integra capilula Anasiasius exscripsil, et uhi
basilica. Idem coiisliliilum a Gregorio lerlio. Anast. desiit Paulus, seqq. ponlificum gesta jejune perscri-
in ejus Vii. : «Iisdemque instiititis dispostiii,ut in D pta sunl. Qnsevero cum Paulus de Longobardorum
cimiteriis eircumquaque positis Romsein die nalali- evocatione per Narseiem facla, tuin ex ipso liber
liorum eorum (id est, SS. apostoloruni et maiiyrtim) pontificalis narranl tamelsi a quibusdain fabulis ac-
luminaria ad vigilias faciendas, ut oblationes de paT censeantur, perperam niliilominus: quippe inter
triarchio, per oblalionarium deporlarentur ad cele- mss. Colbertina exslat Mellili opusculum, cum epi-
brandas missas, per quem p.__viderit-ponlifes, qui grapbe: Brevh temporumexpositio. Ei hanc se ab--..
sohisse aimo 614, eademque in exposiiione Iegitur
pro tempore fuerit, sacerdotem. J i Narses pairicius,poslquam sub Jusiiniano Augusto
BENClNi. Totilam Gothorum regem in Italiasuperavit, Sophise-
Linea 5. — Eodein lemnore Ueruli, elc. Poliora Augustse Justini conjugis minis perierritus„Longp.-
 627 ANASTASH BIBLIOTHECARII Clg"
hardos a Pannoniis invitavil, eosque in Italiam per- A Lalinis chronograpliis sequalibus aJ hujus poiitifieis-
duxit, » elc. annos illuslrandos. "
•.Linea 31.—Cessavil episcopatus menses decent, Terminttm sedis ac vita. Joannis III plura excm-
dies tres, etc. Interponiificii diuturnitas orla esl ex plaria Bibliotbecarii referunlad diem 51 Julii; sed
Longobardorum irrnplioiie, de qua Paulus Diacontis legendum videlur 23. Cum enim ipsi assignenlur
ibid., cap. 7,_pag. 57, et accuratius Sigcberlus in annM2,mensesll,dies 26 aui 27, nempe anni solidi
Chronico. Dire adeo sseviit, ut pontifex in ccemete- 15 Iriduo velquatriduo minus; recie ex dieelectionis
riis delilescere coaclus fueril, qnemadmodum hic quam staluebamus in fine not. chron. ad Pelagitnn
notalur. Vide eumdemlib. \\m,-pag. 778. 27-Julii aiini 560 ea snmma desinitiii iiiem 25 Julii
' 573. Caialogus Lttcensis obitum Joannis relulit ad
BINII ET LABBEI. xiu Kal. Augtisli. Si legendum esset x Kal Augtisti,
Linea 1. — Sedit annos duodecim, elc. Annis tre- quoaest ipsa dies 25 Julii modo per nos constittita,
decim atque diebus quaiuordecim ponlificatnm le- et comprobala , ex epochis indicatis, adamtissim
niiisse indicant ea lempora quibus hoc lnimiis apo- omnia eongrnerent. Facile lamen intelligit untis-
slolicum adminislrare cosplt, cl desiit. Terlio Idus quisqtie tridui differentiam in amanuensium aut
Jtilii defiinctum esse falelur Anasiasius : si ergo vi- suppulatorttm numeros irrepere potuisse.
gesimaseplima Junii post interregnum trium meu- NOT-EHISTORIC.E.
. ium, et viginli quinque dierum, ponlificatum ade> Linea 2.— Restauravil cimiieria sanclorum
piusfuit anno Chrisli 559, necessario affirmari debet, rum, elc. Qusescilicci fuernnl cum ecclesiis marty-
snper-
quod qui ad niensem Jnlitim amii 572 supervixit, „ slrtictis devaslala a«Gothis in obsidione annali sub
per annos iredeeim eldies quaiuordecitn sedem pon- Vilige. Vide superius adnolaiaad Vilam S. Silverii,
lificiam oblinuorit.
Linea 8. — Deindevenil Amingns, elc. Hsec, teste num. 99. Prae cseleiis aulein ccemeteriisel ecclesiis
eadein consimctis videlur Joannes ailjecisse
Agatliia lib. iv,.conligertinl anno vigesimo nono Jn- super ad reparaudum celebre illud via Tiburlina,
sliniani imperaloris, anno Domini 555, sub poniili- animum
calu Yigilii, cl Theobaldo Francorum rege. Vide in agro Verano, qiod sancise Cyriaca. fundairicis
Baroritum, anno 555, num. 12 _. 15. nomine, et sancti Laurenlii in eo sepulti basilica
illiislralur. Nam in reparandis sedibus monasierii
Linca 10. — Tunc Romani, ete. Haiie bistoriam basilicseadbaereniiljiis luhns phindieus repertus fuit
lanquam fabulosam el plane coiiiiiientitiam rcfellit inter cimelia nostra speciandus, in quo leguntur
Baroniusanno 567, nuni. 11 el set|q., nbi auclore liltera.:
Corippo grammalrco Africano, osiendit Narseiem PAPA
anie annum 567, qtio Longobardi ex Pannonia in f SALVO IOANXE
Iialiam irruere coepertini, Coiislantinopolimrcvoca- STEFANUS PP HCPARAVIT
tum , magnumque honorem conseciilum fuisse; Scilicel -_-Salvo papa Joanne Sleplianusprmpositits
Longinum auiem in locum Narseiis suhrogatum esse reparavit. Ad Iiunc enim Joannem referri oponere
probal ex Cedreno, Corippo, aliisque scriploribtis. epigraphen, acreparationem illius jiissu a Stephaiio
BLANCHINl prseposito curatam, suadeiii ea qtuc considero. Pri-
mum esl, in obsidione Urbis a Yilige per annum
KOT_E CimONOLOGIC-E. producla aqusedticiumpra.cipumn, pe.r quein aqme
Sedem Joannis teriii, Hcel diuturnam , utpote ad C Julia, Marcia, Tepula, ei Auio novus in collcs Ur-
annos tredecim., tridtio vel qiiatriduo niiiius extcn- bis inDuebant, et fistulas derivabant adjacenlibus
sam (ex Bibliothecario el ealalogis) pcnuria docu- Urhi ecclesiis circa vias Tiburlinam, Latinam, et
menlorum reddit obscuram, observanteeliamPagio ; Appiam, ftiisse a Goibis non modo occup3tum, sed
cum nec geslorum ipsius indicalio, nec episiolsesu- etiani iniercisum, et ingestis'iiideribiis inipediium
perstites habeantur. Momimeiitum anni ejusdcm ab aquis siibminislrandis, quemadinodumProcopins,
poiilifiealus quarti sitperesl in velusto marmore Va- qui in (Jrbe lune aderai, descripsil belli Gothici lib.
ticano , reperlo in ruderibiis veteris basiliese, et ii, cap. 5, el post novcnnium,nempeaniio547, mense
ind.eanle loeum assignaium deponendo Marcello Decembri capia iierum Roma per Tolilam, non du-
subdiacono rcgionis sexise. clus moilo diffracti eranl, sed de Urbe oinnino ever-
LOCVS SIARCELLI SVBD.B.EG.SEXTE lenda Toiilas cogitavii, licet niiligato tantisper fu-
CONCESSVM SIBIET POSTERISEIVS rore lertiam lnurorum parletn a Capena porla ad
A.BEATISSIMO PAPA 10ANNE Prseneslinam disjecissesalis ipsi visum fuil. Quamvis
QVIVIXITANN.PL. H. LXVIII aulem qninquennio post Narses in Ilaliam missus
lJi. . P.C. BAS1L1I. Urbem recnperaverit, jacebant adhuc pleraque sedi-
V._0. AN.N.
XXII ficia in eo traclua Goibis vaslala : neque sedes
IND.XI.VNDECIMV. KAL.IAKV sacrse reparalorem facile obtinebanl, diulurnam per
• ARIAS absentiam Vigiliipapoead Orientem evocali, et in
Tndiclio undecima Iabens posl consnlatumBasilii exsilium missi, el in redilu vila funcli in Sicilia
•anno 22, die 22 Decemhris demonstral anniim a.ras JJ bieimio post Urbem a Narsete recuperalam ad quam
Chrislianse 563, qui eral tcriii lmjus papseJoannis vivus pervenire ,Vigiliusnon poiuil. Successor au-
quarlus annus, cccpUisex die Kal. Atignsii, uii supra tem ejtis Pelagius turbis plerumque vexatus per ii-
ostendimusin fine not. chronol. ad Pelagium, vetu- litis quinqueniiii priorein parlem, quo non iniegro
sla chronica cum addilamcnlis nos destiluunt ad ponlifex iiiit, coepil Ecclesias inlramo_nianas repa-
Marcellinum quinquennio ante, hoc est post consu- rare, ac liiulum SS. Philippi, et Jacohi aposloloruni
latum Basiliianno xvn in quem desinunt. conslruere, quem morte prtcveiilus huic Joanni suc-
Joannis Malalsechronographia hac ipsa indiclione cessori absolvendnm reliquii. Ruinas igiiur el labes
xi quse in lapide Valicano signata esl, pariter ab- illalas ccemeteriisniarlyrum, el ecclesiissuburbanis
rnmpitur. Memorat qtiasdam regiones Afiicse mense supra ea conslruclis, et duclibus aqua. Clatidise,
•Januarioa Maiiritanis fttisse occ.ipaias, el conlra Marcise,Julise, Tepulseper annos viginii, occasione
eos missum fuisse ab imp.eratoreJustiniano Marcia- helli Golbici diffractis-, reparare nemo poluerat ex
numnepotem.. Joannis Tertii decessoribtis. Quare cum ipse dicatur
ClironiconPascbale producilur quidem ad annos nmalor, et instaurator fuisse coemeteriorum SS.'
Pbocseet Heraclii, sed postremis annis Jiisliniani, martyrum; ab illa reparalione ccepisse cfedendus
,ct per universum imperium Justini Jnnioris, niliil est, quse erat omnium maximenecessaria ad mini-
ferme recitat, quam imperatorum nomina, el cha- - siros ibidem detinendos, ac ministeria in eisifem
rac-crem indictionis per annos singulos. Quare vix sacris locis procuranda, nempc ab aqtiarum influxu
qiiidqii.-iiipossumus cxpiscari tum e Grsecis, tum e rcsliiiiendo, et ductihus rcslaurandisad ustim basi-
 G_§ HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S'. JOANNES III. 650:
!ica_. nionasieriorum, et"prsetor-ii, ei bal.iei qiise A DEP.VySUB.D."III. ID.ALO;IMD.IV. f. C
oimua coitsirucla leginius apu:l sedem S. L'itireulii DOMINI. N. JUSTINIPPAUG.'j'
extia miiros et Cyriacseccemeterium a beato Ililaro
sup.a (HHIK.71) et hebiloniadaiioriiin iidem resi- ' indictione Deposita enim dicilur snb die terlio Idus Aiigiistf
deiiiiimi ex hisiituiioiieSimpIicii (iiiim. 72). Pelagius , noslri Jnslini quintadecima post coiisulatuni Domini
veio altcr, qni po.t iriennium Benedcii, successor anni 567. perpeiuiAugusli, qui sunt cbaracteres
illius c< hirjtis Joannis fuit, basilicam eamdem Lau- Lihea 23. — Sanctissimus papa conlinuit se in
reniianam a ftindameulis restiltiii (infra num. 112). cimiterio SS. Tiburtii, et Valeriani, et ibi habitavit
Quaread Joannem Iicjus nominis III arbiiror perti- mulium lemporh eliam episcoposconsecrarelibidem.
nerft epigrapben reparalionis plumhci tubi ibidem Cohaerent hsec ul de Joanne narrata cum cseleris a
reperiam, ei curalam per Siephanuin prsepositum. card. Norisio perpensis de Joannis Terlii constanlia
_Eiaie isiius Joannis inveiiiuniur prmposiii ofBciis in iuenda v contra episcopos Veneliarum
cl -h.irids, laiii in Orientali imperio,- quam in Occi- scbismalicossynodo et aliquot ex Ilalicis ipsis adha_renli-
dcnlaii. /Jr(. .)osi.'?ispalalii An.anlius aptid Marcelli- et synodo qtiinla infensis. Schismaiicoruin con- -
iuim comiiem in Jtistino memoratur, qui in chronico . bus, evocalionem Narsctis ex Italia insinuare
Alexaiidriiio mido vocahulo dicitur npanzotnzos el siliuin fiiil sub Gothis vel Longobardis tueri
in paviinento hasilica. sancti Pauli Pelrns prmposilus Justinn, ui possent
Icgiiur Rttsiicio V. C.consule, nempe' amio Chrisli scbisma, quod totis viribus imperator reliogisissime
520. Apud Cassiodorum lib. n plures Theodorici nilobaltir everlere. YJde qtia. card. Norisius scribit
occunutii Dissert.' de syn: v oec., cap. 9, § 5. Flagellmu
regis epistolse direcise Fauslo ;
prmposilo jj Golhorum ct citjtisctimqne barbara collnvjonis- ii_
.qi.iarum ex coniexiu apparei. ad ejiis curam perti- Italise peruiciem immissse habebatur jure meritO'
iiiiisse milleuaiii depulandam ad e.ihibiliouem tlier- IIoc al) Italise-cura remoto, res processtir.i
.inarnm. Episl. 28, iib. n, apud qiiem Tiieodorici Narses. eral ex volo scbisinaticonim-. Quaresubornalis sive-
regis mihislrum prseter alios pncposilos digniores, Romse, sive in aula principis' hominibus invidis,
reperimus eiiam in hoc genere ad rem striictoriam calumnias in ipsum conslruerent, et apud C;csa-
perlinenle formulam consliluendi praiposimm calcis. qtti rem promoverent, liberum sibi fore sperarunt im-
(Lib. vu, nuni. 17.) Occurrunt eliam per idem lein- minula polentia principis schismali infesii, sub
a
pus Stepltani scripiorihus tcqiialiljus memorati, aliorum regiim prsesidio in male suscepla obstina-
quoruiii unushaberipossilpr_./)o-i'/Msiste stib Joanne tione persistere. Quare sicuti e diply.chis Romani
.papa in lubo expressus. Nam et ille apnd senalo- ponlificis nomcn expunxeranl, ila ministros prse-
re.n, qni ex principeofficiinivaprmposito in nienio- siantiores Romani imperii ex llalia reinoveri salage-
raia episiola 28, lib. n evehilur ad coniilivam primi banl. E contra Joannes saiiclissimiis
ordinis, salvis suse sehola. privilegiis, ad sacrse sedis dentissimus ponlifex cum probe inielligerel, seqtte ac provi—
Laurenliaiia. reparafioneiu procurandain honesle tuni momenli habilura essct iu prtcseniia ac quan'— lulela
adhiberi poluil a Joanne Terlio, si ;nl ejusdem pon- -Narseiis non modo
lifiealum-vitam produxit; :iut ilfe Slephanus, quem etiam tinitas EcclesiseIranquillilaS reipublicse, sed
Tolilas Urbe expugnata iui legimus apud Procopium invidorum calumniis etDei; slalim ae vidit Narsetem
helli Gotli. Jib. iu , c. 20, e Romanis elegit, ut lega- Romanos arlibus schismaiicorum, qul
lifj-.tefimgereitir nominc stio apud Jusliiiianum im- - subornaverant, quasi tsedio affectiim in
concessisse, non deslitii adesse celeriler,
peraiorem pacis et fcederis causa, dum ipsius Urliis ^1 Cainpania
a se expugnalseaique a sttis defonnaise, ei vasialse 51 in Urhem revocare. Qua de catisa communes cum
Narsete hostes forlasse eosdem, qui ecant.
«pera complura itistatirabai; siveeiiam ex viris ec- inimici pacis publicse etexperliis catholicaj unilalis, decli-
clesiaslicis legendus esset Siephanus, ille reparator
dtiettmm S. Laurenlii.extra niuros; non excluden- iianda. persecutionis gralia in coemeterio Tiburtii et
(lus est ab eo numero diacon. Stephanus, quo apo- Valeriani, qnod in Callixli parie censelur, diu mo--
crisiario lisus csl Vigilius apud iinperalorem; cum ram duxit, ibique episcopos consecravil.
diacoiiis Roinanis hanc curam susceptani compro- ' Ab his aulem, quos per Iialiam ui plurimum epi-
benl inscripiioiies complures, ei prsescrtiiuilia, quam ;copos constiuiebai, exegit consianier ul jurarent,
liilariis arcliidiaconiis (postea pomifex) siatuii in ,:l subsignarent, juxia synodi quiiila; decreia scpro-.-
iteri. Pcrspicuis documenlis epistolaruiii iiiagni
icde altera S. Laurentii apud portam Exquilinam, .,
per nos producta in notis ad lliiarum pag. 16_9. j.egorii, ejusqite decessoris Pelagii lioc demonsirat
;ard. Norisius, ita de ipso scribens laudato § 3,
ilsec obiier adnotasse non pigeat, ut htijiis etiam
«iaiis, nioiiimeiitortim veiermu cseleroqui jejuna, cap. 9, pag. 89.
« Cseterum periculosissimis lemporibus Joannes
(liisesuperstinl cimelia ad iUuslranduni poniilicaiuiu pontifex aninmm non despondit, sed el Romana_rei
Jo.iiiiiis, el reparationes cujmeterionim sub ipso labenti opem ab imperatore peliit, et synodum Y
iusiiluias posl cladem Goihicain, conferamus. Elenim. ii, qui nrbium aniistites consecra-
Alterius quoque coeuieterii lnoiminenla viditntis in clefendil.
banlur, in synodi quinlai deciela.jurabanl, fidei dalse
Exquiliis egesta-anno 1691, prope basilicain Liberia- ad apostolieam.sedem transmillebant.
iiaiii in horiis Pereilianis nuncNegroniis, quseoslen- D ^hirographuni venil Gregorius lib. m, episl. 2 ad Con-
dcbaniiiiiramosnianuni ccemelcriiini illud poluisse Uonim.iesiis
sttb JiistiiiO, fortasse adactis Romanis, inira po-- .tanlium. Et qtiidem,vel inquit, si quid de tribusT/api-
nioeritiiii ccemeterii aperiri in Urbis pesiilentia, et lulis,_in quocunqtte verbo, vel scripto noihina-
Lumesl, bene fraiernitas tua reminiscitur, quamvis
ohsidione annali sub Vitige, et in freqiicnlihus infe- jecessorfraternitaiis tuseLatireiitius dislrietissimam
siatio.iibus suburbiorum. Prse cseteris marmoreis
tahulis ibidem reperiis quibus occludebanlur loculi eautionem sedi aposlolicse remiscrit, in qua viri
uobilissimi ex legilimo numei'o subscripserunl-, inter
dcfuiicioriim, iIIam*a:liioiavi, quse ftieral prinium quos ego quoque liinc urbanam pra3iuram gerens
ndliibiia a MnnioMo.ieslino ad cineres coiuegendos 3ariler » elc. Quam prseturam in an-
Mtmis. Moileslina.virgini. filia..suse eihiiiconun in nuni 571subscripsi, cadere invictis ralionibus ibi demonslrat
uionuuieiuis, tit epigraphe docehat interius incisa, Norisius ex pag. 99. Idem eminentissimus scriptor
quain reiulil Fabieiliispag.144, num. 164. Dcinde aliud teslimonium coiistanlise Joannis tertii
a Ciirislianis asportaia et collocata in hoc co_mele- Mllegit cum aliis in Petri sede decessoribus lum in appro-
rio ad usum sepulciiChrisliana. puellse, signala Juit baiione, tuiu.in
in adversa superficie raarmoris hac inscriplione, exigenda synodi v subsignaiione ex
indical annum serse Cbristianse Joannis litteris Pelagii secundi, quas refert pag. 85. « De
qttse 567, Joanne teriio, inqtiil, qui Pelagio I successil dicen-
teriii pontificis oclavum ineunlein. dum bic esi, posiea de Benedicli sentenlia dissere-"
•J-IIIC REQUIESCIl IS SOHNO PACIS mus. Pelagins II, qui quintus a Vigilio ponlifex sedit,.
CLORA (JUAE VlXlTAS.N.V. D. XXVIU. in lilteris -ad Ileliam, et episcoposIstrise teslatusesl..
 m .. ANASTASIIBlBLlOTHECARir ' 632
ipsius decessores. synodum v approbasse, ae tria A papa in epislola ad Carolnni Magntim iio Tmaginibiis,
t Capilula condemnasse. » Et pag. 96 ex epistola dicens Pclagiitin et Joanneni uiiraj magniiiidiiiis ec-
S. Gregorii ad Conslantiiim stibdit bsec verba : elesiam Aposlolorum a solo sedificasse, et hislqrias
o Qttia poslqtiam talis scissura pro niilja re facta est, diversas lam in nmsivo, quam in variis coloribus cmn
jussum fuit, ul sedes apostolica curanj gereret, qua- sacris pinxisse imaginibns, et nttnc usque hactenus,
tenus unilalem-unive.saUs Ecele&irein sacerdotum inquit, a nobis veneranlur. De eadem ecclesia vide
menlibus per omnia cuslodiret. » Deinde concludit: dicta in Pelagio. Itj.gmLibriPonliliealis auclorscribit
« Vides ergo" a novis episcopis transmilti soliiam Joannem III consliiiiisse ttt oblationes et amulse vel.
cautionem, qua tria Capitula ejurabant. Illam ergo liuninaria in coeineleria per omnes Doininicas inini-
Laurenlhis misit anno 571, el sub id lemporis rectins slrarenlur. Ex quo, in Siephano papa hnjus nominis
Gregorii Magni prsetura statuitur. Quare teste eodem primo dcduximus-,non soluin persecuiionis lempore.
pohiificeaPelagri I temporibtis, qtiando in llalia ob sed etiam niulto posiea ritttm offerendi in ccemete-
iria Capilula plerique episcopi a Roinani pontificis riis obthiuisse. De qtto vide etiam dicenda in Gre-
'commtinioiie discesserant, dum qnisque novus.aii- gorio III.
tisles eligebalur scripto tria Capitula damnabal, ac Linea 15. — Tnnc egressns Narses de Roma; etc.
ad Romanum poiiliflcem cbirographnm transmiiie- et lin. 17.—Ut cognovkJoannes, eic. Auno quingenle-
bal, ut jam Holloikaperlse falsitatis reus habea- simo sexagesimo octavo Italicse quieii infestis numj-
tur, qui Benedictum, ac Joanuem decessorum tiia nibtts Longobardi a Narseie,.ul nobiles scriptores
capitula minime daninasse, affirmare ' non dubita- prodidere, invilaii, Alboino rege ductore in Ilaliain
veril. . 15descendentes Aquileiam, ac vicina Venetise oppida
uno fere impetu oecuparunl. lia illarum urbium an-
CIACONII. tisiiles, a Roinano imperio separati, seciirius aique
Linea 25. — Narses vero higresstts Romam, cic. insolenlius synoditm quiniam deinccps inipugnarunt.
Incisa inscriptioa Narseteprope Romam cum adlnic Verum periculosissimis temporibus Joannes p:ipa ani-
viveret Juslinianus, anno prsecedente 564 in ponie a mum non despoiuiii, scd et rei Ronianselabenli ppeni
se restituto super Anienem fliivimii adhuc visittir. ab imperalore peliil, etsynodmn quiniam defendii.
« Imperante domino noslro piissimo ac tritimpliali Elenim ii, qui urbium antistites consecrabaniur, in
semper Justiniano PP. Attg. anno xx.xix, Narses vir synodi <juinta_decreta jurabani, ac fidei dalse chiro-
gloriosissinius, ex prseposilo sacri palalii ex cons. •grapbtim ad apostolicam sedem iransmillebant, ut
atqtie palricius apud victoriam Gothicam ipsis eorum lesiis est Gregorius Magnus lib. ui, epist. 2, ad Con-
regibus celerilate mirabili (onfliclu publico superalis sianlium, ex qua eruilur Joannem papani exegisse
alque proslralis lilertate urbis Romse, ae foris Iia- lale jurameiilnin a Laurentio eleclo episcopo Medio-
lise restituia ponlcm vi__ Salarise usque ad aquam a lauensi: « Et quidem, inqiiit Gregorius, si quid <le
iiefandissimo Toiila lyrann. dislriictiiin purgalo flu- tribus Capilulis in quocunque vel verbo, vel scripto
_ niinis alveo in meliorem staltim, quam quondani fuc- nominalum est, bene fraternilas !ua remiiiiscittir,
rat, renovavit. quamvis decessor fraterniialis IttreLaurentius distri-
ctissiniatn caiiiionein sedi apostolicse remiserit, in
Quarnbene rnrvaii directa esl semilaponlis qua viri nobilissimi exiegitimo numero subscripse-
Atque inlerruplumconlinuaturiter. runl, inler quos ego qnoque lunc urbanam prseturaitt
Calcamusrigidas subjecti gur_.uisundas, Q gerens pariler subscripsi.-i Inilium ponlificaius Lau-
Et libet irataecernere miirmuraquaj.
Iteijiilur faciles per gatirliavcsir»,(.uitiles, renlii, hacienus in lenebris sepulluin, nos docuere.
El Na.simresouans plaususubique eanat. Mabillonitislomo I MusseiItalici, part. n, el Papebro-
Qni potuilrigidas i.oihorunisubriere menles, chitis in Exegesi de episcopis Mediolaneiisibus prse-
Hic docuit (Jurum fluniinaferre juguin. » fixa lonio YllSanciorttm mensis Maii; ineidit atttem
PAGII. in mensem circiler Januarinm anni 573 ex quo con-
sequens est Laureniium cautioneni ad Joamiem pa-
Linea 1. — Sedit annos duoasctm. Post morlem pam transmisisse,- qua iria se Capitttla damnare
Pelagii ccssavit episcopatus menses qtiatttor,-dies jtirejurando •afli.mabat, qtiam- syngrapiiain ab e»
'riecem et scplcm, non vero, ut legilur ih Anaslasio, Joanncs papa cxegerat, cum enim synodiim qiiintain»
nienses tres, dies viginti quiiiqiie ; eum enini, ex approbassel .triiini Capiiulortim damnaiioiieni recie
ipsomet Anastasio consiel Joannem III natione Ro- factam proptignabat.
manuin, Anastasii viri Illustris ftlium sedisse annos Linea 51.—Et cessavit episcopalus, ele. Licel Ana-
duodecim, menses undecim, dies viginli sex, et septil- stasius scribat posl morlem Joannis 111cessasse epi-
lum csse ht basilica B. Petri sub die xm mensis Julii, sconatum menses decem, dies ires, ex Ipsomet tamen.
conslal pariter" interponlificium in Anastasio male Anaslasio constaldiulurnius fttisse inle.poiuificium ;
descripiiim esse, .oanneinque ordinalum die decima cmn enim tradat Benedicltim ejus successorem se-
oclava mensis Julii, in quam anno quingenlesimo disse annos qualuor, mensem unum, dies viginli octo,
scxagesimo Dominica incidehat. Licet aulem Joan- et sepulltim esse in basilica B. Peiri apostoli in Se-
nis III poniilicatus lam diulurnus fueril, ejtts tamen D cretario, sub die xxx mensis Julii, si ab illo die re-
gcsla, deficientibus antiquis monimienlis,peue ignota troccdamus, inveniemus, jtixla Anaslasium, Benedi-
sunt. cttim naiione Romaiiinn, expalre Bonifacio, a Grse-
Linea 4. — Hic perfecit ecclesiam sanclorum duo- cis Bonosiini nuncupainni, ordinatum fuisse die ler-
decim apostolorum. De Joanne lil Anastasius scribit: tia mensis Junii anni quingciitesimi septuagesimi
Hic perfecit ecclesiam sanclorum Philippi et Jacobi, quarli, in quam eo anno Dominica cadebat; et con-
el dedicavileam. Pelagius Joannis decessor eam basi- sequenter ex ipsomel Anastasio, posl Joannis III
licam inchoaverat.ut diximus cum eodem Anastasio. ' mortem, cessasse sedem mensestlccemeldies viginii
Ea niiiic vocalur basilica duodecim Apostolorum. unum. Tam longi inlerponlificii causa in tuinuiiiis a
Iiaronius enim anno 559 refert anliquuin exemplar Longobardis Italiam iiubantibus excilatos videtur
bullse Joannis III e mannscriplis, ut ait, Vaticanis referenda. Obiil Beuedielus nuila re gesta, quse ad
excerptum, cui hujusmodi insc.iplio prseposita legi- nos perveneril, celebris.
tur: « Exemplum bullse papai Joannis leriii, ubi
dicit basilicam duodecim aposlolorum initiaiam per SOMMIER.
Pelagium proedecessorem suum, et morie prsevento Linea 1. — Sedit annos duodccim, dies viginli se-
noii absolttlam consummasse, liluluinque cardinalem piem, mensesnndecim. Defecltiveierum inonimenio-
e&m constiluisse, et assignal eidem basilica. paro- riiin vix quidpiam jiobis innoiescit de pontificalu
chise fines, et eam diversis donariis donat de suo Joaimis III, cliainsi ad annos ferme tredecim solidos
.estiario. t De eadem basilica loquitur Adriantis peiiigeiii illius durafio. Gregoriiis Turoneusis Jib. n,
£55 - HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. BENEDICTUS. 654
«ap. 20, commemorat, ejttsdem aucloritate restilii-A nis exisienlibus causis dimoios. Ille vero epislolas ail
fos fuisse sedihus suis Saloricum ac Sagiiariiim regem dirigii, in qnibits locis suis ens rcsiilui jtibel:
episcopos, qui ad ipsum provocaverant depulsi a quotl rex sine mora, casligaiis prius illis verljis mul-
synodali senlenlia Lugdunensis concilii. Qu\ acce- lis, implcvit. ,
dentes coram papa Joanne, exponunl se nullis ralio-

LXIV. BENEDICTUS.
ANNOCHRISTI573, JUSTINI JUNIGRIS8.

\\\ Befiedictus , nalione Romanus ? ex patre Bonifacio , sedit annos tres a,

mensern unum, dies decem et oclo. Eodem tempore gens Longobardorum in-
vasit omnem Italiam , simulque et fames nimia, ut etiam rnulliludo castrorum
se tradidissent b Longobardis, ut temperare possent inopiam famis. _El dum
S cognovisset Justinus piissimus irnper.ator, quia Roma periclitaretur fame et mor-
talitate, misit in _Egyp.um , et oneratas naves frumento-transmisit Romam, ot
sic misertus est Deus Italia.. In islis laboribus et afflictionibus positus sanclis-
"simus papa venerabiiis mortuus est , qui et sepultus iu basilica beali Pelri
. apostoii in secretario, sub die 30 mensis Julii c. Hic fecit ordinationem unamd,
. 10 presbyteros 1S, diaconos tres , episcopos per diversa loca 21, et cessavit episco-
patus menses 3,' dies 10.
NOTUL_SMARGINAXES FABROTTI.
a CB, quatuor. Vidc Baron. ad ann. Domini568. * C, tradcrenf. ' C, prid. Kal. Aug. <*C, pcr mcn-
sem Decemb.
VARIJE LECTIONES.
ExFamesiano codice LXIV. B L. lin 5, Justinianus p. I, qnia pericl. R. a fame, et
Num. 111. Lin 1, Benediclus, etc. Sedit annosiv, m. tin 7, Deus terrse Italisc in istis Iaboribus et
meiise-mi,Uiesxxviu, eodemleihporcgens Langobar- afflictionibus posilve. Sanciissimus vcro Benedictiis
dortim invaserunt. lin i, ut lemperare possent inopie papam.iii. est. tin 9, seeretaiio. Hic fecit ordin. i
famis. Et dum cognobisset Juslinianus. iin 6, el onera- per Decembr. lin 11, mens. 10, dic h (M, m. 2,
tas nabes frumetito transmisit Romse,etc. Deus terrse d. 10).
Ilalisc. lin 7, sanclissimus papa Benedieltis, eic. .Iii Ex codiceThuano allero.
secretarium, etc. ordinalioneni per inensem De- Lin 1, ann. i, mens. 1, d. 29. lin 5, fame, mis.
cembr. lin 9, uuatii per niens. Decembr. lin 10, loca 22.
Apud Fabrollum ex codice Freheri.
Lin 1, AB, annos 4; AB, dies 28. lin S, Juslinianus Apud Peniam ex codiceCavensi.
AB. lin 10, B, episc. 20. Lin 1, Bonifalio. lin 2, Langobardorum invasc-
Ex codice Regio, Nazarino el Thuano. nini. lin S, Jusiiniaiius. lin 7, le.rse lialise. lin 9,
ordinat. 1 per meiis. Decemb.
Lin 1, ann. i, m. 1, dies 28. lin i, se tradidisset
NOTiE VARIORUM.
ALTASERRA. G tartiiii, dona et cpislo.as obtuleriinl. J Alias sccre-
tariuin esl prseiorium jtidicis, L. 5, C. Ubi senator,
Linca 8. — Sepulius estin basi.ua beati Petri apo- velclariss. Ambros. serm. i : « Sed forte jttdicem
sibli in secretario. Secrelarium esl sacrarium cccle- melnis, quem in secreiario rcliquisti. » Aiigiislin. de
sise, in quo vasa sacra asservantur. Grseci 'w.v.oviv.ovscrmone Domini in monlecap. 21: « Qiiemadmodum
appellanl, syn. Laodicen. can. 21, Agaih. cap. 66, eiiam in liaeordinatione reipulilicse,vel a sccretario,
can. Non oporiel. 1, et 2, 25, disin. Snlpic. Sever. vel a prselorio jtidicis exlramiilitiir, qui in carcerem
dialog.: « Prajteriens ergo Mariinus in sccretario tradiiur. » Symmacb. lil/. x, epist. 56 :« Cum exami-
ecclesia. habuil mansionem. » Greg. Tur. lib v, cap. nandos riius Bassi prsefecli VJrbispolcslas vicaria ad
18 : t TMoscollecli in unum sedebamtts in secretario secreiarium commune prodidissei. »
Jiasilicsebeati Petri, etc. t LeoOstiens. Chronic. Cas-
sincns. lih. m, cap.2ij : « Jnxla cujus absidam, bica- BIMI.ET LABBEl.
meralam doniiim ad tbesaurum ecclesiaslici mini- Linea 1. —Benedictus. Ctim Romana sedes ob lu-
slerii. -econdeiidum exstruxit, qtise videlicet domus mtillus bellicos vacasset menses deccm cl fres dics,
secreiarium appellatur. >Ante secretarium septtltus Benedictus, quein GrseciBonosum noniinanl, creatus
est Gregor. I. Anasl. in ejus Vit.: « Et scpiuins in esl ponlifex decimo sexlo Maii, aimo Chrisii Redem-
basilica beali Pelri aposloli anie secretarium. t In ptoris S77: Jlitjus lemporihiis Longohardi, niaxima
secrctario slabant Rom. ponlifices proccssuri ad Ec- ex parte idolonim cullores, Ecclesiam dira persecu-
clesiam. Idem in Adriano secundo : « Hinc sanctis- lione vexarunl, loca sacra cffossissanctorum niariy-
simo papse Adriano cum episcopis et procerihns, in p. rum sepulcris profanarunt, tcdificia in siihurhiis
secrelaiio sanclaeMariseMajorisjuxta inorem sancia. Romaj dirtiertint, sancitim Ccrboniuni cpiscopum
sedis apostolicsercsidenti, se satis humiliier pnc.cn- cum suis clcricis in exsilium fugarunl, octogiiila ru-
#-JD AJSASTASHBIBLIOTHECARII 65.
Siicos, qiiorum qiiatlraginla immolatilias carnes com- A Illiislratur auleni connexio epnnliarum Goihica.
edcre, alii capul eaprse adorare recusabanl, sup- expulsionis, Longobardicse irrupiionis, et Fraiicico-
plicio inortis affeceruiit. Hac perse.uli.ne ea mira- rum regtim quatnor a Paulo diacono descriplorttm
_ula coiiiigerunl, qiise in libris Dialogorum reccn- ex islorum nummis, videndis apud V. C. ieBlanc, in
sentur apiid S. Grcgoiium de sancio Cerbonio epi- Traclalti hislorico moiietarum Francise, Gallico idio-
.icopo, sancltilo, aliisque presbyteris. male edito ciim fignris nummoriim Ariberii (qtiein
IJin. ead. — Sedit atmos (re_.Ahnis qualuor, mense eiiam Niaribertum et Chariberlum monelarii expri-
uno, et viginii ocio diebus sedem ponlificiam teniiii.. lmitil, cl Chercberlnm el Heribertum).; Giinlbrami,
Ohiil enim aniio RedeniDloris noslti SS7, pridie Ka- qui Gnnihaermn rex lcgitnr, ascriplo stise urbis no-
lendas Augiisti. jiiine Senoni Civita; et Sigiberli apud Massilienses
1ferenli-
BLANCIHNi signalis monelis, eornmqiic pairis Chlotarii
NOT_S CHR0N0L0G1C__.
bus epignipheii VICTORIA GOTIIICA , quse, in filiis
deinde non iiivciiilur, uinote Goihis ab imperio Iia-
Rene'icti' eleclio diiiUirnsesedis vacalioni finem li;c per Narsetem omniiio depulsis.
imposuit. Meusibtts decem ac diebus iribus illam de- KOT.-E H1STOR1C.-E. '
flnit Biblioihccariiis, nec non calalogi Lucensis ae
Farfensis. Hanc lamen ralionem dissidere arguit Linea 2. •—Eodem- tempore gens Longobar tommr
Pagitis a coniexlii ejusdem Bibliothecarii , in qno iuvasil Italiam, elc. (Jiiaa ex liac irruplione Longo-
obitum Joannis ill referebalad diem 15 Julii, queni bardoriim damna luleril Ecclesia, ejusque unilas, et
nos ad diein 25 relulinnis ex eoiiem contexlu. Hinc rj bistoria, snpra atiigimus in Joanne, seciiti||auctori-
sedem vacasse tradit Anastasius, et ciini eo cai.tlogi tales a car.i. Noris colleclas scriptorum icqualimn.
ind:cati mensibiis 10, diebtis 5. Incidil ergo eleclio Cum e.odem auciore Chronologiam istorum lempo-
Benedicll in diem 27 Maii anni 571, el ordinalio in ruiii maie vcxatam eliam a clarissimis selatis, quse
Domiuicain proxime subseqnen:em, quse fuilSl Maii. nos proxime praecessil, seripiorihus resiitutam jjfo-
Sedisse dicilur annos i, meiisem iinum, el dies 28, duximtis cx illius dissert (le syn. v oecttni., cap. 9, §
in codicibus Biblioihecarii, Farnesiano, Regio, Ma- 5 et 4 ; quemadmodtim et Benedicti papse conslan-
zarino, ac Thuanis. Vel istasumma dediicitur exdie tiam in decessorum stiorum vestigiis, synodi v com-
elcctionis; el mors ejusdem parianda est cum die prolialione, et consueto ab cpiscopissacramento exi-
25 Julii an'578, vcl deducitur ex die ordinaiioni.; ac gendo assertam, quam Magni Gregorii el Pelagii se-
el inorsassignaii<laerildiei27Jiil.ejusdemanni,liiduo ciindi cpisiolis reddidit evideniem.
posl deposiium fiierilejuscorpusapud S.Pelriim in se- CIACOMI.
crelario sulj die 50 Julii: quemadniodum legiiiius in
-ontnihus codicibtts Bibliolhecarii. Non video cui Linea 1. — Benedicltts, etc. Grseci hur.c non Be-
censnram incurrere debeat apud Pagium casligaia nedictiim, sed Bonosum a cegiiouieulo ajjpiilaul, ut
hsnc ratio chronologise, ac sibi conslans in singnlis Evagrius lib. v, cap. 16, leslatnr.
asserlis ac niensuris temporiim Joannis decessoris, Linea 5. — Quia Roma periclilaretur fame. olc.
ei siiccessorisBenedicii. Hujiis poniificatus epocham Benedicti apud Tiheriiuii Aiigiislum (iieces uiiii
iufclix evenius signal, nempe dilfnsio Longobardo- annonse inojiia laboranti niuliiim prorticrtiut; nuilia
rum per universam Iialiam; qnam Paulus Diaconus p eiiim frumenti rnillia miiiens ab _Egypio Jiisliiius
ila coiijiiiigiicum epocbis Franeortini regtim, el poii- " imperator Benedicium civesque omnes maguo bene-
tificum Romanortini lib. n, cap. : « Ilisdiebus, qttilms ficio affecit. |
Longobardi Iialiam iiivaserunl, Francorum r.guiim, PAGII.
morluo jam rege Clilolario, ejus lilii quadrifariain
rcgebanl divisuiii. Priinus ex his Ariperms sedem Linea 7.-—hihtis laboribus, elc. Morluns est, etc.
Iiabebat apud Parisios ; secundus vero Gnnlhramiis Anastasius in Benedicto scribil, ejus iempore gen-
civilali prsesidebat Aurelianensi; lerlius qttoqiie lem Longobardorum invasisse lolam Italiain. sinml-
Hilperictis cathedram hahebat apud Suessionas, in que el fainem nimiam, ita ut etiam muiiiiudo castro-
loco Chlotarii palris sui ; quartus nibilomiinis Sige- rum se iraderet Longohardis, ut lemperare posset
liertus apud urbem rcgnabat Meitensem. Hoc etiam inopiam famis. Subdii poslea : e ln isiis laboribus
lempore Romanani Ecclcsiam vir sanclissimus Bene- ei alDictionibiisposilus sanctissimus Beuedictus pa-
d ctuspap.i regebal, Aqttileiensiquoque civiiali, cjus- pa mortuus esi, qui septtlius est in liasilica- beali
que popuJis beatus Paulus [lege Paulinus] patriarcba Pelri aposloli in sec.retaiio, pridie Kalendas Augn-
pneerat. Qui Longobardoruni barJjariem meiyens - sii. » Obiit itaque Benedicius die irigesimai niensis
ex Aqtiileia ad Gradus insulam conftigit secuniqiie Jnlii aimi quiiigentesimi sepltiagesinii oclavi, non.
omn.m suse ibesiiuriim ecclesise deporlavil. t vero aimi quingeiiiesimi sepluagesimi noni,1ut vutt
ijtcc narratio Pauli Diacoui illuslrat chronologiam Papebrocbiiis, hoc enim ultimo anuo, die 18 Februa-
et gesia lnm Beiiedicli, de quoiiic agiinns, liini Pe- rii jam sedebat Pelagins II, Benedicti successor , ut
lagii secundi proximi sttccessoris, prseserlim si ad- conslal ex cjus epislola eo die data, el recilala in
daiitur illa quse pro consneta copia eruditionis omni- D synodo Gradensi, de qua in ejus poutificatu serme
gense aitiilitcard. Norisius agensdesynodovoecii.-ii., erif. j
cap. 9, § 5. Nos saiis ducemus attendere indicatio- Linea 10.—Et cessavit episcopalus, etc. Yidenolas
iiem poiiiificaiiis Benedicti , incboaii meiise Maio Pagiiin iium. seo.
57i, quemaiiiiodiim supra siatuimus, ct nieiise Julio SOMMIER.
578 compieto inf.iuslo decenuio, ex qno anao pr;c-
cedenti (nempe 567) Longobardi e Paimonia. sedibus Linea 2. — Eodem lempore gens Longobardorum,
evocati in perniciem lialise aniioprsecedenti 577, el etc. Poniificalus Benedicti I ad qiiadrieuniuin extcn-
ineiinte verr coufesiim cffusi supra traclum Aqui- sns incidit in perseciilioneni Longobardorum, elin"
leieiisem, Alboino rcge duciore, Aquileiam ipsam, cl fl:igellapestileutiaj ac famis, qtiibus Ilalia desolala
vicina Vetielise oppida iino ferme impelu occupave- est. Quare nulla ejusdem nionumciiia ad nos perve-
riinl. lla (suiidil JNorisius)illaruiu urbitiii) anlisiilcs iieriini. Dacreiales cniiu, qti;« nomen prseferuut hu-
a Romano iuiperio separati, seciiritis alque ii:solen- jus ponlilicis, sujjpositionis vitio laborant.
titis synodum v deiuceps impiigiiaruni.
637 HISTORIA DE. VITIS PONT. ROM. — S. PELAGIUS" G58

LXV. PELAGIUS IT.

ANNOCHRISTI ST7 , JUSTINI JUN10RIS 12.

112 Pelagius, natione Romanus, ex patre Vinigildo , sedif annos decem » ,

menses duos, dies decemb. Hie ordinatur absque jussione priucipis , eo quod
Longobardi obsiderent civitatem Romanam , et multa vastatio ab eis in Ilalia
fieret. Eodem tempore tanta_ pluviae fuerunt, ut omnes drcerent, quia. aqua. _di-
5 liivii super nos inundantur ', et talis clades fuit, qualem a sseculo nulius me-
minit fuisse. Eodem tempore investivit corpus beati Pelri apostoli tabulis argen-
teis deauralis. Hic domum suam fecit ptochium pauperum ', et senum. Hic
fecit ccemeterium beati Hermetis martyris. Hic fecit supra corpus beafi Laurentii
marlyris basilicam a fundamento constructam, et tabulis argenteis exornavit se-
10 pulcrum ejus. Qui mortuus est, et sepultus ad beatum Petrum apostolum sub
die septima mensis Februariie. Hic fecit ordinaliones duas per mensem Decem-
bris, presbyteros viginti octo ', diaconos septem 6, episcopos per diversa ioca 48.
Et cessavit episcopatus menses sex, dies 25. A morle sancti Silvestri usque ad
hunc primum Gregorium fuerunt anni 246.

KOTULJEMARGINALESFABROTTI.
'
« B, 12. b_B,27. * * inundaverunt. d ' Xenodochium pauperum senum. «C,IdusFebr. C. 82.
~'C 8.

VARIAE LECTIONES.

Ex Farnesio c.oatce__.IT. A lempore. lin S, inundaverunt, ib. nullus f. m. lin

Num. 112. Linea 1. Pelagitts natione... manus ex 6, tahulis lapideis deauratis (in ora R, argenteis).
suam fecit xeiiodochiiiin panperiim se-
patre Unigihlo. linea 5, in Ilalia fierent. linea i et Hicdonutm
5, aquse diluvii siiperimimlareiit. Ei lalis cladis num.H. lin', exornavilsiipracorpiiscjiis. Q. m. <:st
fuit, qualis a s;cculo nullus meniinit fuisse, etc. In- et s. in ecclesia beali Petri ap. Hic fecil. lin 12, pre
vestibil. linea 7, pauperum senum. 28 (M, 58), diac 8. lin pen, dies 28. Cmlera desunt
Ex codice Thuano ailcrb.
Apttd Fabroltum ex Codice Frehcrir
Linl, A, palre Humiiwil.lo. linl,AB, pauperum P. Linl, Unigelilo. lin 2, ord cx pnccepto jussionis
seinim, lin 15, B, nienses 5. lin 5, superiiiuiKlaverunt. lin 7, fecil -xeuodo-
chium paup sen. lin 8, mariyris. Hic fecit basili-
Ex CodiceRegio, Mazarino el Thuano. cam a f. c. lin 15, m. 5, d. 25.
Lin 1, Pelagius poslponilur Gregorio in cod Reg,
non in Maz. lin ead, Pelag n. R. ex p. Winigillo {ilf, Apud Peniam ex codice Cavensi.
Pelag 2). lin 2, hic ordinalus fuil nb. lin 5, civiia- Lin 1, Unigildo. lin 5, Laiwiba.di. /in5, cladis.
lem, et m. v. fieret ah iis pcr toiatn Iialiam. Eo

NOTiE VARIORTJM.
ALTASERRA. . B per circuiltim obsiderenl, ne possel quisquam a Ro-
ma progredi, t eic. De gcsiis verof.ongohardornm
Linea 2.'—Ilic ordinalnr absquejussione principis, lib. m, cap. 20, pag. 98, loco praepositioiiisper, legi-
eo quod Longobardi obsiderenl civitalem Romttnam. lur post. Uiide resiitniiur geriiianus sensus.
Idem Sigeberl in Cbronic ad ann 581, el Paul Var- Linea 4. — Eodem lempore tanim pluvim, etc.
ncfrid de Gest Longobard, cap 20. Ex coiisiieiudine verba apud Paultim ibi cap. 25, pag. 100, exor-
Rom pontifices non solcbant ordinari sine assensu Ilssc dium capilis laciunt, ttbi el reliqua audunlur subse-
imperaioris CP. can Agatho, 65 dist. cuta mala, qu:s hie Anasiasius oinisil.
BENCItt. BINII ET LABBEL
Linea 2. — Hic ordinalur absque jussione princi- Linea 1. — Petagius naiiotte Romanus, elc. Posi
ph, eic. Eadem simillimis verbis legas. apud Paulum vacaiionem triiini nicnsiiiiu ct uiidecim dierttm, un
Diaconum. Ac is quidem lih. xvm, pag 679, in hiinc decima Novemhris anni 577 .posl Chrisiuiii iiaium,
niodum scrihit: < Denique per Benedicluni pajiam sublegitur Pclagius Junior, ejus nominis sectindus,
Pelagius Romanse Ecclesisepontifex ahsque jussione Romanus poniilex, palre Viuigihlo, el, ul pulatur ex
principis ordiuatus esl, eo quod LongoJiardi Roinam noinine, Gothico polius, qiiaui Roinano genere.'
659 ANASTASIl BIBLIOTHECARH 610
Linea 8. — Ilic fecit snpra corptts B. Laureniii A consule, sub die iu nonas Novembrh, htntccml, qiia. ,
marlyrts, elc. Cmn sancti Laurenlii corptts ab ope- dala erat xu. Kal Martii rjusdcin anni. Si enim
rariis qusereielur, mifamla alque pavenda illa con- conferalnr cum epocha el episiolis MagniGregorii,
ligertinl, quse sanclus Gregorius lib. m, epist. 50, qui proximus fuit bujus Pelagii II successor, post
enarrat his vcrbis : « Sanclse memorise decessor septimum fere meiisem vacationis sedis ordinalus
meus ilidem ad corpus sancii Laurenlii mariyris die 5 Seplembris 590 (uii omnes coiisenliuni); ma-
qusedam meliorare desidcrans , diim ncscitur ubi nifeslum fil, iniliuni ponlificaius Pelagii dedueendum
venerabile corpus ejns csset collocaliim, ei effoditur esse ex fine Novembiis 578, tinde ad ejus obittim
exquii'endo, sttbito sepiilcriim ejus ignor.inter aper- die 7 Februarii 590 colliguntur anni 11 solidi, men-
itnn est, et ii qtii prsesenles crani alque laborabanf ses duo, et dies decem. De synodo illa Gradensi, et
monachi, el iuaiisionarii,cqiii corpus ejusdem mar-_ Pelagii epislola ibidein recilaia cum characteribus
lyris vidertinl, quod qtiidem .minime langere pr;c- lemportim in.licalis videndus esl prse cseleris card.
sumpserunl, omnes intra decem dies defuiicli sunl, Norisitts in disserl desyn. v cecum., cap. 9, § 5, ubi
ita utnullus superesse pomissei, qui sanclum et in hoc sladio chronoiogis uuiversis facem pnetulii,
justtim corpus illius viderat. » qiieinadmodum cl alibi ssepe ac feliciter praastitil in
diflicillimis, ac ferme desperalis lemporum meiis, et
Observalio Philippi Labbei. ctirsibus demonstrandis.
' NOWEIIISTOIUC-E.
In fine cod Ms. V. clar Claudii Hardyi senaioris
Parisiensis eruditissimi, quo haclenus usi sunnts, r, Linea 5. — El multa vaslaiio ab eis in Iialia fie-
ha:c liahentur : A bealo Peiro usqtte nunc fiunt anni rel. Distracto siquidem Orieniali imperio in bello
444 el menses 6, exceplh inlervallis episcopalttum. Pcrsico, segniores erant ejitsdemprincipes adauxilia
Fhtil. Unde manifeslissime arguiltir, Anasiasium in Iialiam adversus Longobardos transmillenda.
Bibliothecariiim non onines Vitas scripsisse Roma- Qnas aulem vires ex Longobardorum domiiiatu am-
norum pontilictiin, qui a Damasi papseselale ad sua plificalo caperet schisma non recipienlium synodum
tempora florueruni ; sed ex variis hinc inde co- . v cecum. salisexdisserl. card.Norisii supra indicala
agmentasse universam illam, qusesubej'us nomine in Benedicto, el ex notis Pagii ac Sommier ad luinc
apparel, collectionem. Pclagium elucel. Persiilit aliamen indefessus Pela-
BLANCHINI gitts in paslorali cura sedticlas oves redncendi, edito
eliam luctilenlo traclalti, qttem latidal B. Gregorius
NOT__CH_0N0L0G1C_E. successur, eiiindem iransmiltensadepiscopds Hiber-
Use,cpislola 56, ind. x. Quin etiam ejusdem Gregorii
Catisam diiilurna. vacationis Romanaesedis anie feius esse diciiur, nempe cpistola illa prolixior a:l
Benedicti eleciionem sive ordinalionem colJigimus Islrise episcopos data, qtiam Patilus Wanefridus lib.
cx mtillo-miuori spalio iiilerponlificii, quod ab cjus- III de Geslis Loiigobardoruin.cap. 20, scriplam affir-
dem obilu ad electionem Pe'agii effluxil. Hic (inquit mat Pelagii nomine a B. Gregorio, lum lemporis
Bihliolhecarius) ordinatur absque jwisioiieprincipis, illius diaeono. Addil eliam Gregoritts, experium Pe-
co quod Longobardi obsiderenl civitatemRomanam. lagiiim schismaiicorum pertinaciam,ad alia remedia
Ex quo Golhorum reges oppresserant llalise liber- „ confiigisse : nempe ad exarcbi Smaragdi auclorita- •
latem, litatitm fuil quieli publicseinajoribus bostiis. ^ lem, ut conlumaces coercerel et adigeret ad paren-
Nam avertendoriim schismalum gratia cicrus paiie- dum sedi apostolicae. i Quo vero Pelagius ecclesia-
balur, ut inconsulto priiicipeBomanus poniifex a se siicaequieti, ac sancli v concilii dignilali prospice-
eleclns non coUocaretur in throno aposlolico. Hanc rei (ail Norisius pag. 104 diss.de Syn. v), vim etiam
tolerantiam, erepla per vices Urbe a Goihorum ser- per Sniaragdum adliibuil, memor senleiilise, duduin
viitue exhibebat imperaloribus, eorttmqtie exarchis contra eosdem Aquileienses schismaticos a Pelagio
ad regendam Italiam missis. Ciim igilur nioriente decessore latae: « Vos ab iisdem aposlolicis sedibus
Joanne III orttc jam essent umlique lurbse el suspi- atilatirabi ad salutem quo qtiomodo necesseest, aut
cioncs, dum Narses ordiretur fiineslam illain telam ne aliorum perdilio essepossini, secundum canones
jier acciltim Longobardorum, quam fuerat commi- jier ssecularcs comprimi poieslates. Ila unus Narse-
naliis; eleclio ponlificis succcssoris in illo rerum lem, alter Suiaragdnm in schismalicos cdncilavii.
slatu, undique inleiiianle proccllas Italiaecl imperio, Adeo vero synodi v vindicem Pelagius sese bstendit,
prolrahebatiir, pluribus imnliis ac responsis ullro ci- ut in epistola tertia.adlstros Iria capitulacondem-
troquc niissis ad regiam orientalis imperii, exer- naveril, ct in eadem etiam cum quinla synodo Ori-
centem in Urbem liijerum dominalum dejjulsis Go- genem inler hsereiicos rejeceril, imo eiundem om-
this. Sed in obitu Beneilicli, cum Longobardi ita ur- iiitim Iiseresiarcharuin pessimum fuisse prbnuntia-
beni cingerenl atque obsiderent, ul non modo nun- verjt, haecaposlolico ore lonans : Quid namque in-
lios ad Csesarem mitlendi, sed neque cominealus ad hmrcsiarcha Origene deterius ? et recilalis niagnis
Urbem inferendi potcsias forel; bimeslri temporis Origenis prseeonibus conchidit: Nec illum a rcaiu
spatio aposlolicse sedi dalus esl reciorPelagius.Tres " proprio favor alienm altcslalionisexcusavil. >
allamen menses memoraniur ac dies decem- exacii Vide apud eutndem Norisium quse hac occasione
ante publicatam eleclioiiem : quse scilicet tnora salis diligenler expendit tttni de aposioliea. sedis paierna
•diulurna videri poterat ad fidein faciendam exspe- - clemeniia in exauiiiendis precibtis Ilelise Aquileien-
ciaise occasionis mittendi nuntium in orientem, si sis amisiitis, postiilanlis, ulmelropolilanam sedem
•rcversionis ac resjjonsi percipiendi spes ulla afful- suam gradum transferrei, quod Pelagius benigne
sissel. His igitur cenluni diebus inlcrpositis a niorle conccssit inilio pontificalus, ui collatis iu eum be-
Benedicli, eleclio Pelagii diacoui in ponlificem Ro- neliciis, licet schisinaiicorum aiitesignanum^ faceret-
iiianum celebrala esl die 17 Novembris; el stibinde reverenliorem erga aposlolicam sedem, aliisque pa-
inilialus presbylerio novus Ecclesise recior ordina- le.riia. charitalis olliciis erga coniujnaces iteraio
lionem episcopalein suscepit die Dominica 27 No- exercilis, pag 101; tum quae disseruit accuratissime
vcmhiis. Sedisse legitur annos 10, nienses 2, dies de Aquileiensis jialriarchalus tilulo, hac occasione
10, lam in catalogis, qtiam in exemijlarilms Ana- scliismalis ustirpari cceplo in illaecclesia metropoli-
slasii. Sed ex epocba amiorum Pelagii iinitaiem taiia, prohilis in mediuni Baronii, Sirmondi, alio-
cxcidisse, el scribendiim esse sedit annos 11, menses runiijue celebriuin auctorum senlenliis de origine'
2, dies 10, manifesluin reddiiurex ejtis episiola, illitis jirimatus, quam cap. 10 doclissime, ul ejus
recitala in synodo, apud Gradum celebrala die _5 consueiudo est, periractavil.
Novembris 579. Imperaute sereitissimo Tiberio Con- Linea 7. — llic fecit ctmilertnm beali Hermelis-
stunlino Angnslo, anno ejus imperii quiiito, cl eodcnt marlyrh. Bic fecil sttpra corpus beuli-Laureiiiiimta-
641 IIISTORIA DE ViTIS PONT. RGM. — S. PELAGIUS. C42
tyiis oasiHcam.Proscciitns esl Pebgius rcparationes A iaperial Magnus Gregoritis, stio etiam noniine el epo-
sacrorum ccemetcriorum a Joanne III susce. las , cha < initii decoraiurus hunc terliiim, qiiem absolvi-
in
qiiemadmoilum notis ad ejus Vitam ostendiimis. mtis. i In fine ciiim nnnieri secundi codices
S. Hermelis eeemelcritimvia Salaria inlra primum JAnaslasiani hanc periocham Pclagii exhibent.
.b Urbe lapidcm celebraiur scriptis vclerum medise
..laiis el receniioriim. Ex veieribus Martyrologiis ( «A morle sancli Silvestri usque ad hunc primum
in prolegoinenis (.. CXS.VH, col. 125-124), ulji Gregorium fuerunl aimi 246. > /
dicitur eliam Basill.e,el ex descriptione Urbissub Ca- Papeljrocbius in Conatu ChronicoIIistorico ad
rolo Magnoibi pariier anobis daia in proleg (col. 565 < caialogum poiitificum Romauorum pag. 88, n. 5 lisec
ejttsd. tom.). In via Pinciana exlra civitalemProti et '• scribit.
iliacinlhi, in dextera sancii et sancii Hennetis. i Baronius, qui sttccessorcs Tigilii juslo cilitts
Ex scriptis media! setatis produxi Malmesmurieiisis indticendo
Iiisloriam circa fincm sseculixi, opusculo in^eisdem ; in aposiolicam sedem aimos dtios amise-
jirolegomenis itiserlo (col. 515-516 ejusd. lom.) rat, videbatque Pelagittm himcomnino vixisse usijue
'.ad annuni
f Quaiia poria, cl via Salaria, qnse moJo sancti < 590 ipsosVidem adjunxit, repiignaiiiibiis
Silvestri dicitttr. Ibi juxla viam sanctus Hcrmes omnibus,
ms. 1
exemplaribus Anasiasianis ciim nostro
reqttiescit el sancta vaselta (h. e. Basilla) et Protus
et liyacinlbus, » elc. Ex recenlloribus denique, Viderat anie Papebrochium Norisiiis comjilures
prseter Baronium in Maiyrologio, et Annalibus, in ' chronologia iclalis Pelagii II etGregoiii Magni tiim
•videndiAringhius el Boldctlus, ejusdem ccemeterii T, 'Baronio, liiin Rieciolio (el Imic qiiidem per solidum
ichoiiographiaiii ei lapides ibi reperlos exbibenles. iqiiadiieiinium pag. 95), lapsus contigisse, medicse
Vide etiam qiise a nobis de illo ccemeterio prolala maiius' indigos, qtiam ipse scilicel admovit. Sequitur
sunt in nolis ad S. Alexandrum. <
deinde Papebrocbius, observans in catalogo Palatino
De basilica S Laurenlii exlra muros supra illius poiilificum
1 Rom. ei appendice abjeeta codici primuin
vcneranilum corpus et ccemeicrium Cyriacie a Con- JPeiaviano, deinde Christinse regina., demum Alexan-
staniino prinium sedificata,deinde. a fundanienlis re- drino
< Valicano per Schelestraliiim ediio Aniiquii.
siiiuta per hunc Pelagium, videndus Ciampinus ium Eccl. J lom. I, legi post Pelagjum II lianc clausulam :
iii Iib.de sacr. _Ed. a Constanlino Magno consiructis A bealo 1'elro usque nuticfiunl- anni 444 et menses
cap. 6, lum tomo II velerum Moninienl. Eeclesia. i1, dies 60, exceplo htlervallo episcopalus (quam la-
Roin. cap. 15. Ostendit a Pelagioll fuisse reslilulam mcn i ad Felicem IV, in quo calalogus desinil, polius
a fundamenlis servato veleri vestigio el aspeciu < qiiam ad appendicem perlinttisse pulo) : el ejus nu-
froiitis ad orieniem conyerso qui postea ab Adriano mcros• componi neqiiaqiiam jjosse cum inlervallo a
pajia 1 et ab Honorio III -ad occidentalem plagam •mailyiio B. Pctri ad Pelagium II recle slatuil. Con-
consliiuiiis liiit versus urbis muros in nova consiru1 'vcnil vero quam proxime (decisis a summa inler-
clione per ipsos curata el refecla. Producit eiiam -'valli lemporibus vacaiionis sedis) si ad Felicis
Cianipinus figuram musivl operis a Pelagio in sua 1IV tempora referatur. Denique Papebrochitis con-
reparatione addili supra aTCinniriuiiipbalem presby- verliiur ad aliam clatisulam Pelagio suhiiexam in
'
lerii, ubi nuiiCeliam visilur supersles cuni elligie ac onmibus cotiicibtis Auaslasianis, quatn hic retuU-
nominecjusdemPelagii. Eamdem a Ciainpino incidi „^ 'IilllS.
jussam iconem, tit sttismusivis insererel, beneficentia <(A morle S. Silvestri usque ad hunc Gregorium
eininenlissimi principis Alexandri Albani- (cujus in ,fuerunl anni 246. Hoc enim, inquit, verissimuni esi;
Museo Ciampiniani operis sene tabelbc ab hseredi- cum
lnis preiio comparato?hodie asservantur) impetravi- !] obierii Silvesier anno 555 exeunle, ct Grego-
mus hic inserendam, ut bic eiiam lomus edilionis lius sit ordinaius anno 590 ultra dimidium pro-
veclo. » '
noslra; terlitts a, qui a Silvestro coepit, ejtisque ima-
ginein et epocliam in Jjasilica palriarchali S Paiiii Contestibus igitur tam illuslribus chronologise et
setate Leonis Magnidcpiciam una ctini successoriljus documeiiloriim
< veierum hujus lomi signaculi loco
compluribus indicavil, ostendat eiiam in calce operis. :appoiiemus musivum a Pelagio 11 conslruclum, et
iinaginem el epigraphen Pelagii II, pariler dedica- nostrse
i selaii prseservatum in basilica Laiireniiana :
lam et asservalam seiatenoslra in sujjorslile niusivo ui i gesla ponliliciim hoc iniervallo recensiia illustren-
palriarchalis basilicseS. Laurenlii extra muros : ad lur 1 conslaiiler niotiimentisceqtiaiibuseorumdem lem-
quem ponlificem deducia serics feliciier sisiiiur, ut portnn perduclorum a S. Silvestro ad S. Gregoriuin
lonii qiiarii el postremi post huticseculuri froniein jIMagniiin.

'
Tcmus noster sccundus complectilur tonios lerlium cl .qiiartum cJilionis Vaticanse. EDIT. PATEOL.
BB
*^
~~\
b3
_3
i—,
©
z~\
~~

~o
r-
<«
_=*
Ti
<
64S HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. «REGORIUS. m~
PAGIl. A SOM.MIER.
Linea 1.— Sedil annos 10, efc. neneaiclo papa Linea 2. — t Eo quod Longobardi obiiderent ci-
lnorltto, sedes vacavit, non iiie;ises tres, dies <ic- :viiatem Rotnanam, et multa vuslasioab eis in Ita'ia
cem, ul legilur in Anaslasio, sed mcnses qualuor ; ,fieret, etc. Qusemala consequereiilur ex dominatu
qtiod facile est demonslrare. Cum enim constet IV:- Langobardorum per lialiam in causa scbismaii..
lagitim II Benedicli successorein niortuum essc die Aqtiileicnsis, hie a Biblio:hecario nomihaiim non
ociava Februarii anni 590, poslquam ullraannos 11, rcceiisenltir; sed laiitum generatiin ninlta vastatio
rnenses 2, el dies 10 sedissel, ejus ordinalio neccs- ab illis facta iiidicalnr. Reperies uiligenler inquisiia
sario tralienda esl ad diem Irigesimam Novembris el in seriein narraiionis digesia ab eminenlissinio
anni 578 juxla lioslram opinionem, vel anni 579 card. Norisio in celebri disserl de Synodo v
juxla eos qui voltuii etim sedisse tanltim annos 10. oeciinienica : uinle coliegeriin. sciiplores proximi,
Sed lioc ullimum dici r.oii potest;nam in syuoilo el cx noslris aiictoribus noiaruin Pagitis ac, Som-
Gradensi, dequa mo.\, eodci)i-aniio-579__f«e ui No- micr.
narum Novembriumcelehr.ua, lecla est episiola Pe- « Pcrindc fneril inuim aut iilterum ex his consu-
lagii II, die tlecima ortav.i Febrttarii data, ex qno lere, cum ex codeiu fontc Norisiano gestorum seriem
conseqiicns est ejtis ordiniiiioiicm die 50 Noveinbris nohis exhiijeanl in compen ium contractam. I). arch.
iiiini 578 jjcraelam, ideoque el juxUT Aiiaslasium Soiniiiicrliii.vi su;c Ilist. <logm.,cap.59, ila exordilur
vacalionem sedis post moi lem Benedicti fuisse qua- a concessioiic.per Pclaginm facta iransferendi me-
tuor meiisiiim, cmn ipscmel asscral Bene.iicliim IropolimAtjuilcicnsciiicx ..rbe Aquileiana ad oppidum
obiisse die50 Julii, el Pelagium dieoclava Febniarii. 15Gradensc. >
"Pelagiiis ilaque lmjus nominis II, natione Romanits, Clerus Aquileensis, qui banc iirbem deseruerair
ex palre Viuigildo, ordinaitts est Romantts poniilex inoveniibus coulra ipstm copias Longobardis,' se-
die-irigcsima mensis Novembris saneio Andrese apo- cesserai in oppidiun Gras.ense; el archicpiscopus"
siolo sacra,aiinoqiiingeiilesimoscpliiagesimoociavo. Elias petcbal a Pelagio papa, ul eo iransf.rrel me-
Ordinalns eslaulem ttbsqttejnssione principis, i.,qtiit- iropolim. Pelagius, til aiiinmm illius mollirei, ct
idem Anaslasiiis, eo quod Longobardi obsiderent cuiii seciatoribus alliceret ad unitatetn Ecclesise
eiviiaiem Romanam, el mulia vastatio ab eis in reiniegraiidain receplione qniiiti conciiii generalis,'
Italia fieret. Qttare aliquando conligit, ut llomani biijtismoJi petilioni clenienier amiuil.
jjonlifices, necessilate urgcnte, nqn exspectalo im- Octodecini suffraganei episcopi Aipiileiensis con-
jieraloris coiisensu, aut cxarchse, cousecrali fuc- cilitim celebrariini in nova ineirojioli: ubi lecla fuit
rinl. btilla Pelagii papa; castrum Gradense deeeriiens a se
consiilui lotius Vcneliseet Isirise Metropjlim, elc.
Vide innolis Pttgii ex 2 ad 9.

LXVI. SANCTUS -GREGORIUS.

ANNOCHRISTIS90, MAURITII5.

113' Gregorius , nalione Romanus, ex patre Gordiano, scdit annos Iredecim ,

meuses s^ex, dies decem a. Hic exposuit homilias Evangeliorum quadraginta ;
Jpbh Jiliri xxxv; super EzechieJem .ibri xxn; Dialogorum libros iv, et Pasto-
ralem; et mulla bona alia, quas enumerare non possumus '. Eodem tempore
5 venit Romanus patricius et exar. bus Romam, et dum reverteretur Ravennam ,
retinuit civitates quas Longobardi tenebant, id esl Sutrium , Polimarlium , Hor-
tas, Tudertum , Ameriam , Perusiam , Luceolis et alias multas. d Eodem tem--
pore beatissimus Gregorius misit servos.Dei, Mellitum , Augustiuum et Joan-
neni , et alios plures cum eis monachos timentes Deinn , in prfledicationem
10 e Auglorum, iit eos converlerent ad Dominum Jesum Christum. Hic augtxen-
'
tavit in precatione Canonis : Diesque nostros in tua pace disponas, et caete.a.
Hic fecit beato Peiro apostolo ciborium cum columnis suis quatuor ex ar-
gento puro. Hic fecit ut super corpus beati Petri et beati Pauli apostoli mis-
"sa. celcbrarenlur. Eodem lempore dedicavit ecclesiam Golhorum, qua. fuit in
15 Suburra, in nomine bealae Agatha. martyris. Hic domum suam constituit mo-
naslerium. Qui mortuus est et sepullus in basilica beali Petri apostoii ante
sacrarium V&e 12 mensis Martii. Hic fecit ordinationes duas , unam in Qua-
dragesima et aliam in mense Septembris ; ^ presbyteros triginta novem s diaco-
nos quinque, episcopos per diversa loca 62; et cessavit episcopatus menses 5 ,
_20 dies 18 i.
NOTDLvEMARGINALES FABIIOTTI.
a B, noveiiid. t>* super Job. c Vide Baron tom vm, ad ann 593. ' Vide Bttron ad ann. Domini 60!,
' * '
j!rf_ii". • a! gcntem. f p_a_faiiouc. s Sccrciarium. ' C. sepiiino. » C. 58. i i'. 16,
 ' - 618
6i7 A5.ASTASH niBLIOTHECARIi
. VARLE LECTIONES. . .!
Ex Farnes cotl LXVI A Ex codice Regio, Mazarino el'Thaano:
JVtnn.il3, Hnea % liic cxposuil homenas ntimero Lin 2, mens1 5 (niens ~)\ib. Uic Jfuil lempo-
XL.Job. Ezecbieliim.Pasloralem, Dialogorum. etiiiul- libus Mauricii et Pbocse Augitstorum. Hic expl.
ta bona alia quse einuiierare non possuunis. /.H5, et omelias evang ntim 40; stiper Job lib 55, super Ezech
exarchus Romse elc reie.nuii civiuues, qtiasa Lango- omelias 20, D. lib 4,*Pasiora_omel niulta alia,.qu;e
bar.lis retenebanlur. Stilrio... hn 9, linieules Deum, num non p. lin 5,.Raveun cepil civitaies, quosa Lon-
misit eos in pr.cdicalionem ad geniem Anglo- gobardis tenebanlur. /___.7. Tuder ibid. Eo leinpore
rtim elc. hic augmentabiL in prasdicatione cammis niisit B. Grcgorius servos Dei Melliiiim, Augiislinn
d. n. i. t. p. disjiuiie et ccelera. lin i~\, Aposlolo ci- (M Aiigiislintim). lin 9, in prsedieatione ad iigentem
Iiiirium. lin 15, supcr corpus beaii Pelri missas A. lin 11, in prsafatione C. lin 12, hic fecil afl B. P.
(inissa-) celebrarentiir. Iteinante in ecclesia beati Pauli M. ad S. P. linio, bic jttssit sujjra corpora. beato-
aposloli eadem fecii. lin 16, sccrciarium. Lin. 17 rtim Petri et Pauli missas cele.irari (M, celebrare)
una in Qiiadragesima, et alia in nicnse Seplembrio. E. Hn 15, bic instituit domum Sitam niORastet mor-
Ex codice bibiioihecm Vallicellanm cotujregalionis tuiisest et scpiiltus in B. P. A. ante secrelarium 12
Oralorii,- exslunte in pluteo C, numero 79. die. lin 18, et al. m. Sept presbyi 59, diac 5, episc
Linea 2,,.dies-decem. Ilic fuil Jtemporibus Ti- per diversa ioca 62 (M, 70). tin ult, dies 19.
licrii, Mauritii, el Focse Atigusloriim. Hic. lin 2, n. Ex$odice Tliuano ullero.. ,
•40, super Job libros xxxv, super Hiezechielem bo- •Lin 5, in Job 155, in Ezech 20. lin 6,?teniiit
niilias xxu. lini. et imilla alia, quse numerare non g ci. a LongobarJis tenebantiir. lin 9 ei 10%
lin 6, coepit civilaies, quse a ...ongobardis qiuc
jiossumus. gcnies Angloruin. lin 11, dispone. lin 12, P. A.
ienebantur. Sulriiiin. lin 7, Tttder. lin ead.;- eo ad altare ciborium ex argento purissinio. lin 15,
misil bealus Gregorius. lin 11, in pncdica- stiper
lcnipore ut_supra beati Petri apost m. c.Iiein in
liotiem adgenteiii Anglonim. lin 15, fecil ad beattim hicprseccpii ecclesia B. Pauii eadem fecit. lin ii, quse est.
Pclrum aposloluni../_._ead., pnro. Oicjussil supra linid, et sepullusap.est ad B. P. ap. ante secrela-
corpora beatorttm Pciri el Pauli missas celebrare- rium d. lin 18, mensis septimi. lin 19 et 20,
lin \i, in Subura.'Lin 15 voxbeatse • ' '' episc
[lcge celebrari]. diesl9.
Ceesl.ibid. llic insliluit domuni suam monasierium,
ci moriiius esi. lin 16, ante secrelaritim xn die. Apud Peniam ex codice Cavensi. ,
iin 18,' aliam mense Septembri. lin 20, dies xviu. Lin 3, libr. xxxv, Ezechielem. lin 6, Polimariiim.
Apttd Fabroliutn ex codice Freheri. Iin7, Tuder. lin 9, tim Deum. Misil eos in prsedic ad
Lin 11, AB_, dispone. lin 12, B, aposiolo super geniem Anglor ul eos converterel. lin 11, in prsedi-
tiltare leguriuni. iin M, AB, quse fuil. lin 17, AB, calionem. lin ead, dispone. lin 12, cyburium. ' iin~
anle secrelarium.iin 21) dies 19. 15, Subora. lin 17, secrelarium.
NOTJE -VARIORUM. _ \
BALDUM. C contra Viinina.em posita, parva licet, ab ipso ta-
Linea \'. — Eodem lempore dedicavit Ecclesiam men Ariano ornala catholico more, etenim ejus ab-
Golhoritm, qum fttil in Sttburra, in nomine beatm sidcm marmoriim crustis cl imaginibus s.icris Sal-
Agaihm martyrh. Quo proprie loco sita fuerit Su- vatoris ac duodeciin aposlolorum ex musivo egregie
Ijurra, disseniiunt anliquaiii, Eoruni senleniias re- nohililavil; permansil opus usque ad tempora no-
cital Marlinelbis in libcllo Roinse edilo annol638, slra, cum uimia veluslate fatiscens absis ipsa ahte
in quo dlacojiiam S. Agaihse iii Snburra describit quinqnennium improvisa ruina collapsa funditus
ct illuslval; quibns in mediuui allaiis suam in re pcriif.
obscura quasi diviitans sentciiliam proponil, scili- Verum anno Chrisli 591 B. Gregorius ecclesiam
cel anlc aniplificatiim ponicerium Stiburram tenuisse Ariana supersiilione pollulam caiholico riltt sacra-
eam piaiiilieiii qu;c extcndilur sub colle Palaiino ad vit. Factum narrat Baronius his verbis : t Hoe iiem
ampliilheatrum Tili; aucta dein Urbe prolalam aimo B. Gregorius papa dedicavit ecclesiam sanclse
fuisse ail Forum Nerv;e, indeque jier vallem posilam Agathse Romae positam, quani Goihi Ariani sibi
-Vimiiialem inier Quirinalem et Exquiiiiniiii colles usiirpaverant, el qnse licet, illis ex IJrbe Italiaque
cxcurrisse. Jn bac valle Sylvani leniphim fuisse opi- penitus ejeciis profligaiis, lelicia libei-aifuisscl,
naliir Marlianus, Lemjjlumque Sylvaui conversuin lamen quod fermenlo Ariano videreiur cssepolluta,
fnisse in ecclesiam S. Agalha_ dicatam tradii Fabri- ac proinde non airplius sacra, sed exsecraliilis ha-
fms in Rotua antiij his verbis : i Templiim Sylvani ~ bereiur, Gregorius divinitus insjiiralus adjecil ani-
liunc D. AgalhiB, sub Vimiuali, in via Suburrana. t niuin ul eamdem sacris fitibus expiatam sacro
Ilanc ecclesiam B. Agatbae sacram Golhi, Rici- TJcullui idoneam redderelexDeoque sacraret. Id qitidem
mere palriiialum lenente, occupaveranl, idemijue hoe annd factum esse iis quse ipse seribit in Dia-
Ricimer jjluribtis ornamentis auxerat, prajscriini logis, anno quarlo sui pontilicaius elaboratis, salis
abside marmorea, ciijus fasligio ex musivo insculoi expresse patel, cum ante bienniuin id coniigisse
jusseral epigraphen: dical, boc ipso videlicet anno. Quse aulem func ac-
ciderinl adniiralione digna, ipse sic narraiiDial lib
FL. EICIMER V. I. MAGISTEU TJTRIUSQCE MILITI^ c. 50 : « Sed neque hoc silcam qtiod ad ejusdem
PAiElClDSETEXCONSUL ORD.TOOVOTO SUOADOR- ni, i! Arianse bsereseos damnalionem iii hac ' quoque
KAVIT. « urbe ante bienuium jjielas superua monsiravil. Kx
Hanclegit Csesar Baroiuns anteqnam absis ipsa ve- t bis quippe qtise narro, aliud populus agnovit,
litsiate falisccns iuprovisa riiiiut collaberelur. Prse- « aliud auleni sacerdos et cttstodes ecclesisese att-
siat hsec atidire ab eodem card Baronio ad annum c disse et vidisse testanitir. Aiianornm ecciesia in
Chrisli 472 : Hic ille sacrilegus Arianus (Ricimer), « regione urbis illa quse Subttrra diciiur, ciun clausa
qui cum tanlam silji. in Ilomaiuini imperiiiiii usur- « usque anle biennium remansisset, placuil ut in
passet auctoriiatem, invitis licel ipsis Romanse Ec- « fide catholica, introduciis illuc beati Slephani et
ciesise poiilificibtis, barbarica lanien auclorilate in « sanctK Marthse martyrum reliquiis, dicari debuis-
Urke sibi ecclesiam vindicarel, in quam cum suis « set, quod faclum esi. Nam cum inagna populi
Arianis Goltiis mililibus conveniret. Fuit illa quir < multitudine venienles, atque omnipoteiUi Domino
dem liiulo S. Agaihse ad radices Quiriiialis montis « laudes canenles eamdem ecclesiam ingressi su-
 6_9 HISTORIA DE VITISRQM. PONT. — S. GREGORIUS. 650
t mus, ctimque in ea jam missarum solemnia cele- A modi in ecclesiis legerentur. Idcirco inter oblala
« hrarentur, et prseejusdem loci anguslia populi se ecclesiis donaria, infra in Stephano IV oblatum legi-
< lurba comprimeret, quidam ex iis qui extra sa- mus librum XI Homiliarum. Interdnm quoque liber
< crarium slabant, porctim subilo inlra suos pedes sermonumoblatus dicitur, in quo scilicet sermones
t buc illucque .discurrere senserunt; quem duin Palrum describi consueverant, alque iidem coram
< unusqttisqtie sentiret, el jttxia se slantibus indi- plebe in missarum.soleninibusad instar explanaiionis
< -earet, idem porcus ecclesisejanuas peiiit, et om- ad EvangeliuniIectitari. Liber Homiliarius auditapud
< ncs per qnos transiit, in admirationem commovit, Patres Turonensis synodi anni 813, can. 17 ; Mogun-
« sed videri a.nullo poluit, qiiamvis sentiri pottiis- linse, ann. 847, cain 2, aliarumqiie ssepius. Atque
< set: quod idcirco divina pielas ostendit, ul cun- in iis describendis majorem exposcebat soleiiiam '
« clis patesceret, quia de loco eodem inimundus B. Augiistinus in epist. 77: < Ut jnbeas singulos,
< habiialor exirel. Peracta igilur celebralione niis- quos volueris , sermones seorsim conscriptos , et
t sarum recessimus. Sed adliuc nocle eadem ma- emendalos milti nobis. t Confer ad hsec Beletum, c.
c "gnus in ejusdem ecclesise tectis sirepiius factus 59; elDurandumlib. viRation., c. 1, n. 52.
< esl, ac si in eis aiiquis erfando discurrerel. Se- Linea 3.—Et Pastoralem. Agnellus in lib.nPon-
« quenti aulem nocle gravior sohitus excrevit, ac lificpar. n, pag..l29, tom II Script. Rer. Italic,
< subilo laiito lerrore insonttit, ac si omnis illa ec- ubi Vitam describit Mariniani,' episcopi RaVenna-
< clesia a fundameiilis fuisset eyersa, el prolintts tensis, causse meminit ob quam poniifex Libruin
< recessit, et nulla illuc ulterius inquietudo antiqtti Pastoralem ediderit: « A healissimoGregorio Romse
< hostis apparuit; sed per terroris sonitum, quem '_gconsecratus, et ab eo hic missus est; et cum voluis-
< fecit, ihnoluil, quod ab eo loco, quem diu tenue- setex hae calhedra evadere, ne ponlifex~, dicebal,
< rat, coactus exibat. Post paucns vero dies in ma- selanti bonoris pondera implere non posse. Tunc
< gnaserenitate aeris sttper altare ejusdem ecelesise bealissimuspapaGregoriuscoepit consolaloria verba
< nubes coelitus descendit, suoque illud velamine reficere, dicens : Ego propler te unuin parvuhun
< operttit, omnamque ecclesiam tanlo lerrore ac librum faciam. Tene eum quotidie prse manibus tuis;
" < suaviiatis odore rcplevit, ut patenlibiis jantiis " semper in ipstim intende ; observa verba illiuslihri,
< nullus illuc prsesumerel inlrare. Sacerdos quoque etesto securus ab omni formidine. J Et scribensLi-
<ct custos, et hi qui ad eelehranda missarum -so- .brum Pasioralem misil. In vulgala tamen edilione
< lemnia venerant, rem videbant, ingredi niiniuie LiberTastoralisa S. Gregorio Joanni Ravennatensi,
t-poterant, el suavitalem mirifici odoris irahebant. . pfsedecessori.Mariniani, inscribilur. Qua de re vi-
t Die vero alio cuin in ea lampades sine lumine de- desis Bacchinium ibid. in notis.
< penderent, emisso divinitus lumine sunt accensae. Linea i. —Eodeni lenipore. Anaslasius hsecverba
« Post paucos ilerum dies ctim explelis niissarum descripsil pro more suo ex Paulo Diac. I. iv, c. 8 :
t solemiiiis exslinclis lampadihus custos ex eadem <Haceiiam tempestaleRomanuspalriciuset exarcbus
t.ecclesia egressus fuisset, post pauluhtm inlravil, Ravennse Romam properavii. Qui dnm JRavennam
< et latnpades, quas exslinclas reliqueral, lucenles reverlitur, recepit eivitates quse a Langobardis lene-
< reperii, quas negligenler exstinxisse se credens, banlur, quaruni isla sunt nomina : Sulrium, Poli-
< eas jam sollicittts exslinxii, et exiens ecclesiam iiiartium, Horlatn, Tudcrium, Auieria.Perusia, Lu-"
t clausit; sed post horarum trium spalium regres- ~ ceolis, et alias quasdam civitales. Qtiod fafclumcmn
< sus, Jampadesquas exslinxeral iterum accensas ^ regi Agilulphonuniiaiitm essei, slatim Ticino egres-
< invenil, ul videlicel ex ipso lumine aperte clare- sus cum valido exercitu civitatetn Perusium petiit,
< sceret, quia locus illea lenebris in lucem ye- ibique per dies aliquof Maiirisionem ducem Lango-
< nissel. i- bardorum, qui se Romanorum partibus tradiderat,
HsecBaronius partim cx se, parlim ex B. Grego- obsedit, et sine roora caplum viia privavii. Httjtis
rio referl; in qua lamen narratione duo videntiir regis adventu inlantum bealus Gregoiius pajja exler-
ininus accurate conscripla, primum a Ricimere rilusest, ulab exposilione lempli de quo In Eze-
Arlano ecclesiam S. Agathoecaiholico more exorna- • chiele legiiur, desisteret, sicut ijjse quoque in suis
lam fuisse absideSalvatoris atqueapostolorum sacris homiliis refert. i
imaginibus ex musivo opere nobiiitala ; allerum, Linea 7. — Eodem lempore.Quse boc loco referl
a beato pontifice Gregorio in eanidem ecclesiam- Anastasius de missione ajjostolica in Angiiam insli-
lnductas.fuisse reliquias S. Slephani et S. Marthse." tuia, eadem Paulus cap. 26 bisce verbis enarrat.
Si enim diligenlius aiiimuni inlendissel ad ea, qtise < Hoe iempore idem beatus Gregoritis Augustinum
Adrianuspapa scribil Carolo Magno in epistola ad et Mellitum, el Joannem cum aliis piuribus mona-
eum dala, ctqus hsec sunt verha : < Ecclesiam Aria- cbis timenlibus Domiiium, in Britanniam misil, eo-
norum, cujus ipse S. Gregoritts in Dialogis meminil, rumque prsedicalioneadChristum Anglosconverlil. s
placuit cidem S. Gregorio ut in ftde calhoiica, in- Gemina suni quse noster edisserit. Qiianquain dum
iroductis iHicR. Sehasiiani et B. Agathse mariyrum basce lacinias ad verbtim ex Pattlo Diac. in, Gesta
reliquiis, dedicare debuisset, quod et facttim esi, et 1pnntiflcum iranscribil, ordinem temporum iiullo loco
diversis ipse B. Giegorius pingi fecit eam lam iu D iiabuii,. tenuique deleefu hinc et inde acla consar-'
inusivo, quam in coloribus, el venerandas imagihes ciiians, lenebras plusquaui Cimmerias cbronologisa
illic erexit, ela tunc usqtte bactenus venerdhlnr, _ offudit. Sed de his poslea fusius.
noii ea sibi excidere passus fuissetr Per hoc enim
lestimonium clare oslenditur sacras illas imagines BINII ET LABBEI..
Salvatoris-et aposlolortiin absidi illi ex musivo ad-
jeelas, quas ante ejusdem absidis ruinanYBaronius Linea 1.— Gregorius anno Domini 590, postquam
conspexerat, asancio ponlifice collocatasfiiissc, non sedes sex meiisibus, et 26 diebus vacasset, faclus
ab homine Ariano, neque iis lemporjhus qiiibus in est pontifex S. Gregorius, qui naliis atavo Felice
Ecclesiis.rarus adiiuc iniaginuin usus ; "atque etiam papa ejus nominis lertio, non quario,ut vult Joannes
palam flt reiiquias a B. Gregorio illatas eidem eccle- Diaconus, patrem habtiit Gordjamim, nialrem no-
sise ftiisse SS. Sebastiani et Agalhse, ut meliores mine Silviam inter sanctos relaiam. Tarsillam alque
eliam cqdices Dialogorum habetit, et non SS. Ste- Jiiiiilianam Deo dicatas virgines, homil. 38 .patris"
phani-el Marthse, utex corrupto aliquo exemplari sorores fuisse scribit. Instituius fuil optimis moiibus
Baronius exscripsil. et bonis litteris ; Gfsecselamen linguseignarus exsti-
lit. Juris quoque cohsullum fuisse declarat ipse
BENCINI. - ; epist. 5_, lib. n. Praaclarissima liujus pontificis
- Linea 2. — Hic exposuil honiHias Evdngeliorum'. gesta per singulos annos sui poniificalus videre e^t
Veteri eoiisiieludine lecepium ftiil ut.boinilia; islius- • tom. V Concil.
PATROL. CXXVIII.. 21 ^ •
C5i ANASTASHBIBLIOTHECARII 652
CENNI. A sectilus esl,quihabent menses6,dies2S, quibuscum
NOT_E CHR0N0L0GIC_E. consenlil tertiusAmbrosianus lo. Hlltalicor. scriptor.
Et revera tanlundem lemporis inlerprsediclas dies 7
"Qnod in Pelagii II nolis querebatur cl. prsesul Febr. et 3 Septemb. numeratur inclusis exiremis.
Veroneiisis Franciscus Blanchiuus (quem fuisse ma- Noiatubic dignnm videtur quod sensibilis una' nm-
'xiinum aposlolicaj sedis assertorem vindieemque lalto slyli ex tol illis quse in codice Anaslasiano
acerrimum ha;c ipsa Anastasianaediiio leslatur,quam inspiciuiiuir, in aliquot Gregorii prsedecessoribiis
iinperfeclam morlc prsevenlus reliqnil); quod que- ccepia per complures ejus successores coniiuuaiur.
Tebalur, inquam, litatum scil-icelpaci publicsemaj'o- AVigilio siquidem usque ad Honorium conslanler
ribus bostiis tolerando ut Romani pontifices a clero iiumeratur lempus sedium el inierpontilicii curiali-
populoque clecti non ante ordinareiitur quam ab more ; inde aulem Kalendse,Nonre, Idus postliminio
iihperatorihus Orientis jussio seu confirmalio mii- revoeanlnr. El insuper, ul erudiiissimus Ciampinus
teretur, id Gregorio jjoniifieias vebementer infulas (Exam. lib. Pont. lib. m): «A gestis Vigilii, Silverii
renuenli. valde opporliimtm visum ftiil ad lanlam papse successoris, usque ad Marlinum excltisive niu-
rifgnilaiem rejiciendam (Joan. Diac., lib. i, cap. 40 tationem aliquam stybis perpessus esl; vix enim di-
et seq.). Pelagio eninLinoiiuo, dum anno 590 ingui- vertit au evangeIico,qui cslslylns plantts, el a;:erlus
naria lues Romse validissime grassabalur, continuo absqtie ullo fuco, uHoque verborum deleclu. » 1,1
vqlis omniuni electus Gregorius , qui paucos. anle vero aut evenerit ob calainilosissimallalise lempnra
ahnos Cp. redieral, moereiisac gemens ad Maurilitim, quibus sileiiliuin lilieris indicltim fueril, seu quavis
cnjus graliam inieral dum apocrisiarii munere apud T»ex alia causa conligerit, non paucas eormn pqnlifi-
aulam fungebalur, dedit lilleras euni orans ne snani cum res in conjeetura repositit; sectis esl de Grego-
electionem confirniaret. Al dtirtim Gregorio fuit con- rio, cujus in cbronoiaxi stabilienda haud diu labo-
tra slimulum calcitrare, lilterse eniin a Germano randum fuit. Exslant pr;c aliis ejustle.m operibtts
intercepue divini Spiritus voluulaii • episiolarnm libri dnodecim, quse suas exhibentinili-
jjrsefecto Urbisresistere.
non ausse sunl Esedem tamen litterse, ut- ciiones, et uiciiiiquecariim iionniiHsepropriis amotai
'cunque interceplse,magnum sunt argnmentum aucio- locis reperiair.ui', pretiosius lamen nionumenlum
ril-alis ab Odoacre tisurpatse, ac veluti per manus in ad tempora ejus seilis prol-anda -excogilarinon po-
Auguslos demissse; ita ut difiiciliimisiis lemporjbus test. Hinc eslquod prtelerPaiilum Diaconum(///>.iv,
Christi vicarii principum jussioni viderenturobnoxii. cap. 30) qui Gregoriuni e vhis migrasse perperam
Hinc diulurna inlerpontificia usqtte ad faclam eam- lr_adit,cum Phocas per indiclioiiemvm anuo regna-
dem poteslaleiii Ravennalensi exarcbo Joannis IV ret secundo, vin pro vu usnrpaiis, neque apud ve-
temporihus, dum nuntii ultro ciiroque initttinittr ; leres, neque aputi i'ecenliores Marlyrologosel eru-
nec -nisi dum Italia iurpius laceratur, ponlificis dilosulla diHicullasoccurril. Adeoque ego cun) aliis
creaiio prseceps,ut vidimiis iu Gregorii prsedecessore diem ejiis niorlis 12 Martii 62i definiens, rem magis
-Pelagio,quem prodigii loco habet Anastasius ordi- magisqne astrtiere prselermitlo. Plura lotitts Gregorii
nalum absquejussione principis. _Equediuiurnisliu- Vitse chronologice discussa vidcsis aptui card. Noris.
jnsmodi inlcrponlificiis , librariorum socordia ut de Synodo v, cap. 8, § i et seq.
plurimum siccedente, seqitcntium poniificum usque '- ' .
ad S. Marlinum chronologiselurbalio immodieanaia GIACONSI.
esl, qiiseeruditos alios in aliam seiitenliam dislraxil. Q Linea l. — Gregorius.Sanctus Gregorius Mitgntis,
P.nc iis Sigonius , Panvinius, Baronius , Pape- Ecclesisedoctor, Gordiani senaloris et Silvisesanctis-
JjTGehius,Pagius raro admodum conveniunt simul-; simsematronsc filius, Romanus iiobHissimacl anli-
cumque aulpauca aut nulla rem testantia superessent quissima Aniciorum familia, moiiachus, S. R. E.
monumenta, sedes elinterponti_icia modoconlrahere, archidiaconus et apocrisiarius, Anglorum aposloltis,,
modo producere iis impuiie licuil. Ea propter operse imjip. Tihcrio Anicio, Conslantino Maurilio, et Fla-
preiium faclurum me pnio, si Liliro Poniificali viriliduce vio Phoca Augg., sedlt annos 13, menses 6, dies-8.
Pestilentise acrius in dies Romse furenie, Urbs assi-
chronologiam pessumdaiam pro
poiv.ificiamHseevelul
restimam. prsefalus ad nolas aggredior. dtiis fmieribus exhauriehalur. Qua re animadversa
Dum€p. adveniunt confirmalorise litlerse Grego- Gregorius iv Kal. Sepiembris popubim ad concioiiein
rius, tamelsi nulluselecto ih Ecclesise nioderatione in basilic.am S. Sasbinsead Aveniinum vocavit; et
locus csset, morbo gliscenle lilaniam sepliformetn divino replelus Spirilu, propler peccala poptili ca
insliluil, quamvidesis ap. Sigon. de Regno Ilal. lih. flagella iminiili dixii, precaudum esse Deum lacry-
i, elap. P. Mabillon. in Ord. consecralur
Rom. Iis landem post mis, oralione et pceniteiilia anieaclaj vitse , utfurn-
menses sex, dies 28, allatis , quamvis rem et iratn suain temperaret. Feria igitur quarta
inviius , eodeiu anno Pelagii emortuali 590, die 3 prima luce jubet cleriun egredi ab sedeSS. maiiyruin
SeplenfbriSjUtreclecons.lariierque eruditi recemiores Cosmseet Dainiani cum presbyteris regionis sexlse,
sentiunt, prseserlim P. Mabillon. et card. Noris., in oinnes vero abbales cum monachissuis ab sedeSS.
ctijus verba jurare solelBlancbinus, cui si quid anti- martyrum Gervasii el Protasii , cum presbyleris
q uitalis _rerum ac moris didici, accepium refero. D regionis qttartaj; omnes abbatissas ctim congrega-
Huc acceduni litlera DominicalisA, eo anno concur- lionibus suis ab sede SS. iiianyrum Mavcelliniet
rens cum prtedicla die, el dies emoiiualis 12 Marlii Petri cum presbyieris regionisprimse; Oiisnespucros
anni 604, qui laiiquani cardines lolum Gregorianoe et |juellas ab sede SS. mairyrum Joannis el Pauli
sedis tempus aiuioium 13, mens. 6, dier. 10, inclu- ciim presbyteris regionis secundse: omnes laicos
dtinl; lotidem quippe anni, menses, dies in Anaslasii a'b sede S. martyris Stephani, cum presbyleris
omnibus codicibus el plerisque Catalogis Gregorio regionis seplimse ; omnes mulieres viris orbatas
ascribunlui'. Exlremi lamen dies non excluduntur, ab sede S. Euphemise cum prcsbytcris regionls
quod fieri qiiaiuloquesolel ab Anaslasio. Ex die vero quinise; omnes conjugio sociaiasab ajde S. mar-
ordinalionis reirocedendo usque ad Pelagii emorlua- lyris Clemeniis cum presbyleris regionisieriise : e
lein habeiur cerlum iuierponiificii spatium, non ut in singulis aulem sedibus in hiine modtim cgressi in
vulgatis mensiiim 6, dier. 25, sed m. 6, d. 28, quod sedemB. Marise semper virginis maiiis Jesu Christi
a BlaiiGbinimente sepiimeslri fere spatio definieniis Domini nostri coiivenienles, ac Jongis ibi flelibus ac
( quanquam morie praaventus haud penitus rem gemilibusDominosupplicanies, peccalorum subrinn
discussilj non est alienum ; namque is firmalo veniam implorarenl. Itaque ab illo tradiium nunc
etuorluali die Telagii 7 Febr. el ordinal. Grcg. 3 quoqiie manet ut post missaruni iniroitum novies
scplembr. cum iilriimquepoiilificein seplimesiri fere Domini Ghristive niisericordiam per Kyrie eleison,
interpontificio disjunxit, non vttlgaiiim Anastasii co- Chrhtc eleison, implorarei Ecclesia. fnterim' jiesii-
dicem, sed Regium, Mazarinmnei Thuanum primum leniia adeo in dies sseviebat, ul multi cinn steruuta-
C55 IIISTORIA DE VITIS KOM.PONT. — S. GREGORIUS. 6St
renl, aliiciun oscilarent,yepenle spiriluni emitterent. A' Sed omnia illius gesla superare videtur quod Deus
Qtiod cum ssepius eveniret , consuetudo inducta per illum operari dignatus fuit in iiberaiione animse
csi, quse nnnc etiam observatur, ut sternulanlibus Trajani imperaforis, quingenlis jam annis taiiareo
salulem precando, oseiianlibus signum crucis ori igne damnalse, precibusque glofiosissimi ponlificis
ndmovendo, prsesidium qusererent. Quibus rebus ereptse el inier salvandos collocata. : citra lesiimo-
perinolus Gregorins ad .cseteracoeleslisirse piacula iuuiii gravissimorinn aiictortim, qui hoe allestanttir,
poslero anno 595 religiosam in die resurrectionis et conimimemsentenliam, (jtii hoc idem profiienuir,
supplicationem insliltiit, alque solemni in pompa ego libello peculiari liujtisargiimenti.ediio_omnesolj-
sanclam Virginis Dei genitricis imaginem exlulit. jectiones diltii ct verjssimum esse probavi.
Hsec exLucse evangelistse-manu, ut tradilio esl, ad Feriml eo tempore, quo liernieiiegildus marlyrio
viviim expressa jam lum in aede B. Virginis ad Prse- a palre LeovigildosubGregorio coronaius fuit, Jcsu
sepe in Exqniliis sila eximia populi rcligione con- Christi lunieam, quse sorle uni niiliium obtigerat,
servatur. Faetiim est autem ut imaginem ipsam inventam esse apud urbem Zaphat in arca marmorea
quacunqiie ferrettir, leira pesliientia eoaligravitate eo loci reposiiam , Thomaj Hierosolymitani episcopi
cedente, oplata saliibriias scqueretur. Qua de rc. Deo el JoannisConstantinopolitani acGrcgorii Anlioclieni
gratulaniibtis -omtiibus,ecce angelus sanctam Virgi- tcmpore.
nem bis vocibus de coelo alloquens esl audilus : Anno Chrisli 597, Gregorii 7, nalus est in Arahia
Regina cmliImlare, alleluia, quiaquem meruhli por- sediiclor ille Mabomelus, pseudoijropheia,pernicies
tare, alteluia, resurrexh.sicttt dixit, alleluia. Quam orbis
«ibi Gregorius auribus oralionem exccpit, staiim n MAFEI.
divino incitaius Spiritu in hunc modum explevil:
4)ra pro nobis Deum, alleluia. Exinde aniipboiia so- Linea 1. — Nalione Romanus ex palre Gordiano:
leninis Ecclesisepasehaiis argumenloloetilise mansil. Gordianopalre, senaiorii ordinis viro, matre Silvia,
JNecita niulto posl angelus super Adrjani molem femina pielaie conspicua_,naliis Gregorius; aiavunt
astans ac «Uiclunr mucroiiem vagina recondens Iiabiiit P. M. Felicem, Terlium, ut sentil card.
•conspecttisest. Baren. in adnot. ad Mart. Rom., die 25 Februarii,
Linea II. — Diesqnenoslros in tua pace dhponas. el in Annal., ad annum 582 ; vel quartum, ut habfi-
ifsnc-verbaapponijussit in Canone, quia Agiliilphus, mus in Joanne Diacono, qitam lectionem probabili-
l-ongobardqinm rex,cttm essel Urbs prsesidiovacua, bus liientnr ralionibus PP. S. Mauri.Prajler Anasla-
«astris mcenibusUrbis admotis, ingeiitem universaj sium nostrum S. Grcgorii Vitam Latinis lilteris con-
civitali pavorem injecit, ita ulGregoriusabexposi- signarnnt Panlus Biaconus, quain sub ejus nomine
iione Ezecbielispropheise,superquem Commenlarios ex mss. codd. deditcl. Mabill. ssectil. pr. pag. 585;
elahorabat, desisleret. Joannes Diaconus, qtti, jubenle Joanne VIII,quatuor
Linea 16.—Sepuliusin basilicaieatiP&ri aposwli. libris S. Gregorii Viiam complexus esl"; posiremo
In exlrema porlicu anle basilicam S. Peiri apnstoli eriidilissimi PP. S. Mauii.ex S. Gregorii scripiis
prope secfeiarium , quod nunc dicilur S- Maria de potissiiniimejusdem Vilam concinnarunt, qnseexstat
Febre, ubi eliam sepulti fuerunt Leo, Simplicius, tomo IVOpertim S, Gregorii.^ Prselerea -Gregoiius
Gelasius, Syinniachus ct aliquot alii Roniani ponli- Turonensis, Beda ei Ado ejjiscopus Viennensis.iion-
dices, ut lihro iv ejus Viuc iradit Joanues Diaconus. G nulla ex ejusdem geslis scripseruiit. S. Gregorji me-
Cuj'us eorpus postea Gregorius quarltts inira basiJi- .niinil eliam Photius iii-sua.Biblioiheca, de quopatilo
cam Iranslulit et sub Andreaeaposloli altare colio- infra adnoialioiicquiiila dicelur; Isidorus, Hdefonsiis,
cavit. Priori ejus lumuio hoc epilaphiiini positum Sigeberlus, Triiliemiiis. omnesque scriptorum Eccle-
fuit." sisenomenclaiores.
Suscipe,lerra, tuo corpusde corporesumptum, Linea 2. — Ilic exposuil homilias Evangelioram
HedderequoclvaleasvivilicanteDeo. i~. De his ila Sigehertus : •< Scripsil ad JJIarianum
Sj.iriltisaslrapelit, lethi niljura nocebunt, vel Marinianiim episcopumquadraginla duas Evan-
Cuiviu_3 afleriusmorsmagisilla viaest.
Poulificissutnmihoccl-Uidunlur membrasepufcro, gelii Jiomilias. t Sed solum i~, juxla Anastasium,
Quilnntuuerisvixitscmper ubiquehonis. habemus, qtiarum exemplaria non ad Marlanum, sed
Esiiriemdapibussuperavit, Irigorav.e.ste, ad Seciindinum Tauroinenilanum;episcopuni misit.
Atqueanim.smoiiitistexilah hostesacris. Quare consonat Anaslasio Joannes Diaconus , qui
Emplebalque acluuuidquiJ_erinoiie(loiebaL, lib. iv, cap. 74, de homiliis evaiigelicis ila scripsit :
Essetut exemplummysiicaverba'loquens. < Per siationes discurrens (loquitur de Gregorio')'
A(lClirisliimAuglos couverlis pielaleniagislra, viginli homilias Evangelii diverso tempore coram
Acquirens agmiiiagenlenova.
i idei deciamavit; reliquas vero ejusdem. numeri
Hiclahor,hocstudium.lidcc lihi cura, lioc pastoragebas, gopulo
til Dominootferrespluriinalucra gre^is. diciavit qui.lem, sed lassescenle' stoinaclio ianguore
HisqueDeiconsullactus.-lselare triumpiiis, continuo aliispronuntiarepermisit. »
Natnmercedemoperuinjam siuefiuetenrs. Linea 5. —Job Hb. xxxv. Hoc opiis S. Gregorius-
Pelrus diaconus, qui fttit tnius ex ejus inlimis, aggressus est inslanle polissimum S. Leandro Hispa-
aliquandojurejurando alfirniavit se colttmbainlucu- D lensi episcopp , quicum Conslaiilinopohfamiliarita-'
brantis pontificisahribus assidentem sa;piusconspi- leni inieral, dum ille esset ad Tiberiuhi apocrisiarius
calumesse. - Pelagii; Jiic atitem Hermenegildi nomine a Tiberio
Quandiu vixil Gregorins, mullis morbis subjacuit; suppetias postularet. Tanti vero habiti sunl hi com-."
dolore namqtie slomacbi frequenter cruciabalitr, mentarii in Job, qui universse evangelicse moralis
podagra el re.numaffectibuslaborabat. Mulla |)rseter prompluarium jjure possunl vocari, ut ipso vivenle'
superius inemorata sanciissimus hic ponlifex in Gregorio ah episcopis cum ad eorum niensain, tum
Eeclesia slaluit, benediclionem ramorum et cande- publice ad vigilias legi coeperinl, quod ubi modestis-
larum, qusebenedicunlur in Domiuica in Ramis pal- simus pontifex iiilellcxil, id quo niiiius fieret probi-
marum, et in die Purificalionis B. 51.V. Beaedici buit, dalis ad eos urgentioribns litteris, quse in
cineres el imponi super capila hominum primo die Regeslo epistolarum videri possunt.
Quadragesimajinvenium illius fuit, ei Iavari pedes _ Ihid. Super Ezechielem lib. xxu. Homilias in
inutuo ad iuihaiioiiftinCliristi; pi'selerea ul Anlijiho- Ezecbielem in Iibros duos divisil, quorum primo
naa canerentur, quse vulgo Iniroims vocanuir. Sla- Lria Ezechielis capiia et quarti partem duodeciin
liones instiluit; oflicium ecclesiaslicum cohcinnavit Ifomiliis exposuit, altero vero quadragesinnun de
cl approbavit. Romanum cantuin et collegimn can- visione lempli inJerusalem constniendi honiiUisde-
iorum induxit, niultaque alia fcciiquse sanciissimi cem explicavit. Casimirus Oudiims 'ii Commentario
ac vigilanlissirai pasloris sapienliamd cbaiitalcm de Scripl. Eccles. carpit S. Gregorium (jpiod Eze-
psleLidunt. cliielem prophelam explicans in'gc,>,iti
salttt de quarto
 .' '
05S ANASTASHBIBLIOTHECARII 656
ad quadragcsirrium capui transierii. Quanla aulem A ul equidem senlio (boc OJJUSeniin Pbolius compo-
id injuriascripseril, cognosci potesl cx V. Beda et suii anlequam CP. sedem occiiparet,~cum obiret
Joanne Diacono,-qtii causam cur soliim Ezecbielis scilicet legationein pro Basilio in Assyria, ut ipse in
prophclia. paries aliquas S. Gregorius exjjlanaveril, epislola ad Tarasium testatur, qttselegiiur in -€ra.ca
referuni; Bedii lib. n Hist. geiuis Angi. cap. 1, edilione, ad calcem operis, p. 892, et in aliis rectius
ait: « Primam quoque et ullimam Ezechielis pro- prsemitlilur. aut posl : si anle, lam accurale de co-
phclise partem, quse videbantur obscuriores per ho- dicibus a se lectis vir cselerum eruditione elarusli-
milias viginti duas declaravii, et qiiahlum lucis inliis berum judicium profert, ut illi jure magis sit defe-
liaheant, demonslravii. t Joannes vero Diaconuslib. rendum, quam Casimiro omnibusque ejus jregariis;
IV, cap. 76 : e Primasquoqne, et ullimas Ezechieiis sin autem post, salnberriinam cerleesse Dialogortim
prophelise paries, quae videbanlur obscuriores, Ro- lectionem dieere oportel, quam homo , qnanquam
inanis poslulanlibus perlraclavit.,» Si igilura Gre- Romansesedi infensns, sumiuis lanien Jaudibtis de-
gorio, ul solum obseuriorihus, singulari ilfmsdoclri- , btiit jjrobare. Legcsis- quaj scripiurus ero in S. Za-
na, lucem afferrel, poptdiis Romanus qua_sivil, "so- charia, — adnot. 2.
itimqueid sibi sunimus papa proposuit, perperam a glbid. Et Pasloralem. Ctim S. Gregorius sti-
Casimiro de reliciis intcrmediis capilibus Gregorius pfemam pontilieatus dignilatein in speiunea clel;-
vellicalur. tescendo aliquandiu declinassei, aique a Joanne
' Ibid.
Dialogorumlib. iv. Qualttor libri forma dia- episcojjoRavennale esset reprehensus, hmic lii.triiiit
logi Gregorium inier et Pelrum cjus diaconum mi- Pastoralem scripsil pasloris officii graviialem expo-
racula Patrum Ilalicorum compleclunlur, quos ge- g nentem, opus sane ab omnihus aiiimarum curaiori-
nuinos esse S. Gregorii Magni fettis, el non S. Gre- hus assidtte legeiidum.Qua de re multse synodi, libri
eorii II, ul quidam sensere, prseter mss. Udein, ex Pastoralis Cursele^iionem ejiiscopiscomitiendaruiu,
_ib. li Dialog., cap. 1, aperte demonslralur; nam in quo unusquisque quasi in quodam speculo se
ibiVitam S. Benedicli abbatis exponens ea dicit de <tjuotidie contemplaretur. Tesiattiwjue Ilincniarus
Benediclo sescribere,quse a quattior ipsius discipulis Rbemensisarcbiepiscopus,in prajfaiione opusctili'5..,
acceperal, qnorunv duo jam faiis functi, alii dtto i1si.iaselatelibrum hunc ima cum sacrorum canonum
tum eiiam erani superstiies. Qu:e profeeto Gregorio libro in mafius episcopi qui ordinabatur tradi soli-
sccundo niinime possunt eonvenire, nisi ilios su- 1Lumin ipsa ordiuaiione a melropoliiano, ohiestanie
persliles monachos diicenlis aimis plus miims dica- iiilluinul in vivendo, docentloel judicaifdo ila se ge-
jnus vixisse. Prselerea S. Palerius, Gregorii Magni rerel sieut ihi scriplum cral, quod episcopus se
secundiarius ac discipulus, qui expositionem Veteris i-actiirum promiitehat.
nc I*ovi "'Teslamenli ex sancti docloris sententiis Linea 4. — Et multa bona alia qumcnumerare mn
concinnavil, longe plura ex libris Dialogofum ex- _wssumus. NempelibrumSacrameitlorum,Aniiphona-
eerpsit. Libros atitem Dialogorum optis ad pietaiem riiiin , Commeiiiariiiin in libruin priitmm itegum,
fovendam maxime ulile, Casimirus Otidintislanqtiam ]Exposilionem in Canlica c.iiilieoriim et in septcm
anilibtis fabtriis scatentes parvi facil. Sed conlra ]Bsaltnosposnitenliales, liccnon regestum Epislola-
injuriosas Casimiri censuras lotn qtianla esLerudi- iriim, de quibus videri |iossiinl f P. S. Mauri in edi-
lorum pugnat anliqniias, ut recenliorem selalem iLioneOperum S. Gregorii Magni.
silentio prseteream, qu;c omnihus sseculis S. Gre- ^ Linea 10. —Hic augmettiavilhi precatione Cano-
.gorii doclrinam oeque ac pietatem in Iioc opere ;nis. De hac additione iia Joannes Diaconuslibro it,
-semper suspexit. Veruni cum hoc loco perhreves <;ap. 17: c Sed et Gelasianum Codicemde Missartim
adiiotaliones textui Anastasiano sulijiciam , sa- <soleniniisiiiulia sublrahens, pauca convertens, non-
tius erit Casiniiro Pholii judicittm opponere, cu- iliilia vero superadjiciens pro exponendis evangelicis
|us nienlem acrem ac diligentiam ncnio in est qui ]eclioiiibus, in unius libri voltimine coarclavit. In
persjjcciam non habeat. Pholius igitur c.|tts I^anonc apposuit: Diesquenvstrosita taa pace flispo-
Bibliotbeca codice 252 , ita scripiiim reliquii : ims, alque ab mlerna dumiialione ttos eripi, el in
'O 0KU_--K.C0_ rpyy'pMS7to)).afp.h v.cdK).W -A.X">f~- <>,lectorum tuorum jubeas grege numerari. »
>.EE_ tn 'Faptriuv C.VST.^TO(5I6),O..,oiuliaz te TK Linea 13. — Bic fecil, ul super corpus. Ilonim
tvuyyAtu daiairTWffuv7r__oo-o__ii).-_o-£V. 'ATK/>_IJ v.ul ;rerborum, hic fecit, ut super corpus heati Peiri
Biov; TWV v.ul TI_V'lTa).iav £|.o).'>/ou., v.ui "inynuutu i3/beuti Pauli apostoli mhsm celebrarenlur, senstim
cwrnpiuv szjra-SsuovTa a-vyv.u-up&vx w-zov; yj TSCT- <2.sse ptito : aul sauclnm Grcgoriuni resliluisse ve-
<ro.po-i'iu).byoi; IOTWOVWKTO. ,A).).ayi.p WVTSv.ui 1Leremriltim operandi divinis sujjcr corpus ajioslo-
V.UL
"trtX01lt</. EXKTOV ST1_ DlTVJV 'P01 KMSVTSf,]loruin Peiri efPauIi in eortun basilicis, qtii for-
p.UtUV'tfOlVOV
rt; iv. TwvTrovt-V KUTOU thfO.du; .loyotuizrtluvov.ZK- Iiasse sedenie boc ponlifiee cessavcral, quod in iilis
yupius Ss, 05 fou K5ro.To).txou avSp. IXSJVOU xp°'-~V reluslate faliscenlibus sacra cclebrari non pos-
vo-zepov TO?.zip-np-evoi; v.uxkxjTn ~ia~o-/ps,^ TI.VE'Vfvi lsent (in Regesto enim epislolarum mandal Sabinio
'PoiUMiv' p-bvoriGwpO.ttop.ivnv v.ul 6__.E).EIKV,
yvCirjiv s.f !suhdiacono,res Ecclesise in Lucania el Bruiiis cu-
Tijv 'E)).aS« yl&o-Guv l^aw/c-xra.,y.oivovTOv.£p~o;TVJ ]ranti, ut ad insiaurandas aposlolorum basiiicas tra-
oiy.ouu.EVU nit.nriij?t).av.p_ir:w. ETTOIVJ-KTO . Ou TOU.___.-~T)1bes ex his provinciis Roiuain advehi ctirel. Vide
_.6'/0U_§s"y.a).ouf/.s'vou_u.6vou_ , K).),Kv.al aW.ou?HUTOG1ibrum xn, episl. 20,21, 2-2el25); atit eiimdem
epyov s.s.o. Hoe e.l. iSregoritun decrelo lirmasse, quod moribus jam et
OiioXoyov;7TOV.U_, lgs).).i.v__rK_
Admirandns Gregorius mutlos quidem et utiles i:oiisueludine Romanse Ecclesise "crat servaluni ,
imprimis libros Laline conscripsit,ul homitias,quibus ;super corpus nempe sanciorum aposlolorum Petri
Evangelia poptdoexplanavii: Quin eliumVilaseorum, iet Patili missse sacriQcitini offeni. Sanclus euini
salubribus admhlis narra- lllieronymus, qui duobus circiler sajculis sanclum
qui hi Ilatia clari essent, concinnavil.Elenim
tionibus,quaiuor dialogh cenlum <Gfegoriumprsecessii, riluni htmc Romanoruin pon-
el sexaginla quinque annis ii qnt Latinam linguam lificum opposuit Vigilaniio, qui ausus fuii sancto-
ignorarent, soli utililale hujus operis frus rali sunl. rtim marlyrnm culliim de medio tollere. «Male ergo
Zacharias vero, qui hujus sancli viri posl illud lem- facit J , inquit S. doelor libro adversus eumdcm
pus successorfu.il, cognilionemulUilatemquein ltalia Vigilantium, « Rnmantts episcopus, qui sttper mor-
conclusam in Grmcamlinguam vertens, communem iliiorum hominum Petri ei Pauli, secimdum nos ossa"
ulililalem orbi terrarum benigneexhibuit. Nec solum veneranda, secisndum le vilem pulvisculum,' offeii,
Dialogos, sed el dignos leclibne alios iabores inGrm- ]Qominosacrificia, et lumuloseoruriiChrisli arbitia-
cam linguam transferre opermprelium duxit. Hacte- 1Lttraltaria. t Imo, ul supra sepulcra qtiorttmctinque
rius de Gregorii operibus Phoiius,- cujus profecio inarlyrum saeriflcia peragerentur, jam olim asai» to
tcslimonium ad rem noslram habendumest plurimi. I?elice papa (cujus ordinationem lixit illuslrissimiis
Auteiiim ante.solentne^cliisnia hiccPboiiusscriu. ii," ;cquc ac cl. prsesul Dlanc.binusdie tertia Jaiiuarii
 6 7 HISTOJUADE VITIS ROM. PONT. — S. GREGORIUS. 658
anui Chrisli 269) crat sancitttm, ul scrihit in ejus A lus, ad modicum temporis spalium solitiidinem re.
Yita Aitastasius : Hic consliluit supra sepulcra mar- peliit. Cum enim collegisset res prxclaie geslas
iyruni mhsas celebrari. Undc non sohim supra tu- sanctissimoriim virorum Ilalise, eofum polissimum
nmlos hiariyrttm, sed etiam iii loco ubi mortaleni qtti sua selate vixeiunt, quas vel ipse probe sciret.
I \ilam cum "immorJali commutarunt, altaria erecia vel a viris (ide dignissimis accepisset, diligenlissimam
fuisse, Acla martyrum non raro docenl, qu;e apad in his curam inipeiidens, easdem per dialogismum
jeruditissimum Ruinai'tium jiossunt videri. Mosigilnr pioseciiliisestjinieiiocutorcmadhibriisl^eirumdiaca-
celebrandi divina uiysteria sujjfa maiiyrum meino- lium, virum a pueritia sibi usti amirilisj iiitimiim,
lias, vel sallem non sine eorum retiquiis super quem in soUtudinemsecum duxeral. Quseomnia ips.e
;iltare, ita aiiliquus soleimiisque fuit in llomana in exordio ojieris plttribus aperil. Eos vero qualuor
Ecclesia, ul ab bac ad cajleras rilus proihixerit Dialogortim libros elaUoraios anno S95, sui ponlifi-
jiullum templum nullumque altare sine illis sedift- caius quarlo, ej'usdeinGregorli ssepein eodem opere
candi. Testem htijus rci saiis superque sil S. Am- testificatione certum redditur; duin de pesle agens
b.flsiuni adducere_ qui episiola S2 ad Mareellam quse Urbem vexavit eo anno qtio ipse poniiiex
sororem, rilum innuit proprium fuisse Roniaiise creatus est, anle Irieniiium accidisse affirnial lib i.y
-Ecelesi_etempla dedieandi cuin inariyrum reliquiis, Dialog., cap. 16, 36 el alihi. lidem Dialogorum libii
dum de se ijjso ila loquiiuf : « Ctiin basilicam dedi- posiea a Zacharia parja.eLatino in Grseeumconversi
_cirevellem,mihi lanquam unoore impellerecceperunt sunl, ul tradmit Anaslasius in ejus Vila, el Pholius
dicentes : Sicut, in ikmiana , sic fjasilicam dedices. in sua Bibliolh. cod. 252. Saxonice verq iidem libri
Respondi: Faciam, si marlyrum reliquias inveuero.i » versi siinl ab Alfredo; Saxonum Occidentaliiim rege,.
.Sanctorum rieinde Gervasii et Prolasii invenil cor- sed hsec versio interiil.
8ora,Romanoqite rilu hasiicam dedicavit. Sed plura Nonimlli auclores non solum beterodoxi, sed eliam
de hoc argumenio qui desiderat, legat rerinu litur- catholici. iibros- Dialogorum sancli Gregorii Magni
gicarum scriptores, et pneseiiini cardinalem Bona esse negacunl, Gregorio H qtti jiropierea Dialogus a
tibro priino, capile (iecimo nono, Grsecis appellalus sil, hoc opus tribttenlcs. Verum
hi rcfeUunlur ipsius Gregorii Magni cpistola 1 libri
PAGII. secundi,1indiclione xi-, ad Ma.xiininianum Syracu-
Linea 2. — Bic expgsuil homilias, Gregprius bo- samim episcopiun, el ex initio libri secundi Dialogo-
milias xi- in Evangclia, quarum noiinullas, a se rum, ubi scriplurus Viiam sancti Benedicii, ait ac-
dictatas, assislenli plebi.per nolarium recitari jusse- cepisse se quse de eo dklurus est, a qualuor ejusdem
juil, quasdam vero ipse pronunliaverat, emendalas sancli discipulis, quorum adhtic iluo in vivis eraiil.;
misit ad Secundinum Tauromenitanum episcopum. qtiaj cerle dicere non poluit Gfcgorius II, centum
lii earum praafationeila habel:«Iiiter sacra missarum qiiinquaginta. annis junior. llis accediml aiictorum,
solemnia, ex his quse diebus cerlis in hac Eeclesia qui posl sanclum Gregorium vixerunt, lestimonia,
Jegi ex more solent, sancti Evangelii quadraglnta qui summo consensu Dialogosilli trihiieruul. li anieni
lecliones exposui. Et quariimdam quidem dictala sitnlS.Paterius, ijjsius-discipulus, in Testiinonioium
cxposiiio, assistenti plebi est per notarium reciiata; libro ex oinnlbus S. Gregorii operibus collecto ;.Taius
quarumdam vero explanationem coram populo ipse Csesaraugustanus episcopus, qui florebat. anno 65U,
locutus suni, alqueiLa ut loquebar iia excepla est.t iu Collecianeoex Operibus S. Gregorii, quinque iu .-
C
Hoc autem auno S92, Gregorius absolvit conciones libros diviso; S. lldefonsus Toleianusarchiejiisco-
omnes illas qtiadraginla, cum trigesima ociava in pus lih. de Script. Eccles. cap. f, Julianus ejusdem
basilica sanli Clenientis boc eodem anno dicia esse Ecclesise"episcopus in Prognostico fiilurL sse.culi;
noscalur,, dum a tempore illo ingruenlis in Urbe -Bedalib u. Hist., cap. 1. Pattlus Diacoimscl .Joannes
pestilenlisebieniiiumibi niimerel eum res tunc gesias Diaconus in vita S. Gregorii, el alii quamplures a
recenset. Quare cum peslileiilia- anno 890 in Ur.be Natali Alexandro ssec. vi,cap. 3, art. 16, iaudaii,"
ssevieril, bsec homilia 58, aimo 592 certo hahita ubi et omnes adversariorum objectionessolvil.Quare
est. Gregorius Uperperam a qttibusdam Grsecis, Dialogtts
Linea 3. — Super Ezechielem. Annus qtiingenlesi- diclus esl, hoc enim nonien sancto Gregorio Magno
nius nonagesiinus qtiinius toii Iialise ealamilosus proprium esse ob editos Dialogorum libros perspi-
fuil, cum Loiigobardornm rex Agilulphus non solum cuum est..
civitales sibi pcr Romaiiiiiii Bavennalensem exar- Ajite secessionem Gregorius, universalis Ecclesiaj
chiim erepias, furore percitus itcr.ttm tepil, sed et curam gerens, quam plurimas ad.diversos variis de
ipsum agrnm ItojnaBiimmaxima depopulatione va- rebus epistolas dedit. Epislola 39 lihri secundi, a<l
siavit, ut. constat ex Paulo Diacono lib iv, cap 7. Peirum subdiacoiiurn Campanise, puellani servitmi
Nihiloininus Gregorius papa hoc eodeni tempore, fla- obnoxiam, monasticam vilain amplecli ciipieniem,_
.giiaiiie populo, difiieillimasEzechielis propheliaspro redinii Ecclesise pecunia voluit, ut voii eompos effiGt
concione interpretabatur. Quod quidcni ailiniralione possel. Epistola 9 Jibri tertii, ad Januarium episco- .
dignuni visum est, ut vidclicel potueril in tanio Urbis puin Calariiaiiunj, adversus Jmlseos decernil, n.e
discrimine in bis pbiiosophari, el populus iu eodem E>eoruiu ancilke vel servi, ad ecclesiam confugienle.s
periculo conslituiiis conciones lales ah eo exigere. illis redderentur;. el epislola 37 libri secundi, ail
Sanctus Gregorius lamen vix lunc a cceplis esl vio_- Liberlinum prsefec-tumSiciliae,.mancipia Christiana
-leuler abslractus; ubi vallata Urbe, vuluera civium, a Nasate Judajo empta reddi libertali mandat, ipsum-
-vincula alque csedes est oculis conlemplatus. Has in qtie puniri,.quod lucri causa captandi, Eliseprophetse -
Ezechielem propheiam homilias, a nolariis, dum eas nomine erexisset altare, invitans Chrislianos ad ejus
coram populo diceret, exceptas, postea idem pontifex cullum. Cinnque audisset in angttlo quodain SiciliaJ
«mendavit, et ad Mariniaiium ejjiscopum misit. adhu.c reperiri "quosdam idololalras et angelorum
Ibid. Job lib^ xxxv. Sanclus Gregorius MoraUain cultores (quse Judseorum hseresis erat), loci episca-
Job, de quibtis nondum locutj siimus, rogante S. puin Euiycbiuin adinonuit puo eoruui conversione
Leandro, virisque religiosis, quibusctim Conslanli- strcnue laborare, epislola 60 libri secutuli, ad Ipsum
nopoli convivebal, duni sedis aposlolicseapocri.iariuiri data. Denique tot se occiipationibus etLribulalionibus
npiid Tiberinnt imperaiorem agerel, concepit, per- deteiituni fuisse anno 59,3episiola, M libri secundi
fcctunique-opus eidem Leandro Hispalensi episcopo ad Narselem jiatriciurix, mense Atigusto, indictione
nuticupavit. Qpus iUudntoralis evangelicsepromplua- xi data signiiicat, ut, quod ipse ait, ncque legere.,-
-liuiii est, concionaioribus et animarum. curatoribus . neque per epislolas -mulla loqui licefet; oblilmn
ac direcloribus diligenler et assidue legendum.. que se esse manducare panem suum a voce gemiUis
; . Ibid. Dialogorum lib. iv. Iiuer hsec autem idein sui. Qusevidenlur in causafuisse cur secessuir <juse,-
saiicUssiniuspomifex,- laboribus el augusliis faiiga- . sicril; illseenim omnes epistolsedtituesunt ante men-
1)59 ANASTASIIBIBLIOTHECARH - G60
seni Septembrem, sola excepla epistola 9 libri ter- A Commenlarius m libros Regum videiur etiam stip
lii, quse data est mense Septembri, quo quarius ejus positus S. Gregorio, nam Paierio RonianseEcclesi;c
jjoniilicaltis annus incoepit, et quo se in secessu Dia- notario , sanctique Gregorii diseipulo, omnibusqiie
logoruni libros scripsisse, lestatur. Unde conjicio antiquis, qui vel testimonia ex S. .Gregorii opefibus
Gregorium in soliludinem secessisse, el libros Dialo- collegerunt, vcl ea commemorartinl, vel- eorum te-
gorum scribere cospisse xirca finem Septembris stimonia laudare solenl, fuil incogniius. Deinde au-
ejusdem anni 593, cum mensibus Octobris, Novem- clor hujusce Commenlarii vulgala^Scriplurse sacrse
hris elDecemhris nullsein ejusRegistroejjistolse datse versione ntilur; sancius autem Gregorius Iialic.a et
reperiantur; non quod aliquas ex eo secessu non Hieronyniiana, et mulia loca non eo modo affert quo-
scripserit, sed, ut conjeclura est, admodnm paucas, solet S. Gregorius, ul ostendit latidatus Opcrnm
quaj ad nos non pervenerunt. In eodem Regisiro ante ipsius ediior in prsefalionetom. IH. Prseierea styhis.
inensem Maiuiii anni S94, Ires lantum exslant ejus a Gregoriano discrepat. Denique S. Gregorins de-
epislote, quarum duasdalss sunt merise Januario, et libris quidem Regum sermones habuit aU poptihim,
una merise Aprili, quod me monet suspicari non tam sed illos scripto tradere prse infirmilate non poltiit.
brevemfuissee.jiisseeessiotiem,ulexisiimalBaronius. Excepti aulem sunl a quadam abbate Claudio, sed
Lin. 3.—El Pastoralem. Sed cum inter hsec,non so- non juxta menteni sancti docioris, ut ipse querilur-
lum peslisreliqui:e Urbem vexarent, verum etiam ven- ejjislola 22 libri x.
torum vehementia eadem conquassata esset, ac Lon- Linea 8. Misit servos Dei Mellilum, Auguslhium^
gobardorum infeslaiionibus incursaretur, diraque pre- In Eleulherio pa|ja diximus, ex Anaslasio el ex Beda
inerelur fame, ipse Gregorius, quo magis increbres- jj lib. i, cap. iv, Hist. Eccles. Aiigloriifn, Evangelium
cere vjdit niala, eo fortius ad ea superanda animi vir- a Brilanms pubtice susceptum ftiisse suh Lucio eo-
tule surgens, hoc ipso pontificatus sui exordio, prse- riim rege. Sed ctim mediosseculo quiitto Briianni ab
clarisshnurh de Pastorali Cura Commenlarium elu- Aiiglis et Saxonibus ex insula cxpulsi fuissent, ea
cubravil, occasione accepta lilterarum Ravennalen- ad idolorum ciiltum itcruni rediil. Quare Gregorius,.
sis episcopi, quibus ab eo redargutus fuerat, quod qui, ut moxdiximus, anteponiificalum de Anglorum
pasloralem curam delitescendo fugere voluisset. conversione cogilaverat, anno 596 eam aggressus,
Tanli habitus fuit in Galliis Pastoralis ille sancti est, Augustino, monaslerii S. Andrese in Urbe a se
Gregorii liber, utpleraque Galliseconcilia eum legere prsefeclo,eum sociis in Angliam misso, cumque mul-
episcopisjusserint, ejus moniiis insistere et praeeepla liplicibus litteris ad reges Francorum el diversos
cxseqtii, ut Turonense canone 5; Gabilonense n, Galliarum episcopos datis conimendavii. Exstanl ese
can. i, anno 813, et Aquisgrar-ense, can. i, an- lih. v Regislri Gregoriani ab epislola 52 ad 59. Au-
no 856 celebrala. Imo Hincmarus Rbemensis gustinus anno 597 a Virgilio Arelatensi episcopo or-
archiepiscopus in jirsefatione opusculi LV lesla- dinatus est episcopus, indeque in Britanniam rever-
tur stta seiate in more jjositum fuisse ut Pastorale sus, Elhelberium Cantii regem baptizavit, et in die
S. Gregorii M. una cum libro sacrorum cano- Nalivitalis Domini, indiciione prima, anno 597, Ka-
nuni in manus episcopi qui. ordiuabatur, traderetur lendis Septemhris inchoala, plus qnam decenmiillia
in ipsa ordinaiione a metropolitano, obteslanie illum Anglorum baplizali sunt, ut scribit Gregorius in epi-
ut ita servaret in vivendo-, docendo et judicando, stola 50 libri vn, ad Eulogium Alexandrinum episco-
sicut ibi erat scriplum; quod et episcopus ipse spon- /-. pum mense Junio sequenti dala. Cuni postea Augu-
debat. Hoc libro docet Gregorius quantum sit offlcii stinus sancto Gregorio suggessisset niultam quidetn
pasloralis pondus, quam segre. suscipiendum, el qua esse messem in Anglia, •operarios vero paiicos, mi-
exsequenduni cura. Quatuor in partes hunc librum sit idem ponlifex « plures cooperalores, ac verbi.
distribuit. In prima explical quaUs ad episcopatus minislros, in quibus primi et prsecipui eranl MelU-
cufinen venire qtiis debeai; in secttnda docet qualem tus, Justus, Paulinus, Rufmianus; et per eos gene-
se in ipso regimine pastor debeal exhibere; in lertia raliter universa quseadcullum erant, ac niinisteriuin
explicat quomodo paslor docere debeal; in quarta Ecclesise necessaria, vasa videlicet sacra, ei vesii-
denique docet paslorem, qui suo tam sancte munere menla allarium, ornamenla quoque ecclesiarum, et
fungilur, ad semelipsum redire debere, nec recta re- sacerdolalia , vel clericalia indumenla; sanctoruni
spicere qum egil, sed qum agere neglexil, tandemque etiam aposlolorum ac martyrum reliquias. et codi-
librum sic concludil: « Ecce.hone vir, reprehensio- ces pltirimos, t inquilBeda laudatus cap. 29,ubi et
nis mese necessitale compulsus, dum nionsirare refert epislolam a Gregorio ad Auguslinum, ituic
qualis debeat esse paslor invigilo, pulchrum depinxi Canluariensem episcopum, scriptam, dalamque die
liominem piclor fcedns, aliosqtte ad perfectionis lit- decima Kalendarum Juliarum, indictione quarta,
tus dirigo, qui adhuc in deliclorum fluctibus versor. anno 701 currenle, qua significat se ei paUium diri-
Sed in bujus qusesoviloe naufragio oratiouis tuse me gere, eujus usum ei concedit ad soia missarum solem-
tahula susiine, ut quia pondus proprium deprimit, nia agenda; simul et insimial quaUter episcopos in
lui merili me maiitis levet. t lla saneius pontifex, Brilannia constiluere debeat.
humililate maxinius. Liber ille S. Gregorii ab Ana- In decrelali episiola a sancto GJ'egorio ad Augu-
siasio Antioclieno non multo post in Grsecum ser- D slinum, qui etim de nonoullis coiisiiluerat/quaeexslat
monem versus, sed versio interiii. Saxomce eliam eliam apud Bedam laudatum cap. 27, et in Regislro
nono sseculoeumdem veriii Alfredus, seu Aelfridus, Gregorii est 31 libri xti, menlio esi vicarialus apo-
sett Aluerdtts, occidentalium Saxonum rex. slobci Augustino concessi, non qtiidem conceptis
Ihid. Et mulla bona alia. Agenduni nobis superest verhis,sedexconsequenlia, ut colligitur ex sepiimo
de operihus sancto Gregorio sujijjositis. Et primo Gregorii responso ad interrogalionera Augtislini, qtti
quidem Expositio in septem psalmos pcenilenliales ab ipso pelieral qualiter deberet cum <iallianim et
noii esl fetus S. Gregorii, nec alicujus aucloris ei Brilanniarum episcopis agere. RespondilGrcgorius :
a.qualis, el ex modo loquendi de legiaet imperiali c In Galliarum episcopos nullam libi auciorilaiein
auctorilate in eo usurpato, apparel illum Commen- tribuimus : quia abantiquisprsedecessoruin meoruin
larium editum Gregorio VII sedente, el Henrico IV temporibus, palliutn Arelatensis episeopus accepil,
imperante, ctti melius quam Mauritio aul Phocae quem nos privare aucloriiate percepta minime debe-
attribui possunt quse auctor imperatori exprobrat, mus. t Cum paUio igilur coniuncla eral dignitas
quod nempe schismate Ecclesiam sciderit, et simo- vicarii sedis apostolicse, quam adimere Arelatensi
niapaccmEcclesise turbarit. Non desunt lamen qui episcopo nohiit Gregorius. Porro privilegium iilud
censent eam septem psahnorum pceniteiHialiumex- personale lanium fuit, non vero perpetuum, ut
positionem Gregorio VII adjudicandam esse, uti manifeste colligitur ex epjstola Gregorii ad Attgu-
noiavii Petrus Gtissanvillain ultima edilione operum slinum numei'*osuperiori laudata; cum prseterea
"S. Giegorii Magni. consiei .Cantuaricnses archiepiscopos noimisi diu
 661 HiSTORIA DE VITIS ROM. P03ST. — S. GREGORIUS';, 662
post isla tempora factos fuisse vicarios Romani A Qui dala a me licenlia a Germaniarum episcopis
pomificis, ita ut Ecclesia; illius episcopus dicerelur episcopus facttis cum eorum quoque solatiis ad prse-
legalus nalus sedis aposlolicse. Ita Baluzius in sup- diclam genlem in Jinem rnundi perdttclus est: et
plemenlo lib. v de Concordia Sacerdotii et Imperii, jani nunc de ejus salule el opere ad nos scripta
cap. i% num. 9,.juxta ea qusehabet jMarca lib. vi, pervenerunl : quin lanlis. miraculis vel ipse vel hi
cap. 7, num. 3, ubi ail, sevo divi Gregorii invaluisse qui cum eo transmissi stmi, in gente eadein coru-
usum ut Romanus ponlifex pallio oruarel metropo- scanl; ul apostolortim virlutes in signisquse exhibeiit
liianos, quibus vices suas in provinciis commillebat, imiiari videantur. In solemniiate auteiu Dominicse
uli archiepiscopum Thessalonicensem, et Juslinianse nativitalis, quse hac prima indielione Iransacla est,.
prinise sive Bulgarise metropoliiam; el in Galliis, plas quam deeem millia.Angli ab eodem nuntiati
Arelalensem. Verum de usu pallii, lemporibus in sunt fralreet coepiscopo nostro baptizali. J
quihus versamtts, non est una constansque omnium Hanc ob rem 8. pontifex per litteras Aiigtislinuin
seiilentia, ul videre est apud Garnerium in appendicc horialus fnil ui inier lseliliamet exsultationem, ob
ad nolas capitis _ libri de Ordine Roniano. Sufficiat lanlam rem, humilitatem et timorein Dei in sua '
liic observare episcopos Britannise Auguslino Can- corde servaret. Scripsiletiam ad regem ejus genlis,
luariensi a Gregorio subjici, his verbis quse legitnlur ettiii orans ut audirelvfoverelqtie illos qtti subditis ei
in fine septimi responsi: Brilanniarum vero omnes populis annunliabant Christi regnum. Ad reginam
episcoposlum fralernitali. commillimus. pariter dedil Iitteras, ctini Consianlini imperatoris
Linea IOL— Hic augmehlavitin precationeCanonU. _, malre Helena illam conferens, eo quod Christianse
Gi'cgoriusaiiiiquum MissalcGelasianum,seu codicem g amh;« nationum, qneis imperabanl, corda ad evan-
de Missa recognovit. Nam Joannes Diaconus iu ejus gelicam verilatem excipiendam disposuerant (lib. ix,
Vila a Mabilloniosscculoi Benediciino recilala ha?c epp. 58, 59, 60). Quo autem facilius eos populos ad,
scribit lib. n, cap. 2 : < Sed et Gelastanum codicem Cbristi fidem perlraheret,. litteras eliam dedit ad
de Missarum solemniis, mulla sublrahens. pauca alios Evangelii prsecones, q;uos Augustino sujipctias
cqnverlens, nonuulla adjicicns pro exponendis evan- ferre jusserat,. in hanc senienliam : _ Diumecum de-
gelicis lectionibus in unius libri volumine coar- causa Anglorum cogilans traclavi ;.videlicel quia-,
c avit. t Tam Gelasii, quam Gregorii Missalia in fana idolorum deslrui in-eagenle niinime debeant,,
abbatia Centulensi,- sive sancti Richarii anno 831 sed ipsa quse suni in eis idola deslruanlur. Aqua
exstasse, diximus in Gelasio. Ex libro PontiJicali, el benedicta (iat, in cisdem fanis aspergatur; altaria.
exBeda lib. __•Hist. Eoclcs., cap. 1, addidil Canoni conslruaniur; reliquiseponantur; qiiia si-fana eadem
niissse hsecverba : Diesquenostros in lua pace dispo- bene conslrucla stini, necesse est, ut a cullu dsemo-
nas, alque ab mierna damnalione nos eripi, el in nuin in obsequium veri Dci debeant conimulari; ut.
electorum luorum jubeas grege numerari^quoi idcm dum gens ipsa eadem faiia sua non videt doslrtii. de
scribit Joannes biaeonus in ejus Vila. ln missa corde erroreni dejional: et Deumverum cognoscsns,
orationi pro- defunclis alia- subnecliiur incipieiis: et adorans ad loca qttse consttevit, familiarius con-
ISobis qttoque peccaloribus. In liac autem aliquol currat. Et <juia boves solcnl in sacrificio da:nionum
sancli recensenlur, qtiorum in priore parte Canoiiis mtiltos occidere, debel bis etiam hac de re aliqua.
iiieniio facta non esf. Ii sunl ex divcrsis ordinibus solemnilas immulari, ul die dedicalionis vel nalalitio
selecli, ex diaconis Slephanus, ex ajjosiolis Mattbias, p SS. mariyrum quorum reliqiiisehic ponunlur,.laher_-
ex discipulis Bafnabas, ex episcopis Ignaiius, ex nacula sibi circa easdem ecdesias,. quse ex. fanis
sumniis poiililicibus Alexander, ex presbyieris Mar- commutalse sunl, de ramis arbor.um faciant, et reli-
cellinus, ex clerieis minor.um orriiiiuin Pelrus, ex gjosis conviviis soleninitatem celebrent. Nec diabolo
coiijugaiis Felicitas etPerpelua; cunique iiuilseessent jam aniinalia immolent, sed- ad laiidem Dei in esu
ex virginibus, Gregorius Agalbam, Luciam, Agne- suo animalia occidant, et donalori omnium de salie-
tfim, Cseciliam et Anastas_£ir. lniic parii Cnnmiis tale stia gratias referant; ut dttm eis aliqtia cxterius
adjunxit, ul scribil AJdelmusepiscopus lib. de Virgir gaudia reservanlur, ad inleriora gaudia consentire
nilate, cap. 25. facilius valeant. Nam duris menlibus simul omnia..
abseindere impossihile esse-non dubiiim esl. Quia is-.
SOMMIER. qui locum summum ascendere nitilur, necesse est
Linea 8;- — Misil servos Dei Mellitum., Augu- nl .gradihus vef passibus, non auleiu saltibus elc--
siintim, etc. Dixinms in Eleulherio. quod olim rex vetur. » (Lib. ix, ep. 71.)
Britannorum Lucius ab eo ponlifice Evangelii pne- Bralerea usum sacri pallii Augustino- concedens,
eones efflagilans impetraverat eoruindem missionem eidein prscscripsitqualia tleberet liindamenla ponere
Iieri, quorum opera Cbrisli fldes in iis partibus ad recenlem eam Ecclesiam stabiliendam : . Ul per
nunliata erat et Eccleste fundata. Verum postmodo loca singula, inqtiil, duodecim episcopos. ordines,
Anglo-Saxones idololatriam ilerum advexere in eam qui luse ditioni siibjaceaiil, quateiius Londoniensis.
insnlse partem, quam antiquis Britannis absluleranl. episcopus civilatis semper imposterum a synodo
S. Gregorius,.anlequam ponlifex.crearetur., de illo- propria debeat consecrari, atque honoris pallium ah
runi conversione soilicitus,.in se-onus illudsuscipere, D hac sancia et apostolica, eui auclore Deo deservio,-
iis nempe fidem prsedicare deliberaverat. Cum autem. sede percipiat, Ad Eboracam vero civitatem le volu-
illud exsequi tuin lemporis nequivisset, postea factus nius episcopum mitlere, quem ipse judicaveris orrii.--
Ecclesise eaput-ejus jn ref memoriam rediit, ele- nandtim : itaut si eadem civitas cum finitimis.locis
ciumque ob id .monaclium Augustinum, queni suo verbum Dei receperit, ipse quoque duodecim epi-
monasterio "S. Andrese prsefecerat,. eo misil aliis scopos ordinet,.ul meiropblitani honore p.erfrualur :.
niissionis sociis eidem datis. Plures iis lilleras com- qttem lanien liatcrnitatis, tua? volumus disposilioni
niendalitias lradidil adreges Francise Theodoricum subjacere. Posl obiium vero tuuni ita episcopis, qtios
ei Theodebertum, eorumque aviani Bruneehildem ordinavcrit, prsesit, tit Londoniensis episcopi iitillo
variosque ad Galliarum episGopbs,eos deprecans ut modo ditioni stibjaceal. Sil vero inter Londonise et_
operariis bisce evangelicis prsesidio essenl. et adju- Eboracse civiiatis episcojios in posterum Uonoris ista
niento in laboiibus quos erant subilurir Suairi iis distinclio, ul ipse prior babealur, qui prius fueriL
heiiedictionemlargiius est Deus eodem Gregorio tesle ordinatus. » (Lib. xu, ep. 15.)
Ub. vn, ep. 50, ad pairiareham Alexandrinum : Idem Ajigustinus de aliqiiibus rogavit ponliflcem
€ Dmn gens Anglorum, inquil, in mundi angulo circa disciplinam el mores; ad quse pontifex. siii-
posila in culius lignorum ac iapidum periidia ntinc gillaiim respondens : « l..Mos apostolicte sedis est,
usque remanerel, ex veslrse milii oraViouisadjtilorio inquit, ordinalis episcopis prseceplum iradere tit de
plactiil ul ad eam monasterii .niei monacliiim in > omni stipendio quod accedit, qualuor fleri debeant.
pr__dieaiio-ichitransmiilere, Deo auclore dcbuisscm. portioiies : una videlicel episcopo cl familise ejjis-
 "
663 ANASTASIIBIBLIOTHECARII _ '- 664
'
propter hospilalitatem et susceptionem; alia clero; A 10. Pra_gnantes mulieres , nec non parientes%
terlia vero pauperibus; quarla ecclesiis reparandis.» enixasque una cum earum soholeprajserlim simorlis
(Lib. xii, ep. 51.) Cum aiitem Auguslinus nionaslicse periculum adsit, hapiizari oportere docet. In nova
disciplinse assuetus esset, eum idcircomonuitnevive-
],rel lege nullum niulieribus prsefinilum esse tetnpus, quo
a
seorsum clero, at recentem ArigliseEcclesiam- si pepererint, arceantur. Ad earum vero concubitum
eopacto instilueret, quo exoriens Eeciesia institue- non debere viros accedere, quoad ablactentur liberi;
:batur, in qua omnium nemini ulla res erat propria, qua in re consilium dedit, non prseceptum. Et infra :
at omnia erant communia. Ad ccetera respondit : . Prava autem in conj'ugatorum moribus consuetudo
2. Quod clericis ad sacros ordines non promolis surrexit, ul nmlieres filios, quos gignunt, nutrire
nubere volentibus segregatse portiones dandse erant. .contemnant, eosque aliis mulieribus-ad nulriendiim
Cominuniter autem /vivenles quod spectat, nil sibi tradant. Quod videlicet ex sola causa inconlineniise
suppelere-ail circa hospitalilalem ah iis exercendam videiur invenlum; quia dum se continere nolunl,
faciendasque eleemosynas, nisi quod erogandum iis despiciuul Iactare quos gignunl. t (Ibid.)
eral omne superfluum in pia opera, Domino dicente : Linea 10. — Hic augmentavit in precalione cano-
Quod superest, date eleemosynam, et ecce omnia nis, ete. Ante Gregorium Gelasius meliori ordine
njunda sunt vobis. digerendum curavit divinum officium ac prseserlim
5. Quod circa rilus et caeremonias ecclesiasticas Lilurgiam : S. Gregorius, Gelasianum -Ritualereco-
poteslalem ei faciebat consuedines ex aliis Ecclesiis, gnovit, mulla detrahens quse sive ab apoerypliis
quas optimasducerel, congerendi,_equeiisccnficiendi aucioribtis desumpta censuit, sive iuconnexa el minus
Riluale pro Anglorum Ecclesiis. B apta judicavil. Aliquot commulatis, aliquoLadjunclis
i. Quod circa eorum punilionem , qui Ecclesise unum volumen confecil : « Gelasianum Codicem, »
delriiiientum importanl, palremfamilias imitari opor- ait Joannes Diaconus : t De missarum solemniis,
tet : t Sic enim aiens, nos fldelibus lenere discipli- multa subtrahens, pauca converiens, nonnulla adji-
nam debemus, sicttt boni patres carnalibus filiis ciens, pro exponendis evangelicis leciionibus in unius
solent, iquos et pro culpis verberibus feriunt; et libri volumine coarctavit. t (Vit. S. Greg. lib. n,_
lamen ipsos, quos doloribus affligunt, babere hseredes c. 17.) Volumenistud Sacramentarii nomine nuncu-
quserunt, et quse possident, ipsis servanl, quosirali palur, in eoque ordo missse reperiiur ila dispositus :
insequi videnlur. » (Ibid.) Iutroitus, Kyrie eleison, Gloria in exeelsis, qui dic:
5, 6, 7. Declarat, quod duo germani fratres singu- consuevit ab episcopis Dominicis ac festis iiieBus,
las sorores possunl ducere : prohibet lamen nuptias cseteris vero presbyleris illud dicere haud permille-
inter duorum fratrum duarumve sororum lilias, aut balur prseierquam die Paschaiis. Oralio. Aposlolus,
filios; si guivero infidelilatis lempore ejusmodi ne- sive Epislola. Graduale, seu Alleluia. Evangelium.
fando conjugio admisti fuerinl, eos abstinere dein- Oralio stipef oblationibus. Prajfalio. Sanclus. Oralio
ceps j"ubet, neque ob id a communione sejungit: eos prseparaioria ad consecrationein, quse desuevil. Ca-
contra excommunicari pr_ecipiens, qui post conver- non, cui S. Gregorius hificadjecit : Diesque noslros
sionem similia conjugia conlraxerint. in lua pace disponas : atque ab mterna damnat.one nos
8. Circa ordinationem cpiscoporum, vetat posse eripi, el in eleclorum luofum jubeas grege numerari.
fieri absque sociis, quos ex Gallia pelendos ail: n Et In Nobis quoque peccaloribus, ubi sancloruin fit
qyidem in Anglorum Ecclesia in qua adhuc solus 'J _ menlio qui variis ex condilionibus sunt pelili, quia
lamen episcopus inveuiris, ordinare episcopum non virginum nullum nomen occurrebat, B. Gregorius
aliter, nisi cum episcopis potes. Nam quando de posuit nomina sanctarum Agaihse, Lueise, Aguetis,
Galliis episcopi veniunt, illi in ordinationem"episcopi ;Csecilisc,Anaslasise (Aldem. lib. de Virginit., c. 25).
lestes tibi assislanl... Cuni igitur, Deo auctore, ita Post Agnus Dei varise suiit oratioues, collectse et
iuerint episcopi eiiam in propinquis sibi locis ordi- isecrelse. Varise Prsefationes pro variis anni djebus,
nati, per omnia episeoporum ordinatio sirie aggre- iDominieis, feslis ac feriaUbus.Poslremo fmnl obvise
gatis tiibus vel quatuor episcopis lieri non debet. » ]benedicliones pro vaiiis rebus et exorcismi, qui
(Ibid.) _ debent baptismi administraiioiiem prsecedere.

LXVII. SABINIANUS.
AKNOCHRISTI604-, PHOC^ RIPERATORIS2

114 Sabinianus, nalione Tuscus, de Givitate Ulera a, ex patre Bono, sedit au-
. num unum , menses quinque, dies novem b. Eodem tempore fuit fames in ci-'
vitate Romana gravis. Facta.autem pace cum gente Longobardorum , et jiissit
'
aperire horrea Ecclesiee, et venundari frumentum populo per solidum umini
5 tritici modios triginta. Hic in ecclesia beati Petri apostoli - luminaria dedit a.
Quo defuncto , funus ejus ejectum e est per portam sancti Joannis, et ductum
est foris muros civitatis per pontem- Milvium. Qui et sepultus est in ecclesia
beati Petri apostoli, die 22 mensis Februarii. Hic Ecclesiam de _clero implevit.
Hic episcopos fecit per diversa- loca numero sex et viginti, et cessavit episcopatus
10 menses 11, dies 26. _
NGTDL.E.MARGINAIESFABROTTI.
' *
e-B, Volaierra. * B, menscs 5, dies 19. ' ' per solidos 13, B, pro modio"s'6l oO. addidit
o *evecium.
€05 HiSTORIA DE VITIS ROM. PONT. — SABINIANUS. '666
VARIAE LECTIGKES. - .
ExFarnesiano codice LXVH. A Ex codice Regio, Mazarino el Thub.no.
Num.ili,Hn.ti, Savinianusn. T. de civiialeBtera - Lin 1, Tuscus ex palre Bono, de ciiitate Ble-
de patre Bono.-.in. 2,fuit faniis in civitate Roma gra- da, s. lin 2, eo
vis. Tunc faclapace. lin. 6, funusejus ejectus estper temp. lin 3 gravis. Tunc fecit pa-
cem cum g. L. et fecit aperiri h. -E. et ven frum
portam sancli Joannis; ductusest forismuros civi- popper solid 15, trilici modios xxx; uddilur c. ih
tatis ponlem Mulviumrqui ~ sepultus esl, etc, niense -
Februario. - utrsquelexemplari. lin 5, Iuminaria addidit. lin 6,
eveetum est perpor S. J. et duclum foras mnros.
Ex codiceVallicellano.. ciyit p."P. M. qui sepulttis esl in hasilica beali
Linetf.i, ex patre Bonp_,de eivilate Bleda. lin. % Peiri aposi. Hic ece de ci. imp. ""-
Hic fecit ep per di-
eo lempore. lin.-Z, lunefecit pacem -euih gente versa loca.26. .":;
Langobardorum, et jecitaperiri. lin. i, per solidos - """ '
xni, tritici modios~xxx.-_.in.S, Juminaria addidit. Excodice Thuano atlero.
tin. 6 el7, deesl verbmn _islposl duclum. linl. per -
pontem Molbii. Ojiiisepultus est in hasilica beaii Pe- Lin 1, Blera. liti 3, lunCfacta pace eum gent. Lon-
Lri aposloli; hic Ecclesiam de clero implevit. Ilic fe- gobard e't i.-aperrf h.._e.~ei ven frunienta pro so-
cit episcopos per'-diversalocaxxvi. lido.l, ihod-30, lin 5, Iiim addidit. lin 8, apostoli,
Hiceccl." . :..
Apud Fabt ottum ex cpdiceFreheri.
, Lin 1, AB, Savinianus. A-civitate Blera. tin ~\,B ..":'~ Apud Pemam excodice Cavensi.
dies 8. lin i, B, per solidum nnunr 50 menses. lin. t> -:£m.2,famis: linl, civitatis pontem Molvium. lin
8, A_,die 21; B, 6 Xalehd.iMan.Vin 9, B, viginti 6, - 9, num.xxvi- _._•
depositus est suh die 11 mensis Fehruarii.
NOTiE VAMORUM. . _ .
BALDINI. horrea Ecclesiae aperiri, qiise iilique
' J_abiniamis
Linea 3. Jussit aperire horrea Ecelesim, et venun- clausa erant,- «et venundari frumentum populo per
dari fmmentum populo per solidum unum trilici solidum unum tritici niodios Iriginla. t Sic Anasla-
modios triginta. Minus sequum erga Sabinianum pa- sius. Adbsereo huic lectioni, quam veriofemjudico,
pam cardinalis Baronius se praebet, cum ad annuni -:herto. e.t a qua fortasse alii recesserunt prseeunte Sige-
Cbristi 605, ejus obitum refereus, scribil:« Scripli co- Modius genus eral mensurse apud Romanos ,
dices repentini pjiis obitus.causam terribilioremaf- tcrtia pars amphorae, capiens congios duos cum
ferunt, cujttstoiius',rei gesise iragoediani-Sigebeiius duabus tertiis partibus congii. Accipio libens pro
ila summatim complexus est. « Cum Sabinianus pa- communi niensura congium, vas noiissimumpenes
-t paetipse liberaliiali.Gregarii prsedecessoris stti Romanos, qui ad cobgium caeteras mensuras, lam
c derogaret, Gregorius eum jier vistun ler pro culpa liquidorum quam aridorum , revocabant, indeque
< lenacise, et hujus derogationis increpatutn, quod eongiariuni appellavcre donitm illud, imperaiortim
t non jresipisceret, etiam quarlo horribililerincre- liberalitale datum populo, Exstat in sedibus Farne-
« pans, etcomminalus incapite percussit; quo ille sianis., temporis edacitatem hominuinque imperito-
< dolore vexalus non multo, post moiiem obiit.,» -rum injurias evasus, integerrimus efelegantissimus
Cujus.rei.gratia accidit,-nt eo defuncto(ut habet ,congius, Flaviae gentis palris filiique nominibus in-
Aiiastasius)'| non ex more per mediam civitalem de- signis, addilisniinirttni siglis P. X, indicantibus pondo de-
ferretur cum funehri pompa- ejus corpus ad hasili- cem, pondus dccem librarum. Continet
cam S. Petri, sed ejiceretur exlra Ufbem per por- r" ille libras decem -aqiue, uncias videlieet centum vi-
tam S. Joannis, deferreturque extra muros usque ginti-et lihras septem cum seniisse tritici, scilicet
ad poniem Milvium, inde vero inferretur in ip-am nncias nonaginla. Modius proplerea capil aquse li-
S. Pelri eeclesiam, ubi est sepulturse mandatum; hras viginti tres cimi quatuor unciis, tritici vero
exasperalum enim fuisse adversus "eumpopulum Ro- libras viginti. Sabinianus igitur .apeftis horreis Ec-
niamim eo qttod iriticmu Ecclesisenon erogasset clesisejussit venuni ire libras sexcentas triticipre-
(ul Gregorius consueverat) in pauperes; se.dvenuin tio unius solidi. , .
exposuissel triginta solidis modium unum. > -
Nomen solidi in re nummaria sefius usurpalum
Quibus documentis usus fuerit Sigeberlus in con- est apud auctores Jinguse Latiuse, et-sseculo tantum
cinnanda ea narratiuncula exploratum non habeo, et Consiantiniaiio adhiberi ceepit, primusque, qtiem
qui fuerint illi scripli codices in quibus Baronius il- ' sciam, fuit Lampridiiis.xpti in Vita Alexandri Severi
lam eamdem legerit, cum ipse non dicat, divinare - pro aureo solidum siibslituit. Nolabilis esl lex unica -
jion possum, Sigeberius scribebat ad annum circiter lib. x, tit. 76, de argenli prelio, quod ihesauris infer-
1101, post Sabiniani obilum fere quingcnlis annis ; tur : « Jubemus nt pro argenti summa, quam quis
enmdcmque iniquioris animi in ponliUces Romanos - thesauro fuerit illalurus inferendi auri accipial fa-
fuisse satis osteudiint parles ab eodem susceplse in . cullatem, ita ut pro singtilis libris argenii qui nos
causa Henricorum IV et V, adversus Gregorium Vil soIMosJnferat. » Pro singulis unciis-auri numera-
ejusquesuceessores LfrbauumII etPaschalem II. Ea bantur sexsolidi, ut aperte tradii non minus erudi-
pnopter Natalis Alexander.in c. 1 ad sasculum sepli- tione et docirina quam dignilate eminentissimus
mum His.oriae eeclesiasticse, ex Sigeherto et Ba-^ cardinalis Norisius -in dissert. de Numismale Lici-
ronio recilatis illis iisdem de Sabiniano, pronun- " niani Licinii tom. II editionis Verbnensis, col. I1S0,
iiat esse illaapocrypha cum nulio antiquitalh mo- ubi inquit : « Etenim ex Iege 13, de susceptoribus,
'numento nitaniur, Qaii~ si-facile ostendi possit ex emissaa Valenfmiano seniore A. 367, ac laudato
Anaslasio Sabinianum fuisse baud illiheralem, cum superius rescripto Honorii, dato anno 593,-septua-
horrea Ecciesiae aperuit, seque minime degenerem - ginta duo soliili libfam auri "coiiliciebant; solidus
prsedecessoris Gregorii probasse, a cujus tamen vert) valebal Romaiias monetse;denarios, seu, ut vo-
iiberalitatis exemplis mulium abfuisse Sigebertus cant, julips yigintiquinque, ut erudite tradil doclis-
-.tffirmavit?Fame non Urbs taiitum , sed Ralia om- simus J. Ffidericus "Gronovius lib. iv d'e pecunia
- ais affliclabatur anno 60S, ex testimonio Pauli Dia- veteri, cap.- 25, el alibi ex Dione lib. LV."»
passim
;oni: « Hoc anno, inquit, fuit hiems frigida nimis , Per allafam Iegem qiijiique solidiiussisunt ajquira-
et.emoriuse sunl vites pene in omnibus locis, mes- lereuni librse argeiiti. Honorius vel fortasse varian-
eesque percussae uredine .passim evanuere. » Jussit tem solidi valorem defmito ejusdem pondere flxit,
G67 ANASTASII BlLIOTHECARIl 66S
vcl auclor fttit Arcadio ttt ulritisque nomine"dicla j^ sauro asservalus, cujus pars anlica referl eapui IIo-
lex ferretur. Signata lex est Constantinopoli impp. norii corona gemmata reviuciuin cum epigraphc
Arcadio et Honorio AA.,i_.esario ct Allico coss. 11- D. N. HONORIUSAUG., postica vero liguram mti-
lnsiraitir hinc aique explicalur singularis numnius liebrem slantem cum bilance in dextra. ei cornuco-
aueus tcriise maguiiudinis in regio Parisiensi the- pisein lseva cum litleris EXAGIUMSOLIDI.

Est autem exagium idern ac e-xacliim justumque B solidorum. Civitates quoque Tuscise, hoc esl- Bat
fimdus, seu certm ponderalionis genus, ul inquit . neum Tttnc Regis, el Urbs vetus a Longobardis invasse-.
Cttjaciiis.Libra itaque argeiili,ciijus pretium ajquant sunl. enim mense Apriii et Maio apparuii h_.
quinque solidi,- erit juliorum cenliim vigintiduode- qttin- coeloslella , quam- cometem dicunl. Debinc AgiluK
que, el uncia, juliorum deeem eumsolidi quinqtte phus rex iterum fecit pacem cum Homanis tribus
cimis; unciavero auri, quam sex complent, annis. t
conlinebit valorem ceiiium qttiuquaginla juliorum : BINH ET LABBEL.
nempe per ea lempora erat aitritm ad argenUim ut
qiiaitiordecim cum duabus quintis ad unum, in ea- Linea 1. —Sabinianus. Postquam, defunelo he.iio-
dem ferme ralionein qua nuiic est Gregorio, sedesaposiolica niensibiis quiiiqiie el no-
Bedeundo itaqueunde discessimus, Sabiuianus ju- vemdeciin diebtis vacasset, ipsis Kaleudis Sepietn-
heus vendi- triginla niodios tritici ununi solidiun, hris, anno Christi naii 604, Sahiniauus non sine-
laxavit libras sexcentas iritici prelio vigitiliquinque tuniultu (ut ex Bonifacii stiecessoiis illius constiittto
juliorum : quod in maxima frumentidiaiitateexiniise col_.igerelicet) eleelus fuit. lloe lam Latinii quam-.
liheralilalis exemplum esi, qua et ecclcsianim one- Grseci omnes confirniaiit. Qua auctorilate 1!igitur
•ribiis, el pauperum inopise insiinul opporlune con- frelus scribat Nicephorus Callislus - quemdani lnuo--
suluil; obqueeam reni magnopere Iaudandus-fiierat, cenlem sanclo Gregorio subrogaium fuisse, non
non reus agendus. Hanc porro leciionem Anaslasii video.
pr_eferendain esse illi qua BiiToniiis usus' esl, inde Linea 2.— Fuit fames in civilaie Bomana. De hac-
Jacile est colligere quod si imi modio tritici a Sabi- C fame Paulus Diaconus lib. IV, cap. 9, ait : « Fnil
niano conslilulum fnissel preliuni triginta solidornm, hiems frigidanimis, el emortuae stiiit viles peue in
"ut Baronius legit, vigiuli librse trilici cotistiii.-sent omnibus locis, niessesque percussse uredine passini
seplingenlia quinquaginia juliis; quod immane pre- evantiere. t Hujus faniis lenipore, in deteslalioneiiL
titini mtolerabile fuisscl, nec ea ralione jussisset avariliae eonligisse videtur Ulud miraculuin, quoil
pontifex aperiri-horrea Ecclesise, sed claudi, ablala sub ponlilicalu Sabiniani Sigeberlus in Chronico-
videlicet •faeullate universo populo emendi tri- verbis hisce describii : «Hoe tempore, inquit, pau-
ticuih. - cum a nautis eleemosyiiam pelerel, nec
per quidam
Animadversione etiam ihdiget quod Baronius Ana- acciperet, dicenle nauclero : Desiste petere a nobis,
stasio ascribat, pro cattsa dclationis corporis de- eleeniosynam, qui nihil pr_eier lapides habemus;.
fuucli pontiflcis per portam S. Joannis exlra muros diim suhjecissel pauper : Omnia ergo verlanlur in
Urbis ad ecclesiam S. Pelri, eumdem assignare po- 'lapides; qttidquid manducabile in navi erat, in lapi«-
puli. exasperaiioneni ob auclum tritici prelium; desconversuin est, colore el forma rerum eadem
cum Anastasius recitet quidem funus ducium ex- permanente. i (
tra poriam S. Joannis, sed neque prseter consue- Linea 6. —Qtto defunclo. Cansam repcntini obitus,
ludinem id faelum fuisse adnotel, neque ullam ejus ..Sabiniani pontilicis terribilioiem affert -Sigebertus
rei causam aflerat ui legenli lexluin fli palam. in Chron. his verliis dcsciiptam : n Cuin Sabinianus
papa elipse liberalitati Gregorii praedecessoris stti
BEiNClNI.
"derogarei, Gregorius etim per visum ler pro culpa-
Linea 2. — Fnil fames. Hsec pariler descripla j) teiiaciaeet litijus derogationis increpaium qiiodnon.
siiiil ex Patilo Diiicono, lib. iv, cap. 30, qui, nar- resipisceret, etiam quaiio horribjlilerilleincrepans el,
-riilo Grcgorii obitu, siibjungit : « Cujiisin locum ad commiuaiis in capile pereussil. Quo -dolore ve-
aposlolalus offlcium Sabiiiianiis esl ordinatus. Fuit xatus, non mullo posinioriein ohiil. t ' '
autein tunc hien s frigida niniis, et indrtuse sunt CENNI.
vites pene iu omnibiis locis. Messes quoque pariitn \
.vaslalse sunl a muribus, parlim, percussae uredine, KOT-ECHRONOLOGIC_E. !
evamteruiit. » Eadem legunltir apud Agnellum loco -
mov.laudald, pag. 150. PostS. Gregorii morlem nondiutiusvacasse aposto- -
Liiiea 5. — Faciaantem 'pace.:His .aiferre lucem iicam sedem, quani menses 5, dies 18, lestanlur praj-
posstitit quse hahel Pauliis.ibid. c. 55 : « RexInAgi- l.rcod.Anaslasii-vulgaluni quatuoralii Codd.quibus Far
fecil ciini Smaragdo patricio an- utiiur V. C. Ludov. A_H. Muralorius, Catalog.
liilpbus pacem
uum uiium. accipiens a Romanis Uuodecim inillia "fcnsis, et Luccnsis, qui -per iibrarii cnprcin pro.
669 UISTORIA DE ViTIS ROM. PONT. — SABINIANUS. - _i7f_
XVIHhahet XXIII, exfacili muialione V in X. Huc A rum non gratuito ut Gregori.us, sed preiio solidorum
aecedii aucloritas Freherianoriim.codd. Regii, Ma- Iredecim in singulos moiios consliiuto.
zarini, el ulriusque Thuani, qui dies licei 19 tmoplus MAFEI.
numerent, diem emortualem includunl, nihilquepe-
niius chroiiologiam perliirbant. Hanc unanimem ca- Linea 2. — Futt fames in civitate Iiomana gravis.
-talogor. etcodd. aucloritaiem, cui Ordericus suffra- Tempnie bu|us charitaiis, qno tmiversa civilas in-
gatur, Anlonius Pagius conatus est reprehendere, genli rei friimentari_e inopia laborabat, narrat Sige-
inierponlilicium ad nienses sex diemque unain pro- hertus Gemblacensis in Chronico, ad aininm 607,
trahens; quam feliciler, ex infra dicendis palam Sabiiiiapum, heali Gregorii liberalitati deroganiem, -
liei. Equidehi caialogor. ei codd. consensui adhse- egenis alinienta siibtrahendo, a Gregorio per visum
rens, ulPapebroebium fecisse video, ela S. Grego- Iribits vicibus fruslra avarifue repreliensum, quarla
rii morle menses 5, dies octodecim, seu novemdecim post liofribilem increpationem in capite fuisse per-
dic scilicel emorlitali inclusa, enunierans, 30 Attgu- cussuin, illoque dolore vexalum paulo posl morlem
sli mcnsis invenio litleram Doin. D prsenotat.im, obiisse. Hane-Vero narrationem Sigebertus forlasse
quani esse ipsam ordinationis Sabiniani haud dubie exscripsil ex sancli Gregorii Vila a Paulo Diacono
agnosco. Sabinianus igilur, M. Gregorii olim apocri- exafata, quam sua aelate excidisse Baronius dole-
siarius apud aulam Cp., die 50 Augusli, anno .604,, hal. Sed illam narralionem esse fabulosam, ex silen-
ordinatus, sedilannum l,menses_5, dies 8 seu 9,- lio prsesertim Joannis Diaconi osiendi potesl, qui
ulcouslanlissinieomi.es tradtinl. At in dieblis ma- cum Pauli Viiam certe perlegerit, ut pniei ex his
liifesiiis est error aulex duplici nunieralioue V se- „" verbis Joannis circa liuem :'« Gtijtis nimirum vene-
mel pro niensihus recle adbibiti, iterumque perpe- rabile meritum quousque mundi linjus' orbita volvi-
ram adjuncti diebus, ita ulex 1111sinl facli VIHI, tur, ul cttni Paulo viro dfsertissimo faiear, semper
.nul ex additione V. Undecunque autem natus sii accipieliiierementuin : » quaeipsa verba liabeiuur
erro_,Sabiniariidu_edeposilionesmeinoranliir in Cod. etiam in Vita-Gregorii a Paulo Diacono scripla : de
altero Freheriano, qul loqiiensprinium de deposi- hac tamen heali Gregorii in Sabiniaimm increpalio-
iione ad S.-Petrum, aii,.vi Kal. Miirt., nempe dic 21 nenullum verbumhabel, etsiinultis capitibus, cir-
Febr., sepultum esse; deinde de prima depositione, ca finem, miracula sancti Gregorii exponens, quam-
loquens : Depositusesl, inquil, die n mensh Februa- pliira id genus deseribil; quo loco hoc exeinplum
rii, nemp,edie2, ut expresse habel aller ex codd. percensere debuissei, quod vcl in prjmisad laudem
Ambrosianis, Ila enini Romanus num. -nj accipi de- sancii Gregorii perlinebat, liLhemo est qni non vi-
het, nonpro clfra Arabica, quod ssepe esse facltim a deat. Hinc fit ut facile ad credendum adducar, lem-
librariis-satis sttperque tesialur tumspecimen cod. pore Joannis Diaconi in Yila Pauli hsec de reprehen-
aniiqiiissimi membranacei a V. C. Muralorio exhi- so Sabiniano non exslitisse, fuisseque ea deinceps
hittiin lialic. Script.,-ubi legitur : Qui fecil ordinat. a male feriato homiiie assttta ; attt si haliebaniur,
per mens. Marcio ptros u, diac. u, dutn editi babent eadem certe ila exsuinanda, uipoie nullis idoneis
(in III) : Qui fecil oidinalionem unamper mensem documenlis innixa, Joanues judicavil, ut in fusio-
Mtirliitm,presbyleros n, diaconos~\; Him eliam Ba- rem saiicli Gregorii Vitani, jiissn Joannis VIII eln-
roiiius, qui u pari modo inlerprelaius, Severino, ciibratam, illa non inferenda censuerit, At Sigeber-
contra onmitim aiitiqiiortiin fideni, pro duobiis men- Itts, qui imperatori llenrico, Romanse Eeclesiae per-
sibtts tindecim iribuii. Quare jttxla hanc priinam C seculori et rebelli, adhaerens, contra ipsuiit S. Gre-
coi. Freheriani deposilionem (p.iia in Laieranensi gorium VII papam, morum innocentia speclabilem,
ccclesia) non dies 9 supra aiinum et menses quinque, scribere lilteras ctopuscula aususfuit, hanc fabel-
se.I dies i sedisse Sabinianus videtur; a die eniin lam eliam suo Cbronicoiniexttil, per quam Sabinia-
ordinationis 50 Aug. ad deposilioiiem 2 Febr. die nus Romanus poulifex male in sequenlem aelalem
ordiiiationis de iiioreinclusa, siiiit an. i, m. 6, d. i. audiret. Sed hoccommenium ttim Anastasio noslro
Nec modicainde Iux affnlgel Anaslasianaj liislorise; repugnat, qtti Sabiniaiium Jaudat de clero amplili-
Sabiniaiii enim funus nova prorsus, neque anlea, cato, auciisqiiein'S. Petri basilica rehgiosis lumini-
nec posl audita ralioue elaium referlur extra nrbis bns; inm fainae, quam sui Sabinianus reliquil, co-
iuosiiia per porlam S. Joannis. Hanc vero narratio- mitaiis nimirum et beneyolentisc, qtiae exprimititr
iiem cerie aliqtia causa fulcil; quare ul noti crcdam in epitaphio Vaticano, quod ex Mauliorefert Aringus
aiiilcm Sigeberti fabulaiu, quam Sigouius el post Rom. suhlerr. lib. n, cap. 8:
cum Buroniusadoplanl, mihi tanien dnn Papcbro- " HichomiQiimviliablandosermonerpmovit,
chio persuadeo, aul aeris iniemperiem, aul glaciem ~ Necculpisjudex, sed iiiediciuafuit.
ingentesve pluviasimpediinenlo fuisse, quin staiim ' PAGIL
perque coiisiielamviam pontificis cntlaver efferre-
tur. Cajleruin Sabiniantis, cum sedissel, a die ordi- Linea i. — Per solidum unum tritici modios tri-
uationis 50 AuguslifiOi, annum 1, meiises 5, dies gtnla. Verum, inquit Papebrochius in Coiialu Chro-
i, obiil diem suuin 2 Februarii atini 606, ut docent nico Hislorico.quiafrumentiuoiiniiUa exemplaria Anastasii
coiltl. Marquardi Freheri et Ambj'Osianus alier, D vidcnlur de preiio habulsse, quoil Sabinia-
exigeret, fa-
ejusque corpus in Laieranensi basilica inlerini -de- nus pro modio frumenli solidos trigintaleiiacilatem a
pusiium, die 22, sive ut alii codd. habenl, 24 ejtts- bulaiii qnis excogiiavit, qua propler
dcin niensis ad S. Pelrum delalum esi. suo decessore-S. Gregorio per nociem apparente
increpilus, percussusqtie in capile, non nnillo post
CIACONII. obiisse lingitur. Sednibii lale quispiani anliquoruin
de vila et miraculis S. Gregorii scribenlium, ne qui-
Linea 1. — Sabinianus, Boni filius, Bleraims, Tu- dem Joannes Diaconus, qtii tamen finem libri iv
sciis, diaconus eardinalis el apocrisiarius aposlolicse ejiismodi vindiclae exemplis, per duodecim capiia
sedis. Consianlinopoli apttd imperaiorem a S. papa deduciis, implevit. Mirum proinde esl, suhdil Pape-
Grcgoiio missus. ImperalorePhoca Augusto, sedit brochius, fabulse isli, a Sigeherloeliam temere relatse,
inenses 4, dies 19 : crealus Kal. Seplembris, conse- lidem adhibuisse Baronium, qui eo irabit,
cratus die Dominico Idibus Septembris. qttod Sabiniano defunclo, ut ait Anasl .sius,duciumfmius
Linea eadem. De civitale Lilera. Erat aulem Blera ejus eveclumest per porlam-S. Joannis, el
civitas Tusciseihediterranea Catoni, Plinio Plolo- forasmuros civilalis per pontem Milvium, ad eccle-
msroque, vnigo Bieda vocala, cujus etiam nunc ve- siam Vaticanam : quod ille prseler niorem _facluui
siigia x a Viterbo B. M. inveiiiuiilur. esse putat, ad averiendam a corpore injiiriam, ab
Liiiea 4. — Per solidum unum Irilici nmdios iri- iralo populo metuendam, si pcr.mediam u.rbem fu-
ginla. Frumenlum qtiidetn poptilo dividi jussit, ve- mis ducerejur; cumaliee initllaecausae hujus novi-
671 ANASTASIi BIBLIOTHECARII 672
taiis, esequcaliqua Sahiniani laude conjunctse, pos- A Romanorum, Hermannus Contractus in Chronico,
senla benigno coiijeclatoreexeogitari. Ordcricus Jib. 2. et Honorius Aiigiistodunensis,
Linea 6. — Quo defuncto. De gestis a Sabiniano . aonum eliam unum, menses qtiinqueei dies |iiovem
nihil aliud ad nos pervenit. prseler ea quae ex Ana- .Pontiflcatui Sabiniani assignenl, ex ipso Anasiasio
stasio mox retulimus, qui subdil, etmi sedisse annttm colligitnr ejusordinaiioiiein peraciam esse die XIU.
unum, menses quinque, dies vovem.el sepullum esse Sepiembris anni DCIV., et ejus nioiiem conligisse
in Ecclesia beati Petri Apos:olidie XXII mensis Fe- dic XXI!..Fehruarii anni DCVl.
bruarii. Quarecum Reginoin Caiaiogo Poiitificiiin

LXVIII. BOr.I'FACI0S III.

ANNO CHRISTl COG, PHOC.E IMPERATORIS4

115 Bonifacius , natione Romanus, ex patre Joanne Cataaudioce-, -sedit men.

ses oclo, dies viginti ocio a. Hie obtinuit apud Phocani ~>_ principem, ul sedes
apostolica beati Petri apostoli caput esset omnium Ecciesiarum , id est, Eec.e-
sia Romana, quia Ecclesia- Constantinopolitana primarn se omuium Ecclesiacum
5 scribebat c. Hic fecit constitutum a in ecclesia beati Pelti, in qua sederunt
episcopi septuaginta duo, presbyteri Romani triginta quatuor, diaconi et
omnis clerus, sub analhemate, ut nullus pontiiice vivent-e, aut episcopo civitalis
sua3, prsesuinat ioqui de successore, aut parles sibi facere, nisi leriio die deposi-
lionis ejus, adunato clero et fiiiis Ecclesias, tunc electio fiat, et- quem quis-
'
10 que voluerit habebit licentiam eligendi sibi. sacerdotem. Qui defunctus., sepul-
tus est in ecclesia beati Petri apostoli die duodecima mensis Novemt>ris. Hie
fecit episcopos per diversa loca numero viginli unum, et cessavit episcopatus
menses decem, dies sex -
NOTULjEMA.RGINALES FABROTTI.
> *>* ~ Vide baron. ad ann^ Domini 4 * Id est, decietum. Vide Baron,. ibidi
~' B, 25. Jocam. 608.
Quem volueruni liabeant.
YARI.E LECTIONES.
Ex Famesianocodice LVIII - B apostoli. Hic fecit episcopos. lin. 12, Deest vox nur
Num. H5, lin. i, Joanne Caiaadioce, ete. menses mero. lin. 13, niensem I, dies VI. i -
"VlII,idiesXXII.HicopliimitaptidFocatem principem Apud Fabwltum ex codice Freheri.
i;t sedis. tin. 5, in quo sederunt eic. presbyleri Rom. Lin i, A, cafa audiace; B, caladioce. tin 2, _4B;
XXXIII, diaconi et clerus omnis. lin. 7, nt nullus dies 22, dicta. lin ead AB, Phojatem. lin 6, B, Ro-
ponlificem viventem atit episcopum oivilalis suse mani 33, lin 8, loquijde eleclione. lin 11, B,~, I\V
prscsiimat loqui atit parenles sibi facere, lin. 9, et vemb.
quis quem voluerit, etc.; quo defuncto sepullus E__codice Regio, Mazarino et Thuano.
est.
Lin i, Caladioce, sedit ann. 8: Sic emendatitni
Ex codiceVallicellano." bi R. cod^(M, ann. i9), d. 28, lin 2, Focani. lin
Liti. i, Bonifatius, ubique ibid. Cataadicem vel- 5, cciiesiariim, quia eccl. lin 5, Peiri apostl lin 6,.
adioce. Hmc est varians leciio, quam forle in auto- Ro. 30, diaconi 3, et clerus omnis sub a. lin ,8, nisi
lerlia d. iin et jquem voluerunt babeant. lin II ,
grapho anliquarius nosier ad oram codicis notalam aposioji. Hic 9, fecit ep. p. d. lin 12, et cess. ep. niens.
htvenit. ibid. sedit annos VHII, dies XXVIII. Hic per- dies 6.
peram 9 anni pro lolidem mensibitsnuineranlur. lin. 1, ~
% apud Focain princippm. Hn. 3, ecclesiarum, quia Ex codice Thuano altero.
Ecclesia Conslaiitinopoliiaiia. lia. S.beati Petri apo- . Lin i, Cala aiiioce. lin 2, dies 22, lin S. Petri Ap.
stoli, in qtio resederunt. lin. lin.
6, \)~.R.|'XXXI!1 6, lin 6, 32. lin.d, el tunc el. (ial.
7, et clerus omnis. lin.'8, prsesumerel loijui, aut ,j
parles sibi facere, nisi leriia die depositionis ejus, Apud Peniam ex codice Cavensi-
adunalo clcro, et liliis ErclesiiC: el quem voluerint, L>n2, optinuit apul Focatem. lin 7, clerus omnis.
habeanl licenliameligendisibi, etc. lin. i\, B. Petri lin 9 et 10, et qttis qtiem.
NOTJE VARIORUM.
ALTASERRA. rum diceretur, qnia Constantinopolitana se primam
jiictabal propler-imperii sedcm illuc translakun. (Si-.
Linea 2. — Hic obtinuit apud Phocam principem, geberl. in Chronic. ad ann. 607; Otho-Frising-,
nt sedes apostolica •beati Pelri aposloli^caput essel Chronic. lib. v, cap.-16; Amoin. lib. iv, cap. 4;
vmitium Ecclesiurum. Id est, Ecclesia Romana, quia Lupold. Babeng. de Jur. Regni, cap. i,
Kcclesia Conslanlinopolitana primam se omnium Linea 5. — Hic fecit conslitulum sub anatliematt,-
Ecclesiarum seribebal. Bonifacius III impetravit a ut nullus pontifice vivente, aul episcopo eivilulh suar,
Phoca ut Ecclesia Romana primaomnium Ecciesia- -pnesumal loqtii de successore, aul varlessibi facere,
 673 HISTORIA DEVITIS ROM.-POXT. — BONIFAGICSIII. 674
nhiiertio die Seposilionh ejus, adimato clero et filiis A' •nem Boiiifac.i transfert iid dieni Dominicam, quse
_Eri.ks.a_;tuncelectio fiat, elc. Ronifacii III decreittm 19 Febr. respondel, quod adeo abhorrct a chronolo-
cst, ne Rotn. pontificis eleclio lial, nisi posl lerlium gica fide, uL s;rtis inde agnosci possil non'Pagium
diem deposiiionis, id est ,-septiluirse defnncli. Can. Ahaslasio, sed'Anastabiiim Pagio deservire. Inenndi
Nullus, 76 disl.,.cap..Bonai memorim..de Elect. .. igiiur videnliir meiises i 1, dies 26 ; iiUerponiificii ab
^BENCINI. ipsa eihoiiuali die Sabiniani 2 Febrtiarh anni 606;
quibttsrite enumeratjs ac postremis etclusis, dics
"Liiiea^. — Hic obthtuil apud Phocam. JEiimi-cm" 29 "Jamiarii sequenlis anni 607 filobvia", quse cnni
t^uihim YVafnefridi,verbis licet, "sive arte,' sive in- litt. Doin.itiiicai, A pr.oi)otetiir,-Bonif;tciinidinaiionem non .
seiiia,commu.aiis invcrsisque exscripsiiAiiasiasiiis. . obseure Sesiit airtem pontifex incnses 8,
Ihcc enim.ille ihid. cap. 37 .-c Hic rogante p.ipa dies 22, til habeiil Freheriaui cotld. ci Thuamis aiter.,
Bouifacio s.aiuit sedem Romanse eL apos_olic.e, cumprimoanLe et secundo Ambrosiauis (iicet in primo
Ecclesise capnl esse omninm Ecclesiartim. quia Ea- anni duo nienseslapsi sinl), necnon complures .
"clesiaCPna -primam se omnium Ecclesiarum scri- -catalogi, prseserlim Bjauchinianus iuodiiiis, Ordeii-
hehal. » cirs etA. A. apttd Pagium : quare vulgalo aliisque,'
Linea 5. — Hic fecit constilutum. Hoc Boivili.cii habeniibus dies 28, JIOHesi cur iiiles adiiibeatiir.'
sii. successorum poiuilicum aiiibitiim in cleciiouibus A'29 auiem Januarii lempcre sedis elnpso; non dies
12 Kovenibris, «t haijei-Anasiasius, scd-xn-KaJ..
*ompriinei)diim '.eiiraha.it. Namque pr-ecipuanim Novembris,""neinpe 21 Octobris- occnrril, ipsamque
scditim Ecclesiae habere cbnsueverunt noiiiiullos ve-"' '
•lut candidatos, qtii ul a vivenl-e «sse Bouifacii dqiositionis diem cuni -pridie obierit
prcesiile designaren- {$diem
tttr, iiiterduin non sine schismalis-lalje conlende- ut dicam sutiiit, siibsequcns vacalia sedis detnonstraL,
bant. In Anliocbeiia Ecclesia, ctitn Melelium intet". el hic hiduuin in Bonifacio IV, lnijus successore. Pagio
etPatiliuum de episcdpah gradu coiilcnderetur, sex _ consLittiiii'd deest, quarepoiuilicis morlem oegra
erant candidati. Qitamobrem Flavianus preslyter Noveinhris,-mlrarl se aiens cur bhtiii
dilata fuerii sepnltura. Uirmit hic etiam Bowifacins
ejiisdcm Ecclesise, jiibenle Theoriosio imper., ad III, qiiem;idmodum
-avertendum, -quod invaluerat, «chisma, advocavil cerlq certius Siiccessorievenisse
Meleliuin, Paulinum eselerosqiie idoneos, affeclan-.; videbinnis, -ei prse.leccssori Saliiniano jam vidimus
lcsqtte cathedram episcopalem, asciioque parlis co'iiigisse, post plttrcs dies ad Ecdesiam S. Peiri
_Uriusquepopulo, singulos jurejuraiido aslriiixit ea delaltis liieril, quicve accederent causse cur iia fic- '
de causa, quani recolix Socraies 1. v, c. S : ~zCum rel, ailirmave non ausim; vidco lamen, ex snppuia-
•cosomnes -qni ad episcbpaium gerendum idonei vi-" tione temporum quaeintefpoiiiificiis ct sedibus-assi- '
anrios adanitissini inipleri, ut subjiciaiu
debantur, collegisseiit; erant autem se_x numer-o, gnantur, oculis in Bonif. IV. Huc acceditquseilam epigrapbc
inler quos etlam erat Flavianus . eos sacvamenio ex Viloniano codice priinmn a Papebfoebio, deinde
adegertinL, ut allero e dttobus episcopis inortuo", al) Ant. Pagio desuiupta
nemo ipsorum episcopalem sedem ambirel. t. Paria fideni tameii facil Anaslasii quse, lameisi niendosissiiua^.
scribit Sozomeiius lib. vu, c. 5 : « Popuiq igitttr ex- Ea vcro sic se liabei: narralis
" de BonifacioJUjr
cum sedilio ftilura /—--• '^-'~-
ulraque parie concilalo,' expe-
ctarctur, admirabile quoddam concilium prsevaluit," BIC.REQIIIEVIT DONEFATIOS QUISEBlf =_/',
qtio ad concordiam revocarenlur. Placuit enim ut Q ME-._-ES Ml. DIESXXXll» Si'___ '
jurejurando sese astringerent ii .qni ad regendum DEPOSITUS PRIDIEIDUSKO\EJIBRlS -
* \'''\
ejus Jocicpiscopaium idonei esse puiabantur spera- .IMPERANTE-DOMNO PP-ACG,A. VI.IND.,xM_vC~^r=:
hanturve, ex quibus eraht luni alii quinque, luni
fiavianus; se neque ambiluros, neque eleclione Iu hac cerie epigwphe, ut vides, deesi meWs/iI.Ps^
- iDsornmfacta, episcopatum suscepluros.esse, quan- decein_superfliiuiii, et trihuilur Phocse anniis 6, cmn
dju Paulintts el Meleiius superstiles esseut; altero , a diecoronalionis 25 Novembiis 602 qiiintiini soliim-
aulem moriuo, passnros se, ut allerepiscopalum modo nuineraret ;,ipsa lamen ciim Anastas o conlir-
solus ohtineret. Igitiif jurejurando in has eoiiditiohes mat diem dcposilionis ad S. Petr-um 12 Noyemhiis.
prseslilo, universa fereplebs ad coricordiam rediit. »= JSeauiem ptites emoriualem, sa.tis docent ipsius Pa-
Equidem Romse arcbidiacomis inftilas pontflicales pebrochii, qui primiis eam vidit, a signala epoche'
plerunique adipiscehatur, eranique fere designali discessio, ul videre est in Coualii hisi.; et. Pagii,
ponlifices qui archldiaconatu ii.signircnlur. qui eam ainplexus fuil, dura necessitas ab unanimi
omnium consensu discedendi, ul foceral in inierpon-
BINII ET LABBEl. tificio post "Gregoriitm; qui enirn ibi-dies quattior-
Linea i. — Bonifacius, quem S. Gregorius apo- decim ndjunxil, ul Sabiniani niortem asseqtieretur,
crisiarii nniiiere futigeniem miserat ad Phocam im- hic supra viguili delrahere eiimcompulil dies ordi-
peralorem. — hationis successoris cerla. Ilauddiibie iigilur jiixta.
Linea'"2. Hic obiinuil apud Phocam. Quidquid calculos Anaslasii"Bonifacius III, cuni sedissel a die
Phocas concessi!, praeier niorem siiorum aiileces- ordiiiationis 29 Januarii 60J menses lantum octo,
soriiin fecil in odiumCyriaci episcopi, a qtto se im-D ac dies 22, mortem occuhuil die 20 Oclobrisejusiiem
peditum aiehal, quod Cerinamis patricius, iinpeiii - aimi, ac die postera depositus jn Laleranensi ecci.,
perduellis, juslatn sceleris vindiclam -etliigisset, ut die diiodecima sequentis.mensis in ecclesia S. Peiri
ail Theophahes. ' fuit sepiilltis. Qua; chronologia miUisquidem monu-
CENNI. inenltsconlirinatur, quia diffieillimse.iilius setalis
NOT_£CHRONOLOGICE. culpa niilJa siippetunt, yerum a riie ordinationis ac
duralione sedis successoiis astruituf.
Ponlificis Sabiuiani mortem diulurna sedis vacatio
excepil, mensium iiempe .undecim, nierum sex et CIACOMI.
viginli, qua in re calalogi fere omnes ei codices Linea 1. — _5omf««Ms.__ Imperalore Plioca sedit
. aucioresqiie apud Pagitun consentiuiil.Ea propier" menses oclo, dies 25, ul Nicephorus esl auctor;
Pagioipsi niliil dc spalio illo detrahere visum est. crealus et ordinalus ix Kal. Marlias, die Domiiiico.
Sertis aulcm vacationem' minime deduci -oportere Linea 2. — Vt sedes apos olica B. Pelri apostoli
a"22 Febr., quse dies exeludi non polest, quippe non; cdput essel omnium Ecdesiarum. Cum res Mauriiii'
emorlualis, sed sepullttrse, planum est; secus enhn iiiertia sub Gregorio iransigi non ])0sscl, co moiiub
dies 17 Febr. nccurril aiini 607, quse coincidit cum stib BoniAicio111ab imperaiore Phoca ita constiluta
feiia sexia, quem in scopulum ob male consliltita est ul Uomanus pouiifex juxla ajjosiolica dogmata,
Sabiniiiui primordia Pagitts offendil, cl quasi hitlui ' ' '
discriuien stisque d"equehabendunresset, ordinatio'- aPagius addit FOCA.
 673 ANASTASn BIBLIOTHECARH 676
et vetuslissimam SS. Palriim tradilionein , primum A rejecil, quo per eam tintis in universa Epclesia aslrui
omnino locum relinerel, secundtim vero Conslanti- vellet episcopus, perinde itciiulli alii prseter ipstmi
nopolitaiius anlisles. Ila Beda in libro de Temporiim in loto orbe fuissent episcopi.
Ratione, et Paulus Diaconus, el lib. xvm Romanse• PAGH
Historise Etilropio adjunctae. Addilumque ul papm
nomen , quod omniitm vocabulorum Episeopalium Linea 2. — Hic obtinuit apud Phoeam, etc. Hic"
excellenlius esse -statultim esl, solus Romaiiiis pon- ponlifex obtimiit a Phoca ituperatore, quori Pela-
lifex (,cum anle oiiinibus commitne essel episcopis) gius II et Gregorius impetrare non poluerant, ut
retinerel; cseteri vero qualuor episcopi praeeipuarum Coiistaiilinopoliianus episcopus ceciimenici nomeii
'sedium , videlicel Consianlinopolis, Alexandrise, non aiiiplius usurparet. Hic enim imperator, peienie
Aniiocbise, el Jerusalem, palriarcltm vocarentur. Ex Bonifacio, qui eumdem sibi demeruerat, dum esset
his porro episcopus Conslantinopolilanus cecutnenici Consianlinopoli aposlolicas sedis apocfisiarius, pro-
iiomen, -quod inilio ustirpaverat, eiiam contintiavit, fessus est solum Romanum ponlificem esse dicendum
el prajserlim posl Photium: alque iia scribere soli- cecumeniciim, seu universaleni episcopiun , quod di-
lus est: JV. Mhcrattoite divina archiephcopus novm seriis verbis leslatur Anastasius : « Hic ohtinuit,
Romm Conslanlinopolis el mcumenicus patriarcha. jiiquit, aptid Phocam principein, tit series aposiolica
Episcopus vero Romanus superbi noniinis ambitioso beati Petri apostoli capitt esset omnitim Ecclesia-
limlo scniper abslinuit, neque alio quam bumillimo rum, id est, EccJesia Romana, quia Ecclesia Con-
noniine, videlicel, N-. episcopus, semus servorumDei, stanlinopolitana primam sc omnium Ecclesiarttm
. „ scribehat. t Hujus Phocaj imperaloris decreii me-
\el'calhoticm Ecclaim episcopusse appellavit.
' minit etiam Patilits Diaconus loiidem fefe verbis
MAFSL lib. iv, cap. II, de Gestis Longobard. Baronitis,
Linea 2. — Hic obtinuit apud Phocam. Episeopi Binius el alii volunt Pbocam edictum ilhid eriisse in
Constanlinopolitani, qui primum episcopo Hera- oditim Cyriaci episcopi Constaiuinopolitani, in qiiem
cleensi suhjacebant, procedente lemporejus metro- exaeerbatus erat. Sed haec conjeclura non videtur
polilicum in Heracleenseni aliasque Ectlesias mutata admittenda, cum Cyriacus obieril mense Oelobri
vice exercuerunt. Deiiuie imperatorum polestaie anni 606 eiTbomas magnse Ecclesiaj' Coiistaiiiino-
fulli inler anliquos palriarchas coopluli, in eoncilio politanaediaconus die 23 Jahuarii anni 607ei'suf-
Constanliiiopolitaiio n el in Clialcedoiiensi seciindimi fectus fuerii, antoquam Bonifacitis ordinareiur iio-
post Romaniim ponlificem locuin conseculi stint; " maims pontifex. Qnare, cum niillibi consiet illud
repiignanle licet sancto Leone, qtii Chalcedonciiseiii [Jecreiiimin cjus oditim editufn csse, qttid veiat di-
caiioneni ea de re proinulgaltini, tanquam supposi- cere Pbocam, cum bene iiossetEcclesiam Romanam
litium, absoliitoque concilio per fraudem .adjectum, [ure divino primaluin semper tenuisse super omnes
repiobavit. Tandem oeciimenici tiiultiin c<_epeniiit loiius orbis Ecdesias, ex sequitate cattsam illani
usurp.ire, quem lanla cordis elatione Joannes Jeju- dijudicasse, cum pr_eseiiini constel eiim ergaRoma-
naior Constaniinopolitanus patriarcba osleniabai, tit nos ponlifices propensum fuisse, ut virielur in Bonj-
heatus Gregorius, nominis superba noriiate jtfre facio IV? Ex quibus corruit, quod Baronius aii,
commolus, plures in eumdem Jitteras scripseril, ciim Cyriacum moerore "consumpitim, quod Phocas ii
ad Orienlis palriarchas, itiin ad Mauriciuin impera- lecrelnm edidisset, diem suum obiisse.
lorem, quictim niliil profecit : quanrioquideni Mau- (]' Linea 10. — Qui defunctus. Cum ex epitaphio
ricio palrociiiante 'assiimplum (iluluni ,ad!-moriem Bonifacii III, quod exstal in codice ms. Virduiiensis
usque Joannes reiinuil, ejusdem ctiam insisienie coeiiobii sancti Viloni, in quo post Damasi versus
vesligiis Cyriaco, qui Joanni fuil suffecius. Bonifa- referuiitiir quaeiiam epitapi.ia Romanoruiti ponliii-
cius vero III a Pboea sanctionein obtinuit, qua cave- cum, constet bunc pyntificem obiisse die decima
Jiattir ne Cyriacus esftleiique Conslanlinopoliiani Noveuibris anni 607, dicendum est Anaslasium,
p*.ilriarchsesese deinccps oecumenicos dicerent; at- jitando dicit eiim sepnltum' ih ecctesia beaii Pciri
que, tti inipiil Auasiasiiis hoc Joco: « Hic obiinuit- 'tposloli die duodecima mensis Novembris, inlerpre-'
apud Phocatn priiicipenr, ut sedcs apostolica beali Lan.hiulesse non de die niortis, sed de die quo lerrae
Pelri aposioli capulesse oninium Ecclesiaruiu, iil est inaiidaius est,' ideoque Bonifacitim-sedisse mensles
Ecclesia Komana , quia Ecclesia ConslantiiiopoiiUna jcto, dies viginti riuos,'ut tesiantiir tiia exemplaria
piimam se omiiiuin Ecclesiarum scribebat. j Hujus nibS.Anaslasii, unum Colberliimm et duo Freh.y-
vero Cse.sai'e;esanclionis Iiic sensus est : Phocam riana, posierior calalogus Corbeiensis," Ordericus
seiilentia sua declarasse oacuineniei tititlum, non lib. II, Luitprandus, Abbo et Ilennaiintis Conlractus.,
palriarchae Conslaiiiinopoliiano, sedRoinano ponii- SOMMIEIt. '
|
"
iici, beati Pelri successori, deberi;" non aulein, ut,
iiieple quidam seniiuni, primalum in Rumanam Linea 2. — Hic obtinuil apitd Phocam, elc. Ponti-
Eeclesiani a Phoca primiini iuvectiim fuis.e, ciiiu licalum Bonifacii III insignein reddil edieluni qnod
ante Phocam Romaiii ponlilices in omnem Ecclesiam liic poittifex impeiravil ab imperatore P.ioca pro
jiiiisdiclionein exercuerint, in Africa, in _Eg"ypio,JJ ipostolica sede. Jam diximus in Pelagio Ii el in Gre-'
iii Asia aiqtte etiam in ip.is finibus patriarchaius- jorio M. quod Cpolilanipalriarcbaj Joannes JejunaLor
Conslaniinopolitani, ut ecclesiaslicain hisioriani vel ;t Cyriacus, oecumenicinomen usiirparunl, citi ati-
levi, quod aiuni, brachio altingenli est exploraluin. ' Jacise cui.ctis vifibus ii pontilices resliterunt; qnnii-
Ad lioinen vero cecumenici quod ailinet, longe piam nec patriarchas cogere, neque imperaiorum
anie Phocam-S. Leoni Magno ipsum oblalum fttisse issensum oblinere imquam poluerint, ullnjuriosiis
coiishil a synodo Cbalcedoiiensi, in qtia lecli suiit ille ac liiniidns liluhis supprinierelur; quam ie.n
libelli supplices ad sancliim Leonem dati, relatiqtie BonifacinsIII impetravil.
in synoilieiis lahulas, in quibus Jioc lionorifico voca- Non pauci e recentioribus lioc edictum ab impera-
bnlo saiiclns Leo iiisigiiilur : Tw kyiarJiai yal ~io-±i lore factimi aiitumanl pro Romana Fcclesa in oriittm
MtTTUTM oly.optviv.a) v.ui T.utpiupyri zn;
upxiimo-v.oizw, jatnarcbae Cyriaci, a quo certis occasionibtis prohi-
p.tyulri; 'l'6ip.-nsAiovy.. Csetenim beatus Gregorius ailus fuerai Ecclesiaeimmimitalem violare. Id vero,_
ab hoc cecimieiiiciepiscopi noinine refugit, servum- praeterquam quod mera conjecliir.. est, salis labili
que servoruni Dei, quse singtilaris aniini ejus de- iiitilur fundamenlo; nam consiat Cyriacumi pr_e-
niissio eral, se vcluit inscribere : quod noii iia acci-' [horluum Bonifacio, qui ad Petri caihedram ascen-
piendum esl ul Gregorius ainplissimam Romanorum" tlii anno 607, dum ille anno 606 clauserai supre.nu.n
ponlilicuih in tola Ecclesia jurisdictiohcm non iiem..
agnoverit, qtiam ssepius et facto oslendit el iitieris Quidquid autem sit dehac epoehe,'nihil.aptid vc-
declaravii; sed eo sensu ceeuiiieiiiei appellalioiiem leres haiicreni tiadentes occiurit qttod lalem coij';-
"677 IHSTORIA DE VITIS-ROM. PONT. — S. BONIFACIUSIV. 678
>ciuram sroljqrei. Anaslasius ait pontificem -a Pboca A esse unam ex prserogalivis ah Jesu Chrislo concessis
obtinuisse ni Ecclesia -Romana capul esset Ecclesia- saiiGtsesedi, semper cogniiam ante id temporis, caput
rum, quia Ecclesia Cp. primam se omnitini Ecclesia- nempe esse omiiium Ecclesiarum mundi', jure "prohi-
•rum scribebal.-El-P.iuhis DiaconusHisl. Long. lib. iv, buit ne Cp. patriarcba eam prterogativam usurparet,
cap. 11, iisdem' fere verbis rem narral. Quamobrem namqueid apostolicse sedi delriinentum inferebai.
-credi debel quod imperaior. qtiem noii latebai iiauc

-LXIX. S4NGTUS B0WACIUS IV.

ANSO CHUISTI 607, PnOC-E IMPERATORISS.

116 Bonifacius , nalione Marsorum-, ds «ivifate Vaena, ex-patre Joanne me-

-dico, sedit annos sex, menses oclo, dies iredecim. Hujus temporiBus famis,
.peslilen.ia. et inundationes aquarum gravissima? fuerunt.- Eodem ternpore petiil
a Phocate a prindpje t-empium , quod appellatur Pantheon. In. quo fecit ecciesiam
-3 sanctffi Mariee semper virginis, et omnium marlyrum~~. In qua eGclesia [iriuceps
mulfa bona ' obtulit. Hic domum suam monasterium fecit, quod et ditavit
^Qui defunctus sepiiltus - est ad boatum Petrum aposlolum die 25 m>ensis Maii -
Hic fecit ordinationes duas per mensem Decemb. : diaconos octo, episcopos per
drversa loca triginta quinaue^.
NOT-UL_E FABROTTI.
MARGINALES
~ * A-Mioca. Vide Baron. ad ann Dotnini 607. b * Maiiyrtim Ghnsti. ' ' Dona. ~*
B. 25.

VARLE LECTIONES.

codice Famesiano LXVIITI'

•_E._ B Dei genetricis Mariae. tin 9, £7' 5fi; A, cessavil opi-
-JVIHII.1I6,.K« 3, eodem.emporepeiiit a tfocate scouatus nieusesO, dies 5.
principe iempliini, qui appellatur Panlbettm. tin 6,. Ex codice Regio , Mazarino et Thuano.
nuilia bona optulil. Hic domum stiani monasleriiim -Lin 4, a Foca pr. -t. q.| Paniheon vocabalur. lin
fecit, qitem el dolahit. GJIO dcfuncto, sepiilltis est ~>?marlyriim -Chrisli, et reliquias in ea colloia-
ad beatum Petrum aposlolum, die __5 mensis Madii. vit. lin 6, donaobtulil. tin ead., qnod et dicavit
Hic elc. lin ", episcopos per diversa loca XXXY, et (Jl/-,ditavil); quo defuncto sepultus est ad JJ.- P. (#/,.
cessavil episcopattis men. XI, dies Y. ad S. P.) apost. Hic fecit ord. d. per mens. Dec.,
- Ex<codiceVallicellano. - diac. 9 ,.episc. per diversa loca 58; et cessavitepi-
2, Tames. Hie peliit a Foca principe"lemphira, scopalus mens. 7, dies-25.
_/.?*«
tjuodJPaniheon vocahalur. lin A, Ecd. beatse Mari;c. Ex codice Thuano dllero.
lin. S elomnium marlyruin, el reliquias iheattollo- Lin 2, annos S, m. 9, d. l. /in i, eccles. healre
cavit. tn qua ecclesia priuceps mnlia dona obtiilit. ae gloriosse el Dei genilricis. lin ead. , Pliocas
lin 7. Ojio defuiicio, sepuliusest ad bealum Petrum priuceps dona m. o. II. d. s. m. f. quamcl d. q. d.'
apostohim. Hic fecii. li>i.'~,diaconos YllII, episcopos s. e. a. B. P. Ap. Hic. lin 9, 56-; el cessavil episeo-
per diversa loca XXXVI, et cessavit episeopaltis patus ni. 6, d. 2S; deposilus die 2S m. Maii.
inensesY'11',dies XXV. Apud Peniam ex eodice Cavensi.
Apud Fabrotlum €X codice FreherL Lin 7, Magii.
ac
Lin i, B ecclesiam heafce rgloriosissimse el-G

NOTJE VARIORUM.

ALTASERRA. solemnitalem omnium sanciorum. Sigcbert. In Cbro=

Linea 5. — Eodem tempore peliil a Phoca principe
templumquod appellalur Panlheon, in quo fecit eccle-
siam sanclm Marim semper virginis el omniummarly-
rum. H.ececclesia dicla est sauctse Marisead Mariy-
res. Anastas. in Paulo : « Ipse vero hoc agnilo fugit
in ecclesiam sanctse Dei genilricis virginis Marise,
(|ii.-evocatttr ad Marlyres. » Sic dicta qtiia poulifex
Kaiendis Novembris celebrandam ibi instiluii S'dc-
mnrtrteui omnium martyrum, qusc postea transiit in
nic. ad ann. 609-: « Hic Panlbeon Romse a-Pbora
imperalore. impetralum vertil in ecclesiatn. sancise
Marise et omnium "Martyrum, qmc postea crescenie
religione Cbristiana decreta est fieri in honore oni-
njum sanclorum. t Hanc posleriores Rotundam vo-
cartini. Bertoldus Conslaniienss presbyler in Chro-
nie. ad ann. 1087 : « Guibnrlns vero hseresiarclia ,
non magis ab incoepla perversitate cessavit, imo se.
apud sanctain Mariam ad Martyres, quatnRotundaiu
dicunt, iitcastellavit. »
 - ' G8.C
679 ANASTASH BIBLIOTIIECARII , ,
BALDINI. A imetria, qiue nihil est aliudquam pariium invicemcl
earumdem ad universum commensus. Improbabi-
Linea3. — Eodem temporepetiit a Phocate prin- tttrne
t optts celeberrimum , qtiod Plinhis-inter' prse-
cipe templum quod appellalur Paniheon, in el
quo fecit stantiora
omnhtiii
£ orbis conimemoral? Haud quidem, sed illud
ecciesiam sanctm Marim semper virginis \_ exquisilam arehileclura. formam revocandum;
ad
marlijium. Opiimo cohsilio sanelissimus pontifex" nempe jtidicandum esl lanlum sttb terra lalere, qiian-
Bonifacius IV templum toto orbe celeberriinum deo- liim t illi ad jiislam ordinis Corimhii symmelriam
rum omnitim cullui ab eilinica superstilione dedica- (deest, ac pi'opterea ad eam profunditalem prifsens '
Marice om- -
tiun, in-honorem bealissimse Yirginis ,pavimenttim effodiendum, quanta est inler raliones ''
niumque martyriim consecravit, daio", vel -exem- Doricasfortasse j et Corinthias differenlia.
eiiam accepto a prsedecessoribus pontilicibus Secundo loco Plinius caryatides Panthei comme-
plo profana iempla in sacra converlendi, reienta' j
morat; lib. xxxv, c. S, ait: « Agrippse Pantheum
aliqna siniilitudine et vebui cognalione inler velerem decoravit ( Diogenes Atheiiiensis, el caryalides in co-
novuniqtie culliim; unde factum esl ul Marli in bealse j
Imnnis tempii ejus proh.inttir inter patica operum. >
Martina., ei Ronrulo Remoquefralriiiiis^aerse sedes jQtialuor ex illis erttlaj"ex terra, stib qtia laiebanl,
in Cosmi el Damiani pariler fralrum honorem con- ', adlmc visuntur, dnsein Capilolio, et dnsein sedibus
cederent. Panlbenm dictum esl temphnn omninni \Chisiig/qiias inhabitat dux Braciani. Quaeeral igilur
deorum, quo vocabulo usi ctiam stinl antiquarii ad illis j in lemplo sedes ? Plinli eoluninarum tenuiores
indicandiim simulacrum in aversa parie quorumdam sunt £• quam columiiarura commensiis exigat: pars
veierum nnmmrirtin) excalptnm plurium deortim sym- " ilaqne plinli a lithostrato occttllaiur. Sed occullan-
holis referlum. hi a'reo iiunimo /Egyplio maximi mo- tur , pariter columnarum stylobalsu. Slylobalas aulem
duli, queiniiiter selecla numismata exhibet Petrtis ^ ejusmodi opcribus apponi debere docel Vitruvius
iri
Seguinus, ab una paiie cerniltir caput laiircatum lib. j m,<. 5. Atlatiiudo marmoris caryatidnm eiadeiii
Anloiiini Pii, el ab allera caput harhatum princina- ,est ac plin.idum et stylobatarum, eadem etiam mar-
lium nuininiim insignibiis"ornatuni,inter quse moilius. ,
moris species. Egesta" itaque tellure et.plinli [emer-
capili impositus Serapidem designal, cornu-arieli- .ganl intcgri alque stylobalie, et reslituantur carya-
num Jovem Ammonem,trifida snscina Ditem patrem, lides ] suis slylobaiis, unde imperilorum manus divel-
aiqueetiam Neptunum,serpens eidem circumvolultis j
lerant. "
Escuiapium, radiata coma Solem, sive Qsirim, el Teiiio Panlheum simulacra omnium decrum com-
cornucopise Nilttm. Simili lypo iiisculpta.n' -geinmajn
~' , sedulHiiam ei qu.o orjli-je erani illa dis-
olim vidi. Id Panilieiini diciuil. , : plccteb-tlur,
posila, neque enim diis omnibus eodem to-co&=icra
Pantbeum vel a fundameiilis excitavit, velincoe- ]
fiebant. Sexius Pompeins aueior est antiquqs diis
plmn absolvit, porticn certe ornavil M. Agrippa Au-
ui nos docet fronti in- snperis in sedificiisa terra exallalis sacra fecisse,
giisti gener, operis impos.ila " diis ] terreslribus in lerra, diis infernalibusin eflossa
scripiio : lerra. In tribunali ilaque Jtipiier excelsa sede erat
M.AGRIPPA.h. V. COS.TERTIVM. FECIT. locaitis, alii dii ccelesiesin sedtculisillis quse eminent
in solida parle nmri circa lempli ambilum, dii lerre-
De illo sic loquilur Dio lib. LIH : « Pantbeon quoque stres in iiitereoltimniis siti, infernales vero in effossa
perfecit Agrippa. Id sic dicitur forlasse, qttod in si- C terra intra eam foinicatioiiem qusesub gradibus erat.
imtlacris Mariis el Yeneris multas deorum imagines Gradus porro a liminepotise incipientes ad eam pro-
acceperit, ulvero mihi videttir, inde id nominis ha- ftmdilatem descendebant, quse supradiclam differeu-
het, quod forma convexa fasiigialam coeli siniilitu- tiam ordinis Dorici et Corinihii penitus absun.erei.
dinem ostenderel. » Y. C.. Ludovicus Demontiosius El cmn omnis diameter latitudinis lempli sit palmo-
in libello inscripto, Gallus Romm hospes, Romanis rtim 178, divisa diametro in <_.parles, tributaqiie
lypis excuso anno 1SS5, mianlivis pretii, singularem ulrinque qtiaria parle gradibus abextremis nd inii-
suam divinalioneni profert circa Panthei construclio- mum, duse quarlse paries in medio pro templi area
nem. Is negal eam fuisse formam Panthei, quarn vacuse remanebant, ut qui in intimo gradu constilu-
iiunc.referl, « qnippe cum excelsum ex plano surge- lus sttspiceret lliolum, vlderet iniimam quadrangti-
rel, inquit illc,,hodie tredecim gradibus > -{nsmc lorum tholi circinalionem inlimse graduum circina-
duobus ascendiluVbeneficio Alexandri VR P. M., qui lioni fespondere. lnde facile conjicias architeclum in
egesla terra, dexlri Ialeris eiiam parlem porticus animo habuisse inferiorem partem templi quodam-
collapsam egrcgie resliluit) « deseentliiur in porti- modo in bemispherii superioris figtirani formare;"ut
cum, mullis orniimentis sub lerra defossis et cum inferiora superioribus responderenl; alioquin pyra-
iis hoc loco "Plinii, qui obrutus est eodem pene midcs tholi arlifcx produxisset, ul in aliis leclis ro-"
eveiilu. Quocirca ejusdem conatus fuerit uirique tundis, in tpiibus illas colligiintur in flore, qui lecli
succurrere, ut et leinplumipsiim afundameniis coii- lanquam umbilicus est. Sed prsuterea ita' raliones
spicicndum exhibeamiis, et lociim Plinii ex densa hiijtts templi consiitutse fuere, ut exlrinsecus in parte
illa caligine, qua jaindudtim premilur, proferamus convexa lecti eadem graduum symmetria servatasit,
in liicem. t Siinimatim perctirram qtttc C. auctor-D ul non lanlum inferiora superioribus, verani etiaui
dilucide et ubertim describil, ul demonstret quse exleriora inlerioribus con^ruerent.
olim forma Panlbeo conslilerii. Sic ex reguiis artis divinabal circa Panthei for-
Primum observandum venil immutaiam minc mul- mam ingenlosissiinus Gallus, a quo abludere haittl
liim apparere antiquam synimeiriam. Cuni laiitudo videtur AmmianusMarceUinuslib. xvj, voeando Pan-
lempli modo altiludinem exscquel, optts evadit formse . tbeum regionem leretem speciosa celsitudine fornica-
quadralaj, scilicet ordinis Dorici, cum tamen duplex tam. Rem spero me faclurum lecloribus jucttndam
porlicus, ostium templi, anlepagmenla, supercilium, si oh oculos posuero schema a clarissimo aiicfme
Itimen, columiise, omnia sinl ordinis CoriiUliti. En delinealuin, idque lanto utilius, quanto lattdatus liber
hermaphroditum archilecluroe geniis, summa operis non est facile cuiquc bbvitis, et templi descriptio ex
I virilis, partes mtiiiebres. NuIIa igilur est hic sym- schematis inluitu evidentius ^onsiabil.
6S1 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. BONIFACIUSIV. 682

BENCINI. A CENNI.
"uineai. — Pantheon. Quse slriclim Anastasius, SOT_ECnRONOLOGICJE.'
eadem prolixins scripserat Paulus ibid. c. 57 : « Idem De interpontiflcio duos inier BonifaciosIII el IY
{Phoca), alio papa Bonifacio pelente, jussit in veteri omnes codd. cataiogique sihi constant, decem videli-
fano, qttod Panlheon vocabanl, ablatis idololalrise cel mensium ac diefiim sex; totidemque a Bonifa-
sordilms, ecclesiam bealse semper virginis Mariseet cii III ohilu 20 Octobris an. (507ad Bonifacii IV or-
omnium marlyrum fieri, ut ubi qnondam.omnimn dinalionem 25 Augusti 608 numerantur, iuchisis de
tion deorum, sed d;emonum cultus eral, ibi deinceps - more eitremis. Diem vero-2S Augustini esse ipsam
flerel mljmoria sanciorum. t ordinalionis Bonifacii, non modo lii. Dom. F, eo
BINII ET LABBEI. anuo recurrens, demonsiral, sed certa deposilionis
dies certiimque sedis ejus tempus, ut infra explica--
^ Linea 1.— Ronifacius. Decima octava die Se. biiur, apertisslme osiendunt. Nunc A'ero, tit facile
plenibris,anni607,postiiitei'regiiiim decem mensiiim assequi omnes valeani, neqtiidquam a Pagio virgu-;
el sex dierttm, creatus est poniifex Bonifacius, ejus lam esse adhibilam augendo ac minuendo, ut libuit,
nominis qiiartus, leniaoribus Phocse. De Phoca im- lenipora ab eodem jirsescripta, oculis subjiciendam
peratore apud Cedrenttmet Nicephorum memorabile reor Anasiasii Pagiique Chrotiologiam.
legilurilhid, quod monacho quserenti : Cur ' tam im- ChronologiaAnnslasiiel Pagii.
pium Chrhtianh imposuhii imperalorem Deus re- 12 M. (.Oi. Gregor. ob. V. S. — R, 18 [P. 6, 1] •
sponderil : Deleriorem illo alium inveniri non po- .," 50 A. 60t. Sabia. ord. S. 1, S, 4 [P. 1,5, 9]
luisse utlum, el hoc meruisse Conslantinopolilanorum 2 F. «06. Sahln. oh. V. S. — II, 26
fiagitia. 29 J. 007. Bonif.III. ord. -S. — 8, %' .
Linea 5. — Petiit a Phocate, etc. Sic miranduin 20 O. 607.Bouif.III. ob. V. S — 10, 6 [P. 9, li]
illiid opus lotanliquortim scriplorum prneconiiscele-
hraiuin, a Marco Agrippa teiiittm consnle lempore 23 A. 608.Bouif.IV. ord. . i, S, 14
Augitstiimperatoiis erecmm, Joviqtie Vindici conse-
criiiimi postsexcentoslriginla duos annos Christiasise Huic annorum qtialuor, mensitim quinque ac dierum
rcligioni usui cessil. quatuordeciin siiiiimsosi addanliir anni 60i, iiien-'
PATROL.CXXYIII. 22
 685 ANASTASII BIBLIOTHECARU 684
scs ., i.ics II, emoiiuali Gregorii inclnsa, habebiliir A. eo positis TOTWV 0._5UV.OLVOV
tephvpotuil appellari. Ih
annus 608 diesque 25 Atignsti, qnam diximus esse lanta vero celebriiate hoc sediflciumhabilum est, ut
ipsam ordinalionis Bonifacii IV, ut idem Pagitts inler praBstanlissimaUrbis opera enumerareiur, ad
agnoscil. At jiuila clironologiam Pagii sunt anni i, quod poslerilali servandum Romani Csesaressedulo
JJI.5, dies .6; quare prseler difficullales sttis locis inciibuere. Illud enim veluslale collabens Adrianus
(Temonsiralas,quatridui spatium desideralttr ad im- restituit, ul Sparlianus capile 19,lestalur, idemque
plemla lempora; tinde liquet Anaslasio polius qtiam iiistaurarunl lum Aiitoninus Pitis, ut scribit Capiiol.
Cselerum capiie8, tum Seplimius Severus, ut monet inscriptio
Pagio, cselera ertidilissiiiio, inhserenduni.soluin
adBonifacii IV sedem qtiod atlinel, non in- apud Gruterum p. 1, n. 1.
tcr omnes constal eiun sedisse an. 6, mens. 8, d. 13, IMP.C_ES.L. SEPTIMIUS SEVERUS. . .
veruin, qttod rcm magis niagisqiie aslruil, epigra- ET IMP.C_ES.M. AURELIUS ANTONINUS
phe illius epiiaphio subjecla, quam ex Mansii col- PIUS.. .
leciione Baronius et recentiores usurpant, ila ha- PANTHEUM VETIISTATE C0RRUPTIJM
bei : CUMOMNI CCLTURESTITUERUNT
illC REQUIESCIT BONIFACIUS JUNIOR
QUISEDITANNOS VI. H. VIU.I)IESXII, Veriim multo celebrius hoc temphim evasit, cnnr,
DErOSITUS EST OCTAVO IDUSMAIl onini idolorum superslilione sublata, in honorem S.
I.MPERANTE DOMINO UERACLIO Marisead Martyres uni veroque Deo fuit consecra-
ANNO EJUSQU15T0. tum. Solemni eienim rilu B. Bonifacius IV illud pur-
Qua epigraphe deposiiionis dies excluditur, ac pro- clorum gavit, ditavitque ex ccemeleriis exlra Drbem SMI-
inde non tredeeim dies, sed 12, ntimeranttir, iia ttt mariyrum lipsanis, cessitqtie in ustnn reli-
Bonifaeius' 1V?7Maii sit morluus et juxla Anasla- gionis Chrisliaiiae : unde exclusa mtiltitudiue d;c-
sium et alios, qui liabent dies 15, octava ejusdem . nioinim ul multimdo ibi sanc-lornm inemoriam ccepit
ait Nosler hoc loco, el Panltis Diaconiis
mensis sit sepullus. Argumenlum isto prseclarius ad habere,
demonstrandum alittd esse depositiqnis seu obittis libro iv, capile 57, Vaticano epilaphio veluslissinio
idem expriiiiente apud Manliuni.
ponlificum diem, aliud depositionis scu sepullurse in
S; Petii ecclesia, excogitari non poiest. Plerique Gregorioquarlusjacpthic Bonifaciusalmus,
enim codd. et calalogi trailunt Boiiifacium die 25 Hiijnsqui sedis fuilsequusrector et seiiis;
Maii esse deposilum apud S. Pelrum. Et quamvis Temporequi 1'hoca.cernenslem|)lumfore Hnnise,
Anton. Pagius suspicetur num de aliqua translalione Delubra cunclorumfueranl qna?dajmonioruin,
posl dies Iloc expurgavit,sanctiscunclisquedicavil.
agattir, bona cum venia nec seplemdecim
loco mtilus esset, _nec,si posterioT translatio e phi- PAGII.
ribus, quse faclse sunt, memoraretur, a scriptore
haud diiliiecoriim lemporum ajquali vox sepullus ad- Linea 5. — Eodem lemporepeliil a Phocale. Cum
hibercttir ipso in contoslu; cum prselerea quse mul- Boiiifacius viderct Phocam imperalorem propenso
los posl annos Iranslaliones faelse stint, non igno- animo esse crga Romanos ponlifices, "ab ipso dart
renlur. Quamohreiu ulcunque sepuilurse solemnia sibi petiit Panlheon, nohile Romse delubrtim, tot
apud Papobroehium memorata cum Pagio credi ^ anliquoritiii scriptorum prseconiis celebralum, a
debeant apocrypha, tamen ad ponliflciam chrono- Marco Agrippa ler consule tempore Attgusti ereclum,
logiam ipiod atlinel, propius ille attigit puncltim. Jovique Vindici consecratum ; quod adhuc inlactutn
Aimo igitttr 615, septima die Maii occumbens, octava remanseral a demoiientibitsdsemonunisedesRomanis
scpelitur Bonifaciusin Lateraiiensi ecclesia, et 25 ad Christianis. Cumque illud obtinuisset, expurgatum
S. Pelrum efferltir. ab anliqtiic sonlibus idololatrioe, in honqrem Dei
CIACONII. genitricis Marise el omnitnn sanctorum marlyrum
— (quorum plurinioriini reliquise ex coemeteriis extra
Linea i. Temptnm quod appellatur Panlhenn. Urhem positis eo iranslalse suut) conseoravit. Hsec
Sanclissimus Boiiifaeius.deteslattis idolorum ciiltinu, narranlAnaslasiusel Bedalib. nHist. Eccles.,cap. i.
.loveni inde deosque omnes expulil, nt Yirgini Ma- Hsec ecclesia eliamnum Bomae visiiur, diciturqne
rise sanclisque omnibiis sedesea merito consecrare- S. Maria Roiunda, ob.sedificii formam. Ejus dedi-
tur, quse nunc a forma circulari Rolunda a Romanis catio inscripta esl MarlyrologioRomano ad diem 15
vocalur. Quam sedem donatam Ecclcsise Christi a inensis Maii, tibi appellalur. dedicatio ecclesimsaitctm
Phoca Aiigttslo, Beda, gravis auclor ac fere illius Marimad Martyres. Eam dedicalionem Sigebertus in
toiiiiis, memorise mandavit; et posl etim Yalafridtts Cbronico alligat anno primo Bonifacii, qiiem ail,
in libro de Exordio et Inci'emeniis rertim eefclesia- « in Kalendis Novembris ibi instiiuissesolemniia-
sticarum, aliique. Fuil dedicaltimhocilliislrissinmni lem pmnitim martyrum, qtiae poslea crescenie rch-
templum a Bonifacio IV, anno 610, die 15 Maii. Quo gione Chrisliana decrcla est fieri in honore omnium
codem die 28 ctirribus onuslis fuere translaiamulla sanclorum. » De hac legendus Baronius in nolis a.l
sanctorum martyrum corpora, ex diversis cceme-D Martyrologium Rom. die 15 Maii et prima Kovem-
teriis urbisRomse, etibidem juxia aram maximain bris, queni tamen laltiitGregorium papam lerlinm
recondita, sexcentis triginta duobtispropeaniiis post- hanc solemnitalem sanclis niartyribus consecralani,
qnam illud conditum fuerat in idolorum cullum, ad poslniodiim in honorem sanctorum omnium ali
religionem Chrislianani translaltiin, inincupaltimque omni Ecclesia observari decrevisse, ut habet Ustiar-
fuil SanclaMaria ad Marlijres. Hic dies fesiivissimus dtis in siio Marlyrologio. Vide eiiam dicenda in Gre-
cl celeberrimus fiiilRomanis, concurreiilibus tindi- gorio IV.
que populis, ila ul famem inferrent Romano populo, . Linea 7. — Qui defunclus. Ctim juxta Anasta-
cuni fruginn copia eo lempore anguslior exisieret. sitiiii, Ordericum lib n, Abbonem, Hermantmm Con-
Qtiare Gregorius IV Romaiius poutifex iranslcren- tractum in-Chronico, et plures catalogos Bonifaciu
dtim censttit ad Kaleudas Novembris, quo tempore sederil annos sex, menses oclo, dies. tredechn, ad
annona copiosior esse solei. Deum migravil die sepiima Maii anni Cbrisli sex-
MAFEI. ccniesiini dccimi qtiinti. Baroiiius referl ex nionii-
mentis Valicansehasilicre a Maniiocollectis ejus se-
Linea 4.-r- Temptum quod appellaiur Pantheon. pulcro inscrjptum cjus epitaphium, in cujus fin
A M. Agrippa, Aiigusii genere, insigni oh navalem legilur : Hic requiescit Bmtifachts junior, gui sedit-'
victoriam contra Sexliun Pompeiitin, lempluin hoe annos vi, mensesvm, dies xu; depositusesl vm Idi »
solidsemolis siructiira Jovi Vindici, vel Marti Venc- Maii, imperante domtno Hcraclio, anno e.jusv, (ib;
rique sedilicalmn, deorsum omnium imaginibus in . lanttim dies duodecimsiipra meiises oelo iiumeran-
68S H.STORIA DE VITIS ROM. PONT. — S, DELSDEDIT. G8«
tiir, qtiia dies septima Maii, quse est emorlualis, A riusIY celebrari' jussit ab pmni Ecclesia eodeui
excludilnr. Ex qiiibns et cohsequens est ejus ordi- slato die in hoiiorem SS. omnium,
iiaiioiiem diei 25 Augtisti a nobis recle aliixam Templtim istud sedificavit M. Agrippa, gener An-
fuisse, el vacationemsedis post morlem BonifaciiIII gusli imp., posl Acliacam victoriam, hodie Capo
in Anastasio male descriplam esse. Colittir sanctus Figalo, conlra M. Anloniuni et Cleopalram. Agrippa
Bonifacius IV die 2S Maii, quo et Papebrochius in illud Jovi Vindici dicavit, appeUalumque fuit Pan-
Actis Saiicloruin Vitam ejus refert. iheon; seu quia simulacra omiiiuin dedrum qui
Romse colebanlur, in eodem fuerunt posila; seu
S3MMIER. quia convexa ejus slructura coali speciem exhibebai,
^- quod est Dei sedes.
Linea 5. Eodem lemporepelnl a Phocate prin- Ideiu templum, lamelsi. ardore ingenli a Cliri*
cipe lemplum quod appetlatur Paniheon. Hoc lem.- fslianis csetera idolorum templa post conversiooen.
plum idololatrise sordibus expurgatum vero Deo ]imperaiorum destruerentur, iniactum remansit, ex
consecravit sub invocatione heaiissimse M. V. et lege, ut credilur, imperaloris Honorii, quse sic ha.
omniuin sanctorum marlyrum. Ea Joccasionesoleni- bel: Sicutsacrificiaprohibemus, ita votumuspublico'
nitalem insiituit in Urbe celebrandam quotannis rum operum ornamenla servari (Leg 15, de Pagan,
KaiendisNovembribusin honoremejiisdem B. M. V. Cod Theod.). Hodie eiiam integrum Romse exstat,
ci -omhium SS. marlyrum; quam poslea Grego- et dicitur ecclesia Rotundse.

LXX. SANCTUS DEUSDEDIT.

ANNOCHRISTI 614, nEUACLIIIMPERATORIS
5.

217 Deusdedit, natione Romanus, ex patre Stepliano subdiacono, sedit an-

nos', tres , dies vigijiti qualuor a. Hic clerum niultum dilexit , sacerdoies - e(.
clerum ad loca pristina revocavit. b Eodem tempore veniens EJeutherius pa«
tricius et cubicularius , Ravennam, occidit omnes qui in nece Joannis exar-
- - 8 chi et judicis « reipubiics fuerant misti. Hie venit Rotnam, et susceplus est
a sanctissimo Deusdedit papa optime. Qui egressus de Roma , venit Neapoliro ,
qua3 tenebatur a Joanne Compsino Intarta ~. Qui .Eleulherius patricius pu-
gnando ingressus est Neapolim , et interfecit tyrannum, reversusque est Ra«
vennam, et data roga militibus, pax. facta est iu" tota Italia. Hic constituit se-
10 cundam missam in clero. Eodem tempore factus est lerraamolus ruagnus mense
Augusto , indictione undecima '. Post bsec secuta est clades in popuio, percussio
scabierum, ut nullus potuissetf mortuum suum cognoscere. Qui defunclus et
sepultus est ad beatum Petrum aposlolum ,' die octava mensis Novembris B. Hio
dimisit per obsequia sua h , et ad omnem clerum rogatu l uuam integram. Hic
J5 fecit ordinationes tres : presbjteros novemi , diaconos quinque, .episcopos per
diversa loca numero viginti novem. Et cessavit episcopatus mensem unum , dies-
. scxdecimk
NOTUl-_EMAUGINALES FABROTTI.
a C, 23. B, ann. tres minus dieb. S. ~~Vide Baron. ad ann. Domini ~l~>. ' * C, ex jiidieibus. d Area-
la. B iniacta. ' Sexta C. f C, ppsset.
*
6 C, Idus Novemb. h C, pro obscquiis. i * Roga, donaiio
est dicta ab erogand.o. > C, ii. k Sex.
VARIANTESLECTIONES.
Ex Farnesiano codiceLXVII B posset. ibid 'qtn defuncitis, sepullus esl. lin 15, ad
Num. i 17, lin. i, seditannosUI, dicsXX. Hic. (iiiS, Q. P. aposlolorum principem. Hic dimisit. tm 14.-..
venit E.-P. el C. Rabenna, et oeciilit omnes qui in deest el anie omnem. lin 1S, presbyteros XIIII. ibid
neceJoliannis exarcbi,el judicibus reipubliesefuerabi ner diversa '
loca XXVIUI.
mlxli. Hic benll Roina. lin 10, terremotus niagnus Apud Fabrollum ex codice Freheri.
iriense Aug Indic VI. Hn 11, percussio" scabua- Lin 2,- A, dies 10. lin 6, A, sanclissimo do,-
rum, elc. quo deluncio sepultus esl. mino Deusdcdil papae optimo. lin 7, A, Cumsino;
Ex codice Vallicellano. B, Comsino, ibid. B, contra quem pugnando EleiH
Iberitis. lin 8, B, interfecil lyrannum, simulqiie cuiii.
\' Lin 2, dies XXIII. lin 5, ad prislina loca. lin 5, i, eo mtiltos alios. lin 9, B, hic conslitiiii seeundas
palrilius.' lin i, primis curh emeudavit, secundh vero - missas in ccclesia. iin 11, B, -indicl. 6. lin ii, B,
occidil, ut edil. lin 5, et judictim reipublicse mixii dintisil
fuertuit. El veniens Romam, susceptus est a san- liu pro obsequiis sttis. lin 1S, B, presbyteros 14,
ciissimo papa optime. lin 6, a Roma. linl, a Johanne .16, AB, dics 15.
Campsivo Arcata. ibid patritius. lin 9. facta est pax. Ex codice Regfo, Mazarino el Thuano.
lin 10, terrsemolusmajor. lin 11, iiidictioneVL Posl Lhi 2, dies 25. lin 5, et' judicum. reipubl.. mistj
hoc. ibid elpercussio scabiarum. /j'?i12, iia ut milhis ftierunt , et veniens Roiiiam suscepltis est a
 687 • ANASTASll BlhLIOTHECARIl - C8S
sancliss. papa opt. qui eg. a Roma. lin 7, areala, A-versus est R. et d. r. m. facta est pax magnai. 1.1.
forte autarla,pro tyranno. lin 9, faela cslpax.m. lin 11, Hic cousiiiuit ut secunda missa lieri in dero eod.
ind. 1).lin. 12, scabiarum, et liullus polerat s. c. lin 11, indict. 6. /iVead., secula esl cladis peictissio
qui defunclus sep. esl ad B>P.aposl. principem vi, scabiliarum, ita ilt nullus posset m. s. c.; qtio de-
hltis Novemb. lin 14, sua ad oninem clerura. lin 1S, fiinclo, sep. est (sic smpe loquilur in sttperioribus).
presbyt. 14. lin 16, dies 15 (M, dies 16). lin 14, obs. s. rogf j. int. lin 15, presb. 14, lin l(j,
et c. e. d. 16, depositus sub die 8 niens. Octob.
Ex codice Thuanoallero.
Num 117, lin 2, d. 25. lin 5, bujns temporibus Apud Peniam ex codiceCavensi.
v. Ihi 5, judicib. r. f.hic venil. lin 7, An(arla,cont;a
(juem pugnando el. p. ingr. esi Neap. lin 8, ei inl. Lini, Ravenna. lin 7, qui ptignandoESeulli.lin 10,
euindem lyr. simul cum co alios nnilios, el sic re- lerrsemotus niajor.
NOTyE VARIORUM.
ALTASERRA. exstarei, et ah eodem presbytero; constiiuium au-
Linea 9. — El data roga mililibus, pax facta esl tem fuissesolemnemmissam
lunc prinium a iieato Deusdedit ut in
altera privala ab aiiero
itt loia Italia. Roga e.-;ierogatio quse a principe do- cleroposl
naiionis vice fiebal miliiibus. Anasias. in Severino : ex. clero haberetur, sive nova plehs in basilica'
convenirei, sive non, sive una essel, sive plures
_ Quando et rogse veslra;, .qiiasdominus imperator hasilicse.'f
vobis per vices mandavit, ubi sunl a sancto viro ", ductus rilusunc cerle primum in Ecclesia Latina in-
esse videtur, ut plures missaein eadem
recondii_e. >Gregor lib n, epist 52 : . Tbeoilosiani ecclesia
celebrarentur, pltiraqtie itltaria pro iis cele-
vero qui hic renianserunt, rogam non accipiente.., brandis consiruereniur.
vix ad murorum cnsiodiam se accomtiiodani. i Ubi Uhum quippe altare in iina-
basilica primis Ecclesisesajculis fuisse extra
dixi :Roga eliain est erogalio qusea-Rom pontifici- quaqtie controversiam est, unamque duntaxat missam super
bus fiebai clero vel plebi. Anastas infr eod : « Hic eotlein celebralam fuisse, quod utrunique Ecclesia
dimisit pro ohsequiis suis et ad omnem cleruin ro- Grsecaretinel. Illi missse quolquot intererant, sacra
gaiii unam inlegram. » Idem in. Bonifac Y : « Hic
synaxi reficiebantur, prajserlim qui solemni niissse
clerum ainavil, rogam integram clero suo dedit. Hic niinistrabaiit.
diinisit -omniclero pro obsequiis suis rogam iinaiti Chrisii 655, slaluitc. Unde concilium Toletanum IV, anno
: s Hic diniisit in 17 . ut sacerdoies et Leviue
jutegram, » Jdeiii ih Joanne IV
oinni clero rogam integram. t ldem in Eugcnio : anle allare communicent,-in cboro clerus, extra
« Kogam clero soliiam IriUuit. t Idem in Leone III : choriim popuhts. t Sed quolquot aderanlpresbyieri
-<.Hic vero rogam ciero suo in presbyterio maxime sacram simul euni presbyiero celebranie, vel episeopo rem
> operabantur simul oflerentes, etsimul com-
anipliavii. « Mosesl RomanseEcclesitc, ut in con-
Ibid.' Hic constituil secunaam missam in clero. miinicaiiies.
fectione immolalionis Christi adsint presbyteri, et
Uniea niissa publica, id esl solemnis, diebus Domi- s-iinulciiin
ponlilice verbis ei manibus confieiaui. t
nicis celebrari solellat- Can. Ei hoc, de Consecrdist ut refert Mabillonius
1. i)e quo Dionys Areopag epist ail DemophilJoan ex Amalaiio 1. 112.parie n Museiltalici pag 1111,
Mosoh Limoiiar cap 27. Alieram missam celebrari i,
Cselerum unam missam celebrare, eamqiie die
insiiiiiil Leo P. ne nimis arclareiur-popiiliis, uiiius r laiitiim
misssemoreservato.-can. Necessedetansecr dist 1; nacbi omnes Domihico et diebus festivis, ad quam mo~
ct post eum Deusdedit PP. secuiidam inissam in suevisse bisloria: couvenireni, anliquos monacbos coii-
nos doeent. t Certe in diebus qua-
clero, id est, -in Ecclesia Roinaiia instiluil, teste dragesimse,
Anastasio hic, quia -forle consuetudo unius missse exceptis Dominicis,non canebaiur missa
piiblicie nondum desierat in Ecclesia Roiiiana, quse tempore S. Benedicii, ait Hindehnarus in Regtilse
semper antiquilalis lenacior fuit. * eap 48, » ul habetur apud Mabilloniumin pra.fatl
in s_cculum quartttm ordinis S. Benedicii, n. 168.
BALDINI. < Carlhusianos olim diebus lantuiii Dimiiniciset fe-
Linea 9. — Hic constiluit secundam mhsam in stis niissas celebrasse referunt Pelrus Chiiiiacensis
clero. Ex iis qui de rebus lilurgicis tractaius insli- - 1. ii Mirac, c. 28; Guibenus abbas, I. i de Yilasua,
tueruiit, liullus est qui hunc locuni Anastasii non c. 11, et Petrus Blesensis, episl86. t Ita Cardinalis
vexel, ubi de missse ilcratione in eadem ecclesia Bona lib i Reriim liiurg, c. 18, n. 111, qni n. 8 ad-
sernio incidai. Cardinalis Bona, nuiiquani sine laude dit : « NarratPalladius in Yita heaii Arsisii in ee--
nominandus, in aureo tracialu Herum Lilurgica- clesia monlis Nilriaj oclo fuisse presbyteros, inter
rum, lib 1, c. 14, n. i, postquain ex Leone Magno . qnos qui primus erat, solus oflerebat, elqtiandiu
in cpistola ad Dioscorum Alexandriiium jubenie ile- ipse vivebat, reliqui nec o-I'erebanl,nec judicabaiu,'
rari sacrilicium, ctitn lidelium niitliiludo tanta est, iiee sermonem habebant. » Ea de caus;i beatiis-
ul omnes siinul basilica recipere non possit, pro- Franciscus, teste Alvaro Pelagio 1. u de Plaiictu
hare conatus fuerat viguisse ab eo usque tenipore Ecclesise, arl o, « voluit qttod in quocunque loeo
consueiudinein Romse pluries eodem dic sacrilicium D fratres contenti essent una niissa, prsesciensfratres
olierendi, sibi opponit prsefalum lexlum inqiiiens: se vellejustilicare per niissas, el ad quajsiuin. ea-,
« De S. pontilice Deiisdedil attclor Poulilicalis sic reducere , sicut videmus hodie fieri. > Scribebat.
fccribit: Uic consliluil secundam mhsum in clero : Pelajiius ad aniium 1550, ceiilum circiier annis^tb
Ad qusc verba Pelrus Urbevelaims in scholiis ail, obilu beati Francisci, aniiiiiim digiliimqiie inten-
gitia lum forsilan ad inslar Grivcofttm nontvd canlaba- dens procui dubio ad epistolam ;t beato Francisco '
lur hv ccclesianhi una missa, quod tnagis jicabal. scripiam ad sttos fraifes, in qua habelur M. Moneo
secundum anliquos. t El statiin subdil: « At ex al- prseterea el exhorior in Doniino,ut in locis in qui-'
ialo Leonis lestimonio paiel iiiorem iierandi sacri- Ijiisinoraiutir fralres, ima laiilum missa celebretur
licium inullo anle in Romanaiii Ecclesiam iiiductiim in xlie, secuiiduui formain sanctseRoinanseEcclesi_e;
ftiisse. t Bona lamen venia emineiilissimi scriploris si vero in loco plures fuerinl sacerdotes, sil per .
qiiandoquis tueri velit interprelationein Urhevetani, amorem charitaiis alter contenlus audita celebra--
^idelicelAdtempora usque beali Deitsdeditobihitiisse tione sacerdolisallerius. » Scib hac aucloritateahuli
riiuin celebralionis unitis lanluni niissse iu singulis • sectarios modernos pro abolenda missa privaia,'
ecclesiis, aitciorilateinex dicla epistola Leonis fa qiiamimpense oderunt, sed probanda niihi non vi-
cile clevabit, explicando Leoiiem jussisse iierari sa- deuir eorum responsio, qui epistolam beati Fran-
crilieiuin in casu lanluin novseplebis basibcam im- cisci pro apocrypha habent; obslal eniin allegalum "
oleulis. in ijs locis in quibus una laiuuui basili.ca lesliuionium Pelagii eadem epistola ulcntis, cui fiJes
 "
689 1HST0R1ADE VITIS ROM. PONT. — S. DEUSDEDIT. 699'
non cst ncganda,"et antiqtio lesli et ejusdem ordi- A nius seplimus, sicui itlem rex in sm edicii tesla-^
nis. Dicendumjlaque esi veterem disciplinam de lus csl prologo. Exslal ipso initio Legum Langobar-
'
nna tanliim niissa celebranda ita fttisse a beaio dicarum. >
Deusdedit emolliiam, ttt posl solemnem allera lan- BINII ET LABBEI.
lum missa canerelur inclero, iion sic laxalani, ut
uiissse miilliplicarenliir ad iiumeriiin presbyieroriim, Lineal. — Deusdedil. Cum post ohitum Bonifa-
uti fieri forlasse incipiebat tempore beaii Francisci, -ciiIV sedes aposlolica mensibus quinque Cl duode-
et uli deinde facluni est:etijus rei Una quidem cim diebus vacassel, Deusdedit,est egregiis viruuibus
causa fuil, ul inquil' laudalus cardinalis Bona 1.i _ et sanciitate conspicuus, crcaius pontifex. De boc
Rermn lilurg. c. 18, n.9 : « qtiod fundalis ordinibus publice canlatur in Ecclesia 8 die Novembris eum
Mendicanlium,etlonge lateque propagalis, nmltipli- lanli merili exsli.lisse -qnod cnin visilaret segrolos,
cala simt onera missarttm, alque ideo necesse fuit Ieprosum unum osculo sanaverit et a lepra inundiim
singulos sacerdotes, ut iis satisfacerenl, singidis die- reddiderit.
Linea 1. — Sedit.annos tres, dies 24: Annis tribus
-btis privatim celebrare. i Iiide etiani oriam esse
facile iiitclligimusmuhiludineni illam 'allarium, qua riiinus qiiinque diehus. Octava enim die Novemhris .
refertsa simt ecclesisc Mendicanlium, et quam non liujus anniversaria memoria in Ecclesia recolilur,
cst cernere in aliis hasilicis sive liioiiachorum sive adeoque facla compulalione ab ingressu pontificatus,
clericoruin. prscdicio lempore sedisse reperiiur.
Linea 9. — Roga. Est douatio, sic dicta ab ero-
BENCINI. gando. '
— R
- Linea 5. Eleulherius patricius. Anasiasius, ite--, CENNI. ,
riim Pauli verba descrihens, .gesla iterum periurbat-. NOTJE CHRONOLOGIC/E.
Ememlandus igllitr ex eodem, scribentec. 51 : « Hac
ielate Joannes Consimis invasil Neapolim , quem de Quanqiiam vulgati Anastasii codd. nullaiu sedis
eademcivitate non -miillos-postdies Eleiillieriiis pa- vacationem exhihent, quod el 'focit calal. Lncensis,
trii.ius eunitclius imperii jura suscepit. i Consinus. primus tamen Freheriamis habet menses 6,'d. 5;
«ive, ut appellat Anastasius, Compsimis, ttna cum Thtianus alter niens. 6, d. 25, .quicum membrana-
Tveapiililanaurbecseleras circumposilas invadil, se- ceus Ambrosianus eonsenlitregiusque Mazaririus, et
-qne regem dixil. Balillus in Hist. Barensi conlendit Thiianus-primus ac sccundus Ambrosianus habent
Joannem hiinc Coiisiiiumcorona ferrea in urbe Ba- menses 7, d. 25. Farfensis demiim calalogtis inter-
rensi, aurea deinde aptid Neapolilanos redimilttm ponlificium indicat dier. 13,'lam postBonifac. IV
fuisse, ui sese llalise populis regem probarei. Sed quam post duos successores Detisdedilel Bonifii»
illiim redegil in ordinem Eleulherius; de qtio Paulus cium, ubique perperam gravique ctim chronologia.
subjungit:-« Postbspc isdein Eleulberius palricius delrimenlo.Niillum profecto ex allalis inlerponlificii.s
eiiiiiichus imperii jura suscepit. Qui dttiii a Ravemia verum esse evidenter constat;-undecuiique eniin dies
Riiinam pergerel, in caslro Luceolis a-militibus in- entimerariineipiant vel ab eniorttiali. vel.a deposi-
terfectus esi, capulque ejus Conslanlinopoli impera- tionis die, in Dominicam nunquam olfendilur, nisi
tori delalimi est. t Hanc vero periochen inseruit tempus ineatur a. die deposilionis in Valicano25
Anastasius inter gesta Bonifacii V. . p Maii, quod quidem ssepe faclum inveiiilhrposl Ho-
*-•
- Linea 7. — Iniaria. Intarta, inquit Esyohins, ty- noriurii, minori tainen ciim discrimine a die obitus:
rannus,' rebeltisadversus regem. Qnod esl ab a.pxa'pot~, prseierquam quod cerla dies mortisel sedis S.Detis-
vonlendo,rixor. EtFeslus: Anlarium bellum, qttod dedil renioveri non possunt, ac proihde aut no-
anteurbem geritur; a civibus nempe rebellaniibiis. ln vtim cudi iiilerpontificittm aut divinari oporlet. Ad.
aclis pariler saiiclse-Martina; virginis legimr : 0 sedis lemptis quod aitinet, tam codd. quam calalogi
Alexander, et htlarta Chrislianorum. El in Chronieo eatn deftniunt annortim Iriumdieruniqiie 23"aul 24:
Fontallenensi, cap. 5 :-Ac(itmesl bellum inler Caro- Alii aulein snnl catalogi, ut S catalogi Ant. Pagii,,
lum exarchum el Regcnfridum inlartam. Inde orliim noster Blancliinian. antea inediius, el secundusMa—
verhum inlar.arizare, quod iu hisce geslis non se- billonii, qui liaIjeiitan.-3, d. 20, quoriiin opinioni
mel postea occiirril.
' Linea suflraganliir Martin. Polonus, aiictorFascic. Tcmp.
10. — Eodem tempore. Anastasii verha cum el Goiliidus Vilerbiensis, qui. perperam eum facit
iis sunl illtistranda, qua_Paulus, cap. 42, ubi de Ro- sequalemimperii Pbocse. Hornm atictorilate inhserens
ihari Laiigobardorum rege scribil: « Cuin Ravenna- ab emortuali die, seti depositionis8 Novembris 618,
tibus cl Romaiiis hellum gessit ad fluvium jEmilise -retro ab eo annos tres dies 20 , diemque invenio 19
quod Scuhenna dicitur; in qtto bello a parte Koma- Oclobris aimi 61S, liltera-F prsenotatam, quseeo-
norum, reliqtiis lerga daniibus, octo millia cecide- atmo cuin Doniinica concurrit; quare videor diem
runt. Eo leinpore niagmisllonise- terrsemoiiis factus ipsain ordinalionis nactus, qnam etiam Pagius ejus—
esl, magnaqiie fuit intintiatio aquaruni. Posthsec fuit modi esse cognovit. Rtirstisque ab bac ordinationis-
cladesscabierttm , iia ul niilliis poluisset mortiuini die ad Bonilacii IV emorlualem ascendens 7 Maii,..
suum agnoscere, proplei' niniiuni inflalionis luiiio-D nitmero menses quinque, dies 13,'iion 12, ul bahet
rem. > Sed iniperilus consarcinalor Geslorum pon- Pagius, ipsi enim obitualis inchiditur. Sic Farfeusis
iificalium lempora simul et acia commiseel. Poniili- • calalogus habens dies 15 mintis peccat quam cseteri.
cattim gerente Deusdedil imperabat Adaloaldus Lan— caialogi et codices,in quibiis proprio arbitralu exco-
gobardns. Quamobrem si aqtiariinviiniiidaiio el cla- gilaiuin inlerponliflciiim invenitiir. Mirari bic saiis
des scabierum regnanle Rothari contigeriint, Ana-- non possum Garnerii supinitaiem, qui suis in.erudi.
stasiana illa narratio forlassead gesta Joannis IY . lis ad Ditirnum ponlificiim nolis-, priniordia^Bonifa-.-
aul Theodori Pont. erit tnuisferenda , cum Rolharis cii V, successoris S. Deusdedii, consliiuiUinno 617,
anle ann. 656 Laiigobardiciun regniim. minime ca- ac proinde decreto eleclionis ponlificis adjungil in-
pessiverit. Rotharis aulem, parta hac victoria et. dicl. v, quse cidem anno posl Septembrem convenit,
dominalionis amplitudine, divitiisque auclus, Lan- . ac Novembri inense S. Densdedil.esse mortiiitm fa-
gobardorum regnum in Iialra firmavit, alque adeo lettir ctihi Anasiasio. At totus in coujeclura ui Diurni
aniiiiiimsuumedendislegibus Langobardicis primiis coTleclionissetaiem dcfinial, non legit apttd etimdem.
applictiit, et lilterarum montimenlis consignavii. Anaslasium cerlissiin.im notatn a'tatis 'ponlificjs;,
Undc Paulus ihid., c. 44 : « Hic Rothari rex Lan- nam ait lerrsemoltim iiigeniem. sectiliim essc.{anle,-
gohardorum leges, quas sola memoria et usu reiine- - ohilum ponlificis) Augusio inense, indict. vi, qitod':
banl, scripiorum serie composuit, codiccmque ipsum eliam Joannes Diaconus aflirmal in Cbronico, nenipe-,
edicltim appellari praecepit. Eral atitein jam ex quo anno 618, quem fttit coiisecuitis scabierum morbiis,.
Langobai-di in lialiam veneraiii annus sepluagesi- seu lues elepbantiaca. Quare S„ Deusdedit.obitns ne-
 ANASTASll BIBLIOTHECARH • , 602
. &)_ .-
cessano cst illigandus Iniic anno, sieut Bonifacii A 6x < Liberati diaconi Breviarii, cap. 22, conslel Silve-
Miecessorjs ipso eodemque anno exetmte anterior riiim ex snbdiacono Romainun ponliilcem, dicltun
noii est dicenda electio; neque eamdem nij sequen- < esse, et Liberatus eodem tempore qiio Siiverins ele-
tem annum differendam cum PagioEleutbefii cseiies, iclus vixeril, incertum remanet qutfinam ex illis dna-
aliaqne argumeiita ostendunt, quse in nolis ad eum- Inis I lectionibus sil praeferenda, cum correclio prioris
dem Boiiifacium adducam. Quse cum ila sint," S. falso I fundamento nitatur. Subdiaconos porrOipotuisse
Deusdedit igitur post menses S, d. 15, vacationis < eligi exislimo.usquead tempora Sfephanilll.aliisIV,
Ordinatus,-die 19 Oclob. 615, post annor. 5 ac dier. ih i cujussynodo Romana, anno 769 celehraia, stth
20sedem, die 7 T.ovembris moritur ac die poslera anatliemaie ; inlerdiclum esl, ne ullus unquamprmsu-
sepelilur, ul reeleAnastasiuselMariyrologium Rom. mal laicorum, neque ex alio ordine, tthi per dhlinclos
a Baron. cniendatun. habentrnempe ipsa depositio- gradus ascendens diaconus aut presbyter cardinalis
ftis die 8 Novembris. factus fueril ad sacrum pontificatus honorent posse
;
promoveri; ex his enim verbis niihi erui posse vide-
CIACONII. lur lunc lanlum subdiaconos aponlificalu exclusos,
Linea-1.— Deusdedit. Presbyter cardinatis SS. ciim ex Liberato laudalo haheamns Silverinm ex eo
Joatihrs et Pauli, lil. Pammachii, a S. Gregorio ordine ad poniificatum assiimplum, nemine bane ei
papa factns, ponlificalum omnium suffragiis adeptus, ineapacilatem objicientc, et ex Anastasio .incertum
. isedil, imperatore Flavio Heraclio Auguslo, itmios remaneat an ipse etiam Deusdedit fuerit ante suam
tres , dies 19; consecralus die Dominico, xu Kal. eleclionem solum subdiacomis, quod probabirms
Novembris, anno Domini 613. Deusdedil erat voca- g videlur, nam posterior leciio hahel quidem eum
hultim compositmn ex nomine el vcrbo, illis lempo- .fuisse subdiaconi filitim, sed non negat ipsum etiam
rihus usilalum. Nam M. Aurelius Cassiddorus "scribit fuisse subdiaconum, qnod prior diserte habel.
ad Densdedit, scribam Ravennatcm', et sanctus Au- Linea 9. — Hic cvnstiluit secundam missam hx
gustinus ad — Quodvultdeum. clero. Ejus in clerum ainorem et beneficentiam Libri
Linea 11. Posl hme seculq est clades in popnlo. Poniificalis auclor commendal, qui et scribit: Hic
Anno 613-,'Auguslomense, lerra-ingeiili motu con- constituit secundam mhsam in clero. Ad quse verba-.
tremuit ,-terrsemolum vero foedissima lues est con- Pelrtis Urhevetanus in scholiis apud -cardinalem Bo-
seeuia. Hsee erat scabies, elephantiae nomine appel- nam, lih. i, cap. 14, n. 4, deRebus Uturgicis, ait i
"Jata , quse afleclorum ora ita deformabal, ul vivi a « Quia tunc forsitan ad instar Grsecornm non canta-
"moriuis hand distingiierentur nec dignosci possenl. baiur in ecclesia nisi una missa , quod magis sedili-
Quo"temporepontilicia sanclilas insignem se homi- cabatsecunduin anliquos."» Yerum mullo anleDeus-
nibus declaravit. Nam cum pontifex obvio elephan- dedit in Roinanam Ecclesiam introductum fuisse
liacohomini osciilnni obtulisset, exiemplo pristinse morem iterandi sacrificii constat ex Leone Magno in
ilium sanitali restrtuit. epistola 81 ad Dioscorum Alexandrinum,. qua man-
dat iterari sacrificium cum fideliumjnultitudo lanta
MA-FEI. est utninnes simul basilica recipere non possit; esc
Linea 11. — Past Kmcsecuta est clades. Elepban- hoe cnim sequerelur quod una pars populi sua devo-
liasin morbum, qui a Grsecis (Tutmpiusp.ov noniinalur, lione privarelur, si unius taniiim misssemos servan»
quod faciem eolaboianiis similem reddit saiyrorum p^ dus esset. Tum ail plenum pielalis ac rationis esse,
facici, ante Cn. Poinpeii lempora in llalia non fuisse ut quoties basilicam prsesentia novse plebis |impleve-
riiniusesl auclor lihro xx.vi Nal. Hisl. At sedenle ril, toties sacrificium subsequens ofieKiiur. Quam
sanclo ponlifice Deusdedil ila ssevumin modum ele- sacrificii ilerationem S. pontifex prsecepit, ex inore
phanliasis in Urbe grassata est, nt nuUus posset, qui lunc Romse vigebal; ut in omnibus, inquit, ofr-
queinadmodum inquit Noster, morluum suum cogno- servaniia nostra concordet. El infra : Ul quod nostrcs
scere. In tanta vero homiiuun clade ponliflcia cha- consueludiniex forma palernm tradilionh insedtt, lua
rilas opem ferens lue conflictatis , divinilus litit no- quoque cura non negligat. De iis plura habet-idenr
pililala. Elephantiacum enim sibi obviuin sanclus cardinalis Bona laudatus. Quid vero per hsec verba
Deusdedit deosculans exlempio, divina per etim ope- inielligat Anaslasius, aliis examinaiiduin relinqno.
rante virlute, pristinse sanilati reslituit. Quod insi- Linea 12. — Qui defunctus. Anaslasius de>hocsan-
gne facium a perveiuslis Ecclcsisemonumenlis Iau- cto ponlifice scribit: Qui defunctuset sepulius esl ad
daltim, sexio ldus Novembres ejus nalali die in Mar- bealum Pelrum apostolum, die oelava mensh Novem-
lyrologio Romano anniversaria commemoralione Parle brh , quod et Marianus Scotus in Chronico habei.
hisccverbis recolitur : Rotme sancti Deusdedit pa- alia cum Gotfridus Yiterbiensis, Mariinus Po-
pm, qui tanti merili fuil^, ul leprosum oscuto a lepra xlonus in Chronico, auclor Fasciculi lemporiim, et
sanaveril. plures Galalogi ponlificum Rom. habeant Deusdedit
sedisse annos tres el dies vightti, consequens esl or-
PAGII. dinaiioneni ejus a nohis recte aUigalain cum die 19
Eihea 1.—Ex palre Stephano subdiacono. In exem- Octobris anni 615, eiunque obiisse die octava No-
plari Anastasii quo Barohius usus est, legebatur : D vembrisanni sexcentesimi deeimi octavi. Ejtis nomen,
Deusdeiil filius Stephani, ex subdiacono sedit annos i.n Marlyrologio Galesinii et in antiquioribus non-
tres-.Ad quse verba ila scribil: « Ul autem subdia- legitur quidem, sed Baronius ob prseclaras ejtts-
conus Romanus pontifex crearelur, nunc primum yirtuies, illud Martyrologio. Romano a se aucio-
acciditj-absque majorum exemplo, ut plane in clero ritate aposlolica eriiendaload diem 8 Novembris in-
magnas iluclualiones concitatas esse, sit argumento. scripsit
Sed, ut omissis aliis, Deusdedil elegeretur, egregia " SOMMIER.
id ejiis sanclitas prEestilil, qua mirilice inter loi te-
nebras illuslralus- emieuiu > Cum bnc usque viris Linca 9.— Hic conslituit secundam missamin clero.
doctis persuasum fuerit subdiaconos in Romanos Ilaud satis colnpertum eslquid per hsecveiha auclor
ponlifices nunquam luisse electos, ex edilione Regia Libri ab Pontilicalis significet. Nonnulli siquidem cre-
Anaslasii variisque ejus codicifius mss. prsedictus diint eo pernjissum uno eodemque die missse sa-
kicus in hunc modunl resliluttis est : Deusdedii ex criiiciiim repetere jn locis ubi ecclesiseprse anguslia
•patreStephano subdiacono, itaul Deusdedit non fue- popultim nonutcapiebant.inVerum id constiluerat S.
Mt «ibdiaconus, sed subdiaconi filius. Vcrum, cum Leo Ma^nus, diximus ejus ponlilicatu.
6~$ HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — BONIFACIUSV. 694

LXXI. BCWIFACIUS V.'

ANNO CHRISTl 617, HERACLIIIMPERATORiS8.

118 Bonifacius, uatione Campanus, de civitate Neapoli, sedit annos quin-

.que, dies tredecim a. Hic constituit ut teslamenium valeat secundum jussionem
principis. Hic constituit ut nullus trahatur de ecclesia. Hic constituit ut acoly-
tbus non praesumat reliqui.as sanclorum martyruni levare , nisi presbyter. Hic
5 constituit ut in Lateranis acolythus non baplizaret cum diacono , sed subdiaconi
sequentes. Hic - perfecit cismeterium saineti Nicodemii, et dedicavit iilud. Erat
enim beatissimus Bonifacius mitissimus super 'omnes homines et misericdrs,
- Hic clerum amavit , rogam integram.' clero suo dedit. Eodem tempore ante
dies ordinationis ejus Eleutherius, patricius et eunuchus factus Intarla c as-
~
iO sumpsit regnum, et veniente eo ad civitatem Romanam in Castrum quod
' interfectus est. Cujus caput du-
dicilur' Luceolis, ibidem Amites Raveunalis
ctum est Constantinopoiim ad piissimuin principem. Qui defunctus sepultus est
ad beatum Petrum apostolum, die vicesima quinta mensis Oclolyis. Hic di-
misit omni clero obsequia sua f rogam unam integram. Hic fecit ordinationes
15 duas per mensem Decembrem : presbyteros viginti septem, diaconos quatuor,
episcopos per diversa loca numero viginti novem. Et cessavit episcopatus men-
ses sex, dies 18.
NOTULiEatARGINALESFABROTTI.
~ ann. mens. d. 1. b~*Nicqmedis. °*Antara. ^Mncaslro. « ' a miiilibus Ravennalicis..
~' B, 7, 10, •
pro obseouiis suis .
,. YARIANTESLECTIONES.
Ex Farnesiano codice LXXI. A ordinalionis ejusdem Bonifacii. lin 10, B, in casfrum.
Num. 118, lin.i, sedit annosV, mensesX; hiccon- quod dicitur Luceolis, ibidem a militibus Ravenna-
siituit. lin. 6, hicperrecilcymkeriumsancti Nicodimi, tibus interfectus est. lin 12, A, Consiaiilinopoliin
et dedicavileum. lin. -10,in caslium qui dicilur Lu- imperatori. lin 16 el 17 , AB, cessavil episcopatus
ceolis, ihidem a mililibus Ravennalibus inlerfeclus ejus dies 13.
esl: cujus capud elc. Quo defunclo, sepullus est. lin. Ex codice Begio, Mazarino el Thuano.
-16, et cessavil episcopatus dies XIII.
Ex codice Vallicellano. Lin i, Neap. ex patre Joanne, sed ann. S,
d. 10; fuit aulem milissimtis, benignus, bumilis,
Lin. 1, de civitate Neapoli ex patre .onaane sedit aique misericors. iin 5, de.eccl. el ut acolyius non
annos V, diesX. Fuit autem mitissimus, ljeiiigiiiis, pr. lin i, nisi pr. el ul acolytus in Later. non hapi.
iiumilis, mitis (hmc vox abundat) aique niisericors. litt 6, illud. Hic clertim amavit, et rogam i. c. s. d-
Hic constituit «t nullus trabalur de ecclesia , et ut Anle diein ordinalionisejus Eleulheriiis palricius et
acolythus non pr. lin. i, levare iiisi preshyter ; et cxarchus faclus Antara (leg. Anlarla) assumpsit re-
ut in.Laleranis acolytluis non bapt. lin. S, sed sttb- gnuin. et veniens a civit. Romana In caslro quod
diaconus (lege subdfaconi) sequentes. Hic cohslituit dicitur. lin il, Luciolis, aTiiilitibusRaveiinalis in-
ut teslamentum valeal sectindumjussionem principis. terf. est. Cujus caput est duclum Conslantinop. ad
Hic perfecit cimiteriuni sancta. (lege sancti) Nicho- piiss. princ.: qui beaiissimus papa defunctus esl,et
snedis, etdedicavit illud. Hicclerum amavit, et ro- sep. ad B. P. ap. el divisit omni clcro pro obsequiis.
gam inlegram clero suo dedit. Anle diem ordinalio- suisr. lin 1S, 26, diac. i (M d. 10) episc.
nis ejus Eleutherius palricius el exarchus facius « Derdiversa locapresb. 29 e't cess. episcop. d. 15.
.anlara (in margine notalur: antara,- quasi uvzupu;,
sed lege anlaria) assumpsit regnum, et veniens a ci- Ex codiceTliuano allero.
vilateRomana in castro quod dicitur Luciolis, ibidem Lin 1, Neap. ex palre Joanne, s. ./.._. 5", ut
a militibus Ravennalibus inlerfeclus est. Caput est nullus acol. non p. lin 5, non baplizel. lin 6, Ni-
duclttm Conslanlinop. ad piiss. princ. Qui.healissi- ,
comedi, et d. lin 8, el rog.- lin 9, diem o. e. E. p. et
mus-papa defunclus,.sepultus est ad bealuni Pelrum exarcbus faclus Aniarta. lin 10, in caslro. lin
aposlolum, et divisit oinni clero pro obsequiis suis 11, Lociolis. ibid., a milites Ravenn. int. lin 12
rogam unam integrani-. Qui fecil ordinationes, etc. el 15, quo healiss. papa defunclo sep. esl ad B. Pe-
lin. 1S, Decembris ; presbyteros XXYL.Iin. 16," vox iriim
numero deesl in cod. lin. ead., episcopatus dies XIII. Oclobnp. Hic d. lin 16, ep. d. 15, depositus 2S mens.
ApudFabrotlum ex codiceFrelierU Peniam ex codice Cavensi. '
Lin' 1, Neapoli, ex patre Joannes. lin 2, A,, Apttd
dies 10. lin6,Bi Nicomedis. lin 8, 9, A, ante dies Lin i; Neapolim. Un5, acololus. lin 6, Nichodhai.
 6'J& ANASTASJiBliiLIOTHECARIi '6DG
NOTM VARIORUM.
ALTASERRA. AA hein Pauli Diac. dislingnenlis lempora Adaloaldiet
Linea 2. — Hic conslituit ut lesiamenlum valeat Arioaldi, everlere possil, aique insiiper"cogat edicio
secundum jus'sionem principh. Decreto Bonifacii V *.Regio manus inferre, elpro regni meioctavo, legere,
sanciium ut teslanienia condila secundum jussionem decimo oclavo. H_ec ciiin vidcritA. Miiraiorius in
principis, id—esi secundum leges, valeanl. Praefal. ad Leges Langob., lom. 1, par. u, Ret Italic,
Linea 3. Hic conslituil ul ttullus trahalur de nesciq cur edicii promulgaiionem revocarit ad anniim
ecclesia. Decreium BonifaciiY esl, ne quis per vim 638, fepngnanle epocha regui Langobardiei, quam
extrahatnr de ecclesia. Idem anle sancitum consliiti- Paultis Diac. et ipsum ediclum regium cum unius
tione Theodosii I. 5. C. de his qui ad eccles. confug. tantum anni discrimhie consignant. Sed h_eeobiter.
Augusl. in psalm. CL: « Tales compedes consoli- Ad rem nosiram. Cum isliusmodi leges inlegris xvnt
dant vobis et episcopi manus, nunquid non fugiant annis post obiluni BonifaciiV prodierint', ad eas.
in ecclcsiam compenili, et solvuntur bic. t ponlifex haudquaqiiam resjiexit. Aut igilur auctor
. Ibid. Hic consliluitut acolythusnon prmsumat re- Gesiorum pontificaliunrparachronismo ileritm labo-
tiquias sanctorum martyrum levare, tiisi presbyler. ral, et decretumalierius e successoribus pontificihiis
Decretiim Bonifacii esi, ne acolytho liceat reliquias aflingit Bonifacio (quippe conligit-posteaut jus Lan-
inarlyrum gestare, sed lantitm presbylero. Tamen Jtalia gobardicumperinde acRomaiium in.universa prorsus.
diacoiiorum ministerium fuit sanclorum reliquias oblineret : qna lempestale nihil ainbigo ,
diebus solemnibus ante episcopum praeferre. Cdnc. similes '• declarationes a ponlificibus emilti potnisse)
Brachar. iu, can. o. aitt si Auastasio fidem plane suain constare malis,
Linea i. — Hic consiituitut in Lateranh acolythus _$o opinari divinando possumus inter consuetudines qui-
non baptizaret cwn dtacono, sed subdiaconisequenles. bus unice ad Rotharim usque Langobardi usi smit
Diaconoriiin eral hapllzare, uti Presbylerornm. pro Iegibus, eam a poniifice fuisse probatam quaui
Terlull. de Baplism. cap. 17 : « Dandi quidem lia- in condendis testainenlis adliibebanl; sive etiam dc
hel jus suinmus sacerdos, qui esl episcopus : debinc iis peciiliarein legeiu aliquam snis et Iiali_e populis
presbyteri, el diaconi, non tamen sine episcopi au- fuisse ]
ahAgiluIpho vel Adaloaldo vulgalam , qiiam,
ctoritate , propler Ecclesiaj honorem. » Hieronym. fliictiianiibus animis inter Romana et hova liaecjura,
ad Luciferian. : « Non quidem abrmo hanc esse Ec- pontifex suo decreto (Irniaril: qiiatentis in ilsmel
clesiarum coiisueiiidinein, ut ad eos qui longe in J'locis eurtes suas agentibus Langohardis,.ubi Palri-
jninoribiis urbibus, per presbyieros et diaconos ba- nionium ' S; Petri erat, si lestamenta ex ilioruin mo-
piizali sunt, episeopusad invocalionem sancli Spi- ribus ' legibusve fierenl, lirmata recognilione regii
'
lilus inanuni.iinposituriis excurral. t Bonifacii de- cancellarii, valerent. Hujus recognitionis specimina
eretum singulare fuil, ne iu Laleranensi basilica 'occuirunt.in cliarta donationis a Berengario facla;
diaronus baptizaret cum aeolytbo, sed ' cuni subdia- :apudBaccbinium,el
' ex-pler-ala-resestin diplosiatnhus
COIIO. a Baronio, Mahillonioaliisqtte in luceni edilis. Qua;
• Linea 10. — Castrum quod diciiur Luceolh. '
harum exposiiionum verior sil, nolim ego dijudicarc.
Ejus- JAlierum esto arbitrium.
dem iiieminit Anast. in Giegor.
Linea S. — Subdiaconi sequenles. Hi scilicet qui
BENCIM. t
diaconos in minisierio sequehanlur. Nam cum |E. C.
Linea 2. — Ut testamenlum valeat secnndnm jus- «-. '
,' diaconus baplizabat, non acolylhi aliive, sedsubdia-
(
sionem principis. Cur id constitiierilBonifaciiis,quam coni inserviebant sacrum operanti.
<li.lesiameniisJegem. quemve principem respexeril BINII ET LABBEL
jioriim quisquis est gestonini.aiictor, mihi cerio non
consi.it. An Romanas leges velerum prineipum , an Linea 1. — Bonifacius. Decima quarla, vel, sectin-
recenlem aliquam ab Heraclio imp. ea de re proimil- dum < aliam leclionem, 24 mensis Decembris , anno
gaiinn ? Neuiriim profecto. Quippe et Romano jiire Domini 1 617, post iiiierregnum unius mensisetiex,
cives ad iinum omnes indubilaiiter regebantur in vel ^ sexdecim dierum, Bonifacius, ejus nominis quiur
scribendis hajredibiis ; et nullo vade , ratione nulla IIus, patria Neapolilanus, crealus est ponlifex. Hujus
quis aflirmaveri' , novas de lestameniis leges hoc llemporibus vixit MahometesArabs, pseudopropheia,
tenipore ab imper Heraclios ftiissecondilas. An vcro pestis I orbis terrarum, a quo MahumeianorunVseeiaj
dubitalum fuerat iitrum tesiamenia jnxta priiicipiun < originem cepit ; qui ul omnes populos in suam
leges scripta consisterent, ui, ea consislere pontifex seciam£' attraheret, ex cunclis ferme sectis aliquid
rescribere debuerit ? Nihil mintis. Forlene arbiira- ascivil: " ex Judaeiscirc(imcisioiiem,iiiiiusDei ctillum..
himur pontilicem Bonifaciumad jura Langobardica et abstineniiam a carne suilia ; ex Chrisliaiiis Chri-
aniinum intendisse, factumque ex illis lesiameiituiii slum s , sed cum Arianis crealtim, cum Neslorianis
declarasse validmn? Sed quid hoc lempore Romanis puruni I hominem, cum Manichasisnon vere, sed tan-
ciim Langobardico jure, qui a Gnccis imperatoribus ium • apparenler crucifixum ; ex gentilibus culltun
,el exarcbo Ravennaieiisi solis Romanis legibusregc- ILunte, seu alicnjtis aslri. Legem quam proposuil
lianlur? Accedit quod nulhim jns scriptum apud sstuliissimain,armispropagandamessedocuil,eamque
Langohardos usquead ann. 645 eviilgaium est, quo "' (disputaiionibus examinari prbhibuil. Vide Damasce-
Rotharis i'ex ediclum siium vulgavif, ubi nuin. 157 num • de H;eresibus, Theophanein , et Cedreiium- in
et seqq. noiiiiulla de leslamentis decernit ; anno, iHeraclio, Baroniuin' anno 650.
inquam, 643 vel 644. Nam cum ex Panlo Diac. ' CENNI.
cdicliim ftotharis prodierit ann. 77 rcgni Langobar-
dici, alque ex ejus chronologia, quam frustra Pagitts N0Ti3CIIUO_.OLOGIC._E.
in Crit. auctoritate Segeberti decurtat ab ann. S68 Sedis vacaiionem a S. Densdedil deposiliqnerecte
7
regnarint Alboin ann. 3, m. ; Cleph. ann. l,mens. t.
Anastasiicod.vulgatus el pleriquealiicodd., iam mss.
'6, el post inlerrcgniim annor. 10, Auihari ann. 6,. cquam editi, .deliniunt unius mensis ac (iieruin 16,
Agihilphus 25, Adaioaldus10,et Arioaldus, 12; poslea licet 1 nonimlli, ut duo Freheriani cum Farfensi cala-
Roiharis ; hiijus electio incidit in ann. 656, regni 1logo, habeant pr_eler mensem in hoe oniissiim. dies
autem Langohard. 68. Qiiamobtem qui supersunt 8 15. 1 Regius el Thuanus m. 1 , d. 15 ; Thuanusque
anni usque ad 76 complelum, eruni anni regni ipsius aller a dies lanlum 16. Ralio atttem cur sedes tam
Rothari concurrenles cum indiclioiie n. Qtios chara- brevi 1 spatio vacaverit aperla est: Heraclius, nnde
j' cleres conlinet ipse prologus edicti. Itaque non tanli jussio
j petenda, a Persis, qui ejus legalgs male habi-
esl ummi aut alierum diploma Bullarii Cassinensis , los i carceribus viuclos deliuebanl, aflligebalur ; urbs
quanli visum esiPagio ad annum 626, ut narralio- (Cp. fatne ac peste laborabat; Eleiiiherius e)_arcluis.
 697 TOSTORIADE VITIS ROM. PONT. — BONIFACHJSV. 698
oceasionenon ahutens litm. Csesaris mirum in mo- A Idtis seti 10 Octobris anni 6M consignata-(/i6. m,
diim afllicti, tum interponlificii, lyrannidem capes- cap. 14) cum lenuhsel, aienle, episcopulumannos xix,
siverat; quare aRavennaiibus obtruncatits erat: ni. n, d. xxi qua qiiidem Cbronologia nil reclius
Roma interim elephantiaca lue paulo anle orta - desiderari pbtesl; tiim praeserlim.ordiiialio eadem
gliscente Jacerebatur. Gravibus his de causis non Paulini ab archiepiscopoDorovernensi Jiisto peracla,
pelita nec exspectala jussio videlur. Hinc est quod qui snccessil Mellito, ad Superos revocato anno 624,
praeter laudalos codd. et catalogos , Herniaiuius VIIIKalend. Maii.neque anlea.dum Rhofensehi adnii
Gonlract., Marian._ScIiot.et Sigeberlus creationem nistrabat Ecclesiam, ordinandi episcopos'facultalem
Bonifaeii quinti coiislitmuiianno 618, et ita vacalio- oblinueratrVerum, quanquam cpnstetde ordinatione
nem non diultiinam fuisse intelliguni. Denique Pauiini, band tamen necesse habemusBonifacii episto-
octavi saeeulisciiptor Beda suaeHist. Angl. lib. u, c. larum aelatem jiost ordinalionem differre"; ctim nulla
7 : t Biinifacius,. ait, qui post Deusdedit Eccleshe temporis noia ad id cogamur. JJedam siquidem con-
praifnit anno incarnationis Doininicae sexcentesimo suevisse quae ad eamdem rem perlinereni enarrare
decimo oclavo. ) Hunc quidem locum, inio'lolain ntilla lemporum ralione babila, ex eodem discimiis
eain BeJ» editionem, qu.i usiis est Baronius, depra- phiribus in locis Hisloriaj Anglorum, utpraenliis sunt
vatam esse vuItPagius, snadetque ad Chifflelianani exemplo capita 17 et-18 Jibri n, tibi prius legereest
et Canlabrigensem recurrendum , qttse habent nono niissum palliutn Honorio Dorovernensi archiepiscopo,
decimo. At hona cum venia erudiiissimi viri plures quam Justi mors jeferalur, cui suceessit Honorius.
Bedse editiones diligenter inspexi, Basileensem anti- Hinc esl qtiod binas eas liiteras dedisse Bonifaciiim
qiiiim 1S65, Anluerpiensem ctiris Gravii exctisam B anteqnam Edelburga, et cttni ea Paulinus, proficisce-
ColoniaeAgrippliiae1612 , alianique ihidem editam , retiir Eboracum. pro certobaheam. Quaeenim omnia
omnlum casligalissiniam, 1688, ubique atilem inveni in iis conlinentur, per nnntios uliro citroque missos
aiimiiu 018, uiajoreiiiqiie iis fideuf adhibere malui . acia erant, ullegenii palam ftcl; neqtie ullus ego
ciim tot eft.ld. et catalogis Anast. consenlientibus , dubilo qttin exhonaioria ad Eduinum, et episiola atL
qiiam laudatis duabtts arbitrio recenti.oriiin emenda- Edelburgani a piissimo rege fralre ejus Eadhaldo
tis, prajseriim Chiffleiiano conalui Bedam cum Fre- sollicite curabcsint, dum inlerim agehatur de nuptiis,
degatio concUiaiiii. de miliendo comitatu Edellmrgaj calholico, et de
Antonio amem Pagio h_e arrident : qttare anti- ordinando Nordanhumborum genli episcopo, ut exhor-
qitioriiin qiiinque calalogorum e septem in Crit. Bar. latoriam ad Eduiniim secum ferrent : in ea siquiiiem
exhiriUs, seripiorumqite gravissiinorum auctoritale "nulluiii de S. Pattlino, imo ne de episcopo quidcm
posthabita, se_.ium eatalogum, Sicculo duodecimo verbuin occurrit, at sola evangelica-praedicatiomemo-
exeunte descripiiun, qni habet vac. sed. anl, d. vi, ralur. Praelerquain quod cbronologiam aiiliquissimi
prae aliis omnibus ainplexus. cum spalihm id leiv.- srriptoris Bed_e,qui centum amplius annis, poslquam
poris iiiierponiiflcitim-post Deusdedit non impleat, evenerunl, haeclilteris mandabat, non video cur aliis
dies quadraginla e suis theeis educit, asseculurtis .' omnibus praeferendam exislimem, imo eadem niih;
diem ordinalionis Bonifacii V, quam ejusdem Boni- valde suspiciosa est. Enimvero narrat Beda eodem
facii sedes certa, certiiinqueprincipiuinHontsrii citra capi 9 nocle S. Pasdiatis anni 626, qnod incidil in
diem DoiF.inicani25 Decembris anni praedicli 619 diem 20 April.natam esse Edelbiirg;e filiam Eanfle-
non esse prolrahendam ei suaserunt. _ p dam. Qttid? die 21 'Jtil. anni siiperioris ordinatur
Negare non ausiin me ahreptum fere esse in cnn- Paulinus, qui Edelljurgam ducal;- Doroverno Ebora-
jecluram Pagii, cum vidi annum solidtim inter Deus- ' cum proficiscendum adhucest; susceplum deindeest
dedit et Honorluni, ne tota chronologia pessumeai, iler cerle hoh paucorum dierum ab ipsa Edelburga
adjungi oportere. Hunc vero addi cuni Baronio non cum novo episcopo el regio omni comitalu; eademqtie
dcbere Bonifacii sedi palam faciebanl codd. praestan- seqttenti anno die 20 Aprilis eniliiur. Eaiifledani ,
itsshni Faruesianus ei Ambrosiaiius 5 (creieris atit novem hauddum mensibusevolutis? Credite posleri.
sileiilibiis,aut depfavalum\ulgali locum iiidicaiilibus, Quamobremnetotundique aneusliispressi absurda
(iiim pro diebus xiu habent x), necnon catalqgn. 2 aflirmemus, annum interpontificii posl Bonifaciiim
Mabill. qui oinnes coiieiiuinl curn epilapliio, ante- rejicimus, et chronologiam ejusdem pontilicis cuni
quamBonifaciiistumulaieltir, descrip_o(_B-.r.tom.HM, Anastasio 'sic digerimus, Depositd apud S. Petruiri
Appeitd. ad lom. XIII Aringh.•
Rom. Sub. lib. u, S. Deusdedit die.8Novembris ahni 618,-post -inter-
oap. 8) qui ila habet: pohlificium uniusmensis ac A dierum 16, die 24 Decem-
hris praedicti anni,quam lit. Dom. incidisse ii>.
Culmenapos<olieiim qittnqne,et bis mensibus,annis -Bdminicamostendit,ordinatursuccessorBonifaciusV.
^J.exit et admagni culmeiihonorisabit.
qui grassante scabierum lue,. oves suas quotidie tur-
Sedil nempe Bohifacios, jttxla Papebrochii, Pagii piter pereunles solaretur. Hic vero, postquam sedit
atqne erttditortim otiinium interprelaiionem , amios annos quinque ac menses 10, morlem occubuitdie24
quinqiie, menses decem. Quare alierulri ex inlerpon- Octobris anni 624, ac die poslera ad S. P-eirum est
tiliciis "atit post Deusdedit, aul post Bonifacium V, depcsitus, ut recle Anastasii codd. ium edili, tuni
necessario eurii annitm addendum agnovi. Cur autem p. mss. lestantur. Ejus auleni moriem iiiterpontificiuni
•ab erudito Pagio discesserim, dmn nullo cum Ana- maxime diulurnuin excepil, ul dicani in Honono.
stasii chronologiae delrimenlo malui postBouifaciiim _ GIACOXH.
adjungere. causaftieriiiiiluiii allataeauctoritales, qui-
lms nititur ordinalioBonifacli, lum angustiic lempori, Linea 1. — _Soni/a_;iws.NaiioneCampanus,pa[ria
jnter hujiis nioriem et ordinalionem Honorii, quae Neapolilanus, ex palre Joanne Fiimmiiio, noiins papa
perpferain dilata a Pagio inesse Bonifacii primordia reghicota, iniperatore Flavio Heraclio, sedit annos
palam faciunt, ut dicain Honorio. Huc accedunt quinque, mehses decem, consecraliis vm Kal. Jantia- "
causae nuper. memoratae, quibus multo eliam.minores rii, ineunte anno Domini 617. Per haee,lempora
n gligendam imperialein- jussionem suaserunt in scripsit ISomfachisEduino regi Anglorum, et Elde-
Pelagii II consecratione. sunt
hurgaereginae.plurimnm' rogansulabidoliseorumqtie
. Cajterum potissima ralio- quaemovil Pagium, culltt subdilos sibi populos arccrent. Qtiarum litlc-
epistohe dute Bonifacii ad Nordaiihiimbortim reaiem - rariim exemplu.m;' quihtts Bonifacius prae'atur se
Eduinum, el uxorem ejns Edelburgam, quas-recftal episcopum servum servorum Dei, exsiat apud Bedam
Beda post ordinationem S. Paulini, primi Eboracensis - lih. u Ecclesiasticae Historicae gentis suse.
episcopi. Hunc siquidem ordinaluiii esse ait xn Kal. MAFIJIL . .
Aug. seu 21 Jul. aimi 625 (lib. n Hist. Angl., cap. 9),
Linea 6. — Hic perfecil cmmeteriumS. Nicomedh.
elne forieerroremquis.pniel, nam,in Epitome annus
Iesilur 622, tuin facit Pauliiii mors abeodem Beda vi Id csl iu ainpliorem fonnain redegitS.Nicomedis
699 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 700
cnsmeteriiim, quod non via Ardeatina, ut scripsit A eas in Angliam litteras misil Bonifaciusdiu superstes
Unuphrius in ccemeieriorum Calalogo, sed Niimen- iion fttil; eodem enim anno sexcentesimo vicesimo
lana prope Urbis muenia siltim esse inier Romae quinlo, die vicesima secunda Ociobris, supremum
subterraneae scciplores salis convenit. Ibidem etiam diem obiil, el, ut habet Anaslasius, seputlusest ad
erat ecelesia S. Nicomedis, quam vetusialc fati-' B. Pelrum apostolum die vicesimo quinto mensh
scenlem Adrianus I, ut referl Anaslasius infra, reno- Octobrh, poslquam sedisset unnos quinque, menses
vavii. Sed lemporum injuria ita solo sequala est, ut decem, ut habent Gotfridus Viterbiensis in Chronico,
noslra setale vix parietinae illius sinl conspicure. Ad Liiitprandns, Calalogus nominum apostolicorum,
coenielerium vero quod attinet, cum arite Bosiiim codex ms. Anaslasii Colberlinus et quatuor excala-
essel ignolum.Bosius illud primus delexii anno 1601, Jogis CrilicaeBaronianae praefixis; etquod rem exlra
prope Urbis moeniavia Numeniana, compleciiturqiie dubium ponit, ejtisepilaphium a Baronio recitatum,
tres aut quatuor viarum semilas tolidemque cubi- quod duobus his versibus clauditur.
cula.
PAGIL Cultnen apostolicumqninque el bis mensibus, annis
Bexil, et ad uiagnicuimenttouorisaliil. ,
. Linea 12. — Qui detunctus sepultus esi. Postquani

LXXII. HONOMUS.
ANNO CHMSTI G26, HERACLII 17.

119 Honorius natione Campanus, ex patre Pelronio consule, sodit annos 12V
menses 11, dies 17 «. Hic temporibus suis imilla bona fecit. Hic erudi-vit clerutn.-
Temporibus suis renovavit omnem familiam beati Pelri apostoJi * , et inye-
stivit confessionem beati Petri ex argento puro, quod pensat libras ceiilum
•H octuaginta et septem. Inveslivit regias januas in ingressu ecclesiae majores-,
quaa appellanlur . medianas ex argento, quse pensant libras noningentas se-
ptuaginta quinque, fecit et cerostatas majores « ex argento pafia duo, quae sunt
ante corpus beati Petri apostoli, pensa?. sing. hbras 272. Fecit et ad bealum
Andream apostolum, ubi supra, ante confessionem tabulas ex argento , quaa
. 10 -pens. |libr. septuaginta tres. Hujus temporibus le.ata. sunt trabes in ecclesia
beati Petri aposloli numero sexdecim. Hic cooperuit ecclesiam omnem ex tabu-
h"saa3reis, quas levavit de templo, quod appellantur Romaj e ex jjonsensu piis-
simi Heraclei imperatoris. Eodem tempore fecit ecclesiam laealaa Agnetis marty-
ris milliario nb urbe Roma tertio., via t.umentana, a solo, ubi requiescit, quam
15 undique ornavit et -exqulsivit, ubi posuit mulla dona. Ornavit autem sepulcrum
ejus jsx argenlo,-quod pensan. iibras 252. Posuit et desuper csburium f Bereum
deauratum mira magnitudinis. Fecit et Gabathos" aureos quatuor Fj, pensan. sing.
libras singulas. Fecit absidam ejusdem basilicaa ex musiboh , ubi^ etiam multa
bona' obtulit. Item feeit basiiicam beati ApoIIinaris martyris in urbe Roma, in
20 porticu beati Petri apostoli, quae appellatur ad palmata a solo , ubi dona mnl-
ta largitus est i.
-120 Hic fecit constitutum in Ecclesia, et decrevit ut per omnem nebdomadam
Sabbato die exeat Litania ad beatum Apollinarem, et ad beatum Petrum aposlolum
cum hymnis et canticis populus omnis occurrere debeat. Fecit et ecclesiam beato
Gyriaco martyri a solo via Ostiensi milliario septimo, ubi et donum oblulit. Eodem
& tempore fecit ecclesiam Leatorum Martyrum quatuor Coronalorum, quam et d'edicavit,
et donum obtulit. Fecit ecclesiiun beato Severino a solo juxta civilalem Tiburlinain,
mjlliario ab urbe Romana vicesirao, quam ipse dedicavit, el dona multa obtulit.
Renovavit et coemeterium beatorum marlyrum Marcellini el Petri, via Lavicana. Eo-
dem lempore fecit basilicam beato Pancratio martyri, via Aurelia, milliario.secundo a
10 solo , et ornavit sepulcrum ejus ex argento, quod pensan. Jibras centam viginti. Et ibi
constituit mola in murum in loco Trajani juxta murum civitatis, et formam quas de-
NOTUL/EMARGINALES FABROTTI.
,a B 5, minus S dieh &* eimiliam. C, cemiliam. vel c ' ceroslaia
* * Ttegulis- e*RomuIi. f * GiboriunV s*Gabatas5. B, cymiliam supellectilem. niajora
b ' musivo. i ' dona.. i *Eahnaria B,
 " "
701 TIISTORIA DE VltlS ROM. FONT. — HONORIUS. 702
uucit aquam injacun. Sabbalinum, et -sub se formam quas coriducit aquam Tfteris.
Fecit et ciborium super altare ex argento, quod pensan. libras 287 a et arcus argenteos
quinque, qui pens. singuli lfbras -15. Fecit et candel&bra aurea tria, quae pens. sing.
15 libras singulas, ubi multa dona simul obtulit. Fecit ecc.esiam beata. Luciee in urbe
Roma juxta sanctum Silvestrnm, quam et dedicavit, et dona multa dbtulit. Fecit
~~
ecclesiam bealo Adriano martyri in tribus fatis ', quam et dedicavit, et dona multa
obtulit. Sed et multas alias fecit^, quae .enumerare longum est. Fecit autem ordina-
tiones fres per mensem Decembrem : presbyteros 13, diaconos.12 e, episcopos per
.20 diversa loca numero unum et octuagintff. Qui eliam sepultus est 3n basilica beali Petri
apostoli, suh die quarto Idus Octobris. Et cessavit episcopatus annum unum , menses
septem, dies 17. .
. NOTUL.EMARGINALES .FABROTTI.
- =C 187. H'C, Aellano.' c G, foris. d C, mulla aliabona fccil. • C, 11.
VARIANTES LECTIONES.
Ex codiceFarnesiano LXXII. A lib 187. itn 19, in ulroque deist per mens Dec. lin
Num. 119, lin 6, lih. 975. Ibi ipsum fecil et cirios- ead, A, diac 6, B, diiic 11, /i» 22, B, d. 18.
talos majores. lin. 11 ex tegulis ereis, quaslevabilde Ex codice Regio, Mazarino et Thuano.
lemplo qui appellalur "Rome, ex concessu piissimi Num 119, lin 2, Clerum, et renovavit omnem ci-
Jlcraciii iiiiperaioris. lin. 15, beate Agne niar- miliam beati Petri apost. lini, puro, pens. libr. 187;
"iyris, etc, quem undique orhavit, exquisivit. fecil et cerostrata (M, cerostaia) majora ex arg. lin
Ex codice Vallicellano. 6, iibr. (32.Ipse investivit regias majores in ingressu
JV__t.i.li9,/iji 2, clerum et renovavii omnomeimi- ecclesiae,levari quaeappellantur mediana?ex argento. Fecit
liain [lege omnia cimiliaj heaii Petri aposl. Et inve- num. qnoque trabes in ecclesia beali Pelri". apost.
siivil confessionem ejns ex argent. Iht. 5 et 7. Cod. - f6; operuil^etiam omnesjcclesias ejus (M,
Vallicell. habel ut mss. libri Reg., Maz. el Thuan. omnein ecclesiam ejiis) ex legulis aereis, quas levavit
de
excepth his vocibuscerostata,-^., otnnem Ecclesiam, clii.templo, q. app. Romuli ex cons. p. iriiper. Hera-
in quibus concordat cttm solo Maz. Ilem habet, Agnae eamdem Fecil quoque ad heatum Andream apost. juxia
loco Agnetis. lin. 17, fecit et gravatas \Iege gabalas] sionem ecclesiambeati Petri apostoli, ante confes-
aureas III, pens. singnlas [Cod. singulej libras II. ejus, labulam ex argento, pens. lib."73. Fecit
Fecit eiiam absidani ejusdem Jiasilicae ex nnisivo, quoque ecclesiam bealae Agnelis mart. a solo, ubi
tibi ct nmlta alia doua obtulit. llem fecil basilicam requiescit, via Numenlana, milliario ab-urbe Roma 3;
beati Apollinaris martyris a solo in porlicu heali quam undique ornavil et exq., uhi et multa dona
Petri Aposloli, quae appellalur ad Palmata, ubi mulla r> posuit:-lib.ornavit eiiim sepulcrum cjus ex argenlo,
largitus est dona. pens. 252; posuit desuper ciborium. lin 17, fecit
etgravatas aureas 3 pens. sing. Iib. 2 ; fecil eiiam
CX Var. Lect. codiceFarnesiano. ahsidam ejusdem bas. ex musivo, ubi eliam multa
Num. 120, lin. 5, occurri deheat. lin. 13, fecit et alia dona oblulit: idem fecit basil. sancli Apollinaris
ciburium. Hn. 18, sed el mulla alia fecil, quas enu- marl. a solo in porticu beati Pelri aposloli, quaeap-
nierare. longuai est. pell. ad palmala, uhi multa Jargitus est dona.
V. L. Ex codiee Vallicetlano. Num 120, /ml,fecit quoque conslitutum, et de-
crevil ut omni hebdoniada sabbato dies cxeat lela-
Num. 120, lin. 1, fecit quoque constitulum in . nia a beato Apollinare, et ad beaium Petrum cum
Ecclesia et deerevit ut omni hebdomada sabbalo die hymnis et canticis otnnis populus occurrat. Fecit et
cxeat etc.ulcodd.Reg.Maz.et Thuan.lin. _,septimo ecclesiam beato Gyriaco. tin i, sepiimo abTIrbe,
:ih Urbe, ubi-et dona obtulil: Fccit etiam ecclesiam libi et dona obltilit. [Fecit ctiam eeclesiam heato-
bealorum. lin. 6, et dona ibi oblulit. Fecil et eccle- rum. iin 6, et dona ibi obtulii]; unch inclusa desunt
siam beato Severino. lin. 7, miliario ah urhe Roma in M. Fecit et eccles beato Severino. lin 7, ab urlie
XX, quam et dedicavit, et dona ihi obiulit. Renov. Roma, quam dedic et ib. dona oblulit. Kenov ct
ct cimil. lin. 8, via Lavic- fecil quoque basilicam B. cimil. lin 8, via Lavic Fecil qtioque basilicam beati
Pancratio marlyri,ete."uf codd.Reg. Maz: et Thttan., Pancr m. a solo via Atir mil 2 ab Urhe, et orn sep
excepta voce Lnciae, /ocoLuciae.liit. 18, Codd. Valli- e. ex arg pens lib 120. Fecit el ciborium super al-
cell. habel ut Reg. el Thuan. lin. 16, quatn et dedi- lare ejus ex arg pens lib 100. Fecil et arcus argent
cavit ubi el multa dona obtulil. Sed el multa alia r 2 pens sing lib 15; fecil el cand aurea 2 pens sing
fecit. lin 18, hic fecit ordinaiiones III. lin 19, diaco- lib 5 : simul et multa alia dona ibi obtiilit. Fecit
nos XI, episcoposper.diversa loca LXXXi. Qui etiam quoque ecclesiam beatae Luci_e."/in 16, ibi oblulil.
sc.pulttisesl apud heatum Pelrum, sub dic. lin 22,- Fecit etecclesiam beaii Adriani in tribus foris (M,
dies XYIIL -in trihus fatis, alque ila legebatur in B, sed mutalum,
Apud Fabroitum ex codice Freheri. ut videtur, in foris). lin 17, ibi.obtulit. Sed el mulla
Num 119,.... 1,"sedit annos 12, d. 17. lin 5, B, aliabona lecil (31, dona), ibid, hic fecit ord, lin 19,.
omnem cimiliam. lin S et 6, B, ecclesiaj ejus, qnas diaconos 11, episc per div 81. Ihi 20, apud B. Pe-"
vocavit medianas, lin 7, A, ceroslata majora; B, trum, sub die. lin 22, dies 18.
cerostatos majores. ihi 10, AB, pens. libras 62. " Ex codiceThuano altero.
lin. 9, BA, tabulam argenteam. lin 11, AB, ex Num 119, tin 3, omnem cuniliam, cimiteria heali
legulis aereis. lin 12, AB, ex concessu. lin 16, _B, Pelri apost. lin i, purissimo, quaepens. Jib. 5 : hic
tugurium aereum. lin 17, AB, gabalas. lin 18, B, in regias in ingr. cccl. ejus, qttas vocant, medianas
ex juusivo. lin ead^, AB, niulta _dona'. lin 20 B, ap- ex, a."lin 7, fecii atilem et ceroslala majora paria
pellalur paimata. duo, q. s. a. c. bcati'Pelri aposi. pens. sing, lib. 102.
Num 120, lin i, B, omni-hebdom s.ibb die lin 9, tabulam argcnleam, (piaepens."lib. lin H , ex
exeanl Ulaniiea B. ApoUinare ad B. Petrum. lin 13, "tegulisoereisq. lin 13, Heraclii. lin ead., Agne. tin 1 _,,
 703 ANASTASIIBiBLlOTHECARH " 784"
q. nndiqne ordinavit, ulji p. et d. m. orn. a. et sep. A quoil pens lib 187; fecit arcus ar. q. lin 17, Adr in
-ex a. quod pens. lib. 252. Pos. des. cibor. acr. d. m. trib faclis. lin 18, sinuil el alia multa I. lin 19, diac
ni.; fecit et gabatas aur. pens. sing. lib. s.; fecilet- 11, lin 20, sepultus esl ubi supra sub die i, litt 21,
•ahs. e. b. ex musivo, ubi eliam m. bona. lin 20, ap- m, 7. ,
pcll. Palmata. Apud Peniam ex codiceCavensi.
Num 120, lin % lelania a B. Apollinare ad 'B. Num -119,lin i, patronis, lin 5, investivit regias
Peiriim. lin i, domuni o. lin 5, basilicam b. m. lin in ingressti eeelesias majores, tin 13, Eraclyi.
7, ab urbeRoma, lin,~, milliario ab urbe Roma 2, Num 120, lin 2, letania, lin 8r redonavit, lin 13,
lin 10, qttod pens lib 120; fecil et ciborium, lin 13, cyburium.
NOT./E VARIORUM.
ALTASERRA. A ' Linea 16.—Fecit ecclesiambetitoAdrmnomartyriin
Linea §. ~- Investivil regias januas in ingressu tribus Fatis, quam el dedicavit.Tria Fala locusin Urbe,
ecclesim inajorii, qum appellantur Meiiiaita;, ex ciijtis memiiiii I3roeop., de Bell. Gothic, lib. ix, ad
argento, Regiae sunt majores fores ecclesiarum. Jin. Quod comprobalitr et.alio Ioco Anasiasii in
Joannes Monacb., in Vil. sancli Odonis ahbalis Adriano : In ecctesia vero bealorum Cosmmel Da-
Cluniacens. de apro qtiem vocat singnlarem : llle miani hi Iribtts Falh veslem de slauracin fecit. Et
autem, omissa feritate, ul ingredienti axtitusa qttovis riirsus_ •: Rasilicam sanclorum Cosmm el Damianr
concederelur, prmdiclas fegias diulius pnlsavil, alque sitam in Iribus Falis reslauravit. Ne niihi tribuani
oris sui spttma, quo adhmrere polttil, linivit. Porta aliena, hoe ]am observavit Lacerda, Adversar. cap..
basilicaris idem est. Frodoard., in Chronic, ad 119, n. 27. Forte eiiam legendum de tribus Salis, id.
aim. 820 : Rheihis in monasterio sancti Petri ad est, iribus annis, juxla vulgare ruslicorum, qtiinu-
porlam basilicarem. Idem, lib. iv Hisl. Rliem., cap.' merani aiinos per sata, seu segetes. Yirgil., eclog. 1::
46, majorem porlam basilicce sancti Peiri regiam Post aliquotmea regna vidensmirabor arislas.
Voeat. Paulin., epist., 33 : In amplissittiam glorfosi
Pelri basilicam, perillam venerabilemregiam, cmrniea BALDINI.
entiiiusfroiite ridenlem. Anaslas., in Oonone : Qui
tnhsi fueranl de exercitu, ad cttslodiendas regias Ntim. 119, lineal.—HonoriusnationeCampanus,ex'
basilicm clausas observabal. Idem in Gregorio III : PatrePetronio Consnle,sedilaiinosx\\, iiieiises11, dies
Ab arcu allarisHsque ad regias.ii&m, in Leone III: xvn. Litteraloriim oculisspectanduiii subjicio eclypum
Fecit in basitica DeiGettilricis ad Prmsepe, in ingressu |j bullaa plumbeaesacro Honorii papae nomine sigiiata?,
prmsepii, regias veslitas.ex argenlo purissimo. qu;e'mter plurimas alias bullaspliin.beas.-quariitn col-
Nnm. 120, linea 12.^ Et formamqumdeducitaquam lectionem a miiliisannis nrgeo, in meo nntseoloassd'-
in lacum Sabbatenum, el sub se formam, quw coiidncil vatur. Si vola fois comileiur, uli^esquesuppetant,
aquamTiberis. Hoporiiisformam, idest, aquajducium et vita, Deo juvanle, scricm buUariiiii phimbeariiin
dediixitex lacu SabaihenohiUrbem, in alrium eccle- poniificiariim, quibiis aiias miilliplicis generis loco-
siajB.Pelri apostoli. Eamdem restilnilAdriamisI. Ana- appendicis siibneclam, vulgabo, quaruiiinuiiiertini
slas., in ejtts Vita : Formam qumvocalur Sabbalhena, in dies auguri auguror, unde ccclesiaslicum studiiim
nimhcon(raclaexhtens,per quam decurrebat aquaper ornabilur, et in sanclaj sedis honorem et gloriam-
Centenarium in airio ecclesimbeati Pelri apostoli, elc. aliquid- etiam redmidahit. Quamvis enim hoc gemis-
Eamdem resliluit Gregor. IV. Anast., in ejus Vil.: stttdii videatur slerile prorsus et inamoeinim, habet
Formam qum Sabbaiena nuncupalur, etc. Forma lamen sua Ienocinia et suam militatem; nec illtid
Sabbatciia est, qtiaededucilur ex lacu Sabateno, qui illiberale certe est ct vacunm fructn inlueri ab anti-
angnlariiis vocatur, I. Ruitlia Polla, ff. de conlrah. quis Ecclesiae saecttlis consiieiudiiiem Romanonnn
etnpt. Ctide nomen a lribus angulis, quos prae se fert pontiflcnm'
! suo noniine in bulla plumbea impresso-
via Aurelia qtia ducil in Yaticantim, -ut nos docuit signandi et sigillandi pro~nola auihentica veriiatis
Plalina in Adriano. ln atriis ecclesiarum eranl cban-'- 'publica diplomala, trajecto cannabino vel serico/lilo
jari seirfontes aqtiarum, qua. loris magno sumplu p.er venlrem bullae, et sic implexo membranae,; ut
'
thicebanlur per fislulas in nsum ecclcsiarum Anastiis., citra-fraclionem divelli nequeat, etadverlerevariatio-
\x\ Gregorio II : Sancti Laurentii pariier ecctesiam nes : quas successu temporum eaedein btillaesubiere,.
C pluresque alias circumstanlias adnolare quaecajtero-
foris muros sitam reparavit, alque aquam, fisluth
compaginath, post niultum temporh in eamdemEccle- quin hominum alio attendenlium oculos fiigiunl.
f'am reduxit.

Tlascliiilla Ilpnorii anliqnior est qualibet alia a B ritim anlecessit, qnam nuper Florentiae inter inscn-
seriplorilihs" repraesenlala, nnam si cxcipias bnllam pnones Donianas exStosebpenu •nobilis lilleralique viri
gaucii [lcusdedit,'qni undecim lantuni annis Rono-' baronis Pbilippi de vulgavil Anlonius Fran-
fuS • HISTORIADE VITSS UOM. PONT. —' HONORIUS. - 706
•ciscusGori, viromnigena litteratura ornatus, et in- _>hit. Non nego formam litierariim posse aliquod iniU-
lerilios bene paucos jure opiimo collocandus, qui > ciiim praebere lcmpoiis, quo eartinrcaelalura facta
Jrono publico nati dicuntur. -Haecbulla ostendit anti- est, sed illi -cerlo (idere non possumus,. lum quia
qiiilatemstyli RomanaeEcclesiaeimprimendi sigillum' paucis plerunique lilteris nonien papae repraesenla-
in plumbo adversus eos qui recenlius indticium-ceii- lur, quae 'ad ideam characteris tunc vigentis inge-
senl, eumque nonnisi nouo ct deeimo sseculo penitus' rendam sulficere vix aut ne vix quidetn possunt,
obtinuisse. Pplydorus Yirgilius lib.- -viu-Ue Jnvenl. • lum quia variatio ^n litteras induci non solet nisi
rer., c. 2, de Romanis bullis" sic loquitur : « Insti- longo' lemporis intervallo, ut cenluin annorum et
iluium obsignandi Jilieras Romani ponlificis pltimbo inlra saeettlumplures papae ejusdeoi nominis occnf-
iinde ad posteros manarit, perdiu quaesivi, plumbo nmt. Una ralio suppeieret figendi ejusmodi bullas'
terrae rursus" notis carentes su.is papis, scilicelsi bullae suis metn-
laml.prelioso sese, -credo, in viscera -cum"soli
abdente, ul ne cuiquam praedaeesset, Ro- branis adhuc haererent, facile enim ex leclione el ex-
mani pontifices eo utanlur. Eqtiidem-saiis conslat diligenli inspeciione atque examine diplomatis noti-
Agatbonem, quo sedenleanntilomagna sedi faeta est hono-. lia sui auctoris hauriretur, quem ex sola hulla
ris accessio, in cera impressisse sigilla. plumbea expiscari, mca quidem sententia, frustEa
Verum postea ciim Romaiius ponlifex niulta irroga- allaboralur. x
ret privilegia, ut diplomala diuturniora fterenl, pla- BENCINI.
cuit Stepbano 111, a c deinde Adriano 1,-tabulas apo-
is aiiiius - Num.-119, linea 12. — De lempto. Templum hoc,
slolicasplunibo obsignari. Fuit salulis772,
cu-m ipse Adrianus facins est pontifex, nam anii- ,, ex quo labtilas ajreas, sive, ui, babent mss. codd.
quius non reperiiur sigillum plumbeum. > Hoc no- Regitis, Freheri, Mazariiii, et Thuani ulerqiie, legii-
sirmn Honorii collbcandum cst inier annum sexcen- Ias aereas, abslraxil Honorius ex Heraclii imp. con-
lesimum vicesimum primum, et.sexcenlesimtun tri- sensu, ei-ecclesiam omneni B. Pelri cooperuil, lem-
gesimum oclavum, quaniuiiv lemporis spatium pon- plum dicitur Romm, in aliis aiitem. codd. templum
tificalus-Honorii capil. Romuli. lllud quidein*Romae, qnae velut dea impie
Refert Joan. Micbael Ilelneccius in-Ubrode Sigillis- colehalur, ab Adriano exslrticlum fuit, el Veneris
"veteruin Germanoriinv, part.' i, e. {., -ex Thonia templo adjunctum.' De qtio baec babet Dio-lib. I.XIX:'
Stubbio, tesle Mabillonio lib. n, c. ii, de Re dipl.: ii Ipsequidem Adrianus descripiion.em lempli Vene--
< Cum lis moia essel.inler Wilhehniini Caniuarien- ris el Romaead eutn (scilicei-ad ApoUodonnn archi-
sem, elTurslinurn Eboracensem antislitcs, ac ille lecttim) miltens, quippesignilicans sine illius opera
su_eEcclesiaeprivilegia pro sein medium-prolulissel,- et niinisterio eiiam ingentia- aedificia-exsirui posse,
quaeslionem suborlam refert de diplomaliim lide, jtiaerebat an illud a)diflcium-rectese haberet. Rescri-
qttod in hisbullae plttmbeae desiderarentur.. Diceme psit de templo, sublime et-illudi et- concavum fieri
•vero Canluariensi illo' tempore hullas plumbeas jportere, utex loco superiori in sacram usque viam
-appeudL.non ccmsuevisse, Eboracensem proiulisse insignior prospeclus esset, et magis conspicutis.
diploniala Gregorii 1 et Honorii poiilificuni jam lum ^oiicavum ad excipiendas ludorum macbinas, quae
builis plumbeis munita. > Sed Dominicus Rainaldus ii eo latenter compitigi-et inde exoccuito in J,hea-.
apud LeoneiirAUatium lib. i de perpel. cons. Occid.I rum.dtiei possent. i Ubivero situnVesset hujusce-
>etOrient. Eccl., c. 6, non soltimLeonis I, Gregorii G nodi lemplnni ipse Anastasius docerc potesi, qui-
•elSergiil bullas cqmmemorat, qua. in arcbivo casiri .eripserai in' Vita Felicis IV : Hic fecit hasilicam
S. Angeli servari dicit, sedusqtte ad S. Sylveslri 5S. Cosmi ~el Damiani in urbe- Roma, in loco qui
-lempora ascendit, cujus bullam plumbeam in archivo ippellatur via Sacra, juxta templum urbis Romae. >
Arelino reperiri aflJrmal. Ego quidem -inficias sttper Fuit igilur non procul ab amphithealro, ciim juxla
liocirenon auderem, sed ueque manus dare.IIIud -tpollodoriMalliemalici descriptionem indepeti ludo-.
niihi certissimum esl, Hoiiorium hujus nominis pri-' .um machinae eodemque referri deherenl : ideoque
«nuin sigillo plumbeo u.sum esse, meque ex illis niillis-perstiasum est duo illa-septa qute in borlis
ununi possidere. Ab hoc ego auspicor epocham non ianclae Mariae NoviBadhuc supcrsunt, csse hujus
<jiiidem cousignationis sigilli pontificii in plumbo, empli rudera. Tantae autenr celebrilatis fnit, ut eo
quam longe aniea coepisse reof, sed niibi uon con- iisigiiirehlnr ipsa imperalorum numismala, qtialia
ligit esse lam felicein, ut aliam lempore potiorem mper effossa sunt in nostro Pedcinonlano agro ail.
Jjiilla Honorli compararem, verttin "uiideseriei ini- .icinia Moiilisregalis, et in regia gaza asservanlur,
tium bulla.um ejusuiodi a me pelalur.JJanc qnidem ortasse aliquando in eruditorum oculos prodilura.
allirmare possum esse indubitabilenr et genuinam Juod si lemplum Romuli ab" Anaslasio indicalum
Honorii I. Inlegritas enim el' nuindilieslilteraruni, nalis, Jioc pariter non exiguae apud Romanos vene-
parvilas voltnuinis pltimhi, ntiduni et solilarium no- ationisfuil, ueque eo Dionysius Halicarnas. lib. i,
jnen Uonorii, citra ullam nolam numeralem secundi, lbi agil de Lupercali. « Ostendilui' seciindiim viain
atit terlii, evidentissime demonslrant peninere illam [tia imr ad circuni, lemplumque ei proximum, in
ad Honorium pritnuhi; iihi bulke -Hoiiorii alterius a Jito est Lupa pr.nebenspueris duobus ubera, >'Fuit
priuio consiguai_eoccurrenl numern--Roniano 11aul D gitur ad Lupercal in oclava regione, posl curiiim,
111; nam ante annum millesimtim iuiditm efferebatur mi ad basilicam Porciam, ubi nitnc sedes S. Marias
nomen ponlificis sine apposilionenoiae numeralis,- Jberatricis. Discimus interiin cx his Aclis ponlifi
qua inier se plures ejusdein nominis discernereniur; .alibus, altel'utrum eorum leniplorum Cbristiano Ylr
et primus qui apposuit miinerum in bullis plunibeis, aeculo-superfuisse, tabtilis slaliiisque opiiieniiun,
occurril Leo IX creattis papa anno 1048; quem anditi fortasse a principibus servalum, quod prisco-.
seculus est -Victor II caelerisque omnes dcinceps,' um Caesaruin simulacra coiilineret.
inter quos est Honorius * 11, qui sedem ponliftciani BINI ET LABBEL -
ascendit anno 1124.
• Hinc patetsine tulo fundamenlo a Domiiiico Nuni.ll 9, linea 1.— Honorius..Anno Redemptoris,
Rainaldb, quod faclum eliain est a Joanne Palatio lostri 626, decitna lerlia die.mensis Maii, Ilonorhis.
de Geslis pontiflcum, bullas signatas nomine Leonis, -ampanuscreatiisestponlifexRomaniis.Hiijiislempo-
Gregorii, Sergii, Sylveslri, ascribi papis hujus no- ibusorla eslh_eresis.Monothelilariini et propagala.
niinis priniis, cttni papaecogiioniines pari jure pos- in Hoiiorius fueril MonolheIita,,gravis qiiaislio. Sc'
sinl sibi hahere sigilla omnia, quae eorumdem nomi- erior est-seiuenlia omnium fere ortbodoxorum ho- '
nibus simt signata, ul quae, repelo, anie annum tri temporis -illa, qua Honorius ab omni labe. e
niillesimum nola numerali careant; et forutsse btilla usceptione haereseos expurgatur. Adversus eunisia-
Realina, cui idem auctor primatuin delert, ad Syl- •anl MonolhcliliC,suuni esse asserentes. Sed pro eo-
vcstruih secunduin auno 999 elecium papam specta- .ignabant Maximus contra Pyrrhiim, Jc.iunes 1Y3-
707 ' ANASTASH BIBLIOTIIECARH 708
Martinus i, Agalho, aliive plures pontifices Romani A 022. Videre esl in sevxsynodi Constanliiiopolilaii;e
Houorium sibi vindicantes. Vide doeiissiniam Seve- terliae vulgatis Codicibits sanclissiino huic vero M«>-
rini Binii adnoialionein, lom. V Concilior., ad Yilam noibelilaruni bsaresis crimen impingi, cum falsissi-
Honorii, Bellarniinum, lib. iv, de Rom. pontif., cap. niiim sit ipsuin huic haeresi unquain subscripsisse,
11, etBaronitim, anno 635. inio constel eam condeuinasse, ut ex Maximi niona-
CENNI. chi-ejus contemporanei, qui sub Marlhio papa vixii,
MOTJ3CHROKOLOGIC-E. epislolis Graecis, et dialogo conlra Pyrrhum palrjar-
cbam Constaiuinopolilaniim , baereticuui Monoibcli-
Quod semel suasit necessitas, leniporumque cala- lam, quao.in bibliotheca Palatina exstat, salis mani-
inilas, ut clerus populusque Roin.auderent inBoni- fesluni est. Eunidem eliam ponlificem caiholicuni
facii V eleclione atque consecralione, id in successo- semper fuisse scriptis confirmarunl Eaimanuel Calles
ris Honorii non esse faclum ex ipso Anastasio constat Graucus, Joannes de Turrecremala carBinalis, lib. de
catalogisque et Codd. omnibus conseniientibus. Si primalu S. R. E., et noslris temporibus Alberuis
enim Honorius sedit annos XII, menses xi, dies xvi, Pighius, in lib. de Ecclesiastica Hierarcbia. Ctcle-
fuilque dep.osilusdie 12 Octobris, ut coiistanlissime riuii vhlgata sexlae synodi exemplaria a Graecis bor-
omnes lenent, ordinatus idem fuitdie 27 Octobris, r.ipia, ejusque canones, iu quibus Honorius con-
unde poslremis inclusis ad dicm deposiiionis lotidem demiiaiur, supposililios esse, ex Theophane Isauro
anni, nienses, dies suntqudtregiiaviiHoiiorius. Cum GrsecoHisior.te eccIesiasiic-Cscriptore, docet Ana-
a.ulem praedicta dies 27 Oclob. sil Dominica anni siasius Bibliothecarius, in Historia sua Laline, quam
625, ut indicat lit. Dom. F., inierponlificitim igilur » ex eodem Tlieophane, Nicephoro et Georgio abbale
iujt anni unius, ac dierum trium, non dierum dun- composuit. Haec animadvertit GuUielmus Sirletus
taxat xui, ut habent fere omiies Codd. et catalogi, Calaber, cum essel sedis aposlolicae prolonotarius,
praeter vulgatum, qui omni procul ratione praesefert qui cum doclrina, pielale el omnium virlutuni ge-
vacalionem mens. vi, dierutn xvui. Ant. Pagius nere, cumulatissimusexisteret, ad collegiuin cardi-
recte animadveriit non posse Honorii primordia nalium meruil promoveri, et niemoria illius nunc ' in
serius constiiui aniiopraediclo 625 , idque arguit ex beiiediciione est.
Ponlilicis lilteris ad episcopos Epiri n ld. Decemb. Linea 11. — Mic cooperuit ecclesiam. Basilicam
iudict. xiv, quae exslant in Collect. Rom. Holstenii, sancti Petri tegulis aeiieisex Jove Capltolino sumpiis
pag. 248, quas litleras Papebroch. niendosas pulat, cooperuil. —
quia sibi conirarias ob detraclum Honorio anniim ,- Linea 13. Fectt ecciesiambealmAgnelis. Ut ca.'~
c.ujus inilia collocat anno 626, adeoque ab eodem men in abside indicat.
Pagio arguilur, a"n.625, n. 10, quasi eam colleclio- MAFEI.
nem non viderit. Hinc vero Pagii caelera eruditissimi
allucinalio ingens paiet; is enim depositione cum Num. H9,Iinea 2.— Sed et mutta alia. Ihter mulla
Anastasio delinila die 25 Octobris, licet niortein alia quae Honoriiis pontifex gessit unum esi, quod
bidui retro trajiat, ordiiiaium falelur Honorium die popttlos Christianae religionis expertes ad Christi
27 ejusdem meiisis, et anni. Quae aulcm aures au- iidem adduxii, missis verbi Dei adminislris, qui eos
dire possunt, unica tanlum die media inter deposi- docerent. Ab Honorio enim Birinum episcoptim in
lioiieni et ordinalionem, pontittcem electum, ordi- C Brittaniam niissum fuisse, a quo Saxones Occiden-
natumqiie eo pfaesertim tempore cttm principis jussio lales Christianam fldem suscepere, Beda (Lib. iu,
Cpoli exspectabatur, absque ulla canonica eleclione-, cap. 7) testatur : _ Eo lempore, inquit, gens Occi-
ac poiissimum contra Bonifacii III decretum, paucis dentalium Saxonum, qtti antiquitus Gevissaevoca-
anle annis edilum, ne pontifex eligatur nisi tertia bantur, regnante Cynigi&so, fidem Cbristi sttscepit,
posl deposilionem die? lluc accedit hbri diurnipon- praedicanie iUis verbum Birino episcopo, qui cuni
.lificum ajqualis eorum lemporum aucloritas, ubi, consilio papaeHonorii veneral Brilanhiara, promit-
cap. de elect. pontif., ad Exareh., ita legitur :« Pon- tens quideih.se illo praesente in inlimis ullra Anglo-
.ilicalis memoriae illo de prsesentibus cttris ad seter- rum partibus, quo imlliisdoctor praecessisset, sanclaa
nam requiem evocaio, ut assolet humanis rebus iidei seinina se esse sparsurum; unde etjussu ejus-
accidere, magiia.nos trisiiiiarum moles ohstrinxerni (iem poniilicis per Asterium Genuensem episcopum
proprio dispensatore fruslralos. Sed non diu in alHi- in episcopaiiis consecraitis est gradum. »
c.lione persistere consueta Dei noslri benignitas spe- Num. 1l9,Iinea 5.—Temporibussuh renovavit, etc,
rantes in se dereliquit. Triduo enim nobis exiguis in DeHonorii erga divinum cultumreverehlia in dispo-
oralione nianeniibus, ut{omnium menlibus'coelestis nendis rebus ecclesiaslicis, atque munificeiilia in
digualio demonstraret, quem digiium, t elc. Ccrle - sedilicandis, ornandis, dotandisque ecclesiis, multa
Pagius, nisi, Bedaeloco deceplus, Bonifacii Ysedein admiranda apud Anaslasium inveniunlnr. Oinnem
plhs tcquo produxeral, his modo angustiis non h_c- eniin prope clerum renovavit, basilicam beali Peiri
reret. Qnae cinn ita siiit, vacalio sedis in'i,erBonifa- tfjgulis aeneis,ex Jove Capitolino sumptis, cooperuit,
cium et.Honoriiim per se patet, anni quidem unitts, altareque sancto Petro argenlo incfusiavil, niultis"
ac dieruin irium, proindeqtie error. Codd. pene om- D aliisaddiiis ornameniis. JEdem sanctaeAgnetis mar-
iiium et calalogoruin haheiiliuin dies xm, ab Ara- lyris a solo relecit. iEdem sancti Pancratii via Au-
bica, ut arbitror, eifra 15, absque plmctis prisco relia reslituit, lempluin qtioque Auastasii ad Aquas
harharoque niore seqnioris :evi eiiianatus. De emor- Salvias, leniphuu quatuor Coronatorum niarlyruin ;
luali Houorii die.seu depositionis, liqtiet ex Ana- lemplum sancti Severini, apud urbem Tiburtinam,
Stasio. de aimo autem, nempe 058, erudilis omiiibus magnificenlissimi operis aedilicavit,et argento auro,
constal, praesenhn Papehrochio, in Conat. hist., porpbyrelicis et niarnioreis lapidibus iucruslalioiie
Sirmondo, in Synopsi ad Collecl., Anasl. el Antonio parietum, opere leclorio, vermiculatoque exornavit.
Pagio. Ita annumhunc vagiim iu divers.a ab aliis Resliluit^tiameoemeierium sanctorum Marcellini et
distractum restituendum puiavi; quae resliluiio nisi Petri : muflas alias Ecclesias reslitui.t, et mullas de
arrideal, rei pericu.um felicius liat. novo construxil; priinusque insliluitut unoquoquq
Sabbalo a sancto Apolliiiari ad sancium Pelrum
ClACONli. iiemrcum li.aiiiis. Sed niirabiliiis plane est quod
epilaphium et vetus alia inscripiio a Canisio ,
- Num. 119, linea 1. -^ Hononus. Petronii de la ejus toino VI aniiq. Lect. relala, teslaniur, ipstiin nempe
Mara,viri cjnsularis filitts,Gampanus, decimtis pap;t exslinxisse schisma lslriae de tribus capilulis, qu_e
rcgnicola, imperalorc Flavio Heraclio, sedil-in Petri latis est non minima. Sed ctiin in saiicio Gregorio
eathedra ainios xu, nienses XT, dies vn, crealus el probaverimus scbisma illud durasse ttsque ad Ser-.
conseeralus die Domlnico v:i itliis Novembris, itiiiio gitim paj'a.iii, vel sub Honorio omniuo sopitiimmms
 "
709 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — SEVERINUS. - 710
esi, vel schismaiici itertim post Honorii mortein A tionis, qiiani inortis aut sepnltura;, ut ssepc fit, in
lapsi sunt. stiiiunam cdlalo, ex quo manifestum fit nos juxta
. Num. 120, linea 20. — Qui etiam sepullus est. mentem Anaslasii ordinationem ejus recle conjiin-
Obiil tandem Honorius papa die dtiodecima mensis xisse cum die 27 Oclobris anni 625, cum, eodem
Octobris anni sexcentesimi Irigesimi octavi post- teste, obierit et sepulius sit in basilica beali Petri
quam, ut habet Anastasius, sedisset annosdnodecim, apostbli sub die quarlo, Idus Octobris.
menses undecim, dies septemdecim, lam die orJina-

LXXIII. SEYERINUS.
ANNO CHRISTI638, HERACLH29.

121 Severinus, natione Romanus, ex patre Abieno, sedit menses duos, diesqua-
tuor a. Hujus temporibus devastatum est episcopium Lateranense a Mauricio chartu-
lario et Isacio patricio et exarcho Italias, cum adhuc electus esset domnus Severinus.
Sed antequam veniret Isacius, Mauricius dolo ductus adversus Ecclesiam Dei. con-
, 5 siiio inito cum quibusdam perversis homihibus, incita.verunt exercitum. Romanum ,
dicentes, quia quid prodest quod tantae pecuniaa congregatse, sunt in episcopio
Lateranensi ab Honorio papa, et miies iste nihil exinde subventus habet,quando
et rogae vestrffi, "quas domnus imperator vobis per vices mandavit, ibi sunt a sancto
viro reconditae. His auditis exarserunt omnes adversus Ecclesiam Dei, et venerunt
10 omnes a minimo concitati, omnes armati, qui inventi sunt in civitate Romana
a puero usque ad senem in episcopio suprascripto Lateranensi, et nqn potuerunt
manu militari introire, quia restiterunt eis qui erant cum sanclissimO domno
SeVerino.
122 Tunc videns Jioc Mauricius, quia nihil potuerunt facere, dolo ductus fecit ibi
exercitum residere, intra episcopium Lateranense, et fuerunt ibi dies tres. Post
triduum autem introivil Mauricius. cum judicibus, qui inventi sunt cum ipso in
consilio, et sigillaverunt b omne vestiarium ecele.siae, seu cimbylia' episcopii, quaa
8 diversi Christianissimi imperatores, seu patricif et consules, pro redemptione
animarum suarum beato Petro apostolo reliquerant, ut pauperibus singulis tempo-
ribus pro alimonia 0 erogarentur, seu propter redemptionem captivorum. Et postmo-
dum misit Mauncius epistolas suas ad Isacium patricium Ravennam de hoc quod
actum est, quo.modo ipse cum exercitu sigillasset omne vestiarium episcopii. et quia
-10 sine aliqua lassione omnem subslantiam saepe dictam potuissent depreedari. Cumque
nffic verius cognoyisset Isacius , venit. ih civitatem Romanam , et misit ornnes
isrimalos d Ecclesiea singulos per singulas-civitates in exsilium , ut non fuisset qui ei
resistere debuisset de clero. Et post dies aliquantos ingressus est Isacius patricius in
. episcopium Lateranense, et fuit ibi per dies octo., usque dum omnes substantiam
1S illam depr_3darentur."
123 Eodem tempore direxit exinde ex parte ex substantia ipsa * in civitatem re-
giam ad Heraclium imperatorem. Postmodum ordinatus est sanctissimus Seve-
rinus, et reversus est Isacius Ravennam. Hic renovavit absidam * beati Pelri
_ Aposloli ex miisivo , quod dirutum erat. Hic dilexit cl.eruna, et omnibus do-
5 num e augmentavit. Fuit autem sanctus, benignus super omneshomines , ama-
tor pauperum, iargus et mitissimus. Fecit autem episcopos per diversa locanu-
mero qualuor. Hic diraisit ~- omni clero rogam integram. Qui etiam sepultus est
ad beatum Petrum aposlojum sub die quarlo Nonas Augusti, et cessavit episco-
palus menses qualuor, dies viginti novem.
_iOTUL_EMARGINALESFABROTTI. ' - •
• Baron. ait Anastasium ei tribueremens.undecim. i Intrantes stih specie pacis sigill. \ ' Eleemosyna.
&Baron. intetligipittat cardmales. ' Ipsa ^ubslaniia pariem quandam. f B, apsidem. ~ B, xlonis vel boiiis.
h B, divisic ,
 ' - '
71f ANASTASIt BIBLIOTHECARII .712
VARLE LECTIONES.
Ex codiceFarnesiano LXXIII. \ tia. Ijn 4, A, qure durata eral; B, omnesdim augu-
Num 121, lin i, sed aiilequam veniret Isacius mentavil. Lin6, B, numero 9. Itn 9, A, dies 24.
palricius Mattritius. lin. 8, et rogas veslras, quas Ex codice Regio, Mazarino et Thuano.
dominum iinperator vobis per viccs mandabit ibi
sunl ad sanclissimum Petrum reconditus. Num 121, lin i, Isacius palricius Mauricius. lin
.., ineitavit ex. Rom dicens : Qiii pr. tin 7, et miliies
Ex codice Valliceltano. ipsi nihil exinde subvenlionis habeiit, dum quando
Num 121, lin i, Habieno. lin 2, a Mauricilio car- et rogas vestras, quas doniinus imper. lin 9, ibi re-
lulario, el Isaliopatricio et cxarcho Italia., dtim ad- condilas tenent lin ead ecclesiain, et ven animo
lme. liu.4. Isalins patricius, Mauriiius. lin 5, incilavil cimcitaii oinnes arinati. lin 11, senem, et in episco-
exerciliim Komaiium, dicens :' Quid prodest. HnT,- phim Laleranense non poluerunt manum niittere,
el milites isti nihilexinde subvenlionis habent? dum el introire. linlin15, cum suprascriplo d. Sever.
quando et rogas vestras quas dom imper. lin 9, 10 intra Num 122, 1, fecit exercilum suiim rcsidere
pi 11, cod Vallicell habet ut mss libri reg, Maz'el episc Later et fecerunl ibi dies tres. lin 5, ct
Tliuan. lin 12, cmn supradicto domno Severino. imranles sub specie pacis o. u. E. seu cimilia. lin
Num 122, lin 5, Maurieius cum judices qui invcnti G, reliq tthi p. s. l. pro eleemosynaerogi Ihi 7, capt
sunt. lin i, vesliariunrecclesiaj, seu cymilia episco- Poslmodum M. Maurilius e. s. adi. p. R. de eo q.
ac. Hn 10, stibst praidictam p. d. lin ll, civ Rom.
pu quas diversi.
Num 122, lin 1, Martimis. Et ila ubiqne, ibid., lin 12 primates eccl. lin ead, til non fuissenlqui ei
fecit exerciliun stmm residerc. /h.,2, et fecerunl ibi g resibtere (iehuissenl (M, fuissel et debuisset). Post
dieslll. /iu3, in consilio : et inlrantes sub specie- dies.al. lin 13, Isaacius in episc Lalcr ,cl fiiit ibi
pacis sigillaveriint oume vestiarium ecclcsi_e, sett pei' dies, usque dum subsianliam illam depnedaius
cymilia episcopi. lin 6, derelinqiierant, ut. lin 7, pro esi.Nnm 123, Hn 1, eodem
eleemosyna (Cod. eleemosyiia) erogareniur. lin eud, snbslantia tempore direxil ex ipsa
deesl elatile poslmodum. tin 8, deeo quod [Cod. quij partem quandani iu civii R. ad Herp imp.
acluin est. Itn 9, vesliarium episcopi. lin. 10 ,s. a. Posimoduni reversus esl Isacitis Ravennam, et do-
hesione subslantiam prajdiclam potuissenl depne- , iiiiiiiis Severinus ordinattis esl papa. Hic ren. lin i,
dari. Cumque hoc verius. lin. 11, in civilatein Ro- diriiplum erat. lin ead el 5, dona augmejil. lin ~,
niam, et misii omnes primates Ecclesiaj. lin 15, de- largitor niilissimus. lin ead, loca noveui.*Hic dim.
huisset. Posl dies aliqnanlos. lin li , Cod. Vallicell. JBa;codice Thuano altero.
concordat cum Reg., Maz. et Thuan. Num lini, Isacius palricius M. lin 7, el mi-
• Num 123, lin 8, et cessavit episcopaltis menses liles isli 121, nihil exinde subvenluni habei. lin 10, aiiimo
1111,(I. XXIIII. conc.
Num 125, lin i, eodem tempore direxit ex ipsa ArHjn122, lin 2, exerc sedere i. Episc Laleran et
siihslanl.ia pariem quandain in civil R. ad Her imp. sedcriini di. 5. lini, scrihe cimilia. lin 7,'pro rc-
Poslmotiunrreversus csl Isarius Ravennam, ct dom- demptione c. lin 10, deprtedare. lineit 12, uf noit
nus Severinusordinatiis est pap;i: Hic ren. lin i, di- fttissel-qui resistere poluisset, debuisset e clero.
nittiin erat ut edil. tin <S,apud healuni Pelritm. In Eodem i(*iiipiire,etc.
reliquh, brevitalh causa omhsh, coitcordal
' ~ cum Reg, C Num \.-ii>,lin i, (lisrupttim. lin ~el 7, nuniero 9,
Mazel Thuan., , diaconos 19. Ini 9, dies 34.
Apud Fabrollum ex codiceFreheri. Apud Peniain ex codiceGavensi.
Num 121, lin 2, A, Malirilio, lin i, B, Isacius Num 121, /.».1, Severianus, lin 7, babel. Dum
palricius Mauriclus, lin 8, A, ibi sunt a sanclo. lin qtiaudo el reges. Itn 11, episcopitim.
H,B, in episcopiitm siiprascripluin. Num 122, iin i, omiiem vest e. s. c. e. qmis.
Num 122, lin 5,_B, in consiliiim. iin 4 B, cy- itn 9, oninem v. lin 10, dcprajdarc. lin ull, deprx-
milias; A, lubilia. linii, AB, omnes primates. daroiit. c
iin 14, B, omnem suhstantiam, elc. Num 123, lin ,1, ex ipsa stibstautia. lin 5, Ra-.
Nutn 125, Itn 1 AB direxit parteni ex suhslan- veiiiia. >
'NOTiE VARIORUM
ALTASERRA. gladius. » Nec desiit furor plebis Romanaj diripiendi
Num. 121, linea 2. — Hujus temporibus aevasla- ajdes poniilicias "vacante sede. Monslrelet Clironic.
lum est ephcopium Lateranense a Muurilio cltarlula- vol. I; cap. 62, de electione Joannis XXill: Et lan-
rio et Isacio patricio el exarcho Ilalim, cum adhuc losl loule sa maison fut forc&eel on emporla lout te
eleclus essei domnus Severinus. Cum adlnic eleclus rj qtCon y trouva, el mesmemenltiy demettra huys ne
essct Severinus, id est electuset nonduni consecraius, feneslre, quetout nefusi osle. Basilica Laleranensis
episcopium, id esl, palriarchitim Laleranense, a esl prima e palriaicbalibus erclesiis urbis Ronn»,
Mauriliq charlular,io el- lsacio palricio el 7cxarcbo sic dieia qnod e Uoino Lalerani conversa esl in cc
Iiah» direpliim est. Yacanliuui ecclesiarum res' a' clesiam. Hieronyiu. ad Ocean. de Fabiola : In Basi-
plehe diripi solebanl: quod genus pr_edaiionis~levas lica quondam Laterani, qui Cmsariano truncalus est
vocabant a verbo levare, quod sonal tollere, a Yi- gludio. Basilicaj Lateraiiensi aijiiiigitur episcopiiun
ctore III vetitum. Leo Ostiensis Chronic. Cassinens. seu ])atriarchium Laieranense, quia ibi fuit domici
lih. n; cap. 97 : « Sediliones qtias dictint levas seu liumel Palaliiim-aniiqiioruinUonianoruin pontilicum
prtedationes, quas hic in ,-abbaiis dorinilione fieri Anastas. iu Yigilio el Stephano III : « (Juo audilo
solere compereral, Yiclor.Hl PP. ne tillra iierel, Augusta niisil Aiithemium scribonem cum "ussionl-
severissime interdixit. * Petr. Damian. lib. v, ep. 6: hus suis et cum virlule majore Romam dicens :
< Plebium coiisuetudinein fama vulganle cognovi- Excepto in hasilica sancti Petri parce; nain si in
mus, ut videlicel suo defuiiclo episcopo doniuin cpi- Lateranis alque iu palalio aul in qnalibet CGclesi.
scopi hostiliier irrumpenies invadanl, lacultates ejus. inveneris Yigiliuin, mox imposito' in navi, perdu
pricdoimm more diripiant, praidiorum domos inva- eum tisqtie ad nos. > Radevic. de Frideric. gest. lib ,'
dant, viies insuper el afbusta' hesliali iiniuaniores i. cap. 10 : « Unde de impcratorc l.olbario in pala
feiitate succidant : quod nimiruin nisi Eccle- - tio Laleranensisuper htijusmodi picturam scripium
siaslici vigoris fuerit censura correcluin, haud du- esl :
hiutn quin regionibus illis repenlini furoris iinmincat
 m - HI&TORIADE VITIS ROM. PONT. - SEYERINUS. 714
Rex venilante fores jurans prins Lhbishonores, A> ctoriiaie hiic iransmissa pessiift_e et prajsump ffi
Post homolit papse,smuilquodanle coroaam. . i
novilatis eoruni Ecthesis. t Ha;c ilaque in Romana
EtAnastas. ipse in Stephano IV : < Ulicque oralione primum 1~ synodo anatbemale proscripta est a Sevc-
-ab episcopo dala jtixta atiiiquitatls morem iribiien- rino, cui iiniversus Romanus clerus assensum prae-
- .eii.que pacem oinnibus, in Laleranense inlroduxe- btiil. ' QnocircaGesla poniificalia subjuiigunt : < Cum-
runipalriarchiinn. » *que hicc verius cognovisset-Isacius, venil in civita-
Et ^iqillaverunlomnevesliarium ecclesimseu cymi- lem '" Romanam, et misit omnes primales Ecclesias
lia ephcopii. Cymilium eeclesia; est vesliarium, in singnlos per singulas civilales in exsilium, nt non
<juo sacraj vestes vel sacra vasa et res preliosiores fuissel j qui ei resistere debuisset de clero. i Ac re-
ecclesia; cuslodisecausa reponuntur, ul interpreta- 'ijisa Severinus constitutum edidit adversus Mono-
ittr ipse Anastasius hic et inf. eod. : . •Quomorio 'thelilas, quod laudatur in professione _idei,hiDiurno
ipse cumexercitu sigillassel omne vesiiarium episco- 'Rom.Pont.,c. 5.H.6, hisveriiis : J Profitemureiiant
pii. » Idein in Vitaliatio : t Sed ei vasa sacrata vel cuncia '
!
decreta ponliflcum apostolicaj sedis, id esl,
-cymilia sanctarum Dei ecdesiarum lollenies niliil !sanctte -recordaiionis Severiui, Joannis, Theodori
dimiserunl. J Paul. Varnefrid de Gestis Longob. lib. atqne 'slionesMartini cuslodire; qui adversus novas qtiaj-
in urhe regia exorias, pro propria doctrina
v, cap. 11 : < Nam et vasa el cymilia sanctariiin ~(
Dei ecclesiarum, imperiali jussu elGraecorum avari- ctincla zizaniorum scandala amputasse noscuntur,
~tiasublata sunl. i iprofitenles juxla naturaruin molum, ita et duas na-
turales operaiiones et qtiajcunque damnaverunt stih
^ BENCINL - ' analhemale damnamus. J Id igilur ex hisce novi-
^l
Num. 121, iinea 2. -—Devastalumesl episcopium. inius, primum Severiiium ponlificem eum sua Ro-
Expilalio ha.c opulenlissiriii palriarchii Laleraiien- maua i synodo ha_resim Monothelilicam publico suo
sis, ctijits meminii Anastasius, el cajdes a Mauritio decreio i perstrinxisse : cui quod episcopi Romaiii
cbarlulario imperiali in Romanos palrata, originem clerici < constanier adhsesere, cxsilio muliali sunt.
.liaiictiabiiere, quam ex Aclis concilii Laieranensis Linea 5. — Cum adhuc electtis esset. Scilicet re-
sub Marlino I cenissime discimus. Heraclius inip. < cepio diulnni more, concessio ordinationis faeienda;
aiiiiilenieSergio CPno antislite, Eclbesim evulgavit, ab' ; imperatore exspectabatiir; quod verba Cyri in
in qua sileri ab utraque parle mandabalur circa Iandala 1 superius epistola non obsciiie dooent: Quhm
•controversiaina Moiiothelitisexcitatam, de una, aut I(Ecthesim) debel profiteri, .. Severinus... qui ordi-
duplici agnoscenda asserendaque in Christo D. N. inatur in Roma. Arbitror itaque uua cum Sergii
operatioiie. El pactis quidem servandi ea de re si- 1Ecthesi, ~ el epistola inissam ad Severinum imperia-
lcntii conveneraiil pridem Honorius pontifex, Hie- lem coiicessihnem. ordinationis; ipsumqtte Mauci-
rosolymiu patriarcha Sophronius, aliique primarum lium l charlulariuhi altulisse Romam titruinque, et
sedium episcopi, eo quod teinpeslivmn videri lunc 1forie Eclhesim primtim apud poniiliccm pertulisse,
et oeconomicumpoieral, Sed cum rebus humanis < qtiam quod ille in Romana synodo analhemaliza-
excessisset Honorius, Monolhelita.pacta siientii ad veril, devastalum esl patriarchium, expilata; opes,
hajresim conslabiliendaui traduxere, in laniiim, ut < oinnisque clerus, agenle Isacio exarcha, exsilio et
.Soplirouius pro orlhodoxa Lradiiioue- "1
et fiile illud ludUriis esagilatus. Iis enarratis, subjuiigmii Acla
censuerii abrumpendiim. Sergius e conlra, liujresis p pontiflcalia
! : Postinodum ordinatus est sanciissimus
•
susa et proposiii lenacissimus, edictuni ab Ileradio Severinus. *
solliciteexlorsii, qtiod Ecihesim appeilarunt, el per- Lineii (>.— Tanim pecuniw. Auri argemique viin-
jiiciosaj cuucliilioiiis larvam iieruiu religionis can- pene J iiicredibileuiccclesiis donaverat llbnorius, ip-
<Joriobtcndii. MitiiturEcthesis ad patriarclias et ad siiinqtie Laieranense ajrarium oppletum reliquit.
ejiiscopos reliquos, ul, pro more illorum lemporiim, Prodniii siqtiidem ejus Acta obiulisse euni ad 2500
subscribaiur. Eamdem utaceepil Isaacius exarclms, :argenli caelati libras, prxter auri doiia alioequesup-
contiimo per Mauritium charlularium ad Severinutn pellectilis. J Hic vero dicilur -Lateraneiise' ajrarjum
pontilicem, ut confirniarelur, transmisil. Namquc ingeiiii pecunia ditasse. Res visa esl imperatori,
chariularii apnd Giaecoshoc erai officium, ut pubii- bellorum expensis deltiio, commpda et opportuna,
cas chartas reciperel, in usuni et aucloritaiem de.ui- naciiisqiie oecasionem, diripi mandat, C-eteraque
ceret, ac UeincepscusfSdiret. Accepit igitur Ecthe- Isacio dcpopulandaperuiiliit.
siin Severinus, atque in Romana synodo, forte ad . BINll ET LABBEI.
ejus ordinationemcongregaia, Jsenieniia damnalions
confixil. Hiuc Isacii in Severinum dir_eet inseclalio- Niim. 121, linea 1. — Severinus. Posl o.;ilum Ho-
nes- hiiicpairiarcliii Lateranensis furiosa expilatio; norii Severiims, natione Romanus, consensu tolius
«l coinmotaadversus clerum el Romanos persecu- cleri factus est ponlifex; CQnflrmaiioiienieicclionis,
lio. De imperiali mandiito ad Severinum poiitilicem tyrannice fieri soiitam, ab Heraclio fortasse nullam
dirigendo, quateiiits Ecihesim confirmaret, verba iinpetravit.
facit Cyrtts Alexaiidrimis in episl. ad Sergium, re- Lin. ead. Sedit menses, elc, Bavonius anno 639,'
citata secrclar. 5 concil. Lateranens. sub Martino, D nuni. 5, ail AnastasiuinSeverino tribuere menses 11
tom. III Concil. Uard., phg. 8U3: < Euslachius glo- etdies'4.; Ad pi'-e(Uciumannum Domini qui cum
riosus magister militum delulit mihi veneraiidos indictione 12 coincidit Severiimm perveuisse ex eo
apices prajcipui mei Domino Deo honorabilis beati- palei qnod Ecthesim Heraclii indiciione xn prhmul-
tudiuis, intiis habentes et exemplar competenter et galam (ul videre-esuin couc Rom., secret. -3) ipse
coiisultissime fact;e Ectheseos venerabilis noslra; damnaverit el anaihemali subjecerit. Eiimdem non
lidei, a piissimo el Deb conservando doniino nostro esse piselergressurii hunc annuin colligere possumus
magnoque principe propria flde noslra, ad Isacittm ex synodo Roinana, qtiam- prcedicta Acta synodaha
excelleiilissiinumPaliiciiim etcvarchum Italia?de- a Joanne pontifice et successore Severini collectani
sliiiai_e',qiiam debel profiteri fraler noster Severi- fttisse te'sianlur.
nus sanciissimus, Deo juvante, qui ordinatur' in CENNI.
Roma.- ii Atlamen a Severino el a Romana synodo
Eelhesim - fuisse condeinnalam lestattir Marlinus "
NOTJE CHB.OKOLOGICJ5.
- ponlifex,
qui, post recitatam Cyri epistolam, Late-' Sedis vacaiioncin post Honoriumanni i, mensiiim
' ranenses Patres lisce vcrbis esl allocutus. < Ceci- vu, dier. xvu scu xviu, catalogi omnes et codices
derunt atitem. a sua spe, mentiti contra capm pro- unanimi consensu definiunt. Causani vacalionis tam
priuin. Nec eniin suscepla est omnino, nec admissa Uiulurna1 erudiiissime conjecit Baronius, prolelatain
est secundum vanam eorum spem, magis atitem nempe novi pontilieis ordinaiionein ah imperatore el
condemiiata est e: -"iialhemaiizaiaab apostolica au- - ab exarcho Isaacio patricio, quoad chariam dogma-
PiTROi.. CXXViH. 23
 7_5 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 7ia
ticani Gra_ee Ecthesiiii probassel. Idque conjecit ex A reseralis eorum liiteris, ne diu qa_esiionis caligo
.epislola Cyri Alexandruii ad Sergium Cpolcos pa- indiscussa remanerel, re.sponsuin dedere, atqtte
Iriarcham. Aliam qtioque cansam diutissimi inler- Pasclia quarta decima hina cum Hebrtcis nequaqtiam
discimiis , tradenle quod esse
poiilificii ah Auastasio fitn.a < celcbrandiiin scripserunt, caverentqtie a bla-
Isaacius Patricius, ctim esset Honoriiim pa- j.spbcmia Pelagii el stiilliloquio, qttod sacpins ab Ec-
.pam mulios tbesauros collegisse el in Laierano depo- clesia i erat damnalum. Ex hoc errore Scotorum
sttisse, Romani venil misitque in -exsilium omnes inferunt quidam Angliaj Prolesianles Briiannorum
Ecclesia?. primates ( nempe cardinales, ul Baron. fidei i prima riiJimenia non jtissu Romanoriim pon-
et Calvis. iiiielliguni) , deinde Ecclesioe tbesau- li':cum ex Romana hausta fuisse doclrina, sed ex
rum asporiavit. Baronii conjeclura valde placet .Gnccia j Asiaqne derivasse, cum ab exordio illorum
Antonio Pagio, qni animadvcrlit , eodem anno .iiiiscenlis Ecclesite Asiaiieo more Pascha.perege-
Eclhesim prodiisse qtio ct palriarchium 1ale- rinl. Veruin id perperam a Protesianlibus inferri
ranense expilatum fuit ct Isaacius Romam venit ; osleiidinit i cmn liieraj ad Severinum a Scotis data?,
quare in doelissimi Annalisla; senleiiliain il pe- iquas non dedissent cum Romana Ecelesia unionis
.(bbiis, nequiilqtiain repugiiaiite Combefisio llisi. ';expertes. lnm Beda ipse. qui per lilteraruiii initium,
hfcr. Monoth., disp 1, § 11, qui prolclalam con- quas ad Scolo-, clerns Romahus remisit, manifeste
firmationem ascribit :iul morbo imperaloris, aitl dicil i declaialiim, el nupenime lemporibus illis hanc
nietui cerli periculi pro parte Occidenlalis imperii apttd eos hmresim exortam, el non lotatn eorum gen-
si poniiflcium onus in senem Romaimmqiic homi- ,iem, sed quosJam ex eis hac fitisseimplicitos. -
.jicni sibi ignotum reclinaretur. De Ecthesi :ic Mo- £5 PAGII.
-nolhelismo coiisule noias Pagii el Sommier ad
-S. ihuiinum, num. 151. Vacationis igitur ob prsa- Num. 121, linea 2. — Htijus temporibus devasla-
dicias cattsas tam diuluni-e, a die scilicct 12 Oeto- tum i «... episcopittmLalcranense. Dtirante iiilerponii-
hris anni 658, (inem allulil dies 28 Maii an. 610, ficio Isaactis, palricitis etexarcha Italia;, et Mauri-
-qtiam C lillera Dom. fuisse ipsam ordiiiationis litts charlularius, consilio inito cum quibusdam per-
ostendil. Al si diuluriiuni fuit iiiierponiificiiim anle vcrsis homiiiibtis patriarchiuni Laleranense expila-
Severini ordinalionem, e contrario breve admoduiii ruiit, incilanles, inqnil Anaslasius, c exercitum
ftiil sedis lempns; cieniin poniifex, ordiiiaitts die Romanmn, et dicentes : Quia iiihil prodesl quod
28 Maii, anno 610, Kalendis Augusli cjusdem anni laniai pecunke congregatse sunt in episeopio Lale-
nioritur, poslridie sepelilur , cum duos dtmlaxal ranensi ab Honorio papa, et uiles iste nihil exinde
menses, dies qnaiuor Pelri catbedram lenuisset. subvenlus i habet, duni et rog_evestra;, qitas domims
Cajleruni diulurna hujusmodi inlerponlificia, quo- imperaior vobis per viees mandavii, ihi sunt a sancto
'
-rum similia deinceps non occurrenl, 11011 pro nosira_ viro recondita;. s Quo pra;lexlu usi suni ad inciian-
icialis more accipienda stml: apostolica enim sedes dos 1 miliies ad deprajdationem. Licet atiieni idern
iridui ulphiriiniim spatio diulius suo viduala pasto- Anasiasius asscrat Isaacum < ex parle ex ipsa sub-
-re non remancbal, clero populoque slatim consen- slanlia 1 in civitatem Regiam ad Heraclium imperato-
4ienle in speciato aliquo viro, quem Spiriius sanctus rem J misisse, -niliilomiuus-Combefisius in Hisloria
c-ligendum inspirasset, ul ex Diurno Ponliflcum hsercsis MonoihcUiariim, disput. 1, § 1S el 12, auiii-
liquct. El saue ipse Anaslasitts de Laleraiiensi ex- ,-, mat hancLaieraneiisis palriarchii expilalionem He-
pilalione loqncns : ct Cum adhuc, hiqtiil, eleclus essel raclio imperaloii altribuendam non esse, cum vix
domnns Severintts; supra in BonifacioY, de csede posSil inlelligi ut vei Sergius, vel Heraclius, qui ca-
Elcuiherii palricii age;is dixerat, anie dies ordina- iholicorum anibirenl nomeu , ac catbolici haclenus
tionis ejus. Ac pncicrea principis. jussionem pro hahili cssenl, muhaqiie reverenlia in Honorio habuis-
publicrc' pacis bono loleratam ininalium unquam 11011 sent Roinanam sedem,
rile elecluin pon- mcreri volueiini. -
sic male de ea in Severiiio
incidisse legimus jjraelcrquam
lifieem. Quin ctiam lempore id exigente eleclus, SOMMIER.
qisidquid anle conlirnialioiieni sccus csse videatur,
pasloris munere fungebalur, ut de M. Gregorio Num. 121, linea 3. — Cmn adhuc eleclus esset
constat, qui a Matiriiio nondum confinnalus Lita- domnus Severinus. Sergius Cpoleos palriarcha, m
niam septilormem aliaqite id genits inler maximas faciliiis propagarel Miuioiheiisiniiinmagisque asirue-
Roinse calamiiaies celebrabat. Ad Severini seilcin ret, forniulam seu fidei expositionem, Ecthesim nun-
rcdiens, 11011 ampliorem (hiobus mensibus et quatuor cupatam, confecil, eamqite imperalori Ileraclio per-
diebus fuisse aliinno, lametsi apud Baron menses suasil, ut suo noiiiiiie in Iucem edi mandarel.Pjodiit
-nndccim.per errorem jiivenianlur. anno 658, Honorio papa inscio, qui eodem -anno
ciausit siipremum-dieni (Conc. Later. sub Mart. 1,
CIACONH. secrel. I; Pag., Crii. Bur. ad a. 659, n. 8) : hanc
Num. 121, linea 1. — Severinus, Lahieni filius, postea Heraclius improbavit, ubi scandala inde pro-
-Ronianus , imperatore Flavio lieraelio Atignsio , " venientia in Oecidente cognovit. Ea Ecibesis est ca-
sedit ab ordinaiione annum ununi, inciises duos, tholica, quaieniis de Triuiiatis mysterio loquitur ad-
-hcs Ires, creattts el consecratus Kal. Junii die Uo- versus Sabellium et Ariiim, el de mysterio Incarna-
jiiinico amii 057.; ab Isacio tolius -ltalice exarcho, tionis contra Neslorium ei Etityclietem, usquead ea
j_i pontiiicalu coiilirmatur: vana enim habehalur verba : < Nullo modo concedentes alicui ex omnibus
-clcri ac populi. clectio nisi eam imoeratores atil unam vel duas diccre sive docere operationes in
eorum exarchi conlirmasseiit. divina Domini Incarnatione; sed magis, sicut sanT
. Linea 4. — Mauricius, sive male erga Ecclesiam elte el uuiversales iradiderunt synodi, unum eum-
aiiiuialus, sive ab ileraclio non beue seiitienlc im- demque Filittm unigenilum Doiniiuun nosiruni Jesum
pulsus. Christum verum Deum confiieri operari divina et
MAFEI. humana, el oiiiiiem Deo congruam et homini opera-
Xionemex uno eodemque iiicarnato Deo Verbo indi-
Num. 125 , liiiea 8. — El cessavit ephcopalus vise et inconfuse procedere, et in unum eumdemqtie
-mensesquatuor, dies~\~.Durosedes per Severini mor- sortiri; eo quod tinius quideui operalionis vox licet
lem vacarel, Seolorutn legalio Romam pervcnil, ab aliqtiibus Palribus dicta est, lamen turbat extra-
quam de lcmpore Paschatis celebrandi, deque Pe- neas quorumdam aures, arbilranTiuni in inlerilum .
.lagiaiiorum lucresi ad Severinum iniserunt, ut habel eanidem prolatam esse duartnn naiurartiin, qnas iu
-Beda-lib. xu, cap. 18. A'd quos archipresbyier, Ar- una subsianiia unitaj sunt in Christo Deo nosiro.
Simililer autem, et duarum operalionum voeem
' chi_!iaconuselpriniiceriiisnolarior(im,uinciemporis,
vacaute sede, Romanain Ecclesiam aduiinislraiiles, multos scandalizare, utpotea neminc dictam sancto-
717 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — JOANNES IV. _.!_
riim el prcecipuorum Patrtim : seti el .equiin eo, ut A cret. 5), ponlifex vero irrilas eornm spes reddidit,
duas confileamur •volunlatcs contrarie ad invicem elenim pro co ut Ecthesini conflrmaret, eam lan,-
venienles, Deo qttidem Yerho volenle saluberrimam quam perniciosam analhematc pcrcussil (Martin. !,
passionem explere ; incarnaiionem aulem in eo fa- epist. ibid.). Quin eliam fornitila professionis qua
ciam obviam ctmtem ipsius voliintati et oppuguan- cxinde usqtie atl conc. gener. vi usi suut ponlifices
teui : et exinde duo coniraria volentes inlroduci; electi, aperie demonslral tam Severiiium qiiam ejus
quod iinpiuin esl ei extraneuni Chrislianici dogmalis.» sucoessorcs damnasse Monotbeiisnmm, ac proinde
'Luter. syn. sub. Mart. i, secret. -5.) Ectbesim, qute illam hsercsim evidenlcr confirmat.
Hanc Eclhesim Cpus clerus proposuit legalis Ejiismodi autem professio ii.i se habet (Lib. Diurn.
Roma inissis petiluin ab impp.ratoreconlirmaiionem Rom.Pont., c. 5, lil. 6): Profiletiiur eliam cuncla
elcciionis Severini, ul idem electtis ei subscriberet. decrela pontificumaposloliccssedis, id est sanclm re-
Tum legati : < Romanorum, inqtiitint, Ecclesia, quse cordationh Severini,Joannis, etc, qui adversus novas
ab olim hucttsque, utpoie senior euiictarum qiisesub quwsliottesin uibe Regia exorlas, et propria doctrina
sole siiiit Ecclesiarum, oniuihiis praecsl. Hoc cerlc cxtnctazizaniortimscatidala ampulasse noscunlur, etc.
canonice lam a conciliis et aposlolis, quam ab boriim Num 125, lin 6. — Episcopos per diversa loca nu-
suinnio principatu conseciua ct in soitem adepta, tnero quatuor. Ordinalione una cpiscopos noveni
nuilis omnino propler pontificaliis protectionem scri- crea\it.
ptis aul synodicaruin edilionibus cbartanim subje- Llinea 7. -— Qui etiam sepulius. Scveri nus
cla : sicut etiam in his omnes ex xquo oi secundtnn posl damnatain in sy.iodo Ectbesim non diu su-
jns sacenioiale subjecti consisiunt .... Illud etiam w pervixil, nam cum sedisset, ut scribil Anaslasius,
vobis cerunn reduimus, quod referamus omnia, qua. meiises duos, dies qualuor, sepullus est, ponlifex
a vobis prajlenla sunl, et rbartam ostendamus ei singulari pietale el religione, benigniiate et niuni-
qui consecrandus esl; et si cogilaverit hanc benc ficcnlia in pauperes coniniendalissijnus, sub die
habere, rogabinms annolare hnic propriam subscri- ijttarlo Nonus Augusti. Eamdem illi sedis duralinnem
plionem. J (S. Max. episl. ad Thalass., ap. Collect. atlribiiuni omnia exemplaria Anaslasii, tam vulgala
Attasl. Bibl.) quam mss., HermannusContiiactus, Regino,Luitpran-
EjusdeinEctheseosexempl.ini siiissumfuit ad exar- dus, Abbo et Honoritis Augiislodtinensis. Cuni ita-
chuni flalia;, ut suhscribi cttraret ab electo. Quod se- qtie die vigesinia ociava Maii anui sexcentesimi qua-
elarii baud dubie factum iri puiabanl, ut cortim unus ' dragesimi ordinatus fuerit, obiit • codem anno die
palriarcha Alexandr. scribit Cpno secta; primipilo prima mcnsis Augusli, postridie sepultus.
{ep. Cyri ad Serg. ap. Laler. syn. sub Mart. i, se-

LXXIV. JOANNES IV.

ANNO CHRISTI u39 , HERACI-II30.

124 Joannes, natione Dalmata, ex patre Venantio scliolastlco, sedit annu-ai

ununi, raenses novem , dies octodecim a. Hic lemporibus suis misit per omnera
Dalmatiam, seu Istriam," multas pecunias per sanclissimum ei. fidelissimum Mar-
linum abbatem, propter redemptionem «aptivorum , qui depra_dati erant, a~gen-|
5 tibus ~~. Eodem tempore fecit ecelesiam beatis martynbus Venantio, Anastasio,
Mauro et aliis multis martyribus. Quorum reliquias de Daimatia et lstria ad-
duci prasceperat, et~ recondidit eas in ecclesia suprascripla juxta fontem Late-
ranensem, -juxta oratorium beati Joannis evangelistse °, quam ornavit et diversa
dona obtulit. Fecit, ubi supra, arcus .argenteos duos, qui pens. sing. lib. 1S,
-10 simul et aiia vasa argentea mulla. Fecit autem ordinationes duas per mensem
Decembrem, presbyteros XYIII, diaconos quinque, episcopos per diversa loca
numero xvm. Hic dimisit omni clero rogam integram. Qui etiam sepultus est
ad beatum Petrum apostoium sub die iv Idus Octobris. Et cessavit episcopatus
mensem ttnum, dies xm. -;
' KOXUL^!MAKGINALESFABROTTI.
'
aB, dies 6. * Baron. Slavos inlelligil. Baptislae.'
"VARIAELECTIONES.:
Ex codice Farnesiano LXXIIII. Q Ex codice Regio, Mazarino et Thuano.
Num. 124, lin i, sedit annum I, menses Yiil, dies
XVIII. Lin~\, dies-9. lin 5, per Sanclum. lin i, qui
Ex -codiceValticellano. 'capti eranl ag. eo temp. lin 6 el 7, el de Istr.
Lin 1, ex patre- Benenaiio scolastico. tin 2, dies ''tin'8, et jnxla or. B J, eu. Ifanc itaquc eccles orna-
XVIllI. lini, qui capti erant a ^enlibus. lin 6, ab- vil, el div dona ibi obt arcus argenteos 2 pens sing
duci. Iht 10, simnl et alia vasa argentea niulta, ut lib} 15, simul et muha alia dona, et vasa argentea.
edil. ln retiquh concordatcum Reg. itaz et Thuun. Hic fecil ordin. lin li, presb id, diacS, episc per
div loea 18. <
Apud Fabroltum ex cqdice Freheri.
L:n ~, 'd. 18, B, \~.lin 11, B, presbytcros 29.
•__$. . ANASTASII.BIBLIOTIIECARH 71«
Ex codke Thtiano altero. A Apud Peniam ex codice Gavcnsi.
Nttm 124, lin 2, dics 19. lin 3, fid virum M. lin Lin~, quorum reliquias. lin 7. recondit. lin !&.•
'7, et recondit eas in Ep. Sancla i. f. lin 11, presbyl Octubr.
19. lin 12, qui eliam^.
NGTM VAB.IORUM.
BENCINI. omnihus unam integram rogam, iis vero qui servilio
apostolico depulati erant rogam alteram. Sicleginius
"Linea 12. — Hic dimisil omni clero rogam inle- in Deusdedil : Hic dimisit per obsequia sttd, ei ad
-qram. Ciun roga dttplicipotissimum sensu accipialur, omnem clerum rogam unam inlegram. Qti_cerogalio
-Velscilicet pro donalivo el honorario, quod proceri- in singulis ferme ponlificum gestis ah Anaslasio
•hus et magnalibus, atqtie adeo etiam popttlo ab Au- annotata occurril. Aliis aulem in Ecclesiis ad ratio-
guslis^-el-clero a sumniis vel poniilicibtts erogari con- iieni reddiiuum clero (iebat erogaiip. Exsial Feli-
-suevit (unde vocis elymon) pro exactione, praj- cis IV conslituiio apud Agnelluin in Yita Ecclesii
statione, sub nomine precationis, quamAnastasii clerus ipse cpiscopi Raven, pag 96 : t Quarla palrimonii Raven-
ponlifici quolannis erogabal, verbornm ea nalensis Ecclesia?, boc csi, tria millia solidoruni,
forte senlenlia est quod Joannes hujuscemodi trihu- solilis erogationibiis elericis oiunibus, vel quibus
tum Bomano clero indtilseril dimiseritque. Qnan- erogari csl soliluni, couiplealur. t Quandoque etiam
ponlificalibiis passim facta occiirril duplex roga, velut in Boniracio V, pag
qiiam ea vox in hisee geslis occurrit.
ad largitiones exprimendas Ac quhlem 119, legiliir. Quod quidem tunc potisbimum conli-
veteres" Cassares munera distribtiisse mililibus, apud gisse reor, cinn nova patrinionia,seu bona alia ex
Roman_ehislorite scriplores explorata res esl. Gr_eci largitione piincipuin el lidelium sedes aposlplica
ciimque laurealas acquirebat. JSamque etiam de conquisitis novilcr
quoqi-eimpp id moris servarunt,documenliim
imagines in suscepti ab regiminis niitte- boiiis quaiiam clero Ravennalensi debilam, sialuit
•rent per provincias, imperialibus iuinisiris solidi, p Felix pontifex, iu eadem consiituiionesubjungens :
eo typo cusi, sparg"banlur, quo novi imperaioris c Si quid tamen ex pensioiiibus vel hiP.rediiatibus
postca, ubi de Plnlippico crescere, Dotninonoslro voiente, contigeiil,*eodeni
imago ferebatur. De quo Miscelhcin Tiberio IIimp: Dominomedianle, etiam quarl_eportioni adjicianiur,
•imp disseremus. elauctor
Duxil Anastasiam uxorem suam, el coronavil eam sic ul brevihus ordinatis, quod singulis distribuiiur,
Augitstam, el jactavit rogam mullam. Huc facit Gre- latera non possit... seciinduin loca, qtia; omnia Deus
.gorius Turon in Hist lib vi : Muricius ad Circum secundum jiisiiliam et meusuratn consiiiuit. >
processit, acctamatisqitc sibi iaudibus,Etlargitis popnlo
Aimales Ful- BINI ET LABBEI.
^nuncribus, in imperio confirmatur. Romanum
•denses de Carolo Calvo : Senatum more Lin i.-—Joannes. Anno Domini 656subrogatiisest
Tugurlhino corruphse, ei sibique sociavhse, ita ul elium Severir.o ponliSiciJoannes ejtis nominis IV, constans
Joannespapa, corona imposita, eutn imperatorem ei impeiterriius orlhodoxae li'ei propugnator, qui
et Augusium appeltari prmceperit.Piget plura exscri- niinis exarclioriim nihil ce'ens, e.siliis cardinaliiim
here id genus documenia imperialis Iargitiouis, qua parum motits colleclo ephcoportim concilio, inquit
el;am post resliUilum Occideniale imperium, usi Theophancs, Monolhelilarutn hwresim aiialhema-
principes deprehendiintiir. Romaiii ilaque ponliliees tizavil ut Honorium ponlificem prajilecessorem ab
iiaud secusin .ordiiialionibus suis, aliisve solenmio- hajreticoriim calumnia defentieret el liberarel. Qua-
.ribus diebtts, hasce rogas popttlo el clero disiribtio- propier sinnma intluslria procuravit, ul scriplor ille
hant. Exempla in promptu simi. Ipse Anastasius in qui Honorio pontifici ab epislolis iiierat, dictasque
-Vjgilio,pag 108, prodit eumdem,.posl missaruni so- ,, ad Sergium episcopuniiilleras scrlpseiat, earumdeiu
^
Iemnia, mitnera tradidhse populo. El in Theotloro, verum et germanum seiisttm interpreiaretur el ad
peraclh, fecit eum munera iniperatorem transmitlerei. Quod cuin ille jussu
pag 126 : His itaque ab eonimirum de Pyrrho Cpno, beali Joannis papa; IV fldeliter piseslitisset, sensuin-
erog .re in poputum. AgilRoiii_e Moiioibclismuni
cui ponlifex poslquain eju- que legitinuun verborum Houorii proiulissel, om-
rassel, id honoiis tribuil ut more poniificum rogam neni sinislram h_ereseos sui-picionem de Honorio
popttlo distribueret. Et in Leone IV, qui primiis evacuavit.
.Octavam Assumptionis celebraveral, inquiunt Acia CEXNL
pag 368 : « ln quam cliam magna populi niuliiludo KOT-ECHROKOLOGICC
convenerat, novaj feslivitalis cupieiis celebrare so-
•lemnitatem. Iloc ipse niagnaiiimus cum viderct an- In bujus consecratione ponlificis non Cpoli «011111'-
"tisles, omnesqui aderant huic celebritali plures ar- malionem, sed Ravenna ab exarcho peti eu;piam
genteos erogavit. t Itlem: pontifex in dedicalione vull Papebrochiiis, quam Pagius, ut siiain aslrtieret
*_ivilalisLeonime, pag 585 « Sacris peractisflfiiciis, opinioneui dilauc ordinationis Bonifacii V, coepisse
cunclos nobiies Uoma. mulliplicibus donis, non lan- ail in crealione Honorii, idque ob inconiinoda Ec-
.ttim in auro et argento, sed ct sericis palliis lionora- clesiseillata posl morlein S. Densdedil. Quamobrein
vit atque ditavil. >Hac de roga ab eleclis pontiiici- aiictorilalis ab imperaloribus OrieiilisRavennaAensi
hus (iisiributa., exemphtm suggerit .GiiilHelmus cxarcho delegalae inilimn consliluil aniio 025. Gar-
- Bibliolhecarius in Adriauo II, ubi narral prre.i.issas Tierius vero stiis in notis adiihnim diurniim ponli-
visiones de ejusdem-fulura electione, pag-425 : ^'°"-.n"-"(icum, exarcbi facullalem dedueit ab anno 618, in
nulli tnore aposlolico in basiiica Lttleranensi a. reos I-onifacii ejttsdem V creaiione, quippe qtii pauronim
erogare, etc. Principes eliam' ad limina aposloloruin dicrum iiiieipoiitificiiiin inter S. Densdeditet Boni-
.proliciscentes hasce largitiones fecisse, in Benedi- f.icitim animadvcrlil. Cum vero longe ainpliores
'cio 111,pag 405, legimus : < Hujiis lemporibtis rex - poslea vacutiones, ut vidimus, sint secnia;, nec
Saxonum... Romain jnoperans ad liinina aposlolo- Garnerii, nec Pagii coiijeciuris audiendum videlur.
•rum Petri el .Patili ... oblulil dona... El ipse rex Secus est de Papebrochii opinione :' ciim enim li-
.Saxonum postul.inte sanciissiino domno Benedicto quido constet,posl JoaniiemiY haud amplius esspc--
papa, ut.faceret rogam in ecclesia B. Petri apostoli ciatam esse Cpli jussionem principis, non abs re
.puhlicam depondere auri vel argenii libraru.n; epi- est eliam Joannis eleclionem ab exarcho cqnfp-ma-
scopis, presbyieris, diaconis, et imiverso clero et tamcrcdere; idque snadel inlerpontifieium brcvius
-Optimalibus Romanis J.ribuit aurum, popttlo vero praeteriiis. Qttanquani aienle Blanchiiio in Pelagio II
minulum argenltim. >Poniifices tamen. ceriam pe- dies 100 satis superquc esse ad niilleudum Cpoliin
cuniarum summam clero crogabanl : clericis^uidem lninlium, cilroque aecipiendum, multo magis satis
721 filSTORlA DE VlTISROMiPONT.—TnEOhORLS.. 72-2,
esse vntcanlur 144 qui Joannis creationcm praeesse- A
runt. Quidquid atitem sit de hae re nullis lestata MAFEI •
monumentis, certe ante obitum Joannis IV exarchus - Linea 2. — Mhk per omnem Dalmatiam , se*.
Ravennatensis factiltalem confirmandi poniificis ab
imperaiore Orientis accepil. Joannes veroIVpost' Isiriam inuliam pecuniam. Cuni a Slavis seu Sclavis
sedis mensium i ac Dalmaiia; regiones grassaiitibus ingens captivorum
yacaiionem dierum 2i, ul habei
Codex Freberiantis 1 et Thuanus 2, quos Pagius multitudo inde essel deducla, Joannes IV natione
lesiatur se mss. vidisse, non dier'29, ut perperam Dalmata stiorum a_rumnas miseralus, eosdem mulla
vulgatus ahique qitibtis siiffragatttr Or-dericus, ordi- in peeunianim vi eo libentius redemit. qtio lutiorem
natus esl anno emoriuali Severini 640, die 24 De- locinii, in sinum videlicet pauperum, Ecclesiaj
cenibris, littera A Dominicali, indicato. Idque non thesaurum. per ha?c charilatis oflicia collocabat ;
inodo patel ab inierpoiitiiieio eum pr.ceeden_e,.nam quippe qui ecclesiastica hona, qu_eHonorius conges-
fva1end_cAugusti a die 2£ Deeembris distanl mensi- serat, sacrilega imperaloris miiiistrorum'avaritia
JJUSqnaiuor, diebus 24, emorluali incliisa"; vertim jam diripi.viderai, de qua liic supra in Severino
etiani a duralionesedis ejusdem Joannis IV, neinpe Anastasius..
iiiiiiis anni, mens 9, dier 18, quol signajilur in caia-
iogis et Codd plensque, qiiibuseiini eoiisentiiini AA. PAftlL.
ap. Pagiuin: lameisi-Codd Freherian 2 et Thuan 2;
calalogusque Blauchiiiiaiius nunc piinium editus Einea. 2. — Hic lemporibus"suis. Joannes papn;_
diei unius discrimine pra;ler annum et lia- ,. tesle Auaslasio, per onmem Dalmaliam seu Islriain
ijeutdies 19, ^110^3^1110^11111'Cod menses, B Jiiullas pecunias ex_lhesajiris.qubs Isaacus cxarchus,
Regius, Mazari-
nus et riiuanus primus iiaberenl, idsi librario osci- ut in Severino diximus, dilapidaverat, reliquas, per
tanli denarius- excidisset, diesque taiitum iiovem fidelissimum el sanciissimiiih Martihum ahbaiem
apposili jcge.entur.Eirevera a die. ordinalioiiis 24 - misil, propler reilemptioneni cap_ivornm,i quos de-
ueceinb 640 si an. 1, mens 9, d. 18 eiiumerentur, prsedali eraril.genliles. Timens aulem ne sanctornin..
au tiieni 11 Oetobns pervenitur eniorlualem Joannis reliquias in Dalmalia-palria sua aharbaris.boslibus
«v, el ad diem 12 seu iv Idus Ociobris cum ponlifi- incumbentibus dissipareniur,. sanclortun mariyrtun
cem esse deposilum ad S. Peirum referl Venaniii, Anaslasii et Mauri.reliqulas de Dalmaliaet
Anastasius,
si 19 numereniui' : solemne enitn esl Anastasio et Islria adduci prcecepit; lesie eodem Anasiasio, ei
cataiogis quandoqtie dieminoriis, qtiandoque depo- recondidil-eas inecclesia Lateranensi-, in peculiari
silionis receiisere, ut passim diligens observator in- oraiorio, quod iu ipsoruiu honorem cotislruxit juxia
veniet. __ haptisteiiiini Constaiilinj, qnod hactenus iiilegrum
CIACONU perseverat, quodque ah anno 1575 "Virginis lhatris
imagine miraculis ibi corttscanie vulgo posimodum
Linea 1 Joannes Venanlii scbolaslici.. filius , diclum esi la Madonna di S. Giovattni, ui scribit
Daliuata, Jaderensis S. R. E. diaconus cardittalis, Oclavius Paucirohis apud Augusliniini Oldoinuni in
sedit aniiuml,mei)ses9,(Jiesl8; coiisecraltis vui, Joanne IV. ,
,.f . .a'-'ari'' die Wala!is Domini, ineunie anno Linea 12. — Qui eiiam sepullus esl. Tandcm Joan-
Liinsli 6s9. Vix Severintis e vita^excesseral cum lil- nesptipa cum sedisset annum ununi, menses novcm,-
tera; geniis Scolortim Rohiain deferunliir, quibus C dies ociodecim, .ut scribit Anastasius, in Domino ob-
r-.spondere Joannes diaconus in Romaiium ponttficem dormivil die undecima ineusis Octobris anhi sexcen-
clccttis, nondum tainen pro more Urbis consecraius, tesinii quadragesimi secundi, et sepuilus est ad bea-
sottis 11011poierat;'sed Hilarius arehipj-eshyier et lum Pelrum -apgstolumsub die IV Idus Octobris, seu
Joannes primicerius, servantes locum sedis aposto- die (iuodecin a ejusdem inensis. In durallone sedis
licse, resoonsuin cuin iilo fecere, quod apud Be- ejus Anaslasii-icxtum-puniin esse ex eo deducitur
-uam reperitur. Ex qua epistola cognoscimus 1110- - quotl Regino, Luiiprandus,, Ordericus, lib. 11, et.
reni RomaiiaeEcclesiaj fuisse. ul qui eininereiil. in calalogus Valicano Palaliniis eamdem anni unius,.
iiimistris Ecclesia; resppnsum darenl litieris acceolis niensium novem et dierum decem et oclo sedis du-
4__iieJegiiimam episcopi consecraiiunem. xationem ei assignenl.

LXXV. THEODORUS.
ANNOCHRISTl 642, CONSTANTH1,.

125" Tlieodorus , natione Grascus, ex patre Tlieodoro- episcopo, de civitate

Hierosolyma , sedit annos sex, menses- quinque, dies- decem a et octo. Hic fuit
amator pauperum, iargus, benignus super omnes, et multum misericors. Hujus
temporibus-Mauricius cbartularius-, per quem multa mala' operatus est Isacius
5 patricius,* cumjam °
iiicrebiiissent peccata ejus , beato Petro apostolo b, ut ebs
heereditaret ignis inexstinguibilis, - consilio ductus suprascriptus Mauricius cum
antea devastaverat Eeclesiam Dei intartizavit d lsacium
ipsis, quibus adyersus
patricium, et misit per omnia castra- quas eranl sub civ.itate Romana per circui-
tum, et congregavit eos, et conslrinxit se cuni ijisis insacramenttim ~, ut.deiur
10 ceps nullus.es ipsis xlebuisset obedire Isacio-, neque hominibus ejus, qui affirma-
bant eum, quia sibi regnum imponere noluisset f. Audiens hisc Isaeius patrieius,
.... ' NOTULJSilAR&INALESFABROTTI.
•» * c ~
B, 20. Increvissenl conlra bealum Petrum| apostolum. ut eum. erexit se. B, tyrannizav.t.
'"secuin Ipso per sacramenluni. f qttia aflirmabai eum sibi regnttm imponerc velle.
723 ANA__.-J.AS1I B1BL10TIIECAI.II ; 724
eo quod Mauricio omnis exercilus Italise sacramenta dedisset a, misit Donum.
magistrum militum et sacellarium suum, ad civitatem Romam cuni exercitu.
qui veniens in civitatem Romanam, omnes judices, seu exercitus Rotnanus,
15 Qui prius se cum Mauricio sacramento conslrinxerant, timore ducti dimiltentes
Mauricium ehartularium "">-,omnes se cum Domno junxerunt c.
SS_S d Et iugresso eo Romam fugit Mauricius ad beatam Mariam ad Prassepe,
quem tollenles de ecclesia miserunt bojara ° in collum ejus. Similiter et omnes,
qui in consilio cum ipso fu.erant, inbojatos f misit Ravennaro per manus Mau-
rini scribonis, et Thomati e charlularii. Qui dedocentes eos pervenerunt juxla
5 civitatem Ravennalem in locum qui dicilur Ficulas h duodecimo milliario a-civi-
late, et ibi decollaverunt Mauricinm , quia sic in maadalis acceperant a supra-
scripto Isacio, ut unius civitatem Ravennatem non ingrederetur. Et poslquam
'
decollatus est, levantes caput ejus, duxerunt Ravenuam. Videns autem Isacius
eaput Mauricii, gavisus est. Et fecit ad exemplum multorum in circo Raven-
19 nate in stipilem poni. Illos autem qui cum ipso direcli fuerant omnes imbo-
jatos i jussit arcta custodia in carcerem mitti, cogitans eos quomodo puniret; sed
cum ea agerentur mox Dei judicio ipsis diebus percussus divino iclu interiit Isa-
cius, et mortuus est. Ii aulem qui reclusi erant', exeuntes de carcere, reversi
sunt singuli per loca sua. Audiens hoc . imperator k, quia defunctus est Isacius,
".5 misit Theodorum patricium exarchum, cui cognomentum Callioppa, ad re-
gendam omuem Italiam.
127 Ipsis temporibus venit Pyrrhus ex Africa, qui fuerat pati-iarcha Constan-r
tinopblitauus, in urbem Romam ad limina apostolorum ~. Qui ingressus libellum
obtulit cum sua subscriptione apostolicas nostree sedis in praesentia cuncti cleri
et populi, condemnans in eodem libello omnia quae a se vel a decessoribus suis
o scripta vel acta sunt adversus immaculatam noslram fidem. His itaque ab eo
psractis, fecit eum munera erogare in populum ™, et calhedram ei poni juxta al-
taro, honorans eum ut sacerdotem regiae civitatis. Postea rursus more canis ad
proprium impietatis vomitum repcdavit n. Tunc sanctissimus Theodorus papa,
convocans universos ° Sacerdotes' et clerum in ecclesia beati Petri apostolorum
10 principis, condemnavit eum sub vinculo anathematis juxta mercedem ac retri-
butionem propriee transgressionis, canonicam pmnam sive deposilionem exci-
piens P. Qui praedictus Pyrrbus reversus est in partes Orienlis.
I2S3 Eodem lempore relevala sunt .corpora sanctorum martyrum Primi, et Fe-
liciani, quas erant in arenario sepulta, via Numentana, et adducta sunt in urbem
Romam. Quas et recondita sunt in basilica beati Stephani protomartyris?,, ubi
et dona obtulit, gabalhas aureas tres, tabulas ex argento ante confessiouem, 1 ar-
8 cus argenteos duos. Fecit ecclesiam beato Valentino, via Flamiuia, juxta pon-
tem Milvium a solo, quam ipse dedicavit, et dona multa obtulit. Fecit orato-
rium beato Silvestro * intra episcopium Lateranense, ubi et dona largitus est.
Fecit et oratorium beato Euplo martyri foris portam beati Pauli apostoli, quod
etiam ornavit.
s Tunc sanclissimus
12B Theodorus papa scripsit Paulo patriarcha^ regiae civi-
tatis , tam rogans quamque regulariter increpans, necnon per apocrisarios, ut
dictum est, pro hoc maxime destinatos praesentialiter admonens et conteslans,
quatenus proprium emendaret commentum, atque ad orthodoxam fidem catho-
5 lieee Ecclesi» remearet. Et neque rogantes, neque increpantes potuerunt eum

NOTCtiE MARGINALES
FABROTTI.
a quod Mauricius cmn omni exercitu tali sacramenta sibi invicem dedisseni. b B, add. Romani.
~ c om-
nes
~ se ad dona verlerunt. d Vide Baron adann Domini 645. e Bojam, id est vinculum. B, bojatos.
B Tbomasii. ~~Ficutlas B; est ecclesia Ficodensis, hodie Cervia. > C, porlarunt eum. l B, bojatos.
* Constans. i Vide^Baroti ad ann Domini (545. m in populo. n reveisus. ° Vide Baron ad ann Domini^
GiS. P C, decernens. ~ in monle Ccelio. T CB, Sebastiano. ^ VideBaron ud ann Domini6l&.
725 . HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — THEODORUS. 725
a suo conamine quoquo modo revocare. Propter quod ab apostolica sede ipse
depositionis ultione perculsus est a. Hic fecit ordinationem unam per mensem
Decembrem , presbyteros viginti umim, diaconos quatuor, episcopos per di—
versa loca numero quadraginta sex. Qui etiam sepultus est ad beatum Petrum
10 apostolum sub die secundo idus Maii, et eessavit eoiscopatus dies quinquaginta
- duos b.
NOTUI__EMARGINALES FABROTTI..
a * percussus. b C, mens I, d. 16.
YARIAE LECTIONES.
Ex Farnesiano codice LXXV. A Num 126, lin 5 el •_",AB, Marini. linead i", B,
Num 125, lin 12, eo quod Mauricitis cum onuie Thomae. lin 7, AB, vivtis. Hn 11, B, missi.
exercitum Italisesibi sacramenta dedissenl. lin 16, se Ntim 128, lin 7, Sylvestro, B, Sebasliano.
cum Donofecerunt. Ex codiceRegio, Mazarino et Tltuano.
JEa;codice Valicellano. Num 125, lin 3, Iargilor benignus, el super omnes
Nnmi"la,lini.—Mauriiiiis carliilariusj&.dlsalius. m. m. lin 5, cum jam increvisseni p. ei. contra B:
lin 6, supra diclus Mauritius. lin 9, el cong nmltos, Pelrumapost. iiteumhered.igne inexstinguibili.cons
cum qtiibus se conslriuxit sacramenlo [cod sacra- d. lin 6 et 7, cum ipsis, eum quibus a. d. eccl Dei
menttim] ut deinceps ntillus ex ipsis elc... Audiens . erexit se advers Is. lin 9, et congr mullos, cum qui-
hsec Isalius patrilius qtiod... In rcliquis concordat btis se conslrinxil sacramenlo, ut nulliis ex ipsis
cum Reg, Maz el Thuan. deinceps obedirel Isacio patricio neque hominibus
Num 126, lin i, et ingressus Roma fugit Mauri- ejtts, quiaaliirmabaieiimregiiuni sibi imponere velle.
cius ad bealam Mariani ad Presepeiii; quem tollen- Aiiiiiens hsecIs. quod Mauricius cum omni excrcilti
les eum de Ecclesiam, miserunt vojam in collo ejus. lalia sacramenla sibi invicem dedisscnl, misil dona
Siinililer el oinnibtts, qui cum ipso ftierunt imbojaii magna miliiihus , et sacellarium suum cum exercilu
misit eos Rabeuna nerjnaims marini seriboni. lin 6, in civitatem Romanain. Qitibtisingredientibus Urbem
a suprascriplo isacio v VIB : civilatem.'/"» 10, im- ciini exercilu, omnes jndices seu exercitus Ronianus,.
hojali jussit sub aria cuslodia in carcerem miiii. qtti pr. lin 16, Ch. omnes se ad dona verlerunl..
Lin 5 , qui in consilio cum eo fuerant , im- I_ Num 126, Iht i, tttnc fugit Miiiiriciusad ecclesiam''
hojati missi suiil Ravennam per manus Maurini heata; Mariaj ad Praisepe; at illi lollcntes eum de
scribonis, et Thimaii cartularii. Qui ducentes eos, ccelesia, miserunt bojain in collo ejus sini. lin 5,
pervenertint tisque ad civiiatem Ravennariim, in imhojati missi sunt Rav per mantts Maurini (M, Mau-
locum. lin 6, 6t ibidem decollave.riirii../hi7, ei postea ricii) el Themaati ch. qui ducentos eos perv i. c
quain. /_« 15, cui cogiiomeiiiuin Calliopa, ad regen- Ravennaium. lin 5, Fictidas. lind, a supradicto Is. ul
dam lolam Ilaliam. B.eliqumvarianles lecliones co- vivus civil. Ravennajiion. (in8, ejiisporiaveriinlRav.
dtcis Vallicellani concordanl cum mss libris ' lieo, Maz tin 10, in siipile poni. lllos autem, qui cum ipso im-
el Thuan, lineh 1, 5, 6, 8, 10 et U. "- hojali dir fuer omnes jussit sub arcta c. in carcere-
Num 127, lin 5 [conlra] adversus immaculatam. mitti; cogitans quomodo eos pttn. sed cutn basc age-
\'ox parenlhesi clausa est varians leclio e margine in raiitir, judicio Dei ipsis diebus p. d. i. i. I. et m.
lexlum ascriba oscilanler illala.iin ead.,~m ilaqueab est. Hi anlem q. r. e. ejecii de earcere, r. iin ii,
eo peraclK cospit eum iniinera erogare in popnlo. atidiens imper. lin 15, Caliiopa ad r. o. I.
liii 7, posiea reversus est more canis. lin 11, cano- Num 127, lin i, in illis leiiip venit Pyrrhus ex Afr
nicain sibi pGenamdepositionis deeernens, qnia prae- qui fueral episc etpalr Consiantinop. lin 3, cnm sua
dictus Pirrus (pattlo supra Pyrrus : utrobique sine snsceptione aposlolica»sedi in pr. totius cl. lin i, li-
aspiraiione : /eje-Pyrrhus] reversus in parlibus bello, quse a se. lin 6, in populo, ibid euin in sacer-
Orienlis, poslquam epistolas asede apostolica trans- dotem reg civit. Postea reversus est m. c. lin 8, vo-
niissas [cod curh primh , mendose, transmi..sus] niitum. Tunc sanctiss Theodorus conv. lin 11, cano-
arcepit tit a suo reatu diseederet, et noluit disce- Q nieam sibi poenam deposilionis decernens,. qui p.
dere, juste canoniceque deposilus esl a Deo. Eodetn Pyrrh reversus est in partibus Or. postqiiam episto-'
elc. Reliquwvarianles lecliones concordaiil cum Reg las a sede apostolica transmissas acceperit (M, acce-
Maz el Thuan. Hn i, 5, i et 8. pil) ut a suo realu discederet, et noluit discedere,
Num 128, lin. 1, eotlem tempore jtissu etc. ttl Reg. jttsle canoniceqiie depositus esl, in R sttperscriplum
Maz. et Thiian. lin. 5, Romam : efrecondila sunt in tttiena tnanu a Deo posl excipiens.
hasilicabeati Siepbaniprotomartyris in monteCajIio, Num 128, iin 1, ab eodem tempore jussu ejus
ubi ethajcdona oblulii, gravatas aureasIII, tabulascx elevala sunt corpora sanctorum Primi et Feliciani
argenio ante confessio. lin. 5, fecii ei ecclesiam bealo martyriini. lin 3, Romam, el reeondila sunt in basil
Valentino a solo via Flam. juxla ponlem Molvium, sancli Stephani protom in nionte" Cajlio, ubi et hasc
quam et ipse de.dieavit, el dona niulta ibi obtulil. Fe- doua ohlulil, gravalas aureas 3. lin 5, Cecitet eccl
cit-ct oralorium beato Sebasliano intra ODiscopiuni beati Valent a solo, via Fl. lin 6, i!/, quam et ipse
Latera_iense , ubi et mulla dona largitns est. lin. 8, ded et d. m. ibi obt. Fecil el oral Sebasiiano, inlra
quam (lege quod) etiam multis donis ornavit. episc Lateran ubi el liuilla" d. 1. esl. lin 8, quod
Num 129, lin i, eo tempore venerabiiis papa Theo- eiiam muliis donis ornavil.
dorus scripsit Paulo palr reg. civit. tam rogans quam Num 129, lin 1, eodem tempore venerab papa
jegulariter mer. necnon per apocr. propter hascma- Theodorus scripsil Paulo pair reg civ, lin 2, apocri-.
xime a se destinaios, prasentialiter euni admonentes sarios proptcr hoc maxime ad se desl prassentialiter
el contestantes, qtiatiiius. lin. 5.6 et 9, cod. Vallicell. eum admonenies, et doiitestanles.-quatinus, tin 5,
concordat cum Reg., Maz. et Thuan. lin. 10, sub u j) sed neque r. lin 6, propler quod ipse ab apost sede
IdiusMaii. justa deposilionis uliione percusstis est. Hic papa
fecit oi*din,tin ', loca 46, qui sep.
Aptid Fabroitum ex codice Freheri.
Nuin 125, /JH5 el 6, ut eos haeredilarel; B. eum. Ex codice Thuan allero.
liu "1,iuiarlizavii, B, eauspiravit. Num 125, lin 1, Tbeod de civ lin 2, annos 6, di.
7"*7 "" '"' "
. ANASTASIi BIBLIOTHECARII 72*
iv. hn (3, largilor hen supet>0. m. lin 5, increvis- 'A Num 129, lin 7, pereussus.
scm. Itn <j, hereditarit. lin 7, cum qtiibits. lin 9, in
sacram ul d. 11.ex ips obediret I. lin ead, voluisset. Avud Peniam codice Cavsnsi.
dn 12, Mauricius ctim omni exercitu Italice sibi sa-
cram d. lin 13, Romanam. lin 14, ex. Romani. lin Num 125, lin 2, hiertisolima. lin 5, increhtii_ise:it.
15, dimiserunt M. lin i~, einiies se cum Donolece- /hilO, affirmabat. /.__11, voluissel. lin 12, Matirieius
runt. cttm omnis exercitus llalire sibi sacramenta dedis-
Num 126, tin 3, scribe imbojalos. ibid Marini.lin i, sent m. d. magislro. lin uli, cart omnes secum dt>
qui ducentes eos p. i. c. Rav in loco q. d. Ficmlas. num fecermit.
lin 7, ut vivus c. R. lin 9, in circtiilu R. iu stipite Ntim 126, lin 1, et ingressus Rom. litt 3, Marini.
p. lin 11, subarcta eust. in carcere m. tin ead, sed lin. 5, Ficucclas. lin 7, vivus. tin 12, niox nutu. lin
cum haecag. mox nutu Dei ips. lin 14, Audiens au- 13, eranl eicientes. lin 15, cognomenlo. ,
lcm boc imp. Num 127, lin 10, condempnavil.
Num 127, litv i, fuerat episcopus, et patr. lin 6, Num 128, lini), Molvium.
in populo. lin 11 et 12, dccernens. Nuiii '~.~,1in 5, pnesentialiter,/hi<5, (jtiodai-.-
Num 128, lin 1, eod-lemp levata f. lin 7, B, Se- modo.
hasliano, in episcop.

NO'OS VARIOREM.
ALTASERRA. B rhtis
rt ex Africa, qui fueral palriarcha CP. in urbe.m
Kum. 125, linea 7. — Intariizavit adversus Isa- Romam B ad Hminaaposlolorum.Frequens fuil peregri-
tiumpalricium. Mauritius charliilarius dicilur intar- naiio 11 fidelium ad limina aposlolorum. Anastasr in
tizasse adversus Isacium patritium el exarclium L Leone IV : « Cum ipse undique Christianum popu-
Ravennalem. Intariizare est insurgere, rebellare ad- hnn li ad principis aposiolorum sacralissima oraiionii
versus principem. Ahastas. in Adeodalo : « Hujus causa c; vel- gralia 1-imijiadestinari cemerel.» Sidon.
temporibus Mczentiiis qui eral in Sicilia cum exer- lib. li 1, epist. 5 : « Inier ba;c patuit et Roma con- •
citu Orientali,intartizavit, el arripuil regnum auclor spectui,
s| cujus hiibi 11011 sohini formas, veruni etiain
rebellionis. > ilinc intarta Anastas in Dcusdedil : n
naiimachias videhar epolaluriis, ubi priusquam vei
< -Quiegresstis de Roma venil Neapolim, quse lene- pomosria p contingerem, trhimphalibus aposlolorum
batttr a Joanne Compsino intarla. » Idem in Aileo- liminibus li affusus, oinnem proihins sensi nienibris
(iato : « Et muiii ex judicibus ejus truncaiiperdticli n
male forlibus explosiim esse langiiorein. t. Odo Clu-
sunt Coiistantinopolim, simul cl caput ejiisdem in- n
niacens. Vil. S. Geraldi comitis lih.. u,.cap,.' 17 :
tarise, id esl Mezentii, »de quo antea. Duclum a «_ Consueiudiiiemsibi l'ecerat,ui Romam frequeiiiiu£
Grascouvzulpsiv. a
adiret. t Gregor VI in oratione ad cardinales, apud
Linea 12. — Mhil Donalum magistrum mililum, coiitiiiuatorem c Beda;, lib. n,cap. 20 : « Securi pe-
et sacellarium suum ad civitatemRomatn cum exer- rregsini insuetas viarnm lenebaiu orbilas, leclr per
ciiu. Sacellarius fuil inter ofiicia aulae Constantino- lUrbem, anliqtiis oculos pascebant miractilis, cau-
poliianse: is 1'uitpr.ufectus fisci quasi sacellarius, a tantes
t donis faclis repalriabanl. t Hinc secttriialis
sacello quod est diminutivum sacci, quo iiomine r\ causa t Romipeloe,sub proieclione sedis- aposiolica;
fiscus signi.icaliir. Atiguslin in psal CXLVI : Fisctts fpositi^ et ex conslitutione Callixli II, si quis Bomipe-
enim saccus est, unde et fiscellmel ftscinm dicunlur. las 1 visilantes limina aposlolorum ceperit, excommu-
Et infr.r Fiscus saccus est publicus. Inler officia nicatur. 1 Can. Si quis Romipelas21, qu. 3..
Ecclesia; Romana; censetur ct sacellarins, ul in Or- Ninn. 127, lin 6. — Fecil eum munera erogare in
din Roman el aptid Anasias in Gregoi H, in Adrian I populum, j ei calhedram ei poni juxla aliare honoruns
et Leone III. (
etttn in sacerdolemRcgim civilalis. Largitiouis catisa-
Num. 126, lin. 1. — Fugit Maurilius ad bealam <
sparsio nummorum solet fieri in plebem a Roinaim
Mariam ad Prwsepe,quem tollenlesde ecclcsia, mise- pontifice. ] Anastas. in Leone IV : « In omues qui
runc boiam in coliumejus. Boia vinculi genus Fesio. aderant ; hiiic ce.lebriiaii, in assuinplione sc. _B.,Ma-
Arnold. Lubec. in Suppl. Ilelmoldi lib. 11,cap. 26: riaj Virginis plures argenteos erogavit. » Pyrrho
< Ctniique episcopus facta aspersione, ad eos deve- 1olim CP. Romam venienti bonoris causa boc coii-
jiisset, boiam aqtia henedicla miseraiione dtictus cessil ponlifex, ullargitidiiem facercl in plcheiii'.
-aspersil, his tisus verhis: eiDominus erigit eihos, Do- Num. 128 , linea j. — Eodem temporerevelata
miitus solvit cmnpeditos; siatini ctim magno slre- snnl corpora sanciorum marlyrtim Primi et Feliciani,
pitu hoia discrepuit. > Hiuc inboiati pro vinctis.Anas- qttw eranl in arenario sepulla via Numeniana. Reve-
las. inf. cod. : « Similileret omncs qni concilio cum lalio niartyrum solenmicelebrilate colilur Ambros.
ipsofueranl, inboialos niisil Raveiinam. t El rur- in Psal. cxviu, serm. 6: Celebramusenim diem, quo
sus : « lllosaulem quicum ipso directi fueranl, onincs revelatasunt populis corpora saitclorttm marlyrttm :
inboiatos jussil arcla custodia in carcerem mitii. » L> Ea fuere corpora sancli Gervasii el Prolasii. Tians-
'
Num. 126, linea 8. Videns aulem Isacius capui ~latio el elevalio reliquiarum fiebal cum niajori so-
Mauritii, gavhus esl,et fecit ad exemplttmmullorum lemnilale. Deiisdem martyribiis Ambros cpisl 85 :
in circo Ravennaie in siipitem poni. Damiialoriiin « Quid multa condivinius integra, ati ordinem tran-
capita ad exemphnn in« slipiie proponebantitr. i
Bed.t sitilimus , vespere jam iiiciiinbenie ad basilicam
Hist. fib. 3, eap. 12: Porro eapul et niamis ctun ]Fausla5,ibi vigilke lola nocle, maiiiis impositio : se-
hracbiis a corpore prtecisas jussit rex qui occiderat, 1quenti die transtulimus ea in hasilicam, quam ap-
in slipitibus suspendi. »Daninatoruin capita, ut per- pellant ] Ainbrosiaiiam. Dnos iransferiiiius , coecus
duellium, missa ad principem. Anaslas. in Adeodato: sanalus 1 esl. t Cujus rei teslis est et August libr
1
< Et multi ex judicibus ejus iruncali perducti smil contra Petilian epist. cap 16.
Constanliiiopolim, simul et capul ejusdein inlartaj. » BENCINI. ' '
Idem in Gregor. II: « Cu_usahscissum captit Con- , .
stanlinopoliiii, ad principein missum est. 1inMauritii Nuin. 123, Jinea i. — Mmtriiiuscharlularius. Re-
capul spectaculi causa in stipite posiluincl ibidemCirco. 1gem is se Romic dixit. Qnodper verbuin iniartizuvit,
Martyres traducii per amphiiheatrum , de sacris acla 1 exprimuiu. Scilicet exsjilia ab Isaacio Roinanis
inaclali. Euseb. lib 5, c:ip.'l; Hieijgnyni. irrogala, et qtias advcrsus fidem'ct catbolicos in dies
Scripl. cap. 17. moliebauir, perseculiones locum Mauricio dederinil
Kum 127,-linea 1. — J/.-stslemporibus venit Pyr- rchcllandi. Idcirco secialores habuit Bomaiios pro-
 m- HISTORLYDE VITIS ROM.PONT. - THEODORUS. 759
ceres Ilalicainqne militam, quam pro pontilice ser- A Num. 126,-lin. 2. — Bojam.-ld est yinculuin.
vandaque puritatc fidei strenue seitiper puguasse, Linea 5. Ficulas. Esl ecclesia Ficoderisis, hodie
commodius alibi adnolabimus. Cervia nominata. Baroh., anno 643, nuni. 5,
Num. 126, lin 2. — Bojamin collum ejus. Scilicet Linea 15. — Misil Theodorum palriiiumexarchum.
vineuluni; de quo Fesltts: Bojw , id esi gentts vin- Platoiiem haerelicum exarchum anle Theodoruin
culorum lam tignemquam ferrem dicunltir. Ilocsensu Calliopam niissum fuisse in llaliam conslat ex epis-
occurril in Aclis Marlyrttm. Tolle Bojatn de collo lola 16 Martinipapic. Vide Baron. aniio 643.
meo. Et S. Hieronymus lib v in Jercm., cap. 27, ad Niim. 127, liu. 7. Postea rursus moris canis ad
illa verba prophetai: Pax libi vincula, et calenas, proprium impielalh vomilum repedavil. Cum eniir
scribit. Sive xloioi;, <jui Hebraice appellanlur Mo- iniperalor Pyrrli) convcrsioiieni audiisset, misil Pla-
loth,. et sermone vulgari bojas vocant. Boga ab aliis loni exarcho successorem Olympium, h;creiiciiin
dicta. De poenis in legibus consiilulis agcns Isidorus aiidacissiinuin, qui ubi Raveiinani secontulii, omne
lib i, cap 27, ait: Boja ~esl torques damnatoruin, adhibuit sliulitim ul perlicerel quod imperalori gra-
miasi jugum. boum. Ex ijenere vinculorum est. Et liim.esse seiebat, nimiriim ut Pyrrhiim in prislinum
Caiilacuzenus lih. i, cap. 49 : Si enim jusseris, ul errorem revocarcl, qttod et fecil. Vide Theophau
paler Boja me, seu collaria in collum htjecla venire, ann. 20 Ucraclii, concii Laleran sub Martino, Baron
el iilic carcerem habitare. Haud aliler in Chronico ann 618, num. u et seqq.
Cassin. lib i, cap 08. Quidam miles in Apiilia, in
quodam confliclu a quodam iiiiquissimocaptus, alque CENNI.
Hoia cateiiisquedeviiiciiis, fovcam demersus esl. De g KOT-ECURONOLOGICIE.
eodem vinculi gonere iiilelligendum esl, quod in Vi-
gillo Iegitur, pag. 109- Feciiqtte Theodora Aitgusla benelicio Ad hreviora jam deiiium inlerponlincia exarchi
_inilti [uiiem in collitm ejns, el trabi per totam civi- veiiliuu est; neque amplius dtibilari potest
latem usque ad vesperam. Tnnc missus esl in cuslo- quin Raveuna conlirmalio pelerelur. Id satis aperle
dium. osiendunt tres et qtiadraginla interpoulificii dics ul-
Nuiu. 129 , Iinea 1. —Tunc , elc. Describuniur tro citroqtte nunliis miitendis Cpolim omnino iinpa-
h:_c in Aclis concilii Laieranensis sub Martiiio, ubi res. Priolcrea Liber Diurnus ponliricum, vix aliquam
pag 702 li.ec leguntiir, quaj cuui vcrhis Anastasianis aulic Orieiiialis jiientionein laciens, dtim inulia ex--
cosiferre lubet. hibel pro cxarcho el archiepiscopo, necnoii pro Ju-
TEXTUS AKASTASII. COI.CIL.LAT.SECRET.I. dicibiis et apocrisario Ravcnnaiensibus, desuevisse
thicet jitssioiieni peli. Quod speclatad hujus
TuncsanclissimusTlieo- Nam dccessores non Diurni Cpli iciittem, Garnerius in ancipiu relinquil, nain
dorus scripsit fanlo pa- desliluerunt pracdictis vi- ab aiino 507, cum instituli sunl cxarchi, ad 752, cum
Iriarchm regim civitalis , ris diversis lemporibus iidem fiierunt expulsi, centuin bis el octoginta qiiin-
lam rogans, quamque re- consullissime scribentes, que annis certe inqiiireiidam allirmal; deindeobser-
gutariter increpans, nec- etlam rogantes, qiiamque vans, til. 6, in proinissioiie,Fid. Ep., tres certos
non per apucrisarios, ut reguiariler increpaiiies , teinpiji'ischaractercs,Martinuin I.qui obiit anno 655,'
diclum esl, per hoc ma- uociion per apocrisarios sexlain syiioduin, qua; fuit absoluta 681, etConslan-
xime deslinalos . prtvsen- suos, ul diclum est, per linum Pogonatuin, (jui obiil 683, circa hajc lempora
tialiler admonens,et con- hoc iiiiixime desiinaios C illius a;taiein posse consiiiui aflinnal; adeoque con-
lesiatts,qualenusproprium prajsenlialiler athnonen- siar.s erudiloruin opinio esl Diurnum illuin essc
emendaret commeiitum , lcs et coiiiestantes,qiiaie- collectum quadraginta post Joannem IV anuis cvo-
alque ad orlhodoxtnn fi- nus calholicte Ecclesii» luiis.Q.iidqiiidde hac re sit, abeiiiortuali Joamiis IV,
dem calltolicm Ecclesice remearcl. Et ncque rogan- 11 Octob. .42, nieiise unico, diebus 12 interposilis,
remearel. El neqitcrogtin- les , neque increpantes ut tiiianimi consciisu omiies aliirmanl. Theodorus
les , neque increpan es potuertint eum a suo co- successor ordinalur die 2i Novemb ejusdem anni,
eum a suo co- liamine quoqtto modore- ul liitera Dom. F coiicurrens deinoiistral. Iltuic au-
- potuerunl
ndinine revocure. Ptopler vocare. Propter qttod'ab tem sedisse annos vi, inenses v, dies xvm, cominu-
quod ab apos olica sede aposlolica sede deposi- uis fere omnium codicum opinio esl, pr_eier Tlma-
ipse depositionis uliione lionis ultione percussus num alterum, qui uiio plus die sedem augens ounies
percussus esl. csl. quinque inenses perperam detrahit Catalogtis etiani
Tibi Aiiaslasius ait: ui dicium est, de apocrisariis novus Blanchiniailus erral, dciiariiim iiuiiierum in
videlicel a sede apostolica niissis, vide exscriptoris diebus omittens; idque evidcns -fil ex duralione
incauti vHium, siqtiidein de illis in Vila Theodori ne sedis ac depositionis die, qtiam ajquali con-
iola qtiidem scripserat. Constat atilem aliunde , sensu omnes illigant ctim 14 Maii. Pagio quidem
Theo.loriun ponlilicem sentenliam depositionis di- videtur Thuani codicis lectio adiiiiueiiJa dier. xix,
xisse in Paulttm Cpniun.Namque, etc, libellus mona- supplelis lanien niensibiis, ila ut Thcodorus 13 Maii
chorum ad Mariinuiu ponlificem, recitatus secrelario occumbens, die postera lumularciur : quippe obser-
ii Lateran iu qtto leginiiis. « Cum qiiibus ei Typuin... "ft val a 14 Maiidies cerie LIIiuterpontilieii ab Anastasio
suasione iniportuna, el falsiloquio Pauli depositi a nunieralosusquead Marlini ordinalionem excurrere.
l-rjjdecessore veslro sanclissiino Theodoro. » Yerum si a die ordinationis Tiieodori 24 Novemb 642
ad diem enionualein 13 M.tii649, aimos vi, mens. v,
BINII ET LABBEL dies xvui, numereinus, posircmis exclusis, ttt quaiK
Num. 125, linea 1. — Theodorus. Anno Chrisli doque ab Atiastasio iieri vidimus , eliam absque
Redeniptoris noslri 641, vicesima quinta mensis Thuani codicis leclione exactissinium.esse calculum
Novembris Theodorus crealus est pontifex. Ilujiis inVeniemus. Cajteriun levissimo unius diei discriiniiie
exordio Pyrrhus Coiistaiilinopo_ilaii_eurbis episco- nrxlerniisso depositionemTheodori coiisignant die 1i
pus, ui laqueum, quein conscius venehcii Constaii- Maii, pra;ter Anasl. codd., Manyrologia etiani non-
lino imperatori allati meruerat, siibierfugeret, in nulla, ut testalur Papebrochins in append. ad pioe-
Africain sponie secessll, ubi invenii Maxiiiuiniabba- diclam diem, et in Conalu Hislor. et Pagius ad iiune
lem el marlyrein, habilaque cum eodein dispula- anntini, num. 2. Quare patel, quod alibi inonui, non
lione illa famosa qu_e exslat in tom V Concil sub tain religiose deposiiionis dicm ab Anastasio nouiitnn
Theodoro, ftdei veritaieni et Monothe.itarum h;ere- aliendi oportere, ul dies inortis poiililicum protralii'
sim et perfidiam cogiiQvit. coiilrahique vacatio debeant, magiiocum chronologi;e
Linea i. — Mauricius charlularitts. Hic est ille poniilicia; delrimeiilo, nisi dies ad amussini oiniies
Maiiriciusqui sub ponlilicatu Sevcrini Lateranenscm iiiimereiilur, duininodo, excbisis vcl inchisis cxlrc-
\ 'tcle.iain cxpilnvil. Baron anno 615, iiiim .. mis, nibil superlluat nihilqtic dcsit.
 151 ANASTASU iilBLIOTHECAKII
CIACONU. - A genlibtis episcopis Africanis, ipsoqne-provinei_eprac-
Num 125, linea 1. Tlteadorus, Theodori episcopi fecto Gregorio patricio, coiiventum csl ul iisdem •
—
fditis, Hierosolymis oriundus. Grajcus, imperatoribiis prajsentibus, publica fieret inicr eos de publicis
Flaviis Heracliis, ConstanlinoHeracleoneet Consiante • conlroversiis dispulaiio, quam anno 645 contigisse,
Auguslis, sedit annos sex, nienses quhique, dies ipse liltihis disptitalioni pra>fixus nos edocel, dum
- novemdecim ; consecralus vi Knl. Decembris die Do- dicilur acla, menseJutio htdiciione lerlia. Eam Gracce
minico. Pomificaiuniiniens oninia qu_ead dignitatem ct Laline referlBaroniusiiiApiiendice ad tomumviii,
religionis Cbristiana; perlinerearbiirabatiir, circum- eamque ex Tlieophane el Anaslasio fuse prosequimr
spiciebat, ut boiuim paslorem decel, in omnes, ad eiim annum. Finis aulcm disputalionis fuil, ut
maximeautemergapauperes, mira benignitale ulens. Pyrrlms erroris sui convictus, poeniiens recantaril
Num. 127, linea 10. — Condemnaviteum. Theo- palinodiam, Romamqne accedens, oblalo fideilibello
dorus convocaia frequentissima synodo, ad basilicam Tlieodoro papne, quo- abjtirabat errorem, et lidem
principis apostolorum accessil, accepto calice in calholicam profitebalur, receplus sit una eum litttlo
euni atranienlum inslillavit, alqtte ita propria manu patriarchalus in Ecclesiam calholicam, cidemque
depositionem Pyrrhi fecil. Quem hiorem ante illum omnra necessaria Ecciesia; Romana; sumplibus bo- .
in exaiicloratiohe episcoporinn servatum fuisse, nc- noriflce suhministrala, ut non ex Thcophane lan-
cesse csl, aul formulani hanc a Theodoro posteris. tnm el Anastasio, sed et ex aciis ipsius dispuiaiionis
dalani in exemplum, qttodprobabilius videtur ; cujus conslal.
deposiiionis memiiiil Leo IX in epistola ad Conslan- Nuin 129, linea 1.— Tunc sanclus Theodoruspapa
linopoliiaiium episcopum. regim civitatis. Paultis
g scripsit Pattlo palriarchm invasor
MAFEI. Constantinopclitaiiaeseilis potiiit sane brevi
Num. 127, linea 1. — Venil Pyrrhus ex Africa. pharmaco lemporis inlervallo veneiuim ebibimm coiuprimere»
siaiulaiionis; veriim iiimescenle in dies
Pyrrhus htereiicus, lumullu in eum concilalo ob coiiscieniia illtid landein vel inviliis evomuii. Primi
suspicionem quaj de ipso et de Martina Augusla Con- ejus accusalores fuerunt Cyprii cpiscopi ctun Sergio
stantinopoli invalueral, propinali scilicet veneni im- Gorumarchiepiscopo, qui auno 643 in concilio con-
peratori Consianiino, patriarchaius se dignilate gregati synodalem epistolam ad Theodoriini papam
ahdicavit, atque in Africam, quam sciebal ab im- -(quein pttlrem palrutn et universalem papam nomi-
peratore defecisse, concessit. Ibi ciitn S. Maximo- nant) de Moiiotheliiarttm haeresi ab ipsis damnata
abbate coram Gregorio palricio iu episcoporttm seripserunt. Ha_cepisiola exslat secreiario n conci-
consessu, atque in civiitm freqnentia celebrem ha- lii Lateranensis.
huit dispiilalionem de dtiplici in Cbrisio vohmtate, Eodein circiter tempore Slephanus Doreiisis epi-
in qna Pyrrhus vietus palinodiam recaniavit. Deinde seopus, a catholicis Pakcslinae anlisiibus delegatus,
veniens Romam, et calholica; fidei libellum, in quo Romam se coniulit pro Ecclesia Jerosolyiniiana,
Monoihelilaruin hajresim cum aucloribus snis con- qnam invaseranlpseudo-episcopi, iidefiique conjiin- '
demnabat, Theodoro offerens, ab eo in Ecclesia; cti Paulo Coiisiaiiiiiiopoliiano Monollielitarntn aeer-
commnnionem fuit reeeputs, sed eumdem , haud rimo faulori : qui qttidem Stephanus a Theodoro
miillo posi, ad impietatem reversum analliemale papa consectitus est apostolic:e sedis in illis paili-
Tbeodorus confixil. bns Vicariam Prafectnrani, qua iliorum omnimn
Ntim 129, Iinea 6. — Ipse depositionh ullione C capul Sergium Joppeiisem episcopum Monothelitain,
pevculsus est. Eitiditissinms Combefisiusin Mono- inlrusum in sedem Jerosolymitanam condamnarel •
thel. Hist ptital Pauliiina Tbeodoro niiniine deposi- et ab eo ordinatos episcopos gradu deposilos in or-
tum fuisse, ad id sentiendnin conlra Anaslasii testi- dinem redigeret. Ihcc constant ex ejusdem Siepbani
moiiitim duabus bis conjecluris addnctus : Prima libello oblato Marlino papte in coucilio Laleranensi.
est, <piodS. Martintis in concilio Laieranensi pcrse- Ex alia parle qualuor primates Afrieani, in sin-
culioiiem a Consiaiile et Paulo in Tbeodori apocri- gnlis siiii subjectis provinciis, nempe Byzacena,
siarios lilatani refuntlii, non in Pauli deposiliouem, Nmnidia, Mauritania, et proconsiilari syiiodosanno
sed insolam apocrisiariortim admoiiilioiiem jioinine 640 coiivocarunl, tnl confirmanda catholica dog-
apostolicaj sedis Paulo faclain, ut ab bajresi rccede- mala, qtue vidissenl tam valide anno stipeiiori a
ret : altera vero quod Benediclus episcopus Ajacen- Maximo abbate conlra Pyrrlmm pj-opiignala.Eormn
sis aliique cpiscopi Pauli dainnalionem in Latera- coiicilioruni nioiiiimeiila recilala stinl in Lalcra-
nensi urgenies concilio salis indicant nullum huctis- nensi sub Martino papa secretario n, videlicet
que Pauio anatliPina inflictum. Verum bas conjectu- synodalis epistola a xribtis siuiui ipsorum nempe
ras disertum teslimoniiim abbatum et uionachoriim Bysaceno, Numidico el Mauritano ad Theodoruni
Gr-ecorum refellit in libello oblato synodo Lalera- Roinanum poiilificem,scripta ea occasione, quod cuni
nehsi, sub eode.m S. Marlino, et lcclo secrelario se- iidem Patres Africani Consianiinopolim essent iega-
cundo, uhi in confirmatioiiem Pauli deposilionis ab lionem ac Paulum ejus civitalis episcopum mono-
Anastasio narrala; dicilur : « Cum quii.us el lypuiii, thelitarum principem commoiieiiduin missuri, de ea
qui nunc contra Orthodoxani fideni factus esl ex Q re prius ipsttni Theodorum certiorem reddere vo-
suhreptione, non ex studio aul mente piissimi (lioc hieriint, litterisque suis ad eum daiis pelierunl, m
honesio tilulo advenit sapieiilissimus Annalium pa- stta ad Patilum scripia per aposlolicaj sedis respon-
rens Baronitis ad annum Chrisli 649 proseqtti Con- s.iles ei redderenlur; rogaruiilque insttper, ut nisi
slaniein; quod el^i Increlicus esset, non tamen Paultis emendarel errorem, ab ipso Romano ponti-
pilam oniniiio erat cogniius, alque ab Ecclesia (icc cxconiiminicationis senienlia damnaretur. Non
danmatus) nostri imperaloris, sed suasione impor- cxsiant ipsse Africanortini litlcras ad Patilum seri-
tuna ct falsiloquio Pauli deposiii a prtcdecessore pi_c, sed tanluni e_e, quas separatim Patres concilii
veslra; sanctitalis Tbeo:!oro s»nclissim_erecordaiio- Cariiiaginensis proconsularis provincia; ad ipstiin
nis papa; veslr.-fi,apostolica; sedis, eidein auathe- tni.ertiiii, una cum aliis synodi Bj^zacenaj, eodem
mali submiltimus. t
. PAGII. lempoie ad imperaiorem ea de re scriptis, qtiaelegi
— pos^unl e.oilemsecretariou concilii Laieraiiensis.
. Num. 127, linea 1. Ipsis lemporibus venit Pyr- - Pono in dicla Patrum Afrieanorum ad Tbeodo-
rJtns. Pyrrhtis interim in Africa degens, "lamosam riim papam synodica dicunt Patres, se de sua ad
illam anno 645 de lide catholica dispulalionem ha- Paiihim legalione pontilicem ceriiorem reddere vo-
huit cnm Maximo Constaniiiiopolitano abbale orlho- Iuisse, qitod « anliquis regul.s saucilum essel, ut
doxo, in Africa luiic existenie. Ciuu enim Pyrilms quidquid quamvis in remoiis vcl in longinquis po-
hseresim suain ubique disseminarel, adversanlein silisageretur provineiis, non prius traclandum esscl,
sibi niaxithe habuit pnedictuni Jlaximum. Unde exi- nisi ad noiiiiam almss sedis aposlolicaefuissel de-
 HISTORIA 0E ViTIS ROM. PONT. — TIIEODORUS. 54
ductum, utejti. aiiciorilatejnsia qua>fuisset proniin- A nomine firmalanj. Non tamen abs re Palres ortbo-
liatio firmaretur; indeque sumerenl ca.ter_eEcclesia;, doxi crimen omne in lypo expressiun in Pauhim re-
velut de naiali stto fonle, praedicaiioriis exordium, ftindebant, ne scilicel Constaniis imperaioris ani-
el per diversas lotius mundi regiones puritalis incor- mus lacessilus contumeliis, licel ab ipso meritis,
ruplae manarent fidei sacramenia salutis. » pejora mala parerei Eccleshe. Unde Marlinus papa
Cernens igilur Tbeodorus papa in unam eamdem-. in epistola ad eum dala, appellat cum, piksiinum
qne seiiientiiim universam Eeclesiam Africanam dominum, diligentem Deum, sincerttm Chrhli mini-
convenire, omnesque una voce in Paulum Consian- slruiii, oplimum impcralorem rjuo pariter consilio iu
linopolilamini episcopum, lanquam in Monolhelilam sexia syiiot.o ideni consians dicilur, sanctm memorim
conelarnare, misit apocrisiarios Conslanlinopolim ad imperaior, ne videlicel Constaniinus Pogonalus ejus
eunidem Paulum ctini acerrimis litteris, qiiae, ul 110- filius, ob opprobria in pareiitem conlorla, susceptam
lat Baronius ad nos non pervenerunl. lia lamen fac- fidei defensioiiem deponeret, et fieret hostis Eccle-
tuni fuisse, lillcriC a Paulo ad Theodorum reddilrc, sisp, quem illa nalronum praedicabat, et pacis cc-
a Baronio anno 646 recilalae, teslaniur. Paulus in clesiaslicae reparatorem.
iis respondens Theodoro, eo fere modo monolbelis- Hic porro se olfert occasio examinandi cum nu-
mum exposuii, quo Sergius in Ecihesi, una diserle pero auelore anonymo hisioilae haeresis Monotheli-
asseiia volunlate, ad excludendam volunialiim in tarum, Honorianam silendi ceconomiam, quae ei si-
Christo conlrarielalem, quod untim erat velamcn. milis esl, quae prtcfcrliir in lypo. Ex Serulinio ita-
taeenliiim qtiidein unam expresse operaiiouein, posl- que vn litijus aucloris pauca qtiaedam bic selegi.
qtiam Honorius unam riici vetuerat, unain vero profi- R " Approbat Ilonorhis et commendat in ulrisque snis
tenlium volimlaiem. In ea epistola Paulusproiiieiiir sc epistolis consilium Sergii de Silenlio, (pia calholicis,
sequi Sergium et Honoriuni, ac universtim Sancto- qiia ha;reticis adhibendo, cum circa uiiarn, itiin ge-
rum ac Doctorum coeliim. Ea accepla Tbeodorus de minas in Cliristo vohinlales ei operaiiones; quod etiani
senieiiiia deposilionis adversus eum profcrenda co- conaius esl Sophronio persuadere, ulapparet ex fra-
gitavil, qiiani Africani episcopi, ajgre ferentes Pauli gmeiilis suaesectindaeepislolae. Hanc silendi cecono-
in Eeclesiam moliliones, solli.itabanl. niiain qtianio odio ftierinl prosecuti in omni prorsus
Sed Paulus, tit lidem insidiose vnhieraret, sibiqne, circumslanlia Patres orlhodoxi , qui virililer obsti-
jam caibolicis exoso consuleret, Ttjpum queindam, terunl Monollielilis, argumeiito est damnatio typi,
seu (idei formulam et exposilionem composuil, et in quo nihil invenies damnahile, si silcndi dispensa-
sub Conslaiiiis imp. noniine proiniilgavii, qtia, si- lionem dempseris : in banc enini praecise lendunt
nuilato pacis aique unionis praelextu , sileniitim. omiiia fulmiiia conlorta a Pairibus in lypuni,. qtieni
imponebalur qua catholicis, qua haareticis; uescilicel ea de causa prapserti.inanalheuializariini, quoil « cu:n
imposternm quisauderel, de una vel dttplici in Chrislo, perfidis hterelicis el orihodoxos Paires ahjiceret, <:t
tuin voluniaic, tuni operaiione sermones insiiiiiere. cuin scclerosoriiiii virorum vocibus, hoc esl una vo-
Dnx.il instiper oppoitmium vir subdolus, Ecthesim luntaie et operatione, pariier .ienegaii faceret or-
ab Ecelesiaj vahis deponere, ut Jiquet ex bis typi thodoxorum doclrinas, id est duas ejusdem Chrisli
verbis : « Ad perfeclam uni.alem sanctarum Dei Ec- volunlaieset operaiiones, t ttt inqttit-S. Martinus in
clesiarum et communein concordiam, et ut nulla concilii Laler secrct v, qui non miniis absonum
occasio relinquatiii' iis, qui sine line voluiil conlen- arbiirabaiur silentinm in boc puncio, dispensare ,
dere, et cbartas qusc posila fiieranl in narthica san- quam unam cl duplicem a Cbrislo expnngere voliin-.
C
ctissim_e niagna; ecclesiae luijus a Deo conservanda; taiem etoperaiionem. Non alisimili decausa S. Maxi-
regiaenosirae tirbis,qui..C'iiiiitieiil pr_ediclasquaeslio- mus, in Collniionecum Thcodosio episcopo Cses-.ireae,
nes, jussimiis-levari.» Typtiiiiaimo648promulgatum, silendi ceconoiniam in typo expressam, Honoriana;-
coiislat ex Theopbylaclo primieerjo notariorum sedis similem his verbis confo.iit: « Quis lidelis suscipit
apostolici», qui in concilio _ateranensi secrelario iv dispensaiionein , laceri facienlem voccs quns, dixi,.
ila habet: c Seciitidtimjussior.em beatiliidinisweslrae, per apostolosel prophetas alque doetores Deus om-
episiolam Pauli, etexemplar lypi, uiiper, id est, trans- iiium dispensavit. t Unde ipse cliam typus ab eodem
aclo atmo, per siiasioncm ejusdem Pauli exposili, Theodosio Iicet Monothcliia odio habiltis esl, ul.
pra_ni;tnibus habeo.» Conciliiim aulem Lateranense,, num 11 diximus.
ineimte Oclobri.anno 649 celebiaumi est. Constat Distiiigiieinhimaiitcm est inier dispeiisalioneset
eliam ex Relaiione moniiionis factm inter domnum oeconomias, quae possnnl in negoliis lidei adhiberi,.
abbaletn-Maxiintim,et sociitm ejus, alque principes in Vel enim cae cadtmi supia personas, deqttibus urget
Secreiario, ex qua hime locum refen Baronius : Et bajresis suspicio, vel supra fi:!ei doctrinas. Et c-jul—
per typum, qui nuper, id esl, per sexlam indiclionem dem, si de personis occurral dissensio, non ila prae-
promulgattis csi, quce indiclio in cursu fuit usque ad cipilanter proscribendus esl tit haereliciis, qui apud
Kalendas Septembris amii 648. sedem apostolicam, ttl laiis deferlur : ac proinde
Coiiaium biinc a Pattlo per typiim expressum , prudenlissime polest ingeri dispensatio qtiacdani et
caeleris pncceJeiiliijiis longe nequiojem agnoscil osconomia, qua prolrahaltir illius danmalio, donec
sanclus Mariiiius papa in episiola ad sanctum Aman- jy inlimitis res ehicescat. Quam dispeni-aiionem pru-
duni tunc Tr.ijeeiensem episcopum. Nec solis calho- deiiler adhibueriiiil Patres, qui monolheiisnio na-
licis hic sensus de lypo fnit: sicut enim eclhesis a, sccnti obstiieTunl : licel enini eriiinpenlein ha^resim-
Sergio coniposiia,« nou orlhndoxis tantum, ut loqui- illico damnarinl, 'personas incolunies servaruiil de- ab
tur Zonaras agens de Hcracjio, sed Severi ctiam aiiatheinale, donec landem ad acriora remedia
sectatoribus ridictila visa est; p'ilaeliam typcs a Paulo ventum csl, et per Marlimim papam synodice dam-
conflalus, non laiiliiin calboiieis, vertim eliain a nali sunl iiionothelisini faulores, Cyrus,'Theodorus,
quibusdatn Mono.helisis o.iio habiliis. Unde Theo- Sergius, reliquiqiie. Si yero de (idei doctrinis occur-
dosius Csesarieiisis in-Collalionecum Maximo, « per rat'disseusio longe aliter res procedit, quippe si
Deum, ait, qui me jiidicainriis esi, et quando facius verilas aliqua iinpiignelur, quae aperle contineatur
esi, dixi, el niinc. id ipsiim dico, qnia inale et ad in omnihus sanctis Patribus, qineque e sacrarum
licsionem mulioruiii faeins esl lyptis. » - fontilius
Sciipiiirarum, et sanctorum conciliorumoeconomia,
" H_ee aiiiem impieiatissocium consilia uon ita fidenler saiis ellluat abuiide, nulla luiic opus est
cxposuisset Paulus,~nisi babuissel Conslan- aul silendi'dispensalione; sed slalim per quos spe-
lem iniperatorem, qui nibil non moiilus est, quo ciat, est maiiifeste definienda : nisi forte a decesso-
itioiioibelismus ttndique vulgaretur. Hunc ergo ribus defmita reperiatur; quando praesertim liquel,
Paulus iiacttis sccleris socinm , typuin exposttil hisfraudibus hasreticorum, praecipites agi in fo.veas
el Coiisiantis nomine promulgavii, qiiemadmodiim eoium complnres ex orlhodoxis. Hoc paclo proces-
Sergius ecihesim-edideiai, Heraclii auctoritate et sere veteres -Paii:es, quando novte hsrescs oba«_e
 7.15 ANASTASII BIBLIOTHECARU 750
siint: qnod pluribus exemplis palefieri posset. A Vita S. Ignatii patriarchae Constanlinopolitanr,qui de
. Nec juvat dicere ad excusandani Honorii oecono- damnalione Pliolii in CoIlslantinopolilano concilio
iniam.-eam poluisse lauilabiliier ab Honorio induci, loquens , ail apud Baroniiim anno 869: < Suhscri-
uipotein re adhuc indiHerenti, cmn ntilla niinc fuis- ' hunl antem hujusmodi riamnationinon simjdici alra-
set definitio conciliortim, ntilhtm pontilictim decre- menlo faclo Chirograpbo, sed horrendum diclu (ut
lum, slaluens aperte duplicem in Christo reperiri ab iis, qul id noruril, accepi) ipso videlicel Salvaloris
voluntatem et operationem : quod de typo dici nori sanguinecalamum tingenlesitadamnaruntPliolium.»
poiest, cum ad illum praecessisset concilitimJoannis Combefisiusin bisloria HaeresisMonothelitariim di-
iv hanc verilatem clare definiens. Hoc, iiiquain, ni- spttt. 1, paragr. 13 scribil, nihil ea velut Doniiniei
liiljnvat, quia nullibi palres liionolbelismi profliga- saugiiinis abusione, irrevercnlia gravius peecaium a
tores, ac prajserlim Maiiinus papa el ablias Maxi- praefatis Theotioro, Palribnsqtie Coiisianiinoporiian.a
inus lypi oecoiiomiam ex eo impiignarunl, quod per fuissc, uti nec a Basilio, citm voluit secuni Domiiii
jpsam everlerelur concilium Joannis iv, sed quia corporis parlieulam sepeliri, ttt ibidem legere est.
destrueretur doctrina S. Leonis, concilii Cbalcedo- Porro S. Basilii faclum exslat apud Amphilochiuin,
nensis, lolius Scriplurte, aiqtte oinniiim Pairuin : ciijus fragmentum cilatJineas Parisiensis episcopus
quae ralio militat eliam contra Honorii disponsatio- in libro adversns GraecosSpicilegii lom. VI, pag. 81..
nem; cum el hajc. subsequens fueril ad concilium' Iriemnarrat S. Gregorius lib n, cap. 24 Dialogi fe-
Qialcedonense et epislolas S. Leohis; ac proinde in eisse sancium Benedieiuin, qtiiadoleseenlem niona-
casdem Iabitur censuras, in quas ihipingit oecono- cbtim posito cum reverentia snper ejus pectore
niia sen lypus Constanlis imperatoris. . -r,
•" corpdre Dnmini sepeliri jussil. Observal cliam Edr
Deinde typi ceconomiaideo mordicus impugnaha- mondiis Martene lib. l rie Anliqiiis Eeclesiae Rilibtis
lur a Palribus, quod silenlittm, unius atti dnplicis cap, 5, arl. i, insolemni ecclesiarttm dedicatione
vohintalis videbatur negatio : sicqne uiiaiiiiiiiler tres portiones ex Dominico corpove delractas altari
exislimabanl, liim Marlinus, lum Maximus, lum ciim calceet Smalta inclusas fu';sse;.id quod in ma-
reliqui monolheliiariim hostes, idem prorsus esse joris inonasterii basilicaededicatione praestilisse Ur-
defmire, ne una vel dnplex in Chrisio dicereiur vh- hanum papam sectindtim narral aiictor anonymus
limlas ant operalio,ac omnem'penilus a Chrislo de geslis abbattini Majoris monaslerii. Ostendit
hegare voluniaiem aul operationem; quod absiirdnm poslea Martene nihil exinde honoris Chrislo ,debiti-
lion magis praesumi debel ex ceconoinia Conslanlis, deiracluni " censuisse anliquos.
quam ex Honorii dispensalioiie : quain ob rem vel BaroniiiS-existimavit lypnni a Tbeodoro papa in
uir_eque absolvendae, vel ambae erant damnaudic. eadem synodo damiialum, cum Paulo episcopo Con-
Tertio landem non niiims per oeconomhis Hbnorii, stanliiiopolilano. Verum lypum nee in hac synodo,
quam per • lypi dispensaliones enervaiur doclrina nec post eam a Theodoro damnatuin colligilur ex
veternm Patrum, qui linanimiter et aperte asserunl, Anastasio, Tbeoiihaneet auctore libelli synodici,qui
duas essein Christo voluniates et operationes. Unde soli ex Antiquis de bac synorio Romaiia loculi sunt,
si Patrum aucloritates vehemenler impu.lertinl Mar- quique ne verbtim qiiiriein habent vel rie lypo, vel de-
linum papam, el Maxinnnn abbatem, ul ceconomiam Paulo in ea damnatis, sed tantum de Pyrrho. Cum-
typi acerrinieinsequerentur; cureajdem Palruni ait-- que nullibi legatur, Tlicoiloriun posteam synodum,
cloritates salis esse uon poiuerini, ut Honorianam lypum damnasse, coiichidenrium est cum Comhefisio
ceconomiam .haereiicis fomenium prjebentem, e]ece- C- lauriato primam lypi damnaiionem Martino Ipapaj
rinl prajsules sexiccsynodl? Alias in favorem Hono- ileheri. Cerle si Theodorus lypum danmassei, impe-
lianse oeconomiieexcttsationes referl el refellil ideiri raior ubi Maiiini crealionem accepit, bunc non sol-
auctor aiionymus laudaius, quas bic repetere non liciiasset ut ly|jo conscnliret, seJ ut deerelum ariver-
vacal; eaeriemenim raliones quae aflerunliir ad ex- sus lypuni latum rescinderet, poslulassei. Forsan
cusandam Honorii dispeiisationem, adduci eiiam etiain lempore islius synodi Romanae adhtic ignora-
possunl ad defeiiriendimilypuni. Unde h;re satis sint battir lypi promulgalio, quae peracia esl indiclione
de oeconomiiset dispensalionibus, de quibus plura scxla, ideoque ante Kalendas Sepiembris anni 648,
ibidem legi possiinl. quo eodem anno htcc synodus Romana a Theodoro
Pyrrbtis Conslaiitiiiopolilaiiiis olim palriarcha , celebraia.
qui Romtc hrcresim ficle abjuraverat, ut orthodoxae Quoad PatilumCoiislantinopoliianum patriarcbam,
lidci siiniiliilione Theodoriiiii pnpam el oecidenlales cum Tbeodortis posl amauiissimas coiiimoiii.ioiies,
"episcopos sibi conciliarel, ebrumque operaet auclo- et conlesUiiiones ardenlissimas per suas epislolas,
ritaieposset reslitui, ad publicam b;creseos profcs- suosqite apocrisiarios exposilas, aeccpissel vulnus
eionem rediil, cum ipsi per Platoncm Italite exar- Pauli jam desperaluin, nequeamplius lenociniis, sed
chum patefacla esset via unionis cum Oiienlalibus, fcrro et igne analbeinaium ciiraiidum; sentenliam
ui listanlur Tbeopbanes ad aiuuim 20 Heraclii et e__commuiiicaiioniset deposilionis in eum ttilit snb-
Auclor Libelli Synodici. « Pyrrhus, inqtiii Theop.ia- firiem sui Pontificatus, seu anno 648 exeui.le, aut 649-
nes, cum Roma discessissei, el Raveiinam jierve- ante mensem Maium, quo obiit, sed extra synodum.
nissel, ul canis ad vomilum suum reversus est (II D' Eum a-Tbeodoro deposiium constat ex lesiimonio
Petr. .n, 22). Qtio papa Theoilorus comperlo, con- abbaltim et monacliorum Graecorumiu libello oblato
vocato Ecclesiae cceiti, ari sepulcrum Principis apo- synorio Laieranensi et sccralario n recitato, in quo-
slolorum accessit, et divino calice exijosltil.iio, cx auini: < Cum qtiibiis et lypum, qui nunc conira.
•vivifico sangtiine in airameiilinn stillavit, el ita pro- oriboiloxam fidem faelus esi ex subreptione, non ex
pria manu deposiiionom Pyrriii', ac ei coiniiiuuican- siudio aiii menie piissimi noslri iniperaloris', sed
lium fecit. » Iisdcm fere verhis ultinlin tam P;uilus siiasione importuiia et falsiloquio Pauli depositi a
Diaeonus Aquileiensis in Ilisl. eap. 18, quain aucior piaedecessorevesirae sanciilatis Theoiloro, sanclissi-
libelli synodiei, et sanguinis Chrisii ex calice in mae recordalionis papa vestraj aposlolicte sedis, ei-
airameiiimii stillaii meminere. Gerium est itaquc dcin anathemati submitiimus. » Ijjsnui atiiem extra
Pyrrhum in synodo Romana anno 648 a Theodoro synodum damnaium ex Anastasio dedttciiur, qtti
papa congregaia anathemalis et -depositionis sen- poslquam de synodo in qua Pyrrlms damiiatus est,
lentia percussiini esse, Theojjhane, Anaslasio, el serinonem babuit, narrat translationem SS. marty-
auctore libelli synodici tcslibns. rum Priini et Feliciani, aliaque a Theodoro papa
Hic rilus subscribendi calamo in calice lincto san- gesta, et jioslea subdil : « Sanclissimus Theoilorus.
giiine Doniini loco alramenli, pectiliaris fuil Gi.cco- papa scripsit Paulo patriarchae regiae civilalis, lam
runi. a Tlieodoro lamen papa, licet lnijus facti Ana- rogans, quam regulariter inerepans, nec non> jier
slasitis ineiilipnem non fecerii, in dainnalkme Pyr- apocrisiarios per hoc maxime destinatos jiraesenlia-
ihi usurpakis. Wcra narrat Baronius ex Nieeta Ati liter admoncns el conteslans, qualenus proprimn---
 757 HISTORIA Dl VITIS ROM. PONT. — MARTINUS. 738
emendaret commentum, alque ari-orthodoxam fidem A lilanis, qui eam pro suo lnbilo inierprelabantur;
catholice Ecclesiic remearet. Et neqtte rogaiiies, luiic Maximus ipsa "verba recitavit; quibus iilen»
neque increpanles poiuertint etim a suo "conainihe scriplor aliquanditi posl usiis fuit Joannis papae no-
quoquo modo revoeare. Prqpler quod ab aposlolica miiie ad Consianlinum imperalorem scribens de illa
.sedeipse deposiiionis ullione jierculsus est, _ ubi epislola : .« Unani voluntaicm dixhnus in Domino,
nulla alicujus alterius synodi a Theodoro celebraiae noii divinilaiis ejus, et humaiiilaiis, sed.hunianilalis-
meniioest. solius. Cum enim Sergius scripsissel, qttod quidam
Quod atlinelad perseculionem a Paulo in apocri- duas vohinlatesin Chrislo conlrarias dicerent, dixi-
siarios apostolicaesedis excilalam, de qua loquuiiliir mtis Chrisluin nqn dtias vohintales babuisse conlra-
- Mart-inuspapa secrelario iv concilii Laleranensis , el - rias, carnis, inqiiam, et spirilus, sicul nos babemus
Anasiasius in eodetn Marlino, videtur ea Theodori postpeccatum : se'riuiiam taiilinn, qua; naturaliter
leiiipoie contigisse , ut Baronias amio 648 probal. liiimanitatemejiis signabal. t (Conc.Later., secr. 1.)
P-iiilus quidem pjhno ahare el oratorium, quod erat Talem atitem esse epislolaesenlcnliarii, aiebal Maxi-
in aedibus, in qiiibus apocrisiarii Romanaeseriisha- fniis; inrie praasertiin liquel, quod carnis, hiembro-
bilare consuevissent, di.ripiiit-;deinde adversus eos- rumque meiuio est, qu;e divinitali non congruunl.
deni apocrisiarios, Conslanlinopoli lunc exislentes, Deiiide quomorio objectionem praeveniatostende_is,
iiecnon caeteros orlbodoxos ipsis inhaerenies perse- illius verbis prosequiiiir : < Si quis vero, inquit,
"cutioiiemmovens, quosdam carceri tradidii; alios in dicat: Qu.are de liumanitale Cbristi agenles, de di-
.exsilium inisii, rui-sumque alios verberibus submisit. vinilale ejus non nieminislis ? respondeiuus, primum
Quod Marlini pap;e"apocrisiarios passos dici non g quidem" responsttm fuisse ad quajstionem : deiude
posse videtur, cum ipsemel Mariinus-in liltcris ad- iii in omnibus sic eliam. hic consiieludinem Scrip-
versus Paulum episcopiimThessalonicensemscriplis, lurae nos secutos fuisse, quae aliqttando ex divinitate
doleatsiios apoerisiarios seducios fuisse. ' ejns disseril; -ui quuiii ail Apostolus : Chrisltis Dei
Ijnea"9. — Qui eliam sepulius est. His omnibus viiius, elsapienlia; aliquando ex liinnaiiiiaie, ct
iia conslanter, sancieque peraclis, postquam, eodem soliim, iii-quum idem ail: Quod sltilluin est Dei,
Anastasio.tesle, sedissel fl.wossex, menses quinque, sapieiiiius esi homihibus; et quod inlirmum esl Dei,
dies oclodecim;lnimanis ereptus est die decima ter- forlius est honiinibiis. » (Ibid.).
lia Maii.aimi (549, sepullus ad beatum, Pelrum apo- Hujus celeberrimae qmestionis exitiis fuit expu-
slolttm die decima qnarla ejusdem' mensls, seu die gnatio Pyrrhi, qtii eamabsolvil per haecverba : <Plu-
secundoidus" Maii. Unde cuin coiisecralus fuerit die ris faciens sahitem meain, quam caelera omnia,
XXIV-Novembris anni 642, dicei.idum cum quibiis- praeslosumad faciendumhoc cum oinrii salisfaciione.
(lam exeinplaribusMss. Anasiasii el qiiibusdam ca- Hoc soluiti rogo, ut digriushabear in prihiis lemplo-
talogis, eum ttlira annos el menses sedissedies xix.' ruin aposlolorum , ac potius ipsorum principum
Ejns nomen die decima .quarta. Maii iiisciipium est aposlolorum adoratione : deinde ul videam faciem
aliqnibus Manyrologiis, ul videre csl in Actis san- sanciisshni pap;e, eique iradam libelluin'eorum,
clorttm Bollandianis ad euin diem.T)e Hbris Mora- quae absurdefacta sunt. » (Ibid.in fin.), .
lium S. Gregorii Rapae;quillomae sub ejus ponlifi Profecto stelil dictis, Romam venit, iliique solenni
caiu revelatione invenli sunt, vide dicta in Marlino. ahjuralioiie seclarioruih Iinpia dogmata deiesiatus
sese per reclam professionem cum calbolicaEcclesia
SOMMIER. . , G conjunxit. Acta ejus deteslalionis aulhenlica ponli-
Nura. 427, linea 1. — Ipsis lemporibus venit Pyr- fici Theodoro exhibuilcoram clero et populo : conlra
rhus ex Africa. Quo lempore Cp. sedes a Paulo nc- ponlifex, qtii legiiimum Cpoleos episcopum eum
ctipabattir, Pyrrhus qui in Africam se. receperal, agnovit, tradi eideni voluit qiiaecimque eranl ad
sanctum ahbatem Maximum ibi reperil, quocuiu regiaesedis-digniialem luendam necessafia.
celebrem' hahuit dispulaiionem de Monothelismo At Pyrrhus Ronia prcfeclus ad cxarchi sedem
coram gubernaiore, ac pluribtis Provineiaeepiscopis. Ravennam vcnit, ulii sese perveriens ad vomiiuni
De Houorip papa deceriaium, quem aiebat Pyrrhus rediii sollicilanie, ttl videlur, exarcbo. et spe ductus
aperle. docuisse unam Jesu Chrisli vohinlaiein in recuperandi suani sedem Coilstantis imperaioris be-
episloia ad Sergium. Cumqtte Pyrrho demum con- neficio, qui nionolhelismum profilcbatur. Quam rem
siarel cum Maximoquqd eirca "verain"epistolaesen- cum primtfni novit pontifex, corivocala synodo Pyr-
lenliam major fules adbibeiida erat illi, qui eam rliiim condemnavil, riiu non iniiius uovoV^juamler-
scripserat, Honorii nomiiie, el adhtic supersles eral, rihili"; nam Pyrrhi', eiqtte arihaereiitiilih deposi-
lotumque Occideiitein tum aliis virtutibus, lum lionem calamo pretiosio Jesu Chrisli.sangiiiiieasperso
uoginatibus lidei Ciirisiia-.ist.illu_>lrabal,-quain Cpo- exaravil. (Theoph., an. 20 lleracl. imp.)

LXXVI- MARTIKUS.
AKKOCHRISTI649, CONSTANTINI
IMP. 8.
'
130 Martinus, de civitate Tudertina, provincia Tusciee, sedit annos s,ex, mense'-n
unum, dies viginti sex». b Hujus lemporibus Paulus Constanlinopolitanae urbis epi-
scopus, inflatus superbieespkitu adversus rectum sanctae Dei Ecclesiae dogma, auda-
cter preesumpsit palernis deflnitionibus contraire; iusuper studuit ad cooperimentum *
5 proprii erroris quorumdam subreptioni d, ut el clemenlissimo principi suaderet typum
exponere, qui * calholicum dogma desirueret. In quo typo omnes ' omnino voces sati-
ctorum Patrum cum aiefandissimorum hsereticorum .dictionibus enervavil, scilice
nec unam , nec duas voluntales, aut operationes in Christo Domino ntistro definien.
NOTUL.BMAnGINALES FABROTTI.
'
* B, mens. 5, 'd. 12. i>Vide Bar-on ad ann Domini 648, " c ad opeiimenliirii. a quibusdam stibreplio
hibtis- ' qtto. ediclionihus. • ~
730 ANASTASHBIBLIOTHECARIl 740
confiteri. Qua de re bujusmodi pravitatem suam defendens, quod nuiiquam nec a
10 prioribus hsereticis praesumptum est, ipse in iite* preesumere studuit in lanlumi', ut
altare sanclae nostras sedis, quod erat in domo Placidiae sacratum in venerabili oraculo ,
subvertens, diriperet, prohibens ne adorandam et immaculatam hostiam apocrisarif
nostri ibidem Deo offerre valeant, nec communionis sacramenta percipiant. Qui
vidclicet apocrisarii ex praeceptione apostol. auctoritalis commoverunt eum, ut >de
15 tali haeretico intentu recederet. Necnon el contestari visi sunt <=,persecutionibus
diversis cum aliis orthodoxis viris, el venerabilibus sacerdolibus insecutus est eosd,
qiiosdam eorum custodiae retrudens, alios in exsilium deportans alios aulem verberi-
bus commitlens '. Quibus pene omnem mundum conturbantibus ex diversis locis
querelam coulra eos ad apostolicam nostram sedem piurimi orthodoxi detulisse mon-
20 stranlur. Conjurantes , ut totius malitia? tantaeque eversionis per apostolicam auctori-
tatem abscindant* commenlum : quatenus minime lotius corpus B catholicae Ecclesiae
nocibilis eorum ectheseos" 1 ianguor disrumpere valeat.
133,.Turic Martinus sanctissimus ac beatissimus episcopus misit, et congregavit
episcopos inurbem Romani numero centum et quinque, et fecit synodum secunduni
'
iustilutum Patrum orthodoxorum in ccciesia Salvatoris juxta episcopium Latera-
nense. Sedentibus episcopis et prcsbyteris, astantibus diaconis et clero universo,
'
o cpndemnaverunt Cyrum Alexandrinum, Sergium, Pyrrhum et Paulum patriarchas
Constantinopolitanos, qui novitates contra immaculatam fidem praesumiseruntinne-
etere. Quippe quoniam ipsam excludere properantes haereticorum dogmatum contra
catholicam Dei Ecclesiam confusionem concinnaverunti, anathematis ultione perculsik
suiitl. Quae synodus hodie archivo Ecclesiae continetur. Et faciens esemplaria per
10 omnes tractus Orienlis' et Occidentis direxit, et per manus orfhodoxorum fidelium
' disseminavit. Ipsis diebus direxit imperator in Italiam Olympium cubicularium et
exarchum ad regendam omncm Italiam, praecipiens et dicens : Oporlet gloriam tuam
ut sicut nobis suggessit Paulus patriarcha hujus a Dco conservanda? urbis peragere.
Et si quidem inveneris provinciam ipsam consentientem in lypo a nobis exposito
15 tenere omnes, qui ibi sunt, episcopos, et haereticos possessorumm atque habilalorum,
et peregrinos, et in eodem subscribant". Si aulem quomodo nobis suggessit Piaton
gloriosus patricius, et Eupraxius gloriosus, potueritis suadere exercitui ibidem con-
sistenti, jubemus teneri Martinum , qui hic erat apocrisarius in regia urbe. Et post-
modum omnes ecclesias reiegere eum, quia faclus est a nobis orthodoxus typus, et
. 20 omnes episcopi Italiao in ipso subscribant Si autem inveneritis ° conlrarium in tali
causa exercitum lacitum babetote, donec obtinueritis r provinciam; et potueritis
vobis exercitum i aggregare , tamen Romanas civitatis atque Ravennalis r, ut ea quae
a nobis praecepta sunt, quantocius explere valeatis s.
132 Qui praedictus Oiympius veniens in civitatem Romanam invenit sanetam
Romanam Ecciesiam coadunatam. cum omnibus episcopis Italiae , seu' sacerdo-
tibus, vel clero. Et. volens implere ea quae ei jussa sunt, amans secum exer-
citum virtutis *, voluit schisma sanctaa ecclesise u intromittere. Hocper plurimum
S tempus actum est; Et non illum omnipotens Deus permisit quae nitebatur per-
fieere. Videns ergo se a sancta Dei catholica atque apostolica Ecclesia superatum,
necesse habuit de sua quasi mala intentione declinare, ut quod non potuit per.
manum armatam facere , sub hasrelico modo T per missarum solemnia in eccle-

NOTUL2EMARGINALES FABROTTI
i illicire. h In tanlum vero vesania; prorupit, ut allare. < commoverunl eum ut ah
d hiijtts ba;resis in-
ienlione recederct.
~ Necnon et conleslari euin jussi sunt. al ille inseculus. e C, submiltens. I|f ab-
scinderctur. lotum corpus. h exseeulionis. ~ instiiuia. i coniinuaveriinl. ipercnssi. l Vide Ba-
~~
ronadannDoinini"'". B, jjrofessores. ~\facias lenere omnes qui ibidem sunl, episcopos, el JJOS-
sessores, alquc habitalores in eodem subscribere. ° inveneris. ' P oblinueris. i maj'orem. r lam et
Romana; civilatis, qiiain el Ravennatis. ~ * C. exercil.is vjrtule. n ih sanclam Ecclesiam.
valeas.
T subreptilio modo.
 741 . HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — 51ARTIf_US. 745
sia Dei sanctae Genitrieis semperque virginis Mariae ad Prassepe perficeret. Nam
10 dum communionem ei porrigeret sanclissimus papa, voluit eum crudeliter in-
terficere, ut demandarat suo spathario. _Sed omnipotens Deus, qui solitus est
servos suos orlbodoxos circumtegere, et ab omni malo eripere, ipse exeaeca-1
" vit
spatharium Oiympii exarchi, et non est permissus videre pontificem , quando
exarcho .communionem porrexit , vel paeem » dedit," ut sanguis ejus effunde-
15 retur, et catholiea Dei Ecclesia haeresi subjugaretur ">. Quod postmodum preedictus
armiger diversis cum jurejurando professus est.
133 Videns ergo Olympius exarchus quia manus Dei circumtegebat Marti-
num sanctissimum. papam , necesse habuit secum pontificem concordare , et om-
nia quae ei jussa fuerant , eidem sanctissimo viro indicare. Qui facta pace
cum sancta Dei Ecclesia, colligens exercilum , profectus est Siciliam adversus
5 gentem Saracenorum , qui ibidem liabitabant. c Et peccalo faciente major interitus
in exercitu Rqmano pervenit, ,et post hoc isdem exarchus morbo interiit. Deinde
directus est ab iraperatore Theodorus exarchus . qui cognomenlo Calliopa di-
citur, cum Theodoro itrrjeriali . cubiculario , qui et Peliurius a dieebalur cum
jussione. Qui tollentes sanctissimum Martiuttm papam de 'ecclesia-Saivaloris ,
10 quae el Constantiniana appellatur, perdiixerunt Constanlinopolim, et nec sic eis
acquievit. Deinde directus est praedictus sanctissimus vir in exsiiium, in _o-
cum qui dicitur Cersona e. Et ibidem , ut Deo piacuit, viiam finivit in pace
Christi confessor. Qui et mulla inirabilia operatur usque in hodiernum diem. Fecit
autem ordinationes duas f per mensem Decembrem : Presbyteros undecim, dia-
15 conos quinque, episcopos per diversa loca numero triginta tres. Deposilus die'17
mensis Septembris ~, et cessavit episcopatus dies viginti octo.

NOTDL.E MARGINALESFABROTTI.
~ ' Vide Baron. « * B. Chersona.
panem. ">suhjiceretur. ~ ad ann. 650. a Pelaritis. ! Baron.
nnam tanlitm factam probat. Deposilio ejus celebralur 15, Kalend. Oclobr. B, 12 Novemb.

VARIJE LECTIONES.
Ex codice Farnesiano LXXVI. A nilricis s. v. m. ad presepem. ad communionem dum
AT«_n 130, tin 5; adversus rectam sanclaj Dei Ec- •ut eiporrigere.t.saiiciissimus papa, voluitenm interire,
clesiae dogmam. lin ~, calholicam dogmam destrue- demandaverat suo spalhario. hn 12, ipse exce-
ret. h'n-7, enerbabit. lin 11, sedis, qui eral in domo cabit spaiharhim, lin 15, haeresc subjtigaretur. lin
placidiaj in benei'abili subvertens diripuii. lin i~, et 18, diversis cum jurejurandum professus est.
he.nerabilibiis saccrdoiibus insecutus eos q. e. c. r. Num 153, lin ", qui ibidem inhabitabant, etp. f.
alios in exsilio deportans. lin 18, ex diveisis loeis m. i. i. e. Romano provenil. Et, post hoc hisdem.
qtterellas contra eos. lin 20, coiijuranies, ut loiius Hn ~l, qui cognom Calliopa ciini Theodoro I C qui et
mala, tanteqite eversionis p. a. a. abscindatur com- Peilurios dieehaiur cum jussiones et tollentes. tind,
nientum. iin 22, eoruiii etteseos languor. dee S qui etConslaitt eic. adquievit, deinde dire-
Num 151, lin 1, sanctissimus bac bealissimus E. clits est sepius diclus sanctissimus vir in exilio in
misit, ei" congregabit episcopos in urbe Roma n. c. loco qui dicilni' chersona. tin 12, vitam ftnihit ete,
cl, q. e. f. f. secundum inslituta, lin i, sedenlibns linAS, die sepltmadeciina mensis septembr.
cpiseopis , presb adst diaconibus, et clertim tini- Ex codice Vallicellano.
versuin. Iht. 6, qui nqbilates. lin 8, perculsi sunl.
Queih. synodiim hodie arebibo, lin 10, direxil per Num 150, lin i. Palernis insuper diffinitionibus
manus. lin U.direxit in Italia. iin ii, inveiieris contraire studiiil; et ad operimentum proprii [cod.
provincia ipsa consentienlem. lin 15, episcopos, et,' proprie] erroris, quibiisdam sub lemporibus egit, ut
hieraticos possessorum adque habilatoriinl, et pcre- clcmeiitissiino principi suaderet, typum exponcndo
gros. lin 17, patriciiis eupraxius potuerilis suadere B quo catholicimi dogma des(rueret.*/i_i 7, ha;retico-
ibidem coiisisleiiti. lin 18, etposlmodiim per oinnes rtijn edictionibus evaeuare voluil, scilicel. lin 10,
eccl regere eiim qui factus.- lin~\l, lacitum habitole . ipse jl-icile.prajsumere sttuluit. In lantum vero elc
donec opliniieritis p. e. JJ. V. e. adgregare. lin 22, , ut Reg, Maz et Thuan. lini~~, uec communionis sa-
romane civitatis, atque rabennale.- Et ea qua; vobis cramenta pcrciperenl. lin 14 ei 15, comnionuerunl
prcecejJiasunt, quantocitts. eum ut ,ab htijtis hseresis inieniione recederei. Nec-
non el contestari euin yisi simt proseculionibus. tin
Num 152, lin 1, qui prad Ol. venin civitale ro- 21, ullmjus mali tanteque malitiaei. e. per apost
niana i. S R E qtioadunalam cuni omnes episeopos auctor absciderelur, etc ut Reg Maz el Thuan cum
Italiae, seu sacerdotes vel clerum , lin 5, annans Vallicetlaiius cod concordat eiiam lin 17, 18 et
seeiim exercito viriuii" elc. boc pliirimum tempus. quibus 19. Item lin 5, exceptoet, quod deest in Vallic.
iisi 7, nt quod nonpoluit per manus armata- facere
stpjretkio modo p. m. s. inEccJesia sancl_e Dei ge- . Num 131, iin i, adstantibus diaconibus. litjt ,_,
 545 ANASTASIIBliiLIOTHECARH 7«
el condemnaverunl, iinead, el Pauhim palriarcham A -facta snnt inde exemplaria, quaj per omn tr. Orient
. Constanlinopolitanuni. lin 8, percussi sunl etc, ut et Occideiu dir. lin II, cubic Exarchum-ad r.
Reg, Maz et Thuan. lin 11, in Italia : mendose; item o. I. prajcipiens ei, et d. oportet.ut gloria tua, sicnt
Itnead, ciibiccxtirchtim etc. utiidem codd. lin ii, nobis. lin 15, urbis peragres provincias, el si q. in
exposho facias tenere cum omhes qui etc. ul iidetn lin 14, exposilo facias tenereomnes; qui ibidem sttnt
codd. lin 17, potiieril etc, ul iidem cod excipe tamen episeopos, el possessores , atque habilatores, et
vocesin ipso sttbscrihant; pro quibus in ms. libr Val- peregrinos in eodem subscribere. Si aulem q. sugg
licell habetur, in eo siibseribanl. lin 21, habe . . . nobis. lin. 17, poluerit s. ex Romaeconsistenli, juh
exercilum aggregare, lam Romame elc. In reliquh hoc idem tenere Martinum, q. h. cr. ap. in hac reg
hic, etlin 1,3, 7, 15 el 23, cod Vallicconcordal cum v. Postmodum per omnes ecclesias eum fae relegi,
laudatis mss librh. qui faclus est an. ort typus, ut omnes episcopi llal
i. s. Si atilem inveneris aliquem contrariunr/m 21
Nuni 152, lin 2, seu saeerdoiibus velDeo, lege vel in habe, donec.obtinueris pr. et polueris majorem exer-
clero, ut edit lin 5, volens adinijilere ea etc. ut Beg
Maz et Thuan excepto verbo millere, pro quo Valli- cilum comparare (M. congregare). tam et Romanaa
cel cod habel cum edit inlromillere. lin fi, calbolica civitatis, quam et Ravennatis. lin 23, valeas.
et apostolicaEcclesia. /i»8, in ecclesia Dei geniiricis R. Num 132, lin 1, eo lempore Oiympius ven in civit
etc. invenit omncm ecclesiam coadun. lin 3, adim-
semperque vir. lin 10, porrigeret, doinnus papa plere ea. quse ei i. f. arinans sec exercilus virltilem
ut Reg, Maz et Thuan, lin AS, el catholica • Dei Ec- voluit-schisma in sanctam Ecclesiam mitlere quod
clesia hajresibus sttbjicereiur; liti ult. diversis in cmn per pliirimum
juranilo professus cst. El noia quod nosler ms. liber " illum perm omn D. (empiis aggredi nileretur non
lin 6, a. sancla Dei Ecclesia
concordal cum laudalis codd eliam lin 1 et 8. calhol el apostol superalum (M. separatum). lin 8,
' Num 153 lin
, 2, 5, 10, 15 ct 15, cod Vallicel subreptitio modo. tin 10, porroDom papa voluit eum
habel ut Reg, Maz el Thuan. lin 6, Romano prove- inteiimere , ut demandaverat suo spathario. Sed
nit. Post hajc idem exarchus. lin 7, cui cognoinen- Domiims omnipolens, qui solilus est. lin 15, elne,
lum Calliojia, et Paulus cubicularius, qui et Palla- calhol. Dei Ecclesia hajresibus subjicerelur q. lin 16,
rius dicebalur, cum jussione : et lollenies bealissi- diversis jurejiirando pr.
Bium papam Marlinum. - Num 153, lin 1, Jlf. beatissimum papain, n. h. sc
cutn pontifice c. et omnia q. i. ei. f. eidem sancto
Apud Fabrollum ex codiceFreheri. viro ind. lin i, in Siciliam. lin 5, inhahitabant. Sed
Num 150, lin 5, quorumdam, B, quibnsdam uti peccaiolac. lin 6,pervenit. Post h_ecisdem ex. lin 7,
subreplionibus. lin 7, enervavil, B, enarravil. /___ cui cogiiomeiiluiii Calliopa, et Theodofus cubieula-
14, conimoverunl, B, connlionuerunt. lin 15, visi rius, qni et Pellarius dicebalur, cuni i. et lollenles
sunl, A, ipse praedictus Paulns-cum aliis orthodoxis, beatissimum papam M. lin 10,* perduxerunt etim
lin 21, abscindant, A, abscindatur. lin 22, eccheseos, Conslani. Sed nec sic acqnJevit eis. Deinde direclus
A, ba;reiicus, R, htereseos. est in exsilium in L. lin 15, confessor sub die 17
Num 131, lin 15, lenere, A, teneri, B, conseniiant m. Septemb ubi el miilia mirabilia per eum operaiur
omnes. lin eadem episcopos, B, episeopi, et lin 17, Deus usque in bod d. Fecil. lin 15, loca 55 et cess ep.
potueritis, B. A, polueris. lin 19, pcr omnes ecclesias p annuin uiium mens 2, di. 20.
perlegi typum orthodoxum, qui faclus est a nobis.
'tin 22, lamen A, tanquam. Ex codice Thuano attero.
Nttm 132 lin 5, actuni est, A. sed non.
Num 155, lin 15, confessor, A. die 14 mensis 6. Num 130, lin 1, provinciseT. lin 3, inflammatiis s.
lin 5, audaciier. lin 5, quihusdam subreplionibus.
Ex codice Regio, Mazarino el Thuano. liti 7, enarravil. lin 10, illicite p. lin 17, in exilio d.
a. a. v. submitiens. liniS, c. universis locis quere-
Num 130, linl, Martinus, nalione Tuscus, de civit las. lin 21, abscindatur c. ,
•Tud sed. lin 3, adversus rectain lidcm, et sancta; Dei Num. 131,/i» 2, urbe R. lin 5, inslitula lin i,
Eccl dogma. lin i, palernis insuper definitionibus residentibus. lin ~, percnssi &.lin 12, prajcipiens eis
cbntraire studuit, et ad operimenluni p. er. quihus- dicens. lin 14 invcneriiis p. i. c. i. t. a. n. posiio.
dam subreplionibus cgil, ut ut clem pr. suad typiim lin 19, per onines eccl. hn 21, donec oniiiem obt.
exponendo, qtto catbolicum dogma tlestruerel. lin 7, lin. 22, lam Rom c.
hajreditionibus enarravit (ilf, enarrarevolttit). lin 10, Num 152, lni 5, adimplere ea. q. e. i. s. armans,
ipse illicile pryes studuit. In latiium vesanise proru- Num 155, lin ~, provenil. lin 14 , preshyl. 10.
pit, ut all noslraj s. Sed. lin 12, ne ad ador iminacu- lin 15, dejmsilus sttb die 16 inensis Scpiemb. Cwlera
latam Xx.lin15, valerent, nec com sacr percip. lin ii
el 15, commonuerunt eum, ut ab bu.us hajresis in- desunt.
' teniione recederel. Necnon el conlesiari enm jussi
sunl pers. hVl. et 17 , sacerdot. At i.lle ins csl eos, Q Apud Peniam ex codiceCavensi.
quosdam eorum in cusiodiam retrudens..lin 18, sub- Num 150, lin 5, tipum, tin7, enervavit. iNecunam.
niilleiis Q p. per omnem uiundum dispersis , ex di- _m 16, insequiiius eos. lin ult et theseus.
versis locis querelas corum ad Ap. lin 20, ut hnjus Num. 131, lini, episcopis, preshyl. lin 10; dixerit,
malit l. e. p. apost auclor abseinderelur commeii- per. lin 12, praeeidic. lih 14, inveueritis. iin 21,
liim, q. m. lolum corpus c. e. nec eorum excculio- exercitum abilole. lin 22, Ravennale u. e. qu_e
nis languor corrumpere valerel. nobis.
Num 151, lini, litnc Martinus venerabilis papa Nutn 152, lin 5, v. clerum. lin ead, jttssa sunt.
misit, etc, ep. in urbe R. lin 5, instiliita p. o. in armans s. cxercilu.,'tn 8, herelicio. /i«9, ad Praasepe
eccl Domini S. i. ep. 1. residenlibus ep. et pr. lin 5, ad commuiiionem tlum ei porrigeret sancl. lin 11,
cond Pyrrbuin, Cyrum, AI. Sergium, el Paiilum demandans suos. tin 12 et 13 excecavil. lin ead 15,
palriarchani Consiantinopolitanum. Un 6, (idem -olympii el exarchi.
noslram pr. in. lin 8, conliiiuaveruiil, an. ull Ar.tml55, lin 2, hab se cum ponlifice. lin 5, sara-
percussi sunt. Quse S. h. in arch eccl cont et eenorum q. i. inhabiiabant.iin S.Pellurios.
NOTM VARIORUM.
ALTASERRA. * suaderet lypum exponere. Typus esl pi.igmalicum
Num. 150 , linca 5. — Ut et clemcnlissimoprincipi ediclum, Nov. 115, capl syut, vi in Trull, can 58 ;
745 HISTORIA DEVITIS ROM. PONT. — MARTINUS. 740
ToT,-nohp.Lv.ol; vvTtoi;.Civilesac publicosA mus ad tumulum, sed prius nhimum coram poptilo
v.uiSrjftocrtot?
lypos. EtBalsamo in can 12 syn Chalced: T« §xo-~\iv.r>vale dico, pacem praidico, oscultiin solvo. » Joan
<npoo-cKyp.u/!u, TUTTOI
npuyu.if.iiv.oi \iyoviui: Imperialia Chrysostom in Matih homil 29 : KK«y~p -ni 3_ 'Ex-
edicla pragmaticmformm dicunlur. Hinc Anaslas inf r~\etriq. o npoostsTth;StSao-tvzlpivnv.Nam el in Eccle-
«
eod. In quo typo omnes omnino voees sanciorum sia prmsul pacemprmslat.
Palrum, cum nefandissimorum hterelicorum dislin-
clionibusenervavit.jEtinfr.: «Etsiquidem inveneris BENCINI.
provinciam ipsam consentientem'in lypo a "nobis Num.' 150 , linea 2. — Hujus temporibus Paulus.
exposito. i El infr : « Quia factus csfca nobis ortbo-
doxus typus. > Typi eliam sunt pacla pacis inler Iterum qua; hoc loco hahet Bibliothecarius sumpta
sunt ex eodem Lateranensi
jjrincipes. Paul. Diaconuslib. xix : _ Deslruxil aulem lis exstanlibus in ipsiusmetconcilio, atque ex episto-
et pacem cum Bulgaribus fixam , peiiurhans lypos , Anastasii colleclaneis,
qui a patre ordinabililer facti sunt. i vtilgatis a Sirmondo , e-xquibus plurima ad gesta
Linea 10. — Ipse in lile prmsumere siuduit in S. Slarlini illustranda peli possunt.
tanlum, ut altare sancttv hoslrw sedh, quod erat in BINUET LABBEI.
domo Placidim sacralum , in venerabili oraculo
subverlens diriperet. Oraculum pro oralorio. Anast dieNum 150, linea 1. — Marthtus. Anno Christi 649
infr in Agatbone : « In oraculo beali Petri aposloli et sexdecimprirna mensis Julii posl interregnum unius niensis
inlra palatium. » Et rursus : « Intra oraculum san- thronum dierum, llariinus ex Tuscis oriundus
cti Pelri intra palalium. i Idem in Sergio : « In j} aposlolicum conscendit. Hunc Novatiana;
oraculum beali Ctesarii martyris Christi. » hajresebssectatorein fuisse caiumniantur novalores
Linea 21. — Qualenus minimetotius corpus calho- h_eretici, ideo quod in epist 11 ad Amandum docue-
licm Ecclesim nocibilh eorum ectheseos languor rit non esse dandum veniam presbyleris, vel diaco-
nis post ordinationein suam peccantibus. Sed si
disrumpere valeal. Ectesis a Gr_cco~mun;, defectio, pontiflcisepistolam
soluliomembrorum, tabes, ectesis, yl.«ri?, morbus sequestrato onini affectu attente
sonlicus :"dequo in I, 1, § Sed sciendum, ff. de _EdiI legissenl, vel etiamnuni legerent, sine dubio ipsos
edict. susemalitiae.elignoranliajpuderet. Cum enim Aman-
Num 131, iinea 2. — Et fecit synodum secundum dus Trajectensis episcopus pravos ihores ecclesiasli-
instilutum Palrum orlhodoxorum,in ecclesia Salva- corum pertajsus a Romano pontiflce vacalionem ah
torh juxta ephcopium Laleranense. Plerumque sy- episcopalu per lilleras petivisset; Martinus merilo
nodi Romaii-0celebrat_c"fuere' in ecclesia Latera- id, quod cum incommodo Ecclesi_e Ti'ajectensis jie-
nensi, quaedicla est Constanliniaiia a condilore, quia tiverat. illi negavit,' et ad disciplinam ecclesiaslicaiu
condila-esl a Constantino. Anaslas in Silvestro, et ibidein reformandam eumdem admonuit; ut presby-
iiifr hoc loco : « Qui lollenles sanclissimum Marli- teros ac diaconos graviter peccanles a gradu suo
num papam de ecclesia Salvaloris, qu_eel Conslan- deponat; el si resipuerint, veniamquepeiierint, eos
tiniana dicitur. J Eadem dicla est Salvatoris, quia quidem absolvat, sednunquam suis gradibus ac di-
dicala est Salvatori, et habuit fastigium argerileum, gnilatibus reslituat.Unde patet quod Martinus non
iam
quod babet in frontc Salvalorem sedenlem in sella. sacrademinisleria peccatorum venia, quam de restitutione ad
De ea Pelr. Damian libr 2, episl 1 : « Lateranen ec- .-, Rom Ponl loqualur. Vide Beltarm lib iv, de
clesia slcut Salvaloris est iiisigiiita vocabulo, qui ni- " cap 12.—
mirum omnium capul est electorum, ila inaier et Linea eadem. Sedit annos sex. Baronius' in
quidam apex, el verlex est omnium per orbem Ee- lionibus ajjpendice tom. H corrigens id, quod priorilms edi-
clesiarum. H_ecseptem cardinales habet episcopos, de tempore sedis sancti Martini senserat,
eum annis quiuque, mensibus quatuor, atque
quibus solis' posl aposlolicum sacrosanclum illud ait,
altare licet accedere, ac divinicultus niysteria cele- diebus duodecim Eeclesiserfegimenadminislrasse.
hrare. _ Num 155, linea 13. — Mulla mirabiiia, etc. Gre-
, Linea 4. — Sedenlibus ephcopis el presbtjleris, gorius Hejus nomine pontifex in epistola adLeonem
aslantibus diaconiset clero universo. In concilio epi- Isauricum imperatorem_ hseretieumhsec de S Matiii}0
aJia subjungh.: _U be_.UrmMartinum esse
scopi el presbyteri sedenl, diaconi astanU ex con. post sanctum lestatur civitas Chersonensis et Bosphori,
Laodic, can 20, ean. Non oporlet, 95, dist; Jo. Chry- in
soslom, in Maltb homil 53 : Ai%o-eV.UQHTUL 6 Kpso-- cola;quam relegalus est, et totus seplentrio atque in-
~\mpo;, §_«creitrivxevO S_C_'_:GVO_. septentrionis, qui ad sepulcrum ejus confluunt,
, izowivv.uiiul.uata- et morborum
Causa lui presbyter sedet, causa lui stat curatioiies experiunlur. t
povp.Bvo;. Linea 16. — Cessavit ephcopalus dies viginii oclo.
diaconus, laborans el affliclus. Conc Roinanum de Non est probahile quod tam brevi lemporis' spatio
imaginibtts colendis a Cregorio III habitum residen- obitus S Martint Roniam' perferri potuerit.' unde
tibus episcopis et presbyteris, astantibus diaconis.
(Anast in ejus Vit.) qaod in aliis codicibus abest, • huic subrepsisse vi-
. J_.mii152, linea 9,1Q. — Nam dum communionetn detur. '
ei porrigefet sanctissimuspapa, voluil eutn.crudeliter D CENNI. •
interficere, ut demandarat suo spathario. Spaiharius KOT-ECUKONOLOGICJE. '
«sl qui geslat gladiuin principis. Franci spatham
vocaul. Aymoin Iibr i, cap 12 : eTELextensa manu Interpontificio post Theodorum constitulo 52
franciscam ejus lerrae dejecil, quse spatba dicitur. t dierum in nolis ad eumdem ponlilicein , restat
Anastas in Gregor II: « Spathain atque ensemdeau- niiiic, ut de principio ejus succcssoris sancli Martini
ratam. t Indespalharius el protospalharius. Anast. necnon de sujiremo . die, ac de duraiione - sedis
in Sergio x t Deinde Zachariam immauem suum qtiaerenduni videatur. Principium non serius de-
proiospatharium cuni jussione direxil. > Et infra: sunii oportere, quam ab anno ipso emortuali Theo-
« Zacbarias spatharius perlerritus. t Idem in Gre- dori 649 aperle nos docet Laieranense conci-
gorio II: « Mariariusimperialis spaiharius, qui Ro- lium 105 cpiscoporum ah ipso Mariino cele-
manum ducalum tenebat.j Cassiodor m, Var epist hratum eodem anno adversus monotheliticam
43. Ofliciumspatharii fuit spalham imperatoris eva- pravitatem ; nam litulus secretarii primi hajc
ginalani preeferre. Annal Franc : « Ante ejtis tribit- •habet : «ln nomine D.omini Dei Salvatoris nostri
nal, spalha nuda more imperjali pra;ferebalur. t Jesu Christi, imperii Domini Conslantini piissimi
Einea 15.'—Et nonest permissusviderepontificem, Auguslianno nono, sub die tertioNon. Octob.,indict.
quando.' exariho commumonemporrexit, vet pacem vui, J ubicertosprsedicli anni cbaracleres duos ha-
dedit. Ejiiscopusvel pontifex pacem dat, id est be- bemus (in 5 etiani el ultimo seeretario rcpelitos)
nediclionem. Ambrosde Excess Satyri: « Proceda- annum Consianlis, qui recle ah aliis Constantinus
PATROL.CXXVIII. 24
m ANASTASIIBtBLIOTHECARH 748-
dicitttr, et indietionem. Quin dies ipsa ordinaiionis A fere stadio in sanclsa Marisesemper virginis templo
.liligenii Kalendarii observalori occurrh; duobus tumulalur.
eiiim et quinquaginla diebus ab emortuaii Theodori En tibi absolulissima exirema sancli ponlilicis, de
15 Maii enumeralis, 5 Julii i'eliqua csl, litiera donii- dubitari non potest, quippe qua_"auctores eo-
nicali ejus anni D. ordinationi quibns
jirienotala, adeoque rum lemporum ajquales cum ip-sitisMartini epistolis
S. poniihcis tribuenda. Ad extremum vero pontiflca- ]conseiilienlesaffirmant : primordia vero ex unanimi
tiis quod spectal, luculenliora sane indicia, quam omniuni , codd et calalogortim consensu in stabiliendo
quss suppetunt, excogilari non possunt. Exstant 52 dier. inlerpontiflcio, perinde certa mihi esse vi-
siquidem varia Graacorumopuscula colleela, et La- jdenlur. Quarn ob rem dtiralionem sedis sancli Mar-
line facla ab Anaslasio Bibliothecario, quae idcirco thii a die 5 Jul. annv 6^9 ad 16 Seplen.b. 655, qua
ejtisdein collectanea nuncupanliir, nnde evidentia Romse, qua in exsilio protlueendam esse dicerem,
habenlur tempora capti.vilalis,deporlaiionis, carce- nisi de hac sentenlia successoris Eugenii jjrimordiis
ruhi, "udieii,et mortis S. ponlificis. Nam in epistola - ab exsilii sancti Mariini temporerepetendis dimove-
a quodam Chrislianissimo in Occidcniem directa, et rer. Oppoiiunius igiturquidquid de hac re diceiidum
in Hypomnesticomonachorum Theodosii, ac Thco- eril, stattieliir infra in HQlisad Etigenium. !
dori de agonibus et excesstt, SS. mariyrum, per ea-
dem ulrobique verba enarratur Martini mors Cber- adHic obiler tnoneo,quod ex notis Pagii et Aommier
littnc pontificemsimul per me congeslisexponlifi-
sone, in 'exsilii loeo, mense Septembrio die scxiude- catu Honorii et Marlhti plena haberi polest hhloria
chna, indictione quarladecima : anno videlicet 655, Monoihelismi,ejusqueprwcipuorumfundamenlorum,
cum a Kalendis Septembris, fltiebal ind. xiv juxla JJ eclhesh Heraclii, et
Grascorummorem. Qua. cum ita sinl, jur-e mirantur lio tot wrumnasMariino lypi Constanih, quorum damna-
Antonius Pagius in critice Baroniana, et Daniel num. 151. peperii. Quare videiv.Im
infra
Papehrocliius in conatu Chronico-bfstorico, qttod
doctissimus cardinalis, nulla cycli ratione habita, CIACOMI.
eeriissima-hujus pontificaius fundamenla chrouica
everteril, captivitatem et dcportaiionembiennii, mor- Tuderto . Num. 150, linea 1.— Marlinus. Fabricii filius ,
tem autem annuo spaiio contrahendo : quam rem civitate, quse nuiic vulgo Todi in Tuscia
et nobis £as esl mirari, nam qu_eunica excusatio appellattir, imperatore Flavio Heraclio Gonslante
adduci posset, Baronittm nempe collecianea non SecundoAugusto,apocrisiarius Conslanlinopoliapud
vidisse,utpotestudio Sirmondi edita post ejtis mor- eumdem imperator-emConslantem, sedit in pontifl-
6 menses 4 dies 17 creatttspridie Nonas
tem, pei.iitusruit, eodem tesle in notis ad Maiiyr. catu annos
Roni. 12 Nov., ubi pretiosum ejusmodi cod. hferedi- Julii, consecrattts vi Kalendas Oclobris.
tale relictum suse congregationis biljliotheca;, ut
aaquum est, gloriatur. PAGH.
Nunc quoniain lectori pergratum futuruni scio,
S. pontifleis persecutionem chronologice expensam Num 150, linea 5. — Typumexponere, qui calho-
a die 15 Junii 655, cum coepil, usqtie ad diem mor- licum dogma dcslruerel. Postquam Constans impera-
lis inspicere,,eam breviter ac diligenter descriptam tor, pro' more iliius temporis electioni S. Marlini
ipsius oculis subjiciam. consensisset, nihilprajtcrmisil, ut (ypi confirmaiio-
DCLUI. u nem ab eo extorqueret, Sedsanctus pontifex facinus
cxsecralus, tantum abfuit, ut Constanti prajberet
xvii Kal. Jul. scu 15 Jtin. die Sabbati. Calliopas asseiisuiti, quin potitts convoeavil synodum Latera-
cum Ravennati exercitu, et Theodoro cuhiculario nensem, qua; ccepta fuitdie quinia mensis Octobris
ingreditur urbem Romam. (Hunc Gnuphriiis vocat ejusdem anni 649, et vigilia omnium sanctorum
Tlieodoruiii Calliopam, secuudo exarchum.ltalia;.) absolula, ut constal ex iiiulis primiet-quinii, seu
xv Kal. Jul. seui7 Jtin. Calliopas ei exercitus ultimi secretarii. A lam sancto proposito non solum
sacrilege ingrediuntur in ecclesiam Consianiinianam deterren non poltiit Martinus liiteris-impera.oris,
armali; presbyleris el diaconibus jussio poi'rigitur, sed nec ipsius Olympii exarcbi prasenlia :, qni in
in qua dejjonijubelur fiartinus, et Cp. mitti : deinde- Italiam ad promulgandum typum niissus, Romam
S. pontifex ex ecclesia deducilur ad palatiitin Cal- veniens eo ipso lempore, quo synodus habebatur,
liopaj. primo seditiouem per exercitum movere icniavil;
xiv Kai. Jul. seu 18 Jun., fer. 5, omnis clertts adit el cum fruslra id iieri videret, spatharium suum im-
poniiflcem, magnaque ejus pars in ejus comitalu pulil, uldum ipse exarchus in missarum solemniis
iluram se promillit. ab eodem ponlifice communionem acciperet eum
xiu Kah Jtil. seu i. Jun., fer. 4, nocte procccdenli interimeret: sed exca;catodivinilusspathario,ab isto
educlus S. Martitius cum sex tanium Fainiilis in quoque imniinenti periculo liberatus esl poniifex,
portuin pervenil, unde- absque ullo alio comiialti ipseque ei Olympius poslea rceoncilialus, ut tradit
discedit. Anaslasius, quod in causa fuil cur in epislola ad
Kalendis Julii, Messanam pervenit, navigansque n Constanteiu imperalorem, Martinus papa hujus vio-
in multa ajgriludine, absque ullius generis solatio, lentiaelncntionem non fecerit.
venit ad insulam Naxon Seplembri mense ubi annum Nuni.151,linea2.—Etfecil synodumsecunduininsli-
morari cogitur. lula Palrum, elc. Hic igilur nulio modo perierritiis
DGLIV. Marlinussynoduin,utdiximus,ceIebravit.Eiiiilerfue-
runt cenlttm el quinque episcopi.In ea prinio audilse
xv Kal. Oct. seu 17 Septembr. Pervenil in portum suni. varia; legationes, ac lecl_elitierse tam Orienla-
Byzantii prope Euphemiam. Yesperiduciiurhiexcu- lium, quam Occidenlaliumanlistllum, advei'susMo-
biium, et detihelur in eo earcere dies 95. Inde tan- noihelitaTumhssresim , ejtisque' sectatores : deinde
dem edueius, ac pessime habitus delrudilur in producta quiecuiiqtieab ejusmodi hserelicis.conira
custodiam prcefeeii, seu ergastulum Diomedis, facit- calholicamfidem seripta esse reperirentur, uiia cuin
que ibiiiies 84, omnino 1T8. ectbesi Heraclii el typo Constanlis Augusiorum no-
DCLY. mine promulgatis. Lecta sunt praecipue, scripia
Theodori ejiiscopiPharaiiilani, errorisMonolhelita-
vti Kal. Apr. seu 26 Mart., fer 5 in ccenaDomini runrprineipis habili, quod ex ejus scripiis omnes
Byzantio deportatur Chersonem in exsilii locum. qui hseresimpromulgarunl; acceperinf. His a' synodo
Idih Maii, seu die 15, Ciiersoneinpervenit, ubi qua- exacle discussis ad veram de Yerbi incarnatibhe
tuor spatio mensium plura passus incommoda oc- doctrinam declarandam, et ad confuiandas ctmctas
cunibil 16 Septembris, et extra muros Chersonisuno ,.Jiasreses, vlginti ex doclrina sanclorum Patrum san-
 749 HISTORlA DE VITIS ROM. PQftT. — MARTINUS. •750
citi sunl canones, cuni lotiueni addilis anathema- A CriticseBaronii eam circa annum ^IG.puIIulare coe-
tismis adversus eos gui secus sentirent: daninaliqiie pisse, ex eo probal, quod idem sariclus Maximus iii
lum omnes antiqui haeresiarehse, tum' Monoihelita- dicta dispiitatione cum Pyrrho, Sergii iif sede Con-
rum impietatis auclores, fauloresque praicipui , siantinopoiiiana proximo'successore, Sophronii Je-
TheodorusPharanila, CyrusAlexandrinus, elSergius, roBolymitanoriimpatriafchse, de hujus mali1origiiie
Pyrrhus, ac Paulus, Conslanlinopolilani episcopi, a dicto Pyrrho acciisali, innoeeritiani tueri volens,
una eum fmpiis ipsorum scriplis, necnon eethesi respondet: t Ubi erat Sophronius, quarido adGeor-
Heracliiet lypo Conslanlis-, ac deirideomnia firmata giuni cognomento Arsam' Paulianistafn scripslf Ser-
sunt euriclorunr episcoporum-subscriplionibus'.Pru- gius,rogans ut mitlefet sibi aiictoritates deuriaope-
denti oeconoiniaerga Heraclium, Constantem ifnpera- ralione; inservitque epistolse facere etlarii •se' his
lores -se gessit synodus : eethesim' namque et lypfini auctoritalibus unionem Ecclesiaj cuiu eis? Hanc
sub eorum nomine dawmare noluit, nec analhemaie aulem epistolam B. Joannes papa" Alexandfinus
ferire priricipfes,-neschisma faceret Constaris,ne has- manii ab' Arsa abstulit. Uride' cuiri'vellet • eufri' ob
resim promoveret audaeius, ne persecutioneni infer- ipsam deponere, impedilus tunc filit ab iricufsu a
ret" Ecclesise, ne denique spesomnis alienaiionis Persis jEgyptum facto. > Quare cum arino 6IS et
ipsius ab haeriliciseo succidereTuranalhemate, quo sequenli Persae JEgypiufn affiixerint,-et-S. Joarines
fuisset ab Ecclesia praecisus. Eleemosynarius, paifiarcha Alexaridrinus,- mense
Constat synodus quinque secreiariis, se"u consul- Novembfi anrii-616 ohiei-it, Monothelifarum exor-
taiionibiis, seu sessionibus, totidem diebus confeetis. diuin ullra illiim annuni' differri non polesl.
Porro secretarium erat aedicula seu earnera vico.j} Gommuniter tamen monolhelisml initium scrjptO"
cxedrcc templo seu a;di sacraeadjuncla, in qua eccle- res cum anno' 622 conjiingunt, quo ipsi obsielfica-
siae.minisieria recondebanlur, et sacerdotes ac cle- tus est Heraclius imperator inrpruderis,-iri e'o' con-
-rici, priusquam ad sacra procederent, vesles-eccle- gressu, quem habuit iii AfnieifiacriiWPaulo Monpculo
siasiicas induebarit. Iniis.secretariis synoiios ssepe Severi hasreiici seciatore', cujus''riieiriinit Sefgius iri
habitas fuisse, ex earum Aetis diseimus.- Ex hac epislola ad Horiofiuinpapairiyqaasiexslai actione' 13
Laleranensi scripta «st -a Marlino pontifice el al) sextae synodi. Irrioalii ejus inilium ducunt ,ab- anno
uuiversis Patribus synodalis epislola circularis ad 629, quo-juxla ThebphariemTriChrbtiicoVHefaclius
omnes ubique fideles, de iis qua? ibi' gesla esseivt, alium cbrigfessurillfahuit'apud Hibrapolim fion niul-
quie exslat,- ex sacris Scriptufis magna induslfia tum ab Edessa distaiiiem,- cum-AfliariasioJacobita-
conciririala,-dignaque plane tanto pontifice, tanloque rum patriarcha. In utroque eniih-cbiVgressu',- dognfa
episeoporum ccelU. Tanta fuit lfujus synodi auclo- de una in Chrislo voluutate el operatione propinavit
1
1'iias, ut post quinque synodos generales in profes- impefator. Sed quidqiiid. sit de hoc, seciindo cqn-
sionibusfidei aRomanis pontificibusollnifieri solilis, gressu, certurii estHeracliumanno 622 a dicto Paulo
memorarelur. Hine in libro diurno Romanorum pon- Severiano deceptum, corisuluisseliim Sergiurii Cbii-
lificum cap 2, tit 9, formute tres eafufridefnprofes- stantiabpblitanum patriarcham, tum Cyrum episco-
sionum reeitariiur, et in tertia,- quaepost ordirialio- pum Phasidis, poslea "ad archiepiscopatum Alexari-
nem a pontifiee Romano fiebai, non soluiri eofffuetuf drinum translatum, utrum' scilicet in Chrislo duplex
pontifex se.quirique synodos generales, aepranefea esset voluntas', aif unica : a qrifbusillud haouit re-
sexlam nwper,ut ihi dicilur, congregatairi'custodire; ^ spbnsuin, unam prorsus, in Chfisio dicendafri esse
sed etiam cuncta decretapohtificum apostolicsesedis, " voluntalem et' operatibnem. Neque' admbdum"S.efgio
< Prseserlim quaea sanclsemefnoriaeMarlino uiViver- hujiis seclae palrono laborandum fuit, ul ad sua
saiipapa, ad confirmationem praedictarum quinque pertrahefet tleraclium specioso unionis titulo ,
synodbrum definita sunx atque decreta. J Qiiare usus Orieiite tunjcvarias in sectas misefanduni ii modum
adjiciendi eonfessioriem^synodi Laleranensis' sub diviso; sed tantum abest, ut ejus spei ac exspecla-
Martino, post asseriionem quiriqife universalium
1 sy- tioni exifus fespqnderit, ut testatur sanctus Maxi-
nodorura, etiam postsexlam syriodum oecumenicam mus in epistola ad Pelrum illustrein," quqd i, Eccle-
promulgatam','duravit. sia catliolica concbrdia fruerelur, ef unariimiiale,
Hisloria Mjonothelismi. riecnon.pacificaafquefide tranquilla, priusquam ca-
liginosam nubem et stfideritem fluctuum maris ipse
DuseHonorii papaeepislote anno 654 ad Sergium dssmon turbationis amicus concitarel per ministros
patriarcharii Consiautinbpolitanum scriptaj, uberem suos Monolhelilas. i
jnsigni controvefsiaspraebuerunt materiam de orilio- Ivionolhelitarumitaque parens fuit Sergius, Syrus
doxia seu illibala lide-Honorii;vel de monolhelisinb genere, parenlihus Jacobitis, nalus, qui ex diacbno
ejus : praeserlim quod anatlVeinateim'plie'aius:fepe- magni lempli Gonslaiilinopolitiiriiis.episcopusdiclus
riatur in actis sexlse synodi generaiis, qtfalia riunc est aiino 610', postohitum S. Thomaeejusderri eccle-
Iiabenlur. Quse controversia' ui, explicetur, quajdam sise patriarchae..D"eeo legitur in libello syiiodico :
hic • de lwsresi Moiiothelitafum prsemiiierida sifiit. « Heraclius bello conlra Persas divinitus susceplo,
Palmaris eoruiu error iii e6*jio'siiiisfuil; quod uni- Phasidem' fluvium in potestatero redegit, ubi qui-
cam in Christooperationem',adeoque unicam volun- D dam Acephalorum (Paulus nenipe Monoculus, de
taiem^ropugnarent-. Gonlendebaritriamque naluram qub numero superiori) qu3estionemde voluritaiibus
hulnanam ila esse' unitam Verbb,'Ut licet merile et operationibus ei suggessit. Quam quidem qiiaestio.-
aliisque facultallbris, qiiae natufis sunt appendices, nem magis cum Cyro Phasidis episcopo commurii-
prsedila esset, ipsa' tamen pfopriam non exercereX casset, et ulerque dubilarei, Sergio Cpnsiahtinopo,-
aciionem'^'-sed uhiea essel actio, pfofecta quiueiri'a lilano isthaac renunliarunt. Ille vero liaereticoinsli-
VerbOj-uta causaprincspali,-abhumanitate vero, ut tuio synedfio, el acta Mense particulaiim conside-
-a causa instrutnentaria.- Id corisiat ex epistbia' Gyri rans, unam voluntaiem in Christo Deoel Servatore
Alex-aridririi',Moriothelilariimpafefafchaiiad Sergium nostro esse, imperaiori Heraclio fescripsit. i Pseudo-
€onslantinopi)lil'anum patriafcham Monolhelitarum synodusilk Gqiistaiiiinopolilanahabita est arino 626.
prin'cipem,quain epistoIa'earii-aS'ergi'0'se
1 accepisse Itec vero ita inlcr Cyrum ci Sergium, acla esse,
senteniiariiprofiielur. Plura alia irf-ejusdemreiprb- tradil, ipseniel Sergius in epistola ad Hbnorium
iationern adducit Monotheliiaruur-testiihoriiaWataMs papam, qsiam recilal Baronius anno 653'.
Alexander soeculo vfi, cap- % § I, ubi etiam ex Gyrus Phasidis episcopus ad Alexaudrinum epi-
testimoniosancti Maximi iff disputaiione cum Pyf- scopatiimcveclus est. Cum autem Heraclius inipera-
rhovostendit-qiianla fuerit Monothelitafum in' expo- tor jussionem advefsus Paulum Severianuni promul-
nendo, vel prbpugnkndo'
-
errore siio incbnstans levi- gasset,"qua, inter alia, dupliccm dici in Clinsto
tas. . operalionem proliibebal, eanique M illuslriores
Hujus basresis varia assiguantur iniiia. Auctor episcoposmisTss^ei,ad Sergium imprimis Coristan-
 751 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 752
tinopolitanuHi,- et Cyrum Aloxandrinum ; hsesitavit A (lem,.quod scandalum simplicibus.parere e
posset,
primum Cyrus, his verbis S. Leonis ad s
suspendcn- sicque prolixam epislolanucohclusit : Hsec nobis-
diim inductus assensum : « Operalur utraqueforma, c
cum fralernitas vestra pradicet, sicut et ea nos vo-
cum alterius. communione,, quod suum est. » Sed biscum 1 hortanles vos vobiscum unanimiler prtedica-
Sergii suggeslionein.errore confirmatus, scrupulum mus, i horlanles vos utunius, vel geminaenovsevocis
omiiem excussi-t, ut discimus ex.epislola ipsius ad inductum i operalionis vocabulum aufugientes, unum
Sergium , qui p.ravum. dogma, quod Heraclium nobiscum i -Dominum Jesum Chrislum, Filium Dei
imperatorem docueral, ejus jussione stahiliri vehe- vivi, i Deum verissimum, in duabus .naturis operalum
imenler gavisus esl, illamque jussionem approbavit. < divinitus, fide orthodoxa et unitate calholica ;prae-
Tenues hae videri poterant iscinlillse erroris, quae dicelis. ( » Hanc ergo silendi dispensationem, quam
in magnum eruperunt incendium, cum CyrusAlexan- - frustra i conatus erat Sergius persuadere.Sophronio,
driniis'anno 633, specie unionis Acephaloruin cum facile f Honorio persuasit, eumque ex hac parie, non
Ecelesia, conciliabulum Alexandriaecoegit, in quo sine- s fidei detrimenlo, ad suas attraxil. Haac prima
novem edidit capitula ,- quorum seplimo asseruit, ]
Honorii ad Sergium epislola exslat in aclione 12
t Eumdem unum Christum et" filium operari Deo ssexlsesynodi. -»
decibilia et.humana , una Deivirili operatione, se- Rehus lamen nondum ita ad extrema -versis, ut
cundum S. Dionysium. » Sed Cyrus S. Dionysii sspes aliqua conciliationis non appareret, Sophronius
lextum inlerpolavil, et pro nova Deivirili operalione, jab ceconomia Honorii non ahhorruit; sive quia
subsliluit, unam • , quam fraudem alii Monofhelitse adhuc i Sergium agnoscebat regise urbis episcopum,
seculi sunt. Celebrala illa pseudo-synodo, Gyrus g cum < quo blandius agendum erat, ne offensione laesus
scripsit ad Sergium, epislolseque suse novem illa :animus, magis a fidc redderelur alienus ; sive quia
capilula Alexandrise fabricata et promulgala adne- illud i ohsequium universali Ecclesiaepastori debiium
xuit. Gratulatoriam rescripsil ad Cyrum epistolam < censebat, a *quoimprimis pro apostolicsa sedis pri-
Sergius, insertam . synodo Lateranensi sub S. .Mar- ivilegio, Sergii correetio exspeclanda essel. Sed cum
tino, secrelario m, qua ejus capitula palam appro- - ividil.non cessare Cyrum unam in Christo volunta-
bavit, immensisque laudibus proseculus, asseruit- 1lem-prsedicare, hanc lenieritalem coercendam judi-
que, « Eumdem.un.um Christum operari Deo deci- icavit, incumheiidumque, ul [Iiaeresisunius volunta-
Iiilia et humana, una operatione: quia omnis divina tis I tolleretur e medio. QuamohremSlephanum Ec-
et humana operatio et uno eodemque incarnato Deo clesiae < Dorensis metropolitam ad Honorium pap_am
Verbo procedebat. J i
misit, ut legitur in concilioLateranensi sub Martino
adhuc monachus non mullo Je- primo, in quo Stephanus dicit, id per se praastare
Sophronius post ]Sophronium non potuisse propter' emersam incur-
rosolymorum patriarcha , ad eam pseudo-synodum sionem J Saracenorum. Addit postea « supplicalione
Alexandrinam venil, sanctus enim Maximus in J
omnium pene habilantium' OrienlaTemtractum re-
epistola ad Petrum illustrem , ait : € Divinus ergo , verendissimorum
tune Alexandriam . episcoporum , „ei Chrislianorum
magnusque Sophronius veniens, populorum, » sed eliam ad hanc legalionem invita-
mox ex prima leciione (dederal enim eliam ipsi \lum fuisse^ et saepe sacris ,viris Romseconsislenti-
Cyrus ad relraclaiidum etilla novem impietatisfontes capi- bus,
] omnia quse in Oriente mola essent, seeundum
tula) lugubre quiddam ingens vociferalus, verilalem exposuisse.
emittebat lacrymarum, illum fervide obsecrans, Q Nihilomirius Honorius de his edoctus secundam
supplicans, expostulans, in pavimento ipsius vesti- ad Sergium scripsit epistolam, eode.mquoprima ar-
giis provolulus, quo nihil horum super ambonem gumenlo. Imposuit silentiumCyro Alexandrino unara
contra catholicam Dei Ecclesiam praedicaret: quippe voluntalem ei operalionem in Christo praedicanli,
cum tec liquido impii essent Apollinaris dogmala. > scripsitque eliam ad Sergium, utCyrumde servanda
Gum Cyrum inler et Sophronium conveniri non jam stabilita ceconomiaadmoneret. Litterae Honorii
posset; hic Conslantinopolim profectus est, apud .' ad Cyrum non exstant, sed earum menlio est in lil-
Sergium coram aclurus causam, et ad sollieitandam leris Honorii ad Sergium dalis, quarum fragmen-
seplimi capiluli abrogalionem, Sed in quo una tanlum tum recitatum est in aclione 13 sexlsesyuodi. In ea
Deivirilis voluntas deeerneretur. nibil a Sergio igilur ad Sergium secunda epistola discernil Hono-
obtiuere potuit. rius, « ut unius vel geniinss operationis vocahulum
Constantinopoli in Palsestinam redux Sophronius, noviter inlroductum a prsedicatione eximerelur,
sub finem anni 633 , vel inilio sequenlis subrogatus quia unius pperationis vel duarum esse, vel fuisse
esl- in locum Modesli Jcrosolymorum patriarchse Medialorein Dei et hominum Dominum Jesum Chri-
demorlu5, statimque concilium habuit anlislitum stum, sentire'et promere satis ineplumest. » -
Palaestinae, quo composuit sacram illam encyclicam His suppositis examinanda est Honorii papas fides,
miltendam de more ad patriarchas, recilatam in vox enim una singulis ha.reticis est, eum in haeresim
sexta synodo , actioue 11 , in qua disertissimis
auctoritalibus abunde lapsum esse, quod etiam quibusdam calholieis vi-
sanctorum Patrum prsedicavit sum, dicentibus indulgendum non esse humanis hac
, duplicem dari in Christo volunlaiem et operationem. JJi in parte conjectriris, sed sexlae cecuinenicaasynodi1
« Aclaque sua synodica Honorio papse Romano , et judicio slandum, in cujus Aclis, ut inilio diximus,
Sergio Constantinopolilanoi misit, » ut legitur in anathemale implicatus reperitur. Baronius viani
'libello
' synodico. illam Sophronii re-
antea intenlalam iniit, exislimavitqueActaj sextse
Antequam Sergius synodicam synodi non haberi sincera, hancque ad muniendam
Romanum pontificem per litteras adit, Honorii defendeudi rationem unicam valere credidit.
ciperel, sedis
remque lolam ad eum, tanquam primse epi- Verum cum anliquis scriptoribus nunquam in men-
scopum, ac supremum fidei judicem retulit. Hacin tem venerit arguere vilii, imo nec in dubium revo-
epislola,' inserta' actioni 12 sexise synodi, Sergius care acta sextse synodi, multo minus alia publicse
ceconomiaj sive dispensationi pcrniciosae viam ape- fidei inslrumenia suppositionis damnare,-aliam de-
ruit, ul scilicet, neque una, nequeobduae in Chrislo fensionem llonorii molitus est Petrus de Marca, ut
operationes deinceps dicerenlur, emergens ex 'videre est in ejus Vita a Baluzio scripla, et in" libris
illarum vocum usu scandalnm : sed unus idemque ejusde concordia sacerdotii et imperii prasfixa, Ba-
Filius uriigenitus verus Deus Dominus nosler Jesus luzius igiturnumero LXX ait, Marcam, dum viveret,
Christus , dicerelur operatus taiu divinam'-quam promisisse se scripturum epislolam-ad Philippum
lmmanam, et omuem Deo decibilem el homine Labbeum, in qua Honorium a Labe Monoihelismi
dignam operationem. prorsus immunem rcddidisset.oslendisselquenihilin
Lilteras vicissim ad Sergium .dedit Hbnorius, eo daninalum esse in sexta synodo pfseter negligea-
.quibuslaudavil ipsum vocabuli novitatem auferen- iiam, ct quia varie se gesserat. Primum probare
 '
753 HISTORIA DE VITIS ROM.PONT. — MARTINUS. 734
decreveral evidentissimis argumenlis germana esse A ut u inquiunt imperalores, eorum qui, aut dissiniu-
-Aela illius concilii, neque a Grsecis corrupta, et Ho- ' lando
h convenienliam, aut non damnando, favorcm
noritim illic fuisse damnalum ; non quia concilium noxium n prsesliterint. Nam « inferiorum ordinuni
putarit illuru doeuisse haeresim, sed quia Sergii cculpae, ut ait S. Leo in epislola III, juxla veterem
Constantinopolilarii, et Cyri Alexandrini patriarcha- oordinem, ad nullos magis referendae sunt, quam
-rum consulationem. ambiguis responsis eluserat, " ad a desides negligentesque rectores, . qui multam
neque stalim ' damnaverat' haeresimlunc recensemer- ' s; ssepe nutriunt peslilentiam, dum necessarlam dis-
gentem. ' s:
simulant adhibere medicinam.»
- Hihe enim dala populis Orientis occasio, credendi Honorii-silenlium, aut, ut Augusti loquunlur,
-
'Monothelitarum opinionem non esse haereticam, ' ddissimulatio, in epistolis papseLebnis II deprehen-
quandoquidem,eam prima sedes nbn feriebat ana- ddilur, qui eum redarguit quod Monothelitarum hae-
themate. Scilicet Honorius , utaulumavil'Marca, rresim negligendo confoverit, et quod prodilione sua
•eb decepius' est,- quod patriarchar illi poilicerenliir ' aaposlolicam'Ecelesiam, quse pura erat," maculari
Orientem universum, ubi Nestorii et Eutychetis er- permiserit.
p Eaedem Leonis epistolae docent eum
rores vigebant, ad unitaiem Ecclesiae catholicsere- favbfem i noxiuni praestitissehuic pestifersedoclrinse,
diturum, conciliiqiie Chalcedonerisis decretum de quam q non, ut decuil apostolicam auctoritatem, in-
duabus naturis in Chrislo unitis amplexurum, si ' ccipienlem exstinxit, sed negligendo confovit. Con-
concedi aliquo modo posset unicam in Chrislo vo- slantinus s quin etiam imperator hoc sensu dixit
luntalem fuisse. Et cumnova haec opinio interpre- Honorium I fuisse hsereseos confirmalorem. Sedprae-"
talioni turii obnoxia csset, quando videlicel nondum n terea.t exstant ipsse Honorii epistolae ad Sergium
-
damnata eral ab Ecclesia, Honorius, quo facilius patriarcham
• j scriptse et in synodo sexta recitatae, ob
Orientem a vetustis erroribus revocaret, per oeco- quas <] synodus illa, cum agnovisset eum aliquo mo-
nomiam ac per dispensationem, a summo jure re- do 6 tergiversatum esse in causa ficfei, sentenliam
cessit. Haec tamen dispensatio infeliciter illi cessit. damnationis
<! in eum protulit ut negligentem; quod
Hinc enim factum, ut damnationis senleniiam in rnegligentia episcopi in causa fidei crimen sit atrocis-
eum pronunliaverit" sexta synodus, persuasumque simum, s cui omnem venise spem prsecidunt iidem
fuerit orbi universo illuni insanam unius volunlalis JAugusli. Ita mentem Marcse in ejus Vila exponit
opinionem fovisse, quam incipientem exstinguere , IBaluzius.
debueral. Hanc postea opinionem magis explicarunl Garne-
Earn ob' rem Leo secundus pontifex Romanus de rius J in Appendice ad nolas capitis 2, libri diurni
Honorio in sexla synodo damnato loquens, hsec ad Romanorum I pontificum paragr. 6, et Tainagninus
Hispanos episcopos scribit : « Qui flammam haerelici auctor i HistoriseMonothelitarum anno 1678, Parisiis
dogmatis, non ut decuit aposlolicam aucloritatem, £ aucloris nomine editse , qiii fuse demonstrant
sine
incipienlemexslinxit, sed negligendo confovit. » juste j damnatum fuisse Honorium, non quod unius
Sui similis est idem Leo in cpistola ad imperato- in i Christo volunlalis asserlor fuisset, aut unicam
rem Constanlinum Pogonatum, cujus verba in con- in i Ghrislo voluntalem docuisset, sed tantum quod
texlu quidem Lalino subobscura sunt, sed in Grseco docentibus< faveril, docendique opporlunitatem sup-
mire conveniunt cum verbis epistolae ad Hispanos peditaverit.
j Neque enim aliud fuil objectumHonorio,
juxta accuratam Marcaeversionem : « Qui hanc apo-" < quam quod. Sergio consenlirel, atque adeo foveret
stolicam Ecelesiam non est conatus lustrare do- Gi haeresim. I Consensit verotantum, qua parle Sergius,
clrina apostolicse traditionis, sed profana proditione ficlo I pacis nomine, dissimulandum censebat; quare
puram maculari permisit. »Imperatorvero Constan- iuterque. concordiaesludio fovit hseresim : sed Hono-
linus'manifesle docet, Honorium in hac fidei eausa rius i alienam, quia non peremit, suam Sergius quia
se varie gessisse : «AdhsecetHonorius, inquilimpe- cdissimulavit. Subscripsit uterque similia reprobatis
rator in edicto suo, qui fuit antiquse Romse papa, duorum < scriptis imperatorum : sed Honorius typo
hujusmodi hoereseosconfirmalor, quieliam sui exsti- (Conslantis, (de quo egimus in Theodoriopapa) quo
lil oppugnalor. > Signifieat, inquil Marea, pugnan- nihil i imperabatur prseter silentium; Sergius Heraclii
lia inler se seripsisse' Honorium, alque hoc pacto ecthesi < (de qua in Joanne IV papa) qua prseter si-
haareseosfuisse confirnialorem, quaein eamdem cum lenlii I indiclionem continebatur unius volunlalis
Leone sentenliam recidunt. His addebat Marca lo- professio. j Peccavit itaque Honorius sua illa oecono-
cum deductum ex secunda professione.fidei a ponti- imia, qua volui.t de una vel gemina operatione ta-
ficibus Romanis posl!sexlam synodum fieri solita, < ceri, cum tairien religionis causa exigeret aperle
quse legitur in libro diurno Romanorum pontificum igeminam defendere : ne scilicel ab Eulychianorum
pag. 32, in qua pontifex dicit se damnare « Aucto- ireliquiis fides de duabus naluris inconfusis, imper-
resnovi haereticidogmalisSergium, Pyrrhum, Pau- mistis i et indistinclis, quae oblique petebatur, nuta-
lum et Petrum Constaniinopolilanos, una cum Ho- ret. l Nullum vero peccatum est, quod fidei calho-
norio, qui pravis eorum assertionibus foinenlum licsenoceat, I quin ab Ecclesia meritovihdicari queat;
impendit. » inequitautem si exemplus sit e vivis, qui peccavil,
Dicebat enim Marcanegligentiam episcopiin causa D) nisi i eraso de sacris tabulis nomine, infamata me-
fidei crimen esse, quod depositionis poena plecti moria, et combustis libris, quse tria sexta syno-
deberel. In cujus senlenlise probationem asserebat idus.adversus Honoriumexercuit:eradi porro nomen
rescriplum imperalorum Honorii et Theodosii ad de i sacris diptychis id ipsum est, si agitur de mor-
Aurelium episcopum Caflhaginensem, dalum v Idus tuis, quod ab Ecclesia projicr|; infamari memoriam,
Junias Ravenna;,Monaxioel Plintacoss. comminatur nihil aliud quam propter nocumentum illatum lidei,
enim princeps securidum canones, ut Marca scribit, damnari; comburi libros est iridignos dici qui
episcopalus amissionem iis, qui segniter se gesserint lcgantur.'
adversus Pelagiarios, etpraeterexpulsioneniacivitati- Asserit Honorius in suis epislolis neminem ex pa-
busquaSpoenasecularis est,interdiclam quoque in per-. tribus geminas in Christovolunlates aperleprsedi-
petuum communionem. Addunt imperalores :« Una icare, sed solum quodammodo balbuliendo id- csse
eninieadernqueculpaesteorum,qui autdissimulando ]
professos. Posiquam enim exposuit contrbversiam
convenienliam, aul non damnando favorem noxium cieuna 1 vel duplici in Christo voluntate et operatione,
prcesliterint. > Id ipsum docent Leo primus et In- iinquit: « Nisi fortassis, siculprsefati sumus, quidem
iiocenlius III in concilio, Laleranensi. Unde eol- ';aliquambalbutiendodocuerunt, condescendenies ad
ligebat ipse potuisse' Honorium' a sexta synodo informandas i mentes atqueinlelligerilias parvulorum,
damnari, non quod docuisset haeresim, aut quod iquse ad ecclesiaslica dogmala trahi non delient. et*
Monothelilis consensissct;.sed ob negligentiam in. lndeque rursus infert voces geminae voluntatis
damnando eorum errore; cum eadem sit culpa , operalionis, ulpote novas, et recehter inductas, Ecele-
 7.55 • ANASTASH BIBLIOTHECAMl - .- , 75G
sise scandala.minan, nec esse infer fideles inlrojiu- A Assumjt ille quod ,ex deterniinatione nujus conlro-
, cendas. El tameri cerlum est, sanctosPatres, rion yersise hascerchjnj' scandala: hqc el assumit Hono-
balbuttendo, seTlapefte definiendo, nec ad informan- rius. Jnculcat Sergius «t aptam silendi oeconomiara:
dds menlesparvuiprum, sed ad erudiendos sapienlum haric ut optimam ponfirmat Honorius. IUam Sergius
intelleclus,"geniinas in .Chrlstb praedicasse cunr-vo- studet persuadere Sophronio : hanc .eamdem co-
luntalibus bpefaiibnes, et eonsequenierhirjusmodi natur Honorius Sbphroriii legatis p.ersuadere. Miscet
yoees,. nec essVriuuos; nec recenler in Ecclesiam i'n- ille in suis epislolis lnulia fidei co.niraria : hsee «ul-
hucias, sed eum ijVsisEcclesisePair.ibus aiiijquissjrnis latenus impugnat Honorius. Rapit Sergiusufhseresis
orlas esse.. Cerle.uriusSophroriius sexcentas proiiilit faulorem sanetissiinum Leonem ; hoc Ho.nqiTusnul-
-Patfum sentphtias, ef tam concilium"Laleranense latenus arguit. Movet Sergiusbella.ino.rihodoxos':
siib Martino primo', ijuam sextuni coneiliurii gene- Sergium laudal Honorius. Quid inde mirabjmur, si
rale plufimas etiam reprsesentanl. Nimib etiam con- Patres sexiae synodi asserunt, quod Hpn.oriuseadem
temptuprocessisse videtur Honorius in hac gravis- senserit quod Sergius; et Leo seeupdus affirniavit,
siina controversia, ex qua pendebal firniitas conciiii quod flamiHamhaerelici dbgmatis riegligenuo confo-
' Chalcedonensis et eversio Apollinaristarum, Euly- yerit, ut inqujt aiiclor anonymus Hisloriaj Mpnplhe-*
chiahorum et aliornm hserelicorum, qui tunc 111 litaruni sprutinio vni,'* qui tamen scrutjnib .qiiinto
Orienle Ecclesiam lacerabanl: majisisse eniin in vindicat a quacunque haereseos susyijpioneHpporia-
Christo post unionem duas volunfates ei operationes nahi episiolam, quse legitur daninata iji sexia1 syr
appellat leve, ineplum, oliosum el grammalicale. Hflie riodo, aciione 12, necnon fragmeiita alferius quas
ejus verba jam supra recilata : « Unius operationis, B pariter afferuniur" actione 13"ejusdeni synodi, oslen-
vel driarum esse vel fuisseriiedialoferii Dei et homi-- ditque Hbnorii doctririam .cathohcam esse, Jongeque
nunVDominuin Jesiim Cbristum, sepiire ac promere alicnam a Monotheliticis delirar.ienlis, boc .esl, ut
saiis ineptum jest. »Etrursus: « Ulrum^jiraeferbpera loquiiur sanelus Maximps in ejiistola' ad"Marinum :
divinitalis geminse operationes debeant derivale dici « Honoriiim Romamim papam non diffiteri riatura-
velTnlelligi, ad nos ista pervenire non debent,'relin- liter in Clfrislo voluntajum dualitaiem',*"sed"iTianc
- quenies ea grai»maticis,'qui solent parvulis exquisita potius corislabilire. s is enim pffensibnis ,ei spandaTi
derivando noniina vendicare. » Alque deriiuiri veri- Sapis esl, in quem impingunl quotidie una cum hss-
tatem i-ndaganies de una vel gemina in Christp vo- relicis haud ignoliiles catholici; cum iamen nun-
luntate, vanos appellat naturarum ponderatores, oiiose quaiu Hoiiorius Monolhelitisconsenserit, sed iantum
negoiidtores, etc. hsarescos fqtae et inconsultae dissimulalibnis,reus
Neque eliam ineplum dici potesi, quod omnes fneril. Be ejus osconomiavide dicta in Thfodorp papa,
saneti Patres doeeiit, et orlhodoxis proedicantiibique u-biel de lypo Conslanlis imp.
pradicandum : et praelerea Sophronius, Joaiines, Linea 9. — Et facietis exemplaria , per omnes
Martinus, Maximus, Agatho, aliique sexeenti brtlio- tracius Orientis et Occidenlis'direxit. Acta sypddalia
doxi sacerdoles, tot labores, ac tol persecutiones in Africam transmisit Martinus, utconstal ex epi-
fruslra pertulissent; cum satis essel ineptum et leve stola quam ad Ecclesiam Carthaginensem e,lad epi-
ex H.onorii caleulo id sentire et promere', ob quod scopos ei subjecios scripsit. Misit et in Asiam ad
uniee lot 'ipsi labores PbierB. Rursus grammaticale Joannem episcopum Philadelphise, ul fidem' faciunt
dici non debml",illiid aperte profiteri qnod era-tunice Q aliaeejiis litleroe ad ipsuni, aliosque Orienlales daia?.
necessarium ad defensionem concilii Chalcedonensis, Misil et in Gallias ad .ClbdqyeumNeus.lriae" '.el ,Bur-
et epistolarum sancti Lconis, alque ad auferendum giindia'!regeni cum legafis, per q'uos"ab eb jielift,"ut
probrum Ecclesioeillatum perconeiliabiilunVAlexan- prsecipups ftomani mittefet Gallicaiios episcopps,'
drinum, de quo gloriabaritur onmes Iiserelici. Demuni quibus apostolica legatio credi posset, qua apud'im-
otiose negotialore,snuncupandi non eranl,. qui lot in- peralorem in Oriente fungerentur; efijuaei siatula
commoda laboresque peflulere, n l innumeras eme- fuerant in concilio Laleranensi cum alijs synqdalibus
rent animas Christianorum, quas Sergii, Cyri et Epicibus Constanti Augusio pfsesenlafenl, ut cousla.t
aliorum lisereticoruhi lyiannica callidilas rapiebal. sx ipsius papss litteris a*dsancluni "AnianduniTraje-
Multoque minus ul 'vanus haberi debel nqlurarum ctensem ejiiscopum datis; exailquibus el' liquel,"e'mn
pmidemlor, qui ad deferisionem concilioruih et fidei, siiam misisse acta synodalia Sigebeftiifn Austra-
exactam instituit Ghristi -nalurarum cqnsideratio-
' ' sise regem, afl quem civilas Trajectensis perlincbat.
nem.- Llsaeeliam tesiatur Audoenus in Vita S. Eligiij <jui
Tandem nimiafuit Honorii facilitas, quam in suis et scribit legationem" iilam ad Francorum regem
epistolis prssfert, in assenliendo consiiiis Sergii, et missam, concilio jam habito, rionvbrb "arite conci-
in credendis calumniis multis, puas in suis epistolis lium, ut hahel Fridegouus in S. Audoeni Rothoma-
confinxeral. Scribit Sergius exstilisse Sopbronium gensis episcopi Vila; major enim fides"Auciceno
omhium dissensionum auctorem : id Honorius non quani Fridegodo hac irirehaTierida. ,'
soluni non arguit, sed ulterius yidelur comprobare. Litleris ad Joannem episcopum Philadelpliise niox
;Confinxil Sergius in eadem ad Honorium epistola, D menioralis, Martiiius ipsum creavit in "Orieiile'yiea-
libellos quosdam Mennse ad Vigilium papam,'iri gui- rium apostolicsesedis, ut.Jerosolyraitanse, Antioche-
bus una praedicabatur in Christo volunlas et opera- iise,aliisque eafum partiuriiEccIesiis,'pastofibus i.!e-
lio,-quos eliam ubique locoruni promulgavit, uti S. ilitulis, veT ah haerelicis labefacialis siiccurrerel,
Maximtis aperuit in dialogo cum Pyrrho. Et lamen mde ad alios quosdam episcopos, afchiriiandriias ct
Honorius neque imposturam delexit, neque abstulit riros iiluslres, alias lilteras dedit, ul prseslb' eiuem
liujusmodi probrum, qua ¥igilio, qua sedi Romanse foanni vicario essent, eidemque inbrem gerereni'. -
jnflietum. Imo altum de hoc silenfmm in Honorianis Spisiolam pariter dedil ad Ecclesiam JerOsoIymi-
.epistolis :'unde quod scribendo retiindere tenebatur anam ei Antiochenam, qua nuntiat Monbihelilaruih
ex officio, visiis est comprobare silendo. His adde iscresini in concilio fuisse damnalani, ordiii3liones-
facilitatem, qua similem Sergii calumniam in So- jue Macedonii AiitiochiK, et Petri Alexandrias, qui
phronium adinventam degluiivit, quod scilicet So- ibsqne ulla eleclione canonica sedesillasTrivaserant,
. phronius, eliam rogatus, nee unum exhibere poluerit lerperam factas esse.
Patrum testimonjum pro -gemina in Chrislo volun- . Non ad episcopos, el viros illustres tantum, sed
late; cuni hoc non solum falsum esset, sed prorsus id ipsum eliam Gonstantem imperatprem una cum
improbabile, nt nemp.esimplexmonaclms patriarchis ;ynodo epistolam scripsit 1,sed ea mbderatioiie,1sed ut
it episcopis, nullo munitus aul sacrse Seripturse, aut, lequaquam ei crimini «iareLlypi editionem,'
Patrum teslimonio acriler obniteretur : Quidplura? - ^aulo episcopo Goristantinopolilano, qui "suaserat;
&fflrmat Sergius neminem ex Palribus prsedicasse 'crnmlamen eum monuit, una cum orthqdoxa 1fide
.luas in Christo yoluntales : id et Honorius affirmat, >ene custodita crescere reipublieae 5tatuni"f ffllmi
 787 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — MARTINUS. 758
.vero cum iinperatores ei reges pro "advcrsarijs fidei A jussus.est. Multis illum cammniis falsi testes oppres-
pugnant. Epistolse-inscripiio sicse habet: « Domino sere, agente imperatore el procerihus, ut niajestatis
piissiuio et serenissimo, viciori, triuniphatori, filio reus constitueretur, atque ita in discrimen capitis,
diligenliDeumctDomiuum nostrum JesumCHirisium, nullo reclamanle, veniret. Ipsum "accusarunl initae
Conslanli Augusto ; Martinus episcopus servus ser- cum Olympip, Ravennaenuper exarcba, contra impe-
vorura Dei et universa synodus in hac urbe Roma ratorein-conspiralionis. Dorotheus Sicilisepatricius,
c.ongregata, > ex quo patet jure merito a nobis di- inter falsos tesles insignis dixit: « Quinquaginta ca-
ctum Martinum et synodum prudenti oeconomia pila si haherel, non oporteret eum viyere, eo quod
erga Constantem se gessisse. solus subvertii .el perdidit uniyersum Occidenlem et
NumTSo, linea 6. —Deinde directus esl ab impe- delevit: et revera unius consilii fuit cum Olympio,
raiore*,elc. Cum Constans imperator accepisset, et inimieus bomicida imperaloris el Romanse urba-
Monblfaelilas-ellypuni in synodo Romana a Martino nitalis.5 Postinterrogaliones, sacellarius, ut legitur
papa danmatos, euni Urbe pellere statuit; sed nely- in Collectaneis Anastasii, « prsecepit sine mora ipsi
rannus in toto orbe Ghristiano audirel et persecuto- auferri psachnion summi et apostojici alquepraecipui
ris nomen consequeretur, alias in eum damnationis pastoris oninium Chrislianorum , ete. Cum ergo in-
eausas confixit, quibus ejus exsilio el neci specio- cidisset psachnion beati viri excubitor, et corrigiam
sumcoloreminderet. Tria igitur, conductistestibus, campagior,um ejus, slalim iradidit eum .sacellarius
ipsi objeclt cilinina : Quod mulasset traditam a ma- prsefeciourbis, dieens : Tolle eum, domine praefecle,
foribus fidem; quod adversus Romanum imperium el continue membraiim incide illum. » Psachnion
aliquid molitus essel cum Saracenis; quod contra j> erat veslis summorum pontificum, ut habet Ducan-
Geniiricis Dgi, Mariaecultum nescio quid esset loeu- gius laudaius in ea voce. Gampagus vero erat genus
tus ; ac deinde quod irregulariter contra canones in ealceamenti quo iidem ponlifices ulebantur, unde in
ponliliciam sedpm inlrusus fuisset. His adversus eum Hypomnestieo dicitur Anaslasium apocrisiarium j a
criminibus conficlis," Calliopas Italiae exarchus an- sancto Marlino donatum fuisse uno ex campagis ejus,
no 653 , ut volunlalem imperatoris exsequeretur, id esl caligis, quas nuUus alius inter homines portat,
Romam <:um Theodoro cubiculario venit, et cum nisi sancius papa Romanus.
militan uianu Lateranensem b.asilicam, ac palatium Poslea earnifices eircimiposuerunl ferrea vincula
ingrcssus esl; nihilque verilus loci sanctiiatem, sed in sanctam. ejus cewicem, el ccnjecerunt eum in
nec cleri Romani magnitudinem animi, pro sui de- unum carcerem cum homicidis, indeque « transpo-
fensione ponlificisdi.rb anathemate prsesentes ferien- suerunl in eam quse dicitur Diomedis custodia in
tis adversarTos; ac clamanlis : '« Anathema iiabeat prsetorio prsefecti. Fecit reverendissimus papa in eo-
qnisquis dixerit, vel crediderit, quia Martinususque dem Diomedis ergastulo octinginla quinque dies post
ad uiium apicem lideni mutavit, aut mulaturus est: primas npnagjnta Ires, hoc est omne simul 178,»inquit
et anafhema habeant qui in orlhodqxa fide sua us- citatus auctor relationis, ideoque in eo earcere per-
que^idmortem nbripermanserint; » nihil, inquam, mansit usque ad diem decimum tertium rnensis Martii
haec veritus Calliopas, sanctum pontificem, haud re- anni sexcentesimi quinquagesimi quifiti. Inde ut ibU
nuentem, imo et rem armis a suis agi omnino pro- dem legitur translalusestin domum Sigolabaescribse,
hibentem, ab eadem ecclesia exlurbavit, et eorpore post duos dies deportandus in exsilium in Cherso-
licet segruni, podagrsequedolbribus afflictalum,« no--r nesam. In eam porro Diomedis custodiam tanla vi
cte quae iliucescit in feria quarla, puse erat deeimo " translatus esl, ul crura ejus dilaniarentur et sanguis
leriio-Kalendas Juiias circa lioram quasi sextam no- efflueret.
ciis, » ut ipsemel Martinus in epislola «rdine 15 ad De sancto pontifice j'am tunc actum erat, nisi Pau-
Theodorum scribit, de palatio eductum ad portum lus Constantinopolitanus patriarcha haereticus gla-
Romanum duxit. dium ab ejus cervicibus, conscientia slimulante, de-
Anno itaque 652, die deeimo nono mensis Junii, pulisset. Res ita accidisse narralur in relatione
qui in-feriam quartam conveniebat, sanclus ponllfex laudala ab uno ex comitibus sanpti Martini facta, in
navi impositus est. « Et pervenimus, inquil in dicta quae, poslquam narratum esl sanctum pontificem
ad Theodorum epistola, Kaiendas Julias Meseuam Iranslatum esse in carcerem Diomedis, dicitur im-
(scilicet Messinani)in qua erat navis, id esl carcer peralorem invisisse Pauluin patriarcham; * proxi-
meus. Non autem Mesena lantum, sed in Calabria, mus enim^ inquit, erat morli, eique narrasse qua
quse sobdita est magnaetirbi Romanorum ; sed et in consummata erant in sanctissiinum virum, et Pau-
plurimis insularum, in quibus nos vel tribus mensi- lum attentius adjurasse imperatorem, sufficere ei in
" bus peccata impedieruhl, nullam compassionem his, qua"passus est Martinus, nihilque amplius sii-
adeptus sum: excepto duntaxat in insula Naxia, stinere; »indignum sciiicetrepulans Paulus, vel per-
quoniam^bi annum fecinius..» Est Naxos seu Naxus duellionis reum, ut Martinum esse imperator .per-
una ex insuiis Cycladibus Tn mari jEgaeo posilis. In suadere volebat, eum ialia pati. Ingemiscens enim
ea mansit sanclus Marlinus usquead annumChristi Paulus in has voces erupit: «Hei mihii. et hoc ad
sexceritesimum quinquagesimum quartum. abundanliain juridicorum ineorum aetum est. Nun-
Gum tandem, ul legitur in relalione cujusdam ex D quidnarii, Domine, non est miserabile talia pati
ejus discipulis, « perveriisset Byzantium beatus ille jxmiificem? >Sic Paulusimperatoremadduxit,utejus
septimo deciino die Septembris, in porlum juxta Eu- sanguini parceret.
phemiam prope Arcadianon, reliquerunt eum a mane Inter haec defunclum esse Paulum refert ejusdem
minisiri usque in horam decimam recubantem in relaiionis auclor; ideoque mors ejus accidit inter
grabato navis. » Inde duclus Tn carcerem, fuil ibi " diem decimum mensis Deeembris anni sexeentesimi
« clausus et sine participatione penitus sermouis quinquagesimi quarti, qtio in carcerem Diomedis
alicujus, nonaginta ires dies. In ipsa vero nonage- translalus est Marlinus, et dieni decimum tertium
simatertia die, qu:e est dies Parasceve, mane tule- Martii anni sexcentesirni quinquagesimi quinti, quo
runt eum de cusiodia custodiendum in cella sacella- ex ba<eductus in Chersonesam relegatus est. €on-
rii, > seu procuratoris fisci, quaedignifas magna fuit stans imperator iu locum Pauli subrogavit Pyrrhum
in Ecclesia Constanlinopolitana, ut ostendit Ducan- expatriarcliam, de quo in Theodoro papa locuti su-
gius in Glossario mediss el infimae Latinilatis. In mus. Sed non anle eum subrogavit, quam ubi rcla-
carcere ilaque fuit sanetus Martinus a die decima tione ipsius Marlini, ne.cnon Platonis antea Italise
octava mensis Seplembris anni 654 usque ad diem exarchi, cum Romae Pyrrhus anno 645 dedit libel-
19 Decemhris ejusdem anni quo constitulus est in lum, cognovisset Tdeuni sponle fecisse, ac cum sua
cella sacellarii et ab eo coram accusatoribus inter- voluntale abj"uraturum monolhelismuin Romam pro-
rogatus. fectumesse;- quod leslatur appendix Actorum san-
Eadem die 19 Decembris, feria sexta, judicio sisfr cli Martini in Cpllectaneis Anastasii a Sirmondo
 ANASTASIIBIBLIOTHECARIl .' " 760
759
publicalis. Idco ,autem se gcssil imperator, quia A et < indictionis characteres. exhibet Hypomneslicon
hsereiicum animum celans, videri nolebat exsors dc < Anaslasio apocrisiario pag 262.
fidei Romanae Ecclesise, ac antiquse disciplinse. Et « Positus est autem, proseqnuntur Acfa, in tumu-
parte alia ut tyranni nolam eluerel, ostenderetque lis 1 sanctorum extra muros Gbersonilarum - civitalis
se minime persequi Ecclesiam Romanam, in Marli- < quasi stadio uno, in pretiosissimo et Teverentissimo
nuni sseviit tanquam in reum majestalis, ut in lau- 1lemplo sanclissimseet prse omnibussanctis.colendae,
data relatione Iegitur. Sed Deus quanlocius Pyrrhi < castissimse el immaculalse, perbenedictaeque glorio-.
crinien morte inimissa ultus est, obiit enim eodem sissimseexcellentissimae
s oipnium crealurarum, gratia
ahno655,'in ejusque locum subslitulus est Petrus j
plenissimse,gaudium facieiilis et tribuentis Dominoe
eadem hseresi infeclus. )noslrse; propria natura et veritate, solius DeiGeni-'
Sancto Martino die decima nona Junii anni sex- tricis, ' semperque Virginis Marise, quae.eognomina-
centesimi quinquagesimi terlii captivo in Graeciam tur | Blachernas. > Colitur a Graecissanctus. Martinus
deportalo, archidiaconus," archipresbyier el primi- ipso ]'• quo obiit dic, solemnius tamen in Aprili die 13
ccrius notariorum Ecclesiam Romanam rexere, ul aut 14. Ejusdem relalio Constantinopolim et^epo-
"conslal ex ejusdem' sancli pontificis laudata ejri- siiio in Biachernis commemoraiur die 20 Seplem-
stola 15, ad Theodorum ex urbe Conslanlinopolitana Jbris;adRomae autem, quo poslea delatum est ejus cor-
ecclesiam sui noininis, SS. Silvestri el Mar-
scripta, in qua ait: « Jussio a Calliopa porrecla est pus j
'
lini in Monlibus.dictam, die 12 Noveinbris. Anasta-
presbyteris et diaconibus, in qua huniilitaiis nieae sius ' a Baronio, et Ciaconius ab Ohloino perperam
abjectio coritinebatur, quod irregulariter el sinelege reprehenduntur,
episeopatum subripuissem, et non essem in aposio- B a Marlino per mensem quod scripserint duas ordinaliones
lica sede dignus instiiui, sed omniinodis in hanc Decembremfaclas esse : duas
regiam urbem transmitti, subrogato in loco meo bere enim, inquit Oldoinus, mense Decembri ininime ha-
episcopo, quod nec dum aliquando factuni est, et Decembri poluit, si primo tanluni anno sedis suse mensc
Romaevixit. Sed cum ex diclis manifesttim
spero quod nec aliquando fieri habel : quia in ab- sit, eum quatuor pontificalus sui prioribus annis
senlia ponlificis archidiaconus et archipreshyter, et Romsemensem Decembrem
primicerius locum praesentant pontificis. > Ilsec Anastasio non discedendum.'transegisse , in hoc ab
De duratione sedis ejus
epislola posl diem 17 Seplembris anni 654 scripia; in Eugenio verba faciemus, Ejus martyrium celebrat
co enimtantum die sanctus Marlinus Conslantino- S. Audoenus Rothomagensis episcopus, in Vita S.
polim appulil. Quo tempore adhuc eum lalebat Eu- Eligii, necminorem ejus gloriam esse scribft, quam
genii in Romanum poniificem electio,'alioquin non eorum qui paganorum persecutione. subiali sunt,
diceret nunquam accidisse, ut in absentia pontificis addens eum in exsilio sola oratione meruisse cwco
alter eligeretur, et sperare se nunquam id peractum lumina reddere.
iri. De hoc vide dicta in sanclo Gregorio num 3, el
in' Joanne IV num 4. SOMMIER.
, JVimi. 11>0, linea 2. — Hujus impuriints Paums
. Verum Ettgenias die oclsvs meiisis Septeir/fiiTs urbis episcopus, elc. (Ex hist DogmS. sedis, lih
anni 654 ordinatus fuerat Clerus Cp.
ejusdem pontifex. cap 5.) Paulus Cp. sedis patriarcha inlrusus,
enim Romanus timens, ne daretur invilis ab impe- vni, sub obtentucomponendse pacis et concordise inter
ratore Romanus episcopus, qui ejusdem eum ipso catholicoselMonolhelitas, formulam fidei conflaverat
esset haeresispropugnator, alium pontifieem eligen- QI cognomenlo typum, quam,' ut auciori-
dum duxit, inscio quidem, sed posiea consentiente late prodiret, nomineConslantismaj"oriNcum in lucem
enim, fuerarit a clero imperatoris
.Martino; poslquam qusegesta edidit. In ea , scilicet professione ila decernebaiur :
.Romano ad praecavendas imperatoris insidias acce- •, «Sancimus nobis subjectos, qui consistunt in ortho-
pit Martinus, eam eleclionem sibi gratam fuisse doxa el immaculala nostra Chrislianorum fide, qui
tesiatus esl, in epistola a se Chersona ad quemdam .' sunt catholicae, et apostolicse Ecclesioe,non habere
sibi cbarissimum scripta, in qua ait: « Verumlamen licenliam invicem a prsesenti, de una voluntate,"aut
Deus perintercessibneni sancti Petri stabiliat corda iinaoperalione, aut duaTumvplufilatum,aut duarum
eoram in ortbodoxa fide, et confirmet contra oninem operalionum qualencumqueproferrpaltercalionem...
hserelicorum el adversariorum Ec.clesiaenoslrse per- sicuti anlequam proeederet conlentio nulli de omni-
sonani, etTmmohiles cuslodiat, prsecipuepaslorem, bus usque ad prsesens unam volunlalem, et unam
quem eis nunc prwesse monstratur. » Haecepislola operationem, aut duas voluntales, et duas operalio-
scripta post Pascha anni 655,, quo tempore sanctus nes dogmatizaverunt... Quiautemeaprsesumpserint
Martinus Chersonam pervenil,
- Hujus epislolaetilulus hic est : Ad quemdam sibi , prsevaricari, siquidem episcopi, aut clerici sunl, sui
sacerdotii, sive, sui cleri modis omnibus excidant, »
charissimum de exsilii sui calnmilale. In ea autem elc. (Typ. Const. ap. Conc. Lat. Secr. 4.)
ait : « Navigantes sancta quinta feria CoenaeDomini Num. 131, linea 2. — Fecil synodum secundum
(quse.annb 655 in diem 26 mensis Marlii incidebat) institulum Patrum orlhodooior.in ecclesiaSalvaloris.
periransivimus Pharum, per diversa loca transme- Imperator pro virili contendens, ut Marlinum ponli-
antesldibus Maiis, et Chersonam pervenimus. » In"^j ficem ad lypi acceptationem pertraheret, dedit ad
ea insula sanclus hic pontifex serumnis el inedia eum litteras, et exarcho llaliaejussit exercitum Ro-
confeclus, niartyrum coronas pereepturus migravit mam ducere, ut vires, si ad eam rem assequendam
in coelum,die decima sexta mensis Seplembris"ejus- . opus essent, adhiberet. Sed omuia haec artificia
dem anni 655 ; in fine enim ejus Actorum, quse ex- nequidquam sunt adhibita ; nullo enim pacto potuit
slant in Colleclaneis Anastasii legitur : « Obiit au- S. pontifex ab ardenti erga caiholieam fidem sludio
lem idem sanctissimus ler beatus aposlolicus Marti- removeri. Quin ipse in sui poiiiificalus priuiordiis
nus papa recens rcvera confessor et marlyr Chrisii congregavil Lateranense concilium, cujus idem prae-
Dei nostri, in eadem exsulalionc Chersonesse,juxta . ses analhemala primuin renoval adversus ha;felicos
ejusdem ad Doniinum Deum petilionem, quam ob- in mysterio Incarnationis pronuntiata a conciliis
lulit ei cum lacrymis, exiens de navi et calcans ante id lempus celebraiis, deinde ad novum hseresis
terram illam, id est ut in ea finiret vitam, bonum genus veniens : « Si quis, inquil, non analhemalizat
- certamen certans, cursum martyrii consummans et Theodorum quondam episcopum Pbaranitanum,
Jionam fidem servans, mense Sepiembrio, die sexta. Cyrum Alexandrinum. etc. Et super hsec impiissi-
decima, in qua felicissimsemartyris et fidem cuslo mam ecthesini q.uae persuasione ejusdem Sergii
dienlis orthodoxam Euphemiae, pretiosissima et facta est ab Heraciio quondam imperalore... et cum
beatissima seeundum anni circulum celebratur nie- . illis denuo scelerosum typum, qui ex suasioneprae-
moria, indictione quarla decima t die prima Sepiem- dicti Pauli nuper faclus esl a serenissiino principe
bris anni 655, inchoata. Eosdem anni, mensis, diei Conslantio iniperatore conlra eaiholicam Ecclesiam,
 761 fflSTORIA DE VITIS ROM. PONT. — MARTINUS. 702
utpote duas naturales volunlates, et operationes di- A lelligenlis, et si operatio eam vivificat; quicunque
vhiam, et Jiumanam, quae.a SS. Patribus.in ipso asseritlmmanam naluram, quae estesse intelligens,
Chrislb Deo vero, el Salvalore nostro pie praediean- esse in-JesuChristpabsquepropria et distincla vo-
tur cum una voluntate et operatione, quae ab hsere- lunlate', sive voluniatem huj'usmodi esse.experlem
ticis-impie in eo veneratur pariter denegare, et taci- operationis, unde illius.essenlia etvita; is conse-
-turniiate constringi promulgantem; et prbpterea quenter negal in Jesu Christo esse humanam nalu-
eum SS. PP. et scelerosos hsereticos ab omni repre- - ram vere el distincte, non cbnfuse, et absque ad-
hensione et condemnatione injuste liberari Ndefinien- mistione.jprout sanctus Leo Magnus, et Cliakedo-
lem, in amputationem calliblieae Ecelesise definitio- nense coricilium"definiunt.
num, etc. flujusmodi condemnatus sit. • » {Conc. . Monolhelismi certe primordiaante annum 616
Later sub Mart I, can 18.) staluenda sunt. Tempore enim Joanriis Eleemosy-
'
Concilio autem celebrato, pontifex scripsit ency- narii, qui anno prsedictb occubuit, invenimus Ser-
clicas, quibusomuibus Chrisli fidelibus significabat gium Cp. parentibus Acephalis natum, cuidam Geor-
Arsamo item Acephalo (tametsi diversse seclse)
quae per eum.definiia erant. In iis prse caeteris hsec gio
legunlur :"« Plures diversasprovincias hahitantes tiam, jirojiosuisse, ut unius in Chrislo operalionis^senlen-
•episcopT revereridissimi, et,ijuod majus esl dicere, amplectereiur, tanquam reconcilialionis inter eos medium,
generalitat.es synodorum per sua scripta rion solum " prout refert
' Maximus in sua dispu-
•
-
invitantes cmendare propriam bseresim, sed el nos - lalione cum Pyrrho.
ipsos,id est apostolicam nostram sedem conjurantes, Hujusmodi lamen.hseresis non.nisi post annosali-
et pfotestantes erigere se secundum regularem au- J ut quot per Orientem irrepsit, annis nenipe 622 et 629,
ctoritatem; el non usque'ad finem pertot tempora lis tuae imperatoris Heraclii collaliones cum Acepha-
fidem faciunt: in transitii scilicet Phasidis cum
permtllefe contrariorum noyitafem sanctas Dei ca- Paulo Mohoculo;e-Severiana secta; et Hierapoii
tholicas" depasci Ecclesias. » (Martin papae Ep. enc
ad om. Chr fideles.) ' prope Edessa cum Athanasio patriarcha,- ut docet
" De eadem re ad Theoph. Cjiron. ...
imp. Constantem PP. coricilii no- Cseierum Monothelismi -palriarcham fiiisse Ser-
mine deditlitleras; ostendens quod contra SS. PP. gium Cp.omnes consenthint, ad quem €yrus acces-
et
meniem, generalium'coriciIiorunidefinitiones,Mo-' serit postquam Alexandrinam sedem est adeptus.
. noliielilsefaciebanl JesumTlhrisiiim hominem imper- Conciliabula uterque in suis patriarchaiibus coege-
feclum; ejusque S. humanilatem, volunlatis, et ope- runt, ille.anno 626, hic 633, in quibus suos uterque
rationis -experlem. autumantes, mulilabant: quod errores confirmari sategerunt.
ipsius fidei, avique ejus Hefaclii imponentes confla---- Gliscentis mali cohibere'pro viribus
verant formulas contrarias verse fidei, quae totam contendil primumprogressum .Alexandriae.deinde Cp. Sophro-
perturbaverant Ecclesiani, Christianum populum of- nius monachus sanctitateet doctrina celebris, qui
ienderant, et causa fuefant cur infideles magnum novissime palriarcha Hierosolymorum factus, congre-
Incarnationis mysterium deriderent. Quod "episcopo- gavTtsynodum in qua hseresiiriproscripsit. Exeadem
rum ac populorum fefe omnium querelis, precibus- synodo praeslanlissima ea synodica ad reliqubs pa-
que ad sanctam sedem allatis, ut, suprema qua pol-. triarchas profecta, quse in coiicilii vi generalis ses-
Iel auctorilale, gliscens malum cohiberet, ac fidci sione 11 lecta est, ulpotequae lestimoniis Patrum
puritatemjuxtaPP. et conciliorum traditiones con-C egregie comprohat duas voluntales, totidemquc
servaret,-eorum synodum convocaverat, in quaoni- in Christo esse.
nes congregati voce unanimi dixerant analhema non operationes
tam haereticis, quam eethesi ac typo ebruni inventis,' Honorium Eodemque tempore prodiit epistola illa Sergii ad
et a pravo eorum dogmate productis. Idque factum demque esse, papam, quse semper credila est illa ea-
in eodem vi concilio exhibita oc-
aiebat poniifex, ut imperialis Illius ralio et consilium casionem dedil,quae ul contra ejus epislolse responsum,
a novaloribus minime reprehenderentur. Orat de-
mum, atque. hortatur Consiantem eorumdem PP. nuntiaretur. quin etiam contra sancti ponlilicis inemoriam jiro-
Ipsam exhibebo per eadem quidem ver-
nomine, ut-synodalia decreta suis legibus fulciat
el fautores. ba, sed in variosdivisamnumeros, varioque imprcs-
proscriliaique haeresim, ejus {Epist. 3 ad sam charaelere, ut facilius eidem accommodetur
Consi. imp.)
- Hujus generis alise plures exstant Marlini epislolse critices, doctissimi aucloris, quam adducam posl
epistolam.
ejnsdem rei tesles, praesertim epist. ad Amandum , NOT.Epislola Sergii, et responsio Honorii exhiben-
Trajecl. episc.; episl. 4 ad Carlli. Eccl. ; epist. 11 tur in notis ad Agatlwnem, ubi eas invenies. ;
ad Eccl. HierosoL ; episl. 12 ad Paulum Thessal.,
iii qua eum privat coiniriunione, atque a dignitate MAFEI.
episcopali deponit tanquam Monolhelismi professo-
rem, quoad resipiscens, ethsereticos a synodo dam- Num 151,'linea 14.—ln typoa nobis exposilo.
natos, eorumque errores detesiaiis, Lateranensi con- Videns Paulus Monoihelita, qui Consianlinopoliianse
cilio subscripserit. Et demum ep. 13 ad Eccl. Thess. D sedi post Pyrrhi discessum ineubabat, se a Theo-
idem signiticans clero. . doropapa, atque ab Africae episcopisad ejurandum
Linea 5. —Condemnaverunl Cyrum Alex. Sergium, crrorem sub anathematis comminaiione compelli,
etc, qui novitates conlra immaculatam fidem, etc. dolum excogilavit, qubliomo vaferrimus, et famoe
Hseresisvere esl hydra, cui abscissis capilibus,nova consuleret suae, et Monotbelitarum haeresim slabi-
capita emergunt, quod omnium sseculorum expcri- liret. Suasit Constanli hseretico imperatori, ut ty-
mento comprobatum, noslra hac selale magis ae ma- pum, hoc est edictum (typi enini vocabulo quaecun-
gis cbnfirmalur. li enim qui calholici videri volunt, que imperatorunisignificabantur conslitutiones) pro-
in rebus ftdei ad catholicae Ecclesise definila deferre mnlgaret, quo cohibendi specie altercationes' in
sinmlant; interealamen errorem alia persbna te- causa iidei, unius vel duarum in Christo operalio-
ctum nituntur exerere. num indiceretur silentium, ilemque ut charlas fa-
Ex Eutychianis seu Acephalis ii, qui saeculo Ec' veutes monothelismo, quse majoris ecclesioe valvis
clcsiaeseptimo detesiabile haereticoriim nomen decli- efantaffixse, dilacerari juberet. Subdolum hujusmodi
e"narevOluernnt, ul ab eorum sensu non discederent, lypum edidit Constans, direxitque in Italiamin Olym-
synodoChalcedoncnsi subscripsere, duas inChristo pium cubicularium et exarchum, ut lypum Occi-
naluras distinclas divinam et humanam profilentes, dente promulgaret, omnesque episcopos, quos in
at revera easdem neganles, nec nisi unani in eo vo- eum consentientos reperiret, tuerelur, ut narrat hic
luntatem, unamque operationem cognbscentes. Et- Anaslasius. Sed impia constilulio a laico principe
enim si volurilas est de essentia esse, aut nalurse in- edita, cujus.nou erat de fidei controversiis judiciiun"
 ' "63 '
ANASTASIIBIBLIOTHECARH 764
ferre, fuil rejeeia a quinqtie supra cenlum episcopis '\ duas asseri volunlates prohibendo, pari sorie «um
in coheilio LaieTanensi suh sancio Martino epaclis; hseretico sensu ciamnari catholicum dogma' consla-
iiacpncsertim de causa, qua unam in Ghristo vel bal. ,

LXXyil. SANCTUS EUGENIUS.

ANNOCHRISTI 652 , CONSTANTISIMP. 11".

134 Eugenius, najione Romanus , de regione priina A dventinense «, cleri-

cus a etunabulis, ex patre Ruffiniano,, sedit annos dubs, rnenses pcto., dies
viginli qu.atupr £. Fuit enirn benignus, mitis, mansuetus, omnibus affabilis et
sanctilate praeclarior. Rogam clero solitam tribuit, et indigentibus eieemosy-
,5 nam niinistravit. UL etiam die transitus" sui pauperibus , vel clero , seu faniilia?,
in integruin c erogari a Hujus temporibus Pelrus pa-
presbyteria praeciperet.
triarcha Constantinopolitanus direxit synodicam epistolam ; ad sedem . apostoli-
cam , juxta . consuetudinem priorem omnino obscurissimam, et ultra regulam ,
non autem declarans «peratipnes e aut voluntates in Doinino nostro Jesu Chri-
- 10 sto.'. Et accensus mi-
populus vel cierus eo quod talem synodicam direxisset^
nime est suscepia', sed cum. majore strepitu est a sancta Dei Ecclesia pro-
jecta; ut. etiam nec eumdem papam dimitteret populus, vel clerus missas cele-
brare. in b.asilica sanctae Dei Genitricis- semperque virginis Mariaa, quas <appel-
latur ad Prassepe, nisi promisisset' his ipse pontifex minime eam aliquando
15 suscipere. Fe.cit autem episcopos per diversa loca numero xxi ^. Qui. etiam se-
pultus est ad beatum Pelrum aposlolum sub die iv nonas Junii. Et cessavit
epispopatus mensem unum, dies 29. h.
NOTULJEMARGINALES FABROTTI.
a Aventinae. h B, probal el menses Q dies 25 scdisse post S. Marlini obitum, ad ann. 655. - c in integro.
'>'•VideBaron. dd aim. 633. e non aliter ilcclarans duas operaliones. f C, susceperunt eam. 6fi,'22.
i>C, 23.
VARIiE LECTIQNES.
Ex codiceVallicellano. B '27 niens. 9, d. 24. Fuil autem.b. lin 5, subministra-
lin 8, priorum ibid. ul. regulam, non aliter de-
NumAZi, lini, S, 10el ultimacodVallicelconcordat vil.
cum msslibrReg, Maz. el Thuan lin 7, direxit synodi- clarans duas operaliones. lin tt, ch. unde accensus
lin 12, unde etiam. lin 13, quae ad praes.
cam ad sedem apostoficam.#n 8-,-jtis-ts;cen«iieiinIiHejii populus.nisi
priorum. /mf), non autem declaranlem duas opera- dieitur, pr. idein pont. m. e. se aliquando susc.
liones. dn 11, sed cum majori slrejVilu,ibid projecta; Fecit aulem ordinationes 2, episcop. per div. Ioca 21.
ubi ctiam nec. tin 15, in basilica TJeigenitricisi ibid, lin 17, dies 28.
quae ad Prsesepe dicilur, ubi promisisset idem ponli- Ex codice Thuano altero.
fex, etc, ~utReg, Maz el Tliuan hic el lin 17. Lin 1, Avenjinense. lin 5, subministravil. lin
Apud Fabrottum ex codiceFreheri. 6, in integrp erog. praeceperit. lin 10, unde acc. p.
Lin 1, A'dventinense, B, Aventina. lin 2, menses Kn'15, Fecit autem ordinaliones duas episc. lin ult,
aMes28.
8, AB, novem.
Ex codiceRegio, Mazarjno el Thuano. Apud Peniam ex codice Cavensi.
Lin 1, nal. Rom. cx patre Ruffmiano, de Lin 6, in integroe. proecejierai. lin 7, synodicam
reg. pr. AyeVitinae,clericus a cunabulis, sed ann. ad sedem.
NOTJG VARIORUM . i
ALTASERRA. ' G Anaslas in Gonone : « Hic dimisit omni clero et Mo-
nasleriis benedictionem in auro, sicut prasdecessor
- Linea 5. — Vt etiam die transitus sui pauperibus pjus Benedictus papa. » :
vel clero, sen fan}ilia!presbyleria in inlegrum erogari Linea 6. — llujus lemporibus Petriis patrharcha
prceciperet.Engenius in die mortis, clero 'el pauperi- Constantinopolitanusdirexit synodicam epistolam ail
bus, et familiaepresbyleiTa erogari praecepit, id est sedem aposlolicanijuxla consueludinempriorem, om-
annonas, quales erogari soleiitpresbyleris. Anaslas nino obscurissimam et ullra regulam. "R-omanipon-
in Zacliar : « jiic dilexit cleriiin suum valde, atqne lifices cipalriafchoe sub initio solebanl mittefe sy-
presbyieria eis annue in duplo et amplius tribuil. i hpdicam epistolam ordinationis suae ad imperalorem',
Modusaiinonarum presbylerorum et elericorum erat e! pairiarclias, et palriarchoe ad sedeni aposfolicam.
varius pro dignitaie oidinis : qui major esl ordine Anasias in Vilfdiauo : s Hic dircxit responsales suos
potior esse debet in porlione percipienda ; cap Sla- cnni synodicajuxla consuetudinem, in regiam urbcm
tuimus, de Majorit et gbed. Benedictjoiiem vocat apud piissimos principes signiflcans de "ordinajione
 7S5 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. EUGENIUS. 7G0
sua. > Idem m Gregorio III: t Hic beatissiinus vir, A niundus Marlene de Ant. Eccl. Rit., t. II, 1. i, c. 3,
Juxta ritum ecclesiaslicuro, el fidei suse sponsionem n. J 5:« Ex Cyrillo Scytopolitanp jn Vita s.anctiEuthy-
orlhodoxam synodicam Ecclesiaeriiisil Constanlino- imii abbatis, Analect. Graec.1.1>legimus Eulhymium
politanae,simulque et aliam suggestionem dirigens triennem Otreio Melitinensi episcopo oblatum fuisse,
serenissimo Conslanlino principi. » , iqui susceplumpuerum baptizavit, et totondil, com-
. Linea 15. — IH-basilicq sancta Dei Genilricis sem- imissaque sibi Ecclesim lecloreni fecit, alque in epi-
perque VirginisMariw, qua; appellalur ad Pr-msepe. scopio accepit, et enutrivit. Neque hane seiatem mul-
Basilica sanctaeMafiae,quae dicitpr ad Praesepe, est tum-excesserant leelores illi Garlhaginenses, quos
una e quinque patriarcbalibus ecclesiis IJrhis, una cum Eugenio episcopo, etuniverso clero in exsilium
ex septem quoesoleriini riiu visitari solent, sicdicta trusos fuisse memorat Viclpr Vittensis 1. v, G. 9,
a saeello praesepis in eaposito. Anasiasin Gregorio^ qui clerus quingentoruni numerum superabat, inter
II: e Hic Geronlocomium, quod post -absidam san- quos quamplurimi erant teclores infanluli, nam infan-
cte Dei Genitricis ad Praesepe situm est, monasle- - tia seplimum non transcendit annuni. FelixNolanus,
rinm instituii. » Priniunf dicta estliasilica Liberii a teste S. Paulino, a puero instituit servire Deo... Et
conditore; id est Liberio P. qui eain condidit, ex primis leclor servivit ab annis. .S. Epiphaniiis, qui
Anastasio in ejus Yit a Sixio III restituia el.B. Ma? postea Ticinensisfuitepiscopus, ut scribit Ennodius
riae Yirgini dicata, "dicla est basilica S. Mariae: tum in ejus Vila apud Bollandum die 21 Januar., anno-
a sacello praesepisdicia esl ad Pr.csepe. De quo Ana- rum fere octo lectoris ecclesiastici suscepii officium.
sias in Gregor III : "«Fecit et ibidem in oratorio « Sed ordo Romanus, teste eodem Morino, qui
quod Praesepe dicitur, imaginem auream Dei Geni- g > continet caeremonias omnes in Ecclesia Romana ob-
trieis. » Idem in Leone III: t F-ecit in basilica Dei servarisolitasante circiler seplingentos annos, alque
Genitricis ad Praesepe in ingressu praesepii regias -etiam muilo antiquiores; ubi de Ordinihus agit, ita
vestitas ex argento purissimo.""» Tandem eadem praefatur, in quacunque schola reperti pueri bene
dicta est basilica sanctse Marise Majoris. Idcm in psallentes,
j tollantur inde, et nutriantur in sclwla can-
Gregorio iy : « El in ea sancjum fecit praesepium ad itpmm, et posteafiant cubicularii.- Si autem nqbHium
sifnilifudinem praesepii sanctse Dei Genilricis, quod~ filiij fuerint, slalim in cubiculo nulrianiur, et lumc
appellatui*Hajoris.'» Idem ih Sergio II.' iaccipianl poteslatem ab archidiacono, ~ul liceal efs
\super linleum villosum sedere, quod mos est, ponere
BALBINI. , isuper sellam equi, deinde sicnt sacrapientorum codex
iconlinet, quando, ei ubi fuerit, usquein 'subdiacfina-
Linea 1. —'Eugenius, naiione Romanus, de re- ~tusofjicium ordinentur.-Sed ante omnia, /.ous.uraillis
.giotie -Advenlinense, ctericus a cunabulis. Ab in- ]adhuc puellis conferebatur, ul eonstat px oraiione,
fanlla a parenlibus oblalos fuisse filios Ecclesiae iquoe ibi ad tdnsurandum referliir*: ppmine . Jesu
iit iri parterii-cleri assuriierentur/ lam clarum est, Christe, qui es capiit noslrum, el corbnd omnium saii-
ul probatione uori indigeat. Obtinuissc eum morerii 'ctorum, respice propitius super infanlimn famuli lui
primis non solum Ecelesias sjeculis, "sed et subse^ ~N'., etc, atque etiam ex tituio oi'a<ionis. Oratio ad
ijuenlibus hisloriaj nos-docenl: An veroin ipsa in- piierum lonsurandiini. »
faniia"clericali tonsura insimul, et leclorajus ordine Ad hbc inslitutum iljustrandum juyat proferje
insignirentur, et an ad pubeflateni perventi In cleri- _ aiitiquissimiim monumenlum, ahmiluin yidelicct atf-
-caiimilitia, cui exparentum voto nomen dederan t, per- ^ feum nuperrihie repertum in parva "maimorca cajt
manere lenerentur, haecduononila clara videiitur, ut snla simul cum ossiculis, et aufea catenula^Annulus
panlo accuratiore exafflineTUustrari non mereantur." haud inelegahter est elaboralus: superiorem parteni,
- Morinus in excellehtilibro de Sacris Ordinalioriibus gemnigedestinalam, habet eompressam, et in laini-
parl. lii, exercit. 15, de Tons. clef. c. 5 aperte nem ex eodeni auro "duciani, et in ea insculptoe
doeet pueros oblalos Ecclesise fnisse statim inter leguntur liiterae MAXIM.AEVITA. Diamejer circnli
clericos receptos, el tonsura, etclericalu denatos. est mininiDeamplitudinis, quse yix a.daptatur cras-
In cujus rei proBalioneiii pliirium testimonia affert. sitiei minimi digili infantuli bimi , aut jrimi.
Siricius papa in epist. T,c. 8, ait-: « Quicunque se Legitur hic Maxhrius ornatus litufo levitae, adhji-
Ecclesise voverit obsequiis a sua infantia anle pu- bita liltera Graeca lamda- A. loco Latinae L.Non
berlaiisannos, baptizari, el leciorum debet ministe- hinc suspicio oriatur in infantiii illa a^iate pqliiisse
rio sociari. s Zozimus,' epist. 1, c. i, « assuescatih Maximum ordine diaeoiiatus esse insignitum, qui
Domini eastris in leclorum priniitus gradu divini non nisi exacta pubeffate,' neqiip iis tehipqribus,
rudimenlis ser-vilii;"» etc. i : « Si ah infantia ec- conferri solebal, sed quialevitaa iicimenin Iala signiT
clesiasticis .officiis nonien dederit, inter lectores flcalione usurpabatur ad indicanduni queinlijief ex
usque ad vigesimum aelajis annum continuata ob? clerq quocuirique essetille ordine hpnestatus. 'Yji--
servatione perduret. » Concilium Carlhaginense iii ria erarit levilaruni munera, inquit Morinus exer-
(anno587) : s placuit ut lectores-cum ad annbs pu- cii i%'de Subdiac, c. "2,'sacerdotibiis in sacrificandp
berlatis venerint, coganlur, »elc. GoricilinmTolela- inservire, sacra vasa aplare,' portare"",vefa ekpaii'-
num u (anno 589): «"dehis, quos voluntas parentum D dere, contrahere,' psallere, jaiiuas ieinpli cusuidire.
a priiuis infantiae annis clenealus offlciomanciparit, Levitarum autem sacerdotibus iii 'tabernaculo,"et sa-,
statuimus observanduni, ut mox cum detonsi, vel crificiis minisirantium maximus erat nhiiierus. 1 Pa-
niinisierio leciorum conlradiii fuerint, in domo Ec- ralip c. xxiii: Numerati sunl (evitaia triginta annis ,
clesiaf sub episcopali praesentia"a praeposito sibi de- et supra, e't inventa' sunt triginla inillia viroruni. Ex
beant erudiri. » Concludit tandem c. 4 : « Pueri his elecli snnt; et distribuii in minislerium domus
igitur _cum.clericatui offerebanluf , simul quoque Domini vigintiquatuor millia;..~Porro quatuor millia
lectoratuT iniiiaharituf, nec tum consueveraiil epi- janilores, et ioiidem psalla; canentes in prganis. Ex
scopi ordinibns non iniiiatos londere. Hujus rei qiiibns eyidenler demonstratiir cantqfes-illps, etja-
exemplum nobis suppediial sancii Sulpilii Yila apud nitores fuisse levilas. » Curii ergo appellaiiq Tevita-
Siiriujii 17 Januar.: Auslregesius Bituricensis amistes rum in iTlum ecclesiasiicum novaeTbgis migfavefit
a Theodoroprincipe oblimiil, ul liceret ipsi S. Sulpilio ad iiidicandos altaris minislros ex veieris legis riti-
docendi in Ecclesia munus deferre. Videbat enim hus, si sub levitarum nomine in anliq.uo"'rilu venie-
doctrine gmtia mulliludinem confluere. Annuil sine bant eliani inferlorestenipTi miiiistri, ut janitores ei
mora rex, ul lonsis capillis, ille in clerum tranSiret. psalia, potueriint etiam appellari levitseprimis Eccle-.
Itaque per gradus (td aliiora promotus eliam leviti- siaeCliristianae saeculis in mifioribus ordmibus coib
cum esl adeptus minisierium. » stiluii, qualis erat uoster Maxinuis, cujris infahiili
SenteniianrMorini pluribus flrmat exemplis sdler- oetali titulus levitos aptari poluil in anniilo aureo es-
tissimus priscorum Ecclesiae.rituum indagalor Ed- pressus, ad indicahdum nomen, et officium"gesianUsf
 7G7 ANASTASIIBIBLIOTIIECARII 768
nonnd usum sigilli ei aetati minime congruentis. Et ^ positipne collocalaea" lseva ad dcxtram, non ordine
reapte litterse in annulo sculplae, sunt in naturali invefso, ut sigilla Iiabent, a dextra in lcevahi.

Constat ilaque viguisse per plura srccula in Ec- B codicibus recitat;« Tradopuerum islurii indevotione
clesia ritum oblatos a parentibus infanlcs in clerum Domini nostri Jesu Chrisli corain Deo, et sanctis ejus,
accipiendi, el ad tonsuram, etlecloratum admiltendi, ul persistatornnibus diebus vitaa.suse, el fial mona-
eaque. de causa, ut inquit cardina'is Bona lib. i cluis usque ad mortem suam.-» Par aulem est con-
Rer. Liturgic, c. 25,' n. 18, « oriebalur, ut rernm diiio in hacparteclerici et monachi, utex superiori
ecclesiaslicarum peritissimi essenl, in quibus fue- can 7 concilii Chaleedonensis palel.
ranl ab ipsa infantiaenutrili. » Veterem hanc Ec- Hanc porro disciplinam quisque videt profeclain
clesioedisciplinam,quamnostrorum teniporum niores esse a patria poteslate, qua Romano et Grseco quon-
non patiebanlur, saluberrimo consilio castigavit sy- dam jure parentes in filios suos gaudebant. Unde
nodusTridenlina sess. 23, c.k, edito decreto :« prima Hugo Menardusin c. 66. Concor. Reg. ait:« Dicohoc
tonsura non initientur, qui sacramentum confirma- jus esse a nalurali potestate, quam habent jiarenies
tionis non susceperint, el fidei rudimenla edocti non in liberos, qui possunt eliam eosvendere necessitatis
fuerint, quique legcre el scribere nesciani, et de causa, ergo etiam devolioniscausaDeo offerre inper-
quibus probabilis conjectura non sit, eos non sseeu- ' peluumejus obsequium tam pro salule sua, quam
larisjTidiciifugiendi fraude, sed utDeo fidelem cul- liberorum, modo id fiat pura intenlione et" devolio-
tum praestent, hoc vitse genus elegisse. t ethsec oblalio esl suminse virlutis, quse .vincit
• An vefo semel Ecclesise ah infaniia oblati pos- ne, amorem naturalem parentum in liberos, et etiam de-
sent ad laieos redire, vel in clericali statu nerma- siderium nalurale propagandse familise suae, maxime
nere cogerenlur , super hoc praxis Ecclesise pro ciim, uno oblato, caeteri superslitespossintsine libe-
diversis lemporibus diversa fuit. Concilium qui- Q ris mortem obire, et etiam solatii, quod parenles
dem Carlhaginense ni superius citatuin per ea possunt ex ejusmodi oblatis percipere,- quo tamen
verba c. 19 : « Placuil, ul Jeeiores cum ad annos privanlur illos Deo offerendo. » Yerum severiori
pubertalis venerint, cogantur aut uxores ducere, Iniic disciplinse aliquod leniinenlum . attuljt Caroli
aut continenliam profiteri, » vTdelur reliquisse in Magni clenientia, lesle Thomassino part. I Discipl.
clericorum poteslate in siatu clericali permnnere, Eccles., c. 57, scriplo breviculo rerum conferenda-
aut discedere. Yerum secus staluit concilium rum cum episcopis, et abbalibus, ih quo c. 10, hsee
Chalcedonense (anno 403) can. 7, < qui semel in habeniur:«in quo canonum, veiin cujus saneliPa-
clero deputati suiit, aut nionachorum vitam elege- tris regula conslitulum esl, ut invilus quislibet aut
runt, slatuimiis neque ad mililiani,nequcad dignita- clericus, anl monachus fiat. Aut ubi Chrislus prae-
tem aliquam venire mundaiiam, aui lioc tentantes, cepisset, vcl quis apostoluspraedicasset, ut de nolen-
et non agentes poenitenliam ita ut redeant ad hoc, libus, etinviiis, et vilibus personis congregatio fieret
quod propler Deum primum elegerunl, analhemali- in Ecclesia vel canonicorum, vel monachorum. > Et
zari; > et concilium Triburiense (anno 395) can 7 : sublala pcnitus fuil, labente saeculoduodecimo, per
«Staluimus ul clericus ecclesiaslice nutritus inEc- Ccelestinum III, cujus prsescripta secutus-Innocen-
clcsia coram populo vel legens, vel canlans, si post- tiusIII, lib. 15, ejiisl. 116 ad Lugdunenseni episco-
modum relicto clericatus habitu a castris Dominicis, puni scripsil, i ut minoris oetalis filii, qui oblati mo-
quibus ascriptus est, profanus, et aposlata elabilur, naslerio fueiint suscipienles habilum, vel tonsuram,
elad saeeulumregreditur, ab episcopo canoriicecoer- si a prselatis suis ahno decimo quinto requisiti, ise in
cealur, ulad sinum Malris Ecclesioareverlatur. Quod ~u assumptsereligionis proposito consenserint perman-
si in hac indisciplinalione perdurat, ut comani nutriat, suros, poenitendi licenlia proacludatur, alioquin cis
constringatur ut ilerum detondeatur, el postea nec non adimatur ad ssecnlumredeundi facultas, neco-
uxorem accipiat, nec sacrtim ordinem atlingai..» Ec- acta prseslare Deoserviliavideanlur.»Conciliuniian-
clesise antiquaedisciplinseconformis eratregula S Be- dem Tridentinum sess. 25, c. 15, quoad professio-
nedicti cap 59, circa pueros,« quos irrevocabili jure nem religiosam slatuit: i In quacunque religione
voto parentum aslringi S. abbas proecipit, » inquil tam virorum quam mulierum proiessio non fialanle
Mabilloniusprsefat.in sseculumsexlum ordinis S Be- decimum sexlum annum expletum ; » et quoad sa-
nedicti, « probatque Rabanus Maurus.libello singu- crorum ordinum susceplionem sess. 25, c. 12 :
lari, quem adversus quosdam huic regulaeprsescripto « Nulius in posterum ad subdiaconatus ordinem ante
rcsislentes composuit. » Hinc in forinulis oblationum vigesimuin secunduni oetalissuoeannum promovea-
puerorum a parenlibus faclarum solemnis est ea tur ;» et quoad puerorum in seminariis educalionem
conditio, «ila ul ab hac die non liceat illi collum c. 18:« In hoe collegiorecipiantur, qui ad miniinum
ex:cuterc de sub jugo reguloe, i et Marlene in hanc ' duodecim annos, ct ex legitimo matrimonio nati
regula s luPatris c. 59, hanc forniulam ex veteribus sinl, ac legere et scribere competenler noverint, el
7G9 IIISTORIA DEYITIS ROM. PONT. — S. EUGENIUS. 770'

quorum indoles, et volunlas spem afferal eos eccle- A denuntialivam

d( vulgavit ad cpmmune. monachorum
siasticis ministeriis perpeluo inserviluros : paupe- a\ Calarim constilutorum Co/%ram.Exslat
apud epistola
et hsec ad rem
rum autem filiosprsecipueeligi vnlt, nec tamen di- ' initio ir Opp sancii Maximi, pag 45,
tiorum excludil; modo suo sumptu alantur/el stu- le leguntur : « Modo ergo ab inexistenlia ad inconve-
dium proe se ferant Deo, efEeelesiao iuseuiendi; > nientiam n translati sunt: id est ex eo quod rieque
antiquato et penilus abrogalo veteri instituto reci- - uunam, neque duas dicunt. praedicandum duas et-
in clerum oblatos a parentibus pueros, qui a uunam, id est, tres in uno eodemque Glirislo volun-
piendi et operationes traducli: quod neque patrins,
cunabulisEcclesise essent addicti, qualem fuisse S. lales li
nneque synodicus, neque physicus sermo decrevil:-
Eugenium papam Anastasius commemorat. sed neque priscorum et deinceps heereticorum furor
- .BENCINI. - |
hactenus adinvenil. » Caetera ibi legantur. Petrus
Linea 1.—Eugenius. Sunt qui velint, Eugenium itaque, jj inepto hoc temperamerito ad distracla sparles'
S. Martinus in exsilium depulsus uniendas, u celebris ferebalur, quodquc longe iniquius
post dies 20,"a quo eerat, apprime. catholicus credebatur. Quamobrem
fuerat, et dum is adhuc in vivis erat, pontificemfuis-
se electum: cum ab imperialibus minlstris Marlinus cum c Eugenius electus pontifex' apocrisiarios cum*
declaratus esset deposilus, imo, per summam ca- ssynodica Cpolim direxisset pro consecratione, ii, sive
luniniam illegitime ordinalus. Et in relatione qui- muneribus n corrupti, sive socordia, aut rei noviiale
dem motionis in S. Maximum exstante in Monotlie- collecta- ddecepli, comprobata velut orthodoxa Peiri doclrina,
iieis Anastasii, cum S.Maximus dixissel, c
cum eo communicarunt, atque ab eo synodicam ad
netliias in synodo Lateranensi sub Martino anathe- j>i' IEugenium directam recipientes,' ad pontificem re-
- non pedarunt. De inita ab apocrisiariis cum Petro com-
mate perculsos fuisse -: « clamat- Demosthenes eam j
esi rata synddus, illo (Martino) deposilo, qui ]
munione agilur-in laudata' riiotione in sanctum Maxi-
celebravit. » Inter calumnias sane, quas S. pontifici mum, i quem judices ad hunc modum interpellarunt:
inusserant,unarerat, quod reus niajestalis habereiur: « Quid facies cum Romani unieridi sirit, Byzantinis?
qua pariler iraduxerunt- S. Maximum , cui ibid. Ecce ] enim heri venerunt apocrisiarii Romani; et
objeclum legimus: « Tu solus iEgyplum, ei Alexan- icras Dominico die" commuuicahunt palriarchse : et
driam,elPentap'olim, etTripolim,et Africam Saracenis per ] hoc cunctis manifestum fit, quod tu subverteris
tradidisti. » Addunt patroni ejusdcm senlentiae illud, Romanos. Denique te illincadamoto,tnoxcohsenserunt
in epist. ad quemdam sibi charis- his, qui sunt hic. Et dixit eos : Hi, qui venerunt,
quod S. ponlifexConcil
simuin, tom III. pag 688 scribit: « Yerumla- prsejudicium quomodo Romanae sedi, quamvis com-
men Deus per inlercessionem S. Petri stabiliat municent, eo quod epislolam non delulernnt ad pa-
. corda eorum in orthodoxa fide,, et- confirmet conlra triarchatn, facluri sunt. » De lapsu vero apocrisia-
omnem hsereticorum adversariorum Ecclesiae nostroe riorum sic Anastasius ibid pag 44 : « Quibus, ut
personam, et immobiles custodiat, prsecipue pasio- dictum.est,"suum nolentes corrigere sermonem, ad-
rem, qui eis prseesse monstratur.inde » Sed ui candide hue et senioris Romsepropriae consenlire sexlae co-
fatear, fallunlnr vehemeriter qui colligunt Eu- egerunt apoerisiarios. Unamsuper duak; id est tres
genium subrogatum fuisse Martinoadhucsupersliti. secum praedicandi' in eodem D. N/ J. C.' voluntates
Agit enim eoloci ponlifex de Pyrfho, qui eo ipso et operaliones : similem seienlise ligno gustum com-
factus, invaserat denuo thronum •^ miscentes,,quemadmodum et isti fidem ex boho et
tempore apostata
Cpnum. Qua de re in appendice Aclorum S. Maximi C J makfproferunt, affectantibus. Unde et talihus cir-
apud Anaslasium in Colleef legitur : '< Caeterum de cunavenientes litleris, ei, qui miserat (Eugeriio) niit-
Pyrrho sciendumac est, quoniam certi facli sunt a ter tunt.»Utilur eadem phraseologia Maximus in descri-
beato apostolico Plalone, quod sponle fecerit li- bendo commenlo,"quod Petrus. invexeral. Namque
bellum suum, locaverunt eum in throno isto. > El in in epist ad episcopum-Thessalonicensem, qui laqueis
- Actis S. Martini in tpm cit Concil pag 683 : « Inter- iisdem irretiuis, pseudo-palriarchae assenliebatur,
ea defuncto Paulo et Pyrrho residerenitenti, aTque vehementer exardel sanclus martyr, eumque objur-
quibusdamEcelesiae conlradicehtibus," et prohiben- gat, apud Combefisium inHist.Monolhelit. pag 661 :
libus ih palatio, asserentibusque quoniam a beatis- « Non solum enim ipse incorrecius mansisti, sed
simo-Paulo "anatbematizalus est, et.mulla commo- memoralos apocrisiarios. nostros decepisli;. idque
iione facta...-. ilerum Pyrrhus in medium venil. » erga eos fecisti, quod aslulus serpens fecit adver-
Paslor itaqne, de quo ponlifex loquitur, intelligendus sus Adam, desertorem una secum eum constiluehs.»
est Pyrrhus. Oral aulem Deum Martinus, ul averlat Ex quibus discimus, lapsum"legatorum pontificio-
ab Ecclesia majora mala/quse ob Pyrrhi aposlasiam, rum aucloreimprimis Thessalonicensi primate con-
el iterum recuperatum thronum Cpnum imminere ligisse. Hoecgesla obscurissimam vpcant Petri epi-
videbantur. Quapropter ea potius aliendenda cen- stolam haud equidem immerito. Quibusenim dolis,
seo, quae idem "sanciissimus pontifexscribit in epist "et anibagibus contextum fuisse scriplum illud ar-
ad Theodorum pag 677 : « Jussio a Calliopapor- bitrabimur, quod lam immanem fidei jaclalionem
recta est presbyteris et diaconibus, in qua humilitatis inlulit et discrimen.
mese abjectio conlinebatur : quod irregulariter, et D j) Linea 10. — Talem synodicam direxisset. Monachi
sine lege episcopatum subripuissem, et non essem Calaritani haud ignari, sibi ulique pro fide ortho-
in'apostolica sede dignus inslitui: sed omnimodis ad doxa pugnandum, cujus laesipnem agnoverant ex
hanc regiam urbem transmitti, subrogalo. in loeo epistola denuntialiva Anaslasii, scripserunt Eugenio
meo episcopo."Quod necdum aliquando faclum esl, et Ecclesise. Romanae. Quod quidem graviter "illis
et spero, quod aliquando fieri habet, quia in absenlia maridavefat faciendum in eadem epist Anaslasius :
pontificis, archidiaconus,etarchipresbyter, etprimice- «Quia ergo, scribit ille, in magno propler hoc periculo
rius locum praesenlant pontificis. » Porro inler exsilii suntxepeues ioliuscalholicseetapostolicaeEcclesiae
senlentiam, ei scriptam hanc "epislolam annus et consliluloe, pro ea deprecamur, et obsecramus san-
nienses duointercurrerunt. Eo ilaque tempore pontifex clissimos viros, ne hanc despiciatis periclitantemj
jiondum erat Eiigenius : quem Romanus clerus mi- sed adj'uvelis tempestatibus labentem, scienles -in
nimepassus —est eligere, anteB. Martini obitum. teuipore tribulalionis dileclionem, quoe in Spiritu
r- Linea 6. Pelrus palriarcha. Hic successor Pyr- sancto, nasci : et si possibile^esf vos transire ci-
rhi.in.episcopalu, novam monolhelismo adjunxit tius,' quasi alia pro causa, ad senioris Romae pios;
haeresim.-Utramque partem ratus est .conciliari, si ac firmos, ul petram, viros... qui/videlicet lutores
docereiur in Christo Domino unam esse -substantia- nostri sunt, et "propugnatpres fortissimi, veritalis,
lem operationem, et duas naturales." .Primus, qui bbsecrantes hos supplicatoriis vocibus, et lacrymis
commenli hujus oppugiialionem adortus csl, fuil pro omnibus" Chrislianis. » Ad hsec Bibliolhecarius
Anastasius ^aucti Maximi discipulus, qui epislolam annotat jure optimo clerum omnem, el Romanum
 771' ANASTASII BIBLIOTHECARII 772
populum exhorruisse hoeretiealemFeln synodicam, A A CENM. . , -
factoque lumultu'intercessisse, ul plane abjiceretur. NOT.E CUROKOLOGIG.43.
Nam moribus efat reeepluin, ut denuntiativae ejii-
slolse omnes publieein ecclesia recitarenlur, quem- Perturbata nonnullorum ponlifieum Giuonoldgla;
admodum iu dissertatione 1 de- litteris encyclicis eprum ei jirsesertim, qui post Silveslruni marfyria,,
prolixe disputavimus. Quapropler Romana jilebs ve- ddeporlatkmes, exsilia, careeres ab iriiperijidfibus
terisildei, tradiliouis probe conscia, adeo in Petri si suggestione hoereticoruni passi siint, diligenliores
synodicam excanduit, nl ne pontifici quidem per- vexans v cbronologos, alios in aliam senteiHiam ire'
miserif. . . f-'
compellil, quippequos conjeetura ul plurimum. niti,
. Linea 12.—Missas celebrarein basilica sanclm necesse n esl. Hinc factum pufo, quod eoriiui facile
Dei Genitricis. Pridem invaluerat, ut legationes' princeps P Franciscus Blarichinus, qui novis lot mo-
principum, et publicse epistolse in basilica sanctae nunientis n IiaiVe provinciam ante S. .Gregorium
Dei Genilricis ad Prossepe audirentur. Sic in Mar- i'Magnum nuper ornavit, ad nonnullos. hujusmodi
tino notavil Auastasius, Olympium, ab imperatore P
poufiftces veniens, conjeclura Ucel aliis praesianliore
missum, in eadenr basilica suseeptiim fuisse a pon- uusus, noii tamen exiraaleam posuisse rem videlur.-
tifice.,- in quem maehinabalur pfoditionem. Ibi- F Exemplo sunt ponlifieatus Felicis II intra bipartilam
dem edilos, reor, anathemaiisnios adversus scripia, L Liberii sedem collocatus, necnon Vigilii priinum in-
quse Orientales fidei exiorres ediderant. Nalnque trusi ti superstiie Silverio,
in laudata molione in sanclum Maximum narra- eeujus sedem aimo inlegrodeindelegitimi pontifieis,
niinuendam decernit, ab
lur„ lypum in eeclesia , in .eadem basilica , ana- gg JJunio mense anni 537 ad eumdem mens.em anni se-
theinate fuisse proscriptuncr. Sic enim Acta : « Tro- quenlis, <3 cum Silverius exsulans in Pontia insula
ilus enim dixit S. Maximd : Nuriquid non ana-t mortem n occubuit. Arte haud dissimili utendum mihi
thematizasti typum ? .Respondit : multolies. dixi erit e in Eugenii chronolaxi definienda ; ejus enim le-
quia anathematizavi.-T.yjiiimaiiaihemalizasii, impe- gitimse g sedis principium ab exsilio S. Marlini desu-
ratorem analhematizasli. Respondit Dei servus :' mi n oportet, ui passim eruditi recentiores eontra Ba-
Ego imperatorem non ahalhemaiizavi, sed eliartaro" ronii n opinionem affirmant.-
alienam ab ecclesiastica fide'.-Et dixitei: Ubi ana- Compertum habeo, quod Eugenius sedem "annor.
theniatizatus est ? A Romana synodo, respondit, in 22, riiens 9, dier 24, ab omnibus fere codicibus
ecelesia Salvatofis; ei in Dei Geriitricis. « Martinus A Anastasii, et.prsaslanlioribus calalogis illi tributa,
itaque post editosin secretafioLateranensi adversus inchoat " Martino supefstite; quo ulor teste; dum
lypuin, analhematismos,'. hos subinde proposuit po- exsul e Chersonc in 2 epistola ad amicum hoecail:
pufo, el in ecclesia seu basiliea S*.Marhe Majoris re- «e Deus stabiliat corda eorum in orlhodoxa fide....
citari voluit.Legatos pariter in eadern basilica reci- E immobiles eiistodiat, jirsecipue paslorem, qui eis "
Ei
pi et audiri consuevisse doeet auctor Yitse Adriani nunc n prseesse nionstratur. ». Ex quibus impune
II, pag.430 : iHinc a
sanctissimopapse Adriano",cum arguere licei, aimo 655; cum Maninus-dabal hanc
episcopis, et proeeribus in seeretaTio S'. Marise'Ma- "e episloiam, Eugeiiium legitimum esse pontificem,
joris juxla morem sedis' apbstolicse, seddenti', se sa- aadeoque illuni sejam abdicasse poniificafu : qnando
tis humiliter prsesentarunt,- dona' et epistolas oblu- auiem a abdiearil incerium ; nam ih excubilu consti-
»
lerunt,- scilicet Basilius efr Joannes metrppolita l< tuiusCpoIi post diem octavam decimam Seplembris
Geesareerisis,imperaioris Basilii legati'-Igi'uif,cum C2 anni a 654, scribit Theodorp; nondum creatum Ro-
tunc oblinerei, ut Orientalium legaiiiif ea! basiiica manum n pontificeiir, ut Monollielilsevolebanl fieri :
audirentur,s clerus ac populus Rpmanus obsliiil Eu- ~~
ii Jussio a Calliopa porreeta est jiresbyleris et dia-
genio;-sbleumemmissanreo loci celcbfaturo, ne sy- cconilius, in qua huiniliiatis-meaJ abjectio (a(. ejectio)
nodicam Pejri quisquam*auderet recitafe. Et Euge- cconfmebatur,-quod irregulariteret sirielege episco-
nium quidem taiiiunrabfuisse abea synbdiea susci- patum P subripuissem, et non esseni in apostolica sede
pienda,ut; una*cum synodica suoriim' apocrisiaTio- ddignus instilui, sed omnimodis in hanc regiani'ur-
rum'acla omnia' cassaViiy-improb'ari'lque, iiiriuiint bem b transniitti, subrogato in.Toco nieo episcopo,
verba Troili', qui' Eugenio* printilici- adversanti ita quod 1 necdum aliquando faclum esi, et spero 1 quod
comminatus'est:« Go8terumnoveiTlis,-domineAbba, nec n aliquarido fieri hahet : quia in
fore, si vel modicum a eonfosioTfe: "
ficls absehtia-pontl-
gentium fequiem archidiacomis, et archipresbyler, etpfimice-
Bacti'fuerimus, uf-papam'qiio'quej quinunc exfoiliiur rius r locum prsesenlant pontificis. » ,
et insolescit, persanctam Tfiiiitatem' una' vobiscum Cum vero ex duabus- epistolis daiis Chersone ad
jungamus, omriesqUe Ilomes-Joquentes, ac' cunclos aamicum, praeserlim ex postrema, quam paucis ante
discipulos luos ,- vosque: omhes, singulos quosque obituni ° diebus scribebat,- non uno in loco' fateatur
convenienti sibl loeo' confiemus ,•haud*seens ac Mar- se *> olim fuisseRom pontificem;.ut in ep. !': e Qiiid
tiuus cbhflatus est. » Elueet hinc Eugeiiii zelus, to- dicemus ® de nobis, qui proprii servi- ejus sumus; et
titisqiie cleriet pQjiulfRoraahSHnscripiis hsereliea- ssallemadmomeniuin minislravimiis ei, el iii tali
libus Petri Cpni rejiciendis, eumad'liasce minas eexsilio,etaffiictioneconsisliinus?» Etin 2:« Mirorin-
Tr-oilus'adnctus fuerit-. ' *
nuJYdiseretionem et compassionem oinniuin, qui quon-
c
dam mihi periinebant'. » Evidens est, quod Romae
i. BINII KT LA-BBEI. 3
jamnovus poniifex sedebat-;;quibus lestiriioniis, si
mox allatum adjmigitur ex eadem 2 epist unde patet
Lmeal.—Eugenius. Post-Si-Martirium, pajikhi in s
a"sancto Martino pro legitinio pontifice ijlunrhaheri,
Chersonesum- relegalum ad instantiani Theodoxi ccerlo certius est Eugenium -sedere' -Martino: su-
Calliopaeexaiichi,clerus Romanus Eugeniuiii sedis ^
perslite.
aposlolieaa vicariuniL designavit,- ea inxenlSone qaa Coiistiwendum igitur restat initium.sedis ejus,*
supra--dixi: Quandh autein -d£-'saricti Maflinl' diJitu *quod non nisi a die deposiiionjs 2 Junii,. quam con-
cerLuni'mmtu*ni*Roniam-defathni" est, nulliis" alius stanter ?Godd omnes teneni, r«U*ocedendoirivenifi. polesl.
qiisesilusfuit, q«i]ipsi succede'r'el';;-sedqui*anl'ea vi- \ onines prscstantiores Ffefseriani' duo ,- Iteg,
caiTafprsefeciur;afungebhlur,' tanquanfverus ae Jegi- {Mazar, el? Thrianiis priinus,-tTes aiHiquissimil-Km-
timus!ipontifexsedereco3pit'-*inlio-Domini 654", qul *brosiani, iiecnoil' LuitpranilUS, et alii- auctores rion
esuGonstaiitis 13.' . -.1 paucr coinmuni conseiisu "ctlni cafalogis selectissi-
. Linea&—^:Seditannos duos,*menses octo, dies' 24". mis' Palatirio-Yat., -Bergomate, Lucensi,- Corbeiensi
\
iniellige*.a lenipofe •Ivlartinf-iii*Chersouesiiin*reie- *aitero,'Farfensi, ac YefonensTdefmiunt-Eugenii-se-
gali. ..... <
dem.annor2,-mens 9, d. 24 (Luiipr 23, Lucens 29,
Gorbeien 19, Farf T4), modico in assignandis diebus
diserimine. A die igitur 2 Juu tantunideiH temporis .
 "
773 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. EUGENIUS. * - 774
reirocedendo 9 Augusli occuril, quse erat Doiniuica A lide confutat, et in epistola Anastasii monachi S.
anni 633. Hic aiitem "anniis ordinationi assignari Maximi discipuli ad commnne monachorum apud
non polesl; nam Martinus Chersone degens jam suc- Galarim cpiislilutorum eollegiunv, quse exslarit in
cessorem suum crealum sciebat; ad annuni iiaque Anastasii Bibliolh Colleclaneis a Siririondo edilis
superiorem 654, cum Dominica in diem 10 Aug in- ipmo tertio. « Unam, iriqiiit Petfus, supef diias, id
cidebat, referri ordinationem opor.tet, diemque de- Jesu es.t ires, secum pfsedicandi in eqdein Doininonostro
positionis includi, ut plerumque fieri ab Anaslasio Christo volunlates et operatiories'. » QuafcPetri
jam tenemus: ila ut Eugenius cousecratus die 10 synodicani obscurissiiriam',et ambtfghWsplenarifad
Aug prsedicli anni 654, cum Martinus d. in Naxo in- Eugenium, ul ab.eo in 'communioneni'reciperefiif,'
sula adhuc morabalur, post a. 2, m. 9 24, occu- scriptam, neduiri Eugenius rion admisit, sed eariidem
buerit-2"Jun 65*7. majore cum slrepitu a sancta Dei Ecclesia projecll.'
Quaniobfeltt Sirmondi opinio rejicienda, qui {Sy- PAGII. ,; ._ ."'
nops Chronol ad Collect Anasl.) sedem inchoat a Linea 1.— Eugenius. nalione Romanus. Sariclo
defi-
Septembri mense 65*3,depositionem eum aliis ut Martino papa anno sexcentesimo quiriquagesimoter-
niens 2 Jun posl a. 2, m. 9, dies 24; etenim si, lio, die decima nona.mensis Junii captivo' iri Grse-.
benigne cum illo agamus, ab ipsis Kalend Sepl or- ciam ducto, archidiaeonus, archijiresbyter et primi-
diainursedistempus; deposilionemcerte invenieinus, cerius notariorum, ut iu ejus pontificatu' diximus ,,
contra omniumlidem, die 24 Jun. Perinde. abjicia-. Ecclesiam Romanam rexerunt, usque.ad dieni octa-
mus opus esl sententiam Anlonii Pagii,cseiera eru- vum mensis Septembris anni 654, quo die Eugenius,
dilissimi: nam interpontificio in aliquol codd mss g natione Romanus-, ex palre Ruffiniano, de regione.
reperlo unius anni, mens 2, dier 20, eo ulilur tan- prima Aveniina, clericus -a cunabulis, ul aii AnastaT
quam regula ad siabiliendum diem ordinationis Eu- sius, ordinatus est pontifex Romanus, postquam ob
genii, rion aiiimadverlens, quod ii mss et editi' in ahsentiam Maflini sedes vacasset annum unum, men-
Yar lect noslrae editionis iribuunt sedi Eugenii a. 2, ses duos, dies viginti, ut legitur in quibusdam,exem-
ni. 9, d. 24, quare ordinatio retrahenda essetmense . piaribus Anastasii mssin fine regiae editionis .cilntis,
inlegro, niagno cum suse conj'ecturoe detrimenlo. inscio quidein, sed postea-consenliente S". Martino,
Prailerea, quod minime iirvirodocto ferendum est, ut num 19 ejus jVontificatusprobavimus. Ex qu.oruil
vult,"in Ecclesia Romana, quae est maler et magi- eorum ojiinio qui volunt Eugenium -ante. Martini
stra oninium totius orhis calholici Eeclesiarum, fa- mortem, hujus tanium vicarium fuisse, cUrnmorluo
ctam fuisse ordinationem, fer 2, cui respondet dies 8 vel absente poiitifice, vicariusEcclesiae non proefice-
Septemb anni 654. Praelerquamqiiodiinperila*! ma- retur, sed eaa tribusmox memofatis regerelur.Ruit
nus. addiiionem interpontificii respuere prasstabat, pariter quod ait Baronius, Eugenium usque ad irior-
qiiani amplecll: addilioriem, inquam,. nam quolibet tem Martini, per imaginem sedisse,- et accedente
inlerpontificium lamin caialogis, quam in codd ad- rursus simul rantea lato consensu,' legitimtesedere
dititiumessecomprobant cod Thuanus alter, et si qui coepisse;-cum legiiimus poniifex censeri debeat Eu-
-alii necnon calalogi, proesertim Yeronensis, nuliani genius a die. suse .ordinatioiijs, .utpote.quse san.cio
vacaiionem exhihentes, ac demum catal Lucensis, ' Martino grala luerit. Tandem dicendum est mehdunr
qui habet interpontif dier 28, alia manu additum. esse in Anasiasio, ubi dicitur Martinum sedisse
Et sane quis credat, post S. Mar-tinumvacasse Ro- ^^ annos sex, mensemununi, diesviginti sex; nam prse-
manam sedem, dum uno eodemque lempore duos in terquam quod hoc pacto sedisset tantum usque 51
ea pontifices conslitutos videt? Qnonum ppsiremus mensis' Augusti anjii 655, quod ex ejus mortis die
an legitime sederit vivenle Martino, quoad hujus ab- falsum esse eonslat; nec Anastasius, nec catalogo-
dicatio proferatur, indecisum remanebii; probabile - rum-auclores soliti sunl poniificibus atlribuere tem-
tamen esi, quod aliquandiu sederit illegitime, tametsi pora, quaepost eorum abdicationeni aui depositio-
ex iantae aiiiiqniiaiis monunientis, qui exslant, ratio ueni iluxerunl,' ril' visum est iir Silverio ef Yigilio;
utriusque lemporis secernendi non suppetii. Caete- sed-ea tribuunl' successoribus ' quomodocunqne
" or-
jum aute ordinationem Eugenii ascribi non possunt dinatis. . .
sancto Martino prselerquam anni 5, inens' 1, d. 6, Linea 5. — Fuit enim benignus, etc. Platina Euge-
quol dignoscuntur fluere •a die eonsecralionu 5 Jul iiiuni virum mirapieialis-religioriis.mansueludinis et
649, ad ordinatum successorem 10 Aug 654. niunificeniiseappellat: Anasiasius benignum, milem,
Sic utriusquepohiifieis Clrronologiam digerendam mansuetuni; oinnibus affabifemcl sanclifate proSCla-
piito. Yerunr fateor cum Y. C.Ludovico Antonio runi. Nomen ejus inscriplum esf Martyrolpgio Ro-
Muralorio (Scriptor Ital tom l, j». n, pag 505) in notis mano ad diem seeundam mensis Junii, et Baronius
ad Joan Diac de Episcopis Neap, quod Acta SS. pon- in notis eum non tanlum sedis, sed et sariclitatis S.
lificum Marlini et Eugenii tantis tenebris obvoluia Martini successorem-exsiitisse, scribit-.
apudAriastasiumoecurrunl, ul componi vix posslnt: Linea6.-— Hujus lemporibus Petrus palriarcha Cp.
nisi aliunde lux aliqua afferalur. Pclrus patriarcha ConsTanliriopoiilarius, quem in
CIACONII. Marlino diximus subrogatum esse' anno 655, iir lo-
D cum Pyrrhi defuncli, cum essel hsereticus Monolhe-
Linea 1. — Eugenius. Ruffiniani filius, Romanus - liia, tainen ul faciem saltem catholici hoininis
de regtone prima Aventina sedit iri pontificia sede isteiideret; sicque ab Eugenio in cbniniunionem re-
annos duos, menses 9, dies 14, ereatus et consecra- 3ipi mereretur, liiteras Romam ad eum misit am-
lus die Dominico, iv Idus Augusli anni 654. iagibus involutas alque perjilexas, quse, prohibente
MAFEI. "Tero,atque populo, mininie receplse fuerurif.
Eugenius de more- decessorum suorum apocrisia-
Linea 6. — Pelrus palriarcha Constanlmopolilanus Tos ad Conslantein imp niisil cum synodica el ordi-
direxit synodicam. fiiorluo Pyrrho, qui posl Paulum ilationem suam sigriificavit. Anastasius quidem de
ilerum non sine plurimis contenlionibus Consianli- ]laclegalione tacet; verunream nos edocet sanclus
nopolitanam sedeni occupayerat, Pelrus etiam ipse !llaxinius-in Relatione Motionis faclw inler doninum
hsereiicusab hsereticis sufhciiur, qui volens cuni ca- iibbalemMaximum et socium ejus , alque principes in
tholicis et haereticisnovo quodam invenlo convenire, -;ecreiario, recitaia in colleclaneis Ahastasii, quae
inauditum de Chrisli voluntalibus coiiiuientum fa- Imbiia esl anno 655 aut lardius anno €56, cuni in*
bricatusest; triplicem scilicet in Chrislo volunta- iisdem Cbllectaneis proeponatur' dispulationi inter
' tem asserendo, uuam subsislentialem cuni Monoiher ianctum-Maximumet Theodosium Csesareo-;
656
Bithynise
habiia
liiis, duas vero naturales cum catholicis, ut liabetur <spiscopum, quae tamen eodem anno est,
in epistola sancti Maxiniiad Anastasium monachum -iu recie Baronius vidit. Ex ea euim Relatione.-intel-
-discipulumsuuui, in qua novum hunc errorem va- 1igimus PetrunrGonsianliiiopoJilanuin episcopumvo-
 775 ANASTASIl BIBLIOTHEGARU , -. ,770
lciitem el catholicis et hsefeticis assentiri, triplicem A mus, eujus verba Baronius -loco laudalo. recital,
in Christo volunlaleih prsedicasse: unam scilicet infert, quod "si cum Petro communicarenl,_nullum
subsistentialeni cuiri llonothelitis; duas vero nalu- fieretRonianse sedi prosjudiciurn:« Hi, qur venerunt,
rales cum orthodoxis; el Romani ponlificis apocri- inquit, prsajudicium quoquo modo Romanae sedi,
siarios a Pelro illeclos iri novum *illud erroris por- * quamvis communicenl, eo quod epistolam non -de-
tenfum consensisse. ,Hujus Relationis verbalegi tulerunt ad pairiarcham, iacturi non sunt.n
possunt apud Baronium anno 657, num 15. Linea* 15. — Qui eliamsepullus. esl. Postquam
ld eliam constat-ex epistola Anastasii monachi ~ Eugenius duabus ordinationibus episcopos 22'icreas-
discipuli sancti Maxinii: Ad commune, monachorum set, et sedissel annos duos, menses bclo, dies kiiginti
apud Caiarim constilutorum coilegium, ex qua con- quatuor,_Ml legitur in Anaslasio,- obiit.die .prima
stat, apocrisiarios Romani ponlificis errori Petri, mensis Junii anni .657, sepultus sub die^iyNonas
duas et unam super duas operationes ac voluntates ' Junii,' seu die secunda ejusdem mensis, ex qtio
dicenli, assensisse : « Quibus, ut dictum-est, suuni * patet Anastasium pontificatus ej'us initium. desum-
corrigefe nolerites sermonem', adhuc et senioris psisse,*non a niorte sancliMartini, sed a die octava
Romse pfoprise "consistere seclse coegerunt apocri- - mensis Septembris anni 654, qua, vivente S*.Mar-
siarios.- Unam superduas, id est, tres secunrpraedi tino, prdinatus esl, deducere, ideoque .non.immerliG
candi in eodemDomino nostro Jesu Christo volun- anobis dictuni esse, menduih cubare.in Anastasio,
lates et operationes : similem scientise ligno guslum iubi dicitur Martinum sedisse annos sex, mensem
comminiscentes,' quemadmodum et- isli" fidem ex • :ununi, dies viginti sex, ut nuni. primo oslendifiius.
bono etTnalo proferunt, affectaiilibus. »"Hli apocri- j,
siarii "non-possunt esse illi quos Yitalianus papa SOMMIER.
Constanlinopolimmisit, ul vult Combefisiusih Hisl. Linea 3. -r-Fuil enini benignus, etc, et sanctilale
Hseresis' Monothelitafunf dispul 1, paragrapho 15, pneclarior. Auclores -eceleslaslici, ut "Anastaslus
quia Yitalianus' dictus* est- pontifex mense Julio Bibl,-Platina, Baronius In- nolis Marfyrol. Rom ad
anni6'57.' iriEtdicla " cumprin-, diem 2 Jun de Eugenio loquuntur, tanquam de, viro
dispulatio S. Maximi
cipibus - secrelario pertinet. ad annum 655 , admirabili jiielate, solida religione, suavitate, et
vel ad summum 656.: Mentio igitur -est ibi de magnificenlia. Ecclesia yero eum.colit tanquani
apocrisiariis ab Eugenio papa missis. Porro dubi- sanctum , dignumque S. Marlini suceessoreiii non
laridum non est, quin.Eugenius, qui Pelri Constan- modo.in Romana cathedra, verum etiam inlaude
tinopolitani episcopi synodicam exjilosil, exploserit sanclitalis; cujus insigne arguinentum dedit, ubi,,
eliam quod prsevaricalores apoerisiarii egissent ejus- synodicam de more IrausmissaiiVa Cpoleos palriar-
modi Pelri suasu,'ad quem dicti apocrisiarii; nul-, cha Petro, obscuris conceptam sermonibus , ' nec
lam detulefant -Eugenii epislolam, exquo S. Maxi-. de duabus volunlatibus loquenleni, rejecit. !

LXXVIIL SANCTUS V-ITALIANUS.

ANNOCHRISTI 655, CONSTANTISIMP. it.

135.. Vitalianus,' natione Sigiiiensis', proviricias Campanise, de patre Ana-

stasio, sedit^annos qualuordeciai, menses sex a. Hic direxit responsales, suo cuaa..
. synodica juxta consuctudinem' in regiam urbem apud piissimos principes,
- significans de - ordinalione sua. Et" dumsuscepti essent renovanles privilegia,
'5 Ecclesiaa reversi sunt, quorum h clementia per eosdem- missps direxerat beato
Petro. apostolo , et Bvangelia 'aurea cum gemmis albis rfliree magnitudinis. in
circuitu ornatus c,. Hic regulam "ecclesiasticam atque vigorem, ut mos erat ,
omnimodo conservavit. Uujus- temporibus venit Const-autinus' Augustus de
regia urbe per littoraria in Athenas, et exinde" Tarantuni , 'inde Beneyenfum,-
-10 et Neapolim per indictionem vi. Po.stmodum venit Romam, id est quinla die
] mensis Julii, feria quarta, indiclioue suprascripta, et occurril ei obviam aposlo-
licus cum clero suo milliariosexto ab urbeRoma, et suseepit eum. Et ipsn. clie
ambulavit imperator ad sanclum Petrum, adorationem et donum ibi obtulit,
Bie Sabbati ad sanctam Mariam, itemque donum obtulit. Dominico die pro-
15 cessit ad sanctum Petrum cum exercitu suo. Omnes cum -cereis exierunt ob-
viamrei, et oblulit super allare iiiius pallium auro textile ff, et celebralsa sunt.
missas. Iterum Sabbali dievenit imperator ad Lateranas,'et <*lavit se , et. ibi-
deni praiit in basilica Julii. Item Dominico die fuit slalio ad «anclum Petfum,
et post missas celebratas, vale fecerunt sibi invicem imperator et pontifex, duo
. %Qdecim dies in civitate Romana perseverans.
NOTUL^EMAHGINALES ' >• i;
JFABIIOTTI.
0 B, 5,.minus d. i. Vide Baron. ad ann. Domihi fi5S.' !>€
auro tcxtileni. - eC, kctus ibidem pransusest, • . , principum. - " C, ornala. *<i3Haia
'. . .',". I ;
 777 IHSTORIA DE YITIS ROM, PONT. r- S. VITALIANUS. "778
136 Omnia quae erant in -aere ad brnatum civitatis deposuit, sed et ecelesiam
bealee Mariae "ad Martyres, quae de tegulis aereis erat cooperta, discooperuit, et
in regiam urbem cum aliis diversis quae deposuerat, direxit. Et postmodum
secunda feria egressus de civitate Romana, reversus est Neapolim. Inde ter-
5 reno itinere perrexit Rhegium a, ingressus Siciliam per indict. vn. Et habitavit in.
civitate Syracusana , et talem afflictionem posuit in populo, seu habitatoribus
vel possessoribus provinciarum Calabriae, Siciliae, Africse, Sardiniae, per diagra-
pha seu capita atque nauticationes per annos plurimos, quales a seeculo nun-
quam fuerant, ut etiam uxores a maritis, vel filios a patre b separarent, et alia
10 mulla inaudita perpessi sunt, ut alicui spes vitas non remaneret, sed et vasa sa-
crata vel cymilia sanctarum Dei ecclesiarum tollentes nihil dimiserunt. Et post-
modum quinto decimo die mensis Juiii per indict. xi praedictus imperator in balneo
occisus est. Et non post toultum temporis antedictus sanctissimus vir vitam
finivit. Fecit autem ordinationes quatuor : presbyteros viginti duos, diaconum
15 unum, episcopos per diversa loca nonaginta septem *. Qui etiam sepultus est
ad beatum Petrum apostolum sub die sexto Kalend. Februarii, et cessavit episco-
patus menses duos, dies tredecim.
NOTUL."EMARGINALES FABROTTI.
* Inde mari Tyrreneo perrexil Regium. * a parentibus. e B. 18l
VARLE LECTIONES.
Ex codtce Farnestano LXXVHI. -A 9, littora. ibid Tarentum, deinde B. UniO, Romam.
Num 155, lin 6, 7, in circuilu ornala. lin 18, in • trum q. lin. 12, miliario 5. ibid eum. Ipsa d. lin 15, Pe-
basilica Vigilii. cum exercitu suo ad orationem (M Pelrum, et
et donum i. obt.) Die Sabbato perrexit ad
Num. 156, iin. 11, et poslmodum xv die mensis orationem, s. M. ibique donuin obt. Dom. d. iterum pr. lin 15,
Julii per xn indict. eereis, et obt. s. a. ipsius. tin 17, Sabbatorum d.
idid. ad Later. el ibidem pransil. liu 18, iterum dom.
Ex codice Valliceilano. ib. et post cel. m. lin 19, pontifex, ilaque 12 dies in
Num 155, lin 9, per litoraria in Alhimas, et exinde civit. Rom. perseverans oninia..
Tarenium, deinde Beneventum. lin 11, vox obviam* Num 156, lin 2, discooperuit, et lin 5, dir Post-
deesl. lin. 12, eum. Ipsadie. lin 13, ad S. Petrum ad modum. lin 4,~N. DeindemariTyrrenoperr Regium.
orationem. lin 14, die sahbalo perrexit, etc, ut lngressus itaque Siciliam p. t. 7, habilavit in civit
Reg., Maz et Thuan. lin 17, ilem sabbatorum die Syrac et tales aiflicliones p. populo. lin 7, el Afr vel
venit imperalor ad Lateranis, ilavit [iege et lavifj S. lin 8, atque nauticationem. lin 9, fuerunt ib fil a
et ibidem pransit in basilica VigiTi. lin 18, iterum parenlibus seperarel (M, separaret). Alia etiammul-
Dominicorum die. lin 19, et posl celebralas missas. la i. p. s. ul aliquibus s. lin 10, remaneret, sed et
Jbidem poniifex. Itaque XII dies, elc. ut Reg Maz et vasa sac et ciinilia 5 D..eccl auferentes n. d. Posl-
Thuan cum quibus Vallicetlanuscod concoraat etiam niodum. lin 12, per ind 12 prodilus imper in balneo
siipra, lineis 1, 5, 5, 7, 10 el 15. Dei judicio occisus esi. Eodem tempore missi sunt
Num. 156, tin 1, ecclesiam Sanctse Marias ad ]j a Vitaliano papa in Brilanniam Theodorus archiepi-
Martyres lin. 5, inlegram urbem, mendose. Lege in scopus, el Adrianus abbas, ulrique doclissimi, qui
regiam urhcm. linead, direxit. Poslmodum. lin 4,Nea- plurimas ecclesias Anglorum doctrinae ecclesiaslicoe
polim; deindemari Tirreno, etc. ut reg, Maz el Thuan. fruge fecundarunl. E quibus Theodorus archiepisco-
lin 7, Africa!, vel Sardinise per diagrava [lege diagra- pus peccantium judicia, quantos scilicel annos pro
pha]. lin 9, fuerunt. Ibid flliosa parenlibus separaret, et unoquoque peccaio quis poenitere debeat, mirabili
etc. ti( Reg Maz, el Thuan. lin 11, vel cimilia. ibid, discrela consideratione descripsil. Non post mul-
ecclesiarum auferentes, nihil dimiiiebant. Postmo- lum vero lemporis jam diclus veuerabilispapa*vilam
dum. lin 12, per indiclionemxn , elc., ut codd mox flnivil. tin 14, diaconos 50, episc.
laudali, exceptislanlum vocibusa Bilaliano , el quan-
lo scilicel, pro a Vilaliano et quantos scilicet, ul bfene Ex codice Thuano ailero.
Reg, Maz et Thuan. lin 1-4,ut iid, cum quibus Val- Num 155, iini, ex paire. lin 6, ap. evang. aur.
licellanuscodex concordatetiam lin 2. 8 et 14. linl, ornata. iin 9, liltoria. tin'10, id est 15. d. lin
Fabrollum ex codice Freheri. 12, mil. quinto. ibid. el in ipsa d. a. Im. ad s.P. acl
Apud or. lin 16, ipsius pallium auro textum. tin 18, pransil
Num 155, lin 9, litoraria, A, literalia, JB,liloralia. in basiL.Vigilii. Iterum d.
lin 18, praxit, A, pransil in basilica Vigilii. Num 156, lin 9, a parenlibus s. linll, abslollen-
Num 156, lin 15, loca 97, B, 27. les. lin 16, sub die 7.
Ex codice Regio, Mazarino et Thuano. C Apud Peniam ex codiceCavensi.
Num 155, lin 18, ibid. pransit.
Num 155, lin 1, Signenlisp. C. ex p. A. lin b, ad Nuni 156, lin 2, erat discooperuil. lin 4, reversus
piss. P. (in M deest piissimos). lin 5, quorum cl. p. in Neapolim. Inde lerreno perr Regio.' tin 8, atque
e. m. direxit B. P. A. evang. aur. lin 1, ornata. lin naulicalione.

PATROL.CXX.VIII. 25
 ANASTASUBIBLIOTilEfJAlUI -
,""? -753
NOTJE VARIORDM.
ALTASERRA." Al lib xxvi : « Edixeriuil.eonsules, ut privalo ex;censu
Num 135, lin 12. — El ipsa die anibulavit impe,- ,(ordiniljusque, siciit antea remiges darent cum sli-
rator ad sanclum Petrum, a'doralionem, el donum pendio i cibariaque dierum 50. t
ibi obtulil. Imperaior ingrediens Romani, mox ora- BENCINI.
lionis causa properat ad basilicam Petri, et dona
oflerl. Augnslin iii Psalm CXL:«Imperator venit Ro- Num 155, linea i.— Vitaliamis. Pleraque l'ia>c
Tiiain, quo fesiinal ad teinplum iniperaloris, an ad -gesta '! ex variis Pauli laciniis sunt consarcinata. Al-
'
.lucmoruni PispH.loris.1 I.leni in Ps':i!mLXV: « SeJ . que hoc quideni de mnre. Sed quse Paulus-tansen
nielius esi, ulRomam cum veneril imperator, depo- ' servalo ! refum ordine scripserat ad ponliflces perti-
"silo diademaie, pldret ad meiiioriam Piscaloiis, "' neniia, aliis aique aliis ponii/icibus ab Anasiasio
.qiiam ut Piscalor ploret ad memoriam impera- -Jiistorica fiierunt assuta, ideoque suis locis aplanda simt, ul
J sefies decurrat. Itaque post illa verba,
' ioris. ,
*Linca14. — Dominico die processil ad sanclum num. ' 156ilin'12 : «Injialneo occisus est, J hiicsunl
]referenda,
.Petrtim eum exercilu sup, omnes cumcereis exierunt ': qii33Iegunlur in Vita Adeodati,nnm. 15",
obviam~ei,el oblulil super allare itlitis pallium auro ' lin '6 : «"Hujus leinporihus Mezzetius, qui eral iu
\Sicilia
Uexlile; et velebratwsunl missm. luiperatori basilicam- ; cum exercilu Orienlidi, intariizavit, et arri-
saiictj -Petri adeunli clerus oceurrit ctim cereis, ct..; puit regniini. Elperrexit exerci.tus Italia; per partes
imperaior ex more dona .obtiilil. Occursus honor " .Islriie, alii per. paries Cainpaniae,ncc ,non alii per
',iiiipei'aiori!;us ei pTincipibus Ecclesiam inounlibus paitesSiirdinia; et Afiicsa. Pari modo veneruni per
Jmpensus ab-episeopis etclericjs, et imperalor sacris B Siciliani in civiialem Syraeusie.' Et Deo auxiliiuVte "
.inleressenou solel sine oblalione. P/e quo fuse lib 1. . inteiehipliis est necdicendus Jlezzetius. Et iiiulii ex
"de Ducibel Comit cap 17. - - • judicibus ejus Iruncail ^ perducii suht Cpolimsimul,
Linea 18. — Item Dominicodie fuit stalio ad san- etcapulejiisdeui iiilaria>.PostmodumvenieniesSara-
cium Petrum. Slaiiones die Deminico fiebant. Sta- ceniin Siciliam, oblinueruiit pnediciam civitafem, et
lioncs eranl staia; preces, quas fideles slanlesfaeie-- muliam occisionem fecerunl in populo, qui in ca-
b.iMlin singulis ecclesiis urbis Roiha;, prsecipnedie stra, seu nidnlana confugcrant. Simililer el prasdam
Dominico, in niemoFJam Dominicaj • resurreclibnis. nimiam feceiiint, ei ajs, qnodihldeni a civitale
Tertuli. (de Coron milit.): «Jam ei staiiones, aut alii Romana delalum fucral, secum lollentes, Alexan-
niagis faciei, quam Chiisto, aut et Dominico die censeinus driam revcrsi sunt. Eodein leinpore (ha;c desumenda
quando nec Chrislo. » ex codd Rcg Maz el Thuan, in nolis lin
- Num. 156, linea 1. Et ecclesiam bealm Manm 12, nuni.156) missi suiit a Yitaliano papa in Briian-
ad Martyres, quw de legulis mreis erat cooperla, niani Theodorus archiepiscopus,et Aiiriaiius ahbas,
.(usceoperuit. Tectum bnsiliea*!sanctse Marise ad *uii'iquedoclissimi, qui plurimas ecclesias Anglonim
Mariyrcs fuil e tegulis sereis. Majores basilkse le- doctrina; ecclesiasiica; fruge fecundarunt. Equibus
gmilur-;ere, vel pluinbo. Hinc Stephaii. Toinac Tlieodofiis arcliiepiscopus peceanfnim judicia,
•episi 165: «Anglico plumbo lcguntur ecclesise, quantos sciiicet amios pro unoqooque peccaio quis
nudaniur RomanO.-> Triilluin, id esl fas'.igiuin ec- po3iiiter.edeheal, mirabili, et discreia consideratione
, clesiie SS. Cosma;et Damiani, plumhcis chartis, id descripsit. Non post niultum vero teniporis jam
esl, labulis iectum. Anasias in Sergio : « Trulhun p(.dictiis venerabilis papa vitnm finivit. 1 His jungeuda
>
vcro ejiistlem icclcsise fusis charlis pluniheis coo- qu;e leginius in eodem Adeodato num. 158, lin 5 :
peruit, alque munivil. t Idem in Gregor III : « Iteni « Post cujiis nulla iiansituin lanUe pluviaeet tonitrua fue-
m basilica sanciseDeiGenitrieis quse sd Mariyres di- runt, quales seias hoiiiinum memini.t esse, ut
cinir, lecium vctusta incuria demolituin , nurgari eliaiii homines, el pecudes de fulgure inlerirenl. Et
fecil ad puram, el cum calce abundaniissinia, seu nisi per fiianias, qusequoiidie fiebani, Doiiiinuses^ct
-chartis plumbeis, a novo reslauravit. i Basilica S. propiliatus , non potuissenl hoinines triturare, vel
•Maricead Martyres esl ea quse Boluiida vocamr. in horreis frumenla recondere. In tanlum enim cre-
Benholdus Constaniiens in Chronic ad aiui 11,87; vere liaec niala, ut ex ipsis pluviis denuo leguinina
« Guiberlus vero hseresiarcha non magis ah inco3- renascerenlur, et ad maluriialem devenircnl, pro
pta pervcrsitate cessavil, imo se apud S. Marhiin quo "ctijitihoniines miiabanlut*,elc. s Sed ut gesia
ad Martyres, quam Rolundam dicunt, incaslel- Vilaliani ab ea, qua involvunltir, confusione vemii-
-lavil. 1 cenius, prsestabil, singula in suos annos digereie,
—
Linea 6. Talem affliclionem posuit in populo cl brevi Chronolaxi cjus pontificaiuin exhibere.
Culabrhe, Siciliai, Africm, Sardinim per diagrapha ltaque aun 657, Vitaliani 1, Constaniis 17, S.
seu capita, atque naulicaliones. iiali, Siculi el Alii Maxiiniisconfessor dispuUlionem hahuit Cpli cum
gravaii per descriptiones et eapila, id est capita- uiinislris imperaioris.
iiones seu census capitis. Descripiio flebal census Aiino 658, Vitaliaiii 2, Conslanlis 18. Posi varias
-cnpitis iinponendi causa, quas dicebalur census : Saraccnorum in impeiiuin irruptiones : de quibus
capitatio est census capilis, vectigai quodimponilur dissei^ueratTroilus in laudata dispuiatione cuni S.
personis, 1. Si minor, c. de Acl empl.; 1. 1. C. Th. D) Maximo, cuin Mavias, ei Hali de Caliphalu disce-
lle.fugitiv colon Auguslin Quest Nov Test cap 75 : plaient, ille ut adversarium op|)i'imeiei, p;icein cum
« Diilraclima capiiutn, vel trihuti exactio intelligiiur imp Conslante iniit. Qiiaj fusius prosequitur aucior
"11011 pnediorum, quod nuncpannosum auium appel- Miscellselih 18. Et Theophanes in Chion ad iunic
Jaiur, quia ei paupefes exiguntur. 1 Et hocdislut aniiuin scribil: « Hoc anno Mavia; legatione ad im
tviljulum a capilalione : iribuluin csl census pr.e- peraiorein suscepta, Arabes sediiionihus, el luinult
diorum, capilalio est census capilis. Tertull Apo- tibus jactaii cuni Ilonianis p cti sunl, ut nimirum
logetcap 15 : « Sed eiiiin agri tribuio onusii vilio- pc-r singulos dies numnios milie, equum, et servum
res, homiuuhi cajjiia slipendio ccnsa iguobiliora. 1 Romanis' p nderenl. Inter ha;c inagnus lerise-
Ilinc inloime uibiitiiin vocat Sidon carm 7. niotus meiise Daiio, indictione 11per Palsestina:n ct
Poscilque informerecidivecligal. - Syriam exortus, magnis rnini» causam dedit. t Pcr
idem lempus cum fato functus fuisset Cpnus p:t-
Nauticatio est onus prsestandarum naviuni, quoJ iriarcha Thomas, Joannes ilii suceessit, ex, Nice-
provincialibus imponebalur. M. Tull Yerrin 5 : phori testimonio in Chronico. Pariter, ul scribit
'« Idcirco navem Mamertinis non imperasti, quod aucior Miscellu;:« Anno deciino oclavo imperii Con-
sunl foederaii.» Nec soluiii naves imperabantur, sed - siantis, ConslaiisoccidilTheodosiuihfratrein suuni.i
ct miliies cl rcmigcs, slipeudia el cibaria. Livius Anno 659, Viuliani 5, Conslantis 19, Gonslanli-
7&i IHSTORIADE VITIS ROM. PONT.—S. YITALIANUS. 782
ntis Conslanlis primogenitus, qui sex anle annos A stante i imperalorc, Mccetius in Sicilia regnuin arri-
Auguslus declaralus fuerat, finlres Ileraclium et puil,
j sed absqueOrientalisexercitusvoluntaie. Conira
Tiberium csesares in socielaiem adlegii. Paiiler iquein ltaliss miliiise miliies aliiper Isiriam, alii per
Mavias, debellalo Heli Caliphalus eompelitore, so- partes j Cympanise,alii vero a partibus Africa;el Sar-
lus iniperium Saracenorum obtinuit, et regiam alque dinise < venieuies, vehemenler in Syracusas irruerunt, .
scrarium apud Damaseuni consliiuit. Quod narrant < eiimque vila privaverunl. Multi ex judicibus ejus
Theophanes et auctor Miscelte, qui lib 19, jVag156 < deliuncali, mullique Cjilim producti sunl : cum
h;cc liileris mandavil: « Ctim aulem essent Arabes iquibns pariler el falsi imperatoris capul est depor-
apud Saphin, dolo nccalus est Hali prsediclus, et tatum.» I Hsac fcre descripsit Anastasius, nisi quod
singulariter imperat Muhavias regio moie, Dama- hic ] ex Orienlalis miliiise placito, ille sine Orienlalis
sciim inhabitans, pecuniarum illic thesauros recou- niililia; i' consensu et voluntaie id conligisse, asseve-
ijens. » ranl. Ad hsec quod Anastasius ajipellai Intarta,
Anno 6G0, Vilaliani 4, Conslanlis 20. Anno 661, Paulus ] falsum nuucupat. Pergit autcm hisloricus
Yitaliani 5, Conslanlis 21. Anno 662, Yilaliani 6, ienarrare Saracenicam irruplionem, ul prsesenli, vel
Constaniis 22. Ann 665, Yiialiani 7, Constantis 25. ad sumniiim sequenli auno cadem contigisse
Quo anno Conslans invisus Cjmis facius, in Italiam ioporteal. Quod es Theopliane infra dicemus. Eodem
venit, alque, ul Anaslasius ail, indiclionevi, lenipo- anno : gesia poniilicis Yitaliaui prosequilur ad hunc
raria scilieef characlerislica nola anni prseseniis. Tnoduni\ Paulus cap 50 : « lgitur cxsiincto, ut
iliscellse auctor pag 157, ejus rei causain sic prodi- idiximus, apud Siciliam Consiante Augusto, punito-
dit: « Post inieremplioneni fralris sui Theodosii JJ igue, qui ei successeral, Mecenlio tyrauno, Roinano-
odio habitus esl a Byzanlinis, et niaxime qnia ruin i regiium Cdnsianiiniis Consianlis Augusli filius"
Marliiium sanclissimum papam jgnominiose Cplim ,< suscepii regenduin, Ronianisqne priucipauis est an-
duxii et exsilio relegavil penes Cheisouis climaia, et nis i' decein el seplcin. Consianiini sane temporibus
Maximi sapienlissimi confessoris linguain inaiium- Theodorus Archicpiscopus : > cum rcliquis quoa
que iruncavit, el multos orihodoxpruin verberibus, ]leguntur in aliis Anaslasii codd Mss. Alque id omne
el exsiliis el persecutionibus, eo quod hseresi suse ad ; praisentem aniiuiii relcreudimi esse, diserle
nullalemis acquiescerenl, condemnavit. Quin eiduos ;alteslalurBeda 1. iv. Hist c. 1: « Theodorus ordina-
Anastasios qui fuerant discipuli Maximi confessoris ~ilur cpiscopus: ordinaius esl a Yiialiano papa anno
linguam tormeniis el exsiliis tradidit. Propler talia DoininicaeIncarnationis 6SS,suh die sepiima Kalen-
en;o exosus effeclusesi. Cum aiiiem valde metueiet, darum i Aprilium: et iia ctmi AJfiauo, sexlo Kalen-
voluit in urbem Romam iniperiuin iransferre. Unde das i Jmiias Biilanniam niissus est. Qui cum pariter
inVperatricemet ires lilios suos lollere e Byzaniio jier ] niare ad Massiliam, et deinde per terras Arlas
voluit, nisi Andreas cubicularius, et Tlieodorus jiervciiisseiii,
] et tradidissenl Joiumi archiepiscopo
patricius colouise hujus prohibuissenl consiliuin. civilalis i illius scripta coniincndalftia Vilaliani pou-
Sane in Sicllia fecit annos sex.n Et Cedreniis in lilicis, relcnli sunt ab eo, quousque Ebroinus
Consiante : « Staluit iinperiuiii Roniam transferre, Major donms regitecopiam pcrgcndi quoquo'velleni,
cuni invisus Byzantiis esset obJUonothelitarum hse- Iribuit eis. i
resim, aliasquepravas de religione senteniias. Millil Anno 669, Yiialiani 13, Constanlini2. Saraceni-
ergo, qui uxorem el Iiberos adducerenl: sed hanc *-~ _, cam irrupt onein in Siciliam siguarunt ad hunc an-
1num Theophanes, et auctor Miscellae.
cum liberis Byzantii defmuerunt. J
Anno 664, Yitaliani 8, Consiantis 24. QuneAnasta- Ann. 670, Vilalian. 14, Consianiini 3. Conligisse
sius Roma; a Constante hoc tempnre gesia nairat, yictoiiam Conslauiini de Saraceuis, prodit laudalus
penead verbum descripsit ex Paulo Diaclibv. c. li. Miscellseauctor.
Porro hoc eodeni anno decessil Joannes, eleciusquc Aiin. 671, Vitaliani 15, Constantini 4. Idcm
esl Cpnns aniistes Consianlinus Diaconus, referente auclorad liuuc annum scribit: » Anno vero 4 jfJon-
Nicephoropatriarcha in Chron. staniini apjiaruit Iris in caTomense Martio, et tre-
Anno 665, Vilaliani 9, Constantis 25. Indulsit liiuit omnis caro, ita ut omnes dicerenl, quod con-
Conslans Aulocephaliamepiscopo Raveiinatensi. Ac suinmaiio esi. Eodem anno, stolo magiioconslrucio.
de eo privilegium exstat in tomo II scriplorum Re- negantes Chrisli, Muhamai scilicel, ei Caysus, navi-
rum ttalic, pag 146. gariini in Siciliam et Lyciani, ei facta est mortalitas
Ann 666, -Vitaliani10, Constanlis 26, obiit pa- in jEgypto. s Addil Paulus Diaconus cap. 31 : « ln
triarcha Constanlinus, alque in ejus vicein cleclus" sequenii post lempore mense Auwustoa parte Orien-
est Theo-.Sorus presbyter Cpnus, syncellus, ei vaso- tali stella cometes apparuil nimiis fulgentibusradiis,
ruin custos, et. codein Nicephoio leste, Monolhelita qusepost iii semetipsam reversa dispaiuit. Necmora,
nequissimiis. . gravispeslilenlia ab eadem pane Orienlis secuta
Ann 667, Viialiani 11, Conslanlis 27. Prodit Uoiiianum populum devastavit. Alque hoc anno
Theophanes contigisse rebellionem Saboris Arme- uliimuni obiil diem Vilalianus.» Ab ejus decessu ea
nicseniilitiseducis adversus Gonslanlein iniperaio- scribit Paulus Diac conligisse, quse posl enarratam
rein. D) irniplionem Saracenorum in Siciliam, libi v,c. 15
Ann 668, Yiialiani 12, Conslanlini Pognnali 1. subjungil: «tioc lempore lanUepluviae,laniaque lo-
Namque Conslans, dum adhuc in Sicilia dcgerei, in nilrua fuerunt, quanta ame nullus meminerit homi-
balneo inleremptus esl. Qua de re auclor Misccllie num, ita ut iunuinera honiinum, el animantium mil-
libr sis, pag 157 : « Anno vigesimo septiino imperii lia fulininihusesseiil pereinpia. Eo anno legumina,
sui Consians occisus est dolo in Sicilia apud Syracu- qusepropter pluvias colliginequiverant, iterum rena-
sam, in balneo, cui noincn eral Daphne.... cunique ta, et ad niaturiiatein usque perdueta sunt. » Hsec
prsedictiun halnenm ingressus esset, inlroivit cum in Adeodatojierperam aliexuil Anastasius, et non
eo qiiidam Andreas lilius Troili, o!jsecund;insilli; et ferendo achronismo annoniin ad niinimnni quatuor,
cum coopisset sapoie gallico deliniri, sumens An- contigisse ait posl obilumAdeodati. Quod si hsec in-
dreas siiulam, dedil eam in verticem imperatoris, cl lerGesta Yitaliani referantur, rerum expeditam nan-
proiinus fugit. Ast iinpeiaior cum tardarel in bal- ciscimui' seriem, aique oinnia suis teniporibus, suis-
neo, insiliimiTii, qui luris eraut, ei reperiunl iinpe- que peisonis aplantur. Eo vel niagis, quod Miscdla;
raiorem occisum.i Troilus Andreie homicidaepaier eamdeiiiaeris iiiiempeiiemnarral evenisse ad initia
crai, isque nieinoraiur in relaiione niolionis iu iinpcrii Consianlini.
S. Maxiniiun.Inlerim ciim Sabores sumina tyranni- Linea. 2. — Hic dircxil responsalessuos. Ut pon-
de perOrientem grassaretur, Mezzeiius in" Sicilia (ifoxelecuis fuil Yilaliauus more receplo, episiolam
arripuil imperiuni..De quo audiendusPauliis Diac.' ad iinpeiaioreni direxil pro liceniia ordinationis fa-
ibidc. 12: t lnlerfeclo igilur apud Syracusas Co:i- cicndae. Synodicsehuic adjungebamf decreluni fs.cia?.
7S3 • ANASTASII BIBLIOTIIECARII :' ?84
clectionis, cumsubscriplionihus cleiiel optiniatum, A imni i privilegiorum innovatione cohoneslarit.
iit eadem legiiima esse dignoscerelur. In eleclione Linea 7. — Hic regulam ecclesiasiicam.Acla Yila-
Gcrmaiii Cpni pairiarchae editi decreti exemplar re- liani I non sine socordisevitio omiliit Anaslasius, ex
servavit Theophanes ad ann. 714, in Chronico cquibus zelns pontificis pro fide liienda mirum in
pag. 322, quod ila se habel. « Suffragio alque con- rmodum elucet. Erat Cpli palriarcha3 et immanis
scnsn rcligiosorum prcsbyteforum, diaconorum, et hsereseos \ auclor Petrus, qui triplicis operalionis in
-
'loiius sanctioris cleri, sacrique senatus, et hujusce 'Ch.risto
i cominenluni defendehat. Zelum Eiigenii
® Deocuslodita; imperatricis civitalis universi po- pontificis
j experlus jam fuerat, eique adj'unclam con-
puli Chrislum-amaiilis : divina gralia quse intima staniiam s Occi<lenl;.Iiuin, impielatem eamdem con-
•semper curat, et quse desunt adimplet, Germanuni cdeinnantiuin; quam ille ut tuereiur, falsalis sancto-
sanclissinmm metropolitani el prsesidemCyzici me- rum i Palrum testimoniis, ad Vitalianum pontificem
tropolcos, in episcopumhujusa Deoservaise Urbis, <; epislolam deder.t, fraudis plenam, el implexse fu-
et reginse Urbium transfert. Facta est hsec trans < caiseque disputaiioiiis. De quo Paires synodi vi act
coram' Michaelesanctissimopresliylero el apocrisia- 13 i : « Item lecta es-lex allero regesto epislola Peiri,
rio aposlolicse sedis csetefisque" sacerdoiibus, et '< et ipsius quondam prsesulis regiie civitatis ad Vita-
cpiscopisprsesenlibus, Arlhemio imperante.» Simi- lianum ] sanclse meuioriic, qni fuil papa Romanus :
le formularium in Romanorum ponlilicum electione < cujus est inilium : spirilualcm nobis helitiam pejie-
-nsurpari consuevisse, ex hisce geslis Anastasianis rit i ppislola veslne unanimilatis, et sanclse fralerni-
facile quisque deprehendel. ^ l
laiis. » Scripseral, opinor, Vilalianus salutaria mo-
Linea 4. — Renovantes privilegia Ecclesim. Per- R " j
nita, quibus Pelrnm a concepia imjiietate remove-
honorilica missorum aposiolicorum exceptio, et pri- rel. i Sed conlumax haeresiarcha quod mente semel
vilegioruniTnnovalio, qnibus apostolica sedes pridcni iimbuerat, pertinacius defendere inslilit in meniorata
gaudebat, satis innunnt, magnopere a Consianle ad : Vilalianum epistola. Namque addnnt Acta :
probaium fuisse Yiialiani-zelum adversus Monoihc- «i Duinque lesjerelur eadem episiola habens diversa
Tilas, quorum vesaniam uiique rescripiis suis infre- Patrnm J lesliinonia, hi qui locum gerebaut Agathonis
gii. Id ex eo colligere possumus, quod defuncto Pe- > <
sanclissimi papae Romani, dixerunt : Innolescimus
iro hserelico trcs patriarchse successerunt, Tboinas, vesira? glorise, quoT paterna tesiimonia quse conti-
Joannes, el Conslanlinus, qui 'Acl. i synodi vn, nenlur j in pnesenii, quse nunc Tegitur, Petri episiola,
imllo reclamante, catholici appellantur , ne ipsis eircunieisa,
< et deflorata.suiii abeodem Pelro, ex eo
quideni aposiolic;e sedis legalis quidqiiam oppoiien- (quod ostendere voluissei suam .super unain volun-
libus. Quapropler, cum post Honorium , disiracla ~1 taiem, el unam operalione;u (substantialem videli-
ab Occidentali Orieiilali-Ecclesia, Cpli in sacris dyp- < cet) inlentioneni.-.» Simnl ac igitur Romam allaia
lichis eousque Romanoriim pontificuni nomhia haud- '< esl Pelii episloIa,,publice, et in coelu .lecla est, di-
quaqnam inserereiiiur, vix ad ponlilrcaium cvectus sscussa, etfraudis convicla. Quamobrem legali bi-
est Vitalianus, cuiii el ecclesiastica h;cc consuetiido fum i oiiiniuin .probe conscii, piqpcrarunlCplim cum
insiaurala est per Orienlem, et semel recejiia in.Vi- suuTcicnlibus,
i alqueidoneis commoniloriisad deie-
taliano, perduravii usque ad Georgium Cpnum,'Mo- gendas \ patriarchse machinaiiones. ld fassi suni in
notheliiam cpiscojjum. Hujus aulem sediliosis cona- jilena j synodo judices, et dixerunt : « Coniperiinus
tiibuspro YUalianinomine ex ccclesiariim dyplichis diligenier justa quoa a veslra reverentia dicta sunl,
eradcndo, ohstiiil Constanliniis Pogonatus, qui in G quod lalia lestiinonia, quae conlinenlur inprsesenli
epist ad Donuin pontilicem scripsit. « Muitam nohis epistola, delrnncala posita sunl^ et si placel vestro
inslanliam fecerunt tum hic sacralissimiis pairiar- sancio el universali concilio, in amplius ejusmodi
cha quam Macarius sanclissiinus pairiarclia Tbeo- epistolse lectio non proceilai. -»Queniailiiiodumvero
poleos,ut ejiciatur Yilalianus beatissimus e dypti- imperalor alioquin Monotlielita responsales poniili-
chis... "Nainnon acquievereiit memoreniur patriar- ciosbenigne alque honorifice diiniserii, uiniin fore
chse qui poslmodum fnere in priedicia saneia Ro- in causa fuit, quod metuerel Iialicani nhliliani, quam
mana Ecclesia, donec compositio, el satisfaciio pro- ponlifici addiciissimam noverat. ,
veniat verboruni, de qiiibuscoiilcnditur inter ulras- Liuea 8. — Constanlinus. Legendum, Conslans
que sedes.. . sed ad hoc nos non acquievimus, qui Homain ob eas siniullates veneraL, qua; ipsam
id est ut ejicialur idem Yilalianus e dyptichis. » Et inlcr ei Byzaniios inlerccssisse, noium esi. Qiioniani
prsedicli trcs pairiarchie dubio procul synodicas ad vero ijisc hseresi addiclus erat, liifensissimi e conira
Vitnlianum millere non detreclaruiit. De quo agiiur Roiwc et liali;e proccrcs, ferocienii animo princeps
in Act 13 synodi vi :« Georgius diaconus, et char- ltalos plerosque incomniodis gravamiiiilius divcxa-
tophilax dixil. . .'. . Codicillos, doniine, seu rege- vil. Vilalianus iniefim necprincipi rebellis, neque
stum, in quo coniinenlur exemplaria synodicoruin, in fide luenda desidiosus, inviclo aniino pertulit
quoaJacla .suiil lum a Thoma, Joanne, el Constan- vexationes. Quin etiam aucior fuit Italise iniliiia;,
lino sancise nieniorise, puondam pairiarchis lmjus ul lyrannos coiiipriinereni, qui posl necem Consian-
regise urbis, bic modo prseslo esi, cuin his et au- 1tis, suhinde per ini|)eriuni grassali sunt. Qua <'.ere
thenlica synodica bullata, quse facta sunl a Tlioina D non obscure Joquitur ejus filiusConstaiiliiiiisin epist
sancise memoria: quondam palriarcha ad Viialianum ad Dunum poiiiificein, ubi ait se defensioneni Vua-
sanctoe memoiiie-quoiidani papam Roinaiium, quiim liani suscepisse adversus Georgii Cpni couaius, el
eliam volens ad eum dirigere propter impiorum S;i- Macarii Antiocheni perlinaclain : « Ho'c autem et
racenorum incursionem, assidue iinniincnlem , ut propler allalam nobis chaiilaieiu ab eodem Yiia-
noslis,, qu.c facta esfper bienniuin, quo gessitpon- liano, dum sujieressel, in monitione lyianiioruni. »
tificatum, non valuit*dirigere. Ei lisee ergo sluiim Digmis proinile poniifcx, qui eo elogio macletur,
vobis jubcntibusprofero. » Imo Anaslasius agens <ie quod iiempe ecc]es>iasiicain regulam diuicilliiuis lem-
synodo vi in Agalhone, sic loquitur : « De- poiibus accuraie servarit
inde abslulerunl <iedyptichis ecclesiarmn nomiiia
pairiarcharum', vel de picluris Ecclesi;e figuras eor BINHET LABBEI.
liim, aut in foribus, tibi esse poierant, auferentcs,
id esl Cyri, Sergii, Pauli, Pyirhi, Pelii, per quos Kuin 155, lineal. — Signiensis. Sic dicius a Si-
error orihodoxse lidci usque hunc pullulavil. » Ila- gnia civitate apud Hernicos, longe ab Urbe trice-
quc relicia in dyplichis sunt nomina Thoinse, Joan- simo iajiidc,—via Lavicana sila.
nis, el Conslaniini patriarchariiin, quos fuisse ca- Linea.2. Menses sex. Menses quinque minris
tholicossensil concilium vi. Atque adeo nil miriim ; quatuor diebus posl annos 15. Sed esse patet ex ini-
si apocrisiarios apostolicos peiTiumaniter exceperit no ei (ine suscepii ponlUicalus. ;
non plane orthodoxus imperalor, iosuin "Viialia- Linea 6. — livangelia anrea. Imperator callidus.
 78S HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. -- S. VITALIANUS; 78»
hsec dona oblulit Ecclesise, ut se calholicum fingerel. A Constantinopolim ad imperatorem significans ordf--
Vide Baron 655, niim p. et seqq. naiionenisuani, qui renovantes privilegia Eeclesise
Num 156, Iinea ,12. et 15-—In balneo occisus est. Romanse, in Urbem cum donis reversi sunt misso
Anno imperii sui et 27 Christi nali 668. Vide ab imperatore ad S. Pelrum cpdice Evangeliorum
Theop , Cedren el—Baron , ann 668, n. 1 el 2. aureis liileris scripto, etjireiiosis gemmis ornato.
"
Lin. 13 et 14. Vitam finivil. Anno Chrisii 6IJ9, Linea 7. — Regulam ecclesiasticum. Viialianus.
qui est Conslanlini Pogonati imperaloris annus 2.. culliii diviho inlenlus et regulam ecclesiasticam'
In Graecorum Sarea diptycha relalum Theoilorus conipo'sui(,'el canluni ordinavil, adhibitis ad couso-;
Coiistanlinopolitaniis episcopus Monothelila inscio rianliam, ul quidam volunt, organis:- l
imperatore expunxit, ui conslat ex epislola Con- MAFEIr
slanlini ad Donum oapam.
' Num. 155, linea 81 —Hujus temporibus venifCbn-
-CENNI.
NOM: CHKONOLOGlC."E. stantinus Augusius. Caiisam, ob quam Constaniino-
poli In Italiam Consians advenit; assignat Cedrenus
S. Eugenii pontiQcalu reete constiluto, ejusque ad annum ejus imperii 18. « Staiuil, inquil, impe-
fine cuni viris doeiissiniis Panviho, Papebrochio, et rium Romam transferre, cuin invisus Byzantiis
Pagio ad anniun 657 perducto, iion esl difficileYi- esset ob Monolhelitaruih hajresim ," aliasque pravas
viiliahi principium invehire: Eienim ciim post mor- de religione senlentias.»Prseier hanc causam, aliam-
fein Eugenii sedeni .vacasse mensem umiiii dics quoque adducil idem Cedreniis r deerevisse scilicet"
iluodetriginla codices, catalogi, auciores passim af- in Italiam concedere-, ut sedem muiando ab impor-
firnienl, a diemorlis, seu deposilionis Eugenii 2 Ju- B luna Tbeodosii ffalris umbra se stilxiucerel, quse
nii 657, mense l,d. 28 enuineratis, 50 Julii ej'us- babitu diaconi anle oculos ejus per quieiem obver-
dem anni fit obvia, quam ordinationi YTlaliani iri- sabatur, specicque pociilum sanguine pleniim porri-
buendam esse indieal lit' Com A. ejusdem anni: gentis dicebat : Bibe, fraier. Fratrem enini Tlieodo-
quanquam LiuTprandus de sedis vacatione non lo- sium fnterfecerat, qiiem ex invidia diaconuni conse-
qnens, et Vilaliani mortem illigans cum <lie6 Febr crari a Paulo haeretico patriarcha jam etiraveral,
bebdoinade serius die scilicct 6 Aug ordinaiionein eoquepropinanle Chrisii sanguinem biberal. Ullerius
collocandam suadeal, cujus opinionem, quia singii- Zonaras Byzanliuni dicit Conslanlem reiiquisse ob
larem, rejicimus.' BoIIandus ad d. 27 Januar, n. 7, odium a civibus in eutn coiiceplum, cum a fralris
iianc Luilpraiuli opinionem nfferl; ipse tanicn cum csede, tuni a sacrilege patralis in S. Mariiimni pa-
Marlyrologiis nec plurimis, nec anliquissimis, ut ail, pam, et abbaiem Maximum, contra inoiiotSielisinuni
die 27 Jan Vitalianum meinoraniibus, eodem die alhleias catholicaj veritalis fortissimos."
siabiliendam esseej'us mertem ostendit n. 1. Itaquc
Vitaliani prhicipio, el exitu eogniiis, csetera per se PAGIL
paleni; nani coininunis codd. catalogor. nccnon AA. Num. 135, linea 2. — Hic direxil responsales snos,
apud Pag, an. 669, n. 2, consensio, definit ejns sc- etc. Yitalianus slatim post suam ordinationem di-
dein ann 14, niensium 6 {bidui scilicel,'-aut tridui rexit responsalessuos, seu apocrisiarios, cum syno-
discrimine) non eiiim menses integri, ai duobus tri- dica juxta consueludinemin regiam urbem ad piissi-
basve diehus inulili efferri-debebanl, id tamen ne- mos prihcipes. neinpe Conslanlem et ConstaiitinuiU'
gliguni ulentes roiundo nuniero, ul planuin esl se- G ejus filium, j'am ab aiino 654 Augustum a palre re-
dis lempus euumeianli adie 50 Jul 657^ quippe cui, nunliatumi signifwans de ordinationt sua, inquit
30 Januar 672 oceurriu-Pi-seterea rotundo numero Anastasius. Cuni litleris ad uirunique imperatorem
uii catalogos et codd negleelo eo diseiimine satis attulerunt apocrisiarii Yilaliani epistolani hortalo-
liquet ex die ordiiialionis Vitaliani aut retrahenda riam, quam is dedil ad Pelrum episcojmin Conslan-
ail S. Martini lenipora, aut differenda ad ann 660, linopolitanum, quse quidem non exsial, sed cujus,
ut Dominicseconveniat,, si ssx menses conipleti nu- meiitio esl in Pelri resjionso ad Viialianuni, quod
nicientur. Si meain ei niihi senientiam ferre liceat, recitatum est in decima lertia actione sexlie synodi
irrejisisse erroreni pmo ex die einoriuali Vilaliani generalis, ex qua conslat Pelruin Palruni lestinionia
coiisignala ui fial proiu KalF^brin Martyroiogia el haud lideliter, sed mulalis verbis suse epistolse ati-
codd oft facilem mutaiionein iu in ui,.quod alibi nexuisse, quia ostendere volehal suam super>unam-
adnolavi: atdehis, dicam iu noiis ad Adeodaium. voluntateni et operalionem inlentionem-: quse Traus
Quid sibi velit Papehroc in conaluper'ea verba •: in eadem aciione detecla est, lum-a Gfsecis tum &,
Passim catalogi pratter annos xiv, menses vi, nullos Latinis.
dies numerant, qui ad-finem Januar morlem Vitaliani Vitalianus itaque ad utrumque imperalorem , non.
(tifferrenl, non inlelligo, sr enim tridui spatium su- vefo ad Petrum synodicam suam direxit, lum quod
perfluil, quid nunierandi erant plures tlies ? inullo iinperatores ex imporluna suggeslione-impiorum pa--
minus conjeeluram assequor, bipartito legendum lriareha«nn in catiiolicos, polius quam exohslinata
nuin 6, iia iit 5 niensibus, 1 diebus Iribualur : qui perfnlia in fidem catliolicani, "visi essent egisse
enim seplem el viginli dies a die mortis, ad deposi- ]) qusecunque in S. Martinum, aliosque orihodoxos.
lionem inlercurrunt, conjecluram penilus diruere fuerani ^xseculi: lum quod sallem in hanc--parlem
mihi videnlu-r.PraVterea catalogus Bcrgomas qui pro benigne trafierehlur- a Vilaliano-in utiliiatem Eccle-
inensibiis sex, lolidem dies exliibel, Vitaliani sedem siae. Quo pariler consilio in synodo Lateranensi
uiio amio minuil, mensiumque Iiiatum liabel, neinpe Marlinus ipse, Palresque alii eumdem Constantem,
a. 13, m , d. 6, ac proinde aliis omnibus consen- licel fidei hostem infensissimum, honorantes, in
licnlibus pra;ferri noii debel. Cselerum Vitaliani patriarchas invecli sunt, non vero in Heraclium aut
inoriem cmn anno 6X2 illugari oporiere lum recte Constanlem , licet ille hscrcsis monothelicae ex au-
Onuphrius in Chron. Pont tum chronologi diligen- cloribus unus fueril, aller vero propugnalor acerri-»
liores observanl; quorum ego auclofilatem non esl mus. Prseterca , ut mox dicelur, Consiaiisiniineia
cur negligam. ad Vitalianum misil, quae pontifex ex,oificio acci-
CIACONIL pere debuil, ne eum in Ecclesiam animaret. Si enini
usque adeo liumaniler in Conslantem egerunt Ma;--.
—
Num 155, linea 1. Vitalianus. Nalioneltalus, na- linus ef Eugenius, duin ille fureiis in fidem baccha-
1iisiriSuerlia,caslToApruiii,filiusAiiasiasiiPoniralii, batur,. inquit auctor anonyinus Historise Monothe^
iindecimus papa regnicola, imperatoribus. Flaviis Ikaruni- serulinio 5, cur, adeo rigide se gerere
Heraclio Conslanle, et Constaniino Auguslis, se.iit debuissel Yitalianus, iniperaloris nwnera conteiiH-
in pontifieain annos 14,"menses 5^ dies 29. Hic ubi nendo; cum aliqiia jaui jicenilentiaecrcpuscnla, adeo
ppntifft-x ordinattis esl, sialim niisii lejialos suos fldei salubria, in Constante elucescerenl? Rcs qui--
 - * 7SS-
787- ANASTASII SIBLIOTHECARTI
dem admirabitis liacc fuil, sed omnino vera. Conti- A Parisiorum ejiiscopo, didicit-ab eo Inter alia, areap-
liuere se Marlinus, Eugenius el Vilalianus a damna- rium Magnum Augustino Cantuariensium primo an-
tione Constaniis, licel hic in Ecclesiam qiisecunque lisliti plurima indulsisse pontificise miclorilalis
pessima fuisset aggressus. Qua;nam enim adeo privilegia, quibus illi, in omnes Britannia; ecclesias
scelesta el saerilega possunt exeogilari cuin iis con- juristlictio concessa esl: qiiam, quia recens ubique
ferenda, qua? Constans operalus esl in fidem , et in eral Ecclesia, exercere baudquaquam potuil. Scripsit
ejus suprema eajiila, Romanos, inquam, pontifices? inde Romam Theodorus-, priusquam in Angliam'
Et tamen tion solum ab infligendo anathemale se pergeret, et Vitalianum papam humiliter rogavii, ea
continuerunl Martinus, Eugenius, el Vitallanus; vc- omnia sibi concedi, quse ct lolius insulse, et Anglo-
rum etiam illum laudanlcs, omne genus urhaniialis Saxonum praesertimecclesise bona essent. Rescripsit
exereuerunf, ut ejusdem tmimum demererenlur, et Vitalianus p.ipa, eique pelila concessit, ul legere
ad bonam frugem rediicerent. Quam eliam ob cau- • est in lilteris quas Malmesburiensis lib. 1 de Poniif.
sam cuin Roniain Constans venii, quaslibel benigni- recilat; desunl enim in editionibus conciliorum. lllo
lalis argnmenta a Viialiano suscepit, ut nuin. post aposiolicse sedis privilegio niuiiiiiis Theodorus, suam
sequentem videbinms. auctorilalen) in onines Anglo-Saxonum Ecelesias
Missi scu apocrisiarii Vilaliani papse Consianlino- explicavit, ut videreesl in sciiptoribus rerum Angli-
poli reversi sunl Romam cnm muneiibus a Con- caumi.
slante imperatore ad sanctnm Petruni missis, scili- Eodem anno 667 Joannes ejiiscopus Lappse in
cet Evangeliorum codice aureis Iilieris scriplo, et Creta, injusliliam passus a Paulo arehiejiiscopo
preliosis gemmis ornato, ut testalur Anaslasius his "53Cretensi nielropolilano, a quo in synodo provincise
verbis : « Per eosdem missos direxilConstans im|ie- depositus fuerai, Romanum pontilieem appellavit,
rator B. Peiro ct Evangelia aurea cum gemmis albis menseque Decembri Roniam venit, el causa co-
fnifse magniludinisornalaineireuilu,» quod niunus, gnita In sedem a Yitaliano reslitutus est, qui eliam
ul mox dieiuni esl, respuere non debuit Vilalianus, Paulum melropolilanum increpuil ob violatos cano-
ne-eum in Ecclesiam magis aniinarel. Nam quod ait ncs, et quoil episcopo Romam appellanU, facultaiem
Baronius Cons'anlem hseresim abjurasse staiim posl illuc se conferendi non dedisset. Quoe eonstant ex
inilium a Vilaliano pontificalum. qui alioquin niis- qiialuor ejusdem papaeepislolis hae de re scriptis.
sam per responsalem non accepisset oblationem, nullo- Hieronymus Rubeus lib. iv HistoriaeRavcnnatensis
iestimonio nititur; nulla enim apud Anaslasium, nec prodit ex ecclesise illius inonumentis, a Yiialiano
qtiemquam ex veieribus de iila hscsreseosper Con- papa exconimunicaliim fuisse Maurum lunc episco-
slantem
' abjuratione, montio. pum Ravennalem; quod ab ipso Romam vocatus,
Linea 7.-—Hic regulam ecclesiasiicam,elc.Morluo causam diclurus, adesse coniempserit. Qni quidem
anno 664 Deusdedit archiepiscopo Dorovernensiseu exaichi frelus potenlia et amicitia, eo vesanise pro-
Canluariensi, Egbertus Canlii, et Oswius Northiiin- gressus esl, ut iu Yilalianuni eamdem analhemalis
brise reges Romani niiseninl Wigardum presbyle- senlenliam reciprucaret. Eo vero portentoso faci-
rinn, ot in Iocum Deusdedit- ordinarelur: «Qui nbi nore perculsi onines llalise episcojii, una cum Yiia-
Romani pervenil, inquit Beda lib. iv, cap. 1 Ilisi. Ec- liano coeunles eunideniMaurum utindignum penitu&
cles., cui sedi aposlol cse lempore illo Vitalianus sacerdotio exi-erunl. At ille in furore suo persistens,
prscerat, postquam iiineris sui causam prssfato pajisa Q eiiam in ipso sui transitu contesiaius esl omnes Ra-
aposlolico patefecit, non multo post.el ipse, et om- vcnnaiis Ecclesise clericos,ne unqnani subjicerent se
nes pene, qui ciim eo advenerant socii, peslileniia Romano pontiflci : <jua de re ab omni prorsus eccle-
superveniente, deleti sunt. » Quare Vitalianus papa siastica communione, elsuffragiis scilicel pro defun-
nolnii, ineoi)SuIlisregibus,aliuni tam ciiosubstituere, etis exbiberi soliiis, coiiinieinoraiione e jsacris
ideoque scripsit ad Osvjium Norihumbriac regem, el dipiychis interdictiis est a successoreViialiani Adeo-
lam Wigardi niorlem, qiiam rei diffi.cullaiein,ape- dalo. De Reparalo Manri successorevide dicenda ' in
ruit in successore deligendo. Yitaliaiij pap-.eTitleras Dono papa. .
recilat Beda lih. m, cap. 29, in quibus inter alia Linea 8. — Hujus temporibus, ete. Qneniadmo-
refert misisse se conjiigiejusEanfleda;, suse spiriiuali duni itaque S. Marlinus jiapa in concilio Lalera-
filise, per illius legatos « crucem clavem auream ha- neiisi, ut jam diximus, cecononiia erga Constanlein
beniem de sscraiissiniis vinculis beaiissinioriim apo- usus esl; ita et Vilalianus quarulo Conslans Roinam
slolorum Pelri et Pauli. 1 Regi Oswio per eosdem le- venit. Inde enim imperatore, salteni-apparenter ca-
galos misil Vitalianus, «reliquias eorumdcm aposlo- tholico, el urbane agenle cum ^atholicis, facilis fuit
iorum, et sanclorum martyrum Laurentii, Joannis el Ecclesiarum pax, etfidei iranquillilas, el Constanti-
Pauli,, et Gregorii aique Pancraiii. v lisdem litteris lius Pogonalus Conslantis filius, et plane calholicus,
gralulalus esl ipsi fidem„eumque ad curandam >in oplinie affectus Viialiano papse, sexlam syiiodum
Insiila Paschalis celebrationem legilimo tempore, generalem procuravit. . ]
secnndum apostolicam tradilionem horlatusesl. Ye- Per duodecim dies Romse mansit Conslans, sed
rum hanc Icgalionem et Wigardi nioriem Wigor- "p. licet nullam rcligionis causam prseiexeret^imo amice
niensis in aiinum 667 confert vel confiiniai ordi- agere viderelur cuni Yilaliano pajiapreiiosa quacque,
nalio Theodori. tuin in Urbe, tum locis aliis in iialia expilavii, nec
Nam Yilalianus quaesivit, quem in Angliam mit- saiis asdibus, eorunique sacris vasis ac cimeliis par-
teret idoneum, ad niunus suheundum, episco|ium, cens, ul" in eodem Viialiano subjungil Anaslasius :
et naeius esi Theodorum nioiracluim Grsecum Tar- Mansil Consians in Sicilia usque ad -annum 668,
censem, probum moribus, setate venerandum, ssscu- quo posl diem 16 mensis Septembris iiiiqiiitalum
lari et divina lilteratura Giocceet Latine instruclum, suarum pcenas luilfeo cnim anno inlerfectus esl,
quem anno 668 archiepiscopuni Anglis ordinavit, SOMMIER.
teste Beda, lib. iv, c. 1 : .«Ordinalus est, inquil, a
Vitaliano papa anno DominicaeIncaimaiionis scxcen- Num. 155, linea 2. •—Bic direxit responsalessuos
tesinio sexagesinio oclavo, snb die seplinia Kalen- cum synodica. S. Vilalianus exeinplo prsedeccsso-
darum Apriiium, Doniinica. Ei iia.una cum Adriano rum suorum SS. Marlini, c.t Eugenii magnam et
impendii rcbus inip, Gonstanlis. Hic
(monacho) sexto Kalendas Jnnias Britanniam missus ipse curam
csl. » Sed Arelate subsistii , quo nsque Ebronius enim tamelsi aperlus fauior monoihelismi, anafhe-
Major donius Clolarii III NeusuTse el Burgundisa male a S. sede adversus ejus secla; homines pronun-
ic-gis, copiam pergendi quoquo vellet, ei tribuit, ul liato involveretur; tanien Viialianus slatimalque
inquit ibidem Beda. ad poiitificaiuni asccndil, synodicam juxta consuelu-
TheodorusCanluariensisarchiepiscopusordinatus, dinem legatos ad eum tratlidit; quod niinime gessit
tlimi adhuc in Galiiis essel, agerelque eum Agilberto cum patriarchaPelro, cui lanquam hserelico liotla-
 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT.-S. VITALIANCS. 783
loriam dunlaxat-ejiislolam scripsit, ut ad conver-A lere.coram rege, in qnosii;e quisqne consneliidiiiis
sionem eum perduceret. Praalerea mulio eiiam ho- raliones afferret, deliboratum. Ilaque iis congrega-
nore eumdem imperatorein Romse excepil, ei occnr- tis, hinc auctoritas D. Petri est asserta, qui P.ascha
rens cum clero; dona abeo-facla basiliciscum grali celebrandum Hecrevit die Dominico (Chrislus enim
auinii significaiioneaccipiens; nihilque eorum omit- uno ex his diebus resurrexil) post quarlam declmam
lens, quae ad communem catholicorum spcm in.plen- TunamMartii primiim occurrpiue: inde vero vindicala
dam eum adducerent, nempe. ad ipsorum parles esl tradilio qusedam, parlim profecla ab aposlolo-
revocarenl. Id enim vero certu.m erat oinnibus, - •Joanne-, qui pascha seinper celcbrabat luna quaria
quod imperalores non ad errorem proclivilas, sed - decima, parlim a noiinullis Asialicis, qui illud co-
palriareharum Cpoleos impulsiis atque insligatio, ' lebrabant die Doininico,, lajuelsi ctim quarXa^decinia-
palani el aperte hostes fieri orihodoxse fidei evice- luna concnrreret, contra consueludinem Romauo-
ranl. Hac prseserlim ex indulgeniia S. sedis erga nim , qui ne pischa celebrenl cum Jifdseis' ubi
imperalores, cmn temporis, correclio ineommoiiis Dominica' cum quarta decima luna concurrit, ad
incremenlum alinlissel, amor ille ingens originem seqiienleni- transferunt. Qtise posl Romansevindex'
duxit; quo Consianiinus-Pogonatus Consiaiiiis filius consueludiriis-, ila adversafiuin alloquilur : «Tllos
et successor aposlolicam sedem proseGulus est, ut Dei famulos, et Deo dilectos non nego, qui simpji—
videl.imus. ciiale rusfica, sed inlenlione pia Deum dilexerunt:
- Linea 7. — Hic
regulam ecclesiaslicam,alque vigo- neque illis muilum obesse paschae lalem non obser-
.vm , ul mos eral, omnimodo_conservavil. Duin S. vantiam, quandiu nullus advenerat, qui eis instituti
poiitifex appellaniibus ad S. sedem sua jura tribue- r. perfectiorisdecreia.quseseqiierenUirostenderel.Quos-
TiTi, Joaunis Lappensis in Crela episcopi querelas utique credo , si qui liinc ad eos caibolicus calcula-
aunit, qui ad S. sedem appellaveral a sentenlia lor adveniret, sic ejus monita fuisse secuturos, quo
Pauli archiepiscopi et suffraganeorum ejus insulae. niodo ea , quse noverant, ae didiceranl Dei man-
Cognitio, el judicium archiepiscopi aTiEcclesiae re- dala probantur fuisse seculi. Tu autem ei soeii
gulis-aberrare comperta sunt; namque, ul ait pon- lui, si audila decreia sedis aposlolica?,' imo univer-
jiifex (episi.A ad Paut. Cret.), « Sub cuslodia missns salis Ecclesise, et hsec litteris sacris cpnfinnata
est idem Joannes anlisles... insuper el horlabalur sequi contemnilis , absque ulla dubietale pereatis.-
«ontra canonum jussa, ut^aTetfldejussorein. Deinde Elsi ehim patres lui sancli fuerunt, nunquiduni-
pportebat suam fraiernilalein secundum canonum versali, quse per orbem Christi est, Ecclesiae, hn-
vigoreni*tempore quo *s~e'peliit ad nos venire, eum rum est paucitas una de angulo exlremse insulse
ai:solvere luis litteris : quem non solum iioluisii prseferenda? Et si sanctus erai, ac potens virlutibiis
canonice absolveread Principis aposlolorum limina, ille Columha vester, imo et nosler, si Chrisli eral,
sed magis respondisti ei indecenler, iuquiens : Quia nuni prseferri poluil beatissimo apostolorum Prin-
"nonconipeienier quseris. * cipi, cui Dominus ait: T.u es Pelrus^ et snpcr<
; "Quarearchiepiscopum acerbe arguens, cpiscopum hanc Peiram adificabo Ecclesiam meam, el porlm
appellanleni, quod suam comproliavit innoceiiliam inferi non prmvatebunl adversus eam : et tibi d-abo
«iisolvil, el Pauli senfentia per decrelum aposlolicum ctnres regni coeiorum11 ( Synod. Pharens., ap. " Bed.
-abrogaia, suam in sedem resiiluit; quse omnia, ex Hist. Ang. lib. m, cap. 25.) . - ',
laudaia epjslola aperie conslant: « Quse ergo, in- Hsec audiens rex Oswius , qui, _ut dix-i, adcrai,.
C
quil, sancti sanxeruni Palres, indecenUa- suni? An ad Romanum adversarium conversus T « Verene ,
jilacenlia tibi -decentia sunt? Igitur pnefalum Joan- inquii, Coimanne, haec illi Peiro dicla snnt a Do-
nem aniisiitem seque Tnculpabilem reperientes... mino? Qui ait: Vcre rex. At Hle : Mabelis, inquit,
-staluimus atque firmamus per bujus nostrse perce- vosproferre aliquid laniaBpolcstatis vesiro Coliinibs.
-ptionisauctoritaiein, oinuia quse a te tuaque synodo datum? At ille ait: Nihil.Rursns autem rex : Si
contra canonmn instilula, conlraque leguni decrela utrique veslrum, inqnii, in hoc sine ulla eoniro-
"gesia, confeclaque sunt, vel senienliam proinul^a- versia coiisenliunt, quod haec principaliier Pclro
J.iin adversfis eum,inania, el vacua esse : sed quid- dicla el ei claves regni coeloruin sunl datse a Do-
quid claruerit, eum daniiiificaiuni,.ejusdenique Ec- roino? Responderunt: Eiiam ulriquo.. At ille ita con-
"elesiain a quoquanii ei fua dilectio faciat reddi, per clnsit:Et ego vobis dico, quia hic esl osiiarins.
•omnia couservans .eum -abs'quedamno,.V ul sicut iste . CULego conlradiccre nolo, sed in quanluiu
cieteri iuse diieclionis episcopi, el is suae Ecclesise novi, vel valeo, hiijus cujiio in omnibus obedire
utilitaies c.um Dei peragere limore, i elc. stalulis , ne forte nie advenicnle ad fores regni cce-
"'--'Cijjusyei.parlicipes faciens Vaanumelimperatoris lorum , non sit qui rcserel, averso illo qui claves
administrum in eadem insula Cretse, Georgium .tenere probatur. llaec dicenlc rege faverunt assidpn-
Syracusanuin in Sicilia metropolilanii eos hortalur les quique siveasiantes majores ciim mediocribus;
tii ad Joannem episcopum in suain sedem resiiiuen- et abdicata liiinus perfecta insiiluiione, ad ea quau
dum suain operam conferant. nieliora cognoverant, sese transferrc feslinabanl. »
- Nofihumhria; in Anglia 4'egis Oswii-, qui ab apo- (ibi(L) ' ' - . • *
•stolica «ede definifi peiieral, quo die sanctum pascha D1 Qnamobrem Isaiae proplieliam ,. quaein laudala
Jn id regnum una cuni flde revocalum celebraiT •Vitaliani ad- Osvvium ejiislola legitur, huc afferre
.oporierei, Vilalianus primo coinniendal zetum, quo lubel, quam B. Petro , ejusque succcssoribus ian-
ardebal ,..conversionis subditorum; deinde ad jem quam Clifisio subordinaiis-, cujus vicarii sunl, puio
veniens : « Oiioriel, inquit, vesiram celsiludinem, ascribi posse. Ego Dominus vocavi te in juslitia, el
utjjote meinbrum exislens Ghrisli, in omiiibus piam appreHendimanumet luam, et servavi : et dedi le in-.
regiilam sequi perenniter. Principis aposlolorum, lucem geniium , in fcedus populi, ut aperires
;ssvc in pascba celebrando, sive in omnibus, quaj . oculos cmcorum, el educeresde conctusionevinctum de
'tradiderunl sancli apostoli Pelrus el Paiilus, quia ut domo carceris sedentem in tenebris ( Isa. XLII).
'dnoiuminaria cceliilluminaht muiiduni,-sic tloctrina « Ecce, prosequiliir pontifex , excellentissime fili,
eoruriVcorda hoinlnum quotidie illustrat creden- quam luce"c.arltis est non solum de vobis, seJ etiam
tium. i (Ep. 5 adOsw.) - - : de omnibus propheiarum gemibus , quod sint*cre-
- . Poslea vero gliscente Tn eodem regno hujusnipdi *nlituras in Christo omnium conditore. » (Ep. 5.),
Ixionlroversia, ecclesiaslicoruin convenlum fieri dpor-
791- ,-- " • *""
ANASTASIlBIBLIOTHECARlr ; ~m

LXXIX. SANCTUS ADEODATUS.

ANNOCHRISTI669, CONSTANT.F-OGONATl
2.

137 Adeodatus, natione Romanus, ex monachis, de patre Jojihiano a~,

sedit annos quatuor, menses duos, dies quinque b. Tantee magnitudinis c
fuit mitissimus, ac benignissimus., ut omnem hominem a majori usgue ad mi~
nimum Jibenter susciperet, peregrinis compassionem exhibuit <", ut etiam unus-
5 quisque quod postulavit, sine dubio impetravit ". Sed et rogam omnibus am-
pliavit. Hujus temporibus Mezzetius f, qui erat in Siciiia cum exercitu Orien- -
fali, intartizavit ~, et arripuit regnum. Et h perrexit exercitus Italise per partes
Istriae, aliiper partes Campaniae, nec non et alii per partes Sardinias, et Africas.
'
Pari modo venerunt per Siciliam in civitatem Syracus. et Deo auxiliante in-
10 teremptus est, nec dicendus Mezzetius i. Et -rnulli ex judicibus ejus triincati,
perducti sunt Constantinopolim sjmul et caput ejusdem Intarte. Postmodum
venientes Saraceni in Siciliam, obtinuerunt prffidictam civitatem, et multam
occisionem feeerunt in populo ~%qui in castra seu montana confugerant. Simi-»
iiter et pradam nimiam fecerunt, et ses quod ibidem a. cndtate Romana' dela-
15 tum fuerat, secum tollentes, Alexandriam reversi sunt. , j
138 Hie ecclesiam beati Petri, quae est via Portuensi juxta campum Meruli", ut
. decuit, restauravit, atque dedicavit. Sed et in monasterio sancti Erasmi situm
in Ccelio monte, in quo concrevisse " visus est preedictus sanctissimus -vir, multa
nova aedificia augmenfavil, sed et casalia conquisivit m, et in vita sua abbatem,
5 vel congregationera ibidem instituit. Post cujus transitum tantss pluvias, et to-*
nitrua fuerunt, quales nuJla a3las hominum meminit esse, ut etiani homines, et
pecudes de fulgure interirent. Et nisi. per litanias, quae quotidie fiebant, Domi-
nus esset propitiatus, non potuissent homines triturare, vel in horreis frumenta
'
recondere. In tantum enim crevere bsec mala, ut ex ipsis pluviis denuo legumina
10 renascerentur, et ad maturilatem devenirent, pro quo capti homines miraban-
tur. Fecit autem ordinationem unam per mensem Decembris, presbyteros xi¥,
diaconos duos, episcopo^ per diversa Joca quadraginta sex n. Qui etiam sepul-.
tus est ad beatum Petrum apostolum sub die vi Kalendas Julias, «t cessavit episcopa--
tus menses quatuor, dies quindecim ". !
A tempore ordinationis sancti Gregorii papm usque huet sunt mni nmqginta quinr
que, menses-quinque, dics quatuordecim.
NOTrLJJ MAKGINALESFABROTTf. '
« B. Joviniano^ ">B., 7, m. 2, d. 17. c B., in tanta magnit. <~exhiberet. « impelraret. "B., Me--
T.enlius «B. tvrannizavil. t Tunc. i in. i Vid Baron, ad ann Domini 668) t in popuio vix paucis
evadeniibus, qui per munilissima caslra confugerant, eljuga monlium. Auferenies quoque prsedam niniiam,.
et omnem illum ornatum aeris, ac dlversarum specierum, quem Constantinus a Roma navigio detulerat»
secum asportantes. t B., convenisse. " et mulla ibi prsedia conquisivit. * B., 45. ° B., sex.,
VARIJE LEGTIONES.
Ex codice Farnesiano, ** miiissimus atque benignisshnus tanta raagnitudine ut
omnem hom. amajoreusqueadminoreni.//«.-4,5Aa-
Num. 137, linea 1, depatre Jobiano. bet ul Reg.,Maz. et Thuan, excepla vocequod, cujus
loco.legitvrqui.lin. 6,huj'uslempore Missessus, eic.,
Num. 138, lin i, ecclesiam beali Pelri, qui est via ut laudalicodd. cvm quibus concordat eiipm lin.Q.Si
Porluense justa ponte Meruli,. lin 5, et lonitrua fue- hmc excipias; Deo auxilianlejnlerempius needieen-
runt, quales nulla selas hominum memoralur, ut dus Missessus et mulii ex judicihus. lin 11 et 13,
etiam homines, et peculia de fulgore inlerirent. ul laudati codd. lin. 14, a Roma navigio illuc detu-
lerat, secum asportanles Alex. rev. sunl. i
Ex codice Vallicellano. Num. 138, Lin i, 2, 3 el 9, concordat cum codd>.
Beg., Maz. el Thuan., lin 5 el 6, atque lon. f. quales.
Num. 137, linea 1, Johiano. lin 2, quinque. Hic fuil Bi nunquam fuerunta lempofe dUuvii,uletianihomines
 HlSTOfiiA DE VITIS BOM. PONT. — S. ADEODATUS. 794.'
et peculia de fulgure interirent. lin 10, pro quo omnes A vit, et multa ibi proedia conquisivil, abbatem, et
eiiam riiirabantur. congiegaiioueni ibi conslituil. Post. lin 5 et 6,,alque
ton. f. quales nunquam fuere a lempore diluvii, ut
Apud Fabrotlum ex-codice Freheri. et peculia de-fulgore int. (in Rcodemenda-
Num 137, lin i, B, Jobiniano, A, Jovinianus, B homines, tum, de fulgure). lin 7, Maz, collidie, R. quot. lin
Johiano. 9, rec in tanium ul per ipsas pluvias denuo leg r.
Num 158, lin 4, abbatem, A abbatiani, vel. lin 10, pro quo onines mirahantur. lin 12, qui so.
Ex codice Regio, Mazarino et Thuano. pullus esl. lin 13, Julii.
Num 137, lin i, Johiniano. lin 2, quinque. lin 5 Hic . Ex codice Thuano altcro.
a
fuil niitissimus atque benignissimus. ibid., majore
niinorem a JVM)H137,lin 1, ex patre Jobiano. liri 4, tanlam
usquead [M, minore.usque admajorem]. iin 13, confugimn feceranl, el prsedam ni-
lin 4, exhiberet, ut eliarounusquisquequod postularet comp.miam, vel a3rea, quieibidem a civitaleRomnavigula
ah eo sine dubio impeiraret. lin 6. Hujus lempore fuerant secum nhsiollentes, A.
Mezelius, qui eral in Sicilia cum exercilu Orienlali, Num 158, lin i, ponlem Meruli. lin 6, qualis nulla
arripuil regnum, lune perrexit exercilus Ilalise. lin setas ut eiiam h. el peculia "defulgore i.
9. A. Et pari modo venerunt in Siciliam. in civila- tin 9,liomiiuim, in taiiium ut ex ipsa pluvia denuo 1. r. e. a.
lem Syracus. et D. a.' inlerempius est, ncc dic Me- m. d.
zelius, el multi ex ducibus [M, judicibus]. lin II. pro quo capit eliam liomines mirarcntur.
Ejusdem. Poslmodum venientes Sarac. lin 15. In Apud Peniam ex codice Cavensi.
pop f. vix pauci, elc, ut in ora. lin 14. In ora navi- g Num 137,.lin 15, in pop fec. lin 14, fec vel es de
gio illucdetul asp Alex rev sunl. Ibiiiem a c. v-. navigatuin f. s. abslollentes.
Num 158, lin i, eo lempore Adeodalus papa ec- NumizS, lin 2, nionasierium S Her sito. Hn 7,
clesiam beaii Peiri, quse est in via Porluense juxla peculia. lin 8, propil ut pnluisscni. tin 9 , in lan-
poniem Meruli."iji2, sed el monaslerium S. Her. lin liiin ui ex ipsis pluviis. lin 10, deveneiunl pro otio
5, sancliss vir pr multis novis aediflcus aiigineuta- capilulo etiam hom mirarenlur.
TSTOTJ~YARIQRIM.
ALTASERRA. BINII ET LABBEL .
Num. 137, linea 1. — Adeodalus.Anno 669, nona
Num. 157, linea 9.—Et Deoauxiliante inlcremptus die mensis Aprilis in locuiii S.-Yitaliani subrogalus
esi nec dicendus Mezcntius. Mezeiilius nec dicendus, esi Adeodatus, omnibus.
gralissimus
necnoiiiinandus,quiaperiyrannideni arripuii regnuin Linea 12. — Venienles Saraceni in Sicitiam. Si
in Sicilia. Idem de Macario Anliocheno palriarcha, quse sub nomine Vilaliani papse ad mona-
est ob hseresim in in Trull. episiola,
qui depositus synodo vi,
Anaslas. in Agathone : « Cumqiie posl Iuec adhor- cliosSiculos Iata exstat supra,'vera esset Vilaliani,
dicendum forel contra Anastasiuin hanc clailcm'
taius est nec dicendus Maoariusa sancta synodo. i l)e Sicilias insulaj factani esse poiius sub Vitaliaao
Saracenis idem Anast. in Joanne \~: « Pacem consti- quani sub Adeodato.
luilcum nec dicenda gente Saracenorum. »Idem in
CENNL
Gregorioll : t IllisTnterea diehus Conslanlinopolis ^_ NOT.ECHRONOLOGICE.
hieiiniuni, eslanec dicendis Agarenis obsessa. » De
Philippico hcereiico idem eodem loeo : « A Philippico Adeodati et Doni ponlificiini acla anliqui scri-
nec dicendo. » Idem in Stephan. III : « Juxla quod plores tam jejune narianl, ul nisi ex Anastasio pauca
a prsefato nec dicendo. Alslulpho tyranno fuerat qusedamsuppetcrenl, dolere el ipse possem de iis,
direclus. » ldem in Leone 111: « Obviam illi sine ut prsesertimdeVilaliano eorum prsedecessore.Baro-
planeta iniquus nec dicendus Paschalis primicerius nius (an. 669, n. 2). « Dolemuslanti poniificis tum
occurrit. i scripta, lum acla maxiina ex parle calamilaie lem-
Num. lSS^linea 4.— Sed et casalia conquisivit. poris deperiisse peniius oblivione sepulla. » Quod
C.asalia sunt prsedia suhurbana, YV- Tyrius de Bell. vero magis dolendum, erudiiis receniioribus eorum
sacr. lib. iv, cap. 19: « Recesserunt eliam a nobis tempora minus accurate describi apud Anastasium visa
per illos dies, nostri domestici, et suburbanorum sunl. Hinc est, quod prse aliis Papebrochius, Bacchi-
noslrorum, qusecasalia dicuntur habitatores. i Jacob nius, etPagius suam sibi quisque chronologiam pro-.
e Vilriaco Occidenlal. hislor. lih. n, cap. 2 : « Non prioarbitraluconfecerunl. Ateorumquisque ab Ana-
solum civilales etoppida, sed etiam casalia repleve- siasiivestigiis deflectens, nequealio, prseter conjectu-
rant. » Anastas. ipse in Adriano :• « Civitatem Ra- ram, fundamenlo suam opinionem astruens videiur
venuanlium et easales ac omnia prsedia Ravennalia, plures huic hisloriae lenehras offiidisse, quam quibus.
et alios plures fundos, seu casales et massas.- > Et, anleaobducebalur, utpalam fiiex vitiis.qusein alioriim
iofr.: t Cum fundis et casalibus. » Idem in Paschali: casiigalorePagiodeprehenduntur.CaeteruiiiAdeodaius^
t Hospilale cum fundis elcasalibus atque massis. » Vilaliani successor eodem anno 672, quo hic desiii,
Linea 7. — Per ielanias quw quolidie fiebanl. Le- D sederecoepit, ul erudili recenlioresagnoscunt; sedil-
lanhe indiclse pluviaearccndse graiia, quaiidoque in- que annos quatuor, meiises duos, dies quinque, ut
d.ictse inundalionis causa. Anastas. fn.Gregor. II :. inffa enucleatius ostendam. Vilaliani autem morlem
t Per dies autem septeniaqiia Romam lenebat "peiv non posse anle prsedictum annum conslilui patel ex
vasam. A donino itaque papa lelanise crebro fiebant.» sedibus ejus successorum post Adeodalum, Doni, et
Alias pro gratiarum aclione pacts. Auaslas. in Za- Agalhonis» quse characteribus temporum fere certis*
char.: « Et sic regressus est, Deo propitio, cum vi- innituntur. Doni prseserlim electionem comeia, qui
clorise palma in hanc urbem Romam, qui et omnem in Oriente apparuit mense Auguslo, confirmafelesse
populum aggregans, eos est alloculus, utadpersol- faclam an. 676, ut Herman Conlracl et Galvis. prai
vendas o.mnipoteiiiiDeo gratiarum actiones, ab ec- aliis observant. Veruni Anlonius Pagius an. 677 a
clesia Dei genitricis , quse vocatur ad Marlyres, num 9 cum Chiffleiiode Annis Dagob eum apparuisse
egressi omnes eum letania generaliler properarent conlendunt an. 677, ad quem referri aiunt a Beda
ad beatum Principem apostolorum; et ila factum Hist Angt Iib iv, cap 12, copulante illum cum Ecg--
est. » Alias,pro impetrando auxilio a.dversus hostes. fridiNordanliynibrorum regis anno octavo; licet de
Anast. in Stephano III:'« Hjc bealissimus vir pro eo agat anh 688' cuni S. Wilfridi ejeclione. 0_uid-
salute proviucise et oninium Chrislianorum, omni quid autem sit de hac erudilorum conirovefsia, isque
sahbatorum die letaniam onini poslposito neglectu cometa serius ocius apparucrit, haud diffcrri oporiet
fteri statuil. >.'--' Vitaliani annuni eniorlualem,*\'crum Anastasii locum
 • '
7SS" ANASTASIIB1BL10THECAR1I 786
dum esset e'cctus latius intcrpretari. Aut igituf hoc A 'cala 26 Jun ab emoriuali spccriieuaa est.ila ui ea-
aimo 676, aui sequenli 677 apparuit; si ann* 676, idem dies 26 Jun sit translalio ponlificis ab eeclesia
i
quod probabile admodnm reddit intemperies , quse * Lateranensi (ubi staiim post nioriem fueril deposi-
transilum Adeodati subsecuta esl, el alise calamita- ilus) ad S. Pelruin. Idque suadet inierponlificium
tes ab anctOribus relaise, eniorlualis Yitaliani est posl | mortem Adeoditi, quod a prsedicla die enior-
672; si vero eomela apparuit677, ut seniiunt doctis- lualii nunieralur, non a depositioneapud S. Pctruin.
simi viri Chiffl'lius et Pagius cuiii Beda, ne ruat Quod profecto non est novum, neque inaiidilum",
lota Anastasii series, pugnetque id cum actis vi sy- 'inamqiie iia alias facliim, qnando per aeris iniempe-
nodi : ea senlentia toia Doni selas comprehendi de- riem efferri cadaver non potuit, vidimus snpra in
bel. Qiue cuin ila sinl, speclanda primum esl dies Saiiiniano pag 13. Prseterquamquod ita csse factum
ipsa emorlualis Vitaliani, deinde ordinaiio, sedes , Anastasius ipse docet, « post cujus iransitum, in-
el mors Adeodati, qnihus prsedicta confirniaiiiur iqiiiens, lantse pluvke ei tonilrua fiierunl quales nulla
contra Baronii inleiprelaiionem. Illud enim Anasta- sctas ; hominiim nieminil esse, ul etiani homines et
sii in Vitaliano aientis post csedem Constanlis : « Et pecudes
] de fulgure inlerirent. El nisi per letanias,
non post mulmm leinporis anlediclns sanclissinius < qua: quoiidie fiehanl, Dominiis essetpropiiiatus, non
vir vitam finivit; » quod etiam tradunl Paulus Dia- poluissent
] homines Irilurare, » elc. Deinde post
conus Iib v, cap 11, de Gesl Langob el Joannes Dia- mulla subdil : « Qui eliain sepullus esl• ad beatuni
conus de Archiep Neap nuui 55. Baronius inlerprela- Peirum sub die vi Kal Jul. J Quasi dical, clero non
lur, non secus aique posl paucos menses pontifex licuisse anle eam diem per pluviarum frequeiiliam
obierit diem siium : unde fit, ul codd omuihus el -n capeie opporiunitalem efferendi cadaver, ul proba-
caialogis repugnantibus, Adeodalo tribuat annos bile reddit Romsedegenlihus longa via , qua utraque
septem, aliius nenipe exordiendo; nam aiinuin 676'- hasilfca
i invicem disjuugiiur.
aliunde inlellexil cancellos sibi circumdare, cilia CIACONH.
quos egredi non licebat.
Duplicem supra exposui opinionem de -mensibus. Num 157, linea 1. — Adeodaius. Nalione Italus ,
sex prseter-ann. 14 Yilaliano ascriptis, quaruni ulra- Joviniani fijius, patria Romanus ex inonacho S.
que ad Yitaliani obitum ducil. Prima erat, accipi Erasmi i in Cceliomonte or.Tinis S. Benedicti, iinpe-
oportere eosmenses, tanquam incomplelos, rolundo -1ralore Flavio Heraclio Constaiiiino Auguslo, sedit
licel numero pronuniiatos : eanique opinionem se- annos i 4, menses 5, dies lii, consecratus 111Idus die
quilur Panvinus, sedisse aiens Yilalianum a die 50 Domiiiico.
!
Jirl an. 657, ad 27 Januar 672, annos 14, menses 5, Num.- 158, linea o. — Tanlm pluvim el tonitrua.
dies 29, quae revera procedit inclusis extremis, ul Indicebat
1 multa mala impcndentia per id lempus
numeranli patet. Allcram opinionenvquod nempe stella i crinita, quam Grsecicometen appellanl, quse
ab imperita manu iu Cal in ui Cal conversum-fuerii iribns I continuis mensibus apparuil, et oluvisemagnse
noii obscnre indicat BoIIandus se lueri, duniad d. - ac : frequentia tonitrua.
27 Jan in Commprmv ad S. Vital consignari niortem PAGIL
S. ejus pontilicis prsedicta die leslatur in Martyrolo-
giis nec plurimis, nec anliqttissimis. Quare si pro die Num. 157. linea 1. —Adeodalus nalione Romanus.
27, dies 29 Januarii accipiaiur, palam esl, quod a p Adeodatum,
.• nalione Romanuni, Joviani Jiiiuinex mo-
die 30 Jul 657 ad 29 Januar 672 anni 14 el sex men-l' nacbo ponlificem Romanum ordinatum essc eodem
ses solidi, inclusis diebus ordihaiionis et mortis nu- anno: sexcenlesimo septuagesimo secundo, et quideni
merantur. Harum ulra sit praeferenda incerlum : se- ,die vigesima secunda mensis Aprilis in Dominica,
cundam aulem probabiliorem reddunt luin incon- postquam ] sedes pontilicia cessassel non menses duos,
slantia in die moriis definienda, quani Luiiprandus dies , tredecim, ut exscriplorum vilio in Anaslasio
ad diem 6 Februarii differt, lum nova apud Anaslas legilur, sed menses dnos, dies viginti quinque, ex
ratio recensendi lempora rolundo numero. ipso Anastasio demonslralur; subdit enim eum
Post Yitaliani auiem moriem cessavit sedes ex sedisse ; annos quaiuor, .menses duos, dies quinque,
Anastasio menses duos, dies 13, el ex primo el ter- iet obiisse vel sepultum esse ab beainm Pelrum apo-
tio catalogis Colbeninis menses 2, dies 14. Itaque slolutn sub die sextd Kaiend. Julias, seu die 26
tiiiitumdein lemporis emetiendo, seu a die 27 Januar' mensis Junii, a quo die aniii sexcenlesimi septnage-
nienses 2, dies 14, exclusis extreniis,'seu a die 29, simi sexli quo niorluus esl, si perannos 4, nienses 2,
nienscs 2, dies 13, emortuali inclusa;' dies ordina- dies 5, reirocedas pervenies ad" diem 22 mensis
lionis Adeodali fuobvia, quse esl 11 Aprilis prsedicti Aprilis anni 672, quo ideo die ordiuatus est secun- 1
anni 672, ul littera Domiuicalis C plannm facit. Ab dum i Anaslasimn , ipil consequenter scribere non
utrolibct vero interponlificio in codd et calalogis poluit, posl Viialiani inorlem sedem vacasse menses
oecurente miniine discedendum arhilralu propiio duos, dies Ifedecim, cum ipsemet asserat Yilalianum
saiis superque docet Anton Pagius sui lapsus exem-~ obiisse die 27 mensis Januaiii.
plo, an. 669, n. 4 ci 676, n. 2, nam perperam cre- n - De geslis ab hoc ponlifice nihil superest, praster*
dens dicm 22 Apr an._672 in Doiniiiicam incidere, diploina, quo confirmat privilcgium, quod Crolberius'
cum esset fer v; cam tribuendam .ordinalioni Adeo- Turonensis episcopus monaslerio S. Mariini conces-
daii conlendit,' et vacationi sedis duodecim dies serat. llluin in eo toiuni consistit, ut episcopus
adjungii, qua; addilio in alios, aliosque lapsus leni- Turonensis, in ciijus dioacesi monaslerium sancli
porum eum iraxit, ut videbiinus. Opportune hasc Mariini situm, nullam in eo poiesiatem habeat, nisi'
moneo, ne tantse eruditionis viro in omnibus fides quod monachis el sacros conferat ordines, el san-
integra adhibeatur; nain Pagius nepos, qui sanguinis ctuni Chrisma concedat. Joannes quidem Launoius in
. quani cycli ralioneni habere maluii, lapsus el ipse Asserlione inquisilionis in privilegium San-Medar-
esl,"ul infra palam fiet in suis noiis. Ne igitur veli- dense, dequo diclum esl in Gregorio papa, duodeclm
nius eum Pagiis ordinaluni pontificem fer v, aul aliis argumenlis isiud impugnavit. Verum Radulphus
erroribus implicemur, ab Anasias codd el catalogis Monsnyefus, in libro de Jurihus Ecclesise sancti
tniniine declinanduin est, nisi evidens ratio, aiilino-' Marlini Turonensis, ea vana et fulilia essp oslendit,
riumentum aliquod secus fieri oportere suadeant. et Carolus Coiniius in Annalibiis ccclesiasticis Fran-,
Itaque ordinalus hic ponlifex dieli Aprilan. 672, coruin ad annum 676, ubi ulriusque rationesexpendi!,
non diulius rexil Ecclesiam, quam usque ad diem 17 el inter se conferl, recle concludit, in illo privilegio
Jun 676, uldocent codd omiieselcalaIogi,auclores- nihil occurrere, quod fprmulse privilegii a Marculfp"
que praJstanlissimi apud Pagium, qui conslanler lib. i, cap. 1, exbibit-c, refragetur, ideoque per-
AJeodato tribuunl annos 4,,menses2, dies 5. Unde perain Launoium ilfud suppositilium el subrcptitiuin
sequitur, quod dies deposilionis ab Anaslasio indi- fuisse existhnassc.
797 IIISTORLADE YITIS ROM. PONT. -^- DONUS. 798
Anaslasius in Adeodalo tradit hunc pontificem A pluviw. Ingrtienlis hujTiscoVlilempestatis meminit
sedisse annos qualuor, menses duos, dies quinque, ' eliam Paulus Diaconuslib. v, cap. 15, de geslis Lan-
quod etiam Iegilur induobuscodicibusmss. Anaslasii gob. : « Hoc tempore, inquil, lantse pluviae lanlaque
Colbeninis, in Luilprando, Orderico lib. JI, Regi- lonitriia fuerunt, quania anie nullus meinineiit bo-
none, Hermanno Conlracto, catalogo YTalicano-pala- minum; ita ul innumera hominnni el aniinaiilinm
tino, aliisque; ac sepulluin esse ad heaium Peiruin millia fuliniuibus essenl perempia. Eo anno legu-
apostolum die26 mensis Junii, ex qiiibus deduximus niina, qua? propier pluvias coliigi nequiveraut, ite-
eiim ordinalum die 22 Aprilis anni 672 et obiisse die nun renala, et ad malurilateui usque perducta
26 mensis Junii anni 676, ul numeranli patet. sunt. »
MAFEL
Num. 158, linea 5. — Posl cujiis transilum tantm

LXXX. DONUS.
ANSO CHRISTI67(3, CONSTANT.POGON.9.

139 Donus, nalione Romanus, ex palre Mauricio, sedit annum unum, men-
ses quinque, dies decem. Hic atrium beati Petri aposloli superius, quod
es-t a ante ecclesiam in quadriporlicum magnis marmoribus stravit, sed et eccle-
siam apostolorum, sitam via Ostiensi, ut decuit, restauravit atque dedicavit.
b Iteinque ecclesiam sanctee Euphemice, positam' via Appia, similiter dedicavif.*
Clerum quoque diversis ordinibus et lionoribus ampliavit. Hic reperit in urbe
Roma, in monasterio quod appellatur Boelianum , Neslorianitas, monaclios
Syros, quos per diversa monasleria divisil b. In quo praedicto monasterio mo-
- nachos Romanos inslituit. Hujus temporibus Ecclesia Ravennatum, quas se
10 ab Ecclesia Romana segregaverat "causa autocephalia?, denuo se prislinae sedi,
apostoJicffi subjugavit. Cujus Ecclesise praesul nomine Reparatus e vesligio, ut
Deo placuit, vitam finivit. -*Hicdum esset electus per Augusli mensem s appa-
ruit slella a.parte Orientis a galli cantu usque mane per menses tres. Cujus radii
xoelum penetrabant. In cujus visione surgenlis omnes' provincia*- et gentes ini-*
•15 rabantuf ", quas post in semetipsam reversa disparuit. Pro quo capitulo et ma-
xinia mors a parle Orientis subsecuta esl e. Fecit aulem ordinationem unam.:
' presbyteros decem, diaconos quinque, episcopos per diversa loca numero sex. Qui
etiam sepultus est ad beatum Pelrum aposlolum sub die m Idus Aprilis, et cessavit
piseopatus menses duos, dies quindecim. •
NOTUL.EMABGINALES FABROTTI.
<*quod paradisiis diciiur, est. "*B.,ad pmnilenliamscilicel. c_VideBaron. ad ann. Domini678. <"Quid-
nam esse possit. * Post eam apparitionem riiaximamors a parte Orienlis suhsecula esl,
YAMM LECTIONES.
Ex codice Vallicellano. R candidis,elmagnis niarmoribusmirificestr./'H5; Ilem
A'uml59, lin 2, beatiPetri aposloli superiiis elc. eccl sanclseEufemise. /i»7. innion.Boelianoll. lin%,
v.l Reg.,Maz. etTIiuan.;cum quibus c-oncordateliam- divisit,.et iiiiiicluni monasleriiini nionaclios Ronia-
lineis 3,5,7 el i"i. iin 8, divisil,- el iram dictum [lege, nos insliiuit. tin 10, segreg alicqdiali d. lin 12, Hic
el jam diclunijnionasteriuni etc. ut laudati codd. lin. papa dum esset el. lin ik surgenies o. p. ei-g. mif
10, segreg. aucxocsevalie [lege auloeephalise] denuo quidnam esse poss.el..Posl eam apparilionem maxi-'-
se pristino [lege prislinae] sedi aposlolorum suhju- ma mors a parte Oiieniis subsecuta est. Hic.fecit
gavii. lin I2,lfie papa dum essel-electus per Ain*u- ordinationem i. lin 17, loca 6.
stum inensein. lin. ii, cados peiieirahant. In cnjus Evo codice Thuaiio allero.
visione surgenies o. p. ei g. mir. quidnam esse pos-
sit. Post qiiam apparitionem ctc. ut dicti coctd. Lin •., quos per div loca divisit;-/'» !", ccelos
Apud P. L. Fabroltum ex codice Freheri. p. tin ead.,- surgentes. lin 1S, '--*
pro-q.
•- c. maxima
inors. -. - '-.*
Lin 18, sub die m. Idus. B, in Kalend Apr. '
Apud Peniam ex codice Cavensi.
Ex codke Rcgio, Mazarino el Thuano. tiin i, Conns. /mS.sedcccles. iin 6. clerumvideli-
Lin i, "sedit ann 2. lin 2, bealiTefri snpe-' cetdiverlin. ead fepperit lin.,9, Revennale. lin 12,
riys, quod paradisus dicitur, et est. lin 5,' q. C per iii Auguslo mense. .
"" '
NOT7E VARiORUM; ' ' -' ';
•;; ;'
^ AL,IASiiKHA. appcllalur JiaHianum, Neslonamias monnchcs
a 6. — Hic reperil in urbe Roma in monaslerio quod Sifrios, quos per diversa monqsievia tlivisil. Monachi
79""*' "AKASTASHBiBLIOTHECARII 800'
lapsi in hseresim poenilentisecausa fransferunlur in A Princip. muth. phil. nat. iem. ix, quse cohspecla est
arrliora mona.steria, can. Si episcopus, 50 dist.', can. anno dlDl, vel 1106, « cujus stella erat parva, et'
De tapsis. 16 qu. Eadem est poena clericorum. Ana- obscura (iiiillaanni"i680)", sed splenddr, qui-ex ea
s'as. in Leone II: « Yerumtamen suprascripli de- exivit, vaide clarus, et quasi ingens irabs ad Orien-
fensores malorum hsereseos, dum nollenl a suo re- iem, et aquilonem lendehal, ut habet Hevelius ex
Crdcre proposiio, per diversa monasteria suuire-* Simeone Dunelmensi lnonacho. » Anno 1357 Kice-
irusi.
' » phorus Gregoras historicus, et aslronomus Oonstan-'
Linea 9. — Hujus temporibus .Ecctesia Ravennu- thiopolitanus alterum eomeiam referl, cujTissemilam.-
tum, qum se ab Ecclesia Romana segregaveral, causw . inter fixas salis aceurate deseribit, ut notat Edmun-
auiocephalicedenuo se pristinm sedi aposiolicmsubju- dus Halleius in Comelograpkia, sed temporis cir-
gavii. Reparatus archiepiscopus Ravennas sedi apo- eunislanlias ila consignal, ut. calculo asirenomifo
siolicaese subjecit. Ante eum archiepiscopi Raven- subjici ndn possit. Anno 1472 Regiomonlanus alium
nales ila intumuerant, nixi privilegio Conslantis - observavit magniludine, el coma lerribilem, qui in-
Cselsaris,' ut "episcopossibrsul "ectos ipsi consecra- traninum diern*40 gradus circuli maxTriiI'pe"fciii'fe~r~e"'
rent, el a trihus snse diiionis episcopis consecraren- - observalus est, eodemque Halleio advertente primus
lur, neque ullam confiiniationem peterenl aRoni. fuil, cujus.particulares noise ad calculum sufficienles
pontifice. De quo Hier. Rubeus Hisi. Ravenn. lihro ad nos pervenerint. Anno 1577-Tychone per suas
iv, ad ann. 648. machinas.ad explorandum ccelum apiissinie inventas-.
Linea 12. — Apparuit stella a pdrie Orienlis a observante, cometa ejiis oculis se spectanduin exhi-
galli cantu usque mane per menses tres. Galli cantus JJ buil, isque potuit astronomicis legibus ila alligari,
pro media nocte. Anasl. in Leone II: « Et nisi posl ut jam lum aslronomi speni conceperini de conieiis»
galli canluni coepil paulalim delhnpidare. »
" Linea non secus ac de planelisphilosophandi. Quod tan-
15. —"-Pro quo capiiulo. Capilulum hic est dem praeslilum esl a sumnio illo geometra, et philo-
res vel causa, quia causa esl capul rei.' Anastas. in sopho equiie Isaaco Ncwtono, aniiO'1680,~prodigioso^
Zacbaria : « Et alia quse spoponderat capilula. » illocometa de cceload solem pene ad perpcndieuluin"
Alias capilulum est qusesTiode re certa,' Anaslas. in lapso, qui per qualuor solidos nienses~vi>;usad sta-
Gregorio II: « Inquisitus de-quibusdam capitulis, hiliendam iheoiiam cometarum, situm, orbitam, ino-
opiima responsione unamquamque solvit <pisestio- tum, idoneus quani maxime fuit. - . ""-
nem. » Interdum capituluni est articulus litis, ut in Quod hislorici conieiarum appariliones raro, et
1. penull., § 1, c. De rebus credit. el:~jurejur. causa minus exacte adnotaverint, idfacliun judico ey phi-
vet cavilulum decidalur., Et § His de prmsenlibusejus- Josophorum praejudicio, duce Arislotele, putanlium
dcni leg. Aliis vet capilulis, vei lilis membris,-Caput esse illos.ignes fortuito accensos in regione siiblu--
Csl sumina cujusque rei. Plaul. in Asinar. « Ego ca- nari, neciaiitiesse has halituum peraera vaganlium
pnt huieargento fui hodiereperiundo. J lnde dimi- seinitas scriptis consignare. Poslqnam vero' ,T'ecen-
iiuiivuni capilulum. Capilulum etiam sumitur pro lioruni aslronomoruni induslria, aceedenle siibsidio
servo. Servi non halient caput, id est sialum seu inslrumentorum ad id fabricaiorum. praesertim lubi
personam; sed dieuntur habere capitulum, quasi optici longioris, deiexit essecomeiasnon«H/)>T«)ieww
tuiiiores capile, seu capite minuli. Plaut. in Asinar.: ignem, ut jampridem dixeral Seneca {". vir, Quarst.
t Scribam huic te capilulo hodie facturum satis pro ^1 p naiur. c. 22), sed inler mterna opern nalurai, nenipe
iiijuria. » Idem in Curculion: « Ubi quid *subripuere, esse totidem planetas, suasqne orbitas eiliplicas, sive
operio capitulo calidum bibunt. » mavis parabolicas circa solem, alterum ex umbilicis,
" : describere, abire, eosdemque redire staiis periodis,
BALDINL nullus apparet in ccelis cometa, qm paraluni ^obser-
vatorem non inveniat, et ineam curam unice inlen-
• Linea 12. — Hic dum esset eleclus, per Augusti lum, ut exaete ea omuia aduolet, quse ad plenam
'
mensem apparuit stetla a parle Orieniis a galli canlu 'ejusdem theoriam conducant.
usque riiane permenses ires, cujus radii cmlum pe- Qui hanchypolhesim primus eondiderit, fuil Joan-
nelrabant.... qum post in semetipsam reversa dispa- nes Doniinicus Cassinus ab anno usque 1666. Is se-
ruit. Anaslasiusvocal stellam.qusein pontificaiu Doni ciun repulans duos comelas diversos non posse ha-
apparuit, quam Beda propiio nomine cometam ap- bere treshas conditiones, 1 eosdem nodos, 2 eam-
pellat, lib. iv, cap. 11. Hist. Eccles. gentis Angl.: dem inclinationem suae orbitse ad eclipiicam, 3
t Aiino,'inquit, DominicseIncarniitionis sexcentesimo eamdeni celefitalem in suis perigseis,, et observans.
septuagesimo octavo, qui est- aiinus imperii regis ex comparaiis plurium cometarum observationibus
Egfridi oclavus, apparuit mense Auguslo stella, quse aliquando tria hsec perfecie coniingere in duobus co-
dicitur conieta, et tribus mensibus permanens matu- metis, judicavil non esse illos, nisi unum, eumdem-
tinis horis oriebalur, «xcelsam radiantis ilammse que conieiam ad nos post einensam suam drhilam
quasi columnam prae se ferens. » Hic comela appa- reverlentem. Dnde Halleius facilis est credere co-
rere coepit mense "Augusto. Yisebalur in plaga coeli nielam, q.uem ipse anno 1682 observavit, esse illuin
ad Orientem spectanle. Oriebatur tribns circiler" euindem, qui a Keplero observalus fuerat amio
horis ante solisortum. Stib ortum soli&disparebat, i607,elanno 1531, aPelroApiano, et sseculo prsa-
solaribus radiis ejus conspeclum intercipienlibus. cedente seslaleamii li56, eumdemqueilerumappari-
Ejus radii cceli regionem penelranles caudse, seu luruin anno 1758. sicul ejus revolulio inlra spatium
irabis, seu columnse speciem prse se ferebant. Et 75 annorum perficiatur. Cassinus simililereocompa-
posl tres menses cometa disparuit. llas onines eir- rans comelani observalum anno 4702, cuui quem
cumslantias adriotasse Anastasium salis miruni est idem ipse observaverat anno 1668, putavil illum
pro ea temporum iniquitate, quibus Bcienliarum stu- eumdeni esse, el qui visusanno fueratanno 1566, el anno.
tlia in pejus prolapsa eranl, proque hislonci-eccle- 1562, et anno 410, ilem 70, relalus a Josepho
siasiici insliluto, cujus ?d astronomicas subtilitates Flavio lib. vn, c. 12, .de Bello Judaico, el queiii vidit
auendere partes non sunt. Illae lamen asironomo Aristoteles anno 573, ante seram Chrisli, caudam
non sufiiciunt, qui, ut ad exactos calculos illius co- solem versus projicienlem adinslar tiabis, ila ul ab
lnstaj phenomena revocare posset, pluribus indige- auno, quo illuni vidil Aristoieles (quem annum haud
ret, videlieet indicatuhi vellet punctum cceli, cui in dilHcilefuit stabilirepluiibus notis cbronologiciscon-
prima apparitione cometa hserebat, iongitudinem, ef c.irreriiibus), ad annum 1668, sexagies suam orbitam
laiitudinem, semitam, quam decurrebal, et celeri-- eomplevcrit, diviso scilicel 2040 numero annorum
taiem,
* qua ferebatur. ab observatione Arislolelis ad ohservaiionemGassi-
'
Anliquiorem apparitionem cometse post seram iii,-per 34. Per hanc calculationein Cassinus suffi-
Christianain eques*Newtonu's rion fecilat illa> lib.~iii ciens arguiiiciiiumjudicat sibi esseaffinnaudileiapus
831 HISTORIA DE YITIS ROM. P„OI\T.— DONUS. 802
revolutionis hujus comelse non excedere 34 annos, A dum < eonsecrationis decessorum meoTum tempora,
non vero ncgandi posse esse dicto intervallo ire- I
fidein nihilominiis reperientes : nunc vero in Dei, el
vius ; nam si supponatur lempus illius subduplum, in i veslra est polestale quidquid, veritate cdgnUa,
vel etiam subdupluin subdupli, calculus adhuc suh- fieri i jusserilis : quoniam ego j'ussionibiis aposiolalus
sistet. Qtiodspalium quainvls ad hreviores lerminos Domini
I inei parere desiderans, quamvis anliqua con-
redacluin, non salis lamen est ad observandum suetudo s oblineat, usque ad sccundam jussionem
exaclius cometse reditum, pleruinque iriconspieua absiinere
; curavi. » Inter alias prsedecessorum ponii-
ejus npparilione ex nimia cinri. sole proximitale, ut licuin
1 concessiones hic episcopus proiuleral Joannis
conlingU Mercurio, qui intra 88 dies suum orbitam III I epistolam, de qua rescribil S. pontifex fihid
coniplens, non cernilur lainen iiisi singulis 33 annis. iepist 54): «Et quod hene hancconsueiiidinein gene-
Si cometa rursus appareat anho ,1756, Cassiniana ralisEcclesiacnoveritis, vestris nobis manifestissime
bypothesis firmissfma conjeclura munieltir. Yideatur :signiticaslis 'epistolis, quibus prseceplum honse me-
•Cassinirelatiofacta'AcademiseScienliarum Parisiensi morise decessoris noslri-Joannis papse nohisln sub-
-ad anntim 1702. . ditis lransmisistis_annexum, conlinens omnes eon-
. Modosi regrediendo usque.adselatera Doni papse, -;suetudines ex privilegio prsedecessorum^noslrorum
•applieem eltipsis temporibus uietum inlervallum concessas vobis el Ecclesisevestrse dehere servari. >
Cassinianum 34 annormn, aull7, aut.Scum seinis- Igilur Constans imperalor, ul.schisma et hseresim
ie, incipiendo ab arino 1702, inveniam apparilionem in Orientali Ecclesia late grassanlem, in Occidentem
cometse faclam lempoie Doni contigisse anno a quoque advehereT, autocephaliam episcopo Raven-
Christo nato juxia seram vulgarem sexcentesiiuo se- g nalens.Lconcessit. Quod in chronotaxi poniificaius
pluagesinio quarto. Quse ratio si cerlo conslarel, Yitaliani dixinius .eoniigisse ad aniiuni 665, Maurus
lum adeumdem annuni 674 figereniur divcrsse con- scilicet-Rayennalensis episcopus extorseral privile-
signaliones cometse, qui suli Dono apparuit, ef Fun- gium illud a Constante, qui unus fuit aucior schi-
cii anno 675, et Alstedii 674 el 675, et Calvisii 676, smaiis, et contenlionum, ,quse hasce inter duas oc-
•el-Roekeiibacliii677, el Bedae 678, quas referl Sia- cidenljs Ecclesias exarserunl pro jureautocephalise.
nislaus de Lubienieiski in ihealro Comet. part. n, De hoc prLvilegioscripsera.l ad hunc inodtim impe-
II. 146, lum chronologis nova nielhodns suppeteret rator eideni Mauro : « Sed el niinc pro majori ala-
e~ccomelarum consigualionelenipora suppulandi, critate mentis ejus (Mauri) per prsesenlem nosiram
et ad illa facla »hislorica, salisprobabili argumenlo piam jussionem -sancimus amplius securam atque
referendL liberam ab .onini superiori episcopali condilione
BENCINI. nianere, et soluni orationi vacare pro noslro exo-
rando imperio, et non subjacere pro quolihet niodo
Linea 2. — Hic atrium. Haecex Paulo Diac lib v, palriarchse antiqtise urbis Romse, sed nianere eam
c. 51, desumpta sunt. < -His diebus Donus papa Ro- KUTOZEJJKWU. * Sub fineni suani habet cbaracleristi-
nianse Ecclesise locuin, qui Paradisus dicitur, ante camiiotam, quse diploina emanatum docei ann 665,
basi'icam B. aposloli Petri carididis et magnis mar- vel 666.Jiilerim,cum„seIiisma invalescerei, Yitalia-
moribus mirifice-slravit, » nus pont aposloliese sedis vigorem oslendit, et epi-
- Linea -9. — Ecclesia Ravennatum. Post exortam scopo scbismaiico resliiit. De quo Agnellus, et ipse
Monoiheliticam haeiesim, oujus causa inler se niu- Q schismalicus in Vila Mauri haec habet pag 143 ;
tuo collisse sunl Orieniis el Occidenlis Ecclesise, « Hic... poniifex multas vexationes cum Romano
Ravennaieusis episcopus-assurgere coepil, et fretus ponlifice habuit, multa ceriamina, mulios lurbines,
exarchoruui potenlia, oui lioinine iinperatonim mullas altereationes. Multis vicibus Conslaniinopo-
GTseeoiiimprovineias in Italia-superstiles poslLan- limaltigil, ut Ecclesiam suam a jugo el condiiione
gobardoium invasioneni regebant, .auloeephaliam Romanoriini averieret. Factumque esl ita : et sub-
vindicare sluduit, el semel arreptani conifa Majo- iracta est Raveniiaiensis Ecclesia, neunqiiam dein-
vmn slaluia et - exempla pertinaciier defendit. ceps pontiiiccs Roinanse sedis ad consecrationes
Exslanl in Libb Gregorii M- episiolaeplurinue, Mar- Roinani irenl. Futurus pastor Ravennaiensis Eccle-
tiniano Baveunaiensi inscripise, ex quibus iiquido .sia; nec aliud regimen super se haberet nec sub
eonsiat, sedcm Ravennatenseni Ronianse Eccleshe Romani ponlificis ditione forcl aliquando, sed hic
buitiiuo fuissc subjeeiani; ^b ea poslulasse eonfir- consecrassenl suum clcclum a tilbus suis cpiscopis,
lnaiionem ilecreii in episcoporum eleclionibus ema- paliiuniqiie ex imperatore Consianiinopolijano defe-
nati : ab ea pallium accepisse, ei quibus diebus eo rebalur. » Alque hsec est Ravcniiatensis.antoceplia-
uti possent, logem suiupsisse. Ilanc subjcciionem lia. Oonus i^ilur ponl Td. pr.cstilil, ut ad piiscani
oslendeiat prscclare in epist ad Eulyehetem S. -Po- subjecLioiicm rediret Ravennal. episcopus, schisiria
trus Chrysologus, qui scribil exisliniare se nefas, sopirelur, et pax llalici clcri revivis.cereT.
quippiam inconsiilta *apostolica sede in niola con- . . Linea \i.~—Reparaius. Hicjurc imperialis privi-
eleetus
cerialione reseribere. El Joanncs III in cpist ad legii esl, cl aiitocephalise pfsetexiu a suis
R-avennatepiscopuui, apud Baluziumlom YMiscelian I episcopis.in absque placito., apostolico cousecralus. Iia
scripsit : «Convenire novimus rationi ut eos" nse Aguellus ejus Yita cap 1, pag 148: « Hic Raven-
auiiclu pallii •decoreinus.qnosiu illis eivitatibus, episcopus a iribus suis siiffragaueis oidinatus
divina inspiranle misericordia, sacerdotii honor il- esl, ut mos esl Roinanus ponlifex consecraii. >
luniinat, in quibus hoc etiam illis, qui prseteritis Veruniiafueji decretinn edidit Reparatus, de uuo
lemporibusfuere pouiifices, ab aposioiica sede esse ibidem Agnellus. -t Et hoc deprevit, ut in tempore
conslat iudultum. Ideoque chariiali luseusuni pallii, consecraiionis non plusquam octo <lies Romai ele-
sicut decessores lui habuisse" noscuntur, praesenli ctus Romain verlal. » Coacli igitur deinceps Inerunt
auctoriiate concedimus, atque ea omnia circa hono- Ravennantium episcopi.ad prisca adversus sedem
ris tui privilegium volumus-permanere, quae anle- romanam obsequia.
riorihus temporibus Ecclesise tuseconstal esse ser- Linea 12. — Hic dum esset-elecius.Descripsit hse.c
vala.-ut nihil prorsus de privilegiis.ejus doleas im- Anastasius ex Paulo Diacono, ul sup annbiaviinus.
-iiiiniiuini. » Haud aliier Joannes, qui Ravennaten- Sed cum evenerini ami 671, ut ex «rdine narralio-.
seni Ecclesiam rexil Gregorii M. lenipori|jus,'de hac nis tum apud Paiiluin, tuui apud Miscelte auclorem
eadem sul "eclione, atque hahitis ab aposlolica sede deprehendiiur; Donus"aulem anle ann 676 electus
privilegiis, candide ad ponlificem in epistola, quae non fuerii, gesioruiu fragnienta ad Yitalianum re-
E. lib H, nuni 55, scribit: t -Quiaego universa pri- ferenda suni, alque ad ann 67I.consignanda juxia
-vilegia,quse sanclae-Ravennaleusi Ecclesia; a prse- institutam supra chronoiaxim., r
decessoribus veslris indulia siint, pro majori satis- ^ - BINil ET LABBEL
•Tactiauc subjcci ea in scriuiis venerabilibus secun- Linea 1. —Donus: Alii Doinuuui,--a!ii Domnio-
 803 "ANASTASIIBIBLIOTIIECARIl S'J4
iiein, alii Conum'siveCunonem appellaht" Jlic anno A dem anni, pervenilur. Seilicet prsedictoamioincipe-
676, ipsis Kaleridis" Novembris Romanus ponlifex re ponlificatum Doni recte Baronius et reccnliores
crealus esl. • omnes senliunt. Secus autem se res habel de lem-
CENNI, pore ejTissedis, unius enimanni discriniinecodd. el
NOT/E"CHIiONOLbGIC^:. aiicloresinier se disseniiunt, cmn alii annuniununi,-
alii duos illi liibuant, iiull.i mensTini^etdierum-dis*1
• Post Adeodaii pontificis morlem.quairi eum, die crepaoiia requidem aio Panvjni" exemploDonuni sc-
17 Junii 676 illigandani oslendi, vacavit sedes nVen-^ disseannos 2, menses 5, dies iO,'iia ui ejussedes a
ses4, dics lo.Tia' unanimi consensu oninCs codd. et die2 Novembiis ar.n 676 ad ll April 679, quamde-
catalogi, pr.eler Colberliii.qitiirtulii, qui habel inen-- positioni assignal-Ana^lasius, -prodncatur; ulorque
ses 4, dies 5. Quare liujns singulari aucioiitaie ne- aucloiiiaic codd Regii, Mazariui, Tlmaiii primi, et
glecia, Donum-video esse oiditiatum die"2 Novemb.- Anibrbsiani lertii. Duoeninr esse video,~quserecen"
ejiisdem anni-676, quain oniinationi congrnere os- liofes "coegertinlsequi coddTiabentes annnm jiiiunr;-*
tendit liitera ejus-anni Dominicalis-E. Iiiierpontifi- "Wilfiidi Eboracensis alisoliitioneiii^in coneilio Ro-
cium vero "nuiueraiidmn esse a prsedicla emouuali inano;'ejusdemque concilfrexordhhii "quoii prsefert
die 17 Jun., non deposilionis 26, saiis tloeenl secus mensem. Octqbr ind yu, quse-certe indicat^an 678;
facien'oOirupliiius et Pagius. Ule siquidem Adeotlait qiios ego nodosin-Agaihone opportunius-splvens,
sedem auxit tiiehus uudcciin, ndvemqiie ex inier- eadem qua illi neeessitate non cogar ex -actionibiis
ponlificio abstiilii conlra codd. ei calalogorum fidem.' vi concilii, annum solidnm e propriis Ihecis ediiciuin
Hicvero', quoniam decipi scmelccepil inconsiituen- jg sedi Agathonis adjungere. At enini Consiaiiliiii di-
da ordinaiione Adeodali, et in reliquis jam obscr- valis adDonum,- ulimperaiorieslaTiir Tn sacra "ad
vatis,:graviori hic-iierum lapsu, eoque duplici, ab GregOrium Conslanlinop&liiaininipalriarcham,-dala'
alioruni opinione discessil.
' Cseleruin, quia cum lan- eratad Donum adhuc inter vivos •exisieniem,\et,- ut
tse eruditionis viro nonnisi' bcnigne agi oportel, proseqnilur imperaior, illo de hoc swculo migrdnle
candide fateor,'me nihil mirari, cum qiiandoque de- Agalho sanctus nuper *eleclus papa eam suseepit,-
eeptum, tamingenti copia reruniexaininanda occu- nnsilque illuc legalos, eic. El quanquam octoTulo-
p.uissimum. gros-mehses' Divali supeisiiiehi Doimm, nihil ges-
Pagius igitur ab unanimi codd. catalogor. et au- sisse legimiis (incenuni, an-valeiudine iiiipediliini,-
clorum consensu abiens, uuum Colbert. caialogum seriiisne Consianlinopolim -'illaadvecia per Epipha-
sequitur, quenV forie viliatum agnoscens, quippe niuni a secretis, per quem missam praicessori' sno
consentienteni cum eseleris, in Yitaliani et Adeodati Dono papw asseril Anastasius in Agalhone, faciiius
xtaiibus definicndis, hialu decem dieiuni laborare lamen cslcreditu, per ocib inlegros nienses uibil de
iniellexit, cuni secundoGoIbertino niillas peniius va- illa siicra audiiumiloinse; qnani per solidos inenses
caiiones sedis habenie porperam conjungil. Dciniie quatuor a Doni moite ilApril ad daiam divalem 10
eo duce addiem ordinaiionis Doni per mcnses rfuos, A.ugnsii,nihil de Doni morie et <le Agatlionls-ele-
dies quinque incedens, tametsi diem deposiiiuuis clione aiidilum Coiistanlinopoli; cum cajteioqui-ex
praslermiuil, tamen cilra Calendas Novembres a ipso Anasiasio teneamus, admodum breviori leiii-
Colherlino non ducitur. Itaque conlra Ecclesise ac- pore iiilerpoiitificii afiquaikio faclas eiecliones, -pe-
cepliim ubique morein, cujus ipse asserlor viridex-.p liiam Constanlinopoli jTissioncni (ante faclani-pote-
qiiemaxiiuus aiias fiiil, leiia vn ordinalum aiilumal Blaleniexarcho) eainque allatam Roinam, ac <:eni-
Romfihuiiiponiificcm ; reinque ad crcdeiulum diffi- tjue ordinatos ponlifices. Qu;e enim negligenlia Theo-
cilem iradidis^e agnosceus, lapsn alio in Baroniana jori exarclii? linperalori piissimo, ac de aposiolica
criiica vix fereiulo, priorem lapsum luetur: « Do- ;ede optime merenli, non saltem-per quinque et i;ua-
ntis, inquiens, (67-6el 678, n. 2), consecratus est Iraginta eos dies qui-ah ordiualione Agathonis ad
ponlifex Romanns tiie primaniensis Novembris festo lalani divalein inlercesserunt ,-deinorHii poniiiicis,
oniniuni Sanctoruni sacra. > Hodie quideni onines successorisque consecraii nuiitiuin non misisse?Ai
noiiiiil feslnniiilud celebrari Cal. Nov.; at quis igno- ie hisTnfra opporiunhi'.^
ral dedicatioiiein S. Mariasad Marlyres a Bo;iifacio '
- . CIACOSIL. .
IV .esse Jacliim inense Maio ; ac proinde in Mafty-
rologiis legi die-15 Maii: Naiale, seu Dedicaiio S. Linea 1. — Donus. Vel Domnus, Maurititl filius,
Mariai ad Marlyres ? Qnin idem Pagius an. 607, n; "tomamis, iniperaloreFlavio Consiiuitino V. Augusio
5, fassns erat se id vidisse in Maftyrologiis Bedse, ^ogonaio, sedit annos duos, meiises quinque, dics
Usuardi, Adonis, Roikeri, el -Romano. Poterat is" kcein, eonsecialus riie Dominico iv Nonas Nbveni-
qnidem ilisceie ex alio marlyrologio, translalioncm" jris auni 676.
ejus fesii ad Cal. Nov. esse factani nono sseculo a Linea 2. — Alrium beali Petri aposloii. ,Doiins
Gregoiio IV, nenipe ex mariyiologio abbaiisFranci- jonlifex liouoii etcultui di^ino consiilensvestibulum
sci Maurolyci, quod bistoriani luculenler narral, his ?. Petii quod paradisum voeani, «uiadriporiiunn
verbis : « Cal. Nov. iesliviias B. Dei genitficis Ma- narmoribus struxil, snblaiis, utPlatina suspicalur,
rioe cldiiniuin sanclorum mariyrum, quam Bonifa- D ;x illa pyramide, quse in Yaiicano erat, e regione
cius papa celebrem el gener.ilein insiiiuii quot an- nolis Aarianae. Yide Paulum Diaconum lih. m liir
nis agcndam : m P.milieon-teinpliim quod -M.Agrip- iloriai Longobardicse.
pa Jovi et oimiibus diis "dicaverat, merilo a Chris- In ponlilicatu Doni papse obiil Dagoberlus Fran-
lianis Salvatoii, sanclisque universis describeretur, :orum rex decimus octavus. Illius anima ad Lipar-
obienlum a Phoca imperalore : quam postea Gre-.. sam insulam ubi est ignea vorago a bsemonibus visa
gorius papa IV solcmuiialem ad Novemhrcs Calen- :sl perferri expianda : e vestigio vero de inanibus
tlas iranslulil. » Obifer hic admoneo eruditos alios ipirituuni, SS, Dionysii, "ilarlini, ,et Mauriiii auxiiio
virossiinililcrdeceptos, e quorum nuuieio-est lll. irjpilur. Nain rex istos ul palronos seinper in vita
Archiep. Caesariensis ClaudiiisSontniier; ut videre «lucrai, el templis honoratiores reddjderai. Aucto-
esl sup., cujus lapsuni facile abstulissein Latine fa- es suiil Plalina in Yita Dqni papaa, Roberlus Gagui-
ciens eum locum su;e hislori.v Dogiiiatico-Poniili-. uis lib m in Yita Dagoherti, el Bonifacius Simonela
ciie ; cum vero celebre idem opus leraiur erudiio- ibhas. -. ,- . . !
rummaiiibus-<"Wi!lico-
- - • idiomate, nihil inuiandum MAFEI.
duxf. ' Linca 9. -—Hujusiemporibus EcclesiaJiavennalum~.
'Quaniobrem,- eo revertens -unde digressus sum,
contra Pagii ophiionem :il'lii'nio,Donuni'esse ordina- ilaurus •Ravennse arcbiepiscopus Ecclesiain siiain
tum die 2-Novembris anni 676,-^idqiiam emenso in- ioinauic subjeclani-aguoveKH, snb .episcopuuis ru»-
terpontiticio &b emorluali Adeodaii'. 17 Jiinii .ejus- iuni; nam sedenie sanclo. Mar-tinoiir Laierinensi
 805. HISTORIAm YITIS ROil. POCT. ^- S. AGATIIO. 806
coucilio conficiendi causa hseresim Monolhelitarum, A num 669 de Regno Italise, Cqnstanfinnm , paterno
pi>r Maurum.Csesenalem episcopum , et Deiisdedil ' exemplp viise, mortisque eveniu deleVritum,, fautp-
Ravenriatem presbylerum, inlerfuit. Yerum posl sa- rem Eeclesise Roirianaeacefrimuiri fuiss". Qiii auteiti
cril.ege patrata ab impio Gonslanle.in sanetunrMar-, fautor 'acerrimus Romanae -Ecclesiae Oonstanlinus
linum poniificem arripuit occasionem ab odio, quo haberi possel; si. per renovaium autocepbalise prae-
"UoriianamEcclesiam imperalor prosequebaiur pro- cepfum Ravennatem Ecclesiam a suo capiieavulsam
pler hssreiicum ejus typum damnalum,~ut de obe- in schismale confirriiasset'? sed do aulocephalia Ra-
dicniia Romanse sedis , suam' Ecclesiam eximeret. vennatum episcoporum dicani eiiain ~ in Agaihonis
Ergo Yiialiani papse ieniporibus Maurus insita iiige- successore sancio Leone secundo.
riiosupeibia iiiflalus,"in propriam 'et suorum-perni-
- Gieiii,.piivilegiumoblinuil, quo Gonslansecclesiastica ~ . j PAGIL - , ,
aucloiiiaie carens Ravennatem Ecclesiam a Romanse
sedis poteslate per nefas subduxil. t Sa"ncimus,'ail Linea'2. —Hic alrium B:~Petri aposlolr superius,
imperalor ad Maiirum-in diplomale,'seu prseeepto,' Paulus etc- Beneficii memoriam etianinobis.conservavit-
ui vocabanl, quod Cl. Ba,echinius ex.Estensi codice Diaconus lib. v deGestis Longobardorum
tvpis vulgavlt ad "Vilani" ejusdem Mauri in,Agnelli his verbis :-« llis diebusDonus papa RomanseEccle-
poiitificali, sancimus amplius securam atque liberam si;e locum,- qui paradisus-dicitur , ante basilicam
ah o.nni superiori .episcopali condftioiie manere, el beaiiapostolj Peiri candidis et magnis marmoribus
sol m orationi vacare pronoslro exorando imperio, mirifice stravil. » T-radit irisuper Anaslasius e.um
et .1011subjacere pr&quoiibcl modo palriarchae an- g insiaurasse et dedicasse ecclesias apostoloruin via
tiq-;se urbis/Roina 1, sed nianere eam -{idesl MauiT Osiiensi, et ecclesiam divse Eiipheinise via Appia si-
peisonam) avTwJful-irj, et sanciam ejus post eain tani. Me autenr latet, an ea sanelse iiuphemise eccle-
Ecclesiam. » Ex qifibus verbis pronum esl inlelli- sia eadem sit cum ea, quam Oldoinus, riescio quo
geie, -quid ssscularis polenliae viribus refraetarius auclore, dicit ab Adeodafo papa Doni decessore ex-
Maurus improbe #>.queac lutiliter obtinuerii. lmpe- siructamfuisse ad Exquilini nionlis radiccs, quam
iravit siquidem exemptionem, non a jure illo prima- vetiislate jani fatiscentein Sixtus Y ad TJrbisornatuni
lus, quo pontifex toii prseest Ecclesiae, sed a pa-*- solo iequavit. Tandem Donus reperitjn tirbe Rom'a,
lriaicliico; a quo ul stalim se.Maurum subtiahen- in monasierio, quod appellatur Boeiia]uini,,""esloria-
leni Viialianus intellexil, eumdem auaihemaiis iim- nos moriachos Syros, quos tesle-eddem Anaslasio in
eroiic ad obedientiaui vocavit. Sed homoper-vicax varia monasteria divisit, ad poeniieuliani scilicet el
in ipsum ponlificeni horiibili facinore aiialliema di- Boeiianum moiiasieiTiinicRomanisiiicolendumlradi-
cere ausus fuii, quod in Vita Mauri referi Agiiellus dil. Ordinationeni unam liabuil' presbyleroruni 10,
scriplor schlsmaiicarum parlium cum prhnis faiiior. diaconoram 5 : episcopos vero sex per diversa Ioca
Ab hujus auiem . schisiuaiis infainia Reparatum ordinavit.
Mauri successorem sub vilse lineni vindicasseRaven- ' Linea 9. — Hujus temporibus Ecclesia Ravennd-
nalem Ecclesiam, ex hoc Anasiasii loco coriiperimus: tum, etc. Cum Maurus episcopus -Ravennatensis, de
«'languam Agnellus, ut cceplam resleni panlp longius quo in Vitaliano locuii siumis, extra Ecclesise coni-
producal, asserit Heparatum sub Romana sede se iniinionem obiissel, ut scnbit Rubeus lib IV Hist
nbn subjugasse. Subseribunt Agnelli lesliuionio Si- Ravennat., in ejus locum subrogalus esl Reparatus,
gonius, Rubeus, et aiii, qui putant. praeterea Repa- C qui et ip»e refraclaiius apostolicoe-sedi ,.laboravit
ralum ad Constanlinum Constantis filium profecium, perficere per imperaloris rescriplum, ne Ravenna-
Conidein pro se, et Ecclesia sua «uteeephaliani, tensis Ecclesia Romana: subjacerei. In fine lamen
-
quam Maurus a palre ohfuiuerat, irapelrasse. Sed , vitse facti pcenileiis, Dono papsese snljccit, et suh eo
liorum opinationem ipsius Agnelli lestimouio lauda- obiit ex Auastasio. Huic successit Theodorus , Ec-
tus Baechinius evellit, qui observal pfivilegium a clesiseRomanse obsequentissiirins, quiet interiuisse
ConslanjTno impelraium iinmunitatis ainplissiinae reperitursynodo Roiuansesiib Ag.uhone;. imo ot nou
fuisse lura a vecligalibus, ttiin a laicali foro , pro ob aliain caiisain venisse lunc Romain, nisi ul, so
episcopo, et clericis Ravennalis Eeclesia;? inlerquos poiitifici.shbjicerel, tesialur idem Anaslasius in Aga-
Staurophorus, -sive€rucem prseferens expr.esse no- llione. Posiea lanien Felix Riiveiiiiseitidem -episco-
-sninatur. Non vero autocephalise, seu exemptionis pus suh ConstaniiiVopapaseseab obedicnlia Ronia-
a jurepatriarchico Romanaj sedis supra Raveiniatem ni pontificis schismale cepafavil, sed quo exilu ihi-
Ecclesiam; cum prseseriim scribat Sigonius ad an- dem dicotur.

LXXXI. SAWCTUS AGATHO.

ASNO^HRISTI 678, CONSTASTISlPOGOSATIII.

140 Agallio, rj.atione-Siculus, ex monaclus-, sedit annbs duos, menses sct,-

i dies "tres ?. Tantum benigiius et 'mansuetus fuit, ul "etiam omnibus hilaris
- et joeundus Theodorus Ra
compTobaretur, Hujus temporibus archiepiscopus
- venna3 semelipsum "sedi apostoiicaj post multorum annorum curricula preesen-
S tavit. Hic suscepit divalem jussionem piissimorum principum Constantitii
Heraclii et Tiberii Augustorum,- -per , Epipbaniiim .gloriosum a.secreiis, mis-
.. sam praacessori suo Dono papas,, invitantem atgue adbortantem ut debeat, sacer-
dotes -vei missos suos dirigere in regiam urbem pro - adunalione facienda sancla-
NOTCLJ3 HARGINALESFABIIOTTI.
" B., tres, m. 8, d. 15.
807 ANASTAlSIIBIBLIOTHECARH i S08
rum Dei Ecelesiarum , qtrod et brdinare non distuiit ». El dii-exit * Abunrlantium
10 Paternensem,' Joannem Rhegitantfm c, et Joannem Portuensem epi&eopum d,
Tbeodorum et Georgium presbyteros, Joannem diaconum- et Gonstantinum,
Theodorum presbyterum e Rave.nnajem, servos' Dei mona-
afgiie religiosps
,chos. Clerum videlicet diversis drdinibus, et-.super .quod-competebat, eos hono-
"
ribus ampliavit. Hic ultra consuetudinem -arcarius ~Ece1esia3 Romanaas «ffiei-
15 tur ", et per semetips.um" .causain arcariae dispbsiiit,' emitlens videlieet de suscepla
per nomenclatorem manu sua obumbratas, *qui -innrmi-tate; detentus -Arca-
. ~ "' '"' '
. dium jixta consuetudinem-inslituit. .''''- "".'" I
- - 141 indicti" vrii luna--edipsi-m. periulit mens. Jun. die 28.
Hujus--lemporibus
Similitar; ei "mortalitas mafor"alque "gravissima' subseciita -est mense suprascti-
ptd', Julio,., Augusto et Septembr. in urbe .Rorna, qualis.Jiec temporibus. alip-
"~ esse.l memoratur. Ut etiam parentes eum .filiis^ atque fratres
ruin pontificum
.%. atque sorores- Jainalim >. per lectos ad sepulcra- deducerentur."* Postmodurn v,ero
* foras ekeumquaquesuburbana et castra uevaslare hpn cessavit i. Qui suprascripti
missi' sedis. .apostolieffl, quidirecti fuer-anti* in regiam urbem* ingredientes die
• • decima -inensis Novembris nona indictione, Domino solante i,-atque principe
'
.apostoJorum .cpmitante sUscepti sunt a prrncipe in oraculo beati Petri apostoli
. 10 intra- palatium , *porrigeutes ei scripta pontificis. Qua3. dum suscepisset. jsommo-
; nui.t.eos atque *aahbrlalus est ut non per scbisma autfurorem, sed paeiiica dis-
• .posilione .r.emittenles phil.osophicaS; assertiones, purain sarictarjum Scripturarum
e.l ficlem- per synodalia-deereta-satisfcicerent. k EL tians in-~
* 'Pa'!rumqu"e. prbbatam
• ducias .ad .-retractanda scripjti, Jri-buit eis ,omnia quas ad su.stentatiPnem, suflleie^
15-bant jn eorum expensas in domdquae appellalur Piacidia, die 18 mensis supra-,
\ scripti, die Dominico advocati sunt in processione ad" sanctam Dei Genitriceih-
in Blachernas in ianta* honpfiflcenlia; ui-etiam de--pa>atio-cabaJlos stratos diri-
geret jCiirii obsequio pietas .imp.erialis., et rsic eps/-susciperet. Ea* i-psa- commoneiis,
• Patrum • --• - '\ . -" •
ul-paciflca asscrlione testimonia yenerabilium propoiierent.
.' 143! -l Bie vicesjma.secunda mensis Np.veinbris,'in b.asilica. quas Trullus a|2Jpeila-~
~
lur/Tnfra -palalium sub ^regali Guhti, residente cum Constantino -Aug; Georgio-
. -. jia^riarcha Constanfinppolilaho , ac'Macarip. Aiitiochend, 'suscepti -suht .missi.-se-
- dis -apostoliccB,-deiude- nietropolit89 vel episcopi 'Orientalium -patiium uumero
S^cehtum quihquaginla.'. 43hi proni adorantes, jesidere.eos "praecepit lina cum-nd-'
•istris..**Post *ho3C' patricii, ypali '-omnesque iuciyti ™ introrerunt , et habita ^inqui-
'
". "silione ab ejfis pietate /j cuj_us""partis deberel' ostensip approbarL IXegati se.dis,
apostolicaa dixerunt : Opporfuna verifas-et ratio esigU.,"ut a parte.^-eorum-^qui
unam voluntatem et-operalipnem in Domino Jesu Ghristo asserunt, .apostolkaa
10 sedis expoiiere t". Qui audientes iasli -effectiparatos se esse dixerunt. Et accepla
hcenlia ea hora suos intromiserutTt ii-brosv et tPmds-^diversos, et synodos quas
falsaverant. Nam npn per yeritatem se .shperare-.nitebantur^ «, sed r per mehda-
cia et diversa commenta quas in iibris suis ipsi s addiderant, et relegehtes 1 per
et voluntalem x dieenles;
singula, rep.erli sunt" mendaces, unam. operationem
lS-ef iri qninta ^snpdo- epistdlam Vigilii- papaa-ad. Mennam pattiarxibam,, atque Ii*-
-lielhim ejusdem 'MemTa3.-in quaternionibus npviter additis., faisav«runt, 'unarn
, ; voluntalem eL operationem dicentes, quod coram principe et synodo. elaruit.
• -Alia die calbolica3 fldei .defensor pjus princeps *in -secretario residens ", inquisi-
tione, de ipsis-cddicibus iacta,, ita reperit-falsa.-no.viter addita :fuisse,*- ..,. -| .;
' '
* - • ~"-" ., NOTULJEMA=R*GINAX^;S FABROTTI- " '*•"- * -''-.--'
adank-Doniimf"3S0. '"*Direxir "*"aepiscopos. > subdiaconum.
~ *~Vide"Baron itaque." <>'Rej>;ianuiii:
'effcclus esl. *S: fuisseV '•'bini.*' "'Pari etiam modo -foVas.circa -^uaeque suburbanaj.et caslra
eadem mortalitas diffusa est. i C solaliante. k Vide Buron ad ann Domini 680. "- °"
VideJBaron loc
n C, parie. aperte. P."au-
supra ck. mw*palricii quinque, ompesque-inclili. -cym- omnl -sinditico. ~*
ctoriias expoualur. i* exlimaverunl. r'nisi. ' s"'libris ipsis. in Uomino ~esu Christo esse. «•*'prai-
sidens. ''-','
 809 HiSTORIA DE YITIS ROM. PONT. -- S. ACATHO, ... . 810
- 43 Vie 12 mensis Decembris a residente synodo cum • ejus pietate suscepti
sunt "missi sedis -apbstolicse, et prascepit eos in synodo ~>-residere.;- Prassentantes
locum sanctissimi ac beatissimi Agathonis papee. Quibus dictum -est ut omnes
libros quos seitent adcausam fidei pertinere , coram synodo adducerent, quod
5 et* factum .est. Et vocato Georgio' diacono et chartophylace Ecclesia3 Constan-
tinppolitanas, pra^ceptum est ei ut juxta eorum notitiam codices ex bibliotheca
Ecclesia3 ad medium deduceret, et dum adducti essent et relegerentur, utrique
similes reperti c sunt, duas naturas duasque voluntates et operationes in Do-
mino Jesu Chrislo habentes. Et confusus Macarius coram synodd inventus, est
10 mendax. Tunc, inlerdixit pietas Augustalis Georgio patriarchas - ut mihime in
Ecclesia sua susciperet Macar:'um vel ejus horaines, interdicens ei processum.
B"a3Cprima ejus ruina fuit, die 13 a mensis Februarii, auxiliante beato Pelro apd-
stolo, ut veritatis luruen appareret, intromissa sunt coram synodo venerahilium
Patrum dicta Joannis Cpnsfantinopolitani, Cyrilli, Athanasii, Basilii, Gre-
15 gerii, Dionysii, Hilarii, Ambrosii , Augustini et Leonis, duas naturales
vpluntates e et operationes iri Christo, dicentium ad satisfactionem
' prihcipis
"
vel synodi.
144 Sequenti die in «odem secretario residente synodo una eum pnncipc,
synodica sanctissimi Agalhonis papa3 relecla est, et ad singula comprobata Pa-
feumdieta inserta f, in qua synodica episcopi Occidentalis partis subscripse-
runt numero centum"vigiriti quinque 6. Cumque post hsec adhortatus est, nec
"o dicendus Macarius a sancta synodo, vel a pid principe,- omnique senalu, ut pro-
fiteretur unam aut duas confiterL voluntates vel operationes, qui nuilatenus
audivit, sed potius neque unam neque duas in Salvatore dicere vbluit.."-Deihde
protulit piissimus et serenissimus princeps tomum ad relegendutri, in quem
. vanum hffireticum dogma Macarii erat conscriptum , et ejus manu subscriptuin,
10 apertissirne unam voluntatem in Domino affirmantis. Sub ipsius scriptione et
Theodori expatriarcha3, utique juxta eum tenorem ibisubscfiptio erat-". Et-inter-
rogatus* Georgius' patriarcha, si eam fidem quam docet sedes aposloliea , am-
plectitur ' juxta "sciipturam venerandi Agathonis papas, seu sanclorum iac. vene-
rabilium Patrum , qui respondit quod, accepta Jicenti.a, in scriptione i*, quas.
15 opporluna erant, responderet. Et in -his recedentes die 17 mensis Februarii, die
"
Dominico-, iutra oraculum sancti Petri intra palatium astante sineleto >», simul-
que et patriarcba, legatos sedis apostolicas suscepit "", relegens ° suggestionem
aiiam pro eoriim commendatione i> a sanctissimo papa directam. Qui Georgius
sanctissimus patriarcha' professus est eo die in scriptis duas naturas duasque "vo-
20'Iuritates et operaliones in -Domino Jesu Christo se credere et prasdicare, sicut
sedes apostolica credit, anathematizans eos qui unam naturam, voluntatem
et dperationem in-Domino Jesu Christo dicunt.
145 Die vicesima quinta mensis Februarii, residen^e synodo una cum pio
principe simulque et legatis. sedis , apostolicas, Macarium adesse' jusserun'. , Et
data a principe licentia ut se partes, quis in quas vellet i, divideret, Georgius
patriarcha regia3 . civitatis cum suis in partes orthodoxum stetit; Macarius
5 vero cuiri suis in parte alia hffireticorum. Et deducentes ad medium professio-
r
nem Georgii patriarchas, quam fecerat, porrecta est principi et relecta est.
Et commonitus suprascriptus Macarius quid sentiret vel crederet, respondit
..se in ea s perfidia quam ante proppsuerat, et nullateriu&.orthodoxce
perdurare,
NOTDL.-B MARGINALES 'FABROTTi;
- a C. Kovemnr. ~>* synodns. c * vefissimi reperti. <""ii. e * duas naturas et voluntales. * f * tliclis
inserlis. E C 120. i Vide Buron ad ann Domini681. i * in
' quo una voluntas, et hseretica dogmata^la-
et
carii eranl conscripla, ejus nianu subscripla,'* et apertissime unaiii volimtatem' in Doinind ailirinariiiiu
Post ipsius subscripiionem, et Theddori.-" i "** in scriplo.
ainplecleretur juxta scfipta. * * "t^.astantes
Augnstns * simul et Pairiarcha legalos. m syneello. ~n'~'
susceperunl. - ° relegenles. J? B. condemna-
tione.* i Tn partem qnam quis vellet. r * ct porrcxcrunt. * * in eadem
PATROL. CXXVIII. 26
'<gji A'ASTAS11 '""BLI0TH1~CAR1I 812
-
aei acquiescere. Ea hora sancta synodus^ una cum prtncipe ejus orarium au-
-iOferri jusserunt a collo ejus, et exsiliens Basilius episcopus. Crelensis Eeclesias, ejus
orarium abslulit, et anathemalizantes projecerunt eum foris synod..; simulque
et thronum ejus. Steplianum aulem discjpulum ejus cervicibus a' sancta "syno-
do clerici Romani ejicientps ..expulerunt. Ea hora tantas lela3 aranearum niger-
rirna3 in medio populi ceciderunt, ut omnes. mirarentur ac dicerent quod sor-
'15 des hceresum .expulsas sunt. Et, Ded auxiliante, uniia3 sunt sanctee Dei"Ecclesiee.
•
In loco vero Macarii ordinatus est JBtephanus *, abbas monasterii quod appel-
-latur Baias insulee Siciliensis , patriarcha Ecclesiee Antioohenae. "-"Macariusvero
;cum suis amatoribus, id est Stephano, Anastasio ex presbyteris, et Leontino ex.
•diacon.; Polychronio, Epiphanio ex presbyteris, et inclusis iri exsilio B-m
20 Romanam directi sunt civitatem. Deinde abstulerunt de' diptychis Ecclesiaruin
.nomina patriarcharum, vel de picturis ecclesiae figuras eorum, aut in-fbfibus,
ubi esse poterant auferentes, id est Cyri, SergTi, ~Pauli, Pyrrhi, Petri,:pef quos
error orthodoxaa fidei usque nunc rpullulavit -d. Tanfa-autemi; gratia' diVina
omriipotentis concessa est missis sedis -aposldlicae, ut -ad laetitiam populi , vel
25 sancti concilii, qui in regia urbe eraht, Joannes episcopus Portuensis Domi-
nicorum die octavarum PaschcB in ecclesia « beatee Sophia3 missas publicas latine
celebraret coram principe ef patriarcha , ut omnes unanimitef in laudes et vi-
ctorias piissimorum imperatorum eo die Latinis vocibus -acclamarent, ... - - :_
146 f Hicsuscepit divafem jussionem secundum suam. "postulationem, ut sug-
gessit, per quam revelata est quantitas quas solita erat'dari pro prdinatione
g
ponlificis facienda. Sic tamen ut, si contigerit, post ejus transitum -eleclionem
fieri, non debeat ordinari qui electus fuerit, nisi prius decrelum generale Tntro-
5 ducatur in regiam urbem secundum anliquam consuetudinem, et cum pnrum
conscientia et jussipne debeat ordinatio provenire. Hic. dimisit " omni elero
rogam unam, et ad luminaria apostolorum el sanctas Marias ad PraesepesoL duo
mille centum et quadraginta ". Fecit autem ordinationem unam : presbyteros
decem , diaconos tres, episcopos per diversa loca numero decem et octo. Qui
. 10 etiam sepultus est ad beatum Petrum apostolum sub die iv Idus Januarii, et ces-
saYit episcopatus annum nnum, menses septem, dies quinque
NOTUL.2E MAHGINALES FABnOTTI. *
.
a Tlieophanius. b Vide Baron " ad ann 681, pag 560. c*trusi
~* in exsilium. a "pullulaverat. e*Domiuico
ilie Pasclnein ecclesia. Vide Baron loc supra cit. ejusTnipera.oris. i B. divisiu > C, 60. '
VAIUAELECTIONES. , • \
Ex codice Famesiano LXKXI. A esi ut non pe^sime, aut cum furore, sed pef pacifi-
Num 140, lin i, natione Sicuhis, sedil a. n, m,- cam disposililionem, dimiltentes philosqphicas as-
vi d.ini. linil, Joannem diaconum.el ConsianTiiium serliones, pura sanctarum Seripturarum Patrumque
subdiaconum- Theodorum pr. Rabennaiem. fide, pfobaia per synodaliadecreta, satisfacerent:
Ex codice Valticellanp. Dedil quoijue eis inducias ad retraclanda scripia,
Nnm 140, 'in2, dies mi. Hic fiiit elc, ul Reg Maz trihucns eis oiimia quai ad sustenialionem sufficie-
«et Thuan cuin quibus concordateliam lin"5et 4. Item banl (ctMfsufBciebat) elc ul lin 15, sequenti num. ibid.
7 el 11, Un5 habet ul laud codd exceptishis, esl. , lin eadem in domo quam Placidiani (lege Placidiam)
Prius decretum : omisso, nisi... el cum ejus con- dicunt, die xvm mensis suprascripii. Dominico
scientia, elc. qum sunt. lin. & num, 146. iin. - vero die. ibid lin.il., ih Blacernas, lege Bla-
6 per rrophaniam gloriosum a seer* missam de chernas. ibid lin 18,-susciperet communiter, ul pa-
• eessori suo. lin 8, diligere, mendum pro dirigere. . cifica, etc - ,
lin. 9, qui et ordinare non distulit. Direxii ita- . Num. 1-41,lin. \, hujus temporibus, ind. viii,Tuna
que Habuiidanlium Paterhensem, Johannem Regia- eclypsini periulii mense Junio die xvm.'
jiuin et JohaiinemPorluensemepiscopos. tin 12, ser- Num. 142, /i?i. 6, posl hajc patricii Ypati onuhque
vos Dei munachos. Deinde Vallicell cod hmc slalim Syncletti. Et habita. .
iubnectil (quibus edili et reliqui mss iibri alia plura Num. 142, lin. I cod. VaUicell.concordalcumReg.,
prwmiltunt, qum lamen ordinemnarrationis turbant, Maz. et Thuan. et ita lin. 2, 10, "2 et 13, tin. S, qui
el in sequenii seciione occurrunl): qui suprascripti cum proni adorassent resid. e. pr. una cum nostris.
missi sedis apostolicae ingredientes regiam ur- JJ Posl hajc Patritii V omnesque inclili, cum ohini sin-
bem die x mensis Novembris Indictione vmi, clitico : et habil. inquisil. ab ejus piet. cujus partis
Dohiino "solatiante, alque principe .aposlolorum deberet osteusio.probari, legaii sedis apostolorum,
comilanie, suscepti sunt a* principe mouaculo (lege lin. 14, et volunlaiem' in Domino Jesu Christo esse
" iu oraculo, ii«ii|je in oralorio) beati Peiri apostoli dicentes, ul corarn principe et sjrnodo claruit. Alias
intra palatium, porrigentes ei scripta ponlificis.
* Quse sane eatliolice fldei defensor pius princeps secreiario
jdum suscepisset, commonuit eos atque adhoriatus proesidens [TOprssidens habetur eliam in margine
 " '
813 HIST0R1A DE-VITISHOM. PONT. — S. AGATHO. 814
edil. el miror cur hic Holstenius adnoiel: « Nullus A debeai onlinalio provenire, suscepil quoque ilivalem
«iss. hanc lectionem agnoscit : >*]in quaeslione de jussipnem piissimorum princ. lin 6, per profanam gl.
ipsis codicibus facta hle ita reperit falsa ipsa novi- a secreiis missam decessori "suo. lin 7." ul Tleberet
ter-addila fuisse. - . -- - - sac.'-/in 9, dist.: direxit itaque A. lin 10, *Regiatiuin
Nuin. i45, lin. 1, cod. Valiicetl. die 22 mensis etJo. Port episcop./inll, Jo. diac consl subdiaco-
JS,ovehibfis.TH;.2concordat cum reg. Maz.et Thuan. num Th. lin 12 ei 13, monachos. In cod M. hwc ad-
, "ii ita lin. 15. liii. 5, el vocalo Georgio"charlophy- duniur in fine pag receniiore manu: clericos videlicet-
lace. lin. 6, codices ex bibliolheca EcelesfaeConstan- diversi ordinis super quod competebal, honoribus
tinopolitana3ad medium deduceret el d. adduc. e. et ampliavit. Hicullra. consueludinem arcarius ecclesise
releg. verissimi reperli sunt. lin. 12, die 14. Roma3 efflcitur, et per semelipsum causam arcarii
Num. 144, Hn~.3, synodica episcopi-Occldenlales disposuit,- emiltens videlicet pra.cepta per nomen
•sartes subscripseruritnum. cxx, lin. 15, die20men-
' " collatorum manu sua obiimbratus, qui inlirmiiafe
sis Febr. - • detenius arcariuni •'juxta consueludinem inslj-
*
Num. 144, lin. 2, cod. JallicCt., synodica Tiealis- tiiit. ,' '..-"''
siini papaeAgatlionis./in.ead.PalfunVdiclls ihserlis, Nutn 141, lin 1, hujus temporibus indict vm. Si-
in qua synodica episcopi Occidentalis paftis subserU mililer et morlaliias major aique gravisshna subse-
p;efunl. Cuinque post boc adhorlaiusessel;^'-!. 6, cuta'esl"merise Junio, et Julio, et -Auguslo, ei ^cpt
unahi aut duas .voluntales .(omisso verbo confileri) in _urbe Roma, qualis nullis (emporibus aliorunf
aul opefaliohes in Cliristo nullatenus. lin.Ji, ad Ie- ~potuit fuisse,. memoralur, ut eiiam parentes cum
gendum in quo una volunTas, el baVreiica dogmaia " "(iliis, alque fratiibus, seu"sofores, vel nati per lecla
eranl;conscripla, ei ejus manu subscripta : aperlis- * ad sepulchra ducerenlur. Poslmoduni vero foras
sime, elc, cnm Reg., Maz. et Thuan. ut ,in ora. lin. circiimquaque suburbana el castra. devaslare non
10 el 21 concorddl cum laudalis codd. lin 12 , Geor- cessavit. Qm supfascripti missi sedis- aijostolica?
gius palriarcha, juxta scriplaAgalhohis papa;, si eam ingredienles regiam urbemdie'10 mens.Novemb.,
iidem, quam docet sedes apostolica, amplecteretur, indicl 9, Domino so.!alianle,-alque principe-aposto^
juxta scripia Agathonis papa";,vel sauclorum venera-* lorum, coiniianle suscepti sunl a principe in oraculo
bilium Patrum , respondil. lin'. 14, in scripio' lin. beali Pelri apost inlra palaiium-porrigenies ei
15, concordat cum laudd. codd., exceptis his, a bea- scripta pontificis. Qua. dum suscepisscl commonuit
lissimopapa directam; eo die Gregorius. eos, atque ad. est, ut non per irain, auf cum furore,
Num. 148. lin. 1, cbd. Vallicel. concordat. cum sed per pacificain dispositionem dimittentes ph. ass'
Reg., Maz. ei Tliuah. el ila iin. 6, 10, 13, 14, 20, 23 pura saiiclarum Seripiurarum Patrum fide probala
ei26, fin.3, ut se in partem , quam quis veliet. p. syn d, Sal, Dedit quoque eis inducias ad retra^"
Georgius patriarcha recessit, elc, ut laudali co.dd. ._ctandas scriptiones, tribuens eis. omnia. lin 15, in
lin. 13, nigerrissima., mendose. lin. 15, verba et, Deo domo, quam Placidiam Vocanl, die 18 m. supr
auxilianie, uniue sunt sanclaeDei Ecclesia3,desunt in Dominico vero die. lin 18, sus,ciperet " ' coniinuni-
nosiro cod. lin. 16, ord esl Theophanius abbas mo- ter. .
nasterii Pagias insulae. lin. 18, el Anasiasio.ex pre- Num 142; lin l, die 12 mens "Novembrin basijica
sbyleris, Leonlio, lin. 19, Epiphanio, et Anastasio ex qujeet Trullas appell. lin%, residenteConsianl A. et
, presbyteris trusi in exilium. lin. 25, quod inGrajcia .cum eo Georgio.7i»5, qui cum proni adorassent, res
urbeerat; lin. ultima acclamarent, elc.,' ut dicti C e. *p"r. uria cum rioslns (clericos videjicet,'e«<;hic
codd., exceptis varianlibus leclionibus , qnm sequun- adduhlur qum supra qscripla sunt mm "407'n 13,
tur... Indiciione vm... pertulil mense i, die 18, siniw post vocem inonacbDS; in Regio lamen nietius quam
liler et morlalitas... mense vi Julii, Augusli el Se- in M. /e<7~rui\qualisnec lemporibus aliorum pontifi-
plembris... super qui compeiebal... niiinencQlatorem, cum fuisse iriemoratur). Post hsec palricii quinque,
-lege nomeiiculalorem... qui inflrmitale, etc. Rmc omnesque inciili cum omni synodico, et ab ejus .
auiem addiiio totidem fere verbis kabeiur num 140 pietate habita inquisilione cujus parlis. Legati sedis
et 141. apostolorum dix. lin 10, sedis auctoritasex.ponatur,
A~u.n.146. In Jioc num. cod. Vallicel. concordal Quod audienles,.lseti|esl. Iin.i% nani per verilateni
ubigue cum Rcg., Maz. el Thuan, rion se superare extimaverunt, nisi per m. lin 13;
quaein lib ipsis add. lin 14, volunlalem in Doinino
Apud Fabrotlum ex codice Freheri. JesuChr essedic lin 17, unam volqntatem diccntes,
Nuth 140, /».2, dies tres, B, dies4. lin 18, alia sane dje, C, lin ead;, pra3si,deiisin
NumiAH, lin 10, exponere, AB, expoha.tijr. tin 12, quseslione deTpsis cod f. lite ita rep falsa ,ip-
niiebantur, AB, aslivaverunt nisi per. sa n. , s ,
Num 143, tin 1, DecembAB, Noveiub. lini% fuit Num 143, lin 1, die 22 Noyemb. tin 2, missi sedis
AB, 12 mens Febr. aposl praesenianles locum heatiss Agath P. e,t.prais-
- Num 144, lin 4, humero 125, AB,_120."-iin 8, cepil eos synodus residere. Quibus. lin 6, eis, utj.
' in
quem, A, Ih quo unum et ha.c, B, jn quo uua linl, deducereni.'i/j. ellegereiitur, venssinii reperti
gecuhdunihiereliwiui.tin 14, scriptione A, inscriptis, r. sunt. lin 12, dies 14., lin 15, duas nalnras et voluptar '
B, scripto. tinlG, intfapalalium 4, astante synclita, tes el op. in Chfisto diceniium.
B, prsesente Augusloinclylo, lin 17, Jpgalos, A,prin- l"~am,144,lin 2, sanctiss papae Agatli. lin 3, diciis
cepspiuslegatos sedis aposiolicce, eic. inseriis, ibid subscr 120. Cumque post haec,adhor-
Num 145, lin 1, dies 25, A, 25. lin 16, Stephanus tatus essel, nec dic. lin 6,' autoper. lin h, ad legen-
AB, Theopiianus. lin 19, iuclusis, A, inclusus, B, dum, in quo haBrelicadogmala, etcut iii.ora. lin 11,
(Tausus. -. ubi subscriptio ejus erai. lin 12, ainpleciereturjuxta
Num 146, lin 8,' et 40, AB, 60. scripia Agaihonis papa?, vel s. ven p. respon<"it,
Ex codice Mazariho el quod acc lic in scripto responderet, quse, qpp er.
•j Regio, Thuano. lin 15, Febr Domjn die in or. beati Pelri i. p.
Nuihl&O, lin 2, <li.4: Hic fuii tam benignus, et adstantes Augustus.simul el patriarcha, legatos sedis
mans ui eliam omnlbus. lin 3 el 4, Raverinatum. lin 5, apostolieae susceperunt,
Hic suseepit divalem jussionem secundum suam" eorum commeiulaiione, arelegentes sugg al. pro
beatissimq papa supra-
poslulalioneni, per quam relevata est. quantifas, scripto (M, suhscripto) dir eo, Georgius vencrabilis
quse solila erat dari pro ordinatidne ponlificum, sic pairiarcha professus duas nat. lin 21,
lamen ut si eleclio facla fuerit, non deheat ordinari et vol et oper dicunl. est-inscriplts
qui eleclus est, nisi prius decretum generale iritro- Num 145, lin 1, una cum principe. lin 3, ut.se [n.
ducaiur in regiam urbeni secundum consuetiidinem, partem,
4
§l cmn ejus imperatofis cohscienfia el jussione cuin snisquam quisque yellet div Georgius pal rec
in partem orthodoxorum, MacaViq^vefo
 «815 -AJHASTASHBIBLIOTIIECARII 816.
•cum suis in parlem aliain hairetic. lin 6, q. fec A Num 141, lin 1, die 18. lin 15, comprobalam T.
• porrexeriint princ et r. est et commonitus est M. q. Num 142, lin 2, in palatio s. r. lin 6, post hrec
s. u. c. resp se in eadem perfidia lin 10, Basil Cret patricii, omnesque i. lin 12, superare cxisiimaverunf,
• ep. or.»ejus abstulil; el anath foris, synodum proi nisi-per m. -
sim. lin "13, eicienies, sic constanter legitur, ut in Num 145, lin 1, die 10 mens Nov. lin 12, d"e 14.
aliis libris veleribus.lin 14, mirarenlur. Ac per hoc Num 144, lin 4, 120. lin 7raudel>at. lin 8, ad le-
signifieatiimest, quod s. h. depulsa;f,-lin 16, mona- gendum, in quo, ul in ora. lin 13, juxla scripla Ag.
slerii Baias. lin 18, ex presbyteris, Leonlio, ex diaco- ttnii, in scripto. lin 16, synclyto.
nis, Pol ep. et Anastasio ex presbyleris trusi in exsi- - Num 145, tiu 9, orarium absluli i. et exil. lin 15,
lium in R. tin 21, de scripluris ecclesiarum, vel de expulerunl. lin 16, in locum veroorde. Theopha-
-picluris, aut de foribus, ubi essepoterant nomina nius a. lin 19, Epiph et Anastasio ex p. ei i. lin 20,
palriarcliarum, id est, Macarii, Cyri, Sergii, Pyrrhi, deinde abslollentes de d. lin 22, necnon el Petri."
Pauli, necnon et Pelri, pef quos error isle usque lin 26,die octavaPasc. lin 27, palriarcha. Hic susce-
nunc pullulaverat. lin 23, gratia Dei o. lin 25, quod pil div.
in regia urbe eral. lin ead. Donhnico die Pasch» in - Num 146, lin 5, ul cum eorum"scientia eijussu,
ecclesia' sancla; Soph publ niiss c. pr. et p. Laline tin 8, 60. lin 9, nu. 8.
cel el om. un.'lin ult acclam. (Hujus venerabilis
pap» -temporibus, indict 7, luna eclipsim peilulit Apud Peniam ex codice Cavensi.
liiense Junii die 18. Similiter mortalilas maxinia Num 140, lin 2, Hilarus. lin 15 et 16, de suspeplu
atqne gravissima subsecuta esl mens Julii, Aug g perNum numenclalorem manus suas.
Sept in urbe Roma, qualis nec lemporibus aliorum 141, lin 5, per lecla. iin 11, adorlans ui. lin
ponlificum fuisse niemoratur, ut eiiam parenles 12, pura scripl. lin 14, scripla Iribuens eis. /i* 15,
cum filiis, atque fralres seu sorores bini per lecla- expensa. tin ead, placidias. lin 16 processionem.
ad sepulcra 'dedueerenlur. Pari eliain modo foras - Num 142, lin 2, inlra palatio s. r. c. residenle
circa ouseque suburbana etcastra eadem morlalitas cum eo, et Georgio palr Constanl Mac. lin 5, resi-
diffusaesl. Hic quoque papa clerum diversis honori- dere praec v. c. n. p. h. patriciis ypali oinnique sii:-
bus, super quod competebat, ampliavit. Verum- cletu inlroivit. lin 15, epislola. lin 18, princeps in
tamen ultra consueiudinemarcarius EcclesiceRoma- secr , .
najeffecius est, et per semetipsum cansani arcariai Num 143, lin 5, Philace aposlolica; Conslii. lin 8,
disposuil, emillens videlicetde suscepta per nunien- operaliones hah. /iniO, inlerdicens. lin 11, susce-
culalorem (leg noinenculatorem) manu sua perum- pisset. lin iS, Dionisii, Augustini. lin 16 dicenles.
bralas. Qui in iiiiirmilate detenlus arcarium ATum144, lin 3, synodica etep. lin 5, Macharus.
juxia eonsueludinem insiituit. Hic- dimisil omni lin 9, unum, lin 10, adfirmantem. lin 11, subscriplio
clero.) Inclusa exstanl_tolidem fere verbis num 140 ejus erat. lin 12, si ea fide, qua3 docel. lin 14, qui
et 141. respondens ut acc 1. i. s. q. o. eral. lin 20, opera-
- Num 146, lin 7, solidos dtio miliaclx. lin 9, loca liones credere p. s. s. a. analh. !
18. /"•' 11, nicns'5. AT«/n145, lin 3, qua vell. lin 6, porrecla principi.
tin 8, perfid qua?. lin 9; orar abstolli jusserunl el ex.
Ex codice Thuano altero. lin 13 et 14, nigrissima?. lin 19, Polucronio',Epipha-
Num 140, '"nl..SicuIus, sedit ann 2, m. 6, d. 4. C no e. e. inclausis. lin 20, abslollenies. iin 22,
lin 5,-Princ Her el Tib lin 10, episcopos. lin 11, Jo. ubi. /"n27, el omnes. lin 28, id csl Laiina3.
<\. const subdiaconum. Th. pr. lin 13, clerum vi<l Num 146, lin 4, decrelus geneialis. lin 6, debeat
.eivisit ord. prov.
NOTiE VAKIORUM.
. ALTASERRA. Conslaiilino : « Cosmus sacellarius, Sisinnius no-
nienclalor. s Archiejiiscopus Ravennas ponlifieia;
"Num. 140, linea 14. — Hic uttra consuetudinem dignilalis a;iiiulus, suiiin habuit nomenclatoreni, ut
arcdrius Ecclesim.Romanmeffeclus esl, el per semel- paiet ex hoc loco : « Eiiam i'n officioniagisiratiium
.jpsum causam arcarim disposuil, emitlens videlicet fuit nomenclator. » Syininach. libr. x, episl. 43 :
Uesusceplu, per notnenclaioremmanusua obumbrala: « Is cum a me iiiseqiiente tuilionis auxilium popo-
qui infirmilate detehlus arcarium juxla consuetudi- scisset, et unius nonieuclatoris ul in urbe pacaia,
.nem insiiluit. Theodorus arch. Ravennas praster adiuiniciilofretus incederet. i
consueludinem "'arcarius Ecclesioe-Romame factus Nuiii. 141, linea 17. — Ut etiamde palalio caballos
est. Arcarius Ecclesia; Romana; esl praefeclusaera- slratos.dirigerel. Legalis ponlificiis cahalli strali di-
rii Ecclesiie Romana*'.Arcarii sunt praTposiii arca; figuntur, honoris causa. Caballus pro equo : liinc
seu rerario principis. L. ult. c. t De suscepl. pra- caballarii equiies. Olho Frisingens de gest Frideric 1,
posil. et Arcariis. J Dequib. Sidon. libro MI, cap. p. lib II cap 24 : « Sed de caballariis nobililalis tua;.->
' 7 : « Arcariis pondera, mensuras alleclis. > Hiero- Caballicata equilatus. Luiiprand libr. m-cap. ult.
.nyni. in epist. ad Roman. nin illa verba, Salulal vos « Cuinque eodem pervenissct , et caballicatas, ut
Eraslas, arcarius civiialis: Hic Arcarium ex arca- vulgo aiunt, circum circa dirigeret. > Et caballicare
-rio dicit. i Ravennas dicilur functus olflcioarcarii ideniest qnod equilare.- Idem lib. u, cap. 4 : «Ex
per se emiltens per nonienclaiofem desuscepta seii dicto Burkardi comiiis, si lialienses omnes uno uti
suscepta.Suscepta vel desuscepla sunl securitaies tanlum modo calcari, informesque non fecero equas
susceptai pecunise vet arinoiue fiscalis, qme danlur caballicare, non sum Burkardus. lElAnastas. ipse
solvenlibusa susceptoribus, de quibus est lil. 6, lib". in Conone : « Sed el pallio ad caballicandiimuii li-
x, id esl, prceposilis suscipiendis annonis vellribuiis. cenliam ei concessit. » Pallio ad caballicandum tiii a
Gregor. libro VHI,episl. 10 : « Post subdilam desus- Jiistiniano permissum Conslaiilino diacono rectori
cepto paginam. > Idem epist. 44 ejusd. lihr. •: i De palrimonii Sicilise, id esl, equo straiopallio ; quod
caeteris vero rehus, qua; apud nos sunt, pro memo- non congruebat clericis, cap. Clerici. de vit.el honest.
ria fuluri temporis ex eisaem susceplum emiltite. » clericBern. ep. 42.
' Nuni. 142, linea 1. — In basilica qum Trullus ap-
Ait, per nomenclaiorem. Inter officia Ecclesise Ro-
maiue fuit nomenclator.' Ordo Roman. « Post equum pellatur intra patutium. Synodus vi celebrata cst
vero lii sunt qui "equilant,-vicedominus vestiarius,. Constanlinopoli in Triillo. Trullus est palatium im-
nomenclator alque sacellarius. » Annal. Franc. ad peratoris, ut referl auclor-hic in Leone II. Synodn&
ann. 802 : « Hujus factionis fuere prlncipes Pascalis habila esi in secreiario hasilica; qua; cohajrel liyi-A-
jiomenclator ei Campulus sacellarius, J Anasias. in Iensi palatio.*Anasl. hic : « Alia die catholicae*fi<J?i
 817 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — "S.-AGATHO. SltT
«"efensorpius princeps in secrelario residens, * elc. A. calceis el cTiirolhecis. > Siiniliter el resliimio epi-
Et infr. eod : t Sequenti die in eodem secretario scoportim fit reddilis insignibus ponlificiis, d. can.-
residente synodo. t - Episcopus. —
Linea 6. — Post hmc Pdlriiii, Ypali, omnesque Linea 20. Deinde absiuleruni de diplychis eccle--
inclyti iniroienmt. "XTTKTOI •
Graecis sunt consules. siarum nominapatriarcharum, vet de picturis ecclesiw
SllidaS VJTKTOt 01 T«V~P«fi7.t(aV 7ro).tTEt«V
SlOBMUVTE?. . figuras eorum,ant in foribus, ubi esse poleranl, au-
Consules qui rempublicam Romanam adminisltanl. ferentes, id est Cyri, Sergii, Pauli, Pyrrhi, Petri per
Inclyti suni senatores. Anasias. in Constantino : quos error orlhodoxmfidei usque nunc pullulavil. In
Cum patriciis et omnibus inclylis. Veleribus inclyli eadem synodonomina patriarcharum dainiiaiorunv
summales. Plaul. in Pseudol. : « Viris ciun siimmis ob hieresim sublata de diplycis ecclesioe,el imagines'
inclilie aniica;. i hlem in Persa : « Jovi opulento eorum e foribus vel aliis locis ecclesise ubi eianl,
inclylo, opegnato. » erasae. Sic ubi Joannes Chrysoslomus deposilus esi,
Num. 145 , linea 5. — El vocalo Georgio diacono nomen ejus dempuim e dipiycis ecclesise, sed post
el chartophylaceEcclesiw Constanlinopolilanw, prw- mortem ejus ab Anico successore resliluium. (Socral.
cevtumesl ei, uljuxla eorum notiliam codicesex bi- lib. vn, cap. 25 : Theodoril. lib. v, cap. 35.)
bliothecaEcclesiwad medium deducerel. Chariophy- Imagines patriarcharum schismalicorum-sublatm.
lax Ecclesise Coiislanlinnpolilana; erat cusioschar- Uii el tyrnnnorum imagines. Ambros. de Inierpellal.
tarii seu arcliivi Ecclesia?. De quo Codin. <ie Offic. cap. 9 : « Vide qiiemadmoduni in civitatibtis bono-
magistri ecclesisecap. 1. Balsainon lih. vn. Jur. GR. . rnm.piincipum imagincs perseverent, deleantur ima-
de ("liartophylae. IdenTad can. 18. Conc. Niesen.et r, ,gines lyrannorum.» Idem in Psal. 38 : « Hicsi cjuis
Meursiusin {"lossar. in verbo K«pTOfu).a!-. lyranni imagines babeat, qui jam viclus interiit, jure
Num. 145, linea 9. — Ea hora sancla. synodus una damnelnr' » Idem de Offic, Iib. i, cap. 49 : « Si ly-~
ciiiii principe.ejus orarium anfern jusserunl a collo ranni aliquis imaginem habeal, nonne obnoxius est
ejus, et exsiliensBasilius episcopusCrelensis Eccle- danmaiioni. » Philippici impcr.iloris ha;retici imago
siw, ejus orariiim abslnlit, et anathemalizantes proje- a Romanis in Ecclesiam non admissa. Anaslas. in
cerunl eum foris synodum. Macavius Antiochenus Conslantino : « Isdem lemporibus curn staluissei po-
palriarcha ob haeresimdeposiius in synodo Trullensi, puliis Romanus nequaquam ba;reiici imperatoris
per ademptionem oiarii. Eodem modo Coiistaniinus nomen aul charlas vel figuram solidi suscipefe, unde
antipapa depositus pe.r dempiionem et "fractioiicm nec ejus eiligies in ecclesiam producla esl, nec suum
oraiii. Anaslas. in-Stephano IV : « Ilerum prsefatus liomen ail missarum solemnia proferebant. !
Cojistantinus ad mediumallalus esl, lectisque sacra- Niiin. 146, Iinea 1. — Hic suscepit divalem jussio-
tissimis eanonibus, ila depositus est. Accedens eniin nem secundum suam poslutationem, ut suggessil, per
Maurianus siibdiaconus, orarium de ejus collo abslu- quam relevatu esl quuntilas, qum solila erat dari pro
lit, el ante pedes ejtis projecit, et eompages-ipsius ordinalione pontificis facienda. Romani pontifices-
abscidit. » Solemnis deposilio episcoporum fiebal coacli sunt, ut et minores episcopi, certain pecuniae-
delractione insigniiiin, qua: in orilinatione eonferun- quanlitatem praestare regibus Goihorum pro conlir-
ttir, pula orarii. annuli, baculi : ex conc. Tolet. iv, malione. Cassiod., Iib. vm, epist. 35.- Pulsis Golhis
can. 27. Can. Episcopusu, qu. 3. Benediclus sedis "onus *i semel imposilum facile sletit apud imperalorcs
apostolieseinvasor a Leone VIII depositus per abscis- iGnecos. Et lioc lurpe onus se subiisse dolens Iradit
sionem pallii, et fraclionem ferula; pasioralis, salvo C iGregor. in iv Psaiiiio.pcenitential. el Joannes diaco-
diaconaiu, Regino 2 Cbronic. : « Tunc Leo aposto- nns ] in ejus Vit, lib. i, cap. 39. Nec meliusactum esl',
licus coadunaia miillorum episcoporum syriodo,eum- cum i secutis eum pontificibus, donec hoc onus re--
dem Beneuictum Romame se.iis invasorem ju.dicio missum i est Agathoni a Constanlino Pogonalo, ut
onmium ab invaso giadu deposuit, el pontilicale pal- referfur i hic, unde siiniplus est can. Agalho 63, dist.
liiiin quod sibi imposuerat, abscidit; ferulamque
pastoralem manu ejus abreplam, coram omnibus in BENCINI.
frnsia confregii, el ad preces imperaloris diacoua- Num. 140, linea 3. — Theodorus archiepiscopus.
ius et lantum gradu uii concessit. t Eodem jure Ravennm. Celehraturus Agalho episcoporum Occi-
Fqrinosus Portuensis episcopus sedi apostolicaeincu- ideiitaliumsynoduni, misit evocaioriam ad episcopos,
haior, morfuus esepulcro detraclus a Sergio Romano ietinteralios ad Tlieodoriim Ravennaiensem, qui.
poniifice, el dempiis ponlificiis veslibus, tribtisque eain i ut-suscepil, pro hujusccmodi Encyclicarunl
digiiis abscissis in Tiberim projectus. Luitprandus, more, dennniiawl cjero suo, a quo, ut ad synodum
lib. i, cap. 8-: «Nam JTormosodefunclo, is qui posl Ronia; indiciam pergeret, effeclum est. Agnellus la-
mortem Formosi papa consiilutus'esi, expellilur, meisi schismaiicuni, quod fovebaf, virus passim ,
Sergiusque papa per Adelberium consiiluiliir, quo narralioiiilmssiiisinspergai, rem lamen qiieniadnio-
conslituio, ut impius, docirinarumque sanclaruin diim se hahuerii, sincere enarrat in Vila Theodori
inscius, Formosum a sepulcro exirahere, atque in cap. 4, pag. 153 : « Igilur posl paululum leinpus.
sedeniRomani ponlificalus, saeerdolaliljiis indumen- ipse praesuldolorem in pectore servans nocendi suis.
tis indulum coliocare prsecepil, cui el ait :Cum Por-1)i sacerdoiibus, recordatusque inaluin, quod Tn eunt
tuens's esses episcopus, cur ambilionis spiritu Ror- iexercuerant, et quia minime polerat, ul volebat,
maiiam universalem sedem nsurpasli? His expleiis, suos parentes de rebus ditare Ecclesioe,occulta sug-
sacralis niox exiilum veslimentis , digilisque.iribiis gestione
i Romarii niillens ad Agaihonem papam,,
abscissis, in Tiberim jaclare praecepil. t Idem Leo iquasi pro causa sanclarum Dei Ecclesiarum.In fide
Osiiens. lib. i, cap. 9. Sic deposilio magislratuiim icatholicacumeotraclaturus,iiluccumi"uberelvenire^
fil ablatis codicillorum insignibus, L. Judices C. De iQui inox scripsit epislolam, ul Theodorus prsesul.
dignil. Et hoc esl o,uodait Joanues Chrysosiohius in pro sancta, el intemerala fide .calholica Romam
episl. ad Roman., eap. 53,reos danmalos priusquam properaret. Qui oslensa ,coram omnibus suis- sacerr
supplicio afficianlur, spoliari oriiamenlis dignilalis dotibus legens, replicuil, dixilque ad illos : Quid
!*sua;, tt.fi),bp.fjoi
Tij?T5VaHtwfiKTtov Et exauclo- vobis videlur?.Ecce apostolicam epistolam vidislis,
•cipi&s.
ratio liiiliiuin fit deiractis insignibus mililaribus, L. cKjuod in ea coutinettir scilis; quid vobis videtur?
2, ff. Dehis qui not. infam., cap. 2. De pmn. in 6, id Exlra veslra;n non faciam volunlalem. Unuhi ha-
esl cinguloseu baliheo el calcaribus;"ut observaium bemus consiiium, fralres-. una volunlas,- unus ani-
est in degradalione Andrea;Hercle mililis Anglici ob nms sil : .eamus, an' cessemus? llli. in simplieitate
defectioneni.adScoiuni, de qua Tbomas Walsingan. respondeutes, nescientes occullum consilinni, dixe-
in Eduardo 11ad ann. 1525 : «Nempe primo degra- riinf: Oportei. nos omnes profide ortliodoxa, el
dalus est amputatis securi ad talossuos^ealcaribus, sancla Dei I~celesia,iportis subjacere periculo. Cum
et sic vicissimdisciriclusest ballheo niililari, ablatis auicm pervenisset Roniatn,. subjugavii se, suaroque
 - - ANASTASIIBIBLIOTHECARII *' 820
m-
Ecclesiam sub ftoniano pohlifice. Romaiius gavisus A Agnellus in Vila MauriRavennal."episcopi, duni scri-
pontifex, qui acquisierat quod praeiiecessores sui bil Benedicium diaeonum ex solo palrimonio Eccle-
perdiderani, gralulantef stiscepif eum, et consensit sia; Raven. quod in Sicilia eratj excerpseril.t piaeter
ei quidquid poslulavit, el quod petiil, largitus esl quinquaginta niillia modiorum triiici sine quibusvis
volunlaii.ejns: J Vides Agnelli praejuciicalam men- aliis aristis, aut legumiiiibu s, pelles arietum rubri-
tem, qui- astum et fraudes iir TheoilorO episeopo caias, el hyacinlhinas, casulas, pluylales sericis ex-
fingit, cum lameh jam antea decretum ea de re vul-*" "ornaios, el caeiera ihdumenta/vas^ <ieaiirjeJialco, et
galum, nt eligendus Ravennatitfni episeopus-Ro- argenlo solidohim aureoruni Iriginia millia, exjqui-
hiampro consecratione' pergerel, ipsemet assCve- bus (Juindecim milliain palalio Conslanlinopolitauo,
rasset. Certe Agalhonem In synodo ciccidenlalium ei sedeeimmillia in archivo ecclesiae deportavit' i
reparasse jure Ecclesiae suae, atque ibi aliquam defi- ''
liiiionem prociirasse, nemo valet ambigere, qui ejus. BINII ET LABBEI.
aeviconsueludines noriti-lmo evocatio ipsaprimatis Num 140, linea 1. —Agaiho. Conslai ex episldla
ad syiioiluni, et totiiis Ravennalensis cleri consensio Constanlini imperaloris, qiiam pridie AugusiL indt- "
satis edocent, jam cassaiam, subiatainque cOnlen- ctione sexta, anno Doniini i>78,ad Donum ponlilicetn
tionem de aiitocephalico jure,. el Agnellum sludio deslinaral, Agathonein circa eadem lempora post
partiuni abfeptum culpasse Theodori' moderalio-' obituni Doni ihroniiin aposlolicuminconscenilisse,
nem. jiissaque Occidenlalinni episcoporuni Italia, Gallia,
Linea 12s — Theodorum presbyterum Ravehnalem, et Anglia diversa concilia celelirala fuisse, cum In-
Hic ab Agnello ibid. dicilur Ravennatensium archi- R lellexissent quae de oecuincnico conciiio in causa
pfesbyter: Intefim cum nomine' Agathonis, et con- Moiiolhelilarum congregando imperaior ad Donum
cilii,' Occidenialium ad synodum Orieniis direclus perscripsefal. .Hujus leinporibns praedicalio Evange-
fuerif.-,manifesio liquel , • 'uribus apostolicae sedis lii apud Grisones, et S:«oiics"Aiislrales, per Wilfri-
supra Ecclesiam Ravennatensemjam plene saiisfa- dum Eboracensem episcopuin
fuil. ' iiiclioala,
~ ' op'er,aiWiT-
~ ."
clnm fuisse.- lebrordi coiisummata , .
Num. I4i,.lineal. —Indiciione vm. Haee»quo- Annos duos, mensessei. Tribus annis el mensibus-
que verba sumpsilAnaslasiusex Paulo diac. lib. vi, plus minus quinque Agalhonem i.n sede pontificia-
c. 5, scrlbenle: « Hiijus lemporibiis per indicliohem scdisse, vcrius constat ex lis quoe super notaviad
VIHIuna eclipsim passfi esl. Solis quoque eclipsis Vilam Doni ponlificls, et ex tabulis erclesiaslicis,
eodein -pene lemporei liora diei quasi deeima, quinlo. qnse eunidem iiidiclione decima vi Idus Januarii;anno
nonas Maias effecla esl : mox subsecula est gravis-. 682 defunclum fuisse anhiversaria memoria colunl,
sima peslis tribus mensibus, lioc est Julio, Aiignslo el repraesentant. Eumdein liiense Decenibri indi-
et Septembrio. Taniaque fuit niulliludoiiiorienliuin,- ctione decima adhuc superstiiem fuisse palet ex-
ul eliam parenteS cum filiis, atque fralrescum soro- epislola Conslaniini allegalo tempore ad Agalhonem
ribus, bini per fereira positi apud urbein Romani ad desiinaia. Exslat in fine actiouis xvni sexti concilii
sepulcra dediiceieniur. i cecumenici.
-Lineal8.— Ea ipsa commonens. In conimonilo- - Linea'5. —-Hic sufcepii:djvalem 'ussionem. lixstat
fio.dato.Iegatis aposlolicae sedis, quos Tnstruxeral inler prseanibulares concilii vi. ,|
Noniinc
codicibus et sinceris tesiimoniis SS.Patruni,caveral Linea 9.1—Etdirexil Abundanlium,"elc.
poniifex ut si quanilo Orientales' ad Patrum fidem C sedis aposlolica;Joannes legabanlur Theodorus, el Geofgius^
et senleniiasiii synodo appellarenu ea ml haec.au- preshyteri, et diaconus, qui tres munere
tbenlica exemplaria eonferrent, - et quae dissona iis lcgaiionis apostolica; fnngenles, singulis aclionibiis
deprehendissentj constanler abjicerent. Comperla concilii oecuinenici constat. piaesederunt, ul apuil acla ejus-
"am priiieni erat Monotheliiica vafrilies in synodica dein concilii aperte Reliqni quos cum legatis
Petri ad Vitaliaimm scripla; aique adeo Iegaiorum sedis apostolicae eonfuse nominal Anastasius a' Ro-
sedulilas hisce verilaiis subsidiis non immerito com- manq concilio deputali fuerunl: eo nimirum fine, ui.
murrila fuit, ul in disputalione cuni Monothelilis acceplam synodicam imperalori offerrenl, quaeve
insiiluenda preesto haberenlur. Nec evenlus fefellit Occidenlalium episcoportim de voluntalibus,'el oper
pontificem; quippe, ul infra leslaiur Anastasius, ralionibus Cfiristi senleniia
' esset,, ipsi coram etiani *
de
mquisiiione ipsic codicibus facia,- ita reperit. fqlsa edicereiil. .
ttoviter addila fuisse. Nuni; 141, Iinea 8. —Dechna mensis Novembris.'
~. Num 145, lin 28. —rLaline eelebraret. Ad plenam Aberral Anaslasius; cum enirii Consianlinus jmpe-
ostensionem unionis inler Ecclesias Orienlis, a|que raior post advenlum legatorum in ufbemy sacrarii
Occidenlis, Joannes legatus Porluensis episcopus illani, de qua supra dixi, ad Georgium Constaijllno-
Latino ritu missarum solemnia celebravit; el qui- poliianum scripserit iv Idus Septembiis, jiec^ssunr
dem in azymo : qnod observavit Hilarus nionachus est afiirmare, quod vel circa fiiiem.Augusti, vel sub
in oratione dialeclica dc Pane mystico Groecoiuin, ei iiiilium Seplembris utraque legatio in urbemvenerit.-
azymo Laiinorum. « De sexla synodo, .scribit itle, Adde quod eecunienicum ipsuin concilium sub prae-
apud Palies legi, poslquam Monothelilarum haeresis p sidio legaiorum sedis aposlolicaejam praeseiilium,
c.ondemnala fuisset, in octava Paschae Constanlino- sepiima Novembris inchoatuni fuisse legalur. Emen-.
poli, in lemplo sanctae Sophia*!Deo gratias" Latine dari potestlextus. si pro 10 Novembris legalur 10
eelebrasse, Graeeis omuibus modum Laliul sacrifidi Seplembris.
collaudantibus. » . . Num. 142, linea 1. —Die vigesimasecunda 'men-.
Ntim. 146 , linea 2. — Reveiata est quantilas. Ser- sis Novembris. Ab !ioc loco usque ad finem iVitos
vitus haeca regibus Goihorum imposita est eleclis Agalhonis Anastasius describit aclorum synodalium
ponlificibus, ul non nisi posl ceftam summam regio breve compendium, in quo plura inveniuntur, 1!quae
:erario persolutam , faciendae ordinalionis licenliam in ipsasexla syhodo desideranlur : conlra *vero<!e-
obtinerepossenl. Agit hac <Jere niullis Cassiodorus sunt complura, quaein exstaniibus actis synodalibus
lib. ix, epist. 11, pag. 589. Imo excusso Gothofum in" scripia reperiunlur. ij
Italia jugo, eaque Jusliniano vindicata, summampe- Num. 144, lihea 1. — Sequente die, elc. Haec quoe
.ciiiiiaeeamdem Orienlis iinperaioribus pro consecra- sequunlur usque ad illum locuni: Macarius vero cum
lionis placilo solvere debuerunlpoiilifices.Hoc, quid- SH's,,elc.-apud acla synodalia desideranlur.
quid- erat, oneris remisil Conslaiilinus^Pogonatiis, - Num 145, linea 19 et 20. — In exsitioin Romu-
relento sibi tamen jhre subscribendi decreli, qiiod in nam direcli sunt civilatem. Errat Anastasius ; non
spontificiaconsecratione supererat poslulandum. Pa- eniin ad exsulandum, sed ad prosequendum quam
riter, Ravennateiisem Ecclesiam imperiahVeamerae inlerposuefunt appellalionem.ab imperatore Romani
"perarchidiaconum certam siimmam erogasse, iirqdit,- ablegati suut, u*t constal ex epislola Gonsianfcini
 821. HISTQRIA DE VITIS ROM. PONT. — S. AGATHO. 822-
Iihperalorisad Lebneih."papam, quaa exslat infineA mondo curalam, habet:.« In noniine Domini Salva-
•
acliohis 18, aclofum concilii vi. Accedit quod nul- loris liostri JesuChrisliiniperaniibusdominisnosiris
' lum exsTet exemplum quo felegandis haVrelicis ' pro piisshnis Auguslis Conslanlino' Majore imperaiore
loco exsilii Tirbs Rbina unquain "decreiafuerit: anno vigesimo sexto, pbst consulatum ejus anno de-
" Nuin'. 146; linea'2.—' PerquUm revelataest quan- cinio,-sed et Heraclio, atque Tiberio nonis [ al.,~
' iilds, Auguslis ejus fratribus vicesimo secundo,
quwsolita erqt dari;Gnlhorum reges Ariani, et - novis]
iriipii periyrannidem consliluefanipriinuVn, nequis ' indictione septiina, mense Octobri, jjraesidenle Aga-
ordinarelur Romaiius episcopus, qui non ante habito thone sanclissiino, atque ler bealissimo aposlolico,
consehsu regis; certam pecuniae"surinnam el quanti- universalipapa. »2.-Alterum est S. Wilfridi Ebora-
tatein . solvissel. Eariidem pensionem imperalores censis archiepiscopi subscriplio synodica alius con-
Orteniis post exacios Golhorum feges selvi petive- cilii Roniani, quae legiturin aclione 4 cohcilii gene.-,
runl, hl conslai"es querela saficti Gregorii,- hac de ralis vi: « Wilfridus humilis episcopus S. Ecclesiae
re^-gr.vissime Iii. Coninieniarris Psalmi iv pcenit. Eboracenae insulaeBrilannise, le»;aius venerabilis sy-
cqiiquerenlis, quod niniirum sibi legilime" ad ponli- ' nodi -per Britanniam constiluloe in hanc suggestib-
• ficalum vocalo el eleclo, niuneris siii funclionem nem, quam pro aposlolica noslra fide unanimiter
'
- nort prius exseijui licuerit, quam dala pecunia • coiistruximus similiter subscripsi.» Horum nodorum
illani ab ihiperaforibus redemisset. Conslanlinus primum breviterhic tlissolvam; alterum vero, ut-
vefoimp. IV, leieriuradlVucjure:'confirmationis anti- pote cum enarrandis rebus conjunctuni, postquam
<raitusperiyrahnidem«surpato,iniquissiinam pecu- omnia explicavero.
jiite exaetioriem abolevil. Quando autem ab altera Laiidatuin concilii Romani. principium qualuor
g
ivraiinica servitule, qua eleciospoiuifices a'b iihpe- characleres temporum coniinet interse pugiiantes,
raloribus conlirniari pporieliat,-Ecclesia -liberala qui annos quatuor, aul eerte ires, diverso praese-.
iuerit, dicemus in Viia Beiiedicli papae 111 ferunt: 677, 678, 679, 680. Posl consulatus siquidem
Liri. ult.—' Anrium.unum, elc. Sententiam'Ana- decimus Consiantini Pogonati, qui tanquam iribu-
stasii de interregno sedis porilificiaeconfirinatcaiion nitias poleslales eos numerat, uieruditissimeobser-
secundus' coriciliiToletarii xiv, ex quo pateiLeouem vaijPagius in Ep. hypal. p. :n, cap. i, mense Octobii
" II, suecessorein Agalhonis,- anuo quoadhuccelebralum esl indicat annum 677, nam ccepit ab anno illalaeCoii--
allegatum concilium Tolelanum 684 supersli- - stanli caedis-668, die quinla decima Jul. juxia Ana-
tem fuisse. Quare cum oirinium-senieniia Leo non slasium, el alfos tum aniiquos, ttim recentes auclo-
nisi deceui.mensibus et septemdecim diebus poiiilli- res, tametsi Pagio lubeat indefinito die posl 16
ciiluui obtiimerit, necessum est affinnareab obiiu Seplembiis, el ante diem 7 Novembris, qua in re
Agathonis, lisque ad' initium ejusdem Leonis lanli mihi secuniconvenit: nonenim hacunaopeindigeo,-
ut illi adverser. Jndiclio septima niense Octobri re-
temporis inierregnum inlercurrisse.
• "_ . 'CENNI, currens anno convenit 678.Annus vicesimus sextus
Constaniini, qui anno-654, a Conslante palre dice-
NOT.SCHBONOGIC.*E. iiatur Auguslus mense Aprili, postdiem 26 ejusdem
Iriierponliiiciuma Doni obilu, si mihi excipiantur mensisannumindicat 679. Denique annusvicesinius
cojl Ajnbrbs i et catal Veronen, qui habent meiises secundus Heraclii et Tiberii, incipiens interdies26
3, dies 15, cum Colbeft sexio nullos dies memorante, ApiTlis et '9 Augusti, cum dicii creduntur Caesares
caeleri dnineslum codd., iiiin calalogi cdnstanler de- C anno t>59,respondet aTiuo680. PraclereOincongrua
finiiinl menscs 2, dies 15. Quapropterab emortuali honiina Heraclii etTiberii, qui appcllanlur novi
die 11 Aprilis' an. 679, inlerponiificio enunieralo Aiigusii': eum uon modo Augusia dignilale nunquam
niensiuni duorum ac dierum quhidecim, 26 Junii processerint, verum Csesarea ipsa, ul.sTheopliaues
reperiiur litiera Dominicalis B indicala, ac proinde obser\at, exuli fuerint a fratre Pogonalo, tamelsi id
Agalhoiiis ofdinaiioni debita. Hinc vero ad ejusdem factuiu sequenli anno, cum Juslinianuin Uliiim in
iiiorlem, seu deposliioi.em ab Anaslasio consigna- consortiuin imperii sibi ascivit. Prailerquam quod
tam 10 Januarii die, prseier duos annbs solidos, ac novos Conslantinos acclamari Auguslos ob reriuii
inenses sex,~quiniillo prorsus discrimine ab omnibus inerita, ex conciliis paiet, ut observat Ducangius
liibuiiriuif sedi Ajgatlionis, non dies 4 aut 3, ulin- (Disserl. denum. inf. avi cap/29), novos autem Au-
«onsiaiiier plures codd. et catalogi, sed!I4 luimeran- gusios honoris causa, eosdem diclos non liquet: ae
lur cuni quario, ei sexto catalogis Colbertinis, quo- proplerea Pagius, recte expunclis hujusmoili titulis,
rum auciorilaie nitiiur Pagius, necnon cum (Jor- in eorum locuni illos revpcal, qui in 'clionibus con-
beieusi.aiiero, et Veronensi nunc primum edito, qui cilii sexli legunlur. Quaecuni ita sinl, concilium a
oihnes recte habenl aunos 2, iueiiS"es6, dies 14. Ac posleriori imperila manu hujusmodi rebus insper-
proinde S.Agalho consecraius an. 679, die 26 Juiiii sum coegisse doclissimos viros, tum adrejiciendam
sedel usque ad 10 Januar. 682. .".naslasiiaucforiiatem, tum ad eniendandos-tot anti-
at
Chronologijam parles implevi: vindicandi nunc • ijuos scriptores, non mirari non possum. Eoque id
j-eslanl codd. cl caialogi," qui angustos adeo limites magis, quod id collectionibus Conciliorum, posl re-
ponlifici huic circumdant, ut rerum copii ingehs, r» latuni boc concilium (anno scilicet 680, aut 679) ex
quse illius lempurumnobissuperest, iisdem conlineri cod. ins., aliud slalim* proferlur ex Matinesbufio',
non posse viris doclissimisvisa sil. Jlortim praecipui in quo causa' Wilfridi traclalur quse silelur in ,pri- .
Baronius, Papebrochius, Benediclus Bacchinius,ei uio;et vocaiur aliudexemplum ejusdem concilii,
Antonius Pagius, deaniio ac die tleposiiionis consen- aut saltem alia aclio : ulriusque cognilio autem ex
lienles, annuo spaj,ib altius, neinpe a 6.78priniordia dicendispendel.
pniiiiiicaliis repe^enda esse conlenduni. Equidem ul Yenio a,l allerum caput, nempe ad subscriptio-
ne eormn opiiiionibus' sTngillaiim confulandis insi- nem Wilfridi, cui praeniittoeam pariem hisloriae,
stam, quotl' essel ab' insiiiulo pforsus recedere, juae ad rem altinet, ex Beda et Radmero, collatis
expediani, quani lieri polesl brevius, seriem rerum, Miniedito Slephano (ap. Mabilton. saecul.ivBened.);
ijiia; receufiores ab A»astaslo dinioverunt; .conferen- incle Pagius derivat sua. S. Wilfridus ob privalas
.jamposlea a^tudioso lectore cum eiuditis disserta- "rmemburgae reginae simullates' ah Ecgfrido rege
lioiiibus Papebrocliii in CoiiaiuHistorico-Chron,Bac- Eboracensi episcopatu privalur, tribUs in ejus dioe-
chinii inLibjjoni Raven Agnelli, et AntoniiPagii in cesiepiscopis brdinalis per Theodorum archiepisco-
Ciiiica Bar ad annos praeserlim 677, i378 et tj79, pum Caniuaiia;, duin sanclus Wilfridus abesl. Redit
eamquepro viribus explicabo." iTr sanctus, res novas miratur, cum rege nequid-
_-Oiiinindduo sunt, quae illas retro abire compule-- • juani querilur, appeIlal~Romani.Tunc nonnullos ex
fant": 1. Prihcipium concilii Romaiii sub Agaihorte', istanlibus risu suis casibus insiiltahies stiaviler re-
quod iu colleclioiiibusoninibiis, posl Ilegiam -&Syr- ji'chendciis: « THo , iiiquil, lilii! felici prpspefitatc
 823- . • ANASTASIIBiilLlOlTiECARTt 8i4
ilucatis lempqra longa : sed noverilis, qiiantocius A esl residereln iuuneio sancloruni episcopoiam^SO,
sors infcsta. resolvei haecgaudia veslra : nec piius qui agitabant consilium eonlra illos, qui nnarriopc-
Iiunc aimiim trsnsisse videbilis, quam istas, quas ralionem, > eic. Ex quibus palam fit, duo cefebrata
super me derisiones habelis, acerbo mcerore luatis. i esse'concilia duobus diversis annis. Primum sciticet
(\te Eadmer. e. p. 4.) Deinde narral Eswini seu EI- mense Octobri, ut esl in ejus princfpic-,ca;iei'a men-
fuini adolesceniis fratris Ecgffidi caedemin prrelior dosissimo, celebrabatur : alterum Vero terlio die
quod Heiisclienhis ex Chronologia Anglo-Saxonica Paschatis esse habitum docel Etldius cap. 50, adeo-
«'venisse ai( anno 679, qnare Sfabillonius recle S. que sequenti anno.
Wilfridi expulsfoiiem iin annal. Benedicl.) referl ad Quaniobrem ex hisioria rerum , quas Iiucusque
superioreni aniiiiiii 678, quod anle eum fecerant - narravimus auciorltaie aniiquorum niirifice consen-
Beda (hist. Angl. 1. iv, c. 12) et auctor caislogi epi-» lientium , contra receniiores qui annuo spafiq eas
scoponiin Eboraceusium a Simeone Dunelmensi re- pervertunt, pro cerlo habemus S. Wilfridum e sua
lati, quem edidil Seldenus. tJTrumque aulem respuit sede piilsnm anno 678 , adveniasse Romam anno
Pagius, Bedam scilicel, qiiia"cum eodem anno 678 seqiienti, incerlo mense, ibique absolutum fuisse in
copulavit cometam illuni. de quo conlroversia est concilio quinquaginta Palrunl, niense-Oclqbri ejiis-
inler recenliores, aliis 676, aliis 677, aliis demum - dem anni 679, ac demum iilterfuisse coneiflo , fefia
#78 apparuisse conlendenlibus, ut dixi in nolis lerlia Paschatis anni 680, nempe"27 Maitii, cele-
A.deodaii catalogum vero Simeonis, alia ejusdem bralo contra haeresim Monoilielitariiniab Agaihone ,
catafogietfitfoneex bibliotbeca mss.Labbeiana refe- poulifice , et 1 centum viginti quinque eplscqpis.
reuiis expulsionem anno 67SrefelIil. ElquiaEddiiim r{ Quae cum ila sint, laudalum concilii priiiciplmn
aiqualem el coinilein S. Wilfridi. babet conirariiim, quare corrnplum fuerit non diflicile inventu esl.
nain riim Eadmero concinil, aiens cap. 23 : « Hoc In eo siquidem indictio sumitur Roinauo more a
anniivei^arTodie qui, inincridelis, inmeani pro invi- Kalendis Januariis, ita ut septima- conveniat loli
<fiacondeiiinalioneiii,liinc in veslra confusione amare anno 679 , cui annus 26 , Constaiilini Iribuitur :
flebiiis : J anniversarfuni diem eiiam post inulios Posl consulalus aulem decimus non juxla novaus
annos intelligi docet sermonum divi Leonis auctori- Pogoiiati "roulalionem in faslis, sed juxia vete-
tate. Yerum reeiae hujiisinotli ertiditiohi non esl lo- rem coiisufiludiiiemsumTtur ab anno posl consula-
cus, ciiin constet cx praedicto chronko, quod pne- liini sequente 669. In quarta vero epoche, nempe
liiim inler Ecgfiiduin el Alredum coininissiiiii fu»rit in annis Tiberii, et Heraclii esse errauim nlhil mi-
anno 679, phiriniique auctores tun anliqui, tiiin re- ruin, cnm Grseciannuni Caesareaedignilatis illis cof-
ceniioies cuin praecedentianno 678 illiganles S. Wil- latae non menforent, quem ex aclitmibus.conclliivr
fridi expulsiouem, corrigendi veniant, praeseriiin oportet eruere : nisi foite qui concilii acta in eo-
Eadmerus et Malmesburiusfacile omniuni principes d~cem reiulil, lolque addiliunculis illa insper>-
rn rebus Ainrjiciscnarrandis , quos ego sequor. At jsit, ul eruditi agnoscenl, eliam in annis Caesa-
redeo ail S. Wilfridum. rum consiguandis , biemiio Tisdem addito , daia
Itaque e sua sede expulsus , unde per decennium opera eriavil.
exsulasse ait laudalus ealalogus, conscensa navi, eo- C;eierum nihil nielius rem coniprobal, quana
<lemanno in Frisiam appulil, toiamque liieinem ibi consiiuita, et acta eorumdein concilioruin, quae di-
transegit inagno ejtis gentis l.bno, nanique Evange- ~ ligenlius niihi spectanda esse intelligo.' In concilio
liuin ei auiiuntiavii. Advenienle vere, iler prosequi- igilur primo Ronuino niense OclobiTan. 679 cele-
iiir Roniain per Gallias, quo non stalim pervenisse braln docernunt Patres quae speclant ad lurbatam
Eadnierus docet, invisisse euni iradeiisamicissiiiiiini Ecclesiie Anglicanaedisciplinam, puta ob ires episco-
sibi regem Dagobeilum, deinde Campaiii.e (Rhe- pos in S. WTilfi'ididioscesi ortliualos-eodem ejeclo;
mensis) ducein Befiheruin; non enini credibile est, cunique liujusnio.ii decretis millunt Joaiineiii mo-
apud utraniqiie aulam breves eiini mofas traxisse, nacliuin S. Mariini archicanioieni Eccleshe S. Petri;
ul recle Pagius, qni eiim anle Oclobris mensis ini- cui praeterea traduiit exeniplum coiicifi Laieianen-
lium ad urbem nou pervenisse ait, <piade rc niihi sis a S. Marlino celebrali adversus Monolhelilas.
secum consiat. Romain igitur perveniens, ubi causa ' Alia vero in synodo habila ab iisdem Palribus eodein
ejus probe cial cognita, nam archiepiscopus Theo- mense, seu potius alia in actione ejusilem synodi
doiiis pramiseral cuin sua instruciione Coenwalduni S. Wilfridus absolvitur, jubeturque, ut vidimus ,
luonncuuin, plurimos civiuin habet obvios, « el cum aliis 125 episcopis, qui de die in diem veirie-
uringnovulgi favorc (sunl verba Eadmeri) susceptus, bant Romam ad coiiciliiiin, in eo sedere, et senien-
in aulain beati Petri vcneranlei' ailduclus est. Ponti- tiam ferrecum caeleris.El sanediel7 mensis Sepiem-
iicatiim, yrosequitur, apostolicae sedis bealae nienio- bris seq anni 6S0-.(Baccbiniuslgnorans, Bedam uli
rise Agalbo luiic regebat vir jtisliis, etsiniplex, ac in indiciione Csesarea, quae incipil die 24 Sepleinbris,
rcbus ecclesiasTicisnon mediocfiler solers. In cujus, a Pagio perperam discedil) celebralur in Anglia con-
ac pluiiiiiorum episcoporum praesenlia ciim B. Wil- cilium.^quod.Hedlfeldensea loco dicitur : inqiie e.o
fiidi causa essei pra;senlibus accusatoribus venlilata, suscipilur Martini conciliiiin, fitque professio ficiei,
uiiiversoruin judicio absque criniine accusalus fuisse, ^ et tiniereral (Betla, Hist. Angl.Wb. iv, cap'18)
et episcopatu dignus esse comprobalus est. Quo in huic synodo, pariterque catholicaefidei decreta fii-
ICmpore ciim idein papa Romaesynoduin congrega- mabal vir venerabilis Joannes ari-hicantor ecciesue
' set cenium viginti quinque episcoporum, adversus S. Petri, etabbas monasterii B. Maitini, qui nuper
eos, qui uiiam in DoininoSalvalore volnntatem aique venerat a Roina per jussionem papse Agathonis. »
operalioneni dogmaliz;ibant,.vocari jussil B. VVilfri- Eodeinque capite iradil Beda , polissiiuaiu causam,
cluin, alqueinler episcopos considenteiu dicere fideni cur Joannes in Angliam miitereiur, fuisse, utejus
suani,,' simul el proviiiciaude qua veuerat. >Eadem insulae fides exploraretur: necnon Joailnem posiea
aperte narrai Beda lib. v, cap. 20, el EdcliusSle- redeuntem Romam in itinere occubuisse, alque ejiis-
plianus, necnon Malinesburius, apud quem legere est synodi decreta ab alio ad urbem lala esse. I)e disci-
ciecrelum concilii prinii conceplis his verbis: « Ut plina auiem nihil.in eo concilio actum : nam regis
Deo amabilis Wilfridusepiscopus episcopalum,queni jussu turbala erat, ac proinde connivere luin opor-
ouper habueral, suscipiat, et quos cum consensu luii, quae ralio est, cur siletu'- de S. Wilfrido,
conciiii ibidem congiegandi elegciTl sibi adjuiores,' ciijus innoceniia, et sanctiinonia quanquam e sede
a saiiclissiino archiepiscopo ordinati proinoveaniur pulsi ob invidiam Eiinoinburgae reginae, iuni archi-
episcopi, expulsis procul eis, qui in ejus abseniia in episcopo Theodoio, tuin caeterisAnglicanis episco-
episcopaiuin enomiiter inissi sunl, etcaelera, quibus pis, " lum denique ipsi Ecgfrido notaeerant.
hiierdicunl, hasjion suscipienies clecrela. His.decre- Ad eumdcm Wilfriduin qiiod spectal , Joanne in
\Is, glori.abii.ndusepiscopus eiiam jussu papaejussus Angliamproficiscenlc, hic jussu ponlificis nioraliu'
 825 : HISTORIADE VITIS I\OM. PONT.*— S. AGATHO. . 820"
Rohise, adeslque cohcilio Tbidemanno 680, celebra-A ^disciissa est,'praesenie ctiain Deodaio TuIIensi epi-,
lo', in quo praeelarum fidei mominientum pro se, scopo, qui nuper ex Gallia veiieralcuni Wilfrido.Eo- •
suaque insula, ab eo praesiiluni Eddius, Beda , dem mense stabilitur, mitienduni esse ih Britaniiiam
Malniesburius, et Eadmerus nobls servarunt, con- Joannem abbaiem^quo agenie etpraesente Hedtfel-
ceptis his verbis :«Wilfridus Dei amabilis episcopus densis synodus.seqiienli anno 680 in Anglia celebra-
Eboracensiscivilatis apostolicaih sedem desua causa tur. Sed an.te hanc synodum Anglicanani, .habelur
appellans, el ab hac poieslale de certis incerlisque Roniaecphcilium 125episcoporuni die vicesima se-
rebus aljsolutus, el. cuni aliis cenlum viginli quin- plima mensis Martii ejusdein anni. Ctimque omnia
que coepiscopis in -synodo judicii sede coiistiluliis prnesto essent, legali adhuc irimestri saliem spalio
[Eadmer. habelin synodi judiciaria sede~\pro omni' delenti sunl Roinae, in spem transinontani redilus
aquilonali parte Biilanniae, el Iliberniie insulis , eorum quos miserat exploratnm,num nbique onines •
quae ab Anglornm, et Brittonum , nccnon Schotto- Monolheliticamp'avii,aiemdeiesiai'enlur,ulitalotius '
rnin ct Picionum gentiljus jncoliiniur, veram el ca- patriarchaius Occidcnlalis confirmatione reelani fi-
lliolicam fidein -confessus est,_ cl" conscriplione clem ab Agatbone definitam, Oriens universus, ac
f Eadmer., et eiini .subscriptione] corroboravil. i generale lotiiis eatholici orbis coneilitim, Romaiio
Qua Romaiia synodo absolnla, non slalini missi le- eodem' ponlifice per suos legatospiaesidente, deceiv-
gati Coiistanlinopoiim, nain professioues fidei trans- neret. lis vero liaud opportune redeuntibus, legatos
jnonlanae exspeciabaniui',' el quamvis Anastasius taiidem ciiiu suis litteris, et synodicaConslaniinopo-
Agathonem qiiaiilocius id feeisse doceat: quod el Iim l proficisci jubei; cui synodicaeii onines sub-
ordinure non distulit: cum tamen dhlicerim , prae- 13. *scrihnnl qui concilium celebraveranl. Caeterasalis
seriim ex Martino exsule, Rorna Constaniii.opolim liquent.
perveuiri bimesiri, etpaucorumdieruin ad siimmutii Itaque reete cum Anastasii codicibus lam mss.
itinere, nonnisi Julio mense ineunte anni 680, video < quaui ediiis, aucloritate insuper caialogorum el au-
inissos esse legatos, qui 10 die -Seplembris, juxta ~ictoruin niagni-iioniinis apud veteres, opinionem re-
erudilos recentiores Consiantinopblini perveiierunl; < centiofuin everio , mendosissima concilii, Romani
qnare tribns aniplius inensibus , quae ullfa monles prinii] aetate irihaerenleni. "Idque num recle conaliis
fiereni, exspectalum. Nec nisi sojido anno ponti- i leciio disserlnlionuni eniditorum corumdem -
ficalus Agatbonis elapso, missi sunt legali. Al de- siin, <
osienclet, praesertimPagii, qiiem*videre erit novam -.'
'
mum venerint, necne, legationes synodorum Gallia-' viam iugressuiii quovis passu offendiculis relardari,
riim legaii interfuerunt Romano concilio ul corislal < qiiue lotani anliquitaieni reprehendendo ausus esi
ex synodica allata ab-Agaihonis legatis Conslaiiii- evadere.
<
nopolim duo episcopi, el Taurinus diaconus; alque "
unus legaius Briiannica; synodi, quse noiidum cele- GIACONII.
brabalur, Wilfridus : ii vero, si per privalas epislo-" Num. 140,lin.l.—AgathonalionelSiculus.PannQrin ,
Ias legationis munus susceperunt, a suis syrioilis Amonis J •
uThisA.qHilanf~casli*o'valIisSicilianseinprovin-
legaii intelliguntur; sin inliius, ab ipso pontifice 'cia < ulterioris Aprutii, monaclius ordinis S. Equilii
Galiiaruni, et Brilanniae fidci probe insiructo ab S. '
R. E. presbyterxardinalis imperatore Consiantino
iisdem episcopis, legatos rennntiaios esse probabile quinto Pogonato Augusto, sedit annos duos, nienses
esl. Profecio dubitari non potest, quin legatos sua- ~ssex, consecratus vii Idus Junii die Doininico, anno.
runi synodorum se s-ubscribunt, niulloque minus du- ^ Christi
< 679, Christiaiiorum oetogesimus et duodeci-
bitari polest, quin nullibi cogniium adliuc esset mus i papa regnicola.-
de recta fide per synodos syuodica ipsa tesle : « Et Num. 145, linea 1. — Residenle synodo. Hoc est
maxiine quia in medio genlium tam Longobardo- sextum s generale concilium 289 episcoporuin ad
rum quamque Sclavorum, necnon Francorum Gal. Nicaenum, 1 Ephesinuin, Chalcedoriense,.et Constanti-
loium , el Goihoruni, 'alque Britannorum plurinii lnopolitana duo, adjectum, quibus summa fldei
coufamuloruni noslrortim esse noscunluf, qui et de '(Cbrislianae fundata~est. Priina enim synodus 318
hoc curiose satagere non desistunl, ut cognoscant Palrum J Nica;oe habita esl ponlifice Sitvestro, ac
in
quid causa aposiolicaefidei peragalur : qui quan- Constanlino
( Magno principe, contra Ariuin, qui di-
tinn prodesse possunl, dum" in consoilantia fidei .iversas inTrinilaie substantias ponebat.
nobisciim lenentur, nobisque concorditer sentiuni: Secuntla ConstaiiiinopoTi 150 Patrum, Dainasi,"
laniuin , quod absit, si q^uld scandali in fidei ca- papae,
] el Graliani principis lemporibus, conlra
piiulo palianlur, iiiveniunlur infesti, atque con- Macedbnium,
I et Eudoxiiim,' negantes Deum esse
trarii. J Praeterea lain Gallorum episcopi, quam !Spiiilum sanctum.
Wilfridus in subscriptionibus se appellanl iegulos -Terlia in Epheso 200 Patrum; Ccelestino ponli-
synodi per Galliarum. provincias', seu per Brilan- Ifice, el Theodosio juuiore inipcralore contra Neslo-
niam,consliiutm, quae sane concinuiit cmn synodica. rinm ) Conslaiiiinopolilanum episcopum, qui Vir- •
Jam vero enarratis quae ad rem noslram faciunt < giiieni-IioiniiiislanUimgenitiTcem appellavil, quippe
reliquum esl, uteadein congrueie ostendamsedi Aga- aliam
; personam carnis, aliam faceret diviniiatis, et
ihonis, quam ab anno 6.9 inchoandam esseaiebam D isejunclim alterum* esse Filium Dei, alterum hoininis
contra recenliorum opinionem. S. Agatbo consecra- praedicaret.
] -,'•
lus poutifex die 26 Junii ann.- 679, non multo post QuarlA•Chalcedone, quae urbs e regione Byzantii
a <
suscepil, per Epipbanium gloriosum secretis, diva- esl,^330 Patrum, Leone primo pontilice, et Marlia-
lem, qunm Pogonatus ad Donumejus praedecessorem no i principe, conlra EutychemCoristanlinopolilanum
dederat mense Augustosuperioris anni, cui reddilam abbatein, qni asserei'e non dubitabal Chiistinn post
fuissenon constat; incertum, nunmiora ab imperaio- hiiinancenalufae
1 assuinptioneni, non exduabus nalu-
re, an valetudo pontificis, an forie ulrumque, oclo il- iris constare, sed sola divina conlenium esse.
lammenses retardaveriiu. Juxta eam divaleni S. Aga- Quinla Coiislaniinopoli contra Thebdornin, et hae-
, tho, quippequaeagebatdevi generali synodo adversus relicos
) omnes, qiii MariamVirgiuem soluin ,homi- •
Monolhelilasconvocando, per suas litteras episcopos inein peperisse dicebant non Deum el liomiiiein,:.qua
omriesllaliaeaclmonet.ulqiianlociusRomamveiiiaiil; i synodo*conslilutum est, ul beata Virgo Theolocos
in
nanidefinire, iis congregatis, volebal de controverso < dicerelur, quia verum Deuni el boniincm peperik •
lunclemporisariicufofidei/siiamque definiiionein in - Has secuia esl Constantinopolilana leriia cqn-
synodo confirmalam.mitieie in Orientempersuos le- tra 1' Monoihelilas,' sub Agathone, de quo hic Anasla-
gatos, qui generati concilio ejus nomine praesidenles, sius.
eaindeiu ibi stabiliri curarent. Parenf apostolicis jus-
. -THOM.E ACETl ADNOTATIO.
slsepiscopi, eorumcjuepars magna Romaejani dege- "
bal mense Octobri, cum Wilfridi caysa* sjnodaliler Num 140, linea 1. — Nuiione Siculus. Apud om^
 - .
827 ANASTASHBIBLIOTHECARII . 828
nes comperlmn esl Calabriam noniine Siciliie voca- A fides esl,qui fidem Pelri non defecturam promisil,
lam esse, et reges Calabriaeet Siciliae,ulriusque confirmare eum fralres suos admonuil, quod aposlo-
Siciliaetilulo insigniri; quinimo anliquioribus saecu- licos pontifices mesc exiguiialis pra;decessores--con-
lis Calabria?partem Pbaro proximam'SiciIiae nomine fldenler fecisse semper cunctis- csi.cognitum : qno-
- vbeatam' esse rit corislat exTliucydide lib.' III qui runi- et -pusiHilas ihea Ticet impar. et mihiniaj :pro
•Messanariiel RhegiumSiciliae urbes dilissimas scri- suscepio tamen a -divina dignaiione ministerio, ~pe-
bif. Hinc everiitut aliquos-sanctae Roriiana; Ecclesiae disequa cupit-exislere. s Qua fronte enim S. Agathb
pontifices ad Calabriam pertincntes confusione no- . asseruisset, niillmu ex Roiuanis, pontificibus ab.or-
minis ballucinati scriptores, nihil distingncnles ex tbodoxa fide deflexisse, si eamdem haaresim Mono-
qua Sicilia iidem fuerint. Unus ex pontificibus Cala- tbelilarum, quam sna epistola ad imperatorem pou-
briae subreplis est Agalho, "qui fuit Rheginus. III lifex damnabat Honorius fovissel,- suoque scriplo
videre esl apmi MarafictuniChronic. Calab. lib. 1. confirmasset? . ,
: Num. 145, linea 17. — Macariusvero cumsuis
MAFEI. . amutoribus. Referl Anaslasius. -Macaritim palriar-
Num. 140, linea D. — El direxit Abundantiuin cbani Aniiocbenum Monolbelilarum antesignaniiiii,
Piilernensem. Subaclis barbaris, qui Romanum po- una cum asseclis, qui tum in vivis degebant, Romam
pulabanlur imperium, Consiantinus Pogonatus ad missos fuisse,ut in Urbe exsularenl. Quoniam vero
paceni firinandam In Ecclesia ob Monoibelilarum abOrientis imperaloribus nunqiiani ad aelatemusque
liaeresim"ammulios annos discerpta, ad Domimpon- Macarii pro loco- relegaiionis Roma decreta fuisse
tificein, queni adbuc puiabat" snpersliteni, litteras » legitur, causa, cur Macarius cum sociis Roniam di-
dedit, ut viros apostolicse se.lis aucloritate muniios rectus fuit, alia profeclo ab ea, quam Anastasius
ilirigeret, per quos baeresispiofligaretur in cogenda describit, est slatuenda. Non enim ul exsularent in
universali synodo Conslantinopoli. Doho autenr ab Urbe, sedutprosequerenlurappellalionem, quam Ma-.
liuinanis amoto, Titlefae sanCto Agalboni redditae carius ca;leriqueeade;n haeresi infecli inlerposuerant
sunl, a quo Romaecoacto -concilio cenlum viginli ad Romanum pontificem, .Roniani. ab imperalpre
qninque episcoporum, delecli fuerunt patruni suf- fuerunt ablegali,"ut legitur in ejusdem imperatoris
fragio Joannes episcopus Portuensis, Abundantius sacra ad Leonem secundum, in qua postquam scri-
episcopus Palernensis, et Joannes episcopus Rhegi- psit Macarium et socios Monoiheliias per generale
lanus sive Rhegiensis, Iegati Conslaniinopolim sy- concilium ponlificali habilu nudalum fuisse, subdit:
nodi loco profecturi, Monothelisinunicausa confi- « Omnes vero scriptis precibus serenilaiem noslram
ciendi. Unde caeteri quos Noslef confuse eimmerat, connimniter precali suiit, ut eos ad vesiram beali-
Thcodoriis neinpe, ei Georgius presbyteri, Joannes ludinem mitieremus. Sicigitur fecimus, eosque ad
diacoiius^Consianlinus subdiacoims, et monaehi, a.d vos niisinius veslro paierno judicio omnem ipsorum
legaiiojieni a' Roinana synodo ad- imperatorem cli- causam permiltentes. J Si "quisvero cnni doclissimo.
reclam honperlinent; sed ad aliam, quam sancius . Baronio suppositionis argual hanc epislolam Con-
Agatho noniine suo Constanlinopolini misit. Theo- stantini ad Leonem II, is a me o;uanquani in prae- -
dorus vero presbyter Ravennas, cujus eliam menii- senli non refellitur, non niinus tamen certum debet
nilAnastasius hoc loco, vices*gessit Tbeodori Ra- exislimare, Macarium, eteosqui circa duas Christi
vennalis arcbiepiscopi; quaeomnia patenl, tuni ex voluntates ad Palrum fide defeceranl, Romam mis-
actione prima, lum ex subscriplionibus ejusdem C sos fuisse, ut apostolicae sedis subderenlur judicio.-
sexli universalis concilii. Duaehae legalibnes simul Etenim in epislohra:! Romanam synodum data a
profeetac sunt, quod inlelligimus ex liileris ejusdem Conslanlino per eosdem legatos a synodo Constanti-
Constanlini iniperaloiis ad {Jeorgium Constanlino- nopolim niisso.s, de Macario ejusque sociis ideni
polilanum episcopum, in quibus legnntur sequenlia : asseriiur sequenlibus verbis : « Cujus universalis
« Agaiho sanciissimus nuper ordiualus papa in apo- convenlionis communi senteniia de sacerdotali di-
stoliea sede praediclx aiuiquae Romae, lnijusiiiodi gnitale repulsi sunl, el probatioiii sanctissimi papa;
noslros pios suscipiens apices, desliuavit in prae- iraditi suni-. »
seniipropriam cjus hiduios. personani Theodorum, Narrat deinde Anastasius Cyri patriarcbae Alexan-
-el Georgium Deo amabiles. presbylefos, el Joan- drini, Sergii, Pauli, Pynhi, el Pelri Conslanlinopo-
iiein Dco amabilem diaconum; ex persdha. vero; lis patiiarcbaiuin, qui Monothelismnni professijam
lotius ejusconcilii Joannem, el Abundantium, el snpremum obierant tlierii, damnationem; abrasionis
Joannem vencrabiles episcopos, cum cateris clericis scilicet eofnni .noniinum e diptychis, alque eorum
et monacliis. J imagintim de picturis ecclesiae. Hoc eniin septimo
Caeteruniin epistola, quam Agatho per suos lega- saeculoin solemni EccTesiarum more posilum fuit,
los ad Conslaniinum iransmisit, qiiaeIecia fuil." in nednm oriliodoxorum aniisliium noinina in dipty-
sexla synodo actione iv, locus insignis est, qui cum. chis ex veterum consueludine scribere, sed eiiam
magiiopere faciatad amoveiidamomnemsuspicionem illorum imagines honoris causa iii basilicis, earum-
Iiacreseos Monoihelitarum" al) Honorio .ponlifice, que vel porlicibus, vel foiibus pingere, ut observat
libeiiler a me in hanc adnoiationem iransferiur : D Cl. Baccbinius ad Vilani Boni Ravennalis episcopi,
« Haccest enimveraefidei regula, inquii saiictissinuis hoc seplimo saeculovivenlis.
ypontifex post valrde conflixumMonoihelitarumerro- PAGII.
rem, quani et in prosperis et in adversis veraciter
tenu.l ac dcfendil haec spiiilalis maler vesiii irasi- Num. 140, linea 9. — El atxerit Abundantium
quillissimi imperii, aposlolica Chrisli Ecclesia, <juae Palerncnsem, elc. Non soluin Roma; conciliuin ce- -
per Dei oiiinipoteniis gratiani a trainiie aposlolica; lebravit Agaibo conlra Monolbelitas, sed et jussit
tradilionis nunquam errasse probabilur, nec hacre- ut in variis regionibus synodi congregarentur, qui-
ticis novilatibus -depravala succubuil : sed ut ab bus Mnnotbelitarum haeresisdamnala est, in Ilalia,
exordio fideiChrislianaepercepil ab aucloribus suis Galliis el Anglia, ut ex litteris mox laudalis ejus-
apostolorum Chrisli piincipibns, illibaia (inetenus dem Agalhonis ail imperaloreni datis constat. Roina-
permanet, secundum ipsius Ooinini Salvaiia;is divi- nam syiiotlum praecesseruni Oallicana et Mediola-
nam pollicilalionem, quam suorum discipulorum nensis. In priori electi sunt Felix Arelatensis, Adeo-
Princtpi in sacris Evangeliis fatus esl: Petre, Petre, datus, seu Deodatus Tullensis, seu Leucofum, de
inquiens, ecce Salan expetivit, ul cribraret vos, sicut quo mox locuti sumus, episcopi, et Taurinus Idiaeo-"
r qui cribral trilicum; ego aulem pro le rogavi, ul non nus Ecclesise Telonensis , qui interessenl synodo
deficial fides tua. El iu.aliquando.conversusconfirma Romanac, in qua fides or-thodoxaconfirnianda, Mo-
fraires luos. Considerctitaque veslra iranquilla cle- nothelilarum haefesis damnanda,.el legatio Constan-
jiiCnlia, quoniam Doniintisei Salvatoi-omniuih cujus -linopolifana ad-«yuoduni oecuuienicanTdccernenda
829 HISTORIA DE YITIS RQM. PONT. — S. AGATHO. 850
cral. Synodo Mcdiolanensi,eodem circiler quo Gal- A Adfuere synodo'.praeler legatos apostolicaesedis
licana lempore cbactae, praefuit sanctus Mansuelus el Agathonis , qui ei praefueriiht,, ac missos sy-
Mediolanensisepiscopus, et ex eaidem Mansuelus ad nodi Occidentalis, duo Orientls palriarchae Geor-
synodum Roriianam delegalus esl, cum Anastasio " gius Cbnstanlinbpbruamis, Macarius Anliocbenus,
episcopo Tucinensi. Haecetiain synodus scripsil epi- Petrus -Alexandririi patriarchae vicarius : Georgius
slolam .synodaleni missani ad imperalorein, quae item pijesbyter "HierosolyuiitanaeEcclesiae-nomirie,
exslal .toiii VI Concilpag 601", quaeqiie, "ul. ait ct cuni lils episcopi quampluiinii Orlenlis, de quo-
Paulus diaconuslib vi, cap 4, deGeslis Longobard. ruin numero non satis convenit inter scriptores.
iii synodo Romana Agalhonis non mediocre.suffra- Pholiusin libello de synodis cenfum et sepluaginta;
gium tulit. Thepphanes et Cedrenns duceniosoctoginta novem
Quo" speclat ad concilium Anglicanum, a Theo-' numeranl; sed postremse synodali actioni cenlum
doro archiepiscopo Caniuarieusi -indictum, ut qnod tantum sexaginla sex subscripti reperhinlur. Inler-
alibi in Gallia,'Italiaque adversus Monotbelitas de- fiiit etiam Coiistaniiiius" Pogonaius iniperator',' el'
crelum Jiierat in Auglia eliain staluerelur, pertinet aliqiii niagistratus ab ipsb tlelecli. Unde dicilur
atl anriiim Christi 680,"qubBeda in Recapiiiilatione coneiliuni celeTjratiim,prwsidente piissimoel Christo
-liacebabet : « Anno 630 facta est synodus in campo amabili magno impefatore Conslanlino,; lieet enim
He "ifeldade fide catbolica, praesidenlearchiepiscopo ci praefuefint apostolici legati, quoTiariitamen sensu
Theodoro, in qua adfuil Joannes abba Romanbs. J dici potest praefuisse religibsissimum principem, ut
Venim quidem esl Bedam libTv, cap 17, scribere boc defensorein tfidei, el ordinis jiidiciorum cuslodem ,
conciiium celebralum siib die ~n\JCalend. Oclobris, JJ non"\"ero ut judicem conlroversrarum fidei. Magi-
indiciione ociava, quodTiecepil Baronium, aliosque; siralus vero qui passim in synodo noniinanlur glo-
qiii:icmn indiclio octava incipial Kalendis Seplem- riosissimi "udiees, adfuerunt ut conservatores es-
bris anrii 679, crediderunt illud concilium die 17 sent synodt, ae liberlatis pariiurii.
Seplembiis ejnsdem anni celebratum; sed Beda ibi Num. 142, linea 2.—Residenle cum Cpnstnntino,
usurpans indictionem Conslantinianaui , quae die elc*. Coepta.est -itaque oecumenica synbdus sexta
vigesima quarta Seplembris exofditur", "confirmal Cori'stanlinopoli'dieseptimamensis Novenibris, atmo
quod seripsit in Recapilulaiione, coaclum nempe sexcentisemo oclogesimo, Agalbonis papa3 lertio,
Hhid esseanno 680, el quidem die 17 Septembris. Constantini Pogonali imperatoris anno vigesinio
Ex eo, ut inquit Beda laudalus uap 18, « Exempluin septimo-, post consulalum ejns decimo leriio, in
calliolicaefidei Anglorum Romarii perlaium est, al-" lrullo,seuin palalii vel liasilica?secrctario, cui Trullo
que ab apostblico papa, omnibusque qui audiere vel nomen eral. Quid esscl et trullus explicat Ducan-
legere, gratanlissime susceptum; K gius in Conslanliiiopoli Chrisiiana pai-agr. 32 , ct
In Anas:asio mendose legitur, Icgalos Agalhonis- seq. libri terlii, dum, desciibit sedeni S. Sopbiae.ln
papaeel aposlolicaesedis Gonstanlinopolim ingressos eo aidiliciohabita synodus, quoil Anaslusius in Aga-
esse diex mensis Novembris indictione 9, anno sci- thone basilicam, el in Leone II paluiium appellal.
licet 680, qub incepia est prima aclio die sepiima Sedebanl a sinistris imperaioris Romani ponlificis
mensis Novembris, indiclione nona, praeseniibus le- legaii, a dexlris Macarius Aiitibcbenus et Georgius
galis Agathonis papae,quod fieri non poluisset, si Coiisianlinopolilanus. In. quo sessionis-ordine nihil
logali die lanlum rieciuia ejusdem mensis regiam 'J_ praeier morem ecclesiasticum cbmniissum esi: nam
urbein inlroissenl. Apud Anaslasiuiri iiaque loco 10 el in concilio NicaenoEustalbfus, Aniioclienus episco-
mensisNovembris, legcndum, 10 niensis Septembris. pus prinius ad dexlram sedebal, Osio, aliisque S.
Posfea subdit Anastasius : « El dans (nempe inipe- Silvestri Jegalis sedentibus ad sinislram. El in con-
rator) inducias ad retractanda scripta, iribuit eis cilio ChalcedonensiTegali S. Leouis ad laevam sede-
omiiia quae ad sustenlalionem sufficiebanlin eoruni bant, Dioscorus vero Alexandriiuis pairiarcha ad
ekpensas, in domo quaeappellatur Placidia die 18 dexlram, proposilisin medio Evangeliis. Nec miruni,
mensis snprascripli (scilicet Sepiembris). Die Domi- cum sinistra In Ecclesia honoratior sil dextera^ ui
nico advoeaii sunl in processione ad sanctain Dei de concilioNicaenoloquentes observaviinus.
Genitricein in Blachernas in tanta honorificenlia, Loco auiem niedio synodi ex aniiqua consiielu- '
utetiam de palatio, caballos slritos dirigeret cum dine, sacrosanctis.Dei Evangeliis-.supersedemoriia-
obsequio pietas imperialis, et sic eos susciperet. t lain positis, Ciiristum ipsum repiicseiilarilibusdato,
Adveniarunl itaque legaii die 10 Septembris : die apostolicaesedis legali aggressiloqui, sui advehius
18 ejusdem "mensisiuiperalor. tribuil cis omriia quae causain edocuerunl; quesiique suni, de eo quod
ad siistenlalioneni sufficiebant. Die vero Dominica quaiuor Constanlinoplilanae sedis episcopi, ncmpe
adveniente, scilicel vigesima lerlia Seplembris, advo- - Sergius, Pyrrhus, Paulus et Pelrus, itenique Cyrus
cali sunt in pfocessione. Alexandiinus, alque Theodorus cpiscopns Pbarani-
Nuin 141, linea 6. — Qni supiascripli missi sedis lantis novani induxisseut haeresiiiiiu Ecclesiani de
aposlolicw, elc. Eodem die quo legali advenerunt una in Chrislo volunlate el operatione. liaqueju-
ac missi a synotlo Occidenlali, iinperalor novam bente imperatore, causam ab adversa parte reddit
direxit sacrani divalem Georgio Constantinopoli- D apostolicaesedis legatis, coripbaeusejus seclaeMaca-
tano patriarcbae, pro disponendis rebus synodi, ac rius Antiochenus episcopus, eicum eo.alii pro sede
convocandis ad eam subjectis tbrono Conslanlino- Constanlinopolitana causam agentes, responderunt
politano episcopis, data enim dicilur quurlo Idus nullam a se novitaleni inlroductam, sed ea polius
Septembris. Corrigendum et aliud mendum in Aha- prolata esse, quaea sacris synodis et sanctis Palri-
stasio, qui ail, die vicesima secunda Novembris in.: btis essent accepta. Quibus audilis, imperalor, cum
basilica susceptos essemissos sedis aposlolicx. Cum> dixisset non passurum se in synodo residere, nisi
enim acta synodalia habeanl primam aclionem quae proposuissenl oinnia probarent,. id Macarius
praesentibus aposlolicis-legalis , die seplima niensis polliciius est praesiare. Ilaque tam in bac prinia
Kovembris inceplam , illud veriim esse non polest. quam in duabus scqueniibus aclionibus, nihil aliud
Texlum vero Anastasii, non ipsa acta, vitiatum esse aclum est, nisi quod lecla' sunl irium oecumenica-
ex nolis-temporariis priorum aclionem elicit auctor rum synodorum acla, videlicet"Ephesinae,Cbalcedo-
crilicae'Baronii. Nam secunda aciio, inquit,.die nensis et Quintae.
10 Noverabris; tertia, die 13; quarla, die 15 Actionequarta lectaesunt epistolaeduaedogmaticse,
ejusdem mensis; quinta denique, die seplima De- una Agalhonis, allera synodi Occidentalis, ad Con-
cembris celebrata, ul in aciis legitur. Quare men- siantinum imperatorem, quibus geniinae in Chrislo
dum in Anastasio residet, alioquin omnes illi nuriieri voluntatis et operationis calbolicum dogina ex fidei
prioruiu.aclionuni depravali essent, quod incredi- regulis"'demonsiralur. Aclionibus 5, et 6, quaruii)
bile est, cmn sine fundamentoasseratur. ultima habila est die 12 Februarii anni sequentis,
 831 ANASTASIl BIBLIOTHECARII - . 832
seu Christi 681, Macarius Ariiiochenus patriarcba, A dormn ppiscopuni Ph;vraiiilaniim.Cuiii iis dainnalus
Monolbelitapervicacissimus,urgenie imperalore pro- est et Honoriiis papa, non quidem ut haereticus, sed
lulit lesiimonia sanctorum Palrum~,quibus una Cbri- ut baereiicoruin faulor, ul in ejus pontificalu osien-
sli voluntas asseri videbatur. Haec vero lesiimonia dinius. In hac eadem actione lecla esl secunda Hono-
truncala esse a Macario el ejus symmistis, excepe- rii papaead Sergiuin epislola. Lecla pariter epislola
runtsedis aposlohcaelegati, etquaePatfesde voluniate Pyrrbi Conslanlinopoliiani ad Joannem IV pontificem
divina manil'estedixeriiiil,abiis advoluniatemChristi niaxiiniim, qu;e visaesunl in iinpiet.iieni Monoiheli-
per I.ncarnaiionem fraudulenler fuisse translata. lariim concurrcre, etideo igni coram synodo traditae
Aclione 7, die.decinia lerlia Februarji habita, snnt. Relectce pariler epislolae synodales TJioina1,
legali recitarunt testimonia sanclorum Palrum, qui Joannis et Coiisiantiiii oliin pairiarcbaruni Conslau-.
duas voluntaics et opcrationes praedicabanl. Interro- linopolilanoruin, quiPelroMonolhelilaesuccesserani,
gati yero ab.imperaiore Georgius palriarcha Con- in quibus nihil hiventum esl orthodoxaefidei conira-
staiilinopoliianusel Macarius Aniiochenus, an defi- limii, quare sancla synoiius edixil : « Hos sanclae
nilioni Agalhonis pap:e consentirent , pelienmi inemoriae tres viros,id est Thoinam, Joannem et
exemplar definilionis, elinducias.ut laudala sanclo- Conslantinum unilate manere, alque in sacris dipty-
rum Palrum loca ciun codicibtis EcclesiaeConsian- cliis saiictaruni ecclesiaruni recilari, utpnte ijiii in
tinopolitanae conferre possent. Oinnibus immaculati alque irrepraeseniabiles invenli
Aciione 8, ^die "seplinia Martii celebrata , idem csseni circa reciam nostram Ciirisiianorum fidem. >
Georgius Coiislanlinopolitanus ab imperatore inler- Aclionel4, die secunda niensis Aprilis celebrala,
rogiitus, respondil se diligenti codicum collalione rj lecli sunl libelli Mennaepalriarchae qubndain Con-
facia cum authenlicis exeniplaribus.-cognovisse, re- slantinopolilani ad Yigilium papani, .et Vigilii ad
censita in relaiioiiibus Agathonis testimonia SS. Jusliiiiaimm iinpcralbrem et Theodoram Aiiguslam
Patribus consona esse; ideoque serelalionesAgauVo- epislolae : quas apostolica; sedis legaii exeiamuve.unt
nis papae et Occidenlalis synodi amplecti professus non esse Vigilii et falsalum esse libruin gestorum
est, eamdemque fideni seciari. Egregitim orlhodoxia; quintae synodi. Quare cum examinarenuir codiccs
specimen dedit Georgiiis in eadem sessione, cum ejusdem quinla. s}notli, in quibus cpislolae illae
Vilaliani ponlificis noineri sacris diplycbis reslitui Vigilii cxslabant,- constitit illas olim desideratas
posudavit, quod malis artibus Macarii Antiocheni fuissc in atuiquis, addilosque non ila niultp anlc
fnerat expunclum ,' quod obiinuil ab imperalore.- ftiisse tres quaterniones novos in initio synbdi. In
Ejus fidein fesliva acclamatioue commendavit syno- sepiima vero aclione, in qua continentur dine illae
dus : Georgio orlhodoxo palriarchm mullos annos. Vigilii epislolae, mutatiim fuisse quiiiium decimum
Onines episcopi Consianlinopolitanae sedi subdili, qualefiiioiiem, adjeclumque esse quadrifolitim non
cum Georgio se senlire, Agalhonis epistolam susci-. superscriptum anie decimum sexlum qualernio-
pere, fidem profiteri, haeresim analheinaiizare , nem , ih quo feruntur duo libelli' seu epislolae
contestati sunl. Yigilii. Quamobrem palres decrevere, chartaceum.
In eadem octava actione, Macarius Anliochenus volumen, quod falsatum erat cassari, in locis, in
cuni Slephano abbatepessimo Mpnolhelit.a,nonsolum quibus adjectiones erant faclae,et analbema dixenit t
in errore obslinale perslitil, sed etiam procaciier libellis qui dicunlur scripti fuisse a Yigilio ad Justi-
contestalus esl,_ se ab eo non discessuruin , nec si „•J nianunVet Theodoram. Yeruin, ul inquit Baluzius in
menibralim praecideretur et abjiceretur in mare : nova Collectione concilioruin tonio I, in pncfatioue
qiiiniino impudenterniinis jaclarenon erubuit, se ut ad acta quinlae synodi, haec epislolis illis Yigilii
haeresim suam slabiliret, Patrum scripta conupisse. auclorilalein nonadjudicant; non eniin fals;e illae
Itaque universa synodus in has voces erupit : « Hae- dicuntur; sed falsalaeei comipta_ ab iis, qui.testimo-
reticiim se ipsuni manifesle deinonslravil. Novo niis illaruin abuil volebaut ad coiifinnaiidain opinio-
Dioscoro analhema. Hujusmodi deponalur. Novnm iiem-suamde una in Clirisio voluntale eiop ratioue.
Dioscoruinforas niiiie.NovoApollinario malosannos. Et.baecest ratlo cur fuerint falsiialis accusaiae, quoil
Merilo ab episcopalu alienetur. Nudetur circuiiiposilo scdicet, ea pars, in qua <leuna Chrisli operaiione ,
ei pallio. i Tandemque actione nona, die sequenti, agebatur, a Monolhelilisaddita eral. Plura hac de
oclava nempe Martii habila , senleniia depositionis re Bafuzius laudaius.
tam in Macarium, quam in dictum Stepbanuin abba- Aciione 15, habita die vigesima sexla ejusdem
lem prolaia esi. Episcopis et clericis, qui erroiem mensis Aprilis, Polychronius presbyier ei monachus,,
abjuraverant, serv.ita est dignilas, ea lege ul fidei Macarii Aiiliocbeni et Stephani abbalis' discipulus,
libellos cum jiirejmaiido synodo offerrenl. Porro in confessiim voeatus, el inlerrogatus de flde, non
post synodum impeiaior Macarimn Anliocbeiuim, sobim se Mbiiolheliiam, sed et praestigiaiorem pro-
Stephanuni abbaiem, Polychroniuin, <lequo infra, didii, el publicum impostorem. Is enim cliartulam,
Anaslasium Monolhelilam, aliosque Macarii discipu- ih.qua scripla .erat h;ec propositib : Qui noh con-
los Romam in exsilium misit, ui aucloi' esl Anasta- fileiur unam volunlatem, el unam Deivirilem opera-
sius; qua de re vide dicenda in Lco.ie 11. tionem, non est Chrisiianus, super niortuum poni
Actionibus 10, 11 el 12, eodein mense Martio D posiulavit, spondens illum se suscitalurum, ul fidci
celebralis, recepli sunl libelli quorumJam palino- suaever.italcin comprobaret, quam coelcsiibusvisio-
diam recantanliun. : leclaque el approbata est epi- nilws jam confirmalain meniiebatur. ' Cum . aulein
slvla Sopbronii olim episcopi Ilierosolyinitani ad ejus nodi iniraculi pollicitalione magnani populi
Sergium Consianlinopolitaniiin : atque ilein lecla , multitudineni post se traxissel Polychronius, coacla
sed damnaia Macarii, aliorumqiie haerelicoruinscri- esl synodus, ne fideisacramenlum levissimi hominis
pta. Quaereniibtisvero proceribus, seu magisirali- pelulanlia. in discrimeii adduceretur, eam imligiiam
bus , an Macarius in sedem rcstituendus essel, si licet conditionem subire. Praesenlibusitaque pairibus
forle j-evocareteirorem, sancta synodus dixit, nul- necnon iniperatore, alqueuniverso populo, appositum
latenus divinam regulam pali ut in sede docioris est coram Polychronio defuncli recens boniinis cada-'
ulierius residerel. Leclaesunt praelerea Sergi Mono- ver. PluiTbus horis personani egit perfidi imposloris
tbclilarum principis ad Cyrum, etad lionoiiuin, Polychronius, defuncto in aures insusurrans; suarn-
necnon Honorii ponlificis Roniani episiola priina ad que tandem impoienliam prOfessusesi. Tmic populus
Serginm..' , exclamavit : Novo Simoni analhema. Polychronio .
Actione 13, die vigesima oclava ejusdem mensis seducloripopuli unathema. Posl haecin locuni synodi
Mariii habiia, lata est sentenlia in baereticos Mono- redaclus, eum nollel haeresim abjurare, (anquam
llielilas; noiniiiaiimque aiIversusSergium,Pyirhuni, seductor populi. el manifeslits haereticus, omni
Petrum eiPaujutn episcopos olim Constanlinopoli- sacerdoiali ordine el officio denudalus esl, el ana-
tanos; necnoc contra Cynun Alexandrinum et Theo- tbemalis vinculo supposilus.
855 HISTORIADE VITiS ROM. PONT. — S. AGATHO. S51
Actione deeiina sexta, quae habita reperiiur <lieA sincera esse, noslra aelale non videtur in dubium
nona AugusTi,alius haereliciistiomine Conslanliiuis, revocari posse, ul ostendunt Combefisiusin hisloria
Ecclesi.ae Apanieeusis presbyier, accepla liceniia Moiioihelitarum disseri. Apologel. pro aclis sextoe
dieendi, ad docendam synodum se venisse professus, synodi, Lupus in disserl. de sexla synodo generali
lemperainentuni quoddaniproposuit, quo concortiari ad aciionem 18, nuperus auclor anonymus bisloriae
pos^ent Monolhelitae,alque catholici; hac nimiriim Monoihelilariim scruliii 6, Natalis Alexander in
ratione, ut dicereniur iu Chrislo duae operaiiones, disseri. 2-saeculi septimi, Garnerius in Appendice
volunias vero una; ila videlicet, ut Chrislus assere- ad nolas capiiis 2 libri diurni Romanorum ponii-
remr humanam voluntatem deseruisse cum carne et ficum, aliique. Ait Baronius nullam fuisse causain
sanguine crucis lempore. Sed explosa a synodo alque ex parte Honorii cur damnaretur, cnni duae ejns
danmaia ejusniodi asserlione tanquam Manichaco- epislolae nihil contineanl, quod caiholicum non ,sit.
rimi, ipse .Constantinusparein eimi ea damnaiionis Verum in ejus poiiliflcalu oslendhnus, euni crroris
seiiieiili.ini accepit. In eadem artione petens Gcor- quidem purum fuisse, nibiloininus lamen in sexla
gius Consianiinopoliianus cpiscopus, ut si fleri synodo damnaluni, quod peccasset sua illa cecono-
posset, nominalini non analhematizarenlur Sergii, niia, qua voluit de una vel gemina operatione taceri; '
Pyrrhi, Pauli el Pelri decessoruiu suorum personae, cuni lamen religionis causa lunc exigeret aperte
rejectus esl a synodo. Georgius synodo consensil. geniinam defenderc.
Secutae sunl acclamationes : Conslunlino imperalori SOMMIER.
orlhodoxo, pacifico, novo Theodosio\novo Marciano,
novo Jusliniano, conscrvalori reclw fidei, multos JJ Num. 140, linca 5. — Hic suscepit divalemjussio-'
annos. Agathoni papw Romano multos -annos, elc. nem, eic. Constanliiius -Pogonaius, princeps oriho-
Adjiincia siint anaibemata. in singulos iiominalim doxus, ac salagens tranquillitatis EcclesiaeMonotlie-
ban;eticos et eoiiim faulores, nempe in Theodorum lilarum turbis agilaue , opTiinum eam componendi
Pharanilanum, Sergium, Cyrum, Hjmorium, Pyr- consilium esse duxit, si generaleconcilium Conslan-
rhum , Paulum, Pelrum, Macarium, Slephanum, linopoli haberetur. Quapropter dedii liueras ad Do-
Polychronium, Aspergium,Pergensem Pamphilioruni num , quae posiea fuerunt reddiue Agathoni cjus
meiropolitani; omnes denique haereticos , et qui successori. ln iis imperatof-Romanuin ponlificein
haerelicis suffragantur. horlabalur, ul quae illius esl paterna solliciludo,
- Actiouibus 17 et 18, celebratis die undecima, et confunderet daenionem divisionis auctorem , qua
decima sexia jnensis Septembris, edila est, el piq- tunc leinporis Ecclesia vexabatur, deinde aiebat :
inulgata fidei defiiiilicv quae oniniuni pairum sulj- « Horlamur vestrani paternarii beaiimdinein dirigere
scriptionibus niunila est. Posi haecimperator scisci- viros indiitos personam veslrae apostolicae sedis,
latus esi, an cum omiiiuin episcoporuni subscri- ejusque concilii, el omnem aucloritatein habenies;
"ptione proniulgata csset? Quiad unum exclamarunl: qiiatenus convenienles cum hic posilo sanclissimo
« Oinnes ita credimus, uua lides. Oinnes id ipsurn paTiiarcha, eic, perscrutenlur per graiiam S. Spi-
sentimiis. Omnes consentienies et amplectentes ritus veritali iusistere. f(Episi Const imp ad Don.)
siibscripsimus. Oflhodoxe oinnes credimus. Hax est Pium ejusinodi consiliiiin Tmperaloris ut poniifex.
fides nposioloruni, haec esl fides Pafrum, haec esl exseqiiereiur, alia in aliis Occidenlis provinciis ha-
fides orlhodoxorum. j Tunc iteraue sunt acclama- „ beri jussil eoncilia', ununique Romae congregavit:
liones , el ingeminalum anaihema in Theodorum " ex quo elegil legatos S.sedis, et qui vices"gererent
Pharanilum, Sergium ellionorium, Pyrrhum et patriarchalus Occidentis in concilio generali, quod
Paulum, Cyrum et Petrum, Macarium, Sieplianum celebranduin eral Conslaiiliiiopoli. Legalorum inii-
et Polychronium; et omnes qui praedicaverunl, vcl nus demaiidalumfuit duobus piesbyleris, et tliacono
praedicanl et doceni ac dociuri sunt unainvolun- RomanaeEcclesiae : vices auiem patriarcbatus jussi
talem el unam operaiionem in dispensatione Domini sunt genere Porluensis, Regiensis, el Paternensis
noslri Jesu Chrisli Dei noslri. Gratias deinde cum' episcopi. (EpislolwAgalh et concil Rom ad Constan-
egissel imperator sanclae synodo ob exstinctam tin concil vi, acl 4, el Conslanlin ad Georg Conslan-
haeresini; sermo acclamaiorius Jpsius majesiati com- tinop archiep concil vi, p. i.)
positus palam recitalus est; quo ipsum eliani roga- Binas deinde litteras ad imperatorein dedii, unas
liant patres, ui ediclo concilium lirmaret, qualenus nempe ipse lanquam ponlifex et succcssor l). Pelii,
liis, quaegesta erant, nullus contradiceret, aul novam alleras Ecclesiae Occideritdlisiiomine quam conci-
quaeslioneinmolirelur. liiim Romae celebrattiiii reprsesenlabal. In illo sci-
Unaniini eliain consensu scripserunl patres syno- licet significabal, quain auclorilatein delegavcr.it
dicam relaiionem atl Agatbonem poniilicein maxi- suis : « Ex his, inquiens, dunlaxal satisfacere stu-
mum, quam cum actis synodi iransniiserniit per deanl, quid haec spirilualis nialer eoiiim, ac a Deo
legalos, ab eo postulantes ut synodum, ejusque propagati iinperii credal, et pnedicet. in qua elah
canonicas sanctiones aposiolica auctoriiale conlir^ incunabulis edocli. . . eis duntaxal iiijuiictuin est,
maret, bis verbis : « Orthodoxss auteni fidei splen- ut nihil profeclo praesumant' augere, ininuere, vel
didam lucem vbbiscum clare praedicavimus: quam D mutare; sed tradiiioneni luijus aposiolicae sedis,
ut ilerum perhonorabilia veslra rescripta confirmetis, ut a praidecessoribus apostolicis ponlificibus insti-
veslram oramus paternam sanctiialem. » Sed prius- luia est, sinceriter enarrare. J (Aguih epist 1 ad
quani sive imperaloris et synodi epistolae, sive ipsa • Augq.)
synotius ad Urbem perferrenlur, suam jam dicm Ail controversiam vero de diiabus naiuris quod
Agatho ponlifex obierat: unde de ejus confirmaiione attinet, apostolicaesedis traditioiiein ab evangelica
loquemur in Leone secundo ejus successore. De nunquam discrepasse affinnaris : « Omnia , prose-
hajresi Monoihelilarum, vide d. in -Honorio papa quitur , duplicia unius ejusdemque Doniini Saha-
n: 12 et seq. - toris nostri Jesu Clirisli secundum evangelicani tra-
Nunc, ex eriticaeBaronianaeauclore, oslendeuduni diiionein asserimus. . . euindeiiique Doniinimi no-
esi, acla sextaesyuodi, qualia nunc habeniur, inier- slrum Jesuin Chrisluni sicut naluias,iia el nalurales
polata non esse, coulra quod censuil Baronius, qui in se volunlates el operaliones habere, divinam sci-
videnssaucium Maximum mariyreni, aliosque magnae licet el buinanain : divinam quideni voluiilaiein et
Dielaiiset aucioriiaiis viros haireseos labem ab.Ho-- operalionem babere ex aeterno cuni coessenliali
noi-io absiersisse, huncque lamen in actis hujus Patre coinninnein , huinanam lemporalUer ex nobis
concilii, anatheniale implicatum reperiri, opinatus • curn noslra nalura susceplam *Quam
esl ea sincera ad nos non pervenisse,quaui opinioneni Iicam doctrinam) B. Peirus apostolus iradidit(aposlo-Cujus
pluribus viris doctis persuasil. Yerum, ut inquit vera confess>ioa Patre de ctelis est rcvelala. .Ciijus
iden: Crilica*;aucior, sexlcesynodi acta quaeiiabenlur, anniienlepraisidio, h;cc aposiolicaejus Ecclesianun- '
 ' ANASTASli BIBLIOTHECARII
835 , 856
quam a via verilatis"in qualibel erroris parle d.e-A stiuila est, sinceriler' enarrare : J mox explicans'
flexa est nec haereticis novilatibus depravaia quaenam ea tradilio esset, duas naiurales vohinui-
succubuit; sed ul ab exordio fidei Christianae per- tes, elc. « Haccesl traditio, quam lenet veslri im-
cepit ab auctoribus suis aiiostoloruni Christi piin- perii mater aposlolica Christi Ecclesia. i Idem
cipibus, illibala fide hactenus permanel sccundum Ecclesia omnis Occidenlalis declarat, dum ait,quod
ipsiiis Domini pollicilationeiii, quam discipiilorumi ii qui suas vices ih concilio gesturieranl, prbfessio-
suorura Principi in sacris Evangeliis fatus esl. nem fidel sectim ferebant jussi de ea nihil penilus
(Ibid.) disceplare, sed eadem uti tanquam regula ceria et
Deinde comprobata S. sedis indefectibililate iis immulabili, ad definiendum : « Noslrae fidei confes-
Jesu Chrisli verbis : Pelre, Pelre, ecce Salan expe- sionem praelibavimus, ut-cerla atque iminuiabilia
livil, ul cribraret vos, sicul qui cribral Irilicum. Ego compondiosa definilione proferre debeaut. j1Supra
aulem pro te rogavi, ut nunquumdeficiat fides lua. ht autem dixerat, hane docirinam ex Tmmensi luniinis
lu aliquando conversus cdn/irma fratres tuos; impe- fonle derivatam, ad Romanam Ecclesiam pervenisse
raiorem monet ut animadverial, quod juxta •haec per sanctos apostolos Petrum etPauIum, indeque
Salvaloris promissa D. Pelro, hujiis succcssores Ro- diffusampereoruni successores Romaniis pontifices,
inanipontilice's,alios semper episcopos iii fide cathor' -*servaiamque onini lempore ineorruptanrln 'p^ioviri-
lica confirinaveraiil, ul omnibus erat'ribuiin;'qiiare ciis Occidenlis et Seplenlrionis : «'Lumen quod' ex
et ipse suorum pra*:decessorumexempla cupiebat veroTurilinis. fonte per minislros bealos Peirrim el
sequi.-Acprqplerea veritatem dtiplic"s volunlalis, Paulum apostoloruni principes, eomiuque apostolicos
alqife operalionis Jesu Cbrjsii aslruit, auctorilates rj successores gratlatim usque ad nbsirani parvitatem
S. Sciipturae",concilioruiri, et Pairum afferens, quas servalum est. . . universorum per septenlrioiiales
fusissime interpretatur ; citalque haereticos seeus vel occiduas regiones episcoporhm suggeslioueiu ~
senlire ausos, ac propria*; ipsorum doctrinae varia- - oflerre debeanl. J -
tiones oslendil. Quaepost imperalorem horlaTur, ul
defendal requilalein causae suae, atque cos, quos SOMMIER.
illius luendae causa S. sedes mitlebal.-Poslremo de Num. 142, linea 11. — Suos mlromiseruntHibros,
Constantinopolilanoarchiepiscopo ila loquitur : « Si !l tomos diversos, et synodos, quas Jalsaverant. (Ex
hanc apo-tolici dogmatis regulam Cbnslantinbpoli- ill. Archiep. Caesar. Claud. Sommier Hist. dogm.
tanae iiraesulEcclesiae lenere nobiscum, ac praedi- iont.~lib. vm, cap. 12.) Ex lestimoniis Ulteriiruiiv
care delegerit, pax multa erit diligentibus nomen igalhonis et Romanmsynodi qd Cdnstuntinum Pogo-
Dei, ct ullum non remanebit dissensionis scandalum. 'lalum aperle dignoscitur quod pupm Honorio ne
Sin aulem, quod porro longe sit, novitateni nuper - ninima quidem nola hmresis Monoihelilicm inuri
ab aliis inlrodiiclain, amplecti maluefit, et aliehis mlest. Si enim hic ponlifex hujusmodi erroris, ut
a regula veritatis orlhodoxaeatque apostolicaenostra; ninimum, faulor fuissel, qua fronte S. Agalhoeoram
lidei sese irretire doclrinis, quam, ulpote aniinatnis miversa Ecclesia affirmusset,nullum unquam vesti-
noxiam, declinare, indesinenter ab aposlolicis meae )ium erroris vet tevissimumesse iriventumin aposio-
liumilitatis praedecessoribusexhortali, alque commo- ica sede: suosque prmdecessores juxla Jesu Chrisli
niii usque hacienus dislulerunl, ipse jioverit quid iromissum, semper confirmasse fra.res in fide D.
de lali conlemplu ih divino Christi examine salis r Petri, nunquam defeciura, ut omnibus noiuni erat :
faclef. J (Ibid.) - ^ i llwc apostolica Petri Ecclesia tiunquam a via veri-
_
In secundis aulemlitteris,.patrum cdncilii nomine alis in qualibet erroris parte deftexa est... Qui fidem
scriptis, quae, perinde ac primae doctrinam S. sedis Pelri non defecluram promisil, cqnfirmare eum suos
de duabus volunialibus, operationibusque Jesu Chri- "rulres admonuit, quod apostolieos pontifices mem
sii inviolabiliter esse servandam testatur, declaranl '.xiguitatis prmdecessores fecisse semper cuhclis est
palres, quod ii, qui ab aposlolica sede illuc profecli •ognitum. j ' (Epist. 'Agalh. ad Coust. conc. vi,
eranl, non tanquam derebus dubiis disceplaiuri,sed tct. 4.)
cerla, et immutabilia in concllio prolaturi advene- Hinc Y. C. recte arguit, quod epislola Honoriiv
fant. « Personas aulem de noslraehumililatis ordine iuper qua lam mulla congesserunt Neoterici, fuit
praevidimus dirigere ad vestrae a Deb pfotegendae ;esponsum alii epistolaeSergii prorsus catholicae, ac
forliluditiis vesligia'; quaeomnium nostrum, id est iroinde ejusdem exameu cuni observalis P. Desiran-
universorum per seplenlrionales, vel occiduasregio- ii, quod ille affert lib vii Hist dogm pont ca.p 17,
ries episeoporum suggeslionem, in qua et aposlolicae ist seqq. iuITa exliibebo, postquam utramque episto-
nostrae (idei confessionem prselibavimus, olferre de- am tum Sergii lum Honorii, ut sum ppllicilus, in
beant: non tamen lanquam de inceriis contendere, inedium produxero.
sed ul cerla atque inimuiabilia compendiosadefini- EPISTOLA SERGU.
tione proferre. J (Episi synod conc Rom ad Augg.)
Deinde "quicalholici, quive haerelici habendi sint cie- 1. ln tantum vobis sanclissimis, in omnibiisuna-
claranles : « Quicunque, aiunl, perinde sacerdolum limilate spiiTlus conslringimur, ut studeannis om-
Jiaecquaein hac nostrae huniilitaiis confessione con- D lium consiliorum noslrorum et aclionumvos sacra-
liiienlur nobiscum sincerilcrpraedicare desiderant, issiinos habere.praesentes : et nisi plufimum loco-
ul nosiree aposloiicaelidei concordes,'ut spirituales •um dislantia sejungeret, lioicutiqiie quotidie gere-
fratres, el coepiscoposnostros suscipimus. Qui vero •emus, vesirae lionorandae unanimisqiie.fiaternitatis'
haec conlileri noluerinl, ul irifeslos catliolicae atque nuniio, puraloque nosmetipsos circumseplenles
aposiolicae confessibni, perpetuae cohdeninaiionis ;onsultu V aliamen, quoniam nobis etiam sermo,
reos esse ceiisemus : nec aliquando tales in noslrae uque absque labore Iiltera quod stndeiiius, impar-
Uuniilitaiis collegio, nisi correclos suscipere pali- ,it, confestim ea pro quibus hoc sciibiinus,, enar-
inur. J (Ibid.) •amus :
Ex allalis lestimoniis evidens fit, quod S. sedes 2. Ahte aliquod cerlum tenipus, cum adversiis
definivit, slabilivitque fidei articulum, quod futurum "ersas a Deo eonfirmaius dominus noster et roagniis
erat objectum decisionis in concilio generali fa- mperator promovebat exercilum, propter cerlamina
ciendse adversus Monolhelitas. Hbc potissimum de- i Deo sibi credilae Christo ainabilis reipublicae, et
claral pontifex signilicans in litteris ad imperalorerii, id parles Armeniae provinciae peryenisset, unus ex
se demandasse legatis suis, uladamiissim sequeren- irincipibus impiae parlis. Severi exseciabilis , no-
lur traditionem S. sedis, quam sui praedecessores nine Paulus, in illis locis apparens, ad ejus' piela-
Romani pontifices semper docuerant: « Eis dunta- .em accessit, sermonem pro sua errabunda baeresi
xat injunclum esl tradilionem liujus apostolicre se- iroferens, el hoc profecto duntaxal satisfaciendo,
dis, ut a praedecessoribus apostolicis ponliflcibus in- n quibus piissima ejus" ac regafs magnanimiias
 837 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. —S. AGATHO. 858
(cum cseieris enim donis Dcj, eiiam divinorum Tlog-A eo de eisdem capiiulis .perlraclabal, adversatus
maiumTocuplelari scientia ineruii) dum redargnis- esl, et conlradixil ad unius operdlionis Cdpitulum,
setalque.depompassetpravain ejusimpielalein pro- duas operationes Cbrisli Dei noslri dignum inquicns
fanis ejus asTuliissanciaenosirae Ecclesiae, ut verus censeri.
ejus propugnalor, recta, atque iinmaculala e diverso 9. Pr;enominalo auteni sanclissimo papa," prai-
protulil dogmaia, inler quae*et unius operationis serlim el leslinionia quorumdam sanctoruni Patrum
Christi veri Dei nostri^mentionem effecil. proferenle, dispersim in quibusdam opusculis suis
3. Posi aliquod vero tenipus i.'.ema Deo confir- unam operationem asserentiura ad haec'qiioque, et
niatus hnperaior, in prbvincia Lazarum. advejiiens, ex"abiindariti inquienle, quod mulloties sanciiPaires
recbfdatus est disputalionis, quam (sicut diximus) noslri, ut lucfarenlur plurimarum aniriiarum saliT-
feeeral ~adPaulum illiiin haerelicum, cum praesenlia tem , dum ialia eraergerenl" capituiu , Deo placitis
Cyri sanclissinii, tunc quidem ejusdem Chrislosedem ama- dispensationlbus ac placitis usi fuisse videnlur, nihil
bilis Lazarum provinciae meiropolitanam"- de sublililate recloruni Ecclesiae dogm;ituin exagi-
lenentis, nunc auiem niagnam Alexanilriam regentis. lantes, ef dicente, quod opqrleat utique eiiain iri
Pn-edicius igilur sanciissimus vir, bis auditis, ejus pracsenfi, diini laiitorum miilium populoruni sahis
serenitaii respondit hescire sublilitei-, utrum unam, prae nihnibus ponilur, nihil de hocper conteiitioneui
an dnas operaiiones Christi veri Dei nostri aslrnere - alte"rcai-i,:idcirco quod (sicril dicluin est) etiam a
necesse. sit. Ergo per jussionem ejus pielatis.per quibusdani sacrisPairibtis vox-hiijusTnodidicla cst,
lilferasprpprias irileiTdgavil "nospraedictus "sanetis- nihilque de hoc laedatur rectae fidei ralio, nienio-
siriius vir,' uirum unam operaiioneiri, anduas in n ralus Deo amabilis Sopliroiiiiis laleih • • dispensatio-
Salvatore noslro Christo. necesse sit clicere; et,-si- hem nuHateims accepto tulii.
quosdam noscamus sanelorum ac beatissiiiiorum 10. Quia igiluf pro hoc cum lilteris ejnsdem
Patrum nuam dicenles operationem ? sanclissinii coiiiiiiiiiislri ad nos conjunxit,' dehoc
4. Unde nos quaej nosirae erant scieniioe per- quoqueeliam apud rios seihioneni moveudo insi-
nosira rescripia ei sigmficavjnuis, dirigenles eliam stehs, ut de "lalibusadimeretur capilulis post-faclam
sermonem acclamaiorium Mennae sanctissimi quon- unilioneni, vox unius operationis, durum nos hoc ar-
-dam - patriarcbae hujus a Deo conservandae regi;e bilratisumus.Quomodo euiinnon esset durum elvalde
iirliis pTjfrectuinab eo hic praesenli V.igilibsanclae. onerosnni, quando hbc, fesblvere everlereqiie eral
nie.moriaepraedecessorisanctitaiis vesirse, habentein futurum quidem oriinem illam concoicliam aiquc
el iliversa leslimonia palerna de una operatione, ei unilaiem, quae bene fueral effecla, tam apud Alexan-
nha voluntate Salvatoris nostri Chrisli veri Dei drinam magnani civilalera, quam per universas sub
—
nosiri. provincias, quae niillo tempbre nsque nunc acquie-
.' 5. Nihil tamen proprium penilus in liujiismodi verant, notnen saltem simplex divini atque Tauda-
nosiris rescriptis proinulgavimus, sicut suppeiit bilis noslri papae Leonis,aut sanctie el magTiaeaique
nosse vos sacratissimos, et unanimes, relegentes universalis Clialcedonensis synodi irienliouem fa-
"eorum quae missa sunt exemplaria. cere, ion vero praeclara el rnagna voce in diviisis
6. Et sileniium quidem ex illo lempore hu- missarum arcaiiis hoc praedicautes?
jusmodi suscepit capilulum. 11. Multis igiiur a nobis de hoc moTis sermoni-
7. Quia igiiuf ante parvum tempus, cooperante bus ad praenoininatum venerabilem Sophroiiium ,
(->poslremo adbortali eum sumus lestimonia nobis.
gralia Dei, qui omnes honiines vult salvos lieri, et ad
agniiionem veritalis venire : plq zelo-forJi&siiiiiac prolerre sancioriim ac probabilium Palrum, illorum
inviclissimi magni imperaloris excilatus ,' "Cyrus videlicet, quos onines communiter doclores confite-
Alexandriaemagnaecivilaiis palriarcha, et comnm- mur, el qiioiuui dogmata el legem ^ancloa Dei co-
nis frater nbster et consacerdos Dei, amubiliter el gnoscunt .Ecclesiae; duas nominalim et ipsis veibis
modesie adhorialus est eos, qui"in magna civitate operaiiones in Cbristo dicendas- tradenlia : ille au-
Alexandrina, quod-Eutychelis et Dioscori, Severi . lemTioe facercpenitus non valuit.
quoque et Juliani, Deo odibilium haeresi langue- 12. Nos vero considerantes, incipienleni ex hoe
renl, ad calbolicam Ecclesiairi accedere, posl mul- inter quosdam hic conlentioiiem exardescere , el
tas dispulaiioiies el labores, qubs"cum nimia pru- scienles quod seniper ex hujusmodi- deceriaiionibus
dentia et saluberrinVa dispensatione in hac causa illaehaeresum dissensiones effecuesunt, necessarium
impendil, hoc quod feslinabat, per supernam gra- " judicavimus, oinne sludium ponere ad sedandum
liam ordiuavit, faclaque sunl inter utrasque parles aiqne ampulandum talem ~ superfluuin verborum con-
-
dogmalica quaedam capltula, in quibus omnes, flictuni.
(qui anlea quidem iii diversas porliones diversi fue- 13. Et ad. saepedictum sanctissimum Alexandriaa
rani, proavosque sibi Dioscorum atque Severum hae- patriarcham scripsimus, ut postquam unitatem cum
relicos scribenles) coadunaii sunt cum sanclissiina liis, qui pridemreparabantur, Deoauxilianle, compo-
ac sola calbolica Ecclesia" et nunc grex Christi veri suit, de caetero nuHum permilteret unam aut duas
Dei nostri, oinnis Cbristo amabilis Alexandriaepopu- profefre operaiiones in Ghrislo Deo nostro, niagis
lus factus est, et pcne universa cum els Jigypius, D- aiilem (sicut sancta et universalia tradideruni con-
et Thebais et Lybia, el caelera jEgyptiacae disposi- cilia) -uiium eumdemqiie Filitim nnigeniium Donh-
lionis regiones, quatn olim considerabanl (ui dixi1 nuni.nosiriim Jesum •Cliristum,veruin Deum opera-
mus) in Tnnumerabilemcopiam hseresum inultitudi- luin cohflleri, lam divinam quam humanam, et onv-
neni discissas,nunc aulem beneplacilo Dei, et sludio nem Deo decibilem, et homine dignam operationem,
praediclisanciissimiAlexandriuorum anlistilis, unum ex uno incarnaloque Deo Verbo indivise procedere, '
iahiuni facti suntoinnes, una vox, et in unitale spi- et ad unuin eumdemqueredigere.
ritus rectae Ecclesiae dogmata confitenlur. Ex his 14. Eo quod unius quideni operalionis vox, quan-
aiilein quae dicta sunt alque slabilila, unum exislit quam a quibusdam sanctis Palribus dicla esl, tanien
Capiiulum de una operalione Christi magni Dei el peregrina videretur, et perturbare aures quorum-
Salvatoris nostri. dain,-suspicantiuin ad perempiionem hanc proferri
- 8. His itaque provenienlibus, Sophronius yenera- inconfuse alque secundum subsistentiam unilarurii
bilis monachus, qui, ut ex autlitu didicimus, Hie- in Christo Deo nostro duarum nauirarura, quod non
rosolymorum praesul est ordiuatus (necduin enini esl unquain nec fuit.
bacteuusejus ex more synodica suscepimus) apud Simililer autem el duarum operalionum diclio
Alexandriain lunc temporis positus cuin praefalo mulios scandahzel, utpole a nullo sanctortini et
sanclisshiio papa quantlo (sicut diximus) adraira- probabiliuiu Ecclesiaeinstilulorum edita. Insuper el
bilein illam circa eos, qui dudum haeretici fueranl, consequens ei est proeJieare duas voluniaies, con-
Dei beneplacito nniialem componebat, aique cum trarielates circa invicem habenles; lanquam Deo
 " ANASTASH*
839 BIBLIOTHECARJI ,840
quidem verbo salutaremobsislenie
volenii adimpleri passionem, A' prium habet. In qnibus resciiptum piaejussionis ab
huniaiuTate vero ejus ejus vohintati, et ejus mansuelissima snscepimus forliuidine, qua; a
resistente, proinde duo contraria volentes inlioduci: Deo conservandam ejus serenilaleni condecenl,
qiiodTinpinmest. coniiiientem.
Impossibilequippe esl, .11uno eoaemquesnlgacenii 18. His igitur omnibus a principio Ua proven.en-
duas simul ci erga hoc ipsum coulrarias subsistere tibus, rationabile sinuil et necessarium judicavimus
volnntaies. Nani salularis Deuni gerenliuni Patruin de bis quaepariim memorala sunt, cognilionemdare
doclrina operae prelium insliluil, quod nunquam in- vesiras fralernitati, atque unanimi beaiitudini.
telleclualiler aniniaia Doinini caro separaiim, et ex 16. Per exemplaria qua; a nobis dirccia suni,
appelitii proprio, contrario nutui uniti sibisecun- et adhortamur vos , sacrallssimi, Laec oninia le-
dmn siibsistentiam Dci verbi naturalem liiotum suuni gere.
effecit, sed quando, et qualeni, el quaiilam ip-e (Nola, lecior, quod ex Honorii epislola consiel,
Deus verbum volebat : el (ul pleiiiusdicaliii) queni- Sergium non misisse exemplaria plura quam unum,
' adinodum corpus noslrunv regilur, el ordinaiur et proindeque iu vera Sergii episiola legi debet hoc
disponitur ab inlellecluali el rationali anima nostra, modo : Per exemplar quod a nobis adprwdictum
ita et in Domino Christo toia humana ejus conspersio Sophronium direclum esl, et adhortamur vos, sacra-
ab ipsius Verbi deitale semper in omnibus mola, lissimi, hwc omnia tegere.)
Dei mobilis erat, secundum Nyssenum Gregorium, 20. Et Deo placitam ac plenissimam charitatem
"diceniem contra Eunoniium ila : Secundum quod quae in vobis, nunc. quoque sequentes si quid am-
Deus eiat Filius, impassibiiis ulique est et immor- J} R plius, minusve inveneriiis, hoc per datam vobis a
talis. -Si qua autem passio de eo in Evangelio dici- Deo graliam adimplere, atqne p r sanctas syllabas
lur., per liuinaniialem profecto, quse suscipiebat veslras una cum vestra optabili sospilate, quoeque
passionem, hujusmodi operalus est. Operatur quippe super his vobis fuerini placiia, signiOcare. 1
vere Deiias per corpus, quod circa ipsum esi, om- RESPONSUMHONORII.
niuni salulern, ul sit carnis quidem passio, Dei autem
operalio. 1. Scripla fraleniilalis vestroe suscepimus.
Hanc igitur (ut dicluin es, contenlionem inci- 2. Per quae inventionps, el novas vocuin qtiaestio-
picnlem accendi videnles, necessarium judicavjmus, nes cogiiovinms inlroduclas per Sophronium quem-
irritas polius sanciorum Palrum voces el synodice dam monaehuni, nunc vero ex audilu episcopum
definilas semper sequi , el neque quae raro a qui- Hieiosolymiianae urbis consliliituiu, adversus fra-
bustlam Patribus dicta sunl, et 11011 circa baec in- trem nostrum Cyrum Alexandriae antisiitem,- unam
, lentionein habentibus, quasi planam el ihainbigiiam operationem Doinini nostri Jesu Chrisli coriversis
de eis doclrinain.expoiiereni", ad regulam et tegem ex hoeresi praedicantem.
per onmia dogniaticam reducere, quale est quod de 5. Qui denique ad veslram fralerniiaieni Sopbro-
unaoperalione ab eis dicluin est, neque iterum., quoe nius veniens, querelainque huj'usniodi deponens,
nullatenus dictasunt a probabilibus Patribus, nunc jnulliformiter
, erudiius, peiiit de bis, quaea( vobis
veroaquibusdamPalribusproferunlur,duas,inquam, fuerat instruclus, paginalibus sibi syllabis reserari.
operaliones tanquam dogma ecclesiasticum pro- 4. Quarum litteraium ad eumdem Sophroiiium
ferre. ->
Q
J direciarum suscipienies exemplar, el inttientes salis
15. Et ad ullimum slelit ac placuit, qualenus provide circumspecieque fraternitalem vestram scri-
praedictusSopbronius venerabilis, iiullum serinonem psisse,J laudarnus, noviiaiem vocabuli auferenleni,
de caeierocle una sive duabus operationibus movere quod < pbsset scandalum simplicibus generare.
debeat, sed ei sufficiat praefata, caulaque ac trita 5. Nos enim in quo pervenimus, oporlet ambu-
sancloruin Palruin recfa traditio' atque doctrina. I
lare. Enim vero, duce Deo, peivenimiis usque ad
16. His. itaque conlentus saepenoininalus venera- mensuram
1 rectae fidei, quam aposloli veritalis Scri-
bilis vir, et haec cuslodire cenificans, pelimus nos pturarum
j sanclarum funiculoexieuderunl, confiieiiies
eliam, per epislolam de his ei praebere responsum, DoniiuumJesum
I Christuni, mediatorem Dei et ho- .
quatenus bujusmodi epistolam (ui ait) osteudal his, 1niinum, operatum divina media hiinianitale verbo
qui Jbrsitan interrogaie eum de praedicla quoestione Dei 1 naluraliier unita, eumdeinque operalurn humana
voliieiTiit.Quod alacriler egimus, et ille ' quidem ih irieffabiliter
) atque singtilariter assumpta carne di-
bis binc enavigavit. s
screte , et inconfuse alque inconverlibililer | plena
17. Nuper aulein piissimus, et a Deo coronatus diviniiale
< : et qni coruscavil in carne plena divinis
dominus noster apud Edessenam demorans civita- miraculis 1 , ipse est, el carneus effecius plene Deus
tem, pios apud nos apices fecil, proccipientes, ut et < homq : passiones el opprobria paiilur unus me-
paterna illa lestimonia defloremtis, quae continenlur . diator
< Deiet hominum in uiriusque naluris Verbum
in librodogmatico (sicui diclum est) faclo a sanclae . caro < faciuni et habilavit in nobis, ipse Filius "lomi-
niemofiae Menna ad sanclissimuin Vigilium de una .-, , nis
1 de cpelo desceudens, unus alque idem (sicul scri-
pperalibne, et una voluntale ; el haeca Deoinstrucioe ptum j est crucifixus Dominus majestaiis, dum conslat
ejus serenilati dirigere deberenius,, quod el ad ef- D) < divinitalem nullas posse perpeli humanaspassiones,
feclum percluximus. Nos aulem quae dudum moia et e non de ccelo, sed de sancia esl assumpta caro Dei
suni, menioria reiinentes, et lumullum, qui ex hu- genilrice.
£ Nam per se veritas in Evangelio ila in-
"usmodi motione ccepit, scientes, suggessimus ejus cquil: Nullus ascendil in cmlum, nisi qui de cwlo
piissimse serenitali per mediocrem noslram sng- descendil ( Filius hominis qui esl in coelo: profeclo
geslionem, et scripta ad excellenlissimum sacella- 1nos iiistruens, quod divinilati unita est caro ineffabi-
rium irnperialem consequenter hujus capituli omnem liter 1 alque singulariter, ul discrete alque incoiifuse,
subtiiiiaiein, liorumque quae a nobis per hoc actitata sic s indivise viderelur conjungi, ut nimirumstupenda
sunt, et quod lion oporteat de hujusmodi inquisitione rniente mirabililer manenlibus, ulrarunique natura-
perscruiari, sed manere in allriia Patrwn doclrina, 1rum differenliis cognoscatur uniri.
quam omiie^ consonanier confileniur de liujusmodi ' 6. Cui Apostolus concinens, ad Corinlhios ail:
quaestioue, et confiteri unigeniluin Filium l)ei, qui Sapientiam toquimur in perfeclos: sapiehliam vero
veraciler Deus simul et hoino est, emntlein operari 11011 1 liujus swculi, neque principum hujus swcuii, qui
divina et bumana, ei ex.uno eodemque. incarnalo deslruunlur;c sed loquimur Dei sapienliam in mysterio
Dei Verbo, sicut quo occurrenles jam sumus effati, abscundilam,
c quam prwdestinavit Deus unte swcula
inseparabililer aique indivise oninem divinam atque in i gloriam nostram, quam nemo principum-hujiis sm-
lnimanain operaiionem procedere. Hoc namque nos culi c cognovit. Si enim cognovissenl,nunquam Domi-
Leo instituit, manifeste perhibens : agit eniin utra- num 1 majeslalis crucifixissent.Dum profecto divinilas
que forniii cum alterius cominunione, quod piti- nec 1 cruciligi poiuil, riec passiones"bumanas experiri,
 84} HISTORIA DE VITIS ROM. PONT, — S. AGATIIO. 842
vei perpeli, sed propfer ineffabilem eoiijiinclioTieinAi que humanitaiis,, geminae ^op.eraliones derivaiae
hmuanae divimeque nalurae, idcirco Deus .diciiur debeant dici vel inlelligi, ,ad, nos .isfa.pertinere
fjaV",et humaniias ex coeloeum^divinitaie deseeiH non "debent,, -.Telinqueiifes-ea ,gi'aminalici"s,,,qui
disse. .... ** " •.; v sblenl- parvulis exquTsiia/.deriyando noinina vin-
* : -
7.rt~ride.et"iinamrVoIiinlaTeiiifatemurDhniiiiirio- dicare.~ -._'- ';- ',- .-'•'_'','"---',' , .,".
sjri _esu4€lirisil,~c~uia"p'ofeelo,-a divinitate asstiih-* .'14. No.s.eninirion iinani opferaiioiiem.veldnas Do-
pta est jiosira iiatura, non culpa;'iUa prbfeciq, :qnae iniiiuin-Jesum Cbi;is.tiim,ejusqiie^saTjciuniSplrituin,
ahte peccattini"ereaurest, hoirquob pbst-praevarica- sacrisTilicris.pefccpimiis, sedTViuItifqriiiiier.cogho-
tiqheiii'Vitiata..€hi'islus-eniiii':DbmiiiiiS iu'-imililu'- -vimusoperalum, Sci;iplum esl.enini :'Si'qujs Spiri-
_inem carnis peceali" veniens,' peccaium. niuudi lumfihnsli npn habel, hicejusnon est; el alibi :.Ne-
absiuTil",'et de plemliidiiie.ejiis omnes accipiniiis: tnp poi'estuijcere,"D.qminus Jesus,.nisthvSpirilu san-
elforinam servi suscipiens, habitu iriveotiisestut clo'. Divisionesvero-graiiaruni suht,ideniuulem Spi-
Thomo.-i.quia^sine- peceato concppius de~Spiriln san- rilus.:, el divisiones-ministraljonum- sp,nt,idem_vero
,-clo,-eUanjabsqiie peccato esi parlus de sancla et Detis, Cjiiioperatur dmnig hvomnibus'. .' .'',.:.
IhiinaciiliUa.VirgineDei -genilriee, nullum expeTieris' lS.;oi'enim diviLionesojieraiioiiiiinsiinf multiViVt
cbnlagiiini viTiatse.iiainra;: '-:-*,- . "**- lias.oiVint-jsDeusinmeiiibris omnib.iispleni corporis
'
8;' Carnis eriiiii vocabulnm-duobiis nrqdisijisaciis operalur; quanto inagis capii"'npslro,Clu-isloJDomino
• eloquiis.bbiii .slcut hrec.pleniss.imepossunt coaptafi?ul,caput et cprpus
nialique cognovimiis nnminari-,
scrlpuinv esl z Nmi permnnebil spiriius -meus in- ho- --unuin sil .pcrfectiun; ul. perfecle occurraf (sicut
imiiibusisQs,quia c«io.*s{(i7/."El.Aposlolus;: Caro et~Q<j.scriplum.esi) in 'viriiiiTpei-feclum" in niensuiani a;ta-
idnguis jigrium 'Dei noh;possidebuiit;.-et riifsuni : tis pIenitiidinis-CIiiisii*?Sieiiimin aliis,id.est mem-
Menle serviolegi Dei, carne,ahlem legVpeccali;-et : Tiris.-suis, Spirjlus"Chrisli muliiforjniter.operalur, in
Video aliapilegem in membris meisrepugnanlem legi qub vivunt, liiovenlur et. sunt, .quaniomagis pcr sc-
' tneniisviiiv, (el caplivumme irahenlemin lcgeni/pecr niclipsuin .MediatofeuiDoi et lioininuin,plene,ac per-
culi, qum esl ih .-membris.Et alia multa hujusmodi fecte, 'nnillisqiieniodi.s et ineffabilibus confijeri nos"
jn.inajo absoiule soleniinieHigi,:In J>ono-au(em-iia,. -*coniiriiinione-nlriiisquenatiirae condecet operatuin.?
Is,a"i.T"-]iroj}hcla'diteiite>',-TeH!e4 oiiiiiiscaro- in Jeru- T6.~Etnos quitfeinseciiiidiuiisancliones divinorum
iiatem, eludorabkin conspeclu'meo..Eljob': In carhe eloquiorum opofleal sa|jere vel sperare, illa videliccl
tnea."videbo Deum: Et alias : Videbil -omnisearo _«- •rel'uiantes,-qiiaequidem novoevoces.hoscmitur san-
tulareDei. El alia diyersa.- ".' .-, -'" • '-."; clis-Dci Ecclesiis scaudala generare, ne'aui duarum
~-;9.Nbn ilaque assiniipja (slcnt jiraefati sunius);'a operatioiiuinyocabiilo bffensi.,sectantesNestbrianos,
Salvalbre vjliala'nalura,-quoe re"piig'nal"Tegiineiitis nos.vesaiia sapereaibitrenlur: autOcerte si JIIISUS
ejus; sed vehitquaerere. et salvare quod periefal, id Tinani operationem Doinini nqsiri Jesii Chrisii faten-
esl vitiaiainTinniani genefisrialuram.-lNaih lex-alia. dain.esse'c'ensiLeiiinus,:stuIlaiiiJEiity4hiaiiis'tafuni at-
_n-menVbrisaul.voimiias"-diversa non.foit,- vel cbn- ioiiiiisauiTbus deiiienliani faleri |iutennir,,pi*a;'caven-'
4i_.fia Salvat6ri,-quia super legem ' natus esl hjuiiahae ies.-iie.quoruin inania arma combusta suut.eoruni
co.iiliiioiiis..- ", -. _~-_.'~ '', . - ..{', ',_* cinei'es,et redivivos igiies flainmjvoiiiarum eleniio.re-
"^LO.El siqnidem•seripliim .'esi : ~Noh:veni fdcere .jiovenl"qnatsiiqhiim.sinipIiciler-alqiTe.veraciier con-
tjolunlatemmeum,.sed ejusjqid misit me, Palris;'^.: _- filentesDoniiuum JesuniClirisluiii linum qper_lorem
Non quod.^egovolb".sed qupd tu tiis, Patur;< ef alia-Q" ."divinaealqiie biiiuan:»lialurae; electiiisarliilr.niles, ut
'b"HJusiiiodi;-'iion suiil haeediversaevblriritatis, sed dis- vani ijariiiTirunipbntlefalores', oiiose riegotiaiifes; ef
peiisalionis.humaiiitaiis assumptae.Tsia.enim propter' turgidi atlversus JIOS'insonentvocibus ranafuin.phi-
uos .diel-a-«iiiii,' quibus.dcdit. cxemplum, iil asse- ' losophi; tiuaiii ul,siniplices, cl-liuiriilcsspiritu populi
'quaninr vesligia .ejiis,- pius - MagisTcr- discqnilos; Cliri.-tiani, ppssintreiriaiierejejiiiii.NiiIluseni.il de- "
inibuens , ui' «oii. suain' unusqiiisque. jibslrum ; cipiat, per philqsopliiain et iiiancm TaTlaciamdisci-
secl. jjotiiis Dominj in-«niiiibiis.prteferat voliiiita-' pulosjjjscalprum. Eoruiii enim doclrinamseqiieules,
tem." - '-'' "'-."-'••'.. '-','-- ~- -omiiia argtuiicnla 'scopultisa , •dispuiationes -_allid:e
'41. Via.Tgitiir'regi;v.iiieiedentes,'et-dexlro'sumve'l alque fluctivaga" inira eoriiiri retia "sunt cbllisa.
"sinistrorstiin veriatorumv-Iaqiieos-circiiinposilosevi- .• lTV.Ikee-nobiseuinfralernitas veslra praedicutrsie-
iames,-iie.adTqpideiripedem:iiostruin'inaxi:iie offen- u'l et nosea vobisciimiiiiaiiiiniier.praedicaiiiiis;hor-
danuis,'Idiuiiaeis^id esl lerreiiis, .atqiie. lirereiicis lahtesvps, ul.uniiis vel gemiiiaejiov;evocisJiiducturii
propriafeliriquenies, nec VesTigioqtiideinpedissensus operaiioiiis vocabuluin aufugienles, iiiitiinnobiscuni
Tjbsifi- terram, ^id, esl,..pra'vam'"eofum .doclrihaiii, ..Dominum - Jesum, Cliristuni,Fjliuii) T)ei viv.i,.'Deuni
xiiniiimoiioaiicrenies; ^idid "luotehdihius" hoc est, verissiiiiuni, in djiabus. nalhris operutiiui divinitus
ad Tiiies*patiTos-pefveiureppssimus,-ducuhl hbslrb- alque humariilus,,Jitie orlhodoxii, ct uniiate
" calholica
' - •
"u.mseiniiagradienles:elii'foi-le qnidani balbutien- pTaediceiis::'• ^ ." '. . ,,,.". -.-;"
ies (ut ita dicani) Viisisunt-'prbfereiites exponere', ,; Et superscriptio :-_Dciis-te.incoluniem cuslodiat,
Tdr~rn.aiiies,,se.in'specini~eii ]iiiliTfbrutn,:ut' possint' :di!ectissimeatqiie sanctissime ffaier." '"", ",. r
_jrientes -inibfiefejiuiiitorunij-nonoportel ad~dcjgmaiaD':
Tiaececclesiaslica:"reiortjuere,-qhoe,neque _yno"daIes , '-' '_ iMbTl_:i«-EPISTOL-M;SEliGII., -' '.';.
apices snper iioc "exaiiiiiiauies, neqne aucioriiafes :.- (Exeodiib cap il,.'uis'up.) .'','",'•
caiioiiica;''yis;"e.~si!nl[exjjlaiiasse,*iit' unain-vel duas ....
eifergias'aliquis .pKe-.umat Clifisii Dei-pfaedicare, .• Epistola Sergij qiiani aTtiiIi,,_em'jVer laiiqiiam Jcgl-
'qiias rieqiieevaiigsiicie vel ap.osiolicaeJiiierae.jneque .Xiirius'"liijris patriareliacTetusTiabila e'sl,',-donecR.P.
-synodalis -"exaiiiinhiio-super-his Jialiita, -visae"sunt Desiraniiiis, celebiTs"nostrai aetafetbeologus, doclor-et
"leririiiiasse; nlsi loriassis fsieuipraefalr~unnis)-~qiii- pi*pfessoi\.universilalis.Lovaniensisa sanctie meino-
dani-aliqua, balbiilien.do-docueiuiitv/condescenden- -'
"'riae;CIemente
-' '• XT;oequoejtisdeinviiiutuiii ihsiiniaibro "
ies. "iid inforniandas menie~s,"**aiqiie iiiielligentias jussus eslfalsitates oinriesTllius delegere.-Vir eiiini
parvuloruin," qu"V'.ad "ecclesiaslieoruin 1 dogiriaia .'dqciisslnijis^diligeriTer expendens-ijjsam
'iralij rion .debeifl/-qu.se unusquisqijeiri^suo -sensu '. Sei;'gii,et,llonofu 'respohsnin;.necnoii actaepistolam vi con-
'flli.undans,"yidetur--secuiTdu"m'
~ * ~ jjroprJam sententiahi" >,
.explicare. - *." '-'-;. "*• "--' '_'_ '. •-' , -, 'ciIiiulrainqiie"episibla"ni-conileiiinaniia,una-cuiii.ea.
riimaucioriljus;- .tandeiri agriovit-,.qiiod"Tnxoiicilib
. ,12. Nam quia JQomiiVtislJesiisChrisliisjlJiliusac ;:producia fuii HoiibiTI
"Verbum :Dei,'-pe'r*qu'esn,facl.a * i * episiofa Latina aiiilief*'tica,cuni
~suilt</brrijiia,''ipse-_ii G.roecaversioiie-; Sergii ye'ro"jiec 'aufogrjipha ,, necT
«nijsoperator diviriitaiis* e V IiumaiiitaiiSj.pleiisesunl ' x;
.saerae lilte.raTuculeniiiis.demonsirahles:, "- "•authenliceexscfjpta.lu.if;exTiibiia;. aLduiiTaxat ex-•_.-,
'• *.-'c. .eefpiiim.ab exeinpiai-.HirregeBlis.pauTarchatijsCori---:
"15~.'"Ufrum"aufem"'-"prdpter :bpera divinilalis "at *•! ~slaniiuop6TuaTii fepeftbV:q"i!£e-p~i;bfecto a •psey-iopa-
PATROL. UXXVIIL - .2.
 813 • ANASTASIIBIBLIOTIIECARH ' ' Ui
t;'iarcljaPaulo, Sergii poslPyrrhum successore, de- A_ iniegr:e fi ici, quiepisiblam pairiarchaius regestis
" pravala cl corrupia fiicrant. inseitani nilirmarent aul esse auiographam, aut
. Obsorvalpariiei-ex responsi characlere.jjuod hoec cxcmplar.legifinueillius episloiaead quam Hhnorius
Sergii episiolafueiit caiholica. ct quod hxreticre ad- respondit.
tlitiones eitlem inserlaecansa fucrini, cur senientia Qua caiitione non erai optis, si Honorius respon-
Ilonoriaiia perverteietiir,--quoe,ciini sil per se bona sioni tolaiii ,eam tpislolam iriserocrat, aul 'sallein
-iTegitima , fit mala alque damnabilisrelalive ad siurimamel subslanliain Illius, qnae"vereesse Sfjrgii'
lianc Sergii cpislolam, cujns responsio cst semper piiiabalur : ita enini eadein tcsiis.eraretcoinprobaiio
credila propler futiles rumores, ac tcsliinonia
" nullo facii,qiio:l in <|u_esiionemrevocaliir. At quonidi:i
hsereriliafundamenio. . ' id nihiimcest factum,- cuin quidquid ea contnct^'
/_)ocei, qiiod hujus dcpravaiionis ciuisa Macarii -calbolicum omnino sil," caiholicceiieni ' cpislolae:re-
pspudopalriarchae Aniioclieni fiamiiest ascriltenda ; spmisio crcdrnda csl. .
quippe qui cum charlis inipei.ilori tr.uisinissis utiu H:cc suiniiuuiin Desiranlius._adSergii epistolam;
conciliovi prodiicerentiir, Sergii ep.slolani admi- cujus dciude afticiilos ciiMcleaiiiis-expeiidit,aiens^
scuefat, cui tilulus : Excmylar liiterafum Sergii Con- quod ipsins epislohe controvers.e^pfolixilas aperto
sianlinopolitani ddHonorium Romanum poniificem, osiendil. miniitiecsss illain, ciii.respondillloifoi-ius,
quibuscuni llonbrii episiolam coiijunxerai ita insori- qui responsiune indical, qu:e jn Seipi;- paucorum
ptam : ExeerplumepisiotwHonoriiRomnm pontificis arlitnilonim episiohvcojiiiiiebahiur. . -".
ad eumdemSerginm. Qnos exemplaria, quia eorum .Piiniiis ejiisdem arliculiis qui est pro exordio,
Tieulrumeral auilienlicum, cuni anlographis cbnferri ^j""referturadiloiioiii responsioneui,iibiponiifexccjni-
a conciliojussa sunl; quod perperam facluni. Et- inenilai Sirgium ,-quod ad Raniaimni poiiVificcuiih
enlm iionorii exeniplar adainussim Lalino' auio- reijus dubiis confiigerit. ..- ;. -
grapho respondere iiiventuin est ; at mi.iime ob- - Secmidusest sujjposilus; non enim est "-crcdihiJe,
"servatum, an titulus a Macario appositus, "esset quod Heraclius, qai nonnisi-opera Sergll in"rcbus
legiiimris; nempe an Lalina baec-cpislola Honorii ivligiouisulebalui', Paulnni Moi!oculum_redarguerit,
vere essel responsio "adScrgii excmplar a Macario cujiis(pi-_etercjiiam qtiod praesidipilli"eralapud inipe-
exliibitum. raiqrcm) aniicitiain -foyebai,-Monoihelisniimituenai
Exemplarpraetoiis_eepislolopSergii bautl colliuiim gratia. , qiiemadiiioduniS..Maxiiiiiis.osiendilPyrfho.
•fuitcum legitima epistola Seigii, sed dnntaxai cuin . Cum Tbeotlosiojioliad-PauiiiuiMonoculuni,-et.Se-
rogestis ConsiaiiiinopnlitanipalriarcbaUisabarchivi vefi seclalorem scripsil (Sergios) missq .eiiaiii ad
pi_?feclo ad conciliiun. allaiis, quibus inseiia lege- ieuni libello Mennee., et Theoriori Pba"r.Tn:taniciim
Tiaturepistola nomine Sergii olim palriarchao-Con- isuaapprobaiione. t (Uisp. S.Miix. cnm Pyt.) Pr_e-
slanlinopolitaiii ad Horioriuui-olimI.onjamnii po;,ti- leiea bi seclaiii c6ntiover_,i;eoiigiiTeiiVascribebaiit'
licem, quicum omnino"congruelniiexemplar a Maea- ' .disputationii Sopbroiiii nronachi cum Cyro Alexan-
rio transmissum. Al ea i-cgeslanon ab autograpb.is, diinb i ann. C55: « Sopbronius, qui -pa.ulo antefnil
sed a supposililiisfalsisquescriplis desunipiaerant, pa.riarclia-HierosoIyniitaniisTecil,
] ul hoc veljjra.iei"
quod ne in dubium quideni venit circa episiolam proposituiii j facereinus (Pyrrhus scilicei, et Sergiiisj
de quaagitur : quis enim crediderit jiovissiiuos pa- etim lempore inopporiiinosernionem tle operatlbni1
iriarchas Monothelilas adullefare hanc cpislolam - bus '. excitavil. t (Ibid.) (Juare iion pntefant' eam
voluisse, ut hocreticosilli scnsus, quos antea nou G ;ascribere collatioiiMouochTi-cifm iinperatore, -fjifippe
i
habcbat, jnjicercnl? secus facium cssel," ubi eam quaeuniltos anle annos fiicta erat,;cum iraperatoiTn
__orrupisse.il,ut ad inelioi-emsenleiiliani reducerent, Armenia . deceriabat CUIIJ P_rsis.. . .~ _ *
Sei-giumquevideri caiiiolicuni sategisseril; nahi PP. Tertius esl addiiiiius , -nanique ex Iliteris.Sergi
eoiicilii, quos Sorgii ncquilia nou laiebat, eofum ad ! Phasydis tunc ep:scop'uinCyruin, qute in se:.siu;e
fraudeni detexissent, cxpendisseniqiie sublestam -< -concilii XIIlecla. suni, ctinslat; quod Ljrus BeraiJii
regeslorum Tidem : quain rem fieri uon oportiiif., decreTum < tlenoij agnosoeniiisciuabusiu Cnrisio ope-
duni SergiunVerrofis conviclum, quod quaerebani, i
raii6nibiis-ad"-Ai'cadinm typii eplscopmu, pppi-qL.'.-
invenerunl. - * "i
veral': ac proinde f;:lso asserimr. quod -Cyrus jc-
Brevisshni spaiio lemporis suecessive sederant spoiisuni . dederii, se~ncscire", uiuiuiue ariplufes'ope-
- -
Constuhiinopoli tTes patriarcha; Mono.helilae, qui ratioues 1 faterelur.
omncs jjapam Ilonoriumsecuin consensisse jacinve- *. Ojiarlus-peiiiide esl a<!ditiiius~:-:papa-eniin liouo-
rant, nee lanien ila' esse probaverant. Cbntra Ho- ritis i in responsioiie,nec Slenii-uuecVigiliinieiiiinii;
jibrii succcssoressecus icrii habei-edemoiislravi.ranl, quare < inielleclu .''acije-esl,quod Sergius uil.il eqi-um
el S. Maximus,cum uno ex iis*patriai-cliis Pyrrho ad _ IIonoi "uniscripseral,_<jua. Sophroniiopposit^oiiem
iri Affica dispuians, ila eum convicer.il, ul Ronia. pneivei-ant.
{ Praj.iercaScr^ius aiiluiesuperstes vTtrala
errorem abjuraveril; lametsi ul baereticiiinperaioris £suaeepisto.lae.-,dilonoijiiui cxeniplaria vulgaverat, in
•Coiistantisgratia iteriim uierelur,rediil ad vomiium. (qiiibus .aiiliiminodo iiarr_iliai,'-YigiIiiimpapam _e
Non lalebiit Pyrrhum , lutn ex habila dispulalioiie Mcnnae 1 ac.-.iuialioiiiljus fu-isseadiijonitmn..Deiride
cuin Maximo, lum aliunde, quidquidcatliolici pro D cejns successorPynlius,- antequam €onsianlinopoJi
defensione Honorii'senliebaiitT quare cum ipse nabirel,.ad papani Joaiinein scripsit,.qiibd ejusiiiotli
pseudopatriarcha Paulus Ilonorii cpislolani, el ar- acelainaiiones,
a scu sei-mo_ilei.n.e,re"xbibiius, oslen-
chivuhi Constanlinopoleqspossiderent, facilearijun- ssusque fuerat .Vigilioa Constaiitino quaesiore.rt-Ad-
xerint id quod libuit, cuin praeser.ini' S. Maxhmiin imiror, quoiiioiioiialriarclne cum sitis, auJelis men-
et S. Mariinum papam, qui.aperire po.cranl liau- I Qui iibianieeessii in suis ad Honoiiuni litterjs
liri.
deiri, in exsiliovoluissenl occumbere. Coricilio ipsi sscripsit, co-.nuioisefaclum.quitlcmfuisse"(Vigilhijt!)
vi in primis undecini sessionibus usque adco peiv de c eo libello, non aulem obJatuni,.-.necost-_nsuih.
suastim eral de iimocenlia Honorii, ui blaspbeinam IIpse vero ih lua ad Joannem papani.epjslola dixisli
declararil proposilionem, qu;e Ilonorium inler se- -,c .oblatuinesse cj.ostensum : lectuiii eiiam' per Con-
cfarios recensebat; quasi tinain in,Clifisto volunla- sstanlinum qutesiprem. lltri igitur cfedeihus ? -Tibi,
lem cognoverii. ln sequenti autem sessione Seigii "_ an ei ciii .liccessisti ?.-uierqueeniiiinon ptuest ve-
epislola prolala, qnaevere eral lncreiica, nonfuit ad rum i dixisse'. J (Ibid.) Novissinievero haec cpistola
"tru-inam" revocata, ul paleret" illine Honorius re- tieslalui',-quod Menna ipse Vigilio euin-.seriitoTiejii
•sponsumdederit. Legantur,-quaeso, ac relogantur oc lulity qiiani.rein Sergius nunquani-scripsilr .
actaconcilii, in.qnaesiioiiemeam imnquam revoca- Qnintus est supposiltis.Qui enini SeigJtjS-seribere
tam- invenire esl. Laudat eum synodus, poniique ausus esset, njbil ase-vulgatum,"tanquainex se, circa
eam exislere, al nihil- ultra inquirens,, "pergit_ad cqu_esiioiiem;dum ider_deea scrips.eratCyro; conj-
.caelera: tamelsi-compr,obaiidumI<lvidebaiurTes:ilji;s inenclavcrat
i in suael):.io"a de-orelumJicraclii,-cujus
 lHSTCi.IA DE-VITIS ITO..LP-ONT,—S. AGATllO. 818
supri meiiiininins; iestimonia ,in eadcm adduxeral A Buo sequcirtes, srlic-Tili.14 ct 13 Sunl veroa epi-
pro una vohintale, riiiaque operatione, Mennaeel S. stohc; iisque Sergius-Ilo:ioiio ,pci-suadoreconalur,
Cyrilio Alexanilriuo f.ilso adjudicala ? Prajlerea -in * i;l credatj-quxsXiojicni esseinlur dc re nosnine temis, ut
hbc arlieulo plura nioinoraiitur exejn;ilafia adiionb- in Ojieiile jam-convcncrai catbolicos. Honorius
rium transmissa; nec tamen poniircx in response "•tle facto id crctlcns, graminaticis remitlendain ejus
tle alio exeinplariloquilirrpraeferquani-TicunicqJiiie- -decis.oheni' lfespbndei: « Kelinqiientes ea gramiua-
rarum exemplo quod Sergius- a*d Sophroniiini scri- licis, qui solent jiarvulis exqnisila deriv_ndo no-
psisse simulabal. inina vindicare. J (Ep. Ilonor. ad Scrg.)
Sexlus paritcresl suppositus : elenim Jonge ut-si- . Sextus decimus csl-legjJiniiis " ; al "Sergiuiii, ut
lentium fieret tlereconrrovcfsa, Sergiuse conliaiio, idcin (cstalur , scripsissc Sophronio episloJam ,
. JinTequamSopJironiusvenireuiri sCenani, _iuim ybi- : •cujus exeiiiijllim/transniittit flonorio,- faJsilalis ar-
-que venejiuni eifundcreconnius erat,. ul.-Ecelesiain, giiil syno.dica.ejusilem . Sophronii .data eo anno atl
inficerel; quemadmoduiri S. Maxiinus Pyrrho ex-• pairiarcbas"; ei ea enim liqnei, hmic riiinimo po-
prohrat. « Qnid, inq.ui'ns*figitur, pokquain Sergius - iuisse' ciim -Sergio colludere <le hiijusinodi quae-
muliis mo.iisiiiorbimi siiiim in eomjnutie proposuil, slione,-]iec'-lalem epistolam ab eo peterCi ul suuiii
-el maxhiiamparlcin Ecdesi.e cornipil, ac vaslavit, -bac siijCf se silenliiini (aerelnr.
-si'~B. Soplironius admoimit etim _um-nuiriililaie; •Si'prinuis 'derJiiiiis cst siipposiiilius. JSam eonslat
-
qua. ekis habituin decebai a<Jvesiigia-ejus provolu-. - e.vliiieris Hoiioiii. quod Seigii episiola non cotuine-
tus, Ciiristi Dei passionibus vivilicis, quoe oninem bal ullain qiioestionemde H.i-aclii-impcratoris qua;--
•supjjIicaiionenTcoiiiinebani", cbiiiriiemora.is'; et ob^ g siiis," ita ul praeterisns Menn:_ * sernio reproduci
tcsi.ins.iie voeem ha_reiic«Tum;pro>jeotim.a SS.,Pa- debtierii,:au.t alias S. Leonis tesius-ad coutrover-
•tribus superioiibus exaiinctain reriovarel; fuiine siainspecians.
«uclar linjus scandali ? 'i (Ibid;) Ociavus <!ecin:iisa_ verani episiolam pertinet.
. _ Qiiamobrcm credibileesl, vcram epistolam Sergii Secus .esl rie-noiio decimo. Quippe Honoiius non
posl exordium, quod iu articujo prinio _onlinelm\,. nivmioralnisi iiiuini exeiiiplnm iitlerarum : tameisi
Tncipere ab arficulo seplimo. ipso enim in cxordio- Pyi-iTinset Paiihis, cunr deliberassehl iii arcbivo
pollioeliir.SergiuSf se*reni r.anraiunim . confeslim,..*Consiaiii.inrpoleos .oilocare exemjilum Sefgii epi-
xjuodjiaturaliier coli_eiei _iun seplimo arliculo inci,- , stohe il.T fabricatae, ul responsum HonoiTieiun csse
pieiiteab iis vefbis : quia igitur anie purvumtempus. Monolbelilani cvincerei, omnia hoc in coi-ruplo
_2tsane.-onsiituens hoc iii nrliciiloprineipiuni coii-. ,excmplo,nie:iioi'aia ad-Honorinni transinissa csse
irovtrsioe,quo lempore Cyrus eralpalr iarcha Alexan- siimilaiuni; h.uid animadverlenles, quod Uonorii
driirjs, cvideuier cbiitraTlicitafBinialis in sfficuLs~ respiiusiim de unieo exemplo loquens, eofuni versu-
pr.ccedeiUilj.us,quod nenjpe-coniroversi.i inceperil lias detegehal.. ".
CIUIM Cyrus adlmc eral.Lazarum cpiscopus. Yicesimum, ac postremum articnliini convenire
'''lnU.rpola.ores auiem Iiuic afiiculo iiiserucranl,"- cpisibhc, cui ilojiorius-respondet, ncgari 11011 potest.
_-j«od ii.ter ulramqiie partem de-quibusdam arliciiiis M 'yero unum -fiefi velim ab iis, qui, epislolam,
«'onvcutum ' erai. quorum unns eraide unica Jesu- Sergiinoinine publicatam, volunt esselotam ejus-
Cliris.i operatione. ~~~aniqiie'apj.a*re_-ex HonoiTi dem fetiiin; ut nempe consenTiaiit cle orlbbdoxia
responsq, q-.iodSergius in suis Jilleris jlli- sigiiilica- resporisi ilonorii : ibi eiiim evidenter agnoscitur
verat, liullum .e SS. EcclesisB•Patribus doeuisse *.. ficles .voliiiitatum, atque qperaiionum utritisque
unani, aul duas operaliones. Ac proinde non poTesl naturae; .Vubi"ioquiiur de una Jesu Cbristi voluii-
•ficri, iit Cyfus ejusque receris conversi. discipnli d«- tale, intelligil.de" hnmana,' a caeteronim hominuni
eatlem re confccerinl-artieulum fidei. Idemqne de volunlale thversa,, qui, ut Honoiius explicat cum
oclavo, el nono liuerartim ariiculis diclum veliin ; B. Paulo, legem in nfenibris .entiuni pugiianlem
-qiioJjieiiipe ex Iloiiorii responso conslel, nibil peni- cum spirilu :' . Lex alia in membris, "alil volunlas
tus ei scripiumf.isse a Sergio tie-Iaodalis .conven-. diversa non. fuU,.yel cpntraria Salvatori : quia
lionis capiiibus' a soliimmbdoquod Cyiiis -prasdiea- super legem -natiis* -est humanoe coiuliiionis. .
-wy-aii-eeensconvefsis in geiiereiiiiamojjeraiioneni:-'' (Ibid). r-
Arliculus-0 est additilius : nani Honorius in fuie Ctcierum si S.-bic poniifex ulla in re cuipandus.
episltjl_ese periiiile ac "Sergius senlire afliriiiai. vidcalur, iiimia. _d sumnium facilitaiis culpaiJ po-
-Itanevern respondissel episibi_e.'inqua significaluin test, dum assensum praebnilSergiicoiisiiio iilrintjue
ei esset, fore .ai-duum^ac oiierosum adimere arti- lacendi pro-bono pacis. Koneniin Sergius sincefe
culiim uuius operalionis, de qjip convenlum erat in agebat, ut docetjiistoria , necnon ex ejus ' epistola "- ,
iuiione rocens coiivefsofuin'iuiii'Viyrb : postqtiam pleiiajiiendachsdepfelienditur.
dooueril.qiiod unam operalioiiem-credere .Eulycliia- - Ad Hqnqrii epislolam quod spectat, -,eacerie est
ljorumTn sana sententia erat?
~" senienliarum niaxiine.iiobili.um , el chrisiianarum
"Uudecimus _d veram epislolam speclat:, falsp -bntexius. Dignumque arbitror excusaiibrie, quod
aniem docet, quod Sergius hpilatus. fueril-Sophro-, silenlium approbaverit-; nani considerans ,dispula-
nium, ut lestimonia Pairtim adtluceret de tluabus D liqnis qbjecium tanquam quaeslioneinnoinineienus,
opefationibus, - ille vero id -pnestare nequiverit: deqiiaTiec Scriplura,'neque Ecclesiavidebantur lo-
iiainque cenluni prolatos ab eodeni. esse, synodica cul_eesse, ad grammaiicos et sopbisias, veluii eo-
Sopbronii ad* Sergium ostendil. El coiicilium Late- riim propjiam, remitiil; iudignam judicans, de qua
faneuse' a pont. Mailino l "celebraliun' leataiuf,""' Ecclesia' senteiill.Un-ferref.'"» Non'opbrlel, iivjuit,
jeuni adduxisse sexcenla.in .dupbus liijiis de bac - ad:<!ogrnaiabaec-ecclesiaslicarelorquere, ,qu_e ,ne-
re coiisciiplis.• (Synod. Spphr. adSerg. .ap. eonc- que synodales-apices super hoc exainiiiaiiles, neqiie
gen vi, act H Libei Sleph Dofen ap. conc Roin sub aucloritales canonicae'visaesunt explaiiasse.... Ad
.Marlinoi; seerel--".) . - -. "- , nos ista pertinere nori debent relinquentes ea gram-
Mem feni judicium debet de duodecimo, qjii maiicis. . . Hos enim non .unam'-operalionem vel
vcre ad Sergii cpistolam aitihet, -al esl mendax; duas Dominum "fesumClirisium ejusqiie sanctum
eienini Sergius seeiae ejns princeps, longe'ulea.m Spiritum sacris litieris percepimiis.. . Simpliciter
deslruere. -niolifelur,, vires omnes inleiiclebat. ut • atque veraciter confilentes Dominum J.esuni JCbri-
Cyridbcirinaih deuna pperalione Julciref. ., sium unurii ppefalbreni divinae atque hiinian-enalii--
- Terlius-decimus manileste coiftfadicit decimo.lbi rae: eieciius arbilrahtes, utvani riaturarum" pcmde-
enim niinis- ardtium, alque onerosum fore dixgrat" ratores? otibse riegbiianTes,ei turgidi' adversus nps
Cyrum cogere, iil uiiiusopefalionls'vocem adime- insqneril vocibus ranarum philospplii;:quain ul sim-'
•ret: hic vero legitur, SeT'gium'iIli «eripsisse. iil plico.s*el huniiles spiritu .populi'Clirisliani ' possirit
'
eamtlem memorari nori pateretur. Temanere j< "nni. t (Ibid.)
M? ANASTASIIBIBLIGTHECARII «£S

LXXXII. SANCTUS LEO II.

POGONATI16.
ANNOCHBJSTI683, CONSTANTINI

147 ^eo > na"'ione Siculus, ex patre-Paulo , se.dit menses decem , dies septem * et
decem. , Vir eloquentissimus et in divinis Scripturis sufficienler instru-
ctus ," Graeca Latinaque. lingua. -eruditus , cantilena ac psaltnddia praecipuus, et
in earum sensibus subtilissima ex-ercitatione lifoatus, lingua quoque sehoiasticus
5 eloqueridi majori lectione polita ">, exliortator omnium bonorum -operum, ple-
risque floreritissimam ingerens scientiam' 0, paupertatis amator, et erga inopem
provisoM, non soJum mentis pietate, sed et studii sui labore sollicitus.
~
148 Hic suscepit sanctam sextain. synodum.., quaa per J)ei providentiam nuper
in regia urbe celebrata-est, Graeco eloquio coriscriptam , exsequerite acresidente
..piissimo et clementissimo magno principe Gonstantino inlra regale palatium
ejus quod appellatur Trullus, simulque cum eo legati sedis aposto]ica3 et
JS duo patriarclteo, id cst Constantinopolitanus et Antioclienus, atque centun.
quinquaginta episcopi; in qua et condemnati sunt Cyrus, Sergius , Honorius
>et Pyrrhus, PauJus et Petrus, necnon et Macarius cum discipulo. suo Stephano,
sed et Polychronius, npvus Simon , qui uriam voluntatem et operalionem in
"Domino Jesu Chris.o dixerunt vel praedicavei'unt,. aut qui denuo praedicaturi
-0 fuerint aut defensaverint. Sed ut et nunc duae volunta.es et operatidnes ipsius
dispensaloris Chrisli et -SaJ-valoris Dei noslri dicahtur, sicut eadem synodus
* studiosissime in Latinum translata declarat. Verumtamen suprascript-i ' defenso-
_"es malorum hsereseos, dum nohent a suo recedere proposilo, per diversa
monasteria "sunt retrusi. Qui pr_edi_tus -sanclissimus vir s absolvil duos viros in
_._ percipienda communione. qui de regia tirbe cum suprascr-ipto Macario et caefe-
ris in Romanam directi sunt civi.atem , qui "» needum a synodo anathematizali
-erant", id est Anastasium presbyterum, et Leontium diacorium Ecclesia. Con-
-stantino_politana_ in die sancto Theophaniae, exponentes videlicct per propria scri^
"
pla fldem suam , juxta quod et sancta synodus determinavit, anathemal.zantes
.20. videlicet omnes haereticos i, sed «t suprascriplos viros coinplices , quos sancla
-synodus vel sedes aposlolica analhematizavit.
149 Hujus t.mporibus percurrente . divali jussione clemenlissimi principis,
•"restituta est Ecclesia Ravennalis ""'sub ordinalione-sedis aposlolicas, ut defunclo
'
*archiepiseopo , qiii -electus fuit jttxla antiquam consuefudinem in civilatem., Ro-
manam venial ordinandus ". Hic fecit conslitulum, quod archivo Ecclesiae con-
"3 tinetur, ut qui ordinatus fuerit archiepiscopus nulla consuel-udine pro usu pal-
•lii, _ut diversis officiis Ecclesia. persoJvere debeat, sed et ne Mauri quondam
episcopi anniversitas aul agenda celebretur m^ sed et typum _utocephali_e, quem
- sibi elicuerant j ad amputanda scandala sedis apostolicee restituerunt. Hic fecit
ecclesiam in urbe Roma juxta san.tam Bibianam, ubi et corpora sanetorum
_0 Simplicii, Faustini et Beatricis, atque aliorum martyrum recondidit, et ad no-
meri beati Pauli _postoli dedicavit Hujus almi pontificis jussu ecdesia juxta
•Veium Aureum in honf)pem beati Sebastiani __difica.a est, necnon ia honorem
-riiartyris Georgii.
, . ,, NGTDtB MARGINALES FABROTTI. '
;'
~'
» B, octo. b "*politus.' * * eoriimque scienliam plebi ferveniissime ingerebaf. inopum provisionem.
~oVide Baron'. ad nnn, Domini 653, tom. VIII^ pag. 316, pro Hpnorii pupm defensione. f * <lesuprascriptis
(lefensoribusmajores scilicel Macarius, Stephiuuis, Polychronius et Anasiasius, dum* nollent a suo
'" * Leo.' receclere
""*
giroposilo'Rom_e per. "^".quia. 1 YideBaron. ad ann. Domini 683. l duos hfer. Raven-
* *
.naliiin. x ad ordiiiandiim. m sed ci ne Mauri quondaiiTepiscopi anni.versarius, aulagenda telebraretur,
H»-!iib'_iil. . -
 5.49 - BISTORIA DE VITJS R0M. PGI.T. — S. LEO II.. 85»
150 Hujus temporibus die decima sexta mensis Aprilis, indictione _undecima,
luna eclipsim pertulit. Rost Coenam Domini nocle pene tola in sanguineo-
vuitu elaboravit, et nisi post galli cantum coepit paulatim delimpidare et in
suum reverti respectum < Hic fecif ordinationem unam per mensem Junii "> die
S vicesima septima : presbyteros novem, diaconos tres, episcopos" per diversa
loca numero viginti tres; Qui" etiam" sepultus est ad beatum Petrum appstolurn
sui. die quinto Nonas Julias <., Et cessavit episcopatus menses xi, dies xxn. Qui-
"
_uprascriplus sanctissimus vir ordihatus est a tribus episcopis ,' id est Andrea
Hostiensi,,. Joanne Portuensi et PJaeentino Veliferniensi, pro eo quod Alb.anen.-
iO sis Ecclesia episcopuoi minime habuit. * -
" ""
, NOT0L___' IHAGINALES FABROTTI'.
*Cslatum. ~*""Ma"um. «_.,.iv Jial. Julias. _• ..
• -VAKI2E LECTIONES,
Ex cddice Farnesiano LXXXIL AA.et erga inopumiprovisionem non s*.m. p. sed*eliam
(M, sed el". -.,,.-
'.Numi&T, lin S , operuni plerique - florentissime _. Num 1.8, tin 3, ac cl. lin S, et duobus
.ingerat scienliain., -id est Constantinopolilaho et Anliocheno,patriarcliis,.
afque CL.
^Num 148, lin 11, Salvaloris "noslri jjicahlur. Quani in
et studiosissime Tn -Latiiio transtulil. Verumlanieh -episcopis, qua synodo Cynfs S. H. P. lin 7, eum
el Polycbronio,'.el aliis,qui nn.
suprascriptos defensores inalorum liaereseumMacha- discipulissuis.StepTi.
u. lin 9, dicebant,.vel pra.dicabant, sunl danmaii.
rinm, Slepbanum Polychronium et Anastasiuiii dum Quiverq duas voluntales ei
jiollenl a sno, _.__ operadones in Ipso dis-
pensaiore .noslro CluTslo Jesu pr_edicaveriinl, aut
Numilii, linil, dedieabil sub die xxii" mensis -defensaverunl, benigne suscepli,-sicut eadcm syno-
Februarii, ubi et dona oplulit. Ujus teniporibiis die dus stud. in Jat. tr. decl. Yerumtamenr de
xvi inensis Aprjlis, ete. suprasc.ri-
ptis defensoribus majores, sciliceT Macarius,.Slepba-
Ex codice Vatliceltano. ,ntis, Polychronius ei. Anasfasins, dum nollent a suo;
- -Num .recedereproposito, Rosnseper _i. m. s.ret. Prcedi-r-
147, Cod. Vallicell. c.oncordatinomnibus cum ctus vero papa absolvit duos v. ,lin 15, cum supra-
~Reg.,'Muz. et Thumi., exceptu varinhle lectionems. scriplis M. lin 16, quia n. /m-18, expoiifenlesper pr-..
TtbriM., HneaS, cui nosler non adhwrel. ib. juxta quods. lin 19, delerm. et anatbeniatizanies-
Numil8, lihZ, cod. Valliceil. concordat cumReg., .h-ereiicos, sed el-suprascriptorum complices, quos
Naz. el thunn. etitalin 7, 15 eH6. HnA, simiilque sancia S.v, S. A. analbeniaiizaverat. "
B 'Num 1 "9, lin l, divale jussione piissimi et- clem.
cum' e~olegalis sedis apostolirae, et duobus, elc.', u"t JJ
:ldud. codd. lin _ ut iidem codd., exceplo verbo reee- pr.resl. estEccl. Havennatum sub. /f»3,el. fuil (M%
riefe, jpro IJUOhabel redire. lin 18 deest vox videlicet. liierii) ihcivit. Romanam (M. Ravennaiii) veniat-ad
lin 1*9,etanatlienialis-anies omnes h_erelicos, elc, ut ordinandum. lin S, nullam consuetudinem, pro usu
Hdem codd. pallei (sic in uiroque) diversis ofliciis es._pers. d. sed
Num 149, lin i cod. Vallicell. habel,' divate jus- et ne .Mauri quondam episcopi annivei-arius aut
sioiie. lin % Eccl. Ravenn.-ilumsub. tin. 5, qui ele- agenda celebrareiur pr.ohibnit, sed ettypuni auloce-
ctiis fuerit. Ibid in civilale Romana veniat ad ordi- phali_e, qui sibi.-lin 8, elegerant. lin 9, juxta viam<
nandtim. .... 5, imllani consuetudinem pro usu pallei, K.umenlonain, .ibicorp.vS. lin 10, etaliorum. /i'n.l_,u
aut diversis officiisEecl.-pers.' etc. ul Reg*, Muz. et Pauli ded. sub die___!mensis Februarii, ubi* et multa.
Thuun., £xcipe vocem aulocephalise, eujus loconoster dona obtulit. Hujus temporibus. -
cod. mendosehabel au.ocenari.fi. tin 8, eligeranl lege Nuni 150, lin % Dqmini a sero usque ad galli can-
elegerant airipulanda. lin 9, juxia sanctam Y-ivia- _ tum, et_}ienelola sangiiine obvolula Jaboravil; postea-
Jianij-ubi corpora. lin 10 et 11 concordat cum lauddi- ccepit paulalini post gaili cantum delimpidari, et in
codd. suoredire respeclu. Hic •beaiissimus papa ordinatus
Nuni 150, lin % Domini a sero usquead galli can- esl a tr. -episc. Andr. Ostien. et-Jo. Porl. ettBelli-
i.un -pVne lota <juasi sanguiue obvolula elaboravit: trensi (Ms ITeIletr.)eo-quod Alban.- eccl. episcopum
posiea ecepii paulatim post galli canluni delhnpidari, . minime haberet. Hic fecit ordinat. 1, per jnens.
ei in suo reverli respectu. lin 4, die.xxvi-preshyle- Junii die26, presbyt. i4. lin 6, Ioea 23. Qui etiam.
ros xnn. lin _ deest vox «nmero. lin 7, sub die _m *£ *"lin
pi 7„ sttb die iv Kal. Julii," etc.'episc. mens. 11,
di. 21. - - --.
Kal.-Juiii,*et cessavit episcopatus menses xi, dies xu.
Quw sequuniir in lioc numero desunt in codice-.
Ex codice TJiuanoaliem..
Apud Fabroilmn ex codiceFreheri. Num 147, tin l,Leojiitii6r^h'at. Sic.ex pat. P. s.
Num 147, tin •
• Num 149, tinS, operuni AB, plebique florum. annos 10, d.-lin 4, schol.et r eloquendi majorel. lin.
Ji, dedicavii AB, sub.die 22 in S,-et6, plebiqueflor. _ -
Februar. ubi et'-dona-oblulil; __.addil, luna hujus Num 148, lin 14, -viros ad percipiendanv .omriTu-
lcmporibiis. nionerii."/m-16, deducli sunt c. tin 19,"ierminavit.
Num 150, tin 4, Junii, A, Julii. lin 7, menses II,. N-um149, lin 1, hujus temp. divali i.-piissimi pr.
A, in 10. ... Iin5, fueril. -lin 7, scribe; aiitoc. lin 11, dedicavil
. _ Ex.codke Regio, Mazurinoet Thuuno. shb die22:niensis Febr. ubi et dona oblulil.
Num 150,' lin I, Hujus lemp. die 1-5. lin 4 , deest
Niiin U7. lin i, Leo jiinior, nat. Sic. de p. E; respeclunij. "iih4 «J,5, die 28, pr. 8. . •
/-._-__,ilecem. Hic fuit vir elbq. lin 5, erudiliis, eaht.
lin 4 (M stibtilissinius) lin.Sei eJoquenliai niajori Jecl. Apud Peniam-ex cbdice Cavensv.
poliius. lin eud. operhin eorumqiie spicntiaih pJebi Num 147,Jin 1, diebusxvn. lin 6, ingeral. .
-fervjaniissimejngerebal. Pauperlalis-uuoijiic' auiaioT', NuntJiS, lin 3, jntro. iin'4, tmlius.,i\n.7, cu'm_
 *
,S5f ,A_-"AS"TASiJ LIBL.OTJIECA.'.-, , \ 8"S*
Jisclpulis swrs omniljus-Stepli. s. c. * Polocronio. /<«__.'sed ei "jlauri. lin 7, anloc. m siih licuenvnt. lin R.,
volunt. e. o. in ipsius. - recond. ad nom. lin H, dedicavii, sub diexxsi ihens.
"
JOjduas ;
Num 149, lin-i, percurren.es. lin 5- fnerit. Hn 6, Fcbr. ubi ei tluna-opiulil. .
NOT.EVARIORTTM*. _ j
'
'ALTASEIUVA. _ "niversarins-dies ordiiialionis cpiscoporum sohiLst
. Np.ni147,. linea 4. — Lingua qmique scliolniticus. celebrari-, can So/«ninitafe_i"lei __.(/<* Consecrdist !r
Bcbolastieonini appellalione in.elliguntur advocati, Augustiii de verb Doin sermoii 52: « DTesanniversa-
-proplereloijuehtia. sliidiums quodTn scbolls deliba-* rius ordinationisdominl senis Aurelii crastinus il-
tur, L..li,iG.-i>c Lucr. Adcocat. lib..xn. ab officiali- lucescjt; rogat et adinonet per bumilitalem nieani,
hus scbolaslitis. Syn.Sardic. e:in."12 .'^'tryjtig.-m- charitaiem veslram," ul iid btisllicam Fausli 'devo-
'yis aj.o T»jr ayapd;. Anl scholasticus" de Ibrd. i tione venire digneniini. » Episcoporum eliam piunia
'.:ssil. episl. 241 : Et ~~yIHK SIX/PI niissa.pro defiinclissolebarcelebrari^
7uf_v__'-t6 <syjt- agenda,Td_,estLondinensibus
' o Setva et &-.zc._r.r.ctaSrj^toGeav.uXvouovg. De episeopis sepultis in ecclesia S.
AKCTWOC
Augustin contra Juliau. li)). 2: t ~Nunquid schola- Eanli lestaturBeda Hist Anglic lib i, cap 5 : «Habet
siici auditoriales, id est, poslulanles in auiiiiorio b_ecin medio pene sui. allare in bonorein beali Gre-
\hidicuin. » Alias schoJnsticus aecipitur pro diserlo. gorii pap_ededicatiim,Tii'quo peromne Sabbainma
Augusiin. de cateehiz. Rudib. cap. 9: <Sedulcr-n;o- -presbylero. loci illius a^endaeeorum solemniler cele-
nendi sunt scbolastici, ut humililaie indiili Cbristia- brantur. » Agenda esl solemne saeiilicium pi-o de-
>na,, discant non -contemnere, quos cognoveriut functis. Peirus Cluniacens Jib"ii,.episil7 de'Dbitn
morum viiia, quam verborum amplius devitare. > malris : t 1~andemlucluosa.oratione tinlta",agendam
Idem in-Joan. cap. 7: t Q_uienim habenl causam, et B inca*pi:»~-Anniversarium sacrificiiim pro defuiictis
.oJunt supplicare imperatori qu_erunt aliqueni scho- cclebrandi usuiii commendat TerUillian. de Mgm-»
ta .iiciini jiiris peiiium, aquo sibi preces eonipoue- 'gam : « Ei offert animis diebus dormiiionis ejus.
Jjan:ur,_> etc. Idehi de Tempore seriii. 78 : « El quia Ltnimqiieesl Et anfiiversarium ordihationis ~el nbitus-
imperiti et simpliees ad scbojasticorujn alliliidiiiem 'deinpiuin Mauro arcbiepiscopo, quia ih schismate
noii possunt ascendere.j Salvian.de Gubernal. Dei vita funeitisest. .Typus, id est forhia principiilis
lib. i. in pr_ef: « Non" id facere adnisi sunl, ul aulocepba'Ii_e,,pei- archiepiscopiim" Ravemiatem -a.
sahibres ac salutiferi, sed ut scholaslici ' ac' diserii prineipe inipetraius, resliintus sedi apostolic^," i:e-
-baherenUir. » - -rccidiva.litis-materia esset. Forma aui"ocephaU_e, id
.. _""um_.,149,linea 1.—Hujus temporibus percur- esi, exemptionis. Anasi in Dono,,1ocomox l-andato-_ :
renle divali jussione clementissbniprincipis reslituta A_Tcy._^a.,o£ siiiil tjui superiorem non agnoscunt
-est.Ecclesia Ravenriatis snb ordinalione sedis xiposlo- iidem dicli axifalou -Hinc aeephali dicli clerici, qui
lica, ut defwnrloarchiepiscopo, qui eleclus fuit, juicta nnlli parent episcopo. Syn.Paris apud Gralian-eau
antiquam-consaetndinem in civilixlem Romanam ve- Nulla, 93 (iisl_ «Tales acephalos, id est sihe ca-
niat ordinandus. Consii:ulione Constanlini Pogonali pile prisea Ecclesia consuetudo nominavTl. ., COMC
Jilcclesi-t Ravennatensis resliluta est ordinaironi Mogunt i, can '22 : c De clcricis vagis, seu de ace-
sedis apostolicse, ila ut archiepiscopuseleciusordi- pbalis, id est bis <*jui_unt sine capite, "neqiie iiv
jtamiiis esset a-Romano pontifice.'_am anle lempore servitio Domini Tioslri, neqiie sub episcopo, neque
l)oni P. Reparalns archiepise. Ravennas se subjece- sub abbate."» GoilTid"Vindoclib n, epist 27 :« Ace-
TKl.rdinationi sedisapGstoJicae,ut refert Anaslas in Q pbali non suihus, quia Chrislum Salvaiorem jcaput
i.ono .:, « Hujus leniporibhs Ecclesia Ravennatum habemus, el pos.t ipsum Roiiiaiium-poiUificem.'-- * '
qu_ese. aliEcclesia Romana segregaveraf causa au- BISSI ET LABBEi. - "'!-
locephali-c,-denuo se pristliia_ sedi aposlolicie subju- A~»in..li7,Ii'ne"a1.^-'_U_D..EX canone secunilocon-
gavit. _ Sed posiea tempore-Leonis II, ut res tulior cilii Tolelani xiv aperte coliigiiur-Leoiieni' creatuin- ' '
essei, ionstitutione Conslanlini Pogonati cautum esse pomiiicem amio-Domini .85.
esl, ut ,archiepiscopiisR_,.eniias eleetus, ordinaiio- , Sedil mensesdecem, diesseplem el decem. Defuh-
neni. seu co!isecralioiieiii*peieret a Romano pdnti- eiiis iv Kalendas Jniii, quo die in eeelesiaslicis
flce, quia ex privilegio ConslantisC_esaris a tribus tabulis inter. sanctos annunieraius. babelur.J-Sed5t
episcopis ditionis suf" ordinabalur,. et palliumpete- nienses decem et dies octo. Raron. ann. 684, ijum i.
bat -_a"C_esare. (Hieronym. Rubeus Hist Ravennut - Num. 148, Jinea (5.— Honorius. Aciis illis,- quse
i , , - - Lconi ponlifici oblata fuerunt, iiomgn Honorii.per
iibiv.)
LTuea 4. — Ilic fecil conslilutum quod archivo imposliiram Theodoi-i dolose superadditum ' fuisse
Ecclesiw coniineiur, qui ordinaius fuerii archiepisco- semit Baronius. 1 - _ -'
1us, nullam consueludinem pro jisu pallii aut diversis (Ex Labbeo.) Anno Christi 582, ineuiitelO Janua-
offwiis Ecclesiw, persolvere debeal. Maurus archiepi- rii, iiidictioiie 10 obiil, aut saltenisepultus est Aga-
scopus R:ivennas, concede-.iteConstame Ctesare, ita tlio papa post sedem ahnorum triuni', niensium sex
se el suceessores subduxit a scde.apostolica, ut epi- et ili.eruniviginliquinq-e, cum jama-die 16 Seplem-
scopos sibi subjectos ipse ordinarei, ct a iribus su_e bris -ibsolutum fuisset conciiinm ConstanlinopoJjlar
provinci_eepiscopis ordinaretur, neque conlirmatio- n num in, sive oscumehicum .sextum, labenleiadhiib
iiem peteret a-Romano poniifice; veruni pallium a apud Lalinos indicl. 9. Leo II paulo posl Agathonis
C_esare acciperet. (Hieron Riibeus Hist Ravenn 1lib morte.m eleeius esl Romamis pdntiiex. Audila|morte
iv.) Archiepiscopo Ravennate Tedeunle in fiilem et Agatboniset eledJoneLeoniSj.Constiurtinus inipera-
obseqiiium sedis aposlolicae, edicttim a L.eone II est, tor die 15 Apf.Iis (non Decembris ul.invulgaia legi-
ut pallium pelere ur a, Romaiio ponlifice, et ne eo liir) ;»JLeoneni-seribit episioiani, quseexstal Gr_ece
iiomine ulla consueludo, iil est, census persolvere- et Lajine iii'iiiie"sessiunis xvm. . '' .
lur.-Pro .concessione prtllii .iihii dai.T vel accipi de-' 1 - CE«i"I.
bet, can~Novit10:), «list. ~
Lihea 6. — Sed el ne Manri qnondtim episcopi an- NOT-E CHROKOLOGIC-E. |
nivemtas, aut agenda celebrelnr, sed el iypma aiito- Ctim ex-brevioribiis inierpontiriciis -jam"noveri-
cephaliwquem sibi elicverant, ad amputanda scandula nius, Ravennati exarcba poteslatem cpnfirmandi
sedis-aposiolicw restitnerunt. Leo II vetiiit ne dies poiitificfs esse factam ab Tniperaioribus OrienliS;
ovdinalionis Mauri archiepiscopi Ra- niutaliohehi aliam a Pdgonato inductani explorare-
' anniversarins
vennaiis scbismatic!, qui valde infensus ,fuil sedi coghmir Uuobus diuturnioribus cseleris, qnxpr_ece-
,aposlolic;e, leste Riibeo Ioco laudato, celebrareliir;- dunl, qu_eveseqimnthr, inj.erponliiicii«,post Agaibo. -
ei ne agenda_jid -esi inissa pro defunclo, fierel. An- nCin, ejiis^ue successorenT_.e-neni;--JQn6d:utfacIHus
 RISTO-l-A-DE YmS-ROM.P__.T. —*.S. LEO H_.
assequamur, memoria repetenda suntr-qiia.de varia A cam, evestigio absque lariliiaieponlifex ordinelur.»
pniiiilicia. eleclionis hisioria auctores doeiissinii tra-- Ex -qiiibusvidetur posse conslitui epocba liberlalis
diderunl. Hanc MabiIioiiius-(€<.-..m.prwv. ad Ord. oidinalioiium icstiluiie an. S84, Benedicloponlifice.
Rom. tMp. 17) Panvinii vesligiis insislens, in sex Al quia exarcbos, ul vidobinitis, adire oportihl, _ob-
omniiio periodos distinguii. -1. A. S. Petro ad Con- coiuentiones, iucirco cum doclissiniis viris. Pagio,-
stanlimnii M.,cum cleri, acfideTium coems suffragiis elBlanchino adbuc sepluaginta circit.er annos diffe-
sancle fiebai eleclio, de quaabuiide Blanchin. supra rendam eam arbitror, nempe ad lempora Zacharia_
ex^episl.Cypriaiii. __.A Conslaiilino ad Jiisliiiianuni, pontificis, seu Pippini Francorum regis. Nunc, quo-
_um eligendo ppniifice imperalorunf Oceidentis pri- -niani,vidimus _unde orta sit ditilimiilas interponu-
mum, deindeGolborum regifm aucloriias aecedebal, -icii post Agatbonem , et Leonem II, utrumqne
de qua sparsim agilurin nolis. ad poniifices qui sub sii.igiliatim expendi oportet unumquodque ' suis
.contentione eligebantur.S. Ali Jusiiniano ad Caro- locis. .
liiin Magnum; cum, mortuoponllfice, curaiii aposto- Posl Af"athonem vacasse aposlolicain serieni an-.
lie_e sedis suseipiebanl arehipresbyier, archidiaco- num 1, menses 7, dies S, perperam coild. efcalalegi
nus, et primicerius notariorum, qiii-staiinv nuniia- fere.omnesti-adunt. Eleiiiiii-cmn iidem omiTes codd.
bant ,exarcbo papre mqrleni. Tum jusiis defunclo el catalogi prseter 1 el 2 Colberl. bidui discrimen
.persolulis, ac tridui "ejunio exaclo, siinul cor_yenic- habenles, et Corbeien. uniusdiei, conslaiiler iradani
bant.clenis, opiimates, populus, el milites, (nenipe successorehiAgalbonis Leonem sedisse menses 10,.
slalioiies milUuni-; nam Rovnre, pra.sertini et Ra- dies 17, ex Anasiasio ipso liiculenler patet cmnani
ve.-iia.eaideni cohsistehanl, ad iiuan.lam lialia. par- g anno conveiiianl iinienses ; Iixlcqiie noh modo ae.as.
tt.m, adversns LangobarUos) ac pontificem eJigebanl. pontiftcis, verum eliamiiilei.ponlificii perperam con-
Mox petebatur abaula Coiislaniinopoleos- conlirma- signati error deiegitur. « Hujus lemporibns, ait Ana-"
iio, certa pccun.a. peiisioiiepc-rsoliila, indeque ad- stasius, die decima sexta mensis Aprilis, indiclione
vecta Romam jiissione poiUifex consecrabaiiir. 4. A . undecima, luna eclypsim pertulit. Post CcehamDo-
Carolo.M. sd Formosi eleclionein; ciim A,driamis miui noete pene lota in sangiiineo vultu elaboravit.»'
coiicessil Carolo, ut ipse,- el successorcs eligercnt, lii quli.us -duo characleres temporum signanler ex-
quod lameiijininimefecernnl,coiifiiniationecoiilenlij pressi jndictioll, ct feria v in Goena Domini con-
OVientaliuminiperatornm exemplo,-cieteroqui libe- currens ciun die _6"Aprilis, annum indicant 683,
rain cleio'populoque eleclionem reliiiquenlPS. S. A euni Pascha erat die 29 pradicli mensis ; quo etiain-
Formoso ..dOltonem M.;et~ 6. ab Ollone ad Frideri- anno Galrisius-, laudatam eclypsim exjiendens:
ciiin -Enobarbum, sive ad-AIexandriiin III, cujus «-Ccepil, inqnil, dimidia deeiina ; finila est fere ses—
lempore ct cura, electio ad so.Ios cardinales devo- quihora post mediam noclem ; duravit enim horis
lnt.a esl; ad iempora Anasiasii hon pertinent, ac fere quatuor. Latiludo vera 12, 50 semidiam; lunce,
proinde apud Mabilloniuni, undeli_ecdecerpsi, videri 17, 26 ; suinma semidiametror. 62, 55 ; scrup. re-
possunt. .- . - sidua.50, 3 ; digili eclipt. 19,18 ; sol in 29 Arietis.
-Adtertiam igiturelectionis periodiim, in qua ver- • Aiilonius Pagius alium quoque ejusdem aniii cbara-
samiir, reyerlor. Ilanc Blauchinus,-Mabillonioet Pa- cierem observal apud Anasiasium num. 149, nempe-
giosimul colla.is. non adCarolum Magmim cum Ma- dedicalionem ecclesia; B. Pauli juxta S. Bibianamdie-
liillonio, sed ad Pippiuum.pervenisse affirmal cum p 22 Febr. qui aiino 683, cum Dgminica concurrebat,
Pagio: « Regnanle, inqnit, Pjppino Francorum rege, ut D liltera-Doniinicalisostendit. Quse cum ita sinl,-
Ecclesiam ab illa servitule liberaiam fuisse infra inlerponlificii error esl evidens ; etenim eclipsis abj
cuni.eodeinauclore (Pagio) videbimus.- Equidem fa- Agaihonis mone distat uniusiaiiliim anni, ac triuni
leor cum JSlanehino, senienliam Pagii pi;efereiidam meiisiuni_paiio,utecclesi_eB. Paulidedicationeni non
csse; utpalatn Jiel ex Zacharise inlerpoTi.ificio, li- niemoiem bimesiiT tempore viciniorem. Pr_elerea-
berisque ejus.successonun Stepliani JJ et Pauli ele- mors Leonis iu prceslanlioribus codd. et catalogis,
etionibus; qui queniadnioiliiin tcrtia. periodi electio- prreserliinVeroneiisi, die3 Julii consignatur, sex
nuni linem afferunt, ita quartum lnmc loniiim absol- duntaxal-diernmdiscriinine apirl alios dccurrente
vent, in quo toiam fere iilius bistoriain complexi o,ui eam cohsignanl-28 Junii. Qiiamoljrcm removerL
erimus. Cicterum teriia li_ec'vari_8eleciionis pcriodus ea non pqlest ab eodem anno 6S3; nisi diulius eum
duas insignes niutalioriespassa est, qiiariim primam sedisse arbilratu proprio'auinniai'c quis velil ;"nam
indieavi supra innolisad Pachecuin, cum llavehnali mensis Aprilis lunari eclipsi celebris, ab Jhliq se-
exarcbo.faeultas confirmandi-ponli-iceni ab iinpera- quenlis anni sejungitur quaiiiorJccim mensibiis'
lore concessa fuit: alteramvero diutuniilas inler- Itaque nibil ex iis movendo, qure lanla. anli-'
ponlificii, qu_e jam desueverat, Agalhonis mortem qiuLatis aucloritate rolioranlur, de interpontificio
exeipiehs, hoc loco explicandam suadet. post Agathonem; de ordinatione Leonis II, deque
, Conslantinus Pogonatus,. quse eral ejus Teligio, et ejusdem sede, et die einoriunli, sic stabiliendum
pietas erga S. sedem a memorala primum pensione videtur. Morluo Agalhone die 10 Januarii 682,
eamdein liberam esse voluit, Anaslasio lesle inAga- cessavitsedes inenses 7, dies 6, ul habet catal, prse-
thonc 146 : « Hic suseepit divalem juss''onem, se--D slaiiiissimiis Yeronen exquo, perinde-ac ex aliis
cundum suam poslulalionem," ul suggessil,per quam oninibus codd et catalogis expungi debet annus
relevata est quantiias qiia. solita eral dari pro ordi- vaciitionis, ihanifeste siinerfluens : quare eodem
liatione pontilicis facienda. i Deinde, ut ex eadem anno 170 Augusli die Doininica ordinatur Leo II,'
sacra eoiistai,.'facultatemconfirmandi ponlifieisexaT- (exclusis scilicel emortiiali el ordinationis) qui
ciio adeiiiptam, Constantinopolim revocavit. « Sic sedct irenses 10_,dies 47, ac niorieni occunibit ariiio
lamen, ul si conligerii post ejus iransituin, electio- senueiiii 683, die 3 Julii, unde prbfecto ordinalio
nem fieri, non debeat ordiriarhpii electus fuerit, nisi riistal mensibuslO, dielms 17, _i iuchidaiilur dies
prius decrelum generale introducatur in regiam ur- ofdiiiationis, ut ratio exigii, ciiinab inlerpontificio
bem, seeundum an_iqii.ini consuetudinem, el cnm exclnsa fueril; alque emortuaiis, qua_ ab interpon-
eorum [a(.; ejusjconscientia et "ussione [a/.,scien- tificio
- sequenti removeri debet.
tia -etjussu]: debeat ordinatib provenire. _ Novissi- Contra hanc reclissiniam Leonis chronolqgiam
me autem hac eiiam confirmalionis neeessilale, yidentur facere qualuor ejusdein poniificis epistoia.
-quinquennio vixdum.exacto,clerum, populumqueRo- unius argumenli Pelro Ilegionario Iradila. : 1. Aii
mariiim~liber..vit. « Ilic snscepit (Anaslas. in Be- omnes episcopos Hispahi_e; 2. Ad Quiriciimf
..-cf.niini. 1S5.) divalesjussiotiesclemenlissimi Con- 3. Ad Simplicium comHem; 4. Deinuni ad- fegem
slanlini ad ven. clerum el populum, alque felicissi- Ervigiiiiii : quas Jicel I.aroniiis supposilas putef,
inum cxercitmn Romanre civiialis, per quas coiices- eruditi laiueu receniiores jure vindicanl, prasertim
siL.ul nersona, qui eleeliis-ucriXaU sedeni aposloli- Pagiusan. 685, iium 12;_ci scquenli. Eas siquideuu
 855 ANASTASIIBIBL.GTIIECARII SSS
in Hispaniam. hauddum pervenisse conslat pridie A missa. prima ad episcopos Hispani_e, altera aa Qui»
Nonas Novembresan. 683, cum tertia decima Tolela- ricum episcopum, leriia ad Simplieium comilem, <._
na synodus celebrabalur; lamelsi, juxla noslram quarta adErvigium regem, quse quidem onines qua-
chronologiam, quintus jam- mensis volverelur a - tuor sunt similis argumenii, videlicet milli a ponti-
Leonis obilu. Verum si atlenle rem spectenms, fice in His]ianiam Peirum jiotarium regionariiim,
omnis difficullasamoveiur. Enimveroantequam Leo, qui secnm deferat definiiionem fidei sexta. synodi,
quse opportuna erant pararet, magiia sui pontilica- acclamatorium sermmieni synodi ad imperatorem ;
tus pars praieriit, et nisi multuin faltor, nondum pro- ejiisdenique imperatoris edictum,- ut episcopi syno-
feclus erat ab urbe Rpgionaiius, ciim ponlifex vale- dali definitionj subscribanl. Cardinalis Baronius has
ludine laborare ceepii, moxque est sublatus; aut sal- omnes episiqlas pro supposititiis. habel. Cum,enim
lem pon.tificismorte, audita susceplum iler peifieere eminentissimus sacrorum Annafuim parens eam
non poluil. Nec simplici conjectiira b_ereo, b_ccafflr- viani primusjnieril ut quaniciiiique labem ab fle-
mans; nam BeiieilictifsIIvix eleclus breveni scripsit rtorii memoria abslergerel, affirmandi inierpolatii,
epistolam, -in qua validissima h_ec argtimenia ad el fcede vitiata acta sexlaj synodi fraude ThecTlori
meain opinionem probandam legiinlur : « Benedi- pati-iarchce Constanfuiopoliiani, debuit in vim sure
clus presbyler, et in Dei nomine electus, etc, Jnxla assertionis rejicere-epistolas Leonis, in quibus _na-
quod Luamstrenuilalem aposlolicaememofi_edomi- tbema dicebatur Honqrio, atque eiiain. auctoreiu
nus Leo papa Hispaniam provinciam ire disposuil ad libri PonlIflcalis"~misere lapsum recognoscere in
prsecellenlissimuni, etc, pro apostolica. nosti_e fidei adbibenda iide iisdem actis, ubi dicit, in qua e! con-
iirmilaie cum summo pietatis studio coinmissum g demnati sunt Cyrus, Sergius, Honorius el Pyrrhus,
ministerium perage. i Et infra : t Officiumperinde Paulus et Petrus. Quibus ralionibus fidem convellat
pielalis assiiiiiplum vigilanlia. atque solertia conde- Baronius epislolarum Leonis, ne lector cogalur
corans, "festinaperticere. . Quani bujus epislohe sen- adire Annales, paucis verbis eomplectar :
teiitiam non recte examinaiunt, qui eam oiiosam, lllud piimiim pro cerlissimo baberi debet Honorii
ac proinde supposiiam putant. fidem fuisse integrani, et inculpaiam, nihilque in
C_elerum secunda Leonis epislola, Quirico per ejus Jilleris ad Sergiiun datis exslare, qtiod suspi-
errorem inscripta, data est ad Julianum Toletanutn cionein ullam conspiraiionis in h_eresim Monolheli-
archiepiscopiim, qui anle trieniiitim, die videlicet 28 larum ingerere possil, ut clare osleridilur a B. mar-
Januarii an. 680, successerat Quirico. Quae singu- tyre Maximo iii eo dialogo, quem habuil cum Pyr-
laris agendi forma nolatu maxime digna esl, conlra rho Monollielila. Ubicunque ilaque fil mentio dam-
recenliores non paucos, qui Ecelesise Hispaniensi nationisHonorii, cubare niendum dicendum esl,.sive
hoc lempore florenlissima., longeut eam illustrarint, falsarii malitia, sive exscribenlis osciianlia. Liile-
maximas undequaque tenebj'as obduxerunt : nam raruhi Leonis suppositionem piTinum indicant falsa.
Leo, pr_eter daiam epistolam ad pr_esu.es Hispania- teinporuni consigiiaiiones. Sacra imperaloiis ad
ruin uuiversos, pecttliarem ad Tolelanum, lanquam Leonein consignatur hac nota, missa est meivseDe-
regni primatein, iradidit. Idque obiter dicluni velim, cembri indiciionedecima. Si Leo noimisi indictioiie
nani propediem cxibunt in lucein, Deo adjuvanle, undecima anno 685, mense Augusio, ut cxiAnasiasio
iue_e dissertaiiones de aniiquilate Ecele.ia. Hispa- •habeiur, poutifex esiTeiumtiaius, uon poterat impe-
niensis, iu quibus plurima anliquiialis monuinenta p*" Tator ad eiimdem lilteras dare septemdecim mensi-
proferiintur, qua_Hispaniarum priinaium, ante Sara- bus ante ejus eleclionem. Pr_eterea scribit imperaior
cenoium iiivasioneni evidenler osieiidunl, absque se horlatoriam- misisse ad Agathonem papam, -ut
'pseiidochrbnicorum ope, adversus recenliores <lo- j|uosdam tiiiigerel Coiislanlinojxjlim, qui in conei-
ctissimos, qui vicariatum aoostolicum cum primatu lio,quod proxime celebraiidum erat, ejiis.personaiii
confundunl. i-_pra.senlai-enl, quando consiai cx litleris ejiisdem
CIACONJI. imperaloris ad Georgiuin episcopuin Conslanlhuipo-
lilaiium, ex reseriplis Agathonis ad imper'atoremr
Num. 147, linea 1. — Leo. Junior diclus ex Ce- ex actibus synodal.bus, el ex Anasiasio, Conslanti-
della territorio Vallis Sicilian_ein provincia ullerio- iium non diiexisse litteras ad Agaibonein, sed ad
ris Aprulii, patre Paulo Meneio medico ex canonico Donum Agatlionis pi'_edeeessorem. Liliera paiiier
regulari S. R. E. presbyier cardinalis xni papa re- Leonis iinperaioii rcddila simili viiio datie conu-
gnicola, a iribus episcopis, Osiiensi, Porlucnsi, ct ploelaboral, nam legitur consignata nonis Muii, in-
Veliterno consecratus, cum ad illam diem ab uno diciione decima. Si in contexlu litier_3afTiimalLco
lanlum Ostiensi, consecrari uioi.s fuissel. se divales apices imperaloii.e Clementiie cuin sy-
TH0M_£ ACETI ADNOTATIO. nodalibus geslis accepisse mense Julio per riuper
decimam indiclionem, quomodo elaudi poiesf
Num. 147' linea 1.— Naiione Siculns. Ex iis, elapsam eadeni liltera nonis Maii, indiclione decima; nola
qu;e iu Agallione adnotavimus, salis aperlum est qu_e consignet tenipus littera; reddil_ej
Sicilia. itomine Calabriam etiam coiupiebendi. Sed scilicet,
tiibus mensibus antevertens tempus littene S6-
el coiistans tradilio est sanclum Leonem Rhegii na- r» ceplre?
tum esse, quidquid dicat Ciaconius, el Scipio Maz- Pari ferme anacbronismo fosdantur lillenc Leoms
zella, qui lameisiad regnum Neapoliianum pertinere in Hispaniam miss_e.In illis afFirmalur,"syuoiliimiu
faleantur, nalum lamen contendunt in Apruliis, causa Monotlielitarum habilam absoliilam fuisse in-
vocis aifiuitate decepti, nam pro Aprutiis in Valle dictione nona, cum certum sit absolutam fuisse in-
Sicula, Brutiis, ubi circa Rhegium locus- est, qui dictione decima, -quemadmodiim uliiina ejus acla
eliam Valtis Sicula nominalui', Iegere debueriint. ita evidenler declarant, ul nulla super ea re dubita-
Vide Gabrielem Barrium de situ el anliquilate Cala-. tio esse possit. In episloh ad episcopos Jlispania.
brine queni nosiris adnoialionibus aucium quanto- dicil Leo se delegisse ex conciliis sancia. sedi subja-
cius, annuenle. numine, excipies. ceniibus arcbiepiscopos, quos atl imperalorem mit-
BALDINI. leret^ cum in subsciiptionibus synodi nullus inveniri
Num. 148, linea 1. — Hic suscepit sanelumsex- pbssil archiepiscopus, qui Roiua missiis synodo
tam synodum.... in qua et condemnali sunl Cyrus, inlerfuerlt. Sed cum _,ynodus absolula fueril, ante
Sergius, Uonorius, el Pyrrhus, Paulus el Pelrus. obilum Agathonis, unde Leo allinnare poteratse a<I
Quinqne episiolse ndbis supersunt a B. Leone II synodum archiepiscopos deslinasse, ab legalis diver-
scripta., una quidem direcla imperatori Constantino-' sos quos Agatbo pr-emiseial.AdQuiricuminfeliciier
Pogonato, qui ad pontificem mitleus excmplar aclo- fingitur dala epistola a Leone, quem palam est longe
rum ,in scxla synodo ab eodem ad probaiionem sy- anie Leonem faio functum fuisse, scilicet ante annos
noJi requisiveral; et qiuitcor aJias In Hispaniam scptenv subrc.jalo illi Juliano," qui subscriptus le-
 8S7 niSTORIA DE VITIS ROM. rONT.'— S. LEO II. 858
gilur eoncilioTo.elano xii, babilo muio 682, noniine A dictione decima,.et-in Iilter.i Leonis, uhi legiiur no-
Qnirici Tolelani episcopi siibsisijiaio taniiim cpiirilio nis Maii indiclione decima, legatur jwnis Maii indi-.
Toletano xi; habiio anno 675.~Neqne alius fingi po- clione undecima.
tesl QivrJcus diversus a Toletaiio, ciun adprimalcm, . In lilleris Leonis in Ilispaniam missis nulluserror
et melrnpolitanuin scribere ponTfex, debiiissej,, teiiiporuni occurril. Anhmat Leo synoduni babilam
quando post seriplas liiteras generales ad omnes in.causa Monotbelitanim absolutam fuisse indietiohe
episcopos Ilispaniarum, ad aliquem seorsim scribere 9, ciiiii revera aclioncsonuies. qure ail caus_e pomlus
voluisset. De Simplicio comiie nulla est mentio in periinerent<-ii-c,ancgotiunifijlei,absoluiefueiiiilaiite
numerosa illa comitum seiTe, qui inlerfuisse xui iiiiiiiiin indictionis 10 solis actionibns 17-eil8, cele-
concilio Toleiano leguntur, omiies nuniero, viginti braiis diebus 11 ct 16, Septenibiis incboanle. iudi-
duo. In liilei-a aulem-ad Erv~giumregem ,dala m\- clione decima, qui dies refeiri eliampossunl-ad
ninie illa duo fereiida suiu : primiinr imperalorem indiclioncmS res|jeclu Occidentaliiimindiclioiiem,10
Constanliiiuin litleiyis misisse ad Agalhonem, quas « die24 Septeinbris iiumerare incipieniiuin. bicun-
supra osteiisuni eslinissas fuisse.ad Ponum; deinde lur qiiidem, in •liitera _d episcopos Hispanise, archi-
lilteras illas imperatoiis scriptas fiiisse indiciione episcopi a pontificedclecli ex provinciis sanclae sedis
nona, ciun ill_ead Dnniini daUe repcrianlhr indi- siibjectis; sed.Jibraiio forlasse.iiiipiitaiidum, si loco
ciione sexia, priflie Idus Augusii. Quibus. omnibus episcoponnn scripserit archicpiscopos; 'quando ciiain
addalurih illis litteris clare a.fnjnari in Hispaniam archiepiscopi inlerfuennii,*uii optime notalJ-Pagius
niitti non ipsa acla synodalia, . ,qii_epropter liiiguae in Inuic locum Baionii; videlicet ailfuil... arcbiepi-
diversilaiein, inGrieco qiiippe conscripla. sunt, et j{ scopus Cqrinlbi, Basilius Crel_e,-el-Joiuiiies Regien-:
necdiim in Lalinum eloquium <,.xaniinati.Xranslala sis archiepiscopus Calabri_e; et illos dict-re potuit
erant, » sed lanliun deliiiitionem synoili, edictum Leo a nobis missos, ciun a Romana sede inissi fne-
imperaloris, et aeclauialoriiim Patriun sermonem rint. Litlera ad Quiricum dala.boiia-fide supponit
ad euindem ,' miiiiinam scVlieeT,actorum pariem; illum inier vivos superstiteni, cujus morlis niiniius
qnando episcopi in synodo Tolelana xi, habjia anno ad Leonem adbuc perlaliis non fueral; neque enim
684, se accepisse lestanlur iuiegra gesta synodi cum coiiiputandum est teinpus obilus Qniiici a subscri-
inviiatoriis Leonis papae Iitteris,' «.per quae oninis plione ab.codem facla concilio. Toleliu.o xi, ,anr.o'
ordo gestorum, geslaque ordinum dilucirie,. ut acta, 675, sed a lenipore concilii Tolctani -xji, habiti aniio
sunt,nostrissensibiispalueruiit.. HascsiiiilpenesBa- 682, cui, defuncto forlasse .paucis anie mensibus
ronium aigiunenta sup|iOMlioiiisIilleraiuniLeonis II. Quirico Jiilianus subrogalus, subscripius legiiur.
His lamen argamenlisnon acquiescunt, qui me- Nec adeo iufelix repiiTandusest, si quis fuissel fabri-
moratas quinque liileras Leonis pro veris babeiit, et cator supposilionis episiolar.um, ul volens per frau-
genuinis. El priimim in eo probe convemunt cum dcm 1'allei_, npglexerit legere subscripliones cpisco.
Baronio, qtiod prqcul abfueiit Honorius papa ab poiiim conciliis per ea tempora habiiis,-ei conlicias
omni culpa liajreseos non soliim, sed ab qmni suspi- litteras ad eos dirigere. qiiorum iiomina calalngi
cione culp;e, el oplime ejus causam propugnavit pi_efcrcbanl : quntl iiiein dici debet de Simplicio
Joannes IV, in apologia Honorii ad Consiantinum coinite. Al in Jil.era ad rcgem Ervigium.scribil Leo
Hcraclii filitim , e.t Anasiasiiis Biblioihecariiis in imperatorem sacras ad Agalliqnem direxisse indi-
pra_faiionein suaad Joannein diaconiun Collectanea, p clione 9, cum cei;tuin sii direclas fuisse ad Daiiiim
qiiaeBaroniiis non vidit e lenebi.s.educla post cjus indictione 6, pridie Idus Aiignsli. Pagius, responilel
o'iitiim per Siriiiondiim.qiieinadniodum nequevideie i.n noias numerales sa_peerrores irrepere, nec irieo
potuit libriuh Diurnum pontificalem, quem Garne- slalim rejiciendos esse coilices illis noiis- signatos;
rius primuni vuJgavit. Quod Leo reprehendit jn Ho- tiici auleiii eas littcras ad Agaiboneni dh-ecias, quia
uorio, est inofficiosa illa oeconpmia, qua sileniiuin Dono niorliio, illas Agaiho acccpit, " et snper illis ad
Sergio indulsit, hqmini dolosissimo, et oblendenti imperaloreni respondit. Sed fortasse Coiislanlinus
per eam inilulgenliain pacem et traiiquillitatem Ec- qui ad Doiuim janipiidem scripserat, acceplo nuhiio
clesiarum Orientis; idque in epistola ad episcopos ejusdem morlis, poiuitsuper eodem negoiio.ad Aga- ,
Hispahia. per ea verba clare indicatur: « qui flain- liionem successoreni Doni rescribeie. An ideo, quia
mam hierciici dogmalis, non ut deciiil aposlolicam liltera- non exslent, exstiiisse iiegandum eril?
aiictoritateni, incipientem exslihxil, sed negligendo Tandein si episcopi Hispani;e in synorio Tolelan..
eonfovit. J Quod si nol_e chronologica; non exacte xiv leslanttir se accepisse oninia gesta .syuodi, quse
respondeant leinporibus quibus lilier_e data. fue- Leo negai in snis lilleris a se miili .potuisse, affir-
runi, Jd Uimvilio verlatur amanuensibus, qui ex manl se aecepisse, qu_e ad siibstaniiam aclorum syr
apograpbis plerumque exscripserunt, ttun prajser- no.li pertinebanl, nempe deliniiionem lidei faclam
lim chi-onologiiBhujus pap_e, quam vulneratam et a synodo, qu_e pars crat polior et capiialis gesto-
elaudam auclor Ponlificaljs nobistransmisit, el cui ruin in sexta synodo. Sed Leo scrjpsit in Hispaniam .
s;mand;Binedicam nianiim opporlune adinovit PJii- anno 685, obiit vero die 18 Jtuiii anno 68., labeule
lippus Labbeus, in observalione ab codem ediia post ".. iiidictioiie 12... SynodiisToletaiia xiv habitaest anno
Viiam hujiis poiuilicis lom. VJI Conciliorum,'qu_e 684. Inlra _aiini spaiium poluil absolvi convcrsio
infra iiitegre reddetur. actorum synodi ex Grajcoin Latinnm sermonem, et
Recepia itaque emendalione Labbei, facile resli- in Hispaniam niitii Pefro nolario, et a petro nota-
tuuniiir loca, qu_eluxata Baronio visa sunt. MorTuo rio episcopis llispaiiiie opportiine eommiiliicari, ut
Agalhone anno Chrisli 682, die 10 Januarii, indi- definilioiii. fidei' siibscriberenl. H_ec suntvindicare quse a
ctione 10, Leo II slaiim eligitur. Audila niorte Aga- siippositionis nota quiiiqiieLeonis Jitteras
-ihonis, et subrogalioiie Leonis mcnse M.u-lio,vel posse videulur; an vindicenl pnideiislec.ordijudicet.
Aprili, indiclione 10, Conslaiiihius scribit epistolam _ . OBSERVATIOPIJILIPPI LABBEI/S. J."
ad Leoneni, quam deferuul siiniil cum actis sexla.
synndi legali ab Agathone Conslantiiiopoliminissi, . IntolaponlilicuniRomaiioriini serie, vix quidquam
qui Romam redeunl mense Julio ; eorumque unus in priscis recenlisque meniori_escriploribiis occurrit
est Joannes episcopus Purluensis, qui Leonis con- iniricjtius inilio, gestis, alque obilu Leonis papre
secrationi proximo mense Auguslo ejusdeni indiciio'- II; quare ut mihi iecloribusqiie, raei%faciam salis,
nis 10 peraclre inlervenit. Interiin Leo exaininari pauca hic in antecessum K-/.poa-:ij&; attingam atque
-jubel acta synodi; qnilius malure per-pensis, et dili- observabo.
genler discussis, menseMaio anni subsequeulis 683, Anno Chrisli 682, ineunfe die 10 Januarii, indi-
-indicl:one II sacra. iinperatoi-is respondcl. Cbi igi- _ctione 10 obiit, aut salfem sepiilms est Agatbqpapa
- tuf legimus in littera Consiaiitini, i»issa esi mense posl sedem annoruni iriunij ineusiiim sexeldieruni
-Decembriindictione dccima legatur, mensc' Apiili m- viginii quinqiie, cum jahi a die 16'Se'picmbrisabsd-
£50 ANASTASHRIBLlOTHECAI~.il 850
liitum fuisse. con.-ilium Conslaminopoliianiim m, A oJo sexia. prafuere ConstanlinopoIiRomam rediisse
stve .eeiinieiii.um sextum, Iabenle adhuc apuJ L.li- - ante Leonis II ordinationem, eonlra quod censuit
nos hidicliono 9. Baronius ; cnm Joanues episcopus Poriuensis, unus
I.eo II paulo post Agalhonis morlem eleclus est ex Icgaiis, uiius eiiam ex orriinaloribns Leonis II ex-
Rumauus ponlifcx.
* Audita inorie sliterii. UndeipseineiLeoin epislola ad Constaiilinum
Ag» .ionis el electioneLeonis, Con- iiiiperatoreiii quam scripsil post menseih Atigusium
siaiitiuus imperator die 15 Aprilis (non De.conibris, anni 682, ait : « Legatos biijus aposlolicaesedis una
ul in vulgata eriitioiie legitur) ail Leonem sciibitepi- cum personis, qu_ecum eis profecue fuerant, per nu-
stolam, qu;e exslal Gr_ece el Latine in fine sessio- per elapsam ileciinani iiidielionem (qu_ei'n cursu fuit
nis xvm. usque' ad Kalcndas Scplembris ejTisdemanni §32),
Mense Julio indiciione 10 redeunt-legali ab Aga- nit .ise Juiio ciiiii diviilibus cTemeniia.veslrreapicibus
lbone papaanuo 680 ad concilhnn generale missi, el syiio.Talibusgestis, ctimmagiiojucunditatis gaudio
ejusque acia cuni Consianiini cpislola referiint. in boinino cxsuliaiite.s suscepiinus. » Legati Itaque
Die ISAugusii indiclione 10 Leo II, accepta con- pontificii hicmariiul Constanlinopoli , sollicilahtes
firmalione, orriinalur ponlifex tum ab aliis, liitn a pro felicislatu Ecclcsiaj Roiname, aul ob aliascausas
Joanne Portuensi episcopo, qui iinus fuerat ex lega- nobis ignotas; sed cuni accepissenl A^athonis mor-
lis'; iJeoque diccndum est seilisse anumn uinnn tem etLeonis II eleclioneni, quam ipsemet Leoim-
cuni mcnsibusjlccein et riiebus qualunrdecim. peralori per Iilieras significavi!, profecli' sunt Con-
Yiilgo lamen <onsecr;iiioejus die 15 Augusti an- slantinopoli, defeivnies acia synodalia et eplsiolam
ni seq. 685 affigiinr, veigenie ad finem iniiiclioue JJ imperaioiis ad Leonein, et mense Jnlio indictioiiis
11. Quo.l si vermn csl, falenduin eril Leonem II a 10, idcoqtie anno 682 Romam pervencre, ubi Joannes
Romanis elecuim, ;;tque iiiterim ponlilicium iniinus Porluensis cuin duobus aliis cpiscopis eumdeiii Leo-
pro dignilate obeuntemvix ac ne vix landem post nem, <!ie17 mcnsis Augusii pontificem consccravii.
aniium ac sex circiier menses consensisse in suam Unde in litnlo cpisiolu. ii'nperatorisadLeoiieiii,quam
consecralionem.pra. sumiua animi deinissione alias- Baronitis anno 685 referl, corrigendum esl Tllud
ve ob causas.
' Anno quod dicitur missa ad Leonem, mensisDecembrisdc-
183, indiclione II, die 16 Aprilis post Coe- cimo tertio, indictione decima, tunceniniAgaihonon-
naiiiDomiui, liina lota pene noete insangiiineo vultu diun moriuus erat, legen Jumque, vel mensis Maii,
elaboravit, el nomiisi per galli caiiliiiii,hocesipaulo vel .nejis.sJunii decimo lerlio, elc.
postniediam noclem, iiichoala jamferia sexia ma- • Poniifex, acceplissyiiodalibusgcstis el imperatoris
"oris "hebJpmad;.:,ex lenebris cospit cmcigeie, leste epistola, ad ipsum direxil episldlam synoili sexl;e
Anaslasio. 13;ecvcro eclipsis conligit leinpore luijus coiifiriiiatricem, qu_edicilur dala lYonis Muii, indi-
papj: Leonis, aui duntaxat elccli. aul eiiam conse- clione 10, sed Iitec teniporis obsignatio desideralur
cratiex diversa nunierandi ratione. in texlu Gr_cco, i-.leoque aridiiitia est, el floccifa-
Maio niense indictionis (nonlOsed) II, exaniinalis cienda : ex laudalis quippe Leonis verbis conslat
per oiiiiin aclis sexla. synodi cum qua», imperaloris eam sciiplain esse posl iiuiiclionem decimain, idco-
epistola mense Julio aniii suporioiis revertentes Ie- que posl mensem Augiistum. Sextam autem sjno-
gali reluleranl, Leo aut elecius tnnlum, aui jain ab diim his verbis confii.navil Leo pontifex : « Sancta
aunb superiori solemni more ordinaliis. rescripsit „ igitnr universalis et niagna sexta synodns, qham
ad iniperatoi-ein, qureque gestafueranl iu sexlo o_.ru- nulu Dei vestra clemenlia et sedulo convocavii, et
liicnico concilio approbavit. Sunl et qui hujus ani:. cui pro Dei ministerio praefuil, apostolicam inomni-
inehse Junio Lconem mortuum velinl. bus regulam, ct probaliilem Pairum-doclrinam se-
Siib autiimuum aniti 683, inclioala jam, ut par cuta esl. Et quia defiuitionern rectic fidei prseriieavil,
esl ciedere, indiclione 12, misil Leo acla concilii qiiain el aposlolica series beali Petri aposloli (cujus
lecumeniciin Hispaniam perPeirum Rcgio.iarinm S. licel impaies niinislerio fungimur) veiieranler sus-
R. E. notariiimciun cpislolis qii_cexsiant: s>*:icinn cepil; idcirco et nos, cl per nosliiim oi-icium b_ec
ea jam die 4 Nqvembris perfeclo concilio Tolctano vcneranria scdes aposlolica, concordiler ac unanimi-
xni, dimissisque in suas civitates Patribus rielala ter his qua: delinita sunt ab ea consenlit, el beati
fuissent, eoruni Ieetio in anni sequentis Noveinbicni Peiri auctoiilaie conlirniai, sicul supra solidam pe-
inensem prbrogata est, quo conciliiun Tolelaniun tram, qui Chrisliis esl, ab ipso Doininoaileplis, lir-
iiv cclebrallnn fuit ;cra 722. mita.empropierea sicut suscepimus atqtie-Jirmiier
Tnierim die 28 Jmiii anni 684, hidiclione labenle prreilicamus sancla qiiinqne- universalia concilia,
_,2, obiit Leo, eique die 20 Aug. succes..it Benedi- Nica.i)uTn, Coiisianiinopolitamim, Ephesimini i,
elus II, qni ad eumdem Pctruin Regionariiim eLad Cbalcedonense el Conslaiiiinopolitiiuim, qu_e'el om-
Eivigium regcm scripsil, obiilque die 7 Maii aimi nis Christi Ecclesia ajiprobat et sequiiur : ita et
685, ihdictione 13. Illi porro cbrouologi qui mor- quod niiper in regia urbe, jjio veslrae sereiiitatis au-
tuum Leonem contendunt anno 685, Benedicli pri- nisii, celcbratiim est, sancium sextum concilium, ut
mordia anno 685 consignaniejusdeinqne aul succes- eorum pediseqiium, el ea interprcians, pari venera-
soris ponlilicatum uno anno productiorem fuisse af- D) lione alque censura suscipjiiiiis, el hoc cuin eis di-
flrnianl. Sed non esliiecessecircumpscrintos a nobis gne comuimeiaii, lanquam una et sequali Dei gralia
aliisque limites perrumpere. Ciini enim Petrus Re- congregaluin decerninms :1el qui in eo fideliler con-
gionaiius a Leone anno 683 missus"in Hispaniam, venerunl, Cbristi Erclcsi;! _acerdotes, inter sanctos
jam absoluto concilioToIelano xiu, ibidem subsliiis- Ecclesiaj Patres atque doctores ascribendos ceque
set donee in spqiientis conciiii Tolelani xiv eonventu - eensemus. t
annuo aelis synddi oecuinenic_eliispani episeopisub- Post luec sanclus Lco acla synodalia in Hispaniam
scriberenl, audiuque morteLeonis segnius forle ur- - misil, ul episcoporuin Hispauia. assensu rala essent.
geret Pelrus quce fueraiil a Leone mandala, Benedi- Qua de re scripsit ad Ervigium Hispaniariim regem,
etus ejus successoi- paulo post eleclionem onlinatio- aJ episcopos ejusdem regni, ad Quiricum episco-
neinve suam eumdem, data , qua. exslat, epislola, pum, cl ari Siinpliciiiin comilem, oinnes epistolas
horlatus est, ul pro apostolica. fidei lirmitaic cum ejusdem argumenli, niiiiiruin quod absohila a_cuii!e-
,'suiiiniopietaiis sludio commissum ininisteriiuii per- nica synoilo, ijise in Hispaniain niillat per Pelrum
ageret. Qnod et fecit mense Novembri anni 684, ul nolarium regiouaritmi ejusdem fidei deliniiionem,
,ex cau. 2 Tol. xiv datuc inlelligi. acclaiiialoriuiu uisuper sermonem synodi aii impe-
PAGII. raioiem, necnoii ejiisdem imperaloris eriiclum : ouo
Num. 148, linea 1. — llic suscepit sanclam sextam ipsorum oninium episcoporum subscriplionibus mu-
synodum. Ex laudalis Anaslasii verbis constal lega- nirentur, quce in cacumeiiico concilio sialuia fuis-
tos Agathonis papai et synodi- Occidcnlalis, qui syu- sent. Eas cjjislolas Barenius supposititias credidil,
 851 IIISTORIABE VITJS ROM. PONT. — S.LEO II. 862
quod ea_ riamnaium a synodo scxia, ac ipso Leone A causam perinittentes. i Et iu cpislola cjusdem im-
Honorium papam leslenLur.Yerum sancliis I.eo non peraloris ad Romanaiii synodiuu, qua. reperitiir iu
hrereseos, sed lantiim negligcntia*et cnipabilis con- Jine ulliniac aclionis sexla: synodi : « Univcrsalis.
nivenlife Honoijuin peistringit. lu epislola enim ad' conteriiionis communi senlentia, de sacerdolali di-
episcoposHispania. ail: «____iei'iia damnalione mnl- gniiale repulsi siinl (Macariuselsectatores) et proba-
latl sunl Theodorns, Cyrus cumUonorio,- qui fiam- tioni sanctissimi papre tratliii siint. s Unde postea
main h__relicidogmaas, non utdecuit aposlolicam Benedicius II Macarium in sedem reslilueTevoIebal, ' •"
auctorilatem, incipientem exslinxil, sed negligendo ul in ejus ponlificain dicenuis. *
confovit.. Ilj ejjislola vero-ad Ervigium regein ea- Num. 149, linea 2. — Resliiula esl EcclesiaRaven-
dem inculcans: . De catiiolicre, inquit, Ecclesire nnlis, eie. Cbliiiuil Leo ab imperatore Constantino
adunatione -privali suni Theodorus Pbaranilanus, divales jussiones quibus •Ravemiaiensis Ecclcsia
etc., et una eum eis Honorius Romanus, qui imma- restiinla est sub ordinatione sedis aposiolica.; j"ussit
ciilaia;n traditionis regulam, quam a pr_e;l.cessori- enini imperalor, ul Ravennatensi arcbiepiscopo de-
Ims stiis accepil, inaculariconsensit. » Alia supposi- funclo, qui ih ejus locuni eligerelur, juxla anliquam
tionis argumeiila elad ea responsiones legi possunt consiieliidinemRomam veniret ordimindus. Ila Ana-
in crilica Baroniana. De concilio Toleiano, in quo' slasius, qui adilil Leoneiu feoisse conslilulum , ut
acla synodi -sexla* recepta siinl, in Benediclo 11 archiepiscopi nihil pro usu pallii ant diversis officiis
Leonis successore, agemiis. Ecclesise solveredebcrent, ipiod olini S, Gregqrium
Linea 7. •— Necnon el Macarius cum xliscipulosno staluisse in synorio Romana n, in ejus pontifieatii
S-epliano. Agathone papa serieme, Macariuni Anlio- B diximiis. Veiuit iiisuper, ne Mauri quondam Raven-
chenuin episcopum, Siephamun abbatem, aliosque natensis episcopi in scbismale contra Romanam Ec-
Monolhelilas in syuodo sexia damnatos.el deposhos, elcsiamdefiincii ,-rie quo in Vitaliano papa lo"C-fli
Romam in exsilium missos esse ex Anaslasio ibidem siimus, anniversaria anl agenda colebraretur.
diximus. Num. 150, Iiiiea 1. — llujns temporibus, etc. Hrec
Baronius laudatam mim. 5 imperatoris* acl Lco- eclipsis, juxta Calvisiumin opere chronologico, con-
nem II papam epislolam supposilionis arguit, quod* tigil die 16 Apriiis, qu;e aimo 683 coiiicidebai ciim *
inconsigiialionetemporis error insit; sed, nl diximus, < ccena Dominii-quia Pascha eo anno celcbratum cst
crror ilie librariis allribiiendns. Deinde ait in ea die 19 Aprilis; quare cum accideril ex An;isia..io
Conslantiiiuiii asserere missas fuisss lilleras pro co- lejiporibiis Lebnis II, necessario sequitur hunc jaui-
gi.ndasyiiodoiiiiiversaliad Agallionempapajn,quasli- ]
pontificem fuisse die 17 Aprilis anni 683, irienque et
qtiet missas esse Dqtiodecessori e us. Qua. ralio nibil iintei-ponlilicium fuisse laiilum mensium seplem , nt
urgel; loquitur enim imperat-ir conipendio hislorico, post
| Mariinum Polonum in libeliof/e Mirabilfbus
quia nempe Agalbo lilleras tju.is iiuperalor Dqno Romm, ' scripsitOnupbrius Panvinius in cbronico ec--
miseral, ipsemet posl morteni Doui accepii, iisque < clesiastico, el consequeiiter sanciuin Leouem ordi-
fecil Siiiis.NamindehaudabsoiieConsiantiinis scribit natum
i fuisse die decima seplima mensis Augusii-
:id Leonem II misisse se litlerasad Agatbonem. iejusdeni anrii 682, poslquam sedcs menses seplem,
Sed ponamus eam epislolam snpposilionem esse, dies ' septem vacasset; quod in ejus morle certius
qua ratione Baronius annofSSl, ex ea mendacii ar- conslabil. EralLeo Pauli filius, naiione Siculus.
guit Anasiasium Bibliolbecarium, scribeniem Maca- ri Linea 4. — Hic fecit ordinaiionem unam, etc. Hic
rium Anlioclienum episcqpum a sexla synorio depo- loetis virorum efudilorum ingenia valde lorsit, JJIIL
siium, ciim suis sequacibus Romam in exsiliuin ab respicienles ad Sabbalum qiiaiuor Teinporum proxi-
imperaiore direclum esse, maxime cuni ipseinct Ba- mum posi Penlecosfen, quod non polesl conveiiire-
ronius anno 6S3 referat, in aclione prima cqncilii cum die 27 Junii quocunque anno ponatur ponlifi<-ar
Nicceni n, Pelrum presbyierum et aposlolica. sedis lusLeonis; alii legerunl 27 Maii, sed illi deccp i
Adriani papre vicarium ilixisse : _ Romre quideni isunt, iliud enini Sabbaium non reperilur cliam mense.
exlorris erat Macarius a sancla synodo sexta dam- Maio ; alii legeruut qiiidem mciisem Juiiium , sed..
naiits, » el caelera a nobis in Bencdieto II nuin. 9 loco die27"p(isuerunt die 4, quo anno 684 Sabbatmu
recitala. Necesl quori dicat utilluni exemplum exsta- qiialuor Temponim posl Penlccosici) ineidil. Sed
re, ul exsilio daninalis pro exsilii loco dccreta fue- prrelerquam quod probavimus Leouein oiiiisse aiaio
riiRomana urbs; cuni Cailimcuspalriarcha Conslan- 683, crilicce Baronii aucior rectius, nieo quiJcm ju-
tiuopolilaiius, ipso fatenle fiarbnio ad annum 703, dicio, scribit Anastasii tcxluin non csse solliciian-
niiin. 2, a Jusliniano imperalore oeulis orbalus fue- dum, ac Leonem.Cam onIinalipf;em percgisse die:27
rii, et Romam in exsilimu missus, quod conlinnalur Jiinii in Sabjjalb, Jicet non csscl qualuor Tempo,-"
ex Vila ejusdem CalliiiiciGra.ee scripta, qiiam Lafn- ruin, quia siciui poniilici Roinano ob principem di-
•beeius lomo VIIITjibliotliecajCresarese,pag. 210, ait gnilalein id piTvilegiiconcessum est, ut solus absque
in ea bibliotheea asservari, ejusqne liluluin esse : aliis episcopis consec.arel cpiscopos; ila ct prop.er^
c Cominemoiatio Callinici patriarcha. Conslanlino- camdeih ralionesn, ul singulis SabJjatis diaconos*
pdlitani qui effossis oculis llomain missus csl in r» presbyteros et episcopos orriiuru-et. Pontifices enim
exsilium, ubi in aliquo muro hicljisus, misere obiit. j Roinanos, in confereiriis orriinibus, rcgulis cominu-
Denique qnod ex ea epistola iledueii Baronius, ideo nibus astrictos non fuisse ostendil Alexander III,-
Macarium el seclatores Roinam missos, qiiia ad dum Baloniensi episcopo scribens, ait:« Subdiaco-
sedem aposlolicam appellaveram, est oniniuo incre- nbs nullinisi Roinano ponli.ici licet diebusDomiiikis
dibile, eum sexta synodus ijme eiim soile riejeceral, 'ordinare; » quodcoufirn.al in l.uerisad Ileieforden-
ih ultima sessione professa sil, se in definilioiie ca-* sem
i episcopum : « Ail subdiaconatmn nisi in qualuor
lbolic_edogmatis sequi Agalhonis epistolam el syn- Temporibiis, autin Sabbaio sancio, vel in Sabbalo
odales litteras Romani eoncilii; ideoque Macariuni ad ante Doininicam dc Passione, nulli episcoporum,pr_e-
aposloIicaTn sedem appellasse nuila verisimilitudine terquam Roniano pontifci, licct aliqhos ordinare..
.dicipoiesl. Llud ergo tanium ex.dicta epistola de- Caelerum,'proseqnitur idem auctor, cxisl_n.andi.m
diici mihi posse videlur, MacaiTumvirientem impe- non est Leoneni II unica ordinalione fecisse prcsby-
Talorem decrevisse ipsunv in exsiliuni niittere, jie- leros 9, diaconos 3, episcopos 25; Anastasius eijim
tiisse Romain jiiilli, quo.d non displicuil imperalori, isignificat eum, duranie suo ponlificalu, fecisse qrcji-
qui poniiticis Romani arjbilrio ipsiun reliquil in hationein generalem, et quanriiii in pontificatu vixii,
seJem restituere, si resipisceret: < lpsi autem, inquii, prcsbyieros
] 9,*diaconos 5 el cpiscopos~25,seri divcr-
scriplis precibus serehilateni nostram oriines com- sis i diebus ordinasse. Hanc esse genuinam AnastasT
imiiiiier deprecali simt, ul se ad vestram liealitudi- > meniem , tamin hoc quam in crcteris ponti-jcibiis,
iHsnimitieremus. Sic igilur fecimus, eosque ad vos ipsemel imiuit. Nam iii JoanneVI ait: « Hic fccii
luisifnus, vcstro palcrno jtijicio onuicm ipsortmT ibi'diiiation'eiu*jiresbytc:oi'uni,seu djacononiin unani,
 803 ANASTASIIBIBLIOTHECARH ' 864-
iri esl presbylerds novem, diaconos duos. Fecil au- A sio s II, jjiii die Dominfca posl Sabbatuni qualiior*
tom ei per diversa locri episcopos qiiinrieciin; > ubi T Tempormn Marlii,<lecimanenipe dieejusrieni mensis
vox ordindtio, ad presbyleros lanium eldiaconos, a
anno 1118 consecralus pont.fcx Rom. eodemsuae
ncinvero ad episcopos refeiri poiest. 1 '.eiirconfirmat consecrationis
c die : « Pelrum Rufum cliaconemcar—
Anaslasius in Vita Sergii Primi : « Ilic ordinavit per ddinaiem,» inqiiit Pandulpluis.in ejns Vila a Papebro-
diversas provincias episcopos nonaginla septein. Fe- cliioinc Conatu Chronico-historico relata, -Baronem
cit aulein et ordinationes duas per mensem Martii , ssubriiacoi.uim,et me Pandulpliuin osliarium, qui li_ec
pTvsbyterosdecem et octo, diacoiiosquatuor; . ubi sscripsi , in leeioren) el exorcistam promovit, et
yox ordinalio ,, et' niensis Mairtiusad presbyleros ct plures
p alios in minoribus gradibus ordinaVit. .'Unde
diaconos lantiim, non vero ad episcopos refertur.- Innocentius
Ii 111apud EdnmndumMartene de Antiquis
Hine in Vitis pontificum, ip qiiibns nulla menlio or- Ecclesia.
I Riiibus lom. II, pag. 283, scribit: « Solus- -
diriationis presbyterorum , et diacondruin, iiunquam ,ppontifex Romanus, qui anle byinnuni evangelicuin
legilur, fecil ordinaiionem, etc, per meuscm,elc, in cconsecralur, el poslmodum ipse Missarum soleinnia;'
Quadragesimd, elc.,' quia .scilicet tempus el mensis iincipii, et perficil consecratus, in die-consecratioiiis
respicieltaiit tantum ordiriationes generales, in qui- suae s valei orriines celebrare. t Ex quibus babemus,
bus presbyteri el' diacdni consecrabantur. Iu Vita diaconos <i et presbyteros consecrandi qiiocunque Sab-:
Joannis Piimi habelur tanluni : « Hicordinavil epi- Ibatq, vel riie Doininica, imo et in die conseeraiionis
scopos per diveisa loca nuiiiero 13. »Jn Vila Sabi- _siiai, licet non essel Dominicalis, pofestalem Roinant»,
niaiii: « HicErclesiam <Ie clero implevit: hic epi- ponlifici,
{ et quidem soli reservalam fuisse. Irieo
scopos fecil per diversa loca niimero sex et viginii. » T,'\
.porro conciliiun Dalinaiicum de solis subdiaconls-
Iriem habeturin Viia Eugenii I, Beuedicti Secimrii, 1loquitur, quia tnnc de illis solis agebatur; ui enim-
Joannis Vet Cononis. Verum est jn Vita Anleri legi: < dixi, plures episcopi sibi licilum esse arbiirabaiitui.
« llie fecit ordinalionem Tuiamper.mpnsein Decem- qualiljel< die Domiuica suhdiaconalum confene, ut
bris, episcopum uimtn. » Seri pi'a_ieiqiiam-qiiod An- liciiiim
1 fuerai, anlequam hie onlo inier majores re-
lerus "ibr jir.jeponiturPoniiano, locus ille corruplus < censerelur; quod concilium prohibel hanc potesiaieiu.
esl; legeiidtuiiqiiecunruuo ms. Freheriano : « Hic soli s Romano ponlilici reservatam declarans.
fccil unum"episcopum in civitate Fundis Ompani_e, Linea. 8 — Ordinalus esl a iribus episcopis. Leo-
per menseni Deceniljrein. » l
uenill a tribus episcopis, ordinaiuni esse scribit idem -
Ad IIEOC pontifices Romani orriinare lenebaritur Anaslashis
_ :« Qui suprascriptus, inquil, sanclissimus
onnies subiirbieariariini provinciarum episcojios a vir, . ordinalus esl a iribus episcopis,-id esl, Andrea
clero el populo canonice eleclos. absque eo quod < Osliensi, Joa_iiie Porliiensi, et Placeniino Veliter-
eorum consecrationes-diu iliflerri possenl, ne Eccle- nensi,
i pro eo quod Albanensis Ecclesia episcopTun.
1
si;e pastoribus viduaia. remanerenl. Quoil si episcopi mininie habuil. » Ex quo corruit Sigonii opinio, ipii
a poniificibiisRoinanis, nbnnisi diebus ordinaiionum in i Historia rie Regno Italhe ad aiinum 682 ait, ante-
generaliinn, quibus prekbyteri or.linabanlur, conse- Leonemll
] soli episeopo-OstiensiIribuium fuisse, ut
ciali fuissent,' quale esset nostruni judicium de seclusisaliis
! episcopis pontilicem Romanum conse- '
Gregoi'io,-quiiiilra annos sexdecim, quibus seriil, se- * icraret. Nam cum Anastasius rationem reddal, JJIIOJ
mel episcopos cohsecrasset, et quidem 150 uno eo- pjo ] AlbaneusiepiscopOjCujussedes vacahat, suffeclus,
deimiue die.? Quale de Adriano Primo, qui inlra , sit i Velilejjicnsis , id argnmento est morem anlea
annos 24, quibus Ecclesiam Ronianam rexit, Ijis Q'. fuisse, uiciim Osliensi el Portuensi episcopis, Alba—
laiitum episcbpos ordinasset, el intra duos dics 185. nensis
: eliam ordinalioni Roiuani ponlificis mini-
Ilrcc pmiiia profecio absurda. Quare omiiino dicen- 'slrarel.ld confirmal Maljillonius, scilicet Romanos
dum ponijfices Romanos , non solum Dominicis, et ponlifices a tribus episcopis ordinari solilos, in Com-
Salibalis quatuor Temporum, sed etiam omnibus inentario prrevioad Ordinem Ronianum, ex allero ex
aliis diebus Domhiicis, ubi opus errit, episcopos con- duobus libellis de Ordingtione a sepublicatis : in eo
' secrasse, hecjue eos sese astriclos crediriisse <om- enim, uti in Ordine Romano, triuni episcoporiuu
lniini legi, -qua. sacras ordinationes Sabbatis qua- menlio in poutilicis ordinalione babetur; qui libellus
liiorTemporum affigit. lla recte annotalor Baronii. • liaud dubie scriplus esl ante poiilificatum Leonis II.
Ad ea blijici forean possel prredictis ih lilleris Cerle etiam anie concilium Nicsenum, ordinaiiones.
AlexandriUIad Baloiiiensem et Herefordcnsem ejii- episcoporum a tribus episcopis Rom_efaclas fuisse
scopos, agi lanium de subdiacoriis, qiiorum ordo colligitur ex facio.Novati, qui accijos Romam-lres.
liondum inter saeros accensebatur, icleoqne potuisse episcopos tenuilentos, hoia decima inclusos, adum-
qnirieni ponlilices Rbmanos quoslibet Sabbato aut brata quadani et inani inanuum imposilione, episco-
Doininica minbres orriines cdnferre, sed non majo- paiiun sihi tradere coegit, scribenle Gorhelio jiapa iu.
res. Id eiiim ex eo refellitur, quod cum subdiacona- cpistola ad FabianumAiUiochentmi, apud Eusebium
lus inter majores ordines relalus est, el iioiniiilli lib. ,vi, ciip. 43, unico contenlus quidem fulurus, si
adbuc episcopi diebus quibusve Dom nicis; illum in- muis ad consecraiidum Romanum antisiiliehi tum.
differenier confcrrenl, conciliijm Dalinaticuin aniio suffecissel. Ita Mabilloiiiiis hiuilaius. QuodSeiiam
1191 cclebraium canone 2 ita statuit: « Probibe- D) poslea ita peractuin esse constat ex Anastasio, qui ,
mus etiam ne aliipiis episcopus nisi in qualuor iu Pelagio primo scribit.in lota llalia lertium inve-
Teinporibiis , jiixla sanctoruili Patrnm coiisliuitio- hiri non potuisse episcopum, a quo coiisecraremr,
nem, aiiqiiem ad sacros ordines proinovere.pr_esu- ideoque a Perusinoei Ferenlino episcopis, ac Andrea
im_t.Solus enim Rdhiamis pontifex Dominicis dic- jiresbylero Ostiensi consecraiuni fuisse, ex eo enini
bus subiliaconosordinare polesl. » Ex quo el sequi- constat ordiimtionemRomanipbnlificis a tribus epi—
lur tunc siibdiaconatum fuisse niimeraluni inter scopisflerisolitam semper fuisse. Videdicta in Marco._
ordiues sacros. Licet auleiu coiicilitimde solis sub-
diaconis loquatur, non inde lamen, Rdinanaeseriis ' SOMMIER.
privilegium de diaconis et presbyteris qnocunqiie Num. 148, linea 1. —Hic suscepitsanctumsextam,
Sabbalo aut Dominica ordinandis, deslruuur; cuin synodiim. Morluo Agathoni paulo posl sexti genern-
exempla nobis anteillud suppetanl, quibus "evinci- lis coneilii celebrationem, successit Leo 11.Hic di-
iur Romanos ponlifices eiiam diaconds et episcopos valem imperaloris accepit, Jn qua memoratur ratio.
onlinasse exlra qualuor Tenipora. De episcopis jam suscep"l__epistolae Agatbonis in cbncilio : t\ Veljit
supra diciiuh est in Simplicio papa, ubi immero ul-' ipsum principem, inquit impefator, aposlolici chori,
liino observaviinus Agapeluin papam, Mennani Con- primreque calhedrrfeanlislitem Pelrum contuili su-
slanlinopoliiaiium patriarchain ordinasse die I5fiar- \ms', mentiumnoslraruni oculis tolius dispensalionis
tii aimi 536, feria quinla. D<_diaconis el cdnse- mysierium div.mlus eloquenlem, verbaque luec per
quenter de [ircshyieris excnipluui habemns in Ge'a- eas lilteras Clirislo facienlem : > Tu es Chrislus Fi-
 «65 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. LEO II. -8G6
lius Dei vfoi. t Nam ipsum toluni Chrislum nobis A Linea 6.— Persolvcre dsbeat; Episcopum Raven-
-*sacr_eejus (Agatlionis) litlerae disserendo, exprime- natensem -insna consecratione ceriain aliqiiam sum-
-Iianl; quas omnes libentibus animis sincereque mam aposlolica. sedi persolvere debuisse ijnle con-
•accepimus, el veluli Pelrum ipsum ulnis animi sus- stare videtur, quori ab eo onere Ravennatenses
eepimus.» (Epist. Const. Pog. nd-Leon.pap) 'imperalor absolveril.
In eadem divali loquilur imperaior de refraclariis Linea, 7. — Episcopi anniversitas. Mauri in scbi-
per hrec verba : « Renuit Macarius sacratissimis smate defnncti anuivers .rium diein celebrabal Ra-
Agalhonis litleris assentiri, veluti in ipsum cori- vennalensis clerus. Id regre lulit Leo,ll, el abbleri
_ph_eum,_ac principerti Peirum insaniens... Omnes jussit. Quod cerle unuiii fuisse reor ex iis capiiulis
(Macarius .et ejus hrereseos socii) scriptis prccibus, conventionum iniiariun Leonem inter el Theodortim,
serenilalem nostram communilerprecati sunt,-ut meminilque Agnellus, qifi in Viia Mauri ejus coutu-
eos ad veslram bealitudinein mitteremus. Sicigimr maciam enarrat: Videsis eunirieni cap. 3, pag. 144.
fecimus, eosque ad vos misimus, veslro paterno ju- Num. 150, linea 4. — Ordinaiionem nnam per
dicio omnem ipsorum caiisam_perniilienies. i (lbid.) mensemJunii. Vetus sive lex sive consnetiido vige-
Dedit etiam litleras imperalor ad Occidenlis epi- , bat, ut ordinationes pleruinque fierent in Decenibris
scopos, iis significans, quod tam ipsos, quain sum- jejunio, velut ex pliirimisS. LeonisMagni sermonibus
mum pontificem synodus lanquam prajsenies consi- eo tempore recitalis, constat. Sed ab ea Jege sedes
deravit: «Inlerfuistis, ail, namque et voseum mii- apostolica, exempla dicitur, HincLeo ordinationes
.versali priiicijie pasiorum simul cum ipso divinilus fecit in jejunio, in quo qualuor Tempora iv Kal. Jul.
Ioquentes, tam in splritu quamque liltera. Suscepi- g celebrabaniur. Quapropief in concilio Dalmalieo
mbs enim non lantum ex beatiiudine ejus, verum can. 2, cautuni est: « Prohibemiis.eiiam, ne aliquis
eliam a sanctitudine veslra directas nobis, lilteras, ejhscopus, nisi in qualuor Temporibus, juxta san-
qu_e prolalae leclce sunt, et yerilaTis verum siylum ctorum Palriim con.sliiuiionein,-'aliqnos ad sacros
declaravenmt, orlliodoxamqhe fidem depinxerunt... ofdiiies promovere prrcsuniat : solus eniin Romanus
tanqiiam ipsius divini PeirJvocemAgallionis relalio-: ponlifex Dominicis diebus subriiaconosordinare JJO-
nem supermirati sumus. >(Idem ad synod. ap..sedis.) lest. » El Pahdiilphiis in Vila Getasii 11, qure, ele.
Leo auieni imperatori rescribens : « Regi, inquil, apud Papebrocbiiim in ponalu chronico historico,
Tcgum, incujus polesiale sunt regna mundi, pusilli ait ad diem JQominicani 10 Martii ann. 1118 :
cum magnis gratias agimns,*qui iia in vobis lerre- « Promovit Btifuni diacontmi-cardinalein", Baronem
num coniulit regmim, ut cceleslia vos magis ambire siibdiaconum, el mePaiidiilpliuin osiiarium, qiii hrec
concederel.Plus est eninf, quod in Deo defixa mente scripsi, ih leclorem et exorcislam promovil, et
confiditis, quam quod.de collato vobis divinilus plures'ali6s in ofdinibus ordinavit. »
honore fegnatis. Illud enim yobis, hocproficit ohinhio ' HiAFEI. • •• "
subjeclis.'... Legatos hujus apostolicae sedis matris ".-_•'
yeslrce Romanse Ecclesiae,-cuin divalibus clemenlice i.um: 149,linea 1: — 'Hujus tempbribus percur-
vesirce apicibus, et synodalibus gestis cum magno rente divali jussione. Etsi Reparalus Raveiinas anti-
-jucundilalis gandio in Domino exsullantes suscepi- stes Mauri schisniatici iriimedialus siiccessnr, sub
mus Cognovimus^nim, quod sancta' et univer- vilre finem denuo se aposlolicai sedi, ut dixi in Dono,
salis et magna synodos eadem qure et universum -, subjecii;-'omnis tanieii,autocepli:ili_e-praitextus ces-
"conciliuinassidens Imic S. sedi aposlolicse, cujus ^ savit solummodo sub sanclo Leone II -,, cum ejus
sninislerio fungimur, senseril, atque decreverit lypus sive pr_ecpptum, ad' anqiutanda scandala de
atque coricordiier nobiscum ebnfessa est... Synodali medio fuit siiblatum. Hic lypus duo prresertim com-
igitur sententia, el imperialis edicli censura, tan- plectebalur: consecralionem videlicet .arcbiepiseopi
fluam aiicipiti spirilus gladio cum priscis hreresibus peragendam a iribus suffraganeis Ravennatis Eccle-
eliam jiovse pravilatis error punctus cst Sancla si_e, et usum jiallii non a ponlifice, seji. ab impera-
igilur el universalis el magna sexta synodus, quia tore recipiendi. Theodorus enim ,- qui Reparato fuit
-defiiiiiioneinrectae fidei plenissime prredicavil, qpam suffectus, in ecclesia apostolorum R.avenn_ea suis
ei apostolica sedes B. Petri veneranter suscepit, id- episcopis (si qua fldes Agnello scriplori scbismali
circo et nos, et per nbslrum officiuriih_ecveneranda Raveniiaiiim cum primis faventi) fuit consccratus.
sedes apostblica concofditer, el unanimiier suis, quse Al.jdem Theodorus, cujus memoriam Agnellus diris
definita sunt ab ea, consentil, et B. Pelri -auctori- prosequilur, et Rubeus siunina pielatislaude merilo
late conlirmat, sicut supra solidam pelram, qui cunmlat, -sanciiAgaibonis lemporibiissenietipsuiii
Christus est, ab ipso Domhio_adeptis Urmitaleni. J sedi Romana. post mnllorum annoruin curricula,.ul
,(____II, ad Consl. imp.) . - . refert Nosier in.Agathone, prrcsentavit. Id ameni
DENCINI. reor accidjsse occasione concilii centum viginti quin-
.- ;que episcoporum ab Agalhone conlra ,'Monothelilas
Num. 149, linea 2. — Restiluta est Ecclesia fiu- iRonire
j coacti, lum quia constat Tbeodqrum inter-
- vennuiis. Usurpaverat" Constanspira qiiredam in- fuisse buic synodo et subscripsisse, liim qtiia narrat
ye_tilur_c: quippe aiilocephaliam ila. Ecclesia. Ra- D idem ; Agnellns in Vila Theodori capiie 4 Agaihoneni
vennatensi concesseral, ui pallium lamen ab impe- papam ] jussisse per. epistolam Tlieodornm Romam
riali curia poslulare deberet, ut in superioribus est -venire pro sanctaet inlemerata fide catholica: Agalho
annoiatum. Itaque licel ipso faclo vulgalum bac de lameii-inorie
i scbisinali Rayennatum an-
re privilegium antiqnaimn fuisset, voluitnihilosecius tisiitum finemprreventushaud imposuil, reliquilque hoc nego-
"Leo ntConstantisprivilegiumiiovo imperiali rescri- 'thun
aboleretur : perficiendum sanclo Lconi H, qui quatuor
pto quod faclum esse prodil boc locb hisce
] conditionibus a Nostro recensitis illud atisolvit.
Anastasius. Eadem habet Agnellus in Vilu Theodori Prima, ut ele.ctus archiepiscopus Romam ordina-
Raven., pag. 155 : <rMortuo Iiaque Agalhone papa, tionis causa se conferrel. Aliera , ut nulla consue-
cum successore Leone omnia placiia adiniplevit, . tutline pro usu pallii quiriquam persolveret. Tertia ut
slalulaque inler se fuerunt, ut eleclum liic pro
] aniina Mauri, quf in schismate diem suum obie-
ex Ravenna sacerdoles Romam qualem depdrtassent, jpsum rat, ab agenda abstineret. Quarta deinum,-ut lypum
conseerasset: non ampliusin tempore consecralionis autocephalia. restitueret:
. Romse maneret, nisioclo diebus ultra jani illuc non Videtur per hrec verba : percurrenle divali jussione,
___niret. Nisi in die Nalalis -apostolorum legatum ex ' Anastasius.jnnuere, decrelo iniperaloris Coiislanliiii,
isacerdoiibus miiteret, et Havennalensis ponlifex reslitulam fuisse Ravennatem Ecclesiam obedientire
.esset quietus; et aliajnulia capjtula,.qu_e non possu- seupatriarcbico.juri sedis-Roman_e~;sed longe ve-
_ mus ex^arare,-eonfirmala. per manum Leonis cum rius est, sancti-Leonis consliluto hoc scbisaia reslin-
presbyieris. i clum fuisse, alque ab eodem imposilas condiliohes*
 *
867 ; . AJVASTASHBIBLIOTilECARII . .868
servandas inter Romanum ponlmcem ,-et Ravenna- -^ cer.ior factus fnii <!eponiificio decrelo, id sjbi vche-
tem antistilem. Agnelluseniin niillum verbuni babel meiiler placuisse abiinde teslatus esl in suis litleris,
de imperatoris jussione; imo assetil loco laudato, ouas appellabani divales, ut bene Rubeus mox cila-
Tbeoriorum simulato aniino, et secreia fovenlem lus observat in IHst. Ravemu ad annum 695, qiiem
consilia cnm Romano pontifice, a Ravennali clero vicle. Vide eliam erndilisshnum Bacchinium in Agnelli
Roniam discessisse : et prrelerea imperaior ubi Poniificali, pag. 149,' edil. Mediolanensis.

LXXXIII. SANCTUS BENEDICTUS II'

- * ANNOCHIUSTI684-, COKST.POGON. 17.

151 Renedicfus , natione Romanus, ex patre Joanrie, sedit menses de-

ceio <•, dies duodecim. Hic' ab incunte eetate- sua Ecclesise inililavit,, atque
se sic in divinisScripturis et cantilena a puerili eetate et in presJjyterii dignilale
exliibuit, ut decet virum suo nomine dignum, in quo vere supernae benedictionis
5 gratia redundavit, et nomine pariter et operibus,-ut dignus ad ponlificii-regi-
- ' en Paupertalis amalor, humilis, mansuelus, paiientiam habens,
pervenir-et.
tque manu largissima "*.
152 Hic ecclesiam bcali' Pelii apostoli. sed et beali Laurenth ma.-tyris, qua.
appcliatur Lucinae, restauravit. Itemque in ecclesia beati Faientiui via Flami-
. nia fecit -cooperiorium super ajtare eum clav-is et fasteJlis *", et -in circuilu pa*
iergium a cbrysoclavum pretiosissimum.-Similiter eTin ecclesia beataa Mariae ad
5 Kartyres aliud coopertorium porphyreticum cum cruce et gemmulis quatuor
chrysocjavos, ct in circuilu palergium de holoserico pu.cherrimum, neenon et
in litulo suprascripto Lucina. alium ooopertorium ornatum holosericum. Feeit
tiutom calices aureos i_ainisteria.es duos, pens. singui. libras singulas.
153 Hic suscepit divaies jussiones cJementissimi Conslantiui magni principis
ad venerabilem clerum , et populum, atque felicissimum exercitum Romarap
civitatis, per _quas concessit, ut * persona, qui elfclus fuerit ad sedem aposto-
Kcam, e vestigio absque tarditate pontifex ordinetur. Hic una cum clero ct-
" "
5 exereitu suscepit mallones capillorum xlomni Justiniani et Heraclei , tiJiorum
clementissimi principis, situul et jussioncm per quam signhleat* eosdem capillos
f per diem coelo
direxisse. Hujus temporibus apparuit stella Tioctu "uxla vigilias'
sere.no inter Nativitatem Domini et Theophaniam omnimodo obumbrala,
veluli Juna sub nube. Ilemque mense Februario, post natale sancti Valentini
10 in die ab occasu exiit stella meridie, et in partes orientis decJinavit. Pqsl h_.e
mons Bebhis s, qui est in Gampania, mense Marlio eructavit per diem, elt omnia
loca circumquaque pree pulvere ciner-is illius exterminala sttnt. Clerum vide-
licet diversis ordinibus in die sancto L-ascha? honoribus ampliavit. Qui e v.esti-
gio in infirmitatem incidit, et post dies aliquot defunclus est. Hic dimisil omni
15clero, monasteriis, diaconi_e et mansionariis auri libras triginta. Fecit.i autem
episcopos per diversa loca numero duodecim. Qui etiam sepultus est a!d bea-
tum Petrum apostoium sub die vin Idus Maii,~et eessavit" eoiscopatus menses
duos, dies quindecim.
NOTUL-EMiUGINALES1.ABROTTI.
- * B, 8, dics_7. ">./", lavgissimns. c * fisicllis. a * perlai^um. * niiiHones, id esl cirros. Vide ' - Ba~
' Vesuvius. . -
ron.~ anu. 684 i» fine. fjirie' Ve.gilias. sforle
' ' ~ - VARIJE LEGTIO_.ES. ,
.codice VaHicellurto. .
__,_c i> Num. 1S2.Lm. Seod. ValiiceLciim clavis in fistellis,
JViun.151. Lin 1 cod. Vallicell.concordatcum Reg., . et in circuilum perlargium (lege\palerglum) clirysO-
Maz: el Thuan. et .._ lin 5. lin % deesl vox sua. lin S, clavum prel. -simililer in eccl B. M. lin. 5,'el gamu-
_'ed. nomine pariter et op. ui dignus ad pontiiicii las el clavoslllauraclavos, el in circuituni palerzium
icgimen "perveniret. Fuit autem pjitperlHlisamalor~ . de olosj'vico. lin. 7, ornaium deolosyrico'. Fecil quo-
ii." iii.- pins, elc. Mlaudd codd. ,
'809 DISTORIA.DE YiTIS BO.U. PONT. - S. BENEDICTUSII. 879
Tque el caiiccs "aur. m.nls.-ii, pens. singuli Iibram i. A el in circ. palci^giumdeholos. lin 7, aJiml coop. or-
Ilic, elc, ut Reg.,'Mnz. et Thuun. __nalum de holoserico. Fecit quoque et cal. aur. m.%
Num. 153. Lm. ~~>, cqd~Vaiticei.'concordalcum Req., ppnsanlem quemlibel libram unani (M, pous. sring.
iUaz.''etThuan., etita/in. 5,7,8,14, ileni 16etl7./in. lib. i). Hic susccpit divalem jussionem clem. piinci-
6, clem. principjsConslan.ini simnl ei.jussionein cjus, . "pis Coiislaiilini nd y.
eic. laudd. ___._/.lin.'9, ut Maz. el Th. t'n, ,n, eru- Num 153, lin 3, per quam c.nt persona, q*u;eele-
ctuavjt per ,-elc, ul Reg., Maz., el Thuan; Excipe cta lucrii in sed. aposl. tin 5, Ileraclii. iin 6, jnssu
tamen vocemdiversis, guw deest ih Vallicel. ejiis, per q. significavit eosd. cap'. se dir. lin 7, slclla
> ' - Ex codice Farnesiano. juxta Vergilias noclu ca.lo sereno inter Oomiui n:i-
lale, elTh. lin 9, veluli cnm lnna sub mibe esl con-
Num. 153. Lin. 10, posThecJMons Bebeusqui esl slituta. II. linead..\Tal. die media ab occ. cxiiistella,
hi Cainpaiiia. quce cnm magno fuigoreiii.par.es o: d. (/{, in par-
Apud Fdbrbllum excodice Freheri. lem). Hn 11, er..per dies aliquol, el omnia vireniia
Num. 151, lin 5, A, redudavil, elc. lin 6, A, man- . circ. p,r_c.p. c. ipsius "ext. s. Ilic clerum diversi or-
suetus omnibus coinpatienlibus in presb, nuinu lar- dinis in dio s. Pascha. div.ersisbonoribus ampl. tin
gissimus. 14-, est, et dimisit, ibid. diaconis. .-.. 16, Io<_-___..
jNum. 15__,iin 3, A, c.avis in feslellis, J5,'fistelljs. lin il, sub dieid. Maii, et -cess. episc. nicnsib. 2,
,".«5, B, coopeUoriimipurpiireum. A, porpliyriuni, dieb, 15. .
A, ~elgamulas quaiuor,~ B, eum' cruce, et gamulis^,et Ex codice Thuuno altero.
clausis.
Atim. 153, lin 5, B, quilnis eoncessil civilaiis, lil g et Num. 151, lini, Benediclus juhior. lin 6, mans.
oinnibus cum palienlia-habens, atque niaiius Jar-
qui eleclus fuerit. linT, A, per. dies de Nalivilale .gissimas. , ,
Doinini usque ad Tbeophaniam ccelo sereno. lin 9, Num 152, tin 3, in flstellis. lin 5, el genim. et
-B, iiem propeexitum mensis Febr. post nativit. S. cJavos qualuor auroclavos.. /m-7, ornaluni de holo-
Valentihi ab occasu exiit"slella. lin 11,-1, Bobeus serica f. a. et cal.
mons. lin 12, B, qui sanctissimus vircler./"n 13, quo Num 153, lin 5, Ileraclii. (in 7, stella nocte per
e vesligio infiihiitate detenio. - -*
_ies veluli luna sub nube, inler Nalale-Domini et
Ex codice Regio, Mazarino el, Thuaiio. Teopb.-.Itempropeexitu mensisFebr. in dieab occ.
Num 151, lin 1, Benediclns jun. n. R. iin 3, sicse. lin 10, Post hoc. lin 12, sunt, qui sanclissinuis vir
clerum v. lin 13, Qui e v. inflrmitate detentus post
ead., a puerilia,Jisquead dignit. presbyl. exhibuit. d. tin 16 n. 16.
tin 5, red. nomine parlter et op. ul digifus ad ponti-
ficii regnum perv. Fuil aulem pauper, amator, h. m. Apud Peniam ex,codice Cavensi.
'
jiius, benigmis, patiens, et omnibiis compassionem Num 151, lin 1, mensibus. ,
habens, alipie mamnn largissimam. Hic. . Num 152, lih 2, Lucina. iin 5, porflriciim. iin ead.,
Num. 152i lin 3, cuni Clavisin iiscellis (M, el fistel- g'amniulis../j..'7,
"~ deolosiriciim.
Jis) el in circ. per largum cb. p. siiri. in eccl, B. M. iVtim155, lin 5, 'fuerii i.n sed. Jin 7, per dies COJ-
iin 5,el gamulas (M ganula..) ct clavos 4 auroclavos, lum.sereuum.
KOTJi; VARIORUM.
BESCIISI.- nisi post consecrationem. Quocirca dixerat sup.
Num. 151, lin 5. —Et caniilenu. TJna ciim nioha- Anastasius in Vila Severini : . Devuslalum csl epi-
cbismovaria.melodia.ralionesiiiveci.e fuere. Undein scopium Lateraiiense ab JsaCio exarcba , cum atlhue.
utraque Ecclesia primum clericorum el monachorum electus esset domiiius Seveiinus'. » El Paulus I in
lyrocinium fuil studium Psalterii memoriter aildi- sua prima episl.: f-Paiilus diacontis , et in Oei no-
"scendi, et cantandi. Quocirca in Leoue II scripseral miiie*electus S. sedi.s aposlolicac.*-Uigenie lamen
Noster :'« In canlilena, et 'psalmodia prxcipuus et^ necessilate aliquando cxspectata non fuiijnssioprin-
in eanim scnsibus -subtilissima exercilalione lima- -eipum,,sed conlinuo cleclus est cohsecratus. Anasla-
tus. . El CyriJlus Stythbpolitanus, apud €olelerium sius in Pelagio II:' c Hic ordinatur absque jussione
(Monumenl."Eccles. Grjvc. tom. lll, pag. 258), pri- principis, eo qnod Langobardi obsiderent civitatem
mam monachorum eruditionem eam fuisse scribil, Romanam. t Sed quanquam id-privilegii loco ab
"donec Psalterium, el pslillendi regulam didicissent. iinperaloribus poiiliilces babere viderentur,exar-
Quod alibi nori seniel repetit. Anastasius idipsum ih cborumtamen impolenlia, et-avaritia effectum est,
seqq. ponlificum Gestis observat : atque imprimis iir ut reipsa hoc gravamen ininime evaderent, quem-
Sergio II, pag. '545 : i Tunc prgesul eum" sclfolse' admddum ex geslis seqq.' pontiflcum .apparel: In-
canlorum ad erudiendum eommunibus tradidit lille- terim ex-hac imperiali concessione manavit, ut Be-
ris, eliiimellifl.uisinslruereturcaiililena. melodhs; . nedicli - succcssor absque tardiiate consecrareliir :
I.um 155, lin4.—Absqueiardilaie. Novaquoad pon- quippe scribil Nosler in illius Vila : •_Bic post' mul-
tificiam consecrationem prcdiit coiislilutioi-utnempe torum poniifictim (empora., vel annofum jux.a
eiectus placitum imperiale haihlqiiaquam exspecta- -priscam consuetudinem a gcneralitale in ' ecclesia
"rel, scd seq. Dominica die consccraretur. Et Bene- Salvittoris, qu_c appellalur Conslantiniaria , electus
diclus qiiidem veuiain illam iniperialem prajstolatus esl, atque exinde in episcopioinlroduclus. »
fuerat, ut apparet cx epislola, quani Peiro noiario
riediiante suain consecralioncm, dum ille in llispa- BINH ET LABBEI.
hiis tunc versabalur. Hanc enim habel cpigrapben _:
« Bencdiclus presbyler. et in Dei nomine electus D Nunrlol, lin 1. —Benedicius. Annp 684, die yige-
sancla..se(iis aposiolicle. Pelro nolario regionario» > siriia Augusli, Benediclus crcaiur poniifex, postquarii
"SimiliterJoannes IV eodem eleciionis lempore scri- sedes ponlifieia uno mense et~22 diebus vacasset.
pserat ad Scoline episcopos-: . Hilarius archipresby- Linea eadem. — Sedit menses-decenivOcto nien-
ter etservanslocum aposiolicae sedis. Joannes dia- s.bus et 17 diebus Benedictum sedisse, colligiinr ex
conus,"et in nomine-Dei electus. Iiem primieerius ejus obilu, qui sacra anniversaria memoria 7 Maii in
et sefvanslocuni sancta_-sedisapostolic_e: elJoamies Ecclesia recolitur.
servus Dei consiliarius ejusdem'sanctoe sedis. » Sic Num 155, lin 1. ~ Hic suscepildivnles jussiones.
nempecum Elecloregebaht Ecclesiam , ut sup. ex :Romanam'Ecclesiamin prisiiriam liberiaiem restiuii-
Mariino I advertinms. Electi igilur tilulo" dunlaxal impciaior Conslaniiiius,"coneedens ei utlibercpon-
-eohoiieslabantiir, nec pontilicis assumebanl nbnleii, lificeni consccrarel,.iiullamqne iniperatoris' c.riur-
 ,871 ANASTASIlBI!_LIOTHF_CABII S72
mationem, quam exemplo Golhicorum regum noh- A octavo S-ectilodecIinanle,Langoliardorum-res gesl3s
nulii Orientaliiim iiuperatorum sibi viiidicaverant, mandabal litteris. Eniinvero Paulus Diaconus, post
deinceps esspeclet. relaios eos characleres cap. 6, narral sequenti capite
Linea 5. — Suscepit mallones cnpillorum. Per Saracenortim descensum in Alricam; ac poslrenio
mallones intelligil cirros capillorum. __.__".)"_ enim cap. 2 moriem Conslaiilini : in quibus evidenler eum
Gi_eceidem quod Latine vcllus. Unde"manifesle co- labi ostendit Pagius auclorilaie scriplorum Arabi-
gnoscilur quod imperalor Conslaiuimis liliorum suo- coruni Elmacini et Noweiiii, Africanam invasionem
-rum capillos poniilici oflerens, volueril ab iis Roma- spectare docens ad annum 69i, cum Coiisiaiuinus
num pontilicem velul pnreiiiem bonorari, diligi, el anno 685 occubuerii, ul neiiiinem fugii, sex videlicet
observari., eosquc ejusdem monilis iiupensius parere ante aiinos. Hinc est quod etiam vir cl. Franciscus
et "obtemperafe. Vide' Baron. ahn. 684. Bencini , parum feliciler Anaslasium emendal ex
CENNI Paiili Historia, ubi aeris inlemperiem ab Aileodalo
ad Vilali.aimmrelrahil (supra pag. 68 el 69) quomodo
_.OT_ECimONOLOGIC/E. eiiim concilianlur verba Anastasii-: « El nisi per
Cum de interpontificio posl Leoiiem abunde dixe- Litanias, qu_e quolidie liebanl, Dominus essel pro-
rim in supeiiori noia, id iinuin vidcor milii reliqiium piliatus ,-noii potuissenl homines trilurare vel iu
fecisse, ul lenipora aputl coild. el calalogos occur- Iiorreisfrumentarecondeie; J quom9do,inqiiam,b;ec
renlia expendam. Post Leoms igiiur moitem <iie verba aperle indicaiilia lempus messis, adeoipie recle
terlia niensis Julii consigualam, vacavil apostolica narraia ab Anaslasio post moriem Adeodali, qiue
sedes menses undecim, dies 22. Ita omnes codd. liim y contigit mense Junio, concilianlur cum morie Yila-
vulgali tum mss. lainelsi uno niiims die habeaiil liani, quaespeelal ad finem meusis Januarii ?
Regius, Mazarin., Tlmanus I, necnon Ambrosiani . CIACONH.
iluo primus, el-lerlius cum duobus catalogis Colber-
tinisprimo Jwriter,- et leftio, omiiibiis-c_eieroqni Num 151, Jin 1.—Benedicliis. Juniordictus, Joannis
Colbertinis iisdem discrepantibus anl in dierum, aut filius, Rbnianus ex canonico fcgulari Lateranensi
etiam in mensium nuinero de.iniendo. Ea pj-opler S. R. E. presbyter cardinalis, sedit menses'10, dies
codicibus inha.reiidum esse video, quibuscum pra. 21, consecralus xm Kal. Augusti die Dominico, anho
aliis conseiitil-Calalogus praeslanlissimiis Yeroneusis Cbristi 684.
s:cpe in rebus dubiis a me adbibilus, qui nunc pri- Num 155lin 1. •—Hic suscepitdivnlesjussiones Cle.
muin- opiisciilorum locilm obiinet in hujus IV lom. meniissimi Conslantini. Hu"us sanctissiini Benedicli
Prolrgomenis cl. V. P. .Tosepbi Blanclihii, cujus pontilicis fama permotus Conslantimis V, non cessa-
singulai'i beneficio, usus eodeii. sum ms. ad has cluo- bal dies noclesque cogilare de dignitate, aticlorila-
nologicas notas conficicndas. leque Ecclesia; Romana. reslituenda. Itaque sequenii
Iiaquc' :ib eniorinali die Leonis 11, 3 Jiil. 6S3, anno 684, quo, Leone moriuo, Benedictus II pontifcx
mensibiis tmdecim, 22 diebus eiuinieralis, einortuali est suffecius, boc deesse Illius cumulanda. amplitu-
'eadeni, ut' supra dicebam, exiiusa, occnrril dies dini arbilratus, anihjuam ei coniitiorum in legendo
. Dominica Iii. Dom. B. indicaia 26 Junii seqiieniis "poniifice libertaiem restiluil. Quippe epistola ad
anni 684, Benedicli ordinationi conveniens. Indeque clerum, populum, exercitumque Romaiiiim missa,
desumenda esse hujus pontilicis primordia, longa „ permisil ul eleclus in poiiiilicem jusiis comitiis, non
snccessoium seiies, qui suas _elaies characteribus " exspectala imperatoiis, aul exaichi usurpata confir-
ul plurinuim cerlis lemporum confiiinant, aperte matione, consecrari possei. S. Gregorius papa
ostendii; ionge ut ab ejusdem principio recle consii- ejusinodi lemeiiialem acerbissime deploral, dicitque
•luto, eiLeonisII, etsuccessorum _etascomprobetur, Eeclesiam Dei captivam a lorreno principe, lucri
-ut videtur Pagio, quiciim deinceps sentiahi, cinn cnpiditate, detincri : inveliituique in iuiperatoreiii,
recte conslitual ponlificnm setles ; licet quandoqiie talia illicile usurpanleni in explanatione Psalm. 5
ordinationes' a suis diebiis rcmoveat, ut videbimus. Pocnilontialis, ver^u Tola die exprobrabunl mihi ini-
Sedit auteiii Beiiedictus nienses 10, dies 12, ul omnes mici mei. Id primus excogiiavil Odoacer Herulus
codd. et calalogi, praiterCoibeiensem, qui adjicit Arianus, rex lialia., cujus conatibiis Gelasius papa I
diein uiiiiin, ac Lucensem de boc ponlifice sileiueni. reslitii. Golbis pulsis, iniperatores Orienlaies jus
Itaque rectc Anaslasius ejus inorlein refeit ad vm male usurpaluiu sibi injnstissiuie vindicarunl.
Idus _J_aii(riiimer.is.YIII,incuria exscribentis, non
PAGII.
legitur. in codd. Reg., Maz., Thti., neque in 1 et 2
-Ambrqsianis) sive die 8 ,Maii,-anni nempe 685, ad Numl51,linl.—Benediclus, elc. Ex Benedictipapa.
.quein refefii oporiet-cliaraeieres lemporum ab Ana- epislola ad Peirum Regionarium inleiligimiis,ivei in
slasio elPaulo Diac. (Hisl. Lang. lib. vi, cap. 6) ejus eleciione, vel paulo anlea desiisse moiem illuni,
.indicalos, quos perperam Clavisius divinat ad supe- quem m Grcgorio, in Joanne 1Yet in S. Martino
riorem aniuiin peitiuere. El sanelegiiur iiiAnaslasio, observavimus, vacante nempe sede aposioliea, vel
imnG poiititicem sedisse nienses 10, d. 12, alq. 8 absenle poniifice, Eeclesue regimen fuisse penes
niensis JVIaiiesse moriuum : ejusque lemporibus iuter D.arcbipresbyierum, arcliidiaconum,-et primicerium
25 ("ecembris et 6 Januarii apparuisse stellam obum- noiariorum. Cinn cnini ttinc, soli illi tres in.ins.crj-
bratam; mense Februario aliain stellam ab occasu ptionibus epislolarum nominarentur, el addefetur
in Orienlem declinasse; ac deinuni mense Mariio noinen pontificis electi, si unus ex illis (ribiis, elige-
Vesiiv.ium eruclasse : cum igitur Calvisius morlem reiur, in hac epistola solus Benedictus electus,iioini-
Benedicli ad annum relerat 683 cum Anaslasio, nalur, quod certe clare nianifestal regimen Ecclesia.
ejusque principiiim recte ab anno superiori desumal, non penes alios, sed pencs ipsum soliim resedisse,
ab audacissimo scriplore quaero primuin, qui uume- liceinondiim essetoiilinatus, ctconsequeniermoreni
renlur memoraii tres menses intra denarium niime- illum, vel in-ejus eleciione, vel paulo antea desiisse.
rum anno 684? deinde rursus qiuero, uiruin evwlen- Benedictum in iavorem S. Wilfridi Eboracensis
tius pateal, meras tenebrasessein hisloriu ponlificum episcopi decretum edidisse', lum cum ailbuc essi;t
_(Calvis., an 685) an meras lenebfas esse in mente I-onianus ponlifex electus as^erit Joannes YI in
Calvisii? decreio absolutionis ejus, de quo in ejus ponlificatu
C-eicriun quia Paulus Diaconus, ul dixi, hos cha- nuin. 7 etWillridus ipsg coramsynodoJclom-ecoacta
raciefes memorat, idem mibi pr_e,betoccasionem ,apud Eddium ibidein laudalum cap. XLXIII: < Ut
valde opportmiani, ut Anaslasitim, quem vulgo appel- omnia, inqtiit, rectitiidinis, pietatisijue qu_fla beatis-
'laul, cum melius vocari possel Iiber Poniilicalis a simis anlecessoribus veslris Dominis aposlolicis,
cosevis auctoribus riiultis conscriptns, affinnem pa- sancto Agathone, etEIiicto Benedicto, et BeatoS.
.ruiu iiu.o credi ab aliquibus expilatorem Diatoni, qui ,gio unanhnilei' erga meani parviiaicm decrela suRfj
g-S JIISTORIA DE ViTIS ~R0M. PONT. - S. BENEDICTUSII, - 87.
vos largiflua pictatis benevoleiuia confirmare digne- A qimm, q a Grieco nolai clipyo-j. Anfislas. infra co.i.
mini. » - _. in circuitu pnlergium de holoserico: Fastellis,
Et
Num155, lin 1.—Ihc suscepil divalesjussiones, elc. male n pro bastiilis. liasiillne cranl radioli aurei vcl
Dixinms iii Agaibone Conslanlinum imperalorem aargenlei. Anaslas. in Leoneill: « Seu _t super aliarc
polestatem confirmandi eleclos Romanos ponlifices nniajus fecit tclra vela holoserica .aliliiina qiialuor
ixarcliis Ravennatensibus absinlisse ct ad se reira- ctim c astillis ct rosls ehrysoclahis. » Leo Osiiens.
x.sse. Sed eam subjeclionem sub Beneriicto papa Chron. C Cass. lib. u, cap. 105 : Cum astili onichino.
penilus dimisit ideni Conslantinus, leste Anaslasio U Bulenger. rie Rom. Pontifie lib. i , cap. 45. Alilu
1
in Bencdicio, ubi ait : Hic suscepil, etc. Jusiinianiis liaslilia sunlvitium adniinicula- Pliu- li». xvn, cap.
lamen II, Constantini Pogonati filius ac successor, 23 2 : Gracidiate singularum vilium firmuta circutnti-
videtur iuillam babuisse ralionem lni.jus'nssionis, -gatis g hastilibus, vuigo echaias.
..•iim siib Cononepnpa necessaria iicru.n fuerit exar- Niiml55,lin 1.—Hic suscepitdivalesjussionescle-
-t-hiconfiriiiaiio, ul ibiileia vi.lcbilur. r.
mentissimiConslantini Magni principis ad venerabiiem
Linea 5. — Suscepil mallones capillorum. Ilem clerumet £ populum, atque felicissimumexercilumRv-
Conslaiilinus imp. filios suos Jusiiiiianuni etTicra- i.
manm civilalis , per quas concessil ut persona; qui
«Hiiin Bene.licio II in filiGSdedil, qiiod bis verbis eicctus c fueril ad scdem uposloticam, e vesligioabsque
denotai Anastasius. Ea enini boc lcmpore vigeliat tardilale / pontifexordinctur.Ex conslitiitioneConslau-
consneiiiilo,ut per liujusmodi exliibiiionem capillo- tini 1 Pogonali conccssum, ul libera sil clcciio Rnm.
r:im, quis alicui offeralur in filimn; quod riiscimus pontiiicis,
] el electus mox ordinelur , non cxspecuiio
ex Paido Diaconolib. vi de Gcsiis Longol.ard, cap. assensu i imperalor.is. Ex anliqua consuelndine Rom".
"
55, ubi ail :-t Carohis princcps Francoruiii Pipimim ponlifex ] non solebal onlinari, nisi jirius obteiito as-
tiiiuiu SUIIBIad Luilprandiiin 'Loiigoharrioriim iv- sensu i impcraloris CP. TciiiprireAgatbonis rcniissuiii
ginn) riircxil, ui ojus juxla morem cajiillmn snsci- < est<|uidem vecligal quod solcbat pneslari pro ordi-
peirl. Q.ii 'jus C-esariemii-cniens, ci paler ei.eciiis nationei ponlificis ; sed inaiisil onus exspectanrii
,esi, mnllisque cnm ditatum regiis mimerihus g ni- tissensiiin . principis , can. Agullio, 65. disl., doncc
toi'1 remistl. . _ic igilur pjus impc.raloi' voluil, ul hoc i onus remissum e__hac coiislilulioue.
filii sui s-ircnt sc Uomanmn poniiiiccm peculiarcin Linea 4. — Ilic una cum -cleroel exercilu suscepil
habere pauem, cujus moniiis impcnsius parere de- mallones s •capillorum Domini Jusliniani el lleractii
berenl, eumdcmqiie ut patrem diligere ac revereri. \
filiorum clemeniissimiprincipis, siinid et jussionem
Porro per mallones iiJlelliguniiir cirri, cihciiini, per ; quam significuteoidemcapillosdircxisse, Cousla.-
_tenimplexi crines; mallo euim est tana, vellus, sen linns i Pogonaius oblulit Benediclo P. nialloueiu ca- ,
coma demissa, ut vidcre est in ,GIos..,.riomerii;e el ipillornm filiorum, ut eis esset per ariopiionemp:\U-r
infim_cLaiini_atis,in vocc mallones. Observal; '.ilem :spirilualis. Ex more Lo!'.gobardoriim~:uloptio flebat '
i
Maliilloiiiusin pi__falioiiead primam partcm ssjculi |ier lonsuram capillonini. 'lymoin. roonaeb. lib. iv,
m I.eiie.iictini, niiin. 17, laicorum loiisuraiii per.es < cap. 57 : « Pepigerat aulem ftcdus Carolus Martelliis
Fnrop.ros, aliam puerormn fuisse, aliam adiilloruiu. princeps cum LuiiprandoLoiigobanlorum rcge, 'eique
i.i.ri capiihim intonsiim aliquandiu -gercbani ; iiliumsuum Pipinum misit, nl more fiJciiuniClirisiia-
posiea ciiiciiiiiosa capite eoriim demelebal episco- norum ejus cnpilhun primus a:toi;d_'iet, ul p.ilcr ilio
p is, aul ceite is Pater spiritudis ob hoc <iiceba.ui•, .piriiualis exisi"ia!. > Sdeii!I .iiilus Diacon-.ilcGcsi.
jit conslJt ex mox hmJatis Anas asii et Pauli D,_- C! Longobarri. lib. vi, cap. 13; Maliones eapillorum .
coni verbis. Ab eo lempore videntur rcges Franc::- sunt circi capillorum, a Grcecop.od).6;, quod Lalin.
niiii c.-.juHos:n orbem composilosgestasse: « Kam sonat vellus. Nosiris, iressas de cheveax. Cincinno-
saiea, ut liabet Agatiiias, qui S-eculosexlo vixii, rum limbrias dixit M. Tull. in Pisonem : t Eranl ilii
s<;!em:iecrat Fi.incorun) regibus -iulonsani habcr. compii capilli, cl madenles ciiiciimorum funbrife. .
coiiiam a pueris, involiiaiiiibus utrinque in bumeros Linea 14. — II;r dimisil omni clero, monasieriis ,
cajiilloruni cirris, anlerioribns capillis a fron.e diaconia et mnnsiouiiriisauri tibras trig nla. Simi-
i.isc-iminalis. s Quippe in cereis reguin Cailoving:i- liier Anaslis. in Joaimc V: « Ilic dimisit onmi clero,
1'tiin'iconibus, capiili in orbeni a_qu:iiiaii bumcros monasieriis, diaconiscl mansioiiariis solidos mille
usrjue appareni. llitus ilie lon.ienriipueros prefcctus et nongenlos. . irie;n in Gregorio II: t llic riimisit
viileliu a paganis, qiu plerique primuni puerorum oinni clero, monasleriis, .dinconis et mansionariis ,
capillmn alicui rieoriiinsuorum ilciisup.i offerebanl. solidos duo liiillia. » i.omaui poniiliccs ecclesiis ct
An mos isle a p.ej.s abiiiiiio Chris;i,ui_ere!igio:iis monaslcriis et di.icomis el mausionaiiis nummo..
frequeiilalus sil, incerluin : c.nuinulla ferc istius rci erogare solebanl. Diaconi_esuiit staiiones, seu loci
cxeiftpla legantur anie sueeuliun octnvum, qno i:l pii'a pbiililicibusconsfiliili, in quibus annonie ilistri-
ex niore.factum dicitur. Exsiant in Ordine Ro.! ano biiebantnr egenliljus. Plures fuisse iu urbe locuple-
jilures oraliones a<l capilialuram inciriciiriain, el ad les, lesiis cst Anastas. in Adriano :, t Constiluil d:a-
puerum lonsurandum, aiia: a!j eis, quae ad ctericum conias tres foras, poiiam bealociim apostolonnn
faciendum assignanlur. Priores videnlur usurpaue Principis. »I.lem in Gregorio III: « Iiem riiaconiam
fuisse in solemni islo riiu, qiiopncri piimti-t! tomie- D 13SS. Sergii ei Baccbi, el coiicedensomnia , quse i:i
iiautur cxtra or-.iinem cleiicoriun, qui a pueris illis usiiin diaconlte existunl, et slaiuit pcrpctuo lcmpori'
corona seceriiebaiitur. Ikee Mai.iilGniuslaudalus. pro siistenlaiione [laiipcrunl in riiaconioe miiiisierhi
deservire. . Dequibus plura <lixi in Gregoriuiii lib.
SOMMIER. iv, episl. 24. Mansionuriisnni wditui, seu cuslories
Kum ISi, iin I.— Benedicins,elc. Yixrimnelerins sacraru.ii sediiun, deqiub.i. l<:sein cmiidem Gregor.
Leonis ii stic_e_.sorin catiiedra D. Pelri, miiiiinc lib. iii, episi. 51. Jiieo a -'omanis poiitiflcibus his
exspeciata consecralione, q.ia. tiini leniporis nori crogari soleljant pecuaia. ad iuiel.iin cl rcleciioueiii
fiebal, uisi postallatam Cpoii jussionem, seu appro- sai-rarum ajdiiim.
baliouem, ipse per se .uuderari ccepit Ecclesiam, ' MAFEL ' '
Ciijusregimen ante euni commilielintur arcbipresby- *
tcro, arcbidiacono.et piimicerio iiotarioruin, sede Num i55;line:i 1. — llic susccpiidivalesjussiones.
Micante, ant peregre riegente ponlifiee. Ideni boc Perobitiim Simpliciivacantc Roinanasede, anno'487,
qiioque bonore diguus luil, ut seriom aposlolicani Odoacer ilerulorum et ilalhe rex snasu cl mouilu, m
;t cunfirniailouis ini.;erutori_eservitulu liberam cei- faisoaiebaL, ejusdem Sin^pliciile«em tulit jier iia-
neiet, queiiiarinioriumdoccl Anaslasius. silitim p.jefecluiit pn-lorio, ne sine coiisullaiione et
Nuni 152,111! 5.—Fecil cooper.orium superallare cum consensii regis Ilali;e eleclio sunmii poiuificis lie-
davis el fasiellis, el in circuiiu p.dergium chrysocla- rel. Qnanqiiaiu vcro h_ecconslituiio laici principis,
";:.«. I .ilerghiiii esl Pbryjtim opus quod eral anti- plane reptigiians sacris canonibus a'.j Ecclcsia fait
1'ATKOL.CXXYJII. S8
 875 AKASTASIl BIBLIOTHECAI~.il , *?7f, .
damnala anno 502 in synodo Romana quarta sub A fex una cum clero solemni pompa snsccpii. Ex mo-
Symmaclio, in qua lex rcgis Odoacris ecclesiasli- re namque illius oelatis paler filiorum cirros milleii-
cam liber-latempessiimdans in electione pontificis, do ad ponlificem, eos poniifici offerebat in filios, et
•eslabrogata . hoc jus lamen lyraniiicum confirman- ponlifex cirros accipiens, illorum palris nomen con-
d<e pontificiie cleclionis Ariani Godiorum reges seqiiebatur. Pronmn est lmnc morein intelligere cx
usurpaverunt, cogenies insuper pcrsolvi confirma- Paulo Diacono libro vi, eapile 53, ubi rie lCarolo
tionis catisa quamriam pecunice pensiialionem a re- Francorum principe babel sequenlia :. Carolus prin-
cens elecio poutifice. Exactis per Narselem patri- ceps Francormn Pipiniun filiuin suum ad Luilpran-
cium ab Italia Gotbis, hoc iiiiquissimuni jus Jusli- dum direxil, ul ejus, juxla morem, capilluin susci-
niamis c;elcri(|ue Orientis imperatores sibi vindica- peret; qui ejus caesariem incidens, ei pater effecnis
vere ari Consianlinum Pogonatum usque : nec anie esl, niullisque eum riiinliim regiis miineribiis geni-
ad beali Petri confes&ioiieinelectus papa consecra- lori remisit. . Aliquando eliam capillornm oblalio,
batur, quam ejus eleclio ab imperatore approbata rcligiosae servitmis, quam quis inibat, syinbolum
esset; interim, ut supra dixi in Severino, arcbipres- fuil. Anaslasius Bibliotliecarius in pr_efalione'ad vm
bytero, archidiacono, et primicerio notarioium, concilium, de Bulgarhe rege, qui corain ponlificiis
F-omanamEcclesiani adminisiranlibus. -legatisPaulo Populoiiiensi, el Formoso Portucnsi, se
At>Cons!antiiiussedenle sanclo Agalhone pecunia. sci-vumprofessus.fuii bealiPetri, ~et ejus successo-
<quaniitatem, ut in Agatbone scribjl Anastasius, re- ris Roniani ponlificis, babet sequentia : . luianlum
Jevavit, qu_c dabaturde nioie pro ordinaiione pon- autem pietas creverat principis, el-abundabai circa
tificis, reservala tamen sibi graluita confirmalione, bealum Pelrum veneraiionis affcclu, ul quo.iam <lie
quam anle moriem penilus riimisii, Romanam Ec- 8 liianu.jirqpriacapUIos suos apprehendcrit, et conlem-
clesiam in pristinam liberlaieni restiiuens sub Bene- planlibus cnnciis se Romanis missis tradiderit di-
dicio II, . qui jnssiones a Constaniino suscepit, per cens : Omncs principes el ciincli principes Wtilga-
quas concessit, ul persona, qui clectus lueril ad rorum lcrrrc cognoscanl ab hodierno die me ser-
sedcm aposiolicam, e vestlgio absque lardilaiepon- vum fore posl Deuni beali Pelri, eL cjus vicaiii. »
tifex ordinarelur. . Quare ob rcstituiam comitiorum Lsgmiliir eliani capilli detonsi ab episcopis, el super
liberlaiem observat in Joannc -Vsuccessore Anasta- altare posili ad douationes eonlirmanrias faclas ec-
sius : « Hic posl liiiiltoruin poii.iiicum lempora, vel clesiis, ul exempli loco esse potesl charia Wiiielmi
mmorum, juxtapriscam consneiuiiinem_a gcnerali- comilis de Warenna, in qua dicil-__oincs: « Et inde
laie in Ecclesia Salvaloris, qiue appellatur Conslan- Saisivi eam (scilicet inveslivi eam Ecclesiam), per
liiiiiiiia, eloctus cst, alquc exinde in cpiscopium in- capillos capiiis mei, el fratris mei Radulfi de Wa-
iroriuctus. . renna.quos abscidil cuiii cullcllo de capiLibtisnoslris
•-Linea5. — Sv.scepil mullones capillomn. Hoc anteaitarellenricusepiscopiisWinloniciisis.- In anli-
esl susccpil cirros capiilonun Jusliniani et Ilera- quislibris Riiualibus inveniunlurprcces ad capitla-
clii filiorum Coiistaniini Pogonali ari se missos : turam incidi-ndumab illis divers_e, qua' pro iniiiando
j__s()_k-_ eiiim Gra.cc sunt Laline cirri, cincinni, aut aliqno ciericali tonsura in eisdem liuris assignanlur.
crines implexi; nain f__._._? csl l.uia, veilus, vel.coma Yide Ordineni Romaniim et Sacianieiiiariuni S. Gre-
•deniissa. Constantimis igiiur Pogonalns ari Benerii- gorii M.ignicum notis eiuditissimi Palris Menarri".
-ctuin secundum flliorum cirros direxil, quos ponli-

LXXXIV. JOAHNES Y. !
AS-.Q CHRISTI685, JUSTINIANIJUt,. L

154 Toannos, nalione Syrus, «•__ provincia Anliocbia, ex patre Cyriaeo, sedit
aunum unum , dies novein a. Vir vaJde strenuus , atque scientia pr_ediluss et
omnimodo moderatus. Bic post multorum pontifieum tempora, vel annorum,
juxfa priscam cousuetudinem a generalitate in ecclesia Salvatoris. quas appella-
" "
3 tur .Constantinians, electus cst, atqtte exinde in episcopio introduclus. Hie ,
dum esset diaconus, missus est a sanclce memoriee Agatlione papa in regiam ur-
Jjem cum aliis sacerdotibus, repi _esentans locum apostolica. sedis in sancta sexla
synodo, qu_e per Dei providentiam ibidem _.ongregata vel celebraia est. Ex-
plela autem, exinde a clementissimo priucipe relaxatus , magnum gaudium
19 Ecclesias secum detulit, id est ipsam sanctam sextam synodum vel edictum
clementissimi principis confirmans eamdem synodum. Necuon et alias divales
jussiones relevantes annonee capita patrimoniorum Sicilia. et CaJabria. non pau-
'
ca, sed et ceptum frumenti similiter, vel alia diversa, quse Ecclesia Romana
snnue minime exurgebat <" persolvere. Hic consecratus est a tribus episcopis,
15 Ostiensi, Porluensi , Veliternensi, sicuti praedecessor ejus Leo papa.
Igg Hujus temporibus regnavit domnus Justinianus Augusfus, defuncto pa-
tre initio mensis Septeinl-i-S, iudiet. xiv. Qui clemeiitissitnus princeps Domiuo
auxiliante nacem constituit cum nec dicenda genle Saracenorum dccennio terra
' t
NOTUL/EMARGWALESFABROTTI.
* V undecim. ~*R, ppiscopinm. c B, pi-.ccp.iim friimen.um. "patcr.it.
 877 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — J9AT.NES IY. 878
marique. Sed et provincia Africa suhjugala est Romano imperio alquo reslau-
5 rata. Hic post multorum annorum curricula , propter transgressionem ordina-
liouis Ecclesise Turritana. a, quam _ine auctoritate pontificis fecerat Citonalus
arcliiepiscopus "Caralitanus , pro eo quod" antiquilus ordinatio jfuit sedis apo-
stolica., et ad tempus concessa fuerat ipsab ordinatio eidem Ecclesia.. Postmodum
protervia faciente archiepiscoporum per praeeepta pontificum ab eadem ordina-
40 tione suspensi sunt, juxta determinationem sanclaj menioria. Martini pap_e. Et
faclo. concilio sacerdotum, novellum episcopum, qui ab eodem archiepiscopo
ordinatus" fuerat sub ditione sedis apostolicaj reintegravit atque firmavit, quo-
ram chirographus archivo Ecclesia. detentus est *-. Qui sancdssimus vir diutina
infirmitate detentus est, ut etiam vix ordinatiohem sacerdotum expJere potuisset.
15 Hic", dimisit omni clero, monasteriis, diaconibus et mansionariis solidos mille
et nonfngenlos. Fecit autem episcopos per diversa ioea ttumero xm. Qui etiam
sepullus esl ad beatum Petrum apostolum. sub die 2 mensis Augusli , et cessavit
episcopatus menses duos, dies octodecim..
NOTULAE MAI-GINAl-ES FABROTTI. •
= B, iu Sardinia. •"'B, ipsius. ' relinclur.
~
VARI-E LECTIONES.
Ex codice Vuilicellano. A sentans. lin 8, qnccpro .. pr. (ili, ul eri.) lin 9, au-
lem synorio ex ibid. gaud. Romaua. Eccl. delulit.
Nnm. lhi,tin.i,cod. Vullicelconcordulcum Reg., lbidein (M , idem'' ips.-s. s. synod. ct eriici. cl. pr.
Maz,eiThuan.eiitu HnS, l,9,et 14. lin 2, dies '9,fuit, confirniantes eamriem synod. necnonel nl. riiv.jussu,
elc, ut laudd. codd. lin 9, gaudiuin fiomanae Eccle- delnlitrel. annona c. p. lin 12, Calabri_euon parva,
si_e secum dctulit. Mem ipsam. lin 11, con.irnianles seri el coemptioiicm frumenti simililer. lin 14, pote,-
Mii.iiem synodiim : nee non el atiasdivalesjussiones ral pers. lin 15, Ostiense, Porluense, et Rellitrense
-d'_iu-it revelantes aiinona capita. lin i% Calabrhe (M, Vellelrense).
iuiii parva, sed et coempliim ( cod., ceplum J fru- JVum155, lin i , palre.suo Conslantino in. lin 2,
hienli similiter. /»..'14,ut Reg.el Thuan. lin, 15, sicul. Deo auxil. lin 4, provincia Africe. /f'« 6, Curr. (Jlf,
Num 155.lin 1, codVullicelconcordulcumReg, _!/«_. Turr.) lin ead auct. Romani lin 7, pro eo q.
el Thuanel ila lin %4, 12 el 15. lin 4, Rumano impe- a. orriinatio sedis aposioliccpoiuil'. ad lempiis <.'jus(-_,
rio, atque restilula. _•'_.6, sine auct. Romani ponii- hujus) ecclesireconcessa fucral: ipse vero eanulcm
ficls. lii: 7, ut laudd codd exceplis his, nempe ari ordinalionem ejusdem ecclesi_epnsimodum protervia
tcp.ipnsejus Ecclesite... per prtccepla Roinanorum faciente retinere tcinplabal: ciim jam anlecessorcs
poniificum ab eadem ordinatione -suspensi esseni. ejus arcbiepiscopiper pr_eceptapontificuni Roniano-
lin 12, redinlcgravil alque firinavit; cujus rei cyro- rum suspensi essenl juxta lerminalionem s. mem.
graphum in arcbivo Ecclesia. Roman_e relineiur. M. P. Ilic venerabilis papa Joannes faclo concilio
Hic sanclus vir. lin. 16, el nongentos. sac. lin 12, sub diclione S. apost. lin ead., firmavit,
Apud Fabrollum ex codice Freheri. |j Ciijusrci cyrograpbum in archivio EcclesiseJtoman.e
reiinetur. Hic_>anclusvir diuturna i. lin 15. Ilicmo-
- et Num. 154, lin 5, AB, in episcopium. tin 10, B, riens <Jim.o. c. m. cliaconis.lin 17, hic sedit mens.
ediclum. lin 12, relevans aiinona., AB. lin. ead II, di. 3.
ei .15, AB, non parva, AB, .coeinpium frumenli. Ex codiceTliuano allero.
lin i i, A, exugebiit. B, urgebal.
Num 155, lin 5, A, coiisliluil per decennium. lin Num. 15_, lin 5, E. riucms, Hic cuni. lin 13, sect
-7, B, eo quod. lin 15, AB, cbirograpbum archivo et Num coempla frumcula s
ecclesia. reimetiir, AB. lin 15, nionastcriis, diaco- 155,/in 8, et poslmoLlum./i»15,12, qiiorum
ni-C.lin ead A, solidos CCDCCCC. lin 18, mensem cliirographiim aj'ch. eeclcs. reiinciur. tin 14, iiif.
uuuui. leulus. //.. 15, solirios D C
Ex codiceRegio, Mazarino et Thuano. Apud Peniam ex codiceCavensi.
Num 154, lin 7, alios sacerriolcs. lin 11, coiifir-
Num 154, lin l, de prov. Anliochia. ex parte Qui- niantem. lin 12, parva. lin 15, Osliense, Portuense,
riaco. lin 2, di. 9. (M, d. 10.) Fuil autem vir valde Yeliternense. '
slrenuus. lin 5, in episcopiuni duclus IL lin 7, pr_e- _ A~.<ml55,lin 15, ccclesi_erenilelur.
NOTiE TARIORUM.
ALTASERRA. C sustinebat,» elc. Idem in Stephano III: t Qtiem
omnes sincera tneiite cum laudis pra.coniis in basili-
Num. 154, linea 5. — Hicpost muitorum poniifi- cam Salvaloris, quae appellatur Consiaiiliniana, de-
eum lemporavelannorum jnxla priscam consuetudi- portaverunt; el exinde intus venerunt, in pairiar-
ncm a generalilalein ecclesia Salvaloris, quw appel- cliiumjuxiainorem intromiserunl.. Hinc rejec.ta est
labalur Conslantiniana, electus est , atque exinde electio Ursicini facla in schismatc conlra Damasum,
in episcopio iniroducius. Ex anliqiia consueluriiiic qiiorifacla essel-v Uitov.p ' yw in basilica scilicet
-roTri»
electio Romani ponlificis solebat fieri in ecclesia Seiciiiiui (Socrnt. lib. iv,'cap. '24; Anmiiun., lib.
Salvatoris, quse csl basilica Lateranensis; et pala- xxvii), iri esl, in loco insolito.
lium Lateranense, quod esl jiuicliiin basilic;e, erat Lijiea 11. — Necnonel alias divalesjussiones rele-
series pontilicum. Auastas. ipse in Conone: « Cerus vantesannonmcapilapatrimoniorumSicilimelCalabrim
quidcm adunatus anle fores basilic;e Coiistanti.:iaii_e non vanca. Ecelesia Romana habebat amplissiimmi
 S7-J ANASTASIIBIBLIOTIIECARIl 230
pairimon.uni in Calabria et Sicilia, quod prrestabal A.' popularetur, qui e Libano er.int,- Mardianil_e dicii,
o:ius capitationis, sicut crctera pr;edia utriiisque salubri consilioin agmen'adacti impeiuni Sarare-
"provmci_e.Leo imperator Siciliseel Calahria. impo- noriun fregerunl. Tlreophanes in Chronicocum Ma-
yzoaliy.sx/;.Cedreno in vi_e fornmam, victoriasque enarrasset, ita ad rom
,suit tributuni in capita, .p_/,_n.;
Leone. Sed lioc onus rcmissuin esl consiitulione prosequilur : _ Mardail_eLibanum aggressi ienue-
'Cnnstanlini Pogonali. Annona. capita dixil pro capi- runt quidquiri a Mauro monie esl usque ad sanctam
latione, quin imponitur in singula capita, ut capita Urbem, cl Libani cacumiiia quoque occupavere:
(Siciumirpabulajiinicnlnruni, qnia pncslanlur n.iliii- muliique luni servi, el caplivi, quani indigne ad eos
-~iiiisjuslis capitibus, id esl, pro modo rapitum, li. se arijunxerunt; ita nt inlra breve admodum tempo-
jprovkiciulium, c. de erog. niiiil. ann., lib. xn. Am- ris spalium, ad -lmilla millia excreverint. Quo nu-
iKian lib. XMI- _ Pabula jumi .ltorum vulgo riiclilant diio , Mavias ejusqiic consiliarii val 'e exlimuere,
capila. i TemporeCononis a jusiiniano II ricfensori- adco iitiniperium Romanum sub Dei imel.i cxislere
JJUSpatiimonii Ecclesia. Romano?,quotl eral iu Bru- repulanies, Iegatos rie pace habenda ad iinpcraloreni
. tiis et Lucania, remissa sunt eliam amiua annon_e Consla<liniim (Pogonaiuni) sumpserinl. t Anno iia-
capita qu;e pr_eslaban.ur. Anastas. in Conoue: que 585, Joaiiuis ponl. V, postrcmo pacem Jusli-
.« Hujus leiuporibus pietas impcrialis rclevav.it per niano ea condilione oirerl Abimclecb; ul Mardiani-
. sacram jiissiouem suam <Iucc::iaaiuion:.: capiia, qnse lariim agiiien riissolvcrel. Sic ad eumdem anuuni
patrimouii custodes Brutiis et Lucaiiioeaimna per- Tbeopbaiics : « Hoc anno Abimelecli iirmaiid-e pa-
'--.olvcbant. . cis t-rgo ad Jiistinianum Jegaios miitil. His conditio-
Num 155, linea 5. — Propter iransgressionem or- -Qnibus pax iniia. Ul imperaior Mardaiiaruin aginen e
-diiuilionisEcctesiw Turrilanm, quam iine cucioriiute Libano prorumpcns compiut-crcl _l imperiirei eo-
pontificis feceral Cironaius archie,.isco;)UsCaralita- rum excursiones. Abi.nclecli vero in singnlos <!ics
.;:<_.Sardinia insula fuil proprictatis ___.('Ic_.irc Ro- mille imminos aureos, el equuin, et servum impc-
lnana. ex rionaiione Constantini. (Auastas in Syivc- ratoripeiidcrct. . . et ulerque princeps isia et aiipiaii
slra.) -HincRom ponlifex sibi vinriicavitex consuc- porlionc Cypri, Armeni:e, el Ibcri.e vcciigalia inler
-iiiilineordinationeni episcoporumSardiniro, negleclo se dividercnl. . . ct niisso eriicto Marriaiias ari duo-
(_aralilano archiepiscopo , qui esi mclropolitaiius : decim miilia impcralor Romaiiam polenliam inuiihi-
sed quia Caraiitanus jure meliopolilico inlenrie, at tiirus e Joco proprio sustulit. i Qu_evero mala iliico
"BChabere jus ordinandi cpiscopos lotius insiihe, ab sint consecuta, ad hunc modum enumeiat: _ Quas
IJOCjurc suspcnsus est, id est inlerdicius constilu- enim civitales in montium cacuniinibiis.sil_c inco-
-lione lManini, et quia cpiscopns Tun .tantis orrilna:-us hintiir ab Arabibus, a Mesopotami_etenniuo ad quaT-
1'uoraia Caralitano ineiropolila sine consciisuRaui. lani usque Armcniam, cunclce ob Mardaiiariun, qui
ordinatio irrila tiicta est.
-p<)i!ii(icis,.cj<is deinceps regressi snnt, cxeiirsionos monumensisii:-
I5ENCINI. firm_e,et babilaloiibus vjicuajexstili.ruiit. Genenim
sane oninium calamitales, el adversa qmevisin Ro-
Num, 15i, linea 5. — llic dnm essel diaconus. manam riiiionem ab ea riic in hanc iisque iioram
Scilicet Dominici cmsoris oflicio ari promulgnudaui Araljum opera iuuiidanml. > lis gemiua hayet Mi-
'
•Agalhonis dogmaticam -funcliisesl. Ipse eliani mia scellaj atictor.
-ciiin aclis synodi vi plurima privilegia aposlolic;»'
•s.'riiconcessa delulil Roniani. Iri cnini promovere ct BINII ET LABBEf.
prajslare ad diaconum Dominicumcursorem perti- Ntim. 154-,linea 1. — Joannes. Ex sentenlia Ana-
.iuiisse, qui Romaepulriicarum cluutarnm cnstodiam slasii i in locum I.enedicti, riie 22 ApriJis anno
•smiulbabebal, mullis riocuimnsin Prolegonienis, de Domini GS5, subrogatus est Joannes Imjus nonii-
Ii;!.ris cncydlcis. nis V, qui primus in.xspeclala Cousianlinopoli im-
NumlSo, lincao. — Pacemconsiiluil. Jiisiiniaims pcratoris
j auclorilale in Romanum ponillicem conse-
'.iunior impcralor paccm-cinn Saracenis iniit, qu_e icraius-cst, sancl_sque sexke synorio legationis apo-
Orieniali imperio onmino fuit exisialis : ul proplcrea :stolicte munerc conriecoratiis inlerfuit.
nicrquc Jiistin!anus,.Seiiioi' el Jnnior, impioida CENNL
oaconomia vircs .impprii magnopere ailcutiariul :
ille cnim viam aperuit Barbaris -scplculrimialibus KOT/EClIHO-iOLOGIC-E.
a.l rcgna Occidenlis invadenria : Junior aulem iina De interpontificio posl Benediclum mcnsium 2,
•cum pace hie-ab Anaslasio memorala, jecit Sarace- dier. i 15, necnon de lempore, quo Joannes sedit,
-jiicfepotenli_e fundamenla. Inter alia qua. diutius inempe an. 1, d. 9, tanius esl catalogorum, codd.,
conservandi- monaicliiie prosunl, id Aiigiislunicom- iet auclorum consensus, ul nihil cerlius exeogilari
lnonuerat Moecenas,ut iinperii limites accuratius, ]posse viilealur. Pra_lerea suppetit argiiineiilum evi-
-diligeiuiusque cuslodiret, el liiniianeos mililes ho- < dens oelatis hujus pontificisex ipso Anastasio, quori
iioribus, muneribus, slipendiisque foveret, cuni iis ]pra_decessorumejus cbronologiam magis magisqiie
salus imperii concreriiia viderelur. Miliiiam b:\nc confirmat. Ait siquidem : c Ilujus lemporibus re-
iinmiimit Justinianus Senior,alque seplenlrion hbus 0 gnavit riomnusJuslinianus Auguslus, deltincto patre
-popuiisadilum usurpandis Europa. regnis apcruii. inilio mensis Scpienibris, ind. xiv. - Cuin vero indi •
i^uod scite adveriii in Arcana Historia Procopius, ctio xiv Seplembrem nolet anni G85, nec loto sedis
c.ui post enarraiam liujus militi_eriiiiiissioiiem,stib- lcmpore Joannes numerel, nisi unum Septembrem,
jungit . t Iia miles multifariam debililaUis,-ac desti- dubiiari non potest quin praadicto aiuio (385,hie
-iiilus neccssariis, aniino sic abhorruil a niililia, ut pontifex jam sederet. Quare numerato inierponiificio
Romanorum ac Iialicc rcs oninino ililiiljereiiiiir. > diiorum mensium ac dierum 15, a die octava Mait
El mos : 1'lllud liic addere licet, quoniam de mili- ejusdem anni,'emorluali Benedicti, occurril Domi-
libus Jocus admonuil, quoriolim Romani impei.al_ii.__ nica 23 Julii, quse ordinalioni Joannis debet iribui.
passim in exlremis or;s frequenlcs mililiim mani- Hinc rursus anno solido, et diebus novem ejus seriis
uulos constitueriutl, qui limites imperii Ronr.uii enuineralis, incidimus in diem 2 Augusti am.i,
prsecipueper Orienlis provincias tiiercnliir, indcqne scquciitis tic(», quam Anastasius illigat cum eji.s
rersiinim alque Saracenorum incursioncm, vin que morte.
«rcerenl, quos et. limitaneos appellavere. . li.uid . Cs-iernm cur breviora posl Benediclum inlerpon-
aliler jiisuirianus _Janior "liac socorriia laboravil, lificia cceperiul, salis cxplitavi in noiis ad Leoneiii
scribente auctorc Misccli;»,pag 159: « Jusiiniaiius 11.Joanncm vcro omnium primum esce usum bene-
-jniPin cum cssci Jm:ioi', quasi anuoruin sedccim, iicio reiaxalajcoii-irnialionis elecii a Pogonato, aper-
iuconsulie disponcrel. » Iiaqnc cuni tc conslat ex Anaslasio aiente : « Ilic posl nii-lioruin
et sua .jii.r-Vjiie
Ma\'ias imperii pryviiicU;siuv.ideret, cl impuue ric- ponliu^uiu tcn.puiv., vd anr.o::;r.i, jf.xia piiscam
 S81 HISTORIA DE ViTIS ROM. PONT. — CONON. f.82
consuetu.iLem a gencralilaie in ecclesia Salvaioris, A procul tlubio antc ponfificaluin L. onis secuiirii, <i_-
qua_ appellalui Conslaiiliniana, eleclus esl alque jus ordinatio si allenle, proul in Geslis poniilieum
exindein.cpiscopio inlrodiictus. > Quapropter faleor, scripia est, eonsideretur ; inde eliam non inlirmum
ine Pagii menlem non poluisseassequi, coiijiciciilis conlra Sigonii senlenliam elicietur argtiinentuin.
ox inlerponlificiis plerumque duoruni niensium (an. < Qui snprascriptus sanclissiinus vir, inquil auclor
681, n. 15), quori Justinianus nullani ralionein ha- libri Ponlificalis in S. Lcone II, ordinalus 'est a irj-
biierit bujus privilegii concessi Benedicto, at polius bus episcopis, id est Andrea Osliensi, Joanne Por-
privilegiuni "servarit concessum Agaihoni; si enim tuensi,el Placenlino Vclilerniensi, pro eo quori Alba-
ita fierel, Cpoli petenda erat eonfirmaiio, nec satis . nensis Ecclcsia episcopum lninime liabiiilv> Ubi ciim
erat lempus intcrponlilieii ad ultro citroque miilen- ratioiicm reddat auclor, ciir Albauo "cpiscopo Veli-
das epistolas : prxlerquam quod interpontiiicium tcnnis sufiectus sit, quori scilicct Albaui scrics va-
Joannis,. queni liquetejusmodi privilegio esse usiim, cabat; id argumenlo esl moris anlea liiissc, ut cuni
pieraque M.queiiliaexce;lil dicrum numero.- Iiaque Osiiensi cl Porliiensi episcopis Albanus-eliam mi-
praislabal, ut arbitror, in reparum exploraia, conje- nisirarel ordinalioni Romani pontificis. Cerle ordi-
cluris parcere. Qu_eaulem fuerint causae, cur exar- naiiones episcoporum a tribus episcopis eliam antc
cbi aticlorilas, usqiie ad Pipini lempora, non sit lie- jNicajiiumconcilium, Romoeperaclas fuisse, colligi-
glecla, opportuniusinuolis ad Gononem Joanhissuc-
• mhsex facto Novaii, qui accilos Romam tres epi-
cessoreiu explieabo/ , seopos temulenlos, hora .lecima inclusos; aduih-,
brata quadam el inani maniuun impositione, episco-
LIACONIL . .
Niini. 154, lineal. — Joannes. Ciriaci.filius, An- in pniuni sibi tradere coegit, scribenle Cornelio' papa
epistola ad J?abianum Antiaelienuinapud Euse-
liocheniis, Syrus, _S.R: E. arcbidiaconus' cardinaiis bium iibro vi, capite _3, unico coiitenlus quidem
impp. Flaviis Hcracliis Conslanllno V-el Jusliniano fiilurus, si unus' ad consecrandum Romanum anli-
II juniore Pogonalo Augusiis, ereatus vm Kal. Att- siilem lunc suu~ecissel.H_ecex Mahillonioloco lau-
gusti et' consecratus nt Kal.. ejusriem mensis, eo . dalo, ubi etiam plura.habet- de ordinaiione ponti-
anno qud imperator Conslanliiius V Pogonatus 17 iicis. Legi -e.iam polest Pagius aa eunidem annuiu
imperii sui anno moritiirj 682, qui numero 6 errorem Sigonianum emen-
" * dat. , .
MAFEI, . ,
Num. 154, linea 44. — Hic consecralns esl atribus PAGII.
episcopis.. Anle saneluin Leonem II a solo episcopo Num. 154, linea 14. — Hic pontifex consecra-
Osiiensi Romanum poniificem consecratum fuisse lus, elc. Ex quo inferendum est sedem Albanensem
scribil Sigonius de Regno Italiw, ad annum 6t___, adhuc vacasse lempore ofdinationis Joannis V, sicut
cujus opinionem clariss. Mabilloniusin Commenturio vacabal tempore Leonis II, ul elicitur ex Anasiasio,
ptwvioa'd Ordinem Romanum, cap. 18, rejicit lesli- qui dicit ideo episcopum Yelilernenseni fuisse unum
nionio alterius libelli de.Ordinulione, a se publicali, ex ordinaloribus Leonis II, quia tunc Albancnsis se-
ihquo,'uti in Ordiue Romano, trium episcopoi-um in des vacua eral. Joannes V ante pontificalum erat
ponliflcis' ordinalione fu rnenlio. Et accedit, libelli diaconus'EecIesi_eRomana;, fuitque unus ex legalis
verba sunl, unus episcopus, et dal oraiionem super p Agalbonis papcc ad.sexlam synodum generalem^ cui
«iim,- et recedit: et aiter similiter. Accedil leriius, ^ cum aliis prcefuit.
ei consecral illum. Alqui "hiclibellus scriptus est

'. LXXXV. CONON.

ANNOCHRISTI 686, 3DSTISIANIJUN. 2.-

" 15Q Conon oriundus ex palre Tracesio a, educatus apud Siciliani, postmo-
' dum Roinam veniens eidem Ecclesia. iuililans ad presbjterii honorem de-
venit. Sedit menses undecim , dies viginti Ires. Iri cujus eJectione dum ad
episcopatum quasreretur , non mininia contentio facla est, eo quod clerus in
S Petrum arc._ipresby.erum- intendebat. Excrcitus autem insequente ejus Tlieo-
dorum "> presbyterum. Et clerus quidem adunatus ante fores basilie_3 Constanli-
nianas sustineljat, eo quod qui missi fuerant de exercitu ad custodiendas reg-i;is
clausas ' et minime quesnquam
basilicse, observabant, ingredi permilteljanL
Exercitus autem omnis iu basilica sancli Slejjbani protomartyris simililer fue-
10 rant adunati d, et neque illi clero consentiebant, neque clerus exereitui acquie-
sceliat pro suprascriptis presbyterorum personis. Sed dum misso ab utrisque
partibus responsoe irent ditilius et redirent, et nihil proficerent ad concordiam ,
eoncilio ducti sacerdotes et clerus unanimiler ingredientes in ejiiscopium La-
"
teranense elegerunt et denominaverunt lerliam personam suprafali ponliiicis e,
15 in quo vere aspectus angelicus, veneranda canities, sermo verus, provecta.a.!as,
-NOTDL_EM-4HGINALES FABllOTTI.
- patria Thrax._S. h omnis in Thcodoru/n. c d ' missis ab
" valvas, olis. fuerat adunatus.
"" ulrisquc
partifcusresponsis. B, rcsponsa. ~". denionsiiavcrunl. ~~B, Gonouis.
883 . AKASTASHBICLIOTIIECARII 88-"*
$iniplex animus, _quieti moros, religiosa vita, qtii se nunquam aliquando in _au-
sis actibusque ' sa.cnlaril.us commiserat ">. E
vestigio autem omnes judices una
cum primatibus exercitus pariter ad ejus salutationem venientes, in ejus laude c
omnes simul acclamaverunt. Videns aulem exercitus unanimitatem cleri po-
20 piilique in decrelo ejus subscril. entium, post aliquot dies et-ipsi flexi sunt, ct
consenserunt in persona pra.dic'i sanctissimi viri', atque in ejus decreto devola
mente subscripserunt, et missos pariter una cum clericis et ex populo ad excel-
Jentissimum Theodorum exarchum, "at mos est, direxeruntl d Hic -suscepit diva-
lem jussionem domini Justiniani priucipis, per quam signihcat e reperisse acta
25 sanctaa sextas synodi, et apudse habere,[quam piffi memori_3 domnus Constan-
tinus genitor ejus lieo auxiliante feceral. Quam syuodum promisit ejus pietas.
illibalam et inconcussam "perenniler custodire atque conservare. - -' - -
' relevavit *suam.
3.117 Hujus temporibus pietas imperialis per sacram jussionem
ducenta annonas capita, quaa palrimonii custodes* Bruliis et Lucanias annue per-
solvebal. Itemque. et aJiam jussionem direxit, ut restituatur familia" supraseri-
pti patrimonii et.Sicilia., qua. in pignore a militia detinebatur. Hic ultra con-
S suefudinem aljsque consensu cleri, ex immissione nialoruhi hominum, in An-
liochia e ecclesiasticorum Constantinum diaconum Ecclesjee Syracusana. recto-
rem in patrimonio Siciliae constituit, hominem " et
perperam tergiversutum 5
sed et pallio ad caballicandum uti licentiam ei concessit., Et non post BiuTtum.
lemporis seditio super eum orla est a civibus, ob patrimonii Jiles, qui a judice
,_J0 provinciae sub arcta custodia relrusus est,pro-eo quod in | disseusionem judicum
invenirelur direxisse '. Qui sanctissimus vir diutina infirmilate detentus, ut
etiam vix ordinationes i sacras explere.potuisset, pbiit.: Hic dimisit omni clero
ot monasteriis benedictionem in auro , sicuti praadecessor ejus Benedictus papa.
Cujus archidiaconus videns eumdem ponlificem infirmitate constrictum, atque
15 cupiditateductus pradicti legati k, cum necdum esset persolutum, scripsit Ha-
vennam Joanni glorioso novo exarcho, atque promittens x ejus dationem , ut
persona ejus ad pontificatum eligerelur." Quod et ra~demaudavit suis judicibus ,
quos Romas ordinavit, et direxil ad dispensandam civilatem, ut post morleni
ponliflcis ejusdem archidiaconi persona eligeretur. Fecit autem episcopos per
20 diversa loca num. xvi. Qui etiam sepultus est ad beatum Petrum aposlolum sub
die 21 mensis Septembris n, et cessavit episcopatus menses duos, dics vigin-
ti tres °.
i
NOTDL-EMAllGINALESFABROTTI.
' laudeni. d Vide Baron ad onn...Domini686. e "
n aclisquc. b commis.uerat. significabal..
" ut
rcsliluerelur faniiliie. Banlipaiia. i for. pervcrsum. * directus fuisse. i sacerdolum. J5 add. re-
*
licti clero el monasteriis ab ipso ponlificc. l B, promisil. m Qui statim. " B, 22 Oclobr. ° B, 13,.
VARLE LECTIONES.
"
Ex eodice __arneJano. A lin 18, ad pjussalvalionenivenicntes. Ibid ul laudd
codd. lin 21,~ atque ejus decreto. lin 23, ubi
Num 156, tin% 5, sed piens xi, in cujus. mos erat. Legc-, uii mos eral. lin 24, domni
Num. 157, lin. 8, sed et niauipulnm ad cavalli- Justiniani.
canduiu, uti licenliani, etc. lin. 12, demisit omnicle- ATIMH. 157, lin. 1, cod. Vullicel.Hiijtisqiioque tcm-.
ro inonasteriis, diaconie. eimansionariis benedictio- poribus. lin. % cuslodes patrimonii Briiciia.,-_•._•., ul
iieni in auro. lin. 18, ad disponendam civitalem. Reg., Muz. et Thuati., cum quibus concordatelinm.
lin. 5, 11, II el 15. lletn lin. 16 et 19, lin. 4, deiine-
Ex codice Vailicellano. baulur. Hic papa ultra cons. lin. 5, in aniipatia, lege
Num 156, lin 5, cod Valliccll. ilevenil: Hie se"it in antipathia. iin. 8, sed el niappularum' uti ad
Bienses undecim. ln cujus electionc. tin 5, exetcilus .caballicandum ei liccn. conc, elc, ul luudd. codd.
aulem omnis ih Tlieod presbyl. lin 7 concordat cum lin. 10, pro co, qui, mendose. lin. 12,-sacerriolum
Reg, Maz et Thuan el ila lin 8, II, 21, 22, 25, 24 et expl. poiuis. Ilic moriens riivisil o. el. etc, ut 1'audd.
26. lin 9, in basilica beati Slepbani prolom. simil. R codd., excepla voce sicul cujns loco hubel sicuti, tin.
l.icral ariiinalus. lin '12, responsis irent d. el r. et 17, elig. qui slalim mandavit suis judicibus, quos
nibil profad concordiam. lin 13, et clerus unaiiiini- Roinaeordinaverat et direxeral ad dispensamiam.
lor iu cpiscopio Laierancnsi. lin \4, siiprafali viri, Apud Fabrollum ex codiceFreheri.
in quo vere erat cic ui lauddcodri linca pnvcedenie. Num 156, ..n 2, in cademVcclesia militaiis. lin .">,
885 RISTORIA LE YITIS ROM. PONT. — CONO".. 886
.4, insequenlem. //'.. II, A, sc-d diim missi ab uliis- A bant. lin 5, nl rcstiiiiercntiir lamiliac sup. tin i. Ilic
que partiljtis ari responrieiKluniirenl, B, el diun ab papa ullra c. lin 5, in antipacia. lin 7, perferum, et
iiirisque partibus responsa irent. UnlQ,A, niin- l. sed et in appularum uli ad eaball. ci. lic. c. sed
quam in causas actusque sieculares. -lin 18, AB, non mullo tenipore post iransilum ponlificis, seditio
ejus lauilein. s. e. o. e. civibus. lin II, riirectus fuisse. Hic vene-
-YMIJI157,/in2, B , qn_e patrimonia Rrutius , el rabilis vir d. i. d. est. tin 12, sacerdotum exp. poi.
Cncahia. lin 5, B, in antipathia. tiu 6, A, diaconuin Hic moriens dim. o. cl. iiionastcriis, diaconis, et
Jiomincmporperuin, B. __n_, AB, sed et mappulo.* mansionariis bened. in auro, sicut p. lin. 14 et 15,
lin 9, B, temporis transilus pontificis. lin 12. B, or- consl. cup. d. p. 1. quod nee dum crat persolutiim.
riinaiiones sacerriolum. lin 13, B, monasleriis, dia- lin 16, ex. proiniitons ei d. lin 17, elig. Qui statim
coniis, mansionariis. lin 14, ~AB; conslricturivcupi- mandavit suis judicibus, q. R. ordinawral., et di>'.
ditaie ductus scripsit Ravennam Joanni glorioso ad dispensandum civ. /in 19, hic fecil episcop. lin 21,
novo el exarcho, promillens dpnationes, ulpersona dies 24 (M, &5)
ad
cjus ponlificaluni eligeieliir.'/m 18, _!_?,.riirexil
ad dispoiiendamciviiatem. /...21, B, die 22. Ex codice Tliuano ailero.
Ex codice Regio, Mazariiio et Thuano. Nuin. 156, lin.o, sedit mens. 11; In cujus. lin 5,
insequenlem. lin 8, observ. exerciius. lin 11, etdimi
Nutn 156, (in4 et 5, in presbyterum Petrum inl. missi ab utiisque parlibus. lin 12, irent, cl nibil p.
ex autem omnis in Th. p. lin 7,-eo quod m. f. lin 8, lin 17, aclisque. lin 18, Jaudem. lin 24, Domini.
bas. qui eas clatfsas observarenl, el m. q. tin 9, sim. B Num. 157, lin 2 et 5, persolvebanl. lin 5, in anti-
rierat adimatus. liti 11, pers. etdum missis abulris- patliia. lin 7, perfermn. lin 9, temp. transitum pon-
que parlibus. lin 12,. responsis irent d. et r. el niliil lificis, sed. lin 10, judicuni inveniebalur senleutioe
pro.icercnt ad cuslo.dianvet conc. cons, lin 13, ingr. imperiales discutiendum dixerit. Qui s. lin 12, or<l.
iu episcopio La.eranense,"elegerunt et dehominavi.- sacerdotum exp. lin ea.d., hic dim. o. c. mon. dia-
TOntt. p. pnefali viri, jn quo vere erat asp. a vcn. conis, el mansionariis ben. lin 18, prom. dalioues,
can. quieti mores, rel. vita, sefmo verus, provecta lin 18, ad disponendam c. lin 20 el 21 sub die 22.
setas, simpl. an. qui se n. al. causis, aelisque s_ecu-
laribus conimiscuerat. lin 18, laudem. lin 21, iu Apud Penium ex codiceCavensi
personam prxdicti venerabilis viri.,//.. 22, cx cleri- iV.nn 158, lin 10, illic clero. lin ead, excrcitu
cis. lin 25, dir. Ilic papa effeclus suscepil. di. lin 24, adquiesc. linii, missi. iin 12, proficerei.
siguiflcabat rep. se acla. lin 26, quamque synodmn Num 157, lin 2, palrimoniis briezius. lin 7, ler-
promittebat ejus p. giversatur. liri 9, a civilms el piUrimonialibus cum .
ATiim157, iin i. Hnjiis quoque temp. lin% diicenta juriice provmcia. sub aria custoriia rctruserunl. lin
pairimonia (in oru R. ai. annonie capita) qu_e cu- 12, clero monasieriis. lin 15, duclus esl p. 1. unde
stodes pairimonii Bruclise eiLucani_e ann. persolve- nec dum. Jf'._16, promittens dalionem.
NOTJE VARIOIIUM.
BENCINI. C eleclum reor Agathonem diaconuin, velut lpsemet
in peroralione ad synoduin vi afliruial, se in.palaii
Num 156, linea 5. — In cujus eleclione. Posteas, inipeiiiili plura exemplaria cjtisdeni synorii qnam
cle quibus diximus, Conslanlini Pcgonali conees- acciiralissime confecisse el riescripsisse. Interiin
sinnes Romanis factas, pontiflces in proxima Domi- ea professione exigenria plurima passiim ftiisse Co-
nica sequenle eleciioncm consecrabaiilur, qui de iis nonem, indicat I"icoiaus 1in epist 8 ad imperaiorein
Siibinde Ravennalensem exarcbum per legalos cer- Michaelcm : i Antecessorcs per lot annoruni curri-
liorein faciebal. Quamobrem in crealione ponliflcum cula riiversarum h_ereseoii inorbis languentes, me-
ordo isiiusmodi observams fuit. Tribus elapsis die- dicinale remedium non qii_esici'unt: polius mcdici-
bus ab obilu poutificis : « Coneilio riucii sacerdotcs, nam sponte sibi porreclain, quasi desperali, vel quasi
cl clerus, iinanhiiiler ingredienles in episcopium cor inip-enilens gerenles ab ipsis faiicibus projece-
Laleranense elegerunt. . Llectio proceribus mililiaj- runl, dum tantffi salutis oblatic ministros duplici
que denuniiabaiur, qui acclamationibus el laudibus niorio inleremerant : quoniam aut participes illos
clccluin excipiebanl. lisJem proponebalur decreluni sui erroris effecios spiritaliier occirierunt : sicut
electionis a clero subscriptum, el pariter ipsi sub- tenipore Rcveien. niemori.fi Cononis pap;e contigil,
scribebanl: t Yiriens autem exercitus iiiianimitiilein qui posl vi synodum exsliiit. . Epislola quirieni Ju~
clcri, populique ln decreto ejus subscribentium... ni stiniani ariJoannein ponlificem inscripla est, vel qui;f
ejusdecreto devotamenle subscripserunl. . Sciliccl Joannes imperalorem de novis hisce rcprimendis
ltalica militia ad obsequiuin poniificis prona semper Moholbelitarum conalibus primuin comii-.onueral,
et assidua erai, nec lainen imper.itori rebellis, nisi r' vcl qui.i ob vitiuni aniaiiuensiiim iiomcn Cbnonis
fidei aul poiiiificis kusio occurrerel, pro quibus in- iniihiiUiluih; vel denique, quia Anaslasius, proul es
vicm constanlia nunqiiam non depugnavil. . E vcsti- familiare fuil, Cononi adiexuit qure ari Joannciii
gio autem omiies judices una cum primatibus exer- erant refereiida. Porro Cononem poni. vcl a Justi-
citus pariler ad ejas salulalionem venienles, in ejus niano, vcl ab cxarchis pvopler MonolhcirUis durius
laude omnes sinml acclamaverunt. . Postba:c di- fuisse habilum, pra'ter adducta ISicoIai verba ,
rigebantur ad exarcbum legati v t Et missos pa- probat persecutio Felicis Ravennatensis a Justiniaiio
riter una cum clericis, el ex populo a<lexcel- mota, de qua in iliius "VilaAgncllus. Factio enim
lentissimum Theodoruni exarchum, ut mos est, di- Moiiolhelitarum , imperanle Jusliniano, intantiiiu
rexerunt. > viguit, ut orlhodoxos Occidenlales s;evitet exa-
Linea 21. — Reperisse Acta sanciw sextw synodi. gitaret.
Aiidiveranl sive Joanues pontifex, siveConon,'ob in- Nuiii. 157, Iinea-16. — Joanni novo exarcho. Hu-
consul.um agendi inorium imperatoris Jiisiiniani, in- jus iiientio occurril in Vila Felicis Ravennaiensis
i-oloscere adversus Acta synodi vi Moiioihcliias. apuri Agnellum, idemque miris rexationibus Ravcn-
Quaproptcr salularibus epislolis, necuon commina- naienses arclavit.
.loriis apuri Jiislinianuni egeruut, ul decreta synoria- BIKII ET LABBEI.
lia vim plane suam obtinei _nl. imperalor hisce mo-
niiis excitalus, aulogiapbum synodi codicem per- Niim 156, linea 1. — Conou. Cuni jusliniaitus im-
quiril, iiirenitque. ct dalis ad Conoiicmlittcris, fjus pcVator »cdi aposlolicai in eligcnrioponlilico libciia-
profcbsus cst oliscrvanliiim. Aiipie hac occasionc lcni solilam rcslitutam essc dolorct, mandavil ul non
 ' NASTASII "
887 .' BIBLSOTiIEC__r.il. SSS*
oi. aretur pontifex sine consensu exarchi. Ex qno A tilicum eleclionem iilusli'.indam accoinmonatissiimc.
iiluri in primis obortum esl malnm, ut ambienles Prima scilicet : nuilam his temporibus auctoritalem
pimiificatnm, per exarchum mui:cri(jus,velaliis ofli- fuisse exarehis Ravennalibus coufiiniandi, ut ante
ciis coiTup.um illuni asseqni conareiitur. Quare rinm Joannem V mos eral, poulifices. AJtera vero, mitii
!iac o-ccasioueinter Thcodorum et Potnim schJsma consuevisseper eariem lempoia ad exarcluiniJegatos
oo.iflalum esset,univers" clericonsensu,qiianiunivis ciini riecieto eleclionis, ul ante Pogonatiprivilegium
relueiareniur niili.ares copia., Conon eleelns fuii, lieri consiieveral. Ulramqne carum expendam brc-
niino Domini 686, <iic20 Oclobris. Sanclus Kilianus viler, moxque ari ralioneni teniporuni. juxla ineiim
ab boc pontilice ordinaius, Franconiam Oricnlalem iiistiiiituni acceJam. Iiicipio-igitur ab auctoritale
ari Chrisii fidem perJuxil. exarcbi.
. IJncse 25 el 2f. — //?', snscepit divalem. Conslat Nemineni Iatet, quam sancte imperalores Orientis
o\_ epistola Nicolai I _it.Michaelem imperalorem, creationis poiiliGcumsalagebanl; non enini, ul.Goilii
.liis iiiianum imperalorem Juniorem non sane firiei roges Ariani, cum domiisabniilur !inli:_, ausi suni
<>xsiiiisse.ipsique Cononiariversatiim csse, cum ie- elcciionibus immisccri, ai easdem a clero populoque
gaios cjus Conslantino olim missos pi _8v<uicari coe- fleri permitienies, confirinare electos, aulequam or.
aissel. Vcrba Nicolai hrec siint: « Tani.e salutis iliuaiviiiur, contenti eram. Ejusmodi aiilem conflr-
oblaios ministros riuplieimodo inleremistis, quoniam matlo persacram, scu div.ilcmjussionem sigi.ilicala,
aul pni lieipes illos sui erroris cffecios spiriiualitcr lam necessaria credebatnr qiiandiu Mguil, ui prfeier
«ccirierunt, sicul lemporc revereiukcmcmoriaeCono- eamconsecraiiim ponlificem non Jcgamusiilliim,nisi
i-is .o-niigit. . Ilac de cauEi impcralnrcin Jusiinia- g Pelaginmll, quia malis innumeris vexabat!irIialia;oi
iiiim iiiimen divimim i;:.iiini sensissc nmniaqiic S. Gregoriiis, qui Pelagio successii, aperte ostendi:,
in ileteriore labi ccepisse, ex iis qiiie inl.a rii- ariai-biiriuiiiimperaiorumfiericonsecrationcmolecii,
cemiis, saiis est aperlum. IIoc lempore in- aooeilenteeorum assensu ; vel minime accedenie, a-.l
geiiicm faniem. vexasse Syros, paccinqne ciim abam eleciionem aiqne liberam rievcniri, iluin pomi-
lii.Igaris sauciiam ilerum ruplam fuisse docel Thco- ficias infuhssdeciinare cupicus, latenler littcras des'i-
lilUillCS. navit (adimp. Maiiriiiuiu) adjuruns et tnulia prcce
CENNI dcposcens ne unquam assensum populis prwberei.
NOT-ECliROXOLOGICiE. Iliiju-miodivero aucioritaicm cxarciiis prinium do.Ie-
deinde a Pogonalo ereplam, ut supra vi.ii-
- Roinanorum pontificum elecliones ab nnperalori- gatam, miis, quidquid aliis secus virieaiur, post Constanii-
bus conllrmari ccepla. necessilale iJ sna lcnte, nri i:um uuiiqiiam adopii iiriemsunt. Quod unum po'e-
frcnanriaiu privalam anibilionem, nc multiluriinis ranl, et* Golhi Ariani olim, necnon sequiori xo\o
rouienliones cobibenrias, felici adco cx't!i processe- minus reiigiosi aliquot principes usiirparunl, iJlu.i
riiiil; litccntuui quiiiqiiagiiilnampliiis :.!inis nulluni quidem er..t eleclores cloriim popub.imquevi ct ar-
Mbisma- Ecclcsise trainjuillitalein periurbavcril. mis lcn.re, ul ponlificcm cligcrenl, qiiein piiva!:»
iliiinivero ab anno 550, cum Ju..liniauii*_quartam aliquic causa; iiicbnnlur. luquc ab exarcbo Joanue
i-il iiiiitiam piiieslalcmutimcraiis.clccliou.m Pelagii facluni esse, ut Paschalis conira Serginm cligere-
:>,>!ili'rmavil,bi'cve<|ue p.iiicormn dieruin fcbisma inr, riocet-Anastasiiis (num 159) : . Qui etiam I"a-
.f.oseori xsliuxit, usque ari 686cmorliialem Joannis ~ selmiisclanculo non cessavit Ruvennamsuos milteie
iion :s!ioEcelesiaschismale lal_.oi.ivil,prselerSilvcrii missos,promissa<[iicpccunia., vclaliis riiversis rionis,
ot Vigilii, qiiornm alter alieri posiea succericns, Joannem palricium el exarclmm,cognoinenloPlatyn,
s.mciissimeque Ecclesiam regens, notam sohismalis cu.ii suis juriicibiis, neniine sciente, ilomam \eiiiie
pcnitns ri. teisit. Al vixiium. Co;:stanli;ii Pogouali persuadere. u Dciude eiim venisse lradens clam.
ph-ins aniio, ut <!ixi,684 vel inseijuenii pri..iinnm omnibus : . Qui rimn venissci, prosequiliir, ci omnes
c!'.'i<>, pnpulo, cl mililiaslibertalem resliiuit, veiituin in personam Sergii sanciissimi invenissei consen-
i:crnm aii conlentiones, privataquo ambilio tiimul- sisse, illi quidem suffragari "non valuil. » Non igi-
inosas cleciioncs rcvocavil. Laqiie Joanne post an- lur, ut ante 1'ogonaium,confirmalionis lege cleru..,
ninim poiiliflcatuin exslincto, qui unns Pogonali et pnpiilus prohibebanlur ordiuarc quem elegcranl;
Is-n (ioio usus csl, elcciores in duas parles di\isi, al stmel facla eleclio iiiuinimi consensii spem om-
;-.i:i Peirum archipresbyierum, alii presbylerum nein ariimebal contra nitentibus ordinaiionem nct-
Tl.eodoriim ari Petri sericiii elevabaul; nec finom lius conlinnaiionis egcntein impedieiidi.
liahcbai disceplatio, nisi lertins elige"._ttur Conon, Qtiod dixi alierum, miiti vidclicet consuevisse ad
onjus elecioni faclneprinuun a clero elsacerdotibiis, Ravcnnaleni exarcbum missos sou lcgalos pusi
mox popiiiiisac milites coiiscnseriuil. Primo aulem >clrclioncm [loniilicis, ui anle ablalnm coiifirmam?!
boc scbiiiinatevix sublalo, aliuri veliemeutiiis pri- !facullatcm moris erat, ex codem Anaslasio consun
vaia uniiis ambitio cxcilavit. Valcludine adversa I[imm.156) ha.c habente : « missos pariier una ciiiii
laboraus Conon clero et monasieriis quidquiri auri <clericisci expopulo ad cxccllentissinuim Tbeoifo-
babebal, leguv't: quo legalo bauri <!unipersolulo, 'riim ex-archum, ut mos csl, dircxcnmt. » |Ncmj:e
iiam pontifex ailhuc erai iu . ivis, archiiiiaconus pas-P :mililes. Ex qiiibus liquet clcrinn. popuhiiu et exer-
ciialis clauciiliim dal litleras ad Joaiiiiem Plalyu .<-litummisisse Ravcnua:nsuos l'.>gatos, juxia piiscaus
exarchum, qui Raveniiani nupcr venorat, lcgatain- <Mnsueluriinem,ut in Dturno pontiiicmn luculenicr
quc auri vim sc illi riaiurum proniillit, si suam <ioceiiiur (de Elect. poni. ad exarch ) . Cujus ct de-
opcram impenriat, ul ipse pomifex lial. Proniissa <iioliim soleiiiniier facienles, ci riesirieria cordiiiiii
cxarcbo non riisplicent; cumque ofTerreluroccasio <rirca cjus cleclioiiem manuum subscripiionibus con-
( suos .iuriioesmittendi Roinaih, iisdem ricmanriat, ut I'irmantes, per barum lalores i!I. saiiciissiinum epi-
inortiio Goiione, paschaiein evchi ctircnl ai "Pelri scopum, ill. venerabilem prcsbyleium, ill. iioiarium
sedem. Veuiiuit illi a:l Orbem, ac riegotii sibi rie- i-egiouariuni, ill. ad_aqi:esubdiacomim regionarium,
u.amlaii bei.e gerenles, nnrilos a<i suas partcs i.11.el ill. virqs houestos cives; el rie florentissimo
f.-thuiil : at ne auriax Pi.sebulis ambilioni el ava- :iiijue ftriieissimoRomaiio exercilu, i!I. emincntissi-
rilijj siipromam Ect'Iesi_e riignilalem refericl ac- ini-imcon&ulcm,seu ill. et ill. viros maguilicos iri-.
cepiam, eum ileiiato Conone, agi cceptumde succes- 1annos Pi.il.ti_e,confamulosnostros. > .Qua. oum iia
sorc- eiigendo, riivisiopopuli eiiiersil, parsque T!:eo- '.siiit, dum aiebam cum Paglo <:t Rlauchiuo, qu*;ri
dorum archipresbyterum, pars srchiriiaeonmiiPa- ijsque ad Pipniimm consuelurio n<il!em.i Ravrmiain
tclialem elegerunl: quapropier ari serianriumscbis- 1lcgalosviguii, id non aliirmabam seniie.is cum eo-
ina, terlium eligi oportuil Sergium, qui Cononi suc- i[icin Pagio missosesse peiiium coulirmuliouciii,qua
wssii. iserviliile Ecclesiatn liberavcrat Pogonaius : hiiiii si-
£"i cuarrjiahistoria dua. res innolescunltiid pou- < ijuidcni.ccBpisscprobabili aduiodum cvnjoc.ura y\-
889 1HST0RIA DE YITIS ROM. PQNT. —. CGNON. RIK.
rieniur, ob duplicem olceiionem rojeclam lam in Go- A ' MAFEI.
noiiis quam in Scrgii crealione, ui decielo electionis Num. 156, lin. 22ol23. Ad excellenlissimiimTheo-
subsr. ib.nte exarcho, qui vioes "miperatoiJsOrientis dorum exarchum, ul mosesl, direxerunt. Rcstilntam
gerelial iu Occirientis impcrio , generali omniiim Ronianse Ecclesisea CoustaiHitio Pogonato veiereni,
consensu ab omnibus agnosceretur omnium Paler coniitiorum libertalem in eligenrio poniifice, sogre
pt Pastor, acproimlc schisma pcniius abolereiur. ferens Justiniainis II, • avum polius Constanlem in
Qiianqnam aiuem in Sergii successorum eleotionelre- hac re quam Conslanlinuni patrem iniitaius, prse-
*iur necne Ravennam, nulla antiquorum auctoritate copit ne sine exarcbi consensu ponlifex crcarelur.
eomprobaliir ; credioile tamen est quoad exarchatus atque novum malorum fonlem aperuit in clero, cum
d__fec.il,essc itum, idque non quia clerus popnlusqite poiililiciam ambienies dignitaleni, per exarchuin vel
uMa lege aut neeessilale cogerenlur, sed duntaxat munoribus rielinitum, vcl offio.iiscorriipluni, conse-
obseqr.ii causa, quo servinitis genere, si modo ser- qui illamnitcrentur. Ifinc nova dissidia et conlen-.
vilus, adinoiiuin mili ae suavi et ultro qu_esilo, ut tiones in sublegendo poulilice exorta- sunt. Eienim
schismala viiarenlur, Pippinus apostolicam sedemli- JoanncVviia functo, scbisma inter Theoriorum pres-,
Leravii, ul suoloco dicenrium eril.- bylerum, cui exercitus, et Pelruin archipresbyte-
Paucis liis de eleclione posl Pogonatum rlelibalis riim, cui clerus favebal, pcr aliqu.ql riies cxarsil,'
arivcrsus conjectiirain Petri Marca lib. vm, cap. 9, quod landem, omnium voiis Conone oleoto.rcstin-
n. 10, <!e Ctmcord., ab Antonio Pagio ipsa ejus ver-. ctfiin est, missique de ejus eleclione iiuntii Raven-
ba exprimenle, aslopt lam an. C86,n.-8, venio ad nam a-J.Throdorum exiiiclium. Hunc aiilom Theo-
(iirouoldgiam Conoius. Coricx Anasiasii vulgalus iu- g dornm aliuin fuisse a Tbeodoro Calliopa, qui bis-
lerpoiilificium posi J-jnimemuumeriitmens"!2, d. 18, exarchatum adminisiravil, erudiie observat Baccbi-
cumque eo consenliunl alii corid. el catalogi. proetcr nius ad Vitam Tbeodori Ravennaiis episcopi-; cmn
Lue. nsem, ex quo uno mimis [nense dicque uno subriolo aiqueitnpio ingenio Calliopa fjieril, ul sa-
ainpliiistacavil scrics. Ilic vero" antequam" progfe-" crilege pairala in sanciiiiii Mariinum papain lesfan-
riior, IeviUiiemconjeeUira.mox lauriat:e perstringam lur ; hic vero fnil animo miii ol erga sacras aedes
neoe.sseesl. __anisiquidem Pagius ex inierponli.iciis retigioso. quippe qni sancla; MariiCad BlaoJicrnas
('educit, ut viriere csi an. 681, n. 5, el 686, n. 8; (teniphini erat exlra Ravenna. pomcerium) quotiriie
qua. ditjliirniorn fuisse r.ulumat" ante Zacbariam adibat piefatis causa, quo loci eliam cu;n Aga.lui
:
qiiam vere fucriiit demplis cnim primis tribus posi conjugejmmari voiiiil.
Bei.c.iiciiim, JoauiiCii)et Cononeni, quce irimesiri PAGil.
fere spniio procluc.a legiiniur, necnon singulari post
Joaiiiiem V'i, quod iriiiin seu etiain.qualuor men- • Niim. 156, linea 3. — l.n cujus etcct'.one ~non
shun in codd. occurril, quse suiit reliqua oninino minima conlentio facla est. Joanne V papa inoriu.,
hox, pars menscm cnm 'p:u:cis diebus explet, parsbi- civitas in duas parles scissa est ; clerus enim Petro
inesire spatium non atiiugit; quare, ul vemm fa- arcbipresbylero suffragabatur, juriiccs vero el exerei-
lear, uou intelligo cur iiiierjjoniilicium riuorummen- lus Theodoro presliylcro favcbaut. Tanrieni clerus
sium ac riierum qr.inriecim post Bencdiclum Pagio communi consilio in olectioncm tertii couspir.ivit,
suspiciostun non fecerit; nuin Ravenna exspeciari scilicet Coiionis, genere Thracis, qui educaius apuri
ojiortuit confirmaiionem clectionis -Joannis V, cum p Siciliam, el postinoduni Roniam veniens ad presby-
Miisle nsinoribus cx interponlificiis confirmationis iorii honorein dcvenerat. Hunc voneranria canilies,
e.usinodi exspectalioncm Cvincal. Cumque de his slmplex animus, quieli mores, religiosa vila, sacra
supra riissernerim, persequor cselera rie Conone. eruditio, hoc pr_eslabanlloco dignissinnini, ut scribii
Duobiis igilur mcnsibus ac riiebus oclodecim ab Anas'asius, qui subriit: « Post aliquos dies e'l ipsi
eiiioriuali Joannis, 2 Augusli 786, enumeralis , si flexisunl (judicesscilicet eiprimatus excerciius) ct
enioiuialeinipsam, ulpote ari sedem Joannis perti- consenserunt in persona pracdicti sanclissimi viri
reniem, exclnrias, 21 Ociobris cjusrieni anni babebis (nempe Cononis) atque in ejus riecrela devoia mcntc
oi.viam, quoeeum sii Dominica, Cononis ordinationi' subscripserunl, el missos pariicr una cnm clcricis cl
dcbila e_.i. Uinc aulemsediluiidecim tantum menses, cx popuio ad excelleiitissitnuni Tbeoriorum exar-
ut recio onmcscaialogi, pra.ser.im Corbeiensis, qui cl-um, ul mos esl, ilirexeriiiii. . Ex hi> palet verum
pcr lucc iempora scriliel.-atiir, et codd. Farnesianus," esse, quod.in Benedicto 11 observavinius, Juslinia-
Ambrosi.ums 1, TluMnus 2 et Vailicell. ; quare vul- num iiiiperatorem, ConsUuitini Pogonali filium ei
galo habenli piseier eos menses dies 25, aliisque.tri- successorem, juxla moreni antea usilalum siaiuissc
riul aiios ood. stiperaniibus tmllam fidom baberi opor- ut consecratio Romani ponlilicis absque confirma-
_el, nl cvidens lil ab cmortuali die Cononis in cata- lioneexarchillavennatensis non perageretur. Ro-
logis Veron. el Luccnsi, ct in codri. fere oniuibus *manserunl ilaque Romani liberali ab onere mii-
21 Sopiombi-isan. 687 consignata, qui enim babent lenili decreti eleclionis' Conslanimopnlim, sed ob-
tiie 22, rioposiiioneinpoiius qiiam morlem speotalit. noxii remanserunt exarcborum examini, donec ipsi
Itaque Conoii ordiiiaiiis die 21 Octob. an 686, posl- .* sa.culo sequenii defecere, ul notat Marca lib. vm, de
quam seriit nsenses un.-ccim., sequenli anno niorkur Coucordia, cap. 9, n. 10.
31 ScptemLris. Conon itaqucponiifex oonsecralus esldie vieesln.••»
CIACONH. prima niensis Octobris anni sexcenlesimi ocioge-
Num. 136, linea l. — Conon. TJirax, Benedicli- simi sexli, in quatn Dominica inci.lcbf*. Vciuni qul-
-filius, palria Tomilanus, S. H. E. presbytor cardi- riem est in Anastasio legi cessasse cpicopatuin p.ist
nalis, Petro ct Theorioro, per schisma clcclis, pul- Joannis V moriem, menses dnos, dies ociodccim ;
sis, seriit mcnses undccim, creaius et consetraliis sedvel Anasiasius bac in parle corruplus, el lcgen-
xti Kal.
* Rovembris, riie Dominico, anno Chrisii dum dies xix; vel tam tlieni mortis quam <liemse-
.686. pul.uraj exclusil ab inlcrpontificio, quori neccssarii
m. 157, Jinea 2. — Dncenta annonm capila. «iicendum cst ui Cononis ordinatio riicatur facta in
__._:
Anno 887, cognila impera.or Cononis consccratione, die Dominica,.Sed quiriquiri sil, in ejus inorle co .-
alteram ari eum scripsit, qua riucenla Joca relevare slabit vel iu tenipus sedis Joannis V, vel in lempus
significavil, quoe custories palriinonii Bruli_e elLn- interponlificii posl cjus morteni, unius saliem <ii*)i
caniae quolaimis pendebant, et ul -resiiluerentur fa- enorcm irrepsisse, quori chronoIogi-C nosti'_e nou
,__nili_e cJusPalrimonii et Sicilice, quecpignorisnoniine ofiicii, dummodo Cononis ordinalio diei Dbniini___
a hislitia tencbanlur. Conon vcro rcclorem Patrimo- afligatui'.
nii el Siciiias Conslanlinnm, Eeciesia. Syracusante I-itnm in crealione Coiionis servatum, antequam
-ia'conumfec-1,atque multa ci praeier consuetudiuciD cousccrareiur, iiabcmus cx cilatis Aimslasii .erbis,
iuriulsit. ante qiix jahi riixerat : Cononcnj sace>'dolesel deras
 " -
-Sai . ANASTASlf BIBLlOTHECARfl 892
uuanumter apud Lalcranum elcgorunl. Mox omnes A fide defcceral; imo Agatbo diaconus Ecclesiie Cpo-
iudices una cum primalibus exercilus ad eius saluta- lilance in peroralione cujus litiilus est: Peroratio
lionem venientes, in ejjus laudes acclamaverunt. Vi- scribm Actdrum sexlw synodi : ubi eiiam tradunlur
dens exercitus uniinimilatem cleri el populi, electioni qum lyrannus et insipiens Bnrdanes udversv.seamdem
facia. consenserunl, atque in ejus decrelo ciim eisdem sanctam et wcumenicumsextum synodum lemere mo-
subscripserunt. Denuini iidem, ima cum clcro el litus est; cum, inquatn, Agalho ilicat mala illa con-
popuio, missos suos ad exarchum, ut mos erat, di- ligisse ob pessimom a principio, sanguinarininque-
rcxerunl. Elcclio iiaque primo liebal per cieruni, ejus (Jusliniani) voluntalem, in supradicta Nicolai
ileinde saiuialio et acclamalio per judices el prima- papa. epislola &, ubi legilur reverendm memoriw
tes. Sequcbatiir consenstis exercilus; omnium de- Cononis, legendiiin videtur, reverendw memoriw
nique siibscripiioin decrcto, quod ari exaicluim el Constaniini, sub cujus, non snb Cononis ponlificalu,
aliqiiamlo eliam -adimperatorem, iniiicbattir. Ex qui- Bardanes lyrannus, tjui sub Pbilippici nomine im-
bus et aliis qir.eidem auctornarrat in Valentino papa, peijum invaserat, ortbodoxis qui libello quem pro
Itlahilloiihis in Coinmentario ad' Ordinem Romanum, abroganda sexla synotlo dictaveral, subscribere no-
§ 18, explicat ritiim anle sajculum xi in consecra- Iuerunt, perseciitionem inliilil,'ut ibiriem dicenius.
lione Romiiiii pontiiicis servarisolilum. Electioni Quo pacto non Cononis, sed Constaniini pap_e legati
enini poiililicis succedjbal (vjiisleni insliiuiio duabus - pi-_cvai_cari coacii siint a Pbilippico, non aJnsti-
rebiisperacla.orriinaliiJiiescilicetacinlbroiiizatioiie. niano, qui, teste Anaslasio, Cononi pcrmisit lilliba-
Ordinalio in Vatifcanasanoli Peiri basibca, in.hroni-- lam el inconcussani percnnitcr' custoriire sexlam
zatio in Laleraiiensi (ieri consucvoral. In his non R synodiim, quam Constanlinus pater coegcral. Yids
consiansorilo: nam clsiiiiihronizalionein x.onsecra_io riicla in Coiislanlino papa. i
jsrsecerieresolebat, noununqiianilainon inlhronizatio 1 ALTASERRA. ~ 'i
prajniittelialiir, ut iii CononefactuiiiViriimus,idemque
in Yalentini 'eleci.pnc contigisse infra narrabinius. Num. 157, linea 3. — Ul restituatur familia snpra-
Linea'25.— Hic suscepit divalem, e!c. s"Ilsec Ciim scripti patrimonii, qum in pignore a.mitilia delineba-
dicat Anasiasius,' inquit Baronius ad anmim 686, lur. Familia palrimonii ecclesiastici est giexiservo-
ex liileris tameii Nicolai poiiiificis ad Michaeleni riim, qui addicli erant agri cclenrii causa. Servi
imperatoremcoiislal haud sanse fidei exslilisse, seri Ecclesise, imo el liberii, id est servi manumissi di-
et ariversalum fuisse eumriem imperatorcm -Jusii- cuntur de familia Ecclesiae, cau. 8, 12, qu. 2, nt
nianuni ipsi Cononi, cum legalos ejus Conslantiiio- liberti privaiorinn dicuntur de familia patroni, k
polim missos prsevaricari coegissel; sed Nicolai Cum pater, § Fidei, de Legal. 2. i
verba accipe dum invehiiur in improbos impera- Linea i. — Hic ultra consueludinem absque con-
lores de Ecclesia Rom ina male merenles : Taniw, sensu cleri in anlipatia ecclesiaslicorum Constanthiuui
iuquii, salulis oblatw minislros duplici modo inler- diaconum Ecclesiw Syracusanw rectorem in palrimo-
emislis, quonium uul purlicipes Uli sui erroris cffeclos nio Siciliw conslituit. Ex consuetudinc subdiaconi
spiriiuatiler occiderunt, sicut lempore reverendw me- Ecclesise Romanse mitlebanlur a pontifice, non sine
morim Cononis conligil, elc. Arguunl quitlem is;a consensu cleri, ad rcgimen patrimonii EcclesiseRo-
«iiverssefidei esse ccepsse Jusliiiiaiium a Romano manse in Sicilia, can. Pervenil, 11, qu. 1, can. Valde
j.oniifice, ob iriquc conslat sensisse numen iratiini,» necessarium, 94 dist. llinc nolatur Conon quod prse-
etc. Iia Baronius. Sed cum de illo facinore neqtie C ler consueludineni, sine consensu cleri, patrimonio
Anaslasius, neque alii bisiorici menlionem faciant; Ecclesise Romanse in Sicilia rectorem imposueril
ct parte alia null.:s litteris inandarit Justinianiini diaconum Ecclesise Syracusante.
sensisse numen irattim, et e solio dejectum quia a.

LXXXVI- SERGIUS,
ANNOcaaisTi 687. JCSTINIANIJUN. 3 i

158 Sergius, nalione Syrus, Antiochiae regionis, ortus ex patre JTiljerio in

Panormo Sicilia., sedil annos tredecin., nienses octo, dies viginti tres *>.Hic veniens
Ilomam sub sanctae memorise Adeodato pontiOee, inter clerum Romana*. Eccle-
sia_ connumerafus est. Et quia sludiosus erat et capax in officio canu.ei._e jprio-
5 rum ~>.cantorum pro doclrina est traditus, et aco.yIhus faclus per ordinem ascen-
'
dens a sancla. memoriae Leone pontifice in titulo sanctse Susanna., quod ad Duas
Domos vocatur, prcsbvter ordinalus est. Hic tempore presbyteratus sui impigre
per coBmeteria diversa missarum solemnia celebrabat. Post septennium vero
defuncto beata. memoriaj Conone apostolicffi sedis praesule, ut fieri assolet, Ro-
tO manus populus TMiis in duas partes divisus est, et una quidem pars elegit Theo-
dorum arcbipresbylerum, alia vero pars Pascbalem arcbidiaconum. Et quidem
Theodorus archipresbyler cum populo , qui ei favebat, prseveniens , inleriorem
parlem palriarchii lenuit. Paschalis vero exteriorem parlem ab oratorio san-
cli Silvestri, et basilicam d domus Julise, quee super campum respicit, oecupavil.
N0TUI__EMAItGISALESFABROTTI,
'
B, I _. ~>B, piorum. c qui. a -B, basilica. .
 8(J3 IIISTORIA DE VITIS ROM. POI.T. — SERGIUS *
89i
1-5 Cunigne unus alio a Jocum i.on cederet, _scd utrique immaniter ~>peraurareni',
ut unus aJium superaret, inilo consilio primates. judicum et exercilus Romana.
mililia., vel cleri c plurima pars,ot pra.scrtim sacerdotum atque civium multi-
tudo ad sacrum palalium perrexerunt, el diu pertractantes quid fieri deberet
qualiterve duorum altercantium electorum sopiretur coutentio ". Deo annuenle
20 in personam denominati Sergii venerabilis tunc presbyteri concordantes se con-
tulerunt, eumque de mcdio populi tollentes in .oraculum beali Caesarii martyris.
Christi, quod esl intra sacrosanctum suprascriplum palatium inlroduxerunt, et
exind- in Lateranense episcopium cum laudum - declamalionibus e deduxerunt.
Et quamvis fores patriarehii intrinsecus _ssent munitee et clausa., tamen* pars
23 quaa preedictum venerabilem virunr elegerat, quia et validior erat', ' pra_valuit et
" - .
ingressa est. -
159 Quo ingresso unus e duobus eJectis,". id* est Theodorus archipresbyler,
illico quievit ac se humiliavit. Et ingressus denominatum sancfissimum ele-
ctum salulavit ac osculatus est. Paschalem vero nullo modb cordis duritia id
facere sinebat, donec coaclus et confusus, volens nolens ,* suum domihuhi- el
8 electum ingressus salutaret. Qui etiani Paschalis clanculo non cessavit Raven-
- nam suos mittere missos, promissaque peeunia vel aliis diversis donis, Joannem
patricium et exarchum, cognomento Platyn,, cum suis judicibus, nemine
sciente, Romam venire persuadere. Qui sic abdite'venit, ul necsigna, necbanda
cum niililia Romaui exercitus occurrissent ei juxta consuetudinem' in compe-
10 lenti Ioco, nisi a f propinquo RomanaB' civitatis'. Qui dum venisset et omnes
in personam Sergii sanctissimi invenisset consensisse, illi quidem suffragari non
voluit. Ecclesia. tamen beati Petri apostoJi* idem exarchus per ejusdem Paschalis
miseriam, slipendium et damnum intulit, quod B ab eodem. Pascliali suprascri-
pto exarcho promissum fuerat, id est centum auri Jibraruma parte Ecclesiae ex-
15 pelente, Sergio sanctissimo electo proclamante -quod neque promisisset dare,
neque possibilitas dandi suppelat, et ut ad compunctionem animos videiitiurn
commoverel, cantharos et coronas , quae antesacrum allare et confessionem
beati Petri apostoJi ex antiquo pendebant, deponi fecit et pignori tradi. Sed
nec in hoc flexa est ejusdem exarclii duritia, donec centum, ut dictum est, li-
20 brarum "> auri accepil. Et licet, ut prafalum l est, Ecclesiae Christi, ideo i miser-
rimus Paschalis dispendium et damnum infixit ->', tamen Christo favente Ser-
gius presJjyter et electus in' sede beati Petri apostoli ponlifex jordinatus est.
i_-_diclus vero Paschalis non post multum "tempus> et ab officio arehidiaco-
natus pro aliquibus incautalionibus et lucis quos colebat, veJ sortibus quas
25 cum aliis respectoribus m tractabat, Bei beatique apostolorum Principis Petri
inlerveniente judicio, privalus est et in monaslerium retrusus, post quinqueu-
uium prae cordis duritia impcenitens defunctus est.
~
160 Hirjus itaque temporibus Justinianus imperator concilium m regia urba
jussit iieri, in quo et Jegati' sedis apos*olic_e convenerant, et decepti subscripse-
rant. CompelleJjatur autem et ipse 6 subscribere, sed nullatenus acquievit, pro
eo quod queedam capitula extra ritum ecclesiasticum fuerant in eo annexa. Quap
5 et quasi synodaliter delinita et in sex lomis descripta a tribus palriarchis, id est
Afexandrino, Constantinopolitano et Antiocheno, vel caeteris consulibus v,
qui in tempore t illic convenerant, subseripta erant, manuque imperiali confir-.
r carnale vocitslur in hanc urbem ad
mala, missis in_Lucellum, quod scebrum
NOTOI____ MARGlNALES FABBOTTI.
*>alii.' b uiiaiiimiler. c cleri seditiosi. a inlentio. e "
" acclamalionibus. in. s eo quod. '>B, li-
bi.is. B, ptrcdiclum. i idem. J" inilixeril. luculis. m respeclalorilm.s; B, inspectoribiis " Vide
Buron ad ann (~9%pag GH. ° ipse papa ; B, ipse Sergius. - r fi pi-csulibus. <ieo leupoie. T li,
.!:a;!.;le, locus depravaius.
.35 ANASTASU BiBLIOTHECARII S90;
conGrmanduin ,> vel in- superiori loco "subscribcndum Scigio pouiifici, utpote
10 capili omnium sacerdotum, direxit. Qui beatissimus pontifex , ut dictum est,
ponitus eidem Jusliniano Augusto non acquievit, nec eosdem tomos suscipere
aut leclione a pandere passus est. Porro eos ut invalidos respnit aique oljjecit,
eligens an.e mori quam novitatum erroribus cpnsentire. Qui in.peralor ,Ser-
gium magislrianum in sjsrelum pra.i_ominati pontifieis Romam miltens, Joasi-
15 nem- Deo amabilem Porluensem episcopum, seu Bonifacium consiliarium aposto-
licee sedis sccum in regiam abstulit urbem. j
. 161 Deinde Zachariam immanem suum protospatliarium cum jussione direxit,
ut- prsedielum pontificem similiter in regiam deporlaret urbem. Sed misericor-
dia Dei praeveniente, beatoque P.etro apostolo et apostbloruin Principe suffra-
gante; suamque" Ecclesiam immutilatam" servahte, excilatum est cor Ravennatis
Smilitice, ducatus eliam . PentapoJitani et .circumquaque partium ; hon permit-
tero "> pontificem sedis apostoJica. inregiam ascendere urbem. Cumque *ex omni
j.arle 'multitudo, militias contfeniref , Zdeharias spatharius ', perterritus et- trepi-
daus _i.o a turba militiae occideretur, portas quidem civitatis cJaudi et tenert
~~
pontificem postulabat. Ijise vero in cubiculo pontificis e, tremcbundus refugit,
10 dejirecans .acrymabiliter tii sui ponlifex tnisereretur -, nec- j.ermilteret' quemquam
ejus animas infestari. Exercitus autem*Ravennatis;, ingfessus per portam beati Pe-
tri ajiostoii, cum afmis et lurba f in Lateranense-episcopium venit, pontificem
vidt-re sesluans, quem, fama vulgante, pei> noctem-subJatum el in navigium mis-
.sum fuisse cognoverant ~. Durnque fores patriarchii ,- tam inferiores quamsu-
15 periores, essent olausae , has in teiram ,-nisi "velocius aperirentur, mittefe mina-
'
rentur *-. pras nimia timoris angustia et. vitee desperatiohe Zacharias spalharius
sub lectum "- pontificis ingressus; sese abscondil, ita ut mente excider.et et iper-
deret sensum. Quem beatissimus papa confortavit,- dicens ut nullo modo time-
ret. Egressus vero idem beatissimus pontifex ibris Jiasilicam domni Theodori
20 papae-ajjerlis. januis in_ sedem ', quse vulgo ajipellatur sub Apostolis, generaii-
tatem ., militiae ct poj.uli, qui pro eo occurrebant, lionorifice suscejui; datoque
ajifo et suavi responso, eorum cdrda liuivit. Quanquam illi, zeJo ducti pro
amore et reverentia tam Ecclesiee .Dei quamque sanctissimi poutifiris, jam a
"} palriarchii custodia non recesserunt k, quousque denominatum spatharium cum
•2'" injuriis et contumeliis a civilate Romana foris depellerent x. Nam et is qui
iJlum misrat, ipso etiam (emjiore est, Domino retribuente, regno privatus.
Sicque Eeclesia Dei imperlurbata cum suo praesule, Christo favente, scrvata est. .
I"82_ Hic beatissimus vir in sacrario beati Petri aposloli capsam argenteam:, in
angulo obscurissimo jacentem, et ex nigredine transactas annositatis, nec si esset
argentea, apparentem , Deo ei revelante, reperit. Oratione itaque facta sigilJutn-
expressum abstulit, locellum aperuit, ih quo interius plumaceum ex holoserico
'5 supefpositum, qubd stauracis dicittir, invenit. Eoque abiato inferius cru.era
, diversis ac pretiosis Jajjidibus pcrornatam inspexit, de qua tractis quatuor peta
lis, in quiljus gemma. clausae erant mifae maghiludinis," et ineffabilem portio- '
nera salutaris ligni Dominica. crucis invenit. Quae-eliam ex die ilJo pro salule
'
humani generis aJj omni pojmlo Chrisliano die Exaltationis sanctae' crucis in
10 -basilica Salvatoris, qua. appellalur Constantiniana, osculatur ac adoratur. Htc
fecit imaginem bcati Petri apostoli, quae est in parte mulierum. Hic fecit thy-
miamaterium aureum majus cum colaninis et cooperculo, quod suspendit'ante
imagines tres aureas beati Petri aposloli, in quo incensnm et odor suavitatisj
' fcstis
diebus, dum missarum solemnia celebrantur, dmnipotenti Bea opuJentiusi
•15 miltitur. Hic posuit in absida basilicae' suprascrijife super sedem apallareamm
" . ~ ,•
\OTDL___! MiKGISALESFABEOTTI.
a"hclioni. h ul non permillcrent. c B, protospalarius. • d e "*
' a pontiflce. ad
"* pedcs pontificis. turba
nmi modica. s* audicrant. ~>i3,ininabantar.'. Jecto.. i "sedensin sede. ,rcccdcrcnl. ! expulisscnt.
>«apgellariatB. , , - ''
897 IIISTORIA DE VITIS ROJI. PONT. — SERGIUS. ___§
argenteam, pens. sing. Jibras cenlurn viginti. Hic fecit in basilica suprascripta
faros argenteos sex, pens. sing. libr. Iriginta, qui sunt super trabes ad ingressum
confessionis.
S,@g Hic fecit in circuilu altaris basilica. suprascrip.lae totravila a octo, qualuor
ex albisb, et quatuor ex coccino ~. Hic teclum etcubicula, quae circumquaque
ejusdem basilicaa sunt, quae per' longa tempoia stillicidiis et ruderibus fuerant
disrupta a, studiosius innovavit ac reparavit. Hic musivum, qudd ex parte in
5 frorite atrii ejusdem basilica. fueral dirutum, innovavit. Similiter et specula
ejusdem ecclesiae, qua_ super sedem sunt-, vel rcgios arcus majores sunt, reno-
vavil. Hic corpus beali Leonis probatissimi Pulris atque pontificis, quod in
abdito inferioris e sccretarii praediclss basilicae positum fuerat, facfa diligentius
tumba in denominata basilica -publico Joco, ul sibi fucrat revelatum, rejiosuit,
-10 ac locum ipsum ornavit. Hic fecit patenam auream majorem liabontem gem-
*mas ex albis f, et in medio, ex hyacinlo et smaragdo, crucem pensantem libras
viginti. Hic tectum et cubicula universa in circuitu basilicas beali PauJi apo-
stoli, quae longa' per temjjora vetustale confecta fuerant, siudiosius innovavit
ac reparavit.. Similitei et trabes fecit de Calabria" adduci, el qu_e m eadem basi-
15 lica ve.uslissimas invenif, renovavit. Hic imaginem aposlolorum velustissi-
mam, quae ~ erat super fores ejusdem basilicae, mulavit. Bicfecit ambonem et
cyburhim in basilica sanctorum Cosmae et Damiani, "ubi et mulln dona obtulit.
Trullurn vero ejusdem ecclesiae fusis charlis jslumbeis cooperuit atquo mu-
hivit. Hic eyborium basilic_e sanctae Susanna., quod ante ligneum fuerat, ex
20 marmore fecit; diversa quoquc cymilia aurea et argentca, vel immobilia
loca illuc "• condonavit. Hic basilicam sanctae Euphemiae, quse per muita tem-
pora fuerat defccta,. cooperuit ac renovavit. Hic basilicam sanctaa Aureae in
Ostiis i, quae similiter fuerat detecta vel dirupta, cooperuit, suoque sludio reno-
vavit. Hic oratorium sancti Atidreas aposloli, quod ponitur Lavicana" a solo
"S refeeit. • - • ;
IS4 Hic statuit ut tempore confraclionis Dominici corporis Agnus Bei, qui
lollis pcccata mundi, miserere nobis , a clero et populo decantetur. Constituit
- Domini, *
autem ut diebus Annuntiationis Nativitatis, et Dormitibnis saucla.
Dei Genilriois scinjierque' Virginis Mariee, ac sancti Simeonis, quod Hyjiapan-
5 tem Grasci appellant, litania exeat a sancto Adriano, et ad sariclam Mariam po-
occurrat. "* Hic fecit in -basilica sancti Laurentii
pulus marlyris., quas ajjpellatur
' - qualuor.
litulus Lucinae, arcus argenteos Hujus temporibus Aquilegiensis
Ecciesiaa arohiejiiscopus, - et synodus qua_ sub eo congregala est, qui sanctum
quintum universale -coucilium utpole errantes suscipere diflidebant, cjusdem
0 bealissimi "papse ihomtis atque doctrinis instructi, conversi sunt, iidemque ve-
nerabile concilium cum salisfactione x susceperunt. E_ qui prius ,sub errofis
vitio tenebanlur, doctrina apostolicae sedis illuminati, cum pace consonante*.
veritati,_ad propria relaxati sunt m. Hic fecil -.oopertoria vel vasa aurea et ar-
. genlea jilura jier diversas ..ecclesias ad usum et ornatum e'cclesiarum "Chrisli.
i_ Hie ordiuavit Damianum archiepiscopum sanctae Ecclesiae Ravennatis , atquo
Clementem Frisonorum n. Hic ordinavit ° Rritanniae archi
Berechyaldum
episcopum. Hic ordinavit -per diversas provincias episcopos nonaginta septem
Feck autem et ;ordinationes duas per mensem Martii : presbyteros dccem et dcto
diacpnos quatuor. Qui etiam sepuJtus est ad beaturo Petrum apostolum yi i>-Idus Sep-
1.0TUL____ MARGINALES FABKOTTI.
a trabes. ~>ex cis albos." ' quatuor coccineos. *
dissipala.' e * abdilis inferioribus. - f * albas.
tMliic. ' Tiberinis. i * via Lavicana." k Vide Buron ad ann 632 in fin.
£'cyboiiiim.
' B, Ostiis,
1 satisfacti. - ™" ravtrsi sunt. n .Frisonum. » B, Berecuialdum. P _S,quinlo.
 m ANASTASII BIBLIOTHECARII . 900
20 temoris, indictione xv; Tiberio Augusto; et cessavil episcopalus meusem" unuin,
diesviginti. - . .
VARIJE LECTIQ_.ES, - !

Ex codice Farnesiano LXXXVI. A 17, ut luudd codd. Hn 16, pens. Iibras cxs eic. ut
iidem Codd.
Nmn. 158, lin. &et 5, priori canlorum pro doctrina - j^ri<m.'163. Lin l, codVallicelconcordaCcumReg, Muz
(Csl tradilns, ct acolotus. et Thuun et ita iin 5. ibii el lin 6, 7, 9,16, 18 _. 19,
Num. A'S9, lin. 24, pro aliquas incantationes et 20 el 21. (in 10, fecit eliam patcnain stc ut \lim..d
hiculos, (pios colebal, vel sorlcs. codd, exceplis his: penslibr xx, quorum loco Thuun,
Num 160, lin 6, vel celeris preconsuJibus. lin 8, Reg ei Maz habent jiens libr xn. /_.. !•_.,-el quas in
qiifi.d_scesEO-Carn.ilivocalur. eail Basilveliiivenil, reparavii./i» 13, imagines, etc.
Num 16-",*liu 7, el incffabilein porlionem salutaris . ut taudd codd. tin 17, in basilica Cosm:e et Damiani.
Jigni Dominice crucis inlerius repositam invenit. At in margine nolalur, ut in texlu. lin 22, fuerat
Nvm 465, lin % hic tegnum et cubicula. lin 10, dislecla coop el ren. Sed el basilicaih S. Aureie in
habentem in gyro gemmas ex albis. lin i% hic le- horiis. tin 23, fiieraldistecta vcl dirula. tin 24, ora-
gnum et cubicnla. /.i._19, hic ciburiumbasilice saucle torium etiam sancli. lin ead, .ia Lavicanaa solo ref
Siisiiniie qnod anleligneum. t ' in basilicam quoque, qure appellatiir tilulus 'Liiciu;e
Num 164,- lin 19, diaconos iv; sedit annos__in, ,fecit arcusnrgenleosiv, €tc. ut laudd codd. ,
nienses vin, dies xxm. lin 20 et.cessavit episcopa- Num 164, lin 1, codd Vullicelconcordal cum Reg,
tus dies L. Maz et Thuan. lin % constituit aulem nt in diebus
Ea. -codice Vailiceliano. Purificaiiiuiis Domiui, etsancUeDei Gaiitricis seni-
pcrque Virginis Mari;c. El nota quod hic scripta le-
Nnm. 158,-lin. 1, cod. Valticel. concordat -cum R guniur sec curis in marginc hwc verba a n;cenliori
Reg., Maz. et Tlnian. et ita. lin. 4, 6, 19, 21 el 25. lib maiiu, hic locuspaulo atiierlegitur apud Alcuinum
iin. 10, «I landd. codi., excepiis liis et una quidem de JEcchilHf. 41, col 1, de Purific S. Mari_e. lin
paiV-j.i.fcn. udhwret vulg. lin. _'_. linus alii locum 4, quamGricci Ypopanli appellanl, mendosc lih 5, .
-lon cederet. lin. 17, vel cleri seditiosi pars plurima. lelania excat a sanclo Andriano. tin 6, occurral;
-m. 20, de persona nominati. tiicordinavit Damiamim areh S. Eccl i.avenl Uic
Num. 159,-/..i. 2, cod. Vallicel. deriominalum ve- ordinavit. BerfluarduniBiiiarcIiiep alque Clemenlem
nerabilein presbyterum eic. ut reg. Mnz. el Thuan. iii gcnte Eiisonum. Iiic ordinavit pcr diversas prov.
lin 7, xcvn : liujus temporibus Aquileien Eccl ar-
Excipe tameti tec,' nempe, voleus nolens suum domi-
nuni et elecliim ingrcssus salutaret, quibus concordut cbiep. ul lin 7. lin 8, et congr est sancti lege sancliim
cmn iexiu vuiqalo. lin. 6, promissa pecunia, vel aliis quinlum. liii i), ul laudd codd Reg, Mcizet Thuan.
divcrsis donis Joanni Patritio et Exarcho, cogno- ei ila lin 10, ibid. ideiuqiievcncrabiJe_conciIiunisaiis-
nn.nto PJatui \lege si placet,- ul in edil.] cum suisjur facti susceperunt. lin 13, reversi sunl, fecil aulem
dkibns el ut laudd. codd. hic. lin. 8, sic abdicte, ordinationes II per niensem Mariium. Hnl9,ut laudd
mendose. liri. 8, ul laudd. codd. cum quibus concor- codd. lin 20, etcessavilepiscopatiis dies-i, mens xx.
datetiam. lin. 10,11, 15, I_, 19. ibid., item lin. 22, _E.uotaiur inmargine: hic eligiuirpapam Leoneiu per
lin. 11, ilii quidem refragari ndn valuit .Ecclesia. Datricium.
Q_uiabeati apostoli Eccle'si;eidem exarchus. lin. 16, Apud Fabrotlum ex codice Freheri.
et ubi ad conipunclionem. lin. 17,,cn Mharas [lege
canlbara]. liri. 20, et Iicet, ut pr_elatum esl. IbitL, Q Num 158, lin 4 ei 5, AB, priori cantorum. lin 6,
idem nds., elc, ut tdudd. codd. ..... 23, tempus, Dei AB, Siisanmis, qui. lin 15, AB, nnus alii. |
bealique ajiostolorum principis. Peiri interveiiiente nire Num IS9, lin 8, A, persuadendo vocabat, S„ve-
judiciq, et ab officio archidiaconalus privatus est persuaderent. /I'M20,AB, Christi iJem. lin 24,
propler aliquas.ihcantatiohes-etJuculosquos, elc, iil A,Num lucalis, B, localis.
laudd. codd. 160, tin 3 el 4, AB, pro eis. lin 6, A B,
Num 160, tin ~5',cod Vailicei., el ipse papa sub- prajsiililnis. lin 8," A, missos in lucello, JB, missa in
seribere; ui Reg, Maz el Tliuan cum quibus concordat iucello. lin 14, AB, pr_enoininaii pontilicis.
eiiam lin 1 et 8. Itetn lin. 10,12 et 16. lin 5, in sex Num 161, lin 6, sed s -in regiam ducere jussit
t.mis conseripta. UmS,6, id est Conslaiilinopolitano urbem. tinea 5, penmlle.int, J5, permiserunt. hnea
Alexandrino^el Anliocbeno, elt. ut luudd codd. lin 7, B, proiospaiarius. iin 20, a sede aposlolica. ,i
12, alque abjecil. lin 13, Const lunc imperator Ser- - Num 162, liu .7, Ali, inteiius repositam porlio-
gium magislrianuni.in despeclum, etc. ut laudd cod. nem. iin 15 A, appallariain. lin 17, A, fara. iiiicud. i
Num. 161, lin. i, cod. Vallicel., mendose, Zacba- B, lib. 170.. .
rium immanem suum protbosparium [lege protospa- Num 163, lin 1, A, telrabila , B, tetravela. lin 6,
tarium] imperalor cura jussione. lin. 3, beatoque AB, vel i-egiasargenteas. lin 10, AB, liabentejn in
Pelro aposloloruiii principe siuTragante, suamque gyro. iin 12, B, hic lignum. lin 16, B, renovavil. /.._
(naviculum)(ro.naviculam est varians leclw in lextum 17, A, ciborium, B, leguriuni. tin !_,. B, leguriiuu
illata) inimaculatam servante Ecclesiam. lin. 5 con- basilic;c.
- lin 20, A, cuhilia aurea. ,
corclulcnm Reg., Maz. el Thuan., el ila tin. 9, 12, iS, Num 164, tin 16, Berloaldum. lin 20 A, episco-
-
17, 21, 25 el 27. lin. 7, Zacharius spatarius. Iin.il', *>palus dies 50. n
deprecans miserabiliter ul sui misereretur. lin. 17, . Ex codice Regio, Mazarino et Thuano. '
abscondil ut"nieiile cxcederel, lin. 19 , foris basili-
cam qua; dicilur Domni Tb. etc, ut laudd. codd. Num 158, lin i, reg ex palre Tib orius in B. lin
lin. 23, quamque beaiissimi pontificis a Pal.'Ciisl. 4, priori cant. lin 6, qui ad duas. lin 10, populus
iion recederenl. HomanaBurbis in d. p. d. csl: el una quidem (M, et
Num 162, lin 5, codd Vallicel cohcordal cum Reg, v. q. pars). lin 15, aiii. 1. n c. sed uliiqueunanimi-
Maz el Thu el itu tin 8, 10 el 1L lin 4, plumalium ler p. tin 17,'vel cleri seditiosi pars pl. ibid et ci-
ex olosirico. lin S, quod slauracyn. lin 6, adorna- .iuni mult. lin 19, Intenlip. lin 20, in persona'. lin 21,
tam. Hn 7,, magnitudinis, ineffabilem. lin 12, majo- Chr martyris, quod esl intra suprascr p. i. et ex.
rera cum columpnis et cooperculo, quem suspendit eum in Laler episc cl. acclaniaiionibus d. lin 25,
ante candem iiivaginem, in quo incensuni. lin 1S et virura presbj .erum el. qnia val. •
]
 '
9JI IIISTORIA DE VITIS RGM. PONT. — SERGIUS. _C2
Num 159, lin % den venerabilem patrem {jlf, v. A\ lum, cum antea legerelur, Annuncialionis), Domini
presbyieriim) sal el osc.. Paschalis vero iiullo modo Dormilionis, el nat s. D. (M, Annuntiationis, Dormi-
F pr_e cordis durilia quiescebat, donec coactus, et tionis, et Nativitalis D. s. Dei Gen.) lin 4, Hypo-
conf u. n. suimi electum salul et dom. lin 6, donis, panli [tege Hypapanli vel Hypapanle]. lin 5, letania.
Joanni patricio exarcho cogn. Platium cnra suis ju- lin i 6, occurral. Hic ord Dam arch s. eccl Bavemi.
dicibus, donec persuaderet eum Romam venire ne- Hic ordin Berfluandnm (M, Beriluardum) Brit arch
mine sc. lin 8, ul nec signa, vel banda. iin 10, nisi atque Clementem, Ingenlem, Frisonum. Hic. ordin.
in p. lin 11, in p. vencramlis Sergii inv. lin 13, mi- per. j di. pr. lin 17, septem. Hujus temporibus Aqui-
seriam, dispcndiuui, et d. i. eo quod. lin 14, pro- - leiensis cccl arcb ul i. 1. iin 8, est sanclumq. iin 9,
roiss_e fueranl auri librse, quas aperte ab ecclesia ised ejusd. lin 10, papie spiritalibusmonltis. lin 11,
expetebat, Sergio venerabili electo proc qnod neque iconc salisfacti susc. lin 13,-reversi sunt. Fecit aulem
eas pr. d. n. possibilitas dandi ei suppelobal. lin 17, ilomse. ordinaliones 2. lin 19, qualuor, episc ul su-
canihara. lin s ed
-18,"C9, neque in hoc ib, donec, ut pra.
] Sepultus est aulem in bas b. Petri aposl b. id.
<lic-.ni est, acciperet auri libras. lin 20, idem mis P. s. i indict. 14. lin 20,-mens 1, dieb 20.
disp et dainnum inflixerit. lin 22, in sedem. lin 23, ' Ex codice Thuano ultero.
temptis Bei, et B. aposl. principis inlervenienle ju-
dicio, el ab officio archidiaconalus privalus est pro- ~Num 158, /i»6; qui. iin 9, solet. tin 10/pop Rom
pter aliquas incanlationes, et loculos, qtios colebat, v. lin 11, alia vero P. lin-li, basilica./iw 15, Ioco.
vel sones, quas cum aliis respeetatoribus suis l. et i/ml7, vel cl. seditione. iin 19, intentio, Deo adju-
in moiiasler.iim relrusus. Posl qiiinquemiiuin aulem gj vanle.i /m22, intra pai intetexinde eum ad Later
prre cordis 3. '
episecum laud elamalionibus d.
Ntim 160, lin i, Juslin. A, c. in regiam urbem f. Num 169, Hn I, quo ingressu, lin 3. Pasclialis
i. lin 3,*et ipse papa s. ib. acquievit pro eo q. lin 3, vero n. m. pcr conjis duritiam sinebal; <l. lin 10, ad
difiimia, et in sext. conscripta al. P. id est.-Gonstan- propinqua
1 llom civ. lin 14, cenlum aiiri libras a. p.
linop. M. cl Aiit ve! c;cieris prjesulibus, qui eo t. tin I/.«20, auri libras acc. ibid idem m.is. iih~l% presbj-
7 et 8, confirmata. Haecilaque missa in locello, quod 'llerel, lin 23, iemporis, ct ab off _r. propier aliqujs
sche.ro carnali vocitalur, in hanc Ronianam mbem. iiicantaiiones, el luculos q. c. vel sortes q. lin 26,
lin 10, directa sunt, seii venerabilis ponlifex, ut ri. post ] q. per cordis dur.
esl. liu -12,leclioui p: I. 4, abjecit. lin 13, cons. Tunc Nmn. "160, lin % coiiyenermil, ct d. subscripse--
i-np s. m. in despectnra pr. P. Romam misit, qui ruui. i lin 5, acquievit proi lin 5, conscripia a t. p. id
Joan. lin 16, in urbnbst. < Constant Alex et Anlioch v. c. prccsulibus.
esl,
- Num \'~i, lin reg i, prot Imp c. i. lin 3, Petro apost lin l 8, in locello, quod scebro carnali voc -in. bac
pr.-ib. immaculatain s. lin 5, al non permiileroniP. I
Roniana urbe ad c. lin 12, leclioni p. lin ead. ab-
s.
Ap. lin 9, a pout postul. Ipse vero ad pedes pon- jecit. j
til. lin :0, ut sui mis. /j« 12, lurba non modica. lin . JVMIJI 161, lin 4, immaculaie s. iin 8, lenerc P.
ead, venil ad pont videre ex;esluans Zach, queni lin l' 12,cum a lubis inLat. iin i4, quamque snp.-c. c.
faina v. p. n. s. et in navigio m. f. audieraiii. lin 1S, et ~ bas in t. n. cilius ap. lin 17, sub Jecto. lin 18,
ebuisie, et cas. lin 17, sub leclo. lin 19, basil qu;e confortabat, d. imllo m: limere es. v. jdem et b. P.
diciiiir doniini Th. p. ap. i. sedens in sede sub Ap. t f. 1 B. -qiisedieiiurDomini T. p. ap. jan ct sedensjn
lin 21, ccciirrerani. tin 23, pont a pat cnsl non re- C! sede i sub Ap. (m 21. occurrci'_nt.
ceilereni. lin 25, f. expiilissent. Eo quoque tempore, Num 162, lin 2, jacentem invenil. lin _, slanra-
et is, qui illitm m. est Domino retrijiuenle reguo pr. cin. < iin _, crucis intcrius repos.tam in. lin 11, irnag
iin 27, esl servala. auream. liu 15, appellaream. lin 16, arg 7. tin 17,
Nmn 162, lin % et nigr. lin Z, Domino ei r. lin 6, pens. 1 Iib. 170, ib. ad ing. i'n confessionem.
ornatatn.. lin 7, magn iiicsl. lih 8, Dom c. iuterius _YMUI103, /in 5, dis.upium. /in-10, habentem in
repositam i. qu_e ex illo die (M, ex d. illo). lin 10, giro {' gemmas ex bis. lin 14, adduci, et in cadem bas.
adoralur ac osculalur. lin H, imag auream beaii qnia ver. in. lin 16, immiitavil, lin 17 ciborium,, tin
Pctii apost qu;e est in partem mui. Fecit qiioque 21, < illic c. lin 22, fuerat distecta, vel disrupla coop.
tbim. lin 12, ante eamdemimaginem, ia quo inccii- lin / 23, hoslis q. s. f. distecta vel disr.
smn. lin 15, posuiteliam in absidam. lin ead, appel- Num 16i, Jin 4, ypopanli g. a. let. lin 10, spiri-
laiam arg pensantem libras 120; fecit quoque in taliiiusjnonilis.
t lin 11, satisfacli s. lin 15, Ravcn-
siqi bas far. lin 17, pens lib 170. i
nalis. Hic ordin. Beroaldum archiep-atqiie Cleincn-
Num 163, lin i, fecil in c. al. bas sup trabes 8, lem l in genlem Frisonoruni. lin 19; sepultus esl in
quaiuor ex els albos et 4 coccineos, legimm etiam, basilica 1 bcati Petri aposl. lin 20, ind 14.
et cubiciila. lin 3, qu_e,e_lper 1. ib. dissipala, st. re-
-novavit, ct icp miis quod (M, Musinum quoque q.) Apud Peniam ex codice Cavensi.
lin 5, disriitiim [forie tlisrupium], lin 6, tam qu_es. Num 158, lin 2, annis. tin 3, clerum rqmanum
s. s. quamque super regias arg majores rcn. lin 7, lin / 6, Susaiin.-equ_e. lin 14, basilica. l:n 19, intenlio
qnod in abdilis inferioribus. liti 9, ut sibi rev f. lin 1)1)iin 25, Lnleianensi episcopio.
10, orn. Ffccil autem p. _. m. babenlem in giro Num 159, lin 3, modo pr_e cord. lin 7 el 8, nemi-
gemmas albas,el in-medio crucem cum jacintis i
nem sescientem r. v. persuaderel. lin 16, possibi-
el smaragdis p. lin 12, hic tegnnm, et cub. lin liias 1 suppetat. lin 20, auri librarum. lin 26,. mona-
ead, Pclri (M, Pauli). lin 14, el quas in eadem sierio. s
eccl v. lin 15, ren. imagines quoque ap. velustissi- Num 160, lin 5, conscripla. lin 7, subscripta ma-
mas q. lin 16, inul. Fecil etiam aiubonem, et cibo- inuque. lin 8, in hac Romana urbe. /tn'12, aique ab-
rium. lin 18 et 19, mun ciborium quoque s. Sus jecii. j lin 16, sedis in regiam.
quod antea 1.lin 20, diversaque cimilia. lin 21, illic Num 161,. lin 6, aposlolica. sedis. lin 10, nec pcr-
donavit, bas quoque J5. Euph./..z-22, distecia. lin . mitlere.
i lirilt, navigio. lin 17, se abscondit. lin 26,
ead, renov. oratoriuin etiam s. Andre_e, qnod pon iipso ut teaip..
via Laur a. s. ref. sed el bas s. Aureie in horlis q. s. Num 162, lin 4, olosyrieo. "lin 12. aureum majo •
-f. dislecta, vel diruta, coop s. st. renov. In bas quo- rem. r linM, qua; sunl. .
que s. Laur m. q. ap. lil lue fecit-arc argenl 4, Jecit Num 163, lin 6, quajsuper sedem,velregiasargas
et coopertoria, vel vasa aur et arg plurima per d. majores. r lin 16, ammonem. lin 20, div qmeque.
eic. ulnum scq. tin 14, post verbum Cbrisli. JYttni164, lin4, ippopantia g. a. litania. tin 10
Num 164, lin 1, hic conslituit ut tempore c. etc papse { spiritualibusinoiiit. lin 11, conc saiisf.Jiii 15
ut ibid. tin 3, nl in dieb. Puriiicationis. (sic cmenda- diaiiiianum.
t lin 16, berclhyalduin,
 »03 ." ANASTASI"_BlI.L.OTi'ECi_RI_ * '
SCi
NOT_E VAHIORUM. -
ALTASERRA. Ai siseRomana. . eposilus oo auquas incanlaiiones, et
eullum hicorum quoscolebal cum aliis rcspectoribus,
. Num. 158, linea 7. — Hic lempore presbyteralus id i esl cultoribus. Eranl qui ad aiboies vcl, lonies
d impigre per emmcleridtdiversamissarum solemnia vola et preces faciebant. Syn. Antiss., can. 5 : A"o/i
iebrabat. In coemeterjis eranl oratoria, seu altaria, licet i inler senles aut arbores sacrivos vel ad fonles
in quibus fiebanl slaliones el convenlus Christiano- vota . exsolvere.Respectare, verbuin frerpientalivnm,
i'!iinorationiscausa,etmiss_ecelebrabantiir. Anastas. idem i quod colere, cum revereniia respicere. Vclleius
iu Gregor. III: ltem in cwmelerios-nnctwPetronillw }Palercul., Jib. n : Impeirutoque ul tnanum conlin-
slutioncm annuam dari instiluit. Ilinc lempore Decii gerei, j reversus in naviculam, sine fine respeclans Cas-
veiitum Cbristianis nein ccemeleria pedem inferrent. sarem, ; ripm suorum appukus est. Inde rcspectores.
Ponfius diacdhus iit Vit. .Cypriani, apud Surium, Nuni. 160, linea 8. — Missus in lucetlutn, quod
Scpl. 14 : Prwceperunt eiiam ne in aliquibus iocis scebrum ; carnaie vocilalur, in hanc Romanam urbem
conciliabulu fiani, nec cmmeteriaingredianiur. Popu- ad < confirmnndum. Sccbriun est hoircum; jmie
liim Alfxandrinum ne communicarel cum Georgio emendandiis < Ingiilphus, iu Chronic. Cro^Iand. : (__.-
pseudoepiscopoprationis causa in ccemeteriumseces- pit, j lurgiente Domino, bonis omnibus abundare,v.t
sisse narral Socrates, lib. ii,_cap. 25 : T/j e6_Joj_i___)_ I
imn in lliesuuris ac scauris, quum in lerris ac tene-
psrK THV«yiKVIIS-T-lxotTT.v 6 ),«6?imo-Oriitjt/.g i
T.trj).9_ menlis, ei pro primis amissis dupiicia poslniodum
TTKCK TOy.oiy:(impiov E-£KG__-'Hebdomude enim qnm redderentur. i Pro scauris, lege scebris, vel sceuris.
csiposl sdnctam Dentecosten,poputuscumjejmiasset, Linea 13. — Imperator Serginm magisiriamim in
oruiionis. causa, regressus esl ad cmmclerium.Tdemg> ;spretum prwnominuli pontificis liomam milleiis. M;i-
Theodoril., lib.,11, cap. 14. igistriani sunt agentes in rcbus, sic jlicli, quin inter
Num. 159, lin. 2. — El ingressus denominatum oflicia i palatina niilitabant sub dispositioue magistri
snnclissimum eleclum salniavil ac osculalus est. oliiciorum. < Ambros., de Qlii.:., lib. n, cap. 27 :
Tlieodoro et Pascbali in concursir eleclis, Sergius > Legebati.r rescripti-forma direclio magislri officiorum
scliismatis solvendi causa ciectus, Tbeodorus unus e statula, _ agens in rebus—imminebat.
diiobns in scbismateelectis, ad Sergium acccssit per Nuin 162, linea 5. Or.nione itaque facla, sigil-
adoralioneni elosculiim. Cardinales et episcopi ad- lum / expressumabslulit, lccetlum aperuil, in quo inle-
inittiintur quasi fralies ad o-;culnni. Summi poulifi- rius i plumalium cx holoserico superposituin,, quod
cis, imoelipsi abbates exempli (Cap. Cum oiim de slaurucis i dicilur, invenil. Capsa argentea, in qua
privileg.)episcopi etiam propier revercnliam ordinis erat ( porlio ligni crucis Dominica., sigiilo erat obsi-
nilmiitiintur ad osculuni piincipis. Anibros., epist. gnata. |" Theca. reliquiarum soIebaJit sigilio obsignai-i.
27 de legalione ad Maxiinum Tyramium Treviris Gregor Turou de Mirac mariyr,- lib i, cap 35 : Vc-
sedentem': « ["biseditin consisiorio, ingressus sum, tmens vero abbas, ablcto ab armario sigillo, capsam
assurrcxil ut osculum darel. i Ililar. I'iclav., con- ireperil obseratnm. Ligno crucis superposi uin crat
ira Conslanlium : 't Osculo sacerdoics c-xcipis,quo pbimacium I ex holoserico. Phimaiium cral velum e
et Chrislus proditus est. »Laici in ordinalioneRom. 1
jianno serico , in modum plumaruiu aviuni con-
posil.ficis osculanlur pedes. Anaslas., in Valenlino : texlo. t' Ambros, cpist 27 : Cum de co coiwcnirem co-
«Acdeinde condignis glorirc Jaudibiis, et lionoris miles ' ejus, ne sine veste, sine plumatio patereuinr
amplitudine ad Latcraneuse patriarcliiiim ab ipsis ~ ,' exirudi senem. Et hoc esl quod' vocabanl opiis plu-
*-
deduclus, el in pontificaii est positus llirono, ciijiis marium i seu plumatile. Plautus, in Epidico : Cuina-
ovanter ab onini Romanoium senatu pedibus oscu- tile t aul plumatilc. Plumatum. Pelron, in Salyiic :
latis, » etc. Eliam cardinalcs in ordiiiationc pontifi- iPlumalo
"Jiirac amiclus aureo Babilouico. Gieg Turou, <ie
<-isdcmiltiint se ad osculum pcdum. i.ndevic, <ie martyr, lib i, cap 97 : Exslal mcnsa niveis ve-
Gest. Fridcric, lib. n, cap. 66 : « Dcindesicut mos lulu / tnunlilibus, opere plumario exornulu. lnde pln-
esl, domini cardinales cl clcrus Romaniis, lolus qui i
marii sunt anifices, qui id genus vesiis coiitexunt,
pr_esen_.erai, et qni poslea confliixeral, populiiiue L. i 2, Codde excus arlijic, lib x. Jul firmic, Malhes
Itomani pars maxinia, pedes ejus osculali sunl. . El lib 1 m, cap 10 : Linleoncs aul plumarii. Idem, cap
Pelrus Damiani, cardinalis et Ostiensis episcopus, 13 1 ejusd libri : Facienl tinteones, aut Mnicarum
consuiliis ile Cadalono amipapa, ei Alexandro II, textoresi . plumarios. Et hoc^entis vesiis preliosissi-
uter vcrus ponlifex ju.'i<.imins esset, lib. III, episl. limm i fuil. Vopiscus, in Carino : Quid (ineas pelilcs
4 : a Maiius do, hiquil, plaulas osculor,- ct non xJigypto loquar, quid Tyro et Sidone tenuitnie pertu-
'modo ipsum apostolicum,-sed eiiam apostolum, si cidas, c' micanles purpura, ptumandi difficullale perno-
jubeiis, appcllo. i Etiam ipsi iniperalores osciilantnr biles. Nec modo vestes, imo et lorica. solebaut con-
pedes pouiiOcis. Coiisianiini ponlificispedcs oscula- texli t squammis seu laminis ferreisin luoduni^pluma-
tns csi Jusliiiiaiuis II, de quo Anaslas. in Conslan- riim. r Virgil, xi -4~ncid:
lii.o-: t Iii <iie aiitem qua se invicem viderunl,
Quempol.isahenis
Aiigustus Cbrislianissimus ciim regno in capite sesc - In plumamsquamnhs,aurocon.erla legebat.
prostravit, pedes- osculans poniilicis. . Siginolfns
princeps Benevenianoriim a Sergio II benediclioneiu & El E vela anle fores'cediuinplumario opere texta poni
stisccpii, prius osculalus pedes pontificis. Anastas., solebanl.
s Anaslas, in GregorioIV, in (in : Et veluin ,
in Seigio 11: i Quem prsesul cum snscepisset. solo ante n januas linleum plumuium unum. Ail exholose-
prosti-uius, preiiosos ipsius pedes humiliter osculaius rrico quod stauracis dicitur. Vela de slaiuacio sunt
est, et ab eo benediclione suscepta, ab ejus conspe- vera v e serico vel purpnra variis floribus vel liguiis
clu egressus est. » Denique iu electione Rom. pon- ii inlexta, qu;e e Tyro pelebaniur; uiideet Tyrio dicla.
lilicis nios anliqmisfuit osculandipedes elecii. Idem £Anast, de stuuracis seu Tyria. ,
in JLeoneIV : « Qui niorem conservanies aiiliquum, Linea 6. — De qua traclis qualuor pelul.s, \in gui-
omnes osculali sunt pedes. . Idem in BenedictoIII . bus b gemmmcluusmerarit. Pelalum, a Gncco 7r£'-r«..ov,
'« Et procedentes vestigia ipsius osculari ccepe- esl e corona aorea quam gestabant sacerdotes, vel
runl. » - q eranl egenere sacerdotum, ul Joanncs apos:ol;.s
qui
Lin. 23. — Prcedictus vero Paschalis, non post el e Jacobus frater Domiiri."DeJoanne Euseb, lib m,
mulium tempus, ~etab officio arcliidinconalus, pro ccap 25 : 'Cl; eytvnOviUpsvs, T6 7re-a).o'.nifapvy.'';.
aliquibus incanialionibus el lucis quos cotebat,- vel Cumessel C sacerdos, peiulumgestavit. De Jacolio Epi-
sortibus quas cum aliis respecloribus traclabal, Dei pban, p in-Panar, lucres 29 : 'A).)._y.o.i.o irhoO.ovicxt
beaiique upostoiorum Principis Petri interve-nienle TV?f T Z.fK...f -S-JV Kl.T'1)
yipiVJ.
•udicio, privalus esl. Pascbalis arcbidiaconiis Ecclc- Linca 7. — El irieffauilemyuriionem salularis !i-
335 HISTORIA' DE VITIS ROM. PONT.— SERGITJS. 9t$
gni Deminicwcrucis mvenit, quw eiium ex illo pro A Quod
Q insuperioribuS circa Bonifacii III consti.uUira
salule liumanigeneris ab omni populo Chrisliano die adnolavimus,
ai qui in synodo LXXII episcoporum defi-
...a.KzitO-iissanclw crucis in busiiica Salvaloris, qnm nieral
ni _. mdlus,ponli(iceviventeaul episcopocivitaiis
nppeilutur Consluntiniuna, oscululur ac adoratur. suw, prwsumat loqui de successore, aut
In si parles sibi
die Exaltalionis crucis Dominics. solemnis insiimta facere,fa id
nisi terlio die deposilionisejus, luculentius
est adoralio crucis per osculum ih basilica Lalera- apparct:q in electione Sergii, ubi raiio et neeessitas
nensi. Pagani ctiam solebanl osculari signa deorum . edili e< conslitiiti ad pra>.cavendaniala qu;e cx ambilu
inde signa deorum'vidobanlur trila osculis. Lucrel., candidatoi
cs ,im oriebanliir aperte-depielieuditur. Co-
iibi: non, Anastasio tesle in ejus Vija, pro roga, seu pre- ^
i>'
sl
sbyterio, ut vocabanl, clericis lai-giciHio, ccrtam
Tumporlaspropler ahenas. a,.' sumniam legaveiat, ejusque distributisni ples-
aiiri
"Signamanus dexlras osienduntattenuan
*Saepesalulantumlacuipraelerquemeanlum riimque archidiaconus. pra^erat. aurum P.asc.halis igitur
archiiliaconus, Conone _egrotanle, illud haud-
Num 163, linea 18. — Trullum vero ejusdem ec- quaquam q dislribuil, sed Joanni cxarclio promisit,
clesiw.fusis chartis plutnbeiscooperuit, alque munivil. moilo
n eum in elcctione adjuvaret. Hinc oriuiii scbis-
Trulla vas vinariuin concavum. M. Tull., Verr 6,: nia n inter Pasebalem aieliidiaconum _l Tbeodorua)
Erat eliam vns vinarium, ex nna genimapergrandi. aarcbipiesbyterum. De iiiciiidiaconi aucloi.laie jn
Apilius, de Re culin., libiv : Quoiquotlaganaposue- cleio c rcgundo, vidcnilus Agnelius in" YijaTheodoii
ris, tol eiiam irutlas impl.eto,desuper adjicies vinum. Ravennalensis.
f, Narral euiin de.siiminafrumenti cha-
Ilinc detrullare eidem paulo anle, pro e irulla diffiin- ritiite
,•, agens :'« Cuni aniem sacerdotes non inveni-
dere. El in patella allemis delrullare convenil. Trulla " renl
r, unde einercnl, ieiimt ad illtini supplicanies, u|
excavaja cum manubrio aureo. tlkic trulliis dici po- aauxilium iribuerel illis. llle aulem accersitum arcbi-
tuit fornix seueamera ecclesi_e, quia eralin niodiun diaconum,
d noniine TbeoJoruin dixit ad cos ;
trullse, et inde trullus mmieti palaiii imperatoris DiciteE sacerdolibus Ecclesiro,el clcro imiverso, ipiare
Conslantinopoli. Teclum ecclcsi_ee cbariis, id est, vos v inopia, famis consiimil? Si dimittiljs omnein
tabulis plumbeiss Anaslas. in Gregor 111.:Item in quarlam q Eeelesi-e, el iantum perannj ciicnjum pro
busitica sanclmDei Genilriiis, quce ud Martyres dici- qnaita
q donum accipiatis, se.cimdum providenliam
lur, teclum vetusta mcuria demolitum, pnrgari fecil poiuilicis,
p modo relevabo inopiam yesti.ani. Qui diu
ad purum, el cum culce abundautissima seu eltarlis «_• castigali, gravescente fame, coiiseiiserunl, et ab illo
plumbeis a novo restauravit. \,
lempore quana a clcricis illins Ecclesiaesublala est
Linea 22.—Basilicam, sanciw Anr&e in nsiiis. XJ usqne in pi':_sen_cmdiem.'.Coiisuelndinem vero Ec-
Hsec est basilica sanctx Aureae virginis el inailyiis c
clesi;e, qiife in singulis volnminibiis per urmmquod-
in ostiis Tiberis: MariyrolR., 24August: Apud_ostH «que olficinmeratscripia, abstrdil, et igne_consumil.i>
Tiber.na sanclm Auiew virginis el mariyris. Ilinc (. (Jiiffi scllicct omnia erant ab arcbidiacono Ravenna.r
emendaiidus locus mendosiisAnastas in Leone 111: iensi i custodiia.
Sarla lecla vero ecclesiw beatm Aurew silm in oslia, Num. i59, linea 18. —Pignori tr.adi. Episcopi iii
vmniunoviler reparavil. Lcge Aurew.Hanc emen ia- publicis p Ecclesia. necessitalibus sacra vasa pjgnori
tionem tiietur Leo IV, in can. Igilni 23, q. 8 : $uni- ,j dabanl, ipsasqne etiam personas . qu.-e servitio Ecr
mus autem prmsul tnissam in ecclesia bcatmAnretc clesia. c addictaj erant. Sic Conon, cum ii quiin Si-
celebruvit. Aure_e nomen iribumm Pe.lroiiill;ePetri G cilia c a<lcnraniiuin sancti Peiri pa.rimonium.jnora.
aposioli iiiiaa. Ejus moiuiiuenio inscriptum, Aurene banlur]_ loco piguovisessent jipud militiam- reditnere
Pelronili-P, refert Sigeberl. in Gliroiuc.,ad ann 758. eos c curavit. Dnde in ejus Vita Anaslasius : « Aliam
Nuin 164, linea-1. — Ilic slaluil ui lcmpore con- jussionem diiexil, ul icsli-.uerc.ur familia suprar
Dominici j,
fraclionis corporis, AG.NUS DEI, QUITOLUS sciipli
S patrimonii, cl Sicilia;, qtiaain pignore a mi-
P^CCATA sijjNhi,MISERERE NOBis,a ciero el populo de- lilia
\ dctinebauir. » Parher cum Agapctus pontifex,
caiilatelur. Sergius pontifex ab Anaslasio dicilur ad a iler .plim pro Eccleske uecessitalibus suscipien-
.uictor hujus instituli, ut Agnus Dei decanlclur in ,dum, pignorasset sacra vasa regiis arcariis, re co-
celebratione missa;. Hujus insiituli nieminii Alcui- _gnita, Senator jussit leslitui, ullegitur apud Cassio-
nus, de divin Ofliccap 40. Alii lamen volunt boc in- dorum,, lib. sn, episl. 20, pag. 774 : « Quapropter
stituium-in concil Nioeno, quod probanl ex ipso nostra j prajceplione conuiioiiili, et regia jussione
conc NicsenArabico. Anno 1185 Mariam Virginein E securi, sanctorum vasa cuin obligatione cbirograpbi
fabro lignario apparuisse, eique tradidisse sigillum aucloribiis
. sancti Pciri apostoli sinc aliqua dilationo
jmagine sua et Chrisli nali iiisculpium. hac ,'mseri- refundile,
j ut lucrosc reddila, celeriter impeirata
jilione circpmsignatiuri : Agnus Dei, qui tollis ;;«__ vkleantiir,
y optaiarefcrantur manjbus Levjlarum mi-
cala mundi, dona uobis pacem, tradil Robei t. abbas rnisteria, lolo orbe nairanda; donelur quod propijuni
Monlensis, in supplemSigebert. Iluit, quoniam juste per largi.tatem recepit. > Pignora
. Linea 2. — Constiluit aulem ut diebusAnnunlia- ipersonarum suslulii Jacobus Ii, rex Aragonia., ann,
lionis DominiNalivttalis el Dormilionis sanclw Dei 1269 \ : i Nolumus quod persona alicujus pignoreliir,
Genilricis semperque Virginis Mariw, uc sancli Si- j.I ivel raVioncajicujus pignoris eapiatur, aul deiineaiur
ineonis, jjuod Hypapunlem~Grwciappeliuul, litania -. pio debito alieno in terra noslra... quoniam cum
exeal, el ad sanclam Mariani popidus occurral. Hy- vicinus, pro vicino pignoratur, sulDcit quod res et
panie seu Hypapante Grsecis est fesiuin occursus, non , peisona pignoretur. », . .
quod apnd Latinos festum Ptiri.icalioms diciuir-ab Num. 160, linea 14. —Magislrianum. Cum impe-
occursu Simeonis. Paul Diac, lib ^vi",in Jusiiniano : rialia
. jussa majore celeritaie-exsequeiida erant,
« Eteodem anno Hypapante Domini sumpsit inilium, ]niagistiiani niitiebantur. Qua ralione mullo prideiri
ut celebrareturapud Byzantiuniseciinda<iieFebruaiii Leo j isnperator ad coniprimendos tumiijius quos in
mensis. > Silirid' Presb Misnens, Epitoiu jib ii, a I __EgypioTiincibeus __Elur.us Euiycbianisla excitave-
anu 551 : t Sub Pelagio papa ci justinjatio inipcra- irai, misil inagistrianos per orbem ad episcopos, ut
tore sumpsil iniiiuni apud Constantinopolim , ul ,per cncyclicas quid de seditiosis h_erelicisdecernen-,.
'IJ.OVT.Domini, id est, Purilicaiio beala. M.uia. Yir- dum , essel, una omnes fideetmente rescribercnl.
.ginis soleinniler celebrareiui. . Idein Anas.tas in Linea 15. — Bonifocium consiliarium. Apiui 3{to-
Hist. : « Anno.decimo qhinjtoimperii Jusliniani Hy- manum j eleruni el ponliiicem dignilas cor.siUarii
papante Domini ,
sumpsit inilium, ut celcbrarcturapud sedis apostolicae eial mter spectabiliores. Qui eni\n
Bizantiumdie secunda"Februarii mensis. i boc munere fungeba.tur in gravioribus puijlii "tsquc
controversiis velul assessqr ponlilici ct clero a? iabai f
BENCINJ. et si quando vacaret sedes, uua cum aliis regebat
Num. 15S, lin. 11. — Paschalem archidiaconum. Ecclesiam. -De illius ofiicio loquitur ."rcgorius JJ.e
PATROi. CXXVIIJ. , *?'.
""907 - ANA-.TASII BIBLIOTHECARU 908
lib. n, episl. 54. Quippe in conlroversia privilegio- A ris imagine sculptum, atque hujusmodi inscriplione
rum EcelesiaeRaveimaiensis potior disq.uisitio sedis nolalum : Sancta Legia Romanim Ecclesiw Filia.
aposiolica. consiliario demandata est. Imo cum Co- Num. 160, linea 1. — Concilium. Quinisexium
pronymus, in epist. ad Carolum M., conquereretur Constantinopolitanum.
de Ghrislophoro, aposlolica. sedis consiliario, Paulus Linea 2. — Legali sedis upostolicm. Intellige epi-
I, pontifex, pro eo scripsitapologeticam epistolam ad scopos Gr_eci_eillos qui in Oriente Romani pontificis
Carolum, qua., elc., in Codice Carolino, lomo III vicarii constiluti fuerunl.
Script. rerum Frane. Duchesnii, atque iuter alia Num. 161, linea 25. — Nam et is qui illutn inise-
inquit: < Nam illud in ipsis suis apicibus asserunt, rat, etc. Leonlius pr.efec.us, acceplo a Grsecis ini-
quod dileclus fllius noster Christophorus.primicerius perio Justinianum naso truncalum Chersonesum in
et consiliarius, sine nostra aucloritate, nobis quasi exsilium relegavit annoChrisli 694, qui erat 10 im-
ignorantibus, suggestiones illas, quas js-epius ei perii Jus.iniaui. Rei gesl;e circumstantias describunl
direximus fecisset, el alias pro aliis ejus el veslris Cedrenus, Theophanes el Zonaras, aliive anhalium
missis relegisset; et in hoc lestera el judicem pro- Gr_ecorumscripiores. Justo Dei judicio lianc pcenam
ferimus Deum, quod ita nequaquam sit; nihil enim merito suslinuil impius Justinianus, qui, ciim suasu
ipse consiliarius extra noslram vohmlatem aliquando Callinici patriarcba. novos canones sancivisset, iis-
egit vel agere praesumpsil, quoniara noslri praede- que Orienlalem Ecclesiam penitus deformassel,
cessoris et germani domiii Stephani papae simul et summo studio elaboravit ul vel Romana Ecclesia
noster sincerus alque probatissimus (idelis exstitil, eadem lurpitudine afficeretur, vel saltem ipse sum-
el in omnibus exislit, et satisfacli -sumus de ejus -g muspontifex, si resisleret mandato imperatoris, per
immaculala fide et firma cordis constantia. » Ex his vim Roma in urbem regiam abducerelur.
liquet consiliarium in fldei disciplinseque concerta-" Num 164, linea 7. — Hujus lemporibus Aquile-
lionibus doclrina sua et volo pontificibus adfuisse. giensis, elc. Eadem scribit Paulus Diaconus, lib v,
Quapropier hic Bonifacius delectus est ad convin- . cap 14.
cendum Macarium Anliochenuni, quem exsilio mul- CENNI.
taverat synodus vi, ut legitimus acl. 1 synodi VH, KOT.ECHI_0-.OLOG1C___.
pag. 63 : « Etenim Romae in exsilio erat Macarius
haereticus a sexta synodo missus; el quadraginta Conone posl nndecim mensiuin pontificalum ob-
dies dedit ei spatium sanct_einem. Paler noster papa eunte supremum diem, 21 Seplembris an. 687,
Benedictus, el per singulos dies mittebat ad eum interponlificium dnorum mensium ac dierum xxui,
Bonifacium consiliarium, el commonitoriis verbis successoris ordinaiionem prsecurrit, quemadmodum
docebat eum divina Scriptura; et nunquam voluit docent omnes codd., prseter Mazarinum, qui diem
corrigi. Iloc autem faciebal ul persuaderel et corri- addit, cui asiipulaniur calalogi terlius et quinlus"
geret eum". . Imperator itaque Jusliniaiuis, animad-' Colberlini, _c Yeronensis, onmibus lamen niirum in
verlens a Sergio denegatam confirmatioiieni Trulla- modum consentientibus, nain, exclusa emortuali
norum canonum, suggestione, ul videbatyrrBmii_acii dig, smit xxin, eademqne inehisa, ssiv dies, praeier
consiliarii, utrumque'Cplim adduci voluit, facti menses duos, interponlificii.
ralioiiem edituros. ltaque Sergius, Cononis suecessor, delusa compe-
Num. 161, linea 4. — Cor Ravennatismilitiw. Cum _ titoris archidiaconi anibilione, cum scelere con-
Zacharias imperialis prolospalarius Sergium ponti- *~~ juncla, de qua loquebar in Conone, ordinalus' est
ficem coniprelieiidere anniterelui', ut capiivum ad ponlilex die 15 Decembris praedieii aiini 687, ut
imperatorem millerel, stetii ad pontificis defensio- F. lit. sui Dom. Ostendit, sedemque apostolicam diuliuS
nem miliiia Italica, nec a Sergio discessil, nisi posl- quam pr_eriecessoresadminislrans, clausit sajcu-
quam iniquus imperialis exseculor abiisset. Ea vero lum septimum, et oclavi jam sesc volvenlis anno
in iis potissimmn urbibus degebat qu_esub episcopi primo vi Idus Seplembris, seu die 8 ejusdem mensis
Ravennaiensis doniinatione erant; et quas recenset occubuil morlem, indiclione quinta decima, ut recle
Agnellus in suo ponliflcali, part. n, praaserlim cum babent codd. vulgalus, Freberianus, et Cavensis,
varia. subinde concerialiones inter ponliflces el epi- qu_e indictio respondet anno 701 emorluali Sergii.
scopos Ravennalium exarserinl. Reliqui sane codd. quibus uior habent indicl.14,
Niiin. 165, linea 15. —Imaginem aposlolcrum _>_>--qu_e indical Sepicmbrem anni superioris 700. Gum
tuslissimam'.-Apparet binc anliquus sacrarum imagi- vero omnes iidem codd. cum aliis consentiant in
num usiis, earumque in ecclesiis collocalio. Qua de Sergii pontificatus duralione nolanda annor. xm,
re consulendus Ciampinus in opere de Musivis. mens. vni, d. xxm, Hquido conslat meudosos esse
Num 164, iinea 7. — Aquilegiensis.. . synodus. eos codd. qui babenl Ind. 14, tum ex _eialibusprae-
Anastasius ha_cut alia nonnulla descripsit ex Beda, decessorum recle constitulis; tum ex monumento
qui in lib deSex __Elal.ait: «Synodus Aquileia.fncla quod Anl. Pagius Bed_eacceptum refert, coiifirihante
ob imperiliam fidei quinlum universale concilium initium ponlilicatus Sergii (Pag. 689, n. 5). Est id
suscipere diffidil, donec, salularibus beati pap_e epilaphium Cedwallae-regis ita riesinens: sub die
Sergii monilis instructa, et ipsa Jiuic ctim c_eleris D xu Eatend. Maiar., indict. 2, pontificante aposlolico
Cbristi Ecclesiis adnuere conseiilit. » Paulus quoque viro domino Sergio papa anno secunio. Quod si
Diaconus, lib vi, c. 14, cum enarrasset, imperium mense Aprili anni 689 Sergius agebal annum secun-
anno 98 a Tiberio fuisse invasum, scribit: Hoc tem- dum, non esl dubium quin recle ab anno 687 ejus
pore synodus Aquileiw facia, ob imperiliam fidei, sedis inilium deducalur, nempe a supremo anni
etc. Quaesequuutur geniina iis sunl qu_e ex Beda re- mense Decembri, ul supra monui. Huc accedil quod
tulimus. nulla prorsus aut codd. aulcaialogorum auctoritate
Sergii obitus polest relrahi anno solido. Nam, cata-
BINH ET LABBEI. logus Bergomas, qui unus opinionem hanc fulcit,
pro annis xm habens xn, cum consential cum alhsv
Num.~158,lm. 1.— Sergius. Abhocponiifice, lesle in successorum aetatibus definiendis, quae certis in-
Molano, in indice sanciorum Belgii, consecratus est h_erent cbaracleribus lemporum, ut ostendam, longe
sanctus Hubeitus, Leodiensis episcopus, dignissinius ul aliis adjuinentum aflerat, sibi deirimenium im-
sancti Lamberli martyris successor, nobilis genere, portat, detegens novum mendum quo ipse laborat.
qui ul subdiios sibi in catholica. fidei observantia et Leviori scatent vilio Colbeitini primu.s, secimdns,
sanctae Romaiia. • Ecclesiaj obcdienlia, a quo san- tertius; necnon Palatino-Yalicanus, Lucensis, *
ctum Evangelium accepissenl, cultu perpeluo firmi- Farfensis, qui mensem delrabunt. Yeronensis quo-
ler coutinerel, et posteros eodem vinculo obligaret, que hinc minus diligens esse coepit non aiiiplius
tradidit iis publicum sigillum sancli La idierti mariy- memorans dies ponlifieuin emorluales : in Sergio
 909 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — SERGIUS. ' 910
autem non modo parum diligens, sed aperte mendo- A ms : scriptum repentur.-Yerum, ut taceam de ponti-
sus, solido anno augel ejus sedem conlra .omniuni ficia legatione , qua episcopus Heraclese niinquam
fidem. De unlus diei addiiione apud omnes Colberli- ornatus fuit, actaipsa Trullani conventus, quse botlie
nos, prajter secundum, el quinium,' et apud alios exstant, Balsamonis' manifestant mendacium ; Co-
passim catalogos, oecurrente, eadem repeto quae de rinthius e_nimepiscopus ordinarius aposiolicaa sedis
inlerpontificio dixi, includendo nempe vel excludendo legatus, necnon Ravennse, Heracleae et Sardiniae
emortualem, omne discrimen amoveri. A primo igi- episcopi ab illo abfuere, charla pura eisdem relicta,-
lur ad ultimum concludens aio quod^Sefgius, ordi- utsoluiam synodum eorum subsignarent nominibus :
natus die 15 Decemb. 687, sedit an. xni, m. vm, d. ToVo?TOO'KpaxXuag,TOUScipSiviag,TO.'PKS_vvi._•, TO_
sxin, ae vitam cum morte commulavit die 8 Sep- EopivQov.In superiore eliam loco Sergio pontifici,
temb. 701. ulpole capili sacerdotuin oraniutn cbartam puram
CIACOMI. pscudosynodns reljqnit. To7ro_rTOUKyiwTKToO rr«7.a
"Pwj*.?;sed eamdem Sergius rejecil; nam ex duo-
Num. 158, Iin. 1. — Sergius. Tiberii mercatoris bus supra centum canonibus, quos complectilur,
filius, patria Anliochenus, Adeodali ponlificis tem- Iicet aliqui valde laudandi sunt, aliqui tamen im-
pore Romam veniens in clerum Romanum ascisci- probandi sunt pltirimum. Canone 3, nec singulos
lur,-canonicus mox regularis, deinde presbyler scribendo miuime prosequor, ocloginla quinque
cardinalis _il. sanclae Susannse ad duas domos a aposlolorum canones decernuntur recipiendi, quos
Leone II papa factus, tanlum sibi nominis compara- omnes inler apocrypba solemni in loto orbe decreto
vit, ul morluo Conone in loeuin ejus fuerit sii_Fecliis,R
" Gelasius conjecerat. Canone 15, Iex ecclesiastici"
xii Kal. cl consecratus VJIIKal.Januarii, die Nala- C-elibatusconculilur, el castissima Romanse Ecclesise
lis Domini, ineunte anno 687. disciplina reprehendilur, qua saerorum adniinistri
MAFEI. ab usu prohibenlur conjugii. Canone 55 damnatnr
jejunium sabbati in Romana Ecclesia moris antiqui-
T-Om.158, lin. 18.—Ad sacrum palatium per-' tale celeberrimum. Canone 67 abstinenlia a sanguine
rexerunt. Sacrum palatium, ad quod "e Lalerano et suffocato prsecipitur, clericis quidein sub pcena
majorpars cleri et primates exercitus perrexerunt, deposilionis, laicis vero sub poena 'excommunicaiio-
iit de restinguendo schismale inler Theodorum ar- nis, perinde quasi lacte semper nosnieiipsos debefe-
chipresbylerum et-Paschalem archidiaconum con-* mus nutrire; quod infantes Jac priinum ccepirinis
silitun inirenl, silum erat non in Palalino, ubi olinl sugere. Yerum de hac synodo plura qui cupit, con-
Caesarumsedes fuere, sed haud _procuI a liiulo san- sulat Annalhim ecclesiaslicorum parcntem («<i.an-
cti Sixti in eo loco ubi via Appia a Lalina divertit. num Christi 692).
Peraniplae etenim sedes illic conspiciebantur dictie Linea 4. — Quw et quasi synoda'iler definila.
sacrum Palatiuin, erantque usui sive pontificis, sive Hic locus eiiam addipoleslprobatiouibus quas eru-
imperatoris, si quando Rornse adesse eonlingerol. ditissimus praesul Ciampinus adduxit (in Examine
Intra sacrum palatium oratorium vel ecclesia sancli Libri Pontificulis, 6) ut evinceret Anaslasium Bi-
Csesarii constructa erat, quam sub nomine litnli bliothecarium auctorem non esse oinnium Yitariini
sancti Caesarii in palatio nobilitatam fuisse, tnm ]pontificum quae in eodem Pontifieali sunt scripla;,
complura vetusta monimehta testanlur, lum acia quauquam sub ejus nomine typis vulgaue sunt.
sacrse synodi Tridentinae, quibus subscriplus legitur C Auetor einm luijus Yilse Sergii 1 scribit in hoc
Chrislopborus cardinalis Madrucius presbyler san- nuinero pugnanlia adversa fronte cum iis qtiae'
cti Csesarii in Palalio.' At e numero litulorum ex- Anaslasius' refert in prsefationibus synodorum lum
punxil ecclesiam hanc Sixtus Y, quod, nimia ve- seplim_ead Joannem VIII, tum oetavai ad Adrianum
luslate collapsa , penilusque inaccessa sua _elale II. Saiius erit Anaslasiana verba buic loco. subjicere,
eadem erat. In veterem tamen formam haud multo ut quisque unico obtutu deprehendat an -ab eodem
post, scriente Clemenle "VIII,fuit excilala, qui insu- calamo potuerint prolicisci, tiim ea quse,de duobiis -
per, ut pristinam dignitalem ecclesise llli sartam supra centum canonibus synodi erraticse bic legun-
leclam posteritati retineret, eamdem denuo in nu- tur, lum ea quse de eisdem in utraque prasfatione
mero tituloruni descripsit. Hsec animadverto ex enuntianlur. In priina bsecbabet Anastasius : Regu-
erudilissiino Baronio (ad annum 603, nuni. 2). las qnas Grwei -a vi synodo perhibent edilas, ita in
Num 160, lin l.;—Justinivnus imperalor concilium hac synodo principalis sedes ndmittit, ut nullatenus
in regia urbe jussil fieri. Ad suppiendam quinlaiu et ex his itlm recipiantur, quw prioribus cunonibus, vet
sextamsynodos, a quibus nulli canones ad disciplinam decrelis sanclorum hujus sedis pontificum, aut -cerle
spectanies editi erant, babilum fuisse boc conciliabu- bonis moribus, inveniuntur udversw,.quumvis omnes
lum in eodemTrulJo CP. Ecclesise,ubi anle annos de- huctenus ex tolo maneunt apud Lalinos incognitm,
cem sexla synodus oacumenica coaclafuil, episcopi quia nec inierpretatm. Sed nec in cmterarum pa-
pseudosynodi in pra_fationead Juslinianum Junioreiii triarchalium sedium, Ucel Grmca ulanlur lingua, re-
testantur. Quamobrem a Theodoro Balsamone schis- periuntur archivis , nimirum quia nulla earum, cum
maticorum patrono o_v6_"o? m-nsr.ro, id est synodus _ ederentur, aut promulguns , uut consentiens, aut
quinisexta nominatur. Ad hanc legatos- apostolicae " sallem prwsens inventa_est. Quanquam easdem Putres
sedis convenisse , deceptosque eidem subscripsisse, ilias Grwci promulgare perhibeant, qui in sexla sy-
inquit noster, quod non ila clebet inleHigi ut Sergius nodosunl inventi. Sed hoc nullis probarecerlis.possunt
iegatos suam exprimentes personam a_d hunc con- indiciis. ln altera vero prsefatione-:Grwci, inquit, et
venliim miserit, quem danmavit, sed sensus esl in- aliu oslendunl regularum numerosa et prwsumptuosa
lerfuisse responsalem aposlolicse sedis, qui jam inde satis capitula, priscm Iradilioni pene omnia valde
a Justiniani primi setate CP. degebat-, fideique ne- contraria, qum a vi .synodo perhibent prpmulgata;
gotia, et -diseiplinseprocurabal, nullainque iniussus cum vi synodus nuttum .pertuleril prwler fidel regu-
attingere polerat jurisdictionem. Basilius archiepi- lum. Sed quas ejus asseveranl regulas,. longe post vi
scopus Gortinaein Crela lum soluseam obibal lega- synodum apud ipsos constat penes se privatimque
tionem, nomineque RomanaeEcciesiae se subscripsil depromplas. . .
conciliabulo. Pra.ier hunc Balsamo, ut erraticae sy- Nnm 163, liuea 7. —.Hic corpus beali Leonispro-
nodo [boe enim nomitie eam veteres appellavere] batissimi Patris, atque.pontificis. sancli Leo-
oecumenica, auctorilalem oblineat, ekiem eontendii nisMagni dicitur primuin fuisse, Corpus quod ex confesso-
subscripsisse, cum quemdam Ravennatem anlisti- ribus poii.ificibus in Vaticanam basilieam boiioris
tem synodi Romanaevicem gerentem, lum episcopos causa illatum sil, depositunique in basilicse ejusdem
Tbessalonic-B,Sardinise, Heraclese,- et Corinlbi, qui veslibulo. Post sanctum Leoliem ita mulii poiiti.ices
iunc eranl legati ponlificis, ul in antiquis monocano- ibidem lumulati sunt, ut ejus sepulcrum aliorura
 " ANASTASIIBIBLIOTHECARII
'-11 9{g
sepnlcris obrutum delitesceret; cum a Sergio I papa A Usuardi, in quo secunda die Februarii ita legitur :
UUinilus admonilo, corpus sancli pontificis e loco HypanleDomini,et Purificalio bealw Virginis',quod
obscuriore in decentiorem translatum est, videlicet feslum tempore Jusliniani imperaloris apud Byzan-
in oralorium ad dexteram majoris absidis prope sancli tium seu Conslaniinopoiim^umpsil exordiuin. Qui
Pelri arum, ul auctoi Romse subterranese lestamr. majorem buic feslo aniiqiiiialem assignani, ejus vo-
H;.c fuit piima translatio corporis sancii Leonis Iiinl nieminissesanctumMethodiumepiscopumprimo
faliseenim fact;esunt sequeniibussaeculis)ab Anasla- Olympiet Patarse maritimarum Lycia. urbium, liim
qjonarrata, quam confirmat veluslum epitapbiuin, Tyri in Phoenicia, qui ineunte quarlo s _-culoMarty-
ijiiod inlcralia in ' basilica sancii Pelri reperium cl. rii coronani csl adeptus. Pater Combefisius,in Am-
"labillonius (in Andteclis., tomo III) fecil publici pbilochio, ilerum typis conimisilbomiliain hoc festo
juris, et esl seauens ad Oxoniensem Codicemenien- babiiam a sanclo Melhodio,cui sequens prajlixus cst
dalum : titlllus : MSTOSIO- ITI,IO"/.07.OU
IlKTKpojv, y.Kt u.a.pzipo;,
dc TOV Sjf_.£wva, y.aistf T^V'Avvjjvtrt .fi.pKTii'TTTKTTKV-
Kiijus
~ aposlolieipriimim est liie corpus Iminaium, T/JO-EO?, y.aiTJ_V
Qnod loret el lumulo dignns in arcePetri. , Kyi«v©SOTOXOV. Addiinl pVaetereatum
'
sanctum Cyrillum episcopum Hierosolymilanum,
Eiiic vatumprocerumqoecoliors,quoscertiisadesse
Membrasub egregiasiuit adopertadomo. scriplo-cm iiidem qnarti sseculi,magiuimque rituum
Seii dudumut pasloi' m agnus Leo septa gregemque Ecclesi;e mystam, qui de ca.remonia etiam cereorurn
- CUrislicola-ii servansjanitor arciseral. adhibila hoc feslo vefba fecil, lum nonnullos alios
Commonele lummo,quodgessenl ipsesuperstes, < Orientalibus Patribus, qui aute Justiniantuii in
ex
iNelupusinsidiansvaslelovileDei. bumanis degebant, quornni calalogum videre poleris
Teslanlurmissiproreelo dogmatelibri, . B apud Bollandianos, lomo primo mcnsis Februarii.
ijuos pia cordacolunt,quosmalaliirbalimet. Qiiamobrera auclores hujus senlentiaeassertml, Ju-
Rugiit, et pavidastnpiieruntcordaferarum;
• 1'asiorisque siinianiini insliluisse Constanlinopoli, cum assiduis
sui jussa'sequunluroves.
Hictamen exlremojacu.tsubmarmoretemj.li, funeribiiS'urbs exhaurirelur, novum hoc festum,
Quemjarr/ponlilicumplurasepulcrategnvt. quod alise Ecclesise, et prsesertim Hierosolymitana ,
Sergiusantisles, divinoimpulsusamore, aiitiquuni habebant; veL quod sancium erat, nova
. Huncin fronlesacraetranslulilindedomus. sanctione insiaurasse; eo modo quo Sixtns V |anti-
Exornans rulilam prelioso marmore tumb:mi, quiim fesium Prsesenlaiionis Marite, muliis Gra-co-
In quoposcenlesmira supernavidenl runi Pairum oralionibus celebre, neque ignotum La-
Et quiapvacmicuit niirisvirtulibusolim,
,_Liltimaponlilicis gloriamajor erit. linis, nova consiituiione non tam instituit iiovuin ,
. • qnam veius resiituit, dmn celebrius deinceps in Ec-
Ad bujus epitapbii calcem legitur apud Mabillonium clcsia voluit baberi.
lioc clironicum addilamentum : Sedit in episcopaiu In boc feslo processiones fiunt ex anliquo more
annos xxi, mensemunum, dies xm. Deposilusest ler- anlcntibiis cereis, quonun usum profluxissea delctis
tio Idus .. . suppleApriles, el ilerutn translatus liuc sacris Februi, id estPlulonis, superstiiione scilicet
bealo Sergio iv Kai _.</..,indicl p. Bollandiani (Tomo inveram religionem muiata, scribnnl sanctus Ildo
secundomensis Aprilis, pagina 21) hisloriam profe- fonsus, qni floruit anno 644 (Serm. de Purificat.), et
runt elevati et translati corporis ex ms. catalogo sanclus '• Eligius episcopus Novioinensis, in Galiia,
'
eeclesiaesancli Pelri, quam lege, si plura <leirans- qui obiil anno 665 (Homii. 2 in Purificat.). Pro im-
lalionibus sancli Leonisdesideras.YideeliamAdnot L pelranda ; siquidem niorluorum quiele Romani diebus
illustrissimi praesulisBlancbini atl sancluin Lconein. iFebrnarii, circa sepulcra piaculis ct -sacrificiis ma-
Niim 164, linea _. — Quod Ilypapantem appel- nes i placabant, cereis et facibus accehsis, ul Macro-
lant. 'A7.6T .ffV7-KVT.j?, SiveU7rK7r-<VT .?, ailt U7.K7-KV-]bius leslis est (Id. Salurn., cap. 15). Censel carri.
vno-tog,boc eslaft occursu,vel obv.iatione,a sene Si- Baronius (In noiis ad Martyrotoqium) csereinoniie
meone el Anna vidua liim Domiiiofacia,-cum a pa- liiminaiiiun viam apertiisse Gelasium, cuni suslulit
reniibusMaria et Joseph in lemplum puer Jestis luit Lupercalia, qua. Februario mense Romaeagebanlur,
delalus, festiim pnrifieationis beatse MariseYirginis, cujus conjeciura parum solidilatis videlur habere,
Hypaiile vel Hypapanle a Grsecis nominaiur. Ab cum in apologia Gelasii adversus Androiiiaclium se-
'aiiquibus dicitur Hypante Dornini, ab aliis Hy- nalorem, in qua pluribus ludos Lupercorum 11011 mi-
pante Simeonis el Annse, a Theophilaclo autem nus supersliliosos quam Jascivos convellit, nullum
Siinocalta (libro vm llist, cap. 4) appellalur nu- verbum ' de ritu luminarium occurrat. Auclorem hu-
mero rotuniio. T_O_-K/JK-_.O_.TJJ fi.s' 7_v_~).t«ziis-jus processionis Sergium papam exstilisse tradit au-
I.,__/>K
xavYiyvpso;TOOp.ffjhov OHOU ~i.O-OO,id esl, qua- ctor libri Poniificalis boc loco, cui Ordo Romanus
dragesimu dies celebriiuiisnaialium mcgni Dei Jesus. consentit. Verum cuni ante Sergium mos gcstandi
Ex praeceptoenim vetcris Legis miilier' quae mascu- luniina die Purificalionis oblinueriltum in Hispania,
.lum erat enixa, elapsis quadraginta diebns, purifica- lum in Gailia, ut paiet ex laudalis homiliis sanclo-
balur in labernaculo, el post iemplum a Salonione runi lldefonsi, el Eligii, qui Sergii pontificalum pn-
exciialum, in templo, victimis a lege pr_esciiptis. lecessere, sequitur Sergium hanc consiieludinemin
Quare beatissima Yirgo, quae de Spiritu sancto con- D Homanani Ecclesiam prlmuni aut invexisse, aut for-
cepit, a salutifcro paiiu qnadraginta dicbus expletis, Insse verius, lociun determinas_e processioni 'lmjus
voluit cseteris puerpcris se confonnare, quanquani diei ab ecilesia Sancti Adriani ad Sanclam Mariam
purissima 6EOTO'XO. uulla prorsus purificatioiie indi- Majorem, in qua processione cleruni et plebem mii-
geret, ulostendi in noiis ad Sigonianam Hebrxoruni versam geslasse cereos ardentes a ponlilice datos
Remp., fluse exslant tomo IV Collecl. Mediolan. referl Beda — (De Ratione lemp., cap. 10).
(P<7<7.224, annot. S8, 59.) Festnm Hypante prius Liuea 7. Aquileiensis Ecclesim archiepiscopus,
instilutum fuisse apud Gnccos, quam apud Lalinos, 1el synodus qum ab eo congregulu esi. Aquileiensis
inter Rerum ecclesiasticarum scriplores satis conve-- Ecclesia J cum Venetiarum atque Islriae episcopis diu
nit. Cedrenus, ad annum nonum Justiui Magni, re- contra 1 universalem synodum quiiitain depugnavii,
fert illius iiisliiiilionein, cum Aniiochia.corruit iu- ltria, ul aiunt, capitula a ChalcedonensibusPatribus
genti terr_emolu quassnta. Anastaslus Bibliotbeca- non 1 proscripta , a quoquam negans posse proscribi.
i-ius (Iti Hisl. ecctes.) sccutus Theophanem, illam Paulinus ] Aquileiensiscaihedra.invasor, ellnriiarum
lemporibus Jusliniani consignal: Anno, inquit, Jn- iincenlor, Aquileisecum suis scbismaticis episcopis
siiniuni 1S, mense Oclobrio,faclaByzantii mortalilas; contra < sjmodum Quintam, in qua adversus tria ca-
et eodemanno Hypapantesumpsit inilium, ul celebra- ]pilula pronunliatum erat anathema, conciliabulum
relur apud Byzantium 2 die Februarii. Eadem babel babuil I circa annum 557, sedenle in Ro.mana sede
Landulphus sagax (In Vita Jnstiniani), Sigebeitus, Yigilio. Sergio eiiaml"tom_csedente , aliam de ea-
jn Chronico (Ad annum 542)', el Martyrologium ciem < causa pseudosynoduin babiiam fuisse, boc est
 913 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — SERGJUS. .1£~
circa annum 698, Nosterhoc loco lestatur, a qiio A corpus cum duplici capite, allero schismatico, altero-
Sergio tandem Aquileienses iustructi, venerabilem catliolico ; ac alteri sana mcmbra adhcerebant, alteri
quintam synodum suscepere ad unilalem Ecelesise morbosa. Calholicus metropolita dicebalur Graden-
jeallioliea., ejurato schismate , redeunles. Cardinalis sis, quod in insula Grario eligereuir ; scbismaiicus
Korisius, in dissert. de v synodo (,C«;;.6, paray. p.), appellatus est Aquileiehsis, quod Joannes, calholico,
putat novum conciliabulum sub Sergio niiniuie coa- Gandiano oppositus, in velere fuerit ordinalus Aqui-
clum fuisse, contra quam narratur ab Anaslasio; leia. Ulerquese gercbalpro Aquileiensi, ac sibijura
Bedain vero cum noslro cohseniieiitein; nam in in totam metropolim vindicabat. FavoreLangobardo-
Ciminieo de sex selatibus, Tiberio Absimaro impe- rum fruebatur schismalicus ; catholico' favebant
rante -Riuo7, quo tempore Sergius Romanarn rege- Romani ponlifices, exarcbi, et Chrislianisshna Vene-
bal Ecclesiam : Synodus, inquit, Aquileimfacla, ob lorum respublica. Sed de bisloria bujus scbismatis
imperiliam fidei, quintum universale concilium susci- plura qui desideral legat eamdem dissertationem,
pere diffidit, donec, suluturibus beali Sergii papw a qua schisma.i Aquileiensi multum lucis nffun-
tnonitis instrucla, el ipsa huic cutn cwleris Chrisli Ec- ditur.
ciesiis annuere consenlil; ita inierprelatnr, ut conci-
lium a Paulino eonlra v synodum habilum Beda si- PAGII.
gnificet, cujus error el pravum de synodo v judicium Nuni. 159, linea 22. — Ponlifex ordihatus est:
diu invaluit, donee Sergii monitis Aquileienses in- Pasclialis, Ecclesia. Romanse diaconus, quo facilius
slructi, eam,_errore deposito, cum C-cieiis.EeclesiiS- post; Cononis mortem pontificatum adipjscerelur,.
susceperunl. Id aulem eruditissimus cardinalis exeo g lilteras ad. Joannem novum exarchum Ravcnnaten-
probat, quod synodo Lateranensi habitse anno 649 sem i misit, eique eam auri quaiilitatem, quam.Bene-
subscriptus legfiui Maximus Aquiieiensis episcopus; dicius > papa reliquerat, quamque tum. clero, ium
el sub sanclo Agathone papa, qiii Sergii pomilica- nionasleriis Conon distribui jusserat, oblulit, si ejus
tum quiiiquennib solum prsecessil, adfuere in Ro- opera ad pontiftcatum eligeretur. Post seplem riies a
inana synodo cum Agatbone Aquileiensi metropalita defuncto beatas memorise Conone, ul fleri mos«rai,
eaeleri suffraganei litteras subscribenles, ex quibus de successoris eleclione agF coepiuni. Populo dnas
colligilur synodum quintam eos suscepisse. in facliones diviso, schisma factum cst._ Pars tina
Sed duosunt quorum causa doclissimo Norisio non Theodoro arcbipresljytero, Pasebali archidiaconc
assentio, credogue duas pseudosynodos--Aquileise favebat altera. Una elegii Tlieodoruni.altera Pa-
coactas fuisse, uiiam anno 557 a Paulino ; alteram scbalem. Theodorus cum populo qui.ei favebal in-
anno 698 a Pelro, qui Aquileicuseni sedem uim (eriorem parlem patriarcliii tenuit, Pascbalis exte-
obtinebat. P.rimum est, synodum a Pauliao congre rior.em parlem ab oralorio sancti Silvestri et basilica
galam fuisse, nt dijudicaret de generali synodo v, domus Julise, quaesuper campuni respicitf occupavit.
quam rejecit, ut labefactaniem concilium Clialcedo- Cunique imiis alteri locmn cedere nollel, primates
iiense damnatione trium capilulorum , quod conslal jiidicum et exercilus Romanse niilitise, et cleri pln-
ex iis fragmemis epistolarum Pelagii I quae e tene- rima pars, et prsesertim sacerdotum, ad sacrtun pa-
bris primum eniilLucasllolsIenius. In terlio siqui- laiiiim perrexere, et diu quid agendum esset perira-
dein.Iegilur _ Nec licuil aliquando, nec licebil, parli- ctantes , Deo anmiente, summo consensu-tcrtiuut
cularem synodum ad dijudicandum generatem syno- „ elegerunl, Sergium scilicet S: R. E. presbyieni.u,
dum congregari. Synodus vero a Beda memorata ob ^ nalione Syruin, patria Anliocl.ieiiuin, Tiberii filium,
imperiiiam fideidiffiJeba l dunlaxat qniniam synodiim Panormi in Sicilia educalum, quem Adeodatus pon-
^eneralem recipere. Aliud siquidein est universale lifcx in Roinanuni clerum adopiaverat, el Leo II
concilium rejicere, aliud ob iinperiiiam illud non Ipresbylerum ordinaral. Euni itaque demeriio popnli
suscipere. Primum esl per contumaciam universale tollenies in oraculum B. Csesarii mariyris. Cliristi,
concilium contemnere, allerum ob ignorantiam de iquod est inlra palalium, introdiixerunt, et exinde
illo suscipiendo diffldere. Seeundum esi perspicuum in i Laleranense episcopium cum laudnm acclamatione
les.iiiioniuniPauli scriploris Aquileiensis provinc:_e, < deduxerunt.
et diaconi Aquileieasis Ecclesice, oelavo saeculovita SergioTegitimo pontiiici sponte cessit Tbeodorus :
functi, qui si in hac synodo indicanda Beda halbici- Paschalis, in scbismate perlinax, coactus ipsum sa-
natus fuissei, emendasset illum sine dubio, non illius 'lulavit, sed suSefaclionis hominibus Ravennam mis-
verba exscripsisset. Paulus igiltii' (lib. vi Hist. Lan- isis, dictum Joannein cognomento Platyn exarcliuro
go_>.,cap.14) asserit synodtnn sedente Sergio Aqui- Romam 1 advocavit, qui ipsi poiitificium nomeri ac
lfeia.eoaciam iuisse ; postquain enim Tiberium Ab- < dignitateni asserefet: exarchus, cum Sergiuni Iegiti-
- siniarum invasisse narravit iniperium : Hoc lempore, niisi suffragiis ex communi consensu vidissel in sede
subdit, synodiis Aquileimfacla, ob imperitiam fidei, isancti Pelri collocaium, Paschali suffragari non
quintum universaleconciiium suscipere diffidit, donec valuil, sed a Sefgio exegit ceiitum auri libras , quas
beali Sergii papw monilis instrucla, el ipsa cum cw- iipsi promiserat Paschalis. Quas- cmn se nec promi-
leris Christi Ecciesiis annuere consenlit. isisse contestaretur Sergius, nec illis solvendis Ec-
Hseejam animadverteram deallera pseudosynoJo D iclesiam satis esse, et ad flectendum exarchum can-
Aqudeiensi conlra qnintum universaie concilium, 1
tharos et coronas, quse ante sacrum altare, el
cum ad manus venit eruditissima dissertalio de schis- < confessionem beati Petri ex anliquo pendebant,
maie EcclesiaeAquilelensis cl. Patris Bernardi Maria. < deponi jussisset, et in pignus tradi, nihilo magis
de Rubeis, iu qua (cap. 5, 19) oslendit synodum coinmotus < est homo pecuniae avidus, nec Ecclesise
diversam ab illa Paulini Bedam significare. Ad op- ' imolestus esse desiit, dohec cenium anri libras acce-
posilam vero ralionem desuinptam tuni ex subscri- \pisset. Non multo posl magiae eonvictus Pascbalis,
plione Maximi Aquileiensis synodo Laterauensi, lum jponliiicis sententia ab arcbidiaconatus dfflcio deje-
ex synodica Roniana. synodi*sub sancto Agathone, <
ctus esl, et in monaslerium delrusus, -ubi post
cui subscripsil Agatho Aquileiensis cum suis suffra- < quiiiquennium imposnitens obiil. Haec conslant ex •
ganeis, respondet idem dociissimus scriplor Maxi- 1Anastasio.
muni et Agathonem non ad Aquileiensem Ecclesiam, Nuni 160, lineal. —Conciliumiu regia urbejussil
sed ad Gradensem speclare. Neque vero mirahdum /fieri. Cuni in syhodis generalibus quinta et sexta
est cos se subscripsisse Aquileienses; nam erant' inulli canones ediii essent, ad disciplince restaura-
eatbolici melropolitaeejus Eccleske,.in insula lamen tlionem et reforma.ionem morum, Justinianus impe-
Grado ordinali. Nondum enim metropolis Aquileia. irator Trullanam synodum congregavit, ad supplen-
in duas dissecta Jueral, quod poslea Giegorii II au- <das quinlam el sexlam synodos. Hanc synodi causain
clorilate faclumjiiit. Una metropolis erat, ihquit lau- iindicant qui ad illam convenere episcopi, in sua ad
dams auctor, qua. schi. male lacerabatur ; tintim iimperalorem allpculione: Quoniam autem, inquiuni,
 9.15 ANASTASIII3IBL10THECARII 916
sancta: el universuies dum synodi (v nitnirum et vi) A ilefensores fateantur bunc Iocuin corriiptum esse, et
sncros canones nequaqnam conscripserunt , sicul ex Tbeopbane ad ammm Incarnalionis secundum
reiiqnm quatuor universales ' synodi.. . . propleret Alexandrinos 677 corrigendum, legendumque anno
ergo tuw pieialis jussu in hac Dci observatric sexies miUesimocenlesimo nonagesimonono, ille au-
et imperanle urbe congressi, sacros cunones scrip- tem annus mundi, secundum aeram Coiisianiinopoli-
simus. Hinc Quinisexln hsec synodns appellata , tanam, desinat cum mense Augusto anni sexxente-
quod velut ad supplementum ulriusque faciaetiam sit; simi nonagcsimi primi, eo pariter anno congregata
quam et erraticam alii appellaveie. Trullana est synodus Trullana; Kalendis enim Septembris
dicta, quia habila in Trullo magni palatii , ul illius anni inchoatus est annus 6200, el indiclio
liabet Balsamon. De Trullo vide dicla in Aga- quinta, quibus obtinentibus, synodus babila est, et
thone. Yerum unrie habuere Graecinon posse cele- laudatus canon ante inilium mensis Februarii anni
brari synodiun osciimenicam absque canonum edi- 692 cdnditus esl. Plura hac de re auctor Criticse
tione; cum ese, ut Leo papa docel, ad exslingoen- Baronii, qui in disserlalione de Periodo Grscco-Ro-
dam-hseresim, et fidem calholicam confirmandam mana tomo primo prsefixa, aeram illam mundi Con-
eelebrenlur? slanlinopolitanam , aliasqne sras Graecorum tam
T-ressnnt, de anno celobrationis hujus synodi opi- niundi quam Incarnationis fuse explicat.
niones. Aliqui cum Tarasio episcopo, Conslanlinopoli MattliseusBlastares, in prooemio sui Nomocanonis
lempore septimse synodi generalis sedente, volunt de synodo Trullana, scribit : c Principes ejus sy-
eam celebralam quatuor aut quinque annis posl nodi celebrabanliir Paulus Conslinopolitanus, | Pau-
sextam synodum oecumenicam, ideoque anno sex- B lus (lcgendum Pelrus) Alexandrice, Georgius Anlio-
centesimo octogesimo sexto. Sed bsec opinio susli- cbise, Anaslasius Hierosolymorum , Joannes Novae
neri noh polest: in canone enim terlio dicitur eam Justinianopoleos, Basilius Gortinse metropoleos Cre-
celebralam currenle indiclione quinta ; anno autem tes insuke ac lolitis synodi sanctse Romana. Eccle-
686 currebal indictio decima quarla. Prseterea ex sise vices gerens. Ita nanique post imperatoris
dicendis manifestiiiii fiet ejus epocham figendam esse subscriplionem palriarcbarum et melropolitarura
sub ponlificalu Sergii, qui mense taniuni Decembri singuli proprinm nomen ac dignilalem veleribus iu
anni 687 ordinalus est pontifex. Tandem deceptum libris signaverunl. _ Anastasius lameii Bibliolheca-
esse Tarasium, palel e.veo quod eliam asseral, qui rius, in syno!i vu ad Joannem YIIl papam prsefa-
subscripsere sub Constanlino Pogoualo sextae sy- tione, asseril patriarclias neqiiidem per legaios ei
nodo, eosdcm et sub Jusiiiiiario prsesenti synorio adfuisse. Auctor libelli synodici episcopos CCXL,
subscripsisse. Huic enim subscripsit Paulus episco- Balsamon et Zonaras ccxvn, buic synorioinleiifiiisse
pus Constantinopolilanus, sextse synodo Georgius. scribmit; _in horiiernis lamen exemplaribus sub-
Huic Petrus episcopus Alexandrinus, sextse idem scripti tanlum reperiunlur ccxi, inler quos exstilere
Petrus adhuc presbyter Alexandrini palriarcbae vi- quos probilas, doclrina et sanctilas commendabiles
carius. Huic Anaslasius episcopus Hicrosolyniitanus, reddebal. Baronius et Binius, imo et nuperus auclor
sextse Georgius presbyter Hierosolymiiana; Ecclesise anonymus Deleclus actorum Ecclesise universalis
nomin». Tandem, ut de aliis taceam, buic synodo seu Novsesiimmseconcilioruin, scribunt Callinicuin,
subscripsit Geofgius episcopus Anliochise, sexisead- Pauli Conslantinopolitani patriarchse successoreni,
fuit Macarius ejusdem Ecclesiae,patriarcba, et depo- Q Iiujns synodi auctorem et prsesidein"ftiisse; sed il-
sitionis sententiam tulit. lud dicitur conlra maiiifeslani subsci'iptionum fidem,
Secunda opinio est Theophanis scribenlis banc conlra Balsamonis cilati leslimonium, contra Nice-
-
synodmn babitam anno Incarnalionis secundum pboriim, in Chronico, et Tbeophanem, qui Pauli
Alexandrinos 699, qui iiicboalur Kalendis Septem- inortem ciim anno 693 et Callinici initium conjun-
brisanni _er_enostrse seplingenlesimi sexti, a quibus gunt. Eam lamen Baronii senteniiam seculus est
ideo et infra synodum inchoalum exislimal, unde Lupus, in disscrl. de synodi Trullanse causa el tem-
addit a sexta synodo *ad Trallanani fluxisse annos pore, ubiaddil: . Ejus (nempe Callinici) ul viri in-
viginti septem, el eos nugari « qui scriplis suis ce- famis, nomcn exislimem erasum aposlerioribus sy-
>
lebratos sexli concilii capitulares typos,exactis post- nodi patronis, ac intrusum nomen Pauli. AlCalii-
modum annis qualuor, editos aflirmant; J ubi Tara- nicum nullus aniiquorum alieujus criminis reum fa-
sium indicat, ejusque opinionem suggillat. Sed ea cit, et gralis diciiur nomen Pauli in locum nomi-
qiiam proponil longe improbabilior est, cum Paulus nis Callinici subrogattim fuisse. De Callinico infra
episcopus Conslantinopolitanus, qui huic synodo sermo ' erit. ;
prsefuilanno sexcenlesimo nonagesimo terlio obierit, Apostolicam legationem hu.c synodo adfuisse, di-
et Callinico vacuam sedem reliquerit, ipso etiam serie leslatur Aiiasiasiiis in Yila Sergii papse, in-qua
Theopbane teste. Secundo auctor libelli synodici, scribit : „ Hujus pontificis lemporibus Jusfuiianas
poslquam Iocutus estde synodo Trullana, ail: « Cuni *imperalor concilium in Rcgia urbe fieri jussit, quo
autem Lconlius imperiuni invasisset, el Justinia- et legati sedis apostolicse conveneranl, etdetepii
num abscissis naribus Cbersonem relegassel, Arte- subscripserant. s Hanc legationem varie explicant
mius, qui et Anaslasitis dicilur, Leontio successil, . D recentes Historici, intcr quos Marca, lib v de Con-
quare .non anno Cbrisli 707, sed ante annuiii 695, ieordia, cap. 18, rem exaclius exposuissc videlur.
quo Jusiiiiianus dcposiliis esl a Leonlio, Trullana Observal enim Romanos ponliflces solilos luisse le-
synodus congregata. Terlius Anaslasius disertis ver- igatos ad imperatores Cliristianos miltefe, pro nego-
I.is .asserit banc synodum coaclam, Sergio primo iLiisEcclesise universalis procurandis. Hi Jegati, qui
Ecclesiam Romanam administrante, eiquo tuto fides apocrisiarii et responsales dicebantur, assidui erant
adbiberi debet; in Vita enim ejus ilaaccurate narrat in comilalu piincipis, et proprias Ecclesise Romanse
quae Jtistiniano Augusto primum imperanle Romaj causas apud eum prosequebanlur, ac pro negoliis fi-
gesta sunt, quo Quinisexlse synodi decrelis Sergius dei et disciplincc excusabant ; jurisdiciionis tamen-
subscribere compelleretur, ul eum de hujus synodi nullam parlem atlingebanl, nisi ex delegalione spe-
lemporeprobe edoclum ftiisse certum videalur, cum ciali. Quaecaulio non inulilis erat ad vilandaS pa-
insuper Beda, qui hac selate vivebal, lib. de Sex seia- liiarcharuin Cpoliiaiiomm macliinationes ; tjui suav
libus, et Paulus Diaconus, qui sseculo sequenti flo- sedis amplificationi scinper intenti, terrore et mi-
ruit, lib. vi de Geslis Longobard., cap. 11, auctores nis principis, assensum legali ad res novas consli- -
Theopbane antiqiiiores, cidem Anaslasio sufffa- tuendas extorquere poluisseni, ut saltem non ih-
gehtur. colorata videri posser iinmiitalio, quse apostolicac
Cuin ilaque in laudalo (erlio synodi Tritllanse sedis auctoritate aliqua munirelur. Altamen pru-
canone di.catur eam celebratam prseterilo anno se- dentia sua obtinere ponlifices Romani non potuc-
ries •indesiinocentesimoii.no, el utriusque opinionis runt quin in eos laqueos inciderent, a .quibus lam
 917 HISTORIA CE YITIS ROM. PONT. — SERGIUS. 918'
sludiose sibi eavebant. Etenim in hac synodo A actis subscriberent; quod iisdem-verbis in codice
Trullana, ut coloraliquis novis decrelis_quse In adnotatum esl: Locus Thessalonicensis, locus Ra-
ea condita sunt qusesitus videretur, illa ceciime- vennatis, etcaelerorum. Sed Sergius acla confirmare
nicaelilulum assunipsitobRomana. sedis auctorita- recusavil: Compeltebalur.uutem et ipse, inquit Ana-
tem adhibitam. Legati eiilm, seu apocrisarii vel res- slasius, subscribere, sed nullalenus acqnievil. Pro eo
ponsales aposlolicse sedis, qui munere suggestionis quod qumdam capiiula exlra ritum ecclesiasticum fue-
apud principem Jnstinianum fungebantur, huic sy- rant in eo annexa.qum el quasi synodaliter definila, et
nodo interfuere. Cerle Sergius papa legalos inanda- in sex lomis descripia, elc. Qui beaiissimus pontifex
lis suis instruclos adeum- conventum non miseral, peniius eidem Jnsliniano Auguslo non acquievil, nec
eum quippe damnavit ul illicilum, ut mox videbi- eosdemlomos suscipere aut lectioni pandere passus
tur. Basilius episcopus Gorlinae provincise- Crela. est. Porro eos nl invulidos respuit atque rejecit, eli-
metropolilanus, eam legalionem lunc solus obibat, gens magis mori, quam novilalum erroribus consen-
unde in calce canonum synodi se inscribit lega- tire. De iis canonibus in Joanne YII rursus sermo
tuin tolius synodi Ecclesise Romanse, exeinplo redibit.
trium legatoriim Agatbonis et synodi. Occiden- Cum itaque Sergius, Jnsliiiiani imp. precibus
lalis, qui in -sexta synodo hoc nomen assumpse- haudquaquam fraclus, Quinisextse synodi canones
runt. rejecisselJmperalorZachariamprotospaiariuin suum
Cenlum et duo canones in bac synodo editi sunt, Romam misit, qiii pontiflccm Conslantinopolim de-
ul leslantur sanctus Tarasius , seplima synodus in portaret. Sed mililia Ravennse, vicinarumque par-
-refulalione convenlus iconoelaslici, Pbolius iu No-j. liuni, jussa principis nefanda conlemneiis, non per-
mocanone, et auctor libelli synodiei. Ex illis plures misit ea exsecutioni mandaii. Quare cum omni ex
sunt optimi, etqui anliquam*Ecclesi_edisciplinam ut parte nmltitudo militia. conveniret, Zacharias pro-
plurimum-redolent. Unde cum plufimi sinl laudati lospatarius, in limorem proprisc salutis adduclus, ad
jureque laudandi, non sunl onines ab Ecclesia Ro- pontificem prolinus se recepit, atque ad pedes pfo-
mana rejecli, sed tanlum (juinque, nempe canon 2, stralus veniam supplex oravil, et ne furori militum
quo ocloginlajjuinque apostolorum canones et con- se dederet obsccravil, Ponlifex bonum ipsi animum'
slitutiones decemtintur admittendse, siculi el canon habere jussit, inde ad placandum profecius exerci-
13, quo lex ecclesiastici eselibalus concutitur, el tum, pro basilica Theodori ponlificis, patefactis vaK
castissima RomanseEcclesise reprehenditur discipli- vis assedit, ac militibus et populq sedatis, quod pro
na, qna sacris ministfis nsus conjugii interdicitur. salute sua tanta alacrilale arma sumpsissenl gralias
Quin etiam eos qui presbyteris, diaconis, subdiaco- egit. Nec tamen aiite niililes urbe "excedere volue-
nis conjnnetionem et consueludinem cum legitima riint, quam ohuslum conlumeliis-et meiu perlerri-
uxoreprobibuerintanalbemaie ferit iste canon. Non" tum inde Zachariamexegisseni.Hsecconslanl.exAna-
est etiam-approbalus candh 55, quo jejunium Sabbati slasio in Yila Sergii, Reda, lib. de Sex setalibus, el
in Ecclesia Roniana celeberrimum damnatur. Nec exPaulo Diacono, lib. vi de Gestis Longobard.,
etiam canon 67, abstinenliam a sanguine el suffocato cap. 11.
clericis subdepositionispoena, laicis sub pcona ex- Num 162, linea 11. Hic fecit thymiamaterium.
communicationis, prohibens,eamque abslinentiam ve- Usuiu porro eofum vel similium vasorum, in quibus
Iut exdivinse Scriplurse mandato etiamnum obliganle p tbura et varii odores incendunlur in soleinni obla-
imponens. Nec omni ex parte approbatus est canon <J lione, ex "aposlolica traditione el Mosaicse legis
82, quo prohibetur ne Cbrislus Salvalor depingatur exemplo proflnxisse ostendil cardinalis Bona, .lib i
inimagineagni, sicutostensus eslPatribus in figura, Rer. Iiturgic,cap25, num9 ; solemneenhn-fuit orani
sed in imagine hominis,
' qua demum omnes sunt nalioni quaniumvis barbarse, et verse religionis ex-
adimpletsefigurse. perli, ut nullum sacrificium rite peragi posse credi-
Alii canones, quos jure landandos dixinms, ut ex derint sine incenso, vel aliquo saltem odorifero suf-
eorum lectione et examine cuilibel palebit, non sunt limento. Magi thure^Cbrisium Deum venerati et
ab Ecclesia Romana rejecti. Ul enim bic de primo professi sunl; simili mddo poelse a Divinitatis pro-
et ultimp lautum loquar, primus fidem a sex conci- teslatione tburis oblationem inseparabilem esse pti-
liis oecumenicis conlirmaiam el .ab apostolicis tradi- tabant. Ovidius ait:
tam inviolabiliter servandain esse docet. Uliimus
veroprsestantissimas pro.excipienda confessione Je- Templa tibi staluam, reddamtibi thurishonqrem.
ges"el prsecepla coiiiinei, es quam prudenter erga
pojiiilentes sacerdos se gerere debeal. Ipsum nempe Conslantinus Magntis, referenle eodepi auetore -libri
considerare debere peccati qualitalem,. peccaloris Pontificalis in Silvestro, obtulit lliymiainaieria duo
pro convefsione sesluans desiderium, et morbo con- ex auro purlssimo. Usum vero adolendi allaria in-
venienlem medicinam."Debere examinare an maluni tra solemnia divini oflicii veluslissiinum esse indi-
oriatur ex babilu, an ex infirmilate, an ex pfava cat Ambrosius, ad cap l Lucse, dicens : Alque ulinam
aflectione.-Deniquepastoralis ipsius esse officii er- " nobis quoque adolenlibus allaria sacrificium deferen-
raniem ovem reducere, ideoque negue per despera- libus assistat angelus! Plura hac de -re Bona lau-
tionis prwcipiiia impellal peccatorem, nec ad vilw dalus.
dissoiuiionemet contemplum frena relaxel.He omni- Quibus ornamentis basilicas sanctorum Petri" et
bus Trullanse synodi canonibus tam approbatis quam Pauli, aliasqne urbis exornaverit; narrat Anastasius,
reprobatis legendus Lupus, in notis el schoiiis ad ijui el scribit ipsum constiluisse ut litanise.a sancto
canones concilii Trullani. Adriano quplannis dicerentur diebus Annuntialionis
Num. 161, linea i. —Deinde Zacliariam, etc. Om- Domini".Nativilaiis et Dormilionis sanctaeDei Geni-
nia in syhodo acia in Romanam urbem ad confirmun- tricis, semperque Yirginis Mariie, ac sancti Simeo-
dum vel in superiori loco subscribendum Sergio pon* nis, quam Hypapantem Grseci, Latini Purificalionem
lifici, utpole capili sacerdoiumomnium. Juslinianum appellanl. Quod idem babet Albinus Flaccus, libde
imperalorem direxisse seribit Anastasius; cum enim divin Offic, Dominicsecrucis parlem ih capsula ar-
Justinianus gesla" hujus synodi sex tomis compre- gehtea, reconditiori loco absconditam, boncsliori ac
hensa ab episcopis subscripla , et iinperiali inanu celebriori loco reposuit. Ordinavit per diversas pro-
confirmata, ad Sergiuni papam misit, eharla pura in vincias episcopos nonaginta septem. Fecit autem
codiccconcilii relicla est ante cseleros palriarchas, ordinationes duas per mensem Martium, ordinavil-
post Justinianum imp. ut eam subscriptione sua re- que presbyteros decem et octo, diaconos quatuor.
pleret. Eodem plane modo charta pura Telieta est Ex liis Anastasii vei-bisrefellitur eorum opinio qui
episcopisabseniibusTbessalonicensi, Ravennae, Sar- asserunl fesluin Dorniilionis, seu Assumplionis
dinise, et Heraelese, ul sallem post solulam syhojhim bealaiMariaj Yirginis sseculolantum ociavo celelirari
 " " ""
^ ANASTASII BIBLIOTUECARU g_>0
Gffipisse;nt enlm observat FranciscusMaria Floren- i quoponlifice faeta sit hscciimfalio, cantandi dona no-
tiniiis, in noti-sad Marlyrologium Hieronymiantun, bis pacem, cardinalis Bona,lib. n Rer.Lituigic^ eap.
a"ri diem 18 mem.is Januarii, anie Mauricii impera- 16, num. 5,- nusqiiam se legisse fatelur. Al si veras
toris tenipora, ideoque anie sexti ssedili finem As- est, inquit Bona, "Roberlusabbas Monlensis, in sup^-
Smnptionis festum celebrafifainr,' et quideni die de- piemento Cbronici Sigeberti, hane pacis postulatio-
eima ociava Januai-ti. Iri aiitem probat tmii ex eo- nem atttilit e coeki b-eata Yirgo. Apparuit enim,
dem Marlyrologio sancto Hieronymo allributo', ei a~ utRober.us referi, anno 1183, cuidain iabro Iignario
se eriito, limi ex aliis quseIaudat. Fuse enim de ejus opus facienti in sifva., dediique ilhim sigillum cunr
festi instiliiiione disseiit, auiinnatque illud a mensis iniagine sua et Filii cum bae iiiscripltone ; Agnus'
Jaiinarii die deciino octavo ad deeiniiini qtiiniuni Dei, qid tollis peccala tnundr, dona nobis pacem; jus-
niensis Augusti, a Mauricio imperatore tfanslatiim sitque ulferrel ad epis6opitm, aique ei diceret ut
fuisse. His aildit Joannes Mabillonius, in Lilurgise qui vcllent pacem Ecclesise, facerent hujusmodi" si-
Gallicana lib n, pag. 118, duo Kalendaria. Cor- gilla, el portarent in signum pacis.-
lieiense neinpe, quod vix amplius uno posl Mauri- Linea 7. — llujus UmporibusAqnilegrensisEccle-
cium sseculoexarattim dicii, in quo ad xv Knlendas sia. Anno circiler sexcenlesitno nonageshno oclavo,-
Februarii legitur depositio sancise Maiia. Yirginis, Tiberio Apsimaro imperante, et Sergio-papa Romse
et ex alio perantiquo Floriacensi, in quo, eodem seriente, fiiiem aceepil scbisma EcclesiseAquileiensis*
die, ea depositio aimolalui'. Festuni auicm illud a de iribiis capitulis. Pauius enim Diaconus, lib. de
Manrieio-imperatorc ad diem xv Augusll lranslalum Geslis Longobard., cap. 14, poslquam Tiberium
esse probat Florenlinius laudaius ex Nieephovi Cal- j. imperiuni invasissenarravit, quod conligit annd 698,"
iisti lib xvn, cap 28, ubi scribit. Idem imperator scribit : Iloc tempore synodus Aquileiw factd , ob
.nempe JnsiiniaJius) fiun prhnum Servaioris exce~. imperiliam fidei, quinlum unhersale concilimri susci-
ptipnem (id est occnrsum seu Ilypapaiitein, quam pere diffidil, duncc salularibus beali papmSergii mo-
Piirilicalionem Yirgiuis dicmihs) igto orbe terrurum nitis.instructa , et ipsa cum cwieris Christi Ecclesiis-
feslo die honorare insliluil, sitntl justinus desanciu ennnere conseniii. Eadem fere veiba babel in Sergio-
Chrisli Nalivitale fecil. Atque non iia longo pnst aucior libri Ponlilicalis, ef-rore vulgari Aiiastaslo
tempore Mauricius sacrosanctw Dei Genitrkis Dor- ailributi, qui hoc ipso tempore vivebal. Paiilus vero
niiiiottem quindecimo Augusli mensis die eelebtari Diaconos.non inulto pos. hoc lenipus vixii. Cardina-
prmcepit. Quibns ex verbis referl Florenlinius, quod fis quidem Norisius, in dissert. de quinla synodo,
-iini Nicephoriis, in Jusiiniani et Justini sanciioni- rap. 9, | L contendit ex Ioeo Bedaa, in Iib. de Ses
Jitis, nihil rie constituto die addiderit, de festo vero seiatibus, syjioriumillam A<iuileiensemesse synodum
Dormiilonis in Mauricii consiilulione _iem 15 Au- a Paulino Aquileicnsi patiiarcha conlra qniniam sy-
gusti pi__cise sigiiaverit, euni non obscure indicare nodum sseculo superiori coactani : Synodns, inquit
festum boc iii iltum diem Augusti mensis translauini Beda, Aquileim facla, ob imperiliam fidei, quintum
potius fuisse quam reCenler liislimtum. Sed si vera nniversateconcilium snscipere diffidit, donec saluia-
scribil Nicephorus de Mauricio, mihi lanien videtur ribus beati papm Sergii monitis insirucia ei ipsd huic
falli in eo quod ail, Jiislinum imp: constiluisse ut cum cwleris Chrisli Ecclesiis. udnuere consensit, quo
festiim Natalis Chrisli per tolura orbein lerrarum ex adverbio, donec. cardinalis dociissitniis non ob-
celebrarelur, in Julio enim papa oslendinms longe £ scure coJIigi ait Bedam loqui de coneilio ante'Ser-
ante Juslinum fesium Natalis Christi, tum in Occi- gium eougregalo.. Sed prseterquam quod verosimile1
riente, tum in Orienie, vel die 25 Decembris, vel iion esl Pauhim Diaconum in Bedaesensiim non pe-
di<_sexta januarii s&lemne fuisse, ei Jusiinianum iietiasse, etiamsi hoc eoncederetur, non tanien inde
annoSSl, non Juslinnm, lata lege staluisse m die sequeretur schisina Aquileiensis Ecilesiai auie Ser-
_~>De<_embriscoleretui'; quod idem antea prsecepe- * jiuni penitus exstinctum esse, cum ibidem Beda as-
raldefeslo Purificaiionis, quod riiei secunrine Fe- _eral illam Ecclesiam saluiaribus beaii pcpw Sergii
liruarii aflixil, ut conslat cx bis Theopbanis, lib xvi monilisinslructam quinto concilio cum cwteris Chri-
Hist, et Landulphi Sagacis, in Yila Jusiiniani,mense ver- sa'Ecclesiis adnuere vonsensisse.Ad rationcs ejiisdeiu
Iiis : Atino quinlo decitno imperii Jusliniani, cardinalis respondimus in poiilifieaiu sancti Gre-
Oclobri, facla esl mortalitas Byzantii, el eodem anno gorii.
Hypapanie sumpsit initium, ui celebrarelur apud.By- Acia sancti Aldbelmi -bbat.is Mahnesburiensis in
sanlhan'die secunda Febrnarii. De Juslini constilu- /uiglia, qnseexstant apud Surium, ad dicm 25 Maii
iione nihil abbi scriptum inveni, quse si vera sit, pro.iunt Sergium papam cakunniani passum, qiiasi
dici posset eam a Jnstiuiano imperatqre innovalam slupri reus essel, quod jiempe paler esset pueri re-
fuisse, eo quod non observaretur. De festo Purifica- cens nati, quem eum Adhelinus Romseexistens ba-
tionis , lege Criticam Baronii, ad animm S"2; de ptizarei, coram asiantibus ei prsecepil edicere, si
utroque vero festo lege eumdem Mabilloniuinlauda- paler cjus essel is qui vulgo dicebatur. Puermu vero
tum et Ediiiundum Martene, lomlVde Anliqua Ec- respondisse, non se esse genilum illius opere quem
clesise ciisciplina in riivinis celebrandis officiis. De vanus in hoc referebat populus , sicqtie poiilificera ab
festo landcm' Nativilatis beatse Mariaelege dicenda 11 in.amia Iiberatum. Sedba-C-iiarratio jure merito a
in Innoceniio IY. Baronioin dubium vocatur, revera enim non babelur
Kum. 164, linea 1.— Hic siatuit, etc. Sergius papa in sancli Alribelmi Yita,- a Willelmo Malmesburiensi
slaluil ut lempore confractianis Dominici corporis , elucubrata, licet legatur in alia Yita sancti A.dhelnvi,
AGNUSD__l, QVlTOLLISPEC.CATA MUNDI , MISEREItE icripla ab auclore anonyino monacho Malmesbu-
NOBIS , a clero et populo decnnlelur , inquil auctor riensi, qui paulo anle Wilbelnniiii Malinesburiensem
Libri Pontificalis. El Sergius quidem inslituil ter Vixil, ut os;endiUHenschenii!s,-quia eam pnblicavit, -
dici inisei-rc nobis ; sed niultis poslea ingruenlibus ad diera 25 Maii. Aldhelmi Yitam Willelino Mal*-
Ecclesite adversitatibus,utail Innocentius III, lib. vi mesburiensi scriplam recital Mabillonius-parte lisaec.
de Mysleriis missse, cap. 6, sive ad lollendum schis- iv Bepediclini.
ma, ut alii sciibunt, staluium fuil in terliodiceietur SQMIUER.
donanobis pdcem : qui ritus nbique receptus esl,
excepla basilica Lateranensi, in qua adbuc servatur Nunr 160, linea 1.— Hujus itaque- temporibus
mos anliquusdicendi ler miserere nobis, quia.ul hislinianus imperalor concilium in regia urbe \jussil
observat Joannes Diaconus, in libro de Ecclcsia La- fieri, in quo el legali sedis ctpostolicwconvenerant.
leranensi, cap. 6, bsec coeleslis Ecclosiae typum Hoj'um quidem legatorum subscripliones non sub-ap'
geril: Jfnea, iiiqnil, non cantatur ad missus ACNCS parent, nisi forte lmjusmodi credenda est,
TOLLIS P ECCATA MUNDl , DONA KOBIS PACEH, scriptio Basilii Gortynse episcopi Creise melro-
DEI, QUl erit.A. ila su.sei.bit~: Basilius episcopus Gor*
<qv.onium ibi summa pax juslorum ipse Christus polis, qui
 Bi HISTORIA DE YiTlS ROM. PONT. --JOANNES VI. §22
iynwrrm melropolisUinslo amabilis Crelm insuiw, A ribus coiijiiiictionem dissolventes, vel eos mutua
tf.locnm iev.enslolius synodi sanctw Ecclesiwlio- lempore convenicnli consuetudine|>rivaiiies. Qnam-
tianm definiens tubscripsi. (Concit. Quinisext.) Qua- obrem _,iquisriigniis invenlus fuerii, qui hypodia-
jiiopter dici oportel cuiii Petro MarcaAuastasium le- conus, vel diaconus, vel presbyter ordinetur, is ad
j;atorum nomiiie, intelligere apoorisiaiium , aut ad- lalem gradum assunii nequaquam proliibeatur si cuni
ministrhm, qui jussu pontilicisapud aulam Constan- legitima uxore cobabilel. Sed neque ordinationis
tinopoleos morari consueverat, gesturus negotia lempore ab eo poslulelur ul profileatur se a legilima
sanclai sedis, et si quse alia evenircnl; jurisdictionis cuin uxore consueludine absteniuruni... si quis ergo
tamen experiem, ita ut de rcbus defnhre, prseserlim fueril ausus', prseter apostolicos canohes incilalus,
monienti, absque speciali mandato non posset; solo aliquem eorum qui sunt in sacris, presbylerorum
quippe jure pollebat eas referendi, summiqiiejussa iiiquiinus, vel diaconorum, vel bypodiaeonorum,
poiilificisexspectandi. Imperator Jusliniaiius II sub- conjunciione cum legitima uxore el consuetudine
scripsit primus concilii decrelis; in summa autem privare, deponaltir. Similiter el si quis presbyler,
parte catalogi omnium Palrum locus subscriptioni vel diaeonus, suam uxorem pictatis prfelextu ejc-
Sergii debittis fuit relictus, his verbis notatis : Locus segregetur; el si persevei_t, deponalur t
. sanctissimipapmRomani.Caeterasalis perspicue Aua- ccril,
s.lasius lum hac, tum seq. seciione. (can. 15).
Prseterea boc conciliumcanones babebal aliosmi-
-Wuni.160, linea 12..— Porro eos ut invalidos re- mine recipiendos, ul qui adinitli jubet quinqiie ct
spuit. Quodpraeipue movii ponlificem ad id conci- canones apostolorum nomen praeferenles
litim rejiciendum, fuii episcoporum Orienlis lenieri- „ octoginta
qui prohibel. jejiiniiim Sabbaloruin Quadfagesimaj
las, qui adversus caelibaiumpresbyterorum el iliaco- fieri, vel in Romana Ecclesia, qui ab smToealo et
liorum, eum eVerlendiaiiimo, ita defiiiiunt: « Quo- sanguine abstincri jubet clericos, depositionispcena
niam I.omana. Eccl.esia. pro Canone tradituni esse proposila, laicos auiein sub poena excommunicatio-
cognovimusut promovendi ad diaconatum, vel pies- nis, ac deuium qui vetat depingi Dominum nostrum
byteratum,prolileantui' senon amplius suisuxoiibus JesuinChrislum sub figura agni aprsecursore Joanne
conjungeiidos, nos, anliquum canonem aposiolieae indicati, cum Salvator reprsesentari lanium debeat
perfeciionis, ordinisqueservanles.bominum qui sunl huinaiia imagine, per quam omnes cseteras comple-
in sacris legitima conjugia deiuceps quoque lirma et vit (can. 2, 5V5,67, 82).
stabilia esse volumus, nequaquam eorum cum uxo-

LXXXVII.-JOANI.ES VI
ANKOCHRISTI701, TIBERII S.

265 Joannes VI, nalione Graecus, sedit annos tres ; menses duos, dies duo-
decim. Fuit autem Tiberii * veniL
teniporibus Augusii. Hujus lemporibus
Theophylactus, cul_icularius patricius. et exarchus Italiaa, de parte Siciliae in
urbem Romam. Cujus adventum cognoscentes a militia totius Italiaa tumul-
5 tuose convenit apud hanc Romanam civilatem, volens praefatuin exar.chum-
tribulare. Pro cujus •1) ponlifes, ne affligeretur , persona, sese medium c dedit,
portas civilatis clausit, sacerdotes apud fossatum, in quo in ununi convenerant,
misit, et monitis salularibus tumultuosam eorum seditionem sedavif. Dum vero
infames quaedam persona) capilulare adversus quosdam Roman_3 urbis habita-
iO tores fecisseut, et prfsnomiiiato exarcho , ut a propriis substantiis deiiudarentur,
tribuissent, hi juxla sui operis posnam d multati sunt.
ISS e Deinde vero duin Gisolphus f dux gentis Longobardorum Benevenli,
cum omni sua virtule in Campaniam venirel, incendia et depraedaliones mul-
tas exerceret, caplivosque non paucos cepisset, et usque in locum qui Horrea
dicilur, fossatum tieret 6, nullusque exslitisset qui ei potuisset resistere, deuomi-
b natus pontifex missis sacerdotibus cum apostolicis donariis , universos" caplivos
de eorum manibus redemit, et iilum cum suo hoste "-"ad propria repedare fecit.
Hic fecit in basilica beati Andrea. apostoli, quaj ponitur infra ecclesiam beati
"Petri Principis apostolorum, ambonem noviter. Hic super altare ecclesia. san-
cti,Marci coopertorium fecit, et in basilica beali Pauli apostoli inter columuas
10 altaris dextera tevaque vela alba-. Hic fecit ordinalionem presbyterorum,' seu
diaconorum unam , id est, presbyteros novem, diaconos duos. Fecit autem
et per drversa loca episcopos quindecim. Qui etiam sepultus est ad beatum Pe-
trum apostolum; et cessavit episcopalus mensem unum, dies octodecim,
NOTOL___l MAUGINALES ]?ABROTTI.
^ cognoscens. ""pro cujus persona. ' c in medium fossatum, id est, castra militum. <~* mercedemdigna
~* t B, stolo, td est
poena.. e ViieBamn ud ann 702. Gisulphus B. iec:ssel-, __",caslra posuissel.
exercilu.'
 925 AI.ASTASII BIBLIOTHECARII 921
'
VARLE LECTIONES.
lLx codtce1<urnestuno. A Ex codice Regio, Mazarino el ThuanoJ
Num 166, lin 12, qui eliara sepultus est ad oea- - Num 165, lin i, Jo. nat Gr. ib. dies 15.
luin Pelrum aposlolum sub die.... indict m, Tibe- -lemporibusven Tbeophilatus. lin S, apud civitHujus
rio Aug regnantej et cessabit episcopatus mens 1, -Rom. lin 6, pro eujus persona P. ne aff. sesein hanc me-
Ex codice Vallicellano. dimn dedil, p. cl. s. lin 10, exarcho, utapropr. s.
eos denudaret, trib. lin 11, op. mercedem digna poena
, Ntim 16S, lin i cod. Vallicell.concordal cum Reg., multati (M, mulclali) snnl.
Maz. el Thuan.lin 2. Hujus lemp. ven Theophilaclus. Num 166, lin l, deindevero dum Gisulphus d. g.
lin 4 cujus advenliim agnoscens. lin 6, pro cujus per-' Long et Beneventi. lin 2, virt Camp veniri lin 5,
sona ponlifex ne aflligeretur ih medium dedil porta- Hortas dicitur. Iin4, nullusque esset qui. lin 6, de
tis clavis (sec curis clavibus) sacerdolalibus apud ejus man. lin ead cum suo exercitu ad.p. r. f. Bic
fossatum, in quo in iinum conv. missi; et lin lOel papa. lin 7, Andrese, quse pon. lin 8, noviler super
11 concordat cum laudd. codd. Reg., Maz. et Thuan. allare quoque s. Marci fecit cooperi. In bas. etiam s.
d. xvin. Pauli apost. lin 10, lsevaquefecil vela alba. Hicfecit
Num 166,/... 1, cod Vallicetl concordat cum Reg, ordinationem unam, presb novem, diac 2. Fecil au-
Maz et Thuan elitu lin 2, lin 6, lin ead., lin 10. lin tem episc per divIocalS. lin 15, apost indict a: Ti-
4, niillusque esset qui ei possit resistere. lin 7, jn berio Aug regnante, et cess. episcopatus mense uno,
basil B. Andrea., quseponitur. lin 8, Ammonem no- d. 18.
viler super allare quoque ecclesia. sancli Marci fccit Ex codice Thuano altero.
cooperloriuin; in basilica etiam B. Pauli apostoli. 8 Num 16S, lin Joan nat Gr. lin
lin 12, quindecim; et cessavitepiscopatus. 1, 2, duodecimo.
Hujus lemp. tin 4, militisc. lin ut
10, pr. subst;
Apud Fabrottum ex codice Freheri. Num 166, lin 1, Gisulphus. lin % prsedaliones.
Num 165, lin i, sedit annos tresdecim, menses 8, lin 6, el illum sua hosle.
' dies \W4.lin 4, B, cognoscens. lin II, A, jusla suis A)JU_.Peniatn ex codice Cavensi. ,
operis pcena. Num 165, tin S, vollens pr.
Num 466, lin l, bene ventum. Num 166, tin 5, cepissel usque in loco.
NOTiE VARIGRUM. i
ALTASERRA. i
lide ac ponlificibus defendendis ssepius emicuit. Ea
Num. 165, linea 7. — Sucerdoles apud fossutum, autem '• coalescebat ex Ravennalensibus, Pentapolita-
in quo in unum convenerunt, in unum tnisil. Joannes nis, et Venelis, qni ab-eo lempore salubre consilium
jinierant
ponlifex misit sacerdoles ad compescendum tumul- ]rum pio Ilalia in libertatem a jugo Langobardo-
tum militum qui-erant apud fossalum ; id est in ca- alque exarchorum lyrannide vendicanda. Ilos
stris juxla iirbem. Fossala sunt castra mililum, quia enim in subsidium ab Aistulpbo quandooue accersi-
vallo seu fossa munila erant. Anaslas., infr., eod.: tos fuisse, prodit Agnellus.
Et usque in loco qui Horrea dicitur, fossalumfecisset. Num. 166, linea 1.—Gisqlphus. Ex PaulOj lib.
Idem, in Stephano III: Ipsi vero Franci inlroeuntes ille vu, c. 27, bsec descripsit Ahaslasius. Scribit enim
clusas , cunctum fossatum Lohgobardorum post per- C : « Hac denique setate, Gisulpbus Beneventano-
actam cwdem absiulerunt. Idem, in Gregorio IV , de rum duclor, SuramRomanorumxivitalem, Hispinos
munilione Oslise: El a foris non longe ab eisdemmu- atqueArcom, pari modo, oppida, cepit. (jui Gisul-
ris ipsam civilatem ultiori fossato prmcinxit.Inde niu- 'phus tempore Joannis papse cum omni sua virtute
niliones in limite disposilse caslra dicla, quia e ca- Campaniamvenit, incendia, et deprsedalionesfaciens,
slris initium coepere. Annal. Franc, ad ann. 801 : mullos captivorum'cepit', et usque in locum, qui
Alter Sarracenus de Africa lcgatus amirali Abraham Horra dicitur, castramelalus est, millusque ei resi-
qui in confinioAfricm, in fossalo prwsidebat. Eliam ''stere poluit. Ad hunc ponlifex, missis sacerdolibus
'cura apostolicis donariis, universos captivos de eo-
prsetoriascohortes juxta muros urbis caslra posuere. rum
Tacit. vi Annal., de Sejano pnefecto pra_lorjo: Vim manibus redemil, ipsumque ducem cum suo
prmfeclurwmodicam anlea inlendil, dispersas per ur- exercitu ad prqpria repedare fecit. J
bem cohortes una in caslra conducendo. Hinc prseto- Linea, 10. — Vela alba. Inter ecclesiarum orna-
liani mililes, licel in urbe militent, pro absentibus menla varii coloris, et non exigui prelii, erant vela
'
quse ad aliaria prsesertim contegenda, ad "inarlyrum
reipublicse causa babenlur; i.JLimites, I. Quimit-
lunlur, ff. Ex quibus caus. major. ttinibas, majoris coneiliandse venerationis ergo, ap-
Num 166, linea 6. — Et illum cum suo hosle ad pendebantur. Ipsa oliin tribunalia judicum alque im-
propria repedare fecil. llostis est exercitus, sic di- peratorum velis oblecta legimus. De camera impera-
ctus , quia in hoslem inslruiiur. Aimoin. conlinua- loris Orientis Cyrillus Scylhopolitanus, apud fCotele-
lor., lib v, cap 22 : « Saraceni de Baira egredienles, rium, tom. III Monument., referens sancium Sabam
et hostein Ludovici post lergiim sequentes. . Idem, j) convenisse imperatorem, et ad eum inlroductum,
cap 28 ejusd lib : « Inde bostem quam maximam ait, pag. 299 : « Porro cum esset intra velum, cernit
potuit, cum Carlomanno direxit. . Yillehn. Tyrius, iinperatorinangelicam quamdam formam prseeunlem.»
lib ix, cap 3 : « Ul inlerim cum suis hostibus in re- Yelorum saeris usus erat apud gentes frequentis-
gno moram facere possel, allegabal. J Ivo Carnot., 'simus, quippe sacrificiorum tempore, et solemnibus
ab altaribus_et simulacris vela deducebantur.-
epist 28: lEl excomniunicatos in hoslein miltere festis
non debeo. _ Paul. Yarnefrid., deGest. Longoljard., Ilinc Apuleiusnarrat quemadinodum, Isidiivoi-aper-
lib II, cap 32 : c His diebus mulli nobiliuin Roma- soluturus, ingressus templum : __et dum, velis can-
nbriim, ob cupiditatem interfecli sunt, reliqni vero 'denlibus redactis in diversuin, dese venerabilem
. Lib. xi Metamorpb.,*p.
\583. Pariierapprecamur.
per bostes divisi, ut tertiam partem suarum frugum conspectum sacratus iniliatione Isiaca, obilurus
Langobardis persolverent, tribularii euiciunlur. _
BENCINI. frequenli populo sacerdolalia munera, sietit inlra
velum, ul ait pag. 398 : c Sic adinstar solis exorna-
JNum.165, linea 4. — Militia tolius llaiim. Theo- to, et invicem siroulacri conslituto, repente Arelisre-
phylactus, Ilaliseexarchus, poniifici infensus, irruere duetis, aspeclum populi inerrabam. Et hinc leslivis-
in ejus personam tentavit; sed nequidquam, resi- simum celebravi natalem, ei suaves epulas, et fausia
stente mililia Italica, cujus zelus et conslantia in convivia. » Fuerunt et apud Hebrseospreliosis.ima
925 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — JOANNES VI. 926
vela, quibus labernaculum cooperiebatur, et januse A imperiali digniiate spoliato, eadem vitse el imperii
Sancla sanctorum quse gazopbylacio ad trabem ar- spolialionem sustineret. Eodem Dei judicio faclum
genteum appensa ciislodiebantur. Agit dc iis Jose- esse apparet, ul Callinicus palriarcha Conslaiilin&-
phus, lib. xiv Antiquil., c. 13: « Tradidil vero ei polilanus, qui numero episcoporum multiim pollens
hanc trabem custos pecimiarum Eleazarus noniine supradicti conciliabuli canonibus orienialem.Eccle-
sacerdos, non malevolo animo, ciim justus el bonus siam foedavit, el in Romanam insurrexit, ab eodem
erat, sed dum commissa.fuisset ei custodia velorum imperatore vinctus, oculisque orbaius, in exsilium
templi, quse mira pulcbriludine et cons.ruclione missusfueral Romam ; ni-qui adeo superbe in Ro-
pretiosissima resplendebanl in hac urbe pendeniia. > manum poniificem caput exluleral, ab eodem vitse
Eadem vela in basilicis aique sedibus Christianorum siipem humilialus acciperel.- ltoc ex Theophanis et
passim fuerunt adhjbila, cum ornamentis et figuris" CedreniAnnalibus.
quse varias aut- saiiclorum imagines aut liistorias Linea 7. — Apud fossatum. Id est castra militum.
reprsesenlarent, quod frequenlissime in hisce gestis Barqn, ann. 702, n. 2.
ponii.icalihus adnolaltun videmus. Altare quod ple- Num. 166, linea I. — Gisotplius. Eadem Paulus
rumque columnas qualuor el ciborium habebal, ve- Diaconus, lib. vi, cap. 26 novseeditionis.
lis inler ipsas columnas appensis ornalum fuisse, CENNI.
iisque albis, etprelipsse lexlurse accessione decora-
(is, ssepiushic et aliis in locis refert Anastasius. Ipsa - NOT/ECHRONOLOClCiE
ernamenla sepulcrorum, in quibus martyres aliive Qui a Sergio ad Gregoriumlll gesla pontiiictim
sancti quiescerent, vela erant iisilalissima, adlocum j} collegit, prseterquam quod littcrarum expers erat,
veneralionis gi-atiaobunibrandum. De sancli Martini ut novil Ciampinus (Exam. Lib. Ponl., secl. 3), ra-
loculo scribit Gregorius Turonensis, lib. iv , c. 1 : tionem temporum usque adeo neglexit, ul diu niul-
« Accessi baud temerarius ad locum sepulcri, proje- tumque cbronologos recentiores vexaverit. Pra?terea
ctusque solooralionem fudi, atque secretius a pen- codd, et catalogor, qua silenlium, qua discrcpanlia,
denlibus velis, uno sub vestinienlis injecto filo, cru- alios in aliam senlenliam pertraxerunl. Duo prseser-
cis obboc signaculumdepinxi. . El cap."2 : «Accessi lim pontilices, Joannes VI el Sisinnius, juxla cbro-
iterum quserere sanitalern ad lumulum tactusque a nologiam libri Ponlificalis ordinali videnlur extra
dependenlibus velis, protinus stetit vense pulsus. > diem Dominicam; et ita esse faclum docuii Antonius
Idcirco vela quae a fidelibus appendenda ad altare Pagius, quem alibi hac in re decepium vidimus, ac
mitlebantur, solemni rilu^festoque excepla sunl, m proinde non erit insolcns novos ejus lapsus dete-
docel sanclus.Gregoriiis M., lib. ix, epist. 3S, pag. gere. Deutroque autem pontifice cum suo loco di-
5i2, nbi de velis oblatis et susceptione eoruindem cendum sit.diic de Joanne loquar, dicturus postmo-
agil: « Ea auiem (vela) ex" purissimo sincerissimo- do de Sisinnio in notis ad eum spectanlibus. Au-
que corde beato. Pelro apostolorum Principi trans- dienda igitur esl in primis doctriha Pagii de ponii-
misisti, prsesente omni clero suscepta , alque illic ficiis ordinationibus.
suspensa sunt. Filius enim meus vir veneraiidus Has fieri cceptas docel, post devictum a Constan-
domnus Symmacbus, qui segrotum me ex podagrse tino Maxentitim, pacemque Ecclesise reddilam (ad
doiore. . . scripla vestra mibi dare dislulit, el posl an. 68, num. 20) aul Dominicis, aul solemniorilms
mullum leinpoiisquain velasusreptasunt dedit.Post- .-, dicbns. Hinc esf quod ssepe Baronium secus sen-
modum vero in scripiis' Excellenlisevesirse inveni- ^* tientem -reprehendil, incipiens ab ipsa ordinalione
imi_ ul cum litania ad beali Petri ecclesiam portari Silveslri, nenipe ab ipso anno pacis redriilse 314,
dobuissenl. > De usu auieni velorunr subjungil mox quam retrabit ad supremum Januarii diem ex Ka--
Gregorius: « In cujus etiam pielate* coufido, quia lendis Februariis, qiiibuscum Baronius eam illiga-
cujus corpus cooperuisiis in terra, ejus vos interces- vera"l. Cnjus doclrinse partem priniam , nempe
sio ab oinnibus peccalis protegat in ccelo. » El multo ponlifices ordinatos esse diebus Dominicis, erudili
pridem de horuin varietate, opere et pretio, dixerat alii ante Pagium tradideruni, el posl eum multi se-
Terlullianus in lib. de Habitu muliernm : « Sed et culi sunt. Prse aliis Blanchinus, cujus ego vesligiis
parieles Tyriis et biacynihinis, vel illis regiis velis, insisto, non modo ponlificesRomanos, veruin eliam
quse ars operosa resolula liansfigoralis pro pictura episcopos alios diebtis Dominicis ordinaios esse
abutunlur. > De velis albis Cbristiano iv ssecuload coniendi.t (Supra, in nolis ad S. Linum). Idque mo-
marlyrum sepulcra adhibitis, ita loquilur Paiilinus, immentis comprobari afiirmans, ex Llbro ipso Pon-
in Nalali 5: lificali excinpluin affert, nempe Inieramnensis
Aureanuncmveisdecoranturliminavelis. episcopi a Zacbaria ordinati die Dominica. Quin
Et in Naiali 6 : eiiain,quod Blancliini opinionem magis astruit,
animadversio-io dignum esi, quod Liberidem Ponli-
Cedo, alii pretiosa ferunt donam, ne quas ficalis Zacharise itinerarium enarrans, scct. 209,
Offieiisumplusuperem,qu_epulclirategendis. et seqq., dies singulos numerando recenset; at Ve-
Yelalerant foribus,seu puro splendidalino,
Seu eoloratislexlumfucalatiguris. niens ab diem Dominicam, non seciis alque per or-
,. dinalionem
Sed ea potissimimi vela a sseculoquarlo el deinceps episcopi dies agnosceretur, eam nequa- 1
oblinuerunt, qusesacras Historias reprsesentabaiit. quam nominat; deinde ad alias res transiens, pro-
: Eoclemdie Dominico, etc. Al ordiiinrenlui''
Qua de re plura qui cupit adeat cl. Mabilloniuin, de sequitur
necne cseteri omnes episcopi diebus Dominicis, nec
Re diplomatica, lib. vi, pag. -_62. nec mei inslituli est indagare; ad ponli-
BIMI ET LABBEI. bujiis loci,
iicias igilur ordinaiiones revertor.
—
"Nuin. 165, linea 1. Joarines. Anno Doinini 701, .Inler solemniores dies a Pagio memoratos, quibus
Oclobris28, post iiilerregnum unius mensis, el 20 fieri auliunal consecrationes pontificiim, haud du-
dierum, Joannes hiijus noniinis sextus ponlifex bie jeccnsenlur Nativiias Doniini, Annunliatio D'o-
creatur. minicse Incarnationis, et nativitas prsechrsoris
Linea 2.—Fuit aulem lemporibus T._>_T...'Quem Christi; iis lamen diebus, quos prse aliis nomino,-
Jusliniauus ab exsilio reversus, et per aquseducium quia pontilices quarti hujus tomi » speclandos pro-
clam urbem ingressus post mulla iudibria eidem pono, Dominicas prselaias esse, aul prsevenieudo
illata vita simul et imperio spoliavit; idque justo ordinationem, si prsecedebani, aut prsetereundo, si
Dei*judicio accidisse videtur, ut qui in Romanum sequebanlur, palam faciunt Bonifacius Y. Joan-
ponlilicem per Theophylactum cubicularium, et nes IY et Stepbanus III. Bonifacius siquideui V, qui-
exarchum suuni, ut describit Anasiasius supia, in- absque jussione principis , ob causas jiieinornias
surrexcrat, a Justiniano, ob Sergii pontificis perse-
ciuionein, naribus -obtruncalo, eademque de causa " Apud IIGSsecnndi. EDIT.PATROL.
?27 ANASTASHBIBLIOTHECARII . S2S
pag. 26, an.-619, ordin.ibatiir, die 24'Dccembris, A CIACONII.
id est pridie Naiivitalis Dominica.,sic volenle rcceplo
fain more, ordinalus est. Pari inodo Joannesn, Num. 165, linea 1. — Joannes VI Graecuspatria
anno 640, bidui ante eanidemsoleninitalemfuitcon- et genere fuit^ Paterni, alias Pelronii filiiis, impera-
'
j
secraius, nempe 23 Dncembris cum die Dominica lore Tiberio Absimaro Augusto, sedit in^ponlificatu
concurreiite. Qnod si laudaii duo ponlilices palam annos i tres, menses duos, dies duodecim, crealus iv
faciuni ne solemniialem quiilem Nativitalis Domi- iial., consecratusinKal. Novembris. Oblil Romaevn
nica: ordinalionibus celebrandis aplam censeri, ac Idtis Januar. anno 705. Yacat sedes mensem. nnum,
'
dies decem et octo. Marlyrio (ut quidam volunl) affe-
proimle ordihalos sese csse ante eam solemnitatem ctus
<lieordinationi dcbilo Stepbaniis III ostendit solem- '' ; sed a quo martyrium passus.sit, non constat,
niori aliqua die occurrente prselereundum fuisse, ul quemadmodiim necliquet sepultum fuisse ad cata-
adveiiiens Dominica exspectaremr. Eienini anno cumbas ' sancti Sebastiani, vja Appia, quod quidam
752, Zacharia denalo die 15]Martii, crealoque pon- affirmant.
''
tifice qiiodam-Slephano, qui anle ordinationem oc- SOMMIER.
cubuil die quarto ab electione, slatim eligitur aiier Num 16S, linea 2. — Venit Theophylactus cubicw
Slepbanus, et quanquam adesset annuniiatio Domi- - etc. Primonlia sui ponlificalus illuslravit
-licas Incarnatioiiis cum Sabbalo concurrens, quse larius, 'JoannesVI, duo benigne ac generose gerens, quse
ordinalionem prseverlisset {non enim eam amplius magnam- ei
morabaiur jussio principis), I lamen ad sequentem ]Quod scilicet _estimatiouem et gloriam pepererunt.
diehi 26 ordinatio dilata est, ut debita die peragere- g lactum exarchum, pijmum gessit, id Juil, tueri Theophy-
lur. Ab aliis exemplis lefiiperandum jam dixi, qui a Tiberio imperatorejussus
Rouiam venerat, incerlum qua de causa, cum histo-
quorum iionnulla in quinto volumine nobis suppe- riasileat; veiuni, quod facile conjici potest, non
lent. veneral ui sancue sedis aut pontilicis commodisin-
Hsec cum ila sint, id firnium ratumque haberi serviret. Etenim obi Itaiise exercilus id agnoverunt,
velim, quod Romani pontifices post pacem Ecclesise eo stalim advolarunt, inullumqiie inluiissent Iaboris
reddilam diebus duntaxatDominicisordinaiJ consue- exarcho, nisi
verunt. Id siquidem docel Orilo Rqmaiius apud Ma- posuisset. Quod ponlifex intcreedens, tumultum com-
\ero alieium gessil, in sequenti
billon. xn, antiquissinnis, eodem Mabillonio tesie, numero narral Anastasius. ' i
ac proinde a Felice Conlelorio abjudlcauis Cencio, Nuni 166, linea 1.-—Dum Gisotplms 4ux' genlis
qui merus scripior anliipii Ritualis pulandus esl. Longobard., elc. Dux. Langobanloruin Gisulphus per
Yerba autem Ordinis, num.'81, bujusmodi sunt: eam nullo resistente penilus
Post hw.caulem in proxima die Dominica eleclus cum Campaniam devastabat.
excurrens,
missis ad eum episcopis
oninibus ordiuibus sacri palalii el nobit.bus Romanis ciun donis, Quare pontifex,
vadil ad ecclesiam beati Pelri, ubi ad altare majus, vii, captivos omnes ex ejus riianibus libera-"
coegitque illum cum suis copiis ad sua reverli.
prout in Ordine conlinelur, ab' episcopo Ostiensi spe-
cialiter el aliis episcopis de curtia consecralur. Quaui- MAFEI.
obrem corruil senientia Pagii, qui Joairaem VI esse
ordinaium contendil die 28 Octobris, liatali beatorum Num 166, linea 1.—Deinde vero dum Gisutphus.
aposlolorum Simonis Chaiiahsei el Tbad_i_isacra, *- - GisulphumBeneventanorum ducem ingressuiii valido '
qnse anno 701 in feriam sextam incidebal; ordina- cuni exercilu fines Campanise,Romanorum dictionem
tumque eumdein esse proxime sequenli Doininica, minum proedabunduinincursasse, abegisseque-ingeiilcm ho-
50 die prsedicti mensis, ex iiiterponlilicio post ejus YI praedam, quam .multis donarlis Joannes papa
inortem luce clarius cqnsiat, ut infra ostendam. In-. redemit, narrat etiam Paulus Diaconus (Ub vi,
lerea vacalionem sedis posl Sergium expendo. cap 127): «Hac denique ajtale, inquit, Gisulphus 1
Post Sergii moitein, unajnimi consensu oinnes Beneventanorum duclor Soram Ronianorum civila-
codd. et calalogi vacasse sedein afflrmanl dies L, seu - tem, Arpimim atque Arcanum, pari modo, joppida
iiiensem uiium, dies xx, ui babet eorum pars, nullo cepit. sua Qui Gisulphus lempore Joannis papse cum
alio prorsus discrimine occuirente. Itaque si ab pmni virtute Campaniani venit, incendia et de-
emorluali die Sergii, 8 Septembris apud Anastasium prsedaliones facieus, multos captivorum fecit, et
in locum qui Horrea dicilur, castrametatus
dcfinita, L dies nunierenliir, ad diem Oclobris 29 usque
vix ventum eril; ac proinde vel Anastasius posuil est, nullusque ei resistere potuit. Ad hune ponllfex,
<liemsepullurse pro emorluali., ut putant Baronius, missis sacerdolibus cum apostolicis donariis, uni-
et Aringhius, qui legunt v Idus, seu die 9 Septem- versos caplivos de eorum manibus redemil, jpsum-
bris; sive, quod milii esl probabilius, nec cum Mar- feeil. que duccm cuin suo exercilu ad propria repedare
t CamillusPeregrinus, in Hisloria priiiciptim
tyrologiis pugnat, nocle iliem iionam praecedenteSer- Longobardoruin recusa lomo H Rerum Italibarum,
gius occubuit, ita ut dubium reiuanseril xxm an
xxiv dies -prseter annos el inenses darentur illius suggillat {pagina524) Paulum Diaconum, ei Anasia-
sedi; nibii vero diibiiatuin fuerit de die nona Se- siuui, quod lianc irrupiionem Gisulpbi narrant sub
ptembris depositioni assignauda ; boc enim pacto D Joanne VI, qiiam ipse sub Joaniie Y vult accidisse.
i_illi dies recle implent inlerpontificiuni, et ad diem Veruni tum Paulo, luni Anastasio stat sua- iides, ut
Doininicam50 Octobris, qua haud dubie Joannes est ad dilucide proliat cl. Joseph Anlouius Saxi, in notis.
consecratus, peiveuiiur, cxclusis de more exlremis. Sigoniuin, de Regno Ilalise, in quibus (ad annum
. Scdil autem Joannes amios m, menses n, dies xn norum 695, 704), discussa clironologia ducum Beneventa-
sive xin-, "iil babenl catalogus Bergomas, et priinus , vastalionem a Gisulpbo factam spectare
ac lertius codd. Ambrosiani, csetera niirum in mo- oslendit-ad lempora Joannis VI, licet mcertum esse
dum conseniientibus universis; atque idcirco mor- fatealur an eadem acciderit anno 702, utscribit
lem ejus illigo cum die 11 Januarii anni 705, ad Baronius, an 704 ut enarrat Sigonius, cum docu-
quein ducor per reclam sedis enumeratiouem, silen- nienla non suppetanl, ulque poiior sentenlia ba-
benda sil decernatur.
tibus prseter morem codicibus plerisque annum,
omnibus diem. Farnesianus, Regius , Mazarinus,
Thuanus alter, el tres Ambrosiani prseseferunl in-~ PAGII.
dict. 3, Tiberio Augusto reguante, quse.ccrto ceriius Num 166, lin 1. —Deinde vero dum Gisolphus.
airaum indicanl 705. Dies vero emortualis inibi esl Anno seplhigenlesimo secunde Gisulpbus lleneven
undecima, quemadmoduni Pagio est nona ob bidui- tanus dux Romanorum ditioneS' pra_dabundiis in-
discrepantiam in collocanda ordinatione; uler no- cursavit, liiultamqueinde prsedam colligens, doinuni
strum diligenlius ac reclins, in _eqoenti noia planum i'eversus cst. Aiitequam reverterelur, cum captivos
(iel. piurimos ccpissel, Joannes ponlifex charitatem apq-
 929 HiSTORIA DE YITfS RGM. PO.XT. — JOANNES VII. - '930
slolicam commendavit, missisenim ad cuin in ca- A cum suo exercitu .vl propria repedare recit.-ut ira-
slris degentem sacerdotibus cum apostolicis donariis, dunl Anaslasius in ejus Vita, et Paulus Diaconus,
universos captivos de ejusmanibus redemit, et illum lib vi de Geslis Longobard., cap 27.

LXXXYIIL-JOANNES VII.
AKNOCHRISTI T05, JUSTINIAKIITERUM 2.

167 Joannes VII, natione Gra_cus, patre Platone, sedit annos duos,_menses sep-
tem, dies ,septemdecim.- Fuit autem fejnporibus Tiberii Augusti et Justiniani dudum
imperatoris, vir erudilissimus et facundus eloquenlia. Hic fecit oratorium san-
cla. Dei GenitriGis intra ecclesiam beati. Petri apostoli, cujus parietes musivo -
5 depinxit. IIHcque auri et argenti quantitatem multam expendit, el venerabi-
lium Patrum dexlra laevaque vultus erexit. Hic restauravit basilicam sancta. Eu-
geniae, qua_ longo lempore detecta atque dirupta fuerat. Laboravit autem et
in coemeteriis" beatorum martyram Marcellini et Marci Damasiqtie sancti pon-
tificis. Fecit vero et imagines per diversas ecclesias, quas quicuhque nosse desi-
10 derat,"in eis ejus vultum depictum reperiet. Basilicam itemque sanctee Dei Ge-
nilricis, quas Antiqua Vocatur, pictura decoravit, illicque ambonem noviter fecit,
et super camdem occlesiam episcopium quantum ad se constiluere* maluit a, il-
licque pontificatus sui tempus explevit. Hic fccit calicem aureum prascipuum,
pensantem libras vigirili, quem et gemmis pretiosis decoravit
168 Hujus lemporibus Aripertus , rex Longobardorum, donationem palrimo-
nii Alpiutn Gutiarum h, qua3 Jonga per tempora a jure Ecclesi_e privata fuerat,
ac ab eadem gente detinebatur, in litteris aureis exaratum jure proprio beati
apostolorum principis- Petri reformavit. c Hujus temporibus Justinianus impe-
5 rator a partibus Zacharia. d per loca Bulgariae auxilio Trebellii, Bulgarorum re-
gis, usque ad regiam urbem veniens, regnum proprium, de quo projectus fuerat,
adeptus est. Leonem etiam et Tiberium , qui locum ejus usurpaverant, cepit,
et in medio circuli e coram omui populo jugulari fecit, et .obtinuit principatum
de quo antea tumultuose fuerat dejectus; qui illico ul -palatium ingressus est,
10 propriumque adeptus est imporium , tomos, quos anlea sub domno Sergio" apo-
stolicas memoriae pontifice Romam direxerat, in quibus diversa capitula Rojna-
n_3 Ecclesice contraria scripta inerant, per duos . melropolitanos episcopos de-
mandavit, dirigens per- eos et sacram, per quam denominatum pontificem con-
juravit ac adliortatus est ut apostolicse Ecclesite concilium aggregaret, et quae-
15 que ei visa essent, stabiliret, et qu_e adversa, renuendo excluderetf. Sed h.c hu-
mana fragilitate timidus, hos nequaquam tomos emendans, per suprafatos metro-
politas direxit ad principem ,~ post quae non diu in hac vita duravit. Hic fecit
episcopos per diversa loca numero decem et octo. Qtii etiam sepultus est ad
beatum P_;trum apostolum ante altare oratorii sancte Dei Genitricis, quod ipse
20 construxit sub die xv Kalend. Novembris ,. indictione sexta , Jusliniano Roma-
nam rempublicam gubernante, et cessavit episcopatus menses tres,
NOTDL/E MARGIN.VLES FABROTTI.-
e * construere voluit. * Coclianim. B, Coltiarum. c Vide Baron ad arin Domini 70.. <~' Gazarise.
~>
' Circo. " Vide Buron ad ann Domini 705.
- VAllIiE LECTIONES.
*
'Ex codice Farnesiano. "~ibela u... usque ad regiam. lin. 15, atqne adversa re-
novando cassaret. <
• Num. IG8, tin. 2, qui longa per lempora a jura Ex codice Vallicellano.
Ecclesia privatum fueral, ac ab eadem gente detine- Nutri. 167, lin. I Joanne_snat., etc, «( Reg., Maz.
batur in 1.a. e. jure. proprio. lin. 4, Juslinianus el Tliuan., cum quibus concordal eliam lin. 4 el 6.
inip. a partibus Chazaria. per loca Yulgaria. cum lcr- lin. 2, dies-17; bic vir eruditissinnis, et fac. eloquen,
 931 ANASTASIIbmLIOTHECARII 952-
tin. 7, distecta atque dirula fuerat. lin. 8, Marcel-A Num 168, lin % cocciarum ib. a jure Romanse
lani et Marci. lin. 9, fecit quoque imagines. lin. 10, Ecclesise privatse, erant. lin 3, gente Longobardo-
basilicam eliam sanctse Dei Gen. quse ant. vocalur- rum detinebantui, juri proprio, beali Pelri apostol
decoravit. lin. 12, construere voluit, illicquepontifi- principis ref et banc donationem aureis iilteris exa-
calus lemptis et yitam linivit, elc., ._ laudd. codd. ratam Romam direxit. Hujus quoque temporibus
Num. 168, lin. i, cod. Vallicel., Longobardorum. Jus-iniaims imperaior, qui amisso imperio exulahat
lin. 2, a jure Romanse Ecclesisepiivatse erant, ac ab in Ponto, a partibus Gazarise. lin 5, Terebelli B. R.
ead. gen. Langobaidortim delinebatur, juri, etc, ut "ad regiam. lin 6, de quo ejectus f. lin 8,| medio
Reg., Maz. et Thuan., cum quibus concordut elium circo. tin 9, ejectus. lin 15, jtissa essent, siiper bis
lin. 6 et 9. lin. 5, Yulgaria. auxilio Trebelli Vulgar. slali et quse diversa (M, adversa) renuendo cassaret.
Reg. ad regiam. lin. 8, medio arco. lin. __-,concil. lin 17, misil~(_l/,remisit) ibid. Uic fecil ordinalio-
congregavit. tin. 15, jussa essenl super bis slabiliret, nem unani, presbyleros 10, diac 2,~episc per div
et quse adversa renuendo quassaret. lin. 17, remisit loca 19. lin 19, anle altare s. Dei Genilr. lin 20,
ad principem,postque. lin. ead, duravit; hicfecit or- const die 15. __>.Jusiiniano imperalore.
dinationem i,presbyterosx, dicanos n, episcoposper
diversa loca xviin, elcessavit episcopalus mensesiu. Ex codiceThuano allero.
Apud Fabroltum ex codiceFreheri. Num 167, lin 1, Joan. nat Graecde patr. lin 2,
Nutn. 167, tin. % A, indictione 3, Tiberio Au- dies 17, vir erudit. lin 7, quseper longa lenip di-
gusto regnanie. lin. 8, AB, Marcelliani. lin. 12, stecla, atque ad disrupta f. lin 12, conslrtiere m. illic-
valuit, J5, voluil. B que pontilici lempus vilam finivit. Hic fecit cal
Num 168, lin % sculiarum. lin 8, in mediocirco. prsecip.
ttn 13, B, sacram epistolam. lin 15, A cassarel, B, Num 168, lin 1, Aribertus. lin 5, Gazarise p. I.
cessaret. lin 18, AB, episcopos 19. /...21, B, men- B. cum Terebcllio usque. lin 7, Leonem, el Tib.
ses 4. lin 8, circus. lin 12, melropolitas. lin 14, ac adora-
Ex codiceRegio, Mazarino et Thuano. vil. lin 15, l-eii. censeret.
Num 167, lin 1, Joannes nat Gr. ex patre Plat ib. Apud Peniam ex codice-Caverisi.
mens. 6. lin % dudum imperatoribus. Hic fuit vir
erudil. lin 4, Genitr Marise intro in ecclesia beati Num 167, lin 8, Marcelliani, el M. Damassique.
- .
Pelriapost. lin 6, restauravit quoque. lin 7, disle- lin 11, ammonem.
eta./... 8, pontificis sancti. Fecitquoque imag. iin 10, Num 168, lin'5, vulgarise cum ler veli, usquc ad. '
basilicam s. D. gr. lin 12, construere voluit, illicque lin 8, cicculis. lin 9, dejeclus. Ilico palal. tin 10,
ponlificatus sui tempus el vitam finivit. Fecit vero Promis naraque. lin 12, inerant duos. lin ull., men-
et cali. aur. unum pra.eipuum, pens : lib. sibus tribus.
NOT_32 VARIORUM.
ALTASERRA. ulriusque Teslam. loc, serm. de Circo). Qua de causa
iniperalores imperium ineuntes procedebanlin cir-
.Num. 167, linea 9. — Fecit vero et imugines per C cmn largilionis causa (Gregor. Tur., lib. v, cap. 30,
diversus ecclesias, quas quicunque nosse desideralin et lib. vi, cap. 30). [
e,isejus, vullumdepiclumreperiel. Slaluae ei imagines BENCINI
imperatorum adorabantur, el passim ponebantur in Num. 167, linea 10.—ln ejus vullum depiclum.
templis et* foro. Ambros., Ilexamer. lib. vi, c. 9 : cum varias imagines in ecclesiis musivo
i Sola _erefusa principum capita , et ducti vullus de Pontifex depingi juberel, ut suaniet imago adiieretur
sere, velmarmore, ab hominibus adoranlur. _ Idem, opere curavit. Quod in opere de musivis observal Ciampi-
delnierpell.,cap.9: « Yide quemadinoduin in civita-
tibiis bonorum principum imagines perseverent, de- genus nus, et noi) semel prodit Agnellus, dum recenset id
leanlur imagines tyraniiorum. . Corippus, de laudib. ordiualas. imagines ab arcbiepiseopis Ravennalensibus
Qui autem viventes depingebanlur, adih-
-Justin., Iib. ui: star orantis figurari consueverunl.
....Pielusubique Num. 168, linea 1. — Aripertus. Hscc Anastasius
Juslioianuserat, domiuuspicluraplacehat, ex Paulo Diac, lib. vi. c. 2, 28, descripsil: « Hoc
Gaudebantquesui genilorisimaginevisa. leinpore Aripertus rex Longobardorum donalionein-
pairimonii Alpium Cottiarum, qnse quondam ad jtis
Num. 168, linea 1.—Hujus temporibusAripenus rex pertinueranl apostolicsc sedis, sed a Langobardis
Longoburdornm donationem patrimonii Alpium Cot- mullo lempore fueranl ablatse, restiluit, et" hanc
liarum, quw tonga per tempora a jure Ecclesiw pri- donalionemaureisexaralamlilteris, Romam dixerit. i
vata fuerat, ac ab eadem gente deslruebulur,intibris n Ad Joannis pontiricaium, atqiie ad Imnc annum quo
aureis exaralam jure proprio beali aposlolorumprin- " ea donalio contigit, Hermannus Conlractus.in suo
cipis Petri reformavit. Donatio regia in ecclesiam Chronico, quod edidit Canisius, hsec annolavil :
aureis litleris scripla memoratur. Diplomata impera- « Anno 707. Hoc tempore Aribertus rex Langobar-
torum aurea bulla obsignata tradil Pachymetes in doruni possessionem Alpiunr Cotliarum, duiium a
Paleologo', lib. v, cap. 20 :'0 /3<_._).-'_- aiziv.a j.po- Langobardis cajjlain alque deleiitam, per privilegium
c-r«fT__,xai ..dyo. -XTI-SETKI %p-xoSov).).stof.Jussu aureis litteris scriplum sanclo Pelro, Joannique papse
imperatoris evulgalum slalim diploma est, aurea mu- iradidit. . —
nilum bulta. ldem in Andronic, lib. i, cap. 2 : At yap Linea 4. Justinianus. Et bsec sump'a sunt ex.
S_«^puo-oSouW.E.uv .__y__vjt_OT_._' Nam fides dala di- Paulo, c. 31 : _ At vero"Justinianus, qui, amisso
plomatibus — aurea bulla munilis. principatu, in Ponlo exsulabat; auxilio Trebeliii'
Linea 7. Leonemetiam el Tiberium , qui locum Bulgarorum regis, regnum rursus reeipiens, eos qui-
ejus usurpaveruul, cepit, et in mediocircocorumomni se expulerant patricios occidit. Leonein quoque, et
populojugulari fecil. Leo et Tibcrius invasores im- Tiberium, qui locum ejus usurpa^veranl,cepit, et in
perii in circo stanle populo trucidali. In circo con- medio Circi coram omui populojugulari fecilLGalli-
ciones et concilia habebanlur. Livius, libr. ix : Con- cinumvero paiiiarcham GonslanlihopoHtanuin,erulis
cilium populorum omniutri habenlibus Anagniriiisin oculis, Roinain misii; Cyrumque abbatem, qui etim
circo, quem maritimum vocant. Ammian., lib.- XXVIII, in Ponlo exsulem aluerat, episcopum in loco Galli-*
ide Populo Romano : Eisque templum eihabilacuium cini constiluit. » De exercitu a Justiniano Conslan-'
\etconcioet spesomnis, quia largitiones populares fie- linopoli ad imperium restituto, s_evilie el ferilate,
Ibant in circo et tbeatro (J. Chrysoslom., de divers. consulendus auotor Misccll_e,pag. 142; de iis vero
 953 HISTOR.A DE VITIS ROM. PONT. — JOANNES VII. 934
qu;e in Ravennatenses deprehensos conjurationis A dit < annos n , menses vn , dies xvu, xv Kal. Novem-
fautores molilus eslimperator,agilprolixeAgnel!us, 1bris, seu lSOciobris, sepultus esl ad bealumPetrtim
in Yita Felicis Ravennalensis, cap. 2, pag. 160. iapostolum, indiclione 6, seu anno 707, ul tradit
Num. 167, linea 1. — Joannes VII pontificatum Anastasius.
adeptus est anno Chrisli 705 , priina die Marlii, cui '' CIACONII.
recens electo lioc prope miraculose contigii, ul ho-
mo Grsecus opera Grsecorume numero cardinalium Num. 167, linea 1.—Joannes VII Plalone Jani-
aliorum in sede apostolica collocalus, apostolicum idega pairenatus, Rosssni MagnseGrsecise,et Calabria
spirilum hseredilavit, atque imperatori bserelico, diclse, ortus, XIY papa regnicola, diaconus cardina-
conciliabuli Constantinopolilani, de quo supra, con- lissancl-eMariseNova.,seditannosn, mensesvn, dies
firmalionem petenti, nequaquam acquieverit. xn, crealus et consecratus dieDominico Kal. MarliL
Num. 168, linea 10. — Tomos. lnlellige canones ~
conciliabuli illius Constantinopolilani, de quo super BALDINI.
sub Sergio. Num. 168, linea 1. — Hujus temporibus Ariper-
CENNL tus rex Longobardorum donaiionem pulrimonii Al-
KOT_E CnRONOLOGIC_E. pium Gutiorum, qum longa per tempora a jure
Ecclesiw privala fueral, ac ab eademgenle deti
Sedis aposiolicse vacalionem posl mortem Joan- nebatur, in litteris aureis exaratam jure proprio
nis Yl, usque ad alterius Joannis ordinaiionem , ca- beuli apostolorum principis Petri reformavit. Hune
talogi e! eodd. magno consensu definiimt unius B! locum auctoris Libri Ponlificalis, seu poiius Pauli
mensis, ac dierum ociodecim, praeter calalogum Ye- Diaconi, ex quo in Libruni Ponlilicaleni facile
ronensem uno minusdie humeraniem , quod proce- transcripsit Anaslasius, aul si qui alius ejusdem au-
dit exclusis extremis, el Colbertinum tertium aperte clor, vel interpolator, illustre docuirienlum reprse-
mendosum, nam dies numerat omnino triginta. Recte senlare antiquissiiiia. possessionis ditionis iemporalis
igitur per nos constitula die emortuali prsedecesso- - in favorem sanctse Romana. sedis, qui non sil illi.
fis 11 Januarii, dies ordinationis Joannis VII per se plus seiiuo infensus, mecuin agnoscere haud grava-
palet; quippe ab 11 Januar. 705 per rhensem unum bitur. Hsec Alpiiim Coiiiarum sive donalio", sive
diesque oclotlecim interponlificii descendendo, Ka- restilulio, narratur facta arino 704, sub pbnlificalu"
lendse Marliseoffendunlur, quse eodemanno 705 eum Joannis YH, non longe ab setale Pauli Diaconi rem
Domiuica co-icurrebant, ut lil. dom. D fidem facit. nananlis, qui florebal ad annum 770, quique ne-
Easdem Kalendas Mariias etPagius tribuere ordina- dum lilteris consignaiam affirmat.sed litleris aureis,
lioni Joannis est eompulsus, quia nulltim ieslum quam ipse poluil siiis oculis usurpare. Non hsec fuit
diem babuit obvium, quqd suam Chronologiam sequa- donalio massse alicujus, aut fundi, aut horti, aut
ret. Qiiid vero? Quenia.lmodum' is bidui retraxit oli\eti, cujiismodi infinitas nobis exhibent marmora,
ordinationem prsedecessoris, ejusque depositionem, et tituli ecclesiarum,.ul optime adnolavil in prsefa-
ita bidui nunc distal ab iisdem Kalendis Marliis. lione ad Anaslasium (Tom. I, num. 43 el seqq.)
Ulud vero ut recuperet arle ulitur plane singulari, illuslrissimus prseshl, et rerum ecclesiasticarum ex-
quam ipsius verbisproponendain arbitror, nl legenll pertissimus Franciscus Blancbinus, ctijus iacliiram
sit palentior : Verum, inquil de Inlerpoiilificio, tqco cbarlae hse, quas adfinem usque nolis suis illustrare
dies xviu, legendumdies xix, exclusoelium die etnor- G_ non poluit, niagno legeniium damno, intelligunl et
tuali lam a sede Jounnis VI, quam ab inlerponlificio, lacrymanlur; sed donalioingeniis tracius terrarum
isque error, ut videtur, tribuendus Anaslasio'.Duo bic a Gallicis finibus per Allobrogos, et Segusium, Bo
peccat vir efudilissinius, idque eo quod removil or- bium usque excurrenlis, in Romanam provinciam'
dinationem a die Dominica; arguit nempe erroris dlim a Nerone redacti, ul affirmal Suelonius in Yila
totam eatalogorum et eodicum seriem', eque suis Neronis. Ilcm Atpium (regnuni defunclo Coitio in
thecis uuam eruit diem, ut biaium, si fieri possit, provinciwformam redegil. Nolabile etiam est nop ap-"
compleat; cumque adhuc desit d.iesuna, emortualem pellari has terras vocabulo simplici Alpium, sed
Joannis YI perire' jubet; quam profecto si perire pairimonii Alpium, cujus nominispromiscua est usur
jusserat posl Sergium, consensui codicum et calalo- patio in veteribus tabulis ad significanda cum bona
gorum eum adversari nori oportebat, nam a die 9 fideliutn pieiate beatoPelro dicata, tum bona rega-
Septembris L diebus numerans, in inierpontificii ex- libus juribus astricta. Prseclarum hoc monunienlum
trema 29 Oclobris, quse Joannis YI ordinationem Jurium Romanse Ecclesioemire illuslranl, et confir-
prsecessit, desinebat; ita tamen ul emoflualem mant Anastasiana regesta, verlehte boc SEeculo,
ipsain, seu deposilionis diem ab inierpontificioexclu- ddnalionum, reslitiitioniim, recuperaiionum teria-
deret, ciimqueSergii sede conjungeret. rum, et patrimoniorum a regibus Longobardis, et
Quod si tanlus codd. omnitnn consensus Pagiuin Francicis sanctx Romanse Ecclesisefaclarum. Juvat
compulit ad diem ordinationis recte stabiliendum bic unam aut alteram in antecessum referre in argu-
Kalendis Martiis, pari eoruindem conslantia in emor- nienli coiiiirmatlonem. Ad annuni 714, Iegimus in
. luali die definienda 18 Octobris, hinc Joannis exiium t,) Yita Gregorii II, penes Anaslasium, qui foitasse ex
removeri non posse evincitur, quidquid mir,a de se- Paulo Diacono pariler exscripsit, illegitimam usur-
dis duralione dissensio sectis suadeal. El sane omnes pationeni earumdeni Alpium Coitiarum, etpaulopost
quos vidi codd. et catalogi tribuunt Joanni VII pon- subseculam justam reslilutionem factama Luilpraii-
lificatus annos n; ad menses autem et dies quod do. «Eo tempore, inquit Anaslasius, Luitprandus
attinet, inler se valde discrepant. Catalogi siquidem rex donalionem patriinonii Alpiuni Cottiaruin, quam
Yeronensis el Colbertinus sexihsliabenl nienses vm; Aripertus rex fecerat, hicque repelierat, adinoni-
Bergomas, Lucensis, Farfensis, tres Colberlini, tione lanti viri (Gregorii II) vel increpationeTeddi-
quarlus , quinlus et septimus , una cuni codd. vul- tam confirmavii. > Et hic vides repe.ilam eamdcm
galo, ambobus Freberianis, Thuano allero, Cavensi,' vocem patrimonii, quod non casu factum, sed pru-
et Farnesiano, menses vn; Palalino Yaticanus, duo denti consilio, ad declarandurii bonoriim translatio-
Colberlini secundus, et lertius, cum co.dd.Reg., Ma- nem a regalibus juribus ad jura sanctse sedis facile :-
zarino, Thuano pfhrio, Ambrosiano item primo, qui- intelligi potesl.
bus sufTragaturLuilprandus, menses vi. Ex his vero Anno 715, Longobardi dolopotiunlur caslro Cu-
tam variis opinionibus polior haud dubie est quse iriano, ulique ad Romana. Ecclesisedilionem perli--
Joanni tribuit menses vu. Pariierque inler alias alio- nente. Pontifex repetil sibi injuste ereptam posses-
rum sentenlias de dierum nuniero, ea eligenda.fuit sionem , quam oblinere precibus frustra nisus,
quse slptemdecim nuineral. Elenim Joannes YII socialibus armisKeapolitani principisusus, numerala
anno 705, Kalendis Martiis, ordinalus, poslquam se- eidem pecunia redeniil: « Cuinanum eliam castruin,
 ANASTASll BICLSOTiiECARli - 95G
9SS
in Yita fuerat 'aureis exaralam lilteris Romam dixcrit, ut testis est
inquit Anaslasius Gregorii II, ipso A
tenipore a Longobardis pacis -tlolo "pervasum.etiam Quo ]Paulus Diaconus, lib. vi dc Gestis Longobard., cap.
audito, omnes sunl reiiditi trisles. Adhorlans _28, qui et cap. 45 ejusdem libri scribilLiiilprandum,
sanctissimus ponlifex, et comn.onens Longobardos, _Ansprandi filium elsuecessoieni, restitutionem illam
ut redderenl, qui si non acquiescerent, in iram se 1Romanse Ecclesiso factam confirmasse. Anaslasius
divinam incidere pro dolo quem fecerant suis scriplis < quidem id factum dicit sedenle Joanne VI; sed Iler-
detesiabalur, nam et munera cis dare ut restituerent i
raannus Conlractns, in Canisiana Chronici sui edi-
voluil mulla. Sed illi turgida menle, neque inonilis ilione, eam donaiionem conjungit cum anno 707, quo
audire, nec reddere sunt passi. Unde nimis idem Joamies YHadliuc sedebat; ad eum enim aunum
sancius indoluil ponlifex, seseque spci conttilii ui- scribit
i : « Anno 707, boc teinpore Ariberlus, rex
vinae, alquc in munilioue ducis Neapolitani cl populi ILongobardornm, possessionem Alpium Colliarumf
vocans, ducalum ei qualiter agerenl quolidie scri- < dudum a Longobardis caplam aique delentam, per
bendo pr_eseniabai. Cujus inandaio obedienics, con- ]privilegium aureis liileris scriptum sanclo Pelro,
cilio inilo, moenia ipsius castri viriute sub noctiirno Joannique papse reddidit. i Porro Alpium Colliarum,
in<*ressi sunt siieniio. Joaniies scilicei dux cum' sic i a rege Cottio, qui eas perdomuil, dictarmn,. ini-
Theodimo subdiacono, et reclore, alqueexerciiu, et iliiini Ammianus Marcellinus, lib. xv, cap 10, sum.l
Longobardos pcne trecenios cum eorum castaldione ia Segusione oppido;"in Itinerario vero Burdigalensi
iriierfecerunt, vivos eliam amplius quingenlos com- < eaiiira initium sumilur ab Ebreduno oppido in Del-
prebendentes captos Ncapolim duxeiunl."Sic caslrum ]pbinalu hodierno; sic enim in eo le-giliir: Mansio
reciperc po.uerunt. Pro cujus redemptione scptua- R Hebriduno M. 16. lnde incipiunl Alpes Collicai, et
ginta auri libras ipse sanciissimus papa, sicul pro- infra
i : Civitas Secussione M. 16. Inde incipit lluiia.
miseral anlea, dedit. » Ex hoc lesiimonio, quod Se ! 1Paulus Diaconus laudaius, lib. n, cap. 16, enu-r
volui integrum proferre, clare deducitur pcr ea merans lialise provincias scribit Alpes Cottias, sip a
tempora Romanam Ecclesiam possedisse jure in.on- Cotlio rege, qui Neronis temporefuil, appellatas a
Iroverso lerras, et castra, ad qiise retinenda, aut "*Liguria in Eurum versus, usque ad mare Tyrrhenum
amissa recuperanda, liullam nonoperam impeiulenuit cxiendi, ab occiduo vero Gallorum finibus copu-
sancli ponliflc.es, precibus modo usi, cl minis, modo lari; in eaque provincia, quamquiiiiam llalia. mi-
eli-un armis, et pecunia : « Yidislf, lcclor (ita com- mcral, dicil haberi Dertonam et nionasterium Bo-
menfarium inslruit Baronius super reciialo lexlit bium, GenUam^quoque et Saonam civitales. Sed
Anaslasii), sancium pontificcm seque ac Gregorium quod spectal ad regem Cotlium Pauhis Diaconus
primum in imineruiii invasasanctorum receplum bona fallilnr, quando dicit eum fuisse Neronis lempore,
ecclesiaslica ab hoslibus minime contempsisse, Aniiiiianus enim, loco laudato, asserit eum « in ami-
vel' recuperare desiisse, quantuinlibet impossibilis citiam Ociaviani principis, » scilicet Augusti, ftiisse
propemodum viderelur ejus expugnalio loci, sed reccptura. Dicil deinde, cap. 18, Patilus Diaconus
quod ininus posset suis, id alienis armis recipere iionam Italise provinciam esse in Apenninis Alpi-
procurasse, omnique studio prseslo fiiisse consilio, btis, « quoa inde> originem capiunt, ubi Coitiarum
ope, pecunia adjuvisse, subdiaconi eliam Ecclesise Alpes finiiinlur, landemque concludit: <:Sunt qui
Romana. opera usum esse. Sed observa ordinem Alpes Cotiias et Apenninas unam dicunt esse pro-
quo processit, niinirum ut primum paternis ir.oni- ^_.vin.iam; sed hos Victorini revincit Hisloria, quse
IIODJIJIISrem ageret; deinde ut contemptores cccle- Alpes Cottias per se provinciam appellat. i
siasticis censuris exlerrerel; denmm veio ul in eos Num. 168, linca 10. — Tomos quos unte, eie,
Iisecomniaconieimieniesagerelarmis, eisquecaslrum Hic aucior ioquens de resiilutione Jusiiiiiani in
expugnandiiin curaret. Sic Deus rem laiiiani aggredi imperium, quse, ul mox diclum esl, circa iinem
voltiit pontilicem et doclrina, et sanclitale insigueur, ejusdem anni 705 conligit, scribil: « Illico ut pala-
ejusque exemplo sanciri disciplinara, qua successores lium ingressus esl, propriumque adeptus esl impe-
eruditi ablata bona ecclesiaslica ab iniquis possesso- rium, lomos, quosantea sub domino Sergio aposto-
ribus vindicai'enl, etiamsi opus sit armis,*si C3.lera licsememoriseponlilice Romam direxerat, in jjiubiis
remedia contemiianiur. .' Sed de hac re fusi.is, el diversa capitula Ronianse Ecclesise conlraria scripta
opporlunius cuin de Adriano I sermo occurret. ineranl, per duos melropolitanos episcopos demanr
MAFEI. davii, dirigens per eos et sacram, per quam Joan-
nem YII pontificem conjuravit ac auborUUu,sest ut
Num. 168, linea 15. — Sed Joannes humana fra- apostollcse Ecclesise concilium aggregarel, et quae ei
giiilate timidus. Justinianus junior,'per*TrebeHium visa essenl slabilirel, et quse advers.i renuemio
Bulgarorum regem in imperium resliiulus, jussit excluderet. . Juslinianus itaque non solum a Sergio
Tiberium Absiuiarnm capite plecti.rebusqiie' suis papa, ul superius diclum esl, conflrmaiioneni syno-
jiiece miiltoruni in luio posilis, ad Joannem VII duos di' Quiiiisexice postulavii, et repulsani lulit; sed
metropoiilanos legavit, ut supremo judicio apostolicae eam etiam pctiit a Joanne YIJ, qui, ut snbdit Ana-
sedis canones synodi erraticas subjicerenlur. Poslu- slasius, « huniana fragililale timidus, bos nequaquam
labalut qusecunque in iis poniilici visa essent lau- j> tomos emendans per suprafatos metropolitas direxit
danda, ipse slabiliret, et quse emendanda corrigeret. ad piiucipem, post quse non diu in hac vita dura-
Sed qiiamvis sequavidebatur hsseimperatorispelitio; vil. J Joamiem ilaque YII arguit Anastasius quod
pontifex tamen ad majestalem cathedrse Pelri raius noluerit criurare canones synodi quinisextse, et
speclare illa non approbari, qusea conciliabulo essent Irilicum a palea separare. Nec sine lundainenio, in-
decreta, eosdeni synodi canones, necex parte qiiidem quit Lupus in nolis et scboliis ad canonesconcilii
confirmaios, per dictos metropolilanos.ad impera- Ti'ullani,vei'e enim de hac synodoait libellus syno-
torem remisit. Hsecaiitem est causa cur noster hoc dicus;' omissosin quinta ei sexta synodo canones edi-
loco humanse fragilitatis suggillat Joannem, qiiod ne dit, et ab omni Grwca, id esl geiuiii, alque Judaica,
rem ingralam faceret impeiatori, iriticuin a palea quin et hwre.ica tradilione Ecclesias purgavil. Habet
timuit segregare. hsec synodusbona malis misia,etinuiile ab inutiii
1 non
PAGII. vitialur; quare po.tueratseparari, inquit idein Lupus,
Num. 168, linea l.~— Hujus lemporibusAripertus. SOMMIER.
Joanne septimo sedente, AHberlus, seu Ariperms, Num. 168, Iinea 1. — Ariperius rex Longobardo-
Imjus noniinis II, rex Longobardorum, donaiioneni rum donaiionein patrimoriri. Vosiquam Langobardj
patrimonii Alpium Cotliarmn, quse ad jus Romaiise adepli sunt Italiam, in eoium.dilioiicm vencwinl et
Ecelesisepertinucrani, sed a Lougobardis multo tejn- A1pesColtise, ea nempe regio, quse mcdia est iii.er
pore fueraul ablalse, restituit, et hanc donalioucm Sedunum, ei .Ebrcdiinum, in atlvcraa parle horii.!)
857 . IIISTORIA DE YITIS RO.\i. PONT. — SISINNIUS. _58
iiiontiimi m Gallia Cisalpina. Hse olim Alpes perti- A narrat Bibliothecarius. Quod vero anihiadverlenduai
nebanl ad sanctam sedem , cujus palrimonii pars' * est, alii pontiflcemfragililatis ac limiditatis ea occa-
erant; cumque illss, nullo jure usurpalas, diutis- sione insimulant; alii dicunl nil incorigrumn fulu-
sime relinuissenlLongobardi, eorum rex Aripertus runi fuisse, ulilia qusemulla sunt a multo paucioii-
divo Petro, ejusque successori Joanni YII, restituit, bus inulilibus separare.- (Cbrist. Lup., in not. ct
aureisque consignalam lilteris donationem ad eum schol. ad cun. Truit.) Cseterum poiitifex, si ad
misit, ut testatur Paulus diaconus (de Gest. Lang. -equum examen res revocelur, majori uli prudenlia
lib. vi, cap. 28):~«Uoc tempore Ariperlus rex rion potuit, quam eorum nibil omnino approbans
Longobardorum donalionem patrimonii Alpium Cot- quse conflata erant a costu a.cumenici concilii
tiarum, qusequGiidamad jus periinuerani aposlolicsc nomen, Romano pontifice convocalionis ac celebra-
sedis, sed a Longobardis inulto leinpore fueranl tionis prorsus inscio, sibi arrogante; cum prseser-
ablatie, reslimit et banc donaliouemaureis exaralam lim in co regnaverit spiritus superbise et invidise
litleris Romamdirexit. * adversus apostolieam sedem. Nonne quotidie acci-
Niun. 168.LinealO.—Totnos quos ante sub domno dil ul saneta eadem sedes rejiciat damnetque in-
Sergio. Canones Tmllanse, seu quinsextse synodi ad tegros libros, ob malas aliquol propositiones mul-
JoannemVII transmissosab Justinianojuniore, ul eo- tis bonis admistas, nec taiuen catalogum singil-
riimquosvelletrejicerel,probalisreliquis*:eosdemque latim conficiat eoi'um quse rejici damnarique de-
intaclos Cpoliina ponlilice afferri jussos, satis aperte buerunt?

LXXXIX. SISINNIUS.
AHNOCHRISTl708 , JUSTI_IIAT.IITERUMS.
160 Sisinnitis, natione Syrus, ex. patre Joanne, sedit dies viginti.'Fuit
aulem temporibus Justiniani imperatoris Augusti. Qui vir podagrico
iiumore ita tenebatur constrictus, ut sibi cibum propriis manibus exhibere
non valeret. Erat tamen constans animo, et curam agens pro habitatoribus
5hujus civitatis. Qui et calcaria a pro restauratione murorum jussit decoquerev
Yrerumtamen repentina morte defunctus *est. Fecit autem episcopum unum m
-insula Corsica. Qui etiam sepultus est ad beatum Petrum apostolum, sub die 1
Februarii, indictione sexta , -Justiniano Augusto, et cessavit episcopatus men-
~
sem unum, dies b viginli novem. -
KOTUL_EMARGISALESFABROTTI. .
a * Calcarias. b B seu.
"VAUI-ELECTIONES.
Excodice Farnesiant. B Ex codiceRegio, Ma&arinoet Thuuno.
,Num. 169, lin. 8, et cessabit episcopalum mense linLin Corsicse.-linead.
2, Just Aug. Hic vir pod. lin S, calcarias.
nno, dies deceni et octo. 7, Ap. vui.-ld. Nov-etreegsavit
episcop niens L,.d_ 19.
Ex codice Valticellano. Ex codiceThuano altero.
Lin. 1, cod Vallicel., dies xx. Hic vir podagro hu- Lin 1, sedit dies 20. Qui vir p. Itn 3, vix ut ci-
more. lin S concordat cumReg., Maz. el Thuan. lin. bum sibi pr. m. exh valeret. lin 4, ag. de hab. b. c.
7, Corsicse,et cessavit episcopalus. qui el calcarias p. r. lin 7, Corsica, et cessavit
episc mensl,d. 28.
Apud Fabrottuin ex codice Freheri. Apud Penium ex codke Cavensi.
Lin 5,.Ai9, calcarias. Lin 1, sub die, indicl vi.
NOT-E VAI__OL.ua.-.
ALTASERRA. C Sisinnii depositionem. Hane alii-codd. silenl, alii
in. S. Qui et calcaria pro restauratione murorum mendosc pommt, alii demum nempe Freheriani duo,
et Farnesianus cum vulgato Sisinnii depositionem
}ussitdecoquere.Calcaria est fornax calcis coquendaj siatuuntdie
causa, L. Aul damnum. § In calcariam, ff. de pmn. septima Februarii. Qui eam silenl, sunc
Tertull. de carne Christi : Pervenimus igitur de cal- codd. Thuanus alter, Cavensis,el Ambrosianusquar-
cariu,quod dici so!et,in curbonariam. Anaslas. in lus cum catalogo Lucensi. Qni mendoseeam ponunt,
{Jregor. II : Hic exordio Pontificalus sui calcarias de- simtiiumcroplures;eienimRegius, Mazarinus, Thua-
cbqui jussil. niis, et tres Ambrosiani prsestaiitioresdepositumaiunt.
CENNI. SisinniumvinIdusNovembres, seudieCejusdenijnen-
sis. Mendumvero esl evidens; iidem enim codd.
K0T_ECHRONOLOG'C_E. indictionem vf babenl, ut cseteri, quse Novembrem
DepositioneJoannis septimi die 18 Ociobris recte, indical anni 707, el vacationem sedis posl Sisinniiim
ut ostendi, apud Auastasium consignaia ; ut facilius unius mensis, dierum 197 ita ut juxla hanc cbrono-
assequamur quse duo examinanda veniunt de brevi logiam ejus successor Conslanlinus fueril ordinatus
paucorum dierum pontificaiu Sisinnii, nempc inler- die 2S Decembris, quse in Dominicam incidit anno
ponlificium prsecedensipsius ordinationem, et tem- eodem 707, .qusimquidem opiuionem segre fero eru-
I-us ejus sedis, consliluendaiii primum anno
~ esse video dilos viros ainplecii".Nam ciim Consiaiilinus
PATEOL.CXXVIH. • 30
 039 ANASTASHBIBLIOTIIECARH 910
709 adbuc numerarel annum priinum, ut infr.i in A inorlttorum. — IV. Romw non cetebrabalur atiud
noiis ad eumdem oslenilam, euni paicl non esse or- feslum Cathedrm.— V-YI. Ul oslendhur auclori-
dinaliim anle annum 708, ac proinde raendosos jiire talc codd. ad ipsnm S. Petri basiticum pcriinen-
appello prsedScloscodices. Iiaque vulgatus, aliiqne - lium. — VII. Et Martyrologio genuino Bed.r ab
liescodd qui Sisinnii deposilionein cbllocantdie 7 additamentis Ftori expugnato, iisdemque Flori
Februarii, exemploBaroniiet Pagii, reliquis omnibus addilamentis.— VIII. Necnon MatiyrologiisWan-
pr.pferenlur, nc divinandi ariem sequi.oporteat, si- dalberii, et Senonensi celeberrimis. — IX. Pau-
lentibus codicibusinbserendo. Siciiiraque depositio, lus IV iusliiuit fesium RomanmCaihtdrman. 1558,
Joanuis videlicel VII el Sisinnii, invicem disjunge-' ei in consliluiionelaudal martyrologos.— X. Quo-
lur mensibus tribus, ac viginli diebus, inlra quod rtim exhibetnr genealogia. — XI-XII. Fundalio
spalium temporis intcrponiificium posl Joannemel Romanm Calhedrm ad diem 25 Aprilis cnm Bian-
Sisinnii sedem collocarenecesse est. chino revocutur. — XIII. Qtias otim tredebalur
Equidem vhlear nodum in scirpo quserere; nam celebruri 22 Febr. una cum Antiochena.— XIV-
tiibus mensibus inlerpoiiiificii cum plerisque cata- XVI. Falsa origo fesli ejmdem 18 Januar: ex
Iojiis, el codd. enumeiaiis a <lie 18 Oclobris enior- MariyrologiisTransmontanis; hodie vero, nilens
lnali Joannis YII, an. 707, oclava riecimaJanuarii conslilniionePauli 1 V,idem festumrecte celebralur,
dies seqiienlis anni 708 fit obvia, quam Baroniuset at die non sno.
Pagius ordinationi Sisinnii tribueriint; indeque vi-
ginli ilierum spaiio emcnso, quod Sisinniiini sedisse I. Fesiuni Calhedrse D. Pelrf, ab ipsis Ecclesise
passim Iradunt, a<l7 Februarii Sisinnii dcposilioni «r>priinordiis
1 celebre, non _ecnsacNatale Aposioloiuin,
assignalam perveniliir. Al nec doetissimo card. an- sed '•' Marlyriiim SS. Petri ct Pauli, niagiuim certe,
diendum videlur, ex. ciijus opinione ordinationcs ac memorabile principiuin babuil. Nainque,l ut ait
poniilicum exlra dies Dominicas divagantur, nec IGulielnnisDurandus (lib. vn', cap. 8) : « De Calhe-
ejus erudilo censori, qui cuni axioma suum conrii- . dra < S. Pclri Ecclesia solemiiizal, quoniam virielicet
deril de ordinalionibus, eas <locens, aul Dominiris, '< apud Anliochiam calbedrali honore sublimatus esse
aul solemnioribus tliebus factas csse, Sisiimiuni perbibelnr.
] Quam sublimalionera dicunt quidam
modo vull ordinalum nec Dominico, nec fe.slo die. Ifactam ess*ea Tbeopbilo principe Antiocbeno (Mau-
Nain qnod festum RomanseCalbedrse lam alie repe- 'rolycus eum vocat pra_fectum)cujus filiiun1delun-
lenriuni pulel anclor Baroniansecrilicse, estprofecio clum ' posl annos 14 Pelrus suscilavii, el ipsiim po-
cur mircr; quod auieni inter solemniora festa re- pulum I civitalis converlit; propter quod ibi ecclesiam
cen_>eiiriam putet festiviiatein, quoe ne post Paiilmn ~< construxeruut, in cujus medio excelsam Calheilia.n
<
quidein IV insliluioreni, prsecepti, aut devotionis collocaverunl, et Pelnim, ul ab omnibus audiri et
'
ergo, ul dicunl, fcolitur, pulelqiie is, qni Baroninm vitleri posset, exallaveruni; in qua seilil snptem
'
arguii a Dominicis, el diebus feslis ordinaliones re- annis. I)e boc igitur honore soleiunizai Ecclesia,
moventem, satis inirari non possum. Quamobrem < quia tunc pneiati Ecclesise coeperiinl loco prseslare,
qiise restanl Cbronologiam. spectantta. expcdiam, <M. < bonore sublimari. Tunc enim impletum est illud
deinde disseram rieRoinana Catbedra adversus Pa- 1Psalmistie : Exallent eum in Ecclesia plebis (Psal.
.ginm, et alios noni sceeuliMartyrologiisdecepios. <
cvi). Hinc esl qnod anliqui Ecclesja. Patres ,
Tiium, vel quatuor mensium"solidorum iiilerpou- ^1 ,._ prspsertim
I S. Augustinus (serm. 15, de SS., nisi
J
l.ficii, quoruin neiilruni ducit ad iliera Dominicam, iorie I is scrino ad aliuin perlinel, ut PP. Maurinis
falsi arguere iiullns dubito. Sedis item tempus apu.I est * visiim) inagnis idem fesluin laudibus celebra-
plerosque ealalogos el codd. definilnm dieium 21), runl. i
eum a nulla Doniinica deductum, sequcl spaiiuin II. Quando id prsecipue factum Anliochise non
iuter camdem eldiem seplimain Februaiii positum, satis £ liijuei. Romse auteni celebiilaiem ejus festi
reprehendendiim esse arbitror. Huc accedit catalo- iinstiiutam Februario mense ad abolenriam supersti-
goriun incoiisianlia (nam Palalino-Vaticanusdat Si- llioneni cibosafferendiad sepulcra inortuoniin sermo
I"
Miiiiioaiinos 7, dies 15, ipsissimisulens verbis quse Iaudalus testatur : « Cum solemiiiiaiem banc, in-
adbibet in Constaniino; Colbertinus secundiis dies quiens, Ecclesiis meriio religiosa observaiio ijstro-
50, lertius 2S, sepiiinus annum 1, dies 2) qua cogor < duxerit, miror cur apud-quosdaminfideles hodie taui
dicere, nil certiim de inlerpontificio et sede hujus perniciosus
I error increverit, ut super tuinulos de-
I
pontificis affirraari posse. Nisiforle dies 30 cum fiinctorum cibos, et vina conferant, quasi egressie
secundo catalogo Colberlino assignandi sunl sedi, de . corporibus animsecarnales cibpsrequirant. J Hac
~
nani a die deposilionis 7 Fcbruarii lantumdem tem- de causa hujusmodi olim celebritas vocabatur F.e-
poris retrocedendo dics 8 Januarii offeiulilur cum siiim s B. Pelri Epularuui, non enim solse gentes eani
Dominica concurrens; hinc vero ad diem 18 Oclo- ssuperstitionem aiupl-Clebanlur, sed de Christianis
bris Joaiinis emortualem, duo lantimi menses, dies ipsis i idem tradit Hieronymus Macer auciorilale S.
viginli numcrantur : quare qui decem dies adderen- 1Augustini : t Fesium, aiens, epularum. Festuni Ga-
tur sedi, detrabi eos oporterel interponlilicio. Et lliedra.
t' S. Pelri, in quo die Cliristiani, prsecipue "m
revera id ego lanlum pro cerlo habeo, a deposilione D D Africa, epulari solebant, de quibus D. Augusl. iib. vi
Joannis ad obituiii Sisinnii tres oinnino menses, < Conf.,cap. 2 : « Cuni, inquit, ad niemoiias sancio-
dies 20, inlercurrcre; quomodo aulem secernenda «' rum sicul in Africa solel, pulies, etpanem, et me-
sit scdes ab inierpoiilificiodivinandiunaliis relinquo. j« riim allulisset. J Mos esl gentilhmi siiperslitipne
Cacternmadduci nunquam polero ut ciedam liunc iintioduclus, qui in eodem prorsus riie super nior-
ponlificemfuisse ordinatuni feria IV,contra recepium tuorum 1 sepulcra cibos coHocarcsblebant. » (Hiero-
jam inorein, nisi forle Imnior pudagiicus, quo tam Ilex.) Quam superslitioneiii' diu apud Cbristianos
misere vexabatur, cum diem caipcndum suasit, ad perseverasse
i fidem faeit concilinni Turoiiense "n,
quem pontifex per diutiirnnm irimcsire interponli- aiino ; 570 celebratum, c. 2_!: « Suul eiiam qui in
iiciuin segreperdncliis, alilieiaretur levius, ac mi- festivitale
1 Caihedra. douini Petri aposloli cibos (Sir
•
.liime spem proeberel f<.l_ciorisdiei. Raiionem veio mondus in cod. Bellovac legit inlrinitas) nionuis
quse movil Pagium, nempe fesuun RoinanseCaihe- offeruni, < el postraissas redeunies.ad donjos proprias,
drse, nullalenus atlendi oporlei'ejam dcmum ostcn- ad • geniilium revertuntur errores. >
tlam, -ul suni pollicilus. III. Quibus ex documenlis aperte agnoscitur ipsa
dies instilulse feslivilatis; nam in Calendario rusiico
DISSERTATIODE ROMANACATIIEDRA. .liiin
J a Grulero, lum a Bucherio-de doclr. lemp.
—
Suav.AiuuM. [. Origo memorabilis Calhedrm An- .< .edito, ix calehd. Martii, seu die21 Febr.,legiiiir/e-
liochenw.—II—III.Ejus festum.Romm institutum jalia, ,; quibusepulse ad sepulcra ferebanuuveo quod
die 22 Februarii ad abolcnda feralia, seu epulas ;animas putabant iis vesci,noctc fesium piseccdente:
 '
911 HISTORIADE YITIS ROM.PONT. — SISINNIDS. 942
<lievero ipsa festivilatis 22 in eodem Calcndario est A aulem 2__Febr.: In Calhedra B. Pelri cnnlumus ad
Caristia , quse vox, ul observal Dufresnius in Glos- Vesperus AnliphonasECCESACEHDOS. Prsedicli vero
sario, idem sonal ac cara pognalio eadem die oceur- Cononici Rituale (ap. Mabill. Ord. xi) singillatim'
rens in lalerculo PolemoeiiSylvii, « ita dicta, aien- ritus feslorum describens , ubi ad Dominicam post
tis, quia. tunc, elsi fuerint vivornin parenlum odia,- octavas Epiphania. pervenit. In feriis autem, inquir,
lempore obilus deponunlur. > Prselerea eodem in st non est festivitas, canlatur Anliphona, elc., cerlis-
lalereulo ipsum Caiherirsefeslum indicaturper hsec simum argumentum quod feslum RomanscCalhedrse
verba : DepositioS. Petri et Pauli; quse iionnulli ih propria ejus basilica ignorabalur; nam postraodo
perperam interpretali, apostolorum martyrium in- Purificaiionis, Sepiuagesima. ac Sexagesimse ritu
imere conlenduni: at eorum opinioneelegantercon- expositio : In Cathedra, inquit, S. Petri legitur, sicut
fodil Tillemoiitius'(Hist. Ecc.l.tom. I), et P. Conra- in die natalis ejtis; tamen ad Vesperas el Maiutihas
dus Janningus (ad d. 29 Jun. in Comm.prwv., n. 24 taudes canitur: EGCESACERDOS MAGKUS. Statioin ejus
et seqq.) eannlein perstringit, aucloribus objiciens basil,.Quiti plura disiderantur de singularl festo
quse legunlur in eodem laterculo ui Kal. 'Jnl., seu GathedrseD. Petri ? •'
die 29 Jiinii: Pelri in Catacnmbas,Pauli Osliense; ' Vf. His omnibus
argumenlum etiam firmius ac-|
ea jjuippe marlyrhim evidenler demonsfrani. Cse- cedil: Kalendanumnempe, aut Martyrologiumjuxta
leruin quod Sylvius diem Calhedrse Deposilionisno- veteremusum canonicorum basilicw Valicanwsancli
inine indicei, tum ex Bollanrii observaiione evinci- Petri: auclius Martyrologioveteri, quod produxi ex
liir, tum ex veteri MartyrologioBucberii, cui litulus: Bncherio etLaterculo Polemseii Silvii. Hoc prcefigi-'
Depositio Marlyrum ; ila enim incipit : vni Kal. j> tur Responsoriali el Antiphonario Romanse Ecclesiie
Jan. nalus Clmstus in Bethleem Judw; ubi Nalivilas de circii-0 anni, quod Y. Card. Thomasius reTcrt
Dominiinler deposiliouesnumeralur, quemadmodum scriptum per saeculum xn. In eodem variis disiicis
iiilcr depositioneseasdeni martyrum paulo infra re- lermini Sepluagesimse, Quadragesima; et Pascbales
censctur Caibedra, videlicet: MENSEFEBRDARIO, pio antiquo more indicanlur. Prse cseteris Se-'
vin Kal. Mart. nalale Petri de Caihedra. Iloc Mar- ptuagesimse gradus ultimus, qui in vigiliam Ca-j
tyiologium anliqnissimuin,quod scribebatur lempore thedra. Antiochenseincidit,primo hujus distici versu
Liberii, magmis illevindex veterum monumentorum indicatur.
Franciscus Blanchinus ex lib. de Doclr. lemp. Bu- PraiveniensCaihedram,dat tardinsalle vacare.
eherii in prolegqmena bujus operis translulit, ut no- CeJilhyeinpsrelro catliedraloSimonePelro,
sira legcnlibusprseslo sil.'
'' IV. PolemseiiSilvii Laterculo el
Marlyrologii ve- Altior autem terminus cum die 18 Januarii concur-
teris auctoritale sum usus ad probandani Caihedrse rcns, cum hodie.aliam Calhedram celebramus, mi-
Ajiliochenseanliqiiissimam insiitutionem die 22 Fe- nime a KalendarioYaticano iimuitur per festum pro-
bruarii; he diu insisterem in re eruditis satis nota, prium basilicse; imo ne festuni quidein memoratur,
necesse esl modo ul unum fuisse olim Romsefestmn quod tunc nesciebatur, sed ejus ioco visilur: Aquilm
Calhedr_euberius ostendam. Quotquot polui videie el Priscm. Nec profecto aliquis miretur nullum Yali-
Antipbonaria, Responsorialia, Sacrainentaria, et id canse basilica. monumeiilumexislere, aut velus, aut
genus volumina, prseserlim opera et studio Y. card. niedii sequiorisque sevi, in quo festum memoretur,
Tbomasii in Iucein edila, diligenler scruialus, non- _ quod tot anliqui transmontani codices prseseferurit:
nisi festumCalhedra. 22 Februarii in iis deprehendi. C llomani enim « posteriores sacramentarioruni colle-
Anliphoiiariura a S. Gregorio ordinatuin per circu- clores (Morini utor verbis), uon componunt marle
lum anni; Garnulense, quod Tbeodolinda, regina suo sacramenlaria, sed exscribunt: cuinque aliquid
Lqngobardorum, inter alias res prseclarissimas dono addunl, id verbis suis non exprimunt, sed ut ex-
dedit basilicseS. Joannis BaptislseModoetise; Capi- pressa vident, iranscribunt (Jo. Mor. de sdc. Ordi-
tulare Evangeliorum; comes , seu lec.ionarium, ngt. p. 3, exerc. 9, c. 1). J Hinc est quod S. Grego-
oinnia antiquissima, et basilicain Ipsain S. Petri rius Magnus Sacranientariorum dispositor, el Cano-
speclantia, nullam aliam Calbedrain prseseferunt, nicus S. Pelri Benedictus Ritualis descriptor, festi-
prsetcr memoratam 2_l Februarii. Exslant quidem vitates, quaruni ritus eorum sevoin basilica inole-
Aniipbonarium et Lectionariiim S. Galli mss., in verant, priscis Sacramentariis el Ritualibus addi-
quibus legilur die 18 Januarii : Cathedra S. Pelri; dere; quas atitem episcopi et nionachi aul pielate,
al Walfridus Slrabo scripior noni sseculi (de Reb. aul studio in suas invexerunt ecclesias, Roince
Eccl. cap. 25) fidem facil, ul idein cardinalis admo- penitus ignotas, lamelsi majori apostolorum prin-
net in pra.falione, quod Ronianum Aiitiplionarium, cipis et basilicsegloria essenl, eas non memorarunt;
enim Sacranieutaria marte suo componebaiil,
pnslqiiam ultra .monles est devecluin, complures a non exscribebant.
Gallicanis magistris accessiones habuit. Quod ut sed
verum __.il,considerari velim cod. ms. monasterii YII. Quid vero ad RomanseEcclesise dies feslos
ejusdem S. Galli nullas addiliones passum, in qno comprobandos, Ronianis lanlum aucloribiis utor?
exslal Ordo tibrorum Calholicortim, gui in Ecciesia Ipsi scilicetexteri poliore» veritali rei suffragantur.
Romana ponuniur-ad legendum.Namque in eb cod. D Ven. Beda, Florus elAYandalbertus,qui, snaedenles
legereesl: A natalelnnocemium usque ad Septuag., Marlyrologia, monumenla veterum secuti sunt,"de
elc. A Purificoiione S. Nuriw, elc. ln Cathedra S. Calhedra 18 Januar. prorsus silent. Neininem laiet,
Pelri iegunlur lecliones quw in nalale omnium apo- quod Yen. Aiigli_epresbyter Beda suum edidit Mar-
stolorum. Nulla alia Calhedra occurrenle, nec anlea tyrologium Romano veleri auctitis, quqd omnes jibi-
i.ec posl. qtie Ecclesiseamplexsesunt; ediditque bctavosseculo
Y. Atque ut luculenlius comprobetur unicum ineunte, cum Pagius credit RomanseCathedrsefesii-
fuisse festum Caibedrse, qbservalu eliain riigmun esl vilatem fuisse celebrem. Pari modo omnes noruni.
quori Respqnsoriale el Antiplionariuni a MagnoGre- quod Florus diaconus Liigdunensis cenlum post an-
gorio disposilum, in quod nullse irrepserunl Gallir nos, nonovidelicel sseculo jam labente, Manyrolo-
canse addiliones, exhibet rilus in Ecclesia Romana gium Bedse amplificavit. Hocauiem BedseMartyro-
usurpa.i solilos ssecnloxn ciim monachorum pielas logium genuinum, et Flori addiliones erudilissimi
el episeoporumreligio jam undique ultra monlesin- viri HenscheniuselPapebrochius lomo II SS. Martii
iroduxeraiit aliud feslum Catbedrse die 18 Januarii, ididerunl, selectissimis anlea bibliothecis lola Eu-
eujusofiginetii et progressum infra explicabo; atla- ropa excussis, Rorha pra.S8rlini~habitiscodd. tribus,
men adamussimconcinit cum Rituali Canonici Be- seleclissimis, Valicano, monaslerii S. Cyriaci in
nedicti, qui susebasilicse ritus magna cum fide de- Thermis ex bibliotheca YalIicellaiia....ano usus est
scribii. Responsorialesiquidemhabet dielS Januar.: Baronius; ac lertio ex inslructissima ^s bibliolbeca
In fesio sanclarum Aquilw el Priscw, R. eic, die Barberina. Novasad illam edilionem cw; adjiu:*_.
 "
fflS ANASTASIIBIBLIOTHECARIl 944
Aclon.ni-eoi.tm.ia.orP. Solleriusin prsefat. ad Mar- A apud exteros, prcescrlim Gallos et Ilispanos, tunc
lyrologium Dsuardi (tom VI Jun.) acsuidemnm P. lemporis celebrabatur; 5° originemRoinance Catbe-
Joseplius Blancbimis exemplo pairui scrulator drcenon aliam esse quam epochem insliluli Roniani
maximus monnmoniorum veterum, contulil emen- ponlificatus.
davilque Henschenianam editionem cum «id. mille X. Borum primum tamelsi abnnde comprobavi
annorum prsestaniissimcebibliothecsecapitjilaris Ye- monumenlisveterum per priina ocloEcolesisessecula,
ronensis. Nihilo lainen minus nec Marlyrologium non tamen negare ausim quod aliquaiidiuper iioiuun
Bedse,nec addiiamenta Flori ex celebeirimornni tot deciimimvesseculum Romse quoque hi Festiimccle-
«orid. fido prodeuntia, aliud habent die 18 Januarii braretur. Moveorenim laudalis Pauii verbis, qui
jjrscter Naiale sanclmPriscm, nccaliain iisCatbedra Martyrologorum auctoritate fesiivitalem Caiberirce
inemoratur, quam quso vere celebrabatur Romce el celebrandam,seu poiius aniiqum celebritali resliliicn-
in loto orbe catbolico 22 die Febrnarii. dam sanxii, sv Kal. Febr, quod csl cipul.alterum.
VIII. BedseMariyrologio fidcin aildiml Marlyrolo- Eorumverogenealogiani, sive, ul nielius dicam, ceta-'
gitim ScnonenseS. Coluinbse,poslea reginseSuecise, tes spectari oporlere intelligo, ut d>ctis major liiies
quod laudatus P. Sollerius auctoritateantecomparat cum aecedat. P. Joan. Bapiisla Solleiius in prcefaiioneail
KribusRomanis seleclissimis paulo recensilis; Dsuardum (iom. VI Jun. a num. 12, usquead llGO)
et MarlyrologiumcelebreWandalberti monaclii Pru- ires omniuni principes ponit, Eusebiuni, sive Hie-
miensis in _i«jcesi Trevirensi, qui circiter dimidium ronymuni, seu iiirnmque sinml, V. Bedam, elauclo-
noni 6-ecuIilllud scribebal: namque borumneiitruin rcmincertiini MarlyrologiiRavenncerepertiabAdone.
Calhedrse-Romansefestum prcesefert.QuseSollerium g Horum yelnti successores facit Rabanuiii, Adonem,
vires omnes ac nervos iniendenlem ul assereret Ca- Noikorum.Dsuardnin. Rabanumdocetesse aut cequa-
ihedram, objectioiiem eruiiiloium prsevenirecompu- lem Fiori diaconi Lng lunensis, qui Bet!;eMariyrolo-
Isruiil: « Nec quidquam obstal, ait, Berice,Flori et glum circaaiimim 830 amplifieavit, aut probabilius
Wanrialberti sileniiiun, nisi quis pari ratione arguere suiim Martyrologium confecisseex inspectis addiia-
velit ad cxpugnandas sanclorum commemoraliones uienlisFIori; Adonem episcopuinYieiinensp.nl probat
prape innumeras. » Equidem rcligiosissimo viro eodem lempore medilari suum ex eodem lonte ;
spomieo meam fidem, quod borum silentio non ular Noikeriim demonstrat vidisse etiam Martyrol. Raba-
ad festa expugnanda, sed ad veram lestonim origi- ni; ac denique Dsnarriiimmonacbum, qiii post alios
111.1H ernendain. Nonne damnabilis _supiniias fucrit scripsil circa annum 875, facile alienos oniiies labo-
Yalicani cleri, suos rilus in lot Sacramentaiiis et res -
~ inspexisse affirmal. . ;
codicibus supra alialis digessisse prsecipuo mulilos XI. Qnamobrem, ni cgofallor, lenemus oiigine.m
<.niamenio,quodcst memoria aposiolicscsedis Roi!!;c Romanse Calbedrse,quantio scilicel in Martyrologia
priimim insliliU-e?Nonne Yeuerabilis Beria, qui ve- laurialoiTimPatnnri primo irrepsil. Cum vero eru-
ms Romanum Maiiyrologium aiigenduin suscepit, diiissinius cauonicus Parisiensis, ClaudiusCastelia-
ul nulla dies, si lien poleral, non prirclaro sancii nus, aflirmct quod iricin festum in Galliis ante Caro-
.alicu-jus nomine illuslrareiiir, magmiii) Komanse linn Magnuin peculiare eral, Ronise vero et lota
seili, <juamsingulari prosequebalui' obsequio, inlem- Itaiia prorsus ignoium, Patilus aulem IV veram ejus
pestivo eo silenlio rieiiiiiienluni iinportassct? [Somie originem dical fuisse derivalam ab initio Romaiii
flcmnm Fiorus, qui priinus oinniiiin Marlyrologiiun^„ ponlificatus : opcrce pretiuni fecero si ostendam
Bed;e amplificavit, inaneni lusissel operam, silentip qimd non recie xv Kal. Febr. in Galliishoc Roniana.
pr;cteriens festivitateincceteras inter Romanas praj- Caihedra.iiii.iiitn consliiulum fueiit. Magnusponti-
cipne juinierandam ? ficisechronologiceassertor.Blancliiniis invictis adco
iX. llinc profeelo omhesvident quod ante nonmii raiionibus planimi facit primordia RomanceCaibe-
sceculuni-jara adullum, cum juniores Mariyrologi dnc a die 25 Aprilis repeienda esse, ui eamdemirem
ieslumRomanoeC;Uhedrceilligarunl cinn die 18 Ja- iieium demonsirare in eoriem opere oiiosum videa-
miaiii. nulla nienlio iilius rilus occuiut aut Romsc lur. (Vide notas ad S. Petrum.) Quid vero si-ea
aiu .aiibi. Poslea vero pluiiluis in orbis Cbrisliani vidisset quce crudilissimus fratris lilius P. Josepb.
partibus, ,pr_esei'tiinin Gallia et Ilispania, foriasse Biancliinus p.rotulil e palria prsesianlissima biblio-
ciiam ipsa in urbe Roma, solemniter iri fesmm cele- llieca Yeronensi, quam ille toiies excussif expila-
braii constal, teste Paulo IV, qui anno lo"8 celebre vitque? Yelereni nempe codicem Saeramenioruni
csse jnssii, ut ail Maurnlycus, seu potius anliqme ernita, in quo die25 Aprilis non ut in aliis Iilania:
eeiebrilati resiiiuit obsolelum, ul nolant dociissimi inajores, incerlum v.ihle argumenium, sed integra
viri card. Baronius (not. ad Marlyr., <l.18 Jan.) et exhibe.ur missa divi Petri, ei ne ulium remancat
Joannes Bollaiulus{Aci.SS., d. 18 Jan.). Verbaauiem diibium quin principium Romana! Calbedrse inde
poniilicis sunl: « Vermii, Jicel urbs ipsa msiito plus sumi debeal, nolaliir in margine : IN DEDICA-
debeat eidem Pelro qui eain per Catliedram episco- TIONE. Yerum faleor, cum primuin boc pretiosissi
palem in ea constitiitam regnis coelestibusinseren- inuin monurnenlum mecum cominunicavii, qim est
dam condidit, quam illis, qiioruni sludio piima ni03- liberalitate et bumanitale laurialus vir , exsullavi
iiium suorum fundanicnia jacla fuerunt, e* c^uibus" gaudio; nam vidi boc esse argmncnuim invicinin
is qui illi noiiien dedit fraierna cain csede foedavil, • ad conslituenda Roniauce Caihedrceprimordia cuni
fesiivjtalem tamen ipsius Calbedrse,qnse, juxla an- r-.atalogoFelicis IV el lertio codice Colbertuio, -*
tiquissimoiiim sanclorum Patriun iioslrorum lesli- die 25 Aprilis , qua in onmibus Sacrameniariis
monia, xv Kal. Febr. fuil., et in div.ersisorbis Cbri- ;l codicibus videbam innui litanias majores ct
stiani, ut pr;i'sertim Gallise el Hispani;epartibus, iiationem ad S. Pcirum; at mysterium assequi nou
pnedicta die solemnller celcbralur, niininicobservct joteram.
celebreiquesolum feslivitaiem Cathedrse Aniiothe- XII. In ordine prceserlim Romano canonici Bene-
nse, quceoctavo Kalendas Martii juxta eorumriein- licti sccpelaudali iegebam , niiin. 58 : Finila Lela-
Palruni leslimoniuin fuil: lanquain idem Salvaior >iiaaliisqueofflcus,uscendit ad basilicam S. Peni,
no.ter qui scepius infirina elegil nl foitia qu;eque 'ibiest su-Aio:tbique dominusponlifexcanlal missam.
conlhndat, non respiciens im_>ecillitaieiunoslram, i.emque in exeeiptis Petri Manlii , pariler canonici
feslivitalem Catliedrce, qua ipse Pelrus aposiolus 5. Petri, cap. 27, de diuruis Slaiionibus : In Lela-
Romaeprimum seilil, nosiris lemporibus ceiebraii- •liismajoribus m die S. Marci, in Dedicaiioneeccle-
dam, seu potius anliqucecelebritati resiiiuemlamrc- iiarum aposlolorum Pelri ei Pauli (nempe 18 No-
servaverit. » Quibus ex Pauli verbis tria innole- rembris, quo die legilur in Ivalendar. et Martyioi.)
sc.unt: 1» suo sevo non celebrari Romse fesuim
RonianoeCattiedne ; _« anliquissimos Palres lestari
Romauam Calbcdiam fnisse xv Kal. Febr., quo dic <"'VidePalrol.loni.LV. . . .
 94S HISTORIADE YITIS ROM.PONT. — SISINNIDS. 94G
t"wCuthedra S. Peir'%.In libro auleni Onupluii Pan- A rius rem demonstient.^ussprce aliis ad.iucitlaudatus
vinii de Slalionibus urbis Ilomce : In die sancti P. Sollerius, Martyrologia Hieronymiana' oontracia,
Marci inl.ilaniis majoribus velus slniio. De Slaiioni- ut voeal, ea sunl Rhinovienseet Ricbenoviense.Ea-
Jms vero fer. n, ad S. Panluin ; fer. iu, in basilica demque ut Romanum vetus, illud reginccSuccise, et'
Lateranensi, el fer. iv, ad'S. Peirum triduanarum tot alia Marlyrologia prsestanlissima, babebant die"
lilaniarum , Rogalionum lempore : Recens statio. 18 Januarii, Romm S. Priscte. Deinde suntpassa.
Quse omnia faciebant uliremjiedibiis in sententiam addiiioiiem, lanta conflatoris socordia, nt fuluran^
Blancbini; at quemadmodum minime eum videbam vel csecis rcliijueril deprehendendam.. Spectentur'
rejicere diem 18 Januarii, iia ex riiscriniine illo ambo : Rbinoviense : xv ILal. Febr. : Romwsunclw
quod idem ponil inter fundaiam Calhedram et <!e- PriscW. Item Rnmw Culhedra S. Pelri uposloli, et
claratum primalum, non obscure intelligebam ali- Ponio Marim. Ricbenoviense: xv Kal. Febr. : Romw
, quod adhuc dubium in ejus menle inesse, undenain Cathedru S. Peiri uposloli, e't in Pouto Muriw.Jtem
repeti RomanseCalhedrceprimordia oporteret. Niinc Romw S. Priscm.
vero et Bedsegenuiho Manyrologio, el magni Leonis XV. Prsetereo manifeslam bujus in principio, i!-_
Sacramentario inspectis, non amplius dubitandum lius in flne additionem ex Romw repeiitioiie; per se
reor, cum Blancbino, de primordiis fundatse Cathe- enim patet: quid sibi vult Richenoviensis (nam Rhi-
drs. Romana.; sed probabili admodum ratione ab noviense duobus mensibus Februario et Martio est
ipsa die 25 Aprilis repeii eadeni posse:, iniitilum) commemoraiio illa de Cathedra Anlio^,
XIII. Quod auiem aitinet ad fesium Romanse cbena, 'Nutule Cuihedrm uposioli Petri? nonne ad-
Caihedrce, aut illud celehrandum", aut veteii ce- JJ scititiam suggillat primam Romanoe Calbedrce mer,
lebritati reslituendum decreverit Paulus IV die 18 moriani? At de luce solis disputo; nam Henschenius
Januarii , minorum etiam Ecclesiarum exempla et Papfbrochius in prcefatione ad Marlyrologium
seculus, ut ait, id profecto nibil inipeclitquominus Beilseduo luec-Marlyrologia conflala afliimant ad-
•exlia diem fundaiionis illud celebremus, quemad- dendo ex-aliis qu;ecunque libuit. Ejusniodi sunl et.
inodmn ex cod. Gelasiano prcefigi olim consial aba quse affert Sollerius, et Gellonense ipsum in
diei 29 Junii, quod et de Antiochena Cathedra jam Spicilegio Dacberii tom. XIII evulgatum (quod edi-
moiiiii esse factum. Hanc siquidem non quo di.ein- tor, ut maximam ei anliquitaieni ascribat, tamen
calbedratio facla esl Aiitiocbice, celebrandam iusli- ultra sceculumiiouiim iransinitlere non potesl) eodem
lueruniRomani pontilices, sed quodie supersliliosa tempore est conflatum.-cum sanctorum nomina hiiiG
epuiarum festivitas.a Chrislianis more gcntium co- inde eligere conabaniur eoium sciiptores, ut singuli
lebatur. Quin etiani duodecimi sceculi scriptor pro- dies mensium implerentur; idque magna,'quam ha—
baiissimus Belelns uno eodenique die ulranique benl, simililudine deprehendilm. Dlrum fijnsprse-
Calheriram Romse celebrari tradiilil in suo Ration. cipuus unde ejus setalis Marlyrologi derivartuil sua,
div. off. c. 83 : « Hoc iteralempore, inquiens, cele- Bed;e Mariyrologimn fuerit, alflrmare non ausim ;
Lrari solel Cathedra .sancli Petri, lam quse-Romse hoc ceiTumscio quod lmjus exempla ab archetypo
fuii, quceqiieienipoie posterior est, qyam illa qnce adniodum rara eam additionem exlribenti ut palet
fuit Aniiocbise.*Verum ilia qucefnil Antiocbise, so- ex lot codd. ab Henschenio, et Papebrochio inspectis,
icnmior profecto cstalia, ut vel biijus diei collecta, qiiorum unicus Toinacensis ad usiim mouasieril
qn.e est de iiicathediatione Auliocbiie facta abunde S. Marlini Romaine Cathcdrsemenioriam referl.
testatur, dicilurqite festiim B. Peiii epiilai.nu. » El C XVI.Cseierum quicunque lianc addiliouem primus-
infra : i Quodquidem cum viri sancti aniinadvertis- in Martyrologia iuvexerit, lanto id fecit successu,
seiit, ac penilus illam consuetudinem exstinguere ut vel in uno Italo Ambrosiano Kalendario legerim. -
voliiissenl, institueruni festum de Caihedra S. Peiri, Sutura tamen facla esl pari socordia atque in lau-
laui de illa quce fuit Romse, quam quse Anliochia.; datis Transmoiilanls. Et sane duo-sunl antiqua Ka—
idque illo eodem die quo abominanda illa ab etlmi- lendaria __Egyptiacorum-dier,utn superstilionem more
cis fichau-',ul solenmiboc feslopravce istius consue- anliquornm prceferenlia, quce in lucem edidit V. C.
tn.iinis festum omnino .exslinguerelur. . Qu;e non Ludovicus Muratorius (Italicor. Scriplor. lom. U,
-tbludiinta sermonesupra laudalo D. Augusliui, aut ' pag. 2). Neuige Ambrosiamim el Silonianum, illud
aiius antiqui Patris, de utraque siniul Catliedra certe anliquiiate huic prsestat, el esl fere iolum,
agenlis; neque a prsediciis codd. Valicanis, semel aslronomicum, prseler qualuor primos menses, iii
diiiiiaxai fesluni Catbediee meinpraiilibus, tameisi quibus lermini paschales el alia ad prsecipuassoleni-
siabilis reinaneret rilus iitaniaruni et cseteroruin nitaies spectanlia indicantur. Dlrnmqiie ad Medio-
quse 'ieri consueverunl die anuiversario f'uiidal_a lanensein Ecclesiam spectanlia exbiljel- festa: Am-
Caihedrse25 Aprilis. brosianum vero sanctorum nomina non recitat iiisi-.
XIV. Dieendum reslal de origine fundalceCatbe- mense Januario, tribus .eiiim. sequentibus rara,
drce Romanceultra monles, qiiani a die 18 Januarii deinde nulla prorsus inemorai. Plura auteni' nnine-
repetilam csse testantur Aniipbonariiim ms. S. Galli rat quam allerumreeentius, ita ut sscpe additum
in Helvetiis, additamenta ad Mariyrologimn Bedse, baud dubievideatur. Ac-ne gratis id aflkmem facit
el posteriores codd. multi. Gallicani Magislri, ul eos D dies ipsa xv Kal. Feb. b~secbabens -.-Priscmvirginis.
vocai Walafridus Strabo, habiierunt haud dubie prse Romw CuthedruS. Pelri; ubi additio est evidens,
oculis Latcrculum PolomseiiSilvii, in quo lcgilur.die tujn quia nullibi prseler bic loeum nominat; tum
22 Febr. : DepositioS. Petri et Pauli; figenlesqiie quia Pelro apbslolo addit S., ul ipsis Kalendis addi-
eodem die mariyrium aposiolorum, principium Ro- deral Maninse virgini, item addililise, quod non facit
inani pontificaius D. Pelri consliluere conali sunt; nisi bis aul ter in ahis hujusmodi additiouibus, ut
nec diffidle illis fuil catalogum aliquem seti codicem sunl S. Benedicii; depositio S. Ambrosii, el S. Ze-
jnveniie, qui, ut nosler Cavensis, tlaret Petri sedi, nonis; exceptis.iis paucisqui apud.anliqua Martyro-
e
prseter annos viginti quinque, mensem uiium, dies logia tali honore dignanlur. Silonianum S. contrario,.
quinque. Qnare adi.e, quaui crediiierunl, marlyrii, lainetsi admodum reccnlins, Culhedmm Detrime-.
retroccdentes mense uno, diebus quinque, in ocla- morat suo loco, id est 22 Febr., quori illud non facit..
vam decimam Jauuarii jnciderunl, quam, prout <}usecum ita sint, pervemsla igliur Breviaria illa et
eranl velepiscopi vel monaclii, suis in ecclesiis, vel Martyrologium Rom.- ms.; in quibus Baronius legit
monasteriis, fundalce€atbe"drcesacram baberi volue- festuhi Catbedrce Romance die 18 Januar. nono (not. ad
rimt. Hinc factum est quod alias apud ecclesias, MariyrA. die) antiquiora esse non possunt atit
quibus religio et pietas suadebant ut qiiolcimqiie decitno Eccl. sceculo.Ac proinde sive id18 tempori.
pGssenl-sanctorumljoinina suis MaiTyrologiisadjuu- celebraretur Romcefeslum Cathedrce die Januar.,
gereiit, feslumRoraanceCaibedrceccepitcsse celebre. sive non celebrarelur, qucmadmodum papa illuri po-_
Piicse.ilissima exeibpla profcram quai luce ipsa cla- teral inslituere quocimque die sibi ulacuissei, ut de.
 "
947 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 948
aliis quaniplurimis festis accidit, qttse celebrantur A iniquissimo jure confirmandi electum ponlificem, de
extra proprium diem; ita non fuit bpus Paulb IV quo supra dixi in Benedicto, novas arles Grseci
renj sublilius indagare; ciim prseserlim in diversis cxcogitarunt, quibus proeorum arbitrio Romaham
orbis Christiani pariibus, ut ipse ait, pi\_efatadie xv moderarenlur Ecclesiam. In sacrum videlicet cleri
Kal. Feb. celebraretur. Itaque minorum etiam Eccle- Drbis collegium Groecos et Orienlales curabant co-
siarum exempla sequi non est dedignalus, ut ad oplarijCxquibusprsecipueexarcborumop.era pontifex
principis apostolorum gloriam Catbedrse Romana. eligebalur. Benediclus Joannein, nominis ordine
riius uno eodemque die in loto orbe calholico ae quintum, Syruni nalione, successorem habuit;
prsesertim in urbe Roma celebrai-e.ur. Joannes, Cononein Thracem; Conon, Sergium Sy-
CIACONII. rum; Seraius, Joannem VI, et deinde VII, ambos
Grsecos; Joannes VII, Sisinnium" hunc Syrum;
Linea 1.— Sisinnius. Joannis filius, Syrtis, Jusli- Sisinnius, Constanlinum itidem Syrum; et vix uno
riiano II Augusto imper.; sedit dies xx; crealus xv GregorioH interjecto, Gregorius III, Syrus, eligilur;
Kal., consecratus x Kal. Novembris. posl quem Zacharias, Grsecus, Romansesedi prafi-
citur. Sed tantum abfuit ut hac de causa electi
IIAFEI. pontifices vel minimum quidpiam apostolicse gravi-.
"Linea 1. — Sisinnius natione Syrus. Temporibus latis et religionis remiserinl, ut Grcecorum iniquis
Benedicli II reslinclo uer Consiantinum Pogonalum postulalionibus nemo his acrius obstiterit.

XG. CONSTANTINUS .
ANNOCHRISTI'708, JUSTINIANIITERUM5.

170 Coiistantinus , natione Syrus, ex patre Joanne, sedit annos sep-

tem , dies quindecim '. Fuit autem temporibus Justiniani Philippici et
Anastasii Augustorum. Vir valde mitissimus, cujus temporibus in urbe
Rorna fames facta esl magna per annos tres. Post quos tanta fuit ubertas , ut
5 fertilitatis copia prasterila. steriii talis inopiam oblivioni mandaret. Hic ordi-
navit Felicem archiepiscopum Ravennatem, qui secundum priorum suorum
solitas in scrinio noluit facere cautiones , sed per potentiam judicum exposuit,
ut inaluit h. Cujus cautio, a pentifice in sacralissima confessione beati Petri
apostoli posita , post non multos dies terra et quasi igni combusta reperta esL
10 ° Nam Ravennatium cives elati superbia digna ultionis poena mulctati sunt.
Miltens quippe Justinianus imperator Theodorum patricium et primurn d
exercitus insulee Sicilias cum classe navium, Ravennam civitatem cepit, prafa».
tum archiepiscopum arrogantem in navi vinctum tenuit, et otnnes rebelles
quos ibi reperit compedibus.stt.nsit, divitias eorum abstulit, et Constantinopolim
15 misit, Dei autem judicio, et apostoiorum principis Petri sententia, qui in-
obedientes fuerunt apostolicee sedis e, amara morte .perempti suut, et isdem
archiepiscopus iumine priyatus dignam factis recipiens pdenani exsul iu Ponti-.
cam transmissus est regionem.
171 Hisdem f temporibus misit snprafatus imperator ad Constantinum ponti-
ficeni- sacram per quani jussit eum ad regiam ascendere urbem B. Qui sanctis-
simus vir, jussis imperialibus obtemperans, illico navigia fecit parari, guatenus
* iter marinum , et egressus est a portu Romano die quinta mcnsis
aggr.derctur
5 Octobris, indictione ix. Et secuti sunt eum Nicetas episcopus Silvae Candida.,
Georgius episcopus Portuensis, Michaelius ", Paulus, Georgius presbyter,
Georgius diaconus, Georgius secundicerius, Joannes primus defensor, Cos-
'
mus sacellarius, Sisinnius nomenculator, Sergius scriniarius, Dorotheus et Ju-
lianus subdiaconi, et de reliquis gradibus Ec~c_esi_epauci clerici i.
1-72 Veniens igitur Neapolim, illic «um reperit.Joannes patricius et exarchus,
cognomento Rizocopus, qui veniens Romam jugulavit Saulum fc- diaconum
Bt vicedominum,. Petrum arcarium, Sergium abbatem presbyterum, et Ser-
NOTULiEJIARGINALESFABROTTI.
"" ""
'B
~ B, 6, d. IS. Voluit. B, Yaluit. c Vide Baron ad ann. Domini
" 708. <"primicerium. sedi.
B, "•
~ "">
JB, His Vide Burori. ad ann. Domini 709. Michael. B, Gosmas. j _B non pauci. * B,
Pauluiu.
919 ITiSTORIADE YITIS ROM. PONT. — CONSTANTINUS. 950
gium ordinaiorem, pergeiisque Ravennam pro suisi.efandiss.tnis faclis judieio
5 Dei illic turpissima morte occubuit. Georgius vero presbyter Neapoli relictus
.est, et pontifex cum suis Siciliam perrexit, ubi Theodorus patricius exfralicus a
i_tnguore deteritus occurrens pontifici, magna cum veneralione salulans alque
« suscipiens, medelajn adeptus est celerem. Atque inde egrediens per Ilegium
et Cortonam , tcansfretavit Gallipolim , ubi mortuus est Nicela episcopus. Dimi
10 vero Hydrunti -moras faceret, eo quod hiems erat, illic suscepit sigiUum impe-
riale per Theophanium regionarium, conlinens ita ut ubi h denominatus
con.tingeret -c ponlifex , omnes juriices-ita eum honorifice susciperent, quasi ip-
sum .praesentialiter imperatorem viderent. Unde egressi partes Grseciae contin-
iti insula d
genles, qu_e dicitur Ceea occurrit Thcophilius patricius extraticus
iS caravisianorum e cum summo honore eum suscepit, et amplectens ut jussio
continebat, - iter absolvit peragere coaptum. A quo loco navigantes venerunt a
seplimo milliario Constantinopolim ; ubi egressus Tiberius imperator, fiiius Ju-
* sliniani et omnibus - inclytis, et Cyrus patriarcha
Augusti, cum patriciis cum
clero et populi -multifudine, omnes leelantes et diem festum agentes. Pontifex
20 autem et ejus.--p_ima.es cum sellar.bus imperialibus, sellis et frenis inauratis-
- simul et mappuhs sunt civitatem. Apostolicus pontifex cum Caume-
' ihgressi
- laugo f, ut sqlitus est Ro __-__> procedere, a palatio egressus , in Placidias usque
ubi placitus erat s, properavit. -
I~~"3 Bomnus. autem Justinianus imperator, audiens ejus advenlu-m-, ma~gno
. repietus gaudio, a Niceea Bithyniae misit sacram h gratiarum actione plenam :
Et ut debuisset pontifex occurrere "
Nicomediam , et ipse venire a Nicaea, quod.
et.factum est. In -die autem qua se vicissim ' viderunt, Augustus Christianis-
5 simus cum regno in capile se prostravit, pedes osculans pontificis. Deinde in
""
amplexum mutuum cnrruerunt, et facta est __etilia magna in populo, omnibus
> aspicientibus tantam liumiiitatem boni principis. Bie vero Dominieo missas
.jmperatori fecit, et communicans princeps ab ejus manibus , quoque suis deli-
ctis ut depnecaretur pontificem posluians, omnia privilegia Ecclesia. renovavit,
• sQ
atque sanctissimurn papam ad propria* reverli absolvit. Egressus igitur a Nico-
media civitate Grebris valeludihibus pontifex* attrilus, tandem ,- sospitatem Deo-
- tribuente, incolumis ad portum Caietaj perveuit, ubi sacerdotes et maximam-
populi Romani reperit multitudinem, ac vicesimo quarto die mensis Octobris
indic-tione x, Rtunam ingressus esl, et omuis populus exsultavit atque leeta-
45 tus est.
174 Hic fecit ordinationes episcoporum in eundo et redeundo per diversa
loca episcopos duodecim. Post menses autem 3 lugubre nuntium personuit ,
quod Justinianus Cliristianissimus imperator , et orthodoxus imperator , truci-
datus est, et Philippicus haerelicus in iraperiali promolus est arce, cujus et sa--
5 cram cum pravi dogmatis exaralione Constantinus suscepit, sed cum aposto-
Iicss sedis consilio respuit. 'Hujusque rei causa zelo fidei accensus omnis coetu.
m vocant, sex continentem
Romanae urbis- ihiaginem, quam Greeci votareain
sanctas ac universales synodos , in ecciesia beati Petri erexerunt. Hic refecit
patenam .auream, pensan. Hb. duodecim. Eodem tempore Felix archiepiscopus
10 Ravenna., ab exsilio reduclus, posnitentia motus , licet oculorum lumine priva-
tus, tamen ad propriam rediit sedem, et solita quee ab universis in serink) Epi-
scoporum fiunt indicula , et fidei expositionem , et hic corifessus est, sicquo re-
conciliationis promeruit absolutionem.
NOTUL-E JfARGINALESFABROTTI.
~ ' '
a el Slratictis. "* ubicunque. c conveniretur. ' -el B.
Strategus -"* B, curavisianorum."
~ Came-
lauco. s bospilaturus erat. t epistoLam. venirct. i B>inv.icem. moluo. Vide Ruron. ad ami.
Dvmini 711. = pancaream.
951 . ANASTASHBIBLIOTHECARII . 9$2
175 Hujus" temporibus duo reges Saxonum ad orationem apostolorum cum
aliis piurimis "venientes ," sub velocitatem a suam vitam, ut .ptabant, fiuierunt.
Venit aulem et Benedictus archiepiscopus Mediolanensis orationis toto, et suo
se pontifici praesentare. h Alfercavit vero et pro Ecclesia-Ticinensi, sed victusest,
_ eo quod a priscis temporibus sedis apostolicse ejusdem Ticinensis Ecclesiae an«
tistes ad consecrandum pertinebat atque pertinet.
176- JSisdem temporibus cum statuisset populus Romanus nequaquam h_ere-
tici imperator-is c nomen aut chartas vel figuram solidi suscipere, unde nec-
ejus effigies in ecclesiam introducta est, nec suumnomonad missarum solem-
nia proferebant d, contigit ut Petrus-quidam pro ducatu -Romanaa urbis Ra~
S vennam dirigeret pra.ceptum , et pro e hujusmodi causa acciperet. Dumque in-
notuisset quod ad nomen f hasretici imperaloris sua promotione isdem Petrus
- fuisset potilus ,* zelo fid-i accensa magna pars populi Romani statuerunt nullo
modo hunc ducem suscipere. Et-factum est, dum Christophorus, qui erat dux,
ob hanc causam cum Agathone et suis hominibus concerlarent, bellum civiie
10 exorlum _st, ita ut in via Sacra anle palalium sese commilterent, et ex utrisque
p&rtibus -amplius quam viginti quinque plagarentur alque interirent, -tionec
pontifex mitteret sacerdotes cum Evangeliis et crucibus Domini, sicque par-
les sedarentur. Nam pars Petri ita angustiata, ut nulla illi esset spes vivendi. Ve-
rum ad pontificis jussum pars alia, qu_e et Christiana vocabatur recessit. Sicque-
15 defensoris ha.retici pars Yaluit Petri,- ae si illa attrita recederet e. Non post multos
autem dies scripla venerunt a Siciliensi insuia, quee nuntiaverunt Pbilippicum
hsereticum a principali vertice depulsum, et Ariastasius ortbodoxus Auguslus
sceptra regalia gubernanda suscepit K Tunc orlhodoxis .xsultatio inagna, tene-
"
hrarum autem dies cunctis baereticis superfusa est. Post aliquod vero temporis
20 scholasticus cubicularius patricius et exarchus Italiae veniens Romam detulit
secum sacram Anastasii principis , per quam verse _e orlhodoxae Jidei praedica-
torem et sancli' sexti concilii confessorem esse omuibus declaravil, quam et
poniifici obtulit, _st ita perrexit Piavennam. Dum aulem hasc gererentur-, obti-
nuit Petrus ducalum i , promittens quod nulli k adversari uileretur. Hic fecit
25 ordinationem unam , presbyteros decem, diaconos duos, episcopos per diversa
ioca numero sexaginta quatuor. Qui etiam sepultus est ad beatum Petrum apa-
stolum v Idus Aprilis, indictione xm, Anastasio Augusto, et cessavit episcopa-
tus dies quadraginta. -
NOTUL^EMAUGlNALESFABROTTI.
' d ' diri-
velocitate. ">Vide Baron. ad ann. Dominilii.~ Imperatoris Pbilippici. proferebalur-.
f defensorum Peiri bseretici pars non"*pra.valu_t, sed
geretur, et pr_eceptnmpro. B, nomfne. Sicque '
attrila recessit. ."»Vide Baron. ad ann. Domini 715. lempus. i B,.add. "Drbis. B, nequaquam
ullra Romanis.
VAR1__ELECTIONES
Ex codice Famesiano XC. A Reg., Maz. ct Thuan. et ila lin ead aique lin 4, S el
~~.'tin 6, Gregorius presbyler, Georgius diaconus,
_Wum"J70,lin 7, exposuit ut maluit. Gregorius seeundicerius, Jo. defensorprimus, Cosmas.
A~_IIB172, lin 18, el omni syiiclitu. lin 21, cum Hn. 8, scrinia.or, Dorolbeus subdiaconus, el Julia-
caarelauco. nus subdiaconus.
Num i14, linB, pravi dogmatisexaralione snscepit. Num 172, tin ', cod. Vallicel.concordal cum Reg.,
<
Num. 176, lin. 5, ad solemnia proferebalur. lin. Maz. et Thuan., el ita lin. 4, 11, 20 el 25t'.... 2,
11, amplius quam.xxx plagarenlur. Rizocopos q. ven.-Rom. jug. Savilum diac. Petrurn
Arcli. lin. 5, Gregorius veropresb. Neapolim re-
Ex codice Valliceltano. lictus est. lin. 6, J3l slraligus langore delentus, etc.
ut cod. Maz., Reg. et Tuan. liu. 8, celerera, alque
Num. 170, lin % cod VaUicei concordat cum Reg, inde, etc. -uttaudd. codd. iin. 9, Callipolim. (in iO,
Maz, et Thuan el ita lin 6, 8 el 9. lin 4, post quos Ydrontbo. iin. 11 , ut quicumque denom. conve-
tanlum fuit uberlas, ut feralitalis copia. lin 10 , esl niretPonl. /m 1., Tbeopbilus Pair. et slratigos cu-
Ravennatiuiii quoque cives. tin 11, niiltens quoque ravisianorum, el ciim. lin. 17, ubi egressus est. lin.
Just. lin cad, priniicerium exercitus ins. Sicil cir- 18, et omni syncliio lege synctelo, hoc est«senatu.
cumdasseRavennam. linia, etin navi, elc, ut laudd lin. 22, Roinam procedere.
codd. lin 16, sedi. lin 17, privatus ibid el exul. Num 175, iin 2, cod Vallicel. a Nicbea Bitbinii?
Num 171, lin. 2, cod. V-allkell. concordat cum
 853 HISTORIA DE YITIS ROM, PONT. — CONSTA.NTIXUS. 95* .
lin 3, et.ipse veniret a Nicbea. tin 5 et 6, in amplexu _. roibeus subdiaconus , et Jul. subd. lin 9, cleric
niutuo. liti 8, proque suis delietis, ut deprecaretur " pauci.
Deum, pontificem postulans. lin 10, alque beatissi- Num 172, lin 1, venienle igiiur eo Neap. lin %
mum papam ad propria reverti absolvit. Qui cum ', Rizocopos. ib. R. decollavit Savillum diac. Pel. liti
exercilum in Ponlum milleret ad capiendum Pbilip- 4, Pergens vero R. lin 5, Georgius (M, Gregorius).
: picum, quem ibi relegaverat, mullum eum idem ve- lin et straligus 1. d. oce. pontiflcemque magna
• nerabilis papa probibuit, ne hoc facere deberet, clc. cum6,veneralione s. lin 8, celestem, alque inde per-
, ut laudd codd usque ad atlritus est. Mox cod Val- gens p. R. el Colronam. lin 10, Idionlo. lin 11,
iizet landem sosp Domino e.-t.- incol porlum Gajeta. Tbeopbanum. lin 12, conveniretur.P. lin 14,pas. el.
pervenit. lin 15, et vigesima qiiarta die. lin 14 ut stvatigos Curavisianorum, etc. lin 18, et omni syn-
laud.d codd. dico. tin 20, et omnes pr. C. S. i. sellas, et fi'_enos
Num '14, liui, cod Vatlicel, ordinationem episc in inauratos- simul et mappulas babenles ing. s. e.
cund et red pei div Iocaxn. Post. lin 5 concordat cum Apostolicus vero P. cum camelauco. lin 22. ubi
Rey,Maz et Thuun el italin 5 el 10. ilem tin 16 et 11, Romam pr. lin 25, ubi bospitaturus eral p. lerram
iiec. nonlin 12 .... 6 conciliorespuit. Hujusrei causa Num 175, lin 3, veniret. lin S,.in c. in
zelo fid. acc. domnus papa, et omnis coelus. lin 7, sese pr. lin 5 et 6, in amplexo inuluo. lin 9, dep Do-
conlinentem vi. S. ac un. synodos, elc. ut laudd codd -niinum pontif. lin 10, bealiss. P. ad propriam sedeni
lin 11, qua; ab universis episcopis in scrinio liunt. ~ reversi abs. Qui cum exercilum mitteret in Pontum
A~.iw.175,lin 1, cod. Vallicel.concordat cum Reg., ad capiendum Pbilippicum, quem ibi relegaverat,
Maz. et Th. ct ita lin 5. lin % sub velocllate vilam j$ inultum idem papa abslinere euni probibuit ne basc
suam, ut optabanl fin. Yenit quoque bis diebuset facere deberet; sed tamen inbibere non potuit.
Ben. Hn 4, allercatus est vero pro Eccl. Tic, sed Egressus igitur ponlifex a Nicomediieciv crebi-is in-
convictus est, eo quia. valiiudinibus altrilus est lamen (M, landem) sosp
Num. 176, lin. 1, cod. Vailicd., stalu, memora- Domino ei t. inc ad porlam civitatis perven.it (M,~
tus papa, et populus Rom. ut nequaquam liaer. imp. in portuin Gaielsep.) lin 15, mult rep el vig. lin 14,
Pbihppici iioinen, aut charlas, vel figuram, elc, ut esl omnisque.
cod. Reg.,Maz. etThuan. cum quibus coricordat cliam Num 174, lin 1, fecit vero ordinalionem in e. elr.
lin. S, 9, II, 16, i9 e't 22. lin. 10, exortum esl, ut cpisc. p. d. lin 3, Cbr et orlb imp t. esl Pbilippicus
in via Sacra, anle Palladium. lin. 15, ul laudd.. vero. lin 5,.exar uou post inulluui susc. lin 0, liujus
codd. usque ad quseCbrislopbori; mox cod. Valticel-., rci c. lin eud acc dominus papa, el oinnis costus.
vocabaiur, recessil; sicque defensorum b_ereiici tin 7, in imag q. G. pan (Af, vocaream) conlin. 0,
Pelri pars non pi_evaliiit, sed atlrita recessit. lin. f.-ac. un.- synodos in porticu ecclesiie S. Petri cinn
26, apud B. PetrumAp. sub die xi, niens. Febr. pictnris erexit. Nam et bujtisniodipicturas, cum ba-
Indict. XIIII, et cessavit "episcopatus amios, dies xi. berentur in regia urbe Pbilippicus jusseral auferri.
ex codice Freheri. Eodem lemp. ut lin 9. lin 10, Ravennas; lin 10e.ll,
Apud Fabrotlum priv esset tanien, ad proprium rediit ibronum, ct s.
Num 170, lin % A, dies 18, _9, 28. lin 10,-A, di- lin 12 , indic expositionis fidei, et bic.
gna multi.udmis. lin H, A, primos exercitus. lin Num 175, lin 1, co quoque tempore A.lin ead., bra-
15, AB, sedil. lin 16, AB, et idem. (• tiones lin 2, sub velocitate, et optabant, vit s. f. Venit
Num 171, lin % B, sacram epistolam. lin 4, B, quoque bis diebus, el Ben. /m_5, el ui suo se P. pi _.-
egressus ad porlum Romanum. lin 6, AB, Gregorius sentaret. tin 4 aliercalus esl vero pro. /... 5, se.li.
diaconus. lin 8, Sergius scriniator. Num 476, lin 1, st. memor papa, et pop Roin.~
Nutn 172, lin 2, B, decollavit sagiolum, A, saju- lin ead et 2, bner1 Pbilippici iioinen, aul cbarlas no-
lum. lin 6, A, slraligas, __",et siraticus. lin 12, B', nien, vel ligurain solidi susciperent, nec ejus effigies.
prsefectum inveniret poniiiicem, A, conjimgerel.-/in • in Ecclesiaimroduceretur, nec noinen-ejiisad.m. soL
14, el slragus, B, el stradicus earabisianorum. lin proferretur, contigit. lin 5, dirigeretur, et priec pro
16, B, venernnl ad 7 miUiarium. /...21, A, mapoiis. h. c a. Duinqiie in notiiiam venisset q. a n. b. 1.
lin 23, ubi placuit ei. siiam-proinolionem. tin 9, concertaret. linii, qnam
Num 175, lin 7, B, missam. __triginla flagellarenlur at. ... lin 12, el cruce D. lin
Nnm 174, lin 2, episcop 4i.'lin 4, B, imperialem 15, P. in anguslia sila erat, el imlla ei eral sp. v.
proiiiotus est archen. lin 7, B, qua Graeei Bolarica, verumtamen ad P. i. pars alia , quaeCbiistopbori r.
_4, votaria.'lin 11, ad proprium rcdiit ibronum. tiu Sicque .defensalio Petri pars liaereLicinon prxvaluil,
-12, expositiones confessus est. B, expositiones bic sed attrita recessit. lin 16 , minliav quoi! Pbilippi-
confessiis est. cus hiereticus a princi v. depulsus esset, et An. Aug
Nnm 175, lin % AB, sub velocilale. lin 4, B, al- orl s. r. g. suscepisset. _i._19, post aliquod vero
leicalus est. — leinpusscbol pat elex. lal. lin 25, et itaRav perr.
Num 176, lin 2, B, suscipi debere. Hn ">,B, di- Dum auiem b_ec agcr ob. P. supradiclus Duc pr. q.
rigeret, et prajceptuni pro bnjusmodi. linQ, __.,b_e- D nequaquam ullia Romanis adversari niterelur. Hic
reiici suam promotionem petisset. lin 11, B, triginta papa fecit paienam auream, pens lib 20. Fecit autein
fl.igellarenlur. lin 12, B, et erucem Domini, AB, jrdinalioncm unani. lin. 26, apud B. P- A. s;ib die
sicque partes sedareut. lin 19, posl aliqtianlum vero - II, meiis Febr, indiclxiv, etc episc - d.
" 40(__f,
' ann 1,
temporis scbolastici. lin 27, A, indiclione xiv. 1.40).
Ex codice Regio, Muzurino el Thuano. Ex codiceThuano allero.
Num 170, lin2, dies 20. F. Hic fuit vir miiissiinus
valde. lin 6, secunduni priores suos sol. tin 8, ut Num 170, lin % dies q. vir amantissimiis valde,
•oluit. lin 9, non post in. d. lin ead esl. Ravenna- .. tin 6, secundum niorem p. lin 8, ut maluit. liii 9,
iimi quoque cives. tin 11, et priniiceriiim exercitus lon post m. lin 10, jam Rav civ c. el. in superbiam.
"ns. Sic. cum classe.Rav. tin 15, el in navi v. t. om- in 11, et primi ex. i. S. ciun elasse R. lin 17, priva-
nesque rebelles q. r. tin 14, omnes div. liu 15, san- ur d. lin ead exsilio in P.
cii P. S. ib. sedi. iin 17, est, dignam. lin ead., el Numi~i\, tin 5, indiet 8. lin ead. Silva Candida.
exsul. . . in 6, presbyteri. lin 7, Comas. lin 8, Dor. diacouus,
_ Num 171, lin % sacram misit. lin ead, qui vene- :t J subdiacoiius.
rabilis vir jussis imperatoriis. lin 5,.pra;paiai'i. lin ATiim172, lin 2, deeollavit S. d. Pet. lin 6, et
•4, ni. Itaque'egr. lin 5, seculi, sunl auieni eiim Ni- ~ traiigos. lin 1% conjiiiigeiel I . lin 15 el i-", con-
eela. lin 6, Georgius (M,-Gregorius). Hn 7, delenso- ; ing^nles ib. et slraligos. lin 18, et omncs incliti.
ruin jiriinus, Gosmas. lin 8, seriniator. liucad, Do- in 21, camelauco.
 955 * ANASTASII -- ..„„
BiBL.OTHE'~AI.it
Num 173, iin 5, vcnirel. lin 5 el 6. in amplexu A Nnm 171, /»i 5, illico. lin 5, Oclub. /7)1
nmino c. lin 8, de ejus m. eru/^Silva
Candida. lin 6, presb Gregorins. lin 7, Cosmas.
Num 174, lin 1, bic fccit ordin in c /....2, lug A'.<m lin 2, sajulum. /i.i 4, pergens Rav. p.
ininiiatiim p. quod J. C. el orlb ad truc esl et P. b. qm*esuis.172, lin 9, Calbpobm. lin 10, Ydronlo. lin 11,
ad imperialem p. c. arcem. lin 7, bolaipa v» lin 11, ubi ubi. lin 15, paues grec conjungentes in ins. q.
red ibroniim. lin 12, exp bic c. d. C. 0. Tbeopbilus. lin 19, ponlifex,
A'i.ml75, lin-% cum velocitale.. Hn 5 et 4, ut sno 22, Roma. " et eius. iin
se P..pr_eseiilarel. lin 4 , convictus. lin 0, peuine- ~ A_<ml75, iMi % plena. Hn 5, Nicomedia. lin 5,
bal. Hisd. , proslravit, et pedes. /z\ll, Domino trib incolumis
ATum176, lin 4, proferebatur. lin 5, dir el pr... portum razele.,
pro. lin 8, buiic susc. lin 11, quam 50 p. lin 14v Num 174, /in 5, Clirislianissimus el orib imj).
qiia». Cbr. lin 15, altrcdirel. lin 20, dcfercns sec. truc e. Ph. lin 6, cetus. lin 1, voiarea.
lin 24, P. duc quod nequaquam adv. lin 26, 64, et Num 175, lin 1, rege. ..n 4, Ticinense.
episcop. JYtti»176, .... 4, umanseurbis. /i» 6,-lieretici sua
Apixl Peniam ex codice Cavensi. pr. lin 15, sedarent n. p. pel inangiistiaia nulla illi
erat. .... 17, depulsum. Anasl. lin 18, suscepil, or-
Nnm 170, tin 4, post qu_e. lin 8, maluit. lin 11, tbodoxis. liii 20, Romamdeferens.
prlmi exerc.
NOTiE Y~ARIORUM.
BENCINI. . B ciderunt eum. » Addit Agnellus, et morlis genus,
Nuni. 170,'Iinea 6.— Felicem. Malabic recenset etludibriuni principi illatum, "cujuscaput per Ita-
Anastasius, quoe Ravennalensi populo illala siint, liam universam perlatum fuerit. Sed bic levem, ut
ipiod nescio quajdam ausi fueriut inconsulto, aique alibi, traditionem vujgi describit rudis Iiistoricus.
leiuere. Reticet auiem rebellionem faclam in Jtisti- Lin. 4.— Et Philippicusharelicns. ExscribilAnar
liianum, quam Agnellus prolixe referl, cum ea de slasius, qiia3babelPauhjs,c. 32.: « Exercitus.quimis--
eausa Felix arehi.plscnpus erutis oculis exsul- in sus contra Philippicum fueral, ad partem Philippici
Ponto aliquandiu vixerit. Gautio vero ab eodem Ira-- se coninlil, cnmque imperalorem fecit. Qui Cpliiri.
<lenda ei simjlis, vel forte amplior erai, quce in contra Jiisliniaiiuin veniens, cum ep ab urbemilliario
Diiirno Romano liabelur, quamque electi metropo- decimo pugnavil, vicil, et occidil, regnumque ejus.
lilae faciebant. Ainplior, inquam, fuit Ravennalen- adeptus esl. . ImmodicaJustiniani srevities perinovit'
sium episcoporum, ciim ea capitula complecli debe- ad defeclionem populos, ut ibi adverlit Paulus, qui
rci, quas sub Leone II, concordala fuisse asseverat cap. 55 addit: t Alvcro Philippicus, qui et Bardanis
idcm Agnellns in Vita Theodori Ravennalensis cap. diclus est, Cyrum.... de ponlilicatu ejeclum, ad 1 gu-
4, p. 153. Videsis Baccbiiiiuniin Observal. ad Fclicis bernandiim monasleriiim siium, Ponlum redire pr_e-
Ravenn. Vitam. cepit. Hic Philippicus Conslaiilino panse lilteras.
Num 171, linea2.— Ad regiam ascendereurbem. pravi dogmalis direxit, quas ille cum~apostolicaj-
Prolixe Anasiasins iter ponliucis et comiluin gesia sedis consilio respuit. Et bujiis rei causa fecit piclu-
recenset. Paulus vero Diaconus, lib. vi, c. 51, ubi ras in porticu sancii Pejlri, qu_e gesta sex sancta-
de Justiniano Jia.cbabel"« Hic Constaniiiium papam C rum syiiodoriun universaliiim relinent. Nam et hu-
ad se venire jubens, bonorilice suscepit ac remisit. jusmodi picturas, cum Jiaberentur in regia urbe,
Qiiem prostratus in terram pro suis peccatis inter- Pbilippicus jusserat auferfi, siatuilque populus Ro-
cedere rogans, cuncta ejus Ecclesiaj privilegia reno- manus.ne h_ereliciimperatoris nonien, aut chartas,.
vavil. Qui cum exerchum in Ponlum mitteret ad aut figuram solidi susciperent. > Duo binc concilia
coniprebeiidendiim Pbilippicum, quem ibi relega\e- accuralius expeii<Ieu<Ia siini, quoruin aUeruin illeai-
rat, multum eiim isdem venerabilispapaproliibuil, ne timum est Cpoli liabitum ; alterum Rom_ea ponlilice
Iioc facere dcberet, sed tamen inbibere non potuit.» celebratum.
Si haeceiim Agnelli narratione conferantur, qui DE COXCILIABULO CONSTAKTINOPOLI CIUCA. VI
prodit Jiislinianum infcnsissimum fuisse Ravenna- ST-VODpH
. . CCLI__SI-ATO.
libus, atque Urbi, et optimalibiis incommoda plu-
rima inlulisse, quos reos dejectionis suse ab impcrio Philippicus ilaque, dum exsul ob afleclatam ly-
noverat, causam fbrtasse divinabimus ilineris, quo.l rannidem apud Cbersonam ageret, imperalor a
ponlifex Constanlinopolim suscepil, scilicet coiii|iie. Cbersonensibus electus est, quippe qui audierant
slus Constaniinus papa dc sibi abnegata aFclice Jiislinianum mulia adversus eosdem parala classe
Ravennalensi caulione, ad rei examen coram insli- disponere et moliri. De piiinis Philippici mblibus.
luendum, accersitus fuisse videtur a Jusliniano, qui et.imperialis exercitus prodilione agit Agalho dia-
inler concessa aposlolica. sedi privilegia, conlirmavil conus, in peroratione ad synoduni vi, quain edidil
decreta Consiantini Pogonali circa subjectioncin Combefisius in Auctario ad Biblioibecani PP. Sic-
Ecclesisi Ravennatensis ad Bomanam. Quod au- A eniin ille: _ Nimirum amplissimo excercitu, quem
lem affirmat Paulus, commonilum a ponliliee mari in diversas distribulum lurmas adurbem Cber-
Justinianuni, ne milites,- copiasque suas adver- sonem expugnandam acdiripieiidam,ejiisquei'midilus-
sus Philippicum dirigeret, eo quod proditioncm necandum delendumque. populura destinarat, inde
subodoraverit, ipso eventu comprobalum esl.de- adversus eum rebellante ac impetum facieute, eodem.
prebensumque, inonilum consultissime fuisse tra- ipso.exercitu, fanatico quodam promiscue ae temere
dituni. tumultu, nullaquelegiiimapiobalione acsuffragio in.
. Num 174, linea 5. — Jusiinianus trucidutus est. imperalorem pra..icienle, pr_cfectumquerenunliaiite,
Narrant infelicem Justiniani sortem, ob Philippici quemdam id lemporis tyrannidis praetexlu iis locis
tyrannidem, et proprii exereilus proditionem, auctor exsulantem, nomineBardaiiem,genere Pergama.uni,
Miscella.,'et Tbeopbanes. Referi aulem Agnellus in filium Nicepbori. J Merueral Pbilippicus in srbola
eadem Felicis Ravennatensis Yila, causam conjicit Monoilielitarnm, a quibus ba.reiicam labem imbibe-
in ea quae imperator conira Ravcnnatenses egerat, rat; sed vebcmentius in -errore confirmatns ab im-
auctore seditionis Joannicio, qui paulo ante sicariis postore qiiodam monaclid, de quo auclor Miscelltb,
<lixe.it el prodiloribus .: « Cras eadem qu_eut nimc pag. 145, ad hunc modum scribil: <*Priusquam
esl bora interficielis imperaloreui vestrum, et erit imperaret, erat quidam inclusus in monaslerio Cal-
mecum ante _equissimumjudicem.... alio vero die, lislrati prsevisor ( uo-Tpo-joii.og ) el hasreiicus, qni ad
hora qua prasdixerat ille irruentes super imperato- se venienli Philippico dixii : lmperium tibi est repor
rem, non sustinentcs populi ejus malignilatem, oc- sfium. At ille turbalus est; et ait inclusus : Sic
 937 IIISTORIA DE VlYlS ROM. PONT. — CONSTANTINUS. 9S8
iubel Deus ; tu quam ob rem coniradicis'?'lloc anlem A suis allenlare' contra magnuin Chalcedonensc eonci--
dico, quia sexla synodus male facla est: Si erqo impe- )ium, licet anaibema iniorserinl synodo vi et univer-
raveris, hancyrojice-, et imperium tibi efftcielurforte - sis Palribus qui in eadem cons_ederant,'scribenle
aique iongccvum:qui cum juramenlo spopondit ei Nicephoro in Hisioria : « Posl bcec Philippicus im-
se boc facluriim. Cum auiem Leonlius Jnsliniano perium tui*piter et negligenter administrat, et eos
snccessisset, ascendit Pbilippicus ad 'inclusum , qui Patrcs qui in vi oecuinenica synodo conveneriini,
dicit ei: Arefestines , fiet tibi. » Et Tbeoplianes in con.lemnat, et qute ab iis de duplici Christi Domiiii
Chronlco, pag. 519 : « Cseterum prius longe quani yoluntale ct aclione decreta erant, improbans. Qua
imperio poliretur, ad Callislrali coenobiuni inclusus in re adjiitoi _jn nactus est Joannem palriarcbam
non nemo, vaiicinandi arte pr_editiiset b_eresi infe- Cpniim, et Gernianum Cyzici metropolitanum, aljos-
ctus morabalur , qui Philippico ad se liOiiniinquam que lam sacerdotes quani senalores plurimos. »
venienli pr_enuntiayit: Imperium tibi repnsitnm est. Eilitum subinde est encyclicum decretnm, cui epi-
Et Pbilippico sermonibus isliiismodi perculso, subin- scopi bnines sub gVavissiiine multai iiucrminatipiie
1'ertinclusus: si Deusilajubet, adversaberis tu? lllud deberent profileri et subscribere; quod paucis enar-
unum enunlio : pessime rerum synodus VIpeructu esl. ral Agalbo diaconus : « Cum plurimos et orlliodoxo.s
Si usquamimperaverts, proscribe, el incassam redde, Palres fuisset persecuius, et quosdara ex eis misis--
~etfelix libi diulurnumque hnperium succedet;ls, dala sel in exsiliiim, et maximeeos qui noliierunt ejus
- perjurandi fide, rem exsequendafn in se suscepil.*.' jussu composiio ac pfoiiuntiaio defide velutitoniq.
Erat inelusus Slepbani abbatis et Macarii Amio- ad abolendam lianc sanclam et cecuinenicam sexlani *
cbeni, conlumaciss.mi MonotheliUe, discipulus ; al- „•* synodum, subscribere. t 'Eadein liabct. libeljus sy- '
<[ue, ut ait Agatbo diaconus : c Jam"~olimhabeiis nodicus Pappi rt Pbilippicusautein, qui el Bardanes,
innalam, non solnm praecedenle parentum, ul ipsd Cbersone profeclus, cum liiia.cum classe regia oc-f
dieebai, doclrina, et iradilione, sed eliam falsam ciipasset, et Jus.inianum in Dimalrye gladiis occi-
quamdam doctrinam buic sancla. et cecuiiienicse disset, Cpoli isynedrium nefandmn congregans, Mo-
sexi_e synbdi confrariam profanissinvam h_eresim, noihelitaruni impielatem renovavil. » Siibscriplio-
ul quiab ineuiile selate fuisset discipulus Stephaiii- nes Joannis Cpoli, Gerinaiii in patriarchatn post-
abbalis, diseipuli Macarli. » Hujuscemoili auiem im- niodiim. suceessoris ,' et' Andrese Cretcnsis, hujus
postoresmonachi,as-i'oIogi_ejudiciaria.dedili,mii'um conciliabuli pr_esiduni, qiioriim celebris' erai do-
tjuam s_epeincautos dementarenl. __Erugo*eralh_ec elriria, in lantum valuil', ul plurimos.ad subscribeu-
perquam ianiiliaris hoc feifeo Ecclesia; lempore viris duni buic fornmlario periraberet; quanquam id
Deo sacratis". Hinc Pasebalis archidiaconus, qui sub fccisse eos arbiirareniur, ad uiajora cvildnda mala :
'S.ergio pontificatum ambierat, rcferente Anastasio : rectc an secns, in dissertatione de OEconomia ec-
« Aboflicio archiiliaeonatus pro aliquibus incanta- clesia&ticaoppbr.unius iiisputabinius.
tionibus et lucis quos colebat, vel sortibus, quas cum
aliis respecloribus tfactabat, Dei beatique aposio- SYKODUS R05IAKA SDBCONSTANTOO.
lornm priricipis Petri in.ervenienle judieio, privalus Scribil Anaslasius Pbilippicum imperialem sacram
Cst. i Philippicus interim adimperium evectus, mo- ad Consianlinuin direxisse cum pravi dogmuiis tx-.
naelium illum allegitsocium etperfidi_epromoloreni. aratione; Paulus vero duntaxal ait misisse euin Con-
i Slatini ac nulla mora,imperiali polestate ac aucio- slantino papw tilleras pruvi dogmalis. In eo uterque
filale usus, anle suum ipsius ingressum,- sanctoe C consenlit quo~dpontifex illas cum apostolicm sedis
ejusdem sexta. synodi imaginem.....exposilam dejici consilio respuit. Synodum hoc loco denotari a ponti-
jussit; alioquin, inquiens, non suslinens ingredun fice coactam arbitranmr, in qua discussa fuerit hx.T_
regiam non suam, nisi ila prius res babuisset, t ut reticalis Philippici epistola. Cui libeat ea consulere
ait Agaiho,qui exteniplo subdit: t Brevissimo auiem quai in noslra'disserlaiione priina de.litleris ency-
posl leinpore, cum eos quoque qiiosdiximusinvpiiis- Clicis dispulata sunt, is nihil ambiget apostolicie
setin iinperialipalaliorepositos,meamanu scriptos, sedis coiifirmationem Tuisse semper exigitam, quo-
ejusdem sancta. et cecuuienica. sextse synodi Acto- lies nova fidei profcssio, declaratio aut simile quid-
rum-loinos, eos ejiciens, et in publicum proferens,' piam ad-publicum Ecclesia. bonum spectans, evul-
in secreio igni tradidil ac abolevit. t Paria scribit gabalur, quatenus in dogmalis aul discipliiia. consli-
Jbamies palriarcha in synodica ad pontificem. «Au- tutione unilas totius ecclesiaslica. compagis elucerel.
susesl comburere lomos Actorum nominata. sancta. Jam perfidi_etomus, ut loquitur A*aibo, jnissus ad
sexla; synodi, reposilo~s-in palaiio , existimans , ut Orientis metropolilas fueral, utimperarent suffraga-
sibividebalur, cum iis verbura quoque delere veri- neis et professionem ei subscriplionem. Id inulto.
tafis. » Acta suni b_ecanno711. Mox aulem i_i_li-.it arbijralus est iniperator urgenlius promovenduiu
Cpnum conciliabulum, ut solemniore deorelo analhe- esse""apudOccidentales, gnarus a capite postremum
niati sesla synodus subderetur. necessarium fobur deerctis hujusmodi esse exspe-
Anno ilaque 712 coactum esl Cpoli boc concilium, ctandum. Cum vero moribus receptiun esset ut id
de quo Tbeopbanes ': « Insanum conciliabulum ad- genus encyclicce ,in syriodo Occidenlalium propone-
versus sanctum cecumenicum concilium celebratum D relur, aut saltem iu sjmodo apostolic;e sedis, qu_e~
est : Cyroque expulso sub sextum patriarcbaius pro necessitate ex vicinioribus provinciis adunaba-
siu anrium, Joannes Palriarcba Cpnus faclus esl ; tur, Romas colligitur synodus, et, ul oportuit, epi-
Andreas autem melropolitanus Crelae, et Germa- scopi b-ereticalem touuun exsecrantur, improljos'
nus Cyzici melropolila, propalam subscripser:mi, Pbilippici conatus declarant, ipsumque velul baerc-
ac analheinate damnarunt cum onmibus collegis lictini ubique proclamant. Decretum subinde primo
]ir_cf;Uaniin Monolbelilas celebralain sanctam oecu- ftiit ut in alrio S; Petri imagines conciiiorum om-
ineuicain synodum.. ln eo itaque convenlu primum liiumuna cum synodo vi apponerentur cum suis
aclum esl "de synpdo Cbalcedonensi condemnanda, fidei decreiis, ut Gonjicere licei; namque cdnsueve-
lit inimil Joanncs pairiarcha in epislola a Coinbeti- rttnl praacipua conciiiaria decreta* in tabulis scribi,
sib ibid vulgata, a<i Romanum pontificem, in qua ul populo innolescerent.Quod de synodo vm factum
quod ipse buic pr_edatori_e synodoqir_efuissel, ve- osiendil Breviarium inter Acta ejusdein reposilum,
iiiam poscil, alque inter alia inquit: «Iino vero iu qtio asserilur gesta -synodalia posita fuisse apud
quiilam jani mnrmurarent ipsanrsanetam caiiiolic.tm templum S. Sopbi_e.Haud aliter damnalio Anaslasii
Clialcedonensem synodum abrogandam, utpofe quse in lab-.ilis apud S. Pelrum publico usui et eonspe-
ab illa penderet, quod ad dogmatum attinet conve-' ctui reposita est, cujus.exemplar jn sua Romana .
nienliani, el eam, ut ita dicani, liaberet radicem et collectione vulgavit Holstenius. Interira Romamis
cbiifirniatibnem djcta sancta sexta synodus. > "Vc-"*populus Pbilippico obedientiain denegavit palain <_t_
runilan.eu ausi tunc non sunt quidqiiain decrelis velut plebiscito. c Staluit;*popiihis(vcrba sunl Pauir
 ~ - " *
953 - -ANASTASII BIBLIQTHECARIl 9W
diaconi) ne h_erelici impcra.oris iiomen, aul cbar- A Juliani comiiis, evenlu miserabili, faraeenoruiii
las susciperet..... unde nec cjus effigies in ecclesia imperio tota subjeela fuit, liaud dubie. permissu Dei
iiilroJucia est, nec nonien ad missarum solemnia vindicis, Roderici libidinem el Wiiiza-regis a scde
prolalum. i Imo, ut lticulenlins populi zcluni pro apostolica defcctionem vindicaniis. Yide BarpK.
fide ortbodbxa perspicias, constanler respuil ipsam anu. 713. t _ ]|
consuctam erogationem qu_e dum iiovi"iniperaloris Linea ead. —Sedit annos septem. Sex annis uno
clngies solemni riiu per Orbem deferebalur, a mi- tanluni mense et die Constanlinum sedeml apostoli-
nistris distribui consueverat popylo, quod solidus cam leuuisse reclo probat Barouius. ,
pro more recenlis imperatoris figuram exhiberei. —
~Num'172,linea 16. Veiwmni Constaniinopolhn.
Unde signanter Paulus figuram solidi a populo reje- Anno Christi 710, pontificaius Consiantini teriio.
etam fuisse narrat. Tandem ad synodalis decreti Qnid ibideni egeril, scriptorum inopia lalet, quan-
exsecutioiiem etiam armis certarunl Rbinani adver- qnam ex Vila Gregorii 11 aperte colligatui', ipsum
sus Peirum,,qiii ab imperalore.missus l'ueral ad.Ro- de auctpritate canonum sexlse syhodi boc^ lenipore
manura djicaimn regendum', quique -per vim et iuter Orienlales et Oeciilentales -onlroversoruia
nefas conabaiur formnlarium impietatis, quod Ana- apnd imperatorem pluribus egjsse. '
slasiiis vocat prwceplum, R.omaeprqinulgare, atque Linea 18. —Inclyiis. Intellige senai6ribus_.
oiimes ad pi.fessiouein subseriplioiiemqiie adigerc, Linea ead. — Cyrus patridrcha. .Ilunc .Callinico
ut_prodit Noster. Qtiin eliam eousque arma infesta oculis orbato et Roinain relegalo Jusiinianiis subro-r
tenuit, donec scholasticus cubicularius patricius et gavit, ideo quod ipsuin imperio restiluendum pr_a-
exarchus Iialiae Romam veniens, secuni detulii,sa- g dixisset. Tbeopliaiies.in annalibus.
cram Anasiasii orlhodoxi principis ad ponliiicem, in Num. 174. linea 7. — hnaginem , quam Grwci vo-
qua~ se calholicse fidei pisedicatorem et sancti sexli taream vocant-, elc. Ea oecasione quod Pliilippicus.
roncilii esse confessorem palam omnibus declaravit. imper_tor intei alia nefanda sanclas vi synodtis
Qure sunt fere verba Pauli Diacbni ibid : i Hic cecunienicas efflgiatas— a pariete abradi praecepissbi.
(Philippic.us) c.um.aiinuni unmn et sex menses re- Num. 176, linea 4. Ducalu Romunm urbis. Ilinc
giuim gessisset, conlra euin Aiiastasins, qui el Arte- constat Roiiianam re_npublicam his teniporibus soli-
inius cfictusest, insurgcns, eura j*egnoexpulit, ocu- tam esse gubernari per duces qui ab imperatoribiis,
lisque pfivavil, nee taraen occidit. Hic Anastasius mittereniiir.
litleras Constantino papa. Romam per Scbolasljcum Linea 16.— Nuntiaveruh.tPhilippicum hmrelicunja-
palrieimnet exarchiiin"Italite direxit, quibus se. fa- principali verlice .depulsiim. Bardane.s Pbilippicus
voreni"cathoiica. fidei el sancti sexli concilii pra-di- promotioneper diajjoluni-ei inagum quemdam.postea.
catorem esse declaravit. » Aique hajc suut Acta < excsecatum facia, acclamaius estiniperalor.Pei' re-
synodi bujus Romana.-— sub Constantino. bellionem contra Juslinianuni conciiatam iniperio
Num 174, linea 9. Felix arcliiepiscopus. Libe- poiilus,abdicato,Cyro episcopo Constautinopolitano,
raium ab .exsilio Felicem Ravennatensem archiepi- et
' Joaime quodam Monoflielita in ejus.locum sufie-
scopum, imo el muneribus dilatum cumulatuniqiie to, explet quod psendompnacbo-per jiiramentuin
rcmissiim fuisse ad propriam sedem, prodit Agnel- ]promiserat, niniirimi, ut sacrosancla scx"tai.synodus
lus, qui dona pariter eidenbcollala recenset. iceciinienica damnarelur, ea.fiducia ut longajviim isa*.
Mum 175, linea 1..— Duo reges Saxonum. Eadem ]periuin obtineret. Sed a Mago. turpiterldelusus,
babel Paulus cap. 57; «,His leniporibus mulli Anglo- « iliducia excidil; nam dum vix secundiim a.nnuin~iin_
rum genlis nobiles ct ignobiles, viri cl feminse, du- ]perii altigissel, excaecatus, et per Anaslasium m
ces et_ primales, diviitf anioris instinctu Romam <3xsilium traclus , eamque sustinuit pcenain quanv
venire consueverunl. » iip=e aliis intuleral. Hoec Tbeopbanes et Gedrenus.
Num 176, linea 17. —Anaslasius orihpdoxus Au- CENNI.
gnsius. De liujus electione audiendus, qui tunc vive- '
diaconus : « Die enini Sabbati sancta. KOT.ECHOKOLOGICiE.
bal, Agatbo
Pcnlecostes; indictione xi, repente circa crepnscu- ' Qnanquam mimis diligeris ratio lemponiin ,_an_
lu.m.in eum faela insurreetipne, prceter exspectalio-- eepsque senlentia Codicuin bariolari compellal cbrb-
nero, ab ex^rcitu qui in Thracla fuerat coiigregalus' 'nologbs prDeslanliores; tamen prsesidio quandoque
propter irruptionem vicina. goniis Uungaroriim Bul- veteris moiiumenti astruuiilur qn_o aul dubie ai'.
garorum, cuni magnaca.de et sirage Cbristianornin 'firmata , aut opjnioni alleri prselala lemere vide^
qni manebarilinThracia,cjusciilpai'actainqiiodpactis )banliir. Perimle e»t de primordiis 'Constanlini ponti-
co.nventis nonsteteral; caplusipsebarbariis tyrannus, ']licis; cuin enim prieJicta duo incommoda valde opeT
iniperioque motus et ejectus, repenle orbalur oculis, ros .in- reddideriiu chronologiam superiorumel triuiii -
iu .lenehris deinceps insipientis*sui cordis lempore ]pontiflcum.-idemquepergant facere in hujus Gre-
viuesuse ambulans, ut dicil Psalmorum eloquiiun. •gorii 11_ela__busconsigiiandis, aliundemonumeiiluiu.
Sequenli aulem dieproclamatur ipse die sancta- Peu- *vttus deinonstrat utram opiuiouem praBstelsequi,
(ccos.cs, inspiraiioue ei gralia sanctissimi .el.vivi- doceus vulgati Codieis Aiiasids.i deposiliones prse-
lici Spiritus imperaior, pius el orlhodoxus, nomine D ferendas iis qu_e iuss. Codd? leguntur. Ivlonumen-
Philariemius, qui eiiam iiiuialo noinine pbslea vo- tum yero exstat in catalogo saepe laudalo iVeronen-
catus fuit Anaslasius, qui pruis 1'uei'ai in niimero i_i,, a;quali eoruni ieinporum qui ila habet: I .'imo
sehol_ea secretiortim : seiitenlia et suflragiis sacro- 'inno pontificalns ejus (Conslanlini) impleniur au-
saiicti senatus, el lotiiis catalogi sacerdutalis, et :'m CLde repelilo cycto VictoriV, indict. 7 "ahnopri-
Chrisli amanlium qui illic agcbanl, exerciiuiun et <no, Tiberioimperanle cum Justiniano'palre.
miiversi populi civitatis, prinium renuntiatus in Tria ex pretioso boc monumento imiotescunt,
sanctissima Dei catbolica el apostolica ecclesia, et '(praesertim quod Vicloriana periodus hauddum apud
coronatus a pontiiice et patriarcba Joanne ad san- )italos desueverat) quae ego bre\iler persequar, quia
clmn et venerabiie aluire : cum eo aperte quoque. 'jn.iim iustilutum atlingunt. Tribus. Illud characie-
proclamaia et renunilala ab omnibus sanciissimis, ]ribiis lemporum insigne est : Cyclo, seu. periodo
ijui ibi agebanl, pontiOcibus, et pio clero dicta san- Victoriana, indiciione, et imperatore. \ictorian_e
cla el ogcum.enica.sexla synodo. Qui quidem maxi- ]periodi repetila. annus' 150 cum Kalendis Januariis
niam curani gerebaul pacis et concordia. sanclissi- Dionysiaua. 709 incipit. Nara, ut efudile card. Noris
niaruin, qu_e ubique sttnl, Ecclesiarum. » I[de Cyclo Pasch. Rav., cap. 2) conlra Scaligerum.
deinonstral, principium ejus periodi oportel desu-
BI!S!IET LABBEI. _inere ab anno passionis Jesus Christi bissextili 28,.
Nuin. 170, linea 1.—Consianihms. Aimo 708, ieiijus Kalendie Jannaria. fer. 5, Pascba v Kair~~
liricia Manii. Uiyus temporabus ilispania prodilione" k$r. Iu_ii-ecyclo 16 qua lota revolula expleliir an
 9G1 IKSTORIA DE YiTIS ROM. POIST. — CONSTAISTINUS.
tms 539, quo erant KalendaeJanliariaofcr. _, Pascha A CIACONII.
i-.iib. -Apr., liui_e cyclo 9. Qiiainobrem seqiienti Num 470, r.neal. —Conslantiuns. Jijanuis filius,
jiiiuo 560 nova revolulio iucipit , ejusque an- Syrus, iniperatoribus Jusliuiano jimiore ct Philip-
"ims 150 fliiere incipil cum anno Dionysiano 709, pico Bardane Aiiguslis, sedil annos vm , nienseiii
-quo cx allato moiminento in' cnrsu eral primus unuin, diesxx; creatusx Kal. Januarii, conscerains
aimus Consiantini papse. -indiciio autem 7 cum vin Kal., die Natalis Domiiii, inetinle anno 708, sub
coepit a Seplembri mense anni " 708, baud dnbie. qno fngens fames.
Tiuiciirrii cum i50 periodi Yictoriana.,' et 709 Linea 7. — Noluit facere cauliones. Moris lum
"Diouysiana.. Ad imperatorem* quod spectat, an- er_l lilepiscopi, aniequamconsecrarenlui', rationeni
iios iiionimienliim non numerai, sed Tiberii lilii fidei aiqiie obsequii eilerenl, eanique in ponlificiinn
ejus in consorlium asciti neglecium a-nonnullis tabulariuni rcferrent, quod cauiiones in scrinio l'a-
imperium, quod Baronius an. 705, ex Grascorum cere ilii dicebant.
Ap.nalibusTheophane el Cedreno memorat j lesta- Nuin. 174 Linea 17.—Lumineprivalus. JEneo vase
Tur. Qirin Baronius eum Tiberio TheodoraVn con- coucavo candenie inspecto; inde enim radius igniius
Jngerii imperiali corona insignitos ab Justiniano , egrediiur, qui lacillime oculorum aciem pcrstringit
'filatim atque recuperavit imperiuni, ibidem do- ei obceecal.
-_ei, quod de Tiberio conceptis liis verbis Paulus MAFEL • . •
xliaconus ( De Gesl. -Lang., lib. vi, cap. 52) tradi-
<lerat : Imperavit aulem Jusiiniuints cum filio Ti- NmiT.170, linea 7. — Solitas in scrinio noluit fa-
~berioin liac secuhda viceannos sex. g ccre cauliones.-Apud scriptores medii aevi aliquis di-
cebalur cantionesin tcrinio qui fidei ol obser-
_ Hinc facile agnoscilur ulrinsqne impcraloris an- vantig»suaeralioneniscriptisfacere, conceptaininlabiilariuin
aius, cum enim liqueal ex Anastasio poniificem referebal. Unde camionis nomen, quam Raveiinalum
-ConslanlinopoliRoiiiam rediisse anno 711, dicSl Oc- aretiieiitsco]-9runiin inorem Felix iioluit pr.estare,
tobris mensis, ac postmenses tres imnliaiani fuisse non cautionem de pccunia. Homarii milleiidaj-ul per-
I.omae caedemJusliniaiii,ciijus iinperium PhiJippicus peram qiiidam scripsere, bic signiiicat, sed asseriam
jusurpaveral miiiime dubiuin est Dccemhri mense ccrlis verborum formulis siiiceram -fidem; quare-
ejusdem anni 711 Jusiiuianiuii csse obiruncaium, cens ordinatus Ravennas antistes'jurabat se vclie
_c proinde aiino 705, codem mense Decembri, coe- subesse Romano pontifici, nedtimeonimtmiiila reve-
pisse iterum imperare cum Tiberio filio, quod reutia quaomnes episcopi subsunt,' sed insuper prae-
recte etiam Pagius observat, adversus opinionem cipua quadam, qua inclropolil_eRavennales Romano
-doclissimi cardiualis, qui biennio imperium auget. ponlifici, ul' Occidenlis patriarcluc subjiciebaiitur. -
•Quare anno Victoriana. periodi repeliiae 160,-Dior Subdil enim Anastasius,: Sed propter polentinmjudi-
•uysianae709, in cursu erat quartus utriusque impe- cum cxposuit, ut maluil; boc est subnixus Felix po-
Tatoris annus; qu_e ad -inajorein vetcris monu- lentia judicum exarchatus, vel e.iiam illoruin ju<li-"
nienli intelligenliam dicta accipiantur. NUIICvero; cum qiiiiniperaloris iiomine Rom_ejus dicebanl, ex-
Juxla ejus fidem , ea persequar qme ad Conslantini posuii arbitratusuo, ul liberlati KcclesiseRavennalis*
jiontificatum allinf.nl. magis favebat. Genseo nimifum Felicem noluisse in
• Jure, _it patet, mirabar, quod doclis aliquot ejus ordinatione prajstare GonslaiUinopontifici eas-
niris visa fuerinl repetcnda Gonslantini priniordia a ^" dem eautiones, qtias exstincto post schismate prse-
-inense Decembri anni 707, nanique iia ejus annus stabanl Ravennates episcopi, autoeephalia.prsetextus
•prinius cum 709 minime poteral mimerari; m au- habcnlur oinnes tollenles de medio, aique illarum instar quae
tem ea recleeonsliluanlur sequenli anno 708, spe- in libro Diurno; sed illis aliquid addidisse,
ctaiidum <st interpontificium p:ist Sisinnium. Hoc aut fortasse verius , ab illis demere voluisse eOrum-
ponli.icerepeiiiina morte obeunle, acdie-7 Februa- qiiidpiam,-qusejus.patriarchicum Roinance Ecclesiie
-lii anuo 708 ad sanctmn Petrum deposito, vacavit supra Ilavenna." meiropolim exprimebant. Yeruiii
-apostolicaisedes mensemunum , ul unanimi con- hujusinodi. cautio a pontifice in confessione beati
sensu omnes codd. et catalogi babent, ac ilies xvm, Peiri apostoli posita, post multos dies alra, et quasi
-ul legitur in calalogo Lucensi, qualuor colbeilinis, afllata igni inventa est, ut narrat hic Anaslasius. Res
seuxix,_ut babei Colberiinus primus, Codicesque eiiini a pontilice Deo commissa, et principis aposto-
•Resjius, Mazarinus , Tlmanus, et Aiulirosiaiii-duo loruin patrocinio comineiidaiaj declarata fuit per si-'
primus ettertius, c_elerorum aucloritatem dies de- gnuni uivinilus edilum, veluti certa nota volunlatis
cem addeniium esse rcjiciendain docente die emor- " uivinic, ingraiam scilicet Felicis professionem Deo
•tuali Conslanlini. Quare cunrposl inlerponlificium fuisse, in qua Ecclesiam a bealo Apollinari jussu
juniiis mensis, ae dierum xvm, Sisinii emoriuali Peiri- fundatam, Romanse Ecclesiae, quaienus- Oe-'
exclusa, seu xix.eadem inclusa, liat obvia dies __5 cidcniis pairiarchalis
" esi, subjectam esse non expri-
Mariii cum Dominicaea anno bissexlili concurrens, inebat.
"eaintleniconsiat ordinationi pontificis assigiiandam Num 171, linea 2.— Qui sanclissimus vir jiissis
esse. Idem tpiippe postquam sedil annos vn , dies B hnperialibus obtemperans. Precibus ncmpe adbibitis,
xv, ex eoiiseiisiujmiiuim calaldgorum et Codicum, prseslitaque quacunque securiialeper litteras, Jusli-
pauceruni dierum discrimine in eorum aliquibus oc- jjianns junior, luin ad uielioreni frugerii receptus,
currente jus deque babendo ; v Idus Apr., seu die 9 Constaniiiuiin pontilicem accersit in regiam urbeni,
ejusdem mensis, indict. 15, qu_e annuni indicat niandatis editis, ut quocunque ponlifex diverterel,
715, occubuit, ul recte Anastasiiis vulgatus, et ibi non aliter a magistratibus recipci _lur,_ac si ipse
.Co"dd.Freherianus alter, Cavensis, et JFarnesianus, adessel. Gestoruni seriem narratam ab Anaslasio, .
cpiibiis astipulaiur cauilogus Lucensis diem emor- cuui eleganler dcscribal ex eo Sigonius (de Regno
.lualema sepulturse aperte disiinguens, dnin die 7 lialiw, ad aiiiunn 7il),~lnijus verba me transferre iu
Apfil. moriem Consianiini consignat. Totidemqne bunc locum non piget.«Coiisianliniis, inquit, iiieunte
muneranliir a die ordinalionis 25 filartii anni 703 ad vere, Hidronto digresstis, in oinnibus. quae atiigit
cmorlualem, seu dcposiiionis 9 ApriL 715. Aliorum Grsecia.oppidis omni genercliberaljialis esl culius.
.codd. qui_co_plo iu errore persistunl, cl moriem .Coiistaiitinopoliminde accedenii Tiberius, Jusliniani
-pontilicisad mullos menses producuiit, manifesiam filius, et Cyrus patriarcba cum patriciis et civibus
conliadiciionem in exscriptorum vecoRiiam rejici universis onviam ad sepiem millia passuumexieruni,
oportere cbronologus diligens observabit, ut abo- ac diem feslum agcnies in urbein oquis ornalissiinis
rum meniein e lol ambagibus aliquando ediiclam, cuiii comiialu. suo impositinn, _c pontiliciam chla-
usiieiu iierum obvolvi non curem. De Consiant.iiio juydein de more induluin iiiduxeruni, atque in :edi-
autein satis multa. JJUSPJaoidi.e,nbi paraium erat bospilium, colloca-
 '
9'.I5 ANASTASIIBlBLIOTIIECARIl S5i
rnnt. ..uslinianiis de advcnlu pontificis ceriior faclus A non
n limens, ad sedem suam se conlulit, Ligusticie
sacram alteram ad eiim ex Bithynia misit, gratiis secessioni
s ferme post lapsum s_ccnli finem impo-
aclis rogans, ne Nicomediam accedere gravareiur; n
nens.
nam seJHuc quoque Nicasaprocessurum. P.-ofectns Ciun verd pro vetere jure recuperanilo conseera-
esl ergo Nicoineiliam Constanlinus ingenti bonore iionis i Ticinensis episcopi Benedictuslitem inienlavit
ab illa qnoque civitale exceptus. Neque ita miilib in ii Uoniano concilio, a discessu Honorati sesquisseeu-
post Juslinianus advenit. Inamlitus post hoininum Iiiiu b eflbixeral. Hacde, caiisa nosler affkmai specia-
memoriam in iis Jocis.poniificisimperalorisque eon- visse v a<i Romanum pontificem a priscis lemporibus
gressus oinnes vicinos popnlos ad visendum tam cousccrafe c episcoppsTjcino,rcgiaeurbi pr.yficiendos;
rarum in terris spectaculuni concitavit. Ilaque fre-~ unde u Benediclus seiitenlja RouiampsynoJi vi«_lnsab-
quenliSsima omnis generis niuliimdiiie circumfusa cessit. c Eumdem .conlroversiae finem fuisse seribit
imperaior urbeni iitgressus, ad ponlilicem"ex corii- ciiam c Paulus Diaconus (libro vi, cap. 29), -qui addil
posito exspeclanlem accessit, ac inore coronalus ad jiraeterea
p venerabilem Benedicluin archiepiscopum
pedes ejus procubuit, atque eis oscuium lulii; el so- yyiruni^gfegice sanclitalis fuisse, de quo.per univer-
lemnibiis dalis ulrjnque ainplexibus, benigne inj.fi- s'
sam Iialiath bonre opinionis fama fragravit. Tanla
mis ac liberaliler appellavil, omnibus qui aderani yero bujus archiepiscopi sanclitas fuii,.ut in sanctb-
ingentes prse laelitia plausus edentibiis, nec niiniis runir faslos ejus nonien relalnin sit, atque ab Eccle-
noslris propLer iiisignem principuui coneordiain sia s Ambrosiana qnotannis qiiintd Idus Martias me-
Ecclesiarumque ltetantibus. Inde- ad suas ulerque nioria r ejus solemni ritu eelebraiur. Iino iu (abula
cedes digressi, sequentes dies variis de Ecelesia im- -g aarchiepiscoporum Mediolanensis Ecclesise decrcto
perioqueconsliluendoseriuonibus Iraduxeruiii. Qui- concilii c provincialis edita, quae exslal quaria pane
bus cum imperalor se classem exercitumque adver- Actoruiii _.' sub sancto Garolo,- sanclus Benediclus de
sus Philippicum mitlere velle dicerel, pontifex, ne familia
f Crispi fuisse dicilur : quae res dociissimo
id facerel magnopere disstiasil. Vernm irrita omnis IPapebrochio (lomo VII Maii in-Exegesi de episcopis
ejus oralio fuii. Placuil inde ulrique ut die Doininico iMediolanensibus), baud probatur;'quod-ea lempe-
res divina a ponlifice .fierel. Ea vero apparalissima sslale, qua sanctus Benedictus vivebal, id-est octavo
pompa confecta, imperalor peccatis anle suis expia- sseculo,_ nolus lioii erat eqgnominum usus, qui-posi
tus corpus ab eo Domini sumpsii, ac vetera ouinia imdecimum i laniuinmodo Invaliiit. • Hinc ceusel ex
Roinana. Ecclesiseprivilegia confirmavil, alque eum 1Puricello, Petrum Galesinium primum fuissequi co-
inde Roniam dimisil. « llactenus Sigonitis; caeteriim gnoiiiina
{ familiarum nobilium anliquis iiominibiis
<piam ob causam praecipue imperator Conslaiuino- < episcoporum addideril. Sed lo.nge-ante Galesinium,
polim vocavit ponlificem, pra_scripiornm inopia non qui < decimo sexto sseculo'vitam agebat,- iir"mss. epi-
•certo conslal; __exli.istamen quse, in sequenli V.ita _scoporum catalogis, nonnulli arcbiepiscopi, qui anie
sancti Gregorii II, anostro referuptur, colligitur undecimumi ___eculiiiii
floruere, ciim iainiliaruin co-
-Onlroversiatn fuisse inlerLatinos et Grsecos jam ignominibus scripli inveniiuiiur. Pracsertim in cata-
diu vexalam, ob canones additos quintse el sexise Ilogo ms. Philippi de Gaslfo Seprio, quem usque ad
cecumenicis synodis, ut illi-lantieni linis.a pontifiee ejus< a-latem, ad -aiinuni scilicei 1551, permixil, cu-
pr_esenle imponeretur. Scribit enim ibideni Anasla- jiis j exemplar, Mediolani cum essem, in bibliotheca
sius : « Cuni virosancto Constanlino poiililice ad „,' iinsignis moiiaslCrii-sanciiAmbrosii cgo perlegi. Non
regiam profectus esturbein,.atque a Justiniano prin- ^ igilur
i Galesinius singula episcoporum "cogiioinina-ca-
eipe inquisilus de qiiibusdam capitulis, optima.- re- .1 talogis primus allexuit. Quod non ita tamen velim
sponsione iinamquamque solvit qusestionem. » iinlelligi, ul cognomina, prscserlim inter.Ecclesiarum
Niim. 175, liu.ea4. — Altercuvu vero el pro-Eccle- iaulistites, anle undecimiim ssecuhunin usu, putem
sia Ticinensi. 'Ordinalionem Ticinensis episcopi ad fuisse, I ctiin id tuiiee senliam, tam firmiter veierum
Mediolani melropolitam anliquilus speclayisse, duo iepiscoporum origines in nobilibus Mediolaneiisiuiii
exempla , quoruin etiain liuni memoria superesl, ita familiisi (quod idera Puricellus in "Vilasaiic.i Laureii-
liquido ostendunt, iil perperara scribat Sigonius (De lii i Liitac leslatur) conlinuaia majorum traditione
Regno Ituliw, ad annuin 715), Benedicluin Mediola- servari i potuisse, ui quasidomeslica. hislorice fultus
nensem _rchiepiscopiim novi parandi juris causa, ipraesidio, soholem quisque sibi cognoniiuem, post-
Ticinensis episcopi consecraiiouem ad se traducere jjpiani cognomina adjecia sunl, merito ascripserit.
voluisse; sed adversanlibus onmibusvetuslalis exem- Id autem mullo facilius cseieris Crispa familia polu.il
plis, viclum abscessisse. Desuraitur primura exera- prajslare, quandoquidem sanctus Benedictus ad mul?
plmn a facto sancti Crispini episcopi Ticinensis, qui, los aimos, ad septimum videliccl supi_a-quadragesi-
aelaie fractus, diem resoluiionis "cognoscensinslare, " muin, Mediolani seilemtania vita. sanclimoiiiaiilu-
sanctum Epiphanium adduxil-ad Medioiaiienseman- "stravil, ut ejus fama, queinadmodumPaulus mox
tislitem, eiiin orans, ul posiquam ab biiman.isexces- landalus lestatur, universam ltaliam pervaserit.
sissel, Epiphanium Ticinensi sacerdolio pr_eficerei; Num. 176, linea 16. —•Nunliaverunt Philippicum
quod pr_estiiiim fuit a Mediolaiiensi siatim ac Cri- hwreiicuma principuti verlicedepulsum.Per rebellio-
spinus inigravit ad superos, ut in Vita sancti Epi- D3 nein advcrsus* Justinianuni concitalam Bardanes
pbanii lcslalur sanclus Enuod.ius, qui etiam fuit diclusPliilippicus ope Cliersonilaruin imperlo poii-
Ticinensiuni episcopus. Alterum vero babeiur in tus, cjeclo Cyro palriarcba Consianlinopolilano.-ac
Yita sancti Ambrosii scr-ipia eode.u revo a-Paulino Joanne diacono et cbartulario oeconomiijij -ejusloco
presbytero, in qua legilur : Ordinalo sacerdole Ec- snffecto,exsequitur quod juralus receperat pseudo-
clcsim Ticinensis;incidit in infirmitatem. Sed in Ro- moiiacho prsesiigiatori, qui illi imperium porlemie-
niaiia synodo sub Constaniino Benedieiiis arcbiepi- ral, sexli liimirum universalis concilii abrogationem.
scopus cecidit causa, eoquod, ut noster jnqii.it, a In boc aiilem scelus baud diflicile fuilBardanemim-
priscis lemporibussedi aposlolicm,-eju:,demTicinensis pellere, qui.a puero Slepbanum abbatem Monotbe-
Ecclesiai anlislesad consecrandum pertinebal, etper- lilam Macarii discipuluni docentem audieral, alque
linel. Ilaic vero iirisca tempora non allius repeti ex prava insiiiulione altius animo hseresimliause-
possunt ab iis",quibus Langobardorum reges Ticini ' rat. Conciliabiilo itaque coacto, sexioe syiredo
sedem posuere. Facla enimper Langobardos iu lla- per smnmum nefas dixil anatbenia, illiusque iiua-
liam irruptione, Ilonoralus Mediolanensis anlistes ginem , quse in palatii vestibulo iillra quintam et
novse*genlis feriiaie perieriilus, ciun plerisque cle- sextani scholam erat depicia, - anlequam urbem
ricoruiii, alque opliinaliim Genuam concessil. Posl ingrederelur, jussit deleri, ut legitur in - Per-
eum plures archiepiscopi Mediolanenses tradimlur , oraiione Agaibcnis diaconi, apud Combefisium(in
elecli ibidem fuisse, usque ad sanctum Joannem Hist. Monolhel.). Hinc fore Bardanes confidil ut
Bonum, qui, immanem Langobardoru.m dominalum^ diuliua statione, quod diemoniacus illiprseiiuuliave-
 «03 HISTORIA D'E VlTIS ROM. PONT. — CONSTA~~TlNi:S. 935
iral, possidevel imperiiini. Sed turpiter a prcesligia-A\ regnis feliclis propter Cbfistum , anno scptjngenio-
tore delusns, paucis post mensibus supra annum suno 110110Roniam pcrrexerunl, ubi moiiaciiiciim
exoaecauis fuil a Rufo opsicianorum prsefeclo, ac habituni inducriinl, quos ad aposloloruni limina ve-
dciride per Artehiiuin, Anastasiuin appellalum post- nienles. bumanissime suscepil Constanthuis papa,
quam iniperalor est consecralus/pulsus fuit in gaiidens cos, lerrenis abdicalis regnis, Petropisca-
e*xsilium._ toij inservire. Hicc coristant ex IJeda, lani i« Epi-
tome quam in llisloria,*libr. v, cap. 20^: « Anho 700
PAGH. '{scribit in Epilome) Coenred rex Merciorum ,-posl-
Num. 170, linea 5. — Hic "ordinuvilFelicem. lpso quam quinqne annis regnabal, Romam pergii. j.In
t-vnslanlini" papae exordio, Damiano Raveniialensi Hisloria vcro : 1Anno imperii Osredi (qui alisolviliir
rpiscopo fnoriuo, Feiix in ejuslocum subYogalusesi; anno 709) Coinred, qui -in regno Merciorum nobilis-
qui Romam !|cel reluctans; c*x more sceonferens, siuie lempdre aliquanto pr_efueral., nobilius mullo
ul consecralio._h.nia prmiifice accipcrcl ,"rpro'fessio- sceptra regni relinquil. Namvenil Roinam, ibique
ncm fideiedidit, et obedipnliaesponsionem. Sed Ra- attonsus, ponlificatumhabenie Conslantino, ac mo-
veniiam fediens civium insligalione, eam violavit,•• naclius facliis, ad limina "aposlolorum, in precibus ,
ri a sede apostolica sese scbismale ilerum divisit jejuniis e't eleemosynis usque ad dieui permansit ul-
fujusrei graiia in ipsiun cou.italns Jusilniamis im- timurn , succedente in regiuim £eolredo, iilio Edil-
peralor, tbeodorum palricium cum"-exerciiuRaven- redi,qui anle ipsunrCoinredTiniidemregnuiii tene-
liam misii., qfii, capta civitale, rebelles bpnis spolia- bat. Venit auiein curri illo e.t filius Sigberi regis
Vit, acvinelos Conslantinopolim uiisil; ubi morte JJ 3 Orienlalium Saxoiium, vocabulo Offa,juvenis1aman-
puniti suril, ipseque Felix 'arcliiepiseopus oculis pri- tissimse-aelatis et venusialis, lotsequo su:e geiiti ad
yatus, ac:in Ponliirii exsilio deporlaius esl."Ila Ana- lenenda servandaque regni seepiraexopiatissiinus ,
stasius, qui lamen in Conslanlino papa addil, occiso qui pari ductus devotione meniis, reliquit uxorerii,
-Jusliniano, Felicem liheraluin esse exsilio, et licet agros,, cognalos el pairiain propter Cbristum et
Ticcum, Eeclesise-suae resliiuliim, post prsesiitani propler Evangelium,'ul in hac vita cenlupluni acci-
Bomanoponlifici solilam obedjenliain. Imo euni egre- peret, et in sseculovenluro vitam seternam. Et ipse
gia-claruisse'sanclilaie., ac miraculis etiam coru- ergo, ubi ad loca sancta Romam pervenenlnt, attbn-
sr-ssse, auctor est Hieronymus Rubeus in Hisloria sus, et iii moiiacbico habilu yitam complens , ad vi-
Rayemialensi. Ex quo Lempore prsesules ejusdem sioriem beatoruni apostoloruhi 'in ccelis ' diu deside-
•
rivilalis in omnibus se obedicrilissimos licclesise raiam pervenil. .
Bnmanse-poiuificibus exbibuerunt usque ad saecu- Nnin. 176, linea. 17. —Anostasius orthodoxtisAiig.
I.iini undecimum
" ineunleni, ut in Paschali
* II vide^ Anno sepiingentesimo dccimo leriio impius Barda-
Iiinius. _ ^ - nes seu Philippictis , postquam anno uno et(mensi-
_
Num 171, linea _._.—Hisdemlemporibus misil,'ele. bus sex imperjum teimissei, ul lradunt Paulus Dia-
"Qiiid Conslaiiiinus papa Cqiislantinopoli egerit, comis, Iib. vi de Gest. Lringobard., cap.=55eti.eda,
«criploruminopia el silcnl<o.I_lcl,.sed agilalam ibi lib. de sex __Elatibus,die teriia mensis Junii impefib
fui.sse timc~ conlroversjam de-canbnibus Trullanse pulsus dejeclusque est; et Pliilartemius, niutaio 110-
syjiodi dedncit Baronius, ex eo quod, ciim nulla his mine Anastasius appellaius, vir pius ac orlbodoxus,
'-tcmpdribus alia verlereluf quacslio-inlerOrieniales ~ <!iesequenliin festo Penlecostes inejiis locmii subro-
c.l oeeidenlales, idem tamen Auaslasius in Vir.tGre-'-' gaius et coronatus , ,ad Gonsianlinum papam_, peij
goriijl, scrlb.it: « Gregorius (Romaiisetum Ecclesjae - Scliolasticum cubiculariiun patricitun, quem 111Ita-
diaconus) cum viro sanclb' Conslant.no poniilice ad liam exarchum desiinavit, fidei snse' professionem
.'egiamprofec.uscsturbem, alque a Jnstiniano prin-' niisit, ut LraditAnastasius in Conslaniino. Cum iia-
<cipeiuqiiisiliis de ijuibusdain capitiilis opiima re- queConslantiinispapaaudisset catliolicum in Oriente
sponsione unamquamque solvit qiueslionem, » quam regnare iniperaiorein, a quo orthodoxam fidei pro-
i.espnnsionem ant iatcre aut periisse dolendum esl.' fessionem per exarchum missam accepisset, euii.dem
•Cl.rislianiis yero_Lupiis in schojiis el nolls ad cano- in.calhqlicam coniniunione.m acceplum, in album
iies Trullanos,"pag. 1078, e.xsiiperius laudalis Aua- jjrtbodoxoriini
_ imperatorum, quopro cotmiversa Ec-
slasii verbis, colligit Conslantiiuim priirium liiisse e clesia , exdrarel", refcrri -voluit-:ad qiiem eiiam ex
poiilificibusRomaiiis, qui canones_synoili Trtillnn_e, niore ] misit prb resporisis ecclesiasiicis~Micbaelpni
Ecclesia. Romanae <Iecrelisnon .adversanles proba- presbyferum ] apocrisiariuni', iil referiTlieophanes.
rll, et Juslinianum qiiod a Joanhe "VII poslulai;af a ]Periie"cessaria"e,iiismodi videbaltir esse legatio, ut
Constantino obiinnisse, ideoque oninia.RomanaeEe- 1Coiislaiiti.nopolicsset, qui auctoritate apostollcaeise-
rlesias privilegia Jusiinianuni novis edictis confir- dis ( lapsos in perseculioiiePliilippici episcopospoeni-
inasse. Nam et aulea, lit numero secundo di.xi-,rc- lenies 1 caibolicse coriciliaret Ecclcsiie; ciim enim
stilueral EecIesiani.Romanamadvefsus repullantem rniilti, j ndnnisi limore concussi, in sexia-synodi-dafn-
aiilccephaliam _acrebcllioneni arcbiepiscoporiim Ra- nationem 1 consensissent, perfacilis "fuit eorum resi-
yennaicnsium.Oji-e apQSiolica.confirmatioTrullano- piscentia, ] iisque naufragis pef suniii ajiocrisiarium
riini caiionuri)Adriano I ponlifici Romano, .tsaiiclo D _
nianum porrigens Constantinus papa, quam cilius
Tarasio episcopo Conslaniinopolitano, fundamciiiimi subven.ire j curavit; id enim ab ipso Conslantiiio, ve-
dedil illuslre <ie iis canonibus leslinionium ferendi. liit 1 a Christinni sacerdotii capite epistola inox laudala
Scd Adriamis -I solossynodi Trullanae candncs pro- 1rbgaveiatJoannes Coiisianliiiopolitanusepiscopus.
bavil, quijiire.et ortbodoxo promulgali suni, inqnit SOMMIER.
idem Lnpiis,qui addil valdejalli eos qui exislimant'
aulhemicam csse coufirniationem diclorum canonum Num. 170, linea 5. — (lic ordihavit Feliceniar-
1'aclam a seplima.synodo inprimos.iio canone, ciim cchicp. Ravennatem. Ravennaienses archiepiscopi-Ro-
cl sep_tima_ synodi-canones omnesRoinaiia Ecclesia manorum 1 poniificum jurisdictioiii scse siiblrahere
nunqiiam eonfirmaril. Ilinc canonum T-riillaiionun j; janipridem iiiachinabantur, quod. salleni ad ebrurii
per. Constanliimiii. papam confninalio mansit iiicd- ordinalionem, c eL jiira E.cblesi_eRoiiian_e,'lauquam
gnita, nonsolum apud Romanam, sed .etapiid c;e- patriarcbalis j: 0'c"cidentis,,pefliiiebat.Qua in rejhaud
teras, _Constaiilinopolitaiia excepla, patriarchal.es dubie <j -CrimlalianturCbplitanos archlepiscopos, qui
ecclesias, idcoquc perJoannem VIII. opns habuil landeiii l emerseraiil palriarcba., eoquodlllorum urbs
innovari, jitin ejus ~Vilavidebimus. ,_ iiinpciialissedes facta erat. Horum,exempl.o Raven-
.-Num. 17,5,Ihjea l_-_- Hnjus lemporibus duoj-eges, v. iiatensibus persuasuhi fuit fieri posse _it quidsiiriile
elc. SecunduriiConslanlini papae pontificatiis"annuin ipsl jj eiianfoblinereni,- eb quod cxarcbus inurbe eo-
maximc illusirem. reddidit. alnlicaiio Coem-edi J.b:r- frum.residebal. Ea iirbpter arcbiepiscopus Felis, qui
ciorurii, el Offx 0rienialium Saxonuni regmii, qiii, asegre passus cfala-Cor.stantinb j)Dntilice oidniarf,
 907 ANASTASH BIBLIOTHECARIL 96S
longius qnam -iiorum prsedecessGrumullus, lentatse A dalibus.de more missa snnt lilteris. Qnss de oninibus
indepenilenliae lacinus extemlit. Vlxduni enim Roma prius scfiptis, ut par eral, eum reddebanl" dertio-
ordinalus Ravennam rediit, juguni sanclae scdis e.\- rem. » (Agalh.Aiac epil.) j
ciissil, civesqiie prsecipuos jn suiim schisina perlra- ^Earum vero litterawim .palriarchafi Jo;annes noia-
_it. At.proh-infelicem I audaciam ejus, maxime-illa bjle initium est, -qnippe comparaiiohem prsesefett
offensusimperalor, pro eo u'l foveret, puiiire delibe- unde quidquid papa esl in Ecclesia luculenter ^agno-
ravit. Qnare, mis.so-Ravennam exercilii, qiise urbs scitur: « Ipse (verba earumdem sunt) natur_e-noslr3.
fruslraadresisiendum parala eral, caploque arcbi-, opifex, cum suo artificidcnrasset ut eaput loti eor-
episcopo et ejus seciariis, hos necari ~jussit, illum " poriprffiliccretur, in eo collocatis prsecipuis seusuuui
vero orbalumoculis damiiavit exsilio. , instrumenlis', omnem rcliquorum jiiefriIiiH)rum"riioiio-
Num. 174,-linea 4. —r Cujus et s.acram cum pravt nem etperfectionem jlljnc oriri fecit, et cbnservarij
dogmalis exaruiiphe. Tertio vix-mensc Consiantiiius el si aliqnod eqnligerii- eorum offendi, hiit hliquo
Roibajn redux, 1111110 annum abfueral, agnovit quem- incominodo offici, 11011 levem eorum cnram a se ge-
dain Armenum cpgnomento Bardaiiem prpclamatum rendani esse _slatuit, sed ,-eiiam'advecsrfs "liltima'
fuisse4inperatorem, ac vocatum Philippicum, jussu- membra natiiralcm offendens af-eclioiieni et consen-
que-.ejus Jusiinianum et Tiberiumjmperatores caesos sionem,;per manuiim minisierium duclit O.culofum
esse. . - _, curat quod.laborabat..,His vestrnfn quoque apoSLoli-
• Hicinvasor,
«.qiiia ,ab incuri.ie rselate, . ut ait cum poniificalum cohiparare.pqssuunis, '.<j saneiis -
Agalho diac. \1 n Coltect. c-j.c.,. pag1._14.0,5.")« fuisset simi ei Cbrisliani saeefdotii ca]jul, vo_seanonice re-
discipuliis Slephani.abbaiis, ilisqpuli •l.iacarii.usns "r, pjitanles, merito,per,vOs~qi.!_eriniiis segritudinis; quse
proibius auciofilate,eipoteslate iinpefaioria ejiisrfem ecclesjaslico noslro accidit-cbrjiori, a.pesfil.enti-ei
sanctse synodi iinagineiii ( vi generalis.) q.iie niiillis exitiosa- animis lyrannica poiestate acciperc sola-;
ante annisposita fuerat in vestibulo.palatii iniperia- tiuiri. Omnino eniui vbs quqque,_ul est prbpfium-ca-
lis, jussit dejici.. _ pitis, nos involuniarielaboranles iiiihime.despieietis,-
Posihac dedit sacram ad Oonstanliniim, de qua neque a.congenita ae.coaiita cqhjfinctione nbs anfan-
abimde Anastasius ninn. Vi4 et!76, quem ill. archiep. - dabifis... "el maxiriie quaiido niorbus a Culpa cbrpo-
Soraiuier recitat Hist. Dog. Pont. 1. vui, cap. __L- risii.on est profecius, sed exlrinsec.iis a violenia et
Ei ul siium facin.ns magis magisqne astriieret inopinata calamitate jTuiieffeclus. » (-JoaifCpol., ep:-
*
.contna sexmm conciliiun-: « Iiisairiim.inquiiTheopli. adConst. Ppi) .. "* :
_ _;' "j
. in Cbron.i conciliabulum adversus sanctum becunie- - Qusejiosl exponit perniciosa-lyrarmi eique adbce-^
nicum cqncilium celebrari curavit; cui Jqannes Cp." rentium consilia , quse usque ad Chalcedonehse ab-
patriarclia, Andreasjnetropolitanus Cre.se, acGer- qlendum conciliuni deyeriefant, dum seituih cecuhie-
manus Cyzici metropoliia prop.alam siihscripseriint, nicum , quod illutlcohfirmabat sustin_jbatque,icori-*
ac ariathemaie damnarunt cum omnibiis collegis demnaverant, nullumnon movet lapidum ul1 iilos"
praefalamiii Monolheliias celebraiam
" sanclanrcecu- excuscl, qui, necessiiali teiriporis sese accomniddkn-
nienicam isynodum. . tes, aliqua ex parte morem ei gessisse vldebahfuff
Verjim" tyrannus impietalum ae defeclionisfru- qui arjiioriiin vi, uti poterat, eisi iHi secus - se i^es-
-
clu baud; gavisus est diu. Perdiia enim vila atque si.ssenl.-fiiienrrebus m,agis deplorabilem attulisset-
in adriiinistraqdo imperio jie_gligeiuia invidiam ei Saiictoruinaliqudt Pairum exemjjlis inb-efel",'Deuuir
conteniplum a principibus prselorianse coliprtis ei G que ipsiirii- tum sira, lum confratrnm intentiouis
compararuni ; quare palatio expulere generalenique testem appell-ft. « Quin e.tiam, inquiens,-inter Jidmi-
liimullum conlra eum excilanmt. Deinde onmii.im nes sanclisshnae ves!rae~s£dis Telrgiosus apocrisiar.
coiisensu ordinum Philar.lbemium, qui Anaslasii 110- rius, qui hic _git, cuj hbs lioc maxinie "iirgeBte-
niine appellari voluil, magna. aestihialionis hominem, tempestate dalo jurejiirando*sa*tisfecimus,^ipiirahi
et cuiii primis catholicum , elegefunt, oculis orbato qn_e nobis inera.l in oribodoxam "" fidenraffeciione'__i
exsilium - _ ~ . **' -*
piilsoque-111 Philippico. aperieiiles. (Ibid.)- _" ;*- \-
Nuiii.,175, linea.l. — Ilujus temporibus duo reges Et prosequitur se etsuos' excusans : «"Virrinoti-
Snxbnum. Dujn AiitlaxRavenrisearchiepisco_pus~dam- bus "parumper cejiendmh "esse censuiraus,*Ul 'in"jis
naliilenf affectabat liberlalem ajiirisdiclioimsanctaj qua; sunt prsecipua, sljionverbis-, _t seiiteiuiis I11-*
sedis, tluo principes Iaici venerunt "Roniam, ut qila' violala.fiilei servareliircohfessib... Hajcautem dici-
legiiiine uiebanlur liberlate.earii "exiierciil,'o_ferr'enl- mTis,nonnt qui velimtis' evcriere vocesjani -yjiqdice
que GiirisKrJesn, coram yicafid ejus suninio"jionti- derinitasi quasquc tmiversa Dei Ecclesla-iongo *jam
fice. Coeriredus" scilicet fex* Mefcibfum, et Offa tempqre "es,teonfessa"., nempe'dicere -in _nystefi_i"
Orienla.lium -SaxQiiuih,jii'inceps. Evaiigelii prsece- Chfisti Incarnaiidnls ex ,pia et sarictis Patribas"-cb-~
pluin seciili, corpnasetregha hujus jnundi felique- - giiila iiiteiligeniiaduas natnfiilesvoluiuates.-.etiduas
riihi, coelesii duntaxat regnb iiihiarites; ae proinde iiaturaies bperationes:.. Volcndi -eiiinr et operaiidi
Romani adventahies, apbslolorqm sepnlcris iriser- poieslate"prsft"djiiini in* altfcra -naiura"-.dicere'esS!.
vierurit, ibique dieni suum sanctfe"obieru"ntCbristafi- Chrjstuin", iiibir est' a]iud qiiani 'ihteitigere duas
tino pontifice, qui Deb reddidifglorlam, tiiin de JJ natiirales voiuiflates'e't duasaialurales " operationes. >
taiitoiu.m principum cdnversioue, tum <le honbfe (IK-f.J." •.-.."" -• '-.
qiieni saiicta "sedes"inde accipiebat. .«'Constanliiius PergilTScclesiae•feljcilatem exaggerans, -qua. ira-
papa, iiit-Beda, gaudens eos, tefrenis fegniS"abdi- peraioreni "calbolicuni.softita eraf^tudioque ardenli,
calis,-Petro piscatori inservire. ' i (Ep: -et libr.v flagranteni'-erga Jionamcausam; d'einde convcrsiis
liist., cap. 20.) . ad sancltim pbntificem': « Vo'sergo,'inquit,o sacfuni*
Nunv 176, lihea-20. — Exarchus vemens Rpmgm caput, benighaVinvocaiibhis hobis-nianiim porrigeii-
delulil secrinisacram Aiiaslasii pijncipis.-Slaiim'atque - le's_,tiiiti "*contactujniiliiafumliUeraTU-Ti"ex*niore
•Anastasjus-adiriiperiale ciilmeii-asccodil, dedit liiie- ecclesiaslico, aniisynodicorum scilicet apostolbrum,
ras Conslantino, quibuspalam pfolilebatur cathdli- cllarilatis adhibeaiis mcdicanieiiiiiui.,."___teiiim iCum
cainfidem, ac sextsesyiiodo seinhserefesignificabal. siiis illius djscipuli el successores qui audiit* a; Do-
Eidera praeterea visuni est"uicpia pcc.asionepalriar- mino :•« Egb etiam rogavi pro le, > eic., debetis qui-
cba Coiislanlinopoleos miiiebat* suarii" synodicanr dem diligenter inducere quse fnlciunl, e_ stabilumt
Romano poniifici, eidem adnecleret qua. facia cfaht ad correciionein-, pfpnipiius'eliam donare •quaesunt
adversiis feligionem, tyraiinidis- iempore:'* Cum ei clementis animi el Iniserieorclis- . (Ibid,:) ~-
ita vlsuni"essei,*evconsensissel, facta. sii.nl lillera. Hujusmodi vero preces Aarbnis -exemplo-a-fratre
jiefensionis-;a sahcljssinio jiujiis "civitatis pontilice rejirelieusi fuicit: « A>*roiienim, aien. ,'ille, lcum
Joaime-atl Cbnsiaiitiiniin sanctissiiniini et bcatissi- prisei.populr cessisset impetni'., el-;ad idolum'fabri-
inurn papajn "lioinseveieris, Qiia;quidcm ciuii syno- canduin cis.fiiissel-acliriiuistcr, a fratre fuit qnidem-
 ~m illSTORlA DE VITIS ROM. POlST.— CONSTANTLNUS. 970-
r, prehensus; sed cum-se id per vim coacium fecissc A obiulit ei signuni iconiae suae etfilii sui.Salvaloris
in sua assererel defensione, nullani a Deo accipil nosiri, ' cujus'—conscriptio eral: Agnus Dei, . ctc.
incrcpaiionem, neque privatur dignitale pontifica- Linea 14. Occurrit Theophilus patricius extra-
. ttis. _ (//.._/.) licus caruvisianorum, cum summo honore eum sus-
Taulain pontifex lfeliliam de oplimi imperatoris cepil. Exiralicus, lege siraligus scaravisianorum, i<i
electione concepit, ut ad enm siaiim miseril Micbae. esl, dux iiirniseequeslfisfiiilituin.ALatino barbaro,
lem presbyteruni apocrisiarimn , seu residenlem scara, quod idem est ac liirma eqiiestris. Aymoin.,
apud aulam cum facnliaie reconciliaiuli Eccleslse libr. iv, cap. 28 : « Anno autem decimo Dagoberlus
omnes episcopos atque alios ecclesiasticos jioenilen- collegit leclam e Francise bellaloribus scaram,
les, quos liiunr lyiauni Bardanis sexli eoncilii dam- qiiara nos lurman vel curieuni appeliare possu-
nationi ad snliscriiieudum compuleral, ul Baronius mus. i Hincmariis Rliemens. ad episcopos dia_-
docet, ex Theopbane, a;l an. 715 : « Coiislanliniis cesis siise , caji. 5 : «' Bellaiorum acies, quas
papa Anastasium in catholicam comnuinioneni acce- vulgari sermone scaras vocamus. . Male scala, pro
plum in album orlhodoxoriun iniperaloruin, quo pro scura :legilhr apud Willelm. Bij.onem, Philippid.
eo imiversa Ecclesia exoraret, referrc voluil; ad lib. x
quem etiani ex more misil jiro responsis eccle- Itl scala regis^rejfi laleruliter liserem.
siaslicis Michaclein prcsbylernm cardinalem apo-
crisiariiim. _ Inde scaritae milites in scaram lecli. PVedegaYius,
' in Chronic., ca_j 57 : Ibique Tlieodoricus cit>irsca-
ALTASERRA. g riltis virritriquedeceni miltru accessit. Scaravisianos,
seu scaritas mililes, de quibus agiliir hic, fuisso
Nnm I"l, iinea 7. — Cosmus sucellarius, Sisiunius milit.'s Francos, qui per scaras mililabanl siipendiis
nomenclator. Sacellarius el n.omenclaior. ceiiseiilur Groecorum, non levis conjeclura esi, tjuod Francos
inler officia Ecclesia. Romanse. Sacellarins estcusios Grarcis in Orienle mitilasse scimus e"x Cedrcno in
jcrarii ccciesise. Annsl. in Gonslantino : Siibdiaconus Gonstanlino Monomacho ; imo el iiiipcratores By-
alque .sacellarius faclus. ldem in Gregoi. II: Hic sub -zaniinos in sui custodiam Franeis et Gcrmanis usos,
sanclw memoritvdom. Sercjiopapa subdiaconns alque qui bipennes geslarenl.Nicel. in Alexi Gommeno.
saceilarins fabius. Idem "inStepbano IV : Vna ciuii Linea 1'J. —Pontifex aiitem el ejus pthnates cum
Seigio lunc sacellario. Idem in Leone III: Sithililer sellaribus hnperialibus, sellis ei frenis inauruiis, si-
, ~etCampulus saceltarius. Idem in Adriano II: Ibi a nml et mappulis ingressi suiii. Sellare bie distinoni-
Paulo iibrorum custode, Joseph vasornm cuslode, st- tur a setla; sellare.videtur esse pall.uni superslra-
tnulque Basitio sacellurio, ecclesiaslicisindtili
Anast.
veslibus, tiim, quo-.l ornalus causa imponilur selias, Housse.
inf. Puii- Anaslas. in Slepbano III: Cai el.vicestratoris
salululi. Et disuiigtiitiir ab Arcario usque
Imn diaconum et vicedominum, Pelrum Arcarium. in aliquantum locum, juxta"ejus seltarem propcratil.
Nomenciilator est nionilor, qui poniificein nionet de Idem jiallium vocal Anaslas. in Conone ; Sed et
proprio nomine accedeniium adubiRom. ponlificeim pallio ad cabaliicrindum »__ licehtium ci coticessil.
De iilroque Anast. iu Agailione, <!ixi.Sacellarius Pontifex el cardinales usi frenis et sellis dcauratis.
lisci est procurator, seu prsefeclus Jisci. Baldfjc., in Episcopos siite _e'talis eadem de re~ nout Bernartt
ejiisl. ail Henricimi III iinp. : Et sicul liberatitas ve- Clarevalleus. ejpist"4% ad Willelmum Senonensem :
slra sacellarium habel, qui cqusis supervenienlibusC Clamant vero nudi, clamani famelici, conqneruntur
<juoiiianas expensasfacial, ila et ego sncellarius eo- ei dicnnl ':
rutn sum, elc. Joim. Diac., Iib. n, cap. 25: Idem
Gregorius,jnxta consueiudinem suam, prwcepil sacel- Dicile,pohliQces," in frerioauid facitaurum
lario ut duodecim peregrinos. ad prandium inviluret.
El paulo posl: El accersilo sacellario, cur conlra Ne clerici frenis , sellis pecloralibus, calcaribus
jussionem suam lerlhim decimuminvilare prmsumpse- deauratis utantnr, velat eonc. Lateranens. sub In-
rit, inqaisivih nocent III, "cap. Clerici, de vit. et bonest. cleric.
Nnm 172, iinea 5.— Sergiumabbatem presbyteium, Ponlifex et cardinales equitantes usi sunt mappnlis
et Sergiumordinalvrem. Abbalem presbyteriim si- in solemni pompa. Mappulaesuhi linleola. albx, de
gnat, quia ab initio sliigula monasleria habebant quibus Grcgor., Dialog. lib. ii, cap. 19 : « Quailam
"uniciim presbyterum, suuin abbalem, a quo sacra- vero <lieraisit exniore; sed is qui missus fuer.it
menta peiercnl.et missani audirenl. Augiislin. epist. monacbus, post admonilionem faclam a sanciimo-
-qiissest 81, scripsil abbuti monachorum hisulw Ga- nialibus feminis rogatus mappulas accepii, sibique
prurim ei-compresbyiero.Idem de Morib. Eccles. ca- eas abscoliilit in Sinu. > El infra : « Cui ail : Nun-
tholic, libr. i, cap 55. Vidi egodiversoria Sanctorum rjuid ego illic pfa_sens non eram, quando ab anciliis
Mediotani; non paucorum hominum, quibus nnus Dei mapjmlas accepisti ? Qtii mox ejus vestigiis
presbyter prmernt-,vir oplimus et doctisstmus.estJoan- irovoluius, Siuiie se egisse pognituil, et eas quas""in
nes Hierosolymitanus episcopus, epist-. qu_e~ 60, sinu abscoiuleiat mappulas abjecit. t Mappularum
scribit se oiMinassePaulinianum presbylerurn mo-D isus coinmunis fnil cpiscopis et diaconis Ecclesia.
naslerii Beibleemilici, quia beatus Hieronymus ejus tloinana?. Gregorius. libr 2, epist. 54. Endc suuiptus
moiiaslerii praeposilus non sustinebal prae humili- - 2sl ciin. Illud, 95, disl.
late sacramenia fralribus miniairare. Anas>i:is.,infr. Linea 21.'—Apostolicus pon.ifex cum camelauco,
in S.ephano III. Fulradum abbalem el presbylerum. •il solitns est Romw procedere, a patatio egressus ,
Ordinaior est magislerordinis missa;, vel ili.iascalus n Placidias usque, ubi hospilalus erat, properavk.
ordiiiaiidormn. Ordinalionein prajcedil inslruclio ^aMielaucum,seu camel.uigum est pileus quo utiiiir
ordinandorum; et ordinatis traditur ab ordiualoribus lonlifex, a Graeco v.avu.a,quod prosit a<larcendiim
libellus oliicialis, quo continemr ordo, id esi, raiio ;aloreni. Suiilas : K.Kftvj'. «OKIOV ita^a T6 v.avp.azkamvr -
ecclesiaslici officii.' Conc. ToleL. iv. can. __5; Can. _ luod caloremarceai. Eiymologic. M. : \iavaia &pixa;
Quaudo , 58, dist. iki xau._).aCv._ov 5rapa T6 -).«uv__vTOy.avp.a' Causia
Linea 10.— Illic suscepit sigillum imperiale per licilur curiietaucium, quod urceal caiorem. Achnie->.
Theophanium.regionarium. Sigillum imperiale bic )iieirocrilic. cap. 219 : To via^.aOxtov E7r_(WAs _•
est prseceptum imp. sigillo muniium, ui alibi sigi"- ","T*ivAO70!<J-T«V, XK.zig T=KVOV v.pviixavCameiaucium
lum iconise,sen imaginis bealse Muriae,est inscriptio •egis ad Augiisiam ei ejus liberos refcrtur. Cameiau-
iinagiiiis. Robert. Monlens., in supjjlem. Sigeberl., -lini erat induinentuin capilis commune rcgibus ct
ad ann.1185: « Anno snperiori apparuit doniina irivalis, colore diversuin; sed usu factuni esi, ut
noslra mater misericonliie sancia Maria cuidam lamelaucum Romanis proprie dicatur pileus pou-
• fabro Iignario -opus facienti in .quadaiu silva, et ,'iiicis. Papias : Camelaucus vestimeuium papm.
PiTEot. CXXVIJI. 31
 971 ANASTASIIBIBLIOTHECARil ' 972
Num 174, linea 6. •—Hujusque rei causa zelo fidei A lur. Quid signiiicel nova ha_c ; ppcllatio ducls, quae
vccensus, omnis cmtus Romanm urbis, imaginem, dignilas, quse jurisdictio, quse partes fuerint, quse
quam Grmci volaream, vel (ul alii legunl) pancaream, ducum series, et succcssio, qui fines Romani duca-
vocanl, sex continentem sunclus ac universatessyno- lus, quae urbes, ad etiin pertinerent, libenli sludio
dos in ecclesia beaii Peiri erexerunt. Imago sex uni- invesijgarem, si spes alicubi alfulgeret aliquid cerli
versalium conciliormn, quam Grseci votaream, vel eruendi, et figendi, unde liber Ponlificalis iihislrari
pancarcam, vocant, a Romanea plebe crecta in ec- pro merito possel. Sed lenebris -obsila oninia, ln-
clesia beati Pelri. Hsecjmago a Philippico iinji. brica, et incerta, quibus fidere lulo non possis, si-
hseretico deposila, aJTheodosio reslilula Constanti- leulibus super hac re auctoribus synchronis, el re-
nopoli. Anastas. in Gregor. U : i Prolinus etiam centioribus scriptoribus veterum monuinenloruiu
-ul ingressus est Theodosius regiam urbein, imagi- praesidiodesliiutis. Tenlabo, si ex Anaslasio possit
nem illam venerandam, in qua sanctse erant sex Anastasius illusirari.
synodi depiclse, .et a Philippico.nec diccrido fucrat Iialia omnis imperaloribus parebal, antequam
deposita, in prislino erexii.
—
loco. _ barbarse naliones in illani irrumperent, et ferro, et
Num. 175, linea 1. Hujuslemporibus duo reges igne omnia vastarent. Noxissimi, qui Iialiie majori
Saxonum ad oraiionem aposlolorum cum aliis pluri- parli insedere, fuere Longohardi, qui, prsecipuis '
tuis venienles,sub velocilalesuam vitam, ut oplabant, Italicis provinciis potiti, iinperatoribus Grsecisreli-
finierunl. Hic Iocus accipiendus esl de Anglo-Saxo- quum non fecere, nisi emn iractura, qni a Pado ad
nibus, anno Ghrisli 689. El his temporibus frequens niare Adrialicuiu porrigitur inlcr Apeuninuin, Pen-
erai Anglorum jieregrinalio ad liinina aposiolorum, lapolim, et niare, cui- Ravennse exarcbalum, ad
ul referl Beda lib. v, cap. 7 : « Quod his lemporilnis " exemplum Exarchalus. Africae, iioinen fecit Longi-
plures de genle Anglormn nobiles ignobilesque, laici nus, datus a Justino iihperalore successor Narseti,
et clerici, viri ae feminae, cortaliiii facere consue- auno 567,-atque eam Italiae parleni, quoe mari su-
verunt. . Idem anle tradil idem scnpior lib. IV, cap. pero alluitur, ad Siciliam usque, exceplo bucalu
25 : i Eliam.Romam adire curavil, quod eo leinporis Beiievenl-.ino,quem Longobardi pariter obliiiebanl.
inagnsevirtulis icslimabatur. . Idera Anastas. iu Be- Exarchus Ravennse consistebat, indeque in alias
nedicto 111:« Hujus Lemporibus rex Saxoiuun no- lerras Orienlis imperalori subjectas tum sacra prin-
mine, causa oraiionis veniens, reliclis omnibiis suis cipisjussa, lum suos administros, qui variis nomi-
rebus, regniun proprimn suum dimisit, Roinain nibus indicabantur, magistri inilitum, sacellarii,
projjerans a<lliniina aposlolorum Pelri et Pauli ctim charmlarii, mitiebat. De duce et ducatu Ronia. per
niiilliiudine populi, » etc. ea lempora usqueadannum circiter 711 alium silen-
Num. 176, lin. 10. — El ex ulrisquepartibus am- liuin in libro Ponlificali, et si quse mentio de Roraa-
plius quam viginli quinque plagarenlur, aique inter- nis magislratibus, ii indicaniur, vel noinine judi-
irenl. Pbigare esl vulnus infligere. Aiigiistin., de ciiin, seu exerciltis Roniaui, ul in Tbeodoro, n.'
Civit. Doi, Iib. 21, cap. 11 : Lucessivil Dominum 125, vel cleri, populi, et exercilus Roman_ecivitaiis,
vel plagavit. ut in Benedicto, n. 155 (i Hic suscepit, inquil Anar
Linea 11.—Donec ponlifex mitleret sacerdoles stasius, divales jussiones elemenlissiini Consianliiii
tum Evangeliis el crucibus, Domini, sicijue partes Magni ad venerabilem clermn et popiiluin,] atque
sedarenlur. Litanise seu processiones fiebant prsela- felicissimum exercilum Romause civitatis t\), vel
lis Evangeliis et crucibus. Episcopo occurrj cum C juilicimn et primalura exerciius, ul in Conone, n,-
Evangelio moriserat. Ekkeard. junior, de Casib. M. 156, vel primalum judicum ci excrcilus Romanae
Sancti Galli, cap. 1 : « Paral illico basilicam el mililise, ul in Sergio,- n. 15S. Coiislantino ilaque
aram, parat tapeles, et pallio dorsili caminatani, poiililicalum agenle primus dnx, Cbrislophorus no-
Evangelioepiscopura, aliquos, qui aderant, presby- niinalur hac occasione. Cuin Philijipicus imperalor
teros recipere jubet.» El infra : . Post non jnullum liiureticus, sacrarum imaginmn osor, liomani ini-
quoque temporis, accidit Pelrum etiam Vefonensem sisset Petruin quemdani ad ducaium liomanuiu
-
a palalio rodeuntem simili loci gratia inopinatum obtinendum, pojiulus Romanus, qui, ut inquit Ana-
vcnire; fralres aulem suscipientes illum, quod me- stasius, c iiequaquain haeretici iinperaloris iiomen,
lius quidem habebanl, Evangelium ei offerebanl. _ aul cbarlas, vel liguram solidi recipere slatuerat,
Idem, cap. 9 : « Ad recipiendum enim- episcopum unde nec ejus effl0'iesin ecclesiam introducta est,
cum Evangelio, elianisi fraler conscriptus non nec suum noinen ad missarum "solemnia profere-
fueril, sequumesse ul pariter occurrant, oinnes con- bant, . zelofidei accensus noluil Peirurn illuin susci-
cordant. Suscijhlur cpiscopus, Victor Evangclium pere, seque Chrislopboro duci armatum exhibuit, '
oblulit ipsi, quod ubi ille osculalur, Viclor rcverli- ut eo dttce decertarel adversus Pelrum, emiique ab
lur. > In litaniis cruces pr_eferri moris antiquissiini ingressu urbis et magislralus arceret. Pugiiaium
est. Ne litauia. sine crucibus fiant vctal nov. Justin. est in via sacra; cumque plures vulnerali hinc inde
125, cap. 52. In lilaiiiis nios erat ut crux aurea a caderent, misil ponlifex saeerdotes eum Evangeliis,
Carolo Magno oblata praeferreiur ante pontiiicem; el crucibus Domini, ut sedarentur partcs; etjam
de quo Anaslas. in Leone IV. Occursus solemnis " pars. Pelri angusliis ita premebatur, ut nulla illi
cleri prmcipibus el dynaslis cuin crucibus licbat. esset. spes vivendi, cum ad jussum poulificis pars
Gregor. Tur., libr. x, cap. 9 : « Ehraccharius vero alia, qme Ghrisiiana vocabalur, recessii. '
usque Venelias urbem accessil; miseral eniin ad Hinc disco mililiam, el lotius rei miliiaris cnram
euui obviam episcopus regalis clericos suos cum ad ducein pertinuisse, res urbanas eliam admini-
erucibus et psallentio, qui eos usque ad urbem de- strasse, conjicio ex eo quod Zacharias papa Roma
duxerunt. . Lothario imperatori obviani itum ciim discedens urbem reliquit Stephano duci ad guber-
crucibus et signis, id est, vexillis.-Anastas., in nanduni (Anuslasius, in ViiuZacharim, n. 215); ma-
Sergio U-: « Obviam illi ejus sanctilas dirigens, guam curam adbibuisse pariter vacante sede, ne
venerandas cruces, ilem signa, sicut mos esl impe- lumulius exciiarentur in Urbe, novique pquiilicis
ralorein aut regcm siiscip^re, ita eum cum ingenti eleclionem aucloritate gradus el prsesidio arhiorum
bonore suscipi fecit. . protexisse crediderim, cum legam iii Vita Adriani,
BALDINL n, 292, Adriaimni cadem bora qua electus- fuil,
reverti iecisse judices hujus Roman_eurbis lam de
Num. 176, linea 4. — Conigit ul Pelrus quidam elero qiiam de miliiia, qui-in exsitiumad transitum
pro ducalu Romanm urbis Ruvennumdirigeret prm- domni Stephani papm missi fueruni a Pavlo cubicu-
ceptum... El fuctumest dum Chrislophorus, qui erat *lario cognomenloAfiaria. Hic, mortuo Slepbano re-
dux... Primus ex Anastasio occurril Christophorus gundseUrbi prsepositus,inlerponlificiodurante, prj-
qui sub iiomine ducis Bonianseurbis apene enuntie- mores civilaiis in exsiliuin niiserat. Chiistopborus
 973 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GREGDRIUS II. 974
ilaque primiis dux fuit urbis Romae, Romano populo A ro, pihilque perficcre fotuisse morle pfseventuhi. It_
renuente parere amplius imperatbri hseretico, ut': ¥ifa_iitem'Gfegorii II, n. 177. i Hic, inquit, exbr-^
supra relu.i ex Anastasio,"cujiis exemplum seciili dio pontificatus • sui calcarias decoqui. jussit, et a
cseterLpopuIi ex eodem Anaslas.-, n.' 184,
" sibfomnes porta saiicti Laurentii inchoans, hujus civitatis mu-
ubigue in Ilalia duces elegertmt; fos restaurare decreverat, et aliquam partem faciens,
Romanorum ducum seriem ex Anaslasio exbibeo: emergehtibns incongruis Variisque tumultibus, prse-
Chrislopborus dux, ab-anno 711. (Anasl... in Vila peditus est. -. Quod autem evidentius argumenlum
Consiantiiii, n. "176, sub finem); Petrus dux", ab supremse auclorilatis-in hrberii esse.polest, quam
anno 715- [Anast.','in Viia Const'aniini,"n.'i~l<S,,sub illam munire et muros perillius cireuitum exstrhefe ?
fu:em)4 J-asilius dux, ab-anno"7I7 (Anasi.j iii -Vila . Idem Gregorius exarclium Ro.mse lnorantem, ex
Gregorii II, n. 183, sulifinem); Marimls spalharius' defectione quafumdam urbium ad Tibefium sedu-
dux, a~banno 718 (Anast:,* ih Viiri' Grcgorii II, n., cloreni, pavidum et lurbaluni conforlat-, inque ejus
185, sub meiliimi); Petrus dux, ab anno 720 (Anast., subsidium mhlil.prpceres Ecclesiw, alque exercitus,
»» Vila Gregorii 11, n. 184, _.ub inedium); Stepba- n. 187. Gregorius III: in CenlumceUensium civitale
nus dux, a.fanno 740 (Ariast.,' "tn- Vita-' Z,achar\my_ muros diruios penea fundamentis fortissime consirui
»•207). . ;_ - ;-_ fucit, n. '201. ;2acbarias Roma discessurus, profe-
Prseter diclos-nominanlur etiam quidam Gralibsiis cirirus" _idLuilpraridum regein Longobarddruni pro-
tuncchartularius', poslinodum duxiri Stephano FV, Ravennatuin salule, relinquit Romanam urbein Stc~
n. 269,"el n. 288, et Joannes <Inx,"gerJiianusdonuii phuno palricio et duci ad gubernandum, n. 215. Per
Slephanipapa; in .Adriano, n. 297.';sed.ilIos vel~hon " bsec manifeste ajjparet slelisse supreininn iiiiperiiim'
fuisse duces cum ordinaTia ducum potestale,*quem- tirbisaique dticauis apudpontihces, ducibuslieeljus
admqdum stipeiiores, vel"alterum in*lumullu a fa- dicentibus.
ciiosis civibus excilato eleclum, aUerum verofullum' Quae pofro urbes e't caslfa dncatum Romanum
cegualione pontificis"nomeh ducis usiirpasse, illud constituerent, ex Anasiasio peniliis-explor.atiim non
niihi-persuadet, ab usque Stephano IUducum im- habeo. Cenlumcellas utiqiie M Romaiium ducatum
perium-cessasse inslitiito palriciatu Romano, <le Romanum pertinuisse inte!ligo,ex ejus murorum
cnjus dignitale et ollicio sefnlonis occasio infra se conslfuctione a Gregorio 111imperata; pariler Gal-
offeret. -Subiatos itaqiie duces fuisse nullus dubito, lieiisiumcastriim sub eodem Gfegorio recuperatum,
cum primum uncuis cst Pippinus in Francorum re- pro quo, inquil Anaslaslus, n. 205, quolidie expugna-
gem, electusque p.iiricius liomse a Stephano III, ob baiur ducatus Romanus a ducalu Spoletino; itideni
prseclara ejus merila- in B.om~ahamEcciesiam, et Ameriam, Hortam, Polimarlium, et Blerani, ab eo-
j)r_esertimob donalionem eidem factam Exarcliatus dem rege, inqnit Aiiastasius in Zacharia, n. 207,
Ravenna3,.cujus authenlicas tabulas suo tempore abiatw sunt a Romano ducatu civitatesquatuor, id est
exstilisse in Romano arcliivio Anastasius afiirmat, Ameria, Horlas, Potimarlium el Blera. De-aliis non
n. 255. Inepislola enim a Stephano III ad Pippimun ila certe pronunlio; Anaslasius quidemin Zacharia,
data, anlequam ille in Italiam i.eriim hescenderet n. 210, inquit : x Nam el Sabinense palrimonium,
erepturus Aistulpbo Longobardorum regi Exarcba- ;rjuodper annos prhpe triginla fuerat ablaiunij atque
tum Ravennae, quem l:ie occupaverat, el pontilici Narniense etiam, et Auximanum, aique.Anchonila-
consignalurus, donationem Exarchatus -&h eodem nuni, iiecnon et Numanatense, et valiem, quse vo-
factam bealo Pelro coiiunemoral, quam implendam C eaiur inagna, silam in lerrilorio Sutrino per dona-
esse el jttsle exigit, et enixim -rogat; inquit enim lionis lilulum ipsi beato Petro aposloloruin principi
epist. 5 : _Doleal vpbis prosancta Dei Ecclesia, et reconcessit, et pacem cum ducatu Romano ipse rex
beatiPetri causa, iit-quod per donalionem bealo iu viginli conlinnavit annos. . Scd hoc in loco Ana-
Pelro offereridum.promisislis,- ei poj.sidendum con- stasio menieni noir fuisse numerandi loca adduca-
tradere debealis. Memenlote, el semper in yestris lum Romanum" proprie pertinentia illud oslendit,
prseeordiis firniiter leiiele, quod promisistis eidem quod et Anchonam recensel, et Auxinmm, el-Sabi-
janilori coelorum. . . ; . Yidele omnia quae ei pro- liense pairinionium, quse extra diicaium esse salis
misislis etper donationem pollicili eslis, contrailere constal. Sigonius (de Regno Italiw) alTSrmatducatum
feslinale... Scialis quia sicul chirographum veslram - Romanuhi complexum fuisse eivitalem Romanam et
"donaiionemprinceps apdslolorhm firniiter tenet, et Pdrlum, Ceniumcellas, Caere, Bledam, Maturanum,
neeesse est ut ipsum chirogi-aphum expleatis. >i Sutrium, Nepet, Caslellum* Gallesii, Oriam, Poli-
_T.¥111 Concil. gen. Labbei pag. 581, Edit. ¥en. martium, Amerhm, Tnderlum, Perusiam, Narniani,
Dum interim duces Romaeiihperilabanl, suprennim Otriculos^ Signiam, Anagniam, Feieniinum, Ala-
in-urhem Romam, Romanumque ducalumjus erat trium, Palricum, Frusinbuem, Tibur; quam enume-
ut opinor, desumpsit ex tabulis confir-
penes pontificem. Id clafe doceor ab Anastasio, cujus, ralionem,Ludovici
et non alius, teslimonio in hacadnolalione utor. Re- mationis Pii ad Paschalem anno S17, de
ferlAnasiasiusinVilaJSisinniijU*. 169, Sisiiinium pro quibus lamen nullum verbum apud Anaslas. in "Vila
restilutionemurorumurbiscalcariajussissedecoque- Pasehalis.

XGL SANCTUS GREGORIUS II.

_ J iNNO CHRISTI714, ANASTASIIIMPEH. 2. . , -

1?7 Gregorins If, natione Romanus ,. ex patre Marcello, sedit annos sex*
decim, menses octo, dies vigintt a. Fuit autem temporibus Anastasii, Theo-
dosii, Leonis atqtte Constantini Augustorum. Hic a parva aslate in patriarchio
nutritus sub sanctee memoriee domno Sergio papa, subdiaconus atque sacel-
KOTULJEBrARGINALES ^ABROTTI.
i*C, ., d. 11.
 ' "
f?5 ANASTASHBlBLI(3TfiECARI[ _r_
S larius factus, bibliolhec® illi est curaa commissa, deinde ad diacohafus ordine.it
provectus est. Et cum viro sancto Constaritino pontifice ad regiarn profectus esl
urbem, atque a Justiniano principe inquisilus de quibusdam capilulis, oplima
responsione unamquamque soivit queestionem. Erat enim vir castus, divihte
Sbriptura eruditus, facundus loquela et constatis animo, eeclesiasticarum re-
10" rum defensor et contrariis h fortissimus impugnator. Hic exordio pontificalus
sui calcarias decoqui_jussit, et a porta c sancli Laurentii inclioans luijus civitatis
•muros restaurare decreverat, et aliquam partem faciens, emergenlibus incon-
gruis variisque tumultibus, preepeditus est.
l_/8 d Hujus jemporibus Joannes Constanlinopolilanus antistes synodicam ei
misit, atque ad eum rescriptis idem usus est ponlifex. Hic maximam partem
basilica. beati Pauli 6 apostoli, qu_e ceciderat, allatis de Calabria trabibus coo-
peruit, et altare a novo fecit, et ciborium argenteum , quod fuerat ruina quas-
~
5 satum ". Sancti Laurenlii pariter ecclesiam "foris muros silam, quae trabibus
confraclis ruinas jam erat vicina, reparavit, atque aquatn" fistulis compaginatis
post mtil.um tempus in eamdem ecclesiam reduxit, diversasque ecclesias in rui-
nis positas innovavit, quas per ordinem dicere longum est. Hic in Germania
per Bonifacium episcopum verbum salutis preedicavit, et gentem illam seden-
10 tem in tenebris doctrina lueis converlit ad Christum. Hic monasteria,-qua. se-
cus " basilicam sancti Pauli erant, ad solitudinem deducta innovavit, atque ordi-
natis servis Dei monachis, congregationem post longum tempus constiluii , ut
ibidem die nocluque Deo redderent laudes. Hic gerocomium ', quod post.absi-
dem sancta. Dei Genilricis ad Praesepe situm est, monasterium instituit. Atque
15 tnonasterium sancti Andrea. apostoli, quod Barbaree nuncupatur, ad nitniam
deductum desertionem, in quo nec unus habebatur i monachus , ascitis mo-
nachis ordinavit, ut utraque monasteria ad sanctam Dei Genilricem singulis
*
diebus atque noctibus Deo laudes canerent.
179 Eo tempore Luifprandus rex donationem patrimonii Alpium Colzia-
rum *, quam Aripertus rex fecerat, hicque repelierat, ado__nilione tanfi vkij
vel increpatione redditam confirmavit. x Hujus temporibus signum iii luna fa-
"ctum est indictiohe xn, et visa est cruentata usque ad mediam noctem. Eo "ita-
5 que tempore Teudo •**>,dux genlis Bajoariorum n, ad apostoli beati Petri liminaj
primus "de gente __tdem, occurrit, orationis voto. Hujustemporibus Anastasius
imperator classem navium pr_eparatam in partibus Alexandria. direxit contra a
Deo destructos *" Agarenos, qui ad aliud versi consilium, antequain perveiiisseiit
ad destinatum locum, ab iiinere medio ad regiam regressi "_unt urbem, Tlieodo-
10 sium orthodoxum inquirentes imperatorem elegerunt, alque coaclum in solio
imperii -confirmaverunt. Anastasius itaque cuni civibus, vel quibus potuit de
exercitu munitam civitatem Nicssam perrexit : illic cum classe, in qua Theodo-
sius fuerat imperator, dimicavit, et "fere septem millia eXerciftfs sunt interempta.
Cujus Anastasii superata pars verbum jam immunitalis expetiit. Datoque sibi
<»sacramento clericus factus alque presbyter est consecratus. Protinus etiam ut
ingressus est memoratus Theodqsius regiam urbem ,' imaginem illam veneran-
dam, in qua sanetee- erant sex synodi depictffi,-et a Philippico nec dicendo fuerai
deposita, in pristino erexit loco r, ita ut hujus fidei fervore omnis ab Ecclesia
cessaret qu_estio.
X80 q Eo aulem tempore fluvtus qui appellatur Tiberis, alveum suum egressus,
NOT0L_EMARGINAXES FABROTTI. :
~
» G, curam suscepit. ~>C,conlrarionun. " ? C, porticu. • Vide-Baron./«/nnn. 714, lom IX. .<* C, "Petii.
* C, restiluil. e Baron. an. 710. h C, eirca. i gergiilocomium. • i C, babilabat. t Cociiarum. Vide
Baron. ad ann. Domini 715. D1Theodo. n Baugaitorum. * destrucndos. P in prisliuum erexit locum
alque lilulum. i Baron. ann. 717.
§77 RISTORIA DE YlTiS ROM. PONT. — S. GRECORIUS II. 97J.
sese per campeslria dedit; intumuit etiam inundatione aquarum inuitarum, et
~ interea ali-
per portam qus Flaminia dicilur ingressus est. Transcendit
quibus in locis el muros urbis, atque ultra basilicam sancti Marci per pialeas
5 se extendit, ita ut in via Lala adunam et semis staturam aquam ejusdem flumi-
nis excrevisset, '
atque a porla beaii Petri apostoli iisque ad pontem Milvium
aquse se distendorent, et juxta remissa in ipsius- fluminis alveum» se dedit "».
Domos itaque evertit, agros dissipavit, eradicans arbusta et segetes. Nam nec
• serere Ipso potuit tempore pafs -maxima Romanorura. Pro hoc imminebat tribu- •
10 latio magna. Per dies autem septem aqua Romam' tehebat pervasam. A dom-
no itaque papa letania. crebro fiebant. Cumque in oralione et letaniis persi-
steret, post octavum jam diem misertus Deus, aauam amovit, et fluvius ad pro-
prium-regressus est alveum per xv indictionem..
181 Cumanum etiam castrum ipso fuerat tempore a *Longobardis pacis dolo
pervasutn. Quo audito omnes sunt redditi tristes. Adhortans etiam sanclissimus
pontifex, et commonens Longobardos ut redderent, qui si non acquiescerent,
in iram se divkiam incidere pro dolo quem fecerant, suis scriptis detestabatur <;
S nam , et munera eis dare ut reslituerent voluit multa, sed illi turgida niente
neque monitis audire nec reddere sunt passi. .d Unde nimis,. idem, sanctus indo-
luit poniifex, sescque spei contulit divinaa, atque in munitione ducis Neapoli-
tani et populi vacans, ducatum ei qualiter agerent quotidie scribendo pra.-~
sentabat e. Cujus mandato obedientes, cohsilio inito, moeriia ipsius caslri virtule
10 sub noclurno ingressi sunt silentio. Joannes scilieet dum cum Theodimo. sub-
diacono ct rectore « atque exercilu, et Longobardos pene trecentos cum. eo-
rum castaliione h interfecerunt, vivos etiam amplius quingentos comprehen-
dentes captos Neapolim duxcrunt. Sic caslrum recipere potuerunt. Pro cujus
redemptione septuaginta auri libras ipse sanctissimus papa, sicut promiserat
15 antea, dedit.
182 Hic Hierusalem ecclesiam sanctam, qua. multo fuerat detecta" tempore,
et circumquaque porticus vetuslate quassatas trabibus deductis cooperuit ac
reparavit. Ambonem etiam marmoreumin eadem ecclesia fecit, eamque di-
versis ditavit linieis atque ministeriis. Eodem. tempore nefanda Agarenorum
5 gens, cum jam Hispaniarum provinciam per decem tenerent annos. per-vasam ,
undecimo anno Rhodanum conabanlur fluvium transire, ad Francias oecupan-
'
<ium, ubi Eudo praeeraf. Qui facta Francorum generali motione contra Sara-
renos, eos circumdantes interfecerunt. ' Trecenta enim septuaginta quinque mil-
3ia uno sunt. die interfecti, ut ejusdem Eudonis Francorum ducis missa pontifici
10 epistola continebat. Mille tantum quingentos ex- Francis fuisse mortuos in eo-
dem bello dixerunt k.. Adjiciens quod- anno preemisso in benedictibnem a pree-
dicto viro "eis directis * tribus spongiis, quibus ad usum mensee pontificis appo-
nuntur, in .hora qua bellum. committebalur, idem Eudo Aquitaniae. princeps
populo suo per modicas partes tribuens ad sumendum eis, nec unus. vulneratus
15 est, nec mortuus ex h.is qui participati sunl. Eo quoque tempore- in Campania.
. partibus combustum tdticum, hordeum, seu legumina, quasi piuvia in loco quo-
dam e coslo missa. sunt. Hic quadragesimali tempore, ut in quinta feria-jeju-
nium atque missarum celebritas fieret in ecclesiis, quod non agebalur, insti-
tuit, Oratorium sane in patriarchio in nomine- beati Petri apostoli diversis or-
20 natum metallis a novo refecit % et circumquaque altaris parietes deargentavit,
ac depinxit duodecim apostolos, qui pens. libras centum et octuaginta. Illis i_\-

NOTDI,^!MARGINALESFABROTTI.
a egressin. b B- remissa c "
~ ejusdem flnminis se dederint. B, proteslab. VideBaron. adann. Domini
715- < prfc-ilabat.k B, versuli, velnii. B correclore. h caslaldo. ' C. monitione. i Vide Baron. ad
~ - '
ann. Dumini1~l'>. libello diccbat. C. dirrctuni. m C fecit.
 079 ANASTASII BIBLIOTUECARII 980
terea diebus Constantinopolis biennium est a nec dicendis •* Agarenis obsessa.
Sed Deo eis contrario maxima illic eorum parte fame ac bello interempta con-
fusi recesserunt Leone prlncipe; nam et ejusdem civitatis" populum trecenta dU
25 ctum est miiiia-diversi sexus et a_ta_is fuisse necessitate vastatum.peslilentias h.
183 ~ Eo namque tempore moribus certe Honesta et nomine pontificis .mater
ab hac vita "subtracta est. Post cuj js obitum Gregorius domum propriam iti ho-
norem sanctae Christi martyris. Agalhae, additis a fundamenlo. coenaculis, YCI
quee monasteria d erant necessaria* a novo xonstruxit. Praedia illic ** urbana vel
S ruslica pro monachorum obtulit necessitate. Fecit autem in. eadern ecclesia bea-
tae Agatha. ciborium ex argento, quod pens. libras septingentas et-vigihti f;
arcus argent. sex pens. sing, lib. quindecim, "canistradecem, pens. sing. lib.duo-
decim, et alia dona multa largitus est; Eo tempore castrum est Narniee a Longo-
bardis pervasum. Rex vero Longobardorum Luitprandus,-_gerierali motiorie fa-
10, cta, Ravennam progressus est, atque illam obsedit per dies aliquot, et castrum
pervadens, classes captas abstulit plures et opes abstulit .innumeras. B Post ali-
quot diesBasilius dux, Jordanes ohartularius, et Joannes -subdiaconus i, co-
gnomento Lurion, consilium inierunt ut ponlificem interficerent. - Quibus as-
sen_um Marinus, imperiajis spatharius, qui Romanum ducatum tenebat, a regia
15 missus urhe, imperatore mandante;, hoc probavit; sed lempus inyenire non po-
tuerunt, quia Dei judicio dissolutus et contractus est, et sic a Roma recessit.
Postmodum Paulus patricius' et exarehus missus in Italiam est, qui denuo, .ut
ho,c scelus perficerent, meditabaritur. Quorum consilium Romanis patefactum
est, qui morte h cuncti Jordanem interfecerunt et Joannem Lurionem. Basilius
20 vero, monachus faclus, in loco quodam rctrusus vitam finivit. Paulus , vero
exarchus imperatoris jussione eumdem pontificem conabatur interficere, eoque
censum in proyincia ponere praapediebat, et cogitaret suis opibus ecclesias de-.
nudare, sicut in caeteris actum est locis, atque alium in ejus ordinaret loco. Post
hunc spatharius cum jussionibus missus est alter, ul Pontifex a sua sede amove-
25 retur. D.enup. Paulus" patricius ad perficiendum talescelus, quos seducere po-
tuit ex Ravenna ~- cum suo comite, atque ex castris aliquos misit. Sed niotis
1-omanis, atque undique Longobardis- pro defensione pontificis in Salario Jponle
SpoJetini, - atque hinc inde duces Longobardbrum circumdantes Romanorum
fines hoc' prsepedierunt. - ''
184 Jussionib.us itaque postmodum missis decreveral imperator i , ut nulla
imago cujusiib.elsancli, aut arartyris , aut angeli ubicunque haberetur k, ma-
ledicta enim omriia asserebat, et si acquiesceret in hoc pontifex, gratiam impera-
tpris haberet; si et hoc fieii praept*diret, a suo gradu decideret. llespiciens ergo
S pius vir profanam principis jussionem , jam contra imperatoreni quasi contra
hostem se armavit, renuens haeresim" ejus , scribens ubique cavere se Christianos,
eo quod orta fuisset impietas talis '. Igitur permoli omnes Pentapolensesiatque
Venetiarum. exercitus contra imperatoris jussionem restiterunt, dicentes ,-j nun-
quam se in ejusdem ponlificis condescendere nece,, sed pro ejus magis defen-
10 sione yiriliter decertare. Ita ut anathemati Paulum exarchum, vel qui eum di-_
rexeratm, ejusque co.nsentaneos submittunl, spernentes ordinalionem ejus sibi
omnes ubique in Italia duces elegerunt **>, atque sic de pontifieis deque
sua immunitate cuncti studebant. Cognita vero imperatoris nequitia , omnis
Jtalia consilium iniit ut sibi eligererit imperatorem et Conslantinopolim duce-
iS rent. Sed compescuit tale consilium pontifex, sperans conversionem principis.
<\
NOTUL_EMA_lGINi.~~.ES
FABROTTI. j
a C. non nominandis. "*De quo,populo civiialis ccc setalis pestilenlia vastanle
millia diver___e
' " vero ejusdem "
gerjerunt. Baron, ad. ann. 717. mona.slerlo. e B, illi. C, 22. s" Baron. ann.llQ.. h B, moii.
5'Ravennaiibus. i Leo imper. k sed oinnes jusseralrleponi, el iiicendi. quasorta fuisset "impietatem, __•.
~~o-B,qui illud edictum direxerat. DB, mori eligerent.
&8i IIISTORIA.DE VITIS ROM, PONT. — S. GREGORIUS II. 9S__
Ipsis-intcrea_ diebus Exhilaratus , dux Neapolis,-deceptus diabolica insligatione
cum, filio suo Adriano a Campania. partes tenuit, seducens. populum, ut obedi-
rent imperatori ,et occiderent pontificem. Tunc Romani omnes eum secuti
comprehenderunt, e.t cum filio suo interfecerunt. Post hunc, "• et Petrum du-
20 cem, dicentem contra pontificem imperatori scripsisse *_.turbaverunt.
185 Igitur dissensione facta in partibus Ravennae, alii consentientes impietatid
imperatoris, alii cu.m. pontifice et fidelibus se tenentes, intra e eos contentione
tnota,. Paulum patricium occiderunt. Longobardis vero yEnieliae caslra Fero-
rianus, Montebelli, Verablum f cum suis oppidis" Ruxo et Pernictela B*,Pentapolis
S quoque et Auximana civilas se. tradideruut. Post aliquod Vero tempus Euty-
chium patricium eunuchum, qui dudum exarchus fuerat, Neapolim misit im-
.perator, ut -illud. quod exarchus Paulus, spatharii quoque et. c_eteri malorum
,- consiliafores facere nequiverunt, perficeretille; sed nec sic, innuente ">Deo, latuit
'
miserabilis dolusj-sed claruit cunctis pessimum consiiium, quia Christi vio-
. 10 Iare conabantur ecclesias ,_ et perdere cunctos- atque -diripere omnium bona i.
Cumque mitferet hominem proprium Romam cum scriplis suis, in quibus con-
tinebatur, -ut pontifex occiderelur.' cum oplimatibus Romee, agnita crudelis-
. sima. insama protinus ipsum patricium missum k occidere voluerunt' nisi defen-
sio pontificis riimia. praepedisset. .Verum eumdem anathematizaverunt Euty-
15 chium exarchum, sese magni cum parvis- constrihgentes- sacfamci.to" nuriquam
pontificem Christianfe fidei zelotem- et Ecclesiarum. defensorem se permittere
' *
noceri, aut amoveri, sed mori pro iliius salute essent omnes parati. Munera
• tunc" hinc inde-ducibus "
Longobardorum et regi pollicentes plurima, ut ab
juvamine desisterent pontificis jier suos legelos patricius "ille suadebat. Qui
-20 rescripsit m deteslandam viri dolositatem tina se quasi fralres fidei
despicientes,
catena constrinxerunt" liomaiii alque Longobardi, desiderahtes cuncti mortem
pro defensione pontificis sustinere gloriosam, nunquam illum passuri perferrc
moiesliam, pro fide vera et Chrisllanorum certantem _n salute. His ila se ha-
bentibus, elegit majus pra_sidium paler ° ille dislribuere pauperibus largissima
23 manu quee reperiebat, incumbens orationibus et jejuniis, et - letaniis Deum
quotidie deprecabatur. Et spe ila maneb t semper fultus plus quam hominum ,
gratias tamen voluntati populi referens pro mentis proposito , blando omnes
sermone, ut bonis in Deum proficerent actibus et in fide persisterent, rogabat,
sed ne desisterent ab amore vel fide Romani imperii admonebat. r Sic cuncto-
30 rum corda molliebat, et dolores conlinuos mitigabat.
- 186 Eodem tempore _per xi indiet. dolo a Longobardis est Sue--
pervasum
riense castellum-, quod per centum quadraginfa. dies a ab eisdem Longobardis-
possessum est. Sed pontificis multis continuis scriplis alque commonitionibus
ad regem missis, quamvis multis datis muneribus, saltim . omnibus suis nuda--
5 tum opibus, castrum donationem beatissimis apostolis Petro et Paulo antefalam
emittens Longobardorum rex restituit atque donavit. Eo. autem tempore, in--
dictiohe xn, mense Januario, per decem et amplius dies stella, quffi Antifer ~-vo-
citatur, cum radiis in ccelo apparuit in Occiduo, * ci.jus radii partes Aquilonis-
respiciebant, et usque ad medium ccelttm se extendebant. Eo vero tempor-e sae-
10 pius dicti Eulychius patricius et Luitprandus rex inierunt consilium. nefarium,
ut congregalis' exercitibus rex subjiceret duces Spoletanum et Benev-ntanum,,
et exarchus Romam, et quee pridem de pontificis ,persona jussus fuerat, im--
NOTUL^!MAHGINiXESFABROTTI..
'
aB, Andriano.. "-Postboc.' B, dicenles turbati quod eontra ponliflcem quoque seripsisset. Jspra-
vitali. «inler. t Frentana, Monlella, Venafrum. "Persiceda, C. Pra.culio. ~ "ijubente. '• B, quo. ! __.,
omnia loca. k senlenlia Roinaui prolinus ipsius Palricii missum. pollicens. «•B, ex scriptis. n" cer-
'
tanles. "papa, P Baron. ad ann. 728. in fine. i B, .0 dies.. r tamen, C, auriler. f. Lucifer. Bu-
ron. ann. 729.
 " "
$85 ... ANASTASIl BIBLIOTflECARH- ,' 98i
.pleret. Qui rex Spolelum. veniens, susceplis ab utrisque ducibus sac-ramentis
atque obsidibus, cum tota sua cohorte " in Neronis campum secessit. Ad quem
*15
e_gressus pontifex, eique praesentatus, sluduit ut potuit regis mollire animum
CQ__-i.iionit.one pia, Ha ut se prosterrieret ejus pedibus,* et promitteret se! nulli
inforre laesipnem : atque sic ad taritamcompunctionem piis monUis flexus est, itt
' armi-
qu_e fueral indutus, exueret, et ante corpus apostoli poneret mantutri,.
lausiam \ balieum", spatam atque ensem deauratum , necnon Gororiam -auream
' 20 ot
crucem argenteam. Post orationem factam obsecravit pontificera ut me-,
morafum exarchum ad- pacis concordiam suscipere digriaretur-, quoi- et facfum
est. - Et -' sic recessil rege declinante a malis,- quibus inierat, consiliis cum
axarcho. . - . - !'
1851 IgHur exarcho. Rom_o moranti, venit in partibus Tusciee in castrum,Man-
'
turianense quidam seductor, Tiberius nomine, cui cognomen erat Petasius, qui
conabatur. ~ Leviores *
sjbi regnum Romaui imperii usurpare quoque decipiens
• ita ,ut Maiiturianenses, ei "sacramenta prsestitisserit.
Lunenses atque Bledarii
5 Exjirchus vero, hasc audiens , lurbatus ,est, quem sanclissimus papa conforlans,-
of cum eo. proceres Ecclesia. mittens atque exercitus profeeti suut. Qui venien-
les, in Mantuarianensi castello "ibidem Petasius . inleremptus est. Cujus abscis-.
sum caput Gonstantinopolim ad prinpipepi. missum est, et nec -sic Romanis plenam
* ...
gratjam largitus est imperatoc. ., ji
188 Nam_ post hasc claruit ejusdem. imperaloris malitia. pro qu_ persequeba-
tur' ponlificem, ita ut compelleret- omnes Constanlinopolim habitantes,' tam
"
virtute quamque b. andimenlis , ut deponerent ,; ubicunque hahereritur, itna-.
gineg tam SaLvatoris quamque ejus Genitricis. sanctae vel omnium sancloruiBj
5 easque. in medio civitatis, quod dicere crudeleest, igni cremarent, - et, omnes.
dealbarent depictas ecdesifls. Et quia plerique ex ejusdem civitatis populo tale
scelusfieri "prsepediebant, aliquanti capite truncati, alii partem f corporis excisi,
pcenarri perlulerunl. Pro qua causa etiam Germanum, sanclae Constantinbpoli-
tanae Ecclesise anlistitem, eq qriod ei consensum prsebere noluisset, pontificatu
lOprivavit isd.em imperator, sibique complicem Anastasium presbjterum in
~
ejus loco constituit. Qui missa Romam synodica dum lali haaresi eum con-
sentientem reperiret, vir sanctus non censuit eum fratrem aut consacerdotem
solilo voeari , sed rescriptis commqniloriis nisi ad cat.holicam coriverteretur
fidem eliam exlorrem a' sacerdotati officio esse mandavit. Imperatori quoque
13 suadens salutaria , ut-a lali ex-secrabili miseriade~clinaret, scriptis commonuit.
1S9 Hic fecit calicem aureum praeeipuum diversis ornatum* lapidibus pretiosis,
pens.-Iib. xxx; simililer et palenam auream, pens; iib. xxvni et sem is. Hic dimisit
omni clero, monasteriis, diaconiae et mansionariis solidos duo millia centum
sexaginta, et ad. luminaria beati Petri apostoli- solidos mille. Hic fecit ordina-
5 tiones quinque : quatuor per mensem Seplemb. et unam mens. Jun. : presbyteros
triginta "quinque, diaconos quatuor, episcopo.s per diversa loca eentum Iquin-
quaginta.' Qui etiam sepultus est ad beatum Petrum aposlolum sub die nt Idus
Februarii, indict. xiv, Leone et Gonstant-ino imperatoribus. Et cessavit episcopatus
diesquinoue mensem unuin., ,
NOTUL___MARGISALESFABROTTt. ;
" cum omni suo exercitti. h AriniHas sive B, arraillariain. ' Mantuarianense. C. Maluranense. |d Ble—
r_uiiC. e vi. ' in aliqua parte. e locum.
- "
- VARI_E LECTIONES.
Ex codiceFarnesiano. . A bardos peue trecentos cum eorum Castaldio1inter-,
fecerunt.
Num. 177, lin. i, sedit annos xv, mens. vin, • Num. -185,*iin. 4 Buxo Persiceia.
i~;csxxiv : post paucos versus iu Cdd. Fames. Fo- Num. 186, lin. l,persuasum esl, sulriense castel1-
limn inlegrnm deest. . - lum. lin. S, antefalus emiliensLangobardorum rex». *~
Nuni 181, linii, sequitnr lexlns Farnes e! Longo.- tin. 19, spatam atque ensem deiuiralds. |
 983 HISTORIADE yiTIS ROM. PONT. — S. GREGORIUSII. , 98«
Num. 587, lin.i, ita ul Manluaiienses, Lunenscs, A ordine turbato. Item lin 4, nec dicenda Agaie. orum
alque Blerani.
• Ex codice Vatliceilauo. gensaloco qui Sepla difitur ex Africa transfrelaiiles,
,eic, ut Re.g, Maz et Thuan hoc loco usque adjlla.
Num. 177,..... I, cod. Vallicel., Grpgorius natione verba, participali sunt. Excipe tamen hwc : inlere-
. Romanus. lbid. annos 15, menses 9, dies 22, -qiii a merunt ex eis, omissis uno die : item in benedictio-
parva selate in palr. nulritus, subdiaconus factus, ne. .. ad siimendiim(K(Maz) ei ne unus quiilem.. .
deinde ad diaconalusordinem provectus csl. Et cum. ex his qui hule participati sunl. Itlis prwterea diebus,
lin. 6, regiam proveclus ad urbem est. Eral autem e:c, ut infra landd Codd. linea W~\.ti\i 23 concordat
vir easUis.lin. 8, conco/dal cum Req., Maz. el Thuan. cum iisdem cadd, excepla voce navibus, ,cujus loco
lin. 10, impugnalor. Hujus lemporibus Josuines Con- Vallicel. cod. habel, manibus.
stanlinopolilaiuis antisles synbdicam ei niisit, atque Num. 183, linea i, cod. Vallicet., Eodem tempore
ad ettm rescriplis idem usus esl poiiti-fex, elc, ui in Naniia civilas a Longobardis pcrvasa ost. Rcx vero
sect. seq. Longobardorum Leuzpranilus,- generali mbtione
Num. 178, lin. % cod: Valticel. Hic trabes in ba- facla,Ravennampergressuscst, elc, ul infra /{».-10,
silica B. Pauli veluslale quassalas mutavit; el maxi- in edil.lin.iQ, il-. Caslrum pervadens clusis, caploeo
mam codperuit partem basilicse qua. eeciderat; et plnres secum abstulit, et opes tulil inimmeras. Posl
alta.rea.novo refecit; et ciboriura argenteum pa- aliipiod tenipus. lin.iZ, concordal cum Reg., M-az._
riter, quod fnerat ruina quassatum; ecclesiam quo- et Thuan. el ila liri. 15, 2'6ei 27. lin. 16, Dei jiidicio
que S. Laurenlii foris miirum silam. lin. 7 utro- Marinus dissolutus est, et conlraclus. lin. 18 , boc
biqne concordat cum Reg., Maz. et Thuan: lin. 10 , B scelus ipsi' perficerenl, mediiabaltir." Ibid. quoruin
ad Cbrisium converlil; et maximam partem, elc, consilio-Romanispalefaclo, Jordanem inlerfecerunl.
nt laudd, codd. Excipe tamen vocem bealus cujus lin. 20, finivit. In illis diebns imperaloris jussione
loco noster ms. liber habet, "venerabilis; Hn. 11 , Paulus palricius, qni exarcbus fuerat eundem Pon-
beati Pauli apostolierar.l. IMd.~ atque servis Dei li.icem conabalur ini"erficere..in..22 , praepediebal ;
monacliis oongregalionem posl-longum lempns con- cl suis opibus ecclesias dcnudare , sicul iu caetoris
stitiiens, ui pcr diem el per noctem laudes Deo di- fpcerat locis ; atque alitim in-ejus ordinaret lopum,
cerent, insliiuil. Geronlocomium etiam , quodjuxla niiehalur. Post bunc spatarius
"" missus osl aller cum
eccl^siam.sanctae Dei Genilricis ad Pra?sepe silum jussionibus, ut. . _
esl, monasieriumque juxta posilum sancli An- ' JVxni.184, linea 1, cod. Vgllicel. concordat cum _
dreae aposloli. lin. 16, coiicordat cum laudd. codd., Reg., Mnzret Thuan. ei itq lin. 2, \4, 15 el 18. lin.
exceplo verbo, agerenl, cujus" loco Vnllicel. cod. 3, ponlilex Romanus. Ihr. 4,si boc.fieri -pranp.a. s.
habet agerelur. g. discederet. Despiciens ergo vir venerandus profa-
Nnm 179, tin l,cod Valiicel, Alpium Cotliarum. n.aiii,./.7i.7, vox lalis deesl. Iht. 9, necem. lin. 11,
Hn 5, reddila conlirmavit. Tunceliam, etc, nt cod sulunillercnt. Spernentes quoque ordinaliones exar-
Reg, Maz et Thuan. lin 4, eo quoque lempore Tbeodo cbi, sibi omnes, lin. 16 TOKeapolis deest. lin. 17 ,
dux genlis Bajoariorum cum aliis, etc. nllaudd codd, Hadriano. _ •
cnm quibus concordat etiam lin 7. lin 8, dcstruendos. Nvm. 185, lin. 1, cod. Vallicel. concordat cum
lin ead, concilium ifeni lin eadem pervenerunt... Rpg., Mqz. el Thn. el ita lin. 6, 8,_15, 22 el 25, lin.
apud regiam regressi urbem. .... 11, Anastasius vero Q 3, Langobardis. Ibid. Ferromannus Slonle belli Bo-
cum eivibus vel cum eis etc usque adtl\mic&\U, con- nonia cum suis oppidulis Buxo el Pcrsiceda. lin. 9,
cordal cum Reg el Thuun. Hn 15 <ulcod Reg, Maz et pessimmn roiicilium. lin. loel 14 nt laudd. codd.
Thuan. lin 1S, Anaslasius clericus factus. lin 17, Ibidem. nisi nimia defensio pon.ificis pr_epedirei.
fuerant dcpositre in pristinum erexit lituluni alque Tunc eimdem Euiicbium et exarclium analbemali-
locum. zaverimt, se se. lin. 17, noceri, seJ mori essenlpro
Num 180, lin 1, eo itaque tempore fluvius qui ipsius salute onincs~ parali. Tunc munera binc et
Tvberis nppellalur, elc, utcodd Keq,)lazet Thuan, inde ducibus Langobardoriim el regipollicens plu-
-cum quibtts concordal lin 7 el 10. lin 3, tjanscendit rima, ut a. lin. 19, qui rescriptis delostandiim viri
ilaque aliquibus locis mjiros , atque usqne basili- dolositatem decipientes. lin. 21, alque Langobardi.
cam lin-S, arpia. lin 6,B. Petri, tisque. Iin8, evellens lin. 21 prsesidium papa ihstribiiere sciliccl rjauperi-
et eradicans. ibid segetes. Ipso lempore parli maxi- bus largissima manu quaeque. Iht. 25 et jejuniis,
IIMB Romaiioniin pro lioc. lin 10, tenebal, lin 12, est bclaniis qnoque Deum quotidie deprecans, el spe
Deus tin ull verba per 15 indiclionem desutd in isia, Hn. 28, persisieieut ob amorem vel fidem Bom.
noslro cod. iinp. admonebal. Sic toloriim corda, elc.
Nnm 181, lin 1, cum e._ c. fueral a Longobardis Num 186, in.-l, cod. Vallicet., Eo iempore dolo
lin % quo' audilo Roniani vable smil omnes conlri- a Langobardis pervasmn est Sutiiense Castcllum.
•stati, elc, nt cod Reg, Maz et Thuan, exceplis his : lin. % Langobardjs«. ita ubique. iin. 3, concordat cum
ueinpa Langobardos, ut ipsum, Hn 4 ul iidem co:l. Rcy., Mnz.etThttun. .....-4., ... Inndd. codd.,exceplis
mque ad verbum restiliiefenl. lin 6, neque inonita ." his in fine, ..<....pfi.-doiinvil.Posl aliquoil teinpns
cjns aiiiiire, nec caslrum eum reddere passi sunl. iilem rex, generali facta molione, utsubjicerei duces
tin ead., nimis idem ponlifex ind. Hnl, m admonilio- Spoliiinum, et Beuevcnlamini, susccplis ab ipsis
licm./i.i 8, eis qualiier boc agerent ibid pisesia- ducibus. saeramenlis.. alque obsidibus, cuiii omni
I>al./i»9, nl iidem codd ..ji.,H,Laiigobardos. Ihi i% suo exercilu in Neronis campo conveuit. Ad quem
Caslaldo. lin 15, ut iidem codd. egressus ponlifex, eique sepr_esentans regis mollivit
Nttm 182, lin 1, eo lempore Jerusalein Ecclesiam ariimnm commonilione pia, etc. ui incdit. lin. 16,
sanclam, ilrid. dislecla tempore. lin 4, nihiislerii . lin. 17,I_esionera, et.sic.recedere. Nam ad lanlani
Hic quadragesimali tempore i__V feria missarum compuiiciionem piis monitis ejus llexus esl. lin. 18,
celebritas fieret in.Ecdesia, qu_e anlea non ageba^ ponerer, .poslquefacta oralione receilerel. Sugges-
lur, inslituil. Oiatoriimi Qsannse in pairiarcbio in serant auiem ei plurimi, ut illa qn_ciinperalor man-
noniine beati Pelri apostoli diversis ornatum me- tlabat, cjnn exarcho impleret; scd cominoniliis blan-
lallis a novofe.cil. Domuni quoque propriam, post da suasione ponlificis vidit non expedire. Sed ad ,
mairis obiuim, in bonorem sancise Christj mariyris pariem flexus salutis,illa fecil quibusinslilnluscral,
Agalba? addiiis a fundamento c_enacuh's, vel quai nec consensit pravis consiliis;- el reeessil niilis, qul
moitasterio eranl necessaria anovoconstruxil. Pr_e- veneral ferus. Sic compressa esl ailvcrsanliuin ina.
_ia illic urbana et rustica pro nionacborum necessi- llilia rege declinante a malis, qiw suggftrebant con-
taieoblulil; atque ciboritim in eadem ecclesia super isiliis. Post paucos vero dies claruii malilia impera-
altare construxil. Eodem lempore, elc. Hwc habeniur itoris.pro qua persequebatur pontifieem, elc, ul ihfra
tn edilione lin 17 e/20liujus.num. alquelin~lsequenlisl \num. I8S. lin. 1.
 ' " ~
987 -:'-' -ANAS-TASHBtBLIOTHECARH , &S8
_V..m:488, lin'% cod. JF«/.ic./.,itabitantes Con-j reperieral) liti. 4, Tiiiic etiam 14 indict.sign.in L f.
stahlinopolim lam vi, qiiam blandimeiitis, ut depo- esl, et visa est cr. Jin. ead. eo quoque temp.JTheo-
nerenl bmnes imaginesubiciimque-haberentur, lam dorus dux gent. Baugarior. cum aliis genlis simead
SalvalO!-is,quam ejussancla. Dei Genitricis, vel om- B. P. apost. liininaorationisyolo pr. de g. e. occ.
iiium sanctoninij-el eas. Iin.~t~,crudele esl, inced- nujusnliam temp. lin. 7, in partes. /in.-S.destruen-
derenl; el quia multi ex eis lalcsceliisprsepediebant. dps. lin. ead., pervenirent. lin. 9, apud reg. lin. 11,
iin. 7,'alii in aliqua parle corporis po_nam pertule- eivibus,' el cum eis, quospoluit babere de exercitn
rnnt, eic. uliaridd. codd. excepiishis:m ejuslocum: munita civilate Nic_e"aobvius"exiit. Pergens itaque
pro quibus ms.liberVallicei: habet iti ejuselloco. lin. illuc cum classe, Theodosius imper. cnm eo din.ical
11, ut taudd. .codd. el iia ibidem primo secnndo (ili, dimicavit).~/m.'13, exerc. Anasiasii s".L Cuni-
13 _. 4.'.* lin. 15; ul codd. Reg., Mtiz. que AnaSlasii pars supefath esset, verbumimmuni--
loco, alque 'lin.""""--
el Tliuan. -'» - > *! talis.ab eo expeltvit. Dalo ilaque sibi sacrainenlo.
*'
Num. 189, lin.4', cod. Vullicel., hic fecilordina- lin. 17, in quaacta sex sanclse synodi.eranrtepicta.
libnes v, presbyleros xxxv,"jliacrinos JIU, episcopos et a Pbilippo nec dic. fnerantdeposita., in"-'• pristinum
pep diversa loca CXLVIIII. Qui etiam scpnlins est in erexit titulum atque-locum. '_ - ->
basilica B. PettTaposloli
~ sub die x _hensisT~ebruaiii,- . Nnm; 180, lin. l,eo quoqne tempore fluv. qui
lndiclionexiiii, el cessavit episcopatus dies xxxv.' Tib. Sppell. al. s. eg_ pereampeslria sededit, iniu-
' mescens jnundalione aquaruni, elper p: lin. _, locis
L, Abitd
•' Fjabrottum codiceFreheri.
- •• • atque usque in bnsllicam. /iH.'7,~remissam
] in ips. lin. 8, dissip. evellens, elcradicans 1a. et s.
puros,
NumlTl, lin 1, A. annos 5, m. 8,_d. 24, B, m. nam nec serere ipso t. p. xa. r. et per lioeim. lin. 10,
9, dies 11. lin'9, -ecclesiaslicorum dogmatimi, -B." per dies etiam, lin. 12, esl Deus, aq. a. lin. ead., et
; cohtrarionim. alv. xv indict.
Num 178, lin 4, eiborhim, B.- lin* '16, B, habilabat fluv. pr.'reg.,est
nionaclms. • - Num. 181, lin. 2, Romani omnes simt eontrislati
Nutn: 179, lin. 5, AB, JSavariorum. lin. 17, B, de.castri perdilione. Adorlalus est-eliam yenerabilis
Philippico h<erelico poniif. ei-roinmnniiil-Longobardos uteuni fedderenl.
A'KIJ!.180, lin. 3, B, egressus. - Quod si non adq. in i. eos d.i. /i». 4, protestabatur.
- Nuin. 181, tin. 4, AR, pro.leslabatnr.7in. 6, A, Munera eis etiam dare njulta, ul illus sibi fesliiu. s.
neque monila audiebant; nec reddebanl./in. 8, el9, /»"».6, m. monita ejus aneque castrum eumf. p. s.
A B, prsesiabat. hn. ead. nimis, idem ponlifex ind. lin. 7, spei div.
Num. 182, lin: 7, A, munllione B.^ conl. alqtie in admnnitioneni. d. lin. 8, q. b_ec ag.
Num.-m, lih.-t, AB, lib. 20. lin. 15, AB, ib. prseslaljat.' tin. '9, eastri viri virtulissnb. n. s.
mandan.epra.bui.. lin. 21, eo quod pr_ep. ing. s. lin. 10, Tbeoduno. lin. 12, castaldo. lin. 13,
Num. 484., lin. 4, despiciens ergo. sicque castrum receperunt. lin. 14, venerabilis papa
Num. 185, lin. 8, AB jubente Deo. lin.- "15,Be- si. a p. d. - <\
neverttano exarcbo.' Num. 182, iin. i, Eo lempore Hier. eccl, scihcet
Num. 186, lin. i, AB. Sulriense." lin. 11, A, Be- s. Crucis, qu;e multo fuerat distecta t. lin. 3, Ambon.
nevenlanum exarcbo. lin. 12, _S, jussa* fueranl ex- ( inarmor. lin. 4, ministr. Hic quadragesimali lemp.
pleret lin. 22, A, quneinierat. l lit v. feria missarum celebrilas fieret in ecclesia,
Nuiri. 187, lin. 3, AB, leviores quosque. quod antea non agebalur, inslitiiii, ul. /._.. i9 oralo-
Num. 189, thi. 8 el 9, A, episcopatus dies 55" rium Osannae in. lin. 20, a n. fccii. Doninm quoque
propriam post malris obitum, ul. lin. 2 num. seq.
Ex codice Regio, Mazarino el Thuano. iin. _, monaslerio. lin. 5 ejnsd. num. nejc obl.
atqne ciborium in eadem ecclt>siasuper aliare con-
Nnm 177, lin % mcns 9, d. 11. lin 3, qui a parva struxil. Eodem lenipore nec dicenda Agareiiorum
ail. in-p: nul subdiaconus, at sac faciiis Jjibl i. csl c. gens a loco, qiii Cepta dicilur, ex Africa transfre-
com sub sanctse niemoriie d. S. Pel et deinde. (M, tanles, Hispaniam iiigressi, maximam parlem genlls
in Pat nulritus sub sanclissimo mcmoraio domino illius cuiii eoruin rege occiderunt; reliqnos |0mnes
5'. P. et subdiaconiis, atque sac f. bibl illi esl cura snbdiderunt cum suis bnnis, et ita eandem provin-
com atque a Jiisliuiano pr. inq de q".c o. r. v. s, q. eiam annis deeem possederunt. Undecimo vcro anno
-nndead diaconatusordinem p. esi, et cum viro san- cum uxoribus el parvulis venientes Aquitaniam Gal-
cto Constanlino P. regiain profcclusesljirbem, eral Ii_eprovinciam qnasi babilaluri ingressi sunl.' Caro-
autem vir). tin 8, divinis Scripturis. lin 10, in exor- lus tunc Francorum princeps cum Eudone Aqiiitaniip
dio. lin 11, juss ajporla S. Lanr. principe discordiam babebat. Qm tanien in uiiimi se
Num 178, lin %',bic trabes in ecclesiabcali Pauli conjungenies, conlra eosdem Sararenos pari consilio
apost velustate quassatas mutavit, el maximam dimicaverunl. Facta esl aulem Fiancorum generalis
coopcruit pariem basilicre', quse ceciderat, elaltare riiotio <ontraeos, et circumdantes eos interemerunt
a novo refecit quassatum rui.na, et ciborium argen- D ano die ex eis CCCLXXV millia, ex Francorum vero
leum, parilerque fuerat, eccl quoqufe(M, refecil et [.arle mille lanlum qningenti interienint, ut Fran-
eiboriuin argenleum ," pariterque fuerat quassatmn sorum missa ponlifici epislola conlinebat. "Qui
ruina ecclesiam q.) s. Laur foris inurum silam, qu_e. ponlifex anno proeinisso in bei.ediciionem eis di-
Un 7 temporis. lin eadem, reduxit, diversas quoque rexeral tres spongias, quibus ad usiim mensaepon-
basilicasi. r. P. renovavit. lin 10, ad Cbrislum c* liflces ulebantur. Ex quibus Eudo Aquil. pfinceps
cl. ma.ximain parlom gentis ejusdem sancli baplis- populo suo per modicas parles tribuil assumenduni
iriatis unda lavit. Hic eiiam bealus papa monasle- [M, ad siimendum) et jie qnidem unus vulneratus
ria, qu;e seeus. lin 11, alque servis Dei monachis c. sst, aut morluus ex bis qui inde parlicipati sunt. Eo
p. 1.1. consliluens, ul per diem el noelem laudes rp.ioquelempore, ut lin. 16, el ordeum. lin. 17,inissa
"Deodicerent constiluit. Geronlocomium, quod erat siinl. Hic quadrag. Hic repeiuntur, qum jatn posha
juxta ccclesiam sancl_e Dei Genitricis ad. P. situm ..ml, lin. 5,orat. sane..sn;;ra aulem, Osannfe. lin. 20,
est, monasleriumiiue juxla posilum s. Andr. aposl. fecit, et circumquaque altare p. lin. 21, illis prajter-
{in 16, in quibus 1n. v. h. m. festaurans „ et"mona- i& diebus- conSt. Tiiennio est a nec* dic. Ai. mari
chbs faciens ordinavit, ut per diem elnoctem laudes Dbs.:lin. 23, maxima pars corum fame, -frigore,
Deo in ccclesia eadem sancl_eDei Genitricis coili- bello peslilentiaqiieperierunt, ac sicperlesiobsidio-
dianis agerent diebus, et maneliiuneusqiiepiaejus
' nis cumnavibus suis confusi recesserunt. De populo
ordinatio. El leraporeLuiiprandus. vero ejjsdenrcivitalisecc millja diversaiaetatis pesti-
JVHBI.179, Ihi. 1, A,Cocliarum. lin. % pelieral (M, lentia vaslanle pefienmt. i
 989 HISTORIA DE VITIS ROM. PON-T. — S. GREGORIUS II. 990
- Num. 185, lin. 1, eq namque tempore .moribus Ak dcclinantc a malis, qnne suggereb.ant consiliis. Post
"" ". .,-_-\ -,.,
certa Ilonesla pnnt.inater. lin.% obil. domum pr. orationeni factam, ui lin. 20..
- tin. 4, monasterio. liti. 6, lib. 6, areus arg. Nuni. 187, lin. i,'ln'partes T. lin. 1 et % Man-
- i"nlioii.
lin. 7, lib. 12, et aliadona m. I. est (M, lib. 15, ca- lnarianense. lin. % cogiiqmenlo. lin. .3, et lcviorcs
- nistra 10, pens. similiter lib. 12. eti;). Eodem lem- q.-lin. 4, sacrameiiliiin. tin. 6, exercitum, ibid, qui
pore Narnia civiias pervasa est. Rn {31, a Longp- veiiienlesih Mantiiariahehse castelltim "' -
isdcm Pet.
bawlis pervasa est).lin. 10, pergresstis. lin. 14', perv. _.M._8,et"nec sicplena Rom.gr'..!.
"felusis,capto eo (M, perv. caplo eo pl.ures abstulit) Num. 188, Hn. i, nahi post paiicos dic? elaruit
etopes lulit innumeras. Post aliquOi lcmpusR. lin. 13, imp. ra.Jin. % onuies-bab.,Const."-la,m. vi q: b. ut
Quibus Marinus imper. tin. 15, mand. assensum aeponerenl omnes iinagines,,ubi.c. hab^iam-Salva-
pr_ebuil. Ijn. 16, jinl.- dissot. est, et conl..//». 17 ~ioiis, q. ej. S. Genitr. lin. 5, cf.. est, ihcederent. lin,
missbsest in l.-q.ibid. ipsi perf. lin. 18, pale.acio 6, eecl. depictas. Et qula muTiiex eis tale-scelus
Jord. lin. 20, fin. In illis diebus Imper. jiissu.Paulus pr_epediebant. /in.-7; alii in aliqua parte corp. poenam
qui ex fuerat, eund. P. c. i. eo quod. lin. 22, el suis pertulerunt. Gefmanus quoque patriarcha eoilem
opibus eeclesias denudare, sicut in caeieris fecerat iempore a propria expulsus est sede, quia impefa-
Jocis, alque .aTram ordiii-.re in cjus loco nilebatur. toris nequiti_e non consensit, sibique compiicem
Posl ha.ci-.f, postiioc) •spaihaTitis'missus esl allef Anastasium presbyt."in'ejus lbcum c iin. 11, Roma.
cum i. ul-P. lin. 26, cx Ravennalibus c /.»."27, pon- S. ibid. dum lali eirore. ibid., «m-c. . aposlolicus
"lif. repugnantibus quoque Spolelinis in ponie Sala- reperirel,,non c. c. f. aut •sacerdotem .'vocari, sed
rio, cl ex' alia parte Longobardis, TusciS'resislenli- g . scriptis commonitdriis. lin. 13 ei'i.4'~rediret iidem,
bus hoc fieri prajpeditum -esl, jnssionibus itaque. eiiam a s. off. ext. esse m. lin. 15, ut a tali execra
Nnm. 184, lin. 1, LeoJmper. lin. % liab. sed om- iibne decl. scriplis sajpius inandavit. -
nes jusserai dcponi.el incend. m.aled. lin. "3, pohl. Num. 189. Iht. i, liicfecifofiiinationes.guinqiie,
Rom. ..... 4 si (ieripr. a.s. g. discedefet. Despiciens presb.,35, episc pcr div. Joca>149; qui etiam sepul-
ergo vir venerabilis prof. lin.- 7, lalis imp.' I...... 9, tus esl in "basilica bcaliPeiriaposi. subtlie 11 mens.
'P/iiecem eonseendere. lin.ii. submiiiefeni.' Sper- Febr. indict. 14, et cess.,episc. dv35. ',,
nentes quoque ordinalionem exarclhsibi o. lin. 12. Ex codiceThuuno nltero. ""' -
ei-duc. Constant. lin. 15, sper.de conversione P. - _Y_m177, lin 1, Gregornat Rom. ib: 15, mens 8,
ipsis diebus exh. lin. 18; inieif. dicenles, quod con- .... ,^
Postliocet Pe- d. _4. lih 10, in ex.
trapontificem imper.'scripsissenl. Num. 179; tin. % Hariberlus. lin.ead., adm. I. v.
- trum ducem orbaverunt.
redd. c lin. 5, Tbeodo.
Nwn. 185, lin.i, posthsec in paftibus Ravennae Num. 180, lin--.8, agros deserlaviL lin. 13; rever-
aliis conseniienlibus pravilati imper. aliis' cum P. _us est a!v,
el fidelib."se tehentibus, inter_eos conl. m. P. lin. - Num. 181, lin. 3, quod si non adq.lin.-4, protc-
3c. 4, c. Ferfomamis./itt. 4. Verrabulum (M, Vera- stabalur. lin. 8 et 9, praslabat. lin. 12, caslaldio.
buium) cum suispppidulis, Buxo, et Pei-siceda, Pent. i Num. 182^ lin. 1 distecta lin. 6, ad Franciam oc-
tin. 6reunucbum Neap. imp. m. lin. 8, ille peff. qupandam. lin. 7, monilione ib. inlerenienint. lin,
sed nec sicjubenteD. /»..42 et 13, crudel, senten- 14, ad sumendum ex cis, neunus. /_n.~20',fecit lin.
tia, Rom. proiinus ipsius patrilii missinn occ -vol. C 22, biennio est.
/..i.~15,nisi nimia def. pontif. pr. Tunceundem Euti- _Vu.ii.183, iin. 7, lib. 15 et al. lin. 8, eodem t.
cium sic sup. lin. 6, (N, Eutbicium) anathemaliz. moli. iin. 21, eb quod c lin. 22, el suis opib.
lin. 15, m. cum jninoribus. lin. 17, sed pro ipsius Iin;l9, eccl. iin. 23, ordinare. ' •
salute mori ess. o. p. TuncTnunera.'..... 18, binc ei Num. iin. 1, ut nulla in ecclesia imag. iin.
inde D. ib. pollicens.7in. Ul, calena iideA.lin. 22, 2,-angeli_184, hab. iin. si aulem hoc f. lin. ead. Des-
non illum q. lin. 23," His ilaque. lin. 24, pr. Papa piciens ergo. lin. 6, 4,Ch. quod orta f. i. Igilur. lin.
tribuere, seilicet pauperibus 1. m. quseque r. tin. 25 20, dicenles.
jejun. leiariiisque D. p. deprecans, et spe istam. lin.1 . Num. 185, lin. 1, pravitali irap. /in.2, fidelibus te-
28, persist. ob amorem, vcl fidem Romani imp. ad nenles inler eos. lin. 4, Persicita. lin. 8, nequiverant
monebal. Sic tolbrum c. m. ibid. juvante D. lin. 12,'Romani agn. lin. 14, pra?-
Num. 186, lin. 1, ep lemp. doloa Longob./i«.efl</., pedireL lin. 17, mimera tamen. lin. 18 et 49,' ul ad
•Siitriense c. quod per cl. <i.'(_"",CXL.)ab sistl. p. est juvamen adsislerent P. (in. 22, neque ilb Un. 25,
(M, ab e. I.) lin. 3, sed "P. cont. sc. lin. 4. tamen ' pro fide vero Chrlstianortim certanles s. His itaiiab.
omnibus s. op. n. caslellum antefalus Longobardorum lin. 24, patef distribuil namque p. iitiylH, impreca-
rex facladonatipnebeaiissimis Petro ct Paulo apost. balur.
reslil. _t. don. Eodem lemp. ind. 12. liji. 7, per. 10, Num. 186, lin. 1 el % Siilriense.. lin. 5,-sed. ponl.
efeo amplius. lin. ead. ante fer.v. lin. 8, in Occidente cont. sc. lin. 5, ante.aius e. lin.T, et eo amplius d.
iiitd pariem, A. lin. 9,eodem.lemp. lin. 10, consT- lin. 10, consilium nefas, ut congregatoexercitu R.
lium nepbas, ut congregato exercitu res subjieerel D lin: 14,-eum lola sua hosle in Neronis campo conjun-
ducem Spol. lin. 12 et 13,- impleret. Post aliquot xil, aique egressus P-. e. p. poluit R. m. ani_ios c.
tempus iilem rex, generali facta monilione, ut sub- /i._. 46 promitt. nulli. lin. 20, posl oralione facia.
jiceret ilucem Spoletanumj_t ducem Beneveulanum , Num. iS~i, lin. 1, in partes T. lin.% cui cogno-
susceptis ab ipsis ducibus sacramentis, alqtie priesi- mento e. P. q. s. r; R. i. v. c. leviores quosque d.
dibus cuni omnisuoexerciluinNeronis campo con- lin. 4,-Blerani. lin. 7, Manlurianense casl. isdem P.
venit, ad quem egressus pouiifexyeique se pra>sen- Num. 188, /in. 7j scis. lin. 11, dum lalis erroris
tans regis mollivjl aniinum commonitione pia, ita ut eum c lin. 14, exortem.
se prosterneret ejus pedibus el promitteret se nulli iVujre.189, lin. % lib. 29, lin... 3, diaconibus, lin,
dare aut inlerre.laesionein, et sic reccderet: nam ad 4, ordin; 9,/<*_..6, diac -5. lin. 9, djes 35.
lantam comptincilonem p. m. ejus flexus est. tin. 18-
et 19, .armillas, sive b. lin. 19, deauratos. Postque Apud Peniam codiceCavensi.
facla oralione recederet. Suggesserant autem plu- NMtniTi,lin 11, decoquere. lin 12, re,stauraret,
*
limi ut illaquaj imperator mandabat, cumexarcho linead, et mergenlibusiii eo.nervis var.
impleret. . Sed . commonilus blanda oralione pon- Num. 179, lin. 2, ammonilione t.-v. reddita. Iin.9,
-tificis, vidit non expedire. -Sed ad partem flexus. apudregiam. lin. 11, vel- quospot. lin. .1,2, illi
salulis, illa fecit quibus institiitus eral, nec conseiisit ctmi. v *•_..
pravjs consiliis etrecessii niitis, "qui veneraf ferus; Num. 180, tin. 5, aliquibus.in locis. lin. 6, mol-
sic compressa est adversanliuni malaopji.io re^c. viuiu,. lin. 1, rcmissa ipsius fluminis'sededit.
991 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 992
AT.IIII.181, lin. 9,' virtuli. lin. 11, et Longobardis A lin. 5, post aliq. v. Eulb. lin. 1% occ optim. lin. 14t
pene trecenle. lin. 14, lib. lam ipse s. P. promiserat praepeiliret./iH. 17, mori essent p. i. s. o. p. lin.
ded. 22, perlulere. lin. 25,jejun,ia.lan.D. colidie inprec.
Num.iSi, lin. 6, transire Francias. spes ila. lin. 29, sic tulorum.
A"KI...185, lin._% obitum Gregorius domum. lin. Nnm. 186, Hn. 1 et 2, Suiriense e. (in. 3, ponlif.
9, moiione llavenna. lin. 10, per dies, et caslrnm. coiuin: scr. com. lin. 7, et eo amplius, (in. 10,
lin. 15, hoc pr_ebuii.lin. 17, Italiam, qui d. ut scelus. Liudprandiis. lin. 14, obsidibus c. t. sua hoste. /.«»_
lin. 22, el suis opib. 15. animos. lin. 16, prom. nulli.
Num. 184, lin. 1, ut nulla eccl. imago c. s. a. m". Ntim. 187, lin. 4, blerani, iin. 7, isdem Pelas.
a. angeli hab. lin. 7, impielas igilur. lin. 8, reslit. Num. 188, lin. 11, qui missa syn. __».i% Censiu.-
inmqiiam. lin. 16, dux deceptus, lin. 20, scr. orba- fr.a. cons. s. sed. lin. 14, Imper. quoque mahdaviL
veruiit.* - suad.
Num. 185, lin. 1, cons. pravitale. lin. 2, inlro.
NOTiE VARIORUM.
BENCLNI. Luilprandus rex donalionem palrimonir Alpium Colr
tiarum Romanse Ecclesi_e contirmavit. i
Num. 177, linea ~.—J)e quibusaam Capilulis. Gre- Linea 6. — Anastasius imperator. "Haec"Paiilus,.
goriiis.pontifioem Consianlinum pfoperantem Con-
• servato tempornm or<Iine,ante pr_ediclamcoiiurnia-
sianiinopoliin comitatus est, atque a Jusliniano de lionem donationis narravit, cap 56, ad bunc niodum :_
capilulis inlerrogaius, qua. alia non fuisse videnuir, e Hoc lempore Anastasius imperator classem iu
quam Trullani canones, ad qiiorum proinulgalionem B Alexandriam conlra Saracenos direxit. Cujus exer-.
diutiirnam operam suaiii iinpoialor conliileral, velul cilus, ad aliud versns consilium, ab ilinere medio
Ipgimns in viia Sergii,pag. 151. Smil qui exi.iimoni, Cplim urbem regressus, Tbeodosium Orlbodoxum
ej_Tru'Ianis cauonibus nonnullos ca occasione fuisse inquirens, imperatoreni elegit-, atque coaclum in
a Roniano ponlifice approbatos, coiilirmaloaque. Nos solioimperii confirmavit. QuiTlieodosiusapudAream
sine cerlis documeniis defiriire nolumus. civitaleni Anastasium gravi pra^lio.vicit, daloque silii
—
Num. 178, linea 1. Joannes Cpnus. Hic proe- sacramenlo,eum clericum fleri ac presbyterum fecit
fueral cmiciliabulo Cpno sub Pbilippico babiio, iis- ordinari. Ipse vero ut regnum accepit, mox in regia
que decretis -subscripserat qua. per encyclic.un urhe imagiiiem illam venerandam, in qua sancla sy-
promulgata, atque a multis suscepla fuisse nola- nodns e.rat depicla, et a Philippico fuerat dejecta,
vimus. H_ec aiilem Anaslasiana periocbe ad Vilam pristinum in loctim erexil. His diebus Tiberis fluvius
Constanlini speciat, ad qiiem Joannes synodicam ila innndavit, ut, alveum suum cgressus, multa
•scripsil. Adeoque post illa verba geslorum Con- Romanaefecerit exitia civiiali; ita ui~in via.Lataai -
slaniini, p.ig. 165, lin. 1. Ita perrexil Bavennum , unam et semis slaluram excresceret, et.a [poria
addemla lncc stinl, qua. peiperam ni Vita Gregorii Sancli Eelri usque ad ponlem Milvium aqute se
siinl inserla : Hujus lemporibus Joannes Cpnnji dislendentes conjungererit. J .
antisles synodicamei misil, atque ad eum rescriptis Linea 16. — Imaginem illum yenerandam. Tam
idem usus esl poniifex. Neqnc.enim Joanncs syuoilL Paulus, quam ejus exscriplor Anastasius, ascribunl
ram scriberc pdiuii Gregoiii II lcmpoi.bus, cmn ulli- Theodosio restitutionem imaginis synodi vi. Agatho
nnim diem obierit antequani ille ad poatificaium eve- C lamen, qui rebus interfuit, opus hoc aperte Anasta-
berelur. Quippe obiit Consianliniis anno 715, Joan- sio tribuit alque adeo ulerque hisioricus.csl emen-
ncsaii.einCpnus aim. 714 obiit, eique sulieclus522:- Ger- dandus, el loco Theodosii sic scribenduni :. Proiinus
manus, <lequo Theopbanes in Chronico, pag. etiam ul ingressus est memoralus Ajfaslasius, cum
f-Rodem pono aimo secimdo imperii Arlemii, qui reliquis, qua. pariter ad gesla Constanlini sunt re-
etiaiu Aiiasiasius, indictione xm, mensis Augusli die fefenda. Agatbo enjni pdst descriptam Anaslasii
uuileeiino, eCyzicena malropoli Cplim Gennanus electionem loco saepius laudato sic prosequitur :
iianslaliis csl, decretuinqiiesupcr ea iranslatione....- i Qiioiiiamauiem post dejecliojiem superius dictae
promiilgauim fuit.. Agatbo Diacomis, pariter coa_- syuodalis imaginis, qui eam nefarie dejici jusseral,
taiieus scripior, id tesiaiissimum facil, diun post sceleralus el demens Bardanes, in Melii quae dicitur
enarratam Anastasii ad impeiium promolionem, sub- fornice, sauctas, et a.curaenicas quinque syhodos,-
jiiuglt: . Sicque paulo posl cum ei ita visum esscl, et solum in imagine se poni jtissit, in ejus medio se
el conscnsissel, facl.u sunt liiiera. defensioiiis a cuin Sergio ereclum' slatuens, necessario omnino
sanciissimo biijus civitatis ponlilice Joanne ad Con- et valde convenienler his duabtts personis ex illa
staiitiiiuiii siinclissimiim et bealissimiiin papam Ro- dcjectis, ejusdeni sanctx et Gecimieiiicae sexl_e__yno-
m_evcicris. Qu_cquidem cuin synodalibus de more di cum aliis quinque fit in columna descriplio.lGom-
missoe siint iiilerse. Qu_e de.oiimibus prius scriplis, miiiii fesio el l_eiitia, et spiriluali in Dominoexal-
ut par erat, emn reddebanl cerliorcm > Disciiiius lationc exorla universo Dei-amaiilis Ecclesia. coelui,
binc ad pleiiiorcai Romanai synodi, de qua supra, ob consiituiionem et p.acem sanclissimarum Eccle-
noliliam, Coiistaniiniiin comminaloriam dedisse ad D siarum. «
Joannem, exprobrando ea qiua_in pisedaloria Cpna Niun. 182, linea 4,-— Nefanda Agarenorum. Qui-
synodo gesta fuerant : ad b_ec Joaniiem, pra-ter busdaiu iiiimutatis, nnm. hic integer 182 descriptus
consuetam synodicam, apologeticumadCoiistahtinum est ex lib. vi,.cap. 46, 47, Pauli Diaconi.
direxisse, ut siuberrinio ecclesiastica. ceconoiui_e Linea 12. — Direclis tribus spongiis. H_ec quse de
remedio ascribercntiii' quaecunqueperpeiam egeral. spongiis habet noster, Paulus pr_eiermisil. Spongia-
lnnuiti|uoqiie Agatho, Joannem scripsisse ad ponli- ruiu apud veteres usus communis fuit. Frequenler in
ficem, ui par erat, niinirum. debuisse illum Roma- mensis adhibitae imo et in sacris usurpa__e,'et ad-
n_e synoilicie respondere, ne contumax videretur. . nilorein quidein l_miinari_ii)'aiilealiare exisleniium,
EpislolaJoannisest lonio-lll Cone. Hard., pag. 1838, prout certo nos fachuii qua. infra, in Pascbali hotan-
cnm bac epigrapbe : lipisiolasnntiissimi arclhepiscopi tur. Siquidttiii' reponebaiilur in" va.sisargenteis qua.
Cpni Joannis ad Constaniinum sanclisshnum papttm altaris sefvilio erant deslinalse; legimus enim quem-
Romnnuin, Apologeiica, propier ea quw tempore ly- ailmodum a-Paschali dedicata fuerit concha adspon-
raunidis Bardw ^inota sunl -adversus sanctam et mcu- giatri(reponcndam), JJJOnoclurnis diligenliis ibidem
menicumsextam synodum. ex atvjenio consiituit. Spongias hnjiisiiiodi missas
Num 179, lineal. —Luitprandus-. Excerpsit b_cc reor, quia oleo perfu__e•quod inariyrum sepulcris.
Nostcr ex Paulo Diac.', lib 6, -_. 43 : « Eo tempore iiiscrviebat. BENCIKUS.
993 IHSTGRIA DE VITIS ROM. PONT. S. GREGORIUS IL 994
Liuea 24.—Leone principe. Leoimperium,,de"coio A mano imprmlenter stiscepit, omnesque decessorcs
Theodosio, oectipavii, ipseque, cum milites, Anasla- snos imperaiores, prsesules, tbristianosque populos,
sium ejicienles, acclamarent iiieodosium iinpcralu- fanqiiam idololatras,obsanctarmn veiierandaiumqiio
lem, solus reslilit, ex auclore Miscellse,lib; xx, pag. imaginuin adoiationem, condeninans, Cum ille pia:
116 : « Leo cum esselprajior Orieniallum, qnoiii.ua iiimia incre.liililale alque rusticilate de respectivo
aiixiliabatur Arlemio, non est subdilns Theodoiio. » . earum cullti rationem acseniionem capere vaieret. »
Erant crebrse admodum hujusmodi iraperatorum tie- __Liuea 4.— Respiciens ergo pius vir. Nempe Grc-
jectiones, et, ulobsei_vat N.cephoru.s, in Chronico, gorins pontifox in causa sacrarum imaginum, K<mi_c
post narratam depositioneni Theodosii:~ . Dum assi- synpdiira congregavii, cujhs aliquot iiagnienta rescr-
due hunc in modiun contra imperatores eonjuratio- vai Adrranus 1in epistola ad Caroluin de iriiaginiljiis.
nes, duuiqne, inva_escenle lyrannide, iraperii ac rci- Ulautein cuin Philippicus, sno edilo lomo iidci,
public-o slaius jiegligiiur, et paulatim in detefius universos cogebal aiialbema dicere sexla. Synoilo,
prplabitur, tina et litierarum sludia exstingui, alque hairclicus ob id apontilice de.laraius, lialica militia
iniercidere-Jippeiuni, nec niinus discipliua-liililaris se ab illius Obedifntia sublraxil, ita Gregorii pontili-
pessuindari, ita 1'aclmnesl ul.Rbihanoriim iniperium cissynodica adeoeaniiieiu iniliiiam cominovil adiidei
bellis iinpune lacessereiur, et c_edes_pas'siiripromi- defensionein, ut nisi Gregorius obstitisset, -de nova
scue, et abdiiclioneslioinhiiim, ei urbium.evefsiones imperalore *— cligendo fermCdelibefasset. BENXISIJS.
lierent. Accessit a<lboriini iualoruin cuiuuluin Sara- Linea 8. Venelinruiii. Veneta respublica, jam
cenorum irruplio, qui contra reglam iirbem, terrc- boc teinpore armis clara, plerumqiie ad ponlilicis
slri expeditione facia, iiifinitas peditum et equiltun |j defensio.neui stetit. Ursus illi tuuc prieeiai-, qui
copias ex subjeclis sibi gentibus colligerenl. Eodein- siimma necessiludine Gregorio coiijuhctus prsfoto
que temppre elassem irigeriiem liiille ociingcniarum ssepius luii. Quapropier cuin Luitpramlns rexoccn-
naviiimcircitcr inoverant, duce Musulmaiio(ila eniin passel exarcbaiuiirRaveimtc, sciipsit ad UrsuniGrc-
genlili eum -lingua vecabant). Quibus-rebiis cognitis, gorius, ut auxiliaturus adesset.-Legitur epistoia pon-
lam niilitiieprsefecii quani civiles magislraws, ciim liflcis inter ejusdem episiolas.
Theodoi-ii imperitiam animadverlereni, ncque tantis Lhi._12. — Oinnesubique in llulia duces clegeiuril.
hbsiiuni viribus -susthienuis pareiri esse scireht, in- II_ec piiina est Periodus lialicse libertatis, in qua
slare alque horiari eceperunt, iil imperio sese abdi- Iiali a Barbarorum, Groecorumqiiejugo sese exiihere
caret, aciuto sein ordinem eogipaiereliir. Nec con- incipienies, jecerunt fundameiila lestaiirati posimo-
diiioncm abnuii ille, sed anno impeiii ciirfente (717) dum Occideiil.dis. iniperii. De boc Italise raotii sic
sponte se" abdicavit. Inde jle successofe deligendo Ioquilui' Tlieophanes; pag. 342 : i Ppiro sacer ille
consilium ineunl, ac lum forte Leopairlciiis oblatus ac divinus Gerinanns, deereioruin verse religionis
esl, Orienlalibus copiisea lempestale prsefectus. Ilic defensor, Byzanlii floruit adversus Leonem, ex re
igilur, ut imperalores solent, solemni-pompa su^ce- nduien habeniem, ejusque salelliies lariquam adver-
plus, aurea porla Byzantiuni ingreditur, ac in majoii , sus feras depugnans, quemadinodum in veteri Roma
Ecclesia imperaloriam coronam accepit. . vir undequaqiie sacer et apostolicus, Pclri apostolo-
Kuin. 185, linea 9. —-Longobardorum Luhpran- nira coryp'h_ei coufessof, eruditione prscclarisque
dus. De eo Paulus, lib. vi, c. 4-9 : Eo lemppre Luit- facinoribus*clarebat Gregorius, qui Roniam, atque
prandus Ruvennum obsedit, classem' invasil, algue "~ Ilaliam lolumqiie Pccideniem a Leonis obedientia
deslruxii. , tam. civili quamecclesiasiica, et ab ejus imperio
. tinea 15.—Ui poniificeminterficereiU.Scilicel Leo subtraxit. »
Arinenus, sub imperii spe a Judseis jjridera cifcuin- Nuin. 187, linea 2. — Tiberius nomine. Si vera
ventus, ul imagines destrueret,. priora edicla' ad prodil Anastasius, duo lyramii siuu distinguendi.
easdem abolendas emiserat. Gum vero" aghoseeret, TJiiusqui stibiniliuin imperii Leonis occupavit iu
sibi in eo magnopere adversafi Gregorimn ponlili- Sicilia lyraimidem ; alter' qui circa ami. 728, aut
eehi, per eos quosiiic Anastasius recenset interiici 29, se in Tuscia iinperatorem fecit, qui ef Tiberius
allaboravit. _ vocabatur. De primo' agil auclor Miscellie, pag.
"Num.184, linea.l.—Jussionibfis. De liisce edictis 150; ad aiiu. 718, ubi de anno secundo iniperii Leo-
ab Isaurico Lebne vulgalis, eadem habet Paulus, lib. ni.s : i Sergius prolospaiarius el prselor Sicilia., au-
vi, c. 49. Anasiasius dmn Paulum exscribil,~ ~lisere- dilo quotl Saraceiii obsiderent regiam urbem, co-
licalia [mperaloris edicta simul co.mmiscet, nullo ipnavit illjc.propriuin iinperalorem, virum Conslan-
prjprum a secundis discrimine. Decreta itaque duo liiiopolilanuni ex boininibus suis, lilium Gregorii
vulgayit Leo. "ln primo, quod anno 716prodiil, caT Onomagiiii, muiato noiniiie Tiberium vocitalum, qui
verat ne imagines adorarentur. Alque de islo sunt fecil proiiioi.oiies, et suos principes, pisedioti con-
inlelligenda verba Slephani -iliacpni Cpni, in Yita silio Stergii. Asl iiiiperator," bis ahditis, miiiit Pau-
ianeii Slephani Junioris, ubi baec legunlur : » Post lum propriuin cbailularium : buiic palrichun onli-
decimum iniperii -sui anniini novus ille Baltha.zaf nalum, et pr_seloreni Sicilise, datis in auxilium ei
ManicliseamJiseresim, et Apbthartocilafum , ut iia duobus spatariis, et in servilium ejus perpaucis ho~-
loquar, forte baud-dissimilis, in Ecclesiaui spiravit. D minibiis, jussionibusqiie ad principes Occidentis, et
iiaque-subjecta sibi plebe con-vpcala,coram omnibus sacra populo fecitaiida. Qui cuin higressi fuissent
.Leoninum jugiens inbumana bsec beflua , et Leonis n.oclu in Drouioiiera velocein, exieruni iir partcs
nouiiiiis insignis, el iractindo corde, velul ex _Elhna Cyzici, a loco auicm ad locuni per lerrain perquc
monte, ignem et sulpbur, miserandam illam vocein mare ilinere faclo repenle in Siciliam veiierunl.
eruclavit ac_ prolulil; QuandoqUideminfaginum fa- Cumque Syracusain inlroiisserit, audivit Ser-
bricalio ars es,l idobca, illas adorare non oportel. « gius, ,et obstupuit, el gpipprio excessu perpenso ,
Diuie Lep errorem hauseril,fusius produnlTbeopha- coitfugit ad propinquos Calabriie Longobardos.Po-
nes ad diclmn aiinum, et auclor "Miscellie',pag. 150. pulus vero congfegatus, et sacra relecta per eam
El ab in.lerdicenda qtiidem imaginuin veiieratioiie , certus elieclus.- qhod et iinperium sraret, el urbs
•
anlequam ad earuhi jncendium decenieiidhin pfo- promptipr essct advefsus gentes, neciion ei enar-
grederelur, exorsum fuisse, aperte docet' Theopha- r-uitiuus illis quse iacta fueianl super duobus stoiis,
nes, pag. 540 : i-Eiiimvero iinpius ille non lani in Leonein imperaloreni Iaudaverunl, Basiliuui aiitem
errorc de respecliva veiierandaium iihaginum adora- Ononiagulura,_et princ.pes, qui ab eo profeclifue-
tione vcraatus est, sed eliam de sanctissinia."Deiparse, fant, vinctos prselori iradiderunt. lpse~ vero Basi-
sanciouinique _imniuniiiuercessionibus!*eor.uuique ' iium cum singulari prselofe ipsius decdllavit, et
feliquiasbomo sceIera_issiihusiii'Arabiiin"pr_ecepto- capita eoriini pusca'condila *per spataii.os_ inipera-
, riiiu .siioiiim more aboniinaius es.l. Ab eo it.aqiie iori trahsinisil, reliquorum aiitem quosdam aui ver-
lempore iiiliniciiias -ciiihbealo palriarcba Cpnp-.Ger- beralos, aul loutos, quosdam vcfo abkissis "nafibiis
995 ANASTASII BIBLIOTHECARII • 996
in essilium desliiiavil. Sicque "factum est ut-hinc in A. verum est, Gregonuni praediclo lempore pontifica-*-
Occidenlalibus magna jcorrectionis cpnsliiulio liefet. inm lcnuisse plane esl concedeiidilm".Nain anclore
Porro Sergius, verbo iinpunitatis accepto a prsetore Tlieopbaneconsial prxdiclum Joaiinem episcopatu
pariler et petilo, exivil ad eum, et ita oinnes pace suo aniotum fuisse ab Anasiasio iniperalore anno
poljla. sunl Hesperise partes. » Tyrannus alter in iinperii iilius secundo, qui est Cbristi 714. Hic.poii-
'
partibus-Tuscise, siriiililer Tiberius nuncupalus, et lifex perperam a Graicis antiqiiioiibus et Latinis
ab Anastasio lioc -locomeraoratus, eognomenlo Pe- quibusdam etiam fecenlioribiis .dialogus cognoiuina-
lasius, qui Elruriani ad defectionemepelle5-i't,quan-- lur, ctnn a scriplis dialogoiHJra-librislioc soli Grego-
quani per- Rohianum ^exercitum, Gregorio poiilirice rio I vere conveniat. Gennadius in expositionepro
conveniente, oppressus est; concilio Florenlinp, cap. *5,sect.16, etcap. 3, secl.
Num 48,8, linea 1. — Claruil ejusdem imperatoris 5 et 6, vel inter duos Gregorios ejus nominisponli-
matitia. Pieraque ab Anastasio hic meinorata, ~ad flces non distinguii, vel utrumque" boc nomineap-
verbum sumpta ex Paulp T>iacono,"in fine cap. 49. pellandum esse male existimavit. Nam dicto cap. 5 '
Itaquc liiipera.or. anno 750 secundum edicluin"pro- Gregorium II, cap. auiem*3 Gregofium 1, dialogum
mulgavjt, mandans u't dejicereniur, el adufereiituf ' cogiiominal. Vide Baron. ann. 726, num. 51. ,'
venerabilesjmaginesper lihiversuin imperium." Lb- Linea 11'.'— Catcdrias decoqui'jussii: Idque metu
cum , tempus ratiohemque, ha.reiicalis reservavil Longobardorum, qui Urbi insidia'bantur. Vide Ba-
Theopbanes ad prsediclum annmn : «C_eterum,"die ron. ann. 715, hum. 2.
< mensis Januarii, indictiohe xiii,..irreligiosus Lep Num 178, Iin 8,9.—Hicih Germaniaper Bonifacium.
silentium contra sacfas venerahdasque ijnagineSili j{ De rebusa sanclo Bonifacio Gsnnaiiia. patre, apo-
novemdecim accubilprum iribilnalio celebrav.it; Ger- slolo et marlyre, prseclare gestis plura reverehdus
niano sanclissinio patriarcba advocatp, cui perstia- el doclissimus Nicolaus Serarius, •soc; ' Jesu tbeolo-
~ !l •"
suo de aboleiidis sacris gus in histpr Mogunliaca, Iibf. n. >
dendura^arbitrabatui'1'ut Num 179",'linea 1. — Eo lempore Luitprandus.
imaginibus deci-eto tandem subscriberet. At.fortis
Chrisli servus abominando. Leonis consilio neqiia- Eadem Beda et Paulus Diaconus et Oldradus, in
quam cedens, imo verilalis verbum rectosensu di- episiola.ad Carolum'niagiium, ubi-tradit - -
hsec"priiho
stribueiis, episcopatu se abdicavit.... dje aulem anno Luitprandi ab ipso — facia fuisse;
7 ejusdeni mensis Januarii Aiiastasium falsi iiominis Num. 182; linea 21. Illis interea diebus Coti-
virum , ipsius beati "Gprriianidiscipuluhi ac cancel- slanliriopqlis: De Conslantinopoli biennio, sive trien-'
larium, in.ejus iocuni ,su_fecei'uiii, qui, yidelicet, iiio., a Saracenis obsessa, auxilioque Deiparse Vir-
domihii ssecularis ainbilione lnoliis, cum.Lconis ginis liberata,; post Bedam et Pauluin Diaconuin,
impietali assentiret, falsus Cpnus ' episcopuscrealtis plura Tbeopbanes. Ejusdem meminit sanclus Grego-
esl. C_eteruin Gregorius, sacer Roina. .prsesul rius, epislola ad sanclum Germauum episcopuin
Anaslasium lina cum libellissuis abdicavit, Leoneni- Constaniinopolitanum. "
que ipsum lanquam irreligiosumpcr epistolas re- CENNL
darguit, ac Romam cum universa Ilalia ad deleclio- "
- KOT_E '
neni ab, ejus impefio cohcitavit; ex~qup iyfannus C URONOLOGICzE.
majori indies furore pcrcitus, persecuiiones adver- Ad sancli Gfegorii II* leriipora' ordo rerum nos
sus sanclas iniagines movit,~adeo ut mulli clerici et ilucit, qui, si cjus Acia omnia exslarenl, eiim sanclo
nionaebi, el devoti Laici ob recta fidei decreta peri- ^ Gregorio Magno, unde.orsus sum, comparari jufe
clilati, niarlyrii corona fuerint redimilli. . Deexci-. posset, ut cum doctissitlio Aniialibm parente Bol-
tala in Catbolicos perseculione plura babet Stepba- landus affirmat. (Comtn. prwv. ad Greg. II- " Vit: 13
nus i.n Yita Stepbani junioris. Cuin inierini Laugo- Febr.) __Elatem lmjus -ponlificis cerlam Antohius
bardi principes -Luiiprandus, ei dein Aisiulphus Pagius aliique Recemiores defmiunl eonlra Panvinii
universam Ilaliam dissidiis liujusraodi confliclatahi ct Bafonii ppinioriem; quod el Papebrochius ante
invadere inolirentur, plurimaque in dies occupa- cos fecit, Tamelsi ordinalionem anlicipans, aliquo.
rent, quse Romanse diiionispranl, Gregorius elam <liebusde mor,e disjungit moriem a deposillone. Ali
fcedus cum Cafolo Marlello inivit, quod et"a sequen- illis autem minlme recedendum esse, inox liquebit;
tibus Ponlificibus faclum, ut suo loco annotabimus". cum cnim ex iribus, quse in cujusvis a_tate ponlificis
Linea 14.— lniperalori suuiienssaluluria. Grego- consideranlur, dub", neinpe inlerponiificiuui el exi-
rius II epistplas pl,ures in eausa sanctarum imagi- lus seirdies einoriualis mianinii omnium consens.i
nuin edidil. Exsiant niodo iluse, quoeleguntur sub 'cerla siiil, qnod speclalur secundo. loco, "SGilicet
initium synodi VII. Inio posl priora Leonis decrela,' leuipus ^edis, inler titrumque includitur, ac proindc
enhssaih" fuisse a ponlilice in oinnem calbolicura per s'e evideus fil. Niliilo tamen aiiiequam.lria haec
orbeni encycUcum, qua impera.orem declarabat speclanda propono, inirani, quse in catalogis, €pdici-
b-erclicum, notavit supra Anastaslus, unde prhni busque de anriis, hieiisibus.ac diebus occurrit, dis-
orli sunt Italia. mililise molus. Quin etiam vulgatam Sensionem, erudilionis gratia expediam.
eamdem per Orienlem fuisse, innuit Theophanes, Annos Gregoiii qoindecim, el sedecim, calalogi
'
ubi _ait Joaimem Damascenum analbema dixisse D el" Codices"bipertito divisi -nobis ex-bibent. Eorum
Leoni: Gregprius episiolis, quas omnes norutil, ad quippe undecinisiant pro annis xv, iredecim vero,
eum datis, ipsi succensuil; ac denique Joannes (Da- quibus suffi-agaiur LiiiipraJidiis.-proannis xvi. Cata-
mascenus) una cum toiius Orieniis episcopisimpium logi Bergoraas, et Colberlini quinque, Codicesque
iLeonemanaihemate devinxit. iuo Freberiani, uims Tliuaniis, Farnesianus, et
Ambrosianus alier babeiil annos xv. Reiiqui oinnes
BINH ET LABBEI.
— calalogi quatuor iiostri, el duo Colberlinl, necnon
Nuro. 177, linea 1. Gregorius. Cum post Jibilum qualuor exneslris Cpdd. ac tres Ambrosiani annos
Gonstanlini Pontificis sedes aposiolica XLII dies Va- xvi.Parin-inensiuminimero discrepanlia invenilfir;
casset, Gregorius ejus nominis secundus sunmia nain vii, VIIIel IX, Gregorii sedi-inconstaiiler tri-
concordia totius cleri' eipopuli creatus est poiiiifex buunlur : de diebus denique diserimen cieteris majua
22 Maii anno 714, sut) Auasiasio imperatore, conira occurril; quippe x,_xi,xxn, xxiv, xxix, passim con-
Panvimun, in Fastis. Prpbatur illud in primis asser- siguaios .vidcre est. llaec profecto redderent valde
tione Anasi"asiiBibliolhecarii,qui dum numeraUedis opefosam luijus sancli pontilicis chronologiam-; ciim
ejus anhos sexdechn, miensesviil.eldies x, dicilque vero, ul paulo ante aiebam, de ejus principio, et (hie
eumdein 11 Februarii nibrluum esse, necesse est liqueat, taciie est medium deflnire. Illud itaque sic-se
alliruiare eum aiino 714 sedere ccepisse. Idem con- 'babel. -
' ,
firmat, dum scribit Joannem Constantinopolitanum PostGonsiantini obilum, die 9 Aprilis, ut supfa
episcoputii ad Gregorium liiieras scripsisse. $uod si vidimus, recte consignaliiui ih-Codd., iidcm riiia cuin
997 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GREGORIUSIf. 998
eatalogis, miUo.prorsus discrepante, babent inter- A Christi ( 730, promulgavil. Cujus opinionis asserlor
ponlificlum ix dierum, quibus enumeratls aprse- <
est Anastasius, qni narrat invasionem Langpbanlo-
dicta die, pervenilur ad 19 Maii, quain-anno emor- runi, i acpostea donalionein Sueriensis Casielli .1),
tuali Consianlini esse Doriiinieam diehi docet lit. Petro ] faelam ann. 728, ac sequenli 729, Comeia:
dom. F., ac pioinde piincipium sainli Gregorii II, iapparilionem ab Occidentali parie, <piemeiiam Beda
repelenduin est ab ipsa die ofdinalionis, 19 Maii fefert i eodem anno, alium ab Oiiente esse visu_ii_
ariii. 715. Finis vero, sive obilus lmjiis pontilicis Tiarrnns;" I deinde Anastasius : «Post lucc, inquit,
pari conslanlia ab omnibus Codd, traditur 111Id. claruit i ejus.lein unperatoris malitia. pro qua perse-
Febr. ind.*44, quse aimiun baud dulie inilical-731, iqiiebatur ponlificein, ita ut compellerel onmes Cp. ,
lum qiiia eadem indictio 14, quse in cursu erat babitanles ] lam vi, qu.imque blandimenljs, ul depp-
anno 2 Poniificatus Gregorii, esl celebris apud Ana- iieienl ubiqiie habereni.ir, iniagiucs tam Salvaloris;
slasium lunari eclipsi, quarii secuia est immdaiio iquamque ejus Genitrhis _aiicl;e,vel oniniiun sancto-
ingens Tiberis, ind. 45, uim pneserlim.qnia Grego- riim, casipie in nieilip civitalis,,qiiod dicere crudele
rins II sacras imagines conlra Leonem Isauricum .est, igni creniarent, et omiies .dealbarenl depictas
aliosque-Iconomacbds sirenue vindicavit, cujusve- i
ecclesias. » Quin etiam cerlissiin.ini ha.ic epocbem
saniaj, sacrilegsequeOrienlalium audacise eppcbam iconfirnial abdicatio sancli Germani, postquani iinpe-
mox cpnsliluain. Qua. cum ila sint, sanclifs Grego- ratoris ; amlaohn el inipielati nequidqiiam intercessit,
Tius igilur apostolicam sedcm sanclissime guberna.-, de i qua erjudilePagius ann. 730, a num. 1. Ac pfoimie
vit loium id lempus,qiiod duo inler extrcma medium prineipium belli imaginibus indicii rectitis anno 730
est, a die 19 Maii 715_ad 11 Februarii 731 neinpe gi quam 726 consiiiuercnms. Cum Uimen anliqiii Aiir
annos xv^ m. "vin, d. xxiv, ut recte babent quatiior . ciores staiim atque emersit Leonis immane fla*gi-
caialogi Colbertini, aller ex Codd. Tlmanis, duo lium, boc liellmn coepissenos doceanl, et nos perse-
FrebeiJani, el Farneslanus cinn AA, apud Pagium. culionis iniiiu.m staiiiimus anno 726, eanique post
lloc taiueii in nuniero comprehenduni.ur tam dies . quadrieiiniuin, nempe 730, piiblicatam asserihius,-
ordhialionis quam eniorlualis; nec cerlam banc Ridear fortasse tam frequenter Pagio advefsans;
fclalein vel minimum quid turbanl Marlyrologia, nam ille edieliim publicseeversionis iiiiaginunidocet
quse transilum sancil pohtificis pqslridie, seu post pronmlgari anno 726 : « Sjculi ergo,iiiquiens, alias
biduum commemorant. Al de bis vldendus Bollan- imperatores eilmici aimis decennalibiis suis dicalis
dus add. 15 Febr.', commenl. "prsevioaii ejus Viiam. adversus Cbristianps edicla promulgabant :,&ic Leo
His quse ad Gregorii setatem speclant absolulis, Isaurnsminoimperii sui decimo adversusOitbodoxos
nonnuUa pro meo irisiituto aitingam, quse eamdem perseciilionem excitavit, etbellum sacrisimaginibus
conliiinani; ea sunt indictum sacris imaginibus indixil, idque anteKalendasSeplemb.ris, quo indiclio
belluni abinipio Leone, quo <ieBaronius~proIixeagit dechna initium sumpsjl. . (Ann. 726, n. i.) At, bona
ad ann. 726, et diia. Gregorii II epislolse ea occa- cum venia Isaurus qui ex eodem Pagio regnare*orsus
sione ad huperalorem scriplse, qucesetalem poiitificis esl die'25 Marlii,arino"717, Kalendis Seplembiibus
liicnlenter oslendiint. Leonem ad imperium eveetum 726 numerabat quintum inensem aiini decimi imperii
anno 710, vm Calendas Aprilcs, ciiui arihuc in cursu suf; alque ea propter non etiinicorum instar protnul-
eral, iml. 14, recte Baro.iius"cpntra Tbeopbaiiem gare poiuil ed-clum anno snis deceimalibus.dicato;
docel, neqnidquam eruditis recentioribus adversan- *-' ,, vola enini decennalia decennio evoluto, ac nnvo de-
tibns, uf Tbeopbanis sententiam lueaniiir; nam ccnnio inemile, niincupaba.nlur, eiijus rei exempla
prima ex Grcgorii epislolis Barouiippiniohem astruit: videbis apiid card. Nofis, (Diss. Cltroii. de vot. Dec),
Imperunte, inifuit, le indiclione quatiadecima,-ipsius ne sim miillusexlra aleam. Veriini quidem csl.qupd
eliam 14, e.15, el i,et%el 3, et 4, el 5, el 6, ell, et Leo jtixta Baronii cbromilogiam,quain sequor, agebat
S.el 9. lndiclionum uccepius episldlas Inas in sancta aiinum*undecinium , qui vplis decennalibns cele-
Ecclesia reposilas in limiiie cdnfessionissancti el glo- brandis fuisset aplissimus; cum vero docuerim pro-
riosi, ac principis aposlolonim Pelri dilicenler sei- mulgalionem edicti speclare ad annuni 750, erudilio
vamus (Baron.,/idann. 726). Eadem Pagiiis el sui et omnis de decennalibus cqrruil. _ ..
recenliorum opiniumsprobaiida. causa iiliiur,Leonem Ilis cognilis, duarum quoque epislolarum sancli
dicens anno 717 imperalorem lenuntialum scripsisse Gregorii selas fil evidens, qua de erudile disserit Pa-
Epistolamind. 14, qum eo anno in cursuerat. Et ne gius (Ann. 726 et 750) contra"opimonem card. Ba-
- in librarium rejiciatur error, infra subdit: Gregorius ronii, qui eas vult-esse datas anlequain res eveni-
meniionemfecitlitterurum abimperaloreadse scripta- rem, de quibus agunt. Scriplae igilnr ese sunt post-
rum ind. 14,primo nempeimperii ejus anrio. Equidem quam sanclusGregoriusaccepIl synodicam Anaslasii
faledr eruditi scriptoris supinilalem miraius sum, qui ab imperalore intrusi in sedem patriarcbalehi,' eje-
epistoias Gregorii baclenus sno a.nno noii redditas cto sancto Germano, Indict. scilicet 14, quse a Ka-
denium animailvcfifijs, non vidit anno 717 in ciirstt lendis Seplembr. anni 730. ctrpit fluere; liam CJ;
esse tisque ad Kalehdas "Septembres ind," 15, et Anastasip constatad liuncpriiis dedisse lillefas san-
"Leonis epislolas .si singulis jndiclioiiibiis singulse cliira,poiitili<em,' rieinde ad iniperatprem. De"bis
dalaceranl, ul Gregorius aflirmal, non iindecim, sed D* diserte Pagius nepos exscriplor Antonii, et Sommier,,
decem, indictione ix enumeratum iri". Pra:terea ann. qiiormn nolieconsulendse inlia, sect. 184 el 188,
741, n. 4, Copronyini diuturnuni regnum'~recle a Caiierum cur Lco posl arinum 726 non scripsisse
Theopb. digesluniper annos, quia cura sua opinione viiieaiur Gregorio, palam e-t; sanctns eniin poiilifex_,
pugnat, loiinn periurbat, Chroniconqiie Thcopbanis ciun numciando percensel iinperaloris epistolas
c<>rriipiumaffinnal, non videns ingentem reruiir quoqiio aniio scriplas, catholicas inlelligit; at post
serjem lum a Theophane, lum ab aiictore Miscelbe ind. 9, nempe post 726, cum persoculio iinaginiim
inehioraiaruin perverli. Qnare,-nl omnia pfocedant, coepjt, non am'pliuscaiboIic_eei'ant,adeoque siuiias
ct Isauri, et Copronyriii primoriia retrabi oportel dedit, ul cefle dedil, quando fccderalam a^ndvil lla-
unius aiuii spalio, rejecla iiidiclionum vitiosa nota. liam conlra se, coiicilium convocari cnpiens, non
"Cmnqiieba'C digesscrim Jn Cbronologia Csesarea est quid servareiitur; nam Grcgorius eiini lanquani
'pontiiicia, persequor ca'iei'a <IeGregorio 11,qucesum iiiiqiiissimuinhsereiicumilelesiatus esl, ul concilium
polliciius. Romae babiliim, cujus exslat fragmei.lum, et duse
Lep igilur Isaurus posl dechnumsui imperii annum, laudat;» epislohe paucis ante obiiutii niensibiis dai;a
ul legiiur in Yila sancti Slepbani riionacbi el fnar- fulem facIui.il.Rerunl seriem lege, apud adnotatoies '
lyris, sceleri suo iiiitium fecit, imagineni Salvaloris liistoricos. , .
qiise snpra porlam a_reauicollocata erat dejiciendo. _ CIACONII. '-'..."
Bed publica edicta de onihibus ubique iniaginibtis
evertendis, nonnisi anno imperii quarto decimo, Nnm.' 177, lineai,"—"Gregerius 11. iunior Ro-
 999 ANASTASHMBLIOTHECARII 1000
manus, Marcc.i filiiis, ex moiiatlio smicu Beneili- A nistrahat, dicebatur <s-;rovyo? 7-<ko-jvoStc.f,spongia
cli S. II. E. diaconus cardinalis a Constanlino papa monasierii. Pallad., Hist. Lausiac, c. U).
" faclus, imperaiorihus Flavjis Anastasio,"Ariliemio, Linea 17. — Hic quadragesimali tempore, 111in
TheodosioAdramiieno, el Leone Isuurico Aiignstis, quinla feria jcjunium, alque missarum celebiilas fic-
setlii annos xiv, nuwses x,-dies xxi, crealus xu Kal., rel in Ecclesiis,-quod non agebalur,.insliluU.\VX\:\n\
coiisccraliis x-i Kal. Aprilis : snb Sergio pontifice in quadragesima jejunium solvi-perpciumn :ib apo-
sacris iniliatiis, sacellis el bihlioihecaepraefuit. sloiis instiinlum fuitin gratiain dominicicResuiTCClio-
—
Num 188, linea 1. Nam posl liwc clantit impe- nis. Gregor., in Evang. Iiomil. 16 i « Quamvis ergo
raioris mulilia. Leo de sacris imaginilms abolendis de.quadragesimali tempore esladliuc aliud quod pos-
cogiiase vidiementius ccepil; atqueea de re litleras ,sit intelligi; a prasenti elenim dic iisipie ad Pasclia-
ad pontificem misit :-cui Gregorius, pro dignitale, lis solemniialis gaudia sex liebdoniadie veuiunl,
rescripsit sanclas imagines ex anliquo Catbolico- quarum videlicet dies qiiadraginla d::o ilunt, ei qui-
rum instinilo iii Ecclesia coli, neque sibi venera- bus duni sex dies Dominici abstinenliic subiraliun-
lioneni eanim abrogare, ant pro arbilrio licere, aut fur, non plus in abstinentia quam triginta sex dius
pro officio convenire'. Monere auiem illum etiam rcihancnt. » Pncler dics Domimcos eiiam feria
aique etiam, ut diligenter cl quid agerei el quo- quinta de consuetudine a jejnnio' Quadragesinineim-
usque progroderelur aniniadverieret; neque enim inunis erat; sed Gregorius jimior restiluit .jejiiniunl
iinperaloris esse novi aliquid de lide slatueie,sed etiam in feri.a quinla, el missarum, id est oliiciornm,
quas anliquiliis decreta a Palribus fuisscnt, quacun- solemnitaicm per Quadragesimam. Teslisesi Ana-
que ratione defcndere. _ r>sias., liic, et Microlog., de Eccles. obs., cap. S0.
Num. 183, linea 7. — Canistra decem pensantifi
ALTASERRA. , libras duodecim. Canislra erant vasa argenlea, in
Num. 1"8, linea 8. — Hic in Germania per Boiti- qtiibus repoiiebantiir^asa, id est, minisleria sacra.
facium episcopumverbum salutis prcrdipirii, el gen- Anastasl., in Benedicto lll : Canistra exafoci dno em
tem illam setlentem in lenebris, doclrina lucis con- argenlo purissimo pehsanlia libras nnmero qnatuor ct
vertit ad Clirisluni. Bonifacius a Grcgorio II conse- semis. Locus est valde corniplus ; el iia resiituendus
cralus episcopus» et" missus in Gcrninuiain ad videlur canislra exaphodia, a Graco lypJtov,quod est
conversiouem geniis fuit primus Mogiiiiiinusopisco- sacrutn viaticum. Conc. Nic, can. 12, quia erant
pus. Ad Roinanum pontilicem periinel ordiuaiio ei canislia, in qnihus reponebatur corpus Doinini.
missio episcoporum ad conversioncm infiJelium. Hieronym. ad Ruslicum de bealo Exuperio ^ Nilul
Hce jtue a Gregorio II in Gcnnaniam missus est illo ditius qai corpus Dominicanistro vimineo,sangui-
Bonilacius : a Sergio ordinalus esl Wilibrodus Cle- nem portal in vitro. Inde restituendus esl alter locus
nieus dietus , missus ad conversionem Frisoiiuin, depravalior Anastas. in Leone BI : Canistrum ex
qui prinuis l'uit Trajeclensis episcopus', de quo Ana- cede CafoHipensantem libras duodecimel semis. Nec-
slas. in Sergio. Beda, libr. v, cap. 12, Sigebcrt 4n non-ei illud ejusdem in Paschali : Fecit jam prwdi-
Clironic., ad ann. 697. A Gregorio I Augiistinus clus pontifex canislra Enqfoti ex argenlo duo. El
missus esl in Anglihm feliciler ad conversionem illud ejusdem in Gregorio iv : Obtulit etiam canislra-
Anglorum , de quo Gregorius ipse, lib. v,epist53 enna fodia duo.'Q\im pocula mensis apponcLanltir
el seq.; Beda, lib. IV, c. 125el scq. in canislris argenleis. Servius, in illum locum 1
—
Num 181, linea 11. Et Longobardos pene tre-^ yEneiti. :
zenlos cum eorum easlaldo inlerfecerunt. Casialdus, Quidapihusmensasoucrentel poculapouant.
vel gastaldiis Longobardis est piseposiUis civhalis
Vel eastri. Paulus Yarnefrid., de genl. Longobard., Veleribus noninmanns dabanlur pocula, sed metnis
lib. 5, cap. 29 : lpsum Alzoroiiem, mutuio digni^ apponebantui ; elliodie apud plures pocula iit cfinislris
talis nomine, ile duce castaldium vocitari prwcepil, argenleis apponunlur, quw canislra siccaria dicunlur.
Raineriiis gaslalde"us,Soranse civilalis memoralur Nuui. 186, iinea 1S.— El ante corpus aposlolipor.e-
apud Leonem Osliensem, Chronie. Cassinens. lib. % rel maiUum,armilausam,balleum, spatam, atque ensem
cap. 52. Tacipertus castaldius, et Ramingus castal- - deattrulum, necnoncoronam auream et crucem argen-
dus Tuscise, Anastas., in Zachar. Inlerdimi gaslahlus leam. Luitprandusrex Longobardorum,fraclusponti-
pro procuralofe. Urban. II, in can. Salvator. 1, ficis precibiis ante allare divi Pelri deposuit vestes
q. 33 : Defensoris nomine advocalitm, sibi caslaldum regias.et ornamenla, niaulum, armilausam, balleum
el judicem. Pandulpbus gaslaldus nominalur in in- "et spaihain.-Maiitum estbreve palliolum, quod legit
scriplione Joannis "Vlll, epist. 215. Idemque Judex humeros, et ad manuspervenit lanlum. Isidor., Ori-
Capuamis, in epist. ejusd. 217. gin. lib. xix, cap. 24 : t Mantum Hispani vocant,
—
Num. 182, linea 11. Anno prwmisso in beiiedi- quod manus legat tantum;est enim breve amiclum. t
ctionem a' prcedicto viro eis directh tribus spongiis, Mantum ponilur hic inter ornamenla regia, intcr
quibus ad usnm mensaj ponlificis apponunlur. Anle pontificia ponil Radevic., de gesl. Frideric, lib. 11,
amiuin quo Saraceni, duce Addiranien regc, in Gal- cap. 62 : « Mulliex nostris .dicunl vidisse cancella-
iiam Irruerunt, a Gregorio II Eudoni "duciAquita- D rhiiif undecimo die ab urbeexisse sine manto, 1 sine
niai, benedictionis gralia, missoesunl tres spongise, stola, sine albo equo, et sine omni habilus "muni-
de bis quse in usu erant ad delergendain meiisam tione, cjun pe.llibusregio pallio cooperlis, el cum ni-
pontificis : bis concisis in parliculas, el distribuiis gro almulio usque ad cislernam. » Tnter vestes re-
mililibus, quoiqiiot eas sumpsere, e prsulia-iii quo giasponiturarmilausa.Esi veslis militaris, qusearmos,
Carolus Martellus el Eudo conjunclis copiis Sarace- id esl, lmmeros legit, el pertinet adgenua, ut sit
nos ad interneeionem fuderunt, incolumes ei illsesi expedilior. Raulin, epist. 7, ad Severuni: c Sibi ergo
evasere. Spongiaeerant in usu ad detergendas men- ille babeat armilausam suam, et suas caligas el suag
sas, ulprobalur lioe loco, quem illuslrat Marlial., buccas. 1Idem episL 13, ad eumdem : t Cuin prier
lib. xiv, epigr. 1M : lerea facie non minus quam armilausa nibeVet. 1
Haeclibi surte dalur meusU Armilausaj eiymon ab arniis signal Isidor; Orig. lib.
tergfn.iis spongia xix, cap. 22. 1 Armelausa vulgo vocala, quod anle
Llilis. - ct relro divisa, alque aperla esl, in armos;ianluin
Vel ad exlergenda.pavimenla. L. Quwsitum, §. Item clausa, quasi arniiclausa, c lillera ablala. » Suidas :
pertica, ff. ue inslruct. instrum. legal. M. Tull., pro 'APjuXavatov r rvpa 70OTKVM
76 i/.pp-a, TWV oizi.av' Arnti-
Sextio : * Meminisiis.lum, judices, corporibus ci- Uiusmjimgilur bulteum, quod eslxingulum mililure.
viuni Tiberim complcri, cloacas resarciri, ex foro Paulin., epist. 7, ad Severum : Nec balleo, sed re-
spongiis eliingi saiiguinein. i Hinc virgo. iEgypiia, sle succincii. Balicum oblaiionis causa super ahare
(jua;, (ingens se stultam, prse liuiuililaie cseleris mi- deponi moris anliqui fuit. Gregor. Tur., (Ic Miivc.
1001 HISTOR5ADE YITIS ROM. PONT. — S. GREGORIUS II. 1002
marlyr., lib. 1, cap. Cl : « lgilur quodam lcmpore A vil, ibique verbi divini semina spargens , permullos ctb
homo devolus baltetim ex anro purissimo cum omni crrore idololalria: relraxil, ul inquil Othlonus, libr. i,
apparatn sludiosissime fabricalum snper allare basi- cap. 10, in ejiis Yilae.Ibidem per triennium peiuiansit,
licse illius posuil, orans ut in causis suis martyris indeque Hassia et Tburingia felicissimo successu
virlns dignaretur adcsse. i Ait crucem argenleam. prsedicavit.
lniperatores crucem auream in collo «geslabanl. au- De Postea de prospero susceplse prsedicatiouis evcn iu
Carolo M. (eslaiur Ditmarus, .lib. iv. Crucem Gregorium papam per unum e suis certiorem fecii,
rcam, qua?in colloejus pepeiidit, cum veslimenlorum statimqueRomam iilleris aposlolicis invilatuSj eo
parie atlbuc imputribilium sumens, csetera cum ve- magnis iiineribus conlendit, ubi pridie Kalendas
ueralione magna reposuit. > Decembris ordinatiis est episcopus ab eodem papa,
el quidem anno septingenlesiino vigesimo lerlio, ut
PAGII. constal ex litteris ejusdem Gregorii papse, postero
Num.. 178, linea 1. — IIujus lemporibns Joan. die postBonifacii ordinalionem omnibus Christianis
Cp., etc. Ubi Gregorii crealio Orientalibus innotuit, in Germania consiiiulis inscriplis, quas exhibet
Joannes ConstantTnopolilaniis episcopus synodalem Willibaldus. Gregorius itaque Bonifacitiin, episco-
Epislolam exmore ad eum scripsit, ul idem Anasla- pum nulli lamen sedi affi<um, consecravit, ul apb-
sius auclor est, qtii ail: Hujus temporibus Joannes stolicse dignitaiis auclorilale fulciretur, et in officio
Constanlinopolilanus antisles Synodicam ei mhil, prsedieandi cunclis acceplior forel. A Bonilacio exe-
atque ad eum rescriptis idem usns esl ponlifex. Aliqui git Gregorius solemne sacramenluin de fidci iniegri-
cum Baronio exislimanl rejeclam a Gregorio syno- g taie et uniiale Ecclesise conservanda, deque obe-
dalem Joannis «pislolam, huncque ab eo lanquam dientia singiilari seiiis apostolica!ponliiicibus perpe-
ha;rclieum habittim; ideoque Anaslasium imperalo- luo prsestanda. Quod juramentum propria subserip-
rein, acceplis Gregorii papse lilleris, Joannem' in tione munilum, supra corpus sancii Pelri-pro moro
ortlinem redegisse ac-e throno deposuisse, ejusque deposuit, ut refert Oihlonus Jaudatus, cap. 14.
depositionis meininisse Theopbanem. Verum non • Bonifaciuni cpiscopum consccratum esse dixi, sed
soltim Theophanes, sed eliam Anaslasius, in Histo- nulli sedi affixum : au cnjus rei inielligenliam obser-
ria ecclesiasiica, seu in versione Theophanis, diserte vandum esl cum Serrario, nol. 25 in Vilam saucti
habent Joannem palriarcham post annos tres sedis Bonifacii, dislinguenda esse duo episcoporum et
morluum esse ; cumque solus Zonaras hiijus Joannis archiepiscoporum genera: i Qiiibusdam, inquii, certa
exauctoratioiiis memineril, longe major iides Theo- sedes, certusque locus, el fixus est, cujns episcopi
pliani habeiula. Ex his aulem quae in Coiistanlino" aut archiepiseopi appellentnr. Quibusdain vero in-
jiapa diximus, constal Joannem nonluisse Monothe- cerla sedes nullusque certus et fixus locus; el poste-
liiain, itleoque nec ejus synodicam aGregorioII re- rius hoc genus' in iis plerumquc gentibus ac provin-
jectam, cuin statim ac Philippicus lyrannus subia- ciis invenilur quse ad Christi fidem aggregari primo
lus est, oeconomiamsiiam Conslaniino papsesignili- incoeptanl. Cum enim ii qui Evangelium eis annuii-
cavil, pro ea excusarit, ac in eadem non paucos lianl, huc illuc procurrere deheanl, neque congre-
sncios habuerit, ct inter eos Germanum ejus in sede galum adbuc ovile in una quapiam aul ditionc, aut
Consiaiitinopolitana suceessorem, et Andream Cre- urbe oblineant, episcopalcm quidem presbylerorum
tensem inagnae virtulis-viros. Quod miriim -iion est ordinandornm, variisque in locis coliocandoruni, vel
figisse Baronium, qui Joannis epistolam ad Conslan- G archiepiscopalem etiam creandorum episcoporum
tinmn scriptam el a Combefisio publicatam non poteslatein ab aposiolico accipiuul, sed inceriis in-
vitlerat. terea vagantur sedibus, et ad verum sumnuim-
Hic porro Joannes, non solum ex Theophane et que animarum Paslorem Chrisium Jesuin, quotquot
Anastasio laudalis, sed eiiam ex Nicephoro, in Chro- et undique possunt, oves eongregani. Et hi quidem
nico, postqnam tres annos-sedissel, obiil, ideo anno prsecise ac simpliciter episcopi, vel generatim ejus"
sepiingentcsimo decimo quinio, eodemque anno, die regionis in qua Jaborant, gregemque Domini cou-
undecima mensis Augiisli, sanclus GeTnianusCyzici qiiirunl, episcopi et archicpiscopi mincupanliir. >
liieiropolila ad Coiisianlinopolilame ecclesia; regi- lta Serarius. Poslerioris generis episcopum fuisse
incn translaius esl, ul seribit Theophanes anno ln- sanclum Bonifaciuni ex dtiobus ejus Vitseauctoiibus
carnaiionis secnndum Alexamlrinos 707, qui inchoa- pafet. Bonifacium \ariis litleris commendalitiis ad
-tur Kalendis Septembris anni Chrisli Dionysiani Carolum ducem ei majorem doinus regim Franco-
714, quo pariter die imperalonun annos exoiditiir. nun, adepiscopos el alios omnium ordinum tuiu
Eoilem secundo, inquil, imperii Artemii, qui e inm clericos, tuin laicos, ad cleruni, optimaies, et onmem
Anaslasiuf, indiclione decima lerlia, mensis Augusli populum Thuringorum cl Saxouiim iiiuniiuin, re-
die undecimo, e CyzicenametropoiiConslanlinopohm misii Gregorius, ul coBptum apostolalus officium
Gennimusiranstaius est, de quo infra noii semel «o- ,obire pergerel.
bis bcrmo habendus,- qtiia pro sanctarum iroagiiimfi ' Ex episiola aulem ejusdem Gregorii ad clerum et
defeiifaiuneimperalori restilil ac.in exsilium missus plebem, quam cum alris qiiinque refert Olhlonus,
cst. J) lib. i, conslat ponlificem Bonifacio in mandaiis de-
Liiica 8. —litc tn Cermania, etc. Amio"718. disse neordinationes prsesumeiet illicitas; ne biga-
Sancliis Bonifaeius, qui ex Anglia in Frisiam mum, aul qui virginem uxorem non duxissel, illi-
trajeceral, Roinam ad liiiiina aposloiortim perrexil, teratum, quavis parte corporis vitiatum, posniten-
cui Gregorius papa die trigesima mensis Novembris li;e publicse olim subditTiin, curialem, aut cuilibet
tlivo AndreiCapostolo saera, viva voce poleslalem condiiioni obnoxium , aut aliqua infamisenola inu-
fecilEvangeliuin genlibus in Germania aiiiiumiandi, stum, ad sacros ordines admilleret; ne Afris passiui
euiiideiiique legaium suum declaravit, qno faclum manus iniponerei; ut ordinaliones exlra Sabbatum
ut lam Willibaldus in ejus Vita.-quam Ollilonus, Quatuor Temporum iton cclebrarcl; ut baplisma
qui ejusdem Bonifacii Yilam eliam scripsit, utram- extra Pascha el Pentecosten , nisi in vilas discrimi-
que a Mabillonio ssec. inBenedict., part. n, recita- nc posiiis, non conferret; ut ecciesiso miuisteria,
lam, ejus episcopatus iniliiim ab eo die desumanl, ornamenia, patrimonia siuderet augere, nusquam
quia episcopatum pro concionandi munere impro- immiinieret; ul quatuor in portiones ecclcsiasticos
jirie Ubiupanteunique episcopum dicunl, qucm Gre- reddiius eiohlationes distribuerel. Mandala illa vi-
gorius II praconem fuiei, legalumque
' sedis aposto- denlur desumpta ex cpislola-9 Gelasii papa: primi
licse pcr Gerniaiiiain creavil. Bonifacius ilaque, ad episcopos yer Lucaniam el Bruttios el Siciliam
acceptis litieris apostolicis su;e-legalioiiis, die deci- conslitutos direcia/anno -494, de qua ibideui cgi-
nra quinia Maii amd seplingentesimi decimi noni mus, ut de smgulis anno 723, num. 17.ci setj.
daiis, in Tliuringiam venit, inde in Frisiam ' naviga- osieudit Coinlius, iu Annal. cccles. Francoruus.
PATHOL. CXXYIII. _ 32
 "
1003 , ANASTASII•BIBLIOTIIECARI. MU
Giegonus tamen, de caventlis illicitis ordiiialioninus AL nefane aboieri jusserat miser ac insanus Bardanes,
scrmonem habens, nieminil Afrorum, de quibus in dicta Melii cainera, sanctis tantum qtiinque re-
silei Gelasius , ei banc rationem retltlil Gregorius, lictis cecumenicis synodis, ipse se, una cum Sergio,
qnod atiuui eorum Municliwi, aliqui rebaptizati recium slantetn ejus medio, in imagine depiugi
cwpius sunt probali. Saraceni priusquam in Hispa- pr.eeeperat, necessario plane ac valde congrue, de-
niain transirent, Africam occuparunl, et exlorres liirbalis inde ejusmodi ambabus personis , sancla
Afrieani sese in Eurupain infiindenles, vicium cx eadem ac cecumenica sexta synodus, una cmu
ordinibiis ecclesiasiicis coeperunl quserere. Vernin aliis quinque, ibitlem iterum loci depicia csl; tmi-
quia pleriquc eorum.agnili siini, ve! Mauicliaei,vtl verso Dei aniante sancla; Ecclesias ccelu co.iimuni
Donalislsj, unhersnli lege , ul Baronius eoiiem an- triptidio ac lsetitia, spiritualique in Cliristo exsuita-
110725 scribil, sancilum esl, ne Africanus aliquo lione, ovante pro sanciissimarum Ecclesiarum con-
uioiio a quopiam episcoporiiin ordinaretur. Neque cessa tranqiiillilate et pace. » Yide de hoe Bardanis
dubium quin Grcgorius per Afros designel Dona- seu Philippici iinp. facto dicta in Constanliuo papa,
lislas, quia in magiio nuinero fueruiit in Africa, quem etiam ciim JSaronioex Theopliane observavi-
etpertinaciter Anabaptismum defeiiderunl. iiius Constaiiiinopolim misisse Miclwelem, Romanai
Anno sepiiiigciilesinio vigesimo sexio Gregorius Ecclesise prcslfyierum, apocrisiariuin ad Anaslasium
aBonifacio variis de capilibus consullus, re.sp.mdit iinp., qiiem lamen hic Baronius dicil missum a Gre-
ad singula, epislola quse incipil: Desirabilem milii, igorio II. ,
dicitur data y.KatendctsDecemb.,imperantepiis- —
Num. 181, linea 1. Cumanum etiam Castrum.
<|U03
simo domino Augusto Leone n Deo coronalo magno g Sisinnium papam de re^taiirandis Romanse urbls
impemlore, anno 10 imperii ejus; sed el Conslantino muris serio cogitasse, ob idque calcarias decoquere
magno-imperalore, regni ejm anno 1, indictione 10, jusslsse dixinms. Idem initio sui pontificatus tenlasse
ex qua indiclionecurrenle nienseNovembrianni 726, iGfegorium II asseril Anasiasius, sed emergeiilibus
juncla ciiin anno'10 Leonis imp., apparet iniiiiiin variis lumullihus pnepedituin esse. Quinani aulem
imperij Leonis anno 717 reele fuisse affixum.Muliis ifuerinl i illi luniuliiis, q-iibus a proposiio avoeatus.
sseculis luec Ecclesiosmonasierioruinqiie praxis vi- est, idem auctor refert. Longobardos nenipe ca-
guit, utpueri, seu infanles, a parentibus oblati per- sirumi RomanseEcclesise sub dolo pacis jiervasum
peiuo astringerentur nioiiacliaiui , nec i
eis liccrci eripuisse; cumqiie nec ullioiiis divinae ineln, nec
i
biiuc vitsis siauini"anle vel posl pubertatis annos . muneribiis a Gregoiio papa oblatis ad illius reslitu-
repudiare. Ciijus praxis exempla non pauca apud tionem l flecii posseni, Gregorius, ducis populique
Francos cis et ullr-a Rlieimm exstant. De hac praxi iNeapolitani anxilio iiludrecnperavit, septuaginta auri
Gregorius a Bonifacio consultus respondil- in lucc libris,
I ut promiserai, pro ejus redeniplione datis.
verba : « Addidisti etiam (ueinpe in sepiima consul- Eadem I habel Paulus Diaconus, lib vi de GeslisLon-
tatione) quod si patcr vel mater (ilium vel filiam gobard. ; cap 40, qui nos edocei caslrum iilud, quod
inlra septa niouasierii in infantiiEaniiissub regulari Inon iiominat Anastasius, fuisse easiruin Cumamni),
tradicierint disciplina iilrum liceal eis, poslquam iqnod Benevenianiis Longobardoiuni dux Eccleske
puberlalis impleverint amios, egredi el nefasmatrinionio teripueral. Idem Panlus Diaconus Jaudalus, cap 42,
copulari. Hoe oinnino devitamus, quia est ui relerl
i etiam Luiipramtum Longobardorum regem et>
oblatis apareniibus Deo filiis vdluptatis frena Jaxen- Q Ilempore confirmasse reslituiionem Alpium Couia-
tur. s Quod in sccundo responso permitlii Grego- iruinjain Ecclesisefaclam Joanne septimo sedente,
rius, ul si mulier infirmitale cbrrepla non valueril ut i ibidem dictuni esl."AdtlilBeda, Jib de sex JEiaii-
tiebitum viro reddere, vir, si non possii contiiiere, )bus, Luitprandiim Alpes Cottias a Bomano poiitilice
nubat; hoe sicaccipientlura csl, ui inlelligalurdeiiu- irepcliisse, sed admonilione venerabilis Gregofii pa-
pedinieuto perenni, quodadnesciebalur quando con- pw /. eum Ariperti restitutioneni coiilirmasse.'
traxil. Gregorii responsa alias Bouifacii consulla- Num. 182, linea 4. — Eodem lempore nefandn
liones referl Nalalis Alexander sseculo viu, hanc JAgarenorumgens. Ex verbis Anaslasii in Yila Gre-
cpislolam Gregorio III perperam ascripsil Gratianus. tgorii, asserentis Saracenos cmii Eudone Aqiiitanise
Keliqua sancli Bonilacii apostolatum rcspicicntia in tiuce t piignasse ; et ex- iis qna; Paulus Diaconushb.
Gregorio 111el Zacharia —
exaiuinabuiilur. \ de Gcslis Longobard., cap. 46, de ingressu Sara- ,
vi
Num 179, linea 16. Imaginem illam venerandam. cenorum ( in Aquitaniain scribil, inter se collalis,
Guin Arlemius, dicius postea Anaslasitis, die quarta sauctor Criticse Baronii.rccte deducil prscliuin illud
mensis Junii amii sepiingeniesimi -decimi lertii, ut. babiium I cssc auno sepliiigentesiuio viccsimo qiiinto,
superius' diximus , imperaior coronatus essel, ac A vicloriainque rcporiaiam 1'iiisseabEudone ope spon-
impeiitiin annos duos et mcnses ocio lenuissei, lu- gi;e JJ sibi a Gregorio II miss;e : « Adjiciens, > inquii
multuaniibus iiiiliiibiis et aimni sibi iniperaloreiu , Anastasius,
i de Eutionis episiola ad pontiiicein scripta
deligeniibus noinine Theodosium, imperio dejectus IJoquens, « quod anno praiinisso in benediclionem a
est ct in inonaslerium detrusus, ideoque Tiieouosius prsadicto\ viro eis directis iribus spongiis, quibus ad
circa iniiium auni 716 tlictus esl iinperalor, qui, iisiim i mensaj ponliticis appoiiuniur, in hora qua bel- ,
"
quod calholicus esset, niliil anliquius habuii, qtiam Inm-comniiliebaiur,
| idem EuJo Aquitanias priuceps
lil quod Pliilippicus imperalor fuerat,demoIitus, ipse populo [ suo per modicas partes tribuens ad suinen-.
restituerel nobile riionuineiitum, quosex cecunieniea: (ium c eis, nec uiuis vulneraius esi, ncc morluns ex
synodi depictae eranl; qui hoc facto ila coiupressii his I qui parlicipaii sunl, » ubi loquitur Anaslasius de .
ora lisereticorum, ut omnis de iide quaislio jn ea sspongia qua nieiisa poutificis lergebalur, Eudoni
urbe cessaril. Ila Baionius ex Anastasio in Grcgo- iiiansmissa, et pro beuediciione exercitus disiiibtita.
rio II. Sed deceptum hac in re Anastasium ccria mihi IDe ea vicloria ope spongia; relata loquitur eliani ,
lUat seiitentia ;-Anasiasiuni cnim imp., non vero Erodoardtisl; lib. de Ponlilicibus Romanis, in Gre-
Tiicodosium , sexlse synodi imaginem in palalio gdrio g II:
imperiali a Philippico crasam resiiluissc ,- diseric Jiuernos eiiamhenedictiolafairiumplios |
asseril-Agatho diaeonus in peroraiione sicpius lau- Celehrai papie viciorei>
S|iongiaFrancos,
data, tam in Agalhoiie, quam in Conone, cui, ulpote Duinrecldens Agaienorumtuiaiurai) anuis,
tcsti oculato, polior fidcs liabenda quain Anastasio. i'arlici|iesferri ueque la;sobvulnerelaulutn
In ea postquani dixit Anasiasium virum piuin ac Troslralis tali vacuispro legmiuepaucis.
orthodoxuin diclum"esse imperalorem, eoque pro- Quae ( Frodoardi verba nianifesle evincuut hoc prse-
banle ac aiimienie Joannem patriarcliam ad Con- lium li inter Agarenos seu.Saracenos et Francosliabi-
staatinum papam scripsisse, subdit: « Quia vero tiiui 1 sub GregorioTi diversuin esse ab eo quodlamio
posl superius declaratain integrse synoiloruiu ima- 77o2,sub Gregorjo Iil conimissum esl. De spongiis
giais, erasa seiUse-synodiimagine, abolitionem, qui blegendi Thesaurus Jingnse Latinse-et Calepiuus, in
£QOB . HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GREGORIUSII. iOOS
Yoee Spongia, ubi invenies anliquos spongias in A pro idolis, quibtis erant assuefacii, a rudibus ei im-
deliciis habuisse, slrigilum vice liiileorumque illis perilis haberentur, el ut eorum aninuis ab inanium
sileiiles ad distriugenda et emundanda corpora. Mar- siniiilacroriini consiieludine ac memoria longius avo-
Ualis, lib. xiv, 140, asserit morem fuisse iis nieusas careiur. Credibile ilaque esl parum a Chrislianis
lergere: . usurpatas fuisse primis fere quatubrsseculis, per qiise
nefauda doemonumin idolis religio ct Christiani no-
Haeetibiforle datur lergendisspongia mensis. minis crudelissima vexatio cursiim suuin tenuii.
Num. 188, lineal.— P-usllue-cclaruil, etc. Primis Quiuto deiiium sseculo, poslquam, adepla libertate,
ab oriu Chrislianse religionis ieinporibus, cum adhuc iacertos qiiodammodosuos explicare coepitEcclesia,
geiuilis in eani exardesceret furor, et in hominum plerisque locis imagines palain haberi coaplse, atquo
ineiitibiis lateret adhuc idolorum superstitio, non in lemplis ei oratoriis propositse sunt, cum hacte-
fam Jreqiienleni fuisse sacrarum iisum imaginuni, nus, etsi in usu essent aliqtio, non lamen promiscue
ut neque temploruin alque basilicariim, observal ac frequenter adhiberentur. IIicc et plura alia Peta-
Dionysius Petavius, lib. xv llieoiogic. Dogniatunijde vius citalus de usu imaginum in veteri Ecclesia.
iiicarnalione, cap. 13. Ciim enim iinagines ex eoriim Hunc usiini cultumque imaginum Ciiristi ac sancto-
genere sint xjuoead salutem omniiio necessaria non rum noii solum ciim legeDei non pugnare, sed reli-
suiit, nec ail siilislanliam ipsam rcligionis allinent-, giOni conseiiiaiieum esse, et iideiiiim pictati exci-
in potestate Ecclesi;e esl ut ea v«T adbibeat, vel ian'dseuiilem,pluribiisdcmoiislral Naialis Alexander
ablcgel, pro eo atque satius esse decreverit, cujus- sseculoVIII,dissert. 6.
niodi posilivi vulgojuris esse dicuntur. Ex eo nala Quo eoilem saaculovm ineunte, exorltim est in
est illa inlidelium exprobratio, qua; apud Minuciiim " Oriente monstrum horrenduin, hoc esl hocresisIco-
Felicem his verbis.exprimlur, -pag. 25 :« Cur nuilas noclastarum, qu;c veneraudis imaginibus bcllum in-
aras habenl, lempla nuila, iiulia nota siinulacra? « dixit. Ejus fuisse"pnccursores gentiles , Judseos,
Cui Ociavius, p. 9-5, respondens : <Putatis auleni Marclonitas, Manich;cos, Theopaschilas, testaiur-'
aios, inquii, occultare quod colimus, si delubra et seplima synodus aciionibus prima et quinta. A Ju-
aras non habemus? Quodenim simiilacrum i)eo fin- d;eisbeilum taai impiuin-instauralum est aniio Christi
gam, "cuin, si recte seslimes, sit Deihomo ipse simn- septingenlesimo vigesimo terlio, quo, jubcnle Jczido,
lacrum? Templum qnod exsiruam, cum loius hic Arabuin Calipha, e Christianorum lcmplis, lotius
inundus ejus opere fabricaius eum capere non pos- regni sni finibus, Christi et sanciorum imagines de-
slt; el cuin hoino lalius iiianeaiii, inlra unain aadicu- lurbarunl, ul eo annorcferiBarouius, exTheopliane,
lain vim lanl;e majesiatis includam? Nonne melius el ex relaiione Joannis monachi, vicarii orienlalium
ia noslra dedicandus esl mente, in nostro imo con- episcoporuni, ex eadem sepiima syuoiio, actione
secrandus es.l peciore? n Eigo neqne teiupla lunc qiiinia, ex cujus actione quarta cousiat eam impie-
exslrui Deo fas esse quidam ppinati sunt, quod uon-, lalem ab Hebiseis ad Cbristianos derivatim esse,
dum in Christiano popiilo instituliim erat, iiecdiim auctpre Conslaniino Nacolia; in Phrygia Salulari
per rerum potienles ethnicos licebat, nefas et iilici- episcopo, qui, a suis dioscesanis expulsus, in impe-
lum rati; et de sacris imaginibus, aique ab iiiolis raloris Leouis Isauri aulam irrepsit, etimque ia
mulmm (liscrepantiijus nqn disparem pierique seu- sanctas imagines accendit. Sed et Judsei, quibus Le.>'
tentiam habuisse videnlur. Qund ulrumque paulalim Isaurus jurejurando se obslrinxer.it concessurum se
dedocti sunl Chrisliaiii, poslquam usu et raiioue C illis quidquid posutlassenl, cum ad imperiuin eveclus
magistra compereiunl neuirum damnanduin esse, esset, quod ipsi liieranl vaticinati, ipsum impulcre
sed ad pielalem.prodesseposse. ut sanclas iniagines, ac earum culliun quasi idolo-
Quaniobiem uti basilicas, sive, ut appellari lan- lalrise reliquias, aboleret, ut leslaiilur Ceilrenus,
dem cceperunt, ecclesias et aluuia in Dei lionorcni' Zonaras el Cbnstaniinus Manasses, Gr;cci hislorici".
ac cuiltim exslruere non dubilarimt, et quidem ma- Siculi ergo alias imperalores eihnici, annisdccen-
gnilice ac sumpiuose, pace ac libertate- reddila, nec nalibus suis -dicaiis, aaversus Cbrisiianos edicta-pro-
pristino illo usu eiantiquo more,ac magnorum etiain muigabanl; sic Leo Isaurus dccimum sti* tyrannuiis
viroruin aucioritaie, xleterriti sunt, quominus ila «tnnum,ulloquitur Zonaras auspicaliis, ideoque anno
facerent; sic imagiiies Chiisti alque sanclorum qua- Christi vigcsimo sexto supra sepliiigenlcsiniuin, ad-
rum" nondum hacienus percrebueral usus, eodein versus Orthodoxos perseculionem excitavit, et bel-
lenipore usurpavii Ecclesia, cuin jamnullum idolo- lum sacris imaginibus indixit. « Post decimum sui
Jatrias pcriculum esset, el ad propagandam Chrisli , imperii annum (id est inchoaluin, inquit Stephanus
ac inarlyruni sanciorumqtie cselerorum memoriam, diaconus Ecclesise Cpoiitanse, in Visa sancti Ste-
et animaiidosad piet.itis constaiiiiani, illorum exem- piiani Junioris moiiachi et martyris, qnain scripsit
plo, (idcles, utile id esse videretur. Alque hoc neu- aiino circiler 808, quamque Gi';cc'eei Laline pubii-
tiquain oiiuiibiisin locis, eodem inslituto ac lempore cavil lomo 1 Analectoruni Graicoruui Jacobus Lop-
coiislat esse factum, sed alibi citius, alibi tariiius, pinus monachus Beuedicus) novus ille Ballassar
prout nationinn captns ei indoles erat, ei qui iliis (Leo Isaurusinip) Manicliseauibieresim, et^Epbthai-
jiraeerant expedire judicabanl. Quod eo diligeiiliifs p. loJocitarum, ut ila loquar, forle baud dissiiiiilem,
observaiidimi, quoclad pleiaque valel interprelanda in Ecclesiam spiravit. Itaqtie, subjecla sihi plebe
me:nori;e veteris exempla et teslimouia, quibus ad convocaia, coram omnibus leoiiinuin rugiens, inliu-
oppugnandiim Ecclesiieriluni abutuutur proteslan- mana h;cc bellua, et Leonis nominis nisignis, ex
te^; iiiiiiiiimqne coinmoveiiiur iiueidum repugnan- iracundo corde, velul ex iEina monte ignem et sul-
les illis caiholiciiheologi, ciiin sic ubi constet ima- phur, miserandam illam vocemeructavii et protulii:
giiies repudiatas ct daimialas ab.Ortliodoxis fuisse, Quandoquidemimaginum fabricalio ars est idolica,
pro iocorum ac leiiiporum ratione isiud eommode ' iilas adorare non oporlet. > id atilem accidisse amio -
explicari deheat. Quarc in controversia de imagi- decimo Leonis lanium inclioato, ut scribil Zonaras,
nibus, ciierioris Ecclesia; polius exeniplorum et non transacto, ut insinuare viiielur Stepbanus dia-
iiistiltilorum, quam anliqiiioris, duci ralioiifm ' conus, patel etiam exAuctore aiionyino a Combeli- "
oportet; Cum ciiim plenis adbuc velis gentiliiiiii sio iuler scriptoies Ilisiorise Byzaiiiinse, qui post
superstilio ferreiur, mulia pdmis illis Ecclesise Theophanem scripsere, publicato, iu invectiva edila
siecuiis. vcl iion iuutilia per sese, vel etiam coni- ad confutalionem eorum qui suncefidei sanclorumque
inoda, supprinii oinitlique satius visum est, duiii ac orlhodoxorttmPalrum doclrinw adversanlur, in-
periculum eral ne olfensionis aliquid traherct qua teslalur Leonem veritati obsistere coepissein- .
exierna quorumdaui riluum species, cum iis, quse diclionenoiia, quse anno7^6 usque ad Kalendas Scp-
ab cihnicis celebrabaiitur siniilitudine ipsa con- tembris concuiril ciim cjus imperii aiino decimo Hio
gruciis, vclul ne imagines Christi atque sauctorum, aulemanoiiymus vivebat anuo 770.
 flK)? ANASTASIIBIBLIOTHECARII KJrflg
Eani hajresim ipso ejus initio fuisse acerbissimam A eam Imjns sancti operibus subjunxerit.ciim tameii
observatTheoslerictus monachuset discipulus sancti b;ec geiniiims sil felus Meiaphrasics, ut docet Alla-
NicetseHegumeniMedicicnsis,inBithynia, sacrarmn riiis in diairiba de Simeonibus, pag. 126. ,
imaginiim defensione clarissimi, anno 824 in exsilio Sed nibil promowl sanctus palriarcba; quin fmo
tnortui. Scripsil ille hujus sancii vitam intra quin- anno seplingeniesimotricesimo, « die seplima inen-
que priores aimos ab ejus morte, recitatam a Bol- sis Januarii, indictione decima lerlia, feria hebrio-»
lando ad diem 3 Aprilis, in eaque ail: « Sed et Jioe madis lertia, irreligiosus Leo, i inqnii Theophanes
modo consldera, alias quidem haaresesab episcopis iid eum Christi annum, < sileniium i (i;i esi conven-
inferioribusque presbyteris ortum habuisse, hanc tum optimalum iractandis imperii negotiis impera-
vero ab ipsisprocessisseiniperaloribus (nosti aulem ' toris mandato coactum)_<conirasanctas venerandas-
quanlum reges inter el sacerdoles inlersil), el istas que imagines in novemdecim acciibitorum Iribiina-
(iuidem docendo el contradicendo coaluisse, paula- lio celebravil, Germano sanclissimo palriareha ad-
tiinque invaluisse; hanc vero ab imperaloria pote- vocato, cui persuadendum arbitrabatur ul suo' de
state fuisse ab initio valenlissimam. » Ingens lamen abolendis sacris imagiiiibusdecrelo tandein subscri-
lumultus excitalus est a plebe, slalim acprodiil de- beret. Al forlis Chrisli servus abomiiiando Leonis
cretum Leonis imp de abolendis imaginibus. Unde consilio nequaquam cciiens, inro veritaiis verlmm
sibi metuens imperalor sacrilegum consilium dissi- recto sensu distribuens, episcopatu sese abdicavil. t
mulavit. « Non huc, inquit, spectat mea scntenlia, Tum imperator satrapas in patriarchicam domuiii
iil ea prorsus deleantur, sed hoc aio sublimiore loco misit: « quibus prsecipitut cuin pugnis et conviciis
eas iocandas esse, ne ore quisquam eas contingat, gg sauctum virum inde deturbareiil, » inquit Stcirfianus
alque ila quodammodorebus honore dignis contu- idiaconus in laudata sancti Stepliani Jtmioris Yita.
meliam inferat. t His arlibus omiiein iinaginum ve- GernianiisPlatanium in doiniun genlililiam secessil,
neralionem aboleremediiabatur. yilam privatam aclurus, sed paulopost e domosu»
Eodem anno seplingeniesimovlgesimo sextoLeo- i
in monaslerium longe dissituni, Leone jiibenie, de-
nem Augustum ad Gregoriumpapam scripsisse ut si portatusest | ac slrangulalus prope centenarius, sul>-
imperialem graliam habere ve.llel,sanciorum iniagi- dit < Siephaiiiis diaconus.
nes deponeret, el vicissim Gregorium seciindum ad "« Illo auieni' ejecto et monasiica?vilse pariicrpe
impcralorem rescripsisse,tcstanlurPauius Diaconus, Ifacio, videre erat universam civitatem, mellillua
lib vi, deGestis Longobaid., cap 49. Anastasius et IPatris doctrina crbatam,fleium et geniilum noulpar-
Tlieophanes. Sed ese epistolse peiiere. Poslea cum vmn i edere; iia ut dies illa, non die§, sed leiiebraeet
imperalor nihil a Gregorio oblinere posset, ssepitis fieius I super flelum, el vsesuper vseesset, ut loquiiur
per suos exarclios, duces, aliosque minislros, insi- \propheia. lisilem miseris diebus impius Anastasius
(iiatiis eslvilse lnijus sancli ponliJicis; sed pro illius (ipsius
( sancti Germani discipulus el eonsacellaneus)
defensioneRomani el Longobardipielaederaliipsum « iinpieiatis manii poiiiiljcalumoccupavit > (ordina-
coiijunclis viribus ab eorum dolis et insullibus inco- lus t iit sciibiinl Anaslasius et aucior Miscelhe,die
lumem servavere : «Una sequasi fratres cnlena firiei \vigesiinaseciinda ejusdem mensis Januarii) «vi mi-
'constrinxeriint Romaui atque Lqngobardi, deside- 1litum, non suffragio divinse pietalis; qni qnldeia' •
raniescuncii mortempro defensioneponlificissusti- omnia c ad Ecclesiam perlinenlia imp"eiatorissedibus
nere gloriosam, nunquam illmn passuri perferre mo-„^ tradidil.t >Anniimlum agebatiionagesimuinquiiilum
lestialn, pro fide vera etChrisiianoruin ceriaiiles sancius s Germanus, ul legilur in epistola Gregorii
saluie, » inquit Anasiasius.Ponlifex vero, ut idem papse p eodemamio scripta.Varia scripsit Opera, quo-
auclor subdit,"« Gratias voluntali popuiireferens pro rum r pleraque adhuc inedila sunt. Colilur in Meiiaeis
iuentis proposito, blando onines sermone, ut bonis GfsecorumdieG 12 mensis Maii.
in Deiim proficerent aclibus, et fidepersisterent, ro- « Tum lyraimus, prosequititr itlem attcior, libera *
gabat, et ne desislerenl ab amore et Jide Roniaui palestale
p ]iroilend;e lneresis accepla , illico sanctam
imperii adnionebal. Imperator infensus eral liic Grcgo- et e dominicainCbristi Dei nostri imagiiiemqua;, sii-
rio-II iionsolum ob novas opinioues, quas reji- perp iinperatoria atria collocata, ob efligiein, sancta
ciebal, sedetiamquod novuincensum agi in Roraana jEnca A dicebaliir, dejicere el igni tradere lenlavit,
provineia non palerelur, indeque-eum per Marinum q
quod qnidem peregil. Inlerim vero dum tollebalur,
spalliarium ducem Romanorum, deinde vero d
per divino zelo roboratse honorabiles mulieres forliter
Paiilum palricium et exarchum interfici curavit: irrueruui, "n arfcplaque scala, spalharium qui imagi-
« Patilusvero «xarclius, iuquil Anastasius, inipera- n
neui amovebat, in lerram projecerunl, dislraetuin-
toris jussione, eumdem pbnlificemconabalur inter- que q morti dcderunt. Posl hsec ad patriarchicani
ficere, eo quod ccnsuin in provincia ponere praepe- ' ddbmum siiiiim properanies, impium Anasiasium la-
(iiebat. t Eral census ille capilalio ei similis, quam pitlibus
p pelunl, aientes : Impurissimum capul, e$
Sieilise el Calabrise indixit de qua loquitur Theo- vt veritalisltoslis, ergone;idciico sacerdoliuminvashti,
piianes. «' sanctu et sacra anatltemala, sive donaria everle-
ul
Leonis Isauri impielali, qua poiuit conslantia, " rentur?rt Ilanc de se vicloriam non ferens profanus^
obslitii sancius Genuaiius pairiarcha Conslantinopo- a conspeciii piarum mitlierum aufugit, et ad tyran-
liUtiuis. Ipsi per quemdani ex prsecipuis Ecdesise num n confngiens, ei auclor fuil ul sanctas illas nui- -
ministris significavit ab initio posl Chrisli in eu'ks lieres li ferro iiiterimerel. Quo.l quidem faciuni esi,
assumplionem imagines expressas esse, se pro illjs il ilheque, pro Chrisii iihagine inito certaniine, vicio-
Jibentissime moriiurum, el qui Christi iniagiuem rise ri praiiniiiniab ipso Christo recepcrunl, cum om- •
ignomiuia afiieit, in illum qiiem ea exhibel injtiriam- nibus n sanctis viclricibusin regno coelorumbeianies.>
rcjicere. Ipsi itaque Iradilionem el usum sanctseEc- llarum II piarum muliernm viioranique iiiarlyrium
clesiaa objecii, bonorariam iniaginum vcnerationem'' memoraiur lr in Menneisad diem 9 niensis Augusti.
a conciiiis pruhaiain; solemnia quse einlseral pro- Servahatur imago illa in sede Deiparse sacra,
missa rie ntm convelleiidisEcclesise rilibus, cum ' C Chalcopraiiana appellata, ab urbis traciti iii -quo
iinperaior inauguratus esl, rcvocavit ln nienioriam; condila ct fuii; intie mododicilur Chalcopralina, modo
ipsinii per saci'aomnia exoravit, ne ipso imperante, ' A jSSrea,aut JEnea, et modo Anliphoneies, velut di-
sacrarum imagiiunn fieret eversio, Autichristi pr;c- cas c; sponsor ac fidejubens. Comhefisius,in Historia
enrsorem fore a.ijiciens qui facinus islud pcrpelra- hseresis h; Monoliieiilarum,pag. 613, publicavil, piam
ret. Tandem liulluiu uon movit lapidem ut ilimn a naiTationem m de doiinnicaimagine in Chalcopraieis,
coucepta revocarel impielate. Hsec conslant ex alia in qua origoreligionis erga isiam imaginem explw
ejusdem sancti Siephani Junioris monaehi ei mar- ' cf catur, el cur dieatur Antiplwneic.saperilur. Suspi-
lyris Vita, quai a Baronid aliisque perperam liibui- catur CE ibidein Coiubefisius mulieribus concessuni.
tur sancto Joanni Bamasceno, quo Jbaniies Billius esse t'£ ut in sancta sanclorum ac lacum altaris iugreiii :
 IHSTORIA DE YITIS KGM. PONT. — S. GREGORILS II. - iOIft-
1009
possint in ecclesia,cum in Ecclcsiis aliis per Oriei:- A peiliueltir, et scandala cessatKint Non aniniad—
tem soli ingredercnlur minislri, ac imperalor cum vertis bunc liiuni conalum, qno adversus iniagines-
eral faclurus oblalionem, vel eiiam monaelii cum insurrexisti, faciuus esse lurhuleiilum,.et insolens,
Deo consecralianlur; suspicatur, inquani, sibi pias «l siipcriium ? Ciiin Ecclesise Dei alta pace fiueren-
feminas sun Leone ingressum arrogasse, ul ejus tur, tupngnas, et odia-el scandala,suscilasli. Cessu-
sacriiegum minislruni ab impio conalu delerrerenl, et quiesce, tum synodo minime qpus eril. Scribe ad.
ita sapienter judrcantes, non esse velul pro religione Ginnes el in qiiascunque regiones orbis terranuir
servandum quod in casu militaret eontra religionem. quibus oflendiculo fuisti,. Germannm patriarcham
Quare in pramiium illius zeli Irber fuit ingressns Coiistaniinopolitamim,'el Gregorium papam Roma-
loci altaris illius ecclesiaa mulieribus, quia ipsse iium circa imagines peccasse; et nos ab hac causa
praeiverant lanlo faeinori ac scalam detraserant. qui.etum (e prseslabimus, ne peccalum aul lapsus
lnterea Leo imperalor, misso ediclo, quo imagines nllus sit liius, ulpofe qui a Deo polesiatem et ccele-
dejici prakipiebat, "GregorioII graliam suam polli- stia cl lerrena solvendi acceperimus. » His pnenii-
eeiur, si nefarrae deflnilioni subscriberet, alioquin serai ponlificia; et regioepoteslati prsescriplos Jines-.
sno gradu quanlocius pellenduni minalur. Gregorius < Scis, inquit, imperator, sanctse Ecclesise dogmata
stalim se adversns hoslilem principis' aniimnn pa- non iniperalorum esse, sed pontificutn, qui tuto as-
ral, moneiqiie Peiilapolcos el Yeneliarum exercitus, solent dogmata tradere. Idcirco Ecclesiis prsepositi
ul ab ea Impietate sibi caveanl : « Igitur permoti, sunlpontilices a reipublica. negotiis abstinentes,«i
inquil Anaslasius, Penlapolensium et Veneliaruin iniperatores ergo similiter de ecclesiasticis absti-
' exercilus jussioui imperalorja resliluerunt, et nun- g neant, el qua^ sibi comniissa sunt capessa.il.. >
' <mamse ejuspontificis ctmdescendere neci dicebanl; Ulas porro Gregorii ad "Leonem epislolas dogma-
sed quod pro ejus magis defensione viriliter decer- ticas anno 730 daias esse conslat; in priori enim ail:
larent. t Omnium menles ad pontificem luendum- < Tu Ecclesias Dei<denudasli, qnas sancti Palfes
iiiclinalas ab exafchi obsequio decisctmt, et deleclu conveslieraniel ornarani, tu spoliasti atque denuda-
suo quisque sibi duces prseficionl,.ut teslatur idem sti; lamelsi talem babebas, pontifieem, dominum,
Anaslasius : « Analhemati Paulum exarchum, vel iiwjuani, Germanum frairem iiostrum et «.omniini-
qui euni direxerant, ejusque consentaneos submit- slruin. Hujus debebas lanquam Palris ac docloris el
iunl, spemenles prdinatlonem ejus, sibi omnes tanquam senioris, multaque rerum cum ecclesiasti-
ubique in lialiaduces elegerunt, aique sic de ponti- oarum, tum civilium, experientia pollenlis, consiliis
licis deque sua "immuiiilale cuncti studebant. > Ex obtemperare, aniium eienim agil hodie vir ille no-
,eo lempore ducem-Romaua provincia, quemadmo- -lagesimum quintum, singulis patriarchis el impera-
dnm -et ca3tersc, suo arbitratu, id esl, procerum iQribus inserviens. > Germanus ilaque,quando ea
delectu, habuit, qui eodem jure ulerelur in admi- episiola scripta ad iniperalorcm, Constantinopoli
iiistrauda repnblica, quo duces ab imperalore missj. non eral, et ponlificamm abdicarat, quem tamen,
Yoluerunt Itali in aperlam defeclionem erumpere, jpso falenle Baronio, -anno lanluni 730 abdicavit.
el iiovum principem creare; sed poniifexjnlercessit, Prseterea meminit in ea epislola Gregorius iniaginis
et horlatu Luilpranrii Longobardorum regis in . Salvatqj'is quse Anliphonetes appellatur, et necis
aniiciiiam rediit ctnn Eulychio exarclio, eique suani spaihaiio ab iniperalore misso ut eam dcjiceret illa-
auctoritalem, tesle Anaslasio, Tesliluil in civilale "„ tse, poslquam ter securi imaginis Salvatoris faeiem
Roniana : cCognita, inqiiil, iniperaloris nequitia, percussisset; memiuit insuper mariyrii sanctaruiii
oninis Italia consilium iuiit. ut sibi eligeret iinpera- ' illarum mulieruui quse, iniquum illud facinus liou
lorem, -ei Coiisianlinopolim duceret. Sed compescuit ferentes, spatliarium necaverant, quod accidil posl'
tale consilium ponlilex, sperans coiiversionem prin- quain Anastasius sancli Germani sedem occupavit,
eipis. » El infra : « Ne desisterent ab amore vel nt niox cx Actis saucti Stephani Junioris denion-
fi.le Romani imperii adinonebat. » Ex quibus liquet straliim est, irieoque mciise Jaiiuario anni 730, quo
Theophaiiem, eumque seculos Zonaram et Cedrejiuin ideo pi'831'atse Gregorii II episioloe scriptse, |iost ini-
auctores Grsecos, de rebus in Occirienle gesiis ple- tiuni mensis Septeuibris, quo indictio dceima quarla
rujiiqne parum edoctos, perperam scripsisse Grego- iiichoala est.
liiiin papam Roniam alque Jtaliam, cajierasque Oc- His non conleiilus Grcgorius papa, synoduin Ro-
cidentis provineias ab obedieniia imperioqtie Leonis niaj eelebravil, in qua, cuiu vicinis episcopis consi-
abduxisse, cum, praler ea quae ex Anaslasio relu- Jens ac prajsidens, Iconomachortim damnavit hsere-
• Jiinus, Paulus Diaconus, I. vi de Gestis Longobard., 5im,, fidemque catholicam de sanctis imaginibus
c. 49, cliam scribal etim populos in "bfflcioet in fide confirmayit, iliijiis synodi unicum exslat fraginenluni
imperiq. debila conlinuisse, qua rie re inox. Eotlem ah Atlriano piimo Romano ponlilice recitalum in
anno seplingeniesinio irigesimo Gregorius de haercsi epistola prima ad Carolmn Magnuni. IIujiis eiiam
Leonis a sando Cermano palriarclia certior faclus, .ynodi liiemiiierunt Cedrenus el Zonaras, ex quibus
ctii respondit epislola inserXa aclioni quarlse se- Baronius deducit Grcgorium, ciim viderel imperalo-
plimse synodi, et accepiis lilleris ipsius Leonis, rem penilus hserelicum, eum hac in synodo analhe-
duas cpisiolas dogmaticas,' summo pontiiice digiias, D mate exsecralum esse, iumque Romanos el Italos
ad ipsum scripsit, de quibus loquilur Tlieophanes, ab ejus obedienlia rccedere fecisse, eique tributa
scriiiens Gregorium eumdem Leonem per ephlolas, solvere probibuisse. Idem scribunt Bellarminus, lib
quw mutiis sunt nolw, mamfeste redarguisse. Eas f tle Rom Pontif, cap 8, Sigonius, lib iu de Regno
epistolas reciiat Baronius Jinno 726, quo scriplas talise, aliique^plures.
credii, sed, ex mox dicendis, clare conslabil eas Num 189, linea 8.— j^eone et Conslantino impera-
aniio 750 daias esse. Cuni enim videret Leo jam iore. Sedente sanclo Grcgorio, Leoni imperatori,
Ronianos, Canipanos, Ravennates el Penlapolita- iimio sepiingenlesimo dcciino octavo, nalus est lilius
nos a se defecisse et de imperio sihi abrogando agi, i-ionstaniinus postea ajipellatus, et auctus litulo
rursus ad eiimdem pontificem scripsit, peliitqtte ilopronymi, a fcedato sacro fonte cum infans iiiljn-
concilium .generale indici. Gregorius omne cum co iferelur. Euni saiiclusDamascenus, sacrarum imagi-
liileraruni conimercium dissolverat, quod eumvita _imm generosus defensor, in oratione demonslraliva
cxuere lentasset. Respondit lamenejus litleris, il- iie sacrisac veneraiidis iniaginibus, vocat Cabalinum,
jumqtie irrisil, quod<d iiisolenter insuliaret et minas ;ib eqtiino stercoie, cujus odore et taciu homoanno im-
iuieniaref. t Scripsisti, inqnit Gregorius in priori ]lurissimus deleclabatur. Hunc Leo iniperator
sua epistola, ul concilium universale cogerelur, et iiepiingentesimo vigesiino,- indictione- terlia , ipso.
nobis inutilis ea res vjsa esl. Tu persecutor es ima- j [}aschatisdie, ut scribit Theophanes, consorlem ini~-
giiinm, et hostis contumeliosus, et eversor. Cessa, j lerii fecil, quare ejns anni iuimerantur a die 51
ei Jiobis lioc largire, ul taceas; tuin mundus pace iilailii, in quem dicm illo aimo Pasclia.incidebat.
 50JI ANASTASII BIBLIOTHECAMI 1012
SGMMIER. A permiuit crimiiiibus, leviter accusabantur, ac
Num 178, linea 1. — Hujus temporibns Soannes sine ceriis lestibus. queis j
'Cp. anlistes, etc. Cum piimiim est aiiriitum Cpoli, - Sacramentum conflrmationis reiterare, in hiissos
quod Gregorius II ad supremso dignitalis lasiigium sacrificio allerum calicem consecrare, comedere ido-
eveelus erat, Joannes patriarcha synoriieam ei scri- lis oblata, malrimonium permiitere filiis qubs pa-
psil, cuisiimmus poiilifex suam pariler synodicam renles devoveriut, ac rebaptizare semel baptizalos
rescripsil. Ilnnc patriarcham recenliores nonmilli, ciim Iegilima forma, a prcsbyieris lieet iiidignis.»
(jui nec viderunt, Jieque expendernnt ejus apologe- prohihet. Filios lamen parentibus erepios vult bap-
licum a nobis aliqna ex parte prolatum in Constan- tizari, nisi liqueat baptizatos eosdem csse post ra-
tino, aucloritaie ZonaroeMonoihelitam credideruni, plnm. LeprosisEucIiaiisliam negari sub oblenlu ve-
ciijus proplerea synodicam Gregoriiis rejecerii, ac likeeuiiiisdem comestionis non vult. Stultiliam esse
subinrie imperafor Anasiasfiis e sua iliiiin sede dc- ait a monasteriis ecclesiisve conlagione infectis
turbaveril. Yerum proeterquam quod apologetica , abire; lanqiiam iia Dei manus declinaretiir. jlland
cjits cpistola improbabilem prorsus reddil hanc opi- fugiendam docet consueiiiilincm et mcnsam eccle-
nionein, auclores alii gravissimi, reiqne- scieuiiores siasticorum, ac virorum illustrium, qui vifiis sea-
qiiam Zonaras, expresse narranl pafriarcham Joan- lcnt, dum hsec ipsa ssepe eoiiriiictiiifc ad revo-
r.em esse niortuum poslquain sedil annos trcs, ria- canrios ad ofDcium,quam correpiio etinagis reprehensio.
lumque
" iiuin ei sticcessoremGerinaiium cpiscopiiniCyzice- Nuin. 179., linea 1.—Eo tempore Luiiprandus, etc.
(Theopli.Anast. in in
ejusd Fcrs.Nieeph, Chron.}. Sancti hujus ponlilicis lempore multi siipremiprm-
Linea 8. — Bic in Germania per Bonifacium epi- rj cipes siiigularem erga saiictam sedem veneraiio-
scopum, c!c. Evangelii pr.v.co-Gregorii II sevo il- nem teslaii sunt. Nam Theodo II, Bajoarise!dux,
luslrior haud dubie fuil Winfridtis Anglus, poslea qnem sanctus Rudperius Salisburgcnsis episcopus
celobris Bonifacii nomine, qui hahetur lanqnam ad catholieam fidem converteral, Gerriianorutii om-
Germanorum aposlolus. Monachmh is indirerat; iiium prineipum priinus piefatis ergo venit Rbmara
deinde evangeliti praeconis niinislerium prseferens ad visendum D".Pelrum ejnsque succes-sorem|sum-
digniiati abbaiis sibi exhibilte, ad Gregorii pe- miim poniificem. Tbeodoni vero est prseferendus"
des confiigit facultatem inipeiraiiirus' Evange- pietate rex Anglortim Ina, qni non modo Romaiu
litim gcntibiis^annunliandi." Quare pomifex et vcnit visum aposiolorum sepulcfa, ut irailit Beda
Vintoniensis episcopi, ctijtis erat subriiuis-Bniii- (Hisi. Angl. 1. v, c. 7) c cum xxxvn aniiis impeiiiim
facius , lestimon-io, et privalis ejusdem merilis, lenuisset geniis illius; » sed aniequam ab Urhe
in JVequenti colioquio deprehensis, commoliis, di- profieiscereiur « denarium ex singulis domibus regui
ploma apostolictim ilii concessit, qno fidem idoiolatris s-ii bealo Petro fertur eoncessisse, qtioi diu ab An- "
aniuintiantli poteslaiem ei facieiial, maiidabatque glis liomescot, Laiine vero denarins Pelri voeaba--
iil, juxla riimn Ecclesi;e Romaii;c, illos qui conver- lur. t (llanuif. Cesireu, lib., cap. 2L)
terentur liaptizarel, ac sanctam sedem de iis omui- Ina idem, tluiii Ronw essel, faciiltaiem a 1] Ipon-
bus ailmonerel, qu;e ad susccpluiii opus perficien- lilice obiiuuit domum acriificandi, quani riixei-uui
dimi necessaria viuWeniur. i Grcgorius, servus ser- scholam Anglorum. « Ad quam doniinn, i ail'M-.it-
vorum' Dei, Bmiifacio religtoso preshytero. Exigit ihseiisWesinionaslerieiisis. t regcs Anglia;, el ge:ms
manifesla nobis religiosi propositi lui pise in Chrisio p regium cuui episcopis, presbyleris et" ciericis in
Jlagrantis inteiiiio, et approhatse sincerissimse fidei doetrina et firie cnlhulica criidicmH venirent, ne-
tuas perlatarelatio, utad dispensationem verbi divini; quod in Ecclesia Anglicana sinisirum aut verilati
cujus per graiiam Dei ciiram gerimus, fe commini- calholicse conlrarium docerelur; ct sicin firie siabili
slro uiainni', i cic. (Grcgll, episi 1, adBonif.) rohorali ad propria renioarenl. Fecii pi';eterea Ec-
"Et sane cum suo fm ctus minisierio esseiper quam clesiam > (cui sciKcet clerici Augli inservireiit,
lelici successu inTrisia, Hassia, et Thuriiigia, id atque in ea niniulaivinr gens Anglicana, qua; Roma;
sigiiificavil poiitifici, qui eum adesse voluit Romaj, • supieimim diem obiissel). « Et hsec omsiia,! pro-
ut rernm raiioncm oretenus redJercl! Yenit igitur, seqiiilur, tif pcrpcluse (irmiiaiis robur obiinercni,
ac poslmodo f.ictus episcopns rediit cum commcn- slattitum esi generali decrcto per loium "regiuim.
daiitiis Grcgorii ad Carolum Mariellum inajorcm ocfirientaliuin Saxoiiuin, in quo pi-sedictusIna rc-
dnmus Francorum, ad episcopos, ari seciindi ordinis guabat, tit singulis annis tie siiigulis familiis «lena-
ecclesiasiicos, ad proceres, ad magistralus, ac de- ritis uiius heato~Pclro et Eccle.^ia;Romanse iniite-
nique ad populos proviiiciarnin, quas^nuper l.iuda- reiur, ut Augli ibidem coinuioranlcs vitale subsidium
Lam (Grcg. II, epist % 5, 4, S, 6, 7). Ad eumriem inde liaberent. » i
postea dedil lilteras (EpislS) qvsn incipiunt: Creditw De Eudone, Aqnitaniw dnce, apostolicwsedis\\auxi-
speculationis solliciiudine permoli; evangelica qnoque Uum contra Saracenos implomme, deque ctdmirtibiii
inslilutione,elc.,ul npostoiico in niinisterioeum susti- ejus lictoria posl ponliftciam benediclionem,del,Lan-
nerel aiiimosqtte addcrct ad persevcrandum. in de- gobardorum rege Liutprando Coltias ilerum 'Alpes-
cretali autem ati eum dala, qua respondet aliqnibus nuper invasas resliluente aposloliew sedi, ac demnm
disciplintc articnlis, prinio eum comnienriat, quod D de Langobardorum Benevenli usurpationibus, '•elc.,
rie rebus ad Ecclesiam pertinenlibus consuluit sedem ubu-ndeAnaslasius loquitur, quem Guliico idiomate
divi Pelri apostoloriim ct episeopatus principis; iltuslriss. arcli. Sommief exprimit. ut principum erga
deindeait se iiiiniuie decidere lauquain ex-se, verum sanclum Sedem obsecpiiaconjnnclimnarret.
afllatu ejus qui deriil mull<s loquelam, feciique di- Num. 184, linea 4. — Jussionibus ilaque postmo-
serios eiiam pueros : « L iteris, iuqtiit (epist 13), dum missis dccreverat imperulor, ut nulla imago.
quaidam suhiiexuisti capitula, sciscitando qual.ter 111.arcb. Sommier iale enarral Iconoclaslar. hislO-
tcncalvel rioccat hsecsancia aposiolica Roniana Ec- riam, quamiiifra. iiuin. 188, dabo integram iiiiiiotis
clesia. Bene salis, qnia heatus Petrus apostolus et •Pagii. Eam interea delibaho ex ejjisd. areh. iliisi.
yposirilalus et episcopatus principiuin exstitit, et Dogm., I. viu, c. 24; Lex ct inslituiunilcouoclasta-
coiisulenli libi de statu Ecclesiie non ex nobis, sed runi eiat Chiisli sancioriinique imaginibus cuittim
ejus gratia, qui aperilos nuitorum, ei linguas infan- rejicere, eorumqiie invocalionem et rcliquias super-
-tium facit disertas, quaiiier tenerc debeat aposlolici stilionis insiinulare. Leo isanrus kercsiarcha passim
vigoris doclrinas dicimus 1, » e;c. habctnr, de-tpio ail Coiislautiniis Mauasses : « E\se-
Hac in decreiali Gregorius conirahit impedimen- crabilis imperalor parlnriebal illa qiiidem absurda
itiin malrinionii ad qttarium consanguinitaiis gra- novaquc consilia conlra Chrisluin; sed f«tum im-
dum ;•virobabenli muliereni lei uxorise non aptam, prohilatisntillo modo parerc polerat, quippe limidus
liermiiiitaliam ducere, ila lamen ut alimenla pra> iinimus emn ah instiluto revocabat. >J£t sanc puie-
oeal eliani iiii. Presbylcris- juraiueiilo se purgarc quani parcrel conccptum scclusj ipso anno qu« cica.-
~n>
15 '
ffiSTORIA. DE.YITIS PGNT. ROM. — S. GREGORIUS II. lOIi"
"Mtiir imperator, dein-ie qnotanuis, catholicas sem- A sacrse Scriptursc et Palrum, lu.m consiieludine a,
per litieras dedii Gr-egorio, quod Idcm lestalur in • pieiale fidelium in Ecclesiam inriiicia, coutrariam-
epislola ad imperal. prinia : « Undeciin iuriictiontim » doctrinam condemnavit, lanquam insanam senien-
aeeopt.is epistoias tuas in sancta ecclesia repositas tiam, et perniciosissimam hseresiui. « Doniinus Gre-
lii iimiiie eonfessionis sancli et gloriosi ac principis gorius II jnnior papa, iu'suo'sacro concilio, in en
nposlniorum Peiri diligenler servamus, ubi el Cliristi ipso prse-idenle suniiuo ac lieaiissimo quonriam
aniaiiliimi prsedecessorum qui pie imperarunl snnt D.-Gregorio papa, per semetipstun simililor dmt_.
lillerse. » Iii ii<iiulcni lilleris pollicilus erat pontiflci qtiia viriemiis plefosque turbalis menlibus slalu!*i
se iiiinquam ali ortliddoxas iiriei regulis discessu- coiilurhare Ecelesise, -cupimns ad compe.scenriam
rtim. « At post docimuin siii imperii aniium novus erroris insaniam arihtic ex veleribus documenlis ali-
ilie Balihasai'.... miseraiidam illam vocem eructavit, quid dicerc, » elc. (Fniji concRo m, in episl Ailr 1
-et prolidil : QuandoquTdemimaginum fabricalioars aa Car Mag.). Hujus concilii snperesl soium fra-
'csl idolica , ilias adorare non opoi-tet. i (Jacob. gmenlum in epistola Adriani { ad Caroluin Magnuni.
Loppin., Analeet. t. I, Vila saucli S epiu^ monuchi et - Grseci lamen auciores sequales horum teniporum ut
mart.) - - Tlieophanes, Cerirenus, Zonaras, quos plerique Re-
Adhuc lamen siluit aliquandiu imperator ob exci- ccnliorum scquunliir, referunt Leonem es in coiicHio-
taios Gp. ttimulius hac "de re, agente cum primis- fnisse excommuiiicalum, Iialosque fidelitatis sacra-
-palriareha sancto Gepmauo ad avertendum inipium meiTtoerga eum principem fuisse absolulos. « Gre-
i.icinus. Yerum in senatu demum aperuit suum ani- gorius, ait Zonarns, qui lum Romse veteris Eccle-
imim, flusiisque est pontifici persuadere ui sacras g siam gubernabat, repudiata societate prsesidis novaa
iinagines eliniinarel, si gratia ejus uli vellet, suam- - Romse, Leonis scilicel imperaioris, ncciion coium
qtie lsedi majestatem stiinmi ponlificis oaterna admo- qui scquerenlur, illos una cum imperalore synodico-
uilione arbiiratus, identidem qui eum iiiteriiiierent anathemale obstrinxil, vectigalia quoe ad iti usquc
Romam misil. Sauctiim Germaimm ex patriarchio iempus iude penriebantur, inhibuit, iclo cuni Fran-
"expulit, Christi imagiiiem a M. Constanlino in aulae eis foedere. »
vesligio erectam dejecit, jussionesque ad suos nnde— Reeenliores vero alii secus sentiunl; riocenl si-
qiiaqne tradidit, pneserlim in Italia degentes, ul qtiidem Leonem in ea synodo neque excomuiunica-
sacras imagines, nefas -dieJu1 igni absumerent, ac tum', neqne deposiliim fuisse. A communione, aitint,
"
poniilicem. si obsisieret, inteiiicerenl. seiunclus non fuil, quia Paulus Diaconus el Anasla-
Tum vero necesseiiahuit sanctus Gregorius Catho- sins Bibliolliccarius lalini Scripiores, rerumque
Ticos tibiqtie hi -fidesuis lilieris confirmare adversus earuni quse fiebant Romse, scienles melius quaui
bieresim , Deique singulari beneficio . accidii, ul Grasci, hac de re silent. Deposiius aulem nou fuit,
oiiines sacramento sese asliinxisse auiiivcril pro fide ul illi obiendunt (ila nempe postrcmi senliuni) quori
ac viia pontificis defendenda. Longo.bardi eliam, jirobabilins esse videlur ; iidem enim Laliui aucto-
quos iinpius imperalor ad suas paiies trahere niolie- res conccplis veiiiis rcfcrunt Gregoriuin poniificem
baiur, rejeelis generose donis, percusserunl feedus "voIiinCalipopnlorum, et copiarum llalia;, Icvandi
ciiin Ifalis, piam cansam riefensuri. scilicet Aiigustum novum Leonis"loco, semper ob-
Lniiprandus quidem eortini rex, ducaluum Spoleti stitisse, uipoie qui in' eam spem veneral, ut impe-
ae Beneventi atlipiscendorum spe illeclus; pollieilis p rator aliquaudo conveiierelur. « OIIIUH Ravennse
ab exarcho nuxiiiis, quemadmoilnm vere est adeptus, cxercitns, ait Biaconus {lib vi, cap i9) vel Venetiar
fnedus percussit cum eodem exarcho, cui vicissim nim talibusjussis nno animo rcslitcrunl ;-el nisi cos
tnlit opem ad expngnaiionem Romanse uibis. At probibiiisset pontifex, imperatorem super se consii-
cingente ea Romam suis copiis, destittitum omni luere fuissenl aggressi. » El Aimslasius (mim. 184) :
humana ope poiitificem, nam foadcralseItaiiae vires « Omnis lialia consilium iniit, ut sibi eljgereni im-
non eranl salis, tuiliis est Deus, qiiem jejuniis, nc peralorem, et Cpolim ducereni, sed cmupescuil lale
precibus lam privalis qttam pnbMcispropiiium sibi cmisiiium pontifex, sperans coiiversiouein princi-
rediliderat. In eo siquitfein coiilidcns, ab obsessa jiis. i Quod de eadem re habeinus certuin, id ex
urbe -profieiseiliir ad inimicum regem, suavique ssepius laudala epislola-1 GrCgoriiliquel: « Invoca-
oratione arieo illum miilcel, ul vicius ea.rex, ponti- mus, inquit, principeni exercitus onniis crealura;
ficis pedibiis atholnfiis, nulli molestiam se illaturum sedentem in coalis Cbristum, qui est super oinucs
proa i-seril; ac -deinde obsequii,eI revercnlitf; plenus exercitus supernartim viriufuin, ut imniiitai iii>i
ea omnia gesserii, qusesatisperspicue Liber Poiilili- "dicmonem, sicul ait Aposiolus,-Irudere liujusmodi
calis cnarrat. Satanwiifinterilum carnis, uispiri tis salvus [iat.t Ex
Ntim 188, linea 13. — Rescriplis commoniloriis qiiibus aliuri non posse intelligi qiiam cxcommuiii-
nisi ad Cnikolicam.converterenlnr fidem, elc. Ut Leo calionem videbalur.
sensit Iiaiia; provincias, quae ad Occirientis specla- Aii dqgmaticas verd epislolas Gregorii quori spe-
bant, inipeiium defecisse, ducesque sibi omnes ele- ctal, iu earuni piima imperalorem admonel cur
gisse, minilaiites novuin se elecluras Aiiguslum, Deus Israelilis prohibuerit iningiuiiui cullnm. : ab
quem Cpolim duciurse erant; ad Romanum poutili- D"idololairia nempe nt animos eorum averleret, pro-
cem dedii liiteras, utoecunienicum concilium conva- pter quam pnpulos lerrse proniis-;ioiiBexlerminaiuni,
"carel. At pontifex imperaloris consilium contem- mittehat. Muysi a Domino petenti, ut sensibili sui)
neiis : « Scripsisti, "inqiiii, ut concilium.unhersale imagine se ilii cernendum cxhiberel, graliam mi-
eogeretiir, et uohis iiiuiilis"ea res visa est... Tu per- nime coneCssisse.-Al.in pleniiudiiie tcniporum Di;i
seculor es imaginnm, el hoslis-coulumeliosus, et Filiutn lunnana carne iiidiituin sevisibilem pncbnisse
eversor; cessa et nobis hoc largire ul taceas : linn iii omnibus mysleriis, qtue pro noslra redeinptione
muodiis pace perfraelur, el scaniala cessabuul... "fiieraf operalus. Eos qui Jesuin Christum virieraiii,
F-inge nos- tibi paruisse, et ex universo terrarum repraesenfasse illiim eadem imagine, qua ipsum agno-
crbe poniilices congregaios esse, senalumque ac "verant. Sanctorum • pariter Jacobi, Stephani, ac
concilium cousedisse: ubi esl Chrisii "amaior, ac cxterorum maiiyrum effigies ab iis fuisse-exprcssas-
pius iinperator, qui rie more in senalii considerede- qui eosdem vidcranl. .Minime aulem ad ejusmoili-
Jiel et cos qui recieloquuiiiur numerari, eosque qtti imagines defer.niinari Calliolicoruin culnim, sive iii-
aiiena a veiitate blaieranl aniandare, cum tu im- iis eorumdem spem collocari; ai eosricm spcclanics-
perator vaciilcs ac barbaros imileris ? » (Greg H, Jesu Chrisli imnginein , at! ipsum Jesum Ciiii^tui»
episl 1 ad Lcon.) . sese convertefe aicntes : Doinine Jesu Christe Fil^.
Inlerea p liiilex-synodiim celebrari voluit Romse, Dei,-adjttva nos, 'salva nos;.sic healissini;e Virginis-
in qua poslquain delendit culluin sacrarum imagi- efflgiem intuenles dicere : -Saneia Maria Dci geniiiix
rn'111,ei sanctorum invocalioncm lum aueloriuic virgo, intercede pro -uobis ad Deminuii) ul s.ilvos-
 ton ANASTASII BIBLIOTHECARIl loie
nos facial; et ila de eseteris sanclorum imaginibus. A CALCATISFACINOROSIS -PECCATISGAUMA
Ipsum Leoiiem sibi comparasse universalem invi- . DIVINA PEIICIPIAT TE JNTERHtECANTE SIAR-
diam, coniemplnnique vel parviilorum catecliismum T\'R ANDREA. ;
discentiuni, bellum indicendo sacris imaginibus. Se, HICIN PACEMEMBRA SUNTPOSITATHEO-
tanquam Romanum pontificem, poteslate el aucto- DIMISURD.REG.ET ItECT.&CJE.SED.AFOST.
ritale uli voluisse, quam a D. Peiro aposlolorum ET DISP.HUJUSDIACONLfi BEATiAXDRKiE.
«
piincipe oblinucral, ut eum piinirei : Sed quo- I
Sl (JUIS PR.ESUMPSER1T. HCXC TUMU
niam, verba ejus siinl, in tc ipsum exsecralionem LUMVIOLAREERI* AXATHEMATIS VINCU-
ingessisli, libi habcto .illam cuin consiliariis tuis, LO INNODATUS. ji
quos compiecieris... seribe Gregorium papam Ro-
iiianum circa iinagines precasse; ei uos ab haccura Num. 182, Jinea 17, — Hic Quadragesimali tem-
(juietuni te prsestabimus, ne pcccalum ant lapsus pore, in 5 feria jejunium alque missarum cetebrilas
iillus siltuus, utpoie qui a Deo pQtesiatem et ccc- fierel in Ecclesiis, quod non agebalur, insliluit. Qua3
leslia et lerrena solvemii acceperimus. » Episcopos, "Walafridus Slrabo a-iyy^ovosAnaslasio refert (lib.
docere pergit, non Augiistos, rie rioclrina riefmire; de Rebus Eccl. cap. 120)^ huic Anastasii ioco ltieem
seque solulum ricclarare coram Deo el bominibtis afferre possunt, licet aliqua ratione videntur inter se
cultum imaginum, praMenso co-criniine iriololatiise coiiflictare; nam Anastasius narral Gregoriiim II
quod imperator illi trihiiebat. Se suosquc sr.ccesso- -insiiliiisse ul jejimium et missarum celebriias feria S
res Ronianos ponlifices futtiros sen pcr arbitros ac peragerentur, quod_anie ipsum moris nonerat;
medialores pacis inier Orienlem el Occirientcm, s Strabo vero missam propriam a Gregorio II asserit
quidquid is lot mala interminarclur; ei, si forfc instilutam fuisse, cum prius missa diei Dominiose
initlerel Roniam, utjaciahai, qui sancti Pelri ima- pnsecerienlis feria 5 repelerelur. Verha Slrabonis
gincm proslernereni, se eiucm minimc signifieare sunt : « ^Juia Melchiades xxxm ordine Romse prse-
quse evenlura erant; proiesiaiur lamen se fore in- sulattini agens, slatuit ul nulla ratione Dominico, aut
iiocenlem ab cffusione ftilura sanguinis, qua solus feria S jejtinium quis fidelium ageret (pagani enim
imperator culpandus eril. his diebus quasi jejunia frequentabanl), ideo liealus
Allera in dogmalica epislola leslalur Leoni siim- Grcgorius in tiispositione officiornm anni, infra Qiia-
Eiim quo affieiebatiir dolorem, quod in errore per- dragesimam feriam S vocanlem dimisil, ut cjnia
sisleret; deinde oculis ejus subjicii siiorum prserie- fesliva eral, veluli Dominiea, eliam. oflicio diei Do-
cessorum excmpla, qui una cum ponlificibns conci- minicse celebris haberetur. Quse feria S, quoniam
Jiorum celebrationem procuraveranl. Non imperaio- posfmodum ccepil, ut -coaleraa,jejuniis applicari,
res, al pontilices fidei riogmala deliuisse ait; sicut Gregorius Junior (nempe II) slaluit eam missis £t
pontifex non immiscetnr rebus el otticiis domiis oralionibns esse solemnem, id esl suas sibi solas ba-
Augustie, ila non debere imperatorem atlmisceri berc proprias missas, ufi cseierse per Qiiadragesimam
ecclesiasticis rehus, eligere aut sacrare miitistros ferise haben!; el midecunqiie colligens ejtisdein diei
allaris, sacra mysleria celebrare, aul denique eb- aiigmeutavit ofucia. >Slrabonis verba fere tfaiiscri-
rumdeni fieri pailieipem absque opera sacerdotum.. psit, qui sub humili noniine Iatere voluit Micrologus,
In politicis piineipes s-eculi punire crimina confi- illis adriens (capite 50): Maxime ex dominicalibtts
scatioue bonorum, ac pcena capiiis, vel exsilii. In Evangeliis feriis 5 adliuc ascriptw reperiuntur. Car-
Ecclesia vero post ciiminnm confessionem- plecii C dinalis Bona (Rernm litnrg -lih. p., cap. 18,,num.
honiines jejuniis, vigiliis, precibus; quse posl ad 12).ita Anaslasium cum Slrabone conciliai. Vult
comiminionem corporis et sangitinis pretiosi Jesu significare Anaslasium, nullo bonore feriam S habi-
Chrisli admittunlur, pleneque cuin Domino recon- lam fuisse, donec Gregorius II statuit ul in Quadra-
cilianlur. Auguslos religioKe ac pietale illustres gcsima jejiuiium et missa, sictit lit in aliis feriis
cjusmodi legibus aliorum inslar hominum -fuisse legitimis, colerelur. Slrabonem vero, exlra Qiiailra-
ultro obnoxios; enm autcm e eonlrario post rebel- gesimam riiu mansisse feriam 5 sine -proprio, et
lionem, e.l scelera, vi el armis uli ul supremum solemni ofiicio, et si quis privaiim eatiein feria,sacri-
affligal ponlificem, viiseque ipsius paret insidias. iicare, voluisset, pisecedenlis Dominicie inissa ule-
Eum denique, cum semper salniaria ponlificis mo- batur. Cui aulem falio a-Slrabone adriucla iniiius
«ila, et docunienla rejeceril, certeque addictus sil arriserit, vacantem scilicet dimissam fuisse ferjam S
perversorum damnabili doctrinx1, hand dubie habi- a sanc.to Gregorio I in dispositione olBciorum, quod 1
tiirum parlem cum iis , nisi misericors Deus ad pagani bis diebus quasi jcjnnia frequeniabant (quan-
resipiscenfiam eum vocasset. quam ejus asserlio ex canone 1S coiicilii Narbonen-
MAFEI. sis, anno S89,potest coufirmari, ubi conlra quos-
_ dam, qui superstitiose diem, qui dicilur Jovis, ccle-
Num. 181, linea40.— Cum Theodimo subdiacono, brabant, deceinitur, nisi feslivilas aliqua occiirrit,
et reclore. Erat Theodimus subdiaconus regionarius, diein hanc nullo ritu religioso esse transigendam),
et rector nomine sedis apostolicse diaconiaa sancti is legat in prsefaiione Iibri Sneramenioruin, cdili a
Andrcse Neapoli. In iis siquideni locis, in xpiibus |) Pamelio (tonio II Lilnrgic), Grimoldum abbaiem,
Romana Ecclesia patrimonia possidebal, constituiaj qui longe clariorem assignat causam, ob quam ali-
erant diaconise, iihi eleemosynse a subdiacono re- quot dies in Sacramentario sancli Gregoiii Magni
etore patrimonii erogabaniur. Sicut cnim pltires carenl ofiicio. « Sicut quoriimdam relam didiciinus,
litterse sancti Gregorii Magni nos docent, subdia- Griuioldi verba sunl, domntis apostolicus in eisilem
coni miiniis eralpauperum diaeonise curam habere. diebus a slaiionibus pcniltts vacat, eo quod cfetcris
Hic Theodimus sepultus csl Ncapoli, in eadem ec- septimanas feriis stationibus vacando faiigatus,, eis-
•clesia sancli Andresc, ad Niriuni appeilnta, de quo dem requiescitdiebus, obid scilicel.utliimuliuaiione
exstal in tabula marmoiea ' ante aitare sequciis se- populorum carens, et eleemosynas pauperibus tiis-
-
ptslcralis inscriptio : tribuere, et negotia exteriora liherius valeat dispo-
CONFllGiENTlSAD TUUM SUFFRAGIUM torum nere. t Comprobat dictum Grimoldi liber Sacranien-
L.ETIJS AMPLECTERE OSSAPUTRIDA' TABE- sancli Gregorii apud cumdem Painelium, in
FACTAAPOSTOLE SCE QUI OB TUI JIERITI quo, ubi aliqui dies prsenotanlur vacare, subjiciuniui'
DESIDERIU.M AULJJ TVM MOENIA MIRAFE- Jisec veiiia : Dominus papa eleemosynam dat. Chri-
CIT PULCHR1TUDINE COKUSCAEE. slianns Lupus, in noiis ad canones Trullanos^ro»."
' 52) putal errare Slrabonem, dum de sanclo Gi'ego-
UT TUIS ADJUTUSAUXILIISDISRUPTIS rio I ait, in disposilione officiorum feiiam 5'liiifra
VINCUI.ISISFERNI HIKC RESURGERE CARO Quadragesimam vacantem dimisisse, sensitqtte o:n-
HISERAPOSSITET 1N DIE EXAHINATJONIS nibus Quadragesimse diebus, prauer 'feriain sexlara
 1017 HISTORIADE VITIS ROM. PONT. — S, GREGORIUSII. . 1018
Parascevcs el Sabbalum sanclum, Lalinam Ecclesiam A spongiis sibi a papa Gregorio il directis, quibits act
misssesacrificium peregisse. usum mensw ponliftcis apponuntur, vel, ul in aliis
-plenarium
Ad suam senlenliain confirmandam duo 'adducit codicibus legilur, quivus ad usitm mensm ponlificcs
auctor clarissimus. Primuin est captit quartum epi- utebaniur, Eudo Aquitanisc dtix lrecenla=scpluagin-
stolse Innocentii I atl Decentium Eiigubiniini, in quo ta qiiinque millia Saracenoruni delevit, iicmine ex
dicitur : Traditio Ecclesiw habet, islo biduo sacra- suis, qni ejusmodi spougiseparlicipes fiieriiil, desi-
menta Ecclesiw penitus non celebrari. Sed ex hoc derato. Quid intelligeiidum sit per has spongias atl
loco Innocenlii quid confici possit non video; ctim nsum niensse a-poiiiifice adliibitas, iieeessarinm duco
ibidem saneii ponlificis uniciis scopns sil oslendere, explicare. Frauciscus Pagius, in Breviario Gcstoruin
neilum sexla feria, sed Sabbato etiam esse jejunan- poiiiiiicum Roinanorum , in Vita Gregorii II, tlicit
dum, et. non dies aliturgicos enumerarc, quibiis Aiiasiasium loqui hic de spongiaqua mensaponlifwh
Rbmana Eeclesia inissis carebat. Alterum esl, in tergebatur, Eudoni transmissa, et pro benedictione
Sacramcniario beaii Gregorii Magni missas reperiii exercitusdistribula. Adiliique comiuerilariimi.: « De
feriis S jissigualas. Sed vir doclissimus non arivciiit sppngiis legendiis Thesanriis linguseLatinse,el Cale-
Griniolilum monere, esse addila posl selaiem beali piiius, in voce Spongia, ubi invenies antiquos spon-
Gregorii eaomnia, quse in ejtisdem Sacramentario gias in deliciis liabuisse slrigilum vice linieoriimque
sunt virgnlis jugtilata, quemadmodum sunl misssp, illis utentes ad disliingenda et emundanda corpora. »
quse feriis 5 assignaiiiur. Imo ccrtum esl in aniiquis Optume factum, sanctum pontilicem Gregorinm II,
Sacrameniorum libris, in Leclionariis itcm ei Ka- loco benediclionis, ad Emlotiem misisse spongias,
lei.idariis nullam inveniri niissam vel Evangelium, „" quas in deliciis habiieiil, et quibus, vice strigilis,
tam in Qiiadragesinia quani exira ipsam, per lofuiu usus fuerit ad dislriiigeiidnmcorpus el emuiiriandum.
aniiuin feriaeS assignalun, nisi, posl saiicluin Gre- Nec minus feliciler vir.c;cieroqu'mplurimsc selecise-
gorium II, in Quariragesinia lanium, et in peiava que crudiiionis, Joscph Maria Suaiesius episcopus
Paschatis, ut videfi eliam polest in Kalendario quod Vasionensis, locum litinc Anaslasii salis obsciiriim
Frotilo vulgavit, qttcni consule in prseuotatis, para- exposuit in opusculo tle aniiiia lotione arae maximae
gi-apho 6. • — . s basilica; sancli Petri, ubi inquil: i Delebantur scri-
Linea 21. Illis interea diebus Conslantinopolim_ pla spongia, uti Suelonius refcrl, c. 20 in Cnio C;u-
W«!jii!im..Famos;eliujus "obsidionis, qua Masalmas . s^re Caligula; hinc Augusius Ajacem suiim in spon-
dux Saracenorum petleslrihus cbpiis, classe "vero giain incubuisse respondit amicis apiideumdem Sue-
Siflimanus calipha (cui primo anno obsidionis, de- loiiiuni, c. 85; poiienilerunt igitur tres.spongise ill;e
nalo-die secunda Octobris, Oniarus 11, calipha xn delendos fore ad inieruecioiiem Agarenos, et ducis
juxta Chronologicas tabulas Langlet, in calipiialum ac inililtim pielas ipsos conservavit sospites altpie
ftiit suffectus, ul Eimacinus in Hisloria Saraccnica incoliinies, J scilicei delendi fuissent mililes Eudo-
scfibil) Coiisianlinopolini obstrinxerunl, piseter La- nis, quibus spongi;c partes distiibiil;», non Agareni,
linos meminere ex Grsecis Theophanes et Niccpho- qnos spongia iniiiiiiie coiiligeril. Rem acu leligis^e
rus, qui regke urbis iiberaiioiiem praacipno erga ptilaverini clariss. pra'suleni Joan Cliristopliorum
illam Dei Genitricis prsesiriio partain icsianiur. Bailellum, in liliro Romse edilo anno 1702, in qi:o
Porro urhs dicaia Deiparoe pltiribus inlocis iliam explicat et illuslral rituin aiinuse ablutionis aliaris
iiiipenso cultu veuerahatur, "oniniumaulem freqiien- majorisjuisilicse Yaiicansein die CoenseDoniiiii.Hic
tissimo in Blachernis, ubi augustum tcmplum ejus C recitaiis spongiaruni usibus luni sacris, lum profa-
norcine detlicaiiim erat. Liberalse.itrbis ineiiioriani liis, liabifaque mentione facti Eudonis ab eoriem Eu-
quotanris recolit Menseum Ecdcsise Grseese xvm done descripti in epislola adGrcgorium II dala, sub-
Kalcudas Scplembres, el in MenologioBasilii Porphy- jungit: « Qualis autcm fuerit anliquitus spoiigiaruni
rogeniti, quod eiegantibus formis Urbini prinuun usiis in nieiisa ponlifieis liacteiuis iiicomperlum no-
exctisnm est, iia einmlialtir in versione Laliua. bis esl; illud profeclo cerltim exploraiumque hahe-
t Iitiperalore Leoue lsauro numerosus Saracenoiuni mus his lenporibiis lales spongias neque spirituaii
exereiius veuit, ac lcrra mariqtie Constanlinopolim neque corporali pontificis mensse apponi solero.
cirtiimdedit,el urbeui illam obsidione oppriinere me- Probabile tamen aiiiilramur ejiismodi spongias ad-
"(iilaiialur.Cumqtie imperaiorem animadvertissent a hiberi consuevisse, dtim poniifex solemne sacrtim
nccessilaiis-iirgeri angusliis, alque cuin illis ad coii- faceret, ari absiergenda sacrse rncnsse vasa, qnse
diiionem paralum descendere, aiilumabant ipsi prsc- inodo purificalorits linleisque terguntur. Talis enim
sidium etiam iuipimere civilati. At Dominus ille qui eral et adhue esl spongiariim usus apud Grsecos,
"superbis resislil, irrilum eorum rcddil consiliuiii. tum in missa solemni, liini etiam in ablulione san-
Explorans enim illius genlis princeps quod nihil pro- cUemensse in Coena Domini, ul supra ostendimus.
licerei, postulavit sibi saliem licere per Bm-phori Qiiin cliam palriaicba spongias in ablutione sacr;e
poriam equo insiricniem ingretli. Al aliiscitra noxam meiisaiadliibilaspopulo in benedictionem dislribnei.e
iiuroeuniibus, ejtis solummodo cquus sese erigens solel, quippe qiue ex allaris conlactu sancliiatem
intro miniine pervadebat. Tunc ille atlollens oculos, viriutenique divinam hausisse cfedanlur, ul explicat
ac supra portam Deiparse inluiius imagiuein, itl ei I Goar in suis notis ad iliclum riiuin, n. 15. Qaod el
accidere iniellexit, quia in ipsam blasphemias emi- Gregoiiuin II faclitasse inenioral.'Anasiasius , dum
serat. Itaque re iiifeeta smil reversi, el cum ad marc poniifici:e mens;e spongias misisse tradit l^rancorum
JEg-.rmmcum navibus ptTvenissent, fervenli gran- duci in benedictionem. i
dine jpercussiperierimi. > Grseci recolunt hoc bene- Quotl si liccal aliquid adtlere cxplicalioni Ballelii,
ficium annua celehriiale-rn; &xaBLo~[ov, nempe stan- non pularem perperam inlelligi posse spongias mis-
tes per loiam noclem psallunt hyinuis et canlicis sas a pontifice, quse in Anasufsio ea circiimstantia
Eiiiesessione.Vide Codinum, de-OUiciis aiihe Con- noiaiitur, usui fuisse poulilici in mensa,ex illis fuisse
slanlinopolilana; (Cap. 12. num. 10), ct ad enm an- quibiis poniifex usus fuerit in ablutione solemni al-
not. 13 in regia edit. Vide eliam erudilissimum taris, sttper quo ipse missas faciebat. Anliquissimns
Patrem Combelisiuni in Auctario. Biblioiheeae san- ritus esl basilicte Vaticanoe, quem eadem basilica
ctorum Palrum (tomo secundo), ubi oraiionem bi- rtiigiose atllmc retincl, et custodit, in die Coenae
sloricnm de Conslanlinopolis liberatione fecit pu- Doinini iuajus aliart; vino ablucre , aspergillis ver-
blicijuris, unde plura ad hanc rem spectahtia peti -rere, ac demuni spongiis primiim, dein-niappulis
possiml. diligcnler abstergere. Hujus riius meminere veleres
^BALDINI. • Riiuum collecioies, Isidorus llispalensis, I. i de di-
Num 182, linea 12.— Directis tribus spongiis, vinis, sive ccclesiaslicis, Olliciis; Alcuinus, lili de
quibus ad usum menswponliftch apponunlitr. Par.li- dixinisRabanus Olliciis ; Amalarius, lib tle ^celesiaslicis Olli-
culaliin sectis, cl singulis militibus distributis, tribus ciis ; Maurus, lib n de clericonim lustilu-
 1019 ANASTASII BlBLIOTIIECAR:r • ,| 4C5J
iione, qui daruere ab usque saeculis vi, vm el IX. A cilat eiiam litteras ab eodem Grcgorio ad Leoncm
Hpc tnajus altare basilicie Valicanae ininiinel con- rialas,"iti quibus ponfifex non minas intentat aver-
fessioni, utaiunt, sanctiPetri, sett inferiori sacello, tendi populos a iide iniperatoris, el vectigalium so—
In quo sanctorum Pelri et Pauli sacra pignora co- lulionem impeiiiendi, sed se inermem elnuduni
lunltir. Super illud , praeler summum poniificem, profuclur,, secessurum in proximam Cainpaniam,
nemini sncrum faeere fas est, nisi ei cui suiitmus si insullus parel, et Cbrisium invocaturum, iil.quori
pmilifex facultalem dederit, praevia lamen speciali apud beatiim Pauhim Corinlhio.reo incesiusconilglt
bulla, quseprope itleni allare affigenda esl, ul pr;c- Imperatori contingat. Seil niinime decebai, subv.ii!--
scribit Ordo Romanus, n. 1S, apud MabfHonium,in ' gii, sanclissiiiium anlislilem in divinis Scripturis
Mnseo lialico, t. II, pag 455, anctore Peiro Amelio,. eiuditiim populorum iiimulfibus ,se implicare, eos-
art 1-7,titub) de Circumcisione Domini :« lianc mis- riemque ad defeclionem tir^ere, sXal>obsequio im-
sam Romani pontifices- semper eonsiicveruiit cele- pei;aiori eliam Jiaereticodebito abdu.eere. Natali ad-
brare. . . Ileni nola si papa sit in urhe -hac die,' el ineret Franciscus Pagius, in Vita Gregorii \l, qui"
.non.celebret, sed facit riici missam peValiqiiem car- inqtiit; Tanlumabest ut Gregorius Ilalos el Romanos-
dtnaiem in ecclesia sancli Petri, ameqitam carriinalis ad defectionemimpuleril, aut eos a pensione tributo-
jjidnat, praesentelur bulla, quomorio papa dispensel rum solvenda impedieril, ul Raveiinwct Veneliarum
ciim eo, quatenus possit celebrare snper aram sancii exercitus ad rebellionemparatos in officio coutinuerit,
Pelri; et per loiain diem pendet anie regias, el ita rccilatque deinde eadem testimonia, quibus sNaiaiis-
. in omnibus aliis missis, quae super illnd celebran- usns est. v i
tur. i Quid mirum si hocaltare poiitifieisaiiare pro- JJ H:ec quidem ita se habuisse , aniequam claresce-
. prie mmciipetiir? An vero idem esl allareet mensa?. ret iniperatoris maliiia, ut inquit" Anastasius, libens
Utrumque promiseue ttsurpalur. Anaslasius, in Viia concerio. Voluit nempe sanciissimus pomifcx pa-
StephaniIV, n.294: « Hicslaiuit, inqiiil, iitomni die tienler ferrc, qsssesibi ab impio imperatore infere-
dominicoa septem episeopiscardinalibtis bebriomaria- liahiur, ciim -vitsediscrimine injurias , atque omiiia
rris, qui in ecclesia Salvatorisobservant missarumsn- femedia mansueludinis et beneficentiaeexperiri, ul
lemnia, super alfare beaii Petri celebrareiur. lEral sibi animum imperaloris promereretur,'el a furorc
autem inecclesiaLaleraiieiisimensaiignea.magno in tjuo in sacras imagines saeyieliatrevocaret. Et Italiai
honore habila, frequeniibus olim liiurgiis beati Peiii populos imperio orientali subjectos defeclionem me-
consecrala. Ordo Romanus, signaiusr.. 10, apud lau- ditantes in officio continuit, et a eonslitiienrio novo
dattim Mabillonitim, lom. II Musasiilaliei, pag. 99, imperalore, quein Constanlinopoji infcrr.entj cqm-
hiec habel: «Si fucril ponfifex Latcvani, tkeaniato pescuil, cl exarchiim Raveiina a Longobardis cxptil-
Credo in uhnm Deum, ct anleqiiam intrel ad sacrili- suin, et Venetiis moranlem Urso Veiieliaruni duci,
eanriiim, a diaconibiis levalur mcnsa de altarf. (hic ul ei hsererel, et ad pristinum sfatum Ravennatum
uiiiim ab alio distinguiiiir) pall.is desuper compli- civilatem revocarei, data ad eumriem litlera, com-
, eaiis, et cuiti reveren.iia , et emni ricvofione ab eo- meiidavit, et binas cpislolas ad Leonem scripsil,
dem repoiieturin capell.i sanefi Pancralii, juxta quibits obslinatum animuui frangerel, el ad meliora
claiistrum canonicoruni, quia ibi esl locus reserva- consilia liadticerei. Miniialus fuerat Leo se Romain
tioivs, et cu:n oinni cautela usqttc in diem Sabbati missurum, qui imagiiieni sancti Pelri confrihgercl,,
ciHloditur. i „' et- Givgoiium illinc ponlilicen) vinclum abdueerei..
Habemus itaque spongias,-hahemus ponlificis meii-^ Al Grcgorius respondit pontilices Romseconciiianda;
sam, habemus sacrum spongiarum usuiii in abslcr- pacis causa sedere",tanqnam parietem iiiiegerrimiim,
sione ejustlem mensnr, qtiid ultra qusttiinmspro ple- seplumque medianum Oib-ntis et Occidemis,'ac pa-
niore intelligeniia lexlus Anasiasii? Quod aulem cis arbilros et moderalores : « Quori si quempiam,
spongiseex eonlactii arse sitperimposilae luinulo bea- inquit, ad evertenriam inaginem mi.serissancti Pelri,
loruni aposlolorimi Pelri el Pauii quotlammoriocon- virie, protcslamur tibi, innoceiites siimus a saiiguine,.
secratae pio Franeorum duci Eurioui mitti a ponti- queiiiftisuii sunt, verum in cervices tuas, et iii.ca-
fice poluerint ad instar rei sacrae, aul sanciariiin pnl luum isla recident. j Praevirierainamquesanctus
relitpiiarnm, id docenl per ea lenipora pliirima si- ponlifex, quod fulttrum eral, si quiripiam annis ten-
milia exempla, el pannoruin super corpus lieati lareimperaior ausus fuissei; ul enim tradit Anasta-
Petri illalnrum, et clavis de corpore sancti Petri ' sius, ad resisienrium imperatoris jussionibus Penta-
ablalse, cujus non una menlio in plmibus epistolis :"-jiolenseset Veiieiiajum exercilns paraii sibii duces
Gregorii Mngni, priiicipibns viris ir.insmissiB, et elegerant, cf, de pontificis deqtte sua iiumiiniiaie
elavium aurearum, de qnibus CrcgOiius Ttiroiiensis, smdentes , « una se quasi fratres iiilei catena coii-
lib. i tle Gloria niartyrum : « Mulii, inquil, et cla- sirinxeraiit Romai.i aique Longnhardi', desiderantes
ves aureas ad venerantlos cancellos beati sepulcri cmicti niorleii) pro deieiisione ponlificis sustinere
facitinl, quiferenies prq licneriiclione priores acci- gloriosam , numquam illum passuri perferrelmoie-
pitint, qiiilius infirmilalilrihiilalorum niedentur. J 'sliani, pro fide vera et Chiistianoruni eertanleui, »
Num. 188, linea 1. — Nam posl -hwcclaruil ejus- vel, ul alii , certanles salute. El cui potius saltilem
dem imperaloris malilia. Natatis Alexaiuierin disser- D siinm et fi.iem populus Romanus praeseriim cbncre-
taiione 1, in Hisloriani ecclesiasticam saieuli cctavi," d.re poleial quam Roiiiano poiililici , cui nihil ma-
i. V,. pag. 733, negat Gregorium II, ab obctlientia gis cortii erat, quam egenorum inopiam largissima
Leonis Isaurici imperaioris ob abrogalum sacris liianu sublevare, Ecelesias horrea ingruente ftme
imaginibns cultum llaliae populos abduxisse, alque paupeiibus aperire , blanrio omiies" sermone| coin-
eidem vecligalia amplius solvi proliibuisscNriilur ille jileeii, urbem'lemplis et nionasteriis augere, teinpia-
auctoritatiPauli Diaconi, lib. vi deGcslis Longoltar- que aureis, atqtie ai-genieis muneribus exornare?
(iorum, c. 49, inquiciiiis : « Onnies Ravcnnaeexcrci- Manum Grc-gorius ajiplieuerat l^estauranrfis urhis
tus, vcl Veneliarum, talibus, jussibus uno animo liincnibus,Alpes Collias ab Ecclcsi;e palrinionio di-
.resiiteriml, etnisieos prohibnisset pontifcx, impe- viilsas eidcm ilerum junxerat, castra a Longobar-
ratorem super se constiliiere-fuissenl aggressi, s el dis Rumaiio ducaiui cjvpia qua vi, qua prccibus,
Anaslasii, qui, JI. 184, inquit: « Cognila vcro itn- qua donis eidem vmdicaverat. Nil niiium ilaque,. si,
peraloris nequitia omnisltalia consiliiiin iniil, ulsibi ainogato iinpcrio Leoni baeretico miniianii Roma;
eligerent imperaioreni, cl Coiistantinopoliin duce- veteri qnse in nova perfecerat, rapinas, cseries, in-
rent; setl compescuil tale consiliuiii ponlifex, spe- ceutlia, se suo saiiclissiino prsesuli, viiamque,'opes-
rans conversionem prineipis; el n. 185 : Blando om- que Roniani coiiuniserijil.' ,
nes sermone, ul bonis in Deiim.proficerenl arlibus, Hsec postremis Gregbrii nponiificaltts teniporihiih
ct-in fide persisiereut,,ro«abai, scd ne desisterent ab «ontigeruiit, illa vero quae Naialis Alexautlcr cx
ainore, vel fide Romani iniperii, admoncbat. * Re- aucloi-ibus rcfert, anle-dcclaralam universb orbi
h;2i IIISTORIA DE VITIS ROM.PONT. — S. CREGORUS II. 102-2
i-jipo.rafons nialiiiam» Leo namque imperium ar- A lemporaneiis, lanilem , sub Paulo V, ad locum ub:
lipuit anno 716, Gregorius ad Leoneni scribit nunc invisilur, translata, csl. Hiijus itiriem ccleber-
aiino circiler 727 : t'Decera annos , inqiiil in rimi simulacri antiquissinms fuit cultus. oscnlo pr;c-
-e.pisi. ad Leonein, I)ei berigniiate recle anihu- seriim pedis,-qui ex frcquentissimo labitirum con-
lasli . neque sacrarum imagfmim mciilionem l'e- lactu levis ac (lelritiis conspicitiir. Quinimo Csesar
cisii; liiinc autcm riieis irioloriiin locutii inqjlere. i cardinalis Baroiiins, duni quoliriie basilicam aposto-"
Anno ilaque 726 Leo iii sacras imagines aper- loriun principis visilnrel, staluani hanc bis deoscu-
le furere ca>pit,eaque monsira iiiiinanitaiis, et siul- '.lando venerabalnr, primo ctmi ad confessionein apo-
titi;e edere qna; Gregorius in dicta epistola eidem sioloruni^iccederel; h;ec verha in osculo proferens r
exprobfal: ob itl coeperc Ilaiise populi jugiim Grseci Crecloin vnam , •sanctam, calhoiicumet aposlolicam
imperii excutere, lauraia imperatoris-ebnculcarer, Eiclesiam; rieimlecum e confessionej'ecederei, lioee
ii.rhesque occupare eidem subjectas. Aii anno 727 alia dicens : Pax et obedientir^.
inalilla imperatoris magis inclarui!, sacras ifnagines Nec prsetereundtim pniavimiis instanlanese sana-
ex lemplis avulsit, aiqtte igue combussit, principes lionis insigne miraculttm, quodad osculum viva (ide
inlef cives impietaii ejusriem infensos ohiruncavii, imprcssum huic slalua;, aposlororum principis inter-
et sacios aniisiites exsilio ct morte affecit. Anno cessione, palravil Deus eo lempore quo Codex liic
ilaque 750, versus fineni pontificaltis Gregorii, ea Anasiasianus excudebatur. Anno .juhilaei millesimo
accitlerc, quae et Graeci hislorici meniorani Cedre- seplingenlesinio vigesimo qiiinto, qninto Irius Junii,
iius. Zonaras, et Theopbanes. Pontifex Leoneni ul Benediclo XIII snmmo poniilice, Joannes Koiivalschi
puhlicum haiielicum analheniaii suhjecil, onines-.> provincia1. Sale.siie, miles in bello Turcico, riuni
llalise poptili jtislis armis se al) imperaioris lyran- Bellograriumexpugnaretiir, foedevulneiatus, e rupe
nide vinriicanint, eosdenitpie consilio, auctoiilaie qua.tlam in profundam decidit foveam, ita tit verte-
et patiociiiio Gregorius juvit. Ad quaui (emporum brse ex ruina.ac "coiitusioneIuxareiitur;'nec.anihu-
dislinctionem vcl animiiin non appulit, vel appellcre Iare amplius^potuil, nec slare, nam libiaaei coxen-
noltiil Romansesedis anclorilali plerumque infciisus dices ex contracta paralysi quasi arcfnciae iuuiiles-
Natalis, quem Pagius uimiocritiees studio ahrep- sibi fuere. Vehebal se miser, imo trahebatur ul po-
lus secutus est. Audiatnr diligeniissimtts annorjnn lei-al soccis quibustlam ligneis ari liianus aplaiis per'
siippiitalor Baronius ad aiinum 730, scribcns : t Re- oclo circiierannos, quonsque refulsit lumeii in ha-
linnerat haclenus habenas rebellaulis pc.puli sa;pe bitactilojiieniissiiic, cl Roniam jnilti ul sanaretur a
Gregorius, ne adversus imperalorem penitiis rebel- langiioriliiis snis silii viriere visus esl. Vovil ilaque,
Iarent, quandiii spes aliqua esse potuil, ut sa;pe nec sine peculiari Numinis provitienlia, Roniam lan-
liionitiis pr.oiiiiilgaluiu de impielale revocaret erii- riem aliqtianriopervenil, triduo jejiiiiavit, aeceplaque
cliiin, nou curans se,ob ejns causam sa;pius esse per R. P. Alexandrum Moriclioni soc. Jesu, pro lin-
vilte iii dtscriuicn ailduclum. Ubi atilem eiimdem gna Polona pceiiitenliariuni, sacramcnlali absolu-
neque verhis sciiplisvc a" ccepiis poiuit rcvocarc, iione, in yalicana basilica , saera ihidem commn-
ncqtte licneficiis contiiiere, quin in rieferius lal.ere- nione rcfectus est: mox accessit ari siatuam prin-
lur, (einpits jam arivenis«eratus, ut secinis ari ra- eipis aposloiorum , oravit aliquaiilispcr, jiedeinque
riteem ailmoverciiir arbores inieiicis, apostolica au- sacriiin deosculari c.upiebil, nec poteral : rogavit
clorilale, Succitlile eam, clamai. Quo (onilrii exci- proplerea jiercgriuos quosiiam astnntes , quoruin
lali fuieles occidcniales, niox riosciscunl penilus a.C aijiitorio |iedem statiiic exosciilalus esi viva (ide, ut
Leonis impetio, aposlolicopontifici iuliaereiites. Sic sancli Pelri inleicessionc sanitali rcstilueretiir. Mira
dignuin posleris ideni Giegorius rcliquil cxcnijilum, vis litlei! proiiuiis cunsolidalai siint bases ejus et
ne in Ecclesia Christi regnare sincrenliir haerclici plaulac, el cu;pit ainbularc et laudare Deum , non
prineipes. si s:epe motiiii in errore persisteic ohsti- sccus ac claiiriusille ex utero mairis suse. qui scde-
' nalo aiiimo invcuirenliir. Tuiic ciiim acciilit. quod lial et victiim qiiserehal ari Speciosam portam tcm-
ft Grscci Iii£'oi'ici onmcs afiiriiianl, et idem Theo- pli, a bcato Peiro sanatus, ut in Aciibus aposwio-
phanes ait, auiio decimo quaiio Leonis imjieraloris riim vitiere esl.
i|isiiiii Lconem ab eodem Grcgorio privaiuin esse Ilnjus iusiaiiiancae sanallbnis prodigium longe la-
irihiiloriim Jutliiu exaciione. Tesiaiuur itl Cerirentis teque divulgaiuni est, nostriimque jevcrendissiiinim
«i alii. Zonaras h;ec Romae (quotl par esl credere) sacrosanclai basilic;e Valicana; capiluliim per au-
facla csse synoilice trariit, alque in eoriem concilio Ibcniicas probaliones el docuinenta, in nosi.ro ar-
ipsum iinperatorem anathumaiis affecium pcena. » chivo reposiia, cura ac diligentia erudiiissimi viri
Dominici Baplisti prcsbyleri heneficiaii, typis Vali-
rilOMjE ACETI ADXQTATIO. canis evtdgari manriavit; el emiiientissimus riominus
Annibal S. R. E. carriinalis Alhauus, snncti Clenien-
Num 188, linea 1. — Post hac .clnruil imperatorh lis ntiucupatus, ejtisdcm hasilica; arcliipresbyter.
tnalilia Lco Isnurus impius-Icojioclasia, sancloriim Slalua; imaginem a;rc incidj jussil hac cpigrapbo -
imagincs hac illac vel comliuteiirib vel rielurpando, ST4.TUAM AP0ST0L0BUM miNClPI IN BAT "
atteo insanivii, ul sancio Gregorio' secundo snmino D iGNEAH
SILICAVATICANA POSITAJA-XTIQUISSIMO CURV-
poniifici, qui eum ab errore avocare conahalnr, STI.VNIPOPULlCULTUrilEQUENTATAM, AD QUAM
temere scrilierel, se quoqiie (ut ait Baron. ann. 726)
tmsstirutn Romam qui imaginem wneam prostautem ANNO JUBlLiEIMDCCXXV. SEDENTB BENEDICTO Xlll.
P. 51.SAXITAJE PARALJTICO B.'FETKIOPEM 1MPLO-
conspicue sanclissimi apostoli Pelri confringerel. BANT) HESTITUTA PEIlINSIONUMIIIACULUM APOSTOLI
llaec slalua aposlolorum principis quaejuriicio gra- S. CLEMEN-
- vissiinortim anctorum velusiissima est, jure meiito SUIMEIUTADEUS ILLUSTRAVIT, ANNIBAL
TISS. It. E. CARDI.NALIS CAMEUARJUS EJUSDEM SA-
conflala creriitur ex nietallo simiilacri Jovis Capiio- CUOSANCTil BASILICEARCHIPRESBVTCR- ,ADAUGKN-
lini, jussu sancti Leonis Magni, postquam, anno re- DAM APOSTOLICI PATROCINII CELEBRJTATEM CllRlSTI-
paraiae saluiis 452, Roma ab inimiuenle sibiilagello QUEFIDELIUM RELIGIONEM XREATABULA EXCEPTO
Altil-.eItunnurum regis , ejusdem sauciissimi apo- TVPO EXPRlMl.NU; VCURAVIT ANNOJIOMINIMDCCXXVII.
stoli palrocinio , libcrata, qtiievil. Verunilainen ex
oratorio antiquissimo saiicii M.irtini ejusilem sancii Nos quoque qui in eariem basiiica principis apo-
Leonis opera prope Ijasilicam Valicanam exslructo, siolorinn cjusriem emineniissimi arcliipresbyieri be-
ubi priinuin coilocala fuii, ad aliud saiictoriun mai- neficio ac niunificentia in oniine clericorum heneli-
Ivntm Processi el Mariiniani (nl ait MnllhseusVe- cialorum, lametsi immcriti, cooptati reperiebaiiuir,
gius, qui Unruil suh ponlilicatu Martini V), inde; jiivcnein illuni vidimus anibnlaiilein el gtorilieanlem
biib Paiilo III, in proiiaum anleriorem ejusdem Jja- Doniinnm, quapropter lesiimoiiium veriiati titleliier
s lieai ul scribit Tiborius Alpharanus serinlot' con- p liiibemus. Ne auicnl lapsu tenijioris prrctlarissimi
1023 . ANASTASll BiBLlGTHECARH ! 1024
Lnjus facinoris memoria deperirel, Anastasiano huic A Altissimi, quem in aposlolo suo PetfO uiirauileiii
codici inserendam duximus ad niajorem gloriam prsedicamus ,

XCII. SANGTUS £REGORIUS III.

AKNOCHRISTI 731, LEONISISADRICI10.

190 Gregorius |terttus , natione Syrus, ex patre Joanne, sedit annos de-
cem , menses oclo, dies viginti ». Yir mitissimus . et valde sapiens, in
divinis Scripturis suiiicienter instructus, Graaea Latinaque lingua eruditus,
psalmos omnes- per irdinem memoriter retinens, et in eorum seusibus subtilis-
5 sima exercitatione limatus. Lingua quoque in lectione polita, exhortator om-
-nium bonorum operum, plebique ilorentissime-salutaria prcedieans , lidei; calbo-
licee et apostoliese imujutilate conservator, perenniter sua motiita , corda fide
lium xorroborans , orthodoxaB -fidei aemulalor ac defensor forlissimus, pauper-
tatis amalor, et et;ga inopes provisor i> non solum mentis pietate, sed studii sui
10 laboie solli.cilus . caplivorum etiam redemptor , orphanorum- quoque et !vidua-
rum largjtor, necessaria tribuens, amator religiosilatis in Christiana norma c, et
religiose volentibus vivere ct Dei timorem habentibus a, in suis prascordiis di-
lector e existens, Deo favente, pervenil ad sacrum ordinem presbyteralus.' Quem
viri Ilomani seu omnes jiopuli, a magno usque ad parvum, divina inspiratione
15 permoli, subilo eum, dum ejus decessor de hoc sseculo migrasset, dum ante fere-
trum iu obsequio" sui antecqssoris esset intentus f, vi abstollentes in ponlificaius
ordinem elegerunt
1@I Fuit autem temponnus Leonis et ^onstantini imperatorum, ea persecu-
tioue grassante qure per ipsos mola est ad depositionem et destruetionem sa-
crarum ituaginum Domini nostfi Jesu Christi et sanclae Dei Genifricis, sancto-
"
rum apostolorum omniumque sanclorum el confessorum , pro quibus is-
. 5 dem sanctissimus vir, ut ab hoc resipiscer.ent ac se removerent errore, commo-
nitoria scripta vigore apostolicae sedis insiitula s, quemadmodum et sanctfe. me-
moriffi decessor ipsius direxerat, misit per Georgium h presbyterum. * Qui hu-
mano ductus limore , non eadem scripla itnperatori porrexit. Qul revertens,
sccum in civilatem Romanam reducens ipsi sauctissiino pontifici patefecit,, con-
10'fessus se faciens reum culpee. Quem magna comminalione ponlifex ipse voluit
ab ordine sacerdolali privare. Gui residente concilio i, sed obsecrante tarn con-
cilio quam optimatibus,- ut non deponerelur, sed magis isdem presbyler, poeni-
lentiae submitteretur : cui, imposila digna poanitcntia, iterum secundo eum cum
eisdem litleris scriptis apud regiam direxit urbem.-Sed neqitilcr augmentata k
15 disposilio eorumdem imperatorum, eadem venerabilia scripta in SiciJiensi ^insula
retinere fecit, nec ad urbem - regiam pertransire permisit. Sed eumdem porlito-
rem peneper annutn integrum in exsilium relegavit.
J.92 i Unde majori fidei ardori perniotus ponlifex synodale aecretum cum sa-
cerdotali convenlu coram sacrosancta ooufessione sanclissimi corporis beati Pe-
tri aposloli residenlibus, cum eodem summo et venerabili papa et archiepi-
scopis, id est Anlonio Gradensi' archiepiseopo, Joanne episcopo Ravennate,
5 cum casleris episcopis islius HesperitB partis numero xcm, seu presbyteris sanctaj
hujus ipostolicse sedis , aslantibus diaconibus cum euncto clero', nobilibus
i
JN0TUL,EMAR&IXALES FAT)P.0TTI. I
i
aJS, 9,d.l2, C, dies2S. h erga inopum provisionem. cel Clirislianfcnormaj. d liabere. «director, Z?.
f iiiventus essct. e jnxla vigorem, cl inslilulioiieni sedis apostolic;c. i>B, Grcgorium. » Biiron uitu.
751. i resideiis in concilio. k arguinenlata. * Bttron. ann. 752.
,023 HISTOIIIA DE YITIS ROM. PO.NT.— S. GREGORIUSIII. 1026
etiam consulibus, et reliquis Christianis plebibus astantibus, decrevit ut si quis
deinceps > antiquse consuetudinis et apostoliese Ecclesise tenentes fidelem USUPJ
contemnens, adversus eamdem venerationem sacrarum imaginum, videlicet Dei
10 et Domini noslri Jesu Christi , et Genitricis ejus semper virginis immaculalee
atque gloriosae Marias, beatorum aposlolorura et omnium sanctorum deposi-
tor atque destructor, el profanator vel biasphemus exstiterit, sit extorris a
corpore et sanguine Domini nostri Jesu Christi, vel lotius Ecclesije unitate,
atque compage, quod et subscriptione sua solemniter universi firmaverunt,
15 et inter caelera instituta probubilium preedecessorum , orthodoxorum p.onti-
ficum adnectenda sanxerunt
193 Post peractum igilur noc meraoratum superius synodale constitutum, ite-
rum misit alia similia scripta commonitoria pro erigendis sacris imaginibus, per
Constantinum defensorem, qua3 siiniliter, ut anteriora detenta sunl. Et porti-
torem eorum forlissima cuslodia conslrinxerunt pene per annum inlegrum.
5 Postmodum autem vi aLferenles ei ipsa scripta, et comminanles ei, post tanti
temporis cuslodiam, cum injuriis eum reuiiserunt. Nam et cuncta generalilas
islius provinciaj Italite similiter pro erigendis imaginibus supplicationum scri-
pla unanimiter ad eosdetn principes direxerunt , quas et ipsa similiter ut ante-
riora ablata sunt a Sergio palricio, extratico " ipsius insulas Siclliae. Ac fere per
10 oclo menses detenti, remissi suut, similiter cum exprobationis injuria, porlitores.
El ilerum faciens doninus papa adhortatorias Jitleras pro erigendis siiprascriptis
sacris imaginibus' et orlhodoxas fidei finuitate, direxit per Pebmm defensorem
apud t> regiam urliem , tam Anaslasio invasori sedis Constantinopolitanae quam-
que principibus Leoni et Constanliiio.
194 Hic concessas sibi columuas sex onychinas volubiles ab Eulychio exarcho,
duxit eas in ecclesiam beati Petri apostoli, quas statuit circa presbyterium anle
confessiouem, tres a dexlris et tres a sinislris, juxta alias antiquas sex filio pa-
res s super quas posuit trabes, el vestivit eas argento mundissimo. In quo a sunt
5 expressee ab uno lalere efii^ies Salvatoris et apostolorum, et ab alio latere Dei
Genitricis et - sanclarum virginum. Posuitque super eas lilia et pharos e ar-
genleos, pens. in unum lib. septuaginta r. Hic fecit oralorium inlra eamdem
basilicam juxta arcum principalem parte virorum, in quo recondidit in hono-
rem Salvaloris sanclseque ejus Genitricis reliquias, sanctorumque apostold-
10 rum , vel omnium sanclorum martyrum ac confessorum , perfectorumque
justorum toto in orbe terrarum requiescentium. Quorum fesla vigiliarum a
monachis trium monasteriorum illic servientium quolidie per ordinem exi-
stenlia s, atque nataliliorum, missas in eodem loco ceiebrare instituens 11, in ca-
.none inissee > hoc adjecit ila a sacerdote dicendum : Quorum solemnitas hodie in
lo conspectu tuce majestatis celebratur, Domine Bcus noster, in. toto orbe ler-
rarum ,
195 Quam institutionem in eodem oratorio, tabulis lapideis conscnbere fectt ,
in quo faciens pergulam, conlulit dona diversarum speeierum, id est gabathas,
aureas duas, alias saxicas numero quinque, cruces pendentes numero quatuor.
Item cruces similiter i numero decem, amulas superauratas paria duo pendenr
5 tes , fibulatoria numero quinque. Coronam auream cum cruce pendentem gem-
mis ornatam super altare, patenam et calicem aureum par unum ^ in gemmis,
aqueemanile argenteum par unum. Et imaginem sanctaj Dei Genitricis diadema
- aureum habentem cum gemmis, et collare aureum cum gemmis pendenliiius,-

NOTUL/EMARSINALESFABROTTI
a C, et slrago, • ^ ad. . c B, Lithopaiias. C, Philopareas. d in quitms. « phara. f seplingentas.
s existenlium.' h instituit. ' missa: sioc adjecit. i similcs. k paralum.
1327 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1028
inaures habentos fayacinlliinas sex. Et faciem altaris et confessionem cum re-
10 gulis vcslivit argento, et in tribus kteribus allaris posuit cruces argenieas tres,
pensant. in unum libr. triginta sex. Canistra argentea duo ; calicem argenteum
quotidianum; coronulas argenteas nunreio quinque, et calicem argenteum
unum , qui-pendet in abside ipsius oraiorii, et super eamdem absidem cruces
argenteas tres, et caelera, quee in ornamenlo pergulae, seu ad vestes aiiaris^ ordi-
15 natae sunt.
190 Hic -fecit in ecclesia sanctee Dei Genitricis ad Preesepe per ciraiituin su-
a adinstar ecclesias beati Petri appstoli.
per eolumnas regulare candelabrum
Fecit ot ibidem in oratorio sancto quod Preesepe dicitur imaginem auream
Dei Genitricis, amplectentem Salvatorem Domiuum Deum nostrum , cum
5 gemmis i> diversis, pens. libras quinque. Hic renovavit leclum sancti Chryso-
,goni martyris, et cameram sive parielum piclaras , ciborium autem de argen-
to seu arcus quiuque^ pens. in unum libras ccxx; ubi obtulit coronas argenleas
quatuor, pharacanthara duo,Jpatenam argenteam unam, calicem argehleum
unum . seu etiam et vestes allaris, necnon et vela serica alba, ornata blalto, cir-
10 cumquaque pendentia.
197 Construxilque monasterium erga eumdem titulum sanctorum martyrum
Stephani, Laurentii atque Chrysogoni, constiluens ibidem abbatem et mona-
chorum ad persolvendas Deo laudes in eodem titulo diurnis
' congregationem
atque noclurnis temporibus, ordinalam secundum instar ° ofiloiorum ecclesiaj
5 beati Petri apostoli, segregatum videlicet a jure potestatis presbyteri praBdicti
tituli.- In quo monasterio pro sustenlatione ibidem idem ipse sanctissimus vir
preedia et dona atque familiam largitus est. Et diversi alii fideles et amatores
Domini nostri Jesu Chrisli in eodem monasterio sanctorum Stephani, Lauren-
lii aique Chrysogoni preedia et dona devotissimi contuleruut. Simili 'etiani
10 modo renovavit monasterium sanclorum Joannis Evangelistes, Joannis Bapli-
stae, et sancti Pancratii secus ecclesiam Salvatoris antiquitus institutum d, quod
ab omni ordine monachio e exstiterat nimia incuria deslitutum. In quo prasdia
et doua contulit, et quee invenerat de ipso monasterio alienata, reddilo prelio,
in eumdem locum restituit; ubi et congregationem monachorum el abbatem
15 constituit ad persolvenda quolidie sacra officia iaudis divinae in basilica Salva-
loris Domini nostri Jesu Christi, quae Constanliniana nuncupalur juxla Lale-
j^anis, diurnis nocturnisque temporibus ordinata, juxta instar ofiiciorum occlesiaa beali
Petri apostoli.
19S Itein imaginem sanctee Dei Genilricis antiquam deargentavit, ac invcsti-
vit argento mundissimo, pens. lib/ quinquagiula. Kem fecit patenam auream
magnam cum diversis lapidibus, pens. iib. xxvi; et calicem simililer cum gemmis,
pens; lib. triginla quatuor : simiiiter et Evangelia aurea cum gemmis , pens: lib.
"
5 quindecim. Fecit autem et lectum noviter simul et cameram sancti Andreaa
apostoli ad sanctum Petrum apostolum, quam depinxit, et fecit in eadem Ibasi-
lica imaginem auream in gemmis beati Andreee apostoli, pens. lib. octo, et in-
tra confessionem vestivit argento, quod deauravit auro purissimo." Hic eliam
basilicam sancti Calixli' pontificis et martyris, 1 tio-
pene a fundaroentis dirulam,
10 vis fabricis cum tecto construxit ac totam depinxit. Ubi contulit- palenam argenteam
simul et calicem et vestem altaris. I
199 Ilem tectum basilicae sanctorum Processi et Martiniani a novo construxit
subposita pila fabricis fortissimis, post- eorumdem sanclorum veneranda corpora,
ad firmamentum .murorum basilieas sanclae. Item in ecciesia beali Genesii mar-
tyris tectum noviter restauravil,'ubi el altare erexit in nomine Salvatoris Botiii-
N0TUL2EMARGIKALES FAI5R0TTI.
'a
B, candeiaborum. >>ornalam gcmmis. c B, ad inslar. 5 coiiStriicEiini. e rooiiaslieo.
»029 -HISTORIADE YiTIS TROM.FO.NT. — S. 'GRiIGORIUSIIL 103d
5 111 nostri Jesu Chrisfi, in quo contulit patenam argenteam et caHcem, seu coro-
nam argenteam cum' delphinis sex,necnon et coronulam' auream cum cruce pcridei.lt m
super altare
gOD Hem in oasi.ica sanclee Dei- Genitricis, quas ad Martyres dicitur, tectum,
Tetusta incui-ia demolitum -, purgari fecit ad purum-, et cum calce ;abundan~
tissima seu ehartis plumbeis a novo restaoravit, et quasque per cirGuitum ejusdem
tecti fuerant dissipala uovo nitore construxit.
- 201 Hem basilicam sancts Dei Genitricis, quee in Aquiro dicitur.in qua antts
•diaconia et paryum oratorium fuit,eam a fundamentis longiorem et lalioren,
construxit atque depinxit. Item diacouiam sanetorum Sergii et Bacchi.
sitam ad bealum Petrum aposlolnm , in qua pridem parvum oratorium er<it, a
S fundamentis ampliori fabrica dilalavit. Et concedens omnia quae in ustim
diaconias existunt, statuit perpetuo (empore pro sustentalione pauperum in diaconira
ministerio deservfre.
202 Iterri in eremeterio sanctae Petr.oniite stalionem annuam dari instituit, ubi
oblulit coronam ^uream , calicem et patenam argent. , seu alia diversa ad orna-
xum ecclesia3 perlinentia. Item accubita * quee sunt ab bealum Petrum-in rui-
nis posita, a fundamentis noviler Testauravit atque depinxit. Item "basilicam
5 bexHli Marci, silam foris muros hujus civitatis llomanee, via Appia, ejiis tectum
dirutum a . novo -rcfecit. Item in ecclesia beati Pauli apostoli mutavit trabes
numero quinque, atque totum ejusdem basilicse tectum ab arcu alt,aris usque
ad regias resarcivit ac restauravit. Mulavit autem trabes in sancta Dei Geni-»
trice ad Prajsepe numero quinque. Fecit vero a novo ecclesiam sanctorum Mar-
10 cellini et Petri juxla Lateranis, etiam et coemelerium beatorum martyrum Ja-
nuarii, Urbani, Tiburlii, Valeriani et Maximi, et eorum tectum in ruinis positum *>
a novo perfccil «. Hujus lempOTibus plurima pars m.urorum hujus civitatis. llomanaj
restaurata est. Alimoniam quoque artificumet pretium ad .emendam calcem de proprio
tribuit. ,
g@3 Hujus temporibus Galliensium castrum recuperatum est, pro quo quoti-
die expuguabalur ducatus Ilomanus a ducatu Spoletino, duas" pecunias non
parvas Trasimundo duci ebrum , ut cessarent bella et quaestiones , potuit causa
finire, et iti compage -sancUe reipublicoe atque in corpore Christo dilecti excr"
'
5 citus Rothani annecli praecepit.
294 Hic fecit vestes de ailari in ecclesia SalValoris <*Dei Genitricis, sanctorum
apostolorum Pelri et Pauli , atque Andreae et ceeterorunj in diversis ecclesiis.
Narn et iu Centumcellensium civilate muros dirulos pene a fundamentis fortis-
sime construi fecit, et hoc constituit ut secundum constilutum quod a collegio,
5 sacerdolum coram sacro corpore beati Petri factum est pro celebrandis solem-
' Christi Domini nostri Jesu Chrisli,
niis vigiiiarum atque missarum sanctaeque
ejus Geniiricis, sanetorum apostolorum, vel omnium sanctorum martyrum,
ac confessorum , perfectorumque justorum in toto orbe' terrarum requiescen-
tium, ut iu oratorio nomini eorum dedicalo inira ecclesiam beali Pelri apo-
10 stoli sub arcu principali a monachis vigilia3 celebrarenlur, et a presbyterif
hebdomadariis missarum solemnia : iisdemque inslitutis. disposuit ut in creme-
teriis circumquaque positis Romae in die Natalitiorum eorum luminaria ad vi-
gilias faciendas el oblafiones de patriarchio per oblationarium deporlarentur
ad- celebrandas missas , per quem praviderit pontifex, qui pro tempore fuerit*
15 sacerdolem.
205 Hic fecit ordinaliones tres per mensem Decembrem . presbyteros viginli
qualuor, diaconos tres, episcopos-per diversa loca numero oduaginla , qui
NOTULJEMARGINALESFABROTTI.
e acciibilus, q."jiB. i» tecla in ruinis posita. c refccit. d * ad altaria eeclesiis simcti Salvatoris.
1051 ANASTASJI BIBLIOTIIECHARll 1052
etiam venerabilem Vulearium parlibus Franciee in civitate Vienna dato ipallio
archiepiscopum constituit. Qui sepultus est.in basilica beati Pelri aposloli quarto Ka-
S lendas Decembris. Et cessavit episcopatus ejus dies oualuor.
YARL33 LECTIONES.
Ex codice Farnesiano XCIl. A ccx, obtulil ibi eoronas. lin. 8, calicem argenleum,
Num. 190, lin. 2,diesxxim. lin. 7, perenniter sua seuNum. lin. 9, vela sirica alba, omata blattio.
monita salutaria praedicans corda iidelium. 197, lin 1, cod. ValliceL, conlruxif et mo-
circa eundem liluluiri. lin 2, Grisogoni.
Num 191, lin 6, vigore aposlolicae sedis instilu- nasterium
t.in 5, laudes diumis aique nocturnis lemporibus
tionis. lin 5 concordal cum Reg., Maz. el Thuan.
Num 192, lin i, Anlonino Gradensi, Johanne ar- ordinalum.
et ita lin 6, 8, 10, 11, 12, 15 et 18., lin 7, sed et alii
cliiepiscopo Rahenna. diversi lideles. lin 17, diuluniis: lege diurnis, ut in
Num. 200, lin 1, lectum velusia caria demoli- edii. lbid. ordinalam.
lum.
Num. 205, lin. 1, Gallensium caslerum. Num. 198, cod. Vallicel. ubique concordat cum
Num. 204, lin. 5, sacerdolum. Hic desinil Vila Reg., Maz. et Thuan.
Num. 200, lin 2, cod. Vallicel. vclusla caria. sec.
Greg. III in cod. Fames. curis carie. lin 2, ut cocld.Reg., Maz. et Thucin.
Ex codice Vallicellano. Num. 201, lin 1, cod. Vulliccl. concordat cum
Num. 190, linea 1, cod Vallicel. concordat cum Reg., Mqz. et Thuan. lin 5, diaconiam Sergii et
Reg., Maz. el Tltuan.' el ita lin. 2. ibid. lin. 9, 10, fiaclii.
11, 12. ibid. et lin. 16. lin. 5, exortalor. lin. 6, flo- Num. 202, lin. 1, cod. Vallicel., bealae Petroniilae
"rentissimaesalularia moniia praedicans, fidei cailio- stalione annue dari. lin. 2, argenleam , seu el alia.
licaeinimutabilitalem conservans, corda fidelium.lin. lin. 5, item ad acubida. lin. i, item in basilica san-
15, presbyleralus. Htinc viri Romaiii,~ seu oirinis po- "„ cti Marei sila. lin. 5, concordat cum lieg., Maz. ei
pulus ad. lin. 1S, permoli, dum ejus decessor. cum
Tltu. el iia lin. 6 el 7. lin. 8, regias reeurrens re-
Num 191, lin 1, cod. Valliceit. concordat stauravii, .Mulavit quoque trabes in ecclesia sanclse
Reg., Maz. el Thuan. el ila lin 5, (J, 11, 12,15sed et 17. Dei Genilricis ad Praesepe. lin. 10, Lateranis. In
lin 5, Domini Jesu Cliristi. lin 8, porrexil: re- cimeleriis quoque bealorum marlyrum. lin. 11, Va-
vertens, secum in lianc civitatem Romanam delulil: leriani (el Maxinicoruin : meridose) lecla in ruinis
el Iioc doinno pontifici palefecil, confitens, et se reum posila a novo relecit. Hujns lemporibus. lin. 15,
faciens eulpae. iinii, sed nequilor argumenla dispo- ipso artiflcum el pretium ad einenduin calcem de
silio imperaloruni. proprio tribueiiie.
Num 192, lin 1, cod. Vallicell., unde majore fidei Num. 205, lin. 1, cod. ValliceL, Ejus leinpbribiis.
ardore. lin 2, concordal cum Reg., Maz. et Thuan. Ib. cotidie, lin. 2, a ducalu Spolilino dalis pecuniis
lin 5,papa, arcliiepiscopis Anloiiino Gratlense ar- non parvis Traiisimundo.
ehiepiscopo, cum cseleris episcopis Hesperiae istius, A'iim. 204, lin. 1, cod. Vallicel. Hic feclt vesles
et aliis Patribus innumeris, seu presbyteris. lin 6, ad iiltaria in ecciesia scilicel Doniini Salvaloris,
diaconibus, vel cuncto clero. lin 7, ui laudd. codd. santi:e Dei Genifricis, sanclorum aposlolorum Pelri
et ita lin 8, 9 el 16.' lin 14, qui et, tege quod et, ut el Pauli, atque Andreae, el ca:teroruin sanciorum
in edit. Ibid. universi sollemniter. in diversis ecclesiis. In Ceniumcellensium quoque
Num. 195, lin. 2, cod. Vallicel. simililer scripta. civilate. lin. k, concordul cum Reg., Maz. el Ihu.
lin. i, ut codd. Reg., Maz. el Thuan., et iia lin. 6 et lin. 6, Chrisli Doniini Dei noslri, sanciaeque ejus
1. lin. 8, ut anlenora deienla sunt a Sergio pairicio, genitiicis, vel omnium sanctortim apostolorum ,
et Straligo ipsius insuke Sieiliae.Ac fere \m mensi- C iiiariyrum, coufessorum,"virgiiimu, perfeciorumque
bus detenti poriilores, remissi siinl simililcr cuni JHSloriim loio iniorbe terraruin.'/i«". 9, leali Petri
exproinaiionis Injuria. Iterum faciens doninus papa sub arcbti. iin. 11, 15 el ibidem, ul laudd. codd. '
adhoj-iaiorius lilteras pro erigcndis sacris imagini- Num. 205. Hic numerus nun habetur in cod. Vcd-
biis. Un. 15, ati regiain urbeni. licellano.
. Num. 194,'"/iii. 1, cod. Vall.ceL, bic vencrabilis
papa sex columpnas onychinas voltibiles concessas Apud Fabrollum ex codice Freheri.
bibi ab Eulhicio exarcho, duxit in ecclesiam. tin. 5, Num. 190, tin. % A, dies 27. B, d. 25. lin. 7, A,
ut codtl. Reg., Maz. et Timun. et iia lin. i, 5, 7 et perenniler sua inoniia conservari praedicans , 11,
15. lin. 8, principalem partis virorum. liem lin. 8, perenniler sua inonita praudicans. tin. '9, B, erga
in hoiiore Domini Salvaioris. lin. 9 reliquias sancto- iiiopuni provisionem. lin. 10, A, orpbauis quoqite et
rum apostolorum. lin. 10, mariyrum, eonfessorum vidtiis largiter necessaria tribuens, B, orpiianortini
atque virginum, perfeclorumque justoriiin in toto quoque viduariun largiler, elc. lin. 11, A, religiosi-
orbe terrarum quiescentiutn. Ojiorum feslis, elc. ut talis normaeque Chrisliaiue amalor, rel.giose vivere
laudd. cod. iin. 15, secundo loco. hn. 15, tolo in Doiiiiniqiie timoreui volenlilius liabere in suis prae-
orbe lerrarum. cordiis, B, amalor religiosiialis Ciirislianae, el reli-
Num. 195, linea 1, — Cod. Valliccl., quoniam giose vivere sludens, ac Dei liinorem haberein suis
irisiiiulionem. Ibid. in tabulis lapideis, elc, ut codd. pra:cordiis delectalor exislens. lin. 15, Hunc dum
Ueg., Maz. el Thuan. lin. 2, specieium. Gravatas deccssor ejus de hoc siuculo niigrasset, dum anle
aureas duas, alias saxiscas v, cruces aureas IV.Item D feretrum in obsequio sui antecessorisiiivenlus essel,
cfuces argenieas similes x. Amulas argenleassuper- viri Roinani, seu omnis populus a niagno usque ad
auralas pendenles pariaii,tibulatoria aurea v. tin. 5, parvuni divina insplratione permoii, subito vi atlol-
ut laudd. codd. lin. 6, patenas et calices aureos cum leuies in pontif. etc.
gcmmisn. Aquamanus, elc, itl iidem Codd. lin. 8, Nunt. 191, tin. i, AR, de quibus idem. lin. 6, B.
col. aureum cum gemmis, et inaures pendeiiies cum apostoiicae iiiSlilulionis. lin. ' ii, arguinentos^' dispo-
sex iaciniliis. F.aciem 'quoque altaris. lin. 9, cum sitio, B.
regiolis. lin. 10 ul laudd. cocld.et-ita Un. 11,12 et Nuin 194, lin 5, B, Filopares, B, septingentas.
14. lin. 15, super eandeni absidam. Num 198, lin 5, B, lib 29.
Num. 196, linea i. — Cod. Vallicel. concordat
cum Reg., Maz., et Thuan. et itu iin. 6, picturas iecit Ex codice Regiu Mazarino el Thuano.
etiam ibi ciborium de argeulo. lin. 1, pens. libras Num. 190, Hn. 1, Gregorius nai. Syr. lin,% diea
 1055 HISTORIA DE VITIS POINT,ROM. — S. GREGORIUSIII. 1054
24 : bic fuil vir mitiss. ib. sap. div. lin 6, p. floren- AL Num 198, lin 1, iniag s. Dei Genitr antiquam in-"'
tissima et sabilaria monila prtedicans, fldei calholicae .vesiivit arg ni../in 2, fccit et pat. lin 5, calicem
etaposiolicse immutabililalem conservans, corda fid. quoque aureum «unf gemm pcns li!)'29 simil. lin 5,
tih 9, et erga itioptim-provisionem non. s.' lin 10, fecitauiem novitef, et t. simul, et cain in ecclesia
r. orpbanis (pioqtie el viduis largiler necessaria Iri- s. A. lin 6, quam el dep et-ieci.l-/m. ^..imagaiir.^b.
iiucns. lin ll,rel el Clnistianae liormae.iin 12, Andreaecum gemm pens Jib 8.'/m 7 el 8, iiilrcigres-
iihi."habere. tin. 13,"exisl.-fliclalis Deo fav./ineud., sionem. lin 8 et 9, item basil s; C. lin 10,'pat^i'rg
" - et
pfesbyl. Hiinc. viri Romani a* parvo usqne.ad ma-- cal seu et vestes allaris. -
gniiui, seu oinnis populus d. ,i. permotus, dttm ejus ,Num 200., tin 5, r>\.lioviter.
dcccssoi'de boc saeculo migrasSel. lin 16, inveimis iVuin201, lin 1, in adchiro. lin 5, Raclii. - -
csset subilo -eiimvi abstraitenies in P. - Num 202, lin.i, b..|Peir stalionem"aniiue dari i. *
-'ff«m'd9i, iin i , Leonis imperaloris,'el C. filii - lin t, seti, et al.di. /in"5, ad accubida, Jege, Item
cjus, ea p. g. lin 5, el s. ejus genilr.- omnitinique accubita. ,/i» 4,'ilem in basilica bcaii Marci, sita. "
sancloriim, pro-quibus idein venerabilis vir, /infj, Jin 5, Appia tecltim dir. liii 6 et 7, trabes quinque.
sc jttxla Vigoreni el inslitulionem-aposlolieae setiis, lin 8, regiasrecurrens reslaur; mniavil quoque tiu-
qiiemadm. iin 7'per Giegoriuin-{M, per.Georgium). . s. Dei Gen ecclesia ad pr. Jin 10, Later in ciniileriis
/J« 8,-porrv-sed reverieiis-secum-iii liauc civiiateni quoqiie Iieator.um martyrum. lin 11, Max eorum
Romanani detulit, etiiaec domino ponlif. patefecil, tecla in rnin posiia a n. refecit.' Hujiis tcmporibus '
conritens el- se"reum1aciens-ciilpae.-'/inII ,-priy. re- concussaest provincia Romaiioriiih dictioui subjecta
siilens in coneilio, sed. /in!2, sed magis poenilentiaej, nefandorum Longob;irdonim, scu et regi eoruin
siibmitteretur, imposila ci d.-p. lin 15, eiim cum Leupiando. Veniensque Romam iu -campo Neroiiis
eadeni atictbrilate scripta ad reg. lin 14, arguinenla -tentoria telendit, depra>.daiaque"Canipaiiia mulios
disp\%iper./in 16,,lraiisire.iin17,jnt.exilioreleijavit. nobiles de Bomaiiis more Longobardo.mm lolondit •
-Nmn 192, lin% conv. celebravil coram s. c. sa- alque vestivit. Pro qtio yir Dei undiquedolore con-
craiisshrii cofporis. /in5, papa, archiepiscopis An- striclus, sacr:is clayes ex confessioiie beati Petri
lonino Gradense, archiepiscopo Jo.anne, archiep. apost accipicns, partibus Franciae Karolo sagacissi-
Ravenna;. lin 5, episc. Hesperiaeislius, el aliis pa- mo viro, qui iunc regimm regebatFraiieorum, na-
"tribiisnum.' 93. liu <o,D. vel c. cl. lin 7, plebibus vali ilinere permissos suos diiexit. Idem per Anasta-
simiilet decr. iinS, cons.-Apost.eccl. fidelem usum sium sanctissimum.' viruin episcopum , llecnon et
coiilenineiis.-/in 9,Unag. Dci, ol-D. n. et sanclao, Sei^ium presbyleruiii posUilahtes a- praefalo 6xcel- •
geniir. ejus Mdriaesemp. virg. vel aliorum oniiiiiini' lenlissimoKarolo ist eos a lanta oppressioiie Lon-
sanclorum depositor, vel' d. aut pr. /in 10. a.nathema gobardorum liberaret. Hujus temp. lin 13, rest est
saiixer. -""',- ipso alimoiiiam arlif. lin 14, tribuente.
, Num 195, lin 5, porlit. eor. pene per annum in- Num 203, iin 1, cujus lemp ib. Galientium. lin 2,
treg.Tort. c. contr. Posl. lin 6,cunqla jeliam -gc- datis pecuniis non"pafvis'. Hn 5, quaesl et sic causa
her. /in-7, -iupplicat. ~,se.'lin 8,' ul a clelenta sunt finila cst-lin i, atque a Deo dilecti exercitus Rornaui
a S.tp. et stratigo. liii"9 e~;i0,"~aefere octo jnensi- eum adnecti prsecepit. -
biis detenti portiiores remissi -similiter cum expro- - Num 204, lin 1, liic fecit veslcs ad altaria In ec- '
iiralionibus. Iteruin faciens. domiius papa zA\\. litt. „ c.esiis-scilicet Domini Salvaloris, sanclae Dei Geni-
pro efigendis gacris imag. lin '12, -direxerunt
" p. P.-G' tricis, sancloruin Aposl P-etri, et Pauli caet Sanclo-'
fl.~ad reg. n. • -* - . - - rum in d. eccl. In-Ceutumcellenliumquoque civitafe."
. Num 194, Jin 1, Hic vengrabifis papa sex co- lin 4, fecit. Hoc eiiam constituit secundum consli-
lumnas oiiychinas voluiconcessas-sibi ab ep. ex. liilum servaliiiii, quqd a coll./in6, Ooniini nostri,
adxitin eccl. lin 5, sev pliilopares. lin i, in quibus sanclaeque ejus Geiiijtr oinhiumque sanctorum apo-
fe.<exp.lin 5", et ab alio Dei Genitr: lin. ,1, lib.DCc. stoloruin, martyfum, confessorum, virginum perf.
Fecil quoque orat- Hit8 el 9, ,in hdnores. S. ej..'g. lin 11, Hisdeniqtie iiisiilulis disp. liit 15, deporienlur.
reliqnias sanclorum "apost. ';niQf mari alqne virgi- lin 14,per sacerdotem, qttem ipfaev ' pont qui
'" p. t.,f.'
ifum et confess. lin 11, in lotoo'. terr qiiiescenlium. llic f. "-.'_''•
Jin edd, quorum festis vigiliariim atque natalitiornm Num 205, tiii 3, in paiiib Franc. lin 4 ',arcireum •
per 'ordiiiem'exislentium 'a -moii ser serv qnoiidie esse const. lin 5, et cess episc dies '8.' . "
juissas eelebrari instit. In-can nriss. lin 14, hocadi
a sac, die. Ex codiceThuano allero. .
,.'"'
\r Num 195,'lin 1, in tab lap conscribi fecil, et fa- Nmn ;J90,.7in 1, Gregorius nat. lin 7, niimiili-:
ciens ibi "pergulam. lin 2, sp.-gravatas anr duas;- laleiionservarop. lin 11, relig.Xhrislian^norinse^i
Saliassaxiscas qu. cruces anreas.4; item-ciuices-.si-' cl r. lin 12, liiii.iiabere in s. p.- deliciis resistens.:
niiles.lO; amuias argenteas superauratas pendentes /iu 13, .presbyleriSj/tn " 1'4, omnispop.
" /in 16, inven-
faria duo,"fibulaforia aitrea quiuque. lin 5,-e. cruce lus. -
gemm orn sup alt pend. Itn 0, patenas et calices . Num 191, lin 3, ac sancl.-apost. lin 8, idem.'
cum gemfnis 2 atireos-; agtiamanus ar-g duas, iinagi- D lin 9,idet1ucens. Hn 10, ipsum vol. a. o. ,s. privare
Tnenis. Dei Genitf liabeniein d.aur .c. g. lin 8, col cum resid. c. et• obs./in 16,"rel. eum Tecil. lin 17, 1
;-a"ur-e.g. et inaures liab ctun sex jaciniliiiiis,-facieiii, int. cxilio rcl.
l.guoque-altaris lin. 9,-cum regiolis. fin-lO.Tn iribus Num 192, lin 3, pajia, arcbiep. lin 15;, cxl. sta-
';etiain."/m 11, 26. lin 12, arg quinque calicem au- tula pr. praecessq. lin 16, seiiaerunt. i,
jeum ununi. lin 14, perg seu 'el in veslibus all,or- , Num 193, liii 2, alia sc. cotiim. iin 7, supplica-'
diifala s. fecileliam i'n cccl. •' - > lionis sc. lin 9, absiuita siinl a s. P. et stratico
7' Nuiit 496,'lin 4,' Dbniinum floslriim, .ornatam g. >Num194,li'n 1, volutiles".Un3, filopares. /i»5,.A,'j
iin 5, ipse ren. liri 6, pici.Fecitetiamjbi_ciU,de.a,' ex alio lal. lin 7, lib DCC/i«-8, ex parte vh\ J'
/i«.7, pens lib 210, oblulit ibi cox./in 9,seu eliam y. Num 195, lin 4, similes. lin 5', num 10. lin .6,1|
jall. iin ettd blaltio.' ""-"-- . • ,: ;
scribe in g.'/in*9 et 10, cum'regiolis.v. /in-10, argajl.
' Num
; 497, lin .i,%id. cbnsl -et mon circa.eun- j
pend. lin 11, calices argfeiiieos2 quolidianios contt
dem.' linea 1>, beali. Peiri, segr quoque ,a. i. lin 15, absida, el ib. absidam. . . "\
ii« "6, pro susl sanctorum virorum praed. lin 7, et _. i\TMm196, lin i,et 5, in gemhiis. lin 6, ciborium
"alii"lid. iin 8, Cbr eidein monasterio sanclorum ieliam de a. /in-7, 210. Jin 9, seu etiam vestes. lin
'inarlyrum praedia et dona mnlia devotissime contu- ,iead blateo. -
"lerjinl. Siniili modo ren. lin 10, el Jo. Rapt. iin 11, . jYam 197, lin 9, devolissime. lin 12, monachico.'
^eccl S. Salvat.r lin 12, nionachico./m -15 el„quae lin i \i,et 1-5,Ab. aeque const.
'invenll. iiji 18, Petri. Item. - - - JVwn 198, lin 1, inv de arg. lin 2, pat de auro m.'
I>ATHOL.CXXVIII. ": -• • -. - 33
 1035 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1036
c. d. I. p. lib 2b ; calicem s. m gemmis, pens lib 29. A- Apud Peniam ex codice Cavensi.
liri 4, aurca in g. linl, lib'7. lin 9, disruplani.'
Num 199, lin 5, inquo obtulit. Num 190, lin 7, conservari, lin 12, Jialientes.
Num 200, lin 3, plumb noviter r. Num 191, lin 9, sec hic in, lin. 13,-14, cum eas-
Num 201, lin 1, Genitrquafh Aciro., in q. dem auctas scriptas. L
'iViim 202, lin 2, coronam, calicem. liri 3 et 4,-in Nnm 192, lin 1, permolus synod. lin 4, arclii-
ruina p. lin 8, restruxit, ac r. m. a. t. in ecclesia - episcopo Rav.iin 5, islius superiaep. numero seu
sanctae Dei Genitricis. lin 9, fecil vero eccl. lin 12, lin <3.,diac. vel c. lin 7, astanl. ul si quls. pr.
bujus temporibus concussaqne esl provincia Ronia- ' • JVHIH 195, lini, eaiuni. lin 6, jnjuriis rem. lin 7,
norum dilioni subjecla a nefandis Longobardis, seu supplicationem. lin 10, porilores, et-ii.fae adort.
el rege' eorum Ltiilprando, veniensque Romam in Nmri 194, lin 1, volutiles. lin 3, erga presi). lin 3,
"campo Neronis , leiitoria letendit, depracdalaque sex filo pares. /i»15, in canone ila.r ,
Campania miillos nobiles de Romanis more Longo- ' • Num 1D5,iin 5, pend in gemmis insuper alt. lin 7,
bardoruiii lolondit aique veslivit; pro quo vir Dei iniagine s:-"OeiGenilr. d. aurenm in gemm ct "coll.
andique dolore constrictus, sacras claves ex con- a. in gemmis cum gemm. lin 9 el 10, regiolis.
fessione beati Petri apostoli accipiens , partibus Num 196 , lin 2 , regulare candeiarum." lin 9,
Franciae Carolo sagacissimo viro, qui tunc regnum syrica.
regebitl Francorum, navali itinere per missos suos - -iVuni-197, lin 3, in eundem titulum.
Jin 9, devo-
direxit per AnasUfsium'sanctissinium virum episco- " tissime. lin 12, -monacliico.'
pum, necnon et Sergium presbylerum, poslulandum " Nmn 198, lin 9, Calisii. ;
aprasfaio cxcelleniiss. Carolo, nteos a lanta oppres- Num 200, lin 1, martires fectnm .yetusla carta.
sione Longobardorum liberarei. Eodem tempore lin , 3, .et quasque per ejusdem lecti fuerat dissipa-
necessilale cojiipulsus plurima, et c. lin 15, ali- ilum.
monia. . ' JXum 202, tin i, . annue. Hn 7 el .
8, el usque 'ad
. Num 205, lini, liujus denique l. G. lin 5, cau- iregias ' revissit. lin a
9, novo san. . . % ,
sanifin. Num 203, lin 1, castrum, pro quo.
AT«,m204,liii), bicque f. lin 5, Ccnluuicellensi lYum204, lin 2, caeleras. lin 4, consiruere. lin ead
civit. lin 11; isdemque insl d. iutservalae, el sec. lin i5,.sacerdolem ; etcessavil
Num 205, lin. 3, ven viruni Vulc. lin 5, Dec per <episcop dies mi. Cwtera desttnlin cod Peniw.
indiciionem 10, el cess episc dies 8.
" '
-NOTJS VARIORUM. "- -
^
BINII ET LABBEi.
' quod mensem enurnerando, dies scilieel 2 Marlii -ac
Num. 190, linea 1. — Gregorius. An.no751, die 16 dies quinque, sexta decinia ejusdem inensis occurrit
Februarii, elcetus eslGregorius lil, ponlifexoplinins, ordinationi haudconveniens, quia in feriam viincidit:
quem sancltis Bonifacius Gcriuaiiotu.m aposlolus contra vero ob bidui spatium, qnod Febfuario deest,
semel per legatos, scmel proprio ad Uriiem accessu - si 35 nurnerenliir-, ad diem 18 Maftii pervenilur,
de.rebus 1(idei contra
" genliles el hasrelicos propagan- Q "nenipeDominicam G Iit.Dqm.Jiidicatam,qua sanctus
dis consuluit. Gregorins III ortiinatus fuit; idqiie -
anno emoiiuali
Sedit dnnos 40, menses 8, dies 20. Anno 741, praedecessoris.751. . -"_'''
q"uarioKal. Decembris-defiuicius , pbst deeemiium exEquidem . dies tredecim aut ex inierponiifieio, aut
inensibus 19 et diebiis 12 sedisse recte' scribit Baro- temporequo sedit Gfegorius, expimgeiidosvidens,
nius, ann, praedici. diu baesiniim jttxta qtfinium et seplimum Calalogos
, Num 191, linea I. — Parsecutio. Hac persecutione interponiificitim lacerein dier. 22, ita iit ordhialuni
iEmiliaiius Cyzicentis episcopus, Basilius, Procopius dicerem Grcgorium die 4 Martii', tempus enim sedis;-
Decap.olita,et-Theqphilus-monaehusrelegali legunlur 111. qubd in plerisqjie C.odd. el Calal.ogislcgilur an. 10,
in menologio Graecbram. 8, d. 24, mirifice expleiur die 28 Kov. an. 741,
Num. 193, linea 21 — Mhil alia scripla, etc. Ea- ejustlem emortuali; an .potius cum Pagio sequens
dem Adrianus in epislola ari Constaniinuni impera- Catalognm Rheginonis ex 24 diebus ad sedeinperti-
torem : « lii magnam tribuiationem uterque Grego- neniibus, facerem 11. At ciimvideriiii, iiionunieiitum
- rius Romani ponlilices per lempora *saiiclissiiui, 11011 adversari ullum undcciuiqueii iredeciriiauferan-
conjecli sunt. Saepius"etiamproavum vestrse sereni- tur, acpiaeierea^inconstanier liiimfevarieosdem anim-
talis admonueriint ne sineret veneranrias imagines adverferim,-.quippe quos passim legere esl 9, 12,
de stalu suo dejici, verum illorum saluliferae preCes 20, 22, 25,24 et 25, idcirco Rlieginonem cum Pagio
aiiimum illitts nequaquam cominoverunl.'» praeferendum sum raths. Huc accedil quod Rhegino
1Nunv. 194. linea 1. — Hic conccsshssibi columnas. floruit decimo saeculoii:eunte; exscriploi'es aufem
•Satrarum imaginurn usum, conlra Leonem scriplis j. Catalogorumduodeciino et quaito" decimo; quorum
'iefensuiii, eiiam reipsa confirmavit, qoando magni seplimus ul plurimum inendoi-us deprehendilur";
prelii; Salvatoris, Dei Geiiilricis, apostolorum et assectitumqiiinttis aulem aperte indicat, exscriplorem' nbn esse
sanclitruni Virginum iniagihes in ecclesiabeati Pelrj* notas" apograpbi ; nain inlerponiificio
"
erexit. _ hujtis simili dierum 55 occurrenle," iierum
' ' videre est
Linea 7. — Ilic fecil oralorium. ln hoc oratorio d.-22. ,
idenf ponlifex sanctorum omnium reliquias, quas Quas cum ita sint, Gregorius jgitur III ob inslau-
toto orbe Christiano colligere poterat, iionorifice raiionem ecclesiarum UrLis, et conlinualam sacra-
cbllocavil; idque ideb quod a Leone lconoclasta riim imaginum defension.em, seque' "acpfaedeccssor
sanctorum reliquiae contemnereutur., memorabilis ; diim aslaret, oliseqiiii cansa, ejusdein
:. CENNH. fiuteri, ab omnibus divina inspiratione permolis, ut
ait Anaslasius, electus fuit. (Videinffa notas Pagii.)
NOTJECHRONOLOGICJG- Idemque ordinalus die 18 Maiiii post interpouiificium
-. Posl diem Februarii conslaiifer ,-ul videmus , ,tri- 55 tlierum, anno .751. Ecelesiam liirbulenlissiinis
butam morli sancti pontificis Gregorii II, vacavit leiupOribus rexit, usque ad iv Kalendas Decenibi'es,
gedes dies 55, ut. liabeut tres Calalogi Colbertini et sive 28 Novembris, cum ,. ut esl in Martyrologiis,
Veronensis, Codicesque omnes 111111 nostri tum "Am- bbiii supreniuin diem anno 741, postquam "sedisset
brosiaiii, pr.Tler quarium, qui cum vulgaiis, Frche- iiiinos 10,. menses 8, dies 11. Ejus autem pbilum
riano altero et Cavensi, habcnl iiiensem i, dies 0. 1spatio uiiius mensis praecessit Caroii majoris',domus
Hos Pagius vult ciim priniis concineie, at non vidil Franciie : Cujus ftlii , ail. aimalisla Pitlnxanui,
 1037 . HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. GREGORIUS m. 1038
Carlomannus et Pippinus , sub oblentu majordomatus A fecta Bomain rediit,'easque ad pontificem inlegras
tolius Fraricim regnnmsuscipiunl, el inler se dividunt. .relulit.Quade causa gravissime a ponlifice exce-
Quorum ego «pochem libentef consiiluo ob prae- -ptus, fuisset eliam.jn synodo, ea de re Bomae cele-
clara regum -Eranconim merita erga apostolicam brata, depositns, nisiJntercessionePatrum ejusdem
sedem.-quae ab eddeni PippinoCaroIi filio duxerunt :synodi Jr^m, ponlificis jnitigassel ;'quod lamen ea
origihem.Caelera ad Gregorium-speclaniia
• 1'ege ifi -cqnditionefecit,' utidem-ipse Gregbriiis .presbyter
nol; ad Zachariam.'- •- :iler,um cumiisdem IilterisConstanlinbpolimpeteret.
: ' Verum imperator euhi in Sicilia retinerj, scripta
. ,-CIACONII. auferri et in jexsilium aniandari
- Ntim. lmea 1. — Joannis fi- ' . . - .iussil', quae omnla.
190, -GregoriusIII, tradil Aiiaslasins.-
lius SyrusS.R. E.-presbyler cardinalis, jinperatofe
Leone III Isaurorsedit a'niios-deceni.,.menses,'oclo, simiis ."Num. 194, linea 1. —'Hic concessqs,-elc. Sanctisi
dies 24. Creatus m Nonas Martii, consecraias xv etiam poiiiifex'.Gregorius, '11011s~blum'"scripiis,sed
Kal. Aprilis, anrio 731 omnium consensu pontificatum •'nixus est faclis iidversus .'impietatem impefatoris ob-
iniit. - " . ... in cultu sacrarum imaginum, et yenefa-
"llone sanclarum reliquiariim. Anaslasius eiiim suRe-
PAGII. , fius diclis additeum imagines Saivaibr^is,et jiposto-
Num. 190, linea 15. — Dum ante ferelrum , :elc. "ex-'allera Ibfum ex una pafte, Deiparaeet saiiclaYum",virgiiiuhi
skncli Petri niagnific.o bpefe
GregoriumGraecaLatinaeque.Iinguae peiitia, divina- erexisse; "iijoasiiica cohslruxisse
rum Scripturarjim-scientia,- psalmoruni, quos nie-'^. ibidemque oratoriiiiji.Jn cpio
mbria complectebatnr, inielligeiitia , fucuudia , ildei ' ~sa'cras'reliq"uias~undiqueeonquisilas ad culluin cori-
"
conseryaiidaesludiuni, animi iortiiudo ,el coiisiantia, , didit, sancioruhique natalitia sacris officiis et mjssis
celebrari statiiit a nioriachis Iripm riipna-
sapientia el • mansuetudo singhlaris ; pauperlatis "quotidie
anfor ; pro redimendis captivis, orphanis , viduis "sleiiorum illic Domino.minislrantium : et landem a
sacerdbfe inipso oratorio niissas agente haiic clau-
egenisque omnibus sublevandis-pia sollicifudo, in sulam
viros -religiosos pfopensio , iia suniino poniilieatu rum ihcanone,dicipostilla yerba, et omnium'sancto-
tuorum, instituisse : Quorum solemnitas
dignumfecere, ut, teste Anastasio : Viri Romani, seu ,'Iwdiein
omnis poputus a magno ad pctrvumdivina inspiralione - conspectu tucv,majeslalis celebraiur, Domine
• nostef, iii loto orbe terrarum, quam inslilulio-
permoti, subito cum ejus decessor de hoc swculo mi- \Deus •
neiri in eodem oratorio iii tabulis lapideis conscri-
grasset, dum 'in obsequio sui aniecessoris essel inleii- bere fecit. Sed hoc
lus, r.i ubstollenies \n pontiftcaius ordinem £11111 .elfe- specialiter pro illo oratorio iusti-
geriiit.-ldenr scribit'Frodoardtis in fragirienio-de ,|,uii Gregorius, atque kleq, ~utnotat Walfridus,"cap.
Romanis pontiliciuus-: ' - 22; 11011-estcanohi qui generaliter dicilur adnofa-
liim;. Cardinaris Bona,.Iib. 111Rerum liturgic, cap.
. Insistenspalris exsequiis de fuuere raplus II, iiuiii.'%, ih magno illo Missalium mss. quse
ad
Exhnitur, leclusiuie legiiiiiiasuimiia \ccatur. pervolvlt nuinero ,' unum duntaxat se i'eperisse
Licet porro Gregorius III poniifex elcclus ftterit sla- "lestatiir in quo haec verba ascripta siht, ijuod exstat
timac dregoiius II mortem oppetiit, cjus lamen in bibliotlieca Barberina, Cod-1858. Similem lahien
ordiiialio dilata esl usquead dieni .18 niensisMartii, clapsulam exbibere codicem Colbertinuni num.
trigesimuni qninlum-a tlecessoris niorte,- quia ej.fs C 2585, qui fuil olim monaslerii sancli Dionysii in
confirmalio pelenda fuil ab exarcbo.Ravemiaieiisi, Fraiicia, observat Edmundus Martene, lib. 1 de anti-
Ecclesiae Bitibus, cap..4, art. 8, nuni.16. In eo
qua servilule liberata esl Ecclesia Roinana post .quis
morfeni Gregorii III, nl in Zacliafiae succcssoris pon- eniiu babeliir : Necnon el illoriim marlyrum quorwn.
tifleatu videbifuf. Exbis Anaslasii el Frodoardi ver- , hodie sblemnis i'n conspeclu glorfce ip,w celebratkr
tis-eliam'erui'mihl posse videtur form.ulam Iittefa- iriumphus. Caeterum has similesve additiones, inter-
rum; quas posl elecium ponjificemclerus-Romanus •rbgatus,ea de re a. Guilleltao' abbate sancti Albani,
scribebat ad exarcTiumsad judices , ad archiepisco- iiaudquaqua.n,. hhprobavit Innocentius -III, ut iscri-
Jjil Matthaeus Piris in Vijtis abbaium.sancti Albini.
pum el apocrisiarium Ravennae, qtiibuselectionem ,,De caiibnc niissae
iactani referebant, ei cqnfirmandam petebant,'^ju'ae- y.ide dfcta iii Gelasio,
xjue cxstat cap.;-"2libri diurni ponlilicum Romano- ., Num 202 , ;linea 12. — Hujus temporibus -, etc.
Tum, scriptam nou-esse posl mortem Gregorii II,-ad •Anno- septingeiiicsiiiio quadragesimo Luilprandus
pelendam scllicet eoniirmiitioiiem fGregoni UI,' quia 'Longobardoram- j-ex Roniam obsidione cinxit; ieo
liicpos! mortehf decessoris subiio,el dum in obsequio qiiod Trasaimmdus Spoletanus.et Godescalcus Be-
sui anfecessoris essetinlcniusj ut ail Anastasius, vel nevciilanus, duces sibi "infensi, essent In aihicitia
dum insisleret antecessoris' exsequiis ,^ ut sci;ibit •-Romanfponiiiicis. ^Juare Gregorius anho seplih-
Frodoardus, .eleclus esl";- ilie v.erd.ctijus his lilteris -genlesimoqiiadragesijnbpriiiio duplicein legalionem
"poslulabalur coiififmaiio ,'post tri.dtmni laulum a. , ad Carolum Marlcliummajofeni domus regiae Fran-
Tiiorle decessoris, ut- in iistlem legitur. Praeterea corum cum clavi!)us':s'arictiPetri el particulis ca-
"iempore eleclionis Gregorii, sede 'vac;mic;'rcgiitieh jy1••lenaruni riiisil, duplicemque ad euiri scripsit episto-
Ecclesiaj eral penes elecfum ponlificem iiqn vefb lani "coconcilio, ut eos h lanla oppressipne Longo-
peries arcliipresbyierjimj architliacoriiim-ei priinice- •burdoruni' tiberaret, inqitit -Anasiasius,' qiii unius
rium 'uolaiibruiii; utin Benedicio II probaviiniVs, quidem tarilum legationis ineminil obilae per Ana-
ideoque hanc formulam ; quam Papebrochius in Co- stasium episcopum et Sefgiunipresbyterum.-Sed.du-
'naliiiChronicu-Hisioric. in disseil.' pontiiicatui Gre- plicem' legationem ad Carolum a Gi'egorio missam
gorii II su!;~urieta,exislimans eamdetn nondutii.lucem - liabenms ex continuatore Fredegarii, qui cap. 110
vidis'se,'intcgram recitat, lorigeante Gregovium III >scribit Gregorium , non soluih opem Caroli contra
exafalam "esseverisimile cfediderim. Longobardos implorasse, sed etiam cohtra impera-
Num 191, linea5. — Commoniloria scrip.la. Gre- -lorem^qui,' ul ail Buronius, coneilaveral regem
gorius inilo poiiiificalu,'cuitum sacrarum iinagiiiiiiri, 7="Longobafdofum conira Ecclesiam Romanam : «"••£0
qui ab imperatbilbus Leone etCoiistariiiiioluipugna- leinpore, inquiiContiiiuaior.bis a Rbriia beatus papa
batur, sibi tiefentfeiidum existiriians, liltei'as"subito Gregorius claves venerandi sepulcri cuni vinchlis
ad _eqsscripsit,*adiam pravanl opiniorieiVial^ici.en-' saiicii Petri et inuneribiis magnis et infinitis', aut
dam adfiortans;'quas liileras Gregorius presbyier, ' (quodanlea nullisaudiiuin lggaiionemvisumlempori-
qui'pertttlit, reddere prae meiu persecuiionis',' qua ; bus'fuit)inemo"rato prihcipi (nempe Carolo) dest"na-
jiis ".emporibusLeo imp. miiltos lam epfscqpos qu.am : vit. 11Cujus 'dupiicis iegalionis haec ralio brbfer-
pairiclcs, oinnisque generis fiomiiles, in exsfliuin "tur ab eodem' Aiionyiifo :« Kb 'paclo "palralb ;'ut
expulilvel nec"itradidit', reddere non ausus, re in- ad partes i;nperaioris rccederet el Roiaaiium con-
 '
1039 „- . ANASTASHBIBLIOTHECARII - ! 1040
sulalum (seu patriciatum) prsefato principi ' Ca- A conseiisu ponlificis et populi Roniani poliebantur, et
rolo sanciret. > '. proleclionem,
; seu defensionem, quam RomanaeEc-
- Gregorium non solum conlra Longobardos, sed ••clesioepolliciii erant, quae defensio paciis cuin Ro-
-eliam contraimperalorem auxiliiim ppstulasse, ex- manis poiililicibus initis constiluta eral-. Pactortim
; pfesse legilur in Annalibus Melensibtis, qui incol- . illorum initium de prolcclione cum Ecclesia Ttqnia-
lectione HisioricorumFrancoruiiiTJuchesnii exslanl: na conventorum confert Marcain haec tempofa, qui-
*,« Anno 741, Carolusprinceps domiliscircumquaque bus-Gregorius III se suamque Ecclesiam tuitioni
. posilis gentibus, dum ea quoe pacis erant infra sui Caroli Francorum ducis commisit; et protectionem
; regiminfs terminos disponeret, bis eodem anno Iega- istam novis quibusdam legibus, a-Pippino rege Fran-
t.tibnem beatissinii Gregorii papae ab aposlolica sede corum el Stephano II ponlifice Romano, qui patricii
direclam suscepit. Qui sibi daves venerandi sepul- digriilaterii Pippino et ejus filiis aitribuit". firmatam
' cri principis aposlolortim Pelri,ejusdemquepreliosa fuisse scribit.- His itaqtte difficillimis lemporibus
.'
' vincula cum muneribus magnis delatis obtiileriini; .Carolum Martellum pairicium Romanoruni et ,de-
quod antea nulli Francorum principi a quolibel prae- fcusorem Ecclesiae dictum esse, praeier-Freriegarii
'sule Romanae ufbis directum fuil. Epislolam quoque i;iConlinualorem laudaluni, evidenler insinuanl -Caro-
" •decreto Romanorum principem sibi praedictus prae- lus Magnus el Ludovicus pius imperatores : lillc in
' sulGregorius miserat, quod sesepoptilus Boinamis, < divisione regni sui armo 806 inter filios facta, in
' relicta imperatoris dorhinatlone, ad suam" defensio- qua ail : « Super oninia auiem jubemus ul ipsi ires
' nem el invictam clemenliam converlere vdluisset. » •fratres curani et defensionem Ecclesiaesancti Pelri
' Ex quo eliam liquet riuplicem legalionem iilam per- j}-simul suscipiant, sicul quoriiiamab avo noslro Ca-
linere ad aimum 741, Gregoriumque a Carolo pe- - rolo et bealae memoriae genitore Pippino rege, et a
liisse ut ab imperaioris parte recederet. nobisppstea suscepta est, et ul eam cumDei adjiir
Quid legalionibus liuerisque Gregorii III respon- lorio ab boslibus defendere niiantur, et jusliliam
derif Carolus, hullus velerum proriidil; sed cas Ca- -i-suain, quaiitu.ni ad ipsos perlinet et ratio postnlave-
rolo gralissimas accidisse nos eriocet. Coiiiinualor rit, habere faciant. J Idein babet. Ludovicus Pius
Fredegarii, qtii in sua Appendice scribit: «Ipse mi- in divisione regni sui, quam Goldastus, toriio II inir
rifico ac magnifico honoie ipsam legationem rece- perial. Conslilut., el Baluzius., tomo I Capit., anno
pit, lnmiera prelibsa contulit, atque cum magnis 837, auctor vero crilicaa Baronii rectius anno 835
praeniiis cum snis sodalibus missis Grimonem abba- factam exislimat : < Super omnia jnbemus afque
lem Corbeiensis monasierii el Sygobertum reclusum ipraecipimus ulipsi tres fratreschram et defensionem
Jiasilicm sancti Dionysii manyris Romani ad limina -iEcclesiaa sancli, T^eirisimul suscipiant, sictitquon-
sancli Pelri ct saneii Pattli tlesiinavit. i Cuni baec <dam a proavo nostro Carolo el avo nostro Pippino,"
legalio Carolo gialissima fnerit, non diibium quin et <
' beaiae memoriae Carolo genitore nostro impera-
pcr missos Luiipranrio regi bellum denunliaril, nisi lore, el a nobis poslea suseepla -est. J EX quibus
dilione Romana quamprimum" excedcrel, et Luit- < concludendum esl CaroluinMaiiellumprinimii fuisse
pranduni,-ejiis minls ab inccepto deterrilmn, papiam omniiim < principum Francbrum, aut cujtisque alte-
unde venerat reriiisse,' relentis lainen , ut li.tbet :rius gentis, qui Urbis Ecclesiaeque Romanaj jpatj'o-
AnaslasiUs-, oppidis qualuor quae occupaverat, quae <ciniuin suscepit. Qui plttra hac de re cupit, consiilat
poslea sub Zacharia Gregorii successore resiilula p,-Marcaiii laudalum, clcriticuiiiBaroniiadannuni740.
* sunl, ut ibidem dicemus. Auxilia ponti':ci promi- - Exlegalione illa Gregorii III ail Carolum Martel-
• sisse Carolum dubitandi eiiam locus non. esl, sed lum, 1 penes queni Franciae tunc onmis adminislra-
cum eodem anno 741, obierit, eapraestarenon|poiuit. i erat, orta videtur origo nunlioruin aposlolico-
lio
Porro ex his Continualoris Fredegarii et Annali- rum in Francia. Tunc enim pfimuni apocrisiarii
- sl;e Metensis verhis dedttcilur consulalum, seu, ut -JRomana? seriis in Francia visi suni, qui bis ctim Ca-
' auclor critica: Baronii fuse ~
rolo Martelloegerunt', ut auxilio cbnsilioque Homa-
expliGitt, patricialum
Carolo Gregovinm III o^tulisse, cum posterior dicat uis i essel.- Qui Romanum pontificaturh post Grego-
- populum Romanum-relicia imperaloris dominatione rium < III gesserunt, inquil Cointius in Amial. eccle-
-atl suam defensionem Caroium vocasse. Patricii siast. i Franc. ad annum 740, num. 7, ii frequentius
enim dignifas conferebalur'illisqui ad defensionem •nunlios i direxerout in Franeiam, resque eo deveuit,
Ecclesiarum et inopuiiiad.versus-vim poientiorum ;ul praeter legalos, qui pro novis causis einergenlibus
.'-cligebanlur, ut liquet ex-fbf,niitla;'a Paulo Diacono 1Rpina niiltebaiitur, apocrisiarius apostolicaesedis in
: in Hist. Longobard. in nis. Valicano relala, - qua cbmitalu " regis assidue maneret, nec raro id mune- -
princeps palricium renuniiabat: «Hinehohbrem libL ris i a Romano pontifice collatum est ei quem rex
, concedjmus, tit Ecclesiis Dei-el pauperibus Iegem •'arcliieapellaiium palatii sui conslilueral.
facias, et inde aputl altissihium Judieem raiionem BENCINI.
reddas. Tunc induat eutn imperator maittum, et po- -
- nal ei in.dexlro indice anniiluiii, et del ei bombaci- Num 192, linea 1. — Synodale decrelum. Hoc con-
. iiiun propria manu ,scriptuni : Esio Patricius inise- stitutum ! synodaleeditum est in secunda synbdo Ro-
. ricors el justus. Tunc porial ci in caput aureum D niana ! a Gregorio II. Syiiodi iliius fragmeiita aliqnot
. ,-circ'uhmi etdimiltal. t Importabat palriciatus jus reservavit !' Adrianusl in epistola ad Carolum, pr.osan-
«luoddam proleclionis exlraordinarium, ut explicat ctis imaginibus.
Marca, lib. i de Concordia, cap. 12, num. 1, guod LinealS. — Inlerccetera institula. Celeberrinium
Ecclesiis sibi non subdilis, adversus polenlibrum 'encyclicum scripium, a synodo Romana vulgatum,
,vim publicam aul privafam, imperiiri solenl illi qtii !reliquis ~ pontificiis decrefalibus anhexum fuisse., as-
alias exmunere suo ad itl non oiiligantnr; licef enim seril Auasiasius. Codicem itaque stipponil exstiiisse,
principes Ecclesias in regnis suis constitutas ex ofll- in ' quo pontificum decretales epistolae insererenlur
cib tueri teneanlur; illud tamen jus proleclionis or- ,'ad fidem faciendam, eumdemque in scriniis aposlo-
dinarium est, et a jurisdiclione pendel. Jus illud 1licis religiose diligenterqiie fuisse asservatum. Et
, exlraordinarium prolectibnis cpncedebalur procefi- .'quidem pontificls Gregorii I aevo Codex liujusmodi
bus viris,qui vocabanliir palroni, defensores,prote- *expelebalur iii provinciis ad fidei disLiplinaequevi-
clores, el.advocali, qui jprotectioneni et defensioiieni . gorem
\i retinendum. Secundinus eninr nionachus et
singularem Ecclesiis parlicularibus impendebant, inclusus pelierat a Gregorio Magnodecrelorum pon-
praeter eafn quae a regibus ex ordine disciplinaepu- -1tificiorum exscriptionem; ad quein rescribens Gre-
-blicae exspectabatur. I
gorius, lib. vn, epist. 54, pag. 255, ait: t De ordi-
J
Seri.palficiatus Ecclesia3 Romanae, seu patricii nationibus vero apostolicae sedis ponlificum, ulruin
.Ttomanorum nomen, riuo quaedamcomplectebanlur, post I bealissimum viruin Hormisdani aliqua sinl ad-
et jurisdictioiiem quareges Francorum in Urbe ex 'dita, vestra cbaiitas requirit: sed ustjue ad Vjgilii
1041 HISTORIA DE. VITIS ROM. PONT. — €REGORIUS 111. 10r2
papae tempora exposilas ordinationes praesulum esse A provincia Germaniae, ut Saxonicia est quoddan
cognoscat. > Quotieslgituf solemniora decrela aliqua genus vesiis, pelilum a gente Saxonum. Auctoi
evulgahanlur a ponlificibus,%una cum synodorum, Quaest. utriusq. Teslam., cap. 127: « Nunquid non -
quas haberi contingeret, assensu et conlirmatione ea tunica mediocris hominis, quamvis munda, impera
corpori seu Coriicieitlem Decretalium annecteban- :tori lamen .sordida el iilicila esl, simiiiter et Saxo
"lur; qiiod praesens decreverat synorins. Ejusdem •nicia senalori.i Vel quia venibant et fiebant Romae
nioris exemplum alterum recensetur in Geslis Leb- in vico Saxonum. Unde Urbe, fuit vicus Saxoiium,
nis IV, ubi haec oecurrunt: « Quaeetiam capilnla, cujus meminit Anaslas. in Leone IV": « In ipsp
ut in fulurum ah omnibus illibaia servarentur, post ponlificii sui exordio Saxonum vicum validus ignis
caeteradecrela pbhtificum in sanctiscanonibusjussit invasil. t Aliaesunl gabalhae, quas dictinlur irilerra-
"ascribi. i siles. Anastas. in Leone III: « .Gabathas interrasiles
ALTASERRA. nqvem.pensanles libras lindecim.i Inlerrasiles diclae,
Num. 194, linea 13. — Natalitiorum missas. Missae qiiia erant quasi derasae, id est, purae et simplices
nalaliliorum seu nalalittm marlyrum sunt niissas sine caelatura. Idem in Gregorio IV : « Gabathas
diei solemnis eorum ullimi agonis, quia eo die nali - interrasiles quinque cum pedibus suis. i Sic aurum
suiil Christo. Anastas. iu Gregorio III: In die nata- interrasile quasi derasum el aequalum. Plin., lib. xii,
Jitiorumeoritm,'id esl sanctorum aposiolorum el mai- •cap. 19 : « Coronas ex cinnamo, interrasili auro
jtyrum. Idem in - Adriano : Iri natali pontipch. Am- inclusas, prinnis onininm in lemplis Capitolii alque
Lros., sermon. 72 : Natali, sicut dicitnt, imminenie Pacis riicavit imperator Vespasianus Augnsius. i
.vindemia,natalem ejus marlyrii procuramus. Terlull; g .Ilancinlerpretationem juvat idem Jib.xvn, cap. 23 :
.de Coroh.milil., cap. 3 : Oblationes pro defunclis, volunt « Deraso corlice qualenus obruaiur, unde et rasilem
pro nataliliis annua die facimus. . [ leonum- deprimere suleo.-1 Gabaihaefiebant in modum
vel "aliarum belluarum. Idem in eodem :
._•In canone mhsw hoc ddjecit.- Canon missae est « Item gabatham saxiscam habel in niodmii feonis; >
solemnis oralio, qua conficifur corpus noinini.
jOrdo Rom. de. sacrilic. miss., cap. 12 : Oraiio- Anastas. Gabathis ihsculpebantur gryphes et aliae belluae.
nem qucim canonem sive aclionem, propler re- in Leone III :'« Gitbatbas argenieas ha-
gularem sacrameriloruni confeclioncm, Romano more bentes gryphes deauralos. > El ibid. :""« G.ibalha
appellamus. El ila inleiligeririus es! Gregor., lib. vn, saxisca anle in niddiim leonis. > Gabathaependebaiil in
altare. Anastas. in Leone III : « Necnon
episl. 65, quia orutionemDdminicammox posl cano- pergula
nem dici siaiuhiis. Et Lso Ostiens. Chrohic/.Cassin'. et gabalhas fecil ex auro pitrissimo quindecim cum
lib.-n, cap. 94 : Cumque acl eunicanonis locum per- gemmis pendenles in pergula anle altare. » Gabalbae
venissel, quo virorum soienl recenseri nomina. genus paiinae vetcribus notuiri. Martial., lib. vn,
47 , - - • .
Num. 193, linea 1. —Quam inslilvHoncmin eodem epig. ' Transcurrunt
oralorio labulh lapideis constrjbere fecit, in qtco gabatiia?,vblantquelances.
faciens pergulf.mcontulil dona diversarum specierum. . Linea 4. — Amulas superauralas paria duo pen-
Gregorius ponlifex condidit oratorium juxla bSsili- dentes. Fibulaloria numero .quinque. De armis seu
cam heali Pelri, elin eo.exslruxil pergulani, in qua amulis dicluni est supra. Fibulatoria sunl vestes
proposuit varia dona a se oblaia. ln ecclesiis donaria ecclesiasticae, ut dalmalicse ct similes, qtue flbulis
oblaia proponuntur in pergula: Anaslas. infr. boc p connectunlur. Anasias. in Leone IV : « Fibulaloria
loco : « El super eanidem absidein cruces argenleas majora et minora quinque. i Trebell.-Pollio in -
tres, ct cailera qtiae in ornamenlo pergulae, seu ad Claudino : « Saga fibulatoriai » Fibula est vincuium
vesles allaris ordinatae sunt. i Eo alluJcns Teriul- ex auro, argento vel aere, quo vesles siibiiectuntur,
liatu, advers. Valentiniaii., cap. 7 : « Aliis alque Eo sensu conjuncifvam velut fibulam apponi, ad
aliis pergulis superslruciis, et uhiciiique Deo per conjungendas parles.orationis, ait ..Tertull.- advers.
loiidem scalas dislributls. > Pcrgula esl loctis seu Hermogen.: « Nam et artem velul fibula conjun-
appeudix aedium qua pvospicitur iu publicum. Diu- ctivae ad connexum oralioni appositum esl/ J Hinc
lino carcere niultaliisFulvius, tempore belli Punici n, fibula pro ipsa.veste fibulala. Leo Ostiens. Cbronic.
quod cuni corona rosacea e pergula in forum spe- Cass., lib. i, cap. 28':,« Phialis quoque et humulis,
cfare visus esset,- Plin., lib. xxi, cap. 3 : « Lticius bocis, ac fibulis auri purissiuii. i Virg., Mneli. iv :
Fulvius bello Punico iicumcorona rosacea inlerdiu
e pergttla stia in forum prospexisse dictus est, auclo; Aurea purpureamsubnectisfibulavestem.
'
ritate senalifs in carcefem adductus, non ante fineni Valer. Flacc. Argon. i :
LellLenvissus est. i Apellem tabulas pictas propo- -, : Al libi.coilectassolvitjatn fibulavestes.
suisse in pergula.et post labulas latuisse, utlrans-
eurilium judicia exciperet, scribil idem lib._ xxxv, His afflnia-sunl campestria, seu succinctoria, quibtis
cap. 10: « Ideni perfecta opera proponebal in per- juvenes succingebantur, cum se exercefent inCampo
Martio : unde et nomen. August. de
gula transeuntibus, atque post ipsam tabulam lateifs, Civit. Dei, lib. xiv,campeslriumcap. 16 : « Et fecerunt sibi cam-
viliaquabnoiarenlurausculiabat. t Servi eliamvenum
exponebaniur in pergula. Plautus in Pseudolo. D pestria, idest, succincioria geniialium : porro auteni
campestria Lalinum quidem verbum esl, sed ex eo>
Te ipsnmculleoergo cras faciamdeporlere in pergulam. dictum'qiiod)juvenesqui nuoi exercebantur iucampo,
Litiea 2. — Gabalhas aureas dttas, alias suxicas pudenda operiebant,undequi ita succinciisunt campe-
numero quinque. Gabalbaesiinl patellae cavoaex auro, slralos vulgus appellat. i Unde campeslrati, sttc-
vel argenlo, vel aere, in quibus ardebal oleum ciuctoria liabenles. Luiiprand., lib. vi, cap. 4 :•
Anastas.- in Honorio : « Fecit et gabathas aureas t Adducti sunt aufeiii duo pueri nudi. sed campe-
quatuor, pensanles singuias libras siugulas. i Ety- strali, id esl, succinctoria babenles. >
nion nominis signat Papias : Gabalha palella vas ' Linea 7. — Aquamanile argenteum par unum.
quati cnvata. Hinc a Prasinis derisus Phocas quasi • Aquamanile esl vas e quo aqua fundilur mantis
perihsaniam gabaiha, vicepoculi, ulerelur. Anastas. lavaudi causa. Anastas. in Sixlolibras III: «Aquaamaniles
oclo. > Paulus
in Hisior : « Phocas autem-fecii circensem luduni, argenteos, pensantes singulos
et Prasini conviciis etim lacessere prapsumpserunt in i. 3, ff. de supellect. legat.: « Vasa aquaria,
clamantes : In gabailia bibisli, iteriim sensum per- pelves, aquimanilia. > Varro-de Vit. pop. ,'Rom.-,.
didisli. » Eslquoddam genusgabalharum quaedicun- lib. n : « Urceolum aquaeinanile vbcamus,' quod ea
lur saxicae vel saxiscae.' Anastas.- in Benediet. III: aqua in trulleum effundatur. > Aquamanus Anastas.
i Gabatham saxiseam ex argenlo purissiino unam, inf. in Leorie III: « Fecit-aquamanus auri. peniptu
pensantem libras numero tres. J Forle quasi-Saxo- deauralas paria duo. >
—
Linea 8. Et collare-aureumcumgemnmpenden--
niciae, quod inventse essent in Saxonia,- -quoe'est
 1043 .*.-'. ANASTASIIBIBLIOTHECABR . . , ri044
libus. Collare psf nionile e.gemnjis,- colli mulieruni A[ omnia convenite. t Idem, serm.,.78, de-Tenipore,-
ornamenlumi Virgil. iEneid-. i : ..«Atlentius taineir rogo, et adriiqiieo, fralres, ,ut ad
; Colloqueinonilebacaiiim. .vigilias maiurius surgere sludeatis ; ari leriiitm, ad
sexlam, ad.nonam feliclter veniatis. » Simililer Gre-
Ainmian., lib. xx : « jubebafur. diadeiha proferre, .-goritts III monasterium reslituisse membratur infra
negansque unquaihse habuisse iixpris colli, vel hpc loco,. juxiabasilicam Laieranensem,, ad cele-
capilis, pbscebalur.)' -'','. bj-anda Jbi officia diurno noelurnoque tempbre, Iri-
_' Linea 9..-'-7Ei faciemaltarh et-confessionemcutji .siar officiorumxeclesiae heati. PetrL, Et Adrianus
regulh xesiivil argenlo. Regulaesunl virgac ex auro, inslituit-ul in monaslerio Horiorij papifiJ3oj;ajeanqr
afgento .vel,aere, ,vel ferro, e quihiis (inciimtir vela liieae celebrarenlur, ut in ecciesia-Lalerahensi. Ana-
ahteallafe vel sacras ihiagines.-Paiil. Varnefiid., d'e slas. in Adriano : s "El constiliiil eos, ut iri basilica
'Gest." Lbriffbbard., lib, ni, cap. J51 : .«-jlnlibs ih Salvatorls, quae et Gonstantiniana diela est, juxta
jljhere. he|olialiohe sua decepe.riint, veiiiinjlanies ',|Laleratiense patriarcliiuhi posiia, et offlcia celebra-
'regulas ahris,quseita nescib qobmodo erJaritcoloratae, fenf, Iioc' est/ iriatutinam borami primam-, lerliam,
iit auri proliali alque exaihinati speciemsimularent.> sextahi, sed et hdnani etiarii et vesperiina'»i*..iIdem
Aliis locis regulares vocat Anastas. ip Stepbano IV : staluisse riienioi'alur infr. ih monaslerio sancti Lau-
,«Fecil eiiiin e't-tres regulares argenleos snper rugas, renlii. ' '
, . I ..
per qiias ingrediunlur ad atlare, ubi imagines in Linea'5. — Segregatum videlicet a.jure poteslalh
in «
frohtispieio cojislitbtae sunf. »Idem Adriano : Iu firesbijleri ] prwdicii liliili. Gregor.TII eohdidit riibria-
tnlroitu Ecclesiae presbylerii, ubi et rcgularem ex g[ sleritim in ecclesia sancti Clirysbgoni hiarlyris,- qule
argento iriveslito fecjt, et posuit super eiiindem regu- est lilulus cardinaiis; eiemplum iameii a 'jurisdl-
iarem praefatas tres iinagiiies. Jn superiori verq ruga, clione presbyieri carlinalis dicti liluli i quia geiie-
id est, ih.medio presbyterii, faciens.aliain regtilarem raliier seryatur in Urbe, ul niillum rribnasierihni
ex argcnto inveslilo, » Idem in Lepne III: « Vela lilnlo cardinali silsubjeclum,[eap. Dilectus, exlr. -de
hiodica de slauraci quatuor, quaependentin regtilari capetl. monach. ~
ante imagines. t El infra.: « Fccit el coltimnas ar- - Nura
198, iinea 5. — Fecil aulem el leclum novi-
genleas sex, et regulares duos ex argehto purjssimo, ter, simul el cameram saiicli Andrew aposioli ad sqii-
pensantes siniul libras oetuagiiita. > Idem in Pa- ctum Peirum dposlotum, quod depinxit.' Ecclesias
scbali : « Fecit etiam anle vestibulutn allaris, regu- depingi moris aniiqui est. Anaslas. infr. koc locb :
larem investilum ex laminis aigenteis. > «'Hic etiam basilicam sancti Calixli ponlificis et niaf-
. Linea 12. — Coronulas argenleas numero quinque, tyris, pene a fundameulis xlirutarii, hovis fabfieis
Coronae vel coronulae aureae, vel argenteae, .erant ciim tecto construxit, ac lolam depinxit.i Etinfra:
donaria quaesaepius offerebanlur a fidelibus, ul infra «Iteni, basilicam sanclab Dei Genliricis,' quse In
Iioc loco : « Necrion et coronulain auream ciirn crube Aquiro dicitur, in qua'anlfea'diaconia,. et parvum
pendenlem super altare. s Cbroifula est diiiiinutivum qratorium fuil, eam "afuridariientis longiorem ella-
«oronae: rursus dihiinutivuiii coronulae esi coriiiila. liorem consifuxit atquedepinxit.i Dequo fusiusdixi'
Mallb.Parisari ann.1247 : « Etcornulaaureaquaevul- ' •
in.Gregor. Tur., Iib. n, "eap.17. -. .
gariler garlanda dicitur. » lnde manavit vefnaculuin Num 202, linea 3.'—liein accubita qum sunt ad
corhelle. - - - _' bedium Pelrum in ruinh posila, a funddmeiuis noviter
• Num 196, linea 1. —Hic
fecit in ecclesiasanctw Dei ' restaufavit aiqite d«pin~r.it'~Accubilum
" proprie esl le-
Genitricis ad Prwsepe per circuiium sitper columnits clulus tricliniaiis, inquo accumbiturepularuni caiisa.
regularecandeiabrorum ad instar ecclesiwbeali 1'elri Lampritl. in Heliogabaio : «Non cubuil in accubitis
apostoli. Regulare candelabioruhiesl linea seu ordo facile, nisi iis qtia; pilum leporinum baiierent, aiii
candelabrorum, quae ordihe disposita' erant. plumas perdicum subalares. Saepe culciiras mulans
• Linea 9. — Vela seriea qlba ornala blalto, idest, : amicis folles pro accubitis sternebat.'»
yilioribus
blatteo limbo. Blalla ideni est quod purpufa. Tre- jinlerdum accubituni significabal coeriactiluiii, ln
bellius Pellio in Claudio :« Cum ab eo uxor peteret Iquo' accubiia dispbnebanlur. Anastas. in Leohe HI:
ut unico pallio hlalleo sericb ulereluf, ille respondit: i Itemque fecit in palriarehio Laterahensi trlelihiuin
Absit ul auro lila penserifur; libra enim' "auriiunc ;niiraemagnitudinis,
' iii qub loco et accubita coliocai-
libra serici fuit. > Gregor/Tur., Hist. lib.-li, cap. 38: vil. » El infra eod.-'«Feeit el airii domum,'inqua
e Igitur ab Anastasio imperalpre codicillos de cohsu- eliam < et accubitbs collocavit: > Iderii iii Leono IV:
latu accepit, etin basilica beati * ' Martini lunicablaltea c.Nain et acctibiluni quod domnus Leo bonae ine 1'
indutus et chlamyde. > j III a fiindamenlis construxeral, et bmiiia
Num. 197, lihea 1. —Cbnsifiixilque •monaslerium inorjaepapa i
brnaiiierita quse* ibi paraverat, prae niniiavelusYate
eyga eumdem lilulum sanctorum marlyrum SleplianV, iet oblivione aritecessorum' ponliuctfm deleta .suh£>
Laurentii, alque Chnjsogoni, conslituens ibidemabba- ei t in riie natalis Domini nostri Jesu Chrisli securi-
lem et monqclwmm congregationem, ad persolvendas duin i carneiri, tarii domrius Gregorius quahi erddm^
Deo laudes ineodem titulo diurnis atque nopturnis rius i Sergius sanelae recordationis, ibidem niiniihe
temporibus ordinatam, <td instar offlciorumecclesiwD' (epulabantur. Isdem vero Ijealissimiis et summus pfa>
beati Petri aposloli. Basilica.sancli Chr.ysogotiimar-. sui j Leo IV cum gaudio et niniia delectaiione omniii
tyris est tilulus cardinalis. In eo Gi-egoriusIII condi- ornamenla t sive allmenta, quae indedeleta fuerantj
dil monasterium, et in eo inslittiil abbaiem et con- noviter ) reparavit/ et ad usum prislinum .magnilice
gregationem monachorum",ad ceiebrand,um divinum revocavit. i > Inde restiluendus locus mendosus ejus-
offlcium per dieriVel noclem, ad exemplurii ecclesiae dem t iu Gregorio IV : « Fecit eliam/juxta acolili pro
beati Petri.- Ab.ecclesia beaii Petri ad alias onuies < quiete pontificis, ubi post oraliones maluiinales, vel -
saeculares el regulares manavit riios celebrandi divina missarum j ollicia., ejus valeant niembra soporari^"
oflicia suis horis die rioctuqtie. Eth8e sunt.quae jhospitium parvum, sed honesie construcium. > Lege
dicunlur Horae canonicae, quia divina.officia l-ecilan- . juxta accubita, quae erant scil. ad basilicam beati
lur certis horis .videlicet .hora niatutina, prima, jPetri. ] -.-.-. , i ,.,
lerlia,'sexla, jiona, vespera. Anaslas. in Adriano-: ,; Nuin. 205, linea 1, — Hujus temporibus.Gallieri-.
t Porro «l. in basilica healae Eugeniae nionaslerium sium. j castrum recuperalum est, pro qtic<quolid.ie.ex?
pue.llafum no.viter.ibiriem a fuodamentis aedificaris, pugnabatur
^ ducatus Romanus a ducatu Spqlelino,
ut
constituit" jugiter illic Deo canerent laudes, videli- dmis i pecunias -non partigs., Teinpore LbngoMnfo--'
-
cet hofa prima,' lertia, sexla, iiojia, vespera, malUT rum Italia divisa-erat in ducatus : sirigulae,proviiici|e~
lina. > AUgustin., detTjempoj-,,'serjn. 55: «<Et:ideo ducalus^ t dicebaniur, ut ducatus Romanus, dtifcatu'"!
rogo vos, fralres chafissimi, ad vigilias malurius 1Spolelinus, ducatus Fbrojuliensis. Paril. YarnefrM.,'
&urgiie; ad terliam, ad rsextam, ad nonam anle de j Gest. Longobard. lib. iv, eap. 52 : t Circa UiSc
 "
iom. HiSTORlA DE VITIS ROM. PONT. S. — "GREGORlUSIII. 1045
"lempora niorluo apudl-orum Julii Gfasulfb"-duce A tiir m Descrfplione basilicae Vaiicanae canonicus
Forojuliensi, ducalum Hngo regendurti . suscepil. Romanus, qui tum interfuit, cttm jnbente eodem
Apud Spoletum jjiipque Theuldelapis" defuiiclo Ailp, Eugenib, aiiliqua allaria dirula,'fuerunl, ibitjueho-
eldem civjlaii duclor effieilur. » Per haec tempora vum a fundamerilis excilalum. Ut auvejn boc orato,-
diiio Romana niulta passa esi a Luilprando rege rium in dies magis ac magis ciriilum difaretur.siiffra-
Longobardorum, ob causam Trasimundi, ducis' gio, voluit idem.Gregpj'ius natalitias eorum cele-'
Spolelani, qui Romaih reg.",persequenle eoiifugeiat,. briiates quotidie soteihnes esse .sacris officiis, per
et'a ducatu Roniano obsidioheablatae" suhi quatubr nibnaelios triiiiii.Hionasteriorum in VaiiCana basilica
lirbes, Ameria, Tiortas, Polimarliua " el Blera, de Dco.insefvientes, persolvendis. A sacerdote vero ,in
' Anaslas/ in Z.achar.
quo —
, eotfem oi*atorioreni sacriim faciente posl illa eanonis
, Num. 204,"linea' 4. El hoc constitnii ut, secuii- Verba : et. omnium sanclorum iuorum, seqnenlia reci-"
dum consTilulumquod a collegio sacerdotum cqratn. tari : Quorum solemnitas hodie in conspeciu' tuce
sacro corpore beali P-etri faclum est, pro celtbrandis, rnajestaiis celebratur, Domine Deus nosler, in tolo,
solemniis viglliaruin alque missarum'-Oomini noslri orbe terrarum; ut sCribil Anaslasius hoc loco, ciii
Jesu Chrisli sanclwque £jus Gcmilricis,-sancloritm plane consonat "Walfridus^Sirabo,scripforparis aeta-
- ajmslolorum,' vei omnium ksnctorum martyrum ac lis,' capite 22, ubi,«Gregorius, inquil,III faciens ora-
confessorum, perfeclorumque juslorwii -loloin orbe lorinm in basilica beali Pelri in hqnorem" omninin
lerrariim requiesetnlium, ut in oralorio nomini eo- sancioriim, et quolidiana ibidem officiaac missas iu
rum dedica',6, inlra ecclesiam beali Pelri aposloti eorum venerationem consliluens eelebrari, inslituit
sub grcu pririeipali a .monachis vigitiw celebrarenlur, -g iii canone a sacerriole dicendum : Quorum soleinnilas.
St a presbyleris hebdosnadariis missarum sotemnia. hodie in conspeclu ium majeslaiis c.elebratur, Domine
Conslituium boc continei- tiuo capila. Unurii,- lit Deus nosief, lo'.o in orbe lerrarum; quod quia spe-_
vigiliae sanelorum aposlolorum, marfyrum ct confes-' cialilcr ati "iilam perlinet celebritalem, non est ca-
s6fuml6toor.be quiesceniinm celebrarentur a pre-, noni qui generaliier dicitur adnolatum. > Cuni enini,
sbyteris bebdomadariis. ln ecclesia heati Peiri erant vbrba per saiicluin Gregorium III insfituta soluin-.
presbyteri heddomadarii, qui per hebdomadas iriissas niodo in prtEdicto oralorio a sacerdote divinis ope-
.celebrabaiit:
' Liiiea de-quibusAnasias. in Hilaro, ubi dixi. ranie essenl dicenda plane sequitur canoni, qui ex.
11."—lisdemque conslilutis disposuil, ul in ipsismet Domini verbis, cx aposlplicis tradilionibus,
c.osmeteriiscircumguaque posilh Romm, in die nalttli- atque ex inslilulionibussanclorum ponlificiim con-
tiorum eorumluminaria ad vigilias facienclas, el obla- sial, hihil omnino post sanclum-Gregoriuni Magnum
liones de palriarchio per oblationarium'deportarentur additum fuisse aut immutalum, ul-optiine observat
ud celebrandqs missas, per quem prazviderii poniifex, iion minus dignilate quam eruditione illuslrissimus
qui pro temporeJneril, sacerdotem. Gregorii III.con- " ifchiepiscopus Ravennae Hieronymus Crispi, in _se-
' siituiumeslul in dienalalium aposlolorum et mar- ,3iinda ediiione aureae Dissertationis de Mysteriis
lyfum,incoemeieriis luniinaria ad vigilias celebran- i.vangelicaelegis, pag 110, quae, ad profectum illius
das, et oLlaliones, id est panis et viiiuni, ad missas ce- i.leri primum concinnala, bis commiiiii bono est
lebrandas e patriarchio Laieranerisi depbrteiiliir per ]ilpmai ivois ccmmissa.
oMalioiiarium, quod ante constilutum a 3oanne III, SOMMIER. -
nt observalum *est ex Anastas. in~Jbanne. Obla-
libiiarius esl "subdiaconus, qui ohlaliones, id esl, G Num 202, lmea 12.—Bujus temporibns, etc.
panem, "virium.deslinalum sacrificio niissae, susci- Cliionem Leo meditabaliu- "Itaiise, ac praesertim-
piebai "e.nianu pontificis, el deinde eum tradebal ponlificis , jquem faulorem Iialae defeciionis-aulu-
aiehldiacono. Ordb Romanus de offie.jniss : « Obla- mabat. Classi ^propterea instructae' praefecit Manem
liones autem a poniifice suscipit suhdiaconus, et' e suisducibus valentiorem. «Asl irhperator, ait
pbhii" ih sindonem guT eum sequitur, quanr tenent Tlieophanes in Leone, contra papam, atque reces-
"duo acolytbi.'> Et infr. « Deinde arcbidiaconus su- sum Romae, ac Itnliae saeviehat : construciumque
scipit oblatas duas de oblationario, et dat ponti- siolum jnagnum direxil adversus eum, Manem prae-
fiei, ~>,'elc. - lorem Cyberrotensium capiit in eo, cbnsiitueiis. >
lNuhi 205, linea 3, — Ven. Vulcarium partibus' Interea ponlifex rebus siiis prbsjjexeral legatione
Francim in Vierina dalo pallio arcliiepiscopum con- adornala ad Carolum Martellum 'Franeoruni piin-
sliluii. Archiepiscopus dicitur constilui dafo pallio, cipem , a quo petebat auxilia lum pro sancta sede,
quia per pallium eonfertur pleniiifdb porilificalis"offi- lunipfo Roniariopopulo, qui Leonis delrectabal ifn-
cii, cap; Nisi de auclor. el usu pallii. perium. De ea legatione loquuntur prae aliis Anna-
-'•'-" Ies Metenses (Apud Duchesne, in ColIectHisl Franc),
MAFEL in'quibus Ificcleguritur : «Anno 741, Carolus prin- "
Num.14, lin 7, ffic feeil oratoriumintra ebmdembg-. ceps bis eodera anno legationem bealissimi Gregorii
silicam. Quo crudelius impius imperatbrLeoIsauriis papae ab' aposioliea sede"directam suscepit... epilo-
eonlra sacrasimagines earumque cultores in Oriente stolam qtioque decrelo Romanorum principum sibi
desaeviebateo impensius in Oceidenlesanctus Grego- D praedictus praesuLGregorius miseral, qnorl sese po-
rius HLcalholicuni dogma^lc veneratione sanctorum pulus Bomanus relicla imperaloris vdominaiione ad
scrjplisacfactiscurabatsiabilire. Sehveletileruni pef siiam defensionenf et inviclam clementiam conver-
apocrisiarios comminalorias litteras xledil ad Leo- - lere voiuisset. ». - . -
- ,
nem, c[uibus •illum ab baeresi aiqne ab impielate . Ab oodein- Carolo auxilia quoque flagitaverat
revocaret. In basilica sancii Peiri isynodortbnaghita adversus Longobardos {epist. 5 et 6)'ltaliam op-
trium episcoporum convocaia, iconomachos an;ithe- • primentes, multaque.inferentes incommoda sanctae
matis mucrone pei'cussil. Salyatoris ,et ajpostolqruih sedi. .Hanc vero Deus, uulla hominum ope in-
imagines ex una parte ejusdem basilicas, ex altera" lervenientc, miraibiliter luitus est adversus iram
imaginem Deiparae/et sanctarum virgiiiuni, magnl-' Lebnis.-Ejus nanique classem inter imperiiim.el. Ita-
fico opere collocavit. Ibidem oralorium conslruxit,; liam tempestas valida adorla est, paflemqne disjecit
in quo sanctoriim.lipsana loto orbe cohquisiia, reli- in scopujis, partem ih altis fluclibiis sepelivil. Nec
giosae venerationis causa hoiiofilice condidit. Eraf - lainen Leo ad •meliorenf frugem ob id rediit. Al:
in.ler baec corpus beati Gabinii presbjlei-i, eique ara « Tunc- (Theophan. loc. cit.) impugnalor Dei per-
slaluta, ad quam' Sardinia et Corsica tributum . amplius saeviens ," cum Arabico serisu. teneretur
quolannis miltebant. Eral etiam altare beatae Mariae adversus' imagines , tribula' capilalia tertiae parti
semper virginis una cum ejus imagine Filium am- Siciliae , seu Calabriae super. imposuit.- Ea vero,
plexantis. Altaria haec perstiterunt in Gregoriano quae dicunlur palrimonia sanclorum prihcipum apo-
oratorio ad nelalem usque Eugenii papae 1R, ul testa- sldlorum, quaeolim et Ecclesiis auri diniiriium et
 4047 ANASTASU BIBLIOTHECARH iiiii
iria conferebant argenti talen,ta publicae rationi A qiii mancipia ad immolandum paganis. venderent.
exsblvi praecepit; considerare etiain ae describere Episcopi consecralionem semper faciendam coram
natos'mares jubens, ' ut Pliarao quondam eos ,'qui duobus aliis episcopis. De his omnibus illum admo-
erant ex Hebraeis. > nel.
Quamoljreni imperium novo hoc Pharaone impe- Deinde eum Bonifacius ipse venisset Romam,
fanie terribiles aeque plagas est pas.sum ac veteri trinas ei discedenti dedil litleras, prinias ad episco-
sub Pbaraone olim iEgyptus afflicta erat. In illud pos omnes, presbyteros et abbates, quos in ilinere
Saraceni irrumpenles provincias devaslaverunt. Fa- liabuisset obvios, eos enim borlabalur, neullum
nies siibiude ac pestis earum desolaiionem perfece-. delinerent morarenlurque ex ecclesiasiicis eorum
funl: atque ob calamitalis incrementum horribili jurisdiclionis, si qtti cum Boihfacio ad infideles con-
, ierraemotu praecipuaeillius urbes subversaj plerosque - verlendos vellent proficisci. Alteras ad proceres'
incolas ruderibus contriverunl.Caelerum quoil ma- populumque provinciarum reeens conversarum ;'
lorum 'omnium pessimum hic divinae irae manceps eosqne deprecabatur ut propria ejus minisleriuin'
iniperafor subdilis importavit, successorem iis re- auctoritate fulcirent, proscriberenlque e suis ditio-*
liquitfilium siium Conslantinum Copronymuin, qui iiibusquottjtiol supersiilionesidololatria i'eliquas ibi-
et impietate et omni scelerum genere parenli longe dem fecerat. Teiiias vero ad episcopos Bjjoariae et
antecelluit. Germaniae, quibus se declarasse signifieal ,vicarium
Num 205 , linea 2. — Ephcopos 'per diversa loca, -. sutim apostolicum-in eorum dioecesibusBonifaciuhi,
elc. Boriifacius episcopus ad Germaniae conversio- fecisseque ei jiotestatem convocandi synodos' ubi-.
nem olim missus, rationem eorum qnse illic evene- j> cuuque expedire visum esset, ac sanctae sedi nun-
rant pontifici redriidcrat per suas litleras. Quare tiandi quidquid in eis faclum esset.
pontifex graii" animi seslimalionisque causa arclii- Beversus Bonifacius ad missionem suam, Bajba-
episcopi digniialem illi conlulit,' misitque palliuin, riam invisil, ubi reperit omnigenam in clero cor-
•quo lempore uli eodeni deberel siguiiicans : « Tibi ruptelam, ob episcoporuni inopiam ; dum unus dun-
saeri pallii direximus munus, quod beaii Petri apo- taxal vasiam eam provinciam nioderabalur, idemque-
stoli auciorilale snscipiens induafis ; aique infer nec caiheriralem Crbcm, nee terriiorium hahebat."
arcbiepiscopos unus , Deo auctore, praecipimus nt Quareis alios tres ibi consliluil ducis proccnuiiqtie
censearis. Qtialiter autem eo utaris, ex mandato acceilenie consensu, ct cailiedraies quatuor ere.vit
apostolico informatus agnosce. Itaque dum missartnn Salisbiirgensem, Frisingensem, Raiisponensem, et
solemnia agis, vel episcopum te coniigerit consecra- Passavieusem ; quae omnia nuiiiiavit ponlifici. Hic
re, illo tanuniiniodo (empore eo tttaris. J (Greg. III, aulem niliil corum improbans : i Quia, inqtiif, indi-
ep. i,"ad Bonif.yPrxlerea.' facultalem ei conccssit casli perrexisse te ad genlem Bajoariorum et in-
creandi episcopos juxta leges sacrormn caiionum : vcnisse eos exlra ordinem ecclesiasiicuui viventes,
« Praecipimus, ut juxla sacrorum canomim staluia, dum episcopos non habeant in provincias, nisi
ubi muliitudo excreverit fidelium, ex vigore aposlo- uiuim nomine Vivilo, quem nos ante tcmpiis ordi-
licae sedis dcbeas ordinare episcopos, pia tamen con-" naviihus, et quia cuin assensu Orilonis ducis eorum-
lemplatione, ut non vilescat dignitas
- episcopatus. > - dem Bajoariorum. seu ojitimatiim jjgovinciae illius,
-
{Ibid.) . " tres oriliiiasses episcopos, et in quaufor partes pro-
Baptizari oportere docet in nomine sanclissimae vinciam illam riivisisses,id est in quatuor parochias,
Triniiatis, quos paganialio mo.io baplizaverint. C ut unusqtiisque episcopus suani habeal parochiam,
Equinacarne Cliristiancs vesci prohibere eum jubet, heue el satis prudenter peregisti, frater, quoniaiu
severamque iransgressoribus pcenam imponere. Pro aposlolicam praeceptionem ex nostra vice implesti,
defunclis orandum , eorumqub a presbyieris in etsicui iibi praecipimns ita peregisti > (ejusd.\ep. 7,
jtiissos sacrificio mentionem faciendam. Coiisilitim ad eumd. Willib., in Vita sancti Bonifacii, cap. 31). '
dandum ne plusquam semel el ilerum quis nuberet. Cum Gregorius renuntiavit archiepiscbpuin B.onifa-
Varricidio pcenitenliam, quoad vita superesset, in-" cium imilani in iis provinciis metropolim erexerat,
jungeiidain, nec nisi in morlis articulo communio- haud haerere eum volens particulari ulli episcopatui,
riem iis dandam. Homicidarum inslar eos liabendos ut generalem omnium curam susciperet.

:XCIII. SANCTUS ZACHARIAS. .

4NNO CHRISTI742, CONSTANTINI
COPRONTMI2.

206 Zacharias, natione Grascus, es patre Polychronio, sedit annos de-

-cera , menses tres , dies -quatuordeciin -. Vir mitissimus atque suavis «mnique boni-
tate ornatus , amator cleri et omnis populi Romani, tardus_ ad irascendum' et
velox ad miserandum , nulli malum pro malo reddens, •
"neque vindictam secun-
5 dum meritum tribuens, sed pius ac misericors a tempore ordinalionis suae om-
nibus faclus, eliam etjliis qui ante suiiuerant persecutores bona pro malis reddidit,
eosque honoribus promovens simul et facultate ditavit. !
207 Hic invenit totam Italiam h .provinciam valde turbatam , simul et duca-
ttim B.omanum , persequente Luilprando, Longobardorum rege, ex occasione
c ducis Spoletini,
Trasimundi qui in. hac Romana urbe, eodem. rege- perse-
quente, refugium fecerat. Et dum a pradecessore ejus beatae rnetnorifB GregO--
- NOTULJB MARGINALES F ABROTTX. '
j ' -
»B, dies 10. i>Italiae» * Transaraundi.
 1049 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. 2ACHARIAS. . 1050
5 rio papa, atque an Stephano, quondam patricio et duce, vel omni exercitu
Roniano praadictus Trasimundus reddilus non fuisset, obsessione facta, pro eo
ab eodem rege ablata? sunt a Romano ducatu civitates quatuor', id est, Ameria,
H-jrlas a, Polimartium et Blera. Et sic isdem rex ad suum palatium est re-
versus per mensem Auguslum, indict. vn. [Trasiinundus vero dux, habito consilio
.10 cum Romanis cohectoque generali exercilu ducatus, Romani, ingressi sunt ">per
duas partes in fines ducatus Spolelanj. Qui continuo timore ductus c prae mul-
titudine «xercitus Romani, eidem Trasimundo se subdiderunt Marsicaui, et Eor-
Deinde ingressi per Sabinense e ter-
conini,, atque Balvenses d, seu Prinenses.
ritorium, venerunt in Reatinam civilatem. Qui f Reatini continuo et ipsi se subdi-
.15 derunt.
208 Exinae pergentes ingressus est Spoletum B per mensem Decembrem pres-
dicta indicl. Erafque magna turbatio inter Romanos et Lougobardos. Quo-
niam et Beneventani et Spoletani cum Romanis tenebant.VSed dum idem Tra-
'
simundus Spolelinus dux noluit implere quas praedicto pontifici et patricio
5 simul et Romanis promiserat * eo
pro recolligendis qualuor civilatibus, quee pro~ "
perieranl, et aliis, quae spopoftderat capitula; et prsenorninatus rex ad mo-
tionem * contra ducalum Romanum se preepararet : in Jiis prffidictis beala3 memo-
rias Gregorius papa divina vocatione ex hac luce sublractus, est, et divino nutu
prasnominatus sanctissimus Zacbarias in pontificatum est electus. Cui omnipo-
.10 lens Deus tanlam contulit graliam , ut etiam pro salute populi Romani suam
ponere animam non dnbilaret. Missa igilur legatione. apud jam dictum regeui
Longobardorum, salularia illi praedicavit. Cujus sancti viri admonitionibus in-
cliuatus, pranominatas qualuor, quas a ducatu i Romano abstulerat, civitates
"
. reddere promisit. Dumque motione militum facta ad comprehendendum Tra-
. 5 simundum ducem Spoletinum conjungeret- se, eihortatione sancti viri exercitus
Romanus in adjutorium pradicti regis egressi sunt k. Et dum ipse Trasimuri-
dus suam deceplionem. conspiceret, egressus a Spoletana civitate sese prffidicto
' tradidit
regi i.
209 Dumque isaem rex *" protraheret dilationem ad reddendum juxta suam
promissionem jam factam, quatuor »> civitates, praetiominatus pontifex, ut vere
p>;tor populi sibi a Deo crediti, spem ponens in Deum, egressus ex hac Romana
ci.:tate cum sacerdotibus et clero, perrexit fiducialiter et audacter ad ambu-
5 landum in locum Interamuensium urbis, ubi in finibus Spoletinis ipse residebat
rex. Qui dum in Ortanam convenisset civitatem, ipseque rex ejus cognovisset
adventum, misit Grimoaldurn missum'suum, qui ei obvius factus usquc ad Nar-
niensem perduxit civitatem. Ad eujus sancti viri adyentum obviam jam nomi—
• natus rex misit duces, satrapas suos phiremque ° exercitum, et a Narniensium
10 civitate octavo fere milliario eodem rege eum suscipiente. Sexta3feria3.die.per-
duxerunt ad basilicam beati Valentini episcopi et martyris, sitam in pradicta
Interamuensium.urbe ducatus Spoletini v. Aute cujus fores basilicte isdem rex
cum reliquis opdmatibus et exercitu suo sanctum virum suscepit. Factaque
oratione mutua, et salutatione 1 sibi persolventes dum divinis eum' fuisset com-
15 monilus colloquiis, impensaque charitate ab eadem egressus ecclesia in ejus ob-
sequium rex dimiditim fere-milliarium'perrexit, iet sic in suis tentoriis' uterqus
eadem ferias sexla3 die sunt morati.
' convenientes
210 Sabbato vero ilerum divina _ perfusus gratia Deo placilis
NOTrJL.ZGMAIiGINALES FABROTTI.
a Orlas. b ingressus est. e dueli. d Valvenses, atque Pennenses. e Persianimense, vel Ravennense.'
f e quibus. s ingressi sunl Spoiefiuum." t juncti erant. i admonilione exercilus facla. ' I B. Duce.
* egressus est. * Baron. ann. 742. ?>B, Luitprandus. n j5,,jam fatas &. ° magnumque. P Spolelau»;
1 mutuaiu salulalionem..
1051 ANASTASII BIBLIOTIIECARH 4032
- eum est allocutus,
admonitionibus pra3dicaiis ei a ab hostili motione et sangui-
nis effusidne quiescere, et ea quas pacis sunt semper seetari. Ctvjus piis eloquiis
flexus, et constahtiam sancti viri et admonitionem admiralus, * omnia quas-
5 cunque ab eo petiit, per graliam Spiritus sancti obtinuit, et prasdictas quatuor
civitates*," quas ipse ante biennium per obsessionem factampro prasdiclo Trasi-
mundo duce Spbletino abstulerat, eidem sancto cum eorum habitatoribus redo-
havit viro". Quas et per donationem firrnavit in oratorio < Salvatoris, sito intra
eeclesiam beali Petri apostoli, in ejus nomine sedificato.- Nam et Sabinense
"10 patrimonium, quod per annos prope - triginta fuerat ablatum", atque Narniense
eliam et Auximanuin alque Anchonitanum, necnon et Numanalense b, et val-
lem qtias'vocatur. Magna,; sitam iir territorio Sutrino, .per- donationis titulum
ipsi beato Petro aposlolorum principi reconcessil, et pacem. cum ducalti Ro-
mano ipse rex in viginli confirmavit annos. Sed et captivos omnes quos deli-
15 bebat ex diversis provinciis Romanoritm, missis lilterissuis tam in Tusciam
suam quamqiie trans Padum, una cum Ravennatibus captivis, Leonein, ;Ser-
gium, Victorehi et Agnellum c consules d praidiclo' bealissimo redonavit
"
pontifici.
211 ln pra^dicta' vero "basilica beati Valentiniper ejusdem regis petitionem in
locum Consignensis e Antistitis, qui transierat, alium ordiuavit episcopum.
In cujus consecratione dum adesset ipse rex cum suis judicibus, computictione
inspirationis divinas tanta3 orationis dulcedine ab eo sunt prolata, ut cum san-
5 ctum virum conspicerent fuudere preces, plures ex eisdem Longobardis ad la-
crymas stiht perrndti. Eodem vero die Domihico, post peracla missarum so-
iemhia, ad prandium eumdem regem ad apostolicam benediclionem suscipien-
dam ipse beatissimus pontifex invitavit. Ubi cam tanla suavitale esum sumpsil,
et hilarilate cordis, ut diceret ipse rex tantum se nunquam meminisse co-
16 ixiessatum f. Alia vero die, quas fuit secunda feria, vale faciens ei ipse rex, misit
in ejtis obsequium *" ducem
Agiprandum Clusinum, nepotem suum , seu Taci-
pertum castaldium in ejus obsequium , et Ramingutn h castaldum Tuscanen-
sem, atque Grimoaldum, qui eidem sancto viro usque ad prasdictas civitates ob-
sequium facerent, easdemque civilates cum suis habitatoribus traderent, quod
15 ef facttim" est.
212 K primis Amermam civitatem, deinde Horlanam, dumque in Pdlimarlio
castro convenissent, eumque recepisset, et fuisset itineris lohgitudo per circuitum
finium reipublicas euiidi usque ad Bleranam civitatem per partes Sutrinas civi-
tatis per fines Longobardorum" Tuscias, quia de propinquq erat, id est per ca-
'
5 striim Viterbium , ipse missus regis Grimoaldus eumdem beajissimum ponti-
ficein perduxit usque ad Bleraham civilatem , quam et ipsi sahcto viro preano-
minalus Ramingus castaldius et jam dictus Grimoaldhs missus cdntradiderunt.
Et sic regressiis est,'D'eo propitio, cum yictorias palma in' hanc urbem Romam.
. , Qui etiam. omneiii populum : aggregans ,' eos est allocutus , ut ad persolvehdas
10" omnipofenti Deo gratiarum actiohes ab ecclesia Dei Genitricis, qutfi vocatur ad
Martyres ,: egressi omnes ctim letania generaliter properarent ad beatum Prin-
cipem .apostplonim; et" ita factum est. ",
213 j His, autem expletis indict. x, in suosequenti indict. xi, dum nimium
opprimeret prasdictiis rex provinciam Ravennatium, fuissetque" prfeparatus ad
.- motiqnem faciendam et obsidendam Ravennatium urbem , cognita motione
ejiisdem regis , Eutychius excellentissimtis patricius et exarchus , una ijcum
NOTUL.EMARGINALES FABROTTI.
.'i* etim. t B, Polimarense. « Agellum. d B, consnlares. e C, Consentirii. B, Conslanlini. f C co:ne-
disse. B, a se comesum. e B, Aideprandura. t B, Raningum. i Laterniiini. i Baron. ann. 745. _
4053 HISTORIA DE VITIS ROM.PONT. •=- S. ZACHARIAS. 4054
5 Joanne archiepiscopo Ecclesies Ravennalis, atque universo populo. pradictfle
civitaiis ac~ civitatum Pentapoleos "el yEinilias, facta in scriptis obsecraiione
'
pradiclo sahctd- miserunt. viro , petenlcs ut pro eorum curreret a liberaiione.
Qui sanctus' vir, *missa lejgatione", et muneribus ad obsecrandum eumdem.regem
,' pef 'Behedictum. episcopurn et vicedominum , atque Ambrpsium primiceriutn
10 notariorum, petiit ut a motione cessaret , et Cesenalense Ravennatibus fedde-
ret castrum ; sed passus non est. Cujus dum duram perseverantiam cqnspiceret
jam nomihatus sancfissimus vir, tropaso fidei munitus , relicta Romana urbe
jam dicto Stephano patricio et ducl ad gubernandum , non sicut merce.narius ,
sed sicut vere pastor relictis ovibus , ad eas qua3 perituraa erant redimendas
'15 occurrit. Qiio egresso itinere dum se oralionibus commendaret bealo appsto-
lorum principi Petro cutn s.uis' sacerdptibus et clero cum viatoribus, .nutu om-
nipolentis Dei, ul non calqre urerehtur per diem, usque ad locum ubi jenforia
figebant, nubes eos tegebat , quag ad vesperum residebat b. Alio autem die in
eorum prolectiohe erat divinitus-inslituta ,. cui obviam, occurrit denominatus
20 excellentissinius exarchus usque ad.basilicam beati Christoj-bori, ppsitam in lo-
co qui .voeatur'ad Aquilam-,'qhinquagesimo fere milliariq a Ravennatium urbe.
Ipsa vero nubes-cum eis usque ad basihcam sancli. Apollinaris in Ravennatium
urbem tegendo conviavil. Exinde factum est signum , ut sanctum ponfificem
quo erat ilurus "nr "ficinensium . urbem, acies igneae. in nubibus prascederent.
25 viri ac mulieres diversi sexus, eLaeta-
~ Egressus aujem d.e civitate Rayeunatensi,
tis agentes gratias omnipotenti Deo, profusis lacrymis eumdem sanctum susce-
perunt pontificem, "clamantes atque dicentes : Bene venit e pastor noster, qui
siias reliquit oyes, et ad nos, qui perituri eramus, iiberandos occurrit.
214 Ex eadem quoque- Ravennatium urbe misit .papa, ad pra^nominatum. re-
gem , Stephanum presbyterum et Ambrosium prirnicerium , qui annuntiariut
ei- suumadventum. Qui viri ingressi in fiuibus <*Longobardorum in .civitatem
« nitebantur • facere pra3-
qua3 vocatur Imola, cognoscentes. qui prapodilionem
5 dicto sanctb yiro^ ne.illuc ambularet, per epistolam ^scriptam ,per, noctis silen-
tium nuntiaverunt. Quo cogniio jam nominalus. pontifex, lu.cpscenle die Sab-
bato, non mortis timore per|erritus, sed Chrisli fretus auxilio, audacter egressus
de Raventiatium urbe in finibus f Longobardorum ingressus, sesquipes factus
est stiis missis. Quos quidem prsecedentes ante eum,' jam dicltis rex, dolore
10 perciilsus, suscipere noluit. fpse vero summus pontifex vicesima dctaya die
mensis Junii ad Padum convenit, ubi'et a"d suscipienduni eum' ipse r]e'x Suos
• misit cum quibus Ticinum convenietis", ubi ipse residebat rex;, fo-
optimates;
- ris -murds
ejusdem civitatis pertrahsiens, '
adl horam oratidhis' liririam pro Vigi?
Iiarum beali apostolorum principis Petri celebrandis solemniis" missaruiii-, iu
15 basilicam ejus, quas vocatur ad- Ccelum aureum, perrexit. "fet post" c"Q'mpie"taLa
oblationem B m eamdem urbem ingressus , moratus est'.'
215 ATio qiioque die pro natali celebrando tpsius prihcipis" apostdloruffi' in
prfedicta ecdesia a preenominato rege invitatus , missarum solemnia celebravijt,
-
Iblque -mutiio se invicem salutantes pariter suscepenint cibos:,' et sic in pr&nb-
minatam civitatem regressi sunt. Quem sanctum virum alio die isdem rex per
-5 optimates suos ad -suitm palatium procedere invilavit'. Et h ab eoderh' rege ni-
mis honorifice" stisceptus salutaribus monitis eum ailocufus est, obsecrans ne Am-
-
plius Ravennatium provinciam opprimerot facta motione, sed ma;gis et aTilatas
Ravennatium urbes sibi redonaret simul et castrum Cesinacense;'

NOTrL^! MARGINALESFABUOTTI.
• ,*occurrerel. ^ recedebat. c Yenit, venil. d fmes. *'B, proditionem.' f fmis. ~~expleta libalioae.
iQui. , -/ ,•*..-
1055 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 40S6
* multam
216 QUI prasdictus rex post duritiem ihclinatus "est fines Ravenua-
tium urbis dilalare sicttt primitus detinebantur a. Et duas partes territorii Ca3-
sena3 castri ad partem Reipublieaa restituit." Tertiam vero partem de eodem ca-
. stro sub obtentu retinuit, inito constituto ut usque ad Kalendas Junii, dum ejus
- 5 missi a ideiii castrum , et terliam partem,
regia revertereutur urbe, quam pi-
gnoris causa detinebat, parti Reipublicas restitueret. Post hasc autem is ipse
rex egressus de ioco in locum usque ad Padum,~ eidem sancto viro conviatusb
' eum deduxit. In quo loco ei vale faciens cumdigna ordinatione eum <*,repe-
dandum absolvit, dans in obscquium ejus duces et primates suos, sed et, alios
10 viros, qui saspe dicta Ravennatium territdria ct Ca3senate castrum redderent;
et.itafactum est. -
217 Operatus.est autem Deus mirabiliter, et Ravennatium atque Pentapo-
lensium populos ab oppressione et calamilate ,qua deinebaniur, fiberavit, et
saturati sunt frumento, oleo et vino. Regressus autem in urbem Romanam ,i cum
omnibus qui secum erant gratias agenles <" De.o", denuo natale bealorum princi-
5 pum apostolorum Petri et Pauli cum omni populo ceiebravit, et sese in oralio-
• nibus
dedit, pelens ab omnipotenti Deo miseficordiam et consolationem. fieri
" et Romano ab insidiatore. et persecufore
popuio Ravennatium illo Luitprando
rege. Cujus preces non despiciens divina clemenlia , eumdem regem ante diem
superius constitutum de hac subtraxit luce , et quievit omnis perseculio. Factum-
"10 que est gaudium" non solum Romanis el Ravennatibus, sed etram genti 'Lon-
gobardorum, quoniam' et Aldeprandum nepotem suum, quem ipse reliquerat
regem , malivolum prpjecerunt de regno , et . Rachisum, qui fuer-ft dux , sibi
Longobardi elegerunt in regem. Ad quem missa reiatione <* jpse beatissimus
pontifex continuo' ob reverentiam principis' apostolorum, et ejus precibus iu-
15 clinatus f, usque ad viginti annorum spatium init^ pace'universus Italias quievit
populus.
218 Hic in Lateranensi palriarchio ante basilicam bealas memorias Theodori
riovo • fecit * triclinium,
paptfi a quod diversis marmoribus et vilio, metaliis
' sed et sacris imaginibus
atque musivo et pictura ornavit, lam oralorium beati
Silvestri quanique et porticum decoravit. Ubi eliam et omnem substantiam
5 suam per manus Ambrosii primicerii notariorum introduci mandavit. Fecit au-
' a fundamentis' anle scrinium Lateranense ubi .et
tem porficum atque turrem,
portas («reas atque cancellos instituit, et per figuram Salvatoris h ante fores or-
navit. Et per ascendeutes scalas in superioribus super eamdem turrem triclinium,
et caticellos areos constrtixit. Ubi et orbis -terrarum descriptionem depinxit!,;at-
16 que diversis versicufis ornavit, et omne patriarchium pene a novo restauravit;
in magna enim penuria eumdem Jocum inyenerat. Hic in ecclesia apostoiprum
principum Petri et Pauli pendentia vela inter columnas ex palleis Syricis t fecit.
Hic in. ecclesia praedicti principis apostolorum omnes codices domus suae pro-
prios, qui in circulo anni leguntur ad matutinos, in armarii opere ordinavit. Hie
15 domum . -cullam Lauretum i -noviter ordinavit, .adjiciens- et massam Fonteia-
... nam k, quas cognominatur Paunaria l.
219 Hic viginti auri libras pro emendo oleo annue, ut de lucro eorum in iumi-
nariis ,m apostolicis proficiat, instituit, et constitutum sub a.nathematis "vinculo
obligavit.^ Hic fecit vestem superaltare beati Petri ex-auro lextam, habentem Na-
livitatem Domini Dei et Salvatoris nostri Jesu -Christi, ornavitque eam gemmis
5 pretiosis. Siinulque et vela serica alithyna quatuor, 11
qua3 et ornavit cum rolis
'
NOTOL^iMARGINALES UABROTTI.
fl quosprimittis deliuebat. h eumdem saiicttim virnm convians, B. comilatus. c C. ad. a'agens«
e C, legatione. f rex. 8 C, renovavit. t C, pergulam""Salv. t sericis." i C, occuUamLaurenlum. t-Bt
Foaliniauam. l B, Paunasia. m C,m luminaribus. C, in Rhodicis. B, in votis.
 4057 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. ZACHARIAS. . 10S8
. et ornamentis variis auro textis.. Item fecit coronam de argento purissimo cuin
•
delphinis ex proprio suo, pens. libras centum vigiuti. Hic bealissimusvir juxta
ritum ecclesiasticum et fidei suas sponsionem orthodoxam, -synodicam -Ecclesiae
imsit Constantinopolitanaj, simulque et aliam suggestionem . dirigens serenis-
10 simo Constantino principi. Et pergentibiis apostolicae sedis responsalibus ad
regiam urbem invenerunt intra palaiium regia3 potestatis invasorem quemdam
- etrebellem, Artaustum nomine : dum enim isdem imperator ad dimicandum
contra Agarenorum properasset gentem, ilfico prasfatus Artaustus datis popu-
lo qui in regia remanserunt itrbe, prasmiis, imperiale arripuit solium. Et postmo-
multitudinem antelatus b "Constantinus
" 15 dum aggregans Orientalium exercituum
princeps , pergensque Constabtii.opolim, eamdem viriliter expugnans, atque
extrinsecus circumvallans , comprehendit civilatem, et pristinum regni sui ade-
' -
ptus est fasligium ,
220 Statimque jam fati Artausli ejusque ftliorum eruit oculos, et plures ex
suis rebelfibus exsules a prbpriis fecit habilaculis. Fost ha3c requireris. missum c
apostofiea3 . sedis, qui ibidem in tempore perlurbationis conligerat. advenisse,
eumque repertuta. ad sedem absolvit apostolicam, et juxta quod beatissimus
5 pontifex postulaverat, donatioriem in scriptis de duabus mansis d quae Nym-
'
"phas et Normias appellantur, juris existentes pubiici,- eidem sanctissimb ac
""
bsatissimo papas sancta3 Romanae ecclesias jure perpetuo direxit possidendas.
221 e Hujus temporibus Carolomanus, filius Caroli Francorum regis , praseritis
vite relinquens gloriam atque potestatem terrenam, a'd beatum Petrum apo-
stoloriim principem devotus cum aliquantis suis advenit fidelibus, seseque ei-
dem Dei contufit apostolo, atque in speciali f habitu se fore spondens perman-
5 surum, ciericatus jugum ab eodem sanctissimo suscepit ponlifice. Et inler alia
'
multa dona obtulit beato Petro apostolo ante cohfessionem arcum -argenteum
majoreni, pensantem libras septuaginta. Et post aliquanlum temporis ad beali
Benedicti, qued ih Aquinensium finibus situm cst, profectus esf monasterium,
in quo el suam nnire vitam jure professtis est -jurando.
222 Porro eodeiu tempore contigit plures Venelieorum . hanc Romanam adve-
nisselff-urbem negotiatores, "et mercimohii nundinas "propagantes, multitudinem
mancipiorum , virilis scilicet et- feminini generis .emere visi sunt, quos et in
Africam ad paganam gentem nitebantur -
deducere. Quo cognito isdem sanclis-
,. 5 simus Pater fieri prohibuit, hoc judicans quod justum non esset ut Christi abluti
• ' '
baptismo paganis gentibus deservirent. ""Datoque "eisdeni Veneticis pretio,
"
quod in eorum emptione se dedisse probati sunt, cuuctos a jugo servitutis rede-
mit atque more liberorum degendos absolvit. - :
223 Ipsis itaque temporibus Ratchis e Longobardorum rex, ad capiendam ci-
vitatem Perusinarii , sicut ca3tera Peniapoleos oppida , vehemehti • profectus-. est
cum indignatione , quam et circumdaiis fortiter expugnabat. Hoc audiens san-
ctissimus papa, conlinuo spe divina fretus, assumptis -aliquantis ex suo clero cum -
5'optimatibus, quanto opus [quantociusTj ad eamdem pervehit civitatem, impensisque ei-
dem.regi plurimis niuneribus, atque oppidq eum deprecans, opitulante Domitio, ab
obsessione "-ipsius civitatis euth amovii. Cui et salutifera prasdicans, Deo auctore,
valuit animum ejus in speciali studio inclihare.£ Et post- aliquantos dies isdem .
Ratchis rex, relinquens regaieni rjignitatem, decore cum uxore et filiis ad:beati
-' 10 Petri principis apostolorum limina , acceptaque a pra^fato sanctissimo
conjunxit
papa- oratione ' - clericusque .effeptus , monaehico indulus est habitu cuin uxore
et fiiiis . - -. : - ' : -
:-''.".'.'
N0TUL.E MARGINALES FABROTTI.
. * Artavaslum, C. ._"•C; anle fatus.. c niissosr*d massis. *JVide Jiaron. ad,ann. Bominilil. { spi-
'
-rituali. * Rarchisus.. B, Rachis. i obsidione. "*VidqBarqn,. ad nwi. Domini 7.""'', ,
4039 AKASTASIIBIBLIOTHiTCARH 1060
224 Hujus denique temporibus magnum thesaurtim Dominus Deus noster in
hac Romana Jirbe per eumdem almificum poritificerri propalare dignatus est. In.
'
venerabili itaque patria.rchio , sacratissimum beati Georgii martyris isdem san-
ctissimus papa in capsa reconditum reperit caput, in quo et pictacium ainvenit
S.pariter litteris. exaratum Greecis, ipsum esse signi"ficantes". Qui sarictissimiis papa
: 'p.mninp hilaris ef satisfactus, illico aggregato Rpmahaj urbis -populo, 'cum hym-
nis ef. canticis spiritualibus in yenerabili diaconia ejtis nomiiiis,' sita in hac Ro-
mana ciyitate, regione seeunda, ad Velum Aureum , illu.d deduci fecit; ubi im-
mensa miracuJa et beneficia omnipotens Deus' ad laudem nhminis "sui per eum.
10 dem • sacratissimum martyrem operari dignaturb'. Hujus temporibus defurictus
-••' Theodorus major, filius..Megisti c Cataxanti, ob veniam suorum uel'ictorum,;pra3-
dium quo ex haereditate fruebatur paterna, situm quinto ab hac Romana urbe
fliilliario, via Tiburlina,. in quo ei oratorium sauctffi Caacilias <iess.e djgriqscitur,
- 'bealo Petro
reliquit. Quod ipse beatissimus papa magnas construciioiiis fabricis
.15 afque picturis decprayit, ampliayitque in eo/fines ex omni parte. Data enim
- digha fecompensalione his qui in vicino ejusdem loci possessiones tenere Vide-
-' bantur, nemini yim iriferens,- sed magis ut.condeGet pa,tri, cunctasecus eumdem
ipcum amica pactione pretio emit praedia. Et domuriTcuItatri," beato Petro eum-
dem loeum jure perpeluo statuit permanendum. Quas domus crilta sancW Ca3-
-20 cifiee usque in hodiernum diem vocatur. Consfruxit quippe ef in ea oratorium
saneti -Abbacyric, ubi ef fhultas sanctorum condidit reliquias. Quam videficet
<iomnm "cultam usui proprio dominic^ videlicet traditionis descripsit. Hic con-
stituit aliaro domum' cultam in decimo quarto miiliario] ab bac Romanai urbe
patrimonium t Tusci.~e , et constitulionibus qbligavit"" .usui -EGcIesia permauen-
^25 dum % etiam loca quas ab .Anna relicta quondam Agathouis primicerii beato
• ^etro videntur essc, .coneessa. Hic massas qt>33 vocantur ^utro et Formias- suo
studio jure beatiPetri acquisivif,quas et domos cultas statuit.
2gg Et de omnibus superius adnexis dompcujtis h apostolicae exarationis con-
-' - stituta faciens, atque sacerdotale cqllegium aggregans, sub anatfaematis interdi-
Clionibus statuit. nulli quoquo modo successorum ejus pontificum, vel alii
cuiJibet, personae, ficore'jpsas domos cultas ab usu Eeclesia3 quoquomodq alie-
5 nare. *Hic fecit vcstem .super altare beati Audrea3 aposfoli ad beatu.m Petrum
•" nimis - - ' -
.optimam. . .
22@Hic_bea!.issimus papa statuit ut crebris' dtebus alimentorum sumptus, qui.
et eleemosjma usque. DUUC ajjpellatur, de yenerabili .palriarchio a paracellariis *
pauperibus et peregrinis tjui a"d beatum Petrum morantur, deportari eisque
erogari,- Necnon et omnibus et inopibps et infirmis per universas regiones istius
. 5 R.oman~e urnis «onstittilis,~ eamdem similiter. distribui ipsa afiineniorum consti-
tuit eleemosynam. ' 'i
Hujus femporibus -contigit subito legumen tiluli beati
Christi martyris Eusebit cadere. Qui sanclissimus vir cum tola sua decertans vir-
• tule, -prudenterque elaborans, sicut a.ntiquitus fuit, rursus quod ^eciderat repa-
. ravit atque optime restauravil. Hic pra^cipuus pontifex multa loca sanctorum
, 10 iii meliorem statupi perduxit. Et vestes optimas super .altaria earumdem Dei ec-
clesiarumfecit. Hic dilexit clerum s,uum valde atque presbyteria eis annue
• ih
duplo et amplius tribuit : omnes utpote pater ,et bopus pastor amplectens
et utiKter fovens, el penitus quempiam minime tribulari permittens. jHujus
|taque temporibus in magna securitate et lastitia populus a Deo illi commissus
15 degens vixit, Hic beatissimus papa suo prudentissimo studio, quos beata3 recor-
NOTUL^;MARGINALES FA"BROTTI.
« pillaciuni. t dignatus est. « C, regis. B, magnifici' Cataxanii. a C, Ecclesise. "•"C, -zdjbatisCyrl*
f in patrimonio.; ~"
tam loca, quatp annua relicla qutedam. n domibus cultis; i a cellariis. !i legumeu-
tuui.'
1061 HISTGRtA.DE YITIS ROM. PONT. — S. ZACHARIAS. i0£2
dalionis Gregqrius papa fecit, quatuor Dialogorum fibros. de Latino in Greeeum
transtulit eloqmum, et piures.qui Latinam ignorantlectionem,'per ejusdein lectionis
illuminavit historiam. Hic fecit - ordinationes tres per mensem Martium, creavit.
. presbyteros triginta, diaconos quinque, episcopbs per diversa loca dc.togintii
20 quinque. Qui sepullus est ad' "beafum Petrum apostolorum Idibus Martii, indiet.-V)
' - ''
""-- et cessavit episcopatus ejus dies -duodecim. .
^ ' '
. .; , . VARLE LECTIONES.
Ex Famesiario codice XCHI. " Aeet2S. Hn9, vicedominum suum. tin 10, ut amuni-
Num 206. Desunt in cod Farries" phtfa .folia, dc Jj tiorie cessaret; 'el Cesenale' casirnm Raviiiiaiiis rcd-
feretotq Yilahujus ponlifich usqueqd * Ijh iQ,lnum deret, sed. lin 12, Roin. ui"be, Stepl^aiius"patrltio.
'" ylinii, adea, qua^perieranl, redimenda occurreret.
226, in meliorem slalum perduxit. ",_ *i
. Num.-226, lin .18, Iiic fecit prdinalioiies jvper (Juo
\ egresso in.itiuere. lin lOriiisjiiutaVAcf-cujus
niens. Marcio -et I)ecem!iri,.pres'Iiyferps-xviii, diac. proesenliam V occiirril deiioniinatus.'7in'22'-, basilicam
- - B. ApolIiiiaris;/i'»25, egressisaulerii; ibid alque riiu-
vi, episcoposper diversa loca inirii. xxsv. vlieres. ''- ^ -'.'"' '-' •- ' ''-- '-• '"-
.- : Ex codiceVallicellana. - '
' Num'^ii,iin -I, cod Vailicel., ex eadem autem
i\ri(in206,"lin 1, cod Vallicel, ex~pali'ePolieromb. Raveiuiathim J ""urljemiseral-papa. '/"«'%" concordat
lin"2, dies xx. Ric fuit vir mitissimus. liii- 3, nma- ccum-Reg:, Maz. ct Thu: el ita iin 10,-' 11 ' et 12.
tor -clericovum.lin i, ad iniscrcndiim. iin 5,- el ihi- lin / 4,imoluscog.' etc, ul'1ciudd,'ioddi tin 7, auda-
scricors./m 7, concordal-cumReg, Mazet Thu. <
ctera Ravennatium urbe exieus, fiiies Langobardo-
NumQOI, lin 1, cod: Vallicel., concordiil cwm. runi \ ingi-essus."
- liri 10,
'* lpseverbpoiitifcx. tirili,'i\bl
- _ -. -;
Reg., Maz: elThuan. el ila \liii S et 14. linl, Ro- j
ad suscip. <' -'..-'
- lYianoriim, ' Num
persequenie Liiilbrando (primis curh 215, lin 3, cpd Vallicel pariler susceperunt
Leiizbrando) Laiigoliarilortim rege. liiv 3 ? Transi- (cives,,et siein prsenetc, ul'cbdd-Reg ei Thuah liic
lniiiidi; Ibid.-quia inliac. Iin 6, Tiaiisimiiridiis: lin ieumyuibus concordat eliam lin o: linl, opprinierel;
7, tt dticatu Romanoiiii civitales," id esl Anierial .sedinagis et ablatos' fiiies-Ravennatiuiivurbis sibi
lin ~8, isdem rex Leuzprandtts/ lin 9 ,' mense Au- *>redonaret: i' simul et caslrum Cesenate;'!"- !- -' - : =
gusto. tiniii, generalitcr exercitu. iiri eadem, ut iViim216,-tin 1, cod-r>a//ice/,-qiiirex, post multatn
laudd. coild. iin. -51.-Spolelnii. Cui contiiuio timore i
' duiitiam inclinatus, fines Ravennailiini'"iirBis'.* "qnds
diicti. lin 12^ Romani se subdideruiit Marsicani," primims detincbat,- et duas paiiesterrilofii 'Caslft
Forcomiii, Yaivenses-alque Pennenses. iin 13, pri- -< Cesenifiad p.Jin3,concortlalrcum Pieg, Mazfil Thuan.
niis-curh,
" per Saviiiiense;' secundh vero,~til An , 4, ad Kalendas Jtiriias.' HriS ut lauddcodd ef ila
lin
7cilii. _- •.--.""- 1lin-Q,7,8 el9. Item 10; prim'6loco et'ii'7 f •--
Num 208, ~lin 1 , cod. Vallicel. concorddt cum ATnm2i7,7m 1, cod Vallicetconcordat cum Reg,Maz
'Rey., llu%.£l Thuan. excepth his, nemperel~Lango- etThu et ita lin 2 e~tiiiend, omhso'Vameriyerbo cst;
bardosl;. cum R. juncti^tint..; Isdem Tr. Sjioletiiius llemlin 11, lS.Uet i5.<lin '4;-'!agens"';'Deb,- derifiO
fltirnollel implere q. p; P. eLpafriiio simul ;-"etRo- Nafale ap-islbloriimpriiicipurii "Petri''e.l-Paiiji. iin-6i
manis promlseral. lin 9, praenominatus Zacharias." abomiiipoieiiTe'Deo.i!H-7, Leuzpraffdb.^n-lC/non
Ibid: ul iaudd. codd.\,~cum -quibusconcordut eliam solum Romiiiiis, sed el Ravennianis, fci.j&ini Lan-
Hirii ,'"12et ii. -lin 14, Transimundiiin dttcem Spb- |obardorum.-/f» 12, sibi Laiigobaidieligerenf: -,i'
leittm pergeret ad exborlationeiri' ~ sancti viri.
' lin W Num 218, lin i; cod Vnllicelcoriborialeum Reg;
et 17 uiiaudd. codd: '• et Thuan: Ibiderit dtest *t'oa;'-arile./?H-"2fqiiem i
- Num -209; lin-% cod'. Vallicel. concdrdal -cum Max -
tjiversis mariiiortiiu et vitri inelallis. lin 3; sed "et
-:cod: Reg:Muz.eiThu:ei ita liri fj,- 8, ibid. 9, 12, fatitas"imagines, tam oratorii B.-tin i ut4audd'xodd
i4;:lS el 16. lin 3, sibi a Deocredili. ibid. ut laudd. el ita lin 7, 8, 10, 11 el 14. lin 9, iibr orbis ieh'a=
cocid.'lin 4, "audScler usque ad Interamensiuiiinr- , rum. /?'n"12,fecit. In piasdicta etiam ecclesia B.Tetri
lieni.'/!)! 10,ab'eoiiem j-ege - vi fcria
" - perduxerunl. C' omnes codices donius propfios suse, qui in circuitu
lin
-' 17; eadeui iin vi feriaedie. anni. tin 15, aijiciens ei el niassani Fbrluariarii-rquse
'
ArHm--2I0, i,cod. Vallicel. coricordat ctim cogiiominatur Pannaria,- --_ -" • •"-"-'- "-
Reg:, Maz. el Tliu.ei ila iin i; S, 15,13, 14, 16 et Num 219,iin 1, cod Vallicel concordal curii Reg,
ir.Jin 2, adnioniiioiiibus regem esf allocutus,prae- Mazet Thuetita iin 3, "4,8,'9 'el 10."~/iHS,-'vclasy-
jdicans eum. iin 1, eidem sancto viro cuin eitruiii rica alilina. lin 12, Artauslum, ei ild ubtque infra,
iiabilatqribus retldidit. lin-8, sanclTSalvatorls. lin nempe cuin aspiraiione. lin 13,- dat ("efle'dalis) -po-
9 deesl vox apostoli. ibid. aediflcato, et Sabiense pa- pulo, qui in Regia remanserat urbe praaniis,- iriipe-
irnnoniuiii. lin -10, fuerat ei ablalum, Narniense riale, etc. liriii, sedpostino.dum-prajliilusCoiislantl- ~ -'-' -
etiam el Anconitaniim,'alque Humaneiisenf,et val- nus prineeps, elc, ul lauddcoddhic.
• -
lein
" Nuin'quEe-vocaiurMagna. - Num 220, liu 1, cod Vullicelmendose Arlanii. lin
211 , liri i , cod: Vallicel. concordat 'cum 2, ut cod Reg, Muz el Thu. lin i, eis-Tep~Krt.is,5'eic.
Reg.',Mnz., et Thu.', et Ata lin 1 el 11. liri 2, COUSH, ut laudd codxl'hiccum quibus concordal -eiiant lin 5.
nerisis. lin W,dum compunctione inspirationis divi- Jtem lin'6., exceptis tamen hh, jure'perpeliio!'difexit
' •-' -'--'
iitfi, elc, ut Imtcid.codd. hic. lin 11, seii Agiperlum, - "• -possideiulas,
~ «V quibus adhmret editioni." '.
Ramingiuni Tuscanensem. lirii, co«|Vn//ic"3/,-K.aroius
-'' Nuni 212, lin i, cod. Vallicel in "Polimarcium «I Nurii221,
yel gastaldiiini
cod Reg, Maz ei Thu. lin 3,- seseque eiderir coiii
llannus, elc.,
-castrum, etc, ut codd. Reg., Maz. et Thu. hic, curii tulit Apostolo,elc, ul laudd cod hic. iin B, ponlifice,
auibus concordaleliamiin 3, 5; 8. ibid.-Q: 10; et 11; elc, qum sequiintnr usgue ad libras sepliiagiiita, de-
lin 4,^tpef fmes Laiigobardorum Tuscis. iin, ead. D) sunt incoilVallicel. linuli 'jurejttfando professus est.
id esl percaslriim Yilruvium.' lin 6, viro Ramingus . Num 222, linl, cod. Vallicet. omiititnocem porrt.
castaldius et Grimoaldusmissi. --- Ibid.. concbrdui cum codd. Reg.,*Maz. -el J£liuan. et
5: Num 213, Hni, cod VallicelL, dum nimie oppii- ita lin. iel 7. ' -- -'• *
- nierel Num 223; lin 1, cod. Vallicel. Ipsis teriiporibtis
beuzbrandiis^reK provinclaiii Ravennalium,
'etesset prajparatiisad niuiiilioi.ein facieiidairi.lino, RatcliisusLangobardorumrex. UnZ,iil codd:Re'g%
cognita inunilioiie. lini; Euticius. iin. §,concordal Maz. et-Thuan. ttiui.lin S, ijiianlocius -ad eandein,
cum Reg., Mas. elThu. et ita lin. 7, 12, 15^.18, 23 perrexit civitaiem. lin 6 concordat cum laudd, coddi
 1063 ANASTASHBIBLIOTHECARII 1064
et iia hn 7 exceptovocaouto Ratlus, cujus loco habet, A ducli. «6irf.,Romse sub M.Forconii, Balbenses, atque
utsupra, Ratcliisus. lin 10, perrexit iiinina. Uriac- Piinienses (M, Pinnenses). lin 13, Persaviniense. Sic
cepla a prajlato venerabili papa oralione clerictts
' correetumin R. c. (M, Persianimeiise). lin 1'4,ijui-
effecttis er moriachico. - bus continiio, ei ipsi reat se subd. .•
i Nurii 224, lin 1, cod. Vallicel., -Dominus noster. JVran208, lin.lt ingressi sunt Spolelinum p. m. D.
lin 2, alniificuin.papani. lin 4 , in qua et pilalum indicl 8; limc erat magiio tiirbalioi. R.ct Longo-
pariier iriyenil lin 5,1concordat cunv Reg., Maz. et Jiardos, qiioniam Benev et Spoletini cum R. juncti
Thu. -etila HnG, 10, 12, U; -18et 24. lin 7,.'spiri- •: erant; sed.dum isdem Tr. dux.u. i. q. p. P. LetRo-
talibus iri venerabili diaconia ejtis iiomine cbnsecraia ' nianis simtil, el patr pr. pro recnperaiidis q. civ quas
in bac iin 8, ubi imniensa beneficia , alque iiiira- pro eo perdideranl, el alia^.-S. c. praeri R."admo-
cula. Hn 11, Calhasanii, eic,wt laudd.codd. hic. lin. nitione exercitus facta c. d. R. se prasparavit. lin 9,
. 16, in vicinio. lin 20, construxil quoque"In ea et prajn X,acl\.ibid c omnip Dominus. lin 11, ad jam d.
oratoriuni.- lin 22, Dominica2_ralionis -descripsit. - lin 15, quatuor civitates q. .a. d, R, a. r. se pr. Un 14,
Constiluil-cliam aliam. /in-24 et 2S, uiMaz.ubique-. dumqtie adinonitione ib: Tr.iriilitem el duceni Spo-
/in.26,,'qu8e vocatur Antblus. iin 27,'virbeati Pelri. lelum'(Jtf, Spoletini) pergeret adhorlalioneiii s. v.
Ibid. et domus. .- .' __ - lin 16, egressus est. lin 17, Spolelina civit se prtcd
Num. 225,. lin. I, cod. Vallicel.concordat ciimReg.,- R. trad. ..,.'_
Maz. et Thu. et ita li)t 3, ubi tamen habetur alii, n_on I\T«jn 209, /in 2,jam falas "4civit. lin 3, speni
alise. //«.- i, dojnocullas. Ibid. alienare.-Hic-papa suam. lini, aud usque ad. In d. urbem. lin 6,' et
uicrebris diebus, elc, utinfra num seq.,lin 1. JJ dtimiii Hort perveiiisset. tin 8, eum perd i&.,adven-
- Num 226,./ini, cod. ValliceL, qui el eleemosinse tum jam n. lin 9,-duces, et sat. tin 10, m. ab eod r.
usque.nuiic appellanlur. lin 3, paupcribus/.et in.Gr- lin ead suscipjentes eum, sexla feria perdux ad bas
mis per universas regiones istius Romanaj Urbis sancti Yalent episc lin 12,,-idem, rex cinn reliquo
conslitiilis curiosedislribuereiilur. Hujus teijipori- exercilu suo s. lin 14, miiluam «alulationem sibi p.
bus conljgit. subito legunienium, ut liabent'codd. tin 15, inipensa cli. ab ead eccl ag.Jin 16., cuui' eo
Reg Mai. el-Thu cum quibtts concordal etiam-Un7, perr. lin 17, eadem 6,.feria3 d. sunl coinmorati.
8 ei-9. lin 11, fecit. hic beaiissimus papa, .eic, ut. Num 210, lin 1, sabbalho verb die. lineqd jirofu-
iini^.Dicla lin 15, sludio quatuor- Dialogorufri sus. i6.pl. nionilisregem estalloculiis. liit 2-jir. eum.
libros, quos. bealae recordationis degorius papa lin i~, HeXus,consl. Un.5; obt. Nam praid. lin 6, ob-
" fecil. Iht 17, ul laudd. codd. et ila lin 18. Excipe, in sidionein f. Jin 7, sancto viro. cuni babitatorilms
duplo, eic, usque permiltens, quo loci ul ineclit/in.12 redilidilj, quas. lin 9, b. P. in e. n. lin ead a;dif Sa-
et seq. lin 13 permiltens. .Hujus aulem lemporibiis iu ' liinense quoquepalr. Jin 10 T. ~eiabl Narniense eliam
niagiia securitate, el tetilia populus a Deo illi com- et Ausim. lin 11, et Numanalam. lin 13, Pr. reddidii.
missus degeris vixit. Hicvero desinil Vila S.Zacharice /i«14, in vig ann conf./in 16, el una Ravinianos
in cod Vallicellano. _, ... cap. lin i7, praidicio iedonavil P.
"'"'"" . Num 2H, /ih.1, per ejus R. lin 2, ContinensisXil/,
Apud Fabroltuin excddice Freheri. ' ~ Consineiisis). -/in.3, *t dum comp div inspir lanla
' -
Num 206, lin % dies 14, B,-15. oral dulced ab eo prolata sarictiim virum conspice-
. Num 207, "'inl0,ingressi. A, ingressus est. iin.il, p rent,,plures fundefepreces, m.ulliex. e. L.-in lacrimis
duclus.AB, ducli. tin 13, B, Balvenses, A B, Val- " sunt permoli. lin 7, R. .pro apostolica benediciioue
Venses, A, seii Pinuenses, B, Pcnnenses. iin dicla suscijiienda. lin .10, -aliovero die. 7in U,Agibran-
13, Sabinense, B, Raveiinense. lin 14, qui, B, "cui.. - dum lin 11et 12, Agiperlum, vel Raiiiingum gaslal-
. JVtti»208 J_lin i . ingressus, B, ingressi. ' . lin .16, dum T. . . . - . '..'._.
B, egresstis. ' , "__ . Num 212,.7ini, in Poliriiartium caslrum
egressi, venisset,
Num 210, lin-li, Numanalense, AB. Humana- " - - ipsumque fecep. fin 3, euiidi jindiqtte usque ad Ble-
tem. lin 17, Agiiellum,.B. Agelluin. _' rani per parles. /i)i'4, et per'fi../in S euridein pbntif.
_' Numulli, lin .18, B, non Jtabel, miraculum~l.de tin 6, viro Ram Gasialdns, et Grimoaldus missi
nv.be. cin25, egressus, B, egressi. , . . contrad. lin -8, est papa ib., Romse. Tunc oninera
.-. Nuiu 214, lin l5,.,post ..coniplelam, AB, etjjpst popnlum. lin 9, persolvendam. lin 10, actionem, ab.
supplelam libaliorieiii. ecci snnciaiDei Gcnilr. lin ll^ bealum Pelruui pr. -
-iYitm217, lin ,11, Aldcpranduuii,-AB, Hildebran- .N,um 215, JiirJ, durn nimie "opp provinciam Ra-
dum.- - . - venii etesset pi;cparatus. lin 2,5,admunitionem'fa.
.S;Num 218, lin 12, Syricis,-AB, sericis. lin 5, cognila niiinilibne. lin S, atque universus
Num 219, iin 12, Artaustuni, B, Artavaslum. populuspr. civ et utrarunique Pen. /in 7, sanclo_viio
JVuin,220,-lin 5, mansis, AB-,massis. . * uiis.Jin 9, vicedoniinium-suum.'tin ead priin suuin,
"_'-Num 221, lin 4, speciali.-A, spiiitali. . . iilem noiariorum. /i«.10,'ul a .niunitioiie "cess (/!/_.
, Num 223, lin 10, B, a. cuciiiiiljiiiiina. „ pel a niiinii c) el Cjesennale casl-Ravinianis redde-
,' Num^li, iin i,, AB, ;\\\ qua et pistaciiiiii./iii'7, rels. p. lin ij, coiisp.pisciiominatus papa, trop. lin
A noniinis silum. lin 22,"A, Doii.iiiiclc.lin.24,Jl, B 14,-ad-ea quie-perilura eranl redimcnda occ Quo
palriiiionio, B, in patfimonio../in 2'j/iJ,,Auiius. - <
eg; in.it. liit 15, beaio Pefro apost cum sac et cler
Num 225, lin 1,-a iloiuibiis cullis, B. Apo=lolica isnis couviatoiibus n. lin 18, reg ad vesp feccdebat.
rationeconstituta. im '5, A.vesleni opiiimtm, BA. t'in 19, iusliluia. Ad-c'ujusprsesenliain occ prajnomj-'
vesies optiinas valde. _ - )iiatus. lin 22,-bas beali.Aposl. /in 23, esl aliud si-
Nuin 226, lin 2, B, patriarcbiYO-apucellariis. /i?i jE.UUI1); ut s. P. usque In- Ticin ur. quo cr. iturus.
6, A, tegimen. lin 7, A, quod sanclissimus vir. tin ilin 25, i!eCIYRavlniaiii. /in26,*perfusus I.
10, B, super allaria-eorum. lin 17 el i&, B, per illo- Num 214 iin 1, ex hac auiem Raveiinaliuin urhe
rum illuiiiinavil-.In A cmlera desunt usque ad Ste- iiniscrat P. liii 2', prijnic -adnuriliafis ei. S. a ; qui
pliaimm.. . ... ... _- • < , iingressi fines Longob. lin 4, imolus (M, umola) cog
*" -• - Excodice Regio, Mazarino et Thuano. - jtua prajpedilioiieiiinitfacsancto viro ne illud ariih
,3pisloIascripia p. n. s. ei iiunl. Quo-.coguita P.lin
'
Vi\T8in .206, UnH," dies .20; bie fuit viiMii^fw'7, i elB, autl a Raveiiiiat.urbe exilieiis, scdexpuncla
lacujialib.us ail._ - - , r ... , .... - (lylluba li el legutur, e.viens,ul iii M. li. Longob in-
- Num. 207, tin\, Italiae p.-liri S, a Stepli ~qu.p. iin .jressus, seqinpes. tin J0e'-ll., viges ocl niens Jun
7, aducliom 4, civ"Amel (Ji/,'id es.t). 7in,8, Blela tfie ad Padumpcrvenii.'7i?i_.-12,miserat ib., Ticinum
ib. isdem -rex Leugbrandus. lin 8 el 9, iev mense jlerliligens. lin 15,'noiiam vigilia beatiPelri apost
Augusli ind 7; Traireimundus. lin 10, geiieralitef e~x.. jir. pro celebrandis s.-'in. ad iiasil. lin 15, conip
lin ead jngressus csl per d_.p. cum eis io.fi. lin II, ()ralionem (jli, oblatioiieiri). - - .'- 1-
 1005 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. ZACHARIAS. 10GS
Num 215, lin 3, par suscep et sic in prcenominala A beato ' Petro esse vid conc. lin 26, Anlherus, el F. s.
civilatc rcg s. (M, ingressi s.). lin 5, qtti ab eotlem. sl. s juri B. P. quas et domus.
lin 7, Ravenn urbis, quos primilus delinebat, sibi Num 225, lin 1, de omnibus ilaque superius ad-
redonarel, simul el castrum Cesinate. Qui rex. - nexis.
j lin 3, st. nulli succ ei. p. vel alise (M, alii).
JVMI» 216, lin 1, incl fi. R, urb et duas partes ler- lin / 4 e15, alien; hic ven papa (Ilf, hic fecit vestes, ei
ritorii castri Cesinse ad.p. ..»3, partem ejusdem tmox, oplimas).
castri sub obl r. placilo constituto. lin 5 , cjttsdcm Num 226, lin 1, qui et eleemosynse u. u. appel-
castri terliam parlem, quam pro pig c. d. lin 6, atit 1lantur, de v patr a bucellariis p. et infirmis per uni-
ipse rex. ibid P. eundem sancluin virum convians versas . regiones isl. R. urbis conslitutis curiose
deduxil. /in 8 e. 9, eum repedare abs. lin 10, quia distribuerenlur. ( Hujus temp c s. tegumenlum. lin 7,
jam dicla. ib. Cesinale. lin 11 quod el factum cst. (cadere, quo vir venerabilis tola. lin 8 fuerat. lin 9,
Num 217, lin 1, oper est enim Detts iuirabilia, hic 1 pr. pont fecil vesles super allare b. Andrese
Ravenn. lin 2, populis'. lin ead eos liberans, el sat aposl s et ad b. Petrum nimis optiniam.' Multa eliam
sunt fruni vin et oleo.-Reversus est autem-papa in loca 1 s. lin 11, fecil hicbealissimiis papa, ut lin 15.
urbem Romam. lin i, agens D. den pr. Ap. lin 9,dc (
dicla lin 15, studio qualuor Dialogorum libros q. li.
li. luce sub. lin 10, Rom sed et Ravennatis, et genli iv. G. P. fecerat, de lat. lin 17, ignorabanl. lin 18,
Longobard. lin 11, Hirprandum nep ejus, q. i. r. r. historiam. 1 Hic dilexil clerum suum valde," atque
malivoli projecerant de r. lin 13, rel bealissimi pon- presbyleria _ eis a. in dupliim. lin 14, lmjus autem
lificis c' lin 14, preces. lin" 15, sp. invicem in. p. u. 1temporibus. lin 15, vixil. Hic fecil ordinaliones 3
I. p. q. - per m.M. presbyt 30. lin 19 et20, num 8S. tin 21,
Num 218, lin l, hic papa venerabilis in lat. lin 2, (episc di. 12. B1
et vilri n.eiallis. lin 3, sed et sacras imagines lam Ex codiceThuano aliero
o^ralorii. lin 4, porticus d. ubi etiam, et suam subst Nuni 207, lin 7, abslraclse sunt. lin 8, Hortas, P.
lin
omnem. 7, (ig. 8, peret lin asc quoque sc lin 10, lin j 11, Spoletini. lin 13, Valenses, seu "Pinnenses d. ,
or. omne etiam patr." tin 11, inv. In ecclcsia quoqite i. per Ravenriense t.' lin ead ingressi sunt.
sanclorum principum-aposlol Petri../inl2 el 15, Num 208, iin 2,' quon et Spolelini cum Rom l.
fecit in ecclesia eiiam prsed b". Petri, et om (in M. sed < dum isdem. lin 6 el 7, ad munilionem. lin 9, pra.
deest el). lirili, m. arni op. lin 1S, adjiciens ei et \diclus. lin 1S, conj ex adhort. lin 17, Spoleiina. -
ni. Foiiluaiiani. lin 16, Pannaria. Num 209, lin 2, jam falas 4 civil. lin 4, audaciier,
~Num219, tin 1, ipse eliain 20 a. 1. lin 3, fecit et lin _ 10, suscipienles sextac fer. lin 15, factaque ora-
vestem sub allare beali Pelri apostolorum principis tione \
iiuro textam".lin 4, DoininiDei nostri, orn. lin 8, atque salutalione sibi inuliia pers.
Num 210, lin 3, eff cessare, el ea q. p. s. s. s.
eccl fidei suse sp. /i« 9 ei 10, ser princ Conslant et servare. , tin 10, abslulium, atque N. lin 14, quos te-
pergentes apost sedis responsales. lin li, juxta p. nebatex] d. lin 16, caplivis; Leone, Sergio, Yictore,
Hn 12, Artavastum (M; Artaustum). lin 13, prsepar. ,et Agello consulibus.
ib. Arlhavastus darei p. q. in r. reinanserat urbe p. iVttin. 211, lin 12, castalidum T. ,
iinpeiialibiis ar. lin 14, sed post titodum pr. c. p. Num 212, lin 10, sanclse Dei Gen. lin 11, ad b.
lin 15 praefalus Constaulinus princeps aggregans Petrum ] pr.
Orientales exercitus jnullitud perg G. et eam viriliter JVum215, lin 5, munitione. lin 7, oecurreret.. lin
exp. t_ ad eas, qua'. perierant red cucurrit, ad cujiis ob-
Num 220, lin l, Artavasli. lin 2, posl hoc vero - 14, viafn cucurrit denominatus excellentissimus exar-
-requireris apostol sed missos, quos ib. lini, ad. eis- clnis. ul infra lin 20. lin 21, urbe. Egressi aulem de
que repertis ad. s. eos abs redire apostol. lin 5, mas- civil. Rret c lin dic. Yenit, venil p. n,
-sis. /in 6, normis app juris p. ex eidem bealissimo '• -Num 214, lin i,27,quod pra.peditionem meditabatur
sanctaqite R. Ec dir in per poss. •
- paps_,
.Num 221, lin 1, Karolus Magnus fraler
ad fiendum pr. s. u. lin 7, audaciler. lin 8, sequi-
Pipini, pes. lin 11, ad Padum conjunxit. iin 12, Ticino con-
fiiius Karoli. Hn5, seseque cont apostolo in spiritali '•jungens. lin 13, pert ad orationis nona. per vigil b.
- hab. /in5, f. sp.p.cleiicalusquejugum. /in6, A, alque
- ad conf. iin 7, LXXX.lin 8, A, situm est finibus. lin Ap. p. P. celebranda soleniniam.
iVmn2t5, lin 7, abstultas R.
9, fiuire v. e.
p. jurejurando. Eodem lemp. Num 216, lin 1, praj mulla duritiainc. lin 2, de-'
JVtmi222, lin 1. v; ad Romanam venire urbem linebal. lin 2 el 3, Caassini.lin 4, pr__inilo consti-
negolial. lin i, perducere. lin 7, d. professi sunl. luto. lin 10, Cessinalec.
' Num 217, lin 1, factum est. Deus autem mir. lin
Num 223. lin 1, hujustemp Ralhis. lin 3, hoc
aud venetabilis P. lin 5, quantocius ad e. civit per- 3, frum el vino. lin 5, cum oinni pojiulo Ravenn et
rexit ipsis, impensisque. lin 6, ab obsidione. lin 7, " Romano. lin 11, quoniam nihil praiidium.
salularia p. Deo a. animum ejusad spirilale studium Num 218, lin 2, Vi~.ro.lin 10, palriarch a novor.
inclinavit. Post aliquantos enim dies i. Rathis r. r. lin 12, Siricis. lin 13, prajdicta. lin 14, ad maiu-
r. d. devote cum v. lin 10, A, perrexit lim. Ibi ac- JJ.' tinas.
cepta a venerabili pi aelato papa oratione, clericus • vastum.' Num 219,i/iH5, Sirica. ib. in roleis. lin 12, Arta-
effectus, et monacbiuo ind. lin 15, illic prajdictus Artavaslus. Mn 14,
iVuin224, Hn 1, thes per eumdem almificum pa- remanseral. lin 1S, antefattis.
Num 220, lin l, Arlavasli. lin 2,'posl hsec vero r.
pam Dominus noster prop. lin 4, in qua epiiaphium
inv lin 5 i\Tuin"221, lin l., Carlomanus.' lin 4, aposlolico
pariter (M, pittacium). ipsum caput esse alque in spiritali h.
, siguificans Q. S. P. o. h. salisf. tin 6, hujus Rom u. . Num 223, lin 5, quaniocius ad eamd perrexit civ.
lin 7, spirilalibus in v. d. hujus nomine consecrala. lin 6 et ab
lin .9,-atque benef. lin 10, dignalus est H. t. d. est ad 7, oppressione. iiri 8, volriil anirriam ejus
Th. lin 11, Catbasancli, qui ob veu del s. pr. quod spirilale studium inc lin 9, devole cum u.
ex h. /in 12, quinlo milliario ab h. R. vu. T. lin 14, 25,JVuin 224, liii.ii, pitacium. lin 10, dignalus est. lin
tam loca qnse.
- dereliquil. Quod ipse venerabilis papa. lin 16, com-
- pensatione iis (M, recompensatione bis) qui in vici- Num 225, lin 3, vel aliaecuil p.
nio: /ini8, parl emitpretio, et domum. lin 20, con- linJVwn-226, lin 2, a Ijucellariis. lin 3, demoranttir.
struxit quoque in ea oral s. abbatis Cyri. lin 22, 7, qui bealissimus vir. tin 13, tribulare p. hujtis
- Dominicfe.rationis descr (M, siibscripsil). Constiluit denique. lin 17, translatavit el. lin 18 perm. M.
ctiam aliam. lin 24,vin palrimonio Ttiscia.. lin 24 ei pi*esb. 50.
25, periuanenda lam loea, quaaab amia (J)J,ab anna) Apud Peniam ex codice Cavensi.
relicia sunl, quam quaaab Agathone primicerio Num 206. lin 1, Polocbroiiio. lin 6, fuerunt.
PATROL. CXXVIII. 34-
 1067 AMSTASII BIBL10TI_ECA.RU 1008
Num 207,iin 12, eoaem Irasim. tin 14, qui-eoniin A Num 216, /in.2 ct 5, Csesine. lin 5, quam pro pi-
e. i.subd. Realini. gnor. lin 7 et 8, conv. ded. lin 10. cesinate;
Num 208, lin 1, Spoletio. tin 5, Spoletini. lin 10, 10Num 217, lin 5, satur sunl frumenlo, cl vino. lin
el 11, Langobardoruui q. elildepr. lin 12 prpjeclo
-Deus corit.
regno Rachis. iin 14 et 15, inclinatus in viginti.
Num 209, /in 6, coiijunxisset. tin 8, viri in obviam. dei¥am218, lin 1, palriarchia_. lin 6, Laleranensem.
lin 12, Terracinensium. iKn15, ead gressus e. i. e. lin 14, ad mal armarium op. ord.
ob. dim. JYum219, lin 1, librarum. lin 4, ex gemm. lin 5,
• Num 210, lin 2, monitione. /in .14, ausimanum.
in rotis. /_?.8, eccles fidei SU;Bsponsionis.Or-
K» ead humanalem. 7in 14, annis, lin 16, traspadum orn lliodoxam Ecclesia. misit Constaiilmopolilana. syno-
erii. 10, respons regiam. lin 12, dimicandum
Num. 211, /i« 5 _J 6, inlacrimis sunt. lin 9 et 10 dicam. lin
commessurum. Agaren. lin 14, remanseranl.
Num 220, lin 5, ibidem Imperatoris perlurbatione
_V_.m 212,7in 2, conjunxisset. /in$, usque ad prse- conligerat.
dictam Rler.- lin 7, i*amingo.iin ead Grimualdus. |
Num 221, /»'n1, Carulomanus. 7i» 4,'habilu lore..
. Num 215,lin 1, nimio. lin 3,-faciendi etobsidentii. lin 5, ponliiice; et post aliqu. t. !'
lin 6, civitalis, et utraque Pentapoiim. lin ead ob- Num 222, lin "1, eodem in terii.
servationem. lin 8, munera. iin 10, Cesinatem ravi- Num 225, lin 1, Langobardorum. to. 4, clero",
nianis. lin 17, calbre arer. Iht i9, ad.cujus obviam, optimatibus auantotius. lin 9, dignitatem, devote
7in 22, nubes it cuiri. lin 25, regendo. /in "25, civil. cum.
raviniani. lin 28, .perit. sumus. B JVum224, Un 6, omnino satisfactus. tin 14, dere-
Num 214, lin 1, misil ad pr. lini, bimula. tinead liquid. 7in 18, pactioneemit. Ihi 19, quse el domus.
pra_peditionevelabanl ad fieiiduinpr. lin 10,perpul- tin 20, quippein ea. lin 2S, tusciaa consl. lin 24,
sus. lin 11, conjunxilubi. lin 12, Tycino conjungens. permanen. tam loca q. a. a. r. qua;daui. lin 26,
lin 14, celebranda solempnia. tin 1S et 16, Subpleta voc. anlius.
libalione. Num 226, lin 1, alim s. quai. lih 15, tribulare. lin
Num 21S, liri 5, muluo invicem. lin S, urb redo- 17 ei 18, per eorum illuminavit leclionem hyst. Et
naret finibus-sim. e. c cesinate. cess.
KOT_E VARIORUM.
BENCINI.- Francis jam dudum inierant ponlifices Gregorius II
et III, eaque renovaveral Zacharias; qui anno 746,
Num. 206, linea i. — Zacharias. Post iuterpon- cum Pippinus eum consuluissel utrum fraler dignior
tificium dierum solummodo quatuor ab bbitu Gre- regio fastigio illi viderelur, isne qui, -otio languens,
gorii III) pontifex eleclus est Zacharias : prima nihil ad communem pojiulorum utililatem afferret,
scilicet die qua proceres de electione simul iraciaiuri an qui dies noctesque de regni salute atque cuslodia
in patriarcbio Lateranensi coierunt. Nam tribus cogitaret, rcspondit oinnino se exislimare! regem
priofibus diebusjusta befuncto ponliiici persolve- '. illum eligenduii), qui regni commodo et-incolumitali
bantur, nec de electione agitari consilia poterant. populorum serviret; rogaiusquedecretum interpo-
Feslinata h.se et pacifica eleclio, cum ex meritis C suit, ul Pippinum regem subsiituerenl.ita-Berliniani
Zacharia., tum intle profecta etiam videtur quod Annales, ad ann 749, de regno in -Pippinuuiconfe-
depressa esset exarcborumLeoni tyiannis, quippe lialica rendo Burchardtim etFuIradummissos egisse pro-
miliiia lieeretico imperatori miiiime oblempe- dunt: € BurchardusWitzebufgensis episeopus et Fbl-
raverat,et a Copronymo palam descivil. . radus capellanusinissifuerunt ad Zachariani papam
Num. 208, linea 7. — Conlra ducatunyRomanum. interrogando de rogibus in Francia, qui, illistempo-
Roma, ejusque ducatus, a Graecisad Roinanumpon- ribus, non liabentes regalem poleslalem, si bene
tificem propter h__reticalia Leonis edicta. populis * fuisset, an non. El Zacliarias papa mandavil Pip-
detrectantibus obedienliam ba.relico imperatori, pino ul melius esset illum regem vbcari qui pote-
facile perveiiit. Porro ducatus Romanus, cle quo cre- statem haberet, quam illum qui sine regali potestale
bra fit menlio in superioribus gestis, et cujus recto- manebat, utiion conturbaretur ordo. Per auctorita-
res ab imperatoribus deligebantur, constabat ex tem-ergo apostolicam jtissit Pippinum regem fieri. v
urbe Romana cum castellis, oppidis et vinculis eliam Et ad ann 750, < Pippinus secundum nioreni Frah-
in Tuscise partibus. Eranl autem Porlus , Cenlum- cofum electus esl ad regem, eluiictus per'nianuiii
cella.Ca.re, Bleda, Maluranam, Surium, Nepet, Ca- sancta^ memor. arehiepiscdpi Boriifacii, et elevatus
slellum Gallesii, OrtaPolimartium,Ameria, Tuder, a Francis in regno.in Suessionis civitate: Hildericus
Perusia, Narnia et Otriculi. Li Lalio autem erant vero, qui jfalsb rex vocabatur, tonsuratus esf, et ~in
Anagnia, Ferentinum, Alalrium, Palrieum, Silhiu nidnasterium missus. » Ha3c pariter Frede-
- Signia,
Frusino, ac Tibur. Hunc ducaluin-sub Gregorio II ad garii conlinuatbr ad ann 751 scripsit: t Et quievit
arbitrium Romana. sedis fuisse, vel ex :eo. constat, terra aprseliis. Quo tempbre uiia cum corisilio et
quod Romamis exercilus, ipso iutperante pontifice, D consensu omnium Francorum missa relalioneasede
seditiosos, ac Tiberium lyrannum compresserit, co- apostolica auciorilale percepta, ^praBclarusPippinus
•egeritque Luilprandum ea loca restittiere qusein hoc eleclione totius Francia. in sedem regnicum conse-
ducate usurpaverat. Igitur a temporibus Gregorii If cratioiie episcoporum et subjeciione priiicipuni,"una
et successoribus clariora supremse lemporalis domi- cuin regina Beftradona, ut antiquiiuswdodeposcil,
nationis indicia occurrunl. sublimatur in regno. . Et Annales apjlliteo edilisie
Num 213, linea 5. — Joan. archiep. Eccl. Raven. liabent : «-•Sepiingeniesinio-quinquagesimo-secundo
Prodit Agnellus in Yita Joannis quemadmodumper - aiino ab incarnalione Domini, Zacharias-papa ex
proditionerii capla fuerit a rege Langobardorum Ra- auctoritate beati Petri apostbli, inandai populo
venna. Relicet autem beneficia a Zacharia poniilice Franeofuinul-Pijjpiiius, qui poleslale. regia-uleba-
Ravennatibus-collata, quoehic describit Anastasius. tur, ndminis quoquedignitatefrueretur. Itaque Hil-
Confer. Agnellum,,pag. 170. dericus fex,qui ulliirius Merovingorum-F-raineisim-
Num 217, linea 15; — Inita pace. Zacbarias pro peravit, deposilus, el jiri nionasterium mifesusest.
more supremorum principum, pacem iniit cum Ra- Pippiuus Veroin civilate 'Siiessionum-asaheto Borii-
chi, quipost obitum Luitprandi regis susceperat facio arcbiepiscdpo unetus , regui -lK'tifiie'suhli-
Langobardicum iniperiuin. matus est. . Ciirolovirigofum regia; stifpis •cpocha
INum221. linea 1. — Carolomannus. Is erat Pip- ab ann 752 -auspicanda, ut pluribus ad eunidem
pini fraler, ambo filii Caroli Marlelli. Fcedera cum ann nrobat in Critica card BaroniiAnloniusPagius.
1009 HISTORIADE \ITISROM. PONT.—S. ZACHARIAS. , 1070
BMI ET LABBEl. A sedisse
£ .annos 10, menses 3, dies 13, ipsis diebus
tum ordinationis, tum morlis inclusis.
Num. 206, linea 1. — Zacharias. Anno 741, 5 Hseccum ita sint, nullo pacto audienduni est
Decembris, qui erat octavus post obituni Gregorii, ,_ Pagio, qui privata auctorllate vult sanclum Zacha-
Zacharias."summo omnitim consensu "creatus est riam _ ordinatum esse die 30 Novembris sanclo An-
pontifex. Sedit annos 10, elc. Stipra assignatum nu- (
drecesacra. Ut enim prseieream quse tle"Dominicis
-merumannorum .et mensium dies decemsedisse ex (
diebus ordinationi debitis ssepe alibi, fortasse ad
initio et fine.pontificatus recte colloquilur. _nauseam, disputavi,' et in sequeifti nota meriioria'
' repelam necesse eril; quanam ratioiie inter 28 et
CENNI. | quatriduum inseritur? Equidem non'niotlo id
30
OT-_E CHRONOLOGICE. Jmente, at ne cogitatione quidem amplectof. Quan-
(quam enim.Regino, quem nnum sequl ojiortuit in
Sedis aposlolicse patrimonia vindicari a summis iJlregorii sede stabilienda, in suniriiani cbrilulerit
ponlificibus"debent, tum jure palrimonii, ut aiebat diem i depositionis, quod Pagio videtur novuni, cum
praisul opiime de ,eadem meritus (Blanchin., Anast. sit i solemne omnium codd. et Catalogorum; inde
Num. 54, ad S. Sylvesl.),tum aliopotioridivinise]legi- •< qiiidem licebit, propler angustias quse*ribs*"sifepiunt,
bus emananle, quo res.Deo sacrmper sutnmum sacer- _
,numerare.interpontificium. Al qiise aliundemajor
dotem procurandm, possidendm,relinenda), et vincli- .< difficultasemergit, quinam superabitur? Electibnes
candm, el repetendmsunl a sacrilegis usurpatoribus, scilicet Romanoruin poritificurii rion fiebant nisi
qnoiiesoccupentiir. Hinc est quod.hi duo pontifices |»-lerlio deposiiionis die, tum ex alias laudatoBoni-
maxiini, quorum prlriii adbuc interpoiilificium,>al- facii HI conslitulOjlum ex laudabili Romanse Eccle-
Xcrius priruordia, sedes et mors, examinanda sre- sise consuetudine; quare «isi quis velil pessuniire
slant, iiempe Gregorius III et Zacharias, .uterque monumenta .veterum, Romanbs *Ord.ines,'aclibrum
innocenlia niorumelvilse sanclitatecelebris.-illevi Diurnum ponlificum, die .50 Novembris''fa'cfairi"ad
afmorum, hic agendo, civilales Ameriani,.Hortam, summumdicet electionem.iHaiic vero qurciirii ordi-
Polimarlium et Bleram, a ,rege JLangobardorum nalione conjungeret, quasi electus -miltbWur in
Luitprando sanctsesedi ablatas, recipere conati sunt. ..patriarchium Lateranense, ut" mbrjs ;tjrair irideque
Eas Gregorius amiserat, qriod inlra Urbis moenia pernicissime ad Yalicanum advblafetuf", cseteraque
Trasamundum Spoleli,ducem a .Luitprandi .furore. omiiia fierent quse Ordo „el "Diurnus docent, non
jjrotexeral.,Cumque auctis illius viribus Romano satis nosse antiquos rilus viderelur. Etenim per
milile, utducatum suum et Eeclesiseciyilales adipisei hsee tenipora. evQpoviirpLo;, prseceilebat .bnsecralio-
facilius posset, fcedifragumexpertus essel, ad Caro- nem, fiebatque statim 'posl eJectioneni.: quod ne
lum Martellum Francise subregulum, ut voeat, ,lega- gratis asseram; ipse Anaslasius de successore sancli
tione.bis adornala auxilium petiit,.ut Ecclesisejura Zachariseverba facieris (mim. 227), eleclojnbasilica
suis illiusque armis assereret. Jnterim" .Carolns sanctse Marisead Priesepe': « Queni omnes, iuquit,
paucosquepost dies sanctus Gregorius moriunlur. sincera nienie curii laiidis jirsecbpiis in .basiljcam
Sed quod a Deo optimo maximo optandum crat, Salvaioris, quse appellalurCoristantiniana^^epor-la-
GregorioZacharias,Pippinus Carolo.statimsuccedunt, veruiit, el exinde intus venerurifet iri palriarclil.um
hic armorum gloria, ille rebus .gerendis singularis. juxla mbreiii Jiitfomiserunt."VEl' clarius"jrij^aien-
Pippinus siquidem posi anrips aliquot sanetse .sedis C lino (num.:4S5) paritef electo "iii-Jjasilica sanctse
"palrinioniaundique propagavil ;-Zacharias vero vix Marise : c.IJeindccoiidignis.glofiaeJaudibus et ho-
ad ;Pelri sedem eveclus cum Langobardorum rege noris amplitudine ad Lateraiiense.palriarehiujii ab
ljerlegatos.de ufbiurii restitutiohe^agit, .ac.reddere ipsis.deductus," et iripbjitificali eslpositus.throno. J
pollicentem Romano adjuval milite adversus foedi- Consecratio enim fiebat.alia die (riempe Dqniinica,),
Ifagtim Trasi,mundum,::proinissi,sveronon stanlem cujus adveritus exspecialjatur post factanii',iij.lhfoni-
impiger atque iiilrepidiis adit castramelalum in zalionem, eodCm-Ah-istasipibidem tesje.:,ijEjusque
Spoleii finibus, nec.Romarii revertilur, nisi r.eddilis corisecrationisdiejsere'rio.jam'jlli.i's.cenle, c.iiniiiimiiie
patrimoniis mullo anlea ereplis, simulque.civilali- jam dictuin "ahtisiitem ad.beati Peti-i ,apostoloriim
bus quatuorahle bierihiuni.ablatis.quaririn ipse.per Priricipis ecclesiain omnes.pantefRomaiii a.palatio
se iniit possessioriem,deinde Romam.est ingressus, deducentes, eum, hiajeslate, diviiia",'ahxiliante, in
nbi sacris dans operam Chrisfo Ecclesloe.vindicire- allo throno summum corisecfavefe "ponjtjllcem.i>
pendil gratias. Facta hsecsunl ab utroque ponulice Iiiihroiiiz'aiio igitur die ipsa electionis" fiebat in
'inlra triennium, ut videre est per me digeslain palriarchio Laleranensi; deindealia die (Iiaud duhie
Chronologia Csesarea ponlificia; nisiquis.malit in :-Dominica)fiebatconseeraiioinbasilica saricti Petri.
Diaconiet Francicorum ambages ingredi, unde ne et binc numerari incipiebat selas coiisecrati; nam
Pagio quidem' lanise eruditionis vifo datiim ftiit lempus quo erat lantuni electus utcunqlie intliroiii-
emergere: ne. enim dicat plus sequoa meo institulo zatus ad interpontificium pertinebal; acproiride Pa-
divagari, aii rationeni temporum venio. Mortuo gius, qui hsec reete docuit ad an. Chr. <5^,-conlra-
igitur.sancio Gi'egorioIU, ut in ejus nolis dictum TJi ria nunc doclrinaprimam destruit.
fuit, die~28Novemhris,qua in Martyrologiis colitur, Ita vindicata ordinatione sancti --Zacharia.susfiqiiG
poriiifieatus cessavit qualridui, ut recle vulgalus et diei reddita, til par eral; nam qui ponlifexlnlerain-
duo codd. Frehefiani, Cavensis et Ambrosianus nensem episcopum ordinans die Doininico, aiisam
quarlus,'non dies octo, ut in noiinullis codd..et Ca- dedit maximo anliquitatis pontificfse.assertori, ut
talogis legitur, reliquis omnibus prseseriim Golber- ipsos episcopos nbn ordinari, prseterquam "diebus
finis, septimo exeepio, Jnterpontificium silentibus. Dominicis,affirmaret-(_3/anc/(in. Anasms., Nutii:2, dU
Ilaque.ab emortuali 28 Novembris, :quaeperlinel.ad S. Linum), eum minimeconsecfatffm esse die Dpini-
Gregofji sedem, diebus quatuor jjumeratis idies nico ne cogitari quidem debet'; vindicata, inquahi,
offenditur"5 .Deeembris, quoe, ut A liltera Dom. Zacharise ordinatibne, necesse est uovissimiinj ejus
oslendit,,.arino 741 in Dominicam incidebal ac annum duplici insignem everitu, dainhabili ''sileniio,
proinde ofdinationi Zaeharise .tribuenda .est. Sedit non praeterire. Annuin itaque sancli pqnlificisenior-
autem Zacharias annos 10, menses--3,. dies 15, ul tualem membrabilem reddunt finis.exarchaius Ra-
recte habent Catalogus Lucensis el cod. Freherianus vennse, et Caroloyingioruniregumiriitiiim, quitam
secundus, uno plus die cseleris, .unoque .plus mense bene de apostolica sede"sUnt' meriii.'' Exarchaius
Gatalogis duobusColbertinis -perperam/jiunieranti- periodus, quse annos circiler 184 .comhre"hendit,'sib
bus. Aij eihorluali enim die 15 -Martii.an. 752, qua anno yidelicet 567, cum Longinuspaificius lii Ita-
deposilum Zachariam Anastasius-tesialur, '.Cui Mar- liam venit, ad 751, cum Eutycbius patricius Gon-
lyrologia fidem faciunl, palam est hunc ponlificem stantinopolim profectus est, defecii circa meiisem
 1071 - ANASTASHBIBLIOTIIECARII 1072."
Julium prsedieti amu751, quando Ahistulphus rex A JPoslridie, cum iterum ad colloqiiium proeessissenl,
Langobardorum Ravennam cepil, ut erudite observal sancliis s ponlifex ita regis animum demulsil, ut ei
Bachinius in Agnellum (P. 2, ad V. Mauri schism.), ' «qusecunqtie posiulabat indulserit, et prwdictas qua-
ubi proferl ejus chartarii datam in palalio Ravennse ' iuort' civitates, quas ipse ante bienniumper obsessionem
quarlo die mensis Julii, felichsimi regni noslri iertio, faclam pro prmdicto Trasimundo duce Spoletino (id
per indictionem iv; qnare exarchi exacti Italia sunt " (est occasione ipsius) abslnieral, eidem sariclo cum
nono circiler mense anle obiturii sancli Zacharise. - eorum< habitationibus redonaverlt viro. Quas el per
Carolovingiorum autem pfincipium cum ipso emor- donationem < confirmavit, inquii idem Anaslasius, qui
tuali ponlificis mense Martio illigal Pagius; qtii ad additi regem ultro ponlifici reslituisse Sabinense pa-
an. 752,-a num. 1 ad 11 multa.ertidiliohe haric -ltiimoniiiin, triginia ante annos Ronianse Ecclesiae
epoehem slabilil. Nil autein ad arinum quod atlinel tereplum, atque insuper Narniensem, Anconitanum,
argumentis est opus, nam annales Francorum ha- Auximauum patrimonia ct Vallem agri Sutiiiii, quse
bemns tesles., En ex Fuldensibus Pilhoeanis verba vocatur ; Magna, per donalioids liluliim ipsi beato
ipsa : « DCCLII Zachafias papa ex auctoritate sancti Petro apostolorum principi recoricessisse, et pacem
Pelfi aposlolimandalpopuloFrancdrum, iilPippiims, i
cum ducatu Romano ipsttm regem.in viginli annos
<
. qui potestale.regia uteljatur, nominis quoque tligni- confirmasse. Sed el capiivos omnes quos tenebal -
late frueretur. lta Hyldricus rex, quiuItimusMero- ]
prsediclo ponlifici redonasse. Tandem quiiluor ci-
. vingorum.Francis imperavit, depositus el in mona- vitates redditas - et pontificem Romam regressum !
sterium niissus est. Pippinusvero in civilate Suessio- iesse. -
num a sanclo Bonifacio archiepiscopo in regeni „ ' Num. 215, linea 1.— Dum nimium o]pprimeret
unctris regni honore sublimatus est. >Ita Bertihiani, praidiclus rex provinciam Ravennalium. Anno postca
qui hoc anno silent, ad an. 754 : « Stepbanus, aiunt, seplingenlesimo quadragesimo lerlio, ideiii Luilpran-
coaflrmavil Pipinuni unctione sancta,' el cuiii eo dus rex exarchatum Ravennsesibi subjicere lentavii,
inunxil duos filios ejus Carolum et Carlomaiinum. i seseque ad Ravennani obsidendam' parabsit. Quarc
Quare si confirmavit, antea igitur inauguratus fue- poniifex, Eutycbii exarchi et Joannis archicpiscopi
rat. Sed videndus hac de re Pagius Jaudato loco, ubi Raveiinatensis rogalu, ad eain urbem se contulit,
coiitra Coinlium et Mabillonium disertissime eoni- Romanaurbe Siephanopaiiicio et duci a'd guber-
probat Pipini epochem, el exauctoraiionem Hyldrici nandum relicta. Aniequam Roma discederet, legatos
seu Childerici III Merovingiorum.novissimi. cum muneribusadLuiiprandum misit, obsecrans ut
ClACONli. aproposilorecederet etcaslrnm CesennatenseRaven-
j natibus redderet. Sed ctim nihil obiinere potuissel,
Num". 206, linea 1. — Zacharias, Polychronii Ravennam venil, ubi Ravennatenses, profusis la-
Ponlinii filius, SiberenseMagnsc Groecise,nune Ca- cfymis, eum susceperunl, clamantes et dicenles :
labrise dictse, urbe natus, canonicus regularis, deinde t venit, venit Pater nosler, qui suas reliquil oves, et
monachus sancli Benedicti, mox S. R. E. presbyter ad nos perdilos liberandos occurril. J EXeademurbe
cardinalis a Gregorio III papa factus imperaiore misil ad regem Steplianum presbylefum, el Ambro-
Conslanlirio Copronymo Auguslo hserelico impiis- sium primicerium, ut ei suum advenlum nunliarent,
simo iconomaeho, XV*papa' regnicola, sedit annos ipseque fmes Longobardoruin ingressus, [ sequipes
10, menses 3, dies 44 : creatus Kal. Decembris, ( faclus esl suis missis, quos dictus rexsuscipere no-
consecratus 5 Nonas ejusdem mensis anno 741, in- Gi luil. Setl cum ponlifex die vicesima oclava Junii ad
ter optimos.pontifices el sanctos annunieratur. Padum convenisset, rex*ad eum suscipiendum opti-
THOM^E ACETI ADNOTATIO. < -males suos niisit, cum quibus Ticinum, ubi rex re-
sidebat, Ad eum rex foras muros eivilalis
Num. 206, linea 1. — Nalione Grmcus. Tametsi accessit, pervenit. inde pro vigjliarum beati apostolorum prin-
conveniant scriplores Zacbariam ex Magna Grsecia cipis Petri celebrandis missarum solemniis, in basi-
fuisse quse nunc Calabria est, dissentiunt lamen de licam ejus, quae voealur ad CoelumAureumJ perrexil,
loco; quidam enim patriam non indicaut, quidam et post, explela libalione, eamdem urbem ingressus
Sybari ascribunt, tit Ciaconius' et Fefracius. Yerum- est. Poslero die pro ipsius princlpis aposloloriun
tamen exSiberena civitatefuilhicponliiexivulgosan- Natali celebrando invitatus Zacharias pontifex, mis-
cta Severina, ul constans traditio est,;et ex Breviario saruni solemnia celebravit, ibique mutuo invicem
Canonicorum Laleranensium apparet, ubisiclegilur: pariter susceperunl cibuin. Sequeiiti die,i' i*exeum
Zacharias Siberenw urbe Caiabrim nalus. Yide Barr. ad palatium suum invilavil, a quo houorifi.ce sus-
cum notis. ceptus, eum obsecravit ne . amplius Raveiinaiium
PAGH. provinciam opprimeret, sed ablaias civitales redo-
Num. 207, linea I. — Hic invenit totam Italiam naret cum finibus, simul et caslrum Cesennaieiise.
turbatam. Sanctus pontifex invenit totam Italiam Cui rex, licet gravale,"id se faclurum respondit. De-
Longobardorum armis turbatam, et Luilprandum scendenlem inde usquead Padubi piosecutum dimi-
eorum regein ad bellum contra Romanum duealum , sil, datis ex primoribus suis, qui Ravennatium loca
cu.i jam quatuor civitates eripuerat, nempe Hortam, p) imprimisque Cesennain redderenl. (Juibus| locis re-
Polimartium, Ameriam elBledam, seprseparanlem; ceplis, ponlifex Urbem repetiil, ac gratiislDeo aclis,
quare, .8 missa legalione apud jam dictum Longohar- denuo Nalale principum aposlolorum Petri etPauli
dorum regem (verba sunt Anaslasii), salutaria. illi ' celebravit. Hsec oinnia constani ex Anastasio. Ex
prsedicavit; cujus sancti vifi ^idmonitionibusinclina- quibus Marca, lib. m de Concordia, cap. 11, num.
tus, prsenominatas quatuor, quas ducalu Romano 5, concludit non posse liquidius demonslrari. reten-
' abstuleral civitales, reddere promisit. » Sedi cum tam hac tempestate a summis ponlificibus iniperii
interea prsediclas quatuor civitates rex Luitprandus ciiram, et imperatorios niagistralus Rayennaj et
iion reslilueret, Zacharias eum Iiiteramnse in ditione Ronise rebus adminislrandis prsefuisse, ita ut spes
Spolelina sedenleni coiiveniendum exislimavit anno omnis coiiservandu; Italise in summa 'ponlificis
septingentesimo quadragesinio secundo. Ita universo dignitale collocala essel. Ex his vide, iiiquit Ba-
Romano prosequenle clero, urbe egressus, illuc iter ronius,-ad annum 745, quaui injustse sint
inlendil". Id poslquam rex accepit, humaniiate se querelse Orientalium de Romano pontifice, quod
vinci haud passus, legaium ei bbviam, qui Narnium exuerit Occidentali imperio Orienlales impera-
usque deduceret, misit, ubi duces et milites pleri- toi'es. • Num219, linea 7.—Hic bealissimus juxla rilum
que eum exceperunl. Iriierarmiani appropinquanti
rex cuni reliquo optimalum ac mililimn agmine oc- eccl. Zacharias ponlifex dictus, juxta riluin eccle-
currit; aliquotcum eo spalia jucundissimo serjnone siasticum fidei suse sponsionis ortbodoxse synodicaiu
illato confecit, el ad palaiium ei paratum dimisit. eeclesise Constanlinopdlilansc anno "septingeiHesi-no
 1.075 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. ZACHARIAS. 1074
quadragesimo secundomisit, aliamque suggestionem A Num. 226, linea 1. — Jlic bealhsimus papa, elc.'
per Resporisales suos Conslantino imperatbri; sed Zachariam libros' Dialogorum S. Cregorii Magni e
hi intra palatium regiseurbis invenerunt Arfabas- LaiinoiifGrsecum translulissetradunt AnastasiusBi-
- dum irivasorem et rebellem. Postquam vero tain Ar- bliotbccaiius, in ejus Yila", Photius,' Codice*252, et
labasdo quam filiis ejus eruti fuerunt oculi; Con- Jo.annes Diaconus, lib. iv, cap. 75 Yitse ejusdem,
stantinus Copronymus licet hserelicus, requirensinis--, saiicli Grcgorii, ubi seribil : « Quos libros (scilicet
sum apostolicae sedisenm Romani dimisit, cetjuxia Dialogorum) Zacharias sanctsc Romanse Ecclesise
0[iiod heatissimus pontifex Zac.harias postulaverat, episcopus, Grseco Lalinoque sermone doctissimus,
doiiationem in sc.ripiis de duabtts massis, quae Nym- leriiporibus- Constantini imperatoris, jjost annos
jihas et Nornias appejlantur, juris existenlibus rei- ferme centum septuaginta qtiinque » (quindecim ad
publicae,'eidem sanclissimo papse, sanclseque Ro-, minus annos plus numcrat JoannesDiacoinis) « in
iiiaiise Ecclesise,jureperpeluo direxil possidendas, » Grsecam linguam converlens, Orientalibus Ecclesiis
i;iquit'Anastasiiis,qiise donaiio contigil an 745, ul divulgavii, quamvis asluta Grsecorum perversilas
Arlabasdi dejiosilio demonsti*at. Porro massa idfem• in cominemoralione Spiritus sancti a Patre proce-
est ac mansus, yel mansa, designalque certam agri dentis nomeiiFilii suaptim radens abslulerii. »Nam
porlionem, ut explicat Ducangius in Glossario me- cum libro ii Dialogorum.' cap.ult.' scriptum reli-
dise et infiinse Lalinitalis, in vocibusJI-insns et. quissel Gregorius : «'Ciimciiiin constel, quiaPara-,
Massa. Ex quo Baronii annolalor observat evidenter cletus Spirilus a Patre semper procedat el Filio, >
patere Gregorium U imperii jugum non excussissc, in viilgalo Zacharise contextuGrseeo legituf:« Aperte
nec corisequeiiler Leonem Isaurum anathemale per- ^ igilur palet quod Paraclelus Spirilus a.Patrepro-
culisse; Zacharias enim cum Conslanlino, Leone cedil, et in Filio permanet. »' .
palre deleriori, commercium aliquod non habuisset, '
si hic a decessore suo excommunicalus, et tribulo-- SOMMfER.
rum solulione multatus fuisset. Num. 210, linea 5.—Prmdiclas quatuor civila-
Nuin. 221, Jineal.—Bujustemporibus, etc. Anno tes, elc. Expresse nolal liisloricus pohtifici esse 'red-
septingehlesimo' quadragesimo septimo Caroloman- diias civitates cum habitaloribus.' Quod prGfecto
num inajoremdomus Francite, devotionis catisa , aliud indicat qtiam dominium utile, quidquid aulu-
t regnum una cum fiiio stio Drogone in manibns Ger- ment recentiores, conlendentes quod poniifex Ro-
mani sui Pippini eommisisse, et ad limina beatorum manus per ea tempora riullum jus regitim, seu suin-
aposlolorum Petri et Pauli Romam in monacboriiin mse polestalis exercebal, eodem semper apud impe-'
ordinatione i-perseveratunim advenisse, lestalur ratores perrnanente. Aniniadverti ah iis tamen de-
conlinuator J?redegarii, cui suffragantur. annalista bebal quod non imperalori ullive ex administris
Metensis, Nazarianus, Petavianus Masciacensis.et ejus rex Langobardus civitates, et ad eas perlinenlia
auclor Chronici San-Dionysiani. Eadem refert Ana- loca, necnon captivos belli tempore factos, in Ro-
stasius,' clericalus nomine monaslicum statum inlel- mano ducalu restittiil; sed pontifici lantum et apo-
ligens, quo sensu passim alibi hoc •.oeabulum usur- stolicsesedi facla est restitutio, eademque.ralihabita
patur. Ex quo corrigendi-illi qui Caiolomannom confirmataqueper solemnem donationem antealtare
primo Cassinum' adiisse, ibique joonacbuin factum sitbscriplam ai;ege, quieam de altari sumpsil/el in
affirmant; nam.Herfcempertus scribit eum Romam altari iterum post subscriptionem collocavit. Perinde
adiisse et a Zacbaria papa factum esse monacbum, C est de possessione quam unus pontifex iniit, ,non
indeque Cassimim post aliquantum temporh profectum alitis quocunque paclo—ab imperaioredependens.
esse. Eo autem intermedio lempore in monte Soracle Num. 221, linea 1. Caroloinannus^ filius Caroli
monasterium iri honorem sancti Silvestri wdificavit, Francorum regis. Jam pridemerat, cum majores do-
ubi quondam,' tempore perseculionis, qum sitb Con- mtis Francisesummam rerum sibi arrogaverant, ni-
slantino facta est latuisse fertur, ul scribit Eginbar- liilque. reliqni facium erat, prseter horaen regium,
dus in annalibtis ad aniiuui 746. Eadem relert bic descendentibus a Magno Clodoveo. At Pipjjinus, co-
in Yita Caroli Magni, cap. 2, et ex- eo Adrevaldus, gnomentoBrevis, majorumdomi novissimus, demum
in lib. de Miraculis sancti Benedicti, cap..-14, qui aliquando opusmagnum aggressus est, ut nempe
addit mullos nobiles ex Francia Romam, ad vota digiiitatem, titttlum eljnsregium sibi asciseeret. Id
soivenda commeantes, et olium quo maxime delecla- consilitim ut exsequereiur, firmumque "alque raltim
batur in monasterio Soractis moiiiis interrumpentes, eventum redderet, intellexit "quod,pvseter assensum
eu.m mulare locum compulisse. Ex quibus sequilur regni procerum, necesse erat auetoritate apostolicse
Carolomannum ab ipsopapa Zacharia Romse mona- sedis illum astruere, ne subditse gentes mutare suo
chico habitu indtttum fuisse. arbitratu reges sese posse arbitrarentur: t Eginhar-
Nttm 225, linea 9. — Ratchis rex, relinquens re- <lus, iri Annalibus, ait Marca (Marc./Hisp. /. m,
gatem dignitatem. Rachis Longobardorum rex nulla c. i), ne populi permissas suoaucloritatem
arbitrio putent regum
iiabita ratione pacis vicennalis, quam cum Romano mutationes, sedis apostolicse adjungil,*
pontifice sanciverat, Pentapolitanam invasil provin- huic vero consensum procerum, et ulriusque seriem
ciam, ferroet igne omnia vastans, Perusiam obsi-j) continuam regum, qiiorum socordia et inertia fuerat
dione cinxit. Quod audiens Zacbarias papa, assum- exitialis reipublicse Christianse. i
ptis quibusdam ex sud clero -, divina spe frelus , ad - Occasio valde opportuna se offerehat ad demeren-
eamriem pervenit civilalein , eumque muneribus et dum sauctse sedis studiumrebus Pippini, qui unus
precibus plaealum ad solvendam obsidionem adduxit; Langobardos opprimere ac religionem undequaque
quin el sacris exhortationibus, tanlum ipsi ssecularis periclitantem sustjnere poiuisset. Nuperrimus auclor
vitse indidit fastidium, ut, abdicato i'egno cum uxore observat Pippinum esse usum sancli arcbiepiscopi
Thesia el filia Raltruda, vilam religiosam-subregula Bonifacii opera ad rem gerendam,"tenlandumque
sancli Benedicli pfofessus sit: ille in Cassinensi mo- animum Zacharise quisnam fnturus esset in re'(P.
nasterio; istse in monastario puellarum quod non - •Daniel.,' Hist. de France, in Pippino). Eaque proptev
procul a Cassino construxere el dotavere, ut constat •ad jjonlifieem misisse eumdem Bonifacium erebus suis
ex Anaslasio, in Ylta Zacharise, LeoneOsfiensi, in presbyteris.nnum, ul eum consuleret de variis
Chronico Cassinensi,"eap. 8, et Sigeberto, in Chro- ad suum ministerium pertinentibus, eique pra? cse,-
nico , ubi lestatur Racliin. lmntium sseculo misisse teris hsec scripsisse :. « Paternse pielalis veslrse san-
anuo Chrisli septingenlesimo quadragesimo' nomr, ctitatem subnixis precibus obsecro, ut hunc presby-
quem annum etiam exiiibet nionachus Nonanlulanus terum menm clementer suscipialis ; habet enim se-
anonymus , in Yita sancti Anselmi abbatis Nonanlu- creta qtisedam mea"qusesoli pielati vestrse.. proiiteti
• milii-
laui fu Italia primi, apud Mabillonium, Ssec. iv Be- debet, qusedam quidem viva voce dicens
nedicl., part i. que paternitalis Yestras.responsum, et consiliutn ex
 " '
1075 ANASTASIl BIBLIOJtJECARH 1076
auctoritale sancti Peiri apostoli reprsesentare dehet, A pis, medereiur. s (Lupi abbat. Ferrar. epist. 81, ad
ut his omnibus auditis el coifsideraiis, si quse sint Amul. archiep. Lugdrin: t
quse vobis jilaceanf, facere Deo auxiliaritesludeam.i ALTASERRA.
(In Vit. Bonif., 1.n, c. 9.) Poniificemvero ore fenus
respondisse de secretis his rebus Bonifacii presby- Num. 211, linea 6. — Eodem vero die Doininico,
tero, eventum aulem declarasse quod responsio Pip- post peracla missarum s>olemnia,ad prandium eum-
pini consilio favebat. « Interea, t inquil Zacharias _ dem regem, ad aposlolicam benediclionemsuscipien-
(ep. 12, ad Bonif.), « praedictus tuus gerulus J__ul dam, ipse beathsimus pontifex invitavit. BenediClio
cum cseteris suis comilibus quse injnncta fuerant a accipitur hic pro refeclione seu prandio, vel quia
tria sancta fralernilate, tam in verbo quam in scripto, incipit a benedictiorie niensse, vel quia per motlum
onmia liquidius suggerenies, innotuerunl, de quibus eulogiseseu benedictionis datur. YTit.Ludovic. P. :
tam in verbo quam in scriplo responsum dantes tuse « Qui cum primo vere a patre dimitterettir, interro-
remisimus frateriiilati. i gatus est ab eo cur rex cum esset, tanlse temtitaiis
El revera, ut ex Cbron. a Piihceo edit.. ex Annal. esset in re familiafi ut nee benedictionem quidem
Fuklens., et ex Annal. Loisel., discimus, res ita se nisi exposlulalo sibi offerre posset. t Etinfra : t Et
habuit: « Burchardus YYirceburgensisepisc. et Ful- benedictione panis ae vini simul jiarlicipala, impera-
radus capellanus missi sunt a rippino Romam ad rator ad' civiialem rediit. i Conc. Melphiense, sub
Zachariam papam ut consulerenl ponlificem de causa Urbano II : c Ut episcopi ,et abbates de vineis, vel
i'egum, qui fuerunt ilio tempore in Franeia, qui no- agris, ac frugibus, quaead usum vel fralrum usum
' men tantum regis, sed nullam potestatem regiam y laborant, decimas sibi pro benediciionevelhospitum
Iiabebanl, qusetota apud majorem domus hahebatur. suscepiioi*_elia_3eani. j Can. Qusest.16, q. 1.
Oral ergo sibi decerni quis eorum jusie rex debeat Nuiii 215, linea 22. — Ipsa veronubes cum 'eis ns-
dici el esse, is qui securus domi sedeat, an ille qui que ad basilicam sancti ApoHinaris,in Ravennanlimn
curam totius regni et omnium negoiiorum mole&lias urbem tegendo conviavit. Gonviare Rst.-una ciim alio
snfferat. Per Cjuosdictus poiitifex mandavit melius viam facere. Anastas. infr. eod.: « Post hsec au-
esse ilium voeari-regem apud queni summa potestas tem is ipse rex, egressus de ioco iri Ibcuin, us-
consisierel; dalaque auclnritale sua, jtissitPijjpinum que ad Padum eidem sanclo virb couvialus etim
regem conslitui. Secunduin Romani ponlificis san- deduxit. »
ctionem Pijipinus rex Ffancbrum appellatus esl, et Niim 214, Jinea 5. — Qui viri ingressi rn finibus
ad hujus dignilaiem hohoris unctus sacra'unctione Longobardorum; in chitalem qum vocalur Ivwta.
mariu sanct. niem. Bonifacii, el riiofe Franeorum Lnola civilas jEmilise, olim forum Cornelii, poste:i
elevaius in solium fegni Suessione civilate. Hilderi- Imola dicta, a castro urbis ctti nonien eral ifmola.
cus yero, qui falso regis nomine fungebatiir, tonso Paul. Varnefrid., de gest. Longobard., lib. ii, 1 cap.
capiie, in monaslerium missus' est, ei ultimiis Mero- 18 «
: Corneliique foro, cujiis caslrum Imolas ajipel-
vingiorufti Fraiicis imperavii. » latur. i Forinn Cornelii civiias Gallise togalse,po-
Prseter tres laudatos auclores de translatione rcgni stea dicfae Lombardise, de -qua Marlial., lib. m,
FranCorum a prinia iri secundam stirpem loeutos / epigr. 4: |
neciionEginhardtirii CaroloMagnoasecrelis Pippimis,- Si quibusiriterris, qua simusiriurbe, fbgabit,
aieritem, per auctbritatem Romani poniifich exprce- p Corneli.referasme licet esseForo.
fecto pdlalii rex coristilutus (in Vit. Car. Mag.); prse-
tef Iios, inquani, iderii reperife est in epigraphe'opu- Cornelii Forttm civitas episcopalis, quse olim fuit
sculi quod scriplor Pippini aequalis cdiifecii, cujus suffraganea metropolis Mediolanensis; Hinc Ambro-
cxempluiri Vidit MabillOniiisiri Papebrocbii manibus, sius episc. Blediolanensis, vacanti .Ecclesia_|visita-
verliaqjiicipsa pfbferl in suo opere-Diplomaticb,edu- torem dedit unum e suflraganeis. Testis ipse epist
eia cx fme Iibfi Gregorii Tiironensis de Gloria con- 44, Conslantlo coepiscopo : « Commendo lihi, lili,
fessoruin. Hsec atitem ibi leguntur : « Si nosse vis, Ecclesiam quse est ad forum Cornerii, quo |eam de
Iectof, quibus bic libglltis lemporibus videatur esse proximo inlervisas frequenlius, donec ei ordinetur
coiiscriplus, el ad sacrorum martyfuin pretiosam episcopus. > Hodieparet melropoli Ravennati. •
Gre-
editus laiiderii, invfehiessihrioah Incarnalione Domini gor., lib. vi, epist 39, ubrdixi. .|
767, ienipbribus felicissihii atque tranquillissimi et Linea 12; —CHIII quibits Ticinum conven\ens,ubi
catholici Pippini regis Frsiricofum, et palricii Roma- ipse residebat rex forh muros cjusdem civilath per-
lioium, filii beatse irieiri. quondam Caroli principis, transiens, ad horam oraiionis nonam, pro vigitiarum
anno felicissiiiii fegni ejiis ih Dei nomirie sexlo de- beati aposlolorum principis Pelri celebrandis solem-
cimo .... Ipse prsedictus floreritissimus dbmnus niis mhsarum , in basilicam' ejus qum vocqlur ad
Pippinus rex pius per aucloritalem et imperium CcelumAureum , perrexh. Hbra oralionis nona
sanct. rec. dornhi Zachariae papse, et unclionem san- signalur, quia ofucium sacrum cerlis horis dis-
cti chrismatis bealorum sacerdotum Galliarum, et tribuitur, matutina, jirima, tertia, sexta, no-
eleclionem omniuni Francorum, tribus annis antea na, vespera, complelorio. Reg. Benedict. cap. 16.
iri regni'solio sublimatus esl. i (In fin. S. Greg: Tnr. B Num 218, linea 1. — ffic in Laleranensi palriar-
cleGl. Conf., et ap. MabilL, de Re diplom., I. 5, ta- citio, ante basilicam beatm memorim Theodori pdpm,
bell. 22.) Equidem, ut vefum falear, salis mirari non . a novo fecit Irictinium, quod diversis marmoiibus el
possum recenlidrum aliquot lam ex Proteslantibus vilio, melallis aique ritusivo, et piclufa, ornqvit, sed
quarii ex nostris (Nalal. Alex., secl. 8, diss. 2), qui et sacrh imdginibus tam oratprium beati Silvesiri
falsilatis insimulant testimonia velcrum de rei veri- quamque et porticum. Locus esl cbrniplus; pi'0 vilio,
tate, qua de nulla esse potest suspicio. lege vilreh. Yeleres parieles, ^edificipruin' vilreis
Pijjpino ideni ponlifex Zacharias nomiuandi epi- bilumine conjunctisvice tectoiii.inducebant. \Topi-
scopds regni Francorum polestatem concessil, ut scus in Firmo : « Nam et.viireis qnadraluris bitu-
medicam afferret manum abusibus alque excessibus miiie aliisque medicamentis insertis, domuiit indij"~
eorum temporum cum ad electiones deveniri coniin- xisse perbibetur. J Seiiec, ejiisi 86: ii Atnuric q;«.is
gebat. Id vero est faclum; dum adhuc eral major- est qui sic lavari susliueat ? pauper sijji videtur ac'
domus; quippe indultum ejusmodiaccepil in con- sordidus nisi parietes magiiis ef pretiosis ofbibus
cilio Suessionensi, quod fuit celebralum anno 744, irefulserunl, nisi yino abscoriditur camera. »
ante annos octo quam regni solium ascenderel.« Pip- Linea 11.-7- Uic in ecclesiqapgslolormn principuih
pinus exposita necessilate hujus regni ZachariseRo- .Petri el Pauli pendentia veia inter cqturiinas expai-
niano papse, in synodo cui Bonifacius martyr inler- Ileis serich feeitl liiter coliimnas vela ad bfnalinh ec-
>
fuit, ejus accejiil consensum, ulacerbitali temporis, elesjarum e jiateis seu palliis" sericis adhibebanliir.
mdustria sibi probalissimorum decedentibus episco- > Anaslas., in Adciauo: « Sed et per diversos arcus
 1077 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. ZACHARIAS 1078
vela syrica numero quinquaginta seplem.» Elinfra : A toribus solebant castrari, quse dicebantur mancipia
« Yela de palliis syricis numero viginti, et linea - cafsamanlia, Ml Saracenis venderentur inHispania.
viginti. n Idem in Leone III: « Et vela holoserica Luitprand: Ticinens., lib. vi, cap. 3: « Obtuli man-
majora sigillala habenlia periclysin,'et crucem de cipia quatuor carsamantia, imperalori , nominatis
hathin, seu fundato. t hege-blathin. Idem inf eod : omnibus pretiosiora; carsairiantium auleni Graeci
i Yerum eliam el per arcus argenteos fecit vela pa- voeant amputalis virilibus et virga pueruhi eunu-
schalia cum peficlysi de slauraei. t Apud veteres chum, quos Yerdunenses mercatores ob immensum
eliam signa inler columnas disponebarilur. M. Tull., lucrum.facere solenl, et inHispaniam ducere. s
Yerrin 3.: <tQusesigna nunc, Yerres, ubi sunt? illa Num 223, liri. 2. ^ Sicul cmiera Pentapoleos op-
qusero, quse apud te nuper ad omnes columnas, om- pida. Flamiriia est provincia Italise, in quasunt jiri-
nibus eliam inlercolumn.iis, in silva denique, dispo- marise Ravenna et quinque civitates Penlapoles
sita siib dio vidimus. i jiho et silvse inler columnas diclse Paulo Yarnefrid, de Gest Longobard., lib. JI,
majorum sedium, id esl, arborum linese ornatus cap. 19. Hinc Anastas. arite dixil: Ravennm , ac ci-
causa consilaj. Horal, lib f, epist 10 : vilalum Penlapoleos el Mmilia.
Num 224, linea 7. — In venerabili itaque patriar-
Kempeinler variasnutritur silvacolumnas chio. sacratissimum beati Georgii marlyrh isdetn
Linea 13. — Hicin ecclesia prmdicli principh fipo- sanclissimus papa in capsa reconditum reperil caput,
siolorum omnescodices domus sum pr-oprios, qui in inquo et pittacium invenii pariter litterh "'exaralutii
circulo anni tegunlur ad malulinos, in armarii tipcre (irmcis, ipsitm esse significanles.' Capsis, id est, lo-
orclinavil.Zaehariaslibros proprios i*eposuitinar-. B culis reliquiarum sanctorum ajjponilur pittacium/ id
mario ecclesiseRomanse. Armarium est bibliolheca est, scbedula, seu hrevis inscriptio,"qua significatur
librorum, § Sed si bibliotliecaut, de Legal 5. Piin., .56 cujus essent. Gregof. Tur., de Glor. confess., cap.
libr ii, epist 17 : « Parieti ejus in bibiiothecae spe-. : Habelur enim ibi tuniulus, huic a imva conti-
ciem armarium insertum est. J Sidon, lib n,episl9 : guus; in hujus fro,nte superiore habetur scriptum :
c Yidere te crederes aul grammalicales pluteos, aut Sanctm memorimGdllm. Pillacium est schedula. Au-
Alhenei cuneos, aut armaria exstfucta Jiibliopola- guslin, de verb. Apostol,, serm. 23 : Memor. legis
rum. i Hac analogia armarium saneti Martini dixit proposuit pitlacium publice. Cujus diminutivum est
LupusFerrar, episl"16: « Jmpendio supplicamus, pittacioluin. Flodoard., Hist. Rhemens., lib. III,
ui commentarios Boetii in Topica Cicerbnis, "quos, cap. 23 : Pillaciolum irrationabiliter confectum , et
in charlalio' Codice Amalricus iii ainiario sarieti' manulua subscriptum. Hieronym., inMatih.,lib. iv,
Marlini habet. » Armarium sancti Galli Ekkeard Ju- cap. 23 : Pittaciola iila Decaiogi phylacleria voca-
nior, de Casib nionasl sancti Galli, cap 10 : «_Itttr in- banl. Jban Diac, lib.dedit n, cap, 45 : Et scribens ora-
armarium, sed in auguslum Galli. liiesaHrarkini. i> ifonem in piltaciq , uni. diaconprum suorum.
Alias armarinm est locus in qiio res ciislodiseeausa Alibi pitlacium est fasciola ohligandis vulneribus.
ponuntur. Hieronym, in Ezechiel l.ibr iv, cap ' 15
' ;' Gornel. Celsus,.-lib. m, cap. 10: Duopiltacia, qum
« Ctmlinent armariis-, risco, loculis. i - lalitudinem fronlis longiludinemque mquent. Yeget. ,
Linea 14. — Hic domum cultam Lquretmn nvviter Art. veterinar. lib. i, cap. 22 : /n plaga vero pitta-
ordinavit, adjiciens . et massam foriteianam.^Domus cium imponas, ul ditigentius ctaudat.
culla est massa seujirsediuni inslructum sedificiisj Q Num. 226, linea 1. —Hic bealhaimus papd statuit
colon.is, et instrumenlo ruslico. Anaslas infr eod : ~ut crebrh diebus alimcntorum sumplus, quV et etee-
« Et dpmum cultam beato Petro eunidem locuni jure mosyna usque nunc appellatitr, de venerabili patriar-
perpeluo slatuit permanenduin, quse ,"domus culta chio a paraceltariis, pquperibus elperegrinh, qui ad
sanctse Ceciliaeusque in hodiernum diehi ypealur. bealuin Pelrum morantur, deporlari, ehque erogari,
Quam videlicet domum cultam usui pfoprio, domi- elc. Paracellarii" sunl cellarii prsepbsili cellsepairiar-
-jiicae vjdelicel tradilionis, descripsit. Hic-consliluit chii Laleranensis, e qua quotidie orogabautiu* slipes
aliatn domum cuitam in decimo quartb milliafio' ab pauperjbiis el" peregrinis. -Aiiastas., in Adriano :
iiac Roinana ufbe palrimonium Tuscise, et eohslilu- « Ef quinquaginla panes,-simulque etdecimaias vini
tiohibus obligavit usui Ecclesise perriiahendum. Hie. dtias, el caldaria piena de pulmerito, erogentur omni
massas quse yocantur Antrus el Formias, suo studip die pef manus bniusfidelissimi paracellarii eisdem
Unde cellarium patriarcbii Laiera-
' jure beati Petri^cquisivil, quas el domos cultas sta- pauperibus.»
tuit. Et de omnibus dompcultis, sub anathemaiis nensis dicilur paracellarium. Anaslas., in Adrianol:
interdictioriibus, statuit, nulli quoquo modo succes- - ac « Yinum vero, seii diversa legumina, quae in praediis
sorum ejus pontifieum, vel alisecuilibetpersonse licere locis ipsiuS domocullseannue nata fueruni, simili
ipsas domos culias ab usu Ecclesise quoquo modo niodo curioseelin paracellario sanctse veslrae ecclesise
alienare. i Idem in Adriano : « Hic beatissimus prse- deducantur, separalim reponantur; sed et porcos
sul feeit atque conslituit rioviter domos cultas qua- qui annue in casalibus ssepius diclsedoniocullse in-
tuo.r. J Ersedia propria domocultas institpit Leo IU, glandali fueriut, capita centum exinde oecidantur,
Yit. Ludovic Pii; « Eadeni eliam tempestate, cum et iri eodem paracellario reponantur. i>
Leo apostolicus gravafetur adverso incommodp.,prse-1) MAFEI.
dia omnia quse illi (Romani) domocultas appellanl, Num 223, linea 1. — Ipsis ilaque tempbribus Rat-
et noviter ab eodem apostolicoinstitula erani, sed et chh. Luitprando regi e vivis sublato, post breve
ea quaesibicontra jus querebanlurerepta, millojudice Ildeprandi nepqtis "regnum , sepiimq mense a goJio
exspectalo, diripere et sibi conati sunt restituere. » dejecli, RacbisForojulii dux favpre bmnium LangOr
Nuni. 222, linea 1. — Porro eodem lempore con- bardorum sulficitur; virob lirmum corporis robur,
ligit plures Veneiicorumhanc Rbmanam advenissein quse dos in ea genle plurinii habebaiur, summopere
urbem nejgotiaiores, et-mercimonii nundinas propa- commendatus; al longe ob egregiam-pielalem c.oni-
gantes, muililudinem mancipiorum, virilis scilicel et mendabilior, quam regise dignitafi niintio remisso,
femirimigenerh, emere visi sunt, quos et in Africapi in Cassinensi monasterio monasticam vitani ample-
ad pagahdm genlem nitebantur deducere. Notatur xus, ad supremum usque diem cuslodivil, ut narrat
turpe mercimoniuro Venetoruhi eniendi "mahcipia Leo cardinalis Qstiensis (In Chron. Cassin,, lib. p..t
utriusque sexiis, ut_ ea paganis dislraherenlur in cap. 8). Me non piget subjicere hujus liistpricl v6,r-"
Africa : quod vetuil ponlifex. Hoc genus comrnercii ba, quanquam Anastasio noslro recentidris, cum aJj
frequens fuit. Paul. YTarnefrid.,de Gest. Longobard., illis narrata hoc lpcp in bono -lumine coliocenlur.
lih. r, cap. 1: « Ab hac ergo populosa Germania « His quoque diebus, inquit cardinalis Ostiensjs,
sajjje innumerabiles eaplivorum lurmse abducise, me- Rachis rex Langobardorum ad capiendam Perusiani
ridianis populis pretio "distrahuntur. . Turpius com- ui'berij ctim valido exercilu pergens, eam' undique
mercii genus fuit quo sei*via Yirdunerisibus merea- forliler expugnabat, Ad quam pradicltts papa" Za-
 1079 ANASTASII BIBLIOTHECARH 1080
chafias profectus, multis precibus ac moriitis, mul- A Photio vitiatum est libri secundi captu ultiniimi, sed
lisque illi concessis donariis , ad suam illum redire • aquopiam aliq Graecsefidei Grseco bomine; alioqnin
coegit. Cujus idem rex'monitionem sollicite remini-~ universa scripfa beali Gregorii, et prajcipue bomi-
seens, non iriullo post divino afflalus instinctu, re- ' lias in Evangclia, laudando, arma potius ministras-
linquens regalem digiiilatem et gloriam, ctim ita per set, non abstulisset Latinis, qui ex ejus eliamjcon-
annos quinque, et sex niehses regnasset, Romam una fessione, et summam Gregorianse doctrinse auctori-
Him uxore et filia ad.beaii Petri aposlolorum prin- tatem asserere, et ex .scriplis ejusdem Gfegorii
cipis limina devoliis advenit. Ibique a jirsefalo apo- processionem Spiritus sancti ex Patre,-Filioque,
stolicse scdis prsesule Zaeharia comam altonsus et, facili negotio potuissent oslendere.' . !
clericus factus, nionachico eiiam habitu simul cum
nxore et filia est indulus. Moxque ad boc monaste-, BALDINI.
rium heali Benedicii eodem apostolico transmitlente Num., 226, linea 20.,-— Sepullus est ad bealnm
perveniens, et suh regulari magisterio inslituendum Pelrum aposlolum Idibus Marlii, indiclione 5. llerum
se tradens, post religiosam salis ac Deo placilam mihi i*es est cuhi Nalali Alexandro, qui, in disser-
conversalioneni, ibidem vitse fineni sorlitus est. Ex- tat. II in Hisloriam ecclesiasticam sseculi vm, t. Yr,
siatm hodieriiumdie.nivinea salis monasterio vicina, adversus nubem lestium uno ore affirmanlium trans-
quse vtilgo yinea Racbisi vocalur, quam eumdem lalionem regni Francorum a Childerico ultimo ex
.Racliis el plaiitavisse et incoluisse nonnulli nostro-, regibus Merovingis ad Pippinum primum ex Carlo-
riim exisiimaht. Uxor vero illius nomine Tasia , et viiigisaucloritateaposlolica factam fu.isse, idprae-
filia Raltruda, concederiteet adjuvante praefato ab- -g fracle negat, fabulam esse, inquiens, ari.5, c. 7|ejus-'
bate , monasterium puellarum non longe a Cassino, dem sseculi, Zacharia Romano ponlifice"suasore, vel
in loco qui Pallumbariola voeatur, propriis sumpti-- auctore, exaucloratum esse Childericum, et Pipphntm
hus exstruxeruni, muliisque.dilaium ppibus, ibi, stib . regem constitutum. Quibus argumenlis nitatur, qitave
niagna eautela el districtione regulari, vilam agentes,' ratione, apertissima veterum scriptorum' testiirionia'
uliiinam diem clanserunt. » . eludere
" saiagat, paucis complectar.'
Num. 226, linea 1. — Hic bealissimus papa suo Illud primum Nalalis pro fundainento loeal, haud
prudentissimo studio. Antiqtia- querela est Joannis convenire inter se veteres .anrialistas faciane fuerit
Diaconi, libro iv Yitsesancti Gregorii Magni, eap. 75, depositio Childerici, et Pippinl ad regnum elevatio;
et post enm omnium catholicorum, corruptam fuisse^ Stephano auctore, an Zacbaria. Slephano aulem
versionem Dialogornm beati Gregorii, quani in tribui non posse ostendit, quod defuncto Zacharia
Gr»cum sermonem sanctus Zacharias papa adorna-. diedecima quinta Marlii, ut tradit Anaslasius.Iiudi-
vit. Ait eiiini Joannes Diaconus, loco mox laudato : ctione 5, qua indicatur annus Christi 752, versus
« Quos libros Zacharias sanctse Ecelesise Romansa finerii ejusdem mensis Stephanus 111pontifex inau-
episcopus Grseco Latinoque sermone doctissimus, guratus est, qui in Franciam non est profeclusnisi
temporibus Constanlini imperatoris (id esl Copro-, menseNovembri, indictione 7 quse a KaleridisjSeiJ-
jiymi), post annos ferme 175 (emendalius 158) in tembris inchoaverat, scilicel anno 755, cum jaui a
Grsecam linguam convertens, Orientalibus Ecclesiis sesquianno Pippiuus regnaret. Sed ueque Zaciiarise,
divnlgavit, quanivis aslula Gracorum perversilas in quem Anastasius vocat virum mitissimum;atque sua."
commeinoratione Spiritus sancli a Palre proceden- _, vem, omnique bonilale ornalum, quique proplerea
tis noin_.nFilii suaplim radens abslulerit. j Yiliata y justilise ac pietatis ita cultor fuerit, utinnoxium
autem fuit Grseca translalio, ut etiamnum.cognosci, adolescentem, et cui seprobare nondum per aelalem
poiesl, libri secundi capite ultimo; ubienini Lalinis licuerat, qualiseralCbildericus, annorum vixduo-'
in Dialogis legilur : c Cum constet qttia Paracletus deviginli, ex avilo ihrono per vim deturbare,' et in
SpiritusaPalresemperprocedit, etFilio,»in_Grsecis monaslerium trudere cilra maximam injuriam, non
hsee habentur : •t>ocv£f.ovouv \n:i.pyj.i, OTIci .re/xwiXij- poluissel. Adde silentium Anastasii in Yita Zacha-
TOV IIVEU_i«EXTOU II«T(30?TipoBp^ETM, 5t«i £VTWXjU • rise sujier i*e quam toio orbe celebrem el aposlplicae,
S.iz/xsvet.Sensus est : « Aperte igilttr patet quod Pa- sedis dignitali auetoritalique nimis favorabilemjtnci-
raclelus Spirilus a Patre procedit, et in Filio per- tus- prseterire auctor ponlificius minime voluissei.
manet. > Hujus autem corruptse lectionis auctorem Sed idem Zacharias ignorabat qul verus esset Fran-
_ruissePhotiumperilissimum depravalionum artificem eOrum rex, imo pro rege habuisse Carolum Martel-
quidani ex eo suspicanlur, quod miris laudibus in lura patrem Pippini indicat in epislola ad Bonifacium
ejus Bibliotheca saucti Gregorii Dialogos effert per- afchiepiscopum Mogunliuum data, et in epistola S,
inde quasi cum de libris a se lectis judicium pro- ad eumdem, nuneupat filios ejtisdem Caroli principes
ferrel, lunc lemporis conflaretarma quibus aliquando Galliarum. Scriplores porro fere omnes Stephanum
Spirilus sancli a Palre et Filio processionem impe- auctorem faciuril depositionis Cbilderici etabsolit
teret. Sed dum Photius Gregorium celebrabat, tum lionisPippini a perjurio in regem, non Zacbariam.
machinas sibi psirare non sluduisse mibi longe vero-" Ad numerosum agmenscriptorum qui idem factum
similius videtur, tum quia, ul dixi ad Yitarn sancli poslerorum memorise mandaruut respondet nume-
Gregorii Magni, scripsit Pbotius suam Biblioihecam D rum scriptorum nullius esse ponderis ad aucloriia-
eo tempore quo legatus erat pro Basilio in Assyria, tem faciendam, cum certissimis'documenlis jfalsi
anle sc.ilicet quam calhedram Conslantinopolilanam convincuiitur," et fons indigilalur, ex quo figmenia
invadefel, tum eliam quia non solum Dialogorum hauserunt, fonlem autem esse Eginhardum, ai quo
Photius laudat scriptionem, sed universa Gregorii omnes eamdem fahulam acceperunt, et'novis com-'
opera, quam maxime potest, et jurequidem, extollit. mentis auxerunt; Eginhardum ijjsum fateri in Yita
Qui autem ad suum schisma slabiliendum a beali Caroli Magni se ignorare quse ad nalivilatem et
Gregorii vitiatis Dialogis Photius prsesidium sibi infanliam Caroli spectabant, defeclu probatorum
suisque comparasset, dum Gregorius tot aliis in locis auctorum qui ea scripserint, multoque magis igno-
Spirilum, sanclum a Palre et Filio aperie dicii pro- rasse quse illius nativitatem prseeesseranl; falsa esse
cedere ? In Symbolo, quod initio sui ponliticaliis - quse de ignavia regum Merovingorum vulgavit;'
promulgavit : Spirilum'sanclum nec genilum, ait, jilura fortasse ab eodem conficta, ut regibus Carlo-
nec ingenilum, sed comterum de Palre el Filio pro- vingis adularetur; barbam non aluisse promissam,
cedentem.In Moralibus autem, tum libro primo, nu- qtti fere omnes imberbes decesserunt-; regiam illo-
mero 30; inquit : Dum sanclum Spiriium, qui a se rum magiiificenliam erga ecclesias ef monasteria
procedit, id est a Filio, tum libi*oquinto, numcro salis refellere exaggeraias angustias, ul nihil jjpsse-
65 : Qui de Palre procedens, el de eo quod esl Filii derint prseler perparvi redditus villam, et precinum
accipiens, elc. Apertius adhuc 26 in Evahg. posl vitse slipendiuni, quodeis aulse prsefecius exhiberet;
inilium : De Patre mocedii, et Filio. Non igilur a" veteres Fi'ancorum, aifnalistas circa lempusi non
 1081 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT.—S. ZACHARIAS •1082
idem senlire, plures Pippinum thronum ascendisse A sacerdotum Galliarum, et electioiiem"omniuniFran-
anno 750, alios vero anno 755, alios in regem iiuin- corara, tribus annis antea in regni-solio subliihatus
cttim a Boriifacio archiepiscopo Moguntino, alios a est. Postea per manus ejusdem Stephani pontificis
StephanopontificeRomano 1; erraj'e etiamcirca lo- die uno in bealoruin prsediclorum martyrum Diony-
cuiii, Suessione id contigisse," cum Pippintis a Ste- 'sii, Rusticiet Elculherii ecclesia (ubi et venerabilis
phano unctus in -regem fuerit in monasterio San- vlr Folradus archipresbyler et abbas esse cognosci-
Dionysiano agri Parisiensis, Chiltlerico jam defunclo, ttir) in regem et patrieium, una cum prsediclis filiis "
ut scrihit Anastasius in Yila Slephani; tandem au- Carolo, Garolomauno, in nomine sanclse Trinilalis
cloritate pontificis more Francorum elevalum Pippi- unctus et benedictus est. In ipsa namque beatorum
num ad regnum, quando mos Francorum non fuit martyrum ecclesia uno eodemque die nobilissimam,
reges a Romano po-nlificepostulare, et accipere, sed alque devotissimam, et sanctis martyribus devolis-
in regni comitiis clypeo impositbs evehere, et accla- simeadhserentem, Beriradam jatn dicti florenlissimi
mare. Es~ qttibus antilogiis quid cerli sponderi po- regis conjugem praedictus venerabilis ponlifexrega-
tesl? Ila Natalis, sus deque omnia miscens, iit malse libus indutam cycladibns gratia septifonnis Spiritiis
causse adversuspontificiam auclorilatem infeliciter benedixit, simulque Francorum principes benedi-
jialrocinelur. _' ciione et Spiritus sancti gratia confirmavit, et lali
Ego vero contra dico vix in omni historia faclum omnes interdicto - et excommunicationis lege' con-
oecurrere cni slabilieiido tot scriplorum fides et au- strinxit, ut nunquam de altcrius lumbis regemin
clorilas tanta consensione conspiret, faclifm, in- sevo prsesumanl eiigere, sed ex ipsorum qnos et divi--
quam, adeo pervulgatum, ut per eadem ferme tem- g na jjietas exaltare dignala est, el sanclorum aposto-
pora illud scriplis consignaverinl et Franchi, et lorum inlercessibnibus per manus vicarii ipsorum
Germani, et Longobardi, et Itali, et Grseci. Non" bealissimi pontificis conlirmare et consecrare dispo- *
-vacat hic lectori ad Anastasii texlum proiieranti suit. Hsecideo charitali vesirse breviter in novissima
oblrudere prolixam citalionum farraginem, qttam ex paginula libelli inseruimus luijus, ut per succeden-
collectoribiis scriplorum 'rerum Francicarum et Ger- tium lemporiim etvulgi relalione propago in aevo
nianicarum petere poiest si velil.- Duos tantum au- valeat cognoseereposierorum. >
ctores recitare juval, quorum innegabilem fidem ele- Haliemus in prseclarissimo hoc lesiimonio circum-
vare perfriclse fronlis, seupotitts eiiioti capitis.esset; stanliarum omnium, loci, temporis, personarum,
-'
-altcruin lamen Cointius, quem laudal Alexander, "exactissimam adeo designationem, utad versulorum
inlerpolalum perperam opinatur, et alterum uterque homiiium cavillationes refellendastlivino veluli eon-
dolose dissimulat etmaligno silentio prselerit. Omis- silio .composita esse videatiir. Zacharise itaqueet
sis itaque Eginhai*do, annalislis Laureshaiiiensl, Stepiiano Cbilderici deposilio e.televatio Pippini ad
Fuldensi, Loiseliano, Melensi, Paulo Diacono, Theo- thronitm referendse sunt. Annuit nempe Zacharias
pliane, -Anaslasio, Monacho Engolimcnsi, Adone papa.legatis sibi a gente Francoruin missis, Bur-
Viennensi, Egiluvardo, Reginone Prumiensi, auclo- chardo Wirceburgensi episcopbelFulrado capellano,
. ribus vel paribus vel supparibus leinporibus rei peleniibus ut "quemdignum judicarel regno, eumne
gcsUe, quippe omnes anfe annuni millesimum scri- qui nonien i'egis habefel," niliil agens prselerea, ut
psere, profero pvimum auclorem appendicis ad histo- Childericus, an vero qui regni negotia oninia obiret'
riam jussu Childebran.di conscri|itam, quem fuisse p ul Pippinus, ipse pronuntiarel; pronunliavitqne '
Nibelungum prodit hsec subscriptio, quse legebatur auctoriiate beali Petri apostoli regem Pippinum,
in codice ms. D. Petavii. « Dsque nunc illuster vir eumque jussit a Bouifacio arcliiepiscopo Mogiintino
Childebrandus comes avunculus prsedicli regis Pip- ~inmigi in res;em, quod in ufbe Suessionuin faetum
pini scribi pfocuravit. Ab hinc ah illnstre viro Nibe- est. Rursus idem Pippinus posl tres annos a Stepha-
lungo filio ipsius Childebrandi, iteinqiie comile suc- no papa in monasterio San-Dionysiano simul cum
cedatauctoritas. » Scribil itaqueNibeliingus: « Quie- uxoro Bertrada,' filiisqtie Cirolo ct Carolomanno
vit terra a prseliis annis duobus; qiio lempore una unclus cst chrismate, et coroh.ttiis : per quod incon-
cttm consllio et consensu omiiiumFrancorum missa cordiam redeunt scriptores. alii Zacharise, Sle|ihano
relatione, a sede aposlolica aiictoritale perccpta, alii, Pippini ad thronum elevationem ascribentes.
prsecelsus Pippinus electione lotius Francise-in sedem Si qusfi lemporum discrepanlia in Annalibus penes
regni, cum consecralione episcoportim el subjeclio- scriplores diversarum genliumoccurrit, ciim ornnes
ne principum, una cum Berlrudane, ut antiquitatis ' in momenlo rei gesise plenissime concordent, vcl
ordo deposcil, stiblimaliir in regno: » — Alterum negligenda est, vel componi etiatii potesl, si ad suos
dociimeiitum luculentissimum nobis exhibet doctis- annos diligenter referantur diversa facla quse rem
simus Mabillonius, I. v de~Re diplom.,' pag. 384, hanc aniecesscre, subsecutaque sunt. Pippini certe
videlicet subscriptionem anonymi libro de Gloria . elevatio ad ihronum anno Cbrisii septingentesiino
confessorum saneti Gregorii Turonensis, cujus exem- quinquagesimo primo, indictione quaria, figenda est.
plar se babuisse fatetur a RR." PP. Henschenio. et Cum hoc' aniio conveniunt exaeiissime ijuie .diversis
Papebrochio, penes quos autograpbum exslabat. annis regni Pippini accidere. Conciliuni Yernense
«Si nosse vis, leetor,' qiiibus hic libellus temporibus D Pippini regis auctoriiate in_Yerno Palatio celebratum
videaltu esse conscripius, et ad sanclorum marty- est sub die v Idus Julias, anno Clirisii 755, et Pip-
rum preliosam edilus Jatidem, invenies anno ab pini regis anno 4. Anonymus de quo sujira consignat
Incarnalione Domimspplingentesiuio sexagesimo se- sui libelli scriplioneni anno ab lncarnalione Domini
ptimo temporibus feiicissimi atque Iranquillissimi et 767, ,et regni Pippini annb 16. Sinnondus, in notis
catholici Pippini regis Francorum, etpatricii Roma- - ad dicluin conciliunf Yrernense, pariat annuni regni
norum,Tilii bonsememorise quondam Caroli princi- Pipjhni 3 ciim anno Chrisli 754,'6 cuin 757,etl0
pis, anno felieissimi regni ejus in Dei nomine sexlo . cum 761. Pippinns morluus est annoDominiannos 768
decimo, indiclione quinta; et. filiorum ejus, eorum- post annos regni xvii. Qui Pippino trihuunt xv
demque regum Ffancorum Garoli et Carolomanni regni-,' initium shmei*evidentur ab ejus iinctioiie in
(qui per nianus sanctaj recordaiionis viri beatissimi regem. pef.Siephanum papam, Hsec perannos et
domni Stephani papse, una cum prsedicto patre , indictioiies digesta ob oculos pono :
doinno viro gloriosissimo Pippino rege, sacro chri- Aniio749,iiidictioiie 2,legaii Romam milluntur
smate divina providentia. et sanctissimorum Petri et ad Zacbariam papam.
Pauli intercessionibus, consecrati stinl),aniio lertio Anno 750, indiclione 3, fedejtnt in Franciam le-
decimo. Nam ipse.prsedictus domnus.Florentissimus gali cumsacris responsis Zacbarise papse.
Pippinus rex pius per auctoritatem et imperium Anno 751, indictione 4, in civitate Suesstonuni
sauctse recordalionis domni Zacharise papse et un- Pippiuusuiigitur rex a sancXoBonifacio archiepi--
clionem sancli cKrismatis per inanus beatissimorum gcopo Mogunlino. _
 1083 ANASTASHBIBLIOTIIECARH. 1084
Anno 752, indiclione 5, die 1S Marfii Zachitrias A simum aut vigesimum quartum annum deccsseraiit
papa morifur. haud convenit, illud esl barbam non radere, sed
Aiino 7S2, indictione 5, die" 27 Marlii, eligilijr succrescentes menlq pilos intonsos deferre), satis
papa Stephainis III. confirmant sigilla Merovingorum, quse reprseF.enlant
Anno 755, indictione7, die 15 Novembris, Stepha- eoruin vulluvisum borridum, lumapiidMabillpnium,
nus papa profieiseiltir in Fianciam. 1. v de Re dijdom., tum apud Joan. .Heineccium,
Anno 754, indictione 7, die 28 Julii, Stephanus lib. de Sigillis Yet. Germ. Eosdem Merovingospos-
jjapa ungit in reges Pippinum, Carolum el Carolo- sessione et proventu unitis villse conlentos fuisse
mannnm filios, et Beriradam uxorem. non improbant donationes magnificse ecclesiis et
.Anno -757,indictione 10 die 24 Aprili.s, Slephanus monasteriis fac.tse, quse quidem eorum nomine, sed
papa moritui*. majorumdomus auclorifate, fiebant, quibus rpgni et
Anno 768, indictione 7, die 24 Septembris Pippi- regalium administratio curse fnerit. Childerici de-
nus rex moritur post 17 annos regni. torisio, et in monasterium ablegatio, absolulioque
Ad ea qiiseNalalis in adversum dixit, singulalim Pippini a juramenlo, Stejjbano papse a scriptqribus
respondeo. Falsum primum est Zachafiam vocasse tribuunlur, qui in Galliis exisiens ea corani agere
regem Francorum Carohim Martellum in ulla ex potuil quibus Zacbarias absens consulere satis non
episfolis ad Bonifaeium dajis. Quinimo aperte agno- potucrat. Falsum autem est in Yita Siejjbani IU
vit Pippinum pro .majoredomus, quo titulo eum Anastasium scribefe Childericum sub advenluin Ste-
conipellat in epislola 7 : Domino excetleniissimo phani in Gallias obiisse, ut Nalalis affirmal. Denique
alque Christianisshno Pippino mnjoridomus, quan- r> ntillus auclor scjibit fuisse morem Francorum a
quam in epistola 3 vocaveral Carolomannum et Pip- Romano pontifice suos reges postulare, sed in eo
pininn principes Francorum, scilicet honoris causa, rcruni articulo, ubi de transferendo rcgno ab nna
ulpoie filios Caroli Marlelii majorisdomus, quem reguih stirpe ad aiiam agebatur, opporlunumvisum
Gregorius Hl-subregulum nuncupaverat in episf._5 esse Francis consilium a Rom.tno poniifice petere,
el 6 ad eum dalis. Probatissimse pieiati Zacharise et ut ejus aucloritate quod mediiabantur exsequi pos-
justitise nebulam more, non affunditChilderici exau- sent; eaque oblenta", juxta genlis ruoreiu, scuto
cloratio, et subrogatio Pippini ad regnum, id per Pippinum imposituni super se regem constituisse.
solenmeni legationein postulanlibus uniyersis Fran- Lectori cujus palatio hujusmodi cnpedise sapiant
corum ordinibus, ob egregias Pippini viiiules obque • eclypiim exhibeo bullas plumbese jjlane singularis
ex adverso ign.iviam Merovingorum, et Childcrici Cbilileiici regis ex stirpe Merovingorum, cujus fu-
prseserlim, qui stupidi eognomine per.es auctores gientes litteras, et pene exesas non sine difficultate
audit. Anastasius super hoc silet in Yila Zacharise revocavi
papse, cui visum esl prsetenre faclum tolo orhe
celebre, referendis proecipue iniento quse ad
Ecclesiarum regimen,- cultum, liiulos, donaria
spectabanl. Rem hanc autcm abunde narrat in
Historia ecciesiastica, quaui post Nicepbprum,
Georgiiim Syncellum et Tbeopbanem, scripsit.
Eginhardus se ignoraro profiletur quse adna-
tivitalem et infantiam Caroli Magni perlinebant,
eaque proinde silentio premit; Pippini aulem
elevaiionem ad thronum, quseob oculos omnium
conligerat, elquam omniuinliiigiise celebrabant,
rCcifal , ejusquc causas juxla historise Icges
riarrat. Quaj de culiu Merovingorum refert,
incessisse crine jirofuso , et barba submhsa
(noii promhsa ut Nalstlis perverlit, hoc est
barham prolixam nutrire, quod iis qui vige-

XGIV. STEPHANUS 1L -
ANNOCHRISTI "752, CONSTANTINI
GOPRONVMI12.

227 Stephanus II, 'nalione Roaiauus, ex patre Constantino, sedit annos

quinque, dies viginti octo. Hic post patris sui transilum parvus derelictus
in veiierabili cubiculo Lateranensi pro doclrina apostolica3 tradilionis suii prae-
decessoribus lieatas roemoriee pontificibus *> permansit, quem sigillatim per ec-
"
5 clesiaslicos b ordines promoventes, ad diaconatus ordinem eum ordinaveruut.
Defuncto vero beatae memorias domno Zacharia papa, Stepbanum quemdam
presbyterum ad ordinem pontificatus cunctus populus sibi elegit, et intra La-.
teranense pairiarchium misit, ubi biduo manens, tertio die postquam & suo sur-
geret somno, et seiiens familiares causas suas disponeret, subito dum sederet
10 alienalus obmutuil et sequeuti die defunclus esl. Post haecvero cunctus ,Dei
populus congregatus est intra vencrabiiem basilicam sancte Dei Geuilricis ad
FABROTTI. '
NOTDLiEMARGINALES
j a Sub •doctrina apostolicse tradilionis suorum prajdecessorum Gregorii et Zaeharise pontificiiui. h B,
jlericales.
1083 JIISTOUIA DE VITIS RO.M.PONT. — STEPIIANUS 11. 1080
Prasepe. Ubi el omnes misericordiam Domini Dei nostri pctentes, et ipsius
domins. iioslr?. sanclffi somperque; virginis J)ei Gcnitrieis Marias, bono animo et
consona voce prradictuni iiealissimuni yirujn sibi ejigunt ponliticem. Quem omnos
15 sincera mente cum iaudis prteconiis iii basilicam Salvaloris, quec appellatur Con-
stantiniana, deportayeruiit', el cxinde itttus ' veneruut, el in patriarchium juxla
morcm' ihtromiserunt. , .
228 Efaf enim- isdem beatissimus papa amator Ecclesiarum Dei-, traditionem
eliam ecciesiasticam ficnia stabilitate conservans a. Paupqrum Chrislj velox sub-
venlor, verbi Dei in magna constantia proadicator : Vidua.s et pupillos muito
melius visitans b, foriissimus eliam ovilis sui cum Dei virlute dofensor. Mox vero
S restaufavit et quatuor In hac Romana urbe sita antiquitus xenodochia, q.uas a
diiitiirnis et lohginquis temporibus destituta manehant, ct in eis ordinavit
_ omnem iililitatem in diversis eorum locis disponens intus eiiam cl foris, in qui-
bus et multa contulif dona, qttae et per privilegii paginam sub analhcmntis in-
lefdicto eonfirmavit. Pari modo a novo fundasse dignoscilur ct xenouochium
10 iu Plantana % cehtum pauperum Christi di.spositum illic faciens, quptidianum
vldelicet victum eorum decerhens triluti.
229 Narti- et fofis miiros hujus civitatjs Romahse serus Jiasilieam beatiPelri
ajiostoli duo fecit xeiiodochia, in .quibus et plura ronlulit bona, qutc el souia-
vit venerabilibus diaconiis* illic foris exisleritibus perennilcr' pornianpre d-, id est
" diacoihffi sahcttE i)ei et beali Silvestri duffi, ei piiviiegiis
Genilricis, appsloiieis
5 pcicuhiler pormanenda munivit
"23® ° Inter haic veto tium magna perseculio a Longobardorum rggo Aistulfo f
jh hac Komana iirbe vel subjaccnlibus ei civitalibus exstilissel. el vehemens
ejusdom' regis srevitia imihineret, illico isdem bealissinju.s papa leitio aposto-
lalus ordinationis suae mcnse disponens suum germanum sanclissimum^ scilicet-
"
S Pauliim diaconum alque Ambrosium primicerium, pluritnis s cum muneribus
ad cuihdem Lorigobardoriiiri regem Aistulfum ad. p^cig ordinanclum atque
*. coiinfmandum foedera inisit. Qui prafali yirt ad eura convenientes, impartitis
muneribus, quo facilius eadem pro re apud euhi impelraront > in quadrnginla
annorum spatia pacis ibedus cum eo ordinanles confirmavertHit. At vero isdem
10 prolervus Lohgobafdorurii' tujx, anliqui lioslis invasus Vefsutia, ipsa fcedera pa-
cis post pcne quatuor mcnses, in perjurii incidens reatum, disrupit, mullas jam
fato sanclissimo vfro vel cunclo popuio Romano ingerens conlumeiias, varias
illi minas dirigetis. Cupiens quippe Deo sihi contiafio cunclam hanc provin-
ciam invaderc, onerosum tribulum hujus Romanee urbis inhabitantibus adhi-
13 Jjcre h inhitebaluf : per uhumquodque scilicel capul singulos auri solidos annue
inierre j ihhiabat. Et suae jurisdiclioni civilatem hanc Romanam vel subjaecn-
tia ei castra subdefe indignanter aflferebal.
231 Cernetis vero idem sanctissimus papa valide prfefali regis perniciosam
imminere saevitiam, magnopere ad se accersilis venerabilium. monasteriorum
sanctorum Vincenlii el Benedicti religiosis abbatibus, sua vioc cijicm crudelis-
simo misit regi, obnixe per cos poslulans pacis fosdera, el quiclem utrarum-
S que parlium populi Bei obtinere cohfirmandam. Quos ncmpe suscipiens, et
omnino contemptui habens,. sprevit eorum monila } et ad stfas animse delrimen-
tum sine effectu causas confusos ad propria absolvit monasleria, obleslans oos
minime ad sanctissimum papam.- declinare*. Quod audieiis ipse -prfficipuus Pater
extemplo (juxta ut crebr.0 consueverat) omhipolenti Domino Deo noslro suam
NOTULJE JH&BGINALESFABROTTI.
a conservabat. ~>Baron. eleemosynh scilicet, quam corporali prcrsentta. c JS, Plataria. d ul pe-
rcnniter permaijerenl. e_Boroii..arin. 752. f I?,'Aisiulpho. s * el plures. h adjiccro. » * aufcrre.-
i * muuera. ,
1087 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1088
10 populique sibi commissi commendans contuiit causam, et hanc lugubrem ejus
divinas majestati insinuavit lamentationem.
232 Et [dum haec agerentur conjunxit a Romam Joannes imperialis silenlia-
rius, deferens eidem sanctissimo pontifici regiam jussionem, simulque et aliam
ad nomen prsedicti fegis impii detulit adhorlationis annexam jussionem , ut
Reipubiicse loca diabolico ab eo usurpata ingenio , proprio restitueret domino.
S Quem videlicet imperialem missum confestim saspefatus sanctissimus papa cum
suo gefmano praedicto sanctissimo Pauio Diacono ad eumdem misit nequis-
sifuum Aistulftim Ravennam. Quibus susceptis cum inani eos absolvit respon-
so, adhoerens 1» eidem imperiali misso quemdam proprias gentis nefarium vifum
diabolicis imbutum consiliis ad regiam properandum 0 urbem , reversique legali
10 Romam ac praasentati eidem sanctissimo papse, enarraverunt ei nihii se egisse.
Tunc preefatus sanctissimus vir, agnito maiigni regis, consilio, misit in regiam
urbem suos missos et apostoiicos affatus cum imperiaii preefato misso, depreckns
imperialem clementiam ut juxta quod ei saspius scripserat, eum exercitu ad
tuendas has Itaiias jiartes modis omnibus adveniret, et de iniquitatis filii
15 morsibus Romanam hanc urbem vel cunctam Italiam provinciam iiberaret.
233 Inler hasc vero permanens in sua pernicie a prasfatus atrocissimus Longe-
bardorum rex, exarsit furore vehementi, et fremens ut ieo, pestiferas iniuas Ro-
manis dirigere non desinebat, asserens omnes uno gladio jugulari, nisi sua3, ut
praefalum esl, sese subderent ditioni. Rursumque e antefatus sanctissimus Pater,
5 congregato universo Romano coetu , taliter eos paterno amore admonuit, Jri-
quiens: Quaeso vos, filii charissimi, pro nostrorum delictorum moie Domini im-
ploremus clementiam, et ipse noster erit adjutor, liberabilque nos sua provi-
dentissima misericordia a persequentium manibus : cujus salufiferis admonilio-'
nibus curictus obediens populus, congregati unanimiter omnes lacrymis fusis
10 omnipotentem Dominum nostrum deprecati sunt. In una vero dierum cum
multa humilitate sollicite procedens in lelania cum sacratissima -imagine DQ-
mini Dei el Salvatoris nostri Jesu Christi, quea antheropsita *.nuncupalur,
simulque et cum ea alia diversa sacra ministeria recipiens * proprioque humero
ipsam sanclam imaginem cum reliquis ..sacerdotibus idem' sanctissimus papa
15 gestans, nudisque pedibus, tam ipse quamque universa plebs, incedentes in ec-
clesiam sanclee Dei' Genitricis, quas ad Praesepe nuncupatur, posito in omnium
cajiilibus populorum' cinere, cum maximo ululatu h. pergenles, miserieordis-
• simum Domiuum nostrum adorandaj
deprecati sunt, Bliigans connectensque
cruci Dei nostri pactum illud quod nefandus rex Longobardorum disrupit.
234 Hic beatissimus papa omnes suos sacerdotes et cierum in Lateranensi
-
patriarchio sedule aggregans, admonebat divinain lotis nisibus scrutari Scriptu-
ram, et in iectione vacare spiriluali,' ut efficaces invenirentur in omni responso
et assertione adversariorum Ecclesias Dei. Nec enim cessabat indesinentef admo-
' "
5 nendo et confutando cunctum Dei popuium sobrie pieque agere , - atque ab
omni pravitate sese custodire. Hic beatissimus vir pro salute provincias et om-
nium Christianorumomni Sabbatorum die letaniam, omni postposito neglectu,
fieri slaluil. Unum quidem Sabbatum ad sanclam Dei Genitricem ad Prasepe,
- alium vero ad beatum Petrum apostolum, et alium ad beatum Pauium apo-
'
10 stolum. . - !
. 235 l Hic beatissimus papa restauravit basilicam sancti Laurentii, super sanctum
Clementem sitam , regione lertia, qua3 a diuturnis temporibus diruta manebat.
Restauravit et tegumen cosmeterii sanctas Sotheris , quod ceciderat. llaque dum
KOTDL35MAR&INALES FABROTTI.
a convenil. '>>B, id.est, conjungens. ° profeeturum. d nequitia. «Rursusque. f rorte acheiopita.
* * misleria. h B, ejulatu. i Baroii._ mn. 755.
 1089 IHSTORIA DE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. 1090
isdem sanctissimus vir jam fatum pestiferum Longobardorum regem immensis
5 vicibus innumerabilia tribuens munefa deprecarelur pro gregibus sibi a Deo
commissis, et perditis ovibus '«*,_ scilicet pro universo* exercitui* Ravennas, al-
que cuncto istius Italiae-provinciae populo, quos diabolica fraude ipse impius de-
ceperat rex et possidebat; et dum ab eo nihil hac de re obtineret, cernens
praesertim <* et ab imperiali potentia nullum esse subveniendi auxilium, tunc
10 quemadmodum praedecessores ejus, beatae memoriae domnus Gregofius, et Gre-
gorius alius, et domnus Zacbarias beatissimi ponlifices, Carolo,' excellentis-
simae memoriae regi Francorum, direxerunt, peientes sibi subveniri propter
oppressiones ac invasiones quas et ipsi» in hac Romanorum provincia a ne-
fanda Longobafdorum" gente perpessi sunt : ita modo et ijjsevenerabilis, Paler,
15 divina gralia.inspirante, clam per quemdam peregrinum suas misit lilteras Pippino
"
regi Francorum nimio dolore huic provinciae inhaerenti conscrijitas.
238 Ad hunc etiam nuuc d cessavit dirigens, ut suos Iiic Romam ipse Franco-
rum rex mitlerel missos , per quod eum ad se accefsiri fecisset. Et dum valide e
ab eodem Loiigobardorum fege civilates et provincia ista, Romanorum op-
subilo conjunxit f inissus jam fali' regis a Francorum nomine
primerentur,
5 Rodigangus <" abbas , per quem" misit in responsis omnem voluutatem ac peli-
tionem praedicti sanctissimi papae se adimplere. Et postmodum alius niissus familiaris
" •• .'.••-•
ejus conjunxit, eaipsa annuntiaus
237 Curaque a Longobardis , ut praefatum est, antiqua Romana urbs et castra
universa distringerentur, ita etiani ut Ciccanerise castellum, quod coldnorum
sanclae Dei Ecclesiae exislebat, usurparet, iliico ad regiam urbem conjunxit h s&-
pefatus Joannes imperialis silentiarius-cum missis ipsius sanctissimi-pontificis,
5 deferens secum et quae deportaverat iniqui Longobardorum' regis missus, simul
et jussionem imperialem', in cpa inherat J insertum a Longobardorum rege i,
-
ob recipiendam
eumdem sanctissimum papam esse properatum Ravennatium
urbem et civitates ei * pertinentes. Pro quo et de praesenti ^Stephanus papa
"direxit ad eumdem blasphemum regem suiim missum pro sua, et qui cum eo
10 ituri erant, indemnitate. Ipsoque xeverso exteinplo , et missi jam fati.Pippini
id est Rodigangus ~- episcopus, et Autcharius
regis Francorum conjunxerunt,
dux quatenus praedictum sanctissimum papam (juxta quod petendo miserat)
ad suum Francise m regem__ deducerent, quem etiam paratum invenerant ad prae-
dictum Longobardorum regem properandum, pro recolligendis universis dominicis
13 perditis ovilibus n.
238 Tunc consulens ° idem beatissimus papa omnipotenlis Dei nostri miseri-
cordiam, egressus est ab hac Romana urbe ad beatum Pelrpm apostolum, de-
cimo quarto die mensis Octobris, indictione septima; secuti sunt eum plures
Rpmanortim et caeterarum . civitatum populi, flentes ululantesque, et nequa-
5 quam eum penitus ambulare sinebant. Qui videlicet sanctissimus vir, sese in
Dei virtuto et protectidne sanctae Dei Genitricis et beatorum principumapo-
stolorum confidens, constanter. pro salute omnium, licet infirmitate corporis de-
tentus, iaboriosum aggressus" est iter, confortans atque commendans curictam
'
Dominicam plebem bono paslori Domino nostro, et beatorum apostolorum
10 principi Petro. Et assumens secum ex hac sancla Ecclesia P quosdam, sacerdo-
tes, proceres etiam et casteros clericorum ordinis, necnon et ex militiae opti-
matibus, Christo praevio, cosptum prosecutus est iter, magnani' illi coeli sereriitatem
. Domino in ipso itinere tribuente.
239 Igitur conjungente eo fere quadragesimum milliarium Longobardorum
finium i, in un-a noctium signum in ccelo magnum apparuit, quasi globus igneus
' " "
KOTCLJ3 MARGINALES FABROTTI. .
• aB, civibus ^exarchalu. c * prseterea. _aAdhuc eliara non. e B, valde. *B, pervemt,scilicet. EB,
Rojligandus. ^ a regia nrbe venii. J erat. i ad regein. '<ad eani. i * Rlioiingandus. m in Franci.aiii.
n o\ihus. ""ceruens. P ex hujus sancla; Ecclesiacclero. ? " pervenicnle eo in
Loiigoljaidoiuin liiics.
aooi - .ANASTASII BIBLIOTHKCARII 1092
ad partem australem declinans a Gallioe partibus in Longobardorum partes.
Itaque unus -ex eisdem Francorum missis, sciiicet Autcharius dux, quantocius
5 prfficedens Ticinum , eum, praestolatus est/Cum vero appropinquasset jam fatus
beatissimus piapa ad civitatem Papiam, direxit ad eum saepefatus Aistulfus nequis-
simus rex missos suos, oblestans eum nulla penitus ratione audere "verbum illi
dicere petendi Ravennatium civitatem et exarcliatum ei pertinentem, vel de
!re-
reliquis reipublica~. locis, quaa ipse vel ejus praedecessores Longobardorum
10 ges inVaserant. Ille vero ita ei misit in responsis asserens quod nuilius-frepidationis
terrore siieret hujuscembdi petendf causam <».
240 Conjungente vero eo Papiam in civitatem, et praedicto "nefando regi pras-
sentato, plura illi tribuit mrinera, et nimis eum obsecratus est atque lacrymis
profusis eum petivit ut Douiinieas, quas abstulerat, redderet oves, et propria
:propriis restitueret. Sed hullo inodo apud eum Iiaec impetrare valuit. Nam et
S imperialis missus simili modo .peliit, et imperiales litteras iili tribuit, et nil obti-
nere potuit. Praedicti vero Francorum missi imminebant fortiter apud eumdem
Aistulfum., ut praefatum sanctissimum papam in Franciam pergere relaxaret.
Ad haec .convocans jamdictum beatissimum virum interrogavit, si ejus h iu
Franciam properandi. esset voluhtas ? Quod videlicet ille nequaquam siluit, sed
10 suam illi .propalavit voluritatem. Unde ut leo dentibus fremebat, pro quo et
diversis yicibus suos :satellites ad eum clam misit, ut eumqubquo mOdo a talHntentu c
.declinarent.
.241 Alias vero, praesente Rodigango sanctissimo episcopo, interrogavit eum-
dem beatissimum papam jam fatus Longobardorum rex si velle haberet Ffan-
ciam ^mbulandi ,a,_et ita affatus est e _:Quod si tua voluntas est me relaxandi, mea
omnino est ambuiandi. Tunc absolutus est ab eo, et assumens ex hujus sanciae
5 Dei Ecclesiae saGerdotibus et .clero., idest, Georgium episcopum Ostiensiem,
Wilearium f episcopum -Num.entanum , Leonem , Philippum , .Georgium . <et
Steplianum presbyteros, ThesophyJactum archidiacouum, Pardum et Gem-
'mulum .diaeonos, Ambrosium primicerium, Bonifacium secundum, . Leonem
•ettChristophorum iregionarios secum et caeteros., quinta decima die mense No-
10 >vembris praedictae seplimae.indictionis a ciyilate Papia movens suum in Franciam pro-
.fectus est ifer.
242 Et post ejus absolutionem adhuc nitebatur suprascriptus .Longobardorum
;rex ,a preedieto itinere -eum .deviare, .quod minime ipsum sanctissimum virum
la.fuit. Unde et cum -nimia celeritate Deo praevio ad Francorum conjunxit e
clusas h. Q.uas ingressus cum his qui cum eo erant, cpnfestim laudes omriipo-
5 tenti-.Deo .reddidit. .Et coeptum gradiens iler, ad venerabile monas-tferiurii .san-
jj.ti Christi martyris Maurici.i pervenit, in quo et conslitutum erat pa'rite"r secum
Francorum regem conveniri; annuente. Domino sospes isdem beatissimus Jibn-
tifex cum omnibus qui cum eo erant, advenit. In quo et aliquautis demorantes
diebus, coujunxerunt i in praedicto venerabili monasterio Fulradus abbas et
10 Rothardus i dux, directi a saepefato Pippino .excellentissimo Francorum rege, pe-
tentes eumdem sanclissimum pontificem ad suum progredi regefn. Quem el cum ma-
guo:honore cum omnibus qui cum eo erant ad eum deduxerunt.
.243 Audiens vero isdem rex ejusdem beatissimi pontificis adventum, nimis
festirianter in ejus advenit occursum , una cum conjuge, fiiiis etiam et -prima-
tibus, pro quo et afferens centum fc millia filium suum nomine Cafoium in
6'ccufsum ipsius coangeliei papae direxit- cum aliquibus' ex suis optin_alibus.
5 "Ipseque in paiatio suo, in loco qui vocatur Ponticone , ad ,'fere trium rtiillium
NOTOLiEMARGINALES FABROTTI.
'
• pro nullius trepidatione terroris silerel ab ejuscemodi petendi. causa. - ^ ei «liiteniione. a *si
vellcl ire in Franciam. • c * rcspomlil. f * Villarium. Bpervenil. h B, clattsas, id est anguslias 'Al\rium.
» venei*unt. i Rothaldus. k * pro quo et fere ad centum. R, offerens.
•1095 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. -- STEPHAKUSII. 1094
spalium desceudens de equo suo cum magna humilitate terrae prostratus, una
cum sua conjuge , filiis -et.ojitimatibus, eumdem sanclissimum papam suscepit.
Cui et vicestratoris usque in aliquantum locum juxta ejus sellarem propeiavit.
Tunc praedictus almificus vir cum omnibus suis extensa **voce gloriam et inces-
sabiies Jaudes omnipotenti Deo referens cum liy-mnis et cantipis spirilalibus
iisque ~ad praefatum palatium pariter et cum rege omnes profecti sunt, sexta Ja-
nuarii mensls die in Appafilionis Domini et Salvatoris nostri Jesu Christi sacra-
tissima solencmitate, Ibique intus oratorium -pariter consedentes ,. mox idem
beatissimus papa praedictum. Christianissimum regem lacrymabiliter depreca-
15 t-us est ut' per pacis foedera causam beati Pctri et -Reipublica3 Rpmanorum
disponeret. Qui de praeseriti jufejuTando eidem beatissimo -papae satisfecit „ om-
nibus mandatis ejus et "admonitionibus sese tolis nisibus b -.obedire, et ut illi
placilum fuerit, exarchatum 'Ravennae et Reipublicae jura seu-Ioca reddere
modis omnibus c. Sed*^ quia tempxts imminebat JiiemaJe .eumdem ^anclissimum
20 papam eum suis omnibus Parisios a "apud venerabile monasterium beati Dionysii ad
tabitanduul e pergore curavit.
'244 Q 110 peraeto et eo iri ebdem venerabiii monasterio cum j,am fato Christia-
nissimo Pipjjino conjungente *, Domino annuente, 6 post aliquantos .dies isdem
Ghristianisslihus Pippinus ~ Tex. ab eodem sanctissimo papa Christi gratia cu-m
duobus filiis suis reges iiheti sunt Francorum. Postea vero bealissimus papa
5 nimio labore Itineris infirmatus est,
" prae atque temporis-anaequalitate-fortiler
ut eliam omnes tam sui. qiiamque etiam .Francorum ibidem existentium' om-
hes eum desperarent "-_ Sed Domini Dei nostri ineffabilis clementia, qui uon"
deserit sperantes in se, salvum cupiens domnum Christianissimum, dum eum
inane mortuum invenire sperabant, subito aiio die sanus repertus' est. Pippinus
10 vefo rex cum admonitiorie, gratia et oralione ipsius venerabilis pontificis ab-
solutus, in loco i qui Cafisiacus t appellatur, pergens, ibique congregans cun-
ctos proceres regiae •suaj potestatis, et eos tanti Patris .admonitione imbuens,
stattiit cum eis quae semel, Christo favente, uua-cum eodem beatissimo papa decrever-
rat, perUe-efe.
"
245 Interea nefandissimus Aistulfus C-anaiomennum. frcilrom * -beingirissimi
Pippini regis a mbnasterio beati Benedicti, *in quo devole per revolutum tem-
poris spailium monachice m degeljat , diabolicis ei suasionibus suadens Fimi-
ciam provinciam ad obicendum n atque adversandum icausae r-edeinptionis san-
5 ctae Dei Ecclesiae Reipublieae Romanorum, direxit. Dumque illuc conjunxis-
set o,, nitebatur omnino et vehementius decertabat sanctae Dei, Ecclesiae causam
subvertere , juxta quod a praefalo nec dicendd Aistulfo tyranno fuerat direclus.'
Sed propiliante Domiho minime valuit sui germani Christianissimi JPippini regis
Francorum in hoc firmissimum cor inciinare. Potius autem, comperta nequis-
lo simi Ais.lulfi versutia , to~t'a se viftute idem exceilentissimus Pippinus Francorum
rex professus est decertare pro causa sanctee Dei Ecclesiae,, sicut pridem jam fato
beatissimo spoponderat pontifici.
246 Tunc pari consilio isdem sanclissimus papa cum denominato Francorum
rege consilio inito juxta id quod praefatris Carolomannus Deo se devoverat
monachicam degere vitam , in monaslerio eum ilJic in Francia P collocaverunt.
Ubi et post aliquantos dies divina vocatione de hac-Juce -migravil amio Domi-
S ni 755. i Porro Christianissimus Pippinus Francoruth rex, ut ~ver,e•beati Petri fide-
Jis, atque jam fati sanctissimi ponlificis saluliferis obtomperans ->mon_.is rdirexit
. NOTULiEMARGINALES FABROTTI.
« excelsa. h virihn.s. c""seueaelera loca juri i*eipuhl.modis omnibus reddere. d * Parisiacum. c"hiber-
nandum.
* 'f-cOniilanle. Vide Baron. acimin.754. h * Franci ihitlem 'exislenles deejus vilatlesperarent.
1 omnemfieri hohiinem, dum reum. . i * ad locum. k B, Parisiacus. l Garolo Magno fratri. " *-niona-
chus. n * eum in Franciaj proviiiciam ad sibi ohediendnm. ° * pervenisset. p * Viennse^bllocaver-unt.
1 VideBaron. ann. 7Si. r * jussis.
 (95 ANASTASHBIBLIOTHEGARU - 1096
suos missos Aistulfo nequissimo Longobardorum regi propter pacis fcedera,
sanctae » Dei Ecclesiae, ac Reipublieae restiluenda jura,. atque bis
" et proprielalis
et terlio juxta saepefati beatissimi papae adtnonitionem eum deprecalus est, et
J0 pJura ei pollicitus est munera, ut tantummodo pacifice propria restilueret, jjro-
j-iriis; sed ille, peccato imminente, obedire distulit. Ad hoc isdem eximius Fran-
corum rex, cernens quod atrocissimi Aistulfi nequaquam valeret quoquo modo
saxeum mollire Gor , generalem contra eum decrevit facere motionem.- Eti dum
jam fere medium itineris spatium Francorum exercituum graderentuf cunei,
15 rursum ipse sanctissimus vir praefatiim benignissimum deprecalus est. Pippinum
regem, demum h saevissimo Aistuifo dirigi Longobardorum fegi, si quo modo
potuisset vel sero landem ejus sedare ssevitiam, el propria propriis saluberrime
suaderet reddere aJTsque humani effusione sanguinis. Et ita factum esl,-atque
dehuo ipse benignissimus Francorum rex suos eidem Aistulfo misit missos
247 Sed bealissimus isdem papa, ut vere pater et bonuspastor, ne sanguis
effunderetur Christianorum, admonitionis et obsecrationis apostolicas ei dire-
xit litleras, per eas et fortiter per omnia divina mysleria et. futuri exaininis
diem conjurans atque obtestans" ut pacifice* sine uha sanguinis effusione pro-
5 pria sanctae Dei Ecclesiee et Reipublicae Romanorum redderet jura| sed iniqui-
tate ejus obsistente, nequaquam acquiescere voiuit. Polius autem e contrario
minas "et indignationes praefato. pontifici et exceilentissimo Pippino regi vel
cunctis Francis direxit. • Tunc fixus ° in omnipotenlis Dei misericordia antefatus
d est, praemittens ante suum oceur-
Pippitius Francorum' rex iter suum profeclus
10 sum aliquos ex suis proceribus, et cum eis exercituales viros ad custodiendum
proprias Francorum clusas <*; ilrique conjungentes remoti . residebant , proprii
regis praestolantes advenlum. Audiens itaque protervus ihe - Aistulfus parvos
'
fuisse Francos illos qui ad custodiam propriarum. advenerant clusarum ,. fidens
in sua ferocitate f, subito aperiens clusas , super eos diiucuio . cum. plurimis rexer-
1S citibus irruil. Sed justus judex Dominus Deus et Salvator noster Jesus Chri-
stus victoriam paucissimis illis tribuit Francis. Et multitudinem iliam Longo-
bardorum superantes trucidaverunt, ita ut ipse Aistulfus fuga arreptus .vix ab
eorum evadere poluisset manibus, nisi usque in Papiam civitatem absque armis
fugam arripuisset; in qua el prae timore Francorum cum aliquantis se retrusit.
20 Ipsi vero Franci inlroeuntes clusas, cunctum fossatuni s Longobardorum postper-
actarii caedem abstulerunt, spolia muita auferentes.
24® Conjungens vero Christianissimus Pippinus Francorum rex, sequipes
etiam ejus 1'actus, et antefatus beatissimus papa, usque ad muros civitalis Papiae '
utrique pervenerunt. . Quam et obsidentes per aliquantos dies virililer eam
Francorum exercltus coiistrinxerunth. Tunc jam falus beatissimus ~et coange-'
"
S licus" papa Pippinum deprecalus est benignissimum regem , ut jam amplius ma-
Jum Iioc non proveniret», neque sanguis effunderetur Christianorum, immi-
nens" salutifera' • praedicatione, ut pacifice causas finirentur. Ad haec Christianis-
simus Pippinus Francorum rex~, ejusdem beatissimi Patris et boni pastoris au-
diens i adimplensque. admonitionem, Deo dilectam pacem inientes, atque in
10 scripto fcedera parlium affirmantes inter Romanos, Francos et Longobardos,
et obsides Longobardorum isdem Francorum rex abstollens : spopondit ipse
Aistulfus cum universis suis judicibus, sub terribili et fortissimo sacramento,
• atque in eodem pacti fcedere per scriptam paginam affirmavit se iilico redditu-
rutn civitatem Ravennatium cum aliis diversis civilatibus. ','
24® Et post hoc, facta jiace inter Romauos, Fraucos et Longobardos, rex
Pippinus obsides Longobardorum secum ducens in finibus suis rediit.' Cumque
NOTULJJ!MARGINALES FABROTTI.
, aiB,prififatajsanct8e. bdenuo.. cfisus. *d B, prosecutus. «B.'clausas. f forlitudine.. efossalum, id est
.easira. * conslrinxil. l perveiiirel. i Ad hoc Pappinus rex aiidiens eospaci inliiantes, aique inscriplo -
focderc pactuni proniiltenlcs di.\il snmnio Pontifici. Fiat sccundtim pr:cccp!um tuum heatissinie PaterJ
1097 HISTORIA DE.VmS.ROM. PONT. — STEPHANUS II. 45dS
"
ao invicem essent -segregati, soiitum in perjurii realuin infidelis ille;;jUstulfus
Longobardorum rex incidens, quod' jurejurandq promisit, reddere distuiit.
5 Dum enim'saepefatus sanctissimus papa conjungeret Romam , post aliquanti
temporis spatium,-, furore vehementi replelus adversarius ille, et suae animae ini-
micus, Aistulfus, Deo sibi contrario, non solum quia ea quae promiserat minime
adimplevit, sed - etiam et. generalem faciens commotionem cum universo regni
sui Longobardorum populo contra hanc Romanam venit urbem, quam . per
10_ trium mensium. spatia obsidens, atque ex omni circumdans parte, quotidie for-
titer. eam expugnabat, omnia quae erant extra urbem ferro et igne devastans
atque funditus demoliens consumpsit. Imminens vehementius isdercj pestifer
. Aistuffus_, ut hanc Romanam capere potuissent. urbem, ,nam et multa corpora
sanctofum effodiens, eorum sacra mysteria a, ad magnum animae detrimentum
i3*abstu]it. . .
250'Hffic itaqueimpie ab eodem A.istulfo gesta quantocitius saepedicti Fran-
corum insonuere regis in aures "*. Sed _et beatissimus pontifex pef marinum
iter suos .ordirians, et ad eum Franciam dirigit missos., una cum quodam. reli-
giosd viro, Warnerio nomine , qui ab eodem Francorum rege huc Romam di-
S rectus fuerat.' Guncta quae gesta sunt, et qutri crudeliter tyrannus illeperegit
Aislolfus , subtili ficlione suis » iipostolicis reJationibus seepefatb Christiariissimo ,
et Dei cultori Pippino Francorum intimavit regi, adjurans eum fortiter firmi-
'
terque-sub divina diei judicii" obtestatione , cuncta • quae beato Petro pollicitus
est adimplendum a. Ad vero haec Christianissimus Pippinus rex Francorum, fer-
-10 vore fidei motus, iterum cum Dei virtute generalem faciens motiohem, in Loh-
-
gobardorum partes conjunxit e, et clusas funditus eorumdem evertit Longo-
bardorum. Etenim cum ad praedictas Longobafdorum clusas jara fatus Chri-
sstianissimus* Pippinus Ffancbrum appropinquaret rex," conjunxerurit in Jiac
Romana urbe i imperiales missi, Gregorius scilicet protosecrala s, et Joannes
io Silentiarius, difecti ad praedictum Francorum regem. Quos suscipiens bealis-
- ' simus papa eisdem motionem ptaefati Francorum regis nuntiavit. Quod quidem
illi dubium habuerurit credendi.- Et adhaerens eis missum apostolicae sedis eos
in Franciam ire absolvit h. Et pergentes marino itinere quantocius Massiliam
advenerunt-,- in quam 'ingredientes didieerunt jam praedictum Francorum re-
20 gem Longobardorum fines fuisse Ingressum, juxta adhorlationem antefali bea-
lissimi papae, et pfomissionem quam beato Petro jurejurando oblulerat". Et
- haec l
cognoscentes ipsi imperiales missi, tristes effecti, nitebantur' dolose i miS-
~ sum.
apostolicae sedis detinere Massiliam, ut minime ad praedictum properaret
- regem, affligentes eum valid-e k.
251 Sed, intervenicnte bealo Petro apostolorum principe, eorum c?'Uda ad
~
nihilum redacta est versutia. Itaque "unus ex ipsis, Gregorius videlicet protp-
secreta ~-preecedens apostolicae sedis "missum, ceieriter praenomiriatum Francofum
• asseculus est regem, ~
quem et ~in finibus LongObardorum non jjrocul a Papia
-S reperit ^ivifate; et nimis eum deprecans,' atque plura spondens tribui m impe-
rialia" munera, nt Ravennalium urbem vel caeteras ejusdem exarchatus civita-
tes et castrat imperiaii tribuens concederet ditioni. At nequaquam valuit fir-
missimum jam fati Chrislianissimi atque benignissimi fidelis Dei et amatofis.
beati.Petri apostoli, scilicet antefaii Pijjpini Francdrum regis, inclinare eor, ul
10 easdem civitates et loca imperiali- tribueret ditioni. Assereris isdem Dei ctillor,
mitissimus- rex, nulla penitus-rati&Bte-easdern civitates a potestate beati-Pelri
et jure Ecclesiae Romanae velPljJistftificis apostoltcae sedis quoquomddo alie-
nari *•. Affirmans etiam sub -iufaSciSio^-^qiiod per* riullius hominis favoreni sese
NOTULJ3MARG.I_.ALES FABROTTI.
*coemeteria. i *insonuerunt auribus. "" "*"sijISljTllef. "suis. d* sub divini judicii die obleslans>-ut
cuncta qiiiEheaio Petro poliiciins est, adimpleret. e .veiiil.'- f *-veheruntihhanc Ui*bem.'-""-proibaseereiis.
* *
t Ahsolvil, id est, dimisit. I qtiod. J dolo. k *.valde. ' Pi*otoa secrelis. m '• trihitit n B. pnti.
PATROL.,CXXVJII, 33- *
IG09 - - <ANASTASII BIBLIOTHECARII ! IICO
cerlamini saepius de'disset, riisi pro amore beati Telri, et -venia dfelicloram^, asse-
15 rens et hoc quod nulla eum * thesauri copia suadere valeret ut quod semel bea-
to Petfo obtulit, auferret. El haec praedicto imper. xnisso reddens in responsis,
'
conlinuo eum/ad propria rcmeandUm per aliam viam absolvit, qui et sine effectu
: • • * ~
Romam conjunxit. , i| '*j
252 Dum vero anfefatus benigriissimus Pippinus Francorum rex Papiamobsi-
dens constringeret c-ivitalem, tunc Aistulfus atrocissimus fex Longobardorum,
ut veniam illi tribueret et ab obsidione cessaret 4 _ quas prius conlempserat con-
seriptas in pacli foedere redderet' civilales, se modis omnibus professus est red-
5-dilurum. Et denuo confirmato anteriore pacto , qupd per elajisam oclavani in-
diclidnem inter partes provenerat *, reslituit " ipsas civitates oraelatas", adderis et
-• castrum ' -
quod cognominatur Comiaclumc.. ,
£53 De qiiibus omnibus receptis civitatibus donalipnem in scriptisa.beato Fe-
tfo atque a sancta Romana Ecciesia, vel omnibus iri perpetuuin" pdntificibus
apostolicae sedis , misit possidendam , quae et usque hactenus in archivio san-
ctae nostrae Ecclesiae recondila terietur. Ad recipiendas vero ipsas civitates
- 5 "misil ipse Christianissimus Franeorum rex srium consiliarium, id est JTulradum
venerabilem abbatem et presbyterum. Et continuo- ejus eximietas a feliciter
curn suis exercitibus Franciam repedavit. Praenominatus autem Fulradus yene-
rabilis abbas et presbyler Ravennatium partes cum missis, jam fati Aistulll re-
gis conjungeris , et per .singulas ingrediens. civilates lam -Pentapoleos quam et
10 iEmiliae, easque recipiens, etobsides per unamquamque auferens <*,,alque-pri-
mates secum una cum clavibus portarum civitatum deferens,. Romam con-
-
junxit-
254 Et ipsas claves tam Ravennatium urbis quamque diversaruin .civjjatum
ipsius Ravennatium exarchatus una cum suprascripta donatione de eis -a suo
rege emissa in confessione beati Petri ponens , eidem apostolo.ct ejus vicario
sanctis.simo papae, atque omnibus ejus successoribus pontificibus .perenniter pos-
S sidendas atque disponendas. tradidit, id est Rayennam, Ariminum, Pisaurum,
atque Fanum, Cesenas, Senogallias, Esium, Forum Pompilii, Foruml-Livii,
cum castro Sussubio , Montemferetri, Acerragio, Montem Lucari, Serram,
eastelium sancti Mariani, Bobrum, Brbinum, Callium, Luculos, Eugubium
. seu Comiaclum. Necnon et civitatem Narniensem, - quae a, ducatu Spoletino f,
10 a parte Romanoram per evoluta annorum . spatia fuerat invasa.. Dum ergo baee
agerentur , ipse iufelix Aislulfus quqdam loco in venerationem pergens Idivino
ictu percussus, defunctus est. Tuuc Desiderius quida.m dux Longobard.orum,
qui ab eodem rtequissimo Aistulfo Tusciae in partes' erat direefus, audiens prae-
fatum oblisse Aistulfum, illico aggregans ipsius Tusciae uniyersam exercituum
15 multitudinem, regni Longobardorum arripere nlxus est fastigium. s- Cujus- per-
sonam despeclui habens Radehisus dudum rex^ et postmodum monaclius,- ger-
manus praefali Aistulfi, sed et alii plures Longobardorum. optimates cum eo
eun.dern Desiderium spernentes, plurimam transalpium vel. caelera Longobar-
, dorum exercituum multitudinetn aggregantes, ad dihjifcandum coutra. eurri-pro-
- • '
, 20 fecti sunt ;_..1 . _
* .15S Ad haec prsefatus Desiderms , obnixe praefsttaith'. Ijeatissimum 1 pbntificeni
deprecatus est sibi auxilium ferre,. jgpatenus ipsarri'pegaiesn valeretiassuiriere di-
gnitatem,-spondens jurejurandq._ _..oj».ne_m praefatj,-fe^atiggsai pontifijs^;; adimplere
voluntatem. Insuper et reipuJ?3iG8e.'-jse, reddituriyHi.-iprofessus est "ciwtates . quae
§ remauserant,-imo et copios"*, jiff.urui__ muqera. Tunc isdem prajcipuu?. .Paler
et bonus pastor, inito consi.io!cu'm soepe fafo Fulrado v.enerabili presbyterp et

, .. K0TLL_G.MARGINALES*^gASROTTI. ,, -' , J.
* lollens. - f 'diice S^FYjiiioi.
*ei, b B, convenerat. c,B, Gomaclum.1 d-ipse'rex. . * - de unaqnaque - .-.:.*--•••--•
,E VideBaron. ann. DominilM. _.<"_,..•''•'
 ItCI HISTORIADE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. 1102
abbate, atque eonsiliario Chrislianissimi Pippini Francorum regis, misit suum
germanum, Paulum scilicet diaconem, atque Christopliorum consiliarium una
.• cum praefalo Fulrado i.n partes Tusciae ad praedictum Desiderium. Cum quo
10 Joquentes confeslim per scriptam paginam terribili juramento isdem Desiderius
cunctam professus est superius annexam sponsionem adimplere. Post haec vero
peracta statim suum missum, id est Stephanum venerabilem presbyterum cum
apostolicis exhortatqriis Jilteris praefato Radehiso, vel cunctae genti Longobar-
dorum direxit, properans.et praedictus Fulradus venerabilis cum aliquantis Fran-
15 cis in auxiiium Ipsius Desiderii, sed et pliires exercitus Romanorum, si necessitas
- exigeret, in ejus disposuit occurri aadjutorium.. Et suffragantibus praedicti san-
ctissimi ponlificis Deo aceeplis precibus, iia bmnipotens Doriiinus disposuit,
ul sine ulia animarum periclitalione antefatus Desiderius, per jam dicti coan-
gelici oapae concursum, eamdem uuam amb'ebat. assumeret regalem -diguita-
20 temt. '. -
256 Dum verohaec agerentur, direxit-missum suum sanctissimus pontifex, et
abstulit de ipsis civilatibus quas saepedictus Desiderius .rex reddere promiserat
beatissimo eidem papae, id est Faventiam cum castro Tiberiaco », seu Gabel-
lumd et universum ducatum Ferrariae iri iritegrum. Et annuente Deo .rempubli-
5 cam dilatans, et universam dominicam plebem yidelicet, . ralionales sibi com-
missas oves, ut bonus pastor, animam suam ponens, omnes ab insidiis eruilini-
micorum, cursumque consummans, et dhmia utiiiter perficiens, Dei voeatione
vitam finiens ad aeternam migravit requiem.- Qui fecit ordinationem unam per
mensem Martium; presbyteros undecim, diaconbs duos, episcopos per diversa loca nu-
10 mero viginti; et cessavit episcopatus dies triginta quinque. Sepultus est in ba-
silica beati Petri apostolprum principis sexto Kalendas Maii, mdictione s. Et
cessavit episcopatus diebus triginta duobus.
NOTULJEMAUGINALES jFABROTTI.
* occurrere. b Radiis vero rediit ad monaslerhmi. c B. Tiberiano. d' * Caballo.
~
VARL-ELECTIONES.
E-Kcodicc Farnesiano XCV. A runi, mendose. tin i; forlissimus etiam illorum de-
fensor. Mox. lin 6, manebant, etjnordinaia , om-
JViim227, lin i, sed ann v, dies xxm.
•AT«IH228, iin 9, pari-modo fundasse dignoscitur nem. scilur.
lin 7, eis• disponeus - lnlus, el' foris. lin ' 9, '•diiio-
ev Zenodocliium in plantana. Num 229, lin l, cod Vallicel concordal cum Reg,
Num 255, lin 12,.achiropyla. Mun el Thu. lin 2, conliilil dona. iin 3, diaconis fo-
A~«ni'254,ImB, et confortando. fis exislentibus. idem diaconisES. lin 4e«S, ut laitdd
- Num.'%il, Hn 6. "Wildecliarium; lin. 8, Donifa- cod.
-ciuin secundicerium. ,
Num. 245, lin 18, exarcliatuni itabenai. hn 20, ad na,Num 250, tin l, cod Vallicel, inter ha;e vero Iio-
liibernandum pcrgere rogavit. quse agebat, niagnam'persecutionem Laiigoliar-'
- - Num 246, lini, de iiac luce migravit. PorroChn- dorum rex Aislulfus in lioc Rom urbe , vel siibja-
cenlibus civilatibus fecit. Sed isdeni bealissiiiins
siiaiiissimus Pippinus. lertio mense ortlinationis stue gerinanum suuiii,
- - ATi<_i!..249,
lin. li, detrimentum aljslulil. Casiruin papa
pridem redtliderat sanclissiniuni scilicel. lin 5, priniieerium ciim niu-
itaque illum Narniensem, qiiem
missoFrancorunf, a jure beali Pelri abslulit. Ha;c neribiis iid enmdein regem L-angobardoruin noinine
ilaOtie impie,-etc. AistulAim, obpacis ordinanda atque firnianda foe.lera
Num. 250, lin. 14, Imperiales missi Gregonus niisit. Qni vifi ad eum jungenles. lin 8, quasi faci-
lius pro eadem re apud eum impelranies in 40
scilicGl. annoruni spalia foedus cum eo ordinanles conf. lin
Num 255, lin 15, prefalo.Radcliiso.
Ar«__i256,lin M, indict. x Pauius nat., ete. B II el 12, ul codd Beg, Mng et Thu, cum.quibus cori-
cordat etiam lin 15. lin 15, per unuinquique, men-
Ex codice Valiicellano. dose. lin 16, auferre inliiabat.
Num 227, lin i , cod Vallicelconcordat cuvi Reg , Num 251 , lin 1 , codd Vallicel, concordat cmti
Jlfazel Thu. ibid., annosv, dies xxix. lin 5, ui laudd P.eg., Maz el Thu el ila lin 5 eii; -item lin i, 5, (i, 8
codd.-lhi 6, be. mem. Zacliaria papa. lin 7, cunctus . el%. - " ,
populus elegit. Ubibiduo manens. linl ei S, nllaudd JVttm252, lin i, codd Vallicelconcordal cum Reg.,
_codd.lin 10, post lioc, cunclus pop Dei congr. est Maz et Thu et ita lin 12.-lin 2, eidem bealissiino
jnlra basilicanisanclse Dei Genitricis virginis Marise pontifici: lbid simulque el alia. lin 3, Tetulii adbor-
boiioanimo, consoifa voce prajdictum bealissimuin tationis adnectens verba, elc, ul laudd codd hic. lin
sibi elegerunt P. lin 15 laudum pra_coniisin basilica 5, quem imperialem missum confeslim prxfatus pa-
salv q. appel Cons depor el exinde inlra venerabileni |ia cum suo germano' Paulo prsedicto diacono ad
(sic) palriarcliium. regem misil neqiiissimum Aislulfum Ravennani. liu
7-;tm"228,lin 2, cod Vallicel concordal cum Reg; 7, responso. el adjungens eidem. tin 9, ui laudd codd
l\az el Thu et ita lin 5, 8, 9 et II. lin 5, pnedicalo- i[exceptolamen pronomine e\,qnod dccsl in nostio
1105 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1104
eed) el ita lin 14, ubi lamen advenirei pro conve- _Komnipotenti Deo referens, etc;, ut laudd, codd: hic
iiirel.
' Nitm usque ad ea verba, profecltis esl. lin 11, vi Jaiiuarii
255, lin i, codd Vallicel concordat cum Reg., mensis diein app. Dominisacralissima sollempnitate,
Maz et Thu., el ila tinll ibidet lini, iiet 15. lin - etc, ul codd. laudd. linea 12, cum quibus concordat
10, deprecali suijt Bominum omnipolentem. lin. 11, eliam lin 163 ibicl. 18 et 21. lin 18, placituin ess.et.
processil in laHahia cum sacraiissima iinagine Sal- lin 19, tempus biemale iinniinebat. eundeim papam
vaiorisiioslri Jesu Christi, quae' arcberopsita ntin- cum suis omnibiis P.trisiacum apud. . 'j .
etipalur, simulque cum ea alia diversa sacra mysteria Num. 244, lin. 1 , cod. ValliceL, ven liionasl.
eicieiis. /ircl7, cinere, maximo Ilelu et uliilatu iniseri- cum rege convivaiiie pbsl aliquantos, elc, ut codd.
cordissimum Deinn oYpreeali siinl. -Alligavilquoqtie Reg., M-az. et Thu. Iiic cum quibus concordal"eliam
^t.coniiexuil adoranda.<:ruci Domini Dei noslri. lin ,iin. 8. lin 9, sperarent. Ibid subito alia die sanus
19, disruperal. effecliis esl reperlus. lin. 10,' ut laudd. codd., ex-
JVum 234. Deest in codd Vallicellnno iitteger num. ceplis his lin. 11, nempe : qui Garisiaciis appellatur.
254. •- iin. 12, tanii patris sancla adnionitione. lin. 13 et
Num 235, lin 1, codd Vallicel, Itaque dum idem ibid ul iidem codd.
sariclissimus vlr jam fatum pestiferiim-Langobardo- Num 245, lin 1, Cod Vallicel inlerea Aislulplms
rum regem , • universis vicibus innumera tribuens Earolo Manno fralri Papini (sic), qtii in monaslerio
inunera,,deprecareiur progregibus a Deo sibi com- B. Benedicti, etc, ut ms. cod Maz hic ubique : in re-
niissis, et pcrditis ovilms, scilicet ei pro universo liquh vero, ul Reg dc Thu. lin 5 et 11, ut luudd codtl
exarchalo Ravenna., alque cuncto istius ltalite pro- n Reg., Muz el Thd el ita lin 7, si hmc excipius \: litu 9
vincia. populo, qucmprodiabolica fraude ipse impius- coinperio A. ingenio decertabat, lota se virtute isdem
tlecerpseral rex.el possidel)ai,elc, ut infra lin 8. lin Pipiiius profcssus est decorare. |
9, 'ul codd Reg., Blaz et Tlnt, cum qnibus concordut Num 246, lin 1, cod Vallicel. concordat cumReg.,
etiam lin iO.ibiclel lin II, 12/15 et IfS. Maz..et Thu. el ita lin 5. Ilem lin ead. 5, 9, 14, 17 et
Num. 256, tin 1, cod ValiiceJ. concordal cumReg., 19. lin 2, K-irolnianniis. ibid. ut laudd. codd., exce-
Maz. et Thu. lin. 2, per qnos. Ibid. accersirijube- ptn voce se, qum deesl in noslro ms. libro.
m*(f;teerei.) ly facerel est variuns leciio perperam in - Num 2 ".7, lin l, c-odVallicel concordat cum Rcg.,
texlum illala. tin. 4, ut codd. Beg., Maz. lin. 6, pra;- Maz el Thn el ila Ihi 5, 4, 8 el 9,10^_ 15. lin S, retl-.
dit-li p.ip;c. Postmodum
' ' vero, etc'., ul laudd. Codd. deret ( omhsa vocejura) seil ille",etc, ita laudcl codd
Itic, hic. lin 7, ut Reg et Thu lantumlin. 51, rcsiilebanl,
Num. 257., lin. i, cod. ValliceL concordat cum regeni-suumexspeelanles. Audiens iiaque Aislulfus
Reg., Maz. el Thu., el ila /i.it.,13. lin. eadem, ibid. rcx parvuin numcruin ex illis Franeis adfuisse , qui
et lin, 15. tin. 2, ita etiam, ul et Cicanense. lin. 5, ad <_iislodieiidasproprias clusas vcneraiilfidensin sua
tisurpai-eiit, illico a regia urbe venil praedielus Joau-- Jbrliludine, subilo itperiens chasas;super eosdemdiiu-
nes. lin. i, ipsius beati pontUicis, defereus secum, culo cuni plurimis irruil exercilibus. Sed jusius, ele.,
etc.,'«i laitdd. codd.hic,quibus titllimreleliam tin. 9, ul laudd codd. iinea 15; deiiide superiorem pturium
excepth liis lin. II, nempe: Rcldinsaiidiis episcopus pagellarum noslri ms. libri marginem occupalis liac
ei-Aiiichaiiiis t\u\. iiihcrtpiio majusculis litleris mihio depicta occurril:
JY_ttm.258, lin. 1, cocl. Vatlicel. concordal cum Pelrus Guillciiims bibliotliecliarius apud Acejuni,
R.eg., Muz. el Thu. lbid. oinnipolenlis Dei miseri- C duni ibi moiaretur anno DouiiiiicBe.iiicarnaiionis
coidiam. lin. 2, ut laudd. codd. el ila lin. 7 el 8. niiliesinio C. XLII. Lin 17, fuga ereptus, ab eortim
liem. iin. 9 ibid. et 12. lin. 5, secuiiqiie snnt emn. invaserit (sic) manibus, eic, ut lundd codd hic. lin
lin. i, el nequaquam eum ambulare sinebant. Tunc 21, aufcrentes.
beatissinius vir sese in Dci virltite. lin. 9, aposlolo- Num. 248, lin. i, cod. Vaiticel. concordat citm
rum conferens. /?'». 11, proceres etiam, et coeteros Reg., Maz. ei Thu. et ita lin. 4. lin. 7, causa ,'flnire-
elericalis ordiuis, ctc, ut luudd. codd. hic. t tur. Ad iuecPijiiniis rex audiens eos paci inbiaiites,
Num. 259 , lin. I, cod.~Vullicel. concordat cutn alque inscripto foedere pi.ctum promittentes. elc,
Reg., Maz. el Thu.et ila iin. 5, 6, 8 el M. lin. 2 , ul laudd. cocid.hic.
quasi gladius ingneus. lin. 6, ad eum Aislulfus res Num. 249, iin.l, cod. Vallicel. concordal cnm
missos suos. Reg., Maz. et Thu. lin. 2,-cuni ab invicem essent
Num. 240 , lin.l,cod. ValliceL, venienle vero segregali, Aistulfiis rex in perjurinm iocidens , qnod
*o in Papiam civitaiem, et pr. regi prseseiilato. lin. jurejurando promiscral, reddere distulii. Duni vero
2,~lacrvniis profusis peliil ut. lin. 4, inipetrare lioc papa pervenisset Koiiiam, posl aliquanlum lemporis
valuit. elc, ul laudd. codd. hic, ciimquibus concordtit spatium furore vehcmenli repletus Aislulfus, non
etiam Jin. 5 et 6, 10 , 11 et 12. lin. 7 , ul praj. P. solum ea, quse promiserat, minime adimplevit; sed
Franciam p. r. Ad li. c. R. vii'um rex, interrog. eiiam generalem facit motionem : el cum universo
si ei Eranciam prop. esset vol. lin. 10 , volunlaleni regni sui populo Langobardorum.
- lin. 9, 10 el 12, ui
... • laudd. codd. . , J
prppalavil.
Nuin. 241., tin. i , cod. Vatticel. concordat cum D 'Num.i50,lini,Cod. Valticel. haVetut Reg:, Maz_.
Reg., Mas, et Thu.Jexceplo vocabulo Rodigando) et el Thu. exceptis Ms lin. 2: sed~et.bealissimus|ponii-
ila lin. 9. lin. 5, vel clero Georgium episcopuni fex. lin. 5, in Franciam suos dirigeus niissos , una
Hostiensem, Quilcliarium episcopum Niimeiitanuni. cum viro nomine Uvarnario, qui. lin.S, euncia
tin. 7, et Gemulum. lin. 8 , Bonifaliuin secuiidice- qtias gesla fuerant, elquse Aistulfusperegil, etc, nt
riuin./iH. 10, inovens iter suum, Franciain profe- laudd. Cod. hic; cum quibus concordat eliam thi 7 ,
ctus esl. , ' - ilem lin. 14, exceplo hoc vocabitlo, prolboa secrelis,
Num. 242, lin 1,' cod. Vallicel, Posl ejus absol. liti. 13, directi ad praidictum Pipinum : 'quibns stis-
adh. iiit; supra scripliirisrex.eic, uicodd. Reg. ceptis jam dictus papa, etc , ul iaudd. codd. Inc.
Maz: el Thu. hic. iin 3 el i. Iiem lin 5 el 7, ul Iciudd. lin. 20 , ul iidem codd. el ila lin. 22 et 25. \ Ead.~
codd, lin 6, Maufilii, in quo const. el c. ul laudd. lin. 22, quod cos-iioscentes. /tn.*25, Massilia.'
cq.dd. hic. lin. 8. aljquai.lis diebtis moralus csl. -iVnni. 251 , lin. 2 , cod Vallicel., ex. ipsis im-
Tuhc cc|ivenerunlin priedicium nioiiasleiium Agiiu: perialibus missis, Georgius videlicel prolho'a se-
neiisenSTloradus abbas, elc, ut iidem codd.iiic. crelis. lin. 5., A. S. missos, celeriler prsenomina-
Num. 243, lini, cod. Vallicel. concordal cumReg., lum Fr. rcg. assecutus est. liri. S, repperit ciyilale.
Mqz. et Thu. lin. 3, et lilium suum noniineKafoluni in Itaque uhus eum deprecans, elc, ut cpdd. Beg. Maz.
occursumejus papaj. lin 7,' ui cop. Maz. ubique. lin elThu. hic cum quibus concordal etiam lin. iH,
8, in aliquanluni Ioci. lin 9, lunc prajdiclus papa iiem 12 et 15, 1-5,ac demum 16, exceptis his : etlioc
cum omuibus suis excelsa voce gloriam et laudes prssclicto in.periali. Hn. 7, sed neqnaquam valuit
 liOB -. HISTORIA DE VITIS ROM. W)ST. - STEIHA5TOS Ti. H0&.
Pipnii, clc, nl laudd. codd. hic lin. 14, tlclicto-A steria adjiciens, A, mysjeria ejiciens. lin 1§, depw-
»tim stioriini-. Asserebal et lioc. thi: 18, Rom.iin cali suiii pro pacio, scilicei illo quod nefandus rex.
ticrvfnil. Longobardonim tlisriipevat _B._
. • Nitm. 252 , cod. Vallicel. concofdat cnm Reg. , Num. 254, lin. % AB, nisibns-sectari scriplttrani
Muz.-el Thu. lin. 4 , reddcre civitates. Ibid., red- lin.5, AB, et conforisndo eunetuin Dei, clclin 6,
diiunim. Iia denuo confirmalo. tin. 6, resliluit ABj sese cusiodire, B, omnibiisautem sacc.rdotibiis,
ipse Aistulfus praslatas civitates. lin. 7, *«( laucld. dum codcsiia siiadeb.tt, icrrenis eos honoribusaitra-
vodcl. hic. Iiebal. Nam ut cuncti oriiali in Ecclesia Dei~inveni-
- Num 283, lin 1, cod Vallicet concordat cum Reg., reiilur, luuicas, planelas,.aul quod couipeiebal iini-
Maz el Thuan, et ita lin 5,-6, 7, I0*ef 11. lin 8, cum cuique, in bonorem Iribuebati Alios pretii. daiione,
m. Aistulfi, elc, ut laudil codd hic.~ (jiii crediti' a fcencratoribus fueranl, Hberavil,. ut.'
.* Num 254, liril, cod Vallicel concordat cum Reg., ioia Ecclesia^Dei in summum deveniret honorem.
Maz et Thu. lin-% cum Sca donatione de eis a suo Hic bealissimus. lin 8, uno tpildem sabbalbo, B,
alio et alio. lin 9, B, aposlolorum ; bicfecit rugas
rege missa. lin 3, eidem Dei apostolo, ct ejtts vica- anle ecclesiam sanche Mariaj semper virginis, qu;e
riopapas. lin S, tradiilit ipse Ravennam, Aiimiinim, appellaltir ad Pra>sepe, qtias el argento investivil,.
Pensaortim,€oncam, Faniiin, Ccsenas, Senogallias, qu;e
-•fisis, Forum Populi, Forum Livii, cumCaslro Sal- pensanl libras trigiiita.
subio, Montem Felelri, Accerrem, Agionionlem, qiiod Num. 255, lin 1, Hic restauravitbasilicam. lin 3",.
Montem Lucali, Serram, Caslellum Sancii Marini, Dei ceciderat; fecit vo"catu.r el vestem allaris ad sanctam
ad Marlyres, quod et
Rdibium, Orbino, Callis, Lueeolis,- Egubiuni et Co- R- Genitricem, qttaj
maclum. Necnon,'elc, iin 9, qnse-a duce Spolitano fpse illnc cuin la;tania peragens suis propriis niani-
bus Itaque dum ideni sanctissimus,elc, B.
per, etc, itf laudd codd hic. tin 13,' qui ab-eodem tin i,invesiivil.muliis vicibus, lin 6, universo exar-
Aistulfo Tuscisein parles erat directus. lin 14, uiii- regem
versi exercilus niiillitudineni. lin 15, arripere usus chatu, etc. linS, B, niliil super hac reobtinere cer-
nerel. iin 12, _B,-regi Francoruni" suos direxerunt
\lcge ausus] est fasiigiiun. Hunc despeclui IiaTjens missos. lin-16, niuiio dolore eoiiscriptas.dic/o lin
Ralchisiis, dudiim. lin 17, ul laudd codd excepth Ins : 16,
vel caiteri exercitus Langobardorum multitudinem B, con°ciiptas. .
- : Num 256, lin. l,Tunceliam iisdem Iitleris poslu-
adgregantes. lavilut suos, elc lin 5,.B, provincia iota oppriine-
ATiim255, lini, cod. Valiicel. concordat cum Req.,
Maz.-el Thn. et ila lin 5, 7, 10, 13. ibid. 17' et 18, *rcliir, subilo- vehit missiH; Jin.i et 5, nqiniiie A
lin 2, qualinus ipse regalcni. lin 3, proedicti ponlili- Trottigangns, B, Oroc.lisangus abbas. 7iii 6,'B, papic-
cis se adimp. iin 6 , vocesct-bonus pastor, desnnt in velle • Num adimplere. lin 1,'B, fijtis venit, ea ipsa.
cod. ibid., ciim prajdiclo Folrado: el ita paulo infra. 257, lin Z.-.BA; Ilifco"a regiiiurbe ssepcAi-
lin 11, ul iidem codd. liniQ, in ejus deposuit occui'- doruirilus. lin 5, B, ct qiiem deportaveral iniqui Longobar-
rere adjutorium. Ita suffragantibus .pr. beatissimi • regis missum. lin 6, AB, insenum ad Lon-
pont. - - - . gobardorum regem. lin 7, AB, esse propcratuiiim..
_Num 256, Hn l, cod. Vallicel. concerdat cum lin Francorum 8, AB, prp quo, el de prsesenli direxil. lin 11,.
venertinl, id est Chrodigangus. tin.eacL
Reg , Maz. et Tlmi.el ita lini.tiniy, ulbtmuspastor pro B, B, Autharius.Jt» 15,_B,perditisovibus:
eisaniinamsuam ponens,.omiies,_ete.,M//«K-M._co</d. Q•_4,Aucliaritis.
Niitn 258, lin i, Tunc consolesl iilem, etc, niise- .
hie: excipetantumqum seqnunlur,ijewpe: lolis nisibus ricofdia.
sectari Scripluram... et adversalione Ecclesiai Dei.~_ cttis. dicla lin 7, A', conferens. lin 7 et 8 AB, tlefe-
et omnium Cbrisiianorum..: omni postposilo , ne- lin 8, B, arripnit iler. lin 10, AB, ex
ecclesiaj sinu. lin 11, B, ex mililiseopliniates.
gleeta, fieri slatuit... sancti- Laureiuii; super san- •lmjiis iter.
clinn Clementem sitain... sancta;-' Soteris... cursurii tin\1,B,carpsit
Num 259, lin 6, ad civitaiem Papiam. /m8,B,de
sunm constimans... sepullusque est in basilica bcafi
Pelri vi. Kal. Maii... episeoposper diversa loca (omisso repetenda. - .
~" -' Num 241, lin 1, Chrodigajigo. lin 2, AB, Longo-
numerb)...elc. bardorum. lin 4, B, inde absolvit, et dimisil. liu,~},
" • B, sacerdotes et clerum. lin 6, B, Yilcharicum, A,
ApudFabrottum-ex-coaice Freheri.
Yinlchaiicurii, ead. lin 6, A', episcopuhi cognomento
Num. 227, lin. 1, in A-el B. desideralur numerus. Leonem. lin 8, AB, Bonifaciiiin secundioerium. lin
liri. 1,2, A, d.29./in. 5, diaconalus ordine.eum ordi- 9, seu ~ut coeteros.
navemnl. lin. 14, AR, elegerunl. lin. 16, B, el exin- Num 242, lin i, A, malignus. Longobardoruih
de venerunl ad patriarehium. rex. lin 5 el 4, B, venit. clusas. lin. 8, B, in qno
JLVvm. 228, lin. 9, AB, pari modo. lin. 10, AB, loco.//«9,-B,diebus,ubi Ambrosius primicerius-febfe*
in pl.alana, B, disposilionem. ,* correplusMefunclus estcoiiyeniehies.iii prasdicto.
Num. 229, lin. 2, AB, dona quaj, et sociavit. Num 243. lin 5, B, non pauca mWh.Jibicl.,~B^,
tin. i,Ji, Silveslri diu. lin. 5, B hmc addit: Hujus Carolo. lin 11, A, ciim jam dicto rege, B,iin 15, B,
teuiporibus advenit Huhmac dux Aquiianiaj ad li- D in oratorio. Iht 20, AB; in Parisio..
mina apostolorum, ibique se perseveralurum esse IVtwn24-4, thi 2, Pippino degenle. lin 7, de eo. lin'' -
promisil;qui postinodum diabol.ica iraude deceptus 10, adnionilionis.
verstitia votum frangens, Longobardis egrediens Num 245., Un 2, B, devolus. lin 3, ei suasioni-
maligna exliorlatione se sociavit, sed sicut nieruit, bus. lin 5, illuc venisset.. LinG.AB., causas.
lapidihus dignam morle vitam flnivit.- Num 246, lin X.et 5, AB, deesl numerus qnni ob-
Num. 250, lin. 7, AB, qui praelati viri. lin. 9, A, itus. lin 8 AB,proprietates. lin ead B",jura, tioc bis, et
paeli foedtis. lin. 10, B, ipsa foedera pacis postpo- lertiojuxta lieatissimi papaeadmonilionem acluinestv
nens. /i?i.16, AB, auferre inbiabat. lin. ead. 16, A, Num 247. iin 3. AB, per quas, et fortiler. lin 8,
siii-jurisdiclione, h. sni jurisdilioni.- AB, flsusin iminipolentis. lin ',', iier siiuni arvipuit.
Num. 251, lin. 7, B, ad propria remisil, lin. 9, lin 11, B, coiivenienles. linil B, fiijgamarripiens;
exemploouocrebro, B. iin. 10, A, commendans con- lin 19, B, aliquantos retrusit. •
lumelii causaiii bauc. Num 248, lin 6 et 7, B,. qua imminenle i)riedica- s
Nitm. 252,,lin. 1, B, agerentur venltRomam, A, tione. lin 11, B, rex accipiens..
conjttnxil Roina. lin. 7, B, quos susceplos cum inani Num 249, lin 3,. B, perfldus iile. lin 5, papa -venis-
reimsit responso eidem adjiingens. lin. 8, B, genlis set, B, post aliquot, linea anlecedenti, nempe 4, past
ncfas viriiin. verbum dislulit sequuntur isla in codice B : D.rexit
Num. 255, thi. 7 el 8, A, sua clementissima nii- quoque eum eo Christianissimus alque Deo amabi- .
scricordia. lin. 12, AB, acberopsita. Hn 13, B, my- lis rex Francoruin missos suos fralrem suuin Iliero^
 "107 ANASTASIIBlBLIOTRECABIl 4108
'
' jymnm, alqtie alios proceres suos cum non paucis A Ex codice Regio, Mazaiino -et Thuano.
hominibus, qui nsque dum Romam reverlerelur in Num 227, lini, St. n..R./i_i.2,6. di.29.Hicp.p.s.
obseqitium ejns essent. Cum post sancliss. papa ve- obitum lin 3, sub doclrina aposloli-
-nisset Romam in campum qui vocalur Neronis, ibi (M, transilum).
' invenit sacerdoies cnm crucibus
psallcnles, et "im- *,ca3 tradilionis suorum prsedecessorum beatse memor.
jnensas Domino gratias agentes, similiier et mnlii- -Gregorii et Zacharise pontilicum perm. lin 6, b.
•mdinem turbam, lam viro- mem. papa Zach Sleph. lin 7,-c..popelegil. lin 8 et 9,
' riinl promiscuam populorum .a suo som surg. lin 10, postlioe v. lin 11, basil s.
quam
' nil Paslor mulierum clainanlium et dicentium : Ve-
" Rost noster, et posl Dominum salus nostra. D. ib. ubi omn mis D. pelentes, et ipsius Domini
aliquol temporum spatia, vehementi furore re- Genitricis virg Mar b. a. cons. u. p; b. sibi elipgerunt
• pletus adversarius ille, etc, et siise animse inimicus ,P. iin 15, laudum pr. in basilica S. et exinde inlra
- Aistulplms Deo silii contrario ea qusepromiserat mi- venerahile patriarchium i. ,
ninie adimplevit. Sed interea idem beaiissimiis papa Num 228, lin 2, conservabat lin; 5,,rest qu. li.nG,
•^einper qua3Dei sunt medilans officia,qnse per iinilia ^manet ordinala omnem inulilitatem (M, ulilitaiem).
. lempora relaxata fueranl nocluino lempore noclur- lin 7,~inlns et foris. lin 8; quse pr. pr. lin ,9, pari
- nis horis explere fecit, et ditirna officia simililcr mddo. lin 10, depositumillic faci. lin 11, v. eisdee 1.
•tiitirnis horis restauravil, ut anliquitiis fuerant. Et Nnm 229, lin 1, foris muros qnoqiie, h. Ifn% et
tribus monasleriis, quse a prisco tempore in ecclesia multa conlulit dona. lin 3, diaeonis (M, diaconiis)
beati Pelrj apost. eadem oflicia persolvunt, adjungens foris ex. ut percmiiler pernianeient, idem | d. pro
quarlum ibidem monaclios qui in ipso conjungeren- g idcsl. lin.i, Silv et pr. apost. lin 5,permaiistirn m.
tur offlcioinslituit alque abbatem super eos- ordina- Nttm 250, lin 2, extit illico idembeal. lin 4, m.
vit, el niulta dona ibi Iargilus est, tam universa, germamiin suum, sanctiss. lin 5, prim etplurcs. lin
"qitamforisin monaslerio necessaria sunt monachis, quam 6, ad eund Longob Aist r. (M, eundem reg Longob
" qti-fi immobilia loca, qtii in psalleniio bealorum nomine Aistulpliiim).ob paeis ordinanda, aique con-
iipostolorum principis Petii, aut supradictis trihus firmanda f. m. Qui viri ad etimjungenles. tin 8,quo
inonasteriis usque inhodiernum diem consliluit. Sed fac pro ea re apttd eum impetranles in xi annorum
tdem malignus Aistulphus rex Longobardorum, quod spatia paeli, et ordinantes ftedus cum eo flrmave-
niolione i.acere jusserat cordis duritia adimplevil. runt (M,'qtto facilius pro eadem re apud eum imp in
•"Cumnniversohamqiieregnisui Longobardorum, eic. 40 anii spalia impetranies, et ordinitnles f. ctim eo
-Ijn 14, sacra cimileria, B, detrimeiitum subverlit conf.). liu 11 el 12, multas etiani pr;vfalo beato viro
"'B.' lin 15, abstulit. Caslrum itaque illtid Narniense, vel omni pop. lin 15, dirigebal. Cupiens qtiippe e
qtiod pridem reddiderat misso Francorum, a jure conlrario c lin 15",caput solidos anri an auferre.
beali Petri abslulitAB. Num 251, linl, isdem s. P. perniciosam scevi-
Num 250, lin 3, itef arripere snos ordinans mis- tiam (M, seviliam) regis, accersiiis atl se veri. lin 5
sos, et eos in Franciam dirigens, B. lin 4 A, Warna- et i, eid misit cr. regi. lin .4, c»m qniete. lin S, con-
rio bic Boma. lin 9, B, adiiuplere ad luec vero, fiinianda. lin 6, sprevit muuera. tin S, ad pra-fatum
l'n 10, B , ad Longobardorum parles perveuit. venerabilein papam d. lin 9, juxla quod cr. ' cons
lin 15, B, convcneruiit in hac. lin 14, B, protus a .emnipoienli Deo suampop. • - ,
secrelis. tin 17, B, dubittm babehles non credide- „ Num 252, lin 1, dum hsee ag. pcrvenit Romffi.
• rnjil. lin eadem *-•
17, credendi, quibus missus apo- lin 2, bealissimo pap. lin ead et alia. lin 5, adne-
• stolicse sedis ctens verba, ut scilicel reip loca diab ab eodem
conjuiictus ex liceniia papae in Fran-
ciam ilereuiidi arripuerunl. lin 23, B, in Massilia. rege us. lin 5, cum suo germano Patilo prsedicto ad
Num 251, lii 4, AB, Cbristianissimum regem. .regem misit- pisedictum Aislttlplnim hequissimum
Hn 5, B, pluia spopontlit se ei daluruni imperialia .Ravemiam. lin 7, Q. s. inaui eos abs r. adjiingens
inunera, si Ravenn. liniS,post verbum chnjiinxit eidem imperiali misso. lin _9, proleclurum urbeni»
*sequiturin codiceB: iisdemvero lemporibus sancliss. reveisiqties. Romam, ac prass eidem beatiss|lpap ei
vir prselains papa fecit in ccclesia sanclse Dei Geni- .narriiisi eg.Tuncbeatissimuspapaagnito.7in 12,
"Iricis Marias imaginem ex auro purissimo ejusdem curii pr imp m. lin 13,feisSsepiustribolalis scripserat,
•Dei Genitricis in trono sedentem, gestanlem in ge- has Italise in partes modisomuibus conveniret, el de
' nibus et vultum Salvaioris Dei noslri Jesu Christi, morsibus (ilii iniquitatis R. h. u.,' etc Italiae prov.
quam imiltis lapidibus pretiosis adornavil, id est . Num 255, lin 1, in sua nequilia. lin 2, rex Ai.
hyacinlis, smaragdis, brasiuis, et albis, el iuler stulpbus. ib. et lrendetis. lin 4, sub scse d.-Rursusque
alias duas ejusdem Dei Genitricis Mariaeimaglnes, beatissimus Patcr congr. lin 10, omnip Dcum depr.
qnae ab antiquo ibidem ex argenlo ai tft aliare eam lin 11, processit in icl ibid imagine Salvaioris Do-
in medio statuil, qui el ipsas argenleas inaurare ' fe- niini nosiri Jesu Chr. lin 12,achero])osila {'_!/",' aclie-
cit. Dtiui vero, elc. ropsita) n. simuique eum ea al. div sac ministeria
Num 253, lin 3, A, arcbivo. lin 6 et 7, B, conti- ejiciens. lin 14 el 15, sac gesians, nudis-p. lih 15,
TiuoipsefoelicileradFranciam. lin 11, Romanfvenit. pl. perg ad eccl. lin 17, cinere, maxinio flelu, et
, Num 254, tin 7, cum caslro Sassusio : BA, Su-1) uliilaiu niisericordissiiniiih Deum deprecati sunt.
slibio. lin 8, Bolrio, A. //«-10, iuvasa. Eodem tem- Allegavit quoque, elcoiiiiexuitad cr. Dominiinostri.
;pore idem beatissimus papa 1'ecit stiper basilicam iin 19, diruperat (Jlf;diripuefat).
' IVum
bealiPelri aposloli inrrem, quam ex pavte inauiavit, 255, lin 3, ilaque dum isdem sanctissmnis
el ex parte argento vestivit, in qua tres posuit cam- vir jam falum pesliferum Loiigobardorum regem
panas, quae clerum et populum ad offitium Dei in- uiiiVersis vicibus iiinumeraa tribuens munera depre^
"vilareni. lin il, B, divino insiinclu. lin 14, A uni- carelur pro gregibus sibi Deo commissis, et per-
versuni exereituum, B, universam exeicitus. lin 18, ilitis ovibus, scilicel pro universo exarehatu Raven-
B, plurimum transalpinum, id ut, vei cseteram Lon- nae, alque cuncto istitts Ilalise provincise populo,
-gobardortrm, etc cjtiem pro diab IV. ipse impiiis decerpserat Tex, et
.Niim 255, lin 16, B, disposuerunt concurrere. lin 10;
poss, etc, ul lin 8. tin 9,et ab iinperatoris p. lin
JViim256, lin i, pdnlifex, el reccpil ipsas civila- dccessores ejus. lin ead~ alqtte domnus z. i 1;
tes. /in 7,_B,cotistiminavit.Inlcrea. lin 9, presbyleros excellentissiriio bonscmem regi. tin 12, pet isibi ul
-duos, AB, per diversa loca iiumero 15, B, numero subvenirel. lin 13, prov a Longpbardis perpessi
vigimi, etdum in Franciaesselposilus Cbrodiga.ngo suiit; et ipse dol veiierabilis Pater d. g. inspiratus. lin
"sanctissinio viro episcopo pallium tribuit, et a.rchi- 16, ex nimio c
episcopum ordinavit, qtii ut sepiiUtis esi,'cic HHli, Num 2S6, lin \, adhuc eiiam non cessavit dirig ut
B, 8 lia! Maii. lin 12, B, cpiscopatus ' mense uno, suos Roniain-. lin % faceret. liu 4,. subito advenii
dies 3, A, diebus S5. m. pra;fiHi reeis Frahcoram uo;u Holdingandus (M,
 '
im HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. II10
Rodmg-Uidus}.lin <i, praed p. se a-. Postinodiim vero A Franc Postea vero papa prac ni. 1. i. el l. jn. isi
et alios~"niissosfamiliares sibi direxit, ea ipsa ad- lanlum iiifirmalus cst, ul omnes lam sui qumiiqutx
nuntianles. eiiam Franci existenies de ejus vila desperarenU-
Arum257, lin 1, C. a L. ulpraedictum est, a. lin Sed Dei noslri in. tin 8, cup onuiem honiinem fleri,-
2, ul et Ctiranense (M, Ciccanense, atque ita emen- dum eum. lin 9, sanus est r. lin 10, cuin aduionitio-
dalum esl in ora Begii) ustirpareiil: illico a regia nisgralia, etor. ponliabsad locum, qui dicitor Cari-
urbevenil prsediclus imperialis sil. c. m. i. beati P. siacus perg. lin 13, quod s. ib. cum eoilem papa d.
def s. quem portaverat iniqui regis Longobardorum Num 215, lin 1, inlerea Aist Karolo Magno fratrir
missum simul, el i. lin 6, in qua erat ins ad Longo- P. qui in Mon. B. B. devote p. r, l. s. deg mona-
bardorum regem, enndem papam esse properalu- clitts, suadens eum in Franciam (M, Franciie) pro-
rum ob rec urbem Ravennam. lin 8,- praef direxit ad vinciamad sibi^obeiliendum, atque ad adu. lin 5, et_
euiidem rcgem nussiim suum pro ejus, et qui cuin reip R. d. Ditmque illttc pervenissel, n. lin 7, a-.pr^.
eo i. e. iud. Ipso -itaqtie reverso ext et m. Pipini j'ege A. fu. dir sed Domino pr. m. v. s. g. Pipini"
regis Franc venerunt, id est Roldiiigandus (M, Ro- rcgis Fr. in hoc cor incl. Polius autem comperto A.
tiiigandus) abbas, et Anlliarius d. p. q. pap. /t«15, ad ingcnio lota u. isdem Eip prof. linll, jam dicto poa—
Ktiuniregem-in Franciam ded. lin ead invenerunl HILcisp.
lin. 14, properaturum. tin 15, ovibus. '. Nitm 240, lin i, lunc pari cons isdem papa cuin
\ Nuni 258, lin i, tunc consulens beatiss P. lih% Francorum rege juxla id. q. Hn5, in monachica de-
ail beatiss. lin i, et ueqce deambulare sinebant. gere viia. lin ead eum Viennsein Franc. lin 5, porro
Tunc beaiissinms vir sese in prot el virl D. san- n P-ipiiiitsul v. b. P.Jf. alquejam f. pont obtemperans
ctiBque ejus Genitricis, et b. apost pr. conferens. jussis, dir suos iiuncios Aist regi Longob p. lin 9,
linl el 8, c. defeclus, lab arrip iter. lin 9, do. n. juxla s. P. aminonitioncm, eundeni precatus est.
beato ibid el ass sec ex bttjits sanctae Ecclesisc.clero thi II, p. imm noluit A. b. isdem Franc r. c. q.
q. s. tin 11, p. e. clbarones, etc, clcricalis ordinis, Aisl n. v. aliquo mo !o se emollire cor. lin 14, exer-
iiec non el mil opt Chr.pr. cceptum profeclus est citus g. c rursum isdem papa deprecalus est Pip -r.
iter. lin 12, illi ccelestem scr. demuni Aisl. lin 17, pot ejus mollire cor el propria
ATi«_i259,lin 1, igiiur pcrvenienle eo in Lojigo- propriis reslituere salub suad absque bumani eff s.
bartiorum ftnes, hrta nocliiim sign^ppar in coelo, m. tin 19, ipse Pipinus suos eid A. regi misil imntios.
iin 5, pr. Ticino ettm. lin 6, P. civitatem Papiam. JVMJJI247, lin 1, sed et papa ut vere pater. lin 5-,
lin ead ad ciiin Alst missos suos. lin 8 el 9,vel rel litleras coiijurans eum, alque obt forliter per o. lin
reip loca q. lin 10, q. pro nullius trepiilalione ler-, i, diem ul pacilice. lin 5, sed ille obsistens, neij;
roris s. linil, ah ejusmodi petendi causa. acq v. Ihil, et Pipino regi, vel (M, et). lin &el 9,
Num 240, lin i; venienie eo (Jf, ven vero eo) in tunc Pipinus rex prof: lin 10, aliquos ex suis ad cu-
P.ip civit el pr. regi pr. p. i. t. m. el nimis eum stodientlas prop. lin 11, resid suum regem expe-
obsecrans, aique la.-hr perfusis peliil (M, obsecra- ctantes. Y^niens ilaque prasfatus rex una cum eo-
iiis est) aique I. profusis p. Ihi i, hoc imp (M, hsec) dem papa Mauricna in ecclesia S. Joannis Baptistse»
yal iinjierialis qnogue missus s. m. hoc p. lin 5 et 6, ibi devotissiine missas celebravil (M, celebraruntj-
sed iiiliil obt pot. lin 7, ut pr. P. Franciam p. rel eundemque ponlifieem sicut et antea feceral lam ipsi,
A. h.cb.ii. i. siej.Frauciamcssotpr. vol quod ille p quam omiiibus proceribus suis, ilerum adiens ma-
videlLcet,netjiie S. Setl snam illi vol pr. lin 10, fre- *""gnifice honoravil. Munera quoijue, quai Aistulpho
iiinii. lin 11, suos opliiiiaies ad eum cl. -ibid., inien- per niissos suos dare gromiserat, Deo offerens, ji-»r.
tipne decl. . _. - inanus sanctissimi viri disjjensandairibnit, ,et *in
Num 241, tin l, alia vero die p. Rotd cpiscopo int ejus orationes seipsum commendans prscilictos exer-
.papamLong r. si vcllcl ire in-Fr. qui respomiit: Si citales subseculus est. Audiens ilaque Aislulplins
lna est volunlas me rel. HnS, vel clero, Georg elH. rexparvum riiimerum ex illisFrancis adfuissc, qui
Qiiilcliaritim episc N. Seonem. lin 7 et 8, Griinuium _adcuslotliendas proprias clusas venerant, lidens ja
lin.S, secundicerium. //«9, seu et caileros 15 die sua fortiiudinc, suhito ap. cl. super eosdem d. c. jil;
mensis N. a civil Pap. irruit excrciiibus. lin 15, scd jusius jud. Dtuisnoslcr
Num 242, lin i, posl ejus abs a. n. s. rex ab hoe viclor illis pauc tribiieus Fra.icis muliilill L. t. Ihu
jiin.e. ti. sed iniiiiiiie papam latttil, tinde elctnn cel. -17, fiiga crcpius, ab eoruiii c^tisit manibus, el us-
lin 5, ct i, pcivenit cl. lia 5, ad mon Chr m. lin 6, qiie" Papiani civitatcin fugam arripiiit, in qtia cuni
in quo consl e. p. se cum Franc r. oonvenire. lin 7, suis haliitavit. Ipsi vero Frniiei. lin 21, aufer.
sospes bcaliss Pater c. o. qui .secum erant. lin 8, Num 248, lin 4, Pipinus vero scquipcsfactus ejus,
aliq tiieb.coniu3or.est. Tunc conven in prajd monast. et amediclus papa usque ad mur cvit Papise perve-
Aganneiise Fiorardus abbas, et Rotardus d. d. n .nerujit. Qiiam obsid. tin i, conslrinxit. Tunc papa--
Pipino rego. pet'*nies eundem pont ad. s. pr. regoiu, Pipiniun dcprecalns est,.ul jam ampl. lin 7, causa
<jue:nin inagno h. fiuiiciur. Ad lisec Pijiinus rex audieus eos j>acis
Nitm 2i3, iin 1, aud vero rcx Pipinus advemiim inhianles, atquc in scriplo foe.lerc partum promit-
ponlilieis, fesl in ejus adv occ una cum con et (iliis " lenies, dixil siimmo panlifici; Eial secundum praj-
atqtte prim pio quo et ferc ad cenluni mil. lin 5, -ccpiuni tuum, benignissimc Paier. Aianlphus tleiii-
suiiiu Caroliim in occ ipsius papse. lin 7, euiidem que rex cum unjversis suis iiid s. I. elf. sacstque
papam sus ctti et vice slatoris (jlf, stratoris). lin 9, in eodem paelo per sciipiuram afiiiiiiavii.
timc prsedicins papa excelsa voce ciini omnibus suis Num 219, lin 1, post kcc facla pace. lin 2 et 3,
gloiiani omnipoieiiii Deo el laudes referens cuiu cum abinvicem es. seg. Aistiiljihus rex in perj.u-
iiymuis et canlicis spiriiualibus usque ad palalium rium incidens q. i. proiuiserat r. tl. Pipiuus ilaque"
1'onticonein paiiier cuni jam dicto rege proleclusest rex fiatrem suiun llieronyjiiuui el Fulradum abba-
sexia indicl../!.. 12, Doniini sacratissimi sol. Ibi in- lem cum nonnullis suis (M, nonnullis aliis suis) nii-
tra oratoriiimpariter eisconsedeniibus, moxbeatiss sil missis, qui donuuim apostqlicum ad sedem pro-
l\ regem laclir xlep est. lin 16, qui in prses. lin eud priam, id est ad Romanam usque cum onnii dedu.-
jurejttr bcatiss P. s. om. ejtls liiand et ammoiiiiio- cerent prosperitate : qui dum ltoiuain in "cainpum^.
niliiis loiis viribus. sese obed.. lin 18, llaveun seu qui vocaturNeronis, conjiingeretciimmagnogaudio a .
c:e'iera loca jnri reipjnodis oninibus reddere. lin 19, sacerdoiibus, el clero psallenlibus, et "cumcrucibus-
tcinpus liicmale imin euniiem papam c. s. o. Pari- occurreiilibus susceplus est; qui cum omni mulii-
siiis; lin 20, atl-hiberiiandum p.Jeeil. ludine populi' Romani ulriusque scxus Domino lau-
Num 244. lin 1, monast cum rege comitantepost des et iiiimeiisas gratias referebanl, iinii voce cla-
ahquaiiios dies Doniino aiinueute, jsdem Pippiiius mnntes : Deo gratias, veuit jam pastor. nosler, et
rex ab eodem papa cum duobtis filiis suis reg- s. u. post Doininum salus nostra. Duiu vcro papa {>mvtt
 ' ""
Hlf ANASTASIIRIBLIOTIIECARII HI2
nissel Romam, post al. t. f. u. r. AisUilphus, non A cim prsediclo F. lin 7, consPipini niisil germ stutm.
fioltimea quse proiniserat, m. ad.-sed etgener feeit Paulum diaconiim, et Chr cons suiim una cuin F.
iiioii'>iiein, el cuni univcrso r. lin 9, contra hanc abbalc in. lin 10, locuti conf conseripla paginaesub
ativenil Roin u. iin 10, aiqtie ex omni p. c. qu. f. lerr jur. linii, cuncta p. est s. amiexa per spons se
exp./i.i 12, demol.limminehal enim ad hoc vehemen- ad. Hoc vero pcraclo statim misit niintinm suum
lius. ut liiiiicRomanam, si poluissel, caperet urbem, Slcpb ven presb Dominus papa ciun Ap. Jin 13,
nmlla quoque sanclorum cimiteria elfodiens, eorum Ralcliiso ibid Longob properavit, et prsefatus Fulra- -
coipora sacra abstulit. Caslrum autem illud.Nar- dus vener abbas cum al. .Fr. lin 16, occiirfere ad
nicnse, quod. pridem reddiderat Aisliilplms missis ila suffr pr. bealissimi ponlif. lin 17, prec. Sic
Francorum, a jure beati Petri abslulit. om-iipotens Deus disp. lin 18, prsef Des p. i. d. P.
Num 250, lin 1; Hsec ilaque ab Aisluljiho gesla Num 256, lin 1,- venerabilis pontif et rclinuil de
quaiilocilltis praedicii regis Francofum insoimerunt i. c. q. prsediclus D. redd pr. sibi Favenlias cuni
aiirilms. Sed beatissimus pontifcx. lin 3, in Fran- castro T. seu caballo. lin 4, in int. Ila -hic venerabi- .
ci.im dirigens niissos. una ctim viro noiiiine Unario, lis papa ann Deo rempubl dilatavit. lin 6, ponens
<[iii.lin 5, et qu:e Aisiulphus peregit, subiiliter suis pro eis, omnes eruit de manrbus iiiimicofum. Hie
apostolicis rcl s;epe diclo Pipino intimavil regi. lin 7, eliam bealissiiims papa omnes stios sacerdotes et
lirm stib divini .fndicii die obtestans, ul cuncta, quae c.leriimin Laleranensi patriarchio sedule aggregahs
bealo Pctro poilicilus esl adimpleret. Atl haec vero admonebat, divinam totis meniibus seclari Scriptu-
Pipinus fervore fidei mottis iterum generalem faciens rani, et leciioni vacare spiritali, ul elficaces inveni-
nioiionem. lin.li, parlcs venil, et clusas eorum B rentur in omni respohso, el assertione adversario-
fundilus cvertif.-Rtnn vero a'd praedielas Longobar- rtim EeclesiaeDei :nec cessabat intlcsinenler admo-
tlorum clusas Pipinus rex app venerunt in hanc ur- nendo, et conforlando populum Dei sohrie pieque
Iiem imp missi, Geo.rgius scilicet protoasecrala. agcre, atque ab omni pravilate sese custodire. Ipse
tin 15, directi ad Pipinum prajdictum; quihus susce- qiioquepro salule provincias et omni Chrisiianorum.
plis,'pr;cdielus papa eis de molione pf. Franc-r. n. ouiiii sabbalhoriun die letaniam, omni poslposilo
Sedilli in dubio liabiieriint eredere. Tunc adj'ungens negotio, fieii slatuil: unam- quidem sabbaiho ad
cis missos aposiolic;c sedis inFra.nc eos ire abs qtii sanciam Dei Gcniiiicem ad Pi*sesepe: aliam vero ad
jierg m. i. q. M. |>orveneruiit. liu 20, exhort beat bcatuni Pelriim aposlolum, aliam ad beatum Pau-
j>. lin 21, P. obljur ijuotl cogn. lin 22, dolo missos l*iiii ajiostolmn. Ipse etiam reslauravit basilicam
A. S. lin 23, properarent r. alf eos vahie. sancli Laurenlii projie sanctiim Clementem sitam in
Num 251, lin 2, ex ipsis imperialibus,. Georgins icgione leriia, quse a diuturnis temporibus diruta
videlieet proloascci^etisp. lin 5, niissos cel Franc r'. liianebal. Reslauravit ct legumen cimiterii sancti
cst ass. lin 5, civ. ltaque nimis euni dep Iribuil imp Soteri^; quod ceciderat. Ilaque cursum suum con-
"in. plnra spondctis, ut R. lin 7, sed neque val. Pi- firmans, el oin.nia utiliter perficiens Dei vocalione
pini-Francoriim regis inclinare cor, iit-.e. cet 1. r. vilam linivit, et ad lelernam migr requiem"; sepultus
d: trib asserebal qnoque isdem rex,quod nulla pe- est in basilica beati Pelri apostoli iv Kalend. M.,
nilus ralione: lin 12, ponlificum. lin 12 et 15, alie- iiidicl x : qui fecil orJinalionem unam .per niensem
naret: alfirmabal eliams. i. qnod pro nullius homi- Martium, prcsbyt2, diac 2, episeopos per diversa
nis fav. linli, del stiorum. Ass. lin 15, quotl imlla Q loca 15, et cessavil episcopalus di. 52. -
ihesauri copia ei persiiadere val. lin 16, oblulerat, Ex codice Tliuano aitero.
auf et cum haoc praedicto imper m. reddidisset in r.
c. e. a. pr. remcare per al. lin 18, per.venifRomam. Num. 227, lin. 1, Siephanus nat. Rom. lin. 14",
• Num 252, lin i, Dum vero Pipinus- Frane r. Pa- elegerunl. i
piam obsidens c c Aistulphus' rex Longob. tin 5", Num. 228, lin. 6, man. et inordinata o. lin. 7, iii-
conteinps civitates eonscriplas reddere- in p. f.' iri -tus el for. lin. 8, interdictione, Un9, pari modo. fin.
pacti fcedere se modis omnibus pr.ofessus est reddi- il0,-in
' plaiaua.
turum. Ita denuo confirmato. lin 6, rcstituit Aislul- Nutn.- 229, lin. 5, permaneret. tin. 5. munivit.
jilius ipsas prsefatas civilates, add. lin 7, Comaclum. Hiijns"temporibus adveniens Hunaldus dux Aquiln-
Num 255, lin i, de quihtis omn r. c. a. b. .Pet niie ad limina apbslolorum, ibique se perseveraiu-
atque a s. Rom Eccl vel ab omnibus in p. Pet •rnm promisil, qui postmodum diabolica versulia
Apost sed possidendis, misil in scriptis don qnae us- fraude deceplus, volum frangens, 'Longobardos ex-
tiue h. in archivo. lin 5, ipse rex Franc consil suum ediens, exiens, maligna adhortans, sed sicut nieruif,
Fiilraditm ahbatem. lin 6, el conl ipse rex ciJimsuis ' lapidibus digna morle finivit. Inlerhaec
cx Fr. lin 7, Fulr abbas Rav. lin 8, eum m. Aislolf • ATum.250, lin. 7, qui prselati v. ad eum conjun-
r. perveniens, per singulas ingressus civiiales. lin genles impert. lin. 9,-pacli-fcedus, lin. 11, disrujiil
10, obs de unaquaque tollens, -atque. lin 11, civit inulias, lin. 16, auferre.
ducens, Roiuam pervenil. . Num. 251, lin. 2, arcessilis. lin.8, ad pKefatum
Num 254, lin 1, Tunc ips cl. lin 2, subscripta do- „ s. P. lin. 10, ejusdem.
nalione sancta tle eis a s.-r. missa. tin 3, et ejus vic v Num. 252, Un. 2, pontitici j'ussionem. lin. 11,
pap. iin 4, o. success ejus P. iin 5, tradit ("11,tradi- •praclaius, ul iin. 1, num. seq., prsel. at.
dit) ib. Pensaurtim, €oncam, Faniim C. S. _fEsis, Num. 253, lin. 12, ac reposita. lin. 15, misleria
Forum Populi, F. Livii, cum castro Subsubio (indra eiciens. lin. 14, isdem s. P. lin. 16, in omnibus cap.
regii Cod hwc leguntur : Caslrum Salsubium nnnc )>op.cinere commixto ul. p. lin. 19, disruperat.
dicitur Castrum Carum. Habuit aulem primam no- Num: 254, lin. % seclari. iin. 5, et coiiforlando,
iniiiis originem a fonle salsas aquas sub mceiiibns lin. ead. omnibus aiitem praenominatis sacerdolibus
scaluriente). lin 7, Monlem Fellri, Acerram, Agio- titim ccelcstia suadebat, terrenis honoribus dalione
moniem, Monlem Lucati, s. c. sancti Marini; Vo- alirahebai, ut cuncli ornati -in Ecclesia Dei iii-
bium, Orbinocallis, luceolis Eug et Comiec lin 9, venirenlur, tunicas, planetas, aut quod casulis unum-
quse a duce Spdlelano per evol ann sp. parli Roma- quemqiie distribucns; alii prclii datione, qui credili
T-Orumfuerat ablala. Dum vero hsec agereninr ipse a toneialoribus fuerant, liberarentur,.el tola Eccle-
Aislulphus. tin 15, qui ab eod Aist ad Tiiscia! parles. vir sia Dei in summo deveniret honore. Hic heatiss.
erat dir a. p. A. ob. lin 14, Tusc exercitus mitlt. lin pro salute viventinm, et o. c. lin. 9, apostolum ;
15, ar. nitebatur f. Ilunc despectui habens Ratchi- hic rugas fecit anle altare sanclse Marisesemper vir-
susd. r. p.et m. lin 17, optim eund D. sp. multam ginis, quas appellatur ad Praesepe, quas el argento
Transalpinorum, vel eseieri L. mult exercitus agg. invesiivil, quaepcnsant lib. 40.
Num 255; lin i, prsedictum IJ. p. lin 2, q. ipse r. Num 255, lin 1, hic reslauravit basil. /in3, quod
tin 5, om. pr. P. se ad. lin *5, c. se dat m. lin 6, cecideraf; fccit-autem el vestemaltaris ad S. Dei
 1115 HISTOIUADE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS IL ' 1114
Genitricem, ipiaevocatur ad Martyfes, quod et ipse A ho.iierniim diem Deo constilnit. Sed isdcm'malignus
ilhie cum hetaiiia pergens suis propriis maiiiims saejiefatus Aisiulphus rex Lpngobard. nioiiiiiune,
inveslivit. Ilaque dum iste sancl. //'." 6, exarchaui. qiiain facerejusseral, cum cordis dtiriiia adimplevit,
lin. 10, pnccessores. lin~.14, it& ut moJo ipse. cum universoregiii sui Longobard. populo conlia
Num. 256, lin. 1; at* tuncetiam nec cess. d. lin. hanc Rom. advenit urb. tin. 15, potuissel u".lin. 14,
•i, R. Franc. /m.-S, Drod. cimiteria ad.-m. lin. 15, absttilit.-Caslrum ilaque
- jamfali
Num. 257, lin, 2, distingiierenlur, tin. 3, a regia illttd Narniense, qitod prideni redditlerat misso
urbe c lin. 7, esse propeialuruiti. iin. 11. llailgan- Francorum ajure b. Pelri abslulit. Ilitec.
-guscp. et Atitharius d. lin. 15, ovibus. .Num. 250, lin. 3, dirigens. lin. 4, ~W'trnari6.'/i_i.
Num. 258, iin. 4, qtii neqiiaquam. iin. 6 et 7, 6. Aistul. lin. 9,-,adhsec veio. tin. 14, Georgius sc.
Apost. coi-ferens.' lin. Tet 8, c dcfectus. tin. 10, el nl- iiif. lin.-16, moniiioiieprajlati r. *F.* deiiuntiavit,
ass. secum ex luijus sanctae Dei Eccl. q. S. lin. 23, Massiliae. • •
Num. 259,- lin. 5, aparte attslrali. lin. 9, prieces- Num. 251, lin. 5, Chrjslianiss. R. /m. 9, anlelati
sores-L. . . - . P. lin. Viet 13, alienarc, lin. 18, conjimxil. lsilem
ATum.240, lin. 2, tr.-dona'. lin. 3, petiil. vero tempdribiis sancliss. vir. papa fecit*in eccles.
Num. 211,- lin. 6,id est "Vulcaritiiiiepiscojjum s. Dei Geniiricis in llirono setleniem, gcstantem su-
cognoinenlo Geoigium,-o." Leonem,
" . lin. 8, Bonifa- per geriilius vtiltum Salvatoris Domini Dei noslri,
*
cituii Seciintliceflum. qttcm ei multis lajiidibus preliosis adornavit, itl esl
- ATum.242, lin. i~,sup. malignus Longob.. lin. 3, jacinlhis, smaragdis prasinis, el-albis-: efinlef alias
unde cum n. c, lin. 8, in quo, et aliquanlos dem. n dnas ejusdem Dei Genitricis Marise.imagines,- quse
dies. ib. Aihbrosiusfebre correptus defuhclus esl, - ab anliquo ibidem ex argento ante-aliare eranl, el
coiijiiiixerunlin p. . jn.mejlid slatult, .et ipsas inauraiefecit. Dum Trero
Num. 215, lin. 2,,ad ejus venit occ lin. 5, pro ahtefatus. . •, .. ,; - • • ;.
quoetnon pattca milialil. lin. 11. par. cumjamdicto. - .. Num. 255, lin. 1, de quibus omnibus receplis ci-
reg..pr. lin. 13, considcntes. lin. 17,- non obaudire. vitalibusVIon. in sc. b. Petro, atque sanelse Roma-
lin. 20, hibeiTiaiidnmp.^rogavil. ... hie Ecclesi:e, /m.-3, ad iisque. - -
Num. 244, lin. i, q.*p. et in eod. mon. cum jam Num. 254, lin. 3, eidem b. Peiro apost. lin. 10.
f. tin. 8, ctip. OiimemChr. dum eiim m. m. i. sp. s. ihyasa. Eodem lempore isdeni bealiss*: papa fccit
a. tl. ad saiiitaiem reversus est. basilicam b. Petri apostoli liirrenr, quam ex parte
Num. 243, lin. 5, Fraricise-p'. lin. 8,.va~liiitgerm. inauravit, et ex parte aigento inveslivit, in qua Ires
Num. 246, lin. 4,-migravil.Porro. tm. 13, nioni- postiil campanas, quse .cleruni elpoptilum ad officium
lionem. Dei invit-jrcnt. Dum ergo. lin.i% rex Long. lin. 15,
Num. 247, lin.A, et vere p. /iu.-5, per quas el missus est.f. Hujus.p.conlemptui h.'
forl. lin. 6, acq. jnalitil. lin. 8, lisus. lin. 10, etctiueis ATum:255, iin..%qualinus. lin. 3,praelati, etinfra,
exercitales v. lin. 12, audiens ilaquesuprafaius be- prselato F. , - , • ;-
nignissimus rex una cum eodem sanctissimo papa - Num. 256, lin. % dedere pr. lin. 7, consummans ;
Mauriennain ecclesia f. Joannis praecursoris Domini interea renovavit airium ante fores beaiiPefri apost.
.nostri Jesu Chrisli alqrie Baptisla; ibi .^ievolissime quod quadriporlicus dicitur, columnas' niarmoreas
missas celebrandas, euiitlemque poiitifleem niultis oclo mirae pulcritu^inis, sculpiasque-.desuper qua-
iniineribus, sieut anle jamdudum fecerat lain ipse G dris composuit, efsereiini desuper collocavil legu-
-quamque omnis procerihus suis iieruiii- adtlens ina- men. Fccit autem et .juxla. basilicam beall .Pctri
gniflce honoravit: munera vero Aisiulpho per niissos apost. el ab alia parte beali Andreae apost. in loeo
suos-dare promiserat. Deo offerens per.nianussan- qui Mosilius appellatur, basilicam in bonore bealae
ciissimi viri dispensandum, et in ejus oralionibus PetronilliB , corpus ibidem collocare, ubi stinl ca-
seipsum commendans prae j'am dictus exercilales nistra argentea mulla, et ornamehla alia plura, qtne
.subsecutus esl. Audiens itaque pr. dedicavit, et omiiia utiliter perficiens, Dei voc. lin. "_
Num. 218, lin. % beatiss. papa usque ad muros. 9 et 10, n. .15, el dum in Francia essel posilus Ilo-
lin. 6, perveniret. lin. 7, firmarentur. lin. 11, abslu- digando sanciissimo viro ejilscopo pallium tribuit,
.Igiis. el arfhiepiscopum ordinavit;" qui- eliam sepullus
Num. 249, lin. 1, el poslhoc ab invicerii segregali est in basilica beali Petri apostoli pr. qninlo Maii
. soliie in perjurii realiim. lin. 4, distulit, dirigensque iiniici. x, el cess. episc. menseni ununi, et dies
ciun eo. saepefalus Chiislian. atque amabilis rex quiiique. ,
Francorum missos suos fratrem suum Hieroiiymum
aique aliosproceres suos cnmnon paucis hominibus: Apud Peniam ex codiceCavensi.
(|ui cum usqne .dum.Romam reverteret in bbse- Num 227, liri 5, diaeonalus ordine".lin- ,H,_.i_on-
,quium ejus essei. Duin enim: saepefalus. sanctiss. gregatus inlro. lin 14, elegerunl. lin T6', ' "venerunt
-
',' . . « •
jiapa conjuiigeret' Romam ,in .campo. qui, \ ocalur .Ner palr., _.. , r;— r .'. •'",.*...,'in
.ronis, ibiiiivenitsaceidoles cum C.rucibus'psailerites . -]Vi«!i:".228V-2i» ().il 7,'el ortlihalam omnem
i immensas Deo gratias agentes, similitec^et mu{- D uiiiilaiehi ih diy eofum locis eis disp. lin 9, pari
iliidiiiciii.proiiiiscuampopulorum lurbani tam viro- modo.
"~3~~lt.qt!am mulierum clamaniium ," el diceulium : Num 229, lin 3, illico foris.
"Vemt.pasiornoster, el post Dominum salus noslra. A'itm..250, lin 1, Lnngobardortim. lin 7 ad enm
Posl aiiquanta temporum spalia furore vehemeiili conjiingenles. iin 8, apud eum impeiaiitem in q. a.
repletus, etc. lin. 7, non solum ea quae pr. m. ad. f. pacti. lin 15, per uniiniquemqiie. lin 13 et 1(5, an-
sed interea isdembealiss papasemper.quse Dei sunt iiuse aufei'i'e,
.medilans oiriC]'a,qiisc"inullo lempore relaxalafue- Nttm 251, lin i, isdem. /i'n"5, suscipiens omn. lin
ranl; nocturno tempore noctiirnis boris exjdere 8, ad prsefatum sanct.
fecif, et diurna ^fficia simililcr reslauravil,*ut ab Num 232, lin 2, ponliflci juss. lin 3, adbort ad-
aiitiquiius fuerat; et tr.ibus monasteiiis, qinc a pri- nexa verba juss. iin 7, Aislolftim. lin 9, revcrsique
,seo iempore in ecclesia bealiPetri aposioii idcm Romam'. lin 11, misilreg. lin 15, sejiius exoreflaiidas
officium persolvunt adjiingens,quarium ibidem nio- has Italiae in partes scripseral mod.
nacliosqiii adhuc.in ipso coiijungerentur officio in- Num 253, lin 11, huniilil solite. lin 19, paetum
.sliitiii, aique abbalerii super eos ordiiiavil, el multa scilicet 111.
dona ibi largilus est lam m uiiiverso, quiiin in mo- Num 234, lin %.ammonebat.
nastcrio necessaria sunt monachis, quamque foris Num 256,./iu i, ad hiincnec cess. lin% missos
iinmobilia Ioca, qui in siletitio beal. apost. principis suos per. /?nS; Troliigandus. lin 6, pa.pa?adim.
Peiri, aut supradic.iisjribus- HIOB asteriis usque. in Nirm 237, tin 7 propcralurum.
 ' - ANASTASIIBIBLIOTHECARII
1115 | 1116.
Num 238, lin 3 Oeitibrii ind vn st.etili s. lin 4 ulti- A Num 250, lin 5, dingens. tin 6, subtiii refeclione.
Iantesq neq. lin 6 et 7, apost coiiferens. tin 8. lab ar- iin 7, Pijjpino. /?« 8, divina jmlicii die. lin 9, Fran-
reptus. lin 12, coeptuin profectus est. corum rex. lin 10, inoiionein Longob. /?«.14, missi
Num 259, iin i, Aulchirius. HivS, Ticino. Georgius. lin 16, prelali Frane. lin 17 et 18, eos
Num 210, lin 8 et 9, c. Franciaiii. lin ull., decli- Franc lin 23, Maxiilam. ,
narel.
" i Nitm . " ._VHm251,lin % ex ipsis Gcorgius. ib.,' prolo &
241, lin I, aiio vcro. lin 9 region seu et. sccrcta. /?«-flanlelali. lin 12, ponlifici. /?« 15j, aflir-
Nitm 242, /iu-6, Mauiicii, in qtio. nians sub. /?« 15, valcrel ouod. !|
Num.'245, lin 12, tlic appar. /?« 20, in Parisio a. Num 252, liu 5, tribiierei etqiias. /?« 6, addens.
v. m. b. d. atl giibcniaiKlum pergere rogavit. Nttm 255, /?« 2, atque saiicla.*Romanse Ecclcsiae.
• Niim 244, lin 4, Francorum el bealiss. tin 5, in- lin 5, emisil. lin 6, prcsb absohil, El con.iin 8,
flrinavil. //« 8, ciipiens omiies Clirisiianiss. Aislolfi. tin 11, clavis.
A'um 245, /<« 1, Cai-oliimmaiinum. lin 5, diab . Nrum254, /?« 5 , Piiisaiirum Confano. C. Siuoga-
eiim. Iias. EsisF. P. F. Olibii. lin 7, Monle Feretri. A-
JVum 246, /inS, collocaverint. /i« 4 migravil, Monte Lucali Serra, C. san Bobio, Orbino, Callis,
Porro. /?« 15, prsclalum. Lueiolis , Egtihio, f. Comiacclo. iin 14, universuui
Niim 247, lin 5, pcr quas. lin 5, ecclcsiae, rcip *2x-ercituni.lin. 15, nisus.
rom rcddidissct. tin 8, lisus. lin 10 , exercilaies. lin ATu'm255, lin 2, aiixilium qual. lin 3, praelali. lin
14 _>/15, exereilibus, sed.' II, atlinijilere. Hasc-v. /?«-15, Radchiso--/?« 17, rc-
JVum2't8, /in 3, obsidentcs alifj*./?« 14, cum di- ccptis pr. .' j
versis 1;ei post hoc ad inviceiu scgregali. ' " - -_Vi.m in
256,-/??«4, inlegro. Im II, indiel x. 'Caiern
- ATH.JI 219, /i«5,AIstolliis. lin 9, venil. lin 10,• atquo desttnl tn coa Pen.
oiiiui. ii« II, omnia extra urb- .
m-rm VARIORUM,. ;
BLMI F.TLABIiEI. dinatiorii peragendir. Iiaud tltibie dt.slinata) cum, vix
Num. 227, linca 1. — Stcphanus. Dutv.Icciniodie ret, exsperrcctus, seclensfamiliares causqs suas dhpone-
subito dum sederel alienalus obmuluil, et sequenii
post obitumXachari;c, vigcsima scplima Marlii, anno die (fcr. 2) defunctus est. Iltinc Anaslasius inler
Domini sepiiiigentcsimo qiiinqtiagcsimo sectuido, ponli.ices noii rcccnsel,' utpote non consecraliim, ut
electus est Slcphanus secunibis. patcl ex Vila Adriani I, nuin. 292, ubi vorat seciin-
. Ntim. 244, linca 3. — Pippinus rex, elc. Jdem
lib.- dum, ijuem nos III appollamus.; quia lameii Panvi-
prajler Aiiasiasitim hic.asscrunl Tliesph., xxn,; iufs ct card. Baronifts euin numerant, ac secunduin
Pani. Diac.lib. vi, cap. 5; Egihvaldus, lib n, cap. 1, a|ipcllaiil, iia ctim ad allerius Slephani electionem
el ipse Ludovictis impcralor i,nepistola atl-IIilduiiiiuii "vciilum est, dubium rfimancl iiirum elcclio de more
scripia, quse in Arcopagiiorum aiiiiqua vcrsionc in- facla fueiil lertio depositioitls die, an statim, ut vi_-
vcnilur. delur innuere dum convenisse oinnes
Num. 217, linea 11. — Francc-rum clusash. Clusae, narrat in sanctieAnastasius, MariccadPreescpc, cl consona voce
sive tianssc , sunt aiigtisiia. AJ|)ittm quibus , velul clcgisse Stepbannm, qt;em ex jjriediciis-i!, al. ffl,
'tisliis, accessus liosiium vctabaiur. ajipello. Ulciimqueaiiteihfueiit, nevidcarPagiorucum
CENNI. ' fitccre, analysim persequor non secus atqtie terliam
clcclores diciii cxspcctaverint. Feria igitur iv, sou
NOT.£CIIROXOLOGIC-C. 122Marlii, Slephanus eligilur pontifex, ct inlbrfmi-
Deposiloin Valicanabasilicasaneto ponliflceZacha- Q zaiiii- in Latcranensi patriarc.hio. Quid inde?!-Niinr
ria Idibus Marlii anno 752, vacavit sedes dics duode- facta ejiis consecratio csl qnarta abhinc die Ainnui-
cim, ita unauimi coiisensu Codd. omnibus ct catalo- liationi Dominicse Incarnationis saera, jnxta sae.pliis
j;is doeenlibiis (praeter Colberlinos, quoriim sex de laiidaium axioma Pagii, coiitcntlenilsDoniinicis aut
inteipoiiijficio silcnt, seplimus unaaddic illud augci). solemnioribus dicbus ordinaliones poniificiiin fieri
Et sanc loiidcm cxcurrunl usque diem 26 pr;c- solilas? Mininie itl qnitlem; at scquens. tlies Domi-
dicli mcnsiSjqua Stephanuni successorem csse ordi- nica, ordinationi pontilicis debita, exspectata est, et,
"natum constai, iiiin ex tcmporo illius scdis annor v, quod maxime observari dcbet, exspectaia quo tem-
dier. xxix, ul hahcnt calalogi Lucensis ei ires Col- pore ntilla amplius dubitatio esl qtiin ecdesia plena
bcrtini, ciiin Codd Freheriano primo, Rcgio, Maza- uterelttr libertale qrdinandi, absqtie cxarchorum
rino, Thtiano, el iribus Ambrosiaiiis, uno miiius die coiifirinaiione qtii stiperiori anno exacti eranl.
inimeriintibus cscleris Codd.; lum ex die deposilionis Quid vero argumenlis ulor ul comprobem quotj'
pleruiiiqtie consignala vi Kalendas Maii, sive 26 ordinationcs poiitificiun diebus taiilum Dominicis
Aprilis, intl. 10,~qiiseannuinindicat 757, ciim vulga- faclic sinl, dtim ipse Anastasius apertis verbis con-
10, tamelsi imius diei, et ctiam bitlui' tiiscrimcn in firmat quoil ego iuqtiiro? De Constaiitini intrusl posi
aliquoi Codd occurrai. Quihtis recte procedenlibus, sanclum Paulum, ei Siephani III, seu IV, consecra-
ut eliam Pagius allirmal, ad au. .757, miiii. 1, ne- lioiiibtis agcns, palam facil easdem non fieri nisi
cessc est ut quse duo inihi rcliqua fcci ad hunc pon- Dominicis dicbus. Qii;c duo, tametsi ad quinlum-
Jificem obscrvanda adversus eumdem Pagium ordi- lomum spcclanl, lubet lamen bic delibare, ut novo
iialiones nenipe Romariorum ponlifictim non posse hsereant prsesidio quae hucusqtte de ordinationibus
"disjungi a Dominicis diehus, et epochem reslitiiise D tlisputavi. Anno 767, dic 28 Junii,-occubuii mortein
libcrlatis ordiiialionum debere coiislilui anno 684, sanclus Paultisl, in basilica sancli Pauli, ubi per
paulo cuuclealius cxpediam. id lcmporis morabatur. Et cesstwit, inquit Anasla-
Ad primum quotl spectat, ijjsa interpontificii xn sius, episcopttlus annumunum, et mensemttnum, quo
tlicrum analysis palam facil qnod Dominici dies so- (ut leginir in Cotl. Frchcr. 2) ijonslaniinvs transgres-
leniuioribiis quibusqtic feslis prajferebanlui', ut dice- sor apostolicm sedis invasor exsiilii. N3in die- 28
bam atl Joan. VI. Et ne itiiitililcr immorer verbis, Julii seqiienlis anni 768, Sergius et 'Waldiperlus
leriio dcpositionis Jie post Zachariam, clerus po- presbyleri cum Langobardis ingressi sunt Roinain ;
'pulusquc de more sibi cligunl quemdam Slepha- Totoncm Nepesinum ducem,qui fratrem suum
iuim, ail Anaslasitis, dicque ipsa cleclionis,- 17 Mar- •Coiislanliniim instruserat, necaverunt", el posl ali-
fii, fer.- 6, in Lalcraneiisctii patriarchium mittunt, quantas horas, iit prosequjtur Anasiasius hujus Bo-
fcivc inthroiiizanl, quod idem essc jam ostendi in mancemiliiim jndices..; sub cautela munierunt Con-
Zaehaiia. Bidui ibidem moraltir,'jd csl eadem fer. 0 slantiiium ctini fratre Superstile Passivo et Thteodoro
et Sabbalo. Tenia autem die, nempe Uouiiuica (or- episcoiio, el itii cessavit invasio quam Anastasius
1117 niSTORIA DE YITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. 1118
interponlificii.inijure appellat. Nemie ei movenda lis A sententiam sum air.plexus, qui Mabillonii,-et Pagii
est quod valde diligens in consignando invasionis • opinionum oplione sihi proposita, hanc 1111 prajtulii,
tempofe interpoiitllieium brevius dccem diebus fe- attamen ctim aliquo annorum discriniine est seciiius,
cisse videatur, quippe itiem reliquos dies singillalim cum ad Pippini regnum se.ait protrahere hanc reni
enumerans, nulliim de iis dubium relinqitit, ut suo discutiendani, qiiam Pagius refcrt ad lempora Ca-
loco videbimus. liaqueprscdicto anno 767, et die28 roli Martelli. Factus itaque interpres illius mentis
Junii, cum Dominica concurrenle, Nepesinus dux ipso anno emorluali sancli Zachariae, cum rex
Toto, quem libido incesserat creandi pontificem inaugiirabaliii* Pippintis, ncmpc 752, pontificiae or-
Constaniiniiin fialrem Iaieum, calerva factiosoriim diiiaiionis liberiatcm ccepisse aQirmo. Nam a inense
siipatus, ingredilur Romam, fralrem domi suaeeligi Jtilio sitperioris anni exacli eranl exarclii, nec quid-
curat, cumque eo ad Laleranense palriarcbium ad- quam rei erat imperaiorihus Orienlis cum ltalia;
volat, faciuinque clericum per summum nefas in- quod miuime affirmari polest ex brevilate inlerpoii-
thronizat, superstite adhuc Paulo, qui paulo post, tificii post Gregorium III, tum quia exarchii non-
die eailem , oeettbuil. Seqttehs dies fer. 2 nalali dmn expulsi fueranl, tum quia ob iiigruenlia bella
aposfolorum- sacra erat. Qnid vefo opporlunius ordinalio praeceps facta fueiil. Caeterum annis iis
conculcatori sacrornm earionum Toloni, et dislriclis octo et sexaginta, qui a divali Pogonati ^xcurrunt,
"armisinlrustim fralrem sustentanli, quo eum prse- nempe ab anno 684, gratia, inqtiam, obsequii niagis
cedenti die inibronizatuni die sequenli in basilica quain peiendse coiifirmalionis causa clerus, popu-
sancli Pelri consecrari quantocius vellet, ut legili- lttsqne Roinamis lcgatos suos ad cxarchum miserunl,
niuspoiilifexvideretui?Quiaiamennullamemoriaeral » ctim ntilla id faciendi lege lenerenlur; et nisi ulla
consecrati poniilicis extra diem Dominicam, eadem adfiiissent schismaia, ut alibi monui, quse docuerunt
scx.dies exspectanda in armis fuil. « Adveniente, ait firniius stabiliri oporterc Iegitimas electiohes , ne
Anastasiits, Dominico die, rursus cum lnulliludine obsequii quidem causa ilum csset. Semel quippe ab-
armatortim exercituum in basilica beati Petri pro- jectam eam servitulcm quam Ecclesia pro bono pacis
jjerans poniifex, ab eodem Georgio episeopo Prae- subiverat, piissimi Pogonali auspiciis, subiisse ile-
nestino, et aliis duobus episcopis, Eustatio Alba-" ruiri nusqiiam legiinus; et qui, ul Auguslis morem
jieiise, et Ciionato Porluense, consecratus est. i jjerant, secus senliiml, bariolantur. Venient autem
Qiiod sane exemplum pseudo-pontificis inlrusi, qui, tempora cum ipsos pontifices videbimus imperatori-
qtiemadniotiiim in cseieris violati eranl canones, ita bus Occidentis' grati animi ergo fecisse polestatem
violatione riluuni non modo solemniori, sed alia sese in ponlificuni electiones adniiscendi.
qiiaeimque die ordinatus fuisset, nisi ponlificia con- CIACONII. '
sccralio cum die Dominica conjuncta esset; mihi Num. 227, linea 6.^—Stephanumqnemdatn. Hic fuit
niagis aflirmat quam aliud quodvis adduci possit. nalione Iialus pater Romauus S. R. E. presbyler
Prseierea Jdem Anastasius, ubi agil de Slephani III, cardinalis, iniperatore Consiamino Copronymo, sedit
al. IV, ordinalione, tamelsi conlra Pagium non fa- in Peiri cathedra dies qualuor, creatus viii Kal. Apri-
cit, quia electioirem inter el dieni Dominicam nul- Tis, qui quarta dic crealionissuae gravi somnolentia
lum festum occurril, nihilo tamen niinus tam abso- oppressus est; pnslridie, cum experrectus res fami-
luie loqnilur de ordiriatioiie facla die Dominico, ut liae componere aliquando instiliiisset, subito, menle
non. ouscure ostendal eorum lemporiun riitmi. _ alienalus, vocem ainisil; poslridie ejus,diei, apo-
i Sabbato, inquil, die diluculo, ante unain diem C plexia correpius, exspira.vit. Ante adeptani conse-
ordinalionis jiraefali beatissimi papae Stepbani. J crationem, v Kal. Aprilis, vacat sedcs diem unum.
El infra :~e sicque alicdie Douiinico antedicius bea- Iltuic" scriplores historiae ponliflcise in numerum
lissimus Slcjjlianns consccrationeni suscepil ponti- poniifieum non reponunt, vel quia consecratus non
ficalus. i His plura fortasse.suppelent, si quis con- fueril, vel quia brevissinie.vixeiit. Quod haud recte
tra hanc opinioiiemPagiuni defensurus insurgat. facium est, cum el legilime cfealus fucril, et vir in-
- Quod alierum mihi restat probandum, est cpoche genlis spiritus et animi existimalus sif : quare a
feslilulae libertatis ordinationis Romanorum pontifi- pdntificum numero non est subtraheiidus, eiiamsi
eum. Aiebam(in noiisad LeonemII) rcpeli eam posse ab lioram unam vixisset.
aiiiio6_4,ciimBenedjclo'poii!ificiPogonalus,quseeranl PAGII.
ejns liberaliias eterga aposlolicam setiem revereniia, Num. 227, linea 6. — Stephanum quemdam, eic.
jier divalem concessit, ut clerus populusque nullam Defunclo Zaeharia papa, Stephanus quidam presby-
deinceps principis jiissionem exspeclarenl, sed sine ter, natione Romanus, a populo staliin crealus.est
mora pontificeni eleclum consecrarent. Al malui Romanus ponlifcx, et in Laleraneiise palriarchiiim
cuin viris tloclissimis Pagio et Blanchiiio contra sen- immissus, ubi biduo manens, terlio diex posiquam a
tciiliain Mahillonii, eam ad Carolum M. perducenlis, suo surgeret sommo, ac domesticas res disponeret,''
hanc cpochem annos circiter Lxxprotrahcre, neinpe snbito, dum sederet, aliehalus obmutuit, el sequenii
usque ad primordia Pippini Francortfm regis, quae clie defuriclus est, inquit Anastasius, qui euni inier
cumPagio constitui Kalendis Martii, anno 752, Romanos ponlifices non numerat. Onuphrius, in
Zacharia ponlifice adliuc superslite. "Vertitnid fir- D Chronico ecclesiastico, ac in notis ad Plalinam, et
inuni ra.umque baberi debet, quod Romani post post eum Baronius, lfunc Slephanum inter ponlifi-
"ConslaiilinumPogonalum, cum missos suos dirige- ces Roriiaiios enumerant; sed haec opinio omnes an-
banl Ravennam post factam ponlificis eleclionem, tiquos scriptores contrarios habet, omnestjue Roma-
ohseqtiii potius gratia quam petendae causa confir- ltorum ponlificum calalogos, in quorum nullo legi-
iriationis id faciebarit. Eritque exemplo ipsius Za- tur nomen hujus Slephani presbyteri, quia scHicet
chariae ordinalio post qualridui inlerponlificium iantum ponlifex electus, nunquam yero ordinatus
psraeta, aniequam Pippinus regnarel, exarclio haud fuit. Licet enim moris esset eleclum staiim a sua
cor.suilo. Hinc esl qtiod .Pagius (Ann. 751, nutn. 20) ^leclione induci in possessionem partriarchii, non
eam consuetudinem petendi confirniaiionem obii- lamen dicebatur simpliciler, aul erat verus ponli-
nuissc ail usrqtie ad Gregorium 111,praedecessoicm fex anteqtram ordinarelur. Unde Anaslasitis, etFro-
Zacharia?; at privata id auctoiitate comprohal, doardus in Fragmento de liomanis pontiflcibus, a
iiullo allato monumento , prseler conjecturam cx nobis saepiuslaudatus, ^ui anno sexagesiino secun-
Occidenialium aversioiie ab lconoinacbo Isauro; do saeculidecimi obiit, sequentem Slcphanum ,' sc-
quse profeclo, ul sint adm.odum probabilia, non cundum hujus nominis vocant, el sic deinceps caete-
tamen evincunt quod certa epoche non petit-je am- ros hujus nouiiiiis pontifices, numerorum nola ser-
pliiis confirmaiionis ponlificum stabiliri debeat sevo vaia; quod cerie non fecissent, s.i timc iste Stejiha-
Gregorii III." iras eleclus inter Romanos poniifices fuisset adnu-
Qu'.uflobrero eigo doctissimi prajsulis. Blanchini meraius. Atl confusionem ilaque vitandam, Stepba-
 ' " '
1119 ANASTASIlBIRLIOTIIECARII .jigfl
lium post mnc sequet-.tem,dicemus quidem Ptcjiha- A alque ad ejus conspeelum de equo descendens, se-
tnim secnndum, scil cuiii hoc addito, aliis lertium, que in lerram inclinans, uiia cum conjuge, liliis
et sic in aliis tisque ad Sienhaiuim decimum. ac pioceiibus suis, ipsiim evcejjit, et aliqtto eliatn
Num.252, linea II.—Misil in regiam urbemsuos spaiio operam stratoris ei navavii, ul k.siaiur Ana- '
missos. Siephamis II difficillimis lemporihiis crealus slasitis. Ponlifex profeclus esl ad prseralumpalalium
est pontifex, ipso enim poiilificatiis ejus initio Aistul- sexla Jannarii mensh die, in Apparatione Dominiet
plius Longobardorum rex, ruplo fosJerequod cum Salvaloris nostri Jesu Cliristisacrnlissima solemnitule,
Ecclesia Romana pepigeral, ipsaiu Romam pelere i !eoquc anno sepiingeniesimoquiiiqiiagesiuioquaito;
decrevil, quo lempore, imperalttris obseqniiini Ro- Anastasio enim haec sciihenti, suffraganliir quoad
mani nondiim deserueranl. Poiitificeseuiiii Romani; aunum auctor posteiioris appendicis ad Conliiitialio-
post sua latifundia invasa, et hspresim Leonis impe- neni Fredegaiii, et annalisia Melensis. Poniifex in
ratoris , ejus ac Conslantini Copionymi inipeii-.m tlicio Ponligoneiisi palaiio existens, poslero die,
coluernnt, et reipiihlicse curam non deseineruni, Pippinum regem deprecatus cst til causatn beati
cl Romar.a civitas, Iicel calamiiaiibiis beili«b Aistul- Pctri et rcipnblice Romanae defenderei; Pippinns
pho rege vexala , ejusdem Consinnlini iniperinm atiiem rex pontifici promisit sese exarchalum Raven-
flgnoscebat, a quo missus Romam Joaunes Silenlia- nm et reiputilicmjura restitui modis omnibtis cura-
lius cum litieris a.l papam , el ad eumdem regem luium, iit icsiaiilur Annales Metcnses.
Aisliilpbum, qni, Ravennam adiens , cum Paulo, Lin 19.—Sedquia lempus imminebal hieihale. Es
Slcj)ha!ii-pap;efratre, provinciarum ab eo Romano Ponligoneiisi jialaiio Slephanuspapa atl monasierium
imperio ablalarum roslitulionem obtinerenoii poiuil. ^ sancti Dionysiiprope Parisios perrexit : « Sed quia
Quare Sieplianus poniifex ab imperalore periegatos lenipus iiniriinebat bicmale, sitbdit Anaslasius, eum-
peliil < ut, jtixla qtiod ei saepitts scripserat , cum dem saiiclissimiim papam cum suis omnibus Pari-
exercitu ad luendas has Ilal"separtcs modis omnihus sios apud vcnerabile monasterium beali Dionysii
adveniret el de iniquilatis filii nioisibus Romaiiani ad hibernandum pergere fecil. »Tuiic Pipjjinus rex
"banc urbem vcl cunctam Iialicam provinciam lile- « lcgationein ad Aistulfum regem Longobardoriim
raret, » inquirAiiaslasiiis. - misil, petens ul propler reverenliam beaiissimo-
• Num. 235, linea 8. — Cernensab imperiali polen- riim Pclri et Pauli in pariibus Romae hostiliter non
tia, eic Cum vero nulla spes prsesidii ex Orienle amhularet, el snpersiitiosas ac impias et eonlra legis
superesset, et Aisiulphns rex Roniani ohsiderel, ut ordinem causas, quas aniea Romae nunquam fece-
eam suaeditioui suhderet, "ac Romanae Eccle.si;eci- rat, propler ejus peliiionem facere non deberet»,
vilales invaderel, Slephanus preces pttblicas pro inquit aiionyiims, qui seciintlamappcndicem atljecit
Urbis sahile' fndit, uiiicunique-saluli subsidium cen- ad Continualionem Fredegarii, quique, aniiiim a
siiit Gallicanaepietalis arma implorare : Clam, inquil Kalendis Marlii exordiens, suhdii, c cum jinediclus
Anasiasiiis, per quemdumperegrinum suas misit tute- J*exPippinus, quod per legaios suos pelieral noh
ras Pippino regi Francorum directas, quibus ad impetrassel, et Aisiulfus lioc faceje coiileinpsissel,
auxilia mitlenda eum sollicitavit. Pippiims, bis lit- evolulo anno » seplingeriiesimo quiiiquagesiino ler-
teris acceptis, Droctegangum abbaiem Romam di- tio, Pippinum, Kalendis Martii, omues Francos,
rexit. Ut vero prsedictuin peregrinum alii nuntii sicut mos est Francorum, in Brcnnaco villa rcgia
aposlolici, sic et Drociegangum abbatem scculi sunt L regni pagiqueSiiessionici, positaad (liimenYidulam,
alii niissi regii, Chrodigangiis episcopus cl Aulcha- qiue vulgo Braine appellatur, ad se venire prsece-
rius dux, Droclegango Roma interim Franciam ver- pisse.
sus digresso cum litieris ad regem proceresque de- Nuiii. 244, linea 11. — In loco, qui Carisiacus.
ferendis. Pippinus poslea ad preces Slephatii papseCaiisiacum
N!im.-259, linea 5. — Cum vero appropinquasset, perrcxit, ihiqtie, ut scribit Regiuo, in Chronico,
eic. Slephanus papa regiorum missorum,Chrodigangi Pascha celehravit Pijjpinus, anno 7n4. Pascha ce
Mclensis episcopi, ct Autcharii ducis , adventu re- lebralum esl tlie decimaquarta mensis Aprilis, quod,
crealus, egressus est ab urhe Romana dccimoquarlo ul dixi, Regino scribil Pippinum Carisiaci cclebrasse
die mense Oclobris, indiclionc septima, juxla Anasla- eo anno quo Stephanus II in Francia erat, quem
siuni, ideoque anno sepliiigeiiiesimo.quiiiquagesimo perperam dicit fuisse 751. Est porio Carislacum
tortio, hlque ctim illis in Longobartiiam , inrieque in vulgo Quirsi, aut C/t?rs?Gallice ntuicupattim, locns
Franciam, juxla qnod pelieral, profeclus est. Papiam adlsaram fliiviiim, lunc villa Palatina, paucis leucis •
traiisicns Teslilutiohem eorum qu;e ablala fuerant, ab urbe Noviomago distans, de qua legenda disser-
abAistulpho regejiequaqtiam impetrarej-ioluit.Quare tatio a Mabillonioedila, lib. iv de Re diplomalica,
quinta decimadie tnensisNovembrisprmclictmseptimm pag. 258. Eodemperduclus est Stephanus papa, ibi«
indiclionis a civilale Papia movens,sunm hiFranciam que promissio ipsi a Pippino, filiisque Carolo ac
profeeius esl iter, quod cceplum gradiens , ad Agau- Carolomanno facla esl, ut Romano ponlifici res a
nense, seu sancli Mauricii, inoiiasteiium pervenit, Longobardis ereptae restituerentur, sicul lestatur
in quo aliquanlis commorains est diebus. Celeberri- idem Anaslasius in Adriano primo.
iiiiini iilud nionasterium Agaunense, modo Torna- D Linea 3. — Pippinusrex cum dnobus filiis suis re-
tense, ab oppidulo ibi condilo denomiiiatuin , situm ges uncli sunt. Bellum iindiqiie contra Aisiulphuin
erat in Burgundiseregno, rion longe ab Octoduro, de regem parabalur, sed ob gravem et periculosttm
quo legendus lomiis secundus Crilicae Baroniaiue. morbum Stephani papaeexpeditio lautisper reiardata
Ad illud monasterium convcnerunf a Pippino rege fuit. j-Egrblabal circa fliiem meiisis Julii Sicphantis
direcli Fulradus presbyter et capellanus, sive ar- in monasterio sancli Dionysii, ul couslat lam ex
chicapellanus', palatii, et Rotardns dux , petentes Anasiasio quam ex ipsomet Stepbano, in opisiola
enmdempontificemad suum progredi regem. Qitein in cjiis quse legitur apud Hilduinum in Areopageiicis,
magno honore cum omnibus qui cum eo erant ad eum posl qnani sequilur narralio de unctione Pijipini
dcduxerunt. cum liliis et uxore facta a Stephano : « Hoc anno,
Niim. 245, Iin. 1. — Audiens vero isdem rex, elc inquit Hilduinus, qui esl ab Iiicarnntionc Dnmiiu
Post diem Natalis Domini Pippinus rex siaiim ad nobiii Jesu Cbrisli sepliiigenlesimusqiiinquagcsimns
villam regiam Poniigonem, iu pago Perlensi, non quarliis, quinlo Kalendas Augusli. J Slephaims ita-
procul a Vicloriaco incenso silani, in occursuni que, insigni miraculo ejusdem sancli Dionysii mar-
pap;e perrexil, una cum conjuge , filiis etiam ac lyris inlercessione sanalus, ut refcrunl liim Anasta-
primcttibus.Prsemiserat ad millia passitum non pauca sitts, lum poinifex ipse in laudata epislola, Pippinum
Carolum lilinm nalu majorem obviam ei cum suis ejusqiie (ilios Carolum et Carolomanniim, ac uxo-
optimalibiis; ipse cuni uxote Bertrada el altero rem Bertradam, in regcs Francorum unxii, die vi-
iilio Carolomaimo ad terfium lapidem se obtulii; •gcsima octava mensis Julii, quaeanno 754inDoini-
 1121 IIISTORIA DE VITiS ROM. PONT.— STEPIIANUS II. i:22
nicam inridcbat; liujusmodienim cseremonisediebus A Romam comilatiis est llicronymus, fraler Pippini
Dominicis, aui solcmiiioribus" feslis, fleri solilav rcgis, ttl liabet annalisla FiilJensis; annalislse vero
eiant. Bis iiaq:ie PippimiS in regem uncltis est, pri- Loiseliaims , Laiiresh-imensis , Bertinianus el Re-
miim a sancio Bonifacio apostolicse sedis legato, ut gino,-Fiilradum ununiex Pippini missis Hieronynio
in^Zacharia papa ostensum est; secundo a Stephano aijjiingunt. «Ipse Pippinus, inquil annalista Lanre-
j>:ipa,uttest.iiituraniialislaeBeninianiis, Loiselianus, shamensis, in regnum snum regressus est, cl Sie-
Melensis el alii, necnon et Anaslasius. Stephanus phanum papam cum Fuliado preshytero capcllano ,
Pipphmm, Carolum et Caroloniannum, reges inun- et non minima Francorum maiiii,'Romani remisit. s
gens, eos Romanorum palrjcios dixit, ul dedticiltir Siepbaiiiis aulem Romam pervenit anle fineiii anni
ex liticris ad eos scriplis, qusc exstanl in Codice 754, ul ex diccndis conslabit. Addit Patilus __Eml-
Oaroliiio, iium. 9, et quariim haic est inscriptio : lius Pippinum domiim gloriam relulisse, se, or.i-
Domnis excellentissimisfiiiis Pippino regi, et noslro iiinm morlalium priimiin, nullo suo dolore helluin
spiriluati compalri, seu Carolo el Carolomanno item externum adversus genteni rchus gestis nohilissi-
regibus, el ulrisque patricih Bomanorum, Stephanus inam pro religione suscepisse, nulloqiie suo commodo
pn/.fl^lSedTemextradubiumponit annalisla Ms.iensis, confecisse. —
qui ad aniiuni 754 scribit: « Ordinavit (sciliciil Ste- Linea 6. Furore vehemenlireplelus, elc Eodem
jihanus), sccundum moremmajorum, uhclione sacra aniioin _ini.nivergeriic, Hieronymus, Pippiui regis
Pippinum piissimum principem Francis in regem, et fraler, elFiili-adus abbas monasierii sancli Dionysii,
patricinm Romanoruni, el filios ejusduos felici suc- Roina in Franciam rediere cum Iilieris in Coilice
cessione Karolum el Karolomanimm eodem corona- r> Carolino, niim. 7, recilalis, perquasapud Pippinuni,
vil honore.»-Cumvero in dicta epistola, el non infre- Carokun et Carlomaninim, reges Fr.neorum, ac pa-
qttenler iiraliarum^pislolarum inscripiione ac con- liicios Roinanorum , queslus est Stephanus papa
lexttt, Sieplianus Pippinum spirilualem suiim compa- quori Aisluljihus rex promissis miiiimcstaiet, nihil-
trem vocel, quin el ipsosCarolum el Carolomanntim que cum Ecclesi* Romante tum.reipublicae Romano-
spirituaies suos filios, eorumque matrem Berlrariam,- 'i*ntiireddidisset. In illis enim litieris ait ponlifex de
spiritnalem susun commalrem, in epistola ad euindem Aistulplio : Nec unius pulmi lerrm spalium bealoPe-
Pi|)pimim ordine 8 in Codice Caioiino, eliam appel- tro, sanctwque Dei Ecclesim, vel reipublicm Romano-
let, htijns rei alia ratio adduci non polest, quam rum, reddere passus est, elsi, illi, neriipe Pijipinus et
quod Stephanus II Carolum elCarolomannum e sa- filii, propria voluntate, per donalionis paginum, bealo
cro fonle levaverit, antequam eos in reges inungerel. Petro sanclwque Dei Ecclesim el reipubticm civilaies
Qttare falluntur, inquit Cointiiis, in Annal. Eccle- et loca reslituenda confirniassenl. E qtiibus vcrbis
siasl. Francorum, ad annum 754, num. 58, qui Ca- ctiam colligcrc "esl, cum vcntiim est ad pacem inter
rohim apiid Moguntiam a Bonifacio illius civitaiis Slcpliaiium et Aisttilplmm, lcgem hanc a Pippino
episcopa baptizalum esse volunt. lniic fuisse impositam, ut aliiala ciun Ecclesia*Ro-
Num.245, linea 1. Interea nefandissimusAisthlfus. nianae tum reipublicse Romanaeresliluerel, non vero
Pijipino vero Carisiaci etiani cuni Slephano papa iniperio Romano, ut perperam quidain scribunl. Nou
exisiente, Carolonianniis ejus fraler, lunc monachus solum Aisiulphus ablata Ecclesi.t; Roinanse non re-
Casinensis, illuc quoque venit exltalia , el nilebutur slituit, sed post Fulradi el ilierunymi rcdiium iif
omninoel vehemenlerdecertabat sancla; Dei Ecciesim Galliam, sialim perscameras, sive cxploratores,
cuusam subverlere, juxia quod a prmfalo rege Aistul- L perque depiiedationes seu devaslalioncs , Slcphano
fusfuerat direclus, inquit Anastasius. Sed verosimi- pap:e sese moleslum exhibiiil. Qua re niotiis Sic-
iius esl quo.d scribil Eginhardus, in Aunahhus, ad piiamis, litieras qu;e num. 9 in Codice Carolino le-
ainnun 755, Carolomannum scilicet, invilum legaiio- giinliir, per Willliarium , seu Wilearium , Niimenla-
iiem illam obiisse, qui nec ille abbalis sui jussa con- iiiim episcopum, ad prsediclos rcgcs mox dcfcrendas
. lemnere, nec abbas illius prmceptis regh Longobardo- ciiravil, quibiis ipsos urgebal ul Aislulpbuni compel-
ritm, qtti ci hoc imperavil, audebat resistere. Hanc lerent ad re.liluendiim Ecclesise et rcipublicse Ro-
legaiionem jussione sui abbaiis silscepisse Carolo- manse quod abslulerat, es qiiotl Pippinus Romanie
inannum, sciibit etiam aimalisla Laureshamensis, sedi donare decreveral: c Eienim, iiiquil, sicut pri-
el niiilti alii. Sed Pippinus , sicut j'am ponlifici spo- mitus Chrislianiiaii veslrse ediximus, iniquus Aislul-
pmn.erat, ejus el Romanse Ecclesiae patrocinium fus rcx, ingresso in ejus peiiido oorde diabolo,
siiscepit. omnia quse per sacranieiiium beato Petro per nostros
Niiin. 248, linea 13. —Se illico redditurum civit. missos resiiluenda proaiisil, iriita fccit, el nec uiiitis
Ravennutium. Cum inlerea Pippiims Iegatos ad Ai- palnii lerrse spatiuni beaio Pelro reridere voluit...
suilphuni regem misisset, et ab eo quod pelieral noii Non enim quia jam reddcre, ut consliliiil, propria
impeirasset, in euin cum excrcilu movit, utnarrai hcali Petri noluii, sed eliam scamcras atque dcpnc-
auclorcitatussecmiilaeAppendicisad Coniinuationem dationes seu devastaliones in civitatihus cl locis
Fredegarii, et Anaslasius, qui hanc expeditionem beati Pelri facere sua imperalione non ccssavit, uec
dieil contigisse mense Seplembri, octava jam in- cessat... Pro quo pelo vos, excelleniissimi et a Deo
choala iinlictione, ideoque mense Septembri ejus J) proiecli filii, et nimis o.bsecro, doleat vobis pro
dcm aimi seplingfiuesimi quinquagesiml quarli. SiiiictaDei Ecclesia et beali Pelri causa, et quod per
Misil iiiiqiiePippinus rex anle suum occursuui ali- donaiioneni bealo Pelro offerendum jiromisistis, el-
quol ex suis procerihus, et cum eis parlem exerciius dem conlradere debealis. »
ad ciislodiendas proprias Francoruni clausas, seu Linea 9. -r- Pertriummenstum spalia obsidens.Anno
Alpium angustias : ipseque landem cum toloexercitu sepiiiigenlesinio quinquagesimo qninto ineunle, Ai-
Alpes tiansgrediens,in ipsis montium faucibus, eum- siulphus rex rursuin, ingenti compaialo exercitu,
dem Aistulpimni Longobardorum regem' praeliovicit, ipsam urhem Romam ohsidione cinxil, omnia ciiv
fugalumque iiisequens Papiie ohsedit; cum pontifex ciiin locatam sacra quam profana devaslans accom-
novam tiniens Chiistiani saiigtiinis effusioncm, cum burens, sacras imagines in ignem conjiciens, sacro-
eoegit, el, accepto aa Aistttlpho jurameulo, ohsidi- sanclum corpusDominicum polluens, monachos pla-
Dusqueprti resliiuenda~Ravenna aliisque • civitalibus, gis lanians, sanctimoniales conlaminans, cseteros
jpse in Gallias regrederelur. - ecclesiasticos laicosque ulriusque sexus jngulans,"
—
Num. 249, linea 1. Et post hoc facla pace, etc. infantulos a mamillis malrum exlractos inierimeiis',
His ila quain felicissime gesiis. Pippinus rex vicior nullmn denique impielalis et crudelitalis genus hon
cum in sttis Gallias, Siephanus auiem papa Romam exercens. Stephanus in his rerum angustiis, legaios
rediit, ubi suinmo gaudio e suis-exceplus, dignas de servandis paclis ad Aistulphum regem subito
Deo laudes pro lol tanlisque beneficiis publice -apnd misil, sed cttm pacali nihil fetulisset, omnem , posl
basilicam saucti Pelri ex morc persolvil. Stejplonum De'um,spem in regibus'el genie Francorurii cor.hli-
 1123 ANASTASHBIB.JOTHECARH 1121
tuens, Wariierium abbatem atl se a Pippino dire- A duclis, Romam adiit, atqne siiigularum urbiiim
«tuni, cl in Urbe defeudenda mililis officio egregie claves iina cum tabulis ipsius donationis a Pippino
funcliun, itinere marilimo, quo toiius ac celerius rege factse in confessione sancti Petri dcpostiit.
pervenirel in Franciam cum legatis suis Georgio Ravennae eliamnum in anliqua tabtila legilur hxc
cpiscopo, ct Thomerico comite proliciscijussit ,-ac epigraphe, a Papvrio Massono, Jib. n, relata :
Pijipino liicciiniversa significare, ipsiim jier omnia PIPINUS. PIUS. PRIMUS. AMPLIFICANDJE.EC-
sacra obleslans, ul quse semel promiseral aliquando CLESl^E. \'1AM. APERDIT. ET EXARCHATUM.
implerel. Duas per illos legatos epislolas in Fran- RAYENN__E.CUM. AMPLISSIMIS caeteraverba
ckin ttansniisil, iinani suo nomine Pij.jrino regi; exesa. Sed ea inscriptio longe post Pippini moriem
alteram suo el oiniiium Romanorum in afllictione posila, et postquam imitalores liabuit, cum prhnus
positorum nomine ad euintlcm Pippinum , ejusque dicalur ecclesiam amplificasse. Quid porro donalio
iilios, necnon ad episcopos , abbates, presbyteros, Pippini contineret, et quas civitales co.nplccteretur,
' moiiachos, duces, comiles, caelerosque Francos. Ex inler scriptores non convenit, nam prscter civitales
iis porro litteris consiat Romam Kalendis ' Januarii quas Anastasius recensct, Leo Osliensis, in Hist.
jam fuisse obsessam. — Casin., lib. i, cap. 7, latioiibus eamdein donationem
Num. 250, linea 2. Per marinum iler, elc. extendit lerminis. Sed quidquid sit, illuri certttm
Sed cum obsidio acrius a Longobardis urgere- videliir aniiolatori Baronii, ab hoc tempore plenam
tur ; Siephanus , novo miroque exemplo, quod in rebus civilibus administralionem pontifices Roma-
nec a decessoribus anlea , ncc post a successo- nos, tam Ronise quam in exarchatu Raveniiatensi
ribns usurpalum esl, ipsius sancti Pelri apostoli g exercuisse, nisi rcbellioncm molibus aliquando im-
nomine, ad eosdem reges Pippiniim, Carolum et pedirenlur. Romani enim, inquit, ab eo lempore
Carolomanum , sive ad oinneni generalitalcm Fran- quo Pippinusexarcbatum Ravennse principi aposlo-
corum scripsit; quibus oninibus enixius verhisque lorum ejusque snccessoribus concessil, Conslantini
ad excitandaracommiseialionem quammaximecom- Copronymi imperatoris hacretici, qui eos adversus
positis obtestalus esl, ul aflliclissiniae succurrerenl Longobardos defendere non poieral, dominationem
Ecclesiae el urbi Romanse; et quemadmodum omnes peiiilus excussere, et fempublicam insiiliiere, cujus
genles qum ad Francorum forlhsimam genlem re- capul Romanus poulifex, di-fensorvero ac protector
fugidsent salvm fuctm sunt, iia sanclam Dei Eccle- Pippinus FrancoruiH rex dicii sunl. Hinc guanrio
siam et ejus pnpiiluni ab' hosiium oppressione Stephamis II, in suis lilteris, de Aistiilpho et de
liberare feslinarenl. Ex litteris ad Pi|ipinum regem voxalione urbis Roma; serinonem habel, nusquani
consial Ecciesiam popiilumque Roniaiium spem ineminll imperatoris, et Romanos' populuin suuni
suam omneni in Cliiislian ssiino rege , ac Francis , appellat, ul videre est in ejus episiolis 5, 4, G, ad
ut in liberaloribus suis, posuisse : s Ailjuva nos, Pippinum rcgem. lisdem loquentli Ibrnmlis utiinliir
inquil , el auxiliare noslri.sub magna velocilate , Patilus papa, Slephani successor, et Adiianus I, ille
Cbristianissime. . . Peto le, ne pereamus, nequando in epistolis ordine2 et 7, ad Pippiiuuu; bic in epi-
dicant genlcs, quse in cuncto orbe terrarum sunt: siola 4 ad Carolum Magnuin aimo 775 data. _cc
Ubi csifiducia Romanorum, qiiam postDomlnum, in referl quod ponliflces in subscripiiouihus dictarum
regibiisFrancoruinliahebant? . . Salva nos anlequam epislolaTtim memoreiit annos Conslantiiii imperato-
pereamus , Cliristianissime rex. . . Considera, fili, *-~-, ris : dicuiilur cnim datae imperanie Domino piissimo
considera, et oni.niiio percogita, per Deum vivum Augusto Conslanlinp, a Deo coronalo, mugnb impe-
te conjuro, quoniam et nostra, el omnis Romano- iatore, amio 52, vel aliquo alio ejusdem imperato-
rum populi animse, post Deum , et ejus principem ris; nam el concilium Romanum, anno 745 diciiur
aposlolorum , in lua a'Deo protecia excellcniia, et hahitum, anno secundoArlubasdi imperatorh, Lvit-
gente Francorum a Deo tihi commissa, peiitienl... prandi regis anno trigesimosecundo; inde tamen non
Quoniam nulli, alio, nisi tantumniodo tuse amatis- scquilur Romam Luilprando Longobardormh jcgi
simae Excellcritise, vel dulcissimis fiiiis, et cttncta1. fuisse subdilain. Prsefali itaqne pontifices Romaiii
genli Francorum, per Dei prseceptionem el beali iis formulis tuncusi stinl tanquam nolis teiiiporariis,
Petri, saiiciam Dei Ecclesiam, et noslrum Roma- quse subjeclionem nullam inferebal.
norum reipublicae populum conimisimus prolegeu- Num. 255, linea 1. —Ad ha>cprmfatus Desiderius,
dum. > clc Aislulpho Longobardorum rege, anno sepiingen-
Num. 252, linea 6. — Restituil ipsas civilates prm- tesimo quinquagesimo sexlo , morluo , Slephanus
lalas. Pippinus, cognita Aislulphi regis fraude, ita" papa , inler Longobardos jiro successione excitaios
el dolore exarsii, et, novo decreio bello populis novos iumulius compressit, et Dcsiderium Tusciae ducem
delectus indixit. Tum cum exercilu"in Longobarrios atl oblinendum regimm juvil, sancito cum ipso fce.ic-
movitjAisluIphumadAlpiuinangustiasfugaluiiiPajihe re, ipsique aiixilium Francorum impeliavit, iis eon-
obsedit; nec veniam unquam rupti fcederisei ro- dilionihus, ut civilales quas Aislulpbiic atl mortcm
ganti iribuere voluit, qitousque Ravennam "cum - usque conlra paclum felinuerat,"ei'qiias PijipSni
nniverso exarchalu, Pentapolinique, ac viginti ci- donalio complectebatur, Ecclesise Rtunaiioe reMi-
vitales iis provinciis comprehensas, Romano ponti- D! lueret, ut teslaitir Anasiasiiis Ribliolhecaiiiis. Haj
fici tradidisset. Aisiulphum coegil, inquit Anasia- civitales erant Favenlia, Imola et Ferraria, cuni
sius, ad confirmandum pactum quod per oclavum carum flnibus, Auxinium, Ancona el Huma-.ia, cum
elapsam indiclionem inler parles provenerat, el fa- earum terriloriis, eiB6nqnia,iitconstaiexlitterisSle-
ctaui in inscripiis donalionem Romam ad Stephanum pbani ad Pippinum regem. ea de re datis, et per Ftil-
papam transmisil, ideoque posl mensem Augiislum radum abbatem, Georgium episcopuni, ei Jdannem
ejusdem anni 755, quo mense Septembri nona in- sacellarium, tiansmissis, quibus eum rngavit ut
dictio initium- sumpsit.. Pippinus , in Frauciam cum Debiderio, ubi promissa implevissel, ainicitiam
rcdiens, reliquil in Ilalia Fulradum abbalem mo- foetlusqtie paciscerelur. Stilum lamen Ferrarise duca-
naslerii sancli Dionysii, tjtii civitales in pacto con- lum Siephanus recejiit, Desiderio rege caeterascivi-
tentas ab Aislulpho recipetel, receptasque inox in tates contra promissa rctinenic
-'poteslalem pouliiicis Romani transferret, uti narrat * ALTASERRA.
'Anaslasiiis.
Num. 254, linea I.— Et ipsas claves tam Raven- ' Num. 255, linea 10. — hi una vero dierum cum
natiutn urbis quamque diversarum, elc Fulradus cum mnila humililaie sollicile procedens, in lilania cum
procuratoribus Aistulphi in exarehalum Penlapolim- sacralissima imagine DominiDei el Salvatorh noslri
que progressus, omnes urbes, prseter Ferrariam, Jesu Chrisli, qum Anleropsita nuncupalur. In lilaniis
Faventiam et alias quasdam, recepil, et obsidibus de imago Chrisli Saivaloris circumferii solila cttnJ crtice
unaquaque sumptis, ac primoribus secum earuui dicla est anieropsita, voce forte composila a Latiuo
 1123. _ HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — STEPHANUS H, 1126
ante, et Grscco o-itj, visus, speclaculttm, quia anle A-]prsesidii expetendi causa, eum suscepil in palatio
Iitaniam lata videbaitir. Beda, llisl., libr i, cap. 26, "isiio, cui-nonien erat Ponticonc, vcl Ponligoiic: l\m-
•d_eA:uguslino, piimo episcopo Angloriiin, et sociis ticone vel Ponligone, villa rcgia, in pago Catalau-
ejus i At illi, non daemonica, setl riivina virlule, •iiensi,i clara Poniigonensi," cujus iiieminit
- praediti, veniebanl, crucem pro vexillo ferentes ar- '.Aiinoin., iibr.synodo v, cap. 55, el- qi>a_ referiiir inter
genleam el imaginem Bomini Salvatoris in labula iCapilula Caroli Calvi, edila -a Jacoho Sinnondo,
depiclam, litaniasque canenles pro sua simul et eo- !Ponliconemappellat Gregor. Tur., libr. iv, cap. 23.
Tiim propter quos et ad quos veneranl, salute seterna iet libr. vi, cap. 57. Iriem de Miracul. I). Mart. I. fv,-
Domino sujiplicabanl. i Et infra : i Ferlur atitem ic 40. Poniigonem Fiscum, iri esl, villam liscaiem,
quod appiopitiqiianles civitati more stio oum cnice iFrorioatd., in Clnonic, ad ann. 932.
sancia et imagine niagni regis Domini nos-lri Jesu Lin.8.— Cui el vice slraloris, usqne in aliquantum
Christi, banc lilaniam consona voce motitilaren- < locum, jitxta ejus setlareinproperavit.~P'>pph\u&\ia\ii\t\ci
t
ttir. Imago Salvatoris maximociilliii fuit apud fi- funclus I esl ofliciostratoris juxla e]us scllarein equi-
deles. Novembris -9oelebralur commemoraiio ima- tans. t Sirator dicitur qui domino etjuum cphi|)pio
-ghiis S.dvatoris , quie a Judseis crucifixa iiberlim iiisteriiil,
i et ascendcnleni in eqnum snblevau- In aula
sangtiinem fudil,'de quo Marlyrol. R. Hiuc quam- imperatoris slralores fuere inter oflicia palatina.
jilures Ecclesise in orbe lerrarum dicalse Salvatori, .Spartian.,.
,! in. Autonino Caracalla 4 Cum iltum.in
ut Romae et passiih alibi. Augnsiin, lib i eontra < cquutn slralor ejus levaret, pugione lalus confodit.
e
Jiiliaimm : Unde etiam malres quotidie loio orbe Pontius "Diaconus, in Yit. Cypriani, apu.l Suiiiim,
terrarum, non ad Christum tiinium, iri esl ari pne- R :Scpl. 14 : Venerttnl ad eum 1'rincipesduo, umisslra-
nim, -sedad Chisium ipsmn, idest etiam Salvalo- "J " Jor officiiGalerii Maxim; procoss. et alius eqitislralor
-ris, ciim parvulis curmiil. i <
e cusiodiis ejusdem officii. Straionnn offlcium crat
•—
Linea 15. Simulque et cum ea aiia diversa sacra probare ] equos militares qui a jjrovincialihus confc-
mysleria recipiens, proprioque humero ipsam sanclam rebanlur.i L. unic. C. De Slrator. Amniiam. lih.
imaginem cum reliquis sacerdolibus, idem sanclissi- xxix : : Conslanlinus stralor paucqs miliiures equos '
tnus papa gestans, nudhqne jiedibus tam ipse quam ex < hic aitbus muliire, ad qnos probundos tnissus erat
wiversn plebs incedenles, in ecclesiam sunclce Dci in i Sardiiiiam. Ludovicus eliam jmiior, frcno ctjui
Genilricis, qumad Prmscpe nuncupalur, posito in om- Nicolai I prehenso, pedes cquiteui dcduxil jnore
niutn capitibus populorum cinere, cum maximo utu- stratoris.
laiu pergenles. ln litania ponlifex cum clero et Num. 244, linea 11. —In loco qui Carhiacus ap-
plebe processit imdis periihus, el ipse cl presbyieri ;
pellatui\ Caiisiacus villa regia, clara synodo Cari-
humeiis geslartml imaginem Chrisii, el reliquias .'siaeense, qnae exsial in Capiittla Caroli Calvi, et
diversas sanctorum. Olliciuin iliatonoitim ftiit in tlie- niorte
i Caroli Martelli. in Chionic. ,
bns fcslis marlyrum humeris gcstare reliquias san- icap, 110 : « YeniensqueFredegarins.,' Caiisiactim (Crecy-sur-rOise)
cioium. Conc. Brachar. m, can. 5. villampalalii, sujier Isaram fluvjum , valida febre
JXuui. 237, linea 3. — Illico a regia nrbe venit < oorreplus obiiiin j>ace. »
Joannes imperiaiis silentiarius. In palalio fuit scbola -Num.250, linea (3.— Qttos suscipiens bealissimus
sileniiaiioruin, qui in aula excubareifi. E schola si- papa ; , chdem moiionept pra.'faii Fruncorttm recjh
leniiariortim juiiinperium eveclus memorattir Ana- nuntiavit. Qitanduque- iter seu motio exercilus etii-
i
.slasitis. Evagr., libr. m, cap. 51. Ambros., in onti. C cebaliir per tesseram.Animiaii, lib. xxi: «Per lesser
funeijr. Yaleiiiiniaui: Vespereprofectus est silentia- ram ediclo ilinere in Pannouias.i Idem, lib. xxin :
rhts. «Missa per militaies numeros experiilionali les-
Num. 242, linea 3. — Unde el cutn nimia ceteri- sera.
i i Ssepius signum iliiieris dabatur bucciiia. Cur-
tale, Deo prmvio, ad Francorum pervenit ctusas. tius, lib. III :« Patrio inore Persarum li;ariitum esl
Ciusaj suiil fauces Alpium, per quas patet, iransilus. <
orlo sole deiiinm procedere, die jam illuslri, »
Annal. Franc. : Ad ipsas montium angusiias, quas < Siginiin e labernaculo rcgis buccina dabalnr. JiJem,
clusas vocant.Anaslas. infr. eod. : Ad cuslodiendum 1 b. v :.« Tuba, ciiin casna movere vcllel, sigiuiiu
proprias Francorum clusas. El inlia: Et etusas fun- dabat. < t El infra : «Ipse tftitia vigiliasilcnti agniine,
dilus eorumdem £verti[ Longobardorum. Longobar- ac ; ne ttiba quidcm da o signo, pergit ad demonslia-
dorum chiS-Bdicimltir solo eversse, quia clusse, ut lum I iter callium. >
luliores essent, eranl munitaepropugnaculis. Idem Nuni. 254, linea lr— El ipsas .claves lam Raven-
infr. in Adr.: i Jam dictus vero Desidefms, et universa ;nalium urbh, quamque diversarum civilalum ipsius
Longobardorum exercitus niulliludo, ad resisten- Ruvennatiitm
_ exarchatus, una cum donatione de eh
duni fortiter, in ipsis elnsis assisiebant, quas fabri- ai suo rege emissa, in confessione beati Pelri ponens,
cis~et diversis maceriis curiose munire nisi sunt. i eidem < apostolo, et ejus vicanio sarictissipw pupce,
«
Lnitprand. Hist. lib. i, cap. 2 : Quibusdam namque iqlque omnibus ejus successoijbusponlificibus perenni-
diflicilliinis separaia a nobis.erat interpositionibus, ler : possidendas alque disponendas tradidil. Pippinus
quas clusas vocaut. t Ideiri. libr. v, cap. 18. Clausu- rex Franeorum per Fulradum abbatem exarchaium
ras vocal Regino, i Chronic : « Thermopylas, id est, D Ravennatem, ab- Aislulplio . rege Longobardorum
clausuras Longobardoruni petiit. •> Radevic, de armis ablalum, eoncessil Petro el ejus suceessoribus,
Geslis Fiideric, lib. i, cap. o : « Clausuras illoruin, iii signum donatiQiiis, deposilis elavibus super con-
quas -in angusiis locis prsecisa densitale silvarum fessione,
J id est, sepulcro beati Petri.Xraditio cla-
fecerant, penetravil. i Clusuras Cassiodor. n. Yar. vium est symbolum deditionis,- vof dpnalionis. An-
19 : « UniYei-SisGotbis el Romanis, el his quipor-' inalesFranc, ad ann. 800 : « Aran Saracenus prai-
tiibus el clausuris prsesunl, prsecipimus sexaginta feclus . Osca:, claves urbis cum aliis donis regi inisit,
iniliiibus in Auguslahis clusufis jugiter conslitutis proniiitens
] eam se irmliturum. » Traditione aurea-
aiinoiias, sicut aliis quoque decretae sunt, siiie aliqua rum clavium Basilio, imperaiori Capua concessa a
duhitationepraesiare. » Cujac III, obs. 24. principe urbis. Leo .Osiieiis.,.Chronic. Cassinens.
Linea 5. — El cceptumgradiens iier, ad venerabile lib. i, cap. 59 : « Cum ei*go Capuanus pjincejis
monasleriumsancli Chrisli mctrlyrh Mauricii pervenil, Conslantlngpolitano impi.ratori Basilio clam favens,
Circa ann. Ghrisli 600, Sigismundus rex Burgundise claves aureas ad illum niisit, se el urbem Capiiam,
inonaslerlum beato Mauricio sacrum condidit ajjud i.mo loium principatum ejtis, per. liaecimpeiio tra-
Agaunum in Allobrogibus. Aimoin. libr. n, cap. i : dens. > Claves sepulcri Hierosoly.mitania patriaicha
Sainl-Maurice en Gkablais sur le Rhbne. benedictionis causa accepti Carolus M., Annal.
Niitn. 245, linea 5. — lpscque in palalio suo, in Franc, ad ann. 801 *.« Eodem djc Zacharias pre-
toco qtti vocaiur Pontigone. Pipipnus Slcpbanum .III sbyter, quem rex Hierosolymas miserat, cum duo-
papam vcr.ieiitemin Galliam, adversus Lougobardos (bus ,'. monachis, quos patriarcha cum eo ad regem'
 1127 ANASTASHRIBLIOTHECARH "
. .1123
itiisll, Romam venit : ii benedictionis gratia clavos A nics annum a!>Incarnatione Domini 767, lemporibus
septilcri Dominici ac loci Calvariaecum vexillo detu- felicissimi atque tranquillissimi et catholici Pijipitii
lerunt. i regis Francoriini, et palricii llomanorum, filii beatse
Linea 8. — Eugubium seu Comiaclum. Eugubium, .niemoriaequoiitlam Caroli principis, anno felicissiini
hodie Comiaclum, civilas episcopalis Umbriae, quse rcgni ejiisin Dci nomine sexio rieeimo, jiuliciione 5,
pervenit ad-sedem aposlolicam. ex donalione Pip- el liliorum ejus eorumdeni rcgnm FraiieorumUaroli
pini cuin exarchalu Ravennale. Anaslas. in Adriano : el Carolomaimi (qui per manus sanclse reeordalionis
Seu Comaclium de exarchatu Ravennate. viri bealissimi Doniini Stepliaiti papaeuna cum prae-
BENCINI. diclo Palre eiriomno viio gloriosissimo Pippii;o
rcge sacro chrismate, riivina piovidenlia, cl sancio-
Num. 255, linea 10. — Doinnus Gregorius. Ex ruiii Pelri ef Pauli inicicessioiiibus, consecrati sunt)
Anastasio ilaque tiierque Giegorius, II et III, nec- -anno terlio dccimo. Nain-ipse pnediclus doninus flo-
iion Zacharias, cum Fiancoruin regibus foedera pe- rentissimus Pippinus rex pius, per auctoiiiatem, ct
pigerunt.' De Gregorio quidem II historica inoiiu- iniperium sanclse recordationis domni Zachaiise
-lnenla non siippetunt, multis injuria temporum do- papse, el uiictionem sancti chrismatis, per inanus
cumentis oblilteralis; sed de Gregorio III Freriegarii sacerdoium Galliarum,et electionem omniumFran-
conlinualor, fere syirehroims scriplor, ha.c prodidit, corum, liibus annis anlca in regni solio sublimalus
cap. 110 : « Eo teinpore bis a Roma beatus papa esl. Poslea per nianus ejusdem Slephani pontilicis,
Gregorius'claves venerandi sepulcri, cuni vinculis die uno, in bealorum praediciorum martyrum Diony-
sancli Pelri et muneribiis magnis et infinilis, lega- B sii, Rnslici, Eleiillieriiecclesia (ubiel venerabilisvir
lionem quam anlea nullis auditis aul visis lempori- Folradus archipresbyier et abbas .esse cognoscitur)
biis (Carolo Manello) deslulavil, et pacto pairato in regemet paliiciinn, una cinn praediclis iiliis Ca-
iil ad parles imperatoris recederet, et Romanum rolo et Carolomaniio, in liominesancUe Trinilatis
coiisiilaium prsefato principi Carolo sanciret, > De unctiis et beneriiclus est. In ipsa nanique bcaioruin
suscepla legatione alque actis per eamdem subjiin- niarlyrum ecclesia uno eotlcmque die nobilissimam,
gil: { Ipse inirifico ac magnifico honore ipsam le- atque devolissiinam, et sanctis martyribus devotis-
galionem recejiii,' munera pretiosa contulil, aique sime adhserenicm, Berlratlani, jain dicti florcntissimt
cum magnis praemiis ciim suis sodalibus missis Gii- regis conjugem, pnetliclus vcnerabilis pontifex re-
nionem abbatem Corbeiensis monaslerii, et Sygober- galibus iudulum cycladibus, gratia septiforinis Spi-
lum reclusum basilicaesancti Dionysii marlyris Ro- rilus benedixit: simulqiie Francorum principes f>c-
mam adlimina sanciorum Pelri et Pauli deslinavii. _> nedictioiie et Spirilus sancti gratia conflrmavit, el
I_.adem habct annalista Metensis : « Anno 741 Ca- tali omnes interdictu et cxcommunicalionis lcge
j'olus princeps, doinitis circuniquaque posilis gcn- conslrinxlt, ul nunqiiam dc allerius lumbis regcm
libus, duin ea quae pacis erant infra sul reginiinis in aevopraesumant eligere, sed ex ipsorum quos et
leriniiios disponerel, bis eodem anno legationeih divina pietas exaltare dignata est, et sancloruni
beatissimi Gregorii p ipse ab aposlolica sede dire- aposlolorum intercessioiiibus per roanus vicarii
clam suscepit. Qui sibi claves venerandi sepulcii ipsorum beatissimi ponti/icis coiifirmare et conse-
principis aposlolorum Petri, ejusriemqiie pietiosa crare disposttit. Hscc irieo charilati veslrae brcviter
uneula cum muneribiis mag.-iis t'elaiis obiuleruiii, ,-. in novissima paginula libelli inseruimus htijus,-ut
quod antea nulli Francorum jnincipi a qnolibel prae- per succedenlium lemporum elvulgi relationespro-.
i>uleRonianac urbis direcitiin fuil. Epislolain..quo- pago in ajvo valeal cognoscere jjDsterorum. > Anna-
>_jnedccrelo Roinanoruin piincipum sibi praediclus venit les quoque Berliniani ad ann.755 : « Siephanuspapa
praesul Gregorius miserat, quod sese populus Roina- in Franciam, adjutorium elsolaliuin qiisercudo
iuis, relicla imperaioris doiiiinatione, ad suam de- pro justiliis sancti Petri. Simililer et Carolomannus
fensionem et invictam clementiam converlere volilis- monachus, el" Germanus supradicli Pippini regis,
set. J Arbitror nihil fuisse aliutl decrelum principum per jussionem ahbaiissui, in Franciam veuit, quasi
Romanorum quain quod elegerant in consulem Ca- ad conliirbandam petilionem aposlolicam. » El ad
rolum Martellum. Iisec enim decrela eleclionuincum ann. 754 : « Stcphanus confiriiiavii Pijjpinum un-
subscripiionibus usurpari hoc sevoconsuevisse, su- clione sancta. in regem," et cum ~eo iminxit duos
pra vidimus. — filios ejus, domnum Carolum el Carolomannum in
Linea 15. Clam per quemdam peregrinum. regibus anno Domini 754, vi, Kalend. Augusti. .
Aistulphus enim rex Langobardorum ponlificiam Berliniani .Num. 247, linea 11. —Francorum clusas. De his
diiionem invasionibus tunc et oppressiouilnis adeo j Annales : « Pippinus rex per apostolicam
vcxabal, astiiiigebalque,ul recursum omuem .ad invitaliosem
] it. italia iterperagens, jusiiiiam heati
Franciae reges prajpediret. Ideirco Pippinus tlirexit Pelri
1 aposloli qnaerendo. Aistuiphus Langobarrioiiim
in llaliam Kodiangueni episcopum, et-Aiilchaiium ] supradictain justiiiam velando clusas Langobar-
rex
diieem, ut Slephanuni ponl. in Franciam profcctu- !''dorum peliit, obviam Pippino regi et Francis venit.
rum comilarenlur. • Et inieruiil bellum, ct, Doinino aiixilianie, bealoque
Num. 239, linea 8. — Petendi Ravennalium civi- D Petro
' jipostplo iiitercetlenie, Pijjpinus rex cumFran-
tatetn. Ravennam lenebat Aistulphus. Hinc cum cis ' victor exstilit. Eodcmque anno (755) Siepbanus
Stephanus iter Papiahi versus -prosequeretur, prae- . 1Jjiapa ductus esl ad sanclani sedem per missos dbmini
cepitrex ne Raveimain autperexarchaium transiret. Pippini
' regis, et Fulradus, el reliqui qui cum eis
Qiiapropter caluiniiiosum Agnelli mendaciumiii Vita erant. » Cselera, qtiaeIaudattisamialisla proseqiiitur,
Sergii Ravenn. exculilur, tilii aniles quasdam ntigas iis ' plane respondent quae hahent gesta ponlilicalia.
enarral de Stepbano ingredienle Ilaveniiam ad sa- MAFFEI.
crum illms Ecclesi;c serarium expilandum. De quo Num. 256, linea 4. — Slhsusjam fati regh a Fran-
ille in Yiia Scrgii, cap. 4 , pag. 112,- el Bacchinius corum
i nomine Rodigangus abbas. Rodigangus abbas,
iii observalioiiiijiis atl eamdem. iquemPippinus Romam ad Stephanumlegavit, ul Iit-
Niim. 244, liuea 4. — Reges uncti sunt. Ad regiam teris
i responderet quas ad euni pontifex dederat per
cpochain Carolovingorum siaiuendam, quain anno bomiiiem ] peregiinuni, quo littius transirel perLon-'
752 alligant veieres reccntesque chronologi, descri- golfirdorum
| ditioneni Roniano pontifici Iiifeiisam ;
bere juval atinolalioncm qnam habel vctus Codex in i tviabus epistolis quae exstanl in Codice Carolino
ms. libri de Gloiia martyrum sancti Gregorii Turo- 1Drociegangus nominalui. Epistola decima hiec ba-
nensis, apttd Mabillonium, lib. v, de Re diplomat., ]benlur : Prmsens Droclcgangus abbas sacris timii,i-
pag. 554, tah. 22 : « Si nosse vis, lector, quibus hic bus
I protecloris lui beuli uposlolorum principh Pelri,
libellus lem|)oiibus videatur esse conscripius, ct ad et t nosiris obtutibus prmsenuitus. Et episioia iiinic- "
sacrorum martyrum preliosam edilus laudem, iuvc- cima t : Sicut per praiseniesDroctegatigum religiosum
 im HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. 113'J
Matem ejusque comites direximus. Cujus autem A. mannum in Gallias.iter pro Aistulpho stiscepisse
inonaslerii Droclegangus abbas fuerit, mihi penilus quqd ponlificis causam, ambilionem et dominandi
incertum est. In vita sancii Joannis Gdrziensis ab- cupidilatem,ipseiihprobarei. Ciim nulla profectoin
baiis,aj)udBoliaiidum, ad diem 27 Tebruarii, innui- Stephanb sanctissimo pontifice ambitio, nulla domi-
tur Droclegahgus rexisse Gorziensem abbaliam silam nandi cupiditas fueril, sed unice curabata Pippino
in episcopatu Metensi. defendi causam justilise beati Petri, quam.perjurus •
At mulio clariorem reddiderun.Hlusliia facta *et Aisiulfus -per vim et nefas pessumdabsil. Uerte de"
vltae,'s.anc_titasRodigangum, seu Crpdegaiigum epi-- Carolomanno in Galliis.moranle auclor. noster refert
scopiim Melensem, quem idem Pippinus postea ad sequenlia : « Dumque illuc" conjunxisset, niiebalur
Slephaiiuhi niisit, ul legilur in Aiiastasio sequenti omnino, et vehemenlius -decerlabat sanclse Dei Ec-
;; sectiohe.DehoeChrodegangoepiscopo-narralPaulus - clesiae causas subvertere, juxtaquodapraefato-nec-
Diaconus -in libro de Episcopis Metensis. civitalis di,cendo Aistulfo tyraiino fuerat direclus. Sed, pro-
illum in pago Hasbeniensi rialifm fuisse, patre Si- piliarile Domino, minime valuit sui germani Clfristia- -
granimp, malre Landrada, ex-prima nobilitateFran- nissimi Pippini regis Francorum in hoc firmissjmum
corumfRodigango enim Pippinus rex eral avunculus,= cor inclinare. » At si veteres leslanles-liabeimis lega-.
tut legilur in-cliarta donalionis qtiam profert cl. _Pa, lionem pro Aislulfo aegrea Carolomanno susceplam
ter Calmet, tomo primo Hisl. Juolharing. Gallice fuisse, qui'igilur convenit illum probavisse causam
seriplse,-pag. 281, in probal.), alque In palatio Ma- Aislulfi, et improbavisse pontificis? Quod "&\paries
jorisCnroli.enulrilum, "ejusdem, fefereridarium ex- Aislulii coram Pippino ifatre strenue defendil, Jioc
siilisse^ boc est annuli j*egiisustode-m; ac demum TI ideo, fecisse potius pulandum est, ne feritati Lango-
Pippini-teisporibus pontificale Melensis civitalis de- bai'dorum Cassinense monaslerium,oui-se addixefat,
cus promeruisse. Imo hono.re Pallii a Stepbano or- rursus objicerat, quod factum iri quis non videl, si.
nalus asseritur in .Ariasiasii _niss. .Godice, tum Carolomannus legatus -perfunctorie eorum negotia
Thuanoallero,"iumAmbrosiarib, Jiisce verbis in hoc- egisset cum Pippino?. . •
Co.dice parenthesi clausis (elduminFrancia esset A'u'm. 242„linea-9. — Folradusabbas, etc. Somm.
posilus-,Rodigango sanclissinio-episcopopaljium tri- Hist. dogiri. lib. vin, cap. 54. Slepharius in itinere
iiuit, et archiepiscopumordinavii), ut lestalur Lam- Franciam versus-variis- de disciplina guseslioriibus
becius BibliolhecaeCiesareae,lib-.n, caji. 8. responsum dedit. Ad malrimonium quod spectat,
-Qnodvero atlinet ad ejus -legatioriem.ad.Stepha- declarayil, quod-rejecla concubina, utlegitima uxor
num III, quam refeft Anaslasius lioc loco, de- ea- ducerefur, mjiiime erat malrimoniumduplex. Quod
laudatus Warnefridus habet sequenlia -.Cumqueesset matrimoiiiuni dirimi non poterat, impotehtia post
in omnibusiocuples, a Pippinorege omnique Fmnco- celebralionem enata, vel infirmilate alia accedenle,
rutn ctelu singulariler etectusj Romam dircclus est, prseter lepram, aul daemonisobsessionem. Quod vir
Stephanumquevenerabilempapam, ut cunctorumvqla coelummutans seque uxorem mulare nonpoteral, ea
anhelabanl, ad Gallias evocavii. In Ghronico aulem superstite cui legitime ntipserit. Quod lam baptismi
Laureshamensi non solum legationis Rodigangi fit quam confirmafiohis palrinani ducere uxoreni non'
inentio, sed insuper ejus sludiumf audatur, quo iih- licebat. Quod qui unam repudiaril, cum. uxore altera
pelravit aPippino ut exarchatus Jtavennse, aliaque , non poterat jungi. Quod(pcenltentiam iis .opoiiet
palrimonia, quae per vim Langobardi occupaverant,. injungi, qui; vovenles. virginitalem ciira jngressuin
hcato Petro reslituerenlur. « Inter cselera valde G in lnonaslerium; - iiialrimonio,"jiingunl.uf. .Quod. a
memorabilia ^ita in Chrouico) Slepbanumjpapani ad- communione sepafaridebenl religiosi ac religiosse
Galliam evocans, et Rippinum cum totis Francorum" nubenies. Quod-iiubens vidua, postquam religionem
viribus contra Lahgobardorum lyraniiidem accin-,- professa erit, detrudi in.monaslerium debetJ-eiiquum
gens, uxarchalum Ravennalem,pleraqueJjealiPetri vilse lemjnis. Quod conjuges separari oporlel, alter-
palririioiiia,_Roniansesedi reslitui, -juge sludiuin et utro Iaborante Jepra,ne ieprosam prolem generen!..
«peram impendit,» -,.-.. ....-'• Homo, qui 'dubilans num presbyter ofdinatus sii,
.Num. 245, Jinea 1."—Interea nefandissimus Ai-. misssesacrificium celebraverit, ac baplismum, admi-
stulfus Garolomannum. Hanc legaliqnem ih Gallia.s . nislraverit;' at deiude, minislerio renuiitians, uxorein
eo consilio ab Aistulfo decrelam,.ul,Roniaria; Eccle- duxefit, in.irionasleriiim-debel conjici, ut.poeniten-
sioecausam subyerleret, Carolomani.ius Pijipini.fra- tiam agat quoad vixerit. el cum mulierc cui nupseril
ler, qui lunc lemporis in Cassinali coenobiq mona- pari modo agendum, modo non- ignorayerit eum
clium-ageba-, segre suscepit jjuandoquidem ad. eam bornineni presbylerii oQIciofunciunv esse. Quod de-
obeundam virtute obedienii». compulsus fuit ab ab- nique mulier; quae virum absenfem putans esse'
bate ejiis Gratiano,- timente ne, quod .alias faelum morluuin, alii • mjpsit, ad primum, si superost,
era't,.moriasterium lanto labore resliiutum iteruni excommunicationis pcena redire debet."
per Langobardos exciderelur, -ut .Eginbardus AI- t TI. Debaptismate-autem sanxit; fore. excommuni-
moinus,~f_eo Ostiensis, aliique veteres scriptores, catum" qui,-habens aquam, vino .baptjzal; ,at si
testantuf. H.ujus.rei-unum vel alterum' leslimonium •'. aquamrion Iiabuerit, jjericlitanle .parvulq, futiirum
•non inufile-erii.proferrcEginhardus, in Annalibus, j) poena immunem. Baplismum per immefsionem esse
a.d.annum 755, itiheris-aCarolomannosuscepti hanc validum. Sacerdotem>qui,-dubitans num valide ofdi-
reddii ralionem: «_Quia nec ille abbalis sui jussa. natus fuerit, irilerini baptisma adminislrat, poehilen-
nep a"bbas-illius.praeceplaregis Ijahgobardorum,, qtii tia usque ad.fineiri ^vitseniuliandumesse. - .
piliOG-imperavit,audeb,at resistere. i.ALeone eliam Hlj Statuit demum pro clero: ul-ep.iscopusob cerla
Ostiensj.Cassinalum fes .prosequenle idem hab.etur, delicia.unanimi comprovincialium episcojiorum cou-
" libro
priniOj capite septimo.« Postmodum vero, in-~ sensu damnatus**non possitab aliisiterum judicari.
. quil, cum ab Aislulfo, Langobardorum fege i'ogare- Ut incausis cleiicorum episcopusdicecesissibi ascis-
tur, ut pro quibusd&mregrti'sui negbtiis ad Pijjpi- cat sex collegas"~*e finilimisab accusato si
iiuih ffaireni suum"Francorum regeni pefgerel, ab- erit ,saeerdosj tresye,;si- erit .diaconus,.eligendos,
caeierofum
bate •quoque.id licfi postulante, .aegre'cbnsentiens , vero olericorum causas episcopus'per-«eipse -cogno-
proiectus taridem esl. Ubi eum aliquandiu femoratus scat ac deftniat.Utpresbytero convicio,-et ore proT
esset, causa pro qua venerat impediente, defunctus priq coiifesso', -quod incontineniise..ciimen-' anle
•est.-Cujusposlea cprpus idem.-Pippinus frater ejus «rdinalionem perpelraverit,,- - inlerdicaluf. sacro
Jocello aurebcdndiiuin , cum aliis plerisque-muneri- missse, non aliis, saeerdotii inuneribus.-Ut clerici et
•bushuc illud,'ad suum scilicet remisit moriasterium. > monachi promisso "capillo non nianlur.-
"Qiiorum_auclp'rita_ies ideo iiuic Joco mihi placuit at- • Idciri pontifex F-qlrado. abbati potestatem fecit
texere, jquia contra veterumlidem-impuaentes ho- jnonasteria sedificandiubicunque-.posset in.Fraricia.
niines noslra tenipestale ausi surit scrihere, Carolo- Ciijusriiodl privilegium sic se liabet: « Per hauc
.^... . PATROL.GXXYIII. .._,:, c 36
1131 ANASTASH BIBLIOTHECARII 1152
aposlolicam auctorilalem tibi, dilecto filio- noslro A j mihi a Deo commissum,seu el. domum, ubi secundum
Fulrado, vel caeleris luis successoribus abbatibus, .- carnem recjuiesco,de-conlaminatione genlium eruen-
licentiam elpotestatem largientesconcedimus aediii-- dam, vestram omnium provocans dileclionemadhor-
candi monasteria, nbiciinque in Franciae provincia : tor, et ad liberandam Ecclesiam Dci, niihi a divina
volueritis. Et omnem cujuslibel Ecclesise episcopum polenlia commendalam, omnino proleslans admoneo,:
aut alium quempiam sacerdotem in prsefalis moiia- pra eo quod mnximas afjlictjqnes.,el -oppressionesa
steriis ditionem quamlibet habere pneter sedcm pessima Longobqrdorumgenlepdliunlur (Ejusd. epist,_
apostolicam hac auctorilate prohibemus. » (Privif.: 5, ad.Francos). Ha_c audiens Pippinus permcissime
Steph. II Ftdr. abb. indullttm.) Alpes transit, Ticinumque seeundoobsidel, ut Aislul-
INum.244, lineaS. — Pippinus rex ab eodemsan-. phum revocel ab obsidione urbis, sedein regiam_de-
cthsimo, etc. Dum utrinque arma parabantur, ide.m-" fensurum. Nec in Franciam redil priusquani omne
que fiebal in Franeia,ponlifex regem, fiiios el uxo-.• abunde explelum, videal. Csetera sali.s persptcue
- -
rem, inunxii,quam rem luculenter Hilduinus, in- Anaslasius.
Areopagetieis, narral: <-Aiino, inquiens, qui est ab BALDINI. - _- ".-.-.
Incarnalione Domininostri-Jesu Cbiisii 754, v, Kal., ""Ntim.244, linea"% — Idem-Clirisliamssimus Pip-
Aug./beatus Slejjhanus papa unxil in et reges Franco-; . pinusrexab eodem sancthsiino papa , Chrhti gratia
runi florenlissimum regem Pippinum, duos filios~ cum'duobus filih suis reges uitcli sunt Francorunu.
ejus Carolum et Carolomanuum, sed et Berlradam- Eodem anno, videlicel seplingentesifno~q'uarto, iriio
inclyti regis Pippini conjugem, indutamcycladibus eadem die-vigesima octava-Julii, qua Stephanus papa"
regiis, gratia septiformis Spiritus sancli,-in Dei no~',jB urixit in reges Pippinum, ejusque filios Carolum et
iiiine, consecravil, aiqne Francorum proccres apo- •-. Cai'loiiiani)um;--declai'avit eosdem patricios Roma--
slolica benediclione sanciificans, auctoiitale beati irorum ': una eademque celebritas Tuit Confirmandi-
Pelri sibi a Domino Jesu Chrisio vero Deo" tradiia jregnum- alque confcrendi patriciatum." Id prlmum
obligavil, et obtestatus esl, ut linnquam de altera colligo ex epistolis Stepbanipapae; quae enim priina
sliipe per succedentium lemporum cunicula ijisi, -_ ad Pippinum scripla esl, anlequam in Galliant per-
vel t|tiiqueex eorum progenie orli, regem super se geret, prselerl hunc filuium : Dominoexcellentissimo
prsesumanl aliquo modo cqnsiiiuere, nisi de eonnn fitio Pippino regi Slephanus papa. Fueral enim Pip-.
propagine quos et divina Providcntia. ad sanciissi- -. pinns a Zacharia prsedecessore declaralus rex, ei a
mam "aposiolicam sedcm tuendam eligere, el per Bonifacio archiepiscopo Mogiintino consecratus, sed
eiim videlicel vicarittm sancti Petii, imo Domini nondum creatus "jiatricius; quae vero aij eodem
noslri Jesu Chrisli in potestatem reglam dignata Stephano lerlia num. scripta est, post ejus redilum
est sublimare , ' et unciione sacratissima - conse- ex Gallia, hoc nliolilulo
' - -
" insignitur : Dominis excel-
crare. » leniissimis filih Pippino regi,-elnostrospiriiuati comr
Necsoliim ordinavil, ut ait annalisia Meiensis, patri, seuCarolo el Carlomanno iiem regibus , et
seeundum morem majorum unclione sacra Pippinum ,• utrisque palriciis Romanorum, Stephanus papa. Sed
piissimum principem Francis in regem, veni"), ma- ut hpc idem anoiiyinus ex 'Mabillonio a me -recitalus-
eisdem apostolicae sedis patrocinium magis iri notis Zachariae apertissime declaral: « Postea
Romanorum de-
gisque «ommendaret, el patricium successioneCa- per manus ejnsdem Siepbani ponlificis dieunoin
claravit, et filios ejus dnos felici r, beatorum praedictoriim mai*t3rruiiiDionysii, Ruslici,-
rolum et Carolomannum eodem coronavit honore. i et Eleuiherii ecclesia (Pippimis) In regem el patri-
JNiim.254, liuea 4.— Perenniter. possidendas al- ciiim unacum prsediclis filiis Carolo ct Caroloriianno
que dhponendas. Anlequam Stephanus a rege Pip- in iiominesanclseTriniialis unctusi ei benediciusest, J
pino discessit, testatus eldein est, nec verbis, nee -Quid Slepbanus contuleril Pippino conferendo el
scriplis Longobardorum i*egis ejusquegenlis (idem patiicialum, quantum obscuriias rei patilur,.quam'
habendam esse, quippe qui haud stetissent promis- obscuriorem etiam lecerunl-praocctipationes el 6tu-
sis, si Francorum exercilus trans Alpes regressus dia partium, paucis explicare conabor. Dignltas pa-
foret, nisi exsecutioni mandatus esset traclalus-pa- tricialus , turbala Roinana republica", pessumque
cis qui fieret : « Aistulphus rex, -Roma scribens, dalis quibus regebatur majorinn inslitutis , atque
ait : Cum suis judicibus-per blandos sermones, el pencs imperatoi-es Conslamiriopolilanos constitnlo
suasiones,alque sacramenta, illnserunt prudentiam impeiio, iis iribtiebattir quos principis favoradprse-
veslram, el plus illis faisa dicentibus quam nobis cipua imperii monera eveheb;it. Observal eminen-
veritatem assereniibus credidistis. i(Sieph. \\,epht. tiss. Norisius, in disserlal. 4, in'cenotaphia Pisaria,
3, ad Pip.ctfil.) Et sane ul ponlifex prajdixerat fa- iis prsesertim paluisse aditum ad dignilatem patri-
etum est; nam Aisiulphus, soiutus melu pcriculoque ciatus, qui magislri miliium in bellis operam suam
suam ditionem amillendi, comniissariis a Pippino bl-ne navavissent. Idacius, iri Chronicb ad inilium
relictis in Ilalia ut eum prohiberent ne aliena rape- imperii Yalenliiiiani III, ail'. Felix palricins ordina-
ret illusit, el, ttt ibidein prosequilur Stephanus, oin- iur ex tnaghtro tnilitum; et -ad annum nonuni- ejus-
nia qum per sacramenium beato Pclro per veslros dem principis : JSiius- dux utriusque miliiimpatricius
mhsos reslituenda promhit, irrila fecit,, el nec unius ]" ordinalur. in rescriptisimjjeraloruiiiad virosiliuslres
palmi terrm spatium beato Pelro reddere vohtit. - missis litulo palricioium noiantur qui et magistri
Quod aulem inagis, Aisiulphus valida educta acie militum siint vocati. Novella 24 Theodosii mittilur
obsedit Romam, nilquecrudele, nil impium prseiermi- jEtio comiti et magislro utriusque mitiihe. el palri-
sit quodin locis finitimisperpetrari non jusseril. Quare cio; novella .2 Majoriani Ricimero viro itlnsiri, co-
ponlifex in tanlis reriim angustiis, expers consiiii, ad mili el magistro ulriusque miliiim, el patricio. In
Pippiuum iterum et Francorum gentem se vertit, ef- ftiagna colleetione inscripiionum' Gruteri, • pag. 1076,
ut
flagitatqtie expleant quod promiserant: Quod per li*c'legilur-.'
donationem bealo Petro offerendum promhhtis, ei FL. TJ5LIX.V. C. M4GJSTER. UTRI-
possidendatn conlrahere debeatis (Id;. epp: 3,4). '
Blfl. MILITI-E. PA.TB.ICIUS. ET. EX- ,"
Quin etiam, utoorum anirnos peiielraret allius, prse- COKS.OR. ET. PANDCJSA. EJfJS.
sidiumque quantocius impetraret, dedit ad Francos INL. FEHIKA. VOTI. COMPOTES. "."
epislolam divi Petri nomine scriptam his verbis: DE. PKOPRIO. FECERnKT.
Per susceplumevangelicmprmdicalionis verbum pro-
fecto in hac aposlotica Dei Romana Ecclesia nobh Sed Asterius ille, qui consulari mariu emendavit
commissa, vestra futurm relribulionis spes lenelur codicem Yirgilii qui in Mediceabibliotbeca- sei*valur,
annexa. ldeoque ego apostoius Dei Petrus, qui vos inler bonestioies litulos patriciaturo recenset, qui
*adoptivos habeo fiiios, ad defepdendutn clemaiubus tamen magister milittim non fue.rat. Jn fine Bucoli-
adversariorum hanc Romanam civitalem, elpopulum coruin-hoec Jeguntur-:
1155 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — STEPHANUS II. 1154
-- - TURCllJSRUFIUSAPRONIANCS ASTE-_ A Petri omniumquejurium"eti>lenaiiariim jiistiliarnm
RIOSV. C. ET INL.EXC05IITE DO- apostolicse sedis; et allerum, quod Pippinus in vim
' •: - -HEST. T-riOTECT. *
~EX. COM.PRIV. ]' lalis prolecliouis omnibus viribus nitereiur, ut sua
-LARGIT.
' EXPR_EF.-1JRRI PATRICIOS " jura redriereritur Ecclesiae, ct exarchatus Raveniise
- - ET CONSCLORDiKrLEGI ET Bl- " a manibus Longobardo.rum eviperelur, et Romano
" " - ST.iSXSl" - VRATRISilACA-
- CODICEil
" ' - pontifici iraderelur. Piimum clare ostentiitjir ex
Rll -V.C.~*- .'• . ". . lepislolis Slephani ad Pippinum. In epislola 3 :
«Qiibd nullus de vesliis parenlibus meruit siiscir
Coiisulatiis Asferii incidit "ihaniium Ghrisii-494, ex pere,vos suscepislis, et pririceps apostoloruni prse
_-j_io~Iicelarguero-velusi»tem Cl pretitiro"singularis C-Cterisonines regibus et gentibusvos suos peculiarjes fa-
•illins Godicis,'qui ooquitlem antio ab Asteiio emen- ciens, suas causas vobis commisit, et vps
datusj sedUonge aniea- co.iiscriplus, aiuevertere vi- reddelis i*alionem Deo, qtiomoriopro juslitia ipsiiis
detur Tiburlinam iliam charlam ^Cornuiianqm si- jaiiitoris regni coelorum-decertiveritis. i Et paulo
gnalam Leone Aug.TV etProbianov. c.-coss. ,~ anie dixerat: «Quia ideo vos pominus per huriii-
alinO scilieet Christi 471,-habitam prd antiquissrma lilalem nieani , meriiante 1.jeal6 Pctro , unxit in
omniuma summis~ viris- "Suaresio , Mabillqnio"et reges, iH per vos sancla sua exaltetur Ecclesia', et
Blanchaio. Aiiaslasiusntinciipat palrieiuiri jSelisa- princeps apostolorum suam jusliiiain 1 accjpiat. Et
lium,' aiqlie pairicios ^plerosque Ravennoeex-archos episl. 4 .: 1 Qttoniam, nl piselatum est, nulli alip
Joanneiii,-Eleutherium", Isaciuni,'Pauldm,
' Roma- (sic) nisi"iaiiliimmodo luse amaniissiriise «xcellen-
num, Theodorumy Eulycbium. g liae, vel dulcissimis filiis, 6't cunclae jeriii Fj*an-
.'Honor~^atriciatus'*uno-consulatus lionofe minor corum, per Dei pifficcplionem,ut beati Peifi
eral.-' Hoe disco e~xCassiorioro, qui, lib. VJ, c. 2, sanclam Dei Ecclesiam, et nostrnm reipublicaeRo-
recitans-forriiulani palriciatus, habet:« Prsefectorios lhanae populum commisimus protegendum. i JEt
el aliariirridignitatum viros prsecedit, rmi taiiium alterttm simililer 'ex iisdem litteris constat; epist. -
cedens fulgori, quem inieidnm eliamanohis constat 3: «Etenim dnm vestris mellifluis obtulibus prae-
assumi; i de consulalu.intelligit. Dignitnli patficialus seritaii siimtis, omnes causas principis aposlolorum
- -
nexuisse' deindeimperatores -onus protegenrii el in-veslrismaiiihtis commendavimus, quoniam quidem
defeiidendi.Ecclesias, el paupefesadversus vim po- inspirali a Deo aurem peiitioiiibus nostrisaccommo-
temiorum, docemur a foniiula qua impefalor patri- .- dare dignati esiis, etvos bealo Petro polliciti eslis
cium creabal, a Paulo Diacono, in Hisl. Loiigobard., ejus justitiarij exigere, et defensioriem sanctae Dei
in Ms. Valicano relaia, quam Pagius exsciipsil in Bcclesise procurare. 1 Et paulo "posl: t Pro -quo
Vita Gregorii RI: c Hunc honoreih libiconcedimus, peto vos, excelleiitissimi et a Deo protectl filii," et
ut Ecclesiis Dei et pauperibus iegem fa"cias,et inde niniis obseero, dolealTobis|pro sancta Dei Ecclesia,
apud - allissinium -jiidicem"ralionem' reridas. Turic el bealiPetri causa, elquod per doiiationem Jjeald
induat-eum impefator .mantiini-,' et pouat ei *in* Petro offereiidum proroisistis, ei possidendum COIH
dextro indice annulum, et del ei bombacinsm pro- ihidere debeatis. 1 JEt inffa : « Velociter etsineira-
pria manu scriplum. Esio palricius misericors et pedimenio quod beato Pelro promisislis per doria-
jusuis. Tunc ponat ei in caput aureum ciiculum, et tionem vestram, civilales, et. loca , alque omnes
dimiltaT.^i-TiideT)etrus"de'"Miffc~a,:-"]ib. i"*de~Coii- pObsides etcaptivos beato Petroreddile , vel omnia
^ quaeipsa donatio continet. 1Et epist. 6:« Plenariam
cordia, cap. 12, iufert patricios jure quodam extra-
ordinario gavisos fuisse gerendi wiram el defensio- jtislitiani-eidem Dei Ecclesise tribuere digneris...
nem Ecclesiarum sibi non subdilarum." 011*01 enim ul "civitates feliquas, quae sub unius dominii dilione
principis sit jure ordinario.irieri -peelesias in sua- ---eranl eonne^sp, .alque-CQnslilulos fines, lerritoria
ditione conslilulas adversus vim poientiorum, per etiam loca, et saltora, iii inlegro matri luaespirituali
palricialus collatioiiem jus exlraordinarium ;pro.-. sancla, Ecclesiae reslituere praecipialis. Peto te, fili,
tectionis primoribus iuter cives tribuebal, qni pro- peto le, coram Deo vivo... ut omnia, quse bealo
p|erea .detensores-et jfdvQcali_'4icebanlui\, vi,'-ciijns Petro, siib jurejurando promisisti-,. adfriiplere ju-
deferisioriem et tuleiam Ecclesiis partTCuIaribus beas, et, sicut coepisti, plenariain-ustitiamllli.im-
-"
prsesiareiu. Id quidem oihillo,T"sednego, "quod siib- pertire. s
jungit-, -Romanorui.n patricialuni duo complexum . HseAJ-soIa-ftierepacta.inter Stepliaimm el Pippi-
fuisse, ei jurisriiciionem,_qua i*eges iii-urbem ex num conslituta, el non alia, ncque ullum uspiam
corisensu-poniificis etpopuli Romani potiebaniur, verbum reperire eslin iis ejjistolis de concessoim-
el protectionem, seu defensionem, quam Romanse perio in Brbem spil ducalum Pjppino, de qua tamen
Ecelesise pollicili sunt. Atque adeo niale concludit: re frequeris occasio loquendi se obtuleral in iis prae-
(PalfieiaUfs itaque" Romaiiorum prseier imperium "seriiih ahgusliis' in quihus" Roma reperiebafiir, a
in Brbeni, ei ducal.uinRqmanum, defensioiiem illani - Loiigobardis obsessa, implorandi Pippini auxilium
compleclebattir qusepaclis • cum Ronianispontificibus,
" " ' " prq ea urbe, in cujus dominii partem regem pontifex
iriitis erat eonslituia". > vocavisset. Sed et Anastasius bene quidem recitat
TJiiqiiepacta inita sunt.el solemni juramentq fir- Bjusjurandum et jiromissibnein -factam Stepbano a
maia Inier Stepliajium papain el Pippinuni regcm • Pippino decertandi pro Ecclesia Dei, et reddendi,
circa defensidnem et tutelamRoman;e Ecclesise";sed sive donandi exarchatum Ravennae Romanse Eccle-
concessam fuisse a Slephano jurisslictionem-PippHio sise, sed nullum verbum facit de somniata illa ju-
in urbem Romam et ducalum Roniaiium, hoc con- risiiiclionis concessione. « Qui (Pijjpinus) inquit
slanlef nego, et De Marca,"quem IJagius teihere se- ~"Anastasius in Vita Slephani III, num 245," de prae-
cutus^st, idsihi suo ingenio finxitvol cilra- ullum .seiiti jurejurando eidem beatissimo-papse salisfecit
fundamentum. Neque enim ipse vidit chartam pa- ' omnibus-mandalis ejus et admonilionibtis sese totis
clionurfi in qua eam"coiicessionem legerepoluerit," viribus obedire, et, ut ilii placitum fuerit, exarcha-
neque de jUauIlum vesiigium exslat, aiilin epistolis tum Ravenhaj;, et reipublicaejura seu- loca reddei''_i
a Stephario ad Pippinum dalis, aul in Vila Stephani modis omnibus. «Etnum. 245: « To.ta se virtu.te
ab Anastasio scfipta, qui cbartam vidit quae"sria iriem excellenlissimus Pipinus Francorum rex pro-
setate in archivio sanctaeRomanae Ecclesiaerecondita fcssus esl decerlare pro causa sanclae Dei-Ecclesiac,
tenebaiur. Ruo convonta sunl inler Stepbanuni et sicut pi-idemjam falo beatissimo spoponderat pon-
Pippimim: alteruni, quod Slej)hanus conferretPip- tifici. »,Et nuni. 255 : « De quibus omnibus receplis
pino__sLngularem,iiisignem et neriiini anlea colla- civitatibus donalionem in scriptis a beato Petro,
lum , honorem patricialus Romanorum , vi oujus alque a sancla Romana Ecclesia, vel oinnibus in
Pippinus susciperet iutelam, defensionem el ad- perpetuum pontjficibus apostolicse scdis, rnisi' pos-
vocationetiij-Roinanae"Ecclesisejpatiimoiiiorumlieati sidendam, qiiaeel usque hactenus in archivio sanclse
 '
1155 ANASTASIIBIBLIOTHECARH H5G
noslrse Ecclesiaerecontlita lenetiir... Prxnomiualus A legendum. >In epislola 5 : i Prastale ergo pop'ilo
auiemFulradus vencrabilis ahbas, el preshyter Ra- meo Romano milii a Deo commisso... dummouu
vennalium, parles cuni missis jam fali Aistiilfi regis meum peculiarem populum, el Romanam meam ci-
conjungens, el per singulas iugrediens civitates lam vitatem.:. t Qui Ioquendi modus evidens argumen-
Pentnpoleos quam el ^Lmiliae,easque recipiens, et lum est non alieiiaiaa, aut divisaejurisdictionis, sed
obsides per unaniqjiamque auferens, atque primates integre a papa retentae semper et conservalae. Sed
secum una cum clavibus portarum civilalum defe- et ipsi primi Francici imperatores de lutela quidem
rens, Romam conjunxit. Et ipsasclaves (num. 254), el defensione sanctae Romanse Ecclesisein actissuis
tam Ravennatium urbis, quamque diversarum civi- locuti sunt, nunquam verodesibi _tpapis concessa
tatum ipsius Ravcnnalium exarchatus una cum su- jurisdiclione in Urbem, aut ducatum" Romanum.
prascripta donalione de eis a suo regc emissa in Carolus Magnus, in divisione sui regni facta inler
confessione beati Petri ponens, eidcm aposlolo, et filios suos anno806,ait: « Super omnia autemjuiie-
ejus vicario sanctissimo pajisc, atque omnibus ejns nius utipsi tres fratres curain et defensionem Ec-
successoribus ponlificibus, perenniler possidendas clesise sancii Petri simul suscipiant, sicut quondam
atque disponendas trariidiWt Recenset deinde sin- ab avo rioslro Carolo, et beatae memorise Pippino
gulatim urbes quasiiomine regis perpeluum possi- rege, et a nobis postea, suscepta esl; et ut eam cum
dendas alque disponendas Romanis pon.ificibus Dei adjulorio ab hostibus defendere"nilantur, elju-
abbas Fulradus regis missus Slcphano papaj, earum stiliam suani, quanlum adipsos pertinet, et ratio
claves consignando, tradidit, nullum super iis re- postulaverit, habere faciant. . Et Ludovicus Pius, in
servans dominium, aut speciem dominii, sive !u- J} divisione pariter sui regni., quam Baluzius refert
ris cuj'uspiam,fegi, sed omnia jura alque juslitias toml. Cap.,anno857, inquit : t Super omnia jube-
donans, seu verius restitueiis, Petro et successori- mus, alque prsecipimus, ut ipsi tres fratres curam et
bus Petri. defensionemEcclesisesancti Petri simul suscipiant,
Quid plura? Si Stephanus confercndo patriciatum sicul quondam a proavo nostro Carolo, el avo nostro
Pippino aliquod illi jus contulisselin urbemRomam, Pipjjino, el beatse memoriae Carolo genitore nostro
iri litteris ad eumdcnt Pippiimm dalis potuisselne imperatore, et a nobis postea suscepta est. » Haec
amplius ut iis voeibus, et terminis, quibns lesla- - de Romanorum patriciatu pulavj a me breviier in
tum faceret suum jjlentim dominium super Urbe nolis ad Yitam Stephani disserenda. Qui uheriorem
superque civibu.s Romanis? Et tamen loquitur de iiotitiam cupiat, adeal egregium traclalum Defensio
republica Romanorum sua, de populo suo, de Ro- Ecclesim jurium supra Comaclum insciiptum, ubi
mana civitate sua. In epist. 5 : « Cunctus namque doclissimus auctor, et non tanlum de Romana Ec-
noster populus reipublicae Romanorum magnodolore clesia quam de universa re lilleraria optime merilus,
et amarissimis lacfymis una nobiscum tribulantur. » boc idem argumeutum jam pridem pro dignitale il-
In epist. 4: « Sanctam Dei Ecclesiam et noslrum luslravit
Romanorum reipublicse populum commisimus pro-

XCV. SANCTUS PAULUS.

A.1SNO
CHRISTI757, CONSTANTINI 17.
COPRONYSU

257 Paulus, natione Romamis, ex patre Constantino, sedit annos decem,

mensem irnum. Hic ab ineunte 83tate in Lateranensi patriarchio cum pro-
prio seniore germano StephatiOj prfledecessore ejus ponlifice,-pro eruditione ecc]e-
siasticas disciplinee' traditus est temporibus domni Gregorii secundi junioris pon-
S tiflcis; el postmodum a domno Zacharia beatissimo papa in diaconii ordine
pariter cum antefato suo germano consecratus est. Nam dum isdem ejus germa-
nus et auteeessor pontifex ad extremum- pertin^eret vitee, illico et populus cum
eo hujus Romanae urbis divisus esl, et alii cum Theophylacto archidiacono te-
nentes, in cjus domo congregati residebant. Aiii vero eidem beatissimo concpr-
10 dabant Paulo Diacono, plurima pars judicum et populi cum eo tenentes, quam
cum presdiclo Theophylacto archidiacono.- Ipse vero sanctissimus vir nequa-
quam a Lateranensi patriarchio recessit, sed cum C63teris fidelibus suo eegro-
tanti germano - et preedecessori pontifici perseveranter famulabatur. Dum vefo
de hac yila preediclus ejus germahus et prffidecessor pontifex migrasset, eoque
15 cum-ingenli honore in basilica beati Petri s«pulto, continuo eadem populi cdn-
gregatio, quee cum seepefato beatissimo Paulo tunc diacono tenebat, quoniam
validior et fortior erat, eum in pontiticatus culmen elegerunt. Post haec hi
qui cum praefato archidiacono aggregati erant, dispersi sunt. Et ita Deo an-
Duenle isdem sanctissimus vir in aposloheam beati Pelri sacratissimam sedenv
' - * *
20 consecratus ponlifex est.
258 Fuit aulem temporibus Constantini et Leonis imperatorum. Erat euhn*
milis atque valde misericors, nulli unquam malum pro malo reddens. Et si
 1157 HISTORIA DE VITIS ROlL PONT. —S, PAiJLUS. H58
pro modico quemquam per iniquos satelliles tribulabat in proximo a, tamen
-
pietate motus, consolalionis ille inferebat misericordiam. Hic, ut multi testati
.5 sunt, nocte per semelipstim cellas pauperum inQrmorum perjacenlium, qui ex
suis nequaquam assurgere valebant lectiilis, necnon et aliorum inopum cum suis
familiaribus nocfis circuibat silentio, .* amplissime illis ministrans alimoniam
atque subsidii inferens opem. Sed et carceres atque alia claustra pereadem no-
ctium secreta visitabat, et ~si quos ibidem conveniebat retrusos, a mortis emens
' liberos ire relaxabat. Sed et plures qui, debitis obhgati atque afflicti,
lOpericulo,
a suis feneratoribus opprimebantur. reddito ipso debito, a jugo redimebat ser-
' '
vilii : viduis et pupillis omnibusque egenlibus'opem ferens;" fortissimus enim
erat orthodoxae tidei defehsor. Unde saejMus suos missos cum- apostolicis obse-
cratoriis atque admoniloriis lilleris preefatis Constantino et Leoni Augustis
15 direxit pro reslituendis conflrmandisque in pristinum. veherationis statum sa-
cratissimis imaginibus Domini. Dei et Salvatoris. nostri Jesu.Chrisli sancleeque
ejus Genitricis atque beatorum apostolorum ouiniumque -' sanctorum prophe-
tarum, martyrum et confessorum. •
259 Hic enim bealissimus pontifex cum omnibus spiritualibus suis studiis
magnam sollicitudinis euram erga sancta coemeleria indesinenter gerebat.. Unde
cernens plurima eorumdem sanctorum coemeteriorum ioca neglecta, ac desideria
anliquitatis tnaxiina demolitione, atque jam vicina ruinee posila, protinus ea-
- 5 dem sanctor-um corpora de ipsis dirutis abstulit coemeteriis. Quee cum hymnis et
canlicis spiritalibus infra hanc «ivitatem Romanam introducens , alia eoruin
per _ "titulos ac diaconias seu monasteria et reliquas occlesias Gum condecenli
' studuit recondi
honore.
260 Hic sanclissimus preesul in stta propria domo monasterium a fundamentis
- '
in honore sancli Slephani, scilicet martyris atque-pontificis, necnon et beati
Silveslri, item pontificis' et cnnfessoris Christi, construxit, ubi et oraculum in
- monasterii
superioribus ejusdem mceniis eedificans, eorum corpora magna cum
8 veneratione condidit. Infra claustra veio ipsius monasterii ecclesiam miree pul-
'
chritudinis a fundamenlis noviter eonstruxit. Quam musivo et marmoribus
\ decorans, et omnem illis_ ornatum in auro argentoque et diversis speciebus
largiens, sed et ciborium. ibidem ex argento librarum fecit, illicque innum.e-
__. rabilium sanctorum corpora, quae de preefalis demolitis abstulit coemeteriis,
10 maximo veneralionis condidit affectu. -In eodem quippe monasterio plurima
contulit preedia et possessiones ac loca urbana" vel rustica, superflue alque
abundanter ditans auro et argento aliisque rerum speciebus et omnibus uti-
litatibus, ubi et monachorum congregationem construens , Gracae modulatio-
• . nis
ijsalmodiee coenobium esse decrevit , alque Deo nostro omnipolenti et om-
15 nibus ibidem requiescentibus sanctis -niagnis sub interdictionibus sedule ac
indesinenler laudes statuit persolvendas. •
-261 Hic fecit noviter ecclesiam infra hanc civitatem Romanam in via acra,,
juxta templum Romuli, in honore sanetorum apostolorum Petri et Pauli, ubi
ipsi beatissimi principes apostolorum, tompore quo pro Christi nomine mar-
tjrio coronati sunt, dum Redemptori nostro funderent preces, propria ge.nua
5 flectere visi sunt. In quo loco usque hactenus eorum genua pro tcslimonio om-
-" his in postremo venturae in quodam .fqrtissimo silice licet esse no-
generationis
sbuntur designata.. Nam et infra -ecclesiam be.ali Petri apostoli foris muros
hujus civitatis Romanae noviter oraculum b in honore sanctee Dei Genitricis con-
struxit , juxta oratorium sancti Leonis papsj, secus fores introitus sanclee Petro-
10 nillae atque beati Andreae apostoli musrvo et diversis metallis eum adornans.
" Ubi et
efiigiem sanctae Dei Genitricis in slalua ex argepto deaurato , quffi pen-
N0TUL._EMARGINALES FABHOTTI.. " '
. i
* B. tribulatos audiebat.. b oraculum, id est oratorium. -
'_
 "
H50 , ANASTASII BIBUOTHECARII"" . . >' 1140
sat libras centum , constituit; in quo oraculo et septtlturam sibi constrnxit. Hic
dum in ecclesia bea.i Pauli apostoii sestivo tempore pro valido. caloris fervore
dcnioraretur, corporali preeoccupatus aegritudine illic vitam Jinivit, ubi et se-
15 pultus est- Ilhcque fere trium mensium spalio _ejus inhumatum ""permansit
funus. Postmodum vero congregati ' omnes Rornani ciyes- et aliee .nationes
- ejus corpus per flumen Tiberis navicula
trahsfretanles,. adbeatum Petr.um.cum
psalmodiae honqre deportaverunt, et in preefato ab eo. construeto oraculo euta
sepeliertint. Hic fecit ordinationem unam jjer mensem Decembris _; presby»
20 teros duodecim, diaconos duos , episcppps per diversa ,loca numero Jres,
Et cessavit episcopatus annum untim et mensein" unum. - ~. . , - -. -'-
_,
_.OTCLfflMAKGINALES FABHOTTI. -_ - •- " - ': •'_. T
a humatum.
VARLE LECTIOKES.
Ex codice Farnesiano XCVI. . . .A A Unde nOn dubhim estquiri sculptura illa littei-atum
tiin. 257, lin. 6, cum antelato germano suo.Nam propria bealji Peli;i apostoli mauu designata' digno-
dum hisdem. /?"• 8, Theophylaelum archidiaconnm scitur oh amorem sjise dulcissim.se naUe.f.jpsumque
tenenles. /?n. 9 eodem heailssimo concordabant "saiicium corpus cum priefato snreophago" posito su-
Paulo Diaconq; plurima pars judicuni etpopuli, cum pra plaustrum noviim in ecclesiam beati-Pelri-apo-
eo ienentes, quam cum predicto T-hofilactoarcliitlia- sloli taiji liyinnis el canticis spirituaJibus ejus-beati-
cono. thv. 12. Laicranense. /?ii. 14, de ha vila. lin. tudo deportavii, et in riiaiisoleo, juxta ecclesiam
15, conlinuo eodem populi eongregatio , que cum beati Andrese aposloli, ~quod prsefatus Jjeatissimus
sepefatobeatiss. Paulotuncdiaconoexisteiiti tenebat. Slephanuspapa, ejus germanus, dum adbuc supersies
lin. 18, cum prelato archidiacono. lin. 19. b. P. S.s. erat eeclesiam in bohqrehi ipsius sanclae Christi
ordinalus consecralusqueeslponlifcx. marlyris Pelroiiife pictiira».miro decore illustravit.
Num. 2S8, lineai, illi inferebat miscricordiam. Fecil-aulftm et iugas in ecclesia beati Petri aposloli,
lin. 7, a. i. m. alimonia. lin. 11, reddito ipso devjio- in preshyterio irigredientes, qtias utraque parte dex-
a jugo redimebat servitii. lin. U, Constantini et tra laevaque investivit • argento
~ purissimo, quajpen-
Leoni augusto direxit pro restiluentlis in pristino , saiil libras 30.
veneralionis stalu sacralissimis imaginibiis Domini 2Vw«t.260, lin 8, fecit, quod pensat libras 720;
Dei et Salvaloris nosiri Jesu Christi sca_que ejus fecit ct iljidcm altare apud confessionem, *quotl inve-
genelricis adque beatoruni apostolorum oniniunique slivit Num.
argento purissimo, pens. lib. 300. -\
sanctorum prophetarum martyrum et confesso- - 261, /?B7, B, designiita. Hic renovavil infra
rum, etc. B ipsam
J5 ci*.italem ecclcsiam sanclorura aposiolorum
Num. 260,iin 13, eongregalionem conslituens. prope viam Latam, quaj in magiia eral ruiiia pbsita.
Num. 261, lin % juxta templum Rome. lin 12, lih 150. /?Head B, construxit. Fecit autem in'
atrio anle turrem sanclie~Maria3ad Gradus, quod
Ex codice Vallicellajio. vocatur ParadistiS, oracuhim anie Salvalorem in bo-
Num. 257, lin. 5 , cod. ValliceL,, prtedeeessore norem sanct:» Dei Genetricis Marias miro opere, et
ejus, omisso pontilice. lin. i, concordal cum Reg., decoravil mfignifice. Hic diuii," elc. tin 20, ntim. 2.
Maz. el Thu. el ila lin. 6, excepth tamen his : .et lin 21, mensem umim, qtto Conslaiiiitiustransgressor
Leonis imperatorum... infra hanc civilaiem Roma- aposlolica; sedis invasor extitit, B.
nam... sanclorum aposlolorum Pelri el Pauli... pro Ex codicc Regio, Mazarhw et Thiiano.' .
Chrisli nomine marlyrio. Iv reliquis vero~,nsque ad
bic (lum, adamussim respondet laudatis codd., qui- Num 257, /??ii, junioris papa;. Postmodiiin- lin 6, •
buscum eliam omittit numeros qui sequuntur, vide- par. cum suo germ. ofdinatiis est, Fuit autehi-tem-
licet 258, 2S9, 260 el 261 ex parle, nempe usqiie nd - poribusCouslantiiii el Leoiiis impeiatoris". Erat vero
lin. 12. milissimus el miscricors, nulli uiiquam.nialiim pro
Num 261, lin 12, cod Vatlicel cum Reg., Maz et malo rcddens, viduis, orphanis alque ptipillis, omni-
Thu.incipit abhis verbis, Hicgdum,elc, omissisretiquis busque egentibus opem ferensi lforlissimus quoque
hujus numeri, ut diximus supra num 2S7, linea 6. erat orthodoxas fldei defenspr. Hic Jecil noviler cc-
lin 13 et 17, ut laudd codd Reg, Maz el Thu. lin 15, clesiam infra hanc civiiatem via Sacra, juala tem-
illicque fere per trium mensium spalium. lin 18, pC plumRomtili, in honore sanclorum Pelri <APauli,
deporlavenmt. Hicfecit ordinationem unam mense *•*uhi ipsi beatissinii principes, apostolorum leiiipore
Decembr. lin 21, anno i et mense i. quo pro Christi niariyrid coronati sunl, dum Redcm-
Fabrottum plori nostro funderenl preces propriagenuarfleclere
Apud ex codice Freheri. visi sunl. In quo loco usque-liacteiius eorum. genua
Num 257, lin 10, B, uno mullo plures. lin 20, bv- pro testimonio in posiremo'veiiiura_ generationis-in
dinalus, consecratusque AB. lortissimo silice esse noscunlur designala".Ric dum.
A'am258, lini, consolati oves misericordiaeB. Num 261, lin "3, pro -valido.calorc d. lin 15, lllic-
Num 259 , lin i , hic namque bealissimus pontif. que per tfium mensium spalium. lin 17, per fluvium
praefali sui senioris gcrmani, et proedecessorisponii- Tyher. lin 1.8, dcpoitan. Hic fecit ordiiial.iu " - per
Jicis sanctiss. Stephani papse salutifera adimplens meuse Decembris. lin 21, aniio 1~,mens. 1.
praecepia, conlinuo posl ejus decessum aggregans Ex codice Thuano attero.
sacerdoles et universum clerum, atque cunctum pO-
puliim islius Romanaj urbis operabatur in coemelerio, A'ifm257, lin 6,anlelalo. lih 7, iliicGTjop./?n. 18,
ubi prius beataPelronillasitafpiiescebal, foris porta prsslato. lin 19 et 20, sedem ordinalus, conseera-
Appia, milliario ab urbe Roma secundo, ei exinde tusque esl P.
ejus venerabile ac sanctum corpus euinsarc-ophagd Nutn 258, lin'i, illi inf. lin. 7, alimonia. iin 9,
marmoreo, in quo recondilum ineral, abslulit scul- inveniebal r. a m. eruens p. - - . .-.• .1 ~ '
ptuni litleris ita : Aureae Petronillse filia*dulcissimoe. Num 2^6, lin 8, ciburium. lin 13, conslituens, g.
"liil . HISTORIADE VITIS ROM, PONT. — S. PADLOS. __'42
. _VM.H26I,lin % siliee esse.n. tin 16, humatum. & Num. 258, lin 7, alimonia. lin 9, ettiens jier. lin
!in-18, prtfilato. . . - 1S, inTirislino ven. stalu.
Num 260, lin 7, omn. illic orn.
Apud Pemam ex codice Cavensi.._ JVtcoi261, lin % templ. Romse.lin 16, hiimaluni.
-_/V«_n.i_57,lin 6,'ante"
~ lato. lin 18, prselato. /?Hult., lin 20, numero.Et cessav.
«onsecratusque. _.;---'
. - . NOTJE VARIORUM.
BINII ET LABBEl. apud Pagiumsequnlur, desumit inlerponlificium ab
— emortuali die Stephani II, al. III, quamduralio sedis
Num. 257, lin. 1. Paulus. Aimo 757, die 28 Maii ostendil fuisse 24 Aprilis, eamque -in suinmam
- aulus fraier Siephaniprswiecessorissul conlra Theo- ejtis confert; altera vero_, dier. XXXH, interponlificium
phylactum polioribus votis poiitlSieatiim adeplus est. de more a die
- Mu"m.23S,'liii.l4.—Admoriitqrih litleris. Hi» et . dierum summa.deposilionis repetit, quam excludit e
Ila conciliantlamduxi hanc dupliceni
prascedenleslilterse Pauli.ad Coiistantinum impera- de interpontificio sentenliam eruditorum causa,
iorem el Pipinuin regem desider.iitur. Priorum quihus arridel prima, uthialum biduiinter
inentio -liabetur inepistola Hadriani papse ad Con- obititm et Slepliani
'
siantinum clIrenem.Augustos. - * .' depositionemimpleant.
(""Ilaque sanclus Paulus Diaconus, praulecessoris
Num. 260, linea 115.—Grmcmmo.dulationis.,Cum ffater , qtiovis populi quicscente dissidio, 29«die
impius .imperaloi-' Copronyiiiiis edicto promtilgaio mensis Maii an. 757,consecralus sedil, ex nnanimi
-nionacbosiiiO-rienleesse pvolsibuissel.ingens Grae- oinniiiinCodd. et catalogorum conseusu, annos x,
corum nionacliorummultilutlo sese Romam ciJniule-. niensem i, hoc est usquead diem 28 Junii 707.Hujus
rat. Qttorum ctim;Gi~«calingua peculiaris esset, eo-- , poiitificis depositionemVitae scriptor,
deminroonaslerio collocalos voliiitea prsestare.quae, '.'fUerit, non commemorat, sed omnia diligenter qiiicmiqueis
enar-
iii.siiis Orientalibiis-monasieriis prrestare consuevis- rat qus3 spectant ejus pietatem quovis leinporum
sejit; iiimirunnit.psalmdium eanium "officia
aliaqiie • characlere vacua. Aliunde tamen est cerlus emor-
occlesiaslicasua ipsorum lingua persolverenl. ,
'' | lualis ejus annus ; nam Annales Berliniani (Scnpt.
-- " CENNI. • Italic. t. II) ad annuin 7157,Ioquentesde Pippino alj
L NOT__E CHItOSOLOGiC_-E; Aquitanica expeditione reduce : El reversus est, in-
'quiunt; Biiuricam,ibique nunlialumcst de obituPattli
Exactis.jam exarchis, regibnsqueLoiigobardorum papm. Quin etiam dies ipsa emorlualis ab Anastasio
.nonmodoineorum jura, si qua erant, nonvenienlibus 'iraditiir in Vita Slephani III, al. IV, successoiis con-
ised a PippiiioFrancoriim rege obsequiiac reverenliae secrati, a deposiiioneinvasoris Constaniini arguen-
pieno erga siimmos pontiiices mirum in modum da, de quo saiis superqtte sum locutus in superiori
exagiiatiSj-noneralcur aposlolica sedes ilerum paulo adnotalioiie, ubi etiam delibavi aliqtia.de iisdiebtis
diutius vacaret.nec statim posteiectiouem consecra qui ab invasore dejeclo ad ordiiiationem Stephanl
"tuninovumpontificemacciperel. Ai inleslina discor - excurrunt, ab Anastasio ncgleclis. Verba Anasiasii
dia quam ipso"ex Anaslasio discimus, diulurniori sunl: Yigesimaoctara die Jttlii mensis(in fer. S in-
interpontificii causa fuil. Qnam lubel iisdemhic yer cidebal), indiciione6 (au. 768),-vespere, in ipso cre-
bisproferre, lum ut confirmera quod alihi -docui d pusculo nocth, vigilia bealorum martyrum Abdonet
enlhronismo' consecralionein pr-eeuntc ; lum ut li Sennen, occupantes ponlem Salarium ( Longohardi,
queai, in morehonimteinporum fuisse positum, nou etc.) Alia vero die (fer. 6), transieiiies pei ponlem
nisi post depositionem apud sanctum Peirum' de* Milvium, veneruiit Roniam et fecerunt qtix sttpra
successore eligentioeogitatum esse, quod non satis aiebam, Cotislanlinum invasorem iransfugam deji-
animadvertit Pagitis, ubi consecrationes collocandi cleiilese Laleranensi palriarchio, cumque iu carce-
extra diem Dominicamoeeasioneni est nactus. Lo- pi' reni conjicienles. Quihus mirum in moduni concinit,
quens igitur Anastasius de eleclioneet cor_secraiione • hcquicquam reclamanle Pagio , Marianus Scotus in
sancti Pauli, qui erat.germanus frater uuper mortui Chronico : Constaminus, 6 feria, mense Julio depo
poiiiificis,narrat causas inierpoiilificii,nempe~electo- situs est; non quidem ex ordine pontificatus, quod
nim dissidia , dum eorum pars major ai!ha_rebat posleafaciiifii, sed ex fasligio, quod invascrat. ' '
Paulo, qui nunquam ex patriarchio Lateraiiensi Quamobrem si aniinadverlantur quaj Anastasius
discesserat; pars autem Theophylaclo archidiacono babet de" interponlilicio post -sancluni Pauliim : Et
domi suae. c Eoque, ail, cum ingenli honore in basi- cessuvitepiscopalusaimum,unum mensemunum, qtti-
lica beali Pelri sepulto, continuo eadem poptih con- biisFreheriaiius Cod. secundus opportunc addit :
grcgalio, quaj cum saepefaloJiealissimo Piiulo lunc Quo Constantinustransgressor apostolicmsedis inva-
(iiacono tenebai, quoniam validior el foriior er-af, sor exstiiit, parilerque ea quse in Vita Slephani III,
eum in pontificatus culmen elegerimt. Post liajchi aui IV,'habei idem Anaslasius de Consiantino : El
qui cum prafato archidiacono aggregali eranl, per anni spalium el mensemunnm sedem apostolicam
dispersi sunt. El iia Deoannuenle isdem sanctissimus invasam deiinuit; si hiec, i.nquam, animadverlanlur,
vir.in apostolicambeati Pctri sacratissimam seiiem nulla prorsus dubitatioerii quin die 25 Junii an. 767
consecratus pontifex est. > occubuerit mortem sanctus Paulus ; inde enim ad
Ohinia haicauleniiacta sunl postmortem Steplia- diem 29 Julii sequentis anni 768annusunus uiiusqiit:
ni, an. 7S7. Inlerpontiflcii leinporc, quo de in codd. mcnsis ntiineraiitur, non secus atque anni decem ac
el Gatalogisduplex opinio esl. Plerique enim tiatitiiit mensis, qtiibus sanctns ponlifexest moderalus Ec-
vacassesedem iuensemi, tlies v aul xxv dies, ul Ca- clesiam, a tlie 29 Maii an. 757, adpraediclam emor-
lalogi Lucensis, Faifensis, et sex Colbertini (Colb. «" lualem diem, excurruni.
quintus, niendose,hahel dies xxn), necnon Codd.duo Hicc ad chronologiainsancti Pauli I, qui liiinc
Freheriani, et Thuanus alier , cum duohus-Amhro- qiiartum tomimi claudit, per me adnotata -nonduni
sianis, primo aiitiqiiissimo,-qnihic explicit, et quar- prailo coiiimittebantui',cum sacpelaudatus P Joseph
to. Alii vero liuineraniiiilerpoiiiificium"dier. xxxu, Blanchinus ad ponliflciam hisloriam ilhistrandam
ul vulgatus, Regius, Mazariniis, Thuanus primus , semper vigilans, dono mihi dedit praeslantissimum-
secundus el tertius Aiiibrosiaiii,etFariiesianus,nullo moniiiiientuinex ccleberrimoehibiiolliecaecapilularis
tamen-calalogorumiis astipulante. Gajterumutraqtie VeronensisCodiceexcerptum, quodmortem ejusdeii1
barum opinionum ducimur ad diem ordinalionis sancli Pauli, psciiilo-papaaConstantini depositionem
sancti Pauli, 29 Maii, quaj anno -757 in Dominicam creationemqiieSiephaniIII, al. IV, egregie coiifirnia1
ineidebat. Iti lanlum discriminisinler utramque oc- £c quouiain propria quemquam laude fraudari n:,!
currit, quod prima, dierum, nempe, xxxv quam AA. paiiiui', acceptuni se id referre leslatus milii c»
 -.-*.-. -- ,^
H43 ANASTASII BiliLlOTiiECARit
erudilissimo archipresbytevo et cancellario amplis- A 3Magni, et sunl dmnino nonaginta novCrii,Eas idem
simi Veronensis capiluli Barlholoiii-eo Campagnolae, Carolus C Magnus, anno 791 iterum rescribeiidiu. eu-
cujus periliam valde spectabilem in legondis puhli- ravil, r eo quod nimia velustale jam ex parle delelse
camqiie ad ulilitalem disculiendis veteribus Codd. c ul liquet ex antiqua inscriplioue majusculis
et diplomalibus V. C. Ludovicus Muratorius (Script. cssent, 1
litteris exarata, quae ab illo ipso qui ejus jussu eas
Ital. t. II, p. n, pag. 685) el praesul Blanchinus in y ununi corpus redigendas descripsit colleclioni
in Prolegom.) oplimi judices admirantur. e
earum praefixa est. Et baec colleclio vocatur Codex
JAnasl.
Iimcqueail, flagitanle ill. et juxia doctissimo comite (
Carolinus ab ejus auclore Carolo M. Lambecius
Otholino Otholinio, summaxum fideid moiiumentum • rporro, lib. n BihliothecaeCaesareje, cap. 5', testalur
exscripsisse, et ad se dedisse die 28 Maii labentis eam e exlractam. csse ex antiquo Ms. ejusdem biblio-
Iiujus anni 1755. l sed eum o,ui Codicemdcscripsit,-et ad Gretze-
Praefalum vero monumenluni est actio prima fere th.ecaj, r
ruin misil, nimiaii) noniiullis in locis corrigcndis et
integra concilii Romani sub Stephano III, al. IV, ex mulandis
r sihi arrogasse licenlianis ideoque 6pera3
ciijus aclionihus 3 et i vene.rabile aliquod fragmen- jireiium j fore, si prima illa editio de inlegro confera-
, ttim eduxitLucas Holsienius (Collect. Rom. i ciim lautlato exemplari aulhenlico. Denique om-
pag. 2S9) lur
aliudque in Spicilegio .Acherii legitur, unde poste- nes r illae epistolae armo 791 anleriores siinl, cum
riores in conciliorum collectiones translaia eadem eariim c collectio eo anno facta fuerit. Exslant etiam
legimus cum anlea mjdam hujus concilii memoriam • sapud Duchesnium, tom. III. '
ab Anastasio omnes petcrenl. Ex nuperrimo hoc mo- Num. 261, linea 12.—Hicdumin ecclesiaB.Pauli.
numento demum aliquando emergunt duodecim ii D Eodem I anno seplingenlesimo sexagesimo septimo,
Fraiicorum episcopi, quos nou sniegre decerpsit Paulus ] papa., dum in ccclesia beali Pauli aposloli
Sirmondus e schedis Panvinianis, ae proinde, Sam- a-Stivo f lempore ob fervorem caloris demorareliir,
marllianbs, Antoninm Pagium-, scriptoresque alios tscgriludine corporis corrcptus, illic laborum merce-
yel oculatissimos decepit; sunl pneterea episcopi dem < a Deo recepturus evocatus est in ccelum, die
illi omnes quos Anastasius congregatos leslalur ex ivigesima oclava inensis Junii, poslquam annos de-
Campania, Thuscia, et Ilalia provincia, numero qua- cem, ( mensem unum, sedisset, ut scribil Anaslasius,
dragihta, quorum vix tres aul quatuor alihi nomina- ( cuin eo Marlinus Polonus, et Luilprandus, et ob
et
los ab Anastasio Ughelliis, et quicunque ante huiic honorem j quem apostolo Paulo jugiter ac impense
diem scripsere, agnoverunt. Infegrum hic darem , detuler.it, ( primus in eadem sancti Pauli basilica
nisi opportuniiis ad Stephani III, al. IV, Vilam illu- < sevoluit; verum, aliquihus mensibus elapsis,
strandam editurus illnd essem in sequenti volumine. sepeliri j Yalicanum translalus est, el in oratorio quoilipse
in
Interiin, ne eruditi id aegreferanl, et ut selectissima- prope ] aliaremajus erexeratcondiius fuit. Ejus nomen
rumEuropaebibliothecarum praifecti el nomine et jinsciiptiim est aBaronio iri MariyrologioRomano ad
scriplis celehres ad simile aliqiiid edticenduminflani- diem , xxvm JUnii, quo morlalilatem explevit; antea
nientur, pro maximo EcclesiasticaeHisloriae bono , . ,enim nomen ejus niemoratum fuerat ad diem xxvn
praesiantissimum docunienium seorsim ab Anaslasio Januarii a Pelro de Nalalibus, lil). m, cap. 50, aCar-
cum aliquot iiolis in lucem edam. ihusianis. Colon., in Additionibus ad Usuardum a
CIACONII. • 'Canisio, Maurolyco, Felicioet Galesinio.
Num. 2S7, linea 1. — Pattlus. Constantini filius, Ci ALTASERRA.
Romanus, Slephani Junioris papaefrater germanus, Num. 258, linea 5. -^-Cellas panperum infirmorum.
S. R. E. cSrdinalis a Zacharia papa faclus , impera- < Cella est babitaculum seu domuncula tenuiorum.
toribus Constantino et Leohe Angusiis, creatus et Martial. lih. m, epigr. 30 :
consecratus iv*Kal.Junii, anno 757, in patriarcbatu Undelibi togulaesl et fascaipensiocellte.
Laleranensi, mores et ecclesiaslieam doctrinam
perdidicil sub Gregorio terlio et Zacharia pontifici- Cella nieretricis, pro fornice ubi prostat. Pelron. in
bus a quo in diaeonatus ordinem cum fralre ascilus Salyrico :
est. Verum, morluo fralre, Paulum ob integritalem Jam pro ceila merelrix assemexegerat. ,
viia. et doctrinam in demortui fralris Ioi-um subro-
garunt, cum exemplo careret in sumnio sacerdotio Cellae servorum. Columell. de Re rustic, lib. ,i,
duoruni fralrum successio, quai nec in posterum cap. 6 : « Optime salulis servis cellaemeridiem seqni-
wnquani visa est. noclialem spectanles fient. >
PAGH. BALDINI.
Num. 257, Iinea 17. — Eum in ponlificalus culmen Num. 258 , linea 13. — Vnde smpius suos mtssos
elegerunt. Ubi Paulus crealtis est pontifex, ad Pip- cum apostolich obsecralorih alque admoniloriis litteris
pinum Francorum regem litteras dedit, quibus-Ste- prmfalis Constantino el Leoni Augustis direxit; San-
phani fratris obilum et suam electionem significat, clissimus ponlifex Paulus super gravissimo negotio
indicalque se in amicilia ab eodem Stcphano inila ])I cultus sacrarum imaginum, quibus nefarium belluin
cum Francis perseveraturum, pelens ab eo ut idem indixerant imperalores Conslanlinopolitani Conslan-
praestarel. Haelitterac fuerunt primae ab ipso dalae, tinus Copronymus aet Leo ejusdem filius, plurimum
utpole ante, suam ordinationem scrijitie, earum enini allaboravit; el ut prava senlenlia impios inipera-
baec esl inscriplio: Domno excelleniistimo filio P.ip- lores revocaret, saepe niissos ad eosdem direxii," et
pino Francorum, et patricio Bomanorum, Paulus plnres epislolas iisdem obsecrationum simul el admo-
1
Diaconus, el in Dei nominc electus sanclm sedis apo- nilionum plenas conscripsit, quarum exemplaria
slolicm. Haec epislola in collectione concil. Lahhei cuiii injuria lemporum, lum boiniiium ignavia, et
pririia ordine recte ponitur; in Codice vero Carolino negligentia nobis invidit. Harum praeier Anaslasiuin
est 15. menlioneni facit Adrianus papa in actione 2 synodi
Hic porro locus.se offert de atictore Codicis Caro- Nicaenaen. Jllarum vero epistolarum, quasPauIus in
lini lectorem monere. Jacobus Grelzerus, anno 1615, Galliaih regi Pipino misit, nullum verbum facit noster
Ingolsladii, publicavil cpistolas quas Romani ponti- Bibliolhecarius, quas nisi reeilare, indicare saltem
fices Gregorius III, Zacbarias, Stephanus II. Paulus, debuisse videmr ad texendam hisloriam lnijusce
Stephanus III, Adrianus etpseudo-papa Coiislantinus ponlilicis, cui non minus cordi fuil ecclesiasliea
adCarolum Martellum majorem domus, ad Pippinum, tlogmata adversus Iconoclaslarum baeresim tueri,
ad Carolum Magnum, et ad Carolomannum ejus quam sedis aposlolicaecum patrimonia, lum provin-
fratrem misemnt. Hae epistolaj collectae olim in cias, Pentapolim scilicel, el Exarchatum Ravenna;,
unum volunien fuerant studio el cura ipsius Caroli quae recenti rcgis Pippini donalione ejusdem Isedis
 im HISTORIADE VITIS ROM. PONT. — S. PAULUS. UW
juribus aoeesseranl; a Desiderii Longobardorum A all. Paul. ad Pip. in Cod. Car.; Adon. in Cliron-
regis injuriis et insidiis*,atque ab eor.umdem Con- Eginb. ad. an. 767.) - - '
stantini et Leonis aggressionibus, quas minitabaniur, Quamobrem Conslanlinus, alioseconverlens.Lon-
vindieare el custotlire. Exslanl haeepistolaein Codice gobardorum regi accommodavit"aures, qui fcedere
Carolino numero triginta.el una. cumillo jungi adversus papam promitlebat. Pacta
Si quis Anaslasii silenlio fultus has litteras Paulo liis condilionibus slipulata : Ambo junclis viribus
abjudicaref, ne ille lurpiter erraret ejusque ignoran- pugnaluros, ul Ravennam el Hydrunlum suam iri
liam aperte proderel, eartundem litierarum, praefixo ipsorum dilionern redigerent: Iiarum primam posses-
singulis nomine Pauli, indubia existentia in aiilhen- suros Longobardos, alteram cum linitimaregione"
ticis Codicibus et in bibliolbeca Caesarea, ex qua Graecos; imperalorem continuo expedilurum validis-
-excripsil Gretserus, et in Vaticana , ex qua Onu- simani classeiri in Ilaliam ad praedictum finem. Qihe
phriusPanvinius argumenta singularum deprompsit, tamen Copronymus non fecit, sibi persuadens fore
quae Baronius ad annuni Cliristi 767 ex ordirie reci- ut oopiis,' quas in Sicilia finitimisque locis habebat,
lat, qui ordo jusla annorum seriem accommodalus satis essent ad Ravennam recipiendam absqtie Lon-
ab eo diversus est quem in Codice Carolino oblinent. gobardorum auxiiiis, quo tempore haud poterat rex
Ouam male itaque ex siinili silentio Anastasii in Pipinus pontilici opem ferre, quippe qui bello cum
Vita Zachariae papae Natalis Alexander falsitatis ducibus sibi subdilis Bajoariae et AquilaniiCdetine-
arguit Childerici exauctoralionem, et exaltationem balur. Al ponlifex, consiliis ejus opporlune deleclis,
Pippini ad Francorum regnum' ejusdem Zachariae Pipino ea regi stalim aperuil; ul Loiigobardorum
auctorilate factas, cumex eodem silenlio Anaslasii j> rege ipsum ducesque Spolelinum, et Beneventanum
incredibiles et niilla fide dignas cajleroquin innega- cum aliis finitimis lueri sanctamsedemcompellerent,
biles epislolas Pauli ad Pippinum potuissel pari si foite adversus eam Graeciarma movissent:« Con-
ralione affirmare. _£stimel hinc prudens leclor Na- feslim vestrum dignemini dirigere Dcsiderio Longo-
talis ingenium, el sludium erga sanctam sedem, et bardorum regi missum, ul si necessitas fueril signi-
siniul vim in bujusmodi casibus argnmeiiti negativi. ficala, auxilium nobis pro ineursione eorunidem
inimicorum impertire debeat. Praecipiens Beneven-
SOMMIER. tanis alque Spolctinis, seu Tuscanis nobis a vicino
Num. 158,linea 13.—Smpius suos missos cum apo- consislentibus, ut ipsi noslro occurrant solalio. >
slolicis obsecralorih alque admonitoriis lilleris, etc. (Paul. ep. 7 ad Pip.. B. Cod. Gar. 54.)
Quas S. jionlifex litteras hac de re scripsit imperalqri, Hsec ut imperalor percepit, nihil eoruin quae
ab Adriano papa I diserte mcmoralas in epislola ad decreverat, molilus est. Contravero Longobardoium
Conslanlinum et Irenem ejus parenlem Auguslos, ex ' rex Paulo molestiam tolo pontificatus lempore in-
profeclo nomsupersunt. Iilaepari modo desideranlur, gessit. Primo siquidem sanclae sedi noluil reddere
quas eadem detiit occasione ad Pipinum regem, qui- civitates Bononiam, Imolam, Anconam, aliasque,
bus eum rogabal, ul, qnae ejus auctoritas erat, apud quas redditurum se eral pollicitus, ulprmsitlio ejus
iconomachum imperatorem intercederel, avertendi uleretur adversus Ratchim, pro regrio Longobar-
eum causa ab ICccIesiocpersecutione. Itl dumtaxat dorum secum decerlanlem, deinde arma in Penta"-
constat ex septima.PauIi epislola ad Pipinum, probe polim intiilit, depopulatusque eam est: ac postremo
eum hossc, quod Graeci imperatoris perseculio, ejus- ejecit duces Spoleto et Benevenlo, qui a sancta^sede
que iniqua consilia contra aposlolicam sedem ex eo C pendebant, aliosque intrusit, qui sibi essenl subtlili.
proveniebant, quod pontifex orlbodoxam lidem ac Haec querenlem jure pontificem produxit verbis,
venerabilis anliquilatislraditioneui defendebat, quas plene Papiensem tracialum se expleturum pollicitus
ille impius evenere iholiebatur-: « Quia, ut plenis- interSteplianum elAistuIphum stipulatum.siobsides
sime salisfacla esl vestra Excellentia non ob aliud sibireddi curasset, quosPipinus inFranciam duxerat.
ipsi nefandissimi nospersequunturGra_ci,nisipropler At Paulus, cui crcdebal illudere-, ipsum delusit,
sanctam et orlhodoxani fldem, etvenerandam Patrum obtentu onim mittendi legalos petitum obsides iisdem
piam traditionem, quam cupiunl destruere atque con- jussit, ut perfidiam Longobardorum aperiret regi,
culcare. > (Paul. ep. Wad. Pip. reg., Cod. Carol. 54.) ejusque prsesidium implorarent, ulpote qui inter
Id consilii Conslantinus ceperat adversus aposto- principes omnes unus poterat foediiragum Longo-
licam sedem, ul in possessionem rediret Exarchatus bardum revocare ad officium,atque Ecclesiaesubdilbs
Ravennae, quem Pipinus, deviclis Longobardis, legi- sustinere:« Perspicuum est,-vospr_eomnibus iegibus
lime in suam polestalem redegerat, aG Romano el potenlibus piis pollere operalionibus... Et ideo ut
pontifici cum sumhia poleslale, utilique dominio ipsum pia3operaiionis vcstrae certamen effectu man-
possidendum concesserat. Probe autem intelligens cipelur, crebro nos congruit sicut liberalori ipsius
imperator fieri nunquam posse ut optatum finem S. Dei Ecclesiae, et ejus peciiliaris populi aposto-
assequerelur, quoad ponlifici Francorttm opes auxi- licos dirigere apices. > (Ejusd. ep. 2 ad Pip. Cod.
lium ferrent; ac nisi Lbngobardorum regem ad suas Car. 15.)
parles traheret, spe ulililalis illeclum; ut ulrumque Quare Pipinus eo semper. magis sanctsessedis
evinceret, nil intentatum reliquit. Ea propler legatos D amantior, duos e prtecipuis auloeducibus ad Deside-
inFranciam misit, qui nullum non moventes lapidem, rium misit, qui ei significarunt, venluruni ipsum
ul famam pontilicis laederent, ab inilo cum eodem regem cum polenli exercim in Italiam, nisi is ponti-
foedere Pipinum regem relralierenl. Eodem tempore fici satisfaceret. Inexspectata re terriltis Longobardus
suos Ravennae, loloque in exarchatu emissarios pauem eor.um quaePontificii juris retinebat, Paulo"
habebat, qui populosad defectionem contra ponli- reddidit, promisitque se omne quidquid reliqunm
ficem excitabanl. Nuptias etiam Leonis filii, quein sibi feeeralj.restitulurum : t Dum ad nos conjunxis-
in consortium imperii sibi adsciverat, cum filia sent Remedius Gennanus^vesler, atque Aulcharius
Pipini Giselide proponi jussil. Et ne disparilas reli- gloriosissimusdux, eonstituit inter eos el Deside-
gionis, quam obtendebat ponlifex, ut ille aiebat, rium Longobardorum regem, utper tolum inslantem
.defieiendicausa , impedimeiito essel, congressum de Aprilem mensem omnes juslitias fauloris veslriB. Pe-
religione in Francia haberi petiit, in quo rationerii tri apostolorumprincipis, orimia videlicetpatrimonia,
orthodoxiae,quam tolo in imperio servari is volebat, jura eliam et loca, atque fines, el lerritoria diver-
reddidissenl sui legati quos eam ob causam missurus sarum civilalum nostrarum, reipublica: Romanorum
erat. Caeterumnec congressus propler Parisios liabi- nobis plenissime resliluisset. Oride ex parte qriidem
tus, necmacbinamentaomniaquoeCopronymo vene- easdem justitias nobis idem Longobardorum rex.
runt in nientem apud Pipinum adbibeuda, promove- fecisse dignoscitur; el reliquas omnesjustitias se pro-
runt quidquam, ul a catbolica fide sarietaeque setlis fitetur, atque omnino spondel nobis esse faclurum. »
defensione optimus princeps avellerelur. (Ep. 20 el (ld.,ep. 5 ad Pip. Cod. Car. ITet 19 ejusd. Cod.) ,
 1U7 ANASTASHBIBLIOTHECARII . ' iiiS
r-"Al Desidefiuspromissis non slelit; clam quippe, A nem consiiiui moiiachorumspeciali censura inhono-
"ut dixiinus; cum imppratore egii, ut juncto secuni rem et nominebealorum SlepJiani papajel inarlyris,
Toeiierearma in ponlificisjura inferrel. Isque iiequic- atqne Siivestri papae et confessoris Cbrisli; in quo
gtiam' macliiiialus, pro eo ttt civilales et territoria veneranda eorum quiescunl eorpora. Monasterium
nullo jure erepla, D. Petrq, et ejus successori retlde- vero yiforum.inoiiacborum esse censni; scilieet ad
rel.ut Pippinoregi,quql.i&s'idfieri urgebat,poilicilus moduiatioriis'exei;ceiidam psalmodiam in perpetuum
fuerat; novas invasibnes meditabattir.'Quamobrerii . esse decrevi. > . ,
sancio poritifiei, quoad'*vixil," molestus fuil ut novis- Quam perpetuam psalmodiam cum Graee_emodu-
sima ejus-eplstola pailamfacit: «.Pro eeito agnoscat lationis fuisse Anaslasius aflirmel, liinc facile con-
excellentissima Chrislianitas vestra;-quia si nobis jicitur ; mpnasievium hoc a Panlo traditum fuisse
eisdem Longobardis monachis Graccis,qui, Iconoclaslarum iii Orientis.
prsefali civilatum noslrarum ab reddila
"lrivasifinfes,alque palrimonia non fuerint, iriiperiopersecutionesaeviente,ex ebrtitn sedibus pulsi
•Oliamea, quseprimilus reddideruni, invadereinsidia- "in OrJbemses.ejConlulerunt.Impiiis enim imperator
bunluf. >'(Id., ep. 17 el l\) Codl Car!)
' ' Coproriymus maximo odio in monacliDsflagrans,'
-' ,- BENGLNi.- . \ , • - qiios -ejus haeresi streuuos. adversarios, validdsque
f .'" ,"' sacrarum defensores-senliebal, edicluliii'
. <Num.260, lihea 13.'—Grmcmmodulalioiiis.Exce- circaJiaecimaginum lempora promulgavil, qtto vetuit, omne
pcralPauliisponlifexprofugosmoiiaclios.quipcrsecu- gcnus suppliciorum interilans, qiiominiis iii ejus
jione ConslantiniCoproiiyniiexcessevanliolaGraecia^ diiione monachi dcgerent. Ergq aliis alio migranli-
.eisdemqiieRdmae.monasleriiimS. Stephani aedifica-B bus, quicunque Romam venere beiiigne a Patilo .,
vii pro domicilio.J)e..ca persecittione a Copfotiymo pontificc.excepli iiistructissimo boc monasiciio fuc-'
poiissiiiiiim.adversiisjnonaclios exoilala loqUilur ad "rtinldonati, ubi eorum j*ituecclesiaslica offieia per-
iitinc inodum-Jheophanes, pag. 375 :«'Mona"steria solverent, colerenique tlebito honore qiiiesceules ihi
qijnque, aedesillassacras in"Dei gloriam,-el salvan- Christi--maityrttm el confessorum cxuvias. Seil
rforiim, feftigia coiislriictas;milittim setilenliae~silse, qtiania fueritmagnificeniia fundalionis-.bujus ilio- .
p.avitaie infeclorum comniunesol profanas-domus " nasteiii, praeter ea-quae: a scriptore nostro de illo
fieiideclaravit. Ac monasleriumqiiideinDalmatarum, referuntar, cx verbis etiam ipsins consliluli a Paulo
«nenobiiimoinuiiiinByzaiHiiceleberrinium, riiilitibus - promulga.li,saccrdolali piaesente, ut supra "dixi, et
iliycisqrium assignavit :-alia quoque sacra oedificia, confirmanie concilio,. potest inlelligi : t El ecce,
qtialia.Calislrati, Dii, el Maximini,nominibusiiisi-. ' inquil Paulus, propitianle Domiuo, idem a nobis in
ignita laudanlur, et.alias monacborum religiosas eorum honorem fundalum monasterium, diversis
redes, el virginum sedes-afundamenliseverlit. Quos prsediis atque rebus, possessionibus uibanis vel
auiem vel artemiliiari praeslantes,vel dignilaie con- rusticis, et cunctis necessariis -uiensilibus optime
spicuos, maxime sibi prius necessarios el libidinum dilantes, omnia qusead eoncinnalionemltiminariiim,
ejus secretarumque tiirpitudinumcoiisciosetmysias, elscdiilam sacrificiorum oblationem, vel ea qu.e atl .
jiiqnasticae vitaesttidiososeam persequi comperisset, usus illic consistenliummonachorumsufliciunl, con-
ceri.a morle damnabat, tanquam ex eorum confes-- cessimus_ id est massas, fundos, casales, cblonias,
sionibus sibi pudorem incussum iri conjeclans. > vineas etiam atque hortoSj et olivcta, sive donios,
S. Stephanus Junior monachus hisce fuil auctor ul et Jiospitia, salinas et aquimolas, vel pisc.arias, et
iiirOccidenlem commigrareiil, ~ut legimtis in ejus G reliqua possessionumprosdiain diversis locis et civi-
Vila. iom.IAnaleci.'Griec.Loppini,pag. 456. i Quan- talibus sila, simulque et servorum famulaniium se-
doquidem tres apud nos (aiebat-vir sanclus aii ino- cuiii peculium. Addentes eiiam ei subjure et ditione
jiachos ) supersunl partes eorum qui cum nefaiia ipsius nostrj monasteriiconfirmantes aliqua monasie-
hac haeresieommunionemnon habent, yobis auclor ria, et venerabilialocacumuniversispossessionibus,et
su.iii, ut iii illas .accurralis. Nullus enim alius locus omnibusejusgeneraliter, elininiegropertinenlibns. >
est, Draconi subjectus, qui ejus vaiiiloquentiaemo- . Ncque vero in falsitatis suspicionem constltulum
rein.non geral t > moiiachos aniem inter alia loca Pauli idcirco polcst traduci.quod notaeelironic-rinon
advenisse pariter Romani prodiit idem Slepiianus apte coiivenitint in aposjrapho ad aiinum laudatum a
dia.conus in Viia cilala :'« 'fiinc cernere erat mo- Baronio vulgalo, in eujiis calce baee habelur sub-
^naslico ordineel Nazarico babitu, qttasi in captivi- scripiio : «Dafum quarto Nonas Jiinli, imperante
latcin abducto, orbalum Byzaiiiiuin. Ille Pontum domino GonstantinoAuguslo a Deo coronalo magno
Euxinum, hicGyprum peiebat: alius Romam disce- imperatorc, anno quadragesimo primo, ex quo cum
dei^eniedilabalur.. <i Coetera, si lubet, videsis anud palre rcgnare coepit, et posl coiisuiatum ejus anno
Theoplianem. yigesimo primo, indictione decima quarla_ s Cum
MAFEI. enim Constaniinus Copronymus ullima die mensis
' Num.
260, liiie&l: —Hic sanctissimusprmsul in Marlii aiini 720 cousorsiniperii paternidiclus fueril,
suu' propria 'domomonasterium. De ecclesia et riio- dieque decima octava Junii anni 741, de more.con-
lhisterio a Paulo I fmiiiatiserstal apud cardinalem sulaium capessens, Leoni patri ejusque impietali
Biii'"oiiium ad ahiiuni Chrisli 761 eonslilutum sive D) sncccsseril; anmis quadragesimus |!rimusejus im-
jwivilegiumin Romana synodojab eodem ponlifice perii cum anno vigesimo ejus consulalussimul non
ediluin, quod luculenter confirmat quaeab Anaslasio potest concurrere : nam unius anni spatio coiisu-
liarranlur.hoc loco. Postquam eiiim in eo Consli- latus excedit imperium. Sed Pauli Couslitutum,
tuloPaulus verba fecil de noimullis sancloruni "mar- dignum sancli ponlificts ruonumenluma Baronio ap>-
tyruiii coemeleriis, pariini velustate collapsis, partim pellalum, nouldeo suppositionis nomine est repre-
asacrilega Longobardorum ferilale dirntis, subdjt , lieiidendum; 1. quia temporariaenoiaein Baroniano
gegneiitia: « Onde conspecla eorumdem saucloruin apographo inale consignatae,bene Ibrtasse cohaerent
Jocofuriidesidiosaitictiria, et ex boc valde ingemi- in autographo asservato Rqmaea monialibus sancli
scehs, atque plurima doloris atlrilus moesiitia; Sylveslri, ob temporum vices in monachorumJocum
apluin prospexi , Deo annuenie; eosdem sanctos - subrogatis,' a quibus mihi concessnm non fuil ut
riiartyres, el coiifespores Christi, et virgines, ex iilud viderem ; praeserlim cum levi errore faeiiique
iisdetii-diriitis auferre locis. Quos el cum hymnis et ad excidendum e rescribeulium m.anibus.diploma'
(Jahticisspirilualibusin hancRomanam iuiroduximus Pauli lypis excusum laboret. 2. Quia constiluti se-
lirbeni,-01 in Ecclesiam, qiiam rioviter a fundanien- ries tum hislorico nostro probe consonat, tum rela- .
llsiiieorum bonoremconstruxi (iiilramfenia, scilicet tioni litieris adjunclse,qudS.StephanusIII de.reslitttta
in iltifiioquae mihi parenlali succcssioue obvenit, in ei divinilus per beatum Dionysium mariyrem vale-
qua menalum constal aique enutrilum) eorum san- tudine scripsit, ubi monasterium hoc appellatum ad
Ciissiuiacollocanscondidi corpora. Obi congregaiio- Sanctos Martyres in Schola Graecorum,nobiliter a
1149 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — STEPIIANUS III. OSC
Pauld, germano ejtts, exstrttclum dicilur : exstat- A cienda , cum in describendis chronicis nolis, li
qtie.id Areopagiticis Hihluini apud Sttrium tomo V. brarii soepesiepius, ut constat aptid erudilos, pecca
3. Tandem quia pleraque vetera diplomala, quae verint.
apud omnes constanli' fide recipiiiiilur, essent reji-
(Hic in edilione Rotnano-Vqticana desinunt nolm variorum.)

XCVI. STEPHANUS III.

768, COKSTANTINI
IMiOCHIUSTI COPRONVMI
28

262 Steplianus lerlius, nalione Siculus, ex patre Olivo, sedil annos tres, menses quinque, dies _-
girili octo. Vir slrenuus et divinis Scripltiris .erudiuis, atque ecciesiaslicis tradilionibusimbutus, ei in
earuniobsecralionibusconstanlissimus perseverator. Hic dum & Siciliensi insula in-Jianc advenisset
Romaiiam urbem, tradidit ,um domnus Gregorius, sanctoerecordalionis lenius .papa, in nionastcrio"
5 sancti Chrysogoni,.,quod tunc noviler fundabat,'illicque clericus aiqtie monacbus est effecius.'Quem
**
poslmoduui domnus Zacbarias papa ex ipso abstollens monasterib, in Lateranensis palriarchii -ciibi-
culo esse praeepil. Eumque poslmodum presby.terum in iitulb sancloe ecclesioeconsecravit'. tjii.eiii lamen
, pro ejus caslilatis modeslia in suo officioLatefanensis deiinuil. Sed et reliqui, scilicel domnusSiepharius
. et Paulus bealissimi pontifices, eumdem sanciissimum Stephanum pro ejus-piis conversationibus in suo
* -
10 servitio siiniliter detinuerunt. . . - ' - ,<
:
- , 263 Dum vero prsedecessor ejus domiius Paulus papa pro aiicloritale fe.rvoris -sstivo lempore
. in ecclesia beati Pauli tlemorarelur, el valida ibiilem a?gritiidine praeocciiparelur, de qua et
vitam fmivit, die noctuque isdem beatissimus Sieplianus in ejusdem suipraedecessoris*'tporilificisperse-
- verans servitio, liiillo modo ab ejus lectulo, doncc spiritum emifierel, recessit. Al vero Paulus papa in
5 , segritudine posilus ciim nondum adlmc spiritum exhalarcl, illico Toto quidanfdux, Nepesinae civilalis
.dudum babitator, cum suis germanis Conslanlino, I3assivoetPaschale, aggregantes tam-ex eadem
,I.epesina quamque ex aliis Tusciae civitatibus mulliludiiiem exercitus alque catervam ruslicorum,,
ingredientesque per portam-beati Pancralii in hanc Rom.inam urbem, alque in domo aiitedicli Toloiiia
armati assislentes, elegerunt ibidem subito Consiaiiiinum fralrem ejusdem Totonis JaicUm exisleiilem,
lO.quem ciini armisplurimi -eorum loricis induli lalrocinantes in Laleranense palriarchium introduxerunt.
, 204 El ascendentes cum eo in vicedominio, conlinuo aecersilo GeorgioI3episcopo, compulevunt
eiim ut orationem clericatus eidem Conslaniino tribuerel. Ipse vero omnino hoc reriuebal -facere, cor-
rucnsque in terram prostravit se pedibus ipsius Cojislaniiui, adjurans eum fortiler per oninia divink
mysteria ut loeum daret; et ab ejusdem impiae proesumptionis proposilo recederet, rie per eum lalis
5 inaudila novitas in Eccles'a Dei fieret. Et dum biijusmodi adjuralionis proferrel verba, concilati
phirirni ex Ipsis malignis qui eamdem impiam eleciionem feceiant, insnrgenles-super eum, atque
fortiter conimiuantes ei„ timore correplus orationem illi clcricaltis tribuit, .et ila elericus' effeClus.,-
eumdem sanctisslmum Lateranense invasit palriarcbium. Alio-vero die illucescenie.-seciinda feria, sub-
diaconus alque diaconus ab eodem episcopo in oratorio sancli Laurentii intTa eumdehi palriarchium.,
' ' '
10 contra sanclorum canonum inslitula, consecralus esl..
265 Sicque uiiiversum populum sibi sacramcniuni praebefe fecit, et advenienle Rominieo die
fursiim cum iniiliitudine armalorum exerciltium in basilica- bealiPetri properans pontifex ab ebdem
Georgio episcopo Preenestino el aliis duobus episcopis, Eustrallo Albanense .et Citonalo * Porltiehsef
eonsecratus est, et per annispalium ei mensem unum sedem apostolicam invasam detinuil a. Hoc vero
5 cernens Christophorus, primicerius et consiliarius, zelo fidei una cum suo fiiio Sergio, lunc sacellario
exislerite, maluerunt magis mori quam talem impiam novitalem et iniqiiam pr__sumptionem in seilem
aposlolicam perpelralam conspicere, et quolidie in flelu el lacrymis perduranles, simulaveriml se mo-
naehos fieri, seseque ahsolvi ab eodem Conslantino pelierunt, in monasterio Salvatoris Domini noslri
lesuChrisii proficisci, asserentes illic monaebicum fore suscepturos habitum : susceptoque ab eodem
10 Christophoro Primicerio sacramento, ita illis credens eos absolvit «.
- 266 Quibtts properantibiis atque in fines Longobartlorum ^onjungentibus, velleique abbas jam. fati
inonasterii eos in eodem monasierio adduci, declinaverunl ab itinere isdem Chrislophorus primicefius
et ejus filius Sergius tludum quidem sacellarius, postmodum secundicerius, adjurantes firmfter Theo-
NOTDL^; MAnGINAL^SFABROTTI. , .'
-
a_B, auferens. B, suo prseferens. *B, Gregorio. ° * Citomalo.' a Saron. ann. 768. * absolvit ia
est, dimisit.
1151 ANASTASIIBIBLIOTIlECARII ', H52
dicium ducem Spoleiinum, ul eos trans Padum ad Desidenum stiumoeauxissel regem Longobardorum,
5 nilenles ob hoc redcmptionem sanctae Dei Ecclesiie perficcre. Eosque isdem Spolelinus dux ad suum
deportavit regem. Et dum ejus obtulibus praesenlati fuissent, obnixe eumdem regem deprecali gunt
ejus auxilium tribui ul lalis novitatis error ab Ecclesia Dei ampularelur. Dum vero praenominatus
Christophorusprimicerius et Sergius ejus filius apud proefatumdemorarentur regem, fecit proedictus
Constantinus, aposlolicoesedis invasor, ordinaiionem presbyterorum seu diaconorum, presbyteros
octo, diaconos quatuor ,vsed et episcoposin ipsius anni circulo el unius mensis fecit per diversa loca
numero oclo.
'
267 a Antedictus vero Georgius Praenestmus, qui eum diaconem et pontificem eonsecravit, non
post multos dies consecralionis ipsius Constanlini, valida ac pessima aegriludine praeoccupatus,
immobilis faclus est, et postmodum missarum solemnia nequaquam celebravit. Ejus enim dexlra
manus aruit atque contracta esl. Qui etiam nec ad os suum afferre valuil, sicque Iremens elTanguens
5 vitam finivit. Dum vero hoee agerentur, conjunxerunl antefatus Cbristophorus et Sergius in civitalem
-Realinam absoluli a Longobardorum rege. Et praecedentesSergius et Waldipertus presbyler cum
Realinis et JTorconinisalque aliis Longobardis ducatus Spolelini, conjunxerunl subito, acrepenle in
hanc Romanam urbem vicesima oclava die Julii mensis, indicl. sexla, vespere in ipso crepusculo
noctis, vigilia beatorum marlyrum Abdonet Sennen, oecupanles ponlem Salarium.
268 Alia vero'die transienles pcr ponlem Milvium venerunt ad portam bealiPeln, et deinde
pergentesappropinquaverunt ad portam beali Pancratii. Quidam vero propinqui jam fati Chrislopliori
ac Sergii ipsam porlam dbservanles ac cusiodienles, cernenles ipsum Sergium ad eamdem porlaro
appropinquasse, annuerunt ei et protinus ipsam aperuerunt porlam. Sicque jam diclus Sergius et
5 Waldipertus cum Longobardis Romanam urbem in-gressi sunt, et per mnros civitalis cum flainmula
ascendebant, metuenles.Romanum populum, et nequaquam de genuculo ipsi Longobardi ausi sunt
descendere, sed cum nimio tremore ibidem assistebant., ,
269 Hoc vero audiens Toto et Passivus germani fralres, ignorantes Ingenium et dolum quod ei
prodilores inierunt, cucurrerunt cum aliquantis ad praediclam portam, cum quibus et Demelrius
secundicerius seu Gratiosus lunc chartularius, poslmodum dux, properaverunt, qui el ipsi in consilio
erant cum praefalis nefandissimis proditoribus. Et appropinquantes ad eostlem Longobardos, obviavit
5 Totoni duci ex eisdem Longobardis, qui bellator ]>raeomnibus apparebat, Raciperlus nomine, .et
impelum fecit super eumdem Totonem, super quem isdem Toto irruens, alque fortiter percutiens,
eum interfecit. Quod aspjcientes Longobardi, in fugam conversi nitebanlur evadere, sed Demelrius
secundicerius 'et Gratiosus post lergum supradicti Totonis assistentcs eum in dorsum Janceis
percutientes, sic adversus eum proevalueruntatque inlerfecerunt. Passivus vero in Lateranense fugi<
10 patriarchium, annunliaifs suo germano Conslantino quae.geslafuerant.
270-Hoc vero audito aufugil isdem Conslanlinus cum suprascriplo Passivo et Theodoro episcopo
et vicedomino suo in basilicam Salvatoris, et descendenies ad fontem in eccJesiam sancli Venanlii,
aliquantulunj ibidem resederunt, el consideranlcs melius seposse salvari, in vestiarium ascenderunt.
luc intus oratorium sancli Caesarii ingredientes, clausisqtte super se jauuis ibidem residebant. Et
5 venientes posl aliquanlas horas hujus Romanoemililiae judices, eos ex ipso oralorio ejicienies, ,sub
cautela munierunl. Alio vero die Dominico, congregans Waldiperlus presbyter, ignorante autem
praedictoSergio, aliquanlos Romanos, pergenlesque in monasierium sancti Viti, abslulerunl exinde
Philippum presbylerum, quem eligentes et cum gaudio vocibus acclamantes : Philippum papam,
sanclus Petrus elegit euin: in basilicam Salvaloris more solito deduxerunt. Hlicque oratione ab
10 episcopo dala juxta antiquitatis morem tribueniemque pacem omnibus in Laleranense inlroduxerunt
patriarchium. Et ibidem similitef in sella ponlificali sedens, trihueiisque denuo, ut mos est, paeem,
ascendit sursuin et mensam, ul assolent pontifices , tenuit, sedenles cum eo aliauanli ex primatibus
Ecclesiaeel optimalibus mililiae.
271 Posl paululum vero conjungens eodem die saepefatus Christopliorus primicerius, coguilaque
causa electionis ipsiusPhilippi, illico in magna ascendens * ira, jurejurando coram omnibus Romanis
-afBrmabat, dicens se Boriiam minime ingressurum quousque Philippus presbyler de Laleranensi
expulsus non fuisset patriarcliio. Tunc properans antedictus Gratiosus cum aliquaniis Romanis
5 expulerunt jam dictum Philippum preshyterum de eodem palriarchio, qui et per scalam quoeducit ad
balneu.mdescendens, cum magna reverenlia ad suum reversus est monaslerium. Sicque praefauts
NOTCLiSMARGWALES
FABROTTI.
«"Baron. ann. 767. * succensus, del. in. - . , -. • ,..-.-
 1153 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — STEPHANUS III. 1154
Chrislopliorus primicerius alia die aggregans in tribus fatis sacerdoles, ac primales cleri, et optimates
militiae, alque universum exercitum , et cives bonestos, omnisque populi Romani ccelum a inagno
usque ad parvum jjeftractantes pariler concordaverunt omnes una mente unoque consensu in persona
10 praefati beatissimi Stephani; pergentesque in titulo beatee Caeciliae,in quo presbyler existens, eum
pontificem elegerunt, quem et CUIHvocibus aeclamalionum et laudibus in Laleranense deportaverunt
palriarcliium, et post omnia rile in ejus eleelione peracta, Deo auctore, ponlificalus assumpsit
. culmen.
272 Pum vero adhuc electus exstitisset isdem sanclissimus vir,congregali aliquanti perversi
Deum prae oculis non habenles, nec meluenles terribile futurum judieium, submissi a quibusdam
pesliferis malorum aucloribus, quibus et digna factis retribuit Dominus, comprehendentes Theodorum
episcopum, et vicedominum ejus, quoda et dici impium est,-eruerunt oculos et linguam illi.crudeliler
5 amputaverunl; sed et Passivi similiter oculos eruere nisi sunt, et tantam impietalem in eisdem
monstraverunt, qui eliam nec in propriis domibus eos deportari permiserunt, ut illis cura a suis
hominibus exhiberi deberet,- sed abstultis b omnibus eorum rebus et familiis^ac possessionibus, unum
. ex eis, Theodorum scilicet episcopum, in monasierio Clivi Scauri relrudi fecerunt, ubi fame et siti
cremans, clamansque aquam, ita exhalavil spirilum. Passivum vero in monasterium sancti Silvestri
10 direxeruut. Nam Constantinus invasor apostolicoe sedis, dum deductus ad- medium essel, et magna
poudera in ejus adhibentes pedibus, in sella muliebri sedere super equum fecerunl, el in monasterium
Cellanovas coram omnibus deportalus esl. Sabbato vero die diluculo, ante unam diem ordinatiouis
praefati beatissimi papae Stepbani, aggregali aliquanti episcoporum seu presbyterorum et clerici in
basilica Salvaloris, iterum prsefalus Conslanlinus ad medium allalus est, leclisque sacratissimis
15 canonibus ila depositus est; accedens enim Maurianis subdiaconus orarium de ejus eollo abstulit, et
anle pedes ejus projecit, et compages ipsius abscidit.Sicque alio die Dominicoanledictus beatissimus
Stepbanus consecrationem suscepit ponlificatus. Factaque ab universo populo Romano poenitentiae
confessionisque deprecalione apud divinam clemenliam, per quam se omnes peccasse in proedicli
Conslanlini invasoris apostolicae sedis impia ordinatiorie conlitentes , pro eo quod non ei restiterunt,
- 20 ila excelsa voce in ambone ceali Petri basilicaea Leoniio scriniario eadem relecla est
confessio.
273 P°st usec ver0 aggregati universi exercitus Romanae civitalis, et Tusciae, et Campaniae, ubi
,- erai Gracilis tribunus, consenlaneus jam dicli Constanlini apostolicae sedis invasoris, perqueni. plura
mala in Campaniae parte perpelrata sunt, consiringentesque fortiter eamdem civitatem, ipstSn fixinde
abstulerunt Gracilem, et huc Romam atlulerunt, quem arcla ctisiodia retrudentes aliquantfg diebus
5 ibidem mancipalus exstitit. Postmodum vero quidam iniqtu Campani, qui huc Romam advenerant,
adhorlali ab aliis nequioribus se et impiissimis, eumdem Gracilem ex ipsa custodia abstollentes"., et
quasi eum in monasterium deportantes, dum ad Colloseum advenissent, illic ejus oculos eruerunt et
linguam abstuleruht. Porro aliquanlis post haecpraeleritis diebus, dum Tuscani et Campani hic -Romae
aggregati fuissent, inito consilio cum praefalo Gratioso et fortioribus ejus, per quorum auctorilalem
10 lanta mala operabantur, Deum non meluentibus, perrexitd cum cuneo militum Tuscioe ac Campanioe
primo diluculo in monasterium Cellanovas, ubi Conslantinus antedictus aposlolicee sedis invasor
r-etrusus erat, eumque ex ipso ejicienles monaslerio, ejus eruerunt oculos, el caecum in platea
jacenlem reliquerunt
274 H's Raque geslis peractisque, insurrexerunt quidam dicentes quod antedictus Waldiperlus
presbyter, Longobardorum genere ortus,'concilium cum Theodocio duce Spoletino et aliquibus Roma-
nis iniisset ad interficiendum praefatum Christophorum primicerium et alios Romanos primales, et
- civitalem Romanam Longobardorum genti tradendam. Unde directus est quidain Christophorus vice-
5 dominus cum multiludine populi ad eum. compreliendendum. Ipse vero, hoc agnito, fugit inecclesiam
-sanctse' Rei Genitricis Virginis Mariae, quae voeatur ad Martyres, quem exinde iisdem vicedominus
abstraxit, portante eodem Waldiperlo imaginem ipsius Dei Genitricis, eumquein teterrimam retrudi
fecerunt custodiam, quaevoealurFerrata, in cellario majore. Et post modicos dies ipsum de eadem
- custodia
ejieientes Waldipertum presbyierum, eumque projicientes in terra juxta transendatn campi
iO Lateranensis, ejus effoderunf oculos, el linguam ipsius crudeliler ac impie absciderunt, dirigeritesque
illum in xenodocbium Valerii, ibidem poslmodum ex eadem oculorum effossione vitam finivit.
275 Itaque in exordio ordinationis suae, quo isdem sanctissimus praesul pontificatus apiceai
assumpsit, direxit iikFranciae partes ad excellentes viros Pippinum, Carolqiri et Carolomannata

NOTUL^: MARGINALES FABROTTI

' i
<*Bf Constantirii, quod. i> ablalis. '« B, auferentes, d B, perrexerunt. '; -..-•'
11515 ANASTASIIBIBLIOTHECARII /J156
reges Francorum et palritios Romanorum, Sergium antedictum secundicerium, et nomenclalorem
..'illo in fempore existentem, deprecans atque adhortans eorum excellentiam per suas aposlolicas litie-
,.'£ ras ut aliquantos episcopos gnaros el in omnibus divinis Scripturis alque sancioruijf canonum fristi-
. ..tulionibus erudilos ac perilissimos dirigerent, ad faciendum in hac Romana urbe concilium pro
.. eadem impia novi erroris ac lemerilatis procscriplione'», quam anlefatus Conslantinus,'-aposlolicoesedis
- -- ~ '-
i. pefvasor t"ausus est perpetrare - - '-
.'"- 276-Et properante antedicto Sergio ad Francorum regiones jam irivenit !de.hacluce migrasse
,-' -ChristianiSsimum Pippinum regem, et coeplum gradiensilerpervenit-ad-ejus filios Carolurii et Caro-
lomannum germanos fratres, reges Fraiicorum et palricios Romanorum. Quibus apostolicas tribuens
< •liltefas, benigne ab eis susceptus est,"et dignam illi impendentes buniaiiilaieni, ciincla* niliilominus,
.- pro quibus missus esl, ab eorum exeellentia impetravit, c dirigentes ipsi ChristianissimLreges duo-
, decinrepiscopos- ex eisdem Francorum regioriibus nimis divinis Srripiiiris etr sanctofum cairohum
-,. caeremoriiis tioctos, elprbbalissimos viros-scilicet. Eisque in hanc Romanam-urhem-corijungeiitibns
. menseAprilis, indictiorie seplima, prolinus ante dictus Stepbanus sanclissimus papa aggregau'sd di-
,.-verso's episcopos Tusciae atqne Campanioe,et aliquanlos istius Ilalioe provinci-E. - _ <'
[ 277 Quibus omnibus congregatis, concilium peractum est in basilica Salvaloris Domini-nostri
• Jesu Christi juxta Laleranense palatiiim. El praesidenle eodem beatissimo -papa, considentibus etiam
; .-pariler cum-eisdem omnibus episcopis-.deduclus estad medium Consiaiilinus aposlolicee< sedis inva-
.,-^or, jam excaecalusoctilos. Et sublilius exquisittis cur praesumpsisset apostolicam sedem -laicus- exi-
5 Stens invadere, et lalem iniquae uovitatis errorem in Ecclesia Dei perpetrare, ila coram omnibus pro-
. .fessus est vim se a populo pertulisse, et per brachium populi 'uisse electuin, atque coactum in Late-
tanense.palriafchiuin deduclum propter gravamina ac praejudiciailla quaj Roroano populo ingesserat
. dommis Paulus papa^et comiens i'n terram manibus exlensis in pavimentose reum ac supefnuhie-
- rurii arenoeinaris peccasse deflebal, petens misericordioeveiiiain ab eodem sacerdolali' consequi'con-
lOcilio. Quem a terfa elevare facientes, ipso die nullam de eo protulerunt senlentiam. Alia yefo-die
.' denuo afferentes cum, atque interrogantes de eadem impia novilate,-respondit~ nihfi novi se •feeisse
dicens : qiiia et Sergius archiepiscopus Ravennatium, lalcus existens archiepiscopus laclus esl": et
, . SlepIianus'_Neapolitaiiaecivilatis, et ipse laicus repente episcopus coiisecralus esl' Duni vero ialia
iisdein Constantinus psrseqUeretur, illico Iraii zelo ecclesiasiicaetradilionis universi sacerdotes' alapis
15 ejus cervicem CEederefacientes, cum exlra eamdem ecclesiam ejecerunt.. : ''-•'.:.'• _\
278 Tunc deteclis e omnibus ejus rationum gestis, simul et concilio illo -quod in scriptis de ejas
..' quasi confirniatiohe editum fuerat, igne combusserunt in medio presbyterii ipsius ecclesiaj. Et Jioc
. ftcto p.rojiciens se in terram sanclissimus Stephanus_papa cum universis sacerdolibus,-'el populo
,. Romano, clamantesqtte Kyrie eleison, cum ingenii flelu peccasse se omnes professi sunl pro eoquod
£• de manibus ipsius Coiisiaiitini communionem susccpissenl: sicque ex hoc.bmnibus indictaesl poeni-
, _ tentia. Tunc allalis sacraiissimis canonibus, eisque liqtiido perscrulaiis ,I.prolata esl .sententia ab
e "ebdemsacerdoiali concilio sub anathemaiis interdicio, iie""ullus.unquampj'ses.umatlaicorum, neque.ex
.. alio ordine, Jiisi per dislinctos gradus ascendens, diaconus aul.presbyler cardinalis faclus Jueril, ad
' -"."•"
. "saeruni pontificatus honofem possit pfoihoveri. . _ .
-
, • g^JJEt alia plura quoede eo canonica imligebanl correplione f in eodem cpncilio sla.luerunt emen-
danda. De episcopis vero atque pVesbyteriset diacpnibus tjuos ipse Constantinus consecraverat, ita
in eodem concilio promulgalum esl, ut episcopi illi, si aliquis eorum presbyteraut. diaconus fiierit, in
pristinum honoris sui gradum reverterelur. Et si placabiles fuissent coram populo civilatis suae, denuo
5 faclo decreto electionis mnre solito cum clero el plebe""ad aposlolicam advenisseiitsedein, et ab eodem
sanclissimo Stcphano papa brnediclionis suscepissenl consecrationem. Presbyleri .yerojlli acjiiaconi
ab eodem Conslantino consecrati simili modo iu eoquo prius existehanl babiiu reverterentur. Et posl-
jnodiim si qui eorum placabiles exslilissent, antefatus beatissimus ponlifex. presbyteros eos-aul dia-
• conos consecrasset h. Staluens u".bi qui ex eis consecraturi ~-erant, nequaquam ad fortiorem-iboiio-
10 .rem ascenderent, nec ad ponlificalus promoverenlur culmen, ne lalis impius novilaliserror in Ecclesia
. Dei pullularet. ,. - - - : -
'
,, 230 lPse vero anlefalus beatissimus Stephanus papa eoram omni sacerdotali collegio clara voce
. : .claniavit, dicens : Nullo mouose immitli autpenilus declinarc in eorumdem presbyterorum auldiaco-
- * NOTDLJBMARGINAI.ES FABROTTI
» praesumptione. b invasor. * Baron. ann. 7C9. a congregavil. e B, conibuslis. f cofrectione.
f 6usciperent_ "»-jB,consecraret, «/., conciliaret. " B, eonsecrandi. i B, potiorem.
 1137 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. - STEPHANUS III. 1158
norum consecrationem. De laieis vero~qui ab eodem Conslanlino presbyteri aut diaconi consecrali sunt,
"- ita promulgatum est, ut in religiosb'babitu cunclis diebus eorum vitae, sive in propriis doniibus, Vel
• _5 ubi fttissent; permanere deberenl. Hujusmodi vero promulgatis sententiis, illicq
epjscopi illi qal ab
: eodem Gonstanlino ordinali sunl, reverlenles; juxla ejusdem concilii senlenliam, in pristino boiipf.s
'
_.-gradu,-electidenuo a cleroel plcbe, factoque solito decreto ad sedem apostolicamproperantes ab eodem
.;- sanclissimo papa consecrati sunl. Nam presbyteri el diaconi illi usque ad morlem ipsius ponlificis sic
- remanentes, nequaquam sunl ab eo consecrati. aIla enim iu eodem concilio stalutuni estiil
omniaquse
lO.iisdem Conslaniinus in ecclesiasticis sacrameniis ac divino cullu egit, iterata fuissenlb, praeler sacruni
., baptisma aique sanctum chrisma. '-" - <
-.
r. 231 R* 0 -ver0 omnia promulgata, continuo ot diversa sanctorum Patrum testimonia de sacris ima-
r .ginibus Domini noslfi Jesu Chrisli sanetaequeet gloriosaeejtis Genilricis semper virginis Mariaeddminae
,- noslrae, et Jjeatorum aposlolorum omniumque sanclorum ac proplielarnm et marlyrum seu confesso-
_ - rum, in eodem allala sunl concilio, et sublilius mulla perindaganles, siatuerunl magnd honoris affeclu
- S ab omnibus Cbrislianis ipsas sacrasvenerari imagines, siculi ab omnibus praedecessoribus hujus apo-
- - slolicaesedis poiitificibusot «mctis venerabilibusPalribususqiie hacienus de earum-honore observa-
_ tum effectum, et^cunctiE ad memoriam piaecompunciionis est iradiium.confundeniesalque. anathema-
- tizantes exsecrabilem illam synodum quoe in Graeciaepartibus nuper facta esl,pro~disperdendis c_ipsis
-: sacris imaginibus. Expletis vero oinmbus'qua__ineodem concilio promulgata erant, lunc iisdem beatis-
10 simus pontifex, aggregans universos sacerdotes atque .clerum et .cunctum populum, profecli su.nt ad
•- -beatum Pelrum principem apostolorum, cum bymnis el caulicis spiritalibus nudis pedibus incedenles
illicque in ambonem ascendens Leonlius scriniarius ctincta quae in eodem peracla suntconcilio extensa
: vocelegit pcpulo. Sed el-tres episcopi, id est Gregorius SilvaeCandidse, Eustratius Alhanus et Theodo-
.'- sius TyburtJnus, -ineodem praefataeecclesiaeambone ascendenles, ariathe'malis obligationem protulerunt
13 si quisquam uraesumal quoquo teinpore .transgredi quidpiam de omnibus quae ineodem concilio staluta
... . . ' •
sunt. ...
g§2 His vero peractis, colnligitposl aliquanlum temporis de hac vita migrasse Sergium archiepi-
scopum civitaiis Ravennalium. Elconiinuo surgens Michaelius d scriniarius ipsius Ecclesiee, qui nullo
sacerdolali fUngebalur honore, profecttts Arimino ad Mauricium- ducem Ariminensem, el congregans
isdem e nefaiidissimus-Mauricius exercilum una cum concilio Desiderii Longobardorum regis, prope-
i-5 favit atque ingressus est Ravennam,-et:brachio forti elegil praedicium Michaelium,-etin episcopum
-- Ravennatis EcclesiaeinlroduxitrEi Leonem archidiaconum, qui eleclus erat in archiepiscopalus ordi-
*- - nem, Ariniiimni deporlanles, ibidem arcla custodianiancipatum isdem Mauricius detlnere fecit. Tunc
direxit quantocius praediclus Michaclius, aique Mauricius, et judices Raveiinatium ad-pnpfalum beatis-
- simum ponlificem.promillenies ei copiosa munera, ut Ipsiim Michaelium arcliiepiscopttm consecrare
A0 deberet. Ipse vcro beatissimus proosul per-nullius dationis promissionem iiiclinatiis _est eumdem
-Michaelium~consecrafe, asserens nulla ratione hoc fieri possei diun sacerdotii hqnqre minime ipse
-" ' prajtlictus exisleret Michaelius. " '.--.._-.>
883 Cui ct vicibus obteslaiionis ac prajdicaiionis -itteras atque missqs direxit, ul ab eodem injusto
proposiid recederet. Sed nullo modo apostolicisadmoiiilionibus acquieseere voluit. Dapsque plurima
munera Desiderio Longobardorum regi, etcymilia,et ornatus ipsius ecclesise, curii aliis diversls
' '
speciebus brachio forli per unius anni eirculum eleoamplius ipsiris episcopium pervasum f detinuil,
"S denudans alque in magnam pauperlalem eum redigenss. Sed dum nullo modo firniissimam meniis
";. consiantiam ipsius sanciissimi-.poiitificis flectere potuerurii nequissimi consenlanei ipsius Michaelii,
lunc dum missi exeellentissimi Caroli regis Francorum etpatricii Romanorum proesentialiter adessent,
dirigens ipse-beatissimus proesul suos missos dcnuo lam 6 praediclos Fraucorum -missos quamque
oinnes Raverinianosadmonendo, slaiim insurrexerunl superipsiim Michaelium, et eum cnm opprpbrio
-10 deipso episcopioprojecefunt: quem vinctum huc' Rbmam dirigentes, elegerunt saepe iatum Lepnem
-- tirchidiaconum ipsius Ecclesiae, qui ad hanc aposlolicam sedem properans cum sacerdolibus et clero
•"' ipsius Ravennatis Ecclesiaein archiepiscopatus honorem .ab eodem sanclissimo papa Sjephano ordir.atus
- cohsecratusque esl. - - . - • -
": 234 Erat enim isdem praediclus beatissimus praesul ecclesiasiica. traditionis observator, unde et
---' pristinum Ecclesiee.in diversis clericatus honoribus renovavit rilum. HicStatuit ul o.mni Dominico die
'" "a
seplem "episcopis,cardinalibus hebdomadariis, qui in ecdesia Salvatoris obseryanl missarum solem-
" NOTULS MARGINALES FABROTTI_ -
a Vide Baron. ah. 769". b B, iterari debuissent. <=' deponendis/ d JJ,'Micbael. * inde. f B, inva*
luci. *B,suos, quam.- . - • .- _- .
m9 ANASTASII BIBLIOTHECARH 1160
nia, 6iiper allare bealiPelri celebraretur, elGloria in excelsh Deo diceretur. Fecit enim et trcs
5 regulares argenteos super rugas, per quas ingrediuntur ad altare, ubi imagines in fronlispicio consli-
tutae sunt. Unum quidem in basilica beati Petri apostoli, et alium in basilica beati Pauli, et alium ad
beatum Andream apostolum. Nam sedule Isdem bealissimus pontifex suos missos atque lilieras
adnlonitorias dirigere studebat antedicto excellentissimo Carolo regi FVaucorum, et ejus germano
Carolonianno ilem regi, imminentibus alque decertanlibus in hoc saepius nominatis Christophoro
£0 primicerio et Sergio Secundicerio pro exigendis a Desiderio rege Longobardorum justiliis a beati Pelri,
quos obdurato corde reddere sanctae Dei Ecclesioe nolebat. Unde nimia furoris indignatione conlra
praenominalos Christophorum et Sergium exardescens ipse Desiderius, nitebatur eos exstinguere ac
delere.
285 Pfo <Juo suo ingeoio maligno simulavit se quasi orationis causa ad beatum Pelrum buc
Romam properalurum, ut eos capere poluisset. Dirigens ergo clam munera Paulo cubiculario, cogno-
nienlo Afiarla, et aliis ejus impiis sequacibus suasitcis ut in apostolicam indignalionem eos debereut
' inducere. 1
Eique isdem Paulus consentiens, de eorum perdilione absconse decerlabat. Dumque hoc
5 agnovissent prsenominali Chrislophorus et Sergius, et eumdem 'protervum Desiderium regem Romam
properaluruni agnovissent, illico aggregantes mullitudinem popuJi Tusciae et Campaniae, seu ducatus
Perusini, viriliter cufn eadem populi congregatione eidem Desiderio regi paraverunt se ad resisiendum.
urbis aliam ex eis et ita armali 1omnes
Quin eiiam porlas hujus Romanse claudentes, fabricaverunt,
existebant ad defenslonem propriae civilalis.
286 Et dum beec agerentur, subito conjunxi i ad beatum Pelrum antedictus Desiderius rex cum
suo Longobardorum exercitu, et coniinuo direxit suos missos praefato ponlilici, deprecans ut ad eum
egredi deberel; quod et factum est. Dum vero cum eo proesenlalus fuisset, parilerque pro justiliis
beali Petri loquerentur, rursum ipse beatissimus ponlifex reversus ingressus est in civitalem. Praefa-
5 tus siquidem.Paulus ct ejus nefandissimi sequaces, inito cum praodiclo Longobardorum rege consilio,
nitebantur populum Romanum contra eos seducere ad insurgendum contra prsediclos Chrisiophorum
et Sergium, ut eos interficerent. Et dum hoc eis nuntiatum fuisset, aggregantesjiopuluni, ascenderunt
armali inLateranis ad capiendum suos insidialores
287 Nuntialique more solilo c, impelum faciens universa multitudo populi qui cum eis adveneral,
ingressi sunt cum armis in basilicam domni Theodori papae, ubi ipse praenominatus sedebat ponlifex.
Quos et fortiter increpavit cur praesumpsissent armali in idem sanetum palriarchium ingredi, pariler-
queloquenles, recedere eos jussit. Alia die denuo egressus est saepedictus pontifex ad bealum Pelrum
5 cum eodem rege loquendum , et dum simul praesehtati fuissent, preelerniittens IpseDesideriuscausas
Ae juslitiis beati Petri, lanlummodo pro deceptione proediclorum Christophori et Sergii insislebat.
Unde claudens universas januas beali -Petri, neminera Romanorum qui cum ipso sanclissimo pbntifice
exierant, ex eadem-ecclesia egredi permisil. Tunc direxit ipse almificus ponlifex Andreanr episcopum
Proenestinum el Jordanem episcopum Signiensem ad porlam civilalis. quaj egrediiur ad beatum Pelrum,
10 ubi proenominali viri Christophorus et Sergius cum muliiludine populi residebant, proleslando eos ut
aut in nionaslerioingrederenlur ad salvandum suas animas, aut ad bealum Petrum ad erim sluderent
properandum. Ipsi vero meluentes praedicti regis Longobardorum malignam saevitiam, ad eum egredi
minime ausi sunt, asserenles se prius in-manibus Romanorum suorum fratrum et concivium esse tra-
diluros quam exterae gentis. Dum ergo populus qui cum eis erant audirent eadem a praediciopon-
15 lifice directa ex ore praediclorum episcoporum, illico conlurbati illorum confracta sunt corda, el coepit
'
unusquisque ab eis recedere. |
288' Nam Gratiosus quidam dux, cognatus jam fali Sergii, .simulans se ad-propriam pergere do-
mum, congregans aliquanlos Romanoruin, profecti sunt pariter ad portam Porluensem, quam clausara
Teperientes, a cardine ipsam porlam auferre ausi sunt, el ila per noctem ad praenominalum egressi
sunt pontificem. Christophorus et Sergius, conspicienles se in magno deceplu esse posilos, prius qui-
* 5 dem Sergius eadem nocte, qua hora campana iusonuit, descendit per msruiri et properavit ad bealum
Pelrum. Quem ad gradus ecclesiae beali Petri comprehendenles cuslodes Longobardorum, ad suum
' deduxerunt
regem. Eumque subsecutus Chrislophorus paler ejus praenominali ponlificis obtutibus sunt
proesenlati, quos salvos conservare cupiens d, monachos facere praecipit. Postbeec faciens missam«,
* ' preenominato regi/ingressus esl isdem beatissimus ponlifex Romee, reliclis proefatis Christophoro et
10 Sergio in ecclesia beati Pelri apostoli, cupiens eos noclis silentio propter insidias iniinicorum salvos
• - NOTULiEFABROTTIMARGINALES. - i
«*Juslitiis, id est, juribus. i>Conjunxit, id est, pervenit. c B, nuntiantesque niox salvati. . d * almus
conser. • missionem B.
 m\ HISTORLTDE VJTIS ROM. PONT. — STEPHANUS III. 1102
mtrodtici Romam. Duni vcro sol ad occasum declinare videretur, continuo congregans prajnominalus
Paulus cubicularius et alii ejus nefandissimi coitsentanei intiltitudincm populi, el properanles ad Re-
siderium Longdbardorum regem, inienlesque cum eo impium consilium, ahslulerunl eosdem Cliristo-
15 phorum et Sergium ab ecclesia beati Petri aposloli, et properantes cum pluribus" Longobardisusque
ad porlain civilatis, ibideni eorum oculos eruerunt. Sicque prsedictus Chrislopborus in monasleriuia
sancioeAgathaededuclus, ibitlem post tiiduurh ob dolorenf ex oculoruni effalitione * vitam finivit. Ser-
- gius vero in monasterium Clivi. Scauri deportatus, el poslmodum in cellarium Lateranense deductus,
illicque usque ad transllum'praenomiriati ponlificis exstilil b.
2S-9 Haec.vero omnia maia' per iniquas immissiones Longobardofum Desiderii regis provenerunt.
Fecit enim ipse sanctissimus poiitifex ordinationem unam per menseni Decenibris : presbyteros
'"
quinque, diaconos quatuor, episcopos per diversa loca nuinero...' Qui el sepultus est ad beatum Petrum
aposlolum, et cessavit episcopatus dies octo.
'
_' *' NOfDLiE FABROTTIMARG3NALES.
* R, cffossione.- * Vide Bafon. an. 770. - . .
'
VAI_L<£LECTIONES. . -
.;"
Apud r abroilnm ex codice b rehen. J_ quiim a suo discessit. servitium , donec-cinitterct
~
Nurit.%%%lin. 1, B, palre01ibio.7?_. 1,-2,4, 27. spiritum. At \ero ciim nonduni spirilum exhalasset,
iin 5, AB, obsiivationilms. lin 6, B; auferens./?«<7, illico Tolo. lin 7, catervas. lin 8, in domurii. lin 9,
piesbyicrum in lilulo B. Ceciiiaj AB. lin 8, •AB, aiin. exislentcs ibid. Constalit. gernianum snpradicii
Toionis. //._. 10, introdux. Continuo accersilo Geor-
"Laieranisdelinuil.
' . -_,
AT_tm.'265,iin i, AB, ausleritate. tin 10-, AB , gio episcopo comp.
"Nuni
lairocinantur. 2ti4<, lin 2,, C. daret. Tpse vcro omniiio
AT«_.i264, lin 1, B, viccdominium. lin 9, iatra reniiebat, sed compulsus a militibus ordinavii cum.
idem, B. - . - Alia vero die. lin 9, diaconus contra sanctorum Pa-
— Num 265, lin 8, AB, consiliarius. trqm staUjia esl consec.
Num 266, lin i, Longobardorum hilranlibiis, B. A^w'265, tiu l, die Domin. cuiii imilt. /?«2, ab
lin i, B, deduxit regem. eodem episc. Georgio Prenesle. iin 5, d. episc.
Num 2<57,lin i, B, offeno. AB, cremans et Jan- et Eustratioconsecratus iii sedem aposlolicam inva-
- - . • • sain detinuit. Alia ' vero die Domiiiica congregans
guehs.
- Num 268, lin 5, .4, flammulis..lin-6, inunculo. * .
Waldipertus.
' Num
Aum2G9, lin i, B, dohiiii quem. lin 5 B, Rapi- 270, iin 6, presbyteros igndraules ante (pro
teilusi A, Tononem, B, Dodonem.' ignoranle autem). iin 1~'m monaslerio beali "Viii.
* -ATMin 270, lin 12, B, .ascendil rursum. . /?>i9, P. sancltts Pelr.us elegit, illicque oraiione ab
Num 271, /iii2, B, magna accensus ira. lin 6, B, episcopo dala." /?n 11, tribuensque pacem in Later.
rritigna verecundia B. tin 10, ad lilulum. lin ead exi- fj inlrod.patf. e't missam, ut poniilices-assolent, le-
- stens spiriluiilem duce. at vilam, R, det,ebat A. nuit. Post- paululum vero Christophorus primicerius
-
--Num. -272, liit 7,- B, abbaiis. lin S, B, siii defi- cognila causa el.
ciens spiriitiin exhalavit. lin\lQ,B, ajiis maguum A«m271, /i«2, P. illico magna succensus ira.
pondus. hn 14, -deduclus. lin 16, B, campagos, A, lin 5, allirmavil. lin i, exp. palr. Tuissel. Tunc Gra-
campacos. - .... lianus properans cuni aliq. Rom. exp. Phil. /?n*6,
Num _275, lin 2,5, Gracilis presbyler coiisenta- qui descendcns cuin rev. lin 7, alio die aggre-
netts. lin G,B, Uabeiiies.- - _ . . gavil ijj iribus sacerd. (in M esVlucuna).'ib., cl.
ATHIB 274, lin 8, B, ex eadem. opt. m. atque universi exefcilus, et hon.eiv.-Ronia-
Araire275, /?JI7, AB, praesumptiorie, quain. Hic nos, omnemque populum a niagn. u. a. p. et perlra-
' minor codex tanlumfinem habiiit. Qum sequunlur utrim te- ctariles p'. lin 9, invitam p. bealiss. p. S. kn 10~,exist.
cliones sant ex codice majore, quem lillera A spiritualem degebal eum pont. el. Quem cum
significavimus. vocihus acclamanlium laudes in Lateranensi palatio
Num 277, /?*i3, cum eo iisdem. depoilaveriuil, et rile in ejtts el. omnibtis peractis
-'-jViwB278, lin 7, ne ullus uiiquam prsesunvH eo- D./fii 13, culmen. Sicque'alio die Dominico (iitlin
rttm, neque ex alto ordine, elc, ad sac. ponlificalus 16,"nutn seq.) preefalus Stephanus c. p. s." Ctmstan-
hoiiorem promoveri. iinus vero invasor (ut lin 10) apost. sed. ded. ad
- iVam279, lin 1, de eo deest. . medium coiam omnibus in monasleriumCellanovas.
Num 280, iin 10, irrita fuissent. Ilaqiie in exordio (lil num 275, lin 1).
• Nitm^&l, lin 6,. dccarum honoris affeclu obser- „ A^MIH 275, lin 2, pai lihus ad exeellentissimos. ~ib.
vatiim. liu 8, pro deponendis. lin 15, ne quisquam ^ Carolomagniim. liri. 3, Serg. secuiulic_ etiiomencu-
pxaesumeret.. . _ i latorem illo tempore cx. lin 5, scr. eruditos. ib.
Num 285, lin II, ecclesioe, et judicihus, et plebc inst. peritiss. /?*i;7, praesumptione. ./?« 8, in-
cjiisdem nrbis in archicpiscopatus honorem. vasor.
Num 285, lin 8, alias. -Num276, /?»2, filios antedictosC. et Caroloman-
Num 286, lin 1, venit ad bealum Petrum. lin 6, nuniTlin 5,*dirigentes scilicet ipsi-C. r. xn. ex eisd. '
' -~ lin 7, ac pr. viros. Quibus conjungeniibus m.A.
contra eos, deest.
AMIM-287, lin 13, in manus Romanoruni. /?« 8i-proiiiius-Sleph. sanct. papa congregavit. liu
Num 288, lin i, soepefalivero Chrislopliorus, <./<.. 9,' et aliquos M aliquos (aliquantos).
Num 289, lini, dies novem.- Num 277, lin 2, juxla Lateranum, in quo damna-
tus est Conslanlinus invasor apostolicoesedis, et om-
Ex codice Regio; Mazarino el Thuatw. nis populus accepit pcanitenliam, pro *o_ quod de
- Num 262, lin 1, Slephanus nai. Sicul. ib., di. manihus ipsius Constaniini commuriionem suscepil'.
' 47. iino, pers. Dumveio decessor cjus, ut tin 1, Tuiic allaiis sacr. c. ut num.seq. tin: 6.
_»..".(. seq. pfo austerilale. Num 278, lin 7, sub aiiatlieniate iiilerdiceiites, ul
- Num 263, lin % valida oegril. Ih.i5, bcatiss. nun- n. unq. lin 9, hon. promoveri. ' -
PATBOL. €XXVIIL 37 .,
 1163' ANASTASH BIBLIOTIIECARII ilGi
Num 279, /?ii1, quaecan. ind. corfectione. lin 2 A t lin i, placabiles, ut htfra nnm. seq; lin 2,se niitli,
et diaconis--(ilf diaconihus). , ?/»., «>ns. in eod. aut p. declinari,
c. pr. est, ut ipsi illi si qui presbyleri, aut diaconi JVum280, lin 3, ordinali sunl. /?H6; consecrali
- -_ .
fuerunt, in prislinos honoris stti gfadus rcverteren- sunl. lin 8. diacones.
-tur; et si placabiles f. lin 5, ad apost. f. d. adven. Num 281, Hn 2, Domini Dei et Salvatoris nostri
lin 6, P. vero, ac diaconi. lin 7), consisiebant-h. J. ib., semperque. lini, in eod. conc. all. suut,
/?n 8, placabiles ext. antefalo beatissimo poiuifici et subtil. cuncta p. lin 6, dc earum honoris alfeclu
pr. tin 9, statuentes, ul aui consecrandi erant, ii Obs. et c. lin 8, deponendis. iin 15, ne quisquam.
nequaquam. ATii)ji282, lin 1, tempus. lin 5, et in episcopio R.
Num 280, lin i, iste vero beatissimus papa coram lin 7, detineri fec. lin 8, R. civitatis ad.
omni s. c. lin i, vitaeeorum. ib., vel ubi voluis- Num 283, /?« 1, cui, et civibus. lin 7~pra3seniia-
sent p. d. /?H"6,Constant. conseciati sunl r. juxta liler ad dir. isdem b. lin II, eccl. et judicibus, et
«oiic. ib., bonoris sui gradu. lin 7, ad fulem apo- -plebe ejus urbis in ar.
slol. lin 8, diac. illius. ib., hic rem. neque ab co Num 284, tin i, isdem praefalus. tin% bic consti-
suntconsecr. lin 10, ileranda essenl. De imaginibus luil ut. lin 3, observabanl. lini, ei dic.
vero in eodem concilioslatutum esi peromnia, sicut Num 285, lin 8, alias.ex e.
et sui anlecessores statuerunt; expleto iiaque con- AT!tm287, tin 14, exteroe genti. ib., a praeno-
cilio omnes nudis pedibus ad ecelesiam beati Petri minato P. lin 15, illorum corda c. s.
processerunl: in ambone ascendenles, omnia quae Nttm 288, lin i, saepefati vero Ch. et Se. se in
-in concilio statula sunt, coram omni populo lege- g magna deceptione. ;
runt, atque coiifirmaverunt. Haecvero, ut num 289,
lin 1. . . Apud Peniam ex codice Cavensi. ,<
Aum 289, linl', haec vero omnia ma'a immis-
s'ione jam dicti Desiderii Loiigobardornm regis • Num 262, /?»7, in litulo beatae Ceciliee conse-
provenerunt. Fecit vero ipse sanctiss. ponlifex ordi- cravil. Num 263, /?;i l-,.pro auslerilale. lini, spir. amit-
nationem unam per mensem Decembris : presbyte-
ros v, diac".iv, episcopos perdiversaloca num .... teret.
Qui etiam el sepultus est ad beatum Pelruni aposto- bui. , AT«m264, lin % cum oralionem cl. eidem. C. tri-
lum, et cess.episcop. dies ix. lin 5, bujuscemodi.
AT«m265, litt 3, episcopopeneslre.
Ex codiceJhuano altero. • 2VH»« 267, lin 1, episc. penestre. lin i, sicqnc
Num 262, lin l, Sleph. nat. Sic./?n 1,2,27. lin 5, creinans.
earum observationibus. ?_*.*ins. parvuius.- lin 7< AT«m268, lin 1, p. Molvium. - i
lit. beatae Cacciliaec. lin 8, Lateranis det. Num 269, thi 7,'nilebantur, sed.
AT«m263,lini, pro ausleritaief. - A'«m 270, lin 1, attd. fugit. liri 9, in basilica.
Num 264, lin 5, hujuscemodi ad. Num 271, lin i,cxpu"lsus fuisset. lin 7, clerici.
ATum266, tin 2', deduci. /?/i 7, eis auxil. lin 11, iin. 10, exislens spiritualem degebat. vitaui euni
n. 7. ponlif.
Num 267, lin 3,-dexlera. Num 272, lin 1, perversi quidam D. iin 5; visi
Num 268, lin 4, innuerunt. lin 5, Valdib. . '
C sunl. lin 7, alq, poss. lin 8, clibus cauris. tinii,
Num 269, lin 5, duci unus ex eisdcm Longobard. adfertus. /??ii0, ammone.
iin 7, converli n. sedD. ATIOH273, /in 1, Gampanini. lin 7 , dum Collosio.
Num%itS, lin l, fugil. lin 5, Dossesalvare, lin. 5, lin 17, Tusciani et Campanini. i'
Romanaeurbls m. i. Num 274, lin 5, inisset inlerf. lin 5, vero agnito.
ATMHI 271, lin 1, post paulum. lin i, expuls. fuis- - /?n II, effodilione.
set. lin 9, omnes sacerd. lin 10, Caeciliae,in quo p. e. ATum275, lin 7, praesumplione.
spiritalem degebat vilam, eum P. AT«m276, lin 2, filios antedictos Karolum el Ca-
ATam272, iin 1, perversi quidam D. lin 10, esset rolum Magnum.
magna p. lin H, adferlus est. lin 16, el campagos AT»m277 /?« i, exlra oculos. liit 15, effe-
ctus.
'ips.Num Num 278, lin 1, defectis.
273, lin 1, un. e,x Rom. nrbis,• sev. T. et C.
pergentes, ubi. lin 10, perrexerunt. A'«m 281,/?« 8, disponendis. lin 13, Silva Can-
Num 274, /?u 1, bis ila gestis. iin 6, semperque- dida E. Albano, et Th. Tyburlino. '
virg. Mar. lin 9, tras. lin 11, eflbditione. AT«m2S5, lin 11, Ravinianos.
Nutn 275, lin. % apicem snscepil. lin 5, nomen- AT«m284, lin 1, praefatus.,
culatorem. /?H4, praecellenliam. lin 8, prasumptione AT«m285, lin 2, dirigens clam. lin 5, suadens.
q. lin 9, invasor. lin 7, se resist.
ATum277, lin 15, caedifac. Aani 287, lin 3, quibus et fort. lin 9, penestre et
Num178, lin l, deferlis om. e. aclionum g./in. 5, D ] j. e signias. lin 11, ingr. suas salvari dum animas.
'Susceperunt. lin 7, inlerdiclu. lin 14. ead. a praenominato.
Num 279, liri 3, si quis eorum p. aut d. fuerat. Ntim 288, lin 18, clibus cauris.

XGVII. SANCTUS ADRIANUS.

AKKO
CHItlSTI772, CONSTANTIM
COPRONVMI
32.

299 Adrianus,natione Romanus, ex patre Theodoro, oe regione via Lata, sedit annos viginli tres,
menses deeem, dies seplemdecim. Vir valde prceclarus el nobilissinii generis prosapia ortus, atque po-
tenlissimis Romanis parentibus editus, eleganset nimis persona decorabilis, conslans etiam, atque for-
tissimus orlhodoxee fidei, ac patrioe suos, et plebi sibi commissaedefeusor. Viriliiercum Dei virtutc
 "
1168 HISTORIA DE VITIS ROM. PQNI..— S. ADRIANUS. HGO
5 inimicissaheleeDei Ecelesiaj ac.reipublicae impugnatoribus resistens, pauperuin etiam omiiiiimqiie in-
digentium misericordissiinus ae copiosus consdlator; ecclesiaslicae
"- quoque tradilionis et sanctorum
Patrum institutionum observalor. - .
291 Hic namque beatissimus vir," defunclo ejus genitofe, atque parvulus nobiliSsimaesuoegeiiilrici
relictus, sludiose a patre Theodalo a, dudum consule et duce, postmodum vero primicerio sanctae nostrae
Ecclesioe,post tantae ~*>dictaesueegenitricis obitum nulrilus atque educatus est. Nam a primae eetalis suab
puerilia, dum adbuc laicus exisleret, spirilualibus studiis charilatis modesti-Cque vehemcnrius inslste-
S bat, sedule perseverans inecclesia saucti Marci, quae vicina domui suae esse "videtur. Illic crebras Deo
noslro referebat die noetuque laudes, indutusque cilicio jejuniis corpus suum maccrabal, et eleemosy-
nam enucleanter egenis et inopihus juxta possibilitatis suae vires libenter trihuebal. Ejusque bonce
aclionis merilain omnium Romanorum aures frequenter resonabaut, ita utex hoc nobiiilatis ac pudi-
citiaeipsius fama longe lalequedivulgaFelur. Cujuspiae conversaiioiiis viiam spirilualem operalionem
0 ac pnecipuos-mores "conspiciens sanctaerecordationis domnus Paulus papa , eum clericari jussil -quem
notarium regionarium in Ecclesia conslituens, postmodum cum subdiacoiuim fecit.
292 Rum vero posl decessum tlomni Pauli papse ad ponlificauis culmcn provectus fuissetdomnus
Stephanns secundiis c junior papa, et ipse cernens ejusdem beaiissimi A,iriani spiritualium conversa-
tionum merita, in diaconii ordinem eum provexit. El cx lunc inullipliciter spirilualibus pollens studiis
maximam lam ad evangelizaiidum populo solerler ae clare divina atque*evangelica verba quamque ad
5 excreendam ecclesiaslicam tradilioiiem.gessii curam.Et ita Spiritus sancli gralia in ejus corde-refulsit,
- utin omnibus efficax idoneusque.comprobareiur. Sicque faclum est ut dum de hac vita
migraret
antefatus domrius Stephanus papa , illico (dum ferventissimo affeclu a populo Romano diligeretur)
isdem priecipuus "ae sanctissimus vir et Dei cultor Adrianus .ad sacrum pontilicatus electusd est
culmen. HIc namque in ipsa eleclionis suoedie, confestim eadem hora qua electus est, reverli fecit
10 judices illos hujus Romanae urbis tam de clero quam demilitia, qui in exsilium ad transitum e donini
Stephani papae missi fuerant a Paulo cuhiculario, cognomento Afiarta, et aliis consenlaneis impiis
salellitibus. Sed etrelictos, qui in areta custodia mancipali ac relrusierant, absolvi fecit, el ila
omnibus pariter cum eo exsultantibus pontificalem Deo auspice suscepit consecralionem.
'293 Raque in ipso exordio consecrationis ejus direxit ad ejus beatitudinem suos missos Desiderius
Longohardorum rex, id est Theodicium f ducem Spoletinum, Tunnoiiem E ducem Eburae regiae, ct
Prandulum vestiarium suum, suasionis per eos mittens verba sese quasi cum eo in vinculo cliaritatis
velle eolligandum 11.Quibus ila ipse beatissimus ponlifex respondit, dicens : Ego quidem cum oriinibus
5 Cbristiariis pacem cupio babere, etiam ^l cum codem Desiderio rcge vestro, in ea foederis pace quae
inter Romanos, Francos et Longobardos confirmata est, .sludebopennanere. Sed quombdo possum
credere eidem regi vestro in eo quod subtilius mihi .sanctee recordationis preedecessor meus domnus
- Stephanuspapa~ de fraudulenta ejus fide retulit, inquiens quod omnia illi- mentitns fuisset
quae ei in
jcorpus. beali Petri jufejurando promisit pro justitiis sanctae Dei Ecclesiae faciendis, et tantummodo
10 -per suum inimicum l argumentum erui fecit oculos Chrislopbori primicerii et Sergii secundicerii filii
. ejus, suamque. voluntaiem de ipsis duobus proceribus Ecclesiae cxplevit, unde damnum riiagis et
ietrimentum nobis * detulit 11 Nam nullum profeclum in causis aposlolicis imperiivil, sed et boc
isdem meus praedecessor pro dilectione quam erga me suum pusillum habuit, mibi retulit quia dum
ad eum poslmodum suos missos direxissel, videlicet Anaslasium primuin defensorem et Gemmulum
15 subdiaconum, adhortans eum ul ea quae praesenlialiter beato Pelfo pollicitus esl, adimpleret, taliter
ei per eosdem missos direxit in responsis : Sufficit aposlolico Stepbano quia tuli Christophorum ct
Sergium de medio, qui illi dominabanlur, et non illi sit necesse justilias requirendas k. Nam certe, si
ego ipsum apostolicum non adjuvero, magna perditio super' eum eveniet, quoniam Carolomannus rex
Francorum, amicus exislens praedictorum Chrislophori el Sergii, paralus esl cum suis exercitibus ad
20 vindicandiim^eorum riioftem Romamproperandum 1 ipsumque ~capiendum ponlificem. Ecce qualis ett
fides Desiderii regis vestri,_et cum qua Jiducia illi foederari possimus.
* 294 Haecvero eadem beatissimo Adriano praesule prosequente eisdem missis Desiderii regis, illi
magis confirmabant. sub vinculo sacramenti quod eorum rcx omnes justilias quas antefato dbmno
Stephano papae non fecerat, eidem praecipuo pontifki et summo pastori perficerel, et in vinculo
charitatis insolubili connexione cum eo.forepermansufum. Quorum juramentis-credens ejus beatiludo
NOTDL_E-MARGINALES
FABROTTI."
B, Theodulo. b * sanctse. °B, tertius. . d B, erectus. .<-A transitu. "-t B, Theodoricum." s J5, Tun•
norum. h * colligari. '• ~*iniquum. i * inlulit. k * requirendi. l * properare.
£157 . ANASTASIl BIBLIOTHECARit IJJ68
5 direxit au eumdem Desiderium regem missos siios pro bis ommbus perliciendis, scilicet Stfiplinnum
noiarium regionarium et sacellarium, alque Paulum cubicularium, et caelera super isla. Quilms
egredientibus ab bac Romana urbe , et Perusiam conjungentihus, conjunxit mandatum a_ quod.jam
-fatus Desiderius abstulisset civilatem Favenliam et ducatum Ferrariaj seu Comaclium de exarcliatn
Ravennale, quas sanclee memoriae Pippinus rex et ejus filii Carolus et Carolomannus excellentissimi
'40 reges Francorum et .palricii Romanorum bealo Pelro eoncedenies obtuleruhl. Necenim duo menses
praeterierunt quod ipse sanctissimus *virponlificatus culmen adeplus est, ita isdem alrocissiraus Deside-
rius easdem abstulit civitates, constringens exomni parte civitalem Ravennatiunt el Casalcs, ac omnia
praesidia J>Ravennatia occupans, cunctaque viclualia, familias etiam, seu peeulia ipsorum,-vel qiueque
in ipsis praesidiis liabei*evidebantur,-abslulit.
S195 Et dum nulla remansisset spes vivendi neque Leoni arcbiepiscopo, neque proefaiis Ravennati-
bus, in magna anguslia et-famis inopia positis, direxeruniiiucRomam suos missos, scilicet Juliaimm,
-Pelrum et Vitalianum tribunos c, deprecantes cum magno JJetu eumdem sanctissimum ponliiicem ut
•qualiter poluisset, eis subveniret, ipsasque decertarel ad recolligendas d civitates, asserentes qttia sl
5 -ipsee-civitates non fueiint reslitulae/vivere nullo modo poluissent e. -Tunc ipse almillcus ponlifex, dum
adhuc prajiiominati ejus missi essent Romae, per Stephanum sacellarium et Paulum cubicularium
super ista, ut ad proenominatum .pergerent -regem., direxit eidemTegi suas deprecalorias-litleras., ut
easdem rcdderet civilates , increpaiis-eumrortiter per sua scripla cur de promissione illa quamper
suos missos pollicendo direxerat, mutatus fuisset; eliam quia juslitias beali Pelri, juxta quod repro-
,10 miserat, non reddidit. Insuper et civiiales illas quas anteeessores ejus bealissimi ponlifices domnus
Slephauus, Paulus el isdem Stephanus detinuerunt, abstulisset.
JS9S Dum yero laliajjidem prolervo Desiderio anlefatus sanctissimus pontifex deprecando, admo-
nendo et conjurando direxisset, lta ilirremisit in responsis quod xiisi prius secum co ipse almificus
praesul conjungeret ad pariler loquendum, minime easdem redderet civitates.-In ipsis vero diebus
contigiluxoremet filios quondam Carolomanni regis Francorum ad eumdem regem Longobardorum
, 5 fugam arripuisse cum Autcario; etnitebalur ipse Desiderius atque inhianter decertabat quatenus ipsi
filii ejusdein Carolomaiini regnum -Francorum assumpsisserit f. El ob boc sanetissimum 'praesulem as!
se properandum seducere -coiiabainr, ut ipsos antefali Carolomanni filios reges ungeret, -eupiecs
divisionem in regno Francorum immittere, ipsumque beatissimum pontificem a charitate et dileclioue
excellenlissimi Cai*oIiregis Fraucorum etpatricii Romanorum separare, et Romanam urbem cunelam-
10 que Iialiam sui regni Longobardorum potestate subjugare. Sed favenle Deo hoc nullo modo potuit
impelrare, quoniam sjcut lapis adamas, ita firmus Adrianus exsliiit pontifex pranominatus: si quidem
Paulus super jsta"adhuc apud eumdem Desiderium exislens, firmiier ei promitlebat se ipsiim bealis-
simum papam ad eum deducere, dicens quod si etiam in ejus pedihus funem me adhibere convenerit,
«um qualiter potuero, ad luam deducam praesenliam. Sicque factum est ut, eodem Paulo in eodem
15 iiinere exislente, palam omnibus fieret qualiler-necare fecisset Sergium secundicerium, qui c_ecusi;i
- cellario erat. Et metuens idem sanctissimus praosul ne ejusmodi nunlium adaures ipsiris persoriuisset
Pauli, et aut ad eumdem regom reverlerelur, aut eliam in fines Longobardorum ab ipso itiriere decli-
naret, et aliquam malitiam amplius -cum eodem Desiderio in finibus Romanorum atque exarcbaiu
Ravennatium perpelraret (dum nimis dilectus illi ac fidelis exislebal), ob.hocdirexit anlefatus sanciis-
20 simus .'papa clam nsmisque secrete Leoni archiepiseopo.Ravennatium civilatis per Julianum tribunum,
utilum rever.erelur ipse Paulus a Desiderio, eum sive in Ravenna sive in Arimino detinuissel i", quod
et faclum est: Reverlente enim eo e'x eodem itinere in Arimino comprehensus atque in custodia
"
, est detenlus. ..,''
297 Tunc isdem heatissimus pontifex ccepit curiose antefati Sergii secundicerii niorleminquirere,
coiivoeansqne cuncios cellarios, subtilius eos perscrulatur quomodo ipse Sergius ab .eodem cellario
1 abstractusfuisset. Qui respondentes dixeriint: Quia
prima noclis bora veniens Galvenlinus cubicularius
cum Tunissone presbytero et-Leonatio tribuno, habitatoribus civilatis Anagninae, ipse etnndem! Ser-
6 .giuni abstulit, vivente domno Slephano papa, anle pcto dies quam de hac luce migrassei, et praefalis
Campanis illum traditlil. Confestinique deduclus est ad medium isdem cubicularius, etinquisitus quis-
illi preecepissei eumdem Sergium a pra-fato abstrahi cellario, el praenomiriatis Campauis iradendum,
respdndit a Paulocubiculario,' coguomeiUoAfiarta, etGregorio defensore regionario, el Joanne duee, ger-
l-OXULS MARGINALES FABROTTI"
" ,1
>
mainlatum, td est, nunlium. .J> praedia. e.tribunum. -d recollisefe.- ^posseni. f B/assiim.rcnt.
6 B", detineretJ- - . . ".. . . ,|
-Ho9 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — &. ADRIA.NCS. . {170
•
manodomniStephanipapcc,-atqncaCalvulo°cubiculariosibi hoefuissepraeceplum, tvadieisdemCampanis.
298 Dirigensqiie idem sanctissimus praisulsuos rcissos in Campaniam in civilatem Anagninam,-.
adduci fecit pracdictos Tunissonem t> et Leonalium. Qtiipraesenlali aposlolicisoblulibus, forliterque-
constricti, confessi sunt, dicenles quod a praenominato Paulo eubiculario et Grcgorio defensorc regio-
nario seu Joanne germano proefati domni-Slepliani papoe, elCalvulo item cnbiculario, el Miiligno
5 consentaneo, el saepefati Pauli illiuspraeceptum ruisset'preenominalum Sergiiim abstollendum ac inier-
ficiendum. Proliiius direxit ipse sanclissimus pontifex cum preenomhialis Campanis suos fidelissimos
minislros,. ut demonslrarent locum-ubi ipsum Sergium interfecerunt atque sepelierunt; et properantes
yenerunt usque in Merolanam ad areum depicium, secus viam" qux ducit ad ccclesiam sahctiB Dei
•Genilricisad Proesepe, ibique juxta eiimdem arcum aperienles unam sepulturam, demonstraverunt
10 corpus illius Sergii repositum, funeque ejus guliur constrictum, alque ictibus totum corpus ejus vulne--
•ralum.TJnde non dnbie est suffocatuni ac semivivum fuisse lerra obrutnm. Quod cerneutes universi
primates Ecclcsia;, ac judices mililiee, ascendentes unanimiler cum universo populo in Laterancnse
palriarchium, prosirati aposlolicis vesligiis, obnixe euindem almifieum pontiticem deprecat-i sunt ul
vindictam atque emendalioiicm fieri praeecpisset de tanlo inaudito piaculo, iii eoquod proesumpsissent
£5 seeum bominein sajpitis lormeiiiis concremaltim crudeliler inlerficere, quod factiim liunrjuam-legiuir;
asserenles quia si lalis ilagilii realus noii "expiaretur, nimis ipsa impia- temerilalis proesumptio in hac
Romana urbe pullularct, assumentes ex boc audaciam perversr-homines ut tentarenl pejora pcrpetrare.
Tunc prpjfalus sanctissimus praesul precibus judicum universique populi Roinani jussil conlradere
anlefalum Calvulum cubicularium, et praenominatos Campanos praefeclo Urbis, nt more bomicidarum
20 coscoram universo populo examinaret.'Deduclique e Elepbanto c in carcerem publicuni, illic coram
. tiniverso populo examinali siint.
S99 Sicque ipsi Campani; sicutprins, ila el in eadem examinatione conlessL sunt. Calvnlus vero,
obdurans cor suum, vix confessus esl ila omnia esse ; qui tamen in eodem carcerecrudeli mortc amisitd
spiritum. Pro vero amputandis tam intolerabiiibus flagitii reaiibus..missi sunt ipsi'Campani Constanli-
nopolim in-exsilium; '
3QQ Post haec jussit anlefatus beatissimus papa abslollicorpora* Clirislopbori-et praenominali
Sergii-ejus filii, eaque eumhonore in ecclesia bcali Pelri fccit sepeliri. Gesta vero examinationis qua-
iiler proprii realus noxam confessi stini jam lUctus Calvulus cubicularius etpraenominali Campaui,
direxil anlefaltis almiftcus pontifcx- Ravcnnam, ut cidem Paulo omnia* per ordineni relcgereulur.
S Suscipiens vero Leo archiepiscopus Ravcnnatium cadem gesta , confeslim siue aucloritale aposloiiea,
tradidit eumdem Paulum consulari Ravennalium urbis. Examinalusque coram omnibus Ravennaiibus,
cadem acia illi relccta suht, sicque se reum manifesians lanti piaculi, confessus esl se perpetrasse
noxam. Ita vero isJem Paulus examinalus est, .quin etiam nec scienlia exinde data est praefato
sanctissimoponlifici, neque ab arcbiepiscopo, nequc a quibusdam Raviuianis, sed per alios ho,c cjus
50 sanctiias agnovit. Dumvero hoc agerctur,-cupiens ipse proecipuuspastor el egregius ponlifex salsaro
animamjam diciiPauli, ne in oeternum periret, ascribi fecit suggcslionem suam Conslantino ct
Leoni Augiislis magnisque imperatoribus, significans ne ipsius Sergii coeciimpia morle, atqne dcpre-_
cans corum imperialem clemenliam ut ad emendationem lanti realus ipsum Paulum suscipi el in
ipsis Grapciajpartibus in exsilio"mancipalum retineri, preecepisseni B.
301 Direxilqueeamdem suggeslionem ejus ler bealitudo Leoni arcbiepiscopo, ut- ipsum Paulum
Conslantinopolim-in exsilio sive per Yenclias, sive aliunde qualiter potuisset, dirigeret, cum priEfata..
aposlolica suggeslione. Ipse vero afchiepiscopus, insitlians vehementer eidem Puulo, adhibuit inipiaiii
occasionem, dirigens eidem praecipuo poniifici in responsis : Expedibile non esse eumdem Paulum-
U illuc. dirigere, in eo quod Desiderius Longobardorum rex filiutn Mauricii tlucis Veneliarum apiid se
caplum detineret-, ne ipse Mauricius, filitim suum cupiens ab eodem rcge recipere, euindem Paulum.
illi vicarium traderelr Ecce qualem occasionem ipse archiepiscopus Ecclesioe Ravennatium callide
adhibuil-ut ipsum Paulum exstinguere valeret; sicque remisit ad apostolicam s.edem suggestionem
ilianr. <
8©2 Posl hsecvero-cum ipse sanctissimus pr-aesuldirexisset Gregorium sacellarium suuni adDesi-
deriiim Longobardorum regem deprecationis atque hortationis causa pro reslimendis*praefalis"ab eo
ablatis civitalibus, praecepit ei ut firniiler contestarelur Leonem archiepiscopum qualenus etim con-
servare sluderelPaulum, el cum reverterelur a Ticino, secum eum huc Romam reduceret. Dumqne
J
NOTULiEMARGISALESFABUO,TTt,\
a * Ciilvcniio. • Lavissoneiu. c B, e patriarchio" prcefalo. iu carc:. a emisit. « B , proeciperent.
4571 ANASTASHBHJLIOTHECARH ! H72
5 ^jra.f:ilus Gregorius sacellariusin Ravennatium properasset urbem, conslanter ac firmiler protestatus
. esl antefatum archiepiscopum ct judices Ravinianos ex praec.eptioneapostoiica, In prsesentia Anualdi
charluJarii tunc ilji existentis, civis,Romani, qui ibidem missus erat ab apostolica -sede, salvum alque
incolumem ipsum Paulum reservandum, donec a Ticino reverteretur, rasserens sibi fuisse praeceptum
ab apostolicapolestale eum secumRoniam deportandum et apostolicls salvumpreesentandumobliiiibus,
10 Hoecvero ipsum prolestans archiepiscopum, coeplum Ticinumprofeclus est iler; el continuo praenomi-
nalus arch.iepiscopus, accersito consulare Ravennatium civitalis, proecepit -ei ipsum: interficiendum
Paulum.. Et dum reversus fuisset ssepefatus sacellarius Raverinamque conjungeret," invenit praenomina-
tumPaulumjam inlerfecium, pro.quo nimis increpayit archiepiscopum~ eumdem cur pracsumpsisset.
conlra aposlolicum praeceplum laliler de eodem Paulo agece? Post ajiquanlos ilaque dies propria
15 eonscienlia isdem archicpiscopus lertius direxit.praenominaio sanctissimo papaeper Julianum tribuiuim
suum missum deprecans aposlolicassibi dirigi liileras acconsolationis"monita,-quasrnulIa illius puia-
returculpa de ejusdem Pauli morte, in eo quod sanguis innocentis ullusfuissel. Sednullo.modo po-
tuit'ipsum,sanelissimum papam ponlificem declinare a; ila illi dirigeris in responsis, Quod ipse videat
quid in eodem Paulo operatus. est. =_ .. -.
303 ^anl cerle ego animam ejus salvare -eopiens, poenitenlhe eum submilli decreveram. Ideo
meum sacellarium direxi huc Romarii etim deferendum. Siquidem nomiiianis Desiderius Eongobardo-
rum rex, superbiee et jaelainliee, faslu levatus, qua hora praefaias civiiates exarcbatus.Ravenrialjum
abslulit, confestirn direxit multitudinem exercilus, ct oecupare fecit fines civitatum; idest SenogaL-
5 liensis, Monlefereii, Ilrbini, Eugubii,-et coeterarum civitatnm Romanorum, plura homicidia-el deprae-
dationes alqueincendiaiii ipsis (inibus perpelrantes. Nam in civitatem Bleranam dirigens generalem
exercitum partium Tuscise, dum ipsi-BIerani in fiducia pacis ad recolligcndas proprias" segetes genera-
liter cum mulieribus et filiisalque famulis egrederentnr, irruerunt repenle super eos ipsiJjOngobardi,
et cunctos primates qiianti utiliter ~-in eadem civitate eranl, interfecerunt, el praedam multam tam
10 de bominibus.quam de peculiis abslulerunt, ferro cl igne cuncla in circuitu devastanles. Sed' et in,
finibus Romanae urbis, ceu et caelerarum civilamni miilia mala ac depraedationes isdem Desiderius
perpetrare jussit, etiamet cas,trum'Utricnlum occupare fecit. . .'- ,
«
3©4 Unde saepius atque saepius ,ipse beatissimus proesul lam per obseci-ationis lilleras,
qiiamque per missos eidem Desiderio direxit, deprecans eum ul a lanlis malis resipisceret, et eas
quas abstulerat civitates" redderet. Hle vero non solum easdem quas occupaverat civilates minime
reddere esl inclinatus, sed nec ab eadem malitia recedere voluit, non cessans crudeliter multa atque
S inlolerabilia mala fmibus Romanorum, ut diclum esl, ingerere. .
305 Tunc praefalus sanclissimus ponlifex, accersiri faciens praefalum l-eligiosum abbatem rao-
naslerii, sanclaj Dei Genilricis, siti in territorio Sabinensi, cum viginti senioribus Dei servis monacliis,
direxit eos ad eumdem Dcsiderium deprecatiouistausa. Quibus ad eum properanlibus, ut ipsi Dei
famuli retulerunt, ejus pedibus provoluti coram judicibus Longobardoi*um eum lacrymis, ex persona
5 anlefati vicarii beati Petri eum depreeati sunt ul a lantis malis resipisceret, et preefatas quas abslulit
civitales beato Pelro reddercl. Sed nequaquam ejus lapideum _cor delleGterevaluerunt. Sicque infru-
ctuosi ipsi Dei famuli reversi suni. Dirigens suos missos Residerius isdem ad antefalum beatiST
simum ponlificem, id esl, Andra.am referendarium el Siabilem ducem, ul eum -eo pariter ad lo-
quendum deberet conjungi; quos suscipiens isdem almiftcus pasior ila ei.s respondit, inqtiieus : Sic
10 regi vestro ex mea persona satisfacitej me vobis lirmiler-coram Deo omnipoienle promitlenle, quia
si praediclas civitates beati Pctri quas lempore meo abslrilit, mihi reddideril, continuo sive Ticini,
sive Ravennae, sive Pcrusiae, sive hic Romae, vel eiiam ubi illi placilum fucrit ad.ejus properaba
praesenliam, et cum eo pariler me conjungendum atque collo.quendum, quee ad salulem populi Dei
Utrarumque parlium respiciunl, et si forsilan de boc dubitalionem habet, me cum eo minime
15 debere conjungi. Poslquam ipsas civilales reddiderit, sTme cttm ijjso non conjunxero loquendum,
Iicenliam babeat eas deiiuo occupandi. Nam si prius ipsas civitates non reddideril,.et jusliliam
nobis minime fecerit, scial pro cerlo, meam nequaquam videbit faciem. Unde ecce sequipedes
vestros dirigere sludebo irieos missos ad eumdem veslrum regem,, qui easdem recipiant, si red-
dere volueril, civilates, et de praesenti qua bora. mei missi receplis eisdem civilatibus ad me hoc
20 ipsum "nuntiantes reversi fuerinl, conlinuo ad ejus ubi volueril, ut diclum est, properabo prasen-
tiam ad simul cum eo loquendum.
306 Ipsisque Lon?obardorum missis properantibus alque ad suum revertenlibus regem, di-
KOTULiBMARGINALES JFABROTTI.
""-xE, inclinare, J * qui utiles. c" obijccratorias. """,".
 1173 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. ADRIANUS. 1174
rcxit ejus ter beatitudo conlinuo ad euiridem Desiderium regem suos missos- ati easdeni recioiendas-.
Civilales, seilicet Pardum, religiosum egumenum praefectum monasterio heati Sabie, el Anaslasium.
primum defensorem; praesentatique ejus -obtulibus, et ipsi pedibus ejus corruentes, lacrymis pro-
5 fusis eum deprecantes vit anledictas redderet civitates, promiltentes ei per apostolicam auctorilalem-
sub jurejurando quia si eas reddidisset, stalim praenoininalus almificus porilifex ad eum prope-
raret proficiscendum, *ad colloqueudum pariter. Sed per nullam ralionem ejus feiTeum pectus et
durissimam lrientem mollire -» potuerunl; nihilque recipientes sinc effectu reversi sunt. Tamen-
non desistebat anledictus pontifex suosmissos ad euni per lioc ipsum dirigendum lam ~-de sacer-
10 dolibus quamque de singulis religiosi habkus ordinibus; sed nihil apud eum impelrare value-
runt: potius permanens in sua iniquitate multis civitatibus ac finibus Romanorum inferre faciebat
ex omni parte maila et magnas comminaiiones, dirigcns -eidem praecipuo pouliftci se cuin universis
Longobardorum exercitibus properalurum ad Romanam civitalem constringendam. Pro quo ni-
mio fletu ipse sanctissimus ponlifex cum suo populo positus, portas civilatis Romanoe olaudi jussit
' 15 et alias ex eis fabricari" fecit c.
307 El dum in magna angustia ac tribulatione consisterel, necessitate compuisus, direxil suos
niissos. marino ilinere cum aposlolicis lilteris ad excellentissimum Caroluni a Deo protectum regem
Francoruni et patricium Romanorurn, deprecans ejus~excellenliani ut sicut sims pater sanclae mem.
Pippinus, et ipse succurreret atque subvenirel sanctae' Dei Ecclesiee, et afllictae Romanorum seu
8 exarchatus Ravennatium provincioe, atque plenaiias beaii.Pelri justilias el abstiiltas d civitates ab
eodem Desidei-iorege exigeret. e A.t vero dum per nullam occasionis versuliam poiuissel isdem "ma
Iignus Desiderius persuadere" antefatunr sanclissimum pbnlificem ad se enm deducendum, ut anlfi
fati Caroli Magni filios reges unxissel, et ipsum almilicum pontificem a charitate et dileclione _$_
pefati Chrisiianissimi Caroli Magni rcgis separare voluiss.et. Tunc pertinacia et audacia egressir
" 50 a suo
palatio cum Adalgiso -proprio filio et exercilu Longobardorum , deferens seeum el uxorep^
etfilios saepediciiquondam Carolomamii, necnon et Autcharium, qui ad euin,. ut- dietum est,
fugam arripueranl : hic vero Romam properare nitebatur, sine scienlia anledicli poiilillcig=4l:-<
rigens suos missos, scilicet prsenoniinalum"Andream referendarium, et alios duos cx suis:jlidicibusj?"^\
ejus adventum denuntiantes.' Quibus Romam conjungentibus, preesentatisque aposlolicjs, obtutibus/^';^
iS tale eis reddidit responsum : quod nisi ut jam illi promisit,.reddiderit beato.Petro civitates illas "q-tntsjl |
sub meo tempore abstulit, el plenariam parli nostroe feceril justitiam , nullo iriodo sitlviUi-.rieijessby.cSA'
fatigationcm sumendl, quia niinime fieri potcst me priuscum illo proesenlari. \M-,ii-r---'x{.}'^'
308 Suscipiens".vero isdem Desiderius boc responsum , nequaquam exinde repedav_~£f=*se~a
coeptum Romam carpebat iter. Cujus jam advenlum aijpropinquantem f cognoscens sanclissinius ipse
praecipuus paslor, aggregans universum populum Tusciie, Campaniee el ducalus Perusini.et ali-
quanlos de civitalibus Panlapoleos, munivit hanc civitatem Romanam, omnesque armali parati erant :_
'5 ut si ipse rex adveniret, ei fortiter cumDei auxilio et beati Petri, fulti oralionibus preedicti sanclissimi
~~
pwesulis, illi resisterent. Nam ecclesias beali Petri et Pauli exornare fecit ej'us sanctitas, et cuncla
eorum cimiliael ornatus in hanc civitatem Romanam introduxit,-claudi faciens omnes j"anuas ecclesiae-
beati Petri, et deinlus ferris supponi ac muniri jussit: ut si ipse prolervus rex sine licenlia et
permisso pontilicis advenisset, minime adilum in eamdem eeclesiam inlroeundi haberel,. uisi
10 bracbio forli ad suae animee interilum ipsas confringeret- januas. Dumque haec omnia dispo-
suissel exemplo facto in scriptis analhematis verbo direxit eiderri Desiderio regi tres episcopos,.
id est, Eustralium Albanensem, Andream Praeneslinum et Theodosium Tiburtinee civitatis,. pro-
testans eum in eodem obligationis erhortatioiiisque verbo-, et adjurans per jomnia. diyina my-
steria, ut nullo modo in finibus h Romanolum sine ejus absolulione ingredi aut conctilcari-
iS praesumpsisset ', neque' ipse, neque quispiam Longobardorum, sed nec Aulcbaiius. Francus.
Susceptoque eodem obligationis verbo per antelalos episcopos , ipse Longobardorum r<ex illico cum
magna reverentia a civitale Viterbiense eonfusus ad propria-reversus est. Post.hoec conj"unxerunt ad.
sedem apostolicam missi seepiusdicti Caroli excellentissimi regis Francor.um.et palricii Romanorum;
id esl, Georgius sanclissimus. episcopus, Gulfardus religiosus. ahbas. el consiliarius, seu Albinus
20 deliciosus ipsius regis, inquirentes si praefatus Longobardorum rex abstultas ; civitates et omnes.
justilias beali Peiii reddidissel, sicut false iri *Franciam dirigebat, asserens se omnia red-
didisse.
NOTUL^;MARGINALES FARROTTI.
*
fieclere. b pro boc ipso ad eum dirigere lam. c muro scilicet clauat. " aljialas. e Vide Barin
ad ann 773. * appropinquasse. E exornare, id est, nudare ornatu. ^ fines. » U, praesumeret.
•:i ablalas.-
 ' * ^
im ANASTASII.BI13LICTIIEGARI5 i!7g
S®@ Et satisfacti sunt prasenlialiter, nihil ab eo rddditum fuisse. Quibus-reierens-isdem praj-
cipuus pontifex cuncta quoe gesta erant; eos in Franciam absoLvit renjeandosj dirigcns cum
eis<suos missos ad praefatum excelleniissinmm Francoruro regem^ cum apostolicis admonitionum
syllabis, adjurans eum fortiier ut ea quae beato Petro cum suo genitore sancla* memoriae Pippiuo
8 rcge pollicitus esl, -adimpleret, et redemptionem sanctae Dei Ecclesia. perfieercl,' seu universa
tjiiee abstulta"a sunt a perfido Loiigohardorum rege, tam civitales quam reliquas juslitias,- sine
certamine J> rcddcre beato Petro principi aposlolorum fecissel c. Ipsi itaque Frftncorum missi
properanles cum apostolicaj sedis missis decliriaverlinl ad praenomiiialiim Dcsideriuin. Qui el con-
stanter eurii dcprecantes adhorlati sunl, sicut illis a suo rege prascepium exstitit, ui antefatas,
10 quas abstuleral, civitates pacifice bealo Pelro rcddcret, et jtisiitias parti Romanorum fecisset d.
Sed niinime quidquam horum apud eum obiinere valtierunt, asserens se niinime qitidqoam redditurii.ii.
Accepto iiaque responso hoc, reversi sunl ipsi anlefati missi Francorum in regioneni suam.
310 Properantes simul el aposlolicae sedis missi, qtti. stiblilius ciincla referenles et de maligno
proposiio proenominati Desiderii aiinuntiantcs antefato excellenlissimo cta Deo protccto Caralo
Magno rcgi , confc.slim isdem ii)ilissimiis et re vera Chrisiianissimus Caroltis. Francorum- rex di-
rexil eidem Desiderio SUQS missos, id est deprecans ul easdem, quas abstulerat, pacilice mlderet
civitates, et plenarias partj Romanorum faceret jnstiiias : promilt.ens insuper.ei liibui qiialuortlecim
i millia aurisolidorum, qtiantitalem in auro et argcnto. Sed neqiie dcprecaticnibus neque niuneribus.
cjus ferocissimum eorjleclere valtiil. Nihilxnim obiineiiles ipsi missi Francoruni ad prajfatum stiiim.
Cbrislianissimum regressi sunt regem. Tunc-aggrcgans ipse a Deo proleclus Carolus Magnus rcx.
universam regni sui Francorum excrcittium D.iriiilliludinem, alquo ad occupandas clusas ex eodem
10 suo exercitu dirigens, ipse quoque. cum pluribus fortissimis bellaloribus Francis per monlem Cini-
sium ad easdem'appropinquavil clusas, et rcmolus in finibus Francorum cum suis exercilibiis.
""
resedit. Jani dicius v.ero Desiderins, el.universa Longobardorum exercituum miilliturio-ad resistsn-
duni fortiter. in -ipsis clusis assislcbant, quas fabricis el diversis maccriis curiosc munirc nisi sunl.
At vero qiia bora praenominaliis Chrislianissinms Fiaiicorum rcx ad castlem appiopinquavit clusas,
io iilico dcnuo suos missos ad prasfalnm' direxit Dcsidcrium, deprecans, sieut pi.idcm, ut quantjtatem
pi*;cdictorum solidorum susciperel rex, et easdem pae-ifieeredderel civilatcs. Setl iiequaquam pc-
nitus acqiiiescere maluil, el dum in tanta duritia protervus ipse permancret rex Desiderius, cupier.s
anledietus Christianissimus Fraricorum "rex pacificc juslitias beati Pctri recipere ~",dircxit eidcui
Longobardorum regi, ut solummodo tres obsidcs Longobardorum judicum filios illi tradidissct pro
20 iliis restiluendis.civitatibus, el eoiilinuo.sme ulla inferta mnlilia 11, aul coimiii-ssopra-lio .ad.propria
cum suis Francorum exerciiibus revcrieretur. Sed neque sic valiiit ejus malignam inentem ilectcre.
Unde onuiipoiens Deus, conspiciens ipsius maligni Dcsidcrii iniquam pcrfidiam alque iulolcrabilcm
proterviam dum vcllenl Franci alio die ad propria rcvcrli. raisit terrorcm ct validam trcpidaiionem
in cor cjus vel fijii ipsins, Adalgisi scilicct, et universorum Longobardorum, ct. eadem nocte,
£5 dimissis propriis tenloriis atque omni supelleclilc, fugarh omnes generaliter ncmiue cos persequente
arripuerunl. Quod cernentes exercitus Francorum perseculisunl cos el plures ex, eis inierfccerunt.
Ipse vero Desiderius quanlociiis cum suis judicibus vclociori eursu fngiens, atque Papiam conjungcns,
ibidem sc cum suis judicibus et mukiludinc populi Longobaj*dirccludi siuduit. El municns murosipsius
civitatis ad resislenduni Erancorum exerciiibus, et propriam defendendam civitatcm cum suis Lon-
59 gobardis se prspparavit. Adalgisus i vero ojus filius, assumenssecum Aulcharium Franctim cl iixorem
atque filios soepcdicli Carolomamii, in civitate quoe-Verona nunciipatur, pro eo quod fbrlissima prae
omnibus civilalibus Longobardorum esse-videretur, ingressus.est. ...
311 Porro Longobardi reliqui dispersi in proprias reversi sunt civilates : nam Spoletini et
Realini aliquanti eorum"ttliles pcrsonee antequam Desideritts, seu Longobardorum cjus exercitus ad
clusas pcrgcrent, iili ad bcalum Petrum confugium facienles, prajdiclo sanctissimo Adriano papon
se tradiderunl, tet.infide-ipsius principis aposiolorum, alquepraidicti sanclissimi ponlificis juranles
5 more Romanorum, tonsurali stinti. Etiam el reliqui onines ex eodem ducatu Spoletino inhianlcr
desiderabanl se tradendum ><•in serviiio beati Pelri sanctoeque Romanae Ecclesioe. Sed melueriles
suum"regem nequaquam ausi sunt perpelrare, unde dum a clusis fugam arripuissent, omnesque
exinde de diversis civilalibus ducatus Spoletini reversi. csseni , confestini generaliler ad prae-
KOTULJE^MARGIKALES FABROTTI.
a ablala. " J>suo cer-t. <"facerel. a * Jacerel. e * exercilus. f * ex.rcilus. B rcsliluere. '' ~B hi-
(jcrta mililia. k B, Aldegisus. i Tottsurati, quod Longobardi solutos erines babebant. k tradere.
 -
.1177 .' RISTORIA DEVITIS ROM. PONT.— S. ADRIANUS. , 11.78
falum almifi.cum Pomificem coi.fluentcs atlvenertml, cjusque provoluli pedibus obnixe sar.ctam
10. ipsius ler bealiludinem deprecati siinlut- eos in servitio, beati Petri sanctaeque ejus Romanae Ecclesiae
- . gu.sciperet et more Ronianoriim lonsiirari fac,eret.. ' -
312 Quos suscip.ieiis,proCcclusest cuni eis iq ecclesiam.beali Petri, et omnes unanimiler a magno
nsque ad parvum sub indiculo a sacramenli jurejurando' promiserurit' eidem Dei aposlolo in servllio
. ej'us, al.que antedicli vicariijpsins sanclissimi, Adjiani pap;e, aiqjic omnibus successorum. ejus ponti-
ficum fi.leliler permaiisuros cum filiis el cuncla eorum generalidne. Tunc post' praeslituni sacrameii-
S tum oir.ncs niore Romaiionim tonsurati snnt. Et.confestim i{.se.ler.bealissimus bonuspastor et pater
cum omnibus exsultans coiistituit cis dticem quem ipsi proprja volunlale-sibi elegerunl, sciiicet -Ililde-
prandum nobiIissimum_,qtii pr.ijis cum rcliquis ad aposlolicam.sedem refugium fecerat.
313 Et ita Deo annuenle praediclum ducatuuj Spoletinum gcneraliter- suo certamine isdem praeci-
puus-poiiiifex subjure etpoieslate bealj Petri sulyugavit. -Sed et omiies habitatores lam dticatus
-finnani, Auximani et Anconjianj, simii.lque et de castcllo Felicitatis b, el ipsi dum a clusis Longo-
bardorum fiigientes reversi-smil ad praefalum saiictissimiiin poniificem concurrenles ejus se ter beali-
o.tudini tradiderunt, praesiitoqiie sacramcnlo in fide ct servilioljeali Pelri atque ejus vicarii anlefati
almifici Adriani papaesuccessorum.que.ejus poniificum.lideliler, permansuros, more Romanorum tonsu-
. rali.sunL - . •- -' <
314? Al ver 0 stcpefaJus Xln;islianissimus Carolus Fraixcorum rex movens cum suis generalibus
exei'ciiibi!S,.alque Papiam conj.mgeiis wvilajem, eam ex'omni parle circumdans vallavit, dirigensque
conlintio c in Franciam i.bidem.apyd sePapiam.adduci fecit suam coajngem ex,cellcnlissimam IJilde-
gardam reginam el nobilissimos filios. Et diiin-agnpvissel fngam arripuissc in Veronam proeiiomiiiatum
8 A.dalgisum, reljnqucns plurimam parlem ex.suis excrcitibns. Papi;e, ipse quoque cum- aliquanlis for-
tissimis Francis in eamdem Veronam properavit civilalein. El dum i!|nc conjtinxisset, pj*olinusAtiicha-
rius ei uxor alque lilii sajpius nominali Carolomr.nni.propria voluntale eidein benigiiissimo.-Carolo
regi se.lradiderunt* eosque recipiens eius excellenlia denuo-repeda.vil Papiani.'Q;ii confeslim dirigens
cuneos exerciluum bellatorum comprebendit diversas civitales Longobardorum ultra Padnm consli-
10 luias snacquc reilcgit polest!t!i..El dnm pcr sex mensium spatium ipsc Francoium rex P.ipiae deioo-
ra.retiir in obsessione ipsius civilatis, magimni desiderium.liabeus.atl lbnina aposlolorum propcrandi,
considerans quod et sacralissijna pascbalis festivilas appropinquassct, lnnc abstollens secum diversos
Cpiseop:>sel abbates, etiam el judices, duccs ueiape ct grapbiones, cuin plurimis exercilibus hic Ro-
uiaai pcr Ttisciae-partes properavit, ita fesiinan.ler adveniens, iitin ipso Sahbato sancto se liminibus
1.5 pncseniaret apostolicis. Cujns adventujn audiens anled.ictus bealissimjis Adrianus papa, quod, sic re-
pento ipsc Francortim advcntsscl rex in magno slupore el exslasi dcducius, "direxil-in-ejus occursum
universos judicos ad fcre triginta millia ab hac. Romana urb<\ in locum qui vocalur Novas, ubi eum
cmii bandora susceperunt d. - , --".."
3J.5 JEl dum appropinquassel fere uno, milliario a Roniana urbe, direxit.iuiiversas scholas militisa
uua eiinj,palronis sijnulque et pueris quj ad discendas ;litler,as pergebant, deporlantes omnesraifios
palmarum alque olivarum, latulesque omnes canentes, cum acclamalionum earumdem laudurn vocibus
ipsum.Francorum.susceperunl r.egem. Obviam illi ej.ns sauctitas dirigcns venerandas. cruces, id est
S.signa, sicutmos est ad exarcbum autpalricium suscipiendum, .eiim cmn ingenti honore suscipi fecit.
Ipse vero a Deo_inslituius benignissimus Carolus Magnus Francorum rex el.palricius. Romanorum
qua hora easdeni sacralissimas crnces ac signa sibi obviam advenisse conspexil; descendens de cqtio
qiio sedebat, ila cum suis juiiicibus ad beatum Petrum pedeslris propcrare studnit. Quod quidem al-
mificus anledictus.pontifex diluculo surgens in.eotlem Sabbalo sanclo cuni universb clero et populo
40 Romano ad beatum Petrum properavit ad siiscipiendum' eumdem Francorum regem, el in gradibus
ipsius aposlolic-e aulaaeum cum clero sno-prjeslolatus est ..'•'•
316 Conjungenlevero eodem exceilentissimo ac.benignissimo Carolorege, omnes gradussigi.latim
ejusdem sacratissimae beaii Petri ecclesiae- deasculatus est, et ita usque ad praenominatum pervenit
pontificem, ulii in atrio super gradus juxta fores ecclesios assistebat. Eoque suscepto muliio sc
. amplectentes, len.uil isdem Christianissimus Caroltis rex. dexteram manum anledicii ponlificis. El ita
§ iu eamdem venerandam aulam beali Pctri. principis aposiolorum ingressi sunt, laudem Reo et ejits
-excellentioedecant.anies, liniversus clerus et cuncti religiosi Dei famuliexlensa voce-acclamanlcs:
Benedictus qui venit in nomine Domini, etc.Sicque cum eodem ponlifice ipse Francorum rex simtilque
-el omnes episcopi, abbates ctjudices, et universi Franci qui crim eo advenerant, ad confessionem
' ' '
KOTOL.E. M ARGJKALES F AiJROTTI. •" .
^vriiiculo. J>Fulcmatis. c concile. dbandoi*a; militare sign.um~
 '
1179 ANASTASII BIBLIOTHECARII H80
beali Pclri appropinquanles, seseque proni ibidem prosle.rncnles; Deo noslro omnipolenli el eidem
10 aposlolorum principi propria retldiderunl vola, glorificanles divinam polenliani ih eo quod lalem per
interventionum suffragia ejusdem principis aposlolorum concedere jussit vicloriam. Explela vero
eademoratione, obnixe deprecatus est isdem Francorum rex anlediclum almilicum pontificem illi
licentiam tribui Romam ingrediendi ad sua oralionumvola per diversas Dei ecclesias persolvenda. Et
descendentes pariter' ad corpus beati Petri lam ipse sanctissimus papa quamque anlefatus excellen-
lissimus Francorum rex cum judicibus Romanorum et Francorum, seseque muluo per sacramentum a
munientes, ingressus esl Romam continuo cum eodem pontifice ipse Francorum rex cum suisjudicibus
et populo in eodem Sabbalo sanclo.
317 Et in basilica Salvatoris j'uxla Lalcranis J> pariler ingressi ibidem ipse excellenlissimus rex
cum omnibus- suis quousque sancli baptismaiis sacramentum antediclus ler bealissimus ponlifex.
celebravit. Et ita postmodum ad bealum Pelrum ipse beatissimus repedavit rex. |
318 Alio vero die illucescenle Dominico sancto, in ipsa sacratissima paschali feslivitale direxit
diluculo ipse sanclissimuspraesul eunctos judiees el universa obsequia mililiiCad eumdemregem, et
cum magno honore eum suscipienles in ecclesja sanctae Dei Genitricis ad Praesepe properavil cum-
omnibusqui cumeo advcneranlFrancis. Et posl missarurfj solemnia celebrala perrexit cum preeno-
5 minalo ponlificc in Lateranense patriarchiuni, illicque ad mensam aposlolicam pariter epulati sunt.
Alio vero tlie sccurida feria simili modo in ecclesia beati Pelri more solito ipse conspicuus Paler et
- egrcgius ponlifex missarum soleriinia.celebrans, Deo omnipotenti et preefalo Carolo excelleniissimo
regi Francorum el "patrieio Romanorum Jaudes reddere fecit. Tertia vero die, juxia ut mos est, in
ecclesia heati Pauli aposloli missas eidem regi fecit. Al vero quarta feria egressus praenominalus
10' pontifex cum suis judicibus tam cleri quamqiie militiaj in ecclesiabeali Petri apostoli, pariterque cum
eodem rege se ad loqueridum conjungens, conslanler eum deprecatus est, atque admonuit, el paterno.
affectu adhorlari studuit, ul promissionem illam quam ejus sanctae memoriee genitor Pippinus, rex, et
ipseproecelleniissimus Carolus cum suo germano Carolomanno alque omuibus judicibus Francis fece-
rant beato Pelro et cjus vicario sanclae memoriae domno Stephauo juniori papae, quando in Franciam.
15 perrexit pro concedendis diversis civitalibus ac lerriloriis istius Italiae provinciee, et eontradendis bealo
Petro ej"usqueomriibus vicariis in perpeluum possidendis, adimpleret in omnibus; cumque ipsam
promissionem queein Francia in loco quivocatur Carisiacus facta esl, sibi relegi fecissel, compla-
cuerunl illi et cjus judicibus omnia quoe ibidem erant adnexa, etpropria voluntate, bono ae libenti
animo aliam donalionis promissionem ad.inslar ahterioris ipse antedictus praecellentissimus e'l re vera.
20 Chrislianissimus Carolus Francorum rex ascribi jussit per Elheriuin religiosum ac prudeiilissvmum,
capellanum el nolarium suum, ubi concessil casdem civitates et territoria beato Pelro, easque 'praefalo,
pontifici conlradi spopondil, per designalionenfcoiifiiiium, sicut in eadem donalione conlinere mon-
slratur, id esta Lunis cum insula Corsica, deinde in Suriano, deinde in monte Bardone, id est in «
Verceto, deinde in Parma, deinde in Rhegio, el exinde in Manlua, atque monle d Silicis, simulque et
25 universum exarchalum Ravennalium sicut antiquiius crat, atque provincias Venetiarum el Islriam,
necnon et cunclum ducalum Spoletinum el Benevenlanum.
313 Faciaque eadem donatione, et propria sua manu ipse Clirislianissimus Francoium rex eam
corroborans, universos epis"copos,abbales, duces, eliam el Graphones in ea ascribi efecit. Quam prius
super altare beali Petri, el postmodum intus in sancla ejus confessione ponenles tam ipse Francorum
rex tamque ejus judices, beato Petro et ejus vicario sanclissimo Adrianopapae, sub tenibili sacramento,
5 sese omnia conservaturos quaein eadem donaiipne conlinenlur, promittentes tradiderunt. f Apparem
jpsius donationis per eumdem Elherium ascribi faciens ipse Christianissimiis rex Francorum, inlus
sujier corpus bcati Petri subtus Evangelia, qtiaeibidem osculanlur pro firmissima cautela etleelerna
noniinis sui ac regni Francorum memoria, propriis suis manibus posuit. AJiaque ejusdem "donalionis.
exempla per scriniarium bujus sariclaenoslraj Ecclesioe"descripta, ejus excellenlia secum deportavit.
10 Reversusque cum suis exercitibusTicinum, ipseexcellenlissimus Francorum rex fortiterque debellans,.
atqueobsidenscivilatem Papiam, dum ira Dei super omnes Lorigobardosqui in eadem civilate eranl,.
^rassaretur alque soevirel, et plures de laiiguoribus seu mortalitatis cJade defecissenl, ita Dei nulu
eamdem civitatem, simulque et Desiderinm Lon^obardorum rcgem, atque cunctos qui cum eo erant
ipse cxcellenlissimus-Francorumrex comprehendil, et suae potestati cunclum regnum Longobardorum
NOTULiE MARGINALES B!ABROTTI.
•»Sacramenla. J*Latcranum. « B, inde in. "J-B,ponle. 6 B. eam subscribcre. f Apparem, id esl
*
excinpla.
,1181 JflSTORIADE VITIS-ROM. PONT.--S. ADRIANIJS. 1182
15 subjiigavil, pj-iefalum vero Desi.lerium LongO-iardorum-regcm ei ejus' conjugcm secum in Franciain
Erat bealissimus amator ecclesiainm. "" ' -'
deporlavit. ctiijH saepeAitus ponlifex
320 R'c enim coangelicus vir fecit in ecclcsia beili Petri-aposloli'veslem miroe ptilchritudinis ex
auro *t gemmis, habeniem praefiguratam hisloriam qualiier bealus Petrus a vinculis per angelum
_ereplus esl. Item in eadem basilica ab introiiu de rugas^iisqne ad confessionem pavinieiilnm vestivit
de argenlo purissimo, quod pcns. libras centiim quinquaginta. Fccll eiiam in' -eadcm ipsa basilica beati
5 Petri juxta j'anuas majores argenteas coriinas mirao magnitudinis de -palliis stauracin seii' qiiadrapolis»
Nam el per universos arcns ejusdcm apostolorum prineipis basilicoe de palliis lyriis alque fuiidatis fecit
vcla nnmero sexaginta quinque. Denique ejus bealiludo fecit et pharum majoremin eademB. Petri
ecclesia in typum crucis , qui pendel ante presbyterium , habenlem -candelas mille trecenlas et
,_ sep.lnaginla. El consliluit ut qualuor vieilius-in anno ipsum pliarum accendatur, idestjji Nativitate
' '
lO.Domini, in Pascha,in nalali aposlolorum, el innatali pontificis.
'321 Jlcmque pracfalus sanclissimiis pracsul fecii in ~eabasilica' calicem fundatiim argerileiim, pens
libras qtiinque, querii et posuit in presbylerio pro eo qui perierat lemporibtis domni Pauli papae. Nam
el in .jcclesia beali-Aii:h*e;capostoli, sita juxta eamderii-beali Petri apostoli ecclesiam cyburiam noviter
ex argcnto mundissimo ipse ter beaiissimus pontifex fecil, qui pcns. libras cenluni trigiijta quinque.
5" Itaque et-in ecclesla Tieati Pauli apostoli inveslivit corpus ejusdem docloris"niuiidi ex Iaiiiiriisargenleis,
' " " "" "
peus libras' triginta." . .- - -,..-
- " 322 Quas addidit :is"demsanclissimus praesul, qiioriiam argenlumlllud, quod priniilus erat, uimis
confracium existebat. Item fecilin eadem basilica beali Pauli aposloli coriiiiam majorem juxta.januas
principalcs ex palliis quadrapolis ad instar cortinoe, quam in Ecclesia beati Pelri -fecit. Sed et aliam
corlinam majorem fecit et palliis quadrapblis, quae pondet sub arcu majorc juxta allare; efiam et per
- 5 diversos arcus ipsius ecclesioeex palliisquadrapolisfecit vela numero septuaginla, Alrium yoro ipsius
beati-Pauli ecclfesiae,-quod anledesolatum existebat, ubi boves atqne caballi ingredicbantur ad
pabulandum proplef Jierbam qtiaeibidem nascebatur, inspiralus a' Deo is.dem sarictissiinus ponlifex ex
-_marmoribus pulchris slernere feeil. In ecclesia sanctae Dei Genitricis' ad Praesepe fecit vestes duas
super allare majore, unam ex auro purissimo alque gemmis,, habentem assumpliorienv sanetae Dei
10 Genilricis, «t aJiain de stauracin a ornatam in circuitu blatlin J>.Fecil in eaccclesia el cortinas majores
ex palliis quadrapolis f- ad simililudinem quam in ecclesia sancti Pelri feeit.
323 Sed et per diversos arcus ejusdem basilicoesanctoe Dei Gcnitricis simili modo ex palliis qua-
drapolis fecit vela numero quadraginta duo." In basilica vero Salvaloris Domini nostri Jcsu Christi
juxta Lateranis similiter fecil vestem de stauracin seu cortinam niajoremex palliis quadrapolis, sed
et per diversos arcus vela Syrica numero quiiiqiiaginla septem, omnra-ex palliis quadrapblisscu stau-
5 racin. Fecit in ecclesia beati Laurentii Tiiartyris*foris miiros, scilicel ubi saiicluiiirejus corpiis reqtiie-
scit, veslem deslauracin, el in ecclesia Majore aliam similiter fecil vesteiri. Naimet lectrim ejusdem
beali Laurenlii basilicae marlyris, quod j"am distectuirierat, el trabes ejus confracloe, noviler fecil. In
- basilica autem beati Valenlini simili modo fecit veslem de stauracin. In basilica beati Pancralii aliam
simili modo de stauracin fecil vestem. ln ecclesia vero beati Marci, cujus teclum jam velustate positum
10 vicinum ruiriae existebat, depositis velustissimis Irabibus, el aliis impositis, noviter ipsum leclum
atque porlicus in circuilu fecit, eamdemquo ecclesiam restauravit. Arcus vero tres, qui vetuslissimi
erant, addens isdembealissimus pontifex argenli libr. duodecim, noviler feeit. Fecitetiam in eadem
ecclesia superaltariniajore veslem de slauracin, sedet per diversos arcus ejusdem ecclesiae ex palliis
.quadrapolis fecit numero vela viglnti septem, simulque et coronam ex eisdem palliis quadrapolis, quae
1S pendet sulj trabe, fecit.
324 Tectum vero basilicao beali Laurenlii ad Taurellum, dum niriiis vetiistissiinum
inerat, omnes ejus trabes novasibidera posuit illudque restauravit. Simulque et vestem de quadruplo
super altare ejusdem ecclesioe fecit aiquebbtulit. Basilica vero beati Felicis posita in Pincis, quaein
ruina erat, et teclum- ejus disleclum existebal, facto eodem teclo noviter ipsam ecclesiam renovavit,
5 et vestem super altare ejusdem ecclesiae de' quadrapolis faciens obiulit. Rcnovavit eliam et leclum
basilicoe sancliLaurentii, quam Damasi vocant, ubi et vestem super ejus altare de stauracin, simul-
queelaliam vestem de post altare fecit, ubi requiescit corpus sancti Dariiasi. Basiliceeitaqiie.aposto-
. Joruniin viaLata porticus.in circuilu renovavit, ijuas antca initiaverat ejus-preedecessbr-.domniii
Paulus papa, el non expleverat,omnia Deo propitio praefatus beatissimus pontifex reparavil, simut-
10 que et teclum majus restauravit. Nam- absidam-ipsius ecclesiae ceruens isdem bealissimus ponlife*
KOTDL_EMARGINALES FABROTTI.
» * slauracio. J>* blallis. e * quadraplis, velquadruplis.
 "
1185 ANASTASll BIBLIOTHECARR
, HP£
jam ruiii-e vicinam existentem, cancalis fcrreis eamdem absidam conflriiiari "fecit, et ita eam renri-
vavil. Fecit vestem in cadem ecclesia super altari majoride stauracin. •
-
325 Coemeierium item beatorum Petri el Marcellini via Lavieana, juxta basilicambeataj Helenoe,
renovavit, et teelumejiis.id est sancti Tiburtii et eorumdem sanclorum Pelriet MarceIiini;,rioviter
fecit,.etgradtts.ejus qui descenduiil.ad.eoruiri sacralissima eorpora, noviter fecii, quoniam nullus erat
jam descenstis ad ipsa sancla corpora. Fecil in- basilica beati Adriani cerostata argeniea, pens. libr.
5 duodecim, simttlqtie et laudunas a duas ex argento-,pens. libras octOj quas posuit supcr rugas de
presbylerioj.ubiarcus de argento existit. Feeit eliam et vesles duas-de stauracin, unam super altare
beali Adriani, et aliam-supcr altare-sanctoe Martingj, sed et vela de palliis quadrapplis numeroquin-
decim-in eadem ccclesia fecit. Tectum denique-liluli beatae Priseae, quotl jam casurum-erat el inruinis"
positum, noviier fecit. ubi elvestem de stauracin fecit. In ecclesia vero beatorum Cosmeeel Damiani _
10 in TribusFa.is vestem de stanraein fecit, simulque el corlinam anle absidam ex palliis quadrapolis
fecit, necnon el.vela.ex.cisdem quadrapoli.s fecil.numero viginli, el linea viginli. Nam el per diversos
lilnlosseu alias ecclesias aique cunctas diaconias, et.quaulacunque infra murum. hujus Ilomanoe.urhis .
exlstunt, divinaiiispiratione ignitus ipse sanclissimus pontifcx ex palliis, id esl slauracin scu tyriis, .
vestes fecit atque obtulit.
32~g. Et sicnt bomis pastor omnes Dei ecdesias lam extra muros hujus Romauee urbis quamque
iiifia inuros ad laiidem Dei.reslauravil alqtie decoravit;. verum.ctiam et muros.atque iurres huji-s
Romanee urbjs, ouae dirutae cr.inl ct.usque ad fundamenta destructoe, rcnovavit, atque ulirileriomuia
in circ.uitu restauravil: ubi et mnllasiipendia tribuil tiim in jnerce.des eorum qui ipsum mmrum fa-
5 hricaveniril, quamque in ips.oriiiiialimcnlis, simulquc el in calce alque diversis utililatibus usque ad
cenlum auri libras expendil. Hic beatissimus preesul,_diyinainspiratione ignilus, consliluit in monaste-
rio sancli.Stephani caiabarbara patricia, &itoad beatum Pctrum apostolum,, coiigregaiioiiem mo-
nachorum, ibi el abbaieni idoii,eampersouam ordinans. Staiuit.ut.sediilas laudes in ecclesia bcali Pc--
tri persolvant, sicul et c.asteratria. monasleria, ul duomonachi pro lalere ipsius ecclesia; Deo noslro
10 cananllaitdesj.quoniam ip.sum monaslerium in magna desidia et neglectuincuriaque posilum erat, et.
nullum diviiinm officium cullu ibidem cxhibobalur. .. (
327 Hic beatissinnis praesul fecil alque coiisliluit novitcr. domos cultas qualuor. Unam qtiiiiem,
quae vocalur Capreorum h, posiiam ip lerritprio. Vjgcnlano, .milliario^b lirbeRoinaplus mliius quinlo
d-ccimo, ex qua primilus fundum ipsum Capracorum cum aliis pluribus fundis ei cohaJrenlibus ex hae-
rcdilaria parenium suorum snccessione lenere videbalur. Ejus proprii olim exisientes, ubi el alios
5 plures fundos scu casales.etmassas, data juxiarecompcnsationcm.ad viccm,.a divcrsis personis emere
et eidem domui cultae addere visus.est. Qiiam vidclicel domocultam Capracoi'iim:cu_m= massis, fundis,
casalibus, vineis, olivetis, aquaemolis c, el omnibus.ei pe.rlinenlibus siatuit per aposlolicum privile-
gium sub magnis aiialhemalis obligalionibus,..ut.iii usum fralrum noslrorum Cliristipauperum peren-
nitcr pennaneat, et triiicum el liordeum qiiod annue in locis ejusdem domoculloenalum fuerit, diligen-
10 lcr in horreo sanetaenostra. ccclesiaedefcralur et seqiieslralim reponatnr. Vinum vero seu divensa le-
gumi.ua quaein pracdiis ac locis ipsius antefa.taedomoculta; annue nata fuerunl, simili modo curiose in
paracellariq proeiioininata:sancloenQStr;»ecclesioededucaiilur. etseparalim reponantur.
• 323 Sed el porcos qui annue in casalibus soepiusdiclae domocullaeinglandali fuerint, capila. cen-
lum exinde occidanluiyelin eodein paracellario rcponaniur. Rccerneiis ejus ler beatitudo alqne pro-
mulgans sub validissimis ohligalionibus, inlerdictionibus, ut omni die centum fralres noslri Cbristi
pauperum, eliamsi plures fuerini, aggregenlur in Laterajiensi patriarchio ; et .consiituanlur inpor-
5 ticu quoeestj'uxla scalam quoe ascendil in palriarcbio, ubi ct ipsi pauper.es depicti sunt, el quinqua-
ginta paues pens. per unumqiicmque. panen; libras duas,- simulque et decimatas vini-diias, pensantes
per unamquamqiie decimatam libras sexaginia, et caldaria jjlena de pulmento erogenluromni die per
paracellarij eisdem pauperibus, accipiens uniisquisqiie eoruni porlionem pa-
manus unius fi.deli-~.simi
nis atqtie porlionem vini,. id est,.cuppam capientcm calices duos, necnon el carnem depulmento : ita
10 videlicet statuens ej.us almifica beatimdo piomulgavit una cum sacerdolali collegio, ut in nullis aliis
, ulililatibus ex fruguni redditibus.vel diversis peculiis antefalae domocullae erogelur-aul expendatur,
nisi lanlummodo in propriis subsidiis et quolidianis.alimenlis praedictorum fratrum nostrorum Christi
paifperum cuncta proliciant alque pefenniler erogenlur. Alias vero tres domoscultas, videlicet, Galeria
posita via Aurelia, milliario ab urbe Roma plus minusdecimo, ad sanctam Rufinam, cum fundis et
15 casalibus, vineis, olivelis aeuimolis, vel omnibus ei pertinenlibus. Reliquas vero duas,-id-est, aliam
KOTUL_EMARGINALES FABITOTTI-.
R al., laudiinas. J>B. Capracofnm. c * aqnimolis. ''
 ~
H85 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. ADRIANUSD 1186
Galeriam positam via Porluensi, milliario ab urbe Romaplus minus duodecimo, cum fundis el casali-
bus, vineis, aquimolis, seu monaslerium beali Laurenlii, positum in insula portus Romani, cum vineis
ei pertinenlibus, simulque etleciicariam, quae vocatur -Asprula. Verum eliam et aliam domum cultam,
queevocalur Calvisianum, cum fiuidis et casalibus, vineis,-olheiis, r.qr.imolisel omnibus ei pertinen-
20 tibus, posiia via Ardealina, milliario ab urbe~Roma plus miiius qtiinto decimo. Qitas videlicet tres
- domos ctillas, scilicetGaleriam, Calvisianum et aliam Galeriam, slaluitejus ler bealitudo per aposloli-
cum privilegium, sub validis aiiathemalis obligalionibus, ut in usu cl propria ulililate sanctee noslrss
•EccIesioe.perenniter.pei'maneaiit.
*329 At vcro cum omiiibus spiritualibus sludiis qme isdem ier beatissimns atque almificus..ponti-
fex lam pro atigmento et ulililate et profectlbus sanclae Romanoe-Ecclesiespcificienilis-, quamque pfo
reslaurationibus ecclesiaium Dei el divini ctilltts melioralioiiegerere videbatur, riiagnam etiam solii-
eiludinis curam et amoris affeclum in sanctam ac venerandam pairiarchii domum certuni est habnisse.
5 Unde ex nimia fervoris dileciione prohonore beati Petti aposloloiunr.principis cl ornatti ipsius sancti
patriarcliii,.conslruxiialque aedificavilibidem noviter turrem miiiu ptilcliritudinis, decoralam cohoerenti
.porlicit, quae descendil ad baliieiim.Ubi et deambulatorium, scilicet solarium suum cum cancellis
a_reisnimis pulcherrime conslrui fecit; sed et jportieum ipsam, quae velustate dirula inerat, riimis
uliliter renovavit. -Et .picturis -alque marmoribus eamdem turrem et cuncta aedificiaab eo noviter
13 constructa decoravil.
SSO^RfQue isdem ter bealissinuis et i evera .praicipuus Pater aique bonus pastor egregiusque prse-
sul, tanto amoris affectu fervens erga niilritoiem suum beatum Petrum principem apostolorum, dum
cunetum ornatum ejusdem aposiolicoeauloe tam in praeclaris ex auro el gemmisvestibus, seu diversis
,palliis et aliis ornamentis ex auro et argento in eadem apostolica aula feeitalque obtulit. Etiam et
E omnes ejus _gradusmajores, qui ascendunl in alrium, simulque et ex duabus por-licibus, quoe ascen-
dunt in eamdem-ecclesiam, ex ulriusque laleribus renovavit; sed el cunclum pavimenium ipsius
ecclesiae, ubi marmora confracta erahl, adhibitis aliis pulcherrimis melioribus marmoribus, renovavit.
Porticus vero ex ulriusque laleribus suprascriplie ecclesiaj, in quibus confracloe trabes inerant, et
teclum ruinae vicinum-posituni erat, posilis novis trabibus ipsum teclum noviter faciens restauravit.
10 Fecit etiam ter beatitudo ejus imagines sex ex laminis argenteis inveslitas, ex quibus tres posuil su-
perrugas quae sunt in introitu eeclesiae presljyterii, ubi et regularem ex argento investito fecil, et
posuit super eumdem regularem preefatas Ires imagines, in medio quidem unam existenlem habentem
depieluni vultum SaJvaloris, et ex ulriusque laleribus imagines habentes depiclas elfigies, unarii beati
Micliaelis, ctaliam beati Gabrielis Angelorum. In superiori vero rnga, id est in medio presbyterii, fa-
.15 ciens aliam regularem ex argenlo investilo, constituil super eum reliqnas tres imagines in medio qtii-
dem habenteni praefiguralum vulium sanctae Dei Genitricis, el ex duobus lateribus unam, babeiiteni
vultum depictum sancti Andreae apostoli etaliam sancti Joannis evangelislae; utrasque vero sex ima-
gines, ut dictum esl, de laminis argenleis nimis pulcberrime factas deauravit, in quibus imaginibus
posuit argenli Iibras cenlum.
331 Al vcro jam per evolula viginii annorum spatia forma quoe voealtir Sabbatina nimis confracta
existens, per quam decurrebal aqua ,per centenarium in atrio ccclesiae beati Petri apostoli, simulque
et in balneo juxta camdem ecclesiam silo, ubi el fralres noslri Christi pauperes, qui ad accipiendam
eleemosynam in Paschaleni festivilalem annue oecurrere e( lavari solebant, el ex qua 4i~<rersee molaein
I genuculo niachinabanlur a aqua ex eadem forma, neque in alrium beati Pelri, ncque infra civitatein
tiecurrebant, dum ipsa forma, ut dictum esl, diruta exstiiit, ob centum arcus ipsius forniaemagnse
allitudinis constructos, et a fundamenlis demolitos atque deslruclos, ul j'am nulla spes viderctur esse
eosdem arcus vel fraetam formam reaedificandi atque reslaurandi : ipse bealissimus ac sanctissimus
preesul, aggregans multiiudinem populi, per semetipsum ad fabricandum atque restaurandum eaindem
10 formam proeparavit, et tantam curam ac sollicitudinem in ejusdem formaefabrica exhibuil, quod etiam
noviler a fundamenlo eam renovavit atqne restaurayit, el confcstim cenlenarium illud quod ex eadcm.
formain atrio eeclesiae beali Petri decurrebat, dum per niniialn neglectus iucuriam plumbum ipsius
cenlenarii furtim jam plurima ex parle exinde ablatum fuissel, reliquum jiliimbum conquassatuin pro-
linus isdem praecipuus pastor addila mullitudine plumbi ipsum centenariuin noviter fecit, et Deo
15 auspiceaqua in alrio Jjeali Petri, simulque et in prxfato balneo, verum eliam el inlus civitalem, id
est in genuculo, ubi molee machinabanlur, sicut antiquitus abundanter decurrere fecit. Simulque
isdeiu beatissimus ponlifex fecil in basilica beati Pauli aposloli cx laminis argenleis'imagines trcs,
KOTULJJ'MARGINALES FABROTTI.
*
« marinabaul. - ' •
..
 " ' i 188 -
1187 ANASTASII BIBLIOTHECARII
quaeponunlur super rugas in introitu presbyterii. Uiiam quidem liabenlem vultum depictum Salvaloris
Domini nostri Jesu Christi; et ex utrisquc laleribus imagines depiclas habenles efligies' angeloruni,
20 quipens. libr."viginll qualuor. Fecil et ih basilica aposiolorum, in via Lata, vela de palliis syricis nu-
hiero viginti, et linea viginli. In ecclesia vero beati Laurentii hiartyris atquelevilee foris muros hujus
civitatis Romanoefecil vela ex palliis syricis num. 20 et linea 20. Nam el in ecclesia beatoe Dei Geni-
iricis ad Martyres simili modo vela de palliis syricis nuniero vigiuti, et linea viginli. Item isdem san- ,
ctissimus pontifex fecit per diversos lilulos vela de stauraein seu tyria per unumiiuemquc titiilum
25 numero viginti, el linea viginti, quae fiunt simul veJa syrica numero qualuor cenlum et-quadraginta.
332 Ipse vwo praecipuus pontifex fecit imagines ex laminis argenleis deauratis babentes effigiem
Salvatoris Domini noslri Jesu Christi, quae posita est super iutroitu basilicoe beali Petri apostoli, ubi
portee afgenteoe existuut, quaepens. libras quinquaginla. Nam et per diversas diacoirias fecit simili
modovela stauracia seu lyria prb unaquaquediaconia numeio sex, quae fiunl simul vela mimero
5 rionaglnia sex. Ilem Isdem sanctissimus praesul formam quae Jobia •*vocatur,' quse per evoluta viginti
annoiuiu spalia riiriiis confracla jacebat a fundamenlis restaurare fecil. Simili modo fecll et in basilica
beati 'Pancralil marlyris," quae esf foris muros Imjus civitatis Romanee; vela de staiira.i seti iyria
riiiihero' tfiginta octo, et linea triginla octo;et in basilica beali Stcpbaiii pl-otomarlyris in jCoelio
-tnonte*fecit vela de slauraciir; seu tyria numerb viginii', el liiiea viginti. Sed- el in basilica-beati
10 Apollinaris simili modo vela de oclaplo numero decem, ellinea decem. Iiem in basilica beali Valenlini
martyris, q"u;esita esl foris mufos bujus civilaiis Romanae, similiter fecit vela de slauracin, scu
'
ioctapli niimeroviginti duo, et linea viginli duo. ~;-
333 Du'11verb fonnaquee Claudia yocatur per annbrum spalia demolita esse vidcbalur, uride et
in balheisLaieranensibus de ipsa-aqua lavarisolebal, et in baptisterio wclesiae SaJvaloris Doinini
hoslri Jesu Chrisli el in plures ecclesias in die sariclo Pasehae decurrere-solebal: et dum modica aqua
'de praenoiriiriala forma intus civitatem dccurrebat, prospiciens praecipuus et eoaugelicus jiroesul,
5 aggfegims mullitudiifem populi ex parlibus Campaniaj, per semelipsum ad fabricandum atque restau-
randum eaindem formam tolis viribus properavit, ut tantam curam ac sollicitudinem in ejusdem
formae fabrica exhibuif, qui eliam noviter eanri renovavit atque reslauravit, et confeslim ex eadem
forma aquae in praefata balnea etiam et inlus civitatem, sicut antiquitus, abuiidantef decurrere fecit.
Hujus teinporibus defunctus Leoninus consul et diix , postmodurii vero monachus ob-vcniam sudrum
10 delictorum, tres uncias massoe Aralianae J>, qua ex hoeredilate parenlum suorum fruebatur, silas
ab hac Romiina urbe milliario sexto decimo, via Ardeatina, in quo et ecclesiam beaii' Edisti esse
digiioscitur, .quam ipse bealissiriius papa magna. conslruciionis fabricis decoravit, ampliavitque in
easdem tfes nncias suprascriplofc"massse''Aratiana3 alias sex uiicias a Petrb coniite, atqiie Agnete
"rcliCtaAgalhoiiis Scriniarii, Theodalee reliclee quondam Boniinici Perfecturii «. Firies etiam ex omni
15 parte conqiiisivil. Data enim digna compensalione nemini vim infercns, sed magis, ut condecelpatfi,
cuncta secus etimdem loeum amica paclione emit -pra-dia. Et domum cultam beato Pelro etimdem
locum jure perpetuo slatuit permanendum. Quem et domum cultam sancti Edistii vocant usijue in
liodiefnum diem.
334 Pariler etiam et massa quee vocatuf Acaliana, quse juxla eamdem domum cultamesse
videlur, ab eodem"Leonino beato Pelro concessa est. Item ipse ter bealissimus pfaesulin basilica
majori, quee appellalur sancloe Dei Genilricis, qui aderat j'uxla basilicam beati Laurentii marlyris
atque - Ievitae, ubi ejus sanctum corpus requiescil foris muros hujus civitatis Romae,oblulit velade
5 stauracin seu quadrapolis numero quindecim', et lihea quindecim.
335 Teclum vero liluli beali Clemenlis, quod eliam casurum erat et in Tuinis posilum regionis
. lertiae. noviler restauravil, necnon et basilicam beali Silvesiri confessoris atque poritificis, sitam in
Orpbea, quaejam in ruinis posila erat, et teclum ejns dirutum existebat, facto eodem lecto, noviter
ipsam ecclesiam renovavil. Simili modo et in famosissima ioloque orbe terrarum praeclara veneranda
5 basilica Jjeati Pelri "aposlolorum principis, dum per olitana lempbra veluslissimas trabes quee ibidem
existebant, cernerct isdem praecipuus pontifex, mitlens Januarium vestiariurii suum, cognoscens eum
idoneam personam, cum inuJtiiudine populi mulavit ibidem trabes numero qualiiordecirii, alque totum
ejusdem basilicaeteclum et porlicus noviler restauravit.
336 Hic idem almificus prajsul, divina inspiralione repletus alque misericordia molus, formaequse
"
Virginis appellalur. diim Der annofurii spatiademolila, atque a fuinis plena existebat, *vixmodica^qua
KOTCL^!MARGINALES FABROTTI.
* Jovla. J>* Aricinte. e B, praefeciori.
1189 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT.—S. ADUIANUS. 1I9J
in u.rbem Romam ingredienle, prospiciens, sicut benignissimuset^pius pastor, noviler eam restauravit,
et tantain abundanliam aquae effudit, ut pene lotam -civilalem saliavit. Tectum denique basilicae beati
5 Januarii martyris, sitae ad porlam beati Laureutii marlyris alque levitac, noviter restauravit. Item iri
cajmeterio beatorum martyrum Abdon et Sennen, foris portani Portuensem, vcsiem de. stauracin
fecit alque oblulit.
337 Ric enim coangelicus vir, divina inspiralione ignitus, constiluil diiieonias tres foris portam
bealorum apostolorum principls, id est, unam quidem sanctae et gloriosae•semper virginis Dei Genl-
tricis Mariae domiiieenoslroe, quoe sila est in Airiano a ; aliam vero suprascriptoe et ihtemefatoc domi-
nee" hoslraj, tpiae sila est foris portam beati Petri aposloli in capul porficus; necnon et aliam
5 diaconiani, quaj appellalur sanr.ti Silvestri, j"uxta bospitale sancli Gregorii. Quas suprascriplas diaco-
nias hic almiftcus vir in abdiu_>sine misericordiae fruclu reperieris, noviter restauravil. Ubi et dona
pliirima mobilia atque immobi-ia pro r.emedio animoesuoe obtulit, et constiluil ut per unamquanique
hebdoniadam, quintoe feriee die, cum psallenlio J>a diaconia usque ad balneum pergerent, ei ibidem
dispensatione per ordinem pauperibus consolari atque eleemosynam fieri. lmoJiic ipse saepius nomi-'
10 natus sanclissimus praesulin basilicoevasis electionis beati Pauli apdsloli cernens exislenles trabes per
priscatempora velustasad modicumque ruituras,fccitsicutsuperius iri basilicabeati Petri principis apo-
slolorum, cuncla disponens per Januariiim fidclissimum vestiariuni suum ciiin mulliludine populi. Sed
et ipse ler beatissimus pastor per semettpsum frequentans lotam noviter restauravit, el mulavit trabes
ma.ores numero triginla quinque, et pef circuitum ejus !em eccles.iaefioviterrestauravit.
338 H'c ahlem ler bealissimus el apostolicus vir dum diligenlissima exquisilione sua repeiisset
riionasterium Ilondiii papaein nimiam desolationem perquamdam riegligeritiam venire/divina inspira-
tione motus, noviter aedificavit alque dilavit, et abbatem cum ceeteris monaehis regulariter ibideiri
vitam degenles Ordinavit, el coristituit eos ut in basilica Salvaloris, queeet Constantiniana dicta est,
5 juxla Lateranense patriarehium posila, ofilcia celebrarent, hbc est matiitinam horam, primani, ter-
tiam, sed cl nonam etiam "el vesperlinam, ab uno choro qtiidem, qui dudum singularilerin utroque
psallebant monacbi ex monasterio sancli Pancralii ibidem posito, et ab altero clioro inonachi
janifati monasterii sanctiAiidreoe, et Bartholoniaei, Ilonorii papaj, quatenuspiis laudibus pariier psal-
lentes, hymniferis choris laeli resohent "cantus, reddentes Doniiiio gloriosos melos, perssepius meiiio-
10 rautes venerandi pontificis nomen, scilicet in soeculamemoriale ejus pangentes carininibus.
339 H'c Hem sanclissimus praesul in domotttlla, quam Capracorum vocant, quam ex j'u~reproprio
stto obtulit pro alimoniis pauperum beato Petro apostolorum principi nuliilori suo, a solo fundavit
aiqrie aedificavit ecclesiam, simulque speciose ornavit, el in nomine ejusdem Deo factori suo dedicavit,
recondens in ea reliquias ex \etliiJieiitis Saivaloris Doniini nosiri Jesu Christi, et ejusdem Dei Gerii-
5 tricis semperque virginis Marioe, aique duodecim aposlolorum, et aliorum verierahilium marlyrum, in
ouam sacralissimam ecclesiam cum cuncto suo senatuque Romano pergens cum nimia gloria seu
exsultatione pariler ovanles, et inpauperesChrislI ibidem magnam consuetam eleemosyr.am faciens
translatavit atque introduxit in eam corpora sanctorum martyrum simulque ponlificum, videlicet cor-
"pussancti Cornelii martyris et ponlificis, successorisque ejus sancti Lucii martyris atquepontificis, et
10 corpus sancti Felicis simili niodo marlyris seu pontificis, parilerque corpus sancti Innoceritii confesscris
atqueponlificis. Quos utpalronos in Domino almus sacer ponlifex ob amorem sanclee sedis apostolicoe,
in qiia el praesederunt, sicut decuit, honoravit. Necnon el leclum tiluli beatae Susannae martyris, ihler
duas~domos situm juxta sanclum Quiriacum, quod jam casurum eral el in ruinis positum, noviler
restauravit. Simili modo et lilulum bcati Cyriaci marlyris, ecclesiam sancli Laurenlii ad Formosam pa-
43 riter a novo reslauravit.
3401" 10elbasilicam SalvatoriSj quee et Conslantiniana vocalur, juxta Lateranense patriarcliiu.m in
ruinis posilam, una cum quadriportis suis alriisque, et fonles noviter, sicut ecclesiasbeatorum princi-
pum Pelri el Pauli, renovavit, in qua el mutavit trabes majores numero qulndecim. Item hic idem
almificus praesul monaslerium sancii Laurenlii, quodin Palatinis in deserlisreperit, noviler reslaurans,
5 atque in omnibus dilans, conjunxil cum alio monasterlo juxta ipsum posito, scilicet sancli Slephani,
quod cognominatur Baganda, et ordinavit monachos, et cbnstituit ut in litulo beali Marci ponlificis
atque confessoris officio fungerenlur, id est matulina hora, prima, terlia, et sexta, atque nona, seu__.
vesperlina, psallerent pro requie animae suee : sed el in prajdicta basilica beali Marci fecit alios arcus
argenleos numero sex, pens. simul libr. quinquaginta quinque," parilerque el calices ministeriales a
10 calholica procedentes ex auro purissimo reparavit, pensantes libras novem etsemis.
- NOTOLi! MARGINALES BABROTTI.
- a B, altio. * Psallenlio, id est, cantu psalmorum. , , , . ,
1191 '
ANASTASRBIBLIOTIIECARH 1132
341 R,c quippe proesagus.vir, considerans plurimi populi salutem , super ripam fluminis porticum
quee ducil ad bualum Petrum apostolum, arctam e't angusiam exislcnlem , per quam vlam trans-
euntes.ad eumdeni beatum apostolorum principem Pelrum pcrvcniebant, pius quam duodecim millla
tufos in litlore alvei fltiminis iu fiiiidamentis poiiens, a solo usque ad summum lectum mitae itiagnilu-
5 dinis poriicum repar.ivit el usque ad gradus beati Peiri reslauravit. Diaconiam vero sanctae Dei Geni-
tricis semperque virginis Marioe ScholeeGraecae,quaeappellalur Cosmedin, dudumlirevem in'eedificiis
exislentem sub ruinis positam reslaui-avil; nam maxiinum monumeiilum de Tibuiiino lufo stiper eam
dependens, per anni circuliim plurimam niultiludiiiem populi eongiegaiis, multorumque lignofum
struein incendelis, demolilus esl, simulque collectionem ruderuni mumlans a lundamentis aedflicans,
10 praediclamque basiiicam uliro citroque spatiose largans, liesque absidas in ea constiliieiis, preeciputis
"
anlisles, veram Cosmedin amplissimam a novo rcparavii. Parilerque et litulum beati Laureniii niarly-
ris, quain Lncinae tlictint, seti ecclesiam bcali Marlini, silam juxla lilnlum sancti Silveslri; simulque
.et basilicam beati Agapiti marlyris, foris muros j'uxta sanctum Laurentium posilami feparavit: quoe
praefalaeecclesioe a priscis lemporibus mavcescentcs, in ruinis mole dcfeceranl; quas praecipuus anii-
15 stes, fervcns in ainore Spiritus sancli in omuibus, una cum porlicibus earum a novo uimio decore
renovavil. Verumctiam lituli sancli Sixli, sed et basilicoesancii Adriani a novo simili modo renovavij
sedes. Et basilicam beati Pancratii marlyris, nimia vetuslale dirulam alque ruinis pfaeveniani, isdem
almilicus in intcgrum a novo nimio deeore una cum inonastciio sancli Victoris ibidem silum reslaura-
vil. Ilem praeeipuus preesul basilicam sancloe Dei Genilricis ad Proesepe, quse a priscis lemporibus tota
20 marcuerat, ultro cilroque reslauravit, et in safla tccta ejusdem ecclesiae posuit trabes imajorcs
'
viginli. .
342 Simili modo el basilicanfsancli Eusebii iiridique renovavit. Cameram vero beali Petri apostoio..
rum principis, in oiiinibus tlesiruclam .attjiie dirulam, cxemplo olilano cxculpens, diversis colofibus a
tiovo fccil. Porlicum vero qu;c ducit ad beatum Paulnm aposlolum a porla una cum ecclesia sancii
Eupli usque ad piaedictam basilicam sancti Pauli a novo restauravit. Imo et porliciim qiiaj dueit ad
5 sanclum Laurenlium foiis murum a porta usque in eamdem basilicam a novo construxit. Hic idcm
alinificus Paler eamdcm basilicam saneli Laurenlii marlyris, ubi sanclum corpus ejus requiescit,
aimexam basilicee niajori, quam dtultim isdem praesiil consirnxerai, ultro citroque a novo reslauravit.
Fmo et ecclesiam sancti- Stepbani juxta eas sitani, ubi corpus sancli Leonis episcopi et martyris
quiescil, "similiier et undique renovavit, una cum coeiiicteriobeal» Cyriacse, seu ascensum ejus. Verum
1.) eiiam et basilicam Hierusalem, quae in Sessoriano sitaest, et olitanas cjus, quee marcuerant; trabes,
mirifice, ipsas mutanS, in omni restauravil parle. Pariler el templum aposiolorum, quod appellalur
Eutloxiaead Yincula, lotam ejus a novo restauravit ecclesiam. Imo et basilicam saneiai Rufinae et
Secuiidac, quoeponitur in episcopio SilveeCandidoe,quse olitana veiustate marcueraf, una cum baplisle-
lio summb studio Tenovatll : videlicct ct basilicam beati Petri apostoli, silam via Appia in Silice ultra
15 sanctum Thomani apostolum, nou proctil a tricesimo, desolatione ruinisque preevcntam a novo una cuin
baplislerio reslanrans, niolc magnitudinis decoravil.
343 Parilcr et basilicam sarictorum Cosmae et Daihiani, silam in Tribus Fatis, quia nimia vetu--
slate similitcr trabes ejus niarcescenles defeccraut, a novo totam reslauravit. Et ecclesiam beati
Joannis Baptistae, sitam juxla porlam Lalinam, ruin*.sprfeventam in omnibus a novo renovavit. Verum-
etiam et ecclesiain apostolorum ibiis portam Appiam milliario lertio, in loco qui appellatur Catacum-
5 bas, ubi corpus bcati Sebasliaui inarlyiis cuiii aliis quiescit, in ruinis praeventam a novd restauravil.
Imo et litulum Pudentis, id est ecclesiam sanctae Poteutiaiiffi.in ruinis posilam noviter reparavit; sed
et basilicam sancii Theodori,.siutni intra Velum,'juxta domum cultam Sulpiiianam; necnon el basili-
cam sanciiPctri pysitam in inassa Merulana, per olilana dirutas leinpora, a solo renovavit".
344 Hnjus denique lemporibus defunclus Mastalus primicerius reliquit pro anima su.a in potesiaie
praedicti poulificis pauperibus Christi de sua propria haereditate erogari; quare uno .'consensu heeredcs
praedicti Mastalis dederunt atquc vcniiiHlaruiit eidem mag'nopraesuli cum fundis atque casalibus ec-
clesiae sancli Leucii portibnem eis compelentem, positam via Flaminia milliario ab urbe iioma pius
minus quinque, et in auro solitlos niancusos nuinero ducerilos. Quorum el prbvinciam jam fati Maslali
baeredes Christo dederunt. Portio vero Gregorii sccundicerii, quam in supi*ascripliscasalibus sancti
Leucii habere dignosc-batur, pro secuudiccrii lionore eidem alino prasuli ab eodcm Gregorio conecssa
est, el dum ipsa sancti Leucii ecclesiain rttinis cximiis atque vepribus circumvallala peiissei, a novo
eam rcstaurahs, niirae maguitudinis domocultam ibidem bealo Pelro liulrilori sub ajffificavjl, ei In
10 perpeiuum concessit, et ea in iines ampliavit -tam ex ivajfadilate Paschalis quamque ex cominulaiione
.iiair-jdibus qti&ntlamLuc'ue_,seu Joanuis primiccrii, vel*diver»oruiaiocorum facia. Hicfecit.iii Wilica
 1193 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S. ADRIANUS. 1194
beatee Petronilloead beatum Petrum apostolum arcus argenleos sex, pensanles libras quinquaginta.
Tilulum vero sanctae Praxedis ex parte ruentem in integrum renovavit. Imo et basilicam sanclte Eu-
genioetam inlus quamque foris a novo feslauravit.
345 Simili modo et basilicam sancli Gordiani alque Epimachi, seu coemelerium ej'usdem ecclesiae
Simplicii atque Semiliani, atque Quarli et Quinli martyrum, et beaue Sophiee una cum coemelerio
sancli Tertulliani foris portam Latiuam a novo renovavit, necnon et ecclesiam beali Tiburtii et Vale-
riani, atque Maximi, seu basilicam sancti Zenonis una cum cc.me.erio sanctorum Urbani pontificis,
5 Felicissimi et Agapili, alque Januarii et Cyrini martyrum foris portam Appiam uno coheerentes loco,
quaeex priscis marcuerant lemporibus, a novo restauravit. ltemque tilulum sanctae Dei Genilricis sem-
perque virginis Mariae, quae.voealur Calixli trans Tiberim, a novo in integrtim ex omni reslauravit
parte; simili modo et litulum sancti Marcelli, via Lata silum, a novo restauravit. Et Jjasilicam cceme-
terii sanctorum marlyrum Hermelis, Prothi et Hyaciiilhi, atque basilicam mira?. magnitudinis innova-
10 vit. Coemeterium vero sanctee Felicitatis via Salaria, una cum ecclesiis sancli Silvani martyris, et
sancti Bonifacii confessoris alque pontificis, uno cohajrenles solo, mirae reslauravit magnitudinis. Sed
et basilicam saneti Saturnini, in preedicla via Salaria positam, una cum ccemeterio saiiclorum Cliry-
sanli et Dariee renovavit, atque coemeterium sanctee Hilariee. innovavil, imo el coemeterium Jordano-
rum, videlicet sanctorum Alexandri et Yitalis, etMarlialis martyrum, seu sancfarum septem Virginum
15 a novo restauravit. Pariter in eadem via Salaria cosmeterium sancti Silveslri confessoris atque
Pontiiicis, alioruriique sanctorum mullorum, ,in ruinis. positum fenovavit; necnon et ecclesiam
sancti Felicis, positam foris porlam Portuensem, a novo restauravit. Simulque et basilicam sanc-
torttm Abdon et Sennen, atque beatee Candidee, una crim caeteris sanclorum coemeteriis in idipsum
pariter retiovavit. Idem egregius preesul prajfalus basilicam scilicel beati Adriani marlyris, ef sancla-
20 rum Cosmaj et Damiani, a novo restauravit. Diaconias constiluil, in quibus el multa bona fecit per
. suam sempiternam memoriam, concedens eis agros, vineas, oliveta, servos, ancillas et peculia diversa,
atque res mobiles, ut de reditu eorum crebris exactionibus diaconiaj uroficienles oauperes Chrisli re-
ficerenlur.
346 In praefata vero diaconia sancli Adriani oblulit"in argento canistra duodecim , amam unam,
scyphum unum, patenam unam, calicem unum,.amulam offertoriam unam, pens. libr. sexaginta et
septem. Item per nimis solerlem curam alque indusifiam aquaeduclus Sabbalinee a novo formalay a
- fundamento eedificansfautori suo beato Petro apostolo fluentem aquam perduxit, lam in fontem basi-
5 licee, qui per vehicula implebalur, quam in atiium ejusdem basilicee et simul balneum in.uliUi.item
peregrinorum.ibidem servientium procurans. Imo et basilicam sancti Secundini, posilam in urbc Praa
nestina, ubi corpus ejus quiescit, in ruinis posilam a novo reslauravit.
347 Pariter etiam et in basilica beati primi martyris Slepbani, sita in Caeliomonle, quoe per
olilana lempora marcuerant, maxiinas in ea trabes vasla mole, quin etiam porlicus mirifice intrinsecus
et extrinsecus anovo renovavit. Porro et in basilica beataeEugeniae,quam jam dudum ejus renovaverat
almitas, solertem in ea gerens curam, monasterium puellarum noviler ibidem a fundamentis tcdifieans,
5 constituit ut jugiier illic Deo canerent laudes, videlicet liora prima, terlia, sexla, noiia, vespera,
- fnatutina. In qua et plura obtulit dona, id est, agros, vineas, domos, servos et ancillas, diversisque
peculiis et caeteris mobilibus rebus dotavit. Sed et in lilulo Pammachii sanclorum Joannis et Pauli,
•qu»per elapsos marcuerant annos, omnia sarla tecla ejusdem tituli renovavit.
343 R'c vero egregius sacerdos ob nimium amorem confessionem beati Petri totam intus ex auro
purissimo in laminis diversisque bistoriis comple ornavit, pondera trecentarum libraruin ponens, el in
postem superius ejusdem saci*aeconfessionis auri mundissimi libras tredecim, pari modo et in ipsius
apostoli confessionis liminari inferiori libras viginli quinque. Aspeclum vero altaris super eamdem
5 confessionem, alque dexlra, ltevaque parle j'uxla gradus jani diclae confessionis addens in ea argeuli
libras centum^triginla sex curiose a renovavit ejusque hislorias ex auro purissimo libras decerii etocto
nitidissime decoravit. Simulque et canlharasin eadem Dei ecclesia Apostoli numero decemrenovavit,
addensin eis argenli Jibras~cenlum. Ante januas vero argenteas fecil canislros argenteos duodecim,^.
pensan. Jibras triginta sex. Simili modo et in turrc canistros argenteos duodecim, pens. inibi libr.
. 10 quadraginta quinque, in eadem quippe beatiPelri ecclesia per diversas cbronas fecitdelphinos ex
argento libras centum. -
349 Et in ecclesia -beali Pauli apostoli instar eorum quos posuerat in ecclesia sancti Petri, del-
' ' '
NOTCLJS SIARGINALES FABROTTI. <;•.,..
« B, «ariosum.
--..>,. - -.
PATROL. GXXVIII. 3g
 ANASTASIIBIBLIOTHECARII • 1196
J195
phinos posuit argenteos librarum ce;itum ociuaginta; pariter et in ecclesia Salvatoiis, quacappellatur
Constaniiniana, fecit delphinbs ai*genteoslibrarum triginta, Fecitel in ecelesia beati Pctri perdiversa
oratoria canislra argcntea numero duodecim, pensan. simul libras quadraginta. Et rugas in presbyle-
5 rio a parte virorum etmulierum ex arge.nlo purissimo, pensan.libras cenium triginta, necnon el alias
rugas in caput jiresbyterii ante confessioriemex argento, pensan. simul cenlum etqnatuor. El in ecclesia
sanctoeDei Genitricis Marieetrans Tiberim fecit canistra' argentea quinque, pens. simul libras quin-
decim. Enimvero in basilica sanctaeDei Genitricis, quee est ad Praesepe, in altari ipsius prsesepii fecit
laminas ex auro purissimo historiis depictis, pensan. simul Iibras centum quinque, ex argento inlus
10 suprascriploaconfessionis labulas duas,.pens3ii. simul libras quindecim.
§SSI©Ecclesiam vero beatae Agnetis martyris, seu basilicam beatoeEmerentianae, pariler etiam et
ecclesiambeali Nicomedis, sitam foris" portam Numentanam, simul el ccemeleriumbeati Hippolyti
maiiyris juxla sanctum Laurentium, quaea priscis mai*cueranllemporibus, a novo renovavit^Pari
modo et ecclesiam beati Christi martyris Stephani, sitam juxta "preedrctum coemeterium sancii Hip-
5 polyli, simililer restauravit. Fecit vero et in confessione beati Pauli apostoli ex auro purissimo
imaginem in niodum Evangeliorum inlus super ejusdem sacratissimum corpus, pensan. Jibras viginti.
351, Hem vero omni.umbonorum prsecipuusprsesul a novo dedicavit atque conslituit monasle.juni
sanctorumAdriani alque Laurenlii, quod in ruinis marcescebal a priscis lemporibus, et' tanquam crypta a
saecularibusinhabitabalur. Ipse vero egregius antislesa novoid restauravit in preedictorum sanctorum,
videlicet Adriani el Laurentii, nomine, in. quo et. multa donavit tam in auro quamque et in argento,
5 seu in agrisatque infamiliis diversisquepeculiis siriiulque e.t ex mobilibus. Et constituit in basilica
sancteeDei Genilricis semperque virginis MariseadProesepe,etinceeterismonasteriis ibidem constitutis,
Deo die noctuque canenles solitas dicerelaudes.Fecit ibidem preesagus antistes in confessionebeati
Laurentii martyris foris murum imaginem ex auro purissimo in modum Evangeliorum, ejusdem beali
Laurentiieffigies continenlem, quaepensan. libras quindecim.
ggg In ecclesia vero Salvatoris, quaevoeaiur Conslantiniana, fecit ante vestibulum altaris aureas
tres gabatas, pensan. libras decem. Sed el in basilica beateeDei Genitricis ad Praesepe fecit delphinos
argenleos per.diversas coronas, pens. libras viginti quatuor. Prajstantissimus idem eximius antisles
fecit in ecclesia beati Petri apostoli ad corpus imaginem, quee dudum ex argenlo inerat, Salvatofis,
5 sanctoeDei Geriilficis",sanctorum apostolorum Petri acPauli atque Andreoe, de auro pufissimo mirae
magnitudiiiis.-penssn.librss ducentas".
353 Hic eleganlissimus praesul afque fortissimus rectse fidei- praedicator direxit missos suos,
videlicet presbytermn Petrum sanctaj Romanse Ecclesioe,et Petrum religiosum abbatem venerabilem
- monasterii sancti Sabaj, quod appellatur Cella Nova, ad imperatorem Constantinum etmatrem ejus
Irenam, adhortans eos atque fideliler pi*aedicansper suas apostolicas lilteras pro sacris imaginibus
5 ereclionem, qualiter per testimonia Scripturarum seu traditionem probabilium PairuiJi'a jjrisGistem-
poribus usque hactenus orthodoxe venerantur in sancta catholica et apostolica Romana Ecclesia;
quod praefati imperalores, eamdem venerantes atque ampleclentes apostolicam "epislolam,. concilium
in Nicaeacongregari fecerunt U*ecentorumquinquaginla episcoportim, qui secundum doctrinarii praedi-
'cationis apbstolicse epistolae nimirutu crediderunt. Hi promulgantes cnnsuerunt et per synodum
10 universalem definierunl unanimi afesertione pro' honorandis imaginibus ereetionem. Quam synodum
jam dicli missi in Grseco sermqne "secum detulerc una cum imperialibus sacris manibus propriis
subscriptam, earoqiie pradictus egregius antisles in Lalinam linguam translatari jussit, el in sacra
bibliotheca pariter recondi, dignam ibi orthodoxeefidei memoriam oeternamfaciens. Hic idem eximius
- papa altare beali Pauli aposloli un.a cum ejusdem coiifessoris foribus auro mundo sacris decorans
15 hisloriis mirillce ornavit, pens. libr. centum triginta; sed et sarta tecta lituli sanctorum Quatuor ;
Coronatorum, quoe in ruinis existebant, trabes ibidem plures imponens, omnia a novo reslauravit. *
Rem fecit patenam et calicem in basilica beati Pelri apostoli. pro quolidianis ministeriis ex auro
purissimo, pens. simul libr. viginti quatuor. Item bealissimus vir feeit in ecclesia sancl_eDei Genilricis
Mariae ad Praesepe patCnam et calicem sanclum ex auro obryzo, pens. libras viginti. Ilem in liiulo
20 Eudoxiae,videlicet beati Petri aposloliad Vincula, fecit canistra duodeclm, pens. libras triginta-sex, el
delphinos per. diyersas coronas triginta quinque, peris. libras octo; pariterque et ecclesiam beatae
Sabinae, silam in territorio Ferentinello, a novo reparavit. Hic ipse almificus prsesul fecit in basilica
beali Pauli.aposloli palenam ex auro obryzo, cum calice sancto, pensan. simul libras viginti. .
354 Similiter et iri ecclesiabeaii Laurenlii marlyrls foris murum fecitex-auro-purissimo-patenam
cum calice sancto, pensan. simul libras. quindecim. Item diaconiam sanctorum Sergii et Bacclil
ejusdem diaconisedispensator, propter metum templi, quod situm super eas videbatur, everlens super
eamdem ecclesiam a fiuidamentis ipsam basilicam exterminavit. Quairi restaurareminime valens,
1197 fflSTORIA DEVitlS ROM.PONT. .-3-ADRIANUS. • 1198
5 miserieordia motus ab eoruni martyrum amore prsesagus anlistes, a fundariieiilis in ampliorem
restauravit, decore nimium statum. Basilicafa vero monastefii beati Anastasii Christi martyiis, una
cum baptisterio et egumenarchio cseterisque sedificiis pef ineuriam monachoriim riocturuo silentio
exustam a fimdamentis iisque ad sumriium teclum euin audivit misericbrdissinius pracsul, valde
djluculo velociter currens," rejjeril eam adhuc rirdeiitem etsoiumriiodb ai*camejusdem martyris .erutam
10 in media curtejacentem; caetera vero sanctuSria seu ministeria tain in ecclesia qiiam.In vcstiario ab
ipso igne conflagrata sunt. Qui riimio mterore cum suis miriisterialibus certailirii exsilngueris igneni,
• confestim viribus totis a -flammiferis ruinis erutam a novo in meliorem slatum
prsedictaii. ecclesiam
cum .vestiario et egumenarchio eaeteraque aedificiarenovavit. Et amplius in ea sanctuaria alque niini-
sleria et ornamenta majora quam quaj ibidem combusia sunt, eontulit. . .
355 Ipse "vero Deo, ut dicilur, protectus prsesul, conspiciens murbs hujus civitalls Rofnanoeper
olitana tempora in fuinis pbsitbs, et per locsi"plurbs turres usque ad terram evefsaS, per ihiuni soler-
lissimum sludium tbtas ciyilates tam Tusciae quamque Campanise congfegaris, una cum populo Romano
cjusque suburbanis, necnon et toto ecclesiastico patrimonio, omnibus preedicans et divideris ef sum-
5 ptibus dapibusque apostolicis, totam Urbem in circuitu restaurans, universa
fenbvayit alqiie decbfa-
vit; praesertim et in altari majori ecciesise beati Petri apostoli fecit ex aufo purissimo diversas
bistorias, pens. libras quingentas nonaginta' septem; et in(us.'itf*confessi6n'6' imaglrieta- jri iribdum
Evangeliorum ex aurb obryzo, pensari. libras vigintisimul; et cancell.os ante eamdeiif corifessioiieih
ex auro purissimo, pensan. libras quinquaginta sex: qui feeit simul ih altari iriliis in sacra.ultro
10 citroque corifessione imaginemin modurii*et Evangeliofumnecnori etin postibu. mferioribus et sripe-
fioribus atque eancellis, simul eliahi et circa corpus ex auro obryzo libras mille; trecehtas
viginli oeto. . - - •• -
356 Ji vicesimo enim praefati eximiii pontificis auno, merise Deceriibfis., iridietione ts~, fluviiis
Tiberis a suo egressus alveo intumescens sese per campestriadedil;,q_ii etiaffi prss nimia ihunda-
tioiie porlam quae.dicitur FJaminia ingressus, ipsam a fundamentis evellens porlani;- ustjue a"darcum
qui vocatur Tres Faccicelas eam deduxit,- inlerea et mu.ro'sin aliijuibu's transceridit locis, atque ullra
S basilicarii sancti Marci evertens porlicum quaj vocalur Palatiua, et pef plaleas se exlejideris usque'ad
ponlem Antonini, ipsumque evertens murum, egressus in suo'se~ilerum urilvit-alv.ed, iia ut irivia
•Lata auiplius quam duas staluras ejusderii ftuminis aqua excfbvissCt, atque" ad pbrtam beati Pe.tri
usque ad pontem Milvium aquae descendefant, juxta remlssam vim ipsius Jluminis' reddidil-.*Doihos
itaque evertit, agros deseiiavit, evellens et-eradicans afbusta' et segetes.Nam riee serbre pars maxi-
ma Romariorum valuit ipsb tempore, et per boe imminebat tribuIafio'magn'a_ Quo audito ipse pi^eei-
jmus prffisul bocquoiiiamper triduum ipsum flumen-quasi pef alvemu pef civitalem;cu~freba"t-,se ni-
mis In lamenlationlbus' dedit, ei buriii iri qrationemprbstfatuspersisteris, iniseftus Dominusejiis ofa-
15 lionibus post triduum cessayit. Sed per plures dies aqua Roriiam detinuit invasam ; qui ipse praeci-.
puus antistes, divina permotus inspiratione', per naviculas moraritibus via Lata cibos advexit, ut non
10 fame necarentur, eb tjubd niininie suis dbmiciliis exire nequibanl prse nimiaalliludine aquarum. Prisl-
mbdum vero arefketa aqua omries.ex-ipsa regidne yia La.ta in domo consolatus esl. Idem vero sacra-
tissimus preesul portas sereas majores mifaj niagnitudiriis decoralas sludiose a civitate Peru'sinardedu-
cens in basilicam beati.Peiri apostoli ad turrem compte efexit. Sed etin titulo beati Marci*nutrilori
suo fecit palenam et calicem sanclum de"_auro purissinio, pensan. libras lindecim; imo: et calices.
20 argenleos quatuor,- pensan. Jibras dnodefcini: . .
357'Praeterea ia basiliea bealorum Cosmae et Damiani simililer patenam et 'caiicem fix auro
obryzo, pensau. libras pariterund.ecim,ol3lulit. Vefurii etiam et iri diaconia sancti Adriani patenam
. et-calicem exauromundocontulit, pensan. simullibras undecim. Fecil autem et in diaconia sancti
Adriani marlyfis arcus de' argenlb duos, pehsan. libras viginti. Et in basilica sanctae Mariiriaearcus
8 de, argenlo tres, pensan. liljras triginta. Imo et in ecclesia semper virginis Mariae, quod ad Marlyres
vocatur,-refiovavitcyburiurirdeargenlo, quod'e'x vetustateconsumptum erat, el addidit in eoargenti
libras sexaglnta, et in prisiirium eum erexit noviler loeum. Sed el areum in eadem venefabili ecclesia
fecit de argento, pensan.* libras duodecim. Hic bealissimus ponlifex omnia utiliter novitei*que fecit
tam in eleeriiosynis pauperum quamque iri tirnamentis sanctarum ecclesjiarum proficiens.* Verum
10 eliam cursum cbnsummans atque fidem orthodoxam solertissime servans, Dei vocatione vftanr finiens
- ad seternam migravil requierif. Qiii- fecit ordinationes duas per mensemMartiumf; presbyleros'viginti
qiialuor, diaconoSsepfem, episcopos per diversa loca numero centum octuaginta quinque; cf-sepultus
est in liasilica beali Petri aDOSloli-vn Kal. Januarii, indict i. Fuit aulem temporibus Garoli Magni
regis
 U99 ANASTASHBIBLIOTHECARII 1200
VABLE LECTIONES.' '

Apud Fubrotlum ex codice Freheri. ALcis,CJ~ quae in ruinis eral, et cujus tectum
' disjectum.
tin 12, super altare majus. \
•Num. 291, lin. 2, a propinquo suo Theodoro. Num 32S, lin S, laudimasduas. lin 11, Iineas.
lin. 5, post antedictae. ibid., nam a primaevae aeta- Nutn 326, lin 8, ubi et abbatis, eic. slatuil. lin.
tis. lin. i, castitate et modestia. lin. 7, inslanter 9; ita ut duo monachi perlatera.
9, '
egenis. liti. 9, et spiritalem operationem. ' tem. Num "527, lin l, domo cultas. tin 4, existen-
Num. 293, lin. % Eburegias. lin 9, t.antummodo te lin 5, recompensationes. -
in suaeinimicilise arguraentum. lin. 12, noblsintulil. Num 528, iin 16, Galeriam positam. liri iS, Iecli-
lin. 13, pro dilectione quam. liri. 17, non est illi ne- caria. ca
cesse juslitias requirere. lin. 21, credere possu- Num 351, /i» 5, quee. lin 6, tum ipsa forma, etc.
mus. -
- • 9l
quoniam etcentum aras, elc. lin 10, properavit.
1 Num 294, lin 6, cubicularium, el tuiic super istam. Num 332, lin 1, iniaginem. •
lin 8, ComiaccJum. lin '11, poslquairi ipse. lin 13, Num 333, /i» 2,' balneum Lateranense. lin 6,
prsedia Raviuianorum. . - • el tantam curam exbibuit, ,quod etiam. lin 8, aquae.
Num 295, lin i, recolligefe civitates. lin 6, missi '" lin 10, Areatinae. lin ll,,in qua. /i« 14, et Tb. eic.
Stephanus sacellarius, et Paulus super isla ad praj- Prajfecturii * etc. deest fines.
nominatum pergerenf regem. lin 11, et isdem Ste- Nutn 334, /in 1, Acutiana. /i» 3, quae eral.
phanus abest. Num 55S, /i» S, per multa tempora. tin 6, vesta-
Num 296, lin i, filios quosdem. lin 5 , lunc nile- *a
tarium.
balur. lin 10, suo i*egno et Longobardorum potes- Bj IVitm556, lin 4, satiaret. i
tate. • , • iVwm557, iin 4, in capite. lin 12, vestatarium. /i»
Num 297, tin 6, Campaninis eum tradidit. lin 7, lt 15, porlicus onmes renovavit. |
abstrahere, etc. tradere. Num 538, lin 4,Jconsliluit eis. lin 9, glorificum
Num 298, lin 8, qui est secus. lin 11, dubium melos. ra
non est. lin 14, de tam inaudito. Num 559, lin 5, ejusdem aposloli fauloris sui.
iVam 300, lin 9, examinaloque, efc. acla illi relala. Num 540, /in 9 el 10, in catholica.
ibid., quae «liam scienlia. ' . iVwm541, lin S, ut usque g. B. P. pertingerel.
- Num 501, lin i, ejus_bealiludo.7in~7, Vicaneum. Nnm~ 545, lin 7, sitam in sabello. lin 8, riiissam
Num 302, lin 3 et 4, salvum eum conservare. lin S, marolii. m
6, preetextavil antefato. /i» 8, conservarel, etc. depor- Num ZH, Jin 1, massalus. lin % qualenus uno
lare, ete. prajsentare, et infra interficere. tin 1S, ler- . conscnsu.
c' /i»4,.competeniibus. liv S, in auri solidos
ritus dei'exit. lin 16, litleras' cbnsolationis modo. • maiicosos-numero
J'1 duccntos, quoselpro anima jam-
lin 19, operatus sit. > >a /i«8, in ruinis ex duinis,
fali. vepribus cir-
Num 303,7«*«1, summitlere. lin 9, quanli vita- eumvaliatum ei " atque
<
reperissel. J
les. lin 12, perpetrari, occupari. Num 545, lin % Servilianum. lin 4, basilieas et
Num 304,-lin i, obsecratorias. cl
cimiteria. lin 20et21, pro sua sempiteina memoria.
J$um 305, lin 7, direxit saepius suos. lin 10, pro- Nttm 547, liti 7, mobilibus et immobilibus.1
misisse. lin 19, in pr«senli hora, in qua. Num 548, lin 9, quadraginla quinque. lin \ 9, 10,
Num 506, lin 2, ejus beatitudo. lin 3. Sabinee. lin Q•_ L 36.'
1.
6 ei 7, lesliiiaret, proficiscere ob conloquendum pari- J Num 549, lin% lih 88. lini, lib 80.
ter. Un 9, pro ioc ipso ad eum dirigere. lin 11, Nmn 5S2, tini, beati Petri.
sed potius permanens. tin 13 et 14, de quo nimio Nutn 5S5, tin % quarlum archipresbylerum. lin i,
flelu. H
Helenam..aposloIicas syllabas. lin 7, qui prajfati.
, iVwm307, K» 5. ablatas civitales. lin 7, antefalo, "; 14 et 15, designans sloreis.
lin
etc. ad se eum dedueere, ul anlefati Carolomanni [
Num 354, lin 6, nimio statu. lin 7, cum vesliario,
filios. lin 9, tunc perlinaci audacia. lin 17, fastigium seu s< ygumenarcbio. * -
sumendi. • - - Num 355, lin 5, totas civium turmas. /in'7,- lib
Num 308, lin 6, resisterent. lin 14, concalcari. 592. «'
/i» 20, alicujus. iftfa".,ablatas. Num 556, lin 7, a porta. /i« 15, donis.
iViim309, /i» 1, salisfaciebant preesenlaliler, lin % Num 357, lin 6, ciborium. lin 7, iliud erexil. lin
Franciam permisit remeare dirigens cum eis. lin 6, 9, 9: perficiens. lin 13, fuit' aulem tempore Caroli,
ablata, et alibi quoties abstulta. lin 6, 7, suo cerla- r* regis deest.
mine. ...
Num 310, lin 9 , cunctas clusas. tin 20, ulla in- " Ex codice Regio, Mazarino et Thuano.i
lata malitia. lin 24 «z 25.' eadem nocte omiii supel- >• Num 290, lin 1, Theodsedit ann. lin dec
Ieclile. 5, pers.
li i, plebis s. c. defensor : vir cum D. *v.
lin et sanctae -
Num 311, lin S, tonsi sunt, etc. tradere. . .. 1) Ecclesieeinimicis. tin 7, observator. Hic in ipsa
Dei
Num 312, lin 2, sub indicio.' lin 3, omnium. /i« _ el. e' s. die, «" num 292. lin 9.
S, tonsi. •- "[> iVut» 292, lin 10, alransitu. /in 11, m. erant.
Num 313, /ire 3, ipsi dum. lin 6 e. 7, tonsi. • ": 12, sed et aliquos. tin 13, Deo opitulante sus.
lin
iVam 314, lino, auud Papiam. lin '16 mamum Nutn 293, /i» 2, id est .Spoletinum dueem Theo-
"
sluporem et extasim *docium, Tunnonem ducem ebufgias i» ora R. cod,
Num 315,. lin 7, et obviam, etc. cruces, et signa. .• eporegien,
el et Branduluui vestararium s. lin 5, sese
lin 8, lunc quidem anlediclus almificus. < Cl eo q. in. u. lin 4, colligari; quibus ipse B. P.
cum
' Num 317, liri %' omnibus suis permansit. ll u. d. ~lin 6, confirn-..- est; sed quomodo pos-
ila
Num 518, lin "22,conlineri. sum.
?• lin 7, decessor meus. lin 8, q. o. meiisibus
__V«m319,/i»2, graphiones. "
illi fuisset, quee ei ante eorpus. lin 10, ini-
Num 320, /i» 5, quadrapolis, et per universos. quum 9. argumenlum. lin 12, intulit ibid, imparlivlt
lin 8 «<9, 1365. . . Q impetravit) sed et lioc meiis idem fir. lin
(M,
Num 321, /i» 5, cyborium. 13,
*;' quam erga me habuil suum pus. ,in. r.
iVum 322, /i» 10, destauravit. " 14, direxit. An. videlicet. lin ii et 15, G. dia-
lin
. Num 523, /i« 14, corlinam ex iisdem. con. iin 15, quae B. P. poll. lin 17, et non illi nc-
Cl sit juslitias requirendi. lin 20, moiiem eoruiti
cesse
iV»m324, lin \, ad Tanerellum. liri-eddem, nimis Romam R pi*operare. lin 20, illi magis ac magis con-
vetuslunu3ral. /i» 5, basilicam, etc. posilam in Pin- fi:
firmabaut, ui lin % num 294. j
 1201 UISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — S.JADRIANUS. 1282
Num 294, lin 5, past faceret. \\lin i, sua beatit A eum deprecali sunl et adhortati sicut. lin 10, face-
lin 5 suos m. lin 6, cub et tunc super islam. liri 7 ret. lin 12, accepto hoc responso.
et 8, quod praefalus Desiderius. lin 8 et 9, seu Num 510, lin 1, sedis nuntii sublil cuncla ref.
Comaclum ab exarchatu Ravennae, quem. lin 10, lin 2 et 5, exc a Deoque P. •Karolbmanno R. lin 4
duo adhue m. pr. lin 11 ei 12, atr rex Desid e. a. c. - suos nuntios deprec ut eas qu. abst civit pac red.
constringens. lin 13, praedia Ravennatium. ibid., lin 6, millia solid. lin 8, Karolomahnus. thi 9,
vel quaecumque in ipsis pfaediis. Franc exerc.' lin 10 el 11, fortiss Franc per montem
ATBT»295, linlet% Ravennatis. /i»4, decrecolligere cinissem (M,- senisium) ad eas app cl. illico suos
". lin'6, missi Stephanus sacellarius et Paulus super denuo nuricios.' lin 15, sicul pridem, quanlilalem.
isla ad pr. lin 10, redd. Isdem ilaque rex remisit illi lin 17, acq voluit. ibid. prolervus perm. Deside-
in responsis, quoniam nisi prius se cum eo ipse al. rius rcx. tin 20, reslil. ibid, inserta mal. W»_23
p. c. ad. 1. p. m. e. r. c. Eodem itaque tempore vel dum v. alio die ad. p. r. misitDeus terrorem. lin 24,
conligit,ut Carolomannus rex Franc ad eumdem re- in filii cjjus, Adalg. ib. ef ead.n. lin 27 quan-
gem Longobardorum fugam arripuissel cum Aut- tocius cum s. jud et mult pop. lin 29, defetiden-
cario, et ob hoc conabatur deducere-praesulemad se, dum c. lin. 30, sepraeperavit (Jlf,preepar). lin 31, et
ut eum inungeret regem (M, ut eum in regem inun- filios. ib, in civitatem. lin 32, esse videbalur.
geret) cupiens -divisionem mittere in regno Franco- Num 311, lin 1, in propfiis-rev s. civilatibus.
rum, ipsumque b. lin 2, Longobexercilus. lin S, lonsorali s. lin 6, se
Num 296, lin 9, seperare. lin ead, alque cun- tradere. /i»7, R. hoc nequaquam.' ibid,- dum ad
ctam Italiam sui regni, et Longobard. lin 10, sed et r, clusas f. ar. omnes qui exinde de d. lin 10, ipsius
f. D. n. m. p. i. Siquidem praenominatus Desiderius beat ter depreeali s. ut eos in servilium b. Pelri.
Longobard rex superbiaj et jaclanliae faslu, ul nnm sanctseque Rom. /ire 11, tonsorari.
305, lin 5. Num 512, lin % sub vinculo. lin 3, omnium succ.
Num 305, lin 4, multit. mililum oxercituum ib. iin 5, lonsorati. . -
Sinogaliensis, Esis, Montis Feretri, Urbini, Eugubii. JVwm315, lin i, ad preef pontif. lin 5, in servitio,
thi 6, Bledanam. lin 7, Bledani. lin 9, qui utiles in et fide. lin 6, tonsorati sunt.
ead civit. lin 10, sed-etin* finR. urb seu caelerarum Num 314, lin i, Cbrisl Franc R. m.' cum suis
c. lin 12, perpelrari j. exercitibus. /i»5, coneite in F. ib. apud se add. f.
Num 504, iin 1, per obsecratorias. lin 3, abstu- lin i, el dum cognovissel. lin 5, partem exercitus,
lil. /i»-5, ingerendo. ipse cum aliq. lin 7. eidem Earolo regi. lin 9,
JVuf»305, lin l, venerabilis mon. lin % sen servis bell exerc. lin 11, in obsidione (M, obsessione).
D. lin 5,4, i. famuli Dei r. lin 5, qu. abstulerat c. lin 12, tunc deducens secum. lin 16, in m. stupore
lin 6, flectere val S. i. Dei fam. lin 7, direxit etiam ded. lin 17, milliaria ab bac Rom urbe, in loco qui
dicilurN. et ibi feiim. -•
saeplus suos missos isdem Desid. lih 8, ut se cum
eo p. ad loq deb conjungere q. S. iilein alm. tin 10, Num 515, lin 1, et cum appr. fere unius milliarii
rae vobis cor D. lin 11, continuo sive bic Romee, spalio ab urbe Roma dir universae scholae militiam
Tel etiam ubi illi placabile fuerit, ad e. iin 15, una; lin 5, laudesque illi omn. lin i, cruces, si-
cul m. est. tin 6, Karolomannus. lin 7, ab venire
prees atq, ad colloquendum q. lin 16, lic habebit. lin. 8, sedeb et eum beatiss. slratoribus tri-
ibid, justilias min- f. lin 17, sc. quod proc.m. n. p consp_ ita. ib., slud etquidem antedictus alm P. Ihi
fac vid. Direxit itaque ejus beatiludo, ut lin % buens
num seq. . 11, cum suo clero preestolabatur.
Num 516, lin i, et benign. ibid. gradus ejusd
. Num 306, lin % ad eund. Desiderium. lin 5, Pard sacr beati Petri ecclesise sigillatim deosc. lin 3, ec-
j-el egum monaebum b. Sabbae. lin i, obt ipsi pedi- cles assistebal. lini ten Chrislisdem-Karol.7i» 5,
bus ejus convoluti lachr. p. eum depi'ecali sunt, ut in eamdem venerabilem. lin 6, relig famuli Dei.
ant. lin S, prom ei ap_ostolauctor. lin Qet7, ad eum lin 8, cum eo venerant. tin 10, gloriiic. Deum in
feslinaret venire cilo 'ad colloq par. lin 8, flectere eo, q. Ihi ead, quod talem eis per inlerventionem, et
pol. lin 9, miss ad hoc ipsum dirjgei*e lam de sa- suifragia. lin 12, orat Francorum rex obnixe depre-
cerd. lin 12, mala mag eomm. tin 15, constriugen- calus esl anl alm. lin 15, per sacramenta m. ingres-
dum, pro quo in nimio. ' lin 14, clausit, et alias ex eis sus est conlinuo Roma cum eodem ponlif.
fabrlcare coepit, ei. Num 317, lin 1, juxta Lateranump. i. i. ipse
Num 507, lin 1, et trjbul. lin % mar in ilin. lin i, stetit- excellent rex cum omnibus suis quousque
ante feeerant succ. /ire5 et 6, Pelri provincias, et sacrosancti bapt. lin 5, ipse benignissimus rex re-
just el ablatas civit ab e. D. exig. lin 7, praefaluin s. pedavit. • . .
P. ad se ded. lin 8, Kafolomanni fil regem unx. Num 518, tin 3, in ecclesiam. lin 8 tertia
lin 9, Karolomanni reg seperare val (M, separai*e). vero feria sexta, ut mos est ineccl. /i» 11, ammo-
Tunc perlinaci audacia egr est a suo p. lin 10, filio uuit. lin 12, Pippinus quidem rex, et i. lih 13, Fran-
suu. lin 11,'ac fil sep Karol necnon A. lin 15, ut corum. lin 16, possidenda. liti ead, cumque illam.
jam praemissi illi, r. lin 17, fasligiuiri sumendi q. m. J) lin 17, complacuit. lin 18 acomnia, quae i. e. adnexa
f. p. me cuni illo prius pr. pr. vol b. et lib (M, pr. vol proprio, ac libenti ani-
JVum508, lin 1 et 2, ex reputavit, sed co. it. R. mo) et-aliam. lin 22, per designatum confinium. tb.
carp. Cujus jam advehtum appropinquasse c. ipse contineri m. lin 25, inde in Rerceto. lin 25, sicut
p. p. lin i, omnesque eranl armali. |/i» 5, adv et antiq. thi 26, seu Benevent.
fort. lin 6, ac P. id est ornatn abstulit, exoriiare f. Num 319, lin 1 et % don pr. suam eam i. Chr
lin 8, serris supp. acm. jussit, ut sii- pr. sine comi- Franc r. corrob univ episc abb duc etiam grafiones.
latu fleg comniealu] el permissu. lin IQet 11,-omnia lin 4, ejusque vicario. lin 5, ad partem (pro appa-
dissolvissent. lin 12, Praeneslinee. lin 14, modo fines rem)veroipsius donalionis eumdem Etherium * ascri-
R. ib. conculcare p. lin 17, c. Inleramnense. lin 18, bere facieris ipse Cbr Franc r. /i».7, ibidem conli-
Carolimanni. thi 19, Albuinus del. lin 20, abiatas nentur, et oscul. lin 9, hujus nostrae sanctse Rom.
civii. lin 21, in falso in Franc. - • Eccles ascripta. tin 12, atque "saevirelur ib. et plus
• Num 509, lin 1, et satisfactum eis praesentialiter de lang seu mortalilate defec. lin 13, simulque De-
i*eddautab eo nihil reddilumJiiisse Q. /i»2 et 5, cum sider. lin 16, erat saepef., ib., Eccl. Deiinagnam
eis suos m. ad pr. Franc r. excellentissimiim c. indesinenles-gerens curam pro;ornatu, et reslaura-
aposl ammon srgillis. lin 5, est Dei Ecclesiae perfice- tione earumdem omnium ecclesiarum.
ret, etredemptionem adimpleret, seu un. quae ablata. Num 320,' lin 1, hic vero coang vir fecit in eccl
lin 6 el 7, suo certainineredderet b. Pelri. /i»7,apost beati Petri vesleni. tin 3, esl, el aliaquamplura, et
ipsi itaqueFrancnuntiip. cum A. S. legatis. lin-9, innumerabilia ibidem contulit dona. Idem ipse bea-
 1203 " ' ANASTASII BIBLIOT-HECARII - 1204
liss pontif eorpus beati Pauli apost. docloris gentium. A diaconias, et monasteria quanlacpmquc infra muruni
inveslivit htminis argciiteis, quoiiiam argentuin,' Ijujus Rbinanae urbis", quamque i.ntra murbs ad Jau-
quod ibi primijus.cfal, confractum exislebat,,etalia deni |)ei restauravil, alque deeoravjf. Yeruni e|
quampJura ibi coniulil in auro, et argento,' palliisque mufo^ atque iriiTes' bnjus Romanaj _ui*)j3s,quae di-
dona. Alrium vero ipsjus beati Rauli apbsloli eccle- riilae erarit, et usque ad fundairienta desjtruetaefenb-
siae. fideritim 322, % 6. vayit.ubi ietmuita impendia tribuit, tani in merce-
Num 322, lin 6, quod antea nimis dissolutum des ebriim, qui ipsuiri muruni fabricavcfuni, quaiij»
existebat, ubi. lin 8, in eccl verq sanctae Dei Geuitf que in ipsorum alimenlis, simulque el^n calce, atque
ad Praes fecit duas vestes super altaie majus divefiig utiliiatibus, usque ad centum aufjlibf.is ex-
un. Ihi 10, blat conlulit etiam in eadem ecclesia in pentlit.Haee beatissimus, et praeclarus poiitifex oni-
auro, et argenib,-palliisqne doria quampluTima. In nia ittilitef noviierque, tam in eleerii, t\n 9, perfi-
basilica vero Salvatoris Domini nostri Jesu Chrisli i. ciens, et verum consummans cursum. lin 10, sol
Lateranum, ul num seq lin 2, 5. servavit, jn Dei dileclione yilam fiiiiens ada^ternam
Nupi 525, lin 5 el 4, de staur., et alia multa ibi- riiigravitrequiem. /i»'I2, loca lgS."/i» ' ' 13 ipd.ict.4.
dem pbtulit dona; atque ip Jjasilica beali Laurentii Gmleraffesunt. ','.''
foras muros similiter cpntulit multa dbria. Fecil in
basilica bcati Adriani, u_ num 525, lin if Ex codiceThuan. attero.
Num 325, ih\i%i,cerostrata arg. lin '5, landunas
(M, laud). lin 6, fecit ei vestes. lin 7,8, qiiitidecini;
' Num 290, lin 2, dies 8.
deeernens ejus beatitudo, »t num 528,"% 2. T> Num 291, tin 2, TJieodoro.' tin 5, posl ante diclse.
Num, 528, % 3, obligai interdictionibus , ut iin. 3, a primaeva et. Hn 6, el alimonla en. tin. 9 e6
omni die eentum pauperes, et si plus fuerint, agg. spiritalem o.
lin 6, pens libras per uq. duas, simulque et viiij de- Nnm 292,' lin i, recessum. lin 2, spirilalium sie.
cimata duo, pensantia per unamquamque Jibr 6|9 et lin 10, a transitu. lin -12, sed el reliquos. '"•
caldaria plena pulm erog a. lin 8,9, p. atqtte vlni '($1, Num 295, lin 6, permanendum lin \ ^referuit,
atque pofiionem v). At yero jam per ' evpluta, ut loquens. lin 10, iniquum. lip, 11, .damiiun], et tielri"
num 531, lin i. intulit, lin 17, illis d. lin ead., requirenduiri. 1iin 18y
Num 551, /?» 1, alque verq per jani revoj ann adjuvavero. /i»21, illi crederepossim.
(M, at vero jam per Gvoluta 20) 20 sp.""lin %, simul- Num 294, lin % jnagis, ac magis c. lin 8, Faven-
que in baln. % 3, pauper Chr. Ihii, in Bascbali fbsti- 'tinam. % 10, offcruerunl, lin 15, pr^edia Rpvea-.
yitate ann occ lavari soleliant. /i» S, macinab.nt. nantium. lin 14, praediis.
iin ead., neque in alrio. lin 6, decurrebat duni j., f. Num 295, iin i, dec reeolligenouni c. % 5, fie-
ul d. e. exslltit, quoniani et centum arcus. "lin 7, rent r. lin D, juxta ul r. • -.
couslr a fundam d. atque dest jam nulla spes vid Num 296, lin 5, certabat, guatinus. lin 11, ila fir-
essc e. arcus, vpl praefalam foriuam, r. 7i» 10, atque mus atque fortissimns in suocbfdearitefatiis, beatis-
soll. lin ead,, qiioti eliapi a fundamentis e. r. a. r, simus Hadr. lin 45, quia si el. lin, ^0, isderiiiS.
et aquam in atrio _beaj.iPelri, ul mos erat, deduxit, iViti» 297, lin % perserutavi(,."7in 3, Calyemiolus
Formam simililer, qpae Jpjjja yqcabatur, elc. ni nup\ c. iin 9, p. coram eisdem G. • A
552, lin S. _, Num 298, lin 5, illis p. f. lin ,6, et protiijus. lin
Num 352, % <_>, vppabalur a fundamentis refecit, C 8, usque ad Merul. ad. a. d. qui est secus viam.
alqtie forraam, quee Qlajjjiia vpcatur, unde aqua in lin 11, rinde dubium non est'__."?!»12, primali Ec-
bajneuni glque bapiisierium ecplesiae Salvatoris de- cles. atque itasmpe occurril in ms. lin 18, tunc pr. s.
currere soleliat a fqndamentis refecii. Simililer el p. inclinalus precibus. lin 19, homicidantium. c. c.
foripam, quaj Virginis jipncupalur, renovavii, isdem u. p. Romano ex.
bgregips praesul praefatng itt num 545, % 19. Num 299, lin 1, ul prius. /i».<2, ita se omnia.
Nuni 545, lin 19, basilicas sc. b. Adriiiifi m. seu JVHm500, lin % sepelire. lin i, redigerenlin*. lin
sanpt Cosni etDamquasnpviterreslauravit,%20, 21, 11, dum vero haec agerentur. lin _15, deipsius.
pro sua sempiterna mepjorja c. 'iu 21, e".anc. _m22, lin 14, ut pro emendatione l. v. ;
earprn prebro eleemosinaefiant, el pauperes Chrisli Num 501, lin % per aliunde. lin 4, expedibile mi-
refocillentur. nime esse e. P. i. dirigi. lin 6', Xeneret. iin 7, vica-
Num 546, lin 1, curnamajn unapj (Jlf, cuniarn.amu.) neum t.
lin 3, itpm formam Sabljatinairi a novo refe.eii. Ilein Num 502, lin % adhortalioi]is._%3, abslultisc. lin
diaconiain sanctarum, ut m\m 554, lin 2. ead., proleslarej. L. A. q. salyum eiinjdpmc. % 5, prq-
Num 554, lin 5, everl.per eandeccl. lin S, ob testavit, ant. A. et cunctos i. % 7, tunc existentis
eorum marlyimm amorem in 20 praehili pontificis civitali Ronianae, q. lin 8, cqnservandum. lin 10,
eximii annp, ut num 556, Hn 1. Ticino. lin 12, Sacell. a Tieinb R. % 15, incie-
Num 556, lin i, mense Decembrio. lin % dedil, pavit eidppi archiep, cur. % 13, territusJ% 16,
qui per niniiam iiiundationem per port. lin i, tres lii. cpnsoialionis modo, quasi uulla reputaretur ' l
illi
saccidas.7i» S, Marci regirans per porticuni- Pallati- P p. lin 18, ipsum s. pont.
nis, per pl. se. ext. lin 6, ipsum evert m. linead.,mx\- Num 503, lin % preenoiu. lin 4, exerciluum. lin
jtivit, alv. lin 7, aiqpe' a porta beali Petri. lin 8, §, familiis. % 9, primalos quajtti uliles in ead.
. fl dedit, domosque evertit,' agrosque desertavil. lin civiiale. lin 10, quaiiiqpe. lin l\, praedaliQiies.
10, illo tempore. lin 11, *pr. eo quod per tr. . Num 504, lin 1, obsecratorias.
ipse fluvius quasi per alveum proprium p. c.Jin 12, Num 505, Hn 4, referuerunt. /i» 6, fleetere. Hn
in lamentum dedit, ibid el humo in orafione proslr. 8, D. secum euiu p. 1.liu 9,10, sjcregem veslrum e
lin 13, sed plures dies. lin ead., quod ipse. lin 14, m. p. satisfacile. Itn U, Tipino vpluerit, sivc Ra-
insp per sandala m. u. 1. eibos mittebal. Ihi 1S, venna, sive Pprusia, sive hei.c Ropia, yei etiam ubi
a suis dom ex. quibant prae nimia mullitudine aq. illi placabile f. lin 14, ut. part. conveniunl,! el si f.
/i»16, indonis cons. lin 18, in basilica. linead., a lin 16, justitias n. lin 19, ipsi ipei, m. lin 2Q, praeg.
turre, praesertim et in basilica beatorum C. cum eo sim. loq. . *. j
Num 357, lin 2, libr 11, oblulil. lin % Adriani Nuni 506, lin 2, ob. easd. r. c. ibid scil. 1B. rel.
martyris instar bujus pat etc e. a. m. c. p. libr 11. H. beati S. Ihi 4, defetisornm. Ihi 5, euut 1depre-
lin i, Adr arcora de a-. duo, pens libr 30. Renovavit cati sunt, ut lin 6, sub jusjurandum.,/i» 7, ol collo.
etiarn ecclesiam sanctaj SlarisB, quas ad Marlyres p. lin 9, pro hoc ipso d. /i» 11, rimlia. iin 15, prop.
nuncupatur, et ibi quamplura oblulit dona in auro R. c. conslringendum. i/».,in uimio f. lin 15, fabri-
ei argeiilo. Nam ipse solerlissimus prajsul per di- care. «
versos titulos, seu alias ecclesias, alque. cunclas Num 507, lin 3, suus frater.. tia 11, tjuidem Car.
 1205 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. - S.ADRIANUS. 1206
lin 12, hic Roin. lin 14, quih. Roma c. lin 17, fati- Ak Agatboni Scriniarii, et Tlieodolae relicta. tin "15,
gium f. . recompens. tin 16, proediael domocultam. lin 17,
* Num /i»
508, tin 1, exinde reputavit. 2, adpro- quaeet domoc, s. Edisti vocal.
pinquasse. lin 8, serris: lin ead., sine comiatu, et , iVtt?n'554,lin % iiem lerbeal. lin 5, quadrapulos
p. lin 14, concalcari. 115 ct 1.115.
Num 509, lin S, adimplere. ib., oerficere. iin 6,7, Num 55S, ihi 6, vestiariiim suiim. lin 8, portica.,
sno cert. ' • Num 556, -tinS, silaeforis port. lin ead., a noviter
Num 510 lin i, missos, id est, beic est lacuna. reslatiravit. Siceliam legitur sup num anteced. lin ult
iin 10,.cinisem. lin 24, Longob. etcadem nocte. iin el inf num 557, lin 6.
55, reclaudislud. lin 50, Adilgis. • iVai»557, lin 1,2. portam beaii Petri apost. lin 3,
Num. 511, lin. 6, se tradendos, iin 7, hoc neque. in Adrianum. % 9,10, nomiiiandusalmissimus P.
Num 512, lin 6,Hildebrandiim. pariterque *el basilicam vas «leclionis beati Patili
f Nttm 514, lin % dir. c. Franciam. lin 5, Adilgis. aposloli cernens ibidein exislenteS trabes per prisca
lin 12,-Pasch. solemmlas adp. ten)pora."_i« 14, ej. eccl. a noviler porlica omnia
iV«in3i5, /i»2, uidicendas, Hn 3, laud illican. renovavit.
lin i 1 praestolavit.- iVttm558, /i»l,hic autem.ter beat pontifex,ct
Num 516, tin 10, lalem eis per. iin 1.3, Ingredi. A. vir dum per almificas exquisiliones i*eper. lin 5,
JSum 517, iin % anledictus bealiss. tin 5, beni- off eelebrari, lioc esl malutino hora 1 et 3, 6 seu 9,
griissimus. eiiam et vcspertina. lin 7, monacbi monast s.
Num 518, lin 15, Francorum. tin 14 ,15, qu. gj Pancr. lin 8, novitcrqiiepsallentes hymn ch. leelis
Franc. perr, lin 22, per designatum conf. iin 24, r. cantibus.
atque in monle. Num. 559, % 2, offeruit "pro. lin 5, ejtisdem Dei
Nttm 519, /i»2, scribe, graphiones. lin 5, apparem aposioli f.Ihi i, rels. D. lin S, 6, inqua s. ecclesia
vero ips. donat. i» ora sci'i;i/. exemplum. lin. 9, cum cunctoclero suo. lin 11, sacer fruens ob am.
nostrse Hom. Eccl lin 15, secnm Frane. deport. lin forte sacefdos ob. lin 12, 15,marlyr qose appellatnr
16, ecclesiarum Dei, njagnam indesinenier gerens duaS domos. lin 15, Ciriaeum. lin 14, Laurquaeap-
^uram pro ornatti, et reslauralione procuranda om- pellatui' ad Formosum, pariter eas a noviter restaur.
nium earnndem Dei ecclesiarum. Nntn 540, lin % quadriporlicis s. lin 6, Vagauda
• Num 520, iin 8 et 9. 565. lin 10, n natali Do- lin 7, officiumfunger id est, matutino, hora 1,5 et
mini. 6, a. non. seu vespera psall pro remedio an. suse.
Num 521, lini, in eadem basil. /i»3, ciburium. Num 541, lin 9, demolivit, s.- lin 10, construens
Num 522, lin 1, quod ibidem prim 22 arcos. Sic lin 11, amp noviter r. iin 15, cumporticis e. noviter
feresetnperlegiturin ms. ei lin prmced., in arco. lin 6, n. d. lin 16, a noviier s. m. r. sedes videlicet et bas.
quod antea nimis dissolatum. lin 8, in eccl vero s. lin , 18, almis prsesul omnia in integro a noviter.
lin 10, ea ipsa ec. el cortinam majorem iuxla januas- . Num 542. tin 1, renovans restauravit c. lin 2,
majores ex p. seulpens d. c noviler s. lin 4, novlter r. lin 5, muros.
Num 323, lin 1, arcos, ut sup. lin 1. Laur basili- linead., uoviter c. ut lin 7. /i»10, suxorio. lin ll,ex~
cse majoris. thi 10, et aliis foiiissimis imp. lin 11, omni lin 12, 15, el Secundae.lin 15, quae atfolilana
arcora vero tria, quae vetuslissima er. Un 14, fecit *-" ~, u. m. lin 14, basil beati Andreae apost.
vela num27, simulque el cortinam. v ' Num 345, lin 3, renovavil, scilicet «l eccl. lin 6,
' Num 524, lin 1, Laurentii q. p. ad T.-sic in m. s. 'Pudentianse in ruinis pra_.ventanin. restauravit tin
lin 3, basilicam vero b. F. positam in Pincis, quae 7, domocultam.
in ruinis erat.- lin S, de quadrapolo. lin 6, quaeap- Num 344, lin 2, prsed, almi p. ibid., erogarequa-
pellaturRam ubi. lin ead.,de staur oblulit. tin 8, ob. tenus ex uno e. lin 4, posilam. lin 5, mancos dueen-
porlica sic interdum legiinr. lin ectd, quse antea m. tos: quos elpro animajam fali Maslali haeredes ejus
2in 11, confirniare.ibid., fecit.enimetv. _ (
Chrisio dederunt, lin S, reperuisset, noviter e. r.
Nutn 525, lih i, cereostrata. liri 5, ct laudimas. lin i 10, et in ea f. a. t. e. h. quondam P. q. e. c.
lin 6, ubi arcum de arg ex. lin 10, palleis. Sic fere bseredum
] q. 1.
semper. lin 12, diacon et monasteria quanl. lin 14, Num 545„ lin % SimpetServiiiani. /i»5,1. novilei*
alque offeruit. .
rea. lin 1, ex omni p. r. lin 20, 21, pro sua sempi-
! Num 526, lin 11, et nullum oflicium divino cullu. iterna memoria lin 23, 24, refocillentur.
iVttm-527,/i»2. Capracorum positam in terrilo- Num 346, lin 3, prae nimia ejus solerli cura, atque
rio. lin i, ten, *videi prop. thi 5, recompensa- induslria. i lin i, fluentia aquse p. tam in fontes b. q.
tione ad vicem. lin 7, aquiniolis. lin 11, fuerint. j v. implebaiitur, quam in alriisei b. simul balneo.
p.
i Num 528,lin5,obligationuminterd. lin 4, pauper Num 547, iin 1, Pariter etiam et basilicam b. p.
eliametsi plus fuerint aggregarentur. lin ead., in por- m. i s. sitam in c.m. q. p. o. t. marcuerat, tnaxiiiias
lico. tin 9, cuppam nnam c. Ihi 13, domocullas, et in i ea deferens trabes tam mole basilicse, quamque
lin 18, domucultam. lin 21, domocullas. lin 22 no- portica i m. lin 6, et mat, lin 7, dol videlicet et lilu-
strae RomanaeEecles. D lum
i P. S. I et P. qui per el. marcuerat.
iVam 529, lin 1, spiritalibus. lin 4, in sancta ac Num 348, lin 1, b. Petri apostoli. iin. i, con-
veneranda P. domo. iin 7, porlico, qui d. lin ead., fessione i liminara. linead., eandem almam conf. /i»5,
scilicet solarium cum. lin 8, porticum ipsum q. ver gradus,- £ qui cohaerentjam dictse confessioni lin. 7,
dirutum i. i
nilissimed. linead., cantaros in ead Dei'apost eccl.
Nitm 550, lin 4 , palleis. */i» ead., atque of- thi / 8, arg num 9, pens iib 45. lin 10, 56.
fernit. lin 5, duob p. qui ase. lin 8, portica vero. Num 349, /ire 2, lib 80. lin. 8,'quae appellad Pr.
lin 14, in secundas vero rugas. id est in m. p. f. lin / 10, quinque eccl v. b. Agnet ut u. seq /i»_h-
alimu r. iVitmSSO,lin 5, noviter restauravit.
TVutu351, lin 6, decurrebat. thi 8, vel preefatam Num 351, lin % marcescensa p. fc lanquam in. c.
f. liii 15, cenlenarium illum, qui ex. lin 16, in ge- a. s s. habitabatur. I. v. eg. a noviter id reslaurans in
niculum. lin ead., decurrit f. /i»23, modo fecit vela. p. j lin 4, multa dona don t. i. aur quam in ai*g seu
ATtt.»'332,lin 1, imaginem, et mox babentem. lin in i ag. atque fam d. p. sim et mobilibus rebus. lin 7,
6, relucebal a fundam. lin 8, martyris alque levitse. sollicite
s gerere laudes. Fecil autem p.
tin 9, stauracin. lin 10, oclapolo oblulit num de- iVam555, lin 2 vidclicelPetrum venerabilem ar-
cem. tin 12, oclapoli. cchiepiscopumR. tin. 2,5, ven monachumsancli Sabae.
Num 555, lin 1, unde et balneus Lateran. lin 5, lin / 3, mat ejus Helenam. lin i, syllabas pro sacr
decurri. lin 6,'et lant c. lin 8, in prsefalo bal- iimaginibus erectionem q. p. t. sc. seu iradilionuin p.
neo. ib., decurri, lin 15, 14, comile Sev Ag. rel quod lin / 7, qui pr. /i«8, juxta trec, tfn 8,9, praelatseapost
1207 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1208
/i»9,Hocprom. lin ll,secum deferentes./ire 12inLa- A Num 510, lin 10 et 11, cinisem. lin 24, eadem
tino tr./i» 13,dignam sibi. lin 14, confessionis fores nocte. /i»50, Adilgis. lin 51, Caruli Magni.
ex auro in. in sacris designans b. 22 A. in diebus Num 514,/i»5 et 4, Hilgigardam. lin 17, ibi eum.
quot. Hn19 et 20, item in cimiterio E.eam. lin i el Num 515, lin 10, praeslolavit.
Num 554, lin % lib 16. lin 5, super 5, iVitm316, lin 10 ei 11, talem eis JJ. lin 15, ingre-
nbn valens mis motus ob eorum mart honorem bic. diendi sua.
lin 6, nimio sl. basilicam vero m. b. A. C. m. iVtti»518, iin i, Francis. Eique miss. lin 17, cari-
una cum vesliario, seu igumenarchio. lin. 8, tectum siaco. lin 22, designatum.
combustam. Quo audilo mis p. lin 9, reperuit. Nvm 519, lin % grafiones. lin 9, per scrinium h.
lin 9- ei 10, mart lipsani er. in niedia conc i. lin 15 s. nostrae memoriae ecclesiee. lin 12, et plus de lan-
• A7amt. linlin
aisibos 14, renov ac restauravit. guoribus. lin 16, amalor ecclesiarum Dei magnam
555, 1, ipse vero D. p. lin 4, et tota eccle- indesiiienter gerens curam pro ornatu et restaura-
siastica patrimoniaomnibus per pedicas divideus, con- tione procuranda omnium earumdem ecclesiarum.
sumplis d. lin 5, restaur renov ac dec. /i» 9, 92. JVam522, lin 6, antea nimis desol.
lin 11, qui fiunt simul tam in allare, quam intus , Aram 523, lin 11, arcora'*v. tria.
in sa. iVam524, /i»5, in Pincis. /i»6, de stauracin .oplu-
Num 356, lin 1,29, in vicesimo. /i»2, qui etiam.lin Iil. lin 11, confirmare.
5, sancli M. regumansper port. Ihi7, atque a porta . Nutn 525, lin 5, et gradas c. quee. /inll et 12,
beali Petri usque ad p. olbium aquaese descenderent. per diversa titula. lin 12, diaconias etmonasteria, q.
tin 8, se dedit. lin 11, prsesul eo quod p. t. i. f. q. p. g Num 526, lin 1, muros rom. <
alveum proprium per c. sese nimis in lamentum d. ,„ iVam 527, lin 5, recompensiones. iin 7, aquimolis.
et liumo in oratione pr. lin 15, sed plures dies. lin Num 328, lin 9, id est coppui. ibid. necrion et
ii, pcr sandalam m. v. 1.c alebal, ut n. f. n. eo cazia. lin 10, almifica ter beal.
quod m. a suis do. exire quibant prse n. multitudine iViim 329, /i» 9, porticum ipsum, q. velusl. di-
aq. lin 16, lata in donis consolavil. rulum iuerat.
Num 357,7i» 1, praesertim in basil sanct Cosmae Num 550, lin i, atquc ofleruit. lin ii, in se-
etDam./i»3, diaconio sancti Adrmartyris./i» 4, ar- cum v. rugas.
cora deargtria, pensinibilib 50, imo el in eccl sanctaj Num 531, lin 7, destructos. Jani. lin 23, simili
semperque virg Mariae, quee appellalur ad Mart r. c. modo fecit vela.
de a. q. ex v. consumptum inerat, et ad. lin 8, hic iVam 552, lin 4, lyrea. lin 6, i*ejacebat. /i«10,
bealissimus et preeclarus ponl. lin 9, perficiens. lin Apollenaris. lin ead. vela de ocla-polum. lin 12,
11 et 12, presbyl 14. lin 13, apostoli vn. Id. Jun, in- octapoli.
dict4. Gwlcra desiderantur. iVam 553, lin 6, formam vicibus prop. lin 8, pra_-
fatobalneo. lin 17, sancti iEristi. "
Apud Peniam ex codiceCavensi. Num 336, lin i, aquam perfulsit, qui pene.
iVm»292,7i»4 el 5, quamque exercendam. lin 11, Nuiri 537, lin i, capud portici. lin 10, almissimus
Asiarta. ^ preesul pariterque et basilica vas elect. beati Pauli
Num 293, lin 6, Francos, Langob. lin 18, adjuva- apost. Cernens ibidem exist. lin li.et 12, apostol.;
vero. lin 21, federare. disponens. lin 15, restauravit in qua et mut.
iVtti»294, lin 2, conflrmabant se vinc. /i» 7, Pe- L Num 558, lin i, dum per almissima.
rusia. Num 539, lin 8, infraduxit. .
Nutn 295, /i»4, decertaret recollig. /i«5, fierent Num 540, lin 4, repperiens. lin 6, vaganda. lin 9
rest. lin 6, missi per Steph et Paulum super. iin 9, et 10, in calh.
juxta ut. Num 541, liti 7, posita maximmu. lin 11, Lucinae
Num 296, /i» 3, conjung pariter. lin 6, KaruIiMa- sev. /i» 12, positam quee.lin 13, mole devenerunt. lin
gni. lin 11, lapis dampnans. iin 14, deducid. q. si e.. 19, et inserla.
iunem i. e. pedib. Num 342, lin 10, suxoriq s. est. el olilanas ejus
iVwm297, lin 6, Campaninis. lin 8, afiarta, seu marc. lin 13, queeab olit.
Greg. /i» 9, campaninis, smpe ita. iVttm545, /i» 1, fatis quse a. lin 6, reparavit seu
- Num 298, lin 1, missos Camp. lin 17, homines, ac el. liti 7, in vellum. lin 8, massam marulis. :
ten. lin 19, homicldanlium. - Num 344, thi % ei*ogari.quatenus ex uno. lin 5,
Num 299, lin 3, amp tantis inloler. minus v. in auro. lin ead., quorum et pro nimia i. f.
Num 500, lin 2, sepelire. lin 4, redigerentur. iin iii. heredes ejus Christo. lin 10, hereditale quod
6, Ravenn urbe. lin 13, de ipsius. Pase. lin 11, locorum. Hic. lin 15, ruens.
Num 501, lin 4, resp. Expedibilem omine esse. iVttm545, lin 5, Tertuliani. lin 10,.Silani.
lin 6, nec ipse. Num 347, lin 2, maximas in ea diflerens trabes
Num 302, lin 1, vero ipse. lin 3, prsetextarelur. iam vasta mole basilicae, quamque poiiica niirifice
lin 5, lirm protestavit. lin 7, lunc exislens civium intrinsecus. lin 7, rebus videl.
Romane. lin 16, dirigi sibi lit. D Num 348, lin i, Petri apostoli totam. lin 4, li-
Num 305. /i» 3, jactantiae levatus. lin 11, seu et mitari.
ceet. JVam349, lin I, instar indelfinos posuitarg.
Num 304, lin % se respic<5ret./i» 3, solum quia Num 351, /ire4, nomine eedificavit. In quo. lin ! 5,
casdem. ex monilibus.
Num 305, lin i, referuerunl. lin S, eum depre- A7Mm 353, tin 4, aposlolicas syllabas. lin 8, fece-
cantes. lin 8, ut secum eo. lin 11, Ticino vohierit runt juxla ccc. L. ep. /ire 15, dig sibi. tin 14, ejus-
sive. ... dem confessionis f. a. m. in sacris designans hisl.
Num 506, lin 3, egumenum mon. lin 5 promit- lin 17, aposl in diebus cotid.
tens. lin 6, jusjurandum. Num 554, lin 8, quo audito misericord. lin _11,
IVHI»307, lin 10, Adilgiso. lin 16 et 17, necesse igne conflata. lin 14, renovavit alque restauravit.
faligium. ATMI» 555, lin 11, etiam et in corpus.
Ntim 308, lin 19, Albunus. A7am556, lin 14, per sandala moraulibus.
1209 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — LEO III. 1210

XGVIII. LEOIII.
... ANNOCHRISTI795, CONSTANTINISOLIUS6.

358 Leo tertius, nalione Romanus, ex patre Azuppio, sedit annos viginti, menses quinque, dies
decem et septem. Qui a parva selate in vesliario patriarcliii enulritus et educatus, omnemque
ecclesiasticam disciplinam spiritualiter eruditus,jlam in psallerio quamque in sacrisdivinis Scripturis
pollens, subdiaconus factus in presbyterii honorem provectus esl. Erat enim vir castus, loquela
5 facundus et animo -conslans. Ubi vero inveniebat aliquem praecipuum monachum vel servum Dei in
colloquiis divinis et oratione, cum eo penilus vacare non cessabat. Et valde nimisque bilaris in elee-
mosynis exislebat,verum eliam et infirmorum prorsus maximus visitalor, prsedicansillis scripturaliter *,
ut eorum animas 1 in eleemosynis redimerent.
359 Qui plures ejus praedicaliouibus annuentes, quidquid ille pro Christo commendabat,
occulle die noctuque pauperibus erogabant; fructum animarum crebro offerens c salubriler Deo.JEt
dum laliter in -ipso vestiario praecipne degens splenderet, et ejussolerlissimam curam ipse vestiarius
dirigeret, ab omnibus amantissime diligebalur. Quapropter divina inspiralione una concordia, e.adem-
S que voluntale a cunctis sacerdolibus seu proceribus et omni clero, necnon el opiimaiibus vel cuncto
populo Romano, Dei nutu in natali d beati primi marlyris Stephani electus est, et sequenti die in
nalali*, sancti Joannis apostoli et evangeliste ad laudem el gloriam omnipotentis Dei ponlifex in
sede apostblica ordinalus est. Erat enim ecclesiasticarum rerum defensor, et contriariorum fortissi-
mus expugnator, et nimis mitissimus, et eidem Ecclesiae benevolus preeclarus amator, tardus ad
610 jrasceiidum, et velox ad miserandum; nulli malum pro malo reddens, neque viudictam secundum
merilum tribueris, sed pius ac misericors a tempore ordinationis suee omnibus sluduilf juslilias
facere. s Hic vero fogam "** clero suo in presbyterio maxime ampliavit. Fecit enim in basilica beati Petri
principis apostolorum nulritori suo tliuribuluni aureum ante vestibulum altaris, pens. libras decem et
septem. Imo et in confessione ejusdemapostoli rugas ex auro purissimo cum gemmis diversis.pensan.
15 libras quadraginta et novem. Ilem coronas majores argenteas tres, pensan. libras trecentas el septem.
Verum etiam et cortinas albas bolosericas rosalas habentes in medio crucem de chrysoelaJjo ", et pe-
riclysin de fundato unam. -
360- Sarta vero lecta basilicse beali petri apostoli, id est navem majorem, sed et aliam navem su-
per allare cum quadriporticu simul el fontem, atque anle fores argenteas. Verum etiam et lurrem cum
cameris suis ab imo usque ad suriimum, oninia' in omnibus noviter restauravit. Prsesertim imagi-
nem Salvaleris cuni reliquis mirse pulchritudinis depiclam ad decorem suprascriptae Ecclesia? in
5 fastigio sub arcu majori posuit. Pari modo et in basilica beati Pauli apostoli, atque in basilica
.Salvatoris inslar i imagines fecit el constiluit. Sarta tecla vero tituli bealae Anastasiae, quae a priscis
temporibus per incuriam marcueranl, et pene casura eranl, suo almo sludio noviter restauravit.
361 Similiter et titulum sanctae Sabinse sludiose renovavit. In quo vero templo isdem egregius
praesul fecit ex argento coronas quinque, pensan. libras quatuordecim; canistra duo, pensan. libras
tres et semis;'gabalhas."interrasiles. 1" novem, pensan. libras undecim. Fecit aulem et in basilica
bealas Dei Genitricis, quse appeflatur-ad Praesepe, cyburium ex argento purissimo, quod pensat
5 libras sexcentas et undecim ; sinml et rugas argenteas in ihgressupresbylerii, pensan. libras oetua-
ginta, alque cortinam majorem sericam albam, habentem periclysin, et crucem de fundato. Imo et
in sacratissimo altari majori fecit vestem de chrysoclabo, babentem bistoriam nativitatis, et sancti
Simeonis,-et in medio cherilismon. Simul eliam et in camera ejusdem Ecclesiee, et in quadriporticu,
necnon et coronas argenteas tres, pens. inibi libras eentum quadraginta quinque <-e't uncias novcm.
10 Interea et in-basilica beati ChristimartyrisLaureiilii, sita foris muros, fecit imagines argenleas
tres : Salvatoris, beati Petri apostoli, et sahcli Laurenlii, pensan. simul libras quinquaginta quatuor
et semis : et in sacro allari veslem sericam chrysoclabam, habentem historiam Dominicse passionis
et resurrectionis. Itemque renovavit sarta tecla Ijeati Felicis el Audacti marlyrum,' juxla sanctum
Pauluni apostolum , sed.et in basilieam sancli Mennae, alque tituli beali Vilalis Chrisli martyris,
15 necnon et ccemeterium beati Sixti, atque Cornelii via Appia. Siniulque et coemeterium saneti Zo-
tici, via Lavicana,- * *
. KOTDL__E MAHGINAtESPABKOTTI. *
« Scripluras. >'ut pro animas suas. c AL, offerentes. d natalilio. enatalitio. fvisus
^ura.pauperum
est. BBaron. ann. 796. t-rqga, id est, stipeiuiium. i
k inlcrsaliles. i qiiinquaginla ' ehrysoclavo. i instar, id est similesimagines.
quinque.
1211 . ANASTASIIBIBLIOTHECARH m^
362 Pariter et ecclesiam sancta. Dei Genitricis semperque virginis Marisedominaenosli-_e,sitam
in Fonticana, quee per olitana marcuerat. Fecit autem isdem priesul in basilica doctoris mundi
beali Patili aposloli confessionem, simul et rugas ex auro obryzo, habenle gemmas pretiosas
inslar beati Pelri apostoli, pensan. libras centum quinquaginta el sex ; ot super ipsum sacrum aliare
5 imaginem auream babentem Salvatorem et duodecim apostolos, pensan. Iibras septuaginta quinque;
sedet cameram ejusdem basiliceein modum beati Petri apostoli noviter fecjt,- praeserlim et coronas
argenteas tres, pensan. in una libras ducentas et vigiuli ; el vela holoserica majora sigillata, ha-
bentia perielysin, et crucem de batthin, iseu fundalo numero quindeciih; vela promiscua majora de
quadraplo investits, quaependent in arcubus quadraginla tres; vela modiea sigillala, quae pendent
10 in arcubus minoribus ornala quadraplo viginli: ilem vela modica de stauracin, quae pendeni in
arcubus decem, et alia decem, ex quibus tria Iiabenl periclysin de chrysoelavo; item vela qualuor
filo pari Alexandrina; item velum alithino rolalu, habens periclysin rotas cum -eancellis, ct in
- medio crucem cum gemmis, et qualuor rolas de
tyrio filo pares.
363 Fecit autem et in basilica beati Andreae ad beatum Petrum aposlolum rugas argenteas,
pensan. libras octuaginta. Verum etiam et in basilica Salvatoris, quaj appellalur Conslanliniana,
cameram mirae magnitudinis, Hic almificus praesul fecit in allari majori beali Petri aposlolorum
principis vestem chrysoclabam pretiosis gemmis ornatam, habentem historias tam Salvatoris, beato
5 Petro apostolo ligandi solvendique potestatem trihuentis, quamque principum apostoloruro Pelri ac
Pauli passionem figuranles miree magnitudinis in natale apostolorum resplendentem.
3@_i- Ilem fecit veslem in titulo Eudoxiaeguper altare lyriam habentem grypas majores,- et duas
rotas chrysoclabas cum cruce,' et periclysin, blatthin, et crysoclavum. Hic autem prsecipuus praesul
fecitin basilica beati Petri apostoli larum argenteumante presbyterium cum gabathis argenteis triginla,
et canistrum oetogoni in medio, pensan. libras sexaginla.et ,resc; et in cantbaris argenleis, lam ift
5 circuitu altaris, quam in presbyterio posuit cerostata argentea, pens. inibi libras ducenlas el duo-
decim. Et in altare beatae Petronilleeposuit vestem de stauracin unam, habentem periclysin de blattis,
seu chrysoclabo. Fecit autem cl in basilica Salvatoris, quae et Constantiniana, veslem babenlCiii
historiam Crucifixi, el de Resurrectione Dpmini nostri Jesu Christi, habentem periclysin de-chryso-
clabo. Sed et in basilica beali Clemenlis vestem d'e stauracjn unam, habentem periclysin de
10 chrysoclabo. Fecit etiam et in arcubus argenteis ecclegiae Dei apostoli vela de stauracin valde
-
pulcherrima;
365 Ipse v,ei'P prgeipuus pontifex in titulo beatae Susannee, ubi et presbyter, ordinatus
fuerat, dum breviter destructps fuisset, et jam per longitana tempora ipsae parielinae marcuis- .
sent, ob nimiuni amorem ampliavit tedificium, et noviter in altum fodjens firmissimum posuil
fundameplum, et erula planitie mirifice excelsa guper ipsa fundamenta asdificavit ecclesiarii cuai
5 absida amplissima, et cacumina mirifica de musivo, alque cameram decoralam seu presbytc-
rium, et pavimenlum marmoribus pulchris ornavit. Verum etiam dextra tevaque, et poiiicus
cjus cum columnis marmoreis construxit. Sed et baptisterium ibi constituit, ubi el dona
oblulit, videlicet, gabathas apreas fupdatas tres. pensantes Jibras quatuor el semis; cruces
aureas duas cum gemmis, pensan. libr. unain^ tum virgas argenteas, pensan. • libras tres et
10 uncias sepleni; lucernam argenteam unani, pensan. libras qijipque; imagiues argenteas tres, pensan.
libras triginta quinque.
36S Fecit et confpssionem ejusdeni altaris ex argento purissimo, pensan. Iibras centum tres
et uncias duas; cqlumnas argenteas octo, et -gammadia duo, el arcus duos, cum crucibus ar-
genteis qqinque, et gabalhas quindecim, pensan. simui Iibr. centuria quinquaginta;. crucem dia-
copton , pens. libr. quatuordecim. Canistrum ex cede cafolii, pens. libras duodecim el semis ;
5 coronam majorem de argenlo una cum delphinis triginta duobus, pensan. libras triginta
duas ; ne.cnon el canislrum argenteum unum, pensan. libras decem et oclo, sed et aliud cani-
strum argenteum, pensan. Iibras decemet octo; vtisa colatoria argenlea deaurata, pensan. libras
quatuor et uncias tres; gabathas argenleas, babenles gryphos deauratos,-pensan. Iibras duas;
coronas argenteas duas cum delphinis decem et oclo, pensan. libras decem et novem. Enim-
10 vero isdem praecipuus antistes fecit in eadem ecclesia vestem chrysoclabam cum -periclysi,- ciim
chrysoclabo unam; sed et aliam vestem de blatthin, babentem in medio crucem de cbrysoclabo;
et tabulas chrysoclabas quatuor, cum gemmis ornatas, atque gammadias in ipsa vesle chrysoclabas
quatuor, cum periclysi de chrysoclabo.
' 367 F-ecit autem et in palriarchio Lateranensi triclinium majus super omnia triclinia nomini suai
magnitudinis decorata, ponens in eo fundamenta firmissima, et in circuitu luminis marmoreis ornavit
.<-_i5 HfSTQRIA DE VITJS ROM. PONT. r- LEO III. 12114
atque marmoribus in ex.emplis slray.it. Et divcrsis «jlumnis, tam porphyreticis quamque [albis ct
sculptis cum vasibus et liliis simul postibus decoravit cameram cuni absida de musivo, et alias duas
% absidas diwrsas hisiorias pingens super marmorum incrustalione-pariler in circuitu decoravit. Ei4n
b.asilica beatne Priscae fecil isdem antisles calicem fnndalum sup.erauralum unum et coronas tres, ex
quibus unam habenlem delphinos decem, et alias duas numero novem _ sed el gabathas oclo, pehsan.
simul libras viginli ntfvein: vesterii albam holosericam ornatam in circuitu blatli Byzanteo, el in
-froi.ijecrucem de chrysoclabo.
SQQ Ri.cautem venerabilis et sanctissimus pi*sesuldum in sancta catholica ct apostolica Romana
Ecclesia per ordinem ecclesiasticum degeret, et rilum orlhodoxae fidei leneret, atque ex omni parte
- tam per diversas ecclesias quamque in patriarchio in amplis aedificiis construens compte ornaret a,
cum die quadam more solito in letaniis, quos ab omnibus Majores appeliantur, procederet, ubi sib
S populus obviam sacra religione occurrere deberel, et secundum arinuam consuetudinem letanias et
missaruiu solemnia cum sacerdolibus celebraret, et oninipoleiiii Domino pro salute Cluistiariorum i*
popjili preces funderet, M\ secundum olilanam tradilionem a notario sanctae Romanae Ecclesiee in
ecelesia beati Georgii Ghristi marlyris in ejus nataliipsa Ietania prasdicata fuissetromnes tam viri
.quamque feminae devota'mente catervatim in ecclesia beali Clirisli .martyris Laurentii, quse Lucinae
10 nuncupatur, uhi et colleeta prsedicla ineral, occurrerunt.
369 Cbi dum praediclus venerabilis pontifex a palriarcuio egressus fuisset, obviam illi sine planeta
iniquus nec dicendus Paschalis primieerius occurril, et in hypocrisi veniam ab illo pelebat, dicens :
Quia infirmus sum, e\ idep sine planeta veni; ttine sauelissinius praesul veniam illi dedil; similiter et
Campulus sacellarius ; in ipsorum dolositate pariter in pontificali obsequio pergentes, et dulcia verba
5 qua; non liabebanl in pectore, cuni eo loquentes ; nialigni etiam et iniqni, ac perversi, fiilsique Chri-
stiani,
' itinere prorsus pagani, filii diaboli, in unum se satanice colligentes, plcni iniqua cogitatione in ipso
anle monasterium sanctorum Stephani et Silvestri, quod domnus Paulus papa fundaverat,
elam armati astitere, atque repente de Jocoinsidiarum exsilienles, ad ipsum (quod dictji nefas est)
impie trucidandum abs.que ulla reverenlia confluxerunl, Paschale ad caput stante, et Campulo ad
10 pedes secunduin iiiiquum eorum consiiium. Quo faeto, omnis, qui circa eum erat, populus, videlicet
inermis el in Dei officio praepai*atus,timore armormii perierritus, in fugam conversus esl. Ipsi vero
insidiatores alque operatores malorum Judaico more, sine ullo divino vel Iiumano hoporis intuitu,
ferino more cqmprehendentes, in terram eum projeccrunt, et absque ulla misericordia, seindendo
exspoliantes eum, crudeliler oculos.ei evellere, el ipsum penitus cajcare conati sunt. Nam lingua ejus
15 praecisa est, el ut ipsi omnino lunc arbitrati sunt, caecum eum el mulum in media platea dimi-
erunl.
370 Verum ipsi maligni Paschalis et Camptilus, sicut veri pagani et impii, ad ipsius monaslerii
ecclesiam ante coniessionem eum trahentes, anteipsum venerabile altare iterum oculos el linguam
amplius crudeliter ertterunl, et plagis eum diversis et fuslibus CDedenles,laniaverunt et semivivum in
-sanguine revolutum ante ipsum allare dimiserunt; postmodum vero sub cuslodia in ipso monasterio
, 5 dimisernnt. Timore autem peiierriti ne a Christiauis hominibus furalus inde fuissel, tunc malignum
consiliuin adepti, sicut ipse hegumenus monaslerii sancti Erasmi <*professus est, fecerunl eum ad
se venire elapi per noctem, tam Paschalis malignus, qui lunc primicerius erat, quam Gampulus sa-
cellarius, elMaurusNepesinus, etmiserunl eum in prsediclum monasterium sancti Silveslri cum pluri-
bus iniquis consentaneis ipsorum malefactorihus. Etsic per noctem cum exinde abstollentes a deduxe-
-10 runt in monaslerium sancti Erasmi, et in arcla ct angusta custodia eum recluserunt. Sed Deus omni-
polens, qui eoruni malitiam praesciendo diu palienler sustinuit, ipse eorum iniqups conalus mirabi-
liter dextruxit. Coriligit enim, cooperanle Deo et beato Pelro apostolo suffraganle, quod anledictus
papa cum ab ipsiscarnificibusin moiiaslerium sancii Erasmi in (Justqdiammitteretui', Doininoannueute
atque beato clavigero Peti*oregni cpeioriimsuffra^ante, ul visum receperit et lin-mam ad loquendum
15 illi reslituta sit.
371 El ut ostenderet omnipotens Deus super suum faniulum soliiam misericordiam et magnum
^miraculuni, divino nutu ejus a fidelibus Christianis viris, videlipet per Albinum cubicularium cum
aliis fidelibus Deum metuentibus, ex ipso eum clauslro-occulie fibstollentes,"in basilica bgati Petri
aposlolorum principis, ubi el ejus sacratissimum corpiis quiescit, deduxerunt. Qui omiies audienlcs et
5 videntes mirabilia Dei, qui innocenteni el iusiuin po.ntificemde manibus inimicorum eruit, glorificave
runt Dominum Deum, dicenles : Benedictus Deminus Deus Israel, qui facil mirabilia magna solus, ei
non deserujt sperantes in se <*.Sed in.eo adimplevit misericordiam suam, ut manifeslarelur gloria Dei,
NOTUL._EMARGINALES FABK.OTTI.
» Baron.^ann. 799. i Cliristiani. e Gerasimi, d abslrahentes.« Psal. xxxv.
 ^ - '
"1215 ANASTASIIBIBLIOTHEGARII 1216
et niirabilia in illo, quemadmodum promisit sperantibus in se, Psa.mista dicenfe : Dominusillumina-
tio mea, et salus tnea, quem timebo? Dominus defensor vitm mem, a quo trepidaboa'_?El iteruin : Lu-
10 cerna pedibus meis verbum tuum, Domhxe,et lumen semitis meis i. El vere a tenebris eum Dominus
eripiens, lumen reddidit, et linguam ad loquendum restituit, et tolis ejus c solidavit membris, et in
omnibus operibus mirabililer deducens confortavit. Et quantuni gaudium habuerunt Chrisliani homi-
nes elfldeles, tantum moerore et tristitia angustiali illi, nesciebant quid agerent, et in periculo se
esse existimantes, quaerebantsemelipsos interficere. Et dum non invenirent quid aliud agerent, domum
1S Albini; fidelis beati Petri aposloli et ejusdem ponlificis, depreedantes deslruxerunt, el in ipsam beati
Petri apostoli aulam conjungente praefalopontifice, confestim Winichis gloriosus dux Spoletanus cum
suo exercilu obviavit ei, et eum summum pontificem videntem.el loquenlem conspexisset, venerabili-
ter eum recipiens Spoleluhi deduxit, glorificans et laudansDeum, qui per talia mirabilia eum clarifica-
vit. Quo audito per diversas civitates Romanorum fideles ad eum occurrerunt, et pariler cuni aliqui-
20 bus ex ipsis civitalibus episcopis, presbyleris ,seu clericis Romanis etprimatibuscivitatum ad excellen-
lissimum domnum Carolum regem Francorum el Longobardorum atque palricium Romanorum pro-
fectus est. Ipse vero Chrislianissimus et orlhodoxus atque praecipuus clementissimusque rcx illico ut
audivil, misit in obviam ejus Hildivaldum arcbiepiscopum et capellanum el Ascharium comitem. Et
postmodum proprium filium suum Pippinum excellenlissimum regem, cum aliis comitibus obviam ejus
25 iterum, el usque ubi ipse magnus rex obviavit, et sicut vicarium beali Petri aposloli venerabililer et
honorifice cum hymnis et canticis spiritalibus euni suscepit, el pariler se amplectentes cum lacrymis
_ se osculali sunt. El praedictopontifice Gtoria in excelsisDeo inchoante, et cunclo clero suscipienle,
oratio super cuncto populo dala est. Tunc benignissimus domnus Carolus magrius rex ante di-
ctum ponlificem conspiciens gratias Deo retulit, qui lam magna mirabilia super famulumsuum per
30 sufiiragiaprincipum apostolorum Petri ac Pauli operatus est, el ad nihilum praedictos iniquos viros
deduxit.
372 Qui dum in magno honore apud se per aliquantum temporis eum ipse serenissimus rex ha-
buissel, haecpraefatiiniqui ct filii diaboli audienles, post dira el,iniqua incendia quaein possessionibus
seu rebusbeali Petri apostoli gesserunt, molili sunl, Deo illis conlrario, falsa adversus sanctissimum
pontificem imponere crimina, etposteum ad praedictummittei'e regem, quod probare nequaquampo-
5 tuissent^, quia per insidias et iniquiiales eorum talia iiec dicenda, sanclam Ecclesiam bumiliare vo-
lentes, proferebanl. Sed dum ad praedictumclementissimuriimagnumregempreefatus ponlifex in magno
et condecenli bonore degeret, ex omni parle tam arcbiepiscopis quamque episcopis et eaeteris sacerdo-
tibus venienlibus una cum consilio e ejusdem piissimi magni regis, omnibusque eximiis Francis, Deo
praevio, Romam illum remeare f in suam apostolicam sedem honorifice cum nimio, ut decuil, emise-
10 runl Bhonore. Qui per unamquamque civitatem tanquam ipsum suscipienles apostolum usque Ro-
mam deduxerunt. Tunc Romsni prae nimio gaudio suum recipientes pastorem, omnes generaliler in
vigiliabeati Andreae apostoli, tam proceres clericorum cum omnibus clericis quamque optimales et
senatus cunclaque mililia, et universus populus Romanus cum sanclimonialibus el diaconissis ac
nobilissimis matroiiis, seu universis feminis, simul eliam et cunctae scholae peregrinorum, videlicet
15 Francorum, Frisonum, Saxonum atque Longobardorum, simul omnes connexi ad pontem Milvium,
eum signis, et bandis, et canticis spiritalibus susceperunt, et in ecclesiam beati Pelri apostoli eum
deduxerunt, ubi et missarum solemnia celebravit. El omnes communiter corpus et sanguinem Domini
nostri Jesu Chrisli fideliter participati sunt.
373 Et alia die secundum olilanam consueluaniem nalale beati Andreseaposloli celebranles, Romam
intrans cum mullo gaudio et lselilia , in patriarchium Lateranense inlroivit. Et post aliquanlos dies
fidelissimis missis, qui cum eo venerunt in pontificale obsequium , videlicet Hildivaldo et Arno re-
verendissimis archiepiscopis, et Cuniberto.Bernhardo », Hallbone et Tesse reverendissimis et sancti.s-
5 simis episcopis, necnon et Flacco electo episcopo, verum eiiam Helmgoth, Rothegario et Ger-
mano gloriosis comitibus, residentibus in Iriclinio ipsius domni Leonis papse, et per iinam et airi-
plius hebdomadam inquirentibus ipsos nefandissimos malefactores , quam malitiam ab ipso ipso-
'
rum pontifice habuissent, tam Paschalis quamque Campulus cum sequacibus eorum, nihil habue-
runt adversus eum quod dicerent.
374 Tunc illos comprehendentes prsedicti missi magni regis, emiserunt eos in Franciam
Qui post modicum tempus ipse magnus rex dum in basilica beali Petri apostoli conjunxisset,
NOTOL.E- MARGINAXES FABROTTI.
*-Psal. xxvi. i Psal. cxvm. ">eum. d potuerunt. <*filio. f remeantem. * dimiserunt. *<Be-
" .
aliardo. » ad ipsum ponlificem. .. .
 1217 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — LEO III. 1218'
etcum magno honore susceplus fuisset, fecit in eamdem ecclesiam congregari archiepiscopos seu
episcopos, abbates et oninem nobilitalem Francorum alque Romanorum, el sedentes parjler
S tam magnus rexquam bealissimus pontifex, fecerunt residere et sanctissimos archiepiscopos et
abbates, stantibus reliquis sacerdolibus et optimatibus Francorum, et Romanorum , ul crimina
quse adversus almum pontilicem dicla fueranl, declinarenl». Qui universi arcbiepiscopi, et epi-
scopi, et abbales unanimiler audientes , dixerunt: Nos sedem apostolicam, quse est capul omnium
Dei Ecclesiarum, judicare non audemus; iiam ab ipsa nos omnes et vicario suo judicamur, ipsa
10 aulem a. nemine judicatur, quemadmoduin et antiquilus mos fuil : sed sicut ipse summus pon-
tifex censuerit, canonice obediemus. Venerabilis vero prajsul inquit: Prsedecessorum meorum pon-
lificum vestigia sequor, et de lalibus falsiscriminalionibus, quse super me nequiler exarserunt, me
purificare paratus sum.
375 Alia vero die in eadem ecclesia.beati Petri apostoli, cum omnes adessent generalilcr
- arcbiepiscopi seu episcopi et abbales, et omnes Franci qui iii servitio
ejusdem magni regis
fuerunl,' et cuncti Roiriani, in eadem ecclcsia beati Pelri aposloli, in eorum prsesenlia, ani-
plectens praefalus venerabilis ponlifex sancta Chrisli qualuor Evangelia coram omnibus ascendit in
5~amboneiu, et sub jurejurando clara voce dixit : Quja de istis falbis criminibus, quae super me
imposuerunt Romani, qui inique me persecuti sunt, scientiam non babeo, nec talia egisse me
cognosco. Et boc peracto omnes archiepiscopi, episcopi et abbates, et cuncti clerici lelania
facta, laudes dederunl Deo atque Dei Genilrici semperque virgini Marise, doininae noslrac, el
beato Petro aposioloruin principi omnibusque sanctis Dei.
- . 376 P°sl ^aec adveniente dic natali Domini noslri Jesu Cbrisli, in
jani dicta Ijasilica beali Pelri
aposloli omnes ilerum congregaii sunt, et tunc veuerabilis almificus pontifex manihus suis propriis
preliosissima corona coronavit eum J*.Tuhc universi fideles Romani, videntes tantam defensionem et
dilectionem quam erga sanclam Romanam Ecclesiam el ejus vicai;ium habuit, unanimiier altisona
Svoce Dei nutu atque beali Pelri clavigeri regni coelorum exclamaverunt : Carolo pihsimo Augusto a
Deo coronato, tnagnd, pacifico hnperalori, vila el vicloria. c Ante sacram confessionem beati Petri
apostoli plures sanctos invocanles, ter dictum est, et ab omnibus constilulus est imperator Romanorum.
Ulico sanctissimus anlisles et pontifex unxit oleo sancto Carolum, el excellentissimum filium ejus
regem, in ipsp die Nalalis Domini noslri Jesu Chrisli, el missa peracta post celebrationem missarum
10 oblulil ipse serenissimus domnus imperalor mensam argenteam cum pedibus suis, pensan. libi*...,
377 Sed et in confessione ejusdem Dei apostoli oblulit una cum prsecellentissimo filio suo rege et
filiabus diversa vasa ex auro purissimo in minislerio ipsius mensse, pensan. libr sed et coronain
auream cum gemmis majoribus quae peridet super altare, pensan. libras quinquaginta quinque; et
palenam auream majorem cum gemmis diversis, pensan. libras triginta; et calicem majorein cum
5 gemmis et ansis duabus, pensan. libias quinquaginta octo; item calicem majorem fundalum cum
scyphone, pensan. libras triginla et septem; imo et alium calicem majorem fundatum, pensan. libras
-
triginta et .sex. Oblulit el super sacratissinium allare beali Pelri apostoli, imo et in basilica beati
Pauli apostoli, mensam argenteam minorem cum pedibus suis, pensan. libras~~quinquaginta quinque,
cum diversis vasis argenteis roirue magiiitudiuis quae ad usum ipsius mensae periinent.
373 Rem m ^asilica Salvaloris Domini nostri Jesu Christi, quam Constantinianam vocant, obtulit
, cruceni cum gemmis byacinthinis, quam almificus pontifex in letania proscedere consliluit, secundum
petitionem ips.ius piissimi imperatoris; imo el altare cum columnis argenteis, el cyborio. Verum
eliam et Evangelium ex auro mundissimo, cum gemniis ornatum, pensan. libr Item et in basilica
5 bealaj Dei Genitricis Mariaead Preesepe obtulit sicla argentea majora, pensan. libr Poslmodum
vero dum deducti fuissenl-iniquissimi illi malefactores, videlicet Paschalis cum Campulo el sequaces
.eorum, in prsesentia piissimi domhi imperatoris, circumstantibus nobilissimis Francis et Romanis, et
omnibus exprobranlibus de malis ipsorum consiliis et operationibus increpabat Campulus Paschalem,
dicendo : Mala hora faciem luam vidi, eb quod tunc me misisti in istud periculum; et cseteri simililer,
10 unus alterum condemnans, manifestabant suis ipsorum reatus. Qui dum tam crudeles et iuiquos
piissimus imperator co^novisset, in exsilium in parlibus Francise misit. Praefalus vero sanclissimus
pontifex juxta ecclesiam beati Petri apostoli fecit in. triclineo majori mirae pulchriludinis decoratam
absidam de musivo ornatani, et absidas duas dexlra lsevaque super marmore et piclura splendenles;
^ el in pavimento marmoreis exemplis stratis, cum cseleris amplis sedificiis, tam in ascensu scalse,
NOTOLJS MARGINALES FABROTTI.
£ B, examiiiarenl. b Carolum Magnum. c Vide Baron. ad ann. 800
1219 ANASTASII BIBLIOTHECARII 1220
15 quamque post ipsum triclineum eompte fecil. Itemque fecit in basilica beati Pelri aposloli vestem
chrysoclabam, cum preliosis gemmis ornatam, habentem historiam Dominicse resurrectionis. Sed et
inler arcus argenleos vela serica alba et vela ..de staurace pulchcrrima. Post reversionem suam et ob
niinium amorem fecit eidem nulrilori suo preslyterium„noviter~lotum marmoreum magnae pulchri-
ludinis, scnlptum compteque erecriim. Sed et super altare majus fecit telra vela holoserica alithina
20 quatuor, cum astillis -et rosis chrysoclabis.
• 379 Et in eodem altare feclt cuiri historiis crucifixi Dominivestem Tyriam, et in eeclesia docloris
mundi beati Pauli apbsloli lelra vela holoserica alithyna quatuor, et veslem super altare albam
chrysoclabam, habentem liisloriain sanctae Resurreclionis, et aliam vestem chfysoclabam, liabenleiu
historiam nalivilaiis Doiiiim"et sanctorum Innocentium. Imo et aliam veslem Tyriam, habeniem
5 hisloriam caeciilluminali, et Resurreclionem. Idem autem sanclissimus preesul.fecit in basllica beatae
Mariee ad Preesepe veslem albam chrysoclabam, habentehi historiam sanctae Resurrecliohis; sed et
aliam vestem in orbiculis cbrysoclabis, habenlem historias Annunliationis, et sanctorum Joachim
el Annse. Fecit in ecclesia beali Laurehtii fpris hiuros idem praesul vestem albarii rosalam cum
Gbrysoclabo; sed et aliam vestem siiper sanclum corpus ejiis albam de slauraci cbrysoclabam, cum
10 margarilis; et in tilulo Calixti vestem chrysoclabam ex blaltin Byzanleo , habentem liisioriam nali-
vitalis Domini, et sancti Simeonis. Item in ecclesia sancli Pancralii~ve'stem fyriani, habenlem
hisloriam Ascensionis Domini, seu el in sancla' Maria ad Marlyres fecit vestem Tyriam ut supra; el
in tilulo sanctse Sabinee ut supra; et in diaconia sancti Bonifacii ut supra; et in diacoriia sancttc-
Mariae, quae vocatur Cosmitlin, ul supra"; et in basilica sanctorum Cosmse et Damiani fecil veslem de
15 blatti Byzanleo, cum periclysin de chrysoclabo et margaritis.
3S© Rem m ccclesia sancti Valentini fecit vestem chrysoclabam et aliam vestem fecit dc fundato
pulcherrimam. Et in diaconia sancldrum Nerei et Achillaei fecit vestem de stauraei; et in diaconia
sancti JJei Genetricis, quse vocatur Dominica, fecit vestem de slauraci. Ipse vero almiflcus ponlifex in
venerabili monaslerio sancti Sabaefecit bulronem argenteum cum canistro suo, pensan. Iibras.duodc-
5 cim; et vesiem de' stauraci cum ehrysoclavo et margaritis. Item et in monasterio sancti Erasmi
fecit vesfem de stauraci cum cruce et gamadiis, simul et paratrapetis suis, cum periclysi de chryso-
clavo. Necnon et in monasterio Clivi Scauri fecit vestem de stauraci cum periclysi de chrysoclavo.
Verum etiam et' iii titulo Pammachii fecit vestes duas, ex quibus unam de stauraci cum periclysi
de chrysoclavo; et aliam vestem de imiziho. Saepedictus vero autisles sanctissimus ecclesise beali
10 Andreae aposloli, sitee in tricesimo via Appia in Silice",sarta tecla noviter renovavit, una cum bapli-
sterio, et poiiiciis. In qua Ecclesia presbyterum constituit, ubi et dona oblulit tam in argento quamque
in veslibus et libris. Ndha verb indictione, peccatis nostris imminentiJius, subito lerraemolus factus
pridle Kalendas Maii, et ecclesia*beali Pauli apostoli ab ipso lerreemotu concussa, omnia sarta tecla
" rnerunt.
Quod couspiciens-magnus et praeclarus pontifex in magnam veniens tribulalionem, lanienlari
15 coepit lam pro argen. quamquefpro coeteris speciebus quae ibidem demolilae et confractae sunt. Sed Do
mino annuente, et beatoprincipe aposiolorum prolegente, praefatus pontifex et totis nisibus suis"cerla~
men ponens instar sicut antiquitus exislebat arapla, et maxiina fortitudine ponens in meliorem dediixii
slatum; et in meliori specie eam ujarmoribus decoravit, tamque presbyterium quamque tofam
ecclesiam marmoravit, et ejus porlicus renovavit.
3S1- Simulque et in nave quae est super allare sarta tecta omnia noviter reslauravit, et tres
imagines aureas ibidem oblulit; scilicet Salvatoris Domini -nostri Jesu Ghristi, bealorum principum
'
apostoloruiri Pelri acPauli. Sedet_aliam imaginem argenteam Salvatoris deauraiam supefposles in
inlroitu posuit, pens. libras sexaginta. Sed et omne argenteum ibidem, quod conquassatum fuerat, no- .
5 viter restauravit. Necnon et*fenestras ipsius ecclesioemirae pulchritudinis exmetallo'~cypsino decoravit.
Ipse vero preefalusponlifex fecit in basilica Salvatoris, queevocatur Conslantiniana, super altare vestes
duas, ex.quibus unam cum chrysoclavoet gemmis, habentembisloriam Salvatoris introeuntis in san--
clam civilatem, et aliam chrysoclavam cum gemmis preliosissimis, babenlem hisloriam Resurreclionis
Dominicae.Et in circuitu allaris vela rnbea serica qualuor.et alba qualuor,._cum cbiysoclavo; el tres
10 ante imagines, eum lista, et alias albassericas numero septemel iriginla.-Et in allarebeali Vciianlii
fecit vestem defundato ciim velis duobus; et in oratoriis sanclorum Joannis Baptistaeet-Joannis evan-
gelistaj fecit vestes duas de stauraci cum chrysoclavo, et vela duo.
382 Isdem vero preelatuspontifex super aftare beati Petri aposloli fecit vestem cum vite ex auro
• pilrissimo, cum gemmis preliosissimis et margaritis, iiabentem in medio vultum Salvatoris et sanclee
Dei Genitricis Mariaj et duodecim aposlolorum, ubi et misit auri libras viginti quinque. Et aliam
vestem chrysoclavam, habentem historiam lelaniee"majoris. Sed et aliam vestem, habenlem labulas
5 chrysoclavas tres, el historiam Dominicsepassionis, legentem: Hoc est corpus meum, quod pro^vobh tra
 "
1321 HISTORIA RE VITIS ROM. PONT.-— LEO III. 1222
'
-delur, et caatcra. Siniiliter eiiam et cortinam majorem de fundalo. Verum ctiam ct per arcus argentcos
de stauraci ex quinque, cum cluysoclavo nonaginla et tres, et in ar-
" fecit vcla pascbaiia, cum periclysi
cuhus majora vela alba quadraginta et octo. Necnon et gabathas fecit-ex auro purissimq quindecim,
cum gemmis pendentes in~ pergula anle allare, pensan. libras sexaginta quinque et setuis. Sed et
10 tabulam an.te confessionem fecit ex auro punssimo, pensan. libras viginli el novem. Verum eliam
el imagines argenteas deauratas duas super regias a majores posuit, pensan. libras nonaginta. Imo
et eantiiara argenlea duo in presbyterio fecit, pensari. libr. quinquagiiila. Necnon el fenestras
ipsius ecclesiae exinelallo cyprino decoravit.
3S3 Fecit el in basilica doctoris mundi beali Pauli aposloli vestem chrysoclavam , habehlem in
medioSalvatorem,et dextra laevaquebealum Petrum, et Paulum gentibus praedicantem, cum periclysi
de chrysoclavo et geinmis pretiosissimis. Super altare beati Andreae fecit vestem chrysoclavam cum
margarilis, sed«t presbyterium ex marmoribus sculptis ornavit. El in altare beatsePetroiiillaefecit vestem
S albain bolosericam, ciim tabulis de chrysoclayo et cruce, et ibidem presbylerium ex marmorihus
sculptis decoravit. Fecit el columnas argenteas sex, et regulares duos ex argenlo purissimo , pensan.
simul librasoctuagiuta.Etsupercorpusbeali Gregorii confesspris atque ponlificis fecit vestem alhaw
holoserieam cum tabulis de chrysoclavo et cruce. Iteuique fecil in basilica sanctae Dei Genilricis ad
Praesepe coninam Alexandrinam,cumpericlyside stauraci, elaliamalbam cum periclysi de blallhin,
10 pendentes super altare, el ante prsesepe vela alba cum"peiiclysi de blatthin. Necnon et intro rugas
majores, atque anle seeretarium, numero duodecim.et intus pracsepe feeit vestem de alylliiiiocum
chrysoclavo. Imo et in basilica beati Laurenlii martyris foris muros,fecit corlynam Tyriam cum pe-•
riclysi. de slauraci. In basilica beati Pancratii martyris fecit cyborium ex argento purissimo, pensaia.
libr. trecentas sexaginta et septem. Et in tilulo Calixti ad bonorein sanctse Dei Genitricis semperque
15 virginis Mariae fecit cyborium ex argento, pensan. libras quingenlas qualuor el semis;- et. in titul»
Eudoxiaj fecit vestem albam cum periclysi de chrysoclavo ; et in titulo sanclae Cseciiisefecil' vesteib
de slauraci: sed et in tilulo sancti Eusebii fecit veslem de fundalo; et in lilulo sauctr Vitalis fecit
vesteni de stauraci cum cruce de chrysoclavo. Necnon et in titulo sanctse Pudentianoe fecit vestem ut
supra, et in titulo sanetifiAnaslasiaefecit vestem de fundato. Fecit et in litulo.sanclaePraxedis-veslem de
20 stauraci, cum periclysi de blatthin , et in basilica beali Laurenlii in Formoso fecit vCstemde quadrapulo.
384 lmo el m monasterio sancli Anaslasii fecit vestem de chrysoclavo ejusdem, cum riiartyris
passione depicta, et pharum de argento, cum canistro octogoni, pens. libras-vigintiquinque. Et in
monaslerio sancli Silvestri fecit vestes duas, iinam in. basilica majori byzantea cum chrysdelavo, e*
aliam de fundato in oratomo. In-monaslerio sanetseLuciaein Renatis fecit vestcm defundalo cum cliry-
5<soclavo, et in saneto Angelo in-Fabiano fecit vestem de fundato, et- in diaconia sanctaeLuciee in sepiem
Viis fecit vestem de.fundato. In diaconia vero-sanctorum Sergii et Bacchi fecit veslem de stauraci; in
diaconia vero sanctaa Lueise in Orpliea fecit vestem de stauraci, et in diaconia sancti Eustachii fecil
veslem de fundald. Ipse autem a Deo protectus venerabilis, el almificuspontifex fecit.in basilica beati
Petri aposloli jiulritoris sui in medio basiliceecrucifixumex argento purissimo, pensan*.lihras septua-
10 ginta et duas. ltemque fecit in patriarchio Lateranensi triclinium mirae magnitudinis, decoratum cum
absida de musivo ; sed et alias- absidas deceni, dextra leevaque diversis historiis depiclas, habenles
aposiolos gentibus prsedicanles; coheerentesbasilicaeConslantinianae',in quo loco et accubita collocavit,
et in medio concham porphyreiicam aquam fundentem. Necnon et pavimenlum ipsius marmorihus
diversis strayit. Fecit autem et in litulo sancti-Quiriaci vestem de stauraci, cum periclysi de blatthin,
15 ef in gyro chrysoclavum et in medio crucem*de margarilis. Imo'et in' ccemeterio sancti' Sixti via Appia
fecit vesleni deslauraci et inmedio crucem decbrysoclavo. Verumeltomet in tilulo Calixlisuperaltare
post absidam fecil vestem de stauraci, ef in' medio crucem de cbrysoclavo', et ibidem similiter vela
sex fecit de stauraci. Fecit et in tiiulo sanctorum QuatuorCofo.naltorumvesfem de slauraci, habentem
in medio crucem de chrysoclavo'. Et iri titulo sancti Marcellifecit vestem de stauraci.
385 Simulque in.eceresiasancla. marlyris Sahineefecil veslem de fundato, cum periclysi de blallhih,
habenlem in medio crucem de chrysoclavo. Necnon in.fiasilica sancti Laurentii in Formesb fecit vestem
defundato. Ecclesiam vero beati Pauli apostolf, quae vocalur Conventus, sitam in territbrio Orbelano,
intra Jines Suanenses et Cusinenses, seu Tuscianenses, atque Castrilana., quaepro nimia vetustate' jam
. 5-immarcuerat, alquein ea pecudes refugium faciebant, necnon etex ea reliquiae afilataefuerant, isdeni
sanetissimus prsesul pontifex mundari prsecepit, et omnia saiia lecta ipsius in porticibusnoviter
restauravit, alque.in altare ejus vestem-de.stauraci posuit et reliquias recondi prsecepit, Pari modo et

NOTBL.ESIARGINAL^ES FABROTTl, ' '

<*rugas.
 1225 ANASTASHBIBLIOTHECARII - J1224
in basilica beati Petri apostoli, sita in Albano, quse pro nimia vetustatc jam ruitura erat, oinnia |tecla
sarta ejus noviter reslauravit. Fecitautem isdem aliiificus porilifex in basilica beali Hippolyli martyris
10 in eivilate Portuensi vestes de slauraci duas, unam super corpus ejus et aliam in allari majori. Etin
litulo sanctse martyris Sabinsetetra vela de slauraci, cum periclysi de blatlhin. Enimvero et in oratorio
sanclseDei Genitricis, sito in xenodochio Firmis, fecit veslem de stauraci pulcherrimam.
386 Ipse vero a Deo prolectus el praeclarus pontifex constituit ul anle tres dies Ascensionis
Dominicse lelanise celebrarenlur : scilicet feria secunda, egrediente ponlifice cum omni clero el
cuncto populo,-cum hymnis et canticis spirilalibus, ab' ecclesia Dei Genilncis ad Prassepe pergendo
ad ecclesiarii Salvaloris, quse appellalur Constantiniana; feria lertia vero, exeuntes ab ecclesia sanclse
5 Sabinse marlyris, etpergentes ad. bealum Pauluni aposlolum; feria quarta exeuules ab ecclesia Hieru-
salem, elpergentes ab beatam-ecclesiam beali Laureritii martyris foris muros. Fecit aulem et in litulo
sanetorum Coronalorum veslem de slauraci, habentem in medio' erucem *de cbrysoclavo
387 Isdein vero sanctissimus praesul in basilica beali Agapiti maiiyris, in civilate Praenestina,
fecit vestem de stauraci cum perielysi de fundato, et in medio crucem de chrysoclavo. Fecit isdem
sanctissimus prsesul in ecclesia beati Clementis, quae ponitur in Velitris, vestem de stauraci. Simili
modo et in litulo beati Chvysogoni fecitvestem de stauraci cum perielysi de blallhin ; et in lilulo oeati
5 Laurenlii de lucina fecit vestem de stauraci cumpericlysi de blatlhin; et in tilulo beati Marci fecit veslem
de stauraci cum periclysi; et in titulo beati Laurenlii in Damaso fecit vestem similiter. Simili modo
el in titulo beati Sixti fecil vestem de stauraci cum periclysi de blattbin, necnon et in diaconia beati
Adriani, et in ecclesia bealae Maiiinse, et in diaconia antiqua fecit vesles de stauraci cum periclysi.
Simili mddo et in diaconia beati Arcbangeli fecit vestes tres, ex quibus unam de staurabi cum peri-
10 clysi de blalthin, et alias duas de Tyrio cum periclysi de fundalo, cum historia de elephanlis. Imo et
in diaconia sancti Theodori fecit vestem de slauraci cum periclysi; "et in diaconia beali Georgii fecit
vestem de fundalo cum hisloria de elephantis, seu diversis historiis, cum periclysi de fundato..Fecit
et in diaconia in gyro veslem de stauraci cum periclysi deblatthin. Simili modo el in diacouia iri vk
Lata fecit vesles duas de Tyrio, cum periclysi de blatthiu. '
388 El in diaconia sanctae Agathee fecit vesiem de stauraci cum periclysi" de blatlhin. Fecit i«
basilica beati Archangeli, quae ponitur in Septimo, vestem de slauracicum periclysi de blatthin; et in
monaslerio sanciiAgapili, quod ponitur ad Vincula, fecitveslem de slauraci. Idem vero misericor-
dissimus praesul fecit in ecclesia bealse Agnes marlyris, ubi ejus corpus requiescit, vestein de fundato
5 cum periclysi de hlalthin ; el in ecclesia beati ApolUnaiis fecit vestem de slauraci cum periclysi de
blalthin'. Isdem misericordissimus prsesul fecit et in litulo sanctorum Marlini et Silveslri vesles de
, stauracin duas, e quibus unam cum periclysi de fundalo, alias vero de blallbin ; et in diaconia sancti
Viti fecit veslem de stauraein cum periclysi de fundalo. Enimvero et in ecclesia beatsc Eugeniae, in
qua sanclum corpus ejus requiescit, fecit veslem de stauracij cum periclysi de blalthin. Fecit et in
10 ecclesia sancli-'iStephani| in Coeliomonle vestes de slauraci duas, in quibus unam in allari majori,
aliam vero super corpora sanctorum martyrum Primi et Feliciani. Simulque- et in basilica beaue
Euphemise fecit vestem de stauraci; et in basilica beati Archangeli, queeponitur in vico Patricii, fecit
j vestem de slauraci.
r' 389 Fec' 1 el suPei' sepulcrum-neati.Sebasliani marlyrls via Appia ad Catacumbas vesles majores
drias, exquibus unam de stauracret aliam de fundato. Et inibi super lumbas aposlolorum Peti-i ac
Pauli fecit vestes duas de slauraci et fundato, seu blatlhi. Isdem vero" sanctissimus prajsul fecit iu
basilica beati Laurcnlii martyris, sita infra civitatem Tiburtinam, veslem de slauraci. tFecit et in
5 oralorio sancti Stepbani in sancto Pelro, qui appellatur Major, vestem de slaufaci. Fecit autem et in
basilica beali Hyacinthi, sita in Sabhiis, ubi et corpus ejus requiescit, vestem de slauracipulcherrimani.
Hem a Deo prolectus et praeclarus pontifex feeit super altare beali Petri apostoli fautori suo veslerii de
chrysoclavo mirae maguitudiuis, habentem historiam Dominicaenativitalis cum gemmis preliosissimis et
margaritis ornatam.,Fecil autem in supradicta ecclesia *vela de stauraci atque de fundato, pendentia
10 inter -columnas majores, dexlra laevaque, numero sexaginta quinque; et alia vela alba. holoserlca majora
iria, quee pendenl arite regias in inlroitu. Alque ibidem ejus bealitudo fecit crucifixum ex argento
purissimo, qui iStal juxta altare majus, miree magriitudinis decoralum, pensan. Iibras quinquaginta
duas; cui super fecit gabalhas sex cum cruce ex argenlo purissimo, quae pendent ante arcum majorem,
dextra laevaquei pensan. simul libras duodecim et semis.
390 Enimvero et inibi fecit praeclarus ponlifex vela de stauraci, quaj "pendent in a^rcuous argen-
teis in circuitu allaris, et in presbyterio numero nonaginta et sex, ex quibus duo haberilia iu iriedio
cruces de chrysoclavo cum orbiculis, et alia oclo cum periclysi de chrysoclavo: necnon et arcus cum
columnis suis fecit ex argenlo purissimo in supradicta ecclesia ; et in medio presbyterio, pens. simul
S libr. duceutas quinquaginta et unam et semis. Jsdem vero almificus pontifex fecit ubi supra crucem
"
1225 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — LEO III. 1226
.. anaglyphum intersatilem ex auro mundissimo, pendentem in pergula ante altare, cum candelis duode-
cim, pensan. libras. tredecim.' Prsedictus quoque venerabilis ponlifcx fecil in basiiica dpcloris mundi
beati Pauli apostoli calices majores fundalos ex argento purissimo ex ipsius aposloli donis, "quipendeul
in arcu majore, numero undecim, el alios qui pendent intercolumnas majores dextra laevaque nunicro
10 simullibr. ducenlas sexagiiita et septem. Ilic idem almificus praesul, divina iu-
' quadragiiita, pensan.
spiratione replelus,'fecit in basilica beali Pauli aposloli ciborium cum columnis stiis super altare,
' mirae
magnitudinis etpulchritudinis decoratum, ex argento purissimo, "pens. libras duo mille et quin-
decirii; necnori et crucem anaglypbam interrasilem ex auro purissimo, pendenlem in pergula anle al-
lare,:pensan.~libras tredecim ; atque velum rubeum, quod pendet ante altare_.habens " in medio cru-
15 ceni de chrysoclavo et periclysin de. chrysoclavo.
391 ParJ m°d° et m hasilica sanctae Dei Genitricis ad, Prsesepe fecit gabathas quinque ex- auro
"purissimo, pensan. libras oclo et semis, alque crucem ex auro purissimo, pensan. libras."decem ; ncc-
non cl coronam majoi*emex argento purissimo, pensan.- libras iriginla sex. Enimvero et inibi fccit
" "•
vela alba holoserica,".pendentia' iiiter cblumrias majores, dextra laevaque, numcro quadraginta.duo,
S ex quibus undecini rosala'. Fecit ei in circuilu.altaris ubi supra alia vela alba . holoserica rosata, quse
pendenl in arcu de ciborio, numero qualuof, ex quibus unamcum chrysoclavo et margaritis, atque ve-
luih aliud majus* album," quod peridet' anle regias. majores' in inlroilu. Sarta lectavera.ecclesia beatae
""''
Aarese,"sitasin Oslia,'omnianoviter.reparavil.-Ecclesiamverobeali Marcelli, sitam in cpiarlo_.decimo»
quaeab igne fuerat exusta, isdem alinificus praesul in omriibus noviter reslauravit. Ipse; vero praeclarus
10 pontifex fecit in basilica Salvatoris, quae appellalur Constanliniana,.letravila in circuitu altaris alba ho-
1 loserica, ex quibus ununr habet in medio labulam cum cruce de
chrysoclavo. Imo et in eadem basilica
SalvalorisDom.ini nostri JesuChristi renovavit altaremajusmirae magnitudinis, decoratum ex argento
pmissimo, pensan. librassexaginta. et novem; Fecit e't in basilica sanctse Dei Genitricis ad Praesepe
vestemclirysoclavam cum margaritis ornatam, habeniem historiam DominicoeNalivitatis; simul etiam
15 elarcus duos exargento in presbyterio, cum columnis quatuor, et alios arcus quinque, pensan. libras
centum triginla et tres. Isdem vero prsecipuus prsesul fecit in basilicasanctaeDei Genitricis ad Prajsepe
vestem rubeam alithynam, habentem in medio tabulani de chrysoclavo,' cum historia Domini nostri
Jesu Chrisli etsancti Simeonis,"quarid.o in templo est prsesentatus : et in circuitu listam de. chi'yso-
clavo; necnonet aliam veslem chrysoclavamj habentem historiam transilus sancl» Dei Genilricis,
20 mirae magniludinis et pulcfiriludinis, decoratam ex gemmis pretiosis, et margarilis ornatam, cum pe-
riclysi de chrysoclavo, et in circuitulislam de chrysoclavor Verum etiam et in.diacoaia ipsius Dei Ge-
nitricis dominse nostrffi, quaeappellatur Dominica, fecit veslem rubeam alithynam, habentem in medio
tabulam de chrysoclavo, ciim historia ejusdem Dei Genitricis, ex margaritis ornatam, et periclysin de
chrysoclavo. Fecit autemet in diacoriia ipsius Dei Genilricis, quaeappellatur Anliqua, super-altare
25 majus ciborium ex argento purissimo,'pensan. libras ducenlas et duodecim. '
i 392 Prsefatus yero venerabilis el prseclarus pontifex fecit in basilica beati Petri aposloli nulritori
suo gabatbam ex auro purissimo anaglypham, cum geirimis preliosis ornatam, quaependet ante ima-
, :. ginem jpsius apostoli in ingressu "vestibuli, pensan. libras septem et semis. Faciem vero "sacii altaris
ipsius apostolorum prineipis ab imo usque ad summuin, cum luminaribus inferius superiusque ; nec-
S non et iritra corifessionem Salvalbrem stantem, dextra laevaque ejus beati apostoli Pelri etPauli, ha-
• • bentes
pariter coronas ex gemmis'pretiosis, atque pavimentum ipsius confessionis investivit ex auro
fulvo nimis, pensan. libras quadringentas quiriquaginta et tres et uncias sex. Verum etiam super ip"
suni sacrum altare fecit veslem chrysoclavam, babentem hisloriam Dominicae Ascensiohis et Pente-
' • - '
Costen, crim periclysi de chrysoclavo.
393 I*ari modo ubi supra fecil imaginem ipsius apostolorum principis in porta virorum, ex auro
purissimo et gemmis pretiosissimis mirae magnitudinis et pulchritudinis decoratam, pensantes libras
decem et novem et.uneias tres. Preesertimvero isdem beatissimus pontifex fecit ubi supra cancellos fu-
siles in ingressu presbyterii, seuindextra parte laevaque, necnon el in ingressu vestibuli, ex aj*genlo
S mundissimo, pens. simul librasmille quingentas septuaginta el tres. Simulque et columnas volatiles.a
tam in ingressu corporis dextra laevaque ex parte virorum, ac mulierum para octo, pens. simul libras
centum nonaginta ; necnon et arcus argenteos octo, pens. simul libras cenlum quadraginta et tres. Fe-
cit autem isdem beatissimus pontifex in basilica beati Andreae, ubi supra, regnum ex auro purissimo,
cum gemmis pretiosis ornatum, pensau. libras duas, eluncias quinque. Necnon et supei altare beatee
10 Petronillae, nbi supra, fecit regnum aureum cum gemmis pretiosissimis," pensan; libras duas et uncias
' ' * ;
NOTDLiEMARGIHALES FABROTTI. . "'*'''
r. atornaliIes vel versatiles . . ' '"
- " '-
PATROL/CXXVIII .'""".' 39
1227 ANASTASIIBIBLIOTBECARII ' _228
tres. Simili modo et super altare sauclaj Dei Genitricis, ubi supra, qiieeappellatur Mediaha, fecit ve-
stem de fundato cum periclysi de chrysoclavo, habentem iiistoriam Annunliationis Doniiiii. Fecit aulem
isdem bealissimus pontifex in basilica docloris mundi beati Pauli apostoli canistros ex argenlo puro,
numefo quadraginta seplem, pensan. simul libras ducenlas quadraginta et seplem. Et in monasierio
15 sancise Agathae marlyris super Suburrarii fecil veslem rubeam alithynam, habentem in medio labulam
de chrysoclavo eum peficlysi de elirysoclavo. Necnon et in monasierio sancti Pancratii, sito post basi-
licam Salvaloris, quam Constantinianam vocant, fecit vestem defundato. Hic fecil bealo Petro apostolo
faulori suo Evangelia aurea cum gemmis prasinis atque hyaciiithinis et albis miraemagnitudinis in
circuitu ornata, pensan. libras decem et septem. et uncias quatuor. Hic lecit calicem aureum praeci-
20 puum, diversis ornalum lapidibus pretiosis, pensan. libras viginli oclo; similiter et palenam auream^
pensan. libras viginti octo et uhcias novem. -
3S4 Pai'i modo in basilica ipsius aposloh fecjt Cherubin ex argeulo purissimo aeauratos qua-
tuor, qui stant super capita columnarum argenlearum sub ciborio, pensan. libras nonagiula pt tres.
Fecit quoque isdem praecipuus prsesul, ubi supra, imaginem Salvatoris auream, quae stat in trabe
super ingfessum vestibuli, peiis. libras septuaginta et novem. Fecil autem in basilica doctoris niundi
5 beali Pauli apostoli aDgelos ex argenlo purissimo deauralos duos, qui stant juxta imaginem Sal-
valoris in iugressu vesiibuli, pensan. libras centiim et 'seniis. Verum etiam et polycandilum porphy-
reticum; pendenterii in pergula anle confessionem in eatenulis aureis, o^uaepens. libram uuam. Praeser-
tim et in ingressu basilicae, ubi supra, regias majores fecii imagines ex argento quinque, pensanles~
inibi libras ducentas viginti et novem. Eniriivero, ubi supra, fecit. aquamanus antipemlo deauralas,
10 paria duo, pensan. siniui libras qualuordecim. Fecit autem isdem prsesagus antistes, ubi supra,ce- ,
rostalas majores versatiles anaglyphos ex argento purissimo, pensan. simul libras ocluaginia et sex el
uncias octo; atqiie lucernas majdres fusiles byihixas duas , pensau. inibi libras quinquagiiila et
seplem.; e't constituit ejus beatiludo ut guotidianis noelibus anle altare ipsius aposloli ardere debeant.
Hic, divina aspiralus gralia, inveslivit traberii majorem, quee est sub arcu piincipali ex argenlo mun-
15 dissimo, pensanterii Iibras mille trecentas quinquaginla et duas.
§©5 Fecit autem hic praeclarusponlifex, ubi supra5 in altari majori veslem chrysoci.avamj-mira^
magniludinis et pulchritudinis decoraiam, habentem historiam Salvaloris Domini noslri Jesu Christi
sanctaeque ejus Geuitricis etduodecim apostolorum, cum periclysi de chrysoclavo, uridique cum
margarilis ornaiam, et ab utrisque laleribus blatthin cum chrysoclavo decoralam, qua^ ih natalibus *
S aposlolorum isdem egregius prsesul ibidem poni constituit. Fecit autem ibi super crucem hiajorem
ex aurp fulvo nimis panoclystam, ornalam gemmis pretiosis, pens. libras qiiadragirila duas el uncias
duas. Necnon et ceroslata paria qualuor, investita ex argenlo deaufatb, pens. siriiu) libr'a'sseptuaginta
et septein. Fecit autem venerabiiis ei prseclarus pontifex super altare beatae Pelronillse ciborium
cum columnis pbrphyreticis e~xargenib piirissiriio, mirse inagnitudinis decoratunr, pehs. libras ifecentas
10 quadraginta et octo, atque imagineih argeriteam stanlem sub afcu de ipso ciborio, pens. libras decem
et semis. Ipse vero a Deo protectus et iirsaclariispontifex fecit iri basilica docloris mundi beati Pauli
aposloli super allare majus veslcm chrysoclavam, habenlehi bisloiiam Dominica_ Resurreelionis,
cum margaritis ornalam, et periclysin de cbrysoclavo. Siriiililer ex margaritis ornalas imagines
apostolorum duas ex argento deauratas, pensan. libras octuaginta et sex.
SS® Hic vero misericordissimus pontifex fecil in basilica sancte Dei Genitricis ad Praesepe
super altafe vestemchrysoclavam, habentem hisloriam Dominicse'Resurreclionis mira2magnitudinis
el pulcliriludinis deeoratam, cum periclysi de chrysoelavo, undique ex margarilis orjiatam.-Et in
titulo sanclae Dei Geuitricis, quse appellatur Calixti, fecit reguum ex auio purissiriio, peudens super
5 altai*emajus, ex gemmis preliosis ornatum, pens. libram unam. Atque in diaconia ipsius Dei Genitricis,
'
quse appellatur Dominica, fecil regnum ex auro mundissimo peudens super aliare majus ex gemmis
pretiosis ornalum, pensan. lihras duas. Hic beatissimus-praesul, divina inspiratiorie repletus, fecit
in basilica Dei Genilricis ad Praesepe in ingressu prsesepii regias vestias ex argento purissiriib, pens.
simul libras cenlum viginti et septem, et super ipsas regias velum modicum furidaium, haberitem in
10 circuitu listam de chrysoclavo. Necnon et alia vela tyria super regias majores tria iri Ingfessu basi-
Jicae cum periclysi de fundalo.
SS7 Fecil aulem isdem egregius praesul in basilica beati Petri apostoli calices riiajbres ex argento
mundissimo, t|ui sedenl super trabes argent. numero decem el octo, pensan. simul libfas centum
ocluagiuta duas. Necnon, ubi supra, fecit cerostatas majores fusiles ex ai'gento purissimo, qrii stant
anle confessionem, pensan. libras cenlum nonaginta octo. luveslivit vero super trabem ex afgento
5 mundissimo, qua. est super imaginem auream in ingressu veslibuli, pensan. libras cenium viginti sex,
et semis. Verum etiam, ubi supra, fecit lueernas fusiles duas ex argento purissimo, pensan. simul
libras vigiuti et septem. Et noc constituii ul Dominicorum aies vel in sanclis solemniiatibus, Iiinc"inde
1229 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — LEO IU. 1230
juxla ectoriam consisterent, et ad legendum sacras lectiones luminis splendore refulgerent. Hic fecit
ad beatum Audream aposlolum ciborium ex ai-genlo purissimo super altare majus, pensan. libras
10 trecentas et quuique. Hic autem praecipuus pontifex divinilus inspiratus baptisterium, ubi supra,
ponspiciens, quia jam prae nimia velustate ruinse proxiniuni inerat, et quia anguslior locus populi
existebat qui ad baptismumveniebat, isdem preesiil a fundamentis ipsum baptisterium in rotundum
ampla largitale construens in meliorem erexit staliim, atque sacrum.fonlem in medio largiori spatio
fundavit, et in circuitu columnis porphyrelicis decoravit, et iii medio fontis columnam posuit, et super
15 columnam agnum ex argenlo purissimo, fundentem aquam, qui pensan. libras decem et octo et uncias
decem. Necnon et altare majus sub absida conslruxit, cujus faciem atque confessionem, seu i-ugas, ad
decorem ipsius jsacri allaris investivit'ex argento mundissimo, pensam.simul libras quadraginta et
octo; verum eliam et veslem de stauraci super eam posuif, alque regularcm ibi superinveslilum
x argento purissimo fecit. Et super ipsum regularem posuit avcum.et.gammadias ex argento, qui
20 pensant simul libras oetuaginta..Neciiou et imagines tres, ubi supra, posuit, pensan. inibi libras tri-
ginta et septeiri et uncias decem; ipsum vero baplisieriurii diversis in.circuitu decoravit picturis.
398 Oralorium vero sanclae Crucis, ubi supra; quod prae nimia erat velustate ruiturum, hic pree-
cipuus pastor a fundamentis simul eum absida novo aedificioerexil, et ad perfectum usque pefduxit,
atque ipsam absidam ex musivo diversis decofatam pictuiis atque marmoribus mirb splendoreornavit,
ubi et obtulit «Iborium super altare cUm columnis suis. atque facieihipsiusaltarisinVeslivilex
I argento purissimoj pensan. libias eentum viiginli et uiiam ei uhcias diias; regnum spaiioclystim.
ex auro purissimo, eum cruce in medio, "peudenssuper ipsum altare, peiVsah.iibrahi uhahi, et uncias
. undecim-. Necnonel alias columnas argehteais quatuor, et supef ipsas 'colurimas regularem ihvestitum
es argefito purissimo, pensaii. ihibi libras sexaginta e't qualuof el uncias ifes. A.rc'us argenteos tres,
pensan. libras quadraginfa et tfes ei uncias octo : iniagines afgeriteas deaufaias ires, pehsan. inibi
10 libras triginta; canislrbs argenteos intersatiles duodecim, pensari. simul libras septuagitita ei octo;
gabathas argeriteas intersafiles fundatas viginii uiium, el crucem uriam, "pens. in ununi lib. quinqua-
giuta; vestem super altare de fundatb iiriairi; et alia de blalthin, cum chrysoclavo, necnori et aliam
vestem albam rosatam cuni chrysoclavo : velum mbdicum cbrysoclavatum xum crucifixo, et margaritis
ornatum; vela de stauraci septein, vela de fundalo quatuoi*?vela modica, quaepenclent in regulari arite
S imagines Tyriaj sex: vela alba seiica, ofuata iri circuilu de fundato ciuddeciiri; velum inajiis album
rosalum, ornatum desuper de quadfupulo rinum, et aliutl velum fubeum, cum bubalo, quod pendei antc
regias majores: veia niodica de siauraci quatuor, quaj pendent in reguiari aiite imagines; sed el alia
vela promiscua serica numefo undecini.Fecil, ubisupra, ad fontesvela Tyria tria, quae pendenl in
regularem ante imagines,'et alia vela sefica numero viginti unum.
""
. 38-9 Rie fecit beato Pelfo aposiolo hutritori sho caliceiri aureiim pfaecipuuni spanoclystum a
diversis ornatum lapidibus pretiosis, pehsan. libras.triginia. Pafi riiodo fecit et paienam aureani spa-
noclystam, siniiliter-divefsis orhatam pretiosis lapidibus, peiisari. libras viginii quinque. Fecil vero
super ciboiium dealtari majori bealo Petfo Spostolo canlhara majora quatuor ex argenlo purissimo,
S habehlia in medio cereos ex argenlo deauratos, pensan. in unum libras centum et quadragiuta. Prae-
dictus vero et prseclarus poutifex fecil ubi supra thuiibulum aposlolicum ex auro purissimo, pensan.
Iibras duas ct unclas quinque. Fecit vero vestem sUper altare majus-chrysoclavam, diversis ornatam
picturis quam eonsiiiuit quatuor temporibus per anhilhi in duodecini leclionibus ibidem "ponere. Fecit
ubi super coronas majores ex argento pufissimo 'quatffor, pensah. simul libras eentum qiiinquaginla
--i0 quatuor e'l semis. Fecil vero ubi supra leciofium ex
argento purissimo mirae magniiuciinis decoratum,
pensan. Iibras centum iquadraginta 'et tres'; necnon et ceroslatas ex argcnlo mundissimo, stantes juxta
ipsum leetorium, pensan. simul libras quadraginla et hovem. Verum eliam el super ipsas cerosialas
• fecit lucernas fusiles bimixas duas ex
argento^puro, pensan. libras viginti et septem. Ex hoc constituit
ut Dominicorum die, vel in sanctis solemnitatibus, hihc inde juxla lectorium consisterenl, et ad legen-
15 dum sacras lectiohes luminis splendore fulgefent. Pbarocautbaros fccitin presbyterio numero qua-
luordecim ex argento mundissimo, peris. simul libras quadringentas triginta et tres; necnon columnas
bclo et afcus quatuor fecit ex argento, pensan. inibi libras centum sepluaginta et tres.
4*0® Fecit vero ubi supra calices fundatbs ex argeiito, qui pendeni inter columnas majores dextra
lievaque basilic» numero sexaginta quatuor, "pensan.pariter libras quadiingenias sexaginta et unam.
Isdem vero praesagus antistes ubi supra ati bealum Andream aposlolum investivit altare majug ex ar-
gento purissimo deaurato, hiiro decore ornato, qui perisan. undique libras centum triginia quinque;
5 canlharas ex argento purissimo duodecim, pensan. simul libras" quinquaginta el duas; canistros duo-
WOTDLiBMARGINALES FABROTTI.
a B\ epanociistum.
 ~
mi ANASTASIl BlBLIOTHECARIl 1232
decim ex_argento,pensan. libras septuaginta et octo. Invesiivlt veroaltarebeateePetronillceexargcnto
purissimo deaurato, diversis ornatam picturis undique, pensan. libras cenlum sexaginta el ilduas et
unciasoclo. Necnori investiyit altare beati Gregorii confessoris atque pontificis ex argento deauraio
undique, pensan. libras cenlum viginti et septem! <Fecit ubi supra in gremio basilicse beati Petri apo-
10 stoli cortinam majorem Alexahdrinam hblosericam, habentem in medio adjuriclum fundatum| el ia
circuilu orriatum de fundato.VVerumetiam isdem pisecipuus pfajsul fecit thuribula aposlolica" ex auro
purissimo duo, ex quibus.unum misit in.tus super corpusj ejus, quod pensan. libras duas, et allerum
pensan. libras duas et uncias octo,*;quodprseceditper staliones.
4@1 Hic vero almificus praasul fecit in basilicam beali Pauli apostoli tburibula apostolica ex auro
purissimo'duo. Hic vero almificus priesul investivit faeiem allaris sanct_e Dei Genitricis ad Prsesepe ex
' argento.mundissimo deauralo, quodpens. libr. octuaginla et sex. Fecit autem ibi eoronas duas ex
argenlo purissimo pens. libras quinquaginta qualuor. Coiiinas. majores Alexandrinas holoserica orna-
5 las in cifcuitu de furidato. Hic yero praecipuus prsesul ex largilate omnipotentis Dei, et beali Pe&ri
clavigeri regni coelorum, obtulit per universas sanctorum sacras ecclesias hujus almaj Romse coronas
vel eliam canistros ex argento purissimo, ob veniam facinorum suorum; videlicet: in ecclesia Domini
noslri Salvatoris, quae appellatur Goustaiitiniana, fecit corouas ex argento purissimo, pensan. liliras
viginti tres. Et in basilica. sanclae Dei Genitricis ad Prassepe instar fecit coronam ex argento puro, pens.
. 10 libras tredecim. Et in basilica sanctae Dei Genitricis in titulo Calixti fecil coronam ex argento, pens.
libras tredecim et uncias tres. Et in„ diaconia ipsius Dei Genitricis, quae appellatur Antiqua, similiter
fecit cbroriam ex argento, pensan. libras tredecim. Et in ecclesia sanclse Dei Genitrieis ad Marlyres
fecit coronam ex argento, pensan. libras dubdecim et uncias. tres. Et in diaconiaipsius DeiGenitricis,
quae appellatur Cosmedin, eodem modb fecit coronam ex argento, pens. libras duodecim, necnon et in
•15diaconia sanctae Dei Geriitricis, quaeappellatuf Doniinica, similiter fecil corbnam ex argento, pensan.
'
libras novem. Et indiaconia sanctae IJei Genitricis, quee ponitur via Lala, feeit coronam ex argento,
pensan. libras novem. El !h diaconia sanctse Marte in Cyfo fecit coronam argenteam, pensan. libras
octo.' Imo et in diaconia bealee Dei.Genitricis, quae ponitur foris portam beati Petri apostoli, fecit co-
ronam ex argento, pensan.' libfas quirique et uncias tres. Et in diaconia ipsius Dei Genitricis, quie po-
20j,'nitur in Adriano, eodem modo fecit corbnam ex argento," pensan. libras quinque.
4021 Neenon et in oratorio sanclse Dei Genilricis, quse ponitur in Xenodochio Firmis, fecit cani-
strum ex argento, pensan. libras duas.et uneias septem. ln ecclesia beati Petri apbstoli fecit canistrum
de argento purissimo, pensan. libras viginti duas; et in ecclesia beati Pauli apostoli instar fecit cani-
strum ex argento purissimo, pensan. libras 22 et uncias quatuor el octo., Imo et.in ecclesia beali
5 Andreae apostoli, quee appellatur Eudoxiee, eodem modofecit coi'onam de argento, pens. libras novem.
Verum etiam et in eeclesia beali Joannis Baptistee, quaeponitur juxla palriarchium Lateranense, fecit
coronam deargento, pensan.libras quinque. Imo et iri ecciesia beati Joannis evangeUstae,quee poni-
tur ubi supia, fecitjeoronam ex afgento, pensan. libras quinque. Item et in ecclesia beati Stephani,i
quee poriitur in CoelibTfrronte,simili modo fecic coronam ex argento, pensan. libras., septem et uncias ,
40 undecim. Et in basilica apostolorum, quae ponitur in via Lata, fecit coronam "de argento, pensan.
libras tredecim. Et in Musiieo bealae Petronillse,' quod ponitur ad beatum Petrum aposlolum, fecit
coronam ex argento, pensau. libras vlginti.El in ecclesia Hierusalem, queeponitur in Sessoriano, fecit
coronam de argento, pensan. libras quinque. Et in ecclesia beati Laurentii, quaeponitur foris murum,
similiter feeit coronam de afgento, pensan. libras' tredecirii. Et in ecclesia beati. ApoIIinarislmarty-
45 ris fecit coronam, pensan. libras quirique et uncias quatuor. Verum etiam et in basiliea.beaii Pan-
cratii marlyris, quee ponitur foris murum, eodem modo fecit coronam ex argento, pensan. libras octo.
Fecit aulem etin ecclesia beali Valentini marlyris, quse ponitur foris murum, ubi corpus ejus re-
quiescit, coronam de argento, pensan. libras sex. Etin titulo beati Clementis martyris atque
'• pontificis fecit coronam de argento, pensan. libra s quindecim. , •'-.
'
4@3 Et in tilulo beatorum Aquilaeet Priscee fecit caronam ex argento, pensan. libras sex. Etin
titulo sanctee Balbinee simiUier fecit.Mmo et in- ecclesia sancti Sixti marlyris alque pontificis fecit
eofbnam similiter. Et in titulo sancti Laurenlii martyris, queeponitur Luciuee, similiter fecit,- pensan.
libras quatubret uncias decem. Et in titulo sancli Laurenlii martyris, qui appellatur Damasi, fecit
5 cofonamexafgenlo', pens'. libras quinque. Et in eeclesia ipsius maiiyris, quaj ponitur Formosus- feeit
librasduas et uncias septem. Sed etin titulo Pammachii fecil coronam
Tcanistruin ex'argento,peiisan.|
exargerito, pens! libras"10. Et in tilulo jEmilianse pariniodo fecit coronam de argento, pensari. libras
i. Necnonetin titiilosanctiEusebii fecit coronam.deargento.pensan.'libras sex. Etin titulo Praxedis
fecit eoronam, pens. libras' quinque. Et" in lilulo Pudentis fecit coronam ex argento, pens. libras
19 novem. Imo et in tilulo beati Vitalismartyris fecit corouam ex-argenlo, pensan. libras novem. et
uncias tres. Et in litulo sanctaj Susannas marlyris similiter fecit coronam, uejisan," lihras decem e
 1253 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. "— LEO III. 1234
'
septem. Et in titulo sancti Cyriaci fecit coronam de argento, pensan. libras quinque. Et in titulo beati
Marcelli martyris fecit coronam ex argento, pens. libras decem. Necnon et in litulo bcali Marci
martj'ris feeitcoronam similiter. Etin titulobeatse Anastasiae fecit coronam, pens. libras septem et
15 uncias.novem. Necnon et in titulo Caeciliseinstar fecit coronam ex argento, pens. simul libras deeeni
et miciam unam. Et in litulo beali Chrysogoni martyris feeit coronam ex argento, pensan. libras
* ... -.
ouinque.
404 Verumetiam et in diaconia sanctorum Nerei et Achillei fecit coronamde argenlo, pensan.
libras sex et uncias quinque. Et in diaconia sanclse Lucise, quaeponitur in septem Vijs, fecit coronam ex
argento, pensan.libras sex et uncias seplem. Et indiaconia sancti Bonifacii similiter fecil coronam,
pensan. Iibras septem. Etin diaconia sancti Georgii fecit coronam ex argento; pensan. Iibras quinque.
5 Et in diaconia sancti Tlieodori eodem modo fecit coronam, pensan. libras sex et uncias octo. Et in
diaconia sanclorum Sergii ct Bacchi fecit coronam ex argento, pensan. libras sex. El in diaconia
sanctorum Cosmseet Damiani fecit coronam, pensan. libras quinque et unieas octb. Etin diaconia
sancti Adriani marlyris fecit coronam ex argento, pensan. libras sex. Sed elin diaconia sancti
Archangeli fecit coronam exargento, pensan. libras sex. Sed et in diaconia sancli Eustachii similiter
10 fecit, pensan. libras sex et uncias quinque. Et in diaconia sanclse Lucise, quaeponitur juxta Orphea,
pari modo feeit coronam ex.argento, pensan. libras sex et uncias duas. Simulque el in diaconia heati
„ Viti martyris, quseponitur in Macello, fecit coronam ex argento,' pensan. libras sex. Imo et in diaconia
sanctse Agathaesimiliter fecit coronam ex argenio, pensan. libras quinque.'Fecitaulem etindiaconia
sancti Silveslri, quae ponitur juxla beatum Petrum aposlolum, coronam argenteam, pensan.' libras
1S quatuor. Verumetiam et in diaconia sancti Maiiini,' quse ponitur juxta Ijeatum Pelrum apostolum,
instar fecit.coronam ex argento, pensan. libras quinque et uncias tres. Imo et in litulo sanctorurii
Silvestri et Marlini, qui ponitur juxta Orphea, coronam ex argento, pensan. libras sexetuncias duas,
405 Ipse ver° a Deo proteclus et pi*seclaruspontifex fecit inmonasterio sancti Sabse corbnam ex
argenlo, pensan. libras 8 el uneias decem. Verumetiam et in moiiaslerio beati Anastasii marlyris.eo-
dem modo fecit coronam ex argento, pensan. libras oclo et uncias quatuor et semis. Sed et in mona-
i sterio saneli Andrese, quod ponitur in clibus cauri, simililer fecit coronam ex argento puro, pens.
. 5 Jibras quinque. Et in monasterio beatae Agalh__ martyris, qubd ponitur super Suburram, similiter
fecit. Necnon et in monasterio sancti Erasmi, quod ponitur in Ccalio monle, fecit coronam ex argento,
; pensan. libras -4et uncias duas. Simili modo et in monasterio sancli Silvestri corouam ex argento-
pensan. libras 6, uncias tres. Et in monasterio beali Laurenlii martyris, qui appellatur Pallacini, feeit
canistrum de argento, pens. libras 2 et uncias septem. Enimvero et in monasterio sancli Pancralii,
•10 quod ponilur juxla basilicam Salvatoris, fecit coronam de argenlo, pensan. libras 5 elsemis. Fecit
autemet iu monasterio sanctorum Andreaeet Bartholomsei, .quod appellaiur Honori, canislrum ex ar-
genlo, pensan. libras tres. Et in monasterio sancti Stephani, quod ponitur juxla Lateranis, fecit ca-
nistrumde argenlo, peusan. libras duas. Simulque et in monasterib ipsiusprimi 'martyris Stephani,
quodponilur ad bealum Petrum apostolum, fecit canislrum ex argenlo, pensan.' Iibras tres el semis.
. 45 Ipse vero almificus prsesul fecit in monasterio sanctorum Joaiinis et Pauli, qui ponitur juxla beatum
Petrum apostolum, eanistrum exargenio, perisan. libras tres. Pari modo fecit et in monasterio sancti
Martini, quod ponitur ut supra, canistrum, pensan. libras quatuor et uncias duas. Sed et in mona-
slerio sancii Stephani, ubi supra, quod appellatur Catagalla Patritia, pari modo fecit eanislrum ex
argento, pensan. libras duas et semis. Simulque et in monaslerio sancli Csesarii, quod ponitur ad
' 20 bealuni Pauluni
apostolum, instar fccit canislrum ex argento, pensan. libras tres. Et in monasterio
.* sancti Stephani, ubi supra, fecit canistrum, pensan. libras duas. Imo et in monasterio sanclorum
Cosmseet Damiani, quod ponitur juxta Praesepe fecit canistrum ex argento, pensan. libras duaset
uncias duas. Simili modo fecit in monasterio sancti Andress, quod appellatur Massa Juliana, canistrum
ex argento, pensau..Iibras duas. Necnon et in monasterio 'sancli.Adriani, qiiod ponitur juxta Prsesepe,
2S inslarfecit canislrum, pens. librasduas. El in moiiaslerio sancli Cassiani, quodponitur juxta beatum
Laurentium martyrem foris murum, fecit canistrum ex argenlo, pensan. libras duas.
406 Fecit autem in monasterio sancti Stephani, qui ponitur ubi supra, canistrum ex argento,
pensan. libras duas et semis. Verumetiam et in monasterio sancli Victorii, quod ponilur ad sanctum
Pancratium, fecit canistrum ex argento, pensan. libras duas et uncias seplem. Et in monaslerio sancli
Chrysogoni similiter fecit canistfum, pensan. libras tres. Ipse vero almificus prsesul fecit in monasterio
5 sanctse Marise, quod appellatur Ambrosii, canistrum ex argcnto, pens. libras duas. Pari modo fecit et
in monasterio sanctse Mariaj, quod appellatur Julise, ut supra. Sed et in monasterio sancti Andreas,
quod ponitur juxla basilicam apostolorum, fecit similiter. Simulque el in oratorio sancti Stcphani,
quod ponitur iu Dulcili, fecil canislrum ex argento, pensan. libras duas et uricias quinque. Enimvero
et in oratorio sanctorum Sergii etBacchi, qui ponitur in Gallinico, similiter fecit canistrum. Imo etin
S25S - ANASTASII BIBLIOTHECARH -1238
10 moriasteno sancti Agapiti, quqj ponitur juxta titulum Eudoxisg, fecit similiter "cauislrum argenteuiM,
et semis. Simili modo et in oratorio sanctse Agnetis, quod ponitur in mouasterio, quod appellatur Duo
Furna, fecit canistrum ex argenlo, pens. libras duas et uncias oclo. Necnon et "in oralorio sancti Viti,
quod ponitur in monaslerio, quod appellatur de Sardas, fecit canistrum ex argenlo, pensan. libras
tres. Et in monasterio sanctaBVjvianae similiter feeit canistrum ex argenlo, pens. libras duas et un-
15 cias novem. Fecitaulemet in oratorio sanctse Lueise,quod ponitur in monasterio deRenati, canislrum
ex argento, pens. libras duas.
4®7 Verrimetiam et in oratorio sanctne Marise, quod ponitur in monasterio Michaelis, instar fecit
canistrum ex argento, pensan. libras duas et uncias duas. Et in moiiasterio sancli Sergii eodem modo
fecil canistrum ex argento, pensan. libras tres. Ipse vero almificus praesul et in oratorio sanctse Aga-
thse, quod ponitur in monasterio apud Africi, canislrum ex argento, pensans libras tres. Pari modo
5 fecitet in monaslerio sanelorum Euphemiae et Archangeli, quod ponilur juxla titulum Pudeniis, ca-
nislrum ex argento, pensan. hbras quinque. Sed etin monasterio sancli Isidori simili modo fecit ca-
nistrum/Simulque et in oratorio sanctse Agathse,quod ponilur in monasterio Tempuli, fecjt canistrum
similiter. Et.in oratorio sancti Csesarii, quod ponilur in monasterio de Corsas, simililer fecit canistrum,
pensan. libras duas et uncias tres. Enimvero et in nioiiasterio sancti Semilrii fecit similiter canistrum
10 argenteum. Imoet in oratorio sanclae Mariae, quod ponilnr in monasterio Aquae SaJvise,fecil similiter.
Simili motlo fecit et in monasterio sancti Donaii, quod ponitur juxla titulum sanctse Priscae, canisiium
ex argento, pensan. libras duas et uncias quinqne. Et in monasterio sancti Joannis, quod poriitur in
Aventino, inslar fecil canistrum ex argento, pensan. libras duas. Necnon et in oratorio sanctaj Mariae,
quod ponilur in monasterio de Lulara,. fccit canislra ex argento, pensan. libras duas et semis. Fecit
15 aulem et in monasterio Hierusalem, quod ponitur ?d beatum Pelrum apostolum, canistrum ex argento,
pensan. libras duas. '
4@8 Verumetiam et in moiiasterio sanctaj Agnetis, quod pomlur foris portam Nimientanahi,~feeit
canistra ex argento, pensan. libfas quinque. Et in monasterio sanctae Eugenise, quod ponitur foris por-
tam Lalinam, pari modo fccit canislrum ex argento, pens. libras quinque. Seu et in oratorio sancli
Sregorii, quod ponilur ih Campo Martis, fecit canislra ex argento, pensan. Iibras tres. Ipse vero al-
5 mificus prsesul fecit ~n titulo bealse Sabinaecoronam ex argento puvissimo, pensan. Iibras oeto. Pari
modo fecit in diaconia sanctorum Silveslri et Martini, qu33ponitur juxia Orplieam, eoronam ex ar-
gento,"pensan. libras sex et uncias duas. Necnon et in oratorio sanctoe Luciae, quod ponitur in Xeno-
dochio, similiter fecitcanistrum ex argento, pensan. Iibras duas et uncias quatuor. Fecit autem.et in
-oratorio sancti Abbacyri, quod ponitur in Xenodochio, canistrum ex argento, pens. libras duas. Atque
10 in oralorio" sanctorum Cosmss et Damiani, quod ponitur in Xenodochio, quod appellatur Tucium,
instsr fecit canistrum ex argenlo, pensan. libras duas et uneiam unam. Verumetiam et in oratorio
sancti Peregrini, quodponilur in hospitali Domir.icoad Naumachiam, fecit canistra ex argentb, pen-
san. libras quinque et unciam unani. Preefatus vcro pontifex feeit in basilica Domini nostri Jesu Chri- ~
sti, quse appellatur Gonstantiniana, super altare majus vestes chrysoclavas duas; ex quibus unam
15 habentem historiam Dominicae resurrectionis, et aliam babentem bisloriam vivificae atque adorandaj
Dominieae crucis. Cantharos ex argento mundissimo octo, pensan. simul libras viginli et se-
plem, et uncias sex. Investivit ubi supra rugas ante ingressum altaris ex argenio purissimo, pen-
san. libras quadraginta octo et uncias oeto. Coronas ex argento purissimo, pensan. libras
duodecim. Fecit ubi supra ad fontes vela alba holoserica, ornata in circuitu de fundato, atque quatlra-
20 pulo numero decem. Sarta tecta vero ipsius ecclesiae, cum quadripoiiicu, simul et ad fonies, omnia,
et in omnibus noviler restauravil. Simul et fenestras de absida ex vitro diversis coloribus conclusit
alque decoravit. Et alias fenesti"as'iiasiliceeex metallo Cyprinoreparavit; et in gremio basilicsa fecit
eortinas duas, ex quibus una riiajor fundata alba, et alia minor alba rosata.
4@S Fecit autetu isdem praesul in basilica sanclae Dei Genitricis, quaj^ippellatur ad Praesepe, ro-
sata cum periclysin'defundato. Canlhara de aigento purissimo duo, pensam inibi libras Tiginti tres.
Columnas duas, pensari. Iibras viginti et unam, et uncias quinque. Crucem cum gabatba ex argento
mundo, pensan. simul libras quinque. In diaconia vero ipsius Dei Genitricis, quae appellaiur Antiqua,
E fecit tetravila alithyna, ornata in circu?tu de quadrapulo. Et in oratorio sancti AndroaJ, ubi supra, vc.la
duo holoserica, ornata ut supra. In litulo ipsius vero Dei Genitricis, qui appellatur Calixti, fecit veslem
albam holosericam rosatam, habontem in medio tabulam de chrysoclavo, cum historia praesentationis
Domini noslri Jesu Christi, et sancti Simeonis, cum periclysi de tyrio. Tetravila rubea alilliyna qua-
tuor, habentia cruces cum gammadiiSvet in cireuilu periclysin de tyrio. Velum tyrium majus, quod
10 pendet ante imaginem, cum periclysi cle blaiibi unum. Vela modica rubea alilhyua, cum staurace in
medio numero tria, quaependent ante imagines argenleas, cum periclysi de blatthin. Cortinam majo-
rem bolosericam in gremio basilicaj, uiiam, fecit et imagines argenteas deauratas. E quibus uii3ni cum .
gemmis, arcum.argenteum unum, cuni gammadiis suis. Supra ceroslaia pharum unum, Ihuribula duo,
1257 HISTORIA DE VITIS ROM. PQI.T. — LEO III. -1238
pens. simuj libras nonaginta 'quinque et uncias septem. Fecit vero isdem praesagus anlisles bealo
15 Petro apostolo calicem aureum, diversis ornatum pretiosis lapidibus, qui praecedit per stationes, pens.
libras tredeeim. Hic feeit in basilica ipsius apostoli velum ehrysoclavum, quod pendet supra in in»
gressu vestibuli. Item aliud velum majus e chrysoclavo, quod pendet in trabe argentea ante imagiueiu
Salvaloris supra in ingressu vestibuli: coronam majorem ex argento purissimo, pens. libras quinqua-
ginta el tres, et uncias octo : pharum argenleum pendentem infra ipsam coronam, pensan. libras vi-
20 ginti el tres. llem coronas argenteas quatuor, pensan. libras quinquaginla et septem. Ganistros octos
qui pensan. simhl libras quadraginia.
41© Hic vero pro amore et cautela orthodoxaa fidei, fecil ubi supra scuta argentea duo, scripta
utraque symbolo, rinum quidem lilteris Grsecis, et aliud Lalinis, sedenlia dextra laevaque super ingres-
sum corporis, pensan. iuibi libras nonaginta quatuor et uncias sex. Fecit ubi supra in gremio ba-
silicse corlinam majorem bolosericam fundalam uuam, ornalam in circuitu de fundato. Velum album
5 holosericum rosatum majus unum, quod pendet in trabe majore super imagines aureas, ornatum in
circuitu de fundalo. Enimvero supra ad fontes fecit vela serica albanumeronovem, ovnaia in circuitu
de fundato. Hic vero, ubi supra, investiyit altarebeatissimi Leonis cpnfessoris alque ponliiicis ex ar-
gento mundissimo deaurato, pensan. simul libras centum el noveni. Item investivit altare beati Gregorii
confessoris atque pontificis "ex argentq mundissimo deauralo, pensan. uiidioue libras centum viginti
10 etseplem.
411 Hie vero prsefectus a Deo et praeclarusponlifex investivit altarebeati Pauli apostoli ex argento
-
purissimo ac decoravit, quod pensan. libras centum quinquaginta quinque; necnon et confessionem
ipsius, atque faciem altaris inyestivit ex auro purissimo, pens. inibi libras cenlum viginli et unam,
et uncias octo. Fecit et supra in ingressu corporis scutum ex argento purissimo, in qub orthodoxse
5 fidei symbolum scribi fecit, quod pensan. libras triginta et duas. Fecit ubi supra coronas majores tres
ex argento purissimo, pens. libras in unum nonaginta et tres. Fecit auteni in basilica cqrtinam majo-
reni holosericam d.equadrapulo et fundato pulcherrimam. Rraefalus vero vpnerabilis et praeclarus pon-
tifex fecit in basjlica beali Petri apostoli nutritorls sui super altare niajus ciborium puni columnis
suis quatuor ex argento purissimo deaurato, cuni diversis bistpriis mirae magniludinis niirifice deeo-
10 ratum, quod pensat Jibras duo mille septingentas et quatuor, ejt uncias tres. Ciborium vero, quod
exlnde abstulit, posuil super altaremajus in basilicabealseDei Genilricis, quseappellatur ad Prsesepe;
et crucem.ex argento puro fecit, et inibi posuit, pensan. libras duodecim pt uncias tres. Necnon et
telravela rubea alithyna quatuor ubi supra fecit,_ex quibus unum eum chrysoclavo.. Sed el in Musileo
beatse Petronillse, quodponitur adbealum Petrum apostolum, fecitye]aalba majora tria, minora ocfo,
15 ornala in .circuitu de fundato. Fecit vero isdem praeclarus pontifex ante confessipnem ipsius apostolo-
rum principis angelos ex argento purissimo, dextra Isevaque, gensan. inibj Jibras centum quadraginla
e„t sex. Necnon el alios angelos duos ex argenlo purissimo deauratos, qui slant jn trabe majori super
-- ingressu vestibuli, dexlra lsevaque, juxta imaginem Salvaloris auream, pens. simul libras sexaginta
tres. Et alios angelos quatuor minores ex argenlo purissimo deauralos, ubi supra, destra Iseyaque,
20 quipens. simuilibras sexaginta oclo. Verumetiam fecit ubi supra columnellas ex argento dpauratas
sex in ingressu veslibuli, divcrsis depictas historiis, quse pensan. simul Iibras cenlum quadraginta
et septem. Fecit ct crucem majorjem ex argento purissimo deauratam, quse stat juxta altsre majus,
peiisan. libras viginti duas. Fecit vcro ubi supra arcum majorem ex argento mundissimo dcauralo
supra in ingressu veslibuli, pensan. Iibras ccnlum triginla et unam et semis. Faecitvero ubi supra inira
25 cdnfessionem besti Leonis confessoris stque pontificis Evangelium ex argento mundissimo deauratum
supra in ingressu vestibuli, pensan. libras quadraginta octo .et semis. Fc.cit ubi ^upra columnellam
unam de argento purissimo, pens. libras decem et septem. Ipse vero a Deo protectus et prseclarus
pontifex fecit in diaconia beati Archangeli patenani
'
et calicem ex argento purissimo, pensan. in unura
libras 10.
41S H'e> m"vinainspiratione proteclus, fecit in basiliea Salyatons, quse appellalur Oonstantmiana,"
ciborium pum columnis suis quafu.or ex argento purissimo, diyersis depiclum historiis, pum cancel-
Iis el columnellis suis mirse magnitudinis .et pulchritudinis decoratum, qusepens. undique simul libras
mille ducenfas viginli septem. Verumeliam et sarja lecta basiiicae sanctse Dei Genilrieis semperque
5 Virginis Marisedominse nostrse, qusj appellatur ad Prsesepe, omnia noviter reslauravil. Cubicula vero
juxta ecclesiam beati Petri aposlolorum principis, quse nimia velustafe marcueranl, etiampene ruitura
erant, isdem egregius praesul a fundamentis firmissinium ponens ^dificium jn-iiieliorem erexit.stalum.
Fecil et uhi supra juxla columnam majorem lialneum in superiore positum constructum in rotundum,
• miriGce decoralum. Giadus vero in introitu
.ejusdem basilicae tam super porlipum quam etiam in atrio
10 noviler reslauravit. Fecit-et juxla cosdem gradus parledexlra atrii domtim a fundamentis mirae ma-
•
gnitudinis et pulehritudinis decoratam, in qua eliam et accubitos collocayil. Fecit et j.uxta eamdem
-S239 ANASTASII BIBLIOTHECARlt . . 1240
domiim pro subsidiis Christi pauperum alque peregrinorum buhieiim.afutidameiilis mirificc dccoratum.
Hic aulem prscclarus antistcs. divinitus mspiratus bospitalem bealo Petro apostolo in loeo qui Nauma-
chia dicitura fundamentis noviter conslruens, diversa illic domorum sedificia decoravit, atque eccle-
13 siam in honorem beali Petri principis aposlolorum a novo construxit. In qua etiam sanclorum Ecclesise
Cliristi martyrum eorpora deferens recondidit, et omnia quse in prsediclo hospilali erant lieeessaria
eonslruxit.
413 Prsedia etiam illic urbana vel rustica pro alimoniis Christi pauperum, seu advenis, vel pere-
t- -griiiis, qui ex loiigiiiquis.regioiiibus.veniunt,'obtulit ad.exaltationem sanctae Dei .Ecclesise, et.salule
. populi Romani. Prajserliin igitur el monasterium sancti Chrisli primi martyris Stephani, quod appella-
tur Catagalla patrilia, quod preenimia veluslate.jam cmarcuerat alque ex parte corruerat, idem
. S pracsagus ponlifex cerlamen" ponens a fundamentis simul cum oratorio firmurit jacens' fundamenlum
i in meliorem erexit slalum. Gradus vero, per quos ingressus est in ecclesiam beati Pelri apostoli>a
sancto Andrea apostolo, qui velustate consumpli eranl, a novo refecit. Pari modo~et monasierium
beati Martini confessoris alque pontificis, situni ubi supfa, quod nimia .fuerat veluslale quassalum,
:. perie omne a fundariientis restauravit. Sarta vero tecta basihese sancti Andrese aposloli, quod appel-
.10 latur Catabarbara palritia, quse per olitana jam fuerant tempora. vetustate consumpla, nbvitef restau--
. ravii. Simili niodo et saria tecta beatseLucise marlyris, quseponitur in Orplica, relecil a novo. Pariler
f eliam et sarta tecta beatae Balbinse'riiarlyris, qusejam pene ruitura"erani, in melius restauravit. Pari
= modo et sarta tecta basilicsebeatorum martyrum Cosmaeet Damiani, sita; in via Sacfa, mirifice reslau-
ravit. Pariler etiam et sarla tecta basilicse sanctse Martinae inartyris,'sita in Tribus Falis, in melius
15 festauravit. . . : . <.•'•
'"
414 Necnon igitur et sarta tecta titulo beati Laurenlii martyris, qui appellalur tDamasi, rioviter
rcstauravit. Hic vero sanclissimus et prseclarus pontifex sarta tecla basilicsi. Valentini martyris sita
via Flaminia, quasjam prse nimia vetuslate ruitura erant, prude.niissimo siudio mirifice anoVo refecit-
(Juaririporlicus vero basilicae apostolorum in via Lala intus et foris omniasarta tecta ipsarum iiovi-
- S ter rcparavit. Imb vero et sarla tecla basilicse beatse
Agathsa marlyris sila super Suburram, quauprae
nimia vetustatejamemarcuerant, novilerreparavit. Hicvero sanctissimusprsesul fecit i.n patriarchio
*' Lateranensi oratorium-a
fundamenlis in honofc beaii Arcbangeli, insigni opere firniissime cbnstruens,
quod eliam ex musivo, seu diversis picluris, atque pulcherjpimis marmorum melallis diversis coloribus
ornavit undique. Et omnia cimilia tam aurea' quamque argentea vel eiiam vela diversa ibi oblulit,
10 Macroham vero ipsius Lateranensis palriarcbii, quaeexlendilur a Campo, et ultra imagines aposiolo-
' rum, quiseprse nimia vetuslate ruitui*aeerant, a fundamentis simul et sarta leeta, necnbri et solarium
ab imo usque ad summum noviter restauravit, el in nielius firmissimis marmoribus' stf avil,' atque
cameram ipsius Macronaenoviter fecit, el diversis historiis pictura mirifice decoravit. Hic a Deo pro-
teclus venerabilis et prseclarus pontifex feiiit in cireuitu altaris beati Petri apostoli nulritoris sui letra-
15 vela rubea holoserica alithyna, babentes tabulas seu orbiculos de chrysoclavo, diversis depictos histo-
riis,' cum stellis de cbrysoclavo; necnon et in medio cruces de chrysoclavo ex inargaiilis ornalas,
mirse magnitudinis et pulchritudinis decoratas, quae in diebus festis ibidem ad decorem mitluntur.
Pari modoutsupra et alia tetravela alba holoserica rosata, paschatiles habentes labulas, alque orbi-
culos de chrysoclavo; necnon et cruces cum chrysoelavo ex margaritis, cum perielysi de chrysoclavo. -
10 Imo eliam etalia vela modica' qiialuor, ubi supra, iii singalis columnis de ciborio fecil', habenles li-
gres de chfysoelavo, et in circuilu ornalas de blatthi. Verumeliam et alia velamodica qualuor esm-
dem habentes simililudinem in basilica docloris mundi beali Pauli apostoli in columnis dc ciborio
posuit. i* -
! 415 Praedictus vero venerabilis pontifex sarta tecta basilicae beati Agapili martyris, quae ponitur
inurbe Preenestina; necnon et sarta lecta alterius basilicae juxta eamdem basilicam silas, qusejam
prae.nimiavetustale ruilura erant, oinnia noviler iirmelius restauravit. Pari modo et sarla lecla ba-
silicaebeali Stepbani primi marlyris conslituta via Lalina milliario tertio, quaeper mulla jam anno- 1
5 rum curricula vetustate erant confecta, et ruinis proxima noviler reparavit. Verumetiam et sarta
tecta basilicse beali Basilidis marlyris, sitac in Merulana, noviter reslauravit. Hic a Deo prolectus
venefabilis et prajclarus pontifex fccil ir. basilica Salvsloris Domini nostri Jesu Chrisli, quae appella-
lur Constanliniana, de proprio argenlo ipsius basilicse coronas cum delphinis suis numero quinque,
canislros numero triginta quinque, gabathas numero oclo, qui pensan. simul libras ducenlas seplna-
10 ginla et sex. Fecit autem in basilica sanclse Dci Gcnilricis semperque VirginisMarise dominae nostrse,
quse appellatur ad Praesepe, corlinam de fundalo, et in circuitu ornalam deblallbin, quae pendet in
porticu super sedem, mirifice decoratam. Vela pfomiscua lam dc fundato quam eliam de stauraci et
quadrapuio, ornatain circuilu de blallhin numcro quadraginta. Fecit vero, ubi supra, ante ingr^ssum
 1241 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — LEO III. 1242
1 Praesepii pharum in modum relis ex argento purissimo cum canislris. quinque, pensan. simul libras
•.-.., , , .
15 triginta septerii e"tsemis. '•
416 Isdem vero sanctisstmus praesul, sancti Spiritus illuslralione perfusus, fecit beato Pelro
aposlolo nutrilori suo calicem aureum prsecipuum lelfagonum Spanoclyslum, diversis ornatum
pretiosis lapidibus, pensan. libras triginta et duas. Necnbn fecit et patenam auream Spanoclystam
mirse magnitudinis decoratam, pensan. libras viginti quinque et uncias novem. Fecit autem in basilica
5 cujus supra pharum in modum relis cum canistro, et cruces de argento purissimo, qui pendet sub
aurb principalii Necrion et alium pharum majorem in inodum retis, cum canislris viginti, pendenlem
sub traberiimajarem argenteam, ad ornatum sanctae Dei ecclesiae, qui pensan. inibi Iibras duo mille
centum quatuor, et uncias seplem. Hic fecit in basilica doctoris mundi beati Pauli apostoli crucifixum
ex argenlo -purissimo, mirse niagnitudinis decoratum, pensairi libras quinquaginta duas. Verumetiam
• 10 fecit ibi supra letravelaalba holoserica rosala, ex quibus unum habens in medio crucem de chryso-
•• clavo.etgammadias de chrysoclavo- Necnoii etiam vela alba holoserica numero novem, ornala in
circuitu de tyrio. Fecit ibi super gabatbas fundatas inlerrasiles ex argento purissimo numero oclo,
quaj pendent in phafo aereo in medio basilicee,pens. inibi libras quatuordecim. Ingressum vero corporis
isdem praesul ex marmoribus candidis miro decore ornavit, atque regi-as sereas ibidemposuit. Super
15 columnas vero marmoreas, quae starit in circuilu allaris ipsius doctoris hiundi, ubi trabes quondam
ligneae positae fuerant, etiam nimia vetuslate' emarcuerant, bic sacer aritistes super ipsas columnas
lilios poni fecit, et super ipsos lilios ex melaUis marmoreis' platonias posuit, diversisque picturis
mirae magnitudinis opus decoravit. Necnon ubi supra fecilvela Alexaudrina majora numero quinque,
queependent super regias majores in ingressu basilicse, mirifice decorata. • .
417 H'e ver° sanclissimus el preeclarus ponlifex fecit in basilica sanclae Dei Gemtricis semperque
Virginis Mariae dominae nostrae ad Prajsepe tetravela slba holoserica rosata, mirifice decorata. Feeit
vero, ubi supra, inlra Praesepium vestem albam holosericam rosatam, ornatam in circuitu de chryso-
clavo, el in medio habentem crucem cum orbiculis de cbrysoclavo, vela alba holoserica rosata numero
5 qualuor, ornata in circuitu de lyrio. In diaconia vero ipsius Dei Genitricis, quae appellatur Dominica,
fecit vestem albam holosericam rosatam, habenieni in medio tabulam de tyrio,^eum bistoria Crucifixi.
Necnon et rotas de chrysoclavo, ornatas in circuilu de quadrapuloi Fecit ubi supra cortinam fundalam,
ornalam in circuitu de blallhin. In diaconia vero ipsius Dei Genilricis, quae appellalur Cosmedin, fecit
" vestem albam
holosericam, cum laljula de cbrysoelavo, habentem hisloriam Rominicsc i*esurrectionis,
10 et in circuilu lystam de chrysoclavo. Fecit ad sanctam Mariam ad Martyres vestem albam holosericam
- _rosalam, cum labula de tyrio, habentcm historiain Cruciflxi, et rotam de chrysoclavo, ornatam in
circuitu de lyfio. Vestem eliam in diaconia jam diclse sancise Dei Genitricis, posilam foris porlam
beali Petri apostoli, fecil veslem"de lyrio, mirifice decoralam.
418 H'c vero'venerabilis el prseclarus ponlifex fecit in basilica beati Petri apostoli nutriloris sui
canistros interrasiles ex argenlo purissimo, lam in quadriporlicu quanique in gremio basilicae numero
22, pens. simul libras cenlum viginti quinque. Gabalbas fundalas'-signochfystas, qrise pendenfin
quadriporlicu, in pharo sereo in medio basilicae numero quadraginla et octo, pens. simul libras
5 cenlum et unam el semis. Phara argentea tria, quse sfant super trabes argenleas, pensan.' libras
nonaginta ct tres. Arcus argenleos duos, pensan. libras quadraginla et unam et uncias octo. Vcla de
. Jjlatiliin majora, qusependent per trabes argenteas dextra lsevaque presbylerii. Necnon el in circuitu
sedis numero triginta, ornata in circuitu de quadrapnlo. Vela modica de fundato numero quadraginta
etseptem, ornata in circuilu de blatthin Byzanleo, el investita de blalthin Neapolitano. Necnon etin
10 gremio basilicse fecit cortinam majorem Alexandrinam mirae magniludihis et pulchritudinis decoralam,
ornalam in circuitu de lyrio. Vela "alba modica holoserica rosala numero viginti quinque, ornata
." in circuilu de blatthin,"ex quibus uuum- ornafum destauraci. Stiper aliare vero beati Andrese, ubi
; supra, feeit vestem albam holosericam rosatam', cura tabula de chrysoclavo, habentem historiam
Dominicse resurreciionis,' et in circuitu lislam de chrysoclavo. Verumeliam et super altare beatae
15 Petronillae fecit veslem albam holosericam rosatami cum tahula de chrysoelavo, habenlem hisloriam
1 Dominicae resurrectionis, et in circuitu ejus lislam de
chrysoclavo. Pari modo et in oralorio sancise
Dei Genilricis, ubi supra in mediana, fecil vestem albam bolosericam rosalam, habentem in medio
• crucem de
chrysoclavo, et in circuitu ornalam de tyrio. In oratorio vero ipsius Dei Genitricis, ubi
supra, quod dicitur domni Pauli papae fecit vestem albam holosericam, ornalam in eircuitu de mizilo.
20 Necnon et in moriasterio sancli Marlini, ubi supra, fecit vestem albam holosericatri rosatam, habentem
- in medio crucem de chfysoelavo, cum periclysi de-lyrio. Hic fecit in basilica Apostolorum via Lata
super allare majus veslem albam holosericam rosatam, habenlem in medio tabulam de stauraci, cum
historia Dominicee resurrectionis, ei in circuilu veslem de chrysoclavo. Necnon et orbiculos de
chrysoclavo, cum periclysi de tyrio.Tetravela modica rubea ornata in circuilu de fundalo, cx quibus
 4243 ANASTASII BIBLIOTHECARIl ( 1244
25 unum cnm chrysoclavo. Vela modica rubea Alexandrina duo, ornata in circuitu de stauraci. Et in
gremio basilicse, ubi supra, fecitcortinam majorem de fundato mirilice decoratam, ornatam in circuitu
de tyrio, el in medio cruces de lyrio.
4~!3_ W.9vero egregius praesul fecit in titulp sanclse Sabinse m&ytyris-super altari majpri yestem
albam holosericam j'Osatam, habentem ia medio tabulam de stauraci, eum hisloria Dominicseresur-
rectionis, et in circuitu listam de chrysoclavo. Pari modo el in litulo sanctae Snsannse martyris super
altari majori vestem albam fecil hploserieam rosatam, habentem in medio labulam de chrysoclavo,
S cum hisloria Dominicas resurrectionis, et in eircuitu listam de chrysoclavo. Fecit aulem in basilica
saucti Stephani primi martyris in Coeliomoute vesiem albam holosericam rosatam, habentem in me-
, dio tabulam de slauraci, cum hisloria Dominicse resucreclioiiis, et crucem de cbrysoclavo. Necnon et
in diaconia beati Georgii martyris super ahari majori fecit vestem albam holosericam rosalam, haben-
teni in niedip labulam de staursci, cum liistoria Crucifixi, ornatam de tyrio, et rpsas de chrysoclavo.
10 Ipse vero a Dep prolectus veperabilis et praeclarus pontifex fecil in basilica sanclseDei Genilricis, qusa
appelliitur ad Prsesepe, ob niniinm amorem ipsius dominaj nostrse, pbarum ex ai'genlo purissimo,
euni lucerna et cei'eapto a suo, pensan. simul libras quadraginla el semis. Etboc consliluit ejus bea-
-titudo, ut Dominieorum diebus, vel in sanclis solemnitalibus , juxta leetorium consisteret, et ad le-
gendum sacras lectiones luminis splendore fulgeret. Et in ecelesiabeati Petri aposloli pari modo fecit
15 pharum ex argentopurissimo deauralo, miraepulchriludmis decoratum, cum Iucerna,et eereapio sub, qui
pens. simul libras nonaginta et semis. Enimvero, ubi supra, ad beatum Petrum apostolum sub ipsa ima-
gine Salvstoris Domininostri JesuGbrisii crucifixi in modofecit coronam ex argenio piirissimo, et ibidem
ob ipsius Domini nostri Jesu Christi amorem, pro luminariorum splendore posuil, pensan. libras...
420 Basilica vero beati Apollinaris martyris atque pontificis, quse fundala esl jiixta civitalem Ra-
vennam, cujus trabes prae nimia veiustale de annorum curficulis, et.olitanis lemporibus nimis emar-
cuerant, jamque pene ruituree in tempore illo erant, isdem venerabilis Pater, divinitus inspiratus, misit
iUuc. et per solerlissimam ae pi*ovidam curam suam omnia sarta tecta ipsius ccclesiae sinuil cum
5 quatkiporticis suis noviter ae firmiter restauravit, el in meliprem reduxit statum. Super altarevero
ipsius sacrae basilicsc ob honorem omnipotentis Dei, et.beati Pelri apostoli, de cujus donis ac dalis,feci6
vesfem sericam rosalam, haberitem in medio crucem de chrysoclavo cum orbiculis , et rolas sericas,
habentes historias Aimuntiationis, seu nalalis Domini noslri Jesu Christi, atque Passionem et Resnr-
rectionem, necnon el in ccelis Aseensionem, alque Penlecosten, ornatas in pirpiiilu simili modo, sicut
10 et vesiem jle chrysoclavo. Sed el canistrum ex argento purissimo inibi fecif, cum catenuris suis, pen-
sau. lihras quindeeim. Episcopium vero Albanpnse, simul cum ecclesia, quae in nomine ljeali Pancralii
fundata esl, per quamdam negligentiam vel incuriam, per submissiones diabolicas, posl maiulinas
Iaudes exusta, a fundameniis usque ad summum tectum combustum esl. Sed clementissimus et soler-
tissimus pontifex, Deo aspirante ex sancti Spiritus illustratione, firmum jaciens fundanientum mirum
15 in moduin jam preefaiam ecelesiam novitcr restauravil, ,el simul cum sartis tectis,Deo juvante, adine-
liorem deduxit statum.
'4-S! Et ut verus amator Dei el cullor sanctarum Dei ecelesiarum fecil supcr alfari majori praj-
dictaeeeclesieevestes duas, ex quibus unam cum rotis majoribus, habentem gryphes, ornatam in cir-
cuitu de fundato, et telravila serica alitbyna ornata.de tyrio"optimo in circuitu ejusdem allaris fecit
numero quatuor. Verumetiam el in ecclesia beali Petri apbsloli, ubi supra , fecit vestem rosalam, ba-
5 benlem historiam Domini nostri Jesu Christi, quando extendit manus et apprehendit beatum Pelrum
apostolum defluclibus maris. Isdem beatissimus vero et prseclarus pontifex fecit in basilica sancti Cy-
riaci vestem albam bolosericairi habentem in gyro periclysin de fundato, et in medio hfstoriam Resur-
rcctionis; el in cireuitu altsris telravila alba, habentem periclysin de tyrio. Feeit autem et jn titulo
sancti Vitalis vestem albam holosericam habentein periclysin de fundato, et in medio histpriam Resur-
.0 reetionis; necnon etin diaeonia sancli Archangeli posuit vestem albam holosericani, habentem peri-
clysin de lyrio, et in medio historiam Ascensionis. Item ipsum super altare sancti Abbaeyri similcm
vestem obtulit. Porro in diaconia sanctffi Agatjise marlyris fecit ipse sanctissimus ppntifex vestem
albam boloscricam habentem in gyro de tyrio, el in medio historiam Resurreclionis. Vprunietiam et
in litulo Pammachii super alfare sanctorum Joannis et Panli fecit vestem albam bolosericam,-_qniatara
'iH in gyro de fundalo. habentem hisioriam Crueifixi, Ascensionis et Pentecostes. Pariter et in ecclesia
beati Clementis niariyris aique pontificis fccil veslem albam cum cbrysoclavo <habentemliistoriam Rc-
surreciionis, seu Ascensionis, necnon e! Pentecosten.
NOTDL/EMARGINALES FABROTTI '
^j-ceraplo.
1215 EISTORIA DE VITIS ROM. PONl. — LEO 12'46
482 Imo el in ccclesia sancti Cyriaci, posita via Osfiensi, fecit vela.e quadrapulo numero
quinque, habentia historiam Salvatoris vocanlis discipulos de navi._Et super sanctum altare ipsius
martyris" posuit vestem de fuiidato. Ipse autem a Deo protectus et prseclafus ponlifex fecit in
basilica sanciae Dei Genitricis semperque Virginis Mariae dominee nostrae ad Praesepe coronas ar-
5 gentpas, et delpbinos suos duodecim, quae*pensan. libras centum duas. et uncias novem. Sed et
phara canthara argenlea eum delphinis suis ihi fecit numero septem, pensan. libras oeiuaghita
quinque etsemis. Isdem vei;o beatissimus praesul fecil in basilica beati Pelri aposioli nuiritoris sui
anfe presbyterium pharum voliibilem ex argento purissimo, cum coronis el crucibus, pens. infti
libras irfginta quinque et uncias sex. Verumeliam id ipsum deorsum , ubi sacialissinnim cor-
10 pus ipsius principis aposlolorum requiescit, renovav.it imaginem auream, habenlem vnltiim Sal-
valoris Domini uoslii Jesu Ghristi, ac sanctae Bei Genitrieis Mariae dominse nostra;, et bealorum
aposlolorum Petri et Pauli,.atque Andrese, necnon et bcatae Petronillss martyris, uhj et addidit
auri obrizi libr. 21 et nneias tres.
483 Inio vero ubi supra.anle sanctum Andream investivit altare beati Martini confessoris Christi
ex argento purissimo deauratq , ex transmisso . quondam Fridigisii abbatis, quod perisan. undique
Iibras 17 et semis. Fecit autem et in basilica beati Pauli apostoli doctoris mundi gentium pbara-
_ canlhara ex argento purissimo,- cnm delphinis suis numero quinque, pens. Iibras sexaginta se-
'
5 Dtem et uncias qpatuor. .•
. 4S.& Hie a Deo inspiralus venerabilis et prseclarus pontifex, eonspiciens ecclCsiarii bealbrum
martyrum Nerei et Achillaei prse nimia jamvetustata deficere, atque aqtiarum inundantia repleri,
juxta eamdem eeclesiam novifei' a fundamenlis .in loco superiofe ecclesiam co.nslruxjt mirse ma-
gnitudinis et pulchritudinis deeoratam; in qua etiam hsec obtulit doria : canislros ex argento nu-
§ mero sex, pensan. simul libras qiiindecim; ciborium ex argento purissimo, pensan. libras du-
eentas el quindecim; calicem et patenam ex argento piirissimo" deauratos, pensan. libras
duodecim et uncias decem; regnum super altare -ex auro purissimo, diversis qrnatum pretiosis
lapidibus, pens. libras duas et uncias sex; vesles dua§, ex quibus unam albam holosericam, ba-
benlem historias Domiuicse nativitatis seu Resurrectionis, AscensionisatquePeijtecostess ornalam in
10 circuitu de ehiysoelavo, et aliam de lyrio. idem vero fecit in hasilica beatse Dei Genitricis ad
Prsesepe regnum ex auro purissimo Spanoclysto, diversis in circuitu de chrysoclavo preliosis
ornatum lapidibus, pens. libras qtiaiuor "ct uncias septem. Fecit vero communicales ex argento
purissimo per singulas regiones, qui prascederent per staliones per manus' acolylhorum uumero
viginti quatuor, pensan. simul liferas... Pari modo et in basilica beati Pelri aposloli fautoris sui
15 regniim ex auro purissimo , diversis preiiosis ornatuni lapidibus, pens. libras septem. Fecit etiam
in diaconia sanclorum Nerei et Achillsei vela promiscua holoserica numero.....
42i Sarta tecta beati Agapiti martyris, sita juxia basilicam beati Laurenlii martyris foris,
murum, quia jam prse uimla velustate emarcucrant, novitbr restauravit. Imo vero cl in litulo
beatae Pudentiame fecit vesfem albam holosericam, omatam in circuitu de tyrio. Qui beatissinms
ponlifex postquam sedem Ronianam el aposlolicam amios viginti, menses .quinque, et dies 16
5 gloriosissime rexit, ex hae Juce suhtraclus ad selernam migravit requiem. Fecit auleni ordinaiiones
Ires per ineiise.m MaTtium, presbyteros Iriginta , diaconos undecim, episcopos per divefsa loca nu-
niero centuiu sex et viginti K Sepultus vero est in basiliea Pelri apostoli pridie Idus Jun. indict.
nona, et cessavit episcopatus dies 10.
TXOTVLM MAUGINiLESFABROTTI.
a B, ex terra quondam. b B,.26.
VARLE LECTIONES
'
Apud Fabrottum ex codice Freheri. A . jVttm 566, lin i, cafoti 1. lin 7, argentea sa-
visca B.
Nv.m 558, i'~.**i, Alznppio. tin 12, dics 20. Nutn 567, lin i, cum basihus.
Nutn 539, lin 1, quidquid illi erogavit. iin 9, be- " Num 575, lin i, Jesse. lin S, Germario.
nevolus deest.lin i% rogatus a elero suo presbyleria Nv.tn ~S7i,lin 7, delimareni.
Num 560, lin % quadriporiicibus. Num 576, tin 7, imperium Romanorum.
Num 5S1, lin 8, eameram et quadriporlica. Num 578, lin % procedere.
Num 562, lin % Fontnana, qnse per olimilana . Num 580, lin i, Brutoneni...
marcuerant iempora. lin. 8, blacehin. lib 9, tria. Num 581, thi 6, Gypsino.
tiu 12, Valitbinoii. lin 13, cum gammadias. . Num 582, iin 7, ex-quibns qttinque.
Num. 563,'~n. 6, figurantemm. m. in naialiapost. A7i«K585, lin 10 el 11, regias majores.
splendentem. Nutn 58S, tin 6. cum porticibus. lin 8, in Cyro.
„ Num 584, lin 9, Petri aposioli vela alba Pascha- Num 590, lin 8, ex argento purissimo.
Ies,ctin natale ejusdem Dei apostoli veladesfauraci. Num, 593, lin 1, in parte virorum. lin §s voh
Num 30*5,liq % per olitana. teles.
 ; "
1247 ANASTASIIBIBLIOTHECARII -124,8
Num 594, lin 11, batufiles anaglypiios. A fidelibus Deum metuentibus exi e. c . oc. amereiiteV
Num 597, lin 7, Dominiconim die. :n basilica. lin i, ubi et sacrfejus c. tin 7, sed in cuni. j
Num 598, lin 16, babulo. . in 8, sperantes in se ps. docente,'qui ail, D. //»11,'
Num 599, iin 9, 122. • • »ot eum solid viribus,' atque membrls. lin 15,'
- NumiOO, lin l%et 15, purissimo, qui procedit tantum
staliones. ' "* * moerorem, et tristiliam inlideles, habentes
per :nesciebant, quid agerenf, domurri Albirii f. lin 15,'
Nutn ilil, lin ii, holosericam.
• • • lin 7, videlieet in idestr. In ipsa autem beati Petri apost. aula eommuni -
eeclesia. . '_' pr. P. Vivinitius g. d. Spoletinus. lin 18, qui talia
Num 402, lin i, uncias '8. lin 1% susurrio. :mirab in eum glorificavit. lin ead., Dominum.lin 22,
Num 405, lin 1, simulque et in beatae Sabinab ~~ipse vero Christ orthodox. lin 23, Hildinaldum ar-
marlyris inslar feeit coronam ex argenlo, pensan ,cbiep etc seu Ascaricum c. lin 25, Com ipse eliam
lib 6, pari niodo et-in litulo beatorum Aquilee.lin 3, magnus rex ei obviavit, el sicut v. beati Petri vene-
similiter feeit coronam de ai*gento,,pensan lib S. - rab. lin 26, spiritualibus psr se ampl. lin 28, or super
lin 5, quam Forniosus fecit. lin 7, decem el semis ipopulum dala esl. T. ben dominus Kar. lin 29, re-
lin 8, qiiatuor et semis. lin 12, quinque ;et semis spiciens g. lin 50, P. etP. o. est, et in nihilredactos
lin 13,' martyris atque pontificis. lin 1S, ct semis. v. i. ded.
Num 404, lin 9, sex et semis. Num 572, lin 1, tempus. lin 2, hoe praslali iniqui.
.. Ntim -405,lin clivo Scauri.
• Nuni ili, lin 4, lege lin 3, mo sunt conjraria," et falsa adversum sarict P.
15,• macroveaenoviter. lin 18, pa- lin i, potuerunt : quia per. lin 6, sed dum apud-
scbales. j» clem m. r. pr. P. iii magna, et condecenti rever et
_ Num 416, lin i, viginti sex. hbnore d. ex o. p. ibidem tam A. et cset sac (M,
Num 422,7/» 9, 130 et uncias 6. quamque episcopis, et cset S.). lin 8, omniumque
Ex codice Regio, Mazarino et Thuano. eximiorum Francorum D. p. R. illum remeare iu
sua apost sede h.Jin '9et 10, dimiserunt h. 'et per
Num 358, linl', Leonal Romanus.- lin ead. dies unamquamque civitatem. //»11, duxerunt. liti 12,"
20. lin. 2, in vest patriarchio (Jlf, palriarchii). iin 5 oriines tam clerici, quamque opiimates, el S. //» 13,
specialiler erud. lin 4,'erat vir c. IhtS, ubi nec inv cum cerimonial el d. nob mul. lin li, et scholae
prsecipuosmonachos, vel servos Dei. linfi, cum eis. peregr. lin 1S, Franc Saxonum, atque -Longobsim .
lin 7. Seripturas, ut per' curas pauDerum aninias om. conexi ad p. Milv in vigilia s. Andreae apost
suas eleemosinis i*edimerenf. proceres, clericorum, cum signis, et b. caet spiri-
Ntim 3S9, lin l,~quidquid babebant, pro Christo tual.
die noctuque oceulle p. erog. lin % offerenies Deo Nutn 573, lin i,% et Romam introeuntes cum ma-
salub. lin 3, sp. ab ejus soiertissima cura ipse vesta- gno g. et Iset eum in patriafchiq Laleranense iniro-
rarius ageretur (M, egerel) ab o. lin i, unaque vol. duxerunl. lin 3, fidelissimi nuntii^ qui. ib., et Rinore-
UnS, etacuncto p. lin. 6, in nalalitia beati prolo- verendissimiarchiespiscopi, seu Cuniperlus (M, Gum-
martyris Stepb. /&.",*in natslitis. lin 8 el con- pertus) Bernardus, Octo, et Jesse-, reverendissimi
"trariis fort. lin 9, mit idem ecclesiis benivolus, alque sanctissimi episcopi, necnon et Flaceus electus
pr. lin 10, ad miserendum. lin 11, o. visus cst jusii- . cpiscopus, verum eliam Helin^ot (Jlf, Helnigolh).
tiam f. lin 12, Fecii et in basil beati Petri apostoli Q Rottecanus, et Germaniis gloriosi comites residentes .
nutritoris" sui iliur. lin 14, imo et confessionem in tricl ipsius Domini L. lin 7, inquirenles. lin 7 et
ejusd. apost. mirifice auro gemmisque ornavit. Fecit 8, ad ipsum ponlificeriihab.
similiter in ecclesia doctoris genlium beati Pauli Num\S7i,'lin i, miserunt eos. lin 3, in eadem
apost.; hic autem venerabilis, etc, ttl num. 568, ecclesia congregati. lin i , et omnes nohililales
lin i. - Franc. tin S et 6, el archiep seu episcopos, et abb
Num 568, lin 1," dum in sanctam eatholicam et stante reliquo clero, seu oplim Franc. lin 7, quse un
apostolicam Rom. Ecclesiam. lin S, ut sec aim. arch episc et abb. lin 9, non aud ipsaautem a nem j.
lin 6, omnip Deo pro sal populi Chrisiiani funderet, lin 10 ipse sanctiss P. c. ob. canoniee V. v. poiilifex
et olitanam tradilionem a n. lin 8, in ejus nata- inq. HnA% criminibns ib. exai*sere.
litia tempore letanise praedicataefuissent, om. lin 9, • Ar_im575, lin 1, omnes generaliler archiep episc
in eccl b. Lsurentii, ouse L. nunc ubi coll p. i. et abb. lin 3, amp prselalus P. 7/n 6, t. eg. cog. lin 7,"
occurreretur. Dum pr. - et cunctus populus letaniis faclis 1.
Num 369, lin % ven illi peteb. tin 3, dedit et Num 576, lin 1, die nativitatis D. ib. in jam basi-
Campulus cum dolos par in pontif obs pergens, et licam. lin % om. cong S. et lunc vener et alm. lin 5,
d. v. q. n. habebat in p. c. eo loquens.' lin 8, et perv. pr. Karolum corona pretiosissima coronavif. T. lin 5,
lin. 6, in uno. lin 8, astiterunl/Ii.,adip__uni,utdiclum Petri aposlbloruhi principis, et clav. lin 6, m. et
est, perverse, impieque triic. lin 10, populus vidit, - piissimo imper. lin 7, inv ut dic est, et ab omni-
quod inermis, el iri Dei ofiicio. lin 12, more sanclis- bus constitulum est ei Roman imperium: lin 8 ,
simum papam in terram projecerunt. lin 15, dimis sancio imperatorem Karolum excellcnl fil ejus in
una cum ipsis malignis Paschale el Campulo. Posl- D1regem. lin 10, cum pedibus suis.
modum vero. Num 577, liit 1, sed et in ecclesia ejusdem apost. -
Num 570, linl, sicut veri pagani,et impii ad lin % in m. ejusdem mensae; ilem in basilica
ipsius m. eccl eum tr. tin 2 ilerum bis oc. et 1. a. Salvatoris, etc.~ut num 578, lin i.
efuerunl, damnaveruiil, el semivivum, eumque pla- Num 378, lin 2, in lsetaniis prajc jussit sec.p. i.
gis di. et fust caedin sanguine revolulum ante revo- p. imper. lin 5, postmodum vero deducli sunt illi
lutum ante (M, eruerunl, et plagis eum diversis, et iniq" mal. lin 7, piissimi imper. lin 8, omn compro-
f. caedclamantessemivivum in sangrev a). tin S, mi- baiilibus eos dc m. tin 9, vidi quod lu me misisti
serunt timore perterriti ne Chr. lin 6, ipse Igumeus in isto periculo. lin 10, condemiiantes man eo-
monachus sancti Herasmi. lin 7, clam Pasch m. rum realiini; etduin lales crudeles, et in eos
ib., erat, seu Camp. lin 8 in prsedicto monaslerio. piis iriiper c. lin 11, misil; nona vero indictione, etc.
lin 9, ex. auferentes, deduxerunt in monasl s.Her. ul num 380, lin 12.
etin arcta custodia reeluserunl./in 11, diu proes. lin Num 580, iin 12, factus est p. lin li, lamentare
12," conlig autem. lin 15, in nionasterio s. Her in c. tin 16, P. tolis viribus suis ceriamen ponens re-
custodia mitierelur d. an et beato Pelro clavigero staurare s. a. ex. amplam, el maximam foiiitudi-
regni coel suff visum recepit. lin 1S, j'esl esl. nem ponens in m. duxit st. Ipse vefo a Deo orote-
Numpll, lini, super famulum suumsolitamiseri- clus, etc. ul nutn 586, lin i.
ricordia m^iium miraculurii d. n. ejus fideles Cbri- Num 588, lin 5, spirimal. lin 3 et 4, pergant ad •
stiani viri, videlicet Albinus cubicularius cum aliis eccl. lin i, fer 5 ex. ab cccl b. s. m. pergant ad
 1249 HISTORIA DE. VlTIS ROM. PONT. — LEO M 1250
lin 5 et , . q. ab eccl. Hierus pergenles ad eeel b. A: niana. lin 5, ciburio. lin 4, evangcum battaci ex a.
Laur m. for muros. Idem vero beat prsesul in dia- m. in gem. lin 10, inan ipsorum realum. lin 11, prse-
conia I). Adriani mart et iu eecl elc. ut nnm 387, lalus. lin 12, apost in accolifecit triclinio majore m.
Ihi 7 el S. , .••.'. ] decorato.cl absida"dem." ornata, alias et abs. lin
p.
Num 587, lin 15, de stauracin, eum pcricli- 16, sed et in arcora argehtea vela serica alba, et in
sin. Simili modo fecit.in diaco.nia'sanclorum Co- natali ejusdem Deiaposlolifecit in cadem arcora
smoeet Damiani coronam de argenlo,'pens lib 5, vela de stauraci pulcberr. • -- " lin 19, tetravila bol al. q.
unc 8, etc, ut num 101,"lin 7. . 'cum astilis.'
Num 404, /m'10, lib 9,-hic autem prseclaratus Num 379, lin 1, et in eodem sacro alt. lin 2, te-
antisles, ui num 4i2, lih 13. travila. lin 7, vestem in orvialis cb. lin 12, Tyriam;
Num 412, lin 15, hospilale. ibid qui dicilur Nu- 'sic li. seq. lin 15, blatlin B. ...
menlia, a/f. Ihi 15, sanelormn Chrisli marl. lin 16, > Num 580, lin 5, sOT&e.sanelae. lin 11, porlica. ib.
•
necessaria in nsus pauperum condonavit. Pari dona offeruil. lin 14, lamenlare c. lin 16, prsslatus P.
modoet sarta tecta basil, elc. ut num seq lin 9. . ' lotis n. lin 19, porlica renov. -
ex ;?
Num -415, lin 14, lecla sanctae MartinEe,'sitain tri- Num 581, lin 1, renov qualinus et t. lini, omne
bus iFatis, in melius reslauravit hic praeelarus et argentum ib. q. c. inerat, n. r. lin 5, gypsion dccor,
almificus pontifex, tam inlus quam extraposilus eccle- ipsev. prselalus P. lin 10,'imm 27, et. \
sias diversis dohis etmuneribus decdravit;'eliam et , Num 582, lin 6, simul cliam, el corl m. de fundalo
sarta lecla unius cujusque ecclesise,'ut • opus el ne- unam: Yertim etiam et in arcora argentea f. thi 7, ex
cesse erat, anovdrefecit. . . B quibus quinque cum cb.' 95 et in arcora maj.j Un8,
Num 425, lin 2,-fecit" etiam et in liliiium healse necnon el gab fuhdatas fecit ex a. pur 18. lin 10,
Pudenlianae vesiein albam boloser quoe beatissimus vigimi octo. lin 11, imo et cant duo de argenlo in
pontif postquam sedem Romanam aposlolicam'annis p. lin 15, gypsino d. inclusa sunt in ora' (el alias
20, mens 5 et d. 17 gl. rexit, Ihi 7," cxxvi. ib., apost ieneslras de ' vilro divcrsis rib decoravil) forlasse pi-
n id. Jun. iin. 8, dieb 10. . . 'cturis d. ,-"
Num 383, lih 3, Andr apost f. tin 9, pericly-
Ex codiceThuano altcro. sin. lin 10, pendentem /m. 10, Pr. fecil ibid regias.
Num 558, lin 1, Leo nat Rom. liui, 2, dies 16. lin 11, vestem alilhinon cum ch. lin 15,- ciburium
Ifum359, lini, illi comendabant lin. 2, •erogabat. ' /»»."14,b.-Calad honDeiGenitr. lin 20, i'nFormosum
lin
• Num 9, beuevolis. . , Num 584, lin 1,'ejus'dem inartyris. lin 4, Lu-
560, lin 2, siniul et fontes aquse anle ' f. a. cioa; inhaarenatis.lin5, inFagano.lin 7,destauraci,
lih 5, a summo usque//in 5,'subra'rco. .' et indiaconia s.E.;:/m'll, sloriis dep Ap. /m 13,
Num 561, lin 1, in quo vero litulo. lin 2, can duo pavim eum ipsius marm. ••--
exafori lin. 5S interrasiles.'/M5, lib r>xc.7m7, nat Num 585, lin 2, necnon etln. lin 3, quaj appcl-
Bomini linS, ceterismon; simuleliamet camcram ei latur Conventuni. lin4, Suanenses ibid., Gaslrisana,
eccl. lin 1% vestem tiream cli. - • • • - .- quai nimia vel jam emarc. lin 5,.peculia r.f. lin 5, 6;
Ntim 562, Hn 2, per olit marc lempora, alque rue- bisdem sariet pr: niundare pr. lin 6, cumport. linl,
ranl F. lin 5, rugam ex auroob. habenlem g. lin 8, recondere p. lin 8, prae n. ib. omnia- s.• tecta, e seu
de blaltin seu de f. lin 10, quadrapulo 20; item vela p etpdrticos no. r. lin 11, tetravila. ...
inod: tin 12, peric in rotas. - " • - Num 586, /m5,beal33 Dei Genilr. link, 5, b. Sab.
• ±Yum363,' lin 6, figurantem m. m. in nalali apost lin 5, 6, Hier perg ad eccl. lin 6, muros; bisdem vero
splendentem." •
• -'- -.-' sanct pra;s in basil Ag.=mart. • ' -
iY"«?n-564,-tin 5,quamque in p. p. cereost. iin 10, Num 387, lin 2, fecit hisdem egregius preesul et
fecitetiam et arcora argent in ecclesia beati Pelri. inEs."/in 6; in Damaso fecil vestem de stauraci,
apost velaalba a pascbales, el-in natali ejusdem apost cum periclisim simili. lin 9, diaconio. lin 12, cum
vela de staur. sloria, ut suji num 384,'. et inf storiis.] lin •13,
- Num 565, lin 2, et jam per olitana ipsi m. ob. n. de staurcump. deblatti. linM, cump. deblatli.
a. id inamplum largivit aed, lin 4, 5, cum absida de iVz(m'588,Ihi 1, fecitet in basil. desunt 2 linecein
niusivo amplissima, et caticumenia mir alque c. lin ?KS.lin 4, prajsul fecit et ihdiaconiasancli Silvcstri,
6, et porlica. lin 7, sed et baplislerium super se ba- et sancti Martini vestes de^stauraci duas, 'de qui-
silicam constituit. bus. desideratur lin 7. lin 8, de fundato; fecit
Num 566, lin 1, centum tres unc2, col arg 7. lin ct in diaconia in Cyro vestem de tauraci cum
2, arcora duo.7i«3,4, diac unamp. iii</exicedeeafoti periclysi de blatli. Simili modo et-in diaconia
unum p. lin T, Catia col. tin 8, gab arg faxisla hab. via Lata fecit vesles duas de tyreo, cum pericly-
lin 9, .1-8.:;En.' lin
' - lli
• de cbrj'soc. lin 15, cum peri— sin' de blatli; et in diaconia sanclse Agalbse fe- "
clysin de c. • ... cit vestes de staur cum p. d. b.Idemmisericor-
Num 567, lin
" "1 et- 2, nomini suo mirse magn dec. lin diss.' ibid., de blatli; enimvero et in eccl. lin
8, Hb 28. 9,"cum ' per "deleo comblatea.
- J Fecit» lin 10, de
_ Num 568, lin 5, afi composite ornavit. , i
D quibus. •
Num 569, lin 8, adslilerunt. Num 589, lin. 2, de quibus. lin 5, a sanclo Petro.
Nuni 570, lin'6, quia fecerunt. hn 7, idem a D: lin 7 et 8,"vestem chrysoclabam m.
'
Num,571,5 UnA, Deus per s.' f. lin 12, et quale m. h. storiam D. lin 14, duddecim
" ' semis. Sic $em-
lin
gaudium../m 16, praelato: 18,glorificaniem, etlau- per absque parlicula. •
dantemd./i«19, civiialis.'/m23,Hil'debaIdum. lin%i, . Num 390, lin 1," in farcora argentea. lin 3,
eum obv. lin 27, se osculaverunl. /i«29,Deo referuil. et alia. lin 3, necnon et arcora cum col. lin 5, ibi sup
Num 572, lini, apud se aliquantum lempus. lin 2, c. anaglypba interrasilem. lin 7 lib 14 el semis.
ha»cpraelatiin. lin 3, conlraria falsa. lin 4, emiltere lin 9, in arcora majora. lin 12 el 13, pens lib.415. N.
1\. lin 5, ipsorum talia. lin 6, praslalus P. lin 15, Mol- Num 391, tin 2, pens simul. lib 6, semis. lin 6, in
vium. lin 17, et onines pariter c. arcora de ciburio n. 4. tin 8, aureae. lin 11, de chry-"
Num 575, lin 5, Hildebaldo. lin 4, reverentiss. lin socletiu circuilu lisla de chrysocl ut. ibid. Imo
gloridsissimis. c. ib.",et peramplius.
- 6,„ Num et in eadem basilica s. ut lin 13. lin 12, magnir et
574, lin 3, congregare. lin 5, resedere, et s. pulchfitudinis dec.'/ml4,"storiam"Dom"nat simul
areli seuepiscopos, et abb. lin 7, delimarent. ; etiam el arcora. tin 15,"pens simul'" 153 et semis. lin
' Num 575, lin 4,^pra3lalus.lin 1, el cunclus clerusl 21, ' Dei Genilr Marise m. m. . .
I\T«m576, //n'2, 'veher"el
' ~ alm' prasul'- " mah. lin 6, Numl\§~\,lin4,
' ' liminaribus. lin5, aposlPetrus et
el
magno,' p." -, Paulus.' - • . '
Num 578, linl, Ghi:_quae appellatur Conslanti- ; Num 593, tin l, parte viroruin presbytSrii, seu iu
 1251 ANASTASII BIBLIOTHECARII 1252
eapile, ae.xtra *aevaque.lin 5, columnas volutiles lam A\ cit coronanidearg pensan lib 9. V. iin 6. Later si-
in ingr corp d. 1. quamque eliam in capite presby- militcr fecii cor ex arg lib v, el in ecclesia beati
terii, dextra laevaque, seu a parte vivorum, ac m.- Joannis apost et Eu. iin 8 et 9, atque In eccl bea-
lin 7, necnon etarcos argcnt. lin 12, Doroinieae.lin 'tissSteph primi martyris, quae pon. lin 9,10, unslO
15, super Subora• f. lin 17, Salv quae appellatur Con- "tin 11, ponin v. I. eodem modofeeit cor exargpur
slantinianaf. ,. lib 13. Sev et in M. /i« 12, necnon et in eccl 11. qiiss
Num 594, lin i, pari modo et in basii. tin 9, anli- pens ; in susurrio feeit eor ex arg pens lib v. rSimili
penio. tin 10, cereostalos m. battuliles an. cx a. p. p. modo et in eecl beati Laur mart q. p. f. m. s. fecit
1.1. 36; lin. 14, sub arco pr. ex a. m. p. undique lib cof. < lin 15, qnatuor. Enimvero el inbasil. /ml7, ubi
1452. ejus sacralissimum corpus req cor ex arg pens lib 8
Num 395, tin 5,4, cum margaritis. lin 4, innataliap. ;avg. lin 18 ex arg p. lib xv. Simulque et in titulo
lin 6, spanoclistam orn gen pret seu et cmtera 5 ex beatae 1 Sabinaj martyris instar fecit coron ex arg
auro puro ibidem super eum posuit, peus lib 42 et pens ] iib 8.
2, necnon et cereostatos p. q. investitos. tin 8-, fe- IVi(f?i405, lin 1, pari-modo fecitetiii tituldb. Aq.
cit aulem praedictus vener et pr. P. s. a. b.P. iibi et i Priscillae coronam. lin 2, fecit eoronam de ai'g
supra ciburium. lin 10, sub arco " de ipso ciburio. thi pensahlib ] 5 semis. Imo e£ in ecclb. S. m. a.P. fe-
li, pens simul lib. t <
cit coronas ex arg puro, pens lib 5, unc 2. Alque
Num 396, lin l, miserieofdissimus praesulf. lin % , jn i titulo beati Laur m. quam Lueinae pari modo fe-
s. altare majore vest clirys sloriam Dom resurreci < coronam, pens lib 4, uncias 10 «1 in tii, jpsius
cil
, mirse magnit. et pulchritudinis decor. lin'8, feg i"n- j,, imartyris; quam Damasi siniili ir.ouo fecit coronam
veslitas exarg* p. simul lib 128. . < arg pens lib v semis. Yerumeiiam et in eccl. lin
ex
Num 3*97,lin l. eal. m. fundatos ,antipenlo "cx .'5, Formonsis. iin 7, x s. ibid lib 4, s. lin 8,' 1coro»
arg m. lin 2, o, 192 el semis ib. cereostatos m. lin lnam, pens lib 6. Simili modofecil et in ecclesia
4, pens inibi lib cxcvm. Inveslivit vero ubi supra -beatae i Praxedis coronam de arg pensan. lin 10, no-
tr. lin 5, imagines aureas. /i??-6, fusiles bimixas vem. •Enimvero et in tit b. V; m. similitef, fecil
duas. lin 8, lectorem c. tin 9 et 10, bic fecit cor ( pens lib 9 etunc 3. Fecil et in til b. S. co-
ubi supra ab B. Andr aposl super altare niajus ronam i ex argpensan lib. lin 12, quinque semis.
'
ciburium. lin 14, eumque in circ. tin 16, hecnon Simulque in til b. M. martyris, alque pontiticis fecit
et altarem niajorem. Sic fere semper legitiir cor i ex argento, pensati iib 8. Pari modo et in tit
in ms. t ,1b. M. martyris atque pontiflcis, quie appellaiur iii
Num 598, lin 1, quod jani prae n. 'lin 2, eum cum via * Lata, fecit coronam es argenio, pehsan lib
fund. lin 8, arcos argent. lin 10, interrasiles 12 p. 10. 1 El in tit b. An. fecit cor -fex argento,' peil:
linil, interrasiles. ibid., in uno. /irel2 et aliam san s lib. 7 et unc 8. Imo el in tit bealae Cae-
de blalti. lin 15, tyreas sex,-vela'alba. tin 17, de siaur ciliae. c
tria ciburium de allare majdre. Num 404, lini, et in diaconia sanciorum ;Nerei t\
Num 599,>'m6, apostolatum. lin 7, fecii v, lin 8 et9 Achilei j simili modo feeit cor. de arg. pur. lib1.6 et
F. ubi supra cor m. ex arg mundissimo ires../i?tl0, t
unc. 5. Yerumetiam et in diac. sancti Laur*. in 7
inirae magnil. eipulchiiiudinis decor pens lib cxiv, vias. v lin 5, seplem. Sed et in diac. sancli Bonifacii
necoou et cereostaios. lin15, ex arg purissimb, pens. G simil. fecit ex arg. "lini, quinque semis. Kecnon et
lin 14, juxta ipsum lectorium c. lin 15, refulg. lin gel t in diacdnia s/Tb. e. m. fecit cor. ex arg. Ipeus.
16, el uhcias tres; necnon "col9 el arcora. 4. lin 17, lib j; 6 el unc. 8. Simili modo fecit et in ciiac. sancto-
LXXIV. . . rumr Sergii et Bachii cor. ex arg. lin 7, Dam. fecit
Num400, /ift.5, canlharos 12 exa p. p. linead ,si- e
cof. ex arg, puro, pens. lib. 5 et unc. 8. Eiiinivero
Biiil libfas. liii 6, Pelr ubi supra. lin 7, ornaiuin. ib. ' et c in diac. sancli Adr. lin 8, lib 6 semis. Fecit au-
lib CLXxviiiet u. vni. lin 8, altarem. lin 11, thurabii 1 tem t et in basilica sancti Archang. cor. ex arg. pur.
lum apostolaiuin ex auro piifd, qui procedil per sla- j; 6. Et m diac. sancti Eust. simil. fecit coronam
lib.
tiones, pensan libr 2 uhc 8. e argenlo pur. lib. 6 etunc. 5. Simulque el in diac.
ex
Num 401, /m'l, liic vero sanctiss ponlifex f. in sancti g L. lin 11, pari modo in diae. beali Yiti fecit
basilica beati P. ap. aposlolata tlrafabula ex a. pur cor. g pens. lib. 6. Et in diac. lin 13, sanclae.Agvin-
duo, ex qhibus unuin misit inlus super corpus ejus, star s fecit cor. ex arg. pur. lib.'5. Imo et inndiac.
qui "pens 2,lib et alius penslib 2,-unc 5. Hic vero Silveslri e! Martini, quae ponitur jjuxta
al. /m3, fecil autem ubi supra cor 2 ex arg pur pens sanctorum s
£Orphea, cor. ex arg. pens. lib. 6, unc. 2. Alque iu
lib 54 et semis. lin 4, Cortina majore Alexandrina j
diaconia sancli Silveslri, quae ponilur vjuxla beatum
hol orhata in cir de. f. una. lin 6, per 'universas, lin Petrum p pari modo.fecil coronam ex argento, i
7, pur peiis... 'lin '8, coronain. tin, 10, lib 15. Imo „pens. lib.apost. 4 et semis. Et ih diaconia sancti Mariini,
et in eeclesia "ipslus"Geniir Dei, et in tiiiilo Callixli, £
lin U, lib xui. Yerumeliam et in diaconfa ejuS- quae ponitur ubi supra, fecit coronam ex arg. pens»
Jj 5, unc. 4. Ipse vero a Deo pr.
dem Dei Geii quae appell A. Ihi 12 el 15; atque lib.
in eecl bealse Dei. Genitr quam ad Mart eodein ^ Num 405, lin 1,2, es arg.puro.pens. lin 4, scauri.
modo jecit 'cor 'de arg pens lib 12. tin 14, quam jj lin 5, marlyris similiter fecit cor. ex arg." pensah.
Cosmtdi, feeit cor ex arg. lin 15, quam Bomihica ~Jl -lib. 5. Necnon et in m. Ihi 6, monte instar fecit cor.
pari ihodd fecit 'cor ex arg pens lib 9 necnon et ''fecit ® arg. lin 7. Simili modo et in mon, lin 8, mariyris
ex
in diacon. ejusdem Dei Gonitf quae appeliatur in can. lin 10, ex arg. lin ll, quod Ifonori c." lin
via Lala. lin 1*7, lib 9. Simili mbdo fccitet m 12, semis. Pari modo fecit et in mon. sanclorum
}'
diacoiiia saiielae Mariaj in Coshi cdroham de 3. ^' et P. quod p. lin 16, tres, et in monast. 'lin 17, ubi
arg pens lib.'8. Enimvero et in liiaeonia Jb'eatae sl sopra. Siihiliter fecit can. ex arg. pens. lih 18, quam
Bei Genitr foris portam beali P. ap. f: c. pens cas. f: pat. /i« 19, semis, atque in monasterio s. Caes.
lib..... el unc 4. Fecil atiiem et IndiacipsDei "" 21, lib. 2, semis. Eninwero el in m. lin 25, si-.
•tin
Genilr quae pon " in Adfiano cor "ex afg lib v mili n modo et in monast. s. Andreae. lin 24, ,duas
semis. semis.
?' lin 25, can. ex arg. pens. lib. 2, uhc. 2»
Num 402; tin 1, simuique el iii or. ejhsd Dei Gen. ibid. " juxta sanctum Laurentium foris m.
lin 2,.uiVe seplem, etiiieccl b. V. ap. ex arg!pur Nunp&GS,iin i, Stephani canistrum ex arg. pur.
penslib 22et'hnc "8:iih% Ap. 'quaeponilur ad b. lib. li 2. Yerum. 1in 5,4, sancli-Gregorii s. fecitcor. ex
Petrum ap. fccitcor de argpur pens lib 18,,. 'et 5n ai arg.pur. iib. 2. tin 4, lib. 2 semis. /in-6, Juliae 'ca-
eccl beali Andreae aposi, quae ponllur juxta Praeser nistrum ni ex arg. pur. lib 2'sein. lih 7 appstolorum
pem, simililer coronam fecil ex arg pens lib 7, et in in.star feeit can. ex arg. pens. lib. 2,-semis. lin 9S
in liihlo ieati Petri apost quam EudosiiB inslai-fe- B; Bachii, quod p. in c. sim. feeit c. ex arg. pei.saa.
 '1255 HISTORIA DE YlTlS BOM. PONT. — LEO III. 1254
lib. 2. lin 11, Agn. marlyris."lin 12, fecit canistr. A Andr aposloli. lin 19, quod dicilur Pauli P. fecH
ibid. Pari modo et in monast. _ vesl. al. bolosiricani rosatam, cuui labula de chry-»
Num 407, iin 6, quinque et semis. ibid, can ex soclavo, lialieiileni sioriam -Dominicae resurrect.ti
arg pens lib 2. Simulque ib. f. Ag. martyris. /i?i8, in circuitu ejus lisiani de chrysoclavo. Pari modo ci
can ex arg peus lib 2./in9, sanclissimiNitrii, sic in oratorio sanclae Dei Genitr. ubi supra iii mediana
legi videiur, fecil can ex arg pensan lib 2. lin 10, fecil vestem albam olosiricam rosatam, liabenlem iu
Salvisef. canex"argp. Iib2. tin 12, 13, in Appcnlino. medio crucoiii de chrys. e( in circuitu ornatam de
lin 14, lib 2, semis. tyreo. In oratorio vero ipsius Dei Genitr. ubisupra.
Num 408, lin 1, portam fecit cahislrum ex arg. qusedicitur Pauli papse, fecil albam olos ofn in circ
lin % quinque et semis. lin 5, fecit CRiiislrumex de micilo. Yelum album olosiricum unum, ornatum
afg. lin 6, Jecil etin d. iin 7, xehodoch quam Pani-. in circuitu <ie micilo. Necnon et in monasl f. SL
chiorum.simil. lin 9, f. Abbacili. tinead., l\h 2, scmis lin 22, snper altare majore.
lin 10, iii xenodocb inslar fecil c. lin 15, prselatus v. Num 419, lin 1, isdem.vero eg. p. lin ead., super
almificus P. in basilica SalvatoTisDomini nostri altare majore fecil vestem. lin 7, necnon et in basl-
Jesti Chf. ihi 14, de quibus unam. lin 16, mimd 7 p. ' lica beati Georgii marf. liii 10, in basilica beatse Del'
lin 19 dubdecim semis. tin ead:, bolosirica, alque ua Gen. lin 12, cereajitesuo. iin 14, refulgefel. ibid fecit
fere semper iegitur. lin 21, 22, col decoravil, atque canislrum ex arg. /in!5, ceieaptesuo. lin 17-,ad Gra-
conclusit. (i?i22,exm. gypsino. . ciflxum mifum in modum feeit.
Ntfm 409,lin 1, Genilricis adPrsesepe cantb de Num 420, lin 1, Apollinar-ii.lin 3, illo essent./i?i5,
arg"phro duo. lin 2, ex arg mundissimo, pens lib 5. g deduxil. lin 7, ros albam. lin 8, Ascensionis. iin 12,
lin 4, Genitficis. Sicsemper. lin 5, alitbina holosi- neglegenliam. Sic fere libri omnes veteres. iin 13
riea 4 ornala. lin 12, argenteas tres d. lin 13, suis ad summhm regnum. ibid.; sed iiisdem clem.
cereostatas paria unav lin 14; antistis B. sic semper lin 14,'eis. Spir inlustr. lin 15, jam fatamecel hov
lin i(i, lib 15 semis. ib.; super insr v. Siceiiam omnia restaur.
legilur lin 18. Num 421, lin i, el ut verus Dei-amat. lin 2, e qui-
Num 410,- lin i, sculos ex arg 2 scriplos utros- bus. ibid., crisas orn in circ de fund et aliam vcstem
que symbolum, unum quidem Iitl Gr- et alium La- de fmidaio, seu telravila. lin 4, vestem oriiat habea-
linis, sedentes d. 1. super ingressu. lin 6, enimvero tem storiam. lin 6, isdem vero beatis. lin 11, ilemuM
ubi supra. lin 7, altarem, 'et ita frequenter legilur. suprasuper alt. lin 13, in gynim." tiu iameh "15, in
Num 411, tin 1, hic vero -&Deo protectus et pr. gyro./?n l(j, storiam Dominicaeresurrect;"
p. iii allarem. lin 4 , unc novem. Fecit et super Niim 422, lin 2, et super altare "s.iin 4 et 5, arg
ingr. lin 5, scribi praccepil. lin 6 , libr 95. cum delphinis suis iiumero 12. lin 5. novem -semis»
Fecit autem in basilica beatae Savinae inart in lin 9, lib 156, unc 6-. lin 12, iiecnon s. Pet.
gremio basilicae cortinam. lin 8, super aliare Num 423-,/i?i5. docloris genlium.
majore ciburium cum columnis f. ex argen. lin Num 424, lin 4, in qua etiam dona obtulit
9, ; iiiagnitudinis et pulchritudinis m. d. qui ciburium ex arg pur pens lib 215, canistros ex
pens undique. lin 11, super altare majpre, ut arg. lin li, divers in circ preliosis orn lapidpens
supr.r. ifin 13, letravila.r. lin 15., in circuitu de lib 4, niic 7. Pari inodo et in basilica. lin 15. lib 7.
quadrupulo el corlina majore alba i ornata « Fecit vero communicales ex arg pur p., s. r. qui pry
in circuilu de fuadato. tin 16, puriss - deau- p; s. p. m. a. num 24, pensan simul libr Fecit
ralos d. 1. j>._ i. WH20,. 64. lin 25, deauratam autem et in diaconia sanclorum Nerei et Acbillaei
super ingressum veslib pehs lib 151 semis. lin vela pr. olosirica Saria iecia vero boati Agap..
25, deauratum , pens lib 6 et uncias 3. Fecit Num 425, /in 6, diac 12. lin 6,7, loca 126.
vero isdem prsefalus ponlifex in basilica dpcto-
ris mundi beati Pauli apost imaginem Salva- Apiid Peniam ex codice Gavensi.
toris ex argenio mundissimo, deauratam super'
ingressum vestibuli, pensantem libras 49 semis. Ntiih 559, tin 1, quidquid Illi. lin 4, diligeretux*
Fecit ubi supra columnam unam de argenlo pu- Num 560, lin 5. a summo usque ad summum. _
rissimo. Num 562, lin 13",cruce cuni gammadias.
. N,um 412, /i?i 4, bealae Dei Genitiv lin 9, sub por- Num 564 , tin 5, posuit cerea arg. lin 7, fecit
ticiim, quam etiam in introitu nobiliter restaur. auleni ei ili arcora arg ecclos b; 1*. ap. vela alba
/inlO, parfe"dexlra atrii, do. lih 14, nobililer c. paschalia et in naiale ejusdem D apost veia de
~Num 415-,~lin 4, isdem. iin o, jacieus fundam. stauraci v. p.
iin 9, b- Andf-. lin 11. a novo refecii-. lin 14,15, si- ATHJJI,3_69,tin 4, Campulus in ipsorum.
mililerr. . ,Rri(in570,'/i??f2,cohrigiiautem. ifcia!.,suffragante,
Nuin 414, lin 1, neehon etiam et f. tin ead., nobiliter et vlsum"receoii, el liiigua ad loquendum illi resti-
r. lin 2, bas beati Yalv lin 4 ei 5, r.ov feslaur. lin -3, tuia est.
super Subora. iir. 7,insegnino op. lin 9, undiqueorn. Num 371, lin 12, et quale gatid. UIL22, Chri-
lin 10, el uitra. lin 14, lelravila. Sic seinper. lin 18, D stiahissimus, seu eforthod.iin 25, niaghus rex eum
iabi supra fecit. lin 19, ex mafgaretis ornaias c. p. bbv. linSS, se obviaverunl. lin 27, el a -cuiiclocl.
fe20, 21-,tygris."" suscipienle orationc super eiiiiclo populp data.
Num 415j. lin 1, quaepon in Praeuesl. lin J, iin 5, Deo cohtreria i"3lsa.tin 5, iniqui-
J\"M?JI'572,
omnia nobiliier, vXthi 5. lin 6, prdtectus e't venefa- laiesij)'sorum./iiill, deddxcrniil. ftui Romani. lin
itilis p. 15, FriKOnorum, Saxonorum tin ead., p. Molvium-.
Num 4i65 lin 1, inluslr. /i??4, magnit el pulehri- Ar!(?»575, lin 4, arcbiepiscopis, seu Cuniperlus,
Judiiiis d. p. lib 26 et unc 6. lin 5, 6, sub arcu-pr. /i?i Befnardus, Aito et Jesse. lin 6, germario:
1, lib iiciv et unc vn. iin 9, magnit. el pulcliriiudinis. IVMJJI-575,lin 1, apost. dmnes generaliter archi-
iin 40, ubi sup. iin 11, de chrysocl. Necnon eliam. episcop.i. ,
iin 12, feeitubi supra. lin 13, quae pens. ibid., "corp jy«jn 577, link, diversis legente€ahilopeh. /i??8,
cujus supra isdem pr. tin 15, quae slant super arg sub minore cum.
xrolumnasih cirCalt. iin 18, magnilud. ei pulcliritu- Num 378, lih 1, Domini noslri. quam. lini, evan-
ciinis o. d; . . _- gelium cum blattici ex_a. m»/ing.Iricl.ibid., inlereaeliu
Num 417, lin 2, rosata in circuitu de clirysoel et i. basil. lin 12, apost. in acoli fecit iin 16,i7,sed
m.'b. c. etbfbieulos de chrys."iin 5,'Gehiliicis, quae ct in arcora arg. vela serica habenles aiba; et in.
Dominica. ejusdem Dei apostoli in eadem arcora vela de siauraee
Num 418. lin 2, tam in quadriportico quamque in pulch. tin 19, tetravila.
faro. lin 5, arg qualuor, ibid., in trabe? arg. lin 1% Num 580, lin 5, q. vocalur Dominica
 1255 . ANASTASII BIBLIOTHECARIl 1250
JVmnSSl, tin 4, conquassatum ineral. lin ll.san- A .- Num 405, /i»_5, super Subora. Hn 26;Lauveniimn
elorum Joannis el Joannis, . , foris. ,i .
JVMJJI 582, lin 5, Mariae, seu xn./i?j'6, verumctiam , Num 406, lin, 7, aposto». nstar fecit. -
etinarcora. iin 13, melallocypsino. Num 407, lin 4, monasterio capud afr, Ain%, Po-
Num 585, lin 10 , inlro regias:- -lin 11, alylhi- denlis. lin fi,Hysi.doiis.lin,8,monast decorsus. lin 12,
non. pon in appentino..lin 13, canistra.
Num 584, lin 5, s. Angelo in Fajano. iin 11, depi- . Num 408, lin 22, melallo gypsino. :
ctas Aposl. AT!(?n409, lin 8, lyreo, ita infm. /in.15, arg.
JVMJJJ 585, Hn 6, cum porticibus". cum gammad ss. cyroslala parium. lin lii, lib xm
Num 586, lin 3, praesepe pergant. , - semis. lin 17,pendet super in ingressu vestibuli.Item
JYMJ» 387, lin 3, Yillilrias. /in4,B. Grisogoni. aiium velum majorem clirysoclavo, q. pendetin' '
Num 388, lin 9, eum periclysin deleo comblal- trabe arg. . *
: . j ,
tea. - . -J . Num 411, /in2, purissimo, ae deauravit. HnS,
Num '589,4in 5, a sancto Pelro. /in6, b. Jaquin- basilica beatae Savinse-mari ingremio basilicae cor-
thi lin 12,15, LII, enimvefo cui. ; lihammajorem.- liu -10, d. milia. iiniZ, telravila
Num 590, lin 6, inlersylem. / ' iin • 14," Pelronellae. lin 15, eircuitu. de quadr.
..Num 391, linl,:%, beatae Aurese. Et coriina majore alba una, ornata iu.circuitu.de
Num 395, thi 15, super Subora. lin 17, Consian- fundata. lin 25, deauralum, pens lib vi, unc m. Fecil
linianam-fecil. vero isdem proefatus ponlifex in.basilica .doctoris
-Num 396, lin 6, appellaturDominica mundi beati Pauli apostoli imaginem Salvatoris" ex
.. JVum.397, /in 14, f.eumque in cireuilu. . B arg mundiss deauraiam super Ingressu vesiibuli.
. IVUJJI 398, lin 4, optulithoc. Cyburium. lin 17, seu . iVj(?»"415,lin 14. beaiseManinse. - . •' ,
et alia. , Num 414, lin 2, basil.bcati Yalenu iin 20, tygris.
Num 599, lin 6,' tyrabulum apost. tfn %, juxla =Num 415, lin 13, ornala num. , .!
ipsum lectorium. . , ., ... Num 416, lin 2, telragon. lin 12, nuni -vin. ,
- Num 400, /m 6, Petronellae sic fere ^emper. lin 7 - Num 417, lin 4, crucem et .orbiculos.
ornalum lin 15, procedit per stat. • • - Num 418, lin 22, altare majore. .- . ,
Num 401, lin 1, turabula. lin 5,""defundalo 1. /i?j-15, Num 419, lin 18, posuit, qusepens."
coronanfde arg. , Num 420,-lin 1, Apollenarii./in 7,TOsatam albam
bab. lin 15, noviler omniarest.
Num 402, lin 2, uncias vm. tin 5, ap.- qui ponitur Num 421,- lin 5, de fundalo, et "alia vesle de fun-
ad beatuin Petrum apostolum fecil coronam ex arg dalo, seu et lelrav. . •
pens lib XVIII.'Ilem in ecclesia beati Andreae apostoli, Num 422, lin 5, VIII seu et. lin 12, Pelrohelfe.
qui ponilur juxta Proesepem siihiliter.feeil coronam ' • Num 425, lin 5, docloris genlium. , - .
de arg pens lib vn:.Et in lilulo beali l>atri apostoli, > Num 424,:/?"»4, dona. Cyburium ex arg. ,'puris-
qui appellatur Eudoxise. lin 9,10, etuncx. lin 12, simo, pens lib ccxv, canistros ex -arg num v, pens
in susurrio. lin 14, Apollenarii. ., , lib xv Calic. -•
- Num 404, -tin 2, unc v, et in diaconia sancti Bo- Nuir, 425, lin 6, episc per diversa loca num cxxvi.
nifalii. lin 10, ponitur Orfea.

XCIX.'STEPHAWUS V. •

ANNOCHRISXI816, LDDOYICIIMP. 3, I.EONISARMENIIIMP. 3.

42S 'Slephahus, natione Romanus, ex palre Marino, sedit annos septem, menses septem a. Hic a
primaava aetate in patriarchio Lateranensi sub sanctae memorise] domno Adriano papa nutrilus alque
'educatus , nobili prosapia atque clarissimo gencre orlus, adhuc in parva selale ad discendam ,'sacrse
disciplinse sciehtiam .sludiosius vigilabat. Defuncto vero sanctse memorise jam prsefato domno Adriano
b papa, in locum ejus domnus Leo papa successil. Qui prsedictum domnum Slephanum eonspicieng '
bonse conversationis atque humilitatis, eum ad subdiaconalusordinera promovit. ,
427 Qiem magis ac magis spiritualibus studiis vacare conspiciens, Domino annuente, ad diaco-
natus culmen eum provehit, el ex tunc muliipliciter spirilalibus pollens- sludiis, maxima lam ad
evangelizandum populo solerter ae clare divina alque evangelica verba, quamque ad exercendam
ecclesiasiicam traditionem gessit curam. Eb ita Spirilus, sancti gratia in ejus corde . refulsit, ut in
5 omnibus- efflcax idoneiisque comprobarelur. Sicque faclum est ut dum de hac vita migraret, anle-
praefalus domnus Leo papa, illico dum fervenlissimo affectu a populo Romano diligeretur isdem
prsecipuus ac sanclissimus vir Stephanus ad saerum pontificatus culmen esl eleclusl <Jui omnes uno
affectu parique amore eum ad ecclesiambeali Petri aposloli perducentes, Dei ordinanle provideniia,
"" •
papa orbis consecratus est. ,-.•-'"
428 H'c sanclissimus vir -in pontificatu jam positus, pro confirmanda pace et unitate saiiclae
Dei Ecclesiae, ad Franciae arreplus est iter,'apud piissimum et serenissimum domnum Ludoyicura
imperalorem. Qui cum in Franciam pervenisset, lanto lionore alque exaltatione a praedicto piissimo
NOTDtSl BtARGINALES FABROTTI.
a B mens. 7. S.
 1257 IHSTORIA DE YITIS RQM. PONT.—STEPHANUS V, ^S$'
principe alque Francorum populo susceptus est, quanto vix lingua narrari polesl. Et tantani
8 illi Dominus graiiam largiri dignatus est, ut omnia quse ab eo poposcisse dighoscilur in omni-
bus impelraril. Li tanlum ut isdem piissimus princeps pro illius amore in iinibus Francite
super omnia dona, quae ei largitus est, curlem de suo proprio fisco bealo Petro aposlolo per-
petuali usu per praeceptionis a paginam concessii. Isdem vero sacer anlistes exemplum sumens
Redemptoris noslri, qui pro nobis de coelis dignalus esl descendere, et de captivilate diaboli nos
MO eripere, omnes exsules, qui illic eaptivitate tenebantur propter scelera, el iniquilates suas quas
in sanciam Ecclesiam Romanam et erga domnum Leonem papam gesseruni, pro pietate Ecclesise
secum reduxit. Fecit aulem in ecclesia beali Petri aoostoli ad Yincula lymiamaterium de argenlo
desuper deauratum, pensan. libras. . .
429 Ilem simililer fecit gabatba de. argenlo, pens. libras. .. Simililer fecit vela boloserica,
. . cuni periclysi de fundato numero.. . Imo et in eadem ecelesia fecit veslem de chrysoclavo ,. cum
gemmis, babentem bistoriam beati Petri aposloli. Item fecit vela ue fundalo numero. _•» Et in
monaslerio ubi'supra fecit calicem ~de auro, cum gemmis ornatum, pensan. libras... Et patenam
5 de argentb desuper deauratam, pens. libras. . . Iiein fecit crucem de auro cum gemmis orna-
lam, pensan. libras. . . Fecil aulem piaediclus et venerabilis praeclarus pontifex in sanclo Tbeo-
doro in Sabello crucem de auro cum gemmis ornatam, et calicem de argento, pensan. libras. . .
Fecit autein praedictus venerabilis et praeelarus ponlifex in basilica beati Petri apostoli ad Yincula
•
patenam, et calicem de argenlo, desnper deauralam, 'pens. libras. . . Itein, ubi supra, fecit coro"
10 nam de argento cum pendentibus suis, pensan. libras. . . Enimvero et in oratorio sanctse Barbarae
marlyris in Subora fecit vestem de fundato. Necnon et in basilica bealse Helense fecit vestem -de
fundato. Hic divina vocatione de bac luce sublractus ad aeternam migravit' requiem. Sepultus vero
est in basilica beali Pelri aposloli. Fecit auiem ordinalionem unam in mense Decembrio, presbyle-
ros novem, diaconos qualuor, episcopos per diversaloca numero quinque; et cessavit episcopalus
13 dies duos.
NOTVhM MARGINALESFABROTTI. ;
.- B, perceptiouis. , ,
VARIiE LECTIONES.
. _ Apud Fabrollum ex codiceFrehed j^ Num 429, tin 13, apost. Fecit autem ordiu mens
Num 426, lin 1, sedit menses 7. Hic a, elc. tin 6, Decembris, pr. ...
liumililatis mores dignos. Ex codice Thuano aitero.
lin
IVi(?i?427, 1, diaconi ordine eum provexit. iin 9,
papa urbis. Num 426, lin i, jam fato. lin 6, humilitaiis mores
Num 428, lin 2, Francise arripuit iter. degere.' "'
Num 427, lin 5 et 6,- anlefalus. lin 6, illico. ibid.,
Ex codiceReyio, Mazarino et Thuano. isdem sanctiss vir. lin 7 et 8, qui uiio oinnis aiTectu.
Nvm 426, lin 1, sedit m. 7. lin 2, in palr. lin 9, papa urbis.
Salvatoris, id est Laleran. lin 5 et 4, claro gen . Num 428, lin 3, qui cum Fraiiciamperv. lin.i,
sanctae discipl sac c. studiosus vig. lin 4, jam fato. narrare. lin 5, largire d. e. ut o. qusecunque ab eo i.
lin 5, in locum ejus successil d. L.p. q. ibid., lin • 7, cortem. lin 8, perpraecepti pag. lin 10, omnis
< • ibid., quas in sanclam RomanamEccle-
respiciens. lin 6, humilit mores agere eum ad . exsules.
subdiac ord pr. el sic ad sacerdotii gradiim per- siain. '•
veiiil. Sicque facluni-esl, ut lin. 5 num seq. iVj(in 429, /in 1, item fecit g. argentea. lin 2",
Num 427, lin 5 et 6, autefatus <l.L. p. illico eum num...-. ' et in monasterio ubi supra. lin 4, cum
-cum /erv. lin 7, p. esl culmen el. Qui uno onines gemmis, { pens lib 10. Fecit autem et iu s. Theod
.affectu. lin 8,beati Petri perd. lin 9, papa urbis c. e. in i Sabelli c.
Hic vir sanctiss in pontiiicalus cuiuiine _am posilus.
Num 428, lin 2, Eecl Frauciae arripuil iler ad p. \\ Apud Peniam ex codice Cavensi.
-ibid., dominum. lin. 3 qui cum in Francia p. ib d, Num 426, lin 6, humilitalis mores
* ' degeret, eum.
atque exsullatione a praediclo principe piis alque iVum 427, lin 9, papa urbis. -
Fr. p". s. est, quanluin vix lingua nanare potest; Num 428,/i?j2,Ecclesise.Francise. linietb, tanlam
et taniam illi d. thi 6, impetrarel. lin ead ut isdem illi. j lin 6, impelravit.
princ pro il. lin 7, s. om. quae ei 1. esl crucein de "iVMjii429, lin 6, fecit autem et_ in s. Theod. iu
suo. lin 8,perprseeepli pag. lin 10, captivi ten.. ibid., .Sabellum.
.< •""..-".
quas in sanclam Romanam Eccles. lin 12, rcduxit.
fiic divina voce, etc, ul lin li-num seq.

PATROL. CXXVIIL • - 40 -
 '
1250 •* &MSTASH BIBLIOTHECARH ' ! 1260

:- C. PASCHALIS.
,
- "
.' AHNOCHRISTI817, LUDOVICI
IMP.4, LEONIS
ABMENII
4.

430 Pasclialls, natione Romanus, ex patre Bonoso, sedit annos seplero, menses qinnque!8, dies
sexdecim J>. Qui a prinisevo setaiis suse divino cullui manclpatus, atque in sacrosanciae ecclesise
v
patfiarcbio sludiis divinae salutiferaeque Seriplurae imbutus, lam in psalterio quaiiique in sacris paginis
Novi ac YelerisTeslamenti specialiler cruditus, elegans, alque in omni boniiale perfeetus, subdiaconus
< '5 ("jiiidem" factus, et postmodum diaconus atqne presbyter bonorifice consecratus est. Erat aote.m vir
'- sariclus, caslus, pius, irinocens,"magnanimus, loquela devotus, pudieitia plenus, el nimis hilarrler
• -jticundcque in eleemosynis paifperum euncla- quae habebal opporiune disiribuens. In colloquiis ergo
mvinis frequenlius cum religiosis ac sanelis monachis sedula observaiione ilie nociuquc insistebat, el
inorationibusac vigiliis, quolidianisque.ejuniis-bumiliter atque honesle vigehai. Quem duni prasde-
- 10-cessor ejus domnus Leo lerbeatissimus papa lanlis sludiis pervigilem et religionis devotum
conspe-
xisset, lunc ci monasterium beali Stephani primi marlyris, juxla basilicam beati Pelri principis
aposlolornm, ad regendum commisit. Quia scriptum est: Nemo lucerham accendit, el in abscondilo
ponit; neque sub modio, sed super candelabrum, ul qui ingrediunlur lumen videant ~. Unum, qtii suimel
vitae hujus lemporalis lucra pro aeterna- sobrie alque utiliter moderando correxit, et exemplum bene
15 vivendi in stibdilis, et correctionem pielalis rcligiosius exornavil. Qui etiam graiiam hospiialitali.s in
peregrinis et claudis, qni ob amorem beaii Petri aposloli de longinquis regionibus a'd ejus limina
occurrebanl,uiililer praeparans necessaria subministrabal, et occulle quibus egebant hilariler erogabat.
Et semper quolidie in Deioperalione crescebat, usquequo praedecessor ejus doninus Slepbanus papa de
hac luce ad aeternam beatiludinem migrasset. Dum ergo per tanta bonae operationis exempla praecipue,
20 longe, lateque fama discurrerei, el omnipotens Deus regimen Eeclesi3esuaesub pise gubernationis cura
annueret aple moderaleque disponere, una concordia, una eademque voluntale, divino iniervenienie
consullu, a cunctis sacerdotibus seu proceribus, atque omni elero necnon et optimatibus, vel cunclo
populo Romano ad latidemet gloriam omnipolentis Dei in sedem aposlolicam pontifex elevatus esl.
Eratenim Palrum praeceptorum, seu instilutorum poniilicum alqtie eanonnm, necnon legum sanctio-
25 numque decentissimus qbservator, et cuique juslitiae nsrmoe a lempore ordinationis suae nobilissimus
promulgaior; tardus ad irascendum, et velox ad miserandum. NuIIum malum pro malo reddens, neque
vindictam secundum cujusquam comniissum tribuens, sed semper misericors pia dilectione oinnibus
Civibus, et a Deo commisso populo Romano amator el gubernaior exisiebat. Omnium-etenim eeclesia-
rum Dei cum summo studio atque summa providentia pro solita religionis cura culior, restaurator,
, -50, atque in omnibus devotissimus exornator fuit.
- 431 Hic beatissimus praesul multa corpora sanclorum requirens, Invenil. Quae et diligentius inlra
^ civitalcm ad bonorem et gloriam Dei bonesie recondidit. Rogametiam omni clero suo in presbylerio
profeclo mulliplicilcr ampliavil, et omnem thesaurum ifl sacrario coelesti recondidil, maxime propter
captivos, ct exsules eos non lantum a transmarinis regionibus viros ac mulieres auro seu argento
5 redimens, verum eliam. per longinqua viarum ilinera passim perquirendo, tam in Hispaniseparlibus
quamque persingula loca invenicns, sieut bonns el verus paslor ad propria perduxil. Fecil autem in
sacro allari beati Pclri principis aposloloruni veslcm mirae magnitudiiiis, piilchram el decoralaih iiiniis,
ex auro gemmisque contextanij perfigtirantem historiam qualiier idem aposiohis a vinculis perange-
lum ereplus esi. Jn ejusdem veuerabili basilica anle adituni, quse ducii ad corpus in loco ferrala, allare
i 10 consliluit, in quo et venerandum beali Slxli martyris atque poutificis eorpus honesiissime
colioc^vit.
- Ubi et desuper arcum musivo exornalum deceiiler insinixit. Simili modo in eadem sacralissima beali
Pelri apostoli ecclesia, juxta ingressum qui ducit- ad beatam Pclronill.iin, oratoriuro summse magni-
tudinis alque pulchriludinis decoranter eonslruxit.Et supor columnas in quadrificio camerantes, musivo
pulchrisque meiallis decoravit: in quo et corpora bealissimoruin mariyrum Piccessi et Martiniani ad
15 honorem et gloriam omnipolenlis Dei meniorialiter honorificeqne recondidil. In eujus absidam imagi-
nem pulcherrimam de argento,- exauratam cum uiversis historiis inter marmorum conslructioncsd
ordinalas infixit, qnae pensant libras sexaginta duas et semis; simulque ct lilia de argento, pens. lihras
decem el seplem, el uncias duas. Neciion el gabalhas ex argento purissimo numero sepiem. pens.
I
NOTDLiEMARGINALESFABROTTI. . |
"a"^res. b * septeindeeim. c Matth. v. a B, concrustatioaes.
 "
1261 EISTORIA DE YITIS ROM, PONT." — PASCHALIS. 1202
-simul libras tredecim semis el uncias duas. Imagines etiam de argento exauratas fccit"in eodem venc- -
20 rabili loco numero tres. Unam Salvatoris Domini noslrl Jesu Christi, et duas aliorum beatorum
martyrum Processi et Martiniani, pens. insimul libras Iriginta et sex. Necnon et aliamimaginem ex
auro purissimo obtulit ad ornatum jam praefali oratorii, pens. libras tredecim et uneias tres. Simili
modo canistra ex mundissimo argento numero octo,pens. omnes libras tres et quadraginla,
432 Pariterque et eoncham ad spongiam pro noclurnis diligentiis ibidem cx argento consliluit,
pensan. libras seplem et uncias novem. Imo et claves in modum crucis ex auro purissimo, seu gemmis
mirse decorationis exornatas in eodem venerabili loco merito decoravit, quai pensan. libras.... Ubi eiiam
regularem ordinavil, quem laminis argenteis superinduxil, pens. libras viginli. Super quem couslituis
' S arcus duos
deargenio et gammadias quatuor, quse simulpens. libras sexaginla. Propiliatorium etiam
altaris ex laminis argenfeis exornalum circumduxit, atque sacram confessionem ejus interius exleriusque
cum rugulis suis nobilissime circumslruxit, quae simul pensan. libras.... Et super altare eorumdem
beaiissimerum mariyrum vesles duas inslituil, ex quibus unam de fundato cum cruee de chfysoclavo,
et alteram de quadrapulo mirifice exornavii.-Vela quoque majora de fundalo numero septem.cum
10 periclyside blaithin circumsula, similiter decoravil. Sed neque hoc silentio prsetereundiiin essearbi-
tramur, quod eodem tempore, diabolica operaute versulia, per quoriimdam gentis Anglofum desidiam
itaest omnisillorum habitatio, quae in eorum lingua burgus a dicilur, flamma ignis exundanle com-
busta, uletiam nec vesiigia pristinae habilalioiiis in eodem locoinveniri potuissent. Cujus-exuberanlis
incendio pene toiam porticum, quaa duxil ad basilicam principis apostolorum, ignis fomes devastavit.
433 Et dum hsec ter beatissimus pontifex quasi hora noctis conticinio persensissel, .subilo propier
amorem Ecclesisebeati Petri apostoli, atque tanlam peregrinorum illorum devastationem nudis pedibus
discalcealus pedesler cucurril. Cui tanta omnipotenlis Dei in ejus adventu misericordia adfuit, ut lo-
- - cum, in
quo prius idem coangelicus ponlifex constitit, -nequaquam ulterius impetus ignis transgredi
S permisit. Sed ipse Dei clementiam exorando, et multitudo fidelium qui aderant decertando, acies ignis
Deo miserante exslincta est.. Sicque peractum est ul lotius noclis spalium usque ad auroram persevc
ransin eodemloco perstelerit. Unde.poslmodum-lerbealissimus paslor_considerans illorum peregrino-
rum inopiam, qtise ob insidias diabolicse fraudis irrepsit, tanta dona, tantaque beneiicia,-.sicut semper
solitus erat, in eorum necessilatibus imperiivit, tam inauro el argenlo, vel corporum indumenta, quani
10 reliqua necessaria alimenla omnia uberius subministrabat. Sed et sylvarum copiam pro lignorumulili-
late, qualenus domicilia sicut antein eodem loeo fuerant,. uliliter restaurarenl. Porlicum etiam, qtiae
ab eadem clade vastata esl, decentius quam fueral in melius firmissime reslauravit.
4-34" Hic prseclarus et venerabilis ponlifex fecil in ecclesia beati Petri apostolorum principis nulri-
toris sui vela de chrysoclavo per arcus presbyterii, habenlia liistoriam de mirabilibus apostolorum, qtiae
; per eosDominus operari dignatus esl numeroquadraginta et sex. Ecclesiam eliam. bealissimae Christi
martyris Praxedis, quae qtiondam priscis aedificata lemporibus nimio jam lassala senio, ila ul a funda-
- 5 menlis casura ruinam sui minarelur, idem venerabilis ponlifex (illius ruinam antepraevidens, eidem-
que ecclesise curam adhibens, illic pervigil ssepius exisiens) in alium non longe demutans locum , in
meliorem eam qtiam dudum fuerat erexil slalum. Absidam vero ejusdem ecclesise musivo opere exor-/
iialam variis decenier coloribus decoravil. Simili modo etarcam triumphalem eisdein motallis roirum
in modum perficiens compsit. Hic beatissimus et praeclarus ponllfek mulla corpor.a sanctoruin diutius
10 ineoemeleriisjaceiUiapia solliciludine, ne remanerent neglectui, qtiserens, atque inventa colligens
- magno venerationis affectu in jam dictseChristi martyris Praxedis ecclesiani, quam mirabiliter renovans,
construxerat, cum omnium advocalione Romanorum episcopis, presbyteris, Jiaeonibus et clericis lau-
dem Deo psallenlibus deportans recondidil. Quse dum sanclissimi atque coangelici praesulis intima
cordis vigilantia gererentur, ut recondiiorum ibidem sanctorum corportim Dep indesinenter super
15 astra placenlium precibus apud omnipolentem Do.nintimjuvaretur, eorisli.ux.it"in eqdem loco a funda-
menlis coenobium, quodei nomine sanclae Praxedis virginis litulavit. Iu qua et sanctam Graecorum
congregationem aggregans, quae die,nocLuqiieGrsecoemodulaiionis psalmodioe laudes omnipotenti Deo,
sauctisque illius ibidem quiescentibus, scdulo persolveret, introduxil. Siquidem in eodem venerabili
monasterio plurima conferens prsedia, ei possessioneiu, loca urbana vel rusiica, supeiflue atqtieabun-
20 danter difavit. Quinimo el in eadem ecciesia fecit oralorium beati Zenonis Christi marlyris, ubi et sacra-
lissimum ejus corpus poiiens musivo amplianter ornavit.
et
435 Fecit autem in eadem ecclesia ciborium ex argento, pens. libr. oelingentas. el decem ; imo
propitiatorium sacri altaris ex argenteis laminis mirifice exornavit. Confessionem denique ejus cum
libr.
regulis suis interius exteriusque vallanlem pulcberrime compsit alque decoravil.-qusesimulpen.S.
trecenlas. Super ejusdem venerabilis altare fecit regnum Spanoclystum ex auro fulvo, seu. diycrsis
MOTDL^MARGIKALBS 'FABROTTI.
a B., baxus.' - ' ...
 -' ANASTASH BIBLIOTIiECARH - 1284-
1285
§ lapidibus exornalum.pens. libras quinque eluncias duas et semis. Et in eodemsacro altarifecilvesleai
de chrysoclavo, cum diversis hisloriis mirae magniludinis atque pulchritudinis exornatam. Item ubi
supra oblulil aliam vesiem chrysoelavam ex auro gemmisque confectam, habeniem bisioriam virgi-
num-cum facibus accensis mirifice compiam atqtie decoratam. Ad sacrum denique-ejusdemvirginis
corpus obltilit imaginem ex laininis argeiueis praeiiguralis, pens. libras nonaghila et novem. Hie beni-
_i$ gnissimus prsesul fecit in jam diclo monasterio oratorium beaiae Agneiis Christi virginis mirae pulchri-
ttidinis exornatum. Ecclesiam deniqiie sanctse Dei Genilricis semperque Yirginis Marisedominse npstrse,
<juaeappellatur Dominica, olim conslruciam et jam ruinae proximamsolerti vigilanlia praefatus pontifex
ampliorem melioremque quam ante fueral a fundamenlis aedificans, renovavil. Absidamque ejusdem
eccfesiae musivo mirifice deeoravil. Ubi eiiam el plurima obtulit dona, scilicet ciborium ex sirgento,
15 pens. Iibvas treceiuas iriginia et duas. Propitiatorium saeri aliaris ex Iaminis argenteis compte deco-
ravit. Confessionem quoque ejus cum regulis intus et foris mirum in modum perficiens adornavil, pens.
, libr. cenlum el quindecim et uncias tres. Item ubi supra fecit gabatham ex auro purissimo, pens. libras
duas et uncias oclo. Yerum etiam e-tarcum ex argenlo, et columnellas duas"cum gammadiis duabus,
peuSe libras.....
43® Im0 et-In sacroaltari fecit vestem de cbrysoclavo, habenlem historiam Dominicae naiivitatis
Domiui nostri Jesu Chrisli, mirse pulchriludinis exornatam. Iterum ubi supra fecilvestem de slauraci
pulcberrimam, cum periclysi de blatthin. Item aliam vestem de blattliin bizantea, habentem tabulam de
. chrysoclavo, cum vullu sanctse Dei Geuilricis, et angeli obsequio slanles, cum periclysi de staurace.
- S Pariterque aliani vestem de statirace, habeniem pavones, et in medio crucem de blalihin. Pbrro ct
vesies duas de quadrapulo, habenles in medio crucem de blatibin. Item ubi supra fecil vestem ex. auro
lexlam, cum periclysi de blalthin. CoQpertorium rubeum de sericq ununi. Fecitetiam in ciraiitu aliaris
vela rubea serica quatuor, cuni gammadiis, et cruGes de quadrapulo. Hic venerabilis praesul obiulil m
trabe anle vestibulum altaris vela Tyrialria, et de quadrapulo quinque. In arcus maiores ejusdeni CGele-
10 siae fecil vela de quadrapulo nuinero viginti, et per arcusjiresbylerii vela .parva oe slauraci quaiuor,
simulque in ingressu presbyterii vela Tyria duo. Hic benignissimus pontifex fecil in ingrassu jam- diclaj
.ecclesiaecortinas majores de qiiadrapulo, cum.periclysi de fuudaio mirifice valde. Chrisii namque om-
nipolentis Domini famulus, el praenomiuatus pontifex maximam Dei, ecclesiarum curani et sollicitudi-
nem praevidendo indesinenter gerens, cum quadam die oralionis studio ad sanctse Dei virginis Christi-
15 que martyris Cseciliae-ecclesiam-xidvcnirei,niniio jam quassata. senio eeclesise ejusdem moenia etiam a
fundamentis ruitura videns, quae per olitana' lempora defectu vetuslatis marcueranl et pene ruinis con-
fracla diu anliqtiilus laceraia manebant, daio siudio operis eodem in loco magnifico opere novam con-
struere ecclestam coepil, et perficere satis meliorem quam fuerat sluduit.
43*7 Sed nequc illud prsetereundum esse exislimamus. Dum quadani die ad beali -Petri pfincipis
apostoloruin ecclesiam pergerel, quatenus apud euindem bealum Pelrum aposloltim soliio.morevigi!ias
•celebraret, et ante ejusdem confessionem malulinales lucescenle Dominica laudes residens decanlaret,
subito depressus sopore vidit assistenlem sibi virginali aspectu puellam, angelicis vestibus deeoratam
5 lalia loeutionis affamina prolulisse, Jicens : Multas libi gratias referimus, quia certamen quodl!de me
diu posueras fruslratorias relalionibus pervulgalis aures accoriimodans a reliquisli: quippe qui lanlo
penes me fuisti, uli proprio loqtii invicem ore valeremus. Haecjam ssepe praefatus pontilex diligenter
audiens studiose requirere ccepil, quae essel ipsa qusc talia illi verba diceret, vel quo nomine voeafe-
tur. Cui illa respondil: Si nomen inquiris, Caecilia famula Chrisli vocor. Ad quam summus inquiens
10 praesul: Quomodo hoc credere possum, eo quod olim fama relaia sil qtialentis ejusdem venerabiiiB
Christi marlyris Caecilisecorpus ad Aistolpho Longobardoruni rege hosiiliier Romseresldenie fui;tiin et
ab illius hominibus "fuissetnblatum. Cui lalia venerabili ponlilici iiUimanli omiiipoleiitis Dei famula
dixit: Quia me desideranter ul'invenirent Longobardi, quiesivcrunt, omnino vernm est; sed Domini
mei Jesu Chrisii opilulallone, et dominse meaesanclae Dei Genilricis semperque Virginis Mariae auxi-
• 15 lio, neqiiemeinveiiire, neque deporlarc sieut-voluerant hinclongius poluerunl. El ideo sicul me quae
rere eoepisli, qualiterme invenias assiduo labori non desislas incumbere, quia Domino Deo, pro ctijns
lionore passa sum, placuit ul lu me invenias, et iu ecclesia quam-noviier construxisli recondas. El
. -
haecdieens ab oculis aspicienlis ablata est. ;
et indubi-
438 Tunc isdem venerandus pontifex, malutinalibus laudibus persolulis, pro tam cerlae
tabilis revelationis judicio, cospil hac illacque operosius qucerere ubi sacralissimum ejus corpus jace-ret
humalum. Quod, tribuenie Deo, dum sollicite quaererel, reperii in eoemelerio Praelexlati, sito foris por-
tam Appiam, aureis illud vesliltim indumenlis, cum corpore venerabiiis sponsi sui Yaleriani, parilerqvie
S et linteamina marlyris ipsius sanguine plena, quando ab impio percussa carnifice Chrisli Domini mar-
KOTDLJBMARGIKALES FABEOTTI.
a B, quod ad incertamfamam, quam de me spars.am diu frustr. r. p. a, accommodare, vel. , ,,
 |SG§': HiSTORIA DE YITiS ROM. PGNT, — PASCHALIS. 12C0
iyr est regnaiitis 111ssecula consecrala. Quibus er linieaminibus sanguis sanetae marlyris extersus,
involuta ad pedes illius corporis sacraiissimocruore plena, de trina carnificis percussicne reperta sunt.
Qnse cuncta suispertraeians manibus collegif, et cum magno lionore infra muros hujus Romanse Srbis
in ecclesia .lomine ipsius sanclaemanyris dedica.a, ad laudem.et gioriam omnipolenlis Dei, ejusdem
10" virginis corpus, cum charissimo Yaleriano-sponso, alqueTybunio et Maximo martyribus, necmm
Ufbano et Lucio pontificibus sub sacrosancto aitari xollocavil. Pro quorum sanclorum honore videiicet
r' et opitulalione conslruxit monasterium in honorem virgintiin scu marlyrum Agaihae el Usecilise,juxta
•' ipsius ecclesiam, in loco qui dieilur Colles jacenles..
439 In cluoet monachorum- Deo servientium congregationem pro quolidianis laudibus In prsefalo
lituld sanctae Ca.cil.ae die noctuque omnipotenli Domtno dccanlandis, cohsiiluil. Et pro subsidio et
"
- .Itiminariorumcoiicinnatione, seu utilitate, alque slipendiis n.onachoruro, neenon et pro amore alque
•'. dilectione, quam erga praedecessorem suum piae reconlaiidnis dbmnunr Leonem III papam habere
S .videbatur, bospitale sancti Peregrini, positum ad neatum Pelrum apostolum,in loco qui vocalur Nau-
"macbia, quod idem prsedecessor suus construxeral, et ob negleclum atqtte deslitulionem praepositoriiKi
... paupertatisinopia consumi-videbauiij idcirco pio juvamine consulens,praefatum hospitaie *um fundis'
el.casalibus atque massis, seu elianret colonis sivedomibus. neciion familiis, et universis qiise jusle
. ;-ct. ralionabiliter seeundum legum statula, eique a praedecessore suo in jam prsefato hospiiali donaia
-40 siintr.qu8equeabipso-pia devciione ad augmentum jam dicti monasterii ndjuncia sunl, sive agris vel
;: vinei_s,;eliamdomibus necnon rustiea familia, suseaucloritalis pagina pro jam nominata monacliorun!
. __-_ congregalione in eodem monaslerio confirmavit., .;
440 Qui .sanclissimus praesul amore venerandoruin sanclorum fecit in ornamentis ipsius ecclesiae
absid.ani; musivo opere decoralam, et cyborium mirae magnitudinis ex argento, pens. libras quingentas
•. -.. ct semis ef uncias octo.- Propitiatorium. denique saeri- altaris, seu confessionem, intcrius exteriusqtie
cum rugulis snis ex laminis argenteis mirum in modum perficiens compsit, quoe simul pens. libras-
, S sexaginta quatuor et uncias S. Ad sacrum vero ejusdeni virginis corptis obtulii imaginem ex argenteis
:.- . laininis,pens'an. libras-nonaginlia quinque. Fecit cliam anle vesiibuhim altaris regularem investitum
ex Iaminis argentqis et columnis duabus, ubi el posuilarcum tmiim et gammadias duas, pens. ihsimul
Hbras centcm et semis.Obtulit ibi ipse imagincs argenieas deauralas tres, pensan, insimul libras qua-
.. _ dragihta el ocio scmis. Ssepefatus quoque pra?sul fecil perareus ejusdem ecctesia. calices majores-'ex
- 10 argento viginii et sex, pens. insimul-libras centum novem et semis. Item ubi supra obtulit canistra-ex
argento dtio, peiisan. libras'duas et uncias oclo ; gabatham ex auro ptirissimo, pens. libras tres. Fecit
jam praedictus pontifex, canislia enafoti ex argenio duo, pensan. Jibrasdecein, gabalbas ex argenlo
tres, pensan. libras quiiique,-ihuribuhim ex argento deauratum, pcns. libr. uiiam. Ilic benignissinius
praesul oblulit in sacro aliari vestemde blailbin Byzanlea, habentein in medio tabulam de cbrysoclavo,
45 cum historia qualiler angehis beatam Caeciliani, seu Yalerianum, et T-yburiktmcoronavii, cum periclysi
de chrysoclavo mirse puleliritudinis exornaiam. Item ibi fecitveslem de fmidalo alyihino babentem
in circuitu periclysin de olovero. - - . - .
; • 441 Ob amorem ejusdem virginis fecil aliam-vcslem de fundalo' porphyretico, habentem in medio
crucem ex anro texto, compte dccoralam. Enimvero in jam diclo-altari obtulit veslem albam, sigillatam
cum rosulis, babentem in "mediocrucem de blatthin, cum psilliis et periclysin de blatibin Byzanlea,
" pulcherrime exorualam.ObtuIit et in prsenominato allari vestem.de quadrapulo. Yenerabilis ponlifex
5 fecit velaalithyna penden. in circuilu aliaris quatuor-, babenles eruces, et gammadias de fundalo et
quadrapulo. In arcellam vero, ubivenerabile caput ejusdem virginis condidit, fecit vestem parvam de
Tyrio, cum periclysi de blaiihin. Obtulit ubi supra vestem deftindato prasiuo. iriio et aliain vestem de
stauraci cum periclysi de olovero, et veslem de hlallhiii cmn periclysi de fundato. Fecil eliam in arcella
ad corpus jam dictae virginfs veslem de quadrapulo, cum periclysi. Porro el aliairi vesteni de staurace,
•10cum periclysi de olovero. In jam dicia eccfesia fecil vela Tyria, cum periclysi de blatlhin Byzantea,
numero vigihti quinque. Item vela prasina, cum periclysi de olovero, numero quatuor. Oblulii ubi
supra vela alithyna, enm periclysi de blallhin, nunrero tria-; simulque vela de fundalo parva", cmn
periclysi de blatlhin, numero duo. Pariier vela tyria, cum periclysi de fundato duo. Hic- venerabilis
et praeclarus pontifex fecit per arcus jam diciae eeclesiaevela de fundato numero duodecim, el de qua-
15 drapulo quatuordecim. Fecit el in arcu presbyterii vela parva, cum periclysi deblallhin byzanlea,
numero duodecim. Hic a'Deo proteeius venerabilis prsesul fecit |in ingressu ejusdeni ecclesiaecorlinam
majorem de quadrapulo et siaurace pulcherrime exornalam.-
442 Ipse eliam ssepedictus ponlifex- monasteriis circumquaque conslfuclis vigilanli cnra satis
animo gerens,-quidque haberent inquirens, reperit-ipse pius pontifex monaslerium sancli Sergii et
Bacchi, post formam aquseductus palriarchii Lateranensis positum, rebus omnibus desolatum, ,ila ut
ancillarum Dei congregalio, quae ibidem inerat, paupertalisinopia .mllas omnipolenti Domiuo sanclisqne
§ illius laudes decantare valereni. Qua venerabilis pastor iurf «silione ad pietalem commotus, famuias"
mi- ' - -
ANASTASilBIBLIOTIIECARI. ;12G8
Dei qualiter bene religioseque essepr.ssintperfecit. Et in eo monaehorum aggregans slaluit conven-
. tionem, mullis idem-monaslerium ditans faetilialibus, el in familiis, massis, vineis, domibus, urbanis
vel ruslicis locis amplianter. sufficienterque1 multiplicavit, quatentis ipsa congrogalio residens. omni
necessitale postposita, soli Deo sanctisque illius laudes et hymnos noete dieque modulanter in venerabili
30 ecclesia Salvaloris Domini nostri Jesu Chrisii sita juxla Lateranas decanlarel.
443 Praeterea in oralorio bealissimorum marlyrum Processi et Martiniani, silo infra eeclesiam
beati Petri principis aposlqlorum, quod et idem ipse construxit, oblulil imaginem ex auro purissimo.
liabentcm vultum sanclse Dei Genilricis, pensan. libras decem et uncias qualuor. Ibi et ipse fecit
vestem de Jblatihin Byzantea,habenlem tabulas de ehrysoelavo duas, eum vultu beati Pelri et sanctorum
,S mariyrum Processi el Marliniani, el periclysin de chrysoclavo, mira pulchriludine decoralam. Illic etiam
obtulit vestem holosericam , habenlem in medio tabulam de chrysoclavo, eum vultu Dominicae
resurrectionis Domini. nostri Jesu Chrisli, et periclysin de blatlhin Byzantea, pulcherrime com-
plam. Verum enimvero sanctis eisdem vela holoserica, cum periclysi de quadrapulo; et blattbin
. oblulit numero novem. Ubi et supra fecit vela parva de Tyrio, cum periclysi -de fundato,
' 10 Byzanlea
numero sex. Thuribulum de argento exaurato mirifiee, pens. libr. unam. Inoratorio aulem beatissimo-
Tummartyrum Sixli elFabiani jam nominalus pontifex fecit gabalhas ex argento tres, pens.• libras
quinque el uncias sex. Ante imaginem quoque ipsitis oratorii fecit velum de cbrysoclavo, riiirifice
decoraturii. Stipra eorum vencrabile altare fecit vestem de alithyno, babentem in medio crucem de
blaiihin Byzaniea, et" pejiclysin similiter de blatlhin. Simili modo in jam dicto loratorio iobtulit
IS SKpedicius pontifex vestem holosericam, habentem in-medio cruces de cbrysoclavo duas, el periclysin
de stauraci diversis margarilis ornalam. Ibidem ipse fecit aliam vestem de fundalo, habentem iri medio
crticem de blalthin. Fecit etiam ad ornalum prsedicli oratorii vela de alilhyno, eum periclysi de blatthln
Byzanlea nuinero quatuor. Simulque vela holsserica, cum periclysi de quadrapulo et de olovero
numero quatuor. . -
444 H'c benignissimus praesul fecit in ecclesia healortim martyrum Cosmse et Damiani,<m via -
Sacra, vestem de lyrio habcnlem in medio tabnlam de chrysoclavo, cum vultu Domini nostfi Jesu
i Christi, atque beatorum martyrum Cosmaeet Damiani, cuin aliis tribus fratribus, cum cruce de auro
texto, et periclysin de oIoveTOpulcherrime compiam atque decoralam. Supra eorum denique sanclo
- 5 altari oblulil coopertorium de tyrio, mirifice decoralum. Imo vero ante veslibuliira ipsius altaris fecit
vela tyria, cum periclysi de blallhin byzantea, nttmero tria. Venerabilis eliam pontifex feeit in moria-
sterio Salvatoris Domini nostri Jesu Christi, sito in lerritorio Reatino, veslem de cbrysoclavo, cum
liisloria qualiler idem Dominus nosier Jesus Ciiristus cum archangelis et aposlolis in coelo coruscat.
mira pulchriludine.diversis ornatam' margaritis. Item in jam dicto monaslerio ad ornalum saeri allaris
, fO aliam' oblulit vestem defundalo, habentem cruces de blalthin byzantea, et periclysin de chrysoelavo,
mirifice exornatam. Pari modo in ecclesia beati Mennao martyris feeit veslem de quadrapulo, cum
i periclysi de blattbin byzanlea. Hic sanctissimus et coangelicus praesul obtulit in ecclesla oeali Petri
apostoli in Centumcellis calicem etpatenam ex argento deauratas^pensan. libras quatuor et uncias tres.
445 Enimvero et ih ecclesia beali Pelri apostoli fauioris sui fecit evangelium cum biatlhin ex
argento, pensan. libras octo ct uncias octo. Benignissimus quoque praesul fecit in inonaslerip beati
Stephani protomarlyris ad sanclum Petrum vestes albas holosericas qualuor, babentes in.medio crueem
deauro lexlo, cum diversis margariiis, et periclysl de blatthin, mirifice decoralas. Iiem ubi supra
S oblulit praenominalus ponlifex vestem de fundaio, babentem' in medio crucem ex auro textam, et
periclysih de chrysoclavo. Ssepedictusdenique praesul fecit in jam dicto monasterio vestem de fundalo,
- habentem in medio tabulam de
chrysoclavo, cum vultu sanctse Dei Genitricis el sanclorum aposto-
; lorum Pelri et Pauli, et periclysin de jilatlhin. Oblulit ibidem ipse vesles de slauraci duas, babentes
iii medio cruees de chrysoclavo, el periclysin deblatlliin. Feci! eliam ad ornaium ipsius oratorii velum
' 10
majus de quadrapulo, habens in mcdio crHces de auro lexlas tres, ei periclysin de blattbin. lu diaconia
beati arcbangeli obtulit j'am dictus poniifex vestem de blailhin Byzanlea, liabeniem in mediocrucem
de clirysoclavo, etpericlysin de chrysoclavo, pulcherrime comptam. '
446 Enimvero etin ecclesia beatse Caeciliaemarlyris feeit concbam ex argento, ubi et preliosum
ejusdem virginis caput condidit, pensan. libras oclo el semis. Simili modo et in ecclesia beati
Quiriaci mariyris in TJiermis, obtulit praediclus prsesul vela de fundato numero octo. Hic a Deo fullus
iam nominatus pentifex feeil in oralorio sancii Arcbangeli; quod quoadam praedecessor ejus clomnus-
- -g. Leo papn constituil alque construxil, vestem albam holosericam, habentcm in medio• tabulam de
cbrysoclavo., cum hisloria Dominicae resurreclionis Domini noslri Jesu Chrisli, cl periclysin de
cbrysoclavo, mirifice decoratam. Item ibiobltilit aliam veslem de-ftindalo., cum periclj-si de blaUhin
Byzanlea. Fecil etiam jam dictus ponlifex in supradiclo oratorio vestem aliam de quadrapulo, cifcum--
sulam. cum historia Dei Genilricis,. pulcherrim.e comptam atque decorataiE. ^
m% fflSTORIA DE VITIS ROM. PONT. — PASCHALIS. 1270
447 Praeterea idem summus pontifex et orlhodoxus, divina inspiralione pulsatus, ecclesiam sariclse
el iiilemeratae Yirginis Mariae dominaenoslrae ad Praesepecernens quondam tali more construcfarii, ut
post sedem ponlificis mulieres ad sacra missaruni solemnia stanies prope assislere j"uxla pontificem
viderenlur, ila ut si aliquid colloqui pontifex cum assistentibus voluissel, ex propinqua valde mulierum
S frequentatione neqtiaquam ei sine illarum interveniione liceret: largum ibidem locum inesse, qualiter
inde sedem mutare valerel, ctimeerneret, dato operis sttidio cospit indesinenter agere sedem inferius
positam sursum ponere, ul eo familiarius Domino preees fundere possel.quoeonsorlia populorum
modesle declinare poluisset. Denique sedem oplime quam dtidum fucrat pulcherfimis marmoribus
decoralam condidil, et undique ascensus quibus ad eam gradialur conslruxit, pavimenlumque altaris
10 erigcns pretiosissimis marmoribus stravit. Erexil sane sex inibi. ante confessionem sacri altaris
purpureo.colorecolumnas, qtias super et candidi marmoris trabem posuil, purpureis dexlra kevaque
marmoribus necteris illas sciiicet, cseialurisque exornans salis commode decoravil. Preshylerium
qtioque ipsius ecclesisediversis marmoribus,. quam pridem fuerat, in melius.reparavit. Propiliatorium
verosacri aliaris, seu confessionem, interius exlerittsque cum rugiilis suis ex auro purissimomirifice
; 15 decoravit, pensan. libras centuni sepiuaginla quatuor et uncias sex. Simililer et allare ipsius basilicse
. cx argenteis Jaminis, cum hisloriis diversis pulciierrime compsit aique deauravit, pensan. libras
] trecentas ocluaginla et quinque. Benignissimus etiam prssclarusqtie prsesul oblulit ibi gabalhas ex.
auro purissimo, cum diversis gemmis numero sex, pensan. libras viginli et uncias sex. Et hoc
' constiluit, ut semper diebus ac noclibus ante sacrosancium altare lucernse ardere debeanl. Hic divina
20 inspiralione fultus, oblulit ih jam dicla basilica arcus ex argenlo ntimero octo, cum columnis sexdecim,
. pensan. insimul libras ducentas decem et oclo et uncias oclo.-Fecit eliam el ante vestibulum altaris
rtigas majores ex argento, pensan. libras septuaginla et octo. Obtulit etiam et canlhara ubi supra ex
argento numero sex, pensan. insimul libras sexaginia et semis. Pari modo et per arcus majores
ssepediclseecclesiaefecit calices majores ex argento pendentes numero quadraginla "el duos, qui pmnes
25 insimul pens. libras ducentas ocluaginta et unam. Yenerabilis eteninr praesul ob amorem ejusdem
Yirginis dominse noslrae oblulit ibidem coronas ex argento nmnero qtiatuor, pensan. libras sexaginla
et duas el semis, et uncias tres ; item ubi stipra canistra ex argenlo numero diio, pensan. libras
iredecim. Fecit etiam ibidem imaginem ex argento deaurafam, cuni vnllu bealae Dei Geniiricis Mariae,
pensan. libras decem et seplem et uncias tres. Chrisli quoque omnipotenlis Domini famulus oblulit in.
50 sacrosanclo altari saepediciaebasilicse vestes de chrysoclavo duas, habentes hisloriam Dominicse
nativitatis Domininostri Jesu Cbrisii, cum periclysi, diversis ornatas gcmmis atque margaritis, mirifice
deeoratas.
44® Oblulil eliam ibi ipse aliam vestem de clnysoclavo, habentem historiam qualiter.Dominus noster
Jesus Chrislus a Joanne in Jordane baplizatus esl, cum periclysi de clnysoclavo, mirifice exornalam,-
Iiem ubi supra compsit veslcm de chrysoclave, habeiuem historiam Dominicseresurreelionis Domini
nostri Jestt Christi, ctim periclysi de chrysoclavo, divefsisornatam margaritis. Beaiissirims, et venera-
.5 bilis praenoniiiiaitispontifex divino amore duclus fecil ibidem in jam prsefato aliari veslem similit.er de
chrysoclavo, babenlem bisloriam qualiler bcata Dei Genilrix Maria corpore est assumpta, cum periclysi
de chrysochvQ, seti diversis margaritis compiam atque decoratam. Fecit enim benignissimus prsesul ibi
ipse aliam veslem de chrysoclavo, habentem hisloriam Dominicaeascensionis Clirisli Domini nostri,
rile decoratam. Iiem ubi supra, ob amorem ejusdem Yirginis, consliuxit aliam vestem de cbrysoclavo,
10 babentem bistoriam qualiier Spiritus sanctus venit super aposlolos, diversis ornatam margarilis et
decoratam. Imo ibidcm aliarii munivit vestem de chrysoclavi), cum historia palmarum,\modest<_
comptam atque deeoratam. - _
l&l&QKecnon et ubi supra aliam eompsitjam nominaltis poniifex vestem de olovero, cum perielysi
de funlato. Pariter quoque el pro quolidianis diebus obtulil vestes de fundato duas, cum periclysi de
quadrajiulo , pulcberrime exornatas. Hic divina inspiiatione pulsaius, fecit ipse sanctissimus praesul
per arcus majores jam prsefaue basilicaevela de fundato qiiatuordecim, ei de tpiadrapulo quatuordecim,
S simililer el de imizilo quatuordecim. Domini nostri Jesu Clirisli famulus ob amorera eidem dominae
r.ostrae per arcus presbylerii j'am diclse ecclcsia»fecil vela de chrysoclavo, habentem historiam Dommi
nostri Jesu Cbristi, atqueNalivitatem seu Assumpiionem ejusdem irilemerataeYirginis nuiiiero-viginti
ei sex. Pariler et per ipsos arcus obiulit vela de quadrapulo; diversis hislorjis circumsula, immcro-
viginti qualuor. Chrisli namque omnipoientis famulus obtulit sursum in aspeclu absidaB pamiual
10 Alexandrinum mirifice decoratum. Oblulit eiiam in trabeni majorem ipsius basilicae velum. majus de
fundaio, liabens trabes de chrysoclavo seplem, el periclysiii' de bhitibin" By-zantea. Fecil eliam ad
oriiatum ipsius basilicae.in ipsam trabem vela de quadrapulo iiumero sex, el de imizilo vela niiinerp
qualuor. Ipse quoquepontifex fecit juxta vestibulum altaris in absidam vela de quadiaptilo numero
duodecim; ibidcm de blalthin vela numero sex. ;Y.enerabilisquoque praesul fecit in ingrcssii jam diclse
 1271 ANASTASIIBIBLIOTIIECARII . , 32.72
,15 basilicsc cortinam majorem Alexandrinam, crim diversis hisloriis, compte decoratam. Simili modo et
. pro quoiidianis uiebus aliam ibidem obtulil cortinam Alexandrinam, mirifice exornatam. Benignissinnis
ct praeclarus ponlifex obltilit in prsenominala basilica vela alba holoserica in trabem majorem, cuiii
peiuclysi de fundato, numero sex. Yela alia quatuor de blaltbin Byzanlea alba ibidem conslituit miri-
fice. Item in absida ipsius basilicae posuit vela alba, cum periclysi de fundalo, numero sex.
45©Elquia idem ter beatissimus pastor tanlam curam, lanlamque vigilanliam erga slalus sancla-
rum Dei eeclesiarum frequenter impendebat, etiam altare proesepiijam diclse basilicae, seu venerabilem
, confessionem, ultro citroque ex auro purissimo cum diversis historiis mirifice compsit alque decoravii,
pensan. libras cenium triginla qualuor et uncias qnatuor. Slmiliter ex argento deauralo, cum variis
5 hisloriis ibidem uncias decem, pensan. libras ducentas quinquagliila qualtior et uncfas quatuor. Item
ibidem oblullt prsefatus pontifex gabaibas ex auro purfssimo , cum gemmfs diversis, numero tres,.
pens. fibras oclo et uneias decem. Porro et vela de alilbyno cum periclysi de blaltbin byzantea ibidem
posuit. Hic sacer anlisles ob nimium cordis amorem fecit in ccclesia bealae Caecifia.-veslem de chry-
soclavo, babentem hisloriam Dominicaeresurreciionis Domini noslri Jesu Cbrlsli, miriflce depiclam
10 alque exornatam. lpse vero a Deo proteclus venerabilis et prseclarus pontifex, propitialorium sacrr
aliaris beati Petri apostolorum principis, ubi sacraiissimum corpus ej'us quiescit, spanoclistum ex
" v auro fulvo, cum diversis-hisloriis depiclum alque mirifice decoralum , pens. libras ducenlas. Iiem in
Jam dicla eccfesia ob amorem ejtisdem Dei aposloli fautoris stii obtulit vela chrysoclava per arcus
presbyterii, habentia historiam Dominicse passionis.ac restirrecllonis Domini nostri Jesu Chrisli,
15 numero quadraginta sex. Pariter et in ecclesia bealorum martyrum Cosmae et Damiani, in via Sacra,
fecil veslem hofosericam pulcheriTme compiam alqrie decoralam.
451 Benignissimus etcnim prsesul fecil in basilica beatae Dei Genilricis Yirginis semper Marise
domihae noslrae ad Prsesepe gabaihas ex auro, diversis gemmis ornalas, ntimero duas, pensan. libras
sex. Ilem ibi ipse dbtulil gabatham apostolicam ex auro purissimo, pensan. libras quinque. Item ubi
supra fecitpharacanthara ex argenlo numero octo, pensan. insimul libras octuaginla duas. Ob amo-
S rem quoqueejusdem dominsenoslrse obtulit in jam dicta basilica columnas quatuor, et arcum unum,
pensan. insimul libras sexaginta. Saepenominalus etenim pontifex fecil in venerabifi altari- ipsius
ecclesise vestem albarn, habentem-in medio crucem de chrysoelavo, diversis gemmis cfrcumsutam, et
puichritudine exornalam, aliam qtioque ibidem annectens vestem de blatlhin byzantea, simili modo
cum cruce de chrysoclavo, diversis lapidibus honeslissimedecoralam. Fecit etiam ad ornalum prsefatae
'10 eccfesiaevela de chrysoclavo per arcus presbylerii, habenlia historiam Dcminicae pnssionis atque
resurreetionis Domini nostri Jesu Cbrisli. Necnon et in trabem majorem saepius dictae ecclesiae oblulit
vela alia, ctim periclysi de quadrapulo, numero sex. Item in trabes ipsius basilicae fecl vela de fun-
dato, numero septem. Obltilit etiam vela holoserica in circnitti allaris jam diclse ecclesiae, habentia
periclysin de quadraptilo, numera qttatiior. Venerabilis quoque prsesul fecit In ecclesia beatae Dei
1S Genilricis, quam vocant Dominicam, rugas ex argento, pens. libras sexaginla sex. Fecit etiam in
ecclesia bealseDei Genitricis Mariae dominaenostrae, sita Savinis in episcopio, vestem de fundato, cum
periclysi de blatthin Byzanlea. Hic demque divina vocalione defunctus est. Sepultus vero in eeclesia
beali Pctri apostoli. Fecilaulem ordinaliones duas, unam quidem per mensem Decembrem, el aliam
per mensem Marlium, presbyleros... diaconos sex, episcopos per diversa Ioca numero... Et cessavit
20 episcopatus ejtis dies quatuor m mense Januario, iiidiclione prima.
VARLE LECTIONES.
Aputt Fabrollum, excodice Freheri. . Num 450, lin 5, ibidem junxit, pens. libr. 254.
ATi(m45i, lin 3, aposlolalam. lin 12, vela .alba.
Num 450, lin 10, lanli smdii pervigil, et religio- /?n 16, Sabinis.
his devolus. lin 15. unde qui sibimet. lin 28, omnium Ex codiceRegio, Mazarino et Thuano.
civium.
Num 451, lin 15, cameram. iin 19, lib. 12 et Num 450, lin 1, mens. 3, d. 17. Qui a primaevo
semis. lin ead , uncias tres. lin 25, libr. 13 et selal. suo lempore. hn 5, presbyl. honoiv con-
uncias 2. secr. Quem dum, etc, ut lin 9. lin 10. quem do-
i' Num 435, lin 6, extinxit. lin 7, perstilit. mnus ter beatissimus papa Sieph. praedec. ejus cum
Num 435, iiji 5, v.allaris. tanli sludii pervigilem. tin 11, tam ei. m. lin ead
Num 45G, lin 8, cruce. lin 10, qnadrapulo 20. prolomartyris, quamque majorem jtixla basil. beati
tin 12, corlinam. Pelri princ. apost. ecclesiam ad reg. commisit. Dum
Num 457, lin 5, dieenlem mulias tibi gratias. lin ergo lanlaebonse oper. (ut lin 19) praecipue, longe,
•6, fruslratoriis. laleque discurreret fama, ct omn. Dei reg. stiaepise
Num 458, lin 3, praetextati. Ecclesiae sub gubernalionis cura, ann. lin 21, una
Num 459, lin 8, mensis. conc. eademque vol. iiji 25, pont. est elev. Omnium
IVttm450, lin 2, libr. 154. lin 12, exafoti. lin ead., elenim Ecclesiarum, ul lin 28.
Ii!i. 2 et uncias 8. Num 451, lin 1, quse dilig. [M, quae el dilig.]
JVtws442, lin 7, mensis. lin 3, ampliavit. Captivos ubicunque -iuven. polerat
ATJ(JII4-47,lin 2, cerneret. a vinculis absolvebat. Ecclesiam etenim beatissinise
Num 449, WJJII, labulas de. B Christi martyris Praxedis, quse quondam priscis
1273 IIISTORIA DEYITIS ROM. P03ST. — PASCHALIS. 1274
aedificala lemporibus nimio jam lassata senio erat, A JVi(ui4i3, lin 7, 8, compam enim vero. lin 9, ubi
ita ut a fundamentis castira ruinam sui minarelur, - et supra. lin 10, lurib. de arg. pens lib 1. lin 16, or-
isdem venerabilis pont. illius ruinam anle prasvidens, nalam, inlerea namque ibi ip. lin 17, fecit autem
eidem ecclesisecuram adbibens, illic pervigil saepius ad orn. . , . . -
exislens, in alio loco non longe demulans, in melio- JVum444, (iii 4, texta. thiead , sacro sancto. iin
rem eam, quam dudtim fuerat, erexit stalum. Multa 12, in Centiimcellas cal et pal.
etiam corpora sancloriim, qttae in dirutis cimiteriis JVttiu445,--/in 5. protomanyris, qtium major ad
jacebant, ihi deduxit, atqne honorifice collocavil: sancliimPeirtim. iin ead, cruces de auro lexlas. lin
ibidem oratorium beatse Agnelis Chrisii marlyris 10, in diaconia verojieali Archangeli.
mirse pulchritudinis exornavit. Ecclesiam denique, ATHin440, Hn 5, saepe dicius prses vela de fun-
utnum 455, lin 11. dato, habenlia periclisim de fundato n. 8./in4, beali
Num 455, lin 11, Dei Genilr. Mariaed. n. lin 14, Archang. lin 5, papa constrtixit.
ubi eliam mtilta dona oblulit. Fecit etiam a novo - Num 447, lin 1, idem sanctissimus, et ort p. lin 4,
ecclesiam sanctse Csecilise, ubi et corpus ej'usdem conloqui p. cum sibi adsislenlibns. lin S, etlargum.
eompte posuit, cum carissimo Yaleriano sponso suo, /ijj 6, cemerel. lin 8, moil decl polius consulisset. lin
atque Tiburtio et Maximo marlyribus, necnon Ur- 12, nectens, novis illas scilicet celalur-isex.Jin 19,
Lano et Lticio ponlificibus , ubi eiiam quamplura et' ' alt Jucere deb. lin 22, pens lib. lin 25, pens lib t-x s.
innumerabilia contulit dona, tam in auro quam in lin 24 et 25, qui omnis similiter p. 1. /irc'26, oblulit
argenlo, seu palliis. In diaconia vero sanctorum ibi ipsum corlinam ex arg. linead, xciu s. lin 50,
Cosmseet Damiani veslem de sirieo fecit. Restau- JJ vestes de ehrysocl diversis ornalas gemm.
ravit eliam praesepe dominaenostrae Yirginis Mariae, Num 448, lin 1, ibi ipstim, et soipe ita occuriit.
absidamque ejusdem ecclesise a novo refecit. Hic lin 5, in jam falo all. lin- 7; pulcberrime comptam.
denique divina vocalione defunctus, sepullus est in lin 7el8, ibijpsum. lin 10 adveniens s. a. div orna-
ecclesia beali Petri aposloli. Fecit autem ordin. tum, alque exornalum margaritis, imo ib >aliam
Num 4S1, /?)!19, 20 Martii, presbyl. .. . diac. 7. univit v. , ,
JVttiu449, lin4, jam fataeecclesiaevela defund 14.
Ex codiceThuano altero.
- Similiter et de mizillo 14. Domini Dei noslri.Jm 6,
NumioO, lin 1,2, dies 17. linl, jucundeque. lin 10, habentia. lin 9, omnip. Domini famulus. lin 11,
tanlo studio pervigil, et religionis devolus c. lin 15, habens tabulas de cbrysocl 7. iin 12, in ipsum tra-
unde qtii sibimet. tin 14, correxit, exemp. lin 15, exor- bem. lin 13, ipse etenim snepedicius p. lin 14, ibi
naret. lin 17ei 18, quae ege b. er. et semper colidie. jpsum de blalt. tin ead, numero sex, et de imizilo
lin 19, emigr. /in 29, summa prndenlia. vela num 4. Ipse etenim perssepe dictus pontifex
JV«jn45i, lin 4, captivos, exstiles. lin 5. Spanise fecil j'uxla veslibulum allaris", in absidam, vela de
pari. linl, miiae pulchiiludiiiis decoratam ex auro, quadrupnlo num xn, ibi ipstim de blallhin vela' '6
gemmisque confectam. iin 9, in ejus demum vencr venerabilis quoqtie prsesul. iin 18, de fundato (5,itetn
b. lin 11, ubi et super arciiin, lin 15, in cnjus ab- inabsidam bas. p. v. a. c. p..de fnnd G.Verum enim-
sida. lin 18, unc 5. Hn'i9, lib 13, unc 2. /in20, vero vcla alba, cum periclysin de blallin Byzantea
et duas alias b. lin 21, pens simul. l\n 22, jam nunii. Et quia idem ler heat.
fati or. Num 450, lin 4, similiter et ex arg. lin 6 jam
JVHM452, lini, pariterque et coronnm. iin 2, C falus p. ,/J'JI 7, pens siinul. lin 8, bealse' Cllrfsli
seu gemmis exorn. tin 4, quem ex lam. lin 5, ar- mari Caeciliae.
cora 2. JVtui!451, lin 1. Genitr sempcrqtie Virginis Marise
• JVJJJJI
455, lin 3, equester cuc lin 8, quse ob insi- dominaenoslrse, qujr. appellattir ad P. lin 3, item ibi
diam d. f. inrepla est. ipsum obt g. apostolatam. lin 4, pons simul libr./in
JVujn454, lin 1, hic praecl. pont. lin 2, arcos. 6, pens simul lib 1. lin 7, 8, et ptilcherr ornalam.,
lin 4, apriscis. lin 5, isdem. lin 6, in alio l.n. d. /ijj 12, ipsius ecclesise-f. lin 15,vela alba olo-
loco. lin 8, arcuni tr. lin 9, hic ctiam beat. ibid., sirica. lin 14, vener enim praesul. lin 15. quaeappel-
dirulis-in cimiteriis i. lin 10, neglecla. latur Dominica. lin 19, diaconos 7.
JVtmi455, lin l,!ibr Dccccx./iji 3, atquedeauravit,
qtisesimul pens lib .-.. super ejiisdem venerabile alt. Apud Peniam ex codice Cavensi.
t JViai!456, tin i, de slaaraci. tin 5 pariterque el
al. v. /i?i 6, cruces. lin 8, cruce. lin 9, vela tirea 5. Num 430, lin 5," alqne sacros. lin 6, magria-'
!in 12, coriinam majorem de q. cum per de fund nimis. lin 15, videanU Unde qui. lin 21, annuens.
Christi. lin 14, quadani dum die. Ihi 24, eral cnim Palrum praeccpta, seu inslilula
JVtt»!457, lin 6, fruslraloriis. /i)! 7, saepefattis. pontificum, alque canonum rcgulas, necnon legum
lin 8, quse essel illa..tin 15, ideoque sic. lin 17, sancliones deceniissimus observator. lin 30, exor-
quam tu nov const rec. Haecdic. nalor. Hic
JVJIIJ!458, Hn 1, absolutis. lin 2 indicio. lin 4, ATMjn45i,lin 4, mulieres in auro. lin 18, et unc
sponsi Yaler pariterque et Iinteam marlyris illius. D in. lin 20, D. nostri et duas.
lin 6, abstersns. lin 12, in hon sanctarura virg. JVttjii452, lin 5, propiliatorium ergo aliaris ex
JVKJII459, lin 3, iiecnon pro am. iin 9, jam fato. Iatn argent exornantes.
Num 440, lin 4, pens libr . .. CLIV,unc xv. lin JVKJJJ 453, ttn 1, conticinitim. lin 6, auroram ob-
8, pens simul. lin cad imagines ex arg deaur pens servanles in eod loc persletii.
lib 48semis. lin 10. pens siinul. iin ead, canislra exa- JVujn454, lin 8, et arcuin Iriumpb. lin 9, san-
foti argn, penslib 2 unc-D. iin 12, j'am dicius p. ciornm dirulis in cymil.
canislra ex arg enaf. lin 16, item, ubi supra fecit ATtoi!455, lin 5, compsit, alqtie deauravit.
vest. JVttiii436, lin 14, gerens. Quadam vero die ora-
Nnm 441, iin 4, de-quadr. fecit vela alit vener tion.
ponlifex. lin 8, de olov ubi ipsam vestem cuni per JVJJIJI457, lin 14, Mariseauxiliata.
de bl. ot fundalo. lin ead, arcella jam diclse virg vest . JVtt»!458, lin 2, revelat indicio. Ihv5, prsetesta-
de quadr cum per de quadr. lin 10, jam fatse eccl. tim. lin S, linteamina marlyrum.
lin 13, vela parva tyrea. ibid. num 2. A"iuj!440, Hn 16, item ibi ipsum fec.
Num 442, tin 1,'exmon. /tV2, animo haerens. lin JVttii!441, lin 5, psillias. lin 14 , arcus jarn praef.
2 et 3, reperlt monasleriumsanclorum Sergii et Ba- eccl.
chii. lin 7, faculi in familiis, massis, vineis, domi- Num 442, iin 10, juxta Lateranensis.
Ir.is, urb alque rust. tin 10, juxia Lateranis decan- Num 445, lin 16. ornalam. inlcrea namque ibi
lent insliluit. ipsum recit.
1275 ANASTASIIBIBLIOTHECARII 1270
- JVtn»iii, lin %, Tyrco, sic fere semper. lin 12, A
potius constilissei. lin 19 , alt Iticere debeant.
Centumcellas. Num 448, lin 5, chrysoel-seii divers. 'I
, Num 445, lin 5, prolomarlyris,- qttain maj"orad JVini!450, lin 7, bizanlea num. ibid.
s Petr. lin 8, oblulit ibi ipsum. ita swpe. , Num 451, lin 2, nostrse, quam ad pr. lin 20,
Num 447, lin 4, cum sibi adsist. iin 8, declinare Martio.

GI. EUGENIUS II.

ANNOCURISTI
821, LTJDOVICI BALBI4.
I5IP..12, MICHAELIS

45,___Etigenius, natione Romantis, ex patre Boemundo, sedit annos quaiuor a, menses duos, dies
viginli et tres. Ilic elenim venerabilis el prseclarus vir magnse simplicilalis atqtte humilitaiis fuit:
ductus scieniia, sermone praecipuus, forma pulchrior, largus peleniibus, miindum respiiens. Sola quae
Chrislo eranl placila omnibus diebus ae noctibus cogilabat. IIiijus jira-fali ponlificis lempore uberlas
5 non modiea tolam non solum Romam, sed etiam pene toium invascrat orbem. Quia quidquid juslo
percipiebal a subdilis pondere non solum pusillis ac vidnis, sed eliam ilivilibus incessanler omiiibus
dislribuebat. Maxima autem pax et requies ejus diebus univeiso fuil orbe Romano. Quippe nam ipse
cum lotius essel pacis amicus, quid aliudpcrtinentes, riisi quod ipse suis honesiis gerebat moribus, et
_ ipsipariter gerebant? Archipresbytor enim hirjus sacralissimoe atqne universalis Ecdesiae fuit. In qua
. 10 non per modica tempora suum mirifice proposituin ..rex.il. Postea a Romauis ctinctis pro merilorum
pia relalione electus, posl transilum sanciissimi domini Paschalis papae,poniifexfactiisesi. Tenuil au-
tem presbyleralus sui lempore ecclesiam bealae Sabinse martyris, positam in Aveniino monie, quam
Deo dispensante, posl pontificalem sibi altribulam gratiam ad meliorem cultum perduxit, el picluris
; undique decoravil.
Hujus diebus Romani judices, qui in Francia tenebanlur cajilivi, reversi siint, quos>
15 in parentum propria ingredi permisit, el eis non' modicas res de palriarchio Laieiaiiensi prsebuit, quia
eranlpene omnibus facullalibus destituti. Fecil autem in ecclesia beatae Sabinse inariyris supradiclsa
ciborium ex argento purissimo, pensan. libras... Isdem venerabilis praesul ubi-supra oblulil.
NOTUL.EMARGINALES FABROTTI.
- a B, tres.
VARLE LECTIONES.
Ex codice Regio, Mazarino cl Thuano. B Ex codice Thuano ultero.
JVi(»i452, lin 1, Bonomundo, sedit annos 4. Hie Lin i, Eugenius. Hic elenim vener. lin i, liujus
venerab. vir, et pr. lin 4, pl. diebus, ac nocl. lin 6, praelaii ponl. lin 6, pupillis. lin 8, eratp. am.
pupillis, acvid. lin 7, in univ. ibid. R. Nam ipsec. Apud Peniam ex codice Cavensi.
lin 8, quid aliud, nisi./tn 16 eil7, martyris ciborium.
lin 17, lib Caitera desunt. Lin 1, patre linea 4, placita diebus. •

CII. VALENTINUS II.

ANNO tUDOVIOI
CHRIST1.827, BALBI7.
IBP.,14, IMP.MICHAELIS

453 Yalenlinus, nalione Romanus, ex patre Pelro, de regione via Lata, sedit dies quadraginla;
•magnse sanclitatis, niagnaeque bealitudinis vir iste replettis et Spiritus sancli perfusus gralia mansit.
Qui dum in hac Romana urbe, quse, Deo auclore, summi sacerdotii et regalis excellentise retinet di-
- gnitatem, ab ingenuis et piis parenlibus gemtus, el ob studia elementorum solerli magistro traditos
5 esset, sacros divinse legis apices capaci ubertim sensti rimabal, et ingenii memoria retinebai.i Inanes
ae turpes puerorum ludos more nobilium evitabat. Nullas ex ore proprio incongruas aut inbonestas
fabulas proferebat, nullisque illicitis operum actionibus ulebatur; sed ab ipso primsevo infanlisc flore
pise modesiiseac sobrietali dedilus, et praeclaro divinae inspirationis spirilu pleiius, inler cunctas ver-
borum atque prudenlise pbaleras labia compta gerebat. Prseeipuus quoque dictionum copiis, et luci-
10 fluis operum raeritis palefaciens elegantem sui pectoris mentem. Prseseriim cum juxta eximiam
•' Doctoris genlium vocem , sine offensione se omnibus ovanler' animoque prsebebat benigno. Nemini
quippe contrarietatis scandaltim ponens debitum perfecise dilectionis impendere proximus, animo
sirenuo procurabat. Atque juxla Dominicaeyocis praeceptum, lumbos caslitate praecinclos, et lucernas
1277 IIISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — YALENTINUS II. 1278.
"
in manibus geslabat ardenles, verbo scilicel luculcnter refulgens, etactu doclrinaeparUer munerecuui
15 magnifieo exemplo laudabilis indicio coruscabal. ,
454 Superna quoqueDei auxilianle virlute, cum jam perfectae inilium sumpsisset aetatis, et ipsius
bonilatis _alque sagacitaiis favor longe lateque thuris odoriferi instar fragrarel, el aures bealissimi
praesulispiaememoriae domniPaschalisex fidelium relatu veridico enucleanlcr pulsassel, eumque, ut
populus collaudabat, fore in omnibtis illuslrem et inclytum veraciter didicisset : mox illum per eccle-
-S siasiicos gradus ad subdiaconatus honorem provexit ex Lateranensi palaiio et sibi deservire praecepil.
Cujus conversalionis el patienliae vitam ac mores ipse agnoscens, valde illum prae caeieris diligebat.
Prsediclus aulem vir, gratia dcsuper divina favente cui se lota menlis devotioue integraque virtute
devoverat, verilatisel sapientise plenus Iumine coruscabat. Erat enim sermone affabilis, doctrina cla-
rus, vultu conspicuus, etinter fi-alres pia devotione modeslus proximisque fidelis.Nullis vero se qui-
10 bus aliquis vel leviter contristareliir, sagaci peclore fultus, negotiis implicabal. Ctim prselerea eum
tot bonis tantisque operum merilis prsestantis corporis formam elegantem jam diclus pontifex ornatum-
que inspicerei; levitam sedis suae apostolieae consecravil. Cui ob suae vitae merittim, quo splendide
rutilabat, et ab omni Ecclesiae plebe, atque inclyio Romanorum populo ccelu ingenlidiligebalur amore,
bona etbeneficia mullalargiflue contulil, eumque postmodum archidiaconum fecit. Quo sane prsesule
15 Christo jubenie culmina scandenle coeleslia, Eugenius tunc pontificali est ab omnibus elevalus in ho-
nore, et posilus in sede aposlolica. Qui eum cunciis, quse diximus, bonis decoraium luculenter agno-
scenSj.omni vilae suse lempore charissimorum vice reiinuil. et velul patcr proprio filio corde congau-
debat alacri, suisque aspectibtis illum assidue consislere cupiebat. Peraclo vero ac divinilus finito
]iuj'us prsesulis lucis transeuntis termino, ad sacrae sedis culmina omnis Romanorum coetus crebris
20 Dominum jejuniis et orationibus deprecans, ut qttis tanlae sedis honore dignus foret eorum sensibus
revelare dignarelur. Sed divina placala maj'eslas, quem ex sacerdotali eis catalogo eligendum arcano
suae polenliae nutu ostenderet, nisi eum, quem ab ipsis matris uberibus lot supradiclis virtutum copiis
elpulcherrimo doctrinarum flore ornaverat, atque constaniem et iidelem in omnihus sibi alumnum
nutrieral, sacralissimae sedis rectorem tribueret?
455 Colleclis igitur in unum venerabilibus episcopis, et gloriosis Bomanortim proceribus, ommque
amplaeUrbis populo in palatio Lateranensi, ul quod jam cordi coelilus revelatum aequiier omnes lene-
bant in uuo mullorum sonilu resonaret, unius voluntatis conscnsu forliter acclamalum esl, Yaleniinum
sanclissimum archidiaconum sedis apostolicae dignum ! Valenlinum summi poniificalus infula decorau-
5 dum! His itaque melliilue diclis, una mox omnes pacisconjunclione manenles ad ecclesiam sanclae Dei
Genitricis semperque Yirginis Mariaedominseuoslrae "sacerclericorum, el Romanorum proceres pariter
cum populo properantes, multipliees eum Domino grates ac laudes reddeniem more solilo invenerunt.
Queni illico multum ac diulius renilenlem, seque tanti regiminis fore. incongrtnim voce slrenua profe-
rentem, almse plebis, et laeiis ulriusque miliiiae Romanorum eleclus est vocibus in sede pontificum.
1© Ac deinde condignis gloriae laudibus et honoris amplitudine ad Lateranense palriarcbium ab ipsis
deductus, et in pontificali est posilus throno. Cujus ovanler- ab omni Romanorum senatu pedibus
os.culalis, et omnibus quaeexplenda erant rite ac veneranler peractis, magna sobrielas, magna in to-
tius sexus et setaiis populo lsetiiia mansit. Ejusque consecralionis die sereno jam illucescente, cum
lumine jam dicttim antistitem ad beati Pelri apostoloruni principis ccclesiam onines patiler Romani a
15 palaiio dedueentes eum, majeslale divina auxilianle, in allo throno sunimum consecravere pontificehi.
45S*ft°Iraos almificsesedis culmina scandens beati Pelri apostoli et coelestis regni clavigeri,' divi-
nis Deolaudibus et sacrificiis pie oblatis, amplo el magnifico.Romanorum eceiu ad palalium ctim in-
genti gaudio remeavil; atque lautissimis dapibus sumptis, amantissimorum muUisel diversis munerum
donis saeram plehem et senalum. populumque Romanum optime a ditavit. Eral quijme dapsilitale
5 inclytus, actione prsecipuus, sermone luculentus, omnibus compassione proximus, et inopiam sustw
-' nentibusopportunum instanler solatium praebens. Quibus'mulliplicibus bonis ornatus, ad" coeleslia
Chrislo vocante corporis oppressus molestia exitu pretioso transivil, aique cttm desiderabili bea-
tissimique operis fructu ad conspectum summae majestatis laelus ascendit, Iaetans et exsultans cuia
Domino semper.
NOTULJE MAB.GINALESFABROTII.
a * opime.
VARLE LECTiONES..
Apud Fabrollum ex codiceFreheri. A more nobili., lin 8, inspiralionis neclare. lin 1JL
JVam455, lin 1, palre Leontio,' sedit mensem exempli.
unam, dies 10. lin 5, rimabatur, et ingenti. tin 6, ATi!iH4o4, lin 9, intentione modestus. v
 "
1279 ANASTASIIBIBLIOTHECARff 1280
JVttw455, lin 15,.in sei!em. _\ r Niim 156, lin 6, ornalus Chrislo voc ad coelestia.
lin 7, 8, bealissimi op. ;
. Ex codice Recjio,Mazarino el Thuano,
Ex codice Tiiuano altero.
- JYttin
455, Hn 1, palre Leonlio, sedil mensem Nnm 455, iin 1, Yalenlinus. Desideratur Vita
uniim, el dies 10, et cessavii dies 4. lin 2,. vir iste Yatentini inlegra,
fuit Spirilussancli replelus, et perfustis graiia per-
maiisil. Inanes, ut lin S. lin 6, evilabal. Quem Apud Peniam ex codiceCavensi.
doninus papa Paschalis conspiciens bonis ornatum Num 455, linl, Yalentinianiis. lin 6, mofenobiii.
moribus, archilevitam liujtis sanctae Ronianse Ec- lin 8, inspiralionis plenus. /in 9, faleribus. lin 10
clesiae conslittiil. Defunclo ilaque domno Etigenio dele_.antem. • ' -
Yalenlinus archilevila sttninium conscendit ajiicem. JVttijj454, lin 10, Quae prselera. lin 11, meriiis,
Eral quippe dapsilitate, ut num 456. lini. atque praest. lin 15, Roniaiiorum coetu.

CIII. GREGGRIUS IV.

ANNO
CIIR1STI
827, LUDOVIGI
IMP.14, IMPERATORIS
MICHAELIS
BALBI7.

457 Gregorlus quartus, nalione Romanus, ex palre Jbanne, sedit annos sexdecim. Vir slrenuus ac
benignissimus, sanclitate atque pielate replelus, ornatus scientia, verbojocundus, modeslus prae om-
nibus sermone, firmissimus fide calbolica, juslus operibus, et Illlerarum divinarum solertissimiis in-
quisitor; ecclesiaftim quoque sanctarum infatigabilis visilalor. pater pauperum, et alitor omnium
S viduarum : lerrenum nil appelens, mundana hujus vitse praesentis fucra" deserens", seierna prseniia iri
ccelis dignis sibi meritis acquisivit. Hic a Deo beatissimus poniifex genere clarus, sed "magis clarior
sanclitale, forma pulcber, fide pulchrior. Qnaescilicet universa laudum praeconianon sohim pontificatus
sui iempore claruerunt, sed etiam cum adhuc juvenilibus annis polleret, lalia peragere Indeficiens
•salagebal. Quae resRomanis omnibus non diu oecullata permansil, sicul sciiplum esl : Quia'nemo
10 accendit lucernam, el ponit eam sub modio, sed ut luceat omnibns qtii in domosunt a. Coepilsancla ejus
operalio de die indiemper lolam Romanam pleniler urbem resonare evarigelico sermone, docenle ;
Niliil operlum, quod non revelabilur, et occullum quod nonscialur i>. Pro quibus denique innumerabili-
bus bonis a sanctissimo htijos sacrae sedis domno Paschali papa, non solum subdiaconus, sed eliam
sacerdos c effectus esl. Permansit vero In sacerdoiii sui habilti constitulus caste ac pudice, recolens
5§ iilud quod Scriplura sacra commemoral, dicens : Sacerdotes Dei induantur juslilia d, id est, non in.
aliis vacent nisi oratione, leclione et jejunio. Cumque in his intentus insisteret humano more jain
dictus Paschalis pont. ex bac luce subductus, et Eugenius a Deo eleclus anlistes sacri apicis adeptus
est dignitatem. Permanens autem in hac per modicum lempus, vila et ipse pariler defunetus est.
Post hunc Yalentinus alendorum gregum praesulatus culmen sorlilus sub maxima celeritate ex bac
^0 prsesenli viia subtractus est.
458 Cceperunt denique Romani pariter omnes non solum de ponliflcibus lam subilo perdilis, ve-
rum etiam de fuluro arctius cogitare, ut quem saucli Spirilus gratia perlustralum agno?cere poluis-
sent, sub cujus doclrina atque imperio cuncta senatorum nobilitas rite degere poiuisset. Quorum
videlicet universorum procerum corda adjulor in opportunilatibus, in tribulatione, Creator omnium
S Deus inexslinguibili suo saneto Ittmine succendit. el mentes eorum ad bealissimi Gregorii quarti pia
. facta convertit. Consensertinlaue omnes in eodem spiritti, et anima una. Electus atueni ab eis pa-
triarchio Lateranensi inducttis est, abstrahentes quidem illum ex basilica beatorum mariyrum
Cosmaeet Damiani per vim; dicebat enim se ad tale miuislerlum Einulilem fore. Sed quoniam tam
immensse multiiudini resislerenon valuit, ad 1locum jani anlc praediclum eum cum hyronis et cahticis
.10 spiritualibus deduxerunt.
459- Verum quia investigare cuncla quse gessit celeri sermone non possumus, ea, licet breviler,
ad noliliam omnium perdueamus, quse sacris a"cvenerabilibus mente integra el pia devotione obtulit
locis. Praeterea post electionemsimul et consecratipnem prsesulatus sui coepit permaxinmm sludium
babere de sanctis et de eorum ecclesiis, quatenus ad statum prislinum novo culiu eas, protegente Do-
S minociiius fevocaret; quod factum, est: nam eo tempore ecclesiam beati Saturnini martyrisViforis
portam Salariam conslilutam, quse veluslate nimia et longo jam senio a fundamentis ceciderat, novis
fabricis aedificari fecit, el picturis variis decoravil; ubi eiiam obtulil vestem de fundato unam. Perfi-
ciente vero illo hcecquae superius dicla sunt, ad alia tunc ponlificalis ejus animus sanclorum opuscula
HOTCLJ3MAltGINALESFABROTTI. -
* Matlli. v. &Malth. x. ~" a Psal. cxxxi.
presbuter scilicet\cardinalis. |
 1231 HISTORIA DE VITiS ROM. PONT. — GREGOIUUS IV. 4282
summopere coepit atiendere. Ei quouiam lune divino ignis amore succensns; corpusdeati wegorii
_. 10 hujus universalis Ecclesiae prsesulis, per quem saneti Spiiilus gr.atia_toto orbe terrarum inexsliiiguibiie
sapienlise munus induxit, ex Ioco sepulius quo prius fuerat tulit, et non longe ab eo in aliunr noviler
construclum infra ecclesiam beali Pelfi apostoli summo honore perduxit. Ejusque sacrum altare argen-
leis iabulis undique perornavit, et oralorium suo saneto nomine titulavit. Absidamque ejusdem super
auralo musivo-depinxit. In.quo seilicet oratorio sanctorum corpora bcatorum marlyrum Sebastiani,
15 Gorgonii acTiburtii ex coemeteriis, in quibus.antejacebant, perduxit. Et unumquodque eorumsepara-
tis altaribus collocavit, pro quibus denique pontificatus sui lempore decrevit ut monachi, qui ad offi-
cium persolvendum in ecclesia beati Petri apostoli sunl constituti, omnibus diebus ibidem laudes om-
nipolenli Domino canerenon desistant. Obltilil autem in eodem oralorio vela majora, vel modica serica
decem et octo. Yestes super allare, sub quo sanclissimi Gregorii papse corpus quiescit, tres. Dnam
20 cum cbrysoclavo,- habentem historiam et super unttmquodque allare praedictorum marlyrum
vestem de iundalo unam. Imagines denique desuper deargentalas, necnon auro perfusas tres, habenies
vultiim Domini, ei eorum dejiiclos, quorum specialia ibidem corpora bumala miraculis ac virtulibus
pollent. . . •..,":
46® H's igUur perfectis operibus, ad alia rcpente/venerabilis ponlifex animum et mentem converlit.
Kam ecclesiam luncbeali Marci confessoris alque ponlificis, quam lempore sacerdotii sui regendam
susceperat,-el usquequo ad pontificaius pervenit graliam, in suo j'ure, ac dilione permansit. quae ob_
nimiam veluslatem crebro casura esse videbatur, cum omnipolentis Dei opitulatione a fundamenlis
5 prius ejecit, et poslmodum npvis fabricis totam ad meliorem ctiltum atqtie decorem perduxit, absi-
damque ipsius praenominatae basilicse rmisivo aureis snperindiicto coloribus cum sunima gratulalione
dcpinxit. Fecit vero sarta tecta ej"usomnia nova; el quidquid.in ea auie.vile cognoveral, pretiosum
posica esse maltiii. _ _. .
•4SI lgitur consummatis omhibus his pro remedio et fiilura rctribulione animae suse, obtulil in
jam ssepe nomuiala ecclesia fuluris temporibus permanenda haec : Regnum aureum unum, quod usquo
Iiodie super alture dependet, cum genimis valde oplimis, habens- in medio auream erticem. cum
gemmis pariter preiiosis; ilem gabathas ex atiro purissimo ires, pendenies .anle praenominatum
S altare; et^abalhas interrasiles deargenlo, dtiodecim angelorum opere conslruclas; et alias.gabalhas
interrasiles quinque, cum pedibus suis. llem ubi supra oblulit tbymiainaieria aureo colore perfusa trfa,
canistra de argento duodecim; coronas argenteas majores et- minores novem, .cruces de argenio tres,
el unaqiiseque habet libras unam; ceroslalas desuper argentalis quatuor. Fecit et ciborium adlaudem
atque decorem confessoris jam soepius dicti ex argenlo purissimo, pens.- libras mille. Altare quoque
10 ejusdem argenteis similiier tabulis exornavil, cupiens per rerum lemporaliuni exercitia selerna'coelo
prsemia adipisci.-Praedictus-eliam venerabilis pontifex obtulil ubi supra vestem de fundalo unam,
habentem mucrones per circuilum. Fecit et aliam vestem de olovero a unam, habenlem inmedio
gemmas et mala aurea, etper circuilum zcnam de ehrysoclavo. Imo vero obiulit-sanctissiinus- prsesul
veslem de olovero, cum gryphis et unicornibus. Vestem quoque aliam, cum chrysoclavoper circhilum,
15 habenlem in medio resurrectionem Domini noslri Jesu Christi.
462 Ssepejam dictus venerabilis papa obtulit in praenominala ecclesia vesleni cum gryphis, et
chrysoclavo per circuilum, habenlem in medio nativiialem Domini nostri Jesu Cbrisii : item vesiem
aliam cum chrysoclavo, habenlem per medium rotas de cbrysoclavo quatuor, el naiivitatem atque
bf,ptismum-Domini noslri Jesu Chrisli. Obtulil vero praenominatus poniifex vestem aliam cum leonibns,
5 habenlem resurreciionem Domini de chrysoclavo. Vestes de fundato minores oclo, quie aliaribus
superpoiiuntur, quae per circuitum ej'usdem ecclesise esse noscuntur. Vela alba serica i, -unum habens
undiqueTyrium el in medio crucem, et gammadias de cbrysoclavo; aiiud de stauraci, habens in medio
crucem de olovero et gammadias de olovero Tyreo; terlium et quarluin simililer. Yela de rodino
qualuor, quae sacrum altare circumdant, ex quibus unum habet crucem de chrysoclavo. Yela de. fuh-
10 dato 26. et lihea similiter, quse pendent per arcus ecclesise. Yela Alexandrina tria ante porlas maj'ores
pendenlia, habeniia bomines el caballos. Corlinam Alexandrinam unam, vel alia habenlia mucrones
de fundato 4. Yelum de oclapulo unum. Yela alia de fundalo oclo, habenlia per circuilum periclysin
de blatlhin. Et alia vela sex cum aquilis, habenlia per circiiiium periclysin de Tyrio. Vela simulquc
alia de fundatoquinque, habenlia leones, et perielysin de Tyrio. Yela alia Alexandrina, ex quibus
13 unum habens rbtas, et rosas in medio, et aliud arbores, et rolas pendenlia ante valvas ipsius eeclesiae.
Ilera velum modicum deolovero, habens in medio liominem cum caballo. Yelacum argento spanisro
qualuordecim. Yela modica ubi supra de olovero decem, habens unumquodque eorum anales. Hic
divina inspiralione proteclus obiulit in j'am dicla basilica aqusemanile de argenlo unum. - -
NOTUL.®MARGINALES->FAB&QTTI_
a B, boloserico. '
 v ANASTASil BIBLIOTIIECARU 1284
i_>j85 ;
493 Verum etiam fectt el in ecclesia beati-Cosmse et Damiani martyrum vestem de fundaloiunani,
habeniem in medio hisloriam depictam, cum chrysociavo. In ecclesia beali Abbacyri, atque Arcban-
geli ad alefanlum.Hic a Deo eleciusel prseclarus antistes, oblulit in basilica beali Euslachii marlyris
veslem defundato unam, habciuem i'nmedio historiam de cbrysoclavo. Fecit jam ssepius nominatus
5 prsesul aliam vestem-in eceiesiabeatorum manyrum Sergii et Bacchi de fundalo unam, Pari modo
vero fecit et aliam vestem de fundato in ecclesia sancli Silvestri,posita in monte Soracli. Post
completa vero haec omnia el diligenler peracta, fecit in ecclesia beali Peiri apostoli vela cum chryso-
clavo numero qualuordecim, habentia diversas historias EvangeIiorum,-et passiones beati Peiri ae
Pauli, liecnonAiidrese aposioli, quae dependent inier irnagines auro argentoque fusas in irabe desuper
10 argenlata, anteqtiam adeas sacram confessionem, speciosa valde visibus humanis alque prsecipua.
464 Fecil aulem et in ecclesia beati Chrisli marlyris Georgii magnificus praesul hinc inde poriicus,
quas eliam ad deeessorem ipsius basilicse variis ornavil picturis. Absidam vero ejusdem diaconise a
fundamentis, auxiSiante Domino, cum summo studio compsil. Hic adeo amabilis pontifex dum diligenter
cernerel quod ejusdem venerabilis diaconiae secretarium prse nimia temporum veluslate marcescerel,
5 noviler pro ipsius amore vel graiia aliorum ad meliorem erexit honorem. Oblulil ilaque sanclissimus
papa ubi suprai haec dona : Veslem de fundalo onam, ciim chrysoclavo, habeiitem imaginem Salvatoris,
etmarlyris Sebasiiaui atque Georgii; vela defundalo majora duo, minora decem et ocio. Fecilaulem
iri confessione ipsius basilicae rugas de argeiito ex auro perfusas. Pari modo vero sarla tecta basilicoe
beali Adriani martyiis, posila in via Sacra, quse prae nimia vetuslate marcueraut, noviter reslauravit.
'
465 Yerum eliam fccil in palriarchio Lateranensi triclinium mirae magniludinis, decoratum
cum absida de musivo : sed et alias absidas duas dextra lsevaque positas infra paracellarium,
variis bistoriis.depiclas. Fecit eliam. sanclissimus papa el in ecclesia beaii Clemeniis coufessoris
vestem de fundalo cum leonibus, et periclysin de octaptilo. Simili modo et in diaconia -beati
5 Theodori martyris veslem de fundaio, leones-habenlem, cum perlclysi de pciapulo. -Fecitjatitem
in ecclesia beati Chrisii mariyris Laureniii, quae ponilur foris muros, vestem chrysoclavani, ba-
bentem hisloriam Zacbsei. Fecit et aliam vestem fundalam, ctim gryphis, in honorem sanctse
Dei genitricis ad marlyres. Necnon et iii basilica beati Stephani prolomarlyris in Coeliounonle
vestem de fundalo, cum gammadiis. Yerum etiam et in diaconia beatse Dei Genitricis in via Lata
10 fecit veslem de slauraci, cum periclysi de blallhin. Sinvili modo et in ecclesia beatae Deij geni-
tricis semperque Yirginis Mariae dominae nostrae ad Prsesepe iecil veslem auro lexiilem , •baben-
tem naiivilaiein, baplismum, praesentaiionem et resurrectionem : habenlem in capite ipsius bisio-
rise gemmas albas trecenlas el .octtiaginla, hyacinihi.ias quinquaginia, prasinas vigiuti duas, et
lii circuilu alvaviras legente de nomine domni Gregorii quarti papae, Item fecit et in diaconia
15 beati Adriani marlyris in tribus -falis vestem de fundato. Fecil auicm prsefatus praesul in epclesia
bealorum apostqlorum ad Vineula vcstem de fundato, habeniem leones cum gryphis. Fecit et
aliam vestein de fundato in ecclesia beali Martini confessoris atque pontificis, babeiilcm leones ciim
arboribus. \
%i&8 Necnon et in basilica beati Eusebiimanyfis vestem de olovero, habentem aquilas, cum periclysi
- de quadrapulo. Obtulit etiam prsediclus praesul iu basilica beataa Dei Genitricis Marise trinis Tiberim
veslem de Tyrio, habenlem hisloriam Dominicse nalivilalis atque rcsurreciionis Domini nosiri Jesu
Christi. Imo et In diaconia qtiae vocalur Cyro, simili modo oblulit veslem de fundato. Imo et in
5 diaconia beatae Marise in via Lata eodcm modo vestem de fundato obltilit. Hic praeclarus et
venerabilis pontifex divina inspiratione fretus fecit in ecclesia beali Marci confessoris Chiisli
aique ponlificis paienam oclogoni exauralam, babcnlem in medio vulitim Domini nostri,-et a
duobus laleribus vullum ipsius bcali Marci atque ejusdem prsesulis, pens. libras sex. Simiii
modo et calicem octogoni fundatum cum foliis exauralum jbidem obiulit, pens. libras sex; scy-
10 pbum quoque argenteum illic offerri curavit, pensan. libras sex. Obtulit etiam ipse praenomiiuu
lus pontifex canislra ennafodia duo, pensan. insimul libras qualuordecim. Verum enimvero in
ecclesia doctoris genlium beati Pauli apostoli obtulit saepe dieltis ponlifex vestem de chrysoclavo,
liabentem hisioriam Domini Dei nostri, et in ejus obsequio a dexlris vel sinistris archangelo-
rum, seu .aposlolorum, laudabili numero, mirse magniludinis atque puIchrHudinis, diversis Iapidihiis
15 vel margaritis ornatam pulcherrimeque .comextam.
'
467 H'c benignissimus el proeclarus pontifex, dum bonus et verus pastor pro sanctse Dei Ec-
clesiae slatu, maximam undique curam ac vigilantiam gererel, considerans Romanorum penuriam,
quod ubi liiiicum ad edendum molerenl nullo' modo habereni,' divino freius auxilio formam quse
Sabbalina nuncttpatur, quse jam per plurimos annos confracta atque disrupta esse videbatur,
5 dalo operis studio, sicut a priscis fueral aedificata tenipoiibus, iia quoque eam prsesagus aiuisles
( noviler sedifiQareaique construere nistis fuil : ita ul ad ecclesiam beati Petri apostoli , atque
ad Janieulum "sicul rrius, ita et nunc indifflucnter decurrat. Fecit efiam in diaconia beaiae
-1285 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — GREGORIUSIV. 1280
remper Virginis Marioe in Cosmedin vestem de Tyrio, habenlem historiam Joinimcoe nalivitaiis
alque resurrectionis Christi veri Dei noslri. Ad honorem et gloriam beatse Dei virginis
10 Susanna? obtulit sanctissinuis prsesul, Jn ej'usdem ecclesia vestem fundatam, cum periclysin
de Tyrio.
463 Fee' 1 autem in ecclesia beali €y.riaei marlyris atque diaconi veslem de fundato, ha-
bentem periclysin de stauraci. Pari modo el in ecclesia beatse Pudenlianae virginis veslem de
fundato, cum periclysi de quadrapulo. Obtulit beato Vitali marlyri vestem de fundato, haben-
tem aquilas. el periclysin de quadrapulo. Praefaius vero ponlifcx fccit in ecclesia bealae Ana-
5 stasise marlyns veslem de fundato, habenlem aquilas, el periclysin de olovero. Imo vero ob-
tulit jam diclus praesul in basilica beatoe Luciae marlyris , quam vocanl Orphea, vestem de
fundalo, cum periclysi de oclapulo. Sanclissimus denique pontifex-fecil ih tilulo beati Chryso-
goni manyris vestem - de Tyrio, "habenlem bisloriam Danielis, cum periclysi de slauraci. Ob-
tulit vero bealissimus papa in titulo Pammachii vestem de stauraci, cum periclysi de quadra-
. 10 pulo. Yerum etiam fecit et in ccclesia beatse Ceciliae' martyris vestem de fundato , habentem
aquilas et gryphos, cum periclysi de olovero. Pari modo el in tilulo jEmilianae obtulit vestem
de fundalo , habenlem aquilas, et periclysin de platia Byzanlea. Simulque el in ecelesia
beali Sixli martyris aique ponlificis fecil veslem de Tyrio, babentem historiam Danielis, cum periclysi
' '
de olovero.
463 Fecit in basilica beatae mariyris veslem de fundato, cum periclysi de olovero. Fecit autem
in titulo Damasi vestem de stauraci, habenlempericlysin de blattha Byzantea. Feciteliam in ecclesia
apostolorum Jacobi et Philippi veslem de fundato. Ilem in ecclesia beali Marcelli confessoris atque
pontificis fecit vesiem de fundalo. Pari modo in basilica beati Laurentii in Lucinae fecit vestem de
5 stauraci. Item in ecclesia •sancti Valentini fecit vestcm de fundalo et gammadias de octapulo.
470 Cumque haec omnia, quse superius inserta legunlur, a quarto huj'us iiilemeratae sedis papa
Gregorio Deo favente liberius consummala fuissenl atque perfecta, piger esse nullatenus volens,
coepit indifferenter post curam gregum de cultura sive meliorationibus venerabilium traclare loco-
rum, ut suis lemporibus novo culturse formatu consolidala essent : quod intercedenle apostoiorum
5 principe Pelro j'uxta votum sui desiderii factnm est. Ideo ctim laliapraesulalus siii animo volveret
et haasilans cogitaret, repente ad memoriam sui recurrunt, quod jtistum non essel, si amplius
ecclesia sanctse Dei Genitricis, quse more veterum nunc usque Calixii trans Tiberim dicilur, sine
monachorum oificio conslitisset, maxime cum in ea signortim non minima frequenter fiant miracula
et virlutes diversae; ae demum divinilus cumpunctus. corde, et Dei omnipotentis roboralus ac
10 fretus juvamine, j'uxla lalus praenominalse basiliese monasterium a fundameniis siatuit, et novis
fabricis deceravit. In quo eliam Tnonacbos canonicos aggregavit, qui inibi ouicitnn facerent, et
omnipolenti Domino grates el laudes diebus singulis el noctibus prosecttlis iniimo cordis spira-
mine decantarenl; quod sicut impraesentiarum cernimus, magno cerlamine, magnoque sludio paslor
eximius boe opus valde firmissimum ampliavit. Nam ubi anle nulla-erat culiiira praccipua, modo
15 Deo dispensante pulchrasunl habitacula monacborum ; el loca quse nuper ab homiiiibits videbantur
veprihus vel immundiiiis plena-, nunc in eis cellulae'conslruclae sunt, quibus oves Chrisli cum
suis simul utililalibus post laudum officia largissime cobabitant et dormiunl. Eo igilur tempore
saepedicta ecclesia "quibusdam per circuitum lqcis longo senio erat prserupla, sed eam flrmissi-
mis undique munitionibus restauravil. Et in ea sanclum fecit praesepium ad similitudinem praesepii
20 sanclae Dei Genitricis, quae appellalur Maj'oris, quod videlicet laminis aureis et argenteis ador-
navit. In quo pro remedio ac venia deliciorum hoec oblulit dona : imaginem' auream, hahenlem
hisloriam dominaenostrae cum diversis et preiiosis gemmis, -liyacinlhos majores numero tredecim,
prasinas decem, albas majores numero viginli et novem , alamandinas majores numero viginti,
albas modicas habentes in circum capilis coronam diverse philopares:
471 a Cercelli paria duo habet gemmas preliosissimas albas numero decem et oclo, prasinas
oclo, hyacinlhinas quatuor. Ilem in eadem imagine habet murenas prasinales pretiosissimas duas,
ex quibus habet pendulas numero undecim. Item murenam trifilero aureara, quse habet gemmas
diversas albas, numero sepluaginla tres, et buiiculas triginta tres. Murenam, in qua pendeht
' 5
gemmaehyacintbinse tredecim, digilise atirese novem pendent in filo aureo. Ilem murenam filatam,
ex qua gemmse pendent byacinthinae qualuordeciiri. Signuin Cbrisii habel navicellas dnas.etmu-
renas tres. Omnes murenas, cum petinaute earum. Gabathas aureas purissimas interrasiles philo- •
pares. Signum Chrisli, pendentem in calenulis tribus liiio, et unc.. . iegenle de doriis Dei,. et'
ssnclae Mariae, quod vocatur Praesepe trans Tiberim, domini Gregorii papae quarli, qui puro
KOTDUBMARGISALES FABSOTTl;
a Locusmendosissimus. , . ... - - . -
1287 ANASTASIIBIBLIOTIIECARII 12SS
10 corde oblulit tres gabathas saxiscas. Signum Chrisii habel historiam in modum leonis incapilla
tam, cum diversis operibtis purissimis aureis, pendeinibtis iu catenulis quatuor, et uncino uno.
Item gabaiham saxiscam babet in modum Leonis IV, cum diversis bistoriis serpenlium, el in
medio staniem pineam, et qnatuor leunculis exauralam, qtii pendent in catenulis 5 et uncino uno.
Ilem gabathas saxiscas. Ex quibus habct singulis operibns exauralis pendenles in calenulis tribus et
5 uncinos quatuor; ex quibus habel unam gemmis vitreis. Quse domnus iieni Gregorius quartus pon-
lifex iibenti oblulit animo.
472 Imo vcro obtulii j'am dietus prsesul in ecclesia doctoris gentiuin beaii Pauli aposloli
cortinam fundfltam pendentem in arco tiiumpbalem, Iiabentem in medio annuiiiiationem et nali-
vilaiem JDomini noslri Jesu Chrisli. Ilem velum oloverttm unum pendens in regularem sub imagi-
nemargenteam, babens bistoriam imperaloris. Ibi ipse fecit et alia duo modica vela fundala, quse
S pendenl. in circuilu altaris, habenlque lora viginli quinque. Yela qtiae pendenl in presbylerio nu-
mcro 24 : veia fmidala qu;e pondeiU ad arcus majorcs numero qiiadraginla. In ciborium1 ipsius
• ecclesise fecit. vela qualiior. Pari modo et in ecclesia beali Cbrisii mariyris Georgii fecil vela tle
fundatosex, babcnlia in circuitu gammadias de octapulo. Ipse vero a Deo protectus et praeclarus
pontifex fecit in monasterio sancti Sabaj vesiem de olovero cum leonibus, habeiUem periclysin
10 de octapulo. Yerum etiam, el in monaslerio sancii Anastasii marlyris eodem modo fecit vestem de
siauraci, cum periclysi de quadrapulo. Simulque et in monaslerio saheli Andreae, quod appellalur
in clivo Scauri, fecit vcslem de stauraci, cum periclysi de ociapulo tinam. Sed et in monasterio
sanciae Agaihae martyris , quse ponitur super Suburram , fccit veslem de olovero, cum periclysij de
ociapulo unain. Neenon et in monasterio sancli Erasmi fecit veslem de slauraci, cum pcriclysi de
fS" ociapulo unam. Enimvero et in diaconia sanctse. Lucise, qupe ponitur.iu septem Yias, fecil vestem
de olovero, cum periclysi de oclapulo unam. Fecit autem in oralorio sancuc Lucise, quaepoiiilur in
nionasieiio de Serenaii, vestem de olovero cum leoiiibus, habeniem periclysin de ociapulo. Simili
modo et in monaslerio sancli Silvestri feeit veslem de olovero, cuni periclysi de oclapulo. Simili
modo et in monasterio sancti Silvestri fecit vestem de clovero, cum periclysi de oclapulo unam.
20 lbi ipse fecit veslem de fundato cum gryphis, habentem periclysin du blaiiliin.
473 Pari modo et in monasterio sanctse Praxedis fecil vestem de oiovero cum periclysi de slauraci
unam. Ipse vero a Deo proiectus el prseclarus pontifex fecit in basilica docloris inuiidi beati Pauli apo-
sioli velade chrysoclavo per arcus presbyterii, babenlia historiani ip.^iusbeaii Pauli aposioli, el in .cir-
cuilu lislam cum auro, numero viginli el septem. Hic a Deo electus et piseclarus anlistes oblulit in
5 ecclesia bealse Dei Geniti'icis semperque Yirginis Mariaedominaenostrae, quam vocamus Calixti el Cor-
nelii, coronas argenleas duas, per unamquamque delphinos duodecim, pensan. insimul libras duodecim.
Sinnilque el in diaconia beali Christi marlyris Georgii fecil coronam de argento tinam, cum delpliiiiis
'
duodecim, pcnsan. libras sex. Ipse vero a Deo protectus et prseclarus poniifex fecit iu basilica beatoc
Dci Geniiricis.semperque Yirginis Mariae dorninse nosirse, quam dicimus Calixti el Cornelii, eanistra
10 argentea qualuor, legente sancla Dei Genilrice, Gregorii quarli papae,pensan. libras vigiiui etqualuor.
El in allari quoque ejusdem labulas de argento, pensan. libras cenlum et tredecim. Fecit idem vene-
rabilis papa in eodem sanclo loco infra ambitum ipsins ecclesise operosaui decoramque resurrectionem.
Nam prius allare in humili loco silum fuerat pene in mcdia tesiudine, circa quod plebs utriusque se-
xus conveniens, ponlifex ciiin clevo plebi confuse immisto sacra mysleria celebrabat. i
474 Sed et sancia corpora bealorum Calixti et Cornelii el Calepodii iu mediana plaga ecclesias
tumulata post lergum populi j'accnlia non condigne honorificabanlur. Quod religiosissimus idem papa
iion leve lulit, £ed solerti solitoque studio cum iniirna industria operam adhibens, mirificum opus
inchoans optime consummavil. Nam effosso clandeslino anlro sutnma cum reverenlia, prsefala sancia
' 5 corpora elevaus in occidentali
plaga ej'usdem ecclesiae,hoc esl in ambilu absidae,honorilice collocando
occuluit, circa quseque maximoe molis aggravans aggerem, comptiim ministris lapidibtts tribunal eri-
- gens decoravit, supraque confessionetn respicientem ad orium solis miri odoris cselaluras ornaia com-
pagihe coapiavit. lnfra consurgentem siquidem basin altaris, miri metri, et ornaius modtiloex argento
perspicue in bonorem sanclae Dei Genitricis semperque Yirginis Mariae, elata scilicel priori. erexit in-
10 ter consurgenies pulchri operis gradus, ante quam presbylerium amplum operosi operis funditus con.
struxil. Cui ex seplenlrioiiali plaga lapidibus circa sepium malroneumappostiil. Sed el decorem al-
lariaddens, et Malrem Domini merilis honorans muneribus, fecit ibidem vestem chrysoclavam 1cum
blalta byzantea, habenlem historiam nalivitatis et resurreclionis Domini noslri Jesu Cbristi : et in-
super imaginem beatae Dei Genitricis Mariaerefoventem imaginem oblatoris sui. Ipse vero a Deo prote-
1S ctus elpraeclarus poniifex fccii amas argenieas sex, quse praecedunl per omnes staliones, pensan.
libras tresdecim : scyphos duos, pensan. singuli libras 10, gemmiliones oclo, pensan. singulos libras
duas.
475 Hsecdeniqtte postquam omnia, Deo favente, a ssepedicloponlifice decenter expleta sunl, ea
 1_!89 HISTORIA DE YlflS ROM. POIST. —' VALENTINUSII. . . 1290
'
quse in ecclesiabeati Petri apostoli foris muros longe jam senio cassala videbanlur, ad prisiinum sta-
tum cultumqhe perduxit. Narii pene totam porticuin super oralorium sanclie Dei Genilricis Mariae,
quse Mediana dicitur, noviter ex trabibus, cseterisque lignis ob decorem basilicse decoravit. Imo et
5 aliam similiter porlicum anle valvas argenteas novo opere culiuque prsecipuo perfecil. Necnon et in
. frohte paradisi jam falae ecclesise principali musivo curicla quaea priscis lemporibus ih eodem pariele
eranl.dirula velocilate nimiapingere^CTesiaurare decrevit.- Renovavit simul elporticum ejusdem
basilicK quaj super gradus ejus esse perspicitur, per quos populus orationis voto indiffefenter habet
'
_ ascensum. Fecit eliamjiixla acolyli pro quiete pontificis, ubi posl orationes maluiinales vel missarum
10 ofiiciaejus valeant membra soporari, hospitium parvum sed hoiieste conslructum, ei picluris decora-
vil eximiis. Igiturlnler cselera bonae operaiionis exempla fecilelin patriarchio Lateranensi pro uli-
litale sive usu pontificis prope oratorium sancti Christi marlyris Latireniii babitaculum saiis idoneum,
ubi et quies est optima, el cum clericis suis pontifex inde egrediens omnipotenti Ddmino debifas po-
lest laudes persolvere. Igilur post haecomnia qusc superius sedificala legtmtur de sedillciisjara dirutis
15 el praemagnitudine temporum pene casuris.quse infra palalium ab •anliquis Patribus videbanlur esse
construcla, beatissimus jam ssepius nominalus papa Gregorius novo culitt et opere a fundameiuis ere-
, xit alque composuit. Nam descensum qui paracellarium respicil-,per quem anlea- homines veluti in
. nocle ascendebanl vel descendebant, ita noviier reformavit ut nulla inde transeunles deinceps ut ante
obscurilas valeat praepedire. a quo videlicet loco usque ad Oralorium sancti Laurenlii, cuncla quseefant
20 vetera restauravit. Et alianova adj'ecit, in quibus tres caminalas fieri jussit. Renovavit imo elbal-
'
ne.umquod juxla paracellarium silum est a fundamentis per-tolum, et marmoribus cselerisque piaca-
bilibus operibus decofavit. Nam prius vetuslatis longitudine casurum esse videbalur, nisi mens vel
optimum tanti pontificis sludium.illudnd priorero statum reducere decreyisset. ParLmodo et in eccle-
sia Salvaloris, quse appellalur Cohslantiniana, fecit vestemauri textilem, habentem bisloriam palma-
25 rum et coenamDomini.
476^tem in-venerabili monaslerio sanctae Dei Genilricis semperque Virgihis"Mafiae, et sancii
- Cornelii et Calixti, quam vocant Trans Tiberim, fecit canistra numefo sex, qua; penjs. insiiuul libras
<3_ecem et oclo ; scyphum uiium, pens. Jibras octo et uncias quatubr ; canlhara cum thymiamalerio,
pens. libras-tres-; siclonem unum, pens. libras tres. Perfeclis autem his dmriibus-atque examussim
5 palratis, quoniam jam, sicul ssepedictum est, ejus sancta-veneranda ac recolenda simplicitas, ulque in
'
Deierat omnipotenlis semper intenta servitio, ita quoque de populi futura salrite etliberalionepalrise
indifferenter erat sollicila, ne ab hqsljbus Deo non permiltenle: quoquo modo caperenlur :.et quoniam
luijus sacratissimi Palris ac papsetemporibus impia atque nefaria, el Deo odibiIis;Agarenorum gens a
Jinibus-suis consurgens pene omnes insulas et omniura regiories lerrarunr circuiens, depraedationes
10 hominum el locorum desolaliones alrociier faciebal, easque lfaciemis facere nullatenus cessat; de
quibus-quoque insolilis .alque-.cavendis .periculis, misericordissimus praesur-magnum habens';timorem
nepopultis a Deo sibi' et bealo-Petrocommissus apbstolo, qui in Portuensi vel Osliensi civitaiibus
• babitabat, a Saracehis nefandissiniis tfibulationis ac depraedalionissentiretjacturam, intinio trahens
ex corde suspiria,-coepit prudenler' iriqiiirere quomodo*cjvitatem Ostiensem adjuvaret ac liberare
15 pqtuissel. In ejus sfatimdinnipotens Deus boc dedit corde cqnsilium,.ul civitatem ibidem qua populum
salyare vellet a.fundamentis noviter construere debuisset, quoniam ea quae priori tempofe "oedificala
. fuerat longo quassata senio' nunc videretur esse "diruta.Fecit autem juxta quod ei fuerat diyinitus
'
inspiratum: in pfaedicta enim civilate Osliensi civilaiem aliam a solo valde foriissimam, muris. quoque
"aliioribus, -portissimul ac seris et catharactis eam undique permunivit, et desuper ad inimicos, si
20. verierint, expugnandos pelrarias nobili^arle composuit, et a foris non longe ab eisdem muris ipsam
'
civilatera altiori-fossato praecinxit, ne facilius. muros conlingereisli valerejit. ,
.477 Quando autem ssepedictacivitas novaefabricse initium meruit, ipse ibidem sanctissimus papa
perse muliis residens diebus paftem quamdam murorum non modicam cumsuis bominihusquasi.in
sortem percipieirea fuifdamenlis erexit.,De qua donec, Deo.prosperante, crebro dicta civitas adlegi-
timam totius fabricaefinem perducla est/mullos exinde labores in suo sancto pectore. vel cehamiria
S indesinenter sustiuuit. Cui eliam noviler civilali conslfucloe hoc lminen in sempilernum staluit
permanendum, scilicet u't ab omnibus sive Romanis sive aliis nationibus, a proprio quod ei erat nomine,
id esl Gregoriopolis,vocaretur.: Et revera nferito hoc a condiloris sui jiomine vqcabulum sumpsit,
quia quod nullum legimus fecisse pontificem",isle, Deiomnipoientis auxilip simulque virtute munilus,'
, pro.-populo ac liberaliohepalrke.ante jam: noininatum opusmirabili decorefabricse conslruxil atque
- •
10-composuit.- ..--'--
478 H's itaque in suis locis.manenlibus fecit idem coangelicus «alque.eximiusprsesul -in basilica.
Salvaioris Domini.nostri Jesu-".Ohrisli, juxta patriarcliium Laleranerise, veslem cilm chrysoclavi»
^- PATnoLrCXX.VIII. . - kl
 ANASTASII ' 1292
1291 . BIBLIOTHECARII
habentem in fronle altaris lristoriam beatissimorum Baplistae atque evailgelistaeJoaunis. Et per allaris
circuilum simililer uno corpore cqhserenliam, quasi vela similiier de chrysoclavo. et qtmdam picturas
5 habenlium in modmn .gryphorunr cofnua in frontibus picta. Fecit eliam in monaslerio beatissimi
mariyris Christi Laurenlii, quod dicilur Pallacinis, canislra-de argenlo sex,.et cerostala d.uoindueta ;
scyphum umimargenteum, et aniam sirailiter de argenlo. Fecil etiam in oralprio saiiciissiiiii papse
Gregorii, silo infra ecclesiam beati Petri appstoli, columnellas argenteas quaiuor, habentes libras
argenli numeroquadraginta. Post hsecatitem oronia ipse venerabilis pontifex in curte, quse eognonimatur
10 Praconis, domum satis dignam, undique porlicibtis ab solariis circumdatam a solqjioviler fieri statuit,
in qua lam ipse quamque etiam fuluri poniifices cum omnibus qui eis obsequunlur, quandiu eis
placueril, ibidem statiqse immorari valeant. Fecit autem similiter et in «nrte alia, .<juse Galeria
vopilatur, doronmaliam largam ac spaliosam, salisque prsecipuam ad opus atque ulililatem ponlificuin,
ubiquolies opportunum fuerit, ut cum omnibus qui eis famulantur amplissime hospitenlttr. Item
15 ssepediclus idem almus pontifex atque prseclar.ussuperno amore exardescens fecil in basilica sanclse
inlaclseque Yirgitiis OeiGeniiricis dominaj nostroe Marise, quse eognominatur ad Martyres, eiborium
ex argento purissimo, pensans simul libras quadringentas : simul ct coronam cx argenio purissimo,
Hiiam pensan. libras decero et semis, Similiter autem fecit in basilica beati Marcelli confessor-is
alque pontificis coronas ex argento purissimo tres, pensantes simul libras... Imo vero el in diaconia
20 beali Georgii marlyris fecil velum Alexandrinum, habens phasianos duodeeim, et vela ante januas
lineum plumatum unum. Qui beatissimus ponlifex postquam sedem Romanam "et apostolicam annos
- sexdecim gloriosissime rexit, ex hae luce sublraclos adaeternam migravit requiem. Fecil ordiuationes
quinqueper mensem Martiurii e"t Decembr., scu seplera presbyteros ... diaconos ... episcopos per
diversa locanumefo cenlum octuaginta quinque. Sepultus vero est ih basiljca beatiPelri apostoli.
-' YARLE LECTIONES!

Apud Fabrotlum ex codiceFrejieri. A qua pallium. ej'us et phylacteria -, sed et balfheus

Num. 457, lin 5, fide catholicus. consneltidina"lileroscuIantur. Quibeatipsimusp.jCtc,
Num 465, lin 5; tMephanluih. ut' num 478, circa fin.
Num 466, lin 7, octogona. iin 9, oetogonutn. Num 478,-lin 21, postquam«tRom:apostol. sedem
Num 470, lin 12, cordis spirai.iine. annis 16. gr. lin 25, et Decembrium, seu Sepleni-
'Num 471, lin 1, paria duo: ibid albas 19. lin % in britim, diaconos, presbyleros, episcqpos, lin 24, pe-
eadem imagine. lin 4, 75. Un 5, digilise aurese. tri aposloloruin principis; et cessavit episcopatus
lin 13, leoncellos modicps. dies quindecim.
Num 472, lin 2, afcu triumphali. lin 3, in regu- Ex codiceThuano allero.
lari. iin 5, allaris forls 16. Iiem vela 5 pendentia
inius in circuitu allaiis, liabeirtia lora 25. Num 457. lin l.-Gregorius, natione Rom ex patre
JVKIB474, lin 6, compuim miris. lin -8 , miri Joanxie, sgdilann xvi, mens... di... virstren ac beni-
lin 2, jucundus, modprae omnibus, serm firmiss
ojies cselaturarum. tin 10, anle quod ampli am- gnns. fide cathol. lin S, nil appelens, nil fransilorium con-
bit.
ATum47S,lin9, juxtaacoli. cupiscens, mund. tin 8, lalia semper agere./in 10, C.
Fvx 47B, rsa 12, iliidem slaliose.<te?. lin 14, s. operatio lin 16, jam dic)us doinnus p.
ulii quoliens eis opporl. f. com onmibus. iin 20, seu est.' ]VWJJJ458, lin "6,in' uno spir, lin 7, Latcr producius
"
velum anle .anifas. tin 2&, Pelri apostoli; et cessa- .
vit episcopa.us dies 1S. iVtdnlSO, lin 7, aedificare Coepit.
JVKIK460, tin 4, a fundam ejecit iin S, absid ,'
Ex codice Regio, Mazarino et Thuano. illius p.
Nuni 457, iin 1, Grcg; riat. Rom. lin 2, ac beni- ATKIK 461, lin '6, interr;2 de arg. Item alias gaba-
litt. sol, inq, thas de arg 12. Anglorum opere const lin 7, mlnores
gnus, iin 2, juc. [M., joc."J lin 3, etsancl.
scilicet divinarttm, ecclesiarumque inf, lin. vin. Iin3, libram unam cereost. iiniO, coeiorum./i»
i et S, paup. alitor. o. viduarum. Hic a Deo, ut lin 12, unanl, habenlem aquilas. Obiulitgamfaius praesul
8. /ino, sed *-.lafiorsanet. iin 8, adbuc in juvenili- vestem de olovero 1, liab in medio g."
bus [M.y juvesfibus]. Un 9, ,quse res Romanis diu ATJ.JII462,/i« 8. gammadias de-tireo. lin 12per
occulla permansil. CoeterumRoinani pariler omncs arcos. lin 13, vela alia b. tin 18. aquse njanale. "
de obim poniificis, qtti lam Vepente supervenit, el IVKijj463,lin 2,'sloriam sancloTum eorundem de
non lantum de prsenpminato obitu, xpiam de futuro clirys. Simili modo vero fecit «t aliam vestem de
pontifice arlius cogilabanl. Quorum videlicet, ut fttntlalo, habentem -in m; stor d. c. ch. tin 4,
iJKtiisetjr.lin 4. jam soepenomin. lin 5, Baehii. tin 9, perfusas. /J"Kead
ATKII'J 458, lin S, Quani papoepia fala [JI2.,facla] adeas a'd s. c.
c. I.JJ6„ omnes uno spiriiu, et lin ead- in patriar- Num 464, lin 1, porlicos, quos eliam Tiddecofem
chium Lalerahense perductus c-sl, abstraclus ec- ips. lin 6, iinam, elaliam cum chrys.-lin7-,et mart Seb.
clesia saiiciornin Cosmceet Dam. Ipse aulem renue- ATKJB 46S, lin 2, in"'paraceliaria. lin 5, papa in
bat, atqne aiebat se non esseuignum ad onus tam eccl. lin 5, Leonatilem, ciiin pericl. Hn 7 fund ha-
inagni officii. Hic aulem beatissimus lempore quo bcntem ^ryphos in Jion. % 11, auristelilem, iin 15,
vixit, muiia-elinmimerabiVia dona Ecclesise Dei do-.p in ec. Ap. iin 18, roarmpribus,
nnvit, atqtfe 'liniversas ecciesias decoraVit. Hic" IVKJJJ406,' iin i et 5," de"fv.ndjn diaconia vero
etiam corpus beali Gregorii _iap;e,etdoetoris trans- beatse Mari». lin 7, vtiltum DotiiiiiiDei noslri. lin 10,
laium ante novellum Secreiarium constructis absi- illuc offeirc cur. ibid., el jam ibi ipsumper p. can
dibus, sicuti modo cernimus, sub altari sui nominis ennafoiia 2, pens simul. lin 11, verum en. ci i_ne,
collocavit, quofijus anniversaria solemnitas cunclis lin 12, cbrysoclavam.
eertatim pemoctanlibus gravissima celebralur: in ATMJK 467,^JJI6, noviier Eedific. -
 1293 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — SERGIUS II. 1294
Nnm 468, lin. 1, -Qttiiiaci,
' atque ila semper scri- A pens lib... lin 8, Ag. gcns pene omnis insulns. lin 15,
b-iiv.v.- .- . liabitabani. Jin 14, pmdenier exqnirere. //»15, in
- 1YKJK469,lin 1, fecil et in ecclesia" beata.jB.albinse cujus sfalim. ibid., ibidem si populum s. v. /J"JJ. 21,
-
Ihi. 5, d. f, eum.gammadiis. _ _coiii.bosies val."
Nuin 470, lin 4, fuissent. Quod. lin 9,- iuric de- Num 477, /5u-S,-a noviler. lin 7, id est Gregorio,
mum (1.tin 21, pro remedio. /m.'22 ,-jacinthas m.. Grogoviopolis vocKetur, selTevefa-fflecimnierito,;
/iji^-liabent in circuitu-capile coronae. - IMI.JI.47J8,Mn i, de .cbrysocl .quas.dam pictiiras
..ZV»JJI471,IhiA, cercellus p., lin 2, jacbinctas. ibid habenlja. IjinS, vi.etcereosiataduo desuper argento
morenas. lin 3, exquibus una habet 1 pendules n. 5, inducta. lin 1*0;ac solariis. iin 15. idem alm atque
ileni morenanf ir. aur habent g. -d. Ihv 5,~morenam. p. lin !§,penS'libr-29, pensan lib si./iji20_duodecini, ~
liii.eai:, uigitias aureas. lin -ead pendenles in filum seu velui.i. ,/J'JJ 22, fecil. aulera ordinal../in 24 apostoli.
aureum. sfjijj-6, buticellas %-lin 7, ctimpelioanles. et,cessavit episcopatus .ejus"dies 15.
/I'JJ.8, et-unc. [forie ieg uncino, ut lin 14] lin 12,
sefpeiitcrum. liniZ,' et qualuor leoncellos modicos Apud feniam ex-vodice Cavensi.
lin 1B, vitreis 2..
' ex.-pendenies. Numi$7,Jin 5, fide catholicus. Hn "ISjsacefdoies
Jkrum472, lin 2,inflrcum trj. iini,ibiipsum fee. mei non in aliis. iini7, subductus Eugeir. lin 18 mo-
(iii 5, altaris deforis num 16. ltem "vela"'quinque, dicum:
pend iritusincircuitu alta.ris, babent lora25. lin'&, Posi-hunc-
in afcos. iin 7, Gregofii.'-/jj( 10, de octap 1. lin 11, Nwn 458, lin 5., Greg flll papse pia f. lin 7,
beatiAn. /iiil2, de quadr 1. lin 16, feeil autem, et g Later perducius. est. ' • -' ,
iii-G.ij"»17,"de- oclap. i/i»20, Ibi ipsumfecit, et Num 4S9, /«J:2I, argeiitatas.
alianrvestem de fuiid. lin ead, deblaaa. Nmn 462, iin 8, gammadias de lyreo. lin 12, de
'Nmn 475, iijj 5 et 4, per arcos pr. lin S, noslrse. octapulum. /ijj_18, atqute manulse.
• hisloriam' sanctorum eorundem
quse'uppeIIaiiir./«J-fi,i).enslib-12,;H.ostrae, xjuseappei- - 3eNum 465, lin 2, Simili modo v;ero fecit et aliam
latur C. et -C, ,can de' ftrg 4- tin 10, .Greg -_. papse p. ehrysoclavo". -
/jjj'11, fecitibid.' restem i:i medio, bisloriam depiclam.
ATKJJI. 474, lin 2, quod religiosus. lin o, c. niiris iVj«H468, tin 6, quam-OrJe.a.
lapid. Ihu 8, cbnsurgentes sig bases altaris quod mi- iVwji 469, lin 5, oplapulo.
riinelis.7j'K 9, pecspicue comens,- in bori. Hn ead.., - ATKJJJ 471, lin 3, .ex quibus uhain habet -pondales
elaio scil pt. lin 10, "presbyt amjpli ambitus op. op. %n6, babel •vuclicellas.
f. c. firelOjjpens sirig'ii»|xm lin. cad:, gemiliones
" 8, ATMtii472,/JJJ.5, allaris daforis num xvi. Item.vela
- . - -- - • - i'. pendent intus in circuitu altaris. .
pens.
JVMJ«.-47S,iin %. Jongo jam S.-./IJJ 7 .ejttsdem ATKIJI475, lin 23, sludium : eumad.
ecclesjse, qttaes. lin 9, j'uxla .aecqlanr lin 14",igilur, iVwm476, lin 15, in cujus statim. iin 21,.muro.s
quaeposi haeeomnia^sed. I. .de sed.-iiniS, nov. reno- ' stis contingere .valcal.
vavit. f!w2-l,placabllibus op. • Num &77,Jhi'%, certamina indiffidenter.
- Nimi'i7^,iin 2,Cal-jjuse.appellalur tr. lin 3, J\. NlumMSj tin 2, de chrysoclayo unamliab. lin 12,
pens siiriul. lin 3, unc 3. lin 4 lib 3," cereoslala 2, mmorare valebunt; thi 20, fasanos.

^ M% MRGItJSI-l.-
ANKO
THEISOT
"84*,10TH4MIO, MICHAEI,.
s|>.

479 -Sergius, =nationeftomaiius; «x patre Sergio, regioms quart93,-sedit annos-Jres. Hic cum Dluslri
• «ditus a jmalr-efulsset x;asiis
aiutrimeniis, enm erudire ingenti fcoepit cum s,ludio. Ut -iiihil..obscoenum
velTibidims ab^oquisquam audiTeaul^idereposset.puer-iria obIeeta'meiUa.,corU.ejiinere.non verebajur:
Ita ut aciibus pollere -videiieturpiis a"bomriibus,=e(muriiras clarescere majpriim eoep.erilnobilium^puris
5 munitus, inslfuctusque malernis monitis.'Igitur mater exsullabai.quolidie, et omnipotenti -Deogratias
referebatalacriter^quitalem sibisuperno prolem concessissel auxilio. Duod.ecimoquidem ,a?lalissuae
annoobiilmater ejus,"roigravilqueaa"Dominum : qtii reliclusa mHm {pater jam oljm luce-caruerat)
' cum suls
morabaturinparentuhioede-patribus.- Eodem leroporewbisilomoeprjma.tum^gereba^Ecclesise
Leo tertms paiia -benediclus atque praecipuus.qui generositaiem Jiuj'us'praec_laripueri reminiscens, ac
10 parenlum ejus nobilitatem recolens, ad suam eum jussit magno =cuni amore duci prsesentiam. Jtaque
cumadduclnsfuisset,- bilari vultu-eum-secenaque menlecoiuemplari_ccepil. elsuosupra moduni placuit
'" sriimo. Ttinc
prsesul eum.scbolse cantorumad'^fJdiendum comnumibustradidit lilteris, et ut mellifluis
1 "instTuerelurcaiUileriae melodiis.' • • -
•"" ^BII Insignis Idem el solertissimus puer celeriter «mne "litteralis-d^&iplinaesumpsit ingenium, ut
w":bhihes ipsius prseeellerel scliolae puerulos. His oplimus auditis.pontifex inexplebili
rejilebatur quotidie
"r-^gaudio-pro pueritise ejusbenignisprofeciibus. Tunc eum«colythuminsancla consiiiuiiRomanaJEccle-
x"sTa. ^Yicesimo'autem pontificatus- sui anno cum decessisset officio, Romanae saeerdotium-Slephanus
5 -suscepitlSccIesiae,-quem etiam ^pse ampld -cum cordis diligebat affeclu. £&puni eurii.strenue in .divinis
"Scfipturis nobiliter contemplafetur velocem , -protinus illiHsubdiaoonatus-iConcessjtofiici.um.Parvoque
lempofe post episcopattis -sui -adminisir-atumregimen, Eeclesiae-guberflaciila:Paschalis .suscepit.. A,rquo
Idem vbrper omnia prudentissimus «rita, crudiiioiie, mofibusqueadornalus lituii beati Silvestri con-
fessorlsatqucpontificis-presbyter eonsecratur. -Qui «uperoinnes-inisericordia, studio, vigilantia atque
10'omnibiis optimis insiilulionibus cbi-fljjl.fPascliale v.ero.defun.ctopraesulatus culmen accejiit Eugenius.
Igitur iu pontificio cum tribus perdiwasset ipse Eugenius anhis","Yalenlinussedis ipsius pontifex conse-
 "
{295 . ANASTASIIBIBLlOTHECARIt . 1296
cratur ; cuj'us post casum, Ecclesise apicem suscepit Gregorius. A quo cum diligentius praedictus vir
amarelur, archipresbyterum eum in sancta ordinavit Ecclesia.
481 Qu*vero cum Per sexdecim solerlissime gubernassel Ecclesiam annos ad exlrema ductus occu-
buit. Tunc vero cum proceres el Romanse urbis optimates, universusque Ecclesiaepopulus pro eligendo
ponlifiee in unum coissent, atque alius de alio ut fieri solet in talibus conclamaret, subito per Dei pro-
videnliam divino nulu compuncti, de antefati Sergii archipresbyteri religione diligentius confahulak
5 coeperunt, ut onmes conclamarent, quia dignus estpontificalus adipisci regimen. Eirmatoque in eum-
dem virum consilio unusquisque in sua reversus est. Tnnc repenle diaconus quidam ipsius Ecclesiae
Joannes in tanlum amenlise erupit atque insaniae, ul persuaso quodam satis imperilo et agresli populo
colleela lurbulenlorum et seditiosorum manu in pairiarchium Laleranense per vim, fractis janwis,
, bellicis telis ingrederetur, legis et ordinis tradiiionem transgressus: quo ex facto omnes qui intra
10 palriarchii moenia aderanl stupore et nietu repleli sunl. Igitur cum.per unius horae momenium cum ea
. illa perdurasset, ignobilis populi concio timore correpla, eo relicto nusquam comparuii. Quibus ita
geslis orones Quirittim principes indignati sunt, et communi consilio umversi pariter in basilica beati
Marliiii confessoris atque pontificis celeri cursu magnoque-equilaiu sunl congregati El eumdem archi.
preshyierum Sergium in omnibus probalissimum virlulibus virum, de quo superius inemoriam fecimus,
15 extrahenles de ecclesia magho cum honore, magnaque populi comitaule calerva, amplisque resonan-
libus laudibus, cum hymnis el caulicis spiritalibus m patriarchium Lateranense eleclus, alque perdu- •
Gtusesl. Eodem vero die lanla nix in urbe effusa esl, ut omnibus candidata cerneretur. Quod niulii
gaudii dicebant, et clarilalis esseindicium.
482 Praediclum vero Joanneni diaeonem de palriarchio magna cum turpitudine hujus Romanae
urbis principes expulerunt, et arctius in clauslra sub caulela irudi prseceperunt pro eadem_,tanlae
temeritatis impia et dira praesumptione, quam saepefatus'Joannes diaconus ausus est perpetrare. Quem
etiam concilioanlistilum principes danmare, suoque voluerunt privari honore. Necnon et alii ensibus
5 meiubratim eum dilaniare, ac interimere volueruni. Sed Jioc fieri benignus et solertissimus Sergius
prassul probibuil, nolens malum pro malo secundum evangelicam cuiquam reddere vocem a. Tuuc
. demum exsultanlibus omnibus sacerdotibus, proceribus et optimatibus, omnibusque Ecclesisepopulis,
ideni sanclissimus vir in aposlolica beali Petri sacralissima ^sede ordinatus consecratusque est
pontifex.
483 Erat enim origine insignis, fide purus, praedicalione liberior, Deo humilis, hominibus clarus,
vultu alacris, menle alacrior, Ecclesiarum gubernator, plebium cultor, pauperum faulor, viduarum
legmen et consolator indigeniium, largilor dispersorum, congregalorum conservator : inanium
saeculariumque rerum contemptor, solis in sapientise divitiis avidus el amalor. Hujus sacratissimse
5 consecrationis cum ad aures invictissimi Augusti Lolharii rumor pervenisset imperatoris, Drogonem
videlicet Metensis Ecclesiae archiepiscopum, cum excelleiilissimo Ludovico filio suo, magno cum
Francorum exercitu Romam direxit: cum quibus eliam archiepiscopos pluresque episcopos, ahbates
el comites proficisci prsecepit. Ipsi vero,-a quo in oras Bononisecivitalis cum belligeris suis exercilibus
sunt ingressi, tanlas csedes tanlasque strages in populo peregerunt ut qui per urbes et agros erant
10 lyrannica crudelilate perlerrili, reliclis propriis locis, per loca abdita et latebras se abscondereiit.
'
Cum vero hsec per omneni locum singulasque per urbes alque vicos et agros sseva operarenlur
nequitia, ad pontem pervenerunt Capellse. Tanlaque erat tunc coeli serenitas ut toto in aere nubes
aul pluviaesignum quisquam videre non potuissel: subiio vero atrarum non niodica densilas nuhium
facta est, nirohosisque procellis et coruscationibus circumdali, quidam de primalibus Drogonis
15 consiliarii fulminis ictu percussi ac interempii suhl.
484 Hoc videntes horribile signum nimio orones timore Franci correpti sunl. Sed nullatenus
mentis ferocilatem deponenles atroci volunlate ad-Urbem velociler properabanl. Quorum advenlum
antedictus beatissimus papa Sergius fteri propius cum cognovisset, in- ejus excellentissimi Ludovici
regis oceursum universos j"udices ad fere novem inilliaria ab hac Romana urbe direxil. Quem cum
signis et magnis resonaiuibus Iaudibus suscepertiiii. El duro Urbi pene unius milliarii spatio appror
pinquassel, universas miliiise scholas una cum palronis direxit. Dignas nobilissinio regi Iaudes omnes
canentes, aliosque mililiae doclissimos Grsecos imperalorias laudes decaniantes,. cuin dulcisonia
earumdem laudum vocibus ipsum regem gloriose susceperunt. Obviam illi ej'us sanctitas dirigens
venerandas cruces, item signa, sicut mos est iinperatorem aul regem suscipere, ila eum cum iiigeiiu"
10 honore suscipi fecit. Ipse vero Ludovicus rex, qua hora sibi sacratissimas cruces ac signa obviam
advenisse conspexit, alacris factus valde lsetatus esl. Tunc suo universo cum populo, omiiibns
Romanis jtidicibus et scholis anlecedenlibus, ad bealum Pelrum studuil properare. Quem anledictus
KOTCLffiJIARGINALESFABROTTI,
* Rom. XII. ' ' '" ' :
.. ./" .'.., ! _^' . ''_."- .
 1297 • HISTORJ&DE YITIS ROM..PONT..—SERGIUS H. 1298
almificus pontifex in gradibus ipsius aposlolicse aulse' eumdem regem in pso die Dominico post
Penlecoslem suo cum clero "exspectavit. Conj'ungenlevero eodem rege, universoque gradus ejusdem
, 13 sacratissimse beati Petri ecclesiae ascendente, ad praenominatum propinquavit ponlilicem, ubi in
alrio super gradus juxta fores ecclesiae cura universo clero el populp Roniano assistebat. Tuncintiluo
se amplectenles tenuit idem Ludovieus rex dexleram anledicti pontificis, et in interius ingressi atrium
ad portas pervenerunt argenieas. In quo-atrio unus de exercilibus a dsemoriioarreplus in conspeetu
Francorum onmium valde vexatus est. Tunc almificus praesul claudi faciens omnes j'anuas beati
20 Peiri, alque seritri praecepit, et regi sancto Spiritu admonenle sie dixit: Si pura menle et sincera
voluntate, el pro salute reipublicseac totius qrbis, hujusque ccclesisehuc advenisti, has mea ingredere
j'anuas j'ussione-:sin aliter nee per me, nec per meam concessi.onemistse tibi portse aperienlur.
485 Slatim rex ilie respondens dixit, quod nullo maligno, animo aut aliqua pravilate vel malo iri-
genio adyenisset. Tunc eodem prsesule praecipiente.appositis manibus prsedictas j'anuas patefecerunt.
Et ita in eamdem venerandam aulam beali Pelri ingressi sunt; laudem Deo et ejusdem excellenliaede-
cantanles universus cleruset cuncli religiosi Dei famuli, exlensaque voce acelamanles : Benedictus qui
5 venitin nomine Domini, elc.-Sicq.ue cum eodem pontifice ipse rex siraulque omnes episcopi, abbales et
j'udices, etuniversi Franci qui cum eo advenerant, adebiifessionem.beatiPetri appropinquantes, seseque
pronos ibideih proslernenles Deo nostro omnipolenliiet eidem apostolorum Principi gratias reddiderunt.
El data aprsedictoalmo pontifice super populum oratione, ab ecclesia pariter omnes regressi sun{.
•Postea vero'continuis diebus sequentibus omnia. suburbana peslifera devaslalione compresseruni,
10 agrosque et segetes, alque prata quasi fulmineus impetus decerpserunt. Dum hsecgerebanlur, ipse vero
aDeo profectus pontifex a quibusdam audierat quod in hanc famosissimam Urberii hospitalilaliscausa
introire voluissent, sed munilis clausisqueportis ut fieretminime«>ncessit.
486 Dominico vero die sequente in eadem principis aposlolorum basilica omnes archiepiscopi et
sancli abbales, et omnes qui cum eo venerani Franci sunt congregali, omnesque pariier Romanomm
nobiles et prseclari. Tunc almificus pontifex manibus suis ipsumLudovicum, Lotharii imperaloris filium,
oleo saneto perungens,.regali acpretiosissima coronavit corona," regemque Longobardis prsefecit; cui
5 regalem tribuens gladium, illum subcingere jussit. Deinde missarum celehralione iinila, ab ecclesia
- omnes^um
rege laetantesregressi sunt. Deinccps vero per dies singulos conflictum summi certaminis
cum sanctissimo praesule omnibusque episcopis et oplimatibus nostris alque proceribus ipse Drogo
archiepiscopuslielensis Ecclesise, de quo superius memoriam fecimus, commovebat tam ipse quam
omnesarcluepiscopi etepiscopi qui cum eo conlra hanc universalem et caput cunctarum Ecclesiarum
10 Dei sine metropolitani concessione atque vocatione couvenerant ; id esl Gregorius archiepiscopus
EcelesiseRavennensis, et Angelberlus archiepiscopus Ecclesise Mediolanensis, Josepb episeopus Eccle-
siae Eporeciiensis, Aginus episcopus Ecclesiae Verpnensis, Almaricus Ecclesiae Camensis episcopus,
Horlchaudus Ecclesiae Vercellensis, Sigifridus episcopus Ecclesise Regiensis, Toringarius episcopus
EcclesiseCoucordiensis, Odelverlus episcopusEcclesiseAquensis.Ambrosius episcopus Ecclesise Lucen-
13 sis, Joannes episcopus EcclesiaePisensis, Petrus episcopus EcclesiseVollalerrensis,Gausprandus episco-
pusEcclesise Pisloriensis, Canlio episcopus Ecclesiae Senensis, Lupus episcopus Ecclesise Textinae,
Sisismundus episcopus EcclesiseAprutiensis, Pico episcopus Ecclesise Scolanensis, Fratellus episcopus
EeclesiaeCamerinensis, Gisus episcopus Ecclesise Firmanae, Racipertus episcopus EcclesiaeNucerinen-
sis, Amadeus episcopus,Pinnensis, Donalus episcopus EcclesiseFesolanae,et caeleri. Cum quibus etiam
20 Boso comes, Adalgisus comes, Joannes comes, Yuldo comes, Yernardus comes, Wifridus comes, alque
Maurinuscomes, et cseteri pariler conlendebant.
487 Sed divina gralia inspirante, nec sermones ipsius almi poritificis, neque prtidenliam superare
valuerunt. Tantaque.ei superna aderat virtus, ut nullus sermone eum concludere vel constringere po-
tuisset. Et ab eo superali pudore et opefti confusionediscesserunt. Quod videntes, omnem iram atque
ferocilalem quam in menlibus observabant, oinni modo deposuerunt. His igitur peraclis a prsediclo
5 posiulaverunt pontifice, ut omnes primales Roroani fidelilatem ipsi Ludovico regi per sacramentum
promilterent. Qtiodprudenlissimus pontifex fleri nequaquam concessit, sed -sic orsus est illis : .Quia,
si vultis Doinino Lothario magno imperatori-hoc sacramentum ut faciant solummodo, consenlio atque
permillq. Nam Ludovico ejus filiout hoc peragatur, nec ego nec omnis Romanorum nobilitas consenlit.
488 Tunc demum in eadem .ecclesia sedentes pariter tam beatissimus pontifex, quam magnus
rex, el omnes arcbiepiscopi alque episcopi, stanlibus reliquis sacerdotibus et Romariorum ac Franco-
rum optimatibus,fidelitatem Lothario magno Imperalori semper Augusto promiserunt. Posl hsec vero
Ehbo quidam et Bartholomaeus archiepiscopi, qui pro criminibus suis privati honore ab Ecclesia fue-
5 ranl expulsi, a sanctissimo pontifice postulabant ut eos reeonciliare ac pallium eis iribtiere dignaretur.
Quos etiam .dem praesul nec communionem inlerclerum dignos esse snscipere dieebal, sed inter com-
munem popiilttm communicandi licentiam iantummodo haberent. Per idem tempus cum rex ipse
Ludovicus Romaedegeret, Siginolfus, Beneventanorum princeps, magno cum exercitu Romam ve-
 "
1299 ANASTASII-BIBLIOTHECARII . '500
nit n. Queria ciim prsedielus rex: honorifice suscepisset, omnia pro quibus venerat ipsi indicavit. Cai rex
10 gratanli animo quidquid quaesieral tribuit atqueeoncessit.EtcumsimulFranei.Longobardi acBeneven-
tani congregati fuissent, facta est ingeris populi multiludo, ita ut ex-omni parte Roma circumdala vi-
deretur : quorum mulliiudiiie omnia sata deleta sunt. Ipse vero Siginolfus ardenti pectore prsecipuum
desiderabat videreponiificem,d ab eo benediclionem recipere; Quem prsesul cum suscepisset, solo
prostratus pTeiiosos jpsius pedes liumiliter osculalus est, et ab -eo benediclione suscepta ab ejus
15 conspectu aiacriter Deo gratias referehs regressus est.
4<§9 Bis omnibus ftnilis , ipse excellentissimus rex Ludovicus aiiipla cum laelitia Papiam reversus
est, ubi ab exordid' principatus siii culmen fegebat. Junc vero Iseti omnescum conjugibus ac liheris,
senaltis populusque Romanus tam Ingenlipeste liberaii, el a j'ugolyrannicas immaiiitatis redempti,
saiictissinuim Sergium prsesulem velttt sallitis auctorem ac reslitulorem pacis venerabantur.- Ille la-
5 ineri non suse virtuli reni gesiam,- sed divino mutieri depulabal. Jam quia lingiia cuncla quse gessit per
ordineni explicafe iion praevalet, tfariseamus ad ed qttas in sandis lOcisobtulit, et breviter enarrare
inchoemiis. In piimo" quidefh pohtificattts sui exordio superno amore exardescens iii basilica Salvaio-
ris, quae Constanliniaria vocalur, miraepulchrittidinis opus explevit.. Nani ambitum sacri allaris, qui
striclim in ea fuefat Olim toristructus, largiofem proprio digito designahs a fuhdamenlis perfecit pul-
' £6
clirisque comrnriiscuih marmOribhs desupef in gyro sculptis splendide decoravit. Ubi nunc sacra plebs
iii administrationem sacri lafguer coiisislit ofticii. Quo- expleto, ipse almificus pontifex pro decore
atque ofnalu hiijus prseclafi operis in eadem basilica obtulil vela alba boloserica viginti ornaia in cir-
cuitu de fundalo. Similiter et alia de fundato valde optima viginti ornala in circuitu deblalihin. Ubi
eliam confessionem niirificam Chfislo cooperflnte construxil, et argenteis labulis atiroque pcrfusis
15 fulgide compsit, quam pfopriis manibus cohsecrans, in ea reliquias posuil.- Et aliud quidem"opus
arile fores hujus veneraridse basilicsevalde ojrtimuni peregil : quia sacra pridem,- quaelatobant popuiis,
liihina summo studio onihibus maiiifesta consliluit, cuin pulchre decoros ibidem arcus a fundaineiuis
conslruefet, quos etiani vafiis picturis nitide decoravit.
490 !Pse ver0 A Deo Pi'6"^ecUls et prseclarus pontifex pro remeaio et iutura_anim_c suaeretribulione
camerain pfaesepii Domini nostii Jesu Christi, quod basilicse beatse -Dei Genitricis dominse nostrai
coniiectilur, quse Bajof ab omhibus nuncupaiur, argenleis tabtills ac deaufalis, habentibtis hisioriam
beatse Dei Geniificis Marise, hiaghifice alque pfsecipue perornavit; qriod nullus poniificum per tot an-
5 norum curricula adiahti decofis speciem pefduCere arbitratus est. Hic vero prsesul, ctim de omnibus
ecclesiis sollicite euram gerefef, etiam basilicam sancti Archangeli, quae in cacumine Fajani 1Jmoiilis
est conslituta, iargiorem quam pridem fuerai a fundamentisperfecit, ae radiantibus piclurisbiculenle
pingi j'ussit, aC sarcta tecla ejus rioviter festaufavit. Ubi et oblulit vestes de ihiizilo quatudr, similiter et
vela qualuor. Ipse vefo almificus ei bealissinius papd scholam Canlofum,quse pridem Orphanotrophium
10 voeabatur, cum prse niniia vetustate pene iri ruiham posita atque confracta videretur, Dei amineiile cle-
mentia, a fundameiiiis ih melidfem iil olim fuefat staium noviler r6s_lariravlt.-Nam et basilieam beati
Romani marlyris, quseiioii longe ab tlrbe foris porla Salaria siia cst, ,a fundamentis perfecit, quam
etiam litulo sanctorum SilveSlfi et Maflihi parOciiiam esse decfevit. Fecit auterii et basilicarii Sancli
Theodoii maf lyris, quse iii Coranis videtiif iinibus posita railliSrio ab ufbe Rohia trigesimo, "quahieliam
15 spiendide picturis fulgentibus decoravit.
491 Fecil autem in basilica beatiPetfi aposloli vesterii fle cbfysoclavo, liabentem in niedio Salva-
toris efiigiem, ei dextra lsevaque ejus omnium sanctfirurii apostoloruhi rutilarites figutas, quam etiam
pretiosissimis gemmis prasinis et hyacinlhinis perornavit. Igitur shmmopere cofisiiriilriatttSfpse a 'Deo
protectus et beatissimus papa, pia devotione sollicitus pro desiderabili diiectione sauclorum Silvestri
5 et Mafiihi ecclesiani, quae saricio eofuin fderat lloroiiii consecrata, qriain ab exordio sacerdolii sui
usquequo ad poniificatus culhien deductus esi slrenhe gubernavit,et'pef olitana tempora defecla ve-
lustate msfrcuerat fuiriisque confracla diu antiqtiitus lacerata mahebat, Dei annuente clemenlia, in
nieliorem pulciiriofenique Statiim a fundamentis perfecil. Absidaiii qhoque ipsius aureis inusivo per-
iuso coioribus ingenti amore depinxil. Et ad hoiiorerii omnipolehtis"Dei, ejusdemque beatissimi Sil-
10 vestri prsesulis, cofpus cum bealissimo Fabiaho atque Siephano, etSolefe marlyribus ac pontificibtis,
sirouique Asterlb martyfeCtiriisaeratissiraa illiaejus, sancioque Cyriaco et Mauro, Largo et Smafagdo,
atque Anastasio et iniiOcerilidpdnlificibus, ufia cum sancto Quifiuo Ic Leone episcopis, pariier Ar-
theniro, NicandrO, Crescenliahri maiiyribus, Criiri qtiibus beata Sotere atque Paulina, necnon Mem-
mia, Juliaha et Qiiirilla, TheOpiste, Sophia vifgiriibiis atqtie hiafiyribus, et beata Quiriaca vidua,
15 cum aliis muliis quofuin iioinina Deo soli suiit cognita, utrbsque sub sacrb allari dedicans collocavit.
4@2 H's ig',-ur magHiiiee pefactis, grataritl anhiib menteque 'sollicita oblulit in eadeiii ecclesia
perenniief hsec pefniSrieiida : Regnum auretiiii valde pfeliosissimUm cum goimnis pfasinis, byacin-
NOTDL.53MARGINALESFABROTTI,
*>Forie Gargimi.
^ Platina in Sergio.
301 HISTORIA DE VITIS ROM. PONT. — SERGIUS II. . 1302
thinis et alhis, quod hunc usque super altare cernitur penderis, habens in medio erucem de anro pu-
rissimo cum gemmis siriiiliter preliosis. Item gabalhas ex argento purissimo auroque perfusas qua-
5 tuor, pendenles ante vestibulum sacri altaris, atque gabathas interrasiles deauralis cum bttllis duabus:
crucem auream cum" gemmis valde optimis duabus : et aliam simililer cfucem de argenio unam.
•Oblulitin eadem basibxa thymiamaleria aureo superinducla colofe tria, palenasdeargenlo ptiris-
simo, ac deauratas dtias. Colalorium de argento, quo in saero uiitur ouiciOjdeauratum uniim. Regnuni
.. de argenlo cum tintinnabulis, habens in medio crucem cum palumba, ljnum. Hic beaiissimus papa
10 supernb amore exardescens obtulit ubi supra aqusemanilia de argenlo paria tria. Iiein sexiaria de ar-
genlo duo : coronas majores de atgento quaiuor cum delpbinis, pensantes libras calices de argenlo
majores pariler ac deauralps duos : patenara de argenlo majorem auroque perfusam, liabenlein in
medio effigiemDomini nostri Jesu'Chrisli : cerostata desuper argentala paria tria : canistrafle argenlo
tria : palenam cum caliee deaurato uno : scypriurh argenteum unum, pensan. libras Obttilit v.ero
15 ad honorem ipsius verierandaebasilicaecantaros deaurichalco duodecim : rugas similiter de auricbalco
paria sex. Fecil .autem hic preeclarus ad gloriam aique bonorem sanetorum confessorum, de quibus
superius menlioneriifecimus, ciborium ex argento purissihio, pehsan'. libras
493 Nam et confessioriem sacri allaris argenleis tabulis, auroque perfusis, pensan. libras ma-
gnificequeornavit, ut per sacras.eorumintercessiones selherei fegni gaudia possiderel. Hic misericor-
dissimus el benignissimus antisies obtulit ribiisupra imagines de argento auroque perfttsas tres : qua-
rum una habens enigieni Domini nostri Jesu Chfisli; afice vero duse sarielorum Silveslri et Martini,
5 sedentium stiper vestibulum sacri altaris. Obtulit vero in "jam superius dieia basiliea vestem de chry-
"
soelavo, babentem historiam resurreetioinis Domini nostri Jesu Ghrisli, cum gehimis prasinis, hyacin-
tbihis et tilbis. Fecit etiam et aliam vestem de fundato valde 'preiiosissimam cum cbrysoclavo, liaben-
lem in medio effigiem Salvaloris Domini nostri Jesu Christi, dexlra Isevaque ejus efligies sanctortim
- Silvestri ac Martini. Similiter cum gemmis prasi.nis, hyacinlhinis et albis. Imo vero obtulit sanclissi-
10 mus praesttl coriinas Alexandrinas pretiosissimo opere .contextas tres. Yela de fttndaio, ornnta in
circuiiu de blattbin, quaependent in arcu_ipsiusbasiiiose' yigiriii quaiudf. Yela alia de fundalo cuift
periclysi de blalthin qttmdecim. Yela alba holoserica, ex qtiibus sacrum circumdatur altare, qualtior :
unuiii ex eis habens in medio cfucem el gatninadias de chrysoclavo, el alia ornata in circuilu de blat-
thin. Hic irisignis et bealissimus pajia, divina inspiraltohc .protectus, j'uxta lattts ipsius basilicae ad
15 laudem Crealoris monasierium in honorem bealiPetri acPauii apostoli, Sergii et Bacchii, sanclique
Silvestri et Martini a fundanientis consiruxit. In quo moriacljorum Deo servientium congfegalionem
pro quolidianis laudibus in prsedicla ecclesia die nocfuque Domino Deo nostro deprecantem constituit.
Qtii beatissiinus.pontifex, postquam sedem Romanam e'l aposiolicarh arinis frihus gloriosissime rexit,
hac luce "sublraclus ad seternam migravit requieni. Fecit autem ofdinationehi unam in mense Martio,
20 presbyleros octo, diaeonos tres, episcopos per diversa loca numero viginti et tres. Sepulttts veroest
in basilica beali Pelfi iiposloii;
VARIJE LEGTIONES.
Apud Fabrottum ex codice Freheri. A ^KJIJ483, lin 6, Eccl episcopum eum ;exc. ibitt,,
Num 480, lin 5, slrenue. magnoque,/jji 7,' archiep abbales, el com pfof ,jus-
-ATi(in485, lin 8, teligeris. sit. Ijisivero ex quo in oras Bononisecivilatis cum
Num i8i, lin 10, cruces, id esl signa. b"elligeris,"WJi 11, sceva op. neque. liti i%, In toto
lin 15,'perc inl sunt.
ATi(jji486, lin 12, EcclesiseCumerisiS.litt 14,"Adel- aere. IVMIJ! 484, lih 3, excell reg Lud occ. lin 7, canen-
bertus. reV cum duiciss. lin 8, glorifice susc obviam illi c.
ATi(iJi489, lin 2, ciilmen iricepit. tin 10, suscipere ila eum. lin 11; lunc stio cum uni-
ATujjj490, lin 12, portam Salariam.
ATi(ui493, lih ult apostoli, ei cessavit vefso populo, Oin.r. lin 15, beati Petriapost; eccles.
' ' episeopatus Ihi-i'', tenuit anledictus rex Ludovictis d. praefati.p.
ejus menses, 2, dies 15. et interius ing lin_18, in Gonsp omn Frano, v. lin
Excodice Regio, Maiarino et Thuano. 20, Pelri regi Spiritui sanclq ammOri. Un' 22,
Nuvi 479, lin 1, hic cufft ill. a. m. f: iin 5, Vel; siri aliter, iiec p. iri. nec pf. m. |(iss'ibiiem'.
vid.p. /J"JJ5, posset. Qui rclictus a^ m. ut lin 7, Num 485, (iii 1, vel niiiligno iffjlad. lin. 2 Oppbsuis
atque palre in aede-fratris commorabatur. Audiens m.- Un 4, extensa vooe.. lin 5, simulque ct, Otiines.
itaque sanctissimrisXeo papa tertius, qui luiic tem- lin 6, sesequ proni. lin 7, pr. Domino n. ibid redd
porismonafchiam fegebai apOslolicani,enni scholab gi\ lin 8, ijgressi sunt. tin lO, agros qtioqite, et
cantorum tradidit. Mqrtuo it.i'queponlifice, suscejht Seg ac prata. ibid.,- dura lioe gerebaluf, ifise a
eum Stephanus. alque subdiaconeni eum, ordinavit, D§o prol /J'JJi i j formosiss v.
et ita kd suirihium sacenlotii jier Paschaiem perve- B R Num 486, iinabbates.1,-bominico die s. ib. arehicp]-
-hitapifceni. Post Pastftaleni Eugdnius; pbst Eiige- scopi, "episcopi /J'JI4, Longobafdqruhi. ttn
nium Valentinus, post Yaienlinurii Gfegbfius';Igituf 6, illeque succirigefe J. titl 6, deirtde-viJfd pef' sing
mprtuo Gregorio, ejigitur bealissitnus Sergius ab ,di et corilli SJ c. arehiepiscopi^ atqpe episcopi stan-
omnibiis• sacerdotibns aique proceribus. Hujus sa- libus, reliquis sacerdolibus , el Rqmanorum, el
cfatissimaecoiisecralionis cuih ad aufes invictissimi Ffaricdfuin opiiriiatibus fidelitaiem Lolhafio magtio
Augusii Lotbarii rumor pervenissef, ut nnm 485, imperatori s. ul num 488, lin 3.
lin S. Num 488, lin 3, posl vero pf., post hoc y'"
 1305 ANASTASHBIBLIOTHECARH 1304
lin 4, privati bonore lin 6 et 7, nec inler cle- A qne, qui cum eo v. lin 4, perunguens. tbid. Longo-
runi dignos esse comm. suscip. dicebat, sed inter bardorum. lin 5, ilii subc j. lin 7, et omnibus opl.
communionem' vulgi licenliam haberent communi- lin 10. Georgius. lin 12, YergomensisAmalricus. lin
candi tantummodo. Per idem lempus. lin 8, cum 14, Odelb. lin 16, Teatinse. lin 19, Eccl Pin. lin 20,
mag exerc. lin 13, accipere. Bern.
Num 489, /J'JJ2, sui princip. liniel S, veneraban- Num 487, lin 3, et ab eodem sup. lin 4, h. i. per-
tur. Ipse itaque beatiss ponlifex ecclesiis quam- fectis. tin 6, prud praesul.
plurimis innumerabilia contulit dona. Ecclesiam de- iVuni488, lin 6, eommunem inter clericos. lin 8,
niqtie sanclorum Silvesiri et Martini, quse vetuslate Siconolfus. lin 12, quorum ampliludine. ibid, Sico-
emarciieral, a novo refecit. Atque ibi cum corpori- nolftis.lin 13, accipere. lin 14, oseulavit.
bus sanclorum pontificuin Silvestri et Martini multa Num 489, iin 4, venerabant. tin 8, C. nun-
alia recondidit, videlicei Fabianum atque Stepha- cupatur. tin 11, hi adminislratione. lin 12, per cir-
num, el Solertim marlyres et ponlifices, simulque cuitum sic eliam lin 13. lin 15, composuit. lin 16,
Asletiuni mariyrem, cum sacraiissima filia ejus, anle fores venerandse eeclesise valde oplimum fecit.
sancfoque Cyriaco, Largo et Mauro, atque Sma- iVuiu490, lin 3, sloriam Dominicaeincarnationis,
ragdo, atqtie Anastasio, el Innocentio ponlificibus, atqtie nativilatisbeatae d. lin 5, arbitravit. lin 6,Fa-
cum sanclo Quirino ac Leohe episcopis, ut num 491, gani m.lin 8, pingerej. ibid., de imizino. /J'JJ'13,
/j'ji 12. fecit autem et basilicam sancti Theodori.
Num .591, lin 12, Arlhemio, Sisiano, Jrollione, iVuiu491, /J'JI4, pia devot sanctorura Silv. lin 12,
Theodoro, Nicandro, Crescentiano marlyribus, citm g Arlhemio, Sisiano , Pollione, Theodoro, Merando,
quibus beala S. al. P. necnon et Memmia. lin 14, . Crescent. lin 14, Teopiste. ibid, Ciriaca.
Sop. virgine,et beala Quiriacevidua. lin 15, cognita, iViim 492, lin 5, deauralas. lin 6, cruces
ei ibi mitlta obtulit dona post consecrationem ipsius aureas. lin 7, obtulil aulem. lin 8, de arg muudissi-
ecclesise.Hic vero insignis, et bealissimus papa, ut mo. lin 11 et 12, calices de arg pur ac d. lin 12, auro
num 493, lin 14. perf. /IJI14, pat c. c. de arg 1. lin 15, canistros
Num 493, lin 14, juxta ipsius latus bas. lin 15, in de auric. lin 16, fecitautem prseclaruset venerabilis
honorem. iAirf. el P., Bacchi. lin 16', in quo praesul ad gl. ,
monasterio irion. [JIL, in quo Monach.] ibid. con- -iVuiiJ493, lin 1, magnifice perornavil. lin 3, auro
gregat quotidianis laudibus. perf. lin 5, in j'am ssepius dicia. lin 7, fecil et
Ex codiceThuano altero. aliam. lin 15, de blatia. lin 14, hic vero irt s.
Num 479, lin 1, inlustri. lin 3, quisquis aud /i'n21, aposloli; et cessavit episeopalus ej'usmens
aut vid. iion poterat. lin 5, mal ingeniis. lin 8, aede 2, dies 15,
fralribus. ibid., regebat, lin9, benignus atque. lin 10, Apud Peniam ex codiceCavensi.
ad suam jussit. Num 479, lin 5, malernis ingeniis. lin C, conces-
• iVtttii 480, lini, lillerarum. lin 2, his audilis sit auxil. tin 7, caruerai, parentum suis morabalur
opl pont. lin 6, coiitemplarel. iin 10, Paschali. in.ede fralribus.
Num 481, lin 4, confabulate c. lin 8 , ultinpalr Num 480, tin 6, conlemplare velo.cem.
pervim. lin 11, pop contentio.-/j'jj12, dedignati sunt. ATwin 481, lin 8, in patriarchium per vim.
ATitm482, lin 2, el arctius cl. sub cant truderepr. G iVuu!482, /t"jj4, suoque maluerunl.
linA, stioqtie maltiertint p. h. necnoii alii. iVwjji484, lin 8, glorifice.
iVi(jji483, lin 3, viduarum legmen et consolalor, Num 486, lin 4, regemque Longobardorum p. cni
indigentiura largitor, dispersorum congregator, con- reg tr. gladium iliic sub. lin 12, Aginus episcopus
gregalorum conservalor, et mox: solis sap. lin 4, EcclesiseYergonensis.
ipsi, et mox solis sap. lin 8, ipsi el mod. teligeris AT«m487, lin 6, prudenlissimus praesul.
suh?.lin 10, propriis rebus locis. lin 12, ad foniem. Num 488, lin 5, reconciliare dignarelur. lin 8,
AT«jn484, Hn 8 , laudium v. i. r. glorifice s. lin Siconolfus. lin 12, q. ampliludine oinnia.
9, idesl signa male. lin 21, has mea ing jussu Num 489,
- /i"n2, culmen. Tunc. lin 16, venerandae
jan. ecclesise.
Num 485, lin 1, illi resp. lin 6, seseque proni. lin Num 490, lin 3, habentibus sloriam Dominicae
10, ipse a Deo prot prsed.p. inearnationis, alque nativilatis bealse D. Genetr.
iVain 486, lin 1, archiep episcopi el aboatomnis- Num 493, tin 12, periclisin de blatta.

CV. SANCTUS LEO IV.

ANNO CHRISTI847, LOTHAMI 8, IMPER.MICH.3-6.
404 Leo quarlus, natione Romanus, ex patre Radoaldoa, sedit annos octo, menses tres, dies
quinque. Hic adeo calholicus alque aposlolicus vir mullae patientiae multseque humilitalis exslilil,
largus, pius, innocens sive benignus, amator juslitise et plebis ferventissimus gubernalor, divinavum
quoque Scriplurarum indeficiens perscrutator, vigiliis et orationibus semper inlentus. In cujus etiam"
5 beaiissimo pectore, j'uxta illud quod in sancto Evangelio legitur, et -serpentis aslulia, et simplicitas
inhabilabat columbaei>.Erat eniin lotius sactitatis decore replelus, araator enim religiosorum bominum,
Deoque in omnibus assidue famulanlium, nulritor pauperum, et coniemplor sui. Hic primum a paren-
tibus ob studia lilierarum in monasierium beati Martini confessoris Chrisli, quod foris muros hujus
civitalis Romanae jux-la Ecclesiam beati Petri apostoli situm est, quousque sacras lilleras pler.ilus
10 disceret, sponte coneessit. Ubi non solum lilteras didicit, verum etiam in studio sanetae conversationis,
ubi non quasi puer, sicut tunc erat, sed velul perfectus monachus mansit. Cujus eliam pise conversa-
tionis exemplo alii sub eodem monachico degentes ritu omnipotenti Domino plus devqte serviebant.
•Eratque cum illis quasi unus ex illis, et quoniam civitas supra montem posita abscondi non po-
HOTUL^JMAB.G1NA.LES FABROTTI.
« Plat., Radulpho. '' Mattk. x
1505 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. — S. LEO IV.. 1306
testa,sicnequehujusrumot'sanclissiiniviridiiioccuItiisexisterepothit.Famailliiis,sivesanclit;Uis6piiiio,
15 huc illuc luce clarius divnlgala est, alque mullortim relalione fidelium ad attres ponlificalis quondam
bealissimi Palris et papae Gregorii mox fesiino relalu occurrit, cui cum tantae fuisset caslilatis dignae-
que conversationis magisterium enarratum, illico eum ex monaslerio quo pie degebat exire jubens ad
sanctse mafris Ecclesiae gremium perduxit, alque ut in suo semper servilio familiariter permaneret, in
Lateranensi patriarehio esse praecepit.
495 Subdiaconum quoque eum ob suse famam vilae laudabilis fecil. Qui lamen quamvis loeum
mularet, vel ordinem, tamen vilam moresque suos plus quam prius in summi Crealoris noslri servitio
regulariler constrinxit, bonisque mulliplicavit operibus. Defuncto aulem liujus sacralissimae sedis papa
Gregorio, tunc Sergius archipresbyler shnclse RomanaeEcclesiae praesuleifeclus,btinc, de quo superitts
S nonmilla retulimus, Leonem videlicet beaiissimum papam, presbyterum consecravil, eiqtie liiuluni
• sanclorum
qtiattior Coronalorum largitus est. In quo dum bonis polleret moribus, ibique indigentibus.
necessaria ministraret, peregrinos ac pauperes, minusque habentes non solum verbo, imo etiam cor-
poralibus alimoniis refoveret, is qui tunc praeerat Sergitts Romanse sedis aniisles ex prsesenti vita
subtractus est, subcujus eliara lempore ecclesiaebealissimorum principum Petri et.Pauli a Saracenis
10 fundilus deprsedatsesuiit.
496 Qu'a igilur calamitale sivemiseria omnis Roinanorum vigor elanguit, atque conlritus esthoc
faclo, universa concio Romanorum ex duobus casibus vel periculis, videlicet de repenlina morte pon-
lificis, et deyastalione quoe facta fuerat in ecclesiis sanclis, cunclorumque finibus Romanorum, fate-
batur se nullatenusevadere morlis periculum posse. Cumque pari devotione commonique consilio
5 universi Roniani proceres de fuluro cogitarent pontifiee, ut quis esset qui tam sanelum et inviolabilem
-. locum cum omnipotenlis Dei limore' regere vel gubernare potuisset, confestim fama bealissimi prae-
sulis, siniul et meritum, ab omnibus palefacta est, lotamque per urbem diffusa -. necdum enim is qui
obierat pontifex ad sepulturam debitam ftierat deporlatus,
497 Et ecce omnes a novissimo usque ad primum una voee, una simulque concordia Leonem
vcnerabilem presbyierum sibi fulurum pontifieem ilagiiabant. Et quod nullum super se alium babere
vellent praesulem, nisibunc de quo crebro dictum esl. multis conjuralionibus ac vocibus fatebanlur.
Quorum incunclanler omnium credimus corda ad hunc expetendum non aliud, nisi amor divinus, et
S divinaevirlutis inflammavit et univit clementia. Tunc omnes, ut superius adnotalum cst, pergentes
cum gaudio mullseque aviditatis lsetitia ad ecclesiam, in qua degebat, beatorum quatuor Coronalorum,
eiim coaclum invitumque exinde abstrabentes cum hymnis laudibusque prsecipuis ad Lateranense
"palriarchium perduxenmt: qui morem conservantes anliquum, omnes osculati sunl pedes. Quanta
autem in ejus pontificali electione concordia vel unanimilas ftierit, riullus breviler enarrare hominum
10 polest. Quid autem eleclionis suse tempore apostolorum suffragiis, suisque sanclis intervenienlibus
precibus de Saracenis illis, qui tam nefarium scelus commiserunt, divina virlus peregerit, boc incon-
veniens aut reprehensibile non estslyeob futtirorum sive limorem sive memoriam, praesentibus lit-
teris adnotare. Oranes enim cum vellent, iniquitalis ac depraedalionis scelere perpulrato, .ad Africanam
qua venerant regionem revertere*, vasto maris pelago vi ventorum procellarumque, sicut certa rela-
15 tione cognovimus, Deo permittente, demersi sunl, anliquumque illud ^Egyptiorum niiraculum ec.ce
noviler aposlolorum meruil oratio ^oblinere. Romani quoque, ut-diximus, novi electione-poniificis
congaudentes, coeperunt iteruhi rionmediocriter conslritari, eo quod sine imperiali non audebant
auctoritate futurum consecrare pontificem, periculumque' Romanae urbis maxime meluebant, ne
iterum ut olim aliis ab hoslibus fuisset obsessa. Hoc limore et futuro casu perterriti, eum sine per-
.20 missu prineipis praesulem consecraverunt, fidem quoque illius sive honorem post Deum per omnia et
in omnibus conservantes.
498 Jam quia humanus exislimarenon sufiicit arbiter, nec os referre prsevaiet, quanlae bonilalis
ac pietatis liic bealisslmus exstitit ponlifex, redeamus ad ea quse frelus Dei amore sanclorum ecclesiis
oblulit, et a priirio pontificatus sui exordio enarremus. Hic vero insignis et praeclartis antistes superno
amore erardescens obtulit in basilica beati Petri apostoli coronam ex argento purissimo unam, pensan-
5 tem Iibras viginti et quatuor; gabathas interrasiles duas, pensan. libras duas; vela septem., duo qui-
dem de fundato, et alia duo de stauraci, et tria de spanisco. Obtulit vero ibidem ad splendorem
etgloriam ipsius-venefandae basilicse corlinam Alexandrinam mirse pulchritudinis unam, habentem
historiam pavonum portantium desuper liomines, et aliam historiam aquilarum rotarumque, et avium
cum arboribus. Ipse vero egregius et prudentissimus papa obtulit in basilica sanctorum qualuor Coro-
10 natorum, in qua sacerdolii sui solertissime functus esl ofiicium, canistra de argenlo purissimo tria,
pensan" libras....". Aqtiamanile simililer de argento mundissimo par unum, canthara cum thymiamale-
rio, id est, pensan. libras.".... Yela de fundato, quse ad nitorem ipsius in arcu videntur ecclesise
s-. HOTDLiEMARGINALES FABROTTI.
» Mattlt, v. ^Reverti.
1307 ANASTASHBIBLIOTHECARH '
1S08
pendere, duodeeim. Ilem^vela serica alba triginta el quatuor. Fecit vero in eadem basilica ad splen-
dorem sacri altaris veslem holosericam, habentem periclysin de chrysoclavo. Et aliam vestem albam
15 cum rosis, habentem rotas seplem, et in medio labulam de ehrysoclavo, cttm
efiigie -hominis Igerenlis
in capite gemmas prasinas quinque. Jterii vestem albam de chrysoclavo cum rotis sex. Fecitahtem in
j*amdicta basilica ad hoiiorem et gloriam sacri allaris vela habeniia cruces et gammadias dechryso-
clavo et gemmis ac bullis aureis 55. Yelum acupiclile, habens hominis effigiem
sedentisstiper pavonem
uiium. Item vela, habentia bistoriam sanctse Dei Genitricis,iria. Item vela alia fundafa
quatuordeeim,
20 et alia cum veste de blalthin duo.
499 frse quidem eximius et beatissimus papa fecit in hasilica sancte Dei Genitfieis, quas ponilur
in vico qui nuncupattir Sardorum, vesiem de fundaio, habeiUem hisloriam sanctse Dei Genilricis de
chrysoclayq. cum propbetis, Ipse vero a Deo amabilis et pnidentissinius papa sedilia in ingressu mar-
moribus patriarchii constrtixil, qute nulltis ponlificum ut perftcerel arbitrattis est. Nam et solarium,
5 quod beatae memoriseLeo terliuspapa construxerat, cum jirse nimia vettistate fractis trabibus inruinis
cerneretur eversum, noviter ptilchrius in meliorem speciem restauravil. Hic quidem insignis ei pitts
. antistes in basilica beati Pauli aposlqli stip_ernofretus amore vesjiertinas publice a cuncto clero et
schola consiituit die nalalis ejus psalli laudes. Hujns beati tempore prsesulis terrajmotus in ttrbe Roma
per indiclionem facltis est decimam, ita ut omnia elemenla' conciissa viderentur ab omnibus. Ipse jam
10 saepefalus el soleriissimiis pontifex secundum aniiquam consuetudinem eanonica aucloritale idecrevit
, aique coiisthuit, ul dum.sacra niissar.um solemnia in ecclesia celebrahlnr, nulhts ex laicis in jpresby-
terio stare vel spdere aut ingredi prsesumaty nisi tantum sacra plebs quse in adminislratione saeri officii
conslituta videlttr. ,, . ,
SCMJ Ipse quidem lieatissimus pmilifex post caedem et -deprsedationem Ssevaegenlis Agarenbrum,
quam in sanctorum Apostolorum ecclesiis peregeruui, ad rostauralionem ipsartim qtiolidie animum
prsetendebat, quatenus omnia quae ab impiis manibns ablata fueiant repararet, sperans aeiernaefulurae
reiributionis.mercedem. Quamobremobtulil inbasilica beatiPetri aposlolibultoiiem de argenio purissi-
5 nio cum.gabatbis argenleis pendenlibus in catenulis septem. Fecit autem ad illumihationem ipsius basi-
licse rele ahenum, cum canislris argenteis decem el septem. Ram et pbarum mirce magnitudinis ad
splendorem et gloriam ssepitismemoralae ecclesise reparavit; inqua eliam obttilit coronam de^afgento
mundissimo, pensan. libras....... YeIft de fuiidato, quaxin ambilu sacri aliaris pulchriofa pendent,
viginii •quinque. Ilem vela leonum babentia historias, quae anle veslibulum sacrse-Confessioniscernun-
10 tur pendere decem. Et alia vela de fundato. quse inler columnas ipsius venerandse basiliese dexlra laeva-
que coruscant, .quadraginta el sex. Item vela de fundato, qna in arcu ad ornalum ei deeorationem
presbylefii pendent, Iriginla et.lria. Yerumlamen et alia vela de fnndato, q_u_ein tliversis tyusdem
. basilicse.iocis ipse almificus papa consiiluit pendere, decem octo. Et alia item vela, quse anle .ariuas
sacrae basilicse pendent, qualuor.
5@1 Hie vero insignis et prudcntlssimus pr*sul Superno freius amore fecil mbasiliea sahcforum
martyrum, qualuor Coronatqrum yestem de chrysoclavo, habenlem' hisloriam resurreelidnis Doniini
nostri Jesu Chrisli, alque effigies prsediclorum martyrum ebipsius almifici prsesulis i hujus enimprse-
fali almifici prsesulis animus tanto divino fulgebat amore, ,ut ea quse pridem e.x beali Petri apostoli
5 ecclesia -;ab impiis nianibus innumerabilia fuerant bona ablala suo praecipuo tempore libente voluerit
pectore omnia noyiter reslanrare. Ideirco ad decus et bonorem jpsius prsediclae ecclesise feeit coronas
ex argento purissimo, miro coraposilas opere duas, pendenles in catenulis argenteis, -cum gemiiiis et
bullis deauralis, pensam una libras centum Iriginla et duas, et alia eenluiri el Iriginla, habehies una
clamacterios argenleos subler pendentes triginla el septem; et aliam simili modo habenlem quadra-
10 ginla. Et quia diviiio semper eral munere perornalus, dignamque de omnibus curam el sollicitudinem
. haberesludebatfeliciier. fecii in oratorio saqcli Andrese apostdli ad sanctum Petrum veia niajora de
• •
ftmdato.dtio, et alia minor,a quinque qrnatajn circuitu deblatlbin. .
5©2 Ipse vero a Deo. pro.lectns venerabili et prseclarus ponlifex fecit in monaslerio sancli Ariasiasii
pro seteroa anima. suse redemptione vestem sericam de fundalo unani, habenlem historiam aquilarum.
S.miUtoy.etvela d.efundatq duo, compta in circuitu de blatlhin. Simili niodo fecit iii monasierio san-
clse Pxaxt.dis vestem de ftmdato miam, Ilic quoque praediclus praesul a die qua diviiia- fretus pdtenlia
5 sacrjam apostoli Petri sedemomni benignilate conscendit,- mox de priscis vel antiquis sabri palatii
;, usibus^.alque ord'mibus.j qui sub prsedecessorum suorum poiUificnm"tempqra eropii, alque diversa
,' fo^iueljjdi^eiuerant, 4ele,tij ideqad-sua_ meroofjam sancl.ilalis.hiiiyersos.reducere,'velin meliorem
•mim\ OT.antnjipcr- fuerant. omni.a Hbenti. animo ordinare avide conatusest.' Kam et accubitum.qubd.
lbi
doninus Leo boiiie, raem.oriseterlius papa a fundamentis conslruxeratj et oninia ornaihenta qnse
10 p.arayerat, prai-ni.niia vel.u.stale et oblivione antecessbrum porilificum deletasunl; ei in die Natahs
Domini noslri Jcsu Christi secundum car.nem, tani domnus Gregorius quam et domnus Sergius sanciae
recordalionis ibidem minime epulabantur: isdem vero beatissimus et summus prsesul Leo quartus cum
 13($ HISTORIA DE YITIS ROM. PONT.,— Si LEO 1Y.. - 1310
gaudio et nimia delectatione pmnia qrnamenta, sive alimenla, quse inde deleta fuerant, noviter repara-
vit, et ad usbm pristinum ma.gnifice reyocavil. Necnon et crucem ex auro purissimo, gemmis orna-
15 lam, quam Caroluspisememoriae fmperalor Francorttm et Romanorum in basilicaSalvatoris Domini
nosiri Jesu Ghrisii, quse Conslaiuhiiana nuncupalur, tempofibus domni Leonis sanclae recordaiionis
terlii papaeoblulefat, quse riios eral ut in litaniis ante sacratissimum pontificem ipsa praecederet, et
sic permansit usque ad tempus sanclae.reeordationis domni Paschalis "papae,undc diabolica suggesiibne
atqae instigatione a"malis extorta est, et a latronibus noete furtim.ablala; et nullus deinceps prsede-
20 cessorum ponlificum ,"tam doronus Paschalis quain domnus Eugenius, sive donmiis Valentinus, sive
doninus Giegoriiis, necnon et domnus Sergius recordatus fuit ut eam reslaurarel et ad usuin sanctse
Dei Romansc Ecclesiae repararet a : sed isdem praefalus.el jnagnificus prsesul fecii ex aurb purissiino,
et mirae magniludinis margaritis et gemmis hyacinlhinis etprasinis utiliter ornavitjOt ad usumpri-
slinum sanctae Dei-Genitricis RomanseEcclesiaejnirificedeeofavit.
S®3 Hic vero praecipuus et insignis praesul divinarum Scripturarum in scienlia cl cruditiohe pro-
balissimus exsiilit praedicator, qui fama tanlse beatiludinis alque-sanctitatis claruit, ut in conspeclu
universi istius in Christo fundatae Ecclesise populi mifacula operareltir. In primo quidem pontificatus
sui anno juxta basilicam b.eatse Luciae marlyris, qutc in Orpbea b.sila est, in quibusdam tetris abditis-
5 que cayernis diri generis serpens, qui-basiliscus Graece,Latuie regulus dicilur, ortus est, qiii flalu suo
^c visione qrories qui ad easdem properabant cavernas celeriler hecabat, niorlisqiie tradebat peficulo :
iia ul pmnes suipqr act.imorinvade.ret, serpenlis virtutes riiirantes et cladem.
. 5©4 Ipse, ver° bealissimus et prseclarus ponlifex haric.populi necem audicris aique1 pefnieiem,
ad orationes se convertit, cum j'ejuniis Dominnm deprecari non cessans, ut ab hiijlisihodi bmnes
intenli liberarel.-Dum haec agerentur, praeelarus et celeberfimus dies advenit, in qiio'beatse Dei
Genilricis semperque, Yirginis Jfarise- asstinipliq.celebratur. Ttine prsefatus' el uhivefsalis'papa
i> a pairiarchio cum bymnis et canlicis spiritajibus,' sancta prseccdente icbna, ad basilicanv sancti
Adriani martyris sicut mos est propriis pedibtts cum. omni -' elero perrexit. De qua fegressus
cum omni iidelium ccelu" ad basilicam bcatse Genitricis Dei et Domini noslri Jesti Christi, quae
ad Prxsepe dicifur, cum Dei laudibus magna comitante caterva populi pfoperabat; Qtii- cum
, peryenisset ad loeum ,in quo ipse saeyissinius basiliscus telris,, ti't- jam superiris diximtts,' jace-
10 bat cavernis, omnem clerum et populum slare praecepit, .atque- jnxla easdem cavernas -prope-
rans super foramen jpsius ubi pesliferi flatus- cgfediebatur serpentis. intrepidus sieth, et oculos
ad ccelum pariter tetendh et palmas, Christumque qui ,esl super. omnia Deus profusis lacrymis
dcprecatus est, ut ab eodem loco diri serpenlis genus sua potcnlia effugaret; Et dala supcr po-_
pulum oratione, Dei laudes ad basilicam quam superius niemoravimus pfofeclus esl exhibere. Ab eo-
1S dem vero die jpse pesiifer basiiiscus ita effugatus alque ab ipsis projectus est antris; ut ultra in
illis Iqcis riulia tesionis ejus macula appareret. Et aliud miraculuni ipse almificus papa perfeci^ quod
_ enarrare breviler inchoemus. . - -
505 i'i ipso quod superius memoravimusj pontificii sui exordiq Saxonum .vicum -validhs ignis
invasit, qui flamniarurii virtule ciincla comburere cceph validius, ubi populofum mulla Cringre-
gaia sunt agmina, quse iiujus incendii flammas yolebant exstinguefe : sed venlofUni flatibus
aitius extendebalur ignis in aere cuncla comburens atque, comminuens, itaut propius ' beati
S Peiri principis apostolorum basilica? provenirel, Saxonum, Longobardortim domos. ac -liorticum
concremans aique diripiens. Quo auditq ipse beatissimus jion.lifex anxius illuc celeri cursti pro-
fectus esl, et obvhis ante. ignis impeluni se prseparavit, ac Dominum deprecari.ccepit, ut ipsius
incendii flammas exstingueret, el crucis propriis facipns signaculum digilis, amplius ignis exten-
dere flammas non potuit, sed beati virtulem ferre non-valens pontificis, exslinctas flanimas
. 10 redegit in cinerem. Ipse vero a Deo amabilis et prudenlissimus papa fecit in basilica beaii
Petri apostoli vela de fundaloin cireuitu compta de blalihin numero -quadraginta.qui.nque. Fecii
atitem isdem egregius pontifex in monasterio sancti ilarlini , quod beali. Petri basilicae cobse-
rel, ad laudem et gloriam ipsius beati Marlini oraculi mirae ,pulchritudinis vestem, habeiitcm
bisloriam superius memorali .sancli jacentis in leclulo, cum effigie Salvatdris Dohiini- nostri ilesu
15 Christi : simul effigiem sanctse maftyris Agathss babentis ad pedes efflgiem ipsius almi ppnti-
flcis, habentem gemmas hyacintbinas decem.et seplem; Ilem in eodem oralorio fecil vela qualuor, et
unum quidem habens rotas de chrysoclavo treS. - - ' -
506 Feeh idem in basiliea.sanctoriim quatuor fratrum vestem He fundfito uribni, riaoentem
historiam ipsorum ^anctorum marlyrum et effigiera ipsiui alhii prsesrilis .'habenlom genimas duo-
decira. similher et. Vela de fundato qualuor. Hic vero venerabilis et .prffcclarus pbtitifex fecit in
- ' SdfULiE MiRGINALES'PABROTTr. ' ' "
.
" ** - ' -
pararfet, i»Plalina Ofiliea.
1511 - ANASTASHBIBLIOTHECARH 1512
basilica beali Petri apostoli niilritoris.sui canistruin interrasile de argento purissimo, pens. lib.. .
5 Ubi supra oblulil coronas de argento mundissimo, pensan. libras. .. Hic vero beatissimus et prse-
clarus papa stiperno fretus amore obtulit beato Petro aposlolo ad splendorem et gloriam ipsius
sanclissimae basilicae lucernam bimixyn de argento purissimo, pensanlem libras quadraginta
quinque. Isdem beatissinins praesul fecit in ecclesia beali Silvestri confessoris atque ponlificis,
qtij ponitur in inonte Soracte, vestem de fundato unam habenlem angulos qualuor, duos quidem
10 tyrios, et duos fundatos. Fecit eliam isdem sanclissimus et beatisslmus praesul in ecclesia
beali Petri principis apostolorum vela quae pendenl in arcu presbyterii ex auro texta , habenlia
historiam' beali Pelri apostoli numero decem et oeto. Necnon in oratorio beati Leonis confessoris
atque pontiiicis, quod est silum infra prsediclam ecclesiam, vestem de fundato iinain babenlem
hlsioriam aquilarum. Obtulit quoque ubi sujira coronam de argenlo unam, pensanlem libras. . .
507 Jam etiam fecit ibi vela de fundato ornata ex ulraque parie de blatthin numero viginli.
Obtulit etiam beato Pelro apostolo' calices de argento, qui sedent super circuilu altaris numero
sexdecim, pensan. libras... Verum eliam et calicem pendentilem cum catenulis et delpliinis, pensan.
libras... ltem sanctissimus el coangelicus prsefalus praesul post deprsedationem Saracenorura Islius
5 ecclesisefecil super corpus beali Pelri apostoli imagines argenleas, lotasque numero tres; el unaiK
quidem in medio habenlem effigieniSalvatoris Domini nostri Jesu Chrisli cum gemmis in capite per
crucem.ornatamhyacinihinis et prasinis. Ilem aliam quamdam positam ad dextraro pariem Salvaloris
et habentem vultum beali Pelri apostoli et beatae PelroniUse: aliam quamdarii positam ad partem
laevam depictam, vullum habentem beati Andrese apostoli, simul et vultum praedictisunimi praesulis,
10 pensan. libras centum et quatuor. Fecit ubi supra phara aerea, quse sedent super veslibiilum sacri
altaris, numero duodecim. Ssepe vero hic bealissiraus papa omnia sanclorura quse deslrucla fuerant
Ioca resedificare magnopere cupiebat. Nam monaslerium Corsarum, quod juxta basilicam beati Sixli
martyris alque pontificis shum est, qtiod quorumdam malorum hominum fuerat operibus desolatum
et ad sseettlarem habitationem perduclurii, pro salule ac futura relribulione animse suae perfectius
lo reslauravit. In quo eliam ancillarum Dei congregationem mnnivil ad persolvendum Dei omnipolenlis
qubtidie laudes, muneribus auxit, divitiis per.ornavil, et omnia sacris prseeeptis, qtiae exinde ablata
. fuerant, resiatirans, suis sanctis digitis plenius ea confirmavh. Is saepius memoraltis et beaiissimus
papa prsedicalionis suse alloquio multos ad cognitionem veiilaiis perduxit, et saltiliferas omnibus
operationes quolidie demonstravit.
508 Nam ociavam Assumptionis beaiae Dei Genilricis diem, quse minime Romse anlea colebatur,
vigiliis sacris matulinisque cum omv.i clero pernoclans laudibus in basllica ejusdem semper Yivginis
dominaenoslrae, quae foris muros j'uxta basilicam beati Laurentii marlyris sila est, celehrari phecepit.
In quam etiam magna populi multitudo convenerat, novaefeslivitatis cupiens celebrare solemnitalem.
5 Hoc ipse magnanimus eum videret antistes, in omnes qui aderant huic celebrhali plures argenleos
erogavil. Fecit vero isdem beatissimus in ejusdem Dei Genitrieis semperque Yirginis Mariaeecclesia
veslera de fundato unam. Necnon fecit ibidem vela numero quadraginla quinque. Et infra in ipsius
. ecclesiae oratorium, qubd vocilatur bealse Barbarae, obtulit vestem de fundato unam. Ipse a Deo
praecipuus antistes et in oratorio sanclse Eugeniaefech vestem de fundalo iinani.
509 Et hic solerlissimus, Deo opitulante, sanclissimusque et in omnibus prseelarus atque prse-
cipuus pontifex" magno animo etpura voluntate donavit in ecclesia beati protomarlyris Slephani,
quse ponilur foris muros juxta ecclesiam beati Laurentii mariyris, vestem de fundalo unam. Et
infra hujus mcenia ecclesise in oraiorio beati Leonis mariyris fecit vestem de fundato unam. Et
5 ipse niitissunus ponlifex atque aculus in omnibus bonis obtulit in ecclesia beatae Dei Genitricis
semperque Yirginis Marisedominae noslrae, quae ponilur infra prsedictum monasterium, quod vocalur *f
Corsarum, vestem de fundato unam. Ubi supra obtulit in oralorio sancti Caesariivestem de fundalo unam.
510 Feeit isdem benignissimus crucem auream noviter, et ipsa crux, ut mos antiquilus est,
subdiacqni manibus ferebatur ante equum praedecessorum pontificum, quam Deo juvante in auro
et argento ac gemmis melius renovavil. Obtulil vero in ecclesia beatae Nympbse martyris, quae esse
videtur in civitale Poiiuensi, vestem de fundalo unam. Similiter fecit in ecclesia beatorum martyrum
5 Cosmaeet Damiani, quae in Silva candida esse videlur, vesiem de fundato unam. Necnon ubi supra
obtulit vela de fundato tria, ornata jn circuilu de blatthin. Hic vero beatissimus papa sacratissimorum
martyrum sepulcra devota mente ardentique assidue pectore visitabal. Quos vigiliis sacrisque oratio-
nibus cunclos pro orlhodoxae fidei popnlo exorabal.
511 Die autem quadam cum ad sepulcrum beali Laurentii martyris pervehisset, et solito more
orationem expleret, diligentius inquirere ccepil ac dicere : Quanti quotidianas hic monachi Deo omni-
potenli referunt laudes ? Tunc omnes qui aderantbeato ponlifici protulerunt quod a quibusdam ponli-
ficibus duo monasteria ibidem fuissent conslructa, sed pro magna paupertaiis inopia in desolationes
S reducta sint. Mox autem ipse almificus poniifex superno nutu compunctus monaslerium, quod nunc
 '
1315 HISTORIA DE VITIS PONT. ROM. — S. LEO IV. ISU
sancti vocalur Slephani et Cassiani, reslaurans, muneribus ac divhiis locum plenissime perornavit. In
quo etiam sanelseconversalionis plures Grsecos genere insliluh monachos, qui Oranipotenti, eidemque
mariyri die noctuque laudes persolverent. Ipse quidem a Deo protectus et venerariilis prsesul inlra
basilicam lieali Pelri apostoli oraculum mirse pulcliriiudinis summique decoris construxit, quod pul-
10 cbris marmoribus cifcumdans splendide compsh, absidamque ejus ex musivo aureo superinducto
colore gloiifice decoravil. In quo eliam venerabile corpus beali Leonis confessoris atque pqntificis
recondens, sacrum desuper conslruxil altare, et ciborium cum cruce exaurata, ad laudem et gloriam
Chrisli iiominis hoc fretus amore perfecil, ut sibi dignum in sethere conquireret locum.
512 Patratis itaque omnibus alque perfeclis operibus, quorura j'am sigillatim superius nomina
scripta vel memofata sunt, confcstim isdem pastor et Pater egregius, quamvis universarum profi-
cuam ecclesiarumDei curam dignamque solliciludinem gereret, "etad omne opus honum prse omnibus
inlenlus existeret, ex inlimo cordis sui longa irahens suspiria, cum quolidie beatissimi apostolorum
5 principis Pelri sacralissimum allare cernerel violalum, et ad tantam inhoneslaiem a Saracenis per-
fidis Deoque contrariis el vilitalem perduclum, etiam et (quod dolentes moerenlesque dicimus) ipse
undique Chrislianum populum ad jam fati principis sacralissima, oralionis causa vel gralia, limina
• deslinari cerneret, et ob hoc vota sua ul olim perficere non pleniter salagebal; ideo omnipolentis
Dohiini frelus auxilio, alque consilio et viriule riuinhiis.aureis simulque argenleis labulis non tan-
10 tum confessionem sacram, verum etiam frontem ssepedicli altaris satis decenter et hoiiotifice peror-
navll, ul prsesens per omnia opus ibidem dedicatum luce clarius riianifeslal. Quamobrem venerandi
allaris froiilempraecipuam tabulis auro oplimo noviler dedicavit, una cum gemmis quamplurimis
valde opliinis ac preliosis tolam circumdedit, et in meliorem ut prius stalum decoremque perduxh. In
quibus scilicet aureis, ut diclum est, labulis non solum Redemptoris noslri forma depicla prsefulget,
15 vcrum etejus resurreciio veueranda, atque indicium sacrse ac saluliferse crucis.
513 Pelri quoque Paolique pariter vullus atque Andrese in praenominatis tabulis similtter spien-
dent atque coruscant: inler quos sanctissimi quarti Leonis prsesulis, necnon et specialis filii sui domni
imperatoris Lotharii, propter futuram memoriam sive mercedem, personae Deo charse, per cuncla
sseculavenerandse depietae sunt. Fecit denique tabulam de smalto, opus ducentas sexdecim auri obr;li
5 pensan libras. Confessionem vero crebro dicli ailaris labulis ex argenlo paralis purissimo, simili modo
•- toia animi devotione ad anliquum decus et slaium perduxh. In_ quibus Salvalorem in thiono seden-
tem conspicimus pretiosas in capite geinmas habentem, ef a dexlris illius cherubin, a laeva quoque
ejus vullus apostolorum cseterorumque depictos. Imo el rugas fecit sacrae confessionis ex argento
consiruclas, vultus babentes beatissiini Pelri et Pauli, pensan. libras ducentas et oclo. Ipse vero a Deo
10 amabilis et prudenlissimus ponlifex fecit in basilica beaii Petri aposloli vela ex auro lexta pendenlia
in arcubus coniplein circuilu de blatlhin numero undecim. Necnon el in oralorio sancli Leonis pon-
. lificis inlra ecclesiam beali Petri apostoli fecit vesleni. sericam albam sigillalam cum gamniadiis el
periclysi de blallhin unarii, el vela similiter alba maj'ora duo, minoraoclo. Et in monasterio sancti
Caesarii, quod ponitur in palatio, fecit vestemde fundato uriam, et vela oclo.
514 IPse ver0 a Deo protectus et venerabilis ponlifex propter retributioncm et mercedem"animae
susefecit in coeraelerio beatse Agalhaemartyris, quod ponitur foris porlam heati Pancralii martyris,
, vestem de fundato unam, et vela octo. Quisnamdicere valeaf, vel narrare sufficere possit, quanla •
ipse a Deo proteclusel solertissimus papa sanctis locis devota oblulit mente dona? Nam in oralorio,
5 quod-Pauli dicitur papae, mirae pulcbriludinis oblulit veslem aquilarum, habenlem historiam cum
cruce de ehrysoclavo el gammadiis unam. Fecit aulem in. oratorio sanclorum Processi et Martiniani
splendoris-non modici veslem curaroliset hominibus, et bisloriam cum cruce, similiter de chryso-
clavo, el gammadiam linam. Aliam vero veslem fulgidaevisionisin basilica sanctsePelronillse perfecil,
. babenlem rolam aquilamque cum cruce de chrysoclavo et gammadiis unam.
515 Obtulit vero in oratorio sanctse Dei Genitricis seinper Virginis dominse nostrae Mariae, quod
in mediana consistit, v.eslem.similiter cum rotis aquilisque et cruce de chrysoclavo cum gammadiis
unam. Fecit quidem in oralorio. sancti Adriani vestem oum rolis bominumque effigiehus curo cruce
,. simililer de chrysoclavo el gammadiis unam. Ipse vero ssepius memoralus et bealissimus papa oblulit
5 iu basiiica sancli Sebastiani martyris, quaein Frascala consislit, vestem pretiosissiinae clarhatis cum
cruce de chrysoclavo et gammadiis unam. Qui summus et praecipuus prsesul fecit in basilica beati
Petri apostoli cprtinam hqlosericam cum historiis inultis claritatis immensae ad decorein et floriatn
_ ipsius sacratissimae basilicseunam. Cum vero hsec, el quse scripla sunt, Leo vir bealissimus quartus-
. que prasul Domino solatiante arooris ACdesiderii gratia per diversa piorum loca saiictoriim perfeclius
10 contulisset, lunc de Romanse urbis statu ac restauratione murorum, qui longo jam sehio atque vetu-
stale nimia fracti jdirulique fiinditus videbantur, ccepit cum Jesu Chrisli Domini tractare consultu, ne,
si diti sub hac negligentia sive oblivione consisleroni, aut Domino permhtenle' facilius ab hosiihtis imt
. capi atil forsan expngnari poluisseni : idco, ne lioc in ftitiirum malum iieret, omnes praenoniinalse
1315 . ANASTAS/J^IBLIOTHECARII 1316
muros civitaljsRomanae, dupdecima jnstaule iudiciiojie, renoyare alquc ad pripreni cultum decusque
13 iota menlis alacrhale curavii. Et non s.olum niurps quos diximus celeri fleri itgilitate praacepil, sed
el poiias, quibus oronis ssepe clauditur civitas, novo ciiltu lignisqiie prievalidis ob inimicortnii jiielum
sive lerrorem reaedificarifeslinantius J.issit. Qunadenique omnia, ut cilo fierent^ el ad «ffecluin -deco-
remque essenl perducta, prsefalus vir aposlolicus andhferenter non solum equo residens, verum etiam.
sane pedibus projiriis per muros vel porlas cuni suis fidelibus discurrebat, quatenus" in restattraiione
20 mora nulla aut dilaiio fuissel exorla. Quapropter, ul ante jam diptum est, inter curas maximam
" eorum
de Romana urbe curam ac soliiciludinem venerandus pontifex gerens undiquefldmeliorem novuinque
cullum cuncla nqviter deduxit, et 15 ab ipsp"solo tttrres. quas fundilus dirulas per circujlum urbis
reperit, novis fabricis restaurari proeceph,-
S16 Quarum denique duasjuxta Portuensem jtorlam haprudenterac sapienler venerabilis prsesul
ad-ipsam oram Tyberis , id esl juxla litltis fluminis aedificaridisposuit, utnullus prius bominum vel
cogitare vel considerare valebal. Et quia per hunc-locum non solum aiaves yerujj) -eliam bomines anle
facile ingrediebanlur, nunc aulem vix unquam per eum parvse naviculse jnlroire valebanl, jet lioc
S propler futurum hostium Saracenorum periculum et saluiem Romanse urnls facUnsicst. Ipsas igitur
lurresnon solum lapidibus sed eliam feri'eis muniri curavit calenis, qualenus-si necessilas- fuerit per
eumdem locum nulla valeat navis Iransjre. Quod rioyiter opus constructum et Romanseurbis defensio-
nem proeslal, et videntibus hon inodicumsed grande roiraculum, -quia cum njagna sapienlia, sublili
.prudentia el honestale patratum est.
517.1pse quoque a Deo proleclus et bealissimus papa mulla coiporii s anctor-um,-r<msediu occulta
jacebant, sunimq sludio summoque cordis affectu ad honorem omnipoiyenlis Dei infra liujus alroae
Urbismoonia mhlfice coiigregavil. Haii) et «orpora sanclorum marlyrum qyal.ior Kjoronalorumsoierti
cura inqtiirens reperit. Pro quoruni desiderabili amore hasiljcam, qpae^ancloriimifueratiiomini-conse--
5.cra.a,.quam ipse duro adrjomificii deducius est apicem prudenlissimo moderjtmine rexit. __uaeper
; olitana curricula temporum quassata yeluslaiis defeetu ei pene ,ruinisconfractasdiu anliqiiitus videba-
tur et convulsa, supernse viriulis annuehle clementia ,iu splendidiorem pulchriQraihque statum-a -fun-
damentis conslruxit, ej, ad laudem -omnipotentis ,Dei,, eprum ^acrj.-tissidiia•eorpora cum Oaudio,
JSicoslratb, Symprouiano atque Castorio et -Simplkio, necnon Severo_. Severiano, €arpophoro et
10 Victorinq,,quatuo)'&ati'ibus^. hem Marius, Audifax .et Abacuni, cuin Felicissimo et Agapito, Hippoiylo
cum suis fainiliis numero decemet-oclo, Aquilino, Aquila et.Prispa., Narcisso •et Marcellino, Fefice,
Simelrioque, Candidp alque Paulina. Anaslasio et Fclicej Ap,el;.i,oiieet Benedicto. Yenanlio alque
F.elicejDiogeneet Siberselij Festo et Marcello atque Supei'aniio., r^denliana-et fienedicto, Felice et
Yenantio, necnoii eapitesancti Proli, sanctaeque.Csecilisp,saniciiilexamiri. sanctique Sixiiei sancli
1S Sebasliani.alque sacratissimae virginis Praxedis ;pariter sub sacro altaiiTceondens collocavit, el alia
. muita quorum npmina Deo sunt cognha. S.uperquod etiam <adgloriam Creatoris miro opere miraeque
pulcbriludinis ciborium ex.argento purisshno, aureo supeiinduclum colore, cum gemmis-prasinis et
hyacinthinis, pensan. libras tjecentas tresdecim'ot' semis. Ubi^upra obtulitin teademecclesla vcla
rubea quse pendent.in circuitu altaris «umero quatuor. Idem quoque sanclissimus praesul ifecit in
20 oralorio prsedictse beatse Barbara, quod constructum esl infra ecelesiam sanclorum quatuor CoTona-
torum, coronam de nrgenlo-, pens. libras duodeeim, Secnon in eodem oratorio obtulit gabalbas de
argento decein, pensan. Jibras... Yerumetiara iii «upraseripto oratorio fecit vestes de fundalo trcs,
Iiabentes in medio crnqes cum .gammadiis, «t vela uuodecim
51S Pfaediclus -etiam, yenerabilis pontifex.fecit an basilica beati Stephani pontificis via Latina
milliario lerlio vestem de fundafo nnam, *um cruce in medio, ct Tela sex. "Ubiobtulit paienam ,
et calicem sanotum juodicum de ai^ento, pensari. libr. unam et semis. -Obtulit etlam bealissimus
prsesul in ecclesia beali principis' aposlolorum iJiuribulum de argento exaurato apostolicum legente
nomen doinni Leonis quart) papae, ^iens. fibras quatuor. Ubi ctiam in oTaiorio beali Gregorii con-
Jessoris alque ponlificjs -fecil veslem de fundalo cum gammadiis -, et crucem" ex argento texto unam.
Simililer ibi ipse in oraiorio beali pasioris martyris vestem pari- modo fecitunam. Recnon "et in
' oratorio bealse p.ei Genitricis. ^juse.-ponilur ad ambenem, eodem -modo feelt vestem unam. Et in
oratorio'sanctse et superexallalse'crucis.jecit vestemsimili modounam. Necnon -et in oratorio, quocl
10 poniturad foiit-ein? ifec.it similher vestem unam, «l vela de iquadrapulo. - '• -
-519 ?Ps.eYfir° venerabilis >eiprseclarus fontifex fecit in ecclesia sanctorum qaatuor 'Coronatoram
stiper allare majorq yestenvde fjindaio «um«i-ucein.medio et gammadias-,=etin gyro Mstamdeffun-
dalo unam. Ubi sujpram or-atorjo .sanclae Barbarse simililer fecil veslem de fundaio unam. Et in
oralorio sancliSixtieodemjfecit vesiein «nam. Et an oratorio saucli Nicolai similiter fecitTestem jcum
B aquila una. Necnon £t .in tecplesjaoadem fecit >corlinam lineam oum «ruce in-medip, el in gyto
listam de fundalo -mirse magnjjudinis. Piis moribus, liis sacrisque perornatus operibus papa obtulit
in saepius^nioi^orataquam-f.retus amore fandaverai aula patenam ex argento purissiuio. aureo su-
1517. HISTORIA DE VITIS PONT. ROM..—S. LEO IV. - 1518
perinductam colore", GUIIIcrucis trqpseo Salvalorisque effigie,.sanctseque Dei Genilricis et sanclo-
rum apostolorum pulchro sehemate deeoratani, pensan. libras seplein; simililercalicem sanctum
10 auroque perfusum Evangelisiarum habenlem iconani, el crucem." pens. libras quattior;'necnoti ex
argento purissimo canlharum e.xauratum., inquo signaculuni in<;ircqilu depressum ccrnitur crucis
cum prophetarum effigiebus, beatissimique Stephani primi marjjris icoha; verumlamen et tbiiri-
Jjulum ex argento mundissimo apostolicum umim- gabalhas ad nhorem ipsius yenerandae basilicse
exauraias qualuor, pens, pondus duarum semis libr-arum,
- S20 His ;oronibus ila geslis., confessiqnem cum sacro altari argenteis .tabulis pensan. iibras
, -jioriaginta et tres decoravit ..sanctorumque effigiebtisperornavit.Super quod etiam obtulit regnum
- de argento. purissimo cum" preiiosissimis gemmis, habens in medio crucem, quod usqu.e nmic
. -stiper eodem pendere aliafi conspichur., Ubi eliam obtulit vela de fundalo quadraginia ei. iria.
_J3Ipse vero ssepius memoraius ct prseclarus antistes superno inflammatus amore bblulit iii mona-
slerio sancli Silvestri sanclique Benedicli el sanclae Scholaslicas, quod nuncupalur sub Lacu, vestes
. de fundaioires, et vela simililer de fundato septem. Fecil eliam idem beaiissimus praeses post
deprsedationera Saracenorum in ecclesia Leali Pelri aposlolicrucifixura mirae magnitudinis , con-
structum cum gemrais hyacinihinis de argento purissimo, exauraium, pens. ' libr. sepluaginla _ et
10 alias gemmasalbas septem, majorem unam. .
- 521 Ea. hem,<_useinler caelera per sanctissimi praesulis assidttas preces ac lacrymas a Domino
exauditas duodeeima-insisieiile indiclione nhrabililer acta.yel gesla sunl, noq inulililer agemus; ,si, ob
aelernam memoriam liuie ojieri clarius inserere slud.eanius: ul quantse sanciilalis in bac-aeruinnosa
vila vir.iste exslheiit, prsesenles alque futiiri facilius agnoscarit. Denique post nefandum et lugubrem
5 oinnique plenam miseria Saraeenorum depraedaiionem. quam in piimo Ecclesiarum omriium-capite,
sancta scilicei RomariaScclesia, horlatu diabolico peregeruni, voluerunl ilerum ipsi Satanaeiilii similia
in Romanos fines ei ecclesiam beatissimi aposioii Petri ut olim dainna inferre, et deinde vietores adloca
quibus egressi fueruiit remeare; sed cura ac.siudjo summi praefulgente aique vigilante pastoris bsec
minime perficere potuefunt.Tamen ut fideles fn Domino amplius*fideliores jiire existant, ei illius signa
10 ac yenferandamiracula ex veieribus noviter emanasse non.dubhent, a- principio retinendum esl-quid de
_ eis divina eodem leroppre misericordia niiserabilher egil, quanlisque miseriis alque calamitatibus.gens
illa .pestifera merito protrita dilapsa • est. Quamobmii pristinum reminiscenles lucrum" vel prseciam
quam feceranl, multiplicala iterum perversorum honiinum manu, roultisque cum navibus ad urbem ,
expugnandam Romaiiamduodecima indiclione vigenle venire crudeliler decreverunl. Multisque etiam
ISoiebus inloeo, qui Tpzarum diciluivjuxla insulam Sardinise demorali sunt. 4 qua dis;ressiJiomanum
- - .
portum, Deo illos non adjuvante, ipire conali sunt. . v •
ggg Quorum Iniquus ae ne/andus adyenlus Roteauqs .non mediocriler ten'uit. Sed quia Eccleslani
suam Deus omnipoteris semper inviolatam custodivii, et dejnceps cuslodire.non desinit, cxcilavit lunc
- inler coeferosomnium Neapolitanorum, Amalphhanprura, -Cajetanoru.mquecorda, ul tiiia cum Romanis
contra^os insurgere aG dimicareaorliterdebuissent. Mox clenlm a locis propriis egressi anie Saracejios
5. inuliles, jpsi cum jsuisnavibus conjunxerunt ~, suumquerepenlinum advenlum beatissimo Leoni quarlo
ponliftci notum fecerunt: et quod se ;ob nullam rem venisse aliam sunt prpfessj, nisi ut de paganis
Domino.auxiliante vic.loresexisterenl. Tunc demuin venerabilis papa aliqiiantos ,ex eis prius«d sc Ro-
, niam venire praecepit, vqlens specialiter scire ab eis si eoriim.pacificus «sset adventus vel non,, sicuti
et factuin est. Inter quos.iunc iilius Sergii. magisiri niiliWm,qui e)'at prdinalus super exerGitum, po- .
10 jnine Caesaiius, advenit, "quos benignein palatio Lateranensi suscipiens causam pro qua yenerunl
inquisivit- IIH aulem- ob aliud non wnisse leslati sunt, nisi ob Iioc cjuod superius legitur oxaralum.
Quorum pius aposioiicus credultts verbis cum magno armatorum procinclu mox ad civUatem Ostiam
"
properavii, omnesqne Neapolhanos grandi atque eximia devolione -suscepit, <Jui ut summum praesulem
conspexerunl, pedes ejus humo prostrali veiierabiles sunt osculali. ^ratiasque omnipolenli aluihrono
1S i-etulerunt, qui ad se confortandos talem dirigerc decrevit anlistilem, Qui- ut meliores de Belial filiis
viclores exislerent, summopere deprecati sunt ui de suis sacris manihus cqrpus Dominicunijiercipere
-' meruissent. [Qulbus ore suo missam in ecclesta bealse Aurese decanlavh, alqueuniversi.cx jllius, ut
- diclum-est, -manibus-communionenisumpserunt. Et aniequam hsec fierent, usque adrfirsefatara eccle-
- siam cum hymnis.aciitaniis canticisque prsecipuis, simul cum ipsis .Neapolitanis-Christo auxiliante
20 ^profectusest. In qiia eliafn flexis genibus Allissimum deprecalus-est', quaienus orationijjus suis -ipse
• Christianm'umhostes.inmanusresislentium tradere dignarelur.. , - , ;
S23 Super-quOsetiam mullis cum lacrymis -hanc, oralionem obtulit, dicens: Deus, •cujus^extera
bentum Petrum apostolum ambulantem in fitwtibus, ne mergeretur, -erex',l,el coaposlolnm-ejvsPauhm
Jeilio naufragantem de profund.o pelagi liberuvil, exandi ijes propitius; et zoncede, ut.uviborum meritis
- . . S0TCX4SHARGJNALEg FABKOJTI, _. - . , "
-* Cqn|uiixerunl', id isi, pervenef unl*. -- ."--.- . '';'-' -.«'• i *-.. ,'
m$_ ANASTASIIBIBLIOTHECARH «&'
liorum fidelium veslrorum brachia contra inimicos.sanctw Ecctesiai lum dhnicantia omnipolenli dextera
5' lua corroborentur,"et convatescant, ut de recepto triumplw nomen sanctumtuum in cunctts gentibus appa-
reat gloriosum. PerDominum noslrum, etc. Die vero altera .postquam a jamdicia civilale venerabilis
reveisiis est praesul, ipsi sceleratofum.socii,, sive parlicipes", juxta iittus marfs Qsiiensis multis cum
navibus apparuerunl. Contra quos Neapolitani inipelum-facienles, dimicare foriiter voluerunt, cliam
aliquantos vulneraverunt ex illis, et deinde liiurapbum axicepissentsi linumnon citius impedimenlum
10 accidissct: nam dum adinyicem altentius dimicarent, subito tam validus ac supefemineus excitatus
est venlus, qualein quis-his teinporibus meminisse non yaleat, qui utrasque naves confeslim divisit.
-~ Ttim Saracenorum naves primq veniebaiit usque ad oi-am niaris, deinde venlo flanle niarique elevalo
procellis dispergebantur, et iterum post aliquantulum confractis .viribus revertebantur. Deus ehini
'
omnipolens, pro certo credimus, hunc ex thesauro suo produxeral ventum, qui eds ad nocendum
15 foris minime permisil exire. Super his novjs mysticisque miraculis, qnae nqbis licef non merhis
Divinitas ostendefe,- ac demOnslrare noslris dignafa est temporibus, s'em"perglorificanda ct collau-
dauda esi.veri Dei ndslri clemenlia, qui.eos ad Iqcuni quem desidefabant pefmisit aspiccfe, et
lamen,-iie capere poluissent.viriulis suae polenlia Iqngius expuiil, muftosque postea, per inlerces-
sioiies et merita beaiissimofum Petri ac Pauli principura, maws profunditas, verum eliam fames, et
20 .gladius indesinenler extinxit. ' .-..--.
524 Ex quibus per quasdam nisuias noslras famis laboranles penuria pturimi a. noslns nommibus
irilerfecti sunl. Caeterosautem catisa veritalis ac testlmonii viyos comprchendentes Romam dtixerunl.
Quorum Roraani-proceres nejnultiplicaius numerus yideretur, muhospropeportumnostruni Rohianum
in ligno suspendi j'usserunt; Aliquanlos etiam nos ferro conslrictos vivere jussimus, per haric solum-
5 modo causam, *ut etspem nostrani, quam inDeum babemus, ,el illius ineffabilem pielalem,, necnon et
propriam lyrannidem luce blarius scire valuissent^Et post haeene oliose, -aut:sirie anguslia apud nos
viverent aliquando ad murum, quem circa ecclesiam beatissimi -aposloli Petri. babebamus incepfum ,
aliquando per diversa artificuiii opera, quidquid^ecessarium videbaiuf. pereos omnia -jubebanius
. deferri. '
525 P''° u's Igi'ur beneficiis, ul jam enarfaturii est, freatus pohtifex oblulit in basilica beatiPetri
principis apostolorum post deprtedationem geiitis.Agarenorum arctts de argenlo.niundissimo jiumero
.tredecini: cx quibus duo, quos posuit a parte dexira alque siriislra in presbyterlo mirse riiagnitudinis,
pensantes libras.... Isdem quoque bealissimus prassul fecit in ecclesia beati Petri principisapostolqruin
5 vestem uriam auro textam, -habentemhistoriam qualifer beatus Petrus praedicavit ad sahctamRomanam
ecclesiam, cum gemmisnlbis, id esf margaritis septem , et cum gemmis prasinis undecim, necnbn et
gemmis hyacinlhinis viginti et seplem. Fecil et in'.eGc"lesiabeati Andreseaposloli ciborium super altare
ex niarmore, necnon et calicem de argento,- cum corbnis pendentibus in eoderii cibofio numero duode-
cim, pensan....-libras'. Feclteliani ibiipsura canipanile, etposuilcampanamcum malleo.«reo,el cruce,
10 exaiiralo. Necnon et in ecciesia beaii Petri apostoli ohtulitlhuribulum ex auro purissimo ex <liversis
gemmis ornatum. Et in ecclesia beatae Dei Geniiricis semperque Yirgihis Mariaedominse nostrse",quai
ponilur ad sanclum Laurenfium foris mururii, fecil vestem unam ,• habentem'
liistofiam resurreclionis
Domini nostfi JesuChrisli, et imagineiri almifici prsedicti prsesulis. ...
526--Fecit etiam inecclesia sarietorum quafuor.Coronalorum canistra de argento undecim, pens. .
libras viginti qualuor. Oblulit et~in ecclesia beati Petri apostoli crueem ex auro purissimo, exdivprsis
gemmis hyacinthinis, albis et smaragdis "miraeraagnitudinls ornatam, qusestat parte dextra juxlaallare
majus. "In quaetiamnoviter-renovavit virgam, et deafgentavit eam, in qua praedicta cfux ccintineliir,'"
5 pensan." libras argenti-undecim "et seniis, legenle de riomine domiii Leonisquartl papae.-Obiulit el in
ecclesia beali Stephaniprolomarlyris vestem ex auro textp cum gemmis hyacinthinis -qualuoiv lsdem
praediclus almificus et sunimbs praesul nimioamore ductus, etbonis moribus.affe.ctus/fecit iff ecclesia
beali Christi martyris Laufenlii, sita foris murum civitatisRomanae, veslem de .serico-mundo eum
aquilis, babentem tabulas auro texlas tres ex utraque parle, ' habentes marlyrlum praedicti marlyris
- * -
10-depicluin,' ct iriiaginem praedicti prsesulis. . --"-'---.,,-:..
5.27 Necnbn fecit in ecclesia sancforum marlyrum quatuor Coronalorum imagines de argento
exatiratas tres, unam quideni' habentem vulliini Salvaloris, et alias duas babentes -vultus.sanclbrum
• Claudii et Nieostfati, pensan. libr. qiiiriquaginta et duas el semis. El, in eadem.ecclesiaqblulh coroham.'.
deargenlounam.pensan. libras vighiti-quinque. Et in pergula ejusdem ecclesiae,"quae estante altare
5 majus, suspendit liliuin de argeuto habens mala de cryslallo, et ranuncuIum.-Fecit etiam ubisupra
- canistra de
argenlo"septem,"pensan. Iibras duodeeim. Fecit ipse mitissimus in aedepropria, quam ipse
- a fundamenlis fieri disposuit, et ex jure parentum suorum ipsi accessisse videbalur, monaslerium an-
cillarum Dei in bonorein saneloruni Simitrii etGaesarii, ubi et dona largitus est, patenam, el.calicem
sanctum de argento exauratum, habenles diversas gemmas.pensan. libras... Ubi supra obtulittliymla-
10 materia cum canthara una p.ensanlia libras... Necnon et ip.se vero almilicus ponlifex' oblulit in supra^
1321 , HISTORIA DE VITIS PONT. ROM. — S. LEO 1Y. 1522
scripto monasterio canistra de argenlo mundissimo tria, et gabathas saxiscas, pensan. in unum libras
«luodecimet semis. Ibidem fecitproptcr relribuiionem et mercedem animsesuse vestesde fundato tres,
habentes unam tabulam acupictilem interclusam. Fecit ibidem regnunl ex auro mundissimo cum gein-
mis prasinis el hyacinthinis, quod pendet super altare, pens. Iibr.
528 IPse ver0 a neo protectus et venerabilis ponlifex supe.rno amore exardescens obtulil in basi-
lica sanctse Dei Genilricis semperque Yirginis Mariae dominae nostrae, quaeponittir foris muros istius
civitalis Romanae,jitxla bealiim Laurentium, veslem de fundato unam, habenlem in medio tabulam
exauratam cum effigie naliviialis Domim nostri Jesu Christi. el ipsius ahnifici pontificis. Et in eccle-
S sia-beaiiLaurenlii marlyris, quae ponitur foris muros, oblulit tbuiibulum argenteiim cum cooperculo
suo exauratum, fcabens catenulas et bullas per gyrum, pensan. lihras sex. At vero in eeclesia beatae
Dei Genitricis Mariae dominae noslrae trans Tyberim absidam, quse prse nimiot
" vetiistate ruilurasemperque Yirginis-
erainebat, praenominatus prsesul restauravit. Et in ecclesia beati Petri principis apo-
• stolofum, propterhonorem ac vigofem ipsius ecclesiae,fecil butronemex argento purissinio, qui pendet
10 5n presbylerio anle altare majus",pensan. libras cenlum' quadraginta et novem. Simul eliam fecit in
ecclesia neali Sebasliani martyris, quaeponitur in Fraseala, canistrum de argenlo mundissimo, pens.
- lihras duas, legente nonien almifici praesulis, et beaii Sebastiani. His denique decentius consummaiis
atque peractisposl flebilem et iniquam Saracenorum depraedalionem, caiholicus etper omnia laudabi-
lis prsesul, ad decorem et laudera ecclesise aposlolorum principis apostoli Petri,fecil mifae magniludi
l§;nisac ptilchriludiiiis stiper illius venerandtim altare cyborium, et columnas, ac lilia exauraia ex ar-
gento purissimo, pensan. libras mille sexcenlas et sex. Nam et super cyborium oblulit corona9
Et de argenlout supra ad liono-
qualnoret calices sexdecim ex auro mundissiino, pensan. libras..
rem el gloriam ipsius cyborium fecit, ealicesque et coronas nuniero quadraginia sex, pensan. libras
- viginliiluas_eiuiieias sepiem. Neenon et super columnas ipsius cyborii propter amplam piilchriindi-
20. nem ex argento purissiino fecit copbinos numero qualuor, pensan. libras quadraginta etUuas. Fecit
etiam ibidem anie altaris circuilum vela alba holoserica sigillata numero qualuordecim, lisias haben:
tia de fundato. - -
529 Obtulit inibi et alia vela linea iiuftiero qualuOrdecim, Iistam haberilia per circiiitum de se-
- rico albo sigillato.Ubi snpra fecit arcus duos ex argento purissimo, pensan. Hbras quinqiia<nnfa,
Fecit in oratorio sancti Silvestri infra palalium Laleranense vestem de fundato unam, babenlem in
medio labulam de cbrysoclavo modicam, et vela de fundato qiialuor. *"eci.tet in ecelesia Hiernsalem
S vestem de fundato unam, et vela similiter de fundato qualuor. Fecit etiam el in diaconia sanciae Ma-
riae Yirginis, quaeponiiur in Cyro, regnum ex argento intriiiseciis, bullis aureis circumdatuni. Yeriini
etiam et in ecclesia sanclae Dei Genitricis semperque Virginis Mariaedominae noslrae, cpae poiiitur in
Frescala, oblulil veslem de fundalounam,Iiabeniem in mediotabvam mo.Iicam exauratam inierclu-
sam, et vela de fundatoquatuor. Necnon el in ecclesia sanclae Gejilricis Dei Marise, quae ponilur in
10 Morenico narrano, fecit veslem de fundalo unam, el vela similiter de fundalo qualuor. Pari modo ob-
lulit el in ecclesia beati Petri apostoli, quse ponitur in Maruli, vesletn de fundato unam, habeniem in
medio labulam exauratam modicam inierclusam, el vela de fundaio quatuor.
530 Ipse vero a Deo prolectus et venerabilis ponlifex oblulh in.basilica bealae Dci Genitricis sem-
perque Virginis Marise -dominae noslrse, quse poniltir ad sanclum Laurentium foris muros, corlinam
lineani unam, habeiitem in gyro listam cle fundalo, elin medio crucis similiterde fundato. Et in eccle-
sia sanctorum Cosmse elDamiani, quae in Silya Candida esse. videtur, ohlulit vestem rubeatn unam,
5 habenteiu in gyro lislam de argenio, et crucem in inedio, el vela cum aquilis quatuor. Obtulit etiam
JI ecclesia bcati Pelri principis apostolorum coronam ex argento,-cum hisloriis a foris circumdalam.
el exauratam, pens. lib. seplem. Ipse quoque a Deo proteclus et bealissimus papa, superno frelus
amore,oblulilinbasilica beati Petri aposioli anle confessionem sacii allaris a dexlris seua sinistris, ad
decorem ipsius basilicae, angelos sex ex argento mimdissimo, pensan. libras sexaginta quiituor. Et su-'
10 perillud cyborium fecitbleas, quse pendent in circuiiu allaris, habentes labulas quattior exauratas,
neciibii etgammadias numero qoaluor. Ubi supra fecil arcus quatuor, quistant in prcsbyterio ex ar-
genlo mundissimo, pens. libras cenlum.- Ipse vero bealissimus pontifex obtulit in monasterio sanclo-
rum Cosmaeet Daniiani, quod ponitur in loco qtti vocalur Snblacus, milliario ab urbe Roma plus miniis
quadragesimo, vesiem de fundalo unara, et vela de fundato similiter tria. Fecit etiam isdem prsediclus
lSpraesul in ecclesia beali Chrisli marlyris Gervasii ctProiasii, quae ponhur infra civiiatem, quae voca-
.urFundana, vesiem de fundalo habenlerii-in medio crucemex auro teilo iiiiam, ct veium defundalo
(iiium. Obtulit eliam isdem pnediclus praesul in ecclesia beati Cbristi niarlyris Caesarii, quaeponilur
intra civitatem, quse vocaiur Terracina, vesiem de fundalo uiiam,'habeniem in medio crucem cum
ganimadiis, et periclysin de blatthin, legeute denqinine domini Leonis qtiarli papae, et vela similiter
20 de fundaio numero quinque. Necnon obitiiii in basilica beati Petri aposloli arcus ex argenlo mundis-
simo numero qualuor, pensm. libras ocluaginla el qualuor. Fecil autem in basilica beatae Ruftnae
PATUOX.cxxvin. ' h%
 '
1525 ANASTASIIBIBLIOTHECARH 1524
marlyris in Sylva Candida vesiem de fundnlo, habenlem in medio crucem de periclysi, et in circuilu
• de blallhin, legente de nomine domni Leonis quarli papae.
5§1 Fecit eliam isdem bealissimus prsesul in ecclesia" beali Clemenlis martyris atque pontificis
gabalhas de argenlo purissimo numero sex : tres quidem filopares signo Christi, el duas eiiam siroili-
ludines palmarum, et unam inlerrasilem, quae est saxisca, pensan. simul libras quatuor. Isdem beatis-'
simus et praeclaruspontifex fecit in basilica beati Pelri aposloli nulriloris sui arcus cum columnis, et
5 liliis de argento purissimo tres, pensan. insimul libras cenlum et duas. Ipse quidem venerabilis ponii-
' fex fecil in hasilica sancti Cnesarii,
quse ponitur in Terracina, veslem de quadrapulo ornalam, ^n cir-
cuitu deblalthin,"habente in medio crucem de cbrysoclavo, Iegenle de nomine domini Leonis quarti
papse. Necnon et in basilica beati Petri apostoli fech arcus de argento purissimo cum columnis et liliis
liuniero tres, -pens. libras sexaginla. Fecil el in ecclesia sanctse Dei Genilricis Marise, quse ponitur in
10 civilaie Portuensi, vesteni de spanisco unam, ornalam in circuitu de fundato, et in medio crucem de
argenlo; simililer vela de spanisco, ornata in circuitu de fundalo numero tria : sed el labulas de ar-
gento exauraias, in gradu ante confessionem beati Petri aposloli numero qualnor, el agnos duos, qui
pensan. libras insiroul quadraginla etqualuor. Obtulit, ubi supra, coronas porphyrelicas miraemagnitu-
dinis ornatas ex auro purissimo cum delphinis duodecim, Iegenle de nomine ipsius almiiici prsesulis,
15 pensan. auri libras tres el semis; necnon et arcus de argenlo purissimo numero decem, qui pensan.
sinml in unum libras cenlum ocluaginia etunam : et vela Iinea, cjusependent in arcubus, ubi snpra,
ornala in circuitu de fundato numero quadraginla oclo.
532 Dicere nunc post universa quae retroscripla sunt libet, selernseque memorise prsesenlibus lil-
teris enodare qnse vel quanla permaxiraus ac venerabilis prsesul solerti pioque siudio pro defensione
nniversse matris Ecclesise, zelo scilicet compunctus divino, infra paucorum spatia leniporura perho-
neste ac nobiliter dedicavil. Quamobrem dum universa Romanorum nobilitas, propter illam qtiam jam-
B dudum depraedationem nefandi ac roalevoli Saraceni intuleranl in nimia Iamenlatione consisteret, ne
deiiiceps (nisi ecclesia beali Peiri aposloli muris undique munila citius forel) pejora valuissent com-
mittere, isdem amabilis ponlhex magnam pro Romanis omnibus coepil habere angustiam : et quo modo
vel ordine ab eorum cordibus tantum poluisset rancorem sive limorem auferre anxius cogitare. Cum-
que in bis diulurnis crebro laboribus desudarel, Deo revelante, hujusmodi prolinns consilium sumpsii,
10 ut hoc ipsum suo dileclo ac speciali (ilio domno Lolbario luce clarius indicaret Auguslo, quatenus per
, illius. Doroino annuente, adjutoriura atque consilium, civilatem illam quam praedecessor ejus Leo
papa terlius erga ecclesiam piEenominati ajiosloli aedificare coeperal, et cujus mullis j'am in locis fun-
damenta posuerat (licel post suum transitum a quibusdam ablala fuissenl hominibus, ita ut riecadilus
appareret, ubi prius inchoaiionem praefatus habueralmurus), si vita comes adesset, desideratum OJIUS,
13 Cbrislo solaiiante, ad effectum posset perducere. Hoc denique piissimus ac serenissimus Caesar agno-
scens, roagna esl illico kelhia et exsiillatione replettis, rogansque jam falum summopere prsesulem, pa-
tremque per omnia S])iritalem,ut quanlocius lanti operis fabricam, sedulo labore perficeret, Ad quam
ipse cumsuisfralribus non roodicas argenlilibras direxh,ul, sicul diclum esl, lainproficTnimopusiiide-
liberalum minime remanerel. Ex quo liunlio prseoplalo praesul prsecipuus ullra niodtira bilaris esl ef-
20 feclus. Coepit aulem ex lunc de prsediclo negolio valde esse sollicilus : convocansque cunctos sancte
Dei fideles Ecclesise, pelens ab eis ore suo consilium qualiler tanta murorum cito valuisset fnhrica
consuminari, tunc oranibus ita visum est, ut de singulis civhalibus, massisque universis publicis, ac
monasleriis per vices suas generaliter advenirc fecisset, sicul el faclum est.
533 Quamobiem secuiido prsesulatus illius anno prsefata civiias aedificandi sumpsit exordium. Et
in sexlo consecraliouis suae, ulpote magnis ac mirabilibus omnis est fabrieis civhas undique consum-
mata. Cumqiie per mullos labores atque certamina beatissiroi prsesulis toiiiin ut desiderabat miiroriim
opus complelum deliberalumqne fuisset, coepit omnipolenti Deo mullimodas sive ihimmeras graiias
S agere, qui suas quolidianas preces pro nova aedificalionemurortira exaudire el adimplere dignatus esi.
Nam qiianlam qualemque curam, vel studium, siraulque solliciludinem pius ac laudabilis paslor, quo-
usque conslruerelur, diebus singulis ac nociibus babuil, nullius hominis lingna breviter enarrare po-
tesl; el quia nibil alitid post debha sacronim inaiidaloruin officia agebat prauer id quod superitis ex-
nralum esi, revcra IIOIIfrigtis, neqite flaltis vcntoriiin, vel pluvise, aut aeris grandis vel modica contur-
10 batio, pigrum in eundo de i!ie in diem quolibet modo facere poiuil. Sed modo hic, modo illic per diver-
s;is murorimi fabrieas vigil ac sollicilus discurrebal, ul suum bonum proposilitm ac desiderittm per
aposlolonim pia Petri Paulique suiTragiaRedemplor noster omnipotens praepropere adimplcre deere-
visset, alque modo oiniies conspicimus. Tunc demmn consuroroaiis simulque perfeciis, ul crebro relu-
limus, novteciviiatls universis operibtts, papa beaiissinius et per omnia et in omnibus semper laudahi-
15 lis ul prsedicla civilas, quse a proprio condiloris sui nomine Leoniana vocabatur, perpetualiter lirma
ae roboraia consisteret, jussil cum magna aniioi devoiionc cordisqtie liethia, ut oranes cum eo episcopi
1523 HISTORIA DE YITIS ROM. PONT. -- S. LEO IV. 152C
panleracsacerdoles ineolse urbis, et universi ordines clericorum sanctse catholicae et aposlolicaeRo-
nianaeEeclesise, post liianias, etpsalterium decantalum, cum hyiiinis et canlicis spirilalibus periolum
roiirorum amb